Noorse Broeders
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Christelijke Gemeente Nederland – Noorse broeders Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie Johan Oscar Smith De Christelijke Gemeente Nederland (CGN) is een christelijke geloofsgemeenschap , waarvan de wortels liggen in Noorwegen . De beweging heeft zo'n 30.000 leden in 55 landen [bron?], waaronder België , Denemarken , Duitsland , Nederland en de Verenigde Staten . De beweging wordt ook aangeduid als Noorse broeders , Smiths Vrienden ( Smiths Freunde in het Duits , Smiths Venner of Den Kristelige Menighet (De Christelijke Gemeente) in het Noors ), daar de groepering tot in de jaren negentig geen officiële naam had, of wilde hebben. Huidig heeft de groep zich op het internationale gebied de naam Den Kristlige Menighet (de christelijke gemeente) en vertaling in de landstaal van de betreffende gemeenschappen gegeven. Contact met andere christelijke geloofsgemeenschappen De groep heeft weinig of geen contact met andere christelijke geloofsgemeenschappen. Deze laatste worden algemeen aangeduid als "de religieuze wereld", zulks om een duidelijk onderscheid aan te brengen tussen de ware gelovigen en de overige gelovigen. Theologie De kern van de verkondiging van de geloofsgemeenschap is de overwinning over alle bewuste zonde . De algemene christelijke leer dat Jezus "volkomen God en volkomen mens is" accepteert zij niet. Jezus wordt als mens gezien, met de natuur die de mensen na de zondeval kregen. Echter wordt gezegd dat Jezus, door de lusten en zonden die hij in zijn aardse leven tegen kwam te bestrijden, en te overwinnen, zijn goddelijkheid terugwon. 1 Als men tot geloof komt, worden de zonden vergeven. Het is echter niet de bedoeling dat men na de bekering doorgaat met zondigen. De leer is dat het mogelijk is om alles waarvan men weet dat het verkeerd is, te overwinnen. Men moet echter actief hetzelfde proces doorgaan dat Jezus doorliep en in de kracht van de Heilige Geest "het lichaam der zonde teniet doen". De gemeente, het lichaam van Jezus, bestaat uit diegenen die hun leven in overwinning leven. Ze zijn "met Christus in zijn aardse lichaam" verenigd, en lijden zoals hij leed, door het vlees te kruisigen. Zodoende is het voor alle christenen mogelijk om hetzelfde offer te geven als Jezus gaf, door de eigen wil op te geven, en bestaat het lichaam van Jezus niet exclusief uit leden van deze geloofsgemeenschap. Waar het de doop betreft, is de leer van de geloofsgemeenschap verwant aan die van de baptisten . De leer omtrent Israël en de eindtijd vertoont overeenkomsten met hetgeen daaromtrent in pinkstergemeenten wordt geleerd. Daarnaast is de tongentaal binnen de geloofsgemeenschap net zo gewoon als in deze beide gemeenten. Ethiek - levenswijze Brunstad Conference Center De beweging heeft zich langzamer geliberaliseerd dan andere christelijke groeperingen. De principiële vrijheid is zeer duidelijk uitgesproken, maar het is nog zeer gewoon dat de vrouwen hun haar lang dragen, terwijl de mannen het kort houden. Zoals Paulus het ooit schreef (1 Kor. 11:14-15), wordt kort haar bij een vrouw als een schande gezien. Tot aan de liberalisering in de jaren '90 was het hebben van televisie taboe, evenals het dragen van broeken door vrouwen en het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Gezinnen met vijftien of meer kinderen zijn dan ook geen uitzondering. Tegenwoordig zijn ook digitale media in gebruik. De conferenties vanuit Noorwegen worden per satelliet over de hele wereld uitgezonden en er worden cd's uitgebracht met muziek en/of liederen. Zoals veel conservatieve christelijke groepen, is deze gemeente ook tegen homoseksualiteit en abortus . De levenswijze van de geloofsgemeenschap bracht en brengt een zekere isolatie van de rest van de samenleving met zich mee. Dit gold in het verleden in versterkte mate. Kinderen moesten afgescheiden van "de wereld" opgroeien. Voor veel kinderen betekende dit bijvoorbeeld dat ze niet bij schoolkameraadjes thuis mochten spelen. Er zijn veel gesloten activiteiten binnen de geloofsgemeenschap. 