Imponderabilia Biuletyn Piłsudczykowski

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Imponderabilia Biuletyn Piłsudczykowski Imponderabilia Biuletyn Piłsudczykowski numer trzeci Gdańsk 2011 Redaktor Naczelny: Jakub H. Szlachetko ISSN 2080-8011 [email protected] Sekretarz Redakcji: Paweł Fiktus Publikacja powstała w wyniku [email protected] współpracy: Redakcja: Mateusz Cupała Magdalena Chruściel Marcin Kabziński Marcin Michalak Barbara Pawełko-Czajka Michał Poznański Julian Skelnik Jacek Srokosz Rada Naukowa: 1. prof. dr hab. Eugeniusz Koko 2. prof. dr hab. Zbigniew Opacki 3. prof. dr hab. Józef Arno-Włodarski 4. dr hab. Janusz Cisek, prof. UJ 5. dr hab. Maciej Marszał, prof UWr 6. dr hab. Waldemar Paruch, prof. UMCS 7. dr hab. Grzegorz Piwnicki, prof. UG 8. dr Marek Białokur 9. dr Przemysław Dąbrowski 10. dr Przemysław Kierończyk 11. dr Marcin Wiszowaty Tłumaczenia: Ośrodek Analiz Polityczno-Prawnych Magdalena Chruściel Katarzyna Kaszorek Dane Fundacji: Joanna Bebak Prezes: Skład i projekt graficzny okładki: Jakub H. Szlachetko Anna Król [email protected] Zarząd: Drukarnia: Adam Bochentyn Zakład Poligrafii [email protected] Fundacji Rozwoju Marta Kołacz Uniwersytetu Gdańskiego [email protected] ul. Armii Krajowej 119/121, 81-824 Sopot Łukasz Mynarkiewicz tel./fax (58) 551 05 32 [email protected] tel. (58) 523 14 49, 523 13 75, 523 13 50 Paweł Szczepański e-mail: [email protected] [email protected] Imponderabilia Biuletyn Piłsudczykowski SPIS TREŚCI TABLE OF CONTENTS Od Redakcji . 7 Editor’s Note Portret polityczny Walerego Sławka Walery Sławek: A Political Portrait Maurycy Rodak Płk. dypl. Walery Sławek. Romantyczny bohater pracy u podstaw �������������� 11 Colonel Walery Sławek. The Romantic hero of organic work Paweł Fiktus Główne założenia gospodarcze tzw. ,,drugiego gabinetu” płk Walerego Sławka ��������������������������������������������������������������������������������������������28 The main economic assumptions of the so-called “second cabinet” of Colonel Walery Sławek Jacek Srokosz Elitarystyczne koncepcje Walerego Sławka oraz próby ich realizacji . 40 Walery Sławek’s ideas concerning the elite and their implementation Rozprawy naukowe dotyczące zjawisk politycznych i społecznych w międzywojennej Rzeczypospolitej Treatises on social and political phenomena in interwar Poland Aleksander Smoliński Józef Piłsudski jako szef formacji Wojska Polskiego. Lata 1919-1939 . 59 Józef Piłsudski as a chief of the Polish Army. The period from 1919 to 1939 Jan Pietrzak Polityka Piłsudskiego wobec Ukrainy w latach 1918-1921 ����������������������������77 Piłsudski’s politics towards Ukraine in the period from 1918 to 1921 Jakub Bogucki Kilka uwag o funkcjach pamięci Powstania Styczniowego w pismach Józefa Piłsudskiego . 86 Several remarks on the functions of the memory of the January Uprising in Józef Piłsudski’s writings Nina Zielińska W cieniu Józefa Piłsudskiego: Zdzisław Klemens Lechnicki – „Strażnik” i „Naprawiacz” Rzeczypospolitej ������������������������������������������������ 95 In Józef Piłsudski’s shadow: Zdzisław Klemens Lechnicki – the “Guard” and the “Repairer” of interwar Poland Michał Andrzejczak Stosunek Romana Dmowskiego do zamachu stanu Józefa Piłsudskiego . 110 Roman Dmowski’s attitude to Józef Piłsudski’s coup d’etat Jacek Pietrzak Zespół Pracy nad Odbudową Polski (1942 – 1945). Z dziejów polskiego uchodźstwa wojennego w Iranie ���������������������������������� 132 The Team for the Restoration of Poland (from 1942 to 1945). The history of Polish military refugees in Iran Barbara Pawełko–Czajka Wybrane koncepcje myśli krajowej na Wileńszczyźnie do 1922 roku �������������������������������������������������������������������������������������������������������� 143 Selected concepts of the local thought in the Vilnius Region until 1922 Studia nad martyrologią i zbrodniami przeciwko ludzkości A study of martyrdom and crimes against humanity Przemysław Waingertner Chrzest bojowy „Żelaznych”. Bitwa pod Mołotkowem (29 X 1914 r.) . 