DOCSLIB.ORG

Preliminary Investigations of the Bioarchaeology of Medieval Giecz (XI–XII C.): Examples of Trauma and Stress

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Preliminary Investigations of the Bioarchaeology of Medieval Giecz (XI–XII C.): Examples of Trauma and Stress Bioarcheology of Giecz Amanda M. Agnew, Hedy M. Justus ANTHROPOLOGICAL REVIEW • Vol. 77 (2), 189–203 (2014) ANTHROPOLOGICAL REVIEW Available online at: www.degruyter.com Journal homepage: www.ptantropologiczne.pl Preliminary investigations of the bioarchaeology of Medieval Giecz (XI–XII c.): examples of trauma and stress Amanda M. Agnew1,2, Hedy M. Justus2 1Skeletal Biology Research Lab, Division of Anatomy, The Ohio State University College of Medicine 2Department of Anthropology, The Ohio State University ABSTRACT: Human skeletal remains from past populations are an invaluable source to objectively study biological history. The combined biological and cultural assessment of bioarchaeology offers a unique perspective on the adaptation of people to their environment. This study summarizes a portion of ongoing work to decipher trends related to health and lifestyle in early medieval (XI-XII c.) Giecz, Poland. The skeletal assemblage from Giecz, the “Giecz Collection”, represents a community positioned at a major center of political, economic, and religious power during this important time in Polish history. Non-violent traumatic injuries were investigated to elucidate trends related to possible types and rigor of activities and linear femoral growth trends were analyzed to assess patterns of stress. Preliminary results suggest that all members of the community (men, women, and adolescents) contributed to a lifestyle characterized by repetitive hard-work. Furthermore, it appears that most individuals suffered from health insults negatively affecting their development and perhaps their mortality. KEY WORDS: Eastern Europe, fracture, growth, lifestyle, Poland Introduction As such, bioarchaeology contributes to the contextualized understanding of so- Bioarchaeology involves the study of hu- cial identities as a discipline that bridges man remains from an archaeological con- biological and social sciences. Analyzing text and utilizes a multidisciplinary ap- skeletal material from an archaeological proach, integrating biological data with context not only aids in the understand- relevant cultural data to better under- ing of past and present populations, but stand people of the past (Roberts 2012). promotes substantial theoretical contri- Original Article: Received January 31, 2014; Accepted for publication May 27, 2014 DOI: 10.2478/anre-2014-0015 © 2014 Polish Anthropological Society Brought to you by | Ohio State University Libraries Authenticated | 140.254.70.33 Download Date | 7/29/14 4:50 PM 190 Amanda M. Agnew, Hedy M. Justus butions to otherwise broadly conceived and build military strength to conquer social sciences (Knudson and Stan- regions of Wielkopolska (Manteuffel janowski 2008). 1982). Under Mieszko’s guidance, an Through bioarchaeology, evaluations independent Polish state was created of injuries observed on archaeological in which a feudal economic system was human remains bring to light the gen- adopted, resulting in a hierarchy of social eral lifestyle conditions of past societies. classes and centralized power (Barford Different lifestyles will affect the preva- 2005; Górecki 1992). Giecz was fortified lence of skeletal injuries by element type as a military center by Piast rulers as ear- as well as regional patterns. Not only can ly as the 10th century (Barford 2001). the immediate injuries result in skeletal However, there were at least two phas- defects, but the perpetuated manifesta- es of stronghold construction at Giecz; tions such as arthritis or infection, are a smaller one dating to the 9th century observable for those who lived with the (pre-state hood) and a larger expansion injury thereafter (Larsen 1997). dating to the late 10th century (Krąpiec Evaluations of stress are common in and Krysztofiak 2003; Krysztofiak 