Theo van Doesburg Kleurharmonie voor middenstandswoningen Drachten III 1921, gemengde technieken, collecti Museum Dr8888, schenking particuliere collectie Leeuwarden

1

Directieverslag

2018 stond in het teken van Leeuwarden Friesland Culturele Hoofdstad 2018 in Museum Dr8888. Het werd een bekroning van de inzet van het Museum. Want al vanaf het eerste uur was Museum Dr8888 betrokken bij de kandidaatstelling en de nominatie, tot en met de uitvoering als onderdeel van het hoofdprogramma. Mooi dat we in 2017 konden warmlopen. Dat was het meest succesvolle jaar in de geschiedenis van het museum. Ook toen deden we mee aan een internationaal project, namelijk de viering van 100 jaar De Stijl. Die deelname heeft aan Drachten als (cultuur)toeristische bestemming een enorme impuls gegeven. We konden oefenen met bijvoorbeeld het invoeren van drietaligheid in onze tentoonstellingen, het ontvangen van internationale pers en persreizen organiseren, maar ook hebben we geleerd hoe je omgaat als klein team met majeure projecten en dat klein zijn niet hoeft te betekenen dat je klein denkt. De medewerking van Stichting Culturele Hoofdstad 2018 en de Gemeente Smallingerland, hebben het mede mogelijk gemaakt dat we konden meedoen met LF2018 als onderdeel van het hoofdprogramma. We kregen ook weer veel publiciteit Niet zo veel als in 2017, toen was ons programma zichtbaar in meer dan 300 artikelen in binnen en buitenland, met als hoogtepunt een artikel in The New York Times.1 Maar een artikel in Bild am Sonntag is toch ook niet verkeerd. Het buitenprogramma van het museum transformeerde de openbare ruimte in het centrum en de etalages in Stijl. Mooie uitingen daarvan zijn het Skûtsje De Jonge Trijntje met een zeil in Stijl en de uitvergrootte stijlmeubels van Thijs Rinsema die nu niet alleen in het centrum van Drachten staan, maar ook op twee rotondes. Een van de hoogtepunten vormde Luzinterruptus die de gevel van het museum transformeerde in een lichtkunstwerk, maar ook onze eerste Museumnacht was een succes. Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 vormt wat dat betreft een uitwerking van ons programma van 2017. Het beste zou zijn geweest indien we de twee jaren als een geheel hadden gepresenteerd in een lijvig tweejarenboek, maar zo is het ook goed. We hadden het in 2017 druk met de voorbereidingen voor programma 2018.Zo hebben we dat jaar een heel breed buitenprogramma opgezet en zijn we onder contract gekomen van LF2018. Wij hebben de uitwerking van het project Deltaplan digitalisering Friesland - een project dat we in samenwerking met o.a. Tresoar en de Friese Museumfederatie zijn opgestart - in 2017 voortgezet en in 2018 zo goed als afgerond. Helaas kwam er medio 2017 een flinke kink in de kabel toen ons depot werd getroffen door een flinke wateroverlast. Dit betekende minimaal een half jaar vertraging voor digitalisering van de collectie. Veel werken hadden waterschade en de afwikkeling daarvan liep door in 2018 en zelfs in 2019.

Educatie binnen het museum laat een ongekende ontwikkeling zien. Steeds meer scholen weten ons te bereiken en ons aanbod is steeds beter afgestemd op de verschillende doelgroepen. Ook weten we steeds beter de regio te binden aan het museum, door middel van acties, evenementen en door onze maatschappelijke betrokkenheid te intensiveren. Zo zetten we statushouders in als vrijwilligers, organiseren we speciale rondleidingen voor kwetsbare groepen en bieden we stageplekken aan jongeren. Binnen de organisatie zelf is diversiteit en inclusiviteit een vanzelfsprekendheid. Toch zal wat het laatste betreft nog wat stappen gemaakt kunnen worden.

1 Voor samenvatting van pers zie bijlage NBTC Evaluatie Mondriaan to Dutch Design 1917-2017

2

Het van Doesburg-Rinsemahuis ging eindelijk open. Hoewel de daadwerkelijke openstelling voor het publiek begin 2019 zou gaan plaatsvinden, werd de woning op 30 juni 2018 opgeleverd. De opening werd verricht door voormalige minister van buitenlandse zaken de heer Bert Koenders samen met de directeur van de RCE mevrouw Susan Lammers. Wat zijn we trots op het feit dat door de inspanningen van het museum samen met de andere partijen, dit is gelukt. En wat heeft Drachten er een prachtig Stijlicoon bij, een culturele trekpleister van wereldformaat.

De financiële situatie van het Museum blijft - ondanks de strenge controle op de uitgaven in 2018 - kwetsbaar, hoewel we in de liquiditeit er nog niet eerder zo gunstig hebben voor gestaan.

Museum Dr8888 heeft in 2018 weer bewezen dat een klein team bergen kan verzetten, mee kan doen met de grote jongens, zowel regionaal, nationaal als internationaal. Inmiddels is Drachten ervan doordrongen dat het Museum een belangrijke speler is in het aantrekken van cultuurtoeristen naar Smallingerland, als betekenisgever van een positief imago,aanjager van een bruisend Drachten en als leverancier van kwaliteit op het gebied van het inrichten van de openbare ruimte. Kortom, niemand kan meer om ons Museum heen! En daar zijn we maar wat trots op.

Paulo Martina Directeur-bestuurder Museum Dr8888

3

DeRinsema mannen die van inde DrachtenHoutskuorre opduiken. zijn trots op Omdat hun werk, Museum reuze Rinsema Dr8888 Stijlstoel ook op onderdeelhet Museumplein van het programma van

4

Burgemeester Tjeerd van Bekkum kijkt toe nadat hij zelf het eerste deel van het zeil heeft opgetrokken van Skûtsje De Jonge Trijntje tijdens de internationale persreis op 31 mei. Meer dan 30 journalisten bezochten Drachten

5

Dankzij inzet van personeel en vrijwilligers, de feedback van de Raad van Begunstigers Toezicht, de gemeente Smallingerland, de Vrienden van het museum en steun van partners en sponsoren uit overheden en Museum Dr8888 bedrijfsleven is het gelukt er een succesvol jaar te organiseren.

In 2018 heeft Museum Dr8888 haar netwerk verder vergroot. De verbinding met lokale ondernemers en regionale bedrijfsleven is versterkt. Museum Dr8888 is als lid van het bestuur van Ha &Ie centrumondernemers() betrokken bij het professionaliseren en upgraden van de binnenstad activiteiten, welke in 2018 voor een groot deel in het teken van LF2018 stonden.

In 2018 had Museum Dr8888 naast hoofdbegunstiger de Gemeente Smallingerland 5 Partners en 18 Business Members. Museum Dr8888 dankt al haar begunstigers en bedankt de gemeente Smallingerland voor het bieden van een stabiel fundament, waardoor Museum Dr8888 in staat wordt gesteld haar basisactiviteiten te ontplooien.

6

Hoofdbegunstiger:

Partners:

7

Arthur Feelders Fotografie

8

Bij elke toegangsweg naar Drachten is duidelijk dat men Drachten, Stad in Stijl nadert

9

De Raad van Toezicht kwam in 2018 zeven Verslag Raad keer bijeen (op 12 februari, 23 Maart, 18 april, 17 september, 26 november, 3 december en 11 december 2018), waarvan de meeste keren in aanwezigheid van de van Toezicht directeur/bestuurder.

Daarnaast heeft een afvaardiging van de Raad een aantal keren zowel met personeel als met de bestuurder informeel overleg gehad. Tevens heeft een afvaardiging van de Raad het jaarlijkse voortgangsgesprek met de directeur/bestuurder gevoerd. Het notuleren is nu in handen van mevrouw Karla Zwart.

De evaluatie over het functioneren van de Raad van Toezicht over 2018 vond plaats op 16 januari 2019.

Op de agenda komen standaard aan de orde: de tentoonstellingen, bezoekersaantallen, de financiële situatie en ontwikkelingen in de organisatie. Bij dat laatste gaat het vaak om het bestuurlijk overleg met de gemeente.

Daarnaast is onder meer aan de orde geweest:

- Jaarrekening en jaarverslag 2017; - De begroting 2019 en de meerjarenbegroting 2019-2023; - Het meerjarenbeleid; - De activiteitenafspraken met de gemeente voor 2019; - Tentoonstellingen in 2019; - Samenwerking met het van Doesburg Rinsema Huis (VDRH).

Tegen de achtergrond van de veelheid van activiteiten in het kader van Culturele Hoofdstad Leeuwarden beschouwt de Raad van Toezicht 2018 als een allerzins geslaagd jaar. Museum Dr8888 heeft zich eigenstandig en als partner van Culturele Hoofdstad Leeuwarden 2018 op talrijke manieren positief weten te onderscheiden, tot ver buiten de regio, de provincie en Nederland!

Een aantal onderwerpen hebben in 2018 speciale aandacht gehad van de Raad:

- De ingewikkelde discussie over de exploitatie van het VDRH; - Het niet continueren van een projectsubsidie van de Gemeente van € 58.000,- waardoor zowel ingegrepen moest worden in de personele bezetting als in het aantal uren van de vaste medewerkers. Dit was vooral pijnlijk omdat het Museum ruimschoots heeft voldaan aan de (prestatie) afspraken met haar belangrijkste subsidiegever. De beëindiging van de subsidie heeft impact op het toekomstige ambitieniveau en het aantal geprogrammeerde tentoonstellingen.

10

Hoewel 2018 door de Raad van Toezicht als een geslaagd jaar wordt gezien, zijn er richting de toekomst voldoende punten die veel aandacht nodig hebben om een aantrekkelijk museaal aanbod te kunnen blijven bieden.

Cultural Governance

Museum Dr8888 onderschrijft de Code Cultural Governance. Het bestuur wordt bestuurd volgens het Raad van Toezichtsmodel. De directeur-bestuurder is verantwoordelijk voor de dagelijkse sturing, de Raad houdt toezicht hierop en heeft daarbij een stimulerende en adviserende rol.

De huidige directeur-bestuurder heeft een contract voor onbepaalde tijd. De Raad van Toezicht draagt zorg voor een evaluatie van zijn functioneren en vergadert tenminste eenmaal per jaar buiten aanwezigheid van de directie.

Het bezoldigingsbeleid van de organisatie en de bestuurder past bij het karakter van de instelling.

Bij het ontstaan van een vacature maakt de Raad van Toezicht een profielschets op. Vacatures binnen de Raad van Toezicht worden openbaar gemaakt. Leden van de RvT ontvangen geen vergoeding voor hun werkzaamheden.

