Przegląd Geopolityczny
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
PRZEGLĄD GEOPOLITYCZNY (GEOPOLITICAL REVIEW ) Przegląd Geopolityczny (Geopolitical Review ) Wiosna (spring ) 2020 tom ( volume ): 32 KWARTALNIK RECENZOWANY PEER-REVIEWED QUARTERLY JOURNAL (DOUBLE-BLIND REVIEW PROCESS ) DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz autorów. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/. Wszystkie tomy czasopisma w wersji elektronicznej są w otwartym dostępie na stronie internetowej kwartalnika. Wersją pierwotną „Przeglądu Geopolitycznego” jest wersja elektroniczna. Czasopismo ukazuje się w formie elektronicznej i drukowanej pod patronatem Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego ( www.ptg.edu.pl ). Wydawca, adres redakcji (Publisher, editorial adress ) P O L S K I E T O W A R Z Y S T W O G E O P O L I T Y C Z N E ul. mjr Łupaszki 7/26 30-198 Kraków http://www.ptg.edu.pl E-mail: [email protected] PRZEGLĄD GEOPOLITYCZNY ( GEOPOLITICAL REVIEW ) tom 32: 2020 (vol. 32: 2020) ISSN: 2080-8836 (print) 2392-067X (online) MIĘDZYNARODOWA RADA NAUKOWA (INTERNATIONAL SCIENTIFIC BOARD ) Gideon Biger (Uniwersytet w Tel Awiwie, Izrael), Georges G. Cravins (Uniwersytet Wisconsin-La Crosse, USA), Bretislav Dancak (Uniwersytet im. Masaryka w Brnie, Czechy), Piotr Eberhardt (Polska Akademia Nauk) – przewodniczący Rady, Vit Hloušek (Uniwersytet im. Masaryka w Brnie, Czechy), Robert Ištok (Uniwersytet Preszowski, Słowacja), Anatol Jakobson (Uniwersytet Kolei Państwowych w Irkucku, Rosja), Rustis Kamuntavičius (Uniwersytet im. Wlk. Ks. Witolda w Kownie, Litwa), Enrico Landoni (Uniwersytet eCampus w Novedrate, Włochy), Vakhtang Maisaia (Międzynarodowy Uniwersytet Kaukaski w Tbilisi, Gruzja), Kaloyan Metodyev (Uniwersytet Południowo-Zachodni w Błagojewgradzie, Bułgaria), Gayane Novikova (Centrum Analiz Strategicznych Spectrum w Erewaniu, Armenia), Florent Parmentier (Instytut Nauk Politycznych Sciences-Po w Paryżu, Francja), Andrzej Pukszto (Uniwersytet im. Wlk. Ks. Witolda w Kownie, Litwa), Reinhard Rode (Uniwersytet im. Marcina Lutra w Halle-Wittenberg, Niemcy), Shanmugam Pillai Subbiah (Uniwersytet w Madrasie, Indie), Alessandro Vitale (Uniwersytet Mediolański, Włochy), Hong-key Yoon (Uniwersytet w Auckland, Nowa Zelandia), Jernej Zupančič (Uniwersytet Lublański, Słowenia). RADA REDAKCYJNA ( SCIENTIFIC EDITORIAL COUNCIL ) Jerzy Będźmirowski (AMW, Gdynia), Marcin Chełminiak (UWM, Olsztyn), Piotr Eberhardt (PAN, Warszawa), Ignacy Kitowski (PWSZ, Chełm), Piotr Mickiewicz (UG, Gdańsk), Andrzej Piskozub (Uniwersytet Gdański), Julian Skrzyp (ASzW, Warszawa), Paweł Soroka (UJK, Kielce), Mirosław Sułek (UW, Warszawa) – przewodniczący rady, Roman Szul (UW, Warszawa), Bogusław Ślusarczyk (URz, Rzeszów), Olga Wasiuta (UP, Kraków), Sergiusz Wasiuta (UP, Kraków), Jan Wendt (UG, Gdańsk), Andrzej Zapałowski (URz, Rzeszów). REDAKCJA (EDITORIAL BOARD ) Redaktor naczelny ( Editor-in-Chief ): Witold J. Wilczyński Zastępcy redaktora naczelnego ( Vice-editors ): Stefan Bielański, Sergiusz Wasiuta Sekretarz redakcji ( Assistant to the Editor ): Piotr Nawała Redaktorzy tematyczni (Thematic Editors ): Adam Myślicki, Marcin Semczuk, Leszek Trojan, Piotr L. Wilczyński, Grzegorz Baziur, Maciej Kędzierski, Ignacy Kitowski, Mateusz Łakomy, Margot Stańczyk- Minkiewicz, Mirosław Sułek, Justyna Trubalska, Łukasz Wojciechowski Redaktor statystyczny (Statistics Editor ): Piotr L. Wilczyński Redaktorzy językowi (Linguistic Editors ): Renata Gasek, Bethuel Matsili, Gregory Mikula Projekt okładki (Cover Design ): Piotr L. Wilczyński Rycina na okładce: Fryderyk Getkant, Carte de la Mer Baltique, Paryż 1764. Źródło: http://hela.com.pl/galerie/mapy/mer_baltique(full).jpg Redakcja techniczna, korekta i adjustacja (DTP ): Oddział terenowy PTG w Krakowie Druk: Drukarnia Cyfrowa K&K, Kraków, Mierzeja Wiślana 6. Strona internetowa, kontakt z redakcją (Website, contact ): www.przeglad.org , e-mail: [email protected] SPIS TREŚCI ARTYKUŁY Jerzy Będźmirowski Odzyskanie dostępu do Bałtyku w 1920 roku i problem bezpieczeństwa morskiego Polski ........................................................................................9 Mirosław Sułek Measurement of national power – a powermetric model .........................35 Mateusz Bartoszewicz Chiński System Zaufania Społecznego ....................................................58 Anna Bem, Bogusław Ślusarczyk Wymiana handlowa między Polską a Wielką Brytanią w latach 2003-2017 i potencjalne konsekwencje Brexitu dla Polski ........................................68 Grzegorz Baziur Świadomość narodowo-historyczna oraz kwestia tożsamości społeczeństwa białoruskiego ....................................................................83 Krzysztof Danielewicz Geneza konfliktu w