ŞUBAT19 2014 ǀ 10 TL

ÜCRETSİZ ÖZEL EK Elite World Business Hotel

Incoming pazarının liderleri belli oldu

Yatırımcılar EMITT ve Anfaş 5 yıldıza doydu, turizm 3 yıldızlı yatırım profesyonellerini furyası başladı buluşturdu

Kamp Eğlence ve oyun turizmi sektörünün düşüşe geçti belirleyeni çocuklar

10 32

46 87

48 74 acenteler/havayolları oteller ■ 2013 ‘te paket tur pazarında büyümeyi ■ Kamp turizm düşüşe geçti...... 48-56 Rusya sürükledi...... 10-20 ■ EMITT, 70 ülkenin ve Türkiye’nin ■ Haber...... 22-30 tüm renklerini İstabul’a taşıdı...... 58-68 ■ Otel-Haber...... 70-73 yatırımlar ■ Yatırımcılar 5 yıldıza doydu, 3 yıldızlı otel tedarikçiler yatırım furyası başladı...... 32-36 ■ Tatile Karar veren Çocuklar, ■ Haber...... 38-44 eğlence-oyun sektörünü geliştiriyor...... 74-81 ■ Röportaj/Starwood Türkiye Direktörü ■ Tedarikçiler Anfaş ce EMITT'te güven tazeledi...... 82-86 Murat Yılmaz...... 46-47 ■ Röportaj/G2M genel Müdürü Burak Özbaşoğlu... 87-88

■ Haberler ...... 90-94 ■ İstatistikler ...... 95-96

Yetkin Medya Yayıncılık Yazı İşleri Adres: Ece Yarkataş Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına [email protected] Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ecem Ercan Abonelik Sebahattin Ercan [email protected] [email protected] 12 aylık abonelik bedeli 90 TL’dir. Yayın Danışmanı Abone olmak isteyenler için Genel Koordinatör Erol Karabulut hesap numarası: Bülent Büyükaras Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş [email protected] İletişim Tel: 0 212 278 77 41 pbx Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. Editör Reklam IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 Özlem Kasa Tel: 0 212 278 77 42 pbx [email protected] (Dekont ve adres bilgilerinizi Faks: 0 212 278 77 68 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.)

Baskı: Yayın Türü: Görsel Yönetmen Ulusal, süreli, aylık Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Türkel Hocaoğlu Baskı yeri ve tarihi: [email protected] Issn: 2147-2300 İstanbul, Şubat 2014

2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

SUNUŞ

Incoming pazarının liderleri değişmedi

urtiçinde ve yurt dışında birçok fuarı geride bırakan turizmciler, dünyanın en büyük turizm fuarı ITB Berlin’e hazırlanıyor. Yoğun bir fuar takviminden sonra ITB Berlin’de turizmin nabzını tutacak olan turizmciler, MITT Moskova fuarı ile de Rusya pazarının gidişatını görecek. 2014’te ciddi bir düşüş veya Yyükseliş beklemeyen turizmciler, fuarların ardından sezonu açacak. Kuşkusuz sezona başlamadan önce 2013’ün analizinin yapılması gerekiyor. Bizde bu sayımızda ilk kez 2013 yılı paket tur pazarını ele aldık. AKTOB Ar-Ge’nin araştırmasından yola çıkarak hazırladığımız dosyamızda, tur operatörlerini mercek altına aldık. Hangi tur operatörü, hangi pazardan, kaç kişi getiriyor sorusunun cevabını aradığımız dosyada, tur operatörlerinin görüşlerine başvurarak, 2014 beklentilerini de yer verdik. Verileri geçtiğimiz yıllarla karşılaştırdığımızda incomingin liderlerinin değişmediği görülüyor. Turizm yatırımlarının tüm hızıyla devam ettiği Türkiye’de, yatırımcıların, yatırım planlarında yeniden yapılanma yaşanıyor. Ağırlıklı 5 yıldızlı otel yatırımlarına yönelen otelciler, dünyada 3 yıldızlı ekonomik bütçeli otellere talebin artması ile yönünü bu segmente çevirdi. Son 3 yılda alınan turizm teşviklerine bakıldığında alınan 5 yıldızlı yatırım teşvik belgelerinin hızla 3 yıldızlı yatırımlara döndüğünü görüyoruz. İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük şehirler başta olmak üzere Anadolu’nun tüm ikincil şehirlerine yayılan 3 yıldızlı otel pazarını sizler için derledik. Bu sayımızda ele aldığımız bir diğer konu ise kıyı otellerinin kış döneminde kurtarıcısı olan kamp turizmi oldu. Ancak edindiğimiz bilgiler çok da iç açıcı olmadı. Ödüllü futbol turnuvalarının sona ermesiyle Türkiye iki yıldır bu pazarda kan kaybediyor. Dünyaca ünlü takımları Dubai gibi ülkelere kaptıran Türkiye’de yapılan kamp sayısı giderek düşüyor. Fiyatların da düşmeye başladığı pazarla ilgili, soruları ve çözüm önerilerini turizmcilerden dinledik. Öte yandan tedarikçiler bölümünde rekreasyon konusunu ele aldık. Kısaca eğlence olarak tanımlanan rekreasyon pazarında önemli gelişmeler yaşanıyor. Otellerdeki mini klüplerle başlayan pazar, bugün temalı parklarla kentlerde ve tatil bölgelerinde son tüketicinin ayağına kadar gidiyor. Yurtdışında çok yağın olan eğlence sektörü Türkiye’de yeni yeni gelişiyor. Otellerde ise bu sektörün büyümesini, tatilini ve boş vakitlerini eğlenceli yerlerde geçirmek isteyen çocuklar geliştiriyor. Sektöre ilişkin verileri dosyamızda bulabilirsiniz. Ayrıca bu sayımızda EMITT ve Anfaş Fuarlarının değerlendirmelerini de bulabilirsiniz. İstanbul Florya’da hizmete giren Elite World Business Hotel eki de 19. Sayı ile elinizde olacak. Keyifle okumanız dileğiyle… Turizm ve Yatırım Ekibi

246 ǀ turizm&yatırım ǀ 08’201302’2014

DOSYA ACENTELER

2013’te paket tur pazarında büyümeyi Rusya sürükledi 2013’de paket tur pazarında ilk 10 sırayı; Tantur/TUI, Diana/Thomas Cook, Pegas Touristik, Tez Tour, OTI Grup, Meeting Point- IQ Travel(MPI), Anex Tour, Corendon Tourstik, MTS Incoming/Der Touristik ve Novum Touristik/Alltours oluşturdu. İlk 10’a giren gruplar, paket tur pazarının yüzde 66,38’ini elinde tuttu. ACENTELER

102 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 ürkiye 2013’te paket tur pazarında (İlk 20 grup veya partnerlik) büyümeye devam etti. 2012’de 31,8 Türkiye paket tur pazarı -2013 sıralaması milyon kişi ile turist çeken ülkeler GRUPLAR / Tahmini Pazar GRUPLAR / Tahmini Pazar T PARTNERLİKLER Payı, (%) sıralamasında altıncı sıraya oturan Tür- PARTNERLİKLER Payı, (%) kiye, 2013 yılında ağırladığı 34,6 milyon TANTUR / TUI TÜRKİYE 16,6 HOLIDAY PLAN 2,5 ziyaretçi ile dünya sıralamasındaki yerini DIANA / THOMAS COOK 8,3 DER TOURISTIC 2,1 korudu. Büyümenin sürükleyici unsuru PEGAS TOURISTIK 7,4 BASTIYALI - ASTRAL 1,7 ise paket turlar oldu. Paket turlarda Av- TEZ TOUR 6,8 HST TRAVEL 1,6 rupa ve Rusya’nın öncülüğü devam etti. OTI GROUP 6,8 AKDEM TRAVEL 1,4 MEETING POINT- IQ TRAVEL (MPI) 4,5 BIBLO GLOBUS TOUR 1,3 Paket turda büyümeyi ANEX TOUR 4,3 NBK TOURISTIC 1,2 Avrupa ve Rusya sağladı CORENDON 4,2 PENİNSULA TOURS 1,1 Turizm ve Yatırım Dergisi’nin 19. sayısında ele aldığımız 2013 Inco- MTS-INCOMING 4,0 POLARWEST 1,1 ming dosyasında gelenek bozulmadı. NOVUM TOURISTIK /ALLTOURS 3,1 DİĞERLERİ 17,4 AKTOB Araştırma Birimi tarafından SUMMER TOUR 2,6 Kaynak: AKTOB Araştırma (Ar-Ge) Birimi gerçekleştirilen 2013 Türkiye Paket Tur Pazarı Araştırması özet bulgularına gö- TUI ve Thomas Cook’un ise Diana Turizm/Thomas Cook partnerli- re; 2013 yılında Türkiye’ye paket turlarla liderliği değişmedi ği oldu. Avrupa merkezli bu grupları, hızlı gelişler büyümeye devam ederken ön- Yurt dışından Türkiye’ye turist geti- büyüme kaydeden Rusya spesiyalistleri cülüğü yine Avrupa ve Rusya pazarları ren tur operatörleri arasında birincilik Pegas Touristik, OTI Group, Tez Tour ve yaptı. Ancak 2013’teki büyümede esas değişmedi. Paket tur pazarında yıllardır Anex Tour izledi. Avrupa pazarları spe- pay, özellikle Rusya pazarının lideri tur liderliği elinde bulunduran TUI/Tantur li- siyalistleri Corendon Touristic, Meeting operatörleri tarafından gerçekleştirildi. derliği devam etti. TUI’nin en yakın rakibi Point IQ Travel, MTS Incoming, Der Tou- ristik, Novum Touristik/Alltours da pazarın önde gelen grupları oldu.

Pazarın yüzde 66,38’i ilk 10 grubun elinde 2013’de paket turlarla Türkiye’ye tu- rist getiren tur operatörleri içinde ilk 10 sırayı şu gruplar oluşturdu; Tantur /TUI, Diana/Thomas Cook, Pegas Touristik, Tez Tour, OTI Grup, Meeting Point- IQ Travel(MPI), Anex Tour, Corendon Tours- tik, MTS Incoming/ Der Touristik ve Novum Touristik /Alltours. Sıralamaya bakıldığında geçen yıllara göre çok de- ğişiklik olmaması dikkat çekti. İlk 10’a giren gruplar paket tur pazarında yüzde 66,38’ini elinde bulunduruyor. »

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 11 DOSYA ACENTELER

Rusya spesyalistleri yakın takipte rında altıncı sırada olan GTI Grubu’nun Antalya’da Alman pazarını geçen yerini Meeting Point- IQ Travel(MPI) Rusya pazarı Türkiye’de büyümenin partnerliği aldı. sürükleyici gücü olmaya devam ediyor. Araştırma bulgularına göre Rusya’dan İngiltere, artışa geçti paket turla ziyaretçi getiren operatör- Türkiye’nin en önemli 3 pazarı arasın- ler içinde ilk 5 grup, Pegas Touristik, OTI da yer alan İngiltere pazarındaki yaşanan Grup, Tez Tour, Anex Tour ve Tantur tu- düşüş sona erdi. 2012’de yüzde 5’e yakın rizm/TUI Rusya olarak sıralandı. Rusya düşüş yaşayan pazar, 2013’te yüzde 2’nin pazarında ilk 5’e giren grupların da sıra- üzerinde yükseliş kaydetti. İngiltere’den laması değişmedi. paket tur pazarında en çok turist getiren 5 grup da Diana Travel/ Thomas Cook, Alman pazarında değişim Tantur Turizm/TUI, Sarpedon Travel, Mi- GTI’den kaynaklandı na Travel ve Meeting Point IQ Travel oldu. Türkiye’nin en büyük pazarı Alman- ya’da GTI Travel gibi önemli aktörün iflas Hollanda’da Corendon başı çekiyor ten firması 2013 içinde iflasını açıklamıştı. etmesi pazardaki sıralamayı değiştirdi. Türk spesiyalistlerin iflası nedeniyle Diger yandan Kuoni ile işbirliği yapan Almanya’da, paket tur pazarında ilk sı- inişli çıkışlı bir grafik izleyen Hollanda Polarwest de İskandinav pazarında pazar raları; Tantur Turizm/TUI, Diana Travel/ pazarı, 2007’den itibaren büyüme eğri- payını artırdı. Thomas Cook, Meeting Point IQ Travel, sini yukarı taşıyor. 2012’de yüzde 4’ün Novum/Alltours, Holiday Plan ve Der üzerinde 2013’te ise yüzde 3’ün üzerinde İlk 20 pazarın yüzde 82,6’sını oluşturuyor Touristik aldılar. 2012’de paket tur paza- büyüme yakalayan Pazar, 2013’te Oad Paket tur pazarında ilk 20 firma paza- Reisen’in iflas etmesine rağmen ciddi bir rın yüzde 82,6’sını oluşturuyor. ikinci 10’a Uluslararası pazardan en çok sıkıntı yaşamadı. Türkiye’nin önde gelen giren firmalar ise şöyle: Summer Tour, Ho- pazarlarında Hollanda’da paket tur pa- liday Plan, Der Touristic, Bastıyalı-Astral, turist çeken ülkeler arasında zarın ilk 5 grubu da, Corendon Touristik, HST Travel, Akdem Travel, Biblo Globus, N- Fransa, ABD, İspanya, Çin ve Tantur Turizm/TUI, Diana Travel/ Tho- BK Touristic, Peninsula Tour ve Polarwest İtalya’dan sonra 6. Sıraya mas Cook, Summer Tours ve HST Travel yer aldı. olarak sıralandı. yerleşen Türkiye, incoming pazarındaki iddiasını artırmaya İskandinav pazarı devam ediyor. 2013’te 34,6 milyon büyümesini sürdürüyor ziyaretçi ağırlayan Türkiye, Ülkemizin ana kaynak pazarlarından İs- kandinavya’da paket pazarının liderleri de; paket tur pazarında Avrupa Tantur Turizm/TUI, Thomas Cook’un part- ve Rusya’nın öncülüğünde neri Astral Bastıyalı Turizm, Detur Grup, büyümeye devam ediyor. Polarwest ve 2000 Tours oldu. Bu pazarın önemli aktörlerinden Scanway/ T.Exper-

Türkiye dünya liginde 6’ıncı sırayı korudu

urist karşılayan bir ülke olarak Türkiye 2013’te etti. 2013’te yükselişe geçen Yunanistan ise birkaç En çok yabancı ziyaretçi Tde büyümesini sürdürdü. Gelen yabancı ziyaretçi basamak yükselerek yeniden ilk 15 ülke içindeki sayısını 31,8 milyondan 34,6 milyona çıkaran Türki- yerini aldı. 2011’de başlayan Arap Baharı olayların- çeken ülkeler ye, dünyada en çok turist ağırlayan ülkeler arasında dan olumsuz etkilenen, 2012’deki kısmi istikrardan (Milyon kişi-Yaklaşık değerler) ilk 10’daki yerini korudu. AKTOB Araştırma Birimi yararlanarak toparlayan Mısır ise 2013’te yaşadığı Sıra Ülkeler 2012 2013 tarafından derlenen ilk sonuçlara göre; dünyada en askeri darbe ve karmaşalarla birlikte ciddi kayba uğ- 1 Fransa 83,0 86,3 çok yabancı ziyaretçi çeken ülkeler sıralamasında, rayarak dünya liginde alt sıralara geriledi. 2 ABD 67,0 68,3 Türkiye 6’ıncı sırada yer aldı. 3 İspanya 57,4 60,6 2013 yılında en fazla ziyaretçi çeken Türkiye’ye yabancı 4 Çin 57,4 56,2 ülkeler arasında ilk sırayı yine Fransa 5 İtalya 47,4 48,4 alırken, onu ABD izledi. 2012’de 3’üncü gelen ziyaretçi sayısı 6 Türkiye 31,8 34,6 sıraya yükselen ancak 2013’te gerileyen 2010 28,632,204 7 İngiltere 31,1 32,6 Çin 4’üncülüğe gerilerken, yerini yeni- 2011 31,456,076 den İspanya’ya kaptırdı. Çin’in ardından 8 Almanya 30,4 31,3 dünya 5’inciliği yine İtalya’nın olurken, 2012 31,782,832 15 Yunanistan 15,5 17,1 Türkiye 6’ıncı sıradaki yerini korudu. 2013 34,910,098 27 Mısır 11,5 9,6 Türkiye’yi; İngiltere ve Almanya takip Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı Derleyen: AKTOB Ar-Ge

122 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

ACENTELER GÖRÜŞLER

Seyfi İmamoğlu / Tez Tour Genel Müdür Yardımcısı 2014’te yakaladığımız büyümeyi korumayı hedefliyoruz

2013 yılı bizim açımızdan iyi su. Bu nedenle ülke halkı kendi geçti. 2012 yılına göre yüzde 14 özel araçlarıyla seyahate çıkma oranında büyüme sağlayarak he- eğiliminde, paket turlardan ziya- deflerimize ulaştık. İç pazarda ise de bireysel seyahatlere yönelim planladığımız kişi sayısına ula- gösteriyorlar. Öte yandan 2013’te şarak istikrarı sağladık. Özellikle alternatif pazarlara yöneldik. İran Rusya ve Kazakistan’da parlak ve Orta Avrupa pazarlarında farklı bir yükseliş yaşandı. Kazakistan tur operatörleriyle yaptığımız ça- hükümetinin yerel charter uçak lışmalarla 24 bin kişiyi yakaladık. firmalarını destekleme kararı al- Genel olarak baktığımızda elbette ması nedeniyle bu ülkede çok ciddi Rusya bizim için en önemli Pa- bir artış meydana geldi. Belarus zar konumunda... 2014 yılında, ve Baltık ülkeleri de artış kayde- 2013’te yakalanan büyümeyi ko- den gruba dahil oldular. Ülkedeki rumayı planlıyoruz. Hedefimiz bu ekonomik kriz nedeni ile Ukrayna yıl ulaştığımız sayıyı 2014’te de ve Romanya pazarlarında geçen yakalamak. 2014 için genel ola- yıla göre gerileme yaşandı. Ayrıca rak düşüş beklemiyoruz. Ancak Bulgaristan pazarında da gerile- Ukrayna’daki siyasi ve ekonomik me gözlendi. Bu ülke farklı tatil gelişmeler bu pazarda gerileme destinasyonlarına sınır komşu- olacağı izlenimi veriyor.

Orhan Sancar / Anex Tour Ortaklarından 2014’te yüzde 10-15 artış bekliyoruz

2013 yılı genel olarak son dönemdeki kapasite artırmayı bekliyoruz. artışlarla birlikte beklediğimiz gibi geçti. Arap Baharındaki Mısır’da yaşanan du- 2014 için öngörümüz iş yaptığımız rumdan dolayı Türkiye’ye talep artınca Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu’n- bizim de güney sahillerine olan talep arttı. da iş yaptığımız bir takım yeni şehirlerin Rus pazarında yüzde 20’ye yakın artış ol- devreye girmesiyle yüzde 10-15 gibi bir du. Önceki dönem yüzde 10-15’lik bir artış artış bekliyoruz. Çünkü bu pazarlarda ha- vardı. Genel olarak yılı iyi kapattık. Anex la tatile gitmeyen insan sayısı çok fazla Tour olarak yurtdışında kurulu bir tur ope- olduğu için her yıl yeni bir kesim tatile ratörü olduğumuz için Tayland’daki siyasi çıkıyor. Diğer yandan Ukrayna’da siyasi istikrarsızlık, Mısır’daki güvensiz ortam anlamda istikrarsız durum olduğu için bizi global olarak etkiledi ama Türkiye’ye ciddi anlamda düşüş var. Biz bu pazarın yaradı. Bu ülkelerdeki istikrarsızlık orada- yüzde 25’ini elimizde tutuyoruz. Bu du- ki potansiyelin kaymasına yol açtı. Ancak rum 2014’ün genelini de etkileyeceğini bu potansiyeli Türkiye’ye kaydırınca o- düşünüyoruz. Şuanda yüzde 60’a yakın radaki açığı kapatmış olduk. Rusya’dan düşüş var. Böyle giderse yaz döneminde 2013’te toplam Türkiye dahil 1 milyon 100 yüzde 50’ye yakın bir düşüş olacak. Türki- bin turist taşıdık. Ana destinasyonumuz ye Ukrayna’dan yılda 500-600 bine yakın Türkiye’ye 600 bin kişi getirdik. Sonra turist alıyor. Ciddi bir düşüş olacak ve bu Mısır, Tayland, İspanya geldi. Mısır’da da genel olarak hem bizi hem de Türki- anayasa belirlendi. Seçim sonuçlarını ye’yi etkileyecek. 2014’te Kuzey Kore ve lar için iyi fiyat ve iyi hizmet gibi çok güzel bekliyoruz. Mart ayında Mısır’ın sezonu Vietnam yeni destinasyonlarda güçlen- imkanlarda sunuyorlar. Tur operatörlerini başlıyor. Mart-Nisan-Mayıs oranın yük- mek istiyoruz. Buraları Ruslar çok merak de katkı payı vererek destekliyorlar. On- sek sezonu... O dönemde de biz de orada ediyorlar. Ayrıca bu destinasyonlar Rus- dan sonraki hedefimiz ise Küba olacak.

142 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Fahrettin Çiçek / Peninsula Tours Genel Müdürü 2014’te 25’in üzerinde pazarda büyümeye devam edeceğiz

ok iyi bir erken rezervasyon dönemi çok iyi bir yıl geçirdik. Outgoing ayağında İs- Çyaşadık. Satışlar bu trendini Mayıs tanbul’da ikinci şubemizi açtık, Türk turistin ayı sonuna kadar devam ettirdi, ancak beğenisine sunduğumuz destinasyon ve hepimizin malumu gezi olaylarının ulus- ürün sayısında artışa gittik. İstanbul-Fatih lararası arenada yarattığı olumsuz etki şubemiz aracılığı ile hac ve umre organizas- Haziran ayı boyunca satışlarda durak- yonlarımız devam ediyor, bu segmentteki lamaya neden oldu. Temmuz – Ağustos konumumuzu güçlendirdik. Grubumuzun dönemine yönelik rezervasyon alınma- diğer seyahat acentaları olan Alba Tur ve sı gereken bir dönemi maalesef sıkıntılı Adagio Tur da sezonu artışla kapattı. Kısa- atlattık. Bir de bunun üzerinde yoğun ça- cası tüm grubumuz, tesislerimizle birlikte lıştığımız bir pazar olan İrlanda’da son başarılı bir sezonu arkada bıraktı. 2014’te 50 yılın en sıcak yazı karşımıza çıkınca faaliyet gösterdiğimiz 25’in üzerindeki pa- bu pazarda talep aşırı daraldı ve bizler zarda büyümeye devam ediyoruz. Şu ana hem fiyat kırmak zorunda kaldık hem de kadar aldığım erken rezervasyonlara bak- uçak iptaline gittik. Diğer yandan özellikle tığımızda geçen yıla oranla hem pazarların İran ve Baltık pazarında yeni bağlantıla- hem de tur operatörlerimizin performans- rımızla tüm bu olumsuzluklara rağmen ları gayet iyi. İrlanda pazarında Thomas büyüme kaydetmeyi başardık. 2013 yı- üzerinde bir büyüme gerçekleşti. Konak- Cook’un pazardan çekilmesi ile beraber lında bir süreliğine ayrıldığımız Baltık lama sektöründe gruba katılan yeni tesis kapasite artışına gittik. Burada hem ka- pazarına tekrar döndük ve yılın ikinci ile birlikte yatak sayımız yüzde 30’luk bir pasite kullanımı açısından hem de karlılık yarısından itibaren operasyonlarımız artışla 4 bin yatağa ulaştık. açısından iyi bir yıl bekliyoruz. Bölgemizde başladı. Hollanda pazarı açısından güzel ve ülkemizde huzur ve istikrarı olumsuz bir yıl geçirdik. Hollanda pazarı kaynak Grubumuz açısından en önemli geliş- etkileyecek gelişmeler olmazsa tüm pa- pazarlarımız arasında bir numaraya me ise Mayıs 2013’te işletmeye açtığımız zarlarda önemli bir artış bekliyoruz. Bu oturdu. Yine Romanya ve Macaristan pa- Palm Wings Kuşadası Beach Resort&S- artışı göğüslemek üzere gerekli yatak ve u- zarlarında da 2012 ye oranla çok iyi bir PA isimli tesisimiz oldu. Yeni açılmış çak bağlantılarımızı devamlı güncelliyoruz. artış yakaladık. Ana kâr merkezlerimiz- olmasına rağmen hem bu tesisimizde Özellikle İran, Hollanda, Baltık, Macaristan, den birisi olan incoming alanında 2012 hem de grubumuzun Palm Wings Beach Romanya ve İrlanda gibi pazarlarımız 2014 yılına kıyasla yüzde 20’lik bir büyüme Resort&SPA–Didim ve Venosa Beach Re- yılında artış hedeflerimizin tutturulmasın- hedeflemiştik, grup olarak bu rakamın sort&SPA–Didim gibi diğer tesislerimizde da önemli rol oynayacak.

Kadir Uğur / Bentour Türkei Reisen CEO’su Almanya pazarındaki hızlı gelişme sürpriz oldu

iz Bentour olarak yalnızca Türki- gelişti. Ancak Avusturya pazarında Bye’ye turist gönderiyoruz. 2013 beklediğimiz gelişimi yakalayamadık. yılı beklediğimizden daha iyi geçti. Çünkü Avusturya pazarında sıkın- Almanya pazarında büyük bir geliş- tı var. Adriyatik sahilindeki ülkeler me sağladık. Bu büyük gelişme bizim Türkiye ye ciddi rakip olmaya başla- için sürpriz oldu. Ben şahsen 40 yıl- dılar. Bu pazarda daha aktif olmamız dır Almanya pazarındayım. GTI ve gerekiyor.2013 yılında 2012’ye göre Öger benden çok sonra bu piyasaya yüzde 40 bir ivme sağladık. 95 bin girdiler. 1991 yılında firmam ATT’yi kişiyi Türkiye ye gönderdik. Firma o- Kaufhof Metro grubuna satınca bir larak Hollanda pazarına da girmek ara bu piyasadan çekildim, daha istiyoruz. 2014’teki hedefimiz 150 bin sonra İsviçre’de Bentour’u kurarak turisti Türkiye’ye götürmek… Doğu A- tekrar İsviçre’den Almanya ve Avus- nadolu’ya turist götürmek istiyoruz. turya pazarına girdim. Keza İsviçre Dolayısıyla 2014’te tüm pazarlarımız- kapasitemiz beklediğimizin üzerinde da yükseliş bekliyoruz.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 15 ACENTELER GÖRÜŞLER

Yıldıray Karaer / Corendon Airlines Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Corendon Almanya pazarında da büyüyecek

orendon Turizm Grubu olarak 2013 mız tarifeli uçuşlar ile aşmayı planlıyoruz. Csezonunda hedeflerimizi yakaladık. Çok başarılı bir sezon geçirdik diyebiliriz. Hollanda’da yüzde 45 pazar payı ile Tür- Geçen yıl Hollanda pazarından 700 bin kiye’ye en çok turist getiren operatörüz. kişi tatilini bizim tur operatörümüzle ger- Hedefimiz Hollanda geneline bakıldığında çekleştirirken, bunun 500 bini Türkiye’yi 4. sıradaki pozisyonumuzu daha yukarı tercih etti. 2013 yılı itibariyle Hollandalıla- çıkarabilmek. Belçika pazarında ise yüz- rın en çok tercih ettiği tatil destinasyonu de 22 olan pazar payımızı arttırmak ve 3. Türkiye oldu. Türkiye’yi İspanya, Yunanis- sırada olduğumuz pozisyonu korumak… tan ve Bulgaristan takip etti. İskandinav Belçika ve Hollanda pazarlarından aldığı- ülkelerinden getirdiğimiz turist sayısın- mız erken rezervasyonlarla şu anda geçen da her yıl önemli bir artış kaydediyoruz. yıla oranla yüzde 26 büyüme kaydettik Hem kış aylarında düzenlediğimiz futbol diyebiliriz, bu da yıl sonuna yüzde 10 ola- ve alışveriş operasyonları hem de yaz rak yansıyacak diye hesaplıyoruz. Ancak dönemi operasyonlarımızla bu pazarı 12 Kazakistan pazarında düşüş bekliyoruz ay hareketlendiriyoruz. 2014’te İskandi- zira Kazak Havayolları’nın mevcut kapa- nav pazarında haftada 35 uçuş ile koltuk siteyi taşıyamayacaklarını düşünüyoruz. sayısını 200 bine çıkarmayı arzu ediyo- İran ve Rusya önemli bir artış olacağını ruz. Geçen yılı her zamanki gibi Türkiye düşündüğümüz pazarlar arasında yer pazarında birinci sırada; ciromuz ve üret- alıyor. 2014 yılı itibariyle yeni ve en bü- tiğimiz turist sayısı ile dördüncü sırada bir pazar. Dirsek darbesi ile bu pazarın yük pazarlarımızdan biri Almanya olacak. tamamladık. 2012 yılında 500 milyon dışına çıkarılmaktan memnun kalmadık Bu yıl yüzde 10-15 büyümesi planlanan dolar olan ciromuzu 650 milyon dolara tabii ki. Kazakistan’dan yılda 40-50 bin pazarda yaklaşık 16 havalimanına uçaca- yükselttik. 2013’te en sıkıntılı pazarımız koltuk uçan havayoluyuz. Bazı havali- ğız. Nisan itibariyle başlayacağımız direk Kazakistan oldu. Türkiye’de geçen yıl manlarında tarifeli havayollarına tanınan uçuşlarla Antalya’ya 250 bin Alman tu- bir havayolu şirketinin operasyonlarını haklardan yararlanmak için 2013 yılı so- rist getirmek için sektörün en büyük tur durdurması nedeniyle Kazakistan bu- nunda Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü operatörleri ile anlaşmalarımızı tamam- nu bahane ederek tüm charter havayolu tarafından gerekli denetimlerden geçerek ladık. 2014 sezonu boyunca Antalya’dan firmalarının ülkeye uçuş faaliyetlerini dur- tarifeli havayolu yetkisi aldık. Kazakistan Almanya’ya haftada 40 uçuş düzenliyor durdu. Kazakistan 250-300 bin turist gelen pazarındaki potansiyeli de uygulayacağı- olacağız.

Akın Kocatürk / Polarwest Yönetim Kurulu Başkanı 2014’te son dakika satışları artacak

2013 yılı bizim için iyi geçti açıkçası… lay cereyan ettiğinde uçaklar Türkiye’ye yataklar nasıl dolacak derken sezonun Hedeflerimize ulaştık. Norveç’te çok hafif çevrildikten sonra inanılmaz bir artış ya- ikinci yarısında nasıl yer bulacağımızı düşüş, Danimarka ve Finlandiya pazarla- şandı. Dolayısıyla sezonun ikinci yarısı düşünmeye başladık. rında ise artış yaşadık. Ancak İskandinav kurtarıcı oldu. Sezonun ilk yarısında bu 2014 için erken olmakla birlikte 2014 pazarı kendi içinde dengeledi. Dolayısıyla için 2013’ten çok farklı olmayacak. 2012’nin sayılarını geçtik. Çünkü 2013 yı- 2013’teki erken rezervasyonların tem- lında Kuoni işbirliğimiz başladı. Kuoni’nin posu 2014’te de devam ediyor. 2014’te İsviçre’den getirdiği yeni pazar tamamen bol bol son dakika satışı yapacağımız bizim artımızı teşkil etti. O anlamda he- izlenimi ediniyorum. Sezonun gidişatı deflerimizin üzerine çıktık. Toplam 149 şuan normal... Partnerlerimizden aldığı- bin müşteri getirdik. 2012’de bu rakam mız bilgilere göre İspanya ve Yunanistan 139 bin 623 pax getirdik. 10 bin pax artış satışları çok çok iyi gidiyor. Biz de son oldu. 2013’te karlılık çok hafif düştü ama dakikada çok iyi satacağız. Çünkü bu ya- yeni pazardan dolayı ciromuz yükseldi. taklar bir şekilde dolacak. Sezonun genel Bizim için 2012 ve 2013 çok benzer yıl- kaderini de bana göre Rus pazarı belirle- lardı. Dolayısıyla bizi mutsuz edecek bir yecek. Rus pazarından Türkiye’ye olan ilgi sıkıntı yok. 2013’ün ilk yarısı inanılmaz iyi giderse genel olarak Türkiye çok iyi bir sıkıntılı geçti. Temmuz’da Mısır’daki o- sezon geçirecek.

162 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

ACENTELER GÖRÜŞLER

Ediz Ergün / Mina Travel Yönetim Kurulu Başkanı Döviz kurundaki artış ve siyasi durum 2014 yılında belirleyici olacak 2013 oldukça iyi geçti, hedeflerimi- mıştı. Olaylar bittikten sonra çok hızlı bir ze ulaştık. Özellikle Çek Cumhuriyeti ve şekilde rezervasyonlar geri geldi. Sürpriz İngiltere gibi bazı pazarlarda bekledi- yaşadığımız bir pazar olmadı ama bu ğimizin de üzerinde artışlar oldu. 2012 sezon ilk defa çalışmaya başladığımız rakamlarımızın yüzde 15 üzerine çık- Ortadoğu pazarı bizim için önemli hale tık. Genel olarak hiçbir pazarda sıkıntı geldi ve bu pazarın üzerinde durulması yaşamadık ama Doğu Avrupa’da artık gerektiğini düşünüyoruz. Hali hazırda pazar potansiyelini iyi belirlemek gere- toplam 14 ülkeden turist getiriyoruz ama kiyor. Bu pazarlar Türkiye açısından bir Doğu Avrupa’da her ülkede varız diyebili- doyum noktasına ulaştı. Bundan sonra rim. 2013’de bazı pazarlarda yüzde 15-20 bu pazarlardaki artış veya eksilmeler tur civarı artış yaşarken bazı pazarlarda ise operatörlerinin birbirlerinin pazar payın- geçen yılki rakamlarımızı koruduk. Genel dan alıp vermesi şeklinde oluşacak. olarak şu anda erken olmasına rağmen özellikle bir takım pazarlar söz konu- 2013 yılının tartışmasız en ilginç olayı su olduğunda 2014 yılının 2013’den de Gezi parkı olayları ve bu olayların bizler daha iyi geçeceğinin sinyallerini erken açısından yurtdışındaki yansımasıydı. rezervasyonlardan görebiliyoruz. Dö- Sanırım Gezi parkı olaylarının uzama- viz kurlarındaki artış ve Türkiye’nin ması bizler için kurtarıcı oldu, çünkü o içinde bulunduğu siyasi durum 2014 yı- süreçte hiçbir iptal olmamasına rağmen lının belirleyici özellikleri olacaktır diye yeni rezervasyon alışımız çok yavaşla- düşünüyorum.

Ayhan Mavisu / Fibula Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Fibula, Balkan pazarında ciddi artış beklemiyor

omanya, Makedonya, Sırbis- ayında açacağımız 5 yıldızlı bir otel Rtan, Bosna-Hersek, Kosova yatırımcısı olarak, Ohrid bölgesi- gibi Balkan ülkelerinden turist ne adı geçen ülkelerden tatil için getiriyoruz. Tur operatörü olarak gelenlerin sayısında artış oldu. faaliyet gösterdiğimiz pazarların Türkiye’den daha ucuz ve daha ekonomik krizden en fazla etkile- yakın olan Bulgaristan ve Make- nen bölge ülkeleri olması sebebiyle, donya yeni yatırımlarla, ülkemize toplamda yüzde 1’lik bir düşüşle gelen turistlerden küçük de olsa aşağı yukarı hedefimize ulaştık. pay almaya başladı. Bu nedenle En fazla etkilenen ülke de Bosna de acentamız Makedonya Ohrid Hersek oldu. Geçen yılı 2012’ye bölgesine 5 bir Izgrev Hotel yatırı- göre kıyasladığımızda Romanya, mını yaptı. Mayıs 2014’de hizmet Makedonya, Kosova’da küçük bir vermeye başlayacak. artış, Sırbistan’da oransal olarak daha büyük artış ama Bosna’da Ayrıca önümüzdeki dönem düşüş oldu. Toplamda ise yüzde Doğu Avrupa, konusunda çalış- 1’lik bir düşüş yaşandı. malarımız olabilir. 2014’de devam eden ekonomik kriz nedeniyle Balkan ülkelerinden daha u- bölgelerimizden yüksek oranda cuz ve yakın destinasyonlardan artış olmayacağını tahmin etmek Bulgaristan, Makedonya, Yuna- zor değil… Bu bölgelerde yaşa- nistan’a tatil yapmaya gidenler de nan düşüte yükselişte oransal oransal olarak artış yaşanıyor. Bu olarak büyük olmaz. Bu nedenle arada Makedonya Ohrid bölgesine 2013 sayılarını koruruz diye dü- incoming yapan ve de 2014 Mayıs şünüyoruz.

182 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

ACENTELER GÖRÜŞLER

Mustafa Bastıyalı / Bastıyalı Turizm Yönetim Kurulu Üyesi 2014’te Danimarka’da artış bekliyoruz homas Cook Northern Europe’a 2013 yılı hizmet verdiğimiz İskandinav T(İsveç-Norveç-Danimarka ve Finlan- pazarında biraz sıkıntılı başladı. Ma- diya) hizmet veriyoruz. Thomas Cook ile yıs ve Haziran ayının ortasına kadar olan işbirliğimiz 1986 yılından bu yana rezervasyonlar beklentilerin altında devam ediyor. Yılda yaklaşık 240 bin İs- gerçekleşti. Ancak daha sonra gelen kandinav müşteriye hizmet veriyoruz. taleplerle planlanan gecelemeler yaka- landı. Genel olarak pazarlarımızda bir sıkıntı yaşamadık. Ancak bizim faaliyet gösterdiğimiz Kuzey Avrupa ülkelerin- de faaliyet gösteren Türk tur operatörü Turkiet Experten’in iflas etmesi ülkemiz turizmi açısından iyi olmadı. 2012 yaz sezonuna göre yaklaşık yüzde 5 artış oldu. 2014 yaz sezonunda sadece Da- nimarka pazarında bir artış bekliyoruz. Onun dışında diğer pazarlarımızda bir değişiklik beklemiyoruz.

Serdar Demirkan / Akdem Travel Akdeniz Bölge Müdürü Çağatay Vural / HST Travel Genel Müdür Yardımcısı 2014’de Akdeniz’de Polonya pazarı yüzde 5-10 arası 2013’te gelişemedi bir büyüme olur 2013 sezonu, özellikle Yunanistan’ın yükselişe geçtiği bir yıl olmasına rağmen genel olarak he- n zor sezonlarımızdan bi- deflerimizi tutturduğumuz bir yıl oldu. 2012 yılıyla Erini yaşadık diyebiliriz. kıyasladığımızda 2013’te yüzde 30 oranında bir ar- Ağustos başına kadar, rakip ül- tış yakaladık. Polonya pazarında avro para biriminin kelerden özellikle Mısır, Tunus ve kullanılmaması, kurların dalgalanması ve ülkenin Yunanistan’ın ciddi fiyat düşüşleri yaşadığı ekonomik zorluklar, pazarın gelişmesini pazarlarımızda satışları, o ülke- zorladı. Belarus ülkeleri ve Çek Cumhuriyeti yeni lere yönlendirdi. Ancak ağustos pazarlarımız oldu. Orta Avrupa pazarları da gelişi- başlarında Mısır’da yaşanan yor. Belarus ülkeleri ve İskandinav pazarlarındaki sıkıntılardan dolayı, satışlar ül- hareketlilik dikkat çekiyor. kemize kaydı. Fakat bu sefer oda 2014’te amacı- bulma sıkıntısı ile karşı karşıya mız para kazandıran kaldık. Ancak genel anlamda a- (kârlı olan) pazarlarda ğustostaki artış ile hedeflenen sayılarımızı arttırmak pax sayısına ulaşabildik. 2012 ve toplam 2013 ciro- yılına kıyasla 2013’te ortalama sunu geçmek. Ancak yüzde 10 civarında bir artış yaka- genel olarak 2014’e ba- ladık. Özellikle yoğun çalıştığımız kacak olursak Hollanda Orta Avrupa pazarında satışlarda ve Rusya pazarının beklenen artışı yakalayamadık. zorlu geçeceğine i- Operatörlerimiz bunu fiyat artış- nanıyorum. Almanya larına bağlıyorlar. Ayrıca şu anda ülkelere kaymasına sebep ola- pazarı durumunu ko- Mısır ve Tunus’taki durumun net- cak. 2014 için Akdeniz bölgesinde ruyabilir. Doğu Avrupa leşmesi bekleniyor. Çünkü herkes yüzde 5-10 arasında bir artış bek- pazarlarının artacağını biliyor ki Mısır ve Tunus’un a- liyoruz. Ege bölgesinde ise yüzde düşünüyorum. çılması, ciddi fiyat düşüşlerine 20 civarında bir düşüş olacağını sebep olacak ve misafirlerin bu düşünüyoruz.