2007). bioarchaeology, particularly in how these The stronghold at Giecz played an im- stresses affect growth and stature, an in- portant role in formation of the Polish dicator of population health and social state and by the 11th century it served status. Temporal trends indicate that an not only a military purpose, but also as increase in economic improvement and a center for political administration and greater nutrition result in an increase in exchange, in addition to a residential stature, and vice versa (Larsen 1997). area (Barford 2001). Since it was locat- Growth retardation is generally associat- ed along a main trade route, it was fre- ed with physiological stressors, such as quented by representatives of the Piast poor nutrition and disease, as well as ge- dynasty, including an associated strong netic influences and growth hormone de- military presence and those of elite sta- ficiencies (as discussed in Larsen 1997; tus (i.e., clergymen, bishops, etc.) (Buko Lewis 2007; Steckel and Rose 2002). 2005). The aim of this work is to summa- According to the works of Gallus rize preliminary analyses on trauma and Anonymous (12th c.), Gesta Principum stress in the medieval population from Polonorum (translated by Knoll and Giecz, Poland to identify the lifestyle and Schaer 2003), Giecz held great rank for general health during this time. providing some of the largest numbers of armed warriors to the Piast rulers (Buko Materials and Methods 2008). It is reported that 300 knights and as many as 2000 foot soldiers from Giecz were mustered in the days of Bolesław Site history the Glorious (Knoll and Schaer 2003). Duke Mieszko III claimed he had spe- The medieval time period marks an im- cialized laborers (decimi) in Giecz in portant turning point in the history of the middle of the 12th century, although Poland. Mieszko I, of the Piast dynasty, they later were released from his control adopted Christianity in A.D. 966, using (Górecki 1992). However, it is thought it as a strategy to unite Polania tribes that most of the common residents en- Brought to you by | Ohio State University Libraries Authenticated | 140.254.70.33 Download Date | 7/29/14 4:50 PM Bioarcheology of Giecz 191 gaged in farming and trade activities (Ko- uscript and is generally well-preserved. strzewski 1964). Taphonomic changes can mostly be at- Giecz is revered as one of Poland’s tributed to modern agricultural activi- most important towns between the 11th ty. Surface finds indicate that the more and 12th centuries (Hensel 1987; Kozak shallow graves were likely destroyed 1997). However, in A.D 1038, during the and scattered. Skeletal elements with revolt of the pagans, the Czech prince no provenience are not included in this Brzetysław I captured Giecz (Davies study. However, many skeletons from 1982) and exiled the surrendered in- deeper graves remain undisturbed with habitants to Czech lands, according to only minimal intrusion from plows. Only Cosmas of Prague (12th c.) Chronica those burials that were largely intact and Boemorum (translated by Wolverton identified as belonging to a defined grave 2009). After the invasion, Giecz was are included here. once again resettled and the new inhabit- Sex and age estimation was based on ants took advantage of the previously de- standard anthropological protocols (see stroyed settlement site for interring their Buikstra and Ubelaker 1994; Steckel et dead, at least through the 12th century al. 2006). Methods were chosen based (Krysztofiak 2007; Krysztofiak 2008). on tested accuracy and availability of The early medieval cemetery at Gi- skeletal elements. Differences in pelvic ecz (site Gz4) dates from the 11th–12th morphology was the preferred method centuries A.D. and is located in the for adult sex determination, but crani- Wielkopolska (Greater Poland) region in al traits were also used (see Ascádi and Western Central Poland. Although the Nemeskéri 1970; Buikstra and Ubelaker first excavations at Giecz were part of the 1994; Loth and Henneberg 1996; Suther- Millennium project in 1949, occurring