BRACH2006009001002.Pdf

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

BRACH2006009001002.Pdf Oostelijke witsnuitlibel (Leucorrhinia albifrons) herontdekt in Nederland E.P. de Boer & M.T. Wasscher Inleiding Ijstijd. In geheel West- en Midden-Europa is Na tientallen jaren ogenschijnlijk afwezig te deze witsnuitlibel de laatste tientallen jaren zijn geweest, werd de Oostelijke witsnuitlibel sterk achteruitgegaan. De vondst in 2005 van (Leucorrhinia albifrons, Burmeister, 1839) in een populatie in Friesland is daarom des te de zomer van 2005 opnieuw in Nederland verrassender. aangetroffen. Deze witsnuitlibel is altijd een zeer zeldzame verschijning geweest in Neder- land. De soort werd voor het laatst gezien bij De ontdekking Appelscha in 1994 en werd sindsdien in ons Een NJN-libellenexcursie onder leiding van land als verdwenen beschouwd (NVL, 2002). Maarten Schrama bezocht op 26 juni 2005 De Oostelijke witsnuitlibelkomt voor van West- de Dellebuursterheide nabij Oldeberkoop in Siberië tot in Midden-Europa (inclusief grote Zuidoost-Friesland. Aan het eind van de mid- delen van Scandinavië) en bereikt in Neder- dag werd Maarten door één van de excursie- land en Frankrijk de uiterste westgrens van deelnemers attent gemaakt op een “wel heel haar verspreidingsgebied. De West-Europese kleine oeverlibel met een witte punt aan het populaties liggen sterk geïsoleerd en betreffen achterlijf'. Maarten zag meteen de waarde waarschijnlijk relicten van westelijke uitlopers van deze opmerking in en trof ter plekke van het verspreidingsgebied na de laatste twee vechtende mannetjes van de Oostelijke Hijum van E. Foto: Figuur 1. Mannetje Oostelijke witsnuitlibel (Leucorrhinia albifrons) van de Dellebuursterheide. Male Leucorrhinia albifrons of the Dellebuursterheide,Friesland. 14 Brachytron 9 (2006) Foto: R. Ketelaar Figuur 2 Oostelijke witsnuitlibel (Leucorrhinia albifrons), vrouwtje (Öland, Zweden) Leucorrhinia albifrons, female (Öland, Sweden). witsnuitlibel aan. Eén mannetje werd gevan- afstand van drie kilometer). Bij een ven dat gen, gefotografeerd en weer vrij gelaten. Op grote overeenkomsten vertoont met de voort- die middag werden ongeveer vijf mannetjes plantingslocatie op de Dellebuursterheide gezien. Op 29 juni 2005 bezochten de auteurs werden twee mannetjes aangetroffen (wrn. F. de locatie opnieuw. Om 11:00 uur ochtends Koopman & E.P. de Boer). Het is daarom niet werden twee mannetjes zittend op een uitgesloten dat de Oostelijke witsnuitlibel op zandpad gezien. Hoewel hier eerder territori- meer locaties in Zuidoost-Friesland tot voort- ale mannetjes werden gezien leek de biotoop planting komt. ongeschikt voor een populatie. Tot onze grote vreugdewerden echter enige uren later bij een ven in de directe omgeving twee mannetjes en Status in West-Europa een larvenhuidje aangetroffen. De daarop vol- De herontdekking van de Oostelijke witsnuitli- gende dagen bleek dit inderdaad de voortplan- bel in Nederland is om verschillende redenen tingslocatie te zijn. Tot en met 12 juli werden bijzonder. Ten eerste werd de soort meer dan hier vrijwel dagelijks Oostelijke witsnuitlibellen tien jaar niet in Nederland waargenomen, voor waargenomen. Er werden eiafzettende vrouw- het laatst op 21 mei 1994. Interessant aan deze tjes, tandems en territoriale mannetjes gezien. waarneming is dat die op een tiental kilometers Het maximumaantal op een dag bedroeg tien afstand van de nieuwe vindplaats is gedaanop individuen. Gezien de aangetroffen aantallen, het Aekingerzand bij Appelscha (wrn. G. De soort de voortplantingsactiviteiten en de vondst Knijf). Vóór 1994 werd de slechts negen staat vast van een larvenhuidje dat de Ooste- keer in Nederland waargenomen (NVL, 2002), lijke witsnuitlibel zich op deze plek met succes maar niet in Friesland of Drenthe. heeft voortgeplant. Ten tweede is de huidige vindplaats de enige Later werden ook buiten de voortplantingslo- recente in het laagland van Noordwest-Euro- catie enkele dieren aangetroffen (tot op een pa. De dichtstbijzijnde vindplaatsen liggen op Brachytron 9(I &2): 14-20 15 Uilhoorn H.M.G. Foto: Figuur 3. Voor de excursie naar de Oostelijke witsnuitlibel was veel belangstelling. Many people joined the field trip to the site with Leucorrhinia albifrons. enkele honderden kilometers afstand. Vanaf witsnuitlibel zeer zeldzaam (Rychla & Buczyn- soort de Nederlandse grens gerekend bevinden ski, 2003) en verder is de pas onlangs eerst in deze plekken zich op 375 km naar het zuidoos- voor het aangetroffen Thüringen (Pet- ten (de vondst op 19 juni 2001 bij Remptendorf zold, 2002). In Denemarken gold de soort als in Thüringen, Duitsland; Petzold, 2002), 425 verdwenen, maar werd deze in 1998 na 40jaar km naar het zuiden in de Franse Jura onder herontdekt in Noord-Jutland (Pedersen, 1999). Groot-Brittannië Besangon (schr.med. J.-P. Boudot) en 450 km In België, Luxemburg en is de naar het noordoosten (1 a 2 individuen in 1998 soort nooit waargenomen. in Noord-Jutland, Denemarken; Pedersen, Ten derde staat de Oostelijke witsnuitlibel in 1999). De afstand tot de huidige vindplaats Europa in de hoogste categorie van de lijst is voor deze drie locaties respectievelijk 475, van beschermde diersoorten, de Flabitatricht- 750 en 550 km. Alle recente vondsten van de lijn van de Europese Unie. Uit het hiervoor soort in Frankrijk komen uit de zuidwesthoek geschetste beeld blijkt dat de soort in West- (bij Bordeaux; bijv. Ruddek, 1998) en de Jura Europa uiterst zeldzaam is (vergelijk Schorr, (Boudot, 2005; Deliry, 2005), Waarnemingen 1996). In Oost-Europa (zoals in Noord-Polen: in het departement Indre-et-Loire bij Mézieres- Reinhardt, 1998) en Zuid-Zweden (Öland: De en-Brenne in de omgeving van Chateauroux, Boer et al., in prep.) is de soort overigens min- in Midden-Frankrijk (Dommanget, 1984) waren der zeldzaam en komt plaatselijk wel in grotere slechts eenmalig. In Duitsland zijn recente aantallen voor. waarnemingen vooral beperkt tot vier deel- Tot slot is het feit dat er op één dag maximaal staten in de (zuid)oostelijke helft van het tien individuen zijn gezien uniek. In Nederland land (Jödicke, schr.med; Ellwanger, 2005). was er alle keren dat de soort waargenomen In Brandenburg heeft de soort enkele vaste werd sprake van 1 a 2 individuen. Dit komt populaties (Ellwanger, 2005). In Beieren is overeen met de meeste andere West-Euro- de locaties soort recent op zes plaatsen aangetroffen, pese vindplaatsen; waar grotere aan- met waarvan op drie locaties zekere populaties tallen worden gezien zijn zeer schaars. (Burbach, 2003). In Saksen is de Oostelijke 16 Brochytron 9 (2006) Biotoop de zandbodem is plaatselijk goed zichtbaar. De Oostelijke witsnuitlibel staat bekend als een De oevervegetatie bestaat uit een smalle zone zeer kritische libellensoort van ongestoorde, van Waterveenmos (Sphagnum cuspidatum). zwak gebufferde, mesotrofe bosvennen met Gewone waterbies (Eleocharis palustris), een goed ontwikkelde water- en oevervege- Veelstengelige waterbies (E. multicaulis), Sna- tatie (Schorr, 1990). Dit type vennen vormt velzegge (Carex rostrata), Witte snavelbies een ideale leefomgeving voor veel libellen en (Rhynchospora alba), Pijpenstrootje (Molinia herbergt dikwijls een zeer soortenrijke libel- caerulea) en Pitrus (Juncus effusus). In het lengemeenschap. Ooit waren dit soort ven- water is een rijke ondergedoken vegetatie van nen ook in Nederland te vinden, zoals de Waterveenmos aanwezig (tabel 1). e Oisterwijkse Vennen, waar in 20 eeuw nog 49 Het ven bevatte in de jaren ‘80 een dikke libellensoorten voorkwamen. Sinds de jaren baggerlaag en was daardoor geëutrofieerd ’60 zijn mesotrofe vennen door vervuiling, ver- geraakt. Bovendien zeeg het water weg naar zuring, verdroging en versnippering