2 Geschiedenis De beweging werd begin 20e eeuw gegrondvest door Johan Oscar Smith (11 oktober 1871 – 1 mei 1943 ) een onderofficier in de Noorse marine en zijn broer Aksel Smith (1880 –1919 ) wiens beroep tandarts was. Johan Oscar Smith werd geboren in Fredrikstad, maar verhuisde later naar Horten in de provincie Vestfold (Noorwegen ). Elias Aslaksen (1888 –1976 ) speelde ook een belangrijke rol binnen de gemeente. Hij had, net zoals Johan Oscar Smith, ook een verleden in de Noorse Marine . In 1897 werd de eerste gemeente gestart door Johan Oscar Smith en onder meer zijn broer Aksel Smith en Elias Aslaksen. Oorspronkelijk was de gemeente een vriendengroep die zich rondom de broeders Smith vormde. J.O. Smith werkte jarenlang bij de Noorse kustwacht en kreeg hierdoor contacten langs de kust vanaf de Oslofjord tot aan Mehamn in Finnmark . Dat de gemeente op deze manier ontstond kan de reden zijn dat ze in Noorwegen bekend staan als Smiths Venner . De groepen groeide langzaam, rond 1950 bestond de beweging nog uit ruim 1000 mensen verdeeld over Noorwegen en Denemarken . Aan het eind van de jaren vijftig werd het evangeliseren uitgebreid naar o.a. Duitsland en Nederland . In het begin van de jaren 1960 ontstonden er in Nederland gemeentes in verschillende steden. Vandaag zijn er vaste gemeentes in ongeveer 12 plaatsen in Nederland, en de groep telt er schattingsgewijze 2.000-2.500 leden. Na het overlijden van Johan Oscar Smith in 1943 werd Elias Aslaksen leider van de gemeente. Hij werd opgevolgd door Aksel Johan Smith (de zoon van J.O. Smith) en de schoonzoon Sigurd Bratlie (1905–1995). In de loop van deze tijd kreeg de gemeente internationale vertakkingen. In 1992 en 1993 vond een strijd met betrekking tot de leiding plaats, waarna de kleinzoon van J.O. Smith, Kåre Johan Smith (*1944) voorganger werd. Tijdens zijn leiderschap zijn er ingrijpende veranderingen doorgevoerd, onder andere wat betreft een liberalisering van de levenswijze. Verder heeft de gemeente een grote ontwikkeling meegemaakt wat betreft vastgoed. Een voorbeeld hiervan is de grote verbouwing en uitbreiding aan het begin van de 21e eeuw van de hoofdzetel van de gemeente, Brunstad Christian Church te Stokke . In 2001 kwamen de Noorse broeders in Nederland negatief in het nieuws vanwege het vermoeden van kindermishandeling , ontucht en financiële malversaties. De aanklacht van kindermishandeling (gedaan door een destijds 34-jarig ex-lid) werd door het OM geseponeerd i.v.m verjaring , ondanks de getuigenissen van tientallen slachtoffers ). Wat betreft de ontucht is er tenminste één veroordeling geweest. In 2009 is er aandacht in de landelijke media voor het feit dat de Noorse Broeders commerciële activiteiten (laten) verrichten door vrijwilligers (via hun eigen uitzendbureau DWN Service), zonder dat daar belasting over wordt betaald. De opbrengsten van deze werkzaamheden komen voornamelijk terecht in het buitenland, en het zou concurrentievervalsing in de hand kunnen werken. De Noorse Broeders spreken van een legale situatie. De FNV en verschillende politieke partijen gaan stappen nemen om deze kwestie op te helderen. 3 De geloofsgemeenschap houdt ledenaantallen niet nauwkeurig bij, iets wat het schatten van hun uitbreiding moeilijk maakt. Een schatting heeft een ledenmassa aangeduid van 25.000 - 35.000 leden, die over 55 landen verdeeld zijn. Ze groeien voornamelijk door organische groei, dat wil zeggen dat de meerderheid van de huidige leden in de gemeente geboren zijn. Verder is één van de speerpunten het scheppen van een milieu waar kinderen en jeugd het naar hun zin hebben. De beweging heeft in Noorwegen een conferentiecentrum genaamd Brunstad en van daaruit is de beweging ook actief in andere landen. In Nederland was het conferentiecentrum tot voor kort de "De Kroeze Danne" in Ambt-Delden , maar in 2004 werd een nieuw conferentiecentrum gekocht: Pagedal , een bungalowpark in Stadskanaal . 4 .