land and Suchey 1991). Metric methods intermittently until 1966, intensive ex- for sex determination included measure- cavation of the site did not begin until ments of the femoral, humeral (Stew- 1999 and continued through 2008. The art 1979) and radial (Berrizbeitia 1989) authors (AMA and HMJ) were responsi- heads. To estimate adult age-at-death, ble for excavation of most of the graves methods based on pubic symphysis to-date, although it is estimated that (Brooks and Suchey 1990; Todd 1921a; a large portion of the cemetery remains Todd 1921b) and auricular surface degen- interred. Curation and data collection eration (Lovejoy et al. 1985; Osborne et of the human skeletal remains began in al. 2004) were employed. Age estimation 2003 and continues to be directed by methods utilizing degenerative changes AMA and HMJ (Justus 2005; Justus and at the costochondral junction (İşcan et Agnew 2005). The skeletons excavated al. 1984; İşcan et al. 1985) were used to from site Gz4 are referred to hereafter as supplement those based on pelvic chang- the Giecz Collection. es. Age categories were created for adult comparisons representing Young (17–34 Sample years), Middle (34–49), and Older (50+ years) adults. The Giecz Collection includes at least Subadult sex cannot accurately be 275 burials, many of which are included determined from gross morphologi- in further analyses throughout this man- cal or metric traits (Scheuer and Black Brought to you by | Ohio State University Libraries Authenticated | 140.254.70.33 Download Date | 7/29/14 4:50 PM 192 Amanda M. Agnew, Hedy M. Justus 2000) and was, therefore, not attempt- of subadult deaths in Giecz. Similarly, ed for the Giecz Collection. Estimation 47% of all adult deaths are in the Middle of subadult age-at-death was primari- Adult range. Other medieval populations ly based on gross observation of dental from Central/Eastern Europe report very eruption (Ubelaker 1989) and root and low life expectancies (e.g., Hrnčířová crown formation (Moorrees et al. 1963; and Jarošová 2007; Obertová and Thurzo Smith 1991). Additionally, diaphyseal 2008). lengths and epiphyseal union were also Table 2 provides age-at-death fre- considered (Fazekas and Kósa 1978; quencies within each sex. Of the adults Scheuer et al. 1980; Scheuer and Black in the Giecz Collection, 58% are deter- 2000).
Load more

Recommended publications
  • Uchwała Nr XXIX/208/2017 Z Dnia 30 Marca 2017 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Poznań, dnia 5 kwietnia 2017 r. Poz. 2837 UCHWAŁA NR XXIX/208/2017 RADY GMINY DOMINOWO z dnia 30 marca 2017 r. w sprawie dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjum do nowego ustroju szkolnego. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2016 r., poz. 446 ze zmianami) oraz art. 210 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 r. poz. 60) uchwala się, co następuje: § 1. Uchwała określa: 1) plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Dominowo, a także granice obwodów publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Dominowo na okres od dnia 1 września 2017 roku do dnia 31 sierpnia 2019 roku, który stanowi załącznik nr 1 do niniejszej uchwały; 2) plan sieci prowadzonego przez Gminę Dominowo gimnazjum oraz granice obwodu dotychczasowego gimnazjum prowadzonego przez Gminę Dominowo na okres od dnia 1 września 2017 roku do dnia 31 sierpnia 2019 roku, który stanowi załącznik nr 2 do niniejszej uchwały; 3) plan sieci publicznych ośmioletnich szkół podstawowych prowadzonych przez gminę, a także granice obwodów publicznych ośmioletnich szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Dominowo, od dnia 1 września 2019 roku, który stanowi załącznik nr 3 do niniejszej uchwały. § 2. Gimnazjum w Gieczu im. mjr Henryka Sucharskiego z siedzibą w Gieczu, przekształca się w ośmioletnia szkołę podstawową: 1) nazwa szkoły ; Szkoła Podstawowa w Gieczu; 2) siedziba szkoły: Giecz 25, 63-012 Dominowo ; 3) dzień rozpoczęcia działalności szkoły: 1 września 2017 roku; 4) rok szkolny, w którym rozpocznie się kształcenie w klasie pierwszej: 2019/2020.
