WIJKBLAD BENOORDENHOUT EDITIE 5 - OKTOBER 2020

In dit nummer o.a. Busje komt niet zo 6 Stichting Kunstverbind 19 Stadspenning voor Stanley 55 23 Oltimertocht 27 Joodse wijkgenoten 32 International Corner 44 Vliegsportpioniers 47

AAN DE BEWONERS VAN DIT PAND Uw huis verkopen? Röttgering Makelaars, dat klinkt goed! Wij zijn gespecialiseerd in bemiddeling en advisering bij aan- en verkoop en verhuur van woningen in Den Haag e.o. In onze dienstverlening streven wij naar een grote mate van zorgvuldigheid, openheid en integriteit.

Speelt u met de gedachte om uw woning te verkopen? Dan komen wij graag vrijblijvend bij u langs voor een gratis waardebepaling. Tegen inlevering van deze advertentie ontvangt u het "Promotiepakket" t.w.v. € 450,00 kado! Uw woning verkopen in 6 stappen Vrijblijvend advies Woningopname & verkoopplan Wij Volledige presentatie Bezichtigingen & biedingen komen Verkoop & afronding graag bij Inspectie en notaris u langs!

Breitnerlaan 285 X Den Haag X 070 - 324 55 66 X www.rottgering.nl

2 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 WIJKBLAD BENOORDENHOUT

Uitgave van de Wijkvereniging verschijnt 6x per jaar en wordt huis aan huis in de wijk bezorgd

Oplage ca. 9.300 ex.

Abonnement 6 nummers per kalenderjaar € 30,- IBAN NL34 INGB 000380 4427 voor een abonnement mail naar Beste buurtgenoten, Mirjam Kroemer - [email protected]

Advertenties Terwijl ik dit schrijf, begin oktober, valt de regen met bakken uit de he- voor tarieven en afmetingen mail naar Mirjam Kroemer - [email protected] mel. Het is duidelijk: de zomer is voorbij. Die lange zomer waarvan we Bij afname van 6 advertenties in zo genoten hebben, ondanks – en misschien ook wel dankzij – de be- 1 kalenderjaar is 1 advertentie gratis perkingen die corona ons oplegde. Benoordenhoutjes € 50,- voor maximaal 30 woorden Gelukkig biedt deze editie een mooie terugblik op zomerse momenten Deadline advertenties en kopij wijkblad nr. 6 - 2 november 2020 in de wijk, van een toertocht met oldtimers tot een blik op zonovergo- verspreiding - medio december 2020 ten pleinen. Scoutinggroep Stanley vierde feest vanwege haar 75-jarig Redactie wijkblad bestaan en de jeugd genoot van het nieuwe trapveldje aan de Johannes [email protected] Bildersstraat. Daarnaast blijkt in dit nummer opnieuw dat het in onze Anne-Helene Borgts-Kooijmans wijk niet aan creativiteit ontbreekt. In Uitgelicht worden maar liefst Georgia Regnault Barbara Verloop vier nieuwe boeken van wijkgenoten besproken en Michiel en Walter Willemien de Vlieger-Moll van stichting Kunstverbind (zónder t) laten zien hoe kunst mensen bij Vormgeving en art direction elkaar kan brengen. Creative Company | the art of design

Opmaak Pepe Cerón-Balsas Dit jaar, waarin we het einde van de Tweede Wereldoorlog herdenken, is in het wijkblad steeds aandacht geweest voor de gevolgen van de Drukwerk Colourcake oorlog voor onze wijk. Voor joodse wijkgenoten waren deze rampzalig.

Bezorging In dit nummer doet een wijkgenoot verslag van zijn onderzoek naar de Mission Mail aangrijpende geschiedenis van een joodse vrouw die in oorlogstijd in Wijkblad niet ontvangen? zijn huis woonde en in 1942 werd weggevoerd. Met een ‘Stolperstein’ [email protected] wil hij de herinnering aan haar bewaren. Disclaimer Het Wijkblad heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Indien iemand desondanks meent We gaan de winter tegemoet, maar hopelijk hebben we nog een aantal rechten te kunnen doen gelden, dan kan hij of zij mooie herfstdagen in het verschiet. Laten we hier, ondanks alle corona- contact opnemen met de hoofdredacteur. maatregelen, van genieten.

Anne-Helene Borgts-Kooijmans

Omslagfoto 070fotograaf.nl

3 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 De Vries Robbé Aandacht, tijd en service makelaars in onroerend goed

Javastraat 47 | 2585 AE Den Haag | 070 - 365 88 44 | [email protected] | www.vriesrobbe.nl

Koop Verkoop Huur Verhuur Taxaties

Het komt in de beste families voor: U gaat uit elkaar of krijgt onmin over de erfenis

Voorkom een vechtscheiding of een slepende familie- kwestie. Zorg voor een duurzame oplossing, waarbij uw belang gediend wordt. Wij kunnen u als mediator, overlegscheidingsadvocaat of procesadvocaat begeleiden bij:

• Echtscheiding en beëindiging samenleving • Alimentatiekwesties • Omgang kinderen, opstellen van ouderschaps- plan • Verdeling huwelijksvermogen • Afwikkeling huwelijksvoorwaarden (ook voor ondernemers) • Erfrecht

Wij staan borg voor deskundigheid en kwaliteit. Wij realiseren het beste resultaat met oog voor de menselijke maat.

Breitnerlaan 299 | 2596 HA Den Haag | T 070 315 40 00 www.chambersadvocaten.nl

4 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Van de voorzitter

Studentenverenigingen hebben de helft kunnen we ons niet permitteren om be- meer aanmeldingen dan vorig jaar. Dat slissingen over bijvoorbeeld ‘t Benoor- is nieuws waar een mens blij van wordt denhuis voor ons uit te schuiven. In dat in deze onzekere tijden. Natuurlijk is het kader hebben we ons georiënteerd op leuk om te horen dat de studentenver- de wijkcentra in ons stadsdeel Haagse enigingen een grotere toeloop hebben, Hout. De andere wijkverenigingen ma- maar de werkelijke boodschap is dat ken gebruik van wijkcentra, die be- studenten zich aanpassen aan de nieuwe heerd worden door de welzijnsorgani- situatie en er het beste van maken. Dit is satie Voor Welzijn. Zij hebben geen be- de grondhouding die de meeste van ons moeienis met activiteiten op het gebied hebben. We hebben vele crises door- van welzijn, want daar is Voor Welzijn staan en door onze veerkracht zijn we er voor. De wijkverenigingen worden wel steeds weer bovenop gekomen, ook in- geconsulteerd en betrokken, maar een dividueel. Niet alleen dat, maar de crisis wijkcentrum ten behoeve van sociale dwingt ons om nieuwe wegen te bewan- en welzijnsactiviteiten hoort bij Voor delen. Nu moeten we ons wel aanpassen. Welzijn. In het verre verleden is bij het In de wijk zien we hoe wijkbewoners verdelen van wijkcentra over het stads- (steeds meer ouderen) op allerlei gebie- deel Haagse Hout het Benoordenhout den ‘zoomen’ en ‘facetimen’. We komen overgeslagen. Als gevolg daarvan heeft tot inzicht dat reizen niet vanzelfspre- de wijkvereniging ‘t Benoordenhuis op- kend en ook niet noodzakelijk is. gericht. Tot enkele jaren geleden waren foto Esther Hessing er voldoende middelen en vrijwilligers Stadsdeel om het in de lucht te houden. De tijden geven. Een wijkcentrum waar je als wijk- De druk op de overheid wordt groter om zijn helaas veranderd en nopen ons de bewoner laagdrempelig binnen kunt de dienstverlening in stand te houden, werkelijkheid onder ogen te zien. lopen, is deel van de oplossing. Ook het ondanks dreigende daling van budget- stadsdeel kan een bijdrage leveren: het ten door de coronacrisis. Vanuit het Overigens mag vermeld worden dat er stadsdeelkantoor is ten zuiden van het stadsdeel Haagse Hout en de gemeente destijds weinig alternatieven in de wijk gehuisvest en door de af- zien wij vooral medewerkers die gemo- waren. Anno 2020 zijn er vele: kerk, ou- bouw van het ov nu slecht bereikbaar. tiveerd zijn er het beste van te maken. derenzorgorganisaties en sportvereni- Ook hier geldt: wees meer zichtbaar in Een mooi voorbeeld is dat een paar gingen hebben ruimte ter beschikking de wijk. maanden geleden enkele ouders op de voor activiteiten en verenigingen. ‘t Be- Neuhuyskade een vlot gebouwd hebben noordenhuis is vanwege corona geslo- Ruimtelijke ordening voor hun kinderen. Het stadsdeel heeft ten. Gelukkig zien huidige gebruikers dit Op het gebied van ruimtelijke ordening toen geconstateerd dat het niet aan de als een aanleiding om hun heil elders te is het begin september nog rustig, maar veiligheidseisen voldeed en heeft het af- zoeken en de wijkvereniging helpt hen dat blijft niet zo. De ‘onderwerpen’ Shell, breken van het vlot gelast. Gemopper daarbij. De andere wijkverenigingen Bronovo, ANWB, de Seyss Inquart- over bureaucratie en dergelijke was niet hebben allemaal een eigen honk, maar bunker en het wijkcentrum Duinzicht van de lucht. Het stadsdeel heeft dit alleen voor hun eigen organisatorische dienen zich al aan voor een vervolg. Men samen met de wijkvereniging opgepakt activiteiten. Dit zal in de toekomst voor wil met ons praten. Het ov in de wijk en nu liggen er twee (veilige) bootjes onze wijk niet anders worden. In hoe- blijft een bron van zorg, ondanks de waar de jongelui mee kunnen spelen. Nu verre Voor Welzijn bereid zal zijn de energie die de wijkvereniging erin heeft œ‹Œ†‹–ƒ–——”Ž‹ŒǮϐ‹”•–™‘”Ž†’”‘„Ž‡•ǯǡ handschoen op te pakken en zichtbaar- gestopt en de twee amendementen op maar toch. Het stadsdeel gaat gestaag der in de wijk te worden, zal nog moeten de vervoersplannen (aanpassen lijn 20 door met haar dienstverlening op alle ge- blijken. Het antwoord dat er geen soci- ‡Ž‡‹• ŠƒŽ‹‰ϐŽ‡š‹„‡Ž˜‡”˜‘‡”ȌǤ ‡–‰‡- bieden. De eenzaamheidcampagne gaat ale en individuele problemen in onze bruik van het ov is teruggelopen door gewoon door, ondanks dat wij het af en wijk zijn, accepteren wij niet. Dit beeld corona en dat helpt niet echt om ons toe af laten weten. komt niet overeen met de werkelijkheid. punt te maken. We gaan er echter vanuit Vele van onze medewijkbewoners zitten dat op enig moment corona zal zijn uit- Wijkcentrum in de problemen, maar schamen zich geraasd en we weer gewoon de bus in En de wijkvereniging? Door corona daarvoor en generen zich dat toe te gaan. We kunnen helaas niet uitsluiten

5 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 dat misbruik gemaakt wordt van de hui- andere groepen. In een mondige wijk formuleren voor de gezondheidszorg in dige situatie om aan te tonen dat er geen als de onze ontaardt dat vanzelf in be- de wijk. Verdeeldheid in de wijk speelt vraag naar ov is. De wijkvereniging legt richten over en weer, maar wat was ook de media, het HMC en alle overige sta- het bijltje er nog niet bij neer. alweer het primaire doel? Wat de wijk- keholders in de kaart. Dit geldt voor dit vereniging betreft, staat voorop dat de en voor alle andere dossiers betref- Bronovo inrichting van de gezondheidszorg zo- fende ruimtelijke ordening. Ten aanzien van de toekomst van danig is dat er rekening gehouden Bronovo heeft u in het wijkblad meer- wordt met de samenstelling van de wijk dere initiatieven kunnen lezen van en dat die voldoet aan alle kwaliteitsei- groepen die een eigen oplossing heb- sen (inclusief bereikbaarheid). Daarom ben voor het inrichten van de gezond- nemen wij het initiatief om de verschil- heidszorg. Het gevoel blijft dat elk van lende comités bij elkaar aan tafel te zet- Chance Pennington de Jongh deze groepen vooral een eigen agenda ten, met elkaar te laten praten en te heeft en minder oog heeft voor die van pogen een gezamenlijke doelstelling te

Ruimtelijke ordening Busje komt niet zo

Vóór de zomer van dit jaar leek het er slissing om buslijn 18 op te heffen is ge- van de Metropoolregio Rotterdam Den rooskleuriger uit te zien voor het ov in nomen. Of was hier sprake van wille- Haag (MRDH) met de vervoerplannen onze wijk. De gemeenteraad had twee keur? Ook hebben we nog steeds geen voor 2020, omdat het HTM vervoer- amendementen aangenomen voor aan- reactie ontvangen op onze constatering plan 2020 niet voldoet aan het PvE. De passing van de reactie van de gemeente dat het huidige HTM-vervoerplan in MRDH is niet inhoudelijk ingegaan op op de concept-vervoersplannen voor strijd is met het programma van eisen ons goed onderbouwde verhaal en 2021. Dat was nodig om het ov in het (PvE) waarin staat dat Clingendael be- heeft ons bezwaar procedureel afge- Benoordenhout te verbeteren. Door de diend moet zijn met regulier ov. daan door te stellen dat we geen ‘be- ‘’Š‡ˆϐ‹‰ ˜ƒ „—•Ž‹Œ ͳͺ Ȃ — „‹Œƒ langhebbende’ zijn. twee jaar geleden – en het inkorten van We zijn drie juridische trajecten ge- de huidige buslijn 20 heeft onze wijk start, maar het resultaat tot nu toe is In aanvulling daarop hebben we twee immers als enige Haagse wijk geen teleurstellend. Zo zijn we in bezwaar WOB-verzoeken ingediend; één bij de rechtstreekse verbinding meer met het gegaan tegen het goedkeuringsbesluit MRDH en één bij de gemeente Den Haag. centrum en hebben twee buurten geen toegang tot regulier ov. Daar vragen we al twee jaar krachtig aandacht voor.

We waren blij dat de gemeenteraad in oktober 2018 een motie had aangeno- men, omdat de fracties vonden dat het ov in het Benoordenhout beter moest. Een oplossing daarvoor is er alleen nog steeds niet, maar de motie is in de tus- sentijd wel afgedaan. En dat terwijl de wethouder had toegezegd om meer- dere varianten uit te werken. Die heb- ben we tot de dag van vandaag niet ge- zien. Maar dat is niet het enige.