dermate een naastgelegen landbouwsloot, waardoor in kwaliteit achteruitgegaan dat ze ongeschikt het terrein een instabiele waterstand kende. zijn geworden voor de meeste kritische libel- De begroeiingen van Pitrus en Grote lisdodde lensoorten. Vrijwel in dezelfde periode is ook (Typha latifolia) in het ven duidden op deze de Sierlijke witsnuitlibel(Leucorrhinia caudalis) milieuverstoringen. Om die reden is het ven (Charpentier, 1840) uit ons land verdwenen. eind jaren ‘80 door It Fryske Gea (de provin- Beide soorten zijn sterk verwant en vertonen ciale vereniging voor natuurbescherming in grote overeenkomsten qua uiterlijk, levens- Friesland) rigoureus geschoond en werden wijze en verspreiding. delen van de aangrenzende vergraste hei- Het Friese ven (figuur 4) waar de Oostelijke devegetatie geplagd. Tevens werden, om de te witsnuitlibel zich voortplant is redelijk groot wegzijging tegen gaan, een grondwater- (1 ha), ondiep (max. 1 m) en omringd door kering aangebracht en een sloot gedempt (dop)heidevegetatie afgewisseld met open (archiefgegevens IFG). dennenbos (figuur 2). Het water is helder en Foto: E. van Hijum Figuur 4 Het de Dellebuursterheide. voortplantingswater op The reproduction siteof Leucorrhinia albifrons at the Dellebuursterheide,Friesland, The Netherlands. Brachytron 9(1 &2): 14-20 17 Van de oostelijke oeverzone van het ven zijn fen in diverse, matig voedselrijke, wateren vegetatieopnamen beschikbaar uit 1997 en met een goed ontwikkelde watervegetatie 2005 (tabel 1). De verschillen tussen de beide en een verlandingszone van Waterdrieblad jaren lijken gering. Toch vertoonde de noord- (Menyanthes trifoliata), Holpijp (Equisetum oostoever in 1997 een wezenlijk ander aan- fluviatile) en diverse biezen- en zeggensoor- zicht dan in 2005. Destijds was de oever zan- ten. De soort plantte zich hier zowel in kleine, dig en was er een hoge bedekking aanwezig ondiepe bosvennen voort alsook in kunstmatig van Kleine zonnedauw
Recommended publications
  • Critical Species of Odonata in Europe
    See discussions, stats, and author profiles for this publication at: http://www.researchgate.net/publication/228966602 Critical species of Odonata in Europe ARTICLE in INTERNATIONAL JOURNAL OF ODONATOLOGY · JULY 2004 Impact Factor: 0.5 · DOI: 10.1080/13887890.2004.9748223 CITATIONS DOWNLOADS VIEWS 25 181 148 5 AUTHORS, INCLUDING: Adolfo Cordero-Rivera University of Vigo 151 PUBLICATIONS 1,594 CITATIONS SEE PROFILE Frank Suhling Technische Universität Braun… 79 PUBLICATIONS 793 CITATIONS SEE PROFILE Available from: Frank Suhling Retrieved on: 13 September 2015 Guardians of the watershed. Global status of dragonflies: critical species, threat and conservation Critical species of Odonata in Europe Göran Sahlén 1, Rafal Bernard 2, Adolfo Cordero Rivera 3, Robert Ketelaar 4 & Frank Suhling 5 1 Ecology and Environmental Science, Halmstad University, P.O. Box 823, SE-30118 Halmstad, Sweden. <[email protected]> 2 Department of General Zoology, Adam Mickiewicz University, Fredry 10, PO-61-701 Poznan, Poland. <[email protected]> 3 Departamento de Ecoloxía e Bioloxía Animal, Universidade de Vigo, EUET Forestal, Campus Universitario, ES-36005 Pontevedra, Spain. <[email protected]> 4 Dutch Butterfly Conservation. Current address: Dutch Society for the Preservation of Nature, P.O. Box 494, NL-5613 CM, Eindhoven, The Netherlands. <[email protected]> 5 Institute of Geoecology, Dpt of Environmental System Analysis, Technical University of Braunschweig, Langer Kamp 19c, D-38102 Braunschweig, Germany. <[email protected]> Key words: Odonata, dragonfly, IUCN, FFH directive, endemic species, threatened species, conservation, Europe. Abstract The status of the odonate fauna of Europe is fairly well known, but the current IUCN Red List presents only six species out of ca 130, two of which are actually out of danger today.
