Türkmenistan'ın Fiziki Coğrafyası Ve Doğal Koruma Bölgeleri

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Türkmenistan'ın Fiziki Coğrafyası Ve Doğal Koruma Bölgeleri T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRKMENİSTAN’IN FİZİKİ COĞRAFYASI VE DOĞAL KORUMA BÖLGELERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Nurgeldi ARBATOV Enstitü Anabilim Dalı: COĞRAFYA Tez Danışmanı: Doç. Dr. Akif KARATEPE MAYIS – 2016 BEYAN Bu tezin yazılmasında bilimsel ahlak kurallarına uyulduğunu, başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel normlara uygu olarak atıfta bulunulduğunu, kullanılan verilerde herhangi bir tahrifat yapılmadığını, tezin herhangi bir kısmının bu üniversite veya başka bir üniversitedeki başka bir tez çalışması olarak sunulmadığını beyan ederim. Nurgeldi ARBATOV 24. 05. 2016 ÖNSÖZ Türkmenistan’ın Fiziki Coğrafyası ve Doğal Koruma Bölgeleri adını taşıyan bu çalışma bir Yüksek Lisans tezidir. Mevcut literatür göz önünde bulundurularak, verilerin analizi ve yapılan arazi gözlemleri sonrası Türkmenistan’ın Fiziki Coğrafyası ve Doğal Koruma Bölgelerine ait özellikler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu nedenle ilk olarak kaynak taraması yapılmıştır. Bunun sonucunca çalışma alanı ile ilgili literatürlerin çoğu Türkmence ve bunun yanı sıra Rusça ve İngilizce kaynaklar olmak üzere birçok kaynakdan yararlanılmıştır. Çalışmalar sonrasında bulunan yabancı dildeki kaynaklar Türkçe’ye çevrilmiştir. Bu tezin yazılması aşamasında, çalışmamı sahiplenerek titizlikle takip eden danışmanım Doç. Dr. Akif Karatepe’ye değerli katkı ve emekleri için içten teşekkürlerimi ve saygılarımı sunarım. Çalışmalarımda değerli fikirleri ile yardımcı olan Prof. Dr. Fatma Tülay KIZILOĞLU ve Sakarya Ünivesritesi Fen –Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü hocalarına ve araştırma görevlilerine teşekkürlerimi sunarım. Sakarya Üniversitesi Fen – Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü bütün hocalarım bütün süreç boyunca her anlamda yanımda olmuş, desteğini ve katkılarını esirgememiştir. Tez yazma süresi boyunca araştırma konularında yardımı olan annem ve babama şükranlarımı sunarım. Aynı zamanda tercüme yapmamda yardımcı olan arkadaşım Seljuk Esenov ve Gafur Haytbayev’e şükranlarımı sunarım. Bütün süreç boyunca emeği geçen tüm arkadaşlarıma çok teşşekür ederim. Nurgeldi ARBATOV 24. 05. 2016 İÇİNDEKİLER KISALTMALAR ---------------------------------------------------------------------------------- v TABLO LİSTESİ --------------------------------------------------------------------------------- vi ŞEKİL LİSTESİ ------------------------------------------------------------------------------- viii ÖZET ---------------------------------------------------------------------------------------------- xii SUMMARY -------------------------------------------------------------------------------------- xii GİRİŞ ------------------------------------------------------------------------------------------------ 1 BÖLÜM 1: JEOLOJİK ÖZELLİKLER ----------------------------------------------------- 6 1.1. Birinci Zaman (Paleozoik) ......................................................................................... 6 1.2. İkinci Zaman (Mezozoik) ........................................................................................... 6 1.3. Üçüncü Zaman (Senozoik) ......................................................................................... 8 1.4. Dördüncü Zaman (Kuvaterner) .................................................................................. 9 BÖLÜM 2: JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLER --------------------------------------- 11 2.1. Ana Yer Şekilleri...................................................................................................... 14 2.1.1. Dağlar ---------------------------------------------------------------------------------- 14 2.1.1.1. Kopet Dağı ------------------------------------------------------------------ 14 2.1.1.2. Büyük ve Küçük Balkan Dağı -------------------------------------------- 16 2.1.1.3. Koyten Dağı ---------------------------------------------------------------- 18 2.1.2. Platolar -------------------------------------------------------------------------------- 20 2.1.2.1. Bathız ve Karbil Platosu --------------------------------------------------- 20 2.1.2.2. Üstyurt Platosu -------------------------------------------------------------- 21 2.1.3. Ovalar ve Taban Düzlükleri -------------------------------------------------------- 23 2.1.3.1. Hazar Gölü Kıyısı ---------------------------------------------------------- 23 2.1.3.2. Horezm Ovası --------------------------------------------------------------- 25 2.2. Kurak Morfoklimatik Bölge Üniteleri ve Topografyaları ........................................ 