Nr 98-99 (235-236) wrzesień-październik 2018 r. ISSN 1429-9224 Rok XX

Cztery lata samorządu dobiegają końca - Mamy za sobą kolejne cztery lata działań. Jestem przekonany, że nie zmarnowaliśmy ich. rozwija się Kadencja kompromisów i rozwoju prawidłowo, powstają kolejne inwestycje poprawiające jakość życia mieszkań- Już za kilkanaście dni skończy się ko- wykorzystane dla rozwoju naszej lokalnej ców. Składam serdeczne podziękowania lejna kadencja samorządów lokalnych, społeczności. Bardzo dziękuję wszystkim wszystkim radnym za aktywny udział w tym Rady Gminy Starogard Gdański. radnym oraz wójtowi i jego współpracow- w życiu Gminy. Myślę, że mimo nerwo- Był to czas trudnych decyzji, kompromi- nikom za sumienną pracę – powiedział wych momentami sytuacji, wychodziliśmy sów i pracy na rzecz mieszkańców. Nie Jacek Olszewski, Przewodniczący Rady zawsze zgodni i przekonani o słuszności wszystkie problemy udało się rozwiązać, Gminy Starogard Gd. podejmowanych decyzji. Pozwalało nam ale dzięki dużemu zaangażowaniu rad- Podczas kończącej się kadencji Rada to skutecznie przeprowadzać wszystkie nych i dobrej współpracy z wójtem bardzo Gminy odbyła 55 sesji, podczas których zadania i realizować założenia strategii. dużo zostało zrobione. podjęła ponad 500 uchwał niezbędnych Tym radnym, którzy startują w wyborach - Bywało różnie, jak to w życiu. Naj- do prawidłowego funkcjonowania samo- samorządowych życzę zaufania miesz- ważniejsze jednak, że w sprawach bardzo rządu. Zdecydowana większość z nich kańców i reelekcji – podsumował kończą- istotnych dla funkcjonowania Gminy ge- przyjęta została jednogłośnie, co świad- cą się kadencję Wójt Stanisław Połom. neralnie dochodziliśmy do porozumienia. czy o dużym zrozumieniu wśród radnych. Uważam, że były to dobre cztery lata, Tomasz Rogalski

Rada Gminy Starogard Gdański kadencji 2014-2018 wraz z Wójtem Stanisławem Połomem

W numerze:

Energia z odnawialnych Inwestujemy z myślą o naszych Rowerzyści w Będominie źródeł mieszkańcach str. 15 str. 4 str. 7 JAK GŁOSOWAĆ W WYBORACH SAMORZĄDOWYCH

Jeżeli mieszkasz w gminie lub w mieście, które nie jest miastem na prawach powiatu (dotyczy Gminy Starogard Gd.), dostaniesz cztery karty do głosowania: w wyborach do rady gminy lub miasta, do rady powiatu, do sejmiku województwa oraz na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Pamiętaj: · w wyborach radnych w gminach i miastach do 20 000 mieszkańców (dotyczy Gminy Starogard Gd.), które przeprowadzane są w okręgach jednomandatowych, postaw tylko jeden znak „x” w kratce przy nazwisku tylko jednego kandydata; · w wyborach wójta, burmistrza lub prezydenta miasta postaw tylko jeden znak „x” przy nazwisku tylko jednego kandydata.

Pamiętaj, że znak „x” to co najmniej dwie linie, które przecinają się w obrębie kratki.

Biuletyn Informacyjny Gminy Starogrd Gdański przygotowany przez Zespół Prasowy Wójta Gminy Starogard Gdański. Redaktor Naczelny: Tomasz Rogalski, z-ca red. nacz.: Małgorzata Rogalska, Joanna Lempkowska. Korekta: Anna Bielecka. Wydawca: Urząd Gminy w Starogardzie Gdańskim. Kontakt: Wydział Kultury, Sportu i Promocji UG. pok. nr 212, tel. 58 56 250 67 w. 212, fax 58 56 246 41, e-mail: [email protected] Proj. winiety: Tomasz Rogalski. Druk: Zakłady Graficzne w Tczewie, ul. Gazety Tczewskiej 1, tel. 58 531 57 30. Redakcja zastrzega sobie prawo do niepublikowania lub skracania artykułów niezamówionych. 2 Z sesji Z kalendarza wójta Zmiana w statutach sołectw 4 września Podczas ostatniej sesji Rady Gminy Podczas sesji przyjęto uchwały Udział w uroczystości pogrzebo- Starogard Gdański, przyjęto szereg w sprawie ustalenia statutów po- uchwał w sprawie nadania medali „Za szczególnych sołectw Gminy Staro- wej śp. dha Franciszka Piesika. zasługi dla Gminy Starogard Gdański”. gard Gdański. We wszystkich statutach Podjęto również uchwałę dotyczącą dokonano zmiany w paragrafie doty- 6 września gospodarki mieszkaniowej i dokonano czącym wyborów. Posiedzenie Związku Gmin Wie- zmian w statutach gminnych miej- - Wybory Sołtysa i Rady Sołeckiej rzyca w Starogardzie Gd. scowości. przeprowadza się w terminie 6-ciu Rada Gminy nadała 9 medali, za miesięcy od daty wyboru Rady Gmi- 17 września szczególną działalność na rzecz sa- ny - czytamy w zmienionych statutach. Rozmowy z przedstawicielami morządu lokalnego. Wyróżnione osoby Przyjęto również wieloletni program PUK „Starkom” Sp. z o.o. w Sta- zostaną uhonorowane medalami „Za gospodarowania zasobem mieszkanio- zasługi dla Gminy Starogard Gdań- wym Gminy Starogard Gdański w la- rogardzie Gd., dotyczące pla- ski” podczas najbliższej planowanej tach 2018 - 2022. Gminne mieszkania nowanych zmian w gospodarce sesji Rady. obejmują lokale komunalne i socjalne. odpadami na terenie Gminy Sta- Uchwalono udzielenie pomocy finan- Program określa m.in. sposoby i zasady rogard Gd. sowej dla Województwa Pomorskiego. zarządzania mieszkaniami, źródła fi- Posiedzenie Zarządu Oddziału - Radni przychylili się do udzielenia nansowania gospodarki mieszkaniowej, Gminnego ZOSP RP w Staro- pomocy finansowej w formie dota- a także plan remontów i modernizacji. gardzie Gd. cji dla Województwa Pomorskiego, - Zobowiązuje się Gminny Zakład z przeznaczeniem na rozbudowę drogi Usług Komunalnych do prowadzenia 17 września wojewódzkiej nr 222. Chodzi o od- remontów i modernizacji, a także do cinek Gdańsk - Starogard Gdański, corocznego sporządzania planowanych Uroczystości obchodów 79. a dokładniej budowę sieci kanalizacji remontów oraz sprawozdań z ich wy- rocznicy Agresji Wojsk Sowiec- deszczowej w miejscowości Kokoszko- konania - czytamy w uchwale. kich na Polskę przy zbiorowej wy - wyjaśnił Jacek Olszewski, Prze- Joanna Lempkowska mogile ofiar II wojny światowej wodniczący Rady Gminy. na cmentarzu przy ul. 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich w Starogardzie Gd.

18 września Posiedzenie Związku Gmin Wie- rzyca w Starogardzie Gd.

20 września Spotkanie z przedstawicielami Związku Gmin Wierzyca w spra- wie planowanych zmian w go- spodarce odpadami na terenie Gminy Starogard Gdański. Posiedzenie wspólne Komisji Rady Gminy Starogard Gd.

Radni dyskutowali m.in. o gospodarce zasobem mieszkaniowym 23 września Uroczyste oddanie hołdu ofiarom II Wojny Światowej w 79. rocz- nicę mordu na Ziemi Kociewskiej Gospodarka odpadami w Lesie Szpęgawskim - miejscu Pamięci Narodowej. Wręczenie nagród zawodnikom Jest wstępne porozumienie Stowarzyszenia Kultury Fizycz- nej i Sportu KaEmKa Starogard W wyniku długich i trudnych ne- roku utrzymany byłby co 2 tygodniowy Gdański - mieszkańcom Gmi- gocjacji doszło do wstępnego poro- cykl wywozu odpadów resztkowych. ny Starogard Gd. - brązowym zumienia pomiędzy Związkiem Gmin ZG Wierzyca podejmie też uchwałę medalistom Ogólnopolskich Mi- Wierzyca i PUK Starkom dotyczące- podwyższającą kryteria wywozu śmieci, strzostw minisiatkówki chłopców go gospodarki odpadami na terenie tak aby przywrócić warunki odbioru Kinder + Sport, które odbyły się Gminy Starogard Gdański. W jego re- odpadów sprzed ostatnich zmian. w Zabrzu. zultacie w możliwie jak najkrótszym Do momentu zamknięcia tego nume- czasie mają zostać przywrócone po ru Kurendy nie udało się nam ustalić trzy pojemniki na śmieci i do końca więcej szczegółów.

3 Umowa z Marszałkiem Z kalendarza wójta Energia z odnawialnych źródeł 26 września Uroczyste podpisanie umów w Urzędzie Gminy Starogard Ponad 150 rodzin z terenu Gminy Głównym celem projektu jest zwięk- Gd. o dofinansowanie z Re- Starogard Gdański już w przyszłym szenie wykorzystania odnawialnych gionalnego Programu Opera- roku korzystać będzie z energii po- źródeł energii do poziomu 2,47870 cyjnego dla Województwa chodzącej ze źródeł odnawialnych. MW. Osiągnięcie tego celu poprawi Wszystko dzięki środkom pozyskanym efektywność energetyczną regionu Pomorskiego na lata 2014-2020 przez naszą gminę. oraz poprawi bezpieczeństwo ener- na wdrożenie odnawialnych źró- W środę, 26 września w Urzędzie getyczne. Jego realizacja spowodu- deł energii. Gminy Starogard Gdański odbyło się je częściowe uniezależnienie się od uroczyste podpisanie umów o dofi- dostaw energii z konwencjonalnych 27 września nansowanie z Regionalnego Progra- źródeł zewnętrznych. Udział w uroczystości pogrzebo- mu Operacyjnego dla Województwa Innym celem projektu jest zmniej- wej śp. Zbigniewa Bielińskiego.

28 września XXX Zgromadzenie Związku Gmin Wierzyca w Starogar- dzie Gd.

1 października Podpisanie umowy o dofinaso- wanie projektu „Budowa placu zabaw przy świetlicy w Linowcu oraz zakup sprzętu kuchenne- go dla świetlicy w Rokocinie i Sucuminie” w Urzędzie Mar- szałkowskim Województwa Po- morskiego w Gdańsku.