157 The Iron Brigade’s baptism of fire. The Battle of Mołotków (October 29, 1914) 4 Adam Rafał Kaczyński Śmierć na polu walki - stosunek Legionistów do zabijania i śmierci podczas kampanii Wołyńskiej 1915-1916 �������������������������������������� 175 Death on a battlefield - the attitude of the Polish soldiers to killing and dying during the campaignin Volhynia in 1915-1916 Beata Machay, Grażyna Trzaskowska Materiały archiwalne do działalności Wojskowej Prokuratury Rejonowej we Wrocławiu z lat 1946-1955 jako źródło do badań historyczno-prawnych nad wojskowym wymiarem sprawiedliwości na Dolnym Śląsku . 188 Archive materials on the Regional Military Prosecutor’s Office in Wrocław from the period from 1946 to 1955 as a basis for historical and legal research on the military judicial system in Lower Silesia 5 OD Redakcji Odbieram sobie życie. Nikogo proszę nie winić. Walery Sławek dopisek: Spaliłem papiery o charakterze prywatnym, a także wręczone mi w zaufaniu. Jeśli nie wszystkie, to proszę pokrzywdzonych o wybaczenie. i jeszcze dopisek: Bóg Wszystkowidzący może mi wybaczy moje grzechy, i ten ostatni. Szanowni Państwo, Lakoniczne w treści oświadczenie, a jednak niezwykle wymowne, czy wręcz symboliczne. Zamknęło życie ważnej dla historii międzywojennej Rzeczypospo- litej postaci, która to w całości oddała je na usługi owej Rzeczypospolitej. Wpierw walce o jej utworzenie, a potem o jej utrzymanie. Niedługo po odejściu swego Ojca Założyciela odeszła i sama Rzeczypospolita. Od niniejszego numeru Imponderabiliów począwszy wszystkie następne będą dedykowane kolejnym postaciom środowiska piłsudczykowskiego. Postaciom, których myśli, słowa i czyny kształtowały międzywojenną rzeczywistość, kreowały działalność państwa w sferze międzynarodowej, jak i wewnętrznej, a wcześniej przechodziły trudy i znoje, z utratą zdrowia, czy wręcz narażeniem życia w czasie wojny i konspiracji. Środowisko piłsudczykowskie bogate było w takie jednostki, które bez najmniejszej wątpliwości należy nazywać mężami stanu. W gronie tym nie mogło zabraknąć Walerego Sławka, który przez dekady wspierał stara- nia Marszałka Piłsudskiego o niepodległą Rzeczypospolitą, a gdy ta już została osiągnięta o inne, nie mniej ważne imponderabilia. Nie mogło zabraknąć, stąd też decyzja redakcji periodyku, by właśnie ten bohater zainaugurował pokrótce ukazaną serię. W związku z powyższym struktura publikacji ulegnie drobnej zmianie. Odtąd każdy numer periodyku będzie otwierał dział zawierający prace naukowe doty- 7 czące wybranej postaci. Dopiero w dalszej kolejności – w dziale drugim – znajdą się pozostałe artykuły rozprawiające o politycznych zjawiskach II Rzeczypospo- litej, a jeszcze dalej – w dziale trzecim – studia nad martyrologią i zbrodniami przeciwko ludzkości. Licząc, że podjęte decyzje spotkają się z Państwa akceptacją (a może i aplau- zem?), serdecznie zapraszam do lektury trzeciego już numeru Imponderabiliów. Biuletynu Piłsudczykowskiego! Jakub H. Szlachetko Redaktor Naczelny portrET politYcznY walEREgo Sławka walerY Sławek: A political portrait PŁK. DYpl. walerY sławek. romaNTYcznY bohater pracY U podstaw maurYCY rodak Prolog Wiele można znaleźć słów dla opisania postaci płk. Walerego Sławka. Już za życia był przez jednych podziwiany za niezłomność i wierność ideałom. Przez in- nych z kolei był pogardzany za zbytnią uległość swemu Komendantowi – Józefowi Piłsudskiemu i za zbyt idealistyczny, czy nawet naiwny światopogląd. Dla jednych bohater wojenny, który swoją śmiercią zwyciężył nad swoimi przeciwnikami. Dla innych znowu wierny żołnierz, który nie potrafił odnaleźć się w rzeczywistości. Biografia Walerego Sławka jest na tyle bogata, a jego osobowość na tyle złożona, że nie można jej przyporządkować w żadne wąskie ramy. Musimy na Sławka spojrzeć z różnych stron, musimy poznać jego idee, aby zrozumieć motywy jego działań. W życiu Walerego Sławka możemy wyodrębnić trzy zasadnicze okresy. Pierw- szy – od wstąpienia do Polskiej Partii Socjalistycznej, poprzez Związek Walki Czynnej (ZWC), Związek Strzelecki (ZS) i Legiony, do odzyskania przez Polskę Niepodległości. Drugi okres – od początków II RP aż do utworzenia Bezpartyj- nego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR). Trzeci okres, najbardziej aktywny ale z tragicznym finałem w przededniu końca II RP. Początki działalności Walery Sławek urodził się 2 listopada 1879 na Podolu, w miejscowości Stru- żyna. Był trzecim, spośród czwórki rodzeństwa. Rodzina wykazywała się rodo- wodem szlacheckim, jednak była uboga. Pierwsze nauki pobierał w domu, skąd także – głównie za przyczyną matki, wyniósł gorące, patriotyczne wychowanie. 11 Naukę w gimnazjum rozpoczął w wieku 9 lat. W 1895 roku wyjechał do Warszawy, gdzie został przyjęty do Wyższej Szkoły Handlowej im. Leopolda Kronenberga. Po ukończeniu szkoły podjął pracę zawodową i już w 1900 roku związał się z Polską Partią Socjalistyczną (PPS). Szybko doceniono jego talent organizacyjny. W 1901 roku Sławkowi powierzono kierowanie strukturami warszawskimi PPS. Wywro- towa działalność wkrótce zaowocowała przełomowym w jego życiu – jak później miało się okazać, wydarzeniem – spotkaniem Józefa Piłsudskiego. Miało to miejsce w maju 1902 roku w Wilnie. Sam Sławek tak wspomina ten epizod: Przywitaliśmy się jak starzy znajomi, którzy już o sobie dużo wiedzą, a teraz tylko przyglądają się sobie nawzajem1. Istotnie, dość szybko połączyła ich szczególna więź, bo niedługo po tym spotkaniu Sławek był uważany za jednego z najbliższych współpracow- ników Piłsudskiego. Jeszcze w 1902 roku, mimo młodego wieku (22 lata) został mianowany na szefa okręgu kieleckiego PPS. Występował pod pseudonimami „Soplica” i „Kozak”. Ten też okres życia zaowocował
Recommended publications
  • Political Visions and Historical Scores
    Founded in 1944, the Institute for Western Affairs is an interdis- Political visions ciplinary research centre carrying out research in history, political and historical scores science, sociology, and economics. The Institute’s projects are typi- cally related to German studies and international relations, focusing Political transformations on Polish-German and European issues and transatlantic relations. in the European Union by 2025 The Institute’s history and achievements make it one of the most German response to reform important Polish research institution well-known internationally. in the euro area Since the 1990s, the watchwords of research have been Poland– Ger- many – Europe and the main themes are: Crisis or a search for a new formula • political, social, economic and cultural changes in Germany; for the Humboldtian university • international role of the Federal Republic of Germany; The end of the Great War and Stanisław • past, present, and future of Polish-German relations; Hubert’s concept of postliminum • EU international relations (including transatlantic cooperation); American press reports on anti-Jewish • security policy; incidents in reborn Poland • borderlands: social, political and economic issues. The Institute’s research is both interdisciplinary and multidimension- Anthony J. Drexel Biddle on Poland’s al. Its multidimensionality can be seen in published papers and books situation in 1937-1939 on history, analyses of contemporary events, comparative studies, Memoirs Nasza Podróż (Our Journey) and the use of theoretical models to verify research results. by Ewelina Zaleska On the dispute over the status The Institute houses and participates in international research of the camp in occupied Konstantynów projects, symposia and conferences exploring key European questions and cooperates with many universities and academic research centres.
