RAPORT O STANIE

GMINY STAROGARD GDAŃSKI

W 2019 ROKU

2

Spis treści 1. Realizacja polityk, programów i strategii...... 5 2. Finanse gminy ...... 5 3. Rada Gminy ...... 7 4. Mieszkańcy gminy ...... 7 5. Ochrona zdrowia ...... 9 6. Pomoc społeczna ...... 12 7. Działalność inwestycyjna ...... 13 8. Pozyskiwanie środków zewnętrznych na realizację inwestycji gminnych...... 21 A Projekty finansowane ze środków unijnych ...... 21 B Projekty finansowane ze środków krajowych ...... 24 9. Gospodarka mieszkaniowa ...... 27 10. Transport ...... 28 11. Sprawy obywatelskie ...... 28 12. Przestępczość w gminie ...... 29 13. Edukacja ...... 30 A Stan organizacyjny szkół i przedszkoli w roku 2019 ...... 30 B Podstawowe dane o uczniach ...... 32 C Kadra pedagogiczna ...... 35 D Pracownicy administracji i obsługi szkół i przedszkoli ...... 36 E Pomoc materialna dla uczniów ...... 36 F Obowiązek szkolny i obowiązek nauki ...... 37 G Wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz egzaminu ósmoklasisty 2019 roku...... 37 H Finansowanie oświaty ...... 38 I Dowożenie uczniów do szkół ...... 40 J Dofinansowanie pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych pracowników ...... 41 K Kalendarz Imprez Oświatowych ...... 41 14. Kultura, turystyka i sport ...... 42 A Grodzisko Owidz ...... 42 B Zespół Świetlic Wiejskich ...... 44 C Biblioteka Publiczna w Kokoszkowach ...... 45 D Sport ...... 45 15. Promocja i polityka informacyjna gminy ...... 47 16. Przedsiębiorcy ...... 48 17. Ochrona środowiska naturalnego i gospodarka odpadami ...... 49 A Gospodarka odpadami...... 49

3

B Programy dotyczące ochrony środowiska ...... 50 18. Planowanie przestrzenne ...... 54 19. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa...... 57 20. Funkcjonowanie Ochotniczych Straży Pożarnych ...... 57 21. Sprawy administracyjne ...... 61

4

Starogard Gdański, dnia 15 maja 2020 r.

Na podstawie art. 28aa ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym Wójt Gminy Starogard Gdański przedstawia niniejszym raport o stanie Gminy Starogard Gdański w roku 2019.

1. Realizacja polityk, programów i strategii

W gminie w 2019 r. obowiązywała "Strategia Rozwoju Gminy Starogard Gdański na lata 2012-2022" oraz Prognozy oddziaływania na środowisko do w/w Strategii:

MISJA

Teraźniejszością i przyszłością gminy Starogard Gdański jest jej zrównoważony rozwój w harmonii ze środowiskiem przyrodniczym, gospodarczym i społecznym, umożliwiający przekształcenie gminy w wyróżniające się w powiecie starogardzkim atrakcyjne miejsce zamieszkania, pracy i wypoczynku z dobrze wykształconymi i silnymi funkcjami gospodarczymi, turystycznymi, rekreacyjnymi i wypoczynkowymi o znaczeniu regionalnym. Dążenie do równomiernego, kompleksowego rozwoju gminy Starogard Gdański poprzez zachowanie równowagi pomiędzy aktywnością gospodarczą opartą na solidnej bazie usługowo –gospodarczej i rolniczej a ochroną środowiska przyrodniczego i kulturowego. Gmina propagująca nowe technologie w zakresie ochrony środowiska i technik wytwarzania energii. Atrakcyjna turystycznie rolnicza gmina Starogard Gdański, jest przyjazna mieszkańcom i inwestorom, sprzyja rozwojowi przedsiębiorstw tworzonych zarówno przez inwestorów zewnętrznych, jak i wewnętrznych oraz posiada zróżnicowany sektor usług. Rolnicy są skupieni w organizacjach, grupach producenckich i spółdzielczych.

Wszelkie zadania w 2019 r. realizowano dbając o zrównoważony rozwój gminy. Obszary działania gminy w zakresie wydatków budżetowych są bardzo różnorodne i można podzielić je na główne, do których należy zaliczyć, zgodnie z celami strategicznymi:

I. Planowanie przestrzenne. II. Rozwój gospodarczy. III. Infrastruktura: komunikacyjna, turystyczna, informatyczna. IV. Działania na rzecz społeczności: pomoc społeczna, wzmacnianie rodzin, edukacja, wsparcie osób z niepełnosprawnością, aktywizowanie osób wykluczonych społecznie, współpraca z organizacjami pozarządowymi, budowanie tożsamości regionalnej i poczucia identyfikacji z miejscem zamieszkania. V. Poprawa jakości środowiska i świadomości ekologicznej mieszkańców.

2. Finanse gminy

Budżet gminy na 2019 rok zakładał dochody w kwocie 85.745.395,29 zł, które zrealizowano w wysokości 87.169.263,95 zł. Wydatki zaplanowano w kwocie 98.011.241,29 zł, wykonano 90.236.780,98 zł, z tego na:

 pomoc społeczna i rodzina – 29.652.768,26 zł,  oświata i wychowanie – 20.591.419,99 zł,

5

 inwestycje – 22.734.424,40 zł.

Dochody w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiły 5.240,20 zł, natomiast wydatki w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiły 5.514,68 zł. Zadłużenie na koniec roku 2019 wyniosło – 16.625.000 zł

Funkcjonowanie funduszu sołeckiego

W gminie Starogard Gdański w roku 2019 istniało 27 sołectw, a łączne wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego wynosiły 750,168,47 zł, co stanowi 97,1% wydatków zaplanowanych na ten cel. Zadania zrealizowane w roku ubiegłym to przede wszystkim poprawa stanu dróg wewnętrznych i dróg gminnych nieutwardzonych, poprawa wizerunku wsi poprzez należyte utrzymanie zieleni, to również organizacja różnego rodzaju spotkań kulturalnych, dożynek, budowa placów zabaw, boisk, scen, siłowni zewnętrznej.

Poniższy wykres pokazuje wydatki wykonane w ramach funduszu sołeckiego według podziału na rozdziały budżetowe.

Wydatki w ramach funduszu sołeckiego w 2019 roku

0,09% 2,84% Drogi publiczne gminne 5,76% 3,73% 0,17% Drogi wewnętrzne 22,00% Gopodarka gruntami i nieruchomościami

Utrzymanie zieleni

Pozostała działalność w zakresie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego

Turystyka i wypoczynek 65,41% Pozostała działalność w zakresie kultury fizycznej i sportu

Wykres 1. Wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego w Gminie Starogard Gdański w roku 2019

Analiza przedstawionych powyżej danych pochodzących z zestawienia stanów kont za rok 2019 pozwala stwierdzić, na jakie przede wszystkim rodzaje przedsięwzięć sołectwa zgłaszają zapotrzebowanie finansowe. Można powiedzieć, ze w ramach funduszu sołeckiego realizowane są przede wszystkim inicjatywy dotykające podstawowych potrzeb lokalnych społeczności. Największa część środków finansowych z funduszu sołeckiego jest przeznaczana na poprawę infrastruktury drogowej. Oprócz budowy nowych dróg i remontów już istniejących, finansowane są także inwestycje związane z oświetleniem infrastruktury drogowej, pielęgnacją terenów zielonych. Z pieniędzy uzyskanych w ramach funduszu sołeckiego organizowane są również dożynki wiejskie i inne spotkania kulturalne związane z kultywowaniem tradycji. Fundusz sołecki

6

gwarantuje mieszkańcom faktyczny udział w zarządzaniu lokalną społecznością poprzez decydowanie o sposobie wydatkowania części budżetu gminy na realizację zadań uznanych za najistotniejsze dla mieszkańców danej wspólnoty.

3. Rada Gminy

Rada Gminy w 2019 roku obradowała na 13 sesjach i podjęła 130 uchwał. Komisja Gospodarki Gminy i Budżetu Rady Gminy Starogard Gdański w ramach swojej działalności w 2019 roku odbyła 6 posiedzeń, Komisja Samorządu i Spraw Społecznych Rady Gminy Starogard Gdański - 10 posiedzeń, Komisja Rewizyjna Rady Gminy Starogard Gdański – 13 posiedzeń, natomiast Komisja Skarg, Wniosków i Petycji Rady Gminy Starogard Gdański – 4 posiedzenia.

W 2019 roku Rada Gminy rozpatrzyła bezpośrednio 1 skargę.

4. Mieszkańcy gminy

W okresie od stycznie do grudnia 2019 r. zanotowano wzrost liczby mieszkanek i mieszkańców gminy o 54 osoby. Zgodnie z danymi na dzień 31 grudnia 2019 r. liczba mieszkańców wynosiła 16.361 osób, w tym 8.166 kobiet i 8.195 mężczyzn. W 2019 r. na świat przyszło 177 nowych mieszkańców gminy.

W odniesieniu do poszczególnych kategorii wiekowych:  liczba mieszkanek w wieku przedprodukcyjnym (14 lat i mniej) wynosiła 1.928 osób, a liczba mieszkańców: 1.974,  liczba mieszkanek w wieku produkcyjnym (15-59 lat) wynosiła 4.704 osób, a liczba mieszkańców w wieku produkcyjnym (15-64 lat) wynosiła: 5.356,  liczba mieszkanek w wieku poprodukcyjnym wynosiła 1.531, a liczba mieszkańców: 865.

Struktura wieku mieszkańców Gminy Starogard Gdański w 2019 roku 12000

10000

8000

6000

4000

2000

0 wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny 23,85% 61,51% 14,64 % mężczyźni 1974 5356 865 kobiety 1928 4707 1531 Wykres 2. Struktura wieku mieszkańców Gminy Starogard Gdański w 2019 r.

7

Z przedstawionych danych wynika, że w 2019 r. 61,51% mieszkańców Gminy Starogard Gdański było w wieku produkcyjnym, natomiast 14,64% w wieku poprodukcyjnym. Prawie 24% mieszkańców Gminy Starogard Gdański stanowiły osoby w wieku przedprodukcyjnym.

Liczba mieszkańców w 2019 r. w poszczególnych miejscowościach kształtowała się następująco:

MIESZKAŃCY MIEJSCOWOŚĆ STALI CZASOWI RAZEM BARCHNOWY 204 3 207 BRZEŹNO WIELKIE 281 1 282 CIECHOLEWY 260 0 260 DĄBRÓWKA 955 5 960 JABŁOWO 893 15 908 JANIN 136 1 137 JANOWO 488 10 498 KLONÓWKA 439 2 441 KOKOSZKOWY 1829 41 1870 KOLINCZ 917 14 931 KOTEŻE 885 4 889 KRĄG 743 2 745 LINOWIEC 398 4 402 LIPINKI SZLACHECKIE 495 8 503 NOWA WIEŚ RZECZNA 976 19 995 OKOLE 274 0 274 OWIDZ 503 54 557 ROKOCIN 1218 14 1232 RYWAŁD 753 10 763 SIWIAŁKA 306 5 311 STARY LAS 78 0 78 SUCUMIN 600 11 611 SUMIN 721 5 726 SZPĘGAWSK 646 3 649 TRZCIŃSK 275 2 277 ZDUNY 616 3 619 ŻABNO 236 0 236 RAZEM 16125 236 16361 Tabela 1. Liczba mieszkańców w poszczególnych miejscowościach gminy Starogard Gdański. Stan na dzień 31.12.2019 r.

Z przedstawionych informacji wynika, że najwięcej mieszkańców w gminie wiejskiej Starogard Gdański liczą Kokoszkowy, za nimi kolejno Rokocin i Nowa Wieś Rzeczna. Najmniej mieszkańców odnotowano w miejscowości Stary Las.

8

Bezrobocie w Gminie Starogard Gdański w roku 2019 r. przedstawiało się następująco:

Bezrobocie w Gminie Starogard Gdański w poszczególnych kwartałach 2019 roku 600

500

400

300

200 Ilość osób bezrobotnych osób Ilość

100

0 I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał kobiety 196 167 169 177 ogólem 284 233 244 266

Wykres 3. Bezrobocie w Gminie Starogard Gdański w roku 2019 r. (Źródło: PUP w Starogardzie Gdańskim)

Z przedstawionych danych wynika, iż największe bezrobocie wśród mieszkańców Gminy Starogard Gdański zarejestrowano w pierwszym kwartale 2019 r. Nie można stwierdzić jednoznacznie czy bezrobocie maleje lub rośnie.

5. Ochrona zdrowia

Powiatowy Program Profilaktyki Zakażeń HPV

Gmina Starogard Gdański przystąpiła do „Powiatowego Programu Profilaktyki Zakażeń Wirusem Brodawczaka Ludzkiego (HPV) na lata 2018-2022” w 2019 roku. W wyniku braku ofert w przeprowadzonych przez Powiat Starogardzki konkursów ofert na wybór realizatora programu, nie doszło w 2019 r. do przeprowadzenia szczepień.

Basen dla Honorowych Dawców Krwi

Zgodnie z uchwałą Rady Gminy Starogard Gd. w 2019 r. umożliwiono Honorowym Dawcom Krwi zamieszkałym na terenie gminy, bezpłatne korzystanie z basenu pływackiego w wymiarze trzech wejść miesięcznie. Z pływalni korzystało średnio 13 osób. Na ten cel wydatkowano 5.200 złotych.

Zwalczanie narkomanii

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii, Rada Gminy Starogard Gdański podjęła uchwałą Program Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Starogard Gd. na 2019 rok.

9

Podstawowym celem Programu jest przeciwdziałanie zjawisku narkomanii na ternie gminy Starogard Gdański oraz niwelowanie następstw uzależnień od środków psychoaktywnych. Źródłem finansowania Programu są środki budżetu gminy pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na obrót alkoholem. Na ten cel przeznaczono kwotę 23.000 zł. W celu zabezpieczenia dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych od narkotyków oraz osób należących do grup ryzyka, zawarto umowę z Agencją Usług Profilaktycznych „SILOE” w Jabłówku. W zakresie usług świadczonych przez Agencję jest udzielanie porad i motywowanie do terapii osób z problemami narkotykowymi, informowanie o zagrożeniu narkotykami oraz innymi substancjami psychoaktywnymi, a także informowanie i kierowanie uzależnionych do grup samopomocowych oraz udzielanie rodzinom, w których występują problemy uzależnień pomocy psychospołecznej. Na zakup usług świadczonych przez Agencję w 2019 r. przeznaczono kwotę 5.000 zł.

W ramach Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii sfinansowano widowiska artystyczne o charakterze profilaktycznym w gminnych szkołach oraz dofinansowano organizację lokalnych kampanii edukacyjnych i propagandowych. Na ten cel wydatkowano łącznie ok. 2.300 zł. W okresie sprawozdawczym zakupiono szereg publikacji edukacyjnych poruszających tematykę uzależnień od narkotyków i innych substancji psychoaktywnych, skierowanych do uczniów, nauczycieli oraz rodziców na łączną kwotę 3.100 zł.

Umożliwiono uczniom gminnych szkół udział w corocznym programie profilaktycznym z cyklu „NIEĆPA” z udziałem zespołu Enej w Gdańsku, przeznaczając kwotę 2.200 zł na bilety wstępu.

Ponadto w szkołach ośmioklasowych przeprowadzono warsztaty dla uczniów i spotkania z rodzicami dotyczące problematyki zagrożeń uzależnieniem od alkoholu, narkotyków i innych substancji psychoaktywnych. Gmina Starogard Gdański włączyła się w ogólnopolską Kampanię „Dopalacze – powiedz Stop”.

W ramach Programu Przeciwdziałania Narkomanii sfinansowano częściowo przeprowadzenie wśród uczniów, dorosłych mieszkańców i sprzedawców napojów alkoholowych diagnozy zagrożeń i problemów społecznych w kwocie 800 zł.

Przeciwdziałanie alkoholizmowi

Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Rada Gminy Starogard Gdański podjęła uchwałą Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Starogard Gdański na 2019 rok. Podstawowym celem Programu jest przeciwdziałanie alkoholizmowi na terenie gminy Starogard Gdański oraz niwelowanie następstw uzależnień od alkoholu wśród mieszkańców. Źródłem finansowania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2019 r. są środki budżetu gminy pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż alkoholu. Na ten cel przeznaczono kwotę 130.000 zł.

W celu zabezpieczenia dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej osób uzależnionych od alkoholu, zawarto umowę z Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej Centrum Zdrowia Psychicznego i Leczenia Uzależnień w Starogardzie Gdańskim. W zakresie usług świadczonych przez Centrum jest udzielanie pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej osobom uzależnionym od alkoholu lub substancji psychoaktywnych. Ponadto udzielanie rodzinom, w których występują problemy związane z uzależnieniem od alkoholu lub

10

substancji psychoaktywnych, pomocy psychospołecznej i prawnej oraz prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych dzieci i młodzieży. Na zakup usług świadczonych przez Przychodnię w 2019 r. przeznaczono kwotę 22.000 zł.

W okresie sprawozdawczym przy wszystkich szkołach podstawowych na terenie gminy oraz w świetlicach wiejskich w Szpęgawsku i Ciecholewach odbywały się zajęcia opiekuńczo- wychowawcze i edukacyjne dla dzieci i młodzieży, w tym z rodzin dysfunkcyjnych. W tym celu zatrudniono wykwalifikowanych nauczycieli. Zajęcia odbywały się w wymiarze średnio 20 godzin zegarowych w miesiącu. W Szpęgawsku i Ciecholewach prowadzono także program z elementami socjoterapii, w związku z tym można było w nich uczestniczyć średnio 6 godzin w tygodniu. Warsztaty odbywały się według ustalonego programu i w różnych grupach wiekowych. W ramach zajęć organizowano m.in. konkursy, imprezy okolicznościowe, przedstawienia profilaktyczne, wyjazdy integracyjne będące alternatywnym sposobem spędzania wolnego czasu przez najmłodszych ludzi oraz ich najbliższych. Dofinansowano wyjazdy np. do parku rozrywki, aquaparku. Wzorem lat ubiegłych gmina udostępniała lokal w budynku Świetlicy Wiejskiej w Kolinczu na działalność Klubu Abstynenta „Przystań” w Kolinczu. Partycypowano w kosztach dostawy wody.

W ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych sfinansowano częściowo przeprowadzenie wśród uczniów, dorosłych mieszkańców i sprzedawców napojów alkoholowych diagnozy zagrożeń i problemów społecznych w kwocie 1.600 zł.

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pracowała w niezmienionym czteroosobowym składzie. Do jej zadań należy w szczególności: prowadzenie rozmów, udzielanie porad i motywowanie do terapii osób uzależnionych oraz ich rodzin, prowadzenie wywiadów i sondaży środowiskowych, udzielanie wsparcia psychospołecznego w sprawach przemocy w rodzinie, opiniowanie wniosków o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz udział w posiedzeniach. W 2019 r. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych odbyła 37 posiedzeń oraz wydała 6 postanowienia o wyrażeniu opinii w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w punktach usytuowanych na terenie gminy Starogard Gd. Rada Gminy Starogard Gd. ustaliła wielkość wynagrodzeń dla członków Komisji, poprzez określenie procentu miesięcznej stawki minimalnego wynagrodzenia za pracę. Stanowiły one łącznie w okresie sprawozdawczym kwotę ok. 40.000 zł. Ponadto Komisja przeprowadziła szereg czynności i rozmów w sprawie wniosków o zobowiązanie do leczenia odwykowego. Sfinansowano udział w szkoleniu przewodniczącego Komisji w kwocie 365 zł.

W ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych partycypowano w kosztach organizacji imprez o charakterze profilaktycznych w szkołach, świetlicach i sołectwach. Dofinansowanie wyniosło łącznie ok. 2.200 zł. W ośmioklasowych szkołach przeprowadzono dla uczniów warsztaty profilaktyczne pn. „Debata”, przeznaczając na ten cel 14.550 zł.

Do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych skierowano 6 wniosków o wydanie postanowienia o zgodności punktu sprzedaży z uchwałą Rady Gminy (zaopiniowanie wniosku). Zezwolenia jednorazowe nie wymagają powyższego postanowienia.

11

Na dzień 1 stycznia 2019 r. 44 podmioty posiadały zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, a na dzień 31 grudnia 2019 r. – 40 podmiotów. Przyczyną spadku ilości wydawanych zezwoleń jest likwidacja (zamykanie) punktów sprzedaży przez przedsiębiorców.

