-A-No_x_v-1.-2-9-DE_x_u_LL-o-.-19_9_3------...... ¡•ANr•l•](k•IffJBd•i1VttHM • ..,.... ______N2-s-so-.-so_o_P-TA-(-1s-o-sE_N_s_u_PL_E_M-EN_T_O)

PP e PSOE desaparecen de cena durante a festa nacional galega Xubileo nacionalista

O nacionalismo bateu a marca de manifestantes e xuntou en distintos pontos de Compostela dezaseis mil persoas, senda a mobilización do BNG a máis concorrida con quince mil asistentes. Na Quintana anunciouse a candidatura de Beiras á presidéncia da Xunta, e este anunciou a disposición da frente a asumir responsabilidades de governo. 1 Alfredo Froiz: 0s PP e PSOE, ensumidos nos actos do Diado Apóstol, ignoran a festa nacional de Galiza. hiper franceses estann·os a colonizar' Hai que regular o comércio co­ mo fan os cataláns e os france­ ses. Eu son conscente de que provoco paro, pero tamén xene­ ro emprego e os benefícios fican aquí. Non se pode dicer o mes­ mo dos grandes hipermerca­ dos", sinala Maxin Alfredo Froiz, proprietário de Distribuciones Froiz empresa que conta con 4 7 tendas próprias e·n toda Galiza, tres almacéns de alimentación e duas liñas de franquícia que su­ poñen outras 50 tendas. (Páxina 9) Carlos Marques: 1 Portugal está a perder soberania política' "''"":--~ ·_., ~

Lider da Unión Democrática de Portugal, Carlos Marques foi candidato á presidéncia nas últi­ mas eleicións portuguesas e é un dos políticos portugueses que máis está a visitar Galiza nos últimos tempos. No 25 de Xullo estivo convidado polo BNG na celebracion do Día da Pátria. Con el abordamos tanto a situa­ ción portuguesa como as rela­ cións bilaterais Galiza-Portugal. (Páxinas 14· 1 S) ANXO IGLESIAS ·O Plano de Desenvolvimento Volver a Gallaecia Rexional outorga As relacións a Galiza 700.000 , . millóns de menos econom1cas Galiza-Portugal O Plano de Desenvolvemento Rexional, que agrupa aos inves­ timentos que as Administracións central e autonómica van reali­ zar entre 1994 e 1999, repre­ senta un monto total de 12 bi­ llóns de pesetas, dos que só 800.000 millóns corresponderán á Galiza. O investimento a reali­ zar na Galiza é case a metade Caderno do que lle pertence segundo a ANOSA TEDA, porcentaxe da sua povoación; isto é, Galiza deixará de perce­ ávenda ber, ou o que é o mesmo perde­ rá, 700.000 millóns. con este número (Páxina 8) 2 ~º~~8-~g~~LODE1993 NESTA SEMANA ------;------'-----

O Dia da Patria-93 entraba, apresentar a Beiras como candidato sen querelo os nacionalistas, en competéncia co ante quince mil persoas e lanzou a idea Xacobeo, logrando abrirse paso entre a parafernália de de que está disposto a "asumir responsabilidades 'actos, visitas de estado, turistas e propaganda, de Governo". Pala sua banda UG-EU e APU conseguindo superar, outro ano máis, fixeron senllos actos mentres PP e PSOE inibíronse a marca de manifestantes. O BNG aproveitou para de toda caste de convocatória. As organizacións nacionalistas convocaron en Compostela dezaseis mil persoas A Quintana concentrou a meirande mobilización nun Diada Pátria xa preeleitoral

XAN CARBALLA-H. VIXANDE

Misturados por todo o casco ve­ de parte da dirección da frente casco antigo cando chegaba o Máis bulidoira que outros anos, pasou unha de nenas e nenas, llo con pelegrins, curiosos do nacionalista, levaba tras de si a derradeiro manifestante á antiga a manifestación convocada polo "Semente da Galiza Nova", que ouropel oficial e habituais da perta de 15.000 persoas, nunha praza do Castromil, Aristóbulo BNG ateigouse de pancartas remataría no palco da Quintana festa maior de Compostela, os mobilización que contou coa Quinteiro, un histórico do sindi­ que resumen mobilizacións na­ amparando o discurso de Xosé manifestantes nacionalistas !o­ preséncia dun grupo nutrido da calismo labrego no Ribeiro. cionalistas, "Fraga, Felipe, a fro- Manuel Beiras. Mozos e mozas cian, desde primeira hora, as Frente Popular Galega. ta vai a pique" ou "Non de Galiza Nova escollian "Auto­ bandeiras galegas con estrela ao Plan Forestal", con determinación: Atrévete!" e "Nen de cinco puntas por todo o cas­ O percorrido xa é habi­ outras que procuran a Deus , nen Rei . Pátria" , mentres co vello da capital galega. A cita tual no Dia da Pátria, e orixinalidade: unha cari­ un grupo prefería percorrer tra­ da Alameda era ás 12 e ao igual a Praza de Galicia sér­ catura de Fraga, Rauco mos de costas ao berro de "Con que nos últimos dezaseis anos velle aos asistentes e e Portomeñe, co lema este Governo irnos de cu ". a confluéncia produciuse cuns aos xornalistas para ter "O naso non é o mata­ minutos de retraso. Eran case a primeira estimación de mouros , o naso é Galiza Outro elemento chamativo foi a as 12,30 cando arrincaba a pan­ asisténcia. Neste 1993 Bandeiras cubanas e catalanas cada dia máis", distin- auséncia practicamente total de carta de cabeza co berro de xa levaban case un substituiron por completo a guíase especialmente; bandeiras bascas, que foron "Adiante xa co BNG". Xosé Ma­ cuarto de hora entrando abondaban as de reivin­ substituidas desta volta por en­ nuel Beiras no centro, rodeado os manifestantes no presenza de ikurriñas'. dicación lingüística e señas catalanas e maiormente cubanas, especialmente no sec­ to Rodríguez Feixoo se anima­ delegacións convidadas, de tor de manifestantes que se ban a dar uns pasos de baile. Jaume Puig de Esquerra Repu­ concentraba arredor das pan­ blicana de Catalunya, Begoña cartas da FPG, que coincidia Tereixa Novo, compoñente que Lasabegaster de Eusko Alkarta­ nos berros xerais da manifesta­ fara de Fuxan os Ventos, e con­ suna, Carlos Marques da UDP ción "Galicia Nación Autodeter­ celleira do BNG en Fisterra, foi portuguesa e Júlio Duarte do minación", e mantiña as suas a encarregada de ir lende as co­ Partido Comunista Portugués, próprias consignas de "lndepen­ municacións de adesión e entre­ lendo comunicados de Aureli Ar­ déncia" e "Non estamos todos, ter, alternando cos gaiteiros, os gemi do CIEMEN e do repre­ faltan os presos". case 45 minutos que tardaron sentante do Bureau Europeu en entrar todos os manifestan­ Un mitin tes. Anunciou a preséncia, nas {continua na páxina seguinte) con corredor central A Praza da Quintana agardaba O patrón valeira pero co espectacular ce­ nário argallado para as actua­ cións musicais, xa desmontada a pantalla xigante na que uns de España poucos centos de persoas se­ guiran horas antes os actos da Catedral, pero conservaba no meio un corredor de persoas non pudo co que agardaban a pasar pola Porta Santa. A organización na­ cionalista pactara deixar libre ese espácio pero ao final os pe­ Día da Pátria legrins preferiron agardar e ou ­ vir as intervencións dos nacio­ nalistas denantes de conseguir o perdón xubilar. Hai once anos os nacionalistas estiveron A espera dos presentes ao co­ puxando seis horas coa policia na Praza m ez o do mitin estivo animada de Galiza tentando entrar á parte nobre por dous grupos de gaiteiros compostelana que lles era vedada unidos para a ocasión , Aloia guvernativamente. Celebrábase o {Terra Chá) e Xarin (O lncio). anterior Xacobeo, ainda que con menos que souberon pór ritmos tradi­ rebúmbio, e tamén viña un Rei, reforzado cionais ben movidos e mesmo despois do 23-F, a realizar un ha unha habanera solidária con oferenda que o franquismo catapultou a Cuba que incluia, con bombo e gran acto do réxime despois de que as caixa, percusión africana. No monarquías constitucionais do XVI 11 a palco só Encarna Otero e Alber- esqueceran. ;------, Eran os tempos da Leida Defensa da Constitución e os intentos de marxinalizar aos nacionalismos periféricos enarborando a ¡ O BNG disponse a asumir responsabilidades bandeira única do nacionalismo español unitarista. Tempos do infausto governador Gómez Aguerre, hoxe alto cargo do Ministério do Interior. Pero o nacionalismo galega non só logrou ¡ de governo, afirmou Beiras recuperar a Quintana senón que, ano a ano, foi convertindo esta 1 1 Lendo con paixón un calculado garantías políticas abondo a gue e enerxias ao carpo social data en todo un símbolo sen o cal non se entende o ano político 1 galego. Un símbolo e unha data reivindicativa a cada máis 1 discurso respondeu Xosé Ma­ solución dos problemas econó• desta nación". 1 asumida popularmente e con maior participación. 1 nuel Beiras á aclamación que micos, sociais e culturais do 1 recebeu na Praza da Quintana pavo galega". Beiras anunciou que entre os 1 1 como candidato do BNG á pre­ cenários políticos posíbeis, o Ante a imposibilidade de proibir a celebración nacionalista, sidente da Xunta nas elei­ BNG non escollia o de tentouse, nun primeiro momento, arredar os actos de cións de Outubro. O diri­ "manterse á espreita do de­ Compostela, para vacialos do simbolismo histórico e xente frentista empregou senlace desta farsa tráxica, reivindicativo. A descentralización foi tamén un fracaso e o Dia unha proclama que mistu­ montada sen que o Bloque da Pátria só ten que competir coas máis de trescentas festas raba o ton lírico con men­ tivese nela arte nen parte", parroquiais sementadas por toda Galiza. Desde a lgrexa, e ante saxes políticas claras so­ para, citando a Pondal e o a perda da festividade do 25 de Xullo en várias comunidades, bre a orientación que a seu O caso está na ruda escomezouse unha ofensiva para revitalizar a Oferenda ao sua organización vai darlle adversidade urxente, anun­ Apóstolo. A Coroa española foi a destinatária destes reclamos á campaña eleitoral de ciar que "na coxuntura his­ implicando, de novo sen nengun reparo, a un Estado O utono . tórica na que estamos, constitucionalmente laico nun acto relixioso transmitido en ameazada de aniquilación directo palas televisións públicas. Beiras, que tiña descrito a a própria base material da situación actual de Galiza identidade deste país, mer­ Coincidía a reabilitación do Santiago Matamouros, convertido en con referéncias contun ­ gullado nun proceso de in­ garante das eséncias franquistas durante toda a transición, coa dentes á involución políti• volución política que esfa­ idea de Europa espallada polo Vaticano ante a caida do Valado ca, preparou a sua oferta rela a sua conciéncia so­ de Berlin, e a construción da Europa do capital trasnacional. describindo un perfil do cial, que transforma a infor­ Idea xa elaborada por un Pio XII que via a Hitler como un novo BNG "nesta era do palan­ mación púbrica en sistemá­ Carlomagno e que atoparia o reviva/ en Wojtila. ganeo, do tartufismo, da tica difusión da mentira e Consecuentemente, a celebración nacionalista debia ser falsa cortesía parlamentar, que leva camiño de reducir ninguneada e, en todo caso, apresentada como unha dos bos modales por dian­ a cinzas as liberdades con- . reivindicación partidária, de división e, polo tanto, ilexítima. te e da navallada por de­ quistadas, esta situación Once anos despois, todos os esforzos foron núteis voltando a trás, que tornan a todos os compre atallala. O Bloque aumentar o número de manifestantes. políticos iguais e igual­ dispense a atallala. O Blo­ mente desprovistos de que antepón as urxéncias Todo este asentamento popular do Diada Pátria, tivo que creta aos ollas da xente, o do país nesta hora crítica á facerse, lamentabelmente, en litíxio coas institucions de BNG resulta ser atípico e Crítica da Xunta e sua própria comenéncia como autogoverno ecos partidos que as rexen. Os discursos, os amostra un perfil próprio a ca­ alternativa de governo orgaización. Mais non o vai fa­ actos, as festas, o polbo, a empanada e a queimada, e até as da pouco máis acusado, defini­ cer domesticándose, senón dia­ bágos de Fraga, esparexidas por todo o ano para encher de do e atrainte. Por isa mesmo Xosé Manuel Beiras mantivo no logando e rearmándose. Dialo­ verniz galeguista a política autonómica, esquécense para son máis numerosos e máis di­ seu discurso a crítica do siste­ gando cos sectores sociais que converter ao Presidente da Xunta dun cacique colonial, versos os sectores cidadáns ma autonómico por falla de ainda non se achegaron a nós pendente en todo momento de sair na foto cos governantes que ven no BNG a única alter­ competéncias e escasa autono­ nen coñecen as bases progra­ metropolitanos ou de que o Rei lle acariñe un brazo. Xestos que nativa mercente de creto e fia­ m ia financeira e orzamentária, máticas da nosa alternativa de son resaltados logo como méritos próprios polos gabinetes de b i l idade", para engadir máis pero facendo fincapé en que governo. Rearmándose no po­ prensa da Xunta. adiante "o BNG responde a es­ "as suas limitadas posibilidades tencial de mobilización do que ta atitude como debe respon­ efectivas non están a ser apro­ sempre dispuxo e dispón". Onde está a autoidentificación se non se asume a própria der unha forza dotada de veitadas en absoluto para exer­ identidade? De que fronteira da autodeterminación talan cando arrestos e leal ao seu pavo na cer unha acción de governo No preámbulo destas afirma­ arremeten contra as celebracións nacionalistas? Pódese creer loita política. Responde dispón• comprometida na defensa dos cións xa Beiras afirmara "cara na capacidade de Sánchez Presedo para galeguizar o PSOE, dose a asumir responsabilida­ intereses deste povo. Sabemos quen d1alogue, argumente e ne­ seguindo o mandato de González, cando odia nacional lles des que ninguén poderia esixir­ que os que hoxe as ocupan es­ gócie, o BNG será sempre aber­ pasou totalmente desapercibido? Estes mesmos partido en lle precisamente ao Bloque: tán aí para inutilizalas, maniata­ to e leal aos acordos e compro­ Catalunya e en Euskadi celebran, dun ou doutro xeito, a Diada e responsabilidades de governo las e valeiralas na práctica de misos que contraía. Mais frente o Aberri Eguna. Uló as respetivas homologacións? Peden que o en institucións que o BNG contidos competenciais ( ... ) pra a un poder que aferrolla, exerce 25 de Xullo non sexa património do nacionalismo, para eles sempre soubo e dixo que non consolidaren a trama de poder a sobérbia e non se avén a ra­ radical, cando o único que tan é combater esta data de radicais eran, pola sua natureza, as reaccionário que desde hai ben zóns, o BNG será decote un loi­ como Risco, Otero Pedraio, Martinez López ou Manuel Beiras, adecuadas para abordar con tempo paralisa e chucha san- tador indesmaiábel".+ entroncando o antes e despois dos anos escuras.+ ANOSA TERRA L------~ (ven da páxina anterior)

das Línguas Menos Estendidas. #Xa somos a mesma organización", Lembranza de Moncho Valcárcel sinalaron os líderes de UG e EU As duas únicas intervencións na de Galiza polo sul". Quintana correron a cargo de Bieito Lobeira, representante de Nogueira que se dirixiu aos pre­ Galiza Nova no BNG, e Xosé sentes como membros xa "da Manuel Beiras. Lobeira, que se mesma organización política", felicitou do quinto cumpreanos lembrou que "defendemos a au­ da sua organización, fixo un dis­ tonomia como xa fixeramos du­ curso encendido criticando de rante a dictadura, ainda que cu ­ entrada o intento de supresión tres se posesionaran do que da­ da especialidade de Filoloxia quela negaban". Sobre a auto­ galega na Universidade da Co­ nomia dixo tamén que "uns que­ ruña, "consumada por ese trio ren reducila utilizando os seus Calatrava formado por Piñeiro orzamentos no pago do cliente- Permui, Meilán Gil e Paco Váz­ 1is m o e outros destruila con quez, que non contaban con paiasadas no parlamento". que, fóra xa do curso escolar, nos fósemos mobilizar contra Nogueira sinalou que a recente ese atentado". Despois de citar bofetada dunha militante popular como "intento de destrucción fí• a unha deputada socialista tivera sica da mocidade" o incidente a virtude de "iluminar aos que ain­ con ferida de bala dun mariñeiro da non se decataran". Porque ese en Doniños por prácticas de tiro acto "tivo o mesmo significado da Armada, Lobeira falou de so­ que o circo dos que queren criar lidariedade con obxectores e in­ un parlamentiño". Como antes xa submisos e criticou a situación fixera Guerreiro, Camilo Nogueira económica "que condea á moci­ ~ insistiu na necesidade de presti­ dade ao paro. Logo de felicitar­ ffi xiar o parlamento galega. se de "termos máis poder de 1- en<: convocatória que a Casa Real" o Bósnia e Castelao -----=-==~~~~~~~z anunciou que a sua organiza­ <( Camilo Nogueira e Anxo Guerreiro (ao micrófono) flanquearon a Manuel Peña Rei que apresentou o acto de UG-EU. ción "vai ir a por todas" tomando O lider de UG propuxo, por últi­ como referente para a mocida­ O veterano comunista ourensá, "Mentres moita xente que dese­ Guerreiro recoñeceu , por último, mo, un pacto por Galiza, para de galega a figura do crego das Manuel Peña Rei, foi o encarre­ xaria os cámbios -sinalou Gue­ que o camiño para cambiar a Fra­ construir "un país moderno e Encrobas, "hoxe non estás aqui gado de apresentar a convoca­ rreiro- pensa que non son posí• ga non era simple, pasto que non próspero". "Que sexamos centro -clamou Bieito Lobeira-, Mancho tória de UG-EU, cunha lembran­ beis, nós oferecémoslle un hori­ se trata de "sustituilo polo solcha­ e non periféria depende de nós. Valcárcel, pero igual reivindica­ za "dos nasos antergos", por zonte de renovación que nos guismo por persoa interposta (en Non ternos enriba nengunha mos o teu exemplo: nós tamén "unha política limpa" e "pala sacuda o domínio de Fraga e a referéncia a Presedo), senón por maldición". queremos expulsar aos merca­ paz", eixos deste 25 de Xullo. O cultura da resignación". unha nova maioria plural". deres do templo". acto, realizado en San Domin­ No acto interviu tamén unha re­ gos de Bonaval e aoque asisti­ Anxel Guerreiro afirmou tamén Prestixiar o parlamento presentante Bósnia que pediu ron unhas 250 persoas, tiña co­ que a loita "contra a crise e pa­ solidaridade co seu país e anun­ mo lema Para que Galiza non la construción de Europa nece­ Camilo Nogueira deu comezo á ciou a convocatória dunha con­ se pare. sita enerxia". "Pero esa ener­ sua intervención sinalando que centración o próximo 7 de Agos­ xia, dixo, nada ten que ver co "estamos orgullosos de que Ga­ to na Praza do Obradoiro. Anxel Guerreiro, portavoz de EU, espectáculo da Karina, nen dos liza seña hoxe o centro de Euro­ Bieito Lobeira, de lembrou que a unidade da sua zapatazos". "A Fraga, engadiu, pa" e saudou a preséncia ese Os asistentes diríxironse final­ organización con UG non "era un non hai só que darlle caña, por­ dia en Santiago dos presidentes mente á tumba de Castelao on­ Galiza Nova, feito coxuntural, nen eleitoral, se­ que isa mesmo pode fortalece­ de España e Portugal, "dous Es­ de, despois das intervencións nón xa unha alianza estratéxic~ lo, senón derrotalo democrati­ tados que naceron en Galiza, un de Avelino Pousa Antelo e Xe­ lembrou a Mancho ao redor dun proxecto nacional camente para abrir o futuro de através do reino de Leon e Gali­ sus Alonso Montero, realizaron Valcárcel, 'coma ti galego de longo alcance". Gal iza". za e o outro após de afastarse un ha oferenda froral. • botaremos aos mercaderes do Partido Galeguista e PCPG tamén realizaron actos no Día da Pátria templo'. A APU ere que hai que deixarse de radicalismos estéreis Antes de dar paso a Xosé Ma­ A intervención policial foi o pri­ de Constitución para a Galiza. n u el Beiras, aclamado como meiro elemento en determinar a Por último dixo que "non é tem­ candidato do BNG á presidéncia manifestación convocada pola po de radicalismos estéreis" e da Xunta nas eleicións de Outu­ Assembleia do Povo Unido, xa que a forza política na que está bro, Tereixa Novo tivo un recor­ que dias antes, o Xoves 22, era integrado ten que centrarse en do tamén para o galeguista Biei­ detido, á porta da sua casa, An­ pular pala independéncia. to Cupeiro, morto recentemente tónio García Matos, militante en Bos Aires, e expresou a sua desta organización e vencellado Rematado o acto os asistentes solidariedade coas traballadoras pala policia ao Exército Guerril­ entoaron o hino galega e ainda de Almacenes El Pilar. hei ro. Segundo denunciou a tardaron un anaco en disolver­ APU as datas anteriores tamén se. Non se produciu incidente A FPG, que foi saudada cun coincidiron con operacións de nengun, e os numerosos xorna­ aprauso polos manifestantes, control policial a membros e listas que unicamente acudiron valorou o resultado da manifes­ simpatizantes da APU. ao final do acto, quedaron sen tación "moi positivamente por­ fotografar a tradicional queima que serviu para dar un paso de Pasada a mediodia do 25 duas­ da bandeira .española. calidade importante para o tra­ centas persoas simpatizantes ballo unitário do nacionalismo e da APU que estaban concentra­ PCPG e PG por libre da esquerda, nun momento fun­ das na Alameda partiron en ma­ damental palas políticas negati­ nifestación precedidas por unha O PCPG non chegou a acordes vas do PP e o PSOE. Valora­ pancarta que portaban os máxi­ para ir na manifestación de UG­ mos o saudo do BNG -declarou mos dirixentes da Assembleia e E U e concentrou apenas cin­ Mariano Abalo- porque debe que dicia "Porque Galiza nom é cuenta persoas na Praza de A policia cacheou a un grupo de okupas que asistiran á manifestación da APU . servir para afondar nese camiño Espanha ... Independencia". Os Cervantes enarborando bandei­ unitário e reafirmámonos en dar manifestantes discorriron core­ me da direción da APU. Carneiro tarase ás vindeiras eleicións au­ ras galegas, republicanas e do pasos firmes nesa dirección, ando consignas alusivas á inde­ tildou a España de principal fac­ tonómicas, ainda recoñecendo seu partido. Pola sua banda o tanto nos planos sindical como pendéncia e as tradicionais "Es­ tor tóxico que contamina o país, que vai ter unha presenza testi­ Partido Galeguista, logo de ter político como via para acadar a panha, merda", "Canha contra asimilou a resisténcia antifascis­ m u ñal, e indicou que en cada abandoado a coalición Unidade autodeterminación". Pela tarde · Espanha" e "Galiza nac.;:om, fara ta á resisténcia antifraguista e caso analisarán a comeniéncia Galega, fixo o seu primeiro acto a FPG realizou un acto político o Barban". calificou ao rei Juan Carlos 1 co­ de facelo ou non. A nova preten­ público realizando unha oferen­ independente en Compostela mo herdeiro político de Franco. sión da APU é que todo o poder da floral no Panteón de Galegas con preséncia de repreentnates Ao chegar á praza do Toural os estea nas mans do Parlamento Ilustres, laiándose Manuel Suá­ dos Comités Antirepresivos e de asistentes concentráronse para En canto á estratéxia política da galega e, nesta mesma liña, rez, secretário xeral, da falla de Miren Egaña, concellal de HB escoitar a intervención de Ma­ APU, Carneiro dixo que de xeito adiantou que a APU traballa na unidade nas celebracións pa­ no concello de lruña. • nuel Carneiro, que falou en no- coxuntural a sua forza apresen- elaboración dun anteproxecto trióticas.+ Despois de quince anos a Oferenda Réxia ao Apóstolo Santiago tivo un canto á democrácia e a liberdade, realizada por un Rei vestido de Capitán Xeneral e representando a un estado laico. A referéncia ao pavo galega, máis presente nesta ocasión no voto real, serviu para remarcar a lealdade e a sumisión que lle permite "aturar todas as pobrezas," así como a abnegación para non dobregarse ante o infortúnio. O arcebispo Rauco Varela, contestaríalle na liña do integrismo papal que descalifica calquer pensamento non cristiano ortodoxo. A Xunta, pola sua banda, non realizou nesta ocasión mensaxe institucional, substituíndoa por unha saudación aos reís de España. ANXO IGLESIAS Juan Carlos 1realizou un canto á democrácia e á paciéncia do povo g_alego A mensaxe institucional da Xunta foi substituida por unha saudación ao Rei •A. EIRÉ pode funcionar como ariete de da máis nerviosa á fontaneria la democrácia e á liberdade, pe­ non apoiar o Xacobeo desde un Aznar. O alonxamento entre o de Fraga lribarne, que trataba dindo "claridade de ideas, rigor comezo e seria tamén como A visita dos monarcas marcaron Presidente de España e o da de minimizar as críticas de Feli­ para levalas a cabo e firmeza compensación por suprimir do os actos institucionais do 25 de Xunta evidenciouse á sua chega­ pe González á reforma do Re­ para mantelas". seu calendário as visitas progra­ Xullo. A Xunta tentou que a pre­ da cando a foto oficial, posando gulamento Parlamentar galego. madas a diversas cidades, ao séncia real aunase o simbolismo ambos políticos, só se realizou a Por que esta aposta democráti­ tempo que pretendia borrar "cal­ Xacobeo. Este ano o Presidente requerimento dun fotógrafo. A Oferenda ao Apóstolo ca e este chamamento real q uer agrávio comparativo con Fraga suprimiu a sua mensaxe quince anos despois, pergún­ outras rexións", segundo afirma­ institucional, substituíndoa por Os servícios de información da Se a preséncia e protagonismo tanse os que sempre sostiveron ría un membro da comitiva real. un anúncio pagado no que se fa­ Xunta, que se esqueceron de real era lóxica, máis estrañeza que os discursos reais gardan ciu unha saudación aos Reís de anunciar a chegada de dous Mi­ causou o discurso real na unha mensaxe alecionadora. Se As gabanzas realizadas polo España que viñan a Composte­ nistros, seguramente para que Ofrenda ao Apóstolo. Dous fo­ polo Nadal, desde o PP, se Rei a Galiza e aos galegas mos­ la para "renovar as arraigadas non roubasen titulares, puxeron ron os motivos que fan pescu­ afirmaba que a alocución real tran o noso papel secular: "un tradicións que identifican e vin­ moito énfase en difundir a idea dar nas palabras do monarca era unha crítica á corrupción so­ povo tan realista, tan activo e culan estreitamente ao naso po­ de que Felipe González, apoia­ borbónico. Por unha banda está cialista, agora desde as fileiras tan fidel nos avatares do proce- · vo coa Corona Española". ba a Administración Unica pro­ a sua referéncia á democrácia e do PSOE quere verse no díscur• so histórico ( .. .) que caladamen­ posta por Fraga lribarne, pesie á liberdade e, por outra, as pala­ so real unha chamada de aten­ te, sosegadamente atina a atu­ Tamén un anúncio do Partido a que o presidente do Governo bras dedicadas ao pavo galego. ción ao próprio Fraga lribarne, rar todas as pobrezas e atina ta­ Popular, realizado por primeira descalificou a idea admitindo só ante os sucesos do Parlamento mén a sair delas a poder de es­ vez nun 25 de Xullo, poñía o én­ compartir a chamada "racionali­ Despois de 15 anos de "peregri­ galega e as denúncias de invo­ forzos sen canto e con vontade f ases da celebración "des ta data zación administrativa", algo ao nación de liberdade", nos que o lución democrática. de superación, endexamáis se fondamente arraigada no povo que non pode negarse ningun 25 de Xullo foi usado na maioria dobrega diante do infortúnio, ou galega" na preséncia das político, como explicaría máis das ocasión para, en nome do Outra das navidades do discurso dos azares negativos (... ) Gali­ SS .MM . os Reis . O anúncio insti­ tarde un portavoz socialista. O Rei, (os discursos realízaos un real foi a utilización do idioma cia ten necesidade de moitas tucional do Dia de Galicia cha­ reforzamento do diário El País delegado Réxio) facer un cánti­ galega e as referéncias a Galiza, causas. Pouco a pouco vainas maba a celebrar esta data "con na Galiza e o anúncio de que ia co involucionista e de lembran­ case inexistentes neutras oca­ conquistando e enchendo ocas, grandeza e con orgullo, en famí• comezar unha série de reporta­ za de épocas pasadas, (o último sións. Afírmase que a Casa Real algun. dos cales alastra a sua lia, todos xuntos", cunha sublimi­ xes sobre a Administración au­ foi o Capitán Xeneral en 1990) o foi susceptíbel ás críticas que se preséncia ao longo de séculas e nal mensaxe desmobilizadora. tonómica, conseguiu poñer ain- Rei, nesta ocasión, apostou po- lle realizaron desde Galiza por máis séculas", afirmou esta vez esquecendo a sua fonética por­ O intento de centrar na monar­ ;------, tuguesa. Contrasta tamén este quía este Ano Santo, ademáis discurso cos triunfalistas reali­ de connotacións ideolóxicas A entrega das Medallas Galiza zados por Fraga lribarne. que pretenden reinstitucionalizar a data como a Festa de España Ainda que a Casa Real e o Ar­ cos reis como léxica palanca de converteu$e na Corte dos Milagres cebispado son coñecedores dos apoio, tiña na Xunta outros moti­ Algun xornal titulou que "San dores civis con escritores ofi­ voltouse a emocionar no seu respetivos discursos, parecen vos aos que non é allea a próxi• Martiño Pinário se convertou ciais, cregos e cargos do PP. discurso ante a aliada dun seguir a máxima de "ti pergúnta­ ma celebración das eleicións nunha improvisada corte real Tamén acudiron os galardona­ Juan Carlos que non disimula­ me o que queiras que eu con­ autonómicas. gallega", pero máis o que se­ dos coas medallas: cociñeiros ba o sorriso, e contounos as testareiche o que me dea a ga­ mellaba era unha Corte dos Mi­ e empresários, confiteiros e virtudes do Xacobeo: "está ña", e, así, tradicionalmente, a Desde o governo autonómico ví• ragres onde, un ano máis, todo cantantes; galegas e foráneos. trasformando a Galiza nunha contestación á Ofrenda realiza­ ase a preséncia de Felipe Gon­ era posíbel. Catrocentas cin­ peregrinación, que infundirá va­ da pala igrexa segue as suas zález e de cinco dos seus minis­ cuenta persoas dában.se cita Tamén lle foi entregada a Me­ lor a todos os galegos e garda­ teimas particulares. Rauco Va-· tros como unha posíbel platafor­ no acto de entrega das Meda­ dalla de Galiza ao Presidente rá do desánimo a todas as ins­ rela, máis unha vez nesta oca­ ma socialista para lanzar a cam­ llas de Gañiza, convertido en Portugués Mário Soares que titucións". Un pouco antes, un­ sión, centrou o seu discurso nos paña eleitoral. A inquietude foi en recepción monárquica ou, non está a oficiar de raiña nai no ha dúcia de falanxistas unifor­ xóvenes, inscribindo as peregri­ aumento ao coñecerse a deci­ se sabe ven, a recepción real, seu país perdendo influéncia a mados celebraban un acto no nacións nun "novo capítulo de sión de Felipe González de convertida en acto instritucional respeito do governo e, mesmo, que afirmaban que "Galiza non predicación evanxélica". Apro­ apostar polo seu partido nos pró• do Día de Ga/ícia. Ali mesturá­ do seu· partido e que aproveitou é unha nación ainda que teña veitou a ocasión para redundar ximos comícios como forma de banse bispos e arcebispos con a ocasión para realizar un can­ língua e cultura própria; só son na doctrina que o Papa veu ex­ impedir o ascenso do Partido Po­ banqueiros como Mário Conde to do Presidente da Xunta. Por nacións aquelas que realizaron poñer no s.eu último viaxe: con­ pular. O PSOE xa non ten maio­ e a Condesa de Fenosa, alcal­ ·se necesitaba que lle amolece­ unha misión histórica trascen­ denou o aborto e toda idea ou ria absoluta e, despois de pactar des con concelleiros, governa- sen o corazón, Fraga lribarne dente ... "+ moral que se aparta da igrexa con bascas e cataláns, Fraga só L------da cúria vaticana.+ A NOSA TERRA NESTA SEMANA 6 Nº580-29DEXULLODE1993 - _:___~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~ DIAS