    [Show full text]
  • Zapisz Jako PDF Otwiera Się W Nowym Oknie
    The Second Polish Republic Under the Sanaon Government (revision class) The Second Polish Republic Under the Sanaon Government (revision class) Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) The Second Polish Republic Under the Sanaon Government (revision class) Children with flags during a ceremony Source: Dzieci z chorągiewkami podczas uroczystości, 1934, Narodowe Archiwum Cyfrowe, domena publiczna. Link to the Lesson You will learn to define the effects of the May Coup D’État and the manifestations of the crisis of democracy; to describe the everyday life of students of the elementary schools in the Second Polish Republic; to characterize the strong and weak points of the economy and social life of the Second Polish Republic. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie abstraktu In 1926, Józef Piłsudski decided to take the power with the use of armed force. Ignacy Mościcki assumed the office of President. The August Novelization of 1926 became a temporary solution. One of the first decrees to be issued was the appointment of the General Armed Forces Inspector (Polish acronym: GISZ). Józef Piłsudski was appointed for this office by Ignacy Mościcki. In 1935, the April Constitution was adopted, limiting the authority of the Parliament. During the campaign for the new term of the Sejm in September 1930, the opposition leaders were arrested. Some of them were forced to emigrate. The Brest elections of November granted the Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government (BBWR) 56% of the seats in the Sejm and almost 68% in the Senate. It was a result of a violation of democratic principles. The founding of the Bereza Kartuska prison in the 30s became a symbol of the Sanation’s activities.
    [Show full text]
  • Identity and Diversity: What Shaped Polish Narratives Under Communism and Capitalism Witold Morawski1
    „Journal of Management and Business Administration. Central Europe” Vol. 25, No. 4/2017, p. 209–243, ISSN 2450-7814; e-ISSN 2450-8829 © 2017 Author. This is an open access article distributed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs license (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) Identity and Diversity: What Shaped Polish Narratives Under Communism and Capitalism Witold Morawski1 at first, the motherland is close at your fingertips later it bleeds hurts – Tadeusz Różewicz (1999, p. 273) Aims I shall refer to concepts of identity and difference on the border between culture and society not only to better understand and explain waves of social anger experienced by individuals or communities but also to reflect on ways in which to address the challenges that emerge within the social environment. One is angry when struggling with financial insecurity due to unemployment or low income; economists analyse this phenomenon. Another one is angry because of the mediocrity of those in power; political scientists explore this matter. The media, whose task is to bring the above to public attention, also become instruments that shape events and they aspire or even engage in exercising power. Thus, I shift the focus to society and its culture as sources of anger and, at the same time, areas where we may appease anger (Mishra, 2017; Sloterdijk, 2011). People often tap into the power of identity and difference as a resource. I do not assume that culture prevails, but society needs to take it into account if it is to understand itself and change any distressing aspects of reality.
