Mrągowskie Studia Humanistyczne Studia Humanitatis Mrongoviensis

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Mrągowskie Studia Humanistyczne Studia Humanitatis Mrongoviensis ODDZIAŁ POLSKIEGO TOWARZYSTWA HISTORYCZNEGO W OLSZTYNIE, KOŁO W MRĄGOWIE Mrągowskie Studia Humanistyczne Studia Humanitatis Mrongoviensis NOWA SERIA TOM 1(10) 2014 MRĄGOWSKIE STUDIA HUMANISTYCZNE HISTORIA I LITERATURA NA POGRANICZU KULTUROWYM MAZUR, MAZOWSZA I PAŃSTW BAŁTYCKICH HISTORIA ET LITTERAE. DE CULTURALI MASURIAE, MASOVIAE ET CIVITATUM BALTICARUM CONFINIO Komitet Redakcyjny | Redaktionskomitee | Editorial Board: Stanisław Achremczyk (Olsztyn), Józef Borzyszkowski (Gdańsk), Stanisław Bułajewski (Olsztyn), Zbigniew Chojnowski (Olsztyn), Wojciech Chudziak (Toruń), Jan Gancewski (Mrągowo-Olsztyn), Lech Kościelak (Warszawa), Erwin Kruk (Olsztyn), Bronius Makauskas (Kaunas), Krzysztof Mikulski (Toruń), Jens E. Olesen (Greisfwald), Heiko Paabo (Tartu), Mária Palasik (Budapest), Andrzej Sakson (Poznań), Irēna Saleniece (Daugavpils), Heidi Tworek (Boston), Aleš Zářický (Ostrava) Recenzenci stali | Ständige Rezensenten | Regular reviewers: Elżbieta Alabrudzińska (Toruń), Jiři Brňovják (Ostrava), Jolita Greblikaitė (Kaunas), Edward Mierzwa (Piotrków Trybunalski), Petr Popelka (Ostrava), Andrzej Wałkówski (Łódź) Osoby stale współpracujące | Feste Mitarbeiter | Regular contributors: Ryszard Bitowt, Iwona E. Gancewska, Zbigniew Suchecki, Karolina Wiśniewska Rada Redakcyjna | Redaktionsrat | Editorial Council: Jan Gancewski (redaktor naczelny | Chefredakteur | Editor-in-Chief), Lech Kościelak (z-ca redaktora naczelnego | stellvertretender Chefredakteur | Associate Editor), Sławomir Sobieraj (z-ca redaktora naczelnego | stellvertretender Chefredakteur | Associate Editor), Dariusz Jarosiński, Andrzej Korytko, Heidi Tworek Redaktorzy tematyczni | Redakteure zuständig | Thematic editors: historia | für Geschichte | history: Sławomir Augusiewicz, Mirosław J. Hoffmann, Barbara Krysztopa-Czupryńska, kultura | für Kultur | culture: Daniela Rywiková (Ostrava), literatura | für Literatur | literature: Martina Kubealaková (Banska Bystrica) Redaktorzy językowi | Redakteure für Fremdsprachen | Language Consultants: Krzysztof Gębura (język niemiecki | Deutsch | German), Danuta Bogdan (język angielski | Englisch | English) Na 1 str. okładki rewers medalu wybitego dla upamiętnienia Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza. Medal został zaprojektowany i wybity w okresie stanu wojennego z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego Oddział w Mrągowie. Auf der 1. Seite des Buchdeckels wird der Revers einer Medaille zum Andenken an Krzysztof Celestyn Mrongowisz präsentiert. Diese wurde zur Zeit des Kriegszustandes in Polen entworfen und geprägt (auf Initiative des Polnischen Numismatischen Gesellschaft, Abteilung in Mrągowo). The front cover – a reverse of a medal minted to commemorate Krzysztof Celestyn Mrongowiusz. The medal was designed and minted in the period of the martial law on the initiative of the Mrągowo Section of the Polish Numismatic Society. ISSN 1507-451 X Wydawca | Herausgeber | Editor: Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Olsztynie, Koło w Mrągowie Współwydawcy | Mitherausgeber | Co-editors: Pracownia Wydawnictw Naukowych Hanna Królikowska Fundacja Agencji Służby Społecznej w Warszawie Nakład | Auflage | Print run: 250 egz. DTP: Tomasz Ciciński ARTYKUŁY Patrycja Cieśla Mrągowo Zróżnicowanie genetyczne hydronimów na obszarze Suwalszczyzny, Warmii i Mazur Opisany materiał zawiera 383 hydronimy z terenów północno-wschodniej Polski. Wśród nich znajdują się nazwy: 254 jezior, 41 bagien (w tym mokradeł, łąk bagiennych i moczarów), 53 strumyków, 20 rzek, 7 zatok i 3 stawów. Wszystkie hydronimy zostały podzielone ze względu na regiony geograficzne, a w ich obrębie powiaty: 1) Suwalszczyzna (z powiatami – suwalskim i augustowskim), 2) Warmia (z powiatami – morąskim, olsztyńskim, lidzbarskim, kętrzyńskim), 3) Mazury (z powiatami – nidzickim, ostródzkim, mrągowskim, węgorzewskim, ełckim, gołdapskim, giżyckim). Celem mojego artykułu jest zestawienie hydronimów północno-wschodniej Polski oraz przedstawienie ich genezy, a także zmian, jakie w nich zaszły na przestrzeni wieków. Poprzez zaprezentowanie wybranych nazw chciałabym również ukazać ich zróżnicowa- nie genetyczne i porównać statystykę całości zebranego materiału. Zawiera on trzy grupy językowe z poszczególnych okresów żyjących tutaj plemion, z których wykształciły się późniejsze języki. Jest to słownictwo praindoeuropejskie oraz bałtyckie i słowiańskie, któ- re z niego powstało. W późniejszym etapie doszło także słownictwo rodzime oraz w mi- nimalnej części niemieckie. Jeśli chodzi o dwie najstarsze grupy – języki prabałtycki i pra- słowiański -trzeba dodać, że są to najbardziej konserwatywne języki ze wszystkich innych wywodzących się z praindoeuropejskiego. Z tego powodu powstały dwie odmienne tezy, które tłumaczą powstanie obu języków. W XIX wieku rozpowszechniła się teza mówiąca, iż grupy te pochodziły ze wspólnego pnia Bałtosłowian. Wydawały się one tak pokrewne, że wkrótce przyjęto za pewnik fakt, iż pierwotnie tworzyły jedną grupę, która z czasem rozbiła się na plemiona Bałtów i Słowian. Francuski indoeuropeista A. Meillet podobień- stwa upatrywał się w tym, iż rozwój tych grup uważał za równoległy. Dziś największą grupę stanowi słownictwo bałtyckie oraz rodzime; pozostałe pełnią funkcję marginalną. Aby jednak zrozumieć taką statystykę, należy dodać jeszcze kilka słów o samych plemionach bałtyckich. Bałtowie pojawili się na ziemiach pruskich około I tysiąclecia p.n.e. Wtedy także trzy skupiska osadnicze: Estowie (pierwotna nazwa Pru- sów), Galindowie i Sudawowie podzieliły się na kilka grup plemiennych. W wiekach VI i VII wykształciły się z nich trzy grupy: 4 MSH 2014, t. 1/10 – ARTYKUŁY 1) zespół galindzki – z Galindią oraz późniejszymi Barcją i Sasinią, 2) zespół jaćwieński – z Jaćwieżą i Sudawią, 3) zespół estyjski – z Sambią, Skalowią, Narowią, Warmią, Pogezanią i Pomezanią. Plemiona te, z wyjątkiem Prusów, nie pozostawiły po sobie żadnych źródeł pisanych (a i te nie były liczne). Najbardziej rozwinięty i dlatego stosunkowo najlepiej odtworzony został język pruski, który dziś służy metodzie historyczno-porównawczej, używanej przy rekonstrukcji pierwotnych języków bałtyckich. Od XII w. następuje stopniowe wymie- ranie poszczególnych plemion. Przyczyną stały się nieustanne wojny, najazdy, epidemie i nieurodzaje. Najdłużej zachowało się świadectwo pruskie – ostatnie źródła pochodzą z XVII w. Nazewnictwo opisywanych ziem (dotyczące języków bałtyckich) omawiane jest za- zwyczaj na przykładach zaczerpniętych z języka pruskiego, który jest dobrze zachowany, oraz litewskiego, który używany jest do dziś, mimo że nie osiągnął takiego stopnia rozwo- ju jak sąsiadujący z nim język łotewski. Dzięki temu jednak bliższy jest pierwotnej mowie. Zdecydowana większość hydronimów to zapożyczenia obce, które zostały przystosowane do warunków gramatycznych polszczyzny. Często nieporozumienia sprawiały, że były one błędne i w tej formie funkcjonują do dziś. Przykładem może być polska nazwa Ławki, która jest zniekształconą nazwą pruską Lauks (prus. lauks «pole»). Niemieckie – Lawken – jest zgermanizowaną nazwą polską. Mniejszą grupę stanowią kalki językowe. Pochodzą one z języków bałtyckich i wiążą się z różnymi zjawiskami: 1) pochodzące od nazw zwierząt: Kot (Kocie) ← prus.