3 października Rozmowy z przedstawicielami Związku Gmin Wierzyca oraz PUK „Starkom” Sp. z o.o. w Sta- rogardzie Gd., dotyczące pla- W Urzędzie Gminy Starogard Gd. podpisano umowy na odnawialne źródła energii nowanych zmian w gospodarce odpadami na terenie Gminy Pomorskiego na lata 2014-2020 na szenie zanieczyszczeń atmosfery w po- Starogard Gd. wdrożenie odnawialnych źródeł ener- staci ograniczenia emisji gazów takich Nadzwyczajne Zgromadzenie gii. W imieniu samorządu wojewódz- jak CO, CO2 czy SO2 w ilości propor- Wspólników Spółki ZUOK „Stary twa podpisywał je Marszałek Ryszard cjonalnej do ilości energii elektrycznej Świlski. W ich wyniku projekty bę- uzyskanej ze źródeł fotowoltaicznych. Las” Sp. z o.o. w Urzędzie Mia- dzie realizować 7 podmiotów z terenu Ponadto dążymy do obniżenia kosztów sta Starogard Gdański. Województwa Pomorskiego. Będą to zakupu energii elektrycznej dla miesz- Gminy: Lipusz, Stary Targ, Gmina kańców. 4 października Kaliska, Kościerzyna, Chojnice, Sta- Dziękujemy wszystkim zaangażo- LIV Sesja VII kadencji Rady rogard Gdański oraz Stowarzyszenie wanym w opracowanie tego trudnego Gminy Starogard Gd. Samorządów Ziemi Człuchowskiej. zadania. Gratulujemy naszym miesz- Gmina Starogard Gdański składa- kańcom, którzy tak licznie zgłosili się 11 października ła projekt wraz z partnerską Gminą do projektu i cierpliwie czekali przez Posiedzenie wspólne Komisji Bobowo. Jego łączna wartość to 5,8 1,5 roku na wyniki konkursu. Pra- Rady Gminy Starogard Gd. mln zł, w tym dofinansowanie wyno- cownikom Urzędu Gminy za wkład si 4,52 mln. Już w przyszłym roku pracy w jego przygotowanie. Gminie 154 rodziny z Gminy Starogard Gd. Bobowo za profesjonalną współpra- 12 października i 72 z Gminy Bobowo będą korzy- cę. Ten projekt jest naszym wielkim Uroczystość wręczenia Naród stać z energii pochodzącej z różnych wspólnym sukcesem, który przełoży Wójta Gminy Starogard Gdański źródeł. Przewidziany został montaż się już w przyszłym roku na znaczące z okazji Dnia Edukacji Narodowej. fotowoltaiki o mocy 2,12 kW, 3,18 zmniejszenie emisji zanieczyszczeń kW, i 5,04 kW. Ponadto montowane w naszej gminie. 18 października będą kolektory słoneczne 200l, 300l LV Sesja VII kadencji Rady i 400l oraz pompy ciepła do grzania Magdalena Forc-Cherek Gminy Starogard Gd. wody i piece na pelet. Naczelnik Wydziału Rozwoju Gminy

4 Piękna wieś 2018 To nie ko- niec wyróżnień, które dotyczyły Nasi z nagrodami naszej gminy. Trzecie miejsce w kategorii „Naj- W Urzędzie Marszałkowskim piękniejsza wieś w Gdańsku podsumowano tegorocz- 2018” otrzyma- ną edycję konkursu „Piękna wieś”. ły Koteże. Z ogromną satysfakcją możemy na- - Ta nagroda pisać, że była to „nasza” uroczystość. to zasługa wie- Pierwsza nagroda w kategorii „Zagroda lu osób, które rolnicza” na szczeblu wojewódzkim pracowały na przyznana została Państwu Mirosławie to, aby nasza i Zenonowi Tiałowskim z Dąbrówki. miejscowość Serdecznie gratulujemy. nabrała blasku. - Jesteśmy niesamowicie zaskoczeni Serdecznie im Państwo Mirosława i Zenon Tiałowscy podczas uroczystości w Urzędzie Marszałkowskim i szczęśliwi tak wielkim wyróżnieniem. za to dziękuję. Po tylu latach ciężkiej pracy, ktoś do- Muszę przyznać, strzegł i docenił nasz wysiłek. Wizyta że w ciągu ostatnich kilku lat Koteże doskonałą motywacją do dalszej pra- w Urzędzie Marszałkowskim zrobiła bardzo się zmieniły. Zarówno obejścia cy – stwierdził sołtys Zenon Michna. na nas ogromne wrażenie. – mówili prywatne, jak i skwery wypiękniały. Tomasz Rogalski tuż po otrzymaniu nagrody wyraźnie Mam nadzieję, że ta nagroda będzie wzruszeni Państwo Tiałowscy.