We hebben eveneens tot op de dag van vandaag geen inzage gekregen in alle in- en uitstapcijfers om vast te kunnen stellen op basis van welke feiten de be-

6 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Foto 070fotograaf.nl

Het eerste is afgerond, omdat de MRDH Dan kom ik terug bij het begin van mijn is om ‘Van Hoytemastraat en omgeving’ de nodige stukken heeft overhandigd. verhaal. Het zag er rooskleuriger uit. van ov te voorzien? De twee voorstel- Datzelfde kan niet gezegd worden over De gemeenteraad had een vuist ge- len staan dan ook los van elkaar. Het de gemeente. Daar loopt op dit moment maakt en de verantwoordelijke wet- ˜”ƒƒ‰ƒϐŠƒ‡Ž‹Œ ˜‡”˜‘‡” ‹• ‘†‹‰ ‘ nog een beroepsprocedure voor. houder de opdracht gegeven zich, met Clingendael te ontsluiten. Dat was voor twee voorstellen, hard te maken bij de ons de belangrijkste oplossing, maar Wij hebben van de gemeente drie MRDH om het ov in het Benoordenhout die lijkt nu verder dan ooit. Daar komt openbare raadsstukken ontvangen. Zij te verbeteren. Daar heeft de MRDH bij dat we tot op heden nog niet door beweren dat ze zich voor het Benoor- weinig mee gedaan. In de nota van re- de betrokkenen zijn benaderd voor de denhout hebben ingezet, maar helaas actie van de MRDH van juli 2020 staat invulling van de pilot met buslijn 20. zonder succes. Van hun inzet hebben dat HTM haar twijfels heeft, maar be- Want wanneer kun je spreken over een we in de stukken geen enkel bewijs ge- reid is om een korte pilot uit te voeren succesvolle korte pilot? En dat ten tijde vonden. Wat we – dankzij het WOB- die in het najaar van 2020 wordt uitge- van een coronapandemie… Al met al verzoek bij de MRDH – wel hebben ont- voerd om buslijn 20 op twee manieren ziet het er nog steeds niet goed uit, dekt is dat de gemeente al begin 2017 de wijk in te laten rijden. Het vraagaf- maar wij laten het hier niet bij zitten. (!) op de hoogte was het voornemen tot hankelijk vervoer voor Clingendael zal Het ov in het Benoordenhout moet en ‘’Š‡ˆϐ‹‰˜ƒ„—•Ž‹ŒͳͺǤ‘—†ƒ–—- ƒϐŠƒ‰‡ ˜ƒ †‡ —‹–‘•–‡ ˜ƒ †‡ zal beter! nen betekenen dat er andere afwegin- korte pilot met buslijn 20. gen een rol hebben gespeeld? Was de ‘’Š‡ˆϐ‹‰ ˜ƒ „—•Ž‹Œ ͳͺ „‹Œ˜‘‘”„‡‡Ž† Maar hoe is het mogelijk dat het vraag- Elisabet Molenaar nodig om een nieuwe wijk elders in de ƒϐŠƒ‡Ž‹Œ ˜‡”˜‘‡” ˜‘‘” Ž‹‰‡†ƒ‡Ž Bestuurslid Ruimtelijke stad van ov te kunnen voorzien? ƒϐŠƒ‡Ž‹Œ ‰‡ƒƒ– ™‘”†– ˜ƒ ‡‡ Ordening van de Wijkvereniging korte pilot met buslijn 20 die bedoeld Beoordenhout

7 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 DuurSaam Verduurzaming: kleine stapjes maken zeker het verschil

het er allemaal zo professioneel uitziet. is natuurlijk geheel aan u. Wij schetsen Dat willen we graag in dit artikel recht- alleen de mogelijkheden op korte, mid- zetten. DuurSaam Benoordenhout is dellange en lange termijn. Dat kan ge- een initiatief voor en door wijkgeno- richt zijn op uw eigen woning, maar ook ten. We zijn niet politiek gedreven en op de collectieve mogelijkheden voor hebben ook geen commercieel belang. onze wijk. Mogelijkheden variëren van We zijn wijkgenoten die onze wijkge- enkel bewustwording tot helpen bij het Net na de zomer van dit jaar bracht het noten willen voorbereiden op wat er uitvoeren van kleine en grote acties. ‘Planbureau voor de Leefomgeving’ een komt. We nemen daar geen positie in. Daarbij kan gedacht worden aan het rapport uit waarin het Planbureau con- We leggen ons oor te luister om te plaatsen van een energiebesparende cludeert dat het verduurzamen van de horen wat er leeft, doen onderzoek douchekop tot een collectieve actie voor eigen woning niet rendeert. Op basis zodat onze feitenbasis op orde is en het laten plaatsen van zonnepanelen. van de gekozen aannames in dat on- gaan over de uitkomsten met wijkge- derzoek zouden wij tot dezelfde con- noten in gesprek. Prijsvraag clusie komen, omdat iedereen weet dat In de eerste Klimaatweek van 12 okto- het helemaal energieneutraal maken Dat niet iedereen zich door dit initia- ber 2020 staan we elke dag van de van huizen niet van de één op de an- tief aangesproken voelt, is geen pro- week stil bij dit wijkinitiatief. Eén actie dere dag geregeld is. En daar gaat het bleem. We zijn dit initiatief gestart op uit die week is een prijsvraag met een onderzoek wel van uit. basis van enthousiasme en motivatie woordzoeker. Hieronder vindt u de om een bijdrage te leveren aan de woordzoeker. U kunt het antwoord ui- Het is alleen een misverstand dat huis- enorme klimaatuitdaging waar we met terlijk zaterdag 31 oktober 2020 indie- eigenaren alles meteen moeten aan- zijn allen voor staan. Dat we dit op een nen door een e-mail te sturen naar: pakken of dat kleine maatregelen niet professionele manier aanpakken, is [email protected] onder vermelding van zouden renderen. Kleine maatregelen ‘slechts’ een uitvloeisel van onze inzet. ‘woordzoeker’ en uw contactgegevens. lonen wel, zoals het dichten van tocht- Vanuit onze professies zijn of waren we In de week van 12 oktober aanstaande gaten of het vervangen van gloeilam- gewend op deze manier te werk te wordt de prijs al bekendgemaakt op pen voor LED-verlichting. En daar zet- gaan. We zijn een wijk met veel profes- onze website: www.duursaambenoor- ten wij ons als wijkinitiatief voor in. sionals en daar maken we gebruik van. denhout.nl. Veel puzzelplezier!

Kritiek? Eigen keuze We krijgen soms te horen dat ons initi- Wij zouden het mooi vinden als veel DuurSaam Benoordenhout atief politiek gedreven is of dat er com- wijkgenoten aan de slag gaan met het (met de S van Samen) merciële belangen achter zitten, omdat verduurzamen van de woning, maar dat Wijkvereniging Benoordenhout

                                                                                                                          

8 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020            

    

 

Schrijf u in voor de collectieve zonnepanelenactie voor het Benoordenhout!

In het wijkblad van augustus heeft u Wat is inbegrepen in het aanbod? Terugverdientijd en kunnen lezen dat isoleren en het plaat- • Prijsindicatie en fysieke schouw bij u levensduur zonnepanelen sen van zonnepanelen de eerste stap- thuis (dus niet op afstand) Zonnepanelen verdienen zich in vijf tot pen naar een duurzame woning zijn. • Een persoonlijke offerte op maat zes jaar tijd terug en gaan zeker 25 jaar Schrijf u daarom nu in voor de collec- • Volledig zonnepanelensysteem inclu- mee. U heeft dus na het terugverdienen tieve zonnepanelenactie van DuurSaam sief eventuele aanpassingen in de nog bijna twintig jaar gratis stroom – Benoordenhout. meterkast een investering die overduidelijk ren- • Installatie inclusief montagemateriaal deert. Vanaf 2023 wordt de salderings- Wat houdt de collectieve • Monitoring via app of website regeling stap voor stap afgebouwd, zonnepanelenactie in? • Product-, installatie- en waardoor het gunstiger is om de aan- • U ontvangt een persoonlijk aanbod vermogensgarantie koop van zonnepanelen niet langer uit voor een volledig zonnepanelen- te stellen. Wacht daarom niet en schrijf systeem Inschrijving en u nu in! • Hoge kwaliteit zonnepanelen en informatiebijeenkomst omvormer Inschrijven voor deze Collectieve Meer informatie? ȈŽƒƒ–•‹‰†‘‘”‡‡‰‡ ‡”–‹ϐ‹ ‡‡”†‡‹- Zonnepanelenactie kan via onze (ver- Zie voor meer informatie en inschrijving stallateur, geselecteerd door nieuwde) website http://duursaambe- onze website http://duursaambenoor- DuurSaam Benoordenhout noordenhout.nl, hier vindt u ook meer denhout.nl. Of vraag een (video)gesprek • Een offerte met een aantrekkelijke informatie over de actie. Op 4 novem- aan via onze website met een van onze korting ber zal een (online) informatiebijeen- Energiecoaches of stuur een e-mail naar • Gratis en vrijblijvend – u gaat pas be- komst worden gehouden waar u de mo- [email protected] talen na akkoord op de offerte gelijkheid hebt vragen te stellen aan de • Onze DSBH-Energiecoaches denken installateur. Zet de datum alvast in uw graag met u mee als u vragen heeft agenda en meld u aan via onze website. DuurSaam Benoordenhout

© www.frepik.com

9 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 NassauHuis 070 324 50 50 | [email protected]

specialisten in vastgoedrecht

Gespecialiseerd in adviseren en procederen voor zowel commerciële als particuliere partijen in (ver)huur, (ver)koop, (ver)bouw en VVE kwesties.

Neem gerust contact op voor een vrijblijvend mr A.A.S. Wiesmeier-van der Brugge kennismakingsgesprek. mr A.S.J. van Etten

Burgemeester Kolfschotenlaan 61 • 2585 DZ Den Haag • 070-3263281 • [email protected] • www.brugrecht.nl

Zelfstandig en verzorgd wonen Mooi kleinschalig woonzorgcentrum in Benoordenhout, Den Haag met ruime appartementen en verpleeggroepen.

Wilt u zelfstandig blijven wonen en indien nodig verpleeghuiszorg thuis/thuiszorg inschakelen? Dat kan in onze 36 appartementen. Voor ouderen die niet meer de regie over hun leven kunnen voeren, zijn er psychogeriatrische en somatische verpleeg- plaatsen in zeven kleinschalige woongroepen. Nog geen zorg nodig? Wijkbewoners zijn van harte welkom in ons restaurant. Voor meer informatie: 070 3143800 of de website: www.jbc-visserhuis.nl P Parkeerplaatsen te huur in onze ondergrondse parkeergarage.

10 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Bewoners aan het woord Zonnepanelen voor een VvE

Vanaf de openbare weg is het niet te zien, maar de huizen behorende tot de VvE Van Neckstraat 89-99 hebben sinds 14 augustus 2020 zonnepanelen op het dak!

Toen Pieter van de Velde in 2016 in de Van Neckstraat 89 kwam wonen, is hij aan de slag gegaan met verduurzaming. ‘Ons appartement op de begane grond had al dubbelglas’, vertelt hij. ‘Als eerste heb ik de vloer met TonZon laten isole- ren en is er een hybride warmtepomp geplaatst. Met deze maatregelen is ons gasverbruik meer dan gehalveerd. Door de warmtepomp is ons elektriciteits- verbruik wel toegenomen. Het lag daarom voor de hand om de installatie van zonnepanelen te onderzoeken. sie met de ambtenaar van Vergunnin- gen en Toezicht en aanlevering van het Dit hebben we in de VvE besproken en legplan met aanzichten en doorsneden, de leden stonden ervoor open. Ver- verliep dit proces soepel en werd de duurzaming en kostenbesparing waren vergunning verstrekt. De foto’s laten de belangrijke overwegingen. Het be- zien hoe weinig zichtbaar alle panelen stuur van de VvE ging het project zonne- zijn vanaf de openbare weg. panelen trekken. Via een publicatie in het wijkblad kwamen we op het spoor Uiteindelijk liggen er nu 24 panelen op van de energiecoaches van DuurSaam het dak en op iedere garage 6. Een in- BenoordenHout. In mei 2019 hadden vestering met een terugverdientijd van wij met hen een verhelderend gesprek. circa 7 jaar. De bekabeling werd een- Vanaf het begin wilden we het dak opde- voudig door de installateur in de me- len in zes gelijke segmenten, voor elk ap- terkasten opgelost. Via Duur-Saam partement één. In de ALV-notulen leg- BenoordenHout wordt nog een bij- den we vast dat de VvE instemde met drage van het Klimaatfonds Haag- het gebruik van het gezamenlijke dak landen aan de plaatsingskosten aange- voor de zonnepanelen. Het was voor ons vraagd. voldoende om het op deze manier te re- gelen. We vonden het niet nodig hier- een keuze gemaakt voor de installateur Pieter kijkt met alle VvE-leden tevreden voor een notaris in te schakelen. en het soort paneel. Onze overwegin- terug op een geslaagd project. Hij is blij gen waren: een kwaliteitspaneel uit een dat hij het op een rustige manier heeft Na overleg binnen de VvE-ALV hebben westers land, garantiezekerheid, rende- aangepakt, in regelmatig overleg met we bij een drietal bedrijven een offerte ment en technische mogelijkheden. de VvE-ALV tijdens de lange weg van aangevraagd en de discussie gevoerd Daarnaast was de kwaliteit van advise- ongeveer drie jaar. Maar ze zijn nog niet over aantallen panelen (deelbaar door ring van de installateur een belangrijke klaar: Pieter denkt nu aan het plaatsen zes!), optimaal gebruik van de ruimte factor. van nieuw isolatieglas in de smalle alu- op het pannendak en de kwaliteit van minium kozijnen van het complex. de panelen. Ook de platte daken van de Voortschrijdend inzicht bij DSBH en DSBH staat klaar om de VvE waar nodig garages, die behoren bij de apparte- onszelf leidde tot de conclusie dat een met advies en tips te helpen. menten op de begane grond, zijn mee- omgevingsvergunning moest worden genomen. Er bleken 24 zonnepanelen aangevraagd bij de gemeente. Die op het dak van het hoofdgebouw te spitste zich toe op de plaatsing op het passen en op elke garage 6. garagedak, omdat deze zonnepanelen wel vanaf de openbare weg zichtbaar In onze VvE-ALV begin 2020 hebben we ȋœ‘—†‡—‡Ȍœ‹ŒǤϐ‹ǡƒ†‹• —•- Duursaam Benoordenhout

11 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Van wandelstok en rollator tot elektrische rolstoel en scootmobiel. Met onze innovatieve hulpmiddelen, expertise en persoonlijke service blijft u mobiel!

Kom langs in onze showroom op het Stuyvesantplein 55 Maandag, dinsdag en woensdag geopend van 09:30 tot 17:30

‘ Levensverhalen zijn onze inspiratie.’

Als iemand afscheid neemt van het leven staat juist het unieke van een persoon centraal. Lees op adpatres.nl hoe wij exceptionele uitvaarten componeren. Maak een afspraak om uw wensen te bespreken: 070 355 64 27. Frederik Hendriklaan 7, 2582 BP ’s-Gravenhage. Een uniek leven. Een exceptioneel afscheid. Ad Patres. www.adpatres.nl

12 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 ContactClub Benoordenhout 55+ (CCB)

Het zal u waarschijnlijk niet verrassen: tale lezingen te houden. In dat kader Verder nieuws heb ik u helaas niet te als gevolg van de coronaproblemen heeft kunsthistorica Marie-Claire Valck melden. Uiteraard ben ik ook nu steeds kunnen wij onze gebruikelijke excur- Lucassen op 17 september voor onze voor uw vragen en suggesties beschik- sies en lezingen nog steeds niet laten leden en donateurs via het internet haar baar, per e-mail of telefoon. Ik wens u plaatsvinden. Bijzonder jammer! Het is boeiende lezing ‘Chinese Exportschil- een goede herfst toe die hopelijk, net niet goed in te schatten op welk mo- derkunst’ gegeven, uiteraard rijkelijk als vorig jaar, de vorm van een kleur- ment dat wel weer mogelijk is. Zodra ˜‘‘”œ‹‡˜ƒ˜‡Ž‡Ǧ’”ƒ Š–‹‰‡Ǧƒϐ„‡‡Ž†‹- rijke ‘Indian summer’ zal aannemen. dat duidelijk is en wij onze aanvanke- gen. Onze leden en donateurs konden lijk geplande lezingen, excursies en deze lezing die dag en ook nog een week lunches alsnog kunnen houden, zullen daarna op hun computer, laptop, tablet wij dat berichten via de nieuwsbrief of smartphone bekijken. Zij konden aan onze leden en donateurs, alsmede Marie-Claire digitaal ook vragen stellen. Jan van Kreveld in het wijkblad en op de website van de Als blijkt dat deze proef met digitale le- voorzitter/secretaris van de CCB wijkvereniging. zingen goed is bevallen en in een be- 06 477 87 109 hoefte voorziet, zullen wij - zolang het [email protected] De huidige technische mogelijkheden coronatijdperk voortduurt - pogen meer bieden wel de kans via het internet digi- digitale lezingen te organiseren. Foto 070fotograaf.nl

13 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 WOUDT

WWW.WOUDTDAMESMODE.NL van Hoytemastraat 99, 2596 EP Den Haag Tel. 070 324 22 24 www.mar-y-mar.nl een kleine greep VAN HOYTEMASTRAAT 105 uit onze collectie.