    [Show full text]
  • IDF-Report 86
    IDF International Dragonfly Fund - Report Journal of the International Dragonfly Fund 1-28 Oleg E. Kosterin On the Odonata of North Kazakhstan Province. I. First data on Petropavlovsk. Published: 10.10.2015 29-46 Oleg E. Kosterin Odonata registered on a short excursion to Kyshtovka District, Novosibirsk Province, Russia. Published: 21.10.2015 86 ISSN 1435-3393 The International Dragonfly Fund (IDF) is a scientific society founded in 1996 for the impro- vement of odonatological knowledge and the protection of species. Internet: http://www.dragonflyfund.org/ This series intends to publish studies promoted by IDF and to facilitate cost-efficient and ra- pid dissemination of odonatological data.. Editorial Work: Martin Schorr Layout: Martin Schorr IDF-home page: Holger Hunger Indexed: Zoological Record, Thomson Reuters, UK Printing: Colour Connection GmbH, Frankfurt Impressum: Publisher: International Dragonfly Fund e.V., Schulstr. 7B, 54314 Zerf, Germany. E-mail: [email protected] Responsible editor: Martin Schorr Cover picture: Aristocypha fulgipennis, Cambodia, Ratanakiri Provi. 2/6/2013 Photographer: Oleg E. Kosterin Published 10.10.2015 On the Odonata of North Kazakhstan Province. I. First data on Petropavlovsk Oleg E. Kosterin Institute of Cytology & Genetics SB RAS, Acad. Lavrentyev ave. 10, Novosibirsk, 630090, Russia; Novosibirsk State University, Pirogova str. 2, Novosibirsk, 630090, Russia. E-mail: [email protected] Abstract The fauna of Odonata of the environs of Petropavlovsk, North Kazakhstan, was for the first time examined on two short trips in late June and mid August 2015. Thirty five species were revealed. Coenagrion ecornutum was recorded in Kazakhstan for the first time, Gomphus vulgatissimus the second time and Stylurus flavipes the third time.
    [Show full text]
  • T-PVS/Inf (2017) 20 [Inf20e 2017.Docx]
    Strasbourg, 23 October 2017 T-PVS/Inf (2017) 20 [Inf20e_2017.docx] CONVENTION ON THE CONSERVATION OF EUROPEAN WILDLIFE AND NATURAL HABITATS Standing Committee 37th meeting Strasbourg, 5-8 December 2017 GROUP OF EXPERTS ON AMPHIBIANS AND REPTILES 9-10 October 2017 Trondheim, Norway - NATIONAL REPORTS - Compilation prepared by the Directorate of Democratic Citizenship and Participation / The reports are being circulated in the form and the languages in which they were received by the Secretariat. This document will not be distributed at the meeting. Please bring this copy. Ce document ne sera plus distribué en réunion. Prière de vous munir de cet exemplaire. T-PVS/Inf (2017) 20 - 2 – CONTENTS / SOMMAIRE __________ 1. Armenia / Arménie 2. Austria / Autriche 3. Estonia / Estonie 4. “The former Yugoslav Republic of Macedonia” / « ex-République yougoslave de Macédoine » - 3 - T-PVS/Inf (2017) 20 ARMENIA / ARMÉNIE IMPLEMENTATION OF RECOMMENDATION NO. 176 (2015) OF THE STANDING COMMITTEE, ADOPTED 4TH DECEMBER, 2015 ON THE PREVENTION AND CONTROL OF THE BATRACHOCHYTRIUM SALAMANDRIVORANS CHYTRID FUNGUS The Batrachochytrium salamandrivorans have not been identified in the territory of Armenia yet /Herbarium materials of the Yerevan State University/. On the small territory of the country (about 30 thousand km2) there are about 3800 species of vascular plants, 428 species of soil and water algae, 399 species of mosses, 4207 species of fungi. In the Red Book of Plants of Armenia 452 species of vascular plants (11,89 % of the flora of Armenia) and 40 species of fungi (1,05% of the biota of Armenia) are registered. 6 species of fungi were assessed as Critically Endangered (CR) according to IUCN criteria and they need urgent protection.