To był czas przemian i wyzwań

Ze Stanisławem Połomem, kończącym pracę na stanowisku wójta Gminy Dopiero od reformy, która weszła Starogard Gdański rozmawiał Tomasz Rogalski. w życie 1 stycznia 1973 r. nowe gminy zostały określone jako organy „władzy” rozpocząłem od 1 lutego 1968 r. – po oraz „podstawowe organy samorządu te- uprzednim powołaniu przez Prezydium rytorialnego”. GRN oraz zatwierdzeniu przez Jak na przestrzeni wielu lat , które Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. Pan przepracował w Urzędzie Gminy W roku 1971 po rezygnacji z funkcji Jana Starogard Gdański zmienił się spo- Gwizdały, zostałem wybrany na stanowi- sób funkcjonowania samorządu? sko przewodniczącego GRN (mając 25 W funkcjonowaniu gmin, w tym tak- lat), następnie po połączeniu z dniem że wykonywaniu przez nie funkcji sa- 1 stycznia 1972 r. gromad Kokoszkowy morządowych, należy wyróżnić dwa i Rokocin – ponownie objąłem funkcję se- okresy. Pierwszy od roku 1973 – czyli kretarza gromadzkiego. W latach 1973- od momentu powstania gmin – do roku 1997 byłem sekretarzem Gminy, a od 1990, drugi – po roku 1990 do dnia dzi- 1997 do chwili obecnej wójtem. W latach siejszego. 1972-77 studiowałem na Wydziale Prawa Od 1973 r. gminom przekazano i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego do realizacji ogromny katalog zadań uzyskując tytuł magistra. i uprawnień – o podstawowym znacze- I tak to się zaczęło. Z pewnością nie niu nie tylko dla społeczności lokalnej, bez znaczenia był fakt, że mój ojciec ale także w skali makro. Katalog tych Jakie były Pana początki pracy Franciszek Połom przez 46 lat pełnił zadań został znacznie zwiększony po w administracji samorządowej? funkcję sołtysa wsi Stary Las (od roku likwidacji ówczesnych powiatów i wpro- W życiu człowieka często ważną rolę 1954 do 2000 –aż do śmierci), był także wadzeniu dwustopniowego podziału ad- odgrywają przypadki. Po maturze w LO w latach 70-tych radnym powiatowym ministracyjnego państwa (nowych 49 im. M. Skłodowskiej-Curie w Starogar- oraz radnym gromadzkim do roku 1973. województw) . Większość decyzji admi- dzie Gdańskim oraz 2-letniej czynnej Oczywiście ówczesne rady gromadzkie, nistracyjnych dotyczących mieszkańców służbie wojskowej rozpocząłem po- czy też wyższych szczebli, nie były orga- została przekazana gminom. Wymienić szukiwanie pracy. W listopadzie 1967 r. nami samorządowymi w obecnym tego tu należy m.in. decyzje dot. rozwoju zatrudniłem się na czas określony, na 3 słowa znaczeniu. Wykonywały jednak budownictwa, komunikacji (w tym prawa miesiące w Wydziale Finansowym Powia- szereg działań na rzecz społeczności jazdy), zameldowania, dowody osobi- towej Rady Narodowej w Starogardzie jak np. utrzymanie dróg gruntowych, ste, gospodarka ziemią i wiele, wiele Gdańskim na stanowisku inspektora drobne remonty szkół, świetlic, nadzo- innych. Gminy stały się gospodarzem szczególnego nadzoru podatkowego – rowały urządzenia melioracyjne, dbały „własnego budżetu”. Określono źródła miejsce wykonywania pracy – Cukrownia o bezpieczeństwo przeciwpożarowe. Rady finansowe, które zakwalifikowano jako Pelplin. gromadzkie nie były samodzielne finan- dochody własne gminy jak np. podatek W styczniu 1968 r. otrzymałem pro- sowo, budżet był nadawany z „góry”, rolny, podatek od nieruchomości itp. pozycje pracy na stanowisku sekretarza nawet księgowość była prowadzona przez Oczywiście potrzeby finansowe gmin gromadzkiego w Gromadzkiej Radzie Na- bank (NBP). Jedynie środki z funduszu przy szeroko rozbudowanym katalogu rodowej Rokocin, z siedzibą w Starogar- gromadzkiego były w wyłącznej dyspo- zadań własnych, znacznie przekraczały dzie Gdańskim. Prace na tym stanowisku zycji ówczesnej GRN. dokończenie na str. 6 u 5 dokończenie ze str. 5 od reformy ustrojowej w roku 1990 do chwili obecnej. Początki tego okresu były To był czas przemian i wyzwań trudne. Niestabilna sytuacja gospodarcza kraju i hiperinflacja stwarzały znaczne u dochody budżetu gminy. Tak jest zresztą licznych nowych osiedlach, położonych trudności, także w samorządach. Dopie- do chwili obecnej. głównie wokół miasta Starogard Gdański. ro realizacja planu Balcerowicza w tym Był to czas, w którym państwo bar- W gminie funkcjonuje ponad 1000 także denominacja w 1995 r. polskiego dzo stawiało na rolnictwo. Wieloletnie rożnego rodzaju podmiotów gospodar- pieniądza ustabilizowała także finanse niedobory na rynkach żywnościowych czych. Są wśród nich zakłady duże za- samorządów i umożliwiła bezpieczne – głównie w produkcji mięsa i jego prze- trudniające kilkaset pracowników, firmy działania inwestycyjne gmin. Pierwszo- tworów, a także produktów zbożowych średnie i małe. W gminie mamy także planową potrzebą było wodociągowanie. – spowodowały że gminy bardzo mocno sporo terenów inwestycyjnych, oczeku- Jeszcze w latach dziewięćdziesiątych zostały włączone w procesy unowocze- jących na inwestorów. ponad połowa miejscowości nie miała śnienia rolnictwa. W gminach rolniczych Bardzo istotny wpływ na rozwój gmi- instalacji wodociągowych. Obecnie wodę zatrudniano licznych doradców i specja- ny ma sprawne funkcjonowanie admi- komunalną mają wszystkie miejscowości listów rolnych. W szczytowym okresie, nistracji samorządowej. Po reformie w gminie. Ogólna długość sieci przesyło- w większej gminie sprawami rolnictwa w roku 1973 gminy zaczęły zatrudniać wej wynosi prawie 240 km. W związku zajmowało się kilkunastu pracowników wysokokwalifikowaną kadrę pracowni- z rozproszonym budownictwem długość zatrudnionych na stanowiskach agrono- czą. Na początku tego procesu byli to sieci stale rośnie. mów, zootechników, agromeliorantów, głównie pracownicy służb rolnych, potem Kontynuowaliśmy kanalizację gminy. leśników, instruktorów budowlanych „budowlańcy”, geodeci, specjaliści od Obecnie 13 miejscowości posiada ka- itp. Zajmowaliśmy się także rozdziałem planowania przestrzennego, ekonomi- nalizację, aktualnie trwają inwestycje deficytowego sprzętu rolniczego, środ- ści, prawnicy, służby opieki społecznej kanalizacyjne w Suminie, Rokocinie, ków produkcji, przydziałami materiałów itd. Od roku 1987 rozpoczęliśmy proces a także rozbudowa oczyszczalni ście- budowlanych , węgla, paliw, sprzętu go- informatyzacji urzędu. W chwili obec- ków w Jabłowie. Długość sieci kanaliza- spodarstwa domowego itp. Był to także nej prawie wszystkie czynności zostały cyjnej wynosi 90,34 km. Utrzymaniem czas, że utworzono fundusz do dyspozycji skomputeryzowane, a ukoronowaniem tej infrastruktury zajmuje się Gminny sołectw. Obowiązująca wówczas ustawa tych działań było wprowadzenie elek- Zakład Usług Komunalnych w Jabłowie. o podatku rolnym stanowiła, że 40 % tronicznego systemu obiegu dokumen- GZUK-owi przekazano także utrzymanie dochodów z podatku rolnego przekazuje tów, umożliwiającego zainteresowanym placów zabaw oraz utwardzonych dróg się na tzw. Fundusz gminny. Z tej puli osobom śledzenie przebiegu załatwienia gminnych (39,050 km). 60 % trafiało do sołectw, które posiadały ich sprawy. W roku 1996 powierzono nam obowią- własne rachunki bankowe i samodzielnie Od wielu lat kandydaci na pracow- zek prowadzenia szkół podstawowych. podejmowały decyzje o przeznaczeniu ników urzędu gminy wyłaniani są wy- W pierwszym okresie rozwiązano szkoły pieniędzy. łącznie w trybie otwartego postępowania bardzo małe, nie spełniające podsta- Po przemianach ustrojowych w roku konkursowego. Wymagane kwalifikacje wowych wymogów. Pozostało w gminie 1990 gminy stały się samorządowe, to wykształcenie wyższe o specjalności 8 szkół podstawowych, z których 4 odpowiadały za realizację zadań wła- potrzebnej na tym stanowisku pracy, w trakcie pierwszej w XXI wieku reformy snych, a wykonywanie niektórych zadań a także doświadczenie zawodowe. oświaty (tzw. reforma min. Książka) zo- z zakresu administracji państwowej Co jest najważniejsze w pracy stały zamienione w zespoły – tj. szkoła odbywa się na zasadach zleconych (po- wójta, jakie cechy powinien posia- podstawowa + gimnazjum. W okresie wierzonych). dać? funkcjonowania tego systemu gmina Jakie czynniki według Pana są Praca na stawisku wójta z całą pewno- przy 3 zespołach tj. Jabłowo, Kokoszkowy najważniejsze, aby gmina mogła ścią do łatwych i przyjemnych zajęć nie i Rywałd wybudowała pełnowymiaro- się dobrze rozwijać? należy. Zakres działania i odpowiedzial- we sale gimnastyczne wraz zapleczem. Takich uwarunkowań jest dużo. Jest ności gminy obejmuje prawie wszystkie Pozostałe obiekty szkolne zostały grun- to niewątpliwie bonus położenia geo- sprawy związane z funkcjonowaniem townie wyremontowane. Przeprowa- graficznego gminy, dostępność komu- miejscowego społeczeństwa, od tych dzono termomodernizację wszystkich nikacyjna, uwarunkowania historyczne, najdrobniejszych do najbardziej istot- obiektów oświatowych. miejscowe tradycje. Myślę, że jednym nych. Zatem kierujący pracą instytu- Sztandarowa inwestycja w kulturze z ważniejszych czynników są pomysły cji gminnych powinien posiadać dużą to rekonstrukcja średniowiecznego Gro- mieszkańców, a także, a może przede wiedzę, doświadczenie, umiejętności dziska . Oddana do użytku w roku wszystkim samorządów lokalnych na organizacyjne, w tym kierowania zespo- 2012 Samorządowa Instytucja Kultury urządzenie swojej małej ojczyzny. łami pracowniczymi, łatwość w nawiązy- Grodzisko Owidz w krótkim czasie sta- W latach 90-tych prawie wszystkie waniu kontaktów, a także umiejętność ła się atrakcyjnym miejscem spotkań polskie gminy opracowały i przyjęły swo- i odwagę podejmowania decyzji – tak- mieszkańców gminy, miasta, dzieci je strategie rozwoju. Strategie te były że tych trudnych, nie zawsze zgodnych i młodzieży, celem licznych wycieczek. opracowane z szerokim udziałem miesz- z żądaniami wnioskodawców. Potrzebna Tu odbywają się lekcje historii, turnieje kańców, pod kierownictwem wyspecja- jest także doskonała znajomość terenu rycerskie, liczne imprezy regionalne, lizowanych firm i instytucji. Większość gminy, współpraca z jak najszerszym okolicznościowe wystawy, sympozja, gmin, w tym i nasza okresowo dokonuje kręgiem podmiotów, osób i organizacji wydarzenia kulturalne. W Grodzisku oceny aktualności założeń tego doku- zainteresowanych wspólnymi działania- Owidz utworzono także jedyne w Polsce mentu, a także uzupełnia o nowe cele mi w rozwiązywaniu środowiskowych i Europie Muzeum Mitologii Słowiańskiej. i kierunki działań. Myślę że ten dokument i gminnych problemów. Grodzisko Owidz uznane zostało za naj- nie powinien zbyt długo spoczywać na W moim przypadku awans na stano- lepszą przestrzeń publiczną w wojewódz- archiwalnej półce. wisko wójta był poprzedzony 29 –letnim twie Pomorskim. Gmina Starogard Gdański wyko- okresem pracy na stanowisku sekreta- W gminie funkcjonuje także gmin- rzystuje swoje podmiejskie położenie. rza gminy tj. osoby, która na co dzień na instytucja kultury pod nazwą Zespół Stworzyliśmy warunki do intensywnego zastępowała urzędujących naczelników Świetlic Wiejskich. Zespół nadzoruje, osiedlania nowych mieszkańców. W okre- i wójtów. finansuje i kieruje pracą 19 świetlic sie ok. 25 lat ilość naszych mieszkań- Proszę wymienić największe suk- wiejskich. W świetlicach organizowane ców powiększyła się o ok. 6500 osób, tj. cesy gminy pod Pana kierownictwem. są liczne imprezy, zajęcia, szkolenia, o 65 %. Nowi ludzie zamieszkali w wy- Jestem przekonany, że nasza gmi- spotkania, konkursy itp. budowanych przez siebie budynkach na na dobrze wykorzystała czas miniony 6 u Niewątpliwym osiągnięciem naszej sołtysów, działaczy społecznych, miesz- na rzecz środowisk, w których Państwo gminy jest organizacja i funkcjonowa- kańców gminy, w szczególności rolników. mieszkacie. Bez tej pomocy samorząd nia naszych straży pożarnych. Siedem Z pewną nostalgią wspominam czasy gminy nie byłby w stanie wykonać wielu jednostek OSP, dobrze wyposażonych kiedy to poziom dyskusji publicznej na zadań. Zdaję sobie sprawę, że potrzeby w nowoczesny sprzęt gaśniczy i ratow- zebraniach i spotkaniach, szczególnie inwestycyjne na obszarach wiejskich niczy, obsługiwany przez bardzo dobrze w latach siedemdziesiątych, mógłby być znacznie przekraczają możliwości fi- wyszkolonych druhów stanowi o naszej wzorcem dla czasów obecnych. nansowe gminy. Szczególnie dotyczy sile w zapewnieniu mieszkańcom poczu- Starałem się też znajdować czas dla to budowy dróg, w tym osiedlowych. cia bezpieczeństwa. To oczywiście tylko siebie. Moje pasje z młodości to technika, Być może zapowiedziane znaczne zwięk- nieliczne przykłady naszych sukcesów. modelarstwo, elektronika, fotografia, szenie środków finansowych na ten cel W jaki sposób podsumowałby Pan wędkarstwo, podróże. Żywię nadzieję, skróci okres oczekiwania na inwestycje. te ponad 50 lat kariery zawodowej? że przechodząc w stan spoczynku część Moim współpracownikom składam Myślę, że nie straciłem danego mi z nich będę mógł nadal realizować. serdeczne podziękowania za wieloletnią czasu. Starałem się zawsze sumiennie Czy chciałby Pan przekazać coś dobrą i zaangażowaną pracę. Tworzyliście i rzetelnie pracować. Byłem z mieszkań- jeszcze mieszkańcom, bądź współ- Państwo wspaniały i odpowiedzialny ze- cami na dobre i złe. W okresie ponad pracownikom? spół. Życzę dalszej owocnej i spokojnej 51 letniej pracy w gminnej administracji Drodzy mieszkańcy Gminy Staro- pracy pod kompetentnym i mądrym kie- miałem okazję poznać i bardzo często za- gard Gdański! rownictwem. przyjaźnić się z kilkoma setkami radnych, Chciałbym wszystkim Państwu ser- Dziękuję za rozmowę. decznie podziękować za wieloletnia pracę

Gmina Starogard Gdański Inwestujemy z myślą o naszych mieszkańcach

Gmina Starogard Gdański od lat konsekwentnie stawia na zrównoważony rozwój ukierun- kowany na poprawę jakości życia na wsi. Oparty jest on na trzech filarach: inwestycje infra- strukturalne, rozwój społeczny i bezpieczeństwo. Połączenie tych trzech obszarów aktywności samorządu pozwala zapewniać mieszkańcom optymalne warunki bytowe. Poniżej prezentujemy najważniejsze dokonania kończącej sie kadencji. prawie prawie