202 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

ACENTELER HABER

TUI, 2013’te 762 milyon avro kâr etti

TUI’nin 2012-2013 dönemi toplam kârı 762 milyon avro olarak açıklandı. Ana faaliyet alanı TUI Travel’ın kârı 641 milyon avroya ulaşırken, TUI Hotels&Resorts 197 milyon avro, TUI Cruises ise geçen yıla göre daha az kâr etmesine rağmen cirosunda artış oldu. TUI, 2013- 2014 döneminde gelirinin yüzde 16-23 oranında artacağını öngörüyor.

vrupa’nın lider turizm gruplarından avro olarak açıklanırken, kârı yüzde 0.5’lik ATUI, 2012-2013 döneminde 18,5 mil- artışla 641 milyon avro olarak gerçek- yar avroluk ciro ve yüzde 2’lik artışla 762 leşti. TUI Hotels&Resorts, talebin fazla milyon avro kâr elde etti. Düşük kâr o- olması, uzun doluluk oranları ve yatak ranlarına rağmen bu yıl hissedarlarının başına daha yüksek fiyatlar düşmesi sa- yüzde 0.15’lik kazanç sağladığını açıkla- yesinde kârını yüzde 10’luk artışla 197 yan TUI, bu durumun OneTUI programının milyon avroya çıkardı. TUI, bu büyüme- etkisi olduğunu vurguladı. TUI CEO’su nin Riu ve Robinson otel markaları ve Riu Fritz Joussen Fritz Joussen, “Sözümüzü tutuyoruz; his- Hotel’in satılmasından elde edilen gelirin sedarlarımız için değer yaratacağız, TUI’yi de etkisiyle olduğuna dikkat çekti. cazip bir yatırım haline getireceğiz ve layısıyla şirket geçen yıla göre daha az çalışanlarımıza güvenli iş imkanları su- Kruvaziyerde yüzde 13 büyüdü kâr etti. İleriye yönelik olarak 2013-2014 nacağız” şeklinde konuştu. Kruvaziyer alanında ise, Hapag-L- finansal yılıyla ilgili yüzde 2-4’lük bir artış loyd Kreuzfahrten markası yüzde 13 öngören TUI, sektörler arasında gelişen TUI Travel’in müşterisi yüzde 3 düştü büyümeyle 261 milyon ciroya ulaştı. TUI iş performansları dolayısıyla operasyon Ana faaliyet alanında TUI Travel’ın Cruises’ın bu büyümesinde Mayıs 2013’te sonuçlarının yüzde 6-12 oranında, geli- geliri, yüzde 3’lük müşteri azalmasına Europa 2’yi de kapsayan filo genişlemesi rin ise yüzde 16-23 oranında artmasını rağmen, yüzde 0,6’lık artışla 17.8 milyar etkili olurken, Europa 2’nin ücretleri do- bekliyor. Borajet ve Alenia Tatil kararlarında Aermacchi arasında çocukların etkisi yüzde 50 lojistik destek vrupa’nın en ● Tahminlerin aksine Abüyük tur opera- çocukların yüzde 89′u törlerinden Thomas tatilde zamanlarının anlaşması imzalandı Cook, Thomas Co- büyük bir kısmını, yüz- orajet, Alenia Aermacchi, Deniz Kuvvetlerinin ok Holiday Monitor de 25’i ise tatilde tüm Bsipariş ettiği iki adet ATR 72-600 uçağının adını verdiği raporunu vakitlerini anne ve ba- mühendislik, bakım ve lojistik desteği aldı. Bo- açıkladı. Rapora göre basıyla birlikte geçiriyor. rajet; mühendislik, bakım ve lojistik desteğini çocukların tatile etkile- Cengiz Topel Deniz Hava Üssü’nde verecek ve ri ve tatil alışkanlıkları En çok Türkiye hizmet 2016 yılı sonuna kadar devam edecek. ele alındı. Ayrıca en çok tercih edildi rağbet gören destinas- SGHM tarafından, ATR uçaklarının fabrika Rapora göre en çok yonlar ve oteller ile ilgili seviyesi ağır bakımlarını ve Bombardier Global tercih edilen yaz destinasyonları; sı- veriler verildi. Express iş jetlerinin hat bakımlarını yapmaya rasıyla Türkiye, İspanya, Yunanistan, yetkilendirilen Borajet, Alenia ve Türk Deniz Kuv- Tunus ve Kanarya Adaları oldu. Aqu- Thomas Cook’un hazırladığı Tho- vetleri tarafından da ATR - 72 uçakları bakım apark’ı bulunan en iyi otellerin yer mas Cook Holiday Monitor raporunda çalışmaları için yetkilendirildi. Sözleşmeye göre aldığı Aquamania Hotels listesinde şu veriler dikkat çekti: Borajet, 2016 yılı sonuna kadar mühendislik, ba- ise Türkiye’den Royal Wings 5. sıradan Ailecek gidilecek tatil yeri seçimi- kım ve lojistik desteğine devam edecek. Borajet, ● listeye dahil oldu. Listenin tamamı ise ne çocukların etkisi yüzde 50. ilk 6 aylık dönemde bakım operasyonlarını yüzde şu şekilde; 100 performans seviyesi ile tamamladı. Uçak- ● Ailelerin tercihlerinde en büyük lar, Türk Deniz Kuvvetleri tarafından, personel etken güvenlik… 1. Club Mac Resort – Majorca ve kargo taşımacılığı amacıyla kullanılıyor. Proje ● Tatilde çocukların yüzde 60 gi- 2. Caretta Beach – Zante kapsamında Türk mühendis ve teknisyenleri is- bi büyük bir kısmı yemekte pizza ve 3. Zoraida Resort – Costa Maria tihdam ediliyor. dondurma tercih ederken sadece yüz- 4. Royal Holiday Resort – Mısır de 15’i yeni lezzetleri tadıyor. 5. Royal Wings – Türkiye

222 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

ACENTELER HABER

THY’nin 2014 hedefi 16 yeni hat ve 11,5 milyar dolar ciro

Türk Hava Yolları, 2013 yılını yüzde 20 büyüme ile kapatırken, 2014 yılı için 16 yeni hat ve 11,5 milyar dolar ciro hedefi koydu. Uçak filosunu 2020’ye kadar 400’ün üzerine çıkaracak olan THY, 2014 yılında 60 milyona yakın yolcu taşıyacak.

illiyet’ten Eylem Türk’ün soru- Bu yıl için hedeflerinin içinde Hakka- Mların yanıtlayan THY Yönetim ri’nin de bulunduğu 16 yeni hat açarak Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, geçtiğimiz 60 milyona yakın yolcu taşımak oldu- yılın değerlendirmesi yaptı ve ileriye yö- ğunu dile getiren Topçu, ciro hedeflerini

nelik hedeflerini anlattı. THY’nin 2013 11,5 milyar dolar olarak açıkladı. 2014’ü Hamdi Topçu yılını yüzde 20 büyüme ile 233 yeni uçak 267 uçakla tamamlamayı ve 2020’ye ve 243 uçuş noktası ile tamamladığını be- kadar uçak filosunu 400’ün üzerine çı- lirten Topçu, sefer yaptıkları ülke sayısını karmayı planladıklarını ekleyen Topçu, ropol’u da uçuş noktalarına ekleyerek, da 105’e çıkardıklarını ifade etti. Yıl için- uçak yaşını 5’e indirmiş olacaklarını be- Rusya’daki toplam uçuş noktasını 10’a de ülkede yaşanan olaylarla ilgili olarak, lirtti. THY’nin bünyesinde toplam 3 bin çıkaracaklarını bildirdi. Geçtiğimiz yıl 600 “Son olayların etkisini hemen göremeyiz. 417 pilot olduğunu vurgulayan Topçu, bini Moskova’ya olmak üzere Rusya’ya Rezervasyonlara etkisi ise bir iki ay sonra “Bunlar arasında 40’ı aşkın ülkeden 465 toplamda 1 milyona yakın yolcu taşıdıkla- ortaya çıkıyor. Ancak Gezi olaylarının re- yabancı pilot var. Bünyemizde 7 bini aş- rını ifade eden Deribaş, 2013 yılında elde zervasyonları etkilediğini söyleyebilirim” kın da kabin memurumuz var. THY’nin edemedikleri tüm uçuş haklarını 2014 yı- diye konuşan Topçu, THY’nin tarihinde ilk bundan sonra her yıl 650 pilot ihtiyacı lında elde etmeyi planladıklarını söyledi. defa Ağustos ayında hedeflediği getiriyi olacak” dedi. Deribaş aynı zamanda, yurtdışında ilk de- elde edemediğini açıkladı. Ayrıca Topçu, fa Moskova’nın Vnukovo Havalimanı’nda borsada yaşanan gerilemenin THY’nin THY Rusya’ya 1 milyon kişi taşıdı açılacak olan CIP salonun çalışmalarının değerinde 700 milyon dolara yakın bir e- Öte yandan THY Rusya Genel Müdürü hızla sürdüğünü ve açılışın en geç 2014 rimeye yol açtığını ekledi. Mefail Deribaş, 2014’te Astrahan ve Stav- Mart ayının sonunda olacağını belirtti. Prontotour, 2014’te yeni destinasyonlara yönelecek

2014 yılında gençlere özel festival ve Ağırlıklı olarak yurtdışına turist götüren Prontotour, Antalya’da gerçekleştirdiği organizasyonlar yapılacağını, Kuzey İs- Acenteler Toplantısı’nda 2013 yılının değerlendirmesini yaparken, 2014 yılı panya, Yunanistan’ın Halkidiki-Selanik beklentilerini açıkladı. 2012’de 125 Milyon TL olan cirosunu, 2013 sonunda 157 ve diğer şehirlerine yoğun operasyon Milyon TL’ye çıkardığını açıklayan acente, 2014’te yeni destinasyonlara yönelecek. yapacaklarını açıklayan acente, Ortaçağ konseptli ve kültür-sanat ağırlıklı tur- lar düzenleneceği bilgisini verdi. Acente ayrıca baştanbaşa İran, Uzakdoğu’da Taylandlı Singapurlu turlara Hindi Çin ülkesi Kamboçya ilave edilmesi, İrlan- da-İskoçyalı yeni tur paketleri, Güney Kore-Japonya, Malezya ve Portekiz-En- dülüs turları gerçekleştirecek.

Prontotour Yönetim Kurulu Baş- kanı Ali Onaran, “Zorlu geçen bir yıldan başarı ile çıkmanın vermiş ol- duğu mutluluğu yaşıyoruz. Bu başarıyı elde etmemizi sağlayan başta misa- firlerimize, ardından da Prontotour’u, Prontotour yapan tüm ekibime ve acentelerimize teşekkürlerimi sunuyo- rum” diye konuştu.

242 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 AnadoluJet, Ankara’dan Gazipaşa uçuşlarını başlattı

AnadoluJet’in iki yıldır hazırlıklarını sürdürdüğü Ankara-Gazipaşa seferleri 22 Ocak itibariyle başladı. Haftada 5 gün olarak başlatılan seferler Nisan ayında haftada 7’ye çıkarılacak. Yeni hattın açılış törenine katılan AnadoluJet Başkanı İbrahim Doğan, Antalya’dan diğer illere de sefer başlatacakları haberini verdi.

nadoluJet’in Ankara Esenbo- Ağa Havalimanı’ndan Alanya duyduklarını söyledi. Gazipaşa Havali- Havalimanı Gazipaşa’nın Gazipaşa Havalimanına uçuşları ne- manı’nın büyütüleceğini belirten Aşıklı, turizmine katkı sağlayacak deniyle AnadoluJet başkanı İbrahim “Ana binamızı 6 bin 400 metrekareye çı- Törende konuşma yapan diğer isim Doğan, yerel yöneticiler, bölge hal- karıp 1 buçuk milyon yolcuyla çalışmayı Gazipaşa Kaymakamı Muhittin Pamuk i- kı ve basın mensuplarının katıldığı hedefliyoruz” dedi. Aşıklı, AnadoluJet’in se, havalimanının Alanya turizmine büyük tören düzenlendi. Törende konuşan Ankara’yı Alanya’ya bağlamasının yöre katkı sağlayacağından kuşku duymadık- AnadoluJet başkanı İbrahim Doğan, iki ve havalimanı açısından bir övünç kay- larını ifade ederek, “Biz Gazipaşa olarak yıldır hazırlıklarını sürdürdükleri An- nağı olduğunu söyledi. turizm konusunda henüz ilerleme kay- kara-Gazipaşa hattının gecikmiş bir dedemedik. Havaalanının da atılımıyla sefer olduğunu belirterek, “AnadoluJet Hedef, Gazipaşa’yı Atatürk Gazipaşa kısa sürede turizmde hak ettiği sadece bir ulaşım aracı değil, hasretleri Havalimanına bağlamak paya ulaşacaktır” diyerek başta turizm vuslata dönüştüren bir iletişim ara- Alanya Belediye Başkanı Hasan Si- yatırımcıları olmak üzere tüm yatırımcıları cıdır” dedi. Doğan, Alanya’ya İstanbul pahioğlu, iki yıldır hazırlığını yaptıkları bölgeye davet etti. Törenin ardından Dev- Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan da hattın açılışından duydukları mutluluğu let Opera ve Balesi tarafından hazırlanan uçuş gerçekleştirmek için fırsat oluş- dile getirerek, Gazipaşa Havalimanı’nın ‘Seslerle Anadolu’ adlı gösteri sahnelendi. turmaya çalışacaklarını ifade etti. kendileri için bir hayal olduğunu söyle- di. Sipahioğlu, “Olmaz deniliyordu, ama AnadoluJet’in bir sonraki TAV Gazipaşa Havalimanı’nı büyütecek olabileceğini Ulaştırma Bakanlığı, Devlet destinasyonu Nevşehir Törende söz alan TAV Gazipaşa Ha- Hava Meydanları, Sivil Havacılık ve TAV AnadoluJet’in Nevşehir Kapadokya ile valimanı İşletme Koordinatörü Cengiz ortaya koydukları irade ile bize gösterdi” Antalya arasındaki uçuşları 30 Nisan ta- Aşıklı, Gazipaşa Havalimanı’nın kendileri diye konuştu. Sipahioğlu, havalimanının rihinde başlayacak. Turizm açısından iki için çok önemli olduğunu belirterek, tu- genişletilmesinin ardından Gazipaşa’yı önemli bölge olan Antalya ve Nevşehir’i rizm açısından önemli bir konumda olan Atatürk Havalimanı’na bağlamayı he- birbirine bağlayacak olan seferler hafta- Alanya’da bu hizmeti vermekten gurur deflediklerini sözlerine ekledi. da beş gün olarak düzenlenecek.

Atatürk Havalimanı, en çok yolcu ağırlayan 5’inci havalimanı oldu stanbul Atatürk Havalimanı 2013’te 51,3 Fraknkfurt, 4’üncülüğe ise Amsterdam arttırırken, Paris’te yüzde 0,7; Frankfurt’ta İmilyon yolcuyla Madrid Barajas Havali- Schipol havaalanları yerleşti. yüzde 0,9; Londra Heatrow’da ise yüzde manı’nı geride bırakarak ilk 5’te yer aldı. 3,4 artış yaşandı. THY’nin yeni seferlerinin Bloomberg’de yayınlanan habere göre İlk 5’te yer alan havaalanları arasında trafiği artırdığı belirten TAV Havaliman- Londra Heatrow Havaalanı 72,3 milyon 2013’te yolcu artış oranı en fazla Atatürk ları CEO’su Mustafa Sani Şener, 2020 için yolcuyla birinciliğini korurken ikincili- Havalimanı’nda oldu. Atatürk Havalimanı hedefledikleri 100 milyon yolcuya ulaşa- ğe Paris Charles de Gaulle, 3’üncülüğe bir önceki yıla göre yolcu sayısını yüzde 14 caklarını düşündüklerini ifade etti.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 25 ACENTELER HABER

Corendon 2014’te 2,5 milyon yolcu hedefliyor

Hollanda pazarının önemli tur operatörlerinden Corendon Grup, uluslararası Utrecht Turizm Fuarı’nda 2013 yılı değerlendirmesi yaparak, 2014 hedeflerini açıkladı. Toplantıda konuşan Corendon, 2014 yılında Almanya’dan Antalya’ya 250 bin koltuk ayırdığını açıkladı.

oplantıda açıklama yapan Corendon TAirlines Genel Müdürü Yıldıray Ka- raer, 2013 yılını 650 milyon dolar ciro ve yüzde 26 büyüme ile Hollanda pazarının istiyoruz” diye konuştu. Karaer, Corendon yon yolcu taşımak olduğunu belirtti. 4’üncü büyük tur operatörü olarak ta- filosundaki uçak sayısını 12’ye çıkar- mamladıklarını belirten 2014 yılına yüzde dıklarını belirtti. Antalya’ya getirecekleri Corendon Vliegvakanties Genel Müdü- 26 büyüme ile başladıklarını açıkladı. Alman turist hedeflerinin yaklaşık 15 ha- rü Atılay Uslu, 2013 yılını yüzde 26’lık bir Corendon Airlines’ın tarifeli uçuşlar için valimanından 250 bin koltuk olduğunu büyüme ile kapattıklarını dile getirerek, gerekli ruhsatı aldığını söyleyen Karaer, belirten Karaer, bugün 3 uçakla operas- Hollanda pazarından 750 bin kişinin ken- “Uçtuğumuz uluslararası havalimanların- yon düzenleyen Corendon Dutch Airlines dileri ile tatil yaptığını ve bunun 500 bin da tarifeli havayollarına tanınan haklardan ile birlikte geçtiğimiz yıl 1,75 milyon yolcu kişisinin Türkiye’yi tercih ettiğini kaydetti. yararlanmak, bunu da ilk olarak geçen taşıdıklarını, 2014 hedeflerinin ise mevcut Uslu, Corendon Turizm Grubu’nun 2014 yıl charter havayollarının uçuşlarını dur- pazarlarındaki büyümeler ve Almanya gibi hedeflerinin Hollanda’da sektör üçüncü- duran Kazakistan pazarında kullanmak yeni girdikleri pazarlar ile birlikte 2,5 mil- sü olmak olduğunu açıkladı. WTC ve Kösezade Turizm Kıbrıs’ı tanıtacak

DemSa Holding Yönetim Kurulu Başkanı Demet Sabancı Çetindoğan’ın turizm kanalı World Travel Channel (WTC) Kösezade Turizm ile işbirliği halinde Kuzey Kıbrıs’ı dünyaya tanıtacak.

irne’de Demsa bünyesindeki WTC Gve Tatilsa ile Kösezade Turizm ara- sındaki işbirliği toplantısında konuşan DemSa Holding Yönetim Kurulu Başka- nı Demet Sabancı Çetindoğan, “Kuzey Kıbrıs’ı dünyaya tanıtmak için ezberleri mak. Bunu yaparken WTC yönetiminin bozarak World Travel Channel ile ‘Kıbrıs gücü ve marka bilinirliğini arkamıza Klasiği’ni dünyaya sunacağız. TatilSa ve alacağız. Bunu otelcilerin katkılarıyla Kösezade işbirliğinde pazarlamada yeni gerçekleştireceğiz. Ancak bu noktada düşüncelerle hareket edeceğiz. Tatil te- otelcilere son derece uygun fiyatlar su- levizyonundaki gücümüzü Kuzey Kıbrıs nup, üstelik bunu da ceplerinden para turizmi için kullanacağız” dedi. çıkartmadan yapacağız. Çalışmamız bir anlamda barter gibi olacak. Oteller Kösezade Turizm’in Başkanı Andaç tanıtımları karşılığı para yerine oda ve- Günay ise Demsa ile işbirliğini esas recek biz de bu odaları pazarlayacağız. olarak ticari kaygıları önde tutarak yap- Böylece, Kuzey Kıbrıs’ın turizmde WTC madıklarını vurguladıktan sonra şunları ile dünyaya daha iyi açılacağına inanı- Demet Sabancı söyledi: “Temel amacımız Kıbrıs’ı tanıt- yorum.”

262 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

ACENTELER HABER

Lufthansa, 2013’te doluluk oranını artırdı

yan Lufthansa, 2011 yılına ait 207 milyar Lufthansa, 2013 yılında yolcu yolcu kilometrelik rekorun üzerine çıktı. taşımacılığı alanında 209 milyar Firmanın doluluk oranı ise bir önceki yıla yolcu kilometre seviyesine ulaştı. göre yüzde 79,8 düzeyine ulaştı. Firmanın doluluk oranı ise bir önceki Lufthansa, Germanwings, SWISS ve yıla göre yüzde 79,8 düzeyine çıktı. Austrian Airlines geçtiğimiz yıl içinde toplam 104 milyon kişinin üzerinde yol- ufthansa, 2013 yılında yolcu taşı- cu taşıdılar. Arz edilen koltuk kilometre Lmacılığı alanında 209 milyar yolcu 2012 yılına kıyasla yüzde 1 oranında kilometre seviyesiyle bugüne kadar olan artarken, Lufthansa Grubu tarafından en yüksek düzeye ulaştı. Bir önceki yıla gerçekleştirilen uçuş sayısı yüzde 3.7 o- göre yüzde 2,3 puanlık bir artış yakala- ranında azaltıldı.

Thomas Cook, üst yönetimine Türk yönetici geliyor homas Cook Harici Üst Düzey Yöneticisi Peter Marks, yapı- Tlacak yıllık genel kurul toplantısından sonra emekli olarak görevinden ayrılacağını açıkladı. Peter Marks görevini, Emre Berkin’e bırakacak. Thomas Cook Üst Düzey Harici Yöneticisi Peter Marks, yapılacak son genel kurul toplantısının ardından bırakacağını duyurdu. 2011 yılında göreve gelen Marks gö- revini, Emre Berkin’e bırakacak. Thomas Cook Başkanı Frank Meysman, konuyla ilgili “Peter Marks’a Thomas Cook yönetim kuruluna olan katkılarından kaynaklı teşekkür etmek istiyo- rum. Umarım iyi bir gelecek onu bekliyordur” dedi.

Metro Turizm, halka açılacak Kuşadası 451 gemi ile etro Holding Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Ayyıldız, kruvaziyerde lider oldu Mholdingin en kârlı ve en büyük iştiraki Metro Turizm’i halka açmak için çalışma başlattıklarını söyledi. Ayyıldız, eniz Ticaret Odası İzmir Limanı’na gelen kruvaziyer ge- süreçle ilgili şu bilgileri verdi: “Bağımsız kuruluşlara ha- DŞubesi’nin açıkladığı is- misi sayısı 191’de kaldı; yolcu zırlattığımız rapora göre şirketimizin piyasa değeri 874 tatistiklere göre 2013 yılında sayısı 480 bin oldu. Yeni Asır milyon 607 bin 867 TL. Gerekli yasal başvuruyu en yakın Ege’de kruvaziyer turizminin gazetesinden Sinan Doğan’ın zamanda yapmayı düşünüyoruz.” Metro Turizm’in ciro, şampiyonu Kuşadası oldu. verdiği bilgilere göre kruvazi- pazar payı, araç filosu ve taşıdığı yolcu sayısı açısından Kuşadası Limanı’na 451 gemi, yerde en büyük atağı Çeşme Türkiye’nin en büyük seyahat şirketi konumunda olduğunu 583 bin yolcu getirdi. Limanı yaptı. Çeşme’ye 53 iddia eden Ayyıldız, 76 ilde 900 acenteyle hizmet verdikle- gemi 35 bin yolcu getirdi. Di- rini söyledi. 2013’te 20 milyon 600 bin yolcu taşıdıklarını ve Ege Bölgesi’nin kruvaziyer kili Limanı ise son 2 yıldır kan 920 milyon TL’lik ciroya ulaştıklarını vurgulayan Ayyıldız, turizmindeki deki yükselişi kaybediyor. 2011’de 34 gemi “Halen filomuzda bin 350 otobüs bulunuyor. 2014’ün ikinci devam etti. 2013 yılında Kuşa- ve 17 bin olan yolcu sayısı ge- yarısında teslim almak üzere 100 araçlık sipariş verdik. Ay- dası Limanı’na 451 gemi, 583 çen yıl 22 gemi ve 6 bin 400 rıca 150 katılımcı otobüsümüz olacak.” diye konuştu. bin yolcu gelirken, Alsancak yolcuya geriledi.

ETS Tur, yurtdışı turlarında tüm detayları açıklayacak TS Tur, yurtdışı turlarında müşteri- tel, uçak gibi tüm detayları açıklayarak, misafirlerin kalacakları yeri belirliyordu. Bu Elerinin kalacakları otelleri önceden olumsuz sürprizleri engellemek istedikle- yüzden bazı sürprizler karşılaşılabiliyordu. açıklayacak. Paket turlarda otellerin yıl- rini kaydetti. Yurtdışında yerel acentelerle Biz artık bunun önüne geçiyoruz. Misafir dızına göre satıldığını belirten ETS Tur çalışıldığını belirten Lanacı, “Lokal acente- memnuniyetini arttırmak için bu yeniliği Yurtdışı Turlar Müdürü İlker Lanacı, o- ler otel ismi belirtilmeyince istedikleri gibi getirdik” dedi.

282 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 KALE_56_22x30.pdf 1 2/12/14 10:30 AM

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K ACENTELER HABER

ANSİAD, Ayhan Bektaş’ı ‘Yılın Başarılı İş Adamı’ seçti ANSİAD, Yılın Başarılı İş Adamı ödülünü, faaliyetleriyle Türk turizminin gelişimine önemli katkı sağlayan OTI Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Bektaş’a verdi.

NSİAD tarafından Yılın İş Adamı seçi- Çavuşoğlu verdi. OTI Holding’in elde et- Alen Ayhan Bektaş’a ödülünü Avrupa tiği başarıda, Antalya’nın potansiyeline Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Mevlüt duyduğu güvenin büyük rol oynadığını Çavuşoğlu verdi. Antalya Ramada Ote- belirten Bektaş, konuşmasında iş, med- li’nde 18 Ocak’ta düzenlenen ANSİAD’ın ya ve sanat dünyasının önde gelenlerine 24. Kuruluş yıldönümü kutlamasında seslenerek, turizme adım attığı 1992 Ayhan Bektaş’a ödülünü Avrupa Bir- yılından bu yana Antalya’nın turizmdeki liği Bakanı ve Başmüzakereci Mevlüt rolüne ve gelişimine vurgu yaptı.

e-Vize’ye 2013’te Pegasus, filosu 49 uçağa ulaştı 833 bin 599 başvuru 2013 yılının son günlerinde ka- şirkete hala uçuş izni vermedi. tılan 2 yeni Boeing 737/800 ile Suudi Arabistan otoritelerinin i- ınır kapıları ve havaalanlarındaki kuyrukların filosunu genişleten Pegasus Hava se charter uçuşlar için uçuş izni Sönüne geçilmesi için hayata geçirilen e-Vize’ye Yolları’na bu yıl Suudi Arabistan’a verdiği belirtildi. Pegasus, izin geçen yıl 833 bin 599 başvuru yapıldı. charter uçuş yapamayacak. alması durumunda Umre’ye 30 Sınır kapıları ve havaalanlarındaki kuyrukların bin yolcu taşımayı hedefliyordu. önüne geçilmesi için hayata geçirilen e-Vize’ye ilgi Düşük maliyetli Vefatur ve Medyentur Seyahat büyük. Uygulamanın hizmete girdiği Nisan 2013’te havayolu şirketi Pegasus, geç- Acentesi Yönetim Kurulu Başkanı ilk başlarda haftada sadece 2 bine yakın e-Vize tiğimiz yıl Suudi Arabistan'a Mehmet Ceylan, geçen yıl 14 bin verilirken, artık günde ortalama 2 bin 609 e-Vize ve- charter uçuşları yapan Pegasus’a 250 Umre yolcusunu Pegasus ile rilebiliyor. bu yıl izin verilmediği açıklandı. taşıdıklarını ancak bu yıl hâlâ i- Böylece turistik ve ticari amaçlı seyahatler için Bu ülkeye götürdüğü ziyaretçile- zin verilmediğini söyledi. Ceylan, geçen yıl uygulamaya konulan e-Vize’ye 2013 yılın- ri Pegasus’un charter uçakları ile “Karşı ülkeden izin alınmasına da yapılan başvuru sayısı 833 bin 599 oldu. En çok taşıyan Vefayur Medyentur zor rağmen Türkiye’den neden hâlâ vize düzenlenen ülkeler Irak, İngiltere, ABD, Norveç durumda kaldı. Pegasus’a Su- izin verilmediğini bilmiyoruz. Bu ve Hollanda olarak sıralandı. Aynı dönemde e-Vize udi Arabistan için charter uçuş dönemde çok fazla talep olması- kapsamında toplanan vize harcı ise 10 milyon 717 izni veren Sivil Havacılık Genel na rağmen izin verilmediği için bu bin 700 dolar olarak gerçekleşti. Müdürlüğü, başvuruya rağmen talepleri karşılayamıyoruz” dedi. Turkcell’li gezginler dünyayı 1790 kez turladı

urkcell’in seyahat uygulamaları Bavul.com ve üzerinden gerçekleşiyor. Her iki mobil uygula- TTurkcell Seyahat verilerine göre, kullanıcılar manın toplam indirilme sayısı ise yaklaşık 785 geçtiğimiz yıl 65 milyon kilometreden fazla yol bine ulaşmış durumda. kat etti. Biletlerini yüzde 54 oranında “son daki- ka” alan kullanıcıların seyahatlerini yurt dışında Yurtdışında en gözde Barselona en çok Barselona’ya, yurt içinde ise İstanbul’a Bavul.com, dünya çapında 120 binden fazla o- yaptığı gözlemlendi. Turkcell abonelerine özel tel ve tüm havayollarının uçuşlarını tek adreste indirim ve avantajlar sunan Turkcell Seyahat ve buluşturuyor. Bu platformu kullanarak seyahate Bavul.com mobil uygulamaları, toplamda yakla- çıkanların ortalama kalma süreleri yurt içinde 5, şık 785 bin kez indirildi. yurt dışında 16 gün. Bavul.com müşterileri, bu yıl yurt içinde en çok İstanbul, Ankara ve İzmir’e se- “Rakamlarla 2013: Seyahat Alışkanlıkları” yahat ederken yurt dışında Barselona, New York başlıklı araştırmaya göre geçtiğimiz yıl Turkcell ve Dusseldorf ilk üçte yer alıyor. Geçtiğimiz yıl ise Seyahat ve Bavul.com kullanıcıları 65 milyon listenin ilk üçünde Amsterdam, Londra ve Paris kilometreden fazla yol kat etti. Bu mesafe, vardı. 2013’te Turkcell Seyahat ve Bavul.com’u dünyanın çevresinde atılacak 1790 tura eşit. tercih eden gezginler toplam 315 kenti ziyaret Yüzde 100 online uçak bileti alınabilen ve otel etti. Web ve uygulama üzerinden yapılan tatil rezervasyonu yapılabilen Bavul.com’da bilet araması sayısı ise 2,5 milyonu buldu. Bu arama- satışlarının yüzde 65’i web, yüzde 35’i ise mobil ların yüzde 40’ı mobil cihazlardan gerçekleştirildi.

302 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

32 2

DOSYA ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 YATIRIMLAR furyası başladı yatırım furyası segmenti otellerinetalebinartmasıuluslararasızincirleride bu alanakaydırdı.Türkiye’de2011yılında17firmaüçyıldız için teşvikbelgesialırken2012’de80;2013’teise111firma Yatırımcılar 5yıldıza

YATIRIMLARda yayılan3yıldızlıotelyatırımlarınayöneldiler.Ekonomi Beş yıldızlıotelfuryasınınardındanyatırımcılar,dünyada doydu, 3yıldızlıotel üç yıldızlıotelyapmakiçinteşvikbelgesialdı.

ıyı turizminde konuk ağırlayan ülke o- larak öne çıkan Türkiye, ekonomisinin Kbüyümesi, sanayi ve ticari hacminin artması nedeniyle artık şehir otelciliğinde de konuk ağırlayan ülke konumuna geldi. Kaliteli 5 yıldız otelleriyle öne çıkan Türki- ye son yıllarda ekonomi segmenti otellere talebin genişlemesiyle birlikte 3 yıldızlı otel yatırımlarına yöneliyor. Kıyı bölgeleri hariç Türkiye’nin her yerinde özellikle 3 yıldızlı otel yatırımları hızla artıyor. 2011 yılında 17 firma üç yıldız için teşvik belgesi alırken 2012’de 80, 2013’te ise 111 firma üç yıldızlı otel yapmak için teşvik belgesi aldı.

Son iki yılda 3 yıldızlı otel sayısı katlanarak arttı Türkiye’de üç yıldızlı otel yatırımların- da deyim yerindeyse patlama yaşanıyor. ekstra restoran ve bar yapılmadığı gibi ha- lu’ya iş ve kongre-toplantı için gelenlerin Türkiye’de bugün Kültür ve Turizm Ba- vuz, büyük toplantı salonları, Spa merkezi, sayısını artırıyor. Öte yandan uçak gibi kanlığı’ndan işletme belgesi alan 798 adet fitness center gibi bölümler de yer almıyor. ulaşım olanaklarının yaygınlaşması ve 3 yıldızlı tesisi bulunuyor. Ancak bu sayı Ayrıca tesislerin teknik donanımı da daha az ucuzlaması seyahat etmek isteyenleri son yıllarda katlanarak artıyor. Son üç yıl- oluyor. Dolayısıyla 3 yıldızlı otel yatırımları- cezbediyor. Yeni destinasyonların ortaya da Hazine Müsteşarlığı’ndan alınan teşvik nın maliyeti uluslararası markalı bir otele çıkması da yeni yatırımları beraberinde belgelerine bakıldığında 2011’de 17 olan üç göre yüzde 50 daha az maliyetli oluyor. Do- getiriyor. İş turizminin yanı sıra kültür, yıldızlı tesis sayısı 2012’de nerdeyse 5 kat layısıyla otellerin geri dönüş süresi de 5 yıla inanç, sağlık turlarının artması da yatı- artarak 80’e, 2013’te ise yüzde 39 artarak kadar düşüyor. Düşük bütçeli bir otelin oda rımlara ivme kazandırıyor. 111’e çıktı. 2013 yılında teşvik verilen 393 başı maliyeti 25 bin doları geçmezken, lüks projeden ilk sırayı yüzde 34,7 ile 3 yıldızlı bir otelin oda başı maliyeti 500 bin doları 3 yıldızlı yatırımlar için teşvik alan il- tesisler aldı. Onu yüzde 32 ile 4 ve yüzde 17 bulabiliyor. Bunun yanında düşük bütçeli lere bakıldığında İstanbul, Antalya’nın ile 5 yıldızlı tesisler izledi. otel kendini 4-5 yılda amorti ederken, lüks yanı sıra Kahramanmaraş, Ankara, İzmir, otel kendini 8-10 yılda amorti edebiliyor. Muğla, Nevşehir, Giresun, Van, Hatay, 3 yıldızlı otellerin yatırım ve Balıkesir, Trabzon, Erzurum, Mersin, Ko- işletme maliyetleri daha düşük İşletme maliyetleri caeli ve Konya gibi iller öne çıkıyor. Yatırımcıların 3 yıldızlı otel yatırımları- konusunda da avantajlı na yönelmesinin birçok nedeni bulunuyor. Öte yandan otellerin işletme maliyetleri Konforlu ve uygun bütçeli Bunların başında yatırım ve işletme ma- de 3 yıldızlı otellerde ciddi oranda düşü- otellere talep artıyor liyetleri geliyor. Arazi maliyetlerinin gün yor. Limitli servis hizmetleri veren oteller, Günümüzde konaklama lüks olmak- geçtikçe değerlenmesi otel yatırım mali- satışlarını oda kahvaltı olarak yapıyorlar. tan çıkarak ihtiyaç haline geldi. Seyahat yetlerini yükseltiyor. Oda sayısı 5 yıldızlı Dolayısıyla sadece bir restoranda hem kah- eden insanlar eş, dost, akrabada kalmak otellere göre düşük olan 3 yıldızlı otellerde valtı hem de yemek servisi verebiliyorlar. yerine otellerde kalmayı tercih ediyor. » Dolayısıyla otellerin gıda maliyetlerinden ekipman maliyetlerine, oda maliyetlerine Limitli servisi içeren 3 kadar tüm işletme giderleri üst segment otellere göre çok daha az oluyor. 3 yıldızlı yıldızlı otellerin otel yatırım oteller, oda sayısı az olduğu için daha az ve işletme maliyetleri 5 personel çalıştırdığı için de avantaj sağ- yıldızlı tesislere göre ciddi lıyor. Turizm Bölgesi ilan edilen yerlerde oranda düşüyor. Müşterilerin otel yatırımlarına teşvik verilmesi de ya- kullanmadığı ekstra restoran tırımcıları cezbediyor. Otelcilere sağlanan teşvikler, vergi yükünü azalttığı için işletme ve bar, havuz, büyük toplantı maliyetlerine de olumlu yansıyor. salonları, Spa merkezi, fitness center gibi bölümlere Seyahatlerdeki artış, yer vermeyen yatırımcılar, yatırımları hareketlendiriyor daha az personel çalıştırıyor. Büyüyen bir ekonomiye sahip olan Türkiye’de sanayi ve ticaret, İstanbul, An- Yatırım maliyeti yüzde 50 kara, İzmir gibi iller başta olmak üzere düşen 3 yıldızlı otellerin tüm Anadolu’ya yayılıyor. Özellikle nü- geri dönüş süresi ise fusu bir milyonun üzerinde olan şehirler 5 yıla kadar düşüyor. büyük potansiyel taşıyor. Bu da Anado-

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 33 DOSYA YATIRIMLAR

SON 3 YILDA YATIRIM BELGESİ Ayrıca iş için gelen insanlar konaklama için çok Almanya’da 1900’ün üzerinde tesisle hizmet yüksek bedeller ödemek istemiyorlar. Genellikle veriyor. Hindistan, Polonya, Türkiye, İngiltere ALAN 3 YILDIZLI TESİSLER sabah kahvaltı yapıp otelden ayrılan ve akşam ve ötesinde büyüme gösteriyor. Tesislerin yüz- ŞEHİR 2011 2012 2013 geç saatte otele dönen iş insanları, oteldeki de 98’ine ise franchise veriyor. Türkiye’de 10 ADANA 2 imkanlardan yararlanamıyorlar. Dolayısıyla 5 bin odaya ulaşan Hilton Worlwide, Türkiye’deki A.KARAHİSAR 1 1 yıldızlı otellerde kalarak yararlanamadıkları hiz- otel sayısını 24’e; geliştirilmekte olduğu proje AĞRI 1 1 metlere para ödemek istemiyorlar. Bu nedenle sayısını ise 25’e çıkardı. Grup, Türkiye’de orta AKSARAY 1 son yıllarda yüksek bütçeli olmayan konforlu o- ve ekonomi segmentinde DoubleTree by Hil- ANKARA 4 3 tellere talep artıyor. Günümüzde hizmete giren 3 ton, Hilton Garden Inn ve Hampton by Hilton ANTALYA 4 3 8 yıldızlı tesislerde uluslararası standartlarda ka- markalarıyla büyüyor. ARDAHAN 1 lite ve konfora sahip olduğu gibi uygun fiyatları ARTVİN 1 1 nedeniyle de tercih ediliyor. n Intercontinental Hotel Grubu AYDIN 1 Ekonomi sınıfında BALIKESİR 2 3 Ekonomi segmenti otelleri, Holiday Inn Express BATMAN 1 zincirler sürüklüyor markasıyla büyüyen BİLECİK 1 Bu trendin Türkiye’de de yükselmesini sağ- IHG, bu segmentte BİTLİS 3 1 layan uluslararası zincir oteller oldu. Türkiye Amerika’da 1931 o- BOLU 1 1 pazarında agresif bir büyüme trendine giren u- teli ve 345 projesi bulunuyor. Avrupa’da 212 otel BURSA 2 2 luslararası zincirler, özellikle Anadolu’nun ikincil ve 42 proje ile devam eden grup, Asya, Ortadoğu ÇANAKKALE 1 2 şehirlerinde 3 ve 4 yıldızlı markalarıyla büyüyor- ve Afrika bölgelerinde 12 oteli ve 35 projeyle bü- DENİZLİ 3 1 lar. Yerli zincirlerinde büyüme gösterdiği ekonomi yüyor. Avrupa’da 281 Holiday Inn oteli ile hizmet DİYARBAKIR 2 1 segmentinde, yabancı zincirlerden Hilton, Accor, veren ve 25 yeni oteli de yapım aşamasında olan ELAZIĞ 1 IHG, Wyndham gibi gruplar Türkiye’nin her bölge- IHG, Holiday Inn markasının Doğu Avrupa’da da ERZİNCAN 1 1 sine hızla yayılıyorlar. Yabancı zincirler, 5 yıldızlı tanınması için çalışıyor. Ekonomi segmentinde ERZURUM 3 otel yatırımı yapmak isteyen yatırımcılar, pazarın Çin’de de büyüyen grup 37 oteline 29 otel ekle- ESKİŞEHİR 3 1 ihtiyacına göre ekonomi segmentine yönelttiği yecek. Türkiye’de Holiday Inn ve Holiday Inn By GAZİANTEP 1 2 gibi bu alandaki deneyimlerini de aktarıyorlar. Express markalarını uygun bütçeli oteller olarak GİRESUN 4 konumlandıran grup, yeni projeleri bünyesine katmaya devam ediyor. HAKKARİ 1 Ekonomi segmentindeki oteller HATAY 4 3 dünyada da yaygınlaşıyor n IĞDIR 1 2 Ekonomi segmentine yönelik oteller Avru- Accor Group İSTANBUL 2 8 12 pa’da ve Amerika’da da yaygınlık gösteriyor. Avrupa’nın en İZMİR 1 5 4 Bu bölgelerin yanı sıra otelcilik anlamında yeni büyük zincirlerin- K.MARAŞ 1 5 gelişmekte olan bölgelere yayılmaya başlayan den Accor Group ekonomi segmentinde IBIS Budget Hotels ile KARS 2 ekonomi segmenti oteller, Asya bölgesine doğru hizmet veriyor. Şu an mevcut 17 ülkede 503 KASTAMONU 1 3 genişliyor. Asya bölgesinde düşük bütçeli ancak ekonomi sınıfı Ibıs oteli bulunan grup, düşük KAYSERİ 1 yüksek getirili otellere ihtiyaç gitgide artıyor. bütçeli otel sınıfındaki lider konumunu güçlen- KIRKLARELİ 1 1 Avrupa ve ABD’de kökleşmiş ekonomi segmen- dirmek istiyor. Grup 2015’ten önce 600 otele KIRŞEHİR 1 ti otelleri, düşük bütçeli havayollarının Asya çıkmayı hedefliyor. Fransa, Almanya, İspanya KOCAELİ 1 4 bölgesine yönelmesiyle ivme kazandı. Çin’deki yerel otel rekabetleri nedeniyle uluslararası otel ve İngiltere gibi olgun Avrupa pazarlarındaki ha- KONYA 1 4 kimiyeti güçlendirmek için çaba gösteren grup, MALATYA 1 zincirleri için Hindistan ve Endonezya pazarı- nın daha cazip olduğu belirtiliyor. Avrupa’nın en Fas, Portekiz, Pasifik Asya (Endonezya, Güney MANİSA 2 Kore) gibi yeni pazarlarda ağı genişletmeye çalı- MARDİN 2 büyük otel zinciri Accor, InterContinental Otel Zinciri, Marriott International MAR.N ve ABD ya- şıyor. Erişilebilir yerlerde, ana yolların üzerinde, MERSİN 5 2 havalimanları yakınlarında ve büyük şehirler- MUĞLA 9 4 5 tırımcı grubu Starwood Capital’s Louvre Hotels gibi otel zincirleri erken davranarak bu pazarlar- de yatırımlarına devam ediyor. Grubun diğer MUŞ 2 markası HOTEL F1ise sadece Fransa’da faaliyet da karlılığını artırmayı hedefliyor. NEVŞEHİR 5 gösteriyor. Accor grubunun ekonomi sınıfı bu RİZE 1 2 oteli, Fransa’da 239 otele ulaşmış durumda… SAKARYA 1 Bazı uluslararası zincirlerin konuyla ilgili çalışmaları şöyle: SAMSUN 3 1 n Wyndham Hotels SİİRT 1 Amerikan n SİNOP 1 Hilton Worldwide menşeli Wyn- ŞANLIURFA 1 Hilton Worl- dham Otelleri, ŞIRNAK 1 dwide 3-4 yıldıza üç yıldızlı Su- TEKİRDAĞ 1 karşılık gelen or- per 8 Days Inn ve dört yıldızlı Tryp markaları için TRABZON 3 3 ta ve ekonomi franchise yoluyla Türkiye’de büyüyecek. Super UŞAK 2 segmentte Hilton Garden INN ve Hampton by 8 markası için İlbak Holding ile anlaşma yapan VAN 1 3 Hilton markalarıyla hizmet veriyor. Grup bu iki grup, yeni markalarıyla İstanbul’un yanı sıra segmentte, Amerika Birleşik Devletleri, Ekva- TOPLAM Anadolu’da is ve ticaret hacmiyle öne çıkan şe- 17 80 111 OTEL SAYISI dor, Kosta Rika, Kanada, Meksika, İngiltere ve hirlere yönelecek.