* kato «kot», Niedźwiedzie Bagno ← prus. *Tlokunpelk ← bałt. tlākja «niedźwiedź», lit. pelke «bagno» oraz Węgorapa (z mia- stem Węgorzewem) ← lit. ungurys «węgorz»; 2) pochodzące od nazw roślin: Brzeźno (w oryginale* Berzelings), Jemiołówka, Jemioło- wo ← prus. Amelings, Kadyk ← prus. kadegis «jałowiec». W tej części Polski nie znano ogólnopolskiej nazwy na określenie jałowca i posługiwano się pruską formą kadyk; 3) pochodzące od barwy: Czerwona Struga (zwana też Raudoną) ← lit. raudonas «czer- wony»; 4) pochodzące od kształtu: Jezioro Długie – jest najprawdopodobniej kalką nazwy pru- skiej; 5) pochodzące od nazw kulturowych: Świętajno (dwie nazwy) ← prus. swints «święty». Drugą grupę stanowią kalki niemieckie: – Blejczak i Blejówka → z niem. der Blei «leszcz». Nazwa ta została zaadaptowana do gwary warmińskiej i funkcjonowała jako «blejka» zgodnie z tutejszą tradycją do zdrab- niania wyrazów (por. płoć → płotka, karaś → karasek). Nazwy «leszcz» nie używano; – Jezioro Białe (Wejsy) → z niem. Weiss See. Druga forma jest spolszczoną nazwą niemieckiego określenia, ukazującą jednocześnie kierunek zapożyczenia tej kalki językowej; – Kalmuźnia → z niem. der Kalmus «tatarak». Jest to równocześnie nazwa gwarowa – także i w tym wypadku nazwa ogólnopolska nie była używana; – Orło → nazwa ta pochodzi od nazwiska właściciela gospody, która niegdyś znaj- dowała się na tych terenach, Jana Adlera. Nazwisko jest niemieckie i pochodzi od leksemu «orzeł». Patrycja Cieśla, Zróżnicowanie genetyczne hydronimów na obszarze Suwalszczyzny, Warmii i Mazur 5 Zdarzają się też kalki, które są błędnym tłumaczeniem, bądź to przez niedopatrze- nie, bądź też niezrozumienie języka, z którego się czerpało, np.: Ogonki ← niem. Schwinz «ogon» ← prus. Schwanz «święte zagłębienie», Jezioro Krzywe ← niem. Krammer «krzywy» ← prus. krumāi «krzaki». Najstarsza warstwa nazewnicza – słownictwo praindoeuropejskie – związane jest nie- malże w całości z szeroko pojętą wodą (jej ruchami, cechami charakterystycznymi, odgło- sami, które wydaje itp.) Jest to grupa nieliczna, więc można wymienić ją w całości: a) nazwy związane z ruchami wody: – Arapowo, Aringine, Arwiny, Arwińska Struga → pie. *er-/*or- «poruszać się» – Juno → pie.*jan «ciec, płynąć» i «długie, wąskie» – Narie, Nida, Nydajno → pie.*neid- «płynąć» – Ołówka → pie.*ol-«płynąć» – Poplusz Mały → pie.*pleu- «lać
Recommended publications
  • Witold Gieszczyński Human Migration on the Territory of the Former East Prussia After the Second World War
    Witold Gieszczyński Human Migration on the Territory of the Former East Prussia after the Second World War Echa Przeszłości 12, 189-200 2011 ECHA PRZESZŁOŚCI XII, 2011 ISSN 1509-9873 Witold Gieszczyński HUMAN MIGRATION ON THE TERRITORY OF THE FORMER EAST PRUSSIA AFTER THE SECOND WORLD WAR Following the ratification of treaties to partition Poland dated 5 August 1772, the Royal Prussia with Warmia (Germ. Ermland), excluding Gdańsk and Toruń, and the Noteć District (Germ. Netzedistrikt) with Bydgoszcz were annexed by the Kingdom of Prussia1. Under a decree of 31 January 1773, the kingdom of Frederic II was expanded to include “West Prussia” (Germ. Westpreussen) as well as an administrative unit referred to as the “East Prussia province” (Germ. Provinz Ostpreussen), comprising Warmia, a region in pre-partition Poland, and Royal Prussia, a fiefdom of the Crown of Poland in 1525-16572. Beginning with the unification of Germany in 1871, East Prussia became a part of the Reich. In 1829, both provinces were formally united into a single “province of Prussia”, but the former division into two provinces of “West Prussia” and “East Prussia” was restored already in 18783. After the World War I, in an attempt to resolve the Polish-Ger­ man dispute over the territories in Warmia, Mazury and Powiśle, the Trea­ ty of Versailles of 28 June 1919 ordered a poll in Prussia. On 11 July 1920, the majority of the local constituents chose to be a part of East 1 S. Salmonowicz, Prusy. Dzieje państwa i społeczeństwa, Warszawa 2004, p. 212; Ch. Clark, Prusy. Powstanie i upadek 1600-1947, Warszawa 2009, pp.
