Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Powiatu w Węgrowie Nr XIII/98/2007 z dnia 28 grudnia 2007 roku
ZARZĄD POWIATU WĘGROWSKIEGO
STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO
NA LATA 2007 – 2015
Węgrów, grudzie ń 2007
Powitanie Starosty
„I nie masz bardziej urokliwej krainy, jak ta ziemia, gdzie Mazowsze z Podlasiem ślub bierze, a wstęgą małżeńską im Liwiec płynący”. Jan Paweł Woronicz
Powiat Węgrowski to region o bogatej przeszłości, z perspektywami na dobrą przyszłość. To także rozsiane wśród lasów urokliwe dwory i dworki, pałace i świątynie oraz legendy zaklęte w murach zamku książąt mazowieckich w Liwie. Nasz region to także wymarzone miejsce do odpoczynku – należymy wszak do „Zielonych Płuc Polski”. Nieskażone powietrze, soczysta zieleń, bogactwo natury, sprawiły, że przez nasz obszar przebiega NATURA 2000, ale to tylko niektóre walory naszego malowniczego terenu. Wzdłuż północnej granicy powiatu płynie rzeka Bug – prawdziwie Europejski Korytarz Ekologiczny, zaś barwną dolinę tworzy jego dopływ – Liwiec. Turystów oczekuje Nadbużański Park Krajobrazowy, zajmujący znaczną część powierzchni naszej „Małej Ojczyzny”. Gorąco zachęcam Państwa do nawiązywania kontaktów gospodarczych i handlowych z firmami działającym w Powiecie Węgrowskim. Przyjazny klimat do inwestowania stwarza bliska odległość od rynków zbytu, dogodne połączenia komunikacyjne, działające na naszym terenie zakłady, odpowiednie otoczenie biznesu.
Zapraszam Państwa serdecznie do odwiedzenia naszego Powiatu.
Do zobaczenia!
Starosta Węgrowski
mgr Krzysztof Fedorczyk
Spis treści: I WPROWADZENIE ...... 5 II PROGRAMOWE UWARUNKOWANIA STRATEGII ROZWOJU 9 POWIATU WĘGROWSKIEGO ...... III DIAGNOZA STANU SPOŁECZNO GOSPODARCZEGO ...... 14 1. Ogólna charakterystyka powiatu węgrowskiego ...... 14 2. Charakterystyka środowiska przyrodniczego ...... 18 3. Infrastruktura gospodarcza powiatu węgrowskiego ...... 36 3.1 Przemysł i handel ...... 36 3.1.1 Tereny inwestycyjne ...... 39 3.2 Rolnictwo ...... 40 3.3 Instytucje otoczenia rynkowego ...... 47 3.4 Rynek pracy i problem bezrobocia ...... 60 4. Infrastrukt ura społeczna powiatu węgrowskiego ...... 64 4.1 Oświata ...... 64 4.1.1 Szkoły i placówki oświato we ...... 65 4.1.2 Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli ...... 80 4.2 Kultura fizyczna ...... 83 4.3 Kultura i dziedzictwo kulturowe ...... 86 4.4 Turystyka i rekreacja ...... 93 4.5 Promocja powiatu ...... 95 4.6 Pomoc społeczna ...... 98 4.7 Ochrona zdrowia ...... 102 4.8 Bezpieczeństwo publiczne ...... 104 4.8.1 System zarządzania kryzysowego...... 105 4.8.2 Powiatowa Komenda Policji ...... 109 4.8.3 Zagrożenia bezpieczeństwa i formy ich zapobiegania ...... 115 4.8.4 Komenda Powiatowa Państwowej Straży Poża rnej ...... 118 4.8.5 Ocena stanu sanitarno – higienicznego ...... 123 4.8.6 Powiatowy Lekarz Weterynarii ...... 127 IV DIAGNOZA INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ...... 129 1. Komunikacja drogowa ...... 129 2. Telekomunikacja ...... 133 3. Elektroenergetyka ...... 134 4. Ciepłownictwo...... 134 5. Gazownictwo ...... 136 6. Zapotrzebowan ie w wodę ...... 137 7. Gospodarka ściekowa ...... 138 8. Gospodarka odpadami ...... 139 9. Gospodarka mieszkaniowa ...... 140 V FINANSE POWIATU WĘGROWSKIEGO ...... 141 ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 3 - VI UWARUNKOWANIA ROZWOJU POWIATU ...... 145 1. Analiza SWOT ………………………………………………………………………………………………………… 145 2. Wizja powiatu węgrowskiego ...... 160 3. Misja powiatu węgrowskiego ...... 160 4. Cele strategiczne ...... 161 5. Finansowanie i monitoring celów strategicznych ...... 173
Spis tabel ...... 175 Spis map ...... 177 Wykaz materia łów źródłowych ……………………………………………………………………………………….. 178
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 4 - I. WPROWADZENIE
Powiat Węgrowski, tradycyjna jednostka samorządu terytorialnego przywrócona reformą ustrojową państwa, która weszła w życie z dniem
1 stycznia 1999 roku, jako podmiot polityki regionalnej, winien dysponować narzędziami do wspierania działań i aktywności swych mieszkańców, wspomagać zaspokojeniu ich potrzeb. W tym celu powiat został wyposażony w odpowiednie kompetencje, które umożliwiają mu podejmowanie różnych decyzji administracyjnych mających wpływ na kierunki prowadzonej na obszarze powiatu działalności inwestycyjnej, gospodarczej i społecznej.
Także niektóre funkcje administracyjne powiatów mogą wpływać na stymulowanie rozwoju lokalnego.
Ujmując najogólniej kwestie kompetencji wynikające z ustawy z dnia
5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. tekst jednolity z 2001 roku, Nr 142, poz. 1592 z późniejszymi zmianami), do zadań powiatu należy cały zakres spraw z następujących dziedzin:
° edukacji publicznej, w tym kultury fizycznej,
° kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
turystyki,
° promocji, współpracy z organizacjami pozarządowymi,
° pomocy społecznej, polityki prorodzinnej, wspierania osób
niepełnosprawnych,
° promocji i ochrony zdrowia,
° przeciwdziałaniu bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku
pracy,
° ochrony praw konsumenta,
° obronności, porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
ochrony przeciwpowodziowej,
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 5 - ° geodezji, kartografii i katastru oraz gospodarki
nieruchomościami,
° ochrony środowiska i przyrody, gospodarki wodnej, rolnictwa,
leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
° transportu zbiorowego i dróg publicznych,
° administracji architektoniczno – budowlanej.
Nad całością tak rozległego zakresu kompetencji czuwa Rada Powiatu
Węgrowskiego, będąca organem nadzorczym i kontrolnym powiatu, licząca dziewiętnastu radnych. Kierownictwo Rady Powiatu Węgrowskiego składa się z trzech osób: Przewodniczący i dwóch Wiceprzewodniczących, a działalność swą w oparciu o uchwalony statut Rada prowadzi poprzez sześć wyłonionych komisji, a mianowicie:
∑ Komisję Budżetu i Finansów
∑ Komisję Promocji i Ochrony Zdrowia, Pomocy Społecznej
i Polityki Prorodzinnej,
∑ Komisję Oświaty, Kultury, Kultury Fizycznej i Promocji
Powiatu,
∑ Komisję Rozwoju Gospodarczego, Rolnictwa i Ochrony
Środowiska,
∑ Komisję Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego,
∑ Komisję Rewizyjna.
Organem wykonawczym powiatu jest Zarząd Powiatu Węgrowskiego powołany przez Radę Powiatu, w składzie pięcioosobowym. Zadanie swoje wykonuje przy pomocy Wydziałów Starostwa, utworzonych na podstawie
Regulaminu Organizacyjnego uchwalonego przez Radę Powiatu
Węgrowskiego w dniu 27 stycznia 1999 roku oraz w zależności od dziedziny zadań przez jednostki organizacyjne, służby, inspekcje i straże, działające na terenie powiatu węgrowskiego. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 6 - Realizacja wszystkich powierzonych powiatowi zadań oraz świadomość tego, że samorząd powiatu powinien organizować i koordynować przedsięwzięcia służące całej społeczności , również takie, które nie do końca mieszczą się w jego formalnych kompetencjach ustawowych, wymagały utworzenia przez władze powiatu dokumentu, który kompleksowo ustalałby hierarchię, określał czas oraz środki niezbędne do ich realizacji, wykazywałby cele łączące siły i środki wszystkich organów i organizacji działających na terenie powiatu węgrowskiego, gdyż wspólnie można osiągnąć dużo lepsze efekty niż działając samodzielnie.
W tym celu Rada Powiatu Węgrowskiego w dniu 30 marca 2001 roku uchwaliła Strategię Rozwoju Powiatu Węgrowskiego na lata 2001 – 2006.
Zakładając, iż dokument ten pozwoli na dalsze zdiagnozowanie sytuacji, zidentyfikowanie najważniejszych problemów, zaproponuje cele strategiczne zapewniające poprawę i rozwój w dziedzinach interesujących ogół mieszkańców oraz przyczyni się do zintegrowania środowiska wokół ich realizacji, Zarząd Powiatu Węgrowskiego kadencji 2006 – 2007, podjął decyzję o uchwaleniu tego dokumentu na lata następne, tj. 2007 – 2015.
Konieczność uchwalenia Strategii wynika również z kilku innych przesłanek związanych przede wszystkim ze zmianami sytuacji prawnej i ustrojowej w naszym kraju, która zaszła w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, co między innymi wymaga jednoznacznego określenia w dokumencie rangi przyjmowanych celów rozwojowych oraz programów czy zadań inwestycyjnych, która to umożliwi lepsze wykorzystanie unijnych
środków finansowych. Nowe regulacje prawne nakładają na samorządy obowiązek przygotowywania kompleksowych programów w określonych dziedzinach funkcjonowania powiatu przede wszystkim w zakresie rozwoju społecznego i obywatelskiego, którym należy zapewnić spójną podstawę w dokumencie strategicznym. Potrzeba uchwalenia tego dokumenty wynika ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 7 - także z uwidocznionych w ostatnich latach potrzebach powiatu i jego mieszkańców, co wiąże się jednocześnie z dostosowaniem do zmian zewnętrznych uwarunkowań determinujących rozwój zarówno w sferze społecznej (z przemianami kulturowymi i prognozami demograficznymi włącznie), jak i gospodarczej, które mają decydujący wpływ na treść planowanych działań. Żeby zapewnić jak najlepszy rozwój w sytuacji ciągle niewystarczających środków finansowych w stosunku do występujących potrzeb konieczne jest wyznaczenie nowego katalogu celów strategicznych i priorytetów i wskazanie sposobu ich realizacji – zadań i działań.
Strategia ta została przygotowana z myślą, że będzie ona deklaracją przyszłego stanu Powiatu Węgrowskiego, do którego będą dążyły zarówno władze samorządowe jak i jego społeczność. Strategia to „przyszłość”, której się pragnie, to określenie ram działania, w których dokona się przemiana sytuacji obecnej na „projektowaną”.
Rozwinięciem Strategii będzie Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu
Węgrowskiego, w którym zawarte zostaną propozycje działań wynikających z celów, priorytetów i zadań strategicznych.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 8 - II. PROGRAMOWE UWARUNKOWANIA STRATEGII ROZWOJU
POWIATU WĘGROWSKIEGO
Strategia Rozwoju Powiatu Węgrowskiego na lata 2007 – 2015 jest jednym z elementów programowania, przygotowywanym na różnych poziomach: wspólnotowym, krajowym, regionalnym i lokalnym.
W treści strategii starano się zachować jak najpełniejszą spójność z opracowanymi kierunkami strategicznymi, określonymi w: Strategii
Rozwoju Kraju na lata 2007 – 2015, Narodowej Strategii Spójności
(Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 – 2013), Strategii
Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2020 roku , oraz nowymi kierunkami polityki spójności i polityki strukturalnej Unii Europejskiej, w tym przede wszystkim z kierunkami i priorytetami odnowionej Strategii
Lizbońskiej, Strategiczne Wytyczne Wspólnoty (2007-2013) , stanowiącymi istotny Europejski kontekst polityki regionalnej.
Najbardziej kompleksowym i długofalowym programem społeczno
– ekonomicznym, który ma zmodernizować Unię Europejską i przynieść jej wiodącą rolę na świecie do roku 2010 jest Strategia Lizbońska . Głównym celem tego dokumentu jest stworzenie w Europie do roku 2010, najbardziej konkurencyjnej gospodarki na świecie. Sama strategia skupiła się na czterech kwestiach: innowacyjności (gospodarka oparta na wiedzy), liberalizacji (rynków telekomunikacji, energii, transportu oraz rynków finansowych), przedsiębiorczości (ułatwienia w zakładaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej) oraz spójności społecznej (kształtowanie nowego modelu aktywnego państwa socjalnego). Zdecydowana większość działań podejmowanych w zakresie Strategii Lizbońskiej związana jest z modernizacją polityki zatrudnienia oraz kreowania pozytywnych zmian na rynku pracy. Podstawowym przesłaniem jest ułatwienie prowadzenia ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 9 - działalności gospodarczej, szczególnie w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw (MSP), w których powstaje najwięcej miejsc pracy.
Zgodnie z wytycznymi strategii konieczne jest również przemodelowanie systemu kształcenia w państwach członkowskich Unii Europejskiej, w taki sposób, aby promować rozwój gospodarki opartej na wiedzy, służyć temu będą następujące działania o charakterze priorytetowym:
I. Stworzenie sprzyjających warunków umożliwiających powstawanie
i rozwój firm innowacyjnych, szczególnie w grupie małych i średnich
przedsiębiorstw, oraz stymulowanie przedsiębiorczości.
II. Rozwój aktywnej polityki zatrudnienia.
III. Poprawa jakości pracy.
IV. Mobilność pracowników – otwarcie europejskich rynków pracy.
V. Inwestowanie w zasoby ludzkie.
VI. Zabezpieczenia społeczne i promowanie integracji społecznej.
Dokument ten jest najważniejszym programem społeczno
– ekonomicznym w Unii Europejskiej stanowiącym odpowiedź na zachodzącą coraz szybciej globalizację, rozwój technologii, wzrost konkurencyjności gospodarki na świecie, wzrost bezrobocia, a także przemian strukturalnych spowalniających rozwój gospodarczy na starym kontynencie.
Zakładanym efektem Narodowej Strategii Spójności (Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 – 2013) jest znaczące podniesienie jak ości życia mieszkańców Polski i osiągnięcie spójności gospodarczej z innymi krajami Unii Europejskiej. Polityka spójności w Polsce jest ukierunkowana przede wszystkim na wspieranie wzrostu gospodarczego i zatrudnienie poprzez tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności opartej na wiedzy i na przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Wszystkie cele NSRO wpisują się w trzy priorytety ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 10 - horyzontalne i odnoszą się do Strategicznych Wytycznych Wspólnoty,
a osiągane będą poprzez:
I. Poprawę jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowę
mechanizmów partnerstwa.
II. Poprawę jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej.
III. Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym
szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz
rozwój sektora usług.
IV. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie
ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
V. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych
na obszarach wiejskich.
Realizacja nakreślonego celu głównego i celów horyzontalnych będzie
równocześnie przyczyniać się do wypełnienia zasady zrównoważonego
rozwoju, poprzez rozwój społeczno – gospodarczy, który uwzględnia
konieczność zachowania walorów środowiska naturalnego.
Przyjęta przez Radę Ministrów Strategia Rozwoju Kraju na lata
2007 – 2013 oznacza rozpoczęcie nowego etapu w zakresie programowania
i rozwoju społeczno – gospodarczo naszego kraju. Strategia ta jest
podstawowym dokumentem strategicznym, określającym cele i priorytety
rozwoju Polski w perspektywie najbliższych lat oraz warunki, które powinny
ten rozwój zapewnić. Jest nadrzędnym, wieloletnim dokumentem
strategicznym rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, stanowiącym punkt
odniesienia zarówno dla innych strategii i programów rządowych,
jak i opracowywanych przez jednostki samorządu terytorialnego.
Istotną rolą SRK jest koordynowanie reform instytucjonalno-
regulacyjnych z działaniami finansowanymi ze środków UE, tak aby te dwa
obszary przynosiły możliwie największy efekt prorozwojowy. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 11 - Podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski, poszczególnych obywateli i rodzin jest głównym celem strategii, realizowane to będzie poprzez wyznaczone priorytety, ukierunkowane na:
I. Wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki.
II. Poprawę stanu infrastruktury technicznej i społecznej.
III. Wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości.
IV. Budowę zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa.
V. Rozwój obszarów wiejskich.
VI. Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.
Realizacja powyższych priorytetów będzie następować poprzez działania regulacyjne, decyzyjne i wdrożeniowe władz państwowych i administracji publicznej, jak i innych podmiotów życia społeczno
-gospodarczego oraz system oceny postępu realizacji działań.
Zasady polityki regionalnej Unii Europejskiej determinują procesy programowania nie tylko na poziomie wspólnotowym czy też krajowym.
Powstające na tych szczeblach dokumenty stwarzają nowy ważny układ odniesienia dla programowania rozwoju województw. Zaktualizowana
Strategia Województwa Mazowieckiego do 2020 w swojej treści wpisuje założenia opracowane na wyżej wymienionych szczeblach.
Dokument ten jest odpowiedzią na postępująca decentralizację programowania rozwoju regionalnego, stanowi wytyczne dla działań podejmowanych przez samorządy gminne i powiatowe, podmioty sfery nauki, gospodarki i biznesu, organizacje pozarządowe i inne podmioty współpracujące z samorządem województwa na zasadzie partnerstwa.
W aspekcie operacyjnym Strategia będzie stanowiła najważniejszy programowy punkt odniesienia dla inwestycji i przedsięwzięć realizowanych w województwie, w tym w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 12 - Mazowsze, jako najbardziej rozwinięty gospodarczo region w Polsce
podejmuje uczestnictwo w rywalizacji z innymi rozwiniętymi regionami,
poprzez eliminowanie dysproporcji rozwojowych, rozwój nowoczesnej
gospodarki opartej na wiedzy oraz zapewnienie mieszkańcom Mazowsza
optymalnych warunków do rozwoju jednostki, rodziny, jak i całej
społeczności, przy jednoczesnym zachowaniu spójnego i zrównoważonego
rozwoju. Uszczegółowienie jej istoty zawierają poszczególne cele Strategii,
wyznaczające strategiczne kierunki działań. Za nadrzędny cel rozwoju
Mazowsza przyjmuje się wzrost konkurencyjności gospodarki
i równoważenie rozwoju społeczno – gospodarczego w regionie jako
podstawę poprawy jakości życia mieszkańców. Realizacja celu nadrzędnego
będzie możliwa poprzez następujące trzy cele strategiczne:
I. Budowa społeczeństwa informacyjnego i poprawa jakości życia
mieszkańców województwa.
II. Zwiększenie konkurencyjności regionu w układzie międzynarodowym.
III. Poprawa spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej regionu
w warunkach zrównoważonego rozwoju.
Osiągnięcie celów strategicznych województwa będzie możliwe
poprzez realizację pięciu celów pośrednich, wyznaczających jednocześnie
kierunki działań w poszczególnych obszarach:
1. Rozwój kapitału społecznego.
2. Wzrost innowacyjności i konkurencyjności gospodarki regionu.
3. Stymulowanie rozwoju funkcji metropolitarnych Warszawy.
4. Aktywizacja i modernizacja obszarów pozametropolitalnych.
5. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego oraz kształtowanie wizerunku
regionu.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 13 - III. DIAGNOZA STANU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO POWIATU WĘGROWSKIEGO
1. Ogólna charakterystyka powiatu węgrowskiego
Powiat Węgrowski położony jest w środkowo- wschodniej części województwa mazowieckiego, zajmuje powierzchnię 1222 km 2.
Liczba mieszkańców wynosi 67 679 osób. Siedzibą władz powiatowych jest miasto Węgrów liczące 12 572 tyś. ludności. Blisko 71 % ludności stanowi społeczność wiejska, na terenach miejskich koncentruje się 29 % ludności. Mapa nr 1. Poło żenie Powiatu W ęgrowskiego
Źródło: Opracowano w Mazowieckim Biurze Planowania Przestrzennego i Rozwoju Regionalnego, Oddział Terenowy w Siedlcach
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 14 - Na powiat węgrowski składa się: miasto i gmina Łochów, miasto
Węgrów oraz gminy wiejskie: Korytnica, Wierzbno, Grębków, Liw, Miedzna,
Stoczek i Sadowne. Struktura administracyjna powiatu obejmuje 112 sołectw oraz 269 miejscowości wiejskich i 2 miejskie. Mapa nr 2. Gminy Powiatu W ęgrowskiego
Źródło: Opracowanie własne.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 15 - Tabela nr 1. Struktura administracyjna Powiatu W ęgrowskiego Powierzchnia Ludno ść Lp. Gminy/Miasta (stan na 01.01.2007) (stan na 31.12.2006) ha udział % osób udział % 1. Miasto W ęgrów 3551 2,9 12572 18,58 2. Gmina miejsko-wiejska Łochów 19770 16,1 17441 25,77 3. Gmina wiejska Sadowne 14476 11,9 6261 9,26 4. Gmina wiejska Stoczek 14456 11,8 5244 7,75 5. Gmina wiejska Miedzna 11600 9,5 4102 6,06 6. Gmina wiejska Liw 16947 13,9 7643 11,29 7. Gmina wiejska Korytnica 18032 14,7 6716 9,92 8. Gmina wiejska Wierzbno 10321 8,5 3074 4,54 9. Gmina wiejska Gr ębków 13077 10,7 4626 6,83 10. Razem powiat 122 230 100 67 679 100 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny, stan na 31.XII. 2006 roku oraz Sprawozdanie geodezyjne stan na 01.01.2007 r.