XOSE LOIS • Os insatisfeitos • Os meios máis provocan distúrbios en influintes dos EEUU Nicarágua peden o fin do Aproximadamente unha boicot a Cuba cincuentena de mortos foi o saldo final do amotinamento A posesión de divisas convertíbeis xa dun grupo de recompas en. Nicarágua que se sentian non é delito en Cuba, despois da des­ defraudados pala política de penalización decretada polas autorida­ Vigo entrega de terras aos des da llla, que tamén aprobaron unha •Caixa desmobilizados. Os série de medidas tendentes a moder­ obtén un recompas son antigos nizar a economía e a tirar ao país da soldados sandinistas crise provocada polo bloqueo. Os cu­ beneficio de desmobilizados. O governo de banos residentes no extranxeiro pode­ Violeta Chamorro, logo de o rán ir á lila para visitar aos seus fami­ 1.700 millóns no Exército Popular Sandinista aplastar a rebelión de Estelí, liares; "isto pode provocar priviléxios, primeiro negou o vencellamento dos pero nas condicións actuais é preciso", militares cos insurrectos e deu afirmou o líder cubano Fidel Castro. semestre un ultimatum aos grupos irregulares armados para É salientábel o feíto de que dous A marxe de explotación de entregárense ás autoridades. meios de comunicación de peso nos Caixa Vigo durante o primeiro O dirixente sandinista Daniel Estados Unidos, The Washington Post semestre do ano incrementouse Ortega calificou de desmedida e Time, solicitaran nas suas respeiti­ nun 50,90 por cen, situándose a intervención do exército e vas editoriais a fin do embargo a culpou da situación ás en 4.288 millóns de pesetas os Cuba. recursos totais xerados, medidas económicas ultraliberais do governo. • segundo informou a entidade Contodo, os norte-americanos conti­ financeira através dunha nota de •Non haberá nuan a ver a Cuba como a sua eira prensa difundida o Martes 27. O, ~ ',, ~ )("-v~l.v 1 cárcere para os particular, e xa pensando na democra­ Contodo, o benefício neto no ,., """~'" o... tización da lila, un parlamentário de­ mesmo periodo foi de 1. 71 O responsábeis do mócrata xa prepara unha Constitución millóns de pesetas. Na sua nota acidente do para o país caribeño, apresentándoa de prensa Caixa Vigo, máis que Aegean Sea ao Congreso dos EEUU para que a no benefício e a marxe de aprobe.+ explotación, fai fincapé nas alzas O fiscal do caso do Aegean do investimento creditício e os diñeiro, dando un interese moi contra de Maastricht, incluidos Sea cifrou en 7.500 millóns de recursos alleos. Por outra por baixo da inflación. As os ministros aos que Major pesetas os danos causados banda, no xuízo que se celebra protestas fixeron a leltsin recuar, chamou bastardos e polo naufráxio deste petroleiro na Audiéncia de Pontevedra na Coruña a finais do pasado • Sánchez Preseclo e elevou de 35.000 a 100.000 os indesexábeis por manter esa ano. Se ben as autoridades para esclarecer os fraudes de rublos intercambiábeis. Máis mesma posición, acabaron por exculpaban ao prático do nomeado candidato primas únicas o subdiretor de preocupante é a situación das dar a confianza ao Primeiro porto e sinalaban ao capitán CaixaVigo, Xosé Manuel Búa, repúblicas independizadas, agás Ministro cando, ao sentirse como único responsábel, o á Xunta asegurou que a sua entidade, as bálticas, xa que os seus desautorizado pola Cámara dos fiscal non coincidiu con esta que recadou por este método governos tiveron que tomar Comuns, formulou unha apreciación e inculpou a Despois de che6gar de Madrid co aval 12.000 millóns, nada ten que ver medidas de emerxéncia para cuestión de confianza. Os tories ambos como responsábeis de Felipe González, o Secretário Xeral coas ilegalidades e asegurou salvar as suas economias das cépticos que votaron por Majar dun delito de imprudéncia do PSOE na Galiza, Antolín Sánchez temerária ao asumir un grave que non lle consta que se inércias provocadas polo rublo.+ fixérono para evitar a Presedo, convocou unha reunión da buscasen a portugueses para risco tomando decisións Executiva que acabou nomeándoo por convocatória de novos precipitadas na entrada ao ocultar o nome dos verdadeiros comícios, nos que seica os unanimidade como candidato á Presi­ porto. Esta conclusión, que déncia da Xunta polo PSOE. A sua titulares dos seguros.+ • Os temen laboristas de John Smith son coincide coa versión que no tories candidatura será refrendada polo con­ #. favoritos. Por outra banda, o seu dia divulgara A Nosa ma1s ao povo Parlamento si aprobou o Terra , non levo u ao fiscal a sello nacional en Setembro, mentres o • Abel Vilela que a Maastricht Tratado da Unión Europea, pero solicitar penas de prisión para candidato xa comeza a elaborar as lis­ no último momento sóubose os encausados, pedindo só tas nas que pretende incluir a vários dimite do seu que lles apliquen penas independentes e os distintos baróns que a palabra definitiva pecuniárias de escasa contia: cargo na CNG Os conservadores británicos correspondialle aos máis altos partidários deixan as suas diferéncias 300 mil pesetas ao capitán e até despois dos comícios. eurocépticos, que están en tribunais británicos.+ 100 mil ao práctico.• O acorde tomado pola direción de Coalición Galega, Sánchez Presedo afirmou que está expulsando ao que foi o seu •Israel castiga como se for os EEUU disposto a integrar nas suas candida­ número un nas pasadas turas e nun hipotético Governo a todos Operación axuste de contas, asi se chama o mesmo en base ás operacións das distintas aqueles que podan contribuir a unha eleicións, foi legal porque a último ataque sufrido polos palestinos no guerrillas que actuan no Sur do Líbano. En fusión desta forza coa CNG non mellor marcha do país, descartando Líbano; e pésie a que a operación ten ese todo caso, se ben alguns dos ataques tiñan calquer compromiso post eleitoral "con foi efectuada na realidade, nome, non foron os norteamericanos os obxectivos militares, incluidos os cascos azuis, segundo interpretan un grupo quen non vaia na nosa dirección estra­ agresores, senón os sionistas que desde o 48 a pretensión última, segundo o Primeiro téxica". + de militantes, habida conta que governan ao Sur. Israel non aclarou o porque ministro Rabin, é que os civis fuxan até o Norte tal fusión non foi rexistada ante do ataque, unicamente un portavoz xustificou o e deixen despexado o Sur do Líbano.+ o ministério do Interior, como é preceptivo. Coalición Galega, afirma ese grupo de militantes, •Atentados en ltália continua a existir, e os seus órganos directivos son Na madrugada do Martes para o Mér­ lexítimos. Por outra banda, Abel cores senllas bombas explotaron nas Vilela, que lideraba á CNG cidades italianas de Roma e Milán despois de decretar a causando 5 mortos e 40 feridos. O Go­ desaparición de CG, apresentou verno celebrou unha reunión urxente a sua demisión alegando para tratar os atentados e ao término motivos persoais. + dela o Presidente aclarou que os cám­ bios políticos proxectados non varia­ rán os planos do Governo para refor­ • leltsin despluma mar o sistema político. Outras fontes insinuan que a matanza é obra dos aos rusos servizos secretos en connivéncia coa A substitución dos rublos rusos máfia ecos políticos corruptos, nun in­ por novos billetes decretada tento de paralisar o proceso de ref~r­ polo Governo de Boris leltsin mas, levantándose xa voces que af1r­ deixou de pedra aos rusos e ao m a n que é pior o remédio quE'. a resto dos cidadáns dos povos da enfermidade" e que os empresários ex URSS, cuxa moeda non deben ser tan maos se levaron ao continuaba a ser o rublo, e tan país a ser unha das principais po!é~­ pronto foi coñecida a notícia cias. Por outra banda a Democracia comezaron as protestas. leltsin Cristiá acordou a sua refundación, que pretendía deixar sen efeito os inclue o troco de nome; agora pasará anteriores rublos, facilitar o a ser Partido Popular.+ cámbio de 35.000 rublos (3.500 pta) por persoa e abrigar a depositar nunha conta a prazo de seis meses o resto do GALIZA E M NDO P-ARLAMENTO O BNG abandonou a sesión e o resto da oposición monstrou pancartas de protesta O novo Regulamento será recorrido ante o Tribunal Constitucional •A. EIRÉ o Governo o que está a con­ trolar o Parlamento", conside­ rando os feítos de "perversión A oposición e erro grave". As críticas de contempla unha Ruiz Gallardón veñen dadas pala eleición das Mesas, onde "acción legal ante as o PSOE pactou cos naciona­ institucións xurídicas listas, perdendo a maioria. Ne­ las está representado o PP. competentes" para Outra das críticas é que estes impedir que entre en organismos da cámara recha­ zaron a proposta do PP de vigor o Regulamento que comparecese o Vicepresi­ parlamentar aprobado dente Narcís Serra para deba­ ter a política económica. unicamente cos votos do PP. Na última O debate máis longo sesión, celebrada o Foi o da reforma do Regula­ mento o debate máis longo dos 22 de Xullo, que se produciu na Cámara continuaron as galega desde a sua constitu­ ción e rematou de xeito seme­ protestas, llante a como empezou: entre abandonando o BNG as protestas da oposición e a rodela dos votos do PP. Os a sesión e portavoces da oposición come­ zaron as suas intervencións despregando protestando pola celebración pancartas reclamando dun pleno que consideran irre­ gular ao igual que todo o pro­ liberdade e contra ceso de tramitación. Bautista Fraga lribarne o resto Alvarez (BNG) enumeraria un­ dos grupos. ha por unha as presuntas irre­ Os deputados do BNG explicaron a sua postura despois de abandonaren o pleno. ANXO IGLESIAS gularidades. Despois os depu­ tados do BNG abandonarían a O entrentamento parlamentar teral como realizara o PP "por­ Pela sua banda, o voceiro do aquí a oposición lle está a en­ sesión "para non avalisar unha entre o PP e a oposición desa­ que nós nestes dez anos tive­ PP no Senado, Alberto Ruiz dosar ao PP. Afirmou que "de­ modificación que ten como úni­ tado a raíz da decisión unilate­ mos sempre maioria e nunca a Gallardón, realizoulle ao ben ser as cámaras as que co obxecto submeter o lexisla­ ral de Fraga lribarne de refor­ fixemos". PSOE idénticas críticas que controlen ao Governo, pero é tivo ao executivo". mar o Regulamento parlamen­ tar, rachando o consenso exis­ 1r------·------, Os deputados do BNG, en rolda 1 de prensa explicaron que a sua tente nas regras de xogo de­ 1 mocráticas, non vai rematar 1 Ilegalidades na reforma posición de abandono era con­ 1 coa aprobación do novo regula­ 1 gruente co que viñera suceden­ mento. Agora será o Tribunal 1 do, "pois se toda a oposición Constitucional quen terá que 1' do Regulamento segundo a oposición abandonamos a comisión e lo­ 1 decidir sobre a legalidade des­ 1 Requeriría unha proposición de Os traballos de Comisión iniciá­ O PP aportou emendas doutros go a xunta de portavoces, é ló• ta reforma e dos trámites parla­ 1 lei de iniciativa do Parlamento ronse sen ter cursada a convo­ grupos ás suas próprias iniciati­ xico que agora tamén abando­ mentários. O PSOE anunciou pero tramitouse como iniciativa catória aos deputados emen­ vas imposibilitando propostas nemos o pleno". Ainda asi, re­ que vai acudir ao Tribunal dos grupos parlamentários dantes e sen ter distribuído o alternativas. saltaron a unidade de acción Constitucional e o BNG afirmou informe da ponéncia no prazo existente entre os distintos gru­ o mesmo 22 de Xullo que esta­ lmpúxose a ponderación de vo­ regulamentar de 48 horas de A mesa habilita os Luns como pos da oposición, "ainda que ba agardando pala decisión do to na elaboración do informe da antelación. días de sesións violando o arti­ optaron por expresarse de xeito PSOE de apresentar recurso, ponéncia, método só previsto go 68-2-2 que esixe que sexa diferente". O BNG abandonaría ainda que "se non hai acordo para a toma de decisións da A Comisión só convocou aos aceitado pola Xunta de Porta­ ao comezo da sesión e os de­ entre as forzas da oposición , Xunta de Portavoces. emendantes que previsibel­ voces. mais grupos antes da votación. apresentariamos igualmente re­ mente podian intervir na se­ Pero , ao final, Sánchez Prese­ curso". Xosé Manuel Beiras xa O voceiro do Grupo Popular in­ sión, impedindo a posibilida­ Tamén se habilita o mes de do impúxolle ao grupo socialista ten apresentado un recurso formou en solitário á maioria de de emarcar as emendas e Xullo, falsificando sinaturas na unha variante, limitándose a particular pela sua exclusión das emendas por térense ne­ furtándolles a perspectiva primeira solicitude e faltando 3 protestar e a despregar carta­ que pode invalidar todo o pro­ gado os outros ponentes por global. na segunda. A habilitación teria ces con lendas nas que se dicia ceso de elaboración do regula­ coincidéncia horária con outras que ser feíta pala Deputación "queremos ser ceibes" ou "non mento. comisións. A coincidéncia de horários con Permanente, pois tiña remata­ ao autoritarismo de Fraga". A outras comisión impediulles do o período de sesións. protesta adquiriu tamén un ca­ Felipe González, na sua visita a Na prórroga solicitada para o aos deputados o exercício dos rácter sonoro con pateos e be­ Compostela, ainda que non qui­ Informe da Ponéncia, a Presi­ seus direitos. O recurso apresentado por Bei­ rros dirixidos contra Manuel xo entrar a analisar a reforma déncia adoptou persoalmente ras Torrado contra a sua sus­ Fraga". O contraponto poríao o do Regulamento na Cámara ga­ unha decisión que lle corres­ A Presidéncia non permitiu que pensión parlamentar dun mes deputado Santos Oujo (CG) lega, si foi o suficientemente ex­ pondía tomar á Mesa de forma as emendas fosen retiradoas pode invalidar os trámites se­ que consumiria o seu turno de pi í cito ao manifestar que non colexiada. polo seu defensor. guidos.+ intervención nun elocuente si­ compartían unha reforma unila- L------léncio. +

Empresa Xornallstlca Editora: Promocións Culturais Galegas S.A. Deseño Gráfico e Montaxe: Xoselo Taboada. Carlos Soaxe.

Consello de Administración. Fotomecánica: Moncho Brea Salgueiro. Presidente: Francisco Carballo. Vlcepresldente:Xaquin Acosta Consellelro Delegado: Xosé Fernández Puga. Administración: Blanca Costas. Secretárlo: Manuel Veiga. Vogals: Francisco Torrente, Cesáreo ANOSA TERRA Publicidade: Xosé Fernández Puga. César Pazos Carreiro. Sánchez, Xosé M' Dobarro. Xosé Mn Salgado e Carlos Xohán PERIÓDICO GALEGO SEMANAL Diaz. Subscricións: Carlos Martínez Muñoz. Director: Al1onso Elré López Bertojo (Madrid), Paco Soto (Barcelona), Maribel Lugilde (Asturias), Millán. Música: Xoán M. Estévez, Xico Peña, Xoán Manuel Redacción e Administración: Ruado Príncipe, 22, planta baix a Gorn;alo Nuno (Porto). Deportes: V. M1guez. Cultura: Lino Braxe. Carreira, óscar Losada. Arte: Fernando Ferro, Fernando M. Apartado postal 1371 [36200 Vigo) . Redacción: Gustavo Luca de Tena, Manuel Veiga, Xan Carballa, Axenda: lago Luca. Vilanova, Xavier Seoane. Cine e Televisión: Celso López Pazos, Horáclo Vixande, Anxo Iglesias [fotografia). Gonzalo Vilas, Carlos Amaro. Arquitectura: Prácido Lizancos. Teléfonos: Colaboradores: Primilivo Carbajo, X C. Garrido Couceiro, Avelina Hlstórla: Francisco Carballo, Anselmo López Carreira. Xesus Administración, Subscricións e Publicidade (986) 43 38 30" . Correspondentes: A. Prieto (A Coruña), Manuel Vilar (Santiago), Barreiro, C. López Garrido, Nanina S. Castroviejo, Anxos Salgado, Torres Regueiro. Redacción (986) 43 38 86 • 22 24 05. Fax (986) 22 31 01. H. Sanf1z , M• X. Arias (Ferro!), F. Arrizado (Lugo), X. Castro Ratón Amanda Alvarez, Manuel Rivas, Xosé A. Gaciño, Xurxo Estévez. (Vilagarcia) , Antón Malde {As Mariñas), Anxo Rosende (Ortega!), Fotografia: Carlos Puga, Chus García, M. Rama, X. Marra, Che , Imprenta: E.C. C-3 1958. X.M. Suárez Estévez (O Condado Baixo), H. Naval (A Mariña), X. López ~~~~~~~~~~i~~ga~¿~~~:t~ª~~7~ · J.íit~;n~n~~~x~~f:o . C:~:~~io Xosé L. Díaz ... X. L. Suárez Canal, M. Sendón, Tino Viz , X. M. Depósito Legal: C-963-1977 Témez (0 Bierzo). G. Docampo (Valdeorras), Paulo Naseiro (Terra Mascato, X.L. Iglesias, Rodol1o Dacuña, Marga R. Holguín. Albán, Délmi Alvarez, Tachi Castro, Voz Noticias, El Progreso. Chá), X.M . Santiago Cagigao (Barbanzal), Manoel Bello (A Montaña), lnternaclonal: Xúlio Rios, Manuel Vilar, Carlos Duram, Patricia Ilustración: Xosé Lois, Pepe Carreiro , Calros Silvar, Gonzalo, Xúlio ISSN 02-13-3105 Manuel Diaz (Melide) , Xosé R. Castro (O Carballiño), X. Gabriel Pacin Grinberg, Juan C. M. Betelú. Ecoloxia: M. Chouza, R. Cid. .Gaioso, Tokio, Hermida, P. Núñez, Manel. (A Fonsagrada) , A. Díaz Amor (Ribadeo), M.A. Torres (Verin), Pilar Humor: X.X. Piñeiro Cochón. Literatura: Xesus González Non se mantén correspondéncia sobre orixinais non solicitados. Saavedra (Monforte), Daniel Lazaré, Pepe Rei (Euskadi), M. Rodríguez Gómez, Xosé M. Eiré, Miro Villar, Miguel Vázquez Freira, Xosé M. Corrección lingüística: Fernando Carballa. Está permitida a reprodución sempre que se citar procedéncia. 1 GALIZA EA CE ~W&~;~~B·----~~,~ '\~~~~-,-~~mmm;;;,:: APERDA DE IMPORTÁNCIA DO PETRÓLEO

MANuELCAO

Non hai moito o petróleo semellaba ser o "escuro obxecto de desexo" de todos os colectivos sociais, políticos e intelectuais. Fonte de enriquecemento rápido de indivíduos como de países, servia para explicar de imediato os cámbios cíclicos e conxuntu­ rais de calquer economía. Mesmo para entender determinadas actuacións de política internacional , intervencións militares, etc.; parecía que a existéncia ou non de petróleo na zona xa bastaba para comprender as políticas, aparentemente contraditórias, que acontecían na cena internacional.