342 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 GÖRÜŞLER YATIRIMLAR

Seçim Aydın / Anadolu Turizm İşletmecileri Derneği (ATİD) Başkanı Üç yıldızlı otel yatırımlarının cazibesi artıyor

urizm Teşvik Kanunu uyarınca turizm sahip olduğu, termal, sağlık, kongre, gurme, Tsektörü 1982 yılından bu yana çeşitli teş- kültür ve inanç turizmi potansiyeli turizm vik mekanizmalarıyla destekleniyor. 2009 yatırımcılarını Anadolu’ya yönlendiriyor. yılında yürürlüğe giren Yatırımlarda Devlet Havalimanı sayısının artması, uçak biletleri- Yardımları Hakkındaki Karar kapsamında nin ucuzlaması, havayolu şirketlerinin sefer uygulamaya konulan yeni teşvik sistemiy- sayılarının artması ve yeni uçuş destinas- le turizm sektöründe 3 yıldız ve üzeri otel yonlarının eklenmesi turizm yatırımcıları yatırımları vergi indirimi, yatırım yeri tahsi- cezbediyor. Bu çerçevede, kalite ve konforu si, KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, daha ucuz fiyatlarda müşterilerine sunan sigorta primi işveren desteği gibi destekler- üç yıldızlı oteller, iş insanları tarafından den yararlanılıyor. Dolayısıyla 3 yıldızlı otel tercih ediliyor. Önümüzdeki yıllarda top- yatırımları Kültür ve Turizm Bakanlığı tara- lam turizm pazarı içinde 3 yıldızlı otellerin arasında Adana, Eskişehir, Bursa, Konya, fından teşvik kapsamında değerlendiriliyor. payının her geçen gün artması bekleniyor. Samsun, Edirne gibi iller öne çıkıyor. Sonuç Teşvik ve destekler hiç kuşkusuz 3 yıldızlı Özellikle yatırım aşamasında maliyetler a- olarak; büyük şehirlerde otel yatırımlarının otel yatırımlarını cazip hale getiriyor ve çısından yüzde 20-25 avantaj sağlayan 3 doyum noktasına gelmesi ve Anadolu’ya özellikle Anadolu’da karşılığını buluyor. A- yıldız otellerin, işletme aşamasında en az yatırım yapmanın maliyet açısından getir- nadolu’da sanayi ve ticaretin her geçen gün yüzde 10 maliyet avantajı sağlıyor. Yapılan diği avantajlar, yerli ve yabancı yatırımcılar artması, konaklama tesislerine duyulan ih- bir araştırmaya göre, otel yatırımlarına kısa açısından Anadolu’yu ve özellikle 3 yıldızlı tiyacı artırıyor. Diğer taraftan Anadolu’nun ve orta vadede ihtiyaç duyulan şehirlerimiz otelleri cazip hale getiriyor.

Timur Bayındır / TUROB Başkanı Murat Yılmaz / Starwood Hotels 3 yıldızlı da olsa İstanbul’un Türkiye’de tüm yeni yatağa ihtiyacı yok segmentlerde ürkiye’de bazı şeyler moda haline Tgelir. Tekstil iyi derler, herkes teks- boşluk var tilci olur. Yeni bir hastane açılır. Burası yıldızlı otellere tüm dünyada ihtiyaç var iş yapacak derler ve orada bir eczane 3 çünkü 5 yıldızlar belli bir doygunluğa u- modası başlar. Dolayısıyla, şuanda tu- laştı. Bir Pazar boşluğu var ve onu doldurmak rizmde otel kazanıyor diye bir imaj var. lazım. Ama Türkiye henüz orada değil. Türki- Ve herkes otelci olmanın yoluna ba- ye’nin tüm segmentlerde boşluğu var. Doğru kıyor. Ama bunu çok dikkatli yapmak yerde doğru yatırımı yapacağınız bir dolu op- lazım... Bir kere costları yani yatıraca- siyonunuz var. İstanbul’da hala 5 yıldızlı otel ğı para ile kazanacağı parayı iyi hesap açığı var. Münih’te 2 mil- edip ne kalitede, kaç odalı olacağına ka- yon kişi yaşıyor ama otel rar verilerek otel yapılması gerekiyor. sayısı İstanbul’un çok ü- Yoksa ben bir otel yaptım; nasılsa içini zerinde. Ben bu pazarı doldururum, pastayı bölerim demek çok iyi tanıyorum. İstan- yanlış. Aslında bizde yapı itibari ile bir oda maliyetleri değişiyor. Ama oda bul, dünyanın en büyük sorun var. Eğer, biri 5 yıldızlı otel yap- maliyetleri bayağı yükseğe çıkıyor. ana şehirlerinden birisi… mışsa diğeri de 5 yıldızlı otel yapıyor. İstanbul’da 3 yıldızlı otellere şu anda Bu mantık da bizi lüks otellere doğru ihtiyaç yok. İstanbul’da yeterli yatak İstanbul’da uluslararası sürüklüyor. Yabancı yatırımcıların, ya- kapasitesi var. Hatta şu anda müşte- otellerin dolulukları yüzde bancı işletmecilerin hoşuna gidiyor. rinin iki mislini ağırlayabilecek yatak 70’in üzerinde… Öte yandan Ankara ve Bur- Onlarda 5 yıldızlı otellerin management kapasitesi bulunuyor. Bunun yanında sa’da talepten fazla arz yaratıldı. Türkiye’de alabiliyorlar. İstanbul’da artık arazi çok illegal olarak bahsettiğimiz kiralık o- 3-4 yıldızlı otellere baktığınızda 5 yıldız vere- pahalı… Arazi çok pahalı olduğu için dalar meselesi var. Onlarda yaklaşık siniz geliyor. Belirli markaların Spa ve yüzme üstüne otel yatırım maliyeti eklen- İstanbul’da 20 bin yatak varlar. Bu- havuzu yapma zorunluluğu yok ama bizdeki o- diğinde yatırım pahalıya çıkıyor. Bir rada kim yatar, kaça yatar, ne zaman tel yatırımcısı onu yapmak istiyor. Yapmışken de bunun yanında yapacağınız yıldız yatar; hiçbir bilgimiz yok. Hiçbir kont- doğru yapmak istiyor. Yani, 5 yıldızlı otellere 3 kategorisine göre otellerin oda ma- rolü yok. Tamamen illegal bir şekilde ve 4 yıldız spefikasyonu veriliyor. liyetleri oluyor. Yıldıza ve yere göre çalışıp; haksız rekabet yapıyorlar.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 35 YATIRIMLAR GÖRÜŞLER Oyunu Tuğrul Temel / Hilton Türkiye İş Geliştirme Direktörü Gelişen ekonomi konaklama ihtiyacını yeniden şekillendiriyor

elişen ulaşım imkanları, yaygın ve yönlendiriyorlar. Ekonomik diye tarif edi- Gekonomik uçuş alternatifleri ile be- len oteller yatırımcılar açısından maliyet, raber artan seyahat sıklığı, hem iş hem yapım süresi ve karlılık avantajı sunuyor. de tatil amaçlı seyahat ve konaklamanın Rekabetçi fiyatlarla müşterilerine hiz- lüks olmaktan çıkıp, herkes tarafından met sunan bu tesisler, daha kısa sürede erişilebilir bir harcama biçimi olmasına tamamlanıyor, daha az arazi ve inşaat olanak sağladı. Gelişen ekonomi ile bera- alanına ihtiyaç duyuyor. Ayrıca uygun ber büyüyen Anadolu şehirleri, her geçen yapım ve işletme maliyetleri ile yüksek gün daha fazla iş insanı tarafından ziya- karlılıkta birer işletmeye dönüşüyorlar. ret ediliyor. Ayrıca, havayollarının uygun Uluslararası otel işletme zincirleri de bu fiyat tarifeleri ve kampanyaları da aile- değişimi farklı pazarlarda daha önceki lere, öğrencilere ve belki emeklilere cazip tecrübeleri ile yeni talebe uygun ekono- Ekonomik oteller açısından Türkiye gibi turlar ve geziler için imkan yaratıyor. mik ve orta sınıf otel markalarını Türkiye gelişen ve büyüyen bir ülke, yüksek büyü- Tüm bu kitlesel değişim de, konaklama pazarı ile tanıştırarak sektördeki değişi- me potansiyeli ve yayılma hızı anlamına ihtiyaçlarının da yeniden şekillenmesi- me öncülük ediyorlar. Yatırım maliyetleri geliyor. Ülkenin yüzde 20’sinin yaşadığı ne neden oluyor. Aynı havayollarında açısından değerlendirildiğinde, ekonomik İstanbul şehri tüm segmentlerde tüm olduğu gibi otelcilikte de uygun fiyata ko- bir otelin maliyeti aynı oda sayısına sahip markalar için büyüme imkanları ile dolu naklamak yine de güvenilir bir markadan lüks bir otelin neredeyse yarısına tekabül iken, geri kalan 25-30 büyük şehrimizin hizmet almak isteyen insan sayısı çoğalı- ediyor. Bu da ekonomik otel yatırımla- de hemen hepsinde değişik markalara yor ve otelcilik şirketleri ve yatırımcılar da rını daha geniş bir yatırımcı kitlesinin sahip ekonomik zincirlerin genişlemesi bu talebi görüp arzı buna uygun biçimde ilgi alanına girmesine yardımcı oluyor. için çokça proje var.

Yüksek Mimar Ali Çiçek / Ali Çiçek Mimarlık Ferzan Çelikkanat / Er Yatırım Ekonomi segmentindeki Dünyada 3 yıldızlı otel arzı genişlemeli otellerde konaklayanların konomi segmenti otellere yö- ciddi bir potansiyeli var Enelim dünyada yaygınlaşan Opera 9 Mobile bir trend. Bu doğal, çünkü otele ürkiye’deki 3 yıldızlı otellerle ilgili boşluk görül- 0QFSB


.PCJMF

JMF
IJ[NFUJ
NJTBöSMFSJOJ[JO

akşam geç vakitte gidiyorsunuz Tdü. 3 ve 4 yıldızın bir turizm argümanı olduğunu ve yatıyorsunuz. Sabahta kahval- bence yeni yeni öğreniyoruz. O yüzden dünyada 3 BZBǘ‘OB

UBǵ‘Z‘O tı edip çıkıyorsunuz. Otelin hiçbir yıldızlı otellerde konaklayan seyahatçilerin çok ciddi fonksiyonundan yararlanmıyor- bir potansiyeli var. Mesela 2012’de alınan teşvikle- OPERA 9 Mobile, sağladığı esneklik ve pratiklik ile otellerin iş sunuz. Yani 5 yıldızlı bir otelin 10 re baktığınızda yüzde 40 dört yıldız, yüzde 30 ise üç yapış şekillerini yeniden tanımlıyor! liralık değeri yerine 6-7 liralık değe- yıldız oranına sahip. Biz bugüne kadar 3 yıldızlı otel rini kullanabiliyorsunuz. Dolayısıyla yapmayı ayıp sayardık. Parası yetmemiş 3 yıldız OPERA 9 Mobile ile artık resepsiyon sınırları yok! Konuklarınızı insanlar 5 yıldızlı oteldeki konforu 3 yıldızlı otellerde bul- yapmış diye düşünülürdü. Dünyada 3 yıldızlı otele nerede isterseniz orada karşılayın, kapıya kadar uğurlayın. duğunda oteli tercih ediyorlar. Bu bir arz-talep meselesidir. parası yeten veya onu ihtiyaç gören bir seyahat potansiyeli var. İstanbul Ben böyle bir arzın artmasından yanayım. Zaten artıyor. gibi arazi maliyetlerinin dönüşünün zor olduğu yerlerde, hem Turizm Ba- Kat hizmetlerinden* başlayarak tüm fonksiyonlarınızı akıllı mobil cihazlardan takip edin, hızınızı artırın. Opera 9 Mobile ile kağıt Ekonomi segmentinde daha az personel çalıştırıyorsunuz, kanlığı mevzuatı açısından hem markanın teknik spekleri açısından ister raporlardan kurtulun! daha az gideriniz oluyor, atık daha az çıkıyor. Türkiye gibi istemez sizi 3 yıldıza yönlendiren durumlar oluyor. Yangın kaçış mesafe- ülkelerde bu segmentin daha çok büyümesi lazım. Bizde leri, oda sayıları, asansörler vb. baktığınız zaman burası en fazla 3 yıldız *Opera 9 Mobile limitli sayıda fonksiyon seti destekler. bu iş çığırından çıkmış durumda. Uluslararası markaların olabilir diyorsunuz. Çok kıymetli bir gayrimenkulse de onun dışına çıka- 3 yıldız veya 4 yıldız markalarına Türkiye’de 5 yıldızlı deni- mıyorsunuz. Öte yandan mevcut otellerin uluslararası zincirlerle anlaşıp yor. Kapıya 5 yıldız tabelasını asıp da 60 liraya satarsanız dönüştürülmesi de mümkün ama mevcut binaların teknik spekleri ulusla- o zaman 5 yıldızlı otel değilsiniz. Ben bir dönem Kapadok- rarası zincirlerin güvenlik standartlarına uygun değil. Örneğin yangın çıkış ya’da çok otel yaptım. Herkes 5 yıldız otel isterdi. Kimse noktaları uygun değil. Bugün bir Amerikalıyı yangın merdiveni yoksa bir 3 ya da 4 yıldız istemezdi. Çünkü 5 yıldız dediğinizde aynı otele sokamazsınız. Bunları karşılayan binalarda çok ciddi bir dönüşüm alanda daha fazla oda sıkıştırabiliyordunuz. potansiyeli var. Bence markaların gelecekteki büyük gelir kaynağı olacak.

ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 362 0850 333 7785 | www.protel.com.tr Oyunu

Opera 9 Mobile 0QFSB


.PCJMF

JMF
IJ[NFUJ
NJTBöSMFSJOJ[JO

BZBǘ‘OB

UBǵ‘Z‘O

OPERA 9 Mobile, sağladığı esneklik ve pratiklik ile otellerin iş yapış şekillerini yeniden tanımlıyor!

OPERA 9 Mobile ile artık resepsiyon sınırları yok! Konuklarınızı nerede isterseniz orada karşılayın, kapıya kadar uğurlayın.

Kat hizmetlerinden* başlayarak tüm fonksiyonlarınızı akıllı mobil cihazlardan takip edin, hızınızı artırın. Opera 9 Mobile ile kağıt raporlardan kurtulun! *Opera 9 Mobile limitli sayıda fonksiyon seti destekler.

0850 333 7785 | www.protel.com.tr YATIRIMLAR HABER

Aralık ayında turizm teşviği alanların sayısı katlandı azine Müsteşarlığı’ndan Aralık 2013’te teşvik belgesi alan yatı- içinde 325 adet komple yeni yatırımı planı da 2,2 milyar Dolar’lık büt- Hrımlar belli oldu. Resmi Gazete’de yayınlanan teşvik listesine göre çe payına sahip oldu. Yeni yatırımlar için ayrılan her 100 Dolar’ın 25 47 yeni otel yatırımı olmak üzere toplam 59 tesise 967 milyon TL’nin Dolar’ı Antalya’da harcanacak. Antalya’da 41 yeni tesis için öngörülen üzerinde teşvik verildi. 16.190 yatağın faaliyete girmesi beklenen yaklaşık 550 milyon Dolar bütçe ile 21 bin dolayında yatak ve 5 bin yatırımlarda, 3.677 yeni istihdam yaratılması bekleniyor. Yeni yatırım- 500 dolayında istihdam yaratılacak. Yeni yatırımlar için İstanbul’a her larda Antalya başı çekerken onu İstanbul, Aydın ve Muğla izledi. 100 Dolar’ın 20’sine tekabül eden 460 milyon Dolar ayrıldı. Böylece İstanbul’da 15 bin dolayında yatak ve 3 bin 500 dolayında istihdam ya- Turizm yatırımlarında Antalya aslan payını aldı ratılacak. Komple yeni yatırımlarda, tesis sayısı olarak, ilk sırayı yüzde Turizm sektörü, yıl genelinde 393 proje için 2,5 milyar Dolar’lık teş- 34,7 ile 3 yıldızlı tesisler alırken onu, yüzde 32 ile 4 ve yüzde 17 ile 5 vik almış oldu. AKTOB Araştırma Birimi’nin verilerine göre bu projeler yıldızlı tesisler izledi. Butik oteller de yüzde 13 dolayında paya sahip. ARALIK AYINDA TEŞVİK BELGESİ ALAN OTEL YATIRIMLARI (2013) ŞEHİR FİRMA ADI TÜRÜ TESİS ODA VE YATAK SAYISI TEŞVİK TUTARI A.KARAHİSAR NG KÜTAHYA SERAMİK PORSELEN TUR. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 336 YATAK 12.620.050 A.KARAHİSAR DURKAYA TURİZM İNŞAAT A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 350 YATAK 19.950.000 A.KARAHİSAR BURKAY İNŞ. MADEN. ENERJİ MÜH. TUR. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* TERMAL OTEL 259 ODA, 548 YATAK 53.244.860 ANTALYA ULUPINAR ÖZ TAŞLAR SU ÜR. REST. OTEL. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 113 ODA, 309 YATAK 7.433.200 ANTALYA ZENİTH İNTER OTELCİLİK TUR. İNŞ. LTD..ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 168 ODA, 363 YATAK 32.644.200 ANTALYA MUTLULAR OTELCİLİK TİC. TAR. VE İNŞ. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 478 ODA, 1045 YATAK 77.532.760 ANTALYA SIR TURİZM SAN. İNŞ. HALI KUYUM. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 636 YATAK 39.643.042 ANTALYA ALFA DERİ KONFEKSİYON TUR. DIŞ TİC.A.Ş. MODERNİZASYON 5* TATİL KÖYÜ 450 ODA, 1020 YATAK 2.405.574 ANTALYA TUTİS TURİZM TİCARET SEYAHAT A.Ş. MODERNİZASYON 5* OTEL 8.432.525 ANTALYA YILMAZLAR İNŞAAT TURİZM LTD. ŞTİ. TEVSİ, MODERNİZASYON 3* OTEL 102 YATAK 2.140.000 ANTALYA KAPTAN OTELCİLİK TURİZM VE TİCARET A.Ş. MODERNİZASYON 5* OTEL 544 YATAK 9.100.000 ANTALYA BATUSER TURİZM İNŞ. GIDA PEYSAJ LTD. ŞTİ MODERNİZASYON 3* OTEL 298 ODA 12.952.300 ANTALYA AKTAY TURİZM YATIRIMLARI VE İŞLET. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 246 ODA, 500 YATAK 46.436.307 ANTALYA KICIMAN İNŞAAT TURİZM İÇ VE DIŞ TİC. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK OTEL 75 YATAK 4.400.000 ANTALYA AYTUR TURİZM VE TİCARET LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 1516 YATAK 49.818.697 ANTALYA VOLKAN TURİZM İNŞAAT TİCARET A.Ş. MODERNİZASYON 4* OTEL 270 ODA, 550 YATAK 5.251.447 ANTALYA DIANA OTEL YAT. VE İŞLETMECİLİĞİ A.Ş. MODERNİZASYON 5* OTEL 752 ODA 8.596.682 ANTALYA AYDIN ÜNLÜER TURİZM GIDA TİCARET A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 686 YATAK 13.178.010 ANTALYA AYKAN OTELCİLİK TURİZM İNŞ. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 24 ODA, 51 YATAK 2.834.610 ARDAHAN SINIR TURİZM İNŞAAT TAAH.LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 120 YATAK 1.509.575 ARTVİN ARTRİUM TURİZM İNŞ. GIDA TAR. HAYV. TİC. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 172 YATAK 16.061.045 AYDIN SUHAN OTELCİLİK TURİZM A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 175 YATAK 10.355.431 AYDIN ALDAŞ ALTINADA KUŞADASI TURİZM A.Ş. TEVSİ, MODERNİZASYON 5* OTEL 466 YATAK 15.257.352 AYDIN DENİZIŞIĞI OTELCİLİK TURİZM VE TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 392 ODA, 836 YATAK 24.261.713 AYDIN ESEN TURİZM İŞLETME VE TİCARET A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 456 YATAK 49.126.406 AYDIN AKTAY TURİZM YATIRIMLARI VE İŞLET. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 392 ODA, 800 YATAK 73.108.265 BOLU KBOL-SÜT ÜRÜNLERİ GIDA TUR. İNŞ. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 150 ODA, 300 YATAK 24.073.150 ÇANAKKALE REBA ŞEHİRCİLİK MİM. İNŞ. VE LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 47 YATAK 2.075.362 DİYARBAKIR BNR PETROL ÜRÜNLERİ GIDA İNŞ. LTD. ŞTİ. TEVSİ, MODERNİZASYON 4* OTEL 120 YATAK 2.122.322 ELAZIĞ CİVELEK İNŞ. VE YAPI MALZ. A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK OTEL 24 YATAK 3.024.349 ELAZIĞ ELPEL GIDA TURİZM İÇ VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 148 ODA, 296 YATAK 17.325.630 GİRESUN FATİH TURİZM OTELCİLİK TİC. AŞ. MODERNİZASYON 4* OTEL 85 ODA, 179 YATAK 989.125 GİRESUN EMRE PETROL ÜR.TURİZM İNŞ. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 32 ODA, 64 YATAK 2.430.000 ISPARTA ŞENER GIDA MAĞAZ. İNŞ. VE TUR. .A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 320 YATAK 19.501.595 İSTANBUL TEKSEM TURİZM YATIRIMLARI VE TİC. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 1696 YATAK 2.122.332 İSTANBUL AKTİF İNŞAAT TAŞI. PAZ. SAN. VE TİC. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 212 YATAK 1.188.020 İSTANBUL ORMET TURİZM OTELCİLİK A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 70 ODA, 140 YATAK 8.427.007 İSTANBUL ALMAŞ TURİZM TİCARET İNŞAAT LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 175 ODA, 350 YATAK 32.863.000 İZMİR MARGE TUR İNŞ. SAN. VE TİC. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 44 YATAK 1.988.935 İZMİR TÜRKER ENDÜSTRİ TEKNİK MAK. VE LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK OTEL 24 ODA, 48 YATAK 2.028.950 İZMİR YAŞAR AMBALAJ KAĞIT BOBİN TUR. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK OTEL 120 YATAK 4.300.000 İZMİR ALAVYA TURİZM VE İNŞAAT SANAYİ TİCARET A.Ş KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK OTEL 25 ODA, 50 YATAK 4.704.720 K.MARAŞ MEHMET KARAKIZ-KARAKIZ İNŞAAT KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 80 ODA, 200 YATAK 10.282.772 KOCAELİ FESA TUR. OTELCİLİK OTO. TİCARET LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 144 YATAK 4.500.000 KONYA AYDIN ÜNLÜER TURİZM GIDA TİC. VE SA.İ A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 516 YATAK 12.666.948 KONYA SEYDİŞEHİR TERMAL TES. TUR. A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* TERMAL OTEL 173 ODA, 522 YATAK 20.460.227 MALATYA İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 102 YATAK 3.544.000 MARDİN DOĞAN TURİZM VE DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 216 YATAK 15.579.640 MERSİN GLOBAL ECZA DEP. TUR. İNŞ. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 158 ODA, 332 YATAK 33.343.349 MERSİN FATMA DİLEK UYSAL KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 46 ODA 4.150.219 MUĞLA BUTİKHAN OTEL-DOĞUKAN BAŞARAN KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 38 ODA, 76 YATAK 5.717.850 MUĞLA TUTİS TURİZM TİCARET SEYAHAT A.Ş. MODERNİZASYON 5* TATİL KÖYÜ 2.868.316 MUĞLA MAKSİMUM GAYRİM. DEĞ. VE DAN. TUR. TİC.A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 229 ODA, 463 YATAK 40.565.828 MUĞLA GREEN TURİZM OTELCİLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 5* OTEL 650 YATAK 51.498.381 MUĞLA ALAVYA TURİZM VE İNŞAAT SANAYİ TİCARET A.Ş. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK OTEL 21 ODA, 42 YATAK 9.797.550 NEVŞEHİR ÜZÜM OTELCİLİK MAĞAZ. VE TUR. YAT. A.Ş. MODERNİZASYON 4* OTEL 190 ODA, 386 YATAK 14.044.886 NEVŞEHİR DİZAYN-E MİMARLIK MÜH. İNŞ. LTD.ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM BUTİK OTEL 20 YATAK 1.088.239 RİZE ARDEŞEN ŞELALE SU VE OR. ÜR. İNŞ. TUR. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 3* OTEL 46 YATAK 2.054.240 YALOVA TERMAL GÖKÇEDERE TUR. VE OTEL. LTD. ŞTİ. KOMPLE YENİ YATIRIM 4* OTEL 130 YATAK 7.955.695 TOPLAM 967.576.688

382 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

YATIRIMLAR HABER

Rixos Grubu büyümesini sürdürüyor

Yurt içi ve yurt dışında büyümeye devam eden Rixos Grubu, İsviçre’nin Davos kentinde Rixos Flüela Davous’u hizmete açtı. Grup, aynı zamanda Phaselis Antik Kenti’ndeki otelin çalışmalarına devam ediyor.

ixos Flüela Davos, Dünya Ekonomik RForumu ile aynı zamanda İsviçre Alp- açtı. Sochi Kış Olimpiyatları’nın hemen nulduğu restoranlar yer alıyor. Ayrıca iki lerinde hizmete açıldı. Grup, 1868’den beri öncesinde hizmete giren Rixos Krasnaya katlı SPA binası da hizmet verecek. faaliyette olan tarihi bir oteli alarak kendi Polyana Sochi, 114 oda ile hizmet vere- markasıyla hizmete sundu. Rixos Hotels cek. Rixos Hotels Yönetim Kurulu Başkanı Rixos, Phaselis Antik Yönetim Kurulu Başkanı Fettah Tamince, Fettah Tamince, “Rixos Hotels olarak biz Kentinde otel yapıyor “Rixos Hotels olarak misyonumuz; fark- de bu dev projede yerimizi aldık. Hem yeni Grup, aynı zamanda Phaselis Antik lı destinasyonlarda, misafirlerimizin bizi yıla yeni bir destinasyonla girmenin hem Kenti’ndeki tesisi için de çalışmalara de- görmek istedikleri yerlerde hizmet vermek. de dünyanın gözü Sochi’nin üzerindeyken vam ediyor. Sol haber portalından Yusuf Davos da Batı Avrupa’daki ilk otelimiz ol- Rixos Hotels olarak burada yer almanın Yavuz’un haberine göre Fettah Tamin- ması itibariyle bizim için çok önemli ve mutluluğunu yaşıyoruz” dedi. Otelde; su- ce’nin sahibi olduğu Antalya merkezli prestijli” dedi. Dağ ve şehir manzarasına perior, deluxe ve premium odaların yanı Ares Fasilis İnşaat Turizm Ticaret A.Ş ta- sahip otel, deluxe, junior, senior, presiden- sıra junior, executive presidential ve royal rafından yürütülecek proje, Phaselis’te tial ve royal suitten oluşan 49 odaya sahip. suitler olmak üzere 7 farklı oda katego- Beydağları Milli Parkı sınırları içinde yer Otelde ayrıca SPA ve Wellness merkezi ile risinde hizmet veriyor. 10 kişilikten 200 alıyor. Dream of Phaselis adını alacak 5 üç adet toplantı salonu bulunuyor. kişiliğe kadar değişen katılımlı toplantı yıldızlı otelde 288 oda, 3 ayrı açık yüzme odaları, toplam 370 metrekarelik üç kon- havuzu, 6 adet tenis kortu ile otopark, 10 Grubun Rusya’daki ferans salonu, olimpik yüzme havuzu, SPA adet dükkân ve çok sayıda eğlence komp- ilk oteli Sochi’de açılıyor ve spor aktivitelerinin en yüksek stan- leksinin olması planlanıyor. Ancak, otel Yurtdışı yatırımlarını artıran Rixos dartlarda sunulduğu otelde, Ortadoğu, arazisinin birinci derece SİT alanı içinde Hotels, Rusya’daki ilk otelini Sochi’de Akdeniz ve Kuzey Afrika mutfağının su- bulunması tartışmalara yol açıyor. Koç Holding Cizre’de otel yapacak

olarak inşa edileceği söyledi. Türkiye Sanayici İşadamları Derneği’nin (TÜSİAD) 2013 Haziran ayındaki Cizre toplantısına katılan ve Cizre’ye Divan Oteli sözü veren Otel projesi hakkında konuşan Cizre Mustafa Koç, sözünü tuttu ve Cizre’de otel yapımı için Koç Grubunun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Süley- turizm markası olan Divan Grubu ile ilk imzalar atıldı. man Çağlı, “Bölgenin işadamları Doğu ve Güneydoğu’nun ekonomik potansi- izre Ticaret ve Sanayi Odası Başka- belirten Divan Oteli yetkilileri, Bölgedeki yelini farkında. Irak başta olmak üzere Cnı ve Karçağ Şirketler Grubu Yönetim büyük bir eksikliği giderecek olan otel birçok ülkeden iş adamı Cizre’ye geliyor. Kurulu Başkanı Süleyman Çağlı ile Divan kompleksinde restoran, toplantı salon- Ancak kalacak yer sıkıntısı çekiyorlar. Grubu Genel Müdür Yardımcısı Dr. Faik ları, sauna, seyir bahçesi, spor alanları, Özellikle barış sürecinin perçinleştiği Öztunç arasında, Cizre’de Divan Ekspres mağazalar ve kapalı otopark gibi kul- bu dönemde, böyle bir iş birliğini önem- Otel yapım ve işletmesi konusunda işbir- lanım alanlarının yer alacağını ve 2016 siyorum ve bölgemize olan yatırımların liği anlaşması imzalandı. İmza törenine yılı içinde açılması hedeflenen otelin artacağını ümit ediyorum. Koç Hol- yatırım ortaklarından Ceyhun Aracı ve proje etüt çalışmalarının devam ettiği- ding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Hüseyin Hasançebi de katıldı. ni ve en kısa süre inşaat çalışmalarına Koç’un, Cizre’ye Divan Oteli yapılması başlanacağı belirtildi. Taraflar sadece için gösterdiği iyi niyet adımının, biz- 6 yüz bin yıllık tarihi bir kültüre sahip otel değil bölge halkına bir yaşam mer- ler ve bölgemiz adına gurur verici bir olan Cizre’nin tarihi İpek Yolu üzerinde kezi yaratma hedefinde olduklarını durumdur. Ümit ediyoruz ki otelimiz ve Dicle Nehri kenarında inşa edilmesi belirttiler. Yetkililer, Cizre Divan Ekspres bittiğinde, Sayın Mustafa Koç’la bera- kararlaştırılan Cizre Divan Ekspres Ote- Otel bloğunun yanında, 72 daireden o- ber Divan Otelimizin açılışını beraber linin 96 oda ve apartlardan oluşacağını luşan Divan Residence projesinin de ek gerçekleştireceğiz” diye konuştu.

402 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Fibula Travel, Makedonya’da otel açıyor

Antalya’ya yaklaşık 20 yıldır Balkan ülkelerinde turist getiren Fibula Travel, Makedonya’nın turizm potansiyelinin artması üzerine ikinci otel yatırımını Makedonya Ohrid’e yapıyor. Grup 20 milyon avro yatırım bedeli bulunan tesisin ardından, iki otel yatırımı daha planlıyor. Dergisi’nin sorularını yanıtlayan Ayhan kentin turizm potansiyeline ilişkin şu bil- Mavisu, “Her geçen gün artan turizm bel- gileri verdi: “Bölge tatil, tarih ve kültürel ntalya’nın köklü turizm şirketlerinden desi olma potansiyelinden dolayı gelen çeşitliliğin yanı sıra doğası ve bol oksijen- AFibula Travel, ikinci otel yatırımını po- yolcu sayısını ağırlayacak yatak kapa- li iklimiyle oksijen deposu gibi… Turizmin tansiyeli her yıl artan Makedonya Ohrid’e sitesinin yeterli olmaması nedeniyle, tüm bileşenlerini bulabileceğiniz mü- yapıyor. Türkçesi “Gün Doğumu” anla- Fibula Travel şirket grubu olarak ikinci kemmel bir tatil beldesi… Dolayısıyla tüm mına gelen Izgrev Hotel’i satın aldıktan otel projemizi Ohrid’e yapmaya karar ver- Avrupa’da turizm açısından hızlı gelişe- sonra baştan ayağa yenileyecek olan Fi- dik. Makedonya’nın güneyinde yer alan cek en şanslı yerlerden biridir.” bula Travel, 5 yıldızlı tesisi, 219 oda, 600 Ohrid kenti, turistik açıdan çok büyük ö- yatak kapasitesi ile hizmete açacak. Tari- neme sahiptir. Avrupa’nın en eski ve en Fibula Travel, iki yeni hi öneme sahip deluxe resort bünyesinde büyük gölüne sahip olan Ohrid suyunun yatırım daha planlıyor Balkanların en büyük Aquaparkını yapa- berraklığı ile dünyanın dört gölü arasında Fibula grup bünyesinde 2007 Be- caklarını açıklayan Fibula Travel Yönetim yer alıyor. Göl, Ortodoks inanç ve kül- lek-Boğazkent bölgesinde Uzakdoğu Kurulu Başkanı Ayhan Mavisu, Mayıs türünün merkezi konumunda... Öyle ki konseptinde turizme hizmet veren 525 2014’te hizmete girecek olan tesisin ya- Ortodoks camiası hacı olmak için Ohrid’e oda,1700 yatak kapasiteli Siam Elegance tırım maliyetinin yaklaşık 20 milyon avro gitmektedir” dedi. Hotel bulunuyor. Antalya ve Makedon- olacağını belirtti. ya’da bu yatırımlara ek olarak grup, iki adet 1979 yılında UNESCO tarafından 5 yıldızlı toplam 2.500 yatak kapasiteli Ohrid, Avrupa’nın turizm açısından dünya mirası listesine dahil edilen ve ko- yeni yatırımın projelerini de tamamladı. en hızlı gelişecek bölge ruma altına alınan kentin Makedonya’nın Ayhan Mavisu, yeni otellerin 2015 yılında Yeni yatırımla ilgili Turizm ve Yatırım Bodrum’u olduğunu ifade eden Mavisu, faaliyete geçireceğini bildirdi.

Altınbaş Holding, Girne’deki Accor, İstanbul’da otelle turizm sektörüne girecek ikinci Mercure otelini Enerji, finans mücevherat ve lojistik alanında açıyor faaliyet gösteren Altınbaş Holding, Girne’deki Yavuz Accor Hotels markalarından Mercure Çıkarma Plajı’nı 49 yılığına kiraladı. Holding, bölgede Hotels, İstanbul Anadolu yakasında 100 milyon dolarlık otel yatırımı yapmayı planlıyor. bulunan Mercure Hotel’e ek olarak,

uzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde le kiraladığı 20 Vakkas Taksim bölgesinde bir tesis daha açacak. KYavuz Çıkarma Plajı olarak da bi- dönüm arazide Altınbaş linen Escape Plajı, Altınbaş Holding gelecek yıl 100 u yıl içerisinde Mayıs sonunda faaliyete tarafından 49 yıllığına kiralandı. E- milyon dolarlık yatırımla otel inşaatın Bgirmesi planlanan Mercure Hotel Tak- konomist dergisine açıklama yapan başlamayı planlıyor. sim’de 137 oda bulunacak. Aynı zamanda Altınbaş Holding Yönetim Kurulu Mercure, turizm, otelcilik, inşaat, emlak, Başkanı Vakkas Altınbaş, burada a- 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’nın döviz, kıymetli madenler, kıymetli metaller danın en lüks otelini yapacaklarını başladığı yer olması nedeniyle bölge ve petrol gibi alanlarda faaliyet gösteren söyledi. Bu projeyle turizm sektörüne açısından önemli olan plaj, Girne’de Niziplioglu Grup ile Topkapı bölgesinde 5 giriş yapan Altınbaş Holding, Vakıflar şehir merkezine 5 km uzaklıkta bu- yıldızlı bir oteli daha hizmete sunacak. Mer- İdaresi’ne ait olan, yap-işlet modeliy- luyor. cure Topkapı Hotel adını alacak tesiste 216 oda bulunacak.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 41 YATIRIMLAR HABER

Tavros Yatırım, Corendon Turizm Grubu, Türkiye’deki Çeşme’de 2 otel işletecek yatırımlarına Hollanda’dan ve Belçika’dan Türkiye’ye turist getiren tur operatörü devam ediyor Corendon Travel’ı ve bugün 36 ülkede faaliyet gösteren Corendon Airlines’ı bünyesinde bulunduran Corendon Turizm Grubu, 2014 Tavros Yatırım Holding’in İstanbul sezonunda İzmir’in Çeşme yöresinden 2 otelin işletmesini aldı. Ataköy’deki otel ve gayrimenkul projesi Temmuz ayında hizmete ntalya Kundu’da Grand Park Lara, girecek. Holding, 2015 yılına ABodrum’da Corendon Iassos Modern, Amsterdam’da Corendon Vitality Hotel’i kadar 400 milyon avroluk işleten grup, Alaçatı Sörf merkezindeki yatırım yapmayı planlıyor. Corendon Premier Solto ve Çeşme Boyalık sahilindeki Corendon Mi Playa Ceşme O- kşam Gazetesi’nde yayınlanan ha- telleri ile birlikte otel sayısını beşe çıkardı. Abere göre Tavros Yatırım Holding, 2015 yılına kadar 400 milyon avroluk Tesisler Nisan 2014’te açılacak yatırım yapmayı planlıyor. Yüzde 50 150 standart ve 10 aile odası bulunan Alaçatı taş mimarisinin en güzel örnek- Türk, yüzde 50 Rus sermayeli Tavros toplam 400 yatak kapasiteli Corendon Mi lerinden biri olan Corendon Premier Solto, Yatırım Holding’in İcra Kurulu Başkanı Playa Çeşme Hotel, Boyalık sahillerinde 88 private odası, masmavi manzarası ve Tayfun Döşkaya, İstanbul’da gerçekleş- yer alıyor. Her Şey Dahil ve Oda-Kahvaltı kişiye özel exclusive hizmet anlayışına tirdikleri ilk yatırım olan Ataköy’deki seçenekleri ile hizmet verecek otel, Nisan sahip. Full board plus hizmet sunacak otel ve gayrimenkul projesinin Temmuz 2014 itibariyle misafirlerine hizmet ver- olan tesis, Nisan 2014’te kapılarını misa- ayında hizmete gireceğini söyledi. Ote- meye hazırlanıyor. firlerine açacak. lin işletmesi için Hyatt Regency markası ile anlaştıklarını belirten Döşkaya, “Ya- nında da ‘The Residence Tavros’ adıyla gayrimenkul projemiz olacak” diye ko- nuştu. Türkiye’deki ilk yatırımlarının Global Yatırım İşletmeleri, Dedeman Park Denizli Hotel olduğunu hatırlatan Döşkaya, Özbekistan’da De- Creuers’ten yüzde 20’lik hisse aldı deman Silk Road Tashkent adıyla bir otelleri olduğunu açıkladı. Global Yatırım Holding’e ait arselona, Mala- Bga ve Singapur Global Yatırım İşletmeleri (GLİ), limanlarını işleten Satılık turistik ortak olduğu Barselona Port Creuers’ın yüzde 23’lük hissesini 13 Kasım Invesments (BPI) aracılığıyla 2013’te devralan Global Yatırım İşletmeleri tesis sayısı 2013’te Creuers’ten ek yüzde 20 hisse (GLİ), 30 Aralık 2013’te Creuers’in yüzde 20 alarak Barselona Limanı, Malaga hissesini daha devraldı. Devralma işlemini büyük artış gösterdi ortak oldukları BPI aracılığıyla gerçekleşti- Limanı ve Singapur Yolcu Limanını ren GLİ’nin Creuers’teki payı yüzde 43’e çıktı. urriyetemlak.com verilerine gö- da işletme portföyüne ekledi. Hre, 2013 yılında Türkiye’de satılık Global Liman İşletmeleri CEO’su Saygın Narin, turistik tesis sayısında büyük artış ya- Barcelona Limanı’nın GLİ portföyüne katılma- şandı. Satılık turistik tesisler bir önceki sıyla limancılıkta yeni bir döneme girdiklerine yıla göre yüzde 77 artış gösterirken, ifade etti. GLİ’nin son üç yıldır organik büyü- en fazla satılık tesis ilanı Antalya, İz- meye odaklandığını belirten Narin, Türkiye’de mir, Muğla, Aydın ve İstanbul illerinden 2010’dan beri işlettiği limanların entegrasyo- verildi. Bu nu sürecinin de tamamlanmasıyla bölgenin illeri ise sayılı ticari liman işletmecilerinden biri ve Balıkesir, dünyanın en büyük kruvaziyer limanı olma Mersin ve yolundaki hedeflerinde düğmeye bastıklarını Çanakkale izledi. Tatil köyleri, butik belirtti. Bu kapsamda Montenegro Bar Lima- oteller ve apart oteller için verilen ilan- nı’nın yüzde 62’sini satın aldıklarını söyleyen larda, İzmir’deki tesisler için fiyatlar 8 Narin, Barselona Limanı, Malaga Limanı ve milyon, Antalya için 3 milyon, Muğla Singapur Yolcu Limanının da GLİ’nin portfö- için ise 16 milyon avroya ulaştı. İstan- yüne eklenmesiyle toplam yolcu trafiğinin bul’daki tesisler için ise rakamlar 55 2013 yılı sonu itibariyle 3,5 milyona ulaştığı- Saygın Narin milyon avroya kadar çıktı. nın altını çizdi.