    [Show full text]
  • A Case Study of Warmia and Masuria
    MISCELLANEA GEOGRAPHICA – RegIONal StuDIeS ON DeVelOpmeNt Vol. 21 • No. 2 • 2017 • pp. 73-78 • ISSN: 2084-6118 • DOI: 10.1515/mgrsd-2017-0023 Staying on the old development path, but ‘smartly’ – a case study of Warmia and Masuria Abstract Between 1989 and 2014, the Warmian-Masurian Voivodeship (one of Wojciech Dziemianowicz the poorest regions in the European Union) was subjected to a number of external stimuli. However, not only has its position in the ranking of provinces failed to improve – it has actually worsened. Despite this, positive adaptive changes have occurred in the region, although they are Department of Local Development and Policy, limited in scope. The attitude of peripheral regions towards external stimuli Faculty of Geography and Regional Studies, can be quite reactive, as seen in the case of Warmia and Masuria. It can University of Warsaw, Poland e-mail: [email protected] be assumed that the province’s smart specialisations (water economics, high-quality food, and wood and furniture) will contribute to further quality in the economic structure of the region, but it will not necessarily improve its position in relation to other regions in Poland. Keywords Regional development • innovation • development path • smart specialisation Received: 29 January 2017 © University of Warsaw – Faculty of Geography and Regional Studies Accepted: 26 May 2017 Introduction The Warmian-Masurian Voivodeship is located in north- per capita relative to the national average (Figure 1). In 1995, eastern Poland. It belongs to the so-called “eastern wall” created Warmia-Masuria’s share of the national GDP was 3.0%, but by by the five NUTS 2 territorial units – the poorest areas of the 2014 it had fallen to 2.7%.
    [Show full text]
  • G. Blažienė (Institute of the Lithuanian Language, Vilnius, Lithuania)
    DOI: 10.30842/ielcp230690152504 G. Blažienė (Institute of the Lithuanian Language, Vilnius, Lithuania) BALTIC ONYMS IN TIME AND SPACE Г. Блажене (Институт литовского языка, Вилнюс, Литва) Балтийские онимы во времени и пространстве Зарождение балтийских онимов во времени и пространстве приходится на II век, когда Птолемей (Geogr. 3,5,9) поместил на территории Aestiorum gentes Тацита два балтийских или прусских племени Γαλίνδαι καὶ Σουδινοί. Так было начато сопровождаемое догадками, обсуждениями, гипотезами и подтвержденное неоспори- мыми фактами великое движение галиндов не только на территории балтов, но и в Европе. Было высказано мнение, что имя галиндов упоминается в III в. на монете римского императора Волузиана. Об этом дискутировали выдающиеся нумизматы прошлого, а также на эту тему высказывались языковеды и специалисты по истории балтов. В статье подчеркивается, что ономасты фактически не могут иссле- довать и публиковать новые материалы без учета исследований историков и археологов, а также глубокого изучения исторических источников, подкрепленного современным более обширным понима- нием вопроса. Это также относится к историкам и археологам, из поля зрения которых часто ускользают выводы исследователей лексики. Исследования этнонима и хоронима «галиндский» междисципли- нарны. Название Terra упоминается в латыноязычных источниках, т.е. в документах Тевтонского ордена и хрониках — 1231 Terre Pruzie…. Galindo (MHW I 1), 1254 Terram nomine Galando (CDP I 93f.), 1255 ...super terris Polexia et Golenz... (CDP I 98f.), 1267 Nom. Terra ...Galendia (MHW I 30). В XIV в. это имя фигурирует в знаменитой «Хронике земли Прусской» 1326 Terra Prussie in xı partes dividitur. ...Decima Galindia, in qua Galindite. (SRP I 51). В редко упоминаемой, но весьма важной для исследователей балтийского словника Хронике Иоганна Пластвига 1464 г.