En realidade, o petróleo e a sua utilización como arma económi­ ca e política pola OPEP -que en si mesmo foi unha má notícia O Seminário "Como Galiza quer t¡ue Europa sexa" tamén tratou o destino dos Fundos estruturais. para Ocidente- foi reconvertida polos diversos governos como a explicación última, fundamental e foránea de case todos os males das economías ocidentais. Sempre se agradece en épo­ cas de crise ter a man un bon inimigo exterior para convertelo en O Plano de Desenvolvemento que só 800.000 millóns "bode expiatório" e responsábel dos nasos problemas. Rexional, que agrupa os corresponderán á Galiza. O Hoxe, a comprobación de que Alemaña e Xapón -países sen pe­ investimentos que as investimento a realizar na Galiza é tróleo- son os mellares colocados desde o ponto de vista econó­ Administracións central e case a metade do que lle pertence mico bota por terra a posibilidade de culpar aos prezos do cru da grave crise que padecemos. E é que agora o chamado "ouro ne­ autonómica van realizar entre segundo a porcentaxe da sua gro" está polo chan. Coa excepción do breve período da crise do 1994 e 1999, representa un monto povoación; isto é, Galiza perderá Golfo o petróleo mantense con tendéncia á baixa e, na actualida­ de , existe o perigo de que siga baixando. A operatividade da total de 12 billóns de pesetas, dos 700.000 millóns. OPEP é escasa e agora corre perigo a sua própria existéncia.

O petróleo ten os problemas de todas as matérias primas, a sa­ ber: a sua tendéncia inexorábel á perda de valor en termos de Un plano que financiará a CE resta á Galiza 700.000 millóns produtos cada vez máis avanzados, tecnificados e con maior va­ lor engadido. A rixidez ou tendéncia á baixa dos prezos das ma­ térias primas está comprobada historicamente coas correspon­ Galiza receberá a metade do que lle dentes ex- cepcións relaciona­ corresponde en investimentos públicos das con conflitos •H.VIXANDE 12% irá para a agricultura. En po e son unha demostración bélicos, canto ás actividades industriais palpábel do rotundo fracaso da catástrofes Galiza está incluida no grupo de e os servizos está previsto qu¿ hipoteca económica que é o Go­ ou causas rexións de obxectivo 1, pero se invista un 7,4% e no ssctor verno Fraga". extra-eco­ destas 1O comunidades é á que turístico o 2,6%. n ó micas. máis cartos se lle restan, pola Os recursos que lle son distri­ O café, o contra favorécese ás duas Cas­ Resposta sindical buidos á Galiza significan que sucre, al ­ telas, Astúrias, Extremadura, no periodo que vai do 94 ao 99 godón, co­ Múrcia e Cantábria. "Da análise destes dados sae os Planos de Desenvolvimento bre, etc., unha única conclusión -afirma a Rexional dedicarán 270.000 mi­ seguen o Un 60% do investimento total CIG nun comunicado de pren­ llóns a infraestruturas, unha mesmo ca­ corresponderá ao Estado e un sa- estivemos discriminados no cantidade que non aporta moito miño. A 40% ás distintas administra­ periodo anterior e irnos seguir ás necesidades da Galiza. su posta cións autonómicas. 10,8 billóns nos vindeiros anos". Galiza ten 266.000 millóns irán para apoio escasez a serán aportados polo Estado e o 12,36% por cento da povoa­ ás actividades económicas e de reser­ as Comunidades autónomas e o ción que se vai ver beneficiada 65.000 millóns para a agricultu­ vas ener­ resto polas empresas públicas. por estas medidas, mais rece­ ra. En pesca non se contemplan xéticas tivo O financiamento será europeu, berá só un 6,61 % do investi­ investimentos. efeitos así 8,2 billóns de pesetas serán mento. contraditó• adiantadas totalmente ou en "Non podemos permitir que un­ rios , pois , parte polo FEDER, 1,4 billóns "Estas cifras contrastan coa ati­ ha vez máis se nos marxine en se, por un­ polo Fundo Social Europeu e tude optimista da Xunta da Gali­ matéria de investimentos públi­ ha banda, 1,2 billóns polo FEOGA. za continua dicer a CIG-, son cos, que son fundamentais para a presionaba TOKYO indicativas da falta de peso polí• reconducir a nosa economía e á alza os En canto ao destino dos cartos, tico e respeito que lle teñen en criar emprego. Cómpre que to­ prexos no curto prazo, no médio e longo prazo favorecía a inves­ as infraestruturas significarán Madrid e Bruxelas. Esta situa­ das as forzas políticas e so­ tigación e búsqueda de produtos alternativos e a ralentización un tércio do total, os investirñen­ ción non é nova para os sindi­ ciais, comezando pala Xunta, da demanda mundial enerxética. O auxe dos valores ecolóxicos tos en apoio de actividades eco­ catos e organizacións políticas levanten a sua voz e se mooili­ e a sua inclusión como custo economicamente significativo terá nómicas un 30,5%, os gastos nacionalistas, que as vimos de­ cen se é preciso", concluia a un efeito devastador e definitivo sobre o carácter estratéxico do de formación un 12,8% e o nunciando desde hai moito tem- · nota da CIG. + petróleo como matéria prima.

INVESTIMENTOS QUE PENSA REALIZAR NO PERÍODO 1994-99 Nos últimos anos a factura enerxética mantén unha suave ten­ O GOVERNO CENTRAL NAS COMUNIDADES OBXECTIVO 1 déncia á baixa derivada tanto da caída dos prezos do cru como da fortaleza da peseta. O valor en pesetas das importacións AUTONOMIA INVESTIMENTO PORC.INVEST. POVOACIÓN PORC. POV .. INVEST.TEÓRICO DIFERÉNCIA enerxéticas na Balanza Comercial española pasou de represen­ tar o i 1,6% en 1990 ao 10,08% en 1992, ainda que se incre­ ANDALUCIA 3.100.000 25,62% 7.019.300 29,95% ;3.624.356 -524.356 mentaron as Tm importadas (en 1983 representaba o 40%). No ASTÚRIAS 800.000 6,61% 1.125.400 4,80% 581.091 2.18 .909 próximo futuro, se existen perigos, serán unicamente os deriva­ CANÁRIAS 800.000 6,61% 1.557.500 6,65% 804.202 -4 .202 dos da imposibilidade de manter o valor da moeda española nos CANTÁBRIA 300.000 2,48% 531.600 2,27% 274.487 26.613 mercados de cámbios. • \ CASTELA-MANCHA 1.400.000 11,57% 1.692.200 7,22% 873.763 626.247 í CASTELA-LEÓN 1.700.000 14,05% 2.609.600 11, 14% 1.347.446 362.666 VALÉNCIA 1.700.000 14,06% 3.852.800 16,44% 1.989.266 -289.266 EXTREMAD UAA 900.000 7,44% 1.101.100 4,70% 668.544 331.458 GALIZA 800.000 6,61% 2.886.800 12,36% 1.496.738 -995.738 'S~-~P~-~--~~-~g~~

• MANUEL VEIGA

'Hai que regular o comércio como tan os cataláns e os franceses. Eu son consciente de que provoco paro, pero tamén xero emprego e os benefícios fican aqui. Non se pode dicer o mesmo dos grandes hipermercados", sinala Maxin Alfredo Froiz, proprietário de Distribuciones Froiz empresa que con ta con 4 7 tendas próprias en toda a Galiza, tres armacéns de alimentación e duas liñas de franquícia que supoñen outras 50 tendas. Froiz prevé facturar esta ano 17 mil millóns de pesetas, 11 Se a economia non se deteri ora máis".

A sua empresa tivo un crece­ mento moi rápido. Cales son as razóns?

Chámaslle rápido a toda unha vi- "' da? Levo 27 anos traballando ~ ~-___.:.~~;;.~-:.)." aquí sen vacacións. Penso que o ~ fixemos ben, pero pasamos épo- ~ cas moi malas. Empezamos de ~~::;;.;~:J..p­ cero, comprando as mercadorias

• XAN CARBALLA de Galega da Universidade San­ tiago, recebeu esta petición e pre­ O 19 de Xullo de 1993 fire agardar a un pronunciamento colectivo. Constantino García, se­ quedará no calendário da cretário da Real Académia, sinala­ normalización lingüística, do por colectivos estudantís inspi­ como data aciaga. Co rador da decisión considera, como consenso dos tres rectores toda resposta ás perguntas de A e a preséncia das Nosa Terra, que "unha vez feita esa acusación moralmente teño autoridades da Xunta, o que pasar de pronunciarme. Non Consello Universitário sabia que eu era máis importante decidiu consumar un que o Consello Universitário". reparto universitário que afonda na disputa Camiño Noia, directora do Depar­ tamento de Filoloxia Galega na intercampus, nas . Universidade de Vigo, dunha ban­ concesións aos intereses da sorpréndese da decisión "que partidários locais e que ten foi tomada como unha trapallada", na supresión de Filoloxia e analisa a criación ex-novo de Fi ­ galega d'A Coruña a sua loloxia galega en Pontevedra, "no caso da Universidade de Vigo divisa simbólica principal. O agora críase unha Faculdade de Consello da Xunta Humanidades en Pontevedra, que probabelmente sancionará inclue Belas Artes, Filoloxia gale­ esta decisión que ten ga e Maxistério, cando parece lé­ mobilizado aos afectados xico que se tirara partido a este Departamento, que leva criando e da Faculdade de investindo nunha biblioteca de ga­ Humanidades coruñesa e lega desde 1975. En Pontevedra que é calificada, case nomearán un comisário e supoño que para o profesorado terán en unanimemente, como un TINO VIZ/AAQUIVO disparate e un atentado A oferta universitária de galego descende e a de español e inglés aumenta. canta o que xa hai en Vigo". contra o galego. considera que se concentra o guen critérios de racionalidade. O Departamento de Galega ten meirande núcleo de oposición ao Cando se implantaban titulacións pedido o pronunciamento de to­ Contraste con outras Comunicados, concentracións, seu reitorado. Segundo Jurjo To­ se facia partindo dos sítios onde das as institucións universitárias e filoloxias manifestacións ... apesar de coin­ rres Santomé, decano da Facul­ había subseccións e desde logo non universitárias relacionadas cidir co periodo vacacional, estu­ dade, "a situación ten difícil volta nunca se retirara unha titulación coa língua de Galiza. Francisco Ademais de perder unha titula­ dantes, profesores e cidadáns té­ atrás e demostra que non se se- completa". Fernández Rei, do Departamento ción que lles era própria, o silén- ñense manifestado, nomeada­ mente en Ourense e A Coruña, logo das decisións áo Consello Universitário. En Ourense pola supresión dos primeiros ciclos de . MEILÁN OU AS CARTAS MARCADAS Biolóxicas e Químicas, que mália ser carreiras con moi escasa sai­ RICARDO FUENTES BECERRA, FII..IPE-ANTONIO FERNANDEZ DIEZ, XoAN-CARLOS LAGARES DIEZ da profisional na actualidade a sua eliminación enténdese como Oración Unha decisión tal rompe todas as regras do te modo, o 'tahur' non aterece outra xustifica­ un paso máis na marxinalización xogo expostas polo próprio Reitor: foi el quen ción que a de proclamar -contra todas as evi ­ daquel campus, nunha província "Señor, yo te amo porque juegas limpio; falou de "solucións idénticas a reivindicacións déncias- que "é exaxerado fa/ar da 'supresión' especialmente afectada pola cri­ sin trampas -sin milagros-; idénticas", mas isto non se cumpre no caso de de Filoloxia Galega, dado que se trata dunha ti­ se . O caso d'A Coruña singularí• proque dejas que salga, paso a paso, Filoloxia Galega e Portuguesa, da que unica­ tulación que nunca existiu na Universidade da zase e motivou unha enxurrada mente a nasa Universidade se ve excluida Coruña ". Trampa? ou simples paranoia? de comunicados e pronuncia­ sin trucos -sin utopías-, carta a carta, sin cambiazos, (devido fundamentalmente á paradoxal atitude mentos. tu formidable do Reitor coruñés, que incluiui entre as titula­ Desde un principio, sen embargo, Meilán fixo solitario" cións a negociar unha que xa posuía, caso in­ suas as cartas e o xogo doutros. Os claros ga­ O Departamento afectado, que sólito onde os houver). Rompe-se asimesmo o ñadores da partida (pois dunha partida se tra­ engloba na Faculdade de Huma­ (León Felipe) critério de "flexibilidade nos desdobramentos tava, ao cabo) son sen dúvida personaxes co­ nidades francés e galega-portu­ de titulacións", que funcionou para xustificar a mo : Cuíña Crespo, Conselleiro da COTOP, gués, facia a estadística da situa­ O empedernido xogador solitário non gasta implantación de estudos como Empresariais que hai escasos meses se permitiu prometer ción: "contamos con duas promo­ da palavra 'tahur'. Do mesmo xeito que un la­ (antiga especialidade dentro de Económicas, para o cámpus de Pontevedra unha "titulación cións de licenciados efectivos, drón de luva branca non gasta da palavra e caso totalmente equiparável ao de Filoloxia clásica"; Cacharro Pardo, a cuxa maior glória tres biénios de doutoramento, nu­ 'roubo'. Quizá isto poda explicar os escrúpu­ Galega como no seu día recoñeceu o mesmo se cuadriplica a titulación de Filoloxia Españo­ merosas teses de licenciatura e los lingüísticos do sr. Meilán Gil á hora de de­ Director Xeral de Universidades da Xunta) ou la (observe-se a descompensación en canto á doutoramento lidas ou en fase de finir a supresión das titulacións de Filoloxia mesmo de Enxeñaria Química (desdobrada, presenza do Español e do Galega); e aqueles realización, un catedrático, seis Galega e Portuguesa na Universidade da Co­ cun critério mais-que-flexível, a partir da licen­ que pretenden facer da língua galega un ne­ profesores titulares, dous axu­ ruña da que o nomeado é Reitor. Mas non se ciatura de Química) ; porén , nega-se a aplica­ gócio para o seu monopólio. dantes e mesmo un leitor oficial limita a nasa discrepáncia ao puramente ter­ ción de dito princípio para. a Filoloxia Galega e do Instituto Cam6ens, dependen­ minolóxico; e irnos tratar de explicar breve­ Portuguesa ·(antiga especialidade dentro de E para maior escarño, as vítimas de toda esta te do governo portugués, asi co­ mente por que. Filoloxia Hispánica) no que se refer á Universi­ manobra son convidadas polo próprio Reitor mo diversas liñas de investiga­ dade da Coruña, mas non asi na de Santiago da u.e. a apoiar o mesmo xogo que ten pro­ ción científica plenamente conso- Para entender os feitos que nos ocupan, é de Compostela-onde, como é natural, se op­ vocado esta situación. Reclama, en suma, a 1i dad as e inclusive financiadas preciso ignorar a noción de xogo limpo. Así, tou pola interpretación máis aberta. submisión: "para meter o cocho na cochiquei­ oficialmente". non deven extrañar-nos situacións noutro con­ ra, non hai que empurrá-lo senón saber tirar­ texto inexplicáveis: en primeiro lugar, o señor Só recorrendo ás trampas pode o sr. Meilán fa­ lle do rabo", por usarmos as suas próprias pa­ Renunciar a un logro Meilán (fidel á sua teima de xogar as suas car­ cer cadras as cartas para que o seu (pretendi­ lavras en referéncia á posível recuperación do tas de costas aos membros da comunidade do) solitário saia tal como estava previsto. Des- agora perdido en futuras negociacións de titu­ Non hai moito tempo Meilán Gil universitária) traca aquilo que a Faculdade e lacións. Mais unha vez o recurso á filosofia do gabábase de que ia conseguir os Departamentos implicados unanimemente servilismo e da vasalaxe. para A Coruña a "mellar faculda­ pediran -isto é a continuación de Psicoloxia e de de Filoloxia galega do mundo", Pedagoxia- por titulacións de 1º ciclo, que só ln\tocamos, finalmente, á sensibilidade de to­ órdago ao que, polo visto, tivo el avala e propugna (Logopédia ou Educación das aquelas persoas e instituizóns compromE'.­ que renunciar o pasado 19 na Social, p. ex.). Sen embargo isto, con ser gra­ 'Os gañadores da partida tidas a pral do idioma galega e por unha Um ­ reunión do Consello. O consenso ve, é amplamente ultrapasado pala decisión versidade livre e plural a posicionar-se dun alcanzado nesa reunión oferece o de renunciar a titulacións xa implantadas: este Cuíña Crespo, Cacharro modo crítico perante todas as trampas e trucos paradoxo único de que se supri­ é o caso de Filoloxia Galega e Portuguesa. Se referidos, dirixidos a privar á língua e á cultura ma unha titulación xa existente chega a consumar-se esta mala xogada, su­ Pardo e aqueles que pre­ galegas do státus que lles deveria correspon­ (Filoloxia galega), retirando os porá o feche dunha titulación con 6 promo­ der dentro do Sistema Universitário Galega.• primeiros ciclos de Pedagoxia e cións de licenciados e unha ampla demanda, tenden facer da língua Psicoloxia e desdebuxando com­ múltiplos programas de doutoramento, un pro­ galega un negócio para o Ricardo Fuentes Bece rra , Filipe-Anto nio Ferná nc.l ez Oíez, pletamente unha Faculdade de fesorado plenamente consolidado e unha con­ Xoán-Carlos lagares Díez son representantes e.le estuc.lan­ Humanidades, na que Meilán sideravel produción investigadora. seu monopólio' tes e.la Faculc.l a c.le e.le Humanic.lac.les. GALIZA EMu NDO Nº 580 -29 D~ ~~~~ ;~i;: 11 ------CONFLITOS NOS CONCELLOS

fo cio do reitor coruñés non ten moi­ ta explicación. Cuadriplicar His­ Os afectados estiman que os obxectivos do PP non se cumpriron pánicas, unha carreira que certa­ ) mente só é fábrica de parados segundo todas as opinións, tripli­ car xermánicas, bioloxia e psico­ Os cargos públicos de Allariz condenados pedagoxia e ao tempo perder un­ ha titulación consolidada que ten abertas expectativas de emprego non dimitirán m­ é difícil de asumir polo conxunto re- universitário. •H.V. 1to :;e­ A condena por parte do Tribunal lla­ Supremo a penas de seis meses e ;pi- un dia de prisión a oito viciños de 110 Allariz -entre os que están o al­ !A calde e dous edis- tamén inclue iita a inabilitación para o exercício de 1ño cargos públicos aos condenados, Ion ináis estes xa afirmaron que non nte pensan dimitir. "Hai tenentes de al­ calde, que poden substituir por ese periodo a Anxo Quintana (o al­ ar­ calde), para que rematado o prazo na valva a ocupar o seu pasto", afir­ 3n- maba ao coñecer o fallo Francisco ue García, primeiro tenente de alcal­ la", de e un dos condenados. Fi - 'no A senténcia responde a un recurso go de casación apresentado pola fis­ de calía de Ourense ante a o fallo ab­ JU e Mellán Gii deu marcha atrás e convérte­ sol utório da Audiéncia Provincial 1le­ se no prlmelro reltor que deixa escapar desta cidade. Ainda que cabe outro ló­ unha titulación consolidada. recurso, de Amparo, ante o Tribu­ ste nal Constitucional, os implicados, Je Co actual mapa de titulacións o que estiman que todo deriva dun desequilíbrio a respeito do galego ~a­ proceso político, aseguraron que _J jra aumenta. Desde A Coruña argu­ non optarán por esa via, "é o mo- ~ iño menta o Departamento a extin­ mento de rematar con este proce- <§ guir "en que cabeza cabe que na so", indicaba o tenente de alcalde. [1j en a: Galiza non exista até o momento -<( ~ a especialidade de galega en to­ Os oito condenados (/) _J dos os cámpus senmón que ain­ x da por riba se pretenda eliminar Os condenados, tan só por un de­ Manifestación dos viciños de Allariz en Abril de 1990, nas primeiras protestas polo xulgamento agora rematado. uns estudos xa existentes na Co­ lito de desordes públicas, son o ruña, mentres que se pagan in­ alcalde, Anxo Quintana, o tenente inabilitación definitiva. Todo ven rén , demostra unha contradición: tender os intereses da vila", pro­ la- xentes cantidades de diñeiro pú­ de alcalde, Francisco García, o do ano 90, cando a resultas das "Hai unha dobre vara de medir na testa Francisco Garcia. 9n- blico en promover o estudo do concelleiro de urbanismo, António mobilizacións os conservadores senténcia, por unha banda reco­ idioma deste país en Oxford, San Nogueira, o concelleiro do BNG remataron por perder o poder", ñecen que houbo ilegalidade no Contado, a senténcia exclue vá­ Petersburgo, A Habana ou Nova en Sandiás, Carlos Barxa, e os vi­ aseguraba García. proceder do anterior alcalde, que rios dos delitos que lles eran im­ lorque?". c i ñ os Anxo Fernández, Xurxo era do PP, e que se negou a con­ putados por parte da fiscalia e Bauzas, Xesus Domínguez e Xo­ Pero para os condenados, que vocar o pleno ordinário ao que mais o Partido Popular, e as acu­ Para Carlos Paulo Martínez Pe­ sé Manuel Quintana. "Con este non terán que cumprir a pena de estaba abrigado, e pola outra sacións de atentado, coacións e reiro, director do Departamento a proceso remata un conflito políti• prisión ao non acadar un ano a banda condenanos a nós por un­ sedición non foron confirmadas extinguir, a leitura débese facer co no que o PP pretendía a nosa condena, aseguran que esta, po- ha actuación que pretendía de- polo tribunal.• como nun plantexamento de no­ ca­ vela policial "a quen perxudica e wi­ ión' i fi- da

:ixo ga­ :ra­ co­ )P, iter ión )ria ño­ o á 1les ne-

sta itor Vlllares é emprazado a xustificar o seu iro­ sllénclo ante a supresión de Filoloxia ga­ ., a lega. Jei­ ·ar­ a quen benefícia a medida adop­ pa- tada? Non se pode sinalar co de­ do do pero esta faculdade molestaba itu­ politicamente en certo sectores. do As argumentacións de Meilán pa­ ra xustificar a sua posición no Consello Universitário son un to­ castelo de naipes, porque hai ne­ alumnado de abando que xustifi­ Jni­ caba manter a filoloxia e mesmo iun consolidala pensando nos novas ::os plans de estudos". ura on­ Os siléncios dos outros reiteres, J.t Ramón Villares e Luis Espada, ta­ mén foron obxectó de crítica, e a >íez, batalla que agora comeza poderia lan­ recrudecerse no vindeiro Setem­ des. bro. En plena campaña eleitoral. • COOPERACIÓN INTERNACIONAL

Un grupo de vinteseis rapaces e rapazas saharianos Paro, tnultinacionais procedentes do campo de e estados refuxiados de "O Presidente da Comisión Europea, Jacques Delors, anunciou que a CE non poderá suportar a presión do paro, que acadará Tinduf, na Alxéria, os 17 millóns en 1993 e seguirá a aumentar entre dous e catro anos máis. ( ... ) E hai poderosas razóns para crer que a pasarán case que situación pode prolongarse e agravarse ... ", asegura Carlos dous meses na Gabetta na editorial do número de Xullo da revista CUATRO Galiza. O SEMANAS. programa de "Máis alarmante ainda é que importantes publicacións dos Estados Unidos xa se pergunten se a democrácia é ou non un intercámbio, bon sistema para garantir o crecimento. (... )Os países organizado pala desenvolvidos non necesitan dictadores, senón só a minimalización do Estado, descentralización, desregulación e Asociación de libre comércio", asegura Gabetta, que tamén di : "O capital e as Amigos do Pavo empresas multinacionais conseguiron, grácias á frenética desregulación dos anos oitenta un poder imenso sobre os do Sahara e a governos, na medida que fan pender sobre as economias organización non nacionais o paro e a ameaza das deslocalizacións" [separar o lugar de produción do lugar do consumo]. O periodista quer governamental explicar que a ameaza consiste na posibilidade da emigración Sodepaz, pretende das fábricas das multinacionais cara outros países con man de obra barata e que esa ameaza serve para impor medidas oferecerlles aos económicas aos governos. nenas a posibilidade de Fame e eutanásia pasar un verán "Desde unha moral ilustrada pódese afirmar que todos os seres lonxe das humanos teñen direito a unha vida digna. Que posición tomar elevadas frente á eutanásia? E frente ao problema da fame nunha parte importante da humanidade?", reflexiona o filósofo Javier Sádaba temperaturas do nun artigo de opinión publicado no último exemplar de P AGINA deserto e coñecer ABIERTA. outros costumes e "Sucede que bastantes dos que non aceitan os exercício da outra paisaxe. eutanásia iníbense ante a morte constante do moitos seres ANXO IGLESIAS humanos.( ... ) O que se opón á eutanásia lava a sua conciéncia defendendo a vida; curiosamente só se acordan da caridade nun vaporoso e ineficiente sentido espiritual. O direito á marte, Acollen a nenos saharianos nun programa de intercámbio así , non se recoñecer aos cercanos, mentres se é indiferente ante os que non están próximos", recorda.