van Ho yte a straat van 

BRONOVOLAAN 5 KAPSELS (in ziekenhuis Bronovo) Ho yte DAMES- & HERENKAPSALON 2597 AX DEN HAAG “UITERAARD OOK VOOR PASSANTEN!” maandag gesloten dinsdag t/m vrijdag 9 - 17 uur straa zaterdag IGUNQVGP [email protected] WWW.KAPSELS-BRONOVO.NL

Weissenbruchstraat 62 2596 GA Den Haag Tel. 070 - 324 37 31

Maandag Gesloten Dinsdag 08.30 - 17.00 uur Woensdag 08.30 - 17.00 uur Donderdag 08.30 - 20.00 uur Vrijdag 08.30 - 17.00 uur Zaterdag 08.00 - 16.00 uur Zondag Gesloten

• Online reserveren: www.martinhair.nl • Op donderdag geopend tot 20.00 uur

14 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Onze wijk Burgernet

Regelmatig krijgen we vragen naar Inzet helikopters aanleiding van Burgernetmeldingen. Waar mogelijk wordt een helikopter in- Voor ons is dit reden om onze wijk- gezet om het vermiste kind of de ver- agent Jeugd en Web, Robin Bleijenberg dachte personen te zoeken. De helikop- te raadplegen. Voor de goede orde: het ter wordt gestuurd naar de omgeving Benoordenhout kent een wijkagent die waar de gezochte het laatst gezien is, alleen in het Benoordenhout opereert: maar bijvoorbeeld ook naar gebieden Peter Hoogeveen. Robin opereert in het waarvan de ouders aangeven dat het gehele Haagse Hout en heeft daarnaast kind graag heen gaat. een specialisatie met betrekking tot jeugd en sociale media. Ga niet naar buiten Hoe minder mensen er buiten zijn, in- Wat is Burgernet? clusief in eigen tuin, hoe makkelijker Burgernet is een samenwerkingsver- het zoeken is voor de mensen in de he- band tussen politie en gemeenten, ge- likopter. Veel mensen buiten maakt het richt op het inzetten van de ogen en voor een verdachte ook makkelijker oren van ons, gewone inwoners van om in de menigte op te gaan. Wat de Nederland, bij het oplossen van zaken mensen in de helikopter in eerste in- als vermissing, het vinden van ver- stantie zien, is slechts een warmtesig- dachte personen na overval of inbraak ‘ˆϐ‹ ‹‡” ˜ƒ Œ—•–‹–‹‡ ‹•Ǥ ‡œ‡ Š‡ˆ naal. Op basis daarvan moeten ze in- et cetera. Er doen inmiddels 2,4 miljoen bepaalt, natuurlijk aan de hand van een zoomen om te ontdekken of die mensen mee. Het idee is heel simpel: protocol, de urgentie. Kinderen en de- warmteklomp een mens is die voldoet krijg je een burgernetmelding, word menten zijn altijd urgent, maar bijvoor- aan het signalement. Politiemensen alert en kijk, als het bijvoorbeeld om beeld een 25-jarige, die regelmatig een kunnen ze uitsluiten op basis van con- een vermist persoon gaat, goed om je paar uur verdwijnt, is de eerste 24 uur tact met de portofoon. heen of je iemand ziet met het omschre- niet urgent. Als de vermissing als ur- ven signalement. Heb je iets gezien? gent wordt bestempeld, gaat deze naar Waarom worden acties beëindigd Geef het dan door aan de politie, het Burgernet. In overleg met de ouders zonder resultaat? liefst via nummer 0800-0011. Wil je lie- wordt bepaald welke informatie wel of Burgernetacties worden vaak na een ver anoniem bellen? Meld het dan bij niet openbaar zal worden gemaakt. uur beëindigd, ook als de gezochte per- Meld Misdaad Anoniem, 0800-7000. soon nog niet gevonden is. De ervaring Waarom staat de naam van de ver- leert namelijk dat er na een uur prak- Wat gebeurt er achter de schermen? miste er niet bij? tisch nooit meer tips binnenkomen. Stel: er komt een melding van een ver- Om stigmatisering onder vriendjes en Overigens gaat de politie natuurlijk missing binnen bij de meldkamer. Het vriendinnetjes te voorkomen, wordt er hard door met zoeken. eerste wat er gebeurt, is dat de politie bijna altijd voor gekozen geen namen naar de melders gaat om zo veel moge- te vermelden. Amber Alert lijk informatie op te halen. Die informa- Wanneer er gevreesd wordt voor het tie wordt door de meldkamer aan alle Wie krijgt het bericht? leven van een kind gaat er een Amber politieportofoons in de omgeving ver- Het bericht wordt verspreid op basis Alert uit. Waar burgernetmeldingen lo- spreid. Tegelijkertijd wordt contact op- van de viercijferige postcode van je kaal worden uitgestuurd, is Amber genomen met de chef, die tevens hulp- woning. Alert een landelijke actie.

Oproep Buurtpreventie

Onze oproep vanuit Buurtpreventie Benoordenhout:

Bent u nog niet aangesloten bij de Buurtpreventie WhatsApp, stuur dan vandaag nog een mailtje naar Nicole Maes of Annemiek Rutters, [email protected].

15 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 ERVAREN ADVOCATEN MET PERSOONLIJKE AANDACHT VOOR UW ZAAK

Op het gebied van Arbeids-, Onderneming- en Personen- & Familierecht hebben wij al meer dan 30 jaar ervaring.

Wilt u een vrijblijvend gesprek? Bel 070-3604449 ADVOCATEN

Lange Voorhout 25 I 2514 EB Den Haag website www.carliadvocaten e-mail [email protected]

Deskundig en vertrouwd

Wij bieden u een goed advies bij:

,QGHOHXNVWHERHNZLQNHOYDQGHZLMNEHQWXZHONRPRPXZLQNRSHQWHGRHQ Voor particulieren YRRUWKXLVRSYDNDQWLHRSNDQWRRURIRSVFKRRO Testament Levenstestament  Huwelijkse voorwaarden /DDWXYHUUDVVHQGRRURQVEUHGHDVVRUWLPHQWERHNHQ Nalatenschap Jaap Grijmans en Elisabeth Dierckxsens Schenkingplan NDQWRRUEHQRGLJGKHGHQNDOHQGHUVHQDJHQGD¶VVSHHOJRHGHQOHXNHFDGHDXV Estate planning  Huis en hypotheek :LM]LHQXJUDDJLQRQ]HZLQNHO 9DQ+R\WHPDVWUDDW(6'HQ+DDJ Voor ondernemers Oprichting  Statutenwijziging  Herstructering Aandelenoverdracht %RHNHQNXQWXRRNEHVWHOOHQYLDRQ]HZHEVLWH Bedrijfsopvolgingsfaciliteiten ZZZERHNKDQGHOGHQKDDJQO Bezuidenhoutseweg 237-239 2594 AM ‘s-Gravenhage  T+31(0)70-262 92 67 F+31(0)70-262 92 67 U bent van harte welkom! www.gdnotaris.nl 

16 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Een kijkje achter de schermen bij onze wijkagent Jeugd en Web

Inmiddels is Robin Bleijenberg bijna Hoe houdt Robin een jaar actief in onze mooie wijk. Dat contact met de jeugd? is een mooie aanleiding hem naar zijn Robin is duidelijk aanwezig op Ins- activiteiten en ervaringen te vragen. tagram, waar hij in korte tijd bijna 3.000 volgers heeft verzameld. Eenmaal Corona in de twee weken is er op woensdag Robin heeft in zijn beginperiode veel van 19.00 tot 20.00 uur een live chat tijd geïnvesteerd in contact met de met bekende Nederlanders, zoals John scholen in de buurt om vervolgens ge- van den Heuvel, John de Wolf, Nasrdin confronteerd te worden met sluiting Dcher, Kees van der Spek of Ellie Lust. van dezelfde scholen in verband met Kinderen kunnen van tevoren vragen corona. Gelukkig kon hij met de meeste insturen, maar ook suggesties met wie leraren goed contact houden via zij graag zouden chatten. Volgt uw kind WhatsApp en e-mail en wisten scholen Robin ook al? Of kijkt u samen met uw hem te vinden, bijvoorbeeld als ze zich kinderen naar de live chats? U kunt zorgen maakten, omdat een kind niet Robin op Instagram vinden onder aansloot bij onlinelessen. Overigens is Jeugdagentrobin_overbosch. Š‡–ϐ‹Œ‘–‡Š‘”‡†ƒ–‡”–‹Œ†‡• ‘- rona in onze buurt geen toename van huiselijk geweld is geconstateerd.

Camera in beeld

Veel ondernemers gebruiken camera’s ninginbraak) zich camera’s bevinden voor het houden van toezicht en het die mogelijk beelden van de dader heb- beveiligen van hun panden en goede- ben. Hierdoor kunnen daders sneller ren. Ook steeds meer particulieren worden gepakt. gaan hun eigendommen beveiligen met camera’s. De politie gebruikt in het da- Wilt u uw camera aanmelden bij de po- gelijks werk vaak camerabeelden om litie? Dat kan, graag zelfs. Zo helpt u de misdaden op te lossen. Om te weten politie als er bij u in de buurt een mis- waar camera’s geïnstalleerd zijn en wat drijf is gepleegd. Ga daarvoor politie.nl, zij ‘zien’, maakt de politie gebruik van klik ‘Thema’s’ aan en zoek op ‘Camera een databank, genaamd ‘Camera in in beeld’. Beeld’. Met deze databank kan de poli- tie nog sneller zien waar in de buurt © www.frepik.com van een misdaad (bijvoorbeeld een wo- Daniëlla Gidaly

Een PMD-container in uw straat?

Enige maanden geleden heeft wijkge- een handtekening zou instemmen. Aan note Mirjam Kroemer de gemeente ge- deze voorwaarden is inmiddels voldaan. vraagd of twee van de zes afvalcontai- Er is nu bij wijze van proef een PMD- ners in haar straat en in de Van container geplaatst op de hoek Sonder- Stienhovenstraat konden worden omge- dankstraat/Van Stienhovenstraat. Deze bouwd tot containers voor PMD (plas- is uiteraard voor iedereen uit de omge- tic). De gemeente stemde hiermee in, ving te gebruiken. Als de container bin- onder de voorwaarde dat zij de contai- nen drie weken vol is, komt er een ners in de Sonderdank- en de Van tweede exemplaar. Wilt u ook PMD- Stienhovenstraat zou adopteren en een containers in uw straat? Neem dan contact schriftelijke enquête onder de bewoners op met Mirjam ([email protected]). Zij zou houden, waarbij het merendeel met kent inmiddels de gemeentelijke wegen.

17 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Te koop Cees Laseurlaan 257 Den Haag € 375.000 k.k.

OnbezorgdTurn Key! wonen in een luxe zonnig appartementNieuwe keuken, vloerenin Benoordenhout? en badkamer

In hartje Benoordenhout is dit volledig gerenoveerde, zonnig en groen gelegen driekamerappartement met balkon beschikbaar op de 3e etage met een oppervlakte van 94,3 m2 en extra bergruimte Turn Key! in de onderbouw. Nieuwe keuken, vloeren Het appartement maakt deel uit van het luxe & badkamer serviceappartementencomplex "Clingenbosch". De bewoners kunnen gebruik maken van een groot aantal voorzieningen zoals een fitnessruimte, een wasservice en (overdekte) parkeergelegenheid. Winkels, de binnenstad, Park Clingendael, duinen en strand zijn op loop- en fietsafstand.

Een geweldig appartement op een toplocatie! Direct te betrekken om zorgeloos te genieten. Ook zeer geschikt als pied-à-terre.

Een unieke kans!

Bel ons voor meer informatie of maak direct een afspraak voor een bezichtiging.

070 338 29 30 [email protected] www.amgea.nl

18 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Stichting KunstVerbind: basis in het Benoordenhout

Michel van Achterberg en Walter Stam- uitgebreid. Ook zijn de projecten on- kart. Twee vrienden, de een beeldend dergebracht in een stichting met de kunstenaar, de ander trainer en coach naam KunstVerbind. Ja, zonder t: dat is die in zijn vrije tijd beeldhouwt. Beiden de vrijheid van de kunstenaars. Kunst hebben een achtergrond in het onder- is nog steeds de verbindende factor. Er wijs. Een aantal jaren geleden besloten zijn projecten met verschillende the- ze hun kennis en kunde te bundelen in ma’s, de duur varieert en er worden een gezamenlijk project. Al snel kwam nieuwe doelgroepen aangesproken. Zo daar ook hun beider passie om de hoek zijn er sessies waar collega’s of vakge- kijken: interactie bewerkstelligen, het noten uit het bedrijfsleven elkaar liefst tussen mensen voor wie dat con- (weer) weten te vinden, lastige beslis- tact niet zo vanzelfsprekend is, bijvoor- singen nemen of bijzondere ontdekkin- beeld vanwege een leeftijdsverschil of gen doen. de rol of functie die ze vervullen. Als Walter Stamkart (links) en Michel van Achter- communicatiemiddel kozen de mannen berg in Zorgcentrum Oostduin waar het resul- Workshop ouders en voor ‘kunst’. Dat is niet verwonderlijk taat (= kunstwerk) van hun eerste project een kinderen in onze wijk vanwege hun achtergrond, maar er plaats heeft gekregen DreamArt is een nieuw project waarvan waren meer redenen. Kunst leent zich het Benoordenhout in oktober 2020 de namelijk bij uitstek voor samenwerken. primeur beleeft! De workshop, een sa- En nog belangrijker: kunst kent geen menwerking met Stadslink, draait om de goed of fout. verbinding tussen ouders en hun kinde- ren. Dromen, oftewel wensen, staan cen- Eerste project met ouderen traal. Waar droomde de ouder ooit van en kinderen en wat is daarvan terecht gekomen? Wat Met hun eerste project wilden Walter en zijn de dromen van het kind, hoe zal hij Michel ouderen en kinderen samen- of zij die waarmaken en wat zal het re- brengen. Het plan werd bekroond met sultaat zijn? De pilot wees uit dat de ge- de Lenteprijs van Fonds 1818. Dat was - sprekken tussen ouder en kind, begeleid ‘‘ϐ‹ƒ ‹‡‡ŽǦ‡‡‘‘‹‡‘’•–‡‡”Ǥ‡ door Michel en Walter, en het samen- jongere deelnemers werden al snel ge- werken aan een kunstwerk onverwachte vonden bij basisschool De Archipel. De KunstVerbind: oud en jong aan het werk resultaten opleveren – zowel voor de ouderen waren voor een klein deel af- ouders als de kinderen. Een verdieping komstig van Woonzorgcentrum Oost- van de onderlinge band en van het in- duin. Het merendeel hebben de initia- zicht in zichzelf en elkaar. Wat kunst al tiefnemers, samen met de kinderen(!), niet vermag! actief geworven op het Willem Royaards- plein. De eerste serie workshops DreamArt in oktober en november 2020 wordt Zo kon het eerste project Samen aangeboden in samenwerking met the Vinden in het voorjaar van 2015 van Upside Café in de Weissenbruchstraat. start gaan. Eerst was er een les voor de Voor meer informatie en voor aanmel- leerlingen. Wat zijn hun ideeën over den kunt u terecht op www.kunstver- ouderen, waar zijn ouderen goed in en bind.nl. wat zullen zij minder goed kunnen? Vragen die een goede voorbereiding KunstVerbind: smeerolie voor kwesties tussen vormen voor de ontmoeting met de ou- collega’s of vakgenoten Marion Toorenvliet dere deelnemers. Die vond kort daarna plaats in Woonzorgcentrum Oostduin. kaar in één groot, wandvullend kunst- Hier werden de circa vijfentwintig kin- werk dat op deze pagina staat afge- deren at random gekoppeld aan de ou- beeld. De compositie en de titel werden deren. Deze duo’s en trio’s zouden ge- in gezamenlijk overleg bepaald. durende vier sessies samenwerken, steeds aan een nieuwe opdracht. Zo Nieuwe paden ontstonden er verdiepende gesprekken De formule bleek aan te slaan. Vanaf de én een eigen kunstwerk. Uiteindelijk thuisbasis aan de Goetlijfstraat hebben kwamen deze kleinere werken bij el- ƒŽ–‡” ‡ ‹ Š‡Ž Š— ”‡’‡”–‘‹”‡ ϐŽ‹

19 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 25 jaar zorg zoals zorg moet zijn

Graag willen wij u bedanken voor uw vertrouwen in onze praktijk, al 25 jaar. De beoordeling die ons team van u heeft gekregen was geweldig. Een score van 9.2 in het patiënttevredenheidsonderzoek van het afgelopen jaar. De inzet en het enthousiasme van ons team is u niet onopgemerkt gebleven. Hartelijk dank hiervoor.