70 mln zł 21 mln zł wydała pozyskała na inwestycje na inwestycje ze źródeł zewnętrznych w minionej kadencji Gmina Starogard Gdański

- Najistotniejsze i przynoszące najbar- w każdym z budżetów wygospodarować z funduszy krajowych, jak i europejskich. dziej wymierne oraz widoczne efekty są maksymalnie duże środki na rozbudowę Taki montaż finansowy gwarantował zdy- inwestycje w drogi, kanalizacje sanitarne infrastruktury. Bardzo skutecznie też apli- namizowanie rozwoju. W zdecydowanej czy termomodernizacje. Staraliśmy się kowaliśmy po środki zewnętrzne zarówno większości przypadków otrzymywaliśmy dofinansowanie zewnętrzne wynoszące znacznie powyżej 50 procent wartości zadania - powiedział Stanisław Połom, Wójt Gminy Starogard Gdański. W latach 2014-2018 Gmina Starogard Gd. inwestowała przede wszystkim w roz- budowę sieci wodociągowych i kanali- zacyjnych oraz usprawnienie systemów zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków wraz z modernizacją oczyszczal- ni ścieków, czyli zadania proekologicz- ne. Powstało 16 km wodociągów oraz zmodernizowano ujęcia wody w Kręgu i Suminie, a także przebudowano stację uzdatniania wody w Klonówce. Dużym osiągnięciem samorządu lokalnego jest budowa 27 km sieci kanalizacji sanitar- nych, na które pozyskano z zewnątrz ponad 25 mln zł, a także rozbudowa oczyszczalni ścieków w Jabłowie. Istot- Zajęcia w zmodernizowanym przedszkolu w Kokoszkowach dokończenie na str. 8 u 7 dokończenie ze str. 7 u Inwestujemy z myślą o naszych mieszkańcach u nym elementem prorozwojowym, który posażona w parkingi, miejsca widoko- Gmina dba o najmłodszych miesz- stał się w ostatnim czasie priorytetem, we i rekreacyjne. W najbliższym czasie kańców, którzy mają stanowić o jej sile jest poprawa jakości nawierzchni dróg umieszczone zostaną tam też tablice in- w przyszłości. Sprawnie wdrożono zmia- lokalnych. Zmodernizowano istotną formacyjno-edukacyjne o najciekawszych nę ustroju oświatowego i utworzono 8 z punktu widzenia kierowców drogę łą- obiektach przyrodniczych występujących klasowe szkoły podstawowe. Wszystkie czącą Owidz z Janowem, o długości 2 w obszarze NATURA 2000 – Dolina rzeki budynki są po remontach. Doposażono km. Wybudowano tam też kanalizację Wierzycy. Całkowita wartość projektu też placówki w nowoczesny sprzęt edu- deszczową, rondo, chodniki, ścieżkę wynosiła 2 mln zł, w tym dofinansowanie kacyjny, co gwarantuje naszym uczniom rowerową i oświetlenie. Wartość projektu 1,3 mln zł w ramach RPO dla Wojewódz- dobre warunki nauczania. wyniosła 2,9 mln zł z czego 1,5 mln zł twa Pomorskiego. W ostatnim czasie, dzięki projektowi uzyskano w ramach Programu rozwoju Pomorskie szlaki kajakowe to kolejne zewnętrznemu realizowanemu w ramach gminnej i powiatowej infrastruktury dro- zadanie podnoszące walory turystyczne MOF Starogard Gdański, zostało utwo- gowej na lata 2016-2019. gminy. Jest to projekt obejmujący całe rzonych 7 oddziałów i punktów przed- Wdrożony w ubiegłym roku program województwo pomorskie i pilotowany jest szkolnych dla 117 dzieci i poprawiono utwardzania płytami yomb gminnych przez Urząd Marszałkowski. Gmina Sta- jakość edukacji dla 178 dzieci. dróg gruntowych już przynosi wymier- rogard Gdański przystąpiła do projektu, Wszystkie nowoutworzone placówki ne efekty, w postaci ponad 4 km wyre- którego intencją jest zaprojektowanie zostały wyposażone w meble, wykła- montowanych ciągów komunikacyjnych. trasy kajakowej na Wierzycy z przysta- dzinę, stoliki i krzesełka, a także nowo- W trosce o środowisko naturalne oraz ze niami, polami biwakowymi, przenoskami czesne sprzęty multimedialne, takie jak względów oszczędnościowych na terenie i miejscami rekreacji oraz wypoczynku. interaktywne tablice dotykowe, urządze- całej gminy dokonano wymiany 1101 Wartość przedsięwzięcia to 2,7 mln zł, nia wielofunkcyjne, sprzęt audiowizualny opraw oświetlenia ulicznego z sodowych w tym dofinansowanie w wysokości 2,3 oraz liczne edukacyjne programy multi- na ledowe. Całkowita wartość zadania to mln zł w ramach Regionalnego Programu medialne, zabawki, pomoce dydaktyczne 1,4 mln zł. Dofinansowanie w wysokości Operacyjnego dla Województwa Pomor- i gry edukacyjne. 1,1 mln zł otrzymano z Regionalnego Pro- skiego. Rozbudowano przedszkole w Kokosz- kowach o dodatkowe pomieszczenia, co pozwoliło powołać nowy oddział. Nowe przedszkole jest jasne, przestronne i przyjazne dzieciom. We wszystkich ośrodkach wychowania przedszkolnego objętych projektem od ubiegłego roku szkolnego prowadzone są dodatkowe zajęcia specjalistyczne, między innymi z logopedii, języka angielskiego, zajęcia korekcyjne, warsztaty psychologiczne, a także zajęcia kreatywne technicz- no-matematyczne, na których dzieci poprzez zabawę i zespołowe działanie tworzą konstrukcje przestrzenne, a tym samym rozbudzają kreatywność i zdol- ności techniczne. Łączna wartość całego przedsięwzię- cia. wynosi aż 3,5 mln zł, a dofinanso- wanie w ramach Regionalnego Programu Droga łącząca Janowo z Owidzem została kompleksowo przebudowana Operacyjnego dla Województwa Pomor- skiego wynosi 3 mln zł, co stanowi 85% gramu Operacyjnego dla Województwa - Równie ważne jak inwestycje jest tej kwoty. Pomorskiego. Przeprowadzono termo- dbanie o rozwój mieszkańców. Stwarza- „Postaw na własny rozwój - wzmocnie- modernizację kilku budynków użyteczno- nie im możliwości odkrywania nowych nie kompetencji kluczowych niezbędnych ści publicznej, m.in.: świetlicy wiejskiej pasji, zainteresowań oraz zagospoda- na rynku pracy” to zadanie, które oka- w Siwiałce i Publicznego Przedszkola rowania czasu wolnego. I nie chodzi tu zało się ogromnym sukcesem. W pro- w Kokoszkowach. Obecnie wszystkie tego tylko o naszych najmłodszych, ale tak- jekcie wzięło udział 765 uczniów szkół typu budynki będące w zasobach Gminy że dorosłych i seniorów. Poprzez nasze wiejskich z terenu Gminy Starogard Gd. są po procesach termomodernizacyjnych. instytucje zapewniamy im szkolenia, oraz Gminy Bobowo, a także prawie 100 Warto wspomnieć również o komplek- rozrywkę czy kursy zdobywania najróż- nauczycieli szkół podstawowych i gim- sowym odwodnieniu wsi Kokoszkowy niejszych umiejętności. Wspieramy Koła nazjalnych. Nauczyciele oraz dyrekto- wraz z budową zbiornika retencyjnego. Gospodyń Wiejskich, grupy nieformalne rzy odbyli szkolenie przygotowujące do Samorząd gminny zabiega także oraz najbardziej uzdolnionych – dodał roli edukatorów, rozwijających wśród o zwiększenie atrakcyjności swoich te- Stanisław Połom. uczniów kreatywność, przedsiębiorczość renów dla turystów. Na trasie po by- Oferta, którą kierują do mieszkańców oraz umiejętność pracy zespołowej, łym torowisku od Kręskiego Młyna do Grodzisko Owidz oraz Zespół Świetlic wdrażając międzynarodowy program Żabna wybudowano trakt rowerowo- Wiejskich jest bardzo bogata. Znajdą edukacyjny Aflatoun. W ramach projektu -pieszy o długości 2 km z nawierzchnią tam coś dla siebie zarówno osoby z duszą uczniowie wszystkich szkół przez blisko u asfaltową. Ścieżka jest oświetlona i wy- artysty, jak i z żyłką sportowca. dwa lata uczestniczyli w programie po- 8 u zalekcyjnych zajęć interdyscyplinarnych prowadzonych w niewielkich grupach metodą warsztatową. Głównym celem zajęć w tzw. „klubach” była realizacja autorskich projektów uczniowskich. To oczywiście tylko najważniejsze przykłady inwestowania Gminy Staro- gard Gd. w rozwój swoich mieszkańców. Kluczowym warunkiem dobrego funk- cjonowania każdej społeczności jest po- czucie bezpieczeństwa. - Nasz samorząd od kilku lat konse- kwentnie inwestuje w Ochotnicze Straże Pożarne. Mamy siedem jednostek, które posiadają nowoczesny sprzęt zarówno pożarniczy, jak i do ratownictwa drogo- wego. Każdego roku doposażamy straża- ków w motopompy, zestawy hydrauliczne i inny niezbędny sprzęt – wyjaśnił S. Połom. Nawet najlepsze urządzenia bez odpo- wiednio przygotowanych ludzi są bezu- żyteczne. Gmina finansuje szkolenia dla Ochotnicze Straże Pożarne Gminy Starogard są bardzo dobrze przygotowane do akcji ratunkowych swoich druhów, tak aby byli profesjonal- nie przygotowani do niesienia pomocy wszystkim, którzy jej potrzebują. Bardzo W minionych 4 latach zakupiono cztery sposób zrównoważony. Skutecznie pozy- wysokie oceny, jakie nasze jednostki wozy bojowe, jeden ciężki i 3 średnie. skujemy środki zewnętrzne, co pozwala Jednostka z Klonówki otrzymała nowo- przyspieszyć wiele działań. Plasujemy otrzymują za działania bojowe są naj- czesną remizę, a w Siwiałce postawiono się w czołówkach rankingów pokazują- lepszym dowodem ich bardzo wysokich dwa boksy garażowe. cych dynamikę inwestycyjną w oparciu umiejętności. Komendant Powiatowy - To były pracowite cztery lata, któ- o programy unijne. Przed nami wiele PSP w Starogardzie Gd. niejednokrotnie re bardzo dobrze wykorzystaliśmy. nowych wyzwań, do których samorząd podczas spotkań podkreślał ogromny Serdecznie dziękuję wszystkim moim jest bardzo dobrze przygotowany i wie profesjonalizm i poświęcenie druhów pracownikom za zaangażowanie, za pro- jak im podołać. Kolejne lata powinny z gminnych jednostek. fesjonalne wykonywanie zadań i współ- być czasem kontynuacji – podsumował pracę. Rozwijamy się dynamicznie i w S. Połom. Tomasz Rogalski