Samenstelling Raad van Toezicht eind 2018

Voorzitter Rooster van aftreden Jan Dijksman 2020 en herbenoembaar Vicevoorzitter Paul van Kleef 2019 en herbenoembaar Leden Bert van Asselt (op voordracht van Stichting Vrienden van Museum Drachten) 2019 en herbenoembaar Wietske Lycklama a Nijeholt 2020 en herbenoembaar Siebe Meindertsma 2020 en herbenoembaar

11

Museum Dr8888 organiseerde in 2018 Tentoonstellingen zes tentoonstellingen in het museumgebouw en daarnaast nog drie op andere plekken in Drachten.

12

Affiche De Stijl en constructivisme in Noord-Nederland ontwerp Studio Marcato (Hilbert Heitmeijer)

13

DE STIJL EN CONSTRUCTIVISME IN NOORD-NEDERLAND

01/10/17 > 14/01/18

Een betere toekomst

In de beeldende kunst van het Interbellum en de wederopbouwkunst van na WO II speelden zowel de kunstenaars van De Stijl als het Constructivisme een opvallend belangrijke rol in de ontwikkeling van de abstracte kunst, van de moderne vormgeving, typografie en van de architectuur.

De Stijl was meer dan een stroming: het was ook een beweging, een denkschool, ontstaan op de puinhopen van de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). Die verwoestende oorlog zorgde voor een technologische en industriële innovatie en nieuwe denkrichtingen en ideeën op het gebied van kunst, vormgeving en kleurgebruik. Voor Van Doesburg stond samenwerking centraal. Kunstenaars, ontwerpers en architecten moesten samenwerken om een vrolijke, optimistische, ‘beeldende’ invloed op het hele leven uit te oefenen. De Stijl oefende ook invloed uit in het buitenland: zo waren er contacten met de Duitse opleiding voor beeldend kunstenaars, ambachtslieden en architecten genaamd Bauhaus en de Russische constructivisten, met name met de Russische kunstenaar . Onder invloed van evolueerde Bauhaus zelfs in de richting van het modernisme. Meubelen, kleding, gebruiksvoorwerpen voor in huis, huizen, straten, ja zelfs hele steden: alles moest anders: eenvoudiger, functioneler en ook maatschappelijk relevanter dan voorheen. De kunstenaars die zich rondom het tijdschrift De Stijl verzamelden wilden een nieuwe wereld. Het is deze nieuwe wereld die Theo van Doesburg voor ogen stond toen hij in 1921 zijn eerste grote opdracht kreeg in Drachten en die Bart van der Leck op grotere schaal kon invullen in de jaren 50 van de 20e eeuw met de realisatie van het gebouwencomplex van de Rijksluchtvaartschool in Eelde. In Noord-Nederland kregen zowel De Stijl als het constructivisme voet aan de grond bij kunstenaars als Thijs en Evert Rinsema, Hendrik Werkman, Wobbe Alkema en Jan van der Zee. Werk van deze kunstenaar kregen op deze tentoonstelling een plek, maar ook werden werken getoond van de pioniers van het constructivisme zoals Archipenco, Naum Gabo, El Lissitzky en Moholy-Nagy. Bij deze tentoonstelling werden bijzondere collecties constructivistisch keramiek en keramiek geïnspireerd op De Stijl getoond.

Deze tentoonstelling kwam mede tot stand dankzij bruiklenen van Het Stedelijk Museum Amsterdam, Museum De Wieger in Deurne, Antiquariaat Van den Bemt , de Rijksdienst Cultureel Erfgoed, Centraal Museum Utrecht, alsmede een groot aantal particuliere bruikleengevers.

Zaal 1 t/m zaal 8: De stijl en Constructivisme in Noord-Nederland

Rinsemavleugel kabinet: , Hendrik Nicolaas Werkman en Thijs Rinsema.

14

László Moholy-Nagy, Composition¸ z.j ca. 1920, Gouache en potlood op papier, particuliere collectie

15

BEYOND 1 # DE STIJL

21/01/17 > 22/04/18

-

Museum Dr8888 deed in 2017 mee aan de landelijke viering van 100 jaar De Stijl. Stonden in dat jubileumjaar de ‘Godfathers’ van de beweging centraal, in 2018 staan hun opvolgers in de spotlight. met de tentoonstelling Beyond I # De Stijl . Kunstenaars van de jaren vijftig tot nu, passeren de revue. Hoe is De Stijl na WOII weer opgepakt? Welke kunstenaars hebben zich laten inspireren door De Stijl, of voelen zich zelfs deel uitmaken van een traditie? Ook wordt een selectie getoond van hedendaagse kunstenaars die zich verwant voelen aan deze historische avant-gardebeweging.

Invloed van De Stijl

In de tentoonstelling, met onder andere werken van Johan van Aken, Joost Baljeu, Siep van den Berg, Milly Betten, Bob Bonies, Dick Cassée, Ria Groenhof, Berend Hendriks, Frank Lenferink, Pieter Mobach, Josef Ongenae, Boy & Eric Stappaerts en Peter Struycken, toont Museum Dr8888 een dwarsdoornede van de enorme invloed die de De Stijl heeft op de naoorlogse en hedendaagse kunst. Één conclusie is nu al duidelijk: De Stijl leeft als nooit tevoren.

Naast deze kunst van deze erfgenamen, waren ook werken van de grondleggers te zien, zoals van oprichters Theo van Doesburg en Bart van der Leck, naast werken van o.a. Thijs Rinsema en César Domela.

Deze tentoonstelling kwam tot stand met medewerking van Dhr. R. Van de Velde , Galerie Ronny Van de Velde, de RCE de tentoongestelde kunstenaars en vele particuliere bruikleengevers.

16

Josef Ongenae, Zonder titel, 1952, olieverf op paneel, particuliere collectie

17

KIND VAN MONDRIAAN: SIEP VAN DEN BERG

DE STIJL IN STRAATSBURG ; DE AUBETTE SIXTIJNSE KAPEL VAN HET MODERNISME

22/04/2018 – 08/07/2018

Naast een overzichtstentoonstelling van de Friese kunstenaar Siep van den Berg, presenteerde Museum Dr8888 vanaf 22 april 2018 ook een tentoonstelling met ontwerpen van o.a. de Aubette van Theo van Doesburg. Beide tentoonstellingen vonden plaats in het kader van Leeuwarden-Fryslân 2018 en waren te zien tot en met 8 juli 2018.

Beeldend kunstenaar Siep van den Berg (1913-1998) werd als tweede zoon van een smid geboren in het Friese dorp Tirns. Van den Berg volgde de avondopleiding Tekenen en Schilderen aan Academie Minerva in Groningen. Hij onderging grote invloed van De Stijl en van De Ploeg kunstenaar H.N. Werkman. Aanvankelijk schilderde Van den Berg ‘naar de natuur’, zoals landschappen, stillevens en portretten. Na de oorlog veranderde zijn stijl. Deze ontwikkelde zich van het naturalisme via het kubisme naar het constructivisme.

Deze tentoonstelling over het ‘kind van Mondriaan’, zoals hij zichzelf noemde valt samen met de viering van 100 jaar De Ploeg. In de tentoonstelling zijn meer dan zestig werken van Van den Berg te zien, van hele vroege werken tot een van de laatste werken. Ook wordt een documentaire over zijn werk vertoond van Eugène van den Bosch en Jeroen Lücker voor de Humanistische Omroep in 1986.

Deze tentoonstelling kwam tot stand met medewerking van biograaf en medecurator dhr. Simon Deinum, de familie Van den Berg en vele particuliere bruikleengevers.

De Stijl in Straatsburg

De tentoonstelling De Stijl in Straatsburg concentreert zich op de Aubette en andere ontwerpen van Theo van Doesburg in Frankrijk. Het interieur van de Ciné-dancing en Restaurant Aubette werd door hem in 1928 ontworpen samen met Hans Arp en Sophie Taeuber- Arp. Van Doesburg kon op monumentale schaal zijn ideeën over kleur in architectuur kwijt: de Aubette wordt daarom ook wel de Sixtijnse kapel van het modernisme genoemd.

Naast de ontwerpen van de Aubette toont Museum Dr8888 ook andere ontwerpen van Van Doesburg in Frankrijk. Een hoogtepunt in de tentoonstelling vormt de reconstructie van het Bloemenkamertje naar ontwerp van Van Doesburg, een echte primeur. Daarnaast is onze horecaruimte volledig omgebouwd tot de Aubette op schaal. Zelfs met de exacte kleuren, dankzij Marïel Polman, kleurspecialist van de RCE.

Deze tentoonstelling kwam tot stand dankzij de medewerking van Het Nieuwe Instituut, de RCE, de UvA, en vele particuliere bruikleengevers.

18

Transformatie van het Museumcafé in de Petite Aubette

19

Siep van den Berg, compositie blauw vierkant particuliere collectie

20

JAN REINDER ADEMA: KRACHT VAN KARTON

22/04/2018- 08/07/2018

Vanaf zondag 22 april 2018 was de tentoonstelling Kracht van Karton van Jan Reinder Adema te zien in Museum Dr8888. De tentoonstelling liep samen met de tentoonstellingen Kind van Mondriaan: Siep van den Berg en De Stijl in Straatsburg, tot en met 8 juli 2018.

Jan Reinder Adema (Suwâld, 1954) is één van de zeldzame kunstenaars die met ribkarton werkt. Geïnspireerd door het werk van Jan Schoonhoven gaat hij in de jaren tachtig aan de slag met karton en ontwikkelt gaandeweg een geheel eigen stijl. Als autodidact wordt hij daarin vooral persoonlijk gestimuleerd door Sjoerd de Vries. Zijn inspiratiebron is de natuur, waarbij thema’s als bomen en landschappen (in binnen– en buitenland, vooral Azië), tot elementen zijn teruggebracht.

Over Jan Reinder Adema Jan Reinder Adema heeft op verschillende plaatsen in Nederland geëxposeerd, o.a. in het Grafisch Museum in Groningen, in Joure en in Italië tijdens de Biënnale van Florence. Werk van Adema is aangekocht door de Friesland Bank, Gemeente Dantumadeel, Stichting Plantein en door vele particulieren. In Damwâld heeft hij een eigen galerie waar vooral werk op papier wordt getoond van nationaal en internationaal bekende kunstenaars.

Deze expositie van Jan Reinder Adema is tot stand gekomen in nauwe samenwerking tussen Sjoerd de Vries en de kunstenaar zelf.

21

BEYOND EN DE STIJL PART II

22/07/2018-30/09/2018

Dit was deel twee van de tentoonstelling Beyond Dada en De Stijl in Museum Dr8888. In deze tentoonstelling werd de nadruk gelegd op de typografie, hergebruik en de Dadageest met o.a. vertegenwoordigers van de Britse Popart zoals Eduardo Paolozzi en de Fluxus beweging met o.a. werken van Wim T. Schippers en Willem de Ridder. Maar ook Nouveau Réalisme/Zero en Nul, met werk van o.a. Arman, Armando, Jan Henderikse, Henk Peeters en Jan Schoonhoven.