    [Show full text]
  • Effect of the Diversity, Ecology and Composition of Species of Fish on the Odonate Community
    Effect of the Diversity, Ecology and Composition of Species of Fish on the Odonate Community Daniel Andersson Supervisor: Göran Sahlén Master Thesis in Applied Ecology 20p Halmstad University, 2005-2006 1 Effect of the Diversity, Ecology and Composition of Species of Fish on the Odonate Community Abstract Fish is considered to be a keystone predator in freshwater habitats. Several studies have shown that the species composition of odonates (Odonata) is different between habitats with and without fish, and that odonates depending on the behaviour and physical characteristics of the individual species react differently to the presence of fish, some positively, some negatively and others not at all. This study aims to study the effect of fish as predators on the odonate community, and especially the little studied effect of the presence and composition of different ecological groups of fish in lakes. 92 Swedish lakes were surveyed for abundances and species compositions of odonates. The composition of fish species in the lakes was determined from official sources and divided into seven ecological groups. While several of the tests for potential interactions between fish and odonates resulted in no significance, the discrimination analyses of the different ecological groups of fish tested against odonate species composition did reveal high classification coefficients, indicating that different ecological groups have different odonate communities. Number of species of fish did also have a fairly high classification coefficient in a discriminant analysis. A combined plot show that two categories of lakes are separating from the others in odonate composition. Both these categories lacked some littoral groups of fish, indicating that littoral fish species may have a strong influence on the odonate community.
    [Show full text]
  • Strasbourg, 22 May 2002
    Strasbourg, 21 October 2015 T-PVS/Inf (2015) 18 [Inf18e_2015.docx] CONVENTION ON THE CONSERVATION OF EUROPEAN WILDLIFE AND NATURAL HABITATS Standing Committee 35th meeting Strasbourg, 1-4 December 2015 GROUP OF EXPERTS ON THE CONSERVATION OF AMPHIBIANS AND REPTILES 1-2 July 2015 Bern, Switzerland - NATIONAL REPORTS - Compilation prepared by the Directorate of Democratic Governance / The reports are being circulated in the form and the languages in which they were received by the Secretariat. This document will not be distributed at the meeting. Please bring this copy. Ce document ne sera plus distribué en réunion. Prière de vous munir de cet exemplaire. T-PVS/Inf (2015) 18 - 2 – CONTENTS / SOMMAIRE __________ 1. Armenia / Arménie 2. Austria / Autriche 3. Belgium / Belgique 4. Croatia / Croatie 5. Estonia / Estonie 6. France / France 7. Italy /Italie 8. Latvia / Lettonie 9. Liechtenstein / Liechtenstein 10. Malta / Malte 11. Monaco / Monaco 12. The Netherlands / Pays-Bas 13. Poland / Pologne 14. Slovak Republic /République slovaque 15. “the former Yugoslav Republic of Macedonia” / L’« ex-République yougoslave de Macédoine » 16. Ukraine - 3 - T-PVS/Inf (2015) 18 ARMENIA / ARMENIE NATIONAL REPORT OF REPUBLIC OF ARMENIA ON NATIONAL ACTIVITIES AND INITIATIVES ON THE CONSERVATION OF AMPHIBIANS AND REPTILES GENERAL INFORMATION ON THE COUNTRY AND ITS BIOLOGICAL DIVERSITY Armenia is a small landlocked mountainous country located in the Southern Caucasus. Forty four percent of the territory of Armenia is a high mountainous area not suitable for inhabitation. The degree of land use is strongly unproportional. The zones under intensive development make 18.2% of the territory of Armenia with concentration of 87.7% of total population.