9 Jaka była najważniejsza decyzja Dochodziliśmy do wspólnych decyzji podjęta przez tę Radę? Tutaj wskażę bez wahania sprawę Z Jackiem Olszewskim, Przewodniczącym Rady Gminy wdrażania reformy oświaty na terenie gminy. Bardzo się w tę sprawę anga- Starogard Gdański, kończącej się kadencji rozmawia żowałem. Uczestniczyłem w licznych Joanna Lempkowska. rozmowach w tych miejscowościach, które czuły, że ich szkoła może nie mi, tam gdzie mogłem pomagałem. przetrwać. Mówię tutaj o Brzeźnie Przewodniczący to również funkcja Wielkim, Dąbrówce, Rokocinie i Trzciń- reprezentacyjna. Podczas tej kaden- sku. Wielokrotnie dyskutowaliśmy cji uczestniczyłem w kilkudziesięciu z radnymi i mieszkańcami. Telefon uroczystościach organizowanych przez był wtedy gorący. W końcu, po rozmo- różne środowiska. Były to wszystkie wach z Kuratorem Oświaty w Gdańsku rocznice państwowe, zebrania spra- (w których osobiście uczestniczyłem) wozdawcze OSP, zawody OSP, dożynki, Rada podjęła decyzję, że Gmina Sta- spotkania opłatkowe, imprezy organi- rogard utrzymuje to, co do tej pory zowane przez szkoły i wiele innych. posiadała. Wiele samorządów w Polsce Czasami musiałem wybierać- miało w tym czasie protesty miesz- uczestniczyć w spotkaniu u siebie, czy kańców, zamykanie szkół, itp. U nas przyjąć inne zaproszenie. Bywały dni, zrobiliśmy to bardzo dobrze. że trzeba było być w dwóch, a nawet trzech miejscach. Jak ocenia Pan współpracę z radnymi? Czy trudno kieruje się praca- Jest Pan radnym z wieloletnim mi rady? Minęła kadencja, więc ocena też doświadczeniem, jednak przewo- musi być za całość. I za tę całość chcę dzi Radzie pierwszy raz. Czym Praca Przewodniczącego jest stre- wystawić tej współpracy ocenę bardzo różni się praca radnego od prze- sująca. To zawsze Przewodniczący dobrą. Bywały lepsze i gorsze okresy, wodniczącego? Rady jest adresatem skarg na dzia- ale chcę podkreślić z całą mocą, że łania Rady, a często i gminy. Trud- zawsze wtedy, kiedy podejmowaliśmy Mogę powiedzieć, że wszystkim. no prowadzi się obrady pod presją kluczowe decyzje, to było to zgodne Nie miałem świadomości, jak dużego mieszkańców, którzy coraz chętniej stanowisko. W Radzie nie było partyj- zaangażowania to wymaga. uczestniczą w posiedzeniach Komisji niactwa, którego wyjątkowo nie lubię. Radny wykonuje pracę na swoim czy Sesjach. Czasami podejmować Tam każdy uczestnik dyskusji broni odcinku. Tam ma kontakt z wyborcą, musiałem decyzje, które tylko z pozoru stanowiska partii, a zapomina o tym, swoim sołtysem. Wspólnie uzgadnia- wyglądały na proste. Do tego dzienni- do czego został powołany. Przepro- ją strategię, potrzeby własnego śro- karze, którzy nagrywają, robią zdjęcia wadziliśmy wspólnie wiele trudnych dowiska. Dlatego współpraca sołtysa i we wszystkim szukają sensacji. Moje budżetów, na tyle dobrze, że sytuacja z radnym jest taką ważną sprawą. zadania wykonywałem najlepiej jak się Gminy na tle wielu samorządów jest Ja wykonując funkcję przewodni- dało. Sesje były prowadzone sprawnie naprawdę dobra. Duża w tym zasługa czącego często byłem angażowany i nie było na nich totalnej wojny, co Wójta, urzędników i nas, radnych. w sprawy innych okręgów. Trzeba tam niestety w niektórych samorządach Wszystkim za całość dziękuję! było pojechać, czasami uczestniczyć jest normą. w burzliwych zebraniach wiejskich. Dziękuję za rozmowę. Radni dzwonili ze swoimi problema-

Otrzymaliśmy tytuł „Przyjazna Gmina 2018”

Gmina Starogard Gdański decy- zją kapituły powołanej przez Forum Biznesu otrzymała zaszczytny tytuł „Przyjazna Gmina 2018” w kategorii Gmina wiejska. Cieszymy się ogrom- nie, że to co robimy na co dzień dla naszych mieszkańców zostało zauwa- żone i docenione.

10 OBWIESZCZENIE OWójta B W Gminy I E Starogard S Z C GdańskiZ E N I E Wójtaz dnia Gminy 20 września Starogard 2018 roku Gdański w sprawie obwodów głosowania w wyborachz dniado rad gmin, 20 rad września powiatów i sejmików 2018 województw roku oraz w wyborach wójtów, burmistrzów w sprawie obwodów głosowania wi prezydentówwyborach do miast rad zarządzonychgmin, rad powiatów na dzień i 21sejmików października województw 2018 r. oraz w wyborach wójtów, burmi- strzów i prezydentów miast zarządzonych na dzień 21 października 2018 r. Na Napodstawie podstawie art. 16 art. § 1 16ustawy § 1 zustawy dnia 5 stycznia z dnia 20115 stycznia r. – Kodeks 2011 wyborczy r. – Kodeks (Dz. U. wyborczy z 2018 r. poz.(Dz. 754, U. 1000z 2018 i 1349) r. poz. Wójt 754, Gminy 1000 Starogard i 1349) Gdański Wójt podaje Gminy do wiadomościStarogard wyborców Gdański informację podaje odo numerach wiadomości oraz granicach wyborców obwodów informację głosowania, o numerach wyznaczonych oraz siedzibach granicach obwodowych obwodów komisji głosowania, wyborczych wyznaczonych oraz możliwości siedzibach obwodowych komisji wyborczych oraz możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz w wyborach wójtów, burmistrzów głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz w wy- i prezydentów miast zarządzonych na dzień 21 października 2018 r.: borach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zarządzonych na dzień 21 października 2018 r.:

Nr Granice obwodu Siedziba obwodowej komisji wyborczej obwodu

Publiczna Szkoła Podstawowa w Dąbrówce, Dąbrówka ul. Hermanowska 4 1. Sołectwo: DĄBRÓWKA Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych

Publiczna Szkoła Podstawowa w Jabłowie, Jabłowo ul. Szkolna 5 2. Sołectwo: JABŁOWO Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych

3. Sołectwa: OWIDZ, JANOWO, Świetlica Wiejska w Owidzu, Owidz ul. Szkolna 13 4. Sołectwo: Świetlica Wiejska w Kolinczu, Kolincz ul. Główna 52

5. Sołectwo: Świetlica Wiejska w Lipinkach Szlacheckich, Lipinki Szlacheckie ul. Jana Pawła II 40

Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej w Klonówce, Klonówka ul. Ceynowy 3A 6. Sołectwo: KLONÓWKA Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych

Publiczna Szkoła Podstawowa w Rywałdzie, Rywałd, ul. Szkolna 4 7. Sołectwa: RYWAŁD, BRZEŹNO WIELKIE Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych

8. Sołectwo: ZDUNY Świetlica Wiejska w Zdunach, Zduny 26

9. Sołectwo: SZPĘGAWSK Świetlica Wiejska w Szpęgawsku, Szpęgawsk ul. Kasztanowa 15 Sołectwa: TRZCIŃSK, SIWIAŁKA, 10. Publiczna Szkoła Podstawowa w Trzcińsku, Trzcińsk 14 CIECHOLEWY, JANIN Publiczna Szkoła Podstawowa w Kokoszkowach, Kokoszkowy ul. Szkolna 24

11. Sołectwo: KOKOSZKOWY Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych

12. Sołectwo: LINOWIEC Świetlica Wiejska w Linowcu, Linowiec 21

13. Sołectwa: KRĄG, OKOLE, ŻABNO Świetlica Wiejska w Kręgu, Krąg 44 Świetlica Wiejska w Nowej Wsi Rzecznej, Nowa Wieś Rzeczna ul. Rzeczna 18

14. Sołectwo: NOWA WIEŚ RZECZNA Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych Publiczna Szkoła Podstawowa w Rokocinie, Rokocin ul. Parkowa 2

15. Sołectwa: ROKOCIN, STARY LAS Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych Świetlica Wiejska w Sucuminie, 29

16. Sołectwo: SUCUMIN Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych

Publiczna Szkoła Podstawowa w Suminie, Sumin 38 17. Sołectwo: SUMIN Lokal dostosowany dla wyborców niepełnosprawnych

18. Sołectwo: KOTEŻE Świetlica Wiejska w Koteżach, Koteże ul. Jana Wróblewskiego 5

19. Szpęgawsk, ul. Kasztanowa 23 Dom Pomocy Społecznej w Szpęgawsku, Szpęgawsk ul. Kasztanowa 23 Centrum Rehabilitacyjno-Lecznicze Medpharma w Nowej Wsi Rzecznej, 20. Nowa Wieś Rzeczna, ul. Leśna 1A Nowa Wieś Rzeczna ul. Leśna 1A

Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, Głosowaćw rozumieniu korespondencyjnie ustawy z mogądnia wyborcy27 sierpnia posiadający 1997 r. orzeczenie o rehabilitacji o znacznym zawodowej lub umiarkowanym i społecznej stopniu oraz niepełnosprawności zatrudnianiu osób, w rozumieniu niepełnosprawnych, ustawy z dnia 27 wsierpnia tym 1997także r. owyborcy rehabilitacji posiadający zawodowej i orzeczeniespołecznej oraz organu zatrudnianiu rentowego osób niepełnosprawnych, o: w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o: 1) całkowitej1) całkowitej niezdolności niezdolności do pracy i niezdolności do pracy doi niezdolności samodzielnej egzystencji; do samodzielnej egzystencji; 2) całkowitej2) całkowitej niezdolności niezdolności do pracy; do pracy; 3) niezdolności3) niezdolności do samodzielnej do samodzielnej egzystencji; egzystencji; 4) o zaliczeniu4) o zaliczeniu do I grupy do inwalidów; I grupy inwalidów; 5) o zaliczeniu do II grupy inwalidów; 5) o zaliczeniu do II grupy inwalidów; a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny. a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny. Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien zostać zgłoszony do Komisarza Wyborczego w Gdańsku I najpóźniej do dnia Zamiar8 października głosowania korespondencyjnego 2018 r. powinien zostać zgłoszony do Komisarza Wyborczego w Gdańsku I najpóźniej do dnia 8 października 2018 r. Głosować przez pełnomocnika mogą wyborcy którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat lub posiadający orzeczenie Głosowaćo znacznym przez pełnomocnika lub umiarkowanym mogą wyborcy stopniu którzy niepełnosprawności, najpóźniej w dniu głosowania w rozumieniu ukończą 75 latustawy lub posiadający z dnia 27orzeczenie sierpnia o znacznym 1997 r. lub o rehabilitacjiumiarkowanym zawo stopniu- niepełnosprawności,dowej i społecznej w rozumieniu oraz zatrudnianiu ustawy z dnia osób 27 sierpnia niepełnosprawnych, 1997 r. o rehabilitacji w tymzawodowej także i wyborcyspołecznej posiadającyoraz zatrudnianiu orzeczenie osób niepełnosprawnych, organu rentowego w tym także o: wyborcy1) posiadającycałkowitej orzeczenie niezdolności organu do rentowego pracy io: niezdolności do samodzielnej egzystencji; 1) całkowitej2) całkowitej niezdolności niezdolności do pracy i niezdolności do pracy; do samodzielnej egzystencji; 3) niezdolności do samodzielnej egzystencji; 2) całkowitej niezdolności do pracy; 4) o zaliczeniu do I grupy inwalidów; 3) niezdolności do samodzielnej egzystencji; 5) o zaliczeniu do II grupy inwalidów; 4) o zalicza takżeeniu do osoby I grupy о inwalidów;stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny. 5) o zaliczeniuWniosek do oII sporządzeniegrupy inwalidów; aktu pełnomocnictwa powinien zostać złożony do Wójta Gminy Starogard Gdański najpóźniej do dnia a także12 październikaosoby о stałej albo 2018 długotrwałej r. niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny. WniosekGłosowanie o sporządzenie w lokalach aktu pełnomocnictwa wyborczych powinien odbywać zostać się zbędziełożony do w Wójtadniu 21Gminy października Starogard Gdański 2018 r. najpóźniej od godz. do 700 dnia do 12 godz. października 2100. 2018 r. Wójt Gminy Starogard Gdański Głosowanie w lokalach wyborczych odbywać się będzie w dniu 21 października 2018 r. od godz. 700 do godz. 2100. /-/ Stanisław Połom 11

Wójt Gminy Starogard Gdański

/-/ Stanisław Połom Z życia Grodziska Owidz Marszałek nagrodził Muzeum Mitologii Dzień Kasztana w Grodzisku Słowiańskiej Niepozorna, brązowa kulka. Twarda na dodatek. A sko- Podczas tegorocznych rupka najeżona kolcami, kłująca! Nieodłączny atrybut pomorskich obchodów jesieni. Podobno noszony w kieszeni przynosi szczęście. Światowego Dnia Tury- Nam w Grodzisku daje zdecydowanie dużo radości i to styki, Muzeum Mitologii twórczej radości! Ba! My nawet obchodzimy jego dzień! Słowiańskiej otrzymało W tym roku zaprosiliśmy Was na Dzień Kasztana i bawiliśmy nagrodę główną Marszałka się wyśmienicie przy tworzeniu kasztanowych ludzików, Województwa Pomorskie- zwierząt i innych stworzeń. go w kategorii „Ofer- - Przyjeżdżamy na to jesienne wydarzenie już od 6 lat ta turystyczna 2017”. i absolutnie je uwielbiamy. To wietny pomysł na rodzinne W Filharmonii Pomorskiej popołudnie, można pokazać dzieciom, jakie cuda można w Gdańsku nagrodę z rąk zrobić z darów jesieni, a w tych czasach to cenne by spędzić Marszałka odebrali Mag- czas z dala od tych wszystkich ekranów – tak komentuje dalena Cholewa, dyrektor je mama Kingi i Mateusza. Grodziska Owidz, oraz Ra- Dodatkową atrakcją była jesienna gra terenowa, za dosław Sawicki, kierownik wykonane zadania najmłodsi otrzymywali słodki upominek. Muzeum. Bardzo się cie- szymy z tego wyróżnie- nia i gorąco zapraszamy w gościnne progi Muzeum. W te jesienne i coraz krótsze dni to dobry pomysł na spędzenie wolnego czasu i poznanie swoich słowiańskich korzeni.

Kociewski rok z dawną Słowiańszczyzną Kociewski rok z daw- ną Słowiańszczyzną to 7 rekonstrukcji dawnych słowiańskich obrzędów, 7 wykładów popularnonau- kowych, 7 warsztatów rzemiosł dawnych. Projekt powstał, by propagować słowiańską kulturę, eduko- wać oraz aktywować lokalną społeczność. Przedsięwzięcie dofinansował: „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.” Grodzisko zaprasza na najbliższe wydarzenia: Za nami już pięć wydarzeń, zostały jeszcze dwa: Dziady 27 października – Dziady (27 października) oraz Szczodre Gody (15 grudnia). 28 października – Warsztaty Dziewiarskie Dziady w obrzędowości dawnych Słowian to czas dedy- 10 listopada – Niepodległościowy Turniej Łuczniczy kowany zmarłym przodkom, czas interakcji z ich duszami, 2 grudnia – VII Owidzki Jarmark Bożonarodzeniowy które w ten jesienny, mroczny czas mogą powracać do Szczegóły dotyczące wydarzeń znajdziecie na facebo- świata żywych. Należy ich godnie przyjąć, nakarmić, na- ok’owym proflu Grodziska. poić i pozwolić się ogrzać przy ogniu. Podobnie jak w roku ubiegłym, tak i w tym zapraszamy wszystkich zaintere- Ogłaszamy zbiórkę sowanych do Grodziska Owidz na inscenizację obrzędu Od trzech lat pomagamy Dziadów, który zaprezentuje Sławomir Uta z ekipą. Oprawę Alicji, mieszkance naszej muzyczną zapewni grupa Koło Jana, zaś wczesnośrednio- Gminy, w codziennej walce wieczne tło historyczne zagwarantuje grupa odtwórcza z jej niepełnosprawnością, Nordelag. Start inscenizacji tuż po zmroku, o godzinie w walce o lepsze i zdrowsze 17:30. Uwaga! Podczas wydarzenia niedopuszczalne jest życie. Pomóc może każdy używanie aparatów fotograficznych z fleszem! z Was zbierając plastikowe Przed inscenizacją obrzędu warto wysłuchać w sali nakrętki – to takie proste! konferencyjnej popularnonaukowego wykładu pt. „Wi- Wasze zbiory zostawić mo- zja śmierci i życia pozagrobowego u dawnych Słowian”. żecie podczas rodzinnych Zaplanowany jest on na godzinę 15:00. Wykład wygłosi wypadów do Grodziska, albo dr Paweł Szczepanik, autor książki „Słowiańskie zaświa- w dniu Owidzkiego Jarmarku ty”. Natomiast od godziny 11:00 zapraszamy do udziału Bożonarodzeniowego, czyli 2 w warsztatach plecionkarskich (zapisy na warsztaty: gro- grudnia, kiedy to przekażemy je wszystkie naszej dzielnej [email protected]). Program wydarzenia zwieńczy wojowniczce. Z góry dziękujemy, bo wiemy, że możemy nietypowy występ Sebastiana Madejskiego: „Dziady na na Was liczyć. Zachęcamy też do zbierania przedszkola, jeden głos, czyli Pośpiewy Fragmentaryczne” (godz. 19:00, szkoły, firmy - wszystkich (osoby prywatne też) prosimy sala konferencyjna). o zostawienie swoich danych w naszym sklepiku, ponieważ Stowarzyszenie Przyjaciele Grodziska Owidz wraz z Gro- w dniu Jarmarku spośród Was wylosujemy szczęśliwca, dziskiem Owidz serdecznie zapraszają do udziału! którego nagrodzimy! Pomóż, dobro powraca! 12 Wójt nagrodził młodych sportowców Młodzi siatkarze na medal

Wójt Gminy Starogard Gdański z każdego województwa - dodał Artur pach kariery również o Was usłyszymy nagrodził dwóch zawodników Stowa- Szlachcikowski, tata Filipa. i wspólnie pochwalimy się wspaniałymi rzyszenia Kultury Fizycznej i Sportu - Młodym, obiecującym sportow- wynikami – zakończył Tomasz Rogalski, KaEmKa Starogard Gdański. Są to nasi com, życzymy wytrwałości oraz zapału Naczelnik Wydziału Kultury, Sportu mieszkańcy, brązowi medaliści Ogól- w podnoszeniu swoich umiejętności i Promocji Gminy. nopolskich Mistrzostw Minisiatkówki i pokonywaniu sportowych wyzwań. Joanna Lempkowska Chłopców (kategoria trójki) Kinder + Mamy nadzieję, że na kolejnych eta- Sport, które odbyły się w Zabrzu. Filip Szlachcikowski z Kokoszkowych i Ty- mon Niedziela z Barchnów, otrzymali dyplomy, upominki rzeczowe i nagro- dy pieniężne. - Miło patrzy się na tak młodych sportowców. W czasach smartfonów i tabletów Wy znajdujecie czas i chęci na uprawianie sportu, uczestniczenie w treningach. Widać że sprawia Wam to ogromną radość, tym bardziej jesteśmy z Was dumni - powiedział Stanisław Połom, Wójt Gminy Starogard Gdański. - Bardzo cieszymy się z zaproszenia i że mogliśmy liczyć na wsparcie ze strony Gminy, jesteśmy szczęśliwi, że doceniliście nasze dzieciaki - mówił Krzysztof Niedziela, tata Tymona. - Chłopaki świetnie rozegrali najważ- niejszy na tym etapie turniej, w którym Dwaj młodzi siatkarze, Filip Szlachcikowski i Tymon Niedziela, otrzymali nagrody wójta brały udział po dwa najlepsze zespoły