    [Show full text]
  • Background and Cases of Nationalization in Poland in the Stalinist Era – an Example of Lublin’S Tanning Industry
    MISCELLANEA HISTORICO-IURIDICA TOM XVI, z. 1 ROK 2017 Karol Dąbrowski Maria Sklodowska-Curie University e-mail: [email protected] phone: +48 81 537 54 28 DOI: 10.15290/mhi.2017.16.01.11 Background and cases of nationalization in Poland in the Stalinist Era – an example of Lublin’s tanning industry SUMMARY Background and cases of nationalization in Poland in the Stalinist Era – an example of Lublin’s tanning industry The nationalization processes in People’s Poland had already begun at the time of estab- lishment of the Polish Committee of National Liberation. Enterprises were submitted under temporary state management and were expropriated on the basis of various regulations, including those enacted by Pilsudski’s sanation. The food industry was na- tionalized as part of the land reform. Industrial enterprises which were able to employ more than 50 employees on one shift (it was quite indefinite) were nationalized by the act on nationalization of 3 January 1946. Next, factories were taken over by political decisions of the communist Polish United Workers’ Party. On the other hand, the re- construction of industry after the Nazi and Soviet devastation, rescuing of work places, concern for inhabitants’ lives, supplies of food and goods, needed extraordinary mea- sures. It is demonstrated by the example of the tanning industry in Lublin – where the Polish Committee of National Liberation had its headquarters. However, the national- ization in post-war Poland served the communists political interests and was one of the means used by the communist political class to introduce the totalitarian system.
    [Show full text]
  • The Warsaw School of Marxism
    THE WARSAW SCHOOL OF MARXISM Maciej Gdula University of Warsaw Every student of social studies in Poland has almost certainly heard of the Warsaw School of the History of Ideas, whose members included, among others, Leszek Kołakowski and Jerzy Szacki. The school was important in Polish intellectual life both due to the high quality of its academic works and because of its members’ ideological and political trajectories, which were typical for a large part of the Polish intelligentsia. Such a trajectory began with involvement in communist ideas and participation in building a new political order, then proceeded to revisionism – that is, a critique of the socialism that actually existed from the perspective of communist ideals – and finished with a rejection of totalitarianism and termination of any affiliations with communism or socialism. No one speaks of a Warsaw School of Marxism, although, as I will try to demonstrate, there are many arguments for considering that the people from Julian Hochfeld’s circle, including Zygmunt Bauman, Jerzy Wiatr, Aleksandra Jasińska-Kania, and others, did comprise an academic school. I believe that distinguishing the school can shed a new light on the intellectual and social history of post- war Poland. In discussions about the appropriateness of using the term “school” for the Warsaw School of the History of Ideas, attention is drawn to the non-existence of a founding manifesto, the lack of a common methodol- ogy linking the work of individual scholars, and the absence of anyone who could be recognised as an unquestioned leader with disciples (Bucholc 2013). However, the view prevails that Kołakowski, Baczko, Walicki, and Szacki nevertheless formed an academic school.
