CYLCHLYTHYR / NEWSLETTER

Ysgol Uwchradd Tywyn Hydref/Autumn 2020 Plant mewn Angen Children in Need Bu dathlu a chefnogi Plant Celebrating and Mewn Angen yn rhan supporting Children bwysig o galendr codi arian in Need has always yr ysgol. Eleni, er gwaethaf been a very cyfyngiadau Cofid 19, roedd important event in y staff yn benderfynol o the school’s wneud Tachwedd 13eg yn fundraising calendar achlysur i’w gofio. Yr ydym i and staff in the gyd yn ymgyfarwyddo ac yn school were defnyddio Zoom ar y determined to make rhyngrwyd ynghyd â this year’s date, gwefannau cymdeithasol i Friday 13 November, fwynhau cyfarfodydd grŵp one to remember, ac felly dyna feddwl am despite Covid 19 beth allen ni wneud, ac felly restrictions. As Zoom meddyliwyd am Digrifwch y and other social Dosbarth. Yr oedd holl staff yr ysgol yn barod media platforms have become the ‘normal’ way to enjoy iawn i gymryd rhan mewn sawl sgets a fyddai group meetings, so the idea of Classroom Comedies was yn cael eu darlledu ar fyrddau electronig yn y born, the brain child of Bethan Williams. All staff in the dosbarthiadau i’r disgyblion a dalai 50c. school were happy to take part in short sketches, which Codwyd tua £170 yn ychwanegol i’r swm would be played on the classroom Smartboards for all arferol a gawn drwy roi rhodd o £1 am beidio pupils who had paid 50p to watch. This raised a gwisgo gwisg ysgol. approximately £170 in addition to the amount normally raised by the £1 donation for wearing own clothes. Byddai’n anodd dweud pwy fwynheuodd y sgets fwyaf, y disgyblion wrth eu gwylio neu’r It would be difficult to say who enjoyed these sketches the staff a gymerodd ran. Roedd sawl sgets most – the pupils watching or the staff taking part. The amrywiol – y ‘gwrachod’ yn creu swynion yn y sketches were varied – the ‘witches’ brewing spells in the Labordy gwyddoniaeth, y swyddog cyllid yn science labs, the finance officer enjoying her ‘Money, mwynau ‘Arian, arian, arian’, y glanhawyr, y money, money’, the cleaners, cooks and teaching staff all cogyddion a’r staff dysgu yn gwneud eu rhan doing their bits for Children in Need. Perhaps it was the er mwyn Plant Mewn Angen. senior management team that had the best time though …. Efallai mai’r uwch dîm rheoli a gafodd y fargen orau. Atgofion melys iawn sydd gan y Head teacher ‘fondly’ remembered her Baked Bean Bath Pennaeth o fod mewn Bath o Ffa Pob gyda’r with then deputy David Thorp – watching them soak in cyn dirprwy, David Thorp. Bu eu gwylio yn cold baked beans proved great entertainment for the suddo i’r ffa pob yn rhoi modd i fyw i’r pupils, and was quickly followed by the pair being hosed disgyblion ac yna, ar amrantiad, yn cael eu down outside to get rid of the beans by – yes – a fire glanhau gan bibell ddŵr y frigâd dân. Bron fel engine. Almost a spa treatment! bod mewn Spa! The new assistant heads, Mrs Alison Milton and Ms Tronet, Wrth ddod at ei gilydd, penderfynodd y together with head teacher Helen Lewis, put their ‘heads’ Pennaeth a’r dirprwyon, Mrs Alison Milton a together and came up with a new and improved version of Ms Tronet am fersiwn gwahanol o’r ‘spa’. that ‘spa’ event. Rhif / Number 48 YSGOL UWCHRADD TYWYN FFORDD YR ORSAF/STATION ROAD, TYWYN, GWYNEDD, LL36 9EU Ffôn/Telephone: 01654 710256 E-bost: [email protected] Pennaeth/Head teacher: Mrs Helen Lewis Penaethiaid Cynorthwyol/Assistant Head teachers: Mrs Alison Milton & Mr Islwyn Phillips

Cadwch mewn cysylltiad ar y wefan a twitter am y Please keep in touch via website and Twitter wybodaeth diweddaraf ar gyfer yr arholiadau, for latest information on examinations, unrhyw gweithgareddau a newyddion. activities and news. www.tywyn.gwynedd.sch. * Eglurodd Mrs Lewis, y Pennaeth: “yn ystod yr hanner tymor, a ninnau’n llawer Head teacher Mrs Lewis explained: “The idea stemmed from a rhy brysur i gael eiliad i ni ein hunain, conversation about being too busy to leave our desks at some points heb sôn am funud i symud oddi wrth y during the half term and the thought of escaping was born! This offered ddesg, dyma fathu ar syniad. Taniodd ein so many opportunities for mischief, and an opportunity to make a wish dychymyg a dyma drafod syniadau a bod become a reality (even if we were just acting it out!). This was so easy yn ddireidus. Dianc trwy ffenest y for the team and provided some light relief for a great cause. Escaping swyddfa, gadael tir yr ysgol ac anelu am through our office window and leaving school premises to soak in a spa y spa i ymlacio’n braf (er nad dim ond ….who wouldn’t when such a good opportunity presented itself. I’m very actio oedden ni) profodd hyn y rhwydd i’r proud of and grateful to all staff who have entered into the spirit of tîm ac roedd o yn ein galluogi i ymlacio a Children in Need and shown great spirit themselves in working as a chodi arian at achos da. Yr wyf yn falch a supportive team of people to entertain and to raise money for a cause, diolchgar iawn i’r staff i gyd am fynd i which is close to everybody’s hearts.” hwyl Plant mewn Angen, gan ddangos eu Despite the event being celebrated ‘at a safe distance’, there was such gallu i gydweithio ac i gefnogi ei gilydd er team work, spirit and support from everyone that once again it proved to mwyn diddanu a chodi arian at elusen be a crowd pleasing success, and exemplified this year’s Children in Need sydd yn agos iawn at ein calonnau.” slogan “Together we can”.

Er bod y digwyddiad wedi ei dathlu o At the point of writing, we estimate* we have raised approximately £500 ‘bellter diogel’, yr oedd gwaith tîm gwych for Children in Need, a charity we feel is very important as it helps so ynghyd â chefnogaeth gan bawb yn many children with different needs, and we thank EVERYONE for their amlwg yn plesio’r gynulleidfa. Yr oedd yr support this year, staff, pupils and parents. achlysur yn cyd-fynd gyda eu slogan eleni, “Gallwn gyda’n gilydd”. *The cash will not be handled until after a safe period. Pan yn ysgrifennu hwn roedd amcan* i ni lwyddo i godi oddeutu £500 at Plant mewn angen, elusen sydd yn bwysig iawn i blant gydag anghenion amrywiol. Yr ydym yn diolch i BAWB am eu cefnogaeth eleni, staff, disgyblion a rhieni.

*Bydd yr arian yn cael ei gyfrif pan yn ddiogel i wneud hynny. ♬♪Money, Money, Money! ♬♪

Casglu stampiau ar gyfer Ymchwil Canser yr Asgwrn Anfonwch eich stampiau i’r ysgol, neu Co-op i helpu ni i gasglu cymaint â phosib i gefnogi Ymchwil Canser yr Asgwrn.

Mae’r Nadolig yn dod—ac i bobl sy'n dal i hoffi anfon a derbyn llythyrau a pharseli drwy'r post, mae hwn yn ffordd o gefnogi'r Apêl Canser yr Asgwrn na fydd yn costio ceiniog i chi! Diolch!

Stamp collecting for the Bone Cancer Research Trust. Please send your stamps to School or Co-op to help us to collect as many stamps as possible to support Bone Cancer Research.

