Turystyka Turystyka

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Turystyka Turystyka Turystyka Tourism POŁOŻENIE Gmina Dębica jest gminą o niezwykłych walorach krajobrazowych, potencjale in- westycyjnym oraz turystycznym. Dzięki swojej atrakcyjnej lokalizacji i dostępie do głównych szlaków tranzytowych, takich jak autostrada A4, droga krajowa Kra- ków-Rzeszów, droga wojewódzka Dę- bica-Mielec, magistrala kolejowa Medy- ka-Zgorzelec, czy bliskim usytuowaniem portów lotniczych: Rzeszow-Jasionka, Kraków-Balice jest niezwykle dostępnym miejscem dla turystów oraz inwestorów krajowych, jak i zagranicznych. Ta największa pod względem mieszkań- ców Gmina w Województwie Podkarpac- kim liczy ponad 25 tys. osób, a 19 sołectw, które wchodzą w jej skład, zajmują po- wierzchnię 137,62 km². LOCATION Dębica Municipality has an unusual land- scape values, investment and touristic potential. Because of its attractive loca- tion and availability to the main transit routes such as A4 motorway, a national road Kraków-Rzeszów, Dębica-Mielec voivodeship road and Zgorzelec-Medy- ka railway main line and the closeness of international airports: Rzeszów-Jasionka, Kraków-Balice make it available place for tourists, foreign and country investors. The Dębica Municipality is the largest in terms of population municipality in Podkarpackie Voivodeship and its counts over 25 thousand inhabitants, and 19 vil- lages is situated on the area of 137,62 km². OD WYDAWCY FROM THE EDITOR Szanowni Państwo, Ladies and Gentlemen, z prawdziwą przyjemnością prezentuję Państwu Gminę Dębica- with great pleasure Iwould like to present you the Municipali- jej walory geograficzne, przyrodnicze oraz historyczne. Zdaje- ty of Dębica- its geographical, natural and historical values. We my sobie sprawę, że z tak bogatego zasobu wiadomości, przeżyć realize that from such a rich resource of news, experiences and i wspomnień trudno jest wyłonić rzeczy najważniejsze, najbar- memories it is difficult to emerge the most important things. dziej istotne. Dlatego lektura ta stanowi skrótowy opis Gminy Therefore, this publication is a brief description of the Debica Dębica, który ma zaciekawić i zachęcić czytelnika do dalszego Municipality, which has intrigue and entice the reader to fur- zgłębiania wiedzy na tematy najbardziej dla niego interesujące ther exploration of knowledge on the subjects most interesting oraz do odwiedzenia Gminy Dębica, która ma sporo do zaofe- for him, and to visit the Municipality of Debica, which has a lot rowania. Cenne zabytki, piękne krajobrazy, bogata fauna i flo- to offer. Valuable monuments, beautiful scenery, rich fauna and ra, dobrze rozwinięta baza turystyczna, noclegowa i gastrono- flora, well-developed tourist, accommodation and catering base, miczna, miejsca dla amatorów sportów zimowych oraz letnich, room for lovers of winter and summer sports, as well as peace a także cisza i spokój to wielkie atuty naszych okolic. Wszystkim and quiet are the great advantages of our region. We wish to all Czytelnikom, którzy sięgną po niniejszą publikację, życzymy aby readers who reach for this publication, so that it was a source of stanowił on dla każdego z Was źródło ciekawych wiadomości interesting news and pleasant journey through the most beauti- oraz przyjemną podróż po najpiękniejszych zakątkach Gminy ful parts of the Debica Municipality. Dębica. Wójt Gminy Dębica Mayor of Dębica Commune Stanisław Rokosz Stanisław Rokosz 4 WARUNKI PRZYRODNICZE CLIMATE AND NATURE I KLIMATYCZNE CONDITIONS Atrakcyjność krajobrazowa, bogata historia, dbanie o kult tra- Landscape attractiveness, rich history, cherishing the cult of tra- dycji przy jednoczesnej innowacyjności i współczesności inwe- dition while innovation and modernity investment makes the stycji sprawiają, że stanowi ona niezwykle interesujące miejsce, Dębica Municipality an interesting place for everyone. w którym każdy znajdzie coś dla siebie. Varied landscape of Kotlina Sandomierska and Pogórze Strzy- Miłośników przyrody oraz czystego powietrza zainteresuje nie- żowskie which is characterised with interesting terrain andrich zwykle urozmaicony krajobraz Kotliny Sandomierskiej oraz nature life will attract all enthusiasts of clean air and nature lo- Pogórza Strzyżowskiego, który cechuje ciekawa rzeźba terenu vers. In the area of Dębica Municipality there is so-called an Un- oraz bogate życie przyrodnicze. Na obszarze Gminy usytuowa- der-Carpathian Gutter and Lower Wisłoka River Valley. In the na jest tzw. Rynna Podkarpacka oraz Dolina Dolnej Wisłoki. southern part of municipality there is a part of Dynowskie Fo- W południowej części Gminy znajduje się fragment Pogórza othill. It is the guarantee of the variety of geological structure and Dynowskiego. Gwarantuje to różnorodność budowy geologicz- lay of the land- from the flat, ravines cut hills at the lowland side, nej i ukształtowania terenu - od płaskich pagórków od strony reaching about 250 m. above sea level to high elevations called nizin sięgających wysokością ok. 250 m n.p.m., poprzecinanych Zaporoże such as Bratnia Góra in Stasiówka, whose altitude is licznymi parowami i wąwozami, po wysokie wzniesienia zwane 407 m. above sea level and Głobikowa hilltops reach about 451 Zaporożem, takimi jak np. Bratnia Góra w Stasiówce, której wy- m. above sea level. sokość wynosi 407 m n.p.m. oraz szczyty Głobikowej sięgające ok. 451 m n.p.m. The area of about 40 km² in The Debica Municipality is occupied by the forests which are the remaining of the primeval Sando- Lasy w Gminie Dębica zajmują obszar ok. 40 km² i w większo- mierska Wilderness located on the majority of Małopolska land ści są pozostałościami pradawnej Puszczy Sandomierskiej, która in the past. Oaks, beeches, fir-trees and pines are prevailing in zajmowała kiedyś ogromne tereny Małopolski. Dominującym w southern part of the area. The structure of forest stands is sha- południowej części regionu wśród drzewostanu udziałem wy- ping differently nearby rivers and streams where dominant role różniają się dęby, buki, jodły i sosny. Odmiennie kształtuje się plays grey alder-tree, willow and poplar. Filing of the multiple natomiast struktura drzewostanu w okolicach rzek i potoków, kinds of the forests compose rich undergrowth in which may gdzie dominującą rolę odgrywają olcha szara, wierzba i topo- find raspberries, blackberries, bilberry and many kinds of ferns. la. Uzupełnienie wielogatunkowych lasów stanowi bogate runo South-eastern part of the municipality covers an oak forest with leśne, w którym spotkać można malinę leśną, jeżynę, borówkę an addition of fir tree, maple tree and sycamore. In the forests of czarną oraz różne odmiany paproci. Południowo wschodnią Dębica Municipality we may find the moors which are very rare część gminy pokrywa las bukowy z domieszką jodły, klonu i ja- in Poland. woru. W lasach Gminy Dębica napotkać można wrzosowiska, które w Polsce stanowią rzadkość. In the Dębica Municipality, merely on the area of 137,62 km² we may find the variety of flora, fauna, animals life and lay of the To w Gminie Dębica, zaledwie na 137,62 km² można znaleźć land. taką różnorodność ukształtowania terenu, flory i fauny oraz ży- cia zwierzęcego. 5 HISTORIA HISTORY Początki pobytu człowieka w okolicach Dębicy datowane są na The beginnings of human residence nearby Dębica are dated on schyłek paleolitu, starszej epoki kamienia, ok. 8200 lat p.n.e. the decline of Palaeolithic period, Old Stone Age, about 8200 Z tego okresu zachowały się nieliczne kamienne narzędzia i ele- years before Christ. A few stony tools and elements of weapon menty broni. Sporo świadectw ludzkiej działalności na naszym have preserved from this period. A lot of evidences of human trenie pochodzi z młodszej epoki kamienia (neolitu) przypada- work come from the Neolithic period about 