ALABİLİRSİNİZ YOUR COMPLIMENTARY COPY SAYI / ISSUE 94 HAZİRAN / JUNE 2017 anadolujet.com 06/17

BİR BAŞKADIR RAMAZAN RAMADAN IS A UNIQUE DELIGHT RENKLİ KANATLARIN PEŞİNDE IN PURSUIT OF COLORFUL WINGS LEFKOŞA’DAN GİRNE’YE… FROM NICOSIA TO KYRENIA…

HAZİRAN17JUNE

16 34 44 68

RENKLİ KANATLARIN KARAGÖZ İLE BİR BAŞKADIR PEŞİNDE HACİVAT RAMAZAN Havaların ısınmasıyla kelebek Eğlenceli ve öğretici bir Bir çocuğun oyun sevinci gibidir LEFKOŞA’DAN gözlemcilerini bambaşka bir seyirlik, eskimeyen bir ramazanın gelişi Anadolu’ya. GİRNE’YE… heyecan sarmaya başlıyor. gelenektir gölge oyunu. Kalplere heyecan bırakır önce... Bir tarafta başkent Lefkoşa, diğer

yanda liman kenti Girne. Her IN PURSUIT OF KARAGÖZ AND RAMADAN IS A köşesinde başka bir güzellik saklı COLORFUL WINGS HACİVAT UNIQUE DELIGHT Kuzey Kıbrıs’ın… When it gets warmer, a different An amusing and educatory The arrival of ramadan in kind of excitement takes over show, shadow play is a resembles a child’s FROM NICOSIA TO birdwatchers. timeless tradition. joy of play. Above all, it evokes KYRENIA… excitement in people’s hearts. On the one hand, the capital, Nicosia; on the other hand, the port city, Kyrenia. In every corner of Northern Cyprus, another beauty is waiting for you…

BİLGİ INFO

İç sayfaların kâğıdı, UPM tarafından EU Ecolabel reg. no. FI/11/001 118 sertifikalı olarak üretilmiştir. Enerji tasarrufu sağlayan EU Ecolabel kâğıtları, sürdürülebilir ormanlardan elde edilir; çevre ve hava kirliliğini önler.

S Inner pages made of paper awarded HİZMETLERİMİZ SERVICES the EU Ecolabel reg. no. FI/11/001, Online bilet satışı, online Online ticketing, online check-in, supplied by UPM. Produced by using raw material from check-in, promosyonel promotional fares, special medical well-managed forests, recyclable EU ücretler, özel sağlık services, pregnant passengers, Ecolabel paper products with decreased hizmeti, hamile yolcular, baggage information, flight air and environmental pollution. bagaj bilgisi, uçuş tarifeleri, schedules, online magazine, online dergi, oyunlar... games and more. COVER PHOTO BY : DUDIT BY PHOTO • COVER FOTOĞRAFI KAPAK HAZİRAN17JUNE

M. İlker Aycı Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı 84 92 Chairman of the Board and the Executive Committee Bilal Ekşi Türk Hava Yolları Adına Sahibi Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili Publisher on Behalf of Turkish Airlines Deputy Chairman & CEO M. Akif Konar Genel Müdür (Ticari) Yardımcısı Chief Commercial Officer Seda Kalyoncu Kurumsal İletişim Başkanı Senior Vice President, Corporate Communications Said Şamil Karakaş AnadoluJet Başkanı Head of AnadoluJet TÜRK HAVA YOLLARI EDİTORYAL GRUP RAMAZAN TURKISH AIRLINES EDITORIAL GROUP Aysun Ulusu • Koordinatör • Coordinator SOFRALARI Ramazan ayı gönüllere huzur, Tuğba Yılmaz, Erkan Çar, Seda Cihan, Rahime Demir Bulut, Nilüfer Taktak sofralara bereket getirir. Sofraya EMİN BARIN Editörler • Editors Türkiye’de hat sanatının ve el yalnız oturulmaz, ikramın ardı arkası kesilmez. İftarı başka Nilüfer Taktak ciltçiliğinin en önemli, en özgün Dijital Yayınlar Koordinatörü • Digital Publishings Coordinator isimlerinden biridir Emin Barın. güzeldir, sahuru başka…

Türk Hava Yolları A.O. EMİN BARIN RAMADAN TABLES Genel Yönetim Binası Yeşilköy Mahallesi, Havaalanı Cad. Ramadan brings peace to the No:3/1 Yeşilköy 34149 In , Emin Barin is one of AnadoluJet Ofisleri Kentpark İş Merkezi the most important and most hearts and abundance to the Eskişehir Yolu 7. km. No: 164 original people in calligraphy tables. One does not sit alone at Çankaya /ANKARA and handmade bookbinding. the table; treats never end. Iftar YAYIN • PUBLICATION is beautiful in its own way, as is Yönetim • Management sahur in its unique way... Hasan Mert Kaya • Genel Yayın Yönetmeni • Editor in Chief Fethi Burçin Ünlü • Yazı İşleri Müdürü • Managing Editor Gökçen Ata • Yayın Danışmanı • Editorial Consultant Şehnaz Didem Yücel • Yayın Koordinatörü • Publishing Coordinator Fatih Tuncer • Dış İletişim Koordinatörü • External Communications Coordinator Halil İbrahim Uçar • Dijital Yayın Yönetmeni • Digital Publishing Director Yüksel Yücel • Matbaa Koordinatörü • Print Production Coordinator Editörler • Tasarım • Editors • Design Mutlu Dursun • Editör • Editor Alp Kaya • Fotoğraf Editörü • Photography Editor Eser Kurnaz • Tasarım • Design Seyit Göktepe • Tashih • Proofreading (Turkish) Didem Dinçsoy • İngilizce Çeviri • Translation Dr. Eva Stamoulou Oral • İngilizce Redaksiyon • Proofreading Müessese İletişim Yayıncılık A.Ş. Merkez: Çengelköy Mah. Kalantor Sk. No: 7 Üsküdar İSTANBUL Ofis: Gürsel Mah. Darülaceze Cad. Cemal Baki Gürsoy İş Merkezi No: 32/2 Okmeydanı İSTANBUL Tel: +90 212 709 22 20 [email protected] | www.muesseseiletisim.com REKLAM • ADVERTISING Tülay Mutlu Dölen • Reklam Grup Başkanı • Head of Advertising Ayşen Çakır • Reklam Satış Direktörü • Sales Director of Advertising Seda Kesici • Reklam Satış Direktörü • Sales Director of Advertising İlknur Eruzun • Rezervasyon Koordinatörü • Reservation Coordinator T Medya Yatırım ve San. Tic. A.Ş. Bahariye Cad. No: 31 İkitelli, Basın Ekspres Yolu, Küçükçekmece - İSTANBUL, Tel: 0212 449 12 00 Reklam rezervasyon: For advertising reservation: [email protected] Baskı-Cilt • Printing-Binding Vatan Ofset Yayıncılık ve Matbaacılık A.Ş. Sanayi Mah. 1650 Sk. No: 2 Esenyurt İSTANBUL 34517 Tel: +90 212 622 19 00 www.vatanofset.com Yayının Süresi: Aylık Publication Period: Monthly Yayının Dili: Türkçe/İngilizce Publication Language: Turkish/English Yayının Türü: Ulusal Süreli Yayın Publication Genre: National Periodical Publication Yayının Mahiyeti: Kültür, Gezi Dergisi (Uçak İçi Dergiler) Publication Content: Culture and Travel (In-Flight Magazine) AnadoluJet Magazin dergisine, anadolujet.com web sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz. Dergi ile ilgili öneri ve şikâyetlerinizi [email protected] adresine iletebilirsiniz. You may reach AnadoluJet Magazine by visiting anadolujet.com web site. Any suggestions or complaints about AnadoluJet magazine are ANADOLUJET ŞİMDİ IPAD’DE! welcomed and should be addressed to [email protected] Dergimizde yayımlanan yazı ve fotoğraflardan yayıncının izni alınmadan, ANADOLUJET IS NOW ON IPAD! kaynak belirtilmeden tam veya özet alıntı yapılamaz. Neither text nor photographs from this publication may be reproduced either in full or summary without acknowleding the source and without prior permission from the publisher. facebook.com/anadolujet AnadoluJet, THY tarafından ayda bir yayımlanır. AnadoluJet is published monthly by Turkish Airlines. twitter.com/anadolujet

Değerli Yolcularımız, Dear Guests,

Bir uçuşumuzda daha sizlerle bir arada olmaktan mutluluk We are happy to be with you once again; welcome on board. duyuyoruz; uçağımıza hoş geldiniz. The coming of summer, the peaceful climate of Ramadan Yaz mevsimi, ramazanın huzur dolu iklimi ve okulların kapanışı, and the closing of schools invite everyone to travel, explore herkesi haziran ayında seyahat etmeye, yeni yerler ve farklı new places and different cultures in June. Our beaches kültürler keşfetmeye davet ediyor. Mavinin ve yeşilin tüm where blue and green meet in every possible shade, and the tonlarının buluştuğu sahillerimiz; yerel kültürü ve lezzetleriyle beauties of Anatolia, with its local culture and tastes, await Anadolu’nun güzellikleri sizleri bekliyor. İster ramazan ayında you. You can have your iftar in various spots in Anatolia iftarınızı eşsiz lezzetlere sahip Anadolu’nun farklı noktalarında with unique tastes, or have a joyful holiday with your yapın, ister uzun bir okul döneminin ardından çocuklarınızla children after a long semester - there are many reasons to keyifli bir tatile çıkın; seyahat etmek için neden çok. AnadoluJet travel. As AnadoluJet, we continue to offer you affordable olarak, birçok noktaya kolaylıkla seyahat edebilmeniz için, sizlere flights to easily travel to many destinations. You can çok uygun fiyatlarla uçuş imkânı sunmaya devam ediyoruz. find detailed information about current campaigns and Güncel kampanyalarımız ve ek hizmetlerimizle ilgili detaylı additional services on our website anadolujet.com. bilgiye web sitemiz anadolujet.com’dan ulaşabilirsiniz. We continue to connect Anatolia and expand our flight Seyahatlerinizi kolaylaştırmak için Anadolu’nun birçok noktasını network each passing day to make your travels easier. birbirine bağlamaya ve uçuş ağımızı her geçen gün daha da Known as the first place in Turkey where the sun rises genişletmeye devam ediyoruz. Türkiye’de güneşin doğduğu yer and with a history of 6,000 years, Iğdır is now closer to olarak bilinen ve 6 bin yıllık tarihi olan Iğdır artık İstanbul’a daha Istanbul. We start our Istanbul Sabiha Gökçen – Iğdır yakın. İstanbul Sabiha Gökçen-Iğdır uçuşlarımızı 23 Haziran flights on June 23, four days a week. Located on the itibarıyla haftanın dört günü icra etmeye başlıyoruz. Tarihî İpek Historical Silk Road and a witness to many civilizations Yolu üzerinde bulunan, birçok uygarlığa tanıklık etmiş Erzincan; throughout its history, Erzincan amazes its guests with doğal güzellikleri, coğrafyası, lezzetleri ve tarihî mekânlarıyla its natural beauties, geography, tastes and historical sites. ziyaretçilerini kendine hayran bırakıyor. Tüm bu güzellikleri yerinde In order for you to see all this beauty up close, we start our görebilmeniz için, 19 Haziran itibarıyla haftanın her günü İstanbul Istanbul Sabiha Gökçen – Erzincan flights on June 19 which Sabiha Gökçen-Erzincan uçuşlarına başlıyoruz. will be carried out every day.

Yeni uçuşlarımızın yanında, Ankara’dan 4 şehre gerçekleştirdiğimiz In addition to our new routes, we have increased the number uçuşlarımızın sayısını da arttırıyoruz. Artan uçuş sayımızla of flights we make from Ankara to four cities. Do not miss Ankara’dan Batman, Diyarbakır, Hakkâri ve Kahramanmaraş’a daha the opportunity to fly easily from Ankara to Batman, kolay ve zahmetsizce uçma fırsatını kaçırmayın. Uçuş saatleri ve Diyarbakır, Hakkari and Kahramanmaraş. You can find günleri ile ilgili detaylı bilgiye web sitemizden ulaşabilirsiniz. detailed information on flight times and days on our website.

Uzun bir eğitim-öğretim yılının ardından, tüm öğrencilerimizi After a long academic year, we congratulate all students tebrik ediyor ve keyifli bir tatil dönemi geçirmelerini diliyoruz. and wish them a joyful holiday period. Also, we would like Ayrıca; bugünlere gelmemizde büyük payı olan ve desteğini hep to celebrate Father’s Day, a day to honor our fathers who yanımızda hissettiğimiz babalarımızın Babalar Günü’nü kutluyoruz. have played an important role in our lives and have always supported us. Bayramlar sevdiklerimize kavuşma vaktidir. Sevdiklerinize kavuştuğunuz, mutlu ve sağlıklı bir Ramazan Bayramı Feasts are the times to come together with our loved ones. We geçirmenizi dileriz. wish you and your beloved a healthy and happy Eid al-Fitr.

Bir sonraki yolculuğunuzda yeniden buluşmak dileğiyle, We hope to meet you on your next flight and wish you a keyifli uçuşlar… pleasant flight.

Saygılarımızla. Best regards

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 5 ANADOLU / ANATOLIA

BEETHOVEN MOZARTHAUS’TA BEETHOVEN IN MOZARTHAUS Ludwig van Beethoven'ın keman, viyolonsel ve piyano için bestelediği tüm yapıtları seslendirme fikri ile Başar Can Kıvrak, Özgür Baskın ve Gökhan Bağcı tarafından kurulan TRIO BA, Beethoven’ın tüm piyanolu üçlülerini yorumlayacak. Serinin 3 Haziran’da Ankara Mozarthaus’ta düzenlenecek son konserinde müzikseverler Beethoven'ın triolarının yanı sıra, piyanolu üçlü için varyasyon setlerinin de olduğu yapıtların tamamını dinleyebilecekler.

Founded by Başar Can Kıvrak, Özgür Baskın and Gökhan Bağcı based on the idea of playing all works Ludwig van Beethoven composed for violin, violoncello and piano, TRIO BA will play all trios including a piano composed by Beethoven. In the last concert of the series which will take place on June 3 in Ankara, music lovers will have the opportunity to listen to “MAYIS MI MAYIS” Beethoven’s trios as well as all works with variation sets for “MAY BE MAY” trios with a piano. Dirimart Nişantaşı, Peter Zimmermann’ın dördüncü kişisel sergisi “Mayıs mı Mayıs”a kapılarını açıyor. Dijital yayılımdan ilham alarak dijital formlarla oynayan Zimmermann’ın sergisi insanlar tarafından üretilmiş birçok kavramın belirsizliğini referans alıyor. “Mayıs mı Mayıs” 2 Temmuz’a kadar ziyaret edilebilir.

Dirimart Nişantaşı opens its doors for Peter Zimmermann’s fourth solo exhibition “May be May.” Playing with digital forms inspired by digital expansion, Zimmermann’s exhibition is based on the vagueness of many concepts that are created by humans. “May be May” can be seen until July 2.

"AŞKIN EN GÜZEL 2 HÂLİ"

“BEST 2 STATES OF LOVE"

"Aşkın En Güzel 2 Hâli" Kahve ve Çikolata Festivali, 24-27 Haziran tarihleri arasında Kuşadası'nda düzenlenecek. Festivale katılanlar dünyanın farklı bölgelerinden ilginç kahve türleri, çikolatalar, şekerler, dondurmalar, kekler ve pastalarla farklı içecekleri de deneme imkânına sahip olacaklar.

"Best 2 States of Love” Coffee and Chocolate Festival will take place in Kuşadası between June 24 and 27. Those who will attend the festival will have the chance to taste interesting coffee beans from all around the world, chocolates, candies, ice creams, cakes and pastries alongside a variety of beverages.

6 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

ANADOLU / ANATOLIA

KIZINDAN MILES DAVIS YORUMLARI MILES DAVIS’S DAUGHTER SINGS HIS SONGS Uzun yıllar Michael Jackson ve Whitney Houston başta olmak üzere dünyaca ünlü birçok sanatçının vokalistliğini yapan Della Miles İzmir'de! Bostanlı Suat Taşer Tiyatro Salonu’nda 8 Haziran Perşembe akşamı İzmirli müzikseverlerle buluşacak sanatçı, babası olan efsanevi caz müzisyeni Miles Davis'den de parçalar seslendirecek. BULUŞMA NOKTASI HOŞGÖRÜ YAPRAKLARI Having been the vocalist of many world renown singers such as Michael Jackson and Whitney Houston for many “MEETING POINT – LEAVES OF TOLERANCE” years, Della Miles is visiting Izmir! On Thursday evening, June 8 in Bostanlı Suat Taşer Theatre Hall, music lovers Hilton İstanbul Bosphorus’un ev sahipliği yaptığı Arp Art will have the chance to hear the singer sing pieces from Gallery, bir yıl boyunca kitapların arasında kurutulan her father, legendary jazz musician Miles Davis. yapraklar üzerine İslamiyet, Hristiyanlık ve Museviliğin sembollerini büyük bir incelikle işleyen kaligraf Nick Merdenyan’ın yeni sergisiyle açılışını yapıyor. Hat ve tezhip sanatının farklı örneklerinin yer alacağı “Buluşma Noktası - Hoşgörü Yaprakları” isimli sergi, 30 Haziran tarihine kadar ziyaret edilebilir.

Arp Art Gallery, hosted by Hilton Istanbul Bosphorus, will open its doors for the first time to calligrapher Nick Merdenyan’s new exhibition “Meeting Point – Leaves of Tolerance.” The artist has gracefully inscribed the symbols of Islam, Christianity and Judaism on leaves that have dried in books for a year. The exhibition where different examples of calligraphy and illumination art will be present can be visited until June 30.

ANTALYA’DA MOTOSİKLET BULUŞMASI MOTORCYCLE MEETING IN ANTALYA Antalya'nın ilk uluslararası motosiklet festivali, Antalya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde 28 Haziran-2 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Yurt içi ve yurt dışındaki motosiklet tutkunlarının katılacağı festival kapsamında yarışmalar, konserler gibi birçok etkinlik yer alacak.

The first international motorcycle festival in Antalya will take place between June 28 and July 2 hosted by Antalya Metropolitan Municipality. Participated by motorcycle fans from abroad and Turkey, the festival among others will host contests, concerts, and educational presentations.

8 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

İŞİTME ENGELLİLER OLİMPİYATI DEAFLYMPICS

Samsun, 18-30 Temmuz hentbol, judo, karate, Samsun will host the 23rd Paying further tribute to the tarihleri arasında masa tenisi, oryantiring, Deaflympics on July 18-30. city’s reputation, its experience düzenlenecek olan plaj voleybolu, tekvando, One of the most important with national athletes and 23’üncü Dünya İşitme tenis, voleybol ve yüzme sports organizations in the in supporting sports, the Engelliler Olimpiyat branşlarında işitme world, Deaflympics will include organization will employ 2,000 Oyunları’na hazırlanıyor. engelli sporcular mücadele shooting, track and field, volunteers. Dünyadaki en önemli spor edecek. Şehrin tanıtımı, badminton, basketball, cycling organizasyonlarından biri yerli sporcuların tecrübe - road and mountain -, bowling, kabul edilen oyunlarda kazanması ve spora football, golf, wrestling, atıcılık, atletizm, destek verilmesi açısından handball, judo, karate, table badminton, basketbol, yol büyük önem taşıyan tennis, orienteering, beach bisikleti, dağ bisikleti, organizasyonda 2 bin volley, taekwondo, tennis, bowling, futbol, golf, güreş, gönüllü görev alacak. volleyball, and swimming.

12 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

AÇIKHAVADA FİLM KEYFİ THE JOY OF FILM IN THE OPEN AIR

UNIQ İstanbul, olan etkinlik, Türkiye’nin UNIQ İstanbul continues its the festival will be the longest gelenekselleşen açıkhava en uzun süren açıkhava traditional open-air movie open-air festival in Turkey. In film gecelerine bu yaz UNIQ sinema festivali olacak. screenings with UNIQ Open addition to brand new movies, Açıkhava Film Festivali ile Yepyeni filmlerin yanı sıra Air Film Festival this year. restored copies of Turkish and devam ediyor. Başka Sinema hem Türkiye’den hem yurt Starting with La La Land, foreign classical movies will be işbirliği ile 1 Haziran’da, dışından klasik filmlerin one of the most discussed shown. The festival program yılın en çok konuşulan yenilenmiş kopyalarının movies of the year, on June 1 will include films that are not filmlerinden “La La Land” izlenebileceği festival with the cooperation of Başka shown in movie theaters, or ile başlayacak festival, programında vizyona Sinema, the festival will end shown in limited venues, but 16 Eylül’de sona erecek. girmemiş, çok az yerde on September 16. Bringing long awaited. Sinemaseverleri yaz boyu, gösterilmiş son dönemin cinema buffs together with haftanın üç günü seçkin merak edilen filmlerine de outstanding movies three days filmlerle buluşturacak yer verilecek. each week all summer long,

14 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

SAMET GÜLER BİR BAŞKADIR RAMAZAN RAMADAN IS A UNIQUE DELIGHT Bir çocuğun oyun sevinci gibidir The arrival of ramadan in Anatolia ramazanın gelişi Anadolu’ya. resembles a child’s joy of play. Above all, Kalplere heyecan bırakır önce... it evokes excitement in people’s hearts.

NİLÜFER TAKTAK Tatlı bir telaşla doldurulur kavanozları, fazladan Cellars fill with a sweet rush, covers. Maybe, the old cellars kilerler, evler dolan çömlekler dizilir, güzel bir houses become abundant with are no more but preparations bakliyatla bereketlenir. örtüyle de renklendirilirdi. legumes. As if the increasing continue as in the past. Artan nohutlar sanki bu O kilerler şimdilerde yok number of chickpeas are In neighborhoods, women come heyecanı duyar gibidir, belki ama hazırlıklar hâlen aware of this excitement, together, roll out thin dough ocaklar bile sanki çoşkuyla eskisi gibi. stoves light up like sparkles. and prepare noodles. Ramadan yanar. Koskoca insanlar Mahallelerde kadınlar Is it likely that adults feel joy also means solidarity. bulgura, fasulyeye bir araya gelir yufkalar for bulgur, for beans? Like Nobody forgets their needful sevinir mi? Hem de çocuk açılır, erişteler hazırlanır. children? Ramadan is like this neighbors. People prepare gibi? Ramazan böyledir Ramazan dayanışma in Anatolia. It brings joy even packages from the abundance Anadolu’da. Evlerin kilerine demektir aynı zamanda. to homes’ cellars. of supplies in their kitchens bile sevinç getirir. İhtiyaç sahibi konu komşu As in the past, everything is and send them to those in Eskilerde olduğu gibi aşlar da unutulmaz. Onlara kept at hand for meals to be need. With this tradition, tam olsun diye içleri, dışları da birer paket yapılıp ready on time. Spices, rice, Anatolians still preserve the hazır edilir. Baharatlar, ramazan öncesi mutfağında sugar, f lour, bulgur, pastrami, agelong principle that “those pirinç, şeker, un, bulgur, erzak eksik olmasın diye walnut and dates - a must who sleep full when their pastırma, ceviz ve tabii gönderilir. Bununla Anadolu - are all kept ready weeks neighbor is hungry are not olmazsa olmaz hurma insanı “komşusu açken in advance in the kitchen. one of us.” Alms are given, haftalar öncesinden evin kendisi tok yatan bizden Generally, in Anatolia, people help the impoverished. mutfağında yerini alır. değildir” düsturunu hâlâ cellars and storehouses are During the Ottoman period, Anadolu’da genellikle yaşatmaktadır. Fitreler big and everything is stored the rich visited grocers in kilerler ve ambarlar verilir, yardımlar yapılır. there without the need for Ramadan and asked them to büyük olur ve buzdolabına Osmanlı’da ramazan a refrigerator. In the past, bring out their zimem, their dahi gerek duyulmadan günlerinde zenginler there were huge nails with credit books, and sometimes, bütün bunlar saklanır. bakkallara gider, “zimem” hooks on the ceiling of cellars they paid for all or part of the Eskiden kiler tavanlarında yani veresiye defterini and chains with hooks were extended credit, and went their kancalı büyük çiviler olur çıkarmalarını isterlermiş. hung from them. People hung ways by saying “May Allah accept.” ve uçlarından kancalı Bazen tamamını, bazen various things on these in The payer would not know whose demirler sarkardı. Öteberiyi bir kısmını ödeyip “Allah order to protect them from debt he was paying; the one whose haşereden korumak ve kabul etsin.” der, yollarına pests and to preserve them. debt was paid would not know who saklayabilmek için buralara giderlermiş. Ne borcu There were shelves called terek paid it. It was the times when alms asarlardı. Bir de şimdilerde ödenen kimin ödediğini which are now being used in were given in anonymity. This şehirlerde dekorasyon bilirmiş, ne de ödeyen the cities as decoration. Jars tradition still continues in certain amaçlı kullanılan terek kimin borcunu ödediğini. full of jam and honey and pots parts of Anatolia. denilen raflar vardı. “Bir elin verdiğini diğer were put on them and they Also, there is the stage of cleaning Bu raflara bal, reçel el görmez”miş. Bu gelenek were adorned with beautiful houses. Every corner of the house

