Szymon Konarski

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Szymon Konarski PLATEROWIE Autor : Szymon Konarski SPIS TRE ŚCI LINIA NA WEISENSEE GAŁ ĄŹ NA KONHOF GAŁ ĄŹ NA WEISSENSEE LINIA POLSKA GAŁ ĄŹ INFLANCKA MICHAŁ PLATER-ZYBERK STANISŁAW BROEL PLATER - protoplasta ODNOGI WIELKOPOLSKIEJ GAŁ ĄŹ LITEWSKA ODNOGA NA DUSIATACH ODNOGA NA KURKLACH GAŁ ĄZKA AUSTRALIJSKA ODNOGA śMUDZKA GAŁ ĄZKA NA D ĄBROWICY GAŁ ĄZKA NA SZWEKSZNIACH LINIA KURLANDZKA LU ŹNE OSOBY I GAŁ ĄZKI WZMIANKI NIEOKRE ŚLONE W CZASIE, NIEPEWNE I W ĄTPLIWE DODATKI: • SYBERGOWIE • "INNE RODZINY O HERBIE "PLATER"? • INNE RODZINY O NAZWISKU "PLATER" • HRABIOWIE PLATOW • SPIS PRAC ADAMA HR. PLATER (1790-1862) WYDANYCH DRUKIEM • SPIS WYDANYCH DRUKIEM PRAC CECYLII PLATER-ZYBERK (1853-1920) • SPIS WYDANYCH DRUKIEM PRAC JÓZEFA-KAZIMIERZA HR. PLATER (1796-1852) • SPIS WYDANYCH DRUKIEM PRAC KAZIMIERZA- KONSTANTEGO HR. PLATER (1746/8-1807) • SPIS WYDANYCH DRUKIEM PRAC LUDWIKA HR. PLATER (1775- 1846) • SPIS WYDANYCH DRUKIEM PRAC STANISŁAWA HR. PLATER (1784-1851) • CHRONOLOGICZNY SPIS PRAC WŁADYSŁAWA HR. PLATER (1806?-1889) • SPIS PRAC ZYGMUNTA HR. PLATER (1870-1934) • SPIS NIEODSZUKANYCH ŹRÓDEŁ • SPIS śRÓDEŁ WYKORZYSTANYCH CZ ĘŚ CIOWO • SPIS ŹRÓDEŁ WYKORZYSTANYCH PRZEZ PULVISA • UZUPEŁNIENIA WITOLDA PLATER o UZUPEŁNIENIA o ZBURZENIE REZYDENCJI WOROBIN • KILKA DANYCH O POCZ ĄTKACH RODU BROELÓW I BROEL- PLATERÓW • UZUPEŁNIENIA KS. LEONA PLATER • ZBURZENIE ZAMKU BROEL • CIENIOM KRASŁAWIA W HOŁDZIE • LIST LUDWIKI PLATERÓWNY RESUME SUMMARY SPIS ŹRÓDEŁ I INFORMACJI Tadeuszowi hr. Plater-Zyberk Opracowywanie w dzisiejszych emigracyjnych warunkach monografii jakiejkolwiek polskiej rodziny szlacheckiej jest zadaniem trudnym, Jeszcze gdy tematem ma by ć przeci ętna rodzina szlachecka, mo Ŝna si ę spodziewa ć, Ŝe potrzebne do napisania jej historii materiały będą dost ępne prawie w takiej samej mierze jak przed rokiem 1939. Archiwum średniej rodziny szlacheckiej nie zajmowało wiele miejsca. Cz ęsto w cało ści zostało uratowane i jest dost ępne dla historyka. Cz ęsto zreszt ą ju Ŝ przed wojn ą wszystko, co było do napisania o niej zostało pomieszczone w herbarzach i w opracowaniach. Nawet dzisiaj, genealog pracuj ący nad histori ą takiej rodziny mo Ŝe mie ć satysfakcj ę opracowania cało ści dost ępnego materiału. Ta cało ść jest, albo wcale, albo niewiele mniejsza od zespołu danych jakim mógł rozporz ądza ć przed wojn ą. Jedno źródło do historii małych rodzin przepadło bezpowrotnie, to wiadomo ści zawarte w aktach s ądowych grodzkich i ziemskich w Archiwum Głównym w Warszawie, Tyle mo Ŝna powiedzie ć o mo Ŝliwo ści pisania dzisiaj monografii szlacheckich rodzin. O ile Ŝ gorzej przedstawia si ę sprawa dla rodzin magnackich. Nigdy tak Ŝywo jak obecnie nie przemawiała prawda z gorzkich słów wypowiedzianych w 1937 roku na łamach "Miesięcznika Heraldycznego" przez jednego z polskich historyków pod adresem rodzin arystokratycznych. Dr. Zygmunt Wdowiszewski zarzucał tam: Radziwiłłom, Lubomirskim, Tarnowskim (tym niesłusznie), Zamoyskim, Krasi ńskim, Czartoryskim, Czetwerty ńskim, Lanckoro ńskim i Potockim, Ŝe "nie pomy ślały o swych monografiach" . Dzisiaj dopiero wida ć w całej pełni, jak wielkie było to zaniedbanie. JeŜeli materiały do historii szlachty ucierpiały w czasie wojny, to straty, jakie poniosły archiwa wielkich naszych rodzin, przes ądzaj ą o niemo Ŝno ści napisania dzisiaj o którejkolwiek z nich powa Ŝniejszej pracy. Z pełn ą świadomo ści ą