    [Show full text]
  • 1. Region of Warmia and Mazury
    1. Region of Warmia and Mazury The beauty of the region is the charming and picturesque greenery, more than 2000 lakes and a large area of forests. That’s why our region is called The land of thousand lakes (Inspired by tales of One Thousand and One Nights). The area of Warmia and Mazury are in fact two historic provinces, joined into one because of their location close to each other. They are located in northern Poland, near the border with Russia and east of the lower Vistula River. Region is a paradise for sailors, joined into several sailing routes, it offer excellent conditions not only for sailing, but also canoeing and other water sports. Once there, you can find historical signs dating back to the times of the Crusader Knights, Prussian rule and World War II. Links: o http://www.warmia.mazury.pl/index.php?lang=en o http://www.lonelyplanet.com/poland/warmia-and-masuria o http://info-poland.buffalo.edu/web/geography/regions/warmia/link.shtml o http://www.en.atrakcje.olsztyn.pl/ 1.1 History of region Warmia (Varmia) This historic region in the North of Poland was ceded to Poland from Prussia in 1466 by the Crusader Knights, later passed to Prussia in 1772, and reverted to Poland after the second World War. Through the Yalta Conference and Potsdam Conference of 1945 the victorious Allies divided East Prussia into the two parts now known as Oblast Kaliningrad (in Russia) and the Warmian-Masurian Voivodeship (in Poland). People was evacuated or fled the advancing Red Army in 1945.
    [Show full text]
  • 1Fes 16 20 1993 Pol Eng El00344
    Date Printed: 01/05/2009 JTS Box Number: 1FES 16 Tab Number: 20 Document Title: ON ELECTIONS TO THE SEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND Document Date: 1993 Document Country: POL Document Language: ENG 1FES 1D: EL00344 THE ACT OF 28th MAY, 1993 ON ELECTIONS TO THE SEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND TIlE ACT OF 28th MAY, 1993 ON ELECTIONS TOTHESEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND r F Clifton White Resource Center International Foundation for Electton Systems ~ SSE CHANCELLORY OF SEJM Bureau of Research Warsaw 1993 CUANCEIJ..ORV OF SEJM Bur .... of R.... rd! Translation from the Polish by Albert Pol Assistance by Andrew Caldwell of the Middle Temple, Barrister Consultant Pro[ Leszek Garlicki . ,::1 tloil'.\) ":\ ,~;II;O '1Iwolinm31171 C Copyright by Kancelaria Sejmu Biuro Studi6w i Ekspertyz Warsaw, September 1993 TIIE ACT OF 28th MAY, 1993 ON ELECTIONS TO THE SEJM OF THE REPUBLIC OF POLAND Chapter 1 General principles Article 1 1. The election of deputies to the Sejm of the Republic of Poland shall be universal, direct, equal and proportional and shall be held by secret ballot. 2. The day of elections shall be a day which is not a day of work, within the month prior to the expiry of the term of office of the Sejm, or - in the event of a dissolution of the Sejm - a non-working day, no sooner than 3 months and no later than 4 months after the expiry of the term of office of the Sejm. Article 2 Deputies shall be elected to the Sejm of tbe Republic of Poland on the basis of proportionality, in the following manner: 1) 391 deputies shall be elected in multi-member constituencies from constituency lists of candidates, 2) 69 deputies shall be elected from national lists of candidates.