18 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 günümüzde de Anadolu’nun efsanevi bir görünüm katarmış. is cleaned. Men start to repair the in Erzurum, the children who bazı bölgelerinde devam Günümüzde de büyük house, to get it ready for Ramadan. fast for the first time are given ediyor. camilerde mahya geleneği While this sweet rush continues presents. Meals for iftar and Bir de temizlik faslı vardır yaşatılmaya devam ediyor. inside, streets are enlivened. presents are taken to engaged evlerde. Her yer köşe bucak Ramadan drummers walk around girls. A dish called arabaşı temizlenir. Erkekler de boş İç Anadolu’da Arabaşı, the streets with drums in their in certain areas of Central durmaz; evin tadilatına, Samsun’da Sele-Sepet hands, reciting poems, waking Anatolia brings family together tamiratına girişir, evlerini Anadolu’nun bazı yerlerinde people for sahur: for a chat. It is made with en güzel haliyle ramazana görülen ramazan gelenekleri “Throw away the seed and come / chicken, turkey or goose meat. hazır ederler. İçeride bu o yörelere özgüdür. Örneğin Sell wheat and barley and come / The meat is first separated from tatlı telaş sürerken sokaklar Erzurum’da ilk kez oruç Wake up, my dear, wake up / Fast the bones, and mixed with fried renklenir. Ramazan tutan çocuklara hediyeler and come.” flour to make a soup. davulcuları ellerinde verilir. Nişanlı kızların The soup which is served when davullar mahalleleri maniler evlerine iftarlık yemek Another past tradition that still the dough dumplings that are eşliğinde dolaşır, insanları ve hediyeler götürülür. continues past is ridges. Back in added have softened is a must sahura kaldırır: İç Anadolu’nun bazı the day, ridges hung between two for Ramadan. “Tohumunu at da gel / Arpa yörelerinde arabaşı olarak minarets with candles on them Sele-sepet is a traditional game buğday sat da gel / Uyan hey adlandırılan yemek, aileyi and illuminated Ramadan in cities played in Bafra district of Samsun ağam uyan / Orucunu tut bir araya getirip sohbet like Istanbul, Bursa and Edirne. on the 14th night of Ramadan. da gel.” etme fırsatı oluşturur. Illuminating the city in the dead Children visit houses and ask Eski ramazanlardan Tavuk, hindi veya kaz etinin of night, ridges gave a legendary for money holding lanterns and günümüze ulaşan kemiklerinden ayrılarak look to urban centers. Now, the saying: “Sele-sepet ball candle, geleneklerden biri de kavrulmuş un ile yapılan tradition of ridges still continues at open the door I am coming. I come mahyalardır. İstanbul, çorbasının, muhallebi large mosques. to your house once in a blue moon.” Bursa, Edirne gibi şehirlerde kıvamında pişen hamuru A similar tradition still survives in ramazan aydınlığını ile birlikte çiğnenmeden Arabaşı in Central Sinop. Youngsters visit houses and iki minare arasına ipe yutularak yendiği bu Anatolia, Sele-Sepet in recite poems. The money gathered tutuşturulan kandillerle yemek ramazanın olmazsa Samsun is given to charity. asılan mahyalar sağlarmış. olmazıdır. Some Ramadan traditions An important part of Ramadan Gecenin karanlığında şehri Samsun Bafra’da “Sele- in Anatolia are unique to traditions is the worshipping aydınlatan mahyalar, şehre sepet” adıyla bilinen ve certain regions. For example, that is unique to this time. The

20 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 bir gelenek hâlini almış dinlenir. Aksaray’da da 5 oyun ramazan ayının teravihin ardından aileler 14’ünü 15’ine bağlayan gece toplanıp yüzük oyunu oynanır. Çocuklar iftardan oynanır. Bir tepsi üzerine sonra ellerinde fenerler ters çevrilmiş 9 fincan “Sele-sepet top kandil, aç konulup birinin altına kapıyı ben geldim. Ayda yüzük saklanır. Oyunu yılda bir kere, kapınıza kazanan ekip kaybeden ben geldim.” diyerek evleri ekibi “cezalandırır” ve dolaşıp bahşiş toplar. oyun sahura kadar herkesi Bafra’daki geleneğin etrafına toplar. bir benzeri Sinop’ta da Konya’da ise “oruca direk yaşatılmaktadır. Gençler vurma” vardır. Oruç tutmak ramazanda mani söyleyerek isteyen çocuklar öğle yemeği kapı kapı dolaşır. Toplanan arasıyla oruçlarına devam para hayır işleri için eder. Böylece hem kalpleri harcanır. kazanılmış olur hem de Ramazan geleneklerinin yükleri hafifletilir. önemli bir kısmını da bu aya Ramazanın bitimi, özgü ibadetler oluşturur. bayramın gelişiyle bir İftar; teravih namazı ve ay boyunca devam eden sahur ekseninde planlanan heyecan yerini başka bir etkinlikler, halkı bir araya çoşkuya, bayrama bırakır. toplar. Bazı bölgelerde Taa ki bir sonraki ramazana teravihte toplanılıp kadar. sonrasında da sıra geceleri yapılır. Karaman ve Aksaray civarında yapılan bu gecelerde oyunlar oynanıp büyüklerin anlattığı efsaneler ve hikâyeler

activities planned around iftar, teravih prayers and sahur, bring people together. In some regions, people come together with teravih and then attend a sıra night. In these nights, organized around Karaman and Aksaray, games are played and elders tell legends and stories. In Aksaray, after teravih prayer, families come together and play a ring GÖRKEM DEMİR game. On a tray, nine cups are placed upside down and a ring is hidden inside one of them. The winning team gets the chance to “punish” the losing team. This game draws everyone’s attention until sahur. In Konya, there is “putting a post to fast”: children who want to fast have lunch and continue their fast so that they feel well and are happy. The end of Ramadan brings silence instead of the excitement enjoyed during the month of Eid- al-Fitr - until the next Ramadan.

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 21 Kula, Nohuta düşen bereket ışığı… Kula’da nohutlar leblebi olacak, Anadolu’nun dört bir yanında sofraları tatlandıracak.

The light of abundance on chickpeas… In Kula, chickpeas will be roasted that will season tables all around Anatolia. ANADOLU’NUN RENKLERİ COLORS OF ANATOLIA

Bir gökkuşağı gibidir Anadolu... Her Anatolia resembles a rainbow – each color rengi ayrı bir hikâye anlatır. tells a different story.

HASAN UÇAR Nazilli, Aydın Seralardan oluşan beyaz örtü sizi yanıltmasın. İçleri tıpkı çiftçinin başına sardığı örtü gibi kıpkırmızı çileklerle dolu…

Don’t be mistaken by the white covers of the greenhouses: inside they are full of bright red strawberries like the cloth wrapped around the farmer’s head…

Kremna Antik Kenti, Burdur / Kremna Ancient City, Burdur Gündüzü ayrı, gecesi ayrı güzel Anadolu’nun. Gece mavisine imza atan yıldızların ışığı binlerce yıl öncesinin izlerini taşıyan antik kenti aydınlatıyor.

Anatolia is beautiful in its own way both at night and during the day. Fashioning the blue night, the light of the stars enlighten the ancient city which bears the traces of thousands of years.

Bergama, İzmir Hayattan keyif alan insanların yaşadığı, eğlenceli bir mahalle Atmaca. Çadır da, meraklı ufaklığın gözleri de hayat gibi rengârenk buralarda.

Atmaca is a cheerful neighborhood where people who enjoy life live. Both the tent and the eyes of this curious child are as colorful as life.

Kayseri Gelenekselle modernin bir arada yaşadığı, Anadolu’nun özel şehirlerinden biri Kayseri. Harikalar Diyarı Buz Pisti, farklı mimarisi ve ışıklandırması ile Kayserililerin hayatına renk katıyor.

Kayseri is a special city of Anatolia, where tradition and modernity coexist. The Wonderland Ice Rink embellishes the life of Kayseri residents with its original architecture and lighting.

Buldan, Denizli Kına geceleri Anadolu kültürünün önemli bir parçası. Tüm renkleriyle…

The henna night is an important part of Anatolian culture - with all its colors…

LEFKOŞA’DAN GİRNE’YE… FROM NICOSIA TO KYRENIA… Bir yanda başkent Lefkoşa, diğer On the one hand, the capital, Nicosia; yanda liman kenti Girne. Her on the other hand, the port city, Kyrenia. köşesinde başka bir güzellik saklı In every corner of Northern Cyprus, Kuzey Kıbrıs’ın… another beauty is waiting for you…

ORÇUN SALGÜCÜ MEHMET GÖKYİĞİT KİRİL MAKAROV

İstanbul’da başlayan kısa sürdüğü Kıbrıs, 1571 yılında 1 uçuşumuz Kıbrıs Ercan Osmanlı İmparatorluğu’nun Havalimanı’nda son buluyor. hâkimiyetine girmiş. Hâl Pasaport polisinden sıcak böyle olunca birbirinden bir karşılama: “Kuzey farklı pek çok kültürün izini Kıprıs’a hoş geldinginiiiiz.” sürebilmek mümkün. Kıbrıs aksanı, duyanda Lefkoşa, adanın kültürel sempati uyandıran hoş bir zenginliğine güzel bir tınıya sahip. Anakaraya çok örnek. Havalimanından benzeyen ama bir o kadar da yaklaşık yarım saat süren farklı bir coğrafyada bir yolculuğun ardından olduğunuzun ilk ipuçlarını ulaştığımız Kuzey Kıbrıs veriyor. İkinci sürpriz ise Türk Cumhuriyeti’nin çok uzaklarda değil; başkentinde, tarihin farklı havalimanı çıkışında, dönemlerinden eserler alışkanlıkla taksinin ön hemen her köşede karşınıza kapısına uzandığımda çıkıyor. direksiyon başındaki şoförü Şehri gezmeye Girne fark ediyorum. Kıbrıs’ta Kapısı’ndan başlıyorum. trafik tersten akıyor. Sağdan Venedikliler, Lefkoşa’daki akan trafik Kıbrıs’a İngiliz eski Lüzinyan surlarının yönetiminde olduğu yerine 1567 yılında yeni dönemden miras. Geçmişten surlar yapmaya başlamış. kalan izler sadece bununla Daire şeklindeki surların sınırlı değil. Binlerce yıl üzerine 11 burç ve 3 kapı boyunca bu topraklarda inşa edilmiş. İşte bu 3 hüküm süren uygarlıklar kapıdan biri de Girne Kapısı. düşünüldüğünde Kuzey Geçmişte şehre giriş-çıkışı Kıbrıs’ın miras listesi sağlayan kapı artık işlevini 1 Lefkoşa’nın gezmesi en keyifli sokakları Samanbahçe Mahallesi’nde. oldukça kalabalık. yitirmiş de olsa görülmeye The most enjoyable streets to walk in Nicosia are in Samanbahçe neighborhood. yerleşimin geçmişi Cilalı Taş değer. 2 Selimiye Camisi Devri’ne kadar uzanıyor. Lefkoşa’da gezilecek yerler Selimiye Mosque Mısırlılardan Roma birbirine çok yakın. Girne İmparatorluğu’na, Kapısı’ndan kısa bir Bizans’tan Venediklilere yürüyüşle Venedik Sütunu, kadar pek çok gücün hüküm Mevlevi Tekkesi, Millî

2 Our short flight starting from limited to this. When one Istanbul ends in Northern thinks that different Cyprus Ercan Airport. A warm civilizations ruled these lands greeting from the passport for thousands of years, the police awaits us: “Welcome to heritage list of Cyprus is very Northern Cyprus!” The crowded. The history of Northern Cypriot accent has a settlements on the island nice resonance that evokes dates back to the Neolithic sympathy. It gives you a sense period. Ruled by Egypians, that you are in a geography Romans, Byzantines, resembling the mainland but, Venetians and many more, at the same time, very Cyprus was conquered by the different. Our second surprise Ottomans in 1571. As a result, is not too far away: at the exit it is possible to find traces of of the airport, when out of many cultures here. Nicosia is habit I try to get into the taxi a beautiful example of the from the right , I notice island’s cultural richness. We the driver sitting there. In arrive at the capital of the Cyprus, traffic is reversed. Turkish Republic of Northern Using the right lane has been Cyprus after a half hour trip inherited from the era when from the airport and in every the British ruled the island. corner, we encounter The traces of the past are not historical artifacts from

36 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 Mücadele Müzesi gibi tarihî kavrulmasından ve every period of history. coffee. This must be due to yerlere ulaşılabiliyor. Bu içeriğindeki nohutun I start to visit the city from both the han’s impressiveness küçük turun ardından Türk etkisinden olduğunu Kyrenia Gate. Venetians and the coffee’s effect. Turkish kahvesi eşliğinde kısa bir öğreniyorum. started to built new walls in coffee served in Northern mola veriyorum. Tabii ki Sıra kentin bir diğer önemli 1567 replacing the old Cyprus is slightly different Büyük Han’da… Büyük Han, tarihî yapısı Selimiye Lusignan ones. The circular than that in Turkey. It is 1572 yılında Kıbrıs’ın ilk Camisi’nde. Adadaki önemli walls have 11 bastions and milder so you can never have Osmanlı valisi olan gotik eserlerden biri olan three gates – one of them is enough. They say this is Muzaffer Paşa tarafından cami, Orta Çağ Fransız Kyrenia Gate. Although this because it is less roasted and inşa ettirilmiş. 68 odadan mimarisinin özelliklerini gate lost its function, it is still includes chickpeas. oluşan, avlusunda küçük bir taşıyor. Yapımına 1208 worth seeing. Now it is time to visit another cami bulunan yapı, Osmanlı yılında başlanmış, 1326 The places to visit in Nicosia important historical building hanlarına güzel bir örnek. yılında ibadete açılmış. are all close to one other. With in the city: Selimiye Mosque. İngiliz yönetimi döneminde Geçmişte kralların taç a short walk from Kyrenia One of the island’s important önce hapishane, daha sonra giyme törenlerine sahne Gate, you can reach the Gothic structures, the mosque düşkünler için barınak olan yapı, 1571’de Venetian Column, the Mevlevi is a beautiful example of olarak kullanılmış. Bugün Osmanlı’nın Kıbrıs’ı fethiyle Lodge, the National Struggle medieval French architecture. ise turistlerin uğrak birlikte, adanın en büyük Museum and other historical It was started in 1208 and noktası. Kıbrıs’a özgü camisine dönüştürülmüş. places. After this short tour, I was opened for prayer in 1326. hediyeliklerin satıldığı Kıbrıs fatihi II. Selim’e take a break by having my Setting the scene for dükkânlar, kafe ve ithafen Selimiye adını Turkish coffee in Büyük Han… coronation ceremonies in the restoranlar hanın almış. Selimiye’nin hemen Büyük Han was built by the past, it was transformed into günümüzdeki sakinleri. karşısında tarihî bedesten first Ottoman governor of the largest mosque on the Farkında olmadan ikinci var. 13. yüzyılda inşa edilen Cyprus, Muzaffer Pasha, in island after the Ottoman kahveyi söylerken yapı, tekstil ürünleri 1572. Consisting of 68 rooms conquest in 1571. It was buluyorum kendimi. Bunda ticaretinin yapıldığı bir and with a small mosque in its named Selimiye after Selim II, hanın etkileyiciliği kadar çarşı olarak uzun süre courtyard, it is a good example the conqueror of Cyprus. Right kahvenin de etkisi olsa hizmet vermiş. Avrupa of Ottoman inns (hans) in across from Selimiye, there is gerek. Kuzey Kıbrıs’ta Birliği’nin mali katkılarıyla Anatolia. During British rule, a historical covered bazaar. sunulan Türk kahveleri restore edilmesinin it was used as a prison and Built in the 13th century, this alıştığımızdan biraz farklı. ardından kültürel later, as an almshouse. Today, building has served as a İçimi daha yumuşak, faaliyetlerin it is frequented by tourists. market for textile products for insanın içtikçe içesi geliyor. gerçekleştirildiği bir mekân There are shops selling Cyprus a long time. After having been Kahvenin hafifliğinin olarak kullanılmaya souvenirs, cafés and restored with the financial Türkiye’deki benzerlerine başlamış. restaurants. Involuntarily, I contribution of the European oranla daha az Selimiye Camisi’nin içi find myself ordering a second Union, the building is being

3

BİLGİ AnadoluJet, Ankara- Lefkoşa ve İstanbul-Lefkoşa arasında her gün karşılıklı seferler düzenliyor.

INFO AnadoluJet has daily round- trip flights between Ankara- Nicosia and Istanbul-Nicosia.

anadolujet.com

3 Büyük Han, Lefkoşa’daki en önemli Osmanlı eserlerinden biri. Büyük Han is among the most important Ottoman buildings of Nicosia.

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 37 kadar çevresi de etkileyici. köftesi, patatesi andıran 4 Lefkoşa’nın en eski yapıları, bullez, molihiya adı verilen gezmesi en keyifli sokakları sebze, pilavuna çöreği, ceviz bu bölgede. Özellikle de macunu gibi lezzetlerin sınır kapısının yanı hepsi adaya özgü. Karnım başındaki Arabahmet ve doymuş, yüzümde engel Samanbahçe mahalleleri… olamadığım bir gülümseme Labirenti andıran ile Girne yolunda buluyorum sokaklarda gezerken, kendimi. yüzlerce yıllık evlerin arasında dolaşırken kentin Kuzey’in Yıldızı kültürel zenginliğine hayran Sırtını Beşparmak kalıyor, bu şehrin havasını Dağları’na vermiş; solumanın mutluluğunu Akdeniz’in mavi sularının duyuyorum. ardındaki Türkiye kıyılarına Birazdan mutluluğum daha göz kırpıyor Girne. 70 4 Girne Kalesi geçmişte olduğu gibi bugün de şehrin simgesi. da perçinlenecek. Çünkü kilometre ötesi Türkiye As in the past, Kyrenia Castle is the city’s symbol. Kıbrıs mutfağının harika kıyıları. Buralara yolu düşen 5 Kıbrıs’ın meşhur hellim peyniri kızartılarak yeniyor. lezzetleri beni bekliyor… hemen herkes gibi ben de The famous halloumi cheese of Cyprus is enjoyed fried. Bu kadar gezip dolaşmanın şehri gezmeye limandan üzerine hak ettiğimi başlıyorum. Çok uzak bir düşünerek bir lokantaya geçmiş değil; internetin, giriyor ve hemen şeftali dijital devrimin hemen kebabı söylüyorum. Adına önceleri canlanıyor aldanmayın. Bu kebap zihnimde. Kartpostalların kıymadan yapılan, kuzu revaçta olduğu yıllar… O gömleğine sarılan bir tür zamanlar Kuzey Kıbrıs dolma aslında. Lezzetli mi kartpostallarının bileği lezzetli. Aslına bakarsanız bükülmez yıldızıydı Girne Kuzey Kıbrıs’ta yediğim, Limanı. Şimdilerde used as a cultural center. lemonade... Furthermore, içtiğim her şey çok lezzetli. kartpostalların yerini dijital The environs of Selimiye there are many unique dishes Kahvaltıdaki hellimden, fotoğraflar aldı ama Mosque are as impressive as such as Cypriot meatballs; mandalina limonatasına Kıbrıs’ın yıldızı hep aynı its interior. The oldest bullez, a vegetable similar to kadar… Üstelik Kıbrıs kaldı. Pek çok insan için buildings and the most fun potato; another special streets to stroll along are all in vegetable called molihiya; 5 this region – this is especially pilavuna pastry; walnut true for the Arabahmet and paste... Having filled my Samanbahçe neighborhoods stomach, I set off to Kyrenia right next to the border… with a smile on my face. While walking in the streets resembling a labyrinth and Star of the North alongside century-old houses, Leaning on Beşparmak I am amazed by the city’s Mountains, Kyrenia winks at cultural richness and feel Turkey from behind the bluest happy just to breathe the air waters of the Mediterranean. of this city. Soon, I will be The Turkish coast is just 70 even happier, though, because kilometers away. Like the magnificent delicacies of everyone visiting here, I start Cypriot cuisine await me… my visit in the city at the port. Thinking that I have earned Not a remote past, only the this after all my walking, I years before Internet and the enter a restaurant and digital revolution come to my immediately order peach mind - the years when kebab. Don’t mind its name. postcards were popular… Back This kebab is made of minced then, Kyrenia Port was the meat, stuffed in caul. It is star of postcards of Northern delicious. Actually, everything Cyprus. Now digital I have in Northern Cyprus is photographs have taken the delicious. From halloumi at place of postcards but Kyrenia breakfast to tangerine is still the star of Northern

38 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

Kuzey Kıbrıs denildiğinde Hilarion Kalesi, Girne 6 akla ilk gelen görüntü bu manzarasını daha tarihî liman oluyor. yükseklerden sunuyor Kafeleri, restoranları, otele ziyaretçilerine. Kaleye, dönüştürülen tarihî merkezden 15 dakikalık bir yapılarıyla, sokaklara yolculukla ulaşabilirsiniz. konulmuş masalarıyla Ancak kalenin zirvesine liman, Akdeniz atmosferini varabilmek için hiç de her yönüyle azımzanmayacak sayıda soluyabileceğiniz bir yer. merdiveni çıkmak Köşesini tutan Girne Kalesi zorundasınız. Sonucunda ise tacı… Girne Kalesi’nin ne göreceğiniz manzara ise tüm zaman inşa edildiği tam yorgunluğunuza değecek olarak bilinmiyor. güzellikte. Anlatılanlara 6 Girne Kalesi’ndeki Batık Gemi Müzesi, MÖ 3. yüzyıla tarihlenen, Tahminler MS 7’nci yüzyılda göre, St. Hilarion Walt dünyanın en eski gemilerinden birine ev sahipliği yapıyor. Bizanslılar tarafından inşa Disney’in çizgi filmlerindeki The Sunken Ship Museum in Kyrenia Castle houses one of the world’s edildiği yönünde. Son kalelerin ilham oldest ships, dating back to the 3rd century BC. şeklini Venedikliler kaynağıymış. Kaleden zamanında almış. Kaledeki ayrılıp Beylerbeyi’ne ya da Bizans kilisesini, Venedik diğer adıyla Bellapais’e Cyprus. For many people, Byzantines. It got its final Kulesi’ni ve geçmiş doğru yol alıyorum. Şehir when Cyprus is mentioned, the shape during Venetian rule. I dönemlere ait askerî merkezine 5 kilometre image of this historical port visit the Byzantine church, üniformaların, bayrakların uzaklıktaki bu dağ köyü, comes to mind. Venetian Tower, Lusignan sergilendiği Lüzinyan adını meşhur manastırından With its cafés, restaurants, Tower where old military Kulesi’ni, Batık Gemi alıyor. Bellapais Manastırı historical buildings housing uniforms and flags are Müzesi’ni geziyorum. Finali 13’üncü yüzyılda hotels, and tables on the exhibited, and the Sunken kale burçlarında, muhteşem Lüzinyanlar tarafından inşa streets, the port is a place Ship Museum. I end my tour at liman manzarasıyla edilmiş. Manastırdan önce where you can feel the the bastions that feature a yapıyorum. muhteşem bahçesi karşılıyor Mediterranean atmosphere. magnificent port view. Bu şehirde manzarasının konuklarını. Her daim Kyrenia Castle is its crown… It Kyrenia Castle is not the only güzelliği dillere destan tek kalabalığa rağmen is not exactly known when place that takes your breath yer Girne Kalesi değil. mandalina ağaçlarının, Kyrenia Castle was built. It is away with its view. St. Haşmetli Beşparmak servilerin verdiği huzur tüm estimated that it was built in Hilarion Castle crowning the Dağları’nı süsleyen St. yorgunluğunuzu alacak the 7th century AD by the grandiose Beşparmak Mountains offers a view of 7 Kyrenia from high above. You can reach the castle by a 15-minute trip. However, in order to reach the top of the castle you need to climb a great deal of steps. The final view, however, is worth it. Rumour has it that St. Hilarion was Walt Disney’s source of inspiration for castles in his cartoons. Leaving the castle, I set off to Beylerbeyi, aka Bellapais. Five kilometers from the city center, this mountain village takes its name from the famous monastery. Bellapais Monastery was build in the 13th century by Lusignians. Before the monastery, its great garden greets visitors. Although it is always crowded, the peace offered by the 7 Bellapais Manastırı bahçesiyle de etkileyici. tangerine trees and cypresses Bellapais Monastery also features an impressive garden.