Wójt Gminy Starogard Gd. upoważnił członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych do przeprowadzenia oględzin i kontroli 8 punktów sprzedaży napojów alkoholowych na terenie gminy. W 40 punktach sprzedaży i podawania napojów alkoholowych na terenie gminy przeprowadzono szkolenia stacjonarne dla sprzedawców z zakresu korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

6. Pomoc społeczna

Beneficjentami środowiskowej pomocy społecznej w 2019 r. było 1079 osób w 375 rodzinach, w tym 892 osoby w wieku do 60 lat oraz 197 osób w wieku powyżej 60 lat, w tym 597 osób poniżej kryterium dochodowego oraz 483 osoby powyżej kryterium dochodowego. Beneficjenci środowiskowej pomocy społecznej korzystali z następujących świadczeń, na które przeznaczono poniżej zamieszczone środki finansowe: 1) świadczenia pieniężne: a) zasiłki stałe – 672 świadczenia, kwota 339.121,40 zł, b) wynagrodzenie za sprawowanie opieki – 354 świadczenia, kwota 52.920,00 zł, c) zasiłek celowy – 415 świadczeń, kwota 135.000,00 zł, d) zasiłek okresowy – 697 świadczeń, kwota 220.760,00 zł, e) zasiłek celowy na zakup posiłku lub żywności w ramach programu wieloletniego: „Posiłek w szkole i w domu” – 852 świadczenia, kwota 198.904,00 zł. 2) świadczenia niepieniężne: a) dożywianie w szkołach w ramach programu wieloletniego: „Posiłek w szkole i w domu” – liczba posiłków 25.023, koszt posiłków 201.096,00 zł, b) specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone osobom z zaburzeniami psychicznymi – 1520 świadczeń, koszt 121.600,00 zł, c) usługi opiekuńcze – 2 681 świadczeń, koszt 44.237,52 zł, d) schronienie – 2401 świadczeń, koszt 82.721,20 zł, e) pobyt w domach pomocy społecznej – 130 świadczeń, koszt 373.378,17 zł, f) kierowanie do środowiskowego domu samopomocy – 6003 świadczenia, koszt 483.690,00 zł oraz zajęcia dla osób z niepełnosprawnością sprzężoną – koszt 18.928,80 zł, g) sprawianie pogrzebu – 4 świadczenia, koszt 15.191,80 zł.

Ponadto wśród zrealizowanych zadań wykonywanych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej jest wypłata dodatków mieszkaniowych, których koszt wyniósł 216.547,87 zł oraz dodatków energetycznych na kwotę 2.167,26 zł. Ośrodek realizuje również obsługę prac społecznie użytecznych oraz Karty Dużej Rodziny.

Realizując zadania zawarte w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ośrodek dopłacał do kosztów utrzymania 15 dzieci z terenu gminy Starogard Gdański umieszczonych w rodzinach zastępczych. Koszt tego wsparcia wyniósł 93.565,00 zł. W celu wspierania rodziny w wypełnianiu jej funkcji ośrodek zatrudniał asystenta rodziny, który w 2019 roku pracował z 18 rodzinami, przecięty czas pracy z rodziną wyniósł 14 miesięcy.

12

W 2019 roku 12 mieszkańców gminy Starogard Gdański skorzystało ze wsparcia placówek stacjonarnej pomocy społecznej tj. 5 domów pomocy społecznej, w tym 8 osób przewlekle psychicznie chorych, 1 osoba niepełnosprawna intelektualnie oraz 3 osoby niepełnosprawne fizycznie. Na terenie gminy Starogard Gdański mieszczą się dwie placówki tego typu.

Z noclegowni, domów i schronisk dla osób bezdomnych znajdujących się poza terenem gminy Starogard Gdański, a dokładnie z 1 placówki, skorzystało 10 osób (100% z nich to osoby bezdomne, za których główne miejsce przebywania uznaje się gminę, w której mieli oni ostatnie stałe miejsce zameldowania).

Ze wsparcia Środowiskowego Dom Samopomocy, który mieści się na terenie miasta Starogard Gdański, skorzystały 23 osoby. W 2019 r. na terenie gminy nie funkcjonowały rodzinne domy pomocy ani domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży.

Na początku 2019 r. ze wszystkich świadczeń rodzinnych łącznie korzystało 1437 rodzin, a na dzień 31 grudnia 2019 r. 1098 rodzin.

Z zasiłku rodzinnego na dzieci na początku 2019 r. korzystało 586 rodzin, a na koniec 2019 r. 480 rodzin. Łącznie przez cały rok z zasiłku rodzinnego skorzystało 772 rodziny. Liczba dzieci, na które rodzice otrzymywali zasiłek rodzinny, wyniosła na początek roku – 1228, a na koniec roku – 1025. Natomiast łącznie przez cały 2019 r. zasiłek rodzinny wypłacono na 1518 dzieci.

Zasiłek pielęgnacyjny wypłacono 699 osobom (dzieciom i dorosłym), specjalny zasiłek opiekuńczy wypłacono 25 osobom, ze świadczenia pielęgnacyjnego skorzystało 91 osób. Jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka wypłacono 133 osobom, 87 osób otrzymało świadczenie rodzicielskie.

Kwota wypłaconych świadczeń rodzinnych w 2019 r. łącznie wyniosła 6 260 745,58 zł, na co składają się: zasiłek rodzinny wraz z dodatkami – 2.459.566,10 zł; zasiłek pielęgnacyjny – 1.421.624,48 zł; świadczenie pielęgnacyjne – 1.533.966,60 zł; specjalny zasiłek opiekuńczy – 151.811,60 zł; jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka – 138.000,00 zł; świadczenie rodzicielskie – 555.776,80 zł.

Ponadto w 2019 r. Ośrodek wypłacał zasiłek dla opiekuna, z czego skorzystało 17 osób na łączną kwotę 110 706,70 zł. Na początku 2019 r. 1313 rodzin pobierało świadczenie wychowawcze (tzw. 500+), a na koniec 2019 r. – 2019 rodzin. Łącznie w całym 2019 roku ze świadczenia wychowawczego skorzystało 2216 rodzin. Liczba dzieci, na które rodzice otrzymywali świadczenie 500+ wyniosła na początku 2019 r. – 2106, na koniec roku – 3472. Natomiast łącznie przez cały 2019 r. świadczenie 500+ wypłacono 3730 dzieciom. Kwota wypłaconego świadczenia wychowawczego w 2019 roku wyniosła łącznie 17.083.816,42 zł.

7. Działalność inwestycyjna

Infrastruktura drogowa w gminie według stanu na dzień 1 stycznia 2019 r. obejmowała 308,68 km dróg. Na dzień 31 grudnia 2019 r. długość dróg w gminie wynosiła 308,68 km. Drogi asfaltowe stanowiły na początku 2019 r. 12,31 % wszystkich dróg, a pod koniec poprzedniego roku 12,52%. Drogi utwardzone stanowiły w poprzednim roku, odpowiednio, 17,54 % na dzień 1 stycznia 2019 r. oraz 18,83% na dzień 31 grudnia 2019 roku.

13

Stan dróg według Systemu Oceny Stanu Nawierzchni, w podziale na poszczególne kategorie dróg publicznych, był następujący:  drogi gminne publiczne 125,93 km – stan dobry 20%, zadawalający 50%, niezadawalający 20%, zły 10%,  drogi gminne wewnętrzne 182,75 km – stan dobry 10%, zadawalający 40%, niezadawalający 40%, zły 10%. W 2019 roku dzięki inwestycjom przybyło łącznie 3,975 km utwardzonych dróg.

Długość ścieżek rowerowych na dzień 1 stycznia 2019 r. wynosiła 8,82 km i do dnia 31 grudnia 2019 r. nie uległa zmianie.

Długość czynnej sieci wodociągowej na początek 2019 r. wynosiła 243,10 km, a na koniec 2019 r. - 246,81 km. Łącznie w 2019 r. przybyło 3,71 km sieci wodociągowej. Dostęp do sieci wodociągowej posiada 3344 gospodarstw domowych, co w porównaniu do 2018 r. stanowi przyrost o 204.

Długość czynnej sieci kanalizacyjnej będącej w zarządzie bądź administracji gminy (lub jednostek gospodarki komunalnej) na dzień 1 stycznia 2019 r. wynosiła 90,56 km, natomiast na dzień 31 grudnia 2019 r. 94,66 km, co stanowi wzrost o 4,1 km w ciągu roku. Na dzień 1 stycznia 2019 r. było 1757 przyłączy do sieci kanalizacyjnej, a na dzień 31 grudnia 2019 r. 1849 przyłączy.

Długość czynnej sieci gazowej na dzień 1 stycznia 2019 r. wynosiła 68 093 m, natomiast na 31 grudnia 2019 r. 74 933 m. Na początku ubiegłego roku było 717 czynnych przyłączy do sieci gazowej, a na koniec roku – 786.

7.1. Inwestycje wieloletnie.

W 2019 r. kontynuowano inwestycje dotyczące niżej wymienionych zadań:

 Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Jabłowie wraz z rozbudową sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowościach Dąbrówka, Rokocin, Koteże - Zadanie obejmowało rozbudowę oczyszczalni ścieków o dwa reaktory i zwiększenie wydajności Qśrd z 192m3/d do 523 m3/d. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej obejmowała łącznie wykonanie 13,7 km sieci z infrastrukturą towarzyszącą w postaci przyłączy i tłoczni ścieków. Koszt inwestycji rozłożony na lata 2018- 2019 – ok. 8 mln zł.

 Budowa instalacji higienizacji osadu w oczyszczalni w Jabłowie - Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Zakończono prace projektowe, wszczęto postępowanie na roboty budowlane oraz wszczęto postępowanie na pełnienie funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego. W dniu 25.03.2019 r. złożono w Urzędzie Marszałkowskim wniosek o wyrażenie zgody na wydłużenie terminu realizacji projektu z 31.12.2019 r. do 30.05.2020 r. Budowa instalacji w roku 2020.

 Uporządkowanie gospodarki ściekowej - kanalizacja w Nowej Wsi Rzecznej. Wybudowano 3723 mb sieci grawitacyjno-tłocznej oraz dwie przepompownie ścieków o wydajności Q=5,01l/s (18,04m3/h). Koszt inwestycji rozłożony na lata 2018- 2019 – ok. 2,5 mln zł.

14

 Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Suminie - Zakres robót do wykonania: 8,6 km sieci kanalizacyjnej i 4 tłocznie. Planowane zakończenie zadania w marcu 2020 roku. Koszt inwestycji rozłożony na lata 2018-2020 – ok. 3,6 mln zł.

 Modernizacja ujęcia wody w Kręgu - W dniu 22.11.2019 r. dokonano odbioru końcowego zgodnie z umową oraz harmonogramem terminowo – finansowym. Zakres modernizacji obejmował wymianę wszystkich urządzeń technologicznych do uzdatniania wody i instalacji w budynku SUW za wyjątkiem 4 odżelaziaczy wymienionych już w 2017 roku. Ponadto zakres obejmował budowę 2 zbiorników retencyjnych wody o poj. 75m3 każdy, wymianę ogrodzenia, wykonanie i odtworzenie istniejących nawierzchni drogowych. Termin zakończenia rozruchu urządzeń, pełnej zdolności produkcyjnej i skuteczności uzdatniania wody przez SUW do 20.05.2020 r.

 Projekt rozbudowy sieci wodociągowej w Klonówce - Dotyczy zaprojektowania sieci wodociągowej w ul. Rzecznej, Lipowej i Leśnej. Wykonano wodociąg na ul. Rzecznej o długości 1603,8 m i przyłącza o długości 940 m. Do końca 2019 roku wykonano dokumentację projektową z pozwoleniem wodnoprawnym. Trwa postępowanie dotyczące podpisania umowy o użytkowanie gruntów pokrytych wodami płynącymi. Dokończenie zadania zaplanowano w roku 2020.

 Budowa drogi gminnej w Nowej Wsi Rzecznej – Zadanie dwuletnie 2019 – 2020, w trakcie realizacji. Zakres robót do wykonania: budowa ok. 1,8 km dróg wraz z budową kanalizacji deszczowej i wykonaniem robót elektrycznych. Zadanie obejmuje ulice: Akacjową, Kalinową, Jarzębinową oraz cześć Jaśminowej, Głogowej i Leszczynowej.

 Pomorskie szlaki kajakowe - Wierzycą po zabytkach Kociewia. W zakresie zadania przewidziano: projekt i budowa infrastruktury kajakowej na rzece Wierzycy: przystanie kajakowe, pola biwakowe, przenoski przy elektrowniach wodnych. Największe pole biwakowe, z pełną infrastrukturą powstanie nad rzeką, przy Grodzisku Owidz. Koszt inwestycji rozłożony na lata 2018-2019 – ok. 4,9 mln zł.

 Projekt i budowa przystanków przy drodze powiatowej nr 2718G w Rywałdzie – dla jednego z przystanków wykonano nawierzchnię z kostki brukowej pod peronem przystankowym, w następującym zakresie: wykonanie fundamentu żelbetowego wraz z podbudową betonową – 4,5 m3, wykonanie nawierzchni z kostki betonowej 7 m2. Ze względu na przedłużający się proces uzgodnień z zarządcą drogi związany ze zmianą lokalizacji przystanków w rejonie ul. Ekologicznej, realizacja pozostałej części zadania, tj. budowa dwóch nowych przystanków została przesunięta na rok 2020.

 Projekt przebudowy przepustu na rzece Piesienicy w Nowej Wsi Rzecznej - trwają prace projektowe. Termin wykonania zaplanowano na 30.04.2020 roku.

7.2. Inwestycje zrealizowane w 2019 roku:

7.2.1. Wodociągi i kanalizacje:

 Zakup odcinków sieci wodociągowych - wykupiono łącznie 1.914,90 m sieci wodociągowej w miejscowościach: Nowej Wsi Rzecznej, Lipinkach Szlacheckich, Trzcińsku, Siwiałce, Koteżach, Jabłowie, Kolinczu, Kokoszkowach, Janowie, Barchnowach oraz sieci kanalizacyjnej długości 66,5 m w Kolinczu.

15

 Budowa sieci wodociągowej w Sucuminie - wybudowano: sieć wodociągową śr. 90 PE- 204 m, przyłącza wodociągowe śr. 40 PE - 25m (6 szt.), hydranty nadziemne śr. 80 – 2 szt.

 Budowa spinki wodociągowej w Koteżach (w ul. Wróblewskiego) - wybudowano: sieć wodociągowa PE śr. 160 o długości 757,5 mb, przecisk rurą stalową śr. 250mm - 66,5mb, przepięcie istniejących przyłączy po trasie nowego wodociągu - 12 szt.

 Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Kokoszkowach - ul. Druha Grzybka, od strony Skarszewskiej - zadanie zakończono, wykonany zakres: sieć kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej PVC śr. 200PE – 756,40 m, przyłącza do granicy działek PVC Dz 160 – 67 m, sieć kanalizacji tłocznej PE, PEHD śr. 90 – ok. 39 m, 2 przepompownie ścieków ze sterowaniem i modułem GSM, zagospodarowaniem terenów zasilaniem elektrycznym obu przepompowni (w tym wykonanie szaf rozdzielczo –sterowniczych) i wykonanie oświetlenia przy przepompowni P1.

 Rozbudowa kanalizacji na ul. Rolnej w Dąbrówce - Wybudowano sieć kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej z rur kielichowych PP lite SN8 fi 200 mm – ok. 259 m, przyłącza do granicy działek PVC fi 160 mm – 3 m.

 Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej w Jabłowie (ul. Grabowiecka) - wybudowano sieć kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej PCV średnicy DN200 o długości 836,5 m, kanalizację sanitarną grawitacyjną PCV średnicy DN160 o długości 102,5 m, kanalizację tłoczną PE 90 o długości 682 m, dwie przepompownie ścieków.

7.2.2. Inwestycje dotyczące ochrony środowiska:

 Wymiana opraw sodowych na ledowe przy modernizowanej drodze woj. 222 na trasie Starogard Gd. – Siwiałka. Przekazano dotację celową - pomoc finansową na dofinansowanie zadania finansowanego przez Zarząd Dróg Wojewódzkich. Zadanie zrealizowano i rozliczono.

 Projekt budowy oświetlenia - Janowo - ul. Długa – projekt zakończono i uzyskano pozwolenie na budowę. Projekt obejmuje montaż 23 słupów stalowych ocynkowanych wys. 9 m z oprawami LED 48W.

 Projekt budowy oświetlenia - Kokoszkowy - ul. Polna i Podgórna – projekt zakończono i uzyskano pozwolenie na budowę. Projekt obejmuje montaż 6 słupów stalowych o wysokości 9 m z oprawami LED 48W. Na ul. Polnej istnieje możliwość montażu dwóch opraw oświetleniowych na istniejących słupach.

7.2.3. Drogi i parkingi:

Ze środków budżetu gminy, w tym przy partycypacji funduszu sołeckiego wykonano następujące zadania:

 Budowa zjazdu w Barchnowach z ul. Głównej na ul. Rzeczną – ułożono płyty YOMB na zjeździe z ul. Głównej na ul. Rzeczną – zmienna długość i szerokość, powierzchnia utwardzona 132 m2.

16

 Budowa zjazdu w Barchnowach z „nowego osiedla” na ul. Główną – ułożono płyty YOUMB na zjeździe z „nowego osiedla” na ul. Główną – dł. 33 m i szer. 4 m, powierzchnia utwardzona 132 m2.  Modernizacja drogi do osiedla Piaski w Dąbrówce – utwardzono drogę płytami YOMB na dł. 66 m, szerokości 4 m (264,00 m2).  Modernizacja drogi nr 164 w Siwiałce - utwardzono płytami YOMB pow. 222,14 m2, tj. na dł. 74,04 m, szer. 3 m.  Modernizacja drogi w Kręgu w kierunku Czarnocina - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 179,61 m szerokość 4,0 m ( 718,44 m2).  Modernizacja drogi w Sucuminie w kierunku cegielni – utwardzenie płytami YOMB drogi długości 71,36 m szerokości 3,0 m ( 214,08 m2).  Modernizacja drogi w Sucuminie w kierunku Piesienicy – utwardzenie płytami YOMB drogi - 114,79 m szerokości 4 m ( 459,16 m2).  Modernizacja ul. Długiej w Janowie - ułożono nową nawierzchnię z płyt YOMB w ilości 612 m2 oraz korytka ściekowe 92 mb.  Modernizacja ul. Fr. Peplińskiego w Rokocinie – utwardzono drogę płytami YOMB – długość 114,5 m i szerokość 3,0 m ( 343,50 m2).  Modernizacja ul. Lipowej w Nowej Wsi Rzecznej - ułożono płyty YOMB na długości 114,3 m i szerokości 3 m ( 342,9 m2).  Modernizacja ul. Lipowej w Szpęgawsku – utwardzono płytami YOMB drogę o długości 171,76 m i szerokości 4 m ( 678,04 m2).  Modernizacja ul. Nad Stawem w Okolu - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 66,36 m, szerokość 4,0 m ( 265,44 m2).  Modernizacja ul. Ziołowej w Rokocinie - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 114,5 m, szerokość 3,0 m ( 343,50 m2).  Modernizacja drogi nr 213055G w Żabnie – w ramach zadania zrealizowano dostawę płyt drogowych typu YOMB – 1085 szt.  Modernizacja drogi w Ciecholewach przy posesjach od nr 30-33 - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 79,64 m szerokość 4,0 m ( 318,56 m2).  Modernizacja drogi w Janinie w kierunku Trzcińska – wykonano utwardzenie drogi na długości 32 m, szerokości 4 m (128 m2) płytami YOMB zakupionymi w roku 2018 oraz utwardzono płytami na długości 57 m , szerokości 4 m (228 m2) i na poszerzeniach przy skrzyżowaniu 7 m2.  Modernizacja drogi w Linowcu dz. nr 103/13 - wykonano utwardzenie drogi płytami YOMB na długości 42 m, szerokości 4 m ( 168,0 m2 ).  Modernizacja drogi w Linowcu dz. nr 98 - wykonano utwardzenie drogi płytami YOMB na długości 42 m, szerokości 4 m (168,0 m2 ).  Modernizacja drogi w Trzcińsku przy posesjach 32, 32a, 33 - ułożono płyty YOMB na podsypce piaskowej - 342,9 m2.

