WSCHODNI ROCZNIK HUMANISTYCZNY TOM IX 2013 Grafika Na Okładce: Herb Woj
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
WSCHODNI ROCZNIK HUMANISTYCZNY TOM IX 2013 Grafika na okładce: herb woj. kijowskiego Pod patronatem Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej Lublin - Radzyń Podlaski 2013 WSCHODNI ROCZNIK HUMANISTYCZNY http://www.tonik-libra.pl/wrh/ Rada Naukowa: prof. dr hab. Rolf Fieguth, Uniwersytet we Fryburgu, Szwajcaria, ks. dr Hieronim Fokciński SJ, rektor Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie, Włochy, prof. dr hab. Artur S. Korobowicz, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, prof. dr Siergiej Walentinowicz Lubiczankowskij, Orenburski Uniwersytet Państwowy, Rosja, prof. dr hab. Sigistas Narbutas, Biblioteka Naukowa im. Wróblewskich w Wilnie, Litwa, Janusz Nowak, Kierownik Archiwum i Zbioru Rękopisów Biblioteki xx Czartoryskich w Krakowie, prof. dr hab. Mirosław Piotrowski, Katolicki Uniwersytet Lubelski, prof. dr hab. Marek Plewczyński, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, doc. dr Ludmiła Posochowa, Charkowski Uniwersytet Narodowy im. W.N. Karazina, Ukraina, dr hab. Krzysztof Skupieński, prof. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, dr hab. Maria Starnawska, prof. Akademii im. J. Długosza w Częstochowie, prof. dr Walerij Leonidowicz Stiepanow, Instytut Ekonomiki Rosyjskiej Akademii Nauk, Moskwa, Rosja, dr hab. Tadeusz M. Trajdos, prof. Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, dr hab. Marek Wagner, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Kolegium Redakcyjne i Redakcja: Dariusz Chemperek (dział: historia literatury), Artur Górak (redaktor naczel- ny), Jacek Lejman (dział: filozofia), Dariusz Magier (z-ca redaktora naczelnego), Jerzy Ternes (sekretarz), redakcja techniczna: Agnieszka Socha i Marcin Wągrodny Recenzenci prac zamieszczonych w tomie: dr hab. Leszek Gawor, prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego, doc. dr Ludmiła Posochowa, Charkowski Uniwersytet Narodowy, Ukraina, prof. dr Walerij Leonidowicz Stiepanow, Instytut Ekonomiki Rosyjskiej Akademii Nauk, Moskwa, Rosja, prof. dr hab. Maria Wichowa, Uniwersytet Łódzki, dr hab. Włodzimierz Wołosiuk, prof. Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie prof. dr hab. Andrzej Jan Zakrzewski, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie prof. dr hab. Andrzej Gil, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II doc. Dmytro Archirejskij, Akademia Celna Ukrainy w Dniepropietrowsku doc. Oleg Djaczok, Akademia Celna Ukrainy w Dniepropietrowsku dr Jacek Lejman, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Opracowanie graficzne, skład i łamanie: Przemysław Tytus Krupski Tłumaczenia: Artur Górak Wydawca Towarzystwo Nauki i Kultury „Libra” © ToNiK „Libra” ISSN 1731-9872 Druk: ELPIL, Siedlce, ul. Artyleryjska 11; www.eplil.com.pl Spis treści Rozprawy i studia Aleksander Brazgunou (Narodowa Akademia Nauk Białorusi) Europejski romans historyczny i rycerski w przekładach białoruskich XV – XVII wieku ............................................................................................................................... 9 Paweł Ciechan (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Obraz jezuitów w Zwierciadełku panienek chrystyjańskich Marcina Czechowica (1582) .......................................................................................................... 31 Daniel Sawicki (Warszawa) Idee „Świętej Rusi” i „Trzeciego Rzymu” i ich miejsce w nauczaniu staroobrzędowców pomorskich ................................................................................................... 43 Aleksander Slesarenko (Dniepropietrowski Uniwersytet Narodowy) Armia rosyjska w operacji grodnieńskiej z 1705-1706 roku ................................................. 61 Максим Яременко (Національний університет «Києво-Могилянська академія») «В Россії вічне жить»: про причини навчання у Києво-Могилянської академії річпосполитських уродженців у XVIII ст. ............................................................ 73 Олег Морозов (Академія митної служби України) Розвиток організаційної структури російських митниць в українських губерніях у XVIII ст. ........................................................................................ 89 Юлія Головко (Запорізький національний університет) Російська періодика початку ХІХ ст. як джерело з історії зовнішньої торгівлі Південної України ..................................................................................................... 101 Михаил Анатольевич Приходько (Московский Государственный Юридический Университет) Экспедиция о устроении дорог в государстве в государственной системе Российской Империи в начале XIX века .............................................................. 115 Dorota Wereda (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) Postawa biskupa diecezji podlaskiej Jana Marcelego Gutkowskiego wobec polityki rosyjskiej na przykładzie wybranej korespondencji z 1835 r. ...................... 