40 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 kadar etkili. Odalarıyla, bulmaya hazır değildim.” will unwind and relax you. The stone houses enveloped in günümüzde konserlere diye tarif ediyor kitabında monastery is an impressive bougainvillea, fruits hanging sahne olan yemekhanesiyle, Lawrence Durrell. example of the island’s Gothic from citrus trees, and narrow pencerelerinden görünen Duvarlarını begonvillerin architecture; its rooms, the streets carrying the smell of manzarasıyla, gotik sardığı taş evleri, cafeteria where concerts are the Mediterranean. When you mimarinin adadaki etkileyici dallarından meyveleri held and the view from its are here, don’t forget to take a örneklerinden biri manastır. sarkan narenciye ağaçları, windows are all impressive. break under the Laziness Tree Aynı adı taşıyan köy de buram buram Akdeniz The village of the same name which was made famous again manastır kadar popüler. kokan daracık sokaklarıyla is as popular as the monastery. by the writer and is believed to Kuşkusuz bu popülerliğinde eksiği yok fazlası var This is partly due to the decrease working capacity - 1952-1956 yılları arasında Beylerbeyi’nin. Buraya famous British writer and to listen to its story by the burada yaşamış olan ünlü geldiğinizde yine yazarın Lawrence Durrell who lived Cypriots. Those who would İngiliz yazar Lawrence meşhur ettiği, gölgesinin here between 1952 and 1956. like, can visit Durrell’s house Durrell’in etkisi büyük. insanların çalışma gücünü In Bitter Lemons of Cyprus after a short walk. Köyde bir ev satın alan azalttığına inanılan Durrell writes of his memories With this beautiful village, my Durrell’in burada Tembellik Ağacı’nın altında of the village where he bought visit to Nicosia and Kyrenia yaşadıklarını anlattığı mola verip hikâyesini a house and lived; it is one of comes to an end for now. I say “Kıbrıs’ın Acı Limonları” Kıbrıslılardan dinlemeyi the most impressive books “for now,” because at the top isimli eseri, ada hakkında ihmal etmeyin. Merak written on the island. Durrell of my list of future travels, yazılmış en etkileyici edenler kısa bir yürüyüşün describes the village as such: there is Northern Cyprus kitaplardan biri. Köyü, ardından Durrell’in “I was ready to see something again. “Güzel bir şey görmeye geçmişte yaşamış olduğu evi beautiful, I knew that hazırlıklıydım, Bellapais de görebilir. Bellapaix Monastery was one Manastırı’nın Doğu Bu güzel köyle birlikte of the most beautiful Gothic Akdeniz’de ayakta kalmış en şimdilik Lefkoşa ve Girne’yi buildings, still standing in the güzel gotik yapılardan biri kapsayan gezimin sonuna Levant, but I was not ready to olduğunu da biliyordum, geliyorum. “Şimdilik” find that the small village ama sırtını dağın yamacına diyorum, çünkü seyahat surrounding it, leaning on the vermiş olan ve o yapıyı planlarımın ilk sırasında slope, is in a complete, çevreleyen, kucaklayan yine Kuzey Kıbrıs var. breathtaking harmony with küçük köyü o yapıyla soluk the monastery.” Beylerbeyi has kesecek bir uyum içinde more pluses than minuses with

8

8 Begonvillerle süslü sokaklar adanın güzelliğine güzellik katıyor. The streets garnished with bougainvillea contribute to the beauty of the island.

9 12. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilen St. Hilarion Kalesi, Girne’nin en güzel manzaralarından birine sahip. Presumed to have been built in the 12th century, St. Hilarion Castle has one of the best views of Kyrenia.

42 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 9 Güneyli fisto Southern Festoon RENKLİ KANATLARIN PEŞİNDE IN PURSUIT OF COLORFUL WINGS

Havaların ısınmasıyla When it gets warmer, kelebek gözlemcilerini a different kind of bambaşka bir heyecan excitement takes over sarmaya başlıyor. birdwatchers.

HAKAN YILDIRIM Modern zaman insanları gözlemlenebildiği Kırklareli, 1 bir yandan çağın Kafkas türlerine ev sahipliği zorluklarıyla mücadele yapan Artvin ve Ardahan, ederken, diğer yandan da Amanoslar’a özel türleri ile doğaya duydukları hasreti Hatay ve Osmaniye, İran ile gidermelerini sağlayacak ortak türleri görebileceğiniz uğraşlar ediniyor. Kelebek Van ve Hakkâri, yüksek gözlemciliği de bu uğraşlar dağlarındaki tür çeşitliliği ile arasında öne çıkıyor. Erzurum, sıcak iklim türleri Anadolu coğrafyası, ile Şanlıurfa ve Adıyaman’ın kelebek gözlemcilerine yanı sıra çok sayıda endemik sunduklarıyla “eşsiz” türe ev sahipliği yapan Toros nitelemesini fazlasıyla Dağları kelebek gözlemcileri hak ediyor. Bu topraklarda için oldukça özel coğrafyalar. bulunan 400’ün üzerinde kelebek türü, yıllardır Istrancalardan pek çok meraklısını adeta Toroslara… peşinden koşturuyor. Tüm Çağın koşulları doğaya Avrupa’da tespit edilen dönüş arzusunu tür sayısının 500 olduğu güçlendirirken beraberinde düşünüldüğünde, Anadolu bazı nimetler de faunasının bu zenginliği sunuyor. Dijital fotoğraf daha da hayranlık teknolojisinin gelişip uyandırıcı boyutlara kitlelere ulaşması, yaban ulaşıyor. Üstelik Türkiye’de hayatı fotoğrafçılığının bilinen türlerden yaklaşık daha popüler bir uğraş yüzde 10’u endemik. hâline gelmesine olanak 1 Nadir pek çok türe ev sahipliği yapan Artvin’in Yaylalar köyü kelebek Başka bir deyişle sadece sağlıyor. Temelde bir kelebek tutkunları için vazgeçilmez gözlem sahalarından. Türkiye’ye özgü. gözlemcisinin ihtiyacı Hosting many rare species, Yaylalar village of Artvin is an indispensable Ülkemizde belirli bölgeler, dijital fotoğraf makinesi, observation field for butterfly enthusiasts. tür yoğunlukları ve dürbün ve not defterinden 2 Ülkemizdeki nadir türler arasında olan Sarı benekli zıpzıp nadir türlere yaptıkları ibaret. Bir de tabii ki (Carterocephalus palaemon), Fırtına Deresi ev sahiplikleri ile seyahat etme isteği ve doğru The Chequered Skipper (Carterocephalus palaemon), one of Turkey’s rare species, Fırtına Creek. kelebek gözlemcilerinin yapılmış bir gezi programı… vazgeçilmezi durumunda. Kelebeklerin ne zaman, Bazı Avrupa türlerinin nerede olacağı hesaplanıyor

2 People of modern times, on the Some regions in our country, one hand, struggle with the due to species densities and hardships of the age and on the being host to rare species, other, adopt pastime activities are indispensable places for to fulfill their longing for butterfly watchers. The special nature. One among many geographies for butterfly rises to prominence: butterfly watchers are Kırklareli where watching. some European species can Anatolian geography deserves be observed; Artvin and the description “unique” Ardahan which host Caucasus for what it offers butterfly species; Hatay and Osmaniye watchers. More than 400 with their special species; species of butterflies living the Amanos Mountains, Van on these lands make many and Hakkari where you can aficionados flock to the observe common species with region. If we consider that those of Iran; Erzurum with the total number of butterfly its species diversity found in species in Europe is 500, the high mountains; Şanlıurfa the Anatolian fauna has an and Adıyaman with warm admiring richness. Moreover, climate species; and the Taurus almost 10% of these species are Mountains which host many endemic - in other words, they endemic species. are exclusive to Turkey.

46 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 ve doğru zamanda, doğru gerekiyor. Fark ise yakalananın From Istrancas to cities and regions are visited. yerde olmak için tüm av değil “an” olması. Taurus… Meetings of butterfly hazırlıklar tamamlanıp Meraklıları için sabahın The conditions of the period enthusiasts living in the same yola çıkılıyor. Kelebek erken saatlerinde offer many opportunities city become field visits, and gözlemcileri bu zarif kelebekleri bulmak ve along with strengthening the with time come visits to big canlıları görebilmek, belki fotoğraflarını çekmek daha desire to return to nature. organizations and meetings, de tek bir kare fotoğrafını kolayken, ilerleyen saatlerde After digital photography while all activities conduce new çekebilmek için soluğu kâh kanatları ısınan kelebeklere technology developed and friendships. Hakkâri’nin Dez Vadisi’nde; yaklaşmak hem zorlaşıyor reached the masses, wildlife kâh Kırklareli’nin Istranca hem de sabır gerektiriyor. photography became ever Seize the Moment Ormanları’nda, Toroslar’da Aranan kelebeğin habitatını more popular. Basically, all a A butterfly watcher’s approach ya da Kaçkarlar’da alıyorlar. bilmek, tırtıl besin bitkisini butterfly watcher needs is a is similar to an extent to one of Başlarda belki çok fazla tanımak hatta yaşadığı digital camera, binoculars and a good hunter: one must know vakit ayrılmayan bu uğraş, yükseklik ve uçuş davranışı a notepad. And of course, the his/her prey and how to come zaman içinde kelebeklerin hakkında fikir sahibi olmak desire to travel and a travel close to it. The difference is karşı konulamayan “gözlemcinin vasıfları” program done right… First, that what you capture is not cazibesiyle onlarca kaynağın listesine ekleniyor. Örneğin; the exact time and location the prey but the moment. tarandığı; şehirlerin, ülkemizin nadir türleri of butterflies are calculated For enthusiasts, it is rather bölgelerin gezildiği ciddi arasında yer alan Işgın and watchers depart after easy to find butterflies and bir hobi hâlini almaya zümrüdü (Callophrys preparations in order to be take photos, but it gets harder başlıyor. Aynı şehirde mystaphia - Miller’s green in the right place at the right and requires patience to come yaşayan kelebekseverlerin hairstreak ) kelebeğini time. In order to see these closer to butterflies later in buluşmaları zamanla bulmak için önce ışgın elegant creatures and to take the day as their wings have toplu saha ziyaretlerine, (Rheum ribes) bitkisine a single frame, butterfly warmed up and they fly away büyük organizasyonlara ve ulaşmak gerekiyor. Bu watchers get to Hakkâri Dez faster. The list of “Qualities of buluşmalara dönüşerek yeni da bazen birkaç saatlik Valley, Kırklareli Istrance a Watcher” includes knowing dostlukların kurulmasına zorlu bir doğa yürüyüşünü Forests and the Taurus the habitat of the sought da vesile oluyor. gerektirebiliyor. Mountains of Kaçkars in no butterfly, the plants that are Zamanla püf noktalarını time at all. nutritional for the caterpillars, Ânı Yakalamak öğrenerek kelebeklere daha At first, maybe not so much and also butterflies’ height and Bir kelebek gözlemcisinin fazla yaklaşabiliyorsunuz: time is spared for this hobby. flight behavior. For example, in yaptıkları ile iyi bir avcının Bir çeşme başı, bir parça But in time, it becomes a order to find one of the rarest yaptıkları birbirine bir çamurun üzeri özellikle serious hobby for which species in our country, Miller’s ölçüde benziyor. Tıpkı iyi bir kurak coğrafyalarda iz many sources are scanned green hairstreak (Callophrys avcı gibi avını tanımak ve ona sürülmesi gereken yerler for the irresistible attraction mystaphia) one must first nasıl yaklaşılacağını bilmek arasında. Bu tür noktalarda of butterflies, and multiple find its nutritional source, the

3

3 Solda Dağ beyaz meleği (Pieris ergane), sağda Niğde Aladağlar’la sınırlı, Türkiye’ye endemik bir tür olan Aladağ zıpzıpı (Pyrgus aladaghensis). Mountain Green-veined White (Pieris ergane) (left); Aladağ Skipper (Pyrgus aladaghensis), an endemic species to Aladağlar and Niğde, Turkey (right).

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 47 yüzlerce kelebek mineral 1000’in üzerinde üyesi 4 toplarken gözlemlenebiliyor. var. Hukukçusundan Bölgesini korumayı seven sağlıkçısına, öğrencisinden bir kelebeği, yurt bellediği öğretmenine, tekstilcisinden konağının yakınında kuaförüne pek çok farklı beklemek veya çiftleşen bir meslek mensubunu, bu kelebeği fotoğraflamanın sitede il listesini geliştirmeye daha zahmetsiz çalışırken ya da komşu olduğunu bilmek -tabii ki illerden gözlemcilerle bir dokunmadan ve rahatsız arada arazi çalışması yaparken etmeden- gözlemcilerin işini görmek mümkün. kolaylaştırıyor. Yaşadıkları bölgenin envanterine katkı sağlamak Ortak Payda: Kelebek için çalışan kelebek Sevgisi gözlemcileri, son iki yılda Gerek bireysel anlamda yaptıkları çalışmalarla 4 15 tür kelebeğe doğal yaşam alanı sunan Konya Tropikal Kelebek Bahçesi’nde doğada olma çabasının iki yeni türü ülkemiz ve kelebeklerin hayat döngülerini, davranışlarını gözlemlemek mümkün. tatmini için olsun, gerek dünya listesine katmayı It is possible to observe lifecycles and behaviors of butterflies in Konya liste ve tür çalışmaları da başardılar. Prof. Dr. Tropical Butterfly Garden which houses natural habitat to 15 species. ya da ânı yakalayan Mustafa Sözen; Neolycaena 5 Romanov gelinciği (Tomares romanovi), Bitlis. fotoğraflar için; bu hobi soezen Seven (Sözen’in Romanoff’s hairstreak (Tomares romanovi), Bitlis. pek çok doğaseveri ortak yalancıbakırı) adlı türü ve bir paydada buluşturuyor. bir resim öğretmeni olan Bu buluşmalar da -çağın Ali Bali; Polyommatus ruhuna uygun olarak- (Agrodiaetus) alibalii genellikle internet (Alibali’nin çokgözlüsü) adlı ortamında gerçekleşiyor. türü literatüre kazandırdı. Kelebek gözlem ve fotoğraf Ülkemizde yok olduğu siteleri, bu hobinin düşünülen kayıp türlerin yaygınlaşmasında önemli yeniden kayıt altına rhubarb plant (Rheum ribes). been influential in spreading bir paya sahip. Örneğin; alınması, nadir türlere yeni That sometimes means a walk this hobby. For example, www. kelebek temalı zengin lokasyonların eklenmesi in nature for a couple of hours. trakel.org, a sharing website bir içerik sunan paylaşım yine kelebek gözlemcileri In time, you learn the tricks offering rich content based sitesi www.trakel.org’un sayesinde gerçekleşti. of the trade: fountains and on butterflies, has more than mud are the most important 1,000 members. You can find 5 places to pursue, especially in many people from different dry geographies. Sometimes professions such as lawyers, you can observe hundreds of health professionals, teachers, butterflies gathering minerals. students, textile workers It makes everything easier to and barbers here. They try to wait for a butterfly which likes improve the city lists and do to defend its territory, near its field work with watchers from home and to know that it is easier neighboring cities. to take a photo of butterflies Working to contribute to the while mating – of course without inventory of where butterflies touching or disturbing. live, butterfly watchers have managed to include two new Common Ground: species to our country’s and Butterfly Love the world’s list. Prof. Mustafa For the fulfillment of Sözen found the species individuals’ needs to be in Neolycaena soezen Seven nature, for a list and species (Sözen’s pseudocopper) and studies, or for taking photos Ali Bali, an art teacher, found that capture moments, this Polyommatus (Agrodiaetus) hobby brings together many alibalii (Ali Bali’s multi-eyed). nature lovers. These meetings, Re-registering lost species that in accordance with our age, were thought to be extinct and generally take place on the adding new locations of rare Internet. Butterfly watching species have all started thanks and photography websites have to butterfly watchers.

48 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

ANADOLU’DA GİZEMLİ MYSTERIOUS PLACES IN YER ANATOLIA Anadolu toprakları yediveren gülü gibidir ama kimi zaman da ser verir sır vermez! O sırlar bazen bir antik kentte, bazen bir dağ başında, bazen bir su kıyısında, bazen de bir kalenin surlarının içindedir. Öylece, günün birinde çözülmeyi ümit ederek sabırla beklerler. Anatolian lands are like everblooming roses which sometimes do not breathe a word about their secrets! These secrets are sometimes hidden away in an ancient city, sometimes at the top of a mountain, a waterfront, or inside the walls of a castle. They await patiently hoping one day to be discovered or solved.

AKGÜN AKOVA

YESEMEK henüz bulunmuş değil. 1 Gaziantep’in İslahiye Kazıbilimciler MÖ 2. bin ilçesindeki Yesemek köyü, yılın son çeyreğiyle MÖ 1. bin çözümünü şimdilik yalnızca yılın ilk çeyreğine tarihlenen taşların bildiği bir sır saklıyor. heykellerin sırrını çözmek için Bu küçük köy ilkbaharda çalışıyorlar. çiçek saçıyor dünyaya, göç yolundan dönen pelikanları YAZILIKAYA selamlıyor. Sonbaharda Eskişehir’in Seyitgazi kızarıyor, biberlerle doluyor ilçesinde, üzerine Friglerin tarlaları. Köydeki ’de çözülemeyen dilinin Hititlerden kalan bir heykel sözcükleri kazınmış büyük atölyesi gökyüzüne bakıyor. bir anıt, güneş vurduğunda Gökyüzüne bakıyor diyorum onuruna dikildiği kralın ya, aslında şimdilerde üç adını fısıldıyor. Sonrası ise, yüzü aşkın bazalttan yapılma Cemal Süreya’nın deyimiyle heykel bir yamaç boyuna “Uzat Saçlarını Frigya”… dizilmiş, köye gelenlere Yazılıkaya köyü gizemli Frig bakıyor. Heykellerin arasında anıtlarıyla dolu. Bunların en dağ ve kapı aslanlar, sfenksler görkemlisi, yüksek bir binayı de var. İşin şaşırtıcı tarafı andıran, işlenmiş bir kaya bu heykellerin hepsi yarım bloğundaki bu yazıt. Üzerinde kalmış, daha doğrusu Kral Midas’ın adı geçtiği için tamamlanmamış. Peki, “Midas Anıtı” olarak anılan bu onları yapan ustalara ne yapıtın üzerindeki geometrik olmuş da yapıtlarını yarım şekiller ve Frig harfleri bırakmışlar? Kabul gören sabahları turuncuya yakın bir yanıt şimdilik yok, ama bir ışık seliyle zamanımıza rivayetler muhtelif. Asurlular dökülüyorlar. MÖ 550 yılında 1 Midas Anıtı, kült alanıyla birlikte, Frig Vadisi’nin en görkemli anıtı. Hitit heykel ustalarını esir yapıldığı tahmin edilen Midas Monument, with its ritual area, is the most elaborate monument in alıp götürdüler diyen de var, anıtla ilgili ilk bilimsel the Phrygian Valley. ustalar beklenmedik bir metinler 1839 yılında Fransız 2 Yesemek’teki heykellerin neden yarım bırakıldığı, Hititlerin gizlerinden durum doğunca burayı terk Charles Texier tarafından biri olarak kaldı. ettiler diyen de… Ancak bu yayınlandı. Önceleri The reason the Hittites left the sculptures in Yesemek unfinished remains a mystery. beklenmedik durumun ne Midas’ın mezarı olduğu olduğuna ilişkin bir ipucu sanılan kaya bloğunun, 1957

2 YESEMEK sculptors away, others claim the Yesemek village in İslahiye district sculptors left these lands following of Gaziantep hides a secret which an unexpected event… However, only stones know how to solve. This there is no evidence about what this small village blooms in spring and could have been. Archaeologists greets pelicans on their way back are trying to solve the mystery of from migration. The fields of the these sculptures dated from the village redden in autumn, filled last quarter of the 2nd millennium with peppers. On Karatepe in the BC to the first quarter of the 1st village, there is a group of Hittite millennium BC. sculptures looking up to the sky. Actually, nowadays, there are more YAZILIKAYA than three hundred sculptures In the Seyitgazi district of Eskişehir, made of basalt watching visitors there is a huge monument with words from a slope. Among them, there from the undeciphered language are mountain lions and lions of the Phrygians inscribed on it, guarding entrances, and sphinxes. whispering the name of the king for What is surprising is that all of whom it was erected as the sun beats them are incomplete. Why did the down on it. The whole structure sculptors leave them unfinished? reminds me of Turkish poet Cemal There is no commonly held answer Süreya’s lines: “Grow your hair but there are many rumors. Some …” Yazılıkaya village is full say that Assyrians took the Hittite of mysterious Phrygian monuments.

52 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 yılında ’da Midas’ın adamdı ve protein ağırlıklı The most magnificent is this us with new clues on the life of this mezarının ve kemiklerinin besleniyordu. Söylenceye epigraph on a processed rock block, civilization… American archaeologist bulunmasıyla gerçekte bir göre ise, tanrı Dionysos, resembling a high building. The Patrick Govern analyzed the skeleton dinsel tören anıtı olduğu Midas’ın tuttuğunu altın etme geometric shapes and Phrygian of Midas found in the excavations in anlaşıldı. Frig Vadisi’nde isteğini yerine getirmişti, letters on this monument which Gordium, and food and beverages in dolaşırken, eski bir uygarlığın ama Midas’ın unuttuğu bir is called the “Midas Monument” the pots found in the burial chamber size bir şeyler anlatmak şey vardı: Dokunduğu yiyecek since King Midas’s name has been and came up with some key findings. istediğini duyumsuyor ve içecekler de altın oluyordu. found on it, pour into our time with Food and beverage analyses and ama öykünün bütününü Bu söylence, bir açgözlülük an orangey light in the mornings. research on bones showed that Midas kavrayamıyorsunuz. Büyük dersi olarak kuşaktan kuşağa The first scientific articles about was a man of average weight and bir bulmacanın parçaları anlatıldı Anadolu’da. the monument, presumed to had a protein-based diet. According gibi size bakan, hatta bir have been built in 550 BC, were to the legend, Dionysus fulfilled bölümü de toprak altından MADA ADASI published in 1839 by French Midas’s wish to turn everything he henüz çıkarılamayan anıtlar, Kayaları yaran suların Charles Texier. Thought to be the touched into gold, but Midas forgot Anadolu tarihinin sırlarını oluşturduğu kanyonlarla, tomb of Midas to this point in to make something clear – as a result da taşıyor. Yazılıkaya’nın sessizliğini yalnızca su time, it was understood that the even the food and drinks he touched yakınındaki Arezastis, kuşlarının ötüşlerinin rock block was a religious ritual turned into gold. The legend has been Çukurca köyünün yakınındaki bozduğu göllerin birlikte monument following the discovery told in Anatolia from generation Gerdekkaya ve Afyon’un var oluşu Isparta’da doğayı of Midas’s tomb and bones in to generation as a cautionary tale Döğer kasabası yakınlarındaki şiirsel kılıyor. Üstelik Gordium in 1957. While walking in against greed. Kibele sunağı Aslankaya Isparta, Göller Bölgesi’nin the Phrygian Valley, you feel that bunlardan birkaçı. merkezinde. Şarkikaraağaç’ta, the ancient civilization is trying MADA ISLAND Frig dili henüz tam olarak akşam güneşiyle iyice to tell you something, but you What makes nature poetic in Isparta çözülemese de, araştırmalar kızaran Kızıldağ’ın zirvesine cannot grasp the whole story. The are the canyons formed by waters bu uygarlığın yaşamı çıktığınızda göreceğiniz monuments looking at you like the plowing through rocks and the lakes konusunda yeni ipuçları manzara her şeyin özeti: pieces of a huge puzzle, or not even where only the songs of water birds veriyor bize… Amerikalı Aşağıda bir ressam tarafından excavated yet from underground, can break the silence. Isparta is at kazıbilimci Patrick Govern, boyanmış gibi uzanan carry the secrets of Anatolian the center of the lakes region. The Gordion’da yapılan kazılarda tarlalar ve Beyşehir Gölü’nün history. Arezastis near Yazılıkaya, view you will see in Şarkikaraağaç, bulunan Midas’ın iskeleti dingin mavisi… Beyşehir Gerdekkaya near Çukurca village when you get to the top of Kızıldağ, ile mezar odasında bulunan Gölü’ndeki adalardan biri and the Cybele altar Aslankaya reddening with the setting sun, tells kaplardaki yiyecek ve de Mada Adası ve etkileyici near Döğer town of Afyon are some you everything: below lie fields as if içeceğin analizini yaparak insan hikâyelerinin tanığı. examples among many. they were painted by an artist and ilginç bulgulara ulaştı. Bu Rusya’dan Romanya’ya, Although the Phrygian language the calm blue of Beyşehir Lake… One araştırmalar gösterdi ki, oradan da Anadolu’ya göç eden has not been completely of the islands on Beyşehir Lake is Midas normal kiloda bir “Dunay Kazakları” gurbetteki understood, research has provided Mada Island and it is the witness of

3

3 Beyşehir Gölü yalnızca balıkları değil; adalarında Kazakların sırlarını da saklıyor. Beyşehir Lake does not just hide fish but also protects the secrets of Cossacks.