17

 Modernizacja drogi w Zdunach przy posesjach 24-31E - ułożono płyty YOMB na długości 153m , szerokości 3,75m (573, 75m2), na podsypce piaskowej.  Modernizacja ul. Brzozowej w Kolinczu - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 78,98 m szerokość 4,0 m ( 315,92 m2).  Modernizacja ul. Brzozowej w Lipinkach Szlacheckich - utwardzono drogę płytami YOMB – długość – 55,31 m, szerokość 4,0 m ( 221,24 m2) oraz zakupiono 42 szt. płyt.  Modernizacja ul. Dębowej w Dąbrówce - utwardzenie drogi płytami YOMB: odcinek o długości 47 m, szerokość 4 - 6m, 198 m2 - zjazd z ulicy Dębowej w ul. Starogardzką od strony Starogardu oraz odcinek o długości 47 m, szerokość 4 – 6 m, 198 m2 - zjazd z ul. Dębowej w ulicę Starogardzką w kierunku Bobowa.  Modernizacja ul. Długiej w Rokocinie - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 114,32 m szerokość 3,0 m ( 342,95 m2).  Modernizacja ul. Dolnej w Lipinkach Szlacheckich - utwardzono drogę płytami YOMB – długość – 55,31 m, szerokość 4,0 m ( 221,24 m2) oraz zakupiono 42 szt. płyt.  Modernizacja ul. Leśnej w Koteżach - utwardzenie płytami YOMB na szerokości 2,5 m i długości 106 m (265 m2), na warstwie kruszbetu i podsypki piaskowej.  Modernizacja ul. Lipowej w Rywałdzie – dostawa płyt drogowych typu YOMB – 1200 szt.  Modernizacja ul. Polnej w Kolinczu - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 78,87m szerokość 4,0 m ( 315,48 m2).  Modernizacja ul. Przyleśnej w Jabłowie - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 156,3 m szerokość 3,0 m ( 468,90 m2).  Modernizacja ul. Rodzinnej w Koteżach - droga z płyt YOMB - 309,6 m2, wykonano na warstwie kruszbetu i podsypki piaskowej.  Modernizacja ul. Słonecznej w Lipinkach Szlacheckich - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 24,75 m szerokość 4,0 m (99,00 m2).  Modernizacja ul. Zielonej w Kokoszkowach - utwardzono drogę płytami YOMB – długość 171,76 m szerokość 4,0 m ( 687,04 m2).  Modernizacja drogi w Starym Lesie – utwardzono drogę płytami YOMB – długość 68,44 m, szerokość 4 m (273,76 m2).  Modernizacja drogi dz. nr 32 w kierunku p. Pruszak w Trzcińsku– zakupiono 102 płyty typu YOMB. Utwardzenie nawierzchni nastąpi w roku przyszłym.  Modernizacja drogi w kierunku Wygoda w Suminie - wykonano utwardzenie asfalto- betonem drogi na długości 652 m o szerokości 2,9 m, z poboczem z kruszywa żwirowego.  Budowa chodnika przy ul. Nad Jarem w Owidzu – wykonano 147 mb chodnika szerokości 1,5 m (220,5 m2).  Budowa chodnika przy ul. Nad Jeziorem w Jabłowie – wykonano 72 mb chodnika szerokości 1,50 m (108 m2). Modernizacja drogi nr 126/2 w Siwiałce – utwardzono płytami YOMB drogę o długości 74,04 m, szerokości 3 m ( 222,12 m2 ).

18

Zrealizowano również inne inwestycje mające na celu rozbudowę i poprawę stanu istniejącej infrastruktury drogowej:  Budowa ul. Spółdzielczej w Kokoszkowach – wykonano 398 m sieci wodociągowej oraz 358,5 m sieci kanalizacji deszczowej. Utwardzono nawierzchnię drogi kostką brukową gr. 8 cm na powierzchni 3.455,86 m2 (360 mb) wraz z przebudową oświetlenia drogowego (9 słupów z oprawami ledowymi).  Modernizacja drogi w Zdunach przy posesjach 32A-32B – ułożono płyty YOMB na długości 37,7 m szerokości 3 m (113,10 m2).  Odwodnienie ul. Osiedlowej w Janowie – wykonano rurociąg odwadniający z rur PCV, średnicy 160 mm, 150 m oraz studzienki drenarskie o średnicy 800 mm – 2 szt.  Budowa odwodnienia drogi Rokocin – Koteże w miejscowości Rokocin – wykonano odwodnienie części ul. Peplińskiego: zamontowano 63 m krawężników, 66m ścieków z prefabrykatów betonowych, studzienkę z osadnikiem, 18 m przykanalików ściekowych i 2,6 m obrzeży betonowych.  Budowa chodnika wzdłuż drogi powiatowej nr 2715G Dąbrówka - Bobowo na odcinku Dąbrówka - boisko sportowe w Dąbrówce - Inwestycja prowadzona przez Zarząd Dróg Powiatowych w Starogardzie Gdańskim, finansowana w 75% z budżetu gminy. Ułożono 186 mb chodnika o szer. 1,5m z kostki betonowej gr. 8cm.  Modernizacja ciągu pieszego w Jabłowie (od ul. Osiedlowej do centrum wsi) - zinwentaryzowano stan obecny, uzgodniono zakres rzeczowy, ustalono najważniejszy problem do rozwiązania tj. pokonanie różnic wysokości, wykonano projekt i zrealizowano zadanie.  Budowa zatoki autobusowej i chodnika wzdłuż drogi powiatowej nr 2717G Rywałd - Brzeźno Wielkie na odcinku szkoła - boisko sportowe w Rywałdzie - Inwestycja prowadzona przez Zarząd Dróg Powiatowych w Starogardzie Gdańskim, finansowana w 75% z budżetu gminy. Ułożono: nawierzchnia chodnika z kostki betonowej gr 6cm-498 m2, nawierzchnia zjazdów z kostki betonowej gr. 8cm-124,41 m2, nawierzchnia zatoki autobusowej z kostki granitowej gr 10cm -172,3 m2.

 Poprawa dostępności atrakcji turystycznych w miejscowości Okole i Sumin poprzez budowę dwóch parkingów –wykonano parking w Okolu o pow. 125m2 i w Suminie odcinek drogi dojazdowej z miejscami postojowymi o pow. 544m2, w tym: miejsc postojowych dla 21 samochodów.

Podjęto działania w zakresie przygotowania projektów pod przyszłe inwestycje:

 Projekt budowy chodnika w Klonówce – podjęto uchwałę w sprawie zawarcia porozumienia ze Starostwem Powiatowym w Starogardzie Gd. o budowie chodnika przy drodze powiatowej. Wyłoniono wykonawcę projektu technicznego, z którym podpisano umowę. Termin wykonania planowany na 2020 rok.

 Koncepcja budowy mostu w ciągu drogi ul. Młyńska w Rokocinie - ustalono zakres rzeczowy opracowania, wyłoniono wykonawcę koncepcji, wykonano 3 koncepcje projektu budowy mostu. Po konsultacjach z mieszkańcami wybrano projekt do realizacji.

19

 Projekt budowy drogi Szpęgawsk-Rywałd – Zadanie zakończono uzyskaniem decyzji ZRID i wyniesieniem podziałów w terenie. Projekt obejmuje budowę: ok 2,2 km drogi bitumicznej, wykonanie chodników, ścieżki rowerowej, przebudowy i budowy zjazdów, przebudowy i budowy zatok autobusowych, odwodnienia drogi: rowy, kanalizacja deszczowa, itp., przebudowy istniejących i budowy nowych przepustów, oświetlenia drogowego.

7.2.4. Wyposażenie:

 Zakup kontenera mieszkalnego – zakupiono Domek Willerby nr G555 si-458 (11x3,7 m), wyposażony w instalację elektryczną z rozdzielnią i zabezpieczeniem przeciwprądowym, instalację hydrauliczną i gazową, ogrzewanie kominkowe, elektryczne grzejniki, podgrzewacz przepływowy gazowy. Dwie sypialnie wyposażone zostały w szafki, stoły, łóżka, siedziska, kanapy, materace, kuchnia wyposażona w zlewozmywak, lodówkę, piekarnik, kuchenkę 4 -palnikową gazową. Wyposażenie łazienki stanowi: prysznic, umywalka, wc.

 Projekt, zakup i montaż wiaty przystankowej przy drodze krajowej nr 22 w Rokocinie - wykonano projekt z lokalizacją wiaty obejmujący zagospodarowanie terenu pod wiatę, wraz z wszelkimi uzgodnieniami z zarządcą drogi. W grudniu zamontowano wiatę przystankową zadaszoną, z ławką o wymiarach 3,0 x 1,3m na nawierzchni z kostki brukowej betonowej kolorowej gr. 8 cm o powierzchni 9,2 m2.

7.2.5. Urząd Gminy i świetlice:

 Budowa instalacji klimatyzacji w budynku urzędu przy ul. Sikorskiego 9 – wykonano instalację klimatyzacji II piętra budynku przy ul. Sikorskiego 9. W skład instalacji wchodzą: jednostka wewnętrzna Fujitsu 2 kW – 12 szt., jednostka wewnętrzna Fujitsu 2,5 kW – 1 szt., jednostka wewnętrzna Fujitsu 4 kW – 1 szt.

 Modernizacja archiwum urzędu - Zadanie ukończone. Realizacja inwestycji została zaplanowana na przełomie 2018 i 2019 roku. W 2018 roku wykonano dokumentację projektową i rozpoczęto modernizację. Wykonano:  roboty elektryczne: przeniesienie rozdzielni głównej, wykonanie nowego zasilania, instalacja gniazd elektrycznych i teletechnicznych, instalacja oświetleniowa, sprawdzenia i badania odbiorcze,  roboty budowlane : roboty rozbiórkowe, konstrukcyjne, murowe, stolarka drzwiowa, okładziny ścian z glazury, sufity podwieszane, roboty malarskie, posadzkowe, wymiana grzejników.

 Dostawa i montaż wyposażenia archiwum – zamontowano regały przesuwne umożliwiające ekonomiczne wykorzystanie pomieszczeń. Zadanie zrealizowane.

 Zakup kserokopiarki - zakupiono kserokopiarkę Konica Minolta C258 oraz kserokopiarkę Konica Minolta C250i.

7.2.6. Sport i rekreacja:

 Projekt budowy oświetlenia placu rekreacyjnego w Janinie - wykonano dokumentację. Wyłoniono Wykonawcę robót z którym podpisano umowę na realizację zadania.

20

 Remont cokołu na grodzisku Owidz - remont obejmował wymianę konstrukcji drewnianych cokołu ze schodami, ciągu pieszego, barierek na odcinku 186 m oraz 11 m palisady budowli przy wieży. 8. Pozyskiwanie środków zewnętrznych na realizację inwestycji gminnych

W 2019 r. Gmina Starogard Gdański realizowała projekty finansowane ze środków unijnych oraz krajowych. Projekty o charakterze inwestycyjnym dotyczyły głównie rozbudowy oczyszczalni ścieków, budowy sieci kanalizacji sanitarnej, parkingów, infrastruktury rekreacyjnej oraz montażu odnawialnych źródeł energii u mieszkańców gminy. Z kolei projekty o charakterze nieinwestycyjnym obejmowały prowadzenie miejsc edukacji przedszkolnej, zajęcia dodatkowe dla dzieci oraz szkolenia dla pracowników urzędu i mieszkańców gminy.

A Projekty finansowane ze środków unijnych

1) „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej wraz z modernizacją i usprawnieniem źródeł ciepła i energii na terenie Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Starogardu Gdańskiego”

W dniach 21.01.2019 r., 16.04.2019 r., 14.08.2019 r. oraz 30.08.2019 r. zostały złożone wnioski sprawozdawcze.

2) „Zachowanie wartości przyrodniczych i krajobrazowych korytarza ekologicznego doliny Wierzycy przez ochronę bioróżnorodności oraz ukierunkowanie wykorzystania tego obszaru”

W dniach 20.03.2019 r., 02.07.2019 r., 29.08.2019 r. i 06.11.2019 r. złożono wnioski o płatność kolejno 24, 25, 28, 30, które były wnioskami sprawozdawczymi.

3) ,,Pomorskie Szlaki Kajakowe – Wierzycą po zabytkach Kociewia”

Projekt realizowany w partnerstwie z miastem Starogard Gdański, Gminą Pelplin oraz Gminą Gniew. Gmina Starogard Gdański jest liderem projektu. Dofinansowanie pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Opis projektu zawarto w pkt. 7. Działalność inwestycyjna. Zakończenie realizacji projektu przewidziano na 31.12.2020 r.

4) „Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Jabłowie wraz z rozbudową sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Dąbrówka, Rokocin, Koteże”

Projekt zrealizowany wyłącznie przez Gminę Starogard Gdański. Dofinansowanie projektu pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Całkowita wartość projektu wyniosła 9 605 096,26 zł, w tym kwota dofinansowania 4 986 023,94 zł (63,75% kosztów kwalifikowanych). Opis projektu zawarto w pkt. 7. Działalność inwestycyjna.

5) ,,Budowa instalacji higienizacji osadu na oczyszczalni w Jabłowie”

Projekt jest realizowany wyłącznie przez Gminę Starogard Gdański.

21

Dofinansowanie projektu pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Całkowita wartość projektu to 3 102 200,45 zł, w tym kwota dofinansowania 2 112 194,76 zł (85 % kosztów kwalifikowanych).

Obecnie oczyszczalnia ścieków w Jabłowie nie jest wyposażona w urządzenia umożliwiające oczyszczanie osadów ściekowych. Nieoczyszczone osady wywożone są na składowisko odpadów, gdzie zanieczyszczenia przenikają do środowiska. Dzięki realizacji inwestycji powstanie instalacja do przetwarzania osadów na nawóz do wykorzystania w rolnictwie. W ten sposób zagospodarowane zostaną wszystkie osady wytwarzane przez oczyszczalnię. Budowę instalacji zaplanowano w roku 2020.

6) „Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Sumin, Gmina Starogard Gdański” Projekt realizowany wyłącznie przez Gminę Starogard Gdański. Dofinansowanie pochodzi z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 –2020 w ramach poddziałania: „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i oszczędzanie energii”. Zadanie obejmuje budowę 8,349 km sieci kanalizacji sanitarnej w Suminie. W czerwcu 2019 r. złożono pismo w sprawie zmiany zakresu rzeczowego projektu oraz zmniejszenia wartości całkowitej zadania. Z powodu braku zasilania energii elektrycznej nie uruchomiono tłoczni i przepompowni ścieków. Zaawansowanie inwestycji na koniec 2019 roku – ok. 95%. Zakończenie realizacji projektu w roku 2020.

7) ,,Poprawa gospodarki wodno-ściekowej w aglomeracji Starogard Gdański”

Projekt jest realizowany przez 3 podmioty: Gminę Starogard Gdański, Gminę miejską Starogard Gdański oraz Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji „STAR WIK” Sp. z o.o.

Dofinansowanie pochodzi z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014- 2020. Całkowita wartość projektu wynosi 13 107 421,26 zł, w tym kwota dofinansowania: 6 735 316,26 zł (85 % kosztów kwalifikowanych). W zakresie realizacji zadania wybudowano 3723 mb sieci grawitacyjno-tłocznej oraz 2 przepompownie ścieków w Nowej Wsi Rzecznej. Zadanie zakończone w 2019 r.

8) „Ochrona powietrza poprzez montaż odnawialnych źródeł energii u mieszkańców Gmin Starogard Gdański i Bobowo”

Projekt jest realizowany w partnerstwie z Gminą Bobowo. Gmina Starogard Gdański jest liderem projektu. Dofinansowanie projektu pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020, Całkowita wartość projektu to 5 817 137,22 zł, w tym kwota dofinansowania 4 528 719,59zł (85 % kosztów kwalifikowanych). Głównym celem projektu jest zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w woj. pomorskim. W ramach projektu u mieszkańców gminy zostaną zamontowane odnawialne źródła energii w postaci: paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, pomp ciepła oraz kotłów na biomasę. W dniu 15.01.2019 r. zakończono nabór uzupełniający uczestników projektu. Natomiast do końca stycznia 2019 r. zweryfikowano nowe lokalizacje pod kątem technicznych możliwości montażu OZE. Wykonano dokumentację techniczną montażu OZE. W dniu 17.05.2019 r. ogłoszono przetarg na wyłonienie wykonawców robót budowlanych i dostaw. W dniu 12.06.2019

22

r. zawnioskowano o wydłużenie okresu realizacji projektu do końca sierpnia 2020 r, ze względu na przedłużający się termin otwarcia ofert. Łącznie Gmina Starogard Gdański wykona i zamontuje 243 szt. odnawialnych źródeł energii w budynkach mieszkalnych, a Gmina Bobowo 106 szt. W 2019 roku wykonano montaż pieców na biomasę – 62 zestawy. Do realizacji w zakresie zadania, w roku 2020 pozostają: montaż instalacji solarnych – 115 zestawów, instalacji fotowoltaicznych – 135 zestawów oraz pom ciepła – 37 szt.

9) ,,Poprawa dostępności atrakcji turystycznych w miejscowości Okole i Sumin poprzez budowę 2 parkingów”

Projekt realizowany wyłącznie przez Gminę Starogard Gdański. Dofinansowanie pochodzi z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 –2020. Całkowita wartość projektu wynosi 148 145,09zł, w tym kwota dofinansowania 94 264,00zł. Opis projektu zawarto w pkt. 7. Działalność inwestycyjna. Zadanie zakończone w 2019 r.

10) „Wymiana opraw oświetleniowych w MOF Starogard Gdański”

Dnia 25.03.2019 r. złożono korekty i uzupełnienia dokumentów do wniosków o płatność nr 10 i 11.

11) „Rozszerzenie oferty kulturalnej w Linowcu o plac zabaw”

Projekt realizowany wyłącznie przez Gminę Starogard Gdański. W ramach zadania przy świetlicy w Linowcu wykonano: nawierzchnię piaskową placu zabaw: ułożenie geowłókniny – 502 m2, rozplantowanie piasku przesianego - 150,20 m3, montaż obrzeży betonowych 118 mb oraz nawierzchnię utwardzoną z kostki brukowej - utwardzenie elementów placu z kostki betonowej gr. 6 cm – 90 m2, schody zewnętrzne z kostki betonowej -7,24 m2. Wyposażono plac zabaw dla dzieci w infrastrukturę: zestaw zabawowy, zjazd liniowy, sprężynowce – 3 szt., huśtawkę wagową, huśtawkę wahadłową podwójną, tablicę informacyjną oraz obiekty małej architektury (ławki - 3 szt., stojak na rowery, kosze na śmieci – 2 kpl.). Ponadto przeprowadzono postępowania na zakup zmywarki do świetlicy w Rokocinie, kuchenki gazowo-elektrycznej do świetlicy w Sucuminie. Dofinansowanie pochodzi z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 –2020. Całkowity koszt projektu wynosi 98 872,91 zł, w tym kwota dofinansowania 57 267,00 zł.

12) „Tworzenie nowych miejsc przedszkolnych na terenie MOF Starogardu Gdańskiego”

Projekt realizowany w partnerstwie z miastem Starogard Gdański, Gminą Bobowo oraz Fundacją In Fortes. Gmina Starogard Gdański jest liderem projektu. Dofinansowanie pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Całkowita wartość projektu wynosi 5 089 120,91 zł, w tym kwota dofinansowania 4 325 752,77 zł. Projektem objęto łącznie 35 oddziałów przedszkolnych, w tym 12 nowo powstałych. Placówki zostały doposażone w meble, pomoce dydaktyczne, zabawki, sprzęt multimedialny oraz programy edukacyjne. Dzieci uczestniczyły również w wycieczkach. Nauczyciele nauczania przedszkolnego odbyli specjalistyczny kurs nauczania metodyką Montessori. Na terenie Gminy Starogard Gdański projektem objęto łącznie 20 oddziałów, w tym 7 nowych. W projekcie łącznie uczestniczyło ok. 700 dzieci. W 2019 r. we wszystkich

23

placówkach były prowadzone zajęcia dla dzieci. Merytoryczna realizacja projektu zakończyła się 31.07.2019 r.

13) ,,E-obywatel – nowe umiejętności cyfrowe”

Projekt realizowany przez Krajową Izbę Gospodarczą. Gmina Starogard Gdański była partnerem projektu. Dofinansowanie pochodzi z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020. Projekt zakłada utworzenie Ośrodka Cyfrowych Kompetencji na terenie Gminy Starogard Gdański oraz organizację szkoleń dla mieszkańców. W 2019 r. pozyskano 7 laptopów, rzutnik, router i ekran do projektora oraz przeprowadzono 1 blok szkoleniowy w miejscowości Koteże.