422 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 2ELITE_WORLD_BUSSINESS_ACILDIK_DERGI_ILAN_ Turism.indd 1 03.02.2014 12:04 YATIRIMLAR HABER

Afken GYO’nun 2015 hedefi 20 oteli faaliyete geçirmek

Akfen Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO), stratejik ortağı Accor S.A ile birlikte ekonomik şehir otelleri alanındaki büyümesini sürdürüyor. 2013 yılında otel sayısını 16’ya çıkarmış olan Akfen GYO, 2015 yılı itibariyle Türkiye ve Rusya’da toplamda 20 otele ulaşmayı hedefliyor.

kfen GYO’nun 2013 yılı performan- den Akfen GYO Yönetim Kurulu Başkanı Asını değerlendirmek ve 2014 yılı iş Süha Güçsav, ekonomik açıdan gelişme hedeflerini paylaşmak amacıyla dü- gösteren illerde özellikle şehir oteli yatı- zenlenen basın toplantısına Akfen GYO rımlarında ilerleme olduğunu dile getirdi. Yönetim Kurulu Başkanı Süha Güçsav ve Akfen GYO Genel Müdürü Vedat Tu- Akfen GYO’nun 2015 yılında ral katıldı. Güçsav, “Otel kira gelirlerimiz 4 tanesi Rusya’da 20 otel işletecek Vedat Süha 2012 yılının aynı dönemine göre yüzde İstanbul’daki yatırımlarına devam Tural Güçsav 31 artarak 41 milyon lira oldu. Şirketin ettiklerini belirten Güçsav, Karaköy’de net aktif değeri ise 30 Eylül 2013 itiba- beş yıldızlı ve 200 odalı Novotel Karaköy 100 bağlı ortaklıkları Hotel Development riyle 950 milyon lira olarak gerçekleşti” projesini 2015’in ilk çeyreğinde hizmete Investment BV (HDI), Beneta Limited dedi. 2013 yılında İstanbul’da Ibis Otel açacaklarını ifade etti. Ek olarak İstanbul ile 4 Eylül 2013 tarihinde bir hisse sa- Esenyurt, İzmir’de Ibis Otel Alsancak Tuzla’da 15 milyon lira değerinde, 4 bin tış sözleşmesi imzaladıklarını bildirdi. ve Rusya’da Ibis Otel Kaliningrad’ı hiz- 260 metrekare büyüklüğünde bir arsa “Hisselerini devraldığımız şirket, Mos- mete açarak otel sayısını 13’ten 16’ya, satın aldıklarını söyleyen Güçsav, arsa kova’nın merkezinde 317 odalı bir otel yatak sayısını ise 2 bin 314’ten 2 bin üzerinde 200 odalı bir İbis Otel yapa- projesinin haklarını elinde bulunduru- 777’ye çıkardıklarını hatırlatan Gürçav, caklarını, otelin performansına göre de yor. Projenin inşaatı devam ediyor. 2015 şunları kaydetti: “Otel yatırımlarımızla, yanındaki alanı Novotel yapılabileceğini yılında hizmete açmayı planlıyoruz” diye gelişen Türk orta sınıfının artan turizm ifade etti. Güçsav ayrıca, Ankara Esen- konuştu. Bu projelerin tamamlanmasını talebinden ve Türk iş dünyasının artan boğa’da inşaatı devam eden İbis Otel ardından 2015 yılında Akfen GYO’nun mobilitesinden mümkün olduğunca Esenboğa’yı 2014 yılının ikinci yarısında kendisi ve bağlı ortaklıkları vasıtasıyla fazla pay almayı planlıyoruz.” Turizm açmayı planladıklarını bildirdi. Bunun 4 tanesi Rusya’da olmak üzere toplam 3 yatırımlarının Türkiye ekonomisi ile yanı sıra Rusya’da da şehir otelciliğinde bin 641 oda kapasiteli 20 oteli işletmeye doğru orantılı olarak ilerlediğini kayde- büyüyeceklerini söyleyen Güçsav, yüzde girmiş olacak. Karaderili, iki termal otel yatırımı gerçekleştiriyor

nın en geç 2-3 yıl içerisinde açılacağını belirtti. Turizm alanında 20 yılı aşkın bir Darelli, “Arsa değeri dahil olarak inşaat maliye- süredir otel yatırımı ve işletmesi yapan ti komple 75 milyon dolar civarında. Hedefimiz Karaderili Şirketler Topluluğu, biri 200 bin kişi. Şu an rahatlıkla 35- 40 bin kişiyi Yalova’da, diğeri Balıkesir’de olmak konaklatabiliyoruz. Termal devre mülk amacımız üzere iki termal yatırımı gerçekleştiriyor. genç kitleyi termal deneyimi olan ve yaşlı kitleyi şirket bünyemize katmak istiyoruz” dedi. Tesis- te, fizyoterapi ile fizik tedavinin yanı sıra dünya aklaşık 20 sene önce kurulan Karaderili masajları, cilt bakımı, estetik merkeziyle alakalı Şirketler Topluluğu, otelcilik ve devremülk Y sağlık birimleri ile yer alacak. Aynı zamanda, o- alanında hizmet veriyor. İlk otel yatırımını Ku- telde termal ve sağlık yüzme havuzları mevcut. şadası Holiday Leisure Club ile gerçekleştiren firma, tesis sayısını artırıyor. Termal otel ala- nında ilk tecrübesine Emet Thermal Resort&Spa Balıkesir’e iki bin yataklı termal tesis açılacak ile gerçekleştiren Grup, Yalova ve Balıkesir Çay- Diğer yatırımla ilgili de bilgi veren Darel- gören’de olmak üzere iki yeni yatırım yapıyor. li, “Bununla beraber Balıkesir ili sınır ilçesi İnşaat aşamasında olan yatırımlardan Yalova Çaygören’de inşa ettiğimiz Laguna Termal Thermal Palace yaklaşık 48 bin metrekareye Resort Spa’da 50 bin metrekarelik büyük bir yayılan 750 daireden oluşuyor. Hem oteli hem kompleks yapı konumundadır. Spa ve kür devremülkü olan tesis, 2 bin 200 yatak kapasi- merkezleriyle beraber özel bir proje olan La- tesine sahip. 5 bin metrekarelik Spası bulunan guna Termal Resort, Çaygören Gölü’ne komşu, tesis, başlangıçta devremülk etaplarıyla hizmet göl manzaralı bir proje. Apart villalar, otel ve verecek. Karaderili Şirket Topluluğu Bayii ve devremülk tarzında inşa edilen Laguna, 2000 Deniz Darelli Acenteler Koordinatörü Deniz Darelli, otel kısmı- yatak kapasitesine sahip.”

442 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

YATIRIMLAR RÖPORTAJ

Murat Yılmaz/Starwood Hotels & Resorts Worldwide Orta ve Doğu Avrupa İş Geliştirmeden Sorumlu Kıdemli Direktörü Starwood, büyüme hedefinde Türkiye’yi merkeze aldı

Starwood hali hazırda Türkiye’de beş markası altında 10 otel işletiyor. İstanbul Anadolu yakasında yeni imzaladığı Sheraton otelini 2015’te açmayı bekleyen grup, diğer anlaşmalarıyla birlikte Türkiye’deki marka sayısını 5’ten 7’ye; otel sayısını ise 10’dan 14’e yükseltecek. Westin ve Element markalarını da Türkiye’ye getirmek isteyen grup, Four Points by Sheraton markasıyla stratejik bir yatırımcıyla İstanbul ve Türkiye’nin değişik şehirlerinde büyümeyi hedefliyor.

ünyesinde 9 markayı bulunduran Amerikan otelcilik şirketlerinden sektöründe yaklaşık 25 yıllık bir geçmişim olduğu yerde değil. Gidecek çok yolu var. BStarwood, ilgisini Türkiye’ye çevirdi. var. TUGEV Eğitim Vakfı’nın üçüncü dönem İkincil şehirlerde uluslararası 2-3 otel ol- Türkiye’de 5 marka ve 10 otelle hizmet öğrencisiyim. O dönem TUGEV bizi Alman- ması lazım ki gerçekten o şehirler gelişsin. veren grup, 2015’e kadar marka sayısını ya’ya stajyer olarak gönderdi. Yurtdışında Özellikle İstanbul’un Almanya, Fransa, (Pa- 7’ye otel sayısını ise 14’e çıkarak. Doğru 25 yıl kaldıktan sonra Türkiye’ye döndüm. ris) İngiltere’ye (Londra) göre gidecek çok lokasyonda doğru yatırımcıyla tüm mar- Bu zaman zarfında Almanya, Macaristan, yolu var. Rusya, Arap Yarımadası özellikle kalarını Türkiye’ye getirmek isteyen grup, Romanya, Rusya, Kazakistan gibi deği- Dubai ve Türkiye gelişen ve yatırımların Türkiye’de hem birincil hem de ikincil ya- şik ülkelerde değişik otel zincirlerinde arttığı ülkeler. Benim sorumlu olduğum tırımlarla büyüyecek. Starwood Hotels & çalıştım. Şimdi bunu tecrübeleri Türkiye’ye bölgelerde Türkiye ilk sırada yer alıyor. Resorts Worldwide Orta ve Doğu Avrupa getirmek benim için gerçekten büyük bir Çünkü Avrupa’da yeni oteller yapılmıyor. İş Geliştirmeden Sorumlu Kıdemli Direktö- kıvanç... Türk müdürler otel zincirlerinde Ya oteller el değiştiriyor veya başka bina- rü Murat Yılmaz, grubun Türkiye planlarını Avrupa gibi kilit noktalara getirilebiliyor. lar otele çevriliyor. Türkiye’de hem birincil Turizm ve Yatırım dergisine açıkladı. Ama bu tabi meşakkatli bir süreç... Ger- hem de ikincil şehirlerde yeni oteller yapı- çekten tırnaklarımızla kazıyarak geldik. lıyor. Dolayısıyla Starwood için Türkiye çok n Sizi kısaca tanıyabilir miyiz? Özellikle bundan 22 sene önce 10 sene önemli. 1,5 yıl önce grup beni buraya atadı. Sektöre nasıl girdiniz? kadar kaldığım ve Hilton da müdürlük po- Ben önce Brüksel’de başladım ama vak- Ben yaklaşık 1,5 yıl önce Starwood zisyonuna ulaştığım yerde Almanya da. timin yüzde 80’i Türkiye’de geçiriyordum. grubuna katıldım. Bölge olarak Almanya, Ondan sonra şirketim burada yeni bir ofis İsviçre, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Maca- n Siz geniş bir coğrafyada görev açtı. Şimdi aynı görevimi Türkiye’den yapı- ristan, Polonya gibi ülkelerin içinde olduğu; yapıyorsunuz. Diğer ülkelerle yorum. Bir halka açık Amerikan şirketinin Orta ve Doğu Avrupa bana bağlı. Buralar- karşılaştırdığınızda Türkiye nerede? bunu yapması Türkiye’ye ve bana ne kadar daki yatırım ve iş geliştirme projelerine Starwood için Türkiye’nin önemi nedir? güvendiğini ve inandığını gösteriyor. ben bakıyorum. Bundan önce Dedeman Şuanda Türkiye bir noktaya geldi. İkin- Grubu’nun iş geliştirmesinden sorum- cil şehirlerde uluslararası oteller açılıyor. n Starwood Grubu’nun Türkiye planla- luydum. Ondan önce Hilton, Marriott gibi Almanya’da bu 20 yıl önce başladı ve hala rı nedir? Neler yapmayı planlıyor? uluslararası zincirlerde çalıştım. Turizm devam ediyor. Türkiye otelcilikte hala layık Sorumlu olduğum bölgelerde 9 marka-

462 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 mız var. Bunlardan W Hotels, St Regis ve şehirlerinde büyütmeyi hedefliyoruz. The Luxury üst düzey markalar. Sheraton, Westin ve Le Meridien ise ana markala- n İşletme modellerinde rımız. Bir de sınırlı servis dediğimiz Aloft, ağırlığınız hangisinde? Element ve Four Point By Sheraton mar- İki tane var: ya işletme sözleşmesi ya- kalarımız var. Bu 9 markanın optimum pıyoruz ya da franchise veriyoruz. Biz şekilde büyümesini sağlıyoruz. Burada kiralama sözleşmesi veya mainchise söz- stratejik noktalar var. Belirli şehirlerde ve leşmesi yapmıyoruz. Dünya genelinde St ülkelere itina gösteriyoruz. Örneğin Al- Regis ve W Hotels’te kesinlikle francise manya’da belirli lokasyonlarda belirli vermiyoruz. Onun dışında stratejik ol- markalarla gözükmek istiyoruz. Türkiye’de madığı sürece bütün markalar franchise de aynen öyle. Türkiye’de 3-4 değişik Pazar verilebilir. Yatırıma Türkiye’de girmiyoruz. var. İstanbul’da tüm markalarımızla olmak Ama eğer belli bir lokasyonda belli bir mar- istiyoruz. Mümkün olduğu kadar doğru kayla olmak istiyorsak stratejik yatırımlar yerlerde doğru yatırımcılarla bütün mar- yapıyoruz. New York’un tam göbeğinde kalarımızı getirmek istiyoruz. W Hotels yaptığımız gibi… O markayı bü- yütmek için yaptığımız bir şey. Dünyada n Sadece şehir otellerinde mi kiminle iş yaptığımız çok önemli. Bizim en yer alacaksınız? Hilton, Accor gibi uluslararası zincirler A- az süreli imzaladığımız sözleşme 20 yıllık Hayır… Bunların yanı sıra yüksek gelirli nadolu’da 3 ve 4 yıldızlı markalarıyla çok oluyor. Artı 10 diye gidiyor. Ortalama 30 yıl- büyük atılımlar yaptılar. Bizim gidip mar kişilerin gittiği lüks tatil yerlerine girmeyi - lık, sözleşmeler imzalıyoruz. hedefliyoruz. Bu da Bodrum’la başlıyor. keti bozmak gibi bir niyetimiz yok. Çok iyi irdeliyoruz, gerek varsa o şehre gidiyoruz. Antalya Belek gibi yerlerde W Hotel, Le n Starwood’un komisyon politikası nasıl? Meridien ve Sheraton gibi belirli markala- n Biz otellerin işletmesi üzerinden belli bir rımızla olmak istiyoruz. İkincil şehirlerde Öne çıkardığınız veya yüzde alıyoruz. İşletme sözleşmelerinde Sheraton markasını mümkün olduğunca yoğunlaşacağınız markalar olacak mı? oda cirosundan ve kardan yüzdelik alıyo- genişletip, Four Point By Sheraton, Aloft Gönlümden geçen İstanbul’a bir tane ruz. Kardan aldığımız oran daha yüksek. trendlerini getirmek istiyoruz. Bunun için Westin Hotel’i açmak. Bu marka Ameri- Çünkü amaç kazan-kazan. Yatırımcıya acelemiz yok. Gittiğimiz yerde hem yatı- ka’da çok yaygın ve çok ilgi görüyor... Doğru ne kadar para kazandırıyorsak o kadar rımcının yatırımına hem de bölgeye artı lokasyon ve doğru yatırımcı önemli kriter. yüzde alıyoruz. Franchise da ise oda ge- değer katmak istiyoruz. Türkiye’nin ikin- Dingin yaşamla business otel anlayışını lirinden ve yiyecek-içecekten bir yüzde cil şehirlerine bizim gibi 5 yıldızla giden birleştiren bir konsepti olduğu için Büyük- alıyoruz. Yeni yatırımlarda otellerin belli başka bir zincir yok. Bu yıl imzaladığımız dere Caddesi aksına bakıyoruz. Taksim bir noktaya gelmesi için ilk iki üç yılda biz Samsun Sheraton, Adana, Bursa açılışları, Levent hattı düşünüldüğünde İstanbul ana bu yüzdelikleri biraz aşağıya çekiyoruz. 3. Türkiye’de ikincil şehirlere 5 yıldızlı otel- merkezde hiçbir yerde yokuz. Onu Westin ve 4. yılda yüzdeyi artırıyoruz. Burada tabi lerin gelebileceğini gösteren anlaşmalar. ile aşmak istiyoruz. Bunun dışında St Regis ki pazarlık payı oluyor. Hepsi konuşuluyor. Biz bu ağı yavaş yavaş örüyoruz. Gazi- markasını için 2013’te imza attık. Maçka’da Bizde bütün markaların yüzdelikleri aynı… antep, Eskişehir gibi ikincil şehirlerde Demsa’nın yaptığı otelde olacağız. O çok ö- Burada lokasyona ve oda sayısına göre bir Sheraton’la büyüyebiliriz. Bunun dışında zel bir otel olacak. Ayrıca Boğaz’da lüks bir yüzdelik belirliyoruz. Çünkü İstanbul’daki Four Point By Sheraton genellikle 81 ilin otel istiyoruz. St Regis ve The Luxury Colle- ücret ve doluluk oranı ile Ankara’dakinin neredeyse yüzde 50’sinde büyüyebilir. ction olabilir. Yine ikincil şehirlerde stratejik arasında dağlar kadar fark var. bir ortaklıkla Four Point By Sheraton’ı bü- yütmek istiyoruz. Şuan değişik yatırımcı ve Rusya, Arap Yarımadası guruplarla görüşmelerimiz devam ediyor. Starwood’un Türkiye’de işlettiği ve Türkiye gelişen ve 10 otel ve markaları şunlar: yatırımların arttığı ülkeler. n Hali hazırda Türkiye’de kaç ● Sheraton İstanbul Maslak Hotel ‘ oteliniz var, kaç otel açacaksınız? ● Sheraton İstanbul Ataköy Hotel Benim sorumlu olduğum Starwood hali hazırda Türkiye’de fark- ● W İstanbul bölgelerde Türkiye ilk sırada lı yaşam biçimleri için tasarladığımız beş ● Le Méridien İstanbul Etiler yer alıyor. Çünkü Avrupa’da markası altında 10 otel işletiyor. Çok ya- ● Sheraton Çesme Hotel, Resort&Spa Sheraton Ankara kında yeni imzaladığımız bir Sheraton ● yeni oteller yapılmıyor. Ya Hotel&Convention Centre otelini sizlerle paylaşacağız. Bu otelimiz oteller el değiştiriyor veya ● Lugal, A Luxury Collection de İstanbul’un Anadolu yakasında 2015’te özellikle ofis binaları Hotel, Ankara hizmete girmesini bekliyoruz. Böylece ● Sheraton Bursa Hotel gibi binalar otele çevriliyor. 2015’te Türkiye’deki marka sayımızı 5’ten ● Aloft Bursa Hotel Türkiye’de hem birincil 7’ye ve çalışan otel sayımızı da 10’dan ● Sheraton Adana Hotel 14’e yükseltmiş olacağız. Doğru lokas- hem de ikincil şehirlerde 2015’e kadar açılacak oteller: yon ve partner bulabilirsek geriye kalan ● St. Regis İstanbul, yeni oteller yapılıyor. Westin ve Element markalarımızı da Tür- Dolayısıyla Starwood için ● Sheraton Samsun Hotel kiye’ye getirmeyi istiyoruz. Four Points by ● Four Points by Sheraton Türkiye çok önemli. Sheraton markamızı stratejik bir yatırım- Batışehir, İstanbul cıyla İstanbul’da ve Türkiye’nin değişik

’ 02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 47 48 2

OTELLER ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 OTELLER DOSYA Kamp turizmi düşüşe geçti

Kış turizminde otellere ve acentelere ciddi gelir getiren kamp turizmi son iki yıldır düşüşe geçti. Geçtiğimiz yıllarda dünyaca ünlü takımlara ev sahipliği yapan Antalya’ya bu kış, 1000’e yakın takımın gelmesi bekleniyor. 2000’e yakın kamp yapılması planlanan 2014 kış sezonunda ödüllü turnuvalar olmadığı için Avrupa ve Rusya’dan popüler takımlar gelmedi. Kamp döneminde aldığı takım sayısı düşen Antalya, artık daha düşük bütçeli ikinci, üçüncü lig takımlarını ağırlıyor. dece Antalya’da 42 otel, 137 futbol sahası bekleniyor. Geçtiğimiz yıllarda birinci lig ile hizmet veriyor. Ancak bölgede ulusal takımlarının yanı sıra dünyaca ünlü ta- ve uluslararası turnuvaların yapılacağı kımları ağırlayan Antalya’ya artık daha bir stadyum bulunmuyor. Golf turizmiy- düşük bütçeli ikinci, üçüncü lig takımları ış turizminin en gözde alanların- le birlikte Antalya’da birçok otelin kışın geliyor. 35-40 kişi ile gelen takımlar artık dan kamp turizmi, son yıllarda açık kalmasına olanak tanıyan kamp tu- 25-30 kişilik ekipler halinde geliyorlar. Ksıkıntılı dönemlerden geçiyor. Bü- rizminde ödüllü büyük turnuvaların artık Dolayısıyla ciddi bir ekonomik girdi yük takımları Dubai, İspanya, Portekiz eskisi gibi yapılmaması, büyük takımların sağlayan kamp turizminde paket tur fi- gibi rakip ülkelere kaptıran Türkiye son başka destinasyonlara gitmesine yol a- yatları da düşüyor. iki yıldır kamp turizminde düşüş yaşıyor. çıyor. Dubai, İspanya, Portekiz gibi rakip Antalya’ya gelen takımların sayısında da ülkelerin büyük takımları çekmek için cid- Ödüllü turnuvalar, takımları çekiyor kalitesinde de düşüş yaşanmasındaki di paralar teklif etmesi de spor kulüplerini Almanya’nın başını çektiği Avrupa, en büyük etken ise ödüllü turnuvaların buralara yönlendiriyor. Turizmciler, Genç- Rus takımlarının yanı sıra Türk takımla- düzenlenmemesi ve rakiplerin agresif lik ve Spor, Kültür ve Turizm Bakanlıkları rını ağırlayan Türkiye, son iki yıldır daha pazarlama çalışmaları olarak görülüyor. ile Türkiye Futbol Federasyonu’nu göreve çok Rus ve Türk takımlarını ağırlıyor. Av- çağırarak spor turizminin devlet politika- rupa’dan gelen büyük takımların Dubai, Kamp turizmini futbol sı haline getirilmesini istiyorlar. Portekiz, İspanya, Katar, Kıbrıs Rum Kesi- ve golf sürüklüyor mi gibi rakip ülkelere gitmeleri, Türkiye’de Türkiye’de son 10 yılda hızla gelişen Kamp Turizminde Öne Çıkan Ülkeler kamp yapan diğer takımları da etkiliyor. kamp turizmi, spor kulüplerinin sezon Kamp sırasında kendi dengindeki takım- hazırlıklarını ve devre arası kamplarını l İspanya l Kuzey larla hazırlık veya dostluk maçları yapmak otellerde yapmaya başlamasıyla gelişti. l Portekiz Afrika Ülkeleri istiyorlar. Eş değer takım bulamayan ta- Farklı spor alanlarına doğru genişleyen l Dubai l Kıbrıs Rum kımlar, bu nedenle diğer destinasyonlara kamp turizmi bugün; futbol, golf, yüzme, l Katar Kesimi giden takımları takip ediyorlar. Takımların plaj voleybolu ve plaj futbolu gibi birçok destinasyon tercihinde iklim, saha ve o- alanda yapılıyor. Ancak kamp turizminde tel kalitesi, ulaşım olanakları ve paket tur ekonomik değeri en yüksek alanı futbol Kamp turizmindeki düşüş fiyatlarından ziyade büyük takımları çeke- ve golf turizmi oluşturuyor. Ancak tenis yüzde 40’lara ulaştı cek ödüllü turnuvalar ilk sırada yer alıyor. ve yüzme grupları da artış gösteren spor Geçtiğimiz yıllara göre yüzde 40’la- dalları arasında yer alıyor. ra varan düşüş yaşanan kamp turizmi, Türkiye’yi tercih eden ülkeler kışın açık oteller için hala önemini ko- l Almanya l Kore Akdeniz bölgesinde 150’ye ruyor. Spor Turizmi Birliği Başkanı Ferit l Hollanda l Japonya yakın futbol sahası var Turgut’un verdiği bilgilere göre 2014 l Belçika l Avusturya Kamp turizmi için Akdeniz sahilinde kış sezonunda otellerde, 1000’e yakın l Rusya l Danimarka 150’ye yakın futbol sahası bulunuyor. Sa- takımın 2000’e yakın kamp yapması »

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 49 OTELLER DOSYA

Kamp turizminde ‘astar yüzden pahalı’ olmaya başladı Kamp turizminde otel yatırımı ve hizmet kalitesinin yanı sıra uluslararası standartlara uygun saha yatırımları da büyük önem kazanıyor. Ciddi bir alt yapı yatırımı isteyen kamp turizmi için An- talya’da uluslararası standartlara uygun bir sahanın yatırım maliyeti 100 bin avro civarında iken, bugüne kadar otellerde yapılan saha yatırımlarının tutarı 100 milyon avroyu geçtiği sanılıyor. Diğer yandan, otellerde sahaların her yıl bakı- ma girmesi gerekiyor. Saha sayısına ve kullanım durumuna göre otellerde saha- ların yıllık bakım maliyetleri ise 50 ile 150 bin TL arasında değişiyor. Dolayısıyla bir hayli masraflı olan kamp turizminden kâr beklentisinden vazgeçen oteller, kı- şın nitelikli personelini kaybetmemek için otelleri açık tutmayı tercih ediyorlar ve deyim yerindeyse çarkı döndürmeye çalışıyorlar. sında eğlenmek ve keyifli vakit geçirmek Rakipler ne yapıyor istiyorlar. Antalya’da sosyal mekanla- Avrupa’ya uçuş mesafesi yakınlı- Antalya’da sosyal mekanların azlığı rın azlığı takımla birlikte seyahat eden ğı ve iklimi nedeniyle takımları çeken kamp turizmine de olumsuz yansıyor sponsor firma yetkililerinin başka desti- İspanya, belediyelerden ve büyük şir- Öte yandan kışın sessizliğe bürünen nasyonları seçmesine neden olabiliyor. ketlerden sponsorluk desteği alarak turizm merkezlerinde sosyal alanların ödüllü turnuvalar düzenliyor. Ayrıca U azlığı kamp turizmi için gelen takımları da Ziraat Türkiye Kupası, 20 yaş altı tüm yaş grupları için Norveç olumsuz etkiliyor. Oyunculardan teknik iç pazarı olumsuz etkiledi Futbol Federasyonu ile işbirliği yapan ekibe, sponsor firma yetkililerinden kulüp Türk takımları yurtiçinde ve yurt dı- İspanya, yapılan ortak tesislerde kamp başkanlarına kadar kalabalık bir ekiple şında yaygın olarak kamp yapıyor. Ancak yapan takımların masraflarının yarısını kampa giden takımlar, antrenman sonra- birçok otel sahibinin spor kulüplerinin federasyondan alıyor. Hem ülkesinin yönetiminde yer alması nedeniyle tanıtımını yapmak hem de kamp tu- ANTALYA’DA FUTBOL SAHASI OLAN OTELLER birinci lig takımlarının neredeyse rizmini geliştirmek isteyen Dubai, yarısı ücretsiz olarak kamp yapıyor. pazarlama alanında agresif politikalar Saha Otel Adı Saha Otel Adı Öte yandan Türkiye Futbol Federas- izliyor. Popülaritesi yüksek büyük fut- sayısı sayısı yonu’nun Ziraat Türkiye Kupası’nı bol kulüplerine ciddi miktarda para Adora Hotels 4 Maya Melissa Garden 4 devre arasına koyması, bu yıl kampa teklif eden Dubai, ayrıca devlet des- Attelia Hotel 2 Miracle Hotel 5 gidecek takımları olumsuz etkiliyor. tekli en az 1 milyon dolardan başlayan Belconti Resort Hotel 1 MLC Water World 1 Turnuvaya katılmak isteyen ta- büyük ödüllü turnuvalar düzenliyor. Kıbrıs Rum kesimi ise geçen yıl ülkeye Blue Waters Hotel 2 Papillon Hotels 7 kımlar, ara dönemi kamp yerine turnuva ile değerlendiriyorlar. Bu gelen her takıma 1000 avro teşvik ver- Calista Luxury 2 Park Conti 1 di. Katar ise Antalya’nın yeni rakipleri Rixos Lares 3 da kamp yapan yerli takım sayı- Club Grand Side Hotel 5 arasında yer alıyor. Turizm bölgelerine Rixos Premium 2 sının azalmasına yol açıyor. Bu Cornelia Hotels 3 alanda faaliyet yürüten tur ope- futbol sahaları yapan Mısır ise önü- Sentido Zeynep 1 Emirhan Hotels 11 ratörleri, federasyondan turnuva müzdeki yıllarda Türkiye’ye bu alanda Serapsu 1 Gloria Hotels 4 tarihini değiştirmesini istiyor. da rakip olacak gibi görünüyor. Sirene Belek Hotel 1 Gold City Hotel 2 Sueno Hotels 3 Grida Village 1 Sueno Side 2 Kamp turizmi için Akdeniz sahilinde 150’ye yakın futbol sahası Hane Hotels 4 Susesi Hotel 4 bulunuyor. Sadece Antalya’da 42 otel, 137 futbol sahası ile IC Hotels 4 Süral Hotels 3 hizmet veriyor. Ancak Antalya bölgesinde ulusal ve uluslararası Iberostar Bellis 2 Titanic Hotel 5 Kamelya World 3 turnuvaların yapılacağı bir stadyum bulunmuyor. Ödüllü büyük Turtaş 1 turnuvaların yapılmaması, büyük takımların İspanya, Dubai, Kaya Riu Hotel 5 Wow Hotels 11 Kempinski Hotel 1 Letoonia Golf 1 Portekiz gibi destinasyonlara gitmesine yol açıyor. Turizmciler, Kervansaray Hotel 2 Limak Hotels 8 Gençlik ve Spor, Kültür ve Turizm Bakanlıkları ile Türkiye Limra Hotel 5 Mardan Palace 5 Futbol Federasyonu’nu göreve çağırarak spor turizminin devlet Long Beach 1 Maxx Royal Hotel 2 politikası haline getirilmesini istiyorlar. Lonicera Hotel 2 Toplam 137

502 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

OTELLER GÖRÜŞLER

Ferit Turgut / Spor Turizmi Birliği Başkanı Kamp turizminde son iki yıldır ciddi daralma var

por turizmi kapsamında futbol, golf, Yılda ortalama 1000’e yakın takım geliyor. Syüzme, beach voleybol ve beach futbol Bir kulübün A takımı, B takımı gibi diğer grupları yer alıyor. Futbol ve golf dışında- alt takımlarıyla birlikte 2000’e yakın kamp ki spor dallarına yönelik gelenlerin sayısı yapılıyor. Biz ekonomik değerinden dolayı az olduğu için ekonomik değerleri düşük takımları değil, kamp sayısını dikkate alı- oluyor. Kamp turizminin gelişmesinde geç- yoruz. Türkiye’de Akdeniz ve Ege’de 150’ye mişte bu bölgede düzenlenen turnuvaların yakın futbol sahası bulunuyor. Bir sahanın etkisi büyük oldu. Turnuvalar hem sektö- maliyeti 100 bin Avro civarında seyrediyor. rün hem de bölgenin tanıtımında birincil Ayrıca bu sahaların her yıl belli bir bakım rol oynadı. Bu işin fuarı oldu. Bugün otel- maliyeti bulunuyor. Bu sahaya göre yılda lerin Spor Toto Süper Ligi’ndeki çoğu futbol ortalama 50 bin TL ile 150 bin TL arasında sahasından daha kaliteli sahaları var. Kış değişiyor. Otellere talepler azalınca fiyatlar turizmi için çok önemli bir alan… Bu alanını düşmeye başladı. Paket tur hazırlıyoruz. geliştirilmesi için topyekûn bir çalışma ya- Daralmaya rağmen Antalya’da Son iki yıldır paket tur fiyatları düşüyor. pılmalı. Saha kalitesinden maç kalitesine 2 bine yakın kamp yapılıyor kadar her şeyi geliştirmemiz gerekiyor. Bu Kamp turizminde son iki yıldır ciddi bir Federasyonun tutumu turizmi standarda dökmemiz gerekiyor. şekilde daralma var. Son iki yıldır birinci lig kaçak maç sayısını artırıyor Kamp turizminde turnuvaların olmaması takımlarından ziyade, ikinci, üçüncü, dör- Bölgemizde temel bir sıkıntı daha var. kamp sayısının düşmesinde en önemli et- düncü lig takımları gelmeye başladı. Daha Futbol Federasyonu’nun duyarsızlığından ken… Öte yandan Futbol Federasyonu’nun önce 35-40 kişilik gruplar gelirken şimdi 25- dolayı bu bölgede maç yönetimi güvenliği Ziraat Türkiye Kupası’nı ocak ayına çek- 30 kişilik gruplar halinde geliyorlar. Diğer ile ilgili sorun yaşanıyor. Federasyon bu mesi kamp turizmini çok etkiledi. Tarihin Akdeniz ülkelerinin daha rekabetçi olmasıy- bölgede yapılan hazırlık maçlarına gön- değiştirilmesi takımların hazırlıklarını en- la birlikte Türkiye kan kaybetmeye başladı. dereceği 3 hakem için 2 bin lira istiyor. Bu gellediği gibi kötü iklim koşullarında futbol Akdeniz’e ve Arap ülkelerindeki rakiplerimiz ücret yüksek geldiği için bölgede 4 bine oynamalarına neden oluyor. Ayrıca ara dö- büyük ve popüler takımları, kendi ülkeleri- yakın hazırlık maçı oynanmasına rağmen nemde şehir dışına veya yurtdışına kampa ne davet ediyorlar. Bunu da ülkenin veya sadece 150 karşılaşma için federasyondan giden takımlar Ziraat Türkiye Kupası ne- destinasyonun tanıtımı için kullanıyorlar. hakem isteniyor. Avrupa’nın her yerinde deniyle gitmemeye başladı. Yurtdışından Bizde böyle bir şey mümkün değil, çünkü hazırlık maçları için 200 - 250 avro alınır- gelen takımların Türk takımlarıyla kamp bize gelen takımlar para vererek geliyor. ken, Türkiye’de 2000 lira tarife konulması sırasında maç oynayamaması bu takımla- Dolayısıyla gelen takım sayısı azaldı. Uçak kayıt dışı maçları artırıyor. Bu da çok tehli- rı olumsuz etkiliyor. sayılarının azalması da bunda etken oldu. keli bir durum…

Görkem Dönmez / Gloria Sports Arena Sales Supervisor Kamp turizmi için turnuva sayısı artırılmalı

amp turizminde turnuva sayısının halarımızın kalitesi düşünüldüğünde Kazlığı nedeniyle her yıl daha çok futbol turizmi denildiğinde ilk akla takım İspanya, Kıbrıs, Katar, Duba- gelen tesislerden biriyiz. Öte yandan i gibi alternatifleri değerlendirmeye Antalya/Belek olarak düşündüğümüz- başladı. En kısa sürede turnuvalar de kaliteli servis, uygun iklim şartları organize edilip, bahsettiğim ülkelere ve alternatif tesis çokluğu ile Türkiye giden takımları Türkiye’ye geri getir- olarak önemli bir yerde olduğumu- memiz gerekiyor. Otellerin kalitesi her zu düşünüyoruz. Bu kış döneminde ne kadar çok iyi seviyede olsa da fiyat yaklaşık 15-16 futbol takımının kamp- ve turnuva alternatifleri nedeniyle çok larına ev sahipliği yapmayı bekliyoruz. sayıda takım diğer ülkeleri tercih edi- Bizim geçen yıl 4 sahamız mevcut- yor. Gloria Sports Arena bünyesinde tu. Ancak bu yıl 2 sahamızı yeni Spor 2 Adet futbol sahamız ile kamp turiz- Kompleksi projemiz Gloria Sports Are- mine hizmet veriyoruz. Geçtiğimiz yıl na inşaatı için kapattık. Dolayısıyla bu açılan futbol merkezimizdeki 2 adet yılki kapasitemiz yarı yarıya düştü. İki sahamız FIFA standartlarına uygun futbol sahası, yıllık gelirimizin yaklaşık olarak tasarladık. Otellerimizin ve sa- yüzde 1’ini karşılamasını bekliyoruz.

522 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

OTELLER GÖRÜŞLER

Bennur Çelebi / Papillon Hotels Spor Satış ve Pazarlama Müdürü Kamp sayısı yüzde 40 düştü

amp turizmi geçen yıl fena gitme- lir. Antalya’da takımların boş vakitlerinde di ama genel anlamda Antalya’da eğlenebilecekleri, keyifli vakit geçirecekle- Kkamp turizminde bir düşüş var. ri çalışmalar yapılması gerekiyor. Kamp Yaklaşık yüzde 40’lık bir düşüşten bah- turizminde Avrupa ülkelerinden gelen sedebiliriz. 2-3 yıl önce 2 bin kamp takımlar İspanya’ya kayıyor. Çünkü kampı yapılıyordu. Bu sayı 1200-1300’lere ka- finanse eden sponsorlar, takımla birlikte dar geriledi. Özellikle ödüllü turnuvalarda seyahat ederek, takıma motivasyon sağ- ödül miktarının düşürülmesi nedeniyle lıyorlar. Akşamları da çıkıp eğlenmek cazibesini yitirmesi, düşüşte çok büyük istiyorlar. Bizde sosyal anlamda otellerin etken oldu. Futbol takımları belli bir büt- dışında bu insanları cezbedecek mekan- çeye tabiler. Bu bütçeyi de sponsorlar lar yok. Bu bizlerin altından kalkacağı bir karşılıyor. Dolayısıyla onlar karar veriyor. olay değil. İnsanları rahatsız etmemek Turkish Airlines Antalya Cup düzenlendi. için yerleşim yerlerinden uzak, turistlerin Ancak sponsor şirketlerin ödediği pa- vakit geçireceği, eğleneceği geniş mekan- ra düşük olduğu için katılım sınırlı oldu. lar olması gerekiyor. Eskiden yapılan Efes Cup gibi bir orga- nizasyonlarda kupayı kazanan takıma Öte yandan İspanya da uçuş mesafe- verilen ödülün rakamları yüksek olduğu sinin kısalığı nedeniyle öne çıkıyor. Düşük için müsabakalar hazırlık maçı gibi değil, tarifeli uçuşlar da takımlar için ciddi a- kupa maçı gibi geçiyordu. Spor Bakanlığı vantaj sağlıyor. Türkiye, kamp turizminde ve Futbol Federasyonu’nun bize destek otellerin sunduğu imkan, kalite ve fiyat olması gerekiyor. Dünyanın izlediği İngiliz dengesi konusunda çok iyi durumda. Bizi kar ediyor. Çünkü sahasına bizim kadar ve İspanyol takımları bugün Dubai’ye gi- en çok etkileyen uçuş fiyatları oluyor. Pa- yatırım yapmıyor. Ayrıca uçuştan karlı... diyor. Niye? Kulüpler hem davet edildikleri kete vurduğunuzda İspanya’ya kişi başı Bizim toplam 6 sahamız var. 2014 kış kurumdan para alıyor hem de katıldık- gidiş-dönüş 140 avroya uçak bileti alı- sezonunda yaklaşık 40-45 kamp yapıla- ları ödüllü turnuvadan yüksek miktarda nıyorken Türkiye için bu rakam 270-290 cak. Kış sezonunda otel gelirinin yüzde para kazanıyorlar. Böylece Dubai, kendi avrodan buluyor. Kamp turizminde paket 30’unu futbol turizminden karşılamayı tanıtımını yapmış oluyor. Destinasyonun tur fiyatları ortalama kişi başı 500-550 planlıyoruz. Bir takımın bir ya da iki kam- cazibesini artırıyor. Bir diğer rakip ise Mı- avrolardan başlıyor. Bunun yanı sıra fut- pı olabildiği gibi aynı kulübün A Takımı, B sır olacak. Mısır’ın turizm bölgelerinde bol sahalarımıza her yıl 150-200 bin avro Takımı da gelebiliyor. Bir kamp için oyun- 10-15 arasında futbol sahası yapılıyor. yatırım yapıyoruz. Dolayısıyla ortada bir cular, teknik ekip, teknik direktörün yer Kışın hava şartları Türkiye’ye nazaran kar kalmıyor. Bugün İspanya bizimle ay- aldığı ortalama 35 kişi geliyor. Bazen ta- daha iyi olacağı için takımları cezbedebi- nı fiyatı veriyor ama İspanya’daki otelci kımın başkanı bile takımla geliyor.

542 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

OTELLER GÖRÜŞLER

Volkan Çavuşoğlu / Sirene Golf Belek Satış ve Pazarlama Müdürü Bu yıl daha çok Türk ve Rus takımları geliyor

amp turizmi genel olarak iyi gidiyor. yıl daha çok Türk takımları, Rus takımla- KTürkiye’nin Akdeniz ülkesi olması, rı geliyor. Ocak ayında genelde Alman kamp turizminde avantaj yaratıyor. Ge- takımlar, şubat ve mart ayında genelde nelde soğuk iklimlerden gelen takımlar, Rus ve Kazak takımları gelirdi. Futbol antrenman için bizim gibi ılıman ülkeleri takımları her yıl aynı yere gitmekten hoş- tercih ediyorlar. Güneş çok olumlu etkili- lanmıyor. Farklı alternatifleri görmek ve yor. Hava kötü giderse otelin de hizmet denemek istiyorlar. Öte yandan kamp kalitesinin de bir önemi kalmıyor. Bir de döneminde, İddaa gibi takımlara da para kışın uçak seferlerinin yeterli düzeyde kazandıran turnuvalar düzenleniyordu. O olması gerekiyor. Doluluklarımız uçak turnuvalara önemli takımlar katıldığı za- sayısındaki artışına göre çoğalıyor. Bi- man belli bir para kazanılıyor. Dolayısıyla zim gibi otellerin kışın açık kalmasının en kulüplerin ilgisini çekiyordu. Türkiye’de bu büyük sebebi kamp, golf vb. bu tür spor tarz turnuvalar yıllardır yapılmıyor. Kamp organizasyonları oluyor. Çünkü o tarihler- turizminde yurtiçinde rezervasyonlar ge- de Antalya’ya gelecek başka bir kitle yok. nellikle Kasım ayında yapılıyor. Avrupa Daha önce Türkiye’ye Alman takımları pazarı ise daha erken rezervasyon yapı- çok gelirdi. Bu yıl Türkiye yerine İspanya, yor. Kamp için gelen takımlar, genellikle Portekiz gibi ülkeleri tercih ettiler. Bize bu ocak ayından itibaren gelmeye başlıyor- lar. Bizim biri Sirene Belek Hotel’in içinde için yüzme grupları geliyor. Almanya, diğeri Antalya Golf Kulübü’müzde olmak İskandinav ülkelerinden eğitime gelen üzere iki sahamız mevcut. Bize ilk olarak takımları ağırlıyoruz. Bu takımlar bize 1. Lig takımlarından Çaykur Rize Spor hangi derecede antrenman yapacakları- geldi. 18 gün uzun bir kamp dönemi ge- nı belirliyorlar. O dereceyi bir ay veya bir çirdiler. Hollanda’da 1. Lig’de görev yapan hafta öncesinden sabitleyip havuzlarda 115 FIFA hakemi gelip antrenman yap- istedikleri ısıyı sağlıyoruz. Ayrıca bizim tılar. Yine Kayserispor’u ağırladık. Ayrıca tenis kortlarımız var. Yurtdışından belir- Rus takımları geldi. li okullarla anlaşıp o okulların hocalarını buraya davet ediyoruz. O hocalar da öğ- Futbol dışında mart, nisan gibi bizim rencileriyle haftalık periyodlarda buraya olimpik ve ısıtmalı havuzumuz olduğu gelip antrenman yapıyorlar.