5000 – 1800 years jącej ok. 5000 - 1800 lat p.n.e. Wśród nich znajdują się kamienne, before Christ, among them stony smoothed hatchets found in gładzone toporki znalezione w Dębicy, Borowej, Pilźnie, a także Dębica, Borowa, Pilzno and also on the area of Dębica Muni- na obszarze Gminy Dębica w Kędzierzu, Podgrodziu i Pustko- cipality in Kędzierz, Podgrodzie, Pustkow. In VIII- X century wie. W VIII - X wieku ziemie naszego regionu znalazły się w za- lands of our region were under the influence of Slavic Vistu- sięgu oddziaływania słowiańskiego plemienia Wiślan. Tereny te la tribe. Apart from other Poland territories this regions were wcześniej niż pozostałe regiony Polski zostały schrystianizowa- earlier Christianized. Echoes of the fights of pagans ceremonies ne. Echa walk z pogańskimi obrządkami przetrwały w legendach remains in the legends from Barciejowa, Podgrodzie (about Bo- z Braciejowej, Podgrodzia (o Bodzosie) czy Latoszyna (Palana dzos) or Latoszyn (Palana Gera). In these places first towns had Gera). W tych miejscowościach powstały też pierwsze grodziska: raised: in Barciejowa “Głodomank” on the “Okop” hill, “Zam- w Braciejowej „ Głodomank” na wzgórzu „Okop” i „Zamczysko” czysko” and in Latoszyn “KociZamek”. oraz w Latoszynie „Koci zamek”. POCZĄTKI ADMINISTRATIVE ADMINISTRACYJNE BEGINNINGS Do 1955 roku istniał duży powiat dębicki, który w tymże roku A large Dębica District existed up to 1995. It was divided on two został podzielony na dwa mniejsze powiaty: dębicki i ropczycki. smaller districts in the same year: dębicki and ropczycki. Cre- Tak utworzony powiat należał do województwa rzeszowskiego ated in this way district belonged to rzeszowskivoivodeship and i obejmował dwa miasta: Dębicę i Pilzno oraz okoliczne gromady contained two cities: Dębica and Pilzno with nearby villages. By wiejskie. Na mocy ustawy z dnia 29
Recommended publications
  • Turystyka Tourism POŁOŻENIE OD WYDAWCY from the EDITOR
    Turystyka Tourism POŁOŻENIE OD WYDAWCY FROM THE EDITOR Gmina Dębica jest gminą o niezwykłych Szanowni Państwo, Ladies and Gentlemen, walorach krajobrazowych, potencjale in- z prawdziwą przyjemnością prezentuję Państwu Gminę Dębica- with great pleasure Iwould like to present you the Municipali- westycyjnym oraz turystycznym. Dzięki jej walory geograficzne, przyrodnicze oraz historyczne. Zdaje- ty of Dębica- its geographical, natural and historical values. We swojej atrakcyjnej lokalizacji i dostępie do my sobie sprawę, że z tak bogatego zasobu wiadomości, przeżyć realize that from such a rich resource of news, experiences and głównych szlaków tranzytowych, takich i wspomnień trudno jest wyłonić rzeczy najważniejsze, najbar- memories it is difficult to emerge the most important things. jak autostrada A4, droga krajowa Kra- dziej istotne. Dlatego lektura ta stanowi skrótowy opis Gminy Therefore, this publication is a brief description of the Debica ków-Rzeszów, droga wojewódzka Dę- Dębica, który ma zaciekawić i zachęcić czytelnika do dalszego Municipality, which has intrigue and entice the reader to fur- bica-Mielec, magistrala kolejowa Medy- zgłębiania wiedzy na tematy najbardziej dla niego interesujące ther exploration of knowledge on the subjects most interesting ka-Zgorzelec, czy bliskim usytuowaniem oraz do odwiedzenia Gminy Dębica, która ma sporo do zaofe- for him, and to visit the Municipality of Debica, which has a lot portów lotniczych: Rzeszow-Jasionka, rowania. Cenne zabytki, piękne krajobrazy, bogata fauna i flo- to offer. Valuable monuments, beautiful scenery, rich fauna and Kraków-Balice jest niezwykle dostępnym ra, dobrze rozwinięta baza turystyczna, noclegowa i gastrono- flora, well-developed tourist, accommodation and catering base, miejscem dla turystów oraz inwestorów miczna, miejsca dla amatorów sportów zimowych oraz letnich, room for lovers of winter and summer sports, as well as peace krajowych, jak i zagranicznych.