De tentoonstelling toont een dwarsdoorsnede van kunstenaars die zich door de jaren heen hebben laten inspireren door Dada-kunstenaars als Kurt Schwitters, Marcel Duchamp en Man Ray.

De jongste generatie is vertegenwoordigd door het werk van studenten van Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Gastcurator van dit onderdeel van de tentoonstelling was Renate Boere, docent verbonden aan de Willem de Kooning Academie en Academie Minerva. De tentoonstelling toont aan dat Dada nog springlevend is.

De Ploeg Kabinet

In het kader van de viering van 100 jaar De Ploeg liet Museum Dr8888 ook een selectie zien van kunstenaars uit de eigen collectie die lid waren van De Ploeg, zoals Hendrik Werkman, Johan Dijkstra en Jan Altink. De nadruk lag op het werk van Werkman die zowel een verbinding had met Dada als met De Ploeg.

Deze tentoonstelling kwam tot stand dankzij de medewerking van Dhr. R. Van de Velde , Galerie Ronny Van de Velde, Stichting Kunstuitleen Utrecht, Dhr. H. Ruhé, Dhr. Camilio Rigo, Dhr. David Bade, Galerie Nouvelle Images Den Haag, Piet Zwaanswijk, Dhr. P. van Beveren, Dhr. B. Lens, dhr. F. Koole, mevr. Broere en de studenten van de Willem De Kooning Academie Rotterdam

Bezoekers bij tentoonstelling Beyond Dada en De Stijl Part II

22

FRIES EXPRESSIONISME: NOT AFRAID OF THE NEW

14/10/18-24/02/2019

Fries expressionisme: Not afraid of the new was de eerste grote overzichtstentoonstelling over de naoorlogse Friese kunstenaarsgroep Yn ‘e Line. Niet eerder werd hierover een tentoonstelling georganiseerd. Het was de vierde en alweer de laatste tentoonstelling in het kader van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad 2018.

Kunstenaarsgroep Yn ‘e Line

Yn ‘e Line bestond uit Jan Frearks van der Bij, Pier Feddema, Sjoerd Huizinga, Klaas Koopmans en Jaap Rusticus. De kunstenaars vormden na de Tweede Wereldoorlog het gezicht van het modernisme in Friesland. Aan de individuele leden van de groep zijn meermaals tentoonstellingen gewijd, onder andere Pier Feddema en Klaas Koopmans. Echter, de groep als geheel krijgt in de canon van Friesland ten onrechte geen plek.

Wat was er te zien?

Hoewel de tentoonstelling zich concentreerde op Yn ‘e Line, werd er ook aandacht besteed aan hun voorgangers, collega’s en grootste inspiratiebronnen, zoals Hendrik Werkman en de Friese Ploegkunstenaar Jan van der Zee. Ook andere Friese expressionisten zoals Gerrit Benner, Jeanne Bieruma Oosting, Tjerk Bottema, Boele Bregman, Sierd Geertsma en Mare van der Woude kwamen op deze expositie aan bod. Door de werken van Yn ‘e Line naast die van hun leermeesters en grote voorbeelden te plaatsen krijgen ze eindelijk de aandacht en erkenning die ze verdienen.

23

Persbericht van 17 december 2018- Wegens grote belangstelling wordt de tentoonstelling Fries expressionisme: Not afraid of the new tot en met 24 februari 2019 verlengd. De in oktober geopende tentoonstelling over de Friese naoorlogse kunstenaarsgroep Yn ‘e line trekt veel belangstelling van bezoekers uit het hele land. Museum Dr8888 heeft daarom besloten de tentoonstelling met zeker een maand te verlengen.

Deze tentoonstelling kwam tot stand dankzij verschillende stichtingen verbonden aan de kunstenaars zoals de Pier Feddema Stichting, Klaas Koopmans Stichting en Stichting van der Bij, maar ook veel particuliere bruikleengevers en Studio 2000 in Blaricum, Galerie Ronny van der Velde Berchem, Steven sterk, Foppe Huisman, en vele anderen.

24

Jaap Rusticus Jongetje met vogel z.j. particuliere collectie

25

Dinie Boogaart, Middagslaapje / Vleugellam geslagen ziel, 2012 collectie Vrienden Museum Drachten

26

Pieter Mobach 45graden compositie in blauw, geel en rood 1988 - wandreliëf acryl op hout 80-80 cm, part. Coll.

27

PIETER MOBACH IN STIJL

Tentoonstelling Rabobank Museum A7

28/09/17> 28/04/18

In het kader van het buitenprogramma 100 jaar De Stijl en LF2018 organiseerde Museum Dr8888 vanaf 28 september 2017 samen met Rabobank Drachten Friesland Oost een tentoonstelling op locatie A7. We beten de spits af met een expositie over het werk van Pieter Mobach. Pieter Mobach (1926-2009) was geboren en getogen Haarlemmer. Hoewel hij van oorsprong dus geen Fries was, kreeg hij een band met onze provincie doordat hij meer dan twintig jaar in Leeuwarden werkte als chemicus bij de Keuringsdienst van Waren. Naast zijn werkzame leven maakte Mobach als autodidact schilderijen en meubelen.

Tijdens zijn studententijd begon Mobach met tekenen en schilderen en gebruikte diverse materialen en technieken. In deze periode vervaardigde hij vooral realistische kunstwerken zoals model en portretstudies, landschappen en stadsgezichten. Zijn stijl veranderde in de jaren vijftig toen hij kennis maakte met de strakke vormgeving van de moderne kunst en architectuur van De Stijl. Het Rietveld Schröderhuis in Utrecht had vooral indruk op hem gemaakt.

In de jaren zestig en zeventig zette hij zijn liefde voor schilderen en ontwerpen voort door zijn eigen meubelen en schilderijen te ontwerpen en uit te voeren. In deze jaren werd hij geïnspireerd door het expressionisme en in het bijzonder door kunstenaars behorend tot Der Blaue Reiter als Frans Marc, Wassily Kandinsky en August Macke en door kunstenaars behorende tot De Groningse Ploeg, zoals Hendrik Werkman en Wobbe Alkema.

In de jaren tachtig had Mobach meer tijd en ruimte om zich verder te richten op het schilderen. Via kunstenaars als Kandinsky en vertegenwoordiger van de optische kunst Victor Vasarely richtte Mobach zich op het Constructivisme en Op-Art. De werken die hier in de Rabobank te zien zijn, dateren uit deze periode. Door middel van geometrische vormen, lijnen en complementaire kleuren probeerde de kunstenaar een driedimensionaal effect te bereiken. In zijn latere werken is de dieptewerking nog extra benadrukt doordat hij met hout letterlijk reliëf in zijn schilderijen aanbracht. Tijdens het Kunstweekend Beetsterzwaag, dat begin juli 2017 plaatsvond en helemaal in het teken van 100 jaar De Stijl stond, won Mobach met zijn schilderijen de publieksprijs. Een leuk detail is dat Mobach zijn werken met PM ondertekende, precies dezelfde initialen waar ook Piet Mondriaan zijn werk mee signeerde.

Naast deze tentoonstelling was (tijdelijk) buiten op het parkeerterrein ook een op monumentale schaal gemaakte Stijlmeubel van Drachtster beeldend kunstenaar Thijs Rinsema (1877-1947) te zien i.o.v. Museum Dr8888, uitgevoerd door kleinschalig houtwerkplaats De Houtskuorre voor mensen met een hulpvraag. Zowel deze tentoonstelling als de Stijlmeubel maakten onderdeel uit van het buitenprogramma van Museum Dr8888 i.s.m. Rabobank Drachten Friesland Oost.

28

FRIES EXPRESSIONISME

01/12/2018-01/06/ 2019

In het kader van een duurzame en culturele samenwerking heeft Museum Dr8888 samen met Rabobank Drachten Friesland Oost tot en met juni 2019 een tentoonstelling over het Fries expressionisme op locatie A7 opgezet. Deze tentoonstelling sluit aan op de tentoonstelling Fries Expressionisme: Not afraid of the new die t/m februari 2019 in Museum Dr8888 te zien was.

In de tentoonstelling over het Fries Expressionisme het werk van een aantal belangrijke hedendaagse Friese expressionisten: Jan de Vries, Dinie Boogaart en Anne Feddema.

Over het expressionisme Het historisch expressionisme is een moderne stroming in de Europese kunst en literatuur die ontstond aan het begin van de 20e eeuw en die tot ongeveer 1940 doorliep, toen veel van de kunstwerken door het naziregime als Entartete Kunst werd verklaard. Kenmerkend voor het expressionisme is de persoonlijke beleving van de werkelijkheid en de vrijheid van de kunstenaar om die werkelijkheid weer te geven zoals hij of zij die ervaart. Belangrijk zijn daarbij vooral de gevoelswaarde, het onderbewuste en de emotie. Individualiteit en expressiviteit zijn daarbij kernbegrippen. Kleur en het persoonlijke handschrift zijn belangrijke uitingen van gevoelens geworden. Na 1945 is expressionisme een verzamelnaam voor kunstwerken die aan bovengenoemde criteria voldoen, onafhankelijk van een bepaalde stroming.

Het expressionisme is begonnen in Duitsland met kunstenaarsbewegingen, zoals Die Brücke, Der Blaue Reiter en het Bauhaus. In Nederland komt het expressionisme de grenzen binnen via Groningen, dankzij de ontmoeting tussen de Groningse Ploegkunstenaar Jan Wiegers en Ernst Ludwig Kirchner, de leider van Die Brücke. Wiegers introduceert zo het Duits expressionisme in Noord-Nederland. Na de oorlog, in 1948 verenigde een aantal surrealisten, fauvisten en expressionisten zich in de Cobra-groep. Deze op het expressionisme voortbordurende stroming heeft een pendant in het abstract expressionisme dat in de Verenigde Staten in dezelfde tijd ontstaat.

Fries expressionisme Ook Friesland doet mee met het naoorlogse expressionisme met kunstenaars als Gerrit Benner en de groep Yn ‘e Line. Yn ‘e Line bestond uit Jan Frearks van der Bij (1922-2013), Pier Feddema (1912-1983), Sjoerd Huizinga (1898-1972), Jaap Rusticus (1913-1972) en Klaas Koopmans (1920-2006). Deze jonge kunstenaars vormden het gezicht van het modernisme na de Tweede Wereldoorlog in Friesland. Hun werk vormt de basis voor de nu bekende hedendaagse Friese expressionisten zoals Anne Feddema, Dinie Boogaart en Jan de Vries.