    [Show full text]
  • Serdeczne Życzenia Radości I Siły Płynącej Z Istoty Świąt Wielkanocnych, by Uśmiech I Wiosenny Optymizm Towarzyszyły Państwu Każdego Dnia
    ISSN 2084 -0608 Marzec 2018 ROK VIII NR 3 (57) CENA 2,50 Serdeczne życzenia radości i siły płynącej z istoty Świąt Wielkanocnych, by uśmiech i wiosenny optymizm towarzyszyły Państwu każdego dnia. e-mail: [email protected], tel. 61 285 92 91, 696 042 162 Redaktor naczelny: Agnieszka Jędraszak Zespół redakcyjny Skład: Dorota Małek Wydawca: Gminny Ośrodek Kultury, 63 -012 Dominowo, ul. Centralna 10 INFORMATORA GMINY DOMINOWO Druk: Drukarnia Grafdruk, www.grafdruk24.com.pll 2 19 Z PRAC RADY GMINY DOMINOWO USC Z wielkim żalem żegnamy naszego drogiego kolegę i przyjaciela Pierwsza sesja w 2018 r. w DOMINOWIE śp. Wojciecha Jałoszyńskiego W środę 21 marca odbyła się gach wyborczych. Obwody wybor- średzkiego w najbliższych wyborach INFORMUJE Rodzinie i bliskim, pierwsza w tym roku Sesja Rady cze pozostają bez zmian. W najbliż- samorządowych. Zadaniem radnego składamy wyrazy współczucia Członkowie i Zarząd Stowarzyszenia „Złoty Wiek” Gminy Dominowo. Na sesji obecny szych wyborach mieszkańcy gminy dotychczasowe łączenie w jeden Zmarli: był Komendant Powiatowy Policji w głosować będą w budynkach szkół w okręg wyborczy gmin Dominowo, Środzie Wlkp. insp. Paweł Wawrzy- Dominowie, Gieczu i Murzynowie Zaniemyśl, Krzykosy jest niewłaści- Kazimierz Bolewski lat 82, zam. Biskupice niak, który przedstawił informację o Kość. Okręgów wyborczych pozo- we. Gminy te nie graniczą ze sobą, Wojciech Jałoszyński lat 80, zam. Orzeszkowo stanie bezpieczeństwa na terenie staje nadal 15. Nastąpiły jednak niewiele jest wspólnych interesów Walentyna Kaźmierczak lat 55, zam. Chłapowo Pogrążeni w smutku gminy. W drugiej części wystąpienia zmiany, które dotyczą sołectwa Do- mieszkańców tych społeczności. Krystyna Pauter lat 79, zam. Dominowo żegnamy naszego serdecznego kolegę Maria Ratajczak lat 67, zam.
    [Show full text]
  • Investing in Urban Sustainable Development in Poland
    Investing in urban sustainable development in Poland Territorial diagnosis of competitiveness of urban areas in Poland Case study: Wielkopolska Michał Męczyński, Jędrzej Gadziński 19 Table of contents 1. Introduction 4 1.1. General objective of the study 4 1.2. Methodology 6 1.2.1. Quantitative research methods 8 1.2.2. Qualitative research methods – expert interviews 15 1.3. Review of the literature and statistical data 17 2. Demographic situation in Poland 19 2.1. Population number 19 2.2. Natural increase 21 2.3. Migration 26 2.3.1. Foreign migration after 1945 26 2.3.2. Foreign migration after 1989 29 2.3.3. Temporary foreign migration 34 2.4. Movement between urban-rural and urban-urban areas 43 2.5. Growth or decline scenarios for Poland and its urban areas 49 2.6. Scenarios derived from the observed trends 57 3. Territorial diagnostics – the competitiveness 63 of urban areas in Poland 3.1. Development path of urban areas in Poland 63 3.1.1. Development of the settlement system before World War II 63 3.1.2. Development of the settlement system after 1945 66 3.2. Evaluation of the competitiveness of Polish regions 70 3.2.1. Economic competitiveness 72 3.2.2. People – demographic and human resources 75 3.2.3. Society – social and political competitiveness 77 3.2.4. Place and environmental competitiveness 79 3.3. Development of urban metropolises in Poland 81 3.4. Growth and decline analysis 88 3.5. Supply and demand for urban assets and services 94 3.5.1.