Christmas is coming - and for people who still like to send and receive letters and parcels through the post, this is a way of supporting Bone Cancer Research that won’t cost you a penny! Thank you. Diwrnod Canlyniadau Ysgol Uwchradd Tywyn Results Day at Ysgol Uwchradd Tywyn

Mae diwrnod canlyniadau eleni, yn fwy nag erioed, wedi bod yn amser hir i ddod. Ar ôl colli rhan mor fawr o'u blwyddyn olaf yn yr ysgol, mae'r wybodaeth This year, more than ever, results day for year 11 yn eu hamlenni wedi bod yn bwysicach fyth i'w students has been a long time coming. Having lost such a llwybrau yn y dyfodol. large part of their final year at school, the information held in their envelopes has been all the more significant Dyfarnwyd gwasgariad o raddau i'n disgyblion, to their future paths. canlyniad proses safoni a chymedroli mewnol gadarn, sy'n adlewyrchu eu cyflawniad yn deg ar draws eu Our pupils have been awarded a spread of grades, the pynciau. Mae'r canlyniadau'n unol â chanlyniadau'r result of a robust internal standardisation and moderation blynyddoedd blaenorol, gan gynnal safonau uchel, ac process, which fairly reflects their achievement across mae ein myfyrwyr wedi ymdopi'n dda iawn â dryswch their subjects. The results are in line with those of ac ansicrwydd y misoedd diwethaf. Maent wedi bod previous years, maintaining high standards, and our yn gryf ac yn benderfynol trwy bandemig byd-eang a students have coped admirably with the confusion and gallant fod yn falch o hynny. Rydyn ni mor falch uncertainty of the past few months. They have been ohonyn nhw i gyd. strong and determined through a global pandemic and they can be proud of that. We are so proud of them all. Derbyniodd pob disgybl rhoddgof, mwg gyda lluniau amrywiol o ddigwyddiadau nodedig eu cyfnod yn yr Each pupil received a commemorative mug, with pictures ysgol. with various pictures of notable events of their time at school. Roedd llun o'r Pennaeth a'r dirprwy yn ymgymryd a her y 'ffa pob' pan gawsant eu trochi ynddynt i godi There was a picture of the Headteacher and deputy arian at Plant Mewn Angen, llun o'r swyddogion, llun taking on the 'baked beans' challenge when they were o'r flwyddyn gyfan a llun o'r athrawon wedi eu immersed in them to gwisgo fel eu harwyr gan godi arian at Plant Mewn raise money for Angen pan Children in Need, a o e d d y picture of the student disgyblion ym leaders, a picture of mlwyddyn 7. the whole year group and a picture of the R y d y m y n teachers dressed as d y m u n o ’ r superheroes raising gorau iddynt ar money for Children in g y f e r y Need when the pupils flwyddyn i started in year 7. ddod ac wedi hynny byddwn We wish them all the yn eu dilyn very best for the wrth iddynt coming year and symud ymlaen thereafter and we will t r w y e u follow their fortunes bywydau. as they move on through their lives. Croeso cynnes i Ysgol Uwchradd Tywyn yn y A Warm Welcome to Ysgol Uwchradd Tywyn in flwyddyn ysgol newydd yma i’r holl ddisgyblion the new school year to all the new pupils joining our newydd sydd yn ymuno â’r ysgol: gobeithiwn y byddant yn school, we hope they will all be very happy amongst us hapus iawn yn ein plith. here.

Croeso hefyd i ddau aelod newydd o staff addysgu, Mr Eban Welcome also to two new members of teaching staff, Evans a Mrs Amy Spencer. Gofynnodd tair merch o 8T, Anaé Mr Eban Evans and Mrs Amy Spencer. Three girls from Angood, Mari Jones a Megan Roberts ychydig o gwestiynau 8T, Anaé Angood, Mari Jones and Megan Roberts iddynt i ddarganfod ychydig amdanynt, a dyma sut aeth eu asked them a few questions to find out a bit about cyfweliadau. them, and here is how their interviews went.

Mrs Amy Spencer, athrawes Ffiseg: Mrs Amy Spencer, Physics teacher:

Beth yw eich barn am ysgol Uwchradd Tywyn? What do you think about Ysgol Uwchradd Rydw i wrth fy modd! Mae’r disgyblion yn ddymunol a’r staff Tywyn? yn gyfeillgar ac yn barod eu cymwynas ac yn holi os wyf I love it! All the pupils are very nice, the teachers have angen unrhyw beth neu eisiau gofyn sut i gyrraedd unrhyw been friendly and helpful and always ask if I need le - es ar goll unwaith neu dwy pan ddechreuais. anything and know where I am going - I did get lost a couple of times when I first started! Pa un yw eich hoff wyddoniaeth: Cemeg, Bioleg neu Ffiseg? What’s your favourite science: Chemistry, Athrawes ffiseg ydw i, ond rydw i wedi dysgu’r pynciau Biology or Physics? gwyddonol i gyd. Rwy’n meddwl mai ffiseg yw’r gorau gen i I am a physics teacher, but I have taught all of the gan fod ffiseg am bopeth. sciences. I think physics is my favourite because physics is about everything. Ers faint ydych chi’n athrawes? Rydw i wedi bod yn dysgu am ddeng mlynedd. How long have you been teaching for? I have been teaching for 10 years. Ydych chi erioed wedi dysgu mewn ysgol gynradd? Rydw i wedi dysgu disgyblion blynyddoedd 5 a 6. Rydw i Have you ever taught primary school children? wedi dysgu’r disgyblion hŷn yn ogystal â blynyddoedd 7 - 9. I have taught year 5 and 6 pupils and I’ve taught in a middle school, then taught years 7 - 9. Rhowch un faith wyddonol ddiddorol i ni. Petai eliffant a pluen yn cael eu gollwng yr un pryd, yn What’s your favourite science fact? dechnegol, byddai’r ddau yn cyrraedd y ddaear ar yr un Technically speaking, if you dropped an elephant and pryd, oherwydd bod disgyrchiant yn tynnu popeth lawr feather they would touch the floor at the same time, gyda’i gilydd. because gravity pulls everything down at the same time. Disgrifiwch Ysgol Uwchradd Tywyn mewn 3 gair. Cartrefol. Balch. Cyffrous. Describe the school in 3 words. Homely, proud, exciting. I ba Brifysgol aethoch chi? Prifysgolion Loughborough a Caerfaddon. Which university did you go to? Loughborough and Bath universities Pam oeddech chi eisiau bod yn athrawes? Rwyf yn caru dysgu, ac mae gyrfa fel hyn yn un sy’n rhoi Why did you want to become a teacher? boddhad. Heb os, mae pob diwrnod yn wahanol, ac rwy’n I love learning and teaching is a very rewarding career. gobeithio y gallaf wneud gwahaniaeth. Every day is different and I hope I can make a difference. Beth ydych chi’n hoffi ei wneud yn eich amser hamdden? What do you do in your spare time? Roeddwn i’n mwynhau chwarae hoci ac rwyf wrth fy modd I used to enjoy playing hockey and I really enjoy yn cerdded ac yn tynnu lluniau. walking and taking photographs.

Beth yw eich hoff ffilm? What’s your favourite film? Inception Inception

Mrs Amy Spencer Mr Eben Jones, athro Aml-Bynciol CA3: Mr Eben Jones, Multi-Subject KS3 teacher:

Pa bwnc ydy’ch chi yn hoffi ei ddysgu yn yr ysgol? Which subject do you like teaching in school? Hanes History

Beth oedd eich hoff bwnc chi pan oeddech chi yn What was your favourite subject when you yr ysgol? were a pupil in school? Hanes ond roeddwn i’n hoffi pynciau eraill hefyd fel History, but I also liked other subjects such as Cymraeg ac Addysg Gorfforol. Welsh and Physical Education.