"Comparemos a eutanásia activa e pasiva coa marte por fame Do campo de refuxiados de tanta xente. Pola miña banda non consigo atapar a diferéncia conceitual que hai entre deixar morrer e matar", di Sábada, que máis adiante volve a recordar a hipocresia social dicindo: "Se ás augas do Atlántico algo condena precisamente como hipócrita á nosa sociedade é a indiferéncia ante os minusválidos ou a capacidade para • PAULA CASTRO de Setembro, pero para os que Nós non podemos explotar unha introducilos plenamente na vida social". necesiten asisténcia sanitária terra que non é nosa, estamos Amín Baba e Galuha Lecbir te­ pódese prolongar até que este­ vivindo en território alxeriano. Os ñen doce anos. Durante estes an totalmente restablecidos. Os alimentos proceden sobre todo Apartheid en Irlanda do Nort días son fillas adoptivas de Qui­ familiares dos ne nos, en Tinduf, da Comunidade Económica Eu­ que. O que máis lles gasta é a acollen moi ben estas iniciativas ropea, de Alxeria ... e tamén de "A violéncia dos grupos paramilitares do Ulster intensifícase e a praia e a piscina, e en xeral to­ internacionais porque ademais asociacións de amistada co na­ segregación entre comunidades estase a reforzar", asegura o dos os sítios nos que haxa auga permiten que os seus fillos pa­ so povo España, Italia, Portugal diário francés LE MONDE o Xoves 22 nun artigo informativo que en abundáncia. En Tinduf, no sen algun tempo fóra, disfrutan­ e outros paises de Europa." analisa a situación na Irlanda. meio do deserto, a auga é un do de maior liberdade, lonxe do artigo de luxo e a maioria deles calor do verán alxeriano. A maioria da povoación do cam­ "Non á nunca miraran o mar de preto. po de Tinduf fuxiu do Sahara rendición", Ali non dispoñen sequer de au­ Os programas de intercámbio antes de os marroquianos ocu­ disque é a ga corrente. A praia de Samil iniciáronse o ano pasado, ainda paren de feíto os seus territó• consigna que quedará gravada nas suas me­ que esta é a primeira vez que rios. Agora viven no deserto e corean agora mórias para sempre. se inclue como experiéncia pi­ teñen que se enfrentar a diário os unionistas loto a estáncia dos nenas con coas dificultades que presenta protestantes. A maior, Judaiy Ahmed, de tre­ famílias galegas. Xavier Ma­ este meio hostil. A solución aos "O brusco ce anos, xa ten outras inque­ ñón, membro de Amigos do Sa­ seus problemas pasa pola cele­ recrudecí mento danzas. Góstalle visitar os mu­ hara, e as próprias famílias de bración do referendo pala auto­ das martes seos, ver sitios novos ... , ainda acollida, aseguran que está re­ d e terminación, previsto pola perpetradas que tamén o pasa ben nas tan­ sultando un éxito, e que están ONU para o ano 1992. O gover­ polos grupos das de roupa. Quique di que ta­ dipostos a repetir nos anos vin­ no de Marrocos segue buscan­ paramilitares mén lles encanta visitar os co­ deiros. Con elas só pasarán do xeitos de obstaculizar a con­ leais é mércios e subir e baixar nas es­ dez días, e durante este tempo sulta e non parece disposto a realmente nova ¡,...... (_ l"+-0 cal ei ras mecánicas. "Son moi correrán con todos os gastos chegar a un acordo no que res­ na história agradecidos e moi cariñosos. dos nenos. pecta ao censo . recente da Ao principio pensamos que te­ PANCHO Irlanda do riamos dificultades co idioma Hoxendia as relacións con Ma­ Norte. Despois de 1990 máis de cuarenta católicos caeron por pero entendémonos bastante A situación en Tinduf rrocos son inexistentes. Sidiah­ mor das balas e dos asasinos da UDA (Asociación de Defensa ben. A min gostariame que vol­ med pensa que se acadaran a do Ulster) e da UVF (Forza dos Voluntários do Ulster)", canta o taran outra vez" Sidiahmed Mohamed Salem, independéncia poderia estabele­ rotativo parisino. mestre no campo de refuxiados cerse algun tipo de diálogo. "As Asisténcia sanitária e monitor dos rapaces , salienta Nacións Unidas pedíronlle aos A violéncia replegou aos católicos aos seus bairros e "a as dificultades que atravesan os marroquianos a princípios deste evolución sociolóxica das principais vilas do Ulster, O principal obxectivo desta visi­ habitantes de Tinduf, todos eles mes que enviaran unha delega­ nomeadamente Belfast e Londonderry, está dominada por un ta é sen dúbida o intercámbio procedentes do Sahara Occi­ ción para tratar deste tema ca forte crecimento da segregación confesional ( ... )A segregación cultural, ainda que se aproveita dental. "No campo vivimos grá­ Frente Polisário. Pero Marrocos comeza desde a infáncia e conforma a mentalidade dos futuros a sua estáncia aquí para darlles cias ás axudas internacionais. enviou como delegados a anti­ adultos. Os protestantes van ás escalas públicas e os católicos a aqueles nenas con doenzas a Alá non podemos realizar nen­ gos membros do Frente, e os teñen que acudir ao sistema educativo que dirixe a lgrexa atención médica necesária. A guha actividade económica, só nosos representantes negáronse católica. Só o 2 por cento das escalas de Irlanda do Norte son maioria rematará a viaxe o 14 cultivamos algunha cousiña. a tratar con eles".+ mixtas", asegura Le Monde.+ ANOSA TERRA Nº 580 - 29 DE XULLO DE 1993 13 ~~~~~~~~~~~~~~~~------1~r~~~~~~~~~~~~~~~~

o o ~ O> ~

<( w co o 1 o MASCOTA OFICIAL DO ANO SANTO DE 1993 (XACOBEO 93} ~ z 'ºo <( a:~ ou_ z UJ o o z ou_ ·UJ -' UJ ~

CONSELLERÍA DE RELACIÓNS INSTITUCIONAIS E PORTAVOZ DO GOBERNO © 1990 XUNTA DE GALICIA Ali rignl5 reserved

·~ · - --- 14~º~~~~9~~woE19 93 GALIZA EMUNDO ------CONSTRUCIÓN DE EUROPA Lider da Unión Democrática de Portugal, Carlos Marques foi candidato á presidéncia nas últimas eleicións portuguesas e é un dos políticos portugueses que máis está a visitar Galiza nos últimos tempos. No 25 de Xullo estivo convidado polo BNG na celebracion do Dia da Pátria. Con el abordamos tanto a situación portuguesa, s con pontos moi semellantes á Galiza e as relacións entre as formacións que se apañen en Europa ao tratado de Maastricht como as relacións bilaterais Galiza­ Portugal.

A NOSATERR, Carlos Marques 'Nen Soares sabe o que se está a cocer en Bruxelas'

•ALFONSO EIRÉ díxose que esta era a medicina cans. Foi a policia a que tivo que As relacións con Europa nanzas. Talvez estexa a ver qw que curaba todos os males que fuxir e foron os policias os que fo­ as mesmas solucións que el pro O Governo portugués, o mes­ padecia Portugal . Que ia resolver ron para o hospital. Participaron E no eido político ... puña para a CE non valían. Nen E mo que o español, está a talar todos os problemas: os económi• praticamente todos os agriculto­ próprio sabe o que se está a co do Pacto Social. Como contem­ cos, os sociais e até os políticos e res. A crise está tan asumida e Neste momento Portugal perdeu cer en Bruxelas, que é o que pre plan vostedes este posíbel os históricos. A prática e a histó• ten tal profundidade, imposta pe­ toda a capacidade política de de­ tenden facer con Europa. O mái: acordo? ria destes últimos anos viñeron las cuotas da CEE , maiormente cisión. Só tres persoas en Portu­ evidente é que mesmo os plano! demonstrar que a entrada na CE no eido do leite e da carne, que gal saben o que pasa na CE e que tiñan feíto os grandes mono O naso Primeiro ministro, Cavaco é, precisamente, a que está a tra­ os agricultores non se pode dicer pactan ao respeito : o Primeiro mi­ pólios non lles están a dar resulta Silva, afirma que Portugal é o pa­ er a crise ao naso país. Non ato­ que fosen dun sindicato, dun par­ nistro, o Ministro de Asuntos Es­ dos: Maastricht foi un fracase ís que máis ten medrado na Euro­ pamos outra explicación. tido ou dunha tendéncia: sairon tranxeiros e o Ministro para as completo. As normas económica: pa, pero a crise está a bater á todos, todos, á rua. Relacións con Europa. O Parla­ que querían implantar co Tratadc porta. O peche das empresas é Un exemplo de que trouxo a crise mento xa estaba arreciado do po­ non as puderon conseguir. diário. Sectores vários están na desde o ponto de vista económi• Mália as promesas que se fixeron der democrático de decisión, pero ruina: pesca, agricultura; as mi­ co é o das minas máis importan­ hai tempo aos agricultores para ficou ainda moito máis arredado. A posición dos partidos nas están todas pechadas prati­ tes que tiñamos en Portugal, as que pedisen axudas provenien­ Os cidadáns non saben nada. camente; a indústria está a pe­ minas das piritas do Austral, unha tes dos fundos da CEE, para que Ben, saben que cada dia a vida Cal é hoxe a posición dos partí char fábrica tras fábrica ... Para grande reserva europea deste mi­ investisen, a situación séguese a sube, que cada vez hai máis de­ dos a respeito da CE? minimizar a protesta social dos neral, nas que o Governo fixo no agravar. Agora os agricultores sempregados, que todo vai a pior. traballadores pretenden chegar a último ano grandes investimentos pergúntanse como van pagar os O partido no Governo, o PSD, o un pacto social. e agora van ser pechadas. En fundos e os xuros, cando o leite Tampouco o Presidente Mário socialdemócratas, basean a su Castelo de Paiva, no Norte do pa­ está máis barato que a auga. Soares, que hoxe está aqui na permanéncia no poder en bas Nós estamos en contra deste ís, tamén hai minas de carbón Galiza, sabe o que está a acon­ ao mito de Europa. Hai quinc acorde, o que reclamamos son que van ser pechadas ainda que tecer? dias, nunha entrevista na TV, Cé medidas concretas. En primeiro teñen tres andares úteis e rendá­ vaco Silva pasouse todo o temp lugar hai que parar o desemprego beis. Pechan porque os alemáns É curioso que o próprio Presiden­ afirmando que el era o mellar Pr que está a medrar dia a día. No teñen carbón e carbón e queren te da República non se inteire. Hai meiro ministro porque tiña os mE segundo lugar, son necesárias exportalo, por iso están a pechar uns dias concedeulle unha entre­ llores indicadores e as mellare medidas de fundo para reestrutu­ as minas portuguesas. Non im­ vista á TV4 portuguesa e mons­ relacións con Europa: "Europ rar a economia e lograr vencer a porta que sexan moi rendábeis. trou algunhas atitudes novas a olla para nós; nós estamos e crise. respeito da CE ás que, por exem­ Europa; Europa é o futuro ... " Te A pesca tamén a desarticularon plo, tiña cando os comícios presi­ do o seu discurso foi Europa. D O panorama que descrebe é totalmente porque os acordes 'A prática ven a denciais nos debates que eu tiven Portugal case non falou. moi semellante ao galego. Ca­ pesqueiros fanos en Bruxelas. A na TV con el. Xa percebeu que a les son as causas desta crise agricultura está nunha crise com­ demonstrar que a crise económica e política está a O PSP, o Partido Socialista, est. que está a viver Portugal? Co­ pleta porque non poden producir entrar no país imposta pola CE. internamente dividido. A maiori. mo influiu a entrada na CE? os nosos camponeses. A semana entrada na CEE foi Afirmou que está por unha CE na dos seus dirixentes son favorábei pasada nas Azores sairon á rua a que trouxo a crise que sobrancee unha cultura da ci­ a Maastricht. Esta posición impé Cando se asinaron os acordes de máis de 2.000 agricultores arma­ dadania, unha CE democrática, delle marcar as diferéncias co par entrada na CE, desde o Governo dos de paus, pedras, apeiros e ao naso pais" pero non por unha CE das altas tí- tido no Governo. Critícanlle a< , PSD a sua política, pero quen A unidade política manda na política portuguesa e a 'E preciso facer política europea? Se non entran en Pero antes criticou ao PSP por oporse á política do PSD contradición coa política que tan unha frente única e V@ 4 j - en Bruxelas é imposíbel desmar­ despois coincidir no esencial, carse da política do Governo, por­ de toda a en Maastricht. Non será pior que non se desmarcan do que é a oposición, pero non coincidir politicamente e coluna principal da sua política. facer unha política de unidade cada un co seu de acción? O PCP, o Partido Comunista, es­ tá contra Maastricht e contra Eu­ programa" lndependentemente das diferén­ ropa. Precisaba ser moito máis cias sobre Maastricht, hai que ter concreto na sua crítica. Nós, a en canta que no PSP hai diferen­ UDP, estamos tamén contra Ma­ tes conceicións sobre Europa. astricht. Pensamos que a unión Pero hoxe é prioritário retirar á di­ da Europa é un dado obxectivo, reita do poder, e, para facelo é pero o acordo de Maastricht signi­ preciso unirse toda a oposición, fica o domínio das trasnacionais, respeitándolle a cada un a sua para a imposición dos seus inte­ opinión, a sua identidade, pero reses aos distintos pavos e cida­ xuntando os votos todos para de­ dáns. Non ten respeito pola de­ lamento, onde ternos un acordo rrubar a Cavaco Silva. mocrácia, palas decisións nen po­ co Partido Comunista e até ternos los parlamentos dos distintos paí• un deputado eleito nas suas lis­ Desculpe pero non percebo, ses. Nada ten a ver coa Europa tas. Pensamos que hoxe as orga­ pois se o programa socialista social, coa solidariedade entre os nizacións teñen que ser profunda­ ven marcado por Maastricht, o traballadores. O que fai é concen­ mente democráticas pois os cida­ mesmo que o do PSD, como di­ trar cada vez máis o poder eco­ dáns queren opinar, mesmo es­ xo anteriormente, o programa riómico, co que tamén concentra tando nas suas casas. Non é po­ comun que vostedes propoñen :> poder político, retirándollo ás síbel o socialismo sen democrá­ non significará tamén un apoio 1acionalidades e aos países. cia. Defendemos por iso a organi­ a Maastricht por canto os so­ zación autónoma dos traballado­ cialistas hoxe son a principal ~ UDP formou coalición co res . Na loita concreta diferenciá­ forza da oposición? PCP, cales son hoxe as diferén­ monos do PCP porque nós defen­ ::ias que os separan? demos que é preciso moita máis Non, non. Nós non estamos a atención á situación obxectiva. A propor un programa comun das , remos diferéncias desde que na­ situación hoxe non está para fa­ forzas da oposición. Estamos a ::emos en 1974. Nós vimos dunha cer grandes taigas. propor unha coalición na que ca­ Josición na que definimos á da un defenda a sua própria opi­ JRSS e aos EEUU como as duas Hoxe defendemos a unidade de nión. Do que se trata é de unir vo­ VISTETE DE Joténcias. Durante a crise revolu­ acción entre as forzas da oposi­ tos. Desde o ponto de vista de ;ionária que houbo en Portugal ción . Nas eleicións á Cámara de unidade popular é imprescindíbel. Js americanos comandaron todo Lisboa fornas cinco partidos coali­ Non é teoría. Aí está o exemplo J proceso, pero a U RSS tamén gados: este é o exemplo do que de Lismobo onde os votos acada­ entou interferir nel. Pero hoxe o debíamos estar a facer, incluídas dos foron moitos máis que a su­ A NOSA TERRA nundo é outro e estas interferén­ as eleicións para a Asemblea da ma dos partidos que tomos coali­ ;ias xa non existen porque a República. lsto non implica que gados. Conseguimos despertar JRSS non existe. Pero existen non sexamos diferentes do PCP, enerxias. Unha masa atrasada ;oincidéncias co PCP do ponto do PSP ou dos verdes. Ternos ten que ver forza para ter confian­ je vista prático. Do ponto de vista tempo para ir discutindo as dife­ za para avanzar.+ )rogramático podemos coincidir réncias e para que os cidadáns )arque nós somos unha organi­ vaian percebendo quen é cada ~ación unitária, que defende unha quen. Pero se continuar o centra­ fomocrácia social para os traba­ lismo cavaquista, corremos o ris­ ladores. Pero as diferéncias es­ co de que un dia non irnos sequer án no aspecto organizativo, pois podernos unir porque o centralis­ Camiseta 800 pta. J PCP defende o partido único. mo autoritário vai aumentar. O \Jós ternos comunistas na nasa problema da unidade é para nós Jrganización, pero tamén ternos central desde o ponto de vista Sudadeira 1 .500 pta. ::regos, católicos, socialistas ... táctico. Pero o PCP o que preten­ de é desmarcarse do Partido So­ Esta coincidéncia evidénciase so­ cialista. Nós non ternos eses pro­ oretodo na acción política no par- blemas ideolóxicos. r------, 1 Dina111arca detnonstrou que se pode estar en Europa Pedidos: sen compartir Maastrichr A Nasa Terra Se hoxe grande parte do po­ económicos de Maastricht... ·ro­ relacionarnos con outras forzas der e das decisións se toman das esas excepcións foron cria­ europeas. Vai ser imprescindíbel Príncipe 22, baixo 36202 Vigo en Bruxelas, cal é a coordena­ das para Dinamarca. A unidade a unidade. cíón que teñen con outras for­ que comezamos co BNG, con macións políticas de Europa? quen ternos grande coincidéncia Afonde un pouco máis no as­ através de cheque bancário polftica, pode ser o camiño para pecto das relacións específi• Até hoxe tivemos unha posición cas das forzas políticas e so­ e especificando talla non alineada con outras organi­ ciais galegas e portuguesas. zacións. Pero hoxe esté3: posición non se pode manter. E preciso Respeitando a identidade de ca­ (nenas de 4 a 7 anos, atapar unha plataforma de uni­ da un as relacións deben de ser dade de organizacións europeas fomentadas ao máximo tanto pequena, mediana, grande) cunha plataforma mínima co­ nos sindicatos operários coma mun. Europa é un facto obxecti­ nos agricultores e nas forzas vo, Maastricht ten pontos traeos. políticas de Portugal e Galiza. O rechazo de Dinamarca é un Primeiro porque desde o ponto deses pontos febles, pero ainda de vista histórico estamos moi o é máis segundo se fixo a uni­ 'Os poderes próximos. En segundo lugar dade. O Si só existiu cando a porque existe unha grande afini­ CE cedeu naqueles pontos nos económicos cada dade cultural e, en terceiro lu­ que Dinamarca consideraba gar, porque, ainda que non o esenciais. As forzas progresistas dia teñen máis pareza, hai unhas grandes rela­ dos distintos países européus cións políticas e estanse a fo­ Existéncias limitadas poden gañar tamén eses pontos relación, por iso hai mentar moito as relacións eco­ que gañaron os dinamarqueses. que afondar tamén nómicas. As forzas progresistas Demonstrouse, obxectivamente, teñen que fomentar esas rela­ que se pode estar en Europa nas relacións entre cións, sobretodo porque cada sen estar suxeito ao exército eu­ dia teñen máis relación os po­ rop é u único, ou aos critérios as forzas politicas" deres económicos.+ L------~------Vivimos no mellor GONZALO dos mundos posíbeis (Felipe González) PASADO PRESENTE

XOSÉ Cm CABIDO

Hai mes e medio na prensa de Madrid xa se podían ler com n­ tarios sobre El parque jurá ico. E ·taban todos moi d vol ta oa última de Spielberg. Pero en proui1Zcias, cando v mos qu Ángel Casas entrevi ta a un experto en historia remota do pla­ neta para falar de dinosaurios, s non l mo El Paí , non aca­ bamos de cachala, e preguntámono a qu v ' n int r' s r - pentino polos dinosaurio . Non tamos na onda. Ou m llor San Sadurnino, dito, a onda non deu chegado a nós, que somo un paletos La Coruña, El afastados e ademais con teimas atTedistas. Barco, Carballino, La Guardia. Son os topónimos ' utilizados na nova edición galega de El País. Isa que xa se desculparan polos erras após da publicación do Atlas.