Corinne Henzen | Martine Heetman | Marinus Winters | Marieke de Graaf Annelein Bouma | Titia Schoemaker | Quirine Rameau | Joyce Leuwener René Devilee | Diantha van Wijgerden | Madelon Scholten | Gineke Beukema Linda van Woerden | Lia de Bruin

Praktijk voor fysiotherapie Devilee & Devilee is gevestigd in Gezondheidscentrum Hubertusduin. Hét centrum voor gezondheid waar dagelijks wordt ingezet op het verlenen van hoogwaardige zorg. Dit doen wij niet alleen, maar met een groot team zorgprofessionals uit de eerstelijns- en tweedelijnszorg. Voor nu en ook zeker in de toekomst!

Devilee & Devilee Fysiotherapie | Gezondheidscentrum Hubertusduin 070-3453302 | info@2dfysio | www.2dfysio.nl

20 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Briedé bestaat 125 jaar

 Briedé, een bekend adres voor woning- ‘Honderdvijfentwintig jaar een onder-   inrichting, viert dit jaar een bijzonder neming voortzetten, is best bijzonder     jubileum: de onderneming bestaat 125 in deze tijd’, aldus eigenaar Gert-Jan     jaar. Sinds 1895 bestaat de ene tak, Briedé. ‘Dat is niet zomaar iets én het      Briedé Bouwen & Wonen, voor alles op gaat zeker niet vanzelf. Dit zouden we het gebied van verbouwingen, onder- nooit bereikt hebben zonder onze klan-  houd, timmerwerk, stukadoorwerk, ten; zij waarderen onze ‘alles onder   schilderen, elektra en meer. De andere één dak’-aanpak. Groot feest wordt er     tak, Briedé Thuisin, is sinds 1995 de in deze tijd niet gevierd, maar dit heu-       winkel voor onder andere interieurad- gelijk feit willen we ook niet helemaal     vies, vloeren, raamdecoratie, gordij- onopgemerkt voorbij laten gaan. In de   nen, buitenzonwering, horren, verf en winkel worden de verschillende acties behang. bekend gemaakt.’

Devilee & Devilee Fysiotherapie 25 jaar actief in het Benoordenhout

Marieke en René Devilee namen in ok- tober 1995 een bestaande fysiothera- piepraktijk aan de Groenhovenstraat over. Vol enthousiasme begonnen de jonge ondernemers het vertrouwen van verwijzers en patiënten te winnen. De praktijk groeide en er kon al snel wor- den uitgebreid. Inmiddels bestaat het team uit twaalf gespecialiseerde fysio- therapeuten. Nu is de praktijk al tien jaar gevestigd in Gezondheidscentrum Hubertusduin. Daar beschikken zij over ‡‡ ’”ƒ–‹Œ”—‹–‡ǡ ‡‡ ϐ‹–‡••”—‹–‡ en een grote oefenruimte. Met korte lij- nen naar huisartsen en specialisten in het centrum hebben zij de kwaliteit van zorg verder weten te optimaliseren. De toekomst? ‘Eerste- en tweedelijnszorg samenbundelen in een vergroot Huber- tusduin tot hét centrum voor gezond- heid. Voor deze toekomst zet ik mij graag in’, aldus René Devilee. In de coronatijd ontvingen de thuiszittende patiënten deze bloemengroet om hen wat op te fleuren.

Kerstliederen in St. Paschaliskerk

Samen genieten van kerstliederen in de 2020*, St. Paschalis Baylon Kerk, Wasse- St. Paschaliskerk in het Benoordenhout, naarseweg 53. De aanvangstijden vol- daar kunt u bij zijn! Op zaterdag 12 de- gen, kijk oprkdenhaag.nl en op www. cember 2020 zingt Haarlem Voices voor wvbn.nl. Kaarten kosten € 10, reserve- het twaalfde jaar op rij tijdens het ren via ledenadministratie.driekoningen Festival of Nine Lessons and Carols @rkdenhaag.nl. prachtige kerstliederen, afgewisseld met lezingen uit de bijbel. Een kerstviering met muziek uit de Engelse koortraditie. * onder voorbehoud van de dan geldende COVID-19 maatregelen. In verband met COVID- 19 is het aantal bezoekers in ieder geval beperkt, Datum en locatie: zaterdag 12 december dus wees er snel bij! Foto 070fotograaf.nl

21 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Het Warenhuis voor Thuis Voor al uw beveiligingswerkzaamheden, slijpwerkzaamheden of een nieuw naambordje of huisnummerbord.

IJZERWAREN • SANITAIR • HUISHOUDELIJK • ELECTRA • VERF & SCHILDERWERK

Van Hoytemastraat 72, 2596 ES ‘s-Gravenhage • Neem nu contact op voor een vrijblijvende afspraak of kom in de winkel langs!! Tel: 070-3280248 • Mail: [email protected]

VERZORGD, CORRECT, STIJLVOL

Hodie Mihi, Cras Tibi Uitvaartverzorging richt zich op het verzorgen van uitvaarten in Den Haag en omstreken. Wij hebben jarenlange ervaring in traditionele, religieuze en eigentijdse uitvaarten en staan garant voor een verzorgde, correcte en stijlvolle uitvoering van de uitvaart.

U KUNT ONS 24 UUR PER DAG, 7 DAGEN PER WEEK BEREIKEN: (070) 324 66 51 [email protected] - WWW.HODIEMIHI.NL

HET CLINGENDAELHUYS - BENOORDENHOUTSEWEG 279 - 2596 BJ DEN HAAG

22 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Stadspenning voor Scouting Stanley 55

‘Het is mij een genoegen u mede te delen dat het college van burgemeester en wethouders heeft besloten om scou- tinggroep Stanley 55 ter gelegenheid van haar 75-jarig bestaan de Stads- penning toe te kennen.’ Met deze plech- tige woorden sloot wethouder Brede- meijer zijn levendige toespraak af en overhandigde de onderscheiding aan Barbara Godthelp, de groepsvoorzitter van Stanley 55.

Dat gebeurde op zaterdag 12 september 2020 bij het clubhuis in Park Oostduin. Leden, leiding, zes oud-groepsvoorzit- ters en vrienden hadden zich verzameld rondom het kampvuur. Precies zoals het hoort. Alles in stijl.

Zo werd het toch nog een klein feestje Wethouder Bredemeijer overhandigt de Stadspenning aan groepsvoorzitter Barbara Godthelp voor de jarige scoutinggroep van het Benoordenhout. Speciale jubileumacti- viteiten, zoals een reünie, zijn vanwege corona doorgeschoven naar volgend jaar. Maar de toekenning van de stad- penning mag alvast een hoogtepunt heten. De penning is bedoeld voor men- sen en organisaties die op vrijwillige basis van bijzondere betekenis zijn voor de stad. Wethouder Bredemeijer noem- de een paar voorbeelden. Zo verleent Stanley 55 elk jaar zijn diensten bij de Dodenherdenking op de Waalsdorper- vlakte. Maar ook voor festiviteiten in de wijk, zoals de viering van Koningsdag, is de inzet van de scoutinggroep van we- zenlijk belang.

Het is mooi om te zien hoe een scou- Het vuur brandt; het feest kan beginnen! tinggroep na 75 jaar blijk geeft van be- staansrecht. Het ledental van Stanley 55 schommelt al jaren rond de hon- derd. Dat is een mooi aantal. Als succes- factoren worden genoemd: de toegan- kelijkheid van de club en vooral ook de plek van het thuishonk: midden in het bos waar tal van activiteiten en avontu- ren zijn te beleven voor de verschil- lende onderdelen. Zelf zou ik daar het enthousiasme van de vrijwilligers (ook die uit het verleden) aan willen toevoe- gen. Velen van hen kwamen ooit als vijf- jarige bever binnen. Intussen leiden ze vol overgave een onderdeel, ‘gewoon, omdat het familie is geworden’. Foto´s 070fotograaf.nl Marion Toorenvliet 23 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Verborgen Parels uit Haagse Hout Guillaume Marcenac: Impressions Marines Pianist & componist speelt zijn nieuwste werk Bodyshape / BBB / Fit & Slank lessen / Stretching Theaterzaal | ɼƌ 14 nov | 20:15 uur Farbod Moghaddam: Vers van de Pers Cabaret met Nederlandse nuchterheid en Iraans temperament Nu ook Feel Fit Man: Theaterzaal | za 19 dec | 20:15 uur lessen voor 60+ mannen Plus dit najaar: Dirk Scheele Sjaak Bral Nadja Filtzer O O O Magda Oord • Tennispark WW • van Hogenhoucklaan 35 O Robbert Duijf O Hakim (Sinterklaasvoorstelling) 070 - 3062505 / 06-53685547 • [email protected] www.diamanttheater.nl www.feelfitdenhaag.nl

Roever Bouw BV.

Komeetweg 3 Roever Bouw 2516 AV Den Haag T: 070-3468737 RB a a n n e m e r s b e d r i j f F: 070-3455539 E: [email protected] W: www.roeverbouw.nl

• Verbouwingen • Renovatie • Schilderwerk • Badkamers • Dakwerk • Timmerwerk • Installatiewerk • Tegelwerk • Stukadoorswerk • Onderhoud •

KENNIS, VAARDIGHEID EN COMMUNICATIE Roever Bouw B.V. is een deskundig aannemersbedrijf voor verschillende bouw- projecten. Wij zijn in staat werkzaamheden vakkundig in een korte tijd uit te voe- ren. Onze opdrachtgevers zijn particulieren, verenigingen van eigenaren, woning- bouwcoöperaties en de zakelijke markt *HFHUWL¿FHHUG1(1(1,629&$ 

24 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Waterscoutinggroep bedreigd door huiszwam

De Vliegende Hollander is de gezellig- hij vanuit de kruipruimte gestut, maar ste waterscoutinggroep van Den Haag de vloer is inmiddels zo verzwakt, dat en omstreken, op de mooiste locatie deze nu écht vervangen moet worden. van de stad: park Oosterbeek aan de Vanwege de hoge kosten lukt dat alleen rand van . met hulp van buitenaf.

De Vliegende Hollander (VH) staat ga- Crowdfunding gaat los! rant voor spectaculaire, originele en Enkele fondsen hebben al bijgedragen leerzame spellen op het veld en in het in de kosten. Helaas is het nog niet ge- bos rond het clubhuis. Bij mooi weer noeg. Om de noodzakelijke vernieu- worden de kano’s van stal gehaald en wingen uit te kunnen voeren, heeft de varen de kinderen over de waterpar- VH nog minimaal € 15.000 nodig. tijen van Oosterbeek en Clingendael en door de tankgracht, die het terrein Daarvoor is nu een crowdfundingsactie scheidt van de Amerikaanse ambas- gestart. Natuurlijk hopen de jongelui sade. En natuurlijk komen de oer-acti- dat veel mensen, bedrijven en instellin- viteiten van scouting aan bod: knopen gen meedoen. Doet u ook mee? Scan leggen, pionieren (bouwen met palen) dan de QR-code of kijk op de website en houthakken. Tussen de regels door van de VH. Alle beetjes helpen! leren de kinderen samenwerken, con- ϐŽ‹ –‡ ‘’Ž‘••‡ ‡ ˜‡”ƒ–™‘‘”†‡Ž‹Œ- Op de website (zoek op ‘de vliegende heid dragen. Kortom: de VH is voor de hollander scouting’) staat ook het hele kinderen uit het Haagse Hout en om- verhaal van de renovatie: https://sites. streken een heerlijke plek om plezier google.com/a/vliegende-hollander- te maken en zich te ontwikkelen. groep.nl/index/renovatie-clubhuis.

Clubhuis heeft nu écht een nieuwe vloer nodig James Schwarz Het clubhuis van de VH stamt uit 1981, waardoor het onderhoud de laatste tijd veel aandacht vraagt. Nu is de houten vloer helaas aangetast door de huis- zwam. Als tijdelijke maatregel wordt

Aanwinst in de wijk

Tegenover de ingang van het Maerlant Lyceum is door de gemeente een prach- tig trapveldje voor de jeugd gemaakt. Lange tijd was het niet duidelijk of dit pleintje een hondenuitlaatplaats of een speelveld was. Maar vanaf september is er dus geen twijfel meer mogelijk in de Johannes Bildersstraat. De kinderen hebben het direct in gebruik genomen!

Foto 070fotograaf.nl

25 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 WONEN MET ZORG

Residence Haganum biedt Heeft u interesse om bij ons te hoogwaardige zorg aan wonen? ouderen als thuis wonen niet Neem dan contact met ons op voor meer gaat. meer informatie via: T +31(0)70 - 31 849 00 Zelfstandig wonen met M [email protected] 24-uurs zorg Of bezoek www.residencehaganum.nl Stadsvilla in Den Haag met en volg ons op een prachtige tuin facebook.com/residencehaganum

΋ƒäʼnĆàäĢÚäDÁúÁĢŖġàĆÚĂőÙĐʼnőÁà͡ŹäääĢÚŖěőŖŖŅΌ

Residence Haganum is een onderdeel van Valuas Zorggroep

26 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Een zonnige oldtimer-toertocht

Wat een geweldige dag was het zater- Woerdense Verlaat, om vervolgens naar dag 19 september: prachtig weer, het eindpunt Kameryck te rijden. Daar ‘‘‹‡”‘—–‡‡ϐ‹Œ‰‡œ‡Ž• Šƒ’Ǥ‹ŒŠ‡– is nog lang nagepraat in het zonnetje. Louwman Museum stonden er rond 12.15 uur al vele prachtige auto’s opge- Ook een klassieker? steld. Na de uitreiking van het route- Meld u aan voor de Benoordenhoutse boek door Carine Smith en een korte Oldtimer Club nieuwsbrief via oldtimer „”‹‡ϐ‹‰ ‰‹‰‡ ͵ͳ ‘Ž†–‹‡”• ‘’ ™‡‰ǡ @wvbn.nl langs Stompwijk richting Boskoop. Vandaar volgden zij een route naar Zwammerdam en langs de Meije naar Roald Tichelaar

27 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Van Bylandthuis Benoordenhoutseweg 46 2596 BC Den Haag

T 070 219 09 09 E [email protected] W www.maaldrinknotarissen.nl

Alles goed geregeld, gewoon bij u om de hoek.

MiddentoetstrainingMiddentoetstraining 20 JAAR 1999-2019

7003&&/.00*&6*57""35.&5 ""/%"$)57003 1&3400/-*+,&8&/4&/

"-&9"/%3"3&.15o."$,": Middentoetstrainingen voor leerlingen van groep 6, 7, en 8.  Voor een goede voorbereiding en meer zelfvertrouwen! */'0!."$,":&/$0/- Start na de herfstvakantie. (&/54&453""5 AFTER’S COOL Benoordenhout Weissenbruchstraat 3 - 5, 2596 GA Den Haag 888."$,":&/$0/- Mandy Koenraads MSc | T 06 - 20340451 | [email protected]

Florence Oostduin Adverteren in het Benoordenhout? Wanneer u lichamelijke of psychogeriatrische zorg nodig heeft, dan kunt u wonen in woonzorgcentrum Oostduin aan de Goetlijfstraat. Formaten en tarieven excl 9% BTW U woont of zelfstandig in een van onze appartementen of binnen onze zorgafdeling. Naast de zorg biedt Oostduin u nog veel meer, ͳȀͳ’ƒ‰‹ƒʲͷͷͲǡͲͲ’‡”’Žƒƒ–•‹‰ ook op het gebied van uw welzijn. Heeft u tijdelijk een ͳȀʹ’ƒ‰‹ƒʲ͵͹ͷǡͲͲ’‡”’Žƒƒ–•‹‰ verblijf met zorg nodig? Ook dan kunt u bij ons terecht. ͳȀʹ’ƒ‰‹ƒʲ͵͹ͷǡͲͲ’‡”’Žƒƒ–•‹‰ ͳȀ͵’ƒ‰‹ƒʲʹͷͲǡͲͲ’‡”’Žƒƒ–•‹‰ Vragen? Wij helpen u graag! ͳȀ͵’ƒ‰‹ƒʲʹͷͲǡͲͲ’‡”’Žƒƒ–•‹‰ ͳȀ͸’ƒ‰‹ƒʲͳʹͲǡͲͲ’‡”’Žƒƒ–•‹‰ Florence Oostduin W www.florence.nl, T 070 - 41 31 000, E info@florence.nl, Florencezorg

28 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Kijk, in onze wijk! Pleinen

In onze wijk zijn in verhouding tot de van de Jozef Israëlslaan. Tegenover het voor Van Hoytema, bestaande uit een grootte van de wijk niet zo veel pleinen plantsoen ligt aan de overzijde van de gemetseld muurtje met daarin een re- met een kunstwerk: alleen het Willem Wassenaarseweg het oude landgoed liëf met twee uilen en daarboven: Theo Royaardsplein, het Jozef Israëlsplein en Oostduin, waar in de tijd van de aanleg van Hoytema 1863-1917. Van Hoytema het Van Hoytemaplein. Het Jozef van het plein Huize Oostduin stond, be- ™ƒ•œ‡‡”„‡‡†‘œ‹Œƒϐ„‡‡Ž†‹‰‡ Israëlsplein en het Van Hoytemaplein woond door de gravin Van Bylandt. van vogels; op prenten, kalenders en zijn allebei ontworpen in het steden- (kinder)boeken, zoals bijvoorbeeld bouwkundig plan van Berlage uit 1908. Het monument voor koningin Emma is Ǯ‹Ž‡‰‡Ž—ǯ ȋͳͺͻͷȌǤ ‡œ‡ ƒϐ„‡‡Ž†‹‰ Beide pleinen zijn aangelegd in de ontworpen door architect Co Brandes van de twee uilen gebruikte Van bouwtijd van de wijk eromheen. Zij zijn en het beeldhouwwerk is van Toon Hoytema vaak: het was zijn ex libris. zo waardevol dat ze hebben bijgedra- Dupuis. Het is ‘opgericht door de bur- gen aan de aanwijzing van onze wijk gerij van ’s-Gravenhage’ en op 4 juni Hoewel het vanzelfsprekend lijkt dat tot rijksbeschermd stadsgezicht. 1936 door koningin Wilhelmina ont- een gedenksteen voor Van Hoytema huld, zo staat op de achterkant van het staat op het naar hem genoemde plein, Het Jozef Israëlsplein monument. is dat pas sinds 2009 zo. Oorspronkelijk Het Jozef Israëlsplein is door zijn lig- was het een veel groter monument dat ging, zijn inrichting met het rosarium Van Hoytemaplein geplaatst was bij een vijver op de hoek en het monument een plein van allure. Het Van Hoytemaplein is aangelegd als van de Willem Lodewijklaan en de Zo was het ook door Berlage bedoeld: groen plein in de Van Hoytemastraat. toenmalige Willem Frederiklaan, ont- het halfronde plein ligt op de zichtas In het groen staat een gedenksteen worpen door G. Knuttel jr., met het re-

29 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Heeft u verhuisplannen op termijn en wilt u graag een keer sparren over aan- en verkoop? Neem gerust contact met ons op. We nemen de tijd en garanderen u de aandacht! ACTIEF IN • VERKOOP • AANKOOP • TAXATIES • VERHUUR • BEHEER

[email protected] BVL steunt het vergeten kind en zal een gedeelte 070 - 350 23 04 van de courtage afstaan aan dit goede doel. www.bvl.nl

Oog voor wat telt

Comfortabel wonen met de nodige zorg Faciliteiten voor wijkbewoners - Eerstelijnspraktijk fysiotherapie en ergotherapie - Wijkservicepunt - Wel Thuis abonnement, met service, activiteiten en bemiddeling voor bijvoorbeeld kortdurend verblijf in het Maison www.saffiergroep.nl Theo Mann-Bouwmeesterlaan 10, 2597 GW Den Haag, telefoon (070) 37 47 200

30 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 liëf van de Haagse beeldhouwer A.H. Het Willem Royaardsplein mozaïeksteentjes. ‘Social sofa’s’ staan Planje (1874-1935). In 1943 moest het Het Willem Royaardsplein is in 1979 in op veel plekken in Nederland; ze zijn op last van de Duitsers worden afge- gebruik genomen, als middelpunt van „‡†‘‡Ž† ‘ †‡ Ž‡‡ϐ„ƒƒ”Š‡‹† ˜ƒ ‡‡ broken vanwege de aanleg van de het winkelcentrum. Lang was er geen buurt te vergroten. Men kan er over Atlantikwal. In 1956 is het herbouwd kunstwerk op het plein, tot in 2008 de twisten of deze ‘social sofa’ een kunst- bij de Johan de Wittlaan, maar door ‘Social Sofa’ door de wethouder aan de werk is. Een vrolijke blikvanger is het alle grote nieuwbouw daar kwam het wijk werd aangeboden. Deze bank is in ieder geval wel. in de verdrukking en vond men ver- gemaakt naar het ontwerp van Jendrick plaatsing nodig. Die nieuwe plaats Dorant en is door leerlingen van de Christine van Marle werd dus het Van Hoytemaplein. Bernardusschool beplakt met 2500 Foto’s 070fotograaf.nl

31 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Benoordenhout en de Tweede Wereldoorlog Joodse wijkgenoten

Het staat er echt. Uit ons huis in de Van der Woertstraat is een Joodse weduwe van 68 jaar naar Auschwitz gedepor- teerd en daar, waarschijnlijk direct na aankomst, op 3 december 1942, ver- gast. Net tevoren vroeg ik mij af of er misschien ook in mijn buurtje Joodse mensen hebben gewoond die zijn gede- porteerd. Het is 3 mei 2020 en dit jaar worden 4 en 5 mei door COVID-19 vooral thuis herdacht. Ik heb gekeken op de website www.joodsmonument.nl. Als je dan via ‘zoeken’ naar ‘uitgebreid zoeken’ gaat, kom je op een pagina waar je bijvoorbeeld een straat en een stad kunt invullen, en dan zie je gelijk of daar Joodse mensen hebben gewoond die zijn gedeporteerd en vermoord. Collectie Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Het is schokkend om te lezen. Destijds was ons huis twaalf jaar oud. De eerste Florence en ik, in één weekend met com- zen verder op, die als klein kind al voor eigenaars en bewoners waren een wat puters komen. Toch vinden we dan nog de oorlog in de straat woonde, levert ouder echtpaar dat er waarschijnlijk één erg interessant gegeven. Mijn doch- ook niets op. (Zij was wel nog heel klein, was komen rentenieren. Een mooi ter zoekt op de website www.delpher.nl, en moest met haar ouders het nieuw huis in een aantrekkelijke buurt. waarop vrijwel alle Nederlandse kran- Benoordenhout verlaten vanwege het Nog wat verder zoeken via de website ten zijn terug te vinden. Zo vindt zij het Sperrgebiet.) www.wiewaswie.nl laat zien dat de bedrijf van de man van de weduwe en man van de weduwe niet joods was, en ook enkele berichten over diens uit- Stolperstein overleden is in maart 1941. Met een vaart. In ‘Het Vaderland’ lezen we welke De geschiedenis van de joodse weduwe beetje doorklikken naar ook het Haags prominente vrienden aanwezig zijn. Eén is vandaag de dag, zo lijkt het, geheel gemeentearchief en het Stadsarchief naam valt ons op. Het is waarschijnlijk vergeten. Om dat bij te stellen, hebben Rotterdam, allebei goed bevraagbaar een buurman en de vader van een oude wij een Stolperstein aangevraagd. Een via internet, reconstrueer je in korte buurman van ons, die we leerden ken- klein bronzen steentje waar haar naam tijd een familie, en kun je de belang- nen toen mijn vrouw en ik in 1992 hier op komt en dat in het trottoir voor onze rijkste momenten uit iemands leven kwamen wonen. Deze familie, herinner voordeur zal worden geplaatst. De aan- terugvinden. ik mij, heeft vóór, gedurende en na de vraag is goedgekeurd, maar het gaat oorlog naast ons huis gewoond. En dat nog wel even duren. De Duitse kunste- Het vervolgingsverhaal is iets moeilij- zelfs tijdens de periode dat het naar Gunter Demnig, die dit project be- ker. Na de Tweede Wereldoorlog heb- Benoordenhout ‘Sperrgebiet’ was. Onze dacht heeft, legt ze in principe zelf in ben de geallieerden een groot archief buurman leeft niet meer, maar was zes- heel Europa. Waarschijnlijk wordt het over de holocaust opgezet in het Duitse tien jaar toen de oorlog uitbrak. 2021, misschien zelfs 2022. Er zijn in Bad Arolsen. Via de website arolsen. Waarschijnlijk zijn mijn vrouw en ik, via ieder geval twee van zulke steentjes in org/en/ vinden we de kaart van de hem op ‘two handshakes’ afstand van de de Jozef Israëls laan, en in heel Den Joodsche Raad over onze weduwe. uit ons huis gedeporteerde joodse we- Haag ten minste 156 (www.joodserf- Handgeschreven staat er op wanneer duwe. Navraag bij de dochter van onze goeddenhaag.nl ). Als je je realiseert zij in Westerbork is aangekomen: 21 buurman, levert op dat noch zij, noch dat de Haagse joodse gemeenschap november 1942. Tussen die datum en haar moeder, die wel nog leeft, ooit ge- voor de oorlog de op één na grootste de datum van haar overlijden, gaat er hoord heeft dat er een joodse vrouw in was in Nederland, zo’n twaalfduizend maar één transport van Westerbork hun buurhuis heeft gewoond en gede- mensen, waarvan er tussen de tien- en naar Auschwitz, en wel op 30 novem- porteerd is. Ook van onze eveneens elfduizend zijn vermoord, en als je je ber 1942 (aldus Wikipedia). overleden oude buurvrouw aan de an- realiseert dat dat één op de dertig men- dere kant van ons huis, hebben wij nooit sen was, en drie keer zoveel doden als Op ‘two handshakes’ afstand zoiets gehoord. En navraag bij die ene alle Haagse verhongerden, gevallen il- Dat is ongeveer hoe ver mijn dochter oude huidige buurvrouw een paar hui- legalen en gesneuvelden samen (‘Den

32 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Stolpersteine in de Jozef Israëlslaan, op 12 februari 2017 gelegd door Gunter Demnig

Haag in de Tweede Wereldoorlog’, Bart gen van directe familieleden van haar de eigen straat in het Benoordenhout te van der Boom, 1995), dan is duidelijk nog weten en/of terug kunnen vinden. kijken. En wie zijn eigen huis vindt, wijs dat er best nog een paar Stolpersteine Voor de goedgekeurde aanvraag van de ik ook nog op de website denhaag.nl. bij gelegd mogen worden, voordat we Stolperstein hadden we genoeg, maar Als je hier zoekt op ‘Stolperstein’ vind deze zwarte pagina uit de geschiedenis we hopen op het moment van plaatsing je hoe je deze kunt aanvragen. van Den Haag recht doen. zoveel meer te hebben om haar herin- nering recht te doen, dat we nu het nog Johan Barnard even abstract laten. Te zijner tijd zullen Foto’s 070fotograaf.nl Nog geen naam we met de redactie het hele verhaal Misschien is u opgevallen, dat we de delen. naam van de joodse weduwe niet ge- noemd hebben. Ons onderzoek loopt Wie door het bovenstaande bewogen is, nog, en ook zijn we nog bezig om na te zouden we willen aanraden met behulp vragen wat overlevende afstammelin- van de genoemde websites eens naar

33 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 34 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Een aanslag in de wijk

Van Johan Barnard, de auteur van het artikel ‘Joodse bewoners in het Benoor- denhout’, hoorde ik over een moord- aanslag in het Benoordenhout in 1943. Hij had erover gelezen in ‘t Hooge Nest van Roxane van Iperen. Voor sommigen van u zal het een bekend verhaal zijn, maar ik had hier nooit eerder over ge- hoord. Wie was het doelwit, wie de aan- slagplegers, en waar vond de aanslag plaats? Reden om eens online op on- derzoek uit te gaan.

Het doelwit De moordaanslag vond plaats in fe- bruari 1943. Doelwit was Hendrik Seijffardt, toen tweeënzeventig jaar oud. Seijffardt was een gepensioneerde generaal van de Nederlandse krijgs- macht. Van Iperen beschrijft hem als ‘een man met meer medailles op zijn bef dan in een kampioenskast te vin- den zijn en een pruilmond als van een hofdame.’ Hij was sinds juni 1941 com- mandant van het Vrijwilligerslegioen Nederland, een onderdeel van de Wa- 1941: Generaal Seijffardt, gekleed in Nederlands generaalsuniform, geeft de Hitlergroet tijdens de ffen-SS dat aan het oostfront vocht. beëdiging van Oostfront-vrijwilligers op het Binnenhof in Den Haag. Bron: Nationaal Archief Seijffardt werd genoemd als gemach- tigde voor het Vrijwilligerslegioen in Kastein was toen al niet meer in leven. het schaduwkabinet dat Anton Mussert Zeker is wel dat Kastein betrokken was op 1 februari 1943 had samengesteld. bij de voorbereidingen op de aanslag. Het verzet vreesde dat dit het begin Alle drie de mannen hebben het einde was van een kabinet-Mussert en dat van de oorlog niet meegemaakt. Gerrit Seijffardt als minister van Oorlog een Kastein wierp zich op 21 februari 1943 militaire dienstplicht voor het Duitse uit het raam van een verhoorkamer op leger zou invoeren. het Binnenhof. Jan Verleun werd op 7 januari 1944 gefusilleerd op de Waals- De aanslag Moord op generaal Seijffardt, Beeldbank WO2, dorpervlakte. Leo Frijda werd op 1 ok- Seijffardt woonde op de Van Neckstraat collectie NIOD, foto Politie Den Haag tober 1943 met achttien andere leden 36. Hier ging op de avond van 5 febru- van de verzetsgroep CS-6 in de duinen ari 1943 de bel. Toen hij opendeed, denten, werden opgepakt en afgevoerd bij Overveen gefusilleerd. Hij werd stonden er twee mannen die hem naar naar concentratiekamp Vught. twintig jaar. zijn naam vroegen. Toen Seijffardt ge- hoor gaf aan dit verzoek werd hij ter- De daders De plaats stond neergeschoten en maakten de Op de vraag wie de ‘twee studenten’ Saillant detail is dat het huis van twee mannen zich uit de voeten. Seijf- waren, geven de bronnen verschillende Seijffardt in de Van Neckstraat op 200 fardt was niet meteen dood, maar over- antwoorden. Vast staat dat zij tot de meter lag van de woning van Kastein, leed de volgende dag. Hij wist de verzetsgroep CS-6 behoorden en dat de die op de Van der Aastraat 14 woonde. Sicherheitsdienst nog te vertellen dat toen drieëntwintigjarige Jan Verleun Zouden de huidige bewoners van deze de daders ‘twee studenten’ waren. een van de aanslagplegers was. Tijdens adressen zich ervan bewust zijn wat Volgens Van Iperen had Seijffardt na- de rechtszaak tegen hem verklaarde zich rond hun huizen heeft afgespeeld? drukkelijk verzocht om zijn dood niet Verleun dat hij door Gerrit Kastein te wreken, maar werden er onmiddel- werd vergezeld. Andere bronnen stel- lijk razzia’s onder studenten gehouden. len echter dat Leo Frijda bij de aanslag Niet minder dan 1.800 jongens tussen aanwezig was. Het is aannemelijk dat Anne-Helene Borgts-Kooijmans de 18 en 25 jaar, onder wie 600 stu- Verleun Frijda vrij wilde pleiten;

35 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 KOOP EN VERKOOP I HUUR EN VERHUUR I BEHEER EN (NWWI) TAXATIES

EXPERIENCE THE Sophie Jonkers - Peter de Mos Leembruggen DIFFERENCE ENJOY THE RESULTS

Wassenaarseweg 31 2596 CE Den Haag Telefoon +31 (0)70 3 249 249 E-mail [email protected] Barbara van Kampen Taco Risselada Internet www.kimmel.nl

36 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Uitgelicht

De afgelopen twee maanden kreeg ik van alle kanten boeken in de handen gedrukt of werd mij aangekondigd dat er een nieuw boek was geschreven. Wel vijf stuks dit keer. De nieuwe modeten- toonstelling in het Kunstmuseum be- spreek ik in het wijkblad van december 2020.

Een plezierreis in de zomer van 1718, de familie Von Uffenbach in de Nederlanden Wijkgenoot Paul Meyboom tipte mij om dit boek van dr. Johan R. ter Molen eens goed te bekijken. De familie Von Uffen- bach maakte in 1718 een reis door Duitsland, België en Nederland. Hun be- vindingen schreven zij op in een ‘oogge- tuigenverslag’. Eind juli, 1718, ging de reis via Huis ten Bosch naar de ‘lust- plaats Clingendael of Sint Annaland’. Het landgoed behoorde toe aan Suzanna Huygens, weduwe van Philips III Dou- blet. In de smalle en langgerekte tuin stonden op bijzondere wijze geknipte Daniël Stopendaal, ‘Landgoed Clingendael in vogelvlucht, taxusstruiken. vanuit het zuiden gezien naar het noorden’, ca. 1690, Rijksmuseum

Uitgave Waanders & De Kunst, 2017, ISBN: 9789462 621466, € 45.

Whatever Happened to the Third World; A History of the Economics of Development Dit boek, van de hand van Peter de Haan, die ik al eerder interviewde, verhaalt over de derde wereld. Zo’n zeventig jaar geleden vormde een grote groep arme, doorgaans jonge, landen tezamen deze derde wereld. Er staat veel lezenswaar- digs in. Zo beschrijft de auteur hoe de absolute armoede in de wereld sterk is afgenomen, vooral dankzij de fenome- nale economische groei van meerdere Zuidoost-Aziatische landen. Ook noemt hij dat het aantal kinderen dat nu naar school gaat, fors is toegenomen, er meer baby’s worden gevaccineerd en de ge- middelde levensverwachting is gestegen van 48 jaar in 1950 tot 71 jaar nu. Het boek biedt een toegankelijk overzicht van economische groeitheorieën, inter- nationale handels theorieën en van de verschillende denkscholen van ont- wikkelingseconomen. Voor meer infor- matie en aanschaf, zie peterdehaan.org Peter de Haan, foto Jovanna Stulic

37 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Maak kennis met tennis! usanne Sluyterman van Loo & kom tennissen bij Tennisclub WW in het Benoordenhout U itvaartbegeleiding ACTIE! Gratis clinic Martin Verkerk!*

+ dinercheque!

telefoon 06 37 27 57 77 voor meer informatie zie website: www.tennisclubww.nl Van Hogenhoucklaan 35, 2596 TA Den Haag www.susannesluytermanvanloo.nl

uw huis, onze zorg!

+.NJLNFDKHIJGDCDMUNNQDBGSO@QDM +5DDKODQRNNMKHIJD@@MC@BGS +-DSSDVHIJ +&NDCADQDHJA@@QLDSNUDM@TSN +1NMCNLFQ@SHRO@QJDDQFDKDFDMGDHC

In de kleinschalige Haagse woonzorgcentra makelaars & taxateurs Aelbrecht van Beijeren (Benoordenhout) en Oldeslo (Duttendel) kunnen ouderen heerlijk ruim wonen en genieten van uitstekende zorg op maat. Bezuidenhoutseweg 110A +31 (0)70 34 74 433 En de maaltijden? Die worden bij ons 2594 AZ, Den Haag www.svdmakelaars.nl [email protected] nog dagelijks vers bereid.

%==JO=L=F !DYNDJNKC@DK MKNEADKUNNQ DDMQNMCKDHCHMFLDSNMYD BKH¦MS@CUHRDTQNO

38 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Een onfortuinlijk ongeval Leven zonder oplossing, de parabel Dit boek leende ik van onze ‘oude’ van Job als levensles overburen, Marjolein en Ton van der Ad van Nieuwpoort, de nieuwe dominee Kroon. Het is een spannend boek van van de Duinzichtkerk, is de auteur van dit journalist Jos de Gruiter, die in onze mooi vormgegeven boekje. Hoe een bij- wijk is opgegroeid. Ik zag op zijn web- belboek ook in deze tijd nog actueel kan site dat hij op het Aloysius College zijn… Een dominee ontmoet mensen, heeft gezeten. Hij heeft vele jaren voor soms in hele moeilijke tijden waarin een diverse tijdschriften geschreven, bij- dierbare komt te overlijden of er iemand voorbeeld Notariaat Magazine en Verf vermist wordt. Dan helpt het je te kunnen & Inkt. In deze thriller gaat het om wenden tot deze teksten. Het boekje is schone schijn, halve en hele waarheden een bundeling van verhalen, van ontmoe- en iemand die de schuld op zich neemt. tingen met mensen in Bloemendaal, waar Een oud-notaris vindt zijn vrouw, ver- hij de afgelopen zeven jaar voorganger dronken in de vijver bij het huis. Hoe was. Eigentijds gevoeld. moet hij zich redden, alleen in het grote huis, met een geheugen dat Uitgeverij Prometheus, 2020, ISBN 978 9044 steeds slechter wordt? Tot het eind toe 639100, € 19,99. weet je niet ‘wie het gedaan heeft’. Een aanrader. Willemien de Vlieger-Moll

Uitgave: Pied-à-Terre, Den Haag, 2020, ISBN: 978 90 828755 22, € 20.

Er schommelde een boezem voorbij Via onze hoofdredacteur kreeg ik dit pareltje in de bus. Het bestaat uit mooie, toegankelijke verhalen die ont- staan zijn door ontmoetingen met men- sen en belevenissen uit het dagelijks leven. De auteur, Cth. Engeltje, heeft twintig jaar in de gezondheidszorg (als fysiotherapeut in de wijk) gewerkt. De ϐ‹‰—”‡‹†‡˜‡”ŠƒŽ‡œ‹Œϐ‹ –‹‡ǡƒƒ”‘ zo herkenbaar!

Eigen uitgave, 2020, ISBN: 978 9090 332208, € 10, te koop bij Paagman.

39 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Buurtvogels Een vogelrijke toekomst voor Arendsdorp – Oostduin?

paden achter rusthuis Oostduin, het ver- dwijnen van een aantal grote bomen op de beide beukenlanen, het aanlijngebod voor honden dat niet duidelijk wordt aangegeven en de toenemende recreatie door de uitbreiding van de speeltuin. In voorheen rustige gebieden hebben spe- lende kinderen en wandelaars paadjes gecreëerd waardoor struweelbroeders het er laten afweten. Deze ‘olifantspaad- jes’ worden tot nu toe gedoogd.

Overleg met de gemeente Den Haag In juli 2020 stuurde de afdeling Groenbeheer van de gemeente Den Haag onze werkgroep een plan voor grondige onderhoudswerkzaamheden. Daarin kwamen een aantal goede, maar ook een paar al te drastisch lijkende in- grepen voor. Het gaf de werkgroep Groen – al langer bezorgd over het aan- zien van de voormalige idyllische bui- Winterkoning tenplaatsen Arendsdorp en Oostduin en over de teruggang van de vogelstand De Haagse Vogelbescherming inventa- huis te vallen: er is de laatste jaren – aanleiding voor overleg. riseert al ruim veertig jaar de vogel- sprake van een dramatische teruggang stand in de parken in onze wijk. We tel- van het aantal broedgevallen op deze De werkgroep nodigde Remco Bouchier, len al heel wat jaren volgens de voormalige buitenplaatsen. In het laat- de groenbeheerder van het stadsdeel landelijk gestandaardiseerde Broed- ste kwart van de vorige eeuw telden we Haagse Hout, uit om ter plekke een toe- vogel Monitoring Project-methode, veel nesten van ‘gewone’, maar ook van lichting te komen geven. Dat leidde tot kortweg de BMP. Door in het voorjaar bijzondere vogels. Denk aan de nachte- een aantal rondwandelingen in juli en regelmatig een vaste route door een be- ‰ƒƒŽǡ †‡ ϐŽ—‹–‡”ǡ †‡ ”‹‰—•ǡ †‡ ™‹––‡ augustus 2020 met zijn plaatsvervan- paald gebied te lopen, worden de kwikstaart en de houtsnip. Die soorten ger Michel Peyrer. Het waren goede, broedvogelterritoria in kaart gebracht. œ‹Œǡ‡–ƒŽ•†‡•’”‡‡—™‡‡ϐ‹–‹••‡ǡƒŽ- constructieve gesprekken. De groenbe- De teller hoeft de vogels niet letterlijk lemaal verdwenen. Het aantal broedge- heerder lichtte het hoe en waarom van ‘in de kijker’ te krijgen, hij of zij inven- vallen van het winterkoninkje holt ach- zijn onderhouds- en herstelplannen tariseert op basis van de zang. Als je teruit, de kauwtjes hebben het moeilijk toe, maar stond nadrukkelijk open voor telkens op min of meer dezelfde plek in en de grauwe vliegenvanger en de glans- de wensen en suggesties van de werk- het park een roodborst voluit hoort zin- kopmees zien we nauwelijks meer. Ook groep. De sfeer kan worden getypeerd gen, dan markeert de vogel zijn territo- †‡„”ƒƒ•Ž—‹’‡”‡–—‹ϐŽ—‹–‡”œ‹Œ˜‡”- als ‘samen op zoek naar het betere’. Ons rium. Bij herhaalde waarneming mag je dwenen. Verschillende mezensoorten doel was om al te ingrijpende snoei- en dan aannemen dat daar een paartje hebben het door gebrek aan nestgele- kapwerkzaamheden te voorkomen en roodborsten tot broeden is gekomen. genheid moeilijk. Trouwe wandelaars afspraken te maken over onderhoud, herinneren zich de boerenzwaluwen die beheer en de toekomst van het groen in Zorgwekkende terugloop aantal onder de bruggetjes nestelden, maar Arendsdorp-Oostduin. De werkgroep broedvogels ook dat is historie. De trieste conclusie is zegde toe om haar ideeën op schrift te Voor alle duidelijkheid: vandaag draag dat het aantal broedvogelterritoria met zullen stellen. ik twee petten. De eerste is die van kers- vijftig procent is afgenomen. Alleen de vers lid van de werkgroep Groen van watervogels houden redelijk stand. Ruimte voor iedereen onze wijkvereniging en de andere is die Vele handen maken licht werk: binnen van de schrijver van vogelverhalen in Oorzaken een paar dagen lag ons advies er. het Wijkblad Benoordenhout. In deze De oorzaken zijn divers: het weghalen Belangrijke aanbeveling was een ster- ‘Buurtvogels’ sta ik stil bij Arendsdorp- van struweel dat vogels nest- en schuil- kere ‘scheiding van functies’ in het park. Oostduin. En om maar met de deur in gelegenheid biedt, de aanleg van nieuwe Natuurlijk moet er ruimte zijn voor wan-

40 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Werkgroep Groen in Arendsdorp Fitis

Tuinfluiter Roodborstje delaars en speelruimte voor kinderen. van het park bestemd zijn voor welke indicator is hoe het met de natuur is ge- Ook de Scoutinggroep Stanley ’55 moet activiteiten. Recreëren, wandelen, spe- steld, hebben we met ‘vogelogen’ door activiteiten kunnen ontplooien en op de len, het uitlaten van honden, in rust het park gelopen. Dat heeft geleid tot grasvelden moeten bezoekers kunnen kunnen genieten van de natuur, het kán een serie aanbevelingen. De belangrijk- picknicken. Maar er moet ook ruimte samengaan. Living apart together, dat ste is het aanwijzen van een aantal ge- zijn voor de planten- en dierenwereld, idee. In de praktijk kan dat bijvoor- bieden waarin de natuur centraal staat. voor de natuur. beeld betekenen dat een aantal bosjes Rust wordt er bevorderd door het plan- niet meer als ‘verstop’-plekken kunnen ten van moeilijk doordringbare strui- In de huidige situatie lopen allerlei acti- worden gebruikt, maar wordt aange- ken aan de randen. Olifantspaadjes viteiten in Arendsdorp-Oostduin door wezen als natuurgebied. En omgekeerd worden verwijderd en dicht geplant. elkaar. Kinderen spelen overal verstop- dat er bij de keus voor nieuwe beplan- Ook zijn er afspraken gemaakt over het pertje, padvinders houden speurtochten ting rekening wordt gehouden met de snoeien, het weghalen van esdoorns, door dichte bosjes, honden lopen los en kinderwensen. het laten staan van hulstbomen en het struinen rond. Het betekent dat de rust planten van voor vogels aantrekkelijke in de delen van het park die als vogel- Beheer struiken en heesters. rust- en broedgebied dienst deden, De werkgroep Groen heeft samen met doorlopend wordt verstoord. de gemeente ook gekeken naar het ach- Shell en het herstel van de lindelaan terstallig onderhoud, mogelijkheden Met zorg heeft de werkgroep kennis ge- Deze observatie werd gedeeld door de voor nieuwe beplanting en het toekom- nomen van het plan om de lindelaan te groenbeheerders van de gemeente. De stig beheer. Omdat de vogelstand sterk herstellen. Deze oude lindelaan ligt in oplossing ligt in een sterkere zonering: samenhangt met de aard en kwaliteit Oostduin, vlak bij het voormalige Shell/ het duidelijker aangeven welke delen van het groen en bovendien een goede ——•Ǧ‰‡„‘—™ǡ — ϐŽƒ–‰‡„‘—™ ‘‘‰

41 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 kom voor briedé vloer inspiratie sinds 1895 mooi wonen naar onze winkel!

                                   Laan van Nieuw Oost Indië 72 (hoek Theresiastraat) Den Haag  T (070) 383 82 75 I www.briede.nl E [email protected]

Een thuis vind je samen met Estata.

Met onze persoonlijke aandacht, ons unieke netwerk en brede aanbod zorgen wij ervoor dat jij krijgt waar je echt blij van wordt! Margot Koesen www.estata.nl NVM register Nicoline makelaar taxateur van Heeswijk Kandidaat register §070 350 70 50 [email protected] makelaar taxateur

AANKOOP | VERKOOP | AANHUUR | VERHUUR | BEHEER | TAXATIES | D

42 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Oostduin. Zoals bekend wilde Shell een gebaar maken naar de wijk en het lin- delaanplan ligt nu voor bij Shell met het verzoek dit te willen bekostigen. Beslissingen zijn nog niet genomen. Het traject is gezien de COVID-19-perikelen en de wereldwijde economische gevol- gen daarvan, vooralsnog op een ‘laag pitje’ gezet.

Het voorstel tot herstel van de linden- laan en de aanleg van een brug was met nog een ander voorstel geselec- teerd uit een aantal vanuit de wijk aan- gedragen ideeën. De werkgroep Groen is zeer kritisch over dit plan. Het her- stel van de lindelaan op zich is ronduit slecht voor de vogels. Een nog grotere verstoring treedt op bij de uitvoering van het van het idee om een brug vanaf de Oostduinlaan – in het verlengde van de Carel van Bylandtlaan – naar de bui- Roodborst tenplaats te bouwen. onze buurman Shell. Het na alle bouw- Tot slot Deze twee plannen betreffen nu juist overlast willen maken van een aardig Arendsdorp - Oostduin is natuurlijk het deel van Oostduin dat het stilste is. gebaar naar de wijk wordt natuurlijk van en voor iedereen. Belangrijk is om Het is het deel waar de enige glanskop- gewaardeerd. Maar het herstel van de te proberen zoveel mogelijk belangen mees en kleine bonte specht in lindelaan en de bouw van een brug als te dienen, maar vooral ook de toekomst Arendsdorp-Oostduin broeden. Maar extra ontsluiting naar Arendsdorp- niet uit het oog te verliezen. Dat vergt ook voor andere, minder zeldzame vo- Oostduin, vinden we geen goed idee. En doordacht beheer en dito keuzen. In dit gels en dieren is het van belang. Punt dat is een understatement… verhaal – het bloed kruipt waar het van zorg is ook dat de brug – ook door niet gaan kan – ligt het accent op vo- bezoekers van buiten onze wijk – zal Er is echter een duurzamer, dier- en gels. Maar dat is een invalshoek, een worden gebruikt als directe route rich- groensparender alternatief: het herstel manier van kijken. Wat goed is voor vo- ting de speeltuin, waardoor de recrea- van de zwaar gehavende beukenlaan in gels is goed voor alle in het wild le- tieve druk op het hele westelijk deel Oostduin. Deze ligt tegenover de Van vende dieren. De inspanningen van de van de buitenplaats nog verder zal toe- der Haerstraat en loopt richting het ge- werkgroep Groen zijn gericht op meer nemen. Wij achten dat zeer ongewenst. bouw van de scoutinggroep. Het her- dan de leefwereld van de vogels. Het Grotere aantallen bezoekers moeten stel vergt de aanplant van bij voorkeur gaat ons om het geheel van de planten- worden afgeremd, omdat ze onherroe- grote bomen. En ook in de bomenwe- en dierenwereld, maar ook om het ver- pelijk ten koste gaan van de rust en de reld geldt: hoe groter, hoe duurder. zorgde aanzien van het hele complex natuurwaarden. Extra ontsluiting door Shell zou dit herstelplan mogelijk kun- Arendsdorp-Oostduin. We onderken- een nieuwe toegang staat hier haaks nen maken door het dragen van de kos- nen ook de cultuurhistorische en hoge op. In planningsjargon: deze brug heeft ten van aankoop en het planten van belevingswaarde van deze twee oor- een ‘aanzuigende werking’. De werk- grote beukenbomen. Daardoor ont- spronkelijke buitenplaatsen. Het zorg- groep Groen pleit ervoor om met res- staat op een prominente, meer centraal vuldig omgaan met dit prachtige groen- pect voor de natuur te kijken naar de gelegen plek op de buitenplaats een gebied is actueel. De keuzen die we nu toekomst van Arendsdorp-Oostduin. voorname laan. En helemaal prachtig maken zijn bepalend voor de toekomst Voorkomen moet worden dat het ge- zou het zijn als het bedrijf een vogel- van het groen en van de rust in onze bied één grote speeltuin en recreatie- rustgebied in een verloren hoek van wijk. ™‡‹†‡˜‘Žȋ„ƒȌϐ‹‡–•‡™‘”†–Ǥƒ–„‡–‡- Oostduin – achter de vijver tegen de kent zonering en het ontzien en met Wassenaarseweg aan – wil helpen rea- Foeke Zeilstra, zorg beheren van het groen. liseren. Een ‘Shell-vogelreservaat’ kan lid van de Werkgroep Groen als kraamkamer voor vogels dienen van de Wijkvereniging Herstel beukenlaan en waardoor de teruggelopen vogelstand Benoordenhout een vogelrustgebied in Arendsdorp-Oostduin een positieve, Even voor alle duidelijkheid, wij twijfe- zicht- en hoorbare impuls krijgt. Foto’s Caroline Walta, Boudewijn len niet aan de goede bedoelingen van Schreiner en Adri de Groot

43 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 International Corner Metcalfe family’s easyHotel cycle for Trees for the Future

Last spring the editor of this magazine received an email from a boy, originally from Norwich, England: Luke Metcalfe, an eleven-year-old resident of Benoor- denhout. He and his family were going to go on a 600+ km cycle trip through the . Their plan was to visit all eight Dutch easyHotels, of which his father is a director, while at the same time to collect money for Trees for the Future. He thought that what they were planning would be of interest to this publication.

When Luke’s email was passed on to me, I took up contact with him, but be- fore we could meet, the family had suc- ‡••ˆ—ŽŽ› ϐ‹‹•Š‡† –Š‡ –”‹’ ƒ† ”ƒ‹•‡† almost € 5000 for Trees for the Future. But how and why did this idea for a cycle trip come about? The Metcalfe fam- Metcalf family before leaving ily have lived in for ten years, mostly living in Scheveningen, but moved last year to Benoordenhout. They had hoped to take many small travel adventures with the boys, Luke and six-year-old Wilfred, during the 2020 year.

Unfortunately, the corona virus made this impossible and the boys found themselves, full of energy, but stuck in their apartment in Benoordenhout. Adventurous and innovative Luke came up with the idea to cycle around the Netherlands, stopping at all eight easy- Hotels that are located from Zaandam to Maastricht. Luke considered this a Paper recycling †‡ϐ‹‹–‡ ™‹Ǧ™‹ •‹–—ƒ–‹‘ Ȃ ”ƒ‹•‹‰ funds for a wonderful environment- brought to Zaandam by car with the a stork’s nest, as well as a paper recy- friendly organization, giving attention bikes on a trailer. Early on the 18th of cling place and several factories and to the Dutch hotel and tourist industry, —‡–Š‡‘ˆϐ‹ ‹ƒŽ–”‹’•–ƒ”–‡†ǡ™‹–Š•–‘’• houses built out over the water. Stops which has been hard hit in the last in Amsterdam, Schiphol, The Hague be- were made in Dordrecht, the white vil- months, and being able to have at least fore arriving in Rotterdam on June lage of Thorn and a Market Garden site, one adventurous experience in 2020. 21st. After that there would be no more the John S. Thompson Bridge, named easyHotels until Maastricht. after a paratrooper who managed to With a formal send-off on June 17th ƒ’–—”‡ –Š‡ „”‹†‰‡ ™‹–Š ϐ‹ˆ–‡‡ ‡ ‘ 2020 by the British Ambassador to the Their trek from Rotterdam took them the 17th of September 1944. They even Netherlands, The Honourable Peter along the ANWB Oudemaas route, which stayed one night in a ‘yurt’, an unknown Wilson, Luke and his father Dan set off Anna described as ‘a most beautiful bike term for me, but upon googling, I found ˆ‘”ƒƒ†ƒǡƒ͹ͷ”‹†‡–‘–Š‡ϐ‹”•– route”, as they crisscrossed the river that it is a Mongolian portable, round easyHotel they would visit. The rest of Maas several times on their way to tent covered with skins or felt, used as a the family, Anna, Wilfred and an Limburg. At one point, they discovered dwelling by many nomadic groups in Australian family friend, Dayo, were the Roman road Via Valentiniana, found Central Asia.

44 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Limburg - June 27 Luke by himself

Arriving in the late afternoon in tower, which has been converted into a to sustainably revitalize their land. ƒƒ•–”‹ Š– ‘ —‡ ʹ͹–Šǡ —‡ǯ• ϐ‹”•– hotel. The gardener from there was Farmers plan thousands of trees that remark was Hallelujah! But his moth- able to remove his lock, so they could protect and bring nutrients back to the er’s comment about Luke is much more be on their way, albeit with a late start soil. This then helps famers grow a va- poignant: “Less than10 km to go now! for the sixty kilometres they needed to riety of fruits and vegetables.” Eleven-year-old Luke has cycled the ride that day. But on the good side – no whole route of nearly 600 km comple- ϐŽƒ––‹”‡•Ǥ If you would also like to support this tely unaided, refusing even a hand on very worthwhile, worldwide organiza- his back. Luke, that determination, sta- All through the trip, Anna posted pic- tion, one can do that by going to ‹ƒ ƒ† ϐ‹–‡•• ‹• ‘‡ ‘ˆ ›‘—” ‰”‡ƒ– tures and commentary in a journal she https://www.justgiving.com/fundrais- strengths. Well done!” had set up. In this way, their friends ing/anna-metcalfe6. The Metcalfe fam- and family all through the world could ily will be very grateful. During the interview, I asked Luke follow their adventures each day. The what were the good and bad moments blog also served as a request for dona- Luke and his brother have now gone ‹–Š‡–”‹’ǤŠ‡™‡ƒ–Š‡”™ƒ•†‡ϐ‹‹–‡Ž› tions to the Trees for the Future orga- back to school at the International ‘a good and a bad’, as while it was very nization. In Anna’s words, this charity School of the Hague and you can proba- Š‘–ǡ ™‹–Š –‡’‡”ƒ–—”‡• ‘˜‡” ͵Ͳ ͼ ‹ “helps disadvantaged farmers in some „Ž› ϐ‹† –Š‡ ƒ–  ‘” Ǥ  Œ—•– the southern part of Holland, it also of the world’s poorest communities to wonder what kind of adventure Luke is didn’t rain, nor was there a lot of wind. increase food security, capture carbon, dreaming about for next summer! The only real unfortunate thing was and give a sustainable living to families that Luke lost his bike key one day. on the breadline. Through their Forest Luckily, they were staying in Dordrecht Garden Approach, Trees for the Future at the Villa Augustus, an old water train farmers over a four-year period Georgia Regnault

Thank you card!

45 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Aan- / verkoop Rentals Taxaties Consultancy Beleggingen Betrokken Betrouwbaar Bewezen REAL ESTATE PARTNERS BV makelaars | taxateurs Herman Kastelein • Lars Olie Cees Lieshout • Cindy Wisse www.real-estatepartners.nl

46 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Sporthistorie De Schitterende Sportgeschiedenis van het Benoordenhout XXXI De Benoordenhoutse vliegsportpioniers

Het Benoordenhout is niet de meest voor de hand liggende locatie als je denkt aan de eerste jaren van de vlieg- sport. Hoewel, Albert Plesman groeide op een steenworp afstand op, in de Archipelbuurt. Hij leerde evenwel pas vliegen in 1916, toen hij zich aanmeldde bij de luchtmacht in Soesterberg. Dat die fameuze luchtmachtbasis daar gevestigd werd, heeft alles te maken met twee mannen die in het Benoordenhout hun zaak begonnen.

In het pand aan de Nassau Dillenburg- straat 17 werd de grondslag van dit avontuur gelegd. In 1898 vestigde Jacob Frederik Verwey daar zijn kan- Peugeot Type 125 toor. Hij was dat jaar op 36-jarige leef- tijd ‘gepensioneerd’ na zijn militaire auto’s. Eén maal mocht hij zelfs tijdens tracteerd, zijn neef Henri Wijnmalen. loopbaan in Indië te hebben afgerond. het huwelijk van een hofdame de ko- Die had zijn studie medicijnen eraan Toevallig had hij tijdens een groot ver- ningin rondrijden. Toen zich dan ook gegeven want hij was totaal bezeten lof 4 jaar eerder gezien hoe Peugeot de een nieuwe vorm van geautomatiseerd geraakt door het vliegen. In 1911 had 125 kilometer lange automobile-race transport aandiende, namen ze gelijk hij het wereld-hoogterecord gevestigd van Parijs naar Rouen had gewonnen. het voortouw. De succesvolle vlucht door op te stijgen tot 2780 meter. Nadenkend over zijn toekomst nam hij van Blériot en de grote publieke be- contact op met Armand Peugeot. Hij langstelling voor de eerste vliegshows Ondanks het geven van vele vliegshows ging zelfs enige tijd werken in zijn fa- maakte hen begerig om ook vanaf het en vlieglessen ging de ‘Maatschappij briek om zo diens motor door en door begin betrokken te zijn bij de ontwik- voor de Luchtvaart’ van Verwey & te leren kennen. Daarna kon hij met keling van de vliegsport. Lugard al eind 1911 failliet. De kosten veel zelfvertrouwen het importeur- stegen de pan uit en inkomsten waren schap van Peugeot op zich nemen. Hij Vanaf 1910 investeerden Verwey en te gering. Gelukkig kon de inboedel begon bescheiden, met zijn kantoor in —‰ƒ”†ϐ‹•‹†‡Ž— Š–˜ƒƒ”–Ǥ‹Œ”‹ Š––‡ later overgenomen worden door een de Nassau Dillenburgstraat en een een aparte maatschappij op, gericht op nieuwe organisatie. glimmende Peugeot voor de deur. Zijn het vliegen. Ze schaften terreinen aan mobiel kreeg Nederlands volgnummer bij Soesterberg en Ede. De heide Op 1 juli 1913 werd de Luchtvaart 25. Met zo weinig voorgangers kon hij vormde immers een ideale en goed- Afdeling (LVA) van het leger opgericht, op erg veel aandacht rekenen. Boven- kope plaats om een vliegveld aan te leg- die zich vestigde in Soesterberg. Met dien bleek de Peugeot één van de gen. Zo kunnen zij beschouwd worden exact één toestel, genaamd ‘De Brik’, meest betrouwbare auto’s van dat als de grondleggers van de basis die begon onze luchtmacht aan haar taak tijdperk. daar tot 2008 heeft gelegen. het Nederlandse luchtruim te bescher- men. Toen in 1914 de Eerste Wereld- Na een paar maanden diende zich dan Zij namen Van der Burg in die dienst. oorlog uitbrak, beschikte de LVA al ook een compagnon aan, Barend Die was in 1906 Nederlands kampioen over vijf vliegtuigen. Iedereen was toen Lugard. In 1902 verkregen zij extra motorrennen geworden en had bij al vergeten dat Verwey en Lugard een aandelenkapitaal. De NV Verwey en Blériot het vak geleerd. Hij werd de belangrijke voortrekkersrol hadden Lugard Automobiel Maatschappij werd eerste Nederlander die met een zelfge- vertolkt. een groot succes. Ze verhuisden naar bouwd toestel het luchtruim wist te de Laan van Nieuw-Oost Indië waar kiezen. Voortdurend was hij bezig Theo Bollerman een grote garage kon worden gebouwd. vliegtuigen te tekenen. Hij was speciaal Theo Bollerman is auteur van de boe- Ze kregen vestigingen in Amsterdam naar Den Haag getogen vanwege ken over de Haagse sportgeschiedenis en op Scheveningen, het ging ze voor Verwey & Lugard. Verwey had inmid- ’Sportstad Den Haag, al eeuwen onver- de wind. Verwey verhuurde ook zijn dels ook een andere vliegenier gecon- slaanbaar’ deel 1 en deel 2.

47 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 TE HUUR AUTOBOXEN De uitvaart in de stijl van het leven VAN AKENSTRAAT UITSLUITEND VOOR STALLING OF OPSLAG

Nieuwe Uitleg 37 2514 BR ’s-Gravenhage 06 51 32 75 27 [email protected] www.gravex.nl

Beheer - Registergoederen - Fiscale adviezen

Invulling geven aan uw eigen wensen met deskundige begeleiding en oog voor detail.

Kleinschalig maar wel direct benaderbaar. Ahmadiyya Moslim Gemeenschap,        Voor plechtigheden in huiselijke kring, kerk, Oosduinlaan 79 | 2596JJ |Den Haag | T: 070-3245902 | Alislam.org | Islamnu.nl crematorium, begraafplaats, theater of anders...

Opbaring thuis, in de wijk of elders; het kan. Met jarenlange ervaring in Benoordenhout en omgeving. Met Stijl en gevoel voor Traditie.

Graag nodig ik u uit voor een kosteloos en oriënterend gesprek, dat kan ook bij u thuis.

Alexander Gogelweg 32 Wij zijn dag & nacht voor u bereikbaar: 2517 JJ Den Haag 070 - 70 70 007 of 06 - 57 344 442 T (070) 35 88 000 F (070) 35 88 707

E [email protected] E [email protected] I www.stijlentraditie.nl I www.matzingereversdijk .nl

48 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Activiteiten Actief in eigen wijk met Evita Lokaal

Mantelzorgers in gesprek ‡œ‹‰‡ȋ̀ͳͲ‹ ŽǤ‘ˆϐ‹‡Ȁ–Š‡‡Ȍ Iedere tweede vrijdag van de maand 10.30 – 12.00 uur Vrijdag 20 november van 10.00 – Maandelijkse bijeenkomsten voor man- 12.00 uur – Vergeetachtig of dement? telzorgers. Mantelzorgers ontmoeten Geheugenklachten horen bij de normale elkaar en delen tips en ervaringen, veroudering, maar wanneer spreek je nu onder professionele begeleiding van van dementie? Door dr. Caroline Jurgens, Evita Lokaal biedt een gevarieerd aanbod Carien van Ree – Consulent Mantelzorg. GZ-/neuropsycholoog. van activiteiten in de wijk. Actief bezig ̀ͳͲ‹ ŽǤ‘ˆϐ‹‡Ȁ–Š‡‡Ǥ zijn en buurtgenoten ontmoeten, van Dinsdagavond 20 oktober van 19.30 ϐ‹Ž‹††ƒ‰‡ –‘– †‹‰‹–ƒŽ‡ —”•—••‡ ‡ Herenlunch – 21.30 uur – Hoe regel ik zorg en be- van maaltijden tot informatieve lezingen. Iedere vierde vrijdag van de maand geleiding thuis? Wat zijn de mogelijk- Hieronder een greep uit het aanbod: 12.00 – 14.30 uur heden en waar en bij wie kan ik te- Voor heren die houden van een ver- recht? Door wijkverpleegkundige Evita Wandelen zorgde maaltijd en een goed gesprek. Zorg. Iedere maandag 15.30 – 16.45 uur De herenlunch bestaat uit drie gangen Verzamelen bij Evita Lokaal en al wan- en wordt verzorgd door één van onze Voor meer informatie of aanmelden delend de wijk opnieuw ontdekken en vrijwillige koks. € 15 incl. 1 drankje. www.evitalokaal.nl ervaringen uitwisselen. mail: [email protected] Digitale cursussen en workshops bel: 070 314 16 06 Tai Ji-lessen SeniorWeb Benoordenhout organiseert Iedere donderdag 14.30 – 15.30 uur in Evita Lokaal cursussen om meer uit Evita Lokaal is alert op 1,5 meter af- In samenwerking met Frenk Butters uw tablet of smartphone te halen en stand en neemt de hygiëne-maatrege- Ruben, organiseren wij Tai Ji-Qi Gong- workshops over bijvoorbeeld digitaal len in acht. lessen in Evita Lokaal. Geschikt voor nalatenschap, WhatsApp en video- 60-plus, ook voor mensen met lichte bellen. Evita Lokaal, Van Alkemadelaan 309 A evenwichtsproblemen. € 10 per les.

© www.Pixabay.com

49 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 50 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Spreekuur Servicepunt Voor Welzijn

Servicepunt denkt met u mee en zoekt • mantelzorgondersteuning; zorgt u samen met u naar een antwoord op uw voor een naaste dan kunt u bij ons te- vraag. recht voor informatie, advies en tips over het regelen van praktische hulp U kunt bij het Servicepunt terecht voor: en ondersteuning; • hulp bij formulieren invullen en or- • met vragen over bijvoorbeeld uw denen van post en administratie smartphone, laptop, tablet of andere (thuisadministratie); ICT onderwerpen. • advies van ouderenconsulent en maatschappelijk werkers; U bent van harte welkom. Vanaf dinsdag 6 oktober 2020 start het • servicepunt over werk, inkomen, Adres: Van Hogenhoucklaan 35 wekelijks spreekuur van het Servicepunt zorg, participatie en welzijn; 2596 TA Den Haag Voor Welzijn bij Tennispark WW, van • praktische hulp; 10.00 tot 12.00 uur. U kunt op dit spreek- • vrijwilligerspunt Den Haag Doet; Voor meer informatie kunt u contact uur terecht voor gratis advies en infor- • servicepunt gemeentelijke informa- opnemen met Daisy Krommenhoek, matie over werk, inkomen, zorg, partici- tie en advies; [email protected] of 06- patie en welzijn. De medewerker van het • Den Haag Doet Burenhulp; 42 70 89 56.

© www.frepik.com Activiteitenmarkt in het voorjaar?

Het Platform Benoordenhout stelt zich Op woensdag 2 september 2020 heb- denken we aan een activiteitenmarkt ten doel om ouderen in het Benoor- ben we bij tennisvereniging WW een in het voorjaar op een mooie plek in de †‡Š‘—– ˜‡‹Ž‹‰ǡ ϐ‹– ‡ ˜‹–ƒƒŽ –‡ Žƒ–‡ brainstorm georganiseerd met acht wijk. Hier kunnen alle aanbieders zich thuis wonen. Het platform is een sa- personen om nieuwe ideeën op te met hun activiteiten presenteren aan u, menwerkingsverband van betrokken halen voor activiteiten. Onder andere zodat u makkelijker uw keuze kunt bewoners en organisaties op het ge- een weekmarkt, actieve uitstapjes, maken. Vanzelfsprekend organiseren bied van welzijn en zorg, wonend en schaaklessen en lezingen werden be- we het dan met in acht neming van alle werkzaam in het Benoordenhout. Een dacht als haalbare ideeën voor het regels van het RIVM. ˜ƒ†‡—‹–‰‡™‡”–‡‹†‡‡´‹•†‡‘ˆϐ‹‡Ǧ Benoordenhout. Uit deze bijeenkomst estafette; u kunt op elke dag een kopje is ook naar voren gekomen, dat er al Graag lezen of horen we van u hoe u ‘ˆϐ‹‡†”‹‡„‹Œ‡‡˜ƒ†‡ƒƒ‰‡•Ž‘- veel activiteiten zijn waar u aan kunt daarover denkt. Wellicht bent u zo en- ten organisaties. Zo kunt u op woens- deelnemen. Een overzicht kunt u vin- thousiast dat u een bijdrage wilt leve- dagochtend terecht bij Evita Lokaal, den op www.socialekaartdenhaag.nl ren? Reageer dan naar Jaap de Wit via volgens de regels van het RIVM. als u ‘Benoordenhout’ invult. Om dit [email protected] of 06 1904 4457 overzicht voor u tastbaarder te maken,

51 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Rob de Winter Pianolessen Computer - Audio - Video Engelstalige pianiste geeft pianoles aan enthousiaste Voor al uw oplossingen op computer en televisie gebied. leerlingen. (M. Mus Guildhall School of Music & Drama, Bekijk de website voor meer informatie. London) www.rob-de-winter.nl Voor nadere inlichtingen: telefoon 06 2791 4713 of bel met Rob de Winter 06 478 730 66

Gevraagd: Grammofoonplaten Atris B.V. Collecties! Atris b.v. verhuurt garage-opslagboxen in de Weissenbruchstraat LP collecties opgebouwd 1950 tot 1975, KLASSIEK ‡’Žƒƒ–•‡‹†‡ϐ‹‡–•‡•–ƒŽŽ‹‰Ǥ ƒ”ƒ‰‡Ǧ‘’•Žƒ‰„‘š‡ƒŽŽ‡‡˜‘‘” (Bach, Mozart...) maar ook JAZZ en Pop/Rock. particulier gebruik. Info: Atris bv, Particulier verzamelaar Den Haag, e-mail: [email protected] of 070-2600040 BEL aub 06 811 865 30

SWITCH orthopedagogisch praktijk Behandeling en diagnostiek van leerproblemen- en leerstoornissen NT2 en meertaligheid - dyslexie - dyscalculie - leren leren - kinder- en tieneryoga - huiswerkbegeleiding - studievaardigheid E-mail: [email protected]

Lid worden van de wijkvereniging? Ja, doen!

Mail uw naam en adres naar [email protected] en maak € 12.50 over op rek nr NL34 INGB 0003804427 t.n.v. Wijkvereniging Benoordenhout

52 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Schaakprobleem 167 Schaakclub Benoordenhout

Wit speelt en bereikt een gewonnen stelling.

Oplossing probleem 166: Zwart speelt en wint. 1.Txd8+! Dxd8 XABCDEFGHY 2.Pd6+ Kd7 3.Dxd8+ Kxd8 4.Pb7+ zwart geeft op vanwege 5.Pxc5 met stukwinst. (Shirov – Matsuura, Florianopolis 2020) 8-+-+Q+-+( Oplossingen 7+-+-vL-zpk' Kunt u opsturen naar Schaakclub Benoordenhout, Waals- dorperweg 165, 2597HT Den Haag. Goede oplossers wor-den 6-+-vl-+-+& uitgenodigd om, onder genot van een drankje, kennis te maken met de gezellige sfeer op de schaakclub. 5+-+p+-+-% Inlichtingen over de club 070 328 02 01 4-zP-+pzp-zP$ [email protected] - scbenoordenhout.nl 3+-zP-+q+-# Schaakclub zoekt nieuwe leden Schaakclub Benoordenhout, die al decennia het schaakprobleem in 2-zP-+-+RmK" het wijkblad verzorgt, is op zoek naar nieuwe leden. Kunt u (een beetje) schaken en houdt u van een goede sfeer, kom dan eens ken- 1tr-+-+-+-! nismaken met onze gezellige club. De wekelijkse clubavond is op woensdag om 20.00 uur in het wijkcentrum aan de Bisschopstraat. xabcdefghy

© www.frepik.com

53 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Wijkvereniging Benoordenhout Bisschopstraat 5 2596 XH Den Haag Website wvbn.nl Twitter @wvbn.nl Facebook facebook.com/wijkverenigingbenoordenhout

Bestuur Schaakclub Benoordenhout HDM Buurthuis van de Toekomst Voorzitter Woensdagavond, de heer H. van Bommel Theo Mann-Bouwmeesterlaan 205 Chance Pennington de Jongh 070 – 328 02 01 2597 GV Den Haag - 070 - 324 13 53 [email protected] [email protected] BridgeClub Redubeth Donderdagavond, Mevr. E. Goossens De Zonnebloem Haagse Hout Secretaris Wim van Noort, secretaris Paul van Dijk 070-324 86 07 06 - 133 333 03 - [email protected] [email protected] Aanmelden: [email protected] website: nbbclubsites.nl/club/3021 Buurtbibliotheek Benoordenhout Jongeren-ouderen-expats Yoga Woonzorgcentrum Oostduin Stefan Baecke - Willeke Richel Vrijdagochtend, mevr. J. Hogendonk Goetlijfstraat 5, 070-754 05 55 [email protected] 070 – 328 08 67 Open op ma-, wo-, en vrijdag van 14.00-17.00 uur Penningmeester Vogelbescherming John Boss De heer T. Haase 070 – 354 39 16 Den Haag Doet Burenhulp [email protected] Voor hulp bij eenvoudige klusjes Orchideeënclub 070-205 25 00 Ruimtelijke ordening Mevr. Mayke Kok 071 – 561 38 78 Elisabet Molenaar St. DuurSaam Benoordenhout [email protected] Diverse instanties Josee van Eijndhoven, voorzitter Gemeente ‘s-Gravenhage www.duursaambenoordenhout.nl Duurzaamheid Algemeen informatienummer 14070 Elisabet Molenaar - [email protected] Gemeenteberichten te volgen op Boodschappen begeleidingsdienst(BBD) www.denhaag.nl/gemeenteberichten 070 - 364 66 61 Commissie Groen Hester van Kimmenade-de Laat de Kanter Gemeente Welstand/Monumentenzorg Problemen in de wijk? [email protected] Voor omgevingsvergunningen zie Bij noodgevallen bel 112 www.denhaag.nl/welstand Brandweer – politie – ambulance Ledenadministratie Mirjam Kroemer Stadsdeelkantoor Haagse Hout Politie [email protected] Loudonstraat 95, 2593 RV Den Haag Bureau Overbosch - 0900 – 8844 kosten lidmaatschap € 12,50 per jaar 070 – 14 070 Vlaskamp 1 2592 AA Den Haag 070 – 324 03 07 www.denhaag.nl Wijkagent: de heer Peter Hoogeveen

Bankgegevens Ouderenconsulent Benoordenhout Arts nacht/weekenddienst NL34INGB0003804427 Wijkcentrum Van 17.00 tot 08.00 uur, in het weekend t.n.v. Wijkvereniging Benoordenhout Postadres Joh. Camphuysstraat 25 en op erkende feestdagen. www.voorwelzijn.nl SMASH 070 - 346 96 69 Buurtpreventie What's app Voor Welzijn 070-205 25 60 aanmelden of vragen: [email protected] Daisy Krommenhoek, Slachtofferhulp Nederland [email protected] 0900 - 0101

Wijkcentrum Aanmelden Wijkbus Klachtenraad Welzijn en Gehandicapten 't Benoordenhuis tussen 10.00 en 11.15 uur: 070 – 365 06 00 Bisschopstraat 5 070-347 74 98 070 - 324 05 72 Klachten overlast Reserveringen 06 203 847 48 Telefooncirkel 55+ 070- 353 58 56 Beheerder Mirjam Kroemer Joannemie van Dijk [email protected] [email protected] Klachten riolering 070 - 205 25 60 070 - 353 30 00 of 070 - 353 30 03 Contactclub Benoordenhout (55+) Jan van Kreveld Buurthuis van de Toekomst Dierenambulance (Stichting 06 - 477 871 09 Evita Lokaal - Van Alkemadelaan 309A Dieren-hospital en Ambulancedienst [email protected] 2597 AJ Den Haag - 070 - 314 16 06 ´s-Gravenhage en omstreken) [email protected] Overdag bereikbaar 070-328 28 28 Eerste Haagsche Bridgevereniging ‘s nachts alleen voor spoedgevallen Ma-, wo-, vrijdagmiddag en dinsdagavond Mevr. Bagijn 070 – 306 11 06 [email protected]

54 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 WIJ ZIJN ER TROTS OP DAT ONS TEAM SEDERT 1922 DESKUNDIGHEID EN ACCURATESSE BIEDT MET OPTIMALE SERVICE EN PERSOONLIJKE DIENSTVERLENING.

BEEUWKES MAKELAARDIJ IS DE EXPERT VOOR AAN- EN VERKOOP, TAXATIES, VERHUUR, VASTGOEDBEHEER EN CONSULTANCY.

PLESMANWEG 56, DEN HAAG

Informatie: Indeling: aangrenzende badkamer met ligbad, In fraai appartementencomplex Gemeenschappelijk entree via de bin- inloopdouche, 2 wastafels en wc. “De Koninginnebrug” 4 kamer nentuin, entree via gesloten portiek met Slaapkamer aan de achterzijde met appartement op de 2e verdieping met brievenbussen en videofoonsysteem, lift of 2e badkamer met douche en wastafel. zonnig balkon, inpandige berging trap naar 2e verdieping. Eigen berging en parkeerplaats in het en parkeerplaats in het souterrain. Entree appartement, ruime hal met mar- souterrain. Het complex heeft een mooie meren vloertegels, wc met fontein, vaste gemeenschappelijke binnentuin en bergkast met wasmachine aansluiting, Aanvullende informatie: mogelijkheid tot het huren van een twee vaste kasten met CV ketel en elektra. - eigen grond logeerkamer. Grote L-vormige woon-/eetkamer met aan - woonoppervlakte 109 m2 Gunstig gelegen ten opzichte van de achterzijde zonnig balkon met uitzicht - actieve VVE, bijdrage per maand openbaar vervoer, Scheveningen en over het binnenterrein. Half open keuken € 298,60 (appartement + parkeerplaats) het Westbroekpark, Ambassades en de achterzijde met marmeren vloerdelen, - geheel voorzien van dubbel glas Internationale organisaties. inbouwapparatuur en inductiekookplaat. Grote slaapkamer aan de voorzijde met Vraagprijs: 525.000,-- k.k.

Van Alkemadelaan 338, 2597 AS Den Haag, telefoon +31 (0)70 314 30 00, www.beeuwkes.nl

55 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT OKTOBER 2020 Nicole Vrolijk

Monique Muller Irma Postma

Het is tijd voor expertise.

Is het nu het juiste moment om mijn huis te verkopen? Wat is mijn huis waard? Wat is de ideale tactiek? Als geselecteerd partner van Baerz & Co, een kwaliteitsnetwerk van prestigieuze Nederlandse woningmakelaars, geven wij woningen optimale aandacht. In heel Nederland én wereldwijd. Maar onze expertise begint lokaal. Met aandacht voor ú. Met een persoonlijk gesprek. Weet dat wij voor u klaarstaan. Face to face, telefonisch of virtueel.

Statenlaan 128, Den Haag • T 070 350 1400 • E [email protected] • www.nelisse.nl