    [Show full text]
  • Species Habitat 1 3 the Range and the Habitat
    Reporting of Habitats Directive: assessment of the conservation status of French Odonata Florence MERLET1, Xavier HOUARD1 & Renaud PUISSAUVE2 1Office pour les insectes et leur environnement (Opie) [email protected] ; [email protected] 2Muséum national d’Histoire naturelle (MNHN) [email protected] Every six years, all Member States are The difference between the two reports is mainly due to requested by the Habitats Directive to the enhancement of knowledge. In part thanks to the assess the conservation status of habitats National Action Plan for Odonata, new prospects and best and species of community interest for each exchanges in odonatologists network have biogeographical region. allowed to double the 10 km grid cells. Nature of change in the conservation status between the reports: Genuine change Different methods More accurate data No change Population’s parameters and future prospects are still often unknown. This uncertainty is better taken into account than in 2006, when the lack of knowledge was balanced by expert opinion, necessarily more subjective. Few examples of knowledge improvement... Coenagrion ornatum illustrates the most frequent case: a pretence of improvement. His real conservation status is not Numbers of Odonata species of community interest by 10x10 km grid in necessarily better but our vision is 2006 2012 Range 1 2 France and biogeographical regions as defined by the Habitats Directive. more accurate, especially about 1 3 Population 1 2 Species habitat 1 3 the range and the habitat. In France, 10 Odonata species are assessed in the 1 0 Future prospects biogeographical regions where they are non-marginally present. For each of 26 species-region couples, four Gomphus flavipes was parameters are evaluated thanks to several questions: previously known only from Range: current area, short and long term trends..
    [Show full text]
  • BOLD Taxonid Tree
    BOLD TaxonID Tree Title : Tree Result - DS-ODOGER Date : 15-May-2020 Data Type : Nucleotide Distance Model : Kimura 2 Parameter Marker : COI-5P Colourization : Barcode Cluster (BIN) Label : Process ID Label : Taxon Label : Life Stage Label : Country Label : Province/State Label : Sequence Length Filter : length > 200bp only Filter : exclude records flagged as misidentifications Filter : exclude records with stop codons Filter : exclude contaminants Sequence Count : 697 Species count : 103 Genus count : 38 Family count : 10 Unidentified : 2 BIN Count : 96 Cover Page 1/1 DS-ODOGER Fri May 15 10:35:04 2020 Page 1 of 7 5 % Lindenia tetraphylla|ZPLOD555-20|Adult|Italy|Molise|658[0n] Lindenia tetraphylla|ZPLOD553-20|Adult|Italy|Molise|658[0n] Lindenia tetraphylla|ZPLOD552-20|Adult|Italy|Umbria|658[0n] Lindenia tetraphylla|ZPLOD556-20|Adult|Italy|Sicily|658[0n] Lindenia tetraphylla|ZPLOD550-20|Adult|Italy|Sardinia|658[0n] Paragomphus genei|ZPLOD675-20|Adult|Italy|Sardinia|658[0n] Paragomphus genei|ZPLOD674-20|Adult|Italy|Sardinia|658[0n] Paragomphus genei|ZPLOD676-20|Adult|Italy|Sicily|658[0n] Onychogomphus uncatus|ZPLOD587-20|Adult|Italy|Molise|658[0n] Onychogomphus uncatus|ZPLOD585-20|Adult|Italy|Lombardy|658[0n] Onychogomphus uncatus|ZPLOD582-20|Adult|Italy|Liguria|658[0n] Onychogomphus uncatus|ZPLOD581-20|Adult|Italy|Sicily|658[0n] Ophiogomphus cecilia|GBMIX417-14|larvae|Germany|Bavaria|409[0n] Ophiogomphus cecilia|GBMIX667-14||Germany|Brandenburg|409[0n] Ophiogomphus cecilia|ODOPL076-19|larvae|Poland||636[0n] Ophiogomphus cecilia|GBEPT1043-14|larvae|Germany|Brandenburg|658[0n]
    [Show full text]
  • Coenonympha Oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) in Slovenia 7 Tatjana Celik & Rudi Verovnik
    Editorial: Oedippus in Oedippus 5 26 (2010) Matthias Dolek, Christian Stettmer, Markus Bräu & Josef Settele Distribution, habitat preferences and population ecology of the False Ringlet Coenonympha oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) in Slovenia 7 Tatjana Celik & Rudi Verovnik False Ringlet Coenonympha oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) in Croatia: current status, population dynamics and conservation management 16 Martina Šašić False Ringlet Coenonympha oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) in Poland: state of knowledge and conservation prospects 20 Marcin Sielezniew, Krzysztof Pałka, Wiaczesław