Ferit Cafer / Enda Sports Spor Departmanı Müdürü Kamp turizminde 2014’te yüzde 10-15 düşüş olacak

centa olarak, kamp için kış aylarında ediliyor. Çünkü bu ülkelerde özellikle A- Adünyanın çeşitli ülkelerden futbol ve rap ülkelerinde devlet destekli çeşitli Rugby takımlarını Antalya’ya getiriyoruz. turnuvalar düzenleniyor. Büyük takım- UEFA Maç lisansına sahip olduğumuz larla hazırlık maçı veya dostluk maçı için buraya gelen takımlar için dostluk yapmak isteyen diğer büyük takımlar da maçları organize ediyor veya çeşitli tur- buralara yöneliyorlar. Antalya’da eskiden nuvalara katılmalarını sağlıyoruz. Efes Cup gibi turnuvalar düzenlenirdi ve çok iyi takımlar Türkiye’ye gelirdi. Son 3 2014 kış sezonunda her yıl olduğu gi- yıldır yapılmıyor. Spor alanında devletin bi futbol takımlarının yanı sıra, Ukrayna, hiçbir katkısını göremiyoruz maalesef. Belarus, Ermenistan, Kazakistan ve Lat- Her sene bir ödüllü turnuva yapılırsa viya federasyonların FIFA kokartlı hakem çok değişik takımları getirebiliriz. Bu da gruplarını ve rugby takımları getirece- bölge tanıtımı için müthiş bir reklam o- ğiz. Hedefimiz ortalama 135-140 kamp lur. Antalya’daki oteller hizmet ve kalite yapabilmek. Bugüne kadar 102 kampın anlamında Avrupa’ya göre çok iyi… Sa- rezervasyonu yapıldı. Kamp turizminde takımların bölgemize değil, başka ülke- halarımız da iyi durumda. Her takımın geçen yıla göre yüzde 10-15 arasında bir leri tercih etmeleri oldu. Ağırlıklı olarak seviyesine ve bütçesine göre tesis bulu- düşüş görüyoruz. Nedeni de Süper Lig Katar, Dubai, İspanya ve Portekiz tercih nabiliyor.

562 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

OTELLER EMITT

EMITT, 70 ülkenin ve Türkiye’nin tüm renklerini İstanbul’a taşıdı

arttığını dile getiren Ersoy, havacılık sek- İstanbul TÜYAP Fuar alanında 30 Ocak-2 Şubat tarihleri töründe de her yıl yüzde 5 büyüdüğünü, arasında 18. kez kapılarını açan Doğu Akdeniz Uluslararası Türkiye’nin 200 noktadan uçuş yapabilen Turizm ve Seyahat Fuarı (EMITT) 70 ülkeden 4500 katılımcı ile bir hub haline geldiğini vurguladı. EMITT’in tek fuar olması gerektiğini ve sektör ku- yüzlerce turizm profesyonelini ağırladı. Fuar Türkiye’nin ve ruluşlarının bu fuara hizmet vermesi dünyanın turizm renklerini İstanbul’a taşıdı. gerektiğini dile getiren Ersoy, “Farklı fuar alternatifleri ilgiyi dağıtacaktır. Bu neden- u yıl ilk kez sağlık ve kış turizmine Türkiye’nin turizm gelirinin 2013’te yüzde le fuarın tek fuar olarak devam etmesi özel salonlar ayrılan EMITT Fuarına 11,4 ile 32 milyar dolara, turist sayısının ise lazım... Tüm turizm kesimlerinin eşit mik- BTürkiye’den pay almak isteyen ya- yüzde 10 artışla 39 milyona çıktığını söy- tarda bu fuarda yer bulması gerekir” dedi. bancı ülkelerin ilgisi yüksekti. Vietnam, ledi. Türkiye’nin ilk etapta 5 ülke arasına Nepal, Mauritius, Kamboçya, Moğolistan girmek istediğini ifade eden Bakan Çelik, EMITT yeni trendleri takip etmeli Arjantin gibi uzak ülkelerin yanı sıra Rus- Türkiye’nin şampiyonlar liginde oynadığını TÜROFED Başkanı Osman Ayık da ya, Kazakistan, Bulgaristan, Yunanistan, belirtti. Bakanlığın yeni bir tanıtım strate- hızlı gelişme gösteren EMITT’in dünya İtalya gibi komşu ve rakip ülkelerin katıl- jisiyle hareket edeceğini açıklayan Bakan dığı fuarda, Türkiye’nin her bölgesinden Çelik, “Türkiye’nin ekonomik, demokratik, şehirlerin, beldelerin katılımı yerel seçim- tarihsel olarak ne kadar başarısı varsa lere rağmen yüksek oldu. dünyanın önüne sereceğiz” dedi.

Bakan Çelik: “Yeni bir tanıtım Ersoy: “EMITT tek fuar stratejisiyle hareket edeceğiz” olarak devam etmeli” Fuarın açılışında konuşan Kültür ve Tu- TYD Başkanı Murat Ersoy ise EMITT’in rizm Bakanı Ömer Çelik, Türk turizmcisiyle Doğu Akdeniz’in en önemli fuarı haline gurur duyduğunu belirterek, turizmcinin geldiğini ifade ederek, Türkiye turizminin elinde birer çantayla turizm yolculuğunu kademe kademe yükselmesinin tabana başlattığını, bugün geldiği noktada dün- yayılmasını beraberinde getirdiğini kay- Ömer Çelik yanın saygısını kazandığını söyledi. detti. Türkiye’nin küresel alanda değerinin

582 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 EMITT’e katılan turizmciler ne dediler?

Can Şengöz / Kuşadası Dabaklar Hotel Genel Müdürü EMITT her yıl gelişiyor

MITT Fuarı her geçen yıl ve Romanya pazarları, diğer Egelişiyor. Fuarın daha Balkan ülkelerine göre daha fazla katılımcıyla, daha çok çok gelişti. Ancak Bulgaristan uluslararası sıfat kazan- için bunu söyleyemem. 2014 dığını gözlemliyorum. Biz için biraz erken, ITB berlin fu- Kuşadası’nda ağırlıklı Alman- arı sonrası satışlar daha çok trendlerine ayak uydurduğunu belirterek, ya, Belçika, Balkan ülkeleri ve netleşir ama genel olarak sa- “Türkiye dünyanın en önemli destinas- İngiltere pazarlarıyla çalışı- tışların en az 1 önceki seneki yonlarından bir tanesi olması bu fuarı bir yoruz. Balkanlarda Sırbistan kadar olacağını sanıyorum. çekim merkezi haline getirdi. Dünya tu- rizmi hızla değişiyor. EMITT’in bunu hızla yakalaması gerekiyor. Bu nedenle bu yıl İsmail Kuru / Grand Yazıcı Hotels & Resorts Genel Müdürü sağlık ve kış turizmi salonlarını açtık. Önümüzdeki yıllarda alternatif turizm a- lanları buraya dahil edilecek.” Emitt, 2014’e dair beklentilerimizi

Fuar 71 ülkeye ülkemizi tanıtacak pekiştirecek tarzda bir fuar oldu İstanbul’un birlikte hareket edildiği için 10 milyon turisti yakaladığını ve İstan- rand Yazıcı Grubu olarak Grup olarak bazı otellerimizde bul’un dünya şehirleri arasında 6. Sıraya G2014 yılında bütçelerimizi ve renovasyon yapmayı planlı- yükseldiğini belirten İstanbul Büyükşehir hedeflerimizi yakalayacağımızı yoruz. Bunun dışında ilave bir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, “İstanbul düşünüyoruz. Grup olarak ge- takım outletler ile kaliteyi ar- her alanda bir turizm kenti olsun istedik. çen yıla göre yüzde 10 büyümek tırıcı bazı aktivitelerin devreye 2.5 milyon metrekare alana yayılmış için- istiyoruz. Döviz kurlarındaki girmesi gibi planlamalarımız de kongre merkezi de olan bir fuar projesi oynamalar bizi tedirgin etse de var. Ayrıca 2015’te otel olarak için adım attık. 2010 yılında 500 ve üzeri bunun istikrara kavuşacağını büyümeyi düşünüyoruz. Yeni o- katılımlı kongrelerde İstanbul birinci sıra- düşünüyoruz. EMITT bizim için telimiz farklı bir şehirde olabilir, ya yükseldi” diye konuştu. İstanbul Valisi çok başarılı ve verimli geçti ve iş oteli olabilir veya şimdiki gibi Hüseyin Avni Mutlu ise “Turizm eğlence ve 2014’e dair beklentilerimizi pe- resort olabilir. Bu da 2014’ün kültür faaliyetleri dışında barışa da hizmet kiştirecek tarzda bir fuar oldu. sonunda netleşecek. eden sektörlerden biri. İstanbul dünyanın her köşesinde parlıyor. İstanbul gücünü her geçen gün biraz daha artırıyor. 71 ülke- Deniz Dereli / Karaderili Şirketler Grubu Bayi ve Acente Koordinatörü nin fuar nedeniyle ülkemize gelmesi bizim tanıtımımız için oldukça önemli.” dedi. Dünyanın dört bir yanından EMITT’te öne çıkanlar Online pazarının gelişmesiyle birlik- işbirliği teklifleri aldık te online rezervasyon yapan acentelerin MİTT’e ilk kez katılıyoruz. Fuarda dün- ve operatörlerinin yoğun olarak katıldı- yanın dört bir yanından talepler, bayilik, ğı EMITT Fuarı’nda, iç Pazar ve incoming E acentelik teklifleri aldık. 2014’te ivmemi- acentelerinden ziyade outgoing yapan zi yükselterek yüzde 10 daha kapasiteyi acentelerin ağırlığı dikkat çekti. Otellerin artıracağız. Ortadoğu’da da ülkemizin coğ- katılımları biraz daha düşerken, yeni a- rafi konumu ve konjonktürel popülaritesi çılan veya yatırım halinde olan otellerin nedeniyle çok tercih ediliyoruz. Ortadoğu, sayısında artış oldu. Öte yandan Tür- Balkanlar’ın Avrupa’nın ve Rusya’nın oldukça kiye’den gerek yatırımcı gerekse turist çekmek isteyen ülkeler, yoğun tanıtım fa- ilgisini çekiyoruz. Şu an söyleyebileceğimiz aliyeti gösterdiler. Türkiye’nin hemen her Ortadoğu’dan ilgi daha fazla. Sağlık turizmi yerinden fuara katılan iller, bölgeler, bel- Türkiye’de yeni gelişiyor. Biz ise soft me- deler ve ülkelerin yeraldığı salonlar fuarın dikal alanındayız. Sunduğumuz hizmetler en renkli salonları oldu. Fuarda bu yıl ilk doktor tavsiyesi veya uzman bir kadronun kez açılan sağlık ve kış turizmi salonları yönlendirmesiyle olduğu için soft medikal ise beklenen ilgiyi görmedi. alanın içerisindeyiz.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 59 OTELLER EMITT

İlknur Tataroğlu Sarıdağ / Adenya Hotel & Resort Genel Koordinatör EMITT’te çok verimli geri dönüşler aldık

MITT kesinlikle çok faydalı bir fuar. Bizim i- Eçin gayet güzel geçiyor. Bu yıl geçen seneye göre çok daha verimli geçti. Fuara 3 yıldır katı- lıyoruz. Önümüzdeki yıl daha büyük bir stantla ve daha iyi bir programla katılmayı düşünüyo- ruz. Adenya tamamıyla marka oldu. Fuarda çok verimli geri dönüşler aldık. Bunlara bakarak, 2014’ü 2013’ten daha iyi olmasını bekliyoruz. Grup olarak büyümek istiyoruz. Yeni yatırım planlarımız var fakat henüz düşünce aşama- sında. Yer ve zaman belli değil. Büyük ihtimalle önümüzdeki yıl planlarımızı açıklayacağız.

Dilara Selimoğlu / Assos Eden Group Genel Müdürü Assos Eden Group, 18 yıldır EMITT’e katılıyor Selamettin Yılmaz / Fethiye Turizm Konseyi anakkale’ye Assos’ta birbirinden farklı kon- Çseptle 4 oteli ile 1987 yılından beri hizmet veriyoruz. Assos Eden Group olarak EMITT Fua- Muğla 2014’te rına 18 yıldır katılıyoruz. Fuarda hep aynı yerde stand alıyoruz. EMITT fuarı her yıl büyüyor. Ancak fuarın zamanlamasının doğru olmadığını düşü- yükseliş nüyorum. Artık Türkiye’de erken rezervasyon kavramı oturdu ve aralık ayında başlıyor. Oteller bekliyor zaten satışa girdi. O nedenle çoğu iç turizm a- MITT fuarından çok memnunuz. Her centesi çekilmeye başladı. Eş-dost ziyaretinden yıl katılıyoruz. 2013’ü Fethiye turizmi öte olmayabiliyor. İncoming acentelerinden ziya- E için yükseliş yılı olarak kabul ediyoruz. de outgoing acenteleri var. Bu yıl Berlin’de artık İngiliz pazarı Muğla için çok önemli. 2014 konuşulmayacak; 2015 konuşacaklar ama 2013’te İngiliz pazarı yükselmeye baş- biz iç pazarda EMITT’te 2014 için geç kaldık. Ama lamıştı. Döviz kurunun yükselmesiyle her türlü mutluyuz, sorun yok. İş verimliliği açı- birlikte İngiliz pazarından gelen sayısı- sından değil de prestij açısından önemli bir fuar nın daha da atacağını tahmin ediyoruz. haline döndü.

Boğaç Yılmaz / Eser Diamond Hotel & Convention Center Genel Müdürü Toplantı grubu acentelerini de fuarda görmek istiyoruz MITT Türkiye turizmi adına çok ge- yeceğiniz yemeğe kadar her şey önceden Erekli bir fuar. Bütün ülkeleri bir araya bilgisayardan planlanabilir hale geldi. Biz getirebiliyor. Kuzeyden güneye Türkiye’nin toplantı grubu acentelerini de burada da- mozaiğini oluşturan tüm turizm firma- ha çok görmek istiyoruz. Eser Grup olarak ları bir şekilde katkı sağlıyor. Biz Eser ilave yatırımlar planlıyoruz. Eser Diamond Diamond ve Eser Premium otellerimiz Hotel’de kapalı yüzme havuzu inşaatımız ile her yıl olduğu gibi bu yıl da EMITT’in başlayacak. Ayrıca Marmara Denizi’ne gi- sponsor otellerinden bir olduk. Son iki yıl- riş sağlamak için bir Aqua projemiz var. dır online acentelerin fuardaki yoğunluğu Bu yatırım kesinleşirse 2014 veya 2015’te arttı. Oteller biraz daha geri çekilmeye yapmaya başlayacağız. Yine kesin olma- başladı. Turizm artık online tarafa doğru makla birlikte, Sultanahmet’te bir butik gidiyor. Rezervasyondan tutun akşam yi- otel açmak istiyoruz.

602 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

EMITT HABER

Bera Hotel, İstanbul ve İzmir’e otel yapacak

Alanya, Ankara ve Konya’da 4 otelle hizmet veren Bera Hotels, 2014 yılında İstanbul’da ve daha sonra İzmir’de bir otel yatırımı yapmayı planlıyor.

on olarak 1 Aralık 2013’te Double Tree Sby Hilton Ankara’yı satın alarak bünye- sine katan grup, yeni yatırımlarla yoluna devam edecek. Bera Ankara Satış Müdü- rü İlker Cömertoğlu, “Ankara’da çok fazla şehir oteli açıldı ve açılmaya devam edi- yor. Otellerin artması güzel bir şey ancak ilişkin düşüncelerini de aktaran Cömer- şansımız oluyor. Hem sektördeki bir- bunun paralelinde pazarın da büyümesi toğlu sözlerini şöyle sürdürdü: çok kişiyi görüyorsunuz hem de beraber gerekiyor. Bu anlamda İstanbul bu pazarı çalıştığınız kişilerle irtibata geçebiliyor- daha rahat karşılayabilecek nitelikte. Be- “EMITT, turizm camiası için önemli bir sunuz. Ancak EMITT’in şöyle bir sıkıntısı ra Ankara olarak 2014’te Ankara’da fazla fuar. Bera Hotels olarak yıllardır bu fuara var; fuar bölgesi acenteler, oteller, ülkeler sayıda bulunan bakanlık ve diğer kurum- katılıyoruz. Bizim için oldukça yararlı geçi- şeklinde net olarak ayrılmamış. Kesin ların toplantı gruplarını ağırlamaya çalışıp yor. Acentelerle ve münferit müşterilerle bir ayrım yapılması alıcıların gideceği mümkün olduğunca iyi hizmet vermeyi a- görüşebiliyoruz. Daha önceden beri ça- noktaları belirlemesi açısından kolaylık maçlıyoruz” diye konuştu. EMITT Fuarına lıştığımız firmalarla da yeniden buluşma sağlayacaktır.”

Bergama UNESCO için yaptığı çalışmaları EMITT’te açıkladı

ntik dönemde üç büyük krallığa ev sa- Ahipliği yapan İzmir’in önemli ilçelerinden Bergama, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmek için başlattığı çalışmaları EMITT Fuarı’nda düzenlediği bir panelde açıkladı. Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gö- nenç, yaptığı sunumda Bergama’nın sanat, edebiyat, bilim alanlarında gelişen uygar- lıklara ev sahipliği yaptığını hatırlatarak, Bergama’nın UNESCO adaylığı için gereken Dedeman yeni yatırımlarını 5 kriteri barındırdığını söyledi. Bergama Ka- EMITT’te tanıttı lesi, Kybele Kutsal Anıtı, Traianum Tapı- edeman Hotels & Resorts Internati- dışında 4 yeni oteli bünyesine katacak. nağı, Asklepios Kutsal Donal, dünyanın beşinci büyük turizm Dedeman, Mart ayında açılacak Dedeman Alanı, antik döneme fuarı konumuna sahip EMITT Doğu Ak- Bostancı’nın ardından Kazakistan’ın ö- ait anıtsal mezarlar, deniz Uluslararası Turizm ve Seyahat nemli madencilik ve taşımacılık merkezi Anadolu’daki ilk yedi Mehmet Gönenç Fuarı’nda, farklı şehirlerdeki otellerinin olan Oskemen’in uluslararası standart- kiliseden biri olan Sera- sunumları ve yeni açılacak otellerinin lardaki ilk otelini açıyor. Dedeman ayrıca peum Kilisesi gibi birçok tarihi mekanı içine tanıtımları ile yer aldı. Gaziantep’ten Kon- 2014 yılında Dedeman Park Bostancı ve alan 850 hektarlık bir alan için UNESCO’ya ya’ya, Kapadokya’dan Şanlıurfa’ya ve Dedeman Park Izmailova Moskova otel- başvurduklarını ifade eden Gönenç, Hazi- Diyarbakır’a, Rize’den Erzurum’a; Tür- lerini de hizmete sunacak. 2015 yılında ran 2014’te açıklanacak UNESCO listesine kiye’de toplam 15 otel ile hizmet veren ise Dedeman Park Levent ile İstanbul’daki Bergama’nın girmesinin ilçeye gelecek tu- Dedeman, 2014 yılında yurtiçinde ve 4’üncü otelinin açılışını gerçekleştirecek. rist sayısını artıracağını vurguladı.

622 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

EMITT HABER

Arjantin THY ile Türkiye üzerinden bölge ülkelerine açılıyor

EMITT Fuarı’na katılmak için İstanbul’a gelen Arjantinli turizmciler, fuar öncesi Türkiye’deki partnerleriyle buluştular. Arjantin Turizm Bakanlığı (INPROTUR) ve Delicias Travel işbirliği ile düzenlenen çalışma toplantısında Arjantin’in, doğal, tarihi ve kültürel zenginlikleri tanıtıldı.

arşılıklı olarak vize uygulaması bulun- Kmayan, Türkiye ve Arjantin arasındaki ilişkilerindeki gelişmesi hız kazanıyor. Türk Hava Yolları’nın yakın zamanda ro- tasına eklediği İstanbul – Buenos Aires uçuşları son yıllarda Arjantin’de Türk ve Türkiye’de Arjantinli turist sayısının ar- tışını önemli derece etkiledi. Arjantin lan ülke konumundayız. Arjantin ortalama giden Türk turist sayısı 1000 kişiden 4 bin Turizm Bakanlığı Müsteşarı Sr. Alejandro olarak senede dünyaya 5 buçuk milyon 500 kişiye çıkarak yüzde 450’lik bir artış Schiavi yaptığı konuşmada THY’nin Ar- turist gönderiyor. Son 10 yılda Arjantin’e sağlandı. THY’nin gelişiyle birlikte sadece jantin’i dünyayla buluşturduğunu ve uçuş gelen turist sayısı çok önemli bir artış Türkiye değil, THY’nin bağlantı yaptığı tüm sayıları arttıkça mesafelerin kısaldığını gösterdi. Yılda 4300 kadar Türk turist Ar- ülkeler Arjantin’i ilgilendirmeye başladı. söyledi. Böylece Arjantin’i Türkiye’den ve jantin’i geziyor. Türkiye’ye gelen Arjantinli Balkan ülkeleri, Rusya, Ortadoğu, Uzakdo- bölgeden çok sayıda gezginin ziyaret e- sayısı ise ortalama 19 bin civarında. An- ğu ülkeleri ve Katar’dan her gün bir uçuş deceğini Schiavi, şunları kaydetti: cak Türk Hava Yolları’nın Buenos Aires’e bulunuyor. Fakat THY de kendi bulunduğu uçmasıyla birlikte bu sayı hızla artıyor. ülkede çok önemli bir bağlantı sağlıyor. “Arjantin yılda 5 milyon 900 bin turist Geçtiğimiz yıllarda Türkiye’den gelen turist Alım gücü yüksek turistin de Türkiye’den ağırlıyor. Güney Amerika’da Brezilya ile sayısı düşmüştü. Fakat THY’nin gelmesiy- Arjantin’e geldiğini görüyoruz. Bunun için beraber birinci veya ikinci en çok turist a- le birlikte hızlı bir ivme kazandı. Arjantin’e Türk turist bizim için çok önemli.” Taşköy organik ürünlerini turist gruplarına sunacak

zmir Foça’da 2011 yılında şarapha- açtığımız restoranda sunduk. Kesilmiş İne, yağhane ve restoran açan Hakan zeytin ağaçlarını da değerlendiriyoruz. Barçın, Taşköy adıyla işlettiği tesisinde Amasyalı bir ustamızla atölyemizde turistleri de ağırlayacak. Üzüm ve zeyti- kaselerden tutun çatala bıçağa, kesme ni organik olarak üreten Barçın, ürettiği tahtalarına kadar birçok işlevsel obje mahsulü işleyerek şatışını gerçekleş- yapıyoruz.” Turizmin içinde olduklarını tiriyor. Yaklaşık 12 yıldır bu işi yapan ifade eden Barçın, Bergama’ya, Foça’ya işletme sahibi Hakan Barçın, şöyle gelen turist gruplarını restoranlarına devam etti: “14 yıl önce İstanbul’dan çekmek istediklerini dile getirdi. Barçın, kaçanlardanım. Önce bağcılar ve zey- “Kültür turlarıyla gelen grupları res- tincilerle çalışarak bu işe başladık. toranımıza çekmeye çalışıyoruz” diye Ortaklarımızla beraber 2011’de tüm sü- devam etti. İlk kez katıldıkları EMITT reci ele geçirdik. Yani şarabı zeytinyağı fuarını, çok profesyonel ve başarılı bul- tüm işlemleri kendimiz yapıp, bu ürün- duklarını dile getiren Barçın, “Fuara ilgi Hakan Barçın leri müşterilerimize aynı yerde kendi büyük . Büyük firmalar gelmiş” dedi.

642 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

EMITT HABER

Bursa konaklamalı turist istiyor MITT Fuarı’na katılan Bursa, tur ope- Eratörleri ile 2014 vizyonunu paylaştı. Bursa Valisi Münir Karaloğlu Osmanlı’nın üç başkenti İstanbul, Edirne ve Bursa’dan oluşan yeni bir kültür turizmi destinasyo- nu oluşturmak için çalıştıklarını açıkladı. 20’den fazla tur operatörüyle bir toplan- tı yapan Vali Karaloğlu, bundan böyle valilik, belediye, turizm sektörü olarak Trakyalı yatırımcılar, ortak bir dil yakalayacaklarını belirterek, “Bundan böyle hedefimiz, üst marka olan ‘Trakya Bağ Rotası Bursa’yı öne çıkararak yeni bir dil, yeni bir olduğunu dile getiren Vali Karaloğlu, tur konseptle şehrimizi topyekûn tanıtmak. operatörlerine şu çağrıyı yaptı: “Bursa Projesi’nden çok umutlu Bursa markasının altında alt başlıklar o- sadece bir İskender Kebabı yenecek ka- larak tabii ki Uludağ, İznik, sağlık turizmi, dar kısa bir sürede anlaşılacak bir şehir rakya Turizm İşletmecileri Derneği (TTİD) doğa turizmi ayrı ayrı çalışarak kentimizi değil. Bursa çok derin bir şehir. Bursa’da Ttarafından hayata geçirilen, ‘Trakya Bağ Ro- gerçekten bir marka şehir haline getir- daha uzun konaklayarak tam bir Bur- tası Projesi’ EMITT’te turizmcilerin beğenisine meyi hedefliyoruz” dedi. sa turu olmasını arzu ediyoruz. Kültür sunuldu. Trakya’nın şarap rotaları, bölgenin turları ile Bursa’ya gelen insanların en a- tarihi ve kültürel özellikleri, doğal güzellikleri Bursa’nın, tur operatörleri tarafından zından bir gece konaklayarak 2 günlerini turizm profesyonellerine tanıtıldı. EMITT’in her özellikle kültür turizminde bir uğrak yeri Bursa’da geçirmelerini istiyoruz.” yıl daha da geliştiğini ifade eden TTİD Başkanı Orhan Çebi, “Fuarda 2013 yılında Trakya Turizm İşletmecileri Derneği tarafından, Trakya’nın farklı bölgelerinde faaliyet gösteren 12 butik şarap ü- reticisinin katılımıyla hazırladığımız ‘Trakya Bağ Mısır 2014’te 12,5 milyon turist bekliyor Rotası Projesi’ ile ilk kez Emitt’te yer aldık. Fuarın bölgemizin tanıtımına artı değer katacağına ina- Sektörde, yaklaşık 3,5 milyon kişiye ula- nıyoruz. ‘Trakya Bağ Rotası Projesi’yle Türkiye’nin şan çalışanımızla misafirlerimize en üst yeni eno ve gastronomi destinasyonu haline gel- seviyede hizmet vereceğiz” dedi. mesini amaçlıyoruz. Eno ve gastronomi turizmi konusunda gelecek vadeden Trakya’nın bu gi- Türkiye’nin de kendileri için önemli bir rişimlerimiz sonunda konaklama sayısını hayli Pazar olduğunu belirten İsmail, şunları artıracağına ve turizm destinasyonları arasına söyledi: “Türkiye’deki halk ile aramızda gireceğine inanıyoruz” diye konuştu. Bölgede siyaset üstü bir ilişki var. Birbirimize ayrıca yamaç paraşütü, sörf, trekking, dalış gibi gönülden bağlı olduğumuza inanıyo- çeşitli spor aktivitelerinin yapıldığına dikkat çe- Ahmed Ali İsmail ruz. Türkiye’den geçtiğimiz yıl 52 bin kişi ken Çebi, hafta sonları İstanbul için uğrak bölge ülkemizi ziyaret etmişti. Bu yıl bu sayı- olmayı hedeflediklerini kaydetti. er yıl olduğu gibi bu yıl da EMITT nın 80 bine çıkacağını tahmin ediyoruz. HFuarı’na katılan Mısır, Türkiye he- Türkiye’deki Mısır Turizm Konsolosluğu ‘Trakya Bağ Rotası Projesi’ ile şarabın en defini artırdı. Mısır Turizm Konsolosu olarak Marsa Alem, Şarm El Şeyh, Dahab, eski üretim bölgelerinden olan Trakya bölgesi Ahmed Ali İsmail, 2014 yılının Mısır tu- Siva gibi yükselen tatil destinasyonlarıy- genelinde, şarap yollarının belirlenmesiyle, bölge rizmi açısından oldukça canlı geçeceğine la Türk halkını 2014 yılında ülkemizde ulusal ve uluslararası düzeyde bir şarap rota- inandıklarını belirterek, “Ülkemizi ziyaret ağırlamaktan mutluluk duyacağız. Mı- sı olarak markalaşması ve bölgenin şaraba dair eden turist sayısı geçen yıl 9,5 milyon sır Turizm Bakanımız Hisham Zazou da sahip olduğu tarihin ve hikâyelerinin ortaya çıka- kişiyken, 2014 yılında bu sayının 12,5 Türkiye halkını Mısır’da ağırlamaktan rılarak gastronomik değerlerinin vurgulandığı bir milyon turiste çıkacağını öngörüyoruz. mutlu olacağını ifade etti. Bunu da ayrı- destinasyon olması hedefleniyor. Turizm sektörü Mısır’ın amiral gemisi… ca belirtmek isterim.” Focustravel, Vietnam, Kamboçya, Myanmar ve Laos tanıtımı yapıldı ietman Focustravel, EMİTT 2014 Fuarı sırasın- ğız. Türk seyahat severlere hayranlık ötesi deneyim Vda düzenlediği bir organizasyon ile Vietnam, yaşatan ürünler var. İnsanı, doğası, mutfağı, siyasi Kamboçya, Myanmar ve Laos’u tanıttı. Focustra- tarihi, kültürü, el sanatları, görkemli tapınakları ve vel Türkiye Temsilcisi Sevda Yılgaz, “Bu yıl itibariyle gelenekleriyle muhteşem yerler. Dünyanın diğer ta- Vietnam, Kamboçya’yı programlarına alan outgoing rafındaki hayatına, 10 günlük bir program ile katılıp, acente sayıları arttı. THY ve Singapur hava yollarının tüm yıla etki edecek bir rahatlama ile kendinizi ö- Sevda Yılgaz olumlu yaklaşımlarıyla, bu pazarı daha da artıraca- düllerin. Arınıp, yenilenin” şeklinde konuştu.

662 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

EMITT HABER

Coral Travel Türkiye pazarına giriyor

OTI Holding bünyesindeki Odeon Tours’un ardından Coral Travel da iç pazara giriyor. Coral Travel & Odeon Tours İç Pazar Müdür Vekili Mehmet Kamçı, Coral Travel’ın Rusya, Ukrayna, Belarus, Polonya ve Gürcistan’dan sonra Türkiye’de de tur operatörü olarak faaliyetlerine başlayacağını açıkladı.

ürkiye’nin yanı sıra Rusya, Ukrayna, tan’dan sonra, şimdi de Türkiye’de merkez TBeyaz Rusya, Polonya, Mısır, İspanya, ofisleri ile konumlanıyor. 2013’te 2,3 milyon BAE, Gürcistan ve Tayland’daki iştirakleri turiste hizmet veren Coral Travel, sektör ile tur operatörlüğü, seyahat acenteliği, deneyimi ve kaliteli hizmet anlayışı sonucu, satış acenteliği, havacılık, otelcilik ve gü- bulunduğu pazarlarda en yüksek güvene venlik ana alanlarında, 4 bin profesyonel sahip markalar arasında yer alıyor. Bugün çalışanıyla, 30’a yakın ülkede faaliyet merkez ofisleri bulunan 5 kaynak ülkeden, gösteren OTI Holding bünyesindeki Coral 30’a yakın ülkeye turist gönderen Coral Travel bu yıl ilk kez EMITT fuarına katıl- Travel, kaynak ülkelere Türkiye’yi de ekle- dı. Coral Travel ve Odeon Tours İç Pazar di. Coral Travel 2014’te, Türkiye’den Çin’e, Müdür Vekili Mehmet Kamçı fuarda, tüm İspanya’dan Vietnam’a, Mısır’dan Küba’ya, sektörlerin dahil olduğu Türk sermaye- Tayland’dan Yunanistan’a, Fas’tan Endo- li yurt dışı şirketleri arasında en büyük nezya’ya, İsrail’den Kamboçya’ya, Dominik bu alandaki uluslararası tecrübesini Türk üçüncü şirket konumunda olan Coral Tra- Cumhuriyeti’nden Avusturya’ya toplamda tatilcileri ile buluşturacağını belirten vel’ın Rusya, Ukrayna, Belarus, Polonya 30’a yakın ülkeye turist götürecek. Pazara Kamçı “Mevcut misafir profilimizin yüzde ve Gürcistan’dan sonra Türkiye’de de tur girişinin ardından tüm destinasyonları ve 85’ini 5 yıldızlı otel ve tur satın alan misa- operatörü olarak faaliyetlerine başlaya- ürün gamı ile misafirlerine kaliteli tatil se- firler oluşturuyor. Bu politikayı hem yurt cağını açıkladı. çenekleri sunuyor. içinden hem de yurt dışından sunacağı- mız özel ürünlerle daha da pekiştireceğiz. Coral Travel artık Türkiye’de Coral Travel yurtdışı tur Bununla birlikte kaliteli fakat ekonomik Coral Travel, tur operatörü olarak Rus- paketleriyle öne çıkacak tatil paketleri de oluşturacak, 3 ve 4 yıl- ya’da kurulduğu 1994 yılından bugüne, Coral Travel’ın özellikle yurt dışı turlar- dızlı otelleri 5 yıldızlı hizmet anlayışıyla Ukrayna, Beyaz Rusya, Polonya, Gürcis- da daha farklı bir çizgide hareket ederek, misafirlerimize ulaştıracağız” dedi. İtalya, Expo Milano 2015’i fuarda tanıttı

İtalya, EMITT fuarında Expo Milano 2015’i tanıttı. Altı ay sürecek olan Milano Expo’ya 130’u aşkın ülkeden 20 milyondan fazla ziyaretçi katılacak. Kültür ve sanat aktivitelerinin de gerçekleştirileceği Expo’nun turizme katkı sağlaması için bazı tur operatörleriyle de anlaşmalar yapılacak.

xpo Milano, 1 Mayıs 2015 günü baş- Elayıp 31 Ekim 2015’te sona erecek. Teması “Gezegeni besle. Hayat için ener- operatörleriyle yapılan bir anlaşmayla garantisi vermesi istenecek. Daha küçük ji” olarak belirlenen Expo Milano 2015’in biletlerin satılacağını ifade eden Mancini, tur operatörleri de alt taşeron kurulu resmi katılımcı sayısı 141’e ulaştı. Expo Expo Milano’nun esasında bir paket tur olarak çalışıp bu programları pazarlaya- Milano 2015’e 130’u aşkın ülkeden 20 programı olmadığını, fakat ziyaretçilerin bilecekler. Haftanın yedi günü gece dahil milyondan fazla ziyaretçi katılacak. tur programlarını daha iyi yapabilmesi açık olacak olan fuarda, geceleri de kul- Expo Milano 2015 yetkililerinden için bir alt yapı hazırlığı olduğunu belirtti. lanılabilen bilet turları satılacak ve birçok Alessandro Mancini, Expo’yu fuar es- Expo Milano 2015’in resmi satıcısı o- kültür ve sanat etkinliği ile gastronomik nasında tanıtacaklarını söyledi. Tur labilmek için firmaların 5 bin bilet satma sunumlar yer alacak.

682 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Tourism Yatirim 220*300.pdf 1 29.01.2014 16:40

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

CLUB ASTERIA BELEK gülümsemelerine değer biçilemez... www.asteriahotels.com OTELLER HABER

Darkhill Hotel, Laleli’ye Köşebaşı Restaurant’ı getirdi

Report Turizm 2008 yılında satın aldığı Çağrı Oteli baştan sona yenileyerek 2010 yılında Darkhill Hotel adıyla yeniden hizmete açtı. Laleli’deki kaliteli restoran boşluğunu görerek otelin en üst katında Köşebaşı Restourant’ı açan grup, Sultanahmet’te yeni otel yatırımı planlıyor.

eport Turizm İstanbul Laleli’de hiz- Rmet veren eski Çağrı Hotel’i satın alarak; oteli A’dan Z’ye değiştirdi. Darkhill Hotel ismiyle 2010 yılının Nisan ayın- da açılışını yapan Grup, Laleli’de bir ilki gerçekleştirerek; restoran zinciri Köşe- başı’nı Laleli’ye taşıdı. Turizm ve Yatırım Yeni otel yatırımının 20-25 milyon dolar Dergisi’nin sorularını yanıtlayan Report civarında olacağını açıklayan Dark, yeni Turizm Yönetim Kurulu Başkanı İsma- otelin odalarının her katta farklı dizayn il Dark, Darkhill Hotel’in 107 odasıyla 4 edileceğini söyledi. Otel yatırımlarında şe- yıldır hizmet verdiğini ifade ederek, ye- hir otellerini tercih ettiklerini vurgulayan nileme sırasında otelin alt katına Spa Dark, üçüncü otel yatırımlarının gene tari- merkezi yaptıklarını hatırlattı. Otelde hi yarımada olacağına işaret etti. yüzde 80 oranında İspanyol, Fransız, Al- man gibi Avrupalı turistlerin kaldığını Darkhill Hotel, Köşebaşı dile getiren Dark, Latin Amerika’dan da iki Restoranı Laleli’ye getirdi tane acente ile anlaştıklarını vurguladı. Köşebaşı Restaurant ile iki ay önce 5+5 Geriye kalan yüzde 20’yi bölgeye ticaret yıllık franchise anlaşması imzaladıklarını İsmail Dark için gelenlerin doldurduğunu vurgulayan açıklayan Dark, otelin en üst katında yer Dark, online acentelerden de Ortadoğulu alan restoranın 250 kişilik kapasitesi başladık. Köşebaşı’nı faaliyet geçirirken turistleri aldıklarını dile getirdi. bulunduğunu dile getirdi. Ticari olarak ge- bölge esnafını hedefledik. Otel müşteri- lişen Laleli’ye gelen misafirleri ağırlamak lerinin de iyi yer tutacağını tahmin ettik. İkinci yatırım da Sultanahmet’te olacak amacıyla Köşebaşı markasını getirdikle- Mutfakta çalışanların hepsi Köşebaşı’nın Ana faaliyet alanı tekstil ile başladıkları rini dile getiren Dark, “Şehir otelciliğinde kendi elemanları… Servis elemanları ise Laleli’de ikinci otel yatırımı için harekete turistin yeme-içme olarak çok alternatifi bizim personelimiz. İşletmesini biz ya- geçtiklerini belirten İsmail Dark, Sultanah- var. Köşebaşı restoranı hizmet vermeye pacağız.” Köşebaşı restoran zincirinin şu met’te arazi satın aldıklarını ve yatırımın başladığından beri otel müşterilerinin an 9-10 tanesi yurt dışında olmak üzere proje aşamasında olduğuna dikkat çekti. yüzde 10’unu restoranda ağırlamaya toplamda 18 tane mağazası bulunuyor.

JW Marriott Ankara’ya yeni genel müdür

urizm sektöründe 40 yıllık deneyime sahip Albert başarılara imza attı. Renaissance Moskova Hotel’de THelms, JW Marriott Ankara’nın genel müdürü başlayan Marriott kariyeri 2001 yılında Frankfurt oldu. Almanya’da başladığı otelcilik kariyerini daha Marriott Hotel’de terfi ettirilmesiyle devam eden sonrasında Rusya, Polonya gibi ülkelerde 5 yıldızlı o- Helms, Rusya’daki Renaissance St. Petersburg Ho- tellerde çalışarak devam ettiren Helms, 1982 yılında tel’de Genel Müdürlük yaptı. 2006 yılından beri Güney Afrika’ya yerleşti. 1997 yılında Marriott Inter- Varşova Marriott Hotel’de yürüttüğü Genel Müdür- national’a katılan Albert Helms bulunduğu stratejik lük görevinin ardından, 15 Ocak 2014 tarihi itibariyle pozisyonlarda ve yönetim kademelerinde önemli JW Marriott Ankara’daki yeni görevinin başına geçti.