Powiat węgrowski graniczy od wschodu z powiatem sokołowskim, od południowego wschodu z powiatem siedleckim, od południowego zachodu z powiatem mińskim, od północnego zachodu z powiatami - wyszkowskim i ostrowskim.
Region nasz zajmuje wschodnią część Niziny Mazowieckiej, między rzeką Bug na północ a Wysoczyzną Siedlecką, której sięga południowy skraj powiatu. Powiat węgrowski leży w dorzeczu Bugu i Liwca. Niskie, rozlewiskowe tereny, nadbużańskie (Wielącz, Bojewka, Ugoszcz i inne)
– stanowiły od zawsze jego naturalną granicę północną. W czasach wcześniejszych Liwiec stanowił granicę miedzy Mazowszem a Podlasiem.
Przestał nią być dopiero w XVI wieku, ale pozostał „kręgosłupem regionu”
– ważnym szlakiem handlowym, ułatwiającym transport produktów rolnych do Gdańska (był kiedyś rzeką spławną). Do Liwca spływają z terenu powiatu węgrowskiego liczne rzeki i strumienie. Spośród większych prawobrzeżnych dopływów wymienić można rzekę Czerwonka, Miedzanka, a lewobrzeżny rzekę Kostrzyń. Na północy powiatu zachowały się piękne kompleksy leśne pozostałości dawniej Puszczy Kamienieckiej, był to zwarty obszar leśny
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 16 - na lewym brzegu rzeki Bug, obecnie na tym obszarze występują tzw. Lasy Łochowskie. Powiat Węgrowski obejmuje również inny duży kompleks leśny, który rozciąga się wokół Sadownego oraz między Stoczkiem i Miedzną – to Lasy Miedzeńskie. Na terenie powiatu węgrowskiego istnieją obszary podlegające ochronie ze względu na walory przyrodnicze.
Na północy jest to Nadbużański Park Krajobrazowy – obejmujący gminę
Sadowne, prawie cały obszar gminy Łochów i Stoczek oraz część gminy
Miedzna i Liw. Natomiast na południowo - wschodnim krańcu powiatu
– wzdłuż doliny Liwca (od Proszowa do Węgrowa) rozciąga się obszar chronionego krajobrazu – rezerwat „Doliny Liwca”).
Położenie geograficzne powiatu węgrowskiego jest korzystne, decyduje o tym m.in. bliskie sąsiedztwo wysokorozwiniętej aglomeracji
Warszawskiej oraz fakt, iż przez jego teren prowadzą ważne drogi krajowe, m.in.: - trasa z Serocka przez Wyszków, Łochów – Węgrów do Sokołowa – Siedlec- Białej Podlaskiej; - trasa z Warszawy przez Mińsk
Mazowiecki – Łochów do Ostrowi Mazowieckiej.
Jedyna lini a kolejowa przecinająca powiat zlokalizowana jest w jego północnej części (relacja : Warszawa – Łochów – Małkinia – Białystok).
Jest to fragment ważnej jeszcze XIX wiecznej – trakcji kolei warszawsko
– petersburskiej.
Powiat Węgrowski leży na granicy wpływów kulturowych Mazowsza i Podlasia. Jest zróżnicowany przyrodniczo, historycznie i etnograficznie.
Wydaje się, że z całego jego obszaru można wyodrębnić trzy części
(podregiony). Część południowo – zachodnia – po lewej stronie rzeki Liwiec
– to historycznie związany z Mazowszem obszar rolniczy. Część wschodnia powiatu – obszar historycznie związany z Podlasiem, również o charakterze rolniczym. Trzeci podregion to część północna powiatu – obszar doliny Bugu
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 17 - z przewagą lasów i łąk, które sprawiają, że obok rolnictwa rozwinięta jest tu turystyka.
2. Charakterystyka środowiska przyrodniczego
Powiat węgrowski to teren o bogatych i cennych walorach przyrodniczych. Pod względem morfologicznym zaliczany jest do obszarów o typowej rzeźbie młodoglacjalnej. W jego granicach wydzielono trzy mezoregiony należące do Niziny Południowopodlaskiej.
Są to: Wysoczyzna Kałuszyńska, Obniżenie Węgrowskie i Wysoczyzna
Siedlecka. Północno- wschodnia część powiatu położona jest w obrębie makroregionu Nizina Środkowomazowiecka, w granicach dwóch mezoreginów: Dolina Dolnego Bugu i Równina Wołomińska.
Położony jest w mazowiecko - podlaskim regionie klimatycznym .
Warunki te są zróżnicowane , co wynika między innymi z ukształtowania powierzchni i stopnia zurbanizowania. Średnie roczne temperatury wahają się od 7do 7,5 °C , a w okresie letnim 13,6°C. Suma opadów atmosferycznych w roku wynosi 500-600 mm. Na terenie powiatu dominują wiatry zachodnie i południowo - zachodnie. Okres wegetacyjny trwa średnio 200-210 dni.
Zasoby wodne powiatu węgrowskiego to nie tylko wody płynące, ale również zbiorniki wód stojących, na które składają się liczne starorzecza (np. w obrębie doliny rzeki Kostrzyń) i stawy hodowlane.
Powiat nasz położony jest w dorzeczu rzeki Wisły a jego główną i największą rzeką jest Bug. Drugą co do wielkości rzeką powi atu jest Liwiec, stanowiący lewobrzeżny dopływ Bugu. Liwiec posiada 10 mniejszych dopływów. Najważniejsze to: Czerwonka Liwska, Miedzanka,
Czerwonka Grochowska, Struga oraz Kostrzyń. Długość rzek ogółem wynosi:
321,31 km, z tego 180,74 km zajmują rzeki uregulowane, a 140,57 km rzeki
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 18 - nieuregulowane. Na terenie powiatu występują również kanały o łącznej długości – 11,20 km.
Tabela nr 2. Sie ć rzeczna powiatu w ęgrowskiego
Lp. Nazwa rzeki Długo ść Stan uregulowania Źródło Teren lub cieku w km (lokalizacja) przepływu wodnego (gminy) 1. Bełcz ąc 6,5 Uregulowana Odnoga rzeki Łochów, Liwiec Korytnica 2. Bojewka 21,62 Cz ęś ciowo Bojewo Sadowne uregulowana 3. Czerwonka 7,05 Cz ęś ciowo Rozbity Kamie ń m. W ęgrów Liwska uregulowana 4. Czerwonka 10,90 W wi ększej cz ęś ci Czaple Wierzbno, Grochowska uregulowana Korytnica 5. Dzi ęciołek 17,80 W znacznej cz ęś ci Drgicz Łochów, uregulowana Sadowne, Stoczek 6. Kanał Kolejowy 16,68 W znacznej cz ęś ci Baczki Łochów uregulowany 7. Kostrzy ń 45 Olszyc Folwark Gr ębków 8. Liwiec 126,6 W granicach Sobisze Łochów, powiatu Korytnica,Liw, nieuregulowana Gr ębków 9. Lubiesza 24,75 W wi ększej cz ęś ci Mi ędzyle ś Łochów, uregulowana Stoczek, Miedzna 10. Miedzanka 19,50 W wi ększej cz ęś ci Nowa Wie ś Liw, Miedzna uregulowana Grochowska 11. Nowa Treblinka 13,36 Uregulowana Gr ądy Sadowne 12. Osownica 5,08 Nieuregulowana Kamionka Wierzbno 13. Struga 13,24 Nieuregulowana Wierzbno Gr ębków, Wierzbno 14. Śmierdziucha 13,90 Uregulowana na Żarnówka Grebków odcinku 8,94 km 15. Ugoszcz 44,47 Cz ęś ciowo Wrzoski Łochów, uregulowana Sadowne, Stoczek, Miedzna 16. Wil żanka 12,87 W znacznej cz ęś ci Łochów Łochów uregulowany 17. Zdroje 6,30 Cz ęś ciowo Ksi ęż opole Liw uregulowana Budki 18. Ada Brak Brak danych Odnoga rzeki Węgrów danych Czerwonki Źródło: Wydział Środowiska i Rolnictwa
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 19 - Tabela nr 3. Wody stoj ące powiatu w ęgrowskiego
Lp. Nazwa akwenu Powierzchnia Lokalizacja Znaczenie 1. Obiekt stawowy „Gałki” 28,0 ha Gałki, gm. Gr ębków Gospodarcze 2. Obiekt stawowy „Nowa 68,76 ha Nowa Sucha, Gospodarcze Sucha” gm. Gr ębków 3. Obiekt stawowy 32,0 ha (pod Gałki, gm. Gr ębków Gospodarcze „Chojeczno” zalewem 16,48ha) 4. Stawy 3,9 ha Słuchocin, Chów tradycyjny gm. Gr ębków – ekstensywny 5. Stawy 1,3 ha Turna, gm. Korytnica Hodowlane 6. Stawy 0,45 ha Żele źniki, Hodowlane gm. Miedzna i rekreacyjne 7. Stawy 0,555 ha Ruchna, gm. Liw Hodowlane i rekreacyjne 8. Stawy 0,58 ha Ruchna, gm. Liw Hodowlane i rekreacyjne 9. Stawy 0,288 ha Drgicz, gm. Stoczek Hodowlane i rekreacyjne 10. Stawy 0,34 ha Ruchna, gm. Liw Hodowlane i rekreacyjne 11. Stawy 0,38 ha Trzebucza, Hodowlane gm. Gr ębków i rekreacyjne 12. Zbiornik retencyjny 7,43 ha Krypy, gm. Liw Obecnie „W ęgrów” rekreacyjne i w ędkarskie 13. Stawy 4,0 ha Trzebucza, gm. Hodowlane Gr ębków i rekreacyjne 14. Zbiornik Retencyjno- 2,80 ha Łochów, gm. Łochów Hodowlane Hodowlany w Łochowie i rekreacyjne 15. Stawy 4,0 ha Trzebucza, Hodowlane gm. Gr ębków i rekreacyjne 16. Stawy 4,34 ha Jarnice, gm. Liw Gospodarcze 17. Stawy 0,12 ha Węgrów Hodowlane 18. Stawy 0,7 ha Starawie ś, gm. Liw Hodowlane 19. „Staw Wiejski” 0,3 ha Stoczek, gm. Stoczek Rekreacyjne 20. Stawy 3,53 ha Kazimierzów, Naturalne gm. Stoczek 21. Stawy 5,22 ha Kał ęczyn, gm. Stoczek Naturalne 22. Staw 0,13 ha Huta Gruszczyno, Naturalne gm. Stoczek 23. Stawy 0,34 ha Miednik, gm. Stoczek Naturalne Źródło: Wydział Środowiska i Rolnictwa
Na terenie powiatu węgrowskiego wody podziemne występują
w utworach czwartorzędowych i trzeciorzędowych. Główne znaczenie
dla zaopatrzenia w wodę ma czwartorzędowe piętro wodonośne. Składa się ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 20 - ono z trzech poziomów wodonośnych: poziomu przypowierzchniowego, górnego poziomu podglinowego i dolnego poziomu podglinowego. Za główny poziom użytkowy w utworach trzeciorzędowych uznano utwory wodonośne występujące w granicach gmin: Korytnica, Wierzbno i zachodniej części gminy Liw. Jakość wód podziemnych czwartorzędowego poziomu wodonośnego na terenie powiatu uznawana jest generalnie za średnią, wymagającą prostego uzdatniania. W wodach tych spotyka się przeważnie ponadnormatywne zawartości żelaza i manganu, łatwo usuwalne w procesie uzdatniania. Na północ od Węgrowa na niewielkich obszarach można spotkać wody dobrej jakości, gdzie woda nie wymaga uzdatniania. Wody złej jakości, nie nadające się do spożycia, występują na północny- zachód od Węgrowa.
Monitoringiem wód powierzchniowych powiatu węgrowskiego objęte są cztery cieki wodne: Liwiec (punkty pomiarowo – kontrolne w miejscowościach Liw, Paplin i Gwizdały), Kanał Kolejowy (punkt pomiarowo
– kontrolny w miejscowości Jesiorówka), Ugoszcz (punkty pomiarowo
– kontrolne w miejscowościach Stare Lipki i Brzuza) oraz Kostrzyń
(punkt pomiarowo – kontrolny w miejscowości Proszew). Badania wód Liwca przeprowadzane są corocznie, natomiast pozostałych rzek cyklicznie co kilka lat. W ramach monitoringu wykonywane są m.in. oznaczenia: temperatury, odczynu, przewodnictwa właściwego, tlenu rozpuszczonego,
BZT 5, ChZT Mn , substancji rozpuszczonych, zawiesiny ogólnej, związków azotu, fosforanów, fosforu ogólnego, miana Coli. Badania wykonują: Stacja
Sanitarno-Epidemiologiczna w Węgrowie oraz Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Warszawie. Wody rzeki Ugoszcz, Kostrzyń, Liwiec i Kanał Kolejowy mają charakter pozaklasowy. Jedynie lokalnie kwalifikowane są do III klasy czystości. W obrębie powiatu znajduje się jeden czynny posterunek wodowskazowy na 17 km rzeki Liwiec, w obrębie miejscowości Łochów. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 21 - w Warszawie dokumentuje tu pomiary stanu wody, przepływu, temperatury i zmącenia wody.
Podstawowe zagrożenia powodziowe na terenie powiatu stwarza rzeka Bug, która przepływa na odcinku 36,32 km przez tereny gm. Sadowne i Łochów oraz lokalnie rzeka Liwiec. Ostatnia powódź spowodowana przez rzekę Bug miała miejsce w 1979 roku , po której zostały rozbudowane wały przeciwpowodziowe, które jednak nie są pewnym zabezpieczeniem w przypadku wystąpienia wysokich wód.
Istotnym priorytetem w zakresie ochrony środowiska jest dbanie o dobrą jakość powietrza atmosferycznego . Na terenie powiatu węgrowskiego na stan atmosfery mają wpływ głównie emisje z kotłowni należących do zakładów produkcyjnych, usługowych, instytucji, gospodarstw rolnych i palenisk domowych oraz zanieczyszczenia komunikacyjne.
Emisja zanieczyszczeń do atmosfery znacznie się zmniejszyła po tym jak Zakład Mleczarki HOCHLAND zmienił kotłownie z węglowej na gazową.
W latach 2004-2005 w ramach monitoringu powietrza w powiecie prowadzono pomiary pyłu zawieszonego i formaldehydu oraz benzenu na terenie Węgrowa. W 2004 roku powiat węgrowski pod względem jakości powietrza zaliczono do strefy A, tj. do strefy bez przekroczeń dopuszczalnego poziomu.
Uciążliwością o powszechnym zasięgu społecznym, występującą we wszystkich działach środowiska człowieka, dotyczącą wszystkich obywateli, wpływającą niekorzystnie na ich zdrowie, utrudniając ich wypoczynek i regenerację sił, pomniejszającą efekty pracy ludzkiej niewątpliwie jest hałas.
Hałas występujący na terenie powiatu węgrowskiego można podzielić na dwie kategorie: hałas przemysłowy (pochodzący z urządzeń i instalacji przemysłowych) oraz hałas komunikacyjny (s amochodowy i kolejowy). ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 22 - Ze względu na rolniczy charakter terenu zagrożenie hałasem przemysłowym nie jest znaczące. Jedynie zwiększająca się ilość samochodów na drogach wzmaga hałas komunikacyjny. Na terenie powiatu zagrożone hałasem tereny położone są wzdłuż szlaku kolejowego (Warszawa- Białystok biegnącego przez północne gminy powiatu), wzdłuż dróg krajowych ( nr 50 i 62), a także dróg wojewódzkich (nr 637, 697, 696). Niezadowalający stan dróg powiatowych stanowi również przyczynę pogorszenia klimatu akustycznego.
Za jedno z poważniejszych zanieczyszczeń środowiska uważa się obecnie promieniowanie niejonizujące .
Głównymi źródłami pól elektromagnetycznych na terenie powiatu są linie elektromagnetyczne wysokiego, średniego i niskiego napięcia.
Na terenie powiatu znajduje się również dużo punktowych źródeł promieniowania niejonizującego. Są to: stacje bazowe telefonii komórkowej, urządzenia będące w dyspozycji straży pożarnej i ośrodków medycznych.
Elementem środowiska zapewniającym jego równowagę ekologiczną są lasy , które spełniają funkcje przyrodnicze, gospodarcze, ochronne, krajobrazowe i społeczne.
Powierzchnia lasów w powiecie węgrowskim wynosi 32 017 ha
(stan na 31 grudnia 2006 r.). Największa powierzchnia lasów jest w gminie
Łochów – 6 840 ha, najmniej zaś na terenie miasta Łochowa – 414 ha i Węgrowa – 577 ha.
Na terenie powiatu obszary leśne nadzorowane są przez dwa nadleśnictwa: Siedlce i Łochów. Do nadleśnictwa Siedlce należą gminy:
Wierzbno i Grębków. Do nadleśnictwa Łochów zaś: Węgrów, Łochów, Liw,
Sadowne, Korytnica, Miedzna, Stoczek.
Lasy w obszarze zasięgu terytorialnego Nadleśnictwa Łochów są rozmieszczone nierównomiernie. Nadleśnictwo zarządza gruntami Skarbu
Państwa oraz sprawuje nadzór nad lasami niepaństwowymi podzielonymi na ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 23 - dwa obręby: Łochów i Węgrów. Większość lasów położona jest w kilku kompleksach leśnych, jednak nadleśnictwo zarządza również dużą liczbą małych powierzchniowo działek lub niewielkich kilkuhektarowych kompleksów. Znaczna część tych działek położona jest w otoczeniu lasów prywatnych. Pojedyncze, niewielkie działki wkomponowane w lasy prywatne czasami bez wyraźnego rozgraniczenia nie zapewniają osiągnięcia celów wielofunkcyjnej gospodarki leśnej. Zbyt wielki jest wpływ sąsiednich drzewostanów na kształt i funkcjonowanie takich lasów, aby zaplanowane i wykonane zabiegi miały przynieść pożądany skutek. Dlatego dąży się wymiany tych działek na grunty położone w enklawach leśnych, bezpośrednio lub w sąsiedztwie większych kompleksów.
Tabela nr 4. Udział lasów w powierzchni ogólnej poszczególnych gminach na terenie powiatu w ęgrowskiego (stan na 31 XII 2006r.)
Gmina Lasy Pow. Ogółem Pa ństwowe Nie stanowi ące ogólna własno ści Skarbu gminy Pa ństwa w ha w ha % udział w ha % udział w ha % udział Gr ębków 13077 2232 17,07 674 5,15 1558 12,14 Korytnica 18032 2743 15,21 299 1,66 2444 13,55 Liw 16947 3832 22,61 2176 12,84 1656 9,77 Łochów 18430 6840 37,11 4427 24,02 2353 12,77 Miedzna 11600 3237 27,90 1349 11,63 1888 16,27 Sadowne 14476 3818 26,37 1942 13,41 1878 12,97 Stoczek 14456 5749 39,77 2701 18,68 3048 21,08 Wierzbno 10321 2003 19,41 336 3,25 1667 16,15 m. Łochów 1340 414 30,90 374 27,91 40 2,98 m.W ęgrów 3551 577 16,25 31 0,87 546 15,37 Ogółem 122230 32049 26,22 14309 11,70 17078 13,97 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 24 - Tabela nr 5. Struktura powierzchni lasów według typu siedliskowego na terenie powiatu węgrowskiego (Nadle śnictwo Siedlce) Lp. Udział procentowy w powierzchni Typ siedliskowy Ogółem Lasy Lasy niepa ństwowe pa ństwowe 1 Bór suchy – Bs - - Brak danych 2 Bór świe ży – Bśw 177,76 18 Brak danych 3 Bór wilgotny – Bw - - Brak danych 4 Bór mieszany świe ży - BM św 127,73 13 Brak danych 5 Bór bagienny -Bb - - Brak danych 6 Bór mieszany wilgotny – 19,52 2 Brak danych BMw 7 Las mieszany świe ży – LM św 208,11 22 Brak danych 8 Las mieszany wilgotny – 31,57 3 Brak danych LMw 9 Las świe ży – Lśw 340,37 35 Brak danych 10 Las wilgotny – Lw 59,75 6 Brak danych 11 Ols typowy – Ol 8,24 0,8 Brak danych 12 Ols jesionowy - Olj - - Brak danych 13 Las ł ęgowy - Lł 1,97 0,2 Brak danych Razem 975,02 Źródło: Dane Nadle śnictwo Siedlce.