29

Twee monumentale stoelen, ontworpen door Thijs Rinsema in 1922, uitgevoerd door de Houtskourre i.s.m. Museum Dr8888 en Rabobank Friesland Oost accentueren De Stijl in Drachten

30

Museum Dr8888 heeft in 2017 voor het eerst een intensief buitenprogramma georganiseerd. Buitenprogramma Dit in het kader van de viering van 100 jaar De Stijl in 2017 en de deelname aan het Citydressing en hoofdprogramma van Culturele Hoofdstad in 2018. Op 24 mei 2017 werd de officiële opening verricht van het buitenprogramma activiteiten door onze wethouder cultuur Marja Krans. In 2018 organiseerde Museum Dr8888, naast vier grote tentoonstellingen, ook buiten de muren van het museum allerlei activiteiten en evenementen in het kader van De Stijl en Dada. In 2017 zijn daar al enkele projecten deels gerealiseerd, zoals de Stijlmeubels van Rinsema. De voorbereidingen voor het hele buitenprogramma vonden zowel in 2017 als in 2018 plaats.

Projecten 2018

Monumentale Rinsemastoelen Drachtster kunstenaar Thijs Rinsema heeft begin jaren ‘20 van de twintigste eeuw gelijktijdig met collega Gerrit Rietveld echte stijlmeubels ontworpen. Replica’s ervan zijn te zien in Museum Dr8888 en in Museum Belvédère. Museum Dr8888 heeft de stoelen op schaal laten vergroten door de Houtskuorre, werk- en leerplek voor iedereen met een bijzondere hulpvraag, vanuit het principe dat ieder zijn eigen talenten gebruikt. In 2017 zijn twee meubels uitgevoerd en in 2018 de volgende twee. De meubels zijn geplaatst op markante plekken in Drachten: het Museumplein, het centrum (Carillon), de rotonde aan de Berglaan bij het Van Knobelsdorffplein en op de rotonde op de Noorderhogeweg. De meubels zijn uitgegroeid tot populaire iconen waar dagelijks De mannen van de Houtskuorre, trots op selfies worden gemaakt, ze als klimobject of meeting point of hun eerste Stijlmeubelen op het werkstation worden gebruikt en waar als het regent onder Museumplein in 2017 geschuild kan worden. Ook door de centrumondernemers worden de twee meubels in het centrum zeer gewaardeerd. De Houtskuorre en de Rabobank zijn de belangrijkste sponsoren voor dit onderdeel van het buitenprogramma.

31

Museumplein in Stijl: Stijlhinkelspel De Zaaier Het museum is op zoek gegaan naar een speelse manier om de bewoners van Drachten bewust te maken van het cultureel erfgoed van Drachten. Uitgangspunt was om iets te ontwerpen waar verschillende generaties elkaar ontmoeten, waar gespeeld kan worden én het museumplein een kwaliteitsslag geeft. In het kader van LF2018 is een creatief ontwerp gemaakt dat teruggrijpt op De Stijl in Drachten als interessante eye- catcher voor het Museumplein: een hinkelspel in de vorm van De Zaaier van Spelletjestas Theo van Doesburg, een van zijn ontwerpen voor een glas-in-loodraam dat nog steeds in situ is bij de Rijkslandbouwwinterschool in de Torenstraat Drachten. Er zijn op het plein vier van de spelen aangebracht. Ondernemers grenzend aan het plein hebben een linnen tas gekregen waarin verschillende spelen zitten, zoals knikkers, een bal met pionnen en steentjes voor het hinkelspel. In de praktijk blijkt dat het spel vaak door scholen wordt gebruikt die wachten voor het museum en dat verschillende generaties gebruik maken van het spel. Totaalbestrating Drachten is de hoofdsponsor van dit onderdeel van het buitenprogramma.

Lichtroute in Stijlkleuren

Lancering Stijlhinkelspel in 2018

De bestaande lichtgevende stapstenen (stepping stones) in het centrum van Drachten zijn voorzien van speciale folies in Stijlkleuren. Zo is De Stijl ook zichtbaar in het centrum van Drachten in de avonduren. Het geeft een speels effect en combineert de vormgeving van de stepping stones met die van De Stijl. Ook hier zien we dat de bestaande stepping stones nu veel vaker door kinderen worden gebruikt. Met name in de donkere periode van het jaar geeft het een speels en vrolijk effect in de binnenstad.

32

Stepping stones in Stijl in Drachten 2018

Activiteiten 2018

Museumnacht Op vrijdagavond 26 januari ging Museum Dr8888 van start met de eerste Museumnacht van Drachten. Dit was onderdeel van het openingsproject van LF2018 met de titel 2018verhalen. De meeste musea in Friesland deden mee met het vertellen van hun verhaal. Deze avond opende het museum de deuren voor het publiek dat gratis de nieuwe tentoonstellingen Beyond Dada en De Stijl Part I en Volmaakte Imperfectie kon bekijken. Het museum presenteerde deze avond een avondvullend programma met muziek, cocktails en hapjes in het museum. Op het Museumplein vonden 2018verhalen plaats: drie generaties bijzondere verhalenvertellers, die ieder op geheel eigen wijze hun verhaal over Drachten, kunst en het museum vertelden. Daarnaast waren er twee foodtrucks op het plein aanwezig waar de mensen diverse gerechtjes konden halen. Maar liefst 815 bezoekers werden geteld in het museum, de mensen buiten zijn niet meegeteld. Het museumgebouw en plein was helemaal in het blauw aangelicht, dit was tevens de start van het project LARGE dat onderdeel uit maakte van vier projecten: SMALL, MEDIUM, LARGE EN X-LARGE. Zie verderop uitwerking van deze verschillende projecten. Toeval wilde dat de dag daarop met de algemene opening van LF2018 ook Leeuwarden in het blauw was aangelicht.

33

Museumnacht in Drachten op Museumplein als eerste onderdeel Project LARGE

Drachten in Stijl In samenwerking met de architect Machiel Spaan, organisator Jan Erik Fokke en adviseur Joop Mulder (oprichter en creatief directeur Oerol) ging het om het inrichten van symbolische Stijlkamers, zichtbaar in, of onderdeel van de openbare ruimte. Het woningproject in de Papagaaienbuurt in Drachten waarin Van Doesburg zijn ideeën over kleur mocht toepassen, was de inspiratie voor een uniek project. Het project was een samenwerking met Museum Dr8888, winkeliers en de bewoners van Drachten en vond plaats in het centrum van Drachten. Het project had verschillende groottes: small, medium, large en extra-large. De verkleurende gebeurtenissen werden gekoppeld aan activiteiten van de ondernemersvereniging Ha&ie, Buitenprogramma Drachten Stad In Stijl en Leeuwarden Fryslân 2018 Culturele Hoofdstad. Voor de organisatie en uitvoering werd de samenwerking gezocht met culturele instellingen, lokale winkeliers, bewoners, bedrijven en scholen. Studenten van een aantal ontwerpopleidingen droegen zorg voor de ontwerpen en ondersteuning bij de uitvoering.

PROJECT SMALL — STIJLETALAGES

Etalages in Drachten geïnspireerd op De Stijl. Voor bezoekers en bewoners van Drachten een bijzondere belevenis. De etalages vormden tijdens dit project een eenheid door elementen en primaire kleuren van De Stijl. We nodigden winkeliers uit om rode, blauwe en geel koopwaar

34 in de etalage te presenteren en te combineren met geometrische vormen en lijnen van De Stijl.

Links plattegrond van de deelnemers, rechts enkele voorbeelden van etalages in Stijl

De Stijletalages samen vormden als het ware een Stijlschilderij. Het kunstproject kreeg de titel ‘Stijlwarenhuis’ en is in maart 2018 van start gegaan in Drachten. Aan het project deden uiteindelijk zeventien winkels mee in en nabij het centrum van Drachten. De gekleurde Stijlwinkels waren tot en met april 2018 te zien. De route liep van Museum Dr8888, via het Friese Schathuis richting het noorden. De organisatie was in handen van Centrummanager Trea Westra, de centrumondernemers, Machiel Spaan en Jan Erik Fokke. Deelnemende ondernemers aan SMALL: Museum Dr8888, PUUR IJs & Chocolade, Wereldwinkel, Hemmes Schoenen, Kunsthandel Veenstra, Appie de Jong Bakkerij, Blom Mode, La Moda, Top 1 Toys, Lederwarenhuis Pasveer, Het Friese Schathuis, De Paladijn, Greving & Greving opticiens, Snackbar De Drie Turven, De Wolhal, Confianca Haarmode en 100%voetbal. Met speciale dank aan Rebbers Schmink en Lippe Wonen.

35

PROJECT MEDIUM — EVENTWEEK: BOOGIEWOOGIE VOOR DUURZAAMHEID

Het project Dr8888 Boogie Woogie voor Duurzaamheid bestond uit diverse onderdelen: - Workshops ‘Pimp je kleding in de kleuren van De Stijl’ - Victory Boogie Woogie (remake van het beroemde schilderij van oude kleren) - Dr8888 Boogie Woogie Textiellab (fototentoonstelling in de dependance Sûnenz en Simmerdeis)

Tijdens de Eventweek 2018 werd er door een grote groep studenten een remake gemaakt van het schilderij de Victory Boogie Woogie van Piet Mondriaan op het festivalterrein van ROC Friese Poort Drachten met gebruik van oude kleding in de kleuren van De Stijl. Vervolgens werd er met een drone een opname van gemaakt. Daarnaast gaven studenten van ROC Friese Poort Drachten op diverse locaties workshops ‘Pimp je kleding in de kleuren van De Stijl’ aan verschillende groepen, zoals schoolklassen, ouderen, jongeren, bewoners van het AZC en de dagopvang/dagbesteding. Na afloop van het project werd alle kleding aangeboden aan de H&M in Drachten voor duurzaamheid en hergebruik. Het project was een samenwerking met o.a. basisscholen (kinderen verven spullen), het voortgezet onderwijs, MBO, Simmerdeis (De Lawei), Sûnenz en ondernemers.

Periode: Eventweek 2018 (25 t/m 29 juni 2018) Locaties: ROC Campus Drachten, Sûnenz (tentoonstelling), Blommode en Simmerdeis Deelnemers: Studenten ROC Friese Poort Drachten en de gemeenschap Smallingerland

Organisatie: Durk Noordmans ROC Friese Poort Mediavormgeving Janet van der Werff ROC Friese Poort Art & Design Museum Dr8888 met ondersteuning van M3H Architectuur – Jan Erik Fokke & Machiel Spaan.

Samenwerkingspartners Kinderatelier – Pimp je kleding Sûnenz – Tentoonstelling van de realisatie van het Dr8888 Boogiewoogie project Basisscholen – Kleding verzamelen H&M - Aan- en afvoer van kleding

Opleidingen (voor deelvragen) Mediavormgeving, Art en Design, Infratechniek, Horeca, Detailhandel en Ec&Ad.

36

Compilatie van de verschillende onderdelen van het project, linksboven met de klok mee: de Dr8888 Boogie Woogie, op het terrein van de ROC Friese Poort Drachten, etalage bij Blommode met ontworpen kleding en enkele foto’s van de expositie in Sûnenz en Simmerdeis.

37

Fragment ontworpen kleding in etalage Blommode

38

PROJECT LARGE — STIJLPLEIN

Een plein in De Stijl gekleurd door feestende mensen, geïnspireerd op de Blue Men Group, Concerto in Rosso en The Yellow Submarine. Dit project was een samenwerking met meerdere bestaande festivals. Het project Large begon tijdens de Museumnacht in januari 2018 en sloot aan bij verschillende evenementen zoals de Jazz n’Taste georganiseerd door de Ladies Circle (geel), Turfrace (blauw) en het Drachten in Stijl mode-event (rood).

Figuur 8: van boven naar onder: Drachten in Stijl, Turfrace en Jazz n’ Taste

39

PROJECT EXTRA LARGE — DRACHTEN IN STIJL Buurten in Drachten kleuren in de avond rood, blauw of geel in de winterperiode van 2018- 2019. Vanuit de lucht een schilderij van De Stijl zichtbaar door buurten die zijn aangelicht in de primaire kleuren.

Helaas is dit project niet doorgegaan wegens te weinig draagvlak vanuit de ondernemers. Budget zal voor een ander duurzaam project worden gereserveerd in het kader van de LF2018 Legacy (verduurzaming van de monumentale meubels Rinsema).

Dada Fashionshow Op zaterdag 6 oktober werd in samenwerking met het bestaande mode-event ‘Drachten in Stijl’ in het centrum van Drachten een extravagante modeshow georganiseerd. Er werd een dadaïstische plus gegeven aan het bestaande evenement door middel van eigen mode, dichters en een groep die zich Pretvormers noemt met absurdistische outfits en extravagante muziek. Deze editie was een doorslaand succes met meer dan 8000 bezoekers. Modezaak La Moda had speciaal voor het event een dadalijn ontworpen met als basis de affiche van Kurt Schwitters en Theo van Doesburg Dada soirée.

Modeontwerpen van La Moda (Ruth de Jong)

40

Extravagante mode tijdens Drachten in Stijl

Bewegingscentrum Drachten bracht een spectaculaire choreografie tijdens de Dada Fashionshow

41

Dada Poëziebal Op zaterdag 6 oktober organiseerde Museum Dr8888 het Dada Poëziebal in Schouwburg De Lawei. Het museum presenteerde in o.a. de Kleine Zaal een verrassend en onvoorspelbaar interdisciplinair programma met poëzie, performances, muziek, beeld en dans. Het publiek werd ondergedompeld in een unieke, dadaïstische ervaring die thuis al begon: want iedereen moest komen in de kleuren Dada, rood, zwart, grijs en wit!

Programmering Optredens werden verzorgd door K. Schippers, Astrid Lampe, Jan Ketelaar, Alison Isadora, Jaap Blonk, Tim Schouten, Felicity Provan en Laura Polence, studenten Beeld en Taal van de Gerrit Rietveld Academie, Meindert Talma, Tijdelijke Toon, Bram Zielman, Andries de Jong, Leendert Vooijce, Eeltsje Hettinga, Nyk de Vries, Redactielokaal met Jamila Faber en Arjan Hut, Natasja Hoekstra en dansers en Willie Darktrousers, aankleding hulp van Willem de Kooning afdeling Design. Presentator van de avond: Karel Hermans. Regie van de avond: Janneke de Haan i.s.m. Sanne van Balen. Er werden 150 bezoekers geteld deze avond.\

Affiche Dada Poëziebal

42

Optreden van Jamila Faber

Luzinterruptus Van 8 november t/m 24 november was het kunstlichtproject Emptying the Museum te zien van de Spaanse anonieme kunstenaarsgroep Luzinterruptus. De kunstenaars van Luzinterruptus focussen op artistieke interventies in de openbare ruimtes en zorgen met hun unieke lichtkunst voor een sprookjesachtige ervaring met LED-lampen. Met het project Emptying the museum werd op symbolische wijze ruimte gemaakt voor nieuwe artistieke initiatieven. De lichtinstallatie kon tevens als symbolische afsluiting van Leeuwarden-Friesland, Culturele Hoofdstad 2018 worden gezien; er werd ruimte gemaakt voor nieuwe initiatieven en nieuwe kunst. Het project was gedurende de hele maand november in en rond Museum Dr8888 te zien en was een samenwerking met Smart Camels events en vrijwilligers.

43

Emptying the Museum van Luzinterruptus

Drachten, Stad in Stijl Museum Dr8888 heeft in 2017 en 2018 bewezen dat cultuur de motor kan zijn om de economie, het zelfbewustzijn en de kwaliteit van een plaats als Drachten te stimuleren en te verbeteren. De Stijl en Dada als iconen die door de ondernemers werden omarmd. Museum Dr8888 gaf de rechten vrij om afbeeldingen van werken uit de kerncollectie te gebruiken. Museum Dr8888 gaf Drachten ook de nieuwe slogan: Drachten, stad in Stijl. Producten werden ontwikkeld: o.a. shavers, modelijn en kartonnen mobiele krukjes. Etalages werden getransformeerd, vlaggen in stijl werden ontwikkeld en er was zelfs een Skûtsje in Stijl. Kortom, Museum Dr8888 is er in geslaagd de collectie van heel Drachten te maken. Een van de hoogtepunten was het plotselinge verschijnen van de fontein van Theo van Doesburg in Drachten, in de nacht neergezet door een anonieme groep kunstenaars. Maar ook het kunstwerk dat onderdeel was van Bestemming Drachten van Kunstenaar Frank Koolen. Hij bedacht de raket

44 als een Monument voor Toekomstig Geluk. Hij liet zich inspireren door Dada, De Stijl en de jaren ’60, toen de drie Tjaardaflats werden gebouwd. De raket is volgens hem een tijdloos beeld dat het vertrouwen in vooruitgang van die tijd uitdrukt. Het ontwerp maakte hij samen met zijn dochter Sam (7), die met haar broer Flint (10) een belangrijke rol speelde bij de openingsact. Ook het nog te realiseren project Kunst in de Stegen zal refereren aan de twee bijzondere schoenmakers/kunstenaars Thijs en Evert Rinsema uit Drachten. Tútsjend Ark’ heet het project boven de Woksteeg in het centrum. Van de foto’s van o.a. het gereedschap van de Rinsema’s maakt beeldend kunstenaar Loes ten Anscher silhouetten op vierkante vlakken voor in een lichtgevend plafond boven de steeg.

Ook viervoeters genieten van het Stijl hinkelspel op het museumplein

45

De Jonge Trijntje met een Zeil in Stijl

Van Doesburgfontein, de twaalfde fontein in Drachten!

46

Kunstenaar Frank Koolen Monument voor Toekomstig Geluk.

47

Stijlkrukje ontwikkeld door Lammert Stavast van Multicopy i.s.m. Museum Dr8888, landelijk verkocht bijv. in het Haags Gemeentemuseum, foto Conrad van Tiggelen.

48

Verschillende uitingen van city-dressing in het centrum van Drachten

49

Ook speciale producten werden ontworpen in het kader van Stad in Stijl Verder werden er bijeenkomsten van externe organisaties in museum georganiseerd, rondleidingen en stadswandelingen voor externe organisaties in museum, open rondleidingen, theatervoorstellingen, meerdere openingen en vele andere evenementen waar Museum Dr8888 aan

50 meedeed of zelf organiseerde. Maar ook activiteiten als Vier het Leven, de Familiedagen, workshops van het Kinderatelier, Onvergetelijk Dr8888 en de stadswandelingen. In een bijlage treft u een overzicht aan alle activiteiten, verhuringen etc.

51

Boven: Skûtsje De Jonge Trijntje en de zeeverkenners onderweg ‘in Stijl’ naar Eernewoude. Onder: Gedicht Evert Rinsema markeert start van poëzieroute in Drachten. Met dank aan De Jonge Trijntje, Gemeente Smallingerland, Blom Mode, Schokker producties en schilderwerken Drachten. Boven: optreden Bewegingscentrum Drachten. Onder: bezoeker tentoonstelling De Stijl en Constructivisme in Noord-Nederland

52

In totaal hebben in 2018, net als in 2017, een Bezoekers recordaantal mensen de tentoonstellingen en activiteiten van Museum Dr8888 bezocht. Daarnaast hebben ongeveer 11.000 geïnteresseerden (op basis van percentage van het totaal aantal bezoekers aan de instelling) de tentoonstellingen in Sûnenz en de Rabobank Drachten Noordoost Friesland bezocht en ons uitgebreide buitenprogramma.

Het bezoekersaantal is iets minder ten opzichte van het voorgaande jaar. Het aantal bezoekers aan de tentoonstellingen en alle andere activiteiten is met bijna 30.000 aan de doelstelling voldaan (26000 tot 35.000). Met name het buitenprogramma en evenementen brachten meer mensen op de been dan in eerste instantie was verwacht. De samenwerking met de centrumondernemers was hierin cruciaal. De bijdrage van het museum tijdens bestaande evenementen werd over het algemeen als positief ervaren. Het bracht kwaliteit en was vaak verrassend. Met name de Dada toevoeging aan het bestaande mode-event Drachten in Stijl was een succes. We hopen dit ook in de volgende jaren een bijdrage te kunnen leveren aan een bruisend centrum!

Bezoekersaantallen per maand 2018

Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sep Okt Nov Dec

Entree 155 176 188 130 231 166 196 332 225 162 225 213

Entree CJP 2 2 2 1 3 1 2

Entree MK 614 664 742 440 500 598 358 851 550 1085 1244 964

Onvergetelijk 6 7 8

Vriend 2 4 3 2 1 5 2 5 212 3

ICOM kaart 9 12 11 10 5 19 9 9 8 23 11 15

Jeugd t/m 12 jr 10 23 12 3 5 9 8 9 1 11 5 3

Jeugd 13t/m17 22 6 14 5 9 5 4 13 3 5 6 2

Kinderatelier 11 17 18 21 23 51 28 11 22 15 16

Spec.act.Atelier 57 4

Basis onderwijs 78 34 90 30 125

Voortg.onderw. 195 25 62 19 219 320 200

Arrangementen 104 31 3 51 37 37

Opening 210 323 66 141 127

Evenementen 861 332 155 125 346 29 26 48 41 829 104 35

53

Communicatie en publiciteit

Bezoekers gem. 1

Overige 216 180 189 82 70 59 59 265 38 bezoekers

Subtotaal 1900 1616 1208 1374 1413 1353 905 1340 1314 2596 2216 1292

Bezoek buiten 2000 300 68 280 600 260 86 300 830 5200 1100 59 Museumgebouw

Totaal aantal 3900 1916 1276 1654 1673 1613 991 1640 2144 7796 3316 1351 bezoekers

TOTAAL INCLUSIEF BUITENPROGRAMMA: 29.270

Bezoekers sociale media en website

Resultaten: Er waren in 2018 in totaal meer dan 80.000 online bezoeken aan de website. Social media: Ook in 2018 is er weer flink gebruik gemaakt van social media om de tentoonstellingen, programmering en nieuwtjes van het museum met het publiek te delen. Ook vanuit derde partijen is er veel aandacht besteed aan de berichten van Museum Dr8888.

Social Media______2018 2017 2016 2015______2014____ Volgers op Twitter 1796 1606 1380 1200 900 ______Volgers op Facebook 1826 1456 1137 887 600

Ook dit (Culturele Hoofdstad-)jaar heeft Museum Dr8888 weer de nodige persaandacht mogen ontvangen. Minder in vergelijking met voorgaand themajaar, maar niettemin is het museum in een goed aantal uitingen verschenen.

Over het museum, de tentoonstellingen en het buitenprogramma werd bericht in diverse media als de lokale Drachtster Courant en Breeduit, de regionale Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden, maar ook in de grote Nederlandse (dag)bladen als Trouw, Libelle, ZIN en het NRC. Ook in onder meer het Franse Le Figaro en de Italiaanse blog Floornature kwamen de projecten van Museum Dr8888 langs.

54

Een greep uit de persaandacht voor onze projecten 2018:

Algemeen – Museum Dr8888  Artikelen in de Breeduit, Drachtster Courant, Friesch Dagblad, Leeuwarder Courant en het NRC  Vermelding in het KLM magazine, Magazine Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, DADA Sommer (Duits magazine) en het Holland Côte d’azur magazine

Algemeen – Leeuwarden-Fryslân 2018  Diverse artikelen in Breeduit, Drachtster Courant, Friesch Dagblad, Leeuwarder Courant, LF2018-magazines, Le Figaro, Libelle en ZIN-magazine

Beyond Dada en De Stijl Part I  Artikelen in Actief, Dr. Courant, Breeduit, Friesch dagblad, Leeuwarder Courant en Kunstkrant  TIP vermelding in de Telegraaf

Beyond Dada en De Stijl Part II  Artikelen in Actief, Dr. Courant, Breeduit, Dagblad van het Noorden, Ljouwert en Leeuwarder Courant  TIP vermelding Nieuwsbrief Museumkaartvereniging

De Stijl in Straatsburg/Kind van Mondriaan FREE PUBLICITY  Artikelen in de Drachtster Courant, MUSEUMPROGRAMMAKunstbla Friesch Dagblad, Kunstkrant Maand/kwar den TrouwNRC  Vermelding in Compagne taalbladen

Radio Fries expressionisme: Not afraid of the new  Artikelen in Actief, Leeuwarder TV Courant, Smelne FM krant, Kunstkrant Telegraaf en Trouw regionaal (FD, LC  TIP vermelding Nieuwsbrief etc.) Museumkaartvereniging internati Buitenprogramma – diverse projecten onaal  Artikelen in Drachtster Courant, Actief, Breeduit, Leeuwarder Courant, Friesch Dagblad en ZIN-magazine  Diverse opnames van Kiekes, radio-optredens bij Smelne FM en Omrop Fryslân

Televisie- en radio optredens Ook waren er dit jaar weer een aantal video- en radio-opnames waarin Museum Dr8888 naar voren kwam:

- Best practice ‘Succesformule met MBO’s’: een initiatief van de Museumvereniging, waarin MBO-studenten in Museum Dr8888 op het museumcongres vertoond. De museumvereniging maakte deze video speciaal voor het congres met daarin o.a. interviews met directeur Paulo Martina. - Item Museumvereniging over lezing

55

- Diverse items van Kiekes (dagjournaal over Leeuwarden-Friesland 2018) - Diverse radio items op stations als Smelne FM en Omrop Fryslân

Arrangementen/acties Rond de diverse tentoonstellingen werden er in 2018 meerdere arrangementen en leden/lezersacties ontwikkeld met o.a. Museumvereniging, LF2018, Artifex, NDC Mediagroep, Bibliotheek Drachten, De Lawei en Hotel Van der Valk.

Kranten en magazines Gedurende 2018 zijn er in totaal een kleine 100 artikelen m.b.t. Leeuwarden Friesland 2018 en/of (de tentoonstellingen rondom) Museum Dr8888 in de in kranten en magazines verschenen. Dit zijn de artikelen die op basis van free publicity zijn verschenen.

Marketing Ook dit jaar zijn de nodige – betaalde – advertenties en advertorials verschenen in kranten als het Friesch Dagblad, Drachtster Courant, Kunstkrant, Telegraaf en magazines zoals NCRV-gids en Museummagazine. Daarnaast meerdere ABRI-, billboard- en driehoeksbordencampagnes uitgezet in Drachten e.o., maar ook in Leeuwarden. Ook stond er gedurende een maand een Arrivabus geheel in het teken van onze tentoonstelling over Fries Expressionisme. Naast de offline marketing acties, ook een aantal online marketingcampagnes opgezet met o.a. MKBanner en Museummagazine. Naast de eigen marketing, werd Museum Dr8888 ook meegenomen in de marketingcampagnes van LF2018. Daarbij zijn we o.a. op diverse NS- Stations zichtbaar geweest en in de nodige magazines verschenen.

56

Museum Dr8888 heeft zich in de afgelopen Educatie en 5 jaar ontwikkeld tot een belangrijke plek voor de hele regio Smallingerland voor plezier, contemplatie, verdieping en participatie participatie. Voor de komende jaren is het belangrijk om deze functie verder uit te breiden.

De opening van het Van Doesburg-Rinsemahuis zal een belangrijke uitbreiding zijn van het educatieaanbod, het bezoek van PO en VO zal aanzienlijk kunnen groeien.

Het gaat goed met de afdeling Educatie & Projecten. Afgelopen jaar is gewerkt met een grote groep stagiairs en vrijwilligers, die niet alleen voor de afdeling Educatie & Projecten werken, maar ook voor andere afdelingen binnen het museum. De werkzaamheden zijn uitgebreid en door het aantrekken van museumdocenten die betaald worden uit educatiegelden van PEP via Schouwburg De Lawei hebben wij kunnen professionaliseren.

Margriet Gomis is planner schoolbezoeken en museumdocent. Andere museumdocenten zijn Berber de Haan, Anneloes de Lange en Laura Visserman. In korte tijd zijn ca. 30 schoolklassen via De Lawei bij ons langs geweest.

Liesan Veenstra was coördinator van het Onvergetelijk programma. Helaas was haar inzet van korte duur. Ze kreeg een nieuwe baan. Onvergetelijk rondleiders zijn Erna van der Meer, Elly Hoogeveen, Margriet Gomis en Lisanne van der Hoek. Gastheren en gastvrouwen voor Onvergetelijk zijn Geert Postma, Jan Klunder, Antsje Mud, Corine de Boer, Willemijn ten Cate, Henneke Haakmaan en Hetty Pultrum.

Het Kinderatelier is de afgelopen o.a. gerund door Dieneke Piksen, student Minerva Academie Groningen. Familiedag wordt door Mariëlle Vos georganiseerd.

De stagiairs van ROC Friese Poort (diverse afdelingen) hebben het tijdschrift DADA in Stijl, het themanummer Volmaakte Imperfectie gemaakt. De studenten, Laura Helmantel, Lisanne Dutmer, Johannes van der Wal, Ruurd Riemersma, Vera van Eijzeren, Judith Abels, Jane van Tiel, Kim Perz en Douaa Bagou, ondersteunen bovendien de organisatie op diverse andere manieren.

Onderdelen Educatie

o Schoolbezoeken PO De Verffabriek o Schoolbezoeken VO o Het Kleurlab / VHS Eindexamen expo / Project RUG / projectplan Dr8888 Boogie Woogie 2018 etc. o Tijdschrift Dada in Stijl uitgave Museum Dr8888 100 jaar De Stijl, Volmaakte Imperfectie o Herinrichten Atelier 100 jaar De Stijl / Volmaakte Imperfectie o Samenwerkingen met Sûnenz (expo), RUG, AVP, NHL, ROC, Drachtster Lyceum, VHS Singelland

57

o Onvergetelijk Dr8888, nieuwe groep rondleiders opgeleid o Publieksprogramma bij tentoonstelling (lezing & muziektheater) o Kinderatelier o Familiedag o Bekendheid Educatieafdeling in Friesland en daarbuiten o Geld binnengehaald via De Lawei (PEP), ROC Friese Poort & Ladies Circle o Onderzoek en publicatie Van Doesburgs pijlen op Drachten in Origine o Deelname Socratisch dialoog Bill Wei over VDRH o Adviesorganen NHL, AVP, RUG

De redactie van DADA in Stijl aan het werk in Museum Dr8888

58

Kinderatelier In het Kinderatelier kunnen kinderen van 6 tot 12 jaar ervaren wat het is om kunst te maken. Ze krijgen eerst inspiratie uit de museumopstelling, krijgen een techniek aangereikt door een kunstenaar of workshopbegeleider, maken een werk en gaan het werk in de groep vervolgens filosofisch benaderen binnen een reflectiegesprek. De workshops worden aangeboden als woensdagmiddag activiteit. Tijdens de schoolvakanties zijn er geen workshops (behalve de voorjaarsvakantie), aangezien ze dan niet goed bezocht worden. Wel bieden we dan een opdracht en kijkwijzer aan, die kinderen met hun ouders kunnen doen tijdens een museumbezoek.

Projecten Publieksparticipatie Een belangrijk maatschappelijk project binnen het museum vormt Onvergetelijk Dr8888. Het is een speciaal programma voor mensen met dementie en hun mantelzorgers en wordt georganiseerd in samenwerking met Stedelijk Museum Amsterdam, Van Abbe Museum, Drents Museum, Singer Museum, Boijmans Van Beuningen, Zeeuws Museum, Centraal Museum, het Mauritshuis e.a.

Familiedagen worden op iedere derde zondag van de maand gehouden. Hierbij worden families uitgenodigd voor een laagdrempelige, interactieve rondleiding op zaal en aansluitend een vrolijke workshop.

Help Pake & Beppe de Vakantie Door wordt ieder jaar in samenwerking met het Fries Educatief Platform en alle Friese musea tijdens de voorjaarsvakantie gehouden. Daarbij wordt er ieder jaar een andere activiteit aangeboden aan grootouders en kleinkinderen.