Michalczuk, Cezary Bystrowski, Marek Hołowiński & Marek Czerwiński Ecology of Coenonympha oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) in Italy 25 Simona Bonelli, Sara Canterino & Emilio Balletto Structure and size of a threatened population of the False Ringlet Coenonympha oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) in Hungary 31 Noémi Örvössy, Ágnes Vozár, Ádám Kőrösi, Péter Batáry & László Peregovits Concerning the situation of the False Ringlet Coenonympha oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) in Switzerland 38 Goran Dušej, Emmanuel Wermeille, Gilles Carron & Heiner Ziegler Habitat requirements, larval development and food preferences of the German population of the False Ringlet Coenonympha oedippus (FABRICIUS, 1787) (Lepidoptera: Nymphalidae) – Research on the ecological needs to develop management tools 41 Markus Bräu, Matthias Dolek & Christian Stettmer
    [Show full text]
  • Strasbourg, 19 April 2013
    Strasbourg, 25 October 2013 T-PVS (2013) 17 [tpvs17e_2013.doc] CONVENTION ON THE CONSERVATION OF EUROPEAN WILDLIFE AND NATURAL HABITATS Group of Experts on the Conservation of Invertebrates Tirana, Albania 23-24 September 2013 ---ooOoo--- REPORT Document prepared by the Directorate of Democratic Governance This document will not be distributed at the meeting. Please bring this copy. Ce document ne sera plus distribué en réunion. Prière de vous munir de cet exemplaire. T-PVS (2013) 17 - 2 - CONTENTS 1. Meeting report ................................................................................................................................... 3 2. Appendix 1: Agenda .......................................................................................................................... 6 3. Appendix 2: List of participants ........................................................................................................ 9 4. Appendix 3: Compilation of National Reports .................................................................................. 10 5. Appendix 4: Draft Recommendation on threats by neurotoxic insecticides to pollinators ................ 75 * * * The Standing Committee is invited to: 1. Take note of the report of the meeting; 2. Thank the Albanian government for the efficient preparation of the meeting and the excellent hospitality; 3. Continue with Bern Convention engagement with invertebrate conservation issues by further encouraging and monitoring national implementation of European Strategy for the Conservation
    [Show full text]
  • Odonata) in Cities Across Central Europe
    Eur. J. Entomol. 109: 235–245, 2012 http://www.eje.cz/scripts/viewabstract.php?abstract=1702 ISSN 1210-5759 (print), 1802-8829 (online) Patterns in the diversity of dragonflies (Odonata) in cities across Central Europe CHRISTOPH WILLIGALLA and THOMAS FARTMANN* Department of Community Ecology, Institute of Landscape Ecology, University of Münster, Robert-Koch-Str. 28, 48149 Münster, Germany Key words. Odonata, climate change, environmental gradient, species richness, temperature, urbanisation Abstract. Urbanisation is an important cause of species extinctions. Although urban water systems are also highly modified, studies on aquatic or semi-aquatic organisms are rare. The aim of this study is to identify the factors that determine species richness of Odo- nata in 22 Central European cities and along an urban-rural gradient within six of them. With 64 indigenous species in total and an average of 33 species per city, the species richness of Odonata in Central European cities is comparatively high. A generalised linear model indicates that species richness is positively related to city area. Additional predictors are climatic variables (temperature amplitude, sunshine duration and July temperature) and the year last studied. Since most cities are usually located in areas with natu- rally high habitat heterogeneity, we assume that cities should be naturally rich in dragonflies. The role of city area as a surrogate for habitat and structural richness most likely explains why it is strongly associated with Odonata species richness. The relationship between species richness and the climatic variables probably reflects that Odonata species richness in Central Europe is limited by warm and sunny conditions more than by availability of water.