B Projekty finansowane ze środków krajowych

1) „Czyste powietrze Pomorza”

We wrześniu 2019 r. Gmina Starogard Gdański podpisała porozumienie z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku dotyczące współpracy w ramach programu priorytetowego „Czyste Powietrze”. Celem programu jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, które powstają na skutek ogrzewania domów jednorodzinnych z wykorzystaniem przestarzałych źródeł ciepła oraz niskiej jakości paliwa. Program oferuje dofinansowanie wymiany starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy, jak i przeprowadzenie towarzyszących temu prac termomodernizacyjnych budynku. W ramach porozumienia w Urzędzie Gminy został utworzony punkt informacyjny programu ,,Czyste Powietrze”, mieszkańcy mogli uzyskać szczegółowe informacje i pomoc w prawidłowym przygotowywaniu niezbędnych dokumentów oraz złożyć wniosek o dofinansowanie. Do dnia 31.12.2019 r. złożono 33 wnioski o dofinansowanie.

2) „Usuwanie folii rolniczych i innych odpadów pochodzących z działalności rolniczej z terenu Gminy Starogard Gdański” W grudniu złożono wniosek o dofinansowanie zadania do NFOŚiGW w ramach programu priorytetowego nr 2.8. Zadanie ma polegać na wsparciu rolników prowadzących działalność rolniczą przy gospodarowaniu odpadami niebezpiecznymi pochodzącymi z działalności, tj.: folie rolnicze, siatka do owijania balotów, sznurek do owijania balotów, opakowania po nawozach oraz opakowania typu „Big Bag”. Zadanie do realizacji w 2020 roku.

3) „Budowa drogi gminnej w Nowej Wsi Rzecznej”

Zadanie dwuletnie. Rozpoczęto w 2019 roku. Opis projektu zawarto w pkt. 7. Działalność inwestycyjna.

4) ,,Trwałe upamiętnienie miejsca zbrodni niemieckiej w Lesie Szpęgawskim” Las Szpęgawski to jedno z największych miejsc upamiętniających ofiary eksterminacji ludności na Pomorzu, obok Piaśnicy i Mniszka. Szacuje się, że w latach 1939-41 Niemcy zamordowali tam od 5 do 7 tys. osób. Byli to m in. nauczyciele, przedsiębiorcy, urzędnicy, funkcjonariusze wielu służb, lekarze, prawnicy, księża, Żydzi, Romowie oraz osoby cierpiące na choroby psychiczne.

24

Gmina Starogard Gdański złożyła otrzymała dofinansowanie na realizację zadania pn. „Trwałe upamiętnienie miejsca zbrodni niemieckiej w Lesie Szpęgawskim” do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Całkowita wartość zadania wynosi 1931387,93 zł, w tym kwota dofinansowania 162963,06 zł.

Podpisano umowy w sprawie udzielenia pomocy finansowej z miastem Starogard Gdański, Gminą Bobowo, Gminą Pelplin, Gminą Lubichowo, Gminą Subkowy, Gminą Gniew, Gminą Skarszewy, Gminą Kaliska, Gminą Czarna Woda, Gminą Miejską Skórcz, Gminą Osiek, Gminą Smętowo Graniczne, Gminą Skórcz, Gminą Zblewo, Gminą Tczew, Miastem Tczew, Gminą Świecie, Powiatem Starogardzkim, Powiatem Tczewskim, Województwem Pomorskim, Bankiem Spółdzielczym w Starogardzie Gdańskim, Polpharmą S. A., Fundacją LOTOS, Fundacją Energa, Pocztą Polską i jej spółkami.

Zawiązał się również Komitet Społeczny Budowy Pomnika Upamiętniającego Pomordowanych w Lesie Szpęgawskim, który przeprowadził zbiórkę publiczną. Dzięki ofiarności wielu osób prywatnych, rodzin ofiar, instytucji publicznych oraz przedsiębiorców zebrano ponad 48 tys. zł.

Zadanie inwestycyjne pn. „Wzniesienie pomnika na Cmentarzu Wojennym w Lesie Szpęgawskim” polegało na budowie monumentu składającego się ze 117 symbolicznych drzew i 33 betonowych pni z wyeksponowanymi w formie słojów nazwiskami ofiar mordu. Ponadto wykonano tablicę z napisem ,,Cmentarz w Lesie Szpęgawskim 1939 - 45". Ustawiono 12 tablic zawierających informacje o historii tego miejsca oraz osobach pomordowanych. Zbudowano wiaty, stanowiska WC i śmietniki, studnię głębinową zamontowano oświetlenie oraz monitoring. W ramach działań inwestycyjnych wyremontowano również dwa groby masowe.

Fotografia 1. Monument na Cmentarzu Wojennym w Lesie Szpęgawskim

25

W dniu 29 września 2019 r. odbyły się uroczyste obchody 80-tej rocznicy zbrodni w Lesie Szpęgawskim. Odprawiono uroczystą mszę świętą, poświęcono nowowybudowany monument oraz wmurowano kapsułę pamięci. W ramach obchodów wyemitowano 2 filmy poświęcone zbrodni w Lesie Szpęgawskim wyprodukowane przez Instytut Filmowy Unisławskie Towarzystwo Historyczne oraz Muzeum Piaśnickie w Wejherowie. Rozliczono umowy zawarte na potrzeby organizacji uroczystości i budowy pomnika.

Poza licznymi działaniami związanymi z budową monumentu i organizacją uroczystości rocznicowych Gmina Starogard Gdański zajmowała się także bieżącym utrzymaniem grobów masowym znajdujących się na terenie Lasu Szpęgawskiego. Utworzono stronę internetową www.lasszpegawski.pl oraz fanpage na Facebook-u, wykonano materiały promocyjne.

Ponadto Gmina Starogard Gdański realizuje Gminny Program Odnowy Wsi, w ramach którego sołectwa mogą ubiegać się o dofinansowanie zadań inwestycyjnych na ich terenie. 21 sołectw w 2019 roku zrealizowało następujące zadania:

 „Modernizacja świetlicy wiejskiej w Brzeźnie Wielkim” - Etap I, zakres zadania: zakupiono materiały do instalacji elektrycznej, kwota dotacji: 3 3799,08 zł

 „Piłkochwyt przy boisku do piłki nożnej w Ciecholewach”, zakres zadania: wykonano piłkochwyt w na boisku, kwota dotacji: 3549,90 zł.

 „Modernizacja i doposażenie placu zabaw w Dąbrówce”, zakres zadania: zamontowano sześciokąt wielofunkcyjny przy PSP w Dąbrówce, kwota dotacji: 3800,00 zł.

 „Budowa chodnika celem przedłużenia ciągu pieszego w Jabłowie”, zakres zadania: wykonano kolejnego odcinka chodnika przy jeziorze w Jabłowie, kwota dotacji: 3800,00 zł.

 „Utwardzenie ul. Długiej w Janowie - II etap”, zakres zadania: wykonano utwardzenie części ul. Długiej w Janowie z płyt YOMB, kwota dotacji: 3800,00 zł.

 „Remont i modernizacja placu zabaw przy świetlicy wiejskiej w Klonówce”, zadanie niezrealizowane, kwota dotacji: 0,00 zł. „Rewitalizacja parku wiejskiego w miejscowości Kokoszkowy - etap XI”, zakres zadania: wykonano utwardzenie części parkingu w Kokoszkowach, montaż kosza do koszykówki i kopuły do wspinaczki na terenie rekreacyjnym, kwota dotacji: 5417,45 zł.

 „Żyjmy sportowo i kolorowo” – budowa altanki na terenie rekreacyjnym w Kolinczu, zakres zadania: wykonano podest altany na terenie rekreacyjnym w Kolinczu, kwota dotacji: 3800,00 zł.

 „Utwardzenie drogi Rodzinnej w Koteżach”, zakres zadania: wykonano utwardzenie części ul. Rodzinnej w Koteżach z płyt YOMB, kwota dotacji: 5085,00 zł.

 „Ułożenie płyt drogowych typu YOMB na drodze gminnej w Kręgu w kierunku Semlina”, zakres zadania: wykonano utwardzenie części na drodze gminnej z płyt YOMB, kwota dotacji: 3763,80 zł.

 „Dalszy zakup wyposażenia do świetlicy wiejskiej w Linowcu”, zakres zadania: zakupiono lodówkę do świetlicy wiejskiej, kwota dotacji: 3499,00 zł.

26

 „Utwardzenie części dróg dolotowych do drogi wojewódzkiej w Lipinkach Szlacheckich”, zakres zadania: wykonano utwardzenia części dróg dolotowych do drogi wojewódzkiej, kwota dotacji: 3719,94 zł.

 „Modernizacja infrastruktury wsi Okole”, zakres zadania: wykonano słupków to tablic z nazwami ulic, kwota dotacji: 1400,00zł.

 „Oaza rekreacyjnego wypoczynku dla mieszkańców Owidza i turystów”, zakres zadania: wykonano utwardzenie przed świetlicą wiejską, kwota dotacji: 3800,00zł.

 „Zakup i montaż bramy wjazdowej, furtek w ogrodzeniu placu rekreacyjnego oraz dokończenie naprawy ogrodzenia betonowego w Rywałdzie”, zakres zadania: wykonano bramę i furtki oraz część betonowego ogrodzenie terenu rekreacyjnego w Rywałdzie, kwota dotacji: 3797,90 zł.

 „Pokrycie dachu wiaty w Siwiałce”, zakres zadania: wykonano pokrycie blachodachówką dachu wiaty rekreacyjnej, kwota dotacji: 5800,00zł.

 „Budowa drogi z płyty betonowej w centrum wsi Sucumin”, zakres zadania: wykonano utwardzenie części drogi w centrum Sucumina z płyt YOMB, kwota dotacji: 3800,00 zł.

 „Poprawa zagospodarowania terenów rekreacyjnych nad jeziorem i świetlicy wiejskiej oraz przy parkingu w sąsiedztwie zabytkowego kościoła w Suminie”, zakres zadania: wykonano nasadzenia przy parkingu przy kościele oraz wzbogacono wyposażenie terenu rekreacyjnego przy jeziorze w Suminie, kwota dotacji: 3785,24 zł.

 „Utwardzenie drogi gminnej ul. Lipowej w Szpęgawsku”, zakres zadania: wykonano utwardzenie części ul. Lipowej w Szpęgawsku z płyt YOMB, kwota dotacji: 3794,11 zł.

 „Wydzielenie działki przy jeziorze na parking w Trzcińsku”, zakres zadania: zakupiono materiały do wykonania grilla na terenie rekreacyjnym przy szkole oraz żwir na plażę przy jeziorze, kwota dotacji: 3794,11 zł.

 „Renowacja boiska do piłki nożnej w Zdunach – etap szósty”, zakres zadania: wykonano utwardzenia tłuczniem części parkingu przy boisku sportowym w Zdunach, kwota dotacji: 3685,80 zł.

 „Utwardzenie drogi nr 213055G w Żabnie”, zakres zadania: wykonano utwardzenie części drogi nr 213055G w Żabnie z płyt YOMB, kwota dotacji: 3800,00 zł.

9. Gospodarka mieszkaniowa

W roku 2019 sprzedano 2 lokale mieszkalne na rzecz lokatorów, w związku z czym ilość mieszkań będących w zasobie Gminy w porównaniu do 2018 r. spadła i wynosi 58 mieszkań (w tym 34 komunalne i 24 socjalne).

Liczba złożonych wniosków oczekujących na mieszkanie wynosi 79. Liczba ta od zeszłego roku zmniejszyła się z uwagi na aktualizację wniosków, która została dokonana w roku 2019.

Brak nowych mieszkań powoduje, że kolejka oczekujących na mieszkanie jest coraz dłuższa. Dysponując obecnym zasobem można zaspokoić jedynie potrzeby mieszkaniowe w szczególnych

27

przypadkach, w tym na podstawie wyroku sądu orzekającego o przydziale przez gminę mieszkania socjalnego. W 2019 roku nie było osób wobec których takie orzeczenie wydano.

10. Transport

Transport zbiorowy dofinansowywany przez gminę prowadzony jest przez dwie firmy: Miejski Zakład Komunikacji w Starogardzie Gdańskim i Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej S.A. w Starogardzie Gdańskim. MZK obsługuje linie całoroczne:  Starogard Gd. – Koteże – Starogard Gdański,  Starogard Gd. – Rokocin – Starogard Gdański,  Starogard Gd.– Nowa Wieś Rzeczna– Starogard Gdański, oraz jedną linię sezonową na trasie Starogard Gd. – Płaczewo – Starogard Gd. W 2019 r. została utworzona dodatkowa linia autobusowa na trasie Starogard Gdański – Linowiec AQ Wiring Systems STG Sp. z o.o.

Na świadczenie powyższych usług zostało podpisane stosowne porozumienie pomiędzy Gminą i Miastem Starogard Gdański.

Drugim przewoźnikiem obsługującym mieszkańców Gminy Starogard Gd. zgodnie z corocznie ustalanym rozkładem jazdy jest PKS S.A. Starogard Gd. Usługi świadczone są zgodnie z umową na usługi autobusowego, publicznego transportu zbiorowego na terenie gminy Starogard Gd., zawartą w dniu 28 grudnia 2018 roku.

W 2019 roku z transportu zbiorowego, dotyczącego tras obsługiwanych przez PKS, skorzystało 365 052 mieszkańców.

Ostatnia zmiana cen biletów jednorazowych i miesięcznych została wprowadzona 1.03.2018 r. i od tamtej pory ceny biletów kształtowały się następująco: od 1 marca 2018 r. do 31 grudnia 2019 r.: jednorazowe: miesięczne: I strefa - 3,70 zł I strefa - 99,00 zł II strefa - 4,60 zł II strefa - 125,00 zł III strefa - 4,70 zł III strefa - 129,00 zł IV strefa - 4,80 zł

Wpływy z biletów razem z rekompensatą do biletów ulgowych wypłacanych przez Urząd Marszałkowski w 2019 r. wyniosły: 1 009 692,35 zł. Dopłata z budżetu gminy w 2019 r. wyniosła 656659,44 zł.

Średni wiek taboru w całym roku wynosił 19 lat. W 2019 r. nie dokonano zakupu taboru.

11. Sprawy obywatelskie

Dnia 31 marca 2019 r. w 11 miejscowościach gminy Starogard Gdański odbyły się wybory sołtysów. W 16 miejscowościach funkcję sołtysa obsadzono bez przeprowadzenia głosowania ze względu na zgłoszenie się tylko jednego kandydata.

28

W II kwartale 2019 r. wpłynęły dwa wnioski o przeprowadzenie referendum w sprawie odwołania sołtysa. Wnioski ze względu na nieuzupełnienie braków formalnych pozostawiono bez rozpoznania..

W 2019 roku przeprowadzono 4 narady z sołtysami z terenu gminy Starogard Gdański.

W ramach sporządzania planów miejscowych ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje konsultacje społeczne w formie dyskusji publicznej nad projektem planu, przed jego uchwaleniem. Gmina Starogard Gdański dodatkowo, już od wielu lat, przedstawia mieszkańcom wstępną koncepcję projektu planu. Spotkania mające na celu zapoznanie mieszkańców z zamierzeniami projektu planu odbywają się w miejscowości, której plan dotyczy (chyba że we wsi nie ma świetlicy), w godzinach popołudniowych, tak, aby jak największa grupa mieszkańców mogła w nich uczestniczyć. W 2019r. przeprowadzono takie konsultacje dotyczące koncepcji planu dla wsi Linowiec oraz koncepcji zmiany planu dla wsi Dąbrówka.

Do Urzędu Gminy w Starogardzie Gdańskim wpłynęło w 2019 r. 56 wniosków o udostępnienie informacji publicznej. Dotyczyły one przede wszystkim kontroli władzy publicznej i jawności życia publicznego. W przypadku 53 wniosków (95 % wszystkich wniosków, które wpłynęły) informacja została udostępniona wnioskodawcy. W 2019 r. zostały wydane trzy decyzje o odmowie udostępnienia informacji publicznej, zaś w przypadku 1 decyzji wnioskodawca odwołał się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku.

W 2019 roku mieszkańcy nie złożyli żadnej petycji. Rozpatrzono 10 skarg, które wpłynęły do urzędu, z czego 5 przekazano do załatwienia według właściwości, 4 zostały odesłane do nadawcy, ponieważ niemożliwe było ustalenie organu właściwego w sprawie, a 1 skargę uwzględniono. 12. Przestępczość w gminie

Zgodnie z posiadanymi danymi, w 2019 r. na terenie gminy popełniono 67 przestępstw, w tym:

 rozbój, wymuszenie rozbójnicze- 0;  bójki i pobicia- 1,  dot. uszczerbku na zdrowiu - 3;  kradzież z włamaniem - 15;  kradzież rzeczy - 26;  kradzież samochodu - 7;  uszkodzenie mienia - 15.

W porównaniu z rokiem 2018 odnotowano wzrost przestępstw o 19%.

29

Kategorie przestępstw popełnionych w 2019 r. w gminie Starogard Gdański

2% 5%

22% bójki i pobicia 22% kradzież z włamaniem kradzież rzeczy kradzież samochodu

10% uszkodzenie mienia uszczerbek na zdrowiu 39%

Wykres 4. Kategorie przestępstw popełnianych na terenie Gminy Starogard Gdański w 2019 roku (Źródło: Komenda Powiatowa Policji w Starogardzie Gdańskim)

Według powyższych danych najwięcej, bo aż 71% przestępstw stanowią przestępstwa o kategorii kradzieży.

13. Edukacja

A Stan organizacyjny szkół i przedszkoli w roku 2019 W 2019 roku Gmina Starogard Gdański była organem prowadzącym dla: dwóch przedszkoli publicznych: 1) Publiczne Przedszkole w Kokoszkowach, 2) Publiczne przedszkole w Rywałdzie, oraz ośmiu szkół podstawowych: 1) Publiczna Szkoła Podstawowa w Brzeźnie Wielkim, 2) Publiczna Szkoła Podstawowa w Dąbrówce, 3) Publiczna Szkoła Podstawowa w Jabłowie z III klasą gimnazjum do 31.08.2019 r., 4) Publiczna Szkoła Podstawowa w Kokoszkowach z III klasą gimnazjum do 31.08.2019 r., 5) Publiczna Szkoła Podstawowa w Rokocinie, 6) Publiczna Szkoła Podstawowa w Rywałdzie z III klasą gimnazjum do 31.08.2019 r., 7) Publiczna Szkoła Podstawowa w Suminie z III klasą gimnazjum do 31.08.2019 r., 8) Publiczna Szkoła Podstawowa w Trzcińsku.

W wyniku reformy systemu oświaty wprowadzonej 1 września 2017 roku wszystkie szkoły podstawowe sześcioletnie zostały przekształcone w ośmioletnie szkoły podstawowe. W czterech szkołach podstawowych do 31.08.2019 uczniowie byłych gimnazjów kontynuowali naukę w klasach gimnazjalnych.

30

W miejscowości Rywałd działa Zespół Kształcenia i Wychowania w skład którego wchodzi szkoła podstawowa z klasami gimnazjalnymi oraz przedszkole. Ponadto w ZKiW zorganizowano wspólnie z Pomorską Wojewódzką Komendę OHP w Gdańsku klasy przysposabiające do nauki zawodu dla uczniów klasy siódmej, ósmej i trzeciej gimnazjum z Powiatu Starogardzkiego.

Uczniowie zamieszkujący miejscowość Nowa Wieś Rzeczna oraz Żabno pozostają w obwodach szkół na terenie miasta Starogard Gdański. W 2019 roku ramach porozumienia z miastem Starogard Gdański przeznaczono na ten cel kwotę 150 000 zł.

Rysunek 1. Mapa Gminy z zaznaczonymi obwodami szkół

31

Poniższa tabela przedstawia dzieci urodzone w latach 2005 -2019 z poszczególnych miejscowości Gminy Starogard Gdański wg stanu na dzień 15.03.2020 r. (dzieci z zameldowaniem stałym i czasowym).