27 2.2.1. Karakum Çölü ------------------------------------------------------------------------ 27 2.2.2. Murgap ve Tecen Düzlükleri ------------------------------------------------------- 34 2.2.3. Amuderya Vaha Bölgeleri ---------------------------------------------------------- 35 2.2.4. Sandıklı Çölü ------------------------------------------------------------------------- 35 2.2.5. Vahalar -------------------------------------------------------------------------------- 36 2.2.5.1. Amuderya’nın Orta Kısımları -------------------------------------------- 36 2.2.5.2. Amuderya Delta Düzlüğü ------------------------------------------------- 37 2.2.5.3. Murgap – Tecen Nehri Aralığı ------------------------------------------- 39 2.2.5.4. Etrek Sumbar Nehri Kenarları -------------------------------------------- 40 i 2.2.5.5. Kopet Dağın Kuzey Etekleri ---------------------------------------------- 40 BÖLÜM 3: KLİMATİK ÖZELLİKLER -------------------------------------------------- 42 3.1. İklim Özelliklerini Şekillendirici Faktörler .............................................................. 42 3.1.1. Coğrafi Konumu --------------------------------------------------------------------- 42 3.1.2. Güneş Işınlarının Geliş Açısı ------------------------------------------------------- 43 3.1.3. Genel Atmosfer Koşulları ve Ülkeyi Etkileyen Hava Kütleleri --------------- 44 3.2. İklim Elemanları....................................................................................................... 45 3.2.1 Sıcaklık --------------------------------------------------------------------------------- 45 3.2.1.1. Temmuz ve Ocak Ayı İzotermleri --------------------------------------- 45 3.2.2. Basınç ve Rüzgârlar ----------------------------------------------------------------- 50 3.2.3. Yağış ve Nemlilik -------------------------------------------------------------------- 54 3.2.3.1. Yağış Özellikleri ------------------------------------------------------------ 54 3.2.3.2. Sisli Günler ------------------------------------------------------------------ 57 3.2.3.3. Dolulu Günler --------------------------------------------------------------- 58 3.2.3.4. Bağıl Nem Oranı ------------------------------------------------------------ 58 3.3. Koppen İklim Sınıflandırmasına Göre İklim Bölgeleri ........................................... 59 3.4. Türkmenistan’ın İklim Bölgeleri.............................................................................. 61 3.4.1. Hazaryaka İklim Bölgesi ------------------------------------------------------------ 62 3.4.2. Subtropikal İklim Bölgesi ---------------------------------------------------------- 62 3.4.3. Dağ İklimi Bölgesi ------------------------------------------------------------------- 62 3.4.4. Kuzey Karakum İklim Bölgesi ----------------------------------------------------- 64 3.4.5. Güney Karakum İklim Bölgesi ---------------------------------------------------- 65 3.4.6. Güneydoğu Karakum İklim Bölgesi ---------------------------------------------- 65 BÖLÜM 4:HİDROGRAFİK ÖZELLİKLER --------------------------------------------- 66 4.1. Akarsular .................................................................................................................. 66 4.1.1. Amuderya Nehri --------------------------------------------------------------------- 69 4.1.2. Murgap Nehri ------------------------------------------------------------------------- 70 4.1.3. Kaşan Nehri --------------------------------------------------------------------------- 71 4.1.4. Kuşku Nehri -------------------------------------------------------------------------- 72 4.1.5. Tecen Nehri --------------------------------------------------------------------------- 73 4.1.6. Etrek Nehri ---------------------------------------------------------------------------- 75 4.1.7. Sumbar Nehri ------------------------------------------------------------------------- 76 4.1.8. Koyten Nehri ------------------------------------------------------------------------- 77 4.1.9. Kaynağını Kopet Dağından Alan Akarsular ------------------------------------- 77 4.2. Göller ....................................................................................................................... 79 4.2.1. Takır Suları --------------------------------------------------------------------------- 82 4.4. Yer Altı Suları ve Kaynakları .................................................................................. 83 ii BÖLÜM 5: TOPRAK ÖZELLİKLERİ ---------------------------------------------------- 88 5.1. Düz Sahaların Toprakları ......................................................................................... 88 5.2. Dağlık Sahaların Toprakları ..................................................................................... 92 BÖLÜM 6: DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜ ÖZELLİKLERİ ------------------------------- 95 6.1. Dağ Vejetasyonu ...................................................................................................... 95 6.2. Çöl Vejetasyonu ....................................................................................................