strat, jakie ponie śli śmy, rozpocz ąłem prac ę nad genealogi ą rodziny Platerów. Rozpocz ąłem z rado ści ą, bo zdawałem sobie spraw ę, Ŝe spomi ędzy wielkich polskich rodzin jest jedn ą z nielicznych, których monografi ę genealogiczn ą mog ę w dzisiejszych warunkach opracowa ć obszerniej, ni Ŝbym to mógł zrobi ć w wypadku innej rodziny arystokratycznej, lecz czysto polskiego pochodzenia. Fakt, Ŝe Platerowie byli w Polsce przybyszami, decyduje o tym Ŝe opracowane ju Ŝ niepolskie materiały daj ą bogaty zespół danych. Mimo wielkich strat i tutaj poniesionych, to co zostało usprawiedliwia potrzeb ę mojej kompilacji. Nie zamierzam spiera ć si ę o ten niepochlebny termin. Moja praca jest kompilacj ą. W najlepszym razie publikacj ą. Stosunek źródeł oryginalnych do ju Ŝ przepracowanych (krytycznie i niekrytycznie) zestawie ń i opracowa ń jest bardzo jaskrawy. Mimo to, mo Ŝliwo ść porównania zachowanych materiałów decyduje, wobec ich bogactwa, Ŝe nie mog ąc da ć monografii historycznej, da ć jednak mogłem krytycznie przepracowany szkic genealogiczny, jakiego ta rodzina dotychczas nie posiadała. Ponadto, przez zestawienie rozrzuconych drobnych wzmianek, przez przyswojenie z rzadkich obcych źródłowych wydawnictw ciekawych przyczynków, mogłem przygotowa ć dla historyka obyczaju polskiego ciekawy i źródłowy "półfabrykat" . Ŝe si ę tak stało, jest zasług ą niektórych członków rodziny, której ta monografia dotyczy. Mam prawo i obowi ązek zło Ŝyć im w tym miejscu podzi ękowanie za umo Ŝliwienie mi tej pracy i za pomoc, i Ŝyczliw ą gorliwo ść , w odszukiwaniu potrzebnych materiałów i informacji. A wiele tych materiałów przepadło. Nie wszystkie dotrwały nienaruszone do roku 1939. Archiwa domowe Platerów pami ętaj ą i dawniejsze straty. Stare dokumenty, u Ŝyte w roku 1620 przez rodzin ę dla legitymacji w Ritterbanku w Mitawie, przepadły bodaj w 1918 roku przy rabunku i po Ŝarze rezydencji w Dąbrowicy. Archiwum z Krasławia, wywiezione jeszcze w czasie pierwszej wojny światowej, przepadło ju Ŝ wtedy w Petersburgu. Podobny los był udziałem zbiorów dokumentów, pami ątek i bibliotek Adama i jego synów, Mariana i Jerzego. Cały wielki zef1pół aktów platerowskich, głównie dotycz ący emigracji po roku 1830, a wi ęc w pierwszym rz ędzie Cezarego, Ludwika i Władysława, przepadł razem ze zbiorami Rapperswilu w roku 1944 w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Dosy ć rzuci ć okiem na katalogi Adama Lewaka, aby sobie zda ć spraw ę z rozmiarów strat. W bibliotece Krasi ńskich w Warszawie przepadł r ękopis znakomitego genealoga Józefa Wolffa zawieraj ący gotow ą ju Ŝ źródłow ą monografi ę Platerów, a pomieszczon ą na kartach 37 do 103, w III tomie niewydanego "Herbarza szlachty litewskiej" . W Niemczech przepadły materiały, ju Ŝ jakoby opracowane i zestawione do monografii Platerów, w rozpocz ętym wydawnictwie "Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften" w Gorlitz. Nie znam losu materiałów, zgromadzonych aniewykorzystanych przez A. A. Kosi ńskiego, jakie jeszcze około 1900 roku znajdowały się w r ękach jego rodziny. Oprócz gotowych genealogii o niewiadomej warto ści, znajdowa ć si ę tam miały akta z roku 1733 i nast ępnych lat, a dotycz ące sprawy Platerów z Karnickimi. O sprawie tej nawet słuch si ę nie dochował. Przepadły zapewne bezpowrotnie, nie wiem jednak gdzie i kiedy, gotowe ju Ŝ opracowania genealogiczne Andrzeja i Henryka Platerów. Isniej ą jeszcze materiały oryginalne, których pozna ć nie mog ę. W roku 1933 w Centralnym Archiwum w Leningradzie znajdował si ę zespół (Nr. 620) 9 plików dokumentów dotyczących rodziny hrabiów Broel Plater, obejmuj ący okres od wieku XVI do roku 1911. Poj ęcie o materiale jakim rozporz ądzałem daje spis źródeł pomieszczony na ko ńcu monografii. Podstaw ą, na której oparłem genealogi ę linii na Weissensee, były tablice Gotarda Pulvisa, a wielkim ułatwieniem, przy układaniu rozrodzenia linii polskiej Platerów w XVIII, XIX i XX wieku, stanowiło drzewo genealogiczne zestawione i uzupełnione do ostatnich czasów przez Zwi ązek rodzinny. Odpis tego drzewa, zachowany w zbiorach Tadeusza hr. Plater-Zyberk w Brukseli, był rusztowaniem dla mojej pracy. Drzewo to nie mogło jednak odda ć tych cech rodziny jakie stały si ę widoczne dla mnie po rozejrzeniu si ę w całym materiale. A cechy te nie były banalne. Wysoki procent nieprzeci ętnych rzuca si ę w oczy. Od samego pocz ątku zachowanych dziejów tej rodziny spotykamy wypadki godne opisania. Zaczynaj ąc od wojny z biskupem Kolonii w 1301 roku, poprzez Jana marszałka Zakonu Mieczowego i roli jak ą odegrał w waJce Zakonu z Moskw ą, poprzez Krasław i cał ą akcj ę szerzenia kultury 11a Inflantach, a Ŝ do muzeum w Rapperswilu, znajdujemy tak ą liczb ę wybitnych jednostek, Ŝe mogłoby ich wystarczy ć na kilka monografii. Dziwne, bo były koleje losów tej westfalskiej rodziny. W swojej ojczy źnie nad Renem, jakby czuj ąc rychły kres, wyemigrowali nad daleki Bałtyk. W pierwotnej swojej ojczy źnie wymarli zupełnie, aby wspaniale i licznie rozrosn ąć si ę ku najwi ększemu po Ŝytkowi nowej. Fenomen tym dziwniejszy, Ŝe z przybyłych z Zakonem rodzin, z zachodu nad Bałtyk, mało si ę ostało. Manteuffel twierdzi, Ŝe w XVIII wieku Ŝyło ich tam ju Ŝ tylko osiem. Pomi ędzy tymi o śmioma, Platerowie przodowali wyra źnie inflanckiej szlachcie. Jedno tylko było dla całych Inflant starostwo grodowe, i to od Jana Andrzeja, w roku 1670 pierwszego na tym stanowisku Platera, nie wyszło ju Ŝ z r ąk rodziny a Ŝ do upadku Rzeczypospolitej. Spo śród wszystkich spolonizowanych wielkich rodzin bałtyckich, jedni tylko Platerowie osi ągn ęli liczb ę a Ŝ o śmiu senatorów. Trzy razy piastowali województwo inflanckie, trzy razy kasztelani ę trock ą, raz województwo m ścisławskie, po razu marszałkostwo nadworne i podkanclerstwo litewskie. raz kasztelani ę połock ą i raz urzad senatora-kasztelana za Królestwa Kongresowego. Pó źno, jako obca i lutera ńska rodzina, weszli do pocztu rodzin senatorskich, bo dopiero w ko ńcu XVII wieku, ale wzamian, gdy rdzennie polskie rodziny trac ą na rzecz wspólnot rodowych swoj ą histori ę na granicy pó źnego średniowiecza, Platerowie zaczynaj ą swoj ą ju Ŝ w XII wieku. W społecze ństwie polskim, które staro Ŝytno ść pochodzenia ceniło wysoko, przodowanie Platerów szlachcie inflanckiej było rzecz ą naturaln ą. Rola, jaka odegrał Jan-Ludwik i słowa jakie mu z tej racji po świ ęcił w swoich "Inflantach" Jan-August Hylzen, s ą najlepszym świadectwem Ŝe zaufania poło Ŝonego w nich nie zawiedli. A przodowali jednakowo zarówno w Ŝyciu gospodarczym jak i politycznym. S ą tego dowodem zakłady przemysłowe i jarmarki w Krasławiu, jak i dowództwo nad szlacht ą inflanck ą pod Olkienikami. Przodowali te Ŝ w patriotyzmie, w uczuciu wdzi ęczno ści za przyj ęcie, jakie rodzinom bałtyckim zgotowała Polska Zygmunta Augusta. Od tej te Ŝ daty, od aktu poł ączenia Inflant z Polsk ą, uwa Ŝali si ę za rodzin ę polsk ą i gor ący tym uczuciom dawali wyraz.
Recommended publications
  • Tradycje Patriotyczne W II Rzeczypospolitej
    Tradycje patriotyczne elementem kształtowania zbiorowej świadomości historycznej w II Rzeczypospolitej Biblioteka kwartalnika „Niepodległość i Pamięć”, tom IV Rada redakcyjna serii wydawniczej dr Janusz Gmitruk dr Tadeusz Samborski dr Tadeusz Skoczek dr Andrzej Stawarz Muzeum Niepodległości w Warszawie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Mazowieckiego Jolanta Załęczny Tradycje patriotyczne elementem kształtowania zbiorowej świadomości historycznej w II Rzeczypospolitej Redakcja Tadeusz Skoczek Warszawa 2017 prof. dr hab. Janusz Odziemkowski Publikację recenzowali prof. dr hab. Andrzej Szwarc Natalia Roszkowska Projekt okładki Na okładce wykorzystano pocztówkę ze zbiorów Muzeum Niepodległości (MN P-4329) © © Copyright by Jolanta Załęczny 2017 Copyright by Muzeum Niepodległości 2017 ISBN: 978-83-65439-03-1 Muzeum Niepodległości al. Solidarności 62, 00-240 Warszawa Wstęp Stanisław1 Piasecki pisał w roku 1936 na łamach tygodnika „Prosto z Mostu” , że o budowaniu wielkości narodu decyduje przede wszystkim wola wielkości. Choć trudno odmówić mu racji, to jednak nie można po- minąć znaczenia pamięci, historii, kultywowania tradycji oraz szacunku dla dokonań przodków. Dlatego tak ważna w życiu narodu jest dbałość o patriotyczne wychowanie kolejnych pokoleń. Szczególnie istotne było to w okresie braku własnej państwowości, a potem, popatriotyzm, roku 1918, Ojczyzna, w odbu- tradycjadowującej się Rzeczypospolitej. patriotyzmu W każdym czasie w życiu narodu polskiego słowa: miały nadrzędne znaczenie. Pojęcie związane jest z miejscem urodzenia czy zamieszkania, z szeroko rozumianym domem rodzinnym, narodem, Ojczyzną. To właśnie przywiązanie do Ojczyzny na- kazywa ło Polakom w różnym czasie służyć krajowi, a w razie potrzeby cierpieć i umierać w jego obronie. Oczywiście rozumienie istoty służby Ojczyźnie wynikało z aktualnej sytuacji i przekładało się na bardzo różne działania. W okresie zaborów była to zarówno walka zbrojna i udział w po- wstaniach, jak i praca organiczna, czyli działalność na niwie kultury czy gospodarki.
    [Show full text]
  • Resources Concerning the History of Polish Jews in Castle Court Records of the 17Th and 18Th Centuries in the Central State Historical Archives in Kyiv and Lviv
    SCRIPTA JUDAICA CRACOVIENSIA Vol. 18 (2020) pp. 127–140 doi:10.4467/20843925SJ.20.009.13877 www.ejournals.eu/Scripta-Judaica-Cracoviensia Resources Concerning the History of Polish Jews in Castle Court Records of the 17th and 18th Centuries in the Central State Historical Archives in Kyiv and Lviv Przemysław Zarubin https://orcid.org/0000-0003-4845-0839 (Jagiellonian University in Krakow, Poland) e-mail: [email protected] Keywords: archival sources, Ukraine, Lviv, Kyiv, castle court, 17th century, 18th century Abstract: The article presents types of sources which have thus far not been used, castle court books kept in the archives of the Ukrainian cities of Lviv and Kyiv. The author emphasizes the importance of these sources for research on the history and culture of Polish Jews in the 17th and 18th centuries. He also specifies the types of documents related to Jewish issues authenticated in these books (e.g. manifestations and lawsuits, declarations of the Radom Tribunal), as well as current source publications and internet databases containing selected documents from Ukrainian archives. The Central State Historical Archive in Lviv (CDIAL) (known as the Bernadine Ar- chive) and the Central State Historical Archive in Kyiv (CDIAUK) both have exten- sive collections of records of the so-called castle courts (sądy grodzkie), also known as local Starost courts (sądy starościńskie) for the nobility: from the Bełz and Ruthe- nian Voivodeships in the Lviv archive; and from the Łuck, Podolia, Kyiv, and Bracław Voivodeships in the Kyiv archive. This is particularly important because – in the light of Jewish population counts taken in 1764–1765 for the purpose of poll tax assessment – these areas were highly populated by Jews.
    [Show full text]
  • Selected Drama and Verse
    FRANCISZKA URSZULA RADZIWIŁŁOWA Selected Drama and Verse • Edited by PATRICK JOHN CORNESS AND BARBARA JUDKOWIAK Translated by PATRICK JOHN CORNESS Translation Editor ALDONA ZWIERZYŃSKA-COLDICOTT Introduction by BARBARA JUDKOWIAK Iter Academic Press Toronto, Ontario Arizona Center for Medieval and Renaissance Studies Tempe, Arizona 2015 Iter Academic Press Tel: 416/978–7074 Email: [email protected] Fax: 416/978–1668 Web: www.itergateway.org Arizona Center for Medieval and Renaissance Studies Tel: 480/965–5900 Email: [email protected] Fax: 480/965–1681 Web: acmrs.org © 2015 Iter, Inc. and the Arizona Board of Regents for Arizona State University. All rights reserved. Printed in Canada. Iter and the Arizona Center for Medieval and Renaissance Studies gratefully acknowledge the gener- ous support of James E. Rabil, in memory of Scottie W. Rabil, toward the publication of this book. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Radziwillowa, Franciszka Urszula, ksiezna, 1705–1753. [Works. Selections. English] Franciszka Urszula Radziwillowa : selected drama and verse / edited by Patrick John Corness and Barbara Judkowiak ; translated by Patrick John Corness ; translation editor, Aldona Zwierzynska- Coldicott ; introduction by Barbara Judkowiak. pages cm. -- (The Other Voice in Early Modern Europe ; The Toronto Series, 37) (Medieval and Renaissance Texts and Studies ; 478) Includes bibliographical references and index. ISBN 978-0-86698-532-1 (alk. paper) I. Corness, Patrick. II. Judkowiak, Barbara. III. Zwierzynska-Coldicott, Aldona Maria. IV. Title. PG7157.R3A2 2015 891.8’5--dc23 2015001378 Cover illustration: Portrait of Franciszka Urszula Radziwiłłowa, by Hirsz Lejbowicz, supplied by the Polish National Library, Warsaw. Cover design: Maureen Morin, Information Technology Services, University of Toronto Libraries.
    [Show full text]
  • The Affair of Ostrog
    THE AFFAIR OF OSTROG AN EPISODE IN MALTOo,POLISH RELATIONS IN THE EIGHTEENTH CENTUR Y By RODERICK CAVALIERO In the days of the mediaeval Catholicity of Europe. the Order of Kn.ights Hospitaller of St John of Jerusalem held lands in countties outside the narrower compass to which it was reduced by the Reformation, but by 1700 the Tongue of England was defunct, and the Priory of Dacia, which had included commanderies in Denmark, Sweden and Norway, had dis,' appeared, In the Tongue of Germany, the Priory of Brandenburg had.rurned Lutheran and the Priory of Poland dw.indled away In that last century however, whose bounderies had expanded and contracted with such be" wildering rapidity in the turbulent years following the union with the kipgdom of Lithuania in 1569, two commanderies remained; Posen and Stolowitz, the second in the jus~patTOnatus of the RadziwiU fam.ily. The Commanders took their seats in the Chapter of the Priory of Bohemia. Other commanderies, once part of Poland, had been absorbed into the dominions of her neighbours or lost to the Turks; alone these two remainQ ed, a poor incentive to the nobility of that enormous and fiercely Catholic nation to enrol themselves in the Order of St John. But within twenty years of the Order's expulsion from Malta and Poland's final partition, the Knights Hospitaller were once more to turn to that leviathan country as a recruiting ground. The cause of this nearly two centuries' delay was a celebrated lawQsuit, known to both,the Maltese and Polish ChanceIleries as The Affair of Ostrog.
    [Show full text]
  • Bloodline 220 | Tutto Arabi
    BLOODLINE Skowronek, painted by Andrzej Novak-Zempliński, 2004. From Mr. Marek Potocki’s collection photo: Monika Luft 220 | TUTTO ARABI - www.tuttoarabi.com design: polskiearaby.com BLOODLINE 235 years of Polish private Arabian horse breeding. Has the memory been erased? In communist Poland (1945-1989) an entire governmental machinery was engaged in erasing memories. Despite this the remembrance has endured. Is it important today, that Skowronek was sold after a successful bison hunt or that during the Nazi occupation (1939-1945) the resistant movement received weapons by means of a carriage drawn by four grey Arabians? “No”, some will say. But without testimonies there would be no history. And great history comes from seemingly small events. Text by: Monika Luft Photos: home archives, polskiearaby.com archive Translation by: Joanna Krawczyk An article from: polskiearaby.com www.tuttoarabi.com - TUTTO ARABI | 221 BLOODLINE “Hunt in Antoniny”, painted by Wojciech Kossak, 1905. Replica from Mr. Marek Potocki’s collection photo: Monika Luft 1778 – a symbolic beginning on the Eastern Borderlands of the Republic of Poland. Sławuta Stud of the Sanguszko princes, with its seat in Chrestówka in the Volhynia Th e general belief among foreign Arabian horse enthusiasts is such that region, established ca. 1506, is the source of valuable damlines, Polish Arabian horses, known today in the world as „Pure Polish”, come including Szweykowska ca. 1803, Wołoszka ca. 1810, Ukrainka ca. from state studs, which look after the most valuable breeding material 1815 or Milordka ca. 1810. Biała Cerkiew of the Branicki clan is the and maintain the most signifi cant lines and families.
    [Show full text]
  • Marianna Sanguszko Née Lubomirska (1693–1729) – Introduction to the Biography of the Overlooked Heiress to the Entail of Ostrog*
    res historica 48, 2019 DOI: 10.17951/rh.2019.48.119-136 anna Penkała-Jastrzębska (Pedagogical University of Kraków) https://orcid.org/0000-0001-6386-8139 Marianna sanguszko née Lubomirska (1693–1729) – introduction to the Biography of the overlooked heiress to the entail of ostrog* Marianna z Lubomirskich sanguszkowa (1693–1729) – przyczynek do biografii niedocenianej dziedziczki ordynacji ostrogskiej Abstract The life of Marianna Sanguszko née Lubomirska has not been the subject of academic interest. Owner of a huge manor, sister of the owner of Ostrogski’s entail, sister of the Du- chess of Neuburg, and finally the wife of Pawel Karol Sanguszko, a Court Marshal of the Grand Duchy of Lithuania, she never played a significant political role nonetheless. Little is known about her private life, activity and participation in the fight for the inheritance of the Entail of Ostrog. This paper is to determine the most important events which led direc- tly to Marianna and her husband Paweł Karol Sanguszko acquiring the rights to selected properties. An in-depth analysis of the historical source material reveals the complexity of the fight for the right to the Entail of Ostrog. From the moment he married Marianna in 1710, Sanguszko was an important political player, consistently accomplishing his objec- tives. Thanks to his spouse and the support she showed him, firstly in a conflict with her brother Aleksander Dominik Lubomirski, and then with his opponents who tried to prove his wrongful activities, Sanguszko became the administrator of a huge estate in the 1720s. Marianna herself was not politically involved, with her lively and industrious spouse ta- king care of the prolonged court trials.
    [Show full text]
  • The Triumphant Genealogical Awareness of the Nobility In
    LITHUANIAN HISTORICAL STUDIES 22 2018 ISSN 1392-2343 PP. 29–49 THE TRIUMPHANT GENEALOGICAL AWARENESS OF THE NOBILITY IN THE GRAND DUCHY OF LITHUANIA IN THE 17TH AND 18TH CENTURIES Agnė Railaitė-Bardė (Lithuanian Institute of History) ABSTRACT This article attempts to show how the manifestation of ancestors was expressed in the genealogical awareness of the nobility in the Grand Duchy of Lithuania, using publications to mark special occasions in the 17th and 18th centuries, genealogical trees and diagrams. The research seeks to establish what effect the exaltation of various battles had on the genealogical memory of the nobility in the Grand Duchy, bearing in mind the context of its involvement in one of the most famous battles it ever fought. The genealogical sources mentioned were examined in order to ascertain which battles and what memories of the commanders who fought in them were important to the genealogical awareness of the nobility, and why this memory was selective, for some battles and notable heroes from these battles are remembered and glorified, while others are simply forgotten. Memories of which battles were important to the genealogical presentation of certain families, how was it expressed, and in what period were the ancestors who participated in these battles remembered? The first part of the study presents the memory of ancestors as soldiers, and the ways this memory was expressed. The second part focuses on an- cestors who distinguished themselves in specific battles, and which family members who participated in battles are remembered and honoured, in this way distinguishing them from other ancestors. KEYWORDS: Grand Duchy of Lithuania; nobility; genealogical awareness; militaristic; heraldry.
    [Show full text]
  • HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW KOMUNALNYCH - GMINA RAWICZ Obowiązuje Od 01.01.2015 R
    HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW KOMUNALNYCH - GMINA RAWICZ Obowiązuje od 01.01.2015 r. do 31.12.2016 r. 1. Dane firmy odbierającej odpady komunalne: MZO Sp. z o.o., ul. Saperska 23, 64-100 Leszno, Baza Rawicz- ul. Kadecka 34, 63-900 Rawicz; tel.65 545 32 71, e-mail: [email protected] 2. Pojemnik należy wystawić przed posesją, w miejscu łatwo dostępnym, do godziny 6:00 rano. 3. W przypadku, gdy w ustalony dzień tygodnia dla odbioru odpadów zmieszanych przypada dzień ustawowo wolny od pracy, odbiór odpadów odbędzie się w następnym dniu niebędącym dniem ustawowo wolnym od pracy. GMINA RAWICZ 1 Miejscowości: Masłowo, Załęcze Rawicz: 1000-lecia, Armii Krajowej, Broniewskiego, Cepurskiego, Czarnieckiego, Dąbrowskiego, Długa, Glinki, Jana Kazimierza, Kamienista, Kamińskiego, Kmicica, Kościuszki, Mały Plac Ćwiczeń, Miedzińskiego, Mikołajewicza, Podmiejska, Południowa, Poniatowskiego, Powst. Wlkp., Półwiejska, Przytorze, Ryblewskiej-Cichońskiej, Sarnowska, Sczanieckich, Sienkiewicza, Spokojna, Targowa, Wawrzyniaka, Winiary, Zacisze NIERUCHOMOŚCI ZAMIESZKAŁE odpady komunalne zmieszane każdy poniedziałek miesiąca odpady komunalne papier, tworzywa sztuczne i metale, I poniedziałek miesiąca segregowane szkło bezbarwne i kolorowe (wyjątek: II poniedziałek-13.04.2015) III poniedziałek miesiąca dodatkowa zbiórka tworzyw sztucznych i metali od kwietnia do września (wyjątek: IV poniedziałek-22.08.2016) zbiórka objazdowa (odpady wielkogabarytowe oraz zużyty sprzęt elektryczny i 18 kwiecień, 17 październik 2015 elektroniczny) 23 kwiecień, 22 październik
    [Show full text]
  • 2-Łamanie (11).Indd
    Yearbook of Conrad Studies (Poland) Vol. 11 2016, pp. 111–120 RECLAIMING CONRAD IN POLAND REVIEWS OF: JOSEPH CONRAD A POLSKA [JOSEPH CONRAD AND POLAND], VOL. I, 2011, PP. 367, AND POLSKOŚĆ I EUROPEJSKOŚĆ W JOSEPHA CONRADA WIZJACH HISTORII, POLITYKI I ETYKI [POLISHNESS AND EUROPEANISM IN JOSEPH CONRAD’S VISION OF HISTORY, POLITICS AND ETHICS], VOL. II, 2013, PP. 324 (ED. WIESŁAW KRAJKA, LUBLIN: MARIA CURIE-SKŁODOWSKA UNIVERSITY PRESS) Agnieszka Adamowicz-Pośpiech University of Silesia Known worldwide and published since 1992, Conrad: Eastern and Western Perspectives series―edited by Wiesław Krajka―has become a valuable and incisive contribution to Conrad scholarship. The series has both raised novel issues and re- examined the old ones. It has published selected papers from the prestigious interna- tional Conrad conferences organized by Maria Curie-Skłodowska University in Lublin and Kazimierz Dolny every fi ve years. The aim of the series has not only been to emphasise the Polish and East-Central European contexts for the works of Joseph Conrad, but also to present those in an international perspective (Krajka, I: 11). The thematic variety of the series can only be matched by its critical diversity: the es- says―grounded in diverse intellectual traditions and cultural backgrounds―repre- sent various methodologies and take diff erent approaches to Conrad’s life and oeuvre as well as to the reception and comparative criticism of his works. As yet, articles and studies on Conrad published in Polish are rather hard to come by. Hence the impor- tance of the new series titled Joseph Conrad a Polska, Europa Środkowo-Wschodnia i świat [Joseph Conrad and Poland, Central and Eastern Europe and the world]―ini- tiated by Wiesław Krajka and based on the texts previously published in English in the twenty two volumes of the mother-series Conrad: Eastern and Western Perspectives―can hardly be overestimated.
    [Show full text]
  • POWIAT RAWICKI Szlaki Turystyczne Janusz Hamielec, Wacław Szymczak – Na 50 – Lecie Oddziału PTTK W Rawiczu, W 2003 Roku
    POWIAT RAWICKI Szlaki turystyczne Janusz Hamielec, Wacław Szymczak – na 50 – lecie Oddziału PTTK w Rawiczu, w 2003 roku. Oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego „RAWICZ” w Rawiczu sprawuje opiekę nad czterema szlakami turystycznymi, wytyczonymi ścieżkami i drogami ziemi rawickiej oraz trasą spacerową poprowadzoną ulicami Rawicza i jego dzielnicy - Sarnowy. Są to: Szlak niebieski – prowadzący od Czempinia (PKP) do Kobylina (PKP). Szlak żółty – wiodący z Rawicza (PKP) do Dąbrówki (PKS). Szlak czarny – wytyczony pomiędzy Rawiczem (PKP) a Wińskiem (Rynek). Szlak czerwony – prowadzący od Szymanowa (PKS) do Iźbic (PKS). Trasa spacerowa po Rawiczu. PRZEBIEG SZLAKÓW Szlak niebieski – wielkopolski, nr ewidencyjny WK – 190 – n:o długości 136,1, km; (Czempiń –Racot – Osieczna - Pawłowice – Lubonia – Poniec – miejscowości poza powiatem rawickim) – Gościejewice – Golinka – Gierłachowo – Dąbrówka – Konarzewo – Łaszczyn – Rawicz – Szymanowo – Dębionka – Golejewko – Pakosław – Pomocno – Osiek – Dubin – Jutrosin – (Kobylin – poza powiatem). Szlak żółty – leśny, nr ewidencyjny WK – 3651 - y: o długości 11,5 km (w całości na terenie powiatu rawickiego / gminy rawickiej); Rawicz – „Dolina Świętojańska” – Rezerwat „Dębno” – zbiornik przeciwpowodziowy na Masłówce – pamiątkowy głaz w miejscu śmierci Stefana Bobrowskiego – Dąbrówka. Szlak czarny – przyrodniczy, nr ewidencyjny WK – 3652 – s, DS – 3652 – s: o długości 36,5 km (w przeważającej części poza powiatem rawickim – na Dolnym Śląsku); Rawicz – Rezerwat „Dębno” – (Wiklina – Wąsosz
    [Show full text]
  • Agro Show 2019 – Katalog Wystawy Agro Show
    AGRO SHOW 2019 – KATALOG WYSTAWY 2019 – KATALOG SHOW AGRO AGRO SHOW Przygotowanie do druku: cityvision.com.pl 88-100 Inowrocław ul. Poznańska 281 Druk i oprawa: Organizator: Drukarnia POZKAL 88-100 Inowrocław ul. Cegielna 10/12 Welcome to the AGRO SHOW 2019 International Agricultural Exhibition XXI in Bednary. We are pleased that it has been permanently present in your diary as a landmark event, and you treat your presence in Bednary near Poznań not only as your professional duty, but you will also enjoy its as a pleasure and attraction. We are satisfied, because it means that the effort and work we put into the AGRO SHOW organization bring good yields. We meet traditionally in September, when harvest, the crowning of the most intensive work is over in our farms, not only to become familiar with the latest offer, but also to exchange comments. Certainly there are many to share. Because it was not an easy year for agriculture. The weather was far from being satisfactory, and the irritating drought has been affecting nearly the whole country. It is only due to your perseverance and hard working, dear farmers, that no catastrophic Józef Dworakowski damage occurred. We hope you will find here solutions to at least some of the problems you President of the have. When the weather is not favorable, the technology often comes with help. Polish Chamber Our Exhibitors, that is companies from the agricultural sector, happen to present of Commerce for Agricultural every year here, in Bednary, their best products. As befits the biggest agricultural Machines and Facilities event in the country, AGRO SHOW is not only an ordinary exhibition, but also a creator of new trends and solutions ready to be applied in our farms.
    [Show full text]
  • HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW KOMUNALNYCH - GMINA RAWICZ 01.01.2021 R
    HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW KOMUNALNYCH - GMINA RAWICZ 01.01.2021 r. - 31.12.2021 r. 1 Dane firmy odbierającej odpady komunalne: MZO Sp. z o.o. Leszno, ul. Saperska 23, 64-100 Leszno, tel. 65 525 92 91, 65 525 92 96, e-mail: [email protected] / www.mzoleszno.com.pl Baza-Rawicz – ul. Kadecka 34, 63-900 Rawicz; tel.65 545 32 71, e-mail: [email protected] 1. Odpady należy wystawid przed posesję w miejscu łatwo dostępnym, do godziny 6:00 rano (dotyczy to również zbiórek objazdowych). 2. Worki z odpadami segregowanymi powinny byd pełne i związane. 3. W przypadku, gdy w ustalony dzieo odbioru odpadów przypada dzieo ustawowo wolny od pracy, odbiór odpadów odbędzie się maksymalnie dwa dni robocze następujące po dniu wolnym od pracy. 4. Odpady komunalne zmieszane i BIO odbierane są z pojemników, odpady segregowane odbierane są z worków. Folwark, Kąty, Masłowo, Załęcze, Szymanowo; ul. Kapały, Pogodna, Życzliwa Rawicz: 1000-lecia, Armii Krajowej, Boczna, Broniewskiego, Czarnieckiego, Ceglana, Dąbrowskiego, Długa, Glinki, Jana Kazimierza, Kamienista, Kamińskiego, Kmicica, Kościuszki, Kurcewiczówny, Mały Plac Ćwiczeń, Miedzińskiego, Mikołajewicza, Podmiejska, Południowa, Poniatowskiego, Powst. Wlkp., Półwiejska, Przytorze, Ryblewskiej-Cichońskiej, Sarnowska, Słabego, Sczanieckich, Sienkiewicza, Spokojna, Sobieskiego, Targowa, Transportowców, Wawrzyniaka, Winiary, Wołodyjowskiego, Władysława IV, Zacisze, Zagłoby, Żwirowa 11-13 ODPADY KOMUNALNE ZMIESZANE – odbiór w PONIEDZIAŁKI STYCZEŃ 4, 18 LIPIEC 5, 19 LUTY 1, 15 SIERPIEŃ 2, 16, 30
    [Show full text]