Non entendo a condena por Penúltima carta conciliar a ortografia do español Cando espertamos ( ugu to Mont rro ·o: micro onto ·obr De El País tamén co galega cando en troques se un digno) Fraga aínda estaba ali.+ sobre normas e impón ortografia e léxico portu­ fala Rafael Cid na gueses con realizacións fonéti­ consensos cas minuciosamente sinaladas nova revista (-) que non se deron nin se da­ ber as quatro línguas de Espan­ trimestral Crisis. Na ANT do 8 de Xullo publica­ rán nunca no galega. A dificuldade ha sáo, paradoxalmente, os se unha carta do "Colectivo que, por língua, sáo os mais dis­ "El País, sinala, Langas de Breogao" sobre a cal Preocupa-me a preséncia de de sentir-se tantes dos que falam espanhol, ten como alto me gostaria facer algúns co­ "associagaos" lamentando-se os bascos. Os nacionalistas es­ mentários. pola persecución que sofren de­ espanhol panhois dim que os bascos sáo executivo da rivada da sua condición de lu­ espanhois, mas desde certo Novamente fico abraiado diante sistas que pratican a mesma po­ Os espanhois náo deveriam ponto de vista, náo será mais empresa con da preséncia de causas como lítica discriminatória cos que de­ ofender-se pelas declaragóes bem ao reverso, que os espan­ función de xefe do "tomada firme de posigao'', fenden simplesmente outra op­ daqueles, como Arzallus, que , hois sáo bascas? Por exemplo, "urna", "tratar-se-ia" como defen­ ción do galega. tendo nascido no território geo­ há interpreta9óes que presen­ Servizo Xurídico sa da ortografía própria galega. gráfico da Hispania ou usufruido tam a lingua espanhola como Sobre o tema que orixina a carta de um DNI ou passaporte do um euskera light. Que se o cas­ ao antigo xu íz de Novamente percibo o tono de dos lusistas, o recoñecemento Reino de Espanha, náo se aper­ telhano se afastou mais do latím Orde Público indignación que caracteriza as pola Universidade de Vigo das cebem como espanhois. Deve­ do que outras cartas dos infalíbeis e irrefutá­ tres normas do riam reconhecer-lhe a essa gen­ linguas roman- Diego Córdoba. A beis lusistas, coma se todo o galego, coincido te a possibilidade de náo se con­ ces foi devido a presenza do ex mundo tivese unha débeda his­ en que senta o siderar espanhola, da mesma influencia do tórica con eles. precedente A maneira que admiten gastosos substrato eus- , membro do TOP máis importante mesma que um escritor peruano, como kárico . Assim Que a Teñen o valor de poñer no mes­ para unha futu- coeréncia que Vargas Llosa, diga sentir-se es­ como que, no staff do rotativo mo saco a Mesa pola Normali­ ra reforma da panhol a pesar de náo se-lo nem aquelas que natureza do normativa ofi- me impede pasou inadvertida zación e ao ILG/RAG. Apóntan• como produto geográfico nem sáo presenta­ espanholse se a crítica indiscriminada can­ cial, máis próxi• seguir a como sujeito jurídico-político por­ das como virtu ­ até agora", sinala do a Mesa traballa de motu pró• ma ao galega tador da cidadanía espanhola. des ou vizios acheem normativa do prio e grácias a ela podemos real, unha futura "raciais" do ser estado puro Cid. "Córdoba ver un galego un pouco máis normativa na ILG proibeme Que é ser espanhol? Quando, espanhol (a for­ García pasou coerente nos comércios e nas que o galega com ocasiáo da elaboragáo da taleza de ca­ no basco. aulas: os lusistas irrefutábeis li­ non se submeta escollero Constitu igáo espanhola de rácter, o pro­ directamente mitan-se ao consabido "EM ga­ ao español po­ portugués. 1874, se debatia interminavel­ fundo sentir ca- desde o despacho lega". Só a deles vale. los motivos de mente, se para adquirir a nacio­ tólico, a aspi- sempre, pero nal idade espanhola, se devia ra9áo a pureza do Xulgado E como só a sua normativa vale tampouco ao aplicar o ius sanguinis (seriam de sangre do hai qué rexeitar as normas de portugués polos espanhois só os nascidos de "castellano viejo" -versáo me­ Número 2 do consenso, as de mínimos, por­ complexos de pais espanhois ainda que o fos­ dieval do RH positivo-, o gasto tribunal poi ítico da que os galegas 1 00% escollerán inferioridade dos lusistas integra­ sem no estrangeiro) ou o ius so­ pelas festas tauromáquicas , a menos artificiosa, a máis gale­ cionistas que se negan a reco­ /is (seriam espanhois só os nas­ etc.), sáo também tragos distinti­ Ditadura ao de ga (vid. "institugoes", "nao"). Se­ ñecerlle ao galego a entidade de cidos em Espanha ainda que o vos dos bascas. Que tragedia ñores lusistas, en toda Galiza só língua que ten, e insisten en fossem de pais estrangeiros), para os espanholistas, que o Miguel Yuste, hai un periódico que se faga en considerar que galega e portu­ Canovas del Castillo, um con­ mais constitutivo do ser espan­ sede do diário galega integramente. Hai mair gués son a mesma língua e que servador inteligente que se sen­ hol seja o característico do bas­ mostra de esforzo e entusiasmo en 500 anos non se produciu tía muito espanhol, sanjara ironi­ ca, que a natureza do espanhol independiente de pola língua que esta? Pergun­ ningun cámbi"o (polo caralla in­ cam ente a questáo ao dizer: se ache em estado puro no bas­ ten-lle a A NOSA TERRA por cluen peculiaridades do galega "Deixem-se as suas senhorias co, que o espanhol náo seja la mañana". que non escolle a alternativa nesa norma para que afecte aos de debates inuteis, sáo espan­ mais que um basca romanizado! máis útil. talantes portugueses). hois os que náo podem ser ou­ tra coisa". Será essa a única de­ E se é que o espanhol é o resul­ Eu declaro-me galego e recoñe­ Recoñezamos os lazos co por­ finigáo possível de espanhol? tado da interpenetragáo das dis­ En todo caso o zo-me reintegracionista pero a tugués, a orixe común, pero tintas culturas da Euskal-celtibe­ mesma coeréncia que me impe­ atendamos a realidade do idio­ Em tudo caso, há que ter em ria, por que tratar, de jeito ideal­ rotativo madrileño de seguir a normativa do ILG ma e a identidade do pobo gale­ conta que ser espanhol é muito mente compensatório as outras proibeme escoller o portugués. ga (non galega-portugués: tam­ difícil. Dizia o poeta Gabriel linguas distintas da castelhana, foi quen de poñer pouco galego-español). Mentres Aresti, num dos seus poemas, por p6r um exemplo paradigmá­ nervoso a Non vexo diferéncia entre o "in­ tanto, e na espera dunha nor­ Cierra los ojos muy suave I pes­ tico, denominando-as honorifi­ desejável espanhol" director do mativa galega de consenso sub­ taña contra pestaña, I sólo es camente espanholas ("Las de­ Portomeñe que ve ILG (por certo, tan español é un sisto coa opción ortográfica de español quien sabe I las cuatro más lenguas españolas serán asturiano coma un galego: un Castelao (non Castelao) e Blan­ lenguas de España. Cor'n há también oficiales en las respec­ como o PSOE respeto por Astúries) e o inde­ co Amor.+ mui poucos em Espanha que tivas Comunidades Autónomas", prepara as suas sexábel portugués papá pitufo saibam as quatro linguas, há art. 3.2. da Constituigáo), quan­ Vilhar Trilho a quen todos os MOISÉS BARCIA poucos espanhois nela. Os úni­ do, de ser efectivamente espan­ baterias para as aportuguesados se retiren. (MOAÑA) cos aos que lhes seria fácil sa- holas, deviam ter igualmente o GALIZA EMUNDO Nº sao_ 2e o~ ~~~L~ ~~ 17 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~--1~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~- A ALDEA G L O B A L lffi ~ ------,L-~A-R______eleicións 5 KARINA FALAGAN autonómicas. De picos para fora NANINA SANTOS dixo na recepción o o Sei que o caso é difícil, mália todo, decido partir unha lanza o que se alegraba por esa Karina que leva -tal e como somos esta sociedade­ o¡O 0 do aumento da boletos a sgalla para que lle chovan toda sorte de críticas, co­ 'y.. :SSo'oº m ntos, risos e sorrisos, colando, á par d críticas merecidas e (}o . pluralidade xustas, condenas que pertencen á moral dominante con fortes informativa. Pero compon nt s de misoxínia e de hipocrisia. por dentro Púxose máis de moda estes dias por bourar en Rosa Miguélez, matinaba: que lles • cou a desde logo repudiábel, porén, que mais cousas hai que terei que dar a criticar aproveitando que voltou á palestra? estes para que Que o eu negócios son 'menos respeitabeis" que os doutras calen? E iso persoa ? Os seus carros, talvez menos honestos? Que lle cha­ mentres sentia o man 'a dama do Atlántico"? Que gasta pamelas? Que non ten p los na língua para dicer o que lle peta, conveniente ou in­ alento da Voz e conv ni nte? Que explota a non sei cantas mulleres ás que ten do Correo na contratadas? caluga. as que todo agacha que "co sexo atopamos" tanta xent · gu , eñe e eñe, deixándose levar pola forza da corrente, xusto esa na que non se ten deixado atrapar esa se­ ñ ra tan riti ad u se fai chamar Karina Falagan. A Xunta abriga, a canto Agora, deix mos a condena noqueé preciso e fai falta: a sua agre ión fí ica a Ro a Miguélez, á marxe mesmo de que a e­ campamento de ñora deputada hai cerro tempo in ultáraa e ninguén dixera verán nada.• subvenciona, a programar unha rango de oficiais, como a castel­ panhol, sobretudo para os retran­ exame da própria oposición visita xubilar a hana, nos organismos centrais queiros galegas, como se dedu­ Oposicións "conqueriron" indebida e consen­ do Reino de Espanha? Será que ze do estilo de quem escreve es­ tidamente unhas prazas que le­ Compostela. lso lingua espanhola por antonomá­ te nada sério artigo de imprensa, Quereria aclarar algunhas cues­ galmente non lles correspon­ sia? Ser espanhol de verdade é se "ser espanhol es -como di­ tións a respeito ds oposicións dían, pero o mellar do caso ven si, paga os gastos muito difícil também, porque, co­ ziam os falangistas- una de las para postas de profesores e cando, cunha senténcia saída do do translado. Aos mo estamos a ver no caso das pocas cosas serias que se pue­ mestres que tiveron lugar na Tribunal Superior de Xustiza da línguas, nao te deixam se-lo fa­ dem ser en el mundo". + Galiza no ano 1991. Galiza e aplicada desde o día 1 campamentos que cilmente. de Decembro do 92, e ainda á a própria Xunta XAVIER VDHAR Trurno De sobra coñecida é a situación espera doutra (incerta) senténcia Como nao vai ser difícil ser es- (SN TIAGO) daqueles que, sen aprobar o do Tribunal Supremo, a Conse- organiza enviou r------, r------, FE DE ERROS E se, por riba, apricámo-la de- logar duma belec;a incompara- Atentado no vandita afirmac;om ao que vel, com 360 degraus de mar, No número 578, na sección de crítica, omitiuse unha liña na críti• acontez na Nasa Terra, a cou- terra e lus, que abrangue as rí- ca de Xesus González Gómez, sobre os prémios Modesto R. Fi­ miradoiro do sa ultrapasa os límites da ima- as de Arousa e Pontevedra. gueiredo. Onde di: 'Non te chamarei, Ramón, de Xosé Cermeño, ginac;:om máis sonhadora. Ora­ Supómse que um outeiro dista no que a pegada cortazariana é evidente, le con agrado, ben que Monte Siradella bem, ja que logo, no senso máis negativo. condic;om tem de ser, nom ja lle falta, polo tema que trata, unha miga de ironía. Máis é un bon Évos bem verdade que a capa­ coidado, senom mimado polos relato'. A continuación debia ir a frase: 'Ramón Nicolás, con O ca­ cidade de abraio das persoas Vem isto a conto co por mim ol­ que, alomenos na teoría, ten­ rave/ murcho, atina sobretodo na montaxe do relato. Ao final ex­ nom tem remate, mália as moi­ hado na minha aitual estadía hem nas suas mans a respc n­ plica o que pasou desde unha perspectiva nada moralista .. .'. tas desfeitas e injustic;:as que na Pátria co galho do meu lezer sabilidade de levarem canta do podemos olhar decote polo vacac;:onal. Estou a pasar ums património do Povo, Povo que ~------mundo adiante. días nas praias da ría ponteve­ lha deu co seu voto, disque de­ dresa, nos mocráticamente. E, mira por arredores de onde, algo ja se tinha feíto: Ve­ Sangenjo e laí o letreiro, co anagrama da máis de O "Xunta", que califica o sítio co­ Grabe. Notei Um logar mo Centro de Interpretación da urna sensivel duma bele~a Natureza de Siradellas. diferenc;:a ver­ bo da minha incomparavel, Mais, de súpeto, nisa paisage de denanterior com 360 privi~gio, escomec;ou jurdir, da tempada nisa noite prá manhá, um "pequeno fermosa bisba­ degraus de monstro" de construc;om. Disque rra, tamem pra mar, terra e nem os mesmos obreiros que ni­ pior: Os aten­ la travalham conhezem quém é tados á paisa­ lus, que o dono de desfeita tal. Pero o ge cóntanse abrangue as edific;:o segue pra riba, e, se nai­ por centos. E de lhe pom remédio, leva camin­ nom quera crí• rias de Arousa ho de se converter neutro '1eito ticar ja o feíto e Pontevedra. consumado" que contribuirá a ... . de se construir esnaquic;ar ainda máis a harmo­ a eito, que, ao nía natural do Salnés. fim, ajuda a criar (?) postas de travalho. Deu avau sei que ista cativa Mais, se hai que construir, fa­ denúncia pode server de bem gámolo ajeitadamente, cum pouco pra evitar atentado tal plano prévio, urnas normas contra do noso Povo. Mais acaídas, e urna urbanic;:ac;:om vaia polo menos a minha pro~ que serva pra manter a limpec;a testa, co fim de que o feíto se­ e mái-la higiene da naturec;a. ja conhezido por máis gente, a ver se alguem se sinte com Pois bem, tudo isto teríame ac;:os pra levar adiante urna deijado conforme e resinhado presom forte dabondo pra re­ se nom fora pola labac;ada óp• matar coa falcatrúa. + tica que malferiu 9s meus ol­ hos na visita que figem ao mi­ MANOEL IRIJOA radoiro do Monte Siradella. Um (SANGE uo) L------. , llaria convoca un "Concurso de pasamos á "caza de bruxas" António Rial Gasamás xa coñe­ ños. Tocou o piano, ficou tres unha circular que Traslados" onde ese grupo de porque Galiza é Caníbal e can­ ce moi ben a cidade. Criouse días e tres noites cos chinches, ordena facilitar a "beneficiados" (que non son fun­ do Fai un Sol de Caralla chega nela, disfrutou dela, soñou con comeu empanadiñas de xouvas cionários) poderá escoller unha a Matanza do Parco. ser Ela, ficou dormido unha noite recén disparadas, bailou ama­ asisténcia aos praza este mes- de néboa no Pórtico Da Glória. rrado ao Lagarto de Carolina e actos relixiosos o mo verán sen Correr diante dos atletas unifor­ Paseou da man de Asun polo coma bon compostelán retornou ter que esperar mados ameazantes, violentos, Monte do Gozo, traballou polo á cadea, coas mans esposadas Domingo. a Setembro, on­ agraviantes, agresivamente di­ futuro das suas duas mellares en forma de cruz detrás das cos­ de elexirian en Ese grupo de suasórios impédelles a moitos amigas: Asun e Compostela. Ti­ tas, porque este Pelegrín preten­ Outravolta se pon segundo ou ter­ beneficiados chegar a clase a tempo, o currela vo fracasos: superounos. Sofreu de finar ceibe. Qerémoste, en cuestión a ceiro lugar. ao chollo e o parado á "oficina de cadea: ceibárono. Tornou o tra­ Toné!+ poderá desemprego" porque de camiño ballo, chegou a Sida: infectouno. separación lgrexa­ Por outra ban­ escoller unha hai que dar moitas explicacións Chegou a Policia do Estado es­ da, o Faro de para entre todos, todos?, manter pañol e trocou todos os seus so- (PTO. DE Estado. Vigo, La Voz de praza este a orde, fomentar o vício maso­ Gat;cia, La Re- mesmo verán. quista. Cando sentes unha friaxe gión, El Correo polo espiñazo arriba ou un tape­ Gallego, El lde- tazo' na cachola é o sinal que te AMERICANOS A festa do BNG a I Gallego, El identifica coa doada laboura so­ Progreso, o Atlántico-Diario e o cial na que todos, todos?, contri­ X.PrÑEIRO deste 25 de Xullo Diario-16 fanse partícipes e buímos en maior ou menor medi­ cómplices dunha inxustiza ao da. Cando caes no chan e notas Aterran en Alvedro ou Peinador clespois de facer n e ala n acolleu a iniciativa non publicar as nosas "Cartas unha bota pesada na gorxa iso Barajas e antes no Kennedy Airport. eñen pa ·ar un · día · no · privada en bares e ao Director" e notas de prensa. tamén ten un altruista e filantrópi• chalés da família. E cada dia on mái o hegado · d Illinoi co significado: Orde Pública. Ain­ ou Pennsylvania para glória e gabanza de e pai qu , de can­ buchinches que Ademais, os PNNs, co consenti­ da que pareza ao revés. mento dos políticos (de todos) e do en vez, deixan cair Santiago de Compostela é a ci­ par de costelas razoábel nen dade "xacobina" por exceléncia afundidas e un se che acorra pero a empanada e os habitantes daquela fermosa ronsel de potes cidade, sobretodo os xóvenes, no coco, servi- denunciar era mellar a de son un mal presáxio para alguns das diplomatica- nada. antes. Todo un iluminados misteriosos, parla­ mente en dez mentarios e catecúmenos cleri­ segundos eví- exemplo prático cais que abanean o látigo desde tanche tocar o a sombra da verdade eterna en­ piano na comisa- da evolución que tre edificacións de fornida pedra ria e flipar nun colchón cheo de segue esta románica. As porradas nas cos­ chinches durante tres días e tres telas, as esposas ben fechadas noites. organización coas mans en cruz detrás das costas en sinal de arrependi­ Se che molan as emocións fortes, tocante ao seu mento; os furgóns con serea chi­ se queres contarlle unha expe­ modelo rriante e logotipo policial vei riéncia fermosa aos teus netos, zumbado pedindo paso porque se alucinas coas gomas vibrató• económico. Os perta da Uní e na Quintana hai rias, coas botas militronchas ou que esteñan carga estudantil; o Pelegrín insu­ con furgóns herméticos non o miso, okupa, galeguista, nacio­ penses máis e vaite de peregrina­ familiarizados coa nalista, independentista, radical xe a Compostela, date unha volta e solidário ''toca o piano" na co­ pola Quintana ou polo Taura e xa linguaxe misaria para que as suas pega­ verás que ben o vas pasar. Can­ Radio Fene Tlf. (981) 34 25 15 - 34 25 81 económica poden dasdixitais formen o catálogo do vexas que o Lagarto de Caroli­ Casa do Concello 34 24 11 - 34 30 56 que xustificará o ascenso do na lle comeza a dar ao Rabo ti 15500 Fene (A Coruña) Telefax (981) 34 27 51 aproveitar o verán "capo policial" que dirixe as ma­ súmate á festa que esa é a con­ nobras de limpeza étnica. traseña; logo chegarán os "Ho­ para ler o recente mes de Harrelson" e todos xuntos libro de Ramom Non te atrevas a chorar unha vamos bailar unha macabra mui­ disculpa razoábel nen se che ñeira ao son das metralletas que Lopes Suevos ocorra denunciar nada. A segu­ disparan empanadiñas de xou­ ridad e cidadá (glup) non se vas. Non te preocupes se non sa­ Socialismo e cuestiona por nada do mundo e bes música, que para tocar o pia­ mercado en como teñas valor de amosarte no terás uns formidábeis verdu­ constitucionalmente serás enca­ gos. Se queres ir máis alá do coti­ Editorial de ado baixo unha acusación diano e albergas instintos "demó• Centro cultural "Electo Carballo" Laiovento.+ ben sesuda. A caza dos profe­ cratas-cristiáns" enarbola unha 15174 O Portazgo Telf. (981) 66 62 28 tas forma parte do espectáculo bandeira galega e poderás gozar CULLEREDO (A Coruña) Fax (981) 66 17 75 •••••••••••••• Xacobeo. Do "poderio sevillano" dunha sesión de tortura gratuíta. ANOSATERRA N2 580 Emílio Cao "No Xacobeo deberian ter máis protagonismo as manifestacións musicais galegas"

• XOÁN M. ESTÉVEZ cións máis sen gravar".

Non é propriamente un Concerto extraordinário cantautor, xa que· o seu Recentemente, Emílio Cao foi pro­ repertório cantado tagonista dun concerto extraordi­ nário, no que a Orquestra Clásica abranxe tan só unha de Madrid versioneou vários te­ mínima parte dos seus mas do seu repertório; pero a sin­ di cose concertos. xeleza, o encanto da sua música non precisa deses artilúxios para Emílio Cao tampouco é ser valorada como se merece. Cao unfolkie a u o, en recital íntimo perde en recursos habida conta de que a pero gaña en intensidade. Unha ua mú, i a t n d boa demostración de que non sem­ pre a disponibilidade de meios vai f 1 lóri o tan ó algun parella a logros artísticos. Os t ma moa c""lebre arranxos do ourensán Alberto Pand irada de N bra", Conde máis ben desvirtuaron as composicións de Cao. Mágoa do ainda qu popular que pudo ser unha boa montaxe do perman za incru trado Consórcio Compostela 93. De to­ na prática totalidad das formas, o repertórío do músico compostelán é, de seu, susceptíbel da ua omp ición . de tratamento sinfónico.

en equer o eu nome figura a "A verdade é que nunca pensei carón dos grande concertistas neste tipo de colaboracións, xa clásico de harpa, porque o rol de que normalmente traballo cos Emílio Cao é outro: unha figura meios que estou afeito a usar. A enlleira, dificilmente encasillábel posibilidade de contar cunha gran­ no panorama mu ical galega, un de orquestra sempre é un feíto sin­ de te arti ta que xurden de can­ gular. É posíbel que nun futuro to­ do en vez, moi de tarde en tarde; que cun cuarteto de cordas; isa si mália que no eu ca o non se pro­ que seria factíbel, sen a grandilo­ pón o oficio como algo tran cen­ cuéncia dunha orquestra. Monta­ dente: xes como esta recente permíten• nos aos músicos traballar en cou­ "A min o que mái mego ta é, an­ sas distintas; é unha maneira de te todo, facer melodía . A miña sentirse activo, e tarnén de apren­ traxectória comezou en grupos de der, vas vendo que pautas hai en­ rock, logo e tiven vencellado ao tre músicós afeitas a tocar música que e pode con iderar mú ica de clásica. No concerto de Santiago raíz, acompañei ao primeiro iso orixinou alguns problemas, pe­ cantautore . Toda e a bagaxe aflo­ ro no fondo pe ns o que se non ra en calquer momento. De de o arriscas tampouco avanzas. Ás ve­ meu primeiro di co hai unha con- ces prefiro asumir certos riscos e unción de in trumento tradicio­ non apostar polo evidente". nai e eléctrico . ada novo pro- ecto di cográfico cómpre pen a­ O músico paisaxista, que canta a lo coma un e critor pen a unha N ovoneyra, e sintomaticamente nova novela. Lo icamente hai un­ no seu primeiro disco interpretara ha tra et ria; cadaquén ten o eu un tema titulado "Chegando ó pa ado, unha man ira de facer a Caurel", compuxo as suas primei­ cou a , i t n un pe o, pero hai ras composicións lonxe da Galiza, que v r cada n v proxecto como no mediterráneo catalán; alá xer­ alg n v , p de facer c u di - molou "Ponte do Araño". tinta ". "Desde logo que son un home do e píriro de aventura levou a Atlántico. Vivin en Cadaqués cir­ mílio Cao durante unha tempo­ cunstancialmente, por mor dunha rada a e prender e da ua incon­ amizade que fixen en Barcelona e dicional harpa, para cantar á fren­ ANXO IGLESIAS tiña unha casa aló; era unha mu- t dun grupo e tábel de mú ico . non daba atopado un feixe de can­ has palabras que resultan dificul­ sen présa por ser consumado; can­ 11er que facia guións de cine, e foi c ións na que eu crera, xa que a tosas para seren musicadas. Era do madurara, xa cairia, e de feíto unha conxunción moi boa entre os "Go taríame moito gravar un dis­ sua poesía ten unha métrica e un- un proxecto que tiña ai, pendente, actualmente teño algunhas can- dous·. Traballabamos en discipli­ co con aquela formación, máis po­ nas diferentes pero incentívate peira, de baixo e guitarra eléctri­ moito para falar dos resultados, ca, intetizadore e batería. Esta­ criativamente foi moi positivo". ban músico tamén coma Xoán Piñón ou Bernardo Martínez, que O MAGO DA HARPA Compostelán e melómano, Emílio xa gravaran no meu primeiro dis­ X.M.E. Cao é potencialmente, dobremen­ co. Esa formación supuxo un te, participe da chea de aconteci­ cámbio moi forte para o meu pú­ Das cordas do seu instrumento saen máxicas notas. ca de Cao é unha incógnita; pode que grave un dis­ mentos que dan vida neste 1993 á blico; sen embargo eu cría moito Non é un cantante brillante pero muiña evocadoras co co seu amigo John Renboum, prestixiado guita­ capital galega. nese son, e mesmo hoxe en dia, cancións coidadosamente escollidas; Uxio Novo­ rrista británico, ou talvez siga de vila en vila, den­ cando escoito as maquetas daque­ neyra, Manoel António, esgrévios compañeiros de tro e fóra da Galiza, sen máis que oferecer que a "Coido que ternos a oportunidade la xeira, sinto tentacións de mon­ viaxe, fornecen versos ao artista compostelán. sua música de sempre. de ver algunhas cousas singulares tar unha chupa e disfarzarme de que normalmente non hai oportu­ rockeiro". Cando cos seus dedos rasguea a harpa, Emílio Cao A continuidade dentro dun estilo, desprovisto da nidades de ver. Ás veces dase un vai tecendo sobre o auditório un manto de auga, grandilocuéncia das grandes montaxes musicais. excesivo número de causas á mes­ Precursor no uso da harpa, asi co­ que convive harmonicamente coa Fonte do Araño, Tan só o acompañamento discreto e eficaz de César ma hora; entón, hai como unha mo na reivindicación dunha certa descoberta hai dezasete anos, antesala dunha lenda Martínez no teclado abonda para criar esa engaio­ enchenta de actividades. Hai, por estética atlantista, Emílio Cao da pedra do destino, que ampliou o horizonte gale­ lante atmosfera. outra banda, unha atitude reivindi­ atreveuse hai vários anos cos ver­ ga a terras nórdicas, para retornar onda nós da man cativa de colectivos musicais ga­ sos de Manoel António, poeta mu­ da Amiga alga e delgada; pero non contento coa Unhas notas musicais que adoit~n a deixar aberto legas a respeito do seu .tratamento, sicalmente difícil. Froito diso é o seguridade dun produto brillantemente concluído, o un espazo sonoro sen concluir. E responsabilidade que non o tiveron como 11es co­ seu último disco: "Cartas Mari­ cantor-harpista emprendeu nova travesia guiado do espectador rubricar, se procede, cada nova en­ rrespondería. Noutra ocasión esta­ ñas". por unhas Cartas mariñas que conducen a insospei­ trega do concerto. As cordas da harpa nen debullan ría ben apoiar a colectivos de ba­ tadas paraxes. o acabado perfeito, nen rematan bruscamente a dó• se. Deberían ter maior protagonis­ "Levaba anos pensando en adicar­ ce melodia encetada, simplesmente suxiren ... tal é a mo as manifestacións musicais lle un disco a Manoel António, e Actualmente a nova dirección que orientará a músi- función sedutora do artista.+ galegas".+ ANOSA TERRA • .•1 • 20 Nº 580 -29 DE XULLO DE 1993 DIAS A Xociviga é o único festival de cine