    [Show full text]
  • Continuing Vocational Training (CVT). INSTITUTION National Observatory of Poland, Warsaw
    DOCUMENT RESUME ED 462 578 CE 082 993 AUTHOR Drogosz-Zablocka, Elzbieta; Izycka, Halina; Trzeciak, Wlodzimierz TITLE Continuing Vocational Training (CVT). INSTITUTION National Observatory of Poland, Warsaw. PUB DATE 1998-00-00 NOTE 60p.; Corporate source is Task Force for Training and Human Resources, Cooperation fund. PUB TYPE Reports Evaluative (142) EDRS PRICE MF01/PC03 Plus Postage. DESCRIPTORS Access to Education; Adult Education; Adult Educators; At Risk Persons; *Career Guidance; *Continuing Education; Developed Nations; Distance Education; Economic Change; Economic Impact; *Educational Finance; Educational Legislation; Educational Needs; Foreign Countries; *Government Role; Government School Relationship; Institutional Cooperation; Integrated Curriculum; International Educational Exchange; Job Skills; Labor Force Development; Labor Market; Mining; Postsecondary Education; Reentry Workers; Retraining; Small Businesses; Teacher Education; *Unemployment; *Vocational Education IDENTIFIERS *Poland ABSTRACT Polish continuing education (CE) includes education, further education, and professional development in and out of school; in day, evening, or weekend courses; and distance education. The state, workplaces, grants, and foreign assistance provide financing. A variety of organizations cooperate to provide continuing education. High-risk groups receive preferential treatment in training for the unemployed. Barriers to CE are the following:(1) legislation;(2) varied and liquid market of non-public, out-of-school education institutions;(3) discrepancy between skills taught in school and those required vocationally;(4) inadequate involvement of social partners in training issues;(5) difficulties in diagnosing local training needs;(6) passivity by the unemployed;(7) access; and (8) no adult educator-education system. International assistance initiatives address training the unemployed and providing vocational guidance. Current directions of development indicate the state's role in creating CE legislation and direct financing of schools for adults.
    [Show full text]
  • Bukowska Janiszewska Mordw
    Potentials of Poland Introduction to Socio-Economic Geography of Poland for Foreigners Łódź 2012 citation: Rosińska-Bukowska M., Janiszewska A., Mordwa S. (eds), 2012, Potentials of Poland. Introduction to socio-economic geography of Poland for foreigners, Dep. of Spatial Economy and Spatial Planning, ISBN 978-83937758-1-1, doi: 11089/2690. Review Izabela Sołjan Editors Magdalena Rosińska-Bukowska Anna Janiszewska Stanisław Mordwa Managing editor Ewa Klima (If you have any comments to make about this title, please send them to: [email protected]) Text and graphic design by Karolina Dmochowska-Dudek Cover design by Karolina Dmochowska-Dudek Książka dostępna w Repozytorim Uniwersytetu Łódzkiego http://hdl.handle.net/11089/2690 ISBN: 978-83-937758-1-1 © Copyright by Department of Spatial Economy and Spatial Planning, University of Łódź, Łódź 2012 TABLE OF CONTENTS 1. INTRODUCTION ......................................................................................................... 9 (Editors) 2. POTENTIAL OF THE POLISH ENVIRONMENT ................................................. 10 (Sławomir Kobojek) 2.1. Location – area – spatial resources .............................................. 10 2.2. Resources of the Polish land – geological composition – minerals12 2.2.1. Geological structures in Poland – tectonic units ................... 12 2.2.2. The Quaternary and the Pleistocene – the Polish ice age ... 18 2.3. Diversity of geomorphological landscape – topographic relief of Poland ..........................................................................................
    [Show full text]
  • Regional Politics of Memory in Poland's Warmia and Masuria Kostyashov, Yu
    www.ssoar.info Regional politics of memory in Poland's Warmia and Masuria Kostyashov, Yu. V.; Sergeev, V. V. Veröffentlichungsversion / Published Version Zeitschriftenartikel / journal article Empfohlene Zitierung / Suggested Citation: Kostyashov, Y. V., & Sergeev, V. V. (2018). Regional politics of memory in Poland's Warmia and Masuria. Baltic Region, 10(4), 118-131. https://doi.org/10.5922/2079-8555-2018-4-8 Nutzungsbedingungen: Terms of use: Dieser Text wird unter einer CC BY Lizenz (Namensnennung) zur This document is made available under a CC BY Licence Verfügung gestellt. Nähere Auskünfte zu den CC-Lizenzen finden (Attribution). For more Information see: Sie hier: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.de Social and economic development A contribution to memory studies, this REGIONAL POLITICS work focuses on Poland’s Warmian-Masu- OF MEMORY IN POLAND’S rian voivodeship. Before the war, this ter- ritory and the neighbouring Kaliningrad WARMIA AND MASURIA region of Russia comprised the German province of East Prussia. In this article, we strive to identify the essence, mecha- 1 nisms, key stages, and regional features of Yu. V. Kostyashov the politics of memory from 1945 to the 1 V. V. Sergeev present. To this end, we analyse the legal regulations, the authorities’ decisions, statistics, and the reports in the press. We consider such factors as the education sector, the museum industry, the monu- mental symbolism, the oral and printed propaganda, holidays and rituals, the in- stitutions of national memory, the adop- tion of memory-related laws, and others. From the first post-war years, the regio- nal authorities sought to make the Polo- nocentric concept of the region’s history dominate the collective consciousness.
