Sprawozdanie Stenograficzne Z 29 Posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

S e j m Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne z 29 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 21 listopada 2008 r. (trzeci dzień obrad)

Wa r s z a w a 2 0 0 8

str. str.

TREŚĆ

29. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 21 listopada 2008 r.) str. str.

Wznowienie posiedzenia Poseł Tomasz Piotr Nowak ...... 300 Komunikaty Poseł Adam Abramowicz ...... 300 Sekretarz Poseł Monika Wielichowska. . . . . 293 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Zmiana porządku dziennego Adam Szejnfeld ...... 300 Marszałek...... 293 Punkt 4. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 9. porządku dziennego: Informacja danie Komisji Gospodarki o rządowym prezesa Rady Ministrów na temat sta- projekcie ustawy o partnerstwie pu- nu realizacji programu działania rządu bliczno-prywatnym (cd.) w rok po jego powołaniu (cd.) Poseł Sprawozdawca Mirosława Nykiel . . . . 302 Głosowanie Głosowanie Marszałek...... 293 Marszałek...... 302 Punkt 1. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Adam Gawęda ...... 303 nie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki i poselskim projektach ustaw o zmianie Adam Szejnfeld ...... 303 ustawy Kodeks pracy oraz niektórych Punkt 5. porządku dziennego: Sprawoz- innych ustaw (cd.) danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Poseł Sprawozdawca Stanisław Szwed. . . . . 294 oraz Komisji Samorządu Terytorialne- Głosowanie go i Polityki Regionalnej o rządowym Marszałek...... 294 projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska...... 294 o wspieraniu rozwoju obszarów wiej- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie skich z udziałem środków Europejskie- Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . .295 go Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska...... 295 Obszarów Wiejskich oraz niektórych Podsekretarz Stanu w Ministerstwie innych ustaw (cd.) Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . .295 Głosowanie Poseł Izabela Jaruga-Nowacka ...... 296 Marszałek...... 304 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . .296 nie Komisji Edukacji, Nauki Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska...... 296 i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Terytorialnego i Polityki Regionalnej Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . .297 o rządowym projekcie ustawy o zmia- Poseł Izabela Jaruga-Nowacka ...... 297 nie ustawy Karta Nauczyciela (cd.) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Sprawozdawca Izabela Leszczyna. . . . 304 Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . .298 Głosowanie Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska...... 298 Marszałek...... 304 Poseł Tadeusz Cymański...... 298 Poseł Artur Ostrowski...... 305 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior. . . .298 Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 305 Punkt 3. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Andrzej Ćwierz...... 306 danie Komisji Gospodarki o rządowym Poseł Sławomir Kłosowski ...... 306 projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Zbigniew Dolata ...... 307 o swobodzie działalności gospodar- Sekretarz Stanu w Ministerstwie czej oraz o zmianie niektórych innych Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 307 ustaw (cd.) Poseł Sławomir Kłosowski ...... 308 Poseł Sprawozdawca Tomasz Piotr Nowak. . . 299 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Głosowanie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 309 Marszałek...... 299 Poseł Bożena Kotkowska...... 310 Poseł Adam Abramowicz ...... 300 Poseł Zbigniew Dolata ...... 310 str. str.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Punkt 12. porządku dziennego: Sprawoz- Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 311 danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Bożena Kotkowska...... 311 oraz Komisji Polityki Społecznej i Ro- Sekretarz Stanu w Ministerstwie dziny o stanowisku Senatu w sprawie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 311 ustawy o emeryturach kapitałowych Poseł Zbigniew Dolata ...... 311 (cd.) Poseł Artur Ostrowski...... 312 Głosowanie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 325 Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 312 Punkt 13. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Teresa Wargocka ...... 312 danie Komisji Polityki Społecznej i Ro- Poseł Artur Ostrowski...... 313 dziny o stanowisku Senatu w sprawie Sekretarz Stanu w Ministerstwie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 313 (cd.) Poseł Izabela Jaruga-Nowacka ...... 325 Poseł Jadwiga Wiśniewska ...... 314 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy Poseł Bożena Kotkowska...... 315 i Polityki Społecznej Marek Bucior...... 326 Poseł Lech Sprawka...... 315 Poseł Wacław Martyniuk...... 326 Poseł Sławomir Kłosowski ...... 316 Głosowanie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 326 Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 316 Punkt 14. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Zbigniew Dolata ...... 316 danie Komisji Polityki Społecznej i Ro- Sekretarz Stanu w Ministerstwie dziny o stanowisku Senatu w sprawie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 317 ustawy o zmianie ustawy o świadcze- Poseł Artur Ostrowski...... 318 niach rodzinnych (cd.) Sekretarz Stanu w Ministerstwie Głosowanie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas 318 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 327 Poseł Bożena Kotkowska...... 318 Punkt 15. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Artur Ostrowski...... 319 danie Komisji Polityki Społecznej i Ro- Sekretarz Stanu w Ministerstwie dziny o stanowisku Senatu w sprawie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . 319 ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji Poseł Elżbieta Witek ...... 319 zawodowej i społecznej oraz zatrudnia- Poseł Sławomir Kłosowski ...... 320 niu osób niepełnosprawnych, ustawy Poseł Artur Ostrowski...... 320 o podatkach i opłatach lokalnych oraz Poseł Kazimierz Moskal ...... 321 ustawy o bezpieczeństwie żywności Poseł Anna Zalewska...... 321 i żywienia (cd.) Poseł Artur Ostrowski...... 321 Głosowanie Poseł Sławomir Kłosowski ...... 322 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 327 Poseł Krzysztof Sońta ...... 323 Punkt 16. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Bożena Kotkowska...... 323 danie Komisji Administracji i Spraw Poseł Janusz Piechociński...... 323 Wewnętrznych o stanowisku Senatu Minister Edukacji Narodowej w sprawie ustawy o służbie cywilnej Katarzyna Hall ...... 324 (cd.) Głosowanie Punkt 7. porządku dziennego: Sprawoz- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 328 danie Komisji Zdrowia o pilnym rządo- Poseł Artur Górski...... 329 wym projekcie ustawy o zmianie ustawy Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa o świadczeniach opieki zdrowotnej Rady Ministrów Adam Leszkiewicz ...... 329 ﬁnansowanych ze środków publicznych Poseł Mariusz Błaszczak ...... 330 oraz niektórych innych ustaw (cd.) Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Głosowanie Rady Ministrów Adam Leszkiewicz ...... 331 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 324 Punkt 17. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 11. porządku dziennego: Sprawoz- danie Komisji Samorządu Terytorialne- danie Komisji Sprawiedliwości go i Polityki Regionalnej o stanowisku i Praw Człowieka o rządowym projek- Senatu w sprawie ustawy o pracowni- cie ustawy o zmianie ustawy Kodeks kach samorządowych (cd.) postępowania karnego oraz niektórych Głosowanie innych ustaw (cd.) Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 331 Głosowanie Poseł Lucjan Karasiewicz ...... 332 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 324 Poseł Andrzej Celiński...... 332 str. str.

Poseł Anna Paluch ...... 332 Punkt 25. porządku dziennego: Sprawoz- Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa danie Komisji Infrastruktury oraz Ko- Rady Ministrów Adam Leszkiewicz ...... 333 misji Samorządu Terytorialnego i Poli- Poseł Halina Rozpondek ...... 333 tyki Regionalnej o poselskim projekcie Punkt 18. porządku dziennego: Sprawoz- ustawy o zmianie ustawy o dochodach danie Komisji Infrastruktury jednostek samorządu terytorialnego o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Poseł Sprawozdawca Waldy Dzikowski . . . . 339 o wspieraniu termomodernizacji i re- Głosowanie montów (cd.) Marszałek...... 339 Głosowanie Poseł Adam Rogacki ...... 340 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 334 Poseł Waldy Dzikowski ...... 340 Punkt 19. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 28. porządku dziennego: Głosowa- danie Komisji Finansów Publicznych nie nad wnioskiem o odrzucenie infor- o stanowisku Senatu w sprawie ustawy macji rządu na temat umieszczenia zmieniającej ustawę o zmianie ustawy w Redzikowie elementów amerykań- o rachunkowości (cd.) skiego systemu obrony przeciwrakie- Głosowanie towej Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 335 Poseł Aleksander Marek Szczygło ...... 341 Punkt 20. porządku dziennego: Sprawoz- Sekretarz Stanu w Ministerstwie danie Komisji Ochrony Środowiska, Spraw Zagranicznych Jan Borkowski ...... 341 Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Głosowanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Marszałek...... 341 o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie Punkt 32. porządku dziennego: Sprawoz- elektrycznym i elektronicznym oraz danie Komisji Skarbu Państwa o posel- (cd.) o zmianie niektórych innych ustaw skich projektach ustaw o: Głosowanie 1) zmianie ustawy o komercjalizacji i Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 336 prywatyzacji oraz niektórych innych Punkt 21. porządku dziennego: Sprawoz- ustaw; danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi 2) zmianie ustawy o komercjalizacji i o stanowisku Senatu w sprawie ustawy prywatyzacji oraz ustawy o zasadach o zmianie ustawy o zakładach leczni- nabywania od Skarbu Państwa akcji czych dla zwierząt (cd.) w procesie konsolidacji spółek sektora Głosowanie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 338 elektroenergetycznego Punkt 22. porządku dziennego: Sprawoz- – trzecie czytanie – kontynuacja danie Komisji Infrastruktury Minister Skarbu Państwa Aleksander Grad . . . 342 o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Poseł Jan Kochanowski ...... 342 o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogo- Poseł Joachim Brudziński ...... 342 wym (cd.) Poseł Tadeusz Cymański...... 343 Głosowanie Poseł Marek Suski ...... 343 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 338 Poseł Włodzimierz Karpiński ...... 344 Punkt 23. porządku dziennego: Sprawoz- Minister Skarbu Państwa Aleksander Grad . . . 344 danie Komisji Infrastruktury Głosowanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Marszałek...... 345 o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogo- Poseł Stanisław Wziątek ...... 346 wym (cd.) Punkt 29. porządku dziennego: Zmiany Głosowanie w składach osobowych komisji sejmo- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 338 wych Punkt 24. porządku dziennego: Sprawoz- Głosowanie danie Komisji Infrastruktury Marszałek...... 347 o stanowisku Senatu w sprawie ustawy (Przerwa w posiedzeniu) o zmianie ustawy o ﬁnansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego Wznowienie posiedzenia mieszkania (cd.) Punkt 30. porządku dziennego: Pierwsze Głosowanie czytanie rządowego projektu ustawy Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 339 Prawo prywatne międzynarodowe Podsekretarz Stanu w Ministerstwie (Przerwa w posiedzeniu) Sprawiedliwości Łukasz Rędziniak...... 347 Wznowienie posiedzenia Poseł Krzysztof Brejza...... 349 str. str.

Poseł Karol Karski...... 350 Poseł Józef Zych...... 361 Poseł Stanisław Rydzoń...... 351 Poseł Jerzy Gosiewski ...... 362 Poseł Józef Zych...... 352 Poseł Andrzej Szlachta ...... 363 Poseł Jerzy Gosiewski ...... 354 Poseł Maria Zuba ...... 363 Poseł Andrzej Szlachta ...... 354 Poseł Dariusz Kaczanowski...... 363 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Sprawiedliwości Łukasz Rędziniak...... 354 Ludwik Kotecki ...... 363 Punkt 31. porządku dziennego: Pierwsze (Przerwa w posiedzeniu) czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności ubez- Wznowienie posiedzenia pieczeniowej oraz niektórych innych Oświadczenia ustaw Poseł Wojciech Jasiński ...... 365 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Andrzej Szlachta ...... 365 Finansów Ludwik Kotecki...... 355 Poseł Maria Zuba ...... 366 Poseł Jacek Zacharewicz ...... 358 Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 367 Poseł Dariusz Kaczanowski...... 359 Zamknięcie posiedzenia Poseł Tomasz Kamiński ...... 361 Porządek dzienny (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 06)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwen- Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie tu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian Stefan Niesiołowski i Jerzy Szmajdziński) w składach osobowych komisji sejmowych. Wniosek ten został paniom i panom posłom dorę- czony w druku nr 1365. Marszałek: W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- Wznawiam posiedzenie. niu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpa- Bardzo proszę o zajmowanie miejsc w ławach po- trzenie tej sprawy. selskich. Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. po- Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią rządku dziennego: Informacja prezesa Rady Mi- poseł Monikę Wielichowską i pana posła Dariusza nistrów na temat stanu realizacji programu Kaczanowskiego. działania rządu w rok po jego powołaniu. Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez poseł Dariusz Kaczanowski. prezesa Rady Ministrów pana Donalda Tuska oraz Witam panią poseł i pana posła. przeprowadził dyskusję. Proszę o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym. Wobec propozycji przyjęcia informacji do wiado- Proszę o odczytanie komunikatów, jeżeli są. Bar- mości zgłoszono sprzeciw. dzo proszę. (Gwar na sali) Pod głosowanie poddam propozycję przyjęcia Proszę państwa o uciszenie się na sali. informacji do wiadomości. Taka jest istota głoso- wania. Przystępujemy do głosowania. Sekretarz Poseł Monika Wielichowska: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem do wiadomości informacji prezesa Rady Ministrów na Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędzie się po- temat stanu realizacji programu działania rządu siedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej – bez- w rok po jego powołaniu, zechce podnieść rękę i na- pośrednio po zakończeniu głosowań, tj. około godz. cisnąć przycisk. 11.30. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 387 posłów. Za odda- Marszałek: no 219 głosów, przeciw – 158, 10 osób wstrzymało się od głosu. (Oklaski) Dziękuję bardzo. Stwierdzam, że Sejm informację przyjął. Proszę państwa, informuję, że po uzyskaniu jed- Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. po- nolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt w brzmie- zwyczajnej o rządowym i poselskim projektach niu: Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o posel- ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz nie- skich projektach ustaw: o zmianie ustawy o komer- których innych ustaw. cjalizacji i prywatyzacji oraz niektórych innych Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- ustaw, o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywaty- wionego przez pana posła Stanisława Szweda oraz zacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sekto- poprawki. ra elektroenergetycznego (druki nr 1124, 1135, 1200 W związku z tym Sejm skierował ponownie pro- i 1200-A) – trzecie czytanie, kontynuacja. jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 294 Punkt 1. porządku dziennego

Marszałek Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia także poprawki, nad którymi głosować będziemy Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom w pierwszej kolejności. i panom posłom doręczone w druku nr 1258-A. Poprawki od 1. do 6. zostały zgłoszone do art. 1 Przystępujemy do trzeciego czytania. projektu ustawy, zawierającego zmiany do ustawy Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Kodeks pracy. pana posła Stanisława Szweda. W poprawce 1. do art. 180 wnioskodawcy w nowym brzmieniu § 1 proponują, aby pracownicy przy- sługiwał urlop macierzyński w wymiarze 26 tygodni Poseł Sprawozdawca w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym Stanisław Szwed: porodzie oraz 39 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam Z tą poprawką łączą się poprawki 4. i 9. dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie. spraw zmian w kodyﬁkacjach, dotyczące rządowego Komisja wnosi o ich odrzucenie. i poselskiego projektów ustaw o zmianie ustawy Ko- Do zadania pytania zgłosiła się jedna posłanka. deks pracy oraz niektórych innych ustaw. Czy są dalsze zgłoszenia? Nie widzę. Zamykam listę. W trakcie drugiego czytania zgłoszono 9 poprawek. Bardzo proszę, pani poseł Joanna Kluzik-Rost- W 1. poprawce, zgłoszonej przez klub Prawo i Spra- kowska. wiedliwość, wnioskodawcy proponują, aby urlop ma- cierzyński wynosił 26 tygodni obligatoryjnie, a nie, tak, jak jest przedstawione w sprawozdaniu, aby Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: urlop wynosił 20 tygodni obligatoryjnie, a 6 tygodni było fakultatywnie na wniosek pracownicy jako urlop Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! dodatkowy. Zapisy tej ustawy mają wyjątkowe gwarancje poli- Z tą poprawką łączą się poprawki 4. i 9. tyczne, dlatego że podpisało się pod nimi dwóch ko- W poprawce 9. chcemy skrócić okres wejścia lejnych szefów rządów. Pierwszy podpisał się premier w życie tych przepisów do roku 2012. Jarosław Kaczyński w 2007 r., drugi – premier Do- Jeśli chodzi o poprawkę 2., w poprawce tej, zgło- nald Tusk w 2008 r. Bardzo się cieszę, że te zapisy szonej przez klub Prawo i Sprawiedliwość, proponuje przetrwały polityczne zawieruchy. Bardzo się cieszę, się, aby matka, której dziecko z różnych względów że następcy nie pokusili się o wyrzucenie projektu do pozostaje w szpitalu, na przykład jako wcześniak czy kosza, tylko udało się nam wspólnie doprowadzić z innych powodów, jako niemowlę, mogła w tym cza- rzecz do końca. Oba projekty różni jeden zapis, w moim sie korzystać z dodatkowej opieki nad dzieckiem, nie rozumieniu zapis bardzo istotny. Prawo i Sprawiedli- musiała iść wtedy do pracy. Wnioskodawcy proponu- wość proponowało wydłużenie urlopów macierzyń- ją, aby ten okres wynosił nie więcej niż 8 tygodni. skich do 26 tygodni obligatoryjnie. Platforma Oby- W 3. poprawce, zgłoszonej przez klub Prawo watelska proponuje 20 tygodni obligatoryjnych i 6 i Sprawiedliwość, proponuje się, aby wydłużyć dodat- tygodni fakultatywnych. kowy urlop ojcowski do czterech tygodni, podczas gdy Czy państwo nie obawiacie się, że, biorąc pod uwa- w przedłożonym projekcie są to dwa tygodnie. gę trudną sytuację kobiet na rynku pracy, być może W poprawce 6., zgłoszonej przez klub Platformy trudniejszą w najbliższych miesiącach, de facto rozmawiamy o 20 tygodniach urlopu macierzyńskiego? Obywatelskiej, proponuje się, aby skrócić okres Bardzo łatwo bowiem wyobrażam sobie sytuację, ochronny dla matki przebywającej na urlopie wycho- w której pracodawca albo będzie nakłaniał kobietę do wawczym, która podejmuje się pracy w zmniejszonym powrotu do pracy po tych 20 tygodniach, albo kobieta wymiarze czasu, na przykład na pół etatu, do okresu sama, bojąc się, że inna jej decyzja zostanie źle odczy- 12 miesięcy, a nie, jak przy urlopie wychowawczym, tana, po tych 20 tygodniach po prostu do pracy wróci, tak, jak było w przedłożeniu rządowym, aby ten bo nie ma równoprawności. Wbrew pozorom nie bę- okres wynosił trzy lata, czyli pełny okres ochronny. dzie to swobodny wybór rodzica, czy wrócić po 20 ty- Komisja rekomenduje, by osiem poprawek odrzu- godniach, czy po 26. Dziękuję bardzo. (Oklaski) cić, jedną przyjąć. Dziękuję bardzo.

Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo. Ja również dziękuję panu posłowi. Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- Przechodzimy do głosowania. sterstwie Pracy i Polityki Społecznej pan minister Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Marek Bucior. wartego w sprawozdaniu w druku nr 1258. Bardzo proszę. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 1. porządku dziennego – głosowanie 295

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie się, że jest bardzo poważny problem wtedy, kiedy Pracy i Polityki Społecznej rodzą się wcześniaki, albo wtedy, kiedy rodzą się Marek Bucior: dzieci, które z innych powodów muszą po urodzeniu przebywać przez pewien czas w szpitalu. Wtedy Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Pa- mamy są w bardzo trudnej sytuacji, bo, co prawda, nowie Posłowie! Nie, nie obawiamy się, że doprowadzi mogą przerwać urlop macierzyński wtedy, kiedy to do gorszej sytuacji kobiet. Doprowadzi to do lepszej dziecko jest w szpitalu, natomiast w bardzo wielu sytuacji kobiet. Proszę państwa, nie jest gorszym przypadkach oznacza to powrót do pracy na czas rozwiązaniem rozwiązanie łączące coś obligatoryjne- pobytu dziecka w szpitalu. Proszę sobie wyobrazić go z czymś fakultatywnym, czyli właściwie prowa- sytuację, kiedy macie państwo dziecko w inkubato- dzącym do rozwiązania takiego, jakie po państwa rze, siedmio-, ośmiomiesięczne dziecko, a wy musi- stronie występuje. W dalszym ciągu kobieta będzie cie wrócić do pracy zamiast się tym dzieckiem zająć. mogła skorzystać z urlopu macierzyńskiego w wy- Jeżeli nie korzystacie z tego przywileju, to wtedy miarze 26 tygodni. To nie jest gorsze rozwiązanie. To urlop macierzyński ucieka wcześniej i wówczas, gdy rozwiązanie zapewnia kobiecie lepszą pozycję na ryn- dziecko wraca do domu, po prostu tego urlopu ma- ku pracy, zapewnia jej bezpieczeństwo, zapewnia jej cierzyńskiego już nie ma. możliwość właściwego, elastycznego godzenia roli macierzyńskiej z rolą osoby, która pracuje. Nie wy- W związku z tym zaproponowaliśmy, żeby urlop trąca jej z rynku pracy i doprowadza do sytuacji, macierzyński wydłużał się automatycznie o czas w której łatwiej jej będzie wrócić do pracy. Dziękuję. przebywania dziecka w szpitalu nie dłużej niż 8 ty- (Oklaski) godni. Występowaliśmy z tą poprawką wielokrotnie, poczynając od prac podkomisji. Koszty budżetowe nie są wielkie, ponieważ nie przekroczą 15 mln zł, Marszałek: przy czym tydzień urlopu macierzyńskiego kosztuje 75 mln zł. Pytam: Dlaczego państwo – a trzeba Dziękuję, panie ministrze. wziąć pod uwagę tak nikłe koszty budżetowe – nie Przystępujemy do głosowania. chcecie pomóc wszystkim tym rodzicom w bardzo Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- trudnej sytuacji, kiedy rodzą im się dzieci wymaga- prawek 1., 4. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć jące natychmiastowej hospitalizacji? Dziękuję. przycisk. (Oklaski) Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 403 posłów. Za odda- Marszałek: no 186 głosów, przeciw – 217, nikt się nie wstrzymał od głosu. Odpowiedzi udzieli pan minister Marek Bucior. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Bardzo proszę. W poprawce 2. wnioskodawcy, w nowej zmianie polegającej na dodaniu § 2 w art. 181, proponują, aby pracownica miała prawo do skorzystania ze zwolnie- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie nia od pracy na czas sprawowania opieki nad dziec- Pracy i Polityki Społecznej kiem w czasie jego pobytu w szpitalu, w wymiarze Marek Bucior: nieprzekraczającym 8 tygodni, z zachowaniem prawa do zasiłku opiekuńczego, w przypadku gdy obecność Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Pa- matki przy dziecku wymagającym opieki szpitalnej nowie Posłowie! Sytuacja jest bardziej skomplikowa- była pożądana. na, niż przedstawiła to pani posłanka. Rzeczywiście Z tą poprawką łączą się poprawki 5. i 8. jeszcze trzy lata temu traﬁały się takie sytuacje. Ta- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. kie sytuacje miały miejsce, Zakład Ubezpieczeń Spo- Komisja wnosi o ich odrzucenie. łecznych nas o tym informował. Od mniej więcej Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. Czy są dalsze zgłoszenia? trzech lat nie ma takich problemów, proszę państwa. Nie widzę. Zamykam listę. Są właściwe przepisy i są one właściwie wykonywane. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Kluzik-Rost- Każda kobieta może skorzystać z opieki nad dziec- kowska. kiem, w wymiarze 60 dni. W związku z tym nie ma takiego niebezpieczeństwa. Jeżeli dziecko będzie ho- spitalizowane, a lekarz uzna, że matka jest potrzeb- Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: na, a żeby być obecna, nie może pójść do pracy, wy- stawia zwyczajnie w świecie zaświadczenie lekarskie, Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka druk ZUS ZLA, i takie zwolnienie lekarskie jest re- Izbo! Ta poprawka wzięła się z listów do redakcji spektowane, świadczenie jest wypłacane. Dziękuję. „Gazety Wyborczej”, przyznaję, ponieważ okazuje (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 296 Punkt 1. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: perspektywie czasu rozpocząć opiekę nawet w tak... (Poruszenie na sali) Ja rozumiem, jest pytanie pani Dziękuję bardzo. poseł o to, dlaczego nie od 2009 r. Dlatego, że od 2009 r. Przystępujemy do głosowania. wydłużamy urlopy macierzyńskie, w pierwszej kolej- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- ności dla matki, ponieważ uznajemy, że matka w tym prawek 2., 5. i 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przypadku jest jednak... To nie chodzi o to, że ona przycisk. jest bardziej właściwa, ale jeżeli mamy do wyboru Kto jest przeciw? w pewnej puli środków dokonać pewnych rozwiązań, Kto się wstrzymał? to uznajemy, że najpierw preferujemy tę pozycję mat- W głosowaniu wzięło udział 405 posłów. Za odda- ki, która jest faktycznie bardziej konieczna w tym no 185 głosów, przeciw – 219, jedna osoba wstrzyma- momencie, jej obecność dla dziecka, a dopiero w dal- ła się od głosu. szej kolejności umożliwiamy takie rozwiązanie ojcu. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Co więcej, w naszym rozwiązaniu proponujemy W poprawce 3. wnioskodawcy, poprzez dodanie – rzeczywiście ono wchodzi w życie od 2012 r. – żeby art. 1821, proponują określić zasady korzystania było możliwe nawet wspólne opiekowanie się w tym z dodatkowego urlopu macierzyńskiego przez pra- samym czasie. Rozumiem, że tu jesteśmy zgodni. cownika ojca. A dlaczego nie wcześniej? No, takie są możliwości Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. budżetowe. Oczywiście, tak jest w życiu. Dziękuję Zgłosiła się jedna osoba do zadania pytań. bardzo. (Oklaski) Dalszych zgłoszeń nie widzę. Zamykam listę. Bardzo proszę, pani poseł Izabela Jaruga-Nowacka. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To rzeczywiście prawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dosyć przełomowy moment, ponieważ przyznajemy Kto jest przeciw? nareszcie, po kilku latach starań lewicy, również Kto się wstrzymał? urlopy ojcowskie. Nie było tego ani w przedłożeniu W głosowaniu wzięło udział 409 posłów. Za odda- Prawa i Sprawiedliwości, ani w przedłożeniu rządo- no 184 głosy, przeciw –224, jedna osoba wstrzymała wym. Tym bardziej chciałabym podziękować za to, się od głosu. że ten postulat przyznania również ojcom obowiąz- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ków ojcowskich z tytułu urodzenia dziecka został Poprawki 4. i 5. już rozpatrzyliśmy. przyjęty. W poprawce 6. do dodawanego art. 1868 wniosko- Mam jednak pytanie do pana ministra. Panie mi- dawcy w nowym brzmieniu § 1 proponują określić nistrze, dlaczego tak się boicie powierzać ojcom opie- inne zasady ochrony pracownika uprawnionego do kę nad dziećmi? Dlaczego te dwa tygodnie, które urlopu wychowawczego od dnia złożenia przez niego dzisiaj parlament przyznaje, wejdą w życie dopiero wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy. w 2012 r.? Na co rząd potrzebuje tego czasu? Czy Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. będziecie szkolić ojców? Czy jakoś organizować ich Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. w kluby? Po co są potrzebne te trzy lata? Dziękuję. Dalszych zgłoszeń nie widzę. (Oklaski) Zamykam listę. Bardzo proszę, pani poseł Joanna Kluzik-Rost- kowska. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: Bardzo proszę, pan minister Marek Bucior. Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać, cóż takiego się stało. Zarówno Podsekretarz Stanu w Ministerstwie w przedłożeniu Prawa i Sprawiedliwości, jak i w przed- Pracy i Polityki Społecznej łożeniu rządowym był zapis mówiący o ochronie pra- Marek Bucior: cownika, który nie decyduje się na urlop wychowawczy. Przypomnę: w czasie urlopu wychowawczego jest Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Pa- ochrona przed zwolnieniem, ale również był zapis, że nowie Posłowie! Pani minister, to nie jest tak, że rząd taka ochrona będzie występowała wtedy, kiedy pra- boi się powierzyć opiekę nad dzieckiem ojcu. Rząd cownik zdecyduje się powrócić na część etatu, czyli pragnie powierzyć opiekę nad dzieckiem ojcu i my się z jednej strony nie tracić kontaktu ze swoim stano- cieszymy, że ojciec będzie mógł wreszcie w jakiejś wiskiem pracy, ale z drugiej strony móc bardziej po- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 1. porządku dziennego – głosowanie 297

Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska których przedsiębiorców z rynku pracy osób, które są w wieku, kiedy najczęściej podejmuje się decyzję święcić się dziecku w pierwszych trzech latach jego o macierzyństwie. To w kwestii obrony pozycji takich życia. osób na rynku pracy. Dlaczego w trakcie prac parlamentarnych zdecy- (Głos z sali: Dziękuję.) dowaliście państwo o znacznym ograniczeniu tej ochrony pracownika? Czy nie obawiacie się państwo, że efekt będzie odwrotny od zamierzonego, to znaczy Marszałek: mama, która będzie się obawiała, że po 12 miesiącach pracy na pół etatu będzie zwolniona z pracy, wybierze Dziękuję. po prostu urlop wychowawczy i będzie efekt odwrot- Przystępujemy do głosowania. ny do tego, który państwo chcecie osiągnąć? Dzięku- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- ję. (Oklaski) prawki 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Marszałek: W głosowaniu wzięło udział 409 posłów. Za oddano 235 głosów, przeciw – 174, nikt się nie wstrzymał Bardzo proszę, pan minister Marek Bucior. od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W poprawce 7. do art. 15 ustawy o ubezpieczeniu Podsekretarz Stanu w Ministerstwie społecznym rolników wnioskodawcy, w nowym Pracy i Polityki Społecznej brzmieniu ust. 1, proponują inną wysokość zasiłku Marek Bucior: macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonemu z określonych w tym przepisie tytułów. Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Pa- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. nowie Posłowie! Pani minister, sytuacja jest bardziej Do zadania pytania zgłosiła się 1 osoba. Dalszych skomplikowana. Jest tak, że w przedłożeniu rządo- zgłoszeń nie widzę. wym rzeczywiście była propozycja 36 miesięcy ochro- Zamykam listę. ny. Podczas obrad komisji, podczas rozpatrywania tej Proszę bardzo, pani poseł Izabela Jaruga-Nowacka. poprawki, wyraźnie powiedziałem, że rząd nie jest przeciwny przyjęciu tej poprawki. Jedynie tyle pod- kreśliłem. To jest troszeczkę inaczej niż powiedzenie, że jest za. Nie jest za, nie jest przeciw, nie jest prze- Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: ciwny. Musimy rozumieć w pełni to, co mówię. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę bardzo wy- (Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: Nieprawda.) raźnie powiedzieć, że wszystkie, także dobre regula- Dlaczego rząd nie jest przeciwny? Były przedsta- cje w obszarze polityki rodzinnej, w gruncie rzeczy wiane informacje przez panią poseł, nie pamiętam, Mrzygłocką bodajże. Tak? Pani poseł mówiła, że sze- wyłączają rodziny wiejskie. Te rodziny nie są beneﬁ- reg organizacji kobiecych zwraca uwagę na problem cjentami tych wszystkich dobrych rozwiązań, które wypadnięcia z rynku pracy. Jeżeli to przeanalizować przejmujemy. dokładniej, to rzeczywiście może się okazać, że para- Bardzo proszę pana ministra, żeby mi wskazał, doksalnie ta ochrona, wprowadzająca sztywność roz- z których dobrych rozwiązań, takich jak np. wydłu- wiązania, może działać na niekorzyść kobiety. Nam żanie urlopów macierzyńskich, dzielenie tych urlo- zależy na zmianach demograﬁcznych, na wzroście pów z ojcami, tworzenie żłobków i przedszkoli przy- liczby urodzeń przez kobiety, ale ta sytuacja nie może zakładowych z funduszu społecznego, mogą skorzy- prowadzić do gorszej pozycji kobiety na rynku pracy. stać kobiety wiejskie? To jest jedyna zmiana, która Proszę państwa, jeżeli zapewnimy urlop macierzyń- rzeczywiście może zmniejszyć dystans, który mamy ski, później pełną ochronę 3-letnią na urlopie wycho- obecnie. To spowodowałoby, że kobieta mieszkająca wawczym, na urlopie wychowawczym częściowym, na wsi, rolniczka, miałaby 250 zł więcej z tytułu uro- bo może być też w formie częściowej, to proszę zwró- dzenia dziecka. Chciałabym zwrócić uwagę Wysokiej cić uwagę na taką sytuację. Pracownica może wystą- Izbie, że mamy tu pewien grzech na sumieniu, a mia- pić o obniżenie wymiaru czasu pracy o 1 godz., będzie nowicie przyznaliśmy zwolnienie z podatku dochodo- pracować na 39/40 etatu, co stawia ją w zupełnie in- wego z tytułu posiadania dziecka o 1145 zł wszyst- nej pozycji niż kobietę, która uznała, że po urlopie kim płatnikom tego podatku, rodziny wiejskie są macierzyńskim wraca do pracy i pracuje na pełnym oczywiście tego pozbawione. Projekt Lewicy czeka etacie, a więc na 40/40 etatu. Z powodu tej jednej już rok, chcielibyśmy wyrównać tę krzywdę, nie po- godziny mamy dwie różne sytuacje. W praktyce mo- głębiajmy więc przynajmniej tej różnicy jeszcze bar- głoby to prowadzić do takiej sytuacji, choć mam nadziej. Panie ministrze, proszę wskazać jedno prawo, dzieję, że do tego by nie doszło, ale istnieje obawa, że jedno dobre rozwiązanie w tym obszarze, które służy mogłoby to prowadzić do chęci wyłączenia przez nie- także rodzinom wiejskim. Dziękuję. (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 298 Punkt 1. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: i czy możemy wspólnie, korzystając z naszych do- świadczeń i przygotowanych przez nas projektów, Bardzo proszę, pan minister Marek Bucior. pracować nad poprawą sytuacji polskich rodzin? Dziękuję bardzo.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marszałek: Marek Bucior: Dziękuję. Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Pa- Pan poseł Tadeusz Cymański. nowie Posłowie! Pani Premier! Jedno prawo, to jest chociażby to jedno prawo, które… (Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: No właśnie.) Poseł Tadeusz Cymański: …rząd wczoraj podczas posiedzenia komisji... Po- pierałem to rozwiązanie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do (Poseł Ryszard Kalisz: Brawo!) pana ministra i do pana premiera: Czy rząd rzeczy- Tak przegłosowała komisja. Strona rządowa, raz wiście uważa, że wydatki, o których mowa w tych jeszcze podkreślam, popiera to rozwiązanie. Oczeku- różnych poprawkach, to wydatek, czy bardziej jednak jemy jego przyjęcia. Dziękuję bardzo. (Oklaski) inwestycja w kapitał ludzki, ponieważ korzyści są (Poseł Ryszard Kalisz: Koordynacja szwankuje.) niewspółmierne do zaangażowanych pieniędzy? Dru- gie pytanie: Czy pan premier może zadeklarować, bo, no cóż, konie tak chodzą, jak pan lejce puści, czy Marszałek: w Senacie są możliwe poprawki, które przynajmniej w części nadrobiłyby to, co tutaj straciliśmy? Dziękuję bardzo. Pytanie najważniejsze: Czy rzeczywiście rząd Przystępujemy do głosowania. uważa i koalicja, że biorąc pod uwagę realia rynku Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- pracy, pracownik, a najczęściej pracownica, czy ich prawki 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. szanse i siły są symetryczne? Czy to nie jest tak, że Kto jest przeciw? wystarczy spojrzenie i pytanie: pani Krysiu, ja rozu- Kto się wstrzymał? miem, ale pani nie musi brać tych 6 tygodni. Takie W głosowaniu wzięło udział 403 posłów. Za odda- spojrzenie i taka prośba są dla pracownicy praktycz- no 217 głosów, przeciw – 185, 1 osoba wstrzymała się nie rozkazem. O tym mówimy i o to prosimy. od głosu. (Oklaski) Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Poprawki 8. i 9. już rozpatrzyliśmy. Marszałek: Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy. Dziękuję. Przed głosowaniem nad całością do zadania pytań Czy na tak sformułowane pytania pan minister zgłosiły się 2 osoby. czuje potrzebę odpowiedzieć? Dalszych zgłoszeń nie widzę. Opowiada pan minister Marek Bucior. Zamykam listę. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Kluzik-Rost- kowska. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior: Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! nie Premierze! Proszę państwa, chcemy rozpatrywać To pytanie będę kierowała do pana premiera osobi- wszystkie dobre rozwiązania służące polepszeniu ście. Panie premierze, mogę panu zadać pytanie? sytuacji demograﬁcznej w przyszłości. Wszystkie do- (Poseł Ryszard Kalisz: Przeciwko rządowi? Poli- bre rozwiązania są dla nas bardzo istotne i muszą tyka miłości antytuskowa.) być przyjmowane, jednakże nie można zdecydować Bardzo się cieszę, że ta ustawa przejdzie. Myślę, się na skokowe, całkowite podwyższanie wydatków, że to jest początek kompleksowej polityki rodzinnej. bez ich uwzględnienia w budżecie. Rozwiązania Zostawiliśmy w szuﬂadach cały program polityki ro- sprzeczne z ustawami budżetowymi są niekonstytu- dzinnej, w tym rozwiązanie dotyczące np. różnych cyjne. To nie jest tak, że strona rządowa jest przeciw- form opieki nad małymi dziećmi. Projekt ustawy jest na podwyższaniu urlopu macierzyńskiego. Strona już w lasce marszałkowskiej i moje pytanie jest takie: rządowa popiera podwyższanie urlopu macierzyń- Czy państwo dalej jesteście skłonni tak pracować, skiego, gdyż w dłuższej perspektywie prowadzi to do żeby zdrowy rozsądek zwyciężał ambicje polityczne lepszej sytuacji pod względem dzietności w Polsce. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 3. porządku dziennego – głosowanie 299

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wują przepisy i są typu legislacyjnego, oraz nie po- Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior przeć 5 poprawek, które idą w poprzek ducha ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) W związku z tym my to popieramy, tylko, proszę pań- stwa, jeżeli dziś urlop macierzyński wynosi 18 tyg., to pierwszym krokiem jest podwyższenie jego wymia- Marszałek: ru do 20 tyg., kolejnym jest danie możliwości fakultatywnego, dalszego zwiększenia go o 6 tyg., a nie Dziękuję bardzo. skokowe podwyższenie z 18 na 26 tyg., bo to jest rze- Przechodzimy do głosowania. czywiście skokowe podniesienie, to podniesienie tego Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- urlopu o 8 tyg., czyli prawie o 50%. Róbmy wszystko wartego w sprawozdaniu w druku nr 1308. stopniowo, a dobre projekty rozpatrujmy wspólnie Komisja, w dodatkowym sprawozdaniu, przedsta- i dyskutujmy w odpowiednich komisjach. Dziękuję. wia także poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. Poprawki od 1. do 8. zostały zgłoszone do art. 1 Marszałek: projektu ustawy zawierającego zmiany do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- W poprawce 1. wnioskodawcy – w nowej zmianie jektu ustawy. polegającej na dodaniu pkt 6 i 7 w art. 5 – proponują Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wprowadzić deﬁnicje legalne systemu teleinforma- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks tycznego i platformy elektronicznej. pracy oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu Przyjęcie tej poprawki spowoduje zmianę nume- proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz racji oznaczeń zmian w art. 1. z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i na- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. cisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto się wstrzymał? prawki 1. wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę W głosowaniu wzięło udział 409 posłów. Za odda- i nacisnąć przycisk. no 408 głosów, przeciw – 1, nikt się nie wstrzymał. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Kto się wstrzymał? ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. W głosowaniu wzięło udział 403 posłów. Za oddano Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. po- 139 głosów, przeciw – 264, nikt się nie wstrzymał. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Go- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. spodarki o rządowym projekcie ustawy o zmia- W poprawce 2. do art. 14a wnioskodawcy – ponie ustawy o swobodzie działalności gospodar- przez dodanie ust. od 5 do 11 – proponują m.in. wpro- czej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. wadzić: zasady zawieszenia wykonywania działalno- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- ści gospodarczej w przypadku osobistej opieki nad wionego przez pana posła Tomasza Piotra Nowaka dzieckiem oraz zasady postępowania w przypadku i przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono zawieszenia oraz wznowienia wykonywania działal- poprawki. ności gospodarczej. W związku z tym Sejm skierował ponownie pro- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. Przystępujemy do głosowania. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- i panom posłom doręczone w druku nr 1308-A. prawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. Kto jest przeciw? Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Kto się wstrzymał? pana posła Tomasza Piotra Nowaka. W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za oddano 141 głosów, przeciw – 258, nikt nie wstrzymał się od głosu. Poseł Sprawozdawca Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Tomasz Piotr Nowak: W poprawce 3. do dodawanego art. 27 wnioskodawcy – poprzez dodanie ust. 10 – proponują, aby Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji W imieniu Komisji Gospodarki przedstawiam dodat- o Działalności Gospodarczej był składany wraz z in- kowe sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy formacją identyﬁkacyjną lub aktualizacyjną we wła- o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodar- ściwym dla wnioskodawcy urzędzie skarbowym, je- czej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. żeli wniosek taki składa osoba rozpoczynająca dzia- Komisja Gospodarki po rozpatrzeniu poprawek łalność gospodarczą, oraz aby urząd skarbowy nie- na posiedzeniu w dniu 20 listopada 2008 r. postano- zwłocznie przesyłał taki wniosek do właściwego wiła zarekomendować 8 poprawek, które doprecyzo- urzędu gminy. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 300 Punkt 3. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Poseł Tomasz Piotr Nowak:

Z tą poprawką łączy się poprawka 10. do art. 5a Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! ust. 1 pkt 2 ustawy o zasadach ewidencji i identyﬁ- Rachunek jest prosty. Ile jest urzędów gminy, a ile kacji podatników i płatników. jest urzędów skarbowych? Wprowadzenie poprawki, Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie. którą proponuje Prawo i Sprawiedliwość, spowodo- Komisja wnosi o ich odrzucenie. wałoby, że każdy, kto chce zostać przedsiębiorcą, bę- Do zadania pytania zgłosił się jeden poseł. dzie musiał wsiąść do swojego pojazdu i udać się do Dalszych zgłoszeń nie widzę. dalekiego urzędu skarbowego. Póki co rząd przygo- Zamykam listę. towuje stosowne regulacje, które rozwiążą problem Proszę bardzo, pytanie zada pan Adam Abramowicz. nurtujący tak bardzo posła PiS. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Poseł Adam Abramowicz: Marszałek:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za chwilę będzie- Dziękuję bardzo. my głosowali poprawkę zgłoszoną przez klub Prawa Pan minister Adam Szejnfeld, sekretarz stanu i Sprawiedliwości. w ministerstwie gospodarki. Platforma Obywatelska w rocznicę powołania Panie pośle, pan chce to prostować? (Gwar na sali) rządu pana Donalda Tuska ogłosiła jako jeden ze swoich sukcesów związanych z wypełnianiem obietnic wyborczych uchwalenie tzw. jednego Poseł Adam Abramowicz: okienka dla osób rozpoczynających działalność go- spodarczą. Pomijając fakt, że stało się to przed W trybie sprostowania. Pan poseł sprawozdawca uchwaleniem ustawy o swobodzie gospodarczej mnie nie zrozumiał, bo w dzisiejszej sytuacji ten w Sejmie, bo przecież mamy dopiero trzecie czyta- przedsiębiorca, który zechce rozpocząć działalność nie, to nieprzyjęcie poprawki klubu Prawa i Spra- gospodarczą, też będzie musiał wsiąść do samochodu wiedliwości o zmianie miejsca składania wniosku i pojechać do urzędu skarbowego, żeby zarejestrować z urzędu gminy do urzędu skarbowego spowoduje, się jako płatnik VAT. Tak więc ta cała idea jednego okienka niestety nie będzie zrealizowana. że oświadczenie Platformy Obywatelskiej będzie nieprawdziwe. Nieprawdziwe będzie także wczoraj- sze oświadczenie premiera Donalda Tuska, który Marszałek: stwierdził, że idea jednego okienka to rewolucyjna zmiana polegająca na tym, że przedsiębiorca nie Dziękuję. będzie czekał na decyzję urzędów i po złożeniu Może pan minister Adam Szejnfeld wyjaśni, gdzie wniosku do Centralnej Ewidencji i Informacji o Dzia- trzeba będzie jechać tym samochodem. łalności Gospodarczej od razu będzie mógł rozpo- Bardzo proszę, panie ministrze. czynać działalność gospodarczą. Jeżeli Wysoka Izba nie przyjmie poprawek klubu Prawa i Sprawiedliwości, zdecydowana większość Sekretarz Stanu przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospo- w Ministerstwie Gospodarki darczą nadal będzie zmuszona po wizycie w urzędzie Adam Szejnfeld: gminy udać się do urzędu skarbowego, aby zareje- strować się jako płatnik VAT, aby złożyć wniosek Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że i uiścić stosowną opłatę. ze strony posła zadającego pytanie wystąpiło niezro- Panie pośle sprawozdawco, proszę mi wyjaśnić, zumienie sytuacji. Chcę przypomnieć, że, po pierw- dlaczego nasze poprawki zostały odrzucone w Komi- sze, wprowadzamy jedno okienko… sji Gospodarki głosami koalicji, skoro skutkuje to (Głos z sali: Ale już nie będziesz ministrem, jak zaprzeczeniem idei jednego okienka. (Oklaski) będzie jedno okienko.) …ale to żadna rewolucja. Tak powinno być od wielu lat i szkoda, że wcześniejsze rządy tego nie wprowadziły. Natomiast rozwiązaniem docelowym Marszałek: zwartym w tej ustawie jest zero okienka i nikt nigdzie nie będzie musiał chodzić, ani do żadnej gminy, Dziękuję. ani do żadnego urzędu skarbowego. (Oklaski) Rozumiem, że pytanie kierowane jest do posła (Głos z sali: Ale musi iść do urzędu skarbowego.) sprawozdawcy. Natomiast sam fakt zarejestrowania to są te Bardzo proszę, pan poseł Nowak. wszystkie czynności, które są obowiązkowe, a nie 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 3. porządku dziennego – głosowanie 301

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki W poprawce 6. do dodawanego art. 84c wniosko- Adam Szejnfeld dawcy w nowym brzmieniu ust. 10 proponują, aby na postanowienie, o którym mowa w ust. 9, przedsię- dobrowolne dla przedsiębiorcy czy obywatela, który biorcy przysługiwało zażalenie w terminie 3 dni od chce być przedsiębiorcą. W związku z tym nie ma to dnia otrzymania postanowienia oraz aby rozstrzy- znaczenia. Zresztą to byłaby w ogóle nonsensowna, gnięcie zażalenia następowało w drodze postanowie- pozbawiona sensu zmiana, dlatego że, jak pan wie, nia nie później niż w terminie 7 dni od dnia jego jedno okienko ma polegać na tym, że z urzędu, do wniesienia. którego złoży się wniosek – zresztą dowolną drogą, Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. nie tylko osobiście, także listownie lub elektronicznie Przystępujemy do głosowania. – ma on być przesłany do pozostałych urzędów. Mó- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- wimy, że to ma być blisko obywatela, w gminie. Gmi- prawki 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. na natomiast ma to wysłać do urzędu skarbowego. Kto jest przeciw? Pan mówi natomiast, że to ma być daleko od obywa- Kto się wstrzymał? tela, w urzędzie skarbowym, który ma wysłać to do W głosowaniu wzięło udział 409 posłów. Za odda- gminy. Przecież to nie ma sensu. Dziękuję bardzo. no 409 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie (Oklaski) wstrzymał. (Głos z sali: I to jest odpowiedź pana ministra.) Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W poprawce 7. do dodawanego art. 84c wnioskodawcy w nowym brzmieniu ust. 15 proponują zmianę Marszałek: odesłania. Z tą poprawką łączą się poprawki: 9. oraz od 11. Dziękuję bardzo. do 13. Przystępujemy do głosowania. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Komisja wnosi o ich przyjęcie. prawek 3. i 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć Przystępujemy do głosowania. przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto jest przeciw? prawek: 7., 9. oraz od 11. do 13., zechce podnieść rękę Kto się wstrzymał? i nacisnąć przycisk. W głosowaniu wzięło udział 410 posłów. Za odda- Kto jest przeciw? no 139 głosów, przeciw – 269, 2 osoby wstrzymały się Kto się wstrzymał? od głosu. W głosowaniu wzięło udział 411 posłów. Za odda- Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. no 411 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie W poprawce 4. do art. 77 wnioskodawcy w nowym wstrzymał. brzmieniu dodawanego ust. 4 proponują, aby przed- Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. siębiorcy, który poniósł szkodę na skutek przeprowa- W poprawce 8. do dodawanego art. 84c wniosko- dzenia czynności kontrolnych z naruszeniem przepi- dawcy poprzez dodanie ust. 16 proponują, aby do sów prawa w zakresie kontroli działalności gospodar- postępowań, o których mowa w ust. 9 i 10, w zakresie czej przedsiębiorcy, przysługiwało odszkodowanie. nieuregulowanym stosować przepisy Kodeksu postę- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. powania administracyjnego. Przystępujemy do głosowania. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Przystępujemy do głosowania. prawki 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto jest przeciw? prawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 410 posłów. Za odda- Kto się wstrzymał? no 385 głosów, przeciw – 25, nikt się nie wstrzymał. W głosowaniu wzięło udział 413 posłów. Za odda- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. no 413 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie W poprawce 5. do art. 83 wnioskodawcy proponu- wstrzymał. ją wprowadzić inne zasady i czas trwania kontroli Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. u przedsiębiorcy. Poprawki od 9. do 13. już rozpatrzyliśmy. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Przystępujemy do głosowania. jektu ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem prawki 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o swobo- Kto jest przeciw? dzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektó- Kto się wstrzymał? rych innych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez W głosowaniu wzięło udział 404 posłów. Za oddano Komisję Gospodarki, wraz z przyjętymi poprawkami, 155 głosów, przeciw – 249, nikt się nie wstrzymał. zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 302 Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W 2. poprawce do art. 7 ust. 3 wnioskodawcy Kto się wstrzymał? proponują określić katalog warunków, które powin- W głosowaniu wzięło udział 408 posłów. Za odda- na zawierać umowa o partnerstwie publiczno-pry- no 408 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie watnym. wstrzymał. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Przystępujemy do głosowania. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- o zmianie niektórych innych ustaw. prawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. po- Kto jest przeciw? rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Go- Kto się wstrzymał? spodarki o rządowym projekcie ustawy o part- W głosowaniu wzięło udział 400 posłów. Za oddano nerstwie publiczno-prywatnym. 140 głosów, przeciw – 260, nikt się nie wstrzymał. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. wionego przez panią poseł Mirosławę Nykiel oraz W 3. poprawce do art. 15 wnioskodawcy proponu- przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono ją, aby wspólnicy lub akcjonariusze spółki zawiązanej poprawki. w celu wykonania umowy o partnerstwie publiczno- W związku z tym Sejm ponownie skierował pro- -prywatnym wyrażali zgodę na zmianę ustawy albo jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. statutu spółki. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. i panom posłom doręczone w druku nr 1301-A. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji prawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. panią poseł Mirosławę Nykiel. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 405 posłów. Za odda- Poseł Sprawozdawca Mirosława Nykiel: no 139 głosów, przeciw – 266, nikt się nie wstrzymał od głosu. Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Komisja Gospodarki na swoim posiedzeniu w dniu W 4. poprawce do art. 18 polegającej na dodaniu 20 listopada 2008 r. rozpatrzyła wnikliwie siedem ust. 5 wnioskodawcy proponują, aby minister właści- poprawek, z czego poprawki: 1., 2., 3., 4. nie zyskały wy do spraw ﬁnansów publicznych w przypadku re- akceptacji komisji, natomiast poprawki: 5., 6. i 7. zy- alizacji przedsięwzięcia z budżetu państwa w kwocie skały akceptację i rekomenduję je Wysokiej Izbie. przekraczającej 100 mln zł miał prawo do bieżącej Dziękuję za uwagę. (Oklaski) kontroli i realizacji umowy o partnerstwie publiczno- -prywatnym. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Dziękuję bardzo. prawki 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przechodzimy do głosowania. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Kto się wstrzymał? wartego w sprawozdaniu w druku nr 1301. W głosowaniu wzięło udział 407 posłów. Za oddano Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedsta- 140 głosów, przeciw – 267, nikt się nie wstrzymał. wia poprawki, nad którymi głosować będziemy Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. w pierwszej kolejności. W 5. poprawce do art. 23 pkt 4 lit. a projektu usta- W 1. poprawce do art. 5 wnioskodawcy proponują, wy dotyczącego art. 15 ust. 1k pkt 1a ustawy o po- aby podmiot publiczny w ogłoszeniu informacji o wy- datku dochodowym od osób prawnych wnioskodawcy borze partnera prywatnego zamieszczał także listę proponują, aby koszt uzyskania przychodów w przy- zadań oraz identyﬁkację rodzajów ryzyka mających padku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce wpływ na przedsięwzięcie. albo wkładów w spółdzielni ustalany był w wysokości Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wartości początkowej składnika majątkowego, o któ- Przystępujemy do głosowania. rym mowa w art. 2 pkt 3 ustawy o partnerstwie pu- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- bliczno-prywatnym, będącego przedmiotem wkładu prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. własnego, o którym mowa w art. 2 pkt 5 tej ustawy. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. W głosowaniu wzięło udział 405 posłów. Za odda- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- no 140 głosów, przeciw – 265, nikt się nie wstrzymał prawki 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. od głosu. Kto jest przeciw? 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 4. porządku dziennego – głosowanie 303

Marszałek Poseł Adam Gawęda:

Kto się wstrzymał? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W głosowaniu wzięło udział 410 posłów. Za odda- Rządowy projekt ustawy o partnerstwie publiczno- no 297 głosów, przeciw – 8, 105 osób wstrzymało się -prywatnym jest zmodyfikowanym spojrzeniem na od głosu. możliwość zawierania umów pomiędzy partnerami Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. publicznym i prywatnym oraz wynika z faktu, że W 6. poprawce do art. 23 pkt 5 projektu ustawy obowiązująca od 2005 r. ustawa – przypomnę, że dotyczącego art. 15 ust 1k pkt 42 ustawy o podatku w pełni wtedy akceptowana przez Platformę Obywa- dochodowym od osób prawnych wnioskodawcy pro- telską – nie spełnia pokładanych w niej oczekiwań. ponują, aby wolny od podatku był wkład własny, Zupełnie jednak niezrozumiały jest fakt odrzucenia o którym mowa w art. 2 pkt 5 ustawy o partnerstwie wszystkich, bardzo precyzyjnie określających ramy publiczno-prywatnym, otrzymany przez partnera funkcjonowania tej ustawy, poprawek Prawa i Spra- prywatnego lub spółkę, o której mowa w art. 14 ust. 1 wiedliwości katalogujących formy zawierania umów ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. i umożliwiających kontrolę dużych, ponadstumilio- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. nowych inwestycji przez ministra finansów. Podkre- Przystępujemy do głosowania. ślam, że nie nakazują, ale dają taką możliwość. Pragnę mocno podkreślić, że Prawo i Sprawiedli- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- wość popiera wprowadzenie nowej ustawy o partner- prawki 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. stwie publiczno-prywatnym. Kto jest przeciw? (Poseł Krystyna Skowrońska: To jest pytanie?) Kto się wstrzymał? (Głos z sali: Deklaracja polityczna.) W głosowaniu wzięło udział 407 posłów. Za odda- Ustawy, która będzie tworzyć akceptowalne roz- no 407 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wiązania prawne i uwolni realizację przedsięwzięć wstrzymał. inwestycyjnych zadań publicznych udziałem partne- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. ra prywatnego. W 7. poprawce polegającej na dodaniu art. 29a (Głos z sali: Pytanie!) dotyczącego art. 37 ust. 2 i 3 ustawy o finansach pu- Chociaż ten projekt ustawy jest niedopracowany, blicznych wnioskodawcy proponują, aby zakaz odno- a w trakcie prowadzonych nad nim prac brak było szący się do jednostek sektora finansów publicznych dobrej woli ze strony pana ministra i nie zaakcepto- dotyczący niemożności obejmowania lub nabywania wano naszego wniosku o powołanie podkomisji, po- udziałów lub akcji w spółkach oraz nabywania obli- mimo tych niesprzyjających okoliczności będziemy za gacji emitowanych przez podmioty inne niż Skarb jego przyjęciem. Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego nie W związku z tym mam pytania: Jakie zapisy pro- dotyczył objęcia akcji i udziałów w spółce, o której jektu tej ustawy wystarczająco zabezpieczają partne- mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o partnerstwie pu- rów, a szczególnie interes strony publicznej? W jaki bliczno-prywatnym, i aby jednostka sektora finan- sposób rząd zamierza upowszechnić stosowanie tej sów publicznych zbywała w porozumieniu z mini- ustawy? Czy wprowadzone zostaną projekty pilota- strem właściwym do spraw Skarbu Państwa akcje, żowe? Dziękuję bardzo. (Oklaski) udziały lub obligacje przeznaczone za zaspokojenie roszczeń, zabezpieczenie wierzytelności lub zabezpieczenie należytego wykonania umowy o zamówie- Marszałek: nie publiczne. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Dziękuję. Odpowiedzi udzieli pan minister Adam Szenjfeld. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Sekretarz Stanu Kto jest przeciw? w Ministerstwie Gospodarki Kto się wstrzymał? Adam Szejnfeld: W głosowaniu wzięło udział 407 posłów. Za oddano 407 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudno byłoby wstrzymał. znaleźć przykład innej ustawy tak szeroko i tak dłu- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. go, przez wiele miesięcy, konsultowanej z wszelkimi Przystępujemy do głosowania nad całością pro- środowiskami politycznymi, samorządowymi i śro- jektu ustawy. dowiskiem przedsiębiorców. Mówienie więc dzisiaj, Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba, dal- że to, iż nie uwzględniono słusznych i dobrych zmian szych zgłoszeń nie widzę. czy poprawek, jest dowodem na to, że był brak woli Zamykam listę. do współpracy, jest nieuzasadniona. To jest dowód na Proszę, pan poseł Adam Gawęda. to, że zgłaszane poprawki zostały ocenione jako złe, 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 304 Punkty 5. i 6. porządku dziennego – głosowanie

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Obszarów Wiejskich oraz niektórych innych ustaw, Adam Szejnfeld w brzmieniu proponowanym przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisję Samorządu Terytorialnego błędne, idące w odwrotnym kierunku niż idea tej i Polityki Regionalnej, zechce podnieść rękę i naci- ustawy. Jest to opinia nie tylko strony rządowej, ale snąć przycisk. także partnerów społecznych. Kto jest przeciw? Chcę też oznajmić, że odpowiednie, wystarczają- Kto się wstrzymał? ce, stosowne zabezpieczenia, jeśli chodzi o dbanie W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za odda- o interes publiczny, są zawarte w tej ustawie. Chodzi no 397 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie tu o przepisy na przykład art. 8, który nadaje w spo- wstrzymał. sób werbalny prawo bieżącej kontroli przez podmiot Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie publiczny realizacji przedsięwzięcia w ramach part- ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich nerstwa publiczno-prywatnego, i to niezależnie od z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolne- jego wielkości, niezależnie od kwoty, jaką jest warty, go na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz nie- a nie tylko to, co proponował pan wnioskodawca. Po- których innych ustaw. nadto oczywiście wszystkie instytucje kontroli, łącz- Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. ponie z Najwyższą Izbą Kontroli, mają prawo do bada- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edu- nia, kontrolowania okresowo, cyklicznie czy na bie- kacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorzą- żąco wszelkiego rodzaju tego typu przedsięwzięć. du Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rzą- Dziękuję bardzo. (Oklaski) dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kar- ta Nauczyciela. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Marszałek: wionego przez panią poseł Izabelę Leszczynę oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono Dziękuję, panie ministrze. poprawki. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- W związku z tym Sejm ponownie skierował projektu ustawy. jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom w całości projektu ustawy o partnerstwie publiczno- posłom doręczone w druku nr 1323-A. -prywatnym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. Gospodarki, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji podnieść rękę i nacisnąć przycisk. panią poseł Izabelę Leszczynę. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 409 posłów. Za odda- Poseł Sprawozdawca no 409 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie Izabela Leszczyna: wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o partner- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! stwie publiczno-prywatnym. Podczas drugiego czytania rządowego projektu usta- Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. powy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela zgłoszono rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rol- 10 poprawek. Połączone Komisje: Edukacji, Nauki nictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu i Młodzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polity- Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządo- ki Regionalnej po ich rozpatrzeniu rekomendują Wy- wym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspie- sokiemu Sejmowi, by przyjąć dwie poprawki, a osiem raniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem odrzucić, zgodnie z dodatkowym sprawozdaniem za- środków Europejskiego Funduszu Rolnego na wartym w druku nr 1323-A. Dziękuję. (Oklaski) rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektó- rych innych ustaw. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Marszałek: wionego przez pana posła Łukasza Tuska oraz prze- prowadził dyskusję. Dziękuję bardzo. W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Przechodzimy do głosowania. Przechodzimy zatem do trzeciego czytania. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1323. zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1296. Komisje przedstawiają również poprawki i wnio- Przystępujemy do głosowania. ski mniejszości, nad którymi głosować będziemy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w pierwszej kolejności. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o wspie- Wnioski mniejszości od 1. do 10. oraz poprawki od raniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środ- 1. do 5. zostały zgłoszone do art. 1 zawierającego ków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju zmiany do ustawy Karta Nauczyciela. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 305

Marszałek artykuł, że to (Dzwonek) jest 100% kwoty bazowej, ale co z waloryzacją, co z mechanizmem systemo- W 1. wniosku mniejszości do art. 30 ust. 3 i 4 wym? Dziękuję bardzo. (Oklaski) wnioskodawca proponuje: — aby średnie wynagrodzenie nauczyciela staży- sty stanowiło co najmniej 100% kwoty bazowej, Marszałek: — aby kwota bazowa waloryzowana była corocznie co najmniej średniorocznym planowanym wskaź- Dziękuję. nikiem wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych Przypominam, że będziemy dzisiaj głosowali tak- określonym w ustawie budżetowej, że nad kwestią pomostówek. — aby średnie wynagrodzenie pozostałych na- Bardzo proszę, odpowiedzi udzieli pani minister uczycieli stanowiło odpowiedni procent powyższego Krystyna Szumilas. wynagrodzenia: dla nauczyciela kontraktowego co najmniej 130%, dla nauczyciela mianowanego co najmniej 180% i dla nauczyciela dyplomowanego co naj- Sekretarz Stanu mniej 230%. w Ministerstwie Edukacji Narodowej Komisje natomiast proponują, aby średnie wyna- Krystyna Szumilas: grodzenie nauczycieli stanowiło odpowiedni procent kwoty bazowej: dla nauczyciela stażysty 100%, dla Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż rząd, zgod- nauczyciela kontraktowego 111%, dla nauczyciela nie z zobowiązaniem, proponuje, aby w 2009 r. pod- mianowanego 144%, dla nauczyciela dyplomowanego wyżki dla nauczycieli wynosiły dwa razy po 5% – 5% 184%. od 1 stycznia i 5% od 1 września. I to obejmuje rów- Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmio- nież nauczycieli mianowanych i dyplomowanych, towość poprawki 1. i 2. wniosku mniejszości oraz natomiast dodatkowo proponujemy, aby podwyższyć odpowiednie zmiany w projekcie ustawy zawarte płace nauczycieli stażystów i kontraktowych, ponie- w sprawozdaniu. waż płace tych nauczycieli są tragicznie niskie. I po Przystępujemy do głosowania. to, aby zachęcić młodych, dobrze wykształconych lu- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem… dzi do wykonywania trudnego zawodu nauczyciela, Jedna osoba zgłasza się do zadania pytania. taka propozycja właśnie w tej ustawie jest zawarta. Dalszych zgłoszeń nie widzę. Ale to, co jest ważne – propozycja rządowa dotyczy Trochę, panie pośle, późno, bo już ogłosiłem gło- podwyższenia płac wszystkich nauczycieli, ze szcze- sowanie, ale proszę bardzo. gólnym uwzględnieniem nauczycieli stażystów i na- I zamykam listę. uczycieli kontraktowych. Co do waloryzacji. Rok temu Wysoka Izba przyję- ła nowelizację Karty Nauczyciela i tam zapropono- Poseł Artur Ostrowski: wano odejście przy ustalaniu kwoty bazowej od wszelkich wskaźników. To powoduje właśnie, że jest Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ten wniosek możliwe podniesienie płac nauczycieli ponad poziom mniejszości dotyczy najistotniejszej części tej nowe- inﬂacji, ponad te wskaźniki, które inaczej krępowa- lizacji, to znaczy podwyżek dla nauczycieli. Pytanie, łyby płace nauczycieli. Dziękuję. (Oklaski) które kieruję do rządu, do pani minister: Dlaczego najniższe wzrosty płac dotyczą właśnie nauczycieli dyplomowanych, mianowanych i kontraktowych? Marszałek: Przypominam, że ustawa o emeryturach pomostowych pozbawiła prawa do przechodzenia na wcze- Dziękuję. śniejszą emeryturę właśnie tych nauczycieli dyplo- Przystępujemy do głosowania. mowanych czy mianowanych. Mieli oni otrzymać Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem znaczące podwyżki wynagrodzeń, aby było pewne 1. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- zadośćuczynienie za odebrane im prawa. Tą noweli- snąć przycisk. zacją państwo spłaszczacie, obniżacie wskaźniki pro- Kto jest przeciw? centowe dla nauczycieli dyplomowanych. Dlaczego Kto się wstrzymał? proponujecie takie rozwiązanie? W głosowaniu wzięło udział 391 posłów. Za oddano I druga rzecz. Nasz wniosek wprowadza walory- 178 głosów, przeciw – 213, nikt się nie wstrzymał. zację kwoty bazowej, coroczną waloryzację kwoty Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. bazowej. Jest to pewien system, który byłby ujęty W poprawce 1. do art. 30 ust. 3 wnioskodawcy w Karcie Nauczyciela. Jaki system waloryzacji pro- proponują, aby średnie wynagrodzenie nauczycieli ponuje rząd, jeśli chodzi o wzrost tych kwot bazowych stanowiło odpowiedni procent kwoty bazowej: dla w latach następnych? Dobrze, że rząd i Platforma nauczyciela kontraktowego 150%, dla nauczyciela Obywatelska, że przyjęliście państwo naszą propozy- mianowanego 200% i dla nauczyciela dyplomowane- cję, aby umieścić w Karcie Nauczyciela informację, go 250%. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 306 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Poseł Sławomir Kłosowski:

Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 2. Pani Minister! Od tej poprawki zależy bardzo wiele, wniosku mniejszości. zależy m.in. to, czy nauczyciele dostaną podwyżkę Do zadania pytań zgłosiły się trzy osoby. w 2009 r., czy będą mieli obniżkę wynagrodzenia. Ja Dalszych zgłoszeń nie widzę. Zamykam listę. w kilku… (Gwar na sali) Proszę bardzo, pan poseł Andrzej Ćwierz. Panie przewodniczący, troszkę powagi, o nauczycielach mówimy. Jeżeli chodzi, proszę państwa… Poseł Andrzej Ćwierz: (Poseł Zbigniew Chlebowski: Ale śmieszne.) (Głosy z sali: Pytanie.) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Pana premiera Tuska nie widzę, a pytanie jest bardzo ważne. Dzisiejsza ustawa, Karta Nauczyciela, Marszałek: dotyczy bardzo dużej grupy osób pracujących w oświa- cie. Jest to około 600 tys. osób. Oświata w Polsce była Panie pośle, proponuję, żeby pan zadał pytanie. i jest niedoﬁnansowana, co do tego nie ma żadnej wątpliwości, natomiast zmiany, które są wprowadza- ne przez rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u, idą Poseł Sławomir Kłosowski: w kierunku antymotywacyjnego działania zapisu ustawy, mianowicie różnica pomiędzy uposażeniem Jeżeli chodzi, proszę państwa, o propozycję Plat- nauczyciela stażysty a nauczyciela dyplomowanego formy Obywatelskiej… (Gwar na sali) zmniejsza się. (Poruszenie na sali) W związku z tym pytam panią minister: Czy rząd nie uważa, że w tej sytuacji, kiedy obniża się relatywnie uposażenie nauczyciela dyplomowanego, mniejsza grupa nauczycie- Marszałek: li będzie chciała pracować w dalszym ciągu w syste- Proszę o ciszę na sali. mie oświaty? Czy rząd nie zauważa takiej rzeczy, że już w czasach okupacji oświata była tak ważna, że było tajne nauczanie? (Poseł Elżbieta Łukacijewska: No, dlaczego pan Poseł Sławomir Kłosowski: opowiada takie rzeczy?) Jeżeli Polska ma się rozwijać dobrze, a pan pre- …to jest to propozycja, która obniża wynagrodze- mier Tusk mówi o tym, to w takiej sytuacji trzeba nie nauczycieli, spłaszcza i obniża wynagrodzenie jednak stawiać na oświatę. Dzisiaj tego przemówie- nauczycieli. nia, tego, co się dzieje w Sejmie, słuchają dziesiątki (Głos z sali: Kłamstwa.) tysięcy osób, i to właśnie do nich mówię, że te zmia- Trzeba o tym mówić prawdę i trzeba o tym mówić ny, które wprowadzamy, są zmianami dla nich. Ko- głośno. Nie będzie żadnych podwyżek w 2009 r., je- leżanki i koledzy, nauczyciele z tej Izby (Dzwonek), żeli Wysoka Izba nie przyjmie naszej poprawki, po- ze wszystkich klubów parlamentarnych… prawki Prawa i Sprawiedliwości. (Poseł Krystyna Skowrońska: To jest nieprawda.) Dlatego bardzo serdecznie apeluję, ażeby poprzeć Marszałek: tę poprawkę. A do rządu mam pytanie: Dlaczego rząd nie lubi Panie pośle, panie pośle... nauczycieli? Dlaczego rząd nie chce zgodzić się na to, ażeby ta podwyżka w 2009 r. była podwyżką realną, a nie podwyżką wirtualną, tak jak to jest propono- Poseł Andrzej Ćwierz: wane w tej chwili przez Platformę Obywatelską? Bo to, co proponujecie, jest w rzeczywistości podwyżką …z Platformy również, z PSL-u też: jeżeli chcecie wirtualną. coś dobrego zrobić dla oświaty, to głosujcie za po- (Poseł Paweł Graś: Dlaczego wy nie daliście?) prawką. Dziękuję. (Oklaski) (Poseł Zbigniew Chlebowski: Dwa lata mieli.) Pani minister Szumilas tutaj mówiła, że to będzie (Dzwonek) dwa razy 5%. Nie dwa razy 5%, tylko Marszałek: summa summarum 6,7%.

Miał pan zadać pytanie, a nie wygłaszać apele, panie pośle. No, wszystko można, ale w odpowiednim Marszałek: miejscu i czasie – także apelować. Bardzo proszę, pan poseł Sławomir Kłosowski. Dziękuję, panie pośle. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 307

Poseł Sławomir Kłosowski: Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Jeżeli od tego odejmiemy inflację, to zostaje mar- Krystyna Szumilas: ne 3%. A jeżeli weźmiemy pod uwagę zwiększenie czasu pracy nauczycieli, które proponujecie w art. 42, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po tych trzech to jest to obniżka wynagrodzenia nauczycielskiego. wypowiedziach widać, że matura z matematyki jest Dlatego apel: Poprzyjcie naszą poprawkę. konieczna. (Poruszenie na sali, oklaski) Panie pośle Kłosowski, jeżeli zwiększenie średniego Marszałek: wynagrodzenia nauczyciela dyplomowanego z 3827 zł w tym roku do 4208 zł w przyszłym roku jest obniż- Panie pośle, dziękuję. ką, to ja proponuję, żeby pan jeszcze raz zweryfiko- wał swoje umiejętności liczenia albo używał kalku- latora. (Oklaski) Poseł Sławomir Kłosowski: (Poseł Zbigniew Chlebowski: Potrzebne są kore- petycje.) Pytanie do rządu: Dlaczego nie chce podwyższyć Szanowni państwo, tak jak powiedziałam i odpo- Oklaski wynagrodzenia nauczycieli? ( ) wiedziałam na poprzednie pytanie, podwyżka płac dla nauczycieli na wszystkich stopniach awansu za- Marszałek: wodowego to dwa razy po 5%. Nauczyciele stażyści średnio otrzymają, w stosunku do grudnia tego roku, Panie pośle, myślę, że to są jednak trochę harce, w grudniu następnego roku płacę wyższą o 381 zł. bo apele i dyskusja miały miejsce w komisji, a w tej To jest podwyżka. chwili jest czas na pytania. Kiedy Prawo i Sprawiedliwość rozpoczynało spra- Bardzo proszę, pan poseł Zbigniew Dolata. wowanie władzy, czyli w 2006 r., podwyżka dla nauczycieli dyplomowanych wynosiła 49 zł. My w pierw- Poseł Zbigniew Dolata: szym roku działalności naszego rządu podwyższyli- śmy płace nauczycieli dyplomowanych o 348 zł i chce- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! my podwyższyć jeszcze o następne 381 zł. Proszę Pan premier Donald Tusk w swoim exposé mówił, że sobie wyrobić zdanie, szanowni państwo posłowie najlepsze projekty edukacyjne nie udadzą się bez na- i wszyscy nauczyciele, kto lepiej dba o nauczycieli. uczycieli, którzy potrzebują motywacji do podnosze- (Oklaski) nia kwalifikacji – motywacji finansowej. Tymczasem (Głos z sali: Brawo!) rząd proponuje rozwiązanie, które spłaszcza różnice Powtórzę to, co powiedziałam wcześniej. Było zo- między płacami nauczycieli stażystów a płacami na- bowiązanie rządu w 2008 r., nauczyciele zyskali 10%. uczycieli dyplomowanych z 67% do 32%. W 2009 r. zyskają dwa razy po 5%. W 2010 r. znowu (Głos z sali: Bzdura.) będzie podwyżka dwa razy po 5%. To powoduje, że Oznacza to, że nauczyciele dyplomowani sfinan- po kilku latach sprawowania rządów przez tę koalicję sują podwyżkę dla nauczycieli stażystów. nauczyciele mają w końcu rzeczywistą szansę na re- Czy prawdą jest, że na tych rozwiązaniach straci alne podwyższenie ich płac, a nie tylko podwyższenie 80% nauczycieli najbardziej doświadczonych, tych, o skutki inflacji. (Oklaski) którzy zainwestowali własne środki finansowe w roz- (Głos z sali: Brawo!) wój zawodowy? Podwyżka płac dla wszystkich nauczycieli nie (Poseł Zbigniew Chlebowski: Nie, nieprawda.) oznacza tego, że nie chcemy w szczególny sposób za- Czy pani minister podziela zdanie, że propozycja dbać o nauczycieli stażystów i nauczycieli kontrakto- Prawa i Sprawiedliwości, aby nauczyciele kontraktowych. Tak jak powiedziałam, ta grupa nauczycieli wi otrzymywali 150% kwoty bazowej, nauczyciele zarabia najmniej. Dzisiaj średnia płaca nauczyciela mianowani 200% kwoty bazowej, a nauczyciele dy- stażysty to jest 1701 zł. W jaki sposób można zachęcić plomowani 250% kwoty bazowej... młodego człowieka, dobrze wykształconego, człowie- (Poseł Zbigniew Chlebowski: Nie podziela.) ka, który skończył studia i chce pracować w szkole, ...czy ta poprawka lepiej nie wypełnia tej zapowie- do pracy w szkole? Czy nie jedynym sposobem na to, dzi pana premiera Donalda Tuska? Dziękuję bardzo. że młody człowiek został w szkole, jest realne pod- (Oklaski) wyższenie jego wynagrodzenia? Dlatego proponuje- (Głos z sali: Trzeba było dać!) my właśnie w tym projekcie ustawy szczególne po- traktowanie nauczycieli stażystów. Marszałek: Chciałabym powiedzieć, że i tak różnica między średnim wynagrodzeniem nauczyciela stażysty i na- Dziękuję bardzo. uczyciela dyplomowanego będzie bardzo znaczna, to Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Minister- będzie ok. 2 tys. zł. A więc to nie jest tak, że ta pro- stwie Edukacji Narodowej pani Krystyna Szumilas. pozycja rządu zniechęca na przykład nauczycieli sta- Proszę bardzo. żystów do starania się o awans zawodowy i zniechęca 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 308 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Sekretarz Stanu w Ministerstwie A zwiększenie wynagrodzenia dla tychże nauczy- Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas cieli rzekomo dwa razy po 5% wynosi summa summarum 6,7%, dlatego że ta druga kwota bazowa do- nauczycieli dyplomowanych do tego, aby w szkole tyczy tylko czterech miesięcy. W związku z tym sum- pracowali. Dziękuję. (Oklaski) ma summarum to jest 6,7%. (Oklaski) Sam pan mi- (Głos z sali: Brawo!) nister Rostowski wyliczył, że inﬂacja będzie wynosi- ła 2,9%, co wskazuje na fantazję i budzi już w tej chwili uśmiechy ekonomistów. Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo. Pan poseł Kłosowski w trybie sprostowania, tak? Panie pośle… Proszę bardzo. Ale proszę, żeby to było sprostowanie. (Poruszenie na sali) Poseł Sławomir Kłosowski: (Głos z sali: Ooo...) Tak więc szacują oni, że będzie to...

Poseł Sławomir Kłosowski: Marszałek:

W trybie sprostowania. Pani minister wymienia- Panie pośle… ła moje nazwisko, w związku z tym pozwolę sobie odnieść się do kilku sformułowań. Pani minister, po pierwsze, będę posługiwał się… Poseł Sławomir Kłosowski:

Wyliczam, panie marszałku. Marszałek:

Panie pośle, przepraszam. Panie pośle, momen- Marszałek: cik, chwileczkę. To nie jest miejsce na polemikę. Pan może sprostować własne źle zrozumiane przez panią Dziękuję, myślę, że pan zamienia... minister pytanie. Proszę bardzo. Poseł Sławomir Kłosowski:

Poseł Sławomir Kłosowski: Wychodzi na to, że realna...

Panie marszałku, zamierzam to zrobić. Zamie- rzam to zrobić językiem parlamentarnym, bez obra- Marszałek: żania pani minister, tak jak to pani minister próbo- ...sprostowanie w polemikę… wała uczynić w stosunku do mojej osoby. Przykro mi jest z tego powodu. (Oklaski) (Głos z sali: To nie jest debata.) Poseł Sławomir Kłosowski: (Głos z sali: Panie marszałku...) Jeżeli chodzi o sprostowanie. Pani minister, po- …inﬂacja będzie wynosiła 4%… wiedziała pani o nauczycielach stażystach, o których ja również mówiłem. Tylko problem polega na tym, że likwidacja emerytur pomostowych – a to robicie Marszałek: – doprowadzi do tego, że ci nauczyciele stażyści nie będą mogli przyjść do pracy. Dla kogo jest ta podwyż- …i to daleko idącą. ka? Oni po prostu nie przyjdą do polskiej szkoły. (Poseł Zbigniew Chlebowski: Co to jest? Ekonomi- Teraz kwestia rachunków. Pani minister, jeżeli sta się znalazł.) weźmiemy pod uwagę zwiększenie wymiaru czasu pracy wszystkim nauczycielom o dwie godziny, to nie ma co nikomu udowadniać, bo takie są fakty – to jest Poseł Sławomir Kłosowski: zwiększenie wymiaru czasu pracy o prawie 12%. 12% od 18 godzin. …w związku z tym z podwyżki zostaje 2%. Jeżeli (Poseł Domicela Kopaczewska: Nieprawda.) od 12% wzrostu czasu pracy odejmie się te 2, zostaje (Poseł Krystyna Skowrońska: Ale oni mają 40 godzin.) –10. Gdzie jest ta podwyżka? 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 309

Marszałek: Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Panie pośle, dziękuję panu bardzo... Krystyna Szumilas:

Ja jednak stoję na stanowisku, że rzetelne ra- Poseł Sławomir Kłosowski: chunki i przedstawianie faktów jest lepsze od jakichś wyliczeń, które nie mają nic wspólnego z rzeczywi- Ostatnia już kwestia. stością. W 2006 r., panie pośle, inﬂacja wynosiła 1,5%, i państwo daliście podwyżkę w wysokości 1,5%. (Poruszenie na sali) W realnym pieniądzu to było 22 Marszałek: zł dla stażysty i 49 dla nauczyciela dyplomowanego. W 2008 r. podwyżka dla nauczycieli wynosiła 10%, Panie pośle, nie, nie ma kwestii. Pan zamienia a zakładana inﬂacja to 3,9%. Nie rozumiem więc, jak formułę sprostowania własnego pytania... można zarzucać rządowi, że nie dba o nauczycieli, jeśli się popatrzy na cyfry, które są realne, które moż- na przeliczyć i które są widoczne. Poseł Sławomir Kłosowski: Jeżeli chodzi o czas pracy, to nie zwiększamy pensum nauczyciela. Dalej pensum nauczyciela pracują- Nie... cego przy tablicy wynosi 18 godz. To, co proponujemy, co jest wynikiem dyskusji społecznej, negocjacji ze związkami zawodowymi, to rejestrowanie innych Marszałek: godzin, które nauczyciele przepracowują w ramach 40-godzinnego czasu pracy. I ręczę panu posłowi, że …w polemikę i przesadza w tym momencie… dzisiaj polski nauczyciel w ramach 40-godzinnego czasu pracy pracuje 18 godzin i więcej niż 1 czy 2 godz., które chcemy rejestrować od roku 2010. To Poseł Sławomir Kłosowski: jest przepis, który pozwoli nauczycielom pokazać, że oprócz 18 godz. i w innych godzinach wykonują Panie marszałku, w moim odczuciu prostuję. bardzo dużo pracy na rzecz uczniów. I tylko tyle. Nie ma podniesienia pensum nauczyciela. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek:

…i to grubo. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Poseł Sławomir Kłosowski: Przystępujemy do głosowania… (Poseł Sławomir Kłosowski: Czy mogę?) Ostatnie zdanie. Panie pośle, nie ma... (Poseł Sławomir Kłosowski: Zostałem źle zrozu- miany.) Marszałek: …takiej formalnej możliwości w ogóle. Przystępujemy do głosowania. Pan grubo przesadza, panie pośle. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Sławomir Kłosowski: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 402 posłów. Za oddano Skoro byłoby tak dobrze, jak pani minister zapo- 180 głosów, przeciw – 222, nikt się nie wstrzymał. wiada, to co robili wczoraj pod Sejmem nauczyciele? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. (Oklaski) W 2. wniosku mniejszości do art. 30 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby średnie wynagrodzenie nauczycieli stanowiło odpowiedni procent kwoty ba- Marszałek: zowej: dla nauczyciela kontraktowego – 135%, dla nauczyciela mianowanego – 185% i dla nauczyciela Panie pośle, pan kontynuuje polemikę. Czy pani dyplomowanego – 235%. minister chce ustosunkować się do rzekomego spro- Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. Dal- stowania? szych zgłoszeń nie widzę. Zamykam listę. Proszę bardzo. Pani poseł Bożena Kotkowska. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 310 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Bożena Kotkowska: Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. W 3. wniosku mniejszości oraz w tożsamej popraw- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! ce 2. wnioskodawcy proponują, aby zachować dotych- (Gwar na sali) Ja bym prosiła, panie marszałku, czasowe brzmienie przepisów ust. 6 i 6b w art. 30. o uspokojenie sali. Mówimy dzisiaj o Karcie Nauczy- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. ciela i poprosiłabym o ciszę, żeby można było spokoj- Do zadania pytań zgłosiły się dwie osoby. Dal- nie mówić. szych zgłoszeń nie widzę. Zamykam listę. Bardzo proszę, pani poseł Bożena Kotkowska. Tylko mam uprzejmą prośbę, pani poseł, o pyta- Marszałek: nie, tak by nie był to apel kolejny.

Bardzo... Poseł Bożena Kotkowska:

Poseł Bożena Kotkowska: Jest pytanie. (Poseł Zbigniew Chlebowski: Wiemy już, że pani Pani minister, chciałabym tylko zacząć od krót- w rządzie nie była.) kiego wyjaśnienia. Ja jeszcze nie byłam w żadnym Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! rządzie… Proszę mi powiedzieć: Z jakiego powodu państwo nie (Poseł Zbigniew Chlebowski: Dzięki Bogu.) chcecie corocznego uzgadniania regulaminu pomię- …więc proszę mi nie przypisywać żadnych pod- dzy stroną społeczną a samorządem, skoro wiecie wyżek. (Poruszenie na sali) Moje pytanie brzmi: Czy państwo, że procedura ta skutkuje coroczną uchwałą jeśli państwo przyjmiecie tę poprawkę… Przychylam rady miejskiej, której poprawność jest sprawdzana przez wojewodę? Nie wiem, dlaczego zamierzacie się do poprawki i Lewicy, która jest bardzo słuszna, państwo tę kontrolę ograniczyć tylko do kontroli re- i Prawa i Sprawiedliwości. I moją poprawkę i Socjal- gionalnej izby obrachunkowej. Proszę mi powiedzieć, demokracji Polskiej chciałabym przedstawić w taki bo ja jako samorządowiec zetknęłam się z regulami- sposób. Zwiększa ona wskaźnik wynagrodzenia... nami i muszę powiedzieć, że rozwiązanie, które dzi- (Poseł Zbigniew Chlebowski: Pytanie ma być!) siaj musimy przyjąć, będzie negatywne dla nauczy- To jest pytanie. Czy jeśli przyjmiecie państwo po- cieli, ponieważ co roku rada miejska musiała pochy- prawkę, która zwiększa wskaźnik wynagrodzenia lić się nad regulaminem, musiała spojrzeć na kwestie o 24% dla nauczyciela kontraktowego, o 41% dla na- wynagrodzeń, a państwo odbieracie tę możliwość, nie uczyciela mianowanego, a o 51% dla nauczyciela dy- wprowadzacie możliwości kontrolowania regulami- plomowanego, czyli mistrza w zawodzie, to nie będzie- nu, czyli jakby ograniczacie kontrolę. cie państwo musieli być posądzeni o to, że spłaszczacie Dziwię się rządowi, który chce walczyć z korupcją, wynagrodzenia nauczycielskie? Rząd sugerował tutaj, że na takie sytuacje pozwala, żeby corocznie nie kon- na tej sali, że nauczyciel polski zarabia źle. trolować takiego działania. Znalazłam wiele niepra- (Poseł Domicela Kopaczewska: To się zmienia.) widłowości w regulaminach, które były przyjmowane Chciałabym, żeby ta sytuacja się zmieniła. Myślę, przez gminy, i zgłosiłam już w komisji edukacji, że że jest najlepszy moment, żeby spełniły się obietnice powinna być prowadzona przez Najwyższą Izbę Kon- pana Donalda Tuska i radykalnie została podwyższo- troli ich kontrola. Chciałabym, żeby nie było co do na kwota wynagrodzenia dla nauczycieli. tego żadnych zastrzeżeń, ale jednak tak jest. Dlatego (Głos z sali: Teraz pytanie. ) dziwię się, że państwo uchylacie tak ważny punkt To będzie godna płaca, jeśli przyjmiecie państwo, z Karty Nauczyciela. Dziękuję. (Oklaski) a mam taką nadzieję, tę poprawkę. Dziękuję serdecznie. (Oklaski) (Głos z sali: Brawo!) Marszałek:

Dziękuję. Marszałek: Pan poseł Zbigniew Dolata, też pytanie. Proszę. Dziękuję, pani poseł. Czy to pytanie, nie wiem. To apel. Przystępujemy do głosowania. Poseł Zbigniew Dolata: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! snąć przycisk. Rząd proponuje odstąpić od wymogu, aby samorządy Kto jest przeciw? corocznie uzgadniały regulaminy wynagrodzeń na- Kto się wstrzymał? uczycieli ze związkami zawodowymi, a był to swego W głosowaniu wzięło udział 402 posłów. Za odda- rodzaju hamulec, który powstrzymywał samorządy no 184 głosy, przeciw – 218, nikt się nie wstrzymał. od oszczędzania kosztem płac nauczycielskich. W za- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 311

Poseł Zbigniew Dolata Marszałek: mian proponujecie niesprawdzony mechanizm, aby Bardzo dziękuję. to regionalne izby obrachunkowe kontrolowały kwe- Przystępujemy do głosowania. stię osiągania w poszczególnych jednostkach samo- (Poseł Bożena Kotkowska: Panie marszałku...) rządu terytorialnego średnich wynagrodzeń. (Poseł Ryszard Kalisz: Sprostowanie, panie mar- I pytanie: Czy prawdą jest, że w ustawie o regio- szałku.) nalnych izbach obrachunkowych zapisano obowiązek Bardzo proszę o nieprowadzenie polemiki, tylko kontroli ﬁnansowej raz na 4 lata? Czy w związku sprostowanie własnego pytania. z tym kontrola RIO nie będzie ﬁkcją? Czy nie wprowadzacie tym samym pełnej dowolności względem samorządów – a nie wszystkie przecież dbają o spra- Poseł Bożena Kotkowska: wy polskiej oświaty tak, jak należy – i w rezultacie Pani minister, chciałabym sprostować. (Gwar na pozwalacie na szukanie oszczędności w kieszeniach sali) polskich nauczycieli? Dziękuję bardzo. (Poseł Ryszard Kalisz: Dajcie państwo powiedzieć.) (Poseł Krystyna Skowrońska: Bzdura.) Tak więc posłuchajcie państwo. W jaki sposób regionalna izba obrachunkowa może sprawdzać coś, czego nie ma? Co roku rada miejska podejmuje Marszałek: uchwałę. Co będzie sprawdzać regionalna izba obrachunkowa, skoro nie będzie dotyczącej tego uchwały? Bardzo proszę, pani minister Krystyna Szumilas. Dziękuję. (Oklaski)

Sekretarz Stanu Marszałek: w Ministerstwie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas: Proszę bardzo, pani minister Krystyna Szumilas. (Gwar na sali) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw odpo- Proszę państwa, proszę o wyciszenie emocji. wiem pani poseł Kotkowskiej. Otóż wojewoda kontroluje każdą uchwałę rady samorządu terytorialnego pod kątem zgodności z prawem, a nie ﬁnansów. Sekretarz Stanu Tak więc wojewoda nie ma możliwości, aby spraw- w Ministerstwie Edukacji Narodowej dzić, czy ten regulamin rzeczywiście za rok poskut- Krystyna Szumilas: kuje tym, że nauczyciele osiągną średnie płace nauczycieli. Właśnie taki tryb ustalania regulaminów Chciałam tylko powiedzieć, że uchwała nie gwa- płac nauczycieli powodował, że nie wszystkie gminy rantuje pieniędzy w rękach nauczycieli. Regionalna wywiązywały się z uzyskiwania średnich. Dlatego izba obrachunkowa będzie sprawdzała, czy do kiesze- też wprowadzamy inny regulamin, regulamin kon- ni nauczycieli dotarły te pieniądze, które powinny. troli przeprowadzanej przez regionalną izbę obra- Uchwała nie jest ważna, ważne są pieniądze w kie- chunkową, aby nie było takich sytuacji, w których szeniach nauczycieli. Dziękuję. (Poruszenie na sali, płace nauczycieli na danym terenie jednostki samo- oklaski) rządu terytorialnego nie osiągną średniej gwaranto- wanej Kartą Nauczyciela. (Głos z sali: To jest nieprawda.) Marszałek: Właśnie po to rezygnujemy z corocznego ustalania regulaminu na rzecz kontroli przez regionalną Dziękuję bardzo. izbę obrachunkową, aby nie było pełnej dowolności, Pan poseł w jakiej sprawie? aby średnie uzyskiwane na poziomie j.s.t. były rze- (Poseł Zbigniew Dolata: Sprostowania.) czywiście tymi średnimi wynikającymi z Karty Na- Sprostowania, tak? uczyciela. Chciałabym również państwa posłów po- Proszę bardzo. informować, że samorząd corocznie musi zdawać sprawozdanie z osiągania średnich. To sprawozdanie jest przekazywane do regionalnej izby obrachunko- Poseł Zbigniew Dolata: wej. Regionalna izba obrachunkowa co roku otrzymuje takie sprawozdanie i może je skontrolować. Pani minister nie zrozumiała mojej wypowiedzi Chciałabym poruszyć jeszcze jedną kwestię. Nie i wprowadziła Wysoką Izbę w błąd. Powiedziała pani, rezygnujemy przy uchwalaniu regulaminu z uzgad- że RIO otrzymuje sprawozdanie, natomiast ja mówi- niania regulaminu ze związkami zawodowymi. Je- łem o tym, że RIO nie ma obowiązku kontrolowania, żeli taki regulamin jest uchwalany, to przedtem musi ponieważ to obowiązuje raz na 4 lata. Tak więc, zostać uzgodniony ze związkami zawodowymi. Dzię- pani minister, proszę nie wprowadzać Wysokiej Izby kuję. (Oklaski) w błąd. (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 312 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Dziękuję bardzo. Krystyna Szumilas: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Rząd nie odbiera związkom zawodowym upraw- 3. wniosku mniejszości oraz tożsamej poprawki 2., nienia uzgadniania regulaminu. To uprawnienie zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nadal jest zawarte w Karcie Nauczyciela, natomiast Kto jest przeciw? występowanie jednej ze stron o rozpoczęcie procedu- Kto się wstrzymał? ry uzgadniania może powodować, że ten regulamin W głosowaniu wzięło udział 402 posłów. Za odda- ciągle będzie zmieniany, i to nie corocznie, ale kilka no 184 głosy, przeciw – 218, nikt nie wstrzymał się razy w roku. Dziękuję. od głosu. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości oraz poprawkę odrzucił. Marszałek: W 4. wniosku mniejszości do art. 30 wnioskodawca proponuje: w ust. 6a, aby rozpoczęcie procedury Dziękuję bardzo. uzgadniania regulaminu wynagradzania następowa- Przystępujemy do głosowania. ło każdorazowo na wniosek jednej ze stron organu Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem prowadzącego będącego jednostką samorządu tery- 4. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- torialnego lub związku zawodowego zrzeszającego snąć przycisk. nauczycieli, a uzgodniony regulamin obowiązywał od Kto jest przeciw? 1 stycznia danego roku; oraz aby dokonać odpowied- Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za odda- niej zmiany w ust. 6b. no 184 głosy, przeciw – 213, nikt nie wstrzymał się Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będzie odpo- od głosu. wiednia zmiana w projekcie ustawy, zawarta w spra- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. wozdaniu. W poprawce 3. do art. 30 ust. 10 wnioskodawcy Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. proponują, aby organy prowadzące szkoły będące Dalszych wniosków nie widzę. jednostkami samorządu terytorialnego mogły upo- Proszę, pan poseł Artur Ostrowski. ważniać dyrektorów szkół, w indywidualnych przypadkach oraz w granicach ustalonego planu ﬁnanso- wego szkoły, do przyznawania minimalnej stawki Poseł Artur Ostrowski: wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela wyższej od ustalonej lub podwyższonej przez organ prowadzący Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ta poprawka, i określony w regulaminach wynagradzania uzgod- ten wniosek dotyczy praw związkowych i regulaminu nionych ze związkami zawodowymi. wynagradzania. Posłowie Platformy mają takie na- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. klejki. Dzisiaj jest Dzień Życzliwości. Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. (Poseł Ryszard Kalisz: Palikot ma.) Dalszych zgłoszeń nie widzę. Myślę, że ta życzliwości powinna obowiązywać Zamykam listę. również w stosunku do związków zawodowych. Bardzo proszę, pani poseł Teresa Wargocka. Dialog społeczny prowadzony jest ostatnio na uli- cach Warszawy pod budynkiem Sejmu. Nie chciał- bym, żeby rząd dyskutował ze związkami w ten Poseł Teresa Wargocka: sposób. Chciałbym, żeby ten dialog został zapisany Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wynagrodze- m.in. w Karcie Nauczyciela. Mam pytanie do pani nie nauczycieli wpływa wiele składników. Ustalenie minister. Dlaczego rząd odmawia związkom zawo- wysokości dodatku funkcyjnego, motywacyjnego, dowym wnioskowania przy uzgadnianiu regulami- wychowawczego, opiekuna nauczyciela stażysty na- nu wynagradzania? Ta poprawka wprowadza taki leży do kompetencji jednostki samorządu terytorial- zapis. Gwarantuje związkom zawodowym to, że na nego. Ich wysokość jest przedmiotem corocznych ich wniosek może zostać wszczęta procedura uzgad- negocjacji ze związkami zawodowymi. niania. Dlaczego rząd pozbawia związki zawodowe Art. 30 ust. 10 w brzmieniu proponowanym przez tego istotnego prawa? Dziękuję bardzo. (Oklaski) rząd stanowi wyłom w zasadzie uzgadniania warun- ków wynagradzania nauczycieli ze związkami zawodowymi i pozostawia arbitralnej decyzji dyrektora Marszałek: szkoły warunki płacy dla nauczycieli. Propozycja poprawki ma tę niespójność zlikwido- Dziękuję bardzo. wać poprzez zapis, iż w regulaminie wynagradzania Pani minister Krystyna Szumilas, bardzo proszę. uzgadnianym przez organ prowadzący ze związkami 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 313

Poseł Teresa Wargocka Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. Dal- szych zgłoszeń nie widzę. zawodowymi określone zostaną zasady, przypadki, Zamykam listę. w których dyrektor szkoły może podnieść minimalną Pan poseł Artur Ostrowski, proszę pytanie. stawkę zaszeregowania dla nauczycieli. Pani minister, jak resort uzasadnia brak poparcia dla tej poprawki zgłoszonej przez klub Prawa i Sprawiedliwo- Poseł Artur Ostrowski: ści? Poprawkę zgłosiliśmy w trosce o jednolitość systemu prawa oświatowego oraz ochronę praw Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! związkowych. Dziękuję. (Oklaski) Niestety, z przykrością stwierdzam, że prawa związ- kowe, o których mówiłem, zostały ograniczone. Mamy pewien problem z wyjaśnieniem nowych zasad Marszałek: uzgadniania regulaminu wynagradzania i kontroli. Ma to kontrolować regionalna izba obrachunkowa. Przystępujemy do głosowania… I pytanie do pani minister: Dlaczego rząd nie chce Pani minister? Nie. Pani minister chciałaby... przyjąć poprawki, aby wpisać do Karty Nauczyciela (Głosy z sali: Nie, nie.) tę coroczną kontrolę osiągania w samorządach śred- Przystępujemy do głosowania. nich wynagrodzeń? Sądzę, że to byłaby gwarancja Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- pewnej spójności i gwarancja tego, że te średnie wy- prawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nagrodzenia będą wypłacane przez samorządy, że Kto jest przeciw? one będą osiągane. Dlaczego rząd nie chce poprzeć Kto się wstrzymał? tak istotnego i merytorycznego wniosku Lewicy? W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za odda- Dziękuję bardzo. (Oklaski) no 185 głosów, przeciw – 208, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Marszałek: W 5. wniosku mniejszości do art. 30a wnioskodawca w dodawanych ust. 6 i 7. proponuje, aby w przy- Dziękuję. padku nieosiągnięcia w danym roku wysokości śred- Czy pani minister? nich wynagrodzeń nauczycieli, w terminie do końca Proszę bardzo, pani minister Krystyna Szumilas. lutego danego roku, organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego nowelizował regulamin tak, aby gwarantował on w kolejnych la- Sekretarz Stanu tach osiąganie średnich wynagrodzeń oraz aby mi- w Ministerstwie Edukacji Narodowej nister właściwy do spraw oświaty i wychowania okre- Krystyna Szumilas: ślił, w drodze rozporządzenia, wzór sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótko. Samo- poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szko- rząd corocznie składa sprawozdanie z osiągniętych łach i placówkach prowadzonych przez daną jednost- średnich wynagrodzeń nauczycieli – na poziomie jed- kę samorządu terytorialnego. nostki samorządu terytorialnego – i regionalna izba Przystępujemy do głosowania. obrachunkowa corocznie otrzymuje to sprawozdanie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kontroluje to w momencie, kiedy sprawozdanie budzi 5. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- jakieś wątpliwości. To jest rozwiązanie, które gwa- snąć przycisk. rantuje nauczycielom uzyskiwanie średnich wyna- Kto jest przeciw? grodzeń na poziomie jednostek samorządu teryto- Kto się wstrzymał? rialnego. (Oklaski) W głosowaniu wzięło udział 402 posłów. Za oddano 187 głosów, przeciw – 215, nikt się nie wstrzymał od głosu. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. W 6. wniosku mniejszości wnioskodawca w no- Dziękuję. wym brzmieniu art. 30b proponuje, aby regionalna Przystępujemy do głosowania. izba obrachunkowa corocznie kontrolowała osiąga- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem nie w poszczególnych jednostkach samorządu tery- 6. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- torialnego wysokości średnich wynagrodzeń na- snąć przycisk. uczycieli w trybie określonym w przepisach ustawy Kto jest przeciw? o regionalnych izbach obrachunkowych oraz aby Kto się wstrzymał? minister właściwy do spraw ﬁnansów publicznych, W głosowaniu wzięło udział 396 posłów. Za odda- w drodze rozporządzenia, określił tryb i zakres po- no 184 głosy, przeciw –212, nikt nie wstrzymał się od wyższej kontroli. głosu. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 314 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek (Poseł Krystyna Skowrońska: Przecież nauczyciel pracuje 40 godzin.) Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. (Poseł Domicela Kopaczewska: Pani obraża na- W poprawce 4. wnioskodawcy proponują zacho- uczycieli.) wać dotychczasowe brzmienie przepisów art. 42 do- (Poseł Krystyna Skowrońska: 40 godzin pracuje tyczących wymiaru czasu pracy nauczyciela. nauczyciel.) Z poprawką tą łączą się poprawki: 7. i 10. Nie mogę skończyć, panie marszałku. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmio- Marszałek: towość 7. wniosku mniejszości. Do zadania pytań zgłosiły się cztery osoby. Nie Bardzo proszę o pytanie, pani poseł. widzę dalszych zgłoszeń. Zamykam listę. Proszę, pani poseł Jadwiga Wiśniewska. Poseł Jadwiga Wiśniewska:

To właśnie zachowanie pań posłanek w Dniu Poseł Jadwiga Wiśniewska: Życzliwości, gratuluję. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przyzwyczailiśmy się już do tego w Wysokiej Izbie, Marszałek: że kiedy debatujemy o ważnych dla systemu edukacji sprawach, nie ma pani minister Hall, ale trudno… Pani poseł… (Poruszenie na sali) (Głos z sali: Jest pani minister.) Przed wręczeniem pani minister... Poseł Jadwiga Wiśniewska: O jest pani minister, bardzo serdecznie się cieszę. Wesołość na sali ( ) Tak rzadko pani bywa, że po pro- Gratuluję bardzo serdecznie. (Oklaski) stu jestem w szoku, naprawdę. Nie zabierała pani do tej pory ani razu głosu w sprawach nauczycieli… Marszałek:

Marszałek: Pani poseł, pytanie, bo czas uciekł. Pani poseł, ja panią bardzo przepraszam, ale pani miała zadać pytanie, a nie umawiać się tu z panią minister. Poseł Jadwiga Wiśniewska: (Poseł Krystyna Skowrońska: I niech pani głupstw Melisę polecam pani. (Wesołość na sali) nie opowiada.) Proponujecie państwo zwiększyć czas pracy o dwie godziny w podstawówkach i gimnazjach, docelowo Poseł Jadwiga Wiśniewska: o jedną godzinę w szkołach ponadgimnazjalnych. Zatem zwracam się uprzejmie do pani minister Hall Dobrze. Radość moja jest naprawdę ogromna. Pani z pytaniem: Czy państwo przeprowadziliście badanie minister Hall przed wręczeniem nominacji ministe- czasu pracy nauczyciela i na podstawie tegoż badania rialnej mówiła piękne słowa: ważne, żeby nauczyciel doszliście państwo do wniosku, że powinna być taka był dowartościowany i doceniony. Wszyscy nauczycie- dysproporcja? Proszę o przedstawienie wniosków le z wielką radością te słowa usłyszeli i w związku z tych badań, jak wielką grupę nauczycieli te badania z tym bardzo się ucieszyli. objęły, czy też….. Pani minister, wejdzie pani do historii jako ta minister, za której kadencji nauczyciele stracą resztki uprawnień przypisanych temu zawodowi. I to przy Marszałek: kompletnie biernej postawie „swojego ministra”. My- ślę, że cudzysłów słychać. Pani poseł, dziękuję bardzo. W tej poprawce proponujemy przywrócenie stanu wcześniejszego. Nie zgadzamy się na to, co państwo proponujecie – dwie godziny docelowo zwiększenia Poseł Jadwiga Wiśniewska: czasu pracy nauczycieli rejestrowanego w szkołach podstawowych i gimnazjalnych, jedna godzina… …państwa propozycja jest na zasadzie: mi się zda- (Dzwonek) je, mi się wydaje? 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 315

Marszałek: Jestem przeciwna bezsensownym zmianom, które niczego nie zmieniają. Dziękuję bardzo. I jeszcze jedno pytanie do pani minister. Pani minister, umówiła się pani minister ze związkami zawodowymi, że ta zmiana może nastąpić, jeśli – tak Poseł Jadwiga Wiśniewska: jak już moja przedmówczyni to powiedziała – wykaże się wyniki badań. Niestety, wyników badań nie ma, Bo ostatnio pani minister Szumilas odpowiadała, a zmiana została wprowadzona. Chciałabym, żeby że nauczyciele w liceach…. pani minister się ustosunkowała też do tego pytania. Dziękuję bardzo. Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo. Pani poseł… Dziękuję bardzo. Pan poseł Lech Sprawka. Poseł Jadwiga Wiśniewska:

…więcej muszą przygotowywać się, więcej czasu Poseł Lech Sprawka: poświęcić na przygotowanie się… Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani minister Szumilas lansuje pogląd, że wprowa- Marszałek: dzenie obowiązku realizacji jednej godziny zajęć opie- kuńczych i wychowawczych niewiele zmienia, na- Dziękuję bardzo. uczyciele do tej pory te zajęcia realizowali i chodzi tylko i wyłącznie o ich rejestrację i rozliczenie. (Poseł Krystyna Skowrońska: A nie?) Poseł Jadwiga Wiśniewska: To jest pół prawdy. Zadaję pytanie. Dlaczego nie mówicie państwo całej prawdy, że nauczyciele rzeczy- … do zajęć. Dziękuję. wiście realizują te zajęcia w tym rozumieniu, ale otrzymują za to dodatkowe wynagrodzenie? A w związ- Marszałek: ku z tym zmiana, którą państwo proponujecie, powoduje, że w rzeczywistości od 1 września wynagrodze- Dziękuję uprzejmie. nia nauczycieli średnio zmniejszą się o 6%. Bilansując Chciałbym zwrócić uwagę, z całą sympatią, że im to z 5-procentowym wzrostem kwoty bazowej, nie mniej jest polemiki, tym więcej czasu na zadanie py- będzie od 1 września podwyżki, lecz będzie obniżka tania. o 1%. (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Tak, ale pan mar- (Poseł Teresa Piotrowska: Przecież nauczyciel szałek nie reaguje, kiedy panie przeszkadzają, ab- pracuje 40 godzin.) solutnie.) Drugie pytanie. Pani minister Szumilas po raz No, ja reaguję, ale proszę też nie prowokować kolejny pozwoliła sobie na uwagę, odsyłając posłów sali. opozycji na maturę z matematyki. Powiem: i vice Bardzo proszę, pani poseł Bożena Kotkowska. versa. Zadaję pytanie. Dlaczego, mimo kilkakrotnego zadawania pytań dotyczących przedstawienia szcze- gółowego rachunku skutków ﬁnansowych noweliza- Poseł Bożena Kotkowska: cji Karty Nauczyciela, odmawia pani odpowiedzi? (Dzwonek) Dlaczego nie możemy uzyskać informacji Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja w ramach tych, które zamieściliście państwo w uza- też zgłosiłam poprawkę, żeby pozostawić poprzedni sadnieniu, dotyczących tego, czy są uwzględnione zapis tego artykułu w Karcie Nauczyciela. To jest oszczędności na wynagrodzeniach nauczycieli w wy- poprawka proponowana przez Socjaldemokrację. niku wprowadzenia obowiązku realizacji wcześniej Proszę państwa, zastanówcie się państwo, czy jeste- wspomnianej jednej godziny? Dziękuję. (Oklaski) ście pewni, że zmiana w art. 42 wpłynie na podwyż- szenie jakości pracy szkoły, czy nie stanie się martwym zapisem, który przyczyni się do zwiększenia Marszałek: biurokracji w szkole? Papier wiele wytrzyma, ale celem pracy nauczyciela jest kreatywna edukacja mło- Dziękuję bardzo. dych pokoleń, a nie wypełnianie tony dokumentów. I pan poseł Sławomir Kłosowski. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 316 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Sławomir Kłosowski: Dlaczego jedna godzina i dwie godziny? To jest wynik kompromisu. Mówiliśmy o czterech godzi- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premie- nach. W wyniku negocjacji wypracowaliśmy taki rze! Pani Minister! Trzy krótkie pytania. kompromis, że w szkołach podstawowych i gimna- Pytanie pierwsze. Przyjęcie tej zmiany skreślają- zjach będą rejestrowane dwie godziny, w szkołach cej art. 42, czyli skreślającej te dwie godziny dodat- ponadgimnazjalnych – jedna godzina, a od 1 wrze- kowego czasu pracy, powoduje, że podwyżka zapowia- śnia 2009 r. we wszystkich szkołach – jedna godzina. dana przez rząd jakoś będzie mogła skutkować. Dla- Wszystkie godziny, które są w tej chwili realizowane tego bardzo serdecznie proszę, apeluję o to, ażeby w ramach czasu pracy nauczyciela i są dzisiaj płatne, przyjąć tę poprawkę. nadal w tym modelu będą godzinami płatnymi, po- Druga kwestia dotyczy zaufania. Panie premie- nieważ rejestrowane są godziny do dyspozycji dyrek- rze, co się stało z tym hasłem? Przecież pan premier tora szkoły, ale niewynikające z obowiązkowego wy- Tusk powtarzał go kilkanaście razy w exposé z try- miaru czasu pracy. buny sejmowej. Przepis art. 42 zobowiązujący na- Panie pośle Sprawka, wyliczenia dotyczące skut- uczycieli do tego, ażeby dokumentowali czas swojej ków ﬁnansowych są przedstawione w uzasadnieniu ciężkiej pracy, jak mówiła z tej trybuny pani minister do ustawy o systemie oświaty. Nie ma żadnych Szumilas, jest zaprzeczeniem hasła głoszonego kil- oszczędności z tytułu tych dwóch godzin czy jednej kunastokrotnie, mówiącego o wielkim zaufaniu do godziny, ponieważ są one wliczane do czasu pracy nauczycieli. Dlaczego w związku z tym rząd nie ma nauczyciela. Wzrasta o 2,5 mld zł subwencja oświa- zaufania do nauczycieli? towa i to są pieniądze, które były kalkulowane bez I ostatnia kwestia. Z czego wynika wyliczenie względu na to, czy ten przepis wejdzie w życie, czy nie wejdzie. Te 2,5 mld zł wynika z obowiązkowego tych dwóch godzin i jednej godziny? Z czego wynika wymiaru czasu pracy nauczyciela. Nie ma żadnych to, że rząd przyjął, iż dla nauczycieli szkół podstawo- oszczędności na wynagrodzeniach nauczycieli. Dzię- wych i gimnazjalnych będą to dwie dodatkowe godzi- kuję. (Oklaski) ny, a dla nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych bę- dzie jedna godzina? Bardzo serdecznie proszę o od- powiedź, dlatego że takie zewnętrzne spojrzenie na Marszałek: pracę nauczyciela wskazywałoby na to (Dzwonek), że praca nauczyciela gminazjalnego i w szkole podsta- Przystępujemy do głosowania. wowej jest zdecydowanie większym obciążeniem niż Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- praca nauczyciela w szkole ponadgimnazjalnej. Skąd prawek 4., 7. i 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć to się bierze? Dziękuję. (Oklaski) przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Marszałek: W głosowaniu wzięło udział 382 posłów. Za oddano 176 głosów, przeciw – 206, nikt się nie wstrzy- Dziękuję. mał. Odpowiedzi udzieli pani minister Szumilas. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W 7. wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje, aby zachować dotychczasowe brzmienie przepi- Sekretarz Stanu sów ust. 2 i 4a w art. 42, dotyczących wymiaru czasu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pracy nauczyciela. Krystyna Szumilas: Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będzie od- powiednia zmiana w projekcie ustawy zawarta Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powtórzę to, co w sprawozdaniu. już mówiłam z tej mównicy. Otóż nie zwiększamy Do zadania pytań zgłosiły się dwie osoby. Dal- obowiązkowego pensum pracy nauczyciela. Nie wy- szych zgłoszeń nie ma. dłużamy czasu pracy nauczyciela. Nauczyciel ma, Zamykam listę. zgodnie z przepisem Karty Nauczyciela, tygodniowy Proszę bardzo, pani poseł Bożena Kotkowska, wymiar czasu pracy wynoszący do 40 godzin. W ra- pytanie. mach tego czasu pracy nauczyciel wykonuje obowiąz- (Poseł Bożena Kotkowska: Już zadałam.) kowo 18 godzin i wykonuje również inne czynności Pani poseł zadała już to pytanie. i zajęcia na rzecz uczniów. To, co jest zapisane w Kar- W takim razie pan poseł Zbigniew Dolata. cie Nauczyciela, jest propozycją rejestrowania jednej godziny lub dwóch godzin w ramach 40-godzinnego czasu pracy, ale poza pensum nauczyciela, godzin, Poseł Zbigniew Dolata: które i tak są w szkole przez nauczycieli realizowane i są dzisiaj niepłatne. Chciałabym to bardzo wyraźnie Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! podkreślić. Moje pytanie dotyczy zmian w art. 42. Pani minister 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 317

Poseł Zbigniew Dolata Marszałek:

Szumilas potwierdza, że nauczyciele wykonują wiele Panie pośle, dziękuję bardzo. działań na rzecz uczniów poza wymiarem 18-godzinnego pensum, w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy. Rząd Platformy i PSL chce tylko polskich na- Poseł Zbigniew Dolata: uczycieli kontrolować. Gdzie podziało się zaufanie przywołane 44 razy w exposé premiera Tuska? Czy I pytanie do pani poseł sprawozdawcy. należy się zresztą dziwić brakowi zaufania do nauczycieli, skoro skanujecie wszystkie listy wysyłane przez Polaków? Na razie chcecie rozliczać nauczycieli z dwóch godzin. Jaki będzie następny krok, który Marszałek: już zapowiadają posłowie Platformy? (Głos z sali: Na temat.) Panie pośle, proszę powściągnąć swoją nieopano- Jak będziecie na przykład kontrolować czas, jaki waną chęć prowadzenia polemiki. nauczyciele poświęcają na sprawdzanie prac domowych uczniów? Może wyposażycie nauczycieli w ze- gary podobne do szachowych? A jak skontrolujecie Poseł Zbigniew Dolata: czas poświęcony przez nauczycieli na przygotowanie się do lekcji, na samokształcenie? Może wprowadzicie Czy pani poseł sprawozdawca zgadza się z panią skanery myśli? Wtedy będziecie wiedzieć, czy nauczy- minister Szumilas, która stwierdziła... ciele myślą poprawnie. (Oklaski) (Poseł Teresa Piotrowska: Bardzo dowcipne.) Marszałek:

Marszałek: Dziękuję. Czas minął, panie pośle. Minął pana czas, panie pośle. Pan miał zadać pytanie, panie pośle.

Poseł Zbigniew Dolata: Poseł Zbigniew Dolata:

Jak zakwaliﬁkujecie czas, który nauczyciele, na ...że w wyniku tych zmian o 1/3 spadnie liczba przykład historii, poświęcają na czytanie książek nadgodzin? Czy te propozycje to nie jest zakamuﬂo- historycznych? (Dzwonek) Czy to jest praca, czy wy- wane podwyższenie pensum? Dziękuję bardzo. poczynek?

Marszałek: Marszałek: Panie pośle, mógł pan spokojnie zadać pytania Dziękuję bardzo. z nieco krótszym wstępem, a jeśli zrobił pan tak, to nie było już czasu na pytanie. Nie wiem, czy pani minister zamierza odpowie- Poseł Zbigniew Dolata: dzieć na pytanie. Proszę bardzo. Niech rząd, zamiast brnąć w klimaty rodem z Or- wella, wprowadzi kontrolę czasu pracy swoich mini- strów. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Marszałek: Krystyna Szumilas:

Dziękuję bardzo. Nie zmniejszy się liczba godzin ponadwymiaro- wych. Mamy zaufanie do nauczycieli i nie będziemy rozliczać ich czasu pracy. Z 40-godzinnego czasu pra- Poseł Zbigniew Dolata: cy 20 godzin jest rejestrowanych, tych bezpośrednio spędzonych z uczniami. Jest też czas na przygotowa- W obliczu grożącego nam kryzysu będzie to bar- nie się do lekcji, na doskonalenie. Jest to czas, którym dziej skuteczne dla Polaków. (Oklaski) dysponuje nauczyciel. Dziękuję. (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 318 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: Marszałek:

Dziękuję bardzo. Dziękuję. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- 8. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- snąć przycisk. snąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za odda- W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za oddano 168 głosów, przeciw – 211 głosów, nikt się nie no 176 głosów, przeciw – 214 głosów, nikt się nie wstrzymał od głosu. wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- rzucił. rzucił. W 8. wniosku mniejszości do art. 73 ust. 2 wnio- W 9. wniosku mniejszości do art. 88 ust. 2a wnioskodawca proponuje, aby nauczycielowi, któremu do skodawca proponuje, aby nauczyciele urodzeni po osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego okre- dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia ślonego w ustawie o emeryturach i rentach z Fundu- 1969 r. zachowywali prawo do przejścia na emerytu- szu Ubezpieczeń Społecznych brakuje mniej niż rok, rę bez względu na wiek, jeżeli spełnili warunki do urlop dla poratowania zdrowia nie mógł być udzielo- uzyskania emerytury w ciągu 20 lat od dnia wejścia ny na okres dłuższy niż do końca miesiąca, w którym w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu nauczyciel osiąga ten wiek. Ubezpieczeń Społecznych, a nie – jak stanowi przepis Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. obowiązujący – w ciągu 10 lat. Więcej zgłoszeń nie słyszę. Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po- Zamykam listę. prawki 5. Pan poseł Artur Ostrowski. Do zadania pytania zgłosiły się dwie osoby. Dalszych zgłoszeń nie słyszę. Poseł Artur Ostrowski: Zamykam listę. Pani poseł Bożena Kotkowska, proszę bardzo. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ta propozycja dotyczy prawa nauczycieli do urlopu dla poratowania zdrowia. Problem polega na tym, że ci nauczyciele, Poseł Bożena Kotkowska: którzy nabyli prawa emerytalne, są pozbawieni moż- liwości korzystania z urlopu. Moje pytanie do pani Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! minister: Czy rząd, jeśli ta poprawka zostanie odrzu- Wniosłam do Wysokiej Izby poprawkę i myślę, że rów- cona, ma jakiś pomysł na to, aby te prawa dla nauczy- nież cała Lewica za chwilę będzie przedstawiać swo- cieli jednak utrzymać i żeby mogli korzystać z tego ją bardzo dobrą poprawkę. Chciałabym zapytać, czy urlopu dla poratowania zdrowia? Mówię o tych, któ- rząd chce, aby młodzi nauczyciele mieli ułatwiony rzy nabyli prawa emerytalne. Czy taka propozycja ze dostęp do zawodu nauczyciela, gdyż obecnie mamy strony rządu padnie, jeśli ta poprawka zostanie od- tylko 4,6% stażystów. W MEN-owskich tabelkach rzucona? Dziękuję bardzo. (Oklaski) jest wskazana liczba ogółu nauczycieli, proszę pań- stwa, żebyście wiedzieli, jaka jest skala wielkości, Marszałek: jeśli chodzi o nauczycieli stażystów. Myślę sobie, że przyjęcie tej poprawki, która przedłużałaby dla na- Dziękuję. uczycieli okres odchodzenia na wcześniejszą emery- Czy pani minister udzieli odpowiedzi? turę do 2018 r., będzie głosem za dostępem młodych Proszę bardzo, pani minister Krystyna Szumilas, nauczycieli do zawodu. Mam nadzieję, że nie będzie która ma dzisiaj pracowity dzień. wtedy protestów nauczycieli przed Sejmem, nie bę- dziecie państwo musieli zatrudniać kordonu ludzi, którzy po prostu dbają o nasze bezpieczeństwo, prze- Sekretarz Stanu ciwko naszym kolegom i naszym koleżankom. Dzię- w Ministerstwie Edukacji Narodowej kuję bardzo. (Oklaski) Krystyna Szumilas:

Rząd nie zmieniał przepisów dotyczących urlopów Marszałek: zdrowotnych dla nauczycieli. Ta ustawa w ogóle nie dotyka tych przepisów, a więc to są przepisy, które Dziękuję. zostały uchwalone w poprzednich kadencjach Sejmu. Pan poseł Artur Ostrowski. Dziękuję. Bardzo proszę o trzymanie się formuły pytania. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 319

Poseł Artur Ostrowski: W poprawce 5. do art. 88 ust. 2a pkt 1 wnioskodawcy proponują, aby nauczyciele urodzeni po dniu Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ta poprawka 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r. i następne dotyczą praw emerytalnych polskich na- zachowywali prawo do przejścia na emeryturę bez uczycieli. Przypominam to posłom Platformy, bo są względu na wiek, jeżeli spełnili warunki do uzyska- bardzo poruszeni tym dniem i nie chcą się chyba nia emerytury i podjęli zatrudnienie jako nauczycie- uspokoić. le przed wejściem w życie ustawy o emeryturach (Poseł Zbigniew Chlebowski: Nie wysilaj się.) i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Szanowni państwo, pozbawiliście nauczycieli pra- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. wa do emerytur pomostowych. To jest propozycja, Do zadania pytań zgłosiły się dwie osoby. która utrzymuje prawa emerytalne dla nauczycieli. Dalszych zgłoszeń nie słyszę. Moje pytanie jest następujące: Czy rząd poprze po- Zamykam listę. prawki utrzymujące prawa emerytalne dla nauczy- O pytanie proszę panią poseł Elżbietę Witek. cieli? Pytanie drugie. Klub Lewica złożył projekt ustawy utrzymujący art. 88. Jest też projekt pani minister Fedak, zbliżony do projektu Lewicy, zakła- Poseł Elżbieta Witek: dający te same propozycje. (Poseł Domicela Kopaczewska: Pani minister nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tą poprawką ma takiego programu.) chcielibyśmy przywrócić dobrą zasadę, że nie zmienia Czy rząd popiera projekt Lewicy i propozycje pani się reguł w trakcie gry. Chcielibyśmy przywrócić ele- minister Fedak, które utrzymują prawa emerytalne mentarną odpowiedzialność państwa za umowę za- dla polskich nauczycieli w sytuacji, kiedy Platforma wartą z nauczycielami, którzy zatrudnili się w szko- Obywatelska pozbawiła ich emerytur pomostowych? le przed 1 stycznia 1999 r. Mam świadomość, że to Dziękuję bardzo. (Oklaski) nie państwa rząd wprowadzał ustawę emerytalną. Obojętne, który rząd dzisiaj siedziałby tutaj, każdy musiałby się zmierzyć z tą niewątpliwie trudną sy- Marszałek: tuacją. Proszę państwa, zgłaszamy tę poprawkę, dlatego Dziękuję. że państwo nie pozwoliliście nauczycielom znaleźć się Czy pani minister odpowie? w grupie zawodów o szczególnym charakterze, czyli Tak. nie mają oni możliwości przejścia na emeryturę po- mostową. Poza tym odrzuciliście państwo prezydenc- ki projekt przesunięcia o rok obowiązywania tej usta- Sekretarz Stanu wy i dalszego prowadzenia rozmów. Wiemy, panie w Ministerstwie Edukacji Narodowej marszałku, o czym pan poseł Ostrowski przed chwi- Krystyna Szumilas: lą powiedział, że takie rozmowy jednak się toczą, tylko chyba w sposób nieformalny. Art. 88 nie był przedmiotem tej nowelizacji. Po- prawka została wprowadzona już w trakcie prac Proszę państwa, nauczyciele pracują w niezwykle komisji i budzi wątpliwości, ponieważ wykracza stresujących warunkach. W ciągu 10 lat, panie mar- poza przedłożenie rządowe, jak również burzy ten szałku, zmieniły się ogromnie warunki pracy w szko- system emerytalny, który w tej chwili jest tworzony. le, i to na niekorzyść. Dzisiaj stres jest przyczyną Dziękuję. wielu najpoważniejszych chorób i ten zapis o prawie do wcześniejszej emerytury był wentylem bezpieczeń- stwa. (Dzwonek) Niewielu z niego korzystało, stąd Marszałek: pytania. Pani Minister! Skąd państwo bierzecie informa- Dziękuję. cje, jaki procent nauczycieli korzysta z tego prawa do Przystępujemy do głosowania. wcześniejszej emerytury? To jest pierwsze pytanie, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem a pytam, bo zgodnie z danymi GUS prawie nikt z tego 9. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- nie korzysta. Drugie pytanie: Czy państwo prowadzi- snąć przycisk. cie jakieś rozmowy na temat emerytur pomostowych? Kto jest przeciw? Jeśli tak, to w jakim trybie i z kim? I trzecie: Co Kto się wstrzymał? państwo proponujecie tym nauczycielom, którzy ze W głosowaniu wzięło udział 394 posłów. Za odda- względu na depresję, nerwicę nie będą w stanie dalej no 176 głosów, przeciw – 218 głosów, nikt się nie pracować w szkole, ale nie będą mogli odejść na wcze- wstrzymał. śniejszą emeryturę? Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- (Głos z sali: Za chwilę nabawimy się depresji.) rzucił. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 320 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: (Głos z sali: Nie było pytania.) Nie zamierza udzielać odpowiedzi. Dobrze, dzię- Dziękuję bardzo. kuję. Zachęcam do krótszych wstępów, będzie więcej Przystępujemy do głosowania. czasu na pytania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Czy pani minister... prawki 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przepraszam, jeszcze pan poseł Sławomir Kło- Kto jest przeciw? sowski. Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 388 posłów. Za oddano 171 głosów, przeciw – 216, 1 osoba wstrzymała się Poseł Sławomir Kłosowski: od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W 10. wniosku mniejszości wnioskodawca w do- Ja nawiążę do dnia wczorajszego. W dniu wczoraj- dawanym art. 88a proponuje m.in., aby nauczyciele, szym mieliśmy pod Sejmem akcję protestacyjną „So- którzy nie uzyskali prawa do emerytury z tytułu wy- lidarności”, przedwczoraj mieliśmy akcję protestacyj- konywania pracy w szczególnym charakterze na pod- ną Związku Nauczycielstwa Polskiego. (Poseł Zbigniew Chlebowski: Nie odróżniacie gór- stawie art. 88, mogli przejść na emeryturę po ukoń- ników od nauczycieli.) czeniu 55. roku życia po spełnieniu określonych wa- Tak, panie pośle, tego nie da się zakrzyczeć. runków i rozwiązaniu na swój wniosek stosunku W związku z tym środowisko nauczycielskie pro- pracy. testuje, jest bardzo zaniepokojone. Równocześnie, Do zadania pytań zgłosił się jeden poseł. szanowni państwo, mamy do czynienia z próbą roz- Dalszych zgłoszeń nie widzę. grywania środowiskiem nauczycielskim, bo to, co Zamykam listę. w tej chwili robią koalicjanci... Pan poseł Artur Ostrowski. (Głos z sali: Miało być pytanie.) Proszę o pytanie, a nie o apel. ...pomiędzy PSL a Platformą Obywatelską, czyli dyskusje... Poseł Artur Ostrowski:

Marszałek: Pytanie dotyczy propozycji klubu Lewicy utrzy- mującej w mocy prawa emerytalne dla nauczycieli. Nie starczy panu czasu na pytanie. Pytanie jest skierowane do pani minister Hall. Chciałbym zadać pytanie pani minister Fedak, ale jej dzisiaj nie ma, a wiem, że pani minister Hall Poseł Sławomir Kłosowski: rozmawiała z panią minister Fedak na temat emerytur dla nauczycieli, więc kieruję to pytanie do pani …pani minister Fedak, to jest nic innego jak ma- i chciałbym uzyskać jasną odpowiedź. Czy popiera nipulowanie środowiskiem nauczycielskim. pani projekt pani minister Fedak? Posłowie Platfor- (Poseł Zbigniew Chlebowski: Nie wysilaj się, my twierdzą, że nie znają tego projektu. Ja go mam, chłopie. Głupot nie wygaduj. Co to jest? Miało być mogę go państwu dostarczyć, jeśli go nie znacie. Czy pytanie.) pani minister Hall popiera projekt pani minister Fe- Dlatego proponujemy, ażeby przyjąć naszą po- dak utrzymujący prawa emerytalne dla polskich na- prawkę, bo ona kończy, ucina manipulacje środowi- uczycieli? skiem nauczycielskim i powoduje, że nauczyciele I apel do posłów PSL. Szanowne panie i szanowni rzeczywiście będą mogli zatrzymać prawo zapisane w Karcie Nauczyciela, którego obowiązywanie rząd panowie, to jest wasz minister, minister Polskiego pana premiera Kaczyńskiego wydłużył o rok. Stronnictwa Ludowego. Nasza poprawka jest tożsa- (Głos z sali: Już przedłużaliście. I co z tego?) ma z pomysłem pani minister Fedak. Nie schodźcie z tej dobrej drogi, przyjmijcie to (Poseł Teresa Piotrowska: To nie ta poprawka. rozwiązanie, nie działajcie na szkodę środowiska na- Rozmawiamy o poprawce.) uczycielskiego. Dziękuję. (Oklaski) Czy poprzecie naszą poprawkę, czy ją odrzucicie, tak jak odrzucacie pomysł pani minister Fedak? (Oklaski) Marszałek:

Panie pośle, naprawdę proszę ograniczyć te apele Marszałek: i polemikę. Bardzo proszę, czy pani minister na tak sformu- Dziękuję bardzo. łowane pytania... Przystępujemy do głosowania. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 321

Marszałek Palikot podbiegał do pana premiera, myślałam, że przy okazji zostawi pani minister naklejkę. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem (Poseł Janusz Palikot podchodzi do pani minister 10. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i na- Katarzyny Hall i wręcza jej naklejkę z napisem „Dzień cisnąć przycisk. życzliwości”) Kto jest przeciw? Dzisiaj jest ona potrzebna. Bądźmy sobie życzliwi Kto się wstrzymał? i właśnie w ramach tejże życzliwości z pokorą proszę W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za odda- o możliwość mówienia o pieniądzach dla nauczycieli. no 174 głosy, przeciw – 224 głosy, nikt się nie wstrzy- Zgodnie z pani zaleceniem zdałam maturę z mate- mał od głosu. matyki na poziomie rozszerzonym... Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- (Poseł Teresa Piotrowska: W pani czasach nie było rzucił. rozszerzonej.) W poprawce 6. wnioskodawcy proponują skreślić ...i choćby pani chciała mi ministerialnie zabrać art. 3 projektu ustawy. tę maturę, nigdy nie powie pani, że 11 to jest mniej Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. niż 10. Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 11. wnio- Jeżeli coś pojawia się i znika, szczególnie w usta- sku mniejszości. wach uchwalanych w Wysokim Sejmie, zawsze pyta- Do zadania pytania zgłosiły się dwie osoby: pan my, o co chodzi. Czy to niechlujstwo, przypadek, czy poseł i pani poseł. po prostu celowe działanie. Myślę, że w przypadku Zamykam listę. art. 3 ministerstwu zależy na takim zapisie, tzn. na Proszę bardzo, pan poseł Kazimierz Moskal. kwocie bazowej na rok 2009 w wysokości 2177,86 zł. Ministerstwo po prostu zaoszczędzi pieniądze. Taki zapis spowoduje bowiem, że kiedy we wrześniu na- Poseł Kazimierz Moskal: uczyciele dostaną kolejne podwyżki, nie zostanie zwiększony zapis na fundusz socjalny, czyli nauczy- Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! ciele dostaną nie więcej, ale mniej. Czy nie uważa Oklaski Prawo i Sprawiedliwość proponuje skreślić art. 3 pro- pani, że mam rację? Dziękuję. ( ) jektu tej ustawy. Wynika to m.in. z tego, że porządek prawny powinien być spójny, że nie powinno być prze- pisów sprzecznych z obowiązującym prawem. Doty- Marszałek: czy to kwoty bazowej i zakładowego funduszu świad- Dziękuję. czeń socjalnych. Art. 3 inaczej niż w projekcie ustawy Nie ma, tak? Nie ma... budżetowej mówi o innych kwotach bazowych. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania. Moje pytanie jest takie: Czy celem koalicji rządo- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- wej jest wprowadzanie sprzecznych przepisów praw- prawki 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nych po to, żeby wykorzystywać? Kto jest przeciw? (Głos z sali: Nie jest.) Kto się wstrzymał? Ja wiem, że nie jest. W głosowaniu wzięło udział 388 posłów. Za odda- Mam jednak jeszcze kolejne pytanie. Czy znane no 166 głosów, przeciw – 222. jest pani minister orzeczenie Sądu Najwyższego Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. z czerwca 1996 r., które w sposób jednoznaczny mówi W 11. wniosku mniejszości do art. 3 projektu usta- o tym, że zakładowy fundusz świadczeń socjalnych wy wnioskodawca proponuje, aby kwota bazowa dla jest istotny i ważny, jeśli chodzi o to, co my zapiszemy nauczycieli stanowiąca podstawę kształtowania wy- w budżecie? Jakie kwoty bazowe są zapisane w pro- sokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń jekcie budżetu państwa i czy my możemy działać socjalnych dla roku 2009 od dnia 1 stycznia do dnia niezgodnie z linią orzecznictwa Sądu Najwyższego? 31 sierpnia wynosiła 2177,86 zł, a od dnia 1 września Dziękuję bardzo. do dnia 31 grudnia wynosiła 2286,75 zł. Przystępujemy do głosowania. Aha, do zadania pytania zgłosił się jeszcze jeden Marszałek: poseł. Więcej osób nie widzę. Dziękuję. Pan poseł Artur Ostrowski po zamknięciu listy Pani poseł Anna Zalewska. ma głos. Proszę bardzo.

Poseł Anna Zalewska: Poseł Artur Ostrowski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie i Panowie Ministrowie! Jak pan poseł Janusz Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 322 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Proszę o pytanie. prawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Artur Ostrowski: W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano 392 głosy, przeciw – 5, nikt nie wstrzymał się od Dobrze by było, gdyby to było 2 mln, panie mar- głosu. szałku, polscy nauczyciele naprawdę otrzymaliby Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. znaczące podwyżki. (Poseł Zbigniew Chlebowski: Ale śmieszne.) W poprawce 9. wnioskodawcy w nowym brzmie- Moje pytanie dotyczy… niu art. 9 proponują m.in., aby tylko przepisy art. 1 pkt 3 lit. a i b weszły w życie z mocą od dnia 1 stycznia 2009 r. Marszałek: Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Panie pośle, ale to było w czasie głębokiej inﬂacji, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- przypomnę. (Gwar na sali) prawki 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Artur Ostrowski: W głosowaniu wzięło udział 400 posłów. Za oddano 267 głosów, przeciw – 133, nikt się nie wstrzy- Ale myślę, że kierunek jest dobry, panie marszał- ku. Byłoby 2 mln. mał. Moje pytanie dotyczy kwot bazowych. W przy- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. szłym roku mamy dwie kwoty bazowe: niższą od Poprawkę 10. już rozpatrzyliśmy. stycznia do września i wyższą od września do grud- Przystąpimy więc za chwilę do głosowania nad nia. Natomiast projekt rządowy zakłada tylko jedną, całością projektu ustawy. niższą. Proponujemy, aby wpisać obie. Chodzi o to, Do zadania pytań zgłosiły się 3 osoby. żeby w tym artykule w Karcie nauczyciela było tak, Więcej zgłoszeń nie widzę… jak jest, jeśli chodzi o kwotę bazową, w ustawie. Dla- Jeszcze pan poseł Piechociński, tak? czego rząd bierze pod uwagę tylko kwotę niższą, Zamykam czteroosobową listę pytających. a nie chce zauważyć, że jest jeszcze druga, wyższa? Pan poseł Sławomir Kłosowski, proszę. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Poseł Sławomir Kłosowski: Marszałek: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dziękuję bardzo. Niestety po głosowaniach w dniu dzisiejszym nad Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem nowelizacją ustawy Karta Nauczyciela wiemy, po 11. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i na- pierwsze, że podwyżek dla nauczycieli w 2009 r. cisnąć przycisk. w stosunku do zwiększenia nakładu czasu pracy nie Kto jest przeciw? będzie. Kto się wstrzymał? (Poseł Domicela Kopaczewska: Bzdura!) W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za odda- Emerytur wcześniejszych dla nauczycieli w 2009 r. no 174 głosy, przeciw – 219, nikt się nie wstrzymał. nie będzie. Zaufania do nauczycieli nie ma i nie Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- będzie. rzucił. (Poseł Teresa Piotrowska: Do pana…) (Gwar na Poprawkę 7. już rozpatrzyliśmy. sali) W poprawce 8. wnioskodawcy w nowym brzmie- Widzę, że pan marszałek Niesiołowski jest zado- niu art. 7 proponują m.in., aby nauczyciele, którzy na wolony z tego, że Platforma nie ma zaufania do na- podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia uczycieli. 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw z dniem 1 stycz- I na zakończenie pytanie: Jak w takim razie rząd nia 2009 r. zostali skreśleni z listy ekspertów, o któ- PO–PSL i uśmiechnięty pan marszałek Niesiołowski rej mowa w art. 9g ust. 11 ustawy wymienionej w art. 1, będą mieli od dzisiaj odwagę spojrzeć w oczy nauczy- z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zostali cielom w Łodzi, gdzie mieszka pan marszałek Niesio- z urzędu wpisani na tę listę ekspertów. łowski? Widzę, że śmiech do rozpuku. Ciężka praca Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. nauczyciela… Gratuluję. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 323

Marszałek: Poseł Bożena Kotkowska:

Coś mi się wydaje, że pan chyba też z Łodzi, panie Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! pośle, tak? To wyjaśnia… Pani minister, chciałabym już podsumować, ponie- Proszę, pan poseł Krzysztof Sońta. (Gwar na waż jest czas na podsumowanie… (Poruszenie na sali) sali) (Głosy z sali: Na pytania.) Chciałabym zapytać, czy prawdą jest, że od stycz- Poseł Krzysztof Sońta: nia nauczyciel dyplomowany, pani minister, dostanie 190,50 zł i od września również 190,50 zł brutto, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! a stażysta – 293 zł brutto od stycznia i od września W odpowiedzi na troskę pana premiera Jarosława również taką kwotę. Prosiłabym bardzo, żeby to wy- Kaczyńskiego o przyszłość polskiego systemu edu- jaśnić i nie sumować w całym roku tego wynagrodze- kacji wczoraj pan premier Donald Tusk odpowie- nia. Trzeba powiedzieć, że od stycznia dostaną tyle, dział, cytuję: Dalej będziemy robili to, co robimy, a od września taką kwotę. Proszę o potwierdzenie i jeszcze bardziej. Wczoraj i przedwczoraj w odpowie- moich słów. dzi na działania rządu nauczyciele protestowali pod Drugie pytanie do pani minister. Pani minister, Sejmem… czy pani wie, jeśli chodzi o regulaminy, które teraz (Poseł Domicela Kopaczewska: Związkowcy.) już nie będą sprawdzane, że są dyrektorzy przedszko- …rząd przygotował zasieki przed nauczycielami li, którzy dostają 200 zł wynagrodzenia, funkcyjnego, i ogromną liczbę policji. za to, że są dyrektorami? Proszę państwa, to żenują- Ustawa, którą dzisiaj omawiamy, nad którą za ce. W niektórych gminach takie wynagrodzenia mają chwilę będziemy głosowali, jest częścią procesu nisz- dyrektorzy za pełnienie tej funkcji, w związku z re- czenia polskiego systemu edukacji. gulaminem, a przed chwilą zmieniliście w ogóle zapis (Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Czy to na ten temat. jest pytanie?) Ostatnia sprawa to pozostawienie do 2018 r. praw Nasuwa się pytanie: Dokąd rząd prowadzi polską do wcześniejszych emerytur. Myślę, że państwo się szkołę? jeszcze nad tym zastanowicie i że rząd podejmie po- (Głos z sali: Do przodu.) zytywne kroki. Dziękuję. (Gwar na sali) Dokąd prowadzi polski system edukacji? Bo ta ustawa niszczy. (Poseł Tomasz Kulesza: Pytanie…) Marszałek: A odwołując się do słów pana premiera Donalda Dziękuję. Tuska: dalej będziemy robili to, co robimy, i jeszcze Pytanie zada pan Janusz Piechociński. bardziej, chcę powiedzieć, że budzi to obawy środo- wiska nauczycielskiego, przerażenie. (Oklaski) Poseł Janusz Piechociński:

Marszałek: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj jest dzień życzliwości. Wczoraj mieliśmy ważną debatę nad in- Dziękuję. Panie pośle, bardzo ubolewam nad tym, formacją rządu. Szczególnie ze strony opozycji padły że nie zdołał pan zamienić tej wypowiedzi w pytanie. wielkie wezwania do rządu, aby podjął intensywne Ale ze względu na pana sugestię o straszliwym przy- działania związane z kryzysem. Dzisiaj na tej sali, jęciu nauczycieli przed Sejmem czuję się w obowiązku jeśli chodzi o poprawki, mamy licytację często pu- przypomnieć, że dwa dni temu miałem przyjemność stych obietnic, które przyjdzie zrealizować w dużo gościć u siebie, zresztą w imieniu wszystkich pań- trudniejszych warunkach budżetowych i gospodar- stwa, delegację osób strajkujących ze Związku Na- czych, niż nam się wydaje. uczycielstwa Polskiego i nie odniosłem wrażenia, W związku z tym mam pytanie do pani minister: żeby członkowie tej delegacji wychodzili źle nastawie- Na ile rząd szacuje koszty dla państwa i samorządu ni do parlamentu, żeby byli źle przyjęci. (Oklaski) wszystkich zgłoszonych dzisiaj poprawek i wniosków Pani poseł Bożena Kotkowska. mniejszości? (Oklaski) (Głos z sali: Panie marszałku, dzisiaj dzień życz- liwości…) Dla mnie był dzień życzliwości dwa dni temu, pa- Marszałek: nie pośle, dlatego życzliwie przyjąłem Związek Na- uczycielstwa Polskiego. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę. Bardzo proszę, pani minister Hall. (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 324 Punkty 6., 7. i 11. porządku dziennego – głosowanie

Minister Edukacji Narodowej Komisja przedstawia również wniosek mniejszo- Katarzyna Hall: ści, nad którym głosować będziemy w pierwszej ko- lejności. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na zakończenie chcę tylko powiedzieć, że głosowanie za tą ustawą to (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek głosowanie za wysokimi podwyżkami dla nauczycie- Sejmu Stefan Niesiołowski) (Oklaski) li lub przeciw nim. (Oklaski) Chciałabym podziękować również pani minister Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Szumilas za wiele, wiele godzin pracy, rozmów ze związkami zawodowymi, rozmów w trakcie bardzo Przystępujemy do głosowania. szczegółowych, społecznych konsultacji. Jest to efekt W jedynym wniosku mniejszości wnioskodawca głębokiego kompromisu (Oklaski) i wyjścia naprze- proponuje odrzucić projekt ustawy w całości. ciw partnerom społecznym. Tyle, ile możemy, stara- Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem my się dać, aby doceniać pracę nauczycieli i napraw- o odrzucenie projektu ustawy. dę na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat są to naj- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- wyższe podwyżki, wyższe od wszystkich dawanych sku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć w latach ubiegłych. Albo państwo zagłosują za tymi przycisk. Kto jest przeciw? podwyżkami, albo przeciw nim. Dziękuję bardzo. Kto się wstrzymał? (Oklaski) Ogłaszam wyniki. Głosowało 380 posłów. Za – 130, przeciw – 249, wstrzymał się 1 poseł. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- rzucił. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Dziękuję, pani minister. jektu ustawy. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem nad całością projektu ustawy. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o świad- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem czeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środ- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Karta ków publicznych oraz niektórych innych ustaw, Nauczyciela, w brzmieniu proponowanym przez w brzmieniu proponowanym przez Komisję Zdrowia, Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisję zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Kto jest przeciw? wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę Kto się wstrzymał? i nacisnąć przycisk. Ogłaszam wyniki. Kto jest przeciw? Głosowało 379 posłów. Za – 245, przeciw – 132, (Głosy z sali: Ooo...) wstrzymały się 2 osoby. (Poseł Krystyna Skowrońska: Przeciw podwyż- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie kom?) ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finanso- (Poseł Krzysztof Putra: Mamy odwagę.) wanych ze środków publicznych oraz niektórych in- Kto się wstrzymał? nych ustaw. W głosowaniu wzięło udział 388 posłów. Za odda- Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. po- no 224 głosy, przeciw – 127, wstrzymało się 37 osób. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra- (Oklaski) wiedliwości i Praw Człowieka o rządowym pro- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie jekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępo- ustawy Karta Nauczyciela. wania karnego oraz niektórych innych ustaw. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. po- wionego przez pana posła Witolda Pahla oraz prze- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdro- prowadził dyskusję. wia o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmia- W dyskusji nie zgłoszono poprawek. nie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. finansowanych ze środków publicznych oraz nie- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- których innych ustaw. wartego w sprawozdaniu w druku nr 1331. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Przystępujemy do głosowania. wionego przez pana posła Andrzeja Orzechowskiego Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem oraz przeprowadził dyskusję. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks W dyskusji nie zgłoszono poprawek. postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, Przechodzimy zatem do trzeciego czytania. w brzmieniu proponowanym przez Komisję Sprawie- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- dliwości i Praw Człowieka, zechce podnieść rękę wartego w sprawozdaniu w druku nr 1334. i nacisnąć przycisk. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkty 11., 12. i 13. porządku dziennego – głosowanie 325

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Kto jest przeciw? Społecznej i Rodziny o stanowisku Senatu w spra- Kto się wstrzymał? wie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy. Ogłaszam wyniki. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Głosowało 383 posłów. Za – 373, przeciw – 9, wionego przez panią poseł Izabelę Katarzynę Mrzy- wstrzymała się 1 osoba. głocką oraz przeprowadził dyskusję. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Przystępujemy do głosowania. ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektó- Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- rych innych ustaw. nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. po- Poprawki 1. i 2. Senat zgłosił do art. 1 ustawy rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- nowelizującej, zawierającego zmiany do ustawy Ko- nansów Publicznych oraz Komisji Polityki Spo- deks pracy. łecznej i Rodziny o stanowisku Senatu w sprawie W poprawce 1. do art. 183a § 5 pkt 2 Senat propo- ustawy o emeryturach kapitałowych. nuje, aby przejawem dyskryminowania w rozumieniu Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- § 2 było także niepożądane zachowanie, którego ce- wionego przez panią poseł Krystynę Skowrońską lem lub skutkiem jest naruszenie godności pracow- oraz przeprowadził dyskusję. nika, a w szczególności stworzenie wobec niego za- Przechodzimy do głosowania. straszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu uwłaczającej atmosfery (molestowanie). bezwzględną większością głosów w obecności co naj- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. mniej połowy ustawowej liczby posłów. Proszę bardzo, pani posłanka Jaruga-Nowacka, Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględ- Lewica. ną większością głosów, uważa się ją za przyjętą. Czy jeszcze są inne pytania? Nie ma. Zamykam Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie listę. poprawek Senatu. Proszę bardzo. W poprawkach: 1. do art. 8 pkt 1 oraz 3. do art. 10 ust. 1 pkt 1 Senat proponuje, aby członek otwartego funduszu emerytalnego nabywał prawo do okresowej albo dożywotniej emerytury kapitałowej, jeżeli Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: wskazane warunki będą spełnione łącznie. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Dziękuję. Komisje wnoszą o ich przyjęcie. Panie marszałku, wczoraj, też pan prowadził Przystępujemy do głosowania. obrady, obiecałam panu ministrowi powtórzenie Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem pytania. poprawek Senatu 1. i 3., zechce podnieść rękę i naci- Otóż, jak państwo wiecie, dostosowujemy Kodeks snąć przycisk. pracy, żebyśmy mieli takie prawo, jak unijne i prze- Kto jest przeciw? ciwdziałali dyskryminacji w miejscach pracy. Między Kto się wstrzymał? innymi deﬁniujemy, co jest dyskryminacją pośrednią, Głosowało 377 posłów. Większość bezwzględna bezpośrednią, molestowaniem i mobbingiem. Za chwi- – 189. Za – 33, przeciw – 344, nikt się nie wstrzymał. lę prawo polskie będzie tak cudne, jak prawo unijne, Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. ale praktyka pozostanie polska. Chciałabym pań- W 2. poprawce do art. 8 pkt 2 Senat proponuje, stwu zacytować fragment z dzisiejszej gazety, a nie aby członek otwartego funduszu emerytalnego naby- jest to wyjątkowy przypadek. wał prawo do okresowej emerytury kapitałowej, je- (Poseł Paweł Graś: Dajcie spokój z czytaniem żeli kwota środków zgromadzonych na jego rachunku gazet.) w funduszu emerytalnym, ustalona na ostatni dzień (Poseł Grzegorz Dolniak: To możemy zrobić sami, miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zosta- pani poseł.) nie przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od Szef panią molestuje? – pyta państwowy inspek- 20-krotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego. tor pracy – pewnie ma taki styl bycia. Zresztą proszę Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. się nie przejmować, w końcu mu się pani znudzi – od- Przystępujemy do głosowania. powiada państwowy inspektor pracy. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Panie ministrze, jak mówię, dyrektywa unijna, poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć o którą wczoraj pana pytałam – to jest dyrektywa przycisk. 2002/73/WE – mówi o tym, że nie tylko trzeba prawo Kto jest przeciw? ustanowić na papierze, ale również powołać instytu- Kto się wstrzymał? cje, które je będą wdrażały i między innymi służyły Głosowało 389 posłów. Większość bezwzględna pomocą prawną oﬁarom dyskryminacji. Pan wczoraj – 195. Za – 4 posłów, przeciw – 385, nikt się nie – nie wiem, czy w imieniu rządu, czy ze zmęczenia wstrzymał. – oświadczył, że instytucje nie są ważne. Pytam: Czy Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. chcecie państwo, tak jak pan premier, który się kie- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 326 Punkt 13. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Izabela Jaruga-Nowacka Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: dyś zdenerwował z powodu molestowania małolet- Nie udzielam głosu, pani poseł, przepraszam bar- nich i, że tak powiem, zażądał kastracji chemicznej, dzo, nie udzielam głosu. Było pytanie, padła odpo- czy chcecie też jakiegoś takiego sposobu kastrowania wiedź, nie udzielam głosu. molestujących w pracy, czy też pójdziecie drogą euro- Przystępujemy do głosowania... pejską i ustanowicie wreszcie ten urząd, który od trzech (Głos z sali: Panie marszałku...) lat powinien w Polsce funkcjonować? (Oklaski) Nie udzielam głosu, odpowiedziałem. Przepra- szam bardzo, nie udzielam głosu. Było pytanie, jest odpowiedź. Przepraszam pana, jest pytanie, jest od- powiedź. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: (Poseł Wacław Martyniuk: W trybie sprostowania...) Dziękuję pani poseł. Nie, nie będzie żadnego prostowania, nie ma po- Odpowiada podsekretarz stanu w Minister- wodów do tego. (Oklaski) stwie Pracy i Polityk Społecznej pan minister Ma- Przystępujemy do głosowania. rek Bucior. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Proszę bardzo, panie ministrze. 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę… (Poseł Wacław Martyniuk: Przepraszam, wniosek formalny.) (Poseł Zbigniew Chlebowski: Co ty robisz?) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Wniosek formalny, proszę bardzo. Pracy i Polityki Społecznej Marek Bucior: Poseł Wacław Martyniuk: Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo proszę Premier! Pani premier, ja wczoraj odpowiadałem o ogłoszenie przerwy i zebranie Konwentu Seniorów w sposób następujący... dla oceny tego, co pan marszałek zrobił. Nie ma moż- (Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Jest stenogram.) liwości, panie marszałku, żeby poseł nie mógł wejść Tak, ale ja mam wrażenie, że my się po prostu nie tutaj na mównicę sejmową w trybie sprostowania. do końca zrozumieliśmy. Mówiłem, pani premier, że Pan nie ma prawa odmawiać. Dziękuję. (Oklaski) pewne kwestie muszą być realizowane. Na obecnym etapie są realizowane, ponieważ mamy z jednej stro- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ny pełnomocnika w kancelarii premiera, z drugiej strony, zgodnie z ustawą o działach administracji Panie pośle, nie mam takich kompetencji, przykro rządowej, mamy dział: Rodzina i dział równego trak- mi bardzo. Przekażę wniosek marszałkowi Komo- towania, to jest jeden dział, i w ramach tego działu rowskiemu, zgodnie z regulaminem. jest powołana odpowiadająca temu działowi komórka Przystępujemy do głosowania. organizacyjna w ministerstwie pracy. Ja nie mówię, Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem że to rozwiązanie jest wystarczające czy nie, ja mówię 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć tylko tyle, że w tej chwili mamy takie rozwiązania. przycisk. Oczywiście istnieje dyrektywa i oczywiście dyrekty- Kto jest przeciw? wę należy wdrożyć. I dodam jeszcze jedno: odpowied- Kto się wstrzymał? nia ustawa, ustawa o równym traktowaniu, była już Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna przedmiotem obrad komitetu stałego Rady Mini- – 193. Za – 375, przeciw – 7, wstrzymało się 3. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu odrzucił. strów i, jak rozumiem, w najbliższym czasie będzie W jakim trybie? Formalny wniosek, tak? poddana dalszemu procedowaniu. W związku z tym rozumiem, że odpowiednie rozwiązania zostaną przedstawione. A czy z ustawy o działach administra- Poseł Wacław Martyniuk: cji państwowej, pani premier, wynika, że komórka Oczywiście. organizacyjna jest powołana, dział jest powołany, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja zgłosiłem i czy to oznacza, że musi być powołany do tego dzia- wniosek formalny i zgodnie z regulaminem pan mar- łu odpowiedni pełnomocnik, czy ten dział będzie po- szałek musi ten wniosek poddać choćby pod głosowa- wierzony odpowiedniemu ministrowi, to jest kolejna nie albo zwołać konwent, zadzwonić do pana mar- rzecz do podjęcia decyzji, nie przeze mnie, tylko przez szałka i zwołać konwent. Proszę naprawdę jako mar- rząd. Dziękuję. (Oklaski) szałek Sejmu stosować się do regulaminu Sejmu, na (Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Ja chcę sprosto- którego straży pan marszałek ma stać. Dziękuję. wać.) (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkty 13., 14. i 15. porządku dziennego – głosowanie 327

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- Panie pośle, z całym szacunkiem dla pana, dla tyki Społecznej i Rodziny o stanowisku Senatu pana wielkich zasług dla odrodzonego parlamenta- w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadcze- ryzmu (Wesołość na sali), jest w regulaminie taki niach rodzinnych. punkt, że co do Konwentu Seniorów decyduje mar- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- szałek. Co do przerwy rzeczywiście decyduje Sejm. wionego przez pana posła Tadeusza Cymańskiego Pan prosił o zwołanie Konwentu Seniorów. Nie mam oraz przeprowadził dyskusję. Przechodzimy do głosowania. takich… Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- (Poseł Wacław Martyniuk: Wniosek o przerwę.) nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. Nie mówił pan o przerwie, być może nie dosły- W jedynej poprawce do art. 1 ustawy nowelizują- szałem. Dobrze, no to nie dosłyszałem, przepraszam. cej, zawierającego zmianę w art. 17 ust. 5 pkt 5 usta- W takim razie poddaję pod głosowanie wniosek wy o świadczeniach rodzinnych, Senat proponuje, o przerwę… aby świadczenie pielęgnacyjne nie przysługiwało, (Poseł Wacław Martyniuk: Wniosek o przerwę jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą na i zwołanie Konwentu Seniorów.) osobę wymagającą opieki świadczenie na pokrycie Nie ma możliwości, mogę tylko podać pod głoso- wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy wanie wniosek o przerwę, dlatego że ja nie mogę zwo- o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego łać Konwentu Seniorów. Kończę dyskusję na ten te- lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym mat. Co do przerwy – zgoda. stanowią inaczej. Poddaję pod głosowanie wniosek pana posła Mar- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. tyniuka o przerwę. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o pod- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem niesienie ręki. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto jest przeciw? przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? Głosowało 390 posłów. Za – 164, przeciw – 220, Kto się wstrzymał? Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna wstrzymało się 6 posłów. – 194. Za – 380, przeciw – 7, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kontynuujemy obrady. 3b Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. po- Poprawka 2. Senatu do art. 18 § 2 ma charakter rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- redakcyjny. tyki Społecznej i Rodziny o stanowisku Senatu Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabili- Przystępujemy do głosowania. tacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem osób niepełnosprawnych, ustawy o podatkach 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć i opłatach lokalnych oraz ustawy o bezpieczeń- przycisk. stwie żywności i żywienia. Kto jest przeciw? Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Kto się wstrzymał? wionego przez pana posła Mieczysława Kasprzaka Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna oraz przeprowadził dyskusję. – 193. Za nikt nie głosował, przeciw – 385, nikt się Przechodzimy do głosowania. nie wstrzymał. Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. W poprawce 3. do art. 2 ustawy nowelizującej Se- Poprawki 1. i 2. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nat proponuje, aby ustawa weszła w życie po upływie zawierającego zmiany do ustawy o rehabilitacji za- 30 dni od dnia ogłoszenia. wodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepeł- nosprawnych, ustawy o podatkach i opłatach lokal- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. nych oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i ży- Przystępujemy do głosowania. wienia. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem W poprawce 1. do art. 2 pkt 10 Senat proponuje, 3. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć aby za psa asystującego uznać w szczególności psa przycisk. przewodnika osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz Kto jest przeciw? psa asystenta osoby niepełnosprawnej ruchowo. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna Przystępujemy do głosowania. – 193. Za nikt nie głosował, przeciw – 384, nikt się Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem nie wstrzymał. 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. przycisk. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 328 Punkty 15. i 16. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Nad tymi poprawkami Senatu głosować będziemy łącznie. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o ich przyjęcie. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Nikt nie głosował za, przeciw głosowało 387 po- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem słów, nikt się nie wstrzymał od głosu. poprawek Senatu 1. i 6., zechce podnieść rękę i naci- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. snąć przycisk. W poprawce 2. do art. 20a oraz polegającej na do- Kto jest przeciw? daniu nowego art. 20b Senat proponuje odmienne Kto się wstrzymał? uregulowania m.in. w zakresie: Ogłaszam wyniki. — certyﬁkatu potwierdzającego status psa asy- W głosowaniu wzięło udział 385 posłów. Większość stującego, bezwględna wynosi 193. Za głosowało 2 posłów, prze- — podmiotów uprawnionych do wydania tego cer- ciw – 383, nikt się nie wstrzymał od głosu. tyﬁkatu oraz rejestru takich podmiotów, Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. — spraw przekazanych do uregulowania mini- W 2. poprawce do art. 70 pkt 5 Senat proponuje strowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecz- zmianę o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. nego w drodze rozporządzenia. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Z poprawką tą łączy się poprawka 3. Przystępujemy do głosowania. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek. 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Przystępujemy do głosowania. przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto jest przeciw? poprawek Senatu 2. i 3., zechce podnieść rękę i naci- Kto się wstrzymał? snąć przycisk. Ogłaszam wyniki. Kto jest przeciw? Głosowało 389 posłów. Większość bezwględna wy- Kto się wstrzymał? nosi 195. Za było 243 posłów, przeciw – 19, wstrzy- Ogłaszam wyniki. mało się 127. W głosowaniu wzięło udział 386 posłów. Większość Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu odrzucił. bezwględna wynosi 194. Nikt nie głosował za, prze- W 3. poprawce do art. 134 Senat, w nowym ciw głosowało 386 posłów, nikt się nie wstrzymał od brzmieniu art. 3a ustawy o pracownikach urzędów głosu. państwowych, proponuje zmianę legislacyjną. Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. po- Przystępujemy do głosowania. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem nistracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o służbie cywilnej. 3. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- przycisk. nego przez pana posła Jacka Krupę i przeprowadził Kto jest przeciw? dyskusję. Kto się wstrzymał? Przechodzimy do głosowania. Głosowało 385 posłów. Większość bezwględna wy- Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- nosi 193. Za głosował 1 poseł, przeciw – 384, nikt się nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. nie wstrzymał od głosu. W 1. poprawce do art. 19 ust. 3 pkt 4 oraz ust. 6 Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Senat proponuje, aby Rada Służby Cywilnej mogła W 4. poprawce do art. 135 zawierającego zmiany skierować swojego przedstawiciela w celu obserwacji w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdzia- przebiegu procesu naboru przeprowadzanego na sta- łaniu alkoholizmowi Senat proponuje, aby minister nowisko kierownika jednostki organizacyjnej podle- właściwy do spraw zdrowia odwoływał dyrektora głej lub nadzorowanej przez prezesa Rady Ministrów Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Al- lub właściwego ministra, na które na podstawie od- koholowych. rębnych przepisów przeprowadza się otwarty i kon- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. kurencyjny nabór oraz aby w przypadku stwierdze- Przystępujemy do głosowania. nia nieprawidłowości w przebiegu procesu naboru na Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem powyższe stanowisko mogła zwrócić się do prezesa 4. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Rady Ministrów o zarządzenie przeprowadzenia po- przycisk. nownego naboru. Kto jest przeciw? Z poprawką tą łączy się poprawka 6. polegająca Kto się wstrzymał? na dodaniu art. 157a wprowadzającego odpowied- Głosowało 380 posłów. Większość bezwględna wy- nią zmianę w ustawie o działach administracji rzą- nosi 191. Za głosowało 4 posłów, przeciw – 376, nikt dowej. się nie wstrzymał od głosu. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 16. porządku dziennego – głosowanie 329

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski (Poseł Krystyna Skowrońska: Niech pan nie mówi tyle o polityce zagranicznej.) Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. (Poseł Paweł Graś: To jest zagrożenie dla cywili- W 5. poprawce Senat proponuje skreślić art. 140, zacji.) zawierający zmiany do ustawy o pracownikach samo- Tę zmianę tłumaczono tym, że wymóg posiada- rządowych. nia stopnia dyplomatycznego w przypadku obsadza- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. nia tych stanowisk jest, cytuję: zbyt restrykcyjny Przystępujemy do głosowania. i ogranicza krąg kandydatów na te stanowiska. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Mam zatem kilka pytań do pana ministra. Po 5. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć pierwsze, czy pan minister może zdefiniować pojęcie przycisk. „członek personelu pomocniczego”, bo w ustawie tego Kto jest przeciw? nigdzie nie znalazłem? Po drugie, jak wygląda do- Kto się wstrzymał? tychczasowa praktyka kadrowa i na czym polega Ogłaszam wyniki. restrykcyjność, o której jest mowa? Ile osób posiada Głosowało 378 posłów. Większość bezwględna wy- stopień dyplomatyczny? Czy faktycznie jest tak mało nosi 190. Nikt nie głosował za, przeciw głosowało osób ze stopniem dyplomatycznym, że są trudności 377 posłów, 1 osoba wstrzymała się od głosu. z obsadzeniem tych kilku stanowisk zastępców dy- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. rektorów biur? Czy nie prowadzi to w prosty sposób Poprawkę 6. Senatu już rozpatrzyliśmy. do obniżenia wymagań kwalifikacji? Czy nie grozi to W 7. poprawce do art. 171 zawierającego zmiany obniżeniem poziomu urzędników na tych stanowi- w ustawie o służbie zagranicznej Senat proponuje, skach i pogorszeniem jakości pracy MSZ? Chciałbym, aby o stanowisko zastępcy dyrektora biura w urzę- aby panie i panowie posłowie wiedzieli, nad czym dzie obsługującym ministra właściwego do spraw głosują i jakie to może mieć… (Poseł Krystyna Skowrońska: Niech pan nie wy- zagranicznych mógł ubiegać się także członek perso- powiada się na temat polityki zagranicznej.) nelu pomocniczego lub inna osoba posiadająca tytuł (Poseł Teresa Piotrowska: Prosimy o pytanie.) zawodowy magistra lub równorzędny, wykazujący się Zadałem, kończę. odpowiednim stanem zdrowia psychicznego i fizycz- Aby wiedzieli, jakie to może mieć fatalne konse- nego, którzy spełniają dodatkowo wymagania okre- kwencje dla obsługi ministra spraw zagranicznych, ślone w przepisach art. 53 niniejszej ustawy. a tym samym dla jakości polskiej polityki zagranicz- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. nej. Dziękuję. (Oklaski) Jest pytanie pana posła Artura Górskiego, Prawo i Sprawiedliwość. Proszę bardzo panie pośle. (Poruszenie na sali) Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję panu posłowi. Poseł Artur Górski: Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu, zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan Adam Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To jest bardzo Leszkiewicz. niebezpieczna poprawka. (Oklaski) Proszę bardzo, panie ministrze. (Głos z sali: Ooo...) W ustawie, która wyszła z Sejmu był zapis odno- szący się do ustawy o służbie zagranicznej, który Podsekretarz Stanu mówił, że o każde kierownicze stanowisko w Mini- w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów sterstwie Spraw Zagranicznych, będące wyższym Adam Leszkiewicz: stanowiskiem w służbie cywilnej, może ubiegać się… (Poruszenie na sali) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Według art. 7 ust. 1 ustawy o służbie zagranicznej stanowiska członków służby zagranicznej Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: dzielą się na trzy kategorie. Mamy personel dyplomatyczno-konsularny, po- Proszę nie przerywać, proszę nie przeszkadzać. mocniczy oraz personel obsługi. Rzeczywiście kate- goria pracowników pomocniczych nie jest zdeﬁnio- wana w ustawie. Pewne rozwinięcie tego mamy Poseł Artur Górski: w akcie wykonawczym, który zawiera wykaz stanowisk wchodzących w skład personelu pomocniczego. … członek personelu dyplomatyczno-konsularne- Natomiast gdyby to zdeﬁniować, to opisowo można go. Tymczasem Senat wprowadza poprawkę, że o sta- by powiedzieć, że członkiem tego korpusu jest ten, nowisko zastępcy dyrektora biura może ubiegać się kto jest w służbie cywilnej, spełnia wszystkie wyma- członek personelu pomocniczego. gania określone w ustawie o służbie cywilnej i jedno- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 330 Punkt 16. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa W 9. poprawce do art. 189 zawierającego zmiany Rady Ministrów Adam Leszkiewicz w ustawie o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Senat proponuje, aby prezes agencji powo- cześnie nie ma stopnia dyplomatycznego. Personel ływał zastępców prezesa agencji spośród osób wyło- Ministerstwa Spraw Zagranicznych dzieli się w ten nionych w drodze otwartego i konkurencyjnego na- sposób, że mamy 545 osób, które wchodzą w skład boru oraz odwoływał zastępców prezesa agencji, personelu pomocniczego, i 309 osób, które wchodzą a także określał tryb przeprowadzenia tego naboru. w skład personelu dyplomatyczno-konsularnego. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Ta poprawka ma na celu umożliwienie zajmowa- Przystępujemy do głosowania. nia stanowisk zastępców dyrektorów biur osobom, Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem które nie mają stopnia dyplomatycznego. Zgodnie 9. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć z ustawą o Radzie Ministrów w skład ministerstwa przycisk. wchodzą departamenty, biura i sekretariaty, z tym Kto jest przeciw? że biura są to komórki obsługowe. W tym wypadku Kto się wstrzymał? osoby, które wchodzą w ich skład i zajmują stanowi- Głosowało 379 posłów. Większość bezwzględna ska zastępców dyrektorów biura, zajmują się obsługą wynosi 190. Za głosowała 1 osoba, przeciw – 378, nikt ministerstwa, a nie sprawami merytorycznymi zwią- się nie wstrzymał. zanymi z ministerstwem właściwym do spraw zagra- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. nicznych. W 10. poprawce polegającej na dodaniu art. 189a Ponadto ta poprawka koresponduje z całością Senat w nowym brzmieniu art. 125 ust. 5 pkt 1 oraz ustawy o służbie cywilnej, dlatego że umożliwia art. 126 ustawy o udostępnianiu informacji o środo- awans wewnętrzny pracownikom tychże komórek wisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochro- właśnie do stanowiska zastępcy dyrektora. Te osoby nie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na nie muszą mieć żadnego stopnia dyplomatycznego, środowisko proponuje, aby przeniesienia między żeby mogły objąć to stanowisko. Dziękuję bardzo. urzędami dokonywał szef służby cywilnej na wniosek (Oklaski) generalnego dyrektora ochrony środowiska w odniesieniu do urzędnika służby cywilnej, oraz określa tryb powoływania generalnego dyrektora ochrony Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: środowiska. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Dziękuję bardzo panu ministrowi. Jest pytanie. Przystępujemy do głosowania. Pan poseł Mariusz Błaszczak, Prawo i Sprawie- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem dliwość. 7. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Mariusz Błaszczak: Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o służ- wynosi 193. Za głosowało 136 posłów, przeciw – 248, bie cywilnej, uchwalona w dniu 24 października wstrzymała się 1 osoba. tego roku, dotychczasowe zasady obsadzania wyż- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. szych stanowisk w służbie cywilnej oparte na W 8. poprawce do art. 183 zawierającego zmiany obiektywnej i rzetelnej weryﬁkacji wiedzy i przy- w ustawie Prawo telekomunikacyjne Senat proponu- gotowania kandydatów zmienia na system naboru je, aby prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej grożący kumoterstwem. Mówię to w oparciu o sze- powoływał i odwoływał prezes Rady Ministrów oraz reg przykładów działania tego systemu w urzędach aby kandydatów na prezesa urzędu proponowała samorządowych. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. W przypadku prezentowanej poprawki mamy do Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. czynienia z zawężeniem wymagań w stosunku do Przystępujemy do głosowania. osób ubiegających się o stanowisko generalnego dy- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem rektora ochrony środowiska. W odróżnieniu od za- 8. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć sady generalnej, wymagającej 3-letniego stażu pra- przycisk. cy na stanowisku kierowniczym, w tym przypadku Kto jest przeciw? kandydat musi wykazać się 3-letnim stażem pracy Kto się wstrzymał? na stanowisku kierowniczym w zakresie ochrony Głosowało 372 posłów. Większość bezwzględna wy- środowiska. nosi 187. Za głosowało 235 osób, przeciw – 26, wstrzy- Pytam, jakie były powody zburzenia spójności mało się 111. tego systemu, złego systemu, ale do czasu zgłoszenia Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. tej poprawki – spójnego. Dziękuję. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkty 16. i 17. porządku dziennego – głosowanie 331

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Na pytanie odpowie podsekretarz stanu, zastępca Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan mini- 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć ster Adam Leszkiewicz. przycisk. Proszę bardzo, panie ministrze. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna Podsekretarz Stanu wynosi 193. Za głosowało 5 posłów, przeciw – 379, w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Adam Leszkiewicz: nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, ge- W 2. poprawce do art. 6 ust. 4 pkt 1 Senat propo- neralny dyrektor ochrony środowiska nie jest człon- nuje, aby pracownikiem samorządowym zatrudnio- kiem korpusu służby cywilnej, dlatego że jest to or- nym na podstawie umowy o pracę na kierowniczym gan. Po drugie, wydaje się, że każde podwyższanie stanowisku urzędniczym mogła być osoba, która do- wymagań wobec kandydatów na ważne funkcje pu- datkowo m.in. wykonywała przez co najmniej 3 lata bliczne jest rozwiązaniem wartym poparcia. W tym działalność gospodarczą o charakterze zgodnym z wy- wypadku chodzi o to, żeby osoba legitymowała się nie maganiami na danym stanowisku. tylko 6-letnim stażem pracy i 3-letnim doświadcze- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. niem na stanowiskach kierowniczych, ale żeby ten Przystępujemy do głosowania. staż pracy i to doświadczenie ze stanowisk kierowni- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem czych dotyczyło właśnie spraw związanych z ochroną 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć środowiska. To tylko może służyć lepszemu wykony- przycisk. waniu zadań przez ten organ. Dziękuję. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Głosowało 380 posłów. Większość bezwzględna wynosi 191. Za nikt nie głosował, przeciw – 376, Dziękuję bardzo, panie ministrze. 4 osoby się wstrzymały. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem W 3. poprawce do art. 6 ust. 4 pkt 2 Senat propo- 10. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć nuje, aby pracownikiem samorządowym zatrudnio- przycisk. nym na podstawie umowy o pracę na kierowniczym Kto jest przeciw? stanowisku urzędniczym mogła być osoba, która do- Kto się wstrzymał? datkowo m.in. uzyskała tytuł licencjata, inżyniera, Ogłaszam wyniki. magistra lub tytuł równorzędny. Głosowało 379 posłów. Większość bezwzględna Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wynosi 190. Za głosowało 130 posłów, przeciw – 249, nikt nie wstrzymał się od głosu. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. po- 3. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samo- przycisk. rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Kto jest przeciw? o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o pra- Kto się wstrzymał? cownikach samorządowych. Głosowało 378 posłów. Większość bezwzględna Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- wynosi 190. Za było 361 posłów, przeciw – 16, 1 się wionego przez panią poseł Halinę Rozpondek oraz wstrzymał. przeprowadził dyskusję. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu odrzucił. Przechodzimy do głosowania. W 4. poprawce do art. 17 Senat proponuje, aby Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta i mar- nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. szałek województwa mogli zatrudniać określoną licz- W 1. poprawce do art. 6 ust. 2 i ust. 3 pkt 2 Senat bę osób na stanowiskach doradców i asystentów od- proponuje, aby pracownikiem samorządowym za- trudnionym na podstawie wyboru lub powołania albo powiednio w urzędzie gminy, starostwie powiatowym na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzęd- i urzędzie marszałkowskim. niczym mogła być osoba, która m.in. nie była skaza- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. na prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne prze- Pytania zadaje pan poseł Lucjan Karasiewicz, stępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyśl- Polska XXI. ne przestępstwo skarbowe. Proszę bardzo. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 332 Punkt 17. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Lucjan Karasiewicz: Czy jeszcze są inne osoby, poza panem posłem Ce- lińskim? Tak? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie jest Później to jako poseł sprawozdawca, to co innego, skierowane do posła sprawozdawcy, ale jeśli również teraz chodzi o pytania. rząd byłby łaskawy ustosunkować się do tego proble- Jeszcze pani poseł Paluch i zamykam listę. mu, to byłbym wdzięczny. Ta poprawka niejako lega- Proszę bardzo. lizuje, pozwala zalegalizować tzw. gabinety polityczne. Moje pytanie jest następujące: Czy to jest inicja- tywa strony samorządowej, czy strona samorządowa Poseł Andrzej Celiński: nalegała, aby wprowadzić coś takiego do ustawy? Drugie moje pytanie. Czy ta poprawka była kon- Dziękuję, panie marszałku. sultowana, a jeśli tak, to jak do tego odnosiła się stro- Widzę w ławach rządowych pana premiera Sche- na samorządowa, jakie jest stanowisko Komisji tynę. Mam pytanie do pana premiera Schetyny. Mia- Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego? nowicie czy rząd rzeczywiście uważa, że w polskim Trzecie pytanie. Jak to się ma do bardzo często systemie politycznym system partyjny jest ogniwem wyrażanych, zwłaszcza w poprzedniej kadencji, słów najmocniejszym? Czy dalej zamierza wzmacniać roz- krytyki ze strony opinii publicznej, jak również ów- maite patologie polskiego partyjniactwa, czy też czesnej opozycji, że wielu ministrów ma zbyt rozbu- chciałby jednak szukać jakichś możliwości uczynie- dowane gabinety polityczne? Był postulat, żeby te nia partii politycznych bardziej funkcjonalnymi dla gabinety liczyły maksymalnie 5 osób, a – jak podaje rozwoju Polski? Dziękuję bardzo. (Oklaski) dzisiejsza prasa – wójtowie, prezydenci będą mogli mieć gabinety liczące właśnie od 3 do 5 osób. I czy nie będzie takiej kuriozalnej sytuacji, że minister, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: który ma bardzo duże ministerstwo i ponad 1000 pracowników, będzie mieć 5 asystentów, 5 doradców, Dziękuję bardzo a jakiś wójt większej gminy też będzie miał 3 czy Pani posłanka Anna Paluch, Prawo i Sprawiedli- 4 doradców? wość. I kolejne konkretne pytanie. Czym np. będzie zaj- mował się gabinet polityczny wójta w mojej gminie – w gminie Koszęcin, która ma 12 tys. mieszkańców Poseł Anna Paluch: – zespół trzech doradców politycznych, kiedy np. ministrowie, którzy mają całe duże ministerstwo, też Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! będą mieli 3 asystentów? (Dzwonek) Dlaczego rząd z takim uporem, naprawdę godnym Kończę, panie marszałku, lepszej sprawy, zdecydował się na wprowadzenie roz- Czy w dobie kryzysu i wobec tego, że wiele działów wiązania, które upolitycznia samorządy? Szanowni administracji, jak np. Kancelaria Sejmu, Kancelaria państwo, często wójtowie, burmistrzowie, osoby, któ- Prezydenta, będą miały w przyszłym roku budżety re zajmują stanowiska polityczne w samorządach, na takim samym poziomie jak teraz, to czy nie jest niekoniecznie chcą przyjmować partyjnych aktywi- to rozszerzenie administracji? Gdyby na 2,5 tys. stów, którzy im się pchają drzwiami i oknami. Często gmin w Polsce każdy wójt chciał zatrudnić tylko jed- ną osobę, to mamy kolejne 2,5 tys. pracowników, podczas takich rozmów mogli mieć jasne wytłuma- a gdyby tej osobie dać tzw. tysiąc złotych na rękę... czenie. Mój drogi przyjacielu, nadajesz się na szefa biura takiego czy takiego, nadajesz się do pełnienia takiej i takiej funkcji, masz kwaliﬁkacje: no, nie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: mam. Sorry, trudno, zdarza się. Państwo w tej chwili, poprzez wprowadzenie tego przepisu, uniemożli- Czas, panie pośle, czas. wiacie wójtom takie rozstrzygnięcie sprawy. Dlaczego wprowadzacie przepis, który doprowadzi do tego, że na każdym szczeblu samorządu będą ga- Poseł Lucjan Karasiewicz: binety polityczne? To jest zabójstwo dla gmin, to znaczy zakończy się rola gminy, powiatu, zwłaszcza ...czyli 2 tys. brutto, razy 2 tys., to najmniej mamy gminy i powiatu, które wykonuje swoje zadania 5 mln zł kosztów utrzymania tych osób. Dziękuję w najlepszy możliwy sposób, a wprowadzacie tam bardzo. (Oklaski) politykę. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję, panie pośle. Dziękuję, pani poseł. Sekundeczkę. Pan minister Leszkiewicz. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 17. porządku dziennego – głosowanie 333

Podsekretarz Stanu Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Adam Leszkiewicz: Dziękuję bardzo, pani poseł. Przystępujemy do głosowania. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Posłowie! Po pierwsze, w ustawie nie ma słowa o ga- 4. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć binetach politycznych, jest mowa o stanowiskach przycisk. asystentów i doradców, o stanowiskach, które dzisiaj Kto jest przeciw? są także obecne w urzędach administracji samorzą- Kto się wstrzymał? Głosowało 340 posłów. Większość bezwzględna dowej i które są stanowiskami urzędniczymi. Osoby wynosi 171. Za było 154 posłów, przeciw – 185, 1 oso- wykonujące te zadania pozostają najczęściej w urzę- ba się wstrzymała. dach po zakończeniu kadencji. Zaproponowane roz- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. wiązanie polega na wyjustowaniu tych stanowisk W poprawkach 5. polegającej na dodaniu art. 30a i związaniu ich z kierownikiem jednostki, co oznacza, oraz 12. do art. 60 Senat proponuje, aby sekretarz, że osoby pełniące te funkcje odejdą po zakończeniu skarbnik gminy, skarbnik powiatu i skarbnik woje- kadencji. To znalazło się w propozycji rządowej i zo- wództwa nie mogli łączyć zatrudnienia z mandatem stało zaakceptowane, pozytywnie zaopiniowane radnego. przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Teryto- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. rialnego. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Poprawka Senatu dotyczy liczby asystentów i do- Przystępujemy do głosowania. radców, którzy mogą być zatrudniani w urzędach Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem administracji samorządowej. Autorem poprawki był poprawek Senatu 5. i 12., zechce podnieść rękę i na- senator PiS-u, pan senator Banaś, o ile dobrze pa- cisnąć przycisk. miętam. Ta poprawka służy temu, żeby właśnie zli- Kto jest przeciw? kwidować możliwość nieregulowanego zatrudniania Kto się wstrzymał? Głosowało 348 posłów. Większość bezwzględna tego typu osób na tych stanowiskach bez naboru. wynosi 175. Za głosowało 333 posłów, przeciw – 14, Bardzo dziękuję. (Oklaski) 1 osoba się wstrzymała. Stwierdzam, ze Sejm poprawki odrzucił. W 6. poprawce Senat poprzez dodanie art. 32a Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: proponuje, aby przepisy art. 31 i 32 stosować odpowiednio do doradców i asystentów. Dziękuję bardzo panu ministrowi. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Proszę bardzo, pani poseł Rozpondek, sprawoz- Przystępujemy do głosowania. dawca komisji. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Proszę bardzo. 6. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Halina Rozpondek: Kto się wstrzymał? Głosowało 363 posłów. Większość bezwzględna Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak powie- wynosi 182. Nikt nie głosował za, przeciw – 362 po- dział pan minister, ustawę przyjęliśmy 24 paździer- słów, 1 osoba się wstrzymała. nika, dzisiaj rozpatrujemy poprawki Senatu. Już Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. wtedy był w tej ustawie zapis dotyczący możliwości W 7. poprawce do art. 41 ust. 3 Senat proponuje, zatrudniania – możliwości, podkreślam, nie koniecz- aby przepisu ust. 2 nie stosować – bez ich zgody – do ności, tylko możliwości zatrudniania – doradców pracowników samorządowych opiekujących się dzieć- i asystentów. Senat, poprzez pana senatora, o którym mi w wieku do 4, a nie, jak uchwalił Sejm – do 8 lat. mówił pan minister, rozszerzył ten zapis o liczbę do- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. radców. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Natomiast nie podzielam w żadnym stopniu wąt- 7. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć pliwości pana posła Karasiewicza, który mówił tu przycisk. o wielkich liczbach i cyfrach. Chciałabym podkreślić, Kto jest przeciw? że każda gmina, każdy powiat i każdy samorząd wo- Kto się wstrzymał? jewództwa działa na bazie swojego budżetu i w ra- Ogłaszam wyniki. mach tego budżetu, w którym jest zapisane wyna- Głosowało 357 posłów. Większość bezwzględna grodzenie dla pracowników, będzie ewentualnie – we- wynosi 179. Za głosowało 343 posłów, przeciw – 14, dług swoich możliwości – ustalał liczbę doradców nikt się nie wstrzymał. i asystentów. Dziękuję. (Oklaski) Stwierdzam, ze Sejm poprawkę Senatu odrzucił. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 334 Punkty 17. i 18. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć W 8. poprawce do art. 52 ust. 1 Senat proponuje, przycisk. aby z dniem wejścia w życie ustawy dotychczasowe Kto jest przeciw? stosunki pracy osób zatrudnionych na podstawie po- Kto się wstrzymał? wołania, innych niż osoby wymienione w art. 4 Ogłaszam wyniki. ust. 1 pkt 2, przekształciły się w stosunki pracy na Głosowało 364 posłów. Większość bezwzględna podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, chy- wynosi 183. Za były 3 osoby, przeciw – 360 osób, ba że odrębne przepisy przewidują nawiązanie sto- 1 osoba się wstrzymała. sunku pracy na podstawie powołania. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. po- Przystępujemy do głosowania. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem struktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy 8. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć o wspieraniu termomodernizacji i remontów. przycisk. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Kto jest przeciw? wionego przez pana posła Arkadiusza Litwińskiego Kto się wstrzymał? oraz przeprowadził dyskusję. Podaję wyniki. Przechodzimy do głosowania. Głosowało 372 posłów. Większość bezwzględna Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- wynosi 187. Za głosowały 3 osoby, przeciw – 369, nikt nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. się nie wstrzymał. W 1. poprawce do art. 2 pkt 4 Senat proponuje, Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. aby w rozumieniu ustawy także plebanie, domy za- W 9. poprawce do art. 52 Senat przez dodanie ust. konne i klasztory uważać za budynki zbiorowego 4 proponuje, aby sekretarze, którzy w dniu wejścia zamieszkania. w życie ustawy nie spełniają warunków określonych Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. w art. 5 ust. 2, mogli być nadal zatrudnieni na do- Przystępujemy do głosowania. tychczasowych stanowiskach. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Przystępujemy do głosowania. przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto jest przeciw? 9. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto się wstrzymał? przycisk. Ogłaszam wyniki. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 362 posłów. Większość bezwzględna Ogłaszam wyniki. wynosi 182. Za głosowało 7 posłów, przeciw – 354, Głosowało 372 posłów. Większość bezwzględna wstrzymał się 1 poseł. wynosi 187. Za były 2 osoby, przeciw – 369, 1 osoba Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. się wstrzymała. W 2. poprawce do art. 7 ust. 1 pkt 2 Senat propo- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. nuje, aby premia remontowa przysługiwała inwesto- W 10. poprawce do art. 58 ust. 1 Senat proponuje rowi, o którym mowa w tym przepisie, m.in. jeżeli zmianę o charakterze legislacyjnym. wskaźnik kosztu tego przedsięwzięcia jest nie niższy Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. niż 0,05 i nie wyższy niż 0,70 z zastrzeżeniem ust. 3 Przystępujemy do głosowania. pkt 3. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. 10. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Przystępujemy do głosowania. przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto jest przeciw? 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto się wstrzymał? przycisk. Ogłaszam wyniki. Kto jest przeciw? Głosowało 362 posłów. Większość bezwzględna Kto się wstrzymał? wynosi 182. Za głosowały 4 osoby, przeciw – 358, nikt Ogłaszam wyniki. się nie wstrzymał. Głosowało 379 posłów. Większość bezwzględna Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. wynosi 190. Nikt nie głosował za, przeciw było W 11. poprawce do art. 58 ust. 2 Senat proponuje, 379 głosów, nikt się nie wstrzymał. aby do dnia 31 grudnia 2011 r. w stosunku do pra- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. cowników samorządowych mianowanych stosować W 3. poprawce do art. 14 ust. 1 Senat proponuje dotychczasowe przepisy dotyczące wynagrodzeń. skreślić pkt 4. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkty 18. i 19. porządku dziennego – głosowanie 335

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. 2. poprawka Senatu do art. 76d ust. 5 ma charak- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem ter redakcyjno-legislacyjny. 3. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto się wstrzymał? 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Ogłaszam wyniki. przycisk. Głosowało 369 posłów. Większość bezwzględna wy- Kto jest przeciw? nosi 185. Nikt nie głosował za, przeciw było 369 posłów, Kto się wstrzymał? nikt się nie wstrzymał. Ogłaszam wyniki. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Głosowało 377 posłów. Większość bezwzględna W 4. poprawce Senat proponuje dodać art. 27a wynosi 189. Za głosowała 1 osoba, przeciw – 376, nikt zawierający zmianę w art. 21 ustawy o podatku do- się nie wstrzymał. chodowym od osób fizycznych polegającą na zwolnie- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. niu od podatku premii termomodernizacyjnej, premii 3. poprawka Senatu do art. 76d ust. 7 w pkt 1 ma rentowej oraz premii kompensacyjnej uzyskanej przez podatnika. charakter redakcyjny. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć 3. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Ogłaszam wyniki. Ogłaszam wyniki. Głosowało 378 posłów. Większość bezwzględna Głosowało 381 posłów. Większość bezwzględna wynosi 190. Za nikt nie głosował, przeciw – wszyscy, – 191. Za – 1 osoba, przeciw – 380, nikt się nie nikt się nie wstrzymał. wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. po- W 4. poprawce do art. 76d ust. 9 Senat propo- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- nuje skreślić wyrazy „na warunkach określonych nansów Publicznych o stanowisku Senatu w spra- umową”. wie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie usta- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. wy o rachunkowości. Przystępujemy do głosowania. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem wionego przez panią poseł Bożenę Szydłowską oraz 4. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przeprowadził dyskusję. przycisk. Przechodzimy do głosowania. Kto jest przeciw? Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- Kto się wstrzymał? nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. Ogłaszam wyniki. Poprawki od 1. do 11. Senat zgłosił do art. 1 usta- Głosowało 373 posłów. Większość bezwzględna wy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy – 187. Za – 1 osoba, przeciw – 372, nikt się nie z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachun- wstrzymał. kowości. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. W 1. poprawce do art. 76d ust. 1 Senat proponuje, W 5. poprawce do art. 76f ust. 2 pkt 2 Senat pro- aby minister właściwy do spraw finansów publicznych powoływał komisję egzaminacyjną w inny spo- ponuje, aby do egzaminu mogła być zakwalifikowana sób niż w formie decyzji administracyjnej. osoba, która m.in. uiściła opłatę egzaminacyjną na Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. rachunek organizatora egzaminu. Przystępujemy do głosowania. Z poprawką tą łączy się poprawka 6. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć Komisja wnosi o ich przyjęcie. przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto się wstrzymał? poprawek Senatu 5. i 6., zechce podnieść rękę i naci- Ogłaszam wyniki. snąć przycisk. Głosowało 377 posłów. Większość bezwzględna Kto jest przeciw? wynosi 189. Za nikt nie głosował, przeciw – wszyscy, Kto się wstrzymał? nikt się nie wstrzymał. Ogłaszam wyniki. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 336 Punkty 19. i 20. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski W 12. poprawce Senat proponuje skreślić art. 4 w ustawie zmieniającej. Głosowało 383 posłów. Większość bezwzględna Z poprawką tą łączą się poprawki 11. i 13. – 192. Za – nikt, wszyscy byli przeciw, nikt się nie Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącz- wstrzymał. nie. Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. Komisja wnosi o ich przyjęcie. W 7. poprawce do art. 76f ust. 5 i ust. 6 Senat Przystępujemy do głosowania. proponuje zmianę o charakterze legislacyjnym. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. poprawek Senatu od 11. do 13., zechce podnieść rękę Przystępujemy do głosowania. i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto jest przeciw? 7. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto się wstrzymał? przycisk. Ogłaszam wyniki. Kto jest przeciw? Głosowało 381 posłów. Większość bezwzględna – Kto się wstrzymał? 191. Wszyscy byli przeciw, w związku z tym nikt nie Ogłaszam wyniki. był za i nikt się nie wstrzymał. Głosowało 383 posłów. Większość bezwzględna Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. – 192. Wszyscy byli przeciw, nikt nie był za i nikt się Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. ponie wstrzymał. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochro- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. ny Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic- W 8. poprawce do art. 76f ust. 7 oraz polegającej twa o stanowisku Senatu w sprawie ustawy na dodaniu ust. 8 Senat proponuje, aby warunkiem o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycz- przystąpienia do egzaminu w terminie późniejszym nym i elektronicznym oraz o zmianie niektórych przez osobę, o której mowa w ust. 7, było przedsta- innych ustaw. wienie komisji dokumentów potwierdzających nie- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- możność przystąpienia do egzaminu w wyznaczonym wionego przez panią poseł Jolantę Hibner oraz prze- terminie, najpóźniej w ciągu 7 dni po tym terminie. prowadził dyskusję. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przechodzimy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. 8. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Poprawki od 1. do 15. Senat zgłosił do art. 1 usta- przycisk. wy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy Kto jest przeciw? o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Kto się wstrzymał? W poprawce 1. do art. 2 ust. 1 Senat proponuje, Ogłaszam wyniki. aby przepisy ustawy stosować do sprzętu wprowadzo- Głosowało 381 posłów. Większość bezwzględna nego do obrotu na terytorium kraju oraz do zużytego – 191. Wszyscy byli przeciw, w związku z tym nikt sprzętu. nie był za i nikt się nie wstrzymał. Z poprawką tą łączą się poprawki: 3., 5., 6., 10. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. i 12. W 9. poprawce do art. 76i pkt 6 Senat proponu- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącz- je, aby w rozporządzeniu, o którym mowa w tym nie. przepisie, określić m.in. szczegółowe zadania orga- Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek. nizatora egzaminu, komisji, przewodniczącego ko- Przystępujemy do głosowania. misji, sekretarza komisji oraz regulamin działania Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem komisji. poprawek Senatu: 1., 3., 5., 6., 10. i 12., zechce pod- Z poprawką tą łączy się poprawka 10. nieść rękę i nacisnąć przycisk. Nad tymi poprawkami głosować będziemy Kto jest przeciw? łącznie. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o ich przyjęcie. Ogłaszam wyniki. Przystępujemy do głosowania. Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem – 194. Za – 1 osoba, przeciw – 385, nikt się nie poprawek Senatu 9. i 10., zechce podnieść rękę i na- wstrzymał. cisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. Kto jest przeciw? W poprawce 2. do art. 3 ust. 1 pkt 2 Senat propo- Kto się wstrzymał? nuje zmianę redakcyjną. Ogłaszam wyniki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Głosowało 367 posłów. Większość bezwzględna Przystępujemy do głosowania. – 184. Za – 1 osoba, przeciw – 365, 1 osoba się Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem wstrzymała. 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. przycisk. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 20. porządku dziennego – głosowanie 337

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto się wstrzymał? poprawek Senatu 8. i 17., zechce podnieść rękę i na- Ogłaszam wyniki. cisnąć przycisk. Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna Kto jest przeciw? – 193. Za – 1 osoba, przeciw – 383, nikt się nie Kto się wstrzymał? wstrzymał. Ogłaszam wyniki. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna 3. poprawkę Senatu już rozpatrzyliśmy. – 194. Nikt nie był za, przeciw – 272, wstrzymało W poprawce 4. do art. 3 ust. 1 pkt 13 wnioskodaw- się 114. cy proponują, aby wprowadzającym sprzęt w rozu- Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. mieniu ustawy nie był przedsiębiorca, który zapew- W poprawce 9. Senat w dodawanym art. 23a pro- nia wyłącznie finansowanie zgodne z warunkami ponuje regulacje dotyczące obowiązku prowadzenia określonymi w umowie finansowania. przez wprowadzającego sprzęt publicznych kampanii Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. edukacyjnych. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Z poprawką tą łączy się poprawka 16. 4. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. przycisk. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Ogłaszam wyniki. poprawek Senatu 9. i 16., zechce podnieść rękę i na- Głosowało 383 posłów. Większość bezwzględna cisnąć przycisk. – 192. Za – nikt, wszyscy byli przeciw, nikt się nie Kto jest przeciw? wstrzymał. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Ogłaszam wyniki. Poprawki Senatu 5. i 6. już rozpatrzyliśmy. Głosowało 378 posłów. Większość bezwzględna W poprawce 7. do art. 7 ust. 4 Senat proponuje, – 190. Wszyscy byli przeciw, w związku z tym nikt aby przedsiębiorca zagraniczny będący wprowadzanie był za, nikt się nie wstrzymał. jącym sprzęt składał wniosek, o którym mowa w art. 8 Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. ust. 1, również za pośrednictwem organizacji odzy- 10. poprawkę Senatu już rozpatrzyliśmy. sku sprzętu elektrycznego i elektronicznego wpisanej W poprawce 11. w dodawanym ust. 7 w art. 25 do rejestru, o którym mowa w art. 6, z którą zawarł Senat proponuje, aby sprzedawca detaliczny i sprze- umowę, o której mowa w art. 57 ust. 1. dawca hurtowy sprzętu przeznaczonego dla gospo- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. darstw domowych byli obowiązani do informowania Przystępujemy do głosowania. w sposób określony w ust. 3 i 5 nabywców sprzętu Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem o wysokości określonych kosztów, jeżeli taką infor- 7. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć mację uzyskali od wprowadzającego sprzęt. przycisk. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Ogłaszam wyniki. 11. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna przycisk. – 195. Wszyscy byli przeciw, w związku z tym nikt Kto jest przeciw? nie był za, nikt się nie wstrzymał. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. W poprawce 8. w nowym brzmieniu ust. 9 w art. 8 Ogłaszam wyniki. Senat proponuje, aby minister właściwy do spraw Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna środowiska określił, w drodze rozporządzenia, wzory – 194. Wszyscy posłowie byli przeciw, w związku wniosków, o których mowa w ust. 1, 4 i 5, oraz spo- z tym nikt nie był za, nikt się nie wstrzymał. soby ich przekazywania, kierując się potrzebą ujed- Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. nolicenia formy wniosków, ułatwienia ich przekazy- 12. poprawkę Senatu już rozpatrzyliśmy. wania oraz zidentyfikowania przedsiębiorcy, w szcze- W poprawce 13. do art. 58 Senat proponuje skre- gólności wprowadzającego sprzęt, dokonującego we- ślić dodawany ust. 4. wnątrzwspólnotowego nabycia i organizacji odzysku Z poprawką tą łączy się poprawka 15. sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Nad tymi poprawkami głosować będziemy Z poprawką tą łączy się poprawka 17. łącznie. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącz- Komisja wnosi o ich przyjęcie. nie. Przystępujemy do głosowania. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 338 Punkty 20., 21., 22. i 23. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Powracamy do rozpatrzenia punktu 22. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem struktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy poprawek Senatu 13. i 15., zechce podnieść rękę o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. i nacisnąć przycisk. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Kto jest przeciw? wionego przez pana posła Stanisława Żmijana oraz Kto się wstrzymał? przeprowadził dyskusję. Ogłaszam wyniki. Przechodzimy do głosowania. Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- – 194. Za – nikt, przeciw – 386 osób, 1 osoba się nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. wstrzymała. W jedynej poprawce do art. 1 ustawy nowelizują- Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. cej zawierającego zmianę w art. 2 pkt 39 ustawy Pra- W poprawce 14. do art. 80 Senat w dodawanym wo o ruchu drogowym Senat proponuje – poprzez ust. 3a proponuje, aby sprzedawca detaliczny i sprze- skreślenie wyrazu „księgi” – ujednolicenie spójności dawca hurtowy, który wbrew przepisowi art. 25 ust. 7 terminologicznej w ramach ustawy nowelizowanej nie informuje w sposób określony w art. 25 ust. 3 i 5 oraz ustawy o muzeach. dokonujących zakupu sprzętu o wysokości kosztów, Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. o których mowa odpowiednio w art. 25 ust. 2 i 4, je- Przystępujemy do głosowania. żeli taką informację uzyskał od wprowadzającego Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem sprzęt, podlegał karze pieniężnej w wysokości od poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć 5 tys. do 2 mln zł. przycisk. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Ogłaszam wyniki. 14. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i naci- Głosowało 381 posłów. Większość bezwzględna snąć przycisk. – 191. Przeciw byli wszyscy, w związku z tym nikt Kto jest przeciw? nie był za, nikt się nie wstrzymał. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. Ogłaszam wyniki. Powracamy do rozpatrzenia punktu 23. po- Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- – 193. 1 osoba – za, 384 – przeciw, nikt się nie wstrzymał. struktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Powracamy do rozpatrzenia punktu 21. po- wionego przez pana posła Stanisława Żmijana oraz rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rol- nictwa i Rozwoju Wsi o stanowisku Senatu przeprowadził dyskusję. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakładach Przechodzimy do głosowania. leczniczych dla zwierząt. Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. wionego przez pana posła Artura Dunina oraz prze- W jedynej poprawce do art. 1 ustawy nowelizują- prowadził dyskusję. cej zawierającego zmianę w art. 72 ust. 2b ustawy Przechodzimy do głosowania. Prawo o ruchu drogowym Senat proponuje, aby Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- w przypadku pojazdu zabytkowego zamiast dowodu nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. rejestracyjnego dopuszczało się przedstawienie oświad- W poprawkach od 1. do 6. Senat proponuje zmia- czenia właściciela pojazdu, złożonego pod rygorem ny o charakterze legislacyjnym. odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. nie posiada dowodu rejestracyjnego. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu od 1. do 6., zechce podnieść rękę poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć i nacisnąć przycisk. przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Ogłaszam wyniki. Ogłaszam wyniki. Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna – 193. Za – nikt, przeciw – wszyscy, nikt się nie – 193. Za – 2 osoby, przeciw – 382, nikt się nie wstrzymał. wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął. Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkty 24. i 25. porządku dziennego – głosowanie 339

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Przystępujemy zatem do trzeciego czytania, ale pod warunkiem że na sali będzie poseł sprawoz- Powracamy do rozpatrzenia punktu 24. po- dawca. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- Czy jest obecny poseł sprawozdawca? struktury o stanowisku Senatu w sprawie usta- (Głos z sali: Nadchodzi.) wy o zmianie ustawy o ﬁnansowym wsparciu Czy pan poseł Dolniak wie coś o miejscu pobytu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania. pana posła Dzikowskiego? Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Proszę państwa, żeby nie marnować czasu, zmie- wionego przez pana posła Wiesława Andrzeja Szcze- nimy porządek głosowań i przejdziemy do następ- pańskiego i przeprowadził dyskusję. nego punktu. To od razu będzie ten bombowo-ra- Przechodzimy do głosowania. kietowy… Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- A już jest pan poseł. Proszę uprzejmie. nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. W jedynej poprawce do art. 3 ust. 1 i 1a ustawy Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji nowelizowanej Senat proponuje, aby grupę podmio- pana posła Waldy Dzikowskiego. tów, którym przysługuje prawo do dopłaty, określić Bardzo proszę pana posła. pojęciem „docelowy kredytobiorca”. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Poseł Sprawozdawca Waldy Dzikowski: Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie drugie- przycisk. go czytania zgłoszono… Kto jest przeciw? (Poseł Ryszard Kalisz: Waldy, to ty się spóźniasz Kto się wstrzymał? ciągle?) Ogłaszam wyniki. …dwie poprawki. Obie poprawki… Głosowało 382 posłów. Większość bezwzględna 192. Za – 2 posłów, przeciw – 379, 1 osoba się wstrzy- mała. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął. (Oklaski) Pana posła Kalisza proszę o nieprzeszkadzanie, (Poseł Stanisław Żelichowski: Brawo Stefan.) bo wszystkie ekspresy odjadą. Proszę państwa, zarządzam 10-minutową prze- rwę i zapraszam w imieniu marszałka Sejmu na Kon- went Seniorów w saloniku na zapleczu sali. Poseł Sprawozdawca Waldy Dzikowski:

(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 56 Obie poprawki połączone Komisja Samorządu Te- do godz. 13 min 08) rytorialnego i Polityki Regionalnej…

Marszałek: Marszałek:

Nie ma kworum jeszcze. Nie widać, żeby było. Wszystkie ekspresy odjadą. Proszę państwa, prosiłbym bardzo szefów klubów o zachęcenie posłów do przybycia na salę. Wznawiam obrady. Poseł Sprawozdawca Waldy Dzikowski: Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji In- …i Komisja Infrastruktury zaopiniowały nega- frastruktury oraz Komisji Samorządu Teryto- tywnie. Dziękuję. rialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (druki nr 1216, Marszałek: 1216-A i 1309) – trzecie czytanie. Sejm na poprzednim posiedzeniu przeprowadził Dziękuję uprzejmie. pierwsze oraz drugie czytanie projektu ustawy, Przechodzimy do głosowania. w trakcie którego zgłoszono poprawki. Komisje w sprawozdaniu przedstawiają popraw- Sejm skierował projekt ustawy do komisji w celu ki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej ko- ich rozpatrzenia. lejności. Sprawozdanie komisji o zgłoszonych poprawkach Wszystkie poprawki zgłoszono do art. 1 projektu zostało paniom i panom posłom doręczone w druku ustawy zawierającego zmiany do ustawy o dochodach nr 1309. jednostek samorządu terytorialnego. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 340 Punkt 25. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek paczonym. Bo jak wygląda samorząd według Platfor- my Obywatelskiej, samorządność? Podział pieniędzy W 1. poprawce do art. 42 w nowym brzmieniu na dole według projektu: Jednostki samorządu tery- ust. 9 wnioskodawcy proponują, aby w zakresie prze- torialnego mogą otrzymać ﬁnansowanie. budowy, budowy lub remontów dróg powiatowych (Głos z sali: Demagogia.) i gminnych podziału środków dokonywał minister Podziału środków dokonuje minister właściwy właściwy do spraw infrastruktury w porozumieniu do spraw administracji. Tak więc kto dzisiaj decy- z ministrem właściwym do spraw rolnictwa. duje o tym, czy wybuduje się drogę Gizałkach? Pan Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. premier Grzegorz Schetyna. Kto zadecyduje o tym, Przystępujemy do głosowania. czy wybuduje się drogę w gminie Stolno? Pan pre- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- mier Grzegorz Schetyna. Kto wreszcie będzie budo- prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wał drogę w gminie Gołuchów? Też pan premier Kto jest przeciw? Grzegorz Schetyna. Kto się wstrzymał? (Poseł Paweł Graś: Damy radę.) W głosowaniu wzięło udział 305 posłów. Za odda- Panie premierze, czy tak powinna wyglądać sa- no 102 głosy, przeciw – 200, 3 osoby wstrzymały się morządność? (Oklaski) od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W 2. poprawce do art. 42 w nowym brzmieniu Marszałek: ust. 10 wnioskodawcy proponują, aby Rada Mini- strów określała, w drodze rozporządzenia, między Dziękuję bardzo. innymi szczegółowe warunki i tryb udzielania dota- Odpowiedzi udzieli pan minister Siemoniak, tak? cji z budżetu państwa na zadania, o których mowa Jeśli widzi potrzebę. w ust. 2 pkt 5b, uwzględniając pierwszeństwo dla: O, tu już jest pan Waldy Dzikowski. Przy okazji gmin i powiatów realizujących drogę alternatywną proponowałbym nie żartować sobie z poważnej zasłu- dla drogi krajowej lub wojewódzkiej, gmin i powia- gi pana premiera Sławoja-Składkowskiego. To w tam- tów, jeżeli środki te zapewniają własny udział w wy- tych czasach naprawdę było osiągnięcie. korzystaniu środków Unii Europejskiej. Proszę bardzo. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Waldy Dzikowski: Kto jest przeciw? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Dzi- Kto się wstrzymał? siaj jest dzień życzliwości i nie skomentuję pana W głosowaniu wzięło udział 337 posłów. Za odda- zgryźliwości, ale powiem tak. Dobrze, że jest premier no 115 głosów, przeciw – 222. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Schetyna, bo w naszym rządzie chociaż ktoś będzie Przystępujemy do głosowania nad całością pro- budował te drogi. Tak że bardzo dobrze. (Wesołość jektu ustawy. na sali) (Poruszenie na sali) Mówię o drogach lokal- Do zadania pytania zgłosił się jeden poseł. Dal- nych, panie ministrze. Ja mówię o drogach lokalnych. szych zgłoszeń nie widzę. Zamykam listę. (Wesołość na sali) Pan poseł Adam Rogacki, pytanie. (Głos z sali: Coś ty powiedział.) (Głos z sali: Przesadziłeś.) (Poseł Ryszard Kalisz: Waldy, kasuj i od po- Poseł Adam Rogacki: czątku.) I chciałbym panu powiedzieć, że będzie rozporzą- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! dzenie, panie pośle, które będzie regulowało zasady Pan premier Donald Tusk w exposé swoim obiecał przyznawania środków przy poprawnie złożonych nam 3 tys. dróg. Po roku od exposé powinno być 750. wnioskach. Mówię o drogach lokalnych, nie, drodzy Dzisiaj pan premier Tusk mówi, że będą nie 3 tys., panowie, o drogach i autostradach ekspresowych. ale 2. Na otarcie łez mamy schetynówki. Pan premier Pan minister Grabarczyk robi to równie dobrze. Grzegorz Schetyna pozazdrościł panu premierowi Dziękuję. Felicjanowi Sławojowi Składkowskiemu, który miał (Głos z sali: Waldy, wejdź jeszcze raz i od początku.) swoje sławojki, i chce mieć swoje schetynówki. (Poseł Ryszard Kalisz: Waldek, bliżsi są wrogowie.) (Wesołość na sali) (Głos z sali: Poziom zero.) Platforma Obywatelska często mieni się rzeczni- Marszałek: kiem samorządu. Prawo i Sprawiedliwość też jest za samorządem – większość parlamentarzystów na- Dziękuję bardzo. Żałuję, że nie słyszałem, a coś szych to są samorządowcy – ale samorządem niewy- było wesołego. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkty 25. i 28. porządku dziennego – głosowanie 341

Marszałek Drugie pytanie chcę zadać panu premierowi Do- naldowi Tuskowi. Chodzi o słowa, które wypowie- Proszę państwa, przystępujemy do głosowania dział w ostatnią niedzielę w jednej ze stacji komer- nad całością projektu ustawy. cyjnych, dotyczące tego, że wielokrotnie było widać, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w że minister Witold Waszczykowski prezentuje punkt całości projektu ustawy o zmianie ustawy o docho- widzenia innego państwa. (Dzwonek) Czy w związku dach jednostek samorządu terytorialnego, w brzmie- z tym stwierdzeniem pan premier Donald Tusk poin- niu proponowanym w przedłożeniu zawartym w formował odpowiednie służby, że ma podejrzenie wo- drukach nr 1216 oraz 1216-A, zechce podnieść rękę bec nielojalnego zachowania się jednego z wysokich i nacisnąć przycisk. urzędników państwowych? Jeżeli tego nie zrobił, to Kto jest przeciw? pytam, dlaczego. To znaczy, że te słowa, które wypo- Kto się wstrzymał? wiedział w ostatnią niedzielę, były słowami lekkomyśl- W głosowaniu wzięło udział 368 posłów. Za odda- nymi, mówiąc najdelikatniej. Dziękuję bardzo. no 347 głosów, przeciw – 2, 19 osób wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorial- Marszałek: nego. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Głosowanie nad wnio- Czy pan minister Borkowski chce udzielić odpo- skiem o odrzucenie informacji rządu na temat wiedzi? Bardzo proszę. umieszczenia w Redzikowie elementów amery- Informuję, że pan minister Borkowski był przed kańskiego systemu obrony przeciwrakietowej chwilą na spotkaniu z senatorami. (Gwar na sali) (druk nr 1297). Sejm na poprzednim posiedzeniu wysłuchał informacji przedstawionej przez ministra spraw zagra- Sekretarz Stanu nicznych pana Radosława Sikorskiego oraz przepro- w Ministerstwie Spraw Zagranicznych wadził dyskusję. Jan Borkowski: W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poddam zatem ten wniosek pod głosowanie. (Głos z sali: Niech pan minister odpowie na pi- Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że śmie.) Sejm informację przyjął do wiadomości. Jest taka możliwość, abym odpowiedział na to Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Szczygło. pytanie na piśmie, ale chciałbym podkreślić, że Wy- Innych zgłoszeń nie widzę. Zamykam więc listę. soka Izba otrzyma do ratyfikacji cały pakiet doku- Bardzo proszę, panie pośle, pytanie. mentów, zarówno umowę, jak i wszystkie porozumienia towarzyszące. Negocjacje trwają, nie ma żadnych opóźnień, czyli nie nastąpiło zahamowanie naszych Poseł Aleksander Marek Szczygło: rozmów w sprawie szczegółowych porozumień, które towarzyszą podstawowej umowie. Wysoka Izba otrzy- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie ma do wglądu pełny pakiet do ratyfikacji, wtedy bę- do przedstawicieli rządu w sprawie budowy tarczy dzie można na ten temat debatować. antyrakietowej w Polsce. Nie ma przedstawiciela Mi- (Poseł Wacław Martyniuk: Brawo, panie mini- nisterstwa Spraw Zagranicznych, które jest resortem strze!) wiodącym w tej sprawie. No, ale może panu ministro- Dziękuję bardzo. wi Sikorskiemu przekażą to pytanie. Po pierwsze, kiedy rząd przedstawi do ratyfikacji parlamentowi porozumienie z 20 sierpnia br. pomię- dzy rządem Polski a Stanami Zjednoczonymi? Brak Marszałek: tej ratyfikacji skutkuje tym, że, po pierwsze, nie można rozpocząć prac w miejscu, w którym ma być Dziękuję. zlokalizowana baza antyrakietowa; po drugie, że Przystępujemy do głosowania. Kongres zmniejszył środki na 2009 r., dlatego że w Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Polsce nie została podjęta decyzja o ratyfikacji tego sku o odrzucenie informacji rządu na temat umiesz- projektu, po trzecie wreszcie, że bateria Patriot, czenia w Redzikowie elementów amerykańskiego która miała stacjonować w Polsce już w pierwszej systemu obrony przeciwrakietowej, zawartej w druku połowie tego roku, prawdopodobnie nie zostanie tu- nr 1297, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. taj przetransportowana, bo nie zawarto porozumie- Kto jest przeciw? nia. Skoro nie ma porozumienia, to nie ma podstaw Kto się wstrzymał? formalnoprawnych do tego, ażeby tę baterię prze- W głosowaniu wzięło udział 375 posłów. Za odda- transportować i żeby przynajmniej czasowo mogła no 159 głosów, przeciw – 214, 2 osoby wstrzymały się tutaj stacjonować. od głosu. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 342 Punkt 32. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Rozumiem, że chodzi o pytanie dotyczące poprawki, tak? To za moment. Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie infor- (Głos z sali: Nie zrozumieli, nie usłyszeli.) macji odrzucił, a tym samym przyjął informację do Proszę państwa, przechodzimy do głosowania. wiadomości. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. po- wartego w sprawozdaniu w druku nr 1200. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbu Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedsta- Państwa o poselskich projektach ustaw o: wia również poprawki, nad którymi głosować będzie- 1) zmianie ustawy o komercjalizacji i prywa- my w pierwszej kolejności. tyzacji oraz niektórych innych ustaw; W poprawce 1. do art. 1 projektu ustawy noweli- 2) zmianie ustawy o komercjalizacji i prywa- zującej wnioskodawcy proponują skreślić punkty od tyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od 3 do 7. Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 2. po- spółek sektora elektroenergetycznego prawki. (druki nr 1124, 1135, 1200, 1200-A) – trzecie czy- Do zadania pytań zgłosiły się 4 osoby. Dalszych tanie – kontynuacja. zgłoszeń nie wiedzę. Sejm na poprzednim posiedzeniu przystąpił do Proszę, pan poseł Jan Kochanowski. trzeciego czytania projektu ustawy i wysłuchał spra- (Głos z sali: Zamykam listę.) wozdania komisji przedstawionego przez pana posła Włodzimierza Karpińskiego. W związku ze zgłoszonymi wnioskami o rozdzie- Marszałek: lenie poprawki 1. zasięgnąłem opinii prawnych. Przeważyła, proszę państwa, opinia, którą po- Oczywiście, zamykam listę. dzielam, stanowiąca o niemożliwości rozdzielenia Dziękuję. Pani poseł chyba gdzieś jedzie, tak? (We- poprawki na tym etapie procesu legislacyjnego. Dzi- sołość na sali) siejsze głosowanie oczywiście nie kończy procesu (Głos z sali: Na marszałka się szykuje.) legislacyjnego. Uprawnienie do zgłaszania poprawek ma bowiem druga Izba – Senat. O ile wiem, są takie zamiary. Poseł Jan Kochanowski: Pan minister Grad chciałby złożyć w tej kwestii oświadczenie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Lewicy zgłosił wniosek o odrębne głosowanie, ponieważ w tej poprawce nie ma co poprawiać. Po prostu jeżeli Minister Skarbu Państwa głosowalibyśmy nad pkt 3, który pozostawiałby Aleksander Grad: Przedsiębiorstwo Państwowe Polska Żegluga Morska w 3. poprawce do art. 1, to na mocy art. 4.7 ewident- nie przekazuje się akcje udziału Skarbu Państwa (Głos z sali: Krótko!) samorządom. Jesteśmy za tym. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę przedsta- Natomiast jeżeli chodzi o połączenie tych głoso- wić zarówno informację, jak i uzgodnienia, jakie za- wań, powstaje trudność dotycząca tego, jak się zacho- padły w gronie koalicji Platformy i Polskiego Stron- wać. W związku z powyższym wyjaśnienia pana mi- nictwa Ludowego. Myślę, że to utnie wszystkie pyta- nistra właściwie nic tu nie wnoszą, bo jeżeli Polska nia i wątpliwości. Otóż chcę powiedzieć, że na posie- Żegluga Morska pozostaje przedsiębiorstwem pań- dzeniu Senatu – z uwagi na to, że ta poprawka jest stwowym, to o takie stanowisko rządu również nam dosyć skomplikowana i zawiera w sobie wiele róż- chodziło. Dziękuję bardzo. nych, dobrych i złych, kwestii – wprowadzimy po- prawkę, która pozwoli rozstrzygnąć kwestię PŻM w taki sposób, aby wszystkie strony na tej sali, jak rów- Marszałek: nież załoga PŻM były zadowolone, tzn. przywrócimy taki stan, że PŻM pozostanie przedsiębiorstwem Dziękuję bardzo. państwowym. Dziękuję. (Oklaski) Nie było pytania. Pan poseł Joachim Brudziński, proszę bardzo. Proszę o pytanie. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Poseł Joachim Brudziński: Przechodzimy do głosowania. Panowie w jakiej sprawie? Dziękuję. (Posłowie Joachim Brudziński i Marek Suski: Py- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż chciałbym tanie.) bardzo serdecznie podziękować za te deklaracje, ale 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 32. porządku dziennego – głosowanie 343

Poseł Joachim Brudziński Nie po to gen. Józef Haller rzucał pierścień do morza, żebyśmy my, dziedzice tej wolności, ostatnią niemniej chcę szczegółowo dopytać. Panie ministrze, wielką polską firmę przewozową sprzedawali. Dzię- czy w związku z powyższym zmienia się stanowisko kuję bardzo. (Oklaski) Platformy Obywatelskiej i PŻM nie będzie komer- cjalizowany? Czy PŻM pozostaje przedsiębiorstwem państwowym? Jeżeli tak, to chciałbym bardzo wy- Marszałek: raźnie powiedzieć, że ta deklaracja, która tutaj pa- dła z ust pana premiera, nas, Prawo i Sprawiedli- Podejrzewam, panie pośle, że gen. Hallerowi w wość absolutnie zadowala. Mówię to też w imieniu ogóle do głowy nie przychodziło, że mogą funkcjono- pracowników PŻM. Dziękuję za to serdecznie, bo wać przedsiębiorstwa państwowe, znając jego poglą- mieliśmy pewne obawy, że polityka morska realizo- dy. (Wesołość na sali, oklaski) wana przez pana…. (Poseł Tadeusz Cymański: Ale polskie.) (Poseł Teresa Piotrowska: Pytanie!) Tym bardziej nie przychodziło mu do głowy, żeby To jest pytanie. w drugą stronę to robić, oczywiście. ...premiera Donalda Tuska na razie zaowocowała Bardzo proszę, pan poseł Marek Suski. likwidacją Ministerstwa Gospodarki Morskiej i dziw- nym zjawiskiem, właściwie cudem… (Poseł Krystyna Skowrońska: Robiliście to dla Poseł Marek Suski: Ligi Polskich Rodzin.) …otóż pojawieniem się w Szczecinie delfina. Nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! żadnego morświna, nie żadnej foki, tylko samego del- Pierwsze pytanie kieruję do pana marszałka. Otóż fina, który pojawił się w Szczecinie. To jest dowód na zostało zdjęte, Wysoka Izbo, z porządku głosowania przedłożenie w tym punkcie i wtedy pan premier z skuteczną politykę morską. Natomiast za te deklara- mównicy zaapelował, żeby skierować to do ponownego cje, panie ministrze, bardzo serdecznie dziękuję. rozpatrzenia. Pan marszałek się do tego przychylił. W (Głos z sali: Pytanie!) regulaminie Sejmu przewidziana jest możliwość tzw. dodatkowego sprawozdania i drugiego czytania bis. Taka procedura była kilkakrotnie stosowana i jest Marszałek: wpisana w regulaminie. Można było to tak zrobić. Można było również rozdzielić głosowanie nad Przypominam, że jest to czas zadawania pytań, a tymi poprawkami. Taki wniosek zgłaszaliśmy na ponie wygłaszania podziękowań. siedzeniu komisji skarbu. Wtedy przedstawiciel Plat- Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Cymański. formy Obywatelskiej nie dopuścił do głosowania, Proszę o pytanie. odrzucając ten wniosek formalny w głosowaniu, ale (Głos z sali: Tadeusz, krótko!) nie sam wniosek dotyczący rozdzielenia, lecz wniosek formalny o rozdzielenie. A zatem nawet nie dopuścił do procedowania nad rozdzieleniem. Złamana zosta- Poseł Tadeusz Cymański: ła zatem pewna procedura. Kieruję pytanie do pana marszałka. My nie znamy tych ekspertyz, natomiast, Panie Marszałku! Tak właściwie deklaracja pana opierając się na regulaminie i na praktyce, wiemy, że ministra w zupełności zadowoliłaby nas i nie mówię takie możliwości były stosowane. A skoro były stoso- tego z chorobliwej podejrzliwości, tylko z ostrożności, wane, to znaczy, że były możliwe i były dopuszczalne ponieważ właśnie precyzja jest jednak ważna. Chodzi prawnie. (Dzwonek) A zatem jest prośba o odpowiedź o to pytanie, które tutaj padło. Przypomnę tę dysku- na pytanie, jakie to są ekspertyzy i dlaczego nie zo- sję, może nie w całości, żeby oszczędzić czas. Publicz- stały nam udostępnione. ne wypowiedzi prominentnych polityków dawały Druga sprawa dotyczy Polskiej Żeglugi Morskiej. jednak podstawy do poważnych obaw – by nie powie- Skoro minister mówi dzisiaj, że nie chcecie komercja- dzieć podejrzeń – dotyczących tego, że los tego przed- lizować, to po co w ogóle to zostało wprowadzone? siębiorstwa będzie inny. Skoro pan minister wyraźnie Jeśli nie chce się bowiem komercjalizować, a umiesz- zapewnia, że to potężne, dobrze utrzymane przedsię- cza się w ustawie komercjalizację, to jaki jest cel prze- biorstwo pozostanie w polskich rękach, to też chciał- prowadzania takiej operacji? Czy nie łatwiej byłoby bym podziękować, a jednocześnie przypomnieć, że ta rozdzielić po prostu te poprawki tutaj, na sali, jako przerwa była potrzebna po to, żeby przeanalizować że regulamin mówi, że o sposobie głosowania może sytuację prawną, jak również intencje rządu i żeby również zdecydować Izba. był czas na refleksję. Jak rozumiem, jest informacja prawna, że zostanie to skonsumowane w Senacie. Jeżeli natomiast chodzi o intencje rządu, to rozu- Marszałek: miem, że pan minister powiedział jasno i czytelnie, że będzie p.p. – przedsiębiorstwo państwowe. Dziękuję, panie pośle. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 344 Punkt 32. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Marek Suski: dla autorytetu pana posła przekażę także opinię prawników sejmowych. Jest przepis, który mówi o tym, że jeżeli wniosko- Bardzo proszę, pan minister Aleksander Grad. dawca poprawki wyraża zgodę, to można to uczynić, a podkreślam, że nie chodzi tu o zmianę zakresu merytorycznego poprawki, lecz o sposób głosowania. Minister Skarbu Państwa Aleksander Grad:

Marszałek: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Padały pytania bardziej precyzyjne. Planowaliśmy komercjalizację Panie pośle, dziękuję bardzo. tego przedsiębiorstwa, ale nie w celu prywatyzacji. Wyraźnie o tym mówiłem. Skoro wokół tego było tyle zamieszania, uznaliśmy, że ta ﬁrma może nadal Poseł Marek Suski: funkcjonować jako przedsiębiorstwo państwowe. My pierwotnie nie zamierzaliśmy prywatyzować i w dal- Zgodnie z regulaminem, to jest w rękach pana szym ciągu nie zamierzamy. marszałka. Zwracam się natomiast do pana ministra Jasiń- skiego, który miał identyczny problem jak ja z tą ﬁrmą, mianowicie z dostępem do informacji o tym, Marszałek: co dzieje się w przedsiębiorstwie państwowym w tym systemie prawnym, jaki jest dzisiaj. Pan, panie mi- Dziękuję bardzo. nistrze, na początku 2007 r. zlecił kontrolę w PŻM, Na ile mogę, postaram się odpowiedzieć panu na która miała kontrolować zakupy inwestycyjne w to pytanie. Panie pośle, pan dobrze wie, że drugie chińskich stoczniach. To znaczy, miała kontrolować czytanie jest przed trzecim czytaniem, więc formuła: kilka spraw: zakupy inwestycyjne w chińskich stocz- drugie czytanie bis w sytuacji, kiedy problem powstał niach, przekroczenie wskaźnika przyrostu przecięt- przy trzecim czytaniu, jest nie do zastosowania. To nego miesięcznego wynagrodzenia, poziom wydat- jest prosta zasada. ków związanych z obsługą prawną na cele reprezen- (Poseł Marek Suski: Wielokrotnie zdejmowano z tacyjne, na podróże służbowe kierownictwa przed- porządku obrad.) siębiorstwa, niezrealizowane zakupy promów, za- Druga kwestia, którą chciałbym poruszyć. Pan trudnienie pracowników PŻM w spółkach zależnych. wie najlepiej, że komisja odrzuciła wniosek, który, Jaka jest konkluzja pańskiej kontroli? Z uwagi na zdaje się, pan składał. To komisja go odrzuciła. Nie napotkane w PŻM trudności, związane przede mnie wnikać, dlaczego zajęła takie stanowisko. wszystkim z brakiem woli współpracy organów Po trzecie, moim zdaniem najważniejsze jest roz- przedsiębiorstwa z członkami zespołu kontrolnego, wiązanie samego problemu. Problem zostanie roz- nieprzekazywaniem pełnej dokumentacji lub prze- wiązany zgodnie z oświadczeniem pana ministra kazywaniem dokumentów nie przetłumaczonych na Aleksandra Grada. (Poseł Włodzimierz Karpiński: Panie marszał- język polski, zespół kontroli nie był w stanie rzetel- ku…) nie tego ocenić i sformułować odpowiednich wnio- Pan poseł Karpiński chce jeszcze zabrać głos. sków pokontrolnych. Jako… Sytuacja jest przedziwna. Minister skarbu pań- (Poseł Włodzimierz Karpiński: Sprawozdawca.) stwa, który odpowiada za mienie publiczne, za ma- Sprawozdawca, proszę bardzo. jątek Skarbu Państwa, jest w sytuacji klinczu, kiedy nie jest w stanie skontrolować przedsiębiorstwa państwowego, które posiada kilkadziesiąt spółek Poseł Włodzimierz Karpiński: zależnych, które już funkcjonują w ramach prawa handlowego. Dzisiaj nie jest tak różowo, szanowni Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poseł Suski wpro- państwo, jak mówicie, bo PŻM ma straty z lat ubie- wadza Wysoką Izbę w błąd. Wniosek był poddany pod głych na kwotę 140 mln zł i przez 3 kolejne lata głosowanie i nie uzyskał większości. W związku z kapitały ujemne. Ale skoro ma być taka awantura, powyższym nie można mówić, że nad tym wnioskiem że my chcemy zrobić jakąś wielką krzywdę, że mó- nie procedowano w trakcie prac komisji. Dziękuję wimy o jakichś pierścieniach rzucanych do morza, bardzo. (Oklaski) to utrzymamy przedsiębiorstwo państwowe. Będę jednak prosił Wysoką Izbę, aby zmienić ustawę o przedsiębiorstwie państwowym, która pozwoli Marszałek: wkroczyć do przedsiębiorstwa państwowego kontro- lerom ministra skarbu państwa i sprawdzić, co dzie- A jeżeli pan poseł Suski jest oprócz tego zaintere- je się w tej spółce. Mam nadzieję, że państwo nie sowany opiniami prawników, to z całym szacunkiem będziecie głosowali przeciw. (Oklaski) 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 32. porządku dziennego – głosowanie 345

Marszałek: W głosowaniu wzięło udział 362 posłów. Za oddano 361 głosów, przeciw – 1, nikt się nie wstrzymał Dziękuję. od głosu. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Poprawki od 5. do 8. zgłoszono do art. 2 projektu prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ustawy nowelizującej, zawierającego zmiany do usta- Kto jest przeciw? wy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji Kto się wstrzymał? w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenerge- W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za odda- tycznego. no 125 głosów, przeciw – 208, 23 osoby wstrzymały W poprawce 5. do art. 3 ust. 3 ustawy nowelizo- się od głosu. wanej wnioskodawcy proponują, aby suma akcji spół- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ki konsolidującej udostępnionych uprawnionym pra- W poprawce 2. do art. 4b ustawy o komercjalizacji cownikom spółek konsolidowanych i ich spadkobier- i prywatyzacji wnioskodawcy przez dodanie ust. 5 com oraz uprawnionym akcjonariuszom, na zasadach proponują, aby przepisy, o których mowa w ust. 1 i 2, określonych w ustawie, nie mogła przekroczyć 15% stosować odpowiednio do nieodpłatnego zbycia akcji liczby akcji objętych przez Skarb Państwa w spółce posiadanych przez jednostkę samorządu terytorial- konsolidującej w zamian za wniesione akcje spółki nego lub związek jednostek samorządu terytorialne- konsolidowanej. go na rzecz innej jednostki samorządu terytorialnego Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. lub związku jednostek samorządu terytorialnego, Przystępujemy do głosowania. przy czym kompetencje ministra właściwego do Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- spraw Skarbu Państwa w zakresie zbywania akcji prawki 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wykonuje organ wykonawczy jednostki samorządu Kto jest przeciw? terytorialnego lub związku jednostek samorządu te- Kto się wstrzymał? rytorialnego. W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za odda- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. no 361 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie Przystępujemy do głosowania. wstrzymał. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. prawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poprawkę 6. już rozpatrzyliśmy. Kto jest przeciw? W poprawce 7. do art. 5 ust. 1 ustawy nowelizo- Kto się wstrzymał? wanej wnioskodawcy proponują, aby uprawnieni pra- W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za oddano cownicy spółek konsolidowanych oraz uprawnieni 239 głosów, przeciw – 121, nikt się nie wstrzymał. akcjonariusze mogli skorzystać z prawa zamiany po- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. siadanych akcji spółki konsolidowanej na akcje spół- W poprawkach: 3. do art. 38c ust. 5 pkt 3 ustawy ki konsolidującej, o ile złożą pisemne oświadczenie o o komercjalizacji i prywatyzacji oraz 6. do art. 4 ust. zamiarze dokonania zamiany wszystkich posiada- 4 ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa nych akcji. akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektro- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. energetycznego wnioskodawcy proponują inne okre- Przystępujemy do głosowania. ślenie terminu, o którym mowa w tych przepisach. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. prawki 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem W głosowaniu wzięło udział 359 posłów. Za oddano poprawek 3. i 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć 358 głosów, przeciw – 1 głos, nikt się nie wstrzymał. przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto jest przeciw? W poprawce 8. do art. 11 ust. 1 ustawy nowelizo- Kto się wstrzymał? wanej wnioskodawcy proponują zmianę o charakte- W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za odda- rze redakcyjnym. no 358 głosów, przeciw – 3, nikt się nie wstrzymał od Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. głosowania. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- W poprawce 4. do art. 1 projektu ustawy noweli- prawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zującej wnioskodawcy proponują skreślić pkt 18. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. W głosowaniu wzięło udział 359 posłów. Za oddano Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- 357 głosów, przeciw – 2 głosy, nikt się nie wstrzymał. prawki 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto jest przeciw? W poprawce 9. do art. 3 projektu ustawy noweli- Kto się wstrzymał? zującej wnioskodawcy, przez dodanie nowego ust. 1, 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 346 Punkt 32. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Poseł Stanisław Wziątek: proponują, aby w spółkach, w których przed dniem Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po- wejścia w życie niniejszej ustawy powstało prawo do słowie! Panie Ministrze! Dla nas zdecydowanie waż- nieodpłatnego nabycia akcji, a Skarb Państwa zbył niejsze od spraw formalnych, proceduralnych, jest pierwsze akcje na rzecz uprawnionych pracowników, rozwiązanie merytoryczne. Ta decyzja, panie mini- do realizacji uprawnień do nieodpłatnego nabycia strze, którą pan zaproponował Wysokiej Izbie, jest akcji stosować przepisy dotychczasowe. jedną z lepszych, które rząd podjął. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. (Głos z sali: Brawo.) Przystępujemy do głosowania. Prywatyzowanie czy komercjalizowanie na tym Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- etapie, w sytuacji kryzysu gospodarki światowej, by- prawki 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. łoby poważnym błędem. Mamy zaufanie do pana ministra i chcemy, panie ministrze, panu ufać, że uda Kto jest przeciw? się tę decyzję wdrożyć w życie na tym kolejnym etapie Kto się wstrzymał? procedowania. Czy jest to decyzja taktyczna, panie W głosowaniu wzięło udział 359 posłów. Za odda- ministrze, odsuwająca w czasie podjęcie decyzji, czy no 359 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie jest to przemyślana strategia rządu, który chce się wstrzymał. obrócić twarzą do morza i wspierać gospodarkę mor- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. ską? Ten jedyny tak duży podmiot, jaki funkcjonuje W poprawce 10. do art. 4 ust. 1 projektu ustawy w gospodarce polskiej, Polska Żegluga Morska, za- nowelizującej wnioskodawcy proponują, aby art. 38c sługuje na wsparcie i na dalsze funkcjonowanie w tej ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji stosować od- formie prawnej, w której w tej chwili działa, czyli jako powiednio do zbywania spadkobiercom osób upraw- przedsiębiorstwo państwowe. To uspokaja nastroje w nionych akcji spółek, jeżeli ich prawo do nieodpłatne- bardzo trudnej sytuacji, kiedy podejmujemy decyzje go nabycia akcji wygasło wskutek upływu terminu, restrukturyzujące inne branże, inne ﬁrmy z obszaru o którym mowa w art. 38 ust. 2 tej ustawy w dotych- gospodarki morskiej. To także uspokaja nastroje czasowym brzmieniu, w okresie 40 miesięcy przed wszystkich pracowników Polskiej Żeglugi Morskiej. dniem wejście w życie niniejszej ustawy. Bardzo proszę o odpowiedź, czy to jest taktyka, czy Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. strategia działania. (Oklaski) Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy- Marszałek: cisk. Dziękuję. Kto jest przeciw? Rozumiem, że pan minister złożył oświadczenie, Kto się wstrzymał? które chyba wyczerpuje wszystkie wątpliwości. W W głosowaniu wzięło udział 359 posłów. Za odda- związku z tym możemy przejść do głosowania nad no 359 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie całością projektu. wstrzymał. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. jektu ustawy. W poprawce 11. wnioskodawcy proponują skreślić Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w art. 6 projektu ustawy nowelizującej. całości projektu ustawy o zmianie ustawy o komer- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. cjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach na- Przystępujemy do głosowania. bywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konso- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- lidacji spółek sektora elektroenergetycznego, w prawki 11., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy- brzmieniu proponowanym przez Komisję Skarbu cisk. Państwa, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce Kto jest przeciw? podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za odda- W głosowaniu wzięło udział 354 posłów. Za oddano 355 głosów, przeciw – 1 głos, nikt się nie wstrzy- no 236 głosów, przeciw – 118 głosów, nikt się nie mał od głosu. wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Przystępujemy do głosowania nad całością pro- ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy jektu ustawy. o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w Do zadania pytania zgłosiła się jedna osoba. procesie konsolidacji spółek sektora elektroenerge- Dalszych zgłoszeń nie widzę. tycznego. Zamykam listę. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. Proszę bardzo, pytanie zada pan poseł Stanisław porządku dziennego: Zmiany w składach osobo- Wziątek. wych komisji sejmowych (druk nr 1365). 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Punkt 29. porządku dziennego – głosowanie. Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe 347

Marszałek regulują niektóre kwestie związane ze stosowaniem prawa właściwego. Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 re- Projekt opiera się na założeniu, że do zadań prawa gulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu prywatnego międzynarodowego należy rozgranicze- Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w nie sfer działania różnych systemów prawnych w składach osobowych komisji sejmowych. przestrzeni, sprawiedliwe i harmonijne usuwanie Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos kolizji między nimi przy użyciu norm kolizyjnych, w sprawie przedstawionych propozycji? które zapewnią przewidywalność i jednolitość roz- Nikt się nie zgłasza. strzygnięć. Określa on prawo właściwe dla stosun- Przystępujemy zatem do głosowania. ków osobistych i majątkowych w zakresie prawa Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zmian prywatnego, w tym prawa handlowego i rodzinnego, w składach osobowych komisji sejmowych, w brzmie- oraz reguluje kwestie związane z odszukaniem, usta- niu proponowanym w druku nr 1365, zechce pod- leniem treści i stosowaniem prawa właściwego. Jego nieść rękę i nacisnąć przycisk. postanowienia odnoszą się także do umownych sto- Kto jest przeciw? sunków pracy w zakresie nieuregulowanym rozpo- Kto się wstrzymał? rządzeniem w sprawie prawa właściwego dla zobo- W głosowaniu wzięło udział 341 posłów. Za odda- wiązań umownych, czyli rozporządzeniem Rzym I. no 332 głosy, przeciw – 1 głos, 8 osób wstrzymało się Projektowany akt nie obejmuje stosunków z za- od głosu. kresu prawa wekslowego i czekowego, bo dziedzinom Stwierdzam, że Sejm dokonał zmian w składach tym poświęcone są oddzielne ustawy, Prawo wekslo- osobowych komisji sejmowych. we i Prawo czekowe, które obejmują łącznie regulację Dziękuję. merytoryczną i kolizyjnoprawną. Pozostaną one w mocy także po uchwaleniu nowej ustawy Prawo pry- Dwie minuty przerwy technicznej. watne międzynarodowe. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 46 Pozwolę sobie przedstawić najważniejsze założe- do godz. 13 min 50) nia projektu. Projekt opiera się na założeniu, że do zadań prawa prywatnego międzynarodowego należy rozgraniczenie sfer działania różnych systemów Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: prawnych w przestrzeni i sprawiedliwie i harmonijne usuwanie kolizji pomiędzy nimi przy użyciu norm kolizyjnych zapewniających przewidywalność i jed- Wznawiam posiedzenie. nolitość rozstrzygnięć. Ponadto w projekcie znajdują Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. się przepisy, które w określonych przypadkach – w porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- razie trudności w odszukaniu prawa właściwego przy wego projektu ustawy Prawo prywatne między- użyciu łączników obiektywnych – nakazują stosowa- (druk nr 1277) narodowe . nie prawa najściślej związanego z ocenianym stosun- O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w kiem. W projektowanym akcie zawarto również ogól- Ministerstwie Sprawiedliwości pana Łukasza Rędzi- ną wskazówkę dotyczącą sposobu wypełnienia luk niaka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu przepisów prawa prywatnego międzynarodowego. ustawy. Wskazówka posługuje się kryterium najściślejszego Proszę bardzo. związku. Jest to novum, nie występuje to bowiem w ustawie z 1965 r. Pojęcie prawa ojczystego zostało w projekcie uży- Podsekretarz Stanu te tylko w odniesieniu do osób fizycznych. Prawem w Ministerstwie Sprawiedliwości ojczystym danej osoby fizycznej jest prawo państwa, Łukasz Rędziniak: którego jest ona obywatelem. Obywatelstwo wystę- puje w tym projekcie w roli podstawowego łącznika Szanowny panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pro- personalnego. Odgrywa ono, jako łącznik, dominują- jekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe, który cą rolę w zakresie prawa osobowego, stosunków ro- mam zaszczyt w imieniu rządu prezentować, został dzinnych i spraw spadkowych. opracowany w Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywil- W sytuacji wielorakiego obywatelstwa projekt nego. Zmierza on do zharmonizowania krajowego powtarza regułę zawartą w art. 2 ustawy z 1965 r. unormowania międzynarodowego prawa prywatnego zgodnie z którą, jeżeli ustawa przewiduje właści- z prawem Unii Europejskiej, a także do jego unowo- wość prawa ojczystego, obywatel polski podlega cześnienia i usunięcia luk występujących w aktualnie temu prawu, nawet gdy prawo innego państwa obowiązującej ustawie z dnia 12 listopada 1965 r. uznawało go za obywatela tego państwa. Z kolei w Prawo prywatne międzynarodowe. stosunku do cudzoziemców mających obywatelstwo Projektowana ustawa obejmuje swym zasięgiem dwóch lub więcej państw projekt każe stosować pra- wszelkie stosunki prawno-prywatne. Jej normy wo ojczyste tego państwa, z którym dana osoba jest wskazują prawo dla danego stosunku prawnego oraz najściślej związana. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 348 Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie ność deliktowa za działanie lub zaniechanie władz Sprawiedliwości Łukasz Rędziniak publicznych. W przepisach dotyczących prawa rzeczowego po- W projekcie posłużono się zarówno łącznikiem wtórzona została reguła ogólna posługująca się łącz- miejsca zamieszkania, jak i łącznikiem miejsca zwy- nikiem miejsca położenia przedmiotu praw rzeczo- kłego pobytu. Oba te pojęcia są sobie bliskie, jedna- wych. W projekcie wprowadzono jednak oddzielne kowoż nie są tożsame. Pojęcia te są w prawie pry- regulacje dotyczące praw na niektórych środkach watnym rozumiane w sposób autonomiczny, nieza- transportu, praw na rzeczach w transporcie, praw leżny od tego, jak są one rozumiane na tle innych zapisanych w systemie rachunku papierów warto- ustaw prawa krajowego; nie tylko w prawie admini- ściowych czy też rewindykacji dóbr kultury wywie- stracyjnym czy w postępowaniu cywilnym, lecz rów- zionych do innego państwa. Rozwiązanie zapropono- nież w prawie cywilnym materialnym. Uwzględniać wane w ostatniej kwestii stara się poszerzyć możli- trzeba przy tym rolę, jaką spełniają w prawie pry- wości prawne osób dochodzących ochrony. watnym międzynarodowym, a więc to, że są łączni- Nowość stanowi zawarta w projekcie regulacja kami personalnymi, służącymi do wskazania prawa praw własności intelektualnej, w której posłużono się właściwego. łącznikiem miejsca korzystania z takiego prawa. W Doceniając walory wyboru prawa jako sposobu kwestii ochrony praw własności intelektualnej prze- określania prawa właściwego, w projekcie znacząco widziano bowiem właściwość prawa, na podstawie poszerzono zasięg jego dopuszczalności; obejmuje to którego dochodzi się ochrony. majątkowe stosunki małżeńskie, sporządzenie testa- Duże różnice występują pomiędzy dotychczaso- mentu, pełnomocnictwo czy umowy o arbitraż. W wym i proponowanym unormowaniem dotyczącym projekcie znalazły się także ogólne przepisy dotyczą- stosunków osobistych i majątkowych małżonków. W ce wyboru prawa właściwego. Odnoszą się one do projekcie dopuszczono mianowicie możliwość doko- wszystkich przypadków wyboru prawa. nania przez małżonków wyboru prawa właściwego Projektowany akt w kwestii określenia prawa dla swych stosunków majątkowych, a także dla za- właściwego dla zobowiązań umownych odsyła do roz- wartej przez nich majątkowej umowy małżeńskiej. porządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w Wzbogacono kaskadę łączników w przypadku braku sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umow- wspólnego prawa ojczystego małżonków. Unormowa- nych, czyli rozporządzenia Rzym I. Jednocześnie do no też właściwość prawa dla ochrony osoby trzeciej spraw nieobjętych zakresem zastosowania rozporzą- wchodzącej w stosunki umowne z małżonkiem. W dzenia (są to kwestie typu: zdolność do zawarcia zakresie rozwiązania małżeństwa (rozwodu) czy też umowy o pracę, uprawnienia pracownika wobec pra- separacji utrzymano zasadę właściwości wspólnego prawa ojczystego małżonków. Subsydiarną właści- codawcy z tytułu prawa własności przemysłowej) wość prawa polskiego zastrzeżono jednak na wypa- tudzież wyłączonych z zakresu tego aktu (np. umowy dek, gdy prawo obecnie nie przewiduje ani rozwodu, ubezpieczenia wynikające z operacji prowadzonych ani separacji dla niepogarszania sytuacji. przez organizacje niebędące zakładami) projektowa- Nowością w przepisach o przysposobieniu jest ny akt nakazuje stosować przepisy rozporządzenia unormowanie właściwości prawa, w sytuacji gdy Rzym I. Projekt ustanawia tutaj jednostronną normę przysposobienia wspólnego dokonują małżonkowie kolizyjną nakazującą stosować prawo polskie do niemający obywatelstwa tego samego państwa. Prze- umów ubezpieczenia, co do których obowiązek ubez- pis o właściwości prawa dla obowiązków alimenta- pieczenia nakłada prawo polskie. Za wyłączeniem cyjnych zawiera odesłanie do postanowień konwencji wyboru prawa dla tych umów przemawia ich silny haskiej o prawie właściwym dla zobowiązań alimen- związek z polskim obszarem prawnym. Jednostronny tacyjnych z 1973 r. charakter tej normy kolizyjnej jest wyrazem stano- Jeżeli chodzi o zmiany w innych przepisach, to wiska, zgodnie z którym normy kolizyjne polskiej przepisy końcowe projektu przewidują uchylenie art. ustawy nie powinny rozstrzygać o wyłączeniu wybo- 6 ustawy Kodeks pracy, art. 2 ustawy o pracy na mor- ru prawa w zakresie umów ubezpieczenia, co do któ- skich statkach handlowych oraz art. 10 ustawy Pra- rych obowiązek ubezpieczenia nakłada prawo obcego wo lotnicze. Problematyka prawa właściwego w ob- państwa członkowskiego. rębie stosunków pracy, zawarta w tych przepisach, Co więcej, w związku z przyjęciem przez Wspól- jest uregulowana zarówno w art. 8 rozporządzenia noty Europejskie rozporządzenia Parlamentu Euro- Rzym I, jak i w art. 6 konwencji rzymskiej z 1980 r. pejskiego i Rady określającego prawo właściwe dla o prawie właściwym dla zobowiązań umownych, któ- zobowiązań pozaumownych, czyli rozporządzenia ra jest już przez Polskę ratyﬁkowana. Podobne wzglę- Rzym II, w projekcie ustawy ograniczono się do ode- dy uzasadniają także uchylenie art. 13 Prawo lotnicze słania do przepisów tego rozporządzenia. Jednocze- oraz art. 359 Kodeks morski. Ani rozporządzenie śnie unormowano kwestie, które zostały wyłączone Rzym I ani konwencja rzymska nie wyłączają bo- z zakresu stosowania rozporządzenia; są to np. zo- wiem z zakresu swego zastosowania stosunków bowiązania pozaumowne powstające w przypadku umownych związanych z transportem morskim lub naruszenia dóbr osobistych czy też odpowiedzial- lotniczym, ani też umów o budowę statku. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe 349

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Krzysztof Brejza: Sprawiedliwości Łukasz Rędziniak Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wejście w życie rozporządzenia Rzym I spowodu- Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego je, że tracą rację bytu normy kolizyjne zamieszczone Platformy Obywatelskiej przypadł mi zaszczyt przed- w art. 129 ust. 3–5 oraz w art. 130 ustawy o działal- stawienia stanowiska naszego klubu w sprawie rzą- ności ubezpieczeniowej. Projekt przewiduje zatem dowego projektu ustawy Prawo prywatne międzyna- uchylenie tych przepisów. rodowe, zawartego w druku nr 1277. Z kolei zbliżająca się data wejścia w życie posta- Dotychczas obowiązująca ustawa Prawo prywat- nowień rozporządzenia Rzym II uzasadnia uchylenie ne międzynarodowe została uchwalona już przeszło art. 357 i 358 ustawy Kodeks morski oraz art. 12 40 lat temu. Od tego czasu sfery życia przez nią re- ustawy Prawo lotnicze. Rozporządzenie to bowiem gulowane uległy zasadniczym przemianom, zwłasz- nie wyłącza ze swojego zakresu zastosowania zagad- cza ze względu na transformację ustrojową, wprowa- nień objętych tymi przepisami. dzenie gospodarki rynkowej, otwarcie granic czy też Konieczność uchylenia art. 3 ust. 2 ustawy o ubez- wstąpienie Polski do Unii Europejskiej. Jednocześnie pieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym należy zaznaczyć, że obecnie obowiązująca ustawa Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpie- od początku zawierała liczne luki. Nie wszystkie spo- czycieli Komunikacyjnych wynika z nowej regulacji śród nich udało się usunąć poprzez uchwalone do- art. 30 projektu, który przewiduje właściwość prawa tychczas nowelizacje i ratyﬁkowane konwencje mię- polskiego dla umów ubezpieczenia, co do których pra- dzynarodowe. Wraz ze zmianami stosunków społecz- wo polskie przewiduje obowiązek zawarcia umowy nych i gospodarczych pojawiały się kolejne obszary ubezpieczenia. wymagające regulacji. Wśród proponowanych roz- Jeżeli chodzi o wejście w życie przepisów, jako wiązań uzupełniających te braki należy wymienić: datę wejścia w życie projektowanego aktu przewi- uregulowanie ubezwłasnowolnienia cudzoziemca dziano dzień 17 grudnia 2009 r., dając odpowiedni przez sąd polski, doprecyzowanie kwestii związanych czas na vacatio legis. Jest to bowiem moment wejścia z imieniem i nazwiskiem, ochroną dóbr osobistych, w życie rozporządzenia Rzym I. Należy tu dokonać pełnomocnictwem, skutkami prawnymi złożenia zastrzeżenia, rozporządzenie dotyczące prawa wła- oferty, papierami wartościowymi, przelewem wierzy- ściwego dla zobowiązań pozaumownych, czyli Rzym telności i przejęciem długu, zapisem na sąd polubow- II, stosować się będzie już od dnia 11 stycznia 2009 r., ny oraz ochroną własności intelektualnej. od tego dnia bowiem będzie obowiązywała przyjęta Warto podkreślić, iż zadaniem Prawa prywatnego w projektowanej ustawie regulacja, zgodnie z którą międzynarodowego jest określenie właściwych regu- prawem właściwym dla zobowiązania ze zdarzenia lacji dla stosunków osobistych i majątkowych w za- niebędącego czynnością prawną określa rozporządze- kresie prawa prywatnego w sprawach z tzw. elemen- nie dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań potem zagranicznym. Przedmiotowa regulacja obejmu- zaumownych. Z kolei we wchodzących w życie 11 je zatem stosunki wywodzące się z prawa handlowe- stycznia 2009 r. art. 18, 20 i 28, uregulowano kwestie go, rodzinnego i prawa pracy. Ustawa nie normuje pozostające poza zakresem rozporządzenia Rzym II, natomiast jurysdykcji sądów ani właściwości innych to jest właściwości prawa w przypadku naruszenia organów, na przykład konsulów. Kwestie te zostaną dóbr osobistych oraz ustalenia prawa właściwego dla uregulowane w przygotowywanej właśnie nowelizacji odpowiedzialności cywilnej za działania i zaniecha- Kodeksu postępowania cywilnego. Z kolei międzyna- nia organów władzy publicznej. rodowe postępowanie polubowne jest już uregulowa- To tylko niektóre z zaproponowanych rozwiązań, ne w K.p.c. (przedmiotowy projekt ustawy zawiera przedstawione w sposób dość ogólny. Szczegółowe jedynie dwa artykuły normujące właściwość prawa omówienie projektowanych regulacji zostało zawarte dla zapisu na sąd polubowny), natomiast międzyna- w uzasadnieniu do projektu. Niniejszym proszę Wy- rodowe aspekty prawa wekslowego i czekowego są soką Izbę o jego uchwalenie. Dziękuję bardzo za uwa- rozstrzygnięte przez osobne ustawy, czyli Prawo we- gę. (Oklaski) kslowe i Prawo czekowe. Normy kolizyjne omawianej ustawy opierają się na wielu kategoriach łączników, czyli elementów łą- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: czących dany stosunek prawny z określonym systemem prawnym. W sprawach z zakresu prawa osobo- Dziękuję bardzo panu ministrowi. wego, rodzinnego i spadkowego podstawowe znacze- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem ponie ma łącznik o charakterze personalnym, jakim rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad- jest obywatelstwo. Co do zasady w sprawach z wyżej czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń wymienionych kategorii zastosowanie znajdują więc w imieniu kół. prawo ojczyste osoby, której dany stosunek prawny Otwieram dyskusję. dotyczy. Przez prawo ojczyste rozumie się prawo pań- W imieniu klubu Platforma Obywatelska głos za- stwa, którego konkretny człowiek jest obywatelem. bierze pan poseł Krzysztof Brejza, proszę bardzo. Zaznaczyć przy tym należy, że obywatele polscy, ma- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 350 Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe

Poseł Krzysztof Brejza kodawcy w chwili jego śmierci. Otwiera ona jedno- cześnie drogę do poddania sprawy spadkowej prawu jący równocześnie obywatelstwo innego państwa, miejsca zamieszkania spadkodawcy lub prawu miej- traktowani są przez przedmiotową ustawę wyłącznie sca jego zwykłego pobytu według jego wyboru. jako obywatele polscy. Natomiast do obcokrajowców Wysoka Izbo! Podsumowując, przedmiotowy pro- będących obywatelami więcej niż jednego państwa jekt ustawy stanowi kompleksowy zbiór norm koli- obcego przedłożona ustawa nakazuje stosować prze- zyjnych, który w sposób zadowalający określi właści- pisy prawa tego spośród tych państw, z którym dany wość regulacji dla stosunków z zakresu prawa pry- cudzoziemiec jest najściślej związany. Ponadto usta- watnego w sprawach z elementem zagranicznym. wa przewiduje wiele sytuacji, w których to do osoby Wobec powyższego Klub Parlamentarny Platformy uprawnionej, bądź osób uprawnionych, będzie nale- Obywatelskiej z pełnym przekonaniem popiera oma- żał wybór prawa właściwego. Będzie tak na przykład wiany rządowy projekt ustawy. Dziękuję serdecznie. w przypadku naruszenia dóbr osobistych. Uprawnie- (Oklaski) nie takie będzie posiadał poszkodowany, w przypadku udzielenia pełnomocnictwa, osoba go udzielająca: w stosunku do spadku – spadkodawca, a w odniesie- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: niu do stosunków majątkowych małżeńskich – mał- żonkowie. Dziękuję bardzo. Z kolei w odniesieniu do osób prawnych podsta- O przedstawienie stanowiska klubu Prawo i Spra- wowym łącznikiem pozostaje siedziba. Jednak gdy wiedliwość proszę pana posła Karola Karskiego. prawo państwa, w którym osoba prawna ma siedzibę, dopuszcza możliwość, by działała ona na podstawie prawa innego państwa, na podstawie przedłożonej Poseł Karol Karski: ustawy będzie możliwe zastosowanie tego ostatniego systemu prawnego. Podobnie w odniesieniu do waż- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ności form czynności prawnych, nadal ma znajdować Proponowany projekt ma zastąpić dotychczas obo- zastosowanie prawo państwa, w którym czynność wiązującą ustawę z 12 listopada 1965 r. Prawo pry- prawna jest dokonywana, a w odniesieniu do przedaw- watne międzynarodowe. Jak wskazują wnioskodaw- nienia – prawo właściwe dla roszczenia. cy, dotychczasowa regulacja ma szereg wad, szereg Nowymi rozwiązaniami są natomiast uregulowa- słabych stron. Wśród nich znajduje się pozostawienie nia dotyczące własności intelektualnej. Rolę łącznika zbyt wielu obszarów legislacji bez regulacji prawnej. pełni w tym wypadku miejsce korzystania z własno- Dotyczy to m.in. dóbr osobistych osób ﬁzycznych i ści intelektualnej. Natomiast przy ochronie praw prawnych, pełnomocnictwa, praw z zakresu własno- wynikających z własności intelektualnej zastosowa- ści intelektualnej, czynności prawnych odnoszących nie znajdzie prawo, na podstawie którego dochodzi się do stosunków cywilnoprawnych już istniejących się ochrony. takich jak przelew wierzytelności, przejęcie długu. Proponowane jest również istotne zmodyﬁkowa- Do słabości dotychczasowych regulacji należy zali- nie regulacji dotyczących instytucji małżeństwa i czyć również archaiczne unormowanie właściwości małżeńskich stosunków majątkowych. Zachowana prawa w zakresie zobowiązań umownych, m.in. do- została zasada ogólna, stanowiąca, iż o możliwości puszczenie jedynie tzw. ograniczonego prawa wybo- zawarcia małżeństwa rozstrzyga w stosunku do ru, zbyt wąskie wykorzystanie wyboru prawa jako każdej ze stron jej prawo ojczyste. Poszerzono nato- sposobu określenia prawa właściwego, brak w usta- miast możliwość dopełnienia wymagań co do form wie specjalnych kolizyjnoprawnych instrumentów małżeństwa zawieranego poza granicami Polski służących do ochrony strony słabszej stosunku praw- przez dopuszczenie możliwości zastosowania prawa nego jak konsument, pracownik, poszkodowany, nie- miejsca zamieszkania lub prawa miejsca zwykłego liczne uniki legislacyjne polegające na posługiwaniu pobytu takiego samego dla obu nupturientów, czyli się przepisami odsyłającymi, będące źródłem łami- osób przystępujących do zawarcia związku małżeń- główek interpretacyjnych, brak norm korygujących skiego. Przewiduje się też uelastycznienie regulacji zakres zastosowania przepisów ujętych ogólnie i syn- dotyczących stosunków majątkowych małżeńskich. tetycznie, co jest źródłem trudności w trakcie stoso- Projekt ustawy pozostawia małżonkom stosunkowo wania prawa, stosowanie przepisów kolizyjnych ze szerokie możliwości wyboru prawa, które ma regu- szkodą dla ich elastyczności. Wykorzystano tylko w lować ich stosunki majątkowe małżeńskie. Zgodnie niewielkim stopniu łączniki złożone prowadzące do z art. 50 małżonkowie mogą mianowicie poddać alternatywnego, kumulatywnego, fakultatywnego, swoje stosunki majątkowe prawu ojczystemu jedne- posiłkowego lub kaskadowego wskazania prawa wła- go z nich albo prawu państwa, w którym jedno z ściwego, a także nieliczne wypadki nadmiernego fa- nich miało miejsce zamieszkania lub miejsce zwy- woryzowania właściwości legis fori. kłego pobytu. Proponowana regulacja dotyka także pewnych Omawiana ustawa zachowuje zasadę, iż w spra- sfer z zakresu prawa Unii Europejskiej. Regulacje wach spadkowych właściwe jest prawo ojczyste spad- przyjmowane w obrębie Unii Europejskiej w coraz 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe 351

Poseł Karol Karski Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Ten projekt ma zostać skierowany do Komisji Sprawiedliwości i Praw szerszym zakresie wchodzą w materię prawa prywat- Człowieka. Biorąc pod uwagę fakt, iż ta materia jest nego międzynarodowego. Mówimy niekiedy już o w coraz większym zakresie materią również prawa europejskim prawie prywatnym międzynarodowym. europejskiego, chciałbym zgłosić wniosek, aby pro- Mamy do czynienia z rozporządzeniem z 11 lipca jekt ten dodatkowo został skierowany do Komisji do 2007 r. dotyczącym prawa właściwego dla zobowią- Spraw Unii Europejskiej, tak aby obie komisje łącz- zań pozaumownych, tzw. Rzym II, czy też Rzym I – nie go rozpatrywały. Dziękuję bardzo. (Oklaski) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych. To coraz szersze wchodzenie Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: prawa europejskiego w materię prawa prywatnego międzynarodowego niekiedy służy uzasadnianiu tezy Dziękuję bardzo. co do braku konieczności przyjmowania nowej, cało- W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł ściowej regulacji w zakresie prawa prywatnego mię- Stanisław Rydzoń, proszę bardzo. dzynarodowego. Myślę jednak, że nie powinniśmy pasywnie czekać na zagospodarowanie tego obszaru przez prawo europejskie, biorąc pod uwagę fakt, że Poseł Stanisław Rydzoń: prawo europejskie reguluje w tej chwili tylko bardzo selektywnie niektóre wąskie odcinki prawa prywat- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- nego międzynarodowego. Inna jest także praktyka strze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedsta- europejska, poszczególne państwa członkowskie Unii wiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy Europejskiej przyjmują swoje własne, nowe regulacje Prawo prywatne międzynarodowe, druk nr 1277. z zakresu prawa prywatnego międzynarodowego. Celem projektu ustawy jest zastąpienie dotych- Włochy uczyniły to w roku 1995, Niemcy przyjęły czas obowiązującej ustawy z dnia 12 listopada 1965 r. kilka ustaw w tym zakresie, poczynając od roku Prawo prywatne międzynarodowe, która nie odpowia- 1986, Belgia – w 2004 r., Bułgaria w 2005 r. da już obecnym podstawom ustroju politycznego i spo- Projekt ten, choć wniesiony przez rząd, został łeczno-gospodarczego Polski. Nadto w okresie 43 lat przygotowany nie przez urzędników, a przez grono obowiązywania tej ustawy zmieniły się zupełnie także wybitnych naukowców, członków Zespołu prawa pry- inne uwarunkowania, jak na przykład międzynarodo- watnego międzynarodowego wyłonionych w ramach wy ruch osobowy czy przepływ kapitału towarów i Komisji Kodyﬁkacyjnej Prawa Cywilnego. Zespół ten usług. Projekt ustawy uwzględnia te zmiany, jak rów- złożony z wybitnych przedstawicieli nauki prawa cy- nież trwający proces integracji europejskiej. Zmierza wilnego, prawa prywatnego międzynarodowego, pra- on także do zharmonizowania, jak podają autorzy, cował pod przewodnictwem profesora Maksymiliana prawa krajowego w tym dziale z prawem wspólnoto- Pazdana. W skład tego zespołu wchodzili profesoro- wym. Uczestnikiem tych procesów jest Polska i jej wie: Jan Ciszewski, Tadeusz Ereciński, Andrzej Mą- obywatele. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych czyński, Paul Meijknecht, Tadeusz Pajor, Jerzy Po- została włączona do traktatu ustanawiającego Wspól- czobut, Wojciech Popiołek, Maciej Szpunar, Stanisław notę Europejską. Część uregulowań wspólnota już Sołtysiński, Maciej Tomaszewski, Maria Anna Za- przyjęła, gdyż od 11 stycznia 2009 r. ma być stosowa- chariasiewicz i Kazimierz Zawada. To grono osób ne w państwach wspólnoty rozporządzenie Parlamen- gwarantuje, że mamy do czynienia z bardzo dobrą tu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r., nazy- propozycją legislacyjną. wane w skrócie Rzym II, które dotyczy prawa właści- Biorąc to pod uwagę, projekt ten zasługuje na po- wego dla zobowiązań pozaumownych. Inne, jak unor- parcie, aczkolwiek konieczne będą jeszcze prace w mowanie zobowiązań umownych, zawarte w rozporzą- komisjach. Chciałbym zwrócić uwagę na jedną oko- dzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 liczność, iż przed II wojną światową wszelkiego rodza- czerwca 2008 r., nazywane Rzym I, państwa Unii po- ju regulacje kodeksowe, odpowiadające regulacji cało- winny przyjąć do 2011 r. W przypadku alimentów i ściowej pewnej dziedziny prawa, były przyjmowane w rozwodów, majątkowych ustrojów małżeńskich oraz formie rozporządzeń prezydenta Rzeczypospolitej z spraw spadkowych daty przyjęcia rozwiązań praw- mocą ustawy właśnie po to, aby Sejm nie wprowadzał nych jeszcze nie ustalono. nowych rozwiązań, które by dekomponowały tę głów- Uzasadnienie projektu ustawy zawiera wyliczenie ną myśl przewodnią, która leżała u podstawy przyję- słabych stron obowiązującego Prawa prywatnego cia regulacji przez jej rzeczywistych autorów. Sądzę, międzynarodowego. Jest ich wiele, ale nie ma się cze- że powinniśmy jak najmniejszych zmian dokonywać mu dziwić, jeśli prawo to obowiązuje, jak wspomnia- w tym projekcie, aczkolwiek moglibyśmy się przyjrzeć łem, bez większych zmian już 43 lata. na przykład uwagom zgłoszonym przez jednego ze Autorzy projektu, czyli Komisja Kodyﬁkacyjna współautorów – profesora Mączyńskiego, który propo- Prawa Cywilnego stwierdzają, że Sejm winien uchwa- nował jeszcze zastanowienie się nad ulepszeniem tego lić nowe Prawo prywatne międzynarodowe, nie pa- projektu w pewnych sferach. trząc wyłącznie na aktywność legislacyjną Wspólno- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 352 Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe

Poseł Stanisław Rydzoń W art. 53–54 uregulowano stosunki między rodzicami a dzieckiem. Stosunki osobiste i majątkowe ty Europejskiej, która zajmuje się tym prawem wy- między rodzicami a dzieckiem mają podlegać prawu cinkowo, z różnym stopniem natężenia pracy. ojczystemu dziecka. Temu prawu podlegać ma także Zgodnie z intencjami autorów projektu jego zada- ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, ale niem jest określenie prawa właściwego dla stosun- z chwili jego urodzenia oraz uznanie dziecka poczę- ków osobistych i majątkowych w zakresie prawa tego z chwili jego uznania. prywatnego oraz uregulowanie kwestii związanych W art. 57 noweli ustalono, że prawo właściwe dla z odszukaniem, ustaleniem treści i stosowaniem pra- obowiązków alimentacyjnych określa co do zasady wa właściwego. konwencja haska z dnia 2 października 1973 r. W Jego postanowienia odnoszą się także do umow- zakresie spraw spadkowych ustawa daje swobodę nych stosunków pracy w zakresie nieuregulowanym spadkodawcy, by w akcie ostatniej woli określił prawo rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady właściwe dla sprawy spadkowej. Może to być: prawo z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwe- ojczyste, prawo miejsca swojego zamieszkania albo go dla zobowiązań umownych, zwanego, jak wspo- prawo miejsca swojego zwykłego pobytu z chwili do- mniałem, Rzym I. konania tej czynności lub swojej śmierci. W razie Projekt opiera się na założeniu, że do zadań Pra- braku tego wyboru właściwe jest prawo ojczyste wa prywatnego międzynarodowego należy rozgrani- spadkodawcy z chwili jego śmierci. czenie sfer działania różnych systemów prawnych w Wreszcie w art. 62–68 projekt ustawy wprowadza przestrzeni oraz sprawiedliwe i harmonijne usuwanie zmiany w siedmiu innych ustawach, mając na uwadze kolizji między nimi przy użyciu norm kolizyjnych nowe uregulowanie problematyki prawa właściwego. zapewniających przewidywalność i jednolitość roz- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- strzygnięć. strze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica wnoszę W części ogólnej uzasadnienia autorzy zdefinio- o skierowanie projektu ustawy Prawo prywatne mię- wali kilka instytucji prawnych, istotnych dla projek- dzynarodowe (druk nr 1277) do właściwej komisji tu. Mowa jest tu o prawie właściwym, łącznikach celem podjęcia prac legislacyjnych. Dziękuję uprzej- obiektywnych, kryterium najściślejszego związku, mie. (Oklaski) prawie ojczystym, łączniku personalnym, łączniku miejsca zamieszkania, jak i łączniku miejsca zwykłe- go pobytu. Spośród szczegółowych uregulowań pro- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: jektu chciałbym zwrócić uwagę na następujące. W Dziękuję bardzo. projekcie ustawy zdefiniowano pojęcie prawa ojczy- O przedstawienie stanowiska Polskiego Stronnic- stego. Użyto go tylko w odniesieniu do osób fizycz- twa Ludowego proszę pana posła Józefa Zycha. nych. Prawo ojczyste jest prawem państwa, którego jest się obywatelem. Obywatelstwo stanowi zasadni- czy łącznik w prawie rodzinnym czy spadkowym. Poseł Józef Zych: Zgodnie z nowelą, jeśli obywatel polski posiada inne obywatelstwo, to i tak podlega prawu polskiemu jako Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- ojczystemu. W stosunku do cudzoziemców posiadają- mie! Przystępując do bardzo ważnej debaty nad pro- cych kilka obywatelstw projekt ustawy nakazuje jektem ustawy Prawo prywatne międzynarodowe stosować prawo, z którymi są najściślej związani. należy podkreślić, że Polska ma dobre doświadczenia Względem uchodźców ustawa nakazuje stosować pra- legislacyjne w zakresie prywatnego prawa między- wo państwa, w którym mieszkają. W art. 13–18 pro- narodowego. jektu zawarto przepisy dotyczące osób fizycznych. Przypomnę, iż ustawa z dnia 12 listopada 1995 r. Prawu ojczystemu podlegać mają: zdolność prawna i Prawo prywatne międzynarodowe była, jak na ów- zdolność do czynności prawnych, ubezwłasnowolnie- czesne czasy, na wskroś nowoczesna, a jej rozwiąza- nie, stwierdzenie zgonu albo uznanie osoby za nienia odpowiadały standardom światowym. Dowodem obecną, zaginioną lub zmarłą, a także imię i nazwi- tego jest fakt, który był już podnoszony, że przez po- sko osoby fizycznej. O zmianie nazwiska zdecyduje nad 40 lat dobrze służyła Polsce. Dziś na arenie mię- jednakże prawo właściwe dla oceny skutków zdarze- dzynarodowej są nowe okoliczności i nowe sytuacje. nia, które prowadzi do nabycia albo zmiany imienia Przede wszystkim Polska jest członkiem Unii Euro- lub nazwiska. pejskiej i ma obowiązek dostosowania przepisów pry- Zgodnie z art. 18 prawu ojczystemu będą podle- watnego prawa międzynarodowego do przepisów gały także dobra osobiste. W art. 19–20 zawarto za- unijnych. Należy podkreślić, że nie jest to zupełnie pis, że osoba prawna podlega prawu państwa, na nowa regulacja, lecz zmierzająca do unowocześnienia którego terytorium ma siedzibę. Jeżeli jednak prawo polskiego prawa międzynarodowego oraz wypełnie- tego państwa przewiduje właściwość prawa państwa, nia luk w ustawie z dnia 12 grudnia 1965 r. Europej- na podstawie którego osoba prawna została utworzo- skie prawo prywatne międzynarodowe jest w ciągłym na, stosuje się prawo tego państwa. rozwoju. Dotychczasowe działania legislacyjne 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe 353

Poseł Józef Zych nych uregulowaniach Unii Europejskiej, i nie tylko, łącznik miejsca zamieszkania zastępowany jest łącz- Wspólnoty Europejskiej dotyczą jedynie wybranych nikiem miejsca stałego pobytu. Podkreślenia wymaga obszarów prawa prywatnego międzynarodowego, są także to, iż w art. 11 ust. 1 określa się, że w Polsce to: zobowiązania pozaumowne, zobowiązania umow- inaczej niż w niektórych innych państwach sąd z urzę- ne, rozwód i separacja, alimentacja, sprawy majątko- du ustala okoliczności rozstrzygające o właściwości we małżeńskie oraz prawo spadkowe. Poza regula- prawa oraz ustala to, jakie normy prawa międzynaro- cjami wspólnotowymi, na podstawie rozporządzenia dowego są stosowane. Rzym I i Rzym II, pozostały bardzo ważne zagadnie- Wysoki Sejmie, w art. 31 ust. 1 projektu wykorzy- nia, takie jak umowy dotyczące prawa korporacyjne- stana została kompetencja do ustanowienia krajo- go, umowy o arbitraż, odpowiedzialność deliktowa za wych norm kolizyjnych obejmujących umowy ubez- działanie lub zaniechanie władz publicznych oraz pieczenia obowiązkowego wyłączających wybór pra- zobowiązania pozaumowne powstające w razie naru- wa na rzecz właściwości praw członkowskich, a więc szenia dóbr osobistych. Zagadnienia te muszą być, tych, które nakładają obowiązek ubezpieczenia. Tak rzecz jasna, uregulowane przez krajowe normy koli- jest również w Polsce. zyjne. Dobrze się zatem stało, że w pracach nad roz- Wyjątek od tego stanowi natomiast art. 31 ust. 2, patrywanym projektem wzięto pod rozwagę treść który mówi, że jeżeli prawo państwa członkowskiego rozporządzeń Rzym I i Rzym II, zielone księgi, a tak- Europejskiego Obszaru Gospodarczego, które prze- że zgłaszane uwagi dotyczące harmonizacji dalszych widuje obowiązek ubezpieczenia, każe dla umowy wycinków prywatnego prawa międzynarodowego we takiego ubezpieczenia stosować jako właściwe prawo Wspólnocie Europejskiej. tego państwa, to się je stosuje. Zwracam na to szcze- Przechodząc do charakterystyki projektu ustawy gólnie uwagę, gdyż na terenie Polski działa 76 zakła- Prawo prywatne międzynarodowe, należy podkre- dów ubezpieczeń. W większości są to zagraniczne ślić, iż projekt trafnie określa prawo właściwe dla zakłady ubezpieczeń, które mają w Polsce albo sie- stosunków osobistych i majątkowych w zakresie pra- dzibę, albo swój zakład. Co więcej, 18 z tych zakładów wa prywatnego, w tym handlowego i rodzinnego, prowadzi właśnie obowiązkowe ubezpieczenia. Trze- odnosząc się także do umownych stosunków pracy w ba także zauważyć, że w Polsce np. w zakresie ubez- zakresie, w jakim nie zostało to zagadnienie uregu- pieczeń odpowiedzialności cywilnej i następstw nie- lowane w rozporządzeniu Rzym I. Projekt zasadnie szczęśliwych wypadków przeważają tzw. ubezpiecze- nie reguluje jurysdykcji sądów ani właściwości in- nia komunikacyjne, a zatem stosowanie tych norm nych organów, np. przykład konsulów, przyjmując, że jest sprawą bardzo istotną. Za chwilę rozpatrywać sprawy te zostaną uregulowane w znowelizowanym będziemy projekt ustawy dotyczącej działalności go- Kodeksie cywilnym, zresztą zmiany, także o charak- spodarczej w części reasekuracji. Powstaje więc tutaj terze międzynarodowym w odniesieniu do umów również problem prowadzenia tej działalności w for- ubezpieczenia i jurysdykcji polskich sądów, były nie- mie reasekuracji przez zakłady zagraniczne. Tak się dawno przez nas podjęte. akurat składa, że mamy tutaj zbieg trzech różnych Obywatelstwo występuje w roli podstawowego przepisów regulujących sprawę działalności ubezpie- łącznika personalnego. Warto zwrócić uwagę na art. czeniowej na terenie Polski, czyli zmianę w Kodeksie 61, w którym zawarta jest ważna wskazówka, doty- postępowania cywilnego, o której wspomniałem, w cząca sposobu wypełnienia luk w obowiązujących w ustawie o działalności gospodarczej i Prawie prywat- Polsce przepisach Prawa prywatnego międzynarodo- nym międzynarodowym. wego. Należy także zwrócić uwagę, iż w projekcie uży- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parla- wa się dwóch istotnych określeń prawa ojczystego, mentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uznaje, odnoszącego się wyłącznie do osób ﬁzycznych. Pra- że jest to niezwykle ważna nowelizacja, że została wem ojczystym dla danej osoby jest zatem prawo pań- ona – jak już podkreślano – bardzo wnikliwie i po- stwa, którego jest on obywatelem. Odgrywa ono, jako rządnie przygotowana, a zatem wnosi o skierowanie łącznik, dominującą rolę w zakresie prawa osobowego jej do dalszego procedowania. Oczywiście podstawo- stosunków rodzinnych i praw spadkowych. Należy wa będzie tu komisja sprawiedliwości, chociaż mogą także zwrócić uwagę, że posługuje się zarówno łącz- uczestniczyć w tym procesie także i inne komisje. nikiem miejsca zamieszkania, jak i łącznikiem miejsca Dziękuję. (Oklaski) zwykłego pobytu. Przy ustalaniu zarówno miejsca zamieszkania, jak i miejsca zwykłego pobytu uwzględ- niać należy według projektu dwa elementy: miejsce Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: faktycznego osiedlenia się, czyli miejsce stanowiące centrum aktywności życiowej osoby, jest to więc ele- Dziękuję bardzo. ment obiektywny, oraz zamiar zamieszkania lub po- Były to wystąpienia klubowe. bytu, czyli ten element subiektywny. Warto także Trzy osoby zapisały się do zadania pytań. zwrócić uwagę, że pojęcie miejsca zamieszkania jest Czy ktoś jeszcze jest chętny? różnie rozumiane w prawie prywatnym międzynaro- Nie widzę. dowym w poszczególnych państwach, stąd też w obec- Zamykam listę. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 354 Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński małżeństwa stosuje się prawo polskie, nie spowoduje sytuacji spornych? Jak takie kwestie rozwiązywane Ustalam czas na zadanie pytanie na 1,5 minuty. są w innych krajach Unii Europejskiej? Dziękuję bar- Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Tadeusz dzo. (Oklaski) Arkit, Platforma Obywatelska. Nie ma pana posła. Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedli- wość. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Dziękuję bardzo. Poseł Jerzy Gosiewski: Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- pana, w związku z tym proszę o zabranie głosu pod- Bardzo dziękuję. sekretarza stanu w ministerstwie sprawiedliwości Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! pana Łukasza Rędziniaka. Zgodnie z art. 33 ust. 2 proponuje się, że w razie braku wyboru prawa do zobowiązania z jednostron- nej czynności prawnej stosuje się prawo państwa, w Podsekretarz Stanu którym osoba dokonująca czynności prawnej ma w Ministerstwie Sprawiedliwości miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę. Jeżeli z oko- Łukasz Rędziniak: liczności wynika, że zobowiązanie pozostaje w ści- ślejszym związku z prawem innego państwa, stosu- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede je się prawo tego państwa. wszystkim chciałbym bardzo podziękować przedsta- Panie ministrze, kto i na jakiej podstawie będzie wicielom wszystkich klubów za bardzo ciekawe prze- rozstrzygał, czy z okoliczności wynika, że zobowią- myślenia oraz za poparcie projektu ustawy. zanie pozostaje w ściślejszym związku z prawem in- Bardzo dziękuję panu posłowi Karskiemu za przy- nego państwa? pomnienie twórców tej ustawy. Faktycznie, została Drugie pytanie związane jest z powiązaniem pro- ona stworzona przez najwybitniejszych przedstawi- jektowanych przepisów z istniejącymi w tym zakresie cieli polskiej myśli prawniczej pod kierownictwem przepisami innych krajów Europy i świata. Przykła- prof. Pazdana. Prace nad tą ustawą, o czym może dowo art. 35 mówi, że do przejęcia długu stosuje się wypadałoby wspomnieć, trwały od 2002 r. To na- prawo państwa, któremu podlega przejmowany dług. prawdę było kilka lat. Projekt został przyjęty już w Dla mnie to jest oczywiste. Jednak czy jest tak rów- 2006 r., ale później doszły przepisy Rzymu I i Rzymu nież w przypadku pozostałych państw? Czy ten i inne II, wymagana była więc pewna modyfikacja. Tak że proponowane w tym projekcie przepisy nie są sprzecz- oczywiście projekt jest rządowy, bo zgłasza go rząd, ne z istniejącymi rozwiązaniami w pozostałych pań- ale jest to projekt przygotowany przez Komisję Ko- stwach? Bardzo dziękuję. dyfikacyjną Prawa Cywilnego. Odnosząc się jeszcze do dyskusji, może warto też przypomnieć, po co w ogóle to robimy. Faktycznie, Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: podnoszono tutaj, wspominał o tym pan poseł Karski i pan poseł Brejza, że można by poczekać. Jednak w Dziękuję bardzo. tym przypadku nie bardzo byłoby można poczekać O zabranie głosu proszę pana posła Andrzeja tutaj pasywnie. Rzeczywiście pojawiają się przepisy Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość. wspólnotowe odnoszące się do norm kolizyjnych, ale są to przepisy wpadkowe, dotyczące pojedynczych obszarów. Tutaj właśnie wymieniliśmy zobowiązania Poseł Andrzej Szlachta: umowne, Rzym I, pozaumowne, Rzym II. Chciałbym jednak przypomnieć Wysokiej Izbie o fiasku w dys- Dziękuję. kusji nad rozporządzeniem Rzym III dotyczącym Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! norm kolizyjnych małżeńskich, dotyczących rozwo- W przepisach o zawieraniu małżeństw zapisanych w dów. To też częściowo wiąże się z pytaniem pana art. 47 i 48 powtórzono dotychczas obowiązujące za- posła Szlachty, dlaczego właśnie tak to normujemy, sady. Pojawiły się jednak dodatkowo nowe rozwiąza- a nie inaczej. Dzieje się tak m.in. dlatego, że wiemy, nia związane z możliwością dopełnienia wymagań co że projekt unijny w pewnym momencie stanął w miej- do formy małżeństwa zawieranego poza granicami scu i zmarł śmiercią naturalną. Zgłoszony jest przez Polski. W projekcie nie powtórzono postanowień art. niektóre kraje pomysł dotyczący podjęcia wzmocnio- 16 zawartego w ustawie z 1965 r. regulującego unie- nej współpracy w tym zakresie. Mamy tutaj jednak ważnienie małżeństwa. wątpliwości, czy ta wzmocniona współpraca jest do- Stąd moje pytanie do pana ministra. Jakie prze- brym pomysłem, bo jest to obszar prawa rodzinnego, słanki zadecydowały o rezygnacji z przepisów usta- dość specyficznie regulowany, odnoszący się do bar- wowych, które obowiązywały ponad 40 lat? Czy prze- dzo szczególnych stosunków. Po za tym w Unii jest pis mówiący o tym, że gdy prawo właściwe nie prze- bardzo szerokie spektrum. My jako Rzeczpospolita widuje rozwiązania małżeństwa, do rozwiązania znajdujemy się tutaj akurat pośrodku, można powie- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe 355

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie przyjąć, że będzie podlegać prawu państwa, któremu Sprawiedliwości Łukasz Rędziniak podlega dług. W związku z tym w przypadku jego prze- jęcia, jeżeli zobowiązanie zostało zaciągnięte w Polsce, dzieć, spektrum unormowań. Chciałbym bowiem wierzytelność będzie podlegała prawu polskiemu, tak wspomnieć, że w Szwecji, z jednej strony, jest niesły- jak w Niemczech – prawu niemieckiemu. chanie liberalne ustawodawstwo dotyczące możliwo- Jeżeli chodzi o rozwiązanie małżeństwa, to wła- ści rozwiązywania małżeństwa, jest to o wiele ła- śnie wspominałem panu posłowi Szlachcie, że ko- twiejsza procedura i szybsza w porównaniu z proce- nieczne jest uregulowanie tej kwestii i przyjęto taką durą polską, ale z drugiej strony np. prawo maltań- a nie inną koncepcję również z uwagi na dużą liczbę skie nie dopuszcza w ogóle możliwości rozwodów. W związków transgranicznych. Brak jest regulacji unij- związku z tym to jest, z jednej strony, bardzo daleko nych, sprawa stanęła w martwym punkcie, i dlatego posunięty liberalizm, z drugiej strony – praktyczny też przede wszystkim obowiązuje zasada prawa oj- zakaz. Dlatego też musimy posiadać unormowanie. czystego, no a później jest też kwestia prawa pań- Pamiętajmy o tym, że jest duża liczba związków stwa, w którym małżeństwo jest zawierane. Czy transgranicznych, ale również obywateli RP żyjących możliwe są konflikty? Są możliwe, to jest dość trudna za granicą. Dlatego też regulujemy to, nie zachowu- sfera. Powiem jednak, że mniej jest tych konfliktów jemy się tutaj pasywnie, aby nie pozostawiać obsza- w przypadkach par wewnątrzwspólnotowych, a wię- rów niedoregulowanych bądź też uregulowanych w cej w przypadkach krajów pozaunijnych czy pozaeu- sposób archaiczny. ropejskich. Dokładnie, najwięcej problemów, jeśli Pamiętajmy też, że ustawa z 1965 r. nie obejmo- chodzi o pary, mamy ze Stanami Zjednoczonymi. Jest wała wielu obszarów, które istniały prawnie, ale ich duży, że tak niestety powiem, obrót prawny w tym znaczenie było zupełnie inne, np. jeżeli chodzi o dobra zakresie, dużo obywateli wyjeżdża, część wraca, osobiste czy o własność intelektualną, która w ciągu część nie wraca. Ale chciałbym podkreślić, że te kwe- ostatnich 40 lat niesłychanie przybrała na znaczeniu, stie reguluje prawo ojczyste. W przypadku braku również w stosunkach transgranicznych. Dlatego też polskiego orzeczenia o rozwodzie, małżeństwo nadal konieczna jest nowa regulacja w tym zakresie. Po- jest wiążące. Ta akurat zasada się nie zmieniła. dobnie było z umowami ubezpieczeniowymi, o któ- Mam nadzieję, że odpowiedziałem na wszystkie rych wspominał pan marszałek Zych, przecież 40 lat pytania panów posłów. Dziękuję bardzo (Oklaski) temu zawieranie umów z ubezpieczycielem zagranicznym było nie do pomyślenia. W chwili obecnej jest zupełnie odmiennie. Faktem jest, że duża liczba Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: zakładów ubezpieczeniowych w Polsce działa na zasadzie paszportyzacji, ale są też pozaunijne zakłady Dziękuję bardzo panu ministrowi. ubezpieczeniowe. Dlatego też niezbędna jest odpo- Zamykam dyskusję. wiednia regulacja w tym zakresie. Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- A teraz odniosę się jeszcze do pytań szczegółowych. dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy Pan poseł Gosiewski pytał o art. 33, o ściślejszy zwią- projekt ustawy Prawo prywatne międzynarodowe, zek. Jeżeli chodzi o czynność prawną, to decydujący zawarte w druku nr 1277, do Komisji Sprawiedliwo- jest charakter tej czynności, a w przypadku sporu w ści i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia. ostateczności będzie oczywiście decydował sąd. Zgod- W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie tego nie z art. 33 ust. 1 zobowiązanie wynikające z jedno- projektu ustawy dodatkowo do Komisji do Spraw stronnej czynności podlega prawu wybranemu przez Unii Europejskiej. osobę dokonującą. W związku z tym, udzielając pełno- Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy mocnictwa w trybie uregulowanym, mogę wybrać na następnym posiedzeniu Sejmu. prawo kraju, pod które ono podlega. Natomiast jeżeli Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. chodzi o zobowiązanie, to jest o art. 33 ust. 2, to w porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- razie braku wyboru prawa stosuje się prawo państwa, wego projektu ustawy o zmianie ustawy o dzia- w którym osoba ma miejsce zwykłego pobytu lub sie- łalności ubezpieczeniowej oraz niektórych in- dzibę. I tutaj właśnie jest to odniesienie się do łączni- nych ustaw (druk nr 1273). ka miejsca zwykłego pobytu albo siedziby osoby fizycz- O zabranie głosu w celu przedstawienia uzasadnie- nej, tak że to jest uregulowane w ten sposób. nia projektu ustawy proszę podsekretarza stanu w Jeżeli chodzi o przejęcie długu, to – jak rozumiem Ministerstwie Finansów pana Ludwika Koteckiego. – przyjęto koncepcję, że do przejęcia stosuje się prawo państwa, któremu podlega przejmowany dług. To jest dopuszczone, nie jest to przewidywane... brzmienie... Podsekretarz Stanu nie zostało to inaczej określone, dlatego też przyjęliśmy w Ministerstwie Finansów takie rozwiązanie. Trzeba było się na jakieś zdecydo- Ludwik Kotecki: wać. Moim zdaniem, to jest najprostsze i najbardziej logicznie. Istnieje jakaś wierzytelność, gdzieś ten dług Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność został wytworzony, dlatego chyba najrozsądniej jest zaprezentowania państwu projektu ustawy o zmianie 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 356 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów zgodnie z którą działalnością reasekuracyjną jest Ludwik Kotecki wykonywanie czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakłady ubezpieczeń ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektó- lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie rych innych ustaw, które mają na celu implementację przyjętego ryzyka, w szczególności zawieranie umów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia reasekuracji czynnej i umów retrocesji. 16 listopada 2005 r. w sprawie reasekuracji. Istotne jest przy tym to, że definicja działalności Dyrektywa w sprawie reasekuracji przede wszyst- reasekuracyjnej zawarta w dyrektywie jest bardzo kim ma na celu ustanowienie ram regulacyjnych do ogólna. Czynności, które zakład reasekuracyjny wykonywania działalności reasekuracyjnej we Wspól- może podejmować, nie stanowią katalogu zamknię- nocie. Dyrektywa wyodrębnia w ten sposób nowy ro- tego. Z tego też względu, w przeciwieństwie do czyn- dzaj podmiotów na rynku finansowym, mianowicie ności ubezpieczeniowych, projekt ustawy nie wpro- reasekuratorów wyłącznych. Dotychczas brak było wadza zamkniętego katalogu czynności reasekura- jednolitych zasad dotyczących reasekuracji w Unii cyjnych. Europejskiej, co doprowadziło do istotnych różnic w W kontekście braku do tej pory unijnych regulacji poziomie nadzorowania zakładów czy regulowania prawnych w omawianym zakresie, o którym mówi- zakładów reasekuracji. To współistnienie rozbieżnych łem, polski system prawny reguluje kwestię związa- zasad na poziomie poszczególnych państw stanowiło ną z reasekuracją dzisiaj w ustawie o działalności dla zakładów ubezpieczeniowych, które taką działal- ubezpieczeniowej, traktując działalność reasekura- ność reasekuracyjną prowadziły, źródło niepewności, cyjną jak część działalności ubezpieczeniowej. Zgod- przeszkód w wymianie na rynku wewnętrznym, nie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej, zawie- utrudnień, obciążeń administracyjnych, itd. ranie umów reasekuracji, zlecanie ich zawierania i W związku z tym w celu uzupełnienia tych bra- wykonywanie tych umów należy do czynności ubez- ków i zapewnienia ochrony interesów zakładów ubezpieczeniowych. W konsekwencji, żeby być zgodnym z pieczających i ubezpieczonych, przyjęto dyrektywę w dyrektywą, należało w projekcie ustawy o działalno- sprawie reasekuracji, która zmierza do ustanowienia ści ubezpieczeniowej wyłączyć reasekurację czynną ram prawnych nakładających nadzór ostrożnościowy z czynności ubezpieczeniowych. Wśród czynności na reasekurację we Wspólnocie. ubezpieczeniowych pozostawiono natomiast reaseku- Jeżeli chodzi o zakres przedmiotowy i podmioto- rację bierną, czyli cedowanie ryzyka z umów ubez- wy projektu ustawy, to dyrektywa odnosi się do pod- pieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych. miotów wykonujących wyłącznie działalność rease- Ponadto, uwzględniając zapisy dyrektywy oraz kuracyjną, to znaczy niewykonujących równolegle rozwiązania przyjęte w ramach działalności ubezpie- działalności ubezpieczeniowej bezpośredniej. Dyrek- czeniowej, określono przykładowe czynności bezpo- tywa wymaga, aby zakłady reasekuracji ograniczyły średnio związane z działalnością reasekuracyjną, na przedmiot swej działalności do prowadzenia działal- przykład: doradztwo statystyczne, aktuarialne, ana- ności reasekuracyjnej, a ta działalność oczywiście liza ryzyka, badanie na rzecz klientów, lokowanie odnosi się do relacji pomiędzy profesjonalnymi pod- środków zakładu reasekuracji. miotami bez bezpośredniego udziału konsumentów Jeżeli chodzi o zakres zezwoleń na wykonywanie usług ubezpieczeniowych. W związku z czym czy w działalności reasekuracyjnej, to w porównaniu z dzia- wyniku czego regulacje te są mniej złożone i może łalnością ubezpieczeniową na szczególną uwagę zasłu- bardziej liberalne. guje fakt, że zakłady reasekuracji mogą uzyskać ze- Niektóre z przepisów niniejszej dyrektywy dotyczą zwolenie na wykonywanie działalności reasekuracyj- również zakładów ubezpieczeń wykonujących obok nej w zakresie reasekuracji ubezpieczeń na życie lub działalności ubezpieczeniowej bezpośredniej reaseku- reasekuracji ubezpieczeń majątkowych i osobowych, rację czynną oczywiście pod warunkiem, że stanowi a także w zakresie reasekuracji ubezpieczeń na życie ona istotną część wykonywanej działalności. oraz reasekuracji ubezpieczeń majątkowych i osobo- Jeżeli chodzi o projekt ustawy, to zakres przed- wych jednocześnie. W działalności ubezpieczeniowej miotowy tego projektu odnosi się do reasekuratorów natomiast takie łączenie jest zakazane. wyłącznych wykonujących działalność reasekuracyj- Jeżeli chodzi o formy wykonywania działalności ną, a także do zakładów ubezpieczeń wykonujących reasekuracyjnej, zakład reasekuracji będzie mógł reasekurację czynną, a w szczególności w zakresie wykonywać działalność w formie spółki akcyjnej, to- gospodarki finansowej. Tutaj zakres przedmiotowy i warzystwa wzajemnej reasekuracji oraz w formie podmiotowy dotyczy właśnie tych dwóch grup pod- spółki europejskiej. O przyjęciu tych form przesądza miotów. dyrektywa, w związku z tym w naszej ustawie jest W dyrektywie reasekuracja została zdefiniowana właśnie taka propozycja czy taki projekt zapisów. jako działalność polegająca na przyjmowaniu ryzyk Jeżeli chodzi o zakłady ubezpieczeń, to one mogą cedowanych przez zakłady ubezpieczeń lub przez swoją działalność wykonywać w formie bądź spółki ak- inne zakłady reasekuracji. W związku z tym projekt cyjnej, bądź towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych. ustawy wprowadza do ustawy o działalności ubezpie- Kolejna rzecz to swoboda świadczenia usług. Dy- czeniowej definicję działalności reasekuracyjnej, rektywa w sprawie reasekuracji w dużo bardziej 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej 357

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów zgodnie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej, Ludwik Kotecki reasekuratorzy mogą lokować środki na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w określone w uproszczony sposób reguluje wykonywanie działal- ustawie aktywa. Katalog tych aktywów określony ności przez zakład reasekuracji. Art. 15 ust. 1 akapit został w art. 154 ust. 6 ustawy o działalności ubez- pierwszy dyrektywy określa, iż nadzór finansowy pieczeniowej. Natomiast zgodnie z proponowanymi nad takim zakładem z państwa członkowskiego Unii rozwiązaniami zakłady reasekuracji będą zobowią- Europejskiej, w tym nad działalnością, którą zakład zane do lokowania aktywów zgodnie z zasadą pru- prowadzi przez swoje oddziały albo w ramach swobo- dent person, to jest przy zachowaniu określonych w dy świadczenia usług, stanowi wyłączną odpowie- ustawie wytycznych. Projekt ustawy zawiera katalog dzialność rodzimego państwa członkowskiego. Nale- ogólnych zasad, którymi powinien kierować się za- ży zauważyć, że dyrektywa nie nakłada na zakład kład reasekuracyjny przy lokowaniu aktywów na reasekuracji zamierzający wykonywać działalność w pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. ramach swobody świadczenia usług konieczności no- Kolejna rzecz, na którą na pewno trzeba zwrócić tyfikacji, tak jak jest to uregulowane w przypadku uwagę, to jest kwestia zawieszenia prawa z akcji. Tu- działalności ubezpieczeniowej. taj na uwagę zasługuje projekt art. 223, w myśl któ- Podobnie projekt ustawy przewiduje bardziej libe- rego organ nadzoru może, w drodze decyzji, zawiesić ralne podejście do zakładów reasekuracji, które wy- wykonywanie prawa głosu z akcji zakładu reaseku- konują działalność reasekuracyjną w ramach swobo- racji. Organ nadzoru będzie mógł skorzystać z tego dy świadczenia usług. Zarówno więc krajowe, jak i prawa w przypadku, gdy wpływ wywierany przez zagraniczne zakłady reasekuracji z państwa będące- akcjonariuszy zakładu reasekuracji może zagrozić go państwem członkowskim Unii Europejskiej mogą lub zagraża interesom zakładu reasekuracji, ceden- wykonywać działalność na terytorium jakiegokol- tów, ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych wiek państwa członkowskiego bez konieczności no- lub uprawnionych z umów ubezpieczenia podlegają- tyfikacji, natomiast nadzór nad ich działalnością cych reasekuracji. Zgodnie z ust. 2 tego artykułu sprawują organy państw, w których zakłady rease- decyzja organu nadzoru w tym zakresie jest natych- kuracji mają siedziby. miast wykonalna. Ponadto przepis stanowi, iż uchwa- Działalność zakładów reasekuracji z państw trzecich jest w sposób, o którym za chwilę powiem, ure- ła walnego zgromadzenia jest nieważna, jeżeli przy gulowany przez dyrektywę. Dyrektywa zawiera bo- jej podejmowaniu wykonano prawo głosu z akcji, w wiem ogólną normę, zgodnie z którą państwo człon- stosunku do których organ nadzoru wydał decyzję, kowskie wobec zakładów reasekuracji mających chyba że uchwały spełniają wymogi co do większości swoje główne siedziby poza Wspólnotą i rozpoczyna- głosów oraz liczby głosów oddanych bez uwzględnie- jących lub wykonujących operacje reasekuracyjne na nia głosów nieważnych. jego terytorium, nie stosuje przepisów, których wy- Jeżeli chodzi o kolejną kwestię, nabycie znacz- nikiem jest bardziej uprzywilejowane traktowanie nych pakietów akcji, to w porównaniu z rozwiąza- tych zakładów w porównaniu z zakładami reaseku- niami przyjętymi na gruncie ustawy o działalności racji mającymi swe siedziby główne w państwach ubezpieczeniowej dodatkowo przyznano organowi członkowskich. nadzoru prawo do zgłoszenia sprzeciwu co do naby- Według przedłożonego projektu zakłady reaseku- cia albo objęcia akcji lub praw z akcji w sytuacji, w racji z państw trzecich będą mogły prowadzić dzia- której dany podmiot postanowił nabyć akcje w licz- łalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jedy- bie zapewniającej dysponowanie albo przekroczenie nie poprzez główny oddział, tak żeby być w zgodzie 10% głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału z celem czy z brzmieniem dyrektywy. Proponuje się w kapitale zakładowym. Obecnie najniższy próg przy tym przepis przejściowy, zgodnie z którym za- umożliwiający organowi nadzoru zgłoszenie sprze- kłady reasekuracji mające siedziby w państwach nie- ciwu to jest 20%. będących państwami członkowskim Unii Europej- Kolejna rzecz to członkostwo zakładów reaseku- skiej, w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy wyko- racji w samorządzie ubezpieczeniowym. To członko- nujące działalność reasekuracyjną na terytorium stwo będzie, zgodnie z projektem, obowiązkowe. W Polski, będą mogły ją prowadzić na podstawie prze- stosunku do zakładów reasekuracji zgodnie z postu- pisów dotychczasowych, dzisiejszych, nie dłużej jed- latami środowiska ubezpieczeniowego przyjęto zasa- nak niż przez dwa lata od dnia wejścia w życie niniej- dę, według której zakłady reasekuracji mogą na za- szej ustawy. sadzie dobrowolności być członkami Polskiej Izby Kolejny obszar, który regulujemy, czy do którego Ubezpieczeniowej. To tyle, jeżeli chodzi o dzisiaj implementujemy dyrektywę, dotyczy gospodarki fi- przedstawiane rozwiązania. nansowej zakładów reasekuracyjnych. Projektowane Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę przepisy dotyczące prowadzenia tej gospodarki, spo- to, że projekt tej ustawy jest tak naprawdę implemen- sobu lokowania aktywów na pokrycie rezerw tech- tacją prawa europejskiego, uprzejmie proszę Wysoką niczno-ubezpieczeniowych w znaczny sposób różnią Izbę o przyjęcie projektu do dalszych prac legislacyj- się od obecnie funkcjonujących rozwiązań. Obecnie, nych. Dziękuję bardzo. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 358 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Podstawowe założenia wynikające z projektu ustawy to: Dziękuję bardzo panu ministrowi. — po pierwsze, ustanowienie ostrożnościowych Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- wymogów działalności reasekuracyjnej, rządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświad- — po drugie, obowiązywanie tzw. jednolitej licen- czeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń cji oraz zasady nadzoru państwa macierzystego, w imieniu kół. — po trzecie, określenie zasad udzielania i cofania Otwieram dyskusję. wyżej wymienionego zezwolenia, W imieniu Platformy Obywatelskiej głos zabierze — po czwarte, wyłączenie z zakresu regulacji za- pan poseł Jacek Zacharewicz. kładów ubezpieczeń bezpośrednich; jednakże aby Proszę bardzo. zapewnić prawidłowe funkcjonowanie zakładów ubezpieczeń, które wykonują również reasekurację czynną, przepisy omawianej dyrektywy dotyczące Poseł Jacek Zacharewicz: wysokości marginesu wypłacalności, zasad ustalania wysokości środków własnych na pokrycie marginesu Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! wypłacalności i kapitału gwarancyjnego oraz zasad Mam zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatel- polityki lokacyjnej zakładów reasekuracji powinny skiej zaprezentować stanowisko w sprawie rządowe- stosować się również do zakładów ubezpieczeń, któ- go projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności rych działalność reasekuracyjna czynna odgrywa ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw, wraz istotną rolę, z projektami aktów wykonawczych, zawartego w dru- — po piąte, ograniczenie przedmiotu działalności ku nr 1273. zakładów reasekuracyjnych wyłącznie do prowadze- Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej nia działalności reasekuracyjnej i z nią związanej, popiera rządowy projekt ustawy o działalności ubez- — po szóste, określenie wymogu tworzenia przez pieczeniowej, który ma na celu wykonanie prawa zakład reasekuracji rezerw techniczno-ubezpiecze- Unii Europejskiej. Podjęte prace nad projektem niowych w wysokości umożliwiającej wywiązywanie się przez ten zakład ze zobowiązań z tytułu zawar- ustawy wynikają z konieczności implementacji dy- tych umów reasekuracji, rektywy 2005/68/WE Parlamentu Europejskiego — po siódme, określenie wymogu posiadania i Rady z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie rease- przez zakład reasekuracji aktywów na pokrycie re- kuracji oraz zmieniającej dyrektywy Rady 73/239/ zerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz określenie EWG, 92/49/EWG, a także dyrektywy 98/78/WE zasad lokowania aktywów, i 2002/83/WE. — po ósme, określenie wymogu posiadania przez Dodanie art. 18a i 18b wynika z konieczności im- zakład reasekuracji środków własnych na pokrycie plementacji do porządku krajowego art. 5 dyrektywy marginesu wypłacalności i kapitału gwarancyjnego Rady 2004/13/WE z 13.12.2004 r. wprowadzającej oraz określenie środków zakładu reasekuracji zali- w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i ko- czonych do środków własnych na pokrycie margine- biet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz do- su wypłacalności i kapitału gwarancyjnego, starczania towarów i usług. Dyrektywa w sprawie — po dziewiąte, określenie warunków udzielenia reasekuracji obejmuje reżimem wspólnotowym dzia- przez organ nadzoru zgody na wykonanie przez za- łalność reasekuracyjną wykonywaną na terenie kład reasekuracji lub zakład reasekuracji i zakład Wspólnoty przez specjalizujące się w tego rodzaju ubezpieczeń umowy o przeniesienie portfela ryzyka, działalności podmioty i zmierza do ustanowienia ram — po dziesiąte, określenie warunków udzielenia prawnych nakładających nadzór ostrożnościowy na przez organ nadzoru zgody na wykonanie przez za- reasekurację we Wspólnocie. kład reasekuracji umowy o połączeniu zakładów, Przytoczona powyżej dyrektywa odnosi się do — po jedenaste, określenie wymogów w zakresie podmiotów wykonujących wyłącznie działalność re- sprawozdawczości zakładów reasekuracji, asekuracyjną, to znaczy niewykonujących równolegle — po dwunaste, określenie zadań sprawowania działalności ubezpieczeniowej bezpośredniej. Dyrek- nadzoru nad działalnością reasekuracyjną. tywa ustanawia zatem ramy prawne dla podejmowa- Dyrektywa unijna z 2005 r. po raz pierwszy regu- nia i prowadzenia działalności reasekuracyjnej i wy- lowała kompleksowo działalność reasekuracyjną na odrębnia w ten sposób nowy rodzaj podmiotów na terenie Wspólnoty, dlatego też wcześniejsze regula- rynku ﬁnansowym – reasekuratorów wyłącznych. cje, sprzed 2005 r., w polskim systemie prawnym Dyrektywa wymaga, aby zakład reasekuracji ogra- odmiennie niż w dyrektywie unijnej regulują kwestie niczył przedmiot swojej działalności do prowadzenia związane z reasekuracją jako część działalności działalności reasekuracyjnej i czynności z tym zwią- ubezpieczeniowej. Takie umiejscowienie działalności zanych, co pozwala zakładowi reasekuracji podejmo- reasekuracyjnej w polskim systemie prawnym wy- wać takie działania, jak na przykład doradztwo sta- musiło na polskich legislatorach znowelizowanie tystyczne, doradztwo aktuarialne, analizę ryzyka lub ustawy o działalności ubezpieczeniowej, aby nie do- badania na rzecz klientów. puścić do sytuacji, w której podmioty prowadzące 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej 359

Poseł Jacek Zacharewicz Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: tego samego rodzaju działalność funkcjonowałyby Dziękuję bardzo. w oparciu o różne regulacje. Stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość przed- Uwzględnienie w projekcie ustawy o działalności stawi pan poseł Dariusz Kaczanowski. ubezpieczeniowej nowego autonomicznego rodzaju Bardzo proszę. działalności gospodarczej, zakładów reasekuracji, które mogą prowadzić działalność w formie spółki akcyjnej, towarzystw wzajemnej reasekuracji albo Poseł Dariusz Kaczanowski: spółki europejskiej, spowodowało konieczność wprowadzenia szeregu zmian w innych ustawach odno- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- szących się do rynku finansowego, tj. w ustawach: dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności osób prawnych, z dnia 29 września 1994 r. o rachun- ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw. Pra- kowości, z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Re- ce nad nowelizacją ustawy są wynikiem konieczności jestrze Sądowym, z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo implementacji dyrektyw Parlamentu Europejskiego bankowe, z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek dotyczących reasekuracji oraz zasady równego trak- handlowych, z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciw- towania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do działaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego war- towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług. tości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub Natomiast prace, które podjął Parlament Europejski nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finan- w celu ustanowienia ram prawnych nakładających sowania terroryzmu, z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo nadzór ostrożnościowy na reasekurację we Wspólno- upadłościowe i naprawcze, z dnia 22 maja 2003 r. cie, był wynikiem braku jednolitych zasad dotyczących o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz reasekuracji w Unii Europejskiej. Doprowadziło to do rzeczniku ubezpieczonych, z dnia 22 maja 2003 r. istotnych różnic w poziomie nadzorowania europej- o pośrednictwie ubezpieczeniowym, z dnia 2 kwiet- skich zakładów reasekuracji. Stanowiło to źródło nia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finanso- niepewności dla zakładów ubezpieczeń i osób przez wych, z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwesty- nie ubezpieczonych, przeszkód dla wymiany na rynku cyjnych, z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzu- wewnętrznym, utrudnień, obciążeń administracyjnych i osłabienia pozycji europejskiej w międzynarodowych pełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakła- negocjacjach handlowych. dami ubezpieczeń i firmami inwestycyjnymi wcho- Wynikiem tych prac była dyrektywa w sprawie dzącymi w skład konglomeratu finansowego, z dnia reasekuracji, która obejmuje działalność reaseku- 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowy- racyjną wykonywaną na terenie Wspólnoty przez mi oraz w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze specjalizujące się w tego rodzaju działalności pod- nad rynkiem finansowym. mioty. Omawiany projekt ustawy podlegał licznym kon- Dyrektywa ustanawia zatem ramy prawne dla sultacjom społecznym. Został skonsultowany z Ko- podejmowania i prowadzenia działalności reaseku- misją Nadzoru Finansowego, Polską Izbą Ubezpie- racyjnej i wyodrębnia w ten sposób nowy rodzaj pod- czeń, rzecznikiem ubezpieczeń, generalnym inspek- miotów na rynku finansowym reasekuratorów wy- torem ochrony danych osobowych, Ubezpieczenio- łącznych. Dyrektywa wymaga, aby zakłady reaseku- wym Funduszem Gwarancyjnym, Polskim Biurem racji ograniczały przedmiot swojej działalności do Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Stowarzysze- prowadzenia działalności reasekuracyjnej i wykony- niem Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i Re- wania czynności z tym związanych, co pozwala za- asekuracyjnych, Stowarzyszeniem Aktuariuszy, kładom reasekuracji podejmować takie działania, jak Polską Izbą Pośredników Ubezpieczeniowych i Fi- np. doradztwo statystyczne, analizę ryzyka lub ba- nansowych i prezesem Głównego Urzędu Staty- dania na rzecz klientów. stycznego. Jeśli chodzi o sposób implementacji dyrektywy, należy zauważyć, że w kontekście braku do tej pory Przygotowany przez rząd projekt ustawy o dzia- unijnych regulacji prawnych w tym zakresie polski łalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych system prawny reguluje kwestie związane z reaseku- ustaw wraz z projektami aktów wykonawczych racją w ustawie o działalności ubezpieczeniowej, w pełni dostosowuje prawo polskie do prawa Unii traktując działalność reasekuracyjną jako część dzia- Europejskiej, z zachowaniem dotychczasowej specy- łalności ubezpieczeniowej. Z kolei prawodawca unij- fiki polskich uregulowań prawnych w tym zakresie, ny, pozostawiając swobodę krajom członkowskim co dlatego też Klub Parlamentarny Platformy Obywa- do sposobu implementacji dyrektywy, przyjął odręb- telskiej opowiada się za przyjęciem powyższego pro- ną dyrektywę dotyczącą reasekuracji, będącą konse- jektu i przekazaniem go do prac w Komisji Finansów kwencją rezygnacji z możliwości poprzestania na Publicznych. Dziękuję. (Oklaski) nowelizacji dyrektywy ubezpieczeniowej. Potrakto- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 360 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej

Poseł Dariusz Kaczanowski pieczeń majątkowych i osobowych lub obu rodzajów reasekuracji równocześnie. wano więc działalność reasekuracyjną jako niezależ- Zakład reasekuracji może wykonywać działalność ną od działalności ubezpieczeniowej. w formie spółki akcyjnej, towarzystwa wzajemnej Nie bez znaczenia jest również fakt, że działal- reasekuracji oraz w formie spółki europejskiej. ność reasekuracyjna, w przeciwieństwie do działal- Znowelizowana ustawa zobowiązuje zakłady re- ności ubezpieczeniowej bezpośredniej, odnosi się do asekuracji do gromadzenia danych statystycznych relacji między profesjonalnymi podmiotami bez bez- w celu ustalania na ich podstawie składek reaseku- pośredniego udziału konsumentów usług ubezpiecze- racyjnych i rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. niowych. Projekt ustawy dzieli zakłady reasekuracji na Projektodawca w uzasadnieniu wskazuje, iż pier- krajowe, zagraniczne, pochodzące z państwa wotna wersja projektu ustawy była ukierunkowana członkowskiego Unii Europejskiej oraz główne od- na koncepcję odrębnej ustawy o działalności reaseku- działy zagranicznych zakładów reasekuracji z państw racyjnej, która wyróżniła odrębną kategorię podmio- niebędących członkami Unii Europejskiej. Zezwole- tów na rynku finansowym. Koncepcja ta spotkała się nie na prowadzenie działalności przez krajowy za- ze sprzeciwem Rządowego Centrum Legislacji, Komi- kład reasekuracji jest wydawane w drodze decyzji sji Nadzoru Finansowego oraz Polskiej Izby Ubezpie- przez organ nadzoru, w tym przypadku Komisję czeń. Wskazywano wówczas, że przy realizacji tej Nadzoru Finansowego, i określa rzeczowy zakres koncepcji część podmiotów wykonujących działalność działalności. Nie określa natomiast jego zasięgu te- reasekuracyjną wykonywałaby ją na podstawie usta- rytorialnego, co wynika z charakteru działalności wy o działalności ubezpieczeniowej, co mogłoby skut- tych zakładów. kować nierównym traktowaniem podmiotów prowa- Na zakłady reasekuracji nałożony został również dzących ten sam rodzaj działalności, lecz w oparciu obowiązek posiadania środków własnych w wysoko- o różne regulacje. Zwrócono także uwagę na niebez- ści nie niższej niż margines wypłacalności i nie wyż- pieczeństwo polegające na możliwości podwójnego szej niż kapitał gwarancyjny. Natomiast został rów- uregulowania pewnych zagadnień bądź też pozosta- nież nałożony obowiązek tworzenia kapitału zapaso- wienia pewnych sfer jako nieuregulowanych. wego oraz kapitałów rezerwowych, a także rezerw W wyniku uzgodnień międzyresortowych i odby- techniczno-ubezpieczeniowych, które są przeznaczo- tej konferencji uzgodnieniowej zdecydowano się na ne na pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań. rozwiązanie polegające na szerokiej nowelizacji usta- Zakłady reasekuracji mają obowiązki sprawozdaw- wy o działalności ubezpieczeniowej. W konsekwencji cze. Zgodnie z projektem ustawy będą one zobowią- w przepisach o działalności reasekuracyjnej zawarto zane do przedstawiania organowi nadzoru kwartal- liczne odesłania do działalności ubezpieczeniowej, co nych oraz dodatkowych rocznych sprawozdań finan- z jednej strony respektuje zasady techniki legislacyj- sowych. nej, zakazujące stosowania powtórzeń, a z drugiej W związku z projektowanym wprowadzeniem strony może wpłynąć na mniejszą komunikatywność obowiązku rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądo- tekstu prawnego, przy czym już sama ustawa o dzia- wym towarzystw reasekuracji w nowych formach łalności ubezpieczeniowej zawiera liczne odwołania, prawnych istnieje konieczność wprowadzenia mody- co dodatkowo komplikuje regulowaną materię. fikacji w systemie informatycznym KRS. Wymaga to W związku z tym, pomimo argumentów wskazanych zawarcia umowy z firmą prowadzącą nadzór autorski przez ustawodawcę, wydaje się jednak, że należałoby nad systemem, a następnie przygotowania i wdroże- ponownie rozważyć możliwość powrotu do koncepcji nia wprowadzonych zmian do systemu informatycz- wprowadzenia odrębnej ustawy o działalności rease- nego. Przybliżony koszt takiej operacji, wynikającej kuracyjnej. z umowy, wynosi 100 tys. zł, co jest obciążeniem dla Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skutkiem wejścia budżetu państwa. w życie przedmiotowej ustawy będzie między innymi Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reasumując, zniesienie zakładów ubezpieczeń działających jako omawiany projekt jest przykładem wyjątkowo tech- zakład reasekuracji i ustanowienie zakładów rease- nicznej i specjalistycznej regulacji będącej implemen- kuracji działających na podstawie przepisów o dzia- tacją dyrektywy, dlatego też Klub Parlamentarny łalności reasekuracyjnej. Realizując postanowienia Prawo i Sprawiedliwość postuluje skierowanie tego dyrektywy, jak i uwzględniając dotychczasowy stan projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Finan- prawny, dopuszcza się również możliwość wykony- sów Publicznych. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wania działalności reasekuracyjnej przez zakłady ubezpieczeń. W porównaniu z działalnością ubezpieczeniową Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: na szczególną uwagę zasługuje fakt, że działalność reasekuracyjną zgodnie z wymogami dyrektywy za- Dziękuję bardzo. kłady reasekuracji mogą wykonywać w zakresie re- Proszę bardzo, stanowisko klubu Lewica przed- asekuracji ubezpieczeń na życie, reasekuracji ubez- stawi pan poseł Tomasz Kamiński. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej 361

Poseł Tomasz Kamiński: Poseł Józef Zych:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pa- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- nie Ministrze! Mam zaszczyt zaprezentować stano- mie! Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego wisko Klubu Poselskiego Lewica wobec rządowego wnikliwie zapoznał się z rządowym projektem usta- projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności wy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw, za- oraz niektórych innych ustaw, a także z załączonymi wartego w druku sejmowym nr 1273. projektami aktów wykonawczych. Chociaż nowelizacja ustawy dotyczy dwóch dyrektyw, a mianowicie Projekt ustawy zakłada możliwość tworzenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia w Polsce nowych instytucji finansowych – zakładów 16 listopada 2005 r. w sprawie reasekuracji oraz dy- reasekuracyjnych. Będą one mogły prowadzić dzia- rektywy Rady z dnia 13 grudnia 2002 r., to najważ- łalność w formie spółki akcyjnej, towarzystwa wza- niejszą z punktu widzenia nowelizowanej ustawy jest jemnej reasekuracji albo spółki europejskiej. Równo- dyrektywa dotycząca reasekuracji. Dyrektywa ta cześnie projekt zawiera regulacje dotyczące zasad obejmuje bowiem reżimem wspólnotowym działal- gospodarki finansowej zakładu reasekuracji i zasad ność reasekuracyjną wykonywaną na terenie Wspól- lokowania jego aktywów. Nowe regulacje mają być noty przez specjalizujące się w tej działalności pod- również stosowane do zakładów ubezpieczeniowych mioty. wykonujących reasekurację czynną w zakresie go- Historia działalności ubezpieczeniowej na terenie spodarki finansowej. Polski świadczy o tym, że w okresie po II wojnie świa- Wprowadzenie na polski rynek finansowy instytu- towej, praktycznie do lat 90., na terenie naszego kra- cji zakładów reasekuracyjnych, których wyłącznym ju polskie zakłady ubezpieczeń nie prowadziły czyn- przedmiotem działalności ma być działalność rease- nej działalności reasekuracyjnej. Oczywiście w tym kuracyjna oraz czynności z tym związane, pozwoli na czasie korzystaliśmy w określonym zakresie z reasekuracji, ale za granicą. Jest rzeczą oczywistą, że re- zwiększenie stabilności finansowej zakładów ubezpie- asekuracja jako ważna dziedzina działalności gospo- czeń oraz bezpieczniejsze lokowanie przez nich wol- darczej ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju nych środków. Dzięki działalności zakładów reaseku- ubezpieczeń, a także zakładów ubezpieczeń. Znacze- racyjnych możliwe będzie ubezpieczanie większej nie reasekuracji polega na tym, że zakłady ubezpie- liczby ryzyk ubezpieczeniowych. Chroniona będzie czeń, zawierając umowy reasekuracyjne, mogą ubez- również płynność finansowa zakładów ubezpieczenio- pieczać więcej ryzyk i większe ryzyka, dostosowując wych na wypadek kumulacji ryzyka ubezpieczeniowe- tym samym udziały własne do swych możliwości fi- go, zwłaszcza w wypadku wystąpienia zjawisk o cha- nansowych. rakterze klęsk żywiołowych. Prawidłowa reasekuracja pozwala zakładom W interesie rynku finansowego i całej gospodarki ubezpieczeń zwiększać udział w rynku ubezpiecze- jest zatem funkcjonowanie instytucji poprawiających niowym i tym samym pozyskiwać nowych klientów. parametry bezpieczeństwa działalności finansowej. Pozwala także na zabezpieczenie się przed stratami W regulacji działalności zakładów reasekuracyjnych finansowymi na wypadek kumulacji ryzyka oraz najistotniejsze jest jednak określenie sposobu prowa- w razie wystąpienia zdarzeń mających charakter ka- dzenia przez zakłady reasekuracyjne i zakłady ubez- tastrof, a te w Polsce zdarzają się coraz częściej. Współ- praca z asekuratorami pozwala zakładom ubezpieczeń pieczeniowe podlegające reżimowi niniejszej ustawy na zminimalizowanie strat finansowych w okresach, gospodarki finansowej oraz procedur ostrożnościo- gdy wypłaty odszkodowań i świadczeń z tytułu zawar- wych z tym związanych. Konieczne jest również tych umów ubezpieczenia są wysokie w stosunku do uwzględnienie przy tym nowych, trudniejszych wa- zebranej składki ubezpieczeniowej. Wreszcie należy runków działalności na rynku w sytuacji globalnego podkreślić, że zawieranie umów reasekuracji umożli- kryzysu finansowego. wia zakładom ubezpieczeń spełnianie wymogów usta- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Poselski wowych dotyczących pokrycia marginesu wypłacalno- Lewica będzie głosował za przesłaniem projektu ści środkami własnymi zakładu. ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpiecze- Spośród podstawowych założeń ustawy wynika- niowej oraz niektórych innych ustaw do komisji ce- jących z implementowanej dyrektywy za ważne uznać lem dalszych prac. Dziękuję bardzo. należy: ustanowienie ostrożnościowych wymogów działalności reasekuracyjnej, obowiązywania tzw. jednolitej licencji oraz zasady nadzoru państwa macierzystego, określenie zasad sprawowania nadzoru Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: nad działalnością reasekuracyjną, określenie warun- ków udzielania przez organ nadzoru zgody na wyko- Dziękuję bardzo. nywanie przez zakłady reasekuracji umowy o połą- W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- czeniu zakładów, wreszcie, określenie wymogu po- go głos zabierze pan marszałek Józef Zych. siadania przez zakład reasekuracji rezerw technicz- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 362 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej

Poseł Józef Zych instytucjami, Sejmem stoi bardzo istotne zadanie, mianowicie przede wszystkim popularyzowanie za- no-ubezpieczeniowych w wysokości umożliwiającej sad ubezpieczeń, ogólnych warunków, a także zwra- wywiązanie się przez ten zakład z zobowiązań z ty- canie uwagi na nieprawidłowości, jakie występują, tułu zawartych umów reasekuracyjnych. ze szkodą dla ubezpieczonych, w niektórych zakła- Należy podzielić pogląd, że jedną z najtrudniej- dach ubezpieczeń. szych kwestii przy implementacji dyrektywy jest roz- Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego, różnienie działalności ubezpieczeniowej i działalno- uznając, że jest to ważna nowelizacja, wnosi o skie- ści reasekuracyjnej w świetle art. 3 ustawy o działal- rowanie projektu do dalszych prac we właściwych ności ubezpieczeniowej. Wiadomo, że szereg zakładów komisjach. Dziękuję. (Oklaski) ubezpieczeń obok działalności ubezpieczeniowej prowadzi także działalność reasekuracyjną. Zaszła wobec tego konieczność dokonania niezbędnych zmian Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: w ustawie o działalności ubezpieczeniowej. Sądzę, że w niedługim czasie taka nowelizacja zostanie prze- Dziękuję bardzo panu posłowi. prowadzona. To były wystąpienia w imieniu klubów. Pozwolę sobie przypomnieć, że 24 listopada, w naj- Koła nie zajmą dzisiaj stanowiska w tej sprawie. bliższy poniedziałek, w Sejmie, z inicjatywy Komisji Do zadania pytań zgłosiło się 4 posłów. Wszyscy Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyﬁkacjach oraz z klubu Prawo i Sprawiedliwość. Polskiej Izby Ubezpieczeń, odbywać się będzie kon- Czy ktoś jeszcze chciałby się zapisać? ferencja na temat roli ubezpieczeń w gospodarce Nie widzę. i w życiu prywatnym. W czasie tej konferencji ze stro- Zamykam listę. ny Sejmu chcemy przedstawić nasze doświadczenia, Ustalam czas na zadanie pytania – 1,5 minuty. spostrzeżenia, a także sygnały, które napływają do Pan poseł Jerzy Gosiewski jako pierwszy. poszczególnych posłów i komisji na temat nieprawi- Proszę bardzo. dłowości w ubezpieczeniach. Chciałbym przypomnieć, że przyjęcie wspólnie z Polską Izbą Ubezpieczeń inicjatywy organizacji konferencji, w której wezmą Poseł Jerzy Gosiewski: udział przedstawiciele wszystkich działających na terenie kraju zakładów ubezpieczeń, jest inicjatywą Dziękuję bardzo. cenną. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Konsekwencją przyjęcia za dyrektywą odrębnej Prawdą jest, że praktyka licznych holdingów ubez- od działalności ubezpieczeniowej działalności rease- pieczeniowo-reasekuracyjnych w Europie Zachodniej kuracyjnej jest podział obecnej ustawy na działy. pokazuje, że prowadzenie wspólnej polityki kadrowej Podobnie jak w przypadku zakładów ubezpieczeń, wpływa korzystnie na rozwój ﬁrm. Prawdą jest rów- na zakłady reasekuracji nałożony został obowiązek nież, że obecnie szczególnie dominującą rolę na pol- posiadania środków własnych w wysokości nie niż- skim rynku odgrywali reasekuratorzy, których sie- szej niż margines wypłacalności i nie niższej niż dziby mieściły się w krajach Europejskiego Obszaru kapitał gwarancyjny. Na zakłady reasekuracji zo- Gospodarczego – ponad 90% łącznej składki rease- staje także nałożony obowiązek tworzenia kapitału kuracyjnej, w tym głównie w Niemczech – ok. 43%, zapasowego oraz kapitałów rezerwowych, a także w Szwajcarii – 16%, w Wielkiej Brytanii – 10%, rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. W obecnej w Austrii – 8%, we Francji – 6%. Projekt ustawy dzie- kryzysowej sytuacji, która dotyka także fundusze li zakłady reasekuracji na: krajowe, zagraniczne, emerytalne, warto podnieść, że dyrektywa przewi- pochodzące z państwa członkowskiego Unii Europej- duje możliwość uznania za działalność reasekura- skiej, wykonujące działalność na terytorium Rzeczy- cyjną świadczenia przez zakład reasekuracji usług pospolitej Polskiej w ramach swobody świadczenia pokrycia ryzyk instytucji pracowniczych progra- usług, to znaczy zakład reasekuracyjny może wyko- mów emerytalnych, objętych zakresem dyrektywy nywać swoją działalność na terytorium Rzeczypospo- z 2002 r. w sprawie pracowniczych programów eme- litej Polskiej, jeżeli uzyskał odpowiednie zezwolenie rytalnych. W Polsce może się to odnosić do reaseku- na wykonywanie tej działalności w państwie, w któ- racji ubezpieczeń na życie w formie grupowego rym ma swoją siedzibę, oraz w myśl art. 15 ust. 1 ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym fundu- akapit pierwszy dyrektywy o reasekuracji podlega szem kapitałowym. nadzorowi właściwego organu państwa członkow- Wysoki Sejmie! Trafnie tu już zostało podniesio- skiego. (Dzwonek) Zakłady reasekuracyjne, które ne, że projekt tej ustawy jest wyjątkowo specjali- mają siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Pol- styczny, zresztą ubezpieczenia, zaliczane w Polsce skiej, zgodnie z proponowaną ustawą będą mieć lep- do oddzielnego prawa ubezpieczeniowego, to oprócz szą możliwość swojego rozwoju niż te, których siedzi- działalności bankowej taka wiedza, można by po- bą jest nasz kraj. wiedzieć, tajemna. Stąd dzisiaj, niezależnie od two- Panie ministrze, co rząd zamierza uczynić w celu rzenia nowych przepisów, przed społeczeństwem, zdecydowanej poprawy warunków startu oraz obec- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej 363

Poseł Jerzy Gosiewski nastąpić rozwój krajowych zakładów reasekuracyjnych. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) nego i późniejszego funkcjonowania zakładów reasekuracyjnych z siedzibą na terytorium Rzeczypo- spolitej Polskiej? Bardzo dziękuję. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Jako ostatni pan poseł Dariusz Kaczanowski.

Pan poseł Andrzej Szlachta, proszę bardzo o zadanie pytania. Poseł Dariusz Kaczanowski: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jak już mó- Poseł Andrzej Szlachta: wiłem, omawiany dzisiaj projekt ustawy jest przykła- dem wyjątkowo technicznej, specjalistycznej regula- Dziękuję, panie marszałku. cji. Wprowadza istotne zmiany w systemie ubezpie- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! czeń gospodarczych; np. niektóre zakłady ubezpie- W uzasadnieniu do omawianej ustawy zaznaczono, czeń będą zobowiązane dostosować zasady wykony- że jedną z najtrudniejszych kwestii przy implemen- wania gospodarki finansowej do przepisów gospodar- tacji dyrektywy jest rozróżnienie działalności ubez- ki finansowej zakładów reasekuracji. Ponadto zacho- pieczeniowej i działalności reasekuracyjnej w świetle dzi potrzeba modyfikacji systemu informatycznego obowiązującego art. 3. ustawy o działalności ubez- w celu umożliwiania rejestracji w Krajowym Rejestrze pieczeniowej. W projekcie zaproponowano definicję Sądowym zakładów reasekuracji w nowych formach działalności reasekuracyjnej jako wykonywanie prawnych. Dlatego chciałbym zapytać pana ministra, czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka ce- czy proponowany termin 3 miesięcy vacatio legis jest dowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład okresem wystarczającym, by wprowadzić w życie pro- reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzy- jektowane zmiany. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ka. Stąd moje pytanie do pana ministra. Czy fakt, że projekt ustawy nie wprowadza zamkniętego katalogu czynności reasekuracyjnych, nie będzie budził Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: wątpliwości co do granicy oddzielającej działalność ubezpieczeniową od reasekuracyjnej? Dziękuję. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- pana. W związku z tym proszę o zabranie głosu podse- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: kretarza stanu w ministerstwie finansów pana Lu- dwika Koteckiego. Dziękuję bardzo. Głos ma pani poseł Maria Zuba. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Maria Zuba: Ludwik Kotecki:

Dziękuję, panie marszałku. Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpocznę może Zakłady reasekuracji dzielą się na krajowe i zagranicz- od odpowiedzi na ostatnie pytanie; będzie ona krótka ne zakłady reasekuracji, pochodzące z państw człon- i prosta. Zgodnie z informacjami ministra sprawie- kowskich Unii Europejskiej, wykonujące działalność dliwości dostosowanie KRS w tak krótkim czasie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz główne będzie możliwe, nie stanowi to więc przeszkody, na- oddziały zagranicznych zakładów reasekuracji tomiast z drugiej strony, jeśli chodzi o zakłady ubez- z państw niebędących członkami Unii Europejskiej. pieczeniowe, są one już gotowe do implementacji, W związku z tym mam pytanie: Jaki udział w ryn- a zatem problemu dotyczącego czasu nie będzie. ku reasekuracyjnym mają zakłady krajowe? Spodzie- Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Gosiewskie- wam się, że jest to udział szczątkowy, dlatego proszę go, ono dotyczyło wykonywania działalności przez o informację, w jakim stopniu wprowadzenie przepi- zakłady z państw trzecich. Otóż tutaj o uprzywile- sów zawartych w projekcie ustawy o działalności jowaniu czy o gorszej sytuacji podmiotów krajo- ubezpieczeniowej spowoduje wzrost krajowych zakła- wych niż podmiotów zagranicznych, myślę, mowy dów reasekuracyjnych i czy przepisy zawarte w tej być nie może. Właśnie wręcz odwrotnie, to znaczy ustawie są w ocenie rządu wystarczające, aby mógł po to wprowadziliśmy pewne zapisy w projekcie 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 364 Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów w takim momencie cedowania ryzyk przez zakłady Ludwik Kotecki ubezpieczeń. A mamy sytuację taką trochę niesyme- tryczną, to znaczy zakład ubezpieczeniowy może ustawy, by tę kwestię ewentualnego uprzywilejo- prowadzić działalność reasekuracji, natomiast rease- wania zlikwidować. kurator nie może prowadzić działalności ubezpiecze- Wykonywanie działalności przez podmioty spoza niowej. Unii Europejskiej uregulowano generalnie w art. 49 Pytanie pani poseł Zuby dotyczyło obecnego sta- dyrektywy. Ten artykuł zawiera bardzo ogólną nor- nu rynku i perspektyw tego rynku. Chciałbym po- mę, zgodnie z którą państwo członkowskie nie stosu- wiedzieć, że jeżeli chodzi o składkę reasekuracyjną je wobec zakładów reasekuracyjnych, mających swo- w Polsce, to według danych statystycznych pochodzą- je siedziby poza Wspólnotą i rozpoczynających lub cych z Komisji Nadzoru Finansowego przypis skład- wykonujących operacje reasekuracyjne na teryto- ki na udziale reasekuratorów wyniósł prawie 2 mld rium Wspólnoty, przepisów, które by je uprzywilejo- zł. Dominującą rolę na polskim rynku odgrywali re- wały i nie może stosować. Po analizie problematycz- asekuratorzy, którzy mają siedziby czy mieli siedziby nych kwestii związanych z implementacją tych zapi- – bo to są dane statystyczne historyczne, ale sądzę, sów dyrektywy zaproponowano – to nie jest tak, że że tu wiele się nie zmieniło – w krajach Europejskie- zaproponowało Ministerstwo Finansów, powstała go Obszaru Gospodarczego i to było ponad 91% łącz- specjalna grupa, która pracowała nad projektem nej składki reasekuracyjnej. Na zakłady ze Stanów ustawy, grupa międzyresortowa – żeby zakłady re- Zjednoczonych przypadało 6,2% składki, na reaseku- asekuracji z państw trzecich mogły wykonywać dzia- ratorów z pozostałych krajów – 2,4%. Oczywiście łalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jedy- dominowały podmioty niemieckie, na drugim miej- nie przez główny oddział, żeby upodobnić ich sytuację scu Szwajcaria, potem Wielka Brytania, Austria, do sytuacji podmiotów krajowych. Za takim rozwią- Stany Zjednoczone i Francja. zaniem przede wszystkim przemawia fakt, że pań- Jeżeli chodzi o podmiot polski, to jest to polskie stwo członkowskie nie może stosować wobec zakła- towarzystwo reasekuracji, którego omawiany dziś dów reasekuracji spoza Wspólnoty przepisów, które projekt ustawy dotyczy w sposób najpełniejszy, bez- by to uprzywilejowały. W związku z tym w ocenie pośrednio, on ten udział ma bardzo mały. Z czego to rządu niewprowadzenie żadnych regulacji w krajo- może wynikać? To przede wszystkim kwestia, jak wym porządku prawnym oznaczać będzie, że zakłady mniemam, po pierwsze, jeszcze ciągle niedorozwoju reasekuracji z państw trzecich będą faworyzowane, tego rynku, a druga rzecz, to sądzę, że właśnie ure- gdyż nie będą wobec nich stosowane ani wymogi ka- gulowanie kwestii reasekuracji może doprowadzić do pitałowe, ani też zasady w zakresie nadzoru. Zapro- tego, że taką działalnością będzie zainteresowanych ponowane zmiany taką sytuację likwidują. Jednocze- więcej podmiotów na rynku polskim. Tak że być śnie wprowadzamy przepis przejściowy, który daje może przy okazji implementacji dyrektywy, której czas na dostosowanie się przez zakłady reasekura- i tak musimy dokonać, sprawimy, że rynek reaseku- cyjne spoza Unii, są to 2 lata od dnia wejścia w życie racji w Polsce zostanie jakoś bardziej pobudzony. ustawy, do tych przepisów, czyli tak naprawdę do Dziękuję bardzo. (Oklaski) tego, by utworzyły oddział główny. Pytanie pana posła Szlachty dotyczyło tak na- prawdę techniki czynności ubezpieczeniowych. Wo- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: bec takiej sytuacji, że zakład reasekuracji może wy- konywać wyłącznie działalność reasekuracyjną, Dziękuję bardzo panu ministrowi. zmuszeni byliśmy do nowelizacji deﬁnicji działalności Zamykam dyskusję. ubezpieczeniowej i usunięcia z niej pojęcia umowy Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- reasekuracyjnej, co było w 100% jedynie implemen- dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy tacją dyrektywy. Pozostawienie deﬁnicji w obecnym projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubez- brzmieniu prowadziłoby do sprzeczności systemowej, pieczeniowej oraz niektórych innych ustaw, zawarty albowiem zakład reasekuracyjny, który zawierałby w druku nr 1273, do Komisji Finansów Publicznych umowy reasekuracji, z jednej strony wykonywałby w celu rozpatrzenia. działalność ubezpieczeniową, bo reasekuracja byłaby Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm w katalogu czynności ubezpieczeniowych, z drugiej propozycję przyjął. zaś wykonywałby działalność ubezpieczeniową, któ- Sprzeciwu nie słyszę. rej zgodnie z dyrektywą wykonywać nie może. Zawie- Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b ranie umów reasekuracji jest dziś zaliczane do czyn- regulaminu Sejmu, zaleca komisji przedstawienie ności, a w projekcie będzie wyłączone, z drugiej stro- sprawozdania do dnia 6 stycznia 2009 r. ny usunięcie możliwości zawierania umów reaseku- Dziękuję bardzo panu ministrowi. racji z katalogu czynności ubezpieczeniowych dopro- Dziękuję państwu za udział w debacie w tym wadziłoby do sytuacji, w której żaden zakład ubez- punkcie. pieczeń nie mógłby, dla odmiany, zawierać umów Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 29. po- reasekuracji, a zatem ustawodawca nie dopuszczałby siedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Oświadczenia poselskie 365

Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński Poseł Andrzej Szlachta:

Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! szenia oświadczeń poselskich: pan poseł Szlachta, 10 listopada br. odbyła się w Rzeszowie, moim rodzin- pan poseł Jasiński, pani poseł Zuba, pan poseł To- nym mieście, uroczystość odsłonięcia pamiątkowej maszewski. Czy ktoś jeszcze? Nie. tablicy poświęconej 120. rocznicy urodzin wybitnych Listę zamykam, ale prosiłbym o dwie minuty twórców polskiego skautingu Andrzeja i Olgi Mał- przerwy, dobrze? Dziękuję bardzo. Za dwie minuty kowskich. rozpoczniemy. W dniu 7 lutego tego roku Senat Rzeczypospolitej (Poseł Wojciech Jasiński: Panie marszałku, chciał- Polskiej ogłosił rok 2008 Rokiem Andrzeja i Olgi bym wystąpić przed panem posłem Szlachtą.) Małkowskich. A proszę bardzo, oczywiście, ta zamiana jest Uroczystość rzeszowska była wpisana w obchody możliwa. 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Pamiątkową tablicę umieszczono na budynku Teatru (Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 42 im. Wandy Siemaszkowej, dawnego budynku Sokoła do godz. 15 min 47) w Rzeszowie. 97 lat temu, 4 listopada 1911 r., Andrzej Mał- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: kowski odwiedził Rzeszów i w budynku Sokoła wygłosił poświęcony skautingowi odczyt, którego Wznawiam obrady. wysłuchało 320 osób. Następnie dokonał wizytacji Jako pierwszy oświadczenie wygłosi pan poseł działających tu patroli skautowych. Uznając ich Wojciech Jasiński. pracę za dobrą, założył tu pierwszą drużynę skau- Proszę bardzo. tów im. Michała Wołodyjowskiego, na czele której stanął druh Julian Szpunar. Podobnie było w innych miastach Podkarpacia. Swoje odczyty Andrzej Poseł Wojciech Jasiński: Małkowski wygłosił 29 października w Jaśle, 11 listopada w Sanoku, 12 listopada w Przemyślu, Dziękuję bardzo. 19 grudnia w Jarosławiu. We wszystkich tych mia- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę z ubolewa- stach powstały drużyny skautowe. Początek two- niem oświadczyć, że w czasie głosowań w ramach rzenia skautingu w Polsce miał miejsce w maju punktu 7. porządku dziennego zagłosowałem, używa- 1911 r. we Lwowie. Przy Polskim Towarzystwie jąc karty mojej sąsiadki. Stało się to na skutek pomył- Gimnastycznym „Sokół” powstała Naczelna Ko- ki. Natychmiast po skonstatowaniu tego faktu zgłosi- menda Skautowa oraz cztery drużyny skautowe, łem to panu ministrowi Czapli, pytając, czy nie należy w tym jedna żeńska. zgłosić tego marszałkowi Sejmu, aby zarządził re- Kim był Andrzej Małkowski? Urodził się 31 paź- asumpcję głosowania. Pan minister Czapla stwierdził, dziernika 1888 r. w Trębkach koło Kutna. Uczył się że w istocie nie miało to wpływu na przyjęcie bądź w Warszawie, Krakowie, Tarnowie i Lwowie, gdzie nieprzyjęcie poprawki, i powiedział mi, że taką sprawę w 1906 r. w VI Szkole Realnej uzyskał świadectwo należy załatwić w drodze oświadczenia poselskiego. dojrzałości. W 1908 r. rozpoczął studia na Wydziale Niniejszym z ubolewaniem to konstatuję i wypada Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej. W kwietniu tylko stwierdzić, że następnym razem, bo zdarzyło mi 1910 r. przeniósł się na Uniwersytet Jana Kazimie- się to pierwszy raz, będę musiał bardziej uważać. Dzi- rza, którego nie ukończył. W listopadzie 1909 r. Mał- siaj głosowania były długie i nie wiem, jak to się stało, kowski otrzymał do przetłumaczenia (za karę) kla- czy koleżanka wychodziła przede mną, czy ustępowa- syczny podręcznik twórcy skautingu Roberta Baden- łem jej miejsca, trudno w tej chwili dochodzić. Zwa- -Powella „Scauting for Boys” i wówczas stał się en- żywszy zresztą na fakt, że to nie miało żadnego wpły- tuzjastą i propagatorem skautingu na ziemiach pol- wu na ostateczne przyjęcie bądź nie… W każdym razie skich. W okresie od kwietnia do lipca 1911 r. ukazy- nie miałem zamiaru nikogo oszukać, ale jest mi przy- wała się jego praca „Skauting jako system wychowy- kro, że nie dołożyłem w tym zakresie starań, których wania młodzieży”. Andrzej Małkowski wszedł w skład powinienem był dołożyć. Dziękuję bardzo. (Oklaski) I Komendy Skautowej we Lwowie. W październiku 1911 r. rozpoczął wydawanie „Skauta”. W marcu 1912 r. wyjechał do Londynu w celu zebrania mate- Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: riału do nowego wydania swojej książki. Po powrocie został usunięty z pracy w „Skaucie” i z Naczelnej Dziękuję bardzo posłowi. Komendy Skautowej. W czerwcu 1913 r. Małkowski Głos ma pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Spra- przeniósł się do Zakopanego, gdzie wziął ślub z Olgą wiedliwość. Drahonowską. Stworzył wraz z żoną silny, niezależ- Proszę bardzo. ny ośrodek skautów. 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 366 Oświadczenia poselskie

Poseł Andrzej Szlachta „Wiernego”. 20 stycznia 1951 r. Edward Skrobot został aresztowany przez Powiatowy Urząd Bezpie- Po wybuchu wojny wstąpił na krótko do Legio- czeństwa Publicznego w Sosnowcu, skąd przewie- nów Polskich. Brał udział w walkach, lecz zależ- ziony został do Kielc, gdzie osadzono go w więzieniu ność tych formacji od zaborcy austriackiego spowo- na ul. Zamkowej. Po 11 miesiącach śledztwa Sąd dowała jego wystąpienie. Za próby utworzenia Wojewódzki w Kielcach skazał go na przeszło 5 lat niepodległej Rzeczypospolitej Podhalańskiej mu- więzienia na podstawie art. 1 dekretu z dnia 31 siał opuścić Zakopane. Wyjechał do Anglii, a na- sierpnia 1944 r. za współpracę z okupantem hitle- stępnie do Stanów Zjednoczonych, gdzie zakładał rowskim. polskie drużyny skautowe wśród wychodźstwa. Karę odbywał w kopalni dołowej węgla kamien- Następnie udał się do Kanady, gdzie w grudniu nego Kleofas w Katowicach. Już od początku odby- 1916 r. wstąpił do wojska. W styczniu 1917 r. wraz wania kary władze więzienne przy współpracy z UB z grupą „Sokół” został przyjęty do Wojskowej Szko- próbowały załamać go psychicznie, wykorzystując do ły Piechoty, którą ukończył w kwietniu tego roku. tego celu konﬁdentów i kilku tajnych współpracow- Służył w armii kanadyjskiej, walczył na froncie we ników. W tych działaniach szczególnie aktywni byli Francji. W listopadzie 1918 r. został przeniesiony dwaj tajni współpracownicy – „Cichy” i „Burek”. do armii gen. Józefa Hallera. Wysłany w misji woj- W materiałach wytworzonych w owym czasie skowej do polskich oddziałów w Odessie, do gen. przez organy bezpieczeństwa zachowały się liczne Lucjana Żeligowskiego, zginął w nocy z 15 na 16 sprawozdania tajnych współpracowników, w których listopada 1919 r. w wyniku zatonięcia statku. opisali postawę oraz wypowiedzi na tematy politycz- Piękny życiorys Andrzeja Małkowskiego był i jest ne więźnia Skrobota podczas odbywania przez niego wzorem do naśladowania przez polską młodzież. Bar- wyroku. O wysokiej skali inwigilacji świadczy boga- dzo dziękuję za uwagę. (Oklaski) ta dokumentacja sporządzona przez służby bezpie- czeństwa. Przed wpadnięciem w pułapki zastawiane przez bezpiekę „Wiernemu” udało się ustrzec tylko Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: dzięki doświadczeniu z okresu trudnych lat wojny. „Wierny”, poniżany i upokarzany przez nadzór ko- Dziękuję bardzo. palni Kleofas, ciężko pracował w katorżniczych wa- Głos zabierze pani poseł Maria Zuba, Prawo i Spra- runkach. Jego praca polegała na przenoszeniu na wiedliwość. odległość przeszło 300 m drewnianych bali o ciężarze przekraczającym często 120 kg. W 1953 r. podczas wykuwania dołu pod bal podtrzymujący strop kopal- Poseł Maria Zuba: nianego szybu jedna ze ścian uległa obsunięciu i przygniotła mu prawą nogę. Ten wypadek był po- Dziękuję bardzo. wodem do dalszych upokorzeń, zaś nieludzkie wa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwa dni temu, runki panujące w celi więziennej doprowadziły do 19 listopada br., w oświadczeniu wspomniałam boha- wyniszczenia organizmu „Wiernego” i nabawienia się tera ziemi świętokrzyskiej Edwarda Witolda Skrobo- przez niego reumatyzmu obu nóg. Jednocześnie ta ps. „Wierny”, jego lata młodości i lata walki w tym czasie rodzina „Wiernego” – małżonka Maria w okresie II wojny światowej o wolną i niepodległą i mała córka pozostawały bez jakichkolwiek środków Polskę. Dziś pragnę wspomnieć jego i jego rodziny do życia. losy po 1945 r. 15 czerwca 1954 r. major Edward Witold Skrobot Na drogach życia „Wiernego”, tak jak na drogach uzyskał zwolnienie i wyszedł na wolność. Jeszcze wielu tysięcy Polaków, z chwilą zakończenia wojny w tym samym roku wrócił wraz z żoną do Suchednio- z Niemcami hitlerowskimi słońce nie zaświeciło. wa, gdzie po długich staraniach udało mu się zdobyć Edward Witold Skrobot przez ówczesne władze został pracę w zawodzie księgowego. uznany za osobę niebezpieczną. Prawie natychmiast po Po przejściu na emeryturę w 1979 r. skupił swo- wkroczeniu Armii Czerwonej na Kielecczyznę „Wier- ich kolegów z oddziału, byłych członków oddziału ny” stał się obiektem poszukiwań ze strony Urzędu „Barabasza” i założył Rodzinę „Wybranieckich”. Bezpieczeństwa Publicznego. Był zmuszony ukrywać W jej ramach pracował społecznie, skupiając się na się i w konsekwencji tego już w pierwszej połowie utrwalaniu dla potomnych pamięci o poległych żoł- 1945 r. wyjechał do Krakowa, a potem do Sosnowca, nierzach i działaniach wojennych oddziału „Wybra- gdzie podjął w pracę w kopalni węgla. nieckich”. Od momentu powstania Światowego W październiku 1945 r. Edward Skrobot ujawnił Związku Żołnierzy Armii Krajowej pełnił funkcję się przed komisją likwidacyjną w Kielcach i w tym członka zarządu głównego oraz honorowego preze- miesiącu pojął za żonę Marię Dobrowolską. sa 4. Pułku Piechoty Legionów Armii Krajowej W tamtym okresie o tym, kto zasłużył sobie na w Kielcach. życie na wolności, decydowały służby bezpieczeń- Bezpieka bezustannie w tym skromnym, acz nie- stwa, którą swoją troskliwą opieką otaczały również złomnym człowieku postrzegała zagrożenie dla ów- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. Oświadczenia poselskie 367

Poseł Maria Zuba fizycznego, nauczyciel akademicki, trener, współ- twórca sukcesów polskiej lekkiej atletyki w latach czesnego ustroju. Każdy zryw niepodległościowy 70. i 80., doradca rządu hiszpańskiego i meksykań- narodu polskiego odnotowany w naszej historii ko- skiego w przygotowaniach olimpijskich, wicemini- lejnymi datami, jak Poznań czerwiec 1956 r., Wybrze- ster i minister sportu; człowiek, który tutaj trafił że grudzień 1970 r., Radom czerwiec 1976 r. (Dzwo- w 1993 r., od samego początku z ogromnym zapałem nek) czy „Solidarność” 1980 r., skutkował wzmożoną starał się budować systemowe rozwiązania dla pol- inwigilacją „Wiernego” przez służby bezpieczeństwa. skiego sportu. Dla mnie to ogromny zaszczyt, że (Dzwonek) właśnie wówczas, też po raz pierwszy będąc w par- Jeszcze słowo. lamencie, trafiłem na takiego człowieka i z nim Edward Skrobot zmarł 19 lipca 1996 r. w szpitalu wspólnie mogliśmy tworzyć te rozwiązania. A udało w Skarżysku. Jego pogrzeb odbył się 23 lipca 1996 r. się wiele. Udało się św. pamięci Stefanowi i wielu w Suchedniowie. Został pożegnany przez 22 poczty koleżankom i kolegom, tym którzy również odeszli sztandarowe ze Światowego Związku Żołnierzy Ar- i czekają pewno na niego, jak Marek Wielgus, jak mii Krajowej. „Wierny” już jako kombatant został Zbigniew Gorzelańczyk, uchwalić ustawę o kulturze awansowany do stopnia majora, ponadto posiadał fizycznej w 1996 r., w 1994 r. znowelizować ustawę wiele odznaczeń wojskowych, w tym Order Virtuti o grach liczbowych, która od tamtego czasu do dzi- Militari V klasy. siaj dała polskiemu sportowi 6,2 mld zł – ponad We wspomnieniach kolegów major Edward 4 mld zł na budowę ponad 4 tys. obiektów sporto- Skrobot pseudonim „Wierny” pojawia się jako dowych, ponad 2 mld zł na rozwój sportu dzieci, mło- skonały i zdecydowany dowódca, a zarazem wspa- dzieży i osób niepełnosprawnych. To wówczas poja- niały przyjaciel. Pan major Edward Witold Skrobot wiła się idea budowy społeczeństwa obywatelskiego pseudonim „Wierny” do końca swoich dni, kierując wśród dzieci, młodzieży i nauczycieli, idea uczniow- się honorem... skich klubów sportowych, budowanych wspólnie również ze św. pamięci wiceministrem sportu panem Eugeniuszem Pietrasikiem. Dzisiaj ten ruch to Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: 11 tys. uczniowskich klubów sportowych. Dzisiaj ten ruch to ponad 2 tys. klubów uczestniczących we Pani poseł... współzawodnictwie sportowym dzieci i młodzieży, to 35% wartości sportu młodzieżowego w Polsce. To wówczas udało się stworzyć systemowe rozwiązanie Poseł Maria Zuba: dotyczące świadczeń dla medalistów igrzysk olimpijskich. Pamiętam, z jakim przejęciem mówił ...pozostał wierny Bogu i ojczyźnie. (Oklaski) o trudnej sytuacji wielu polskich medalistów olimpijskich. Dla nich przygotował to rozwiązanie. To on właśnie, wspólnie z przewodniczącym Komisji Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego panem prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim, zabiegał Proszę brać przykład z posłów ze swojego klubu, o to, aby w konstytucji, naszej konstytucji, znalazł pana Górskiego i pana Pięty, którzy nigdy nie prze- się zapis o sporcie. Dopiął swego. Art. 68 ust. 5 kraczają 5 minut. mówi: „Władze publiczne popierają rozwój kultury Pan poseł Tadeusz Tomaszewski z klubu Lewica fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży”. Dbał ma głos. o to, aby tworzyć systemowe rozwiązania, które przeżyją kolejnych ministrów sportu i będą dobrze służyć rozwojowi polskiego sportu. Wówczas to od- Poseł Tadeusz Tomaszewski: budowano system współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży, system pracy z tymi, którzy chcą Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 19 listopada rehabilitować się społecznie poprzez sport. Zabez- w Katedrze Polowej Wojska Polskiego pożegnaliśmy pieczył prawnie polską rodzinę olimpijską poprzez św. pamięci Stefana Stanisława Paszczyka, posła na zapisy chroniące znak Polski Komitet Olimpijski Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1993–2001. i Polski Komitet Paraolimpijski. Z determinacją Mieliśmy zaszczyt wspólnie z panem Bogusławem jako prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego dążył Wontorem, Wojciechem Ziemniakiem i Eugeniuszem do wybudowania Centrum Edukacji Olimpijskiej. Kłopotkiem po raz ostatni stanąć przy prezesie Pol- Wszystko to mu się udało, dlatego że bezwzględnie skiego Komitetu Olimpijskiego na honorowej warcie. podporządkował swoje życie sportowi. W tych uroczystościach wzięli udział również pan Nie zapomnę wielu tych rozmów, wielu tych Wojciech Olejniczak, pan Tomasz Garbowski i pan chwil, kiedy prezes Polskiego Komitetu Olimpijskie- marszałek Jerzy Szmajdziński. go, świętej pamięci Stefan Stanisław Paszczyk, za- Odszedł człowiek, który całe swoje życie poświę- praszał mnie do swojej siedziby, tutaj obok, na Fra- cił dla sportu. Zawodnik, nauczyciel wychowania scati, i mówił: Pamiętajcie, panie i panowie posło- 29. posiedzenie Sejmu w dniu 21 listopada 2008 r. 368 Oświadczenia poselskie

Poseł Tadeusz Tomaszewski Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom wie, że trzeba zadbać o to, trzeba pomyśleć o takim doręczona w druku nr 1342*). rozwiązaniu, trzeba myśleć o kolejnym współdzia- Na tym kończymy 29. posiedzenie Sejmu Rzeczy- łaniu z władzą publiczna i z organizacjami pozarzą- pospolitej Polskiej. dowymi, aby pracować na rzecz sportu, dzieci i mło- Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przej- dzieży. (Dzwonek) rzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu. Jestem przekonany, że uczynił bardzo wiele, aby Porządek dzienny 30. posiedzenia Sejmu, zwoła- na wielu arenach świata rozbrzmiewał coraz częściej Mazurek Dąbrowskiego. Jego idee pozostają. My tu- nego na dni: 2, 3, 4 i 5 grudnia 2008 r., został paniom taj, w polskim parlamencie, i polska rodzina sporto- i panom posłom doręczony. wa będziemy pamiętać o Stefanie, rozwijając twórczo Informuję, że nastąpiła zmiana godziny rozpoczę- jego idee służące polskiemu sportowi i polskim olim- cia posiedzenia z godz. 12 na godz. 14. pijczykom. Dziękuję za uwagę. Zamykam posiedzenie. (Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał- kowską) Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński: *) Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz odpowiedzi Dziękuję bardzo. na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1 i 2 w Aneksie Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie. do Sprawozdania Stenograﬁcznego z 29. posiedzenia Sejmu.

(Koniec posiedzenia o godz. 16 min 04) Porządek dzienny

29. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 19, 20 i 21 listopada 2008 r.

1. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym i poselskim projektach ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 885, 630, 1258 i 1258-A). 2. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (druki nr 1109 i 1221). 3. Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1204, 1308 i 1308-A). 4. Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym (druki nr 1180, 1301 i 1301-A). 5. Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Teryto- rialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1166 i 1296). 6. Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Te- rytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (druki nr 1231, 1323 i 1323-A). 7. Sprawozdanie Komisji Zdrowia o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej ﬁnansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1307 i 1334). 8. Pytania w sprawach bieżących. 9. Informacja prezesa Rady Ministrów na temat stanu realizacji programu działania rządu w rok po jego powołaniu (druk nr 1359). 10. Informacja bieżąca. 11. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 894 i 1331). 12. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o emeryturach kapitałowych (druki nr 1310 i 1340). 13. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druki nr 1311 i 1350). 14. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druki nr 1312 i 1351). 15. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o bezpieczeń- stwie żywności i żywienia (druki nr 1313 i 1352). 16. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku Sena- tu w sprawie ustawy o służbie cywilnej (druki nr 1314 i 1329). 17. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o pracownikach samorządowych (druki nr 1315 i 1324). 18. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów (druki nr 1317 i 1338). 19. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości (druki nr 1318 i 1339). 20. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1319 i 1358). 21. Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakładach leczniczych dla zwierząt (druki nr 1320 i 1328). 22. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 1321 i 1355). 23. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 1322 i 1356). 24. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ﬁnansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania (druki nr 1316 i 1337). 25. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (druki nr 1216, 1216-A i 1309) – trzecie czytanie. 26. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych (druki nr 865, 1218 i 1218-A) – trzecie czytanie. 27. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o podatku akcyzowym (druki nr 1083, 1260 i 1260-A) – trzecie czytanie. 28. Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie informacji rządu na temat umieszczenia w Redzikowie elementów amerykańskiego systemu obrony przeciwrakietowej (druk nr 1297). 29. Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 1365). 30. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Prawo prywatne międzynarodowe (druk nr 1277). 31. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1273). 32. Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o poselskich projektach ustaw o: 1) zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz niektórych innych ustaw; 2) zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Państwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego (druki nr 1124, 1135, 1200, 1200-A) – trzecie czytanie – kontynuacja.

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności