WIJKBLAD BENOORDENHOUT EDITIE 3 - JUNI 2020
In dit nummer o.a. Betaald parkeren 6 Doe de energiecheck! 10 Het roer om vanwege Corona 19 Alternatieve Atelierroute 20 Bosbeheer Clingendael 27 Oorlogsherinneringen 39 International Corner 42
AAN DE BEWONERS VAN DIT PAND
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 1 03-06-2020 07:48 Uw huis verkopen? Röttgering Makelaars, dat klinkt goed! Wij zijn gespecialiseerd in bemiddeling en advisering bij aan- en verkoop en verhuur van woningen in Den Haag e.o. In onze dienstverlening streven wij naar een grote mate van zorgvuldigheid, openheid en integriteit.
Speelt u met de gedachte om uw woning te verkopen? Dan komen wij graag vrijblijvend bij u langs voor een gratis waardebepaling. Tegen inlevering van deze advertentie ontvangt u het "Promotiepakket" t.w.v. € 450,00 kado! Uw woning verkopen in 6 stappen Vrijblijvend advies Woningopname & verkoopplan Wij Volledige presentatie Bezichtigingen & biedingen komen Verkoop & afronding graag bij Inspectie en notaris u langs!
Breitnerlaan 285 X Den Haag X 070 - 324 55 66 X www.rottgering.nl
2 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 2 03-06-2020 07:48 WIJKBLAD BENOORDENHOUT
Uitgave van de Wijkvereniging verschijnt 6x per jaar en wordt huis aan huis in de wijk bezorgd
Oplage ca. 9.300 ex.
Abonnement 6 nummers per kalenderjaar € 30,- IBAN NL34 INGB 000380 4427 voor een abonnement mail naar Beste buurtgenoten, Mirjam Kroemer - [email protected]
Advertenties Deze editie is ontstaan in bijzondere en voor velen ook moeilijke tij- voor tarieven en afmetingen mail naar Mirjam Kroemer - [email protected] den. Het was stil in de straten, maar dat betekende niet dat er in onze Bij afname van 6 advertenties in wijk niets gebeurde, integendeel. Schaarste maakt creatief, wordt wel 1 kalenderjaar is 1 advertentie gratis gezegd, en dat hebben we ook in het Benoordenhout gezien. Ondanks Benoordenhoutjes alle beperkingen bloeiden er mooie initiatieven op. Enkele daarvan € 50,- voor maximaal 30 woorden willen we in dit nummer graag belichten. Deadline advertenties en kopij wijkblad nr. 4 - 3 augustus 2020 verspreiding - medio september 2020 Zo was er een alternatieve atelierroute, waarbij kunstenaars hun werk Redactie wijkblad achter het raam exposeerden. Maison Gaspard de Coligny organiseerde [email protected] buitenconcerten en de Oldtimer Club hield het dicht bij huis en maakte Anne-Helene Borgts-Kooijmans een toertje rond Den Haag. Evita Zorg maakte schorten van overhem- Georgia Regnault Barbara Verloop den en ‘couture’ mondkapjes. Willemien de Vlieger-Moll Vormgeving en art direction De laatste maanden was wandelen ons enige verzetje. Dit nummer Creative Company | the art of design biedt inspiratie voor nieuwe routes en aandachtspunten. Loop eens Opmaak Pepe Cerón-Balsas langs de vlinderstrook bij de Cees Laseurlaan. Doe de quiz in Clingen- dael en bezie het monument in de Bosjes van Zanen met nieuwe ogen. Drukwerk Colourcake Bekijk het bijzondere transformatorhuis in de Van Diepenburchstraat
Bezorging of speur naar de boomkruiper in de kastanjeboom aan de Wasse- Mission Mail naarseweg. Wijkblad niet ontvangen? [email protected] De zomer nadert, maar van verre vakanties zal het voorlopig niet ko- Disclaimer men. Ik wens u een goede zomer toe, in eigen land en in onze mooie Het Wijkblad heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Indien iemand desondanks meent wijk. rechten te kunnen doen gelden, dan kan hij of zij contact opnemen met de hoofdredacteur. Anne-Helene Borgts-Kooijmans
Omslagfoto 070fotograaf.nl
3 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 3 03-06-2020 07:48 De Vries Robbé Aandacht, tijd en service makelaars in onroerend goed
Javastraat 47 | 2585 AE Den Haag | 070 - 365 88 44 | [email protected] | www.vriesrobbe.nl
Koop Verkoop Huur Verhuur Taxaties
Het komt in de beste families voor: U gaat uit elkaar of krijgt onmin over de erfenis
Voorkom een vechtscheiding of een slepende familie- kwestie. Zorg voor een duurzame oplossing, waarbij uw belang gediend wordt. Wij kunnen u als mediator, overlegscheidingsadvocaat of procesadvocaat begeleiden bij:
• Echtscheiding en beëindiging samenleving • Alimentatiekwesties • Omgang kinderen, opstellen van ouderschaps- plan • Verdeling huwelijksvermogen • Afwikkeling huwelijksvoorwaarden (ook voor ondernemers) • Erfrecht
Wij staan borg voor deskundigheid en kwaliteit. Wij realiseren het beste resultaat met oog voor de menselijke maat.
Breitnerlaan 299 | 2596 HA Den Haag | T 070 315 40 00 www.chambersadvocaten.nl
4 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 4 03-06-2020 07:48 Van de Voorzitter
Onze wijk laat zich in deze tijden van andere woorden: we zijn op zoek zijn beste kant zien. Kleine en grote initi- naar versterking én naar vervanging atieven om elkaar te helpen, zijn hart- voor de wijkvereniging. Voor 2020 staan verwarmend. De nieuwe realiteit leidt een aantal zaken op de rol. We heb- tot herwaardering van onze directe leef- ben daarom de volgende vacatures: omgeving en dat kan gevolgen hebben voor wijk en wijkvereniging. De wijk lijkt Bestuur voor ons een steeds belangrijker rol te Binnen het bestuur komen de vol- krijgen. We zijn steeds meer betrok- gende rollen vacant: secretaris en event- ken en de wijkvereniging ziet, als gevolg management (Koningsdag e.d.). De doel- daarvan, dat het aantal onderwerpen groepen jeugd, jonge gezinnen en waarbij zij betrokken wordt steeds ouderen krijgen steeds meer aandacht groter is. vanuit het stadsdeel en dat dient vanuit het bestuur gevolgd en aangestuurd te Zo zien we dat de wijkvereniging al worden. Voor ouderen bijvoorbeeld is enige tijd steeds meer bij beleid van ge- het stadsdeel bezig met het opzetten van meente en stadsdeel betrokken wordt. een programma tegen eenzaamheid. ϐ- nanciële druk bij de gemeente groter Communicatie in en over de wijk geworden. Hierdoor zal de druk op de We hebben in 2019 aangekondigd dat wijk om zelf zaken op te pakken alleen we in 2020 de website gaan vernieu- foto Esther Hessing maar groter worden. Maar willen we wen. Inmiddels hebben we de eerste dat? En zo ja, kunnen we dat en wat zijn stappen gezet. Dit kunnen we niet los verloop. De onderwerpen zijn interes- de consequenties voor wijkvereniging zien van het coördineren en inrich- sant en uitdagend. Om er enkele te noe- en vrijwilligers? We veronderstellen ten van alle communicatie zoals wijk- men: Bronovo, nieuwbouw Shell, ver- dat wij deze trend enigszins kunnen af- blad, website, social media, nieuws- keer en vervoer, duurzaamheid en ener- remmen, maar we kunnen hem niet brief etc. Wat doen we op welke media gietransitie etc. etc. Binnen deze com- stoppen. Het is echter de vraag of dat voor welke doelgroep? De communica- missie worden alle dossiers besproken slecht nieuws is voor onze wijk. Een tie van de wijkvereniging is nu los en wordt eventuele besluitvorming in kenmerk van onze wijk is dat er aan ta- zand, maar in het licht van de hierbo- het bestuur voorbereid. Daarbij gaat het lent en kennis op vele terreinen geen ven genoemde ontwikkeling wordt de om besluitvorming over de positie van gebrek is. Met andere woorden, we den- vraag relevant: welk communicatiebe- de wijkvereniging ten aanzien van de ken dat als het lukt (en als we dat wil- leid, welk plan hoort daarbij en hoe verschillende onderwerpen. len) om al dat talent te mobiliseren, we gaan we dat uitvoeren? in staat zijn om deze uitdaging aan te Voor alle vacatures geldt dat men met gaan. Deze ontwikkeling dient als ach- Wijkcentrum alle onderwerpen zowel strategisch, tergrond voor het volgende. We zijn de mening van de wijk over tactisch als operationeel bezig moet de rol van een wijkcentrum aan het on- kunnen zijn. Daar hoort ook bij dat men Voor 2020 is voor de wijkvereniging de derzoeken. De huidige situatie van ‘t bij de implementatie rekening houdt grootste prioriteit ervoor te zorgen dat Benoordenhuis op de huidige locatie is met alle stakeholders. er voldoende vrijwilligers zijn die actu- ϐ ´ǡ - ele onderwerpen op kunnen pakken. We tie, gebruik en vrijwilligers. Daarom wil- Concluderend, als u zich wilt oriënte- zijn op zoek naar bestuurs- en commis- len we dit jaar een plan maken voor de ren op wat de mogelijkheden zijn, neem sieleden. Ook is denkbaar dat sommige inrichting van een toekomstbestendig dan contact op met voorzitter@wvbn. zaken op projectbasis gedaan wor- wijkcentrum, waarbij we nagedacht moe- nl en dan is een anderhalve-meterge- den. Onze wijk bestaat uit 13.500 wijk- ten hebben wat de gevolgen zijn van de sprek de volgende stap met ondergete- bewoners met vele stakeholders. Voor eerder geschetste ontwikkeling. kende of één van de overige leden van sommige wijkbewoners kan het interes- het bestuur. sant zijn om tijdelijk een onderwerp op Ruimtelijke ordening te pakken zonder deel uit te hoeven Binnen de commissie Ruimtelijke Orde- maken van bestuur of commissie. Met ning zoeken we versterking vanwege Chance Pennington de Jongh
5 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 5 03-06-2020 07:48 Ruimtelijke ordening Betaald parkeren in het Benoordenhout
Op 30 maart 2020 stond een wijkbij- eenkomst gepland over parkeren en verkeer. De gemeente had wijkgenoten vooraf opgeroepen om met vragen te komen. Ongeveer dertig wijkgenoten hebben hier gehoor aan gegeven. De bijeenkomst zelf kon helaas niet door- gaan vanwege de coronacrisis, maar de gemeente nam wel de moeite om de mensen een persoonlijke reactie te stu- ren op vragen die ze hadden ingediend. Omdat de inhoud van die reacties voor meer wijkgenoten interessant kan zijn, gaat dit artikel in op het onderwerp waar de meeste vragen over waren: be- taald parkeren.
Allereerst wat achtergrondinformatie meerdere klachten over, maar zegt kan ik zeggen dat de parkeerdruk in de over betaald parkeren in het Benoor- (nog) niets te kunnen doen aan de hui- straten nabij de Van Alkemadelaan, denhout. Het Benoordenhout bestaat dige situatie om twee redenen. Ten zoals de Stalpertstraat, de Van der uit zes buurten, te weten Duinzigt, eerste is de parkeerdruk op buurtni- ǡϐ Waalsdorp, Hoytemastraat e.o., Nassau- veau niet hoog genoeg en ten tweede Neckstraat erg hoog lijkt. Op 4 februari buurt, Uilennest en Arendsdorp. In vijf willen de buurtgenoten geen betaald van dit jaar heeft de gemeente – in het van de zes buurten moet er gedurende parkeren. kader van afdoening van de motie ‘Start het gehele jaar van maandag tot en met verkeer- en parkeeronderzoek Duinzigt’ vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur betaald De parkeerdruk wordt bepaald door (RIS303321) – toegezegd om een ver- worden om te parkeren op straat (ten- tellingen uit te voeren. Bij een parkeer- keers- een parkeeronderzoek uit te voe- zij mensen in het bezit zijn van een druk van negentig procent of meer is ren in de gehele buurt. De gemeente parkeervergunning). Dat is in de ge- er, op basis van het huidige parkeerbe- heeft toegezegd de uitkomsten van de hele wijk gelijk, met uitzondering van leid, volgens de gemeente sprake van onderzoeken in het tweede kwartaal van enkele straten in Arendsdorp en Waals- een parkeerprobleem en kan de ge- 2020 naar de Raad te sturen. De wijk- dorp en in de winkelstraten (waar men- meente zonder draagvlakonderzoek vereniging wacht met smart op de uit- sen niet voor onbepaalde tijd kunnen over gaan tot het invoeren van betaald komsten hiervan. parkeren en soms ook op zaterdag parkeren. Dat betekent dat negentig moeten betalen). Alleen in Duinzigt is procent of meer van de beschikbare Parkeerdruk in de Nassaubuurt parkeren nog altijd gratis. parkeerplekken op een bepaald mo- Andere buurten kennen al betaald par- ment van de dag (ochtend, middag, keren, maar voor enkele wijkgenoten Parkeerdruk in Duinzigt avond en/of nacht) bezet moet zijn. In uit de Nassaubuurt gaat het huidige Op basis van bovenstaande achter- 2016 bleek uit het parkeeronderzoek parkeerregime niet ver genoeg. Zij er- grondinformatie is het niet verrassend dat de kritieke grens niet werd ge- varen overlast van mensen die in het dat er veel vragen zijn over de parkeer- haald. Toen uit het draagvlakonder- weekend gratis hun auto parkeren om druk in de buurt Duinzigt. Wijkgenoten zoek op buurtniveau bleek dat 71 pro- naar het centrum of naar het strand te in Duinzigt hebben last van mensen die cent tegen de invoering van betaald gaan en ondervinden ook hinder van hun auto in hun buurt parkeren om parkeren was, besloot de gemeente mensen die voor grote evenementen vervolgens met het openbaar vervoer geen betaald parkeren in te voeren. op het Malieveld hun auto buiten kan- naar het centrum of het strand te gaan tooruren in de Nassaubuurt parkeren. en mensen die hun auto parkeren om We zijn inmiddels een paar jaar verder naar de nabijgelegen kantoren te gaan. en de parkeerdruk in Duinzigt is er niet De gemeente is door enkele buurtgeno- De gemeente ontvangt hier jaarlijks minder op geworden. Uit eigen ervaring ten gevraagd om het parkeerregime in
6 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 6 03-06-2020 07:48 Betaald parkeren in het Benoordenhout. In de blauw gemarkeerde buurten hebben wijkgenoten een parkeervergunning nodig.
de Nassaubuurt uit te breiden naar een kunnen informeren over de wijze Vooruitlopend op de uitkomsten van het strenger parkeerregime (van bijvoor- waarop de gemeente nu te werk gaat parkeeronderzoek zou de wijkvereni- beeld zeven dagen in de week en van ’s als er verzoeken zijn voor het invoe- ging de gemeente daarom willen verzoe- ochtends tot ’s avonds). De gemeente ren of wijzigen van bestaand parkeer- ken om niet alleen naar de parkeerdruk heeft in haar reactie aangegeven dat ze beleid. Dat doet de gemeente op basis op buurtniveau te kijken, maar ook naar op dit moment geen aanleiding ziet om van metingen en draagvlakonderzoek. de parkeerdruk op straatniveau. Mocht het huidige parkeerbeleid aan te pas- Die metingen en het draagvlakonder- uit het meest recente parkeeronderzoek sen, omdat uit onderzoek blijkt dat er zoek worden op buurtniveau gedaan. blijken dat alleen de parkeerdruk op nog voldoende parkeergelegenheid is Deze aanpak en scope (op buurtni- straatniveau de afgesproken kritische in de buurt. Verder is het nog maar de veau) zorgen er voor dat de kans klein grens overschrijdt, dan verdient het wel- vraag of alle buurtgenoten in de is dat er iets verandert aan het hui- licht aanbeveling om te bezien of alleen Nassaubuurt hier hetzelfde over den- dige parkeerbeleid. Dat zal veel men- in die delen van Duinzigt – en met steun ken. Dat zal dan onderzocht moeten sen geruststellen, maar ook geen van de bewoners die in die straten worden. recht doen aan de terechte zorgen die wonen – betaald parkeren kan worden wijkgenoten in Duinzigt hebben. Door- ingevoerd. Tot slot dat de bouw in die buurt zo divers is, Dit zijn slechts twee voorbeelden van zul je daar nooit de handen op elkaar vragen die leven in onze wijk. Ik heb krijgen voor het invoeren van betaald Elisabet Molenaar mij tot deze twee beperkt om u te parkeren. Foto 070fotograaf.nl
7 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 7 03-06-2020 07:48 NassauHuis 070 324 50 50 | [email protected]
specialisten in vastgoedrecht
Gespecialiseerd in adviseren en procederen voor zowel commerciële als particuliere partijen in (ver)huur, (ver)koop, (ver)bouw en VVE kwesties.