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 53 hayatlarının bir bölümünü atıldığını düşünüyorlar. Bu impressive human stories. “Dunay why they always hope that their Mada Adası’nda geçirdiler. yüzden balığa her çıkışlarında Cossacks” who migrated from fishnets get tangled up underwater 1887’den 1920’ye kadar burada attıkları ağın bu çana Russia to Romania and then to with the bell. Who knows, maybe kendi dünyalarını yaşadılar. takılacağını umut ediyorlar. Kim Anatolia, settled on Mada Island. one day we will discover whether Balıkçılık yaptılar, ekinlerini bilir, bu inanışın gerçek olup They lived here secluded from this legend is true. öğütmek için karşı kıyıdaki olmadığını belki günün birinde the rest of the world from 1887 köyün değirmenine götürdüler. gölün suları bize gösterir. to 1920. They earned their living MOUNT NEMRUT Sonrasında adadan ayrılarak from fishery and took their crops to Commagene King Antiochus’s Akşehir’e ve başka yerlere NEMRUT DAĞI the mills of the village on the coast heavenly throne, Mount Nemrut, taşındılar. Kazakların adadan Kommagene kralı Antiochos’un for grinding. Eventually, they left hides the mausoleum of the king ayrılışının üzerinden 100 yıl göksel tahtı olan Nemrut Dağı, the island and moved to Akşehir which remains undiscovered. One geçmiş olmasına karşın, gölün kralın bugüne kadar kimsenin and other places. Although a of the most impressive cultural balıkçıları arasında süren bir ulaşamadığı anıt mezarını hundred years have passed, the lake heritages on earth, the sculpture inanış var. Kazakların Mada’nın da saklıyor. Yeryüzündeki en fishermen still believe in a legend. It in the Kâhta district of Adıyaman, yakınındaki küçük bir adaya etkileyici kültür miraslarından is known that the Cossacks built a is damaged by natural conditions kilise yaptıkları ve bu yüzden biri olan, Adıyaman’ın Kâhta church on a small island near Mada every passing day. The main factors bu adaya Kilise Adası da dendiği ilçesinde bulunan bu heykelleri, and it was, therefore, called the are high winds at two thousand biliniyor. Adayı terk ederlerken doğa şartları her geçen gün daha Church Island. The fishermen of meters and the temperature kiliselerindeki 500-600 çok yıpratıyor. En büyük etken Beyşehir Lake believe that they did difference between night and day. kilogramlık çanı yanlarında de 2 bin metredeki sert rüzgârlar not take the church bell of 500-600 Osman Hamdi Bey, who conducted götüremediklerine inanan ve geceyle gündüz arasındaki kilograms with them when leaving the first scientific excavation on Beyşehir Gölü’nün balıkçıları, büyük sıcaklık farkları. the island and that the bell must Mount Nemrut, tells the story of çanın gölün derin bir yerine Nemrut Dağı’nda ilk bilimsel be somewhere underwater. This is his first climb up the mountain in

4

4 Nemrut Dağı’nda Kral Antiochos’un “göksel taht”ını kartal ve aslan heykelleri koruyordu. In Mount Nemrut, “the heavenly throne” of King Antiochos was guarded by an eagle and lion statues.

54 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 kazıyı yapan Osman Hamdi arkasındaki 200 satırlık 5 Bey, 1883 yılının Mayıs’ında yazıtta kral Antiochos dağa ilk çıkışını şöyle anlatıyor: tümülüsün içinde kendi “İki saatten beri yürüyorduk. kutsal mezarının olduğunu Tümülüs ara sıra görünüyor da belirtiyor. Dağdaki ama hemen dik tepelerin tümülüsün içinde bir kaya arkasında yok oluyordu… çukuru olduğu ve çukurun Bu zorlu çıkış beş saat kadar içinde kral Antiochos’un sürdü ve sonunda büyük küllerinin bulunduğu iddiası Kommagene kralı Antiochos’un bugüne kadar ispat edilmese tümülüsüne vardık… Arkada, de, Nemrut Dağı birçok gizemi kuzeydoğudan sert bir rüzgâr üzerinde taşıyor. Aslanlı esiyordu. Önümüzde bir dizi horoskop da bunlardan biri… hâlinde beş tane dev heykel Üzerine işlenmiş gezegen yükseliyordu. Ancak diğer ve yıldız kabartmalarına taraflar hâlen karla kaplıydı. bakılarak saptanan MÖ 7 Bu beş heykelden sadece bir Temmuz 62 tarihinin doğru kadın heykelinin başı hâlen olup olmadığı bilim insanları sağlam durumdaydı…” Müze-i tarafından tartışılıyor. Bu Hümayun Müdürü olarak tarihin neyi işaret ettiği de dağda kazılar yapan Osman henüz aydınlanmamış. Ama Hamdi Bey’in batı terasında Nemrut’ta gün doğumu ve yerinde durduğunu gördüğü gün batımı muhteşem… Dağa Kommagene topraklarının çıkmanın en iyi zamanı ise, tanrıçası Tyche’nin başı bugün haziran ve kasım ayları arası. orada değil, yerde duruyor. Nemrut’ta kaidelerin hemen

6 May 1883: “We were walking for two hours. We saw the tumulus from time to time but it vanished among the hills immediately… This hard climb took five hours and we arrived at the tumulus of Commagene King Antiochus… On our back, a harsh wind was blowing from northeast. There, in front of us, five huge sculptures were standing. However, the other sides were all covered in snow. Among five sculptures, only the head of one female statue was still standing…” The head of Tyche, the goddess of the Commagene lands, that Osman Hamdi Bey – the director of the Imperial Museum who was managing the excavation on the mountain - saw standing on the western terrace is now on the ground. On the epigraph of 200 lines just behind the altars in Nemrut, King Antiochus states that his holy grave is inside the tumulus. Although it has 5 Nemrut Dağı’nda gün batımı Sunset on Mount Nemrut never been proven to this day that there is a rock pit inside the tumulus 6 Aslanlı horoskop uzun zamandır gökbilimcilerin araştırmalarına konu oluyor. The lion horoscope is still researched by astronomers today. where the ashes of King Antiochus presumably can be found, Mount Nemrut still bears many mysteries. The lion horoscope is only one of them… It is still debated by scientists whether the date July 7, 62 BC which

56 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

GÖBEKLİTEPE ve hayvan tasvirleriyle, was determined by considering the a hill, archaeologists encountered Son yüzyılda bulunan hiçbir soyut sembollerin anlamı planet and star reliefs is accurate some unusual types of buildings. arkeolojik kalıntı kamuoyunu çözülebilmiş değil. or not – and it is not yet clear what The meaning of the human and Şanlıurfa’nın Örencik köyü Geçtiğimiz günlerde this date corresponds to. But, the animal depictions, and the abstract yakınlarındaki Göbeklitepe bunlarla ilgili yeni bir iddia sunset and sunrise in Nemrut are symbols on T-shaped columns kadar heyecanlandırmadı da ortaya atıldı: Tasvirlerde magnificent… The best time to with varying heights from 3 to 6 dersem yanlış bir şey söylemiş 13 bin yıl önce dünyaya climb the mountain is between meters, surrounding the religious olmam sanırım. Göbeklitepe çarpan bir kuyrukluyıldız June and November. buildings are still waiting to be insanlığın bugüne kadar nedeniyle dünyanın Buzul solved. Recently, a new theory has bilinen tarihini değiştirdiği Çağı’na girdiği bilgisi de GÖBEKLITEPE emerged: information in these gibi, aklımızı karıştıran birçok var. Hatta Göbeklitepe’deki If one is to say that no depictions tells us that the Ice soruyu da ortaya çıkardı. yapılar gözlemevi olarak da archaeological site found in the last Age started because a comet hit 1963 yılında keşfedilen ve kullanılmış. Kazıbilimciler century has excited the public as the world 13,000 years ago and 1994’te kazılmaya başlanan bu iddiaları tartışadursun, much as Göbeklitepe near Örencik that the buildings in Göbeklitepe Göbeklitepe’nin 12 bin yıl tonlarca ağırlıktaki T village of Şanlıurfa, it would not were used as observatories. While öncesine uzanan bir kült biçimindeki sütunların be an exaggeration. Göbeklitepe archaeologists are discussing these merkezi olduğu anlaşıldı. Bir buraya nasıl taşındığı, not only changed our knowledge of claims, it is still unknown how tepe üzerinde dünyanın bilinen dikildiği ve tapınakların humanity’s history to that point the T-shaped columns weighing ilk tapınakları ortaya çıktığında, neden bu şekilde but also brought about many tons were carried and erected alışılagelmedik yapılarla tasarlandığı da henüz puzzling questions. Explored in here, and why the temples were karşılaştı kazıbilimciler. bilinmiyor. Göbeklitepe’nin 1963 and started to be excavated in designed in their distinct manner. Dinsel yapıları çevreleyen, sırları çözüldükçe, insanlık 1994, Göbeklitepe was understood As the mystery around Göbeklitepe yükseklikleri 3-6 metre tarihine ilişkin birçok to be a cult center from 12,000 unfolds, it seems that many facts arasında değişen T biçiminde gerçek de gün yüzüne years ago. When the first known about the human existence will sütunların üzerindeki insan çıkacağa benziyor. temples of the world were found on come to light.

7 GEZMEN

7 Göbeklitepe’de süren kazılar, tüm dünyada yankılanacak önemli keşifleri müjdeleyecek gibi… It seems that the continuing excavations in Göbeklitepe will bring to light important discoveries that will resonate with the whole world…

58 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

BANAZ ÇAYI’NIN İZİNDE UŞAK KANYONLARI ON THE TRAIL OF BANAZ CREEK THE CANYONS OF UŞAK Uşak’ın doğal güzelliklerini ve tarihî What about exploring the natural zenginliklerini Banaz Çayı’nı takip and historical beauties of Uşak while ederek keşfetmeye ne dersiniz? tracking in the Banaz Creek?

HAKAN CEM IŞIKLAR-MEHMET EŞLİ HAKAN CEM IŞIKLAR

Türkiye’nin gezilmesi ve sular birleşerek Banaz Çayı’nı 1 görülmesi gereken nadide oluşturuyor. Çaya karışan köşelerinden biri Uşak. Tarihî derelerden biri de Hamam ve doğal güzellikleri ile henüz deresi. Adını Banaz ilçesi tam olarak keşfedilmemiş yakınlarında yer altından bu güzel kentte hayat suyun fışkıran sıcak sulardan etrafında şekilleniyor. Murat alıyor. Zamanında buraya Dağı’nın bereketi Banaz yapılan tesis yetersiz kalmaya ilçesinden başlayarak tüm başlayınca mülki idare şehre yayılıyor. bölgede yenileme çalışmaları Murat Dağı her şeyin başladığı başlatmış. Yakında hizmete yer. Dağın zirvesine yakın bir girmesi beklenen kaplıca noktada bulunan Tepedelen tesislerine Afyonkarahisar- kaynağının çevresi gür Uşak karayolu üzerinden ormanlarla kaplı. Yüzlerce yıllık kolayca ulaşılabiliyor. çam ağaçları tüm görkemleri Banaz Çayı, Sivaslı ilçesine ile ormanları süslüyor. Bu doğru akarken Uşak’ın kadim ağaçlardan biri ise çok özel. tarihi de yavaş yavaş ortaya Neredeyse bin yıllık ömrü ile çıkmaya başlıyor. Tarihî Kral Anadolu’daki Türk varlığının Yolu üzerinde bulunan Ahat 1 Pepouza ve çevresine su götürmek için yapılan Cılandras Kemeri’nin en önemli şahitlerinden biri. köyündeki Akmonia antik karşıdan karşıya uzunluğu 24 metreyi bulurken, Banaz Çayı’nın derinliği, 7-8 yetişkinin kollarını açarak kenti, Roma döneminde yaklaşık 17 metre. etrafını ancak sarabildiği Frigya’nın 12 önemli şehrinden The Cılandıras aqueduct, made to carry water to Pepouza and its Tepedelen anıt ağacının 800- biri olan ’ye de komşu. surroundings, is 24 meters long; Banaz Creek is 17 meters deep. 900 metre yakınına kadar araçla Anadolu’ya kültürel açıdan 2 4 katlı bir apartman yüksekliğindeki karaçamın devasa gövdesi 3 metre çapında. gidilebiliyor. Kısa bir yürüyüşten vurulan Türk mührünün izi The black pine is as tall as a 4-storey apartment and has a trunk that is 3 sonra anıt ağacının gölgesinde olarak konuklarını karşılayan meters in diameter. soluklanmak mümkün. Hacım köyü ise Hacı Bektaş-ı Murat Dağı’nın 2 bin metrelik Veli’nin erenlerinden Hacım Uşak is one of the precious corners other springs unite to form rakımından aşağılara doğru Sultan’ın dergâhına ev of Turkey, a place that truly Banaz Creek. One of the springs inildiğinde, Tepedelen’den sahipliği yapıyor. Bu dergâhın deserves to be seen and visited. joining the creek is Hamam ve diğer yataklardan akan öğretisinden nasibini almayı With its historical and natural Creek. It takes its name from beauties not entirely explored, the underground hot spring 2 life in this beautiful city is shaped waters near Banaz district. around water. The abundance When the facility built there of Murat Mountain spreads started to become insufficient, across Uşak starting from the the civil administration decided Banaz district. to renew it. The thermal spring Murat Mountain is the place facility, which is expected to where everything started. The open soon, can be reached on the environs of Tepedelen spring Afyonkarahisar-Uşak Highway. near the peak of the mountain While Banaz Creek flows are covered with forests that through Sivaslı district, the are so exuberant that human ancient history of Uşak reveals intervention is not felt. Pine trees, itself gradually. The ancient centuries old, embellish the forests city of Acmonia in Ahat village with all their grandeur. There is on the Historical King Road is one tree worth mentioning: it is a neighbor to Sebaste, one of almost a thousand years old and Phrygia’s 12 important cities in an important witness to Turkish the Roman era. The Turks’ existence in Anatolia. Tepedelen cultural stamp on Anatolia is Monumental Tree, whose trunk witnessed by the dervish lodge of can be encircled if 7-8 adults Hacım Sultan, one of the saints spread their arms and hold hands, of Hacı Bektas-i Veli, in Hacım is a 800-900 meter drive away. village. Those expecting to partake After a short walk, you can rest in the teachings of this lodge, under this natural monument. should visit Hacım Sultan,

UĞUR ZEHİR Descending 2,000 meters down whose life has given birth to Murat Mountain, the waters numerous legends, and raise flowing from Tepedelen and their hands to the sky.

62 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 umanlar ise hayatı sayısız Vadide çeşit çeşit bitkiler, Entrance to the Canyons walking can enjoy the view at menkıbe ile süslenmiş Hacım mağaralar, oyuklar ve kaya In order to reach Banaz Creek its fullest. Pepouza, which is not Sultan’ı ziyaret ederek ellerini mezarları dikkat çekiyor. valley, you must pass through so far on foot, resembles Sümela göğe doğru açıyor. Özellikle bahar aylarında Hacım village which reinforces Monastery in its grandeur. It Tarihî camisi ve Aslanlı yürüyüş yapmayı tercih the historical fabric of Uşak is proposed that Montanism, Çeşmesi ile Uşak’ın edenler manzaranın tadını with its historical mosque and a sect of Christianity with a geleneksel dokusunu doyasıya çıkarabilir. Çok fazla Lion Fountain. This valley is monotheistic approach that pekiştiren Hacım köyünden yorulmadan varılan Pepouza considered the starting point of took root two centuries after Banaz Çayı Vadisi’ne ise muhteşem görüntüsü the Grand Uşak Canyons, one the life of Jesus Christ, might varılıyor. Bu vadi, dünyanın ile Sümela Manastırı’nı of the world’s longest canyons. have started here. Christian en uzun kanyonlarından anımsatmakta. Hz. İsa’dan It is comprised of two different researchers care for the region biri olan Büyük Uşak yaklaşık iki yüzyıl sonra ortaya parts: Banaz Creek Canyon of 55 very much. Named as the “New Kanyonları’nın da başlangıcı çıkan, Hristiyanlığın tek kilometers and Ulubey Canyon Jerusalem,” Pepouza Monastery kabul ediliyor. Kanyon iki Tanrı inancına sahip mezhebi of 15 kilometers, formed was formed by carving the rocks farklı bölgede oluşuyor: Montanizm’in buradan by Yavı Creek flowing into on the steep brows on the east Yaklaşık 55 kilometrelik yayılmış olabileceği öne Kazancı Valley from the north. of the canyon. The monastery, Banaz Çayı Kanyonu ve 15 sürülüyor. Nitekim, Hristiyan The most well-known visiting which features more than km’lik Ulubey Kanyonu. araştırmacılar bölgeye spot in Banaz Creek Canyon is sixty rooms, has an admirable büyük önem veriyor. “Yeni the recreational area known as structure, built in stories and Banaz Çayı Kanyonu Kudüs” olarak adlandırılan Cılandras Bridge. Within the sheltered from the elements. Banaz Çayı Kanyonu içindeki Pepouza Manastırı, borders of Karahallı district, Another feature of Banaz en tanınmış ziyaret yeri, kanyonun doğusundaki dik Cılandras is actually a part of Creek Canyon is that natural Cılandras Köprüsü olarak yamaçlarda kayalar oyularak an aqueduct system with its islands known as “asar” on the bilinen mesire alanı. Karahallı oluşturulmuş. 60’tan fazla arched structure dating back to streambed, which back in the ilçesi sınırları içinde kalan odası bulunan manastırın kat the Roman period. day were inhabited by humans. Cılandras aslında Roma kat inşa edilmiş korunaklı Banaz Creek, following Hasköy Asar is one of them – it dönemine ait tek kemerli yapısı hayranlık uyandırıyor. Cılandras waterway, moves has many caves and pits most yapısıyla bir su yolu sisteminin Banaz Çayı Kanyonu’nun bir towards Pepouza. The valley of which were made by human parçasını oluşturuyor. özelliği de yılan gibi kıvrılan attracts visitors’ attention hands. In the past, the tunnel Banaz Çayı, Cılandras yatağında “asar” olarak bilinen with its many plant species, with stairs descended to the su yolunu takip ederek doğal adaların, tarihte insanlar caves, hollows, and rock tombs. meadow; today only 80 meters Pepouza’ya doğru yol alıyor. tarafından da kullanılmış In spring, those who prefer of the tunnel have survived.

3

3 Pepouza Pepouza

64 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 olması. Hasköy Asarı da Teras, ziyaretçilere unutulmaz bunlardan biri. Asar üzerinde anlar yaşatıyor. çok sayıda in ve mağara Ulubey, sahip olduğu tarihî bulunuyor. Pek çoğu insanlar ve kültürel değerleri ile tarafından yapılmış. Ana önemli bir ilçe. İlçe merkezine kayaya oyulmuş ve günümüzde 12 kilometre uzaklıktaki sadece 80 metrelik kısmı kalan Blaundos antik kenti de bu merdiven basamaklarının da değerlerden yalnızca biri. Üç bulunduğu tünel eskiden çaya tarafı vadiler ile çevrili bir kadar iniyormuş. Ne var ki kaçak yarımada olan kentin girişi kazılar sonucu tünel molozlar kuzeye bakıyor. Arkeologların ile dolmuş durumda. Ulubey çalıştığı Blaundos’ta yapılacak Kaymakamlığı başta olmak kazı çalışmaları henüz üzere bölge halkı bu yapıyı yer üstünde olmayan nice kurtarmanın yolunu arıyor. kıymetli eserin de gün yüzüne Kanyon içinden Ulubey çıkmasını sağlayacak. 4 istikametinde ilerlendiğinde Banaz Çayı’nı takiben Adıgüzel Avgan Asarı’na varılıyor. Baraj Gölü’ne doğru inerken Unfortunately, the tunnel is precious artifacts currently still Asarın bulunduğu yer hem gölün su kaynaklarından bir filled up with debris due to illegal underground. vadi tabanından hem de Avgan diğeri olan Aksaz Deresi’nin excavations. Ulubey Distric It’s amazing to see the hot düzlüğünden muhteşem yatağında kaynayan sıcak sular Governorship and residents of waters spring on the streambed görüntüler sunuyor. Dik yarlar görenleri şaşkınlığa uğratıyor. the region are seeking ways to of Aksaz Creek, another one of ve peribacaları kanyonlardaki Soğuk suyun aktığı yatağın save the structure. the lake’s water sources, while doğa harikası manzaraları hemen içinden kaynayan sıcak When you head towards Ulubey descending through Adıgüzel daha da pekiştiriyor. sulardan Roma ve Bizans inside the canyon, you will come Dam following Banaz Creek. dönemlerinde fazlasıyla across Avgan Asar. Its location The hot water entering the Ulubey yararlanılmış. Erken Roma offers great views both of the streambed where the cold water Kazancı mevkiinde, kaynağını döneminde burada inşa edilen valley floor and of the Avgan flows was used in the Roman Uşak’ın kuzeyindeki hamam, yaşanan bir deprem plain. Steep gorges and fairy and Byzantine periods. A bath tepelerden alan Dokuzsele felaketinin ardından toprak chimneys reinforce the views of was built here during the early Deresi Banaz Çayı’na ulaşıyor. altında kalmış. natural wonders. Roman period but it was covered Bu dere kuzeyden akmaya Doğası, tarihî ve kültürel up following an earthquake. devam ederken Ulubey’in dokusuyla Ege’nin tam Ulubey Not fully explored although doğusunda muhteşem ortasında yer almasına Flowing from Banaz, Sivaslı located in the middle of the görüntüsüne kavuşuyor. karşın henüz tam anlamıyla and Karahallı districts to , Uşak and its Kanyonun güzelliğini keşfedilmemiş Uşak ve çevresi, Ulubey, Banaz Creek is joined environs with their unique panoramik olarak görmek sahip olduğu eşsiz güzelliklerle at Kazancı point by Dokuzsele nature, history and cultural isteyenler için yapılan Cam gezginleri bekliyor. Creek – called Yavı after it exits fabric, await travelers with their the city center – which springs unequaled beauties. 5 from the northern hills of Uşak. While flowing from the north, this creek reaches Ulubey and at the east of the district, it attains its beautiful view. The Glass Terrace which was built for those who want to experience the canyon’s beauty as a wide BİLGİ panorama offers its guests AnadoluJet, İstanbul-Denizli unforgettable moments. arasında her gün karşılıklı VOLKAN FİL VOLKAN Ulubey, with its historical seferler düzenliyor. and cultural values, is Uşak’s Denizli’den Uşak’a true gem. The ancient city karayoluyla ulaşabilirsiniz. 4 Bir yanda Aksaz Deresi’nin soğuk suları akarken diğer yanda sıcak sular of Blaundos, 12 kilometers kaynıyor. INFO from the district center, is On the one hand, the cold waters of Aksaz Creek and, on the other, the AnadoluJet has daily round- hot spring waters. just one of its many features. trip flights between İstanbul- 5 Ulubey Cam Terası Surrounded by valleys on Denizli. You can reach Uşak Ulubey’s Terrace three sides, the entrance of from Denizli via highway. the city faces the north. The excavations in Blaundos led by anadolujet.com archaeologists will reveal many

66 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

HAYALLE GERÇEK ARASINDAKİ AYNA KARAGÖZ İLE HACİVAT The Mirror Between Dream and Reality KARAGÖZ AND HACIVAT Eğlenceli ve öğretici bir An amusing and educatory seyirlik, eskimeyen bir show, shadow play is a gelenektir gölge oyunu. timeless tradition.