Tabela nr 6. Struktura powierzchni lasów według typu siedliskowego na Terenie powiatu w ęgrowskiego – Nadle śnictwo Łochów Lp. Udział procentowy w powierzchni Typ siedliskowy Ogółem Lasy Lasy pa ństwowe niepa ństwowe 1 Bór suchy – Bs 539,32 0,2 99,8 2 Bór świe ży – Bśw 10056,24 39,7 60,3 3 Bór wilgotny – Bw 1635,95 33,5 66,5 4 Bór mieszany świe ży - BM św 4941,33 3,0 70,0 5 Bór bagienny -Bb 152,66 32,2 67,8 6 Bór mieszany wilgotny – BMw 3967,35 50,1 49,9 7 Las mieszany świe ży – LM św 1857,45 94,9 5,1 8 Las mieszany wilgotny – LMw 928,50 86,3 13,7 9 Las świe ży – Lśw 1403,42 95,9 4,1 10 Las wilgotny – Lw 365,25 100,0 0 11 Ols typowy – Ol 1123,08 12,2 87,8 12 Ols jesionowy - Olj 222,42 92,8 7,2 Razem 27193,97 46,6 53,4 Źródło: Dane Nadle śnictwa Łochów
Ochrona lasów przed szkodliwymi działaniami różnego rodzaju czynników ma istotne znaczenie dla zachowania jego trwałości. Zaniedbanie czynności związanych z profilaktyką i zwalczaniem chorób lasu, szkodliwych ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 25 - czynników abiotycznych może doprowadzić do zagrożenia podstawowej jego cechy. Z czynników abiotycznych lasy na terenie powiatu narażone są na powstawanie pożarów. Związane jest to z dużym udziałem siedlisk borowych, łatwopalnych drzewostanów iglastych oraz dużym rozdrobnieniem kompleksów leśnych. Z czynników abiotycznych wahanie poziomu wód gruntowych powtarzające się w ostatnim okresie sprzyja osłabieniu drzewostanów (głównie drzewostanów dębowych i jesionowych) i zwiększeniu ich podatności na działanie chorób grzybowych.
Oprócz zanieczyszczenia środowiska, problemem jaki występuje w lasach jest ich zaśmiecanie. Według Nadleśnictw koszty sprzątania lasów corocznie wzrastają, gdyż coraz więcej jest wywożonych śmieci do lasów .
Sprzyjające warunki przyrodnicze naszego powiatu sprawiają iż na terenie powiatu prowadzona jest gospodarka łowiecka . Na naszym terenie znajduje się 20 obwodów łowieckich polnych i 9 obwodów łowieckich leśnych. Gospodarką łowiecką zajmują się koła łowieckie. Do Nadleśnictwa
Łochów należy 16 obwodów łowieckich. Należy ono do Rejonu Hodowlanego nr 2, który posiada opracowany Wieloletni Łowiecki Plan Hodowlany na lata 2007-2017, gdzie ujęte zostały zadania dla poszczególnych obwodów łowieckich. Zadania te dotyczą zarówno zagospodarowania łowisk, jak i gospodarowania populacjami zwierząt. We wszystkich obwodach należących do Nadleśnictwa Łochów stwierdza się rosnący udział wypadków zwierzyny powodowany wypadkami komunikacyjnymi .
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 26 - Tabela nr 7. Obwody łowieckie polne na terenie powiatu w ęgrowskiego
Lp. Nr obwodu Nazwa koła Powierzchnia Gmina obwodu łowieckiego w ha 1 384 Knieja 3225 Gr ębków 2 374 Kuropatwa 2012 Wierzbno 3 345 Soból i Panna 4428 Wierzbno i Korytnica 4 360 Bojmie 4010 Gr ębków i Wierzbno 5 344 320 5087 Gr ębków, Wierzbno i Liw 6 359 Podlasie 2808 Gr ębków i Liw 7 309 Soból i Panna 6135 Korytnica 8 329 Pobudka 4427 Wierzbno, Korytnica i Liw 9 328 Olszynka 4869 Liw 10 292 Bóbr 4853 Korytnica 11 291 Pobudka 3003 Liw, Korytnica i Stoczek 12 308 Pobudka 5173 Liw, Korytnica i m. W ęgrów 13 267 Piastun 5507 Miedzna, Liw i m. W ęgrów 14 269 Las 3721 Korytnica, Stoczek i Łochów 15 242 Ostoja 5414 Stoczek, Sadowne i Łochów 16 192 Kszyk 7244 Sadowne 17 224 Orzeł 2440 Miedzna 18 241 Sokół 3406 Miedzna 19 307 Brzeziny 1393 Liw i Miedzna 20 383 Gaj 1896 Gr ębków Ogólna powierzchnia 81051 obwodów Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 27 - Tabela nr 8. Obwody łowieckie le śne na terenie powiatu w ęgrowskiego
Lp. Numer Nazwa koła Powierzchnia Gmina obwodu obwodu łowieckiego w ha 1 4/211 Knia ź 4647 Sadowne 2 11/226 LOT 7214 Sadowne i Łochów 3 12/227 Las 4570 Łochów 4 21/256 Las 3015 Łochów 5 17/254 LOT-HAZ 3711 Stoczek i Miedzna 6 18/268 LOT-HAZ 3485 Stoczek i Miedzna 7 20/255 O.H.Z. Nadl. Łochów 5735 Stoczek i Łochów 8 9/225 Wilk 3023 Stoczek i Miedzna 9 26 Sokół 1426 Miedzna Ogólna powierzchni obwodów 36826 Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa
Powiat węgrowski charakteryzuje się zmiennością krajobrazów i znacznymi obszarami o wysokiej wartości przyrodniczej.
Wśród tych obszarów niewątpliwie szczególne znaczenie dla powiatu węgrowskiego ma Nadbużański Parki Krajobrazowy obejmujący w sobie cenne obszary przyrodnicze powiatu węgrowskiego. Są to tereny chronione ze względu na istotne wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe, w celu zachowania i popularyzacji ich w warunkach zrównoważonego rozwoju. Powstał on w 1993 roku, jego obecna powierzchnia na terenie powiatu wynosi 37 175 ha. Na terenie parku występuje bogata flora i fauna.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 28 - Tabela nr 9. Powierzchnia Nadbu żańskiego Parku Krajobrazowego na terenie gmin powiatu w ęgrowskiego (stan na 31.12.2006 r.)
Powierzchnia Powierzchnia w ha Procentowy udział w Gmina ogólna gminy powierzchni gminy parku otuliny parku otuliny Gr ębków 13077 - - - - Korytnica 18032 - 100 - 0,55 Liw 16947 805 805 4,75 4,75 Miedzna 11600 3375 1105 29,09 9,53 Wierzbno 10321 - - - - Sadowne 14476 14470 - 99,96 - Stoczek 14456 8750 3300 60,53 22,83 Węgrów 3551 - - - - Łochów 19770 9775 5675 49,44 28,70 Razem 122230 37175 10985 30,41 8,99 Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa
Duże znaczenie przyrodnicze a także naukowe i dydaktyczne dla powiatu węgrowskiego mają rezerwaty jakie na n im występują.
Na terenie powiatu znajduje się 6 rezerwatów przyrody. Są to rezerwaty częściowe pod względem ochronnym, o charakterze leśnym, florystycznym, ornitologicznym, krajobrazowym i torfowiskowym. Zagrożeniem dla przyrody na terenie rezerwatów jest obniżenie się poziomu wód gruntowych i uprawiana turystyka w okresie lęgowym.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 29 -
Tabela nr 10. Powierzchnia rezerwatów przyrody na terenie powiatu w ęgrowskiego. Stan na 31.12.2006 r.
Powiat Gr ębków Korytnica Liw Miedzna Wierzbno Sadowne Stoczek Węgrów Łochów 590,67 - - 95,43 - - 116,13 58,08 - 321,03 Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa
Tabela nr 11. Rezerwaty przyrody poło żone na terenie powiatu w ęgrowskiego
Lp. Nazwa rezerwatu Gmina Pow. (ha) Kategoria Cele ochrony Rok zało żenia 1 Jegiel Łochów 18,54 le śny Zachowanie rzadko spotykanego zbiorowiska 1981 le śnego– świerczyny na torfie 2 Czaplowizna Łochów 212,38 le śny Zbiorowiska le śne, stanowiska ro ślin chronionych 1980 oraz bogatej ornitofauny 3 Moczydło Stoczek 58,08 faunistyczny Ochrona środowisk l ęgowych rzadkich i 1991 zagro żonych gatunków ptaków oraz bogatego pod wzgl ędem liczby gatunków 4 Wilcze Błota Łochów 89,26 faunistyczno Ochrona siedlisk chronionych zwierz ąt i ro ślin 1996 florystyczny 5 Kantor Stary Liw 95,43 le śny Ochrona siedlisk ro ślin i zwierz ąt 1996 6 Mokry Jegiel Sadowne 116,13 faunistyczny Chroni zbiorowiska borowe, olsowe i ł ęgowe oraz 2002 wilgotne ł ąki b ędące miejscem bytowania i gniazdowania wielu rzadkich gatunków ptaków Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 30 -
Walory przyrodnicze terenu powiatu węgrowskiego to również
Siedlecko - Węgrowski Obszar Chronionego Krajobrazu , który zajmuje rozleglejszy teren niż park krajobrazowy i obejmuje pełne jednostki
środowiska naturalnego takie jak doliny rzeczne, kompleksy leśne, torfowiska.
Jego ogólna powierzchnia wynosi 10 380 ha, w tym na terenie gminy
Grębków – 900 ha, Liw – 7700 ha, Wierzbno – 180 ha oraz miasta Węgrowa
– 1 600 ha.
O bogactwie Obszaru Chronionego Krajobrazu decyduje zróżnicowana flora gatunków roślin naczyniowych i zespoły ptaków zasiedlających dolinę
Liwca. Można tam spotkać gatunki objęte ochrona całkowitą, gatunki podlegające ochronie częściowej oraz zaliczane do rzadkich.
Unikatowe walory przyrodnicze i mała degradacja środowiska pozwoliły na zaliczenie całego powiatu węgrowskiego w poczet funkcjonującego na obszarze województwa mazowieckiego, warmińsko
– mazurskiego i podlaskiego obszaru „Zielone Płuca Polski”. Zawdzięczamy to w głównej mierze terenom w dolinie rzek Liwiec i Bug. Doliny tych rzek pod względem zachowania łąk nadbużańskich z niepowtarzalną florą, fauną i pięknym krajobrazem traktowane są jako fenomen przyrodniczy w skali europejskiej.
Fragmentami krajobrazu naturalnego i kulturowego powiatu węgrowskiego o znaczących walorach widokowych i estetycznych są występujące tu Zespoły Przyrodniczo – Krajobrazowe .
W powiecie węgrowskim zn ajduje się 17 obiektów zabytkowych o charakterze parkowym, które w przyszłości mogłyby osiągnąć ten status.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 31 - Tabela nr 12. Obiekty zabytkowe o charakterze parkowym
Lp. Miejscowo ść Powierzchnia Okres powstania Status prawny nr i rok wpisania do Opis parku rejestru 1 Gałki 2,5 1 połowa XIX w. Zabytkowy, Z-A-309/83 Drzewostan wielogatunkowy o zró żnicowanym wieku z dworem z 1983 r. murowanym z 1876 r 2 Proszew 10,0 XIX w. Zabytkowy, Z-A-143/628/62 Poło żony nad Kostrzyniem, drzewostan wielogatunkowy, pomniki z 1962 r. przyrody, dwór drewniany 3 Nowa Sucha 3,0 XVII/XIX w. Zabytkowy, Z-A-55/269/60 Drzewostan wielogatunkowy, pomnik przyrody, dwór drewniany z 1960 r. (odbudowany), stawy, skansen 4 Korytnica 0,9 2 połowa XIX w. dworski Park dworski, w dobrym stanie, z dworem murowanym 5 Paplin 3,0 Pocz ątek XIX w. Zabytkowy, Z-A-321/83 Pomniki przyrody – dęby i wi ązy nad Liwcem, aleja lipowo grabowa, z 1983 r. dwór drewniany , stawy 6 Turna 8,0 Pocz ątek XIX w. Zabytkowy, Z-A-322/83 Aleja jesionowa, pałac murowany 2-kondygnacyjny z 1983 r. 7 Ruchna 5,24 Rok 1895 Zabytkowy, Z-A-289/81 Starodrzew mocno zniszczony, aleja z jesionów i kasztanowców, z 1981 r. zabudowania gospodarcze murowane z ko ńca 8 Starawie ś 29,0 Pocz ątek XIX w. Zabytkowy, Z-A-49/252 Park przerzedzony, pałac murowany z ok. 1655 r. oficyny, brama z z 1960 r. kordegard ą., własno ść NBP 9 Miasto Łochów 11,0 Pocz ątek XIX w. Zabytkowy ,Z-A-139/624 Pozostało ści starodrzewu, pałac murowany z budynkami z 1962 r. towarzysz ącymi (zniszczone) 10 Baczki 6,0 Koniec XVIII w. Zabytkowy ,Z-A-88/427 Aleja grabowa, aleja dzika, aleja wjazdowa do dworu drewnianego z z 1962 r. wraz z lamusem, staw 11 Barchów 8,0 Pocz ątek XIX w. Zabytkowy, Z-A-278/80 Drzewostan wielogatunkowy, pomniki przyrody, dwór drewniany , z 1980 r. teren urozmaicony 12 Kamionna 6,0 Pocz ątek XIX w. Zabytkowy, Z-A-138/622 Park zniszczony, pomniki przyrody, aleja topolowo – klonowa, z 1962 r. zniszczony dwór murowany, stawy 13 Wrotnów 3,1 Koniec XIX w. Dworski Drzewostan wielogatunkowy, szpaler świerków, alejka świerkowa, dwór murowany 14 Klimowizna 4,0 2 połowa XIX w. Zabytkowy W-Dz.U.W.S. Nr 7 poz.80, Drzewostan wielogatunkowy, dwór murowany wieku, szpital, kaplica, – m. W ęgrów z 1994 r. kostnica (z lat 1912-1917) 15 Miasto W ęgrów 2,4 Pocz ątek XX w. Miejski Pozostało ści starodrzewu, staw, klasztor, ogrodzenie murowane 16 Wierzbno 5,0 2 połowa XIX w. Dworski Pozostało ści parku dworskiego, dwie aleje uznane za pomniki przyrody 17 Janówek 0,98 Około połowy XIX Zabytkowy, Z-A-390/87 Drzewostan zró żnicowany gatunkowo, dwór murowany, (zrujnowany) w. z 1987 r. Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 32 - Na uwagę zasługują również występujące na terenie powiatu użytki ekologiczne . Obejmują one pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne,
śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, starorzecza, skarpy, siedliska przyrodnicze, stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania.
Na terenie powiatu węgrowskiego znajduje się 120,3 ha użytków ekologicznych, z których 2,7 ha występuje w gminie Liw; 2,4 ha w gminie
Miedzna; 43,7 ha w gminie Sadowne i 41 ha w gminie Łochów.
Pomniki przyrody występujące na terenie naszego powiatu stanowią istotny element środowiska przyrodniczego. Są to pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, głazy narzutowe oraz stanowiska grzyba podziemnego i kolonia mrówek. W powiecie węgrowskim znajduje się 181 pomników przyrody. Tabela nr 13. Ilo ść pomników przyrody w poszczególnych gminach powiatu Rodzaj pomnika przyrody Lp. Gmina Pojedyncze Grupy Aleje drzew Głazy Inne OGÓŁEM drzewa drzew narzutowe 1 Gr ębków 4 3 1 3 -- 11 2 Korytnica 6 3 2 -- -- 11 3 Liw 2 ------2 4 Łochów 39 8 2 1 -- 50 5 Miedzna 8 1 1 1 1* 12 6 Sadowne 42 5 1 -- 1 49 7 Stoczek 29 8 -- -- 1** 38 8 Wierzbno 3 1 3 -- -- 7 9 Węgrów ------1 -- 1 Ogółem powiat 132 29 10 6 3 181 * - kolonia mrówek ** - kolonia grzyba podziemnego Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 33 - W 2004 roku na mocy R ozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 roku w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków
NATURA 2000 (Dz. U. Nr 229 poz. 2313) utworzono na terenie powiatu dwa specjalne obszary ochrony ptaków – Dolina Dolnego Bugu o powierzchni 7 739, 5 ha i Dolina Liwca o powierzchni 7 429,8 ha.
Tabela nr 14. Obszary Natury 2000 na terenie powiatu w ęgrowskiego Nazwa obszaru Typ obszaru Gmina Powierzchnia (ha) NATURA 2000 Dolina Dolnego Bugu gm. Łochów 1955,3 PLB 140001 gm. Sadowne 5784,2 m. W ęgrów 109,9 Obszary specjalnej gm. Gr ębków 699,9 Dolina Liwca PLB PLB ochrony ptaków (OSO) gm. Korytnica 2438,7 140002 gm. Liw 2593,3 gm. Łochów 1535,2 gm. Wierzbno 52,8 Kantor Stary Specjalny obszar gm. Liw 95,43 PLH 140007 ochrony siedlisk (SOO) Źródło: Dane Wydziału Środowiska i Rolnictwa
Powierzchnia obszarów NATURA 2000 Dolina Dolnego Bugu i Dolina
Liwca w obrębie powiatu wynosi łącznie 15 169,3 ha co stanowi 12,4 % powierzchni powiatu węgrowskiego.
Dodatkowo część Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego (w obrębie gmin Łochów i Sadowne) w maju 2004 r. została zaproponowana jako
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Ostoja Nadbużańska, który w przeważającej części pokrywa się z obszarem specjalnej ochrony ptaków, nie ukazało się Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie utworzenia tego obszaru, w związku z tym ostoja siedliskowa ma cały czas status ostoi projektowanej.
Również rezerwat „Kantor Stary” (gm. Liw) został zaproponowany jako specjalny obszar ochrony siedlisk. Nie zostały one jeszcze oficjalnie zatwierdzone, ale zgodnie z prawem unijnym na równi traktuje się obszary już wyznaczone jak i te projektowane.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 34 - Ponadto Dolina Kostrzynia znajduje się na tzw. „shadow list”, na której znajdują się obszary zaproponowane do ochrony jako obszary
NATURA 2000 zgłoszone przez organizacje pozarządowe.
Obecnie sporządzane są plany zarządzania dla siedlisk przyrodniczych trzech obszarów Natura 2000: PLH140011 ostoja nadbużańska i PLB140001 Dolina Dolnego Bugu oraz PLB140002 Dolina
Liwca. Nie są one na dzień dzisiejszy obowiązującymi dokumentami w sensie ustawowym, w szczególności nie zastępują ani nie pełnią roli planów ochrony.
Niemniej jednak ich zakres merytoryczny i treść odpowiada w ogólnych zarysach wymaganiom stawianym planowi ochrony obszaru Natura 2000.
Ze względu na brak odpowiednich regulacji prawnych na stan dzisiejszy nie wiadomo, kto jest formalnym zarządcą w/w obszarów Natura
2000 ani jaki jest podział kompetencji między podmiotami odpowiedzialnymi za ochronę przyrody na rozpatrywanym terenie. Sprawowanie nadzoru nad poszczególnymi obszarami Natura 2000 będzie mogło zostać powierzone różnym podmiotom, w zależności od własności gruntów, statusu ochronnego terenu, itd.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 35 - 3. Infrastruktura gospodarcza powiatu węgrowskiego
Gospodarkę powiatu węgrowskiego wyróżnia zróżnicowany profil i w miarę zróżnicowana struktura. Pomimo tego, że jest powiatem typowo rolniczym, to przemysł, handel i usługi odgrywają ważną rolę w jego strukturze gospodarczej.
Tabela nr 15. Podmioty gospodarcze na terenie powiatu w ęgrowskiego
Podmioty gospodarcze w rejestrze REGON Lp. Gminy/Miasta ilo ść udział % 11. Miasto W ęgrów 1258 33,73 12. Gmina miejsko-wiejska Łochów 969 25,99 13. Gmina wiejska Sadowne 255 6,84 14. Gmina wiejska Stoczek 228 6,11 15. Gmina wiejska Miedzna 161 4,32 16. Gmina wiejska Liw 314 8,42 17. Gmina wiejska Korytnica 242 6,49 18. Gmina wiejska Wierzbno 133 3,57 19. Gmina wiejska Gr ębków 169 4,53 20. Razem powiat 3729 100 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny, stan na 31.XII. 2006
3.1 Przemysł i handel
Największy udział w ogólnej liczbie przedsięwzięć wg sekcji PKD, na terenie powiatu mają handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów mechanicznych oraz artykułów użytku osobistego i domowego. Na drugiej pozycji plasuje się budownictwo i przetwórstwo przemysłowe, a dalej obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Transport, łączność, gospodarka magazynowa zajmuje czwartą lokatę.