Beth yw eich barn am Ysgol Uwchradd Tywyn? What do you think of Ysgol Uwchradd Tywyn? Dwi’n mwynhau hyd yn hyn – plant egnïol a chyfeillgar, I’m enjoying it so far – the children are energetic a’r staff yn groesawgar iawn. and friendly, and the staff are very welcoming.

Beth yw eich hoff chwaraeon? What are your favourite sports? Rygbi, pêl droed, tenis, ping-pong, sboncen, athletau, Rugby, football, tennis, table tennis, squash, golff, ‘foot-golff’, pêl fasged, criced ayb. athletics, golf, ‘foot-golf’, basketball, cricket – all sorts. Beth ydych chi’n hoffi ei wneud yn eich amser hamdden? What do you like to do in your leisure time? Dwi’n hoffi ymlacio, mynydda, cymdeithasu gyda ffrindiau I like relaxing, mountaineering, socialising with a gwrando ar bod-lediad. friends and listening to podcasts.

Ydych chi’n mwynhau gweithio mewn ysgol Do you enjoy working in a secondary school? uwchradd? It’s a different to teaching in primary school but I’m Mae o’n her wahanol i dysgu yn y cynradd ond dwi yn enjoying the the experience and new challenge. mwynhau y profiad a’r her newydd. Which university did you go to? I ba Brifysgol aethoch chi? Cardiff Metropolitan University Prifysgol Metropolitan, Caerdydd Describe Ysgol Uwchradd Tywyn in three Disgrifiwch Ysgol Uwchradd Tywyn mewn tri gair. words. Egnïol, croesawgar a gofalgar. Energetic, welcoming and caring.

Pam oeddech chi eisiau bod yn athro? Why did you want to be a teacher? Bu dylanwad Mr Puw (fy athro yn yr ysgol gynradd) yn Mr Puw (my primary school teacher) made a positive fawr, ac roeddwn eisiau cael yr un math o dylanwad impression on me, and I wanted to make a similar cadarnhaol ar genhedlaeth nesaf. good impression on future generations.

Ydych chi wedi dysgu mewn ysgolion eraill? Have you taught in other schools? Do. Dwi wedi dysgu yng ysgol Bro Idris ac wedi cyflenwi Yes. I have taught in Bro Idris and have been a mewn rhai ysgolion cynradd eraill. supply teacher in a few primary schools.

Beth yw eich hoff ffilm? What is your favourite film? Heb amheuaeth - Lord of the Rings. Without a doubt it’s Lord of the Rings.

Beth yw enw eich hoff nofel/awdur? What is your favourite novel and author? Fy hoff nofel fi yw Lord of the Silver Bow gan David My favourite novel is Lord of the Silver Bow by David Gemmell. Gemmell

Diolch yn fawr i ferched am wneud gwaith gwych! Many thanks girls for your doing a great job! Bydd digon mwy i'w wneud ar gyfer y cylchlythyr, There will be plenty more for the newsletter, felly cadwch eich beiros wrth law ... so keep your pens handy ...

Mr Eben Jones Teyrnged A personal reflection

Fel yr hynaf o dri o blant a gafodd eu geni ar ddechrau’r I am the eldest of 3 children born to wonderful parents in 1960au i rieni arbennig yr wyf yn dra diolchgar. Pan the early 1960s. I was 32 when we lost our gorgeous mum oeddwn yn 32 oed bu farw ein mam brydferth o ganser to cancer and over the 26 years since then I have missed a byth er hynny rwyf wedi gweld ei cholli bob dydd. Bu i her every day but I formed an even stronger bond with my mi greu perthynas glos gyda fy nhad dewr dros y 26 courageous Dad. mlynedd diwethaf. On 21 September 2020, we lost him too. I am devastated Medi 21ain 2020, collon ni ein tad hefyd. Bu hyn yn by his loss and to no longer see him and hear him, spend ddistrywiol i mi. Ni allaf bellach ei time with him, has left weld, ei glywed, na threulio amser such a gaping hole in my gydag ef. Gadawodd wagle yn fy daily life. mywyd bob dydd. I have thought long and Yr wyf wedi ystyried yn hir am y hard about the contribution cyfraniadau a wnaed gan fy rhieni ar my parents have made to fy mywyd ac ar fy natblygiad. my life, my development Ystyriais tybed a oeddwn am fod yn and whether I was always yr hyn ydw i oherwydd eu dylanwad going to be the person I neu a’i fel hyn y byddwn beth am or whether their bynnag. Bu fy nhad yn rhan o fy influence has made me mywyd am gyfnod hwy na fy mam who I am. My Dad has ac felly roedd ei ddylanwad arnaf yn obviously been a part of fwy. my life for almost twice as long as Mum was and Yn ystod ein plentyndod cynnar, bu therefore his influence was ymyrraeth fy nhad yn un cyffrous ac over a longer period. yn un oedd yn amhosib ei ragweld. Bydden ni yn cael anturiaethau o In our early childhood, fewn ein milltir sgwâr, a oedd yn Dad’s interaction was cynnwys gweithgareddau fel always exciting and pysgota, archwilio a dringo. Bydda unpredictable, going on chwarae gyda mam yn fwy adventures in the local hamddenol gyda strwythur gan y environment, fishing, gallen ni fod yn pobi neu yn gwneud Helen Lewis, ‘dad’, & Alana Lewis exploring, and climbing for crefftau. Byddai treulio amser gyda example. Play with mum fy nhad yn egnïol ac yr oedd pêl droed yn rhan was calmer and more structured by comparison, such as allweddol o’n bywydau. Bu fy nhad yn reolwr ar dîm pêl craft or baking. Play in Dad time was more vigorous and droed lleol o’r enw Tywyn Anderlecht. Roedd fy nau football has always been a big part of our lives. Dad frawd yn rhan o’r tîm. Cawn i hyfforddi gyda nhw ond managed a local mini minor football team called Tywyn ches i erioed chwarae gyda nhw ar ddydd Sadwrn. Anderlecht, of which both my younger brothers were Dysgodd hyn i ni sut i drin ein cyrff a sut i ddelio gyda members. I would train with them but was never allowed to ein emosiynau ar y cae ac oddi ar y cae. Buan iawn y play on a Saturday. Only boys allowed! That taught us how dysgon ni nad oedd brathu, cicio na phoeri yn to handle our bodies and our emotions, on and off the pitch dderbyniol. and that biting, kicking, spitting etc were not acceptable.

Roedd fy nhad yn ein hannog i fentro, i groesawu heriau Our Dad encouraged us to take reasonable risks, embrace ac i fod yn annibynnol. Byddai mam, ar y llaw arall, yn challenges and be independent, whereas our Mum was gofalu mwy am ddiogelwch a lles emosiynol. Fy nhad always more focused on our safety and emotional well- oedd yr un a fyddai am i ni fod yn y pen dwfn yn y pwll being. Dad was the one who wanted us in the deep end of nofio a ninnau’n fychan. Dyna ei natur a’i ffordd i’n the swimming pool when we were only toddlers and he cynorthwyo i wynebu her, ond fe fyddai wrth law, rhag would want us to face our challenges but at the same time ofn y bydden ni ei angen. Byddai mam yn arwain o’r tu he would be behind us ‘just in case’. Mum would always be blaen gan gadw llygad barcud arnom, a bob amser yno i in front of us if we faced a challenge, to have eye contact dawelu meddwl pryderus. Arwyddair fy nhad oedd, ‘Bu with us to reassure us. Dad’s approach was one of ‘Be ddewr! Bu annibynnol!’ brave! Be independent!’