Recommended publications
  • Auksion-TUR 27.11.2020.Pdf
    ÜNS BERIŇ! BÄSLEŞIKLI SÖWDA! Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi Türkmenistanyň döwlet eýeçiligindäki desgalary hususylaşdyrmak hakynda kanunçylygyna laýyklykda, döwlet eýeçiligindäki desgalary satmak boýunça bäsleşikli söwdalaryň geçirilýändigini habar berýär. Bäsleşikli söwdalar 2020-nji ýylyň 27-nji noýabrynda sagat 10-00-da Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň jaýynda geçirilýär. Salgysy: Aşgabat şäheriniň Arçabil şaýolynyň 156-njy jaýy. Bäsleşikli söwdada satuwa çykarylýan Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň, Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň, “Türkmengaz” döwlet konserniniň, “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň, Aşgabat şäheriniň we Ahal, Daşoguz, Lebap hem-de Mary welaýat häkimlikleriniň desgalarynyň sanawy. Desganyň görnüşi, Binalaryň Başlangyç Hususylaşdyrma Desgalaryň ady, № (işiniň ugry, gurlan meýdany, bahasy gyň ýerleşýän ýeri ýyly) (m²) (manat) şertleri Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň desgalary Balkan welaýaty Balkan welaýat Alyjylar jemgyýetleri birleşiginiň Esenguly etrap Söwda işleri, Hususy eýeçilige 1 Alyjylar jemgyýetiniň Söwda merkezi, Esenguly etrabynyň Esenguly 737,80 1 037 362,90 2008ý. satmak şäheri. Balkan welaýat Alyjylar jemgyýetleri birleşiginiň Serdar etrap Alyjylar Ammar, Hususy eýeçilige 2 jemgyýetine degişli Ammar binasy, Serdar şäheriniň G.Meretjäýew 578,80 89 024,40 1979ý. satmak köçesiniň 9-njy jaýy. Balkan welaýat Alyjylar jemgyýetleri birleşiginiň Bereket etrap Jemgyýetçilik iýmiti, Hususy eýeçilige 3 Alyjylar jemgyýetiniň “Gülüstan” restorany, Bereket şäheriniň 1000,10 302 536,80 1976-2008ý. satmak H.Babaýew köçesi. Lebap welaýaty «Lebap» döwlet lomaý-bölek söwda firmasynyň Söwda merkezi, Söwda işleri, Hususy eýeçilige 4 569,00 35 130,00 Gazojak şäheriniň «Sazakino» demir ýol bekedi. 1978ý. satmak Lebap welaýat Alyjylar jemgyýetleri birleşiginiň Köýtendag etrap Söwda işleri, Hususy eýeçilige 5 alyjylar jemgyýetiniň Bazarly söwda merkezi, Köýtendag etrabynyň 632,90 1 787 889,60 2013ý.
    [Show full text]
  • Figure 2.1.20 Bird's-Eye View of Turkmenbashi Port
    JICA Study on the Turkmenistan March 2010 Source TMRL Figure 2.1.20 Bird’s-eye View of Turkmenbashi Port 2 - 75 JICA Study on the Turkmenistan March 2010 Source: Google Figure 2.1.21 Location of the Port ii) Natural conditions It is reported that fog is not frequent and mostly of short duration. In general, currents are limited in the bay (inside the spit) and they do not hamper the navigation of vessels in the channel. It should be noted that these currents do not refer to the channel cut through the Turkmenbashi spit. In the area of the cut through the Turkmenbashi spit, currents run parallel to the axis of the channel and can reach values up to 1 – 2.5 knots. The following tables present the distribution of the wind and wave in Turkmenbashi per sector and per speed class. Although the wind in Turkmenbashi is not so strong, the access channel of the port is closed very frequently due to wind because the width and depth of the channel are not 2 - 76 JICA Study on the Turkmenistan March 2010 sufficient under windy condition. Regarding channel closure, details will be described later in this section. The feasibility study on the modernization of Turkmenbashi Port (MLTM 2009) describes that the maximum wave height in the Caspian Sea outside the spit is 2.6m and wave height may reach 2.0m in the cut through section of the channel. The annual maximum wave height in the area of the port is 0.5m on average and at maximum 0.7m.