Na pozostałe branże, tj. rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo oraz hotelarstwo i gastronomia składa się około 7% ogółu podmiotów gospodarczych.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 36 - Tabela nr 16. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON wg sekcji PKD w gminach powiatu węgrowskiego
handel hurtowy i obsługa detaliczny; naprawa nieruchomo ści, pojazdów transport, wynajem i usługi rolnictwo, łowiectwo przetwórstwo samochodowych, gospodarka budownictwo hotele i restauracje zwi ązane Gmina i le śnictwo przemysłowe motocykli oraz magazynowa i (sekcja F) (sekcja H) z prowadzeniem (sekcja A) (sekcja D) artykułów u żytku łączno ść działalno ści osobistego i (sekcja I) gospodarczej domowego (sekcja K) (sekcja G)
Węgrów 119 161 131 418 24 71 163 Gr ębków 13 10 30 58 2 10 3 Korytnica 14 8 63 90 2 10 9 Liw 25 41 48 106 8 15 11 Łochów 53 129 163 323 11 60 69 - miasto 13 79 86 204 7 34 43 - obszar wiejski 40 50 77 119 4 26 26 Miedzna 17 32 25 35 2 9 2 Sadowne 20 44 29 67 2 13 15 Stoczek 30 36 41 65 2 6 8 Wierzbno 16 5 12 41 0 14 9 Źródło: Dane Głównego Urz ędu Statystycznego, stan na 31 XII 2006 r.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2013 - 37 -
W tabeli nr 2 i 3 zestawiono liczbę podmiotów gospodarczych w poszczególnych gminach powiatu węgrowskiego w ujęciu sektorowym.
Tabela nr 17. Podmioty gospodarki narodowej w gminach na tle powiatu węgrowskiego zarejestrowane w rejestrze REGON wg sektorów własno ściowych
Jednostka samorz ądu Wyszczególnienie terytorialnego Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny liczby % liczby % liczby % Powiat W ęgrowski 3729 100 177 4,75 3552 95,25 Miasto W ęgrów 1258 33,73 53 1,42 1205 32,31 Miasto i Gmina Łochów 969 25,99 27 0,72 942 25,27 Gmina Sadowne 255 6,84 23 0,62 232 6,22 Gmina Stoczek 228 6,11 12 0,32 216 5,79 Gmina Miedzna 161 4,32 9 0,24 152 4,08 Gmina Liw 314 8,42 14 0,37 300 8,05 Gmina Korytnica 242 6,49 12 0,32 230 6,17 Gmina Wierzbno 133 3,57 13 0,36 120 3,21 Gmina Gr ębków 169 4,53 14 0,38 155 4,15 Źródło: Obliczenia własne i dane Głównego Urz ędu Statystycznego, stan na 31.XII. 2006 r.
Tabela nr 18. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON wg sektorów własno ściowych w rozbiciu na poszczególne gminy powiatu w ęgrowskiego
Jednostka samorz ądu Wyszczególnienie terytorialnego Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny liczby % liczby % liczby % Miasto W ęgrów 1258 100 53 4,21 1205 95,79 Miasto i Gmina Łochów 969 100 27 2,79 942 97,21 Gmina Sadowne 255 100 23 9,02 232 90,98 Gmina Stoczek 228 100 12 5,26 216 94,74 Gmina Miedzna 161 100 9 5,09 152 94,41 Gmina Liw 314 100 14 4,46 300 95,54 Gmina Korytnica 242 100 12 4,96 230 95,04 Gmina Wierzbno 133 100 13 9,77 120 90,23 Gmina Gr ębków 169 100 14 8,29 155 91,71 Źródło: Obliczenia własne i dane Głównego Urz ędu Statystycznego, stan na 31.XII. 2006 r.
W przekroju powiatu dominuje sektor prywatny, przy czym największy jego udział odnotowuje się w mieście Węgrów oraz w mieście i gminie Łochów, najmniejszy zaś w gminach Sadowne i Wierzbno.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 38 - Na przestrzeni minionych lat znacznie zmienił się krajobraz gospodarczy powiatu węgrowskiego. Mimo, że przestały funkcjonować duże zakłady, to jednocześnie zaczęły powstawać nowe podmioty w miejsce tych, które zginęły z mapy gospodarczej. Zaczął rozwijać się przemysł meblarski, a samo miasto Węgrów, niekiedy nazywane jest „małym zagłębiem meblarskim”. Powstały nowe zakłady mleczarskie oraz firmy zajmujące się produkcją maszyn rolniczych, i to nie tylko na skalę krajową ale także
światową. Ponadto zaczęły funkcjonować małe i średnie przedsiębiorstwa ukierunkowane na potrzeby lokalnego rynku: hurtownie spożywcze i przemysłowe, zakłady zabawkarskie, pawilony handlowe, oddziały banków, firm ubezpieczeniowych, zakłady obróbki metali.
Wszystko to zawdzięczamy kreowaniu zarówno przez władze powiatu jak i poszczególne władze gmin, warunków sprzyjających jego rozwojowi, poprzez tworzenie sprzyjającego klimatu, tworzeniu sieci infrastruktury technicznej, komunikacyjnej, „przyjaznej” polityki fiskalnej poszczególnych gmin, uregulowanie spraw formalno – prawnych dotyczących terenów potencjalnie atrakcyjnych inwestycyjnie.
3.1.1 Tereny inwestycyjne
Ze względu na dogodne położenie i przebieg ważnych szlaków komunikacyjnych powiat węgrowski jest terenem atrakcyjnym pod względem inwestycyjnym.
Poszczególne gminy w powiecie węgrowskim posiadają tereny inwestycyjne, które czekają na inwestorów krajowych i zagranicznych.
Gmina Łochów posiada sześć terenów rezerw inwestycyjnych o łącznej powierzchni około 41 ha. Są to obszary przy linii kolejowej relacji
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 39 - Białystok – Małkinia – Warszawa oraz przy drodze krajowej i gminnej, zaopatrzone w sieci wodociągowe i kanalizacyjne.
Terenem inwestycyjnym w gminie Wierzbno jest uzbrojony teren istniejącej Gminnej Spółdzielni „SCh” posiadającej lokale magazynowe do 650 m 2 powierzchni zabudowy z przeznaczeniem na działalność usługową, plac utwardzony około 1 ha.
W gminie Sadowne na zagospodarowanie czeka około 300 m 2 budynek po szkole podstawowej w miejscowości Sokółka oraz bu dynek po sklepie w miejscowości Szynkarzyzna.
Oferty inwestycyjne z terenu gminy Stoczek to uzbrojone tereny działającej Gminnej Spółdzielni „SCh” posiadające lokale magazynowe i handlowe z przeznaczeniem na działalność usługową. W związku z budową zbiornika retencyjnego na rzece Ugoszcz o charakterze rekreacyjno wypoczynkowym planuje się powstanie atrakcyjnych inwestycyjnie sąsiednich terenów.
W zakresie ofert inwestycyjnych gmina Miedzna posiada do sprzedaży budynek o powierzchni 800 m 2 po byłej szkole podstawowej w miejscowości Poszewka. Obiekt usytuowany jest przy drodze powiatowej
Węgrów - Kosów Lacki w odległości 2 km od granic miasta Węgrowa.
3.2 Rolnictwo
Rolnictwo jako jeden z działów gospodarki narodowej, należy do najstarszych dziedzin wytwórczości materialnej człowieka i spełnia trzy podstawowe funkcje:
− ekonomiczną – polegająca na produkcji żywności i pasz,
wytwarzaniu surowców dla przemysłu przetwórcze go, udział
w tworzeniu Produktu Krajowego Brutto,
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 40 - − społeczną – poprzez zapewnienie społeczeństwu miejsc pracy,
− przestrzenną – polegającą na przekształcaniu krajobrazu
naturalnego w rolniczy.
Rozwój rolnictwa na danym terenie zależy od warunków przyrodniczych (klimat, ukształtowanie terenu i gleby) oraz pozaprzyrodniczych (struktura wielkości gospodarstw rolnych, forma własności gospodarstw oraz mechanizacja rolnictwa) jakie na nim występują.
Mimo tego iż na obszarze powiatu węgrowskiego przeważają gleby lekkie i bardzo lekkie – bielicowe i rdzawe wytworzone z piasków gliniastych i żwirów piaszczystych, jest to terenem typowo rolniczy. Miejscami na piaskach gliniastych i lekkich glinach wytworzyły się gleby płowe i gleby brunatne wyługowane. Wzdłuż koryta Bugu i Liwca występują mady o różnej przepuszczalności.
Na terenie powiatu występują gleby głównie IV - VI klasy bonitacyjnej. Stan i jakość gleb decydują o uprawianych roślinach i o wielkości zbiorów.
W gospodarstwach rolnych naszego powiatu przeważa uprawa
ziemniaków - 6714, żyta – 5574, owsa- 3955 i mieszanek zbożowych
jarych – 3087 (tabela nr 19).
Odnośnie powierzchni w strukturze zasiewów na terenie całego powiatu największą zajmują: żyto - 1 204 242 ar, mieszanki zbożowe jare
- 691 218 ar, owies - 602591 ar i ziemniaki - 427 395 ar (tabela nr 20).
Na koniec 2006 roku użytki rolne w powiecie węgrowskim wynosiły
84 290 ha, co stanowi 69 % powierzchni powiatu. Najwięcej w użytkach rolnych jest gruntów ornych 55 726 ha, łąki i pastwiska zajmują 24 418 ha, grunty rolne zabudowane 2714 ha, sady 753 ha, grunty pod rowami i stawami 679 ha (tabela nr 21).
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 41 - Typową formą własności gruntów rolnych w powiecie węgrowskim są gospodarstwa indywidualne, ich ilość wynosi łącznie 11 671. Najwięcej jest gospodarstw do 1 ha - 1819 , a najmniej gospodarstw powyżej 50 ha
- tylko 9 (tabela nr 22).
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 42 -
Tabela nr 19. Liczba gospodarstw indywidualnych z upraw ą wg rodzaju
Gmina Rodzaje upraw Gr ębków Korytnica Liw Miedzna Sadowne Stoczek Wierzbno Łochów Węgrów Powiat ogółem 820 1 302 1 199 899 962 743 615 1 045 299 7 884 pszenica ozima 159 75 117 98 14 25 69 24 39 620 pszenica jara 91 249 347 250 71 61 59 105 92 1 325 żyto 677 1 091 814 727 420 578 545 547 175 5 574 jęczmie ń ozimy 10 5 13 40 0 0 18 0 0 86 jęczmie ń jary 29 35 83 81 17 11 24 20 13 313 owies 538 666 469 586 178 510 424 506 78 3 955 pszen żyto ozime 311 137 232 167 18 32 155 24 38 1 114 pszen żyto jare 14 146 77 72 68 32 22 123 12 566 mieszanki zbo żowe ozime 29 9 35 42 8 31 26 46 8 234 mieszanki zbo żowe jare 224 670 642 303 507 157 156 309 119 3 087 gryka, proso i inne zbo żowe 7 0 4 0 0 0 7 6 0 24 kukurydza na ziarno 9 15 18 52 0 0 7 0 4 105 kukurydza na zielonk ę 87 87 120 69 15 3 51 0 10 442 str ączkowe jadalne 0 3 6 0 3 0 0 0 3 15 ziemniaki 681 1 116 958 746 885 650 515 941 222 6 714 buraki cukrowe 3 7 71 12 0 0 0 0 3 96 okopowe pastewne 4 25 69 111 0 0 0 16 16 241 warzywa gruntowe 77 273 338 304 434 57 61 248 102 1 894 truskawki 23 20 70 67 16 7 3 19 14 239 Źródło: Powszechny Spis Rolny z 2002 roku
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 43 - Tabela nr 20. Powierzchnia zasiewów w poszczególnych gminach powiatu w ęgrowskiego
Gmina Rodzaj zasiewów Gr ębków Korytnica Liw Miedzna Sadowne Stoczek Wierzbno Łochów Węgrów Powiat w arach ogółem 525 894 844 965 707 637 510 159 206 076 239 839 450 234 198 106 106 844 3 789 754 pszenica ozima 22 587 13 008 17 312 7 382 920 2 002 8 573 1 512 4 399 77 695 pszenica jara 7 887 36 492 43 293 18 434 4 162 3 934 6 832 4 983 10 048 136 065 żyto 189 126 274 884 179 139 177 543 36 488 100 947 165 721 54 156 26 238 1 204 242 jęczmie ń ozimy 1 309 929 1 654 3 572 32 32 1 750 160 50 9 488 jęczmie ń jary 5 290 8 862 8 999 4 606 1 233 940 2 729 1 914 1 415 35 988 owies 97 186 122 844 82 397 101 898 11 989 61 297 79 265 37 161 8 554 602 591 pszen żyto ozime 47 903 21 358 36 088 19 409 1 249 3 559 25 932 3 078 5 458 164 034 pszen żyto jare 1 654 22 170 10 312 4 005 4 481 2 732 1 699 6 443 1 108 54 604 mieszanki zbo żowe ozime 5 203 1 319 9 287 4 738 430 3 035 5 486 2 590 1 089 33 177 mieszanki zbo żowe jare 55 118 191 806 187 703 86 348 45 893 19 552 42 581 39 524 22 693 691 218 gryka, proso i inne zbo żowe 800 100 510 0 42 72 582 229 0 2 335 kukurydza na ziarno 3 469 3 058 5 341 2 792 6 2 720 0 1 217 16 605 kukurydza na zielonk ę 22 016 24 034 22 968 11 864 4 205 450 8 630 0 4 391 98 558 str ączkowe jadalne 25 45 193 0 5 0 200 1 12 481 ziemniaki 50 173 92 609 61 190 55 395 32 616 37 210 45 545 40 135 12 522 427 395 buraki cukrowe 360 4 675 8 156 1 936 0 0 0 55 820 16 002 rzepak ozimy 0 0 0 200 0 0 0 0 0 200 rzepak jary 0 0 0 0 0 0 0 50 0 50 okopowe pastewne 90 739 1 926 2 757 20 89 7 237 545 6 410 warzywa gruntowe 1 215 2 253 3 311 1 920 1 736 821 966 2 656 2 856 17 734 truskawki 394 133 972 599 30 147 395 707 331 3 708 Źródło: Powszechny Spis Rolny z 2002 roku
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 44 -
Tabela nr 21. Struktura u żytków rolnych w powiecie w ęgrowskim stan na 1 stycznia 2007 roku
Lp. Gmina Powierzchnia ogólna gruntów w Użytki rolne ha Grunty orne Sady Łąki Pastwiska Grunty rolne Grunty pod Grunty pod Razem trwałe trwałe zabud. stawami rowami 1 Gr ębków 13077 7495 129 730 1521 278 77 59 10289 2 Korytnica 18032 9379 116 1842 2595 441 0 96 14469 3 Liw 16947 8682 128 1266 1764 429 0 78 12347 4 Łochów 18430 5908 97 2236 1544 415 0 119 10319 5 Miedzna 11600 6115 77 980 572 229 0 35 8008 6 Sadowne 14476 4005 48 3095 2147 193 0 104 9692 7 Stoczek 14456 5853 65 969 1040 256 0 59 8242 8 Wierzbno 10321 6468 71 234 866 217 0 20 7876 9 m. Łochów 1340 310 6 79 101 26 0 11 533 10 m. W ęgrów 3551 1511 16 515 322 130 0 21 2515
Ogółem powiat 122230 55726 753 11946 12472 2714 77 602 84290 Źródło: Sprawozdanie Geodezyjne stan na 01.01.2007 rok
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 45 -
Tabela nr 22. Struktura obszarowa indywidualnych gospodarstw rolnych w powiecie w ęgrowskim w 2002 roku
Gmina Struktura Gr ębków Korytnica Liw Miedzna Sadowne Stoczek Wierzbno Łochów Węgrów Powiat obszarowa ogółem 938 1 545 1 485 1 118 1 426 1 344 825 2 426 564 11671 do 1 ha wł ącznie 89 135 275 223 178 176 100 517 126 1819 powy żej 1 do mniej ni ż 2 ha 72 118 147 100 174 183 89 591 128 1602 od 2 do mniej ni ż 5 ha 156 305 314 213 444 434 167 781 160 2974 od 5 do mniej ni ż 7 ha 139 203 140 153 232 203 117 259 51 1497 od 7 do mniej ni ż 10 ha 177 284 186 180 213 190 135 164 42 1571 od 10 do mniej ni ż 15 ha 184 301 250 138 125 114 131 84 40 1367 od 15 do mniej ni ż 20 ha 65 117 92 63 35 27 49 22 8 478 od 20 do mniej ni ż 50 ha 50 78 80 48 25 16 36 6 7 346 od 50 do mniej ni ż 100 ha 6 3 0 0 0 0 0 0 0 9 100 ha i wi ęcej 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Źródło: Powszechny Spis Rolny z 2002 roku
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 46 - W powiecie węgrowskim największa liczba gospodarstw zajmuje się
hodowlą bydła (5488) i krów (5307), najmniej zaś owcami(28). Duża jest też
liczba gospodarstw bez zwierząt gospodarskich (5 461).
Tabela nr 23. Ilo ść gospodarstw wg rodzaju i pogłowia zwierz ąt
Gmina Pogłowie Gr ębków Korytnica Liw Miedzna Sadowne Stoczek Wierzbno Łochów Węgrów Powiat zwierz ąt bydło 646 1 013 762 631 687 565 458 588 138 5 488 krowy 632 996 740 605 661 544 447 552 130 5 307 trzoda chlewna 392 838 537 569 247 328 332 298 86 3 627 konie 143 303 138 96 444 359 78 494 52 2 107 owce 5 5 3 11 0 0 0 0 4 28 bez zwierz ąt gospodarskich 252 447 647 400 656 691 337 1 638 393 5 461 Źródło: Powszechny Spis Rolny z 2002 roku
3.3 Instytucje otoczenia rynkowego
Ważną rolę w gospodarce powiatu węgrowskiego odgrywają
wszelkiego rodzaju instytucje otoczenia rynku, ukierunkowane przede
wszystkim na rozwój i podniesienie jakości życia naszej społeczności.
Są to m.in. banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, instytucje i urzędy,
organizacje i stowarzyszenia.
Banki
Na terenie powiatu węgrowskiego działa kilka banków o charakterze
zarówno ogólnopolskim jak i lokalnym. Obserwuje się, że banki
funkcjonujące na naszym terenie stale rozwijają i poszerzają swoja ofertę,
aby maksymalnie zaspokajać potrzeby konsumentów. Ich działalność
ukierunkowana jest na świadczenie usług klientom indywidualnym,
korporacyjnym oraz małym i średnim przedsiębiorstwom.
a) Banki ogólnopolskie:
Bank PKO BP S.A. Oddział I Węgrów , jest i pozostanie bankiem
uniwersalnym o polskim charakterze, dla którego najważniejszą wartością
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 47 - jest klient. Oferta Banku jest stale dostosowywana do zmieniających się uwarunkowań oraz rosnących wymagań klientów. Rozwija alternatywnie kanały dystrybucji: instaluje nowe bankomaty, uruchamia kolejne terminale, oferuje usługi bankowości elektronicznej. Świadczy usługi klientom detalicznym (depozyty, kredyty, rachunki oszczędnościowo – rozliczeniowe) i jest ważnym partnerem dla małych i średnich przedsiębiorstw, jak i dużych korporacji, ma też znaczny udział w rynku usług oferowanych gminom, powiatom, województwom oraz organizatorem emisji obligacji komunalnych. Grupa PKO BP poza działalnością ściśle bankową, świadczy usługi specjalistyczne oraz zajmuje się sprzedażą: rozmaitych produktów finansowych (fundusze emerytalne), produktów leasingowych, jednostek funduszy inwestycyjnych, elektronicznych usług płatniczych. Poza tym
Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski zajmuje się nie tylko działalnością biznesową, ale także społeczną, realizując programy typu: PKO
Bank Polski Blisko Ciebie, PKO Bank Polski Kulturze Narodowej. Bank stara się zawsze być obecny w życiu lokalnych środowisk, wspierając przedsięwzięcia z zakresu kultury, sportu, edukacji czy działalności charytatywnej.
Bank Pekao S.A. Oddział I Węgrów, jest jednym z największych banków uniwersalnych w Polsce zorganizowanym w formie spółki akcyjnej, prowadzący działalność detaliczną, korporacyjną i inwestycyjną. Bank
świadczy usługi w zakresie: obsługi działalności bieżącej (rachunki o charakterze bieżącym, pomocniczym, konsolidowanym, zastrzeżonym), kart płatniczych, bankowości transakcyjnej i elektronicznej, finansowania działalności (kredyty na rachunku bieżącym, kredyty obrotowe, kasowe, inwestycyjne, pomostowe, preferencyjne), zabezpieczenia ryzyk stopy procentowej, obsługi transakcji zagranicznych, operacji wekslowych.
Ponadto oferuje usługi powiernicze i specjalistyczne (usługi maklerskie, ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 48 - fundusze emerytalne) oraz posiada produkty depozytowe i inwestycyjne
(lokaty, obligacje, bony skarbowe). Bank angażuje się także w życie społeczne kraju na poziomie ogólnopolskim i regionalnym. W ramach działalności charytatywnej i sponsoringowej wspiera wybrane organizacje i instytucje w realizacji trzech podstawowych zadań: pomoc potrzebującym dzieciom, ochrona środowiska i różnego rodzaju inicjatywy regionalne. b) Banki lokalne mające swoje siedziby na terenie powiatu węgrowskiego
Powiatowy Bank Spółdzielczy w Węgrowie , prowadzi działalność na terenie Powiatu Węgrowskiego, a przede wszystkim obsługuje klientów zamieszkałych i prowadzących działalność rolniczą lub gospodarczą na terenie mias ta Węgrów oraz gmin Liw, Grębków, Sadowne, Stoczek i Wierzbno. Centrala Banku mieści się w Węgrowie, a siedziby Oddziałów, w których wykonywana jest pełna obsługa klientów, w czterech miejscowościach gminnych: Wierzbno, Stoczek, Sadowne i Grębków. Ponad to na terenie gminy Liw posiada dwa punkty kasowe w Starejwsi i Wyszkowie. Bank obsługuje głównie rolników oraz małe i średnie firmy, a także jednostki samorządu terytorialnego – Powiat Węgrowski i jego jednostki organizacyjne, gminy z terenu powiatu węgrowskiego, parafie.