Neem gerust contact op voor een vrijblijvend mr A.A.S. Wiesmeier-van der Brugge kennismakingsgesprek. mr A.S.J. van Etten
Burgemeester Kolfschotenlaan 61 • 2585 DZ Den Haag • 070-3263281 • [email protected] • www.brugrecht.nl
Zelfstandig en verzorgd wonen Mooi kleinschalig woonzorgcentrum in Benoordenhout, Den Haag met ruime appartementen en verpleeggroepen.
Wilt u zelfstandig blijven wonen en indien nodig verpleeghuiszorg thuis/thuiszorg inschakelen? Dat kan in onze 36 appartementen. Voor ouderen die niet meer de regie over hun leven kunnen voeren, zijn er psychogeriatrische en somatische verpleeg- plaatsen in zeven kleinschalige woongroepen. Nog geen zorg nodig? Wijkbewoners zijn van harte welkom in ons restaurant. Voor meer informatie: 070 3143800 of de website: www.jbc-visserhuis.nl P Parkeerplaatsen te huur in onze ondergrondse parkeergarage.
8 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 8 03-06-2020 07:48 ContactClub Benoordenhout 55+ (CCB)
Ik kan geen vrolijk nieuws brengen. kelijke nieuwsbrief met alle details ons ook veel werk en kosten bij het Voor de bestuurscommissie van de CCB weer uitbrengen. De nieuwsbrief wordt verspreiden van onze nieuwsbrief. is duidelijk geworden dat, als gevolg altijd per e-mail of op papier naar de van de coronacrisis, ook de in juni van leden en donateurs van de CCB gezon- Op dit moment volstaat de bestuurs- dit jaar beoogde activiteiten en de in den en tevens geplaatst op de website commissie van de CCB er verder mee u juli en augustus voorgenomen excur- van de Wijkvereniging Benoordenhout: allen veel sterkte en een goede gezond- sies helaas niet kunnen doorgaan. wvbn.nl>'ContactClub Benoordenhout' heid te wensen. Het is heel spijtig dat Alleen al de noodzaak overal de 1,5 >'Nieuwsbrief ContactClub Benoorden- de CCB juist in deze voor ouderen zo meter afstand in acht te nemen, maakt hout'. moeilijke tijd haar doelstelling – het dat niet mogelijk. bevorderen van sociale contacten tus- Nog het volgende. Ruim de helft van sen ouderen in onze wijk – niet kan Wij zullen in augustus beoordelen of onze leden en donateurs hebben hun e- vervullen. We hopen dat dit niet al te wij vanaf september 2020 wel weer ac- mailadres aan ons gestuurd. Die kun- lang gaat duren! tiviteiten (excursies, lezingen, diners nen wij dus steeds snel en eenvoudig en de algemene ledenvergadering) actuele informatie verstrekken. Wij Jan van Kreveld kunnen organiseren. Op dit moment zouden daarom het liefst in staat zijn voorzitter/secretaris van de CCB valt daarover helaas nog geen zinnig alle leden en donateurs van de CCB per 06 477 87 109 woord te zeggen. e-mail te bereiken. Degenen die daar- [email protected] aan willen meewerken, kunnen hun e- Als wij in september inderdaad weer mailadres naar Rinia de Bruin (rvde- kunnen starten, zullen wij onze gebrui- [email protected]) mailen. Dat scheelt
Excursie van de CCB naar de Tweede Maasvlakte, april 2016
9 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 9 03-06-2020 07:48 DuurSaam Doe de Benoordenhout energiecheck!
Wijkgenoten stonden begin maart klaar om de wijk in te gaan om te horen wat Hoe zat het ook alweer? er volgens u in ons wijkenergieplan moet komen. Toen brak de coronacrisis Wat is een wijkenergieplan? uit. Dat betekende een wijziging van de Het wijkenergieplan is een plan van de gemeente waarin staat hoe een wijk plannen. De geplande bijeenkomsten in de toekomst over gaat van aardgas naar duurzame warmte. werden tot nader orde uitgesteld. Besloten werd om de tussenliggende Waarom nu zo’n plan? periode te gebruiken om nog betere Alle gemeentes hebben van het Rijk de opdracht gekregen om eind 2021 voorbereidingen te treffen voor als we met een warmtevisie te komen waarin staat hoe en wanneer de stad over wel de wijk in kunnen. Dit artikel infor- gaat op duurzame energie. De nadere uitwerking per wijk vindt plaats in meert u over enkele resultaten sinds wijkenergieplannen. maart en de voorgenomen vervolgstap- pen voor na de coronaperiode. Wie pakt dit op? Stichting DuurSaam Benoordenhout heeft in samenwerking met de wijkver- Resultaten en vervolg eniging het initiatief genomen om voor onze wijk een wijkenergieplan op Sinds de wijkbijeenkomst van begin hoofdlijnen op te stellen. Dat moet als inbreng dienen voor de plannen van maart hebben alle vrijwilligers die zich de gemeente. Wij hebben een aanpak ontwikkeld (het wijkenergiehuis) en inzetten voor de verduurzaming van zijn met zo’n veertig vrijwilligers bezig om daar nader invulling aan te onze wijk niet stilgezeten. Hierbij een geven. paar voorbeelden: Hebben wijkgenoten nog iets te kiezen? Begin april is het wijkenergieplatform Wij bepalen niet voor u wat de beste oplossing is. Wij hebben zes alternatie- afgerond. Dat is een speciaal voor onze ven ontwikkeld waarover wij met u in gesprek willen om te horen welke wijk gemaakt digitaal platform, waarop oplossing(en) uw voorkeur geniet(en). u inzicht krijgt hoe uw eigen huis er voor staat qua duurzaamheid en welke maat- Wanneer klaar? regelen u kunt nemen om uw huis (ver- Het wijkenergieplan op hoofdlijnen is eind dit jaar/ begin volgend jaar ge- der) te verduurzamen. Ook krijgt u te reed zodat we dit begin 2021 kunnen aanbieden aan de gemeente. zien welke toekomstige warmtevoorzie- ningen mogelijk zijn, zodat u uw voor- keur(en) kunt aangeven. Die uitkomsten worden later dit jaar gebruikt voor het niseerd met een aantal wijkgenoten om de totstandkoming van ons wijkener- opstellen van het wijkenergieplan op kennis op te doen hoe we het verhaal gieplan. hoofdlijnen. aan wijkgenoten kunnen vertellen en om te horen welke hulp wijkgenoten Heeft u behoefte aan meer achter- In april is er ook een campagneteam nodig hebben met het invullen van het grondinformatie wat er allemaal voor gevormd dat er voor gaat zorgen dat de wijkenergieplatform. en door onze wijk gedaan wordt rond ‘zes toekomstige alternatieven voor verduurzaming van onze woningen, aardgas’ breder bekend worden in Eind mei is de nieuwe website van bekijk dan ook de website van Stichting onze wijk. Er worden – zodra dat weer Stichting DuurSaam Benoordenhout ge- DuurSaam Benoordenhout op: https:// kan – huiskamergesprekken en buurt- lanceerd om er voor te zorgen dat u duursaambenoordenhout.nl/. bijeenkomsten georganiseerd om te makkelijker de informatie kunt vinden horen wat u van de opties vindt en die u zoekt. Zo kunt u nu met één druk Stichting DuurSaam Benoordenhout welke optie(s) uw voorkeur geniet(en). op de knop een gesprek aanvragen met en de Wijkvereniging Benoordenhout Het campagneteam wil samen met de een energiecoach. Neem een kijkje en vrijwilligers dit jaar 1.400 van de 7.000 laat ons weten wat u er van vindt. woningen die onze wijk telt bereiken en van de helft van de eigenaren van Tot slot deze woningen horen welke optie(s) Op de vernieuwde website van Stich- hun voorkeur geniet(en). ting DuurSaam Benoordenhout (met de S van Samen) kunt u het wijkener- In de maanden april en mei zijn er gieplatform vinden. Vul dit in als u wilt twintig digitale proefsessies georga- dat uw mening meegenomen wordt bij
10 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 10 03-06-2020 07:48 Sheet met de 6 toekomstige alternatieven voor aardgas voor onze wijk die tijdens de digitale proefsessies is ge- toond
Bewoners aan het woord: Eigenzinnige warmte-oplossing: collectoren op het dak
Voormalig voorzitter en medeoprichter pleit hij voor oplossingen die de archi- van Stichting DuurSaam Benoordenhout tectuur van de wijk respecteert: zonne- Gerd-Jan Otten heeft, voordat hij uit de panelen uit het zicht en isolerend glas wijk vertrok, een mooi voorbeeld gege- met een mooi buitenblad; dus niet hard ven van energiebesparing. In een huis spiegelend, maar levendig, overeen- van bijna 300 m² aan de Waalsdorperweg komstig het oude glas. Het heeft boven- was voor hem een energierekening van dien de voorkeur om ook tussen de meer dan € 500 per maand aanleiding bladen een strip in de kleur van het ko- om het energieverbruik te beperken. Hij zijn aan te brengen. Daarom koos Otten was daarbij, zoals hij zei, meer CO2- voor monumentenglas van DaVinci. Hij gedreven dan dat het hem om de kosten- vindt dat warmte winnen op eigen dak besparing ging. Otten ontwikkelde het navolging verdient. Daarom is het zo technische concept en zag persoonlijk jammer dat zo weinigen het concept toe op de uitvoering. Die was in handen promoten. van de aannemer die het pand al vele jaren in onderhoud had. Otten heeft totaal € 18.000 geïnves- teerd, waarvan wat meer dan de helft Omdat zeker zeventig procent van de aan collectoren, opslag en warmtepomp. energierekening naar het gasverbruik De rest van het geld ging naar isolatie en voor verwarming ging, was het logisch zonnepanelen. Hij benadrukt dat met om dat eerst aan te pakken. Otten Het resultaat: het elektriciteitsverbruik het isoleren van dak, glas en vloer het begon in 2012 met warmtecollectie op ging omhoog, en het gasverbruik enorm gasverbruik al ruim vijftig procent naar het dak: via panelen onder de dakpan- omlaag. De maandlast nam af tot € 150 beneden is te brengen. Het zijn investe- nen. Hij isoleerde het dak. Hij iso- en dat is weinig voor de grootte van de ringen waar je geen spijt van zult krij- leerde de vloer en er kwam vloerver- woning. In feite was de totale investe- gen. Gesteld voor de vraag of hij vandaag warming op de begane grond. Het ring binnen vijf jaar terugverdiend. weer dezelfde keuze zou maken, ant- teveel aan warmte werd in de zomer woordt hij stellig: ‘Ja.’ opgeslagen in de tuin. In de winter Otten adviseert aanpassingen uit te bracht een warmtepomp deze warmte voeren op het moment dat het met ge- op niveau voor de verwarming van het pland onderhoud is te combineren. Dat Peter Clignett huis. scheelt een hoop kosten. Daarnaast DuurSaam Benoordenhout
11 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 11 03-06-2020 07:48 12 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 12 03-06-2020 07:48 Ingezonden brieven Over Bronovo
Het voornemen van het HMC om Bronovo binnen enkele jaren te sluiten heeft veel beroering gebracht in onze wijk. Er zijn verschillende initiatieven ontstaan die zich inzetten voor de continuering van goede zorg in onze wijk. De manier waarop zij dit doel willen bereiken verschilt. In dit nummer laten we er enkele aan het woord. Bronovo weer volwaardig ziekenhuis!
Antoniushove ziekenhuizen; - Er dient verder dan het Benoordenhout en de 10.000 m² (van de 38.000 m²) gereser- omliggende wijken. Het HMC-bestuur veerd te worden voor het poliklinisch heeft in opdracht van de minister dia- centrum, verdeeld over twee bouwla- loog- en informatietafels geregeld om gen, met daarbij ook een zorghotel en belanghebbenden in te lichten. BMb zorgwoningen. Zo blijft er 28.000 m² heeft cijfers van deze ontmoetingen die Burgemeester Remkes beantwoordt de over voor woningen …’ zeer rooskleurig gepubliceerd waren. open brieven van Bronovo MOET blij- De bijeenkomsten waren geregisseerd. ven (BMb) niet omdat de ziekenhuis- Het Haags Medisch Centrum sluit Kritische vragen werden verworpen, zorg niet lokaal, maar landelijk gere- ǣ ϐ niet behandeld of vraagstellers werden geld wordt! Het is daarom opmerkelijk een derde locatie open te houden monddood gemaakt. dat hij in antwoord op schriftelijke vra- (KPMG-rapport). Het HMC telt nu drie gen van raadslid Vos (VVD) stelt dat de locaties. Bronovo als derde locatie Het comité Park Bronovo heeft huisart- bestemming ziekenhuis op het Brono- moet verdwijnen. Het nieuwe zorgcen- sen benaderd. Ze schrijven: ‘Daar was voterrein wijzigt naar twintig procent trum moet weer onder het HMC een groot deel van de tien huisartsen van de huidige ziekenhuiszorg en de Westeinde vallen. Is er dan toch geld die Wassenaar bedienen bij aanwezig rest naar woningen. voor drie locaties? […]’ Hoeveel huisartsen zijn werkelijk benaderd? Den Haag telt volgens de De initiatiefnemers van Park Bronovo Remkes schrijft ook: ‘Om te kunnen Zorgkaart Nederland 247 huisartsen voelen zich door hem gesteund, stond voldoen aan het dictum van de aange- en 145 huisartsenpraktijken. Hoe staat in de vorige editie van dit wijkblad. nomen motie én aan de wensen van de ‘[…] een groot deel van de tien huisart- buurt ‘ en ‘Daarbij opgemerkt dat de sen […]’ in verhouding tot het aantal Remkes over het plan: ’- De nieuw- gemeente de bestemming zorg voor huisartsenpraktijken in Den Haag? bouw van een poliklinisch zorgcen- een bepaalde oppervlakte zal vastleg- trum van circa 6000 m² voor de ander- gen…’ en ‘De belanghebbenden bij de BMb wenst iedereen wijsheid in het halvelijnszorg waarin tevens een herontwikkeling worden betrokken in stemhokje. De keuze kan van invloed diagnostisch centrum, laboratorium en het participatietraject.’ zijn op het voortbestaan van Bronovo apotheek geïntegreerd worden - Het als volwaardig ziekenhuis. poliklinisch centrum moet onder het BMb als belanghebbende partij met Haaglanden Medisch Centrum vallen, 4.500 leden is niet uitgenodigd. Het Het bestuur van Bronovo MOET in directe relatie met de Westeinde en verzorgingsgebied van Bronovo strekt blijven
13 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 13 03-06-2020 07:48 WOUDT UPTO 50%
WWW.WOUDTDAMESMODE.NL van Hoytemastraat 99, 2596 EP Den Haag Tel. 070 324 22 24 www.mar-y-mar.nl een kleine greep VAN HOYTEMASTRAAT 105 uit onze collectie.
van Hoyte a straat van
BRONOVOLAAN 5 KAPSELS (in ziekenhuis Bronovo) Hoyte DAMES- & HERENKAPSALON 2597 AX DEN HAAG “UITERAARD OOK VOOR PASSANTEN!” maandag gesloten dinsdag t/m vrijdag 9 - 17 uur straa zaterdag IGUNQVGP [email protected] WWW.KAPSELS-BRONOVO.NL
Weissenbruchstraat 62 2596 GA Den Haag Tel. 070 - 324 37 31
Maandag Gesloten Dinsdag 08.30 - 17.00 uur Woensdag 08.30 - 17.00 uur Donderdag 08.30 - 20.00 uur Vrijdag 08.30 - 17.00 uur Zaterdag 08.00 - 16.00 uur Zondag Gesloten
• Online reserveren: www.martinhair.nl • Op donderdag geopend tot 20.00 uur
14 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 14 03-06-2020 07:48 Slaap zacht... of Wake up?