702 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 İstanbul’un en büyük oteli Hilton İstanbul Bomonti açıldı

IC Holding’in İstanbul’daki ilk oteli Hilton İstanbul Bomonti, hizmete açıldı. Hilton Worldwide’ın işleteceği otelin, 700 milyon TL yatırım bedeli bulunuyor. Toplam 34 kattan oluşan otelde 85’i suit olmak üzere 829 oda ile 12 bin metrekarelik toplantı, kongre ve etkinlik alanı bulunuyor.

ntalya’da 4 otel ile faaliyet gösteren son derece memnunuz” dedi. AIC Holding, beşinci tesisini İstanbul’da açtı. 700 milyon TL yatırımla İstanbul’un Marmara Üniversitesi ile otel staj- en büyük oteli olan Hilton İstanbul Bo- yerliği alanında işbirliği yaptıklarını monti Otel ve Konferans Merkezi’ni açıklayan Vincent, Leonarda Davinci adlı (Hilton İstanbul Bomonti) hizmete açan programın AB tarafından desteklendiğini ICV Holding, otelin işletmesini Hilton ve programla geleceğin otel yöneticilerini Worldwide’a teslim etti. yetiştireceklerini kaydetti. hip. Büyük konferans ve etkinlikler için Vincent: Türkiye’de de en büyüğüz IC Holding yatırımlarına devam edecek benzersiz bir seçenek sunan otel İstan- Hilton İstanbul Bomonti’nin açılış Vincent’ın ardından söz alan IC Hol- bul’un en büyük kolonsuz balo salonuna töreninde konuşan Hilton Worldwide Av- ding Yönetim Kurulu Üyesi Serhad Çeçen, da ev sahipliği yapıyor. Hilton’un Türki- rupa, Ortadoğu ve Afrika Başkanı Simon tesisi 700 milyon lira yatırımla hayata ge- ye’deki ilk “eforea: spa at Hilton” tesisi Vincent, IC Holding ile yaptıkları işbirliği- çirdiklerini belirterek, tesisten çok umutlu de Hilton İstanbul Bomonti’nin bünye- ne değinerek, Hilton İstanbul Bomonti ve olduklarını ifade etti. İstanbul’un kongre sinde açılıyor: 14 terapi odası, kapalı ve İstanbul’la ilgili ortak vizyona sahip olduk- turizminde 9. sırada yer aldığını hatırlatan açık yüzme havuzları ve 500 metreka- larını söyledi. Hilton’un dünyada 4 binin Çeçen, “İstanbul, bu alanda daha da ileri sı- relik fitness salonuna sahip olan spa, üzerinde oteli olduğunu ve Türkiye’de ise ralara çıkacaktır. Türkiye’ye değer katacak 3.300 metrekare alana yayılıyor. Hilton faaliyette olan ve faaliyete gireceklerle alt ve üst yapı yatırımlarını gerçekleştir- İstanbul Bomonti yeme-içme yaklaşı- birlikte 50 otelle hizmet verdiklerini dile meye devam edeceğiz” dedi. Çeçen, projede mıyla da şehrin en seçkin adreslerinden getiren Vincent, Türkiye’de de en büyük emeği geçen herkese teşekkür etti. biri olmaya aday. 80 kişilik şef kadrosu otel zinciri olduklarını kaydetti. Hilton İs- olan otelin yedi mutfağı sayesinde aynı tanbul Bomonti’nin Avrupa’nın en iyi oteli Hilton İstanbul Bomonti anda 5 bin misafire hizmet verilebiliyor. olduğunu ifade eden Vincent, “Bizim ye- Hilton İstanbul Bomonti, 85’i suit ol- Tüm gün yemek konseptiyle öne çıkan tenekli ekibimizle ortak çalışmalar yapan mak üzere 829 konuk odası ile 12 bin ve şef Yannis Manikis yönetimindeki IC Holding, İstanbul’un en büyük otelini metrekarelik etkinlik alanı bulunuyor. 34 The Globe Restoran yerel ve uluslararası açtı. Kendilerini tebrik ediyoruz. IC Hol- katlı Hilton İstanbul Bomonti, aynı anda mutfaklardan oluşan geniş bir seçenek ding ile ortak vizyonla hareket etmekten 6350 konuğu ağırlama kapasitesine sa- yelpazesi sunuyor. Yoo2 Taksim Square’in ilk oteli İstanbul’da

nlü tasarımcı Phillipe Starck ve gi- servis anlayışı ile öne çıkmayı hedefleyen Ürişimci Hitchcox’un geliştirdiği yoo otel yönetimi, yoo2’da dizayn edilmiş ve Otelleri, ilk otelini İstanbul Taksim’de açtı. ileri teknolojiye sahip 59 oda olduğunu yoo2 Taksim Square Otel, yenilikçilik ve açıkladı. Otelin bünyesinde; Family Suite, tasarım arayan gezginler için, yeni ve or- Classic Double, Classic Twin, Park Su- jinal deneyimler sunmayı hedefliyor. perior, CornerBosphorus ve Bosphorus yaşam yerleri sunarken, renkli, huzurlu ve Türk girişimci Naim Gençoğlu’nun Deluxe Room oda çeşitleri bulunuyor. yaratıcı mekanlar tasarlamak olan ve bu yatırımı olan yoo2 Taksim Square O- yoo Otellerinin CEO’su Marco Nijhof’un konuda küresel trendlere yön belirlemekte tel, hem Türkiye’de hem de dünyadaki da dediği gibi, “ilk yoo2 Oteli kültürel miras söz sahibi olan yoo markasının bir ürü- ilk yoo Oteli oldu. Kuyumculuk ve mü- bakımından zengin olan İstanbul’da aç- nüdür. yoo2’larda konaklayan misafirler, cevher sektöründe faaliyet gösteren maktan çok mutluyuz. Öyle gözüküyor ki, moda bilinci yüksek, kültürel değişim ve Gençoğlu Otelcilik Grubu, Uzakdoğu’da hem gelenekselciliğe hem modernizme ilgi yaratıcılıkta öncülük arayan kişilerdir. Sür- inşaatları devam eden diğer 7 yoo o- duyanlar yoo2 Taksim Square Otel ile ha- dürülebilirlik, yenilikçi ve geri dönüşümlü telinden daha önce İstanbul’daki yoo2 rika bir konaklamayı bir kültürün tam orta malzemeler kullanılan otelde, yerel üretim Taksim Square Oteli’nin açmış oldu. İs- yerinde geçirmek isteyenlerin ilgisini çeke- sunan geleneksel ve modern Türk menü- tanbul şehir otelciliğinde farklı ve kişisel cek.” yoo2 Otelleri, bütün amacı olağandışı leri sunan restoran lounge-bar bulunuyor.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 71 OTELLER HABER

Ev turizmi, yasallaşmanın yollarını arıyor

TUYED “Ev Turizmi”ni masaya yatırdı. Yasal düzenlemelerdeki eksik maddelerden ötürü ruhsat alamayan ev turizmcileri, yasal bir düzen içerisinde yer almak istediklerini dile getirdiler. Hızla gelişen ev turizmini Avrupa’da 42 milyon kişi tercih ediyor.

urizm Yazarları ve Gazetecile- Tri Derneği (TUYED) tarafından “Ev gelmeyen bir müşteriyi getirmeye çalı- otelcilik alanına girdiğini belirtti. Her- Turizmi” başlıklı sektörel buluşma şıyoruz. Pastayı büyütme çabasındayız” kesin adil ve eşit şartlarda ticaretini toplantısı Taksim Eresin Hotel’de ger- dedi. Avrupa’daki şehirlerde geçen yıla yapmasını istediklerini ifade eden Er- çekleştirildi. Moderatörlüğünü TUYED oranla yüzde 168 büyüdüğünü belirten doğan, tek binada, donanımlı dairelerin Başkanı Kerem Köfteoğlu’nun yaptığı Tarhan, 1774 sayılı yasanın aslında bu yapabileceğini aktardı. Erdoğan, konak- panelde TUROB Genel Sekreteri Levent alanda mevzuat oluşturmak için gereken lama şeklinin müstakil binalarda apart Erdoğan, TÜRSAB Ev Turizmi Komitesi altyapıyı teşkil ettiğini; sadece bir uyarla- otel veya rezidans başlığında yapılması- Başkanı Mücella Tarhan, Alternatif Ko- manın yeterli olacağını savundu. na karşı olmadıklarını ifade etti. naklama Derneği Başkanı Mehmet Ülkü, Ev Turizmi Derneği Genel Sekreteri Işıl Karababa: Yasal alanda olmak istiyoruz Ortak bir sesle yasal Karababa ve Özbi Başkanı Ufuk Aslan ko- Ev Turizmi Derneği Genel Sekreteri Işıl bir düzenleme getirilmeli nuşmacı olarak yer aldı. Karababa ise kendi seyahatini düzen- ÖZBİ Başkanı Ufuk Aslan da sorunun leyen gezginlere kısa süreli ev kiralama kaynağının mevzuat eksikliği olduğunu Ev turizmi dünyada 95 milyon anlamına gelen ev turizminin talep ile işaret ederek; ev turizmini kötüye kul- dolarlık bir pazarı oluşturuyor geliştiğini dile getirdi. Karababa, “Yasal lananlar olduğunu söyledi. Aslan, ortak Ev turizmine ilişkin olarak TÜRSAB Ev alanda olmayı istiyoruz ama yerel yö- bir sesle bu duruma yasal bir düzenleme Turizmi Komitesi Başkanı Mücella Tar- netimlerin ruhsatlandırma kanununda getirilmesi gerektiğini açıkladı. Alterna- han, Avrupa’da yaklaşık 42 milyon kişinin böyle bir iş kolu yok. Mevzuatta olmadı- tif Konaklama Derneği Başkanı Mehmet ev turizmini tercih ettiğini açıkladı. Ev tu- ğı için ruhsat verilmiyor” diyerek bu tür Ülkü ise kiralık dairelerde 14 milyon ge- rizminin dünya trendlerinde yer aldığını konaklama alternatiflerini içene alacak celeme yapıldığını; bu sayının da pazarın belirten Tarhan, dünya çapında sektörün maddelerin yer alması gerektiğini bildirdi. yüzde 5’ine tekabül ettiğini bildirdi. Yasal 95 milyar dolar olduğunu vurguladı. Türki- altyapı ile ilgili çalışmalarının devam et- ye’de gelişen bir sektör olduğunu aktaran Erdoğan: Herkesin adil ve eşit tiğini belirten Ülkü, bununla ilgili yasal Tarhan, bu alanın daha da gelişeceğini şartlarda ticaret yapmasını istiyoruz adımların atılması gerektiğini aktardı. belirterek sektör olarak tanınıp, sektö- Kıyı bölgeleri ve kentlerdeki ev tu- Ülkü, “Kayıt dışı ekonominin önüne geçil- rün altyapısının sağlanması gerektiğini rizmi arasındaki farklılığa dikkat çeken mesi için çalıştıklarını söyledi. Bu konuda kaydetti. Tarhan, “Otellere rakip değiliz. TUROB Genel Sekreteri Levent Erdoğan, biz de otelcilerle aynı noktadayız. Çok Kitlemiz çok farklı. Avrupa’dan Türkiye’ye bu işin günlük olarak yapılması halinde ciddi adımlar attık” dedi.

Ercan Turhan, Merit Crystal Ramada İstanbul Asia Cove Hotel’in genel müdürü oldu Hotel’e yeni genel müdür erit Turizm Grubunun Kuzey Kıbrıs’taki ran Turizm Yatırımları ve İşletmeleri A.Ş’nin MMerit Crystal Cove Hotel Genel Müdür- Usahibi olduğu Ramada İstanbul Asia Ho- lüğü’ne deneyimli turizmci Ercan Turhan tel’in genel müdürlüğüne Nevzat Ahmet Çelebi atandı. Uludağ Üniversitesi Turizm İşletme- atandı. Akdeniz Üniversitesi Turizm Konakla- cilik ve Otelcilik Yüksek Okulu’ndan mezun ma İşletmeciliği mezunu olan Nevzat Ahmet olduktan sonra çeşitli işletmelerde farklı po- Çelebi, İstanbul ve Akdeniz bölgesi başta olmak zisyonlarda görev alan Ercan Turhan, marka üzere Türkiye’nin farklı bölgelerinde ve yurt dı- otellerde genel müdürlük görevlerinde bu- şında sektörün önemli markalarında yönetici lundu. Turhan, 28 yıllık mesleki tecrübesini pozisyonlarında görev aldı. Çelebi, deneyimleri- Girne’de bulunan Merit Crystal Cove Hotel’de değerlendirecek. ni bundan sonra Ramada İstanbul Asia Hotel’de değerlendirecek.

722 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Çalınan otel domainlerinin trafiği 2,2 milyar dolar

Konaklama sektöründeki online seyahat acentelerinin pariteleri hakkında TUROB’un öncülüğünde düzenlenen panelde, Almanya Otelciler Birliği İcra Kurulu Başkanı Markus Luthe, online seyahat acentelerinin otellere fiyatlarını sabitleme- leri için baskı yaptıklarını söyledi. Otellerin domain’lerinin çalındığını ve bu trafiğin 2,2 milyar doları bulduğunu vurgulayan Luthe, otelcilere önerilerde bulundu.

uristik Otelciler, İşletmeciler ve Ya- (IHA) İcra Kurulu Başkanı Markus Luthe, Ttırımcılar Birliği (TUROB) tarafından OTA’ların; daha önce ulaşılamayan pa- düzenlenen “Konaklama Sektöründe zarlara ulaşabilmesi ve tüm otellerin tek Online Dağıtım Kanalları: Pariteler ve Ön- sayfada görüntülenebilmesi gibi avan- celikler” konulu panelde konuşan TUROB tajları olmasına rağmen OTA’lara karşı Başkanı Timur Bayındır, internetin ha- uyarılarda bulundu. OTA’lar otellere fiyat yatlarımızdaki etkisinin hız kesmeden paritelerini sabitlemesi konusunda baskı Markus Luthe devam ettiğini vurgulayarak; 2,3 milya- yapmasının otellerin fiyat belirlemede- rın üzerinde, Türkiye’de ise 35 milyona ki bağımsızlığını kaybetmesi anlamına yakın internet kullanıcısının olduğunu geldiğini kaydeden Luthe, tüm üyelerini da otellerin domain’lerinin ele geçirilmesi hatırlattı. Online pazar kanallarının aktif uyardıklarını, online seyahat acenteleri ve arama motorlarında otelin kendisinin olarak kullanıldığını ifade eden Bayındır, ile yapılan anlaşmalardaki pariteler ile bulunamayıp, direkt olarak online se- turizmin global gelişmelere ayak uydura- ilgili maddelerin kaldırılması gerektiğini yahat sitelerine bağlanılması olduğunu bilmesi için bu gelişmelerin takip edilmesi bildirdi. Aynı zamanda Luthe, Almanya’da söyledi. Çalınmış domain trafiğinin 2,2 gerektiğini ifade etti. birçok otelin kendi internet sitesinden milyar dolar olduğunu öne çıkaran Lut- yapılacak rezervasyonlarda indirim sağ- he, otelcilerin bu konuda teknik anlamda Markus Luthe: Önemli olan kazan layarak online seyahat acentelerine karşı donanımlı olmadığını kaydetti. Bu konu- kazan durumuna gelmek savaş açtıklarını kaydetti. Dağıtım hak- da önlemler alınmaya başlandığını ifade Online Seyahat Acentaları (OTA) hak- kının otelcilerin olduğunu belirten Luthe, eden Luthe, önemli olanın kazan-kazan kında bilgi veren Almanya Otelciler Birliği dikkat edilmesi gereken konuların başın- durumuna gelmek olduğunu vurguladı.

Ayasofya Otel İşletmeleri, Sultanahmet’te otel işletecek

gün Dönmez, Bedirhan Bayka, Murat Aydoğanlı, Mert OAydoğanlı ve Mehmet Emen’in kurduğu Ayasofya Otel İşletmeleri Sultanahmet’teki eski İstanbul Holiday Hotel’in işletmesini 5 yıllığına aldı. Oteli Sarnıç West Hotel adıyla işle- tecek olan firma, otel sayısını artırmayı planlıyor. Turizm ve Yatırım dergisine açıklama yapan Arca Suite Hotel Maltepe Genel Müdürü Ogün Dönmez, yeni kurdukları firmanın aynı zamanda Happy Rent A Car diye araç kiralama Divan Talya firmasının da sahibi olduklarını ifade etti. Ortaklardan Mu- inşaatına onay rat Aydoğanlı ve Mert Aydoğanlı’nın Sarnıç Hotel ve Sarnıç çıktı Premier’in de sahipleri olduğunu açıklayan Dönmez, Sultanah- Ogün Dönmez ntalya Büyükşehir Meclisi, 2013’te ta- met’teki otel sayılarını üçe çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Adilat için kapanan Divan Talya Otel’in istediği kat yüksekliğine onay verdi. Otel’in 20,5 metre olan mevcut kat yüksekliği ve- Pakize Kılıç, Hotel Berke rilen önerge ile 25.50 metreye çıkarıldı. Antalya’nın 38 yıllık ilk 5 yıldızlı oteli olan Ranch’ın işletme müdürü oldu Divan Talya, imar sorunu nedeniyle faaliyeti geçtiğimiz yıl durdurulmuştu. Otel, faaliyet- on yıllarda Olympos Teleferik satış ve pa- te olduğu dönem boyunca yerli ve yabancı Szarlama müdürü ve daha sonra Snow World 3 milyon 200 bin misafire ev sahipliği yap- işletme müdürü olarak çalışan Pakize Kılıç, Ho- mıştı. İki yıl önce, yedi katlı otelin iki katının tel Berke Ranch’ta işletme müdürü olarak yeni kaçak olduğu iddiasıyla dava açılmıştı. An- görevine başladı. Antalya bölgesinde bulunan talya İkinci İdare Mahkemesi’ndeki dava otelde at çiftliği de yer alıyor. süreci Danıştay’da devam ediyor

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 73 74 2

TEDARİKÇİLER ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

TEDARiKÇiLERDOSYA Tatile karar veren çocuklar, eğlence ve oyun sektörünü geliştiriyor

n Ece YARKATAŞ da güzel gelişmelerin yaşanmasına da Türkiye’de yeni gelişmeye olanak tanıyor. Boş vakitlerinde ve ta- ğlence kavramının tatille birleştiril- tillerinde eğlenmek isteyen insanlar, başlayan rekreasyon sektörü, mesi turizme mal ve hizmet veren su parklarından temalı parklara, kapalı alışveriş merkezleri, belediyeler, firmalara yeni olanaklar tanıyor. Vi- E alan oyunlarından dış alan (outdoor) deo oyunlarından, su parklarına, eğlence oteller ve temalı parklar gibi oyunlarına kadar farklı alanlarda fark- merkezlerinden, temalı parklara kadar lı oyunlar oynuyorlar. Oyunlara olan alanlarda gelişiyor. Türkiye’de uzanan rekreasyon sektörü, Türkiye’de ilginin canlanması bu alanda faaliyet eğlence ve oyun kültürünün eğlence ve oyun kültürünün gelişmesiyle gösteren şirketleri de hareketlendiriyor. birlikte büyüyor. Özellikle, son yıllarda ço- gelişmesi ve bunun tatille Geçtiğimiz aylarda İstanbul’da gerçek- cuklu aileleri kendilerine çekmek isteyen leştirilen rekreasyon fuarına, su parkı birleşmesi, bu alanda güzel oteller, oyun ve eğlence yatırımlarına ağır- üreticilerinden çocuklara yönelik oyun gelişmelerin yaşanmasına lık veriyorlar. Genellikle, deniz-kum-güneş makinelerine (kiddy ride) kadar çok sa- olanak tanıyor. Boş vakitlerinde turizminin hakim olduğu kıyı otellerinde; mini-club’lar, su parkları, animasyonlar yıda sektör firması katıldı. Sektörün ve tatillerinde eğlenmek gibi açık alan oyunları ile kapalı alan oyun- büyüklüğünü gösteren fuarda, yaklaşık isteyenler, su parklarından ları tercih edilirken bu uygulamalar şehir 180 stant ve 400 firma yer aldı. otellerinde rağbet görmüyor. temalı parklara, kapalı alan Türk firmalar rekreasyon ürünlerini oyunlarından dış alan (outdoor) Türkiye’de eğlenceye olan ilgi artıyor ağırlıklı olarak ithal ediyor oyunlarına kadar her türlü Türkiye’de yeni gelişmeye başlayan 20 yıldan beri gelişim gösteren oyun oyunu tercih ediyorlar. Oyunlara rekreasyon sektörü, alışveriş merkezle- ve eğlence sektörü, teknolojinin hızla ri, belediyeler, oteller ve temalı parklar gelişmesiyle yeni ürünleri de bünyesine olan ilginin canlanması bu gibi alanlarda gelişimini sürdürüyor. katıyor. Son dönemlerde 6 ila 12 yaş a- alanda faaliyet gösteren Ancak sektörün büyüklüğüne ilişkin bir rasındaki çocuklara hitap eden kiddy ride şirketleri de hareketlendiriyor. veri bulunmuyor. Türkiye’de eğlence ve adıyla alınan oyun makinelerine ilgi arttı. oyun kültürünün gelişmesi bu alan- Öte yandan, getirisi yüksek olan bilet- »

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 75 TEDARİKÇİLER DOSYA

li oyunlar da oldukça popüler. Bu alanda maya başladı. Yeni yeni yatırım yapılmaya da yer alıyor. Temalı parkların bu kadar tedarik yapan firmaların birçoğu oyun başlanan bu alanda birçok proje bulunuyor. hızla gelişmesinin en önemli nedenleri ise makinelerini ve ürünlerini ithal ediyor. Ü- Bunlardan biri Mesa, Kantur, Artaş, Öztaş belediyelerin bu alana ağırlık vermesi ve retici olarak en çok dikkat çeken ülke ise iş ortaklığıyla İstanbul Halkalı’da yapılı- alışveriş merkezlerinin çekim noktası ola- İtalya... Çin de her konuda olduğu gibi bu yor. Kurgulanmış hikâyeleri, birbirinden rak oyun merkezi yaratma ihtiyacı yatıyor. konuda da güçlü bir rakip olarak dikkat farklı ve renkli temaları, hayal ile gerçe- çekiyor. Türk firmaları da bu alana iliş- ği buluşturan kahramanları ve heyecanlı Eğlence ve oyun pazarı kin ithalatlarını ağırlıklı olarak İtalya ve aktiviteleri ile yılda ortalama 3 milyon ki- dünyada daha gelişkin Çin’den yapıyor. Yine bu alanda üretim ya- şiyi ağırlamayı hedefliyor. Aynı zamanda Oyun ve eğlence sektörü dünyada Tür- parak birçok ülkeye ihracat yapan firmalar projenin içerisinde alışveriş merkezi, otel, kiye’den daha hızlı gelişiyor. Sektörde en da mevcut… kongre merkezi ve hastane de bulunuyor. çok temalı ve eğlence parkları öne çıkıyor. Tarih olarak çok eskilere dayanan temalı Temalı parklar büyük ivme kazanıyor AVM’ler ve belediyeler temalı parklar özellikle Avrupa ve Amerika Bir- Diğer yandan dünyada temalı parklara parklara ilgi gösteriyor leşik Devletleri’nde doygunluk noktasına olan ilgi Türkiye’de de yansımasını bulmaya Açılacak bir başka temalı park da Saf gelmesine rağmen yıl içerisinde ağırla- başladı. Vialand gibi hem otel hem alışve- Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın İstan- dığı misafir açısından dünya genelinde riş merkezi hem de oyun parkını bir arada bul Anadolu yakasında gerçekleştireceği 2012’de yüzde 5,2 büyüme kaydetti. U- bulunduran kompleks projeler de öne çık- Acıbadem’deki Akasya Projesi olacak. Son luslararası Temalı Park Birliği’nin (Theme olarak İstanbul Mecidiyeköy’de açılan Park Association, TEA) her yıl yayınladığı Tur operatörü Thomas Trumps Tower alışveriş merkezinin içe- rapora göre en çok büyüyen uluslararası Cook’un 2013 yılının 4’üncü risinde yer alan çocuklara özgü şehir gibi eğlence zinciri yüzde 16,4 ile Merlin En- kurgulanan Kidzmondo da bunlar arasın- tertainment’s Group oldu. çeyreğinde yayınladığı rapora göre ailelerin tatil Dünya Çapında ilk 10 yer alan Temalı Park Firmaları kararında çocuklarının Park İsmi Değişim (%) 2012 ziyaretçi sayısı 2011 ziyaretçi sayısı etkisi yüzde 50’ye ulaştı. Bu Walt Disney Attractions 4,7 126,479,000 121,821,000 nedenle çocuk misafirlerini Merlin Entertainments Group 16,4 54,000,000 46,400,000 eğlendirecek oyun Universal Studios Recreational Group 7,9 34,515,000 31,990,000 makineleri ve su parklarına Parques Reunidos 3,5 27,130,000 26,220,000 sahip olan otellerin, tercih Six Flags Inc. 6 25,750,000 24,300,000 edilme oranları artıyor. Seaworld Parks&Entertainment 3 24,310,000 23,600,000 Dolayısıyla çocuklu aileleri Cedar Fair Entertainment Company 0,9 23,600,000 23,400,000 ağırlayan oteller ağırlıklı OCT Parks China 7,5 23,359,000 21,731,000 olarak bu alanlara yöneliyor. Haichang Group 24,5 9,400,000 7,550,000 Compagnie Des Alpes 1 9,300,000 9,210,000

762 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Temalı parklar artık her şeyi sunan “karma” projelerin içerisinde Öte yandan, eskiden sadece oyun merkezi konumunda olan rekreasyon alanları artık daha büyük kompleks ya- pıların içerisinde bulunuyor. Özellikle Disneyland, Legoland, Universal stüdyolar gibi uluslararası eğlence zincirleri, Avru- pa ve Amerika’dan Asya Bölgesine doğru genişliyor. Bu kapsamda, son birkaç yıl içerisinde Singapur ve Malezya gibi yerler- de şube açan bu zincirler, yeni yatırımlara da devam ediyor. Sadece eğlence merkezi değil, aynı zamanda otelleri de kapsayan projelerle konaklama imkanı da sunulu- yor. Öte yandan, Hong Kong Disneyland, Universial Studious Japonya, Asya-Pasifik bölgesinde 2012 yılında en hızlı büyüme kaydeden merkezler oldu. Amerika Böl- gesinde ise en çok Disney Kalifornia ve Universal Studios tercih edildi. re ailelerin tatil kararında çocuklarının yöneliyor. Rapora göre çocukların sade- Ailelerin tatil kararlarında etkisi yüzde 50’ye ulaştı. Otellerin çocuk ce yüzde 25’i tatilde tüm vakitlerini anne çocukların etkisi büyük misafirlerine eğlenceli zamanlar yaşata- ve babasıyla birlikte geçiriyor. Çocukların Otellerde oyun ve eğlence sektörü cak oyun makinelerine ve su parklarına tatil beklentilerini ise eğlence ve oyunlar ise oldukça önemli bir yere sahip. Tur o- sahip olmaları, tercih edilme oranlarını oluşturduğu için otellerde bu durumu göz peratörü Thomas Cook’un 2013 yılının artırıyor. Dolayısıyla çocuklu aileleri ağır- önünde bulunduruyor. Oteller su parkla- 4’üncü çeyreğinde yayınladığı rapora gö- layan oteller ağırlıklı olarak bu alanlara rını ve mini club’larını çocukların ilgisini çekecek şekilde düzenliyorlar. Dünyada En Ünlü İlk 25 Temalı Park 1. Club Mac Resort – Majorca Değişim 2012 yılı zi- 2011 ziyaretçi Temalı Park Adı 2. Caretta Beach – Zante (%) yaretçi sayısı sayısı 3. Zoraida Resort – Costa Maria Disney’s California Advanture, Kaliforniya 22,6 7,775,000 6,341,000 4. Royal Holiday Resort – Mısır Universal Studios Hollywood 15 5,912,000 5,141,000 5. Royal Wings – Türkiye Universal Studios, Japonya 14,1 9,700,000 8,500,000 Kaynak: Thomas Cook’un 3’üncü dönem raporu Hong Kong Disneyland 13,6 6,700,000 5,900,000 Lotte World 10,4 6,383,000 5,780,000 Oyun ve eğlence merkezini Tokyo Disneyland, Japonya 8,5 14,847,000 13,683,000 işletecek firma sayısı az Tokyo Disney Sea, Japonya 8,5 12,656,000 11,664,000 Türkiye’de en çok rekreasyon hizmeti Oct East, Çin 7,9 4,196,000 3,890,000 alan Antalya Bölgesindeki oteller, oyun ve Ocean Park, Hong Kong 6,9 7,436,000 6,955,000 eğlence alanlarını farklı yöntemlerle işle- Everland, Güney Kore 4,3 6,853,000 6,570,000 tiyorlar. Bazısı, oyun makinelerini sezon Islands of Advanture, Florida 4 7,981,000 7,674,000 için kiralama firmalarından tedarik eder- Seaworld California, Kaliforniya 3,5 4,444,000 4,294,000 ken bazı oteller ise oyun alanın yatırımını Seaworld Florida 3 5,358,000 5,202,000 kendisi yaparak, işletmesini farklı bir fir- maya veriyor. Ancak 5 yıldızlı oteller veya Universal Studios, Florida 2,5 6,195,000 6,044,000 tatil köyleri, kiralama firmaları ile anlaşma Magic Kingdom Walt Disney World, 2,3 17,536,000 17,142,000 yapmayı tercih etmiyorlar. Dolayısıyla ya Lake Buena Vista, Florida kendileri işletiyor ya da işletme için başka EPCOT, Walt Disney, Florida 2,2 11,063,000 10,825,000 bir firma ile anlaşıyor. Kimi otel ise yatırı- Disney’s Animal Kingdom, Florida 2,2 9,998,000 9,783,000 mı da kendi yapmayıp; hem oyun alanını Disney’s Hollywood Studios, Kaliforniya 2,2 9,912,000 9,699,000 başka bir firmaya kurduruyor hem de iş- Europa Park 2,2 4,600,000 4,500,000 letmesini. Son dönemlerde, işletmesini Disneyland Park,Disneyland Paris 1,9 11,200,000 10,990,000 başka firmaların sağlamasına yönelik bir Walt Disney Studios Park at Disneyland Paris 1,9 4,800,000 4,710,000 eğilim söz konusu. Dolayısıyla, rekreasyon De Efteling, Hollanda 1,8 4,200,000 4,215,000 alanında hizmet vermeye yeni başlayan Busch Gardens Tampa Bay, Florida 1,5 4,348,000 4,284,000 firmalar, ürün ithal etmektense işletmeci Nagashima SPA Land 0,5 5,850,000 5,820,000 olmaya doğru yöneliyor. İşletmeci konu- Disneyland Anaheim, Kaliforniya -1,1 15,963,000 16,140,000 mundaki açık, daha birçok firmayı boşluğu Kaynak: Global Attractions Rapor 2012 verileri doldurmaya yönelticeğe benziyor.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 77 TEDARİKÇİLER GÖRÜŞLER

Levent Baloğlu / Balo Türkiye’nin temalı parklara ihtiyacı var

alo olarak, eğlence ve oyun sek- töründe öncelikle işletmecilik Byapmak amacıyla 2005 yılında ku- rulduk. Daha sonra bu alandaki boşluğu görerek dünya çapında önemli firmala- rın distribütörlüğünü yapıyoruz. Diğer yandan ise FunLab Eğlence Dünyası markamızla operasyonlarımızı gerçek- leştiriyoruz. Üçüncü ayağımız ise satış sonrası hizmetleri yürüten teknik de- partmanımız. Cevahir AVM, Buyaka AVM, İstanbul Forum AVM, NeoPlus AVM gibi alışveriş merkezlerinde işletmelerimiz mevcut. Cevahir AVM’de bulunan eğ- lence merkezimiz, Avrupa’nın en büyük kapalı eğlence merkezi olup 16 bin met- rekarelik alana sahiptir.

“Temalı park yatırımları Antalya ve İstanbul’da artmalı” Genel olarak baktığınızda eğlen- ce kavramı çok geniş bir kavram. Biz de eğlence merkezlerimizde 2’den 77’ye ailenin tamamı için her türlü oyun ve eğlence ekipmanlarımıza yer veriyoruz. Türkiye’de eğlence anlayışının gelişme- siyle birlikte sektör de gelişmeye başladı. ise bu alanda yatırımlar yeni modellerde işbirlikleri yapı- Özellikle temalı park alanında son dönem- başladı. Bahreyn ve Dubai bu yoruz. Örneğin, bazı oteller de yeni yatırımlar gündemde. Antalya ve alanda hareketli destinas- yatırımlarını kendileri ya- İstanbul’un bu tarz yatırımlara ihtiyacı yonların başında geliyor. parken bazıları ise eğlence olduğundan bu konuya büyük otellerin alanlarını işletmeye veriyorlar. Son 2-3 ve belediyelerin eğilmesi gerekiyor. Bu Otellerin müşteri kitlesine yıldır kendi yatırımlarını yapan oteller parklar kendi müşterisini yaratacağından göre ürün öneriyoruz bize danışarak görüş alarak ilerliyorlar. bölgedeki tüm yatırımları da arttırarak ya- Bizim turizm ve alışveriş merkezle- Biz de hangi kitleyi ağırlayacakları, hangi tırımların geri dönüşünü de hızlandıracak. ri olmak üzere iki ana hedef pazarımız yaş grubuna hitap ettikleri, hangi ülke- Örneğin Amerika’da temalı parklar doy- mevcut. Toplam faaliyet alanımızın ya- lerden misafir ağırladıkları gibi bilgileri gunluğa ulaşmış durumda. Ortadoğu’da rısını oteller oluşturuyor. Otellerle farklı alarak onlara danışmanlık yapıyoruz. Bu bilgilerin analizinden sonra uygun ürün önerilerinde bulunuyoruz.

Kapalı alan oyunları da ilgi görüyor Son dönemde hizmet verdiğimiz o- teller arasında Titanic, Peninsula Angel, MaxxRoyal gibi birçok otele hizmet ver- dik. Otellerin bir kısmı eğlence merkezini hizmetlerinin bir parçası olarak görmeye başladı ve müşteri memnuniyetini yük- sek tutmak için belirli saatlerde ücretsiz oyunlar açıp bunu oda fiyatlarına dahil ediyorlar. Ayrıca oteller ağırlıklı olarak kapalı alanlarında video oyunları, küçük çocuklar için kiddie ride, spor oyunları, interaktif oyunlar, yarış oyunları, ödül veren oyunlar ve soft play oyunları ter- cih ediyorlar.

782 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014

TEDARİKÇİLER GÖRÜŞLER

Nergis Aslan / Tureks Fuarcılık Türkiye’de temalı parklar yeni yeni yaygınlaşıyor

2012 yılında, oyun ve eğlence alanında yandan, belediyeler bu alanda bir biriyle ilk kez fuar düzenledik. Geçen yıl düzenle- rekabet içerisinde. Bu rekabetin temalı diğimiz fuarda ise bir önceki yılın üzerine parkları artıracağına inanıyoruz. Oyun çıkıp; büyüme katettik. Hem metrekare- ve eğlence sektörünün gelişimine bakıl- miz hem de yabancı ve yerli katılımcımız dığında Avrupa’da temalı park denilen artış kaydetti. 2013 yılında, yaklaşık 180 bir olgu göze çarpıyor. Türkiye’de ise bu stant yer aldı. Beraber katılan birçok alandaki yatırımlar daha yeni başladı firma olduğu için aslında katılan firma diyebiliriz. İçerisinde farklı konuların iş- sayısı 400 civarındadır. Yabancı firmalar lendiği temalı parkların Türkiye’deki en daha küçük stant aldı. Çünkü, ürünleri- güzel örneği Vialand olduğunu düşünü- ni fuar alanına getirmeleri oldukça zor. yorum. Avrupa, temalı parklar açısından Direkt katılımcı olarak 60 firma mevcut. doyum noktasına geldi. Teknoloji sürekli Katılan firmalar ağırlıklı olarak İtalyan geliştiği için yeni oyunlar açığa çıkıyor. menşeli. Bu sektörde İtalya iyi bir üretici. Çin, İspanya, Almanya, Hollanda, Kanada, Türkiye’de oyun ve eğlence alanında Amerika, İngiltere, Polonya’dan katılımcı tam olarak bir tanımı yok. Sektörün po- hem dergi çıkardık hem de yarışma çok fazla. Eğlence ve oyun sektöründe tansiyeli hakkında yapılan bir araştırma gerçekleştirdik. Öncelikle, bilgileri ve a- A.B.D oldukça gelişmiş bir ülke. Bu sek- mevcut değil. Tureks Fuarcılık olarak raştırmaları sağlayarak; bu sektör ile törün en büyük alıcıları oteller. Eğlence sektörün beileşenlerini bir araya ge- ilgili raporlar yayınlacağız. Bu şekilde, alanına büyük yatırımlar yapıyorlar. Öte tirdik. Öte yandan, bu alanı içeren çalışmalarımızı sürdüreceğiz.

Ufuk Ercan / Tekno-set Elektronik Kıyı otellerinde kapsamlı oyun tercih ediliyor

ekno-set olarak Ankara’da 1989 yılın- arları takip ediyoruz. Amerika, Çin, Dubai ve Tda kurulduk. Yaklaşık 24 yıldır oyun Uzakdoğu’daki fuarlara 3-4 kez katılıyoruz. ve eğlence sektöründe hizmet veriyo- Böylece, sektördeki yeni ürünleri izliyoruz. ruz. Firmamız başlangıçta video oyun Çıkan yeni ürünlerden de firmamıza uy- makineleri işletmeciliği yapıyordu. Yıl- gun olanları alıyoruz. Seçtiğimiz ürünleri lar içerisinde ailelerin ihtiyaçlarına göre hem Türkiye’de pazarlıyoruz hem de işlet- ürün çeşitliliğimizi arttırdık. Şu anda ü- mesini yaptığımız yerlerde kullanıyoruz. rünlerimiz içerisinde hem indoor hemde Son dönemlerde video oyunlarına olan outdoor denilen park arabalarından iç ilgi azaldı. Günümüzdeki trend, gelişen mekan oyun grupları bulunuyor. Jetonlu hızlı teknolojiyle çocukların ihtiyaçları- ve jetonsuz oyuncaklar dahil olmak üzere nı karşılamaya yönelik ürünler. Özellikle, yaklaşık 150 çeşit oyun makinesi sunu- ekstrem oyunlar çocukların ve gençlerin yoruz. Havalı hokey makinesi haricindeki ilgi odağında bulunuyor. Outdoor olarak diğer oyunları ithal ediyoruz. Satış ve ku- tun da lunapark makinelerine kadar şehir aktardığımız park makineleri gibi heyecan rulumun yanı sıra işletme de yapıyoruz. otellerinden daha kapsamlıları tercih e- verici ürünlere yönelim de söz konusudur. Gelir paylaşımı şeklinde çalışarak; hası- diliyor. Kıyı otellerinde aynı zamanda iç Vialand gibi temalı parkların mevcut oldu- latı yarı yarıya paylaşıyoruz. Firmamız mekan oyunlarının yanı sıra kiddy ride ğu kapsamlı oyun merkezlerine yönelik bir Antalya bölgesindeki otellerin büyük bir makineleri de kullanılıyor. trend bulunuyor. Oyun ve eğlence sektörü çoğunluğuna ürün sağlıyor. Öte yandan, son dönemlerde bayağı gelişip, büyüdü. otellerin kiraya verdikleri salonlarının “Ekstrem oyunlar, çocukların ve Artık, alışveriş merkezlerinde oyun alanla- işletmecilerin de tedarikçisi konumun- gençlerin ilgi odağında” rı çocuklu aileleri çekiyor. Cazibe merkezi dayız. Şehir otellerinde kiddy ride denilen Geçen yıl 12 tane yeni otel açıldı. Bu olan oyun alanlarında çocuklar oynarken; küçük çocuklara yönelik makinelerine otellerin makinelerinin yüzde 80’ini sağ- aileleri de alışverişlerini yapabiliyor. Do- rağbet ediliyor. Antalya bölgesindeki kıyı ladık. Günün ihtiyacına göre ürün talepleri layısıyla, Türkiye’de AVM’nin çokluğu otellerinde ise çarpışan arabalardan tu- de değişiyor. Dolayısıyla, yurtdışındaki fu- sektörün hacmini artırıyor.

802 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Halil Uluğnuyan / Alfa Elektronik San. Tic. Ltd. Şti. Turizm sektörünün önemi artıyor lfa Elektronik olarak 15 seneye aşkın lence sektöründe turizm oldukça önemli. Abir süredir oyun ve eğlence sektörün- Özellikle, yaz dönemlerinde otellerde, tatil de hizmet veriyoruz. Namco firmasının köylerinde mal tedariğinde bulunuyoruz. Türkiye distribütörü olmakla beraber U- Toplam faaliyet alanımızın yüzde 50’sin- zakdoğu’dan, Tayvan’dan ve İngiltere’den den fazlasını oteller oluşturuyor. Aynı sürekli ithalatlarımız mevcut. Bu alanda zamanda, aileler otel tercihi yaparken; ço- hizmet veren firmaların birçoğu, yurtdı- cuklarının belirli aktiviteler ile ilgilenmesini şındaki fuarlarda ana tedarikçiden ürünleri istiyorlar. Otellerin çocuk salonunun olup ithal ediyorlar. Bu yüzden, sektröde reka- olmaması oldukça önemli. Otel sahibi ya da güzel geçti. 2014 için yeni projelerimiz ve bet çok fazla. Günümüzde oyun ve eğlence otel içerisindeki mekan işletmecileri, oyun yeni yatırımlarımızla daha iyi geçeceğine sektöründe çocukların önemi daha da arttı. salonunu yenileme ihtiyacı hissediyorlar. inanıyoruz. Her sene otel açılışından iki ay Altı ile 12 yaş arasında yer alan çocuklara Oteller, genelde oyun salonlarını kapalı önce otel işletmecileri ya da oyun ve eğlen- yönelik kapalı alan ürünlerimize talep çok alanlara kuruyorlar. Oteller de çocuk oyun- ce alanın işletmecileri, oyun tedarikçilerini oluyor. Özellikle, kiddy ride olarak adlan- larına yönelik özellikle kiddy ride ürünlerini geziyorlar. Yenilenecek ürünleri tekrardan dırılan makineler daha çok tercih ediliyor. tercih ediyorlar. Alfa Elektronik olarak 2013 alan işletmeciler, eskiyen makineleri elden Dolayısıyla, çocuklara yönelik çalışmalara yılında portföyümüze 5-6 daha otel ekle- çıkarıp; yeni ürünleri tedarik ediyorlar. Ya daha fazla ağırlık vereceğiz. Oyun ve eğ- dik. Bu açıdan, 2013 yılı firmamız açısından da yeni makineler kiralıyorlar.

Yusuf Çetin / Ebrar Elektronik-Dreampark Elif Akay / Meridyen LTD. Bu sektörde işletme Doğru işletmeciyle alanında boşluk var çalışmak önemli olonya, İngiltere, İtalya, Çin olmak eridyen firması o- Püzere yedi üretici firmanın orta- Mlarak tematik aile ğı ve Türkiye distribütörüyüz. Oyun eğlence merkezleri ku- ve eğlence sektörüne makine ithal ruyoruz. Yurtdışından etmek ve satmak amacıyla girdik. dünyanın en iyi marka- Ancak, sektörde eğlence alanı kurma ların ürünlerini Türkiye’ye ve işletme anlamında boşluk gördük. getiriyoruz. Ürünlerimiz İşletmeye de girmeye karar verdik. içerisinde bowling, video 2012 yılında kurulan firmamız, 2013 oyunları, dünyada şu an yılında Diyarbakır, Batman, Kayseri, en çok para kazandıran Sivas, İstanbul gibi Türkiye’nin de- oyun konumundaki bi- ğişik illerinde 28 şubeye ulaştı. Öte let veren oyunlar; boks, yandan, makine satışı toplam ciro- air hokey, basket gibi oyunlar bulunuyor. Özellikle, muzun yüzde 27’sini oluşturmaya Antalya’da ve Bodrum bölgesindeki otellere ürün sağ- başladı. Geriye kalan yüzde 73’ü ise lıyoruz. Otellerde bowling ağırlıklı ürünlerimiz tercih işletmecilik oluşturuyor. 2016 yılı- çi sayısı düşmeye başlıyor. ediliyor. Son dönemlerde açılan otel sayısı eskiye kı- na kadar 100 mağazaya ulaşmak yasla daha az olduğu için talep de düştü. Bowling’in istiyoruz. Ürünleri ithal ediyoruz. Geçen sene turizm sektörü yanında oyun makineleri de mevcut. Lakin, tematik Yatırım maliyeti yüksek olmakla ile çalışmaya başladık. 2014 yı- açıdan o bölgede o kadar gelişmiş değil henüz. Aynı berber çocuklar kullandığı için da- lında Antalya’yı ve diğer turizm zamanda, salonların daha ufak olması bowling ve o- ha çabuk yıpranıyor. Öte yandan, bölgelerini ziyaret edip, oteller ile yun makinelerini öne çıkarıyor. Şehir otellerinden ise teknolojinin hızla ilerlemesiyle de iş birliğini sağlamayı hedefliyoruz. bu alanda hiç talep gelmiyor. Bunun nedeni, Türki- ürünler daha çabuk eskiyor. Bu Oteller, sezon sonunda kiralama fir- ye’de eğlence denildiği zaman aile eğlence merkezleri nedenlerden ötürü, makinelerin a- ması makineleri alıp; sezon başında akla geliyor. Otelcilik alanında, oyun ve eğlence anla- mortisman süresi kısalıyor. Oyun ve tekrar otele getiriyor. Bunu 5 yıldız mında Antalya’da da ilerleme kaydettik ama bu başka eğlence sektörünün en önemli tüke- standartındaki oteller yapmıyor. şehirlere doğru daha genişlemedi. Otellerin bazıları ticisi alışveriş merkezleridir. Oyun Büyük oteller ya yatırımı kendileri oyun salonlarını kendileri işletiyor; bazılarında ise iş- parkları, AVM’ler için çekim merke- yapıyor ya da işletmesini başka bir letmecileri var. Artık otellerin kendisi eğlence alanı ile ziyiz. AVM’lerde gençlere yönelik firmaya veriyor. Şehir otellerinde i- uğraşmıyor, işletmeyi dışarıya veriyorlar. Bu noktada, parklar yoksa bir süre sonra ziyaret- se oyun alanı için fazla talep yok. doğru işletmeciyle çalışmak önem kazanıyor.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 81 TEDARİKÇİLER EMITT-ANFAŞ

Tedarikçiler Anfaş ve EMITT’te güven tazeledi

ürkiye turizm tedarikçileri 2014’ün ilk artması nedeniyle fuarı bu yıl otelcilerden fesyonelinin yanı sıra tedarikçilere de ev ayında arka arkaya düzenlenen Anfaş oluşan çok sayıda turizmci ziyaret etti. sahipliği yaptı. TÜYAP Fuar Merkezi’nde TOtel Ekipmanları Fuarı’nda ve EMITT 30 Ocak-2 Şubat tarihleri arasında ger- Fuarında yeni ürünlerini sergilediler. Her Geçen yıla göre daha hareketli çekleştirilen EMITT Fuarına 4500’ü aşkın iki fuarda da hem eski müşterilerini gören geçen Anfaş, uluslararası zincir yöneti- otel, acente, tur operatörü, havayolu şir- hem de yeni bağlantılar kuran firmalar, cilerinden otel yatırımcılarına, otel genel keti, tedarikçi, il, ilçe ve belde yöneticileri fuarlardan mutlu ayrıldılar. Tedarikçiler müdürlerinden satın alma müdürlerine katıldı. Bu yıl 18’incisi düzenlenen fuar, önümüzdeki dönemde de bu fuarlarda yer- kadar çok sayıda profesyoneli bir araya toplam 10 salonda gerçekleştirildi. Fuarın lerini almaya devam edecekler. getirdi. 25. Yılını kutlayan Anfaş’a bu yıl 4. Holünde yer alan tedarikçiler, fuarda 40 ülkeden 32 bin 788 profesyonel ziya- otel yöneticilerinden otel müdürlerine, Anfaş, 388 katılımcı ile 32 bin 788 retçi katıldı. Fuarda üçü yabancı ülkeden yatırımcılardan, birçok il ve ilçenin bele- profesyonel ziyaretçi ağırladı olmak üzere 388 katılımcı yer aldı. 4700 diyelerinden işbirliği yaptıkları firmalara Antalya Expo Center’da 22-25 Ocak markanın tanıtıldığı fuarda, yabancı kadar birçok müşterisiyle buluştu. EMITT tarihleri arasında düzenlenen Anfaş Otel alıcılarla 252 randevulu görüşme gerçek- ile uluslararası pazara da açılma imkanı Ekipmanları Fuarı’na 388 kuruluş katılarak leştirildi. Fuara yerli ve yabancı 91 basın bulan tedarikçiler, yeni dönem bağlantı- yeni ürünlerini tanıttılar. Firmalar gerek mensubu katıldı. larını da fuarda gerçekleştirdiler. Türk tedarikçilerinden ürün satın almak için gelen gerekse yeni ürünlerini Türkiye EMITT tedarikçileri uluslararası EMITT ve Anfaş fuarlarına katılan Türk pazarına tanıtmak isteyen uluslararası ka- yatırımlara açıyor turizm tedarikçileri, fuarda yaptıkları ça- tılımcı ve ziyaretçileri de ağırladı. Yeni otel Türkiye’nin ve bölgenin en önemli lışmaları ve fuarları Turizm ve Yatırım yatırımlarının yanı sıra renovasyonların da turizm fuarı EMITT, binlerce turizm pro- dergisine açıkladılar.

822 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Tedarikçiler EMITT ve Anfaş fuarları için neler söylediler?

Ufuk Yılmazer / ABL Spor Marmara Bölge Satış Yöneticisi ABL Spor, EMITT ile turizmcilere yöneliyor

irma olarak EMITT’e ilk defa katılıyoruz. zayıflamaya amaçlı kullanılıyor. Aletin ken- FFuarda Aqua fitness ürünleri pazarlıyo- di direnci ve suyun direnci birleştiği zaman ruz. Dynamica’nın Türkiye distribütörüyüz. 45dakikalık bir seansta 800’ün üzerinde kalo- Bu spor Avrupa’da oldukça beğeniliyor. Tür- ri yakılıyor. Ürün tanıtımına otellerle başladık. kiye’de bu ürün daha yeni ve biz bu ürünü Pazarlama çalışmalarımız neticesinde belirli Türkiye’de tanıtımını yapıyoruz. Bu ürünler otellerle anlaşmalar yaptık. Swissotel’de, daha çok spor kulüpleri ve Spa merkezle- Sportiva, Mayedrom gibi bazı spor salonla- rinde kullanılıyor. Biz alanında dünyanın en rında varız. 2014 sezonu için Rixos, Titanic, kaliteli ürününü üretiyoruz. Suyun altında pe- Voyage Grubu gibi otellerle görüşmelerimiz dal çevirmeyi esas alan ürün, spor yapma ve sürüyor.

Celal Adıgüzel / Osmanlı Laser Firma Sahibi Osmanlı Laser, yeni ürünlerini Anfaş ve EMITT’te tanıttı

MITT Fuarına üç yıldır katılıyoruz. E- krom malzemelerden yapılan özel imalat- EMITT 2014’ten gayet mutlu ayrıldık. lar yapmaya başladık. Bunları sezon içinde Müşteri portföyümüzün yüzde 90-95’i sunacağız. EMITT’te yeni ürünlerimizi beş yıldız ve üstü oteller oluşturuyor. O tanıttık. Diğer yandan sektörün önemli nedenle EMITT, bizim master fuarımız fuarlarından ANFAŞ’a da 15 yıldır katılı- bir yerde. Çünkü yüzde70-80 müşterile- yoruz. O fuar da çok iyi geçti. Proje bazlı rimizi bu tip fuarlardan buluyoruz. Onun çalıştığımız için Anfaş ve EMITT’e yurt dı- için memnunuz. Sezon başındayız. Şu şından ve yurt içinden misafirlerimiz gelip, anda yoğun üretim yapıyoruz. Fuara, ta- bizi görüp projelerini gösteriyorlar. 2014 nıtıma önem veriyoruz. Firmamızı burada yılındaki beklentimiz, ekonomik buhranın, görmesi, müşterilerimizin güvenini perçin- kur ve banka faizlerine karşı devlet eliyle liyor. 2013’te yeni laser kesim cihazı aldık. desteklemesi ve kolaylıkların oluşması. Onunla beraber aydınlatma ürünleri, özel Renovasyonların ve otel yatırımlarının de- dekoratif ürünler, bahçe için mobilyalar, vam etmesini diliyoruz.

Mehmet Yalçındere / Güno Genel Müdür İki fuar tarihinin yakın olması bizi tercih yapmaya zorluyor

MITT fuarı güzel geçti. Ama Kaymaz tabanlı ya da ekono- EAnfaş ve EMITT fuarlarının mik kaymaz tabanlı terlikler ile yakın tarihe denk gelmesi kötü ıslanmayan, su tutmayan terlik oldu. Biz tüm fuarlara katılıyo- üretimine başladık. Çevreci, do- ruz. Geçen yıl Anfaş ve TÜSİD ğal ürünlerimiz ağırlıklı oluyor. fuarındaydık. Bu yıl ise sadece Bu fuarda görücüye çıkardığımız EMITT fuarına katıldık. İki fuar- yeni serilerimiz var. Flora, Ying- dan birini tercih etmek zorunda yang, Royal gibi yaklaşık 4-5 kaldık ve Anfaş’a katılmadık. serimiz ilk defa Emitt’te sergi- EMITT fuarının iyi geçtiğine i- lendi. Eski ve yeni ürünlerimize nanıyoruz. Ar-Ge çalışmaları rağbet çok. Oteller tarafından sayesinde otellere konsept ve takip ediliyoruz. 2014 yılında yeni tasarımlar sunuyoruz. Ör- ekonomik ve siyasi anlamda neğin termal tesisler arttığı çalkantılı olsa da turizm sektö- için terlik çeşitlerimiz de arttı. ründe başarı bekliyoruz.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 83 TEDARİKÇİLER EMITT-ANFAŞ

Nihan Yılmaz / Talya Bilişim Talya Bilişim, sağlık turizminde bir ilki gerçekleştirdi

alya Bilişim olarak medikal turizm hastaneye rezervasyon yaptırabiliyor. Tüzerine yeni bir ürün çıkardık. Önce portal üzerinden almak istediği O nedenle fuarda Medicaltourism. sağlık hizmetini seçip bunu sepetine com.tr adıyla yer aldık. Firma olarak ekleyip; sonra o bölgede o hastaneye otel ve hastane yönetim sistemle- yakındaki otelini bulabiliyor. Sonra o- rinde uzmanız. Medicaltourism.com. raya ulaşmak için uçağını yine portal tr sitesinde dünyanın her yerinden üzerinden alabiliyor. Özetle dinamik Türkiye’ye sağlık turisti getirmeyi he- paketleme yöntemiyle hastanın, sağ- defliyoruz. Bu alanda çalışan çeşitli lık hizmet, otelini, uçağını, tranferini küçük acenteler veya firmalar var. A- tek bir portal üzerinden satın alması- ma şu anda bu konuya teknolojik bir nı sağlıyoruz. Dünyada bir örneği yok. yatırım yapan firma yok. Biz bu tek- EMITT fuarında ürünümüzün tanıtı- nolojik yatırımı yaptık. Portalımızda mına başladık. Ürünün lansmanını şunu sağlıyoruz: Herhangi bir hasta daha yeni yaptık. Yaklaşık 25 tane Türkiye’deki hastaneleri, doktorları, hastanenin profilini oluşturduk. 150 operasyonları ve fiyatlarını inceleyebi- hastanenin daha profili oluşturacağız. liyor. Portal üzerinden istediği hizmeti 3 ay içerisinde 500 tane hastanenin satın alabildiği gibi gitmek istediği profilini oluşacağını düşünüyoruz.

Süleyman Toraman / Toraman Group Yeni ürünümüzü rakiplerimiz bile beğendi izim için Anfaş çok güzel standımıza gelenlerin yüzde Bgeçti. Bu fuara 15 yıldır 90’ının beğenisini kazandı. Hem katılıyoruz. Yeni ürünlerimi- diğer rakiplerimiz hem otelciler zin tanıtımını yaptık. Ürünleri beğendi. Star Plastik tarafından beğenen yöneticilerle fuardan üretilen şezlong, fileli olduğu sonra bağlantıya geçiyoruz. için minder kullanmaya gerek Biz firma olarak Star Plastik’in kalmıyor. Şuanda otelcilerin Antalya distribütörlüğünü ya- yüzde 70’i bu ürünü kullanmaya pıyoruz. Star Plastik’te yeni başladı. Bu alanda dünyanın en bir ürün çıkardı. Ürünü ilk o- büyük firmalarından biri Nar- larak Anfaş Fuarı’nda tanıttık. di… Bu ürünü onun sahibi bile Ürünümüz fuara katılan ve beğendi.

Atilla Kırşan / Aray Dış Ticaret Genel Müdürü Yeni nesil ürünler otelcilerin kurtarıcısı oldu

ntalya Expo Center’da 22-25 Ocak ta- sürede yıpranıyor. Lüks vinley fayanslar, bu Arihleri arasında düzenlenen Anfaş noktada alternatif olabiliyor. Su basmaları- Hotel Equipment Fuarı, özellikle turizm ya- na karşı dayanıklı, su ve sabunla rahatlıkla tırımcılarının büyük ilgisini çekti. Aray Dış yıkanabilen ve 15 yıla kadar dayanabilen Ticaret olarak yeni iş ortaklarımızla fuar- MFlor lüks vinley fayanslar, başta oteller da görüştük. İlgiden hayli memnun kaldık. olmak üzere pek çok işletmeci tarafından Turizmciler artık uzun ömürlü ve sağlıklı halıya alternatif olarak tercih ediliyor. Ticari ürünleri tercih ediyorlar. İç ve dış mekan ortamlar için 8 yıl garanti verilen MFlor, yü- zeminlerinde gelişen teknolojiyle birlikte zeysel aşınma dayanımı sayesinde insan estetik çözüm seçenekleri arttı. Yeni nesil trafiğinin yaygın olduğu otel lobi ve odaları, kompozit levhalar, suya dayanıklı bambu spor salonları, mağaza zeminleri, market ve zeminler ve deniz, kum veya hatalı temizlik alışveriş merkezi zeminleri ve her türlü ofis ürünü kullanımı nedeniyle otel halıları kısa zeminlerinde kullanılıyor.

842 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Tunç Bora / Vestel Dijital Üretim ve Sanayi A.Ş. Satış Müdürü Emitt’te yeni ürünlerimizi tanıttık, yeni müşterilere ulaştık

irma olarak EMITT’e ilk kez katıldık. Fuarda birden fazla yeni ürün tanıttık. akıllı tahtalar Wi-Fi bağlantısı kurabiliyor, FEMITT bizim için genel anlamda çok Otel TV çözümlerimizi gösterebildik. Ye- PDF dosyalarını açabiliyor, dosya kayde- iyi geçti. Bu fuarlara Vestel’in otellere ve ni dizayn bilgilendirme ekranlarımız, debiliyor. Ürün, projeksiyon bağlantısına turizm sektöründeki oyunculara yönelik office boardlarımız, 80 inc etkileşimli a- gerek duyulmaması ve tahta üzerinden olarak hazırladığı çözümleri tanıtmak için kıllı tahtamız, video wall ürünümüz, LED dosyalarda değişiklik yapılabilmesi gibi katıldık. Hedeflediğimiz müşterilere ulaş- aydınlatmanın yeni ürünlerini sergileme özellikleriyle sunumlarda büyük kolaylık tık ve ürünlerimizi anlatma fırsatı bulduk. şansını bulduk. Yeni ürünlerimizden olan sağlıyor.

Mustafa Kaya/ Kaan Kasa Yaygınlaştığı için fuarlar niteliklerini yitirmeye başladı aan Kasa olarak 30 yıldan beri oteller için ürüne bakmıyor, ürünle ilgili mail atmamızı Kşifreli ve normal kilitli kasalar yapıyoruz. istiyor. Bu da buraya ürün taşımamızı gerek- Son 5 yıldır yatak ve baza imalatı da yapmaya siz hale getiriyor. Halbuki ürün burada bire başladık. EMITT’e ilk yılımızdan beri katılıyo- bir incelenmeli. Ürüne bakılmayınca bizden ruz. EMITT çok güzel bir organizasyon. Bütün numune istiyorlar. Biz numune gönderme- şehirler ve neredeyse bütün dünya burada. mek için buraya geliyoruz. O yüzden bizim Bir günde dünyayı gezmek için buraya gele- açımızdan bu yıl pek verimli geçmiyor. Anfaş, bilirsiniz. Biz Kaan Kasa olarak Yapı Fuarı’na sadece tedarikçilerin katılması, kendi alanı- ve Anfaş’a da katıldık. Her şehirde fuar ol- mızda olmamız açısından EMITT’e nazaran maya başladığı için gelen müşteriler artık daha iyi geçmişti.

Özgür Ük / Netsa Satış Pazarlama Fuarlar artık bizim için lüksten öte zorunluluk oldu

MITT bizim için turizm yöneticileri ve profesyo- geldik. Bu anlamda da fuarlar bir buluşma noktası Enelleriyle buluşma anlamında oldukça hareketli oluyor. EMITT’e son 4 yıldır katılıyoruz ve katılmaya geçiyor. Firma olarak 15 yıldır otel elektronik kasaları devam edeceğiz. Kendi sektörümüzle ilgili EMITT ve üretiyoruz. Ayrıca 4 yıl önce otel tekstili üretimine baş- Anfaş artık lüksten öte zorunluluk oldu. Rusya ve Av- ladık. Her iki sektörde de gelişmeleri takip ettiğimiz rupa’daki fuarlara da katılıyoruz. Fuarlar tüm firmalar için sürekli yeni ürün geliştiriyoruz. Fuarlara devamlı için avantaj. Fuarları organize eden firmaların biraz katılıp yeni ürünlerimizi tanıtma fırsatı buluyoruz. daha gelişmesi gerekiyor. EMITT de Anfaş da artık Fuarlarda satış beklentisinin olmaması gerekir. Fuar- büyük, kendini ispatlamış fuarlar. Ancak tedarikçile- lar kurumsallaşmanın bir parçası, ön ayağıdır. Burada rin alanını biraz daha genişlemesi lazım... Özellikle çalıştığımız 400’ün üzerindeki firmayla bir araya EMITT’te alan yeterli olmuyor.

Eyüp Bıyıkbeyi / Kale Kilit Dış Tic. A.Ş. Proje Satış Yöneticisi Yeni müşterilerle tanışma konusunda beklediğimizi bulamadık

iz EMITT fuarına katılan otellerin çoğuyla dışında güzel bir organizasyon. Anfaş fuarı, Bçalışıyoruz. Yeni ürünlerin tanıtımı ko- EMITT’e göre daha verimli geçmişti. Anfaş nusunda ilk iki gün iyiydi ama sonrasında tedarikçi fuarı olduğu için insanlar doğrudan müşteri sayısında azalma oldu. Buradaki tedarikçileri görmek için geliyorlar. EMITT’te amacımız hem yeni müşterilerle tanışmak turizm sektörüne yönelik ürettiğimiz kasalar, hem de mevcut müşterilerimizle görüşmek… enerji tasarruf üniteleri, kartlı kilitler, geçiş İşin ikinci kısmı yönünden iyi, yani mevcut kontrol üniteleri yeni elektronik kilitlerimizi müşterilerimiz zaten geliyor. Ama yeni müş- tanıttık. Sektöre 10 yıldır hizmet veriyoruz. teri bakımından umduğumuzu bulamadık. Türkiye’de şu an 1500’e yakın tesiste, yurt Bulunduğumuz 4. holde sıkıntı var. Teda- dışında 25 ülkede 100’ü aşkın tesiste bizim rikçi holü bir türlü istediğini alamıyor. Onun kartlı kilitlerimiz kullanılıyor.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 85 TEDARİKÇİLER EMITT-ANFAŞ

Sertan Özbudun / OtimSan Emitt’e sezon açılışı olarak bakıyoruz

timSan olarak oteller için yönlendirme sis- miz müşterilerle görüşebilmemize olanak sağlıyor. Otemleri yapıyoruz. Otellerin dış cephesinden Otel yetkilileri buradaki tedarikçi firmaları gezme başlayıp servis kapılarına kadar tüm yönlendirme imkanı buluyor. Onun dışında acentelerle görüş- sistemlerini, yazılarını, markalama işlemlerini ve mek isteyen diğer turizmciler de buraya mutlaka müşterilerin yönlerini kolayca bulmalarını sağla- uğruyorlar. Bu nedenle bizim için gayet faydalı yacak pano ve levhaları yapıyoruz. Bunun dışında oluyor. Anfaş fuarına da ziyaretçi olarak katıldık. aydınlatmadan kül tablasına kadar mobilya dışı Anfaş, EMITT kadar hareketli değil. EMITT’te te- aksesuarlar geliştiriyoruz. Ürün yelpazemiz metal darikçi firmaların bir yerde toplanması çok güzel ve akrilik bazlı özel üretim imalatlardan oluşuyor. oluyor. Bu firmaların sayısı artırılırsa otelcilerin EMITT’e her yıl katılıyoruz. Bu yıl, geçen yıla göre burayı ziyaret etme oranı da artacaktır. Kataloğu- daha iyi geçti. Fuara otellerin de katılması istediği- muzu bu fuara göre hazırlıyoruz.

Sancar Çakırcalı / Locca Emitt yeni iş fırsatları yaratması bakımından diğer fuarlardan ayrılıyor

irma olarak, otellere, kapı kilitleri, enerji ta- Anfaş’a da katıldık. Anfaş ile burası arasında Fsarruf cihazları, dokunmatik ürünler, oda çok büyük fark var. EMITT, otellerle acenteleri otomasyonu, minibar, fön, kasa gibi her türlü birleştirerek farklı iş fırsatları yaratıyor. Oteli otel ekipmanı sağlıyoruz. Bunların tamamını bitmemiş bir sürü otelci hem acente bulmaya kendimiz üretiyoruz. Bunun yanında Son- hem otelinde eksik kalanları tamamlamaya y Türkiye distribütörlüğünü yapıyoruz. Otel geliyor. Antalya’da böyle değil. Diğer yandan içerisinde bulunan hemen hemen her türlü Anfaş’ın zamanlaması kötü. Ocak ayına kalı- elektronik ürüne hakimiz. Bu yıl EMITT’te özel yor ve ocak ayında işlerin çoğu bitmiş oluyor. tasarım door bell ürünümüzü tanıttık. Firma- İşler bittikten sonra fuara giriyorsunuz. Firma- lara özel door bell sistemleri üretir hale geldik. lar zaten sizi tanıyor. Sadece isim olarak orada Yeni teknoloji kilit sistemlerimiz var. Genel bulunuyorsunuz. EMITT’te canlı olarak işler bi- olarak baktığımızda EMITT fuarından olduk- tebiliyor. Bu fuarda 2014 için beklediğimiz ve ça memnunuz. Her yıl katılıyoruz. Bu sene bunların dışında birçok işbirliği sağladık.

Alpay Uğrubol / Turunch Emitt bizim için verimli bir fuar oldu

MITT’e 4 yıldır katılıyoruz. alanında üretim yapıyor. Merkezi- EBizim açımızdan yoğun ve ve- miz İstanbul’da bulunuyor. Müşteri rimli geçiyor. Bütün fuarları takip portföyümüzün yüzde 90’ı oteller, etmeye çalışıyoruz. Rusya ve Yu- yüzde 10’u ise hastaneler oluştu- nanistan’daki fuarlara da katıldık. ruyor. Ürün gamımızda kozmetik Nisan ayında Suudi Arabistan’da, A- ürünler, sabun, şampuan, duş jeli, ralık ayında İspanya’da olacağız. 1 yıl losyon ve terlik, bone, dikiş seti tar- öncesinden fuarları belirliyoruz ve zı malzemeler bulunuyor. Otellere buna uygun planlamalar yapıyoruz. bunların direkt satış ve pazarlama- Turunch, otel buklet malzemeleri sını yapıyoruz. Karcher Anfaş’ta ziyaretçileriyle buluştu emizlik makineleri sektöründe dün- çözümlerini profesyonellerin beğenisine rının yer aldığı Karcher standında; özellikle Tyanın önemli firmalarından Karcher, sundu. Karcher’in yeni ürünleri fuarda ol- dar ve eşyanın çok olduğu iç mekânlarda 22-25 Ocak tarihleri arasında Antalya dukça ilgi gördü. Karcher Türkiye ekibi de kullanılmak için tasarlanmış BR 35/12 Expo Center’da düzenlenen Anfaş Otel ziyaretçilerle bire bir ilgilenerek ürünlerin kompakt zemin otomatı ve geniş dış alan- Ekipmanları Fuarı’nda, lansmanını yap- kullanım alanları hakkında detaylı bilgi larda kullanıma uygun olan KM 105/100 R tığı yeni ürünleriyle otellere özel temizlik verdi. Otellerin kemikleşmiş ürün grupla- süpürücünün lansmanı yapıldı.

862 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 RÖPORTAJ TEDARİKÇİLER

Burak Özbaşoğlu / g2m Genel Müdürü g2m ev dışı tüketimde gıda güvenliğine dikkat çekiyor

“Ev dışı tüketim, Türkiye’de 80’li yılların ortalarında gözle görülür bir gelişim göstermeye başladı. Bu tarihlerde kendi bünyesinde yemek çıkaran, catering şirketleriyle çalışan şirket sayısı da arttı. 90’ların başından itibaren turizmin gelişmesi, 5 yıldızlı otellerin çoğalmasıyla pazar büyümeye devam etti. Türkiye’de sektörün bugünkü büyüklüğü yaklaşık 16 milyar dolar olarak tahmin edilirken, g2m de her yıl ciddi bir büyüme mesafesi kat ediyor.”

v dışı tüketim sektöründe 32 yıldır hizmet veren g2m firması, işlet- Emelerin ihtiyacı olan tüm gıda ve gıda dışı sarf malzemelerini tedarik ediyor. Otel, hastane, fabrika, fastfo- od, kafe zincirleri, okul, restoran, ofis, kamu kurumları, turistik tesislere hiz- n Ev dışı tüketim alanında ürün n Ev dışı tüketim sektörü çok geniş met veren firma, bugün yaklaşık 16 gamınızda kaç çeşit ürün bulunuyor? bir sektör... Sektörün büyüklüğü, milyar dolar büyüklüğündeki sektörü Oldukça kapsamlı bir sektör o- büyütmeye çalışıyor. Ev dışı tüketim potansiyeli hakkında sizden biraz lan ev dışı tüketim sektörüne 10 bine sektöründe gıda güvenliğine dikkat bilgi alabilir miyiz? yakın ürünle hizmet veren g2m’nin çeken g2m Genel Müdürü Burak Öz- Ev dışı tüketim, Türkiye’de 80’li yılla- 17 bin müşterisi bulunuyor. Müşte- başoğlu, sorularımızı yanıtladı. rın ortalarında gözle görülür bir gelişim rileri ile tedarikçi firmalar arasında göstermeye başladı. Bu tarihlerde kendi kurduğu köprüyü yıllardır aynı kalite n g2m firması son yıllarda adını sık bünyesinde yemek çıkaran, catering şir- standartlarında koruyan firmamız, yeni ketleriyle çalışan şirket sayısı da arttı. duyduğumuz bir firma. Firma olarak kurumsal kimliği ile her geçen gün ge- 90’ların başından itibaren turizmin ge- öncelikle sizi biraz tanıyabilir miyiz? lişerek büyüyor. Sektörde pek çok “ilk”e lişmesi, 5 yıldızlı otellerin çoğalmasıyla Ev dışı tüketim sektöründe ne tür imza atan g2m; ilk ISO 9001-2000 kali- pazar büyümeye devam etti. Bu tarihlerde çalışmalar yapıyorsunuz? te belgesini alan, geniş ürün yelpazesi bu tip toplu yemek tüketilen mekanlara Ev dışı tüketim sektörünün güçlü ile uluslararası standartlarda satış ve ürün hizmeti veren tedarik firmaları da tedarikçisi g2m, 32 yıldır sektörde, üreti- dağıtım organizasyonu kuran, sektö- ortaya çıkmaya başladı. Daha önce gıda ciler ve işletmeler arasında köprü görevi re eğitimli eleman istihdamı sağlayan, ve temizlik maddeleri için farklı yerlerden görerek her türlü gıda, sarf ve temizlik müşteri talep ve ihtiyaçlarını yakından ürün alan otel, restoran ve benzeri kuru- malzemelerinin satış-pazarlama, da- takip ederek mevcut iş modelini ge- luşlar tek bir firmadan tüm ihtiyaçlarını ğıtım ve lojistik hizmetlerini sunuyor. liştirmek üzere yatırımlar yapan, lider karşılamaya yöneldiler. Ev dışı tüketim Otellerin, restoranların ve yemek şirket- bir firmayız. Kısaca işletmelerin ihtiya- sektörü milyar dolarlık hacme ulaşınca lerinin etkin ve profesyonel bir biçimde cı olabilecek tüm gıda ve gıda dışı sarf pek çok yatırımcı şirketin ilgisini çekme- yönetilmesi adına, g2m, bir işletmenin malzemelerine kadar her detayda ürünü ye başladı. Türkiye’de sektörün bugünkü ihtiyacı olan her ürünü tedarik ediyor. g2m olarak tedarik ediyoruz. büyüklüğü yaklaşık 16 milyar dolar olarak »

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 87 TEDARİKÇİLER RÖPORTAJ

tahmin edilirken, g2m de her yıl ciddi bir büyüme mesafesi kat ediyor. Otel, hasta- ne, fabrika, fastfood, kafe zincirleri, okul, restoran, ofis, kamu kurumları, turistik tesisler gibi ev dışındaki her türlü yerin tüketim ihtiyacını karşılayan ev dışı tü- ketim sektörünü Türkiye’nin devleri yeni yeni keşfederlerken, bu alandaki boşluğu yıllar önce fark eden g2m ise şimdiden konusunda lider firmalardan biridir. n Diğer sektörlerle kıyasladığınızda oteller sizin için nasıl bir alan? Oteller, hızlı büyüyen ve çok geniş çe- şitlilikte ürün ihtiyacı bulunan önemli bir müşteri kanalımız. ‘Her şey dahil’ sistem ile çalışan oteller ve şehir otelleri olarak iki ana dala ayırıyoruz. Satın alma dina- mikleri büyük farklılıklar gösteriyor ve her iki otel dalında da önemli gelişmeler ve yatırımlar devam ediyor. Bizde tüm bu gelişme ve yatırımları yakından takip ederek ürün portföyümüzü ve hizmet- ğumuz modellerle mükemmel hizmeti Sektörde, gıda kodeksine uygun ol- lerimizi müşterilerimizin ihtiyaçlarına sağlayabiliyoruz. mayan ürünlerin alınıp satılmasından, cevap verecek şekilde geliştiriyoruz. standart dışı depolama ve dağıtım Diğer taraftan, sektör gelişmeye de- koşullarından tutun da sigortasız e- n Otellerin ev dışı tüketim ürünlerini vam ederken tüketicilerin güvenli gıda leman çalıştırılması da dahil olmak sizin gibi tek bir yerden tedarik konusundaki bilinç seviyelerinin artma- üzere birçok sorun var. g2m’nin gıda etmesinin faydası oluyor mu? sı da, işletmelerin tedarik zincirinin tüm güvenliğine verdiği önem, üreticiden pro- g2m olarak ülkemizde, ev dışı tüketim süreçlerini kalite standartlarında gerçek- fesyonel işletmenin deposuna kadar potansiyeli olan tüm şehirlerde faaliyet leştirmesi konusunu daha önemli hale olan süreçte tedariğini sağladığı ürünle- gösteriyoruz. Hizmet sunarken kalite getirdi. Bugün müşteri memnuniyetine rin kalite standartları çerçevesinde son anlayışımız her yerde aynıdır. Otellerin giden yegane yol, üretici seçimiyle baş- noktaya ulaşmasını sağlama konu- büyük ölçekli taleplerinin yanı sıra butik layıp bu ürünlerin profesyonel mutfağa sundaki kararlılığından ve bu konuda ihtiyaçları doğrultusunda çözümler su- girişine kadarki tüm tedarik süreçlerinin yaptığı yatırımlardan anlaşılmaktadır. nabiliyor olmamız da g2m’yi farklı kılıyor. mükemmel bir altyapıda işletilmesidir, Büyük markaları üreten gerek ulusal, Genellikle otellerde meydana gelen son diyebiliriz. ISO 9001 ve ISO 22000 belgele- gerekse uluslararası firmalar artık bu ü- dakika operasyonlarına ürün yetiştiriyo- riyle onaylanmış süreçlerimiz sayesinde rünlerin yüksek standartlarda depolanıp ruz. Yılların tecrübesi ve çalışanlarımızın otellerin tedarik zincirlerini güvence altına zamanında ve doğru şekilde müşterilere emekleriyle yapılması imkansız görülen alıyor, tedarikçi değişikliğinden doğacak ulaşmasını talep ediyor. Bu talebe cevap projelerde bile müşteriye özel kurdu- riskleri ortadan kaldırıyoruz. verebilen firma sayısı bir elin parmakları kadar bile değil. ISO 9001 ve ISO 22000 n Bu hızla büyüyen sektördeki belgeleriyle onaylanmış hizmet kalitesi “Sektörde, gıda kodeksine trendler neler? g2m’yi sektörde bir adım öne çıkarıyor. uygun olmayan ürünlerin Konaklama ve turizm sektöründe ö- alınıp satılmasından, nümüzdeki yıllarda sektörün gelişimine standart dışı depolama damgasını vuracak eğilimlerin başında tüketici davranışlarındaki değişimin ge- ve dağıtım koşullarından leceğini biliyoruz. Markanın sözünü tutup tutun da sigortasız eleman tutmadığına önem veren, harcadığı para çalıştırılması da dahil olmak ile daha fazla değer kazanmak isteyen üzere birçok sorun var. ve online ortamı çok daha fazla kullanan müşteriler trendleri belirleyici olacaklar. g2m’nin gıda güvenliğine Bu eğilim daha bilinçli tüketiciler yaratıp verdiği önem, üreticiden kaliteli hizmet beklentisini artıracaktır. profesyonel işletmenin deposuna kadar olan süreçte n Otellerin tedarik zincirinde gıda güvenliği ve hijyen çok önemli. Bu tedariğini kalite standartları konuda siz neler yapıyorsunuz? çerçevesinde yapıyor.” Otelcilerin nelere dikkat etmesi gerekiyor?

882 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 HABER TEDARİKÇİLER

Öztiryakiler, Sebze ve Salata kurutma makinesi çıkardı

Endüstriyel mutfak alanında hizmet veren Öztiryakiler, son teknolojiye sahip salata ve sebze kurutma makinesi çıkardı. Yeni ürün, sebzeleri kuruturken; doğallığını ve tazeliğini korumasına yardımcı oluyor.

ndüstriyel mutfak sektörünün lider fir- vermeden kurutma yapılıyor. Kullanımı rışmalarına Emalarından Öztiryakiler, profesyonel kolay Salata ve Sebze Kurutma Makinesi, destek veren mutfaklar için teknoloji üretmeye devam hassas emniyet tertibatı ile donatılmış. Öztiryakiler’in ediyor. Zaman ve enerji tasarruflu ürün Kullanım esnasında kapağı açılırsa oto- sponsorlu- teknolojileri ile ön planda olan Öztiryakiler, matik duran yeni ürün, paslanmaz çelik ğunda ANFAŞ yeni ürünler ile portföyünü genişletiyor. gövdesi sayesinde hijyenik ve uzun ömürlü işbirliği ile Türkiye Aşçılar Öztiryakiler, enerji ve işçilik tasarrufu sağ- olup; kolay temizleniyor. Endüstriyel mut- Federasyonu önderliğinde VI. Uluslararası layan salata ve sebze kurutma makinesi fakların HACCP şartlarını destekleyecek Altın Kep Aşçılar Yarışması gerçekleştirildi. çıkardı. Yeni çıkan ürün, sebzelerin doğal şekilde tasarlanan salata ve sebze kurut- Çok sayıda uluslararası ünlü şefin katı- tazeliğini bozmadan hızlı ve etkili kurutma ma makineleri Öztiryakiler garantisi ile lımıyla gerçekleştirilen yarışmada, Türk yapıyor. Öte yandan, 4 dakikaya ayarlana- satışa sunuldu. mutfağının zenginliklerinin gözler önüne bilir süre ile sebzelerin yapraklarına zarar Ulusal ve uluslararası yemek ya- serilmesini sağlıyor.

Philips, LED kullanımını yaygınlaştırmak Aquatherm çok için seminerler düzenliyor amaçlı boru üretiyor elişim Teknik A.Ş, poliprobilen bo- hilips, konaklama sektöründe LED kul- ru üreticilerinden Aquatherm’in lanması için çalışmalarını sürdürüyor. G P Türkiye distribütörlüğünü gerçekleştiri- Firma bu amaçla, ocak, şubat ve mart ay- yor. Yenilikçi tasarımlarıyla dikkat çeken larında otel teknik müdürleri ve satın alma firma, aquatherm yeşil boru sisteminin yöneticilerine yönelik 4 ayrı seminer dü- geliştirerek; ürün çeşitlerini sürekli olarak zenliyor. Dört farklı şehirde düzenlenecek arttırdı. Poliprobilen borular 16 mm’den olan “Hospitality LEDlamps Transformati- 630mm kadar tüm çaplarda üretilerek; bu on” adlı seminerlerin ilki 25 Ocak’ta Antalya tip tesisat sistemleri diğer sistemlerine o- Ramada Hotel’de gerçekleşti. Seminerlerde ranla, daha az bakım-onarım ile daha uzun yüzde 75’e varan enerji verimliliği sağlayan önemi, otellerde LED uygulama alanları, kullanım ömrü garantili bir yapıya sahip. LED teknolojisinin konaklama sektörün- LED lambalar ve ürün gamı, LED ve toplam Öte yandan, bu sistem ısıtma-soğutma deki kullanımları anlatılacak. Öte yandan, sahip olma maliyeti gibi konularında bilgi- (fan coil) ve kalorifer tesisatı ile jeotermal seminerlerde, LED transformasyonunun ler paylaşılıyor. hatlar için geliştirildi. Dolayısıyla, Aquat- herm’in bu sistemi içme suyu, ısıtma ve yerden ısıtma amacıyla kullanılıyor. Es- nek bir madde ile üretilen sht borusunun Ali BIDI Sağlıklı Yaşam, kızılötesi montajı daha kolay olup aynı zamanda kabinleri müşterilerine sundu gerilmelere karşı yüksek dayanım gösterir. li BIDI Sağlıklı Yaşam A.Ş Firması hafif, yumuşak bir şekilde yayılır ve da- Farklı birçok zemini ısıtıyor APhysiotherm’in Türkiye distribütörü ha iyi hissetmenizi sağlarken, bağışıklık Aquatherm yerden ısıtma sistemi, ı- olarak ürünlerini pazara hızlı tanıttı. İlk sistemini güçlendirerek, metabolizmayı sıtma-soğutma (fan coil) sistemleri ile kez 1955 yılında Avusturya pazarına su- hızlandırır. Öte yandan kas, bel ağrılarını kombine edilerek eski ve yeni binalar için nulan Physiotherm ürünleri 15 ülkede ve gerginleşmeleri azaltır, eklem ağrılarını yerden ısıtma sistemleri, açık alan ısıt- temsil ediliyor. Ali BIDI Sağlıklı Yaşam ve romatizmaları rahatlatmaya yardımcı ma sistemleri, endüstriyel zemin ısıtma A.Ş tarafından Türkiye’de satışa sunulan olur, soğuk algınlığına, cilde, bronşlara ve sistemleri, spor zemini ısıtma ve toprak ürünler ısının gücünü kullanarak doğal migrene de iyi gelir. Physiotherm kızılö- altı ısıtma imkanı sağlıyor. Özel olarak bir şekilde sağlık sorunlarını azaltarak; tesi kabinler, otellerin, seçkin konutların geliştirilen duvardan ve tavandan ısıt- bireylerin sağlığını destekliyor. Kızılötesi ve sağlık merkezlerinin ayrılmaz bir par- ma-soğutma panelleri sayesinde sıcaklık derin ısı, vücudun içinden dışına doğru çası konumundadır. otomatik olarak kontrol ediliyor.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 89 HABERLER

TÜİK verilerine göre toplam turizm geliri yüzde 13,3 arttı

turizm gelirine bakıldığında, aynı dönem- TÜİK’in 2013’ün 9 aylık verilerine göre toplam turizm geliri yüzde 13,3 deki gelir yüzde 10,2 artarak 5,8 milyar arttı. Gelir artış hızında Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ilk sırada dolar oldu. Paket tur harcamalarındaki yer alırken, paket tur kaynaklı gelir artışında birinci İsrail oldu. artışlarda yüzde 334 ile İsrail ilk sırada yer alırken, Rusya, İsviçre, İsveç ve Danimarka ÜİK tarafından açıklanan verilere Ge Birimi’nin hesaplamalarına göre; bu yüzde 20-30 civarında gelişme gösterdi. Tgöre 2013’ün 9 aylık döneminde; ya- dönemde, en yüksek turizm geliri artışı Ukrayna, İngiltere ve Almanya’da da önemli bancı ve yerli ziyaretçilerden elde edilen BDT pazarlarında gerçekleşti. Ukrayna artış yaşanırken, Hollanda’da gerileme ol- turizm geliri yüzde 13,3 artarak 21,6 mil- yüzde 45’lik artışla ilk sıraya yerleşirken, du. Toplamda yabancı ziyaretçilerin paket yar dolardan 24,5 milyar dolara yükseldi. Rusya yüzde 28 ile onu izledi. harcamaları yüzde 10,4 artarak 5,8 milyar Yabancı ziyaretçilerden elde edilen gelir dolara ulaşırken, vatandaş ziyaretçilerin yüzde 14,2 artarak 17,1 milyar dolardan Paket tur geliri yüzde 10,2 arttı harcamaları ise yüzde 4 dolayında düşerek 19,5 milyar dolara yükseldi. AKTOB Ar- Paket tur harcamalarından kaynaklı 83 milyon dolara geriledi.

Küçük çaplı UNWTO 2013’te dünya turizminin destinasyonlara beklentileri aştığını açıkladı talep artıyor Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) turizm verilerine azarlama araştırmaları uzmanlarının göre, 2013 yılında toplam 1 milyar 87 milyon kişi seyahat etti. En fazla P(GFK) yaptığı bir ankete göre, Almanların ziyaretçi alan ülke Fransa olurken, Avrupa en fazla turist çeken kıta yüzde 65’i tatil destinasyonlarına uçmayı, olarak açıklandı. Turist gönderen ülkeler açısından en hızlı büyüme ise yüzde 33’ü kumsal tatilini ve yüzde 20’si Çin’de görüldü. Bunun yanında Ortadoğu’da büyüme geçekleşmedi. ise şehir turlarını tercih ediyor. Almanya, İspanya ve Türkiye revaçta olan destinas- NWTO’nun açıkladığı sonuçlara yonlar arasında yer alıyor. Ugöre, 2013 yılında dünyadaki turist sayısı 2012’ye göre yüzde 5 artışla 1 Oteller, destinasyonların önüne geçiyor milyar 87 milyon olarak saptandı. Ra- Bu verileri değerlendiren TUI Almanya porun verilerine göre geçen yıl en fazla Turizm Müdürü Oliver Dörschuck, 2014 Yaz ziyaretçi alan ülke Fransa oldu. Onu trendleriyle ilgili olarak 8 öngörüde bulundu. ABD, Çin, İspanya ve İtalya izlerken, “Destinasyonlar artık oteller!” öngörüsü en 6’ncı sıra Türkiye’nin oldu. Dünya turiz- önemli öngörü olma özelliği taşıyor. Des- minin 2013 yılında beklentileri aştığının Geçtiğimiz yıl 52 milyon kişi tara- tinasyon önemini kaybetmekte ve buna altını çizen UNWTO, Avrupa’nın 563 fından ziyaret edilen Ortadoğu’nun karşılık oteller bizim için her zaman olduğun- milyon turistle en fazla turist çeken kı- büyüme hızı yüzde sıfır olarak açıkla- dan daha önemli hale gelmekte” dedi. ta olmaya devam ettiğini açıkladı. Diğer nırken, turizmin büyüme göstermediği büyüme verilerine bakıldığında Asya tek bölge olduğu ifade edildi. Bunun Teknoloji önem kazanıyor ve Pasifik’in yüzde 6, Afrika’nın yüzde yanında, son yıllarda turizmin son Uzun mesafeli destinasyonlar her zaman- 6, Avrupa’nın yüzde 5, Amerika’nın ise yıllarda büyük kayıp yaşadığı Suriye, kinden daha popüler hale gelirken, Menorca, yüzde 3,6 büyüdüğü açıklandı. Ürdün ve Libya’da 2015 için yüzde 5’lik Kos, Dalaman gibi küçük destinasyonlara büyüme öngörüldüğü belirtildi. olan talep de artıyor. Dörschuck’a göre turist- Bu verilere göre ayrıca 2013 yılın- ler tatillerinde küçük ilgi alanlarına hitap eden da turist gönderen ülkelerde en fazla Raporla ilgili değerlendirme yapan heyecan dolu aktivitelerle adrenalin arıyorlar. büyüme yüzde 28 ile Çin, yüzde 26 ile UNWTO Genel Sekreteri Taleb Rifai, Teknoloji, diğer 3 öngörünün de kal- Rusya ve yüzde 24 ile Türkiye’de görül- dünyada turizm sektörünün “mükem- binde yer alıyor. Müşteriler rezervasyon dü. UNWTO verilerine göre turist sayısı mel bir yıl” geçirdiğini ifade etti. aşamasında offline ile online’ı kombine bakımından 2013 yılında 6’ncı sırada yer Rifai, 2014 yılında turizm sektörü için etmeyi ve tatildeyken de internete bağlı alan Türkiye’nin turist sayısı 34 milyona seyahat kolaylığı, vergi indirimi ve sür- olabilmeyi istiyorlar. Dörschuck, “Gelecek- ulaştı. Kültür ve turizm Bakanlığı’nın a- dürülebilir turizm temalarına öncelik te, müşteriler daha çok kişiselleştirilmiş ve çıkladığı verilere göre Türkiye’ye en çok vereceklerini ve Afrika’da yasadışı av özelleştirilmiş tatil arayışı içine girecekler” turist gönderen ülke Almanya olurken, öngörüsünde bulunuyor. turizmine karşı kampanyalarına de- onu Rusya ve İngiltere izledi. vam edeceklerini açıkladı.