    [Show full text]
  • AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY DOMINOWO Na Lata 2011 – 2014 PROJEKT
    HydroGeo HG Justyna Dabrowska ul. Słś owackiego 3 63 - 020 Zaniemy l te l/fax 0-612857 4 44 tel. kom. 0 501 961 357 NIP 786-150-92-46 REGON 300140453 BS Kórnik o/Zaniemyś l 57 9076 0008 2002 0072 0836 0001 AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY DOMINOWO na lata 2011 – 2014 PROJEKT ZLECENIODAWCA: Gmina Dominowo ul. Centralna 7 63 – 012 Dominowo AUTOR OPRACOWANIA: DYREKTOR: mgr Justyna Dąbrowska mgr Przemysław Dąbrowski mgr Alicja Dąbrowska Dominowo, czerwiec 2011 r. SPIS TREŚCI 1. WSTĘP ................................................................................................................................4 1.1. Podstawa prawna.........................................................................................................4 1.2. Przedmiot i cel opracowania.......................................................................................4 1.3. Instytucje uczestniczące w realizacji Programu Ochrony Środowiska ..................5 1.4. Metodyka opracowania ...............................................................................................5 1.5. Terminologia ................................................................................................................6 1.5.1. Terminologia z zakresu rozwoju zrównoważonego ...........................................6 1.5.2. Terminologia z zakresu ochrony środowiska.....................................................6 1.5.3. Terminologia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej......................................8 II. CHARAKTERYSTYKA GMINY .........................................................................................11
    [Show full text]
  • Bukowska Janiszewska Mordw
    Potentials of Poland Introduction to Socio-Economic Geography of Poland for Foreigners Łódź 2012 citation: Rosińska-Bukowska M., Janiszewska A., Mordwa S. (eds), 2012, Potentials of Poland. Introduction to socio-economic geography of Poland for foreigners, Dep. of Spatial Economy and Spatial Planning, ISBN 978-83937758-1-1, doi: 11089/2690. Review Izabela Sołjan Editors Magdalena Rosińska-Bukowska Anna Janiszewska Stanisław Mordwa Managing editor Ewa Klima (If you have any comments to make about this title, please send them to: [email protected]) Text and graphic design by Karolina Dmochowska-Dudek Cover design by Karolina Dmochowska-Dudek Książka dostępna w Repozytorim Uniwersytetu Łódzkiego http://hdl.handle.net/11089/2690 ISBN: 978-83-937758-1-1 © Copyright by Department of Spatial Economy and Spatial Planning, University of Łódź, Łódź 2012 TABLE OF CONTENTS 1. INTRODUCTION ......................................................................................................... 9 (Editors) 2. POTENTIAL OF THE POLISH ENVIRONMENT ................................................. 10 (Sławomir Kobojek) 2.1. Location – area – spatial resources .............................................. 10 2.2. Resources of the Polish land – geological composition – minerals12 2.2.1. Geological structures in Poland – tectonic units ................... 12 2.2.2. The Quaternary and the Pleistocene – the Polish ice age ... 18 2.3. Diversity of geomorphological landscape – topographic relief of Poland ..........................................................................................
    [Show full text]
  • OBWIESZCZENIE Wójta Gminy Dominowo Z Dnia 10 Kwietnia 2020 Roku
    OBWIESZCZENIE Wójta Gminy Dominowo z dnia 10 kwietnia 2020 roku Na podstawie art. 16 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 684 i 1504 oraz z 2020 r. poz. 568) Wójt Gminy Dominowo podaje do wiadomości wyborców informację o numerach oraz granicach obwodów głosowania, wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych oraz możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r.: Nr obwodu Granice obwodu głosowania Siedziba obwodowej komisji wyborczej głosowania Szkoła Podstawowa, ul. Centralna 3, 63-012 Dominowo Sołectwa: Dominowo (Szrapki, Marianowo), Chłapowo, Gablin Lokal dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych 1 (Andrzejpole, Bagrowo), Orzeszkowo (Michałowo), Kopaszyce, Rusibórz. Szkoła Podstawowa, Murzynowo Kościelne 30, 63-014 Murzynowo Sołectwa: Bukowy Las, Mieczysławowo, Murzynowo Kościelne, Kościelne 2 Rusiborek, Sabaszczewo, Zberki Szkoła Podstawowa w Gieczu, Giecz 25, 63-012 Dominowo Sołectwa: Biskupice, Borzejewo, Dzierżnica, Giecz (Grodziszczko), Lokal dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych 3 Karolewo (Janowo, Wysławice) Nowojewo, Poświątno. Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy: 1) którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, lub 2) posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w tym także wyborcy posiadający