Wrth i mi fynd yn hŷn, fy nhad oedd fy ngwarchodwr, a As we became teens, my Dad became my protector, and, finnau’r unig ferch. Byddai’n cadw golwg ar ein mynd a’n as his only daughter, he would monitor our comings and dod, ein ffrindiau, ein cyfoedion ac oedolion eraill yn ei goings, who our friends were and any other adults in our bywydau, boed hynny yn rieni ffrindiau neu yn lives (friends’ parents, club leaders etc). He was always arweinwyr clybiau ac ati. Byddai wastad yn rhan o’n engaged in our lives just as Mum was, but Dad represented bywydau, yn union fel mam, ond roedd o’n cynrychioli’r the presence to keep away bad peer influences. presenoldeb a allai gadw draw dylanwadau drwg. Mam fyddai’r un i ddisgyblu yn amlach na nhad. Pan Mum would be the one who would discipline us more often fyddai fy nhad yn disgyblu, byddai’n llym. Byddai mam than Dad, but when Dad did it, he seemed firmer, compared yn rhesymu ac yn hyblyg gyda’i disgyblaeth. Ond, to Mum. Mum would explain rationale and be flexible with byddai nhad yn mynnu disgyblaeth lwyr. Er na wn i os her discipline but Dad’s approach was ‘Do as you’re told’, oedd y ddau yn cyd-weithio yn hyn o beth, ond yn sicr and we did! Dad was willing to confront us and enforce roedd y dull o ddisgyblu yn dwyn ffrwyth gyda mam yn discipline. Although I’m not even sure whether our parents’ rhoi ystyriaeth i emosiynau a nhad yn fwy awdurdodol approach was an intentional one, looking back it almost ei natur. seems that they were working together to offer us a diverse but balanced approach to discipline; one which considers Roedden ni’n tri yn blant a oedd yn byw o fewn priodas the emotional ties (Mum) and the other a more authoritarian gref ac yn meddu ar berthynas safonol gyda ein rhieni. (Dad) approach. Wrth i mi adlewyrchu ar ddysgeidiaeth fy nhad gwn ei fod wedi fy ngalluogi i herio fy hunan i’r eithaf ac i fy We were children living in an intact marriage, who had a nhalluogi i wynebu amrywiol sefyllfaoedd yn hyderus. high quality relationship with both of our parents. As I reflect specifically on the legacy that my Dad has left Byddai yn tynnu sylw at bwysigrwydd rheolau, me, he has encouraged me to take reasonable risks, to have cyfiawnder, tegwch a disgyblaeth. Dysgodd i mi a diversity of social experiences, and introduced me to a oblygiadau gweithredoedd da a drwg gan fy mharatoi at wider variety of methods of dealing with what life throws at heriau bywyd. Dangosodd i mi drwy esiampl, gwir ystyr me. parch. He stressed rules, justice, fairness, and a duty of discipline. Byddai mam wastad yn hybu cydraddoldeb gan greu In so doing, he taught me the objectivity and consequences awyrgylch diogel. Dysgodd ni am gydymdeimlad, gofal a of right and wrong, and prepared me for the challenges of chymorth gan dynnu sylw at bwysigrwydd perthnasau life. He demonstrated by example the meaning of respect. iach. Byddai nhad yn ein hannog i gystadlu, i fod yn annibynnol. Roedd yn gweld ei blant mewn cyd- Mum always promoted equality and creating a sense of gysylltiad a’r byd a meddyliai, Beth fyddai ein dylanwad security for us all, reinforced sympathy, care and help, ni ar y byd? Tra byddai mam yn tueddu i feddwl fel showing us the importance of healthy relationships. Dad arall, Beth fyddai dylanwad y byd arnom ni? encouraged us to compete and to be independent and saw his children in relation to the wider world (What impact Gyda ei gilydd yr oedd arddull y ddau yn cyd-dynnu yn could we have upon it?) whereas Mum tended to see the berffaith ac fe lwyddon nhw i’n harfogi ni ein tri gydag wider world in relation to her children (What impact could it agwedd iach a chref tuag at fywyd. Yr oedd dylanwad fy have upon us?) nhad yn allweddol ac yn unigryw arnaf fel plentyn ac yna fel oedolyn. Ef oedd yn rhoi cyngor, yn dal pen Taken together, our parents’ styles balanced each other out rheswm ac yn deall safbwynt. Roeddwn wastad yn and equipped us with a healthy, well-rounded approach to ddiolchgar am bopeth oedd i’w gael gan fy rhieni ac life. My Dad has played a hugely significant and roeddwn yn mynegi yn rheolaidd pa mor ddiolchgar yr irreplaceable role in my life, from child to adult, and he oeddwn. Bu hyn yn gysur mawr i mi, yn enwedig nawr o continued to be my advisor, my counsel, my voice of reason wybod eu bod yn ymwybodol o pa mor ddiolchgar yr and perspective until he was taken from us. I was always oeddwn iddynt am bopeth a cymaint yr oeddwn yn eu grateful for everything my parents offered me and I made caru. sure that I told them so as often as I could. This has been a comfort to me since they have been gone, that they always Rhaid i mi yn awr wynebu’r byd a’i heriau hebddynt. Er knew how much I loved them and how much I appreciated hyn, rwyf y gwybod y byddaf yn iawn oherwydd popeth them. y bu iddynt fy nysgu, yr holl gariad, yr anogaeth, a’r gefnogaeth a gawsom ni ganddynt. Byddaf wastad yn Now I have to face the world and its challenges without hiraethu. both of them in it and I know that I will be OK because of everything they taught me and all the love, support and Trwy fynegi fy mhrofiad o golli fy rhieni, y wers y encouragement that they gave us all throughout their lives. buaswn yn hoffi i’n disgyblion fynd gartref gyda nhw I will always miss them. fyddai, i werthfawrogi a parchu eu rhieni a’u gwarchodwyr ac unrhyw oedolion eraill dylanwadol. If our pupils should take anything from my reflections, I Hefyd i fod yn barod i ddiolch iddynt am eu cefnogi, eu hope that it will be to appreciate and respect their parents gwarchod ac am eu paratoi ar gyfer eu bywydau tu and other role models for guiding them, supporting them, hwnt i’w plentyndod. protecting them and preparing them for life beyond their childhood. Rwyf i yn y person yr ydwyf heddiw oherwydd y fagwraeth sefydlog a gefais gan fy rhieni. Roedd fy I conclude that my parents, through providing stability and rhieni yn falch iawn o’u plant. a balanced up bringing have definitely made me the person Mrs Helen Lewis, Penaeth that I am, and they were proud of us all.

Mrs Helen Lewis, Head Teacher Diolch! Diolch yn fawr iawn i’r cwmnïau canlynol am gefnogi Ysgol Uwchradd Tywyn.

Tywyn Dental Practice

Seasonal selection of local Welsh food and drink.

Now offering fresh fish for sale.

6 Bodfor Terrace Yn gweini bwyd a Aberdyfi diod Cymreig, lleol. 01654 767449

High Street coast Tywyn deli & dining Gwynedd LL36 9AD … it’s a lifestyle Proprietor: Maria Thomas

7 Seaview Terrace 01654 712448 Aberdyfi 01654 767470

Ffilmiau a Digwyddiadau ar draws y byd

Movies and events from around the World 01654 710260 [email protected]

01654 712575 Thank You! Proudly Yn falch o Many thanks to the following supporting businesses for supporting gefnogi your eich Ysgol Uwchradd Tywyn. community cymuned

Tywyn

Popty Tywyn Bakery E mail: [email protected] 01654 712179 Fresh bread, cakes & pies daily. Orders taken

Bara ffres, cacennau a phastai bob dydd Derbynnir archebion Celtic Carpets Ltd

Under New Ownership: Aston Heath HOTEL ABERDYFI Unit 17c, Pendre Industrial Estate Tywyn, LL36 9LW 01654 712441 [email protected] 01654 767 213 Celtic Carpets Ltd

SCRUBADUB CLEANING Under New Ownership

Gabriel Badescu Domestic & Commercial Cleaning 4 High Street, Tywyn Launderette & Linen Hire 01654 712169 Products and Equipment Tel: 01654 767143 Mob: 07816863667 Licensed Restaurant and Wine Bar Bwyty Trwyddedig a Bar Gwinoedd

[email protected]

Call Rob & Angela 07388 498593 Newyddion Da gan ein disgyblion Good News from our pupils

Diolch i’r disgyblion canlynol a’u rhieni am rannu eu Thank you to the following pupils and their parents llwyddiannau ysbrydoledig gan ddod â gwên i’n for sharing their inspiring achievements and bringing wynebau: a smile to our faces:

On the 20th September 2020, CAI EVANS a 13-year- old pupil of Ysgol Uwchradd Tywyn won the honour of becoming the Dragon Quad Racing British XC Champion. Cai began his racing venture on a farm quad at a very young age, at home on the family farm, Rugog in Corris Uchaf, and to this day that’s where he continues to practice on his racing quad, a Yamaha Raptor 250cc.