    [Show full text]
  • A Legal Nihilism in the Political and Legal Practice of the Sanation Camp 1926–1935
    Pobrane z czasopisma Studia Iuridica Lublinensia http://studiaiuridica.umcs.pl Data: 27/09/2021 07:49:16 Articles Studia Iuridica Lublinensia vol. XXIX, 5, 2020 DOI: 10.17951/sil.2020.29.5.133-147 Wawrzyniec Kowalski Military University of Technology, Poland ORCID: 0000-0002-7426-9593 [email protected] From May to Bereza: A Legal Nihilism in the Political and Legal Practice of the Sanation Camp 1926–1935 Od maja do Berezy. Nihilizm prawny w praktyce ustrojowej i prawnej sanacji 1926–1935 SUMMARY The article is an attempt to outline the manifestations of the legal and political system’s nihilism, the occurrence of which the author to some extent attributes to the policy of the Piłsudski political camp after 1926. The subject of the study is to determine the attitude of the leading activists of the Sanation camp to the political system practice and legal practice, seen for the purposes of this thesis as a certain set of actions contra legem and praeter legem in relation to the legal system in force. The author also analyzes UMCSthe implications of J. Piłsudski’s lack of a concrete, in formal and legal terms, political program on the attitude of the Sanation political camp in relation to the application of law and on the legal security. The legal system turned out to be a factor significantly hindering the realization of the post-May camp’s plans as well as the effectiveness of the political system’s initia- tives undertaken by the Piłsudski political camp. The main reason for the post-May camp’s frequent recourse to activities that are to some extent attributed to the legal or political system’s nihilism was the lack of deeper political intentions of the victor of the May Coup d’État.
    [Show full text]
  • Review Essay
    Studia Judaica (2017), Special English Issue, pp. 117–130 doi:10.4467/24500100STJ.16.020.7372 REVIEW ESSAY Piotr J. Wróbel Modern Syntheses of Jewish History in Poland: A Review* After World War II, Poland became an ethnically homogeneous state. National minorities remained beyond the newly-moved eastern border, and were largely exterminated, forcefully removed, or relocated and scattered throughout the so-called Recovered Territories (Polish: Ziemie Odzys­ kane). The new authorities installed in Poland took care to ensure that the memory of such minorities also disappeared. The Jews were no exception. Nearly two generations of young Poles knew nothing about them, and elder Poles generally avoided the topic. But the situation changed with the disintegration of the authoritarian system of government in Poland, as the intellectual and informational void created by censorship and political pressure quickly filled up. Starting from the mid-1980s, more and more Poles became interested in the history of Jews, and the number of publica- tions on the subject increased dramatically. Alongside the US and Israel, Poland is one of the most important places for research on Jewish history. * Polish edition: Piotr J. Wróbel, “Współczesne syntezy dziejów Żydów w Polsce. Próba przeglądu,” Studia Judaica 19 (2016), 2: 317–330. The special edition of the journal Studia Judaica, containing the English translation of the best papers published in 2016, was financed from the sources of the Ministry of Science and Higher Education for promotion of scientific research, according to the agreement 508/P-DUN/2016. 118 PIOTR J. WRÓBEL Jewish Historiography during the Polish People’s Republic (PRL) Reaching the current state of Jewish historiography was neither a quick nor easy process.
    [Show full text]
  • The Economy of the Second Polish Republic Under Sana On
    The economy of the Second Polish Republic under Sanaon The economy of the Second Polish Republic under Sanaon Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) Bibliografia: Kryzys we wspomnieniach chłopów, [w:] , Pamiętniki chłopów, red. , wybór , Warszawa 1935, s. 547. Wspomnienia chłopów, [w:] Krzysztof Juszczyk, Teresa Maresz, Historia w tekstach źródłowych. Wypisy, t. 3, red. , wybór , Rzeszów 1996, s. 115–116. Halina Krachelska, Stefan Pruss, Życie bezrobotnych. Badania ankietowe – 1933, [w:] Krzysztof Juszczyk, Teresa Maresz, Historia w tekstach źródłowych. Wypisy, t. 3, red. , wybór , Rzeszów 1996, s. 115. Henryk Radocki, COP w Polsce w 1939 roku, [w:] Krzysztof Juszczyk, Teresa Maresz, Historia w tekstach źródłowych. Wypisy, t. 3, red. , wybór , Rzeszów 1996. The economy of the Second Polish Republic under Sanaon Sea Terminal in Gdynia, 1930s – the transatlanc ship MS Piłsudski can be seen in the harbour Source: Henryk Poddębski, Dworzec Morski w Gdyni, lata 30. – na nabrzeżu transatlantyk MS Piłsudski, domena publiczna. Link to the lesson You will learn to characterize the economic crisis in Poland; to describe the location of the COP; to list the economic achievements of the Second Polish Republic. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie dźwiękowe abstraktu. Soon after the May Coup d’État the economic situation in Poland improved. The port in Gdynia was expanded and the construction of the Coal Trunk‐Line between Gdynia and Silesia was commenced. Other important projects implemented in that period included the construction of the State Nitric Compound Factory in Mościce, and the metallurgical plant and car factory near Warsaw. The Great Depression reached Poland at the beginning of the 1930s.