Miejscowość 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Barchnowy 1 1 6 14 4 4 1 0 4 2 0 0 0 0 0 Brzeźno Wlk. 2 5 4 1 6 4 2 3 0 4 3 0 4 3 4 Ciecholewy 3 3 6 6 2 4 5 2 1 2 4 5 4 3 3 Dąbrówka 10 12 15 19 21 20 14 16 13 12 10 13 9 12 11 Jabłowo 8 14 12 11 18 15 13 9 13 13 14 14 13 17 12 Janin 1 3 0 2 2 4 1 2 4 1 0 3 0 1 3 Janowo 7 7 8 6 9 6 6 6 8 8 3 4 6 7 5 Klonówka 5 6 6 5 8 4 6 9 6 7 8 8 12 8 6 Kokoszkowy 22 26 28 33 31 32 18 18 25 21 23 16 34 25 23 Kolincz 10 10 11 14 13 9 16 12 7 19 13 10 6 21 15 Koteże 11 10 12 12 16 13 6 17 12 14 10 10 11 4 12 Krąg 12 4 15 10 10 21 6 14 9 8 17 11 19 16 4 Linowiec 4 5 5 6 6 8 4 5 11 4 6 10 7 4 2 Lipinki Szlacheckie 4 7 9 8 12 8 7 12 7 6 6 3 7 7 2 Nowa Wieś 15 16 12 18 11 15 9 12 6 16 8 15 6 5 7 Okole 3 7 1 2 8 7 4 4 2 3 3 1 4 4 2 Owidz 4 7 12 3 9 8 6 7 3 5 6 1 7 7 4 Rokocin 17 21 18 16 21 16 15 21 13 10 15 15 21 10 17 Rywałd 11 11 10 14 11 11 14 9 5 8 8 7 12 5 9 Siwiałka 2 6 6 6 7 4 7 2 3 6 4 2 7 6 3 Sucumin 7 9 10 18 6 11 4 9 4 12 9 8 10 6 7 Sumin 7 6 15 14 8 12 10 9 5 9 17 14 13 13 8 Stary Las 1 0 1 0 1 2 1 3 0 3 2 0 0 2 3 Szpęgawsk 7 7 7 4 7 5 13 6 5 6 3 6 5 9 5 Trzcińsk 0 5 2 4 7 6 4 4 6 3 3 6 4 2 1 Zduny 2 10 5 11 11 10 8 9 14 2 5 11 6 9 6 Żabno 2 2 5 2 6 5 4 4 4 3 2 4 6 2 1 Razem 178 220 241 259 271 264 204 224 190 207 202 197 233 208 175 Tabela 2. Liczba dzieci urodzonych w latach 2005 - 2019 r.

B Podstawowe dane o uczniach

Poniższe tabele przedstawiają dane dotyczące ilości uczniów w placówkach, których organem prowadzącym jest Gmina Starogard Gdański w trakcie trwania roku szkolnego 2018/2019 oraz 2019/2020.

32

Liczba Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Nazwa szkoły / placówki uczniów I II III IV V VI VII VIII ogółem

PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W BRZEŹNIE 75 12 12 11 12 14 14 0 0 WIELKIM PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA 69 11 12 10 13 16 7 0 0 W DĄBRÓWCE PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W 204 22 27 9 33 29 36 24 24 JABŁOWIE PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA 356 33 61 17 59 63 53 39 31 W KOKOSZKOWACH PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA 111 19 17 20 23 16 16 0 0 uyh W ROKOCINIE PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA 184 20 13 16 12 23 30 27 43 W RYWAŁDZIE PUBLICZNA SZKOŁA 145 9 21 0 18 32 16 20 29 PODSTAWOWA W SUMINIE PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA 60 8 13 0 16 14 9 0 0 W TRZCINSKU Razem 1204 134 176 83 186 207 181 110 127 Tabela 3. Stan organizacji szkół podstawowych roku szkolnym 2018/2019 r.

Liczba Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Klasa Nazwa szkoły / placówki uczniów I II III IV V VI VII VIII ogółem

PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W BRZEŹNIE 59 9 9 11 7 10 13 0 0 WIELKIM PUBLICZNA SZKOŁA 72 11 11 13 9 12 16 0 0 PODSTAWOWA W DĄBRÓWCE PUBLICZNA SZKOŁA 207 27 23 25 7 33 29 41 22 PODSTAWOWA W JABŁOWIE PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA 375 47 34 60 17 64 60 55 38 W KOKOSZKOWACH PUBLICZNA SZKOŁA 114 25 18 14 19 22 16 0 0 PODSTAWOWA W ROKOCINIE PUBLICZNA SZKOŁA 212 23 22 13 18 14 25 54 43 PODSTAWOWA W RYWAŁDZIE PUBLICZNA SZKOŁA 148 15 10 21 0 19 31 32 20 PODSTAWOWA W SUMINIE PUBLICZNA SZKOŁA 58 7 7 13 0 17 14 0 0 PODSTAWOWA W TRZCINSKU Razem 1245 164 134 170 77 191 204 182 123 Tabela 4. Stan organizacji szkół podstawowych roku szkolnym 2019/2020

33

Lp. Klasy gimnazjalne Liczba Liczba oddziałów uczniów 1. Klasy gimnazjalne w Jabłowie 1 26 2. Klasy gimnazjalne w Kokoszkowach 2 37 3. Klasy gimnazjalne w Rywałdzie 2 59 4. Klasy gimnazjalne w Suminie 1 27 Razem 6 149 Tabela 5. Stan organizacji klas gimnazjalnych w roku szkolnym 2018/2019 (tj. do 31.08.2019)

W roku szkolnym W roku szkolnym 2018/2019 2018/2019 Nazwa szkoły / placówki Dzieci Dzieci Dzieci Dzieci od 3 do 5 od 3 do 5 6-latki 6-latki lat lat PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W BRZEŹNIE WIELKIM ( ZWP Szpęgawsk, ZWP Zduny, zerówka) 26 10 24 18 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W DĄBRÓWCE (ZWP Dąbrówka, zerówka) 21 18 17 14 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W JABŁOWIE (ZWP Jabłowo, ZWP Lipinki Szlacheckie, ZWP Owidz, zerówka) 50 31 55 26 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W KOKOSZKOWACH ( ZWP Krąg i Zerówka) 15 21 19 15 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W ROKOCINIE (ZWP Nowa Wieś Rzeczna, ZWP Koteże, ZWP Rokocin, zerówka) 42 24 48 18 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W SUMINIE (ZWP Sumin, zerówka) 17 14 17 13 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W TRZCINSKU (ZWP Trzcińsk, zerówka) 15 12 13 16 PRZEDSZKOLE PUBLICZNE W RYWAŁDZIE (ZWP Kolincz, ZWP Rywałd, oddziały przedszkola) 45 23 47 19 PRZEDSZKOLE PUBLICZNE W KOKOSZKOWACH 90 25 80 38 Razem 321 178 320 177 Tabela 6. Stan organizacji wychowania przedszkolnego dzieci w wieku od 3 do 6 lat w roku

szkolnym 2018/2019 oraz 2019/2020

wnością wnością

Nazwa szkoły / placówki

słabowidzący słabosłyszący

Aspergera

orzeczeń w oddziałach oddziałach w orzeczeń

społecznym

przedszkolnych

umiarkowanym

z niepełnosprawnością z niepełnosprawnością z niepełnosprawnością

Liczba orzeczeń ogółem orzeczeń Liczba

z niepełnospra

intelektualną w stopniu stopniu w intelektualną

ruchową w tym z afazją z tym w ruchową

zagrożeni niedostosowaniem niedostosowaniem zagrożeni

Liczba Liczba

z autyzmem w tym z zespołem zespołem z tym w z autyzmem intelektualną w stopniu lekkim stopniu w intelektualną

PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W TRZCINSKU 2 0 2

34

PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W DĄBRÓWCE 5 0 1 1 2 1 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W ROKOCINIE 0 0 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W BRZEŹNIE WIELKIM 3 0 1 1 1 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W JABŁOWIE 13 3 2 1 2 6 1 1 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W SUMINIE 2 0 1 1 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W RYWAŁDZIE 4 0 2 2 PRZEDSZKOLE PUBLICZNE W RYWAŁDZIE 0 0 PRZEDSZKOLE PUBLICZNE W KOKOSZKOWACH 1 1 1 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W KOKOSZKOWACH 6 0 1 2 3 Tabela 7. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w roku szkolnym 2019/2020

C Kadra pedagogiczna

W roku szkolnym 2019/2020 w przedszkolach publicznych i szkołach podstawowych prowadzonych przez Gminę Starogard Gdański pracowało łącznie 207 nauczycieli w pełnym i niepełnym wymiarze.

Nauczyciel Nauczyciel Nauczyciel Nauczyciel Nazwa szkoły / placówki stażysta kontraktowy mianowany dyplomowany

PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W TRZCINSKU 1 2 8 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W DĄBRÓWCE 2 5 1 6 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W ROKOCINIE 1 6 4 9 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W BRZEŹNIE WIELKIM 1 5 12 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W JABŁOWIE 1 9 6 19 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W SUMINIE 2 7 14 PRZEDSZKOLE PUBLICZNE W KOKOSZKOWACH 2 4 1 6 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W KOKOSZKOWACH 9 11 23 ZESPÓŁ KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA W RYWAŁDZIE 4 6 4 16 Razem 11 47 36 113 Tabela 8. Stan zatrudnienia nauczycieli wg stopnia awansu w poszczególnych placówkach

Poziom zatrudnienia nauczycieli wynika przede wszystkim z liczby oddziałów i godzin zajęć obowiązkowych oraz dodatkowych. Jak wynika z przedstawionych danych 149 nauczycieli posiada stopień mianowany lub dyplomowany co stanowi 71,9% ogółu.

Dokształcanie i doskonalenie zawodowe nauczycieli

35

Zgodnie z Uchwałą Rady Gminy w sprawie doskonalenia zawodowego nauczycieli dofinansowano opłaty za naukę w państwowych i niepaństwowych szkołach wyższych, kolegiach nauczycielskich oraz zakładach kształcenia nauczycieli. W 2019 r. na dofinansowanie wydatkowano kwotę 78 623,08 zł (w tym: czesne 26 660,00 zł, kursy i szkolenia 40 136,10 zł, delegacje 11 826,98 zł).

D Pracownicy administracji i obsługi szkół i przedszkoli

W zależności od wielkości budynku, warunków lokalowych, infrastruktury oraz innych czynników wpływających na funkcjonowanie szkoły w każdej z nich zatrudnieni są pracownicy administracji i obsługi.

Poniższa tabela przedstawia stan zatrudnienia w etatach w roku 2019.

Nazwa szkoły alacz

P

Woźny Woźny

Opieka Opieka

Asystent Asystent

Pomoc Pomoc

w w ZWP

auczyciela

dministracja

sportowej

n nauczyciela

A Sprzątaczki Kucharka i pomoc

konserwator

Obsługa hali Obsługa podczas dowozu podczas

PSP Brzeźno 0,75 2,25 0,75 0,2 1,1 PSP Dąbrówka 0,75 2 0,5 0,5 0,25 1 PSP Jabłowo 1 1 4 1 0,25 0,5 2,325 PSP Kokoszkowy 1,75 5 1 0,75 0,6 0,75 PSP Rokocin 0,75 1,50 1 0,5 1,8 ZKiW Rywałd 1 2,75 1,25 1 0,25 1,25 PSP Sumin 1 2 1 0,5 0,65 PSP Trzcińsk 0,75 1,5 1 0,6 PP Kokoszkowy 0,25 3 0,25 3 3 RAZEM 8 1 24 7,75 1,75 3 2,95 12,325 0,75 Tabela 9. Stan zatrudnienia w etatach w roku 2019 E Pomoc materialna dla uczniów

W 2019 roku udzielono pomocy materialnej o charakterze socjalnym uczniom zamieszkałym na terenie gminy w formie stypendium i zasiłku szkolnego.

W tabeli zawarto informację o wypłaconych stypendiach szkolnych i zasiłkach.

Liczba Liczba uczniów uczniów Wyszczególnienie Kwota w miesiącu Kwota w miesiącu od IX do XII od I do VI Stypendia 104 55 080 zł 97 73 878 zł Zasiłki szkolne 1 620 zł 4 2 480 zł Tabela 10. Wypłacone stypendia szkolne i zasiłki w roku 2019

Łącznie na stypendia szkolne wydatkowano w 2019 roku kwotę 128 958 zł. Na zasiłki szkolne wydatkowano w 2019 roku kwotę 3100 zł.

36

Ponadto przyznano stypendia motywacyjne dla uczniów osiągających najlepsze wyniki w nauce. W I półroczu 2019 r. wypłacono je dwukrotnie w łącznej ilości 273 w kwocie 22.500,00 zł. Natomiast w II półroczu 12 na sumę 1.200,00 zł.

Dotacja celowa na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe.

Dzięki otrzymanym środkom gminne szkoły zakupiły podręczniki i materiały ćwiczeniowe dla wszystkich uczniów. Na ten cel wydatkowano łącznie 112 016,61 zł. Zakupiono również aplikację komputerową do realizacji tego programu.

Rządowy program pomocy uczniom w 2019 r. – „Wyprawka szkolna”

W ramach otrzymanej dotacji na realizację Rządowego programu pomocy uczniom w 2019 r. – „Wyprawka szkolna”, dofinansowano zakup podręczników dla jednego ucznia Technikum w Owidzu na łączną kwotę 116,90 zł.

F Obowiązek szkolny i obowiązek nauki

Nauka w Polsce jest obowiązkowa do ukończenia 18 roku życia. Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia. Obowiązek szkolny spełnia się przez uczęszczanie do szkoły podstawowej i gimnazjum. Po ukończeniu nauki w gimnazjum uczeń ma obowiązek nauki do 18 roku życia.

Z obowiązkiem ucznia ściśle wiążą się szczegółowe obowiązki rodziców (prawnych opiekunów), wymienione w aktach prawnych dotyczących oświaty: a) dopełnienie czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły, b) zapewnienie regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne, c) zapewnienie dziecku warunków umożliwiających przygotowywanie się do zajęć szkolnych.

Z kolei na rodzicach dzieci w wieku 16 - 18 lat ciąży obowiązek powiadamiania organów gminy o aktualnej formie spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki. Nie spełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki podlega egzekucji administracyjnej.

Do zadań samorządu gminnego należy kontrola realizacji tych obowiązków. W roku 2019 obowiązku nauki nie spełniał jeden uczeń.

Poniższa tabela przedstawia dane dot. ilości osób zobowiązanych do spełniania obowiązku nauki za rok 2019.

Rocznik 2001 2002 2003 Liczba uczniów 212 170 158 Tabela 11. Liczba uczniów zobowiązanych do spełniania obowiązku nauki (roczniki 2001- 2003) G Wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz egzaminu ósmoklasisty 2019 roku

37

Liczba M

P H P P

-

- - -

Nazwa szkoły -

P

atematyka -

uczniów N

angielski angielski

j. angielski j. angielski

GH polski Język GH GM M M GA GA_R G

j. j.

rozszerzony

podstawowy

historia i wos i historia Przedmioty przyrodnicze j. podstawowy niemiecki PSP Kokoszkowy 36 57,4 56,5 43,1 43,1 63,8 43,8 PSP Jabłowo 26 57,7 58,5 51,5 54,6 76,9 64,2 45,7 ZKiW Rywałd 19 62,5 61,1 36,7 52,4 58,1 48,9 33,8 Klasy OHP 32 25,2 33,3 15,3 32,7 32,1 PSP Sumin 26 59,0 58,2 36,1 42,7 61,6 43,0 Gmina 139 51,0 52,5 36,1 44,1 56,7 48,4 39,3 Średnia w powiecie 1332 60 55 39 46 61 46 48 Średnia 21785 62 58 42 48 68 53 49 w województwie Tabela 11. Wyniki egzaminu gimnazjalnego w 2019 r.

j. angielski j. niemiecki j. polski matematyka

Nazwa szkoły Średni Średni Średni Średni Liczba Liczba Liczba Liczba wynik wynik wynik wynik uczniów uczniów uczniów uczniów w % w % w % w % PSP 30 47 30 48 30 35 Kokoszkowy PSP Jabłowo 24 47 24 52 24 44 ZKiW Rywałd 26 52 4 20 30 48 30 37 Klasy OHP 16 25 16 22 16 17 PSP Sumin 27 42 27 48 27 38 Średnia w 123 44 4 20 127 45 127 35 gminie Średnia 1325 48 25 39 1350 57 1349 38 w powiecie Średnia w 23436 58 678 35 24007 62 24011 44 województwie Tabela 12: Wyniki egzaminu ósmoklasisty w 2019 r. H Finansowanie oświaty

Wydatki na oświatę od wielu już lat stanowią znaczącą część w ogólnych wydatkach budżetu gminy. Finansowanie zadań oświatowych odbywa się z dwóch źródeł. Jest to subwencja oświatowa oraz środki własne gminy. Wysokość subwencji oświatowej uzależniona jest w dużej mierze od liczby uczniów uczęszczających do naszych szkół. W 2019 subwencja oświatowa wyniosła 13 442 413 zł przy finansowym standardzie A na jednego ucznia wynoszącym 5568,5657 zł.

Subwencja oświatowa przeznaczona jest na funkcjonowanie szkół podstawowych i gimnazjów natomiast ze środków własnych gmina finansuje funkcjonowanie przedszkoli, dowożenie uczniów oraz prowadzenie remontów i inwestycji oświatowych. Wydatki ogółem na oświatę w 2019 roku wyniosły 20 591 420 zł.

38

Tabela przedstawia budżety szkół podstawowych w zł za 2019 rok.

Szkoły Brzeźno Dąbrówka Jabłowo Kokoszkowy Rokocin Rywałd Sumin Trzcińsk

Wynagrodzenia 876966,88 853816,81 1997743,88 2725552,44 940408,60 1707578,75 1413152,26 778123,48 Dodatki 36711,25 41578,82 88894,26 141032,65 37550,03 79046,76 69541,40 33935,01 socjalne Bieżące utrzymanie 114442,37 112304,68 281120,91 348416,86 137608,31 287363,22 162035,00 81505,34 i remonty Odpis ZFS 33682,00 39140,00 77360,00 113097,00 35068,00 64547,00 58255,00 27248,00 Razem 1061802,5 1046840,31 2445119,05 3328098,95 1150634,94 2138535,73 1702983,66 920811,83 Liczba uczniów 59 72 207 375 114 212 148 58 Kwota na 1 ucznia 17997 14539 11812 8875 10093 10087 11507 15876 Liczba oddziałów 6 6 11 18 6 11 9 5 Kwota na 1 oddział 176967 174473 222284 184894 191772 194412 189220 184162 Tabela 13. Budżety szkół podstawowych w 2019 r.

Tabela przedstawia budżety gimnazjów w złotych na 2019 rok. Gimnazjum Jabłowo Kokoszkowy Rywałd Sumin Wynagrodzenia 120813,82 202215,78 172756,77 167622,04 Dodatki socjalne 5089,08 14881,98 8478,88 9973,58 Bieżące utrzymanie i remonty 4980,62 4832,99 37064,26 13697,17 Odpis ZFS 4723,00 11449,00 7311,00 7623,00 Razem 135606,52 233379,75 225610,91 198915,79 Liczba uczniów 26 37 59 27 Kwota na 1 ucznia 5216 6308 3824 7367 Liczba oddziałów 1 2 2 1 Kwota na 1 oddział 135607 116690 112805 198916 Tabela 14. Budżety gimnazjów w 2019 r.

W roku 2019 w okresie od stycznia do sierpnia funkcjonowała III klasa gimnazjum.

Tabela przedstawia budżety zerówek na 2019 rok. Zerówki Brzeźno Dąbrówka Jabłowo Kokoszkowy Rokocin Sumin Trzcińsk Wynagrodzenia 99527,33 77909,78 129699,36 123252,22 69089,81 69700,53 83924,53 Dodatki socjalne 8051,78 4313,20 8523,17 6410,27 3471,92 3744,92 4678,99 Bieżące utrzymanie i remonty 117422,52 1957,69 5727,34 9683,57 - 1845,58 3569,50 Odpis ZFS 6107,00 2989,00 6218,00 5747,00 3318,00 2989,00 3348,00 Razem 231108,63 87169,67 150167,87 145093,06 75879,73 78280,03 95521,02 Liczba uczniów 18 14 26 15 18 13 16 Kwota na 1 ucznia 12839 6226 5776 9673 4216 6022 5970 Liczba oddziałów 1 1 2 1 1 1 1 Kwota na 1 oddział 231109 87170 75084 145093 75880 78280 95521 Tabela 15. Budżety zerówek na 2019 r.

39

Tabela przedstawia budżety ZWP i PWP na 2019 rok. ZWP i PWP Brzeźno Dąbrówka Jabłowo Kokoszkowy Rokocin Rywałd Sumin Trzcińsk

Wynagrodzenia 153453,71 94020,86 213292,77 51733,81 179299,08 137189,72 64248,20 43467,30 Dodatki 5526,86 3233,60 9577,25 2433,94 12491,64 12615,98 2428,40 1164,00 socjalne Bieżące - - 3590,62 578,81 7557,23 1209,95 - - utrzymanie i remonty Odpis ZFS 6926,00 4236,00 10218,00 2620,00 13056,00 11857,00 3886,00 2425,00 Razem 165906,57 101490,46 236678,64 57366,56 212403,95 162872,65 70562,60 47056,30

Liczba uczniów 24 17 55 19 48 24 17 13 Kwota na 1 6913 5970 4303 3019 4425 6786 4151 3620 ucznia Liczba 2 1 2 1 3 2 1 1 oddziałów Kwota na 1 82953,285 101490,46 118339,32 57366,56 70801,31667 81436,325 70562,6 47056,3 oddział Tabela 16. Budżety ZWP i PWP na 2019 roku.