    [Show full text]
  • Chovanec A., Waringer J., Holzinger W.E., Moog O. & B
    FAUNA AQUATICA AUSTRIACA ODONATA (Dragonflies and Damselflies) Andreas Chovanec, Johann Waringer, Werner E. Holzinger, Otto Moog & Berthold Janecek Univ. Doz. Dr. Andreas Chovanec Umweltbundesamt Spittelauer Lände 5 A-1090 Wien [email protected] Ao. Univ. Prof. Dr. Johann Waringer Universität Wien Institut für Ökologie und Naturschutz, Abteilung für Limnologie Althanstraße 14 A-1090 Wien [email protected] Priv. Doz. Mag. Dr. Werner E. Holzinger ÖKOTEAM Institut für Tierökologie und Naturraumplanung Bergmanngasse 22 A-8010 Graz [email protected] Univ. Prof. Dr. Otto Moog Universität für Bodenkultur Wien Institut für Hydrobiologie und Gewässermanagement Gregor-Mendel-Straße 33 A-1180 Wien [email protected] Dr. Berthold Janecek Universität für Bodenkultur Wien Institut für Hydrobiologie und Gewässermanagement Gregor-Mendel-Straße 33 A-1180 Wien [email protected] Quotation note Chovanec, A., Waringer, J., Holzinger, W.E., Moog, O. & B. Janecek (2017): Odonata. In Moog, O. & A. Hartmann (Eds.): Fauna Aquatica Austriaca, 3. Edition 2017. BMLFUW, Wien. 1 Species inventory for Austria - ODONATA The catalogue of Odonata with ecological notes of Janecek et al. (2002) represents a reissue of the first edition from 1995. The species inventory of this revised version has been harmonised with the current status of the species occurring in Austria listed by Holzinger et al. (2015). Ecological classifications were based on literature published since 1995 containing detailed information on distribution and ecological requirements of the relevant species (Peters 1987, Colling & Schmedtje 1996, Martens 1996, Suhling & Müller 1996, Jödicke 1997, Kuhn & Burbach 1998, Sternberg & Buchwald 1999, 2000, Heidemann & Seidenbusch 2002, Askew 2003, Chovanec et al.
    [Show full text]
  • Strasbourg, 22 May 2002
    Strasbourg, 28 October 2015 CONVENTION ON THE CONSERVATION OF EUROPEAN WILDLIFE AND NATURAL HABITATS Standing Committee 35th meeting Strasbourg, 1-4 December 2015 __________ BIENNIAL REPORT (2009-2010) - NORWAY - Memorandum drawn up by the Directorate of Democratic Governance The document is being circulated in the form and the languages in which it was received by the Secretariat This document will not be distributed at the meeting. Please bring this copy. Ce document ne sera plus distribué en réunion. Prière de vous munir de cet exemplaire. - 2 – BIENNAL REPORT 2009 -2010 NORWAY IMPLEMENTATION OF THE CONVENTION ON THE CONSERVATION OF EUROPEAN WILDLIFE AND NATURAL HABITATS Submitted by the Norwegian Directorate for Nature Management, P.O. Box 5672 Sluppen, NO- 7485 Trondheim, Norway. Norway signed the Convention on 19th of September 1979, it was ratified on 27th of May 1986 and it entered into force on 1st of September 1986. I. GENERAL COMMENTS ON THE IMPLEMENTATION OF THE CONVENTION Norwegian reservations No new reservations or exceptions have been made by Norway during the reporting period. 1. Norway ratified the Bern Convention on 27 May 1986, with a reservation with respect to the prohibition listed in Appendix IV on the use of semi-automatic weapons capable of holding more than two rounds of ammunitions for hunting of the following species included in Appendix III: Red Deer Cervus elaphus, Roe Deer Capreolus capreolus and Moose Alces alces. 2. This reservation applies furthermore to the use of semi-automatic weapons used for sealing and whaling, conducted in accordance with Norwegian laws and regulations. 3. Following the decision of the Standing Committee to include several Cetacean species in Appendix II of the Convention in December 1987, Norway made reservations regarding six of the species.
    [Show full text]