Zadaniem, jakie stawia przed sobą ten Bank, to zapewnienie pełnej obsługi finansowej społeczności lokalnej. Świadczą o tym następujące czynności bankowe, które obejmują m.in.: przyjmowanie wkładów pieniężnych i prowadzenie rachunków tych wkładów, prowadzenie bieżących rachunków bankowych, udzielanie kredytów, pożyczek pieniężnych i gwarancji bankowych w tym ich potwierdzanie, operacje czekowe i wekslowe, wydawanie kart płatniczych, nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych, udzielanie i potwierdzanie poręczeń, pośredniczenie w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym,
świadczenie usług finansowych w zakresie działalności akwizycyjnej na rzecz ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 49 - otwartych funduszy emerytalnych czy też pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych. Ponad to klienci tego Baku mogą korzystać z usług elektronicznych (bankofon, międzynarodowe karty płatnicze, bankomat), a w najbliższym czasie ma zostać uruchomiona bankowość internetowa oraz wprowadzenie możliwości zawierania umów ubezpieczeniowych. Atrybutem tego Banku jest to, że w
100% jest bankiem Polskim i wszelkie płacone podatki, zasilają budżety lokalne.
Bank Spółdzielczy w Łochowie zrzeszony z Bankiem Polskiej
Spółdzielczości S.A mający swoją siedzibę w Łochowie oraz oddział w Korytnicy, to bank oparty na najlepszych rodzinnych tradycjach spółdzielczych, dominujący w sektorze bankowości spółdzielczej w Polsce.
Wspiera on i uzupełnia potencjał finansowy i ludzki. Specjalizuje się w kompleksowej obsłudze samorządów, rolnictwa, przemysłu rolno
– spożywczego, handlu, rzemiosła i turystyki.
Jego klientami są zarówno klienci indywidualni, firmy czy też wspólnoty mieszkaniowe. Bank ten świadczy usługi w zakresie prowadzenia rachunków bieżących i oszczędnościowych, bankowości internetowej, udzielania kredytów: konsumpcyjnych, odnawialnych, gotówkowych, mieszkaniowych, termomodernizacyjnych, hipotecznych. Ponadto w swojej ofercie posiada karty płatnicze i kredytowe oraz produkty inwestycyjne.
Banki działające na terenie powiatu węgrowskiego w celu jak najlepszego i najskuteczniejszego dostosowania się do potrzeb społeczności, wypracowują coraz to lepsze metody integracji z otoczeniem.
Zmieniający się ciągle rynek sprawia, że elastycznie reagują na nowe wyzwanie jakie się przed nimi stawia. Związane jest to przede wszystkim ze wzrostem liczby p odmiotów gospodarczych i umacniających się samorządów terytorialnych. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 50 - Towarzystwa ubezpieczeniowe.
Na terenie powiatu węgrowskiego prowadzi działalność szereg firm
świadczących usługi ubezpieczeniowe, posiadające swoje przedstawicielstwa czy też agentów. Należy zaznaczyć, iż działają one na podstawie zezwolenia
Ministra Finansów a pieczę nad nimi sprawuje Państwowy Urząd Nadzoru
Ubezpieczeniowego. Firmy ubezpieczeniowe oferują szeroką gamę ubezpieczeń indywidualnych i grupowych, dostosowanych do potrzeb klientów. Są to ubezpieczenia zarówno majątkowe jak i na życie oraz fundusze emerytalne. Konkurencja pomiędzy tymi firmami stwarza możliwość ubezpieczenia praktycznie każdego rodzaju ryzyka.
Wśród najbardziej znanych można wymienić:
1. Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A.
2. Towarzystwo Ubezpieczeń Compensa S.A.
3. HDI Asekuracja Towarzystwo Ubezpieczeniowe S.A.
4. WARTA - Towarzystwo Ubezpieczeniowe
5. Cigna Stu Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji
Instytucje wspierające społeczność lokalną.
W pow iecie węgrowskim funkcjonuje wiele instytucji, stowarzyszeń i organizacji wspierających, zrzeszających i pracujących na rzecz społeczności lokalnej.
Na pierwszy plan wysuwają się instytucje i urzędy, w których nasi mieszkańcy mogą załatwić wszystkie czynności urzędowe nałożone na nich przez system prawa obowiązujący w naszym kraju oraz sprawy prawne, są to:
1. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Inspektorat w Węgrowie
2. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Węgrowie
3. Urząd Skarbowy w Węgrowie
4. Sąd Rejonowy w Węgrowie ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 51 - 5. Prokuratura Rejonowa w Węgrowie
Przedsiębiorców powiatu węgrowskiego wspierają takie instytucje, stowarzyszenia i organizacje jak: Węgrowskie Stowarzyszenie Wspierania
Przedsiębiorczości i Agroturystyki oraz Stowarzyszenie Kupców Powiatu
Węgrowskiego. Głównym celem działalności Węgrowskiego Stowarzyszenia
Wspierania Przedsiębiorczości i Agroturystyki jest ograniczenie bezrobocia oraz wspieranie małej i średniej przedsiębiorczości w powiecie węgrowskim. Swoje cele realizuje poprzez organizowanie szeregu szkoleń, kursów i programów ukierunkowanych na: wspieranie przedsiębiorczości i aktywności zawodowej osób bezrobotnych, pomoc dzieciom pochodzącym z rodzin dysfunkcyjnym i młodzieży wchodzącej na rynek pracy. Ponadto realizowane są programy mające na celu integrację osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem oraz wspierające ich rozwój intelektualny.
Osoby prowadzące gospodarstwa rolnicze na terenie naszego powiatu mogą uzyskać pomoc i wsparcie w Powiatowym Ośrodku Doradztwa
Rolniczego i Biurze Terenowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa w Warszawie z siedzibą w Węgrowie.
Doradztwo technologiczne w zakresie produkcji rolniczej, agrobiznesu, rozwoju obszarów wiejskich, ekologii i ochrony środowiska, wiejskiego gospodarstwa domowego i agroturystyki oraz doradztwo w ramach przekształceń strukturalnych w rolnictwie na terenie powiatu prowadzi Powiatowy Zespół Doradców w Węgrowie.
W zakresie produkcji rolniczej Powiatowy Zespół prowadził przedsięwzięcia skierowane na doskonalenie technologii produkcji roślinnej i zwierzęcej, upowszechnienie efektywnych form i metod gospodarowania z uwzględnieniem ochrony środowiska naturalnego, doradztwo w zakresie podstawowych wymagań technologicznych i technicznych w budownictwie inwentarskim, warunków dobrostanu i ochrony środowiska, wdrażanie ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 52 - Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej, propagowanie zasad rolnictwa zrównoważonego.
W zakresie rozwoju agrobiznesu prowadz ił doradztwo ekonomiczno
– produkcyjne, rachunkowe, kredytowe, z marketingu i przedsiębiorczości, prowadzono nadzór nad książkami rachunkowości rolnej dla rolników, którzy zaciągnęli kredyty preferencyjne z linii młodego rolnika w latach
2001-2003, opracowano ok. 500 biznesplanów dla rolników ubiegających się o kredyty preferencyjne z dopłatą AR i MR z poszczególnych linii kredytowych. Ponadto współpracował z małymi i średnimi przedsiębiorcami na terenach wiejskich w zakresie pozyskiwania środków WPR i kredytów preferencyjnych (opracowano ok. 20 biznesplanów przedsięwzięć) i propagowania systemów jakości i znaków towarowych jakości .
Na rzecz rozwoju obszarów wiejskich ośrodek ten udzielał doradztwa i pomocy w przygotowaniu wniosków i planów przedsięwzięć w pozyskaniu
środków finansowych przez rolników w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich i Sektorowego Programu Operacyjnego na lata 2004-2006, w wypełnianiu wniosków o kwoty mleczne i o kwoty z rezerwy krajowej, pomoc w realizowaniu podatku VAT, dopłat do materiału siewnego, zwrot podatku akcyzowego w paliwie rolniczym. Propagowano zagadnienia związane z integracją Polski z Unią Europejską poprzez prowadzone szkolenia dotyczące głównie funkcjonowania rynków rolnych w UE i po akcesji Polski do UE, wsparcia rozwoju wsi i restrukturyzacji rolnictwa, dostosowania do
UE na poziomie gospodarstw, dostosowania instytucjonalnego i systemowego, uzyskania dopłat bezpośrednich i dofinansowania z poszczególnych działań programów.
Powiatowy Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Węgrowie prowadził szereg działań z zakresu ekologii i ochrony środowiska na terenach
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 53 - wiejskich. Polegały one na popularyzacji zagadnień rolnictwa ekologicznego, zasad przestrzegania przepisów ochrony środowiska w rolnictwie i gospodarowania odpadami, wdrażanie programów rolnośrodowiskowych, propagowaniu wykorzystania odnawialnych źródeł energii, ograniczeniu zanieczyszczeń składnikami nawozowymi z produkcji rolnej i prowadzeniu prawidłowej gospodarki nawozami naturalnymi.
W zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa wiejskiego i agroturystyki współpracowano z twórcami ludowymi, promując ich wyroby na targach i imprezach okolicznościowych oraz gospodarstwami prowadzącymi działalność agroturystyczną. Realizowano zadania polegające na upowszechnianiu zasad higieny zdrowotnej, racjonalnego żywienia rodziny wiejskiej, produkcji żywności o wysokich walorach zdrowotnych oraz przetwórstwa i przechowalnictwa w gospodarstwie domowym, zasad estetycznego zagospodarowania zagrody wiejskiej, rozwoju agroturystyki i tur ystyki wiejskiej, upowszechnianiu kultury i oświaty, wiedzy z racjonalnego prowadzenia gospodarstwa domowego, prowadzeniu działań na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi mazowieckiej oraz promocji produktów regionalnych i lokalnych, współpracy z młodzieżą w celu kształcenia jej prawidłowych nawyków i rozwijania zainteresowań.
Powiatowy Zespół Doradców w Węgrowie współpracuje z instytucjami administracji rządowej i samorządowej, organizacjami rolników
(Izbą Rolniczą, Powiatowym Biurem ARiMR w Węgrowie) oraz instytucjami pracującymi na rzecz rolnictwa w zakresie wspierania i rozwoju obszarów wiejskich .
Instytucją pracującą na rzecz rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich na terenie powiatu węgrowskiego jest Biuro Terenowe, ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 54 - z siedzibą w Węgrowie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa w Warszawie. Zajmuje się ona przede wszystkim wdrażaniem instrumentów współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej oraz udzielaniem pomocy finansowej ze środków krajowych. Jej działalność wzorowana jest na praktykach stosowanych przez podobne instytucje wspierające rozwój rolnictwa w pozostałych krajach wspólnotowych.
W latach programowania 2004 – 2006 została ona wyznaczona przez
Rząd Polski do pełnienia roli akredytowanej agencji płatniczej oraz instytucji wdrożeniowej dla środków pochodzących z funduszy strukturalnych dla większości działań w ramach Wspólnej Polityki Rolnej i Funduszy Strukturalnych tj. Sektorowy Program Operacyjny
„Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006” oraz „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb
2004 – 2006”.
W ramach pomocy krajowej agencja ta dopłaca do oprocentowania kredytów bankowych, udziela gwarancji, poręczeń oraz pożyczek. Głównymi beneficjentami Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są rolnicy i przedsiębiorcy sektora rolnego oraz grupy producenckie.
W ramach realizacji Wspólnej Polityki Rolnej instytucja ta udzielała naszym rolnikom pomocy w formie dopłat bezpośrednich do gruntów rolnych proporcjonalnie do powierzchni upraw. Wydatkowane środki pochodziły z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej z Sekcji Gwarancji.
Ponadto AR i MR wdrażała mechanizmy wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw oraz realizowała działania zatwierdzone w ramach „Planu Rozwoju
Obszarów Wiejskich. W ramach rynku owoców i warzyw świeżych wspierane były organizacje producentów owoców i warzyw poprzez: dofinansowanie funduszu operacyjnego tych organizacji, wsparcie wstępnie uznanych grup ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 55 - producentów na pokrycie kosztów związanych z utworzeniem takiej grupy, prowadzeniem działalności administracyjnej oraz dofinansowanie kosztów inwestycji, wpłacanie rekompensat z tytułu nieprzeznaczania owoców i warzyw do sprzedaży.
W zakresie wykonywania działań Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich
AR i MR udzielała pomocy finansowej, która polegała przede wszystkim na wypłacaniu rent strukturalnych oraz wspieraniu gospodarstw niskotowarowych, działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), przedsięwzięć rolno-środowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt.
Instytucja ta ponadto prowadziła i nadal prowadzić będzie przedsięwzięcia ukierunkowane na dostosowanie polskich gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej oraz udzielaniu pomocy technicznej dla efektywnego wdrożenia progr amów operacyjnych przeznaczonych dla sektora rolnego.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 56 - Tabela nr 24.Wsparcie udzielone w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach programowania 2004 – 2006 przez ARiMR Lp. Instrument wsparcia (nazwa Liczba beneficjentów w szt. Kwota udzielonej pomocy programu) 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 1. Płatno ści Bezpo średnie do 7374 8048 7912 27 697 481,02 29 759 931,07 34 321 250,65 Gruntów Rolnych 2. Renty Strukturalne 37 208 374 90 665,47 2 839 253,69 536 850,09
3. Wsparcie Gospodarstw - 1031 1209 - 5 019 240,32 5 802 657,74 Niskotowarowych 4. Wsparcie Działalno ści Rolniczej 3015 4531 4901 5 383 334,70 7 437 264,21 7 949 210,90 na Obszarach o Niekorzystnych Warunkach Gospodarowania 5. Wsparcie Przedsi ęwzi ęć - 59 157 - 451 278,20 845 964,10 Rolno środowiskowych i Poprawy Dobrostanu Zwierz ąt 6. Zalesianie Gruntów Rolnych 5 21 19 80 976,80 191 712,80 76 565,80
7. Dostosowanie Gospodarstw - 421 - - 9 999 610,12 - Rolnych do standardów Unii Europejskiej Źródło: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Biuro Terenowe w W ęgrowie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 57 - Ponadto należy podkreślić, że w powiecie węgrowskim działają następujące organizacje pozarządowe:
1. Caritas Diecezji Drohiczyńskiej o/Węgrów 2. Liga Kobiet Polskich 3. Towarzystwo Miłośników Ziemi Węgrowskiej 4. Związek Pszczelarzy w Węgrowie 5. Polskie Stowarzyszenie Diabetyków 6. Związek Harcerstwa Polskiego 7. Diakonia Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego 8. Polski Czerwony Krzyż 9. Węgrowski Ruch Animacji Kulturalnej 10. Fundacja Pomocy Osobom Przewlekle Chorym „Bądź z nami” 11. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze 12. Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej – obwód węgrowski „SMOŁA” 13. Polski Związek Emerytów i Rencistów 14. Polski Związek Wędkarski 15. Wspólnota Polska 16. Towarzystwo Opieki Nad Zwierzętami 17. Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji Kultury Powiatu Węgrowskiego „PARNAS” 18. Stowarzyszenie „Ogólniak” na Rzecz Wspierania inicjatyw Edukacyjnych w L.O. im. Adama mickiewicza 19. Stowarzyszenie Promocji Dziedzictwa Kulturowego Powiatu Węgrowskiego Oraz naturalnych Metod leczenia „Wiano”. 20. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Sadowieńskiej 21. Zrzeszenie Prawników Polskich 22. Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych – Oddział w Łochowie 23. Społeczne Towarzystwo Edukacji Ziemi Węgrowskiej 24. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łochowskiej 25. Towarzystwo Przyjaciół Stoczka 26. Towarzystwo Przyjaciół Szumina 27. Stowarzyszenie Na Rzecz Wspierania Akcji Charytatywnych 28. Liwskie Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości 29. Stowarzyszenie Ochrony i Rozwoju Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego „Żuraw” 30. Klub Kibica „BOŚ NIKE” 31. Stowarzyszenie Kupców Powiatu Węgrowskiego 32. Powiatowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 58 - 33. Gminny Klub Sportowy „Błękitni Stoczek” 34. Klub Strzelectwa Sportowego „FENIKS” 35. Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „JAWOR” 36. Bractwo Rycerskie Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej 37. Łochowski Klub Sportowy 38. Mazowiecki Okręgowy Związek Kick-Boxingu 39. Klub Hodowców Bydła Mlecznego „Węgrowianka” 40. Klub Strzelectwa „C22” 41. Uczniowski Klub Sportowy „Świetlica Społeczna” przy Parafii Św. Antoniego z Padwy w Węgrowie 42. Stowarzyszenie Wsi Ugoszcz 43. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Międzyleś i Okolic 44. Stowarzyszenie Wsi Szynkarzyzna 45. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Brzuza 46. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Zieleniec 47. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Płatkownica 48. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Sadoleś i Morzyczyn Włóki 49. Stowarzyszenie „Ogólniak” Na Rzecz Wspierania Inicjatyw Edukacyjnych w L.O. im. Adama Mickiewicza w Węgrowie 50. Zamek Liw. Stowarzyszenie Kulturalne Ziemi Liwskiej 51. Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Gminy Stoczek 52. Stowarzyszenie Promocji Dziedzictwa Kulturowego Powiatu Węgrowskiego Oraz Naturalnych Metod Leczenia „Wiano” 53. Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Powiatu Węgrowskiego 54. Stowarzyszenie „TAI-CHI Dzieciom” 55. Stowarzyszenie Odbudowy Zabytkowej Karczmy – Zajazdu w Miedznie 56. Stowarzyszenie Rodziców i Nauczycieli Na Rzecz Pomocy Szkołom „Olimpia” 57. oraz 70 Ochotniczych Straży Pożarnych w poszczególnych wsiach
Oprócz wymienionych wyżej instytucji, organizacji, stowarzyszeń, w poszczególnych gminach powiatu węgrowskiego lokalna społeczność podejmu je także wszelkiego rodzaju inicjatywy ukierunkowane na podniesienie jakości życia ogółu mieszkańców.
Zarówno władze samorządu powiatowego jak i gminnego, zdają sobie sprawę z tego, że rozwój gospodarczy jest ważnym strategicznym obszarem działania, jest podstawowym narzędziem kreowania rozwoju powiatu, ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 59 - sposobem na redukcję i łagodzenie skutków bezrobocia, wzrostu produktu powiatowego brutto ogółem, źródłem kapitału (głównie dla gmin) do realizacji zadań publicznych w innych obszarach, przyczynia się, może nie wprost, do ograniczania patologii społecznej.
3.4 Rynek pracy i problem bezrobocia
Rynek pracy jest rodzajem rynku ekonomicznego, na którym z jednej strony znajdują się poszukujący pracy i ich oferty, a drugiej strony przedsiębiorcy tworzący miejsca pracy i poszukujący siły roboczej.
W ujęciu definicyjnym rynek pracy można pojmować jako miejsce spotkania się popytu na pracę (w postaci ofert zatrudnienia) z podażą pracy ze strony chętnych jej podjęcia w różnych formach. Nadwyżkę podaży nad popytem na nią określa się terminem bezrobocia.
Krajowy rynek pracy dzieli się na rynki lokalne, z punktu widzenia popytu na pracę, zgłaszanego przez pracodawców mających swoją siedzibę w określonej miejscowości. Podaż pracy jest mniej związana z miejscem zamieszkania osób poszukujących zatrudnienia, gdyż wiele osób godzi się na dojazdy do pracy. Rynek pracy dzieli się również na segmenty według zawodów i poziomów kwalifikacyjnych, obejmowanych ofertami pracodawców i deklarowanymi przez poszukujących zatrudnienia.
Teren powiatu zamieszkuje 67 699 osób, w tym 33 647mężczyzn i 34 032 kobiety. Obecnie na rynku pracy jest 40 594 osób w wieku produkcyjnym.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 60 -
Tabela nr 25. Informacje o liczbie ludno ści na terenie powiatu i w poszczególnych gminach (stan na 31.XII.2006 r.) Gmina Liczba Ludno ść w wieku Ludno ść Ludno ść ludno ści przedprodukcyjnym w wieku w wieku (17 lat i mniej) produkcyjnym poprodukcyjnym Gr ębków 4626 1025 2657 944 Korytnica 6716 1564 3802 1350 Liw 7643 1796 4442 1405 Miedza 4102 824 2420 858 Sadowne 6261 1410 3583 1268 Stoczek 5244 1174 2971 1099 Wierzbno 3074 644 1694 736 Węgrów 12572 2802 8206 1564 Łochów 17441 4008 10819 2614 Łącznie powiat 67679 15247 40594 11838 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny, 2006 Poziom wykształcenia jest jednym z czynników pomagających odnaleźć się na rynku pracy.