Tabela przedstawia budżety przedszkoli na 2019 rok. Przedszkola Kokoszkowy Rywałd Wynagrodzenia 1119725,09 240032,74 Dodatki socjalne 40110,82 10348,49 Bieżące utrzymanie i remonty 192653,06 38532,32 Odpis ZFS 47723,00 9497,00 Razem 1400211,97 298410,55 Liczba uczniów 118 37 Kwota na 1 ucznia 11866 8065 Liczba oddziałów 5 2 Kwota na 1 oddział 280042 149205 Tabela 17: Budżety przedszkoli na rok 2019

Dzieci z terenu naszej gminy korzystają również z przedszkoli publicznych i niepublicznych działających na terenie następujących miast: Starogard Gdański, Tczew, Gdańsk, Pruszcz Gdański oraz następujących gmin: Bobowo, Skarszewy, Zblewo. Łącznie do tych przedszkoli uczęszczało około 150 dzieci a dofinansowanie z budżetu gminy na ten cel w 2019 roku wyniosło łącznie 879 130 złotych.

I Dowożenie uczniów do szkół

Gmina Starogard Gdański wypełniała swój ustawowy obowiązek dowożenia uczniów do szkół. Finansowano dojazd poprzez zakup biletów miesięcznych dla uczniów uczęszczających do szkół na terenie Starogardu Gd. Zakupiono z budżetu gminy średnio 120 biletów miesięcznych komunikacji publicznej w I półroczu i 90 w drugim. Do szkół na terenie gminy dojeżdżało średnio 1.090 uczniów w okresie od stycznia do czerwca oraz 1.130 od września do grudnia 2019 roku.

Ponadto zgodnie z ustawą Prawo oświatowe, gmina zobowiązana była zorganizować dojazd do szkół i placówek specjalnych uczniom niepełnosprawnym. W I półroczu 2019 r.

40

dofinansowano koszty dowożenia 38 uczniów przez rodziców/opiekunów własnym środkiem transportu oraz finansowano dowożenie 16 niepełnosprawnych uczniów do Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Starogardzie Gd. na podstawie umów zawartych z przewoźnikami. Natomiast w II półroczu dowożeniem objętych zostało łącznie 41 uczniów niepełnosprawnych, w tym 19 korzystało z przewozów dostosowanych.

Łącznie na ten cel przeznaczono w 2019 roku kwotę 956 461,44 zł.

J Dofinansowanie pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych pracowników

W 2019 r. 41 pracodawcom dofinansowano koszty kształcenia 39 młodocianych pracowników w związku z prowadzoną nauka zawodu (37 młodocianych) i przyuczeniem do wykonywania określonej pracy (2 uczniów). Na ten cel wydatkowano łącznie 266 111,18 zł z Funduszu Pracy.

K Kalendarz Imprez Oświatowych

Dofinansowane zostały następujące imprezy i projekty:

1) Konkurs plastyczny „Zagrożenia wypadkowe w indywidualnych gospodarstwach rolnych” (Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku), 2) Eliminacje powiatowe Ogólnopolskiego Turnieju Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym (ZSP w Starogardzie Gd.), 3) Rejonowe Eliminacje Wojewódzkiego Konkursu Recytatorskiego Poezji Polskiej (Ognisko Pracy Pozaszkolnej w Starogardzie Gd.), 4) Profilaktyczna akcja społeczna „Bezpieczna droga do szkoły) (Komenda Powiatowa Policji w Starogardzie Gd.). Dla najlepszych absolwentów uczniów klas VIII szkół podstawowych oraz III klas gimnazjum w roku szkolnym 2018/2019 przyznano nagrody wójta. Najlepsi uczniowie otrzymali nagrody rzeczowe w postaci rowerów trekkingowych o łącznej wartości 12 799,97 zł.

Ponadto po raz pierwszy przyznano Nagrodę Wójta Gminy Starogard Gdański dla maturzysty szkoły ponadgimnazjalnej, na mocy podjętej w 2019 uchwały Rady Gminy Starogard Gd. Najlepszy maturzysta z terenu gminy otrzymał nagrodę pieniężną w wysokości 3 000 zł.

Z okazji Dnia Edukacji Narodowej Wójt Gminy Starogard Gd. nagrodził nauczycieli i dyrektorów gminnych placówek oświatowych i wychowawczych. Nagrody finansowe otrzymało 15 osób, na łączną kwotę 30 000 zł.

Dofinansowano organizowane przez Uczniowski Klub Sportowy Gminy Starogard Gd. następujące imprezy sportowe: 1) Gminne Mistrzostwa w Dwa Ognie Usportowione w Kokoszkowach, 2) Gminny Turniej Koszykówki w Jabłowie, 3) Gminne Mistrzostwa Siatkówki w Rywałdzie, 4) Gminne Mistrzostwa Mini koszykówki w Rywałdzie, 5) GAMA Akademia Koszykówki w Jabłowie i Starogardzie Gd. i Pelplinie, 6) Gminne mistrzostwa Piłki Nożnej w Dąbrówce, 7) Gminne Mistrzostwa Unihokeja w Kokoszkowach, 8) Gminne Mistrzostwa w Grze 3x3 w Jabłowie i Rywałdzie.

41

Kolonie i obozy, inne formy wypoczynku dla młodzieży

W wyniku otwartego konkursu ofert na organizację wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży udzielono dotacji organizacjom pozarządowym i podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie:

Organizator Nazwa wypoczynku Kwota

Zarząd Oddziału Powiatowego Obóz dla dzieci i młodzieży w 34 000,00 zł Ochotniczych Straży Pożarnych RP miejscowości Skrzynia w Starogardzie Gdańskim Stowarzyszenie Wspierania Kolonie letnie dla dzieci i młodzieży z 25 500,00 zł Inicjatyw Oświatowo- Gminy Starogard Gdański Wychowawczych w Lublinie Parafia Rzymsko-Katolicka Wypoczynek letni dla dzieci i młodzieży 6 500,00 zł p.w. św. Wawrzyńca w Jabłowie szkolnej połączony z realizacją programów o charakterze edukacyjnym i zdrowotnym w Chłapowie Klub Sportowy BENIAMINEK 03 Nieobozowe lato 4.000,00 zł w Starogardzie Gdańskim Parafia Rzymskokatolicka p.w. św. Wypoczynek letni dla dzieci i młodzieży 6 000,00 zł Barbary w Kokoszkowach szkolnej połączony z realizacją programów o charakterze edukacyjnym i zdrowotnym Parafia Rzymskokatolicka Kolonie letnie dla dzieci i młodzieży w 2.500,00 zł p.w. św. Andrzeja Boboli Jantarze w Swarożynie Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie Kolonia wypoczynkowo-rekreacyjna 17.000,00 zł „PROMYK” w Kwidzynie „Lato z Promykiem” RAZEM 95 500,00 zł

Tabela 18. Organizacja wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży w 2019 r.

Łącznie z wypoczynku letniego skorzystało 280 dzieci i młodzieży.

Szkółka Pływacka

Dla uczniów klasy III gminnych szkół podstawowych zorganizowano zajęcia nauki i doskonalenia pływania. Uczniom zapewniono darmowy dojazd i wstęp na pływalnie oraz opiekę instruktorów nauki pływania. Każda szkoła dysponowała dziewięcioma wejściami na basen. Łącznie dzięki zajęciom nauczyło się pływać około 80 uczniów. Na ten cel wydatkowano kwotę 23.490 zł.

14. Kultura, turystyka i sport

Zadania z zakresu upowszechniania kultury realizowane były w roku 2019 przez trzy samorządowe instytucje kultury: Grodzisko Owidz w Owidzu, Zespół Świetlic Wiejskich w Starogardzie Gdańskim, Bibliotekę Publiczną w Kokoszkowach oraz Wydział Kultury Sportu i Promocji Gminy Urzędu Gminy Starogard Gdański.

A Grodzisko Owidz

W roku 2019 w strukturach organizacyjnych Grodziska Owidz znalazły się Muzeum Mitologii

42

Słowiańskiej oraz Karczma Słowiańska "Na Podgrodziu".

Grodzisko prowadziło działalność zarówno z zakresu edukacji i odtwórstwa historycznego, jak i wystawienniczą oraz realizowało szereg projektów nauki rzemiosła czy rekreacyjnych. W amfiteatrze oraz sali konferencyjnej odbywały się koncerty i inscenizacje. Spora część oferty skierowana była do najmłodszych odbiorców w formie żywych lekcji historii, a także zajęć w okresie ferii i wakacji.

W zakres działalności Grodziska to również:  wydarzenia cykliczne (Jarmark Wielkanocny, Misterium Męki Pańskiej, Majówka z Grodziskiem, Owidzki Festiwal Piw Rzemieślniczych, Noc muzeów, Dziecięce oblężenie grodu, Wianki na Grodzisku, Targi Ślubne, Dziady w Owidzu, Jarmark Bożonarodzeniowy, Szczodre Gody),  wydarzenia współorganizowane (Święto Polpharmy, Owidzki Turniej Łuczniczy, Legio XXI Rapax, Bieg Grodzisko Cross, Rajd rowerowy Kociewie Kołem, Festiwal Alchemii i Wiedzy Alternatywnej, Wystawa gołębi pocztowych, Niepodległościowy Turniej Łuczniczy),  wydarzenia kameralne (gry planszowe, warsztaty artystyczne, warsztaty rzemieślnicze, wykłady, koncerty),  oferta edukacyjna i integracyjna dla szkół i przedszkoli,  działalność gastronomiczna,  organizacja wypoczynku dzieci – ferie zimowe,  organizacja imprez firmowych i spotkań integracyjnych,  obsługa ruchu turystycznego,  promowanie Gminy i Kociewia.

Dzięki środkom z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury w roku 2019 odbył się cykl warsztatów „Mistrz Tradycji – Haft Kociewski Zdzisławy Gulgowskiej”. Dofinansowanie ze środków Programu Działaj Lokalnie Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce i Lokalną Grupę Działania „Chata Kociewia” pozwoliło zrealizować projekty: „Ekokociewianka” oraz „Kociewskie Zioła - apteka na łące i w lesie”.

Współpraca z Instytutem Archeologii i Etnologii Uniwersytetu Gdańskiego zaowocowała pracami archeologicznymi na grodzie na przełomie czerwca i lipca, w ramach projektu ArchaeoBalt - Towards Innovative Green & Blue Tourism, podczas których znaleziono wiele cennych artefaktów.

Wymieniona została ostatnia część częstokołu okalającego Gród, dzięki czemu ponownie możliwy jest bezpieczny spacer dookoła owidzkiej osady. W sali konferencyjnej oraz restauracyjnej została zainstalowana klimatyzacja oraz nowy system nagłośnienia, wymieniono również żarówki na energooszczędne w części budynku głównego oraz na parkingu i przy ścieżkach. Działalność Muzeum Mitologii Słowiańskiej W roku 2019 Muzeum Mitologii Słowiańskiej przeprowadziło szereg lekcji muzealnych o tematyce wierzeń i obrzędowości dawnych Słowian, pt. Świat demonów dawnych Słowian, Bogowie dawnych Słowian oraz Święta i praktyki obrzędowe dawnych Słowian. Lekcje

43

odbywały się nie tylko na terenie Grodziska ale również w szkołach prowadzonych przez Gminę Starogard Gdański oraz na terenie innych gmin (Chojnice, Poznań). Na koniec 2019 roku ilość zgromadzonych książek w Bibliotece i Czytelni im. prof. Aleksandra Gieysztora wyniosła 198 pozycji, stanowi to przyrost o 50% w stosunku do roku 2018. Większość książek została zakupiona ze środków pozyskanych z 1% przez Stowarzyszenie "Wspólna Ziemia", część została ofiarowana przez autorów lub darczyńców.

W 2019 roku Muzeum Mitologii Słowiańskiej objęło patronatem medialnym następujące wydawnictwa książkowe: 1) Tadeusz Linkner, Słowiańskie bogi i demony; 2) Małgorzata Sołtysek-Zawadzka, Ślad Wody; 3) Małgorzata Sołtysek-Zawadzka, Czas Cieni; 4) Natalia Zacharek, Kociewskie demony ludowe, a także wydawnictwo muzyczne - płytę "Widziadło" Agnieszki Suchy. Ponadto pod patronatem muzeum odbyły się dwie edycje wystawy rzeźb Marka Zagórskiego pt. Słowiańskie duchy i demony (Starogard Gdański i Owidz). Działalność Karczmy Słowiańskiej Na Podgrodziu Karczma Słowiańska Na Podgrodziu zorganizowała szereg imprez okolicznościowych, takich jak: jubileusze, spotkania rodzinne, chrzty, przyjęcia pierwszokomunijne, przyjęcia weselne, urodziny dzieci, spotkania integracyjne, konferencje biznesowe oraz eventy dla firm zewnętrznych. Uczestniczyła także w żywieniu dzieci podczas ferii zimowych i w trakcie wycieczek szkolnych. Była współorganizatorem wielu wydarzeń kulturalnych odbywających się na terenie Grodziska Owidz. Od września 2019 roku zaczęła świadczyć usługę dowozu posiłków do kilku gminnych szkół i przedszkoli, zorganizowała catering na około 350 osób na Obchody Rocznicy Zbrodni w Lesie Szpęgawskim, cateringi wigilijne do firm zewnętrznych oraz liczne grudniowe spotkania integracyjne. Na dzień 31.12.2019 roku zatrudnionych w Grodzisku Owidz było 21 osób, z tego w Karczmie 8 osób. B Zespół Świetlic Wiejskich

Zespół Świetlic Wiejskich w Starogardzie Gdańskim skupia 21 świetlic z miejscowości: Barchnowy, Brzeźno Wielkie, Ciecholewy, Dąbrówka, Jabłowo, Janowo, Klonówka, Kolincz, Kokoszkowy, Koteże, Krąg, Linowiec, Lipinki Szlacheckie, Nowa Wieś Rzeczna, Owidz, Rokocin, Siwiałka, Sucumin, Sumin, Szpęgawsk, Zduny.

W ramach działalności ZŚW odbyło się szereg projektów mających na celu zagospodarowanie czasu wolnego i rozwój mieszkańców poszczególnych miejscowości Gminy Starogard Gdański.

Prawie 2200 godzin zajęć projektowych za kwotę niespełna 70 tys. zł. dało mieszkańcom możliwość rozwijania hobby, zainteresowań i aktywnego spędzania czasu wolnego. To beneficjenci sami wymyślają rodzaj zajęć, który ma być realizowany w ich świetlicy. Nic nie jest narzucane z góry. Różnorodność projektów jest bardzo duża. Największą popularnością cieszą się ćwiczenia typu aerobic, pilates, samoobrony, zajęcia z podstaw zdrowego żywienia, a także wszelkiego rodzaju projekty artystyczne. Uczęszczając do świetlic można nauczyć się tworzyć ceramikę użytkową i ozdobną, układać kompozycje kwiatowe, wykonywać świąteczne dekoracje stołów itp. Prowadzone są lekcje śpiewu chóralnego, kultywowana jest kultura ludowa Kociewia.

Dodatkowo poszczególne świetlice były otwarte co najmniej raz w tygodniu. W tym czasie odbywały się zajęcia rekreacyjne, plastyczne, zabawy taneczne, spotkania KGW, Grup Odnowy Wsi oraz Ochotniczych Straży Pożarnych.

44

Z budżetu ZŚW dofinansowano liczne festyny wiejskie z okazji Dnia Kobiet, Dnia Matki, Dnia Dziecka, Topienia Marzanny, Powitania lata, Dnia Dziadka i Babci czy Dnia Seniora, Wigilii itp.

C Biblioteka Publiczna w Kokoszkowach

Gmina posiada jedną Bibliotekę Publiczną mieszczącą się w Publicznej Szkole Podstawowej w Kokoszkowach. Dodatkowo w ramach placówki funkcjonują dwa punkty biblioteczne w Suminie i Szpęgawsku.

Księgozbiór biblioteczny na dzień 31.12.2019 r. wynosił ogółem 21.139 książek, o wartości 326.993,14 zł. W 2019 r. zakupiono łącznie 1.317 egzemplarzy o wartości 26.615,96 zł. W wyniku kompleksowej selekcji księgozbioru wycofano 1660 zniszczonych i merytorycznie zdezaktualizowanych książek.

Wypożyczono na zewnątrz 16.503 książek i czasopism. Czytelnię odwiedziło 11.120 czytelników. Udostępniono na miejscu 16.951 książek i czasopism. Ponadto z czytelni internetowej skorzystało 1.137 osób.

W Bibliotece zarejestrowano w ciągu roku łącznie 847 czytelników (w tym 58 w punktach bibliotecznych). Wypożyczalnię odwiedziło 7895 czytelników.

Biblioteka zorganizowała łącznie 35 imprez i spotkań, w których uczestniczyło 919 osób. W ramach "Przysposobienia czytelniczego" przeprowadzono 13 lekcji bibliotecznych, których tematem była nuka korzystania z elektronicznego katalogu bibliotecznego oraz samodzielnego korzystania z księgozbioru. Przygotowano 7 wystawek o tematyce turystycznej, regionalnej, kulturalnej i zdrowotnego odżywiania. Ponadto zorganizowano 3 warsztaty filozoficzne dla dzieci, 2 prezentacje multimedialne pt. "Wietnam i Kambodża" oraz "Indonezja (Jawa i Bali)". Zorganizowano 5 inscenizacji teatralnych bajek z elementami edukacyjnymi a także kilka spotkań autorskich m. innymi z Marleną Popławską, Markiem i Krzysztofem Nowakowskimi.

W 2019 r. Biblioteka po raz kolejny wzięła udział w Programie „FUNEnglish”, w ramach którego dzieci mają nieograniczony, bezpłatny dostęp do nauki języka angielskiego poprzez gry i zabawy internetowe. Poza tym biblioteka oferuje naukę języka angielskiego w ramach projektu „Dobra Zuza”. Biblioteka posiada stronę internetową z dostępem do katalogu bibliotecznego.

D Sport

Gmina współorganizowała i wsparła finansowo wiele imprez sportowych, w tym: 1) 36. Ogólnopolski Bieg Szpęgawski, w którym licznie udział brali mieszkańcy Gminy - corocznie w zawodach uczestniczy ok. 1,5 tyś. biegaczy z kraju i z zagranicy, 2) Siódmą edycję Maratonu Kociewie Szlakiem - na starcie wyścigu rowerowego stanęła mocna ekipa mieszkańców Gminy Starogard Gdański. Do wyboru były dwa dystanse o długości 26 km i 52 km. Dla najmłodszych natomiast pętla długości 4 km, na której mogli przejechać rowerami początkujący adepci kolarstwa, a także pętla 1 km przygotowana na Paradę Rowerków Biegowych. Gmina jest współorganizatorem imprezy, 3) Drugą edycję Biegam Bo Lubię Lasy, która odbyła się w okolicach Leśniczówki Szpęgawsk w imprezie udział wzięło wielu mieszkańców Gminy, dzieci w biegach towarzyszących na 300 i 600 metrów, a dorośli w biegu głównym na 5 kilometrów,

45

4) Zawody spinningowe Sandacz Sumina II edycja - udział brało 35 dwuosobowych zespołów z całej Polski, 5) III Klubowy Turniej Karate Olimpijskiego organizowany w Skórczu - czynny udział w turnieju biorą karatecy z Gminy Starogard Gdański, 6) Eliminacje do międzynarodowego turnieju Deyna Cup 2019 w Kowel na Ukrainie - uczestniczyły w nich dzieci należące do Klubu Sportowego Beniaminek 03, 7) Wyjazd młodych siatkarzy na Ogólnopolski Finał Mistrzostw Polski w mini siatkówce - Kinder + Sport w Zabrzu, gdzie zawodnicy wywalczyli brązowy medal, 8) Bieg Grodzisko Cross w Owidzu - przełajowy bieg, któremu towarzyszą konkurencje dla dzieci i młodzieży, a także liczne atrakcje Grodziska Owidz, 9) XV Powiatową Spartakiadę Emerytów, Rencistów i Osób Niepełnosprawnych - gra w kręgle, wyścigi rowerowe, wbijanie gwoździ na czas, strzelanie z wiatrówki, toczenie opony, to tylko część z trzynastu konkurencji, w których mierzą się seniorzy z Gminy, jak i całego powiatu starogardzkiego, 10) XI Memoriał Macieja Olszewskiego w siatkówce - blisko setka młodych siatkarzy uczestniczyła w dwudniowym turnieju ku pamięci Macieja Olszewskiego, 11) Wyjazd zawodników karate z terenu naszej gminy na międzynarodowe zawody International Karate Grand Prix w Bielsku - Białej VII, 12) Międzynarodowy Turniej Piłki Nożnej Deyna Cup Junior 2019 - imprezy służą upowszechnianiu aktywnego wypoczynku i zdrowego trybu życia, a mieszkańcy Gminy bardzo licznie biorą w nich udział, 13) Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego - IV Memoriał Edwarda Kowalke, w którym udział brało ok. 300 tancerzy z całej Polski 14) Gwiazdka 2019 - impreza sportowa organizowana przez SKS Starogard Gdański, w której brało udział około 150 młodych koszykarek i koszykarzy, 15) Mikołajkowe Granie z Decathlon - Turniej Piłki Siatkowej, który zorganizował OSiR Starogard Gdański, 16) Hubertus 2019 - impreza jeździecka, w której udział wzięło ok. 40 uczestników, organizowana przez szkołę „Ale Jazda”, 17) 28. Bieg Kociewski z Polpharmą - impreza licząca się w środowisku biegaczy, z udziałem zawodników z całej Polski i nie tylko, 18) Bieg Czterech Jezior – organizowany przez Stowarzyszenie Aktywni Kociewiacy w Skórczu, 19) I Otwarty Turniej Szachowy o Puchar Wójta Gminy Starogard Gdański - zawody odbyły się w Suminie, wzięła w nich udział liczna grupa mieszkańców Gminy, 20) Zawody turystyczne na orientację, które odbyły się w Ciecholewach, Lipinkach Szlacheckich, Trzcińsku, Barchnowach i w Janinie - zmagania realizowane są w ramach Pucharu Polski Młodzieży w Turystycznych Imprezach na Orientację, 21) Śniegołazy 2019 - nocny marsz długodystansowy na Pomorzu.