Paraninfo da Universidade de Vigo. Os tres eixos do simpósio e vídeo que se realiza no país son a formación de tradutores, a tradución literária e a tradución Celebrarase no Carballiño entre o 31 de Xullo e o 6 de Agosto especializada. Hai 150 prazas, pero só 50 son libres. O prezo é de •X.C. 12.000 pesetas e o prazo de inscripción xa está aberto. + A cita é obrigada e única. Se se quer ollar cine non estreado ou • Encontros que pasou coma un foguete polas • O monumento á pantallas galegas hai que acercar­ musicais da se ao Carballiño. A Xociviga aca­ emigración de da os dez anos de idade e faino tradición europea cun· programa no que prima, por Seoane será sobre outras actividadess comple­ A Coruña acolle os días 6 e 13 de mentares, a exibición de películas. construído Agosto sendos concertos de Aproveitando a infraestrutura de divulgación das músicas europeas en Oleiros dous cómodos cines (Cinema Pa­ tradicionais. Estes actos culturais radiso e Alameda) e da Casa da No 1994 o Concello de Oleiros están producidos pola Federación Cultura a Xociviga exibirá máis construirá un conxunto escultórico de Asociacións Culturais. Os de quince filmes agrupados en de homenaxe á emigración galega, grupos que interveñen son cinco seccións: Biopic '93; Cine segundo unha maqueta que fóra Mákvirágék, de Hungria, para Nenos; Ciclo Neil Jordan; eloborada por Luis Seoane a Roman~·as, de Portugal e Xarin da Novas imaxes, novas narrativas; meados dos anos setenta. O Galiza o dia 6, e The boys of the Sabor Latino e Festival de Festi­ conxunto estará ubicado nun parque lough, de Escócia e a Banda de vais. O programa complétase coa de Oleiros que levará o nome do Ribadeo da Galiza odia 13. + pintor, escritor e ensaísta. + exibición da mediometraxe de Chano Piñeiro, "O Camiño das • Xa hai modelo Estrelas". para o Cine para todos Centro de Arte Desde as catro da tarde á unha da Contemporáneo madrugada as sesións serán ininte­ rrompidas, repetíndose as proxec­ O Consello da Cultura Galega cións en dias sucesivos. Na sec­ asumiu como próprias as ción de biografias estarán Mal­ conclusións ás que chegaron os colm X, Chaplin e Hoffa. En Cine redactores do informe sobre o para nenas contemplaranse tres futuro Centro de Arte estreas Toys de Barry Lewinson, Contemporáneo, que está a ser F reddi, Axente 07 de Jon Acevski construido segundo uns planos do e Sissí, o bíco do emperador do arquitecto portugués Alvaro Siza. austríaco Christoph Boll. O modelo de funcionamento do • O mago Antón O ciclo de autor estará adicado ao Centro que elaboraron 17 inglés Neil Jordan, que pasará sete estrea espectáculo especialistas e artistas resultou das suas películas, Danny Boy, Na como conclusión dunhas xomadas A Via láctea é o nome do novo compaña de lobos, Monna lisa, O de traballo realizadas en espectáculo do mago Antón, que Hotel das Pantasmas, Nunca fu­ Compostela os dias 12 e 13 de será estreado en Compostela en mos anxos, Amor a unha extrana Marzo e que foron organizadas Agosto. Mes e meio despois da e Xogo de bágoas. polo próprio Consello da Cultura. estrea o mago Antón iniciará unha O informe xa foi elevado ao xira polas cidades polas que O apartado de Novas imaxes, no­ Presidente da Xunta para que atravesa o Camino de Santiago. vas narrativas inclue algunhas fi­ actue en consecuéncia. Cena do filme holandés De Noorderlingen do director Alex van Warmerdam. O espectáculo do mago Antón + tas coñecidas, como Un dia de conta co patrocínio do Consórcio Fúria, pero en xeral trátase de es­ ao éxito fulgurante de Como auga gráfica da obra de Ramón Goda e da Cidade de Santiago e ·o seu • A periféria treas na Gal iza: Un abril encanta­ para chiculate do tamén mexicano duas xuntanza , unha da xe tora presuposto é de 150 millóns. A do do británico Mike Newel; Alfonso Arau. A película de Arau da "Asociación Profi ional Audio­ música, a máxia, o teatro, as novas europea ante Eduardo /1 do tamén inglés Derek tamén estará no Carballiño xunto visual Galega" e outra da comi­ tecnoloxias e o ilusionismo o novo século Jarman; as francesas A vida e na­ con Intimidades nun cuarto deba­ sión que prepara o centenário do centrarán as funcións desta nova da máis e Olivier, Olivier; as ita­ ño de Jaime Hermosillo (México), cine na Galiza que e ha celebrar montaxe.+ O Instituto Universitário de Estudos lianas LA Stazione eNenos Rouba­ Danzón de Maria Novaro (Méxi­ en 1996. A idea do organizadore e Desenvolvimento da Galiza dos; a holandesa Os norteños e a co-España), A débeda interna de da Xociviga é comezar a preparar organiza un congreso internacional belga Ocorreu perta da sua casa. Miguel Pereira (Arxentina), A e ta celebración con antelación • I Simpósio galega para analisar a situación da fronteira de Ricardo Larrain (Chi­ dabondo, e contan coa colabora­ de tradución periférica ocidental ante o novo Quizais a sección máis atractiva le) e o filme do cubano Humberto ción do CGAI, a E cola de Imaxe século. O simpósio comezará o 30 sexa a de Sabor latino. O ano pa­ Solás Un home de exílio. e Son, a Federación de Cine Clu­ A Asociación de Tradutores e a de Setembro e rematará o 2 de sado no Carballiño puídose ver a be , a Ponéncia de Imaxe do Con­ Universidade de Vigo organizan o Outubro, e Compostela será a mexicana A tarea, unha fermosa Centenário do cine sello da Cultura, o Cine Clube do I Simpósio Galego de Tradución, cidade onde se celebrará Agárdase introspección no mundo da parella Carballiño e o Departamento de que se celebrará os dias 30 de a presenza de numerosas que agora empeza a chegar ás pan­ As actividades paralelas da Xoci­ Hi tória da Arte-Cine da Univer i­ Setembro el e 2 de Outubro no autoridades na matéria. + tallas comerciais de Galiza, mercé viga incluirán unha mostra foto- dade de Santiago.+