Burkina Faso w latach 2014-2019 ............................109 Przemysław Mazur Chrześcijańskie Syryjki w obronie własnej – Bethnahrin Women Protection Forces (HSNB) ......................................................................125 Dominik Boratyn Powiatowa Komisja Bezpieczeństwa i Porządku i jej rola w decydowaniu na poziomie lokalnym .............................................................................139 Przemysław Łukasik Między Maratonem a Termopilami: wojna polsko-bolszewicka 1919-1921 ..................................................................................................................152 POLEMIKI I RECENZJE Jan Kochanowski, Analiza realizacji polityki zagranicznej państwa na przykładzie Wielkiej Brytanii czasu II wojny światowej. Fakty i mity. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń – Piotr Nawała ...................... ....172 - 5 - Piotr Lech Wilczyński, Geografia przemysłu zbrojeniowego Europy. Wydawca: Polskie Towarzystwo Geopolityczne, Kraków 2019 – Maciej Kędzierski .................................................................................................178 * * * Noty o autorach ........................................................................................181 Zasady publikowania ..................................................................................184 - 6 - TABLE OF CONTENTS ARTICLES Jerzy Będźmirowski Recovery of access to the Baltic Sea in 1920 and Poland’s national maritime security ........................................................................................9 Mirosław Sułek Measurement of national power – a powermetric model .........................35 Mateusz Bartoszewicz Chinese Social Credit System ...................................................................58 Anna Bem, Bogusław Ślusarczyk Trade exchange between Poland and Great Britain in the years 2003-2017 and potential consequences of Brexit for Poland .....................................68 Grzegorz Baziur National-historical consciousness and the issue of the identity of Belarusian society .....................................................................................83 Krzysztof Danielewicz The origin of the conflict in Burkina Faso in 2014-2019 .........................109 Przemysław Mazur Christian Syrians in self-defense – Bethnahrin Women Protection Forces (HSNB) ...................................................................................................125 Dominik Boratyn District Committee on Security and Public Order and its role in the local decision-making process .........................................................................139 Przemysław Łukasik Between the Marathon and Thermopylae: the Polish-Bolshevik war of 1919-1921 ...................................................................................................152 POLEMICS & REVIEWS Jan Kochanowski, Analiza realizacji polityki zagranicznej państwa na przykładzie Wielkiej Brytanii czasu II wojny światowej. Fakty i mity. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń – Piotr Nawała ...................... ....172 - 7 - Piotr Lech Wilczyński, Geografia przemysłu zbrojeniowego Europy. Wydawca: Polskie Towarzystwo Geopolityczne, Kraków 2019 – Maciej Kędzierski .................................................................................................178 * * * Contributors ..............................................................................................181 Guidelines for Authors ..............................................................................184 - 8 - Będźmirowski, J., Odzyskanie dostępu do Bałtyku w 1920 roku i problem bezpieczeństwa morskiego Polski , Przegląd Geopoli tyczny, 32, 2020, s. 9 -34 . Jerzy BĘDŹMIROWSKI Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni ODZYSKANIE DOSTĘPU DO BAŁTYKU W 1920 ROKU I PROBLEM BEZPIECZEŃSTWA MORSKIEGO POLSKI Abstrakt: W prezentowanym artykule, przedstawiono problematykę dotyczącą budowania bezpieczeństwa morskiego naszego państwa. Odzyskanie dostępu do morza, chociaż bardzo okrojonego, było bardzo ważnym wydarzeniem w dziejach Polski. Naród był dumny i nie szczędził sił, ani środków aby jak najszybciej zagospodarować wybrzeże. Gospodarka morska i handel morski miały w przyszłości umiejscowić Polskę wśród państw nadmorskich, z dynamicznym rozwojem gospodarki. Zdawano sobie sprawę, że otrzymany dostęp do morza, wymagał zapewnienia bezpieczeństwa żegludze na wodach terytorialnych oraz tzw. torach podejściowych do portu Gdynia. Trzeba było uruchomić punkty obserwacyjne, służbę hydrograficzną, a co najważniejsze stworzyć flotę wojenną. Zadań ogrom, środków finansowych brak, a sąsiedzi głośno mówią o wyeliminowaniu w przyszłości Polski z areny międzynarodowej. Poszukiwania