    [Show full text]
  • Ad Futuram Rei Memoriam on the Fiftieth Anniversary of the Museum of the First Piasts at Lednica Foundation the Historic Monumen
    Studia Lednickie t. XVIII (2019) s. 13–78 eISSN 2353-7906 DOI: 10.34698/sl.18.2019.01 Andrzej M. Wyrwa Ad futuram rei memoriam on the fi ftieth anniversary of the Museum of the First Piasts at Lednica foundation Th e Historic Monument of the Nation’s Culture abstract: Th e present article shows synthetic refl ections on the history of the Mu- seum of the First Piasts at Lednica, which as an Archaeological Sanctuary at Ostrów Lednicki, described as a Historic Monument of the Nation’s Culture, initially named the Museum of the Origins of the Polish State (until 1975), was legally established in 1969. All the activities on the basis of which this museum was created, which aimed at the preservation of the ruins of Roman architecture at Ostrów Lednicki — the resi- dence of the fi rst Piasts from the 2nd half of the 10th century — had started already in the second half of the 19th century. Th e present outline to the history of this museum, which was created on the 50th anniversary of the institution and 30th anniversary of the publication of the fi rst volume of Studia Lednickie (Lednica Studies), presents in short the most important moments in the history of this centre since 1856 as well as its contemporary position on the cultural map of Poland. keywords: Museum of the First Piasts at Lednica, Museum of the Origins of the Polish State [in Dziekanowice; at Lednica], Ostrów Lednicki, Giecz, Grzybowo, the 50th anniversary of the Museum of the First Piasts at Lednica, Historic Monument, Historic Monument of the Nation’s Culture abstrakt: W niniejszym artykule prezentujemy syntetyczne refl eksje na temat histo- rii Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy powołanego w 1969 roku jako Rezerwat Archeologiczny na Ostrowie Lednickim.
    [Show full text]
  • Powiat-Sredzki-2012
    WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W POZNANIU INFORMACJA O STANIE ŚRODOWISKA I DZIAŁALNO ŚCI KONTROLNEJ WIELKOPOLSKIEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W POWIECIE ŚREDZKIM W ROKU 2012 Opracowanie: Zatwierdził: Wydział Monitoringu Środowiska pod kierunkiem Marii Pułyk Wydział Inspekcji pod kierunkiem Małgorzaty Koziarskiej Pozna ń, czerwiec 2013 2 SPIS TRE ŚCI WPROWADZENIE 5 2. WYBRANE CECHY POWIATU 6 3. STAN ŚRODOWISKA 9 3.1. Monitoring jako ści powietrza 9 3.2. Monitoring jako ści wód 10 3.2.1. Monitoring jako ści wód powierzchniowych 10 3.2.2. Monitoring jako ści wód podziemnych 13 3.3. Monitoring jako ści gleby i ziemi 15 3.4. Monitoring hałasu 15 3.5. Monitoring pól elektromagnetycznych 18 3.6. Monitoring gospodarki odpadami 19 3.7. Podsumowanie 22 4. DZIAŁALNO ŚĆ KONTROLNA 24 5. POWA ŻNE AWARIE 24 3 4 1. WPROWADZENIE Opracowanie ma na celu przedstawienie stanu środowiska oraz wyników działalno ści kontrolnej Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska na terenie powiatu średzkiego w roku 2012. Do jego przygotowania wykorzystano badania własne WIO Ś w Poznaniu, wyniki bada ń b ędące w posiadaniu WIO Ś oraz ustalenia z kontroli u żytkowników środowiska, prowadzonych przez inspektorów WIO Ś. Ostateczna ocena stanu środowiska w 2012 roku jest w trakcie opracowywania i po weryfikacji przez GIO Ś zostanie opublikowana w IV kwartale 2013 roku w formie „Raportu o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2012”. Bie żą ce informacje dotycz ące stanu środowiska na terenie całego województwa wielkopolskiego znale źć mo żna na stronie internetowej www.poznan.wios.gov.pl. Zadania w zakresie ochrony przyrody, w tym ustanawianie form ochrony przyrody oraz sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem okre ślonych ustaw ą zakazów w stosunku do tych form, realizuje Regionalny Konserwator Przyrody.