    [Show full text]
  • Zabytki I Ich Upamietnienie Monuments and Their Commemoration Monuments and Their Commemoration
    Zabytki i ich upamietnienie Monuments and their commemoration Monuments and their commemoration Gmina Dębica The Municipality of Dębica Poland 2015 Czyn mija, jego pomniki pozostają The event is past, the memorial remains zaufanie do opieki tego świętego i jemu powierzają troskę o owoce are dedicated to him. It is clear that the farmers of the region of Dę- (Owidiusz) (Ovid) ich pracy na roli, o swoje domy i gospodarstwa. Święty Jan Nepo- bica particularly trust the care of this saint and bestow upon him mucen to przecież szczególny obrońca przed klęskami burz, hura- the care for the fruit of their work, for their households and farms. ganów i powodzi. Saint John of Nepomuk is, after all, a defender against the perils of Człowiek odczuwa głęboką potrzebę otwarcia się, uzewnętrznie- Man feels a compelling need to open up, to express that which storms, hurricanes and floods. nia tego, co kryje w swoim wnętrzu, w głębi swojej duszy. Dotyczy they hide within, in the depths of their spirit. This applies in par- Trzy obiekty zadedykowano św. Stanisławowi Biskupowi i Mę- to szczególnie naszych przeżyć i wartości religijnych. Wyrażamy ticular to our religious experiences and values. We express them czennikowi – w tym kaplica w Pustyni, aż z połowy XVII wieku. Three sites are dedicated to Saint Stanislaus of Szczepanów – inc- je na zewnątrz na różne sposoby: przez rozmaite formy modlitwy, using various means: through diverse forms of prayer, through Nic dziwnego, bo św. Stanisław jest głównym Patronem Polski oraz luding the chapel in Pustynia, dating back to halfway through the przez śpiew muzykę religijną, przez malarstwo i rzeźbę, przez sa- singing, religious music, through painting and sculpture, through naszej Tarnowskiej Diecezji – urodził się na jej terenie – Szczepa- 17th century.
    [Show full text]
  • Zabytki I Ich Upamietnienie Monuments and Their Commemoration
    Zabytki i ich upamietnienie Monuments and their commemoration Monuments and their commemoration Gmina Dębica The Municipality of Dębica Poland 2016 Czyn mija, jego pomniki pozostają The event is past, the memorial remains (Owidiusz) (Ovid) Człowiek odczuwa głęboką potrzebę otwarcia się, uzewnętrznie- Man feels a compelling need to open up, to express that which nia tego, co kryje w swoim wnętrzu, w głębi swojej duszy. Dotyczy they hide within, in the depths of their spirit. This applies in par- to szczególnie naszych przeżyć i wartości religijnych. Wyrażamy ticular to our religious experiences and values. We express them je na zewnątrz na różne sposoby: przez rozmaite formy modlitwy, using various means: through diverse forms of prayer, through przez śpiew muzykę religijną, przez malarstwo i rzeźbę, przez sa- singing, religious music, through painting and sculpture, through kralną architekturę. Powstają w ten sposób piękne formy liturgii, religious architecture. In this way, beautiful forms of worship arise, niejednokrotnie perły muzyki religijnej, rzeźby i architektury sa- in many cases, pearls of religious music, sculpture and architecture. kralnej. Among these works, inspired by deep religious experiences, folk Wśród tych dzieł, inspirowanych głębokimi przeżyciami religij- religious art maintains an important position, both in terms of nymi, ważne miejsce zajmuje sakralna sztuka ludowa, tak z za- painting, music, sculpture, as well as through minor folk architec- kresu malarstwa, muzyki, rzeźby, jak i małych form architektury ture. The latter encompasses numerous roadside chapels, figures ludowej. Do tej ostatniej należą bardzo liczne przydrożne kaplicz- and crosses. They form an important part of the Polish landscape ki, figury i krzyże. Bogactwem swojej formy wpisują się głęboko through their richness of forms.
    [Show full text]
  • RAPORT O Stanie Gminy Dębica Za 2019 Rok
    RAPORT o stanie Gminy Dębica za 2019 rok Urząd Gminy Dębica ul. Stefana Batorego 13 39-200 Dębica Fax. 14 680 680 33 36 Tel.14 680 33 10 www.ugdebica.pl Spis treści WSTĘP .................................................................................................................................................................. 6 I. CHARAKTERYSTYKA GMINY ......................................................................................................... 7 I.1. Położenie i powierzchnia Gminy ............................................................................................................... 7 I.2. Władze lokalne i gminne jednostki organizacyjne .................................................................................... 7 I.3. Sołectwa .................................................................................................................................................... 8 I.4. Ludność i dynamika ................................................................................................................................... 8 I.4.1. Ludność na podstawie rejestru mieszańców i ewidencji ludności............................................ 8 I.4.2. Urodzenia ............................................................................................................................... 10 I.4.3. Zgony ..................................................................................................................................... 11 II. FINANSE ..............................................................................................................................................