Wszystkie sportowe zmagania cieszą się dużą popularnością wśród dzieci, młodzieży i dorosłych.

Gmina zapewniła również poczęstunek w Suminie, dla uczestników IV Kociewsko- Kaszubskiego Rajdu Rowerowego.

Przyznano nagrody Wójta Gminy Starogard Gdański i tytuły „Sportowca na medal” za osiągnięcia sportowe, siedmiu młodym sportowcom: Filipowi Szlachcikowskiemu, Markowi

46

Bieleckiemu, Tymonowi Niedzieli, Kindze Wylęgły, Oliwii Kureckiej, Piotrowi Lokś, Jakubowi Gaweł. Trenerowi Krzysztofowi Niedziela za ogromne zaangażowanie i bardzo dobre wyniki trenerskie, przyznano nagrodę tytuł „Trenera na medal”.

Ogłoszono dwa konkursy na realizację zadania publicznego w zakresie upowszechniania kultury fizycznej i sportu w 2019 roku. Dotację (po 12000,00 tyś. zł) otrzymały:  Klub Sportowy Beniaminek 03 - ”Szkolenie sportowe w zakresie piłki nożnej dzieci i młodzieży”. W projekcie udział wzięło 80 osób z terenu Gminy Starogard Gdański, w wieku od 5 do 12 lat. Zajęcia odbywały się na boisku sportowym w Nowej Wsi Rzecznej,  Klub Sportowy Kociewska Akademia Koszykówki - „Szkolenie dzieci w ramach projektu Gama Akademia Koszykówki” W projekcie udział wzięło ponad 40 dzieci z terenu Gminy Starogard Gdański, w wieku od 6 do 10 lat. Zajęcia odbywały się w salach gimnastycznych PSP w Jabłowie i Kokoszkowach.

Gmina Starogard Gdański finansowała na bieżąco utrzymanie boiska w Rywałdzie, wszystkie zadania pielęgnacyjne zostały powierzone Firmie Handlowo - Usługowej „Jutrzenka”, która posiada niezbędne maszyny oraz doświadczenie, aby utrzymać wysokie parametry sportowe płyty. Zatrudniany jest również opiekun boiska, który kosi murawę i przygotowuje ją do meczy.

15. Promocja i polityka informacyjna gminy

Polityka informacyjna

Gmina Starogard Gdański systematycznie informuje mieszkańców o bieżącej działalności samorządu, najważniejszych inwestycjach oraz najistotniejszych wydarzeniach z życia gminy. Najszybszym i najbardziej dostępnym źródłem informacji jest Internet. Gmina posiada własną stronę internetową, stronę BIP, fanpage na portalu społecznościowym Facebook oraz mobilny system powiadamiania - aplikację BLISKO. Mieszkańcy informowani są praktycznie natychmiast o wszystkich ważnych wydarzeniach.

Samorząd wydaje biuletyn informacyjny „Kurenda”. Objętość czasopisma zawiera się między 16 a 24 stronami, a nakład wynosi 2 tys. egzemplarzy. Gazeta jest bezpłatna, kolportowana w sklepach wiejskich oraz przez sołtysów, a także dostępna w Urzędzie Gminy Starogard Gdański. Samorząd okazjonalnie wykupuje również powierzchnie pod artykuły sponsorowane w lokalnych czasopismach, aby za ich pośrednictwem dotrzeć z informacją do jak najszerszego grona odbiorców.

Promocja samorządu

Samorząd promuje się poprzez umieszczanie informacji o gminie, jej walorach oraz realizowanych przedsięwzięciach w katalogach i innego rodzaju publikatorach., a także poprzez mecenat nad imprezami sportowymi i kulturalnymi. W zamian za umieszczenie herbu gminy oraz informacji o wsparciu organizatorzy otrzymują dofinansowanie swoich przedsięwzięć. Samorząd objął patronatem takie imprezy jak: Święto Kawalerii II Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich - dwudniowa impreza kultywująca tradycje wojskowe i patriotyczne; XXI Krajowy Turniej Strzelecki o Złoty i Srebrne Pierścienie Świętej Katarzyny organizowany przez Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Starogardzie Gd, II Kociewskie Foto Termedyje organizowane przez Kociewskie Stowarzyszenie Fotograficzne, Kociewski Festiwal Nauki, III Kociewskie Targi Wydawnicze, koncert pod nazwą „Mały Słowiński Kwintet - Soultime in my” w kościele św. Katarzyny, XXVII

47

Noc Bardów im. Ryszarda Rebelki. Gmina objęła mecenatem i była głównym sponsorem koncertu „Kolędy pod wspólnym niebem” w wykonaniu zespołu Enej, który odbył się w kościele w Kręgu.

Przedstawiciele Gminy - Wójt Gminy Starogard Gdański - Magdalena Forc - Cherek, Przewodnicząca Rady Gminy Starogard Gdański Marzena Gornowicz, przedstawicielki Kół Gospodyń Wiejskich oraz druhowie Ochotniczych Straży Pożarnych, współtworzyli Korowód Kociewski w ramach Unikatów z Kociewia podczas Jarmarku Dominikańskiego. Gmina reprezentowana była również na imprezach skierowanych do branży rolniczej, m.in. Polagra w Poznaniu i Pomorskie Agro-Targi w Lubaniu.

Uczestniczono i promowano Gminę również podczas Dożynek Powiatu Starogardzkiego, współfinansowano szereg festynów rodzinnych i imprez plenerowych. Były to m.in.: imprezy z okazji Dnia Matki, Dnia Dziecka, pożegnania lata, festyny rodzinne, I Dożynki Parafialno - Gminne w Kokoszkowach, podczas których wręczono nagrody laureatom konkursu Piękna Wieś, XXVI Dożynki w Suminie, a także spotkania Mikołajkowe i Wigilijne. Na naszą pomoc mogli liczyć także członkowie Związku Inwalidów Wojennych Zespół w Starogardzie Gdańskim i Związku „Solidarności” Polskich Kombatantów, którzy podczas spotkań integrują inwalidów i kombatantów z powiatu starogardzkiego, w tym także z terenu Gminy Starogard Gdański. Zorganizowano uroczystość wręczenia medali za długoletnie pożycie małżeńskie oraz rozesłano kartki świąteczne do firm i instytucji współpracujących z Gminą Starogard Gdański. Nagrano i zamieszczono na Facebooku film z życzeniami świątecznymi od Wójt Gminy Starogard Gdański, Rady Gminy i pracowników urzędu.

Prowadzono stałą współpracę z firmami z terenu gminy oraz Starogardzkim Klubem Biznesu - Związkiem Pracodawców w zakresie wzajemnej promocji oraz wspierania przedsięwzięć takich, jak budowa obwodnicy Starogardu Gdańskiego. Współpracowano z samorządami gmin ościennych, Starostwem Powiatowym oraz Ogniskiem Pracy Pozaszkolnej.

Gmina wydała również własne materiały i gadżety reklamowe, służące promocji i utrwalaniu pozytywnego wizerunku np. gminny kalendarz ścienny na 2020 rok, promujący Gminę Starogard Gdański, materiały promocyjnych sygnowanych herbem i nazwą Gmina Starogard Gdański m. in. kubki termiczne, bidony, komplety piśmienne, plecaki sportowe, teczki konferencyjne, ręczniki sportowe, pamięci USB.

16. Przedsiębiorcy

W 2019 r. zarejestrowano (w gminie) 86 nowych przedsiębiorców. Najczęściej przedmiotem działalności tychże przedsiębiorstw były różnego rodzaju usługi (usługi konserwacji i naprawy pojazdów samochodowych, stolarskie, księgowe, fryzjerskie, inżynierskie, reklamowe itp.), następnie budownictwo i handel (zwłaszcza samochodami i odzieżą) oraz produkcja (wyroby tartaczne, obuwie, odzież, meble i inne).

Najmniej przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie gminy działało w pomocy społecznej i wszelkiego rodzaju produkcji (sprzętów, narzędzi, maszyn i urządzeń, wyrobów kosmetycznych itp.).

Liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na terenie Gminy na koniec 2019 r. wynosiła 1020. Pod względem płci kobiety stanowiły ok. 30% wszystkich

48

przedsiębiorców. Najwięcej osób prowadzących działalność gospodarczą stanowiły osoby w wieku 35-50 lat.

W 2019 r. wyrejestrowano z CEIDG 69 przedsiębiorców. Najczęściej przedmiotem działalności wyrejestrowanych podmiotów były wszelkiego rodzaju usługi, handel i branża budowlana. Najmniej podmiotów wykreślono z branży gastronomicznej oraz produkcji, jednak tych też funkcjonuje stosunkowo niewiele na terenie gminy.

17. Ochrona środowiska naturalnego i gospodarka odpadami

A Gospodarka odpadami System odbioru odpadów komunalnych od mieszkańców gminy

W 2019 r. system odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych organizował Związek Gmin Wierzyca. Wykonawcą usługi było Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Starkom Sp. z o.o. Odbiór 5 frakcji odpadów komunalnych odbywał się z następującą częstotliwością: papier: co trzynaście tygodni, szkło: co osiem tygodni, metale i tworzywa sztuczne: co cztery tygodnie, bioodpady: co cztery tygodnie, resztkowe: co cztery tygodnie. Odpady odebrane od mieszkańców gminy podlegały zagospodarowaniu w Zakładzie Utylizacji Odpadów Komunalnych Stary Las Sp. z o.o.

Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) dla mieszkańców naszej gminy mieścił się na terenie Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych Starkom Sp. z o.o. w Starogardzie Gdańskim, przy ul. Tczewskiej 22.

Łączna ilość odebranych odpadów komunalnych z nieruchomości mieszkańców gminy wyniosła 4 518,76 Mg (megagram, czyli tona). Ponad połowę odpadów stanowiły odpady zmieszane komunalne. Do PSZOK-u oddano 85,438 Mg odpadów, w tym głównie wielkogabarytowych, elektrycznych i elektronicznych, budowlanych oraz bioodpadów.

Struktura odpadów odebranych z nieruchomości z terenu Gminy Starogard Gdański w 2019 r. 1% 5%

Zmieszane komunalne 20% BIO

Surowce

56% Opakowania z papieru

18% Opakowania ze szkła

Wykres 5. Struktura odpadów odbieranych z nieruchomości z terenu Gminy Starogard Gdański w roku 2019

49

Od 2020 r. Gmina Starogard Gdański będzie prowadziła system gospodarowania odpadami we własnym zakresie. W tym celu podjęto szereg działań organizacyjno-prawnych mających na celu wdrożenie systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy. Podjęto szereg uchwał niezbędnych do funkcjonowania systemu, prowadzono procedurę zbierania deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od mieszkańców gminy i wprowadzania danych do systemu elektronicznego stanowiącego bazę do naliczania opłat.

Nielegalne wysypiska odpadów

Na obszarze Gminy Starogard Gdański notuje się znaczny wzrost nielegalnych wysypisk odpadów, przede wszystkim odpadów komunalnych, w tym wielkogabarytowych oraz odpadów z demontażu pojazdów, co do których nie można ustalić wytwórców. W roku 2019 na ternie Gminy Starogard Gdański zarejestrowano 21 tzw. „dzikich wysypisk śmieci”, usunięto 16,6 ton odpadów z 18 miejsc. Koszty usuwania i transportu odpadów z nielegalnych wysypisk, w tym koszty akcji „Sprzątania Świata” oraz innych akcji społecznych sprzątania Gminy, wyniosły ponad 29,5 tys. zł.

W ramach prewencji, Gmina zakupiła 2 fotopułapki, by monitorować miejsca, w których najczęściej występuje proceder podrzucania odpadów.

Padłe zwierzęta

W roku 2019 r. Gmina wywiązała się z obowiązku usuwania ze swego terenu i utylizacji padłych zwierząt. Koszty transportu i utylizacji padłych zwierząt wyniosły 9,1 tys. zł. B Programy dotyczące ochrony środowiska

I. Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest w latach 2011-2032 (uchwała Rady Gminy Starogard Gdański Nr VI/45/2011 z dnia 10 marca 2011 roku).

W roku 2019 w wyniku udziału w programie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, unieszkodliwieniu poddano 61,07 Mg odpadów, pochodzących z pokryć dachowych, w tym:

 17,09 Mg obejmujących demontaż, transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest z 10 nieruchomości prywatnych,  43,98 Mg obejmujących wyłącznie transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest z 20 nieruchomości prywatnych,

Odpady azbestowe zostały usunięte nieodpłatnie od mieszkańców gminy. Całkowity koszt zadania wyniósł 26 453,79 zł. 40% tej kwoty pokryto ze środków budżetu gminy, a 60 % stanowiło dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu ochrony Środowiska w Gdańsku.

II. Program gospodarki niskoemisyjnej dla gminy Starogard Gdański (uchwała Rady Gminy Starogard Gdański Nr XXVII/248/2016 z dnia 27 października 2016 roku)

Sumaryczna wartość emisji CO2 w gminie Starogard Gdański w roku 2010 wynosiła 67.000,01 MgCo2 co oznacza, że na jednego mieszkańca przypada wielkość 4,5 MgCO2 rocznie. Największy udział w wielkości emisji przypada na sektor budownictwa mieszkaniowego. Planowane działania realizowane do 2020 roku ujęte w PGN koncentrują się wokół wspierania

50

rozwoju społeczno- gospodarczego opartego na polityce niskoemisyjnej regionu. Związane są one przede wszystkim z termomodernizacją budynków, wdrożeniem systemów monitoringu zużycia energii, promocją niskoemisyjnego transportu, transportu rowerowego oraz przede wszystkim edukacją ekologiczną.

Cel główny PGN:

Poprawa jakości życia mieszkańców w połączeniu z rozwojem gospodarczym gminy Starogard Gdański, jako efekt wdrożenia działań niskoemisyjnych w segmencie publicznym oraz prywatnym.

W ramach działań określonych w PGN w 2019 w ramach gospodarki niskoemisyjnej zrealizowano:

 likwidację tradycyjnych pieców węglowych – 15 szt. o mocy cieplnej – 0,616 MW, pow. użytkowej lokali – 4996 m2,

 montaż paneli fotowoltaicznych – 17 szt.,

 wymianę opraw sodowych na ledowe przy modernizowanej drodze woj. 222 na trasie Starogard Gd. – Siwiałka. Przekazano dotację celową- pomoc finansową na dofinansowanie zadania finansowanego przez Zarząd Dróg Wojewódzkich.

 projektowanie oświetlenia zgodnie z wytycznymi zawartymi w PGN np. projekt oświetlenia w Janowie - ul. Długa oraz w Kokoszkowach - ul. Polna i Podgórna – na etapie projektowania zastosowano oprawy LED 48W.

 poprawienie efektywności energetycznej w budynkach i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych poprzez modernizację 8 obiektów użyteczności publicznej z modernizacją i usprawnieniem źródeł ciepła i energii,

 wprowadzenie możliwości elektronicznego załatwiania spraw w urzędzie

W ramach projektu „E-administracja dla e-klienta” Urząd Gminy wdrożył m in. elektroniczne biuro obsługi interesantów, portal informacji o nieruchomościach system elektronicznego zarządzania dokumentacją. Gmina korzysta także z mobilnego systemu powiadamiania - aplikacji BLISKO, dzięki, której mieszkańcy są na bieżąco informowani o zmianach w przepisach i ważnych wydarzeniach. Rozwiązania typu e-urząd pozwalają uniknąć dodatkowej emisji spalin do powietrza atmosferycznego, interesanci nie muszą docierać do urzędu samochodem lub publicznym środkiem transportu.

W celu polepszenia warunków środowiskowych, w których żyją mieszkańcy gmina podjęła następujące działania:

 Realizacja gminnego programu wspomagającego finansowo prywatne inwestycje proekologiczne

W 2019 r. wpłynęły 44 wnioski o dofinansowanie na instalacje fotowoltaiczne, 1 wniosek o dofinansowanie pompy ciepła, 29 wniosków na zmianę systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym oraz 2 wnioski na budowę przydomowej oczyszczalni ścieków. Udzielono dofinansowań do zakupu i montażu:

51

 wymiana źródła ciepła na ekologiczne – 15 sztuk,  fotowoltaika – 17 sztuk.

 Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Kokoszkowach - ul. Druha Grzybka, od strony Skarszewskiej wykonano sieć kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej PVC śr. 200PE – 756,40 m, przyłącza do granicy działek PVC Dz 160 – 67 m, sieć kanalizacji tłocznej PE, PEHD śr. 90 – ok. 39 m, przepompownie ścieków - 2 kpl.

 Budowa sieci wodociągowej w Sucuminie - wybudowano: sieć wodociągową śr. 90 PE- 204 m, przyłącza wodociągowe śr. 40 PE -25m (6 szt.), hydranty nadziemne śr. 80 -2 szt.

 Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej w Jabłowie (ul. Grabowiecka)- - wybudowano sieć kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej PCV średnicy DN200 o długości 836,5 m, kanalizację sanitarną grawitacyjną PCV średnicy DN160 o długości 102,5 m, kanalizację tłoczną PE 90 o długości 682 m, dwie przepompownie ścieków.

 Rozbudowa kanalizacji sanitarnej w Nowej Wsi Rzecznej – wykonano 3,8 km sieci.

 Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Jabłowie wraz z rozbudową sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowościach Dąbrówka, Rokocin, Koteże - Zadanie obejmowało rozbudowę oczyszczalni ścieków o dwa reaktory i zwiększenie wydajności Qśrd z 192m3/d do 523 m3/d.

 Utwardzanie płytami yomb dróg gminnych w różnych rejonach gminy z udziałem środków funduszu sołeckiego.

 W ramach porozumienia w Urzędzie Gminy został utworzony punkt informacyjny programu Czyste Powietrze, w którym mieszkańcy mogą uzyskać szczegółowe informacje i pomoc w prawidłowym przygotowywaniu niezbędnych dokumentów oraz złożyć wniosek o dofinansowanie. Do dnia 31.12.2019 r. udzielono pomocy przy przygotowaniu, przyjęto, zweryfikowano i przesłano do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku - 33 wnioski o dofinansowanie.

Zadania w trakcie realizacji:

 W ramach projektu Ochrona powietrza poprzez montaż odnawialnych źródeł energii u mieszkańców Gmin Starogard Gdański i Bobowo - W 2019 roku na terenie gminy wykonano montaż pieców na biomasę – 62 zestawy. Łącznie Gmina Starogard Gdański wykona i zamontuje 243 szt. odnawialnych źródeł energii w budynkach mieszkalnych, z czego w 2020 r. zamontowane zostanie 115 zestawów instalacji solarnych, 135 zestawów instalacji fotowoltaicznych oraz 37 pom ciepła.  Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Suminie - Zakres robót do wykonania: 8,6 km sieci kanalizacyjnej i 4 tłocznie. Planowane zakończenie zadania w marcu 2020 roku.

