Domovinski Rat U Istočnoj Slavoniji
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Domovinski rat u istočnoj Slavoniji Somogyi, Hrvoje Master's thesis / Diplomski rad 2020 Degree Grantor / Ustanova koja je dodijelila akademski / stručni stupanj: University of Pula / Sveučilište Jurja Dobrile u Puli Permanent link / Trajna poveznica: https://urn.nsk.hr/urn:nbn:hr:137:434822 Rights / Prava: In copyright Download date / Datum preuzimanja: 2021-09-28 Repository / Repozitorij: Digital Repository Juraj Dobrila University of Pula Sveučilište Jurja Dobrile u Puli Filozofski fakultet HRVOJE SOMOGYI DOMOVINSKI RAT U ISTOČNOJ SLAVONIJI Diplomski rad Pula, rujan 2020. Sveučilište Jurja Dobrile u Puli Filozofski fakultet HRVOJE SOMOGYI DOMOVINSKI RAT U ISTOČNOJ SLAVONIJI Diplomski rad JMBAG: 0303057997, redoviti student Studijski smjer: diplomski studij povijesti Predmet: Ostvarenje suvremene hrvatske države Znanstveno područje: humanističke znanosti Znanstveno polje: povijest Znanstvena grana: hrvatska i svjetska moderna i suvremena povijest Mentor: prof. dr. sc. Nevio Šetić Pula, rujan 2020. IZJAVA O AKADEMSKOJ ČESTITOSTI Ja, dolje potpisani _________________________, Hrvoje Somogyi kandidat za magistra _____________________________________________ povijesti ovime izjavljujem da je ovaj diplomski rad rezultat isključivo mojega vlastitog rada, da se temelji na mojim istraživanjima te da se oslanja na objavljenu literaturu kao što to pokazuju korištene bilješke i bibliografija. Izjavljujem da niti jedan dio diplomskog rada nije napisan na nedozvoljen način, odnosno da je prepisan iz kojega necitiranog rada, te da ikoji dio rada krši bilo čija autorska prava. Izjavljujem, također, da nijedan dio rada nije iskorišten za koji drugi rad pri bilo kojoj drugoj visokoškolskoj, znanstvenoj ili radnoj ustanovi. U Puli, 28. rujna 2020. Student ______________________ IZJAVA o korištenju autorskog djela Ja, _______________________________________ Hrvoje Somogyi dajem odobrenje Sveučilištu Jurja Dobrile u Puli, kao nositelju prava iskorištavanja, da moj diplomski rad pod nazivom_______________________________________________________________ Domovinski rat u istočnoj Slavoniji ______________________________________________________________________ _________________ koristi na način da gore navedeno autorsko djelo, kao cjeloviti tekst trajno objavi u javnoj internetskoj bazi Sveučilišne knjižnice Sveučilišta Jurja Dobrile u Puli te kopira u javnu internetsku bazu diplomskih radova Nacionalne i sveučilišne knjižnice (stavljanje na raspolaganje javnosti), sve u skladu s Zakonom o autorskom pravu i drugim srodnim pravima i dobrom akademskom praksom, a radi promicanja otvorenoga, slobodnoga pristupa znanstvenim informacijama. Za korištenje autorskog djela na gore navedeni način ne potražujem naknadu. U Puli, 28. rujna 2020. Potpis ______________________ Sadržaj 1.Uvod .......................................................................................................................................................... 1 2. Smrt Josipa Broza Tita i kriza osamdesetih u Jugoslaviji ................................................................ 3 2.1. Velikosrpske ideje i konačan raspad Jugoslavije ...................................................................... 5 2.2.Osnutak prvih ne komunističkih stranaka u SR Hrvatskoj......................................................... 8 2.3. Slom komunizma u Hrvatskoj i prvi višestranački izbori ........................................................... 9 2.4.Donošenje novog Ustava ............................................................................................................. 11 3. Prvi nagovještaji krvavog rata u istočnoj Slavoniji .......................................................................... 15 3.1. Istočna Slavonija 1991. ............................................................................................................... 16 3.2. Masakr u Borovu Selu ................................................................................................................. 18 3.3. Referendum o hrvatskoj samostalnosti ..................................................................................... 24 4. Svibanj, lipanj i srpanj 1991. u Hrvatskoj ......................................................................................... 26 4.1.Smotra „Zbora narodne garde“ .................................................................................................... 26 4.2. Ustavna odluka Sabora Republike Hrvatske o suverenosti i samostalnosti Republike Hrvatske (25. lipnja 1991.) .................................................................................................................. 26 4.3. Raspad SFRJ u očima svijeta i instaliranje Mesić za predsjednik SFRJ ............................. 27 4. 4. Brijunska deklaracija ................................................................................................................... 28 5. Početak sukoba u istočnoj Slavoniji .................................................................................................. 29 5.1 Neprijateljske snage u istočnoj Slavoniji .................................................................................... 29 5.2. Crveni fićo ...................................................................................................................................... 30 6. Istočna Slavnija, srpanj 1991. ............................................................................................................ 32 6.1. Ćelije, prvo spaljeno selo ............................................................................................................ 32 6.2. Tenja ............................................................................................................................................... 35 6.3. Uništen prvi tenk JNA .................................................................................................................. 35 6.4. Mirkovci .......................................................................................................................................... 36 6.5. Erdut, Dalj, Aljmaš ........................................................................................................................ 39 6.6. Blokada vojarni u istočnoj Slavoniji............................................................................................ 41 7. Vukovar (kolovoz i rujan 1991.) ......................................................................................................... 43 7.1. Petrovci, Marinci i Cerić, stezanje obruča oko Vukovara ....................................................... 48 7.2. Nuštar ............................................................................................................................................. 50 7.3. Berak i Slakovci ............................................................................................................................ 53 7.4. Tovarnik i Ilača .............................................................................................................................. 53 7.5. Svinjarevci, Stari i Novi Jankovci, Đeletovci ............................................................................. 55 7.6. Tordinci........................................................................................................................................... 57 7.7. Masakr u Lovasu, Hrvati napuštaju Ilok .................................................................................... 58 7.8. Bogdanovci ................................................................................................................................... 61 8. Vukovar (listopad i studeni 1991.) ..................................................................................................... 62 8.1. Ovčara ............................................................................................................................................ 66 8.2. Bitka na Bosutu ............................................................................................................................. 66 9. Osijek 1991. .......................................................................................................................................... 68 10. Vinkovci 1991. .................................................................................................................................... 72 11. Sarajevsko primirje ............................................................................................................................ 74 11.2. Međunarodno priznanje Republike Hrvatske ......................................................................... 74 12. Agresija u istočnoj Slavoniji nakon potpisanog formalnog primirja i Međunarodnog priznanja .................................................................................................................................................................... 76 13. Proces mirne reintegracija (Plan Z4, Erdutski sporazum i vlak mira) ........................................ 79 14. Posljedice Domovinskog rata .......................................................................................................... 84 15. Zaključak ............................................................................................................................................. 87 16. Popis literature ................................................................................................................................... 88 Popis dokumentarnih filmova ................................................................................................................