    [Show full text]
  • The Natural Therapy Center Latoszyn an Investment Offer
    ZAKŁAD PRZYRODOLECZNICZY LATOSZYN THE NATURAL THERAPY CENTER LATOSZYN OFERTA INWESTYCYJNA AN INVESTMENT OFFER ZAKŁAD PRZYRODOLECZNICZY LATOSZYN THE NATURAL THERAPY CENTER LATOSZYN OFERTA INWESTYCYJNA AN INVESTMENT OFFER GMINA DĘBICA THE DĘBICA COMMUNE, POLAND 2015 HISTORIA I TRADYCJA TRADITION AND HISTORY Latoszyn, to jedna z najstarszych wsi gminy Dębica. Istniała już Latoszyn belongs to the oldest villages of the Dębica commune. w XII w., a jej pierwszym właścicielem był Teodor Gryfita, wo- Latoszyn village history dates back to the 12th century and its jewoda krakowski. Z tej wsi, skąd wywodzili się współwłaścicie- first owner was TeodorGryfita, the Cracow Province Governor. le Dębicy, pochodził jeden z najwybitniejszych reprezentantów It was the place of birth not only of the co-owners of Dębica, rodu, profesor i sześciokrotny rektor Akademii Krakowskiej – but also of one of the most prominent members of the family, Jan z Latoszyna. a professor and a six-term rector of the Cracow Academy – Jan of Latoszyn. Latoszyn od wieków słynął ze znakomitych wód leczniczych wypływających u podnóża wzniesienia Palana Gera (zwana też For many centuries, Latoszyn has been famous for its curative Świątynią Peruna – niegdyś ośrodka prasłowiańskiego kultu). waters springing at the foot of the Palana Gera (Spalona Gora) Lecznicze źródła uczyniły z Latoszyna w XVII w. znane ką- elevation. The curative mineral springs contributed to the pielisko. W XIX wieku hrabia Morski założył tu Zakład Zdro- later development of the village into a well-known watering jowo-Kąpielowy tzw. „Latoszyńskie Łazienki”, a wieś słynęła place in the 17th century. In the 19th century a Spa and Bal- z niekonwencjonalnych metod leczenia chorób (stawów, kości, neotherapy Institute the so-called “LatoszyńskieŁazienki“ (“The chorób skórnych: grzybicy, łuszczycy, chorób kobiecych, parali- Latoszyn Baths”) existed there, and the village was famed for un- żów i niedowładów a nawet otyłości).
    [Show full text]
  • Inwestycje Inwestycje
    Inwestycje Investment offer Inwestycje Investment offer Gmina Dębica The Municipality of Dębica Poland 2015 OFERTA GMINY DĘBICA DĘBICA MUNICIPALITY DLA INWESTORÓW OFFER FOR INVESTORS Szanowni Państwo! Dear Sirs and Madams! Gmina Dębica z przyjemnością składa ofertę dla inwestorów Dębica Municipality is pleased to present the offer for investors, obejmującą dojrzałe plany, które są w trakcie wdrażania na te- comprising mature plans that are under implementation on the renach do zainwestowania na cele produkcyjno – usługowe i re- areas to be invested in for manufacturing & service purposes and kreację. for recreation. Ponadto Gmina Dębica działając na rzecz przedsiębiorców zo- Moreover, Dębica Municipality acting to the benefit of entrepre- stała zakwalifikowana do udziału w pilotażowym programie neurs, has been qualified to participate in piloting programme „Samorządowa Polska”, którego celem jest zapewnienie dostęp- ‘Samorządowa Polska’, the purpose of which is to ensuring the ności inwestorom do środków finansowych. availability of funds to investors.. W ramach tej oferty istnieje możliwość nabycia gruntów stano- Within this offer, it is possible to purchase land constituting wiących własność Mienia Komunalnego, a przeznaczonych pod property of the Municipal Assets and designated for organized zorganizowaną działalność inwestycyjną – produkcję, składy, investment activity – manufacture, warehouses, wholesale sto- hurtownie, usługi komercyjne, drobną wytwórczość. res, commercial services, minor productivity. Tereny te posiadają dogodny dojazd do głównych dróg (m.in. These areas have convenient connections with the main roads autostrady A4, drogi krajowej Kraków-Rzeszów i wojewódzkiej (A4 motorway, national rout Kraków-Rzeszów and voivodeship Dębica – Mielec), magistrali kolejowej E – 30 Zgorzelec – Me- road Dębica - Mielec) as well as with E-30 Zgorzelec - Medyka dyka.
    [Show full text]