    [Show full text]
  • Środa Wielkopolska
    ŚRODA WIELKOPOLSKA MIASTO LUDZI AKTYWNYCH ŚRODA WIELKOPOLSKA MIASTO LUDZI AKTYWNYCH • Wszelkie prawa zastrzeżone Urząd Miejski • All rights reserved Urząd Miejski • EN. Dear friends, it is a great honour for me to be able to place a new edition of the brochure representing Środa Wielkopolska into your hands. This publication – consisting of short texts and many interesting photographs – aims above all to bring closer, to those holding it, the undoubted historical beauty of the town of Środa Wielkopolska. This medieval town of nearly 750 years concentrates the varied histories of its subsequent generations within itself, leaving many precious and unique historical monuments. One of these is undoubtedly the Collegiate Church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary, which for many years organised the sejmiki (assemblies) of the nobility, the quarter of the Insurgents of Greater Poland in the town cemetery, or indeed the medieval layout of the town itself. Dear readers! Abraham Lincoln, the President of the United States, said that “it is great when a man is proud of his town, but greater still when that town can be proud of him”. And with this statement, I wish to draw attention to the dual function of this brochure about Środa. Apart from displaying the beauty of its historical monuments, it also aims to draw attention to the daily life of its inhabitants – wonderful, hard-working people, deciding its future and its position within the region. The numerous passions of its inhabitants are the root cause of the emergence of varied organisations and associations, which help shape local culture and give it its unique character.
    [Show full text]
  • Sprawozdanie Nr 1 Z Dnia 21 Marca 2014 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Poznań, dnia 15 kwietnia 2014 r. Poz. 2447 SPRAWOZDANIE NR 1 WÓJTA GMINY DOMINOWO z dnia 21 marca 2014 r. z wykonania budżetu Gminy Dominowo za 2013 rok. Budżet gminy na rok 2013 Rada Gminy w Dominowie przyjęła Uchwałą Nr XIX / 179 / 2012 z dnia 19 grudnia 2012 roku i wynosił: - plan po stronie dochodów 8.306.026 zł. - plan po stronie wydatków 7.971.026 zł. - nadwyżka 335.000 zł. przeznaczona na spłatę zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek. W ciągu roku wysokość planu dochodów i wydatków ulegała uzasadnionym zmianom. Budżet zmieniany był dziewięciokrotnie w tym: uchwałami Rady Gminy – pięciokrotnie i Zarządzeniami Wójta – czterokrotnie, ostatniej zmiany dokonano 30 grudnia 2013 roku. W ciągu roku zmiany dotyczy głównie: - dotacji celowych na realizację zadań zleconych oraz dofinansowanie zadań własnych bieżących - subwencji ogólnych dla gminy, - dotacji celowych w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, - dotacji i pomocy finansowej udzielanych między jednostkami samorządu terytorialnego, - dochodów własnych z tytułu podatków, opłat, usług i różnych dochodów, - przychodów z rozdysponowania wolnych środków, - przeniesień wydatków między działami, rozdziałami i paragrafami klasyfikacji budżetowej. Ostatecznie na koniec roku plan budżetu gminy wynosi : - dochody 10.213.684,89 z ł w tym: bieżące 9.223.447,06 zł majątkowe 990.237,83 zł - wydatki 10.776.184,89 z ł w tym: bieżące 8.644.867,89 zł majątkowe 2.131.317,oo zł - deficyt 562.500,oo zł sfinansowany przychodami z tytułu wolnych środków. W ciągu 2013 roku środki finansowe gromadzono i wydatkowano zgodnie z zatwierdzonymi planami i zrealizowano: Dochody budżetowe w wysokości 9.881.688,27 zł, co stanowi 96,75 % planu w tym: dochody bieżące 9.188.066,57 zł – 99,62 % dochody majątkowe 693.621,70 zł – 70,05% Wydatki budżetowe w kwocie 10.043.202,50 zł co stanowi 93,20 % planu w tym: wydatki bieżące 8.128.804,29 zł – 94,03 % wydatki majątkowe 1.914.398,21 zł – 89,82 %.