Tabela nr 26. Ludno ść według poziomu wykształcenia
Łochów Łochów obszar Powiat Węgrów Gr ębków Korytnica Liw miasto wiejski Miedzna Sadowne Stoczek Wierzbno wy ższe 2 535 1 041 84 107 215 350 265 117 191 98 67 policealne 1 695 615 51 81 135 278 180 69 175 73 38 średnie razem 10 598 3 110 508 719 1 028 1 486 1 574 512 682 608 371 średnie ogólnokształc ące 3 691 1 150 133 193 280 542 601 121 344 247 80 średnie zawodowe 6 907 1 960 375 526 748 944 973 391 338 361 291 zasadnicze zawodowe 15 349 2 330 1 169 1 540 1 779 1 421 2 639 992 1 428 1 298 753 podstawowe uko ńczone 22 996 3 058 1 752 2 630 2 705 1 614 3 971 1 686 2 384 1 984 1 212 podstawowe nieuko ńczone i bez wykształcenia 3 942 252 365 648 526 158 516 256 476 419 326 Źródło: Narodowy Spis Powszechny 2002, dane GUS, 2007
Nad sytuacją zatrudnienia w powiecie węgrowskim czuwa Powiatowy
Urząd Pracy podporządkowany Staroście Węgrowskiemu od 1 stycznia 2000
roku.
Powiatowy Urząd Pracy świadczy usługi zwłaszcza w dziedzinie
pośrednictwa pracy, oraz poradnictwa zawodowego. Urząd udostępnia
poszukującym pracy oferty pracy z terenu powiatu i województwa
mazowieckiego. Ponadto udziela pomocy przy organizowaniu miejsc pracy
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 61 - poprzez: udzielanie pożyczek na tworzenie miejsc pracy, zawieranie umów na prace interwencyjne, roboty publiczne oraz zatrudnienie absolwentów w ramach umów absolwenckich i staży oraz organizuje szkolenia i przekwalifikowania osób bezrobotnych.
Tabela nr 27. Zadania realizowane przez PUP na rynku pracy w latach 2001-2006
Lp. Zadanie Liczba Kwota wydatkowanych osób środków w ty ś. zł. 1. Po średnictwo pracy (oferty 5397 0 pracy) 2 Poradnictwo zawodowe: 5581 0 - indywidualne 3724 - grupowe 1857 3 Po życzki, dotacje na rozpocz ęcie 122 1860,9 działalno ści gospodarczej 4 Prace interwencyjne 1265 3583,2 5 Roboty publiczne 612 2125,7 6 Zatrudnienie absolwentów: 1224 4994,6 - umowy 174 462,0 - sta że 1050 4532,6 7 Przygotowanie zawodowe 150 562,2 8 Szkolenia i przekwalifikowania 1094 1849,7 osób bezrobotnych Źródło: Dane Powiatowego Urz ędu Pracy w W ęgrowie.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2005 roku
(stan na 31.XII.) w powiecie węgrowskim liczba osób pracujących łącznie z rolnictwem indywidualnym wynosiła 16 942 , z czego w sektorze publicznym pracowało 3 604 osób. Tabela nr 28. Liczba pracuj ących osób wg sektorów ekonomicznych, płci i własno ściowych w powiecie w ęgrowskiego stan na 31 XII 2005 r.
SEKTORY Ogółem Męż czy źni Kobiety Sektor Sektor publiczny prywatny Sektor rolniczy 10 441 6 069 4 372 55 10 386 Sektor przemysłowy 1842 1436 406 44 1798 Sektor usług rynkowych 1845 953 892 697 1148 Sektor usług nierynkowych 2814 602 2212 2808 6 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny stan na 31.XII.2005 r.
Bezrobocie jest nadal głównym problemem, z którym boryka się społeczeństwo w obecnych czasach. Cały wiek XX był okresem ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 62 - prowadzenia szeregu rozmów na ten temat w życiu społecznym,
ekonomicznym a także politycznym. Rozmowy te są wynikiem różnorodności
tego zjawiska i wciąż dużej jego skali, z którą borykają się zarówno osoby,
które nie posiadają zatrudnienia, ale również sfery społeczne.
Problem bezrobocia nie omija również powiatu węgrowskiego. Stopa bezrobocia rejestrowanego w powiecie wacha się na poziomie 11%. Na koniec roku 2006 zarejestrowano 4 594 bezrobotnych, z czego 2 214 kobiet i 2 380 mężczyzn. Ponad 67% bezrobotnych zamieszkuje na terenach wiejskich.
Tabela nr 29. Poziom bezrobocia wg miast i gmin powiatu w ęgrowskiego Gmina/ Ogółem Kobiety Z prawem do Bez prawa do Miasto Męż czy źni zasiłku zasiłku
Liczby % Liczby % Liczby % Liczby % Wierzbno 135 52 38,5 83 61,5 11 8,1 124 91,9 Gr ębków 233 96 41,2 137 58,8 24 10,3 209 89,7 Liw 576 297 51,6 279 48,4 36 6,3 540 93,7 Korytnica 413 192 46,5 221 53,5 22 5,3 391 94,7 m. W ęgrów 1020 518 50,8 502 49,2 92 9,0 928 91,0 Miedzna 214 107 50,0 107 50,0 11 5,1 203 94,9 Stoczek 343 150 43,7 193 56,3 41 12,0 302 88,0 Sadowne 364 162 44,5 202 55,5 39 10,7 325 89,3 Łochów 1296 640 49,4 656 50,6 124 9,6 1172 90,4 w tym: miasto 469 237 50,5 232 49,5 50 10,7 419 89,3 gmina 827 403 48,7 424 51,3 74 8,9 753 91,1
Źródło: Dane Powiatowego Urz ędu Pracy
Największą grupę stanowili bezrobotni w przedziale wiekowym
25 – 34 lat (28,9%), następnie w przedziale wiekowym 18 – 24 lat (25,6 %),
45 – 54 lat (22,5), 35 – 44 lat (16,8 %), 55 – 59 lat (5,2 %)
oraz 60 i więcej (1%).
W strukturze bezrobocia według poziomu wykształcenia przeważają
osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym – 1 714 osób (37,3%)
oraz z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym – 1 581 osób
(34,4%). Bez pracy z wykształceniem średnim zawodowym pozostaje – 682
osoby (14,8%) a policealnym – 485 osób (10,6%). Najmniejszą liczbę
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 63 - bezrobotnych w powiecie węgrowskim stanowią osoby posiadające
wykształcenie wyższe – 132 osoby, co daje w ogóle bezrobocia 2 %.
Problem bezrobocia na terenie naszego powiatu dotyka również osoby
niepełnosprawne. W pierwszym kwartale 2007 roku zarejestrowanych było
29 osób niepełnosprawnych. Strukturę bezrobocia osób niepełnosprawnych
przedstawia tabela nr 30.
Tabela nr 30. Struktura bezrobocia osób niepełnosprawnych na koniec I kwartału 2007 roku, w liczbach bezwzgl ędnych
Wg wykształcenia Wy ższe Policealne, średnie zawodowe, Zasadnicze zawodowe Gimnazjalnym i ni ższym ogólnokształc ące 0 8 10 11 Wg wieku 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 5 4 9 8 3 0 Wg sta żu pracy Do 1 roku 1-5 lat 5-10 lat 10-20 lat 20-30 lat 30 lat i wi ęcej Bez sta żu 7 3 1 4 3 0 11 Wg czasu pozostawania bez pracy Do 1 m-ca 1-3 m-ce 3-6 m-ce 6-12 m-cy 12-24 m-ce Powy żej 24 m-cy 2 0 4 6 6 11 Źródło: http://www.wup.mazowsze.pl/statystyka/statystyka.html
4. Infrastruktura społeczna powiatu węgrowskiego
4.1 Oświata
Edukacja to spójny system kształcenia i wychowania obejmujący
różne poziomy kształcenia. W systemie tym uczestniczą, zarówno dzieci jak
i ludzie dorośli. Poza zdobyciem odpowiedniego wykształcenia, edukacja
sprzyja kształtowaniu odpowiednich postaw niezbędnych do funkcjonowania
w społeczności lokalnej. Można tu zaryzykować stwierdzenie, że „Uczenie
się jest jednym z życiowych wyzwań współczesnego człowieka. Roksana
Neczaj ”.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 64 - System prawny w naszym kraju nałożył na samorządy terytorialne obowiązek wykonywania zadań z zakresu edukacji publicznej, wyposażając je tym samym w odpowiednie kompetencje.
4.1.1 Szkoły i placówki oświatowe
Na terenie powiatu węgrowskiego szkoły i placówki oświatowe, tj. przedszkola, szkoły podstawowe oraz gimnazja prowadzone są przez poszczególne samorządy gminne. Szkolnictwo stopnia ponadgimnazjalnego odbywa się w placówkach oświatowych, dla których organem prowadzącym jest samorząd powiatowy. Oprócz szkół publicznych na terenie powiatu prowadzone są również szkoły niepubliczne. Nadzór nad działalnością wszystkich placówek oświatowych sprawuje Mazowiecki Kurator Oświaty.
W poszczególnych gminach powiatu prowadzonych jest łącznie
16 przedszkoli, w których przebywa 866 dzieci; 37 szkół podstawowych kształcących 4 415 dzieci i 13 gimnazjów, kształcących 3 441 uczniów.
Powiat Węgrowski jest organem prowadzącym dla 10 placówek oświatowych, kształcących łącznie 3155 uczniów, podzielonych na 144 oddziałów i zatrudniającym 287 osób.
Szczegółowe informacje dotyczące placówek oświatowych znajdujących się na terenie powiatu węgrowskiego przedstawiają poniższe tabele. Tabela nr 31. Placówki o światowe gmin z terenu powiatu w ęgrowskiego PRZEDSZKOLA Nazwa przedszkola Lokalizacja Liczba Liczba placówek dzieci Gmina Liw Samorz ądowe Przedszkole w Liwie Liw, ul. Kozia 2, 07-100 Węgrów 1 25 Samorz ądowe Przedszkole w Ruchnie Ruchna 23, 07-100 W ęgrów 1 34 Samorz ądowe Przedszkole w Starejwsi Starawie ś, ul. W ęgrowska 36 1 36 Samorz ądowe Przedszkole w Wyszków 28a, 07-100 W ęgrów 1 31 Wyszkowie ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 65 - Gmina Miedzna Gminne Przedszkole w Miedznie Pl. Wolno ści 8, 07 – 106 Miedzna 1 75 Gmina Wierzbno Publiczne Przedszkole Krypy, 07 – 111 Wierzbno 1 40 Gmina Korytnica Gminne Przedszkole w Korytnicy ul. Szkolna 1 ,07 – 120 Korytnica 1 41 Gmina Gr ębków Gminne Przedszkole w Gr ębkowie 07 – 110 Gr ębków 1 24 Gmina Łochów ul. Kolejowa 23, Samorz ądowe Przedszkole Nr 1 1 104 07 – 130 Łochów Niepubliczne Przedszkole Nr 1 Łosiewice 76,07 – 132 Łochów 1 75 Miasto W ęgrów Przedszkole Nr 1 ul. Klonowa 4, 07 – 100 W ęgrów 1 100 ul. 11-go Listopada 1 Przedszkole Nr 2 1 123 07 – 100 W ęgrów ul. Wieniawskiego, Przedszkole Nr 3 1 75 07 – 100 W ęgrów Gmina Stoczek ul. W ęgrowska 34, Gminne Przedszkole w Stoczku 1 37 07-104 Stoczek Gmina Sadowne ul. Plac Ko ścielny 7 Przedszkole w Sadownem 1 25 07 – 140 Sadowne Przedszkole w Grabinach Grabiny, 07 – 140 Sadowne 1 21 SZKOŁY PODSTWOWE Gmina Liw Nazwa szkoły Lokalizacja Liczba Liczba oddziałów uczniów Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Jarnice 124 5 31 w Jarnicach 07-100 W ęgrów Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Jartypory 145 6 67 w Jartyporach 07-100 W ęgrów Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Liw, ul.Ks.K.R.Leszczy ńskiego 2 6 54 w Liwie 07-100 W ęgrów Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Ruchna 23 w Ruchnie 07-100 W ęgrów 6 120 Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Starawie ś, ul.Szkolna 1 w Starejwsi 07-100 W ęgrów 6 111
Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Wyszków 29A w Wyszkowie 07-100 W ęgrów 6 73 Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Zaj ąc 41 w Zaj ącu 07-100 W ęgrów 6 73 Samorz ądowa Szkoła Podstawowa Zawady 32 w Zawadach 07-100 W ęgrów 6 57 Gmina Miedzna Szkoła Podstawowa w Miedznie ul. Ko ścielna 15, 07-106 Miedzna 9 75 ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 66 - Szkoła Podstawowa we Wrotnowie Wrotnów 4 35 Gmina Wierzbno Zespół Szkół w Wierzbnie – Szkoła Wierzbno, 07-111 Wierzbno 7 136 Podstawowa Zespół Szkół w Krypach – Szkoła 07-111 Wierzbno 6 72 Podstawowa Krypy Gmina Korytnica ul. Sienkiewicza 14, Szkoła Podstawowa 8 164 07-120 Korytnica Szkoła Podstawowa Górki Grubaki, 07-120 Korytnica 7 54 Szkoła Podstawowa Pniewnik, 07-120 Korytnica 7 118 Maksymilianów, Szkoła Podstawowa 7 70 07-120 Korytnica Szkoła Podstawowa Sewerynów, 07-120 Korytnica 7 82 Gmina Gr ębków Publiczna Szkoła podstawowa 07 - 100Gr ębków 7 150 im. H. Sienkiewicza w Gr ębkowie Publiczna Szkoła Podstawowa w Kopcie, 07-110 Gr ębków 7 104 Kopciach Publiczna Szkoła Podstawowa Polków Sagały 6 44 W Polków -Sagały 07-110 Gr ębków Publiczna Szkoła Podstawowa Trzebucza 7 70 w Trzebuczy 07-110 Gr ębków Gmina Łochów ul. Żeromskiego 3,07-130 Szkoła Podstawowa nr 1 im. Baonu Łochów - 210 „Nadbu żańskiego” AK
Szkoła Podstawowa w Julinie Julin 50, 07-130 Łochów - 40 Szkoła Podstawowa w Kalinowcu Kalinowiec 12, 07-130 Łochów - 56 Szkoła Podstawowa w Ogrodnikach Ogrodniki 1a, 07-132 Ostrówek - 64 Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 3 ul. 1-go Maja, 07-130 Łochów - 509 w Łochowie Mała Szkoła Podstawowa im. Brzuza 43, 07-130 Łochów Hieromnima Piotrowskiego „JURAN” - 20
w Brzuzie Miasto Łochów ul. Ko ściuszki 16, Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II 40 966 07-100 W ęgrów Gmina Stoczek Szkoła Podstawowa im. Edwarda ul. W ęgrowska 34, 10 228 Szyma ńskiego w Stoczku 07-104 Stoczek Szkoła Podstawowa w Grygrowie Grygrów , 07-104 Stoczek 6 75 im. Jan Kochanowskiego Szkoła Podstawowa w Toporze im. Topór,07-104 Stoczek 5 55 Stefana Kardynała Wyszy ńskiego Szkoła Podstawowa w Mrozowej Woli Mrozowa Wola, 07-104 Stoczek 2 16 Gmina Sadowne Morzyczyn Wło ścia ński Szkoła Podstawowa w Morzyczynie 4 30 07-140 Sadowne Szkoła Podstawowa w Orzełku Orzełek , 07-140 Sadowne 4 43 Szkoła Podstawowa w Kołodzi ąż u Kołodzi ąż , 07-140 Sadowne 6 56 Szkoła Podstawowa w Sadownem ul. Ko ściuszki, 07-140 Sadowne 11 219 im. Czesława Wycecha ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 67 - Zespół Szkolno Przedszkolny w Grabiny, 07-140 Sadowne 6 68 Grabinach GIMNAZJA Gmina Liw Gimnazjum G miny Liw w W ęgrowie ul. Mickiewicza 23A im. Kardynała Stefana Wyszy ńskiego 07-100 W ęgrów 15 416 Gmina Miedzna Gimnazjum w Miedznie 07-106 Miedzna 6 141 Gmina Wierzbno Zespół Szkół w Wierzbnie – Publiczne Wierzbno, 07-111 Wierzbno 4 82 Gimnazjum Zespół Szkół w Krypach – Publiczne Krypy, 07-111 Wierzbno 3 43 Gimnazjum Gmina Korytnica Publiczne Gimnazjum Korytnica 13 304 Gmina Gr ębków Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła Gr ębków 8 196 II w Gr ębkowie Gmina Łochów Publiczne Gimnazjum w Łochowie Łochów - 466 Zespół Szkół w Gwizdałach Gwizdały - 245 Zespół Szkół w Kamionnie Kamionna - 279 Zespół Szkół w Ostrówku Ostrówek - 282 Miasto W ęgrów ul. Szamoty 35 Gimnazjum w Wegrowie 21 495 07-100 W ęgrów Gmina Stoczek Publiczne Gimnazjum 07-104 Stoczek, 9 218 im. Stanisława Reymonta ul. Armii Krajowej 1 Gmina Sadowne Publiczne Gimnazjum w Sadownem Sadowne 12 274 Źródło: Informacja sporz ądzona przez gminy: Liw, Miedzna, Korytnica, Sadowne, Stoczek, Wierzbno, Gr ębków, Łochów i miasta W ęgrów
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 68 - Tabela nr 32. Informacja o uczniach i oddziałach w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez Powiat W ęgrowski
Szkoły ponadgimnazjalne na terenie powiatu w ęgrowskiego Liczba uczniów ogółem w Liczba Liczba klasach L.p. Nazwa szkoły Adres oddziałów* uczniów* (w rozbiciu na I, II, III i IV klasy)* 1. Zespół Szkół ul. Bohaterów 49 1415 klasy 510 Ponadgimnazjalnych Warszawy 10; I im. Jana Kochanowskiego 07-100 W ęgrów klasy 412 II klasy 351 III klasy 142 IV 2. Liceum Ogólnokształc ące ul. Adama 27 800 klasy 276 im. Adama Mickiewicza Mickiewicza 3; I 07-100 W ęgrów klasy 261 II klasy 263 III 3. Zespół Szkół ul. Stanisława 15 442 klasy 153 Ponadgimnazjalnych Wyspia ńskiego 18; I 07-130 Łochów klasy 142 II klasy 147 III 4. Zespół Szkół ul. Tadeusza 14 356 klasy 116 Ponadgimnazjalnych Ko ściuszki 74; I 07-140 Sadowne klasy 131 II klasy 109 III 5. Zasadnicza Szkoła ul. Fabryczna 57; 5 94 klasy 42 Zawodowa 07-132 Ostrówek I klasy 35 II klasy 17 III 6. Zasadnicza Szkoła ul. Adama 4 48 klasy 14 Zawodowa Specjalna Mickiewicza 23; I przy Specjalnym O środku 07-100 W ęgrów klasy 22 Szkolno –Wychowawczym II klasy 12 III Źródło: Informacja sporz ądzona przez Wydziału O światy i Sportu * stan na wrzesie ń 2007 roku
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 69 - Tabela nr 33. Szkoły niepubliczne na terenie powiatu w ęgrowskiego
Lp. Nazwa szkoły Adres Kierunki kształcenia 1. Szkoła Policealna dla dorosłych ul. Boh. Warszawy 10, Szkoła policealna dla dorosłych (wykształcenie średnie) Towarzystwa Wiedzy Powszechnej 07-100 W ęgrów - Technik informatyk - Technik rachunkowo ści - Technik ochrony fizycznej osób i mienia - Technik budownictwa - Technik administracji 2. Policealne Studium Informatyki ul. S. Wyspia ńskiego 20, Szkoła policealna dla dorosłych (wykształcenie średnie) Towarzystwa Wiedzy Powszechnej 07-130 Łochów - Technik informatyk
3. Liceum Ogólnokształc ące dla ul. Szkolna 1, Liceum Ogólnokształc ące dla dorosłych Dorosłych oraz Uzupełniaj ące 07-100 W ęgrów (po gimnazjum i po ZSZ) Liceum Ogólnokształc ące dla Dorosłych w Starejwsi 4. Liceum Ogólnokształc ące dla ul. Szkolna 2 Liceum Ogólnokształc ące dla dorosłych Dorosłych oraz Uzupełniaj ące 07-132 Ostrówek (po gimnazjum i po ZSZ) Liceum Ogólnokształc ące dla Dorosłych w Ostrówku 5. Niepubliczne Liceum ul. Armii Krajowej 1 Liceum Ogólnokształc ące Ogólnokształc ące 07-104 Stoczek 6. Węgrowska Szkoła Ekonomiczna ul. K. Szamoty 33 Brak danych 07-100 W ęgrów
Źródło: Informacja sporz ądzona przez Wydział O światy i Sportu
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 70 - Tabela nr 34. Zakres kształcenia w placówkach o światowych powiatu w ęgrowskiego
Zakres kształcenia w liceach ogólnokształc ących
Szkoły / Zespoły szkół Nazwa nachylenia Liczba oddziałów* Liczba uczniów*
matematyczno – fizyczne 3 93 matematyczno – informatyczne 2 61 matematyczno – geograficzne 4 121 Liceum Ogólnokształc ące przyrodnicze 3 90 im. Adama Mickiewicza humanistyczne 8 234 ul. Adama Mickiewicza 3; medialno – lingwistyczne 1 31 07-100 W ęgrów informatyczne 2 55 humanistyczno – lingwistyczne 1 24 medialne 3 91 Liceum Ogólnokształc ące ogólne 3 99 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych informatyczne 3 97 im. Jana Kochanowskiego ul. Bohaterów Warszawy 10; sportowo – obronne 5 132 07-100 W ęgrów humanistyczne 3 76 Liceum Ogólnokształc ące matematyczno – fizyczne 1 32 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych przyrodnicze 6 188 ul. Stanisława Wyspia ńskiego 18; sportowe 1 31 07-130 Łochów matematyczno – informatyczne 2 60 lingwistyczne 2 55 Liceum Ogólnokształc ące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Tadeusza ogólne 9 230 Ko ściuszki 74; 07-140 Sadowne Zakres kształcenia w liceach profilowanych
Szkoły / Zespoły szkół Profil Liczba oddziałów* Liczba uczniów* Liceum Profilowane w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych kształtowanie środowiska 3 97 im. Jana Kochanowskiego, ul. Bohaterów Warszawy 10;
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 71 - Liceum Profilowane w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych usługowo – gospodarczy 9 230 ul. Tadeusza Ko ściuszki 74; 07-140 Sadowne Zakres kształcenia w technikach
Szkoły / Zespoły szkół Profil Liczba oddziałów* Liczba uczniów* ekonomiczne 6 189 Technikum elektryczne 4 122 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Kochanowskiego handlowe 3 106 ul. Bohaterów Warszawy 10; mechaniczne 5 157 07-100 W ęgrów rolnicze 1 32
Zakres kształcenia w zasadniczych szkołach zawodowych
Szkoły/Zespoły szkół Nazwa zawodu Liczba oddziałów* Liczba uczniów*
mechanik pojazdów samochodowych 3 99 Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych elektryk 2 46 im. Jana Kochanowskiego klasy wielozawodowe (sprzedawca, fryzjer, mechanik pojazdów samochodowych, piekarz, ul. Bohaterów Warszawy 10; cukiernik, rze źnik – wędliniarz, stolarz, murarz, kucharz małej gastronomii, lakiernik, 9 239 07-100 W ęgrów blacharz, elektryk, mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych, monter instalacji sanitarnej)
Zasadnicza Szkoła Zawodowa klasy wielozawodowe w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych (mechanik pojazdów samochodowych, mechanik operator pojazdów 3 82 ul. Tadeusza Ko ściuszki 74; i maszyn rolniczych, monter instalacji i urz ądze ń sanitarnych, 07-140 Sadowne piekarz, cukiernik, murarz, fryzjer, sprzedawca, kucharz małej gastronomii, ślusarz, blacharz samochodowy, kamieniarz)
Zasadnicza Szkoła Zawodowa klasy wielozawodowe ul. Fabryczna 57; (mechanik pojazdów samochodowych, elektryk, cukiernik, fryzjer, murarz, stolarz, blacharza 07-132 Ostrówek samochodowy, sprzedawca, piekarz, monter urz ądze ń sanitarnych, kucharz małej gastronomii) 5 94
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 72 -
Zakres kształcenia – szkolnictwo dla dorosłych Szkoły / Zespoły szkół Nazwa zawodu Liczba oddziałów* Liczba uczniów*
technikum handlowe 1, 4 53 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Kochanowskiego technikum mechaniczne 1,6 65 ul. Bohaterów Warszawy 10; liceum ogólnokształc ące 2 81 07-100 W ęgrów technikum mechanizacji rolnictwa 2 34 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych liceum uzupełniaj ące po zasadniczej szkole ul. Tadeusza Ko ściuszki 74; 2 33 zawodowej 07-140 Sadowne Zakres kształcenia specjalnego szkoła podstawowa specjalna 7 34 Specjalny O środek Szkolno – Wychowawczy gimnazjum specjalne 7 72 ul. Adama Mickiewicza 23; zasadnicza szkoła zawodowa specjalna 4 48 07-100 W ęgrów szkoła specjalna przysposabiaj ąca do pracy 1 8
Młodzie żowy O środek Wychowawczy szkoła podstawowa specjalna 2 30 Jaworek 32; 07-111 Wierzbno gimnazjum specjalne 0 0 Źródło: Informacja sporz ądzona przez Wydział O światy i Sportu * stan na wrzesie ń 2007 roku
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 73 - Tabela nr 35. Liczba nauczycieli w szkołach i placówkach o światowych prowadzonych przez powiat w ęgrowski według poziomu wykształcenia i stopnia awansu zawodowego
Liczba nauczycieli w szkołach i placówkach o światowych prowadzonych przez powiat w ęgrowski według poziomu wykształcenia i stopnia awansu zawodowego (etaty nauczycielskie)* stopnie awansu zawodowego nauczycieli
Wyszczególnienie L. p. Nazwa szkoły / placówki o światowej Ogółem
ysta ysta
stopni naukowych / tytułów zawodowych ż sta mianowany mianowany kontraktowy dyplomowany dyplomowany
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych dr lub dr hab., mgr z p. p. 101,46 0,50 29,17 27,85 43,94 im. Jana Kochanowskiego mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z p. p. 8,26 2,03 3,70 2,53 0 1. ul. Bohaterów Warszawy 10; licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 6 0 0 6 0 07-100 W ęgrów pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 Liceum Ogólnokształc ące dr lub dr hab., mgr z p. p. 54,40 1 15,76 10,87 26,77 im. Adama Mickiewicza mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z p. p. 3,66 1 2,66 0 0 2. ul. Adama Mickiewicza 3; licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0 0 0 0 0 07-100 W ęgrów pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 dr lub dr hab., mgr z p. p. 34,10 0,35 6,36 4,67 22,72 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych mgr bez p.p.,licencjat (in żynier) z p. p. 0 0 0 0 0 3. ul. Stanisława Wyspia ńskiego 18; licencjat (in żynier) bez p.p., i inne 0 0 0 0 0 07-130 Łochów pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych dr lub dr hab., mgr z p. p. 24,66 1,44 4 5,83 13,39 ul. Tadeusza Ko ściuszki 74; mgr bez p.p., licencjat (in żynier)z p. p. 0,33 0 0,33 0 0 4. 07-140 Sadowne licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0 0 0 0 0
pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 Zasadnicza Szkoła Zawodowa dr lub dr hab., mgr z p. p. 4,70 0 0,39 1,78 2,53 ul. Fabryczna 57; mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z p. p. 0,39 0 0 0 0,39 5. 07-132 Ostrówek licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0 0 0 0 0 pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 dr lub dr hab., mgr z p. p. 38,10 3,50 10 11,52 13,08 Specjalny O środek mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z p. p. 1,39 0 0 1,39 0 6. Szkolno – Wychowawczy licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0,75 0 0 0,75 0 ul. Adama Mickiewicza 23; 07-100 W ęgrów pozostałe kwalifikacje 0,80 0 0,80 0 0 ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 74 - dr lub dr hab., mgr z p. p. 11,30 3,50 0,50 2,30 5 mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z Młodzie żowy O środek Wychowawczy 5 3 1 1 0 7. p. p. Jaworek 32; 07-111 Wierzbno licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0 0 0 0 0 pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 dr lub dr hab., mgr z p. p. 11 1 2,50 0 7,50 Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z 0 0 0 0 0 8. ul. Józefa Piłsudskiego 23; p. p. 07-100 W ęgrów licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0 0 0 0 0 pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 dr lub dr hab., mgr z p. p. 1,33 0 0 0 1,33 Powiatowy O środek mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z Doskonalenia Nauczycieli 0 0 0 0 0 p. p. ul. Józefa Piłsudskiego 23; 07-100 W ęgrów licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0 0 0 0 0 pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 dr lub dr hab., mgr z p. p. 5 0 0 2 3 mgr bez p. p., licencjat (in żynier) z p. Dom Dziecka „Julin” w Kaliskach 0 0 0 0 0 p. 07-130 Łochów licencjat (in żynier) bez p. p., i inne 0 0 0 0 0 pozostałe kwalifikacje 0 0 0 0 0 Źródło: Informacja sporz ądzona przez Wydział O światy i Sportu, stan na wrzesie ń 2007 roku
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 75 - Placówki oświatowe powiatu węgrowskiego to nie tylko przedszkola i szkoły, ale także instytucje udzielające pomocy psychologicznej, pedagogicznej, opiekuńczej i wychowawczej.
Pomocy psychologiczno – pedagogicznej i logopedycznej dzieciom w wieku przedszkolnym i szkolnym, młodzieży oraz ich rodzicom i nauczycielom udziela Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Węgrowie . Jest to placówka o charakterze publicznym, oświatowo
– wychowawczym. Od 1999 roku jest jednostką organizacyjną Starostwa
Powiatowego w Węgrowie, dla której organem prowadzącym jest
Rada i Zarząd Powiatu a organem nadzorującym Mazowiecki Kurator
Oświaty.
Korzystanie z pomocy udzielanej przez poradnię jest dobrowolne i nieodpłatne. Wszelkie działania poradni wobec ucznia, dziecka podejmowane są na wniosek i za zgodą rodziców dziecka.
Do głównych zadań tej placówki należy wspomaganie wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży, prowadzenie terapii dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi, wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny, udzielanie pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia oraz pomocy dzieciom i młodzieży z grup ryzyka. Ponadto poradnia prowadzi zadania z kierunku profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzież, udziela pomocy rodzicom i nauczycielom wśród uczniów w diagnozowaniu i rozwijaniu możliwości i mocnych stron uczniów oraz szerzy edukację prozdrowotną wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. Powyższe zadania poradnia realizuje poprzez:
− prowadzenie badań logopedycznych i pedagogicznych na terenie
placówek przedszkolnych oraz prowadzenie terapii z tego zakresu,
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 76 - − wydawanie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju
dziecka oraz orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego dzieci
z problemami zdrowotnymi,
− prowadzenie badań diagnostycznych na podstawie których udzielane
są i wydawane wnioski i wskazania postdiagnostyczne,
− prelekcje i warsztaty związane z wyborem kierunku kształcenia,
profilaktyką uzależnień i prozdrowotną, pomocą rodzicom
i nauczycielom w pokonywaniu trudności szkolnych dzieci
i młodzieży,
− prowadzenie badań programem „Widzę” i „Słyszę”,
− podejmowanie działań i udzielanie pomocy pedagogom szkolnym,
− prowadzenie warsztatów zajęć integracyjnych dla uczniów klas
I i szkół ponadgimnazjalnych,
− udzielanie porad i wskazówek do pracy dydaktyczno – wychowawczej
rodziców,
− prowadzenie psychoterapii indywidualnych zaburzeń emocjonalnych
młodzieży,
− prowadzenie grup terapeutycznych metodą Dennisona,
− realizację programu profilaktyczno – terapeutycznego „Poznaj
siebie, poznaj innych” dla uczniów klas gimnazjalnych.
Realizację zadań w zakresie wydawania opinii przez Poradnię
Psychologiczno – Pedagogiczną w latach 2001 – 2006 przedstawia poniższa tabela.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 77 - Tabela nr 36. Informacja o wydawanych opiniach w latach 2001 – 2006 Lp. Opiniowanie wniosków dotycz ących: W rozbiciu na lata 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1. Wcze śniejszego przyj ęcia dziecka do szkoły 31 23 29 27 19 30 podstawowej oraz odraczania spełniania obowi ązku szkolnego 2. Pozostawienia ucznia klas I – III szkoły 20 21 10 14 7 15 podstawowej na drugi rok, w tej samej klasie 3. Obj ęcia ucznia nauk ą w klasie 5 2 8 6 7 15 terapeutycznej 4. Dostosowania wymaga ń edukacyjnych do 62 110 184 217 110 165 indywidualnych potrzeb ucznia, u którego stwierdzono deficyty rozwojowe 5. Zwolnienia ucznia z wad ą słuchu z nauki 1 - 1 1 - 1 drugiego j ęzyka obcego 6. Udzielania zezwolenia na indywidualny - - - 1 - - program lub tok nauki 7. Przyj ęcia ucznia gimnazjum do oddziału 16 26 16 7 7 7 przysposabiaj ącego do pracy 8. Wyboru zawodu ze wzgl ędu na ograniczone - 8 5 5 - 1 mo żliwo ści stanem zdrowia Źródło: Dane Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w W ęgrowie
W poradni są organizowane i działają zespoły orzekające, których członkowie rozpatrują wnioski o potrzebie kształcenia specjalnego dzieci i młodzieży z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, wymagających stosowania specjalnej organizacji i metod pracy; w tym o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, potrzebie nauczania indywidualnego dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły. Obecnie placówka ta posiada trzy zespoły: Zespół Orzekający ds. kształcenia specjalnego, Zespół Orzekający ds. indywidualnego nauczania oraz Zespół Opiniujący ds. wystawiania opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 78 -
Tabela nr 37. Informacja o rozpatrywanych wnioskach przez Zespoły Orzekaj ące w latach 2001 – 2006 Lp. Rozpatrywanie wniosków dotycz ących: W rozbiciu na lata 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1. Potrzeb kształcen ia specjalnego dzieci 39 44 97 42 55 114 i młodzie ży z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, wymagaj ącymi stosowania specjalnej organizacji i metod pracy: w tym o potrzebie zaj ęć rewalidacyjno- wychowawczych dal dzieci z upo śledzeniem umysłowym w stopniu gł ębokim 2. Potrzebie nauczania indywidualnego dzieci 51 50 53 43 34 55 i młodzie ży, których stan zdrowia uniemo żliwia lub znacznie utrudnia ucz ęszczanie do szkoły Źródło: Dane Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w W ęgrowie
Placówką opiekuńczo - wychowawczą, socjalizacyjno - interwencyjną, na terenie powiatu węgrowskiego zapewniającą dzieciom i młodzieży częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej pozbawionym, jest
Dom Dziecka „Julin” w Kaliskach . W plac ówce przebywa obecnie
40 wychowanków w wieku od 5 do 20 lat, dziewczęta i chłopcy.
Prowadzone są tu różne formy działalności w ramach organizowania wychowankom czasu wolnego. Wśród nich można wyróżnić:
− zajęcia sportowo – rekreacyjne: piłka nożna, siatkowa, koszykówka,
wycieczki rowerowe, siłowania, pływalnie, tenis stołowy, ziemny,
wycieczki piesze, biwaki, obozy wędrowne, obozy stałe,
− zajęcia plastyczno – techniczne,
− zajęcia biblioteczne,
− zajęcia kulinarne,
− zajęcia w pracowni komputerowej.
Ponadto wychowankom umożliwia się rozwijanie lub doskonalenie zdolności i umiejętności poprzez udział w zajęciach tematycznych Ośrodków
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 79 - Kultury w Łochowie oraz w Ośrodku Kultury w Wyszkowie, powiat wyszkowski.
W placówce od 1996 roku wychowankowie objęci są opieką młodych wolontariuszy Klubu "8 Wspaniałych" z Warszawy. Goszczą młodzież tego klubu w Julinie, wspólnie z nią spędzają czas, bawią się, rozmawiają o swoich troskach, problemach, zainteresowaniach, uczestniczą na zaproszenie
"Klubowiczów" w wycieczkach i balach integracyjnych w Warszawie.
Działalność opiekuńczo – wychowawcza placówki wspomagana jest wolontariuszami pracującymi w Fundacjach: „Lions Club Warszawa”,
„Świat na Tak”, „O lepsze jutro”.
Dzięki tej pomocy wychowankowie mają wsparcie psychiczne, poradnictwo w swoich życiowych rozterkach, mogą też nawiązać nowe znajomości, przyjaźnie, spędzać atrakcyjnie czas wolny, dostrzec i uświadomić sobie problemy innych ludzi, np. sprawnych inaczej. Mogą też korzystać z dofinansowania na letni wypoczynek, stypendiów na rozwijanie swoich zainteresowań.
W czasie wakacji 2001 roku grupa wychowanków nawiązała współpracę z wychowankami Domu Dziecka w Podbrodziu na Litwie dla dzieci polskich.
Dzięki Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska"-Oddział Węgrów dokonano wymiany młodzieży na wypoczynek wakacyjny i 22-osobowa grupa Rodaków z Podbrodzia mogła dwa tygodnie spędzić wakacje w Julinie,a dzieci z Julina na Wileńszczyźnie.
4.1.2 Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
Edukacja to nie tylko placówki oświatowe ukierunkowane na kształcenie i wychowanie dzieci i młodzieży, ale to także praca na rzecz rozwoju kadry pedagogicznej.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 80 - Powiat Węgrowski w kierunku osiągnięcia jak najlepszej i zarazem nowoczesnej grupy nauczycieli powołał Uchwałą Rady Powiatu Węgrowskiego z dnia 27 października 2000 roku w swoich strukturach Powiatowy Ośrodek
Doskonalenia Nauczycieli w Węgrowie , który rozpoczął swoją działalność z dniem 1 września 2001 roku. Siedzibą Ośrodka jest miasto Węgrów.
Placówkę tą , która powstała, aby służyć nauczycielom, wychowawcom, rodzicom, a poprzez nich uczniom, tworzy zespół doradców wrażliwych na potrzeby polskiej oświaty, dysponujących poważnym potencjałem kompetencji i umiejętności. Swoją działalność pojmuje jako profesjonalną służbę społeczną. Prowadzi szeroki zakres działań, które pomogą nauczycielom i wychowawcom zmagać się z trudnościami wynikającymi z wdrażania koniecznych zmian w systemie edukacji. Chcąc być blisko nauczycieli w ich codziennej pracy nad kształtowaniem umiejętności i osobowości młodego człowieka, obywatela świata, uznającego jednocześnie tradycyjne wartości Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Węgrowie dąży do stworzenia partnerskich relacji z nauczycielami.
Organizuje spotkania, które stanowią forum wymiany poglądów i opinii.
Analizuje postulaty i oczekiwania płynące od nauczycieli. Ośrodek prowadzi kształcenie ustawiczne nauczycieli zatrudnionych w szkołach, placówkach i ośrodkach na terenie powiatu węgrowskiego. Z usług ośrodka w ramach kursów i innych form doskonalenia zawodowego mogą korzystać również nauczyciele spoza powiatu. Organem prowadzącym PODN jest Starostwo
Powiatowe w Węgrowie. Nadzór pedagogiczny nad Ośrodkiem pełni
Mazowiecki Kurator Oświaty w Warszawie.
Celem działania Ośrodka jest organizowanie i prowadzenie kształcenia ustawicznego nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem doradztwa.
Od 1 września 2001 roku do 30 czerwca 2007 roku Powiatowy Ośrodek
Doskonalenia Nauczycieli zreal izował ogółem 4 869 form doradczych, ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 81 - w których uczestniczyło 24 625 nauczycieli i dyrektorów, w czasie 10 962,5
godzin. W tym dłuższych form doskonalających i kwalifikacyjnych 211,
w których uczestniczyło 4497 nauczycieli i dyrektorów w czasie 3557,5
godzin.
Tabela nr 38. Wykaz form doradczych, doskonalaj ących i kwalifikacyjnych zorganizowanych przez PODN w W ęgrowie w latach 2001 – 2007
Lp. Nazwa formy Ilo ść Liczba Liczba godz. uczestników dydaktycznych 1 Konferencje, seminaria 162 4299 705,5 2 Zespoły samokształceniowe, lekcje 356 2989 717,5 pokazowe z udziałem doradcy 3 Zespoły problemowe, konsultacje 308 2589 739 zespołowe 4 Lekcje pokazowe doradcy 127 804 236 5 Szkolenie rad pedagogicznych w tym 229 3595 640,5 szkolenie kadry kierowniczej 6 Udział w pracach komisji 129 --- 557,5 egzaminacyjnych, kwalifikacyjnych i innych 7 Udział w pracach komisji 79 2513 317 konkursowych 8 Hospitacje lekcji, zaj ęć i opiniowanie 51 ---- 83 pracy nauczyciela 9 Konsultacje indywidualne 1532 ------10 Konkursy 52 2453 308 11 Inne w tym wycieczki edukacyjne 31 1204 222 12 Dy żury doradcze 1621 ---- 2842 13 Dłu ższe formy (kursy, warsztaty, 182 3928 2740,5 szkolenia) 14 Kursy nadające uprawnienia 8 189 264 15 Kursy kwalifikacyjne 3 74 620 RAZEM 4870 24637 10992,5 Źródło: Informacja Powiatowego O środka Doskonalenia Nauczycieli.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 82 - Tabela nr 39. Zakres tematyczny dłu ższych form doskonalaj ących zorganizowanych przez PODN w W ęgrowie od VI. 2001 do X. 2007 roku
Lp. Nazwa formy Ilo ść Liczba Liczba godz. uczestników dydaktycznych 1 Kursy dla o światowej kadry 29 508 553 kierowniczej 2 Techniki komputerowe 22 301 455 i multimedialne – zastosowanie w procesie dydaktycznym 3 Diagnozowanie, ocenianie 17 414 127 i ewakuacja osi ągni ęć uczniów i kształcenia 4 Kursy dla nauczycieli wychowania 7 115 204 przedszkolnego i kształcenia zintegrowanego 5 Wychowanie i profilaktyka 15 377 246 6 Praca z uczniem o specjalnych 21 434 569 potrzebach edukacyjnych 7 Kursy dla nauczycieli przedmiotów 19 334 100 matematyczno – przyrodniczych 8 Kursy dla nauczycieli przedmiotów 27 543 194,5 humanistycznych 9 Edukacja regionalna, europejska i 9 275 310 obywatelska 10 Rozwój i awans zawodowy nauczycieli 4 133 60 11 Jako ść i rozwój placówki o światowej 12 294 203 12 Edukacja zdrowotna – wychowanie 4 80 85 fizyczne 13 Poradnictwo edukacyjno – zawodowe 4 83 65 14 Bezpiecze ństwo ucznia w szkole – 9 287 87 współpraca z rodzicami 15 Kursy interdyscyplinarne 12 319 299 przygotowuj ące nauczycieli i uczniów do efektywnego uczenia si ę i nauczania RAZEM 2111 4497 3557,5 Źródło: Informacja Powiatowego O środka Doskonalenia Nauczycieli w W ęgrowie
4.2 Kultura fizyczna
Kultura fizyczna jest częścią kultury narodowej, chronionej przez
prawo. Obywatele bez względu na wiek, płeć, wyznanie, rasę oraz stopień
i rodzaj niesprawności korzystają z równego prawa do różnych form kultury
fizycznej. Podstawowymi celami kultury fizycznej jest dbałość o prawidłowy
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 83 - rozwój psychofizyczny i zdrowie wszystkich obywateli. Powyższe cele realizowane są w szczególności poprzez wychowanie fizyczne, sport oraz rekreację i rehabilitację ruchową.
Ustawa o samorządzie powiatowym nałożyła na samorządy powiatowe obowiązek wykonywania określonych zadań publicznych o charakterze ponadgminnym w zakresie kultury fizycznej. Są to głównie zadania zmierzające do upowszechniania i organizowania kultury fizycznej i sportu na terenie całego powiatu, polegające na tworzeniu warunków prawno
– organizacyjnych i ekonomicznych, organizowaniu działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej oraz tworzenie odpowiednich warunków materialno
– technicznych dla jej rozwoju, w tym popularyzacja walorów rekreacji ruchowej, organizowanie zajęć, zawodów i imprez sportowo – rekreacyjnych, szkolenie kadr instruktorów, tworzenie, utrzymywanie i udostępnianie bazy sportowo – rekreacyjnej. Do kompetencji powiatu należy również nadzór nad działającymi na jego obszarze stowarzyszeniami kultury fizycznej i związkami sportowymi. Bardzo ważnym zadaniem Starostwa w tej dziedzinie jest prowadzenie ich ewidencji, dokonywanie wpisów do uczniowskich klubów oraz pełnienie funkcji kontrolnej.
Powiat Węgrowski pomimo iż nie posiada znaczących obiektów sportowych, to może pochwalić się dość bogatą bazą sportowo
– rekreacyjną. Po wprowadzeniu w 1999 roku trójstopniowego podziału terytorialnego na terenie powiatu węgrowskiego został zarejestrowany jako drugi w regionie siedleckim i jeden z pierwszych w województwie mazowieckim Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Węgrowie.
Jako powszechna organizacja sportowo – wychowawcza uczniów, nauczycieli, rodziców, działaczy sportowych wykonuje głównie zadania upowszechniające i koordynujące sport wśród ogółu naszej społeczności. Zadania oraz wytyczne programowe władz oświatowych, samorządowych ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 84 - i sportowych są realizowane przez Zarząd Powiatowego Szkolnego Związku
Sportowego w Węgrowie, skupiający w sobie dwa Zarządy Miejskie i sześć
Zarządów Gminnych. Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Węgrowie obejmuje swoją działalnością bardzo dużą ilość startującej młodzieży i szkół oraz posiada szeroki program wachlarz dyscyplin sportowych. Podstawowym i największym ogniwem Powiatowego Szkolnego Związku Sportowego w Węgrowie są uczniowskie kluby sportowe, których na terenie powiatu węgrowskiego zaewidencjonowanych jest aż 65. Zasadniczo każda placówka oświatowa czy to na poziomie powiatowym czy gminnym posiada salę gimnastyczną czy przyszkolne boisko oraz swój Uczniowski Klub Sportowy.
Kluby te nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego i dysponują różnorodnymi sekcjami począwszy od piłki nożnej i ręcznej, koszykówki, siatkówki, tenisa stołowego i ziemnego, kortballu i unihokeju, kręgle, biegów na orientację, lekkoatletykę, akrobatyki sportowej aż po narciarstwo, strzelectwo sportowe czy też jeździectwo konne i kick
– boximg.
Działalność sportowa Powiatowego Szkolnego Związku Sportowego w Węgrowie opiera się na Kalendarzu Szkolnych Imprez Sportowych oraz na Regulaminie Mazowieckich Igrzysk Sportowych, a głównymi imprezami prowadzonymi przez PSZS w Węgrowie są „Igrzyska Młodzieży Szkolnej” dla szkół podstawowych oraz powadzona od przełomu 2001/2002 roku
„Gimnzjada” dla gimnazjów oraz „Licealiada” dla szkół ponadgimnazjalnych.
„Igrzyska Młodzieży Szkolnej” oraz „Gimnazjada” organizowane są od stopnia podstawowego tj. szkolnych igrzysk sportowych poprzez gminne, międzygminne, powiatowe,regionalne oraz wojewódzkie aż do ogólnopolskich w niektórych dyscyplinach. Natomiast „Licealiada” kończy się na etapie regionalnym.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 85 - Na terenach typowo wiejskich szerzenie kultury fizycznej jest zadaniem statusowym Powiatowego Zrzeszenia Ludowego Zespołu
Sportowego w Węgrowie, które organizuje imprezy dla uczniów wiejskich szkół podstawowych, gimnazjów oraz ogółu młodzieży z tych terenów.
Zawody organizowane przez to Zrzeszenie są uzupełnieniem imprez sportowych organizowanych przez Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Węgrowie. Głównym celem imprez organizowanych przez stowarzyszenie jest zapewnienie ich masowości czyli zapewnienie jak największej ilości uczestników.
4.3 Kultura i dziedzictwo kulturowe
Najogólniej ujmując pojęcie kultury, można powiedzieć, ze jest to ogół wytworów działalności ludzkiej, na które składają się materialne i niematerialne wartości oraz uznawane sposoby postępowania, które zobiektyzowane są i przyjęte w zbiorowości, przekazywane innym zbiorowością i następnym pokoleniom. Nieodzownie z kulturą wiąże się tradycja. Mówiąc o tradycji należy uwzględnić wiele elementów składających się na nią tj. zachowania społeczno - obyczajowe, kulturę duchową, czy charakterystyczne wytwory kultury materialnej, a więc wszystko, co ukształtowane w przeszłości i twa do dziś. Każda wspólnota ludzka, powinna mieć świadomość swojej tradycji, a jej kultywowanie powinno zajmować szczególne miejsce w życiu każdego człowieka. Czasy się zmieniają i my zmieniamy się wraz z nimi, ale świadomość dziedzictwa kulturowego powinna przetrwać. Trwa nieodwracalny proces upodabniania się życia w mieście i na wsi. Optymistyczne jest to, iż mimo tak szybkiego rozwoju cywilizacji, na terenie powiatu węgrowskiego, ostały się pewne elementy odrębności kulturowej regionu, które należy ciągle podkreślać, by trwały, jak trwać winna tradycja. Ochrona kultury regionalnej i tradycji ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 86 - jest skuteczna wtedy, gdy sami mieszkańcy danego regionu dbają o te walory, są wyczuleni na los niszczonych lub opuszczonych zabytków, kultywują niektóre zwyczaje.
Powiat Węgrowski, a szczególnie jego władze, zdając sobie sprawę z tego iż zarówno sama kultura, jak i instytucje jej otoczenia oraz zasoby dziedzictwa kulturowego są czynnikami, które w istotny sposób wpływają na wizerunek naszego regionu, jak i standard jakości życia jego mieszkańców. Dążą do kształtowania społeczeństwa otwartego i wrażliwego na wartości i symbole tkwiące w historii narodowej i regionalnej. Swoimi działaniami pragną zwrócić uwagę społeczności lokalnej na możliwości wykorzystania walorów historycznych i etnograficznych dla rozwoju i promocji powiatu.
Działania te niewątpliwie ułatwiają dwa prężnie działające na terenie powiatu węgrowskiego ośrodki kultury, których praca na rzecz rozwoju i promocji naszego terenu oraz na rzecz edukacji kulturalnej dzieci, młodzieży i ogółu mieszkańców jest bardzo szeroka. Zarówno przez
Węgrowski Ośrodek Kultury w Węgrowie jak i Miejski Gminny Ośrodek
Kultury w Łochowie prowadzona jest szeroko rozumiana działalność kulturalna połączona z wychowaniem.
W Węgrowskim Ośrodku Kultury mieści się kino „Kongres” oraz odbywają się liczne imprezy cykliczne, koncerty artystów zawodowych, wystawy, spotkania, których organizatorami są m.in. Urząd Miasta Węgrowa i Starostwo Powiatowe, jak i organizacje społeczne czy pozarządowe, jak również sam WOK. Ponadto organizuje się tu wiele kółek zainteresowań dla najmłodszych i młodzieży. Działają kluby zainteresowań: formacja tańca akrobatycznego „Avocado”, zespół taneczny Kontrast, zespół tańca towarzyskiego Voyage, zespól wokalny - studio piosenki, ognisko muzyczne, zajęcia plastyczne. W WOK swoją siedzibę ma Towarzystwo Przyjaciół ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 87 - Dzieci - Koło Przyjaciół Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej oraz
Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji Kultury Powiatu Węgrowskiego
„PARNAS”. Przy WOK swoją działalność zapoczątkował Zespół Ludowy
„Węgrowianie”, który do dziś rozsławia Węgrów i Powiat Węgrowski w kraju i poza granicami, podczas różnych przeglądów i konkursów. Nową formą działalności jest powołana w 2007 r. orkiestra dęta. Ponadto są sekcje zainteresowań: Węgrowski Uniwersytet Trzeciego Wieku,
Dyskusyjny Klub Filmowy, Klub Seniora „Miła Przytań”. Ośrodek współorganizuje jedno z ważniejszych imprez ogólnopolskich i europejskich czyli Festiwal Obrzędów Weselnych.
Miejski i Gminny Ośrodek Kultury w Łochowie organizuje m.in.: przeglądy, konkursy, koncerty, turnieje. Prowadzi koła zainteresowań: taneczne, wokalne, ognisko muzyczne, jak również Kółko teatralne i Kółko plastyczne. Przy MiGOK działają różne organizacje kultywujące tradycje.
W Ośrodku Kultury ma swoją siedzibę Miejska Biblioteka Publiczna z kawiarenką internetową oraz Księgarnia. Ośrodek współpracuje z Grupą poetycką „IWA” oraz Klubem rowerowym „Wertepowiec”. Ponadto organizuje imprezy m.in.: „Konkurs gry na ligawce”, koncerty w ramach
Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy czy imprezy okolicznościowe. Przy
MiGOK działają też: Łochowska Galeria Artystyczna, Klub Seniora, Kapela
Ludowa i Zespół ludowo-kabaretowy „Łochowianie”.
Oprócz imprez organizowanych przez te dwa ośrodki kultury na terenie powiatu węgrowskiego dzięki inicjatywie i zaangażowaniu placówek kulturalnych i oświatowych, animatorów życia kulturalnego, twórców ludowych, regionalistów, władz powiatowych i gminnych w powiecie węgrowskim organizowane są liczne imprezy otwarte dla szerokiej publiczności, plenerowe, barwne o zasięgu nie tylko gminnym, powiatowym i regionalnym, ale też ogólnopolskim czy europejskim. Promują one region, ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 88 - integrują mieszkańców, stwarzają okazję do poznania historii, obyczajów, walorów kulturowych i przyrodniczych tej pięknej ziemi. Wśród nich można wyróżnić imprezy o charakterze patriotycznym, którymi są: „Dni Węgrowa”,
„Powiatowe obchody uroczystości narodowych 3 Maja i 11 Listopada,
„Obchody bitwy pod Węgrowem – określanej jako Polskie Termopile”, czy też imprezy służące kultywowaniu naszej regionalnej tradycji.
Na pierwszy plan wysuwa się tu „Ogólnopolski Festiwal Obrzędów
Weselnych” jako największe przedsięwzięcie kulturalne nie tylko w Węgrowie, ale również w całym powiecie, nazywane bywa największym weselem w Polsce, a następnie: „Mazowieckie Święto Chleba”, Ogólnopolskie
Turniej Rycerski „O Pierścień Księżny Anny”, „Powiatowy Przegląd Zespołów
Kolędniczych”, konkurs „Plastyka w obrzędach i zwyczajach – Boże
Narodzenie”, „Kiermasz Wielkanocny i Konkurs Wielkanocny”, „Powiatowy
Konkurs gry na ligawce”. Z pośród imprez przyczyniających się do poznania bogactwa i różnorodności kulturowej naszego powiatu i promujących go, można wymienić „Europejskie Dni Dziedzictwa na Mazowszu”, „Węgrowski
Jarmark Literacki”, „Ogólnopolski Zlot Sympatyków Ziemi Węgrowskiej”.
Imprezy rozwijające talenty naszych mieszkańców to: „Integracyjny
Festiwal Kultury Dziecięcej i Młodzieży Talent”, „Mazowiecki Festiwal
Twórczości Osób Niepełnosprawnych Radość Tworzenia – Dzień Tańca i Ruchu”, „Mazowiecki Przegląd Twórczości Artystycznej Seniorów
– Węgrowskie Barwy Jesieni”. W powiecie węgrowskim odbywa się co roku szereg przedsięwzięć kulturalnych o charakterze edukacyjno
– wychowawczym oraz charytatywnym, religijnym i integracyjnym. Wśród nich można wymienić „Konkurs Recytatorski dla Dzieci im. Kornela
Makuszyńskiego”, „Konkurs Recytatorski dla Gimnazjów Między Wierszami”,
„Ogólnopolski Konkurs Recytatorski dla Młodzieży” oraz „Festyn
Archeologiczny na Zamku w Liwie”, Koncert Charytatywny „Podaj Rękę ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 89 - swemu Bratu”, Spotkanie Integracyjne dzieci i Młodzieży z Powiatu
Węgrowskiego – „Pomosty serc” oraz „Dzień Papieski”, „Powiatowy Festiwal
Piosenki Religijnej” czy „Anioły w Łochowie”.
Życie kulturalne w powiecie węgrowskim rozwija się również dzięki organizowaniu koncertów, w tym np. muzyki klasycznej na Zamku w Liwie i w obiektach sakralnych, licznych wystaw malarskich w Galerii Domu
Gdańskiego w Węgrowie, Galerii Węgrowskiego Ośrodka Kultury oraz Galerii
„Wieża” na Zamku w Liwie. Ponadto naszą małą „perełką” stała się Galeria
„Wiano”, w której odbywa się prezentacja rękodzieła ludowego i artystycznego, szeroko promująca artystów i twórców ludowych z terenu
Powiatu Węgrowskiego.
Powiat Węgrowski może poszczycić się licznymi zabytkami architektury sakralnej i świeckiej. Najsilniejszą grupą zabytków w tym regionie są świątynie. Większość kościołów, jakie się tu znajdują to budowle neogotyckie, wzniesione w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych
XIX wieku. Ich wyposażenie jest zwykle dużo starsze, pochodzące z wcześniejszych drewnianych kościołów – najczęściej barokowe, a więc
XVII – XVIII - wieczne, są to: Bazylika Mniejsza w Węgrowie z XVIII w.,
Dawny Zespół Klasztorny o.o reformatorów w Węgrowie z XVII w, Kaplica
Ewangelicka w Węgrowie, Kościół ewangelicko – augsburski w Węgrowie,
Sanktuarium Maryjne w Miedznie z XIX w. oraz Kościół p.w. Michała
Archanioła w Starejwsi. Kilka mniejszych świątyń znajdujących się na terenie powiatu węgrowskiego to dzieła wybitnych architektów: Józefa
Piusa Dziekońskiego (kościoły w Liwie i Czerwonce) oraz głównego budowniczego powiatu węgrowskiego w latach 1881 – 1904 Kazimierza
Zajączkowskiego (kościoły w Grębkowie, Miedznie, Stoczku i pierwotny projekt kościoła w Sadownem).
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 90 - Drugą grupę zabytków stanowią dwory – siedziby właścicieli majątków ziemskich. Z reguły wokół nich istnieje założenie parkowe. Obecnie dwory i pałace, stanowią w większości własność prywatną lub są użytkowane przez instytucje, a nowi właściciele, doceniając walory zabytkowe obiektów
– dbają o ich dobrą kondycję. W kwitnącym stanie jest Pałac w Starejwsi
(należący do Narodowego Banku Polskiego), XVIII – wieczny drewniany dwór w Paplinie, gm. Korytnica, murowany dwór w Janówku, g m. Wierzbno. Jednym z najpopularniejszych architektów na terenie ówczesnego powiatu węgrowskiego był w XIX wieku Bolesław Podczaszyński (1822-1876). Jego dzieła można oglądać w Starejwsi (według jego projektów wykonane zostały wnętrza pałacu, kościół p.w. Michała Archanioła, a także gorzelnia), w Korytnicy zaprojektował wraz z arch. Bronisławem Żochowskim Kościół p.w. św. Wawrzyńca, w Łochowie rozbudował tutejszy dwór i zaprojektował dworzec na stacji kolei warszawsko – petersburskiej. Jego dziełem jest także Pałac w Turnie, a także dwór w Górkach, gm. Korytnica.
Kolejną bardzo liczną grupą obiektów spotykanych na terenie powiatu węgrowskiego są przydrożne kapliczki, na których umieszczane są figury
świętych, krzyże, obeliski, głazy ze stosownymi napisami, ustawiane niekiedy w prestiżowych miejscach np. na placach przed kościołami, na miejscach walk i na mogiłach, upamiętniające historyczne wydarzenia lub narodowych bohaterów.
Miejscami upamiętniającymi historię danego terenu są niewątpliwie muzea i zespoły muzeów. Powiat Węgrowski również je posiada. Niewątpliwie należy tu wspomnieć o „Muzeum Zbrojowni na Zamku w Liwie”, „Muzeum
Ziemi Sadowieńskiej”, „Muzeum Architektury Drewnianej Regionu
Siedleckiego w Suchej” czy też o „Kolekcji Muzealnej w Szkole
Podstawowej im. Heleny i Ignacego Paderewskich w Julinie”, „Szkolnym
Muzeum Gwizdka Zespołu Szkół im. Wincentego Witosa w Gwizdałach”. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 91 - Na rozwój kultury w powiecie węgrowskim mają wpływ nie tylko liczne imprezy kulturalne i zabytki, również rękodzieło ludowe, twórczość ludowych artystów jest istotnym czynnikiem wpływającym na jej rozkwit.
To, co przetrwało, wymaga ochrony i wsparcia. Na terenie powiatu węgrowskiego są jeszcze osoby, które kontynuują etnograficzne tradycje regionu oraz tych, których inspiruje twórczo fakt mieszkania w tej okolicy, są to: tkaczki, koronaczki, kwiaciarki, twórczynie plastyki obrzędowej i koszykarzy.
Ponadto w powiecie działa kilka zespołów ludowych: w Węgrowie –
„Węgrowianie”, w Łochowie – „Łochowianie”, w Sadownem – „Sadownianie” a w poszczególnych gminach Koła Gospodyń Wiejskich.
Kultywowaniem tradycji, folkloru oraz sztuki ludowej zajmują się także organizacje pozarządowe działające w powiecie węgrowskim.
Najbardziej aktywne są: Stowarzyszenie Promocji Dziedzictwa Kulturowego
Powiatu Węgrowskiego i Naturalnych Metod Leczenia „Wiano”,
Stowarzyszenie Promocji i Rozwoju Kultury Powiatu Węgrowskiego „Parnas”,
Towarzystwo Miłośników Ziemi Węgrowskiej, „Zamek Liw. Stowarzyszenie
Kulturalne Ziemi Liwskiej”, „Bractwo Rycerskie Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej”.
Mieszkańcy powiatu węgrowskiego mają silne poczucie swej wartości, wiedzą stosunkowo dużo o historii swej okolicy. Charakteryzuje ich pewien konserwatyzm przekonań i głęboka religijność, gdyż łatwo docenić to, co materialne: zabytki, kościoły, dwory, wyroby utalentowanych ludzi, ale równie ważne są niematerialne dobra kultury, stanowiące unikatowy walor regionu – świadomość zbiorowa, obyczajowość, nazewnictwo.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 92 - 4.4 Turystyka i rekreacja
Powiat Węgrowski jako jeden z bardziej atrakcyjny i spopularyzowanych zakątków nie tylko województwa mazowieckiego, ale również Polski. Oprócz licznych wartości historycznych, zabytkowych, kulturowych posiada również bogate walory rekreacyjne. Zawdzięcza to w dużej mierze zmiennością krajobrazów i znacznymi obszarami o wysokiej wartości przyrodniczej, jakie na jego terenie występują. Obszar powiatu
Węgrowskiego należy do tzw. Zielonