Sociaal-maatschappelijke activiteiten ADO Den Haag 2012-2013

bestemd voor Gemeente Den Haag Dienst OCW/Sportbeleid

ADO Den Haag Augustus 2013

Inhoudsopgave

1 INLEIDING...... 3

1.1 INLEIDING ...... …………………………………………3

1.2 SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE MISSIE ...... 4

1.3 AMBITIES SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJK BELEID ...... ……………………4

2 DE SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN IN KAART ...... 5

2.1 INLEIDING …...... 5

2.2 TOELICHTING SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN ...... 5

2.2.1 Project de Held ...... 5

2.2.2 ADO KIDS ...... 7

2.2.3 ADO Den Haag Junior Club – Multifunctioneel Centrum ……...... 8

2.2.4 ADO Den Haag Clinics……...…………………………………………………………………………9

2.2.5 Skills & School on Tour...... 10

2.2.6 Opleiding Sportsteward ……………………………………………………………………………...13

2.2.7 Leerwerkplekken Mondriaan en Parnassia………………...………………………………………14

2.2.8 Playing for Success …………………………………………………………………………………..15

2.2.9 Dutch Career Cup………………………………………………..………………………………..….17

2.2.10 Bewegen tegen Kanker i.s.m.Medisch Centrum Haaglanden …………………………………18

2.2.11 Scoren voor Gezondheid ………………………………………………………………………….19

2.2.12 Cruyff Courts / Krajicek Playgrounds Activiteiten………………………………………………..22

2.2.13 Scoren in de Wijk……………………………………………………………………………………24

2.3 JEUGDOPLEIDING………………………………………………………………………………………….28

2.3.1 Regionaal Opleidingscentrum……………………………………………………………………….28

2.3.2 Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden…………………………………………………………………29

2.4 ADO DEN HAAG VROUWENVOETBAL…...…………………………………………………………….30

2.5 INCIDENTELE ACTIVITEITEN…………………………………...………………………………………..31

2.5 TOT SLOT ...... 38

2

1 INLEIDING

1.1 INLEIDING

In de jaren negentig was ADO Den Haag met het veelgeprezen project De Held een van de eerste voetbalclubs die liet zien midden in de samenleving te staan. Inmiddels voert ADO Den Haag ieder seizoen tal van sociaal-maatschappelijke activiteiten uit.

In het seizoen 2009-2010 heeft ADO Den Haag het activiteitenplan ‘ADO Den Haag is voor iedereen’ uitgebracht. Door in dit plan missie en speerpunten te beschrijven werd focus aangebracht. Ook het afgelopen seizoen heeft het plan gefungeerd als handvat bij de keuze van activiteiten die werden verricht.

In dit verslag wordt gerapporteerd over de activiteiten die in het seizoen 2012-2013 zijn uitgevoerd. Het is zowel een inhoudelijke als een financiële verantwoording. Inhoudelijk wordt aangegeven welke activiteiten wanneer, met welke partners en met welk succes zijn uitgevoerd. In de financiële verantwoording worden behalve de directe kosten ook de indirecte kosten benoemd.

In 2006 heeft de gemeente Den Haag een subsidie beschikt (ref. 2006.10048) van € 2.000.000. Door het overmaken van het gehele bedrag konden destijds tekorten worden weggewerkt die ontstaan waren door de verlate oplevering van het nieuwe stadion. In feite was sprake van een verlengde loopplankfinanciering. Als tegenprestatie dient ADO Den Haag gedurende een periode van 10 jaar jaarlijks een breed scala aan sociaal-maatschappelijke activiteiten te verzorgen voor de regio ter waarde van gemiddeld € 233.000,00 per jaar.

ADO Den Haag in de Maatschappij In 2011 heeft ADO Den Haag op maatschappelijk gebied een belangrijke stap genomen door al haar maatschappelijke activiteiten onder te brengen in de stichting ADO Den Haag in de Maatschappij. Op 13 september 2011 was ADO Den Haag in de Maatschappij een feit en op 22 oktober 2011 heeft, voorafgaand aan de wedstrijd ADO Den Haag – NEC, de officiële start plaatsgevonden van de stichting ADO Den Haag in de Maatschappij in het Kyocera Stadion. . De maatschappelijke partners Azivo, Gemeente Den Haag, Haag Wonen, Parnassia en Vestia maken het mogelijk dat ADO Den Haag in de Maatschappij een breed arsenaal aan activiteiten jaarlijks ondersteunt en deels uitvoert. De founding partners (Brink Groep, Caminada Notarissen, Gemeente Den Haag, N.V. Haagse Milieu Services, Kyocera Mita Nederland BV, McDonald's Leidschendam, Voorburg, Den Haag Centrum en Scheveningen, Staalbankiers, Van Arkel Incasso en Volkswagen Wittebrug) zorgden voor een soepele opstart van de stichting met een eenmalige ondersteuning van € 5.000. In seizoen 2012-2013 hebben twee bedrijven zich als thema partner verbonden aan ADO Den Haag in de Maatschappij. Dit zijn Haagse Milieu Services en Hyperbaar Geneeskundig Centrum. Tevens zijn er gelden binnengekomen via de twee fondsen: Fonds 1818 en Rabobank Stimuleringsfonds.

Stichting ADO Den Haag in de Maatschappij levert samen met haar partners een bijdrage aan de toekomst van de mensen uit de regio Haaglanden.

3

Met dit verslag van de sociaal-maatschappelijke activiteiten over het seizoen 2012-2013 laat ADO Den Haag (in de Maatschappij) zien dat de tegenprestatie ruimschoots geleverd wordt; sterker nog: ADO Den Haag heeft in het afgelopen seizoen sociaal-maatschappelijke activiteiten verricht met een totale waarde die de € 233.000 overschrijden.

1.2 SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE MISSIE

De bestaansreden van de club is eerder vastgelegd in de volgende missieverklaring: ADO DEN HAAG IS VAN EN VOOR IEDEREEN!

Samen De stichting wil samen met haar maatschappelijk partners bijdragen aan sportieve en respectvolle jongeren, toekomstperspectief bieden aan en de gezondheid bevorderen van inwoners van de regio Haaglanden, en mensen dichter bij elkaar brengen. Om deze missie te laten slagen worden onder de vlag van de stichting projecten uitgevoerd waar het voetbalbedrijf met haar spelers, staf, medewerkers en haar stadion aan bijdraagt.

Verbinden ADO Den Haag is het sportieve bindmiddel voor de samenleving in de regio Haaglanden, waarbij de spelers en trainers een voorbeeldfunctie bekleden. Daarnaast is het Kyocera Stadion een ontmoetingsplaats voor iedereen, ongeacht leeftijd of afkomst. Supporters in de regio en daarbuiten zijn trots op de club en dat maakt het mogelijk om met ADO Den Haag ook maatschappelijke doelen te verwezenlijken, die de band tussen de samenleving en de club nog verder versterkt.

1.3 AMBITIES SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJK BELEID

De stichting ADO Den Haag in de Maatschappij heeft een viertal ambities geformuleerd:

1. Een sportieve en respectvolle jeugd 2. Het bieden van toekomstperspectief via scholing en werkgelegenheidsprojecten 3. Een gezonde leefstijl door meer beweging en gezonde voeding 4. De bevordering van leefbaarheid in de wijk

De sociaal-maatschappelijke activiteiten:

o hebben een opvoedend karakter voor de jeugd, en/of dragen bij aan verbeterde normen en waarden van (jonge) volwassenen; o en/of bieden toekomstperspectief, zowel direct (door middel van het verschaffen van werkgelegenheid of stageplaatsen), als indirect (door middel van het bieden van hoop of door bij te dragen aan het zelfvertrouwen). o en/of zetten aan tot een gezonde leefstijl, voornamelijk door meer (voetbal gerelateerd) te bewegen; o en/of verbeteren van de leefbaarheid in de wijk en bevordering van de integratie door de wijken te bezoeken; Bevordering leefbaarheid, tussen zand en veen en tussen autochtoon en allochtoon.

Deze ambities fungeren als inhoudelijke criteria voor ADO Den Haag in de Maatschappij bij het bepalen welke activiteiten wel of niet worden uitgevoerd. Daarnaast moeten de activiteiten: - een link hebben met het voetbal(bedrijf); - direct of indirect gericht zijn op de regio Haaglanden.

4

2 DE SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN IN KAART

2.1 INLEIDING

Met sociaal-maatschappelijke activiteiten wil ADO Den Haag (in de Maatschappij) haar maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen en een bijdrage leveren aan de samenleving. De activiteiten dragen bij aan een sterkere binding van individuen aan de club. Het ingezette beleid voor sociale maatschappelijke activiteiten wordt in alle geledingen van de club gedragen. Spelers en de technische staf zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie en zetten zich ook buiten het voetbalveld in voor de sociaal-maatschappelijke projecten.

In dit hoofdstuk worden alle sociaal-maatschappelijke activiteiten beschreven die in het seizoen 2012-2013 zijn uitgevoerd, inclusief een inhoudelijke en financiële toelichting. Conform het sociaal-maatschappelijke beleid van ADO Den Haag in de Maatschappij omvatten de sociaal- maatschappelijke activiteiten één of meerdere van de vier in paragraaf 1.3 geformuleerde ambities.

2.2 TOELICHTING SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN

Conform het sociaal-maatschappelijke beleid van ADO Den Haag in de Maatschappij omvatten de huidige sociaal-maatschappelijke activiteiten één of meerdere van de vier speerpunten in paragraaf 1.3 geformuleerde speerpunten. In deze paragraaf zullen achtereenvolgens de activiteiten worden besproken waarvoor de subsidie is verstrekt alsmede de overige activiteiten met een sociaal-maatschappelijk karakter.

Een sportieve en respectvolle jeugd

2.2.1 PROJECT DE HELD

Sinds 1996 wordt in Den Haag het project De Held uitgevoerd. Dit is een samenwerkingsproject tussen ADO Den Haag en welzijnsorganisatie MOOI. Doel van het project is het leveren van een bijdrage aan de bestrijding van pestgedrag, racisme, zinloos geweld en homofobie. De kracht van het project vormt de inzet van voetballers. Zij zijn immers veelal het idool voor de kinderen. In de praktijk is gebleken dat deze ‘helden’ een zeer belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het communiceren van de juiste normen en waarden. De woorden van de voetballers hebben simpelweg bijzonder veel impact, ‘pesten is niet cool’!. Je bent een ‘Held’ als je niet meedoet met de groep om iemand te pesten! Door het enorme succes van project De Held bij ADO Den Haag is besloten het project De Held landelijk uit te rollen. Veel betaald voetbalorganisaties in Nederland hebben project De Held geadopteerd. Een aantal daarvan voert het project nog steeds met veel plezier uit.

In het voetbalseizoen 2012-2013 hebben de volgende scholenbezoeken (groep 7) in de regio Den Haag (18) plaatsgevonden:

School Datum 1. Groen van Prinstererschool (Voorburg) 13 september ‘12 2. De Buutplaats (Schilderswijk) 20 september ‘12 3. John F. Kennedyschool (Mariahoeve) 27 september ‘12 4. Buurtcentrum Bouwlust (meisjesgroep) 25 oktober ‘12 5. SBO De Haagse Beek (Loosduinen) 8 november ‘12 6. SBO De Haagse Beek (Loosduinen) 15 november ‘12 7. De Vuurvlinder (Haagse Hout) 29 november ‘12

5

8. Ds. D.A. van den Boschschool (Escamp) 24 januari ‘13 9. Petrusschool (Rijswijk) 7 februari ‘13 10. Basisschool Jeroen (Spoorwijk) 14 februari ‘13 11. Wijkcentrum Moerwijk 28 februari ‘13 12. Liduinaschool (Bezuidenhout) 7 maart ‘13 13. Spoorzoeker (Spoorwijk) 14 maart ‘13 14. De Meerpaal (Duindorp) - geannuleerd door school 28 maart ‘13 15. Het Avontuur (Leidschenveen-Ypenburg) 4 april ‘13 16. Wethouder Brederodeschool (Rijswijk) 11 april ‘13 17. Ds. D.A. van den Boschschool (Moerwijk) 18 april ‘13 18. OBS Nicolaas Beets (Rijswijk) 25 april ‘13 19. Buurtcentrum Bouwlust (jongensgroep) 2 mei ‘13

Tijdens bovenstaande schoolbezoeken zijn spelers van de selectie van ADO Den Haag aanwezig geweest en hebben gesproken met de kinderen over de genoemde thema’s. Respect is daarbij het kernbegrip. Naast de gastles hebben de schoolkinderen een T-shirt met handtekeningen ontvangen. Uiteraard is het bezoek afgesloten met een partijtje voetbal. De leerlingen van de groep die een gastles hebben gekregen van de ADO Den Haag-spelers is tevens de mogelijkheid geboden om tegen gereduceerd tarief een competitiewedstrijd bij te wonen. Ouders, familieleden en alle andere leerlingen van de school hebben eveneens van de gelegenheid gebruik gemaakt de wedstrijd bij te wonen voor een gereduceerd tarief. Op de uitnodiging van ADO Den Haag om een wedstrijd te bezoeken hebben 513 ouders en kinderen positief gereageerd.

De uitvoering van De Held is in handen van MOOI. Zij heeft contact met de scholen, bereidt het bezoek voor, begeleidt de spelers naar de school en heeft een coördinerende rol op dagen dat ‘De Held’ plaatsvindt. Om te voorkomen dat het schoolbezoek de trainingen verstoort, wordt deze activiteit nauwkeurig afgestemd op het technische schema. Naast de betreffende spelers is de technische staf dus ook bij de organisatie voor iedere sessie van ´De Held´ betrokken om de spelers in te delen en het belang van deze activiteit te benadrukken.

Er komen veel verzoeken bij de stichting binnen en in seizoen 2012-13 zijn er diverse bezoeken ingepland na contact en overleg met o.a. gemeente Den Haag (problematiek in Spoorwijk), lagere scholen in Rijswijk (project tegen pesten op scholen) en woningcorporaties (Vestia en Haag Wonen). Voor het eerst zijn ook drie uitvoeringen plaatsgevonden in een buurtcentrum.

6

2.2.2 ADO KIDS

ADO KIDS is de KIDS-club van ADO Den Haag in samenwerking met de Stichting Welzijn Mooi.

De doelgroep van ADO KIDS zijn jongens en meisjes in de leeftijd tot en met 12 jaar. Typerend voor ADO KIDS is de sociaal-maatschappelijke benadering. Vanuit de filosofie van het project De Held wordt binnen de ADO KIDS-club spelenderwijs en op structurele basis aandacht besteed aan normen en waarden in combinatie met het voetbal.

ADO KIDS hebben toegang tot een eigen vak in het stadion. Daar zijn rond wedstrijden verschillende activiteiten en worden de kinderen vermaakt door mascotte Storky. Men hoopt met deze KIDS-club de positieve sfeer door te zetten naar de toekomst. Bij ADO Den Haag gaat het niet alleen om het winnen van een wedstrijd, maar ook om sportief gedrag, teamwork en lol hebben in het spel. Bij ADO KIDS staat sportiviteit voorop. En natuurlijk dat de kinderen een leuke tijd beleven, samen met hun club.

Voor de ADO KIDS worden verschillende activiteiten georganiseerd. Dit jaar zijn de volgende activiteiten georganiseerd: o Playersescort thuiswedstrijden o Playersescort uitwedstrijden o Sinterklaasfeest in het spelershome in het ADO Den Haag Stadion o Zaalvoetbaltoernooi in de winterstop o Clinic ADO KIDS o Training met de selectie o Veldtoernooi op het jeugdcomplex van ADO Den Haag Daarnaast krijgen alle leden de mogelijkheid tot het gratis bezoek van één thuiswedstrijd.

ADO KIDS ontvangen vier keer per jaar het ADO KIDS MAGAZINE. In dit magazine zijn onder meer interviews met spelers opgenomen. Deze interviews met de spelers worden door ADO KIDS zelf gehouden.

ADO KIDS heeft op de Familie Tribune (Lex Schoenmaker tribune) haar eigen vak. Leden kunnen samen kijken met de andere ADO KIDS naar de wedstrijden van de club. De tribune heeft een eigen ingang, speciaal voor ADO KIDS en begeleiders. Tijdens thuiswedstrijden van ADO Den Haag hebben verschillende activiteiten plaatsgevonden inclusief een Meet & Greet met één van de selectiespelers in aanwezigheid van de mascotte. Afgelopen seizoen is de Familie Tribune de best bezochte tribune in het Kyocera Stadion tijdens thuiswedstrijden geweest.

Dit seizoen heeft ADO KIDS tussen de 3000 en 3400 leden.

7

2.2.3 ADO DEN HAAG JUNIOR CLUB - MULTIFUNCTIONEEL CENTRUM

Activiteiten overzicht van MFC, deels in combinatie met Junior Club.

Dart toernooi in samenwerking met de supporters vereniging, Fan Club, MFC en Junior Club. Dart toernooi met jongerenwerkers van stichting VOOR ’t Plekkie (Leidschenveen) in totaal 18 jongeren, met 6 ouders erbij. Sinterklaasfeest voor de jongste supporters Diverse voetbal toernooien georganiseerd voor jongeren. Voorlichtingsavonden georganiseerd voor jongeren over pesten. Tafeltennis toernooi op die vrijwilligers zelf hebben georganiseerd voor jongeren en door jongeren Activiteit voor de homo emancipatie in samenwerking met COC Nederland Avond4daagse voorburg (650 mensen) voorjaar 2013 Avond4daagse voor zes basisscholen van de wijken Leidschenveen en Ypenburg (800 mensen) voorjaar 2013 Coming out at MFC in maart 2013 d.m.v. Lagerhuisdiscussie (Homo emancipatie) Voorlichtingsavond in samenwerking met Bavo Parnassia over alcohol en drugs. Activiteit / Evenement georganiseerd in samenwerking met de stichting Bewegen tegen kanker, een farmaceutisch bedrijf en ADO Den Haag in de Maatschappij. Met de ADO Den Haag promotie bus nadrukkelijk de wijken Leidschenveen en Ypenburg ingaan om jongeren te activeren en te binden met het MFC. Zorgen voor zichtbaarheid in deze genoemde wijken Brainstorm sessies gehouden over de oprichting van een roze reigers fan club (Homo emancipatie) in samenwerking met COC Nederland, de John Blankenstein Foundation (Karin Blankenstein) en ADO Den Haag in de Maatschappij. Buurtactiviteiten rondom voetbal wedstrijden georganiseerd. Door vrijwilligers en in samenwerking met jongerenwerkers van Stichting Voor (Xtra) is een BBQ verzorgd. Leden werven voor de ADO Junior Club. Leeftijd van 13 t/m 17 jaar. Activiteiten gerealiseerd voor de leden van de ADO Junior Club (bv. darten, tafeltennis, playstation en tafelvoetbaltoernooien) Betrokken geweest bij het Internationaal Jeugd toernooi (Kyocera Stadion) Nauw betrokken geweest met het supporters toernooi. Introductie dagen van de opleiding ‘Veiligheid’ van het ROC Mondriaan. Activiteit met het Astma Fonds i.s.m. ADO Den Haag in de Maatschappij. Rondleidingen in het stadion en MFC gegeven aan groepen jongeren via andere jongeren centra. Betrokken geweest bij een clinic over pesten, racisme en homo-emancipatie. Jongeren begeleiden met een stadion verbod. Met jongeren naar een uitwedstrijd van ADO Den Haag gegaan.

Uit eerdere ervaring blijkt dat er op de hierboven omschreven activiteiten, structureel vrijwilligers ingezet worden en daar waar nodig is ook ouders. Op de activiteiten worden tevens de ouders en/of verzorgers uitgenodigd. Deelnemers zijn voornamelijk jongeren van 10 t/m 17 jaar. Gemiddeld per activiteit zijn er ongeveer tussen de 12 en 20 deelnemers, afhankelijk van type activiteit. Naast de structurele MFC activiteiten komen er ook veel incidentele activiteiten bij het MFC terecht.

Naast dit scala van activiteiten heeft de jongerenbegeleider van Stichting MOOI een belangrijke rol gespeeld voor de veiligheid en de openbare orde tijdens thuis en uitwedstrijden van ADO Den Haag. Eén van de rollen is: Fungeren als vertrouwenspersoon binnen de doelgroep 14 t/m

8

24 jaar, midden noord. Tevens wordt de goede communicatie met deze jeugdige supporters gecontinueerd.

Het MFC is ook twee keer in de maand op dinsdag open (van 18:30 t/m 21:00 uur, eerste dinsdag en de derde dinsdag van de maand). Deze keuze is bewust gemaakt in samenspraak met de politie, stadsdeelkantoor Leidschenveen en Ypenburg en jongerenwerkers stichting VOOR. Het MFC is op deze dag extra open voor jongeren die in de Lanen (Leidschenveen) wonen. De jongeren bedenken eigen activiteiten en de jongerenwerkers en begeleiders zijn aanwezig om de jongeren hierbij te ondersteunen.

2.2.4 ADO DEN HAAG CLINICS

ADO Den Haag organiseert geheel kosteloos voetbalclinics bij amateurverenigingen in de Haagse regio. Deze clinics zijn gericht op de jeugd van amateurclubs in de leeftijdscategorie van 7 t/m 11 jaar. De belangrijkste doelstelling van de clinics is om de jeugd een onvergetelijke voetbalmiddag te bezorgen. Daarbij krijgen de deelnemers verschillende vormen van voetbal aangereikt. De clinics worden verzorgd door een medewerker van ADO Den Haag die telkens door selectiespelers ondersteund worden.

Met deze clinics promoot ADO Den Haag zichzelf en probeert tegelijkertijd de banden met de amateursclubs in de regio te onderhouden. De amateurverenigingen kunnen op hun beurt weer profiteren van de kennis van ADO Den Haag. Ook kunnen ze met de clinics nieuwe ervaringen opdoen voor trainingen.

De clinics worden doorgaans gegeven op woensdagen van begin september tot en met halverwege november en vanaf februari tot en met eind april als het voetbalseizoen eindigt.

ADO Den Haag wil met de inzet van haar kennis en middelen jeugdvoetballertjes uit de regio Haaglanden de mogelijkheid bieden zich te ontwikkelen. De jeugd maakt zo kennis met voetbal en zijn lekker in beweging. De speerpunten techniek, tactiek, fysiek, mentale weerbaarheid, sociale ontwikkeling en spelvreugde komen tijdens de ADO Den Haag clinic altijd naar voren. Daarnaast willen zij gezamenlijk de jeugd een onvergetelijke middag bezorgen bij diverse voetbalverenigingen in de regio Haaglanden.

In het voetbalseizoen 2012-2013 hebben 18 clinics plaatsgevonden bij verenigingen uit de Haagse regio, waarbij er 2 clinics in samenwerking met partners Parnassia en Azivo zijn uitgevoerd.

9

Hieronder is een overzicht opgenomen van de clinics die hebben plaatsgevonden in het voetbalseizoen 2012-2013:

Voetbalvereniging Datum 1. Westlandia 5 september ‘12 2. Full Speed 12 september ‘12 3. Sv Leidschenveen 19 september ‘12 4. Alkmania 17 oktober ‘12 5. Quick Steps 24 oktober ‘12 6. Quick 7 november ‘12 7. HVV Hercules 14 november ‘12 8. Haaglandia 28 november ‘12 9. Sportclub Monster 6 februari ‘13 10. Quintus 13 februari ‘13 11. Parnassia 20 februari ‘13 12. Zoetermeer 27 februari ‘13 13. HVV 13 maart ‘13 14. DUNO 27 maart ‘13 15. Den Hoorn 3 april ‘13 16. Wilhelmus 10 april ‘13 17. Azivo 17 april ‘13 18. ADO Kids 29 april ‘13

2.2.5 SKILLS & SCHOOL ON TOUR

Verlengde Schooldagcursus ADO Den Haag Skills & School on Tour is een unieke VSD-cursus die als doel heeft kinderen te ondersteunen in de ontwikkeling van hun sociaal-emotionele vaardigheden. Daarnaast staat binnen de cursus het vergroten van het zelfvertrouwen, leren samenwerken en het stimuleren van respect voor elkaar centraal. Maar natuurlijk wordt er ook heel veel voetbal gespeeld!

10

Het maatschappelijke voetbalprogramma wordt georganiseerd op school, in de vertrouwde omgeving van de kinderen, waarbij schoolprestaties van de kinderen minstens zo belangrijk gevonden worden als de voetbalkwaliteiten. Hiermee wordt voetbal als middel gebruikt om kinderen te stimuleren op school goed hun best te doen.

Aansprekende rolmodellen Binnen de VSD-cursus worden kinderen bewust gemaakt van optredende veranderingen in de maatschappij. Vanuit ADO Den Haag worden aansprekende rolmodellen ingezet om deze bewustwording te creëren. Hierbij kunt u denken aan de hoofdtrainer van ADO Den Haag, een selectiespeler, de clubarts, een voetbalscout, een directeur of de persvoorlichter. Door in te gaan op de verschillende thema’s en vanuit hun rol en functie binnen ADO Den Haag, leveren de rolmodellen een bijdrage aan hun sociale verandering.

Lesthema’s De VSD-cursus is opgebouwd uit verschillende thema’s. Een aantal voorbeelden hiervan zijn; o Respect voor elkaar Kinderen leren rekening houden met elkaars kwaliteiten, prestaties en vaardigheden. o Iedereen heeft een talent Kinderen ontdekken dat iedereen een talent heeft en leren deze te waarderen. o Teambuilding Kinderen leren samenwerken en elkaars talenten benutten.

Video’s Aan de hand van korte video’s brengt ADO Den Haag de rolmodellen letterlijk en figuurlijk de school in, zodat de lessen voor de kinderen een nog betekenisvollere inhoud krijgen. De kinderen krijgen door deze video’s een prachtige kans om een kijkje achter de schermen te nemen bij een Betaald Voetbal Organisatie. Elke les wordt afgesloten met een onderwijsleergesprek, waarin de lesstof wordt nabesproken.

Contractondertekening Tijdens de eerste les ondertekenen de kinderen een “voetbalcontract” van ADO Den Haag Skills & School on Tour waarin afspraken en de voorwaarden voor hun deelname staan beschreven. Een officiële persfoto van iedere deelnemer mag hierbij natuurlijk niet ontbreken! De daarop volgende lessen staan de kinderen, voor een periode van tien weken, officieel onder contract bij stichting ADO Den Haag in de Maatschappij. Tijdens de laatste les komen de ouders kijken naar een voetbaldemonstratie. Hierna krijgen de kinderen het felbegeerde ADO Den Haag-diploma uitgereikt met daarop de behaalde resultaten gedurende de cursus! Ook krijgen ze hun persoonlijke persfoto uitgereikt!

11

Doelgroep De cursus is ontwikkeld voor jongens en meisjes uit groep 5 en 6 van basisscholen in de regio Haaglanden. Dit is een ideale doelgroep om de bewustwording van sociaal emotionele vaardigheden van kinderen middels een ADO-prikkel te creëren.

Stadionbezoek Tijdens de outside experience brengen de kinderen een bezoek aan het Kyocera Stadion. Hier wonen zij een wedstrijd van ADO Den Haag bij of krijgen zij een rondleiding door het stadion.

Verschillende pakketten De ADO Den Haag Skills & School on Tour VSD-cursus is voor scholen in 4 pakketten verkrijgbaar: Brons Zilver Goud Platina

Uitvoering lesprogramma V V V V Benodigde materialen V V V V Voetbalcontract V V V V Persfoto kinderen V V V

ADO Den Haag-rapport V V V

Outside experience V V

ADO Den Haag-kledingpakket V

Spelregels Tijdens een intakegesprek wordt de cursus inhoudelijk toegelicht. Om de Skills & School on Tour VSD-cursus op een school te starten dient eerst geïnventariseerd te worden of een school aan de spelregels kan voldoen.

Partners Stichting Talententuinen is een samenwerkingspartner van stichting ADO Den Haag in de Maatschappij en zorgt voor de ontwikkeling en uitvoering van de VSD-cursus.

Skills & School on Tour is mede mogelijk gemaakt door de partners van ADO Den Haag in de Maatschappij: Azivo, Haag Wonen en Vestia. Rabobank Stimuleringsfonds Den Haag en omgeving ondersteunt tevens dit project. Dit fonds ondersteunt kleinschalige projecten op duurzaam-economisch, cultureel en maatschappelijk terrein.

12

Bieden van toekomstperspectief via scholing en werkgelegenheidsprojecten

2.2.6 OPLEIDING SPORTSTEWARD

Opleiding Sportsteward bij ADO Den Haag is het nieuwe werkgelegenheidsproject in navolging van het project Niemand Buitenspel. De opleiding is ontwikkeld in samenwerking met ADO Den Haag, het ROC ID College, het Werkgeversservicepunt en de gemeente Den Haag. Het gaat om een al bestaande opleiding, maar het is voor het eerst dat er jongeren aan meedoen die weinig kans hebben op een reguliere baan. Wethouder Kool, het Werkgeversservicepunt, ADO Den Haag en het ROC ID College hebben het startschot gegeven voor de training.

De opleiding bestaat uit theoretische vakken en stages tijdens de wedstrijden van ADO Den Haag en andere grote sportevenementen. De jongeren leren sociale vaardigheden, het omgaan met grote groepen mensen, fouilleren, alles over veiligheid en zij krijgen een cursus bedrijfshulpverlening. Daarnaast trainen de jongeren hun fysieke weerbaarheid. De lessen worden gegeven in een ruimte in het stadion van ADO Den Haag.

Bijzonder onderdeel van de training is naast het officiële KNVB certificaat sportsteward ook het mbo-diploma niveau 1 kan worden gehaald. Daarnaast worden de jongeren intensief begeleid naar een betaalde baan en of een vervolgopleiding in het mbo.

De begeleiding is in handen van docenten die afkomstig zijn van de politie, de brandweer, ADO Den Haag en ID College, dit alles onder toezicht van de projectcoördinator Oscar Zwanenburg. De docenten hebben niet alleen veel ervaring met voetbalsupporters, maar ook met de begeleiding van jongeren zonder werk. De training is erop gericht dat de jongeren meer zelfvertrouwen krijgen, weerbaar worden, samen kunnen werken in een team en beter kunnen omgaan met tegenslag.

13

2.2.7 LEERWERKPLEKKEN MONDRIAAN en PARNASSIA

 MONDRIAAN - veiligheid

ADO Den Haag en Mondriaan zijn sinds 28 juli 2007 een samenwerking aangegaan ter realisering van leerwerkplekken ten behoeve van de Beroepspraktijkvorming die deel uitmaakt van het curriculum Beroepsopleiding Veiligheid, waartoe Mondriaan, ADO Den Haag en 80 studenten per wedstrijddag een praktijkovereenkomst sluiten.

ADO Den Haag faciliteert Mondriaan voor deze opleiding in ruimten waar Mondriaan opleidingen en cursussen verzorgen voor de studenten. Tijdens de wedstrijddagen vallen de studenten onder de verantwoording van de veiligheidsorganisatie van ADO Den Haag. De studenten voeren werkzaamheden uit ter ondersteuning van de stewardtaken zoals: o Scannen van seizoenkaarten en het zelfstandig “managen” van diverse toegangspoorten in het stadion o Gastheerschap in het hoofdgebouw o Controleren accreditaties (onder toezicht professionele beveiligers) o Veldstewards, toezicht houden op het publiek o Begeleiden gasten ADO Den Haag op hoofdtribune o Vrijhouden van nooduitgangen en andere hekwerken in het ADO Den Haag Stadion o Het ondersteunen van de regulatie van het verwijzen en inparkeren van auto’s op de parkeerterreinen

 MONDRIAAN – horeca

ADO Den Haag en ROC Mondriaan zijn sinds augustus 2012 een samenwerking aangegaan ter realisering van leerwerkplekken ten behoeve van de Beroepspraktijkvorming die deel uitmaakt van het curriculum Beroepsopleiding Hotel & Management.

Tijdens de wedstrijddagen vallen de studenten onder de verantwoording van de afdeling Hospitality & Events BV van ADO Den Haag. De studenten voeren horeca werkzaamheden uit ter ondersteuning van de Hospitality & Events BV zoals: o Serveren van gerechten en drankjes in het Residentie Restaurant o Barwerkzaamheden in de Residentie Club o Ontvangst gasten in de diverse ruimtes op de Tweede Etage o Barwerkzaamheden in combinatie met verzorging van een (diner) buffet in de Senaatskamer o Voorbereiding werkzaamheden (mise en place) o Serveren van bittergarnituren in de diverse ruimten op de Tweede Etage o Koffie & thee service o Afruimen / opruimen (debarrasseren) o In juiste opstelling zetten van diverse ruimten op de Tweede Etage

 PARNASSIA

Cliënten van Parnassia ondersteunen wekelijks de afdelingen Facilitaire Zaken en Technische Dienst. Twee cliënten komen drie dagen in de week, gemiddeld 3 uur per dag en zijn voornamelijk actief met allerlei klussen in het Stadion. Wekelijks komt een groep van gemiddeld 10 personen naar het Kyocera Stadion om veegwerk te verrichten in de passage. Behoudens vakanties komt de groep op donderdagmiddag 2 uren werkzaamheden verrichten.

14

2.2.8 PLAYING FOR SUCCESS

Playing for Success is een voor Nederland grensverleggend initiatief waarmee leerlingen in de leeftijd van 9 tot 14 jaar hun prestaties in taal, rekenen en ict verbeteren. Het gaat om onderpresterende kinderen: ‘gewone’ leerlingen die minder presteren dan ze kunnen en soms achterblijven op het gemiddelde niveau. Playing for Success draagt structureel bij aan het opheffen van deze leerachterstanden. Daarnaast levert Playing for Success een belangrijke bijdrage aan het zelfvertrouwen én een positiever zelfbeeld.

Playing for Success gaat ervan uit dat kinderen van nature gemotiveerd zijn om te leren. Maar door negatieve leerervaringen is de motivatie verminderd. Hun zelfbeeld en zelfvertrouwen is daardoor verslechterd. Ze geloven zelf dat ze niet goed kunnen leren. Dit heeft tot gevolg dat ze onderpresteren.

Playing for Success brengt deze onderpresterende leerlingen op een uitdagende en inspirerende plek buiten school waar ze zoveel mogelijk positieve leerervaringen opdoen: het voetbalstadion. Hier werken ze samen met andere leerlingen aan opdrachten die aansluiten bij hun interesses. Ze beleven er WOW-ervaringen (ervaringen waar de kinderen van onder de indruk raken), bijvoorbeeld wanneer ze in contact komen met hun favoriete spelers of rond kunnen lopen in het stadion.

Het stadion, de sport, de ambiance van de professionele voetbalwereld; het draagt allemaal bij aan een omgeving die de kinderen uitdaagt, stimuleert en prikkelt tot betere prestaties. Want als leerlingen ontdekken dat ze wél kunnen leren en dat leren ook nog leuk is, nemen de schoolprestaties toe en hervinden ze hun zelfvertrouwen.

In Den Haag hebben De Haagse Scholen (stichting voor primair en speciaal openbaar onderwijs), Stichting Lucas Onderwijs (RK Primair onderwijs), Oh. the kids care company voor kinderopvang en ADO Den Haag het initiatief genomen om te onderzoeken of het haalbaar is een learningcenter in te richten. Hierop is ADO Den Haag in 2008 aangewezen als 1 van de 4 landelijke pilots in het kader van Playing for Success. De KPC groep begeleidt dit proces landelijk en heeft hiervoor financiële middelen gekregen van het ministerie van OC&W. In 2008 heeft dit o.a. geleid tot uitbreiding van het aantal participanten. Zo is de gemeente Den Haag in het project gestapt en heeft het Platform primair onderwijs (Platform PO) zich namens alle Haagse schoolbesturen aan het project verbonden. Begin 2009 is vanuit het Platform PO aan De Haagse Scholen gevraagd de projectleiding, die tot dan toe bij Oh, the kids care company lag, over te nemen. Op basis van het concept projectplan en de nodige overige informatie is in maart 2009 het plan van aanpak voor het realiseren van een Pfs leercentrum gepresenteerd.

De doelstelling van Playing for Success Den Haag is het vergroten van het zelfbeeld en zelfvertrouwen van kinderen, die bij het leren op school een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken. Er wordt een speciaal ontwikkeld programma aangeboden in een motiverende en uitnodigende omgeving, waardoor hun zelfvertrouwen en motivatie toeneemt. Daardoor zullen de prestaties op het gebied van taal, rekenen en ICT sterk verbeteren, zoals in Engeland, met opmerkelijke resultaten, is aangetoond. Playing for Success (Pfs) richt zich voorlopig op leerlingen uit de bovenbouw van het primair onderwijs en (op termijn) de onderbouw van het voortgezet onderwijs.

15

Pfs brengt kinderen in een uitdagende en inspirerende omgeving buiten de school, waar ze zoveel mogelijk positieve leerervaringen opdoen: het voetbalstadion. In een ruimte die is ingericht met speciaal ontwikkeld (les)materiaal en ultramoderne multimedia. In deze ruimte werken ze gedurende een periode van 12 weken, ca. 2 uur uur per week na schooltijd samen met andere leerlingen aan opdrachten die aansluiten bij hun interesses. De groepen zijn klein: maximaal 15 leerlingen met 3 - 5 leerkrachten / begeleiders. De selectie van de kinderen, die in aanmerking komen voor een steuntje in de rug gebeurt door de school, veelal de intern begeleider. En uiteraard gaat alles in overleg met de ouders/verzorgers.

De kinderen beleven in die 12 weken unieke ervaringen, bijvoorbeeld wanneer ze in contact komen met hun favoriete spelers of rond kunnen lopen en opdrachten mogen uitvoeren in het stadion. Het stadion, de sport, de ambiance van de professionele voetbalwereld; het draagt allemaal bij aan een omgeving die de kinderen uitdaagt, stimuleert en prikkelt tot betere prestaties. Want als kinderen ontdekken dat ze wél kunnen leren en dat leren ook nog leuk is, nemen de schoolprestaties toe en hervinden ze hun zelfvertrouwen. Als Learningcenter wordt het perscentrum in het Kyocera Stadion van ADO Den Haag ingezet.

Op 28 september 2009 is het project door Wethouder Sander Dekker geopend . 1 oktober startte de eerste groep leerlingen in het Kyocera Stadion. Na de evaluatie van de eerste groep is er gestart met twee groepen per week. In het seizoen 2012-2013 worden 9 groepen over de dagen maandag, dinsdag en woensdag in 3 periodes in een seizoen ontvangen in het persruimte van het Kyocera Stadion (18 scholen, 135 leerlingen).

16

2.2.9 DUTCH CAREER CUP

ADO Den Haag participeert vanaf het seizoen 2011-2012 in het project Dutch Career Cup. De Dutch Career Cup is een landelijk voetbalprogramma dat bijdraagt aan de re-integratie van Wajongeren. Binnen dit programma zet ADO Den Haag haar faciliteiten en contacten in om werkzoekenden aan een baan te helpen. De Dutch Career Cup biedt één keer per jaar een landelijk podium voor de deelnemers en alle betrokken partijen. Het UWV is landelijke opdrachtgever. Zij stellen jaarlijks minimaal 200 deelnemers in staat om aan het traject deel te nemen. Per team participeren er minimaal 10 deelnemers. De deelnemers zullen Wajong of preWajong geïndiceerd zijn. Het programma wordt zowel op landelijk als op lokaal niveau gecoördineerd door Stichting Life Goals. Zij zijn verantwoordelijk voor de totstandkoming van de lokale werkgroepen waarin plaatsnemen: de BVO (Betaald Voetbal Organisatie), het UWV en USG Restart. Deze werkgroep ontwikkelt lokaal een programma waarbij de deelnemers middels sport en de voetbalclub aan een baan geholpen worden. De deelnemers worden lokaal geselecteerd door het UWV of een ander kanaal. Minimaal 10 deelnemers starten in teamverband een sport / re-integratietraject van 26 weken. Dit programma bestaat uit minimaal twee voetbaltrainingen per week en diverse re- integratieactiviteiten bij de club. Het programma start met een landelijke Kick Off en eindigt met een finale waar deelnemers, clubs, partners en werkgevers elkaar ontmoeten. Het doel van het programma is deelnemers door de inzet van sport binnen 52 weken aan regulier werk te helpen.

Dutch Career Cup ADO Den Haag ADO Den Haag heeft in seizoen 2012-13 rond de 15 deelnemers en neemt met één team deel aan de toernooien. De deelnemers krijgen op maandag- en woensdagochtend een voetbaltraining op het Zuiderpark. De training wordt verzorgd door Marvin van der Valk op de Aftrap, het complex van de jeugdopleiding van ADO Den Haag. Op dezelfde dagen krijgen de wajongeren van USG Restart het re-integratietraject. De deelnemers krijgen les in sollicitatieactiviteiten en kunnen zich presenteren via een filmpje.

In het seizoen 2012/2013 zijn er diverse toernooien gespeeld door het DCC team van ADO Den Haag, met als hoogtepunten de fairplay award die maar liefst 2 keer werd gewonnen! Aan de volgende landelijke toernooien werd deelgenomen: - 7 september 2012 bij VVV Venlo - 26 oktober en 14 december 2012 (zaalvoetbal) bij NAC Breda - 1 maart 2013 bij Vitesse - 5 april 2013 bij FC Assen - 7 juni 2013 in Enschede Tussendoor werden ook nog ‘vriendschappelijke’ toernooitjes gespeeld bij Sparta Rotterdam en FC Utrecht. Om de jongeren zoveel mogelijk in contact te brengen met bedrijven, is een netwerkbijeenkomst georganiseerd op de Aftrap, waarbij samen met de DCC deelnemers kon worden gestreden om de penalty bokaal! Tom Beugelsdijk was hierbij aanwezig.

17

Gezonde leefstijl door meer te bewegen en gezonde voeding

2.2.10 BEWEGEN TEGEN KANKER i.s.m. MEDISCH CENTRUM HAAGLANDEN

Een steeds groter deel van de samenleving krijgt te maken met oncologie en ook op jongere leeftijd. In de Haagse regio de komende jaren een bovengemiddelde groei zijn van kankerpatiënten.

Vermoeidheid blijkt één van de meest voorkomende en meest hinderlijke bijwerkingen te zijn van de behandeling van kanker. Ongeveer 70% van de patiënten met kanker rapporteert vermoeidheidsklachten tijdens radiotherapie, chemotherapie of na operatief ingrijpen. De klachten blijven ook vaak nog lang na de behandeling bestaan en hebben een grote impact op de kwaliteit van leven van de patiënt. Dit alles heeft een grote impact op het welzijn en bewegen van de patiënt in zijn dagelijks bestaan.

Op zondag 20 september 2009, voorafgaand aan de wedstrijd ADO Den Haag - FC Utrecht, vond de ‘aftrap’ plaats van de samenwerking tussen Medisch Centrum Haaglanden (MCH) en ADO Den Haag. Het MCH en ADO Den Haag ondertekenen een samenwerkingsovereenkomst voor een periode van drie jaar. Slogan van de samenwerking is ‘Bewegen tegen Kanker’. Onder deze paraplu creëren MCH en ADO Den Haag activiteiten en faciliteiten voor kankerpatiënten en hun familie die buiten de gewone ziekenhuis financiering vallen en die bijdragen aan het welzijn van kankerpatiënten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan begeleiding bij bewegen door een fysiotherapeut of een dagje uit voor de patiënt en zijn gezin. Uit internationale studies blijkt dat fysieke en ondersteunende interventies tijdens de behandeling van kanker een positief effect hebben op fysiek functioneren, vermoeidheid en kwaliteit van leven tijdens het behandeltraject. In het perscentrum vond de ondertekening van de samenwerking plaats waarna de aftrap van de wedstrijd wordt gedaan door een patiënt en oncoloog.

Binnen het MCH houdt een werkgroep, bestaande uit onder andere Oncologie en Sportgeneeskunde, zich met ‘Bewegen tegen Kanker’ bezig. Het MCH wil patiënten met kanker niet alleen de beste behandeling bieden, maar ook aandacht besteden aan hun welzijn. Dit door zowel binnen als buiten het ziekenhuis bijvoorbeeld sportadvies en begeleiding op maat te geven, aangezien bewegen het herstel na een zware behandeling versnelt.

18

ADO Den Haag was in het seizoen 2012-2013 betrokken bij de volgende activiteiten: - Bezoek van oncologiepatiënten aan wedstrijden - Bijdrage via activiteit bij MFC (‘Beweeg jij ook mee tegen kanker’) met kinderen die met kanker te maken hebben (bijdrage van farmaceutisch bedrijf die activiteit financieel mogelijk maakte). - Week van de oncologie met de Indoor fietsmarathon waarbij 6 spelers en 2 trainers aanwezig waren. - Winterwandeltocht – Warming up verzorgd door ADO Den Haag en het ter beschikking stellen van het ‘paaltjesvoetbalveld’ als extra activiteit in winkelcentrum Leidsenhage.

2.2.11 SCOREN VOOR GEZONDHEID

Een profvoetballer is elke dag bezig met goede voeding. Waar het voor topsporters de normaalste zaak van de wereld is gezond te eten, is het dat voor vele kinderen niet altijd. Zodoende dat ADO Den Haag het project Scoren voor Gezondheid ook dit jaar weer start waarbij profvoetballers kinderen aanzetten tot een gezonde leefstijl.

Gezondheidstribunaal Invulling van het project wordt gedaan met de expertise van de GGD Den Haag. In samenwerking met welzijnsorganisaties, Azivo, Stichting Meer dan Voetbal en de uitvoerende organisatie Theater in Feite worden over twee seizoenen zes Gezondheidstribunalen georganiseerd. Vanuit de Haagse Aanpak Gezond Gewicht van de gemeente Den Haag, onder leiding van Theater in Feite en in samenwerking met Zebra Welzijn en basisschool Jan van 19

Nassau is in het seizoen 2011-12 met het eerste Gezondheidstribunaal het startsein gegeven voor een project dat tot doel heeft gezinnen bewust te maken van het belang van bewegen en goede voeding. En op een zeer alternatieve manier!

Afgelopen seizoen kreeg het gezondheidstribunaal een vervolg in de wijken: Rivierenbuurt - 2e tribunaal met Mike van Duinen Schilderswijk - 1e tribunaal met Christian Supusepa en Vito Wormgoor Schilderswijk - 2e tribunaal met Giovanni Korte en Charlton Vicento Transvaal - 1e tribunaal met Gino Coutinho en Martijn de Zwart Transvaal - 2e tribunaal met Dion Malone en Adil Tihouna

Wat is het Gezondheidstribunaal? Het Gezondheidstribunaal is het naspelen van een rechtbank door acteurs: een rechter, een aanklager (Contra) en een advocaat (Pro). Het is natuurlijk theater, maar we mogen het wel een beetje serieus nemen. Tijdens een eerste rechtzitting spreekt de rechter een vonnis uit over de gezondheid van de wijk en wordt de wijk beloond of gestraft. De rechter baseert dit vonnis op argumenten van de advocaten Pro en Contra. Alle deelnemers krijgen vervolgens een paar maanden de tijd om hun leefstijl te verbeteren. Na een paar maanden volgt een tweede zitting, waar je kunt bewijzen wat je de afgelopen maanden gedaan hebt om je leefstijl gezond(er) te krijgen. Hier hebben de deelnemers bewijsmateriaal voor moeten verzamelen.

Wie zijn uitgenodigd? De bijeenkomst is bedoeld voor mensen die wonen en werken in de betrokken wijk. Kinderen zijn met begeleiding van harte welkom. (De voorstelling is geschikt voor kinderen vanaf 7 jaar.) Wat is het onderwerp? Een gezonde leefstijl staat centraal in het tribunaal.

20

Waarom is overgewicht een probleem? Mensen met overgewicht hebben vaker klachten. Bijvoorbeeld kortademigheid of gewrichtsklachten. Zij worden vaker ziek en krijgen bijvoorbeeld diabetes, ziekten van hart en bloedvaten, maagklachten en zelfs kanker. Je kunt ermee gepest worden en er minderwaardigheidsgevoelen van krijgen. De sterftekans is hoger en de kwaliteit van je leven vermindert.

Wat kun je eraan doen? Op de eerste plaats ben je zelf verantwoordelijk voor je eigen gezondheid. Je moet zelf zorgen, dat je gezond eet en voldoende beweegt. Eet niet te vet en te zoet. Eet verse groenten en fruit. Begin elke dag met een gezond ontbijt. Drink water uit de kraan en laat zoete dranken staan. Ga bewegen en sporten. Dat is ook goed tegen stress. Maar het is ook belangrijk dat er gezond voedsel te koop is in de buurt. En dat er veilig verkeer is en er mogelijkheden zijn om te sporten. Ook is het nodig dat je weet wat gezond is. En probeer alle verleidingen in de buurt maar eens te weerstaan.

WIJS “WIJS” (Wat Is Jouw Stijl) is een multidisciplinair leefstijlprogramma voor jongeren tussen de 8 en 16 jaar met overgewicht. De kinderen krijgen daarbij wekelijks coaching en beweeg- en voedingslessen.

Leefstijlcentrum Het WIJS-programma is een onderdeel van de Stichting Haagse Jeugd Gezond en streeft ernaar om kinderen met overgewicht te verleiden tot een gezondere leefstijl. Een essentieel onderdeel daarbij is het WOW Leefstijlcentrum in de Rubensstraat. Kinderen uit de Schilderswijk zijn welkom om daar na schooltijd te komen sporten met behulp van interactieve beweeggames. Tijdens de opening van WOW Leefstijlcentrum waren Mike van Duinen en Christian Supusepa aanwezig,

alsmede een aantal ADO attracties.

Gezonde Levensstijl Zorgverzekeraar Azivo wil graag een bijdrage leveren aan een gezonde levensstijl van de jeugd in Den Haag, daarom steunt Azivo samen met ADO Den Haag in de Maatschappij het WIJS- programma. Het afgelopen schooljaar namen er honderdzestig kinderen van tien verschillende basisscholen deel aan het programma. De 37 deelnemers die zich met het grootste enthousiasme hebben ingezet voor een gezondere leefstijl worden als beloning op woensdag 10 juli ‘s middags opgehaald door een bus voor een sportief dagje uit. Eerst kregen de kinderen een rondleiding in het Kyocera Stadion en vervolgens werd in Kijkduin meegedaan aan de Azivo Kids Challenge.

21

Verbeteren van de leefbaarheid in de wijk

2.2.12 CRUYFF COURTS / KRAJICEK PLAYGROUNDS ACTIVITEITEN

StreetSport van de Gemeente Den Haag organiseert het hele jaar door sportactiviteiten op de vele pleintjes in de stad Den Haag. De Cruyff Courts en Krajicek Playgrounds spelen hierbij een belangrijke rol. ADO Den Haag is bij een aantal evenementen aanwezig om de jongeren te stimuleren mee te doen en te belonen met prijzen. Tevens zijn scouts van ADO Den Haag aanwezig tijdens de toernooien.

 CRUYFF COURTS 6vs6 KAMPIOENEN

Cruijff Courts Kampioenen 6 tegen 6 is het unieke landelijke kampioenschap wat alle Cruijff Courts met elkaar verbindt. De beste teams van elk Cruijff Court gaan met elkaar de sportieve strijd aan. Om mee te mogen doen aan de Haagse stadsfinale werden een week eerder op de vier Cruijff Courts in Den Haag al de voorrondes gespeeld. Net als de finale werden deze georganiseerd door Streetsport Den Haag.

Woensdagmiddag 20 maart was de finale van de Cruyff Court Kampioenschap 6vs6 Den Haag op het Madurodamveld. Er waren 3 jongens teams en 3 meiden teams actief. De middag begon met een aftrap van de ADO Den Haag Dames Lucienne Reichardt en Sheila van den Bulk. Zij motiveerden de teams om op hun best en vooral met respect te voetballen. De aanvoerders van de teams tekenden de vlag met de regel “Heb respect voor de ander”. De sportieve voetbalmiddag werd afgesloten met een prijsuitreiking onder leiding van Kevin Visser. De Fairplayprijs werd bij de meiden gewonnen door OBS De Springbok en bij de jongens door OBS De Kameleon.

Als winnaars van de finale kwamen de Prins Willem Alexandersschool (meiden) en de Gerth van Wijkschool (jongens) uit de bus. Zij kregen een beker en kaartjes voor de wedstrijd ADO Den Haag – VVV Venlo. Bovendien gaan ze door naar de landelijke rondes van het Cruyff Court 6vs6 Kampioenschap.

22

 DANONE NATIONS CUP

De Danone Nations Cup; meer dan een voetbaltoernooi Sinds 2000 organiseert Danone elk jaar de Danone Nations Cup. Wereldwijd nemen 2,5 miljoen kinderen uit 32 landen over de hele wereld deel aan dit evenement. Danone wil met dit toernooi kinderen een kans geven om te schitteren op een internationaal voetbalpodium, ook die kinderen die geen lid zijn van een voetbalvereniging en kinderen stimuleren om te sporten. Daarom is Danone Nederland in 2008 een samenwerking aangegaan met de Richard Krajicek Foundation (RKF) om ook de Danone Nations Cup in Nederland met deze filosofie te organiseren. Inmiddels worden er op meer dan 100 playgrounds van de Richard Krajicek Foundation kwalificatiewedstrijden gespeeld om zo de beste teams naar het nationale kampioenschap af te vaardigen. Danone organiseert het voetbaltoernooi in Den Haag in samenwerking met de Richard Krajicek Foundation en Streetsport Gemeente Den Haag.

Spelleiders van de playgrounds hebben teams samengesteld met talentvolle spelertjes uit hun wijk. Vanaf maart 2013 zijn er voorronden gespeeld in Den Haag. De voorrondes werden gespeeld op playground Hondius, Lipa en Bouwlust. Kenneth Omeruo, Robert Zwinkels, Stanley Elbers, Charlton Vicento en Kevin Visser verzorgden de prijsuitreiking op de diverse toernooien. De landelijke finale vindt plaats in Den Bosch, terwijl de internationale finale dit jaar in Londen wordt georganiseerd.

23

2.2.13 SCOREN IN DE WIJK

Samen met de partners van ADO Den Haag in de Maatschappij willen we de leefbaarheid in de wijken verbeteren. De wijken waar het hier om gaat, zijn de zogeheten ‘krachtwijken’. In die wijken is vaak sprake van achterstanden op verschillende gebieden: gezondheid, opleiding, leefbaarheid. ADO Den Haag wil daarom juist in deze wijken activiteiten uitvoeren.

Onder de noemer Scoren in de Wijk is ADO Den Haag in de Maatschappij betrokken geweest bij de volgende activiteiten in de wijk, samen met haar partners de woningcorporaties Haag Wonen en Vestia.

De activiteiten zijn: - Scoren in de Buitenhof in Delft - Haag Wonen Moves You i.c.m. Ronde van Schilderswijk - Opening buitensportseizoen Bouwlust (Escamp) - Vestia voetbaltoernooi op Eljero Elia Cruyff Court - Sport & Speldag De Bras

 SCOREN IN DE BUITENHOF

Op woensdag 10 oktober 2012 organiseerde ADO Den Haag in de Maatschappij samen met basisschool De Horizon, SEH en de woningcorporatie Vestia Delft een straatvoetbaltoernooi voor de leerlingen van groep 1 tot en met 6 van De Horizon in de krachtwijk Buitenhof in Delft. Het hoofddoel van dit evenement is om bij de jeugd van Buitenhof een gezonde leefstijl op de gebieden beweging en voeding te stimuleren. Daarnaast levert deze gezamenlijke activiteit een zichtbare bijdrage aan de leefbaarheid en saamhorigheid in de wijk. . In de Krajicek speelkooi naast de basisschool De Horizon waren drie mini-voetbalvelden uitgezet, één voor iedere leeftijdscategorie (groep 1/2, groep 3/4 en groep 5/6). Kinderen die geen deel uitmaakten van de straatvoetbalteams maar wel een balletje wilden trappen, konden terecht in de ‘arena’ van het paaltjesvoetbal op het schoolplein.

Het voetbalfeest werd geopend door Teresa Noyola en Brittanny Persaud van het damesteam van ADO Den Haag. Zij waren hiervoor speciaal naar Delft gekomen. Daarmee werd direct duidelijk gemaakt dat voetbal al lang niet meer alleen een jongenssport is!

De 120 deelnemers met familie en supportersschare zorgden in en om de sportkooi de hele middag voor een aanhoudende gezellige drukte die in goede banen geleid werd door een aantal gedreven vrijwilligers in het geel-groene ADO Den Haag tenue.

Uiteindelijk wonnen Galatasaray, Arsenal en Borussia Dortmund de finales. Deze teams ontvingen de felbegeerde vrijkaarten voor ADO Den Haag uit handen van niemand minder dan Lex Schoenmaker, meervoudig Europees topscorer en oud-speler en trainer van ADO Den Haag!

24

 HAAG WONEN MOVES YOU

Op 24 en 25 oktober werd na de Ronde van Schilderswijk het Haag Wonen Moves You evenement georganiseerd op het Teniersplantsoen. Haag Wonen Moves You is gericht op veel bewegen en voetbal hoort daar bij! ADO Den Haag was aanwezig met het paaltjesvoetbalveld en op beide dagen ondersteunden vier ADO Den Haag spelers een clinic van John de Wolf. Op woensdag speelden Giovanni Korte en Charlton Vicento een partijtje mee met de enthousiaste jongens en meisjes uit de Schilderswijk. En donderdagmiddag trapten Christian Supusepa en Vito Wormgoor een balletje mee en mochten na afloop ook nog enkele ADO ballen, sjawls en caps uitdelen.

 OPENING BUITENSPORTSEIZOEN BOUWLUST/VREDERUST

Het buitensportseizoen in stadsdeel Escamp ging van start op 17 april 2013. Dus was er een feestelijke opening op woensdag 17 april op het Eekhoornradeveld in de wijk Bouwlust/Vrederust. Medewerkers van stichting MOOI hadden in samenwerking met Streetsport, het Bouwlust Schoolsport Team (BST), ADO Den Haag in de Maatschappij en Vestia een feestelijk programma opgezet. Gedurende de hele middag werden er tal van sportieve activiteiten aangeboden. Zo waren er naast een 17 meter lange stormbaan en een luchtkussen ook een opblaasbaar paaltjesvoetbalveld en een pannakooi. Deze luchtkussens hadden allemaal de groen geel haagse kleuren. Naast deze luchtkussens konden kinderen ook op een bungeetrampoline. Kinderen werden geschminkt en er was de mogelijkheid om aan een aantal sportworkshops deel te nemen.

Sport en gezonde voeding zijn belangrijk voor een gezonde leefstijl. Daarom werd er naast sport aandacht besteed aan gezonde voeding. De maand april is door de GGD uitgeroepen tot watermaand. Kinderen konden de hele middag gratis waterflesjes halen en deze versieren. Daarnaast konden kinderen fruitsalades en fruitfriet afhalen.

Kevin Visser liep rond om de kinderen aan te moedigen en handtekeningen uit te delen.

25

 VESTIA VOETBALTOERNOOI OP ELJERO ELIA CRUYFF COURT

Dinsdag 18 december vond er speciaal voor buurtkinderen in de Molenwijk een ADO Den Haag- Vestia voetbaltoernooi plaats op het Eljero Elia Cruyff Court (het Ketelveld). Oud-speler en spitsentrainer Rick Hoogendorp begeleide de kinderen en verrichtte de prijsuitreiking. Het winnende team kreeg gesigneerde ADO Den Haag-shirts uitgereikt.

Ook de omgeving van het Cruyff Court krijgt die middag aandacht. Een groep kinderen maakten kunstwerken die straks de gevel van een naastgelegen woongebouw van Vestia sieren. De panelen worden feestelijk onthuld na afloop van het toernooi.

Het Cruyff Court op het Ketelveld wordt drukbezocht door kinderen en jongeren uit de wijk. Hier organiseren Sportsupport van de gemeente Den Haag en wijkorganisaties regelmatig activiteiten. De Cruyff Court zorgt er voor dat jongeren minder rondhangen op straat en juist sportief bezig kunnen zijn. Vestia investeert samen met de gemeente en wijkorganisaties in de activiteiten en de omgeving van het veld.

.

Haags Cruyff Court winnaar ‘Cruyff Court van het Jaar verkiezing’ Tijdens het Cruyff Foundation Seminar in Amsterdam maakt Michael van Praag, bondsvoorzitter KNVB, bekend dat het Cruyff Court Eljero Elia Veld in Laak Noord (Ketelveld) zich Cruyff Court van het jaar 2012 mag noemen. Het Haagse Cruyff Court liet hiermee de andere twee genomineerden courts, die van Tottenham Hotspurs en het Cruyff court in Rijswijk, achter zich. De prijs voor beste Cruyff Court gaat uit naar het Cruyff Court dat zich positief onderscheidt op allerlei facetten zoals activering, gebruik, beheer en onderhoud. Tijdens de bekendmaking werd het Haagse Cruyff Court geprezen om de diversiteit in aanbod. Niet alleen sport wordt op dit Cruyff Court gestimuleerd, maar ook een bezoek aan het museum, of het gezamenlijk opruimen van de wijk staan op het programma.

26

 SPORT en SPELDAG DE BRAS

Woensdagochtend 8 mei vond er een sport en speldag plaats voor het project Scoren in de wijk. Deze keer vond het project plaats bij basisschool RKBS De Bras. Scoren in de wijk is een project van ADO Den Haag met als doel om kinderen te stimuleren lekker bezig te zijn. Maar vooral om lekker actief te voetballen! De ADO attracties waren ingezet om de sportieve activiteiten te ondersteunen.

Van de selectiespelers waren Rydell Poepon en Dion Malone aanwezig om de enthousiaste kinderen te ontvangen. Om daarna handtekeningen uit te delen en nog lekker mee te voetballen. Na afloop kregen de kinderen allemaal een ijsje en keerden ze daarna weer terug naar school. De Sport & Speldag werd samen met Voor welzijn en Vestia ondersteund.

27

2.3 ADO DEN HAAG JEUGDOPLEIDING

De jeugdopleiding van ADO Den Haag is onderdeel van de betaald voetbal organisatie NV ADO Den Haag en bestaat in totaal uit dertien opleidingsteams. De onder 19 t/m onder 13 elftallen spelen op landelijk niveau. De overige teams (onder 12 t/m onder 9) spelen op regionaal niveau.

ADO Den Haag wil blijvend een toonaangevende rol spelen als voetbalopleidingsinstituut in de regio Haaglanden. Daarnaast streeft ADO Den Haag ook landelijk naar erkenning van de kwaliteit van haar opleiding.

De missie van de jeugdopleiding van ADO Den Haag luidt: Het hebben van een beroepsopleiding waarin jonge talenten worden opgeleid tot betaald voetballer zonder dat dit ten koste gaat van de schoolopleiding.

Spelers worden opgeleid voor het betaalde voetbal door hen te laten trainen en spelen op prestatief (top)niveau. Aangezien ADO Den Haag zich ervan bewust is dat voor een groot deel van de spelers binnen de opleiding het betaalde voetbal niet is weggelegd, zal de schoolcarrière van alle spelers een belangrijk item binnen de opleiding vormen. Een speler die de sprong naar het betaalde voetbal niet kan maken of die na zijn voetballoopbaan een maatschappelijke carrière ambieert, dient echter wel in het bezit te zijn van of te studeren voor een diploma dat hem voldoende kansen biedt op de arbeidsmarkt.

2.3.1 REGIONAAL OPLEIDINGSCENTRUM

De Jeugdopleiding van ADO Den Haag is zondag 29 augustus 2010 gecertificeerd als regionaal Opleidingscentrum. ADO Den Haag krijgt als BVO steeds meer de verantwoordelijkheid van het eigen verzorgingsgebied. De KNVB spreekt van Regionale Opleiding Centra waarbinnen het opleiden zich niet alleen beperkt tot spelers, maar ook tot die van trainers en andere kaderleden binnen de vereniging. Voor de voetbalontwikkeling binnen de regio Haaglanden neemt ADO Den Haag de verantwoordelijkheid op zich om grote groepen mensen te beïnvloeden Deze taken vallen onder de ADO Den Haag ACADEMY. Hiermee had ADO Den Haag in het seizoen 2008-2009 een landelijke primeur, ADO Den Haag heeft als eerste BVO in Nederland een dergelijk initiatief genomen.

Binnen de regio Haaglanden is er enorme vraag naar scholing en informatie betreffen de verschillende aspecten binnen het voetballen. ADO Den Haag merkt dit vooral binnen het zelf geïnitieerde Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden dat er veel verzoeken binnen komen betreffende cursussen, stages en presentaties. ADO Den Haag grijpt deze kans aan om als eerste BVO binnen Nederland een ACADEMY op te richten en scholingsproducten aan te bieden aan verenigingen binnen de regio Haaglanden.

Doelstelling Het verbeteren en ontwikkelen van de kwaliteit van het product (jeugd)voetbal binnen de regio Haaglanden.

ADO Den Haag houdt het initiatief op het gebied van scholing binnen het eigen verzorgingsgebied, hierdoor is ADO Den Haag in staat verenigingen, jeugdcoördinatoren, jeugdtrainers en andere kaderleden naar eigen inzicht en binnen eigen inzicht en binnen eigen norm te beïnvloeden. De ACADEMY heeft naast de kwaliteitsimpuls die ADO Den Haag biedt ook een bindende factor. Mensen die deelnemen voelen zich meer met ADO Den Haag verbonden op het moment dat ADO Den Haag hen iets leert en ze zich bij ADO Den Haag verder kunnen ontwikkelen.

28

2.3.2 NETWERK JEUGDVOETBAL HAAGLANDEN

Op 23 mei 2007 had in het clubgebouw van jeugdcomplex De Aftrap de introductiebijeenkomst plaats van het door ADO Den Haag opgerichte Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden. Tijdens deze bijeenkomst presenteerden Oscar Alkemade (toenmalig hoofd jeugdopleiding) en Ron Kenter (coördinator voetbalprojecten) het concept, waarna toenmalig technisch manager Peter Hofstede met de clubs een intentieverklaring tekenden.

Er zijn momenteel 19 netwerkpartners: Blauw Zwart (Wassenaar), DHC (Delft), DoCoS (Leiden), DUNO ( Den Haag), Foreholte (Voorhout), Forum Sport (Voorburg), GDA ( Den Haag),HBS (Den Haag),HSV Escamp (Den Haag), Koninklijke HVV (Den Haag), DSO (Zoetermeer), Laakkwartier (Den Haag), Quick (Den Haag), RKAVV (Leidschendam), RKDEO (Nootdorp), Ter Leede (Sassenheim), VUC (Den Haag), Westlandia (Naaldwijk) en Wilhelmus (Den Haag)

Het seizoen 2008-2009 heeft ADO Den Haag gebruikt om het aantal netwerkpartners uit te breiden naar 16 voetbalclubs uit de gehele regio Haaglanden en in seizoen 2011-12 zijn er 18 clubs verbonden aan NJVH.. ADO Den Haag wil het huidige netwerk van 19 voetbalclubs in 2013-14 uitbreiden met 12 clubs uit de regio.

De criteria voor deelname aan het Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden zijn de plaats van de jeugdopleiding binnen de betreffende vereniging, het aantal jeugdleden, de accommodatie en de geografische ligging van de club.

Deze vorm van samenwerking met amateurverenigingen bundelt en deelt de aanwezige kennis van zowel ADO Den Haag als de netwerkpartners en heeft betrekking op talent-, kader- en voetbalontwikkeling. Thematrainingen en -avonden op locatie, kennisdeling met trainers van de ADO Den Haag Jeugdopleiding op voetbaltechnisch en randvoorwaardelijk gebied en oefenwedstrijden tegen jeugdteams van ADO Den Haag behoren voor de netwerkpartners tot de mogelijkheden. Mede door het opzetten van een digitale nieuwsbrief en een aparte website betreffende het netwerk heeft ADO Den Haag het afgelopen seizoen de aanwezige kennis te delen en beschikbaar te stellen.

Met de oprichting van het Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden beoogt ADO Den Haag uiting te geven aan haar sportieve en sociaal-maatschappelijke verantwoordelijkheid in de regio Haaglanden en tracht de club het jeugdvoetbal – de levensader van elke vereniging – een kwaliteitsimpuls te geven.

Het NJVH is uit gebreid met een toernooi voor E en een toernooi voor F-pupillen. Deze worden op locatie gehouden op basis van dat de kantine inkomsten voor de Netwerkpartners zijn en ADO Den Haag prijzen en medailles of vaantjes beschikbaar stelt.

Alle 19 netwerkpartners zijn gedurende dit seizoen drie keer bezocht. Overige activiteiten in seizoen 2012-13: - Om de trainers te ontwikkelen van de regioclubs geeft ADO Den Haag pupillen cursussen voor alle onderbouw trainers van de betreffende club. De 4 daagse cursus wordt meerdere keren per seizoen georganiseerd. De 4-daagse cursus is 3 keer georganiseerd met in totaal ca. 25 trainers. - De jeugdopleiding organiseert “open” trainingen waarbij alle trainers van de netwerkclubs welkom zijn en dan wordt een bepaald onderdeel van de training gedemonstreerd en daarna besproken. Er was sprake van ca. 6 open trainingen waar trainers konden meekijken. - Indien een club een belangrijk thema met zijn kader en medewerkers wil behandelen komen de trainers van de opleiding op bezoek bij de vragende club voor een thema avond op de club. Aantal thema avonden: 4 met ca. 25 bezoekers per keer. - ADO Den Haag organiseert in samenwerking met de netwerkclubs meerdere toernooien voor F, E en D pupillen. Voor het komende seizoen wordt er een samenwerking aangegaan met de 29

stichting Brede Buurtschool waarbij ADO Den Haag een bindende factor gaat worden bij een schoolvoetbaltoernooi tussen alle aangesloten scholen.

Aantal oefenwedstrijden door 10 opleidingsteams, 2 per maand over 10 maanden = 200 oefenwedstrijden. Bereik: ca. 200 x 15 = 3.000 kinderen Aantal toernooien: 3 toernooien voor de netwerkclubs;

2.4 ADO DEN HAAG VROUWENVOETBAL

Het vrouwenvoetbal van ADO Den Haag is momenteel in Nederland dé trendsetter. De speelsters van ADO Den Haag fungeren als rolmodellen voor de vele jonge meisjes die zich hebben aangemeld bij een voetbalclub. Het meiden- en vrouwenvoetbal is volgens de KNVB cijfers momenteel de hardst groeiende sport, en de grootste meiden/vrouwen sport in Nederland!.

Stichting ADO Den Haag Vrouwenvoetbal In 2012 is de Stichting ADO Den Haag Vrouwenvoetbal opgericht om het vrouwenvoetbal in Den Haag c.q. Haaglanden op het hoogste niveau een beter perspectief te bieden voor de toekomst. De Stichting richt zich met een lange termijn visie en met haar maatschappelijke verantwoordelijkheid niet alleen op het vrouwenvoetbal in de top, maar ook op talentontwikkeling, scouting en de promotie van meisjes- en vrouwenvoetbal in de regio Den Haag.

Thuiswedstrijden ADO Den Haag De thuiswedstrijden van ADO Den Haag Vrouwen in het Kyocera Stadion behoren tot de best bezochte in de Eredivisie vrouwen. Hierbij worden veel clubs en scholen uit de regio uitgenodigd. Toegang tot deze wedstrijden: lage toegangsprijs, laagdrempelig, sociale gezinsactiviteit, veilige en prettige sfeer, verbetering imago club. Tijdens de thuiswedstrijden maar ook op andere dagen worden er veel meidengroepen rondgeleid in het stadion.

Maatschappelijke activiteiten ADO Vrouwen, seizoen 2012-13

10 oktober: Opening activiteit in Buitenhof, Delft (bs De Horizon en Vestia) 30 oktober: Clinic St. Mama en ik; 2 november: Rondleiding Jonger Oranje 26 februari: ADO Vrouwen Clinic 20 maart: Aftrap Cruyff Court Kampioenschap; 24 maart: Wereldreis door eigen Stad; 7 april: Voetbalclinic VVSB 14 april: Voetbalclinic G team SEV 20 mei: Jonger Oranje Talentendag voor meisjes bij Graaf Willem VAC 25 mei: Kampioenen huldiging in het Kyocera Stadion, hiervoor zijn alle (meisjes) kampioensteams uit de regio uitgenodigd Meivakantie: ADO Vrouwen voetbalclinic 7 juni: Opening zomerfeest Maurice Maeterlinckschool 7 juni: Opening Gravinnentoernooi Graaf Willem VAC 9 juni: Aftrap laatste trainingssessie voetbalschool De Geer bij VELO te Wateringen. 18 juni: Opening Haagse Sport Olympiade

30

2.5 INCIDENTELE ACTIVITEITEN

ADO Den Haag is voor iedereen en vervult haar maatschappelijke functie door het uitvoeren enkele grote maatschappelijke projecten. Deze projecten zijn belangrijke peilers in het beleid van de voetbalclub. Naast de “grotere” projecten werkt ADO Den Haag in de Maatschappij gedurende een seizoen mee aan vele initiatieven. Hieronder een overzicht van deze activiteiten gedurende het seizoen 2012-2013.

2.5.1 G-VOETBAL DAG CBV

Traditioneel wordt aan het begin van het voetbalseizoen het Gehandicaptentoernooi georganiseerd door het CBV. Op sportpark De Bongerd in Barendrecht was het CBV (Coaches Betaald Voetbal) voor de 20e keer de gastheer voor G-voetballers uit het hele land. ADO Den Haag werd vertegenwoordigd door al haar trainers en Storky. En het was volop genieten voor deelnemers, begeleiders, toeschouwers, mascottes en trainers! De deelnemers worden willekeurig ingedeeld en strijden samen voor de hoofdprijs in de poule. Ook worden er penalty’s genomen. In de ochtend coachen trainers Maurice Steijn en Wilfred van Leeuwen het team naar twee overwinningen op respectievelijk AZ en PEC Zwolle. Hun taak wordt in de middag overgenomen door Henk Fräser en Jacques Storm en ze weten de poule winst binnen te halen na de wedstrijden tegen NAC en Volendam. De penaltybokaal in de poule gaat naar AZ. Op de vraag of ze het leuk vinden om namens ADO Den Haag te mogen voetballen op het toernooi wordt positief gereageerd. Hoewel de jongen uit Rotterdam Zuid ook nog wel een andere voorkeur had…

2.5.2 SPECIAL OLYMPICS REGIONALE SPELEN

Vrijdagavond 31 augustus was het dan zover voor de jongens van het G-team van GONA. Zij mochten tijdens de rust van ADO Den Haag – FC Groningen penalty’s schieten op doelman Martijn de Zwart van ADO Den Haag! Iedereen mocht twee penalty’s schieten en het was schitterend om te zien hoe het publiek van ADO Den Haag reageerde op de jongens. Bij elk doelpunt kwam er een explosie van geluid los en de jongens voelden zich echt een topvoetballer die met volle overgave langs de tribune rende! De wedstrijd had niet het gewenste resultaat, maar dit mocht de pret niet drukken, want de GONA spelers hadden de avond van hun leven! En dat is nu net waar de Special Olympics Regionale Spelen voor staat: “Samen Meedoen en Plezier in de Sport!” ADO Den Haag in de Maatschappij en Azivo ondersteunen de gedachte achter de Spelen en de campagne dat mensen sporten om dezelfde redenen, of ze nu verstandelijk gehandicapt zijn of

31

niet. Fysieke conditie, mentale fitheid, zelfvertrouwen, sociale contacten en vooral omdat het gewoon heel leuk is en je er plezier aan beleeft. Tijdens de Special Olympics Regionale Spelen, dat plaatsvindt op zaterdag 29 september 2012 in het Zuiderpark, beoefenen meer dan 500 sporters met een verstandelijke handicap vol passie en plezier hun sport (voetbal, hockey, atletiek, judo, bowlen, roeien of zwemmen). De SORS wordt georganiseerd door SGK en de Haagse Hogeschool (Academie voor Sportstudies), met medewerking van de gemeente Den Haag en onder auspiciën van Special Olympics Nederland.

2.5.3 VOETBALMIDDAG VOOR KINDEREN MET ASTMA

Vertegenwoordigers van het Astma Fonds, regio Haaglanden, van de Haagse Wijk- en Woonzorg en van ADO Den Haag in de Maatschappij hebben in goede samenwerking een voetbalmiddag georganiseerd voor kinderen met astma van 6 tot 12 jaar. Het Astma Fonds organiseert vaker “lotgenotencontacten” omdat het belangrijk is dat kinderen met astma ervaren dat er ook andere kinderen zijn met die vervelende ziekte, dat ze niet alleen staan. Daarbij is bewegen belangrijk voor die kinderen. ADO Den Haag in de Maatschappij streeft er naar , naast vele andere doelen, kinderen aan te zetten tot een gezonde leefstijl. Azivo- zorgverzekeringen ondersteunde het initiatief. De kinderen die waren uitgenodigd voor de voetbalmiddag zijn patiënten van de longverpleegkundigen van de Haagse Wijk- en Woonzorg. De voetbalmiddag vond plaats op woensdagmiddag 19 september voor bijna 40 kinderen. ADO Den Haag bleek een fantastische gastheer. Een flink aantal vrijwilligers van vooral ADO Den Haag, maar ook van het Astma Fonds en de HWW- zorg hebben de kinderen een geweldige middag bezorgd. Zelfs de weergoden werkten, al of niet vrijwillig mee. Tussen de programma onderdelen door maakten de kinderen kennis met de profvoetballer Aaron Meijers van ADO Den Haag en konden met hem op de foto. Aaron deed daarna nog lang mee met het paaltjesvoetbal en het prijsschieten. Aan het einde van de middag werden de kinderen en hun begeleiders/ouders gevraagd een enquêteformulier in te vullen. In ruil daarvoor kregen zij een goed gevulde “goody bag” mee met leuke ADO Den Haag-artikelen en artikelen van Azivo, het Astma Fonds en de HWW- zorg.

32

2.5.4 CRASH

Op 1 november 2012 ontvingen 55 studenten van ROC Mondriaan tijdens de landelijke kick-off van ‘’CRASH – studenten leren reanimeren’’ aan het Leeghwaterplein 72 in Den Haag hun Reanimatiebewijs uit handen van van oudspeler en –trainer van ADO Den Haag Lex Schoenmaker. Ook de ADO Den Haag spelers Giovanni Korte en Tom Broekhuizen namen het Reanimatiebewijs in ontvangst, maar de gehele selectie is inmiddels geslaagd voor het examen. ADO Den Haag is de eerste betaald voetbal organisatie (BVO) die meedoet aan CRASH. ROC Mondriaan is het eerste ROC in Nederland dat in een pilotproject tot april 2013 zo’n 1000 eerstejaars studenten leert reanimeren. Harry de Bruijn, lid van het College van Bestuur van ROC Mondriaan is enthousiast: “Het gaat om verantwoordelijkheid dragen en zorgen voor anderen in deze samenleving. Dat vinden wij belangrijk. Na deze cursus kunnen onze studenten letterlijk levens redden. Dit is zo’n mooie kans voor studenten om iets extra’s te betekenen voor de maatschappij”, aldus de Bruijn.

CRASH De afkorting staat voor Cursus Reanimeren voor Alle Studenten in Holland. De Nederlandse Reanimatiestichting (NRS) is initiatiefnemer en heeft de ideële doelstelling om Nederland ‘hartveilig’ te maken en is daarom gestart met het project CRASH – Studenten leren reanimeren. De bedoeling is om zoveel mogelijk jongeren vanaf 16 jaar de reanimatiecursus Basic Life Support (BLS) en de bediening van de Automatische Externe Defibrillator (AED) te bieden om zo het aantal burgerhulpverleners in Nederland sterk te vergroten. De ambitie van de NRS is om de reanimatiecursus vast onderdeel te laten zijn van elke mbo- en hbo-opleiding in Nederland.

Overlevingskans vergroten Elke week worden zo’n 300 Nederlanders buiten het ziekenhuis getroffen door een plotselinge hartstilstand. Dat zijn ruim 16.000 slachtoffers per jaar. Minder dan 10 procent overleeft het. Jong, oud, man of vrouw, autochtoon of allochtoon. Het kan iedereen gebeuren. Thuis, op ‘t werk, tijdens ‘t sporten, op school of op straat. Bij een hartstilstand geldt dat elke seconde telt! Direct handelen is daarom van levensbelang! De overlevingskans van slachtoffers kan sterk 33

worden vergroot (tot wel 70 procent!) als omstanders binnen 6 minuten: 112 bellen, reanimeren (hartmassage en beademing) en defibrilleren met een Automatische Externe Defibrillator (AED). Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 10.000 reanimatiepogingen, slechts zoʼn 20 procent daarvan is succesvol.

2.5.5 WORKSHOP LAUREUS

Het doel van de Laureus Midnight Futsal Cup is om jongeren uit achterstandswijken met elkaar te laten sporten en workshops te laten volgen. Door dit initiatief, waarbij sporten en leren worden gecombineerd, willen de betrokken organisaties een sociale verandering teweeg brengen. Edwin Coret van ADO Den Haag en Jerry van Kampen van Parnassia verzorgen de workshops in het Kyocera Stadion.

2.5.6 BLINDENTRIBUNE

Voorafgaand aan de wedstrijd ADO Den Haag – AZ is de blindentribune van ADO Den Haag geopend door Ali Gunes, ADO-fan met visuele beperking en Paul Mulders, speler van de ADO selectie. Er is speciaal gekozen voor de wedstrijd tegen AZ omdat deze club de eerste BVO was met een blindentribune. Het initiatief van ADO Den Haag in de Maatschappij is in samenwerking met stichting Vooral en Omroep West gerealiseerd. Op vak S werden de supporters met visuele beperking ontvangen door de stewards en gastheer Eric van der Weg. Ze werden wegwijs gemaakt met de radio om het wedstrijdverslag van radio West met verslaggevers Jim van der Deijl en Herman Nanninga goed te kunnen ontvangen. De 10 fans met visuele beperking met 9 begeleiders werden kort toegesproken door Edwin Graafland (stichting Voorall) en Renzo Veenstra (Omroep West) voordat Storky in samenwerking met Ali en Paul de ADO-vlag van het bordje ‘Blindentribune’ wegtrokken. Op het bordje staat ook in braille ‘ADO Den Haag Blindentribune’. Justin Goetzee, commercieel directeur van ADO Den Haag en voorzitter van ADO Den Haag in de Maatschappij, sloot de opening af met het ter beschikking stellen van een ADO-sjaal voor alle aanwezigen. Dit werd met gejuich ontvangen. 34

2.5.7 HOMOACCEPTATIE

De KNVB heeft donderdag 11 oktober 2012 het actieplan ter bevordering van homoacceptatie in het voetbal onder de noemer ‘Voetbal voor iedereen’ gepresenteerd. Naast minister Edith Schippers (VWS) en de KNVB waren ook vertegenwoordigers van ADO Den Haag en MVV aanwezig op het internationale congres ‘United against homophobia in Sports’ in Utrecht. Michael van Praag, bondsvoorzitter van de KNVB in zijn toespraak: ,,Wij doen een beroep op alle clubs en spelers in Nederland. De bond kan het klimaat niet eenzijdig veranderen. Iedereen – van bestuurders tot spelers – moet zich bewust zijn van de eigen verantwoordelijkheid. Jezelf inzetten voor homoacceptatie betekent: het onderwerp bespreekbaar maken en elkaar corrigeren waar nodig. Want laten we wel wezen: homo of hetero, het maakt helemaal niets uit.”

Na een voordracht van de bondsvoorzitter is het actieplan op officiële wijze aan minister Schippers aangeboden. In het actieplan staat de case study ‘ADO Den Haag is van en voor iedereen’ waarin wordt aangegeven dat ADO Den Haag het belangrijk vindt dat iedereen zich thuis voelt bij de club. Of je nu jong of oud bent, homo of hetero, wat je afkomst of levensovertuiging ook is: de bal is van iedereen!

Naast het plan is ook de campagnespot ‘Homo? Het boeit geen flikker’ gelanceerd. Deze campagnespot draait op de narrow casting in het Kyocera Stadion. 35

In het voorjaar 2013 werden interviews afgenomen over homo acceptatie met Maurice Steijn en ADO Den Haag in de Maatschappij door de Telegraaf. Later werden Lucienne Reichardt en Danny Holla, beide aanvoerders van de ADO Den Haag teams, geïnterviewd door de Gaykrant (21 februari 2013). Vanwege het faillissement van de Gaykrant is dit interview (nog) niet gepubliceerd.

2.5.8 MEER DAN VOETBAL WEEK

Jaarlijks organiseert de stichting Meer dan Voetbal in samenwerking met de clubs een week waarin de schijnwerpers worden gezet op de maatschappelijke functie van het voetbal. Dit jaar staat de week (15-22 maart) in het teken van Sportiviteit en Respect en vindt de kick-off plaats van ‘De Aanvoerders’.

De Aanvoerders is een initiatief van profspelers en amateurs die hun verantwoordelijkheid nemen om de positieve waarden van het voetbal te beschermen en uit te dragen. Alle wedstrijden tijdens deze speelronde staan in het teken van dit initiatief. Voorafgaand aan de wedstrijd in het betaald voetbal ondertekenen aanvoerders van de betaald- en amateurclubs het manifest ‘Door Voetbal Verenigd’ als startschot van de actie.

De Aanvoerders is een positief vervolg op de campagne Zonder Respect Geen Voetbal. Het betaald voetbal heeft een voorbeeldfunctie richting amateurverenigingen. De actie wordt ondersteund door het hele betaald en amateurvoetbal en breed gedragen door onze vier founders: KNVB, Eredivisie, Jupiler League en Rijksoverheid (ministerie van VWS en V&J).

De aanvoerders dragen in de MDV week allemaal een speciaal ontworpen aanvoerdersband. We hebben in Nederland in het voetbal alleen al ruim 66.000 aanvoerders. Maar iedereen kan een aanvoerder zijn! De Aanvoerders is een initiatief van Ruud Gullit, Aron Winter, Ben Wijnstekers en Arthur Numan. Zij roepen in eerste instantie alle aanvoerders op om zich aan te sluiten, maar in principe kan iedereen zich bij De Aanvoerders aansluiten. Minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) bezocht zaterdagmiddag 16 maart amateurvereniging VELO in Wateringen. Hij ondertekende daar het manifest met aanvoerders van VELO en andere clubs uit de regio, alsmede de ambassadeurs Ben Wijnstekers en Aron Winter. Namens ADO Den Haag ondertekende Tom Beugelsdijk het manifest.

Het Thema Voetbal brengt mensen samen. Verschillende mensen. Van verschillende clubs. Op het veld, langs de lijn en in de kantine. Om samen te genieten van een mooie wedstrijd. Met je team én met je tegenstander. In de beste opstelling. Met de juiste instelling. Want strijd is nodig. En passie is mooi. Maar de essentie van voetbal is samenspelen. Dat is de kracht van onze sport. Dat is onze band. Ik ben een Aanvoerder. Jij ook?

36

2.5.4 INDIVIDUELE SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE AANVRAGEN/ACTIVITEITEN

nr organisatie project resultaat 1 SGK Voetbalkamp geestelijk materiaal opgestuurd gehandicapten 2 gemeente Den Haag Vredesloop; Dag van de Vrede Aaron Meijers meegelopen 3 St. Laat ze maar Dagje Uit voor kinderen rondleiding en bezoek ADO lachen Voedselbank Vrouwen wedstrijd 4 St. Laat ze maar Mini-Olympische Spelen Inzet paaltjesvoetbalveld en lachen begeleiding 5 Gymnasium Profielwerkstuk Enquête (Gehandicapten)sport 6 Stichting Welzijn oud Weggeefdag Woej 50 kaarten voor RODA JC, 26- en jong jan13 7 Voedselbank dagje uit 6 kaarten ADO-RKC 8 HealthCity St. ALS Nederland shirt opgestuurd 9 WNF Regioteam E-pupillen spelen de aarde door shirt opgestuurd 10 NHTV Breda afstudeerstage gesprek op 30aug12 11 ASZV Woongroep verst. Promotiemateriaal opgestuurd Gehandicapten 12 Bewoners org Kleurrijk festival spoorwijk paaltjesvoetbalveld en Spoorwijk toegangskaarten (30) 13 St Anton Constandse activiteit rondleiding voor 10 personen + wedstrijd ADO Vrouwen 14 Nutricia guusjenederhorstfoundation rondleiding (45) voor wedstrijd ADO Vrouwen 15 Stichting Florence verpleging eenzame ouderen 4 kaarten businesstribune

16 Stichting Mooi Nationale Voorleesdagen Mulders is aanwezig geweest op Brede buurt school de Krullevaar 17 Kessler stichting Activiteit zieken 28 kaarten voor ADO-Heerenveen 18 Maartenscollege Scholenbouw Sierra Leone Gesigneerd shirt, in samenwerking met Kyocera! 19 Basisschool de jubileum 20 j. bestaan 5 kaarten ADO-PSV Floriant 20 Minimahulp Kerstactie 4 kaarten ADO-RODA 21 Estella Mooij Mega Meike gesigneerd shirt 22 De Mussen Voetbalactiviteiten 18 kaarten ADO-PSV 23 gemeente Den Haag Vuurwerk-Kerstbomenactie 54 kaarten ADO-Heracles 24 Leger des Heils Bezoek bewoners wedstrijd 5 kaarten ADO-NEC 25 Vrolijkheid Uitgeprocedeerde asielzoekers 60 lunchpakketten en 40 kaarten ADO-NEC 26 Middin Uitje voor patienten 23 kaarten ADO-Vitesse 27 Special Heroes Special Heroes Day Inzet pannaveld, gatengoal en paaltjesvoetbalveld 28 Jeugdinrichting Clinic/sportdag ADO Inzet pannaveld, gatengoal, Sassenheim speedhal en paaltjesvoetbalveld 29 Stichting Philadelphia Uitje voor patienten 25 kaarten ADO-Twente 30 Den Haag FM Donate a gift 8000 vouchers dames en 1000 heren wedstrijd 31 Voorschoten97 Veiling voor de club gesigneerde bal

37

32 Stichting Vera KWF gesigneerd shirt 33 make a wish Lisandro rondleiding met Jan Paul Saeijs, foundation gesigneerd shirt 34 Stichting vitalis goed doel 2 kaarten ADO-VVV 35 Den Haag Texel JKZ inzameling ADO fiets ter beschikking gesteld 36 Petrus Dondersschool PD-Academy clinic/les begin mei door Richard Knopper 37 Ipse de Bruggen behandelcentrum Pluto 15 kaarten ADO-Heerenveen 38 radio dzi KIKA veiling trainingspak ter beschikking gesteld 39 Playing for Success opstart PfS Maastricht gesigneerd shirt 40 FC4YOU Ricky Spaans Bezoek Mike van Duinen aan Ricky Spaans 41 BS Wonnebald Activiteit voor school gesigneerd shirt 42 Gemeente Zoetermeer Zoetermeerpashouders rondleiding 43 Haagse Sporttuin Multiculturele Sportdag pannaveld en shirts 44 Sporttuin Duindorp Feestdag inzet 5 ADO attracties 45 Wereldreis door eigen Route door Den Haag inzet pannaveld en gatengoal stad 46 DSO Netwerktoernooi inzet gatengoal 47 Breed Welzijn Delft Buurtactiviteit inzet pannaveld en springkussen 48 Gemeente Zoetermeer Buurtactiviteit in Buytenwegh, Inzet 3x gatengoal Palenstein en Meerzicht 49 DB Aktiviteiten Vlaggetjesdag inzet paaltjesvoetbalveld en gatengoal 50 Wijk Organisatie Moerwijkfestival inzet springkussen en Moerwijk pannavoetbalveld 51 Witte Weekblad Activiteit in Winkelcentrum inzet 4 attracties Luifelbaan in Leiden

2.5 TOT SLOT

Het activiteitenverslag (en de bijbehorende) financiële verantwoording omvat de sociaal- maatschappelijke activiteiten van ADO Den Haag (in de Maatschappij) gedurende het seizoen 2012-2013. Ten grondslag aan dit verslag en verantwoording ligt het sociaal-maatschappelijk jaarwerkplan, waarin de projecten worden beschreven. ADO Den Haag wordt daarnaast regelmatig benaderd om mee te werken aan zeer uiteenlopende projecten. Ieder project wordt individueel getoetst aan de missie en speerpunten die in het sociaal-maatschappelijk beleidsplan zijn opgenomen. Het kan derhalve voorkomen dat in de verantwoordingen over de verslagjaren activiteiten staan, die niet in de planning waren opgenomen, omdat deze activiteiten zich gedurende het jaar hebben aangediend.

38