“O Ses Türkiye Yarişma Programinin 'Reality Show
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ RADYO TELEVİZYON VE SİNEMA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ “O SES TÜRKİYE YARIŞMA PROGRAMININ ‘REALİTY SHOW’ TÜRÜ UNSURLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ” Nevena POPOVIC 2501141346 TEZ DANIŞMANI Dr. Öğr. Üyesi Özlem ARDA İstanbul, 2019 ii ÖZ O SES TÜRKİYE YARIŞMA PROGRAMININ ‘REALİTY SHOW’ TÜRÜ UNSURLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ NEVENA POPOVIC Reality show programları, büyük oranda popülerlik taşıyan program türüdür. Televizyon sektöründe, bu tür programlar süreklilik gösterir şekilde yayınlanmaktadır. Televizyonların, yayın dönemlerinde yeni programlara yer verip bu tür programları finanse ettiği bilinmektedir. Bu çalışmada, reality show programlarının biçim ve içerik açısından özellikleri ve bu tür programların izlenme nedenleri ele alınacaktır. İzleyici kitlenin yoğun olduğu bu program türlerinin, neden tercih edildiği bu çalışmanın ana sorunsalıdır. Bu bağlamda; reality show programının alt türü olan yetenek showların, tercih edilme sebeplerinin analizi yapılacaktır. “O Ses Türkiye” adlı yetenek show programı, izlenme oranı açısından başarılı bir örnek olarak adlandırılmakta ve bu nedenle örneklem olarak bu çalışmada incelenmektedir. Steven Reiss, reality programların izleme profilini sunan 16 temel arzu teorisini ortaya koymuştur ve bu teori çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Reiss’in 16 temel arzu teorisi ile bir yetenek show örneği olan “O Ses Türkiye” adlı programının izlenmesi arasındaki ilişkiselliğin, izleyiciler tarafından neden tercih edildiğinin analizi yapılacaktır. “O Ses Türkiye” adlı yetenek show programının izleyici motivasyon profillerini oluşturmak amacıyla; bu programı izleyen izleyiciler arasından odak grup oluşturulup derinlemesine mülakatlar yapılacaktır. Bu çalışmanın amacı, reality show programı kapsamında bir yetenek show programının izleyicisinin ana odak noktasını betimlemek ve bu örneklemden hareketle temsil yeteneği kuvvetli bir yapıya ulaşmaktır. Reality showlara olan ilgiyi yönlendiren ana motivasyonun gücünün ne olduğunu betimleyen örneklem analizi ile beraber, aynı zamanda, izlenme oranı açısından başarılı reality show programının unsurlarının neler olduğunun tespiti de ortaya konulacaktır. Anahtar Kelimeler: Televizyon, Reality Programlar, Yetenek Show, Müzik Yetenek Showları, İzleyici. iii ABSTRACT ANALYSIS OF THE CONTEST SHOW THE VOICE OF TURKEY IN TERMS OF ELEMENTS OF THE REALITY SHOW GENRE NEVENA POPOVIC Reality show programs bring with themselves huge popularity and these programs are broadcasted on a continuous basis in the television industry. Consequently, broadcasters are constantly supporting and investing in new ones. In this study, the features of reality show programs will be discussed, in terms of form, content and the reasons for watching these programs. The main research question is why these types of programs, which have a large audience, are preferred among viewers. In this context, specifically the subgenre of reality shows, talent shows will be used for a detailed analysis of these motives. Taking into consideration the success and huge ratings of the talent show “O Ses Türkiye - The Voice of Turkey”, this talent show program will be examined in further detail by this study. Steven Reiss's 16 Basic Desires Theory, which enables us to make a profile of viewers of reality programs, forms the basis of this study. Applying Steven Reiss’s Theory to the talent show “The Voice of Turkey”, audience’s viewing motives will be presented and viewers’ reasons for choosing this particular talent show will be examined. With an aim to develop a motivational profile of the viewers of the talent show “The Voice of Turkey” a focus group from the audience watching this show will be formed and in-depth interviewers with the focus group will be conducted. The audience will be the main focus and the aim of this study is to make a representative sample of the viewers of this particular talent show. The purpose of this research is to come up with a conclusion to the question what is the main motivational force that drives interest in reality television, specifically talent shows. Additionally, the utilisation of this research will continue on to conclude characteristics that will be important elements for future successful programs of the same genre. Key Words: Television, Reality Programs, Talent Shows, Music Talent Shows, Audience iv ÖNSÖZ Bu tezin yazılması; çevremdeki insanların desteği, yardımı, yol göstermesi ve sevgisi olmadan mümkün olamazdı. Öncelikle; değerli danışmanım Dr. Öğr. Üyesi Özlem Arda’ya, benden asla vazgeçmediği, bana her adımda destek verdiği ve bana yol gösterdiği için sonsuz teşekkürler. Sayın Dr. Öğr. Üyesi Özlem Arda, benim danışmanım olduğu için inanılmaz minnettarım; sevgili danışmanımın sayesinde tezimi başarıyla bitirebildim. Sayın Estroti Ailesine; Türkiye’de okuduğum süreçte tüm destek ve yardımları için çok teşekkür ederim. Benim canım aileme; tüm destek ve sevgisi için sonsuz teşekkürler: Canım babama, aslan erkek kardeşlerime, altın kalpli anneanneme, rahmetli dedelerime ve rahmetli babaanneme. Babaanne, tüm akademik başarlarım senin olsun! Özelikle Annem! En çok teşekkürü anneme etmek istiyorum; çünkü anneciğim, dünyanın ne tarafına gidersem, sen sırtımda en güçlü rüzgarsın! Nevena Popovic İSTANBUL, 2019 v ÖZ ............................................................................................................................... iii ABSTRACT ............................................................................................................... iv ÖNSÖZ ........................................................................................................................ v TABLOLAR LİSTESİ ............................................................................................ viii KISALTMALAR LİSTESİ ...................................................................................... ix GİRİŞ .......................................................................................................................... 1 BİRİNCİ BÖLÜM TELEVİZYON PROGRAM TÜRLERİ VE "REALİTY SHOW” 1.1. Televizyon Program Türleri .............................................................................. 5 1.2. Reality Show Programları ve Tarihçesi ............................................................. 6 1.2.1. Reality Show Programlarının Alt Türleri .............................................. 19 1.2.2. Reality Show Programı Unsurları Açısından Bir Alt Tür Olarak Yetenek Şovlar…………… ....................................................................................... 22 1.3. Reality Show Programlarının Formatı ve Yapım Unsurları ............................ 25 1.3.1. Reality Show Programları: Transmedya Hikâye Anlatımı ve Ünlü Yapma Aparatları……………………………………………………………………32 1.4. Reality Show Programları: Ekonomik ve İzlenme Oranı Başarısı……….….35 1.5. Reality Show Programları ve İzleyici İlişkisi……………………………......38 İKİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE’DE REALİTY SHOW PROGRAMLARI 2.1. Türkiye’de Reality Show Programları ve Tarihçesi ........................................ 48 2.1.1. Türkiye’de Reality Show Programlarının Alt Türleri ............................ 66 vi 2.1.2. Türkiye’de Reality Show Programı Unsurları Açısından Bir Alt Tür Olarak Yarışma Programları/Yetenek Şovlar/Müzik Yetenek Şovları ............... 68 2.2. Türkiye’de Reality Show Programlarının Formatı ve Yapım Unsurları ........ 74 2.3. Türkiye’de Reality Show Programları ve İzleyici İlişkisi .............................. 81 2.4. O Ses Türkiye .................................................................................................. 85 2.4.1. O Ses Türkiye Programının Künyesi, Süreci ve Formatı .......................... 86 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM O SES TÜRKİYE YARIŞMA PROGRAMININ REALİTY SHOW TÜRÜ UNSURLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ 3.1. Steven Reiss ve 16 Temel Arzu Teorisi .......................................................... 89 3.2. Araştırmanın Amacı ve Önemi ........................................................................ 93 3.3. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi ................................................................. 94 3.4. Problem, Sayıltılar ve Sınırlılıklar ................................................................... 95 3.5. Araştırmanın Yöntemi ..................................................................................... 96 3.6. İşlem .............................................................................................................. 106 3.7. Bulgular ......................................................................................................... 111 SONUÇ .................................................................................................................... 121 KAYNAKLAR ....................................................................................................... 127 vii TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1: 1990'ların İlk Yarısında Türkiyedeki Reality Showlar (Hande Salbacak) .. 57 Tablo 2: 1990'ların İkinci Yarısında Türkiyedeki Reality Showlar (Hande Salbacak).....................................................................................................................58 Tablo 3: O Ses Türkiye Programının Künyesi, TV8 ................................................. 86 Tablo 4: 16 Temel Arzu (Reiss, 2000) .................................................................... ..91 Tablo 5: Açık Uçlu Sorular Listesi ................................................................ ...........97 Tablo 6: Temel İsteklerin Kaydı İçin Derecelendirme…………………….…….......97 Tablo