MUTLU DURSUN AHMET ÇETİNTAŞ

Halk arasında “Karagöz Karadenizlisi, Trakyalısı ve 1 ile Hacivat” olarak da daha pek çok tiplemesi ile bilinen gölge oyunu, Osmanlı şehirlerinin, ama Osmanlı İmparatorluğu özellikle de İstanbul’daki şehirlerindeki toplumsal gündelik yaşamın oldukça yapıyı belki de en iyi canlı bir panoramasını sunar. yansıtan sanattır. Bir taraftan şehir insanına Memluklar’dan içinde yaşadığı gerçekliği Osmanlı’ya gösterirken diğer taraftan Yavuz Sultan Selim’in renkli tiplemeleri ile bu Mısır’ı almasıyla birlikte durumu karikatürize Osmanlı’ya gelir gölge eder; sazın, sözün ve oyunu. Sultan, 1517 yılında şiirin eşliğinde oynatılan gerçekleşen bu seferin hareketli gölgelikleriyle dönüşünde, aralarında (tasvir) insanları kendi gölge sanatçılarının “sanal” gerçekliğine çeker. (hayalî ya da hayalbaz) da Bu bir aradalık onu orta bulunduğu 600 Memlûk oyunu ile birlikte Osmanlı sanatçısını kafilesine katar. toplumunun en sevilen Arap tarihçisi Mehmed eğlencesi hâline getirir. bin Ahmed bin İlyas-ül “Hay hak! Perde kurduk, Hanefi, “Bedayi-üz-Zuhur ışık yaktık / Gösterimiz fi Vekaayi-üd-Dühûr” adlı gölge, hayal / Gerçeğin eserinde, Memluk sultanı aynasıdır bu / Sanılmaya Tumanbay’ın hazin sonunu martaval.’’ uyarısıyla hayal perdesinde izleyen başlayan oyun; izleyenlere Yavuz Sultan Selim’in 1 Karagöz ile Hacivat yatay çubuklarla oynatıldığı için tasvirler tek yönlü Balat Kapısı’ndan içeri giren gösteriyi beğenip sanatçıyı hareket eder. Yahudi’si, saf ve bildiğini mükâfatlandırdığını, Since “Karagöz and Hacivat” puppets are animated with horizontal rods, okuyan Arnavut’u, elinde oğlunun da bu gösteriyi all characters can move on a single plane. çubuğuyla arz-ı endam edip izlemesini isteyerek bu 2 Oyunda her tiplemenin kendine özgü müziği, türküsü ve dansı vardır. konuşmanın orta yerinde sanatçıyı da beraberinde Çalınan ezgiden perdeye kimin geleceği anlaşılır. uykuya dalan Tiryakisi, İstanbul’a getirdiğini yazar. Every character in the play has their own music, folk song and dance. Viewers can understand who will take the stage from the melody played. çabuk sinirlenen külhanbeyi Mısır’ın tek renkli ve Tuzsuz Deli Bekir’i, devinimsiz gölge oyunu Oduncu Baba Haşmet’i, Osmanlı’da bambaşka

2 Known as “Karagöz and Hacivat” panorama of daily life in Ottoman colloquially, shadow play is the art cities but especially in Istanbul with that perhaps best reflects the social Jews entering Balat Gate, naïve structure of the Ottoman Empire. and headstrong Albanians, Tiryaki, On the one hand, it shows the reality appearing with a stick in his hand that city dwellers experienced and and falling asleep in the middle on the other, it caricatured this of the conversation, Tuzsuz Deli situation with colorful characters. Bekir a pettish bully, lumberjack Shadow plays drew people into Baba Haşmet, Thracian, Black Sea their own “virtual” reality with characters, and many more. moving shades and accompanying instruments, vocals, and poems. From the Mamelukes to This togetherness made it the the Ottomans favorite entertainment of Ottoman After Yavuz Sultan Selim society alongside theater-in-the- conquered Egypt, shadow play round (orta oyunu). came to the Ottoman Empire. ‘’O God! We set the scene, lit the The Sultan added 600 Mameluke lights/Our show is shadows and artists to his convoy including dreams/This is the mirror of reality/ shadow artists (hayalî or Don’t mistake it for a cock and bull hayalbaz) when returning from story.” This is the warning with campaign in 1517. Arab historian which the play starts. The play’s Mehmed bin Ahmed bin İlyas-ül many characters portray the lively Hanefi, in his work Bedayi-üz-

70 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 bir hâl alır. Osmanlılar Kıptî Sofyozlu Bâli Çelebi’dir. Zuhur fi Vekaayi-üd-Dühûr, tells According to Çelebi, Hacivat was “Karagöz ile Hacivat” adını Her ikisinin de Selçuklular that Yavuz Sultan Selim watched Efeoğlu Hacı Eyvad. He was a verdikleri oyunu; dramatik döneminde yaşadığını yazar. the dramatic end of Mameluke merchant, traveling from Mecca yetenekleri, dericilikteki Karagöz’ün kökeniyle ilgili Sultan Tumanbay on a shadow to Bursa and also known as ustalıkları, kültürel en yaygın hikâyeye göre ise screen, recompensed the artist and Yörükçe Halil. Karagöz, on the zenginlik ve derinlikleri ile Karagöz, Orhaneli’de yaşayan brought him to Istanbul to show it other hand, was the groom of a geliştirirler. Hatta Mısır’dan Karakeçili aşiretinden Kara to his son. Byzantine governor of Istanbul gelen gölge oyunu, Karagöz Oğuz adını taşıyan bir köylüdür. The monochrome and motionless and was called Coptic Sofyozlu ve Hacivat ile bu kez bir Kara Oğuz ismi ilk önce Kara shadow play of Egypt took a Bâli Çelebi from Kırk Kilise. Osmanlı sanatı olarak Öküz’e, sonra da Kara Göz’e different form in the Ottoman Çelebi says that they both lived Mısır’a döner ve yakın evrilmiştir. Hacivat ise Hacı Empire. The Ottomans improved in the Seljuk era. According to zamana kadar Türkçe olarak İvaz’dır. Ulucami’nin inşası the play they called “Karagöz the most famous story about oynatılır. Kuzey Afrika’ya, sırasında bir araya gelen and Hacivat” with dramatic acts, the origins of Karagöz, he was a Orta Doğu’ya ve Balkanlara, bu ikili, diğer çalışanları leather crafts, cultural richness and villager called Kara Oğuz from kısacası Osmanlı’nın hâkim sürekli güldürüp işlerinin deepness. Furthermore, the shadow the Karakeçili tribe in Orhaneli. olduğu coğrafyaya kısa hızlı bir şekilde ilerlemesini play that originated in Egypt The name, Kara Oğuz, was zamanda yayılır. Hayalî engelledikleri gerekçesiyle returned there as an Ottoman art transformed first into Kara Kâtip Salih gibi Karagöz Orhan Gazi tarafından idam with Karagöz and Hacivat; until Öküz, and then to Kara Göz. ustaları sayesinde teknik ve ettirilir. Daha sonra yaptığına quite recently it was played there Hacivat was Hacı İvaz. The içerik açısından sürekli bir pişman olan Orhan Gazi’yi in Turkish. It spread to all lands the duo came together during the gelişim gösterir. avutmak için kendisi de bu Ottomans ruled, from Northern construction of Ulucami and duruma çok üzülen Şeyh Küşteri Africa to the Middle East and were executed upon the order Farklı Hikâyeler olarak anılan kişi Karagöz ve the Balkans. Thanks to Karagöz of Orhan Gazi on the grounds Karagöz ve Hacivat’ın adına Hacivat’ın deve derisinden masters such as Hayalî Kâtip that they hindered the fast ilk olarak Evliya Çelebi’nin yapılmış gölgeliklerini “ayna” Salih, the art showed a continuous development of the construction “Seyahatname”sinde rastlarız. adı verilen perdeye yansıtır. development both technically and by making the workers laugh. Evliya Çelebi oyunun Mesleğinin piri kabul edilen contextually. In order to console Orhan Gazi konularından, özelliklerinden, Şeyh Küşteri’nin adı bugün hâlâ who regretted what he had çağın ünlü karagözcülerinden oyunların başlangıcında geçer. Different stories of the done, Sheikh Küşteri reflected bahseder. Çelebi’ye göre Hacivat, characters’ origins the shadows of Karagöz and Efeoğlu Hacı Eyvad’dır. Mekke Halkın Eğlencesi Karagöz and Hacivat are first Hacivat’s figures made of ile Bursa arasında mekik Karagöz ve Hacivat’ın mentioned in Seyahatname by camel skin on a curtain called dokuyan, Yörükçe Halil namıyla ortaya çıkışıyla ilgili farklı Evliya Çelebi. Evliya Çelebi talks a “mirror.” Considered as the da bilinen bir tüccardır. Karagöz rivayetlerin bulunması, bu about the subjects of the plays, sage of the profession, Sheikh ise İstanbul Tekfuru’nun oyunun halk tarafından its characteristics and famous Küşteri’s name is still mentioned seyisi olup Kırk Kilise’den ne kadar sevildiğini ve shadow players of the period. at the start of plays.

3

3 Televizyonun ve dijital teknolojinin gündelik hayata egemen olmasından önce eğlencenin, bir araya gelmelerin en önemli sebebiydi Karagöz ile Hacivat. Before television and digital technology dominated everyday life, “Karagöz and Hacivat” were a reason for coming together and offered unrivaled entertainment.

72 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 benimsendiğini gösterir. kabul edilen Karagöz ile 4 Her ne kadar başlangıç Hacivat, 20’nci yüzyıla itibarıyla saray kaynaklı kadar canlılığını koruyan olsa da Karagöz oyunu bir gelenektir. Bir tiyatro saraylı bir karakter taşımaz. salonunda ilk kez 1910 Çok hızlı bir şekilde yılında sahnelenir. Daha halka inen Karagöz’ün, sonraki yıllarda radyonun sadece izleyicileri değil gelişiyle birlikte bayram ve sanatçıları da halkın çeşitli tatil akşamlarında radyoda kesimlerinden insanlardır. seslendirilir. Televizyonla Yorgancı Abdullah Efendi, birlikte mecrası da değişir. Püskülcü Hüsnü Efendi, Bayramlarda, özel günlerde Kantarcı Hakkı Efendi, Karagöz ile Hacivat Hamamcı Süleyman Efendi, programları yapılır. Tuzsuz Yemenici Andon Efendi, Deli Bekir gibi tiplemeler Çilingir Ohannes Efendi reklamlarda kullanılır. 4 5 Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından 2007 yılında müzeye gibi pek çoğu esnaftır. Günümüzde Karagöz dönüştürülen Karagöz Evi’nde gösteri salonu, kukla galerisi, ihtisas Halkla olan bu iç içelik, sanatıyla doğrudan kütüphanesi ve tasvir yapım atölyesi yer alıyor. oyunun gündelik hayatla uğraşanların sayısı azalsa In the Karagöz House, transformed into a museum in 2007 by Bursa Metropolitan Municipality, there is a show hall, a puppet gallery, a paralel bir seyir izlemesini da oyun popülerliğini special library and atelier that produces the famous shadow puppets. ve yeni tiplemelerin ortaya kaybetmemiştir. Özellikle çıkmasını sağlar. Ramazan ramazan aylarında kurulan aylarında teravih namazının çadırlarda çocukların ardından, büyüklere yüzünü hâlâ en çok güldüren kahvehanelerde, küçüklere onlardır. Yüzyıllardır Direklerarası’nda Karagöz olduğu gibi... gösterileri icra edilir. Evlenme, doğum, sünnet düğünü gibi günler dolayısıyla saray ve konaklarda Entertainment for the shows were organized. gerçekleştirilen şenliklerde de masses Considered as the ancestor of Karagöz oynatılır. The many accounts of the Turkish theater together with Orta oyunuyla birlikte characters’ origins stand as proof orta oyunu, Karagöz and Hacivat Türk tiyatrosunun atası of how Karagöz and Hacivat is a tradition that has been were loved and adopted by the maintained continuously up to the 5 public. Although originated in 20th century. It was first staged the palace, Karagöz plays did in a theater hall in 1910. Later, not have courtly characteristics. with the advent of radio, it was Having met with masses performed over the radio in feasts fast, Karagöz artists as well and holidays. After television, its as the spectators came from medium changed. In feasts and different social backgrounds. special days, Karagöz and Hacivat Many of them were artisans programs were aired. Characters such as Yorgancı Abdullah such as Tuzsuz Deli Bekir were Efendi, Püskülcü Hüsnü used in advertisements. Efendi, Kantarcı Hakkı Efendi, Now, although the number of Hamamcı Süleyman Efendi, people directly related to Karagöz Yemenici Andon Efendi and art decreases, the play is still Çilingir Ohannes Efendi. The popular. Especially, in the tents popularity of the medium set in Ramadan, Karagöz and allowed the play to follow a Hacıvat are the ones who make parallel line with everyday life, children laugh the most. As it and include new characters. In has been for centuries… Ramadan, after tarawih prayer, adults in coffee shops and children in Direklerarası watched Karagöz shows. In festivals organized in the palace and estates for marriages, births, circumcisions and other special days, Karagöz

74 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 GARENTA AYRICALIKLARI, ŞİRKETLERE ÖZEL FIRSATLARLA!

FIAT EGEA EASY SEAT LEON STYLE (PLUS PAKET) MERCEDES 1.3 Multijet 95 HP Manuel 1.6 TDI 115 HP DSG S&S C 200 Dizel Comfort Aylık 260 + KDV* Aylık 355 + KDV* Aylık 636 + KDV*

Uzun dönem araç kiralamada benzersiz avantajlar sizi de Garentalı yapacak! Bu fırsatı kaçırmayın, Garenta ile işinizi ileriye taşıyın. Ayrıca, bireysel kiralamalara özel fiyat ve avantajlar için de www.garentapro.com adresini ziyaret etmeyi unutmayın!

* Bahsedilen Euro fiyatlar, 36 ay, yıllık 15.000 KM için geçerli, kurumsal kiralamalara özel fiyatlardır.

           E            9 9  9        !" #9  $ E %          " ' D          E               *   %#+    %                 ,9                       Q     '              E  ' ' ./%% "1 12     %   3   QQ    E  E     #  4 555  '  666 6 783

“TAŞ Ü TOPRAK ÂRESİNDE”

“Between Rock and Soil” GÖYNÜK “Sakin Şehir” ailesinin en yeni The newest member of the Citta Slow üyesi Göynük; tarihî, mimari ve (Slow City) family, Göynük greets its doğal zenginlikleriyle misafirlerini guests warmly with its historical, sımsıcak bir merhabayla karşılıyor… architectural and natural beauties…

MUTLU DURSUN AHMET ÇETİNTAŞ “Nâgehan (ansızın) ol şara şehrin temel karakterini (şehre) vardum/Ol şarı yapılur belirlemiş. İpek Yolu güzergâhı gördüm/Ben dahi bile yapıldum/ üzerinde yer alan Göynük; Taş ü toprak âresinde.” Safranbolu, Nallıhan, Göynük’ü gördüğümde aklıma Beypazarı, Mudurnu ve gelip dilimden dökülen ilk Taraklı gibi Orta Anadolu’nun dizelerdi bunlar. Coğrafya ile önemli şehirlerinin meydana insan, insan ile yaşadığı şehir getirdiği ekonomik ağ içinde arasındaki ilişkinin belki de en merkezî bir konumdaymış. güzel ifadesi olan Hacı Bayram-ı Anadolu’daki Türk yaşam Veli’ye ait bu dizeler, kendisi ve mimarlık kültürünün de bir Bayramî şeyhi olan en önemli örneklerini Akşemsettin’in yurdunda daha özenle koruyan Göynük, bir anlamlı geldi bana. Uzaktan bu özelliğini günümüzde bakıldığında eğimli yamaçlara de yaşatan yerlerin başında kurulu ve birbirine benzeyen geliyor. ama yakınına geldiğinizde Göynük’ün mimari dokusunu birbirinden farklı, birinin biraz daha derinden diğerinin önünde saygıyla, hissetmeye, görmeye çalışarak edeple eğildiğini ve asla bir geziyorum. Belirttiğim gibi, diğerinin önünü kapatmadığını evler birbirini tekrar etmiyor idrak ettiğiniz beyaz badanalı ama arazi yapısı bazı ortak kardeş evlerin şehridir Göynük. mimari unsurları zorunlu Anadolu’nun Türkmen hâle getirmiş ve bu durum yerleşimlerini gezen ünlü yerleşimi de şekillendirmiş. seyyah İbn-i Battuta’nın tasvir Eğim, birbirinin üzerinden ettiği Ahi tekkeleri etrafında ileriye bakan evlerin çoğunda ARİF MİLETLİ 1 oluşmuş, canlı bir iktisadî yaşam basık tavanlı ara katların

2 they mean so much to me at the home of Akşemsettin, who was also a Bayramî sheikh. When viewed from afar, Göynük is a city of white sibling houses which sit on a hillside. But when you come closer you realize that they are different, that they bow respectfully to one other and never block one other’s view. It was founded around Ahi lodges which were described by the famous traveler Ibn Battuta who traveled to the Turkmen settlements of Anatolia. The city’s fundamental characteristic was a lively economic life. Located on the Silk Road, Göynük was central to the economic network of famous Central Anatolian towns such as Safranbolu, Nallıhan, Beypazarı, 1 Ahşaptan yapılan çift kanatlı avlu kapılar Göynük’ün tarihî evlerinin karakteristik özelliklerinden. Suddenly I arrived in that city / Mudurnu, and Taraklı. Today, Double wooden courtyard doors are characteristic of the historical houses of Göynük. I saw its buildings / Even I was Göynük is the foremost city in rebuilt / Between rock and soil. the efforts to preserve the most 2 Göynük, sarp bir yamaca yayılan vadi manzaralı tarihî evleri ve ahşap saat kulesi ile misafirlerini karşılıyor. When I saw Göynük, these were the important expressions of Turkish Göynük greets its guests with its historical houses scattered across steep first words that came to my mind life and the architectural culture of foothills with a valley view and its wooden clock tower. and I recited them. The verses that Anatolia. might be the best expression of the I have decided to walk in order relationship between geography to experience and feel the and human beings, human beings architectural fabric of Göynük. and the city in which they live, As I have mentioned, houses do belong to Hacı Bayram-ı Veli. And not repeat themselves but land

78 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 yapılmasını gerekli kılmış. Üç pencere, bir oda demek; structure necessitates some in a bathhouse (hamam), this Günümüzde de kullanılan bu pencere sayısı daha fazlaysa ve common architectural elements space does not assume a classical ara katlarda kiler ve mutfak pencereler dışarıya taşmışsa and this has shaped the settlement. bathroom function. yer alıyor. Birinci katta ise açık sofalı bir odanın varlığını Elevation made it necessary to The number of windows make geleneksel bir Türk evindeki anlıyoruz. Hangi dönemde make mezzanine floors with low it easy to get an idea about the başoda ile diğer odalar yapılmış olursa olsun Göynük ceilings in the houses looking over interior when seen from outside. bulunuyor, gündelik hayat evleri pencereleriyle, beyaz one another’s shoulders. These Three windows mean a room; bu katta sürüp gidiyor. Her badanalı cepheleriyle daima mezzanine floors, which are still if there are more windows and odanın yüklüğü, sedirleri ile sade bir güzelliği simgeliyor. being used, have a kitchen and they are projected outside, we hayatı kolaylaştıracak biçimde Göynük’te bu sadeliği, güzelliği cellar. On the first floor, you can understand that it is an anteroom. düzenleniyor. Bazı odaların yansıtan 100’ün üzerinde find traditional Turkish house Göynük houses, regardless of their kendi ocağı olmakla beraber tescillenmiş mimari örneği var. elements such as the başoda (main period, symbolize a simple beauty ısınmak için genellikle ocak room), where daily life continues. with their windows and façades oda kullanılıyor. Zafer Kulesi’nden Each room is organized to make painted white. In Göynük, there are Göynük evlerinde odalar, yaz Çınaraltı’na life easier with its cupboard and more than 100 registered houses odası ve kış odası olarak ikiye Arnavut kaldırımlı dar couch. Some rooms have their own reflecting this simplicity and ayrılmış. Yaz odası günümüzün sokaklarda dolaştıktan furnace but generally the furnace beauty. oturma odası işlevini görüyor. sonra Göynük’ün neredeyse room is used for heating. Çiftlerin “gelin evi” adı verilen her noktasından görünen Rooms in Göynük houses are From the Victory Tower to odalarında ise kapatılınca dolap, ve Bolu şehrinin en önemli two kinds: summer rooms and Çınaraltı açılınca banyo gibi gözüken simgelerinden biri olan Zafer winter rooms. The summer room After strolling in the narrow (cin dolabı) abdesthaneler var. Kulesi’nin yolunu tutabilirsiniz. is today’s living room. The rooms cobblestone streets, you can head to Hamamda yıkanmak bir gelenek Sakarya Zaferi’nin anısına, called “bride’s homes” are for Zafer Kulesi (Victory Tower) which olduğundan bu bölüm klasik Cumhuriyet’in ilk kaymakamı couples and feature washrooms can be seen from nearly everywhere banyo işlevi üstlenmemiş. Hurşit Bey tarafından yaptırılan (genie cupboards) which seem in Göynük and is one of the most Pencere sayıları dışarıdan kule, Göynük’ü izlemek için like a cupboard when closed and important symbols of Bolu. Built bakanların evin içi hakkında en doğru nokta. En son 2016 function as a bathroom when by the first district governor of fikir sahibi olmasını sağlıyor. yılında restore edilen Zafer open. Since it is customary to bathe the Republic, Hurşit Bey, for

3

3 Göynük’te Anadolu yaşam ve mimarlık kültürünün önemli örnekleri özenle korunuyor. Important examples of Anatolian life and architectural culture are preserved in Göynük.

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 79 Kulesi, yönetmen Ömer hemen yanında. Aynı alan içinde the commemoration of Sakarya to the mosque. The bathhouse Kavur’un 1996 yılında çektiği bulunan hamam ise Osmanlı’nın Victory, the tower is the best place located within the same complex “Akrebin Yolculuğu” filminde de ilk dönem eserlerinin günümüze to see Göynük. Restored in 2016, is an extant example of early set olarak kullanılmış. ulaşmış bir örneği. Evliya the Victory Tower was used as the Ottoman work. After visiting the Diyar-ı Akşemsettin olarak da Çelebi’nin İstanbul hamamları set of the movie Akrebin Yolculuğu bathhouse, which Evliya Çelebi bilinen Göynük sahip olduğu ile kıyasladığı hatta onlardan (Voyage of the Hour Hand), compared and even preferred to tarihî eserleri, camileri ve üstün tuttuğu hamamı directed by Ömer Kavur in 1996. Istanbul bathhouses, walk 100 türbeleriyle önemli bir turizm gördükten sonra merkeze Known as “the land of meters opposite the center and merkezi aynı zamanda. MÖ değil de ters istikamete 100 Akşemsettin,” Göynük is an you will reach the tomb of Bıçakçı 1200-620 tarihleri arasında metre kadar yürüdüğünüzde important tourism center with Ömer Dede, the successor of Hacı hüküm süren Frigler, Bayramî-Melamilik’in its historical artifacts, mosques Bayram-ı Veli, the founder of the bölgedeki ilk yerleşim yerlerini kurucusu kabul edilen Hacı and tombs. Phrygians who ruled Bayrami-Melamilik sect. While kurmuşlar. 1966 yılında Bayram-ı Veli’nin yolundan between 1200 and 620 BC, having a rest here and drinking Soğukçam (Germenos) köyünde giden Bıçakçı Ömer Dede’nin founded the first settlement in your tea or coffee under an age-old bulunan ve Friglere ait en eski türbesine varıyorsunuz. the region. The epigraph found plane tree inside the historical yazılı belge olarak kabul edilen Burada biraz soluklanıp tarihî in Soğukçam (Germenos) village Çınaraltı Tea Garden, you will kitabe bunun en önemli kanıtı. Çınaraltı Çay Bahçesi’nde in 1966 is considered the oldest feel peaceful by listening to the Eser, buradaki “Açık Hava bulunan asırlık çınar ağacının written document belonging to the flowing creek right next to the Müzesi”nde görülebilir. altında çay-kahve içerken Phrygians – it can be seen in the garden. If it is time to eat, you can Gazi Süleyman Paşa’nın bahçenin hemen yanından open-air museum here. have dumplings with dried curd, Osmanlı’ya bağladığı Göynük’ün akan suyun sesini dinleyerek The most important and well- stuffed vine leaves in stew, Turkish en önemli ve en iyi korunmuş huzurla dolabilirsiniz. Yeme- preserved historical buildings pancakes, uğut dessert, beans in tarihî eserleri, 1331-1335 yılları içme vaktinin geldiğini of Göynük, conquered by Gazi stew and other local delicacies. If arasında inşa edilen külliye düşünüyorsanız çevrede Süleyman Pasha, are the mosque you want to make these Göynük içinde yer alan ve paşanın ismini bulunan restoranlarda keş soslu and bathhouse named after specialties that have a trace of taşıyan cami ve hamam. Kısa mantı, güveçte sarma, gözleme, him, located inside the social Ottoman cuisine at home, you bir süre önce restore edilen uğut tatlısı, güveçte kuru complex built in 1331-1335. can drop by the Women’s Market cami her ne kadar (dış duvarları fasulye gibi hepsi birbirinden Restored recently, the current on Mondays where exclusively hariç) ilk hâlinden farklı olsa leziz yemekler sizi bekliyor. mosque is different (except its women sell the products from the da incelikli ahşap işlemeleriyle Osmanlı mutfağının izlerini outer walls) than the original and surrounding plateaus. Another dikkat çekiyor. Göynük’e taşıyan Göynük mutfağının attracts attention with its subtle option is the local market on gelenlerin mutlaka ziyaret ettiği lezzetlerini kendi evlerinde woodwork. Akşemsettin Tomb, Thursdays in the neighboring Akşemsettin Türbesi de caminin yapmak isteyenler, pazartesi a local landmark, is located next district of Mudurnu.

4

4 1335 yılında inşa edilen Gazi Süleyman Paşa Camisi bugünkü şeklini II. Abdülhamit döneminde almış. Built in 1335, Gazi Süleyman Pasha Mosque took its final shape during Abdülhamit II’s reign.