    [Show full text]
  • Ocena Zmian Zagospodarowania I Zagrożeń Dla Wczesnośredniowiecznego Kompleksu Osadniczego W Gieczu I Jego Okolicach
    Jacek Karmowski, Jan Romaniszyn Instytut Prahistorii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Studia Lednickie XII (2013) Ocena zmian zagospodarowania i zagrożeń dla wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego w Gieczu i jego okolicach Wstęp spółczesna archeologia, jako nauka wciąż wdrażająca innowacje, systematycz- nie „uzbraja” się w kolejne narzędzia pozwalające jej lepiej badać, odkrywać, a takżeW zarządzać zasobami archeologicznymi. Również w archeologii polskiej, szczególnie w ostatnim czasie, możemy obserwować tę tendencję. Szeroki wachlarz nieinwazyjnych metod pozwalających badać i rozumieć przeszłość naszych terenów jest coraz powszechniej stosowany na terenie całego kraju. Wyniki takich badań czę- sto interpretowane są jako dane obiektywne i pozyskane „raz na zawsze” lub, co gor- sza, jedynie jako efektowny dodatek do sprawozdań. Wciąż niewiele uwagi i starań poświęca się integracji danych, która umożliwiłaby wykorzystanie w jak najwyższym stopniu potencjału najnowszych metod badawczych. Odpowiednia integracja infor- macji oprócz zapewnienia nowych możliwości interpretacyjnych pozwala także w zor- ganizowany i przejrzysty sposób objąć ochroną zasoby dziedzictwa archeologicznego [Rączkowski 2011]. Właśnie w ten sposób pojętą integrację danych postaramy się zaprezentować w ramach niniejszego artykułu, w którym wyznaczyliśmy dwa cele. Po pierwsze pragnęlibyśmy odpowiedzieć na pytania: w jaki sposób na przestrzeni lat zmienił się sposób zagospodarowania przestrzennego w okolicach wczesnośred- niowiecznego kompleksu osadniczego
    [Show full text]
  • Rozkład Jazdy Nazwa Przewoźnika : Zakład Usług Komunalnych W Dominowie Sp
    Rozkład Jazdy Nazwa przewoźnika : Zakład Usług Komunalnych w Dominowie Sp. z o. o. ul. Centralna 7 63-012 Dominowo tel. 61 28 59214 Numer linii komunikacyjnej: 1 A Nazwa linii komunikacyjnej: Sabaszczewo - Giecz- Dominowo - Murzynowo Kość. - Dominowo Rozkład jazdy obowiązuje od 6 maja 2021 r. do odwołania Imię i nazwisko osoby zarządzającej transportem: Marcin Sroczyński GODZINY ODJAZDU AUTOBUSU SĄ ORIENTACYJNE Numer Prędkość O – Odległość Oznaczenie Oznaczenie Przystanki przystanku techniczna Kategorie dróg odjazd w km kursu linii km/h 6:20 0 0 Sabaszczewo V 01 A U ------------ gminna 6:25 3 3 Murzynowo Kościelne I 02 A U ------------ powiatowa 6:30 2 5 Bukowy Las I 02 A U ------------ gminna 6:33 2 7 Mieczysławowo I 01 A U ------------ gminna 6:35 1 8 Mieczysławowo II 02 A U ----------- gminna 6:40 3 11 Zberki I 01 A U ------------ powiatowa 6:55 1 14 Rusibórz II 04 A U ------------ powiatowa 6:57 1 15 Rusibórz I 02 A U ------------ powiatowa 7:00 3 18 Orzeszkowo przy figurze 01 A U ------------ powiatowa 7:02 2 20 Poświątno I 01 A U ------------ gminna/powiatowa 7:05 2 22 Giecz II - szkoła 01 A U ------------ powiatowa 7:10 2 24 Poświątno II 02 A U ------------ gminna/powiatowa 7:15 3 27 Orzeszkowo przy figurze 01 A U ------------ powiatowa 7:20 3 30 Dominowo przy Szkole 01 A U ------------ gminna Podstawowej 7:22 1 31 Dominowo ul. Średzka I 02 A U ------------ powiatowa 7:24 1 32 Dominowo ul. Średzka II 04 A U ------------- powiatowa 7:30 1 33 Gablin II 04 A U ------------ gminna 7:32 1 34 Bagrowo I 02 A U ------------ gminna 7:36 3 37 Dębicz 01 A U ------------- powiatowa 7:39 2 39 Janowo 01 A U ------------- powiatowa 7:44 5 44 Środa Wlkp.
    [Show full text]