In maart 2020 kwam een groep die wij nu nog hebben, in een nieuw te den onmiddellijk. Stil was het echter Bronovo-kenners, waaronder onderge- bouwen centrum! Zorg als dekmantel bij de in onze wijk dominante politieke tekende, bijeen. Besloten werd tot op- om woningen te mogen bouwen! partij, die – dit terzijde – tegen het be- richting van het Comité ‘Houd Bronovo Slaap zacht! houd van Bronovo in de Tweede Kamer Open’. Inmiddels is er een samenwer- stemde. De Facebookgroep stuurde een king met de reeds bestaande Facebook- Intussen wordt Bronovo leeggehaald, open brief aan de waarnemend burge- groep ‘Bronovo MOET blijven’ (4.500 patiënten lopen weg, de begrotingste- meester Remkes en aan de ministers leden). korten en de kosten van modernisering De Jonge en Van Rijn. Zie acties op: en aanpassing van het Westeinde lopen www.houdbronovopen.nl (Blog en Arti- Met belangstelling dook ik in ons wijk- op. Bronovo, tot voorkort een goedlo- kelen in de pers). blad, editie 2 - op zoek naar nieuws pend en winstgevend ziekenhuis, sterft over Bronovo. Twee pagina's: ‘Van de een langzame dood. Dat gebeurt, ter- Om duidelijk de wensen van niet alleen Voorzitter’ en ‘Ingezonden brief’. wijl de bevolking van de noordzijde de bewoners in onze wijk, maar ook van Den Haag in de komende jaren met die van het verzorgingsgebied van De voorzitter doet verslag van een ge- zo’n 30.000 zielen zal toenemen door Bronovo, (zo'n 110.000 inwoners) te sprek met de voorzitter van de RvB van nieuwbouw en toegenomen migratie. kennen m.b.t. de zorg, bestaat op de ×× Ǥ ϐ - Straks zijn er 140.000 mensen van 1 website de mogelijkheid om u uit te eel bloeden is gestopt door verminde- ϐǡ spreken over Bronovo: behoud of niet; ring van het aantal SEH. Het Bronovo- de wettelijke 12 minuten ruim over- wat voor zorg? Wilt u uw steentje bij- weekziekenhuis en de poliklinieken schrijden. dragen mail dan naar: hbo@houd- kunnen nog vier jaar openblijven! Ge- bronovopen.nl of sluit u aan bij de ruststellende woorden: Slaap zacht! Het Comité ‘Houd Bronovo Open’ Facebookgroep ‘Bronovo MOET blij- mengt zich actief in het proces rond ven’, via uw Facebookaccount. In het tweede artikel wordt ervan uit- Bronovo. Het doet artikelen in de pers Wake up! Voordat het te laat is! gegaan dat Bronovo niet meer bestaat verschijnen en stuurde een open brief en vervangen is door een park met an- aan de fractievoorzitters van de Haagse Namens het Comité ‘Houd Bronovo derhalvelijnszorg (?), dus niet de zorg gemeenteraad. Enige fracties reageer- Open’ - Robert Bijloos
15 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 15 03-06-2020 07:48 ERVAREN ADVOCATEN MET PERSOONLIJKE AANDACHT VOOR UW ZAAK
Op het gebied van Arbeids-, Onderneming- en Personen- & Familierecht hebben wij al meer dan 30 jaar ervaring.
Wilt u een vrijblijvend gesprek? Bel 070-3604449 ADVOCATEN
Lange Voorhout 25 I 2514 EB Den Haag website www.carliadvocaten e-mail [email protected]
Deskundig en vertrouwd
Wij bieden u een goed advies bij:
Voor particulieren Testament Levenstestament Huwelijkse voorwaarden Nalatenschap Jaap Grijmans en Elisabeth Dierckxsens Schenkingplan Estate planning Huis en hypotheek
Voor ondernemers Oprichting Statutenwijziging Herstructering Aandelenoverdracht Bedrijfsopvolgingsfaciliteiten Bezuidenhoutseweg 237-239 2594 AM ‘s-Gravenhage T+31(0)70-262 92 67 F+31(0)70-262 92 67 U bent van harte welkom! www.gdnotaris.nl
Adverteren in het Benoordenhout? ,QGHOHXNVWHERHNZLQNHOYDQGHZLMNEHQWXZHONRPRPXZLQNRSHQWHGRHQ Formaten en tarieven excl 9% BTW YRRUWKXLVRSYDNDQWLHRSNDQWRRURIRSVFKRRO /DDWXYHUUDVVHQGRRURQVEUHGHDVVRUWLPHQWERHNHQ ͳȀͳʲͷͷͲǡͲͲ NDQWRRUEHQRGLJGKHGHQNDOHQGHUVHQDJHQGD¶VVSHHOJRHGHQOHXNHFDGHDXV ͳȀʹʲ͵ͷǡͲͲ ͳȀʹʲ͵ͷǡͲͲ :LM]LHQXJUDDJLQRQ]HZLQNHO 9DQ+R\WHPDVWUDDW (6'HQ+DDJ ͳȀ͵ʲʹͷͲǡͲͲ ͳȀ͵ʲʹͷͲǡͲͲ ͳȀʲͳʹͲǡͲͲ %RHNHQNXQWXRRNEHVWHOOHQYLDRQ]HZHEVLWH ZZZERHNKDQGHOGHQKDDJQO
16 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 16 03-06-2020 07:48 Gezondheidscentrum Park Bronovo, een toekomstbestendig concept
Voortgangsbericht nummer 7 Wat een bijzondere ontwikkelingen laat deze coronatijd toch zien; aan de ene kant angst en vervreemding, aan de andere kant solidariteit en hulp- vaardigheid. Het lijkt een radicale reset van de manier waarop wij tot recent samenleefden. Hoe blijvend zullen de veranderingen zijn wanneer corona is bestreden? Het is te hopen dat in ieder geval sommige nieuwe normen en waarden als omgangsvormen hun doorwerking naar de toekomst zullen hebben.
Een terrein waar een waarschijnlijk blijvende invloed van de crisis nu al zichtbaar wordt, zijn de reële mogelijk- heden van de informatietechnologie. ‘Facetimen’ en ‘whatsappen’ voor per- soonlijke contacten kenden we al. Nu lijkt klassikaal onderwijs met videobel- Artist impression van het Park Bronovo Zorgcentrum len een verschijnsel waar volgende ge- neraties meer mee gaan opgroeien. evenwel waarschijnlijk een verder da- Ondernemers, politici, ambtenaren en lende behoefte aan bedden en dus ook verenigingsbesturen bewijzen in steeds vierkante meters ziekenhuisopper- grotere getale dat deze nieuwe techno- vlakte blijven zien. Ook lifestyle genees- logie werkbaar is en soms al de nor- kunde – gezond blijven door gezond te maalste zaak van de wereld. Zo komen leven – zal hieraan bijdragen. wij ook bij de gezondheidszorg terecht. Het Gezondheidscentrum Park Bronovo, Waar tot recent vooral werd getheoreti- zoals dat het afgelopen jaar qua concept seerd over het nut en de noodzaak van is geëvolueerd, is in feite een neerslag zorgverlening op afstand via telefone- van hetgeen wij eerder nog als verre toe- ren, is dat door de omstandigheden ge- komst zagen. Als gevolg van de huidige dwongen nu al meer dagelijkse praktijk crisis blijkt het nu al te kunnen beant- aan het worden. Menig lezer van dit arti- woorden aan de zorgbehoefte van van- kel zal er zelf al ervaring mee hebben daag en morgen. Het Park Bronovo- opgedaan. Het betreft allerlei al dan niet concept biedt aldus kansen op een eenvoudige consulten met de huisarts toekomstbestendig zorgcentrum voor tot en met consulten over bijvoorbeeld bewoners in onze wijk en daarbuiten. knieën en hartconditie. Ja, er blijven Een gebouw met tweedelijnszorg (mo- scans en MRI’s etc. nodig, maar de uit- Uiteraard blijft er behoefte bestaan aan gelijk anderhalvelijns), met diagnostiek slag hoeft niet langer per se lijfelijk ‘face fysieke infrastructuur van gebouwen en (dus een lab en radiologie) en een be- to face’ plaats te vinden. Al zullen dit dan vooral voor behandelingen waarbij handeling ‘lifestyle improvement’ door soort consulten voor een nadere beoor- fysieke opname en behandeling al dan medisch specialisten van het HMC en an- deling of operatie blijven plaatsvinden, niet operatief nodig zijn. In deze coro- dere zorgprofessionals die face to face te verwachten is dat in gevallen waarin natijd beseffen we als nooit tevoren hoe en virtueel bereikbaar zijn. scans uitwijzen dat dit niet nodig is, vi- belangrijk het is dat intensieve zorg is deobellen voor het bespreken van een gezekerd met voldoende bedden en ge- Namens het Comité Park Bronovo uitslag vaker toereikend is. Wat bete- eigende apparatuur en boven alles met Ben Droste en Jan Nelisse kent dat voor de behoefte aan zorg infra- ϐ Ǥ www.parkbronovo.nl structuur als ziekenhuizen en medische Dan gaat het om aantallen die crisisbe- centra? stendig zijn. Daarbuiten zullen we Foto´s 070fotograaf.nl
17 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 17 03-06-2020 07:48 Onze wijk Misdaadpreventie in het Benoordenhout
Al is het Benoordenhout binnen de De spelregels in de groepen zijn simpel. Haagse statistieken een uitermate vei- We hebben ze van de gemeente overge- lige buurt met weinig misdrijven, dat nomen en ze zijn gebaseerd op de wil niet zeggen dat wij niet onze portie SAAR-formule: Signaleren, Alarmeren, inbraken, autodiefstallen, etc. hebben. Appen en Reageren. Dus de eerste die Vaak vinden misdrijven plaats in gol- een verdachte situatie signaleert, belt ven. Hadden we een paar jaar geleden onmiddellijk 112. Vervolgens laat die de diefstal van zeer dure auto’s, in fe- persoon in de WhatsAppgroep weten bruari was er ineens een tsunami aan wat hij heeft gesignaleerd en ook dat de vernielde autospiegels. Mede dankzij politie al is gebeld. Dit doen we om te een alerte buurtbewoner die naar bui- voorkomen dat de politie telefoontjes ǡ ϐ krijgt met steeds dezelfde informatie. zag vernielen, op zijn blote voeten in Wees niet moedig, dus grijp niet zelf in, de auto sprong en de jongens volgde, speel geen rechter of politie, maar bij- was de politie in staat de verdachten voorbeeld volgen in je auto om de poli- aan te houden. tie te vertellen waar ze heengaan, kan in sommige situaties heel nuttig zijn. Dat is precies waar dit artikel en Foto’s maken, als dat kan zonder dat de Benoordenhout Buurtpreventie over verdachte dat merkt om een beter sig- gaat: met een heel klein beetje moeite Bent u nog geen lid van de nalement aan de politie te kunnen kunnen wij de politie heel veel helpen buurtpreventie-WhatsApp? doorgeven, kan ook. onszelf te helpen onze buurt nog veili- ger te maken. Eén van de manieren – Meldt u dan met uw mobiele Soms gaan er stemmen op om buurtpre- voor die paar buurtbewoners die nog nummer en uw adres aan via ventieteams op te richten. Het is onze niet deelnemen – is door u aan te slui- [email protected] ervaring dat het enthousiasme daarvoor ten bij de Benoordenhout Buurt Pre- en help mee onze buurt nog tot nu toe even snel verdwijnt als het op- ventie WhatsApp. Die groepen facilite- veiliger te maken komt. Mocht u met een groep dat serieus ren het elkaar waarschuwen als we iets willen overwegen, dan horen we dat verdachts zien gebeuren, zoals de ver- graag. Zowel de gemeente als de politie nieling van een autospiegel, door te kij- Mocht u nog niet aangesloten zijn: een willen dat graag faciliteren. ken waar de vandalen zich heen bewe- mailtje aan [email protected] met uw gen en hun signalement te noteren of adres en mobiele nummer en Nicole of een foto van ze te nemen. Zo kunnen Annemiek zorgen dat de coördinator we elkaar waarschuwen en de politie van uw buurt u opneemt in de juiste nuttige informatie geven. WhatsAppgroep. Daniëlla Gidaly
Tijdens de lockdown stond het straat- beeld van onze wijk in het teken van lenteweer en buiten spelen. Wijkgenoot Klaartje Sluijs maakte deze foto in het parkje achter Bronovo.
18 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 18 03-06-2020 07:48 Het roer om vanwege corona
Kort nadat in maart de eerste corona- maatregelen waren aangekondigd, pre- senteerde onze wijkvereniging een hulpwegwijzer. Vraag en aanbod kwa- men daar bij elkaar. Een ronde langs de telefonische hulpdiensten leerde dat het aantal gesprekken fors is toegeno- men. Voor de zorg- en welzijnsorgani- saties in onze wijk betekende corona een rigoureuze ommekeer. Evita Zorg/ Evita Lokaal en Voor Welzijn vertellen over hun aanpak in de beginperiode.