Due to Cai’s age and quad, he races in a class which ranges from twelve to sixteen-year-old individuals. However, once he reaches the age of 16, he must then go ahead and venture out to compete against adults of all ages, abilities and experience.

There was a slow start to the season this year, not only due to COVID-19, but also due to Cai’s quad getting a puncture in his 1st race. Although, Ar yr 20fed o Fedi 2020, enillodd CAI EVANS, disgybl determined to finish regardless of the puncture, he 13 oed o Ysgol Uwchradd Tywyn yr anrhydedd o ddod fought hard to earn a respectable 4th place finish. Cai yn Bencampwr XC Prydain Dragon Quad Racing. didn’t get disheartened or discouraged, instead he Dechreuodd Cai ei fenter rasio ar quad fferm yn ifanc became adamant he would win the Championship and iawn ar y fferm deuluol, Rugog yng Nghorris Uchaf, a prove himself to his peers, which is exactly what he hyd heddiw dyna le mae o’n parhau i ymarfer ar ei did after winning a couple of rounds and earning gwad rasio, Yamaha Raptor 250cc. enough points to pull ahead to become the Dragon Quad Racing British XC Champion 2020. Oherwydd oedran a quad Cai, mae'n rasio mewn dosbarth sy'n amrywio o unigolion deuddeg i un ar Although 2021 bymtheg oed. Felly, unwaith iddo gyrraedd 16 oed, may seem a bit rhaid iddo fynd ymlaen a mentro allan i gystadlu yn uncertain right erbyn oedolion o bob oed, gallu a phrofiad. now, there is one thing we can be Cafwyd dechrau araf i’r tymor eleni, nid yn unig sure of, Cai is oherwydd COVID-19, ond hefyd oherwydd i quad Cai aiming to become gael puncture yn ei ras 1af. Er hynny, mi oedd o’n Champion once benderfynol o orffen, fe frwydrodd yn galed i ennill again. gorffeniad parchus yn y 4ydd safle. Nid oedd Cai yn ddigalon neu wedi siomi, yn lle hynny daeth yn bendant y byddai'n ennill y Bencampwriaeth ac yn MORGAN YORKE profi ei hun i'w gyfoedion, a dyna'n union a wnaeth ar has now played in ôl ennill cwpl o rowndiau ac ennill digon o bwyntiau i three dynnu ymlaen i ddod yn Bencampwr XC Prydain 2020. cricket matches, the first at Er bod dyfodol 2021 yn ansicr ar hyn o bryd, mae un Kidderminster, peth y gallwn fod yn sicr ohono, mae Cai yn anelu at then Ebbw Vale ddod yn Bencampwr unwaith eto. and he was top scorer In the last Erbyn hyn y mae MORGAN YORKE wedi chwarae match at Newport mewn tair gêm griced dros Gymru. Roedd y gêm on Sunday and gyntaf yn Kidderminster, Glyn Ebwy yna yng he seems to be Nghasnewydd ddydd Sul diwethaf pan daeth i’r brig impressing the am y sgôr uchaf. Yn sicr, mae o’n creu argraff ar ei coaches so far. hyfforddwyr. Llongyfarchiadau EVIE HOLT Bl 7 am cael ei dewis fel chwarewyr y mis o dan 10 i CPD Merched Porthmadog ar 28 Medi.

Cafodd ei henwi hefyd yn Chwaraewr y Gêm ar 18 Hydref, ar ôl sgorio 3 gôl i’r tîm dan 12. Chwarae teg Evie!

Congratulations to EVIE HOLT Yr 7 on being chosen under 10’s player of the month with CPD Merched Porthmadog Junior Football Club on 28 September. She was also named Player of the Match on 18 October, after scoring 3 goals for the Under 12’s.

Just prior to lockdown OLI WALDOCK began training as a navigator to take part in classic car rallying - you have to be 14 years old in order to participate, which Oli was in February. Oli’s Taid was the driver. Their first event Ychydig cyn y cyfnod clo dechreuodd OLI WALDOCK was supposed to take place on Saturday 21st March but ymarfer fel llywiwr a byddai hyn yn ei alluogi i this was cancelled due to Covid-19. gymryd rhan mewn rali geir clasurol – rhaid bod dros 14 oed i wneud hynny, a cafodd ei ben-blwydd yn Oli competed in his first two classic car rallies recently – ystod mis Chwefror. Taid Oli oedd y gyrrwr. Roedd y the HERO Novice Trial (24 entrants, 2 days around rali i fod i gael ei chynnal ddydd Sadwrn, Mawrth Oswestry) and the HERO Challenge (92 competitors, 1 21ain ond cafodd ei gohirio oherwydd Covid-19. day near Bicester) in a 1985 VW Golf GTI Mk2. There had been some tuition and practice in the months Bu Oli yn cystadlu mewn dwy rali geir clasurol yn beforehand – both in theory and in the car. ddiweddar – yr HERO Novice Trial (oedd yn cynnwys 24 ymgeisydd, 2 ddiwrnod o gwmpas Croesoswallt) a’r Classic rally events comprise a mixture of road timing, HERO Challenge (92 ymgeisydd, 1 diwrnod ger outright speed tests on private land and, the most Bicester) mewn VW Golff GTI Mk2 1985. Cafodd difficult, keeping to one’s due second to arrive at secret rhywfaint o ymarfer yn ystod y cyfnod cyn y rali oedd check points on parts of the correct route that could be yn cynnwys theori ac yn y car. from 8 to 20 miles in length.

We came 3rd on the first time out and, two weeks later, Mae’r cystadlaethau rali clasurol yn gymysgedd o nd amseriad ar y ffordd, profi cyflymder ar dir preifat, a’r 2 overall missing the win by a few seconds. rhan heriol yw bod yn ddigon beiddgar i gyrraedd y At aged 14 Oli is youngest-ever podium placed navigator mannau gwirio cudd a hynny ar hyd y daith all fod – by a long way! rhwng 8 ac 20 milltir o hyd.

Daethom yn drydydd y tro cyntaf, ac yna bythefnos yn ANAÉ ANGOOD ddiweddarach daeth gam yn nes at y brig gan ddod yn took her Grade 2 ail a cholli o drwch blewyn, eiliadau oedd ynddi. guitar exam online and she Yn 14 oed Oli yw’r llywiwr ieuengaf i fod ar bodiwm yr a c h i e v e d a HERO-ERA o bell ffordd. distinction - 88%! Cafodd ANAÉ ANGOOD, Blwyddyn 8, ei arholiad gitâr Gradd 2 ar-lein a cafodd ragoriaeth – 88%! Y ‘Corris Round’

Mae Tom Gilbert, disgybl blwyddyn 7 yn Ysgol Uwchradd Tywyn, yn fynyddwr hynod heini ac erbyn hyn yn seren deledu, ar ôl cael sylw ar y ITV Wales News ddydd Gwener 3 Hydref ar ôl cwblhau'r llwybr mynydd pellter hir 'The Corris Round' gyda'i dad . Mae hwn yn gyflawniad anhygoel a heriol y byddwch yn ei werthfawrogi o stori ei dad, isod.