    [Show full text]
  • What Do We Remember About the Second Polish Republic? (Revision)
    What do we remember about the Second Polish Republic? (revision) What do we remember about the Second Polish Republic? (revision) Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) What do we remember about the Second Polish Republic? (revision) Gdynia, Marine Staon, MS Piłsudski Source: Henryk Poddębski, before 1938, Wikimedia Commons, licencja: CC 0. Link to the lesson You will learn to describe the most important events of interwar Poland; to talk about new facts from the history of interwar Poland; characterize the most important figures/characters of the Second Polish Republic. Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl nagranie abstraktu World War I (or the Great War) broke out in 1914 as a result of the conflicting interests of European powers. It ended in the autumn of 1918 with the defeat of Central Powers. Millions of soldiers died, European countries plunged into an economic crisis. A wave of revolution swept through Europe, which resulted in the abolition of the Russian, German and Austro‐Hungarian monarchies. Thanks to Józef Piłsudski and Roman Dmowski, and as a result of favorable circumstances, Poland regained its independence. Initially, the Polish state was limited to the western parts of the Austrian and Russian partitions. The fight for the changing of borders lasted several years. A successful uprisings against Germany broke out in Greater Poland. As a result of three uprisings and the plebiscite in Upper Silesia, Poland obtained a third part of these areas. The reborn Polish Army took the fight to the east, first with the Ukrainians over Lviv, and then with the Soviet Russia. The Polish victory at the battle of Warsaw in August 1920 (the so‐called Miracle on the Vistula) was of vital importance.
    [Show full text]
  • The Amendment of August 1926 to the First Polish Constitution of the Second Republic*
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa 2014; 7 (2), s. 317–322 doi: 10.4467/20844131KS.14.022.2263 www.ejournals.eu/Krakowskie-Studia-z-Historii-Panstwa-i-Prawa GRZEGORZ M. KOWALSKI Jagiellonian University in Kraków The Amendment of August 1926 to the first Polish Constitution of the Second Republic* Abstract On the political-legal plane, the direct consequence of the May coup organized by Józef Piłsudski in 1926 was an amendment of the March constitution of 1921. The above amendment was commonly referred to as the August amendment from the name of the month in which the two laws changing the constitution had been passed (2 August 1926). The core of the August amendment consisted in a strengthening of the position of the executive organs of the state at the expense of the Diet and the senate. The president obtained the right to dissolve parliament before the end of its term, following the motion of the ministers’ council. Moreover, the president obtained the prerogatives to pass resolutions with the power of parliamentary laws and obtained new budgetary prerogatives. Parliament, on the other hand, became restricted as regards its powers to pass a no confi dence vote towards the Ministers’ Council or any individual minister. The political conceptions implemented by the interwar government aimed at doing away with the principle of a tri-partite division of state power in favor of a concentration of power in the hands of the state’s president. The above conception had been fully realized in the new constitution of the Republic of Poland of 1935.