    [Show full text]
  • Türkmenstatyň Ýerli Statistika Edaralary Boýunça Düzümi
    Salgylarymyz t/b Sebitler Indeks we edaranyň Telefon belgileri ýerleşýän ýeri Aşgabat şäheri 1 Türkmenistanyň Statistika 744000 Arçabil (99312) 39-27-44 baradaky döwlet komiteti şaýoly, 100 jaý 2 Aşgabat şäheriniň statistika 744000 Magtymguly (99312) 94-28-06 müdirligi şaýoly, 72 jaý 3 Büzmeýin etrabynyň statistika 744000 Magtymguly (99312) 94-22-52 müdirligi şaýoly, 72 jaý Ahal welaýaty 1 Ahal welaýatynyň statistika 745205 Ahal müdirligi welaýaty, Ak bugdaý (99312) 57-43-58 etraby, Halklaryň dostlygy köçesi, 2 jaý 2 Ak bugdaý etrabynyň statistika 745205 Ahal bölümi welaýaty, Ak bugdaý etraby, Änew (993137) 34-6-15 şäherçesi, Watan köçesi, 1 jaý 3 Gökdepe etrabynyň Statistika 745190 Ahal bölümi welaýaty, Gökdepe (993132) 4-08-48 şäheri, Ataýew köçesi, 4 jaý 4 Kaka etrabynyň statistika bölümi 745340 Ahal welaýaty, Kaka (993133) 31-4-90 etraby, Kaka şäheri 5 Tejen şäheriniň statistika bölümi 745360 Ahal welaýaty, Tejen (993135) 4-83-54 şäheri, Häkimlik köçesi, 23 jaý 6 Tejen etrabynyň statistika 745360 Ahal bölümi welaýaty, Tejen etraby, Altyn asyr (993135) 4-61-59 şäheri, Türkmenbaşy köçesi, 3 jaý 7 Babadaýhan etrabynyň 745380 Ahal statistika bölümi welaýaty, (993136) 3-21-84 Babadaýhan şäheri, Gülzar köçesi, 2 jaý 8 Bäherden etrabynyň statistika 745180 Ahal bölümi welaýaty, Bäherden (993131) 21-9-36 şäheri, Ýaşlyk köçesi. 6 jaý 9 Sarahs etrabynyň statistika 745250 Ahal (993134) 21-1-90 bölümi welaýaty, Sarahs şäheri, Niýazow köçesi, 4 jaý Balkan welaýaty 1 Türkmenbaşy şäheriniň 745100 Balkanabat (800222) 6-97-12 statistika bölümi şäheri,
    [Show full text]
  • Free, Prior and Informed Consent of Practitioners and Specialists For
    :llll:lllll!lilllllllllllllllllllllflllillllllllllllllllllll 0102800007 Free, prior and informed consent of practitioners and specialists for Nomination of the Turkmen epic art of Gorogly for inscription on the UNESCO Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity 1. Free, prior and informed consent of practitioners for Nomination of the Turkmen epic art of Gorogly for inscription on the UNESCO Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity 2. Decision of the participants of the Round Table "On the support of submission of the nomination file of the "Turkmen epic art of Gorogly" for inclusion on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity YUNESKO-nyn i~leri boyun<;a Tiirkmenistanyn milli toparyna Da~oguz ~· Da~oguz welayaty, Tlirkmenistan, 20 13-nji yylyn 15-nji apreli Tfirkmen halk Gorogly dessan<;ylyk sungatyny YUNESKO-nyii "Adamzadyn ruhy medeni gymmatlyklarynyii gorniikli nusgalarynyii sanawyna" go~maga hodfirlemek baradaky razylyk Biz, a~akda sanawy getirilen, Tlirkmenistanyn halypa bag~ylar-dessan<;ylar topary, Tlirkmen halk Gorogly dessan<;ylyk sungatyny YUNESKO-nyn "Adamzadyn ruhy medeni gymmatlyklarynyn gomtikli nusgalarynyn sanawyna" go~maga hodtirlemage ozlimizin erkin razylygymyzy a~akda gol goymagyn listi bilen malim edyaris. Seyle hem, biz bu nusgany geljekde gorap saklamak li<;in bilelikde i~lenip diizlilen we meyille~dirilen <;arelerin ahlisini dolulygyna goldayarys (nominasion resminamanyn 3.b. punkty) we olary tistlinlikli amala a~yrmak li<;in i~jen gatna~jakdygymyzy malim edyaris. .N'2 Ady we atasynyn ady Doglan Goly Ya~ayan yerinin salgysy , I 1. Gurbanow Durdybay, 1950 Da~oguz welayatynyn Tlirkmenistanyn at Gubadag etrabynyn gazanan bag~ysy Abadanlyk gene~ligi Tel: (993) 322 31 483 (ay) Mobil tel: (993) 800 65 27 10 21 2.
    [Show full text]
  • Turkmen Edebiyaty
    I. Begmekow, P. Rejebow, M. Tuwakbayewa TURKMEN EDEBIYATY Mugallymgylyk mekdepleri iigin synag okuw kitaby Tiirkmenistanyn Bilim ministrligi tarapyndan hodtirlenildi A§gabat Turkmen dowlet ne§iryat gullugy 2010 UOK 377 : 82 В 44 Begmekow I., Rejebow P., Tuwakbayewa M. В 44 Turkmen edebiyaty. Mugallymgylyk mekdepleri iifpin synag okuw kitaby. - A.: Turkmen dowlet ne§iryat gullugy. 2010. TDKP № 2256 2010 KBK 83.3 Ttir 7 ya 73 © I. Begmekow, P. Rejebow, M. Tuwakbayewa, 2010. GIRI § CEPER EDEBIYAT - SOZ SUNGATY Tiirkmenistanyn Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow: - Turkmen edebiyatynda gunnur halk parasatly- lygyny beyan edip, ajayyp eserler pe§ge§ beren ussatlar az dal. Men Magtymgulynyn, Andalybyn, Azadynyn, Keminanin... oniinde ba§ egyarin. £eper edebiyat soz sungatydyr. £eper dil arkaly durmusjda bolup gegen ya-da dowam edyan wakalary beyan edip, ol adam hasiyetlerini yiize gykaryar, adamlaryn §u giinki ya§ayy§laryny, oy-pikirlerini, ertirki giine ymtyly§laryny, arzuw-islegleri- ni beyan edyar. 01 §eyle etmek bilen adamyn oz tebigatyna du§tinmegine, ozunin gowy we yaramaz taraplaryna an yetirmegine, oz giiyjune hem miimkingiliklerine goz yetirmegine, ynanmagyna komek edyar. Adamlarda onat gylyk-hasiyetlerin ke- mala gelmegine we osmegine yardam edyar. Aslynda, geper edebiyatyn ba§ wezi- pesi adamlarda tebigat we ynsan gozelligine dii§iinmek, ol gozelligi soymek we ony goramak duygusyny terbiyelemekdir, adamlaryn anyna we duygusyna tasir etmek arkaly olara asylly terbiye bermekdir. £eper eserin ba§ gahrymany da§-towerekdaki adamlar bilen gatna§ykda bo­ lup, §ahsy ideyalary bilen bir wagtda jemgyyetgilik bahbitli pikir-hyyallaryn hem durmu§a gegmegi ugrunda gynlakay tagallalar edyar. §eyle ahlumumy tagallalar Watan we watangylyk terbiyesini oziinde jemleyar. Watanyny soymek, ony da§arky du§manlardan goramak, Watanyn at-abrayy, syyasy-ykdysady taydan giillap osme­ gi ugrunda galy§mak yaly ahlihalk bahbitli meseleleri gozgap, diinya edebiyatyn­ da, §ol sanda turkmen edebiyatynda engeme ajayyp eserler yazyldy, nusga alarlyk obrazlar doredildi.
    [Show full text]
  • 8 Conscientious Objectors Jailed in 2021, UN Special Procedures
    Table of Contents • 8 conscientious objectors jailed in 2021, UN special procedures ignored • Police detain, threaten, swear at Muslims • Five conscientious objectors jailed in two days • Conscientious objector jailed, awaiting second trial 8 conscientious objectors jailed in 2021, UN special procedures ignored On 16 March the regime jailed another conscientious objector to military service for two years, the eighth such 2021 jailing. Like six of the other 2021 jailings, 21-year-old Jehovah's Witness Rasul Rozbayev is being punished for the second time on the same charges. The jailings ignore a December 2020 appeal by four UN special procedures. A March 2020 regime report to the UN insisted that defending the country "is the sacred duty of every citizen". By Felix Corley Forum18 (19.03.2021) - https://bit.ly/3rk2w53 - On 16 March, a court in the northern Dashoguz Region jailed 21-year-old Jehovah's Witness conscientious objector Rasul Rozbayev for two years in an ordinary regime labour camp for refusing compulsory military service. This is his second sentence on the same charges. He is the eighth conscientious objector known to have been jailed so far in 2021. All these prisoners of conscience had offered to perform an alternative civilian service, but Turkmenistan does not offer this. The regime has rejected repeated United Nations (UN) calls to introduce a genuinely civilian alternative service (see below). Forum 18 tried to find out why prosecutors bring cases to punish these prisoners of conscience such as Rozbayev, who cannot perform military service on grounds of conscience but are ready to perform an alternative, civilian service.
    [Show full text]
  • AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi Cilt : 6 Sayı : 15 Sayfa: 826-839 Kasım 2018 Türkiye Araştırma Makalesi Makale
    AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi Cilt : 6 Sayı : 15 Sayfa: 826-839 Kasım 2018 Türkiye Araştırma Makalesi TÜRKMENİSTANDAKİ YER ADLARINI TEMATİK SINIFLANDIRMA ÇALIŞMASI Dr. Öğr. Üye. Savaş ŞAHİN. ÖZ Toplumların kültür hazineleri içerisinde önemli bir paya sahip olan yer adları, ait oldukları toplumların hafızalarını canlı tutar ve kültürün geçmiĢten geleceğe aktarılmasında önemli rol oynar. Etrafımızda gördüğümüz her bir dağ, dere, nehir, köprü, çeĢme, kale vb. adı ile tanınır ve bu adla da tarihde yaĢar. Ülkede egemen olan toplulukların etkisyle kimi zaman adları değiĢen Buyapılar,halkın zihnȋ ve kültürel hafızasından izler taĢıyan isimlerle adlandırılırlar. Türk toplulukları, göçebeliktan baĢlayarak yerleĢik hayata geçene kadar ve geçtikten sonra da göç yolları da dâhil geçtikleri ve yerleĢtikleri yerlere anlamlı isimler vermiĢlerdir. Türkmenistan‟ın tarihi geçmiĢi, Türkmenlerin menĢei, Türkmenistan‟da yaĢayan kabile ve boy adlarını tespit etmede yer adları oldukça önemli bir iĢleve sahiptir. Türkmenistan‟daki yer adları, Türkmenistan‟ın sosyo-kültürel, ekonomik, tarihȋ, siyasȋve coğrafȋ özelliklerinin ortaya konulması bakımından önemlidir. Toponimler coğrafȋ yer adları çalıĢmalarını konu alan bir bilim dalıdır. Diğer bir deyiĢle toponimi dile ait bir çalıĢma alanıdır. Toponimi çalıĢmaları bize artzamanlı ve eĢzamanlı dilbilim çalıĢmaları konusunda konusunda fayda sağlar. Türk dünyasına ait coğrafyalarda yer adları çalıĢması yapılması hem Türk kültürüne hem de Türk diline katkı sağlayacaktır. Bu çalıĢmada Türkmenistandaki yer
    [Show full text]
  • Turkmenistan 2015 Crime and Safety Report
    Turkmenistan 2015 Crime and Safety Report Product of the Research & Information Support Center (RISC) The following is based on open-source reporting. April 29, 2015 Overall Crime and Safety Situation Crime Rating: Medium Crime Threats Crimes of opportunity against foreigners, who are often perceived as wealthy, occur. Petty thieves tend to operate on buses during rush hour and in crowded environments (bazaars). In 2014, RSO saw an increase in the number of aggressive beggars outside Yimpash and other markets. Well-dressed foreigners, especially those driving cars with commercial (yellow) or diplomatic (blue) license plates are regularly targeted. Violent crimes, to include rape and murder, occur. Unofficial sources claim that the murder rate in Ashgabat is about one per week. Violent crimes are often linked to the trade and use of narcotics and tend to involve the local population, as opposed to foreigners. Two cases of rape are alleged to have occurred in late 2013. Despite widespread rumors, police apparently had adequate evidence against the subject indicating he was the perpetrator. Women in isolated surroundings may be at an increased risk for harassment and/or assault. Residential break-ins and burglaries have been reported in Ashgabat, spurred in part by the knowledge that many residents keep cash at home. For example, an apartment in a generally safe neighborhood where the American housing compound is situated was burglarized in late 2013. The criminals rang the apartment doorbell; a female victim opened the door, and they held her at knife-point while stealing approximately U.S.$300,000 that was stored in a safe.
    [Show full text]
  • Edaralaryň Şu Aşakdaky Hünärler Boıunça Işe Çagyrıandygyny
    HORMATLY RAÝATLAR! Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrliginiň ýerlerdäki zähmet we ilatyň iş bilen üpjünçiligi edaralary kärhanalaryň, guramalaryň we edaralaryň şu aşakdaky hünärler boýunça işe çagyrýandygyny SIZIŇ DYKGATYŇYZA ÝETIRÝÄR! (2019-njy ýylyň awgust aýynyň ahyryna berlen maglumatlaryň esasynda taýýarlandy) Teklip edilýän hünärleriň atlary Habarlaşmak üçin Başlangyç we orta Beýleki hünärler salgymyz we telefon Ýokary bilim boýunça hünär bilimi boýunça boýunça belgilerimiz AŞGABAT ŞÄHERI BOÝUNÇA Bagtyýarlyk etrabynda iňlis dili, rus dili, hindi elektrik, maşgala ofisiant, işçi, Aşgabat şäheriniň dili, ispan dili şepagat uýasy, sürüji, dokmaçy, süpüriji, Seýitnazar Seýdi mugallymlary, maşgala arhiwarius, aşpez, betonçy, galypçy, köçesiniň 3-nji jaýy, lukmany, buhgalter, ekskawatoryň suwagçy, demirçi, tel: 92-36-50 ylmy işgär, režissýor, maşinisti, slesar goragçy, enjam ykdysatçy, artist, ýuwujy, tikinçi, uçarman, binagär, seýis programmist Berkararlyk etrabynda farmasewt, entomolog, kebşirleýji, maşgala dizelçi, tikinçi, Aşgabat şäheriniň maşgala lukmanlary, şepagat uýasy, tehnik, işçi, dokmaçy, Seýitnazar Seýdi inžener, tehnolog, awtoslesar, santehnik, süpüriji, köçesiniň 3-nji jaýy, programmist, binagär, elektromontýor, sürüji, naharhana işçisi, tel: 92-67-03 prowizor, logist, krançy, goragçy, demirçi, deklarant, režissýor, elektromehanik, mermerçi, artist, hukuk slesar-elektrik, howalandyryjy maslahatçysy mehanizator, montažçy Büzmeýin etrabynda anesteziolog- aşpez, şepagat uýasy, ofisiant, süpüriji,
    [Show full text]
  • Garaşsyzlyk 2007 I. № 9126 Aşgabat Ş. Raıatlaryň Türkmen
    TÜRKMENISTANYŇ PREZIDENTINIŇ K A R A R Y «17» Garaşsyzlyk 2007 ý. № 9126 Aşgabat ş. Raýatlaryň Türkmenistanyň serhet sebitine gelmeginiň we onda bolmagynyň kadalaryny hem-de Türkmenistanyň serhet gözegçiligi zolagynda serhet düzgüniniň kadalaryny tassyklamak hakynda (Türkmenistanyň Prezidentiniň namalarynyň we Türkmenistanyň Hökümetiniň çözgütleriniň ýygyndysy, 2007 ý., № 10, 763-nji madda) Türkmenistanyň Döwlet serhediniň goralyşynyň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmak, raýatlaryň serhet sebitinde geçmegine gözegçiligi tertipleşdirmek maksady bilen, şeýle hem «Türkmenistanyň Döwlet serhedi hakyndaky» Türkmenistanyň Kanunyna we Türkmenistanyň Prezidentiniň 2007-nji ýylyň Gorkut aýynyň 13-inde çykaran 8819-njy kararyna laýyklykda, karar edýärin: 1. Raýatlaryň Türkmenistanyň serhet sebitine gelmeginiň we onda bolmagynyň kadalaryny; Türkmenistanyň serhet gözegçiligi zolagynda serhet düzgüniniň kadalaryny tassyklamaly (goşulýar). 2. «Türkmenistanyň serhet kontrollygy zolagynda Serhet düzgüniniň kadalaryny we Türkmenistanyň serhet zonasyna gelmegiň hem-de onda bolmagyň kadalaryny tassyklamak barada» Türkmenistanyň Prezidentiniň 1994-nji ýylyň Ruhnama aýynyň 26-synda çykaran 1952-nji kararyny; «Türkmenistanyň Prezidentiniň käbir kararlaryna üýtgetmeler girizmek hakynda» Türkmenistanyň Prezidentiniň 1997-nji ýylyň Gorkut aýynyň 28-inde çykaran 3264-nji kararynyň (Türkmenistanyň Prezidentiniň namalarynyň we Türkmenistanyň Hökümetiniň çözgütleriniň 1997-nji ýyldaky 7-nji ýygyndysynyň 5853-nji maddasy) 2-nji, 3-nji we 4-nji bölümlerini; «Türkmenistanyň
    [Show full text]
  • United Nations Code for Trade and Transport Locations (UN/LOCODE) for Turkmenistan
    United Nations Code for Trade and Transport Locations (UN/LOCODE) for Turkmenistan N.B. To check the official, current database of UN/LOCODEs see: https://www.unece.org/cefact/locode/service/location.html UN/LOCODE Location Name State Functionality Status Coordinatesi TM AGT Ashgabat S Multimodal function, ICD etc.; Request under consideration 3757N 05823E TM AKD Akdepe Road terminal; Recognised location 3818N 05735E TM ALT Altyn Asyr Port; Multimodal function, ICD etc.; Request under consideration 3753N 05822E TM AMY Amyderya L Road terminal; Recognised location 3753N 06514E TM ASB Ashkhabad S Road terminal; Airport; Code adopted by IATA or ECLAC 3757N 05823E TM BAB Babadaýhan A Road terminal; Recognised location 3741N 06023E TM BAH Bäherden Rail terminal; Road terminal; Recognised location 3826N 05725E TM BAL Balkanabat B Rail terminal; Road terminal; Recognised location 3930N 05421E TM BAY Bayramaly Rail terminal; Road terminal; Recognised location 3737N 06210E TM BKH Bekdash B Road terminal; Recognised location 4134N 05232E TM BOL Boldumsaz Rail terminal; Road terminal; Recognised location 4208N 05940E TM BZY Büzmeyin Rail terminal; Road terminal; Recognised location 3803N 05812E TM CHE Cheleken B Port; Road terminal; Recognised location 3924N 05308E TM CJV Chärjew L Road terminal; Recognised location 3906N 06334E TM CRZ Tchardjou Airport; Postal exchange office; Code adopted by IATA or ECLAC TM DHZ Dashhowuz Road terminal; Recognised location 4150N 05957E TM FAR Farap L Rail terminal; Road terminal; Border crossing Recognised location
    [Show full text]
  • Turkmenistan
    Office for Democratic Institutions and Human Rights TURKMENISTAN PARLIAMENTARY ELECTIONS 15 December 2013 OSCE/ODIHR Election Assessment Mission Final Report Warsaw 4 March 2014 TABLE OF CONTENTS I. EXECUTIVE SUMMARY ........................................................................................................... 1 II. INTRODUCTION AND ACKNOWLEDGEMENTS ................................................................ 2 III. BACKGROUND AND POLITICAL CONTEXT ...................................................................... 3 IV. ELECTORAL SYSTEM .............................................................................................................. 4 V. LEGAL FRAMEWORK .............................................................................................................. 5 A. RIGHT TO VOTE ........................................................................................................................... 7 B. RIGHT TO STAND ......................................................................................................................... 7 VI. ELECTION ADMINISTRATION ............................................................................................... 7 VII. VOTER REGISTRATION ......................................................................................................... 10 VIII. CANDIDATE REGISTRATION ............................................................................................... 11 IX. ELECTION CAMPAIGN .........................................................................................................
    [Show full text]