Podziękowanie Podziękowanie

Jest powiedzenie: „Ptak wie kiedy odlecieć i kiedy przylecieć”, Drodzy mieszkańcy Kręga, Oko- człowiek często o tym zapomina. Stosując się do tego powiedzenia, la i Żabna kończąc działalność na po dwudziestu latach pracy w Radzie Gminy Starogard Gdański, stanowisku Radnej Rady Gminy ustępuję miejsca młodemu radnemu lub radnej. Starogard Gd. pragnę serdecz- Składam serdeczne podziękowanie za liczne głosy wyborcze, nie Wam podziękować, że dzięki mieszkańcom Lipinek Szlacheckich, Barchnów, Owidza, Kolin- Waszym głosom poparcia miałam cza, Janowa oraz mieszkańcom pozostałych naszych sołectw za możliwość reprezentowania na- owocne kontakty. szych miejscowości przez ostatnie Dziękuję Wójtowi Gminy Starogard Gdański, Stanisławowi 8 lat na forum Gminy Starogard Połom i zastępcy Markowi Kowalskiemu, Wójtowi Gminy Bobowo Gd. Traktuję to jako wielkie wy- Sylwestrowi Patrzykąt i Wójtowi Gminy Lubichowo Sławomirowi różnienie i zaszczyt. Wiem, że nie Bielińskiemu. Dziękuję również członkowi Zarządu Województwa zawsze było łatwo i nie wszystkie Pomorskiego Ryszardowi Świlskiemu, Radnym Gminy pięciu ka- Państwa oczekiwania zostały speł- dencji oraz koleżance do spraw obsługi Rady Bożenie Filz. Naczel- nione. Praca w samorządzie Gminy nikom i pracownikom Urzędu, kierownikom gminnych zakładów była dla mnie troską o wspólne tj., Elżbiecie Alex i Andrzejowi Groth, Mecenasowi Waldemarowi dobro i służbą na rzecz lokal- Łuczkowskiemu, księżom naszych gminnych parafii, dyrektorom nej społeczności. Miałam okazję szkół i nauczycielom. Składam wyrazy podziękowania Kołom współpracować z bardzo warto- Gospodyń Wiejskich, Piotrowi Hałuszczak, Związkowi Rolników, ściowymi ludźmi, którzy zawsze Kółek i Organizacji Rolniczych z prezesem Tadeuszem Chełchow- byli otwarci na dialog i wspólne skim, a także wszystkim osobom z którymi miałam przyjemność działanie, czego efekty widoczne pracować, a ich tu nie wymieniłam. są dziś w naszych miejscowo- Za współpracę serdecznie dziękuję. ściach.

Irena Szczepańska Z poważaniem, Hanna Hinca

13 PSP Jabłowo Bardzo gorąco dziękujemy wszystkim za udział w rajdzie i za pomoc w jego Jechali dla Niepodległej organizacji! Dziękujemy wszystkim udany, pomimo małych usterek rowe- uczniom! Dziękujemy nauczycielom Pa- Bieżący rok jest rokiem 100 rocznicy rowych, o których już nie pamiętamy. niom: Justynie, Monice, Ewie, Karolinie, odzyskania niepodległości przez Rze- Świetna zabawa i miła atmosfera przy- Asi, Monice 2, Dorocie, Ks. Gerardowi, czypospolitą Polską, dlatego kolejną czyniły się do uśmiechu na buziach Julicie. Dziękujemy rodzicom. Jak za- naszą aktywnością był zorganizowany wszystkich uczestników. Rowerzyści wsze można na Was liczyć :-) Paniom: rajd rowerowy pt.: „100 rowerów, na obowiązkowo ubrani byli w barwy na- Ewelinie, Małgosi, Sylwii, Angelice, 100-lecie odzyskania niepodległości”. rodowe. To nie wszystko! Dodatkowo Basi i Panu Kazikowi. Mieliśmy również Trasa rajdu wiodła ścieżkami rowerowy- każdy „ubrał” swój rower w biały i czer- wsparcie p. Tomasza Rogalskiego i p. mi Gminy Wiejskiej Starogard Gdański wony kolor. Ozdób było bardzo dużo. Grażyny Biodrowskiej – dziękujemy. i Miasta Starogard Gdański. Zostaliśmy Każda inna od drugiej. Ponadto byliśmy Nasza szkoła podejmuje wiele działań podzieleni na 7 grup i wraz ze swoimi zauważani na trasie. Spotkaliśmy się z myślą o kształtowaniu w nas - uczniach opiekunami wyjeżdżaliśmy w 5 minu- z sympatią mijanych osób i kierowców. postaw obywatelskich, prospołecznych towych odstępach, w celu uniknięcia Kilkakrotnie widzieliśmy się podczas i patriotycznych. Kolejne przed nami. zatorów rowerowych. przejazdu z naszą Panią Dyrektor: przy Może do nas dołączycie?! Zapraszamy! Pierwszym punktem docelowym był Urzędzie Gminy, na trasie rowerowej, na Samorząd Uczniowski Urząd Gminy w Starogardzie Gdańskim. przejazdach przez jezdnię. Była również Publicznej Szkoły Podstawowej Gdy wszystkie grupy dojechały, zrobili- z nami przy ognisku. w Jabłowie śmy pamiątkowe zdjęcia z p. Markiem Kowalskim, p. Jac- kiem Olszewskim i p. Grażyną Biodrowską. Następnym przystan- kiem był Starogardz- ki Pomniki Poległych i Zamordowanych Harcerzy. Po krótkiej przerwie wyruszyliśmy z powrotem. Rajd za- kończyło ognisko zor- ganizowane w parku nad naszym jeziorem w Jabłowie. Mieliśmy czas na upieczenie kiełbasek, wspólne śpiewanie, rozmowy na temat historii i dnia dzisiejszego naszej Oj- czyzny oraz zasłużony odpoczynek. Wyjazd można Pamiątkowe zdjęcie uczestników rajdu przed Urzędem Gminy Starogard Gd. uznać za całkowicie

Kobiety Kwiaty Kociewia zachwycił Kościół Pokoju w Świdnicy, wpisany na Listę Światowego Dziedzic- twa Kulturowego UNESCO. Przepych, Dolnośląskie cuda historia, piękno zmieszane z architek- tonicznym chaosem. Nie można było W związku z ciągłym rozwojem na- mie mieliśmy zwiedzanie Wrocławia, oderwać wzroku. szego Stowarzyszenia Kobiety Kwiaty zamek Książ i Świdnicę. 50-osobowa Na deser uczestnikom wycieczki Kociewia, tradycją są już nasze podró- grupa mieszkańców powiatu staro- zaserwowaliśmy zamek w Książu wraz że małe i duże. Tym razem w ostatni gardzkiego miała przyjemność podzi- z palmiarnią oraz zachwycającą na słoneczny weekend września za cel ob- wiania takich zabytków Wrocławia jak: wskroś Panoramę Racławicką. Mnó- raliśmy stolicę dolnośląską. W progra- Ostrów Tumski z Katedrą, Promenada stwo energii, historycznych uniesień, i Park Staromiejski, rynek, ra- duchowych zatrzymań oraz oczywiście tusz, zabytkowy pręgierz, Na- wspaniała atmosfera, zabawa i inte- rodowe Forum Muzyki, Opera, gracja. i ul. Świdnicka. Wiele wrażeń A Wy wiecie, że we Wrocławiu jest dostarczył także spacer po największy w Polsce budynek? To Sky ogrodzie japońskim i wystawa Tower, który ma 212 m wysokości. I że w Wytwórni Filmów Fabular- jest ponad 200 krasnali? I że Hala nych. Jeśli mowa o Wrocławiu, Ludowa, zwana także Halą Stulecia to nie sposób ominąć poka- jest na liście Unesco? A my wiemy! zu multimedialnych fontann, W końcu podróże kształcą. Zatem my gdzie z 300 dysz, w rytmie w ramach permanentnej edukacji pla- muzyki wyskakuje woda nujemy już kolejną wycieczkę. w światłach reflektorów. Ma- Podczas wycieczki panowała wesoła atmosfera gia. Jednak mnie osobiście Prezes Stowarzyszenia Alina Jeleń 14 Koło Gospodyń Wiejskich w Koteżach podpatrzeć nowe pomysły, zainspiro- wać się i uatrakcyjnić dotychczasowe zdobienia wieńców. Po ocenie dokona- Wieniec z wyróżnieniem nej przez jury I miejsce trafiło do grupy W niedzielę, 16 września, dwa ocenie podlegało 35 słomianych koron. z Cedrów Wielkich, a specjalne wyróż- tygodnie przed naszymi powiatowy- Konkurencja ogromna, bo z roku na nienie zdobył wieniec wykonany przez mi dożynkami, odbyły się Dożynki rok coraz wyższy poziom i większa Koło Gopsodyń Wiejskich w Koteżach. Województwa Pomorskiego. Wieś kreatywność w zdobieniu wieńców. Nagrodę ufundowaną przez Pomorską Parszczyce, gmina Krokowa, Kwiaty z pestek dyni, postaci ze słomy Izbę Rolniczą wręczył Prezes Zenon Bi- pucki. W rzeczywistości szczere pole, w strojach ludowych, kwiaty chmielu, stram. Radość Pań była ogromna, gdyż bogaty program tylko na plakacie godło z maku, to tylko nieliczne z te- poza pięknem wieńca doceniono chary- i organizacja pozostawiająca wiele gorocznych innowacji dożynkowych. zmę i radość członkiń koła z Koteż. I to do życzenia. Szczerze powiedziaw- Z pewnością to idealne miejsce, aby nie żadna przesada, gdyż szczególne szy daleko im do naszych oklaski KGW Koteże otrzymały wspaniałych powiatowych za taniec z wieńcem w rękach dożynek z barwnymi kra- do przebojów Abba, w wykona- mami, jadłem regionalnym niu wspaniałej orkiestry dętej i niepowtarzalnym klima- z OSP Sławoszno. Paniom z KGW tem tworzonym przez setki Koteże towarzyszyli: sołtys wsi pozytywnych ludzi. Wła- Zenon Michna wraz z małżon- śnie tam, w tej malutkiej ką oraz Prezes Stowarzyszenia kaszubskiej wsi odbył się Kobiety Kwiaty Kociewia Alina konkurs na najpiękniejszy Jeleń. Zachęcamy wszystkie wieniec dożynkowy wo- sołectwa naszego powiatu do jewództwa pomorskiego. udziału w wojewódzkich kon- Nasz powiat reprezen- kursach, bo naprawdę mamy towały 3 wieńce: KGW czym się pochwalić, a z Lubichowa, KGW z Koteż ma swoją moc. i grupy z Pinczyna. Łącznie Dziewczyny z KGW Koteże wraz z sołtysem prezentują puchar zdobyty za KGW Koteże wieniec dożynkowy