    [Show full text]
  • Downloaded for Personal Non-Commercial Research Or Study, Without Prior Permission Or Charge
    Blackwell, James W. (2010) The Polish Home Army and the struggle for the Lublin region. PhD thesis. http://theses.gla.ac.uk/1540/ Copyright and moral rights for this thesis are retained by the author A copy can be downloaded for personal non-commercial research or study, without prior permission or charge This thesis cannot be reproduced or quoted extensively from without first obtaining permission in writing from the Author The content must not be changed in any way or sold commercially in any format or medium without the formal permission of the Author When referring to this work, full bibliographic details including the author, title, awarding institution and date of the thesis must be given Glasgow Theses Service http://theses.gla.ac.uk/ [email protected] By James Blackwell Submitted in fulfilment of the requirements for the Degree of PhD Department of Central and East European Studies Faculty of Law, Business and Social Studies Glasgow University The Polish Home Army and the struggle for the Lublin Region - 1943–1945 1 Abstract Between 1939 and 1944 the underground forces of the Polish Government-in-Exile created an underground army in the Lublin region, which, at its height, numbered 60,000 men. The underground Army was created in order to facilitate the reestablishment of an independent Poland. The Army that was created, the AK, was in effect, an alliance organisation comprising, to varying degrees, members of all pro-independence underground groups. It was, in Lublin, to always suffer from internal stresses and strains, which were exaggerated by the actions of the region’s occupiers.
    [Show full text]
  • Marian Marek Drozdowski Stanisław Kruczek Na Tle Dziejów Sądecczyzny
    Marian Marek Drozdowski Stanisław Kruczek na tle dziejów Sądecczyzny Niepodległość i Pamięć 24/3 (59), 159-192 2017 ARTYKUŁY NIEPODLEGŁOŚĆ I PAMIĘĆ 2017, nr 3 (59) Marian Marek Drozdowski Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk Stanisław Kruczek na tle dziejów Sądecczyzny Słowa kluczowe Stanisław Kruczek, „Mak”, Ziemia Sądecka, konspiracja, AK, oddział par- tyzancki, Dębica, nauczyciel Streszczenie Artykuł przedstawia sylwetkę Stanisława Kruczka, ps. „Mak”, żołnierza Armii Krajowej, który jak wielu innych żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego po wojnie cierpiał z powodu represji, jakie spotkały jego organizację. Wychowany w duchu kultu marszałka Piłsudskiego i przesiąknięty ideologią piłsudczyków odbył Kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty Batalionu Szkolnego w Zambrowie i służył w 80. pułku piechoty, następnie ukończył studia w Państwowym Pedagogium w Krakowie, ot rz y mując dy plom naucz yciela sz kół powszech nych. Podczas II wojny światowej d ziałał w podziemiu na terenie Ziemi Sądeckiej i uczestniczył w działaniach partyzanckich AK. Po wojnie był zmuszony ukrywać swoją okupacyjną przeszłość. Odnosił sukcesy zawodowe jako pedagog, m.in. był dyrektorem dębickich szkół technicznych. Jego sylwetkę ukazano na tle historii Ziemi Sądeckiej. 159 Marian Marek Drozdowski Wprowadzenie Historycy z reguły koncentrują uwagę badawczą na osobach pierw- szoplanowych, często mających swoich biografów, hagiografów i prze- śmiewców, jeszcze za życia. Osoby „drugiej linii” pozostają anonimo- we, żyjąc jedynie w tradycji rodzinnej, w pamięci przyjaciół, a niekie- dy i wrogów. Poprzez analizę biografii Stanisława Kruczka pragnę udowodnić, że wiele problemów dotyczących dziejów II Rzeczypospolitej, Polskiego Państwa Podziemnego i jego sił zbrojnych, narodzin PRL, stalinow- skich represji i popaździernikowej liberalizacji nie sposób zrozumieć bez analizy biografii aktywnych rodaków z „drugiej linii” procesu hi- storycznego.
    [Show full text]