“Wedi fy ysbrydoli gan wylio fideos youtube o Nicky Spinks a Kilian Jornet yn rhedeg pellteroedd maith yn y mynyddoedd ac y ffaith bod deiliad record Cymru 3000s a Medalydd Olympaidd John Disley wedi ei eni ar y stryd yr ydym yn byw ar freuddwydiodd Tom i fynd i redeg rownd ein hunain.

Mae Rownd Corris fel rydyn ni wedi ei galw yn cychwyn ac yn gorffen o ddrws Sefydliad Corris yng nghanol Corris wrth i rownd enwog Bob Graham Cumbria ddechrau a gorffen yn y Moot Hall yn Keswick. Bu ychydig o esblygiad wrth i ni setlo ar yr union lwybr ond buan y daeth y meini prawf i gynnwys pob un o'r Hewitts (Bryniau yng Nghymru, Lloegr ac Iwerddon dros Ddwy Fil Mil) y gellid yn rhesymegol eu cysylltu â thaith gan ddechrau a gorffen Corris. Mae deuddeg o'r rheini ac yn eithaf taclus mae'r Hewitts yn y tri grŵp o fryniau sy'n amgylchynu'r pentref.

Y grwpiau hynny o fryniau yn gyntaf yw grŵp Tarren gyda Tarren y Gesail (2188 troedfedd) a Tarren Hendre (2080 troedfedd). Mae grŵp sydd o'r gorllewin i'r dwyrain yn cynnwys Craig y Llyn (2041 troedfedd), Tyrrau Mawr (2169 troedfedd), Cyfrwy (2661 troedfedd), Mynydd Pencoed a elwir hefyd yn Graig Cau neu Graig Cwm Amarch (2595 troedfedd), Pen y Gadair (2930 troedfedd) , Mynydd Moel (2831 troedfedd) a Gau Craig (2241 troedfedd). Yn olaf grŵp Dyfi sy'n cynnwys Gwaun Oer (2198 troedfedd), Cribin Fawr (2162 troedfedd) a Maesglas (2211 troedfedd).

Mae'n syth i fyny i'r coed o Gorris. I fyny'r llwybr igam-ogam o'r Sefydliad yna ar draws y ffordd ac yn serth i fyny trwy'r coed llydanddail y tu ôl i Deras Braich Goch. Am gylchdaith hir mewn bryniau tawel efallai y byddech chi'n disgwyl i rywfaint o dir garw ac ychydig o isdyfiant basio trwodd, ond yn ystod y siwrnai gyfan, dim ond y cyswllt 200 metr rhwng ein llwybr cyntaf a'r darn cyntaf o ffordd goedwig graean lle mae hynny'n wir. Gydag ychydig o ragflaenu i ddod o hyd i'ch marc anelu mae'r darn bach hwn yn cael ei wneud yn eithaf diniwed. Mae'n werth gwneud y llwybr i fyny i grib ogleddol agored Tarren y Gesail hefyd oherwydd unwaith y bydd y gyfrinach yn hysbys mae teithio da ac uniongyrchol ar lwybr beicio mynydd yr holl ffordd trwy'r goedwig gonwydd hyd at uchelfannau'r grib.

Mae'r tri grŵp o fryniau yr oeddem yn tramwyo yn cysylltu eu hunain yn braf iawn gyda'i gilydd ac ar ôl trotian trwy Abergynolwyn dim ond ychydig gannoedd o fetrau o darmac oedd i'w ddioddef cyn tywallt ar draws darn hyfryd o lechwedd fugeiliol gyda Chastell y Bere yn dal ein syllu i'r tu blaen fel fe wnaethon ni siglo ymlaen trwy'r caeau i bentrefan bach Llanfihangel y Pennant gyda'i eglwys fach hyfryd.

Llanfihangel oedd y cyntaf o ddau arhosfan ein llwybr ac roedd yn bicnic eithaf da yr oedd Jo a Martha wedi aros amdanom yno. Efallai’n wir y bydd gan Nicky Spinks a Kilian Jornet amseroedd trosglwyddo cyflymach ond ar y fideos a welais nid yw’n ymddangos bod ganddyn nhw gymaint o de, brechdanau a chacen ar gael ag oedd i ni.

Roedd y darn hir nesaf i fyny i mewn i grŵp Cadair Idris a'r Hewitt cyntaf yma o Graig y Llyn yn ddarn y cawsom amser arbennig o galed arno yn ystod rhediad hyfforddi cynharach. Er bod coesau'n dechrau teimlo ychydig yn drwm, nid oedd yn ymddangos yn rhy ddrwg y tro hwn. Yn rhannol, roedd hyn oherwydd bod Rob ochr yn ochr ar feic mynydd a oedd yn helpu mewn ffordd smyg a hunanol wrth bedlera gyda bag mawr, roedd yn amlwg yn gorfod rhoi mwy o ymdrech na mi a Tom i orchuddio'r un tir. Bu dial Rob yno yn fuan am y cymryd, ond gan ei fod wedi gwahanu cwmni yn gorlannau defaid Hafotty fe aeth yn erlid ni gyda’r drôn i fyny’r llethr glaswellt hir a didostur sy’n arwain at ben Craig y Llyn.

Diolch yn fawr i Matt am fynd gyda ni ar y goes olaf, i Jo a Martha am y gefnogaeth wirioneddol wych ac i Rob am ei holl ymdrechion i ddogfennu'r digwyddiad ac am y pecyn Montane mawr y buom yn rhedeg ynddo. Yn olaf, dim ond er mwyn i bawb gael gwybod. Mae'r Cylch Corris yn 56.2 km o hyd, mae ganddo 3315 metr o esgyniad, mae'n cynnwys 12x Hewitts ac wedi cymryd 11 awr a 30 munud i ni ei gwblhau. 'Os byddwch chi'n gorffen cyn iddo dywyllu dydych chi ddim wedi'i wneud yn ddigon hir'.” The Corris Round

Tom Gilbert, a year 7 pupil at Ysgol Uwchradd Tywyn, is an extremely fit mountaineer and now a TV star, after being featured on the ITV Wales News on Friday 3 October after completing the long distance mountain route ‘The Corris Round’ with his dad. This is an amazing and demanding achievement which you will appreciate from his dad’s story below.

“Inspired by the lockdown watching of youtube videos of Nicky Spinks and Kilian Jornet running long distances in the mountains and by the fact that one time Welsh 3000s record holder and Olympic Medalist John Disley was born on the street that we live on Tom and me dreamt up a little running round of our own.

The Corris Round as we've called it starts and finishes from the door of the Corris Institute in the middle of Corris much as Cumbria's famous Bob Graham round starts and finishes at the Moot Hall in Keswick. There was a bit of evolution as we settled on the exact route but the criteria soon became to take in all of the Hewitts (Hills in England, Wales and Ireland over Two Thousand feet) that could logically be linked into a journey starting and finishing in Corris. There are twelve of those and quite neatly they are all of the Hewitts contained in the three groups of hills that surround the village.

Those groups of hills are firstly the Tarren group with Tarren y Gesail (2188ft) and Tarren Hendre (2080ft). The Cadair Idris group which west to east contains Craig y Llyn (2041ft), Tyrrau Mawr (2169ft), Cyfwry (2661ft), Mynydd Pencoed which is also known as Craig Cau or Craig Cwm Amarch (2595ft), Pen y Gadair (2930ft), Mynydd Moel (2831ft) and Gau Craig (2241ft). Lastly the Dyfi group containing Waun Oer (2198ft), Cribin Fawr (2162ft) and Maesglase (2211ft).