    [Show full text]
  • Bukowska Janiszewska Mordw
    Potentials of Poland Introduction to Socio-Economic Geography of Poland for Foreigners Łódź 2012 citation: Rosińska-Bukowska M., Janiszewska A., Mordwa S. (eds), 2012, Potentials of Poland. Introduction to socio-economic geography of Poland for foreigners, Dep. of Spatial Economy and Spatial Planning, ISBN 978-83937758-1-1, doi: 11089/2690. Review Izabela Sołjan Editors Magdalena Rosińska-Bukowska Anna Janiszewska Stanisław Mordwa Managing editor Ewa Klima (If you have any comments to make about this title, please send them to: [email protected]) Text and graphic design by Karolina Dmochowska-Dudek Cover design by Karolina Dmochowska-Dudek Książka dostępna w Repozytorim Uniwersytetu Łódzkiego http://hdl.handle.net/11089/2690 ISBN: 978-83-937758-1-1 © Copyright by Department of Spatial Economy and Spatial Planning, University of Łódź, Łódź 2012 TABLE OF CONTENTS 1. INTRODUCTION ......................................................................................................... 9 (Editors) 2. POTENTIAL OF THE POLISH ENVIRONMENT ................................................. 10 (Sławomir Kobojek) 2.1. Location – area – spatial resources .............................................. 10 2.2. Resources of the Polish land – geological composition – minerals12 2.2.1. Geological structures in Poland – tectonic units ................... 12 2.2.2. The Quaternary and the Pleistocene – the Polish ice age ... 18 2.3. Diversity of geomorphological landscape – topographic relief of Poland ..........................................................................................
    [Show full text]
  • KOMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Kwartalnik Nr 4(306)2(292)
    673 Archiwum Państwowe w Olsztynie Towarzystwo Naukowe i Instytuti Ośrodek Północny Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego KOMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Kwartalnik nr 2(292)4(306) Olsztyn 2019 Olsztyn 2016 K674 OMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Czasopismo poświęcone przeszłości ziem Polski północno-wschodniej RADA REDAKCYJNA: Stanisław Achremczyk ((przewodniczący),przewodniczący), Darius Baronas, Janusz Jasiński, IgorNorbert Kąkolewski, Kasparek, Olgierd Igor Kąkolewski, Kiec, Andrzej Olgierd Kopiczko, Kiec, AndreasAndrzej Kossert,Kopicz- Jurijko, Andreas Kostiaszow, Kossert, Cezary Jurij Kuklo, Kostiaszow, Ruth Leiserowitz,Cezary Kuklo, Janusz Vladimir Małłek, I. Kulakov, Sylva Pocyté, Ruth TadeuszLeiserowitz, Stegner, Janusz Mathias Małłek, Wagner, Aleksander Edmund Pluskowski, Wojnowski Silva Pocytė, Tadeusz Stegner, Mathias Wagner REDAGUJĄ: Grzegorz Białuński, Grzegorz Jasiński (redaktor), Jerzy Kiełbik, AlinaREDAGUJĄ: Kuzborska Ryszard (redakcja Tomkiewicz językowa: (redaktor język), Jerzy niemiecki) Kiełbik,, TomaszBohdan WyżlicŁukaszewicz, (redak- Aleksandercja językowa: Pluskowski język niemiecki (redakcja), Karol językowa:Maciejko (z–cajęzyk sekretarzaangielski)),, AleksanderJerzy Sikorski, Plu- Sewerynskowski (Szczepańskiredakcja językowa: (sekretarz) język, Ryszard angielski Tomkiewicz), Jerzy Sikorski, Seweryn Szczepański (sekretarz, redakcja językowa: język rosyjski) SKŁAD I ŁAMANIE: Patrycja Szymańska Instrukcja dla dla autorów autorów dostępna dostępna jest jest na stronie na stronie internetowej internetowej pisma pisma
    [Show full text]
  • Publikacje Wydziału Humanistycznego W 2018 Roku
    PUBLIKACJE WYDZIAŁU HUMANISTYCZNEGO W 2018 ROKU Monografie Stanisław Achremczyk, Historia Warmii i Mazur. T. 1, Pradzieje – 1772, Pracownia Wydawnicza ElSet, Olsztyn 2018, 671 s. Stanisław Achremczyk, Historia Warmii i Mazur. T. 2, 1772-2018, Pracownia Wydawnicza ElSet, Olsztyn 2018, 682 s. Stanisław Achremczyk, Wojciech Kętrzyński. Kustosz narodowej pamięci, Wydawnictwo Littera, Olsztyn 2018, 320 s. Stanisław Achremczyk, O Olsztynie: ratuszowe wykłady dla maturzystów, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Olsztynie, Olsztyn 2018, s. 128 Stanisław Achremczyk, Jan Chłosta, Dzieje powiatu olsztyńskiego, Powiat Olsztyński, Olsztyn 2018, 607 s. Sławomir Buryła, Wojna i okolice, IBL PAN, Warszawa 2017, 262 s. Zbigniew Chojnowski, Północne miniatury krytyczne. Koloryty ziem pruskich i varia, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2018, 675 s. Zbigniew Chojnowski, Północne miniatury krytyczne. Kultura literacka na Warmii i Mazurach, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2018, 714 s. Jan Gancewski, K. Lisowska, Rola kobiety na Warmii i mazurach (XIX w. - pierwsza połowa XX w.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2018, 196 s. Marzena Guz, Nazwiska niemieckie na Warmii u schyłku XVIII wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2018, 172 s. Mirosław J. Hoffmann, Dzieje archeologii Prus Wschodnich od początku XVIII wieku do 1920 roku, Oficyna Wydawnicza Pruthenia, Olsztyn 2018, 210 s. Grzegorz Igliński, Faun — Pan — satyr. Wyobraźnia fauniczna w poezji i sztuce Młodej Polski, Wydawnictwo UWM w Olsztynie, Olsztyn 2018, 785 s. Aneta Jachimowicz, Der historische Roman der Ersten Republik Österreich in ideologiekritischer Sicht, Königshausen & Neumann, Würzburg 2018, 452 s. Grzegorz Jasiński, Małgorzata Szymańska-Jasińska (tłumaczenie, wstęp i opracowanie), Ferdinand Gregorovius, „Ludom nie przynosi korzyści to, co służy książętom”. Publicystyka polityczna z czasów Wiosny Ludów na łamach „Neue Königsberger Zeitung”, , Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2018, 393 s.
    [Show full text]
  • KOMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Kwartalnik Nr 4(302)2(292)
    625 Archiwum Państwowe w Olsztynie Towarzystwo Naukowe i Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego KOMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Kwartalnik nr 2(292)4(302) Olsztyn 2018 Olsztyn 2016 K626 OMUNIKATY MAZURSKO-WARMIŃSKIE Czasopismo poświęcone przeszłości ziem Polski północno-wschodniej RADA REDAKCYJNA: Stanisław Achremczyk ((przewodniczący),przewodniczący), Darius Baronas, Janusz Jasiński, IgorNorbert Kąkolewski, Kasparek, Olgierd Igor Kąkolewski, Kiec, Andrzej Olgierd Kopiczko, Kiec, AndreasAndrzej Kossert,Kopicz- Jurijko, Andreas Kostiaszow, Kossert, Cezary Jurij Kostiaszow,Kuklo, Ruth Cezary Leiserowitz, Kuklo, RuthJanusz Leiserowitz, Małłek, Sylva Janusz Pocyté, Mał- Tadeuszłek, Silva Stegner, Pocytė, MathiasTadeusz Wagner,Stegner, MathiasEdmund Wagner Wojnowski REDAGUJĄ: GrzegorzGrzegorz Białuński,Białuński, Ryszard Grzegorz Tomkiewicz Jasiński (redaktor)(redaktor,), JerzyJerzy Kiełbik, AlinaPiotr AmbroziakKuzborska ( redakcja(redakcja językowa: językowa: język język niemiecki niemiecki)), Karol, Bohdan Maciejko Łukaszewicz, (z–ca sekre- Aleksandertarza), Aleksander Pluskowski Pluskowski (redakcja (redakcja językowa: językowa: język język angielski) angielski, ),Jerzy Jerzy Sikorski, Seweryn Szczepański (sekretarz)(sekretarz, ,redakcja Ryszard językowa:Tomkiewicz język rosyjski) SKŁAD I ŁAMANIE: Patrycja Szymańska Instrukcja dla autorów dostępna jest na stronie internetowej pisma Instrukcja dla autorów dostępna jest na stronie internetowej pisma Tłumaczenie zostało sfinansowane ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
    [Show full text]