fil)UARDO BLANCO AMOR ,, ··.· .. '. ENAMÉRICA CONSELLO DA CULTURA UNHA MOSTRADA SÜA ORATORL.\ GALEGA '. (THANSCHIPCIONS) Edición esp_ecial numerada de S00 EXEMPLARES, incluíndo cinta con discursos inéditos. Rúa do vilar, 30.15705 Santiago de Compostela . . .. . PRESENTACION POR CARLOS CASARES Teléfonos: 58 80 88 / 58 97 09 • Fax: 58 86 99 ANOSA TERRA Nº 580 - 29 DE XULLO DE 1993 21

~~~1~11L~effi~uras~lll~~ ~- ·I conta de libros a ler ao escritor ourensán tal cal. miar ao volume. Discutíbel nal­ A Trabe de Ouro Se collemos a presente edición da guns pontos, sobretodo cando se O novo Chega ao seu número 14 a publicación Narrativa breve, veremos que as trata da influéncia de H. Bergson galega de pensamento crítico dirixida correccións traicionan completa­ en Otero. A intuición en Otero Otero do por Méndez Ferrin. Eduardo Pondal é mente a Otero. Gómez Clemente pouco lle debe ao filósofo francés. a figura principal deste número, con explica, en poucas liñas, os seus (Quizá só a confirmación do que traballos do próprio director (Os Eoas) corrector critérios de edición: "Os cambios xa sabia antes de lelo). A intuición e Manuel Forcadela (A orixinalidade introducidos afectan primeiro ó en Otero é romántica, ven do ro­ da obra de E. Ponda[). Outros sistema ortográfico e de puntua­ mantismo -por que escreben ro­ lingüístico materiais deste número so n de ción, que ( ... ) presentan diversas manticismo, agora?- alemán. Ro­ Francisco Sampedro (0 rexistro do Narrativa breve irregularidades que en nada con­ mantismo que para o noso escritor ozllro na idea da morte), Antxon tribúen á comprensión dos textos. era superior ao francés. Albert Bé­ Mendizábal (Organización do traballo Como cada ano, a Editorial Gala­ Tamén se regularizan os paradig­ guin, en A alma romántica e o so­ e contrato social), Francisco F. del xia, para a festa de Trasalba, en­ mas verbais e morfolóxicos de ño, nas páxinas dedicadas a Ha­ Riego (Al[?unhas notas sobre o filólogo trega un novo volume das obras acordo co galego común, para evi­ mann, o mago do Norte, explica da Anádia), X.R. Quintana de Ramón Otero Pedrayo. Este ta-los frecuentes dialectismos e moi ben de onde ven o conceito de ano tocoulle á Narrativa breve castelanismos" (páx. 54). Os su­ intuición. Conceito que recolle (Movemento Obreiro, socialismo e (Narrativa nº 12. Galaxia, Vigo bliñados son nosos. Penso que en Otero. Non esquezamos que para história social), Carlos Barros (A 1993. 276 páx.). O volume com­ vez de galego comun, Gómez Cle­ Novalis, por exemplo, "na intui­ f?Uerra dos cabaleiros), X.A. Garcia ponse de 13 pezas de diverso fei­ mente debeu pór galego normati­ cións intelectual está a chave da Suárez (Léxico cient(fico. normativa ti o e exten ión. Algunha delas va oficial, que é ao idioma a que é vida". Ou que para F. Scheglel "a ortográfica e outras reflexións e (Pante/as home libre ou O Ma­ traducido Otero. E, como se po­ intuición intelectual é o imperativo Xerardo Dasairas (Mestres ourensáns represaliados polo franquismo) . • routallo) entrarian, máis b~n. na den tirar os dialectismos dun es­ Ulises de Joyce). As arbitrarieda­ categórico da teoría". O romantis­ cla ificación de noveleta. Ou, ta­ critor? Non forman parte da sua des, contodo, non paran aqui. Diá­ mo, sobretodo o romantismo ale­ mén, Vidas paralelas. A edición escolla léxica? Non esquecendo, logos introducidos no devir xeral mán, conforma o pensamento de do volume e tá a cargo de Xo é por outra parte, que tan dialecto é da narración, póñense en ponto e Otero na sua maior parte. Non se María Gómez Clemente. e creber man como escreber mao. aparte. Suprímense guións e pa­ le en Escrito na néhoa (p. 121 ): Porque unha cousa é correxir rénteses de Otero e póñense alá "Mais, ¿quen é capaz de poñer A e ta altura , e xa por orte, nin­ erro evidentes, ou a acentuación, onde Otero marcos entre o mundo interior e o guén vai de cobrer a Otero Pedra­ e outra moi diferente é cambiarlle non os puxera. cosmos de fora?"? Léase Os discí• yo. Contodo, e i o entraria dentro o léxico a un autor que, talvez, Por que? Para pulos en Sais, de Novalis, o capí• dun apartado de ocioloxia da lei­ quixo pór aquela palabra determi­ "dar a coñece­ tulo dedicado á natureza ("a natu­ tura, compriria aber e o e critor nada e non outra. los textos a un Ninguén vai reza é cópia fiel de nós próprios, tra albé non é mái citado do que maior número descobrir a escrebe o alemán). É máis, para os lido. Otero erve mái para que ca­ Mai se grave empre é o cámbio de persoas" (p. Otero románticos - alemáns- enxen­ daquén mostre o seu saber--e dis­ de palabra na obra dun escritor, 54)? De acor­ Pedrayo. dramos pola imaxinación o mundo corra novas cousas obre el- do maior incomprensión demostra do, pero que exterior tal cal é. A imaxinación que para er lido. Otero é un mun­ Gómez Clemente coa pontuación se avise que Contodo, criadora libéranos da ilusión que do, e como tal, quizá, sexa presa de Otero. Estamos de acordo en ao mellor non compriria nos leva a separar a vida da natu­ fácil do "entendido en literatura que o erros tipográficos inzan os se está a ler a saber se o reza. A intuición intelectual resti­ e e texa e quecido polo leitore , textos do escritor. Mais, pódeselle Otero, senón a escritor túenos a realidade do universo. agá aqueles ao que e lle obriga cambiar a un autor o seu sistema outro, xa que -por cou as das asignaturas de li­ de pontuación? Deixemos deban­ varia o ritmo e trasalbés O limiar de Gómez Clemente é, Papeis da paz teratura ou língua. O problema es­ da os fallos máis ou menos evi­ a cadéncia do non é máis porén, interesante. O estudo do A revista trimestral do Centro de tá aí. Canto exemplares e vende­ dentes que pudo ter Otero na pon­ devir narrati­ citado do papel do carnpesiñádo e mais a fi­ Investigación para a Paz, que dirixe ron do -até agora- ete volu­ tuación. Vaiamos a feítos máis vo, e da frase. que lido. dalguia en Otero. O alviscar un Mariano Aguirre, adica un número m da uas obras? Fora eviden­ concreto e máis importantes. O Nunha pala­ Otero narrador fantástico. Ou o especial adicado á América Latina texto orixinal, por exemplo, de temente daqueles que foron com­ bra, estamos a apontar, e dar notas para un ache­ (Desenvolvimento, meio ambente, prado obrigatoriamente. Pesadelos non contén nen un pon­ ler a Otero do- gamento, a importáncia que ten no mullere democrácia). Tamén se to e a parte. A presente edición brado a un ga- escritor galego a "noite", ou o ver publican traballos sobre o papel da (sic) pero pensamos que porlles lego que non é o seu e, ademais, Dá, de primeiras a impre ión de o viño como elemento solar en ONU, a situación actual no Sahara, e a que Otero continua a er unha ponto , pontos e a parte, vírgula pontuado de forma arbitrária. Co­ Otero, demonstran unha leitura testemuña dun obxector de conciéncia a ignatura pendente do leitor gale­ a un texto que o autor non por mo se a pontuación fose uniforme profunda do noso escritor. Conta­ na antiga Iugoslávia e sobre o uso da go. Do leitor comun, e é que tal de coido, quixo que fo e asi, é un­ en todos os escritores. do, onde máis brilla Gómez Cle­ forza para deter a limpeza étnica. e pecime e i te na no a nación. ha arbitrariedade total. (Ainda ha­ mente, porque lle adica máis páxi­ Pódese pedir información á C/Alcalá berá xente capaz de porlle toda Deixando de lado as correccións nas, é na conceición de nación en 119-4!! lzda. - 28009 Madrid. Tfno. A egunda impre ión é que o lei­ cla e de signo ortográficos ao lingüísticas e de montaxe, Gómez (91) 435 00 94.• tor que e achega a Otero non e tá monólogo de Molly Bloom, do Clemente pon un interesante li- (continua na páxina seguinte) O milagre das estrelas Edicións Xerais publica este conto de Dario Xohán Cabana que serve d~ guión literário ao espectáculo que do 7 ao 15 de Agosto vai apresentar en Compostela o Mago Antón. nunha carpa que se isntalará no Campus Universitário. Na presentación do libro o director da editorial, Víctor Freixanes, falou da continuidade da persoaxe do Antón, "que nun futuro pode ser o novo heroi dos cómics con sabor galego'', e anunciou que o próprio Dario escreberia máis contos do Antón.• Teatro para nenos Anísia Miranda, agora xa en Galiza, publica en Ediciós do Castro oito pequenas obras teatrais para rapaces, acompañadas de debiuxos de Xosé Vizoso e Jorge Oliver. Os amigos: Paquiíio. a semente e a auga; Xaniíio coñeceu a lua; U11ha lagartixa en ·i avión: Que lle pasou ao coellirzo: A escota ; Galiiia, pamba e cóbrega e Os testigos, son os títulos. Anísia, cubana de ascendéncia galega, actuou na Arxentina no conxunto que dirixia Ricardo Flores -que nestes dias cumpriu os seus 90 anos ·e foi homenaxeado polos emigrantes de Buenos Aires. As pezas desta obra tiñan sido publicadas en castellano en Cuba.• ANOSA TERRA 22 Nº 580 -29 DE XULLO DE 1993

(ven da páxina anterior) dizer que os oitenta e cinco frag­ versos de Ce- A chegar á porta e sen Ela entrar". Otero, e ao ser da Galiza e mais a mentos son un corpo. De feito, co­ sáreo e mesmo cando dobra- relixión. Mesmo nisto, a pegada mo leitor, recomendaria a leitura argumenta- Por vezes e brevemente a narra­ dos románticos alemáns nótase no ou re-leitura deses dous livros de mos as cuber- ción do ' ción dorida deixa-nos un respiro trasalbés. "Só a relixión pode vol­ poemas salientados previamente e tas do livro esa poeta non no que o Poeta evoca como era ese tar a despertar a Europa, dar aos que precederon ao volume que ho­ é a sensación se escurece Amor que se perde no tempo que povos un carniño seguro e instau­ xe é obxecto da nosa recensión. que perdura en nunca, as flúe como o Rio e asi "De ollos de rar palpabelmente sobre a Terra a nós, o deses­ cerva Ela está / primavera de né­ Cristiandade, con renovado es­ Acaso non haxa premeditación pero da ternura palavras voa e luz", "De grandes olios era plendor e na sua amiga misión de pero, do mesmo xeito que no seu ausente e están ditas Ela / sernpre a se extinguir" pero fundamento da paz". Non o escre­ poemário anterior, no primeiro "aqueles dias / coa tamén "Dos seus olios teño temor" dos fragmentos de hoxe fala-se­ dos que xa non para cair ao pouco tempo na recor­ beu Otero, senón Novalis, A Cris­ precisión tiandade ou a Europa. nos dun nascemento " Vexo-te fica apenas / dación dorida que chega a cúmios nascer cando o camiño /non per­ unha palavra dun ourive. de violéncia expresiva: "Ah fráxil E as narracións, os relatos de Ote­ deu ainda a tona" e no derradeiro un breve bri­ cerva / como te recordo, tan ro Pedrayo? Que se pode dicer dun sabemos das consecuéncias finais llo" e sempre a cruel!" ou desprovisto desa con­ clásico? Compre lelos. Relelos se da viaxe, o renascer do retorno no preséncia do tundéncia verbal, dicindo as cou­ se pensa que son de difícil dixes­ livro precedente ou a partida defi­ rio da evoca- sas máis dondamente pero sen des­ tión, que non o son. Otero, en can­ nitiva nos versos de Do olvido o ción "tu agar- botar a angúria: "Corno a recordo! rio, "Transmites-me a tua imaxe /' das /para me /lamo para tan lonxe /e agora re­ to se entra nel, fai desfrutar ao seu Cesáreo Sánchez Iglesias. leitor. Que non espere o degosta­ mas cando a teño comprendido / dizer / as máis gresamo / eparadamente". dor gratuítas concesións. Nen faCi­ as tuas águas xa partiron". procura a dialogación con Ela, a amargas verdades", é a memória lidades. O escritor ourensán entré­ destinatária dos versos, através do do irreversíbel que transita acarón A argumentación do Poeta non se gase tanto nun relato de duas ou O que si mudou de xeito aprezá­ Rio que representa á memória. O do Rio "Transcorre / e contigo e curece nunca, a adxectivación tres páxinas coma nun libro longo. vel entre os dous últimos poemá­ Rio é un intermediário valedeiro tran corren/ os meus recordo .. .". non obra nunca, a palavra e tán Ou nunha novela. Todo Otero está rios do Cesáreo foi a longura dos porque "ás veces Ela non está, / ás dita coa preci ión dun ourive e e a nestes relatos. O mellor: unha his­ versos de A Árvore das Sete Pa­ veces tanto" ou " ... de Ela falo / A transparéncia do verso de Ce­ limpeza e claridade inflúen noto­ tória, unha paisaxe descifrada des­ lavras que agora nunca se ache­ para que permaneza" ou tamén " ... sáreo Sánchez Iglesia fai-no ver riamente en que o contido chegue de dentro, unha ideoloxia, un país, gan nen tan sequera aos vinte ver­ e no Jume dos meus recordos / es­ ben perto de nós toda a imen ida­ até nó de maneira e pida e en po- unha escrita que pode parecer dura sos e asemade cambiou radical­ tou por Ela a perecer". de da dor e a con umación grave ibilidade nengunha par outra in­ mais que a medida que avanza, a mente a perspeitiva do suxeito lí• do desamor, á veze con invoca­ terpreta ión ben di tinta da no. a, medida que se avanza na sua leitu­ rico que no primeiro era unha mo­ Levavamos tempo sen ler un poe­ cións precisa e contundentes: "Ah con ver o (moito deles) que po­ ra, mostra as suas cualidades, a nologación e que en Do olvido o mário onde a Desolación tivese a dor / non podes amar o fogo / que derian re umir perfeitamente a to­ sua cadéncia. O pior: certa deixa­ ria, sen deixar o Eu protagónico, preséncia infinita que posúe nos eu non podo amar" ou "Ah dor / tal i dade do livro, velaqui ' Por dez na construción --sobretodo amor ferido / ó ei dizer / palavra nos últimos relatos. en u o: / flor, vento, ternura" ou ' ... e tou en Amor caído / e de de entón vivo/ contra o in uportável". Narrativa breve, apesar dos reto­ ====lma======xe ques indignos e de que ás veces --~111 ~1111---- non se está a ler a Otero, paga a pe­ Qizai por i o me mo unha da for­ na. Compre ler estes relatos, estas ne compostelano e en se ións con­ ma verbai mai iterada e a o noveletas dun escritor que ainda se Espectáculos tinuas un documental audiovi ual pa ado "amei ' empre referencian­ alvisca virxe para os seus leitores. + bastante pataconeiro chamado 'Así do un Ela di tante, lembrando "o Xacobeos es Galicia", ante un escaso intere e aroma durmido / de Aquela que XGG do turista e do viandante legal, que amei / coma Ti a teria amado". Da diapositiva semella preferir inteirarse de como Até o ponto de procurar unha expli­ é Galiza e Compostela ollando en cación léxica ou fóra do coherente ao láser directo os seus edificios ruas e para explicar a oidade entrañada e prazas, ainda que o bosque de visi­ o desamor e perguntar- e " ... que Preséncia da tantes e as abondosas masas azuis deus mal invocado I me tén de Ela O Xacobeo, ademais de riadas de dos policias especiais, cunha mé­ alonxado?", porque a re po ta xá Desolación turistas de mochila e chándal e de dia de estatura ao lndurain, tam­ está en que "nada calma o meu co­ grandes ingresos para os vendedo­ pouco deixan ver moitas cousas en razón/ sumido na añoranza '. Do olvido o rio, res de paus de pelegrín, segue xe­ certos intres. rando ou máis ben oferecendo un­ O poeta é con cente de que em­ de Cesáreo ha série de produtos audiovisuais Hai por último un espectáculo non pre é posível volver a oñar, con - de variada procedéncia e non me­ por chamativo e colorista menos truir un cauce que 6 fo e un soño, Sánchez Iglesias nos variada calidade. No frenesi afortunado, e que se ben só poderá ensoñación que ten nome próprio e de concertos e actuacións diversas ser disfrutado até o dia 31 e "in i­ que se chama progre o, retomo. Á Na obra poética de Cesáreo Sán­ que coñece Santiago nestes dias, tu" parécenos do máis afortunado pergunta de "Como erá en Ela a chez Iglesias é

Leituras

111 111 Albert Roig rompe o pacto de silencio das comunidades literarias ""' U nha cala na Sociedade Poética catalana CONEZA • REXINA VEGA xía publicada (Sedicións, 1992), abrangue desde a poesía anacolú­ Por pulcra que sexa a casa, se un tica e elíptica de Caries Hac Mor día decidimos deloirar a roupa ata a música falada de Caries San­ TODAS branca nas ventás, difícil será de tos "pasqual xicole morico fricu­ evitar a mancha delatora, o bafo liu xactao picatall mariuet tupikot AS PRAIAS DE das miserias domésticas ... e se a / mira/ jamira jamira jamira jami­ casa ven senda cenáculo de poe­ ra jamira ... " (versos da montaxe tas, mínimo reducto, catacumba, la Grenya de Pasqual Picanya, PONTEVEDRA as sen ibilidades feridas poden ser de recente estrea). moitas, tanta é a lencería íntima Onde están situadas que se agacha ás presas, no caixón Nembargantes mesmo os excesos da cómoda. dunha vangarda no estertor veñen incluírse nunha tónica xeral, a que Como se• chega Con ciente do perigo, con preme­ marca este fin de século que para ditación e certa mala pipa, Albert Roig e moitos outros ten o selo Lonxitude• Roig, poeta, decíde e a facer de dunha volta cara ó barroco. Procu­ eñora da limpeza no lírico eido ra do éxito, proxección pública, Entorno• do eu pai ano , L 'estiu de les conexión cos medios de comuni­ paparre (O verán dos pla ta ), cación, rexeitamento do elitismo, • editado pola editorial Empúries a son os riscos que definen á inmen­ Camping máis cercano fin do pa ado ano, é o re ultado. sa maioría dos poetas actuais, por É e te un ensaio peculiar, un en- Precisamente estes tres autores, bias e de filias l ' estiu de les pa­ moito que algúns defendan a volta Núcleo de poboación• máis aio-collage que recorta citas de xunto con Marta Pesarrodona ou parres é tamén un ensaio que se á tradición romántica. A revitali­ próximo consagrados, declaracións de in­ Pere Rovira, todos practicantes da quere pracenteiramente rigoroso ó zación da poesía lúdica e pública tencións dos mandaríns, parágra­ "poesía da experiencia", figuran pretender couta-las liñas mestras explica, por exemplo, o éxito co Servicios• fo de antolox ía , recórtaa e pé­ tamén como responsables da dis­ da poesía catalana dos derradeiros que Poemes Satírics de J. M. de gaa en Jugare incómodos facen­ cutidísima renovación dos Xogos vinte anos. Sagarra está a ser reeditado, ou o do resalta-lo non senso, a preca­ Fiarais de Barcelona. A reduc­ gusto pola lixeireza e a reivindica­ Clasificada por Concellos, riedade de di cur o políticos e ción, en 1992, de eres a un único A reflexión técese a partires do ción da mediterraneidade que poético . galardón de un millón de pesetas baleirado de todo tipo de publica­ amosan as obras de Gerard Ver­ dende Tui a Vilagarcía segue a ser cuestionada. Así o pa­ cións, desde as columnas da pren­ gés, Hector Moret ou Jordi Comu­ Para valorar na súa xusta medida sado maio, no que se celebraba a sa diaria (El País, Diari de Barce­ della. O mesmo desexo de comu­ Un mapa de •cada Concello a novidade e a provocación da fa­ edición correspondente a L993, lona, la Vanguardia, Avui ... ), asi­ nicación inmediata, directa, alenta para situa·las praias e para zaña cómpre ter en conta que, se Joan Triadú presidente do xura­ nadas por persoeiros como Joan en figuras como Enrique Casas­ ben é empre a unto espiñento do, voltou a reaviva-la polémica Ferraté, Francesce Parcerisas, Pe­ sas, psicodélico rápsoda, ou expli­ ver as vías de acceso meter e coa " ociedade ecreta' verbo do espí- re Gimferrer, Julia Guillamon, ca o escintilante éxito de Joan que limpa, fixa e dá e plendor a ri to de fondo Xavier Lloveras ... ata as opinións Margarit ou Alex Susanna "o lec­ Unha foto a• cor de cada unha cultura, éo mái aínda cando de te cambios. escolmadas das revistas culturais tor nos últimos tempos" tal e co­ praia coa súa o ámbito de a cultura é, como no E é que o Meterse (Reduccions, Revista de Catalun­ mo di Jordi Llavina en les veus ca o da catalana, a galega ou a JJFF de Barce­ coa ya ... ) ou dos estudios ou antoloxí• del' experiencia. correspondente descrición vasca un ámbito ex-céntrico pe­ lona de 1992 Sociedade as (las veus de l' experiencia, An­ riférico, que preci a protexer entre cheiraron a ar­ tologia general de la poesía cata­ Mais este retomo do barroco non TODO CANTO QUEIRA algodón o eu propio igno gallada, a xo­ Secreta lana ... ). só ten de ser visto na súa vertente de identidade. go amañado e dunha máis escura, a da masificación e a SABER DE CADA PRAIA lucrativo. Alex literatura Os regos da vangarda vacuidade. A reivindicación dun Ten lugar a í un dobre proce o, Su anna o novo barroco enraizado na tradi­ EDICIÓNS DO CUMIO S.A. p r unha banda a propia pequenez propul or da require Consciente de que, como sucede ción, é dicir, liberado dos ismos de e univer no que afnda é po i­ renovación, especial na lírica castelá, poucas son xa as excéntricos e apostando pola gon­ bl a liada globali zad ra, a lectu­ foi elixido ga­ coi dado diferencias entre a chamada poe­ gorina "vontade de estilo", esa bús­ GlJÍA ra de t d 1 título pa ado e ñador por un nunha sía da experiencia, a poesía pos­ queda da perfección que, como di­ rlas pre ente , fai d ado o coñecemen­ xurado no que modema, a pseudosimbolista ou a cía Guillén "tamén é revoluciona­ PRAlAS ríe PONTHEDRA to puntual do defecto de libro e abundaban pu­ cultura decadente, Roig encarreira a súa ria", leva a Roig a opor fronte da autor, da orrup ión meridiana blicados e loa­ periférica análise pola pequena marxe das frivolidade imperante unha nómina dunha leria apaixoadamente do pola úa que ten calidades e as gradacións. O pri­ de autores sólidos e intemporais. ap iada pola in titución, por outra editorial, e, que meiro branco será o da "xeración un pacto tácito entre o re pon a­ por e fo e do trauma'', os "poetas da expe­ Velaí, na ringleira das filias, as fi­ ble , entre o e critore e o me - pouco, o poe­ agarimar os riencia" alcumados como parte guras de Carles Santos (Voicetraks, mo lectore , defende na crítica ma premiado seus sinais dos "cen mil fillos de Cavafis afli­ 1981), do marxinal Blai Bonet, de branca, na aliada indulxente, a "Davant d ' un de x idos de senectude prematura". Narcís Comadira, Biel Mesquida mellar vía para garantí-la pervi­ claustre" tiña identidade. Principais víctimas deste ensaio, ou Lluís Femández, como autores vencia de idioma e cultura. sido xa publi­ esta xeración de poetas consagra­ do mellor barroco dos nosos días, cado pola re- dos é vista á luz do precursor, Ga­ exemplos dunha nueza na expre­ Poi ben, Roig fende e te "pacto vista Tres- briel Ferrater (Les Dones i els sión que xa os patriarcas, Riba ou tácito" e decídese a explicar sen mal 1. As explicacións, confusas, dies), cumio da lírica contemporá­ Foix, defenderan como o único ar­ media tinta que, por exemplo, fan, cando menos, sospeitar de en­ nea catalana. Así, por medio de gumento válido para o poeta. Alex Su anna, xove antón da po­ dogamia, unha sospeita que Roig exemplos, ás veces maliciosos, Travesía de Vigo, 156 - 1 ~ D esía catalana, director da editorial encárgase de subliñar con riscos podemos comproba-lo abismo que Nun panorama impregnado desde Telf. (986) 25 07 67 Columna, alumno escolleito de fortes. vai entre a operación ferrateriana a década dos setenta pola fantas­ VIGO Gil de Biedma, non aporta máis ca da descrición da vida moral a par­ ma do realismo e onde aínda hoxe Distribúe: unha obra mediocre aínda que te­ No fondo, o que se está a debater tires de situacións comúns e o re­ en día a "poesía da experiencia" DISTRIBUCIÓNS ARNOIA ña xa a honra de aparecer recolli­ non é xa o procedemento senón a x istro verbal dos momentos co­ continúa sendo hexemónica, a rei­ Ramalleira (Cruce de Bértola) da en forma de antoloxía les ane­ mesma sobrevivencia duns Xogos tiáns sen máis transcendencia. Un vindicación do exercicio rigoroso, lles deis anys (Barcelona: Proa, que, lastrados polo anacronismo, rótulo "poesía vivencia]", con to­ preciso, formal, ou da boa poesía 1991) e recibise tódolos galardóns non fomentan máis que unha "po­ da a súa carga desmitificadora en maiúscula, segue a ser esencial. imaxinables do país. As frechas esía de encarga", ese tipo de poe­ xurde como o máis axeitado para l' estiu de les paparres, aínda con de Roig, que a fin de cantas non sía da que J. V. Foix abominou to­ estas evolucións líricas tantas ve­ ese lado tendencioso e polemista fai máis que desvelar a opinión da a súa vida e contra da que dei­ ces a rentes do chan. co que tece tódalas súas páxinas, que calquera lector con sentido xou escritas liñas como esta: "Os supón unha intelixente arremetida común ten xa formada, séguese xogos florais cataláns, agás raras Á marxe da vea do realismo inti­ contra tantas miraxes, ó tempo aceirando contra doutros consa­ excepcións, non son outra cousa mista, o rego rebelde da vangarda que lembra a falsidade e corrup­ grados, véxase Francesc Parceri­ que un certame organizado polos segue a da-los seus froitos. Cun pé ción que aniñan tralos patróns ma­ Telefóno (986) 70 93 40 sas, con tamén recente antoloxía: catalanistas inxenuos de bisbarra, xa máis no pasado ancestral que niqueos de grupo, xeración ou 36140 VILABOA (Pontevedra) Trio11f del present. Obra poetica que confundiron o seu patriotismo no porvir, os vangardistas enré­ movemento. Un verso do malo­ 1963-983 (Barcelona: Columna, coa literatura". danse na poesía da oralidade, a grado Gabriel Ferrater advírteo, 1991) o Joan l'ordre del temps, "Polipoesía" que, comandada por resume e denuncia "decente quere llum de pluja. Pero, ademais do catálogo de fo- Xavier Sabater e xa cunha antolo- dicir solitario".+ ANOSA TERRA 24 Nº 580 - 29 DE XULLO DE 1993 O mar ten património que salvar Pasado e futuro das embarcacións tradicionais analisadas en Ribeira

•D.P. O organizadores (Ver A No a Te­ rra nº 577), tiñan como obxectivo As xuntanzas de facer unha chamada de atención en embarcacións defen a da cultura mariñeira, ao tradicionais a vela e tempo que darlle un pulo "á per- oa e grupo que ne te intre teñen remo, como expoñentes a iniciativa na recuperación e po ta da toma de conciéncia en u o da no a embarcación tra­ colectiva sobre a dicionai ". E as duascenta per oas necesidade de que durante vário me e colabora­ ron con entu ia rno e de interese conservación e coa Confraria da Dorna de Santa revalorización do Uxia, amasaron que hoxe é perfei­ património marítimo tamente posíbel levar a bon porto son moeda comun na unha iniciativa de ta caracteri ti­ cas. mália a indiferéncia que boa Europa atlántica de de parte da ociedade galega inte por os anos sesenta. Hai tres e te tema . Unha trintena de m­ semanas, celebrouse no barcación de diver a pro dén­ cia , entre a que alientaban unha porto de Ribeira a e pléndida tan ha chegada da Pó­ primeira experién ia voa de Varzim tra d c hora de

DIONISIO PERfilRA O Colóquio subministrou un feixe de conside­ ción do turismo e a especulación do chan que é fundamental para e tabelecer a prioridades racións de grande interese para todos os que leva consigo, está a afectar gravemente á inte­ na salvagarda do ben en perigo. E ta eria participamos nos primeiros xermolos do que gridade de determinados elementos do patri-· outra das funcións das a ociaicón e, mellar arelamos que sexa, no futuro, un potente mo­ 'Os Governos mónio imobiliário do naso litoral, como fábri­ ainda, da hipotética Federación, en estreito vimento de recuperación do património mari­ cas de salga, vellos peiraos, faros, etc. Para o vencello coas equipa que a Dirección Xeral ñeiro do noso país. Comentaremos duas ideas agachan unha fonda que nos interesa aquí e agora, aí van algunhas de Património subvenciona para a realización centrais: propostas: de inventários do património emográfico. De insensibilidade cara ás feíto, na actualidade algunha delas a e tá a A) A salvagarda e difusión do património ma­ A Xunta deberia comezar a financiar as reabi­ traballar ne te campo. rítimo ten o seu protagonista na própria cida­ manifestacións orixinais litacións e reproducións de embarcacións tra­ dania. Nesta perspectiva, o asociacionismo das culturas mariñeiras' dicionais alentadas por asociacións, particula­ Por último a actividade do carpinteiro de ri­ como motor e catalizador do interese social res e outras entidades, seguindo o exemplo da beira, hoxe ameazada tanto pola competéncia sobre a própria cultura, debe valorar tanto a Escala Taller de Carpintaria de Ribeira depen­ doutro materiai como pola cativa calidade aliada de calquer interesado como os traballos dentes da Consellaria de Pesca. Voltando ao da madeira do pino paí debido á agre ión dos investigadores especializados. Que outras modelo bretón, no marco do contrato entre o meio-ambientai , debería e tar prote ida pota conclusións podemos tirar da reconstrución da Estado e o Consello Rexional, as recupera­ Admini tración. De te xeito, non chega c n lancha poveira polo Museu Municipal de Et­ cións de embarcacións tradicionais e a repro­ a egurar o futuro da E cola Taller; é pre i o a nografía e História de Póvoa de Varzim que, branca e negra das dorans pasto que, presunta­ ducións están financiadas ao dia de hoxe nun incorporación da e pecialidad de carpintaria co entusiasmo do seu conservador Manuel Ló• mente, vulneraba a normativa da CEE sobre 50%, mediante un fondo de airo mi116ns de naval na nova titulación contemplada d n­ pez, soubo dinamizar o apoio popular; ou a seguridade das embarcacións. Logo de diver­ francos. Aquí, tan só a Con ellaria de Pe ca tro da reforma do en ino na rrnación Pr fi- própria experiéncia da Confraria da Doma na sas xestións nos países da Comunidade, resul­ ten previsto algun tipo de axuda neste aparta­ ional. organización do Encontro? Ainda máis; como tou que as devanditas normas non existian e a do, ainda que de moi pequena cuantía. O que é nos comentaba Santiago Páramo, un dos seus abriga de pintar as domas de veremello ou de incomprensíbel é a inibición da Consellaria de Epílogo responsábeis, é preciso avantar cara unha Fe­ marelo, era da colleita dunha Consellaria ·de Cultura, que subvenciona a restauración do deración das asociacións que traballan no Pesca máis papista que o Papa. Este tipo de património etnográfico terrestre, esquecendo A de trución da cultura mariñeira tradici nal e mundo da cultura mariñeira. Un pouco no ro­ causas acontecen arreo na maioria dos países as embarcacións. O ideal seria a criación dun a creba da memória colectiva pola de apari­ teiro da "Federation Regionale pour la Culture da CEE, onde os Govemos detrás das exixén­ organismo "interministerial" de conservación ción de home , in trumento de trabal! refe­ Maritime" da Bretaña, integrada hoxe por cias de reducir o esforzo pesqueiro e mirar po­ do património marítimo, con participación das réncia e crita , e a degradación d meio urba­ máis de sesenta asociacións e armadanzas do ta seguridade no mar, agachan unha fonda in­ diversas Conse11arias interesadas no asunto, e nístico e natural, leva de eu a perda dunha é­ espectacular desenvolvimento da conciéncia sensibilidade cara as manifestacións orixinais dotado con recursos financeiros reais. rie de valores próprio da comunidade mari­ cidadá neste eido nos derradeiros quince anos. das culturas mariñeiras nas diferentes comuni­ ñeiras en extinción: a cooperación e integra­ As suas funcións seméllannos axeitadas para dades. Segundo Octávio Lixa, esta desfeita es­ A realización dun inventário, non só das em­ ción nunha visión colectiva do traballo, o es­ as nosas necesidades actuais: coordenación tase a producir pola falla de previsión das ne­ barcacións senón do conxunto do património, pírito de superación, o coñecimento do meio das accións de inventariado, investigación, cesidades presentes e futuras das sociedades natural e o seu aproveitamento equilibrado ... conservación, restauración e animación que desenvolvidas, motivada polas insuficiéncias teñan por obxecto o património marítimo; ase­ culturais dos políticos. Recollendo esta refle­ E para o conxunto da sociedade significa es­ soría das xestións financeiras das asociacións xión, Mürling chegoü a propor ao Museu do tragar as posibilidades que a conservación e e defensa das suas propostas cabo da Admi­ Povo Galega que preparase un curso sobre revalorización do património marítimo pode nistración; fomento do mútuo coñecimento cultura galega para impartir na EGAP. dar tanto nas actividades do lecer, desenvol­ entre as entidades e asociacións de diversos vendo un turismo cultural de calidade, como países ... E, postas a soñar, para cando na Gali­ Este panorama, posibelmente abrigará a intro­ no campo da pedagoxia e mesmo na integra­ za unha revista viva, popular e rigorosa a un ducir na necesária colaboración entre as aso­ ción social daqueles máis desfavorecidos. Sen tempo, como a bretona "Le Chasse-Marée"? ciacións de defensa do património marítimo e 'A aplicación das esquecer que hoxe nalguns países européus, as as respectivas Administracións, unhas boas directrices comunitárias tarefas de restauración e reconstrución deron B) A teima na preservación das características doses de crítica e, por que non, de reivindica­ nova vida a oficios artesáns case que perdidos diferenciais das diversas culturas, hoxe amea­ ción. E, desde lago,