Wie niet sterk is Veiligheid vóór alles, dat is het devies van thuiszorgorganisatie Evita Zorg. Toen een tekort aan mondkapjes De linten wordt aan de schorten gezet dreigde, bood het bewandelen van de reguliere weg geen soelaas: levertijden de achterkant van de hemden stikten woners elke dinsdag de koffieochtend waren extreem lang en de prijzen scho- zij linten waarmee het hemd passend is in ‘t Benoordenhuis. ten omhoog. te maken. Evita had opnieuw van de nood een deugd gemaakt. Vanwege de anderhalve meter-eis kwa- Daarop koos Evita Zorg voor een onor- men er nogal wat activiteiten in het ge- thodoxe aanpak. Ze riep bewoners op Een luisterend oor drang. Het roer moest dus om. Voor katoenen lakens, stofzuigerzakken en Welzijnsorganisatie Voor Welzijn biedt Welzijn koos voor een proactieve aan- lint in te leveren. Tegelijk werden vrij- hulp aan mensen in de wijk die het op pak: alle cliënten én oud-cliënten wor- willigers geworven die behendig zijn eigen kracht (even) niet redden. Dat den elke week benaderd. Omdat lang achter de naaimachine. Zo kwamen de doet ze met eigen professionals en niet iedereen gebruik maakt van sociale ‘couture’ mondkapjes van Evita tot vrijwilligers en als dat nodig is met an- media, hanteert Voor Welzijn vaak de stand: een kapje van 100% katoen, dat dere dienstverleners in de wijk. De ge- ouderwetse telefoon. Tijdens elk ge- wasbaar is op 90° C, met daarin een boden hulp bestrijkt een breed terrein, sprek wordt gevraagd hoe het de cliën- vakje waar een beschermlapje (van de van huisvesting, opvoeding en geldza- ten vergaat, of ze het redden en wellicht stofzuigerzak) in past. Met linten blijft ken tot zorg en vervoer. In ‘normale tij- speciale wensen hebben. Dat wordt zeer het kapje op zijn plaats. In april was de den’ organiseert ze voor alle wijkbe- op prijs gesteld! Er zijn ook bewoners doelstelling van 1.500 mondkapjes al die zelf contact opnemen met Voor gehaald. Door dit enorme aantal kun- Welzijn. Sterker nog, dat aantal is fors nen niet alleen medewerkers van Evita toegenomen. Soms gaat het om een Zorg er gebruik van maken, maar ook praktische vraag om hulp, bijvoorbeeld collega’s uit de ouderenzorg. boodschappen doen of het bezorgen van maaltijden, maar vaker is er behoefte Voor het gebrek aan schorten bedacht aan simpelweg een luisterend oor. Het Evita opnieuw een creatieve oplossing. binnen blijven, het alleen zijn en geen Door een overhemd achterstevoren te bezoek mogen ontvangen, dat kan wel dragen, kan het dienst doen als schort. Ǥϐ- De oproep tot het inleveren van over- mand is, die begrip toont en de tijd hemden leidde dit keer tot een gene- neemt om naar je te luisteren. reus gebaar van een importeur van dienstkleding. Die stelde een afge- Zowel Voor Welzijn als Evita waren blij keurde partij van 1.500 hemden gratis verrast door het gevoel van saamhorig- ter beschikking. Het aanbod werd in heid in de wijk. Bewoners boden spon- dank aanvaard. Wel moesten uit elk taan en snel hun hulp aan. Beide orga- hemd zo’n twintig verroeste spelden ϐ worden gepeuterd. Dat zijn er – inder- aantal nieuwe vrijwilligers begroeten. daad – dertigduizend! Toen die klus eenmaal was geklaard, kwamen de Marion Toorenvliet vrijwillige naaisters weer in beeld. Aan Medewerkster van Evita bij een client thuis Foto’s: Evita Zorg/Jurriaan Brobbel
19 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 19 03-06-2020 07:48 20 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 20 03-06-2020 07:48 Een alternatieve Atelierroute
Omdat de jaarlijkse Open Atelierroute niet door kon gaan, bedachten de orga- nisatoren een mooi alternatief.
Kunstenaars in het Benoordenhout toonden van 9 tot en met 17 mei hun werk vanuit hun raamkozijn, tuin of hal van hun appartementencomplex. Via Facebook konden kunstenaars aange- ven welke kunst er te zien was en waar zij deze exposeerden. Onze fotograaf trok eropuit en fotografeerde kunst én kunstenaars.
Foto´s 070fotograaf.nl
21 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 21 03-06-2020 07:48 Het Warenhuis voor Thuis Voor al uw beveiligingswerkzaamheden, slijpwerkzaamheden of een nieuw naambordje of huisnummerbord.
IJZERWAREN • SANITAIR • HUISHOUDELIJK • ELECTRA • VERF & SCHILDERWERK
Van Hoytemastraat 72, 2596 ES ‘s-Gravenhage • Neem nu contact op voor een vrijblijvende afspraak of kom in de winkel langs!! Tel: 070-3280248 • Mail: [email protected]
VERZORGD, CORRECT, STIJLVOL
Hodie Mihi, Cras Tibi Uitvaartverzorging richt zich op het verzorgen van uitvaarten in Den Haag en omstreken. Wij hebben jarenlange ervaring in traditionele, religieuze en eigentijdse uitvaarten en staan garant voor een verzorgde, correcte en stijlvolle uitvoering van de uitvaart.
U KUNT ONS 24 UUR PER DAG, 7 DAGEN PER WEEK BEREIKEN: (070) 324 66 51 [email protected] - WWW.HODIEMIHI.NL
HET CLINGENDAELHUYS - BENOORDENHOUTSEWEG 279 - 2596 BJ DEN HAAG
22 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 22 03-06-2020 07:48 Op reis met een driemaster
Eind maart ontving de redactie een groot deel van de bemanning terug. mail van een ondernemende jonge wijkgenoot, Karsten Ritsema van Eck. Hoe gaat dat, onderwijs op afstand? Karsten zit in de derde klas gymna- Je krijgt werk mee van school. Er gaan sium van het VCL en is van plan om vijf docenten mee aan boord, die allen vanaf de herfstvakantie in een half meerdere vakken geven. Zij geven geen jaar met een driemaster naar de les – het onderwijs bestaat uit zelfstu- Caraïben en terug te zeilen. Dit doet die – maar je kunt ze wel vragen hij via School at Sea, samen met onge- stellen. veer 35 leeftijdsgenoten. Onderweg maakt hij gewoon zijn schoolwerk. Wat doe je nog meer aan boord? Nieuwsgierig geworden, hebben wij Tijdens mijn reis doe ik ook een duur- hem (telefonisch) geïnterviewd. zaamheidsproject. Ik help mee met het monitoren van de kwaliteit van het Hoe ben je hiertoe gekomen? zeewater. Dagelijks doe ik meerdere De dochter van vrienden had deze reis kleine metingen. De verzamelde infor- ook gemaakt. Door haar verhalen was matie stuur ik op naar grote onder- ik enthousiast geworden. Het lijkt mij zoeksinstituten. Deze vragen burgers leuk om nieuwe culturen te leren ken- die de oceaan overvaren om dergelijk nen. Ook doe ik tijdens mijn reis veel onderzoek te doen, omdat het voor hen nieuwe ervaringen op. Zo kom ik er- erg kostbaar is om dit zelf te doen. Dit achter wat mijn kwaliteiten zijn. Ik wil heet citizen science. Zo doe ik tijdens mijzelf graag ontwikkelen. mijn reis ook iets nuttigs voor de we- tenschap. Ik vind dat we goed met de Hoe kun je meedoen? oceaan om moeten gaan. Een aantal punten moet op orde zijn: de school moet het goedkeuren en je Wat is je route? schoolresultaten moeten goed zijn. We zeilen naar Tenerife en vandaar Ook is er een selectieweekend. Een an- naar Kaapverdië. Dan steken we de dere voorwaarde is dat je zelf sponso- oceaan over naar Dominica. Vandaar ren vindt. Deelname kost namelijk gaat het naar Curaçao, waar we 20.000 euro. Kerstmis vieren. Vervolgens zeilen we naar Panama, Cuba en de Bermuda- Hoe vind je sponsoren? eilanden. Via de Azoren keren we terug Ik zoek in mijn netwerk naar mensen naar Nederland, waar we eind april die bij bedrijven werken die een link 2021 zullen aankomen. In de periode kunnen hebben met School at Sea. dat we aan land zijn, is er ook van alles Meestal mag ik een presentatie hou- gepland. Zo beklimmen we op Tenerife den. Dat moet nu natuurlijk online. Ik de vulkaan El Teide, omdat dit prakti- heb nu één echte sponsor, verder loopt sche lesstof biedt voor het vak aard- het in deze tijd wat moeilijk vanwege rijkskunde, en doen we op Cuba een de coronacrisis. Dat geldt ook voor de onderzoek voor het vak economie. In anderen, maar de ervaring is dat het Panama en op Cuba maken we tochten goed komt. Ik houd moed! in kleine groepjes, waarbij we zelf de route moeten bepalen. Hoe bereid je je voor? Nu ben ik vooral bezig met het zoeken Wij wensen Karsten een goede reis en van sponsoren, maar na de zomerva- hopen dit najaar meer te horen over kantie ga ik mij voorbereiden op de zijn ervaringen! reis. Ik maak bijvoorbeeld een plan- ning met school en zorg voor vaccina- Anne-Helene Borgts-Kooijmans ties. Op het zeilen hoeven we ons niet voor te bereiden, dat leren we tijdens Wilt u Karsten de oceaan over helpen de reis zelf. Je wordt als groep steeds door te sponsoren of te doneren? verantwoordelijker voor het schip en Ga voor meer informatie naar het zeilen. Tijdens de reis gaat een https://karstenatsea.nl.
23 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 23 03-06-2020 07:49 Van Bylandthuis Benoordenhoutseweg 46 2596 BC Den Haag
T 070 219 09 09 E [email protected] W www.maaldrinknotarissen.nl
Alles goed geregeld, gewoon bij u om de hoek.
OOK ONLINE
7003&&/.00*&6*57""35.&5 ""/%"$)57003 1&3400/-*+,&8&/4&/
"-&9"/%3"3&.15o."$,":
AFTER’S COOL Benoordenhout */'0!."$,":&/$0/- Weissenbruchstraat 3-5, 2596 GA Den Haag (&/54&453""5 Mandy Koenraads MSc, T 06-20340451 888."$,":&/$0/- E [email protected] Florence Oostduin
Wanneer u lichamelijke of psychogeriatrische zorg nodig heeft, dan kunt u wonen in woonzorgcentrum Oostduin aan de Goetlijfstraat. U woont of zelfstandig in een van onze appartementen of binnen Bodyshape / BBB / Fit & Slank lessen / Stretching onze zorgafdeling. Naast de zorg biedt Oostduin u nog veel meer, ook op het gebied van uw welzijn. Heeft u tijdelijk een verblijf met zorg nodig? Ook dan kunt u bij ons terecht. Nu ook Feel Fit Man: lessen voor 60+ mannen Vragen? Wij helpen u graag! Magda Oord • Tennispark WW • van Hogenhoucklaan 35 070 - 3062505 / 06-53685547 • [email protected] Florence Oostduin www.feelfitdenhaag.nl W www.florence.nl, T 070 - 41 31 000, E info@florence.nl, Florencezorg
24 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 24 03-06-2020 07:49 Vlindergroenstrook: work in progress
Enige tijd geleden heb ik het initiatief voor insecten als vlinders, kevers en ci- genomen voor de aanleg van een vlin- caden. De dagpauwoog, de atalanta en dergroenstrook. Met trots kan ik u mel- de bruine snuituil, maar ook het lieve- den dat met het inzaaien van de strook heersbeestje en de ratelaar leggen hun fase één is afgerond. De vlinderstrook eitjes op deze waardplant en de larven is ter plekke al voorzien van bordjes en nimfen eten het blad. De vlinder- met uitleg. De toekomstige strook loopt groenstrook bestaat dus eigenlijk uit aan beide zijden van het bospad dat twee tegenovergelegen stroken die sa- Ȁ ϐ men één ecologisch geheel vormen; Clingenbosch ligt. Als bewoner, maar aan de brandnetelstrook worden de ook als bezoeker van deze wijk kunt u vlinders geboren en op de vlinder- straks langs één van de grootste vlin- groenstrook bevindt zich hun voedsel. dergroenstroken van Den Haag wande- Het wordt straks druk op het pad… van len… Een mooi lichtpuntje om alvast Monet. naar uit te kijken! Graag vermeld ik nog dat dit ambiti- De vlindergroenstrook wordt speciaal euze plan vanaf het eerste begin volle- aangelegd voor de vlinders, maar ook dig en kosteloos gesteund is door vaks- voor de bijen. Beide bestuivers lopen pecialist Dick Denie (coördinatie). Zon- ernstig gevaar. De strook is essentieel der zijn steun had ik deze fase nooit voor het behoud van deze dieren, maar kunnen realiseren. Ook wil ik Martien verbetert ook de biodiversiteit. Voor de Immerzeel (grondverzet) en J. Jonker & aanleg is gebruik gemaakt van een spe- Zn (Zwart zand/tuinaarde) bedanken ciaal samengesteld meerjarig zaad. Het voor hun belangeloze inzet en materi- bestaat uit een mengsel van verschil- aal. Volgend jaar volgt de rest van de lende inheemse soorten als beemd- vlinderstrook (sponsors gezocht). kroon, damastbloem en koninginne- kruid, die door hun hoge nectargehalte veel vlinders zullen aantrekken. Brand- netelzaad is heel bewust niet aan dit mengsel toegevoegd, omdat de brand- netel al dicht in de buurt aanwezig is. Deze plant is onmisbaar als hoge eiwit- Theo de Nooij bron en is dus van onschatbare waarde [email protected]
Eropuit met de Oldtimer Club
Op tweede paasdag heeft de Benoor- route maken was niet zo lastig, dit in Heb je een oude of bijzondere auto en denhoutse Oldtimer Club een klein een handige digitale setting krijgen des vind je het leuk om bij tijd en wijle met tochtje gereden. Met inachtneming van te meer. Maar met slechts één foutje gelijkgestemden bijeen te komen voor alle coronaregels wilden we er toch reden we wel zoals bedoeld. Er zijn op een tochtje of een borreltje? Mail dan even lekker tussenuit. Met een vijftal vijftien kilometer vanaf Den Haag ook naar [email protected]. auto’s zijn we twee uur onderweg ge- al zoveel mooie weggetjes te vinden… weest in de omgeving Den Haag. Een Roald Tichelaar
25 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 25 03-06-2020 07:49 Heeft u verhuisplannen op termijn en wilt u graag een keer sparren over aan- en verkoop? Neem gerust contact met ons op. We nemen de tijd en garanderen u de aandacht! ACTIEF IN • VERKOOP • AANKOOP • TAXATIES • VERHUUR • BEHEER
[email protected] BVL steunt het vergeten kind en zal een gedeelte 070 - 350 23 04 van de courtage afstaan aan dit goede doel. www.bvl.nl
Oog voor wat telt
Comfortabel wonen met de nodige zorg Faciliteiten voor wijkbewoners - Eerstelijnspraktijk fysiotherapie en ergotherapie - Wijkservicepunt - Wel Thuis abonnement, met service, activiteiten en bemiddeling voor bijvoorbeeld kortdurend verblijf in het Maison
www.saffiergroep.nl Theo Mann-Bouwmeesterlaan 10, 2597 GW Den Haag, telefoon (070) 37 47 200
26 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 26 03-06-2020 07:49 Bosbeheer in Clingendael
Recent is er bosonderhoud gepleegd in het duinbos van Clingendael. Waarom is bosonderhoud nodig? Een korte uitleg.
Het bos in Clingendael is onderdeel van ϐ beheer. Dit is anders dan dat het alleen om een bosgebied zou gaan. Als eerste wordt er gekeken naar de huidige sa- menstelling van het bos. Bij ieder bosge- bied horen boomsoorten die het gebied kenmerken. In Clingendael zijn dat in het bijzonder eik en beuk. Er komen na- tuurlijk ook andere soorten voor, zoals es, esdoorn en berk. Juist de menging van boomsoorten is van groot belang. Boomsoorten groeien samen op, maar concurreren ook met elkaar. Een beuk domineert snel en neemt de overhand op andere soorten. Om bijvoorbeeld oude eiken te behouden, zijn bij de dun- ning daarom beuken weggehaald. Een De bomen worden met paarden uit het bos verwijderd beukenbos is prachtig, maar is u daar wel eens opgevallen dat er vrijwel niets Maar er zijn meer doelen dan beleving en ervoor zorgt dat er weinig andere op de bodem groeit? en natuurwaarde. Dat zijn cultuurhisto- struikensoorten meer groeien. Daarmee rie, ruimtelijk en landschappelijk beeld, heeft de nieuwe bosaanplant nu de Voor een gevarieerd en aantrekkelijk waardoor het recreatief aantrekkelijke ruimte om te groeien. bos, voor zowel de aanwezige natuur bossen zijn en blijven. Cultuurhistorie is als de wandelaar, is menging van boom- in een gebied als Clingendael veel be- We hebben gemerkt dat dit onderwerp soorten van belang. Met het bosbeheer langrijker dan bijvoorbeeld in een jong leeft en dat er veel vragen over zijn. sturen we hier dus op. bosgebied als Madestein. Cultuurhistorie Deze betrokkenheid toont de binding komt bijvoorbeeld tot uiting in het la- van de gebruikers het bos aan. Vlak na nenstelsel van het bos. Denk ook aan bij- uitvoering ziet het er soms best heftig voorbeeld voormalig hakhout etc. Een uit in het bos, dat herstelt gelukkig oud bos als Clingendael heeft enorme snel. Daarom vertellen wij u graag natuurwaarde(n). Zo zijn er veel holle meer dan in een artikel als dit mogelijk bomen te vinden die gebruikt worden is. Over het bos kun je het beste praten: door bosbewoners, zoals vleermuizen. in het bos. Daarom is voorafgaand aan De kolonies die hier voorkomen zijn de werkzaamheden al een wandeling uniek in Zuid-Holland. Natuurwaarde voor geïnteresseerden georganiseerd. uit zich ook in voldoende struiken en de Dit hadden we ook na de werkzaamhe- afwisseling van open en dichte plekken. den willen doen, maar door de COVID- Die afwisseling is voor vogels belangrijk 19 maatregelen was dit niet meer mo- als schuilplek, maar ook als voedselbron. gelijk. Zodra dit weer mogelijk is zullen we dit alsnog organiseren, u kunt al- Er is er ook nieuw bos geplant. De groot- vast uw interesse kenbaar maken via ste open ruimte is ontstaan op de plek [email protected]. waar veel essen stonden. Deze waren erg slecht geworden en veelal aangetast door de essenziekte, waardoor er ook ri- Remco Bouchier sico ontstond op gevaarlijke situaties. Groenbeheerder Haagse Hout Waar het vanuit veiligheid kon, hebben Albert-Jan van de Scheur we zoveel mogelijk essen laten staan. Beleidsmedewerker Grote Ook is prachtframboos (exoot) wegge- Groengebieden haald, een struiksoort die erg woekert
27 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 27 03-06-2020 07:49 TE HUUR AUTOBOXEN De uitvaart in de stijl van het leven VAN AKENSTRAAT UITSLUITEND VOOR STALLING OF OPSLAG
Nieuwe Uitleg 37 2514 BR ’s-Gravenhage 06 51 32 75 27 [email protected] www.gravex.nl
Beheer - Registergoederen - Fiscale adviezen
CORONA CRISIS Beste Buurtbewoner, In de huidige crisis zijn er diverse initiatieven ondernomen om hulp te bieden, als vrijwilligers van de Ahmadiyya Moslim gemeenschap, ondernemen wij ook actie !
Heeft u hulp nodig? Wij bieden ons hulp aan voor o.a. : - Boodschappen doen. Invulling geven aan uw eigen wensen met - Medicijnen halen. deskundige begeleiding en oog voor detail. - In samenspraak andere ondersteuning.
Mobarak Moskee, Oostduinlaan 79 Kleinschalig maar wel direct benaderbaar. Ahmadiyya Moslim Gemeenschap,Liefde voor iedereen, Haat voor niemand. Voor plechtigheden in huiselijke kring, kerk, Oosduinlaan 79 | 2596JJ |Den Haag | T: 070-3245902 | Alislam.org | Islamnu.nl crematorium, begraafplaats, theater of anders...
Opbaring thuis, in de wijk of elders; het kan. Met jarenlange ervaring in Benoordenhout en omgeving. Met Stijl en gevoel voor Traditie.
Graag nodig ik u uit voor een kosteloos en oriënterend gesprek, dat kan ook bij u thuis.
Alexander Gogelweg 32 Wij zijn dag & nacht voor u bereikbaar: 2517 JJ Den Haag 070 - 70 70 007 of 06 - 57 344 442 T (070) 35 88 000 F (070) 35 88 707
E [email protected] E [email protected] I www.stijlentraditie.nl I www.matzingereversdijk .nl
28 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 28 03-06-2020 07:49 Wij delen lief en leed
onder de riem steken of een buur in leedpotje is een mooi middel om het het zonnetje zetten. burencontact te versterken.’
Recent zijn er verschillende straten in Wilt u net zoals Joke ook een Lief-en- het Benoordenhout bijgekomen. Zo leedpotje aanvragen voor uw straat? ook de Wassenaarseweg waar Joke le Meld u dan aan via liefenleeddenhaag. Noble actief met het potje aan de slag nl of bel 06 572 918 21. gaat. ‘Voor mij is saamhorigheid in de straat heel belangrijk, daar zet ik mij graag voor in. Ik ga het Lief-en- leedpotje als eerste gebruiken om die buurman die de heggen in de straat snoeit in het zonnetje te zetten. Dat is zo’n vriendelijke buurman die door ons allen erg wordt gewaardeerd. Toen ik las over het Lief-en-leedproject heb ik mij direct aangemeld. Fijne buren en Steeds meer Haagse straten maken ge- prettig wonen willen we allemaal en ik bruik van het Lief-en-leedpotje. Met dit vind het dan ook heel leuk om daar een potje kunnen buren elkaar een hart actieve rol in te spelen. Het Lief-en-
Buitenconcert
In de eerste maanden van de corona- crisis organiseerde Maison Gaspard de Coligny bijna iedere week een buiten- concert. Op donderdag 7 mei trad Muziek met Passie op. Dit muzikale ϐǤ
29 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 29 03-06-2020 07:49 Maak kennis met tennis! & kom tennissen bij Tennisclub WW in het Benoordenhout usanne Sluyterman van Loo U itvaartbegeleiding ACTIE! Gratis clinic Martin Verkerk!*
+ dinercheque!
telefoon 06 37 27 57 77 voor meer informatie zie website: www.tennisclubww.nl Van Hogenhoucklaan 35, 2596 TA Den Haag www.susannesluytermanvanloo.nl
uw huis, onze zorg! Met passende zorg, langer zelfstandig en thuis bij Oldael
Zorggroep Oldael beheert twee woonzorgcentra in goede wijken in Den Haag, met ruime apparte- makelaars & taxateurs menten, een eigen keuken en begeleiding, zorg en verpleging op maat. U bent van harte welkom voor een rond leiding in Aelbrecht van Beijeren (Benoordenhout) en Oldeslo (Duttendel).
Bezuidenhoutseweg 110A +31 (0)70 34 74 433 Bel voor een afspraak of meer informatie met 2594 AZ, Den Haag www.svdmakelaars.nl [email protected] onze cliëntadviseur op 070 - 530 05 08
www.oldael.nl
30 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 30 03-06-2020 07:49 Kijk, in onze wijk! De Bosjes van Zanen
Als je op de Van Ouwenlaan loopt, zie je maatschappij gekozen om Martinus in de bosjes een bouwwerk van beige Zanen, oprichter van de Maatschappij, steen tussen het groen. Dat blijkt een op zijn tachtigste verjaardag te eren: een opmerkelijk monument en de plaats is monument ‘als herinnering aan zijn le- misschien nog opmerkelijker. vensarbeid: de medewerking aan de ontwikkeling en de uitbreiding van ‘s- Het monument is een monumentale Gravenhage, in samenwerking met het bank uit 1932, met als naam: ’Monument gemeentebestuur’. Maar de onthulling van Stedebouw’, naar ontwerp van de had pas plaats op 1 juli 1933: de ge- bekende architect Co Brandes en met meenteraad moest eerst beslissen of zij beeldhouwwerk van Toon Dupuis, uitge- de bank wel wilde accepteren en de voerd in art-decostijl en voorzien van af- schoonheidscommissie vond de bank beeldingen die de groei en de voorspoed hier te opvallend en niet zo in de omge- van de stad symboliseren. ving passen. In het najaar van 1932 stemde de gemeenteraad in. Hermanus De bank is aangeboden aan de gemeente van Zanen, Martinus’ zoon en mededi- Den Haag door de Maatschappij tot recteur van de Maatschappij, zorgde met Exploitatie van Onroerende goederen veel strubbelingen voor de bouw van de maar in 1937 werd er al volop ge- ‘Laan van Meerdervoort’, zoals ook op de bank. Deze Hermanus is later als lid van bouwd. Nu rest slechts de strook gren- bank te lezen valt. Dit bedrijf, opgericht de Stijkelgroep in 1941 door de Duitsers zend aan Clingendael: de Bosjes van door Martinus van Zanen, metselaar van gearresteerd en op 4 juni 1943 gefusil- Zanen. De naam van Park Duinzicht beroep, en Adriaan Goekoop, was aan leerd in de gevangenis van Berlijn-Tegel. leeft voort in de naam van de buurt het begin van de twintigste eeuw de Duinzigt. grootste exploitatiemaatschappij van De bank staat op een heuveltje langs Den Haag. De Maatschappij kocht op een pad, een plek, die uitgezocht was Christine van Marle zeer grote schaal land op, speculerend om de gebruikers van de bank te laten Foto´s 070fotograaf.nl op stadsuitbreidingen. genieten van het uitzicht over het park en de bospartijen. Dat park was park Met de monumentale bank wilde het be- Duinzicht, in het bezit van de Maat- drijf de goede samenwerking tussen de schappij van Zanen en later gekocht gemeente en de exploitatiemaatschappij door de gemeente Den Haag. In 1933 tonen. De onthulling zou plaats moeten verzekerde de gemeenteraad nog dat vinden op 3 april 1932, zoals in de bank van het 78 hectare tellende gebied gegrift staat. Deze datum was door de slechts 52% zou worden bebouwd,
31 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 31 03-06-2020 07:49 Markante gebouwen Transformatorhuis Van Diepenburchstraat 3
Is dit een monument?! Ja, dit markante transformatorhuis aan de Van Diepenburchstraat is een bijzon- der rijksmonument: het staat in de top 100 van rijksmonumenten uit de peri- ode 1940 -1958. Als reden wordt onder meer de hoogwaardige esthetische kwa- liteit die is toegepast op de utiliteits- bouw gegeven. Ook de stedenbouwkun- dige waarde wordt door zijn ligging in de as van de Van Maudricstraat ge- roemd. Opvallend zijn de versieringen in het metselwerk, de cirkelvormige ope- ningen en de symmetrie in de voorgevel met de plaats van het beeld in het mid- den. Het gebouw is gebouwd in de deco- ratieve functionalistische stijl. Deze stijl werd gepropageerd door architecten van de Groep ’32 zoals Arthur Staal en Sybold van Ravesteyn. Zij vonden rond de jaren dertig dat niet alleen functio- nele eisen de vormgeving van een ge- bouw moesten bepalen, maar dat door het toevoegen van decoraties in een tra- ditionele stijl het gebouw schoonheid diende te krijgen. Dat verklaart de ver- sieringen van het gebouw. wijzigen van technische eisen en van- Voor hem was dat een zegen: er was wege de overgang op kleinere transfor- vrijwel geen werk voor architecten en Het is een groot transformatorhuis, ge- matoren, waardoor er nu drie staan in zo kon hij toch een inkomen verdienen. bouwd in 1942, als onderstation van plaats van twee. Maar in 1943 zegde Luthmann zijn het Haagse elektriciteitsnet, met als baan bij de gemeente op: hij zou inge- functie het omzetten van stroom van Architect ϐ 25.000 in 10.000 volt. De stroom werd De architect J.M. Luthmann (Maastricht huizen voor de aanleg van de Atlan- hiervandaan naar kleine transforma- 1890- Den Haag 1973) was niet zo te- tikwall door de Duitsers. Hoewel het torhuisjes in de wijk geleid voor de om- vreden met zijn voornaam Julius; hij zeer nuttig was als een architect bij die zetting van 10.000 naar 220 volt ten noemde zich daarom Jules en draaide ϐ ǡ behoeve van straatverlichting en huis- zijn initialen om: M.J. werd hierdoor Luthmann dat principieel onjuist: een houdens. Vanwege de Tweede Werel- J.M. Ook schreef hij zijn naam als architect bouwt en breekt niet af. doorlog is het transformatorhuis op Lutman, met als grappig gevolg dat er last van het ministerie van Defensie ge- in sommige bronnen uit wordt gegaan Het ontwerp voor het stadhuis is pas bouwd met een extra zware constructie van twee architecten: Luthmann en na de oorlog uitgevoerd voor alleen het en zonder ramen. Om de stalen deuren Lutman. Hij stond bekend als een kalm kantoorgedeelte. Het is in 1953 in ge- in de voorgevel is het metselwerk in persoon die graag met technici samen- bruik genomen en in 1996 alweer afge- randen gemetseld: dit kon makkelijk werkte. Dat blijkt ook uit zijn ontwerp broken. Over de bouw van het repre- worden verwijderd en weer worden voor Radio Kootwijk uit 1922 in sentatieve deel met de raadszaal is aangebracht als de transformatoren ge- Amsterdamse School-stijl; een tech- lang gesteggeld: daarvoor zouden hui- wisseld zouden moeten worden. Het nisch hoogstandje. zen aan de Javastraat moeten worden schakelgedeelte bevindt zich in het ach- afgebroken. Toen die huizen inmiddels terste deel van het gebouw. Functioneel Luthmann won in 1933 de prijsvraag op een ontwerplijst van rijksmonu- waren ook de zes cirkelvormige ventila- voor de bouw van een nieuw Haags menten bleken te staan, zag de ge- tieopeningen in de gevel die inmiddels stadhuis aan de toenmalige Patijnlaan. meenteraad van het plan af. Dat leidde vervangen zijn door ventilatieschach- ͳͻ͵ͺ ϐ in 1995 tot het nieuwe stadhuis in het ten op het dak. Het gebouw is vele uitvoering. Daarvoor werd hij in tijde- ϐ malen inwendig verbouwd vanwege het lijke dienst van de gemeente genomen. aan de Patijnlaan.
32 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 32 03-06-2020 07:49 Beelden Het opvallende beeld aan de gevel van het transformatorhuis aan de Van Die- penburchstraat, dat een man voorstelt met een bliksemschicht in zijn hand, het symbool voor elektriciteit, is van de hand van de Haagse beeldhouwer Dirk Bus (1907-1978). Ook de beeldhouw- werken in Luthmanns stadhuis waren door Bus vervaardigd. Doordat de bouw vanwege de oorlog was uitgesteld, ver- ϐ ´ situatie. In de begroting van het trans- formatorhuis was een bedrag van f 2500 opgenomen voor het beeld. Dit was een behoorlijk bedrag voor die tijd; de ge- meente betaalde dat uit sociale overwe- gingen aan Bus uit.
ϐͳͻͻͷ zijn de beelden van Dirk Bus gespaard en in de groenvoorziening van het Nog bestaande gebouwen van Luthmann huis dat vanwege de Atlantikwall was af- nieuwe De Monchyplein geplaatst. In in Den Haag zijn de kerk aan de gebroken) en natuurlijk dit bijzondere onze wijk is er van Bus nog een wand- Rietzangerlaan (1932), het Rode Kruis transformatorhuis. plaquette te vinden boven de ingang ziekenhuis (nu HagaZiekenhuis) aan de van de Octrooiraad aan het Willem Sportlaan (1960, samen met architect Christine van Marle Witsenplein. W. Prent ter vervanging van het zieken- Foto´s 070fotograaf.nl
Uitgelicht Een ‘kleyn paleis’
Dit keer bespreek ik een mooi boek Na zijn dood hebben diverse particulie- over een landhuis aan het andere einde ren in het huis gewoond, zoals Solko van de stad. Wat is de link met het van den Bergh, kandidaat-notaris in Benoordenhout? Ik kan er twee noe- Loosduinen. Hij kocht in 1889 het huis men; de projectontwikkelaars M. en C. met twee boerderijen en verder bos-, Zanen. Zij stelden in 1934 de grond park- en boerenland. Hij woonde op voor de bouw van de Duinzichtkerk het Plein en daarna aan de Lange aan de Van Hogenhoucklaan ter be- Vijverberg, Ockenburgh was zijn bui- schikking. En in het Benoordenhout én tenhuis. Hij was een sportief man. In Loosduinen vonden V-2 lanceringen 1900 behaalde hij met het Nederlandse plaats. revolverteam een bronzen medaille op de Olympische Spelen in Parijs. Drie Rond 1648 liet Jacob Westerbaen jaar later richtte hij de Nationale (1600-1670) een ‘kleyn paleys’ op Schietbaan op en al eerder de Ve- Ockenburgh bouwen. Hij was zeker reeniging van Nederlandsche Scherp- niet de enige die dit in die tijd deed. schutters. Denk aan Constantijn Huygens, ‘Hof- wyck’ (1641) en Jacob Cats, ‘Sorghvliet’ Na zijn dood in 1916 werd het land- (1652). Westerbaen legde naast zijn goed in gedeelten verkocht. Het grote landhuis een mooie tuin aan. Hij totaal van 313 hectare was zeer aan- schreef in 1654 een gedicht over zijn trekkelijk voor woningbouw, zoals het leven in de duinen, ‘Arctoa Tempe villawijkje Meer en Bos. De waterlei- Ockenburgh’. Het huis was mooi inge- dingmaatschappij kocht een groot deel richt met goudleer op de muren en vele Gedichten van Jacob Westerbaen, 1657, Konink- en ook kliniek Bloemendaal werd op portretten van prinsen en vorsten. lijke Bibliotheek, Den Haag. het terrein gebouwd. சசச
33 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 33 03-06-2020 07:49 KOOP EN VERKOOP I HUUR EN VERHUUR I BEHEER EN (NWWI) TAXATIES
EXPERIENCE THE Sophie Jonkers - Peter de Mos Leembruggen DIFFERENCE ENJOY THE RESULTS
Wassenaarseweg 31 2596 CE Den Haag Telefoon +31 (0)70 3 249 249 E-mail [email protected] Barbara van Kampen Taco Risselada Internet www.kimmel.nl
34 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 34 03-06-2020 07:49 சசச Voor de Tweede Wereldoorlog heb- ben Joodse kinderen een aantal maan- den verbleven op Ockenburgh (1939). Op 10 mei 1940 woedde een heftige strijd op het vliegveld, die gewonnen werd door de vele Duitsers die met pa- rachutes naar beneden kwamen. Eén van hen had een kaartje bij zich waarop de route tussen vliegveld Ockenburgh en paleis Noordeinde was aangegeven. Het vliegveld werd een dag later heroverd door Nederlanders. Drie dagen later was dat weer allemaal anders: Nederland capituleerde.
Juni 1949: het landhuis wordt ver- bouwd tot Jeugdherberg Ockenburgh. In 1962 wordt een extra vleugel in ge- bruik genomen en in 1973 het Van Loosduinen, Jeugdherberg Ockenburg, ca. 1960, Collectie Haags Gemeentearchief Klingeren-paviljoen. In 1998 sluit de jeugdherberg, vier jaar eerder is het een rijksmonument geworden. Tussen 2003 en 2015 bevolkt de kunstvereni- ging ‘Het Binnenhof’ het landhuis, na een aanbod van de gemeente Den Haag. In de tussentijd opperde de gemeente vele plannen voor het huis, zoals een conferentieoord met vijfsterrenhotel, een familiehotel of een soort Rosa Spierhuis (rusthuis voor kunstenaars). In 2009 wordt Ockenburgh onderdeel van het Natura 2000-gebied Solleveld en Kapittelduinen; een buffer richting het duingebied.
In 2012 wordt het ‘Actiecomité Nieuw Ockenburgh’ opgericht, uit protest tegen Een impressie van de vernieuwde buitenplaats Ockenburgh, in de visie Plan B van september 2014 de nieuwe, gemeentelijke, plannen waarin voorzien is in een hotelgebouw Willem van der Ham, Johan Koppenol, van vijf lagen hoog. Drie jaar later volgt Robert van Lit, Paul de Mol, Gerko van de ‘Stichting tot behoud van de Ojen, Angela van der Sande, Heimerick Historische Buitenplaats Ockenburgh’. Tromp, Bert van der Valk, Ronald Vro- Ockenburgh moet een laagdrempelige lijk, Ab Waasdorp, Bastiaan WIllink en ontmoetingsplek en restaurant worden, Michiel van Zeijl. Willem van der Ham heeft multi-bruikbare zalen, vijf hotelka- hield het overzicht en fungeerde tevens mers en een poortwachtershuis waarin als hoofdredacteur. o.a. een streekwinkeltje en een informa- tiepunt gevestigd worden. Er is een moestuin en een kas, deze kunnen ook voor educatiedoeleinden worden ge- bruikt. Dit alles draait bijna allemaal op vrijwilligers. Kijk op www.buitenplaat- sockenburgh.nl voor recente informatie. Willemien de Vlieger-Moll Het boek werd door vrijwilligers ge- schreven, ik noem de auteurs graag. Een kleyn paleys, De geschiedenis van de Haagse Korneel Aschman, Frans Beekman, Buitenplaats Ockenburgh, 2020, WalburgPers, Patrick Bosman, Corien Glaudemans, ISBN 978 9462 493346, € 29,99.
35 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 35 03-06-2020 07:49 Buurtvogels Vogel rekt leven kastanjeboom Wassenaarseweg…
Dat gaat niet gebeuren, dacht onze vo- gelminnende wijkgenoot Wim Kooij toen hij zag dat de gemeente Den Haag een kastanjeboom wilde gaan omhak- ken. De paardenkastanje staat op de Wassenaarseweg, langs het water ter hoogte van de Kiggelaerstraat. Volgens de Haagse Bomen App is het rijtje bomen daar ca. vijftig jaar oud, ze zijn er dus rond 1970 geplant. Dit exem- plaar had een plastic buikriem om ge- kregen. Daarop stond zijn doodvonnis. Was Kooij omgeturnd van vogelgek naar een activistische bomenknuffe- laar? We vroegen het hem.
‘Vogels hebben plekken nodig om weg te schuilen, voedsel te zoeken en om Ǥ ϐ- bers zijn altijd ook bezig met de omge- ving, de biotoop, waarin de vogels leven. En laat nou net in deze boom een boomkruiper zitten te broeden!’ Boomkruiper
Wim is één van de weinige mensen die pervlakte. In de schors vinden ze de in- Niet alleen is het gedrag van de ik ken die twee sterk uiteenlopende secten waar ze van leven.’ ‘treecreeper’ onopvallend, ook zijn te- hobby’s weet te combineren. Hij is lan- kening is niet erg spectaculair: bruin- geafstandsloper én een groot vogelken- De boomkruiper grijs van boven, lichter bruin opzij en ner. Al tientallen jaren inventariseert Echt zeldzaam is hij niet. Overal waar met een crème-witte borst. Een inge- hij voor de Haagse Vogelbescherming je wat oudere bomen ziet, vind je de houden schoonheid, die een centimeter nauwgezet de vogelstand in de parken boomkruiper, ook in de Haagse bin- of twaalf van kop tot staart meet. Het Clingendael, Oosterbeek en Arends- nenstad en natuurlijk volop in de par- aantal broedparen in Nederland wordt dorp. De verslagen vindt u op www. ken van onze wijk. Ze nestelen graag geschat op ca. 150 tot 160.000. De vogel haagsevogels.nl onder ‘Inventarisatie- in spleten in de schors van bomen. overwintert in Nederland. Als het kou- rapporten’. Hij is ook één van de wei- Met drie korte voortenen en één ach- der wordt en de avond valt, zoeken ze nige buurtgenoten die geen AirPods in ternagel is het een behendige klaute- het gezelschap van soortgenoten. In heeft als hij hardloopt. Ik verdenk hem raar. Met rappe, schokkerige bewegin- boomholten of nestkasten kruipen ze – ervan dat hij zijn oren niet dichtstopt gen beweegt hij zich – leunend op zijn om energie te besparen – dicht tegen maar ze juist spitst, om de vogelstand staart – langs de stam omhoog. Net elkaar aan. In een nestkast zijn eens in kaart te kunnen brengen… als een eekhoorn verdwijnt hij altijd tien exemplaren aangetroffen. Een le- net als je je kijker op hem richt, naar peltje-lepeltje-gelegenheidscommune. De Haagse Vogelbescherming nam con- de achterkant van de boom. Met zijn Ook kan je ze zien onder daklijsten. tact op met de gemeente. Die reageerde gebogen, vrij lange snavel peurt hij in Daar haken ze zich vast met hun welwillend: de kastanjeboom wordt de spleten van de boomschors, speu- scherpe nagels in de muur. Wil je ze weggehaald ná 15 juli 2020, de datum rend naar larven, insecten en spinne- gaan opzoeken let dan overdag op waarop formeel het broedseizoen ein- tjes. Dat is zijn voedsel, zaadjes kun- poepstrepen tegen de muur en ga als digt. ‘Toch jammer’, reageerde Kooij. nen hem gestolen worden. Eenmaal het donker is geworden kijken met een ‘Oude bomen zijn waardevol. Wist je boven aangekomen, vliegt hij naar be- lamp. Gebruik een normale zaklamp, dat een honderd jaar oude kastanje- neden en begint zijn tocht omhoog geen zoeklicht… Bijnamen: boommuis, boom evenveel zuurstof produceert als opnieuw. In dezelfde of een andere, klautervogeltje en boomklimmer. En dit is duizend bomen van tien jaar oud? Maar nabijgelegen boom. Dit onderscheidt nog maar een bescheiden greep. Wist u ze zijn ook van belang voor de boom- de boomkruiper van de boomklever, dat we in Nederland maar liefst 5000 kruiper en de boomklever. Die houden die laatste kruipt ook langs de stam streek- en bijnamen hebben voor 335 van oudere bomen met veel stamop- naar beneden. vogelsoorten?
36 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 36 03-06-2020 07:49 De boomklever De boomklever is groter en kleuriger. Een bekend wie-is-wie-ezelsbruggetje is: de boomKLever heeft KLeur, de boomkruiper is met zijn bruine en beige tinten veel onopvallender. In het gedrag zoals hierboven beschreven, is er dus één belangrijk verschil. De boomklever klautert even snel naar boven als naar beneden. De boomkruiper vliegt naar beneden en klimt spiraalsgewijs langs de stam weer naar boven.
Boomklevers dus, ze vallen op. Niet door het drukke gedrag, maar door de wellui- ϐǤ vroege voorjaar, vaak in februari al, laten ze zich horen. Hoe meer concurrenten, Boomklever hoe meer drukte ze maken. De combina- tie blauwgrijs van boven en kastanje- bruin van onderen maakt ze tot een kleurrijke verschijning. De klever klimt schoksgewijs op en neer langs boom- stammen van eiken en beuken. Anders dan spechten en boomkruipers steunen ze daarbij niet op hun staart. Het zijn acrobaten, ze ‘kleven’ aan de bomen, hangen ondersteboven aan takken. Het is onmogelijk je te vervelen als je ze vanaf een bankje in Clingendael of Het doodvonnis Oosterbeek volgt. Ze eten larven, insec- ten en spinnetjes, maar ook noten en zaden die ze vastzetten in spleten om ze open of in mootjes te hakken.
Hun nesten zijn holtes in bomen, soms gebruiken ze nestkasten. Met klei ver- kleinen ze – om indringers te weren – de invliegopening. Trekken doet de boom- klever niet. Ze zijn nogal honkvast, ook uitgevlogen jongen blijven in de buurt. Ze vestigen zich hooguit een paar kilo- meter verderop.
Een verschijnsel dat we in het Benoor- De paardenkastanje Positie van de boom in oranje denhout ook zien bij de soort mens. Het gaat goed met de boomklever in Tweede leg Nederland. Ze zijn met een geschat aan- Oh ja, nog even dit. Het broedseizoen tal broedparen van tussen de 35 en eindigt op 15 juli. Ook al beginnen de 38.000 wel schaarser dan de boomkrui- vogels al in mei, vergeet – privé word ík Foeke Zeilstra per. Door hun opvallender gedrag en er op een plezierige manier dagelijks Foto’s Piet van de Wiel zang, lijken ze in aantal aan elkaar aan herinnerd – de tweede leg niet! Doe en Boudewijn Schreiner gewaagd. als de gemeente Den Haag uit het begin van deze ‘Buurtvogels’: stel grootscha- NB Leest u graag meer Haagse vogel- Bijnamen zijn blauwspecht, blauwmees lige tuinprojecten als het verwijderen verhalen? U vindt wekelijks nieuwe, en Brabandertje. De naam in het Fries is van struiken, klimop of het kappen van ϐ Ǧ beam klaver en in het Engels nuthatch bomen uit tot na 15 juli. Onze mede- pagina van de Haagse Vogelbescher- met als bijnaam de ‘upside down bird’. wijkbewoners zullen u dankbaar zijn. ming: facebook.com/HaagseVogels/
37 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 37 03-06-2020 07:49 briedé sinds 1895 mooi wonen raamdeco op maat gemaakt 20% korting* *Vraag van de voorwaarden
Laan van Nieuw Oost Indië 72 (hoek Theresiastraat) Den Haag T (070) 383 82 75 I www.briede.nl E [email protected] Actie geldig t/m 30 juni 2020.
Een thuis vind je samen met Estata.
Met onze persoonlijke aandacht, ons unieke netwerk en brede aanbod zorgen wij ervoor dat jij krijgt waar je echt blij van wordt! Margot Koesen www.estata.nl NVM register Nicoline makelaar taxateur van Heeswijk Kandidaat register §070 350 70 50 [email protected] makelaar taxateur
AANKOOP | VERKOOP | AANHUUR | VERHUUR | BEHEER | TAXATIES | D
38 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 38 03-06-2020 07:49 Benoordenhout en de Tweede Wereldoorlog Oorlogsbrief
De heer Tom Claessens stuurde ons een brief die zijn opa en oma op 10 mei 1940 schreven aan zijn ouders in Eindhoven. Zijn grootouders, J.H.F. Claessens en M.S.W. Claessens-van der Heijden, waren bij het uitbreken van de oorlog 74 en 69 jaar oud. Zijn opa was gepensioneerd ambtenaar. Bij het uitbreken van de oor- log woonden zij in Huize Boschzicht aan de Benoordenhoutseweg.
Bij de evacuatie van het Benoordenhout in verband met de aanleg van de Atlantikwall verhuisden zij begin 1943 naar Arnhem, waar hun jongste zoon woonde. Daar hebben zij de slag om Arnhem en een evacuatie naar Velp meegemaakt. Zij zijn nooit meer naar Den Haag teruggekeerd, maar twee van hun kleinkinderen wonen inmiddels al zo’n vijftig jaar in het Benoordenhout.
39 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 39 03-06-2020 07:49 Herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog
Mevrouw Alice van Lennep-Wilde woonde als kind in het Benoor- denhout tijdens de Tweede Wereld- oorlog. Voor het wijkblad schreef zij haar herinneringen aan deze tijd op.
Wij woonden in de vesting (het deel van het Benoordenhout dat Sperrgebiet was), omdat mijn vader blokhoofd was als lid van de Luchtbeschermingsdienst. In onze garage stond een rood aan- hangwagentje met een brandslang. On- ze straat werd door alleen nog één an- dere familie bewoond.
Kerstavond in de hongerwinter Het best is mij bijgebleven dat ik in de Hongerwinter 1944/1945 op kerst- avond met mijn moeder eerder uit de Koperen bruiloft van de ouders Wilde-Roes met hun vier kinderen in 1940. Alice is het jongste kind nachtmis van 18.00 uur naar huis ging om alvast het kerstontbijt voor te be- trapje aan de rechterzijde. Ik schijn er Potkacheltje reiden. Het was een ijzige winternacht eens ingevallen te zijn. Deze put In de keuken was het altijd lekker en er lag dikke sneeuw. Mijn moeder maakte op mij een grote indruk. Wie warm, omdat er een potkacheltje stond. duwde mij in een houten eenpersoons weet zit er nog wat van onder de stoep. De natte was hing er op een rekje om- arrenslee. Ik was toen zes jaar oud. heen. Wanneer de postbode langs- Aangekomen bij ons huis aan de Van Bommenwerpers kwam, mocht hij zich van mijn moeder Montfoortlaan ging opeens de voor- Regelmatig kwamen er Engelse/Ameri- lekker warmen voor het kacheltje met deur open, en deze werd direct weer kaanse bommenwerpers over ons huis ϐǤ dichtgesmeten door een onbekende gevlogen. Mijn moeder zei altijd ‘Kijk man. Ik zie dat nog altijd voor mij. Wij eens hoe mooi!’, als wij het gebrom van Sinterklaas hebben toen op de anderen van onze de vliegtuigen hoorden en voor het Wat was je blij met Sinterklaas als je je familie gewacht en wij gingen pas raam van de slaapkamer van mijn ou- schoen mocht zetten. Eens kreeg ik een daarna gezamenlijk naar binnen. Al het ders gingen staan om de vliegtuigen te klein poppenhuisbadje met een douche weinige eten was meegenomen, be- zien overkomen. Daardoor waren wij eraan vast. Hier zat een slangetje met halve de in zilverpapier gewikkelde in nooit bang voor deze vliegtuigen. daaraan een blaasbalg, waarmee je het de kerstboom hangende sinaasappelen water door de douche kon laten stro- die mijn zusje Suleke van school had Tijdens het regelmatige luchtalarm men. Ik was er zo blij mee. Sinterklaas- meegekregen. schuilden wij in onze kelder. Dat vond ik avond werd nooit overgeslagen. heel spannend. In de kelder stonden Als een lopend vuurtje ging onze kerst- blikjes gecondenseerde melk. Het kwam Bloembollen en bietenpulp belevenis door de lege buurt. Onze sla- regelmatig voor dat ik van de melk in De smaak van bietenpulp en bloembol- ger, de heer Ammerlaan van het Van reeds geopende blikjes stiekem likte. Ǥ ϐ Hoytemaplein, die tevens samen met Het smaakte heerlijk zoet. gebakken en smaakten heel knisperig mijn vader blokhoofd was, ging bij de en best lekker. Wij haalden met gamel- mensen die nog in de buurt woonden Duitse buren len in de gaarkeuken in de pastorie langs om eten voor ons te verzamelen. Naast ons woonden Duitsers die wel achter de Paschaliskerk waterige erw- Wij kregen toen meer dan wij daarvoor eens probeerden ons wat etenswaar te tensoep waarin de varkensvellen met in huis hadden en dat is iets om nooit geven, maar wij mochten van mijn haren boven dreven. te vergeten. Achteraf werd ons duide- vader niets aannemen. Zelfs onze hond lijk dat de dief de vriend van onze accepteerde geen vlees van hen. ϐ dienstbode was. Op nieuwjaarsdag 1945 liepen wij naar Ik was te jong voor een Ausweiss en onze oom en tante Roes, die als Schuttersput dat hinderde mijn vader. Hij maakte Arnhemse vluchtelingen bij haar zus- Tegenover ons huis op de stoep aan de toen een foto van mijn grote beer en ter woonden, om onze goede wensen te andere kant van de straat was een een- maakte daarvan een Ausweiss. De Duit- brengen. Terugkomend schokken wij mansschuttersput met een ijzeren sers konden dit niet waarderen. van een enorme knal van een ontplofte
40 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 40 03-06-2020 07:49 Bevrijding Ik hoorde van de melkboer als eerste dat de oorlog voorbij was. Ik rende naar binnen om dat enthousiast te vertellen. Spoedig daarna zagen wij Canadese mi- litairen in jeeps aankomen. Het was heel feestelijk. Aan de overkant van de Van Alkemadelaan stond in de Bosjes van Zanen een houten huisje (een soort boerderijtje) met een bruggetje over het water, waar na de oorlog een aantal Canadezen waren gehuisvest. Eén van hen, Eef, kwam dikwijls bij ons thuis en noemde mij de freckle baby (omdat ik zoveel sproeten had). Wij kregen van de Canadezen heerlijke pap. Het witte brood, gemaakt van Zweeds graan, was overheerlijk. Het huis aan de Van Montfoortlaan 37
Enige maanden na de oorlog gingen wij Wij hadden met ons gezin een afzon- Alice op de slee in het bosje naar de boerderij Tichelhove in Varsse- derlijk deel van de boerderij met een voor hun huis, omstreeks 1944 veld waar wij werden vetgemest. Met eigen eetkamer. Bij het ontbijt kregen een boerenkar werden wij van het sta- wij altijd een heerlijk eitje. ’s Avonds V (1 of 2) die in Clingendael terecht- tion afgehaald. Ik vergeet nooit meer speelden wij met andere families bui- kwam. Thuis bleken alle ramen kapot het overheerlijke roggebrood met ten. Dat was een leuke tijd. te zijn. Sindsdien hadden wij ramen roomboter en suiker dat wij in de met kleine ruitjes. vroege morgen uit het ‘pothus’ haalden. Alice van Lennep-Wilde
Een zonnig weekend in het rosarium op 1,5 meter afstand, foto 070fotograaf.nl
41 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 41 03-06-2020 07:49 International Corner Green and Quiet Den Haag
ϐ ϐ And for a lighter tone about Covid 19, I to write about during this corona virus buildings. am including a poem I wrote and an arti- time. The deadline was early May, but I cle on Home Schooling by my daughter. wonder if the situation will have chan- This is only a small sampling of all the ged by mid-June when this arrives in our many parks, forests and dunes, making Enjoy your summer and take care in mailboxes. By now, we have celebrated The Hague a wonderful green and na- ϐ Ǥ the King’s birthday as Woningsdag with Ǧϐ Ǥ And remember to support our local an intimate view of the royal family, a merchants. subdued yet extremely powerful May More information and map locations 4th ceremony, commemorating those can be found on the city’s website: who have perished in war situations and https://denhaag.com/en. Georgia Regnault a joyous, yet at home, 75th anniversary of the end of World War II. Hearing ‘We’ll Meet Again’ all day long on the te- levision gave us all encouragement for the future.
Vacations seem to be all up in the air, ϐ ǡ Coronavirus poem – or what I have learned! biggest activity will still be walking often in Clingendael. For that reason, I Let’s see – eight weeks now in lockdown am reprinting the quiz I made up about Hard to realize without a grumpy frown! the park for the 40th anniversary of But still too early to change the scene the wijkvereniging in 2017. And move away from my computer screen. For in this way, I have maintained activities of many a club I hope you will enjoy doing it with your While at the same time I can drink and get some grub. friends or family – it helps to redisco- From meetings, book clubs and Thirsty Thursday ver just what a ‘jewel’ we have here in All keep me in the house and not wandering astray. the Benoordenhout. However, during these weeks, I’ve discovered other But now to tell you what new skills I’ve learned beautiful parks in The Hague, one of While about Covid 19, I remain concerned. which was the Hyacintenbos near I’ve edited a book of letters called, Write Soon Kijkduin. These wild hyacinths form a All the time hoping that from the virus I am immune. carpet of blue in the forest – much like I’ve googled, I’ve zoomed and walked all alone I am told the bluebells of Texas bloom. Often stopping on the way for an ice cream cone I signed up to play regularly on the app StepBridge And while I am speaking about this At least that keeps me away from the fridge. subject, don’t forget some of the other special places to walk in The Hague. I did have to ask my vacuum – how do you operate? Haagse Bos - the oldest forest in The While racing through the house to also fumigate. Netherlands. Arendsdorp – right out- What a new life with all the regulations side our door! Scheveningse Bosjes – At the end of this we should all get citations. begins in the Archipel, goes on towards Wishing all in Benoordenhout the very, very best Madurodam and the Indisch Monument. While life and politics is putting us through a real test. From there one can continue to West- Who knows, if when I read this in June broekpark, where the rose gardens I still will be singing this hopeful tune. should be in full bloom in June. Westduinpark – between Scheveningen Stay safe! Stay healthy! Buy locally! and Kijkduin, view some Scottish High- land cows, which wander freely there. Georgia Regnault
One Saturday afternoon in early April, I even walked along the Lange Voorhout. I was the only one there, so I had a per-
42 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 42 03-06-2020 07:49 Home schooling… We found our way! Quiz Day 1: Monday, March 16th, 2 days be- Quiz to entertain the walkers in fore my eldest daughter’s 10th birthday Clingendael (both young and old) was our day 1 for home schooling during (Use of internet is permissible!) the Dutch corona ‘intelligent lockdown’. As my husband made his way to the of- 1. What is the name of the ϐ ȋ Ȍǡ beekeeper? start. Luckily, we had quite a few educa- tional kids’ books, so I brought them 2. What can one buy by farmer down to the dining room table and the Marcel? Ǥϐǡ stared at the collection of books on the 3. Which institution is now table and then two pairs of beautiful, occupying the Clingendael house? hopeful and questioning eyes stared up at me. The girls, although somewhat Day 6, 7, 8 and so on…: Surely there 4. What does ‘Clingendael’ mean? anxious about what kind of teacher I ǡϐ ǡϐ way in this new reality, during which 5. Who lived during the war in the opportunity to spend a different type of one of us had a breakdown of some Clingendael house? time with me. I, on the other hand, had ǡ ϐ no idea where to start or what to do. My our way and I for one have gained even 6. Is Clingendael Park located in girls differ two years and since their more respect for the teachers helping Wassenaar or in The Hague? characters differ so much, I could only us shape our children’s future. assume the way they learn differed as 7. Who designed the unique well. How was I to do it and how could I Also, quite honestly, I have actually en- wooden bridge by the Dutch best help them. joyed this ‘bubble’ we are currently in. garden? We are happy with the four of us, we Day 2: Fortunately, the school jumped really like each other’s company and 8. What is the name of the tea in and send us a weekly schedule of we feel very blessed that we have all house in the park? what the kids had to do. we have needed to get us through these ϐ ǡ 9. What was this building Day 3: I was able to pick up their have realized things are certainly diffe- originally built for? school supplies, including a ‘Chrome rent in some households. Book’ and we put our garden table in 10. What was the nickname of the living room and placed all the I also realize we are tremendously Baroness Marguérite van Brienen school stuff, laptops etc. there. We thus lucky that I am currently in between (1871-1939) who commissioned created a separate school area for us to jobs, therefore able to fully focus on the Japanese Garden at the sit together. the children and their schoolwork beginning of the 20th century? while my husband works full time from Day 4: I decided to call in the troops home. Once I go back to work (June 11. How many dogs are buried (‘Oma’) for English classes. It was one 1st) I can only hope the kids are back under the linden tree near the of the tips for home schooling I had in school full time. If not, then we shall Japanese Garden? read online; include a grandparent in ϐǤ the kids’ schoolwork via video calling. 12. What is the color of the bridge From that day on, every morning at Lara Leenhouts-Regnault in the Japanese Garden? 11:15 Oma read to the girls via Face- Time. We were lucky in that she had the Lara lives in Ouderkerk aan de Amstel 13. Name two types of bushes that American Girl Samantha 6-book series with her husband René and their 2 grow in the Sterrenbos? in her home. Since Samantha was a children, Zoë, (10) and Annabelle (8). nine-year-old girl from the year 1904, Both girls celebrated their birthdays 14. What is the name of the park these stories became an English lesson, during the lockdown, but that’s for adjacent to Clingendael? a history lesson, a distraction for Oma, another story on birthday celebrations and a break for teacher Mama. A win- during corona time. Answers are available by writing win all around! to Georgia Regnault, [email protected] Somewhere between day 5 and day 13: ‘Mom, how do I do this calculation?’ Lord help me, I had no idea!
43 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 43 03-06-2020 07:49 De metamorfose Willem Witsen Wonen
Links: Willem Witsen in zijn atelier. Rechts: het gebouw na de metamorfose
Op het Willem Witsenplein, midden naar hun appartement op de vierde in het Benoordenhout, staat het etage zijn verhuisd. Zij zijn heel blij met voormalige kantoorpand dat dienst de keuze voor het Benoordenhout en de gedaan heeft als huisvesting van de daarin gelegen winkels en parken en Octrooiraad. Het gebouw is in 1933 met de nabijheid het strand. De entree ontworpen door architect Johan G. van hun appartement is indrukwek- Robbers en is een beschermd stads- kend: een lange gang met negen ramen, gezicht. die zorgen voor een mooie lichtinval. Het appartement is geheel naar eigen De naamgever van dit gebouw, Willem ontwerp gerealiseerd en het resultaat is Arnoldus Witsen (1860-1923), was een een licht appartement met zeer ruime telg uit een welgestelde patriciërsfami- kamers en een open keuken, gedeeltelijk lie in Amsterdam en een artistieke dui- gescheiden van de zitkamer door een zendpoot. Hij was nationaal én interna- De nieuwe bewoners fraaie boekenkast. Het is na drie maan- tionaal een bekende schrijver, fotograaf, den nog steeds wel wennen voor de be- tekenaar, schilder en etser. Hij maakte De geplande gastenkamers hebben het woners, want alhoewel de 142 vierkante deel uit van De Tachtigers, een invloed- niet gered: ze zijn verkocht aan bewo- meters binnenhuis prachtig zijn gewor- rijke groep kunstenaars in zijn tijd. ners als extra kamer bij hun apparte- den, laat de buitenkant nog wel te wen- ment. Op de ‘binnenplaats’ van het ge- sen over. Het terras is groot en ligt heer- Metamorfose bouw is men nog druk aan het werk. lijk op de zon, maar zo ook de terrassen Inmiddels is dit statige kantoorpand Hier is de ingang voor de gemeen- van de medebewoners, waardoor de pri- een karakteristiek woongebouw met ϐǡ - vacy niet geweldig is. De kunst is om van zeven woonlagen. In 2018 startte BAM gens nog niet gebruikt kan worden, en het terras toch een mooie beschutte plek Wonen de ontwikkeling van 54 luxe ap- in het midden komt te zijner tijd een te maken. Dat zal zeker lukken door de partementen en 4 penthouses. De mooie binnentuin. Dit gedeelte van het zonneschermen, die nog komen, en de nieuwe achtergevel is ingepast in de project loopt echter enige vertraging grote bloempotten met planten. Het is architectuur, zodat royale terrassen op op, omdat de grond vervuild blijkt te nog wel even wachten op de oplevering de zonzijde zijn gerealiseerd. De ap- zijn na het verwijderen van twee olie- van de laatste appartementen, maar dan partementen op de begane grond heb- tanks. Er wordt nu geprocedeerd over zal iedereen een prachtig uitzicht heb- ben tevens een bel-etage, dus dit zijn wie daarvan de kosten zal betalen. ben op aan de ene kant de groene zee tweelaags-appartementen. Het gebouw van het Haagse Bos en aan de andere heeft maar liefst vijf entrees, waardoor Bewoners kant de binnentuin en de fleurige ter- iedere bewoner een korte route heeft Het is de hoogste tijd om eens een kijkje rassen. naar zijn appartement én naar een te nemen in het appartement van be- eigen berging onder het gebouw. vriende bewoners, die in januari dit jaar Barbara Verloop
44 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 44 03-06-2020 07:49 Sporthistorie De Schitterende Sportgeschiedenis van het Benoordenhout XXIX Chateau Bleu was eens Roomhuis Boschhek
Op het randje van het Benoordenhout Enkele decennia later werd de weg clubjes aan, zoals bijvoorbeeld de ten- ligt Résidence Chateau Bleu dat vorig naar Leiden bestraat en er kwam een nisclub van de Bataafsche Petroleum jaar het vijftigjarig bestaan vierde. Het is tolhuisje. De uitspanning kreeg nu de Maatschappij en de tennisafdeling van een gebouw bestaande uit zeventig ap- naam Roomhuis-Boschhek. de Rooms-Katholieke Sportvereniging partementen met een bijzondere woon- Graaf Willem II. Jaarlijks werd er een ϐϐǤ - Aan het eind van de 19de eeuw trouwde tennistoernooi georganiseerd waarvan ren zich nog dat dit ook de locatie was de eigenaarsdochter Catherine de Kok de resultaten keurig in de Haagsche waar Soldaat van Oranje met zijn mede- met Johannes van der Meer. Zij zouden Courant gemeld werden. Echt grote studenten hun vluchtplan naar Engeland de boerderij en het terrein in de loop toppers deden overigens nooit mee. beraamden. Toen was het nog een ten- der jaren steeds professioneler gaan nispark met een fraai hotel-restaurant. uitbaten. Echte volwaardige commerci- In 1920 verwierf Henk Alsem het De scène met Hazelhoff Roelfsema in ele exploitatie ontstond pas in 1910 Roomhuis. Hij ging voortvarend aan de ϐ- toen eigenaar Van der Meer het geld slag. Achter het statige gebouw kwam tieke parkje van TC Marlot. Chateau Bleu bijeen wist te brengen om een nv op te een apart pand voor zes kegelbanen ϐ richten en een grondige verbouwing te dat ook kon dienen als clubhuis voor appartementencomplex. organiseren. Een mooi gebouw met de bezwete tennissers – witte tennis- multifunctionele mogelijkheden was kleding was verplicht! De Revue der Het begon met een oude boerderij. La het resultaat. Sporten meldde dat de sportvoorzie- Fargue schetste het gebouwtje al in ningen ongekend waren en noemde het 1756. Koning Willem I deed het tijdens Al eerder had hij al tennisbanen laten spijtig dat zo’n fraai complex zelfs in zijn dagelijkse wandelingetje geregeld aanleggen; de eerste krantenberichten Amsterdam niet te vinden was. aan om te genieten van een kop room. daarover zien we in 1905. Aanvankelijk Het boerenechtpaar maakte er een ne- lagen er acht banen, terwijl er maar Natuurlijk werden er ook veel ander- ring van en breidde die snel uit tot een plaats was voor vier. Spelers mopper- soortige sportevenementen georgani- uitspanning die aanvankelijk - slim - ϐǤ Ǥ ϐ- Willemsoord genoemd werd. Desondanks meldden zich direct enige ϐ Ǥ சசச
Chateau Bleu
45 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 45 03-06-2020 07:49 ‘ Levensverhalen zijn onze inspiratie.’
Als iemand afscheid neemt van het leven staat juist het unieke van een persoon centraal. Lees op adpatres.nl hoe wij exceptionele uitvaarten componeren. Maak een afspraak om uw wensen te bespreken: 070 355 64 27. Frederik Hendriklaan 7, 2582 BP ’s-Gravenhage. Een uniek leven. Een exceptioneel afscheid. Ad Patres. www.adpatres.nl
46 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 46 03-06-2020 07:49 சசச De tennisbanen werden ook ge- voor sportprofessionals van Nederland, HLTC ACE heeft tot er vanaf 1950 het op- bruikt voor schermlessen, een niet on- de Bond Tennis Oefenmeesters Neder- heffen van het park gespeeld. De club gebruikelijk verschijnsel in de Haagse land (BTON, later Vereniging Neder- werd in 1925 opgericht op Tennispark dreven. landse Tennisleraren), in 1929 in Den Hanenburg. In 1950 arriveerde de club Haag opgericht. In die vooroorlogse pe- met vijftien leden op tennispark Chateau In de loop der jaren veranderde de riode vernieuwde Alsem ook de acht Bleu. Het waren gelukkige jaren. Maar baanbezetting. Kleinere clubs verhuis- tennisbanen, vier banen in het midden ϐ Ǥ den, omdat ze elders goedkoper kun- oost-west gelegen en aan beide kanten 1964 verhuisde de club. In 1985 moest nen huren of ze werden opgeheven we- twee banen met een noord-zuid-lig- het bestuur de vereniging opheffen. gens gebrek aan leden. ging. Het was goed toeven op het terras Tennisclubs komen en tennisclubs gaan, met de twee felgekleurde lawaaiige pa- maar tennis blijft altijd bestaan. Oefenmeester Krone adverteerde gere- pegaaien. Hij bleef innoveren. In 1938 geld om nieuwe aanmeldingen te krij- ϐ Theo Bollerman gen voor zijn wat overdreven genaamde er een fraai ‘grand house’ te bouwen, Eerste Haagsche Tennisinstituut. Hij niet wetende dat het indrukwekkende Theo Bollerman is auteur van de boe- schreef zich ook in voor het jaarlijkse hotel-restaurant een paar jaar later ken over de Haagse sportgeschiedenis toernooi voor tennisleraren dat werd door de Duitse bezetter met de grond ’Sportstad Den Haag, al eeuwen onver- georganiseerd door de eerste vakbond gelijk gemaakt zou worden. slaanbaar’ deel 1 en deel 2.
Zorg in de wijk Evita Lokaal
Spreekuur Geheugensteun Vanaf maandag 11 mei gaat het (telefo- nische en beeldbel)- spreekuur geheu- gensteun weer van start. GZ- Angela Boon en Joost van Tol neuropsycholoog dr. Caroline Jurgens beantwoordt uw vragen over het ge- Evita Lokaal. Dit heeft ertoe geleid dat heugen op oudere leeftijd. SeniorWeb Benoordenhout in het leven Wijkgenote Caroline Jurgens ǡ ϐ ´ Ǧ Het spreekuur is bedoeld voor mensen locatie aan de Van Alkemadelaan. Angela die vragen of twijfels hebben over hun sche afspraak is dr. Caroline Jurgens te Boon en Joost van Tol blijven de cursus- eigen geheugen of stemming. Maar de bereiken via [email protected]. sen verzorgen. vragen kunnen ook gaan over een part- Mocht u niet beschikken over e-mail dan ner of familielid met geheugenproble- kunt u contact opnemen met Daniela Op dit moment is het niet mogelijk om in men. Eventueel kan er kort een test of Boerboom via 070 314 16 00. Evita Lokaal SeniorWeb cursussen te vragenlijst worden afgenomen. U kunt laten plaatsvinden. Daarom organiseren voorlichting krijgen over bijvoorbeeld Er is geen verwijzing van de huisarts Evita Lokaal en SeniorWeb online cur- het geheugen, (signalen van) dementie, nodig en er zijn geen kosten verbonden sussen voor starters en gevorderden die maar ook worden eventuele tips en ad- aan het spreekuur. Het gesprek is ver- vanuit huis gevolgd kunnen worden. viezen besproken. trouwelijk en aan het eind volgt een Ook het SeniorWeb spreekuur voor digi- vrijblijvend advies. tale vragen gaat op afstand door. Iedere tweede maandag van de maand kunt u tussen 10.00 en 12.00 uur bel- SeniorWeb Benoordenhout Volg de activiteiten van SeniorWeb len naar 070 - 314 16 00 voor het tele- in Evita Lokaal Benoordenhout via www.evitalokaal.nl fonisch spreekuur. Voor vragen of het Sinds anderhalf jaar verzorgt Senior of bel voor informatie met Evita Lokaal maken van een beeldbel- of telefoni- Web, met succes, digitale cursussen in op 070 314 16 05.
47 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 47 03-06-2020 07:49 Rob de Winter ‘Liefde voor het vak!’ Computer - Audio - Video Voor al uw oplossingen op computer en televisie gebied. Bekijk de website voor meer informatie. www.rob-de-winter.nl of bel met Rob de Winter 06 478 730 66
Atris B.V. Atris b.v. verhuurt garage-opslagboxen in de Weissenbruchstraat ϐǤ Ǧ particulier gebruik. Info: Atris bv, e-mail: [email protected] of 070-2600040. Breitnerlaan 14 • 2596 HC Den Haag | Tel 070 326 47 71 • [email protected]
Roever Bouw BV.
Komeetweg 3 Roever Bouw 2516 AV Den Haag T: 070-3468737 RB a a n n e m e r s b e d r i j f F: 070-3455539 E: [email protected] W: www.roeverbouw.nl
• Verbouwingen • Renovatie • Schilderwerk • Badkamers • Dakwerk • Timmerwerk • Installatiewerk • Tegelwerk • Stukadoorswerk • Onderhoud •
KENNIS, VAARDIGHEID EN COMMUNICATIE Roever Bouw B.V. is een deskundig aannemersbedrijf voor verschillende bouw- projecten. Wij zijn in staat werkzaamheden vakkundig in een korte tijd uit te voe- ren. Onze opdrachtgevers zijn particulieren, verenigingen van eigenaren, woning- bouwcoöperaties en de zakelijke markt *HFHUWL¿FHHUG1(1(1,62 9&$
Lid worden van de wijkvereniging? Ja, doen!
Mail uw naam en adres naar [email protected] en maak € 12.50 over op rek nr NL34 INGB 0003804427 t.n.v. Wijkvereniging Benoordenhout
48 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 48 03-06-2020 07:49 Spellen Schaakprobleem 165 Schaakclub Benoordenhout
Zwart is aan zet. Hij heeft duidelijk het initiatief, maar hoe weet hij XABCDEFGHY dit snel te verzilveren? 8-trr+-+k+( Oplossing probleem 164: 1…. Db4+! 2.Kf2 Dh4+ 3.Kxe3 Dd4mat of 3.Kg1 Dg3+ en mat. (Kamer – Shanava, Izmir 2019). Een juiste 7wQq+-vl-zpp' Ǥϐ Ǩ 6p+-+lzp-+& Oplossingen Kunt u opsturen naar Schaakclub Benoordenhout, Waalsdorperweg 5+-+p+-+-% 165, 2597HT Den Haag. Goede oplossers worden uitgenodigd om, onder genot van een drankje, kennis te maken met de gezellige 4-sn-+-+PzP$ sfeer op de schaakclub. Inlichtingen over de club 070 328 02 01 3+-sN-vLP+-# [email protected] - scbenoordenhout.nl 2-zPP+L+-+" Schaakclub zoekt nieuwe leden Schaakclub Benoordenhout, die al decennia het schaakprobleem in 1tRK+R+-+-! het wijkblad verzorgt, is op zoek naar nieuwe leden. Kunt u (een beetje) schaken en houdt u van een goede sfeer, kom dan eens ken- xabcdefghy nismaken met onze gezellige club. De wekelijkse clubavond is op woensdag om 20.00 uur in het wijkcentrum aan de Bisschopstraat.
Samensteller Bridge Quiz overleden
Op deze plaats trof u sinds jaar en dag de Bridge Quiz, die steeds met toewijding werd verzorgd door Satar Alladin, de voorzitter van de Eerste Haagse Bridge Vereniging De Bond. Tot onze ontsteltenis hoorden wij dat Satar op 6 april jl. op 81-jarige leeftijd is overleden als gevolg van een besmetting door het coronavirus.
Ons medeleven gaat uit naar zijn familie en EHBV De Bond.
De redactie
49 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 49 03-06-2020 07:49 Wijkvereniging Benoordenhout Bisschopstraat 5 2596 XH Den Haag Website wvbn.nl Twitter @wvbn.nl Facebook facebook.com/wijkverenigingbenoordenhout
Bestuur Schaakclub Benoordenhout HDM Buurthuis van de Toekomst Voorzitter Woensdagavond, de heer H. van Bommel Theo Mann-Bouwmeesterlaan 205 Chance Pennington de Jongh 070 – 328 02 01 2597 GV Den Haag - 070 - 324 13 53 [email protected] [email protected] BridgeClub Redubeth Donderdagavond, Mevr. E. Goossens De Zonnebloem Haagse Hout Secretaris Wim van Noort, secretaris Paul van Dijk 070-324 86 07 06 - 133 333 03 - [email protected] [email protected] Aanmelden: [email protected] website: nbbclubsites.nl/club/3021 Buurtbibliotheek Benoordenhout Jongeren-ouderen-expats Yoga Woonzorgcentrum Oostduin Stefan Baecke - Willeke Richel Vrijdagochtend, mevr. J. Hogendonk Goetlijfstraat 5, 070-754 05 55 [email protected] 070 – 328 08 67 Open op ma-, wo-, en vrijdag van 14.00-17.00 uur Penningmeester Vogelbescherming John Boss De heer T. Haase 070 – 354 39 16 Den Haag Doet Burenhulp [email protected] Voor hulp bij eenvoudige klusjes Orchideeënclub 070-205 25 00 Ruimtelijke ordening Mevr. Mayke Kok 071 – 561 38 78 Elisabet Molenaar St. DuurSaam Benoordenhout [email protected] Diverse instanties Josee van Eijndhoven, voorzitter Gemeente ‘s-Gravenhage www.duursaambenoordenhout.nl Duurzaamheid Algemeen informatienummer 14070 Elisabet Molenaar - [email protected] Gemeenteberichten te volgen op Boodschappen begeleidingsdienst(BBD) www.denhaag.nl/gemeenteberichten 070 - 364 66 61 Commissie Groen Hester van Kimmenade-de Laat de Kanter Gemeente Welstand/Monumentenzorg Problemen in de wijk? [email protected] Voor omgevingsvergunningen zie Bij noodgevallen bel 112 www.denhaag.nl/welstand Brandweer – politie – ambulance Ledenadministratie Mirjam Kroemer Stadsdeelkantoor Haagse Hout Politie [email protected] Loudonstraat 95, 2593 RV Den Haag Bureau Overbosch - 0900 – 8844 kosten lidmaatschap € 12,50 per jaar 070 – 14 070 Vlaskamp 1 2592 AA Den Haag 070 – 324 03 07 www.denhaag.nl Wijkagent: de heer Robin Bleijenberg
Bankgegevens Ouderenconsulent Benoordenhout Arts nacht/weekenddienst NL34INGB0003804427 Wijkcentrum Bezuidenhout Van 17.00 tot 08.00 uur, in het weekend t.n.v. Wijkvereniging Benoordenhout Postadres Joh. Camphuysstraat 25 en op erkende feestdagen. www.voorwelzijn.nl SMASH 070 - 346 96 69 Buurtpreventie What's app Voor Welzijn 070-205 25 60 aanmelden of vragen: [email protected] Daisy Krommenhoek, Slachtofferhulp Nederland [email protected] 0900 - 0101
Wijkcentrum Aanmelden Wijkbus Klachtenraad Welzijn en Gehandicapten 't Benoordenhuis tussen 10.00 en 11.15 uur: 070 – 365 06 00 Bisschopstraat 5 070-347 74 98 070 - 324 05 72 Klachten overlast Reserveringen 06 203 847 48 Telefooncirkel 55+ 070- 353 58 56 Beheerder Mirjam Kroemer Joannemie van Dijk [email protected] [email protected] Klachten riolering 070 - 205 25 60 070 - 353 30 00 of 070 - 353 30 03 Contactclub Benoordenhout (55+) Jan van Kreveld Buurthuis van de Toekomst Dierenambulance (Stichting 06 - 477 871 09 Evita Lokaal - Van Alkemadelaan 309A Dieren-hospital en Ambulancedienst [email protected] 2597 AJ Den Haag - 070 - 314 16 06 ´s-Gravenhage en omstreken) [email protected] Overdag bereikbaar 070-328 28 28 Eerste Haagsche Bridgevereniging ‘s nachts alleen voor spoedgevallen Ma-, wo-, vrijdagmiddag en dinsdagavond Mevr. Bagijn 070 – 306 11 06 [email protected]
50 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 50 03-06-2020 07:49 Aan- / verkoop Rentals Taxaties Consultancy Beleggingen Betrokken Betrouwbaar Bewezen REAL ESTATE PARTNERS BV makelaars | taxateurs Herman Kastelein • Lars Olie Cees Lieshout • Cindy Wisse
www.real-estatepartners.nl
51 - WIJKBLAD BENOORDENHOUT JUNI 2020
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 51 03-06-2020 07:49 Nicole Vrolijk
Monique Muller Irma Postma
Het is tijd voor expertise.
Deze tijd roept veel vragen op. Is het nu het juiste moment om mijn huis te verkopen? Wat is mijn huis waard? Wat is de ideale tactiek? Als geselecteerd partner van Baerz & Co, een kwaliteitsnetwerk van prestigieuze Nederlandse woningmakelaars, geven wij woningen optimale aandacht. In heel Nederland én wereldwijd. Maar onze expertise begint lokaal. Met aandacht voor ú. Met een persoonlijk gesprek. Weet dat wij voor u klaarstaan, ook in deze tijd. Face to face, telefonisch of virtueel.
Statenlaan 128, Den Haag • T 070 350 1400 • E [email protected] • www.nelisse.nl
BENOORDENHOUT 2020-3.indd 52 03-06-2020 07:49