Rajd dla Niepodległej śpiew przy gitarze, pieczenie kiełbasek, a potem nocne rozmowy. Następnego dnia po śniadaniu zwie- Rowerzyści w Będominie dziliśmy Muzeum i jeszcze przed połu- dniem wyruszyliśmy w drogę powrotną Zorganizowany przez OSP Klonówka Wystartowaliśmy zaraz po godzinie do Klonówki. dwudniowy rowerowy Rajd dla Nie- dziewiątej, po odśpiewaniu hymnu Bardzo dziękujemy za pomoc w zor- podległej już za nami! Razem przeje- narodowego. Tuż przed godziną 16 ganizowaniu rajdu druhom z OSP chaliśmy 100 km i pokonaliśmy trasę dojechaliśmy do miejsca noclegowego Klonówka z Panią prezes Marzeną Klonówka – Będomin – Klonówka. na terenie Muzeum Hymnu Narodo- Gornowicz na czele, OSP Starogard W ten sposób uczciliśmy 100 – rocz- wego. Wspólna praca przy rozbija- Gdański, Patrykowi Kwidzińskiemu, nicę odzyskania niepodległości przez niu namiotów, przygotowaniu posiłku Justynie Studzińskiej i Alicji Langow- Polskę. Rajdowcy udowodnili, że świę- i ogniska była kolejną okazją do inte- skiej za przygotowanie pysznego towanie tak ważnej daty nie musi być gracji. Uczestnicy po ciężkim 62 kilo- poczęstunku, Urzędowi Gminy za sfi- nacechowane dostojeństwem i powagą metrowym etapie pożywili się smaczną nansowanie zakupu niezbędnych arty- (czego oczywiście nie zabrakło), ale grochówką i fasolką na ostro. Gdy się kułów przemysłowych, Przemysławowi może mieć formę zabawy, która łączy ściemniło rozpoczęliśmy nasz wieczo- Reyowi – kuratorowi Muzeum Hymnu wszystkich biorących w niej udział. rek patriotyczny. Najpierw ognisko, Narodowego za możliwość zwiedze- nia wystawy. Podziękowania należą się również Jackowi Olszewskiemu za opracowanie trasy rajdu. - Ogromne wyrazy uznania i po- dziękowania należą się organizatorom tej niezwykle udanej imprezy. Ma- rzena Gornowicz wraz ze strażakami z Klonówki zadbała o każdy szczegół. Przewidziano więc postoje, podczas których można było napić się kawy i przekąsić coś słodkiego. Cały czas byliśmy asekurowani przez wóz stra- żacki, a w Będominie zapewniono nam atrakcyjny program pobytu – podsu- mowała Małgorzata Rogalska. Tomasz Rogalski

Uczestnicy Rajdu tuż przed wyjazdem z Klonówki

15 Informacje

Urząd Gminy Urząd Miasta w Starogardzie Gd. ul. Sikorskiego 9 ul. Gdańska 6 83-200 Starogard Gdański 83-200 Starogard Gdański Centrala tel. 58 56 250 67/68 tel. 58 530 60 20 fax 58 530 60 00 58 56 222 44 fax 58 56 246 41 e-mail [email protected] Starostwo Powiatowe ul. Kościuszki 17, 83-200 Starogard Gd. Wójt Gminy - Stanisław Połom, tel. 58 56 227 78 Informacja tel. 58 767 35 00, Przewodniczący Rady Gminy - Jacek Olszewski, tel. 58 56 250 67 wew. 203 Zastępca Wójta – Sekretarz Gminy - Marek Kowalski, tel. 58 56 237 12 fax 58 767 35 05 Skarbnik Gminy – Naczelnik Wydziału Finansowego – Elżbieta Sadowska, tel. 58 56 250 67 wew. 208 Centrum Kontroli Ruchu Agencja Restrukturyzacji Naczelnik Wydziału Administracyjnego – Irena Woźniak, tel. 58 56 250 67 wew. 207 AUTOSTRADY A1 i Modernizacji Rolnictwa Naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej i Inwestycji – Maria Michel, Telefon SOS 58 530 66 66 Pomorski Oddział Regionalny tel. 58 56 250 67 wew. 312 czynny przez 7 dni Biuro Powiatowe Naczelnik Wydziału Kultury, Sportu i Promocji Gminy – Tomasz Rogalski, Fax 58 530 66 89 Starogard Gd., ul. Kościuszki 18 tel. 58 56 250 67 wew. 212 tel. 58 56 009 51 Naczelnik Wydziału Oświaty, Zdrowia i Spraw Społecznych – Włodzimierz Bieliń- Grodzisko Owidz ski,tel. 58 56 250 67 wew. 73 ul. Rycerska 1, www.owidz.pl Powiatowy Urząd Pracy Naczelnik Wydziału Planowania Przestrzennego i Nieruchomości – Lucyna Probe, tel. tel. 58 53 205 54 ul. Kanałowa 3 58 56 250 67 wew. 318 tel. 58 56 223 51 lub 58 56 22146 Naczelnik Wydziału Rozwoju Gminy – Magdalena Forc – Cherek, Prokuratura Rejonowa tel. 58 56 250 67 wew. 320 ul. Kościuszki 6 Państwowa Inspekcja Pracy Gminne Centrum Informacji, siedziba w Urzędzie Gminy tel. 58 562 4610 ul. Sikorskiego 18 tel. 58 56-250-08 tel. 58 56 250 67 wew. 101 Sąd Rejonowy Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Kościuszki 30 Urzqd Stanu Cywilnego ul. Prusa 45, 83-200 Starogard Gdański, tel. 58 56134 90 tel. 58 777 46 60 do 61 lub 58 56 134 87 ul. Gdańska 6, tel. 58 530 61 41 Przyjmuje interesantów od poniedziałku do piątku Urząd Skarbowy Czynny codziennie od 7.30 do 17.00 w godz. 8.00 -11.00 ul. Lubichowska 4 Gminny Zakład Usług Komunalnych tel. 58 56 256 71 997 - Policja ul. Bohaterów Getta 2, tel. 58 737 02 22 ul. Szkolna 3, 83-211 Jabłowo, tel. 0 602 490 973, 58 56 216 08 Szpital Kociewskie Centrum Zdrowia Publiczna Szkoła Pdstawowa im. J. Brzechwy w Jabłowie ul. dr. Balewskiego 1, tel. 58 562 30 31 998 - Straż Pożarna ul. Szkolna 5, 83-211 Jabłowo, tel. 58 56 216 26 Szpital dla Nerwowo ul. Lubichowska 1, tel. 58 56 230 11 Publiczna Szkoła Pdstawowa im. Dr J. Grzybka w Kokoszkowach i Psychicznie Chorych ul. Szkolna 24, 83-207 Kokoszkowy, tel. 58 56 215 79 im. S. Kryzana 999 - Pogotowie Ratunkowe Zespół Kształcenia i Wychowania w Rywałdzie ul.Balewskiego 1, tel. 58 56 220 33 Rywałd, ul.Szkolna 4, 83-200 Starogard Gd. ul. Skarszewska 7, tel. 58 56 206 00 * Publiczne Przedszkole w Rywałdzie, tel. 58 56 214 52 Samodzielny Publiczny 991 - Pogotowie Energetyczne * Publiczna Szkoła Podstawowa im. Męczenników Szpęgawska Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Pelplińska 24 lat 1939-45, tel. 58 56 214 74 Przychodnia Lekarska Starogard Gd. Publiczna Szkoła Podstawowa im. K. Makuszyńskiego w Suminie ul. Hallera 21, tel. 58 775 40 40 Pogotowie Gazowe Sumin 38, 83-200 Starogard Gd., tel. 58 56 210 78 Niepubliczny Zakład Opieki ul. Jagiełły 32, tel. 58 56 297 54 Publiczna Szkoła Podstawowa im. Bernarda Janowicza Zdrowotnej „POLMED” w Brzeźnie Wielkim ul. Kopernika 21, tel. 58 775 09 00 Dworzec autobusowy ul. Szkolna 5, 83-115 Swarożyn, tel. 58 56 212 15 ul. Gdańska 35, tel. 58 56 240 41 Publiczna Szkoła Podstawowa w Dąbrówce Ośrodek Zdrowia „POLMED” Dąbrówka, ul. Starogardzka 47, 83-212 Bobowo, w Rywałdzie KINO SOKÓŁ tel. 58 56 217 27 83-200 Starogard Gd., Al. Jana Pawła 11, Publiczna Szkoła Podstawowa im. F. Peplińskiego w Rokocinie tel. 58 56 214 80 tel. 58 56 221 03 Rokocin, ul. Parkowa 2, 83-200 Starogard Gd., tel. 58 56 210 19 „MEDPHARMA” Publiczna Szkoła Podstawowa im. Gen. J. Wybickiego w Trzcińsku Ośrodek Doradztwa Zakład Opieki Zdrowotnej S.A. Trzcińsk 14, 83-209 Godziszewo, tel. 58 58 817 63 Rolniczego al. Jana Pawła II, Publiczne Przedszkole w Kokoszkowach, Gdańsk - rejon, tel. 58 775 16 06 ul. Szkolna 22, 83-207 Kokoszkowy, tel. 58 56 215 10 Nowa Wieś Rzeczna, Biblioteka Publiczna w Kokoszkowach Niepubliczny Zakład Opieki tel. 58 56 249 63 ul. Szkolna 24, 83-207 Kokoszkowy, tel. 58 56 215 09 Zdrowotnej „MEDYK” Sp. z o.o. Stowarzyszenie Poszkodowanych przez III Rzeszę ul. Kościerska 37 c, 83-210 Zblewo, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Siedziba w Urzędzie Gminy, ul. Sikorskiego 9, tel. 58 56 250 67 tel. 58 560 90 60 Społecznego Zainteresowani mogą się zgłaszać w 2 i 4 wtorek każdego m-ca ul. Juranda ze Spychowa 2 Placówka Terenowa w Starogardzie Gd. o godz. 15.00 w sali nr 11 83-200 Starogard Gd. OR Gdańsk, ul. Sambora 9 tel. 58 56 00 111 tel. 58 56 230 24, fax 58 56 253 09

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gd. Lecznice dla Zwierząt Gminny Związek Rolników, ul. Paderewskiego 11, tel. / fax 58 56 141 26, 58 56 301 47 ul. Sikorskiego 29, tel. 58 56 101 01 Kółek i Organizacji Rolniczych ul. Rzeczna 18, tel. 58 56 249 63 w Starogardzie Gd. ul. Tczewska 25, tel. 604 935 947 ul. Gimnazjalna 1 ul. Brzozowa 18, tel. 58 56 233 53 tel. 501 646 829 ul. Murarska 30, tel. 58 56 293 86 Kokoszkowy, ul. Jaśminowa 5, tel. 600 979 172 16