127 Jurij Ziemski (Instytut Ukraińskiej Archeografi i i Źródłoznawstwa Narodowa Akademia Nauk Ukrainy) „Polski problem” jako czynnik wprowadzenia nacjonalizmu imperialnego w polityce caratu na prawobrzeżnej Ukrainie połowy XIX wieku .................................. 137 Eлена Прищепа (Рівненський державний гуманітарний університет) Добровольные общественные организации в культурном пространстве городских поселений подольской губернии в начале ХХ века ......................................... 155 Aleksander Smoliński (Uniwersytet Mikołaja Kopernika) Carskie siły zbrojne i dawna rosyjska historia wojskowa, a także wojny Rzeczypospolitej z Moskwą i polsko-rosyjskie konfl ikty zbrojne w świetle historiografi i polskiej przełomu XX i XXI wieku ........................................................................ 165 Łukasz Cholewiński (Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie) Sukcesy i porażki stajni wyścigowej Kruszyna-Widzów w latach 1880-1914 ..................... 189 Jarosław Jastrzębski (Kraków) Nostryfi kacja akademickich dyplomów i stopni naukowych w II Rzeczypospolitej .................................................................................................................. 205 Tomasz Kot (Lublin) Prasa codzienna ukazująca się w Lublinie w latach 1918-1939 ............................................ 219 Michał Wójciuk (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Reakcje i postawy społeczne w Powstaniu Warszawskim .................................................. 231 Лешек Микрут (Университет Марии Кюри-Склодовской) Взаимопроникновение народных мифов Польши и ее восточных соседей (на примере избранных литературных произведений) ................................................... 253 Justyna Poznańska (Uniwersytet Warszawski) Narracyjne konstruowanie tożsamości. O autobiografi i Niny Berberowej ....................... 265 Jovita Jankauskienė (Historical Presidential Palace of the Republic of Lithuania) The fate and mission of withdawal in Tomas Venclova’s contemplations ...................... 279 Rafał Ziemba (Edynburg) Czechosłowacka muzyka rockowa ........................................................................................... 291 Ryszard Polak (AWF J. Piłsudskiego w Warszawie WWFiS w Białej Podlaskiej) Dzieje Polski w ujęciu Feliksa Konecznego, na podstawie jego syntez historycznych ............................................................................................................ 303 Jacek Lejman (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Człowiek a przestrzeń – przebywanie w przestrzeni - (o fi lozofi i „spacjocentrycznej” uwag kilka) .......................................................................... 323 Микола Олійник (Кам’янець-Подільський національный університет) Політика радянської влади щодо Церкви римо-католицької на Поділлі в роки НЕПу .................................................................................................................................. 339 Materiały i Źródła Artur Górak (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Narady gubernatorów z Królestwa Polskiego u Czerkaskiego jesienią 1866 r. ..................... 349 Jarosław Cymerman, Aleksander Wójtowicz (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) „Paradoks Wielkiej Nocy” Józefa Czechowicza – komentarz edytorski o atrybucji tekstu ........................................................................................................................ 357 Tomasz Czarnota (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Regulamin porządku w gmachu KW PZPR ............................................................................ 363 Dariusz Magier (Archiwum Państwowe w Lublinie) Marcin Żukowski (Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku) Pracownicy etatowi Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w świetle wybranych normatywów partyjno-państwowych z 1949, 1972 i 1983 roku ............................................ 369 Recenzje, Sprawozdania, Polemiki Jerzy Ternes (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Людмила Посохова, На перехресті культур, традицій, епох: православні колегіуми України наприкінці XVII – на початку ХІХ ст., wyd. Харківський національний університет, Charków 2011, ss. 400 ............................................................. 395 Krzysztof Latawiec (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Иностранные профессора российских университетов (вторая половина XVIII-первая треть XIX в.). Биографический словарь, pod red. А. Ю. Андреева, wyd. Российская политическая энциклопедия, Moskwa 2011, ss. 207 .............................. 398 Dariusz Szewczuk (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) Иван Посохов, Студентство Університетів Россiйськоï iмперiï XIX – початку XX ст.: становлення та еволюцiя субкультуры, wyd. Раритети Украïни, Charków 2013, ss. 275 .............................................................................................................