traballos na ria, etc., animadas por pantes. Neste sentido, a pres~nza dotacións non debe ser obstáculo grupos folclóricos e danzas mari­ de xente vencellada profisional­ para o intercámbio de experién­ ñeiras, nunha posta en cena humil­ mente ao mar foi insuficiente, so­ cias, e quizais botamos en falta de pero digna. Na Casa de Cultura, bretodo entre as tripulacións. Era unha comida de irmandade que a Exposición "Onde Galicia é mar" un pouco triste ver como apenas sempre invita ao coñecimento e a ANOSA TERRA e, sobretodo, un concorrido Coló• habia dornas no recinto do En­ confraternización. quio de alto nível sobre o pasado e contro, mentres a dársena de Ri­ o futuro das embarcacións tradicio­ beira ou as praias de Aguiño e A Xunta ausente nais, no que as escasas asociacións Coroso daban fe da resisténcia á que traballan nas vilas mariñeiras desaparición da embarcación ca­ Pero a mención especial non po­ ENCADERNADA do naso litoral na sua reabilitacíón, racterística da Arousa. Ou consta­ deria ser máis que para a Xunta. A tiveron oportunidade de falar de tar como a demostración do traba- Consellaria de Cultura non fixo experiéncias e pontos de vista. 110 das artes tradicionais no mar acto de presenza, ancorados se ca­ ficou reducida ao meio-mundo, dra na idea de que os "monumen­ Non somos Bretaña cando os xeiteiros de Rianxo, os tos " somente están chantados na bolicheiros de Cambados e Porto­ terra. Unha semana despois do 1978 -1992

Tomo I 1978 4.000 pta D II 1979 D III 1980 D IV 1981 D ies V 1982 D ria VI 1983 D lor VII 1984 D .. ito VIII 1985 D A colección ral IX 1986 D Ión X 1987 completa De • D a : XI 1988 6.000 pta D (15 tomos) XII 1989 D XIII 1990 D terá un prezo ri­ XIV 1991 D cia XV 1992 D de 60.000 ptal lde Sn ola :on FORMA DE PAGAMENTO: o a PARA A COLECCION COMPLETA lria D Ao contado (cheque) en­ Domiciliación bancária: D 3 recibos de 20.000 pta. >fi - D 6 recibos de 10.500 D 12 recibos de 5.500

PARA TOMOS SOLTOS ti e 1 tri­ '· D Ao contado (cheque) fe­ D Domiciliación bancária ba- (até un máximo de tres recibos sen custo financeiro) é­ tri­ Remitir a A NOSA TERRA unha vez cuberto en maiúsculas: APARTADO POS­ ra­ TAL 1.371 - 36200 VIGO. Máis información no teléfono (986) 43 38 30. es­ eio NOME ...... APEUOOS ...... :> .•• es­ ENDEREZO ...... , e ...... C.P ...... TELÉFONO ...... >de POVOACIÓN ...... PROVÍNCIA ...... ol­ mo Pagamento domiciliado (cobrir dos dados do boletín adxunto) ra­ ;en BANCO/CPJXA ...... CONTA/UBRETA Nº ...... , as TITUlAR DA CONTA/UBRETA ...... ·on ...... Nº SUCURSAL ...... ios POVOACIÓN ...... PROVÍNCIA ...... ·es. Sírvanse tomar noto de atender até novo aviso, e con cargo ó miño conto, os recibos que oo meu nome lle sexon opresentodos por Promocións Cuturois Galegas S.A. (A NOSA TERRA) ón, tri- ATENTAMENTE ISINATURA) DATA 1sa 1ha iso ANOSA '!'ERRA 26 Nº 580- 29 DE XULLO DE 1993 axenda O trinque Festas Anúncios de balde

... e romarias Busco directos en video non comer­ O Grupo Ecoloxista O Brote, vende Cinema ciais dos seguintes grupos: Fuxan os árbores de espécies autóctonas a parti­ Noites selvaxes. Unha un ano despois. Filme Nesta semana: Até o 1 da Agosto XIV Festa do Pe­ ventos, Os Resentidos, Os Diplomáti­ culares e asociacións. Teléfono (988) mento en Amoia. O Dommingo 1; Romaria de S. cos, Siniestro Total .. . asi coma doutros 23 06 63, de 2 a 4. película sobre a sida, cru e por veces Fiz en Vilarmide, Pontenova (Lugo); e Festa do grupos que canten en g·alego. Antom. baseada na experiéncia emocionante, nun San Fins en Cabeiras-Arbo (Pontevedra). O Luns 2, Apdo 53. 27.850 Viveiro. Véndese, alúgase ou traspásase A do seu director e París inédito. S. Estebo, o primeiro Domingo, festa de Sta. Mariña Baiuca; en Cangas. (986) 30 02 62, de Ramil-Castro de Rei. Martes 3, Festa de San Es­ Cartafol de poemas, Oito e medio, perguntar por Rubem. protagonista, o cineasta Interesante mália as teban en Vicedo (Viveiro). Xoves 5, festas en Ma­ que publica textos de oito poetas gale­ afeizoado francés présas e o excesivo e ceda (Ourense) e Regueiro-Pantón (Lugo) Venres 6, gas. Pedimentos a Edicións do Dra­ Maquetación gráfica por ordenador gón. Calzada Carme de Abaixo 10, 2ü Macintosh. Búscase traballo, xornada Cyril Collard, morto tópico dalguns diálogos. festas en Baños de Molgas (Ourense), en Erbecedo (Bergantiños), e Festa Vikinga en Catoira. • C. 15.705 Compostela. Ou no telefone completa ou por hora . Experiéncia no (981) 76 23 31. sector. Acéptase calquer outro tipo de traballo. Telf. 30 30 88. Aportacións económicas para a cam­ 11{ J Convocatórias paña de recollida de Vitamina B para Oferécese presentador a asocia­ Cuba: oficina principal de Caixavigo cións, di cotecas, pubs, etc. Para e - en Compostela 04.155.001.267-6. pectáculos de todo tipo, desfiles, ac­ destinado a nenos e nenas entre 7 e 1O ción remata o 31 de Agosto deste XVII] ornadas do Ensino Asociación de Amizade Galego-Cuba­ tuacións, etc. Con experiéncia. FF. anos, a Casa da Xuventude de Perillo ano. na "Francisco Villamil". (986) 29 30 48. da Galiza e Portugal organiza para os próximos dias 5, 6 e Xa está aberto o prazo de matrícula 7 de Agosto un acampamento xuvenil Recollida de material escolar e pape­ Oferécese traductora e intérprete de para a Escota Ibérica de Veráo en Dexo co obxectivo de coñecer os Prémio Merlín leria, medicamentos (especialmente alemán. Teléfono (981) 52 30 23. XVII Jornadas do Ensino da Galiza espazos naturais e os lugares de intere­ de literatura para nenos vitamina B) e venda de diver o mate­ e Portugal, que terá lugar no Colexio se histórico-artístico da zona, dun xei­ Edicións Xerais, convoca a VIII edi­ rial de solidariedade. Na Asociación Autocaravana pequena, 3 praza , Padre Feijó da cidade de Ourense, do to agradábel e divertido. Faranse per­ ción do Prémio Merlin de literatura de Amizade Galego-Cubana "Franci - ITV bon e tado. 700.000 negociabei . 25 ao 31 de Agosto. A organización corridos a pé pota zona, observacións para nenos dotado con 750.000 pta, ao co Villamil", ruado Villar 29- J!:! B, (98 1) 22 33 78 a partir da 20 h. das Jornadas débese a AP JEGP (As­ da flora e da fauna, aprendizaxe na que poderán concorrer todos os que o Compostela, ou Policarpo Sanz 22, 2!!, sociai;:ao Pedagógica Jornadas do En­ montaxe de tendas, itinerário en velei­ desexen ao apresentaren os eus orixi­ oficina 10, Vigo. Véndese finca de 2.000 m 2 aproxi­ si no Galiza Portugal), para o que ro pota costa do Concello, xogos coo­ nais en língua galega, conforme á nor­ madamente, no centro do Calvário. contou con axudas do Ministério de perativos, obradoiros de papel recicla­ mativa oficial. Hai que apresentar, bai­ Oferécese director de bandas de mú­ Alta den idade. Oportunidadc. Telé­ Educación, da Conselleria de Educa­ do, de pulseiras de fio, etc. Informa­ xo lema, seis cópias de cada orixinal, sica populares. Evéncio Baño . Xan fono (986) 25 05 25 e 49 13 O1: per­ ción e Cultura, da Deputación de Ou­ ción e inscricións na Casa da Xuventu­ en papel tamaño fólio ou en holande­ XXIII, 13 -7º Dereita (Ouren e). (988) guntar por Mercede e Xullo re pecti­ rense,. e do Concello. Nesta edición de, rua Darwin, 1, Perillo. Teléfono 63 sa, mecanografados a dobre espácio, e 21 05 85. vamente. contase coa preséncia de profesores 65 98. de Euzkadi, Navarra, Murcia, Ala­ acompañados dun sobre pechado cos cant, Portugal, Catalunya e Galiza; dados do autor no interior e que indi­ Particular vende piso en construcción, Alúgase ou véndese piso amoblado, para impartir un dos programas máis Certame Literário que no exterior o lema do autor asi co­ praza de garaxe e tra teiro. É de protec­ moi grande e en boa zona (Avda. Sa­ ma Prémio Merlín. Edicións Xerais re­ ción oficial. Zona de San Roque en Vi­ m il. Vigo). (986) 20 26 14 ou 27 95 37. interesantes e completos dos últimos Camiño Portugues anos. No que teñen cabida todas as do serva os direitos de edición da novela go. Para máis información chamen ao áreas e niveis do ensino: a pre-primá­ Pedrón de Ouro prémiada en todas as línguas do Esta­ (986) 47 17 03. Desexo receber pegatina , folleto ou ria, a primária, a secundária, a educa­ A Fundación do Patronato do Pe­ do Español. Os orixinais remeseranse páxinas informativas de temas eco­ ción especial, artística, física e musi­ drón de Ouro, baixo o patrocinio da antes do 10 de Setembro de 1993, aos Véndese piso na Rua Ervedelo 72 loxistas, políticos ou musicais. En­ cal, as ciencias e as sociais, os dese­ Conselleria de Relacións Institucio­ Iocais de Edicións Xerais: R/Dr. Mara­ (Ourense). (988) 21 05 85. viar a: Manoel Bello Salvado. Rua da ños curriculares e os roteiros didácti­ nais, convoca o Certame literário ñón, 12. 36211 Vigo. Igrexa 9. 15.685 Xanceda. Me ia. A cos, asi como as reformas educativas. "Camiño Portugués" do Pedrón de Aluganse magníficas oficinas na Rua Coruña. Outras áreas a tratar serán a prensa Ouro. Poderán tomar parte no certa­ Colón de Vigo. Prezos moi interesan­ na escota, a astronomía, a educación me todos os autores de calquer nacio­ Prémio Xerais tes. (986) 22 49 33. Desexo receber enderezo ou teléfo­ vial, a integración de deficientes nas nalidade sempre que as obras estean de novela nos de contacto de áas, ou locai on­ aulas normais, a informática, etc; escritas en galego ou portugués. Os Edicións X erais convoca o X Prémio Búscase vivenda económica para alugar de den concertos en directo. Son re­ contrastadas con experiencias educa­ traballos versarán sobre un tema Xa­ Xerais de novela dotado cun nos arredores de Vigo. (986) 43 94 44. presentante na Galiza dun grupo de tivas de Euzkadi e Catalunya. Amais cobeo, terán unha extensión mínima 1.500.000 pta, ao que poden acceder rock que ten 3 LPs editados. Enderezo: de cursos de matemática lúdica, lite­ de 5 follas e máxima de 25, mecano­ todos os que o desexen con orixinais Interesaría intercambiar películas Manoel. R/ San Vicente 43 4 !! l. ratura e educación infantil, imparti­ grafadas a dobre espácio e por unha inéditos conforme á normativa oficial. en galego por películas en catalán e 15 .007 A Coruña. dos por profesoras vidas de Viana e soa cara. As obras poderán estar es­ De cada orixinal apresentaranse seis castellano. Perguntar por Miguel Tos­ Esposende. Este programa compléta­ critas en calquer xénero Iiterário. Para cópias en papel tamaño fólio ou en ho­ tón no (972) 20 38 34, de 8 a 3. Teléfono Verde. Servício de infonna­ se con cinema pedagóxico, exposi­ concorrer hai que enviar os orixinais landesa, mecanografados a dobre es­ ción instantánea e gratuita sobre meio cións fotográficas de caracter educa­ por cuadriplicado e sen remite identi­ pácio, antes do 10 de Setembro de ambiente, medicina alternativa , ali­ tivo, debares e excursións culturais ficador ao: Patronato do Pedrón de 1993 nos Iocais de Edicións Xerais de r------,1 mentación natural, produto ecolóxi• 1 cos, turismo alternativo; e calidade de na Galiza. Máis información encol da Ouro. Apartado 1.046. 15. 780 Santia­ Galicia, SA, r/Dr. Marañón, 12. 36211 1 matriculación ou calquer outro ponto go. Prémio Camiño Portugués. Para Vigo. Co orixinal que deberá ser apre­ Evie os seus avisos, 1 vida. (988) 23 86 86. 1 no (988) 24 81 41. a identificación dos autores cada obra sentado baixo lema, adxuntaranse, en anúncios, actos e todo tipo de 1 levará un lema, amais do título, que sobre pechado, o nome completo, en­ convocatórias 1 O grupo ZAUM está a realizar o 1 figurará no exterior dun sobre pecha­ derezo e teléfono do autor, asi como o con 7 dios de antelación, por 1 vello proxecto da Bibliografia da Acampamento xuvenil · do que conteña os dados do autor e o 1 Contracultura. Contamo con medio título da novela, indicando no sobre: correo ou polo número de fax 1 en Oleiros durante currículo que se considere oportuno. para o Premio Xerais de Novela. A (986) 22 31 01 1 milleiro de exemp lares de publica­ Estabelécese un primeiro prémio de 1 cións mar.ri11ais comentada e anali- o mes de Agosto editorial resérvase todos os direitos de ANOSA TERRA 1 250.000 pta. e seis segundos prémios edición da obra en calquer das línguas 1 ada . Solicitamo no mandede un Dentro da série "Coñecer Oleiros" e de 50.000 pta. O prazo de presenta- do Estado Español.• 1 li stado de dirección para poñerno en ------~ contacto. Temo a intención de abran­ guer oulros campo : maqueta musi­ cai , colectivo , okupaci n , etc. ZAUM, Apartad 2.228. 1 080 Gra­ nada.

Búscamos ca. a de pedra para res­ taurar, con terreo. perto d mar, que non sobrepa e o 3 millón de pta. Agradecemo toda inf nnaci n. Digna Hermo Vilas, R/ Menéndez Pidal NI' V Premio de Narrativa Torrente Ballester 18- 6'l - 15007 A Coruña. Clases individuai de: harmonia (tradicional, analítica), formas mu­ Bases* sicais, solfexo, piano (grao elemen­ tal). Preparación de cxame de Sep­ Poderán optar ó Premio todas as persoas, ca/quera que sexa a súa tembro. Profesor titulado. Dirixirsc a: Eduardo de 14 a 16 h. R/ Torrecedeira nacionalidade, con orixinais escritos en castelán ou galega. 13, 6!) B. Vigo. Ou deixar recado no (986) 43 58 93. Outorgarase un premio dotado con dous millóns cinco centas mil Restaurante-tenda vexetariano Gál­ pesetas (2.500.000), publicándose ademais a obra premiada. gala. R/Pracer, 4. Vigo. TI: 22 14 17. O prazo de recepción de orixinais rematará o 20 de setembro de Amorosa cociña caseira. Gravacións de publicidade e mon­ 1993. taxes musicais: festas, espectáculos, O fallo do xurado terá lugar o 27 de novembro. megafonia mobil, etc. (986) 29 30 48. Véndense cruceiros e demais traballos en pedra. (986) 70 23 02. *Extracto das bases queforon publicadas na súa totalidade no BOP de data 3-7-93 O Comité Cidadán Galego Anti-SI­ DA de Compostela ten o seu local aberto ao público de luns a venres de 16,30 a 21 h, e os martes e mércores polas mañáns de 11 a 13h. Tamén con­ tan cun contestador automático para faci litar o contacto fora deste horário. O local está en Fonte de San Miguel, 2-baixo. 15704 Compostela. Apdo. co­ INFORMACION: Di utación de A Coruña. De artamento de Cultura. Avda. Alférez Provisional. s n. Tel. 981 - 22 64 00 • 15006 A Coruña rreos 117. Tlf.57340Lt ANOSA TERRA axenda Nº 580 -29 DE XULLO DE 1993 27

Música Exposicións

Montserrat Caballé sinfonias coa Philharmonisches Otis Grand and Juan Barjola Monse Amigo O 30 de Xullo, ás 11 da noite no Staatsorchester Bremen; e a Or­ The Big Blues Band Até o 5 de Setembro nas salas munici­ Até o 4 de Agosto na Galeria Minotau­ questra Sinfónica de Galicia pe­ pais do Museo do Pobo Galego. ro de Santiago, expón a artista Mo11se Parque de Castrelos de Vigo, ac­ Concerto de balde, para o Venres cha o Integral 9 Sinfonias de Beet­ Amigo. tuación da soprano Montserrat Ca­ 30, ás 12,30 da noite, na Praza do ballé. Os prezos con cadeira entre hoven o dia 6, coa 9ª Sinfonia, Seara Toral (Santiago). Até o 7 de Agosto na Galería Sargade­ Carballeira as 2.000 e as 1.500 pesetas. baixo a dirección de Víctor Pablo Pérez. O prezo de cada concerto é los de Santiago, pinturas de Seara. A sá BBV de Vigo acolle unha colec­ Joven Orquesta ción de óleos do pintor Carhalleira. Milladoiro de 2.500 pta; e o abono para os 5 Joaquín Barón custa 10.000 pta. Nacional de España O Xoves, ás 11 da noite no Parque O Sábado 31, ás 22 h, no Audito­ No Café Pepa a Loba de Santiago ex­ A Orixe da Moeda de Castrelos (Vigo). Concerto de rio de Galicia, a Joven Orquesta pón a sua obra o pintor machego Joa­ quín Barón. e do Selo Milladoiro, tamén se conta coa Luis Pastor Nacional de España interpretará preséncia de Alan Stivell e The O día 29, ás 22,30 h., na Alameda Monstra artellada polo Círculo Filaté­ un programa que contén a obertu­ lico de Ferro[ no Centro Cultural de de Santiago, terá lugar un concer­ Chieftains. Prezo con cadeira ra de O príncipe Igor de Borodin; A paisaxe galega na Ferro l. 1.000 pta. to de Luis Pastor. Noites nos xardins de España de colección Caixavigo Falla; e A consagración· da prima­ A partires do 3 de Agosto na Casa da Un oriental en Occidente Integral 9 Sinfonias de R. Tessi Banditaliana veira de Stravinsky. Dirixe a or­ Cultura de Vigo. Obra do pintor irani Ahmad Tabatai Beethoven Xoves 29, ás 12,30 da noite no questra Edmon Colomer, e acom­ en La Galería de Vigo. Do 1 ao 6 de Agosto, ás 22,30 h., Paseo da Porta Faxeira. Actuación paña no piano Rafael Orozco. O Goya encadrada no ciclo Raíces musi­ Gravados do pintor aragonés na recen­ no Parque de Castrelos de Vigo, Luns 2, á mesma hora e no mes­ temente aberta Sá Goya do Museo de Anna Turbau van e interpretar por, e ta orde, as cais europeas. Entrada libre. mo auditório, con Alfredo Oya­ Belas Artes da Coruña. Exposición no Pazo de Fonseca. Aber­ infonia l ª e 2ª pola Orquestra güez no piano interpretarán Pre­ ta até o 1O de Setembro. No mesmo lo­ do Mozarteum de Salzburgo; a Sting lúdio á ses ta dun fauno de De­ Auséncias cal pódese ollar a video-instalación de 3í1 e a 4il pola Philarmonia Or­ Actuación prevista para o dia 30, bussy; o Concerto para piano nº Obra de sobranceiros pintores galegos Lloren~ Soler Oh, Santiago! che tra; a Y e 611 da man da Royal á 10,30 da noite no Estádio de 23 en La maior de Mozart; e Ca­ xa finados no antigo mercado de abas­ Scotti h National Orchestra; o San Lázaro. Empeza o concerto dros dunha exposición de Mus­ tos das Pontes. Galicia hoxe, dia 4, póden e e coitar a 7il e a 8il Nine Below Zero. sorgsky-Rave1. • Galicia sempre Casco histórico O Pazo do Horreo, recolle perto de de Ourense 200 obras de Quessada e Acisclo, Teatro Publicacións Plans e documentación referente ao nunha escolma representativa da sua plano especial de refonna interior do traxectória artística desde 1960. casco histórico de Ourense no Liceo Big Bang Xogos á hora da sesta de Ourense. Ramón Baixeiras Dia 30 de Xullo, no Castelo de Ri­ Teatro do Malbarate, representa Pintura no Kiosko Alfonso da Coruña. badávia; dia 2 de Ago ro no teatro a obra de Roma Mahieu , o 30 de Trazos e camiños Principal d 'A E trada; e dia 5 de Xullo, ás 21 h., no Teatro Princi­ Pódese ollar unha primeira parte de Santiago Trazos e camiños, colectiva de artistas Ago to na Ca a da Cultura d ' O pal da Estrada. galegos no Museo Municipal de Ou­ camiño de Europa Barco. Un mu ical galáctico de rense. O Mosteiro de San Martiño Pinário en hé ere Teatro, no que dou Pinochio Santiago acolle, até Setembro, unha científico , Ein tein e Joquin, via­ A hi tória de Pinochio contada Artistas actuais escolma de 184 pezas (códices, docu­ an polo uni er o até precipitar e atravé do títere do Teatro Ca­ mentos, tallas, pinturas e outros obxec­ tos relacionados coa peregrinaxe) or­ no interior dun burato negro. chirulo. Día 30 da Xullo, á 20 h. no Camiño deadas en l O salas temáticas, baixo o en Louro (Muro ). Monstra colectiva no Pazo de Vilama­ rín, que comprende obra de artistas re­ patrocínio da Xunta, Caja de Madrid e Rio Bra o sidentes na roita de Ourense a Santia­ o Arcebispado de Santiago. O 4 de Ago to, á 7 do serán no História Cómica go, Colmeiro, Laxeiro, Virxilio, Centro Municipal de Cultura de O Venres 30, ás 10 da noite, na Quessada, Buciños, Lareo, Acislo e O século XX Santa Comba. Ché ere teatro, re­ Praza Castelao de Rianxo, Teatro outros. pre enta a ua última comédia, do Morcego representa a comédia en Portugal Pódese ver no Auditorio de Galicia a Rio Bravo. Mistério Cómico de Dario Fo. Xosé López Guntín Obra do pintor Xosé López Guntín, na monstra Tradición, vangarda e mo­ 1 Galeria Roland Voyer de Lugo. dernidade do século XX portugués. Chimpete-Champete Baixo o nosos pés ... Até o 31 de Agosto. Domingo l de Ago to, ás 7 do e­ Petra Rau rán, no Campo de Fe ta do Sue­ Ka erno o Sábado 31, á 6 do erán no Cole­ Até o 15 de Setembro no Café Joam Cabos vo de Arteixo; paguetti Teatro Análise Empresarial A Galeria Sargadelos do Ferro! acolle xio Público de Viana do Bolo. A Airas de Santiago. de Títere pre enta a ua obra pa­ No seu número dezasete, a revista a mostra fotográfica de Xoaquí11 No­ obra in pirada no comic de Rai­ ra neno Chimpete-Champete. que edita Unipro Editorial, reco11e \'oa, sobre os efectos do tendidos de mond Brigg , Fungus de Bogey­ Suso de Toro e Tino Viz unha entrevista co libreiro Xesus Fotografia na Galeria Citania de San­ cabos nas fachadas. man, chega ao cenário co títere Couceiro, un informe do presiden­ tiago. antagrn 1 de Teatro Kaos. Imaxes inéditas Teatro de ingure , pon en cena te da Sony ao Foro Económico Mundial sobre as saidas O traballo dos fotografos Kike Corba­ a comédia Pa11ta gruef, obor do Paz de la Iglesia e cho, Félix Díaz, Alberto Gil e Anxo te to Rabel i , dia 31 d u­ da crise; un traballo de Rial, conforma amostra colectiva Stanley Hoffmann, Adeus José Antonio Carrera llo. ás 11 da n it no uditóri Até o 13 de Agosto, das 7 da tarde ás /maxes inéditas. Casa da Cultura de d , ardin: do ñal de anga ·. á Europa Unida?;po estu­ 2,30 da mañá, expoñen no Café Ardo­ Tomiño.t do Custes sociais do auto­ ra (Alfonso X o Sábio 5. As Travesas. móvef: Anáfise e perspec­ Vigo) dous pintores da nova xeración Páxinas coordenadas por ara bel a Teatro, 5 d tivas de López Suevos; a galega: Pa: de la Igles ia e José A11to- IAGO LUCA terceira entrega de lago 11io Carrera. Ago. to, á 1 da n it n ine La lana d ariñ . Santo Ca troviejo Nece­ sidade e Satisfacción e un Televisión traballo sobre política fo­ restal de Pérez Vilariño e Sequeiros Tizón, entre ou­ tros estudos recollidos ao Cena de 'A lrmandade do Graal'. longo de 1 1O páxinas. Es- te, na, torre tá á venda en librarias e quiosques e pódese pedir máis in­ Bat a A Irmandade do Graal formación ao teléfono (986) 29 94 Sábado 3 1 de xullo, á 21 h., na Por Teatro da Lua, o 30 de Xu­ 48 ou ao fax (986) 20 56 04. • a a da Cultura de Pala de Rei. Ilo, á 1 1 da noite, na Casa da Artello Teatro, repre enta a ua Cultura de Xinzo de Límia; e o obra verbo da vida cotiá de catre 31, á 1O da noite, na Praza Maior Actos mono que viven nunha batea. de Portomarin. • Festival das Pardiñas XIV Festival das Pardiñas en Gu­ Cinema ti r iz, organizada pola A.C. Os Xém1olos. No programa do dia 7 de Agosto actuacións de Aloia Cinema dunha noite O camiño das estrelas (Terra Chá), Xaian (O Incio), A de verán A produción de Chane Piñeiro promesa (Fene) e Yellow Pixoliñas A Fundación municipal de Cul­ destinada á promoción exterior de (Monforte). O dia 8 actuarán Os tura do Concello de Oleiros, títu• Galiza en clave de ficción, pro­ Rosais (Vigo), The Singing Loins la a programación de Cinema ao xectase até o 30 de Xullo no Au­ (Inglaterra) o basco Kepa J unkera Cary Grant e Jean Arthur nunha cena do filme 'Only angels have wings'. Ar Libre deste ano Cinema dunha ditório do Monte do Gozo. Nunha e o cantante dos Imaculate Fools, noite de verán. As proxección lé­ pantalla xigante, con máis de Kevin Weatherill. No mesmo dia Só os anxos teñen asas Viva Maria! vanse a cabo en todas as parróquias 40.000 vátios de son estéreo e pre­ entregaranse os prémios Guitiriz Sábado 31, ás 23,30 h., en Butaca Domingo 1, ás 19, 10 h., en Entra­ do município, a partir das 22,30 h. cedido dun espectáculo de música, de Escultura e Fotografía, para os Especial da TVG. EE.UU. 1939. da Libre da TVG. Franza 1965. Para o l da Agosto pódese ver o O efeitos especiais e luz laser. É a que ainda se poden entregar orixi­ Dirixe: Howard Hawks. Intérpre­ Director: Louis Malle. Intérpretes: derradeiro moicano, en Dexo; proxección ao ar libre máis grande nais (data límite 4 de Agosto) na tes: Cary Grant, Jean Arthur, Ri­ Brigitte Bardot, Jeanne Moreau, que tamén pasa por Iñas o Venres de Europa, e comeza todos os dias Libraria Teixido de Guitiriz ou chard Balthemess e Rita Hay­ George Hamilton, Paulette Du­ 6, e por Lorbé o Sábado 7. ás 22,30 horas.• nos locais da Asociación.• worth. bost.+

.,, Director: Ruado Príncipe, 22, planta baixa Alfonso Eiré López Apartado postal 1371 (36200 Vigo). Presidente: Tel.: Administración, Subscricións Francisco Carballo e Publicidade (986) 43 38 30•. Empresa Xornalística Editora: Redacción (986) 43 38 86 - 22 24 05. Promocións Culturais Galegas S.A. ANOSA TE Fax (986) 22 31 01. ANO XVI• 29 DE XULLO • 1993 N2580

As empresas de TRES EN RAIA reparto de pizzas, implantadas na Galiza hai poucos anos, apresentan unha nova alternativa á hora de Crise comer. Unha chamada telefónica, e un rapaz • XOSÉ A. GACIÑO uniformado aparece na ( I porta de casa cunha pizza, ainda quente, despois de cruzar a errotado e esquecido o su­ cidade enriba dunha D posto inimigo comunista, aqui moto. O traballo neste estamos entregados á hexemonia ab­ soluta e definitiva da economia de negócio está destinado mercado, e, como prémio á nosa ou­ a xente moi nova que sadia, ternos unha relumbrante crise, ten que estar pendente que nos ilustra sobre as vantaxes e do teléfono; se non hai desvantaxes do mellor sistema econó• mico posíbel (xa quedou claro que os demanda, volta para a demais, mellares ou piores, son impo­ casa a esperar que se síbeis), un sistema que admite toda produza un colapso de caste de disidéncias verbais e teóri• pedidos que requira a cas (faltaria máis) , pero que, á hora presenza de todo o da verdae, impón os seus sábios cri­ térios de rentabilidade especulativa, persoal. que parece ser a única rentabilidade omnipotente, a que fai cambalearse as estratéxias económicas de desen­ Un traballo inseguro que exixe xente nova disponíbel todo odia volvimetno, por moi ortodoxas e res­ peituosas coas xerarquias multinacio­ nais que sexan, se consideran que os Repartir pizzas en moto cámbios de moeda, os tipos de intere­ se ou o máis mínimo sinal de inestabi­ lidade política, real ou inventada, o por quince mil pesetas ao mes aconsellan. De pouco serven as propostas preten­ • ARANTXA ESTÉVEZ O ascenso como estímulo Unhas condicións laborais didam ente ilusionantes nun contexto molestas nacional ou estatal, mesmo continen­ Os empregados deste tipo de estabeleci­ tal , para tirar adiante dunha colectivi­ momento de maior número de mento son xente moi nova: a maior par­ O traballo dos repartidores resulta moi in­ dade e sacala da crise. Será por iso O demanda de pizzas é chamado te, estudantes menores de vinte anos cómodo. O seu contrato laboral é a tem­ que os dirixentes máximos do noso nalgunhas empresas un "boom" de pedi­ que buscan o seu primeiro traballo e ató• po parcial: pode oscilar entre cinco e dez Estado empezan xa a talar de que ·• dos. Normalmente coincide coa hora de pano nestas empresas con contínua de­ horas semanais. Nun mesmo dia dase a ninguén se taga ilusións e que ternos xantar e a da cea; todo o funcionamento manda laboral. O verán é a época de situación de ter que ir repartir ao meiodia diticuldades para moito, que pode que acelérase para entregar o produto a tem­ máis traballo e coincide coa desocupa­ e na noite, tendo para cada viaxe média para tinais de non sei que ano do pre­ po. Case todas estas empresas adícanse ción dos estudantes. Son os mozos os hora. Rata, que é repartidor, sinala que sente decénio comece a verse a luz a argallar as pizzas; non hai traballo de que levan todas as vendas entre cociña, non só se traballan as horas estipuladas do final do túnel. En realidade, non te­ cociña propriamente dito xa que o mate­ barra e reparto. no contrato."O número de horas extras é ñen nen puñeteira idea de cando re­ rial chega ao estabelecimento precociña­ superior, son horas que o empresário matará esta crise (para empezar a do. As pizzeiras, case sempre mulleres, Ainda que existan várias empresas adi­ non declara á facenda e que se pagan a xestarse a próxima), porque a crise teñen que combinar os ingredientes enri­ cadas ás pizzas, o seu funcionamento é cincocentas pesetas". Os mozos ven co­ rematará cando as forzas libres e po­ ba da base que tampouco se elabora ali. semellante. A solicitude de emprego fai­ mo os seus ingresos pasan de quince a derosas da especulación universal de­ Segundo Beatriz, que traballou na barra se a meio dun cuestionário onde se to­ trinta mil pesetas . cidan que xa recadaron abondo e que durante tres meses "de unha a tres da can diversos aspectos: experiéncia, afei­ haberá que porse outra vez a produ­ tarde isto é unha cadea de montaxe a to­ zóns, remuneración desexada, etc. A A incomodidade do traballo ven dada cir, cara a próxima colleita (a deles, da velocidade". ambición é un tema recorrente en várias polos horários imprevisíbeis, pola ridícu• claro). perguntas. la renumeración e, no caso dos reparti­ A fórmula máis comun para montar un dores, pola tensión a que están submeti­ Son como novos ciclos naturais, con negócio destas características é a fran­ A filosofía que se lle inculca aos mozos e dos nas horas do dia en que hai moita máis emoción ca os das estacións quícia. Ter unha marca detrás estendida mozas que chegan a este traballo é a de demanda e pouco tempo para repartila. clásicas, porque astes non teñen un en cadea por outras cidades, adamais_sje "chegar a ser alguén". Poténciase a esca­ Pero tamén existen outras irregularida­ tempo tixo de duración, ainda que to­ supor seguridade e respaldo comercial, lada entre os empregados criando un cli­ des como a non concesión de vacacións do poderia estudarse, agora que xa supón que a posta a ponto do local resul­ ma de competitividade onde todo o mundo ou o estabelecimento dunhas "multas" non hai comunistas e os rebeldes ter­ ta totalmente gratuíta para o dono. A sua quer chegar a ser encarregado. O ascen­ esaxeradas por chegar tarde ao traballo ceiromundistas son relativamente tá­ única abriga é mercarlle os ingredientes so_ que se promete vai desde ser reparti­ que se descontan das horas extras. En ceis de controlar.• das pizzas á marca que dá a licéncia. A dor até ser accionista, pasando por ser casos xa extremos de empresas locais matéria prima é extraordinariamente ba­ encarregado ou facer un curso prático tóra de baixo presuposto, os próprios empre­ rata en relación co prezo de venda ao da cidade. O encarregado traballa máis gados deben mercar do seu peto o chu­ público das pizzas: por pór un exemplo, horas que ninguén e o seu salário non so­ basqueiro para non se mollar cando van as bases non custan nen vinte pesos. brepasa as 50.000 pesetas mensuais. na moto.• VoLVER Ao REGO Prepáraf e para as vacacións uen dixo que era segura a •Rodas Q maioria absoluta de Manuel Fraga? A Pérez Varela, xefe do gabi­ .•Aceites nete de axitación e propaganda, re­ móscanlle os teléfonos. O PSOE de •Alineados Madrid pensa por primeira vez en Santiago e xa anda á procura de sig­ •Amortiguación nos moderados no BNG. · •Frenos Pactos si, pactos non. É tuturismo. Beiras acaba de dicer que anteporia os intereses de Galiza aos do próprio BNG. Pero seria histórico ver a Fraga Avda da Florida, 161 de xete da oposición, vítima do seu próprio regulamento, ou ao mellor re­ Teléfono ·20 23 79 tirado de bedel no instituto defVilalba;- ;.i; 36210 VIGO SERVICIO OFICIAL como dixo unha vez. A revolución.•