WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W POZNANIU DELEGATURA W PILE INFORMACJA O STANIE ŚRODOWISKA I DZIAŁALNOŚCI KONTROLNEJ WIELKOPOLSKIEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W POWIECIE OBORNICKIM W ROKU 2014 Opracowanie: Zatwierdził: Wydział Monitoringu Środowiska Z up. WIELKOPOLSKIEGO WOJEWÓDZKIEGO pod kierunkiem Marii Pułyk INSPEKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA Dział Inspekcji mgr inż. Marek Duraj pod kierunkiem Leszka Wesołowskiego Kierownik Delegatury w Pile Piła, październik 2015 2 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE ..................................................................................................................... 4 2. WYBRANE CECHY POWIATU ............................................................................................... 5 3. STAN ŚRODOWISKA................................................................................................................ 7 3.1. Monitoring jakości powietrza ................................................................................................ 7 3.2. Monitoring jakości wód......................................................................................................... 8 3.2.1. Monitoring jakości wód powierzchniowych .................................................................. 8 3.2.2. Monitoring jakości wód podziemnych ......................................................................... 15 3.3. Monitoring jakości gleby i ziemi......................................................................................... 15 3.4. Monitoring hałasu................................................................................................................ 16 3.5. Monitoring pól elektromagnetycznych ............................................................................... 16 3.6. Monitoring gospodarki odpadami ....................................................................................... 17 3.7. Podsumowanie i wnioski ..................................................................................................... 19 4. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA .............................................................................................. 21 5. POWAŻNE AWARIE ............................................................................................................... 22 3 1. WPROWADZENIE Opracowanie ma na celu przedstawienie stanu środowiska oraz wyników działalności kontrolnej Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska na terenie powiatu chodzieskiego w roku 2014. Do jego przygotowania wykorzystano badania własne WIOŚ w Poznaniu, wyniki badań będące w posiadaniu WIOŚ oraz ustalenia z kontroli użytkowników środowiska, prowadzonych przez inspektorów WIOŚ. Bieżące informacje dotyczące stanu środowiska na terenie całego województwa wielkopolskiego znaleźć można na stronie internetowej www.poznan.wios.gov.pl. Zadania w zakresie ochrony przyrody, w tym ustanawianie form ochrony przyrody oraz sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem określonych ustawą zakazów w stosunku do tych form, realizuje Regionalny Konserwator Przyrody. 4 2. WYBRANE CECHY POWIATU Powiat obornicki położony jest w północno-zachodniej części województwa wielkopolskiego, obejmuje obszar o powierzchni 711,04 km2, a zamieszkuje go 59101 osób (stan na dzień 31.12.2014, wg GUS). Według podziału fizyczno-geograficznego J. Kondrackiego powiat ten położony jest: – w makroregionie Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka: mezoregion Kotlina Gorzowska oraz – w makroregionie Pojezierze Wielkopolskie: mezoregiony Pojezierze Poznańskie, Poznański Przełom Warty i Pojezierze Gnieźnieńskie. Powiat obornicki ma charakter rolniczo-przemysłowy, użytki rolne zajmują około 58,2% powierzchni, natomiast lasy zajmują 32,1% ( wg Poś dla powiatu obornickiego na lata 2014-2017). Administracyjnie powiat podzielony jest na: dwie gminy miejsko-wiejskie: Oborniki, Rogoźno, jedną gminę wiejską: Ryczywół. Ponad 92,49% ludności powiatu korzysta z sieci wodociągowej, a 65,9 % z sieci kanalizacyjnej (stan na dzień 31 grudnia 2013, dane wg GUS). W ewidencji WIOŚ w Poznaniu znajduje się 7 mechaniczno-biologicznych oczyszczalni ścieków eksploatowanych na terenie powiatu obornickiego. Dane o ilości ścieków komunalnych pochodzą z Wykazów zawierających zbiorcze zestawienia informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat. Lp. Gmina Miejscowość /Eksploatujący Obszar obsługiwany Ilość ścieków w roku 2014 /m3/ 1. Ryczywół Brzeźno / ZUK Brzeźno Ryczywół 134 186 2. Rogoźno / Noris Chłodnia Maria Zakład w Rogoźnie 10 414 3. Rożnowice /SM WCPB Markot Rożnowice 8 240 * Parkowo / AQUABELLIS Spółka 4. Rogoźno Parkowo 25 635 z o.o. w Rogoźnie Rogoźno / AQUABELLIS Spółka 5. Gmina Rogoźno 373 158 z o.o. w Rogoźnie