Verkennende Ecologische Gebiedsvisie Voor Het Leopoldkanaal En Omgeving
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
inboInstituut voor Natuur- en Bosonderzoek Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek - Kliniekstraat 25 - 1070 Brussel - T.: +32 (0)2 558 18 11 - F.: +32 (0)2 558 18 05 - [email protected] - www.inbo.be Verkennende ecologische gebiedsvisie voor het Leopoldkanaal en omgeving Andy Van Kerckvoorde, Kris Decleer INBO.R.2009.36 Auteurs: Andy Van Kerckvoorde, Kris Decleer Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) is het Vlaams onderzoeks- en kenniscentrum voor natuur en het duurzame beheer en gebruik ervan. Het INBO verricht onderzoek en levert kennis aan al wie het beleid voorbereidt, uitvoert of erin geïnteresseerd is. Vestiging: INBO Brussel Kliniekstraat 25, 1070 Brussel www.inbo.be e-mail: [email protected] Wijze van citeren: Van Kerckvoorde A. & Decleer K. (2009). Verkennende ecologische gebiedsvisie voor het Leopoldkanaal en omgeving. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2009 (rapportnr. 36). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel. depotnr: D/2009/3241/352 rapportnr: INBO.R.2009.36 ISSN: 1782-9054 Verantwoordelijke uitgever: Jurgen Tack Druk: Managementondersteunende Diensten van de Vlaamse overheid Foto cover: Het Leopoldkanaal ter hoogte van Bellekesstraatbrug (Sint-Laureins) Dit onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van: Waterwegen en Zeekanaal NV DISCLAIMER: De visie in dit wetenschappelijk document is een sectorale analyse en weerspiegelt niet noodzakelijk de visie van de opdrachtgever. © 2009, Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek VERKENNENDE ECOLOGISCHE GEBIEDSVISIE VOOR HET LEOPOLDKANAAL EN OMGEVING Andy Van Kerckvoorde & Kris Decleer INBO.R.2009.36 Dankwoord Deze studie werd uitgevoerd in opdracht van W&Z afdeling Bovenschelde. Velen droegen op een of andere manier bij tot de realisatie van deze studie. In het bijzonder bedanken we de mensen van de stuurgroep die door hun opmerkingen, richtinggevende suggesties en gebiedskennis bijdroegen tot een onderbouwde gebiedsvisie: Sandra Ghislain, Nathalie Devaere, Vera De Vlieger (W&Z afdeling Bovenschelde), Frankie Stoops, Wim Slabbaert, Floris Verhaeghe, Sven Vrielynck (ANB), Ronny Dekeer, Mathias Vanden Bulcke (VMM afdeling Water), Nele Vanmaele, Wouter Deventer (Agentschap R-O Vlaanderen, onroerend erfgoed), Luc Samsoen, Stefan Baes (provincie Oost-Vlaanderen), Caroline Simoens (VLM) en Pauwel Bogaert (regionaal landschap Houtland). Peter Viaene en Cornet Emmanuel van het Hydrologisch Informatie Centrum leverden de waterstandgegevens. Mark Hulme zorgde voor de tekeningen. Het bepalen van de natuurpotenties met behulp van PotNat gebeurde via Jan Wouters. Het beschikbaar stellen van de gegevens uit de floradatabase en uit verschillende faunadatabases was mogelijk door Wouter Van Landuyt, Dirk Maes, Dirk Bauwens, Sven Verkem, Peter Adriaens, Geert De Knijf en Glenn Vermeersch. Dank ook aan de vele vrijwilligers die de basisgegevens leverden voor deze databases. En tot slot bedanken we onze rechtstreekse collega’s op het INBO die zorgden voor een goede werksfeer: Ann De Rycke, An Verboven, Iris Verelst, Sophie Vermeersh, Maud Raman, Gunther Van Ryckegem en Hannelore Schorpion. Hannelore Schorpion heeft bovendien een belangrijke bijdrage geleverd aan het herwerken en actualiseren van deze studie. www.inbo.be Verkennende ecologische gebiedsvisie voor het Leopoldkanaal en omgeving Inhoud Samenvatting.......................................................................................................... 1 Mogelijke landschapsbeelden voor het Leopoldkanaal en omgeving....................... 5 English summary .................................................................................................. 12 1 INLEIDING .......................................................................................... 16 1.1 Algemeen kader .................................................................................. 16 1.2 Methodiek............................................................................................ 17 2 OMGEVINGSANALYSE .......................................................................... 19 2.1 Afbakening en administratieve situering van het studiegebied ........... 19 2.2 Gebiedsgericht natuur- en milieubeleid............................................... 