 Modernizacja ujęcia wody w Kręgu - Termin zakończenia rozruchu urządzeń, pełnej zdolności produkcyjnej i skuteczności uzdatniania wody przez SUW do 20.05.2020 r.

 Budowa instalacji higienizacji osadu w oczyszczalni w Jabłowie – Budowa instalacji w roku 2020.

 Budowa drogi gminnej w Nowej Wsi Rzecznej – Zadanie dwuletnie 2019 – 2020, w trakcie realizacji.

52

Energetyka

Na terenie gminy zainstalowanych jest 1537 punktów świetlnych, które rozmieszczone są w następujących miejscach: przy drodze krajowej nr 22 - 57 sztuk, drogach wojewódzkich nr 222 i 229 – łącznie – 164 szt. tj. 34 szt. na trasie granica miasta Starogard Gd. - Siwiałka i 129 lamp na trasie granica miasta Starogard Gd. – Lipinki Szl., drogach powiatowych łącznie 193 sztuk, drogach gminnych i wewnętrznych należących do gminy łącznie – 1123 sztuki. Z 1537 punktów oświetlenia ulicznego 1138 szt. stanowi własność Zakładu Energa Oświetlenie Sp.z o.o. Sopot, 396 punktów jest własnością Gminy Starogard Gdański, oraz 3 punkty są własnością Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych Stary Las Sp. z o.o.

Dokonano również komisyjnego objazdu terenu Gminy celem zapoznania się ze stanem oświetlenia ulicznego i zebraniem informacji na temat potrzeb oświetleniowych we wszystkich sołectwach Gminy Starogard Gdański. Realizacja poszczególnych punktów świetlnych będzie wykonywana na podstawie kolejności zgłoszeń i potrzeb mieszkańców.

Utrzymanie terenów zielonych

W 2019 r. prowadzono działania związane z utrzymaniem w okresie wiosenno-jesiennym terenów zielonych znajdujących się w miejscowościach Siwiałka, Krąg i Jabłowo oraz dwóch urządzonych terenów zielonych na rondach w Nowej Wsi Rzecznej oraz Owidzu. Utrzymanie obejmuje koszenie trawników, pielęgnację drzew, krzewów i kwiatów a także w miejscach gdzie jest to wymagane utrzymanie alejek parkowych (Jabłowo i Krąg). Wszystkie prace związane z utrzymaniem wykonywane są przez podmioty zewnętrzne.

Wycinka drzew i krzewów

Jednym z wielu obowiązków należących do gminy są zadania dotyczące prowadzenia postępowań związanych z wycinką drzew zarówno na terenach należących do osób fizycznych jak i prawnych. W 2019 r. wpłynęło 175 zgłoszeń na wycinkę 2221 szt. drzew i ok. 2800 m2 krzewów. Najczęściej wycinanymi drzewami iglastymi są sosna zwyczajna i świerk natomiast z drzew liściastych najczęściej usuwana jest olsza czarna i dwa gatunki brzóz. Stanowią one ok. 80 % usuwanych drzew. Duży udział sosny, olszy i brzozy spowodowany jest przystosowaniem tych roślin do kolonizacji terenów nieleśnych, które w wyraźny naturalny sposób powodują zarastanie nieużytkowanych terenów otwartych. Jedynym gatunkiem, który wyraźnie ustępuje prawdopodobnie w skutek zamian klimatu (ocieplenie, brak dostatecznej ilości opadów, brak pokrywy śnieżnej), jest świerk pospolity i w mniejszym stopniu obcy gatunek świerka kłującego. Należy przyjąć, iż obserwowane ustępowanie świerku jest wynikiem przystosowania tego drzewa do warunków borealno-górskich. Ponadto gmina prowadziła na wniosek osób prawnych, postępowania administracyjne na wycinkę drzew, które stanowią ok 6 % składanych wszystkich wniosków o wycinkę drzew.

Dbając o bezpieczeństwo publiczne, w 2019 r. skierowano do Starosty Starogardzkiego 45 wniosków o wycinkę 176 drzew na terenie Gminy Starogard Gdański. Zgodę uzyskano na wycinkę 85 szt. drzew. Zgodnie z otrzymanymi decyzjami, gmina przeprowadziła wycinkę drzew podpisując umowę z Wykonawcą. Pozyskano ok. 136 m3 drewna, z czego ok 120m3 zostało sprzedane, a ok. 16m3 zostało przekazano na potrzeby sołectwa Jabłowo. Również w 2019 r. dokonano nasadzeń zastępczych drzewami w liczbie 210 sztuk, za drzewa, które zostały usunięte z terenów gminy na przełomie roku 2018 i 2019. Cały czas podejmowane są również przez gminę działania dotyczące utrzymania drzew wzdłuż dróg. Polegają one na przycinaniu gałęzi drzew,

53

które powodują utrudnienia w przemieszczaniu się samochodów – ul. Grabowiecka, drogi w Siwiałce.

Gospodarka ściekowa

Ponadto w roku 2019 rozesłano ankiety dotyczące sposobu zagospodarowania ścieków płynnych z gospodarstw domowych. Informacja w nich zawarta posłużyła do zinwentaryzowania na terenie gminy szczelnych zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków wykorzystywanych do zagospodarowania nieczystości płynnych przez osoby fizyczne oraz inne podmioty. Informacje w nich zawarta posłuży, także do planowania dalszego rozwoju sieci kanalizacji zbiorczej.

Ochrona zwierząt

W 2019 r. opracowano i realizowano na podstawie Uchwały Nr VI/65/2019 Rady Gminy Starogard Gdański z dnia 28 marca 2019 r. program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Starogard Gdański. W ramach programu, bezdomne zwierzęta podlegały wyłapywaniu i opiece schroniska dla zwierząt OTOZ Animals, które z tego tytułu otrzymało dotację na realizację zadania publicznego w łącznej kwocie 64,8 tys. zł. Bezdomnym zwierzętom gospodarskim zapewniono z kolei schronienie i opiekę w gospodarstwie rolnym, a w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt zapewniono całodobową opiekę weterynaryjną realizowaną przez lecznicą weterynaryjną, która świadczyła także usługi leczenia, sterylizacji/kastracji kotów wolno żyjących, usypiania ślepych miotów. W roku 2019 dokonano wpisu w prowadzonym w Urzędzie Gminy Rejestrze opiekunów kotów wolno żyjących, 4 nowych opiekunów, pod opieką których znalazło się ponad 71 kotów. W ramach programu opiekunowie kotów wolno żyjących otrzymali wsparcie w postaci karmy dla zwierząt oraz dostępu do opieki weterynaryjnej dla swych podopiecznych.

18. Planowanie przestrzenne

Planowanie przestrzenne w gminie oparte jest na dokumencie „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy” (w skrócie Studium). Ostatni taki dokument Rada Gminy Starogard Gdański przyjęła dnia 16 listopada 2015 roku. Polityka przestrzenna zawarta w Studium zakłada sukcesywne sporządzanie miejscowych planów dla całych obrębów geodezyjnych, zaczynając od tych, w których panuje największy ruch budowlany. Ma to przyspieszyć proces inwestycyjny, gdyż plan miejscowy umożliwia natychmiastowe wystąpienie o pozwolenie na budowę bez konieczności uzyskiwania decyzji o warunkach zabudowy (która jest wymagana w terenie, gdzie brak jest planu miejscowego). Ponadto plany miejscowe mają zapobiec rozprzestrzenianiu się zabudowy i lokowaniu jej w miejscach nie wyznaczonych w Studium. Zabudowa gruntów rolnych jest poważnym problemem Gminy, która powoduje znaczne obciążenie budżetu Gminy w postaci nakładów na infrastrukturę techniczną.

W roku 2019 przeprowadzono analizę terenów przeznaczonych na cele budowlane w istniejących dokumentach planistycznych i sporządzono bilans faktycznego zapotrzebowania na nowe tereny mieszkaniowe w perspektywie 30 lat. Z powyższej analizy wynika, że gmina posiada odpowiednie rezerwy terenów przeznaczonych pod zabudowę. Z tej przyczyny około 90% wniosków złożonych do zmiany Studium została odrzucona. Ze względu jednak na fakt, że niektóre rezerwy terenów budowlanych wyznaczonych w obecnie obowiązującym Studium to tereny, które do tej pory nie zostały uruchomione i brak takiego zainteresowania ze strony

54

właścicieli - zadecydowano o wymianie tych terenów na nowe, wynikające ze składnych wniosków. Przy wyborze nowych terenów do przeznaczenia na cele zabudowy brano pod uwagę m. in. ich położenie względem dróg, stan uzbrojenia, klasę gruntów rolnych, ilość rezerw terenów budowlanych w danej miejscowości.

Oprócz powyższej, kompleksowej zmiany Studium, w roku 2019 rozpoczęto procedurę jednostkowej zmiany Studium dotyczącej działki 115/3 w Klonówce. Działka o powierzchni około 77 ha ma zostać przeznaczona na farmę fotowoltaiczną służącą produkcji prądu.

W roku 2019 uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla wsi Krąg. Plan obejmuje swoim zasięgiem cały obręb geodezyjny Krąg to jest około 1384,5 ha. Nowy plan „wchłonął” małe plany, które obowiązywały w tym obszarze – w sumie 8 szt. A zatem liczba wszystkich planów na terenie gminy Starogard Gd. zmniejszyła się do 117, a pokrycie planami obszaru gminy wzrosło do 35,5 %.

Przez okres roku 2019 trwały prace projektowe nad planami:  Janowo – Zachód,  dla wsi Linowiec,  dla wsi Kokoszkowy (zmiana planu),  dla wsi Dąbrówka (zmiana planu) oraz dla małych obszarów:  dla działki 94/12 w Rokocinie,  dla działek nr w Lipinkach Szlacheckich,  dla działki 115/3 w Klonówce.

Dla terenów nie objętych planami w roku 2019 wydano 126 decyzji o warunkach zabudowy oraz 43 decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. W stosunku do poprzedniego roku nastąpił wzrost wydawanych decyzji (94 decyzje o warunkach zabudowy i 27 celu publicznego) pomimo dużej powierzchni planów miejscowych. Świadczy to o przeznaczaniu wciąż dużej ilości gruntów rolnych pod zabudowę.

55

Rysunek 2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obowiązujące na terenie gminy Starogard Gdański oraz plany w trakcie sporządzania

56

19. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa

O bezpieczeństwo mieszkańców gminy Starogard Gdański dbają funkcjonariusze z Komendy Powiatowej Policji w Starogardzie Gdańskim, w tym trzech dzielnicowych.

Mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom przekazano środki z budżetu Gminy Starogard Gdański na państwowy fundusz celowy Policji z przeznaczeniem na zakup sprzętu kwaterunkowego dla Komendy Powiatowej Policji w Starogardzie Gdańskim w wysokości 5.000 zł.

Przekazano również środki z budżetu Gminy Starogard Gdański na państwowy fundusz celowy Państwowej Straży Pożarnej z przeznaczeniem na zakup samochodu specjalnego kwatermistrzowskiego – mikrobusu do przewozu 9 osób łącznie kierowcą z wyposażeniem w sprzęt łączności wykonany w technologii przeciwwybuchowej EX dla Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Starogardzie Gdańskim w wysokości 10.000 zł.

Doposażono również Gminny Magazyn Przeciwpowodziowy w agregat prądotwórczy HIMOINSA HYW-35 T5 na przyczepie o wartości 53.072,00 zł.

Zaprojektowano i wybudowano sieć monitoringu wizyjnego dla miejscowości Jabłowo z wyposażeniem punktu dozoru (stanowiska obsługi dla systemu monitoringu całego Jabłowa w budynku GZUK Jabłowo) oraz przyłączem dla monitoringu centrum wsi terenu GZUK – 8 kamer IP montowanych na budynkach Zakładu. W ramach zadania wykonano budowę 3 słupów kompozytowych, na których zamontowano po 4 kamery termowizyjne (park Jabłowo, budynek komunalny przy ul. Dworcowej oraz przy boisku szkolnym) i 2 kamery montowane na budynku komunalnym.

20. Funkcjonowanie Ochotniczych Straży Pożarnych

W gminie Starogard Gdański funkcjonuje 7 jednostek OSP, w tym dwie włączone są do KSRG. Łącznie zrzeszają ponad 338 członków, co stanowi spory kapitał społeczny. Oprócz podstawowych funkcji ochotniczych straży pożarnych, związanych z ochroną przeciwpożarową, straże spełniają w lokalnych społecznościach szereg dodatkowych zadań na rzecz swoich środowisk. Są to organizacje o dłuższej tradycji i historii. Ochotnicze straże pożarne funkcjonują jako stowarzyszenia. Najważniejsze obszary działalności jednostek OSP to ratownictwo, bezpieczeństwo i obronność, choć związani są również z edukacją i wychowaniem. OSP finansowane są na podstawie ustawy o ochronie przeciwpożarowej, a ich utrzymanie jest obowiązkiem gminy. Podstawowym problemem Ochotniczych Straży Pożarnych są trudności w zdobywaniu funduszy lub sprzętu niezbędnego do prowadzenia działalności. Wiele jednostek używa przestarzałych samochodów czy sprzętu, pojawiają się także braki w umundurowaniu.

Na utrzymanie jednostek OSP w gotowości bojowej zrealizowano kwotę w wysokości 399.943,89 zł, co stanowi 94,13% zaplanowanych środków.

Poniższy wykres przedstawia wydatki w podziale na poszczególne paragrafy.

57

Wydatki związane z funkcjonowaniem OSP Opłaty z tyt. usł. Różne opłaty telekomunikacyjnyc i składki; 3,76% h 0,82% Składki na Zakup usług ubezpieczenia zdrowotnych Zakup usług Różne wydatki na rzecz osób społeczne 1,05% pozostałych 0,24% 10,27% fizycznych (ekwiwalent) Wynagrodzenia 16,59% bezosobowe 1,37% Zakup usług remontowych 9,50%

Zakup energii elektrycznej Zakup materiałów 14,69% i wyposażenia; 41,71%

Wykres 6. Wydatki związane z funkcjonowaniem OSP w 2019 r.

Głównym zadaniem jednostek OSP jest ratownictwo. W roku ubiegłym nasze jednostki wyjeżdżały do 184 różnego rodzaju zdarzeń.

Ilość wyjazdów na poszczególne jednostki kształtowała się następująco:  OSP Dąbrówka – 19 razy,  OSP Klonówka – 41 razy,  OSP Krąg –22 razy,  OSP Rokocin – 1 razy,  OSP Sumin – 16 razy,  OSP Siwiałka – 35 razy,  OSP Sucumin – 50 razy.

58

Wyjazdy poszczególnych OSP do zdarzeń z podziałem na jednostki

OSP Dąbrówka 10%

OSP Sucumin 27%

OSP Klonówka 22%

OSP Siwiałka 19% OSP Krąg 12%

OSP Sumin 9% OSP Rokocin 1%

Wykres 7. Wyjazdy OSP do zdarzeń z podziałem na jednostki

Z wykresu wynika, iż najwięcej wyjazdów odnotowują jednostki, będące w Krajowym Systemie Ratownictwa Gaśniczego, czyli OSP Sucumin oraz OSP Siwiałka oraz jednostka OSP Klonówka, którą planuje się włączyć do powyższego systemu.

Wśród mieszkańców lokalnej społeczności strażacy kojarzeni są z niesieniem pomocy. Nie tylko gaszą pożary. Zajmują się również wypadkami drogowymi, podtopionymi piwnicami, przewróconymi drzewami, poszukiwaniami osób zaginionych czy też ratownictwem wodnym. Obecność OSP w danej miejscowości daje poczucie bezpieczeństwa.

Poniższy wykres przedstawia zdarzenia, do których wyjeżdżali członkowie Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu Gminy Starogard Gdański, z podziałem na: pożar, miejscowe zagrożenie oraz fałszywy alarm.

59

Rodzaje zdarzeń, do któych wyjeżdżali strażacy OSP z terenu gminy Staorgard Gdański

1%

31%

68%

Pożar Miejscowe zagrożenie Alarm fałszywy

Wykres 8. Rodzaje zdarzeń, do których wyjeżdżali strażacy OSP

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym bezpieczeństwo obywateli i ochrona przeciwpożarowa w Gminie Starogard Gdański jest na wysokim poziomie. Na stan bezpieczeństwa duży wpływ ma wyposażenie OSP, które posiadają łącznie 15 samochodów pożarniczych, w tym 3 ciężkie, 5 średnich i 7 lekkich. Również wyszkolenie członków Ochotniczych Straży Pożarnych, które jest również na wysokim poziome i kształtuje się następująco:

 Dowódcy OSP – 25 osób,  Naczelnicy OSP – 9 osób,  Strażacy ratownicy – 169 osób,  Kierowcy konserwatorzy sprzętu ratowniczego – 26 osób,  Przeszkoleni w zakresie ratownictwa technicznego – 130 osób,  Przeszkoleni z zakresu kwalifikowanej I pomocy – 70 osoby,  Przeszkoleni z zakresu ratownictwa wodnego – 21 osób,  Sternicy motorowodni – 6,  Przeszkoleniu z zakresu LPR – 12 osób,  Pilarze do drewna – 18 osób,  Pilarze do stali i betonu – 6 osób.

Jednak działalność OSP to nie tylko ratownictwo. Jednostki angażują się również w zawody sportowo – pożarnicze. Jest to dobra forma do przetestowania swoich umiejętności oraz nakłonienia innych mieszkańców do aktywnego spędzenia czasu. W zawody angażują się również Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze. Każda jednostka posiada takie drużyny. Oprócz zawodów, raz w roku organizowany jest Ogólnopolski Turniej Wiedzy Pożarniczej, w którym uczestniczą uczniowie ze szkół z terenu gminy Starogard Gdański. Turniej jest formą popularyzacji wśród dzieci i młodzieży znajomości przepisów przeciwpożarowych, zasad postępowania na wypadek pożaru oraz praktycznych umiejętności posługiwania się sprzętem gaśniczym. Organizują także różnego rodzaju imprezy np. dzień dziecka, który cieszy się szerokim zainteresowaniem wśród

60

mieszkańców lokalnych społeczności. Ochotnicze Straże Pożarne pełnią zatem istotną funkcję wychowawczą.

Największym problemem dla jednostek OSP staje się pozyskanie zasobów ludzkich. Brak osób gotowych bezinteresownie zaangażować się w działalność społeczną jest wyzwaniem dla OSP. Spora część mieszkańców wyjeżdża do miast lub za granicę.

21. Sprawy administracyjne

W 2019 roku wprowadzono zmiany organizacyjne usprawniające pracę Urzędu Gminy Starogard Gdański. Zarządzeniem nr ADM/25/2019 Wójta Gminy Starogard Gdański z dnia 13 marca 2019 r. wprowadzono nowy Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy Starogard Gdański, zgodnie z którym od 1 kwietnia 2019 r. zlikwidowane zostały wydziały: Wydział Rozwoju Gminy oraz Wydział Gospodarki Komunalnej i Inwestycji. Utworzono natomiast Wydział Gospodarki Komunalnej oraz Wydział Inwestycyjno-Techniczny. Wydział Gospodarki Komunalnej przejął zadania związane z gospodarką odpadami komunalnymi w związku z uchwałą Rady Gminy o wystąpieniu Gminy Starogard Gdański ze Związku Gmin Wierzyca.

W poprzednim roku zatrudniano w urzędzie gminy (stan na 31.12.2019 r.) 66 osób, tj. 61,4 etatów przeliczeniowych, w tym 45 kobiet. Średnio w ciągu całego roku zatrudniano 59 osób w wymiarze 56,8 etatu. W grudniu 2019 r. z czterema osobami nawiązano stosunek pracy na czas określony do końca marca 2020 r., w związku z realizacją umowy z Powiatowym Urzędem Pracy i deklaracją zatrudnienia tych osób po odbyciu stażu. W drugim półroczu 2019 roku zatrudniano cztery osoby na zastępstwa w wymiarze 2,5 etatu, w związku z chorobą pracowników.

W jednostkach OSP gminy Starogard Gdański w 2019 roku zatrudniano na stanowiskach konserwatorów sprzętu i pojazdu pożarniczego średnio 9,3 osoby w wymiarze 3,1 etatu przeliczeniowego. Stan na koniec 2019 r. to 8 osób w wymiarze 3,5 etatu przeliczeniowego.

Na koniec 2019 r. pracowały 4 osoby niepełnosprawne, w tym 2 osoby w niepełnym wymiarze czasu pracy.

61