Objezierze, Objezierze / Przedsiębiorstwo Wargowo, 6. Oborniki Wodociągów i Kanalizacji w 78 417 Kowalewko, Obornikach Spółka z o.o. Nieczajna Oborniki / Przedsiębiorstwo 7. Oborniki Wodociągów i Kanalizacji w Gmina Oborniki 1 174 888 Obornikach Spółka z o.o. *wg informacji z Działu Inspekcji – Delegatura w Pile Powiat obornicki wchodzi w skład dwóch regionów gospodarki odpadami komunalnymi w województwie wielkopolskim: region I – Rogoźno i Ryczywół, region II – Oborniki. Regiony zostały wydzielone w „Planie gospodarki odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 2012-2017” uchwalonym przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego w dniu 27 sierpnia 2012 r. Wielkopolskę podzielono na 10 regionów, w których wyznaczono regionalne i zastępcze instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych. 5 Region gospodarki odpadami komunalnymi to określony w wojewódzkim planie gospodarki odpadami obszar zamieszkiwany co najmniej przez 150 000 mieszkańców. Regionem gospodarki odpadami komunalnymi może być też gmina licząca powyżej 500 000 mieszkańców. Regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK) to zakład zagospodarowania odpadów o mocy przerobowej wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkałego przez co najmniej 120 000 mieszkańców, spełniający wymagania najlepszej dostępnej techniki lub technologii. W regionie I regionalną instalacją do przetwarzania odpadów jest składowisko odpadów w Kłodzie (gmina Szydłowo) oraz kompostownia w Pile. Instalacjami przewidzianymi do zastępczej obsługi regionu I są: sortownie odpadów w Studzieńcu (gmina Rogoźno) i w Kłodzie; kompostownia w Zofiowie (gmina Czarnków); składowiska odpadów w Sławienku (gmina Lubasz), Sierakówku (gmina Połajewo), Marianowie (gmina Wieleń), Międzybłocie (gmina Złotów), Zofiowie, Studzieńcu (gmina Rogoźno) i Kopaszynie (gmina Wągrowiec). W regionie II regionalną instalacją do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK) są kompostownia pryzmowa i składowisko odpadów w Suchym Lesie należące do Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu Sp. z o.o. Instalacjami przewidzianymi do zastępczej obsługi regionu II są: 3 sortownie odpadów w Poznaniu; składowiska odpadów w Wysoczce (gmina Buk), w Borówku (gmina Pobiedziska), Rabowicach (gmina Swarzędz), w Białęgach (gmina Murowana Goślina). Na terenie powiatu w 2014 r. odpady przyjmowane były na jednym składowisku odpadów komunalnych, funkcjonowała też jedna sortownia odpadów. Gminy powiatu obornickiego należą do następujących związków międzygminnych realizujących zadania z zakresu ochrony środowiska. Nazwa związku Lp. Gminy należące do związku Zadania międzygminnego 1 Gospodarka Odpadami miasto i gmina Buk, gmina Czerwonak, gmina gospodarka odpadami Aglomeracji Poznańskiej Kleszczewo, miasto i gmina Kostrzyn, miasto i z siedzibą w Poznaniu gmina Murowana Goślina, miasto i gmina Oborniki, miasto i gmina Pobiedziska, miasto Poznań, gmina Suchy Las, miasto i gmina Swarzędz 2 Związek Gmin Pojezierza gmina Damasławek, miasto i gmina Janowiec ożywienie działalności Wielkopolskiego z Wielkopolski (*), gmina Kiszkowo, miasto i gospodarczej poprzez siedzibą w Mieścisku gmina Kłecko, gmina Mieleszyn, miasto i gmina wykorzystanie zasobów Mieścisko, miasto i gmina Rogoźno, miasto i wodnych i gleb uprawnych, gmina Skoki, miasto Wągrowiec, gmina utrzymanie ładu Wągrowiec ekologicznego, zaopatrzenie (*) – gmina z terenu woj. kujawsko-pomorskiego w wodę, usuwanie i unieszkodliwianie odpadów, gospodarowanie wodami powierzchniowymi 6 3. STAN ŚRODOWISKA 3.1. MONITORING JAKOŚCI POWIETRZA W roku 2014 jakość powietrza na terenie powiatu obornickiego monitorowano w jednym punkcie w miejscowości Cieśle, metodą pasywną (metoda wskaźnikowa) polegającą na miesięcznej ekspozycji specjalnie przygotowanych próbników, zawieszonych na wysokości około 1,5 metra i oznaczaniu substancji raz w miesiącu. Metodą tą prowadzono badania stężeń dwutlenku siarki i tlenków azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu. Z badań przeprowadzonych w roku 2014 wynika, że uzyskana wartość średnia dla roku dla dwutlenku siarki wyniosła 3,2 µg/m³, a dwutlenku azotu - 11,0 µg/m³. Ocenę jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2014 wykonano zgodnie z podziałem województwa na strefy, gdzie strefę stanowi: aglomeracja poznańska, miasto Kalisz, strefa wielkopolska. Powiat obornicki jest elementem składowym strefy wielkopolskiej. Celem rocznych ocen jakości powietrza jest: określenie jakości powietrza w strefach; wskazanie ewentualnych przekroczeń standardów jakości powietrza, poziomów docelowych i poziomów celów długoterminowych; wskazanie prawdopodobnych przyczyn ponadnormatywnych stężeń zanieczyszczeń. Oceny jakości powietrza w strefach dokonano z uwzględnieniem dwóch grup kryteriów: ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ze względu na ochronę