In samenwerking met de VHS Singelland hebben wij een expositie van de eindexamenkandidaten van het vak Beeldende Vorming in het museum getoond. Een groot aantal klassen van de school hebben in die periode een bezoek gebracht aan het museum en hebben een rondleiding en workshop gevolgd. Dit is een jaarlijks terugkerend project.

In samenwerking met studenten van ROC Friese Poort, Noorderpoort College, Alfa College werd een de nieuwe publicatie gerealiseerd van ons tijdschrift DADA in Stijl, dit is een uitgave van een jongerentijdschrift over Dada en De Stijl in de actualiteit.

De tentoonstelling in Sûnenz was onderdeel van het omvangrijke programma. De tentoonstelling werd in samenwerking met het Drachtster Lyceum en ROC Friese Poort Drachten.

59

Museum Dr8888 heeft mede dankzij de gemeente Smallingerland en de Stichting Vrienden van Museum Collectie Dr8888 de afgelopen jaren een mooie collectie kunnen opbouwen. De Vrienden stellen het museum in staat om de collectie actueel te houden.

Ook andere bruikleengevers, zoals de Stichting Leven en werk Sierd Geertsma en de regelmatige giften en bruiklenen van particulieren zorgen ervoor dat Museum Dr8888 deelcollecties kan blijven aanvullen. In 2017 hebben de Vrienden van Museum Dr8888 een van de grootste schenkingen gekregen sinds haar bestaan, namelijk de gehele collectie van de Stichting leven en werk Sierd Geertsma, bestaande uit 187 kunstwerken. In 2018 zijn deze allemaal ingevoerd in de collectie. Daarnaast is er ook prachtige schenking binnengekomen van een particulier: een collage van Thijs Rinsema.

De bijlage achterin dit boekje bevat het overzicht van schenkingen en bruiklenen over 2018.Museum Dr8888 beheert ongeveer 12.000 objecten uit allerlei disciplines. Het gaat om kunstnijverheid, topografische en bouwhistorische prenten en tekeningen, cultuurhistorische artefacten maar vooral moderne en hedendaagse kunst. Vanaf het ontstaan van het museum als oudheidskamer in 1936, is de collectie gegroeid tot haar huidige omvang.

Digitaliseren Het digitaliseren van de gehele museumcollectie (onderdeel van het provinciale project ‘Kolleksjes Tichtby’) liep door de waterramp van juni 2017 niet volgens planning. Tweede helft van dat jaar is een achterstand opgelopen die we begin 2018 hebben getracht te compenseren. Dat is redelijk gelukt. Museum Dr8888 is een voorloper binnen het Deltaplan in het online publiceren van werken. Inmiddels zijn er van de kerncollectie werken van meerdere kunstenaars digitaal toegankelijk, o.a.: Theo van Doesburg, Klaas Koopmans, Pier Feddema, Ids Wiersma, Sierd Geertsma en Thijs Rinsema . Als archief is de Kroniek van Barend Fabrycius online gezet.

Ontzamelen Om sterker te kunnen focussen op de kerncollectie (beheer, behoud en presentatie), is een ontzamelingsproces in gang gezet. In samenwerking met de gemeente Smallingerland als eigenaar en met experts van Smelne’s Erfskip is en wordt als eerste de erfgoedcollectie onder de loep genomen. Alle stappen in dit proces worden met grote zorgvuldigheid en via de LAMO-regels gezet.

60

Sierd Geertsma Kubistisch Portret van een vrouw, ca. 1927 collectie Vrienden Museum Drachten, schenking St. Leven en werk Sierd Geertsma

61

Afhandeling waterramp depot juni 2017 Er zijn circa 335 objecten met urgentie in 2017 verplaatst naar Helicon in Zoeterwoude In de 2 weken erna zijn de werken gedroogd, bekeken, geïnventariseerd en gefotografeerd. Daarna kwam het restauratietraject. Dat was een flinke klus en een flinke domper voor het museum. Gelukkig is alles in 2018 zo goed als afgerond. We zijn maar wat blij dat we al die jaren goed verzekerd zijn.

Verhalentafel i.s.w. met Smelne’s Erfskip In de afgelopen jaren zijn er veel scans en foto’s gemaakt van de collectie en archieven die het museum bewaard in het depot. Naar inschatting is 70% van de afbeeldingen die al online gezet zijn via de tafel afkomstig uit het museum. In 2018 is er gewerkt aan een extra hoofdstuk waarin het Museum Dr8888 haar collectie laat belichten.Deze bestaat uit het erfgoed van Smallingerland, regionale en internationale collecties die de kern van het museum omvat.

62

Omslag boek Thijs Rinsema

63

Na jarenlange onderzoeks- en Van Doesburg- reconstructiewerkzaamheden is in 2018 museumwoning het Van Doesburg-Rinsemahuis onder grote belangstelling geopend. Rinsemahuis

Het Van Doesburg-Rinsemahuis is gereconstrueerd volgens de kleurontwerpen van Stijlkunstenaar Theo van Doesburg, die hierbij samenwerkte met gemeentearchitect Cees Rienks de Boer. Het complex middenstandswoningen dat in de jaren 1920-21 tot stand kwam was voor Van Doesburg de eerste grote architectuuropdracht waarin hij zijn ideeën over de integratie van beeldende kunst en architectuur kon realiseren.

Op 30 juni 2018 verrichtte oud-minister van Buitenlandse Zaken, Bert Koenders, de openingshandeling. Koenders kwam als jongetje vaak bij zijn grootouders over de vloer die in een van de woningen in de zgn. Papegaaienbuurt woonde. De bijeenkomst werd bijgewoond door o.a. algemeen directeur van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed, Susan Lammers, en wethouder Cultuur van de gemeente Smallingerland, Marjan Sijperda. Ook Susan Lammers nam het woord en zei onder andere:

“Dames en heren, wij zijn al een jaartje of vijf kind aan uw huis. Al vanaf 2013 is de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed actief betrokken bij dit project. Op basis van het eerste kleuronderzoek van het Van Doesburg-Rinsemahuis schreven RCE-onderzoekers Luc Megens en Mariël Polman in samenwerking met het Museum Drachten en het een bijdrage voor de internationale conferentie voor kleuronderzoekers, die ze in het voorjaar van 2014 in Stockholm presenteerden en in 2015 publiceerden. Daarna werd het kleuronderzoek uitgevoerd door Lisette Kappers en bleven Polman en Megens actief betrokken bij het project.”

Het Van Doesburg-Rinsemahuis is ontstaan op initiatief van Museum Dr8888 en de realisatie is tot stand gekomen door een gemeenschappelijke inspanning van de Stichting Van Doesburg- Rinsemahuis en Museum Dr8888 met financiële ondersteuning van de provincie Fryslân, gemeente Smallingerland, Rijksdienst Cultureel Erfgoed en vele kleinere geldschieters.

Helaas schoten de financiële middelen tekort om de woning ook per direct open te stellen voor het publiek. Het plan is om in 2019 te beginnen met de exploitatie van de museumwoning.

64

Opening door dhr. Bert Koenders en Susan Lammers. Rechts Paulo Martina en wethouder cultuur Marjan Sijperda

65

De organisatie van Museum Drachten Organisatie: bestaat op 31 december 2018 uit 11 werknemers en gemiddeld 80 vrijwilligers. Op basis van een vast dienstverband waren Personeel en er gedurende het jaar 5,6 fte in dienst Op basis van een tijdelijk dienstverband 2,2 fte. vrijwilligers

Personele samenstelling

- drs. Paulo Martina, directeur; - Karla Zwart, office manager; - Nicole Hoekstra, financiële administratie; - Ramona Dumas, collectiebeheer en tentoonstellingen; - Pieter van der Linde, technisch medewerker; - Annemieke Keizer, collectiebeheer en kennismanagement; - Thamar Beckx, communicatie, marketing en pr; - Marieke Langhout, collectieregistratie en adm. ondersteuning; - Hester Jenkins, educatiemedewerker - Kees van der Ploeg, conciërge; - Laura Visserman, projectmedewerker;

Vrijwilligers De beschikbaarheid van vrijwilligers is van onschatbare waarde voor Museum Dr8888. Vanuit financieel oogpunt is inzet van vrijwilligers noodzakelijk om het ambitieniveau te handhaven. Maar de waarde van de vrijwilligers is veel groter dan dat. Vrijwilligers versterken de binding met de stad en regio, vervullen een ambassadeursfunctie en met hen kan het museum invulling geven aan een brede opvatting van (cultuur)participatie: door mensen een kans te bieden zinvol bezig te zijn. Dit vergroot het maatschappelijk belang van het museum.

Stagiaires Museum Dr8888 is een erkend leerbedrijf en biedt veel ruimte voor stagiaires (MBO, HBO en WO), vooral binnen de afdeling Educatie.

66

De Stichting Vrienden van Museum Drachten ondersteunt het museum in al haar activiteiten en is nauw Vrienden betrokken bij alles wat er in en om het museum gebeurt.

Allereerst gaat het dan om de kerntaak:

“De stichting heeft ten doel het bijeenbrengen van gelden teneinde aan het Museum Dr8888 voorwerpen voor de collectie of de inventaris, aangeschaft met deze gelden, aan te kunnen bieden, in welke vorm dat ook, of met deze gelden het museum op andere wijze te steunen op gebieden waarvoor het Museum zelf de financiële middelen ontbreken.”

Een lange zin uit de statuten die ons in 2018 nadrukkelijk heeft beziggehouden.

Met als uiteindelijk resultaat dat we onze rechtsverhouding met het museum hebben vastgelegd in een (permanente) bruikleenovereenkomst en over onze - structurele - financiële steun vanaf 2019 een aantal nieuwe afspraken zijn gemaakt. Wat betreft aankopen was in 2018 overigens weinig te beleven, onze voorziening hiervoor moet eerst weer wat ‘herstellen’ van de majeure investering voor de Boogschutter in 2017!

Wel was er een financiële bijdrage aan de digitalisering van de museumcollectie: u kunt een deel van ons bezit bekijken via www.collectienederland.nl.

Naast die kerntaak waren er natuurlijk onze vertrouwde bindingsactiviteiten:

Een meerdaagse kunstreis, ditmaal rondom Parijs van 24 tot en met 29 april 2018

Drie dagexcursies, te weten op;

- zaterdag 10 maart naar Utrecht

- zaterdag 29 september naar de Rijp

- zaterdag 1 december naar Nijmegen

Nieuw was de lezing over Maria van Gelre door mevrouw Margaret Breukink, ter voorbereiding van laatstgenoemde excursie. Een concept dat naar meer smaakt.

67

Daarmee zijn we gearriveerd bij een nieuwe activiteit: cursussen over kunst door diezelfde mevrouw Breukink (met dank aan ons bestuurslid Bart Schoppers, de initiatiefnemer):

- in maart en april zesmaal over “symboliek en mythologie in de kunst”

- in oktober en november opnieuw zesmaal over “kunstenaarskolonies, broedplaats van de verbeelding”.