80 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

“ günleri genellikle yaylalardan Doğa Harikaları 5 gelen ürünlerin satışının Göynük, tarihî ve mimari yalnızca kadınlar tarafından zenginliği kadar çevresinde yapıldığı (adı da buradan yer alan doğal güzellikleriyle geliyor) “kadınlar pazarı”na de önemli bir cazibe merkezi. uğrayabilir. Bir diğer seçenek Göynük’e 24 kilometre ise komşu ilçe Mudurnu’da uzaklıkta bulunan Sünnet perşembe günleri kurulan Gölü; Erenler ve Korudağ yerel pazar. tepeleri arasındaki derin vadinin heyelan sonucunda Göynük Alacası kapanmasıyla oluşmuş 820 Göynük’ü hatırlatacak bir metre rakımlı bir doğa harikası. anıyla evlerine dönmek Karaçam ormanlarıyla çevrili isteyenler, çarşıdaki dükkânları gölün etrafındaki sahil şeridini gezebilir. Çoğu Kılavuzlar izleyerek dağların ferah köyünde üretilen ve kayın, havasını soluyabilirsiniz. şimşir, ceviz, ardıç gibi Şansınız yaver giderse yürüyüş ağaçlardan yapılan çeşitli süs sırasında sincapları ve diğer eşyaları, mutfak gereçleri ve sevimli hayvanları da görmeniz bastonlar oldukça revaçta. El mümkün. 5 Göynük’te Osmanlı mutfağının geleneksel lezzetlerini tadabilirsiniz. Sanatları Eğitim Merkezi’nde Daha zorlu ve uzun bir yürüyüş You can taste traditional food from Ottoman cuisine. eğitmenlik yapan Hacer için yel değirmenleri ile meşhur Kaya’nın öğrencilerinin Çubuk Gölü’ne gidebilirsiniz. 6 Şimşir ağacından yapılan oyma kaşıklar Göynük’ün rağbet gören geleneksel pamuk ve orlon ipliğinden, Trekking için Çubuk’tan ürünlerinden. Carved spoons made of boxwood are among the favored traditional el tezgâhlarında dokuduğu başlayan ya da burada biten products of Göynük. Göynük Alacası ve Göynük farklı rotalar izlenerek mayısta Kıvrağı gibi ahşap işlerinden kekik, haziran ve temmuz farklı alternatifler de var aylarında ıhlamur kokan burada. Kadife üzerine simlerle yaylalar gezilebilir. Gölün işlenmiş bindallı (yöresel adıyla kıyısında yer alan Gölbaşı “ağır”) ve elde eğrilen yün köyünün yolunu takip ederek Göynük Alaca is a natural wonder of 820-meters ipinden örülen çoraplardan varabileceğiniz Çubuk Yaylası Those who want to go back with altitude, formed after the deep alabilirsiniz. Her deseni bu parkurların en popüleri. a souvenir of Göynük should visit valley between Erenler and ayrı bir mana taşıyan, kenar Daha uzun bir rota için Göynük stores in the bazaar. Accessories, Korudağ hills was closed due to a işlemeleri ve tokaları tamamen Değirmenözü köyünden kitchenware and walking sticks landslide. You can breathe the fresh el emeği göz nuru olan, tescilli sağa doğru devam edip Uzun made of fagus, box, walnut or air of the mountains by following Göynük Tokalı Örtüsü de Mezar, Çiçekli Yayla, Gölbaşı ve juniper mainly from Kılavuzlar the lake coast surrounded by black buradan alınabilecek en güzel Karacabey’i içine alan güzergâhı village are highly popular. Woven pine forests. If you are lucky, you hediyeliklerden. da takip edebilirsiniz. in handlooms with cotton and may see squirrels and other cute orlon by students of Hacer Kaya, animals while walking. 6 an instructor at the Handcrafts For a more challenging and longer Education Center, Göynük Alaca walk you can visit Çubuk Lake, and Göynük Kıvrak are alternatives famous for its windmills. You can to woodwork. You can also buy visit the plateaus which smell of bindallı (called ağır by locals), a thyme in May and linden in June dress for henna nights, embroidered and July for trekking - many routes with tinsel on velvet or handmade start or end in Çubuk. The most woolen socks. Completely popular of these routes is Çubuk handmade with buckles, fringes plateau which you can reach by and various patterns that have following the road to Gölbaşı different meanings, the registered village, on the coast of the lake. For Göynük buckle cover is among the a longer route, you can follow the best souvenirs you can purchase. route starting from the right of Göynük Değirmenözü village which Natural Wonders includes Uzun Mezar, Çiçekli Yayla, Göynük is also a center of Gölbaşı and Karacabey. attraction for its natural beauties as well as its historical and architectural richness. Sünnet Lake, 24 kilometers from Göynük

82 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 ARİF MİLETLİ

Bu Bir İlandır. HATTIN SON BÜYÜK USTASI EMİN BARIN THE LAST GREAT MASTER OF CALLIGRAPHY Türkiye’de hat sanatının ve In Turkey, Emin Barin is one of el ciltçiliğinin en önemli, en the most important and most özgün isimlerinden biridir original people in calligraphy and Emin Barın. handmade bookbinding.

ALİ TEKİN ÇAM TEVFİK BARIN Cumhuriyetin ilanını izleyen yıllarda 1 başlatılan eğitim seferberliği içinde yetişmiş, yurtdışında devlet bursuyla okuduktan sonra ülkesine geri dönmüş, geleneksel kültürün kazandırdıklarıyla çağdaş Batı düşüncesini harmanlamayı başarmış, bunu sanatına ve eğitimciliğine yansıtabilmiş bir Cumhuriyet aydını, değerli bir kültür adamıydı Emin Barın.

Öğrencilikten Hocalığa… 2 Haziran 1913 tarihinde Bolu’da doğdu. İlk yazı ve cilt derslerini hattat, ciltçi ve müzehhip olan babası Mehmet Tevfik Efendi’den aldı. Ankara Gazi Terbiye Enstitüsü’nden 1936’da mezun olduktan sonra, aldığı devlet bursuyla eğitimini Almanya’nın en önemli sanat merkezlerinde, Weimar ve Leipzig’de sürdürdü. Ciltçilik eğitimi aldığı Weimar’da, Prof. Otto Dorfner’in öğrencisiydi. Dünya tasarım tarihinin dönüm noktalarından biri olan Bauhaus Okulu’nun hocaları arasında yer almış Otto Dorfner’in etkisi, kısa sürede Emin Barın’ın ciltlerinde kendini göstermişti. Yaptığı “Olimpiyat” kitabı Hamburg kitap sergisinde birincilik ödülü kazandı,

2 scholarship, and managed to blend traditional culture with modern Western thought and to reflect this in his art and pedagogy.

From a Student to a Teacher… Emin Barin was born in Bolu on July 2, 1913. He took his first calligraphy and bookbinding lessons from his father Mehmet Tevfik Efendi, a calligrapher, binder and illuminator. After graduating from Ankara Gazi Education Institute in 1936, he continued his education on a state scholarship in the most important arts centers of Germany, Weimar and Leipzig. He was a student of Prof. Otto Dorfner in Weimar where he received an education in 1 2 Türk grafik sanatının biçimlenmesinde önemli etkileri olan Emin Barın, yaptığı ciltlerle de pek çok ödüle layık görüldü. Emin Barin was a man of culture, bookbinding. Being a member of the Having an important influence on shaping Turkish graphic art, Emin an intellectual of the Republic, who Bauhaus School which is one of the Barın was awarded many times for his bookbinding. was raised within the educational milestones of world design history, campaign in the years following Otto Dorfner’s influence on Emin the proclamation of the Republic, Barın was quickly evident in his who returned to his country bindings. His book Olympics won after studying abroad on a state the first prize in the Hamburg book

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 85 eserleri Deutsche Bucheinband ilgilenmeye başladı. Sebebini 3 Kunst dergisinde yayımlandı. şu cümlelerle açıklıyordu: Leipzig’de ise kitap sanatlarıyla “… Ben Türkiye’de Latin birlikte, dönemin Alman harflerine geçişin yaratıcılığı ustalarından yazı eğitimi için uğraşmış bir kişiyim. aldı; Prof. Thiemann ve Prof. Bu amaçla Almanya’da Spemann yazı, Prof. Wiemeler okudum, uğraştım, çok eser cilt hocası oldu. verdim, insan yetiştirdim... İstanbul’a döndükten sonra, Ama bir gün baktım ki, eski Devlet Güzel Sanatlar yazı sanatını bilenlerin Akademisi’nin hocaları arasına sayısı azalmaya başlamış... katıldı. 40 yıl boyunca okulun İşin garibi bunu bilenler akademik kadrosunda yazı azaldıkça, elimdeki ve cilt hocası olarak görev bilgiyi koruyup gelecek yaptı ve Türk grafiğinin kuşaklara aktarmanın biçimlenmesinde rol aldı. önemi ortaya çıkmaya İstanbul’da önce Cağaloğlu’nda başladı... Böylece, eski hat (1949) sonra da Çemberlitaş’ta sanatının yeni yorumları (1954) açtığı atölyelerle hem üzerinde çalışmaya el hem de makine ciltçiliğinin başladım. Amacım, eski gelişmesine katkıda bulundu. yazıyı diriltmek değil, hat Türkçe alfabeler tasarladı; sanatının ve yaratıcılığının bu alfabeler Anıtkabir’in oluşturduğu bir geleneksel cephesindeki ve kulelerindeki mirasın temel ilkelerinin, yazılarıyla ölümsüzleşti. Latin Latin harfleriyle de harfleri üzerine çalışmalarıyla yaşatılacağını gösteren bir çağdaş yazı tasarımı mesajı iletmekti...” konusunda önemli yol kat Emin Barın; Doğu’yu da edilmesini sağladı. Batı’yı da iyi biliyordu, çağdaşlaşma ile gelenek Doğu-Batı Sentezi arasında sıkışıp kalmadı. 1965 1960’lı yıllarda eski yazıyla yılından sonra grafik sanatları 3 4 Emin Barın’ın eserlerinde eski yazı kültürüne hâkimiyeti ve Latin bu kez hattat olarak konusundaki birikimini de yazısı alanındaki engin bilgisi kendini gösterir. Emin Barin’s comprehensive knowledge of old inscription culture and 4 Latin inscriptions is evident in his work.

exhibition, while his works were on the inscriptions of the façades published in the journal Deutsche and towers of Anıtkabir. He greatly Bucheinband Kunst. In Leipzig, he contributed to contemporary was educated in calligraphy and inscription design with his works book arts by the German masters on Latin letters. of the period; Prof. Thiemann and Prof. Spemann were his calligraphy Synthesis of East and West teachers, and Prof. Wiemeler was In the1960s, Barin started to take his bookbinding teacher. an interest as a calligrapher in After returning to Istanbul, he was old inscriptions. He explains the admitted to the State Academy of reasons thus: “… I am a person Fine Arts as a professor. Barin was who strived for the creativity of the calligraphy and bookbinding Latinization in Turkey. I studied teacher at the school for 40 years in Germany, worked, produced, and helped shape Turkish graphic taught for this aim… But I design. With the workshops realized that those who know he founded in Istanbul, first in old inscription art are so few… Cağaloğlu (1949) and then in Ironically, as people who know this Çemberlitaş (1954), he contributed decrease in number, preserving to handwork and machine the knowledge and transferring it bookbinding. He designed Turkish to the next generations becomes alphabets which were immortalized more and more important…

86 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 buna ekleyerek geleneksel el 30 yıla yakın bir süre Then, I started to work on new unique style were a milestone for sanatı üzerinde yoğunlaştı. boyunca her perşembe interpretations of old calligraphy Turkish graphic arts and history. 1978 yılında açtığı sergide; Emin Barın’ın atölyesinde (hat) art. My aim is not to revive dîvanì, celî divanî ve kûfî bir araya geldi. Öğrenciler, the old inscriptions but to deliver Medrese-i Cedide-i Eminiye yazılarla oluşturduğu hat ve cilt amatörleri a message that the fundamental (Emin’s New School) kompozisyonları, Latin burada meraklarını giderir, principles of a traditional Emin Barin embraced the last harfleriyle yazdığı yazıları ekspertiz yardımı alırlardı. heritage which consists of masters of Turkish calligraphy ve “Serbest Kreasyonlarım” Merhum hattat, hezarfen calligraphy (hat) art and and the book art of his period in adını verdiği yazı Necmeddin Okyay da bu creativity, can be maintained also his workshop; his working space tasarımlarını sergiledi. toplantılara Medrese-i with Latin letters…” functioned also as a school and Bu önemli sergi, Emin Cedide-i Eminiye (Emin’in Emin Barin knew the East as produced ideas and knowledge. Barın’ın sanata ve özellikle Yeni Okulu) adını bu well as the West. He did not get Masters came together every yazı meselesine bakışının sebepten koymuştu. Atölye stuck between modernization and Thursday for nearly 30 years in bir özetiydi adeta. Eski yazı ayrıca Emin Barın’ın bu yıllar tradition. After 1965, he added his Emin Barin’s workshop. Students kültürüne olan hâkimiyeti süresince oluşturduğu hat knowledge of graphic arts to his and calligraphy and bookbinding ile Latin yazısı alanındaki koleksiyonuna da kapısını existing body of work and focused dilettantes learned the craft engin bilgisini birleştirerek açtı. Tamamen kendi bilgi ve on traditional handicrafts. and got help from experts. Late oluşturduğu eserleri, eşsiz beğenisine göre seçip satın In an exhibition in 1978, he calligrapher and polymath üslubuyla Türk grafik sanatı ve aldığı eserlerle oluşturduğu exhibited compositions of dîvanì, Necmeddin Okyay named these tarihi için bir dirsek oluşturdu. koleksiyon, Türk hat celî divanî and kûfî inscriptions, meetings Medrese-i Cedide-i sanatının çeşitli dönemlerini Latin inscriptions and inscription Eminiye (Emin’s New School). The Medrese-i Cedide-i ve üsluplarını içerir. designs he named “My Free workshops also opened the doors Eminiye Creations.” This important of a calligraphy collection that Emin Barın, Türk hat Eşsiz Bir İnsan, Çok exhibition was in many ways Emin Barin had been assembling sanatının ve kitap Yönlü Bir Sanatçı a summary of Emin Barin’s for years. The collection consists sanatlarının kendi Emin Barın, sanatçı perspective on arts, especially exclusively of works that the artist dönemindeki son ustalarına kişiliğiyle olduğu kadar on calligraphy. His command of chose and bought according to atölyesinde kucak açar; insanî yönleriyle de eşine old inscription culture and his his own taste and knowledge; it çalışma mekânı aynı az rastlanır bir değerdi. profound knowledge of Latin includes various periods and styles zamanda bir okul gibi bilgi Yeteneği, sanatçılığı, inscriptions united and created of Turkish calligraphy. ve fikir üretirdi. Ustalar, hocalığı, aile reisliği, these works which with their

5

5 Emin Barın’ın geliştirdiği Türkçe alfabeler anıtsal yapıları süsledi. The Turkish alphabets developed by Emin Barın ornamented monumental buildings.

88 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 babacan tavrı, alçak sırasında doğabilecek 6 gönüllülüğü, sevgi dolu kazalar karşısında son yüreği, her sınıftan insana derece rahat ve soğukkanlı karşı sıcak ilgisi bunun idi. Çünkü hoca, tashih açık birer kanıtıydı. Çok etme noktasında eşine yönlüydü, bilgi ve becerisini rastlanmayacak kadar mahir saklamayacak kadar özgüven bir isimdi. sahibi, bunu abartmayacak Onda, kimi sanatçılarda kadar da mütevazı idi. görülebilen sanat Sanatı yorumlayışı ve kıskançlığının zerresi yoktu. çalışma yöntemleri de son Hiçbir şeyi gizlemeden, derece ilginçti: Her koşulda bildiklerini herkese en ince çalışabiliyordu. Çantasında, detayına kadar anlatır, cebinde her zaman eskiz açıklardı. yapabilmesini sağlayacak Tenkitlerine daima küçük kâğıtlar bulundurur; övgüyle başlar sonra evde, yolda, toplantıda, kırmadan, oldukça nazik ve dost meclislerinde, kısacası heveslendirici, teşvik edici her yerde devamlı çizer, bir tarzda yapıcı kritiklerde araştırırdı. Atölyesinde bulunurdu. Bu tavrı çalışırken dostları, sayesinde de birçok genç sevenleri, öğrencileri hattat adayı, hattı sevmiş ve onu yalnız bırakmazdı. hat çalışmaya başlamıştı. 6 7 Emin Barın, 1965 yılından sonra grafik sanatları konusundaki Sürekli ziyaretçilerinin Öğrencisi olmaktan onur birikimini de ekleyerek geleneksel el sanatı üzerinde yoğunlaştı. olması onu rahatsız etmez, duyduğum Emin Barın, After 1965, Emin Barın focused on traditional handcrafts and applied aksine onlarla mutlu olur, 29 Aralık 1987’de vefat his extensive knowledge of graphic arts to them. hem sohbet eder, hem etti. Yaşamının yekûnunu üretirdi. Tasarımlarını eserleriyle ortaya koyan, hat değer verdiği herkese sanatının tartışmasız son gösterir, tevazuyla onların büyük ustasıydı. da fikrini alırdı. Çalışma

7 A Unique Personality, A happy. He chatted with them, while Sophisticated Artist simultaneously he worked. He Emin Barin was a unique person showed his designs to everyone he in regards both to his artistic cared for and with modesty, asked personality and his humane their opinion. He was comfortable personality. His warm interest in and calm with any problems he people on every level, his talent, might encounter while working – his artistry, his teaching, his after all, the master was uniquely family-man manners, his fatherly skillful in correcting. attitude, his heart full of love He did not feel any art jealousy are all proof of this. He was a which might be observed in some sophisticated man, self-confident artists. He never hid anything, enough not to hide his knowledge and shared everything he knew and skill, but also modest so as and explained everything in detail. not to exaggerate. His methods He started his criticism always of working and interpreting art with praise and later, kindly were also interesting: he could and encouragingly, criticized work under any circumstances. constructively. Thanks to this He carried small papers in his approach, many students of pocket or a bag allowing him to calligraphy loved the profession and draw sketches; he always drew chose this line of work. and searched for inspiration, at Emin Barin, whose student I am home, on the road, in a meeting honored to have been, passed or in a feast. While working in his away on December 29, 1987. He workshop, his friends, students and presented all his life through his relatives did not leave him alone. works and he was inarguably He was never bothered by visitors; the last great master of on the contrary, they made him calligraphy (hat) art.

90 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

RAMAZAN SOFRALARI

RAMADAN TABLES ÇETİN DEMİRHAN MESUDE BÜLBÜL SERAF Ramazan ayı gönüllere huzur, sofralara Ramadan brings peace to the hearts and bereket getirir. Sofraya yalnız oturulmaz, abundance to the tables. One does not sit alone ikramın ardı arkası kesilmez. İftarı başka at the table; treats never end. Iftar is beautiful in güzeldir, sahuru başka… its own way, as is sahur in its unique way...

Ramazan sofraları olmazlarındandır… Bilip Ramadan tables resemble and beverages to break fast çeşitleriyle, hazırlığıyla adeta de yapabileni kaldıysa feast tables with their variety in ramadan.). If there are bir şölene benzer. İftara “yumurta-i hâkanî” şayan-ı and preparation. The dishes people who still know how to anlam katan yiyeceklere tavsiyedir. that give meaning to iftar are prepare it, “egg of the khans” topluca “iftariyelik” denir. İftar sofrasının olmazsa generally called “iftariyelik” (yumurta-i hâkanî) is a great Neler yoktur ki içinde!.. olmazı ise üzerinde dumanı and they include so a great recommendation. Öncelikle mübarek bir gıda tüten bir tas çorbadır. variety of flavors! The real hero of the iftar olan hurma, içeceklerin en Anadolu’nun pek çok Firstly, a blessed food, the table is a bowl of soup still hayırlısı zemzem ve zeytin yerinde akşam ezanının date, the most beneficent of steaming. In many places of gelir tüm çeşitleriyle; yeşili, okunmasıyla sofraya beverages zam-zam water Anatolia, people sit at the table selesi, kırması, kalamatası… oturulur, besmelelerle iftar and olives come in all their with the evening prayers, the Üzerlerine amber rengi edilir ama yemeğe devam varieties: green, sele (salted), fast is broken with basmala zeytinyağı gezdirilmiş ve edilmez. Akşam namazı cracked, kalamata…. Olives are (the collective name of the limonla terbiye edilmiş için ara verilir. Ramazan served with lemon and topped whole of the recurring Islamic hâliyle sofrada arzı endam ayında sofra uzun süreceği with amber-colored olive oil. phrase b-ismi-llāhi r-rahmāni ederler. Reçel çeşitleri için akşam namazı vakti Varieties of jam resemble a r-rahīm) but people do not adeta bir resmigeçit yapar: çıkmadan eda edilir. Ana colorful parade: sour cherry, continue their dinner. They Vişne, çilek, okka gülü, yemeğe ise namazdan sonra strawberry, centifolia rose, take a break for evening ağaç kavunu, turunç… geçilir. citrus, bitter orange… And prayer. Since, the dinner lasts Sayın sayabildiğiniz kadar. Ramazan, bireysel bir you can add many others. for a long time in ramadan, Kuşgömü pastırma da ibadet ayı olduğu kadar Kuşgömü pastrami is a must evening prayer is done before iftariyeliklerin olmazsa toplumsaldır da. Sofraya among iftaryelik (light food the dinner. The main course is

92 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 yalnız oturulmaz, ikramın iştahları açar. Mevsimine ardı arkası kesilmez. Gün göre ana yemekler geçit boyu boş kalan midelerin resmine katılır. Yemeğin rahatı için bu aya özgü nihayeti bir şükür duasıdır: menüler, sofra adabı ve “Allah bize lütfetti, erkânı oluşmuştur yüzlerce şükür elhamdülillah; yıl boyunca. nimetine gark etti şükür Önce iftar edilir bir yudum elhamdülillah…” zemzem ya da suyla, Ramazanın sonlarına doğru ardından hurma, zeytin bir hüzün sarar, rahmet gibi iftarlıklarla girizgâh ayının biri daha bitmek yapılır. Vakit bu ayda hızla üzeredir. Hoş geldinlerle akar. Bu iftariyeliklerden karşılanan ramazan sonra vaktikerahet elvedalarla uğurlanır. olmadan akşam namazı Artık bayramdır… eda edilir. Artık mide ana “Can bula cananını bayram yemeklere hazırdır. Asıl ol bayram ola…” neşesiyle bir sofra zamanıdır. rahmet ayı bayrama kavuşur. Mis gibi tereyağı kokuları Darısı gelecek yıla… tüte tüte gelen çorba Sağlıkla, afiyetle…

served after the prayer. Ramadan is a social prayer month as well as a period of individual worship. Nobody sits at the table alone. Treats never end. For the comfort of the stomachs that are empty for a whole day, special menus, table manners and methods have been developed for this month throughout the centuries. First, the fast is broken with a sip of zam-zam or plain water, followed by dates or olives. Time passes quickly in ramadan. After iftariyeliks, before time passes, evening prayer is performed. The stomach is now ready for the main course – it is dinner time. Soups smelling of beautiful butter whet the appetite. Main courses, depending on the season, then join the table. The end of the dinner is a thankful prayer: “God granted us, praise God; Overwhelms us with abundance, praise God…” Towards the end of ramadan, everyone feels sad, another month of grace is about to end. Ramadan, greeted with a welcome, is sent off with a farewell. Now for the feast… A month of grace meets the feast with joy: “When the soul finds its beloved, it is a feast…” May we see ramadan in good health and spirits next year… With good health and pleasure…

94 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 Harikalar diyarında termal mucizeler      - H

4   1   

 4  

  

 "  2    

       !     @   $@  !! #       ! $%%!    &%%%     $  ' "

^   ^

@   YOĞURT ÇORBASI

Akşam namazı eda edilmiş; ramazan bereketiyle hazırlanan sofraya oturulmuş. Şimdi çorba vakti... Bir anlamda ramazan sofralarının baş tacıdır çorba. Hatta pek çok insan sadece çorba ile yetinir.

1 su bardağı süzme yoğurt / ½ su bardağı haşlanmış buğday / 2 çorba kaşığı haşlanmış nohut / 5 su bardağı su / 1 çorba kaşığı un / 1 yumurtanın sarısı / 2 çay kaşığı tuz / Kuru nane / Tereyağı

Tencerede su kaynarken buğday ve nohutları ekleyin. Yumurtanın sarısı, un ve yoğurdu bir kapta karıştırın. Bu karışıma tenceredeki sudan yavaş yavaş ekleyerek özleştirin. Tencerenin altını kısıp karışımı yavaş yavaş tencereye dökün. Çorba kaynarken bir tavada tereyağını köpürtün, içine kuru naneyi atıp kızgın yağı çorbanın üzerinde gezdirin. Bir de küçük hatırlatma: Bu çorbanın tuzunu yerken atmak gerek, yoğurt kesilmesin diye…

YOGURT SOUP

Evening prayer is performed, everyone is sitting at the table prepared with the abundance of ramadan. Now it’s soup time… In a way, soup is the crown of Ramadan tables. In fact, many people content themselves only with soup.

1 cup strained yogurt / 1/2 cup boiled wheat / 2 tbsp. boiled chickpeas / 5 cups water / 1 tbsp. flour / 1 egg yolk / 2 tsp. salt / Dried mint / Butter

When the water has started boiling, add the wheat and chickpeas. Mix the egg yolk, flour and yogurt in a bowl. Add the water from the pot gradually to this mixture. Lower the heat and place the mixture into the pot. While the soup is boiling, in a frying pan, melt the butter, add the dried mint and then pour the hot butter over the soup. A reminder: you should add the salt after serving so that the soup does not curdle.

96 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

DANA KÜLBASTI

Ramazan sofralarında çorba faslı bitince sofraya ana yemek teşrif eder. Bu çoğunlukla bir et yemeğidir. İşte ramazana çok yakışan bir dana külbastı tarifi…

4 dilim dana bonfile / 1 adet kuru soğan / 4 kaşık tereyağı / Izgara edilmiş kabak, patlıcan, biber ve domates / Süt / Sirke /Kekik / Karabiber / Kimyon

Bonfileleri süt, soğan ve sirkeyle en az 5 saat marine ettikten sonra kurutmamaya dikkat ederek ızgarada alt üst kızartın. Bir tencerede tereyağını eritin, soğanı ay gibi dilimleyip tereyağında şeffaf hâle gelene kadar çevirin. Soğanlar pembeleşince ızgara edilen etleri de tencereye alın. Kekik, karabiber ve kimyon karışımını üzerine serpin. Altını iyice kısıp tıkır tıkır sesleri gelene kadar ateşte tutun. Sofraya getirirken ızgara edilmiş sebzelerle süsleyin.

BEEF CUTLET

Following the soup, the main course is served at ramadan tables. This is generally a meat dish. Here’s a recipe for beef cutlet, best served at Ramadan…

4 slices beef tenderloin / 1 onion / 4 tbsp. butter / Grilled zucchini, eggplant, pepper and tomato / Milk / Vinegar / Thyme/ Black pepper/ Cumin

After marinating the slices of tenderloin in the milk, onion and vinegar for 5 hours, grill on both sides taking care not to dry out the meat. Melt the butter in a pot, cut the onion in slices and fry in the butter. When the onions have browned, add the meat to the pot. Sprinkle with thyme, black pepper and cumin. Lower the heat and continue cooking for some time. Garnish with grilled vegetables when serving.