20 2.2.1 Internationale wetgeving ........................................................................20 2.2.1.1 Biodiversiteitsverdrag (Rio de Janeiro & Johannesburg) ...............................20 2.2.1.2 Internationale overeenkomst inzake watergebieden van internationale betekenis (Conventie van Ramsar) ...........................................................20 2.2.1.3 Verdrag inzake het behoud van wilde dieren en planten in Europa (Conventie van Bern) en Verdrag inzake de bescherming van trekkende wilde diersoorten (Conventie van Bonn) ............................................................................21 2.2.1.4 Internationale overeenkomst inzake de bescherming van Afrikaans- Euraziatisch trekkende watervogels ..........................................................21 2.2.1.5 NATURA 2000 .......................................................................................22 2.2.1.6 EEG-richtlijnen aangaande de waterkwaliteit..............................................24 2.2.1.7 EEG-richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater ........................24 2.2.1.8 EEG-richtlijn inzake de bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen................................................................24 2.2.1.9 Europese kaderrichtlijn water (Water Framework Directive) .........................24 2.2.1.10 EG-Verordening inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO). ................................25 2.2.1.11 Benelux-beschikking inzake vrije migratie van vissoorten ............................26 2.2.2 Nationale, gewestelijke en regionale wetgeving..........................................27 2.2.2.1 Decreet ruimtelijke ordening ...................................................................27 2.2.2.2 Decreet natuurbehoud............................................................................32 2.2.2.3 Bosdecreet ...........................................................................................43 2.2.2.4 Beheerovereenkomsten ..........................................................................44 2.2.2.5 Decreet betreffende het integraal waterbeleid ............................................45 2.2.2.6 Wet betreffende de onbevaarbare waterlopen ............................................49 2.2.2.7 Wetten betreffende Wateringen en Polders ................................................49 2.2.2.8 Landschapsbeleid...................................................................................50 2.2.2.9 Regionale landschappen .........................................................................52 2.2.2.10 Decreet houdende de bescherming van water tegen de verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen................................................................52 2.2.2.11 Bodemsaneringsdecreet en VLAREBO........................................................54 2.2.2.12 Afvalstoffendecreet en VLAREA ................................................................55 2.2.2.13 Decreet houdende vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaams Gewest ...........................................56 2.2.2.14 Wet op de riviervisserij...........................................................................57 2.2.2.15 Jachtdecreet .........................................................................................58 2.2.2.16 Samenwerkingsovereenkomsten ..............................................................58 2.2.2.17 Decreet betreffende de waterkeringen ......................................................60 www.inbo.be Verkennende ecologische gebiedsvisie voor het Leopoldkanaal en omgeving I 2.3 Andere projecten en/of studies m.b.t. het beleidskader...................... 61 2.3.1 Beleidsplan Leopoldkanaal ......................................................................61 2.3.2 Groenbeheerplan W&Z en AWV................................................................61 2.3.3 Project Seine-Schelde West.....................................................................62 2.3.4 Maatschappelijke impactstudie voor de ontsluiting van de Vlaamse kusthavens (MaIS).................................................................................63 2.3.5 Natuurcompensaties achterhaven Zeebrugge .............................................63 2.3.6 AX-autoweg ..........................................................................................63 2.3.7 Ronselaerebeekproject ...........................................................................64 2.3.8 Natuurverbindingsgebieden in het Meetjeslands krekengebied......................64 2.3.9 Euregio-beleid.......................................................................................65 2.3.10 Natuurontwikkelingsplan voor het krekengebied van Sint-Laureins................65 2.4 Historiek.............................................................................................. 66 2.4.1 Leopoldkanaal .......................................................................................66 2.4.2 Omgevend gebied..................................................................................67 2.5 Abiotische