Vijf kleurrijke Nieuwsbrieven en geregeld werk van de Vrienden zichtbaar als ‘Schilderij van de maand’.

Tenslotte over het bestuurlijk functioneren: negen maal werd dit jaar vergaderd.

Eind van het jaar vertrokken twee invloedrijke bestuursleden om verschillende redenen: Bart Schoppers en Nico Haitel. Dat illustreert ook de kwetsbaarheid.

Voor Nieuwsbrief en website hebben we inmiddels bekwame hulp in de persoon van Fokke van der Veen, voor de financiën worstelen we nog (maar we komen boven).

68

Financiën

Nog aan te vullen!

69

Colofon

Beeld, tekst en redactie: Paulo Martina Tekstbijdragen van: Thamar Beckx, Ramona Dumas, Nicole Hoekstra, Annemieke Keizer, Karla Zwart, Bert van Asselt en Paul van Kleef.

Museum Dr8888 Museumplein 2 9203 DD DRACHTEN www.museumdrachten.nl

©Museum Dr8888. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd.

70

Bijlage 1: Activiteiten en verhuringen

Lezingen Rondleidingen en stadswandelingen voor externen Rondleiding Kunstgroep Tolbert/Leek 12 januari Rondleiding Lionsclub Drachten met bezoek uit Duitsland 17 februari Rondleiding groep dhr. Braeuner 10 maart Rondleiding groep dhr. Bom 25 maart Stadswandeling Kunst-und Kulturverein Drensteinfurt (DL) 28 april Rondleiding groep mw. Leibrand 8 mei Rondleiding groep Britse journalisten (GB) 18 mei Rondleiding groep Omnia Travel (B) 21 mei Rondleiding en stadswandeling groep Hoge Reisen (DL) 2 juni Rondleiding Nationale Senioren Golffederatie van Nederland en Denemarken 5 juni Rondleiding en stadswandeling Studienkreis Munster (DL) 5 juni Rondleiding groep dhr. Aaij 19 juni Rondleiding en stadswandeling groep Sales (L) 23 juni Rondleiding en stadswandeling groep Felix Reisen (DL) 27 juni Rondleiding en stadswandelin groep Prokultus Touristiek (DL) 29 juni Rondleiding groep Mainka Reisen (DL) 27 juli Rondleiding speciaal voor Museumkaarthouders 3 augustus Rondleiding speciaal voor Museumkaarthouders 14 augustus Rondleiding en stadswandeling groep Craps (B) 15 augustus Rondleiding Jaargroep TU Eindhoven 21 augustus Rondleiding speciaal voor Museumkaarthouders 31 augustus Rondleiding en stadswandeling Gruppen Herford (DL) 1 september Rondleiding Kulturelles Net, Ahlen (DL) 9 september Rondleiding en stadswandeling groep Felix Reizen (DL) 20 september Rondleiding groep dhr. Bresselse 22 september Stadswandeling groep dhr. Bolhuis 26 oktober Rondleiding Ronde Tafel Drachten 2 november Rondleiding groep mw. van Drie 9 november Rondleiding groep mw. Brouwer 20 november Rondleiding groep dhr. Kreling 23 november Rondleiding groep fam. van Loo 24 november Stadswandeling groep dhr. v/d Sluis 24 november Rondleiding groep Kunstminnende Wichter 7 december Rondleiding groep Keunstkrite 8 december Rondleiding Kunst & Cultuurgroep 12 december Rondleiding Kunst & Cultuurgroep 13 december Rondleiding groep Waterschap Noorderzijlvast 20 december

Open rondleidingen Rondleiding gegeven door Simon Deinum, 2 maal op 22 april Open rondleiding Siep van den Berg 6 mei Rondleiding gegeven door Simon Deinum 8 mei Open rondleiding Siep van den Berg 19 mei Open rondleiding Siep van den Berg 22 mei Open rondleiding Siep van den Berg 3 juni

71

Open rondleiding Siep van den Berg 16 juni Open rondleiding Siep van den Berg 19 juni Open rondleiding Siep van den Berg 1 juli Open rondleiding Siep van den Berg 3 juli

Groepsbezoeken Groep dhr. Mik 9 januari Groep mw. Bokma 10 januari Groep dhr. Koldijk 12 januari Groep mw. Wahle 4 juli Servicegroep dhr. v/d Hem 17 oktober

Openingen Opening tentoonstelling Beyond Dada en De Stijl part I 24 januari Museumnacht 24 januari Opening eindexamenexpositie VHS Singelland 27 maart Opening tentoonstelling Kracht van Karton 20 april Opening tentoonstelling Kind van Mondriaan: Siep van den Berg / De Stijl in Straatsburg 21 april Aftrap Hinkelspel Museumplein 16 mei Opening Van Doesburg-Rinsemahuis 30 juni Opening tentoonstelling Beyond Dada en De Stijl part II 21 juli Opening tentoonstelling Fries Expressionisme: Not afraid of the new 13 oktober Opening Luzinterrutus Emptying the museum 8 november

Georganiseerde evenementen met bijdrage Museum Dr8888 Bijeenkomst Blik op de Toekomst 20 februari POCO bijeenkomst 18 april Kick-off Dada Fashionshow 19 september Arrangement Museum Dr8888 – Stadsmarkeringen Bestemming Drachten - LF 2018 21 september Dada Fashionshow 6 oktober Bijeenkomst Keunstwurk Onvergetelijk Dr8888 11 december

Interne bijeenkomsten Informatiebijeenkomst vrijwilligers nieuwe tentoonstelling 24 januari Nieuwjaarsbijeenkomst vrijwilligers 24 januari Bijeenkomst horecamedewerkers 12 maart Informatiebijeenkomst vrijwilligers nieuwe tentoonstelling 19 april Informatiebijeenkomst vrijwilligers nieuwe tentoonstelling 18 juli Lezingen 3 lezingen i.s.m. Artifex 3 februari Informatiebijeenkomst vrijwilligers nieuwe tentoonstelling 12 oktober Training dag Onvergetelijk Dr8888 22 oktober

Bijeenkomsten van externe organisaties in het museum Nieuwjaarsbijeenkomst Soroptomisten 13 januari Nieuwjaarsbijeenkomst Ha&Ie voor ondernemers 17 januari Netwerkbijeenkomst Statenfractie ChristenUnie 2 februari Sponsordiner LF2018 27 maart Voorbereidingsavond voor meerdaagse reis Vrienden

72

Museum Dr8888 3 april Donateursavond Vrienden Museum Dr8888 4 april Terugkomavond meerdaagse Vriendenreis 25 september Herfstbijeenkomst Ha&Ie voor ondernemers 17 oktober Voorlichtingsavond meerdaagse Vriendenreis 19 november Bijeenkomst Mediamarkt 15 december

Cursussen Reeks van zes cursusavonden Vrienden Museum Dr8888, allen op maandagavond vanaf 5 maart Reeks van vijf cursusavonden Vrienden Museum Dr8888, allen op maandagavond vanaf 1 oktober Vijfdelige Schilderworkshop van Marcel de Jong in Atelier, allen op zaterdag vanaf 13 oktober

Vier het Leven 28 augustus

Lezingen Lezing speciaal voor Museumkaarthouders 18 oktober Lezing speciaal voor Museumkaarthouders 24 oktober Lezing voor groep Kiwani's 27 november

Familiedagen Elke derde zondag van de maand.

Kinderatelier Elke woensdagmiddag

Open stadswandelingen Wekelijks op woensdag en wisselend op zaterdag en zondag in de maand januari.

Onvergetelijk Dr8888 T/m mei 2018 elke eerste dinsdag van de maand.

73

Bijlage 2: Collectie: schenkingen, digitaliseren en bruiklenen

Aanwinsten die nog niet in Adlib geregistreerd staan: Schenking archief S.H. de Roos (ongeveer 60 records)

Bruiklenen tentoonstellingen:

Beyond Dada en De Stijl part 1 Particulieren: totaal 43 werken RCE: 3 werken Galerie van de Velde 5 werken

De Stijl in Straatsburg RCE: 5 werken Atelier Polman: 1 werk Nieuwe Instituut: gratis gebruik van facsimiles ontwerpen Theo van Doesburg Van Abbemuseum: facsimile ontwerp bloemenkamertje Museum voor moderne en hedendaagse kunst Straatsburg: toestemming gebruik beeldmateriaal Aubette

Kind van Mondriaan Siep van den Berg Particulieren: totaal 273 werken

Kracht van Karton Particulieren: totaal 52 werken

Beyond Dada en De Stijl part 2 Particulieren: totaal 45 werken Kunstuitleen Utrecht: 2 werken Galerie Ronny van de Velde: 8 werken

Fries Expressionisme, Not Afraid of the new Particulieren: totaal 106 werken Galerie Studio 2000: 8 werken

Digitalisering: Scans en foto’s collectie + verwerken in Photoshop TIFF – JPEG Collectie depot B + C= circa 360 werken

Adlib: 287 ingevoerde records

Subsidie Met een forse bijdrage van de Wassenberg Clarijs-Fontein Stichting is er dit jaar aangekocht, bij:

Condair bv: 4x Defensor PH 15, bevochtiger + 3x Aerial AD 520, ontvochtiger klimaatbeheersing XP Studio & Tecniek: aanleggen bekabeling E.B.T.C: leveren en aanbrengen camerasysteem Nedon Adviesbureau b.v.: onderzoek depots zwaminspectie Linkstar 2x set daglicht studiolampen: fotografie collectie Datas: kleine snijtafel voor atelier Prorema: depotstofzuiger

74

In bruikleen, de collectie aan: Project tentoonstelling Ljochtstill CH 2018, Anje Wester-Koopmans 45 Werken uit de collectie Gestichtstekeningen van de Stichting Klaas Koopmans Museum Belvédère, 18 Gestichtstekeningen van Klaas Koopmans Smelne’s Erfskip, tav. Dhr. Tiny Derks, Gipsen reproductie van het beeldje Peye Pier Feddema Stichting, 24 werken uit de collectie Pier Feddema

Acties aangaande de water en bouwstof schade depots:

Advies inspectie depots door Advies bureau Peize, 11 juni

Retour brengen gerestaureerde werken (schilderijen) door Helicon- Zoeterwoude naar extern depot, 26 november

1e schoonmaak stofschade depot A, B + C door Post Cleaning, 5 december

Verhuizing vanuit extern depot naar depots Museum Drachten, door Bulstra Verhuizingen, 10 – 12 december

Papierrestaurator Nico Lingbeek, Haarlem Vervoer werken op papier naar locatie, vanuit Helicon Zoeterwoude Afspraak: restauratie start begin 2019

75