98 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

ZERDE

Gelelim sofranın tatlı kısmına. Hoşaf, komposto, güllaç artık her yerde var. Biz zerde hazırlayalım da soframızda bir bayram havası olsun.

2 fincan pirinç / 3 çay bardağı şeker / 5 bardak su / Bir tutam safran (Safranı yarım bardak sıcak suda bekletin) / 1 çay kaşığı zerdeçal / 1 yemek kaşığı nişasta (Bir fincan suda eritilmiş) / 1 yemek kaşığı ıslatılmış kuş üzümü / 1 yemek kaşığı çam fıstığı

Pirinçleri iyice yıkayıp süzün. Pirinçleri, şekeri ve suyu bir tencereye koyup orta ateşte kaynamaya bırakın. Suda ıslattığınız safranı da tencereye koyun ki o kendine has rengini versin. Erittiğiniz nişastayı da kuş üzümü, fıstık ve zerdeçalla beraber tencereye ilave edin. Bu karışım kısık ateşte boza kıvamına gelip koyulaşıncaya kadar ara ara karıştırarak 30-35 dakika pişirin. Kıvamlanan zerdeyi kepçeyle kâselere koyup oda sıcaklığında soğutun. İsterseniz bu güzelim tatlının üzerini fıstıkla süsleyebilirsiniz ama sadesi o muhteşem safran tadını daha iyi verir…

ZERDE

Now it’s time for dessert. Fruit stew, compote and güllaç can be found everywhere. Let’s prepare zerde to add the feeling of a feast to our table.

2 cups rice / 1.5 cups sugar / 5 cups water / A pinch of saffron (Add the saffron to a half a glass of hot water) / 1 tsp. Turmeric / 1 tbsp. starch (Dissolve in a cup of water) / 1 tbsp. rehydrated blackcurrants / 1 tbsp. pine nuts

Wash and drain the rice. Put the rice in a pot together with the sugar and water and leave to boil on medium heat. Add the saffron to release its color. Add the starch to the pot with the blackcurrants, pine nuts and turmeric. Boil the mixture for 30-35 minutes, occasionally stirring, until it thickens. When it thickens, put the zerde into bowls and let it cool in room temperature. You can garnish this beautiful dessert with pistachios - if you don’t, however you will taste the saffron better…

100 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

ÖFKESİNİ YÖNETEBİLEN

ÇOCUK GÜÇLÜDÜR! DR. RAMAZAN ŞİMŞEK THE CHILD WHO CAN MANAGE ANGER IS STRONG! Öfke yönetimi çocuğunuza öğretebileceğiniz en Anger management is one of the most important virtues önemli erdemlerden biridir. you can teach your child.

Öfke; engellenme, tehdit, • 2 Yaş Dönemi: Bu dönemde Anger is a powerful feeling in his/her mind but is not haksızlık, eleştirilme ve çocuk zihinsel olarak ne that springs up against able to utter the words, and küçümsenme gibi durumlarda istediğini bilir, arzuladığı şeyi frustration, threat, injustice, gets angry since she/he is not ortaya çıkan güçlü bir zihninde kurgular ve canlandırır critique and contempt. Anger understood. duygudur. İnsan türünün ama bunu dile getiremez, is important for human • Commitment Problems: hayatta kalmasında öfke anlaşılmadığı için öfkelenir. survival; many creatures If there is no trust and duygusunun hatırı sayılır • Bağlanma Sorunları: in nature must struggle in commitment by a child’s bir etkisi vardır. Doğadaki Anneyle güvenli bağlanma order to continue their lives mother, a child always birçok canlının yaşamını gerçekleşmemişse, çocuk and protect themselves from experiences a fear of loss of sürdürebilmesi, tehditlere annesini her an kaybetme threats. The inner source his/her mother. In such cases, karşı kendini koruyabilmesi korkusuyla yaşar. Böyle of this energy is anger. But anger is very intense. için mücadele etmesi gerekir. bir durumda öfke duygusu under one condition: it must • Frustration: Children who Bunun için başvurduğu içsel oldukça yoğundur. be controlled. When it is out of cannot access a desired item, enerji kaynağı ise öfkedir. • Engellenme: İstediği, arzu control, anger can be the cause especially food, a toy or a Ama tek bir koşulda: Kontrol ettiği bir şeye; özellikle of aggression which may hurt game, reflect anger. altında tutulursa… Çünkü yiyeceğe, oyuncağa ya da both the angered and others. • Injustice: A child who kontrolden çıktığında oyuna ulaşamayan çocuklar ilk experiences injustice gets insanın kendine ve olarak öfke tepkisi verir. The Reasons of Anger angry. This kind of anger çevresine zarar vermesine • Haksızlığa Uğrama: There are hundreds of is an indicator of a healthy neden olan saldırganlığın da Haksızlığa uğrayan çocuk reasons that cause anger in development of the child’s sebebidir öfke. öfkelenir. Bu tip öfke, çocuğun children. This list includes personality. kişiliğinin sağlıklı geliştiğinin many situations that parents • ADHD: Known as Attention Öfkenin Nedenleri göstergesidir. encounter frequently. Deficit Hyperactivity Çocuklarda öfkeye neden • DEHB: Dikkat eksikliği ve Disorder, ADHD is not only olan yüzlerce etken sayılabilir. hiperaktivite olarak bilinen • Two-Year-Olds: During related with attention but also Bu liste ebeveynlerin en sık bozukluk sadece dikkat this period, a child knows with emotional problems. A karşılaştığı durumlardan sorunlarının değil duygusal what she/he wants mentally, child who cannot delay desires oluşur. sorunların da yaşandığı envisions the desired object and drives shows his/her

102 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

reaction by getting angry and intensively. aggressive. • Unable to Draw the Line: If • Sibling Envy: Envy is an parents cannot properly set Haksızlığa uğrayan emotion containing anger. limits or act inconsistently, a Wrong approaches by parents child may get angry. çocuk öfkelenir. might increase the envy • Abuse: This is the most A child who experiences towards a sibling as well as frequent reason and is a cause anger and aggression. result of wrong approaches by injustice gets angry. • Defeat: Competition parents. Excessively criticized, increases anger. uncared for, exposed to • Use of Technologic Devices emotional or physical violence, such as TVs, Tablets and frightened, threatened or Computers: This factor under great pressure, the child increases anger in three naturally goes through bursts aspects: of anger. Children might be abused by close relatives, bir tablodur. İsteklerini, öfkesini yoğun bir şekilde a. Exposure of the brain to neighbors or teachers as well dürtülerini erteleyemeyen yaşamasına neden olur. screen lights for prolonged as parents. çocuk tepkisini öfkelenip • Sınır Koyamamak: Anne- periods saldırganlaşarak gösterir. babanın sağlıklı sınırlar b. Distance from nature Anger Management • Kardeş Kıskançlığı: koyamaması, tutarsız c. Violent games or movies Parents should make an effort Kıskançlık, içinde öfke davranması öfkeyi arttıran to upskill their children with barındıran bir duygudur. önemli bir nedendir. • Fear: Especially children anger management. People Ebeveynlerin yanlış • Suistimal: En çok who are afraid of the dark/ who cannot control their yaklaşımları kardeşe olan görülen nedendir. Özellikle night, use reaction-formation anger, pay a high price in life. kıskançlığı arttırdığı gibi öfke ebeveynlerin yanlış as a psychological defense In order to gain this skill, a ve saldırganlığa da yol açar. yaklaşımları sonucu ortaya mechanism. Unable to reveal long process from infancy to • Yenilgi: Rekabet öfkeyi çıkar. Aşırı eleştirilen, the fear, the child tries to adulthood is required. arttırır. ilgilenilmeyen, duygusal ya da show his/her strength by Being a true model in anger • TV, Tablet, Bilgisayar fiziksel şiddete maruz kalan, attacking. management is the most Gibi Teknolojik Aletlerin korkutulan, tehdit edilen, • Angry Model: If parents important step. You probably Kullanımı: Bu etken 3 yönüyle aşırı baskı altında kalan çocuk (and sometimes, siblings) will encounter incidents öfkeyi arttırır: doğal olarak öfke patlamaları react angrily, a child can that will make you angry yaşar. Çocuklar ebeveynlerinin adopt this kind of behavior. as an adult. Your behavior a. Beynin uzun süre ekran dışında yakın akraba, komşu The child reacts similarly to and approach are important ışınlarına maruz kalması ya da öğretmenleri tarafından similar events. opportunities to serve as b. Doğadan uzaklaşmaya da suistimale uğrayabilir. • Divorce: Becoming distant a model to your children. neden olması from a certain parent, home Express your anger verbally, c. Şiddet içerikli oyun ya da Öfke Yönetimi or a change of city may cause for example, say “I am very filmler. Ebeveynler çocuklarına a child to go through anger angry that I haven’t got the öfke yönetimi becerisini • Korku: Özellikle gece korkuları kazandırmak için çaba yaşayan çocuklar, psikolojik göstermelidir. Çünkü öfkesine bir savunma mekanizması sahip olamayan insanlar, olarak tersine çevirmeyi hayatta oldukça büyük (reaction-formation) kullanır. bedel öderler. Bu becerinin Korkusunu belli edemeyen kazanılması bebeklikten çocuk, saldırarak güçlü olduğu yetişkinliğe kadar uzanan bir mesajını vermeye çalışır. süreç gerektirir. • Öfkeli Model: Ebeveynler Doğru model olmak öfke (bazen de kardeşler) olaylara yönetiminde en önemli karşı öfkeli tepkiler veriyorsa adımdır. Bir yetişkin olarak çocuk da bu yaklaşımı sizi öfkelendirecek olaylarla benimser. Benzer olaylarda mutlaka karşılaşacaksınız. benzer tepkiler verir. Buradaki tavrınız ve • Boşanma: Ebeveynlerden yaklaşımınız çocuklarınıza biriyle eskisi kadar örnek olmak açısından görüşemeyecek olmak, ev önemli bir fırsattır. Öfkenizi ya da şehir değişimi çocuğun sözel olarak ifade edin;

104 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 sözgelimi “Beklediğim Elektronik Cihazları payment I was expecting.” television, computers, ödemenin yapılmaması beni Kontrol Etmek If you have sudden and angry telephones and tablets affects çok öfkelendirdi.” deyin. Çocukların televizyona, reactions to your spouse, anger among other things. You Eşinizle, iş arkadaşlarınızla ve bilgisayara, telefon ve tablete business partners and relatives, can limit the use of electronic çevrenizle olan iletişiminizde uzun süre maruz kalmaları it is virtually impossible for devices to two hours a day ve öfkeli tepkiler birçok sorun gibi öfkeyi de your child to manage anger. under the condition that it will veriyorsanız çocuğunuzun etkiliyor. Elektronik cihazların only include healthy content. öfkesini yönetmesi neredeyse kullanımını, sağlıklı içerik Emotional Literacy imkânsızlaşır. barındırması koşuluyla günlük Another skill as important Roles and Rules iki saati geçmeyecek şekilde as literacy for your child is to The line between parents Duygusal Okuryazarlık düzenleyebilirsiniz. learn his/her own feelings, and children must be clear Okuma-yazma kadar önemli understand them and express at home. A child should not bir diğer beceri de çocuğun Roller ve Kurallar them verbally. You can draw decide for her/his parents or kendi duygularını tanıması, Evde kim ebeveyn, kim çocuk the shapes that the human for him/herself. In the families bilmesi ve bunları sözel belli olmalı. Çocuk, anne ve face takes according to various where a child “dominates,” olarak ifade edebilmesidir. babanın yerine ya da adına feelings and hang them on a quarrels and anger problems Duygudan duyguya değişen karar vermemeli. Çocuğun wall in your home. You can take are more frequent. Healthy insan yüzünün aldığı hâlleri bir “yönettiği” ailelerde kavga photos of your child and hang rules are vital for children’s kartona çizip evin uygun bir ve öfke sorunları daha çok them on a wall, alternatively. development. Sometimes yerine asabilirsiniz. İsterseniz yaşanır. Sağlıklı kuralların Teach your child to know his/ the child may object to this çocuğunuzun fotoğraflarını olması çocuğun gelişimi için her own feelings and ask him/ situation but actually, she/he da çekip duvara asabilirsiniz. çok önemlidir. Bu duruma her to show his/her feelings feels secure. Çocuğunuza kendi duygularını çocuk bazen itiraz etse de to you. This practice that tanımayı öğretin ve bir aslında kendini güvende will improve the emotional Feeling of Affection and duygu yaşadığında bunu size hisseder. intelligence of your child can Acceptance göstermesini isteyin. Çocuğun also be a fun game. The critical point here is to create duygusal zekâsını geliştirecek Sevgi ve Kabul Hissi the perception of “being loved.” The bu çalışma aynı zamanda son Buradaki en kritik nokta Appreciate Positive child who thinks she/he is being derece eğlenceli bir oyun da “seviliyorum” algısını Behavior loved by his/her mother, father, olacaktır. oluşturabilmektir. Annesi, Don’t miss the situations that teachers and friends is peaceful. babası, öğretmenleri ve your child is calm and patient The perception of “not being loved” Olumlu Davranışları arkadaşları tarafından and give feedback accordingly: incites anger. Therefore, follow your Takdir Edin sevildiğini düşünen çocuk “You waited patiently for so child’s relationship not only with Çocuğunuzun sakin ve sabırlı huzurlu olur. “Sevilmiyorum” long – congratulations!” You you but also with teachers and the olduğu anları kaçırmayıp uygun algısı ise öfkeye neden olur. Bu will see that it will work. school. It is important that you bir şekilde geri bildirimde nedenle çocuğunuzun sadece establish an information exchange bulunun: “Uzun süre sabırla sizinle olan ilişkisini değil Controlling Electronic with your child’s teacher and bekledin, tebrik ederim.” İşe okulu ve öğretmeni ile ilişkisini Devices therapist, if any. yaradığını göreceksiniz. de takip edin. Çocuğunuzun Children’s exposure to

106 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

öğretmeni ve varsa terapisti 5 Adım Tekniği ile ara sıra bilgi alışverişinde 1. Önce Güvenlik bulunmanız çok önemli. Çocuğunuzun kendisine ya da başkasına zarar verme ihtimali Sakinleşme Teknikleri varsa hemen tedbir alın.

3 + 10 Tekniği 2. Duyguya İzin Verin “3 + 10” tekniği çocukların Çocuğun öfke duygusunu sakinleşmesi için son derece tatması kesinlikle sağlık Evde kim ebeveyn, etkili bir yöntemdir. Bunun belirtisidir, ancak zarar verici için ilk olarak öfke öncesi davranışları olursa mutlaka kim çocuk belli bedenimizin verdiği sinyalleri müdahale edin. Duyguya izin olmalıdır. çocuğa anlatın. Yüz ifademizin verin, olumsuz davranışlara değil! The line between parents değişmesi, yumruk sıkmak, burundan hızlı hızlı nefes 3. Uzaklaştırın and children must be clear almak gibi davranışların öfke Öfke bulaşıcıdır. Öfkeyi at home. öncesi sinyaller olduğunu tetikleyen biri ya da bir şey ve bunları hissedince varsa uzaklaştırın. 3+10 tekniğini kullanması gerektiğini uygulamalı olarak 4. Öfkeyi Ödüllendirmeyin gösterin. İlk aşama, 3 derin İstediği alınmadığı ya da nefes alıp vermektir. 3 kez olmadığı için öfke nöbetine olabildiğince yavaş ve uzun girmişse istediği şeyi sakın nefes alıp, olabildiğince yavaş almayın. Bilmeden öfkeyi ve uzun nefes verin. Yürüyen ödüllendirmiş ve beslemiş bir merdivenin ya da asansörün olursunuz. Techniques of Calming 2. Allow the Emotions inip çıkmasını örnek vererek Down A child being angry is anlatmak çocukların daha kolay 5. Sakin Kalın 3 + 10 Technique definitely a sign of health, anlamasını sağlayacaktır. Bunu En önemli ve zor basamaktır. The “3 + 10” technique is however, be sure to intervene yaptıktan sonra 1’den 10’a kadar Her çocuk dönem dönem an effective method to calm if it manifests itself in yavaşça sayması gerektiğini bunu hissedebilir ama down children. First, tell harmful behavior. Allow the öğretin. Bu uygulamayı yazarak aklında ebeveynin o anki the child what signals our emotions, not the negative ya da çizerek evin birkaç tutumu kalır. Öfkelendiğini body gives before anger. behavior! noktasına asın. Uygulamayı unutur; “Annem bana çok Show that changing facial öğrenen çocuğun kendini kızmıştı!” bilgisi aklında kalır. expressions, clenching fists, 3. Suspend kolayca sakinleştirebildiğini Çocuk kriz ânında sizin nasıl heavy breathing from the nose Anger is contagious. If there göreceksiniz. davrandığınızı modeller. are signals of approaching is someone or something that anger and that they must use triggers anger, suspend the the “3+10” technique upon trigger(s). noticing these signals. The first step is to take three deep 4. Don’t Reward Anger breaths. Take long and slow If your child has a burst of breaths for three times. It is anger just because he/she does easier to explain this to a child not get what he/she wants, by giving an example of an don’t buy that thing or oblige escalator or elevator going up his/her request. You will and down. After this, teach unknowingly reward and feed the child to count slowly from anger. 1 to 10. You can write or draw this technique and hang it on 5. Stay Calm some walls at home. You will This is the most important see that the child can calm and hardest step. Every child down easily upon learning the can feel this occasionally but technique. only the attitude of the parent will be remembered by the 5-Step Technique child. The child might forget 1. Safety First being angry but remember If your child has potential to “My mother was mad at me!” harm him/herself or others, The child will copy how you take precautions immediately. behave at the time of crisis.

108 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017

KİM KORKAR SINAVDAN!

WHO’S AFRAID OF EXAMS? YELİZ AKERSOY SARI

Sınav stresinin başarınıza engel Don’t let exam stress hinder olmasına izin vermeyin. your success.

ANADOLUJET

AnadoluJet’in 13-25 yaş arası gençlere yönelik platformu Jetgenç’e üye olmak ve fırsatlardan yararlanmak için jetgenc.net adresini ziyaret edin!

ANADOLUJET INVITES THE YOUNG Visit jetgenc.net to become a member of Jetgenç, AnadoluJet’s platform for young between 13-25, and benefit from various promotions.

jetgenc.net facebook.com/jetgenc instagram.com/jetgenc twitter.com/jetgenc İçinde bulunduğumuz ay, öğrenciler için zorlu sınavlar anlamına geliyor. Bu süreçte öğrencilerin stres düzeyleri doğal olarak yükseliyor, hele ki söz konusu olan LYS gibi önemli bir sınavsa... Peki ne yapmak lazım? Bu soruya cevaben uzun bir liste hazırlamak mümkün. Ancak temelde yapılması gereken, sınav stresi yaşamanın normal bir durum olduğunu kabul edip onun nasıl yönetileceğini öğrenmek...

Neden Strese Giriyoruz? Çok yüksek düzeyde kaygı Kişinin kendini huzursuz veya baskı altında hissettiğinde yaşayanların tıbbi destek verdiği fiziksel, zihinsel, duygusal ve davranışsal tepkilere stres diyoruz. Belli bir oranda stres, motivasyonu arttırıp alması gerekir. kişiyi başarıya ulaştırabiliyor. Buna pozitif stres deniyor. Those who have high-level Aşırı stres ise içinde büyük bir risk barındırıyor. Özellikle öğrenciler söz konusu ise, aşırı stres sınava hazırlık anxiety, should seek medical sürecinde edinilen bilgilerin etkin bir şekilde kullanılmasını attention. engelleyen yoğun bir kaygı olarak yaşanıyor. Sınavda başarısız olma kaygısı ve gelecek beklentisi öğrencilerin psikolojisini bozup ''değersizlik'' duygularını tetikleyebildiği gibi uykusuzluk, iştahsızlık, mide bulantısı, nabzın artması, nefes almada zorluk çekme gibi sonuçları itibarıyla fizyolojik yönden de hastalıklara karşı daha korumasız kılabiliyor. Negatif stresi pozitife çevirmek ve kaygıyı azaltmak için harekete geçmeden önce, bireylerin her birinin kaygısını tetikleyen farklı farklı etkenler olduğunu göz önünde bulundurmak gerekiyor. Kişinin yaşı, deneyimleri, bireysel özellikler ve çevresel faktörler gibi nedenler kaygı durumunu For students, this month means final exams. In this değiştirebiliyor. Dolayısıyla, öğrencinin potansiyelini process, students’ stress levels naturally rise, especially kullanmasını engelleyen bu durumun nedenlerini iyi tespit if the exam in question is an important one such as LYS etmek ve buna göre öneriler, önlemler geliştirmek büyük (university entrance exam)… So, what is to be done? It’s önem kazanıyor. Çok yüksek düzeyde kaygı yaşayanların da possible to prepare a long list to answer this question. elbette tıbbi destek alması gerekiyor. However, what one should basically do is to accept that it is normal to feel exam stress and to learn how to manage it…

Why Do We Get Stressed? All physical, cognitive, emotional and behavioral reactions when one feels anxious and under pressure are called stress. A certain amount of stress can increase motivation and help achieve success – this is called “positive stress.” Intense stress, on the other hand, carries great risk. Especially for students, intense stress creates intense anxiety that hinders the effective use of knowledge acquired while preparing for exams. Anxiety of failing exams and foregoing future expectations can depress students and trigger emotions of “insignificance.” In addition, these emotions can leave students physiologically unguarded against diseases by creating problems such as insomnia, loss of appetite, nausea, fast heart rate, and shortness of breath. Before taking action in order to transform negative stress to positive and to decrease anxiety, it should be noted that each individual has different factors that trigger anxiety. Levels of anxiety may vary according to age, experience, individual characteristics, and external factors. Therefore, it is vital to detect the reasons of the anxiety that prevents each student from reaching his/her potential, and to make suggestions and take precautions accordingly. Of course, those who have high-level anxiety, should seek medical attention.

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 111 Ne Yapmalı? What Can Be Done?

• Sınavın zorluğunu düşünmeyin. Olumlu düşünün ve • Don’t think about how hard the exam is. Think positively yapabileceğinizin en iyisini yapmak için çaba gösterin. and strive to do your best. It is important to bear in mind Klasikleşmiş bir ifadeyi hatırlatmakta fayda var: “İnanmak the classical dictum: “Believe you can and you are halfway başarmanın yarısıdır.” there.”

• Sınav, kişiliği ölçme ve değerlendirme aracı değildir, • Exams are not instruments to assess and measure sadece bilginizi ölçer. Başarısızlık, değersiz olduğunuz personality - they only assess your knowledge. Failure anlamına gelmez. Bu nedenle ölçütünüz başkaları olmasın. does not mean that you are insignificant. Do not make Kendi beklentilerinizi karşılamaya odaklanın. others your criteria - focus on fulfilling your own expectations. • Hayatı iki seçenekliymiş gibi düşünmeyin. Beklediğiniz sonuçları alamamanız durumunda sınava tekrar • Don’t think that life offers you only two choices. If you do girebilirsiniz. Üstelik ikinci seferde daha tecrübeli olacağınız not get the expected results, you can always take the exam için bu durum sizin lehinize olabilir. Sınavın yalnızca bir again. You’ll be more experienced the second time and this araç olduğunu ve sınava girme amacınızı unutmayın. will be in your favor. Do not forget that the exam is only a means and you have a purpose for taking it. • Sınav stresinin en önemli nedenlerinden biri de, maalesef, ailenin ve çevrenin beklentileri ve bu • One of the most important reasons of exam stress is, beklentilerin oluşturduğu baskılardır. Aileler farklı unfortunately, the expectations of the family and relatives and nedenlerle ve istemeden de olsa, sınavda başarısızlığın the pressure they put on students. Families, for various reasons bir felaket anlamına geleceği mesajını verebilirler. Hatta and unintentionally, may deliver the message that failure in the bazen sizi başkaları ile kıyaslayabilirler. Bu durumu exam can signify disaster. They might even compare you with ortadan kaldırmak aileniz kadar sizin de göreviniz. Baskıyı others. It is your duty as well as your family’s to resolve this hissettiğiniz an duygularınızı içinize atmak yerine ailenizle situation. When you feel the pressure, share your emotions with paylaşın. Kendilerine ne kadar değer verdiğinizi ve en az your family instead of enduring in silence. Try to show them not onların istediği kadar başarılı olmak istediğinizi, sadece only by studying but also by telling them wholeheartedly that çalışarak değil kelimelerle ve içtenlikle anlatmayı deneyin. you value them and want to be as successful as they want you Bu hem sizi hem de ailenizi rahatlatacaktır. to be. This will help both you and your family.

• Mükemmeliyetçi ve aşırı kontrolcü kişilik yapısına • If you are a perfectionist and have an over-monitoring sahipseniz daha yoğun stres yaşarsınız. personality, you might experience intense stress.

• Anxiety and stress put the body under strain; this strain needs to be released. Exercise and learning how to breathe correctly are very important.

• Preparing for an exam is a serious process. In order to remain in control, work with a plan. You may think you cannot cope with the exam as the subjects to be studied accumulate and your stress level may increase. If you Başarısızlık, değersiz olduğunuz advance with a plan, you will feel more and more in control anlamına gelmez. of the process and your anxiety will decrease. Failure does not mean that you • The preparation process and the exam require both are insignificant. physical and cognitive energy. It is vital to have orderly sleeping hours, and a proper diet with daily protein, minerals and vitamins in order to cope with stress. If you pay attention to all these, you will feel better physically and psychologically, and your stress level will decrease.

• Stress during this process peaks at the time of the exam. Those who cannot overcome the stress at this point may fail. It is likely to find yourself in a situation where you might not understand anything from the questions on the exam. If this occurs, you should try not to lose time, focus your attention, breathe deeply, drink some water and calm • Kaygı ve stres vücudun gerilmesine neden olur ve vücut down. To calm yourself down, you can tell yourself “I don’t gevşemeye ihtiyaç duyar. Gevşemek için egzersiz yapın, understand what I’m reading because I am under stress; doğru nefes almayı öğrenin. this is normal and it will pass soon.”

• Sınava hazırlık ciddi bir süreçtir, kontrolün sizde olması As long as you believe in yourself, you can succeed. için planlı çalışın. Çalışılacak konular biriktikçe sınavla başa çıkamayacağınızı düşünebilirsiniz ve stres katsayınız artabilir. Planlı ilerlerseniz kontrolün sizde olduğu duygunuz pekişecek ve kaygınız azalacak.

• Hazırlık süreci ve sınav hem fiziksel hem de zihinsel enerji gerektirir. Uyku saatlerinin düzenli olması; günlük protein, mineral, vitamin ihtiyaçlarının karşılandığı düzenli beslenme stresle baş etmede önemlidir. Bunlara dikkat ederseniz hem fiziksel hem de ruhsal olarak kendinizi daha iyi hissedersiniz ve stresiniz azalır.

• Bu süreçte stres sınav ânında zirveye ulaşır. Bu aşamada ortaya çıkan stresi yenemeyen öğrenciler başarısız olabilir. Sınav esnasında sorulara bakıp okuduğundan hiçbir şey anlamamak, yaşanabilecek muhtemel durumlardan biridir. Böyle anlarda biraz zaman kaybetmek pahasına da olsa durup dikkatinizi toplamaya çalışmak, derin nefes almak, biraz su içmek, sakinleşmeye çalışmak gerekir. “Okuduğumu şu anda stres altında olduğum için anlamıyorum; bu normal ve birazdan geçecek.” diyerek kendi kendinize telkinde bulunmak işinize mutlaka yarayacaktır.

Başarabilirsiniz, yeter ki kendinize inanın.

HABERLER NEWS

ANADOLUJET AWARDED THE MOST SUCCESSFUL AGENCIES OF 2016 AnadoluJet brought together ranking the highest were the most successful agencies present. from all destinations in During his speech at the Anatolia, based on total ceremony, AnadoluJet income obtained with respect President Mr. Şamil Karakaş to 2016 sales, for an awards thanked the agencies for their ceremony in Afyonkarahisar cooperation and congratulated last month. them on their success. He Supported by the stated that AnadoluJet is Afyonkarahisar Governorate, focusing on domestic tourism the Afyonkarahisar and working to make 2017 a Municipality, the Provincial profitable year for all sector Directorate of Culture and players by promoting a price Tourism, Afyon Kocatepe policy that will connect University and hosted by Anatolia in a more economical İkbal Thermal Hotel & Spa, way.After mentioning the ANADOLUJET 2016 YILININ EN BAŞARILI the awards ceremony started importance of the sector and ACENTELERİNİ ÖDÜLLENDİRDİ with a visit to the city’s cost analysis, competition, most important historical Istanbul’s New Airport and AnadoluJet, 2016 yılı Yolları-AnadoluJet müdürleri and touristic sites. At Afyonkarahisar’s tourism satışlarına göre elde ve dereceye giren acente the organization’s award potential, he ended his talk ettikleri toplam gelir yöneticileri hazır bulundu. ceremony, which took place with wishes for the future. baz alınarak dereceleri AnadoluJet Başkanı Sayın on April 21-23, the ninth The ceremony started with belirlenen, Anadolu’daki Şamil Karakaş törende anniversary of AnadoluJet, opening speeches. After the tüm uçuş noktalarından yaptığı konuşmada, Afyonkarahisar Governor presentation of achievement davet ettiği en başarılı acentelere işbirliklerinden Mr. Aziz Yıldırım, Mayor plaques, the cutting of the acentelerini geçtiğimiz ötürü teşekkürlerini Mr. Burhanettin Çoban, 9th-year anniversary cake, ay Afyonkarahisar’da iletti ve başarılarından Afyon Kocatepe University and dinner accompanied by the düzenlenen ödül töreninde bir dolayı kendilerini kutladı. President Prof. Dr. Mustafa melodies of all seven Anatolian araya getirdi. AnadoluJet olarak iç Solak, AnadoluJet President regions, the ceremony ended Afyonkarahisar Valiliği, turizme yoğunlaştıklarını, Mr. Şamil Karakaş, THY- with an announcement of the Afyonkarahisar Belediyesi, Anadolu’nun birçok noktasını AnadoluJet managers and highest-ranking agencies and a İl Kültür Turizm ekonomik bir şekilde birbirine the executives of the agencies family photo shoot. Müdürlüğü ve Afyon bağlayan ücret politikası ile Kocatepe Üniversitesi’nin tüm sektör oyuncularının desteklediği ve İkbal kârlı çıkacağı bir yıl olması Thermal Hotel&Spa’nın ev için çalıştıklarını belirtti. sahipliği yaptığı ödül töreni, Sektörün ve maliyet şehrin en önemli tarihî analizinin önemine, rekabete, ve turistik merkezlerinin İstanbul Yeni Havalimanı’na, gezildiği bir organizasyon ile Afyonkarahisar’ın turizm başladı. AnadoluJet’in 9. yıl potansiyeline değinerek dönümüne denk getirilen ve geleceğe yönelik temennileri 21-23 Nisan tarihleri arasında ile konuşmasını tamamladı. gerçekleştirilen programın Açılış konuşmaları ile ödül töreni bölümünde başlayan tören, teşekkür Afyonkarahisar Valisi Sayın plaketlerinin takdimi, 9. Aziz Yıldırım, Belediye yıl pastasının kesilmesi, Başkanı Sayın Burhanettin Anadolu’nun 7 bölgesinden Çoban, Afyon Kocatepe ezgiler eşliğinde yenilen Üniversitesi Rektörü Sayın akşam yemeğinin ardından, Prof. Dr. Mustafa Solak, dereceye giren acentelerin AnadoluJet Başkanı Sayın açıklanması ve toplu fotoğraf Şamil Karakaş, Türk Hava çekimi ile sona erdi.

116 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 Bırakın bagajınızı biz taşıyalım, siz İstanbul’un keyfini çıkarın. Let us carry your luggage while you enjoy Istanbul.

Türk Hava Yolları ile yapacağınız uçuşların öncesinde ve sonrasında bagajınızı İstanbul Atatürk Havalimanı Miniport Ofisi, Taksim Satış Ofisi ve Anlaşmalı Oteller arasında sizin için taşıyalım.

Let us carry your luggage for you before and after your Turkish Airlines flights - between the Miniport Office at Istanbul Atatürk Airport, Taksim Sales Office, and Contracted Hotels.

TAKSİM SATIŞ OFİSİ BAGAJ TRANSFER NOKTASI / TAKSIM CENTRAL OFFICE BAGGAGE TRANSFER POINT HARBİYE MAH. CUMHURİYET CAD. NO: 44 ELMADAĞ/ŞİŞLİ/İSTANBUL T: +90 212 463 63 63 / 30196 E: [email protected] ATATÜRK HAVALİMANI BAGAJ TRANSFER NOKTASI METRO KATI MINIPORT OFİSİ / ATATURK AIRPORT BAGGAGE TRANSFER POINT METRO FLOOR MINIPORT OFFICE T: +90 212 463 63 63 / 15989 E: [email protected] BİLGİ BAGAJ BİLGİSİ BAGGAGE INFORMATION INFO  İç hat uçuşlarında yolcularımıza tanınan serbest bagaj hakkı 15 kg.dır. Ankara – Kıbrıs karşılıklı uçuşlarında ve bağlantılı Kıbrıs seferlerinde 20 kg.dır. Bu limitlerin aşılması hâlinde fazla bagaj ücreti ödenmesi gerekecektir. Fazla bagaj ücret bilgisi almak için Türk Hava Yolları – AnadoluJet satış SATIŞ/REZERVASYON/CHECK-IN TICKET SALES/RESERVATION/CHECK-IN ofislerine, 444 2 538 – 0850 333 25 38 no’lu çağrı merkezine müracaat edebilirsiniz. Kabin el bagajının ağırlığının 8 kiloyu ve boyutlarının 23x40x55 cm.’yi geçmemesi gerekmektedir.

 The free baggage allowance offered to passengers on domestic flights is 15 kg. The free baggage limit for Ankara - Cyprus - Ankara flights and connecting Cyprus flights is 20 kg. An excess baggage charge will have to be paid if these limits are exceeded. For information about the excess baggage charge, you can contact AnadoluJet sales offices and the call centers at 444-2-538 and (+90) 850- 333-25-38. Carry-on luggage should not weigh more than 8 kg or be larger than 23x40x55 cm.

UÇUŞ SIRASINDA GÜVENLİK FOR YOUR SAFETY DURING FLIGHT

Cep telefonu ve cep telefonu özelliği taşıyan cihazların uçuş moduna alındığından ve  Gidiş-dönüş ya da devam parkurlu bilet alan kapatıldığından emin olunuz. yolcularımızın seyahat etmeyecekleri durumda  İniş ve kalkışlarda ve ‘kemerlerinizi bağlayınız’ ikaz ışıkları yanarken, her türlü taşınabilir rezervasyonlarını iptal ettirmemeleri hâlinde ilk radyo, elektronik oyunlar, dizüstü bilgisayar ve benzeri elektronik cihazlar kullanılamaz. uçuşla birlikte tüm rezervasyon kayıtlarında görünen Please make sure that your cell phones or devices with cell phone features are in flight uçuşları sistem tarafından otomatik olarak iptal mode and turned off. edilmektedir.   For safety reasons no radios, electronic games, laptop computers, or similar electronic Check-in işlemleri için iç hatlarda uçağın kalkış devices can be used during takeoff, landing, and while the “Fasten Seat Belts” sign is on. saatinden en az iki saat önce, dış hatlarda en az üç saat önce havaalanında olmaya özen gösterilmelidir. Check-in işlemleri iç hat uçuşlarında asgari 45 dakika önce, dış hat uçuşlarında 60 dakika önce sona ermektedir. MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ / CUSTOMER RELATIONS If passengers who have purchased round tickets or multi-destination tickets decide not to fly but do not 444 25 38 numaralı çağrı merkezini Contact our call center at 444 25 38 to cancel their reservations, all their continuation and arayarak sizlere daha iyi hizmet send your wishes and suggestions to us, so return reservations are automatically cancelled by the verebilmemiz için dilek ve önerilerinizi that we may serve you better. Your ideas system, because the first flight is a no-show. iletebilirsiniz. Fikirleriniz bizim için are valuable to us. For domestic flights, you should be at the airport değerlidir. at least two hours before your scheduled departure, for international flights, you should be at the airport at least three hours before your scheduled departure. For domestic flights, check-in ends in fourty-five YOLCU HAKLARI / PASSENGER RIGHTS minutes prior to departure. For international flights, check-in ends sixty minutes prior to departure. Değerli Yolcularımız, Dear Passengers, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün AnadoluJet’s compensation and service Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların system, as it pertains to issues such as Haklarına Dair Yönetmeliği kapsamında declined passengers, flight cancellations PROMOSYONEL ÜCRETLER uçuşa kabul edilmeme, uçuş iptali, uçuşun en or delays exceeding two hours, are defined PROMOTIONAL COSTS az iki saat tehiri durumlarında AnadoluJet within the framework of the General tazminat ve hizmet sistemi ile ilgili olarak, Directorate of Civil Aviation’s Regulation bankolardaki personelimizden, check-in on the Rights of Airline Passengers. You can Promosyonel ücretli V ,W ve P sınıfı biletlerde ve bilet satış bankolarındaki bilgilendirme get detailed information about these issues uçuş öncesi ve sonrasında iptal ve iade ile broşürlerinden, www.anadolujet.com from our counter agents, from informational rezervasyon ve parkur değişikliği yapılmamakta, ve www.shgm.gov.tr adreslerinden leaflets found at our check-in and ticket uçuşun gerçekleşmemesi hâlinde alan vergisi iadesi detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz. Bu sales counters, or from our websites: www. yapılmaktadır. yönetmelik, Türkiye’deki havalimanlarına/ anadolujet.com or www.shgm.gov.tr. The Tickets with promotional fares in V Class,W havalimanlarından gerçekleşen uçuşlarda aforementioned regulation includes only Class and P Class cannot be canceled or refunded, onaylı rezervasyonlu bileti olan yolcuları those passengers who have tickets with nor can reservation details or destinations be kapsamaktadır. Bu kapsamda hareket confirmed reservations to and from airports changed before or after the flight. If the flight does kabiliyeti kısıtlı yolcular ve yalnız başına in Turkey. Within this scope, passengers not take place, the airport tax is returned to the seyahat eden çocuk yolcularımıza öncelikli with disabilities and unaccompanied passenger. hizmet verilmektedir. children receive priority services.

118 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 EVCİL HAYVAN / PETS HAMİLE YOLCU / PREGNANT PASSENGERS

 Evcil hayvan Charges apply for 28 haftayı (yedi ay) doldurmamış olan hamile taşımacılığı ücrete tabidir. the carriage of pets. yolculardan rapor istenmez. Tek bebeğe hamile Uçuş saatinden en geç At least 6 hours before yolcuların 28. haftanın başından 35. haftanın sonuna 6 saat önce 444 2 538 the departure time, a kadar (iki veya daha fazla bebeğe hamile yolcular numaralı çağrı merkezi reservation must be için 28. haftanın başından 31. haftanın sonuna ya da satış ofislerinden made at the call center kadar) kendi doktorundan aldığı “uçakla seyahatinde rezervasyon yaptırılması at 444 2 538 or at herhangi bir sakınca yoktur” ibaresi yer alan raporu gerekmektedir. Kabin sales offices. Only cats, ile seyahatine izin verilir. 36 haftadan (iki veya daha içinde veya kargoda dogs and small singing fazla bebeğe hamile yolcular için 32 hafta) sonra ise sadece kedi, köpek ve birds can be carried doktor raporu olsa dahi seyahatine izin verilmez. Yedi küçük ötücü kuşlar in the cabin or in the günden eski olmaması gereken raporda doktorun adı, taşınabilir. Bu ücret bagaj cargo compartment. soyadı, diploma numarası ve imzası olmalıdır. teslimi sırasında kafes ve The fare is calculated Yukarıda sarıyla işaretli bölümün İngilizce çevirisi hayvan beraber tartılarak during baggage delivery eksik kalmış, eklenmesini rica ediyoruz. tespit edilir. Kabinde by weighing the pet REFAKATSİZ ÇOCUK taşınması istenen evcil in the carrier. Health Expectant passengers under 28 weeks (7 months) YOLCU hayvanlar, evcil hayvanın documents, certificate of pregnancy do not need to submit a doctor’sdoctor s report. 7 yaşındanyaşın gün almış, sahibi tarafından of vaccination and other Passengers who aarere pregnant with one child are 1122 yaşındanyaşınd gün almamış temin edilen 45 x 35 documents for pets must allowed to fly withth a doctor’s report stating that theythey ççocukocuk yolcularımızyolc x 23 cm ölçülerdeki be kept in hand during are fit to fly fromm the beginningbeginning of the AnadoluAnadoluJetJ seferlerinde kafeslerde taşınmalıdır. the acceptance process. 28th week of theirir pregnancy until iilavelave ücretücre karşılığında Kabinde taşınacak evcil If the pets are to be the end of the 35thth week and rrefakatsizefakatsiz olarak seyahat up to the 31st weekeek for those hayvanların kafesleri ile carried in the cabin, eedebilirler.debilirler birlikte tartıldıklarında, they are accepted in expecting a multipleiple birth. AfterAfter ağırlıklarının 8 kg.’ı special pet carriers the 36th week off pregnancy (32nd week for thosehose who are geçmemesi gerekir. sized 45x35x23 cm UNACCOMPANIEDUNACCO expecting a multipleiple birth) Geçmesi hâlinde kargo that should not exceed MMINORINOR PASSENGERSP expectant passengersngers are no ((UMS)UMS) kompartımanında taşınır. 8 kg including the pet. longer allowed too fly evevenen  OOnn AnadoluJetAn Görme ve işitme engelli With prior reservation, with medical clearance.arance. TheThe fflights,lights, cchildrenh aged yolculara ait refakatçi dogs assisting blind and issuing doctor’s name,name, surname, köpekler, rezervasyon deaf passengers can be diploma number and signature sseveneven to twelvet may yaptırılarak ücretsiz carried free of charge in must be shown clearlylearly on the travel ununaccompanieda on olarak kabin içine kafessiz the cabin without any report, which shouldould be dated at ppaymentayment of an additional kabul edilirler. pet carrier. least 7 days priorr to flight. sserviceervice ccharge.h

HASTA-ENGELLİ YOLCU / SICK-HANDICAPPED PASSENGERS

 Meydan doktoru veya tedavisini yürüten doktorundan “uçakla seyahatinde herhangi bir sakınca yoktur” raporu alan hasta yolcularımız AnadoluJet seferlerinde ÖZEL SAĞLIK SPECIAL MEDICAL seyahat edebilirler. 10 günden eski olmaması gereken rapor Türkçe veya İngilizce HİZMETİ SERVICES yazılmış olmalıdır. Uçakta bakıma muhtaç durumdaki hasta yolcular refakatçileriyle beraber uçarlar. Engelli ve doktor raporuna sahip yolcularımızın tekerlekli sandalye  Sedyeli ve tekerlekli Passengers traveling with talepleri ücretsiz sağlanmaktadır. sandalyeli yolcularımızın wheelchairs and stretchers are 24 saatten az süre kalmış uçuşlara sedye talebi kabul edilmemektedir. uçaktan terminale, transferred from the aircraft terminalden uçağa to the terminal and from the  transferleri uzman terminal to the aircraft by a Sick passengers are required to supply a report from the ekiplerce gerçekleştirilir. professional medical team. airport or from their medical doctor declaring that there are no medical objections to them travelling on an aircraft. This report must be dated ten days prior to the flight and be written CIP SALON KULLANIMI in English or Turkish. Passengers who need  AnadoluJet seferleri ile seyahat eden yolcular; uçuş special care during the flight must travel with öncesi bekleme süresini özel ve konforlu hâle getiren an escort. Disabled passengers and passengers THY CIP salonlarından ücret karşılığı yararlanabilirler. holding medical clearance are provided with wheelchairs free of charge. Stretcher requests will be CIP LOUNGE SERVICE accepted if made at least twenty-four hours prior to  On payment of a fee, AnadoluJet passengers may scheduled departure time. access Turkish Airlines CIP lounges to have a pleasant and comfortable start to their journey.

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 119

FİLO FLEET

B 737 - 800 Uçak adedi • Quantity: 34 Kanat açıklığı • Wingspan: 35.79 m Yatay uçuş sürati • Cruise speed: 858 km/h Gövde uzunluğu • Length: 39.47 m Koltuk kapasitesi • Seating capacity: 189 Yerden yüksekliği • Height: 12.55 m Azami yatay uçuş yüksekliği • Maximum cruising altitude: 41,100 ft

444 2538 A J E T + 0850 333 25 38

anadolujet.com

ANADOLUJET ANADOLUJET TÜRK HAVA YOLLARI IS A TRADE MARK MARKASIDIR. OF TURKISH AIRLINES. Miles&Smiles üyeleri Budget’ta çok avantajlı! Ford Focus ve benzeri araçları günlük 124 TL’ye, Opel otomatik ve benzeri araçları günlük 134 TL’ye kiralayın, 2.500’e kadar Bonus Mil kazanma fırsatını kaçırmayın. Miles&Smiles members are so advantageous at Budget! Rent Ford Focus or similar cars for 124 TL per day, rent Opel Astra automatic or similar cars for 134 TL per day, earn up to 2,500 Bonus Miles.

Bir ortak bilete üç farklı eğlence, yanında 3.000 Bonus Mil hediye. 31 Mayıs 2017 tarihine kadar LEGOLAND® Discovery Centre, SEA LIFE İstanbul ve Madame Tussauds’ta kendisi ve çocuğu için geçerli bir adet ortak bilet alan Miles&Smiles üyelerine, 3.000 Mil hediye. Ayrıca bu etkinliklerden ikisi için ortak bilet alan üyelerimiz de 2.000 Mil kazanıyor. Three different activities on one joint ticket along with 3,000 Bonus Miles. Until May 31 2017, Miles&Smiles members can earn 3,000 Miles by buying a joint ticket valid for themselves and their child at LEGOLAND® Discovery Centre, SEA LIFE İstanbul and Madame Tussauds. Members who buy a ticket covering two activities earn 2,000 Miles. ÇEVRİMİÇİ ONLINE 1 ARAMA / SEARCH

AnadoluJet web sitesi içinde ulaşmak istediğiniz her şeyi yine bu alandan arayabilirsiniz.

Search for what you are looking for here.

2 ANA MENÜ / MAIN MENU

anadolujet.com’un tüm içeriğine bu menü aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Menü kullanıcı eğilimleri değerlendirilerek yeniden oluşturuldu.

All contents of the AnadoluJet website can be accessed through this anadolujet.com page. This page was re-designed according to user tendencies.

3 SHOWCASE ALANI / SHOWCASE AREA

AnadoluJet’in sizi özellikle haberdar etmek istediği duyurulara, haberlere bu alandan ulaşabilirsiniz. Buradaki görsellerin üzerine tıklayarak detaylarına ulaşabilirsiniz.

AnadoluJet news and announcements can be found on this page. Detailed information may be anadolujet.come obtained by clicking on the icons here. 4 ONLINE İŞLEMLER / ONLINE TRANSACTIONS

Bu alandan rezervasyon yapabilir, online bilet alabilir, daha önce almış olduğunuz biletinizin check-in işlemini yapabilirsiniz. AnadoluJet tarife bilgisine de bu alandan ulaşılmaktadır. Türk Hava Yolları aktarmalı uçuşlarınız için Çoklu Uçuş linkini kullanabilirsiniz. Bunlar dışındaki online işlemlere ana menüdeki Online İşlemler linkine tıklayarak ulaşabilirsiniz. * Online check-in uçuştan 24 saat önce başlar, uçuşa 90 dakika kala sona erer.

Reservations can be made, e-tickets can be purchased and online check-in for flights that have already been purchased can be done here. Click on the Multiple Destinations links for Turkish Airlines connecting flights. Other operaitons can be made by clicking the Online Services link. * Online check-in starts twenty-four hours before your flight and terminates ninety minutes before the flight time.

5 DUYURULAR ALANI / ANNOUNCEMENTS AREA

AnadoluJet tarafından sunulan fırsatlara, AnadoluJet’ten son haberlere, AnadoluJet Magazin içeriğine ve AnadoluJet’in gençlik projesi Jetgenç’le ilgili öne çıkan başlıklara bu alandan ulaşabilirsiniz. Detaylar için detayını görmek istediğiniz görsele tıklamanız yeterli...

AnadoluJet offers, AnadoluJet’s latest news, the contents of AnadoluJet Magazine, and headlines on AnadoluJet’s youth program Jetgenç can be found here. Click on the icons for more details.

124 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 BULMACA PUZZLE

ÇENGEL BULMACA

ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 125 SUDOKU KARE BULMACA

126 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017 127 GEÇERLİ KİMLİK KARTI İLE GİRİŞ ÇIKIŞ YAPABİLECEK ÜLKELER CITIZENS OF THE FOLLOWING COUNTRIES CAN ENTER TURKEY WITH AN ID CARD Germany, Liechtenstein, Switzerland, TRNC, Belgium, Luxembourg, Italy, Portugal, France, Malta, Greece, The Netherlands, Spain, Georgia

* GÜMRÜKSÜZ İSTASYONLARIMIZ; * GÜMRÜKLÜ İSTASYONLARIMIZ; WITHOUT CUSTOMS STATIONS: CUSTOMS STATIONS: Adıyaman (ADF), Ağrı (AJI), Batman (BAL), Bingöl (BGG), Çanakkale (CKZ), Adana (ADA), (GZP), Ankara (ESB), Antalya (AYT), Bodrum (BJV), Bursa (YEI), Dala- Edremit (EDO), Eskişehir (AOE), Hopa (XHQ), Iğdır (IGD) Isparta (ISE) Kahra- man (DLM), Denizli (DNZ), Diyarbakır (DIY), Elazığ (EZS) , Erzincan (ERC), Erzurum (ERZ,) manmaraş (KCM), Kars (KSY), Kastamonu (KFS), Kocaeli (KCO), Mardin (MQM), Gaziantep (GZT), Hatay (HTY), Isparta (ISE), İstanbul (IST), İzmir (ADB), Kayseri (ASR), Merzifon (MZH), Muş (MSR), Siirt (SXZ), Sinop (NOP), Şırnak (NKT), Tekirdağ/ Konya (KYA), Kütahya (KZR), Malatya (MLX), Nevşehir (NAV), Ordu- (OGU), Sabiha Çorlu (TEQ),Tokat (TJK), Uşak (USQ), Van (VAN)’dır. Gökçen (SAW), Samsun (SZF), Sivas (VAS), Şanlıurfa (GNY), Trabzon (TZX)’dur.

128 ANADOLUJET • HAZİRAN • JUNE 2017