It's straight up into the woods from Corris. Up the zig-zig path from the Institute then across the road and steeply up through the broadleaf trees behind Braich Goch Terrace. For a long circuit in quiet hills you might expect some rough ground and a bit of undergrowth to bash through, but in the whole journey it’s only the 200 metre link between our first path and the first bit of gravel forest road where that’s the case. With a bit of pre-recce to find your aiming mark this little stretch is rendered quite harmless. Recce of the route up onto the open north ridge of Tarren y Gesail is also well worth doing as once the secret is known there’s good and direct travel on a mountain bike trail all the way through the conifer forest right up to the heights of the ridge.

The three groups of hills that we were traversing link themselves very nicely together and having trotted through Abergynolwyn it was only a few hundred metres of tarmac to endure before nipping across a lovely bit of pastoral hillside with Castell y Bere capturing our gaze to the front as we swung on round through the fields to the tiny hamlet of Llanfihangel y Pennant with its delightful little church.

Llanfihangel was the first of our route’s two stops and it was a pretty good picnic that Jo and Martha had waiting for us there. Nicky Spinks and Kilian Jornet might well have faster transition times but on the videos that I’ve seen they don’t seem to have as much tea, sandwiches and cake on offer as there was for us.

The next long stretch up into the Cadair Idris group and the first Hewitt here of Craig y Llyn was a stretch that we’d had a particularly tough time on during an earlier training run. Despite legs beginning to feel a little heavy it didn’t seem too bad this time. In part this was due to Rob being alongside on a mountain bike which helped in a smug and selfish way as peddling with a big bag he was clearly having to put in more effort than me and Tom to cover the same ground. Rob’s revenge was shortly there for the taking though as having parted company at Hafotty sheep pens he fair chased us with the drone up the long and near relentless grass slope that leads to the top of Craig y Llyn.

A huge thanks to Matt for accompanying us on the final leg, for Jo and Martha for the truly fantastic support and to Rob for all his efforts in documenting the event and for the great Montane kit that we ran in. Finally, just for the record. The Corris Round is 56.2 km long, has 3315 metres of ascent, includes 12x Hewitts and took us 11 hours and 30 minutes to complete. ‘If you finish before it gets dark you haven’t made it long enough’. “ Tracio Ymddygiad Disgyblion Tracking Pupil Behaviour Yr ydym wedi cyflwyno system 3 pwynt yn tracio We have introduced a 3 point behaviour management system ymddygiad er mwyn ein galluogi i osgoi ymddygiad to help improve pupil conduct. amhriodol gan y disgyblion. Every behavioural incident recorded equals a minus point. Bydd pob ymddygiad amhriodol yn cael ei gofnodi fel 3 minus points in a week will result in an automatic detention pwynt negyddol. Bydd 3 pwynt negyddol yn golygu bod on Friday after school. The pupil will be warned before ataliad i’r disgybl prynhawn dydd Gwener ar ôl ysgol. Bydd getting a minus point allowing the pupil to change his/her y disgybl yn cael rhybudd cyn derbyn y pwynt negyddol er behaviour for the rest of the lesson and avoid the minus mwyn rhoi cyfle iddo/iddo wella’r ymddygiad am weddill y point. wers gan osgoi pwynt negyddol. Rydym yn credu y bydd We believe that this will allow pupils to manage their own hyn yn galluogi’r disgyblion i reoli eu hymddygiad eu behaviour with full knowledge of the consequences and with hunain gan y byddant yn ymwybodol o oblygiadau your help at home when receiving the warning email. ymddygiad amhriodol. Disgwylir i chi ein cefnogi gartref pan dderbyniwch yr e-bost gyda’r rhybudd. We are determined to offer all pupils a safe, respectful and positive environment to progress and we hope that we can Rydym yn benderfynol o gynnig amgylchedd diogel, count upon your support. parchus a chadarnhaol i bob disgybl i wneud cynnydd a gobeithiwn y gallwn ddibynnu ar eich cefnogaeth. This system will support pupils in making the right decision in the way they choose to behave by also allowing them to Bydd y system hon yn galluogi disgyblion i wneud y make 2 wrong decisions. penderfyniad cywir ynglŷn â’u hymddygiad. Byddant yn cael 2 rybudd. We are also starting to record positive behaviour using a

Yr ydym hefyd yn dechrau cofnodi ymddygiad cadarnhaol similar system. When considering positive behaviour in class, gan ddefnyddio system debyg. Pan yn ystyried ymddygiad the focus is not on the end work produced but on the cadarnhaol yn y dosbarth, ni fydd y ffocws ar y gwaith a interactive process used to complete the work. Examples gyflawnir ond ar gyfathrebu wrth gwblhau’r gwaith. Er include: helping/supporting a fellow pupil, using Welsh enghraifft, cynorthwyo/cefnogi cyd-ddisgyblion, defnydd outside of the Welsh lesson, excellent participation during the o’r Gymraeg y tu allan i’r ystafell ddosbarth, ymroddiad lesson. Currently, pupils achieving 10 positive points will arbennig mewn gwers. Ar hyn o’r bryd, bydd y disgyblion receive a ticket for 2 at the Magic Lantern, and pictured is sydd yn cael 10 pwynt cadarnhaol yn derbyn tocyn i 2 i the first pupil to receive this award, Jack Rhodes - well done fynd i’r Llusern Hud. Dyma’r enillydd cyntaf i dderbyn y Jack! wobr, Jack Rhodes – da iawn ti Jack.

Yr ydym am roi cyfle i bob disgybl gymryd rhan a hynny drwy eu cynrychiolwyr ar y cyngor ysgol ac hefyd gyda chymorth y gymuned leol drwy awgrymu beth sydd yn bosib i’r disgyblion ‘brynu’ gyda’r pwyntiau a gesglir drwy’r system ymddygiad cadarnhaol. Efallai coffi am ddim yma, nwyddau am 10% yn rhatach fan draw. Os oes gennych unrhyw syniadau neu unrhyw beth y gallwch gynnig, gadewch i ni wybod, cyn i ni ddod ar eich gofyn!

Yn y dyfodol agos, byddwn yn defnyddio’r App Gateway i roi gwybod i chi yn fyw am ymddygiad cadarnhaol a negyddol eich plentyn.

Mae hi yn hynod bwysig eich bod wedi lawrlwytho‘r App Gateway mor fuan a sydd bosib. Yn fuan iawn, We want to involve the pupils, through their representatives dyma’r unig ffordd y byddwn yn gallu cysylltu â chi gan on the school council and also the local community to help fod ein contract gyda’r Teachers2Parents yn dod i ben. decide what the pupil could ‘buy’ with their positive Gan ein bod yn anelu tuag at system di-bapur, byddwn yn behaviour points, perhaps a free coffee here, 10% off goods defnyddio Schools Coms, drwy’r App Gateway, i there… If you have any ideas or anything to offer, please gyfathrebu gyda chi. Bydd hyn yn cynnwys pob agwedd o get in touch – before we do! fywyd ysgol, megis, adroddiadau, llythyrau, nosweithiau rhieni, apwyntiadau, digwyddiadau yn y dyfodol, calendr In the near future, we will be using the Gateway App to yr ysgol ac yn y blaen. inform you of your child’s positive (and negative) behaviour – live.

It is very important that you download the Gateway App as soon as possible. This will soon be our only method of communicating with you as the current Teachers2Parents contract expires. As we move towards a paperless system, we will use Schools Coms, through the Gateway App, to communicate all aspects of school life – reports, letters, parents’ evenings appointments, forthcoming events, the school calendar, etc. Cri’r Creaduriaid Silent Screams Dros yr wythnosau diwethaf rwyf Over the past few weeks, I have been wedi bod yn datblygu ymgyrch i developing a campaign where I try to geisio annog bobl i ystyried pysgod encourage people to think of fish as fel creaduriaid prydferth yn hytrach beautiful creatures instead of as food. My na fel bwyd. I mi, rydym yn arfer idea is that you see cats and dogs on gweld ci neu gath ar galendr neu ar calendars and mugs, but you never see ochr myg, ond yn anaml y gwelwn fish, and if you do, they are normally on a ni bysgod. Hyd yn oed os oes llun o plate with a side order of chips. With the bysgodyn, mae o’n dueddol o fod ar blât gyda sglodion wrth help of experts like George Mombiot and Anne Meikle, I ei ymyl. Gyda chymorth arbenigwyr fel George Mombiot ac have created a website https://www.silentscreams.org, Anne Meikle, yr wyf wedi creu gwefan https:// and a petition to try to stop Scallop Dredging in Cardigan www.silentscreams.org, ac wedi creu deiseb i geisio stopio Bay. Lily Andrews (Yr7) and I have been making flyers treillio am gregyn bylchog ar wely’r môr ym Mae Ceredigion. and posters to put up around Machynlleth, and I have Bu Lily Andrews (7Y) a mi yn creu pamffledi a posteri i’w made a Stop Frame Animation. rhoi o amgylch Machynlleth, ac rydw i wedi bod yn animeiddio. My Taid made a project about seeing wildlife in a different way, which was taught in the local school. Over Lluniodd fy Nhaid broject am weld bywyd gwyllt mewn lockdown, my Dad has been teaching me all about it. goleuni gwahanol, ac mae’r gwaith hwn yn cael ei gyflwyno The project uses salmon as an example, and compares yn yr ysgol leol. Yn ystod y cyfnod clo bu fy Nhad yn rhannu’r wybodaeth yma gyda mi. Yn y project fe ddefnyddir the biology of the fish with the feelings it has. I realised eog fel enghraifft, ac mae cymhariaeth yn cael ei wneud that it is a big problem to see animals as what they rhwng bioleg y pysgodyn a’r teimladau sydd ganddo. really are, instead of as the food we eat, so I wanted to Sylweddolais ei bod yn broblem enfawr i weld anifeiliaid am raise awareness about the fact that we are eating yr hyn ydyn nhw, yn hytrach na fel y bwyd yr ydym yn ei something that wasn't always dead. Mathilda fwyta. Roeddwn felly am godi ymwybyddiaeth o’r ffaith ein Crompton, Yr9 bod yn bwyta rhywbeth sydd ddim wastad wedi marw. Matilda Crompton, Bl 9 Physical Education Department News Like every subject, COVID 19 has influenced what we Newyddion yr Adran Addysg Gorfforol can and can’t do within the Physical Education lessons. Fel pob pwnc, mae COVID 19 wedi cael dylanwadu ar There have been no dinner time clubs or be allwn wneud o fewn y gwersi Addysg Gorfforol. Does competitions. However, pupils from years 7 and 8 have dim clybiau na chystadlaethau wedi bod hyd yn hyn. participating once a week in adventurous activities held by the Aberdyfi outward bound centre. Fodd bynnag, mae disgyblion o flynyddoedd 7 ac 8 wedi cymryd rhan unwaith yr wythnos mewn gweithgareddau Currently the pupils are developing their team building, anturus a gynhelir gan ganolfan allanol Aberdyfi. communication and cooperation skills with the intention of leaving school for the day in their bubbles to go on an Ar hyn o bryd mae'r disgyblion yn datblygu eu sgiliau expedition. adeiladu tîm, cyfathrebu a chydweithredu gyda'r bwriad o adael yr ysgol i fynd ar antur. Fy hoff beth rydw i wedi'i wneud gyda'r Outward Bound yw cael y bêl dennis y tu mewn i'r olwyn a'i chario i'r bwced.

The favourite thing I have done with the Outward Bound is to get the tennis ball inside the wheel and carry it to the bucket.

Esmé Evans 7Y

Rwy'n edrych ymlaen at fynd ar antur!

I’m looking forward to going on the trip!

Taran Cassidy-Barrow 7W Blaenoriaethau Gwella 2020 - 2021 Improvement Priorities Blaenoriaeth/Priority 1 Parhau i baratoi yr holl staff ar gyfer y Cwricwlwm Newydd Continue to prepare all staff for the New Curriculum Blaenoriaeth/Priority 2 Rheoli Adferiad Covid 19: Colli Dysgu Managing Covid 19 Recovery: Learning Loss Blaenoriaeth/Priority 3 Materion rheolaethol ac arweinyddiaeth: aelod newydd o UDA a datblygu arweinwyr y dyfodol Managerial and leadership issues: new member of SLT and developing future leaders Blaenoriaeth/Priority 4 Rheoli Adferiad Covid 19: Datblygu dysgu o bell ymhellach Managing Covid 19 Recovery: Further developing remote learning Blaenoriaeth/Priority 5 Rheoli Adferiad Covid 19: Iechyd a Lles Meddwl Disgyblion a Staff Managing Covid 19 Recovery: Pupil and Staff Mental Health and Well-being Blaenoriaeth/Priority 6 Codi Safonau yn y Gymraeg a gweithredu’r Strategaeth Iaith ar lefel uwch Raise standards in Welsh and operate the Welsh Language Strategy at a higher level

Mae Diwrnod Iechyd Meddwl World Mental Health Day 2020 2020 y pwysicaf eto! is the most important one yet.

Mae’r flwyddyn eleni wedi bod yn This year has been a tough one for un caled i bawb ac ‘roeddem yn us all, and as we felt our students teimlo bod ein disgyblion angen needed top tips on how to look awgrymiadau da ar sut i edrych ar after their wellbeing, we held ôl eu lles. Fe wnaethom gynnal sessions focusing on Positive Mental sesiynau yn canolbwyntio ar Health. Iechyd Meddwl Cadarnhaol. We discussed a variety of different ideas and strategies Gwnaethom drafod amrywiaeth o syniadau a for self-care, including some very simple and easy ways strategaethau gwahanol gan gynnwys rhai ffyrdd hawdd to improve wellbeing, such as cooking, playing with a a syml i wella hunangymorth fel coginio, chwarae gydag pet, having a chill day etc. We also focused on the anifail anwes, cael diwrnod ymlacio ayyb. importance of looking out for others and supporting Gwnaethon hefyd ganolbwyntio ar bwysigrwydd people around you, with the hope that others would o edrych ar ôl a chefnogi pobl eraill o’n cwmpas gyda’r support and look after you. gobaith y byddai eraill yn ein cefnogi ni. We spoke about being kind, helpful and supportive. Siaradom am fod yn garedig, defnyddiol ac yn gefnogol. Pupils took part in two activities: Cymerodd y disgyblion ran mewn dau weithgaredd: 1. Top 3 self-care tips. Each student had to come up 1. Y 3 chyngor hunanofal gorau. ‘Roedd rhaid i bob with at least three things they could try/do to disgybl ddod i fyny gydag o leiaf 3 ffordd y gallent cheer themselves up. geisio/gwneud i godi eu calon 2. A class pledge: pupils in each form class had to 2. Adduned dosbarth: roedd yn rhaid i bob dosbarth create their own pledges to look after themselves cofrestru wneud addunedau i edrych ar ôl eu and others and to carry these pledges out over hunain ac eraill ar hyd y flwyddyn. Bydd gwobr i’r the next year. A prize will be awarded to the class dosbarth a ddyfarnwyd gan yr athrawon fel y rhai who staff feel have made the best contribution at sydd wedi gwneud y cyfraniad gorau ar ddiwedd y the end of the year. flwyddyn. Here are some of the pledges made: Dyma rai o'r addewidion a wnaed: “Treat others how you would like to be treated yourself” “Trin eraill sut yr hoffech chi gael eich trin eich hun” “Help people who aren’t happy with life” “Helpwch bobl sydd yn anhapus â bywyd” “Don’t ignore people that need help” “Peidiwch ag anwybyddu pobl sydd angen help” “Go for a walk with my family” “Mynd am dro gyda fy nheulu”