902 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 İstanbul ve Antalya Yurtiçi seyahatler otellerinde, doluluklar düştü 26 milyon 452 bin

Veri ve analiz şirketi STR Gobal, otel doluluk oranları ile ilgili 2013 seyahate ulaştı yıl sonu raporunu yayınladı. Rapora göre İstanbul ve Antalya’da otel urtiçinde ikamet edenlerin Temmuz, A- doluluk oranı düşerken, günlük satılan oda bedelinde artış görüldü. Yğustos ve Eylül aylarından oluşan üçüncü çeyrekte, bir ve daha fazla geceleme kaydı ile TR Global’in açıkladığı 2013 yıl so- ülke içinde yaptıkları toplam seyahat sayısı Snu raporunda İstanbul için 2013 geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,8 ar- yılı genel otel doluluk oranı bir önceki tarak 26 milyon 452 bin seyahate ulaştı. yıl 72,4 iken bu yıl 67,5 olarak açıklan- TUİK verilerine göre bu çeyrekte seyahate dı. Ortalama günlük satılan oda bedeli çıkanlar 269 milyon 577 bin geceleme yaptı. 354,28 liradan 380,4 liraya yükselirken, Ortalama geceleme sayısı 10,2 gece, seyahat oda başı elde edilen gelirin 256 lirada başına yapılan ortalama harcama ise 309 TL sabit kaldığı görüldü. Aynı veriler baz oldu. Yerli turistlerin, yurtiçinde yaptıkları alındığında Antalya, otel doluluk o- seyahat harcamaları 2013 yılı III. çeyreğinde ranında yüzde 62,4’ten yüzde 60,9’a bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 6,8 geriledi. Ortalama günlük satılan o- artarak 8 milyar 184 milyon 45 bin TL ola- da bedeli 192,44 liradan 213,71 liraya rak gerçekleşti. Seyahat harcamaları, kişisel yükselirken oda başına elde edilen veya paket tur harcamaları olarak yapıldı. gelir de 120,14 liradan 130,15 liraya Yurtiçi turizm harcamasının yüzde 90,7’sini yükseldi. Ankara’da ise doluluk oranı Timur Bayındır (7 milyar 422 milyon 726 bin TL) kişisel, yüz- bir önceki yıl yüzde 57,8 iken 2013’te de 9,3’ünü (761 milyon 319 bin TL) ise paket yüzde 59,6’ya yükseldi. Ortalama gün- meğinde değerlendiren TUROB Başkanı tur harcamaları oluşturdu. Seyahate çıkış a- lük satılan oda bedeli 174,98 liradan Timur Bayındır, bunların yanında ül- macı olarak “yakınları ziyaret’’ yüzde 61,5 ile 191,13 liraya, odabaşı elde edilen gelir kemize gelen ziyaretçi sayısının geçen ilk sırada yer aldı. Seyahate çıkış sebeplerin- ise 101,07 lira iken 113,88 liraya çıktı. yıla oranla yüzde 9,84 artarak 34 milyon de ikinci sırada yüzde 30,2 ile “gezi, eğlence, 910 bine ulaştığını açıkladı. İstanbul’a tatil”, üçüncü sırada ise yüzde 5 ile “sağlık” STR Global’in 2013 Yılı Ülke ve Des- gelen ziyaretçi sayısının ise yüzde 15’lik amacıyla yapılan seyahatler yer aldı. tinasyon Raporu’na göre ise Türkiye artışla 10 milyona ulaştığını ekleyen genelinde otellerin doluluk oranında Bayındır, otellerdeki bu düşüşte kayıt yüzde 2,2 düşüş yaşandı. Bu verilere dışı, günlük ev kiralamanın da etkisi Otel maliyetleri göre Türkiye, Finlandiya’dan sonra Av- olduğunu ifade etti. Bunun yanında, rupa’da en büyük düşüşü yaşayan ikinci 10 Nisan 2014’te Türkiye’nin vize uy- enflasyonun ülke oldu. Bunun yanında doluluk oranı guladığı tüm ülkelere zorunlu hale yüzde 6,8 düşüş ile yüzde 67,5’e gerile- getireceği e-vize konusuna da değinen yen İstanbul, Avrupa’da en büyük düşüş Bayındır, “Online sisteme geçilmesi ko- 2,8 puan üzerinde yaşayan destinasyon olarak açıklandı. laylık ve artı olarak görülse de, Avrupalı ÜİK tarafından açıklanan Tüketici Fiyatla- tüketicinin önemli bir kısmı kredi kartı rı Verileri’ne göre, Ocak ayında enflasyon Bayındır: Ev kiralama, otel T kullanmamakta, yaşlı nüfus teknoloji- yüzde 7,51 olarak gerçekleşti. AKTOB Ar-Ge Bi- doluluklarını düşürüyor ye uzak kalmakta ve online kayıt altına rimi analizine göre, aynı dönemde otellerdeki STR Global’in bu verilerini TUROB’un girmekten çekinmektedir” diyerek sis- toplam maliyet artışları ise yüzde 10,31 oldu. her ay düzenlediği geleneksel öğle ye- temin dezavantajlarını dile getirdi. Otellerde en yüksek maliyet artışları; yüz- de 17 ile temizlik malzemelerinde, yüzde 10 dolayındaki yükselişle yiyecek, içecek ve ener- Bozcaada’nın imara açılması onaylandı jide gerçekleşti. Teknik servis ise enflasyonun altında kaldı. Alt gruplar itibariyle en yüksek evre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 25 Mart 2013 ta- maliyet yükseliş- Ekolojik yapısıyla ilgi Çrihinde Bozcaada’nın yapılaşmaya açılması hakkında leri de yüzde 37 ile Otellerde odağı olan ve doğal hazırlanan1/25 bin ölçekli nazım imar planına ada hal- meyve-sebze, yüz- maliyet artışları* Maliyet sit alanları içerisinde kından itiraz geldi. Bunun üzerine bakanlık bölgeye bir de 9,6 ile bakliyat GRUPLAR heyet göndererek yeniden değerlendirme yapılmasını iste- Artışı, % bulunan Bozcaada, ve yüzde 7,8 ile süt di. Heyetin hazırladığı rapor doğrultusunda, bakanlık planda grubunda görüldü. YİYECEK 9,18 Çevre ve Şehircilik birtakım değişiklikle yaparak 25 Aralık 2013 günü yeni pla- Et, çay şeker ve İÇECEK 10,70 Bakanlığı’nın ona- nı askıya çıkardı. Yeni hazırlanan 1/25 ölçekli nazım imar yağ gruplarındaki ENERJİ-YAKIT 10,29 yıyla yapılaşmaya planına göre adanın yüzde 90’ını kapsayan tarımsal alanlar artışlar ise enflas- TEMİZLİK MLZ. 16,99 açılıyor. bağ evi ve tarımsal fabrika yapımına açılırken, Güney kıyıla- yonun gerisinde TEKNİK SERV. 0,97 rında ise konut ve turizm tesisi inşaa edilebilecek. kaldı. * 12 aylık ortalamalarla

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 91 HABERLER

Bakanlık kültürel varlıkların korunması için 180 milyon lira harcadı

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye’nin kültürel mirasının korunması için ayırdığı bütçeyi 2013 yılında yüzde 35 artırarak 180 milyon liraya çıkardı. Bakanlık 2013’te 115 proje için çalışma başlatıldığını açıkladı.

ültür ve Turizm Bakanlığı proje, uy- tin Ardıçoğlu Kültür Merkezi Elazığ’da Kgulama, kazı, kamulaştırma işleri hizmete girerken, Yüreğir Kültür Merke- ile taşınmaz kültür varlıklarına proje ve zi Adana’da, Yüksekova Kültür Merkezi uygulama yardım faaliyetleri için 2013 ise Hakkâri’ de açıldı. Kültür ve Turizm yılında ortalama 180 milyon liralık kaynak Bakanlığı’nın kültür merkezlerine geçtiği- kullandı. Bakan Ömer Çelik konuyla ilgili miz yıl gönderdiği ödenek miktarı ise 108 yaptığı açıklamada, “Kültürel mirasımızı milyon 750 bin 235 lira oldu. Bakan Ömer sadece geçmişe ait bir mesele olarak gör- Çelik’in önem verdiği Kültür Merkezlerine memeliyiz. Kültürel mirasa sahip çıkmak bu yıl 11 adet daha eklenecek. Böylelikle bugünümüz ve geleceğimiz için bir tercih Bakanlık 94 olan Kültür Merkezi sayısını Ömer Çelik değil zorunluluktur. Mirasımızı korumak 105’e çıkaracak. sadece kültürel bir hassasiyet değil bizim için temel bir siyasal eylemdir” dedi. Tarihi yapılar hayata dönüyor liralık proje yardımında bulundu. Türkiye genelinde özel mülkiyet- Bakanlık, 2013 yılında 115 projenin teki tarihi yapılar Bakanlık’ın maddi Bakanlık’ın kültürel mirası koruma gerçekleşmesi için de çalışma başlattığını desteği ile aslına uygun olarak hayata çalışmaları Milas’ta da devam ediyor açıkladı. Taşınmaz kültür varlıkları ile mü- döndürülüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Savaşçı millet olarak bilinen Karya zelerin rölöve, restitüsyon, restorasyon, “Taşınmaz Kültür Varlıklarının Onarımına uygarlığının en önemli kentlerinden biri teşhir-tanzim, çevre düzenleme ve mühen- Yardım Sağlanmasına Dair Yönetmelik” olan Milas’ta kömür havzalarında ortaya dislik projeleri için ortalama 61 milyon lira kapsamında korunması gerekli taşın- çıkan tarihi oda mezarlar için kurtarma aktaran Bakanlık, ayrıca Adana, Hatay, Urfa maz kültür varlığı olarak tescil ettiği kazıları başlatıldı. Bulunan taşınır kül- ve Uşak müzeleri olmak üzere 4 yeni müze taşınmazların sahiplerine maddi destek tür varlıkları Milas Müzesi’nde koruma inşaatına da başladı. 2013 yılında başlanan sağlamaya devam ediyor. Özel hukuka altına alınırken, oda mezarları ise yapı- müze inşaatlarına 54 milyon 510 bin 256 tabi gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetin- mı tamamlandıktan sonra Arkeopark’a lira ödenek sağlanırken; İstanbul, Ankara, deki tescilli taşınmazların projelerinin aslına uygun şekilde taşınacak. Yine Samsun, Balıkesir, Gaziantep, Aydın, Kah- elde edilmesi ve onarımlarının yapılabil- Milas’ta bulunan ve 2012 yılında UNES- ramanmaraş, Uşak ve Bursa illerinde de mesi amacıyla destek sağlayan Bakanlık, CO Dünya Miras Listesi’ne giren Beçin toplam 18 özel müze ziyarete açıldı. 2013 yılında 540 tarihi yapıya toplam 10 Ortaçağ kentinde de Kültür ve Turizm milyon 366 bin 917 lira ödenek aktardı. Bakanlığınca çevre düzenleme çalışma- 2014’te 11 yeni kültür merkezi Bu yapılardan 238 adedine 7 milyon 266 ları yapılıyor. Çalışmalar bittiğinde Beçin Türkiye geçtiğimiz yıl içerisinde üç bin lira onarım yardımı sağlayan Bakan- Kalesi, ziyaretçiler tarafından daha ra- kültür merkezine daha kavuştu. Nuret- lık, 302 adedine ise 3 milyon 100 bin 917 hat gezilebilecek.

Yunanistan’ın 2012 yurt dışı tatil tercihlerinde ilk sırayı Türkiye aldı

unanistan’ın turizm verilerini açıkla- len Yunanistan’ın 9 bin 670 tesis ve 771 bin Türkiye ise 602 bin 306 turist rakamıyla Yyan TUROB Başkanı Timur Bayındır, 271 yatak kapasitesine sahip olduğunu dile 8’inci sırada bulunuyor” dedi. Bayındır ay- ülkenin planlanan tanıtım çalışmaları ve getiren Bayındır, yabancı turistlerin ülkeyi rıca, Yunanistan’ın dış turizm seyahatleri fiyat politikalarıyla 2013’ü, 17 milyon tu- en çok yaz aylarında tercih ettiğini belirtti. incelendiğinde 2012 yılında yurt dışında ristle kapatmasının beklendiğini söyledi. tatil yapan toplam 4 milyon 681 bin 401 Bayındır, turizm sektörünün Yunanistan’da Türkiye, Yunanistan’a en fazla kişinin ilk tercihinin Türkiye olduğunu be- GSYH’nin yüzde 16,4’lük bölümünü kar- turist gönderen 8. ülke oldu lirterek, “Türkiye’yi Bulgaristan, Almanya, şıladığını belirtirken, 688 bin 800 kayıtlı Tatil tercihlerini Yunanistan’dan yana İtalya ve İngiltere takip ediyor. Seyahat- sektör çalışanının, toplam iş gücünün yüz- kullanan ülkelerin başında Almanya’nın lerde yapılan harcamalar bakımından ise de 18,34’ünü oluşturduğunun altını çizdi. geldiğini açıklayan Bayındır, “Bu ülkeyi ilk sırada 262,5 milyon avro ile Almanya Turizmde Türkiye’ye rakip ülke olarak görü- İngiltere, Fransa ve Rusya takip ediyor. geliyor” şeklinde konuştu.

922 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 Shopping Fest, İstanbul turizmini canlandıracak stanbul’daki parakende, turizm, bu şehir 20-30 milyonları görebi- İgıda, ulaşım, konaklama gibi bir- lecek kapasiteye sahip. İBB olarak çok sektörü harekete geçirecek olan 2014 yılında İstanbul’a 8.5 milyar li- Shopping Fest, 7-29 Haziran 2014 ra daha yatırım yapacağız” şeklinde tarihlerinde gerçekleşecek. Festival konuştu. İcra Kurulu Başkanı İbra- öncesi tanıtımı yapılan festival plat- him Çağlar ise, “2013 yılında festival formunun başkanlığına İBB Başkanı kapsamında oluşan ciro 8 milyar Kadir Topbaş getirildi. Festivalin İcra 250 milyon lirayı, gelen turist sayı- Kurulu Başkanlığını ise İTO Başkanı sı 958 bini bulmuştu. Bu yıl toplam İbrahim Çağlar yürütecek. Çırağan ciroyu 10 milyar liranın üzerine, tu- Sarayı’nda gerçekleştirilen basın rist sayısını da 1 milyon 100 binin toplantısında Topbaş, “İstanbul’da üzerine çıkartmayı hedefliyoruz” turist sayısı 10 milyonu aştı ancak şeklinde açıklama yaptı. Almanlar daha TripAdvisor en iyi otelleri açıkladı

fazla seyahat tel değerlendirme sitesi TripAdvisor, cü sırada bulunuyor. Öte yandan Avrupa Okullanıcılarının oylarıyla belirlediği en Bölgesindeki otel listesine 10’uncu sırada planlıyor iyi otelleri açıkladı. Dünyanın en iyi otel- Neorion Hotel, İstanbul girdi. Aynı zaman- leri arasında Türkiye’den yalnızca Four da, 16’ncı sırada Hotel Amira İstanbul; UR adlı araştırma merkezinin yaptı- Seasons Sultanahmet yer aldı. Dünya Lis- 20’ıncı MDC Hotel Ürgüp; 23’üncü sırada ise Fğı yıllık Reiseanalyse anketine göre tesinde 13’üncü sırada giren Four Seasons Key Hotel İzmir bulunuyor. TripAdvisor lis- 2014 yılında tüketiciler daha fazla seya- Sultanahmet Avrupa Bölgesinde ise üçün- tesine göre Türkiye’deki en iyi 25 oteli şöyle; het etmek istiyor. Almanların yüzde 25’i daha fazla seyahet etmeyi planlıyor. Öte 1. Four Seasons Hotel Istanbul at 13. Otel Aqua İçmeler yandan, 2013 yılına oranla yüzde 30’u Sultanahmet İstanbul 14. Argos In Cappadocia Uçhisar seyahatte daha fazla para harcamayı 2 Neorion Hotel İstanbul 15. Swissotel Grand Efes Izmir İzmir öngörüyor. Alman turistlerin yüzde 45’i 3. Hotel Amira Istanbul İstanbul 16. Ramada Resort Bodrum Bodrum yeni bir destinasyonu ziyaret etmeyi 4. MDC Hotel Ürgüp 17. Maxx Royal Hotel Belek tercih ediyor. Ankete katılan 2,500 kişi- 5. Key Hotel İzmir 18. Alacati Imren Han Butik Otel Alaçatı nin yüzde 17’si ise daha farklı bir tatil 6. Hotel Marbella Marmaris 19. Limak Atlantis Deluxe tipini denemek istiyor. 7. Sirkeci Mansion İstanbul Hotel & Resort Belek 8. Hotel Sultania İstanbul 20. Barut Lara Resort Spa & Suites Antalya 9. Four Seasons Istanbul 21. Papillon Zeugma Belek Almanlar, uzun konaklamalar at the Bosphorus İstanbul 22. Divan Istanbul İstanbul yapmayı planlıyor 10. Premist Hotel İstanbul 23. D Hotel Maris Marmaris FUR firmasından Martin Lohmann, 11. Alibey Resort Side Side 24. Voyage Belek Golf & Spa Belek Almanların 2014 yılında wellness, kru- 12. JW Marriott Hotel Ankara Ankara 25. Hotel Niles Istanbul. vaziyer ve uzun yürüyüşlerin olduğu tatiller planladıklarını bildirdi. Uzun süreli konaklamalarda ise en çok İskandinav destinasyonlarının tercih edilmesi bekle- Keşan’da günübirlik apartlar ve niyor. Öte yandan, Almanların geleneksel olarak tecih ettiği destinasyonlar da öne- evler kayıt altına alınacak mini devam ettiriyor. Hırvatistan, Kanarya eşan Ticaret ve Sanayi Odası (Keşan bir esnaf odasına kayıt yaptırması, vergi Adaları, İtalya ve Türkiye destinasyonları, KTSO) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa vermesi, ‘Yapı kullanma izin belgesi’ alması Almanlar için hala öne çıkıyor. İşçimen, İçişleri Bakanlığı’nın günübirlik ki- gerekiyor. Yurt genelinde kayıt dışı olarak 10 raya verilen evler ve apart dairelerin kayıt binlerce günlük kiralanan ev bulunuyor. Bu altına alınmasını amaçlayan talimatı vali- kapsamda günübirlik kiraya verilen evlerin Turizm dünyası Çetin liklere gönderdiğini ifade etti. kayıt altına alınıp vergiye tabi tutulması, ka- Keşan’da kayıt dışı konaklamayı en- yıt dışılığın engellenmesi hedefleniyor. Ticari Saraç’a veda etti gellemek için böyle bir çalışma yapıldığını işletme haline gelmiş kayıt dışı bulunan bu Tura Turizm seyahat acentesinin açıklayan İşçimen, şartlara uymayanlara evlerde kalanların da kimlik bilgisi otellerde de kurucularından olan Çetin Saraç ceza verileceğini hatırlattı. İşçimen şunları olduğu gibi karakollara bildirilecek. Genel- 75 yaşında hayatını kaybetti. Turizm kaydetti; “Apart daireler ve günlük kiraya geyle günübirlik evlerin cezai işlemlerinin & Yatırım Dergisi olarak kendisine verilecek evler için işletme sahibinin mülki ise otellerde olduğu gibi önce uyarı cezası, rahmet, yakınlarına baş sağlığı dileriz. idare amirlerine beyanda bulunması ve i- sonra para cezası ve ardından kapatma ce- zin alınması gerekiyor. Ayrıca ev sahibinin zası şeklinde uygulanacağı belirtiliyor.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 93 HABERLER

TYD, taleplerini bakana sundu

Yıllık değerlendirme toplantısını Ankara’da Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in katılımıyla gerçekleştiren Turizm Yatırımcıları Derneği (TYD), Bakan’a taleplerini iletti.

oplantıda konuşan TYD Başkanı Murat TErsoy, 2013 yılında turistik yatak sayısı bir milyona ulaştığını, turist sayısının ise 34,5 milyona yükseldiğini belirterek, turizm gelirinin 32 milyar doları geçtiğini kaydetti. 2014’te 36 milyon turist ve 33,5 milyar dolar tiyor. Finans kuruluşları bir o kadar daha mecileri bünyesinde barındırması Turizm turizm gelirinin hedeflendiğini dile getiren tesisin işletme ömrünün olmasını istiyor.” Yatırımcıları Derneği’ni bizim için daha Ersoy, “Dünyada turizm ortalama yüzde 4 önemli kılıyor” dedi. Sürdürülebilirlik ko- büyümüş. Ama Türkiye yüzde 10 büyüdü. Ecrimisil için 10 yıllık nusuna çok önem verdiklerini açıklayan Üstelik komşularımızda kriz durumu vardı. sürelerle kiralamaya hazırız Çelik, “Turizm kapasitemizi artırmamız Bir de bölgemizdeki krizler olmasa, kim bilir Diğer konunun ecrimisil sorunu oldu- önemli ama sürdürülebilirlik en az bunun hangi rakamlara ulaşacaktık. 2023 hedefi- ğunu ifade eden Murat Ersoy, “Kıyı kenar kadar önemli bizim için. Bu bağlamda miz 60 milyon turist, 60 milyar dolar” diye çizgisi kanununda yapılan düzenleme çevreyi korumaya yönelik proje ve uygu- konuştu. ve ecrimisil. Ecrimisil aslında bir cezadır. lamalara olan desteğimiz bu yıl bir önceki Biz bunun kiralama kontratı haline ge- yıla göre yüzde 32 arttı. 52 adet konakla- TYD üyeleri tahsislerin tirilmesini ve 10 yıllık sürelerle tesislere ma tesisine çevreye duyarlı tesis belgesi uzatılmasını istiyor kiralanmasonı istiyoruz. Biz yatırımcılar o- verdik” diye devam etti. Türkiye’nin 2023 Bakan Ömer Çelik’e TYD’nin üç önemli larak, 10 yıllık sürelerle kiralamaya hazırız. yılına kadar uluslararası pazarda turist talebini açıklayan Ersoy, Türkiye’de tahsis Son konu ise Türkiye turizmi büyüyor. Yeni sayısı ve turizm geliri bakımından 5 ülke alan birçok tesisin son 20 yıla girdiğini ve araziler açmanızı bekliyoruz Sayın Baka- arasına girmesinin çok önemli olduğu- bu tesislerin yenilenmesi gerektiğini be- nım” diyerek sözlerini tamamladı. nu dile getiren Bakan Çelik, iç turizmde lirterek, şöyle devam etti: “Sayın bakanım alternatifler geliştirmek için çalışmalar sizden ricamız, turizm yatırımcıları adına Bakan Çelik, “Sürdürülebilir yaptıklarını ifade etti. Karadeniz’de ya- Başbakanımız ile de bu konuyu değerlen- turizm önemli” pılan çalışmaların yanı sıra kentlerin dirip, bir kurul oluşturup 25 yılı bitirmiş Daha sonra söz alan Bakan Çelik ise Ba- markalaşması ile Erzincan, Erzurum, Ağrı, tahsislerin yeniden tahsislere verilmesi… kanlık olarak Turizm Yatırımcıları Derneği Kars ve Ardahan’dan oluşan kış turizmi 25 yıl önce inşa edilen oteller artık demode ile iyi bir işbirliklerinin olduğunu belirte- koridoru yaratmaya çalıştıklarını kaydetti. oldu. Bu saatten sonra çoğunun yeni baş- rek, “Birden çok alanda turizm sektörünün Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu böl- tan inşası gerekiyor. Bu nedenle 25 yıl iyi bir kendi içerisinde çeşitlenmesi ve şampi- gelerinde ekonomik problemleri çözmek süre. Bakanlığın yeni tahsis standartlarına yonlar liginde oynaması, konaklamadan, için turizm faaliyetlerinin önemine işaret göre, bu arazilerin yeniden değerlendirilip yat limanına, turist taşımacılığından tur eden Çelik, “Yatırımcılardan önce turizmle bizlerin de ödeyebileceği şartlarda yeniden operatörlüğüne, alışveriş ve eğlence mer- ilgili birtakım çalışmaların orada yapılma- 49 yıla uzatılması gerekiyor. Bankalar yeni kezinden spor tesislerine kadar turizmin sı, birtakım hareketliliklerin gerçekleşmesi tesis yapıldığında en az 10 yıllık kredi is- muhtelif alanlarında yatırımcı ve işlet- bölge için de umut oldu” şeklinde konuştu.

Türkiye ile Vanuatu Julianne Moore, Açılan 5 havalimanıyla karşılıklı vizeleri kaldırdı Türkiye’yi tanıtacak hava trafiği yoğunlaştı Türk vatandaşları artık bir ülkeye daha Türkiye’nin tanıtımını bir Hollywo- Sabah gazetesinden Ahmet Topal’ın haberine vizesiz gidebilecek. Okyanusya’nın küçük od yıldızı yapacak. Turizm Bakanlığı, göre Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakan- ada ülkesi ile Vanuatu ile Türkiye arasında ABD’li oyuncu Julianne Moore’la Tür- lığı verilerince; 2012’de açılan Iğdır Havalimanı 2 turistik seyahat amaçlı vizeler kaldırıldı. kiye’nin tanıtımı için reklam filmi yılda toplam 272 bin 523 yolcu taşıdı. Zafer Ha- Vanuatu ile birlikte Türk vatandaşlarının çekmeye hazırlanıyor. 54 yaşında- valimanı’nın 2013’te ağırladığı yolcu sayısı ise 88 vizesiz seyahat edebildiği ülke sayısı 60’a ki Moore, Türkiye’nin tanıtımı için bin 308’e ulaştı. Geçtiğimiz yıl açılan Bingöl Ha- yükseldi. Güney Pasifi Okyanus’ta yer alan hazırlanan reklamlarda yer alacak. valimanı 281 bin 411, Kastamonu Havalimanı 35 adaya, Türkiye ‘den direkt uçuş bulunmu- Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, bin 94, Şerafettin Elçi Havalimanı ise 37 bin 903 yor. Vanuatu’ya Yeni Zelanda, Güney Kore Türkiye’nin tanıtımı için daha yaratıcı yolcuya hizmet verdi.Yeni açılmış 5 havalimanı- ve Singapur üzerinden gidilebiliyor. stratejiler peşinde olduklarını açıkladı. nın hava trafiğine katkısı 715 bin 293 yolcu oldu.

942 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 İSTATİSTİKLER

Türkiye 2013 yılını yüzde 10 artışla tamamladı ürkiye 2013 yılını yüzde 10 artışla bin 413 gurbetçi eklendiğinde Türkiye’ye yon 509 bin 357 kişiyle üçüncü sırada Tkapattı. Kültür ve Turizm Bakanlığı gelen ziyaretçi sayısı 39 milyona yük- yer aldı. Türkiye’ye gelen 34,9 milyon 2013 yılı verilerine göre Türkiye’ye ge- seliyor. 2012 yılında Türkiye 31 milyon ziyaretçinin yüzde 18,7’si Avrupa ülke- len yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 9,84 782 bin 832 yabancı ziyaretçi ağırlamış- lerinden geldi. En çok ziyaretçi alan iller artarak 34 milyon 910 bin 98 kişiye u- tı. Almanya 5 milyon 41 bin 323 kişiyle ise 11 milyon 120 bin 730 kişi ile Antalya, laştı. Sınır kapılarından 2013 yılının ilk zirveye otururken Rusya 4 milyon 269 10 milyon 486 bin 297 kişi ile İstanbul ve dokuz ayında giriş yapan 4 milyon 56 bin 306 kişiyle ikinci, İngiltere ise 2 mil- 3 milyon 62 bin 689 kişi ile Muğla oldu.

2012-2013(*) YILLARINDA ÜLKEMİZE GELEN YABANCILARIN MİLLİYETLERİNE GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI (OCAK-ARALIK) YILLAR DEĞİŞİM ORANI YILLAR DEĞİŞİM ORANI MİLLİYET MİLLİYET 2012 2013* (%) 2013/2012 2012 2013* (%) 2013/2012 ALMANYA 5 028 745 5 041 323 0,25 MOLDOVA CUM. 108 032 111 915 3,59 AVUSTURYA 505 560 518 273 2,51 ÖZBEKİSTAN 105 976 129 292 22,00 BELÇİKA 608 071 651 596 7,16 RUSYA FED. 3 599 925 4 269 306 18,59 DANİMARKA 391 312 402 818 2,94 TACİKİSTAN 22 823 27 174 19,06 FİNLANDİYA 195 083 219 044 12,28 TÜRKMENİSTAN 135 168 148 709 10,02 FRANSA 1 032 565 1 046 010 1,30 UKRAYNA 634 663 756 187 19,15 HOLLANDA 1 273 593 1 312 466 3,05 BDT 7 236 582 8 607 486 18,94 İNGİLTERE 2 456 519 2 509 357 2,15 CEZAYİR 104 489 118 189 13,11 İRLANDA 110 863 112 665 1,63 FAS 77 884 82 579 6,03 İSPANYA 278 164 290 422 4,41 LİBYA 213 890 264 266 23,55 İSVEÇ 617 811 692 186 12,04 SUDAN 8 161 9 319 14,19 İSVİÇRE 354 461 379 344 7,02 MISIR 112 025 107 437 -4,10 İTALYA 714 041 731 784 2,48 TUNUS 86 595 91 683 5,88 İZLANDA 5 797 4 909 -15,32 GÜNEY AFRİKA CUM. 40 771 44 798 9,88 LÜKSEMBURG 14 034 15 733 12,11 DIĞ.AFRIKA ÜLKELERI 69 584 89 213 28,21 PORTEKİZ 46 606 45 928 -1,45 TOPLAM AFRİKA 713 399 807 484 13,19 YUNANİSTAN 669 823 703 168 4,98 B.A.EMİRLİĞİ 48 071 52 424 9,06 ÇEK CUM. 223 986 217 254 -3,01 BAHREYN 13 342 16 230 21,65 POLONYA 428 440 423 129 -1,24 KATAR 13 971 18 630 33,35 MACARİSTAN 94 409 97 074 2,82 KUVEYT 65 167 88 238 35,40 NORVEÇ 406 879 412 870 1,47 IRAK 533 149 730 639 37,04 SLOVAKYA 126 974 127 455 0,38 LÜBNAN 144 491 143 629 -0,60 AVRUPA OECD 15 583 736 15 954 808 2,38 S.ARABİSTAN 175 467 234 220 33,48 A.B.D. 771 837 785 971 1,83 K.K.T.C. 211 828 216 881 2,39 AVUSTRALYA 164 899 190 457 15,50 İSRAİL 83 740 164 917 96,94 JAPONYA 203 592 174 150 -14,46 YEMEN 11 826 17 354 46,74 KANADA 182 252 199 497 9,46 DIĞ.BATI ASYA ÜLKELERİ 744 325 1 269 753 70,59 YENİ ZELLANDA 28 278 30 667 8,45 TOP. BATI ASYA 2 147 531 3 055 786 42,29 MEKSİKA 31 576 36 617 15,96 BANGLADEŞ 6 652 8 856 33,13 G. KORE 159 084 187 040 17,57 ÇİN HALK CUM. 114 582 138 876 21,20 TOPLAM OECD 17 125 254 17 559 207 2,53 ENDONEZYA 56 113 57 385 2,27 ESTONYA 35 459 48 537 36,88 FİLİPİNLER 65 272 59 734 -8,48 KARADAĞ 16 559 18 838 13,76 HİNDİSTAN 90 934 95 014 4,49 KOSOVA 70 156 78 825 12,36 İRAN 1 186 343 1 196 801 0,88 MALTA 6 397 6 769 5,82 MALEZYA 41 169 55 139 33,93 LİTVANYA 69 520 90 180 29,72 PAKİSTAN 28 394 34 170 20,34 G. KIBRIS 18 924 14 265 -24,62 SİNGAPUR 22 206 22 403 0,89 LETONYA 45 725 55 058 20,41 TAYLAND 12 211 20 783 70,20 BOSNA HERSEK 61 851 72 086 16,55 DIĞ.GÜN.ASYA ÜLK. 68 445 85 988 25,63 HIRVATİSTAN 47 144 44 058 -6,55 TOP.GÜN.ASYA 1 692 321 1 775 149 4,89 SLOVENYA 39 899 37 692 -5,53 TOPLAM ASYA 3 839 852 4 830 935 25,81 SIRBİSTAN 157 568 169 988 7,88 DİĞ. K. AMERİKA ÜLK. 11 328 11 370 0,37 MAKEDONYA 137 579 140 793 2,34 DİĞ. ORTA AMERİKA ÜLK. 7 654 8 555 11,77 ARNAVUTLUK 59 565 65 113 9,31 ARJANTİN 28 559 46 729 63,62 BULGARİSTAN 1 492 073 1 582 912 6,09 BREZİLYA 88 903 113 433 27,59 ROMANYA 385 055 395 214 2,64 KOLOMBİYA 12 987 21 979 69,24 DIĞER AV. ÜLK. 2 894 3 136 8,36 ŞİLİ 12 765 15 905 24,60 TOPLAM AVRUPA 18 230 104 18 778 272 3,01 VENEZÜELLA 9 600 11 271 17,41 AZERBAYCAN 593 238 630 754 6,32 DİĞ.GÜN.AMERİKA ÜLK. 13 152 16 304 23,97 BELARUS 138 007 200 659 45,40 TOP.GÜN.AMERİKA 165 966 225 621 35,94 ERMENİSTAN 70 956 73 365 3,40 TOPLAM AMERİKA 184 948 245 546 32,76 GÜRCİSTAN 1 404 882 1 769 447 25,95 OKYANUSYA 4 690 475 -89,87 KAZAKİSTAN 380 046 425 773 12,03 MİLLİYETSİZ 31 739 35 501 11,85 KIRGIZİSTAN 42 866 64 905 51,41 YABANCI TOPLAM 31 782 832 34 910 098 9,84 (*) Veriler Geçicidir.

02’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 95 İSTATİSTİKLER

Ocak ANTALYA’YA 2011 - 2014 YILLARINDA GELEN ZİYARETÇİLER (OCAK) Antalya ZİYARETÇİ SAYISI 2014 / 2013 YILI KARŞILAŞTIRMASI MİLLİYETLER MİLLİYET SAYISAL ORANSAL 2011 2012 2013 2014 ayında yüzde 6,18 PAYI (%) DEĞİŞİM DEĞİŞİM (%) ALMANYA 54 240 55 839 49 211 44 859 46,13 - 4 352 -8,84 RUSYA FED. 9 680 14 192 12 583 21 202 21,80 8 619 68,50 artış kaydetti HOLLANDA 7 139 6 136 5 827 5 439 5,59 - 388 -6,66 ntalya, 2014’e yüzde 6,18 artışla baş- İNGİLTERE 5 876 4 417 3 630 4 844 4,98 1 214 33,44 İSRAİL 1 749 781 1 832 2 932 3,01 1 100 60,04 Aladı. Ocak ayında 113 bin 219 kişi BELÇİKA 4 655 2 385 3 375 2 556 2,63 - 819 -24,27 ağırlayan kent, geçen yılın aynı dönemi- AVUSTURYA 5 277 3 389 2 406 2 256 2,32 - 150 -6,23 ne göre yüzde 6,18 artış yakaladı. Gelen NORVEÇ 2 706 2 241 2 424 2 062 2,12 - 362 -14,93 ziyaretçilerin milletlerine bakıldığında Al- UKRAYNA 2 001 1 859 1 334 1 899 1,95 565 42,35 manlar ilk sırada yer alırken, Ruslar ikinci, DANİMARKA 1 579 944 952 1 854 1,91 902 94,75 Hollandalılar üçüncü, İngilizler dördüncü İSVEÇ 653 339 428 1 707 1,76 1 279 298,83 FRANSA 4 350 3 365 983 1 632 1,68 649 66,02 ve İsrailliler ise beşinci sırada yer aldı. İSVİÇRE 1 582 999 836 916 0,94 80 9,57 DİĞER MİL. TOP. 3 297 3 320 3 430 3 090 3,18 - 340 -9,91 YABANCI ZİY. TOP. 104 784 100 206 89 251 97 248 100,00 7 997 8,96 YERLİ ZİY. 17 982 18 264 17 380 15 971 14,11 - 1 409 -8,11 Muğla’ya gelen ziyaretçilerin GENEL TOPLAM 122 766 118 470 106 631 113 219 6 588 6,18 ülkelere göre dağılımı (Ocak-Aralık 2013) Değişim Ülkeler 2012 2013 (%) İNGİLTERE 1.351.401 1.337.045 -1,1 İstanbul yıla yüzde 19 artışla başladı HOLLANDA 275.508 275.234 -0,1 2014 yılının ilk ayında İstanbul’a %7.3, Ruslar: %6.6, İranlılar: %4.9, Libya- RUSYA FED. 195.037 229.407 17,6 gelen yabancı sayısı, geçen yılın aynı lılar: %4.5, İngilizler: %3.7, Amerikalılar: ALMANYA 206.975 208.330 0,7 dönemine göre yüzde 19 oranında artış %3.5, İtalyanlar: %3.3, Fransızlar: %3.2, FRANSA 127.543 132.934 4,2 gösterdi. 2014 yılı ocak ayında 635.283 Suudi Arabistanlılar: %3.1, Ukraynalılar: yabancı ziyaretçi geldi. 2014 yılı ilk a- %3.0, Güney Koreliler: %3.0, Azerbeycan- BELÇİKA 120.518 120.651 0,1 yında İstanbul’a gelen yabancıların lılar: %2.5, Hollandalılar: %2.3, Suriyeliler: İSVEÇ 73.817 102.978 39,5 toplamdaki yüzdeleri ise şöyle: Almanlar: %2.2, Iraklılar: %2.2, Diğer ülkeler: 44,7 POLONYA 98.386 100.300 1,9 DANİMARKA 74.945 69.261 -7,6 İSTANBUL’A GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYILARI UKRAYNA 44.046 53.333 21,1 İSTANBUL 2013’e Göre Değişim 2013’e Göre Değişim Oranı 2013 2014 İTALYA 56.743 47.454 -16,4 Oranı (Aylık) (Kümülâtif) OCAK 532.726 635.283 19,4 19,4 NORVEÇ 29.868 28.769 -3,7 YUNANİSTAN 27.190 27.669 1,8 YABANCI TOPLAM 3.009.342 3.078.781 2,3 İzmir ana pazarlarında kan Muğla, 2013 yılında kaybetse de yılı yükselişle tamamladı zmir’e gelen ziyaretçi sayısı 2013 yı- bir düşüş gösterdi. İtalya yüzde 11,23 yüzde 2,3 oranında İlında yüzde 2,80 artışla 1 milyon 407 büyüme ile 152.678 kişiye yükselirken bin 240 kişiye ulaştı. Almanya, İtal- Fransa pazarı yüzde 2,16 düşüş göste- artış yakaladı ya, Fransa, İngiltere ve Hollanda ilk 5 rerek, 125.429 kişiye geriledi. İngiltere pazarı oluşturdu. Ancak Almanlar bir pazarı ise yılı yüzde 2,83 (114.400) dü- uğla’ya gelen yabancı ziyaretçi sa- önceki yıla göre 357 bin 303 kişi ile hafif şüşle kapattı. Myısı ocak-aralık döneminde yüzde 2,3’lük artışla 3 milyon 78 bin 781 olarak İZMİR’E GELEN YABANCILARIN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI gerçekleşti. Yabancı ziyaretçilerin pa- YILLAR % DEĞİŞİM ORANI 2011 2012 2013 2012/2011 2013/2012 zarlara göre dağılımında ise birinciliği OCAK 34 545 18 822 22 929 -45,51 21,82 İngiltere pazarı aldı. İngiltere’den Muğ- ŞUBAT 36 409 27 856 18 830 -23,49 -32,40 la’ya gelenlerin sayısı 2013’te 1 milyon MART 63 629 42 310 46 041 -33,51 8,82 337 bin 45’e geriledi. Muğla’nın ikinci bü- NİSAN 103 097 89 817 94 750 -12,88 5,49 yük pazarı Hollanda’da ise yüzde 0,1’lik MAYIS 142 388 138 727 157 016 -2,57 13,18 düşüş gerçekleşti. HAZİRAN 167 719 179 949 168 414 7,29 -6,41 TEMMUZ 210 943 239 681 236 783 13,62 -1,21 AĞUSTOS 212 975 218 279 224 245 2,49 2,73 Üçüncü sıraya yerleşen Rusya da EYLÜL 181 590 193 232 189 966 6,41 -1,69 yüzde 17,6’lık önemli bir artış kaydedildi. EKİM 137 538 145 701 159 901 5,94 9,75 İsveç’teki yüzde 40’a yaklaşan ve Ukray- KASIM 69 997 46 742 50 664 -33,22 8,39 na’daki yüzde 21’lik artışlar da dikkat ARALIK 27 441 27 808 37 701 1,34 35,58 çekti. GENEL TOPLAM 1 388 271 1 368 924 1 407 240 -1,39 2,80

962 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2014 22th ears Gondolay

ISTANBUL BranchYour Trustful Partner n Incoming By 22 Years

Main Office: Kemer Cad. No: 79 07330 Side-Antalya/TURKEY Tel: +90-242-753 34 91 (pbx) Fax: +90-242-753 34 90 Web: akdemtravel.com e-mail: [email protected] Offices: Antalya Airport: Alanya, Side, Belek, Kemer Dalaman Airport: Marmaris, Fethiye. Bodrum Airport: Bodrum. İzmir Airport: Kuşadası, Çeşme. İstanbul Airport: İstanbul. Erzurum Airport: Palandöken (ski resort). Kayseri Airport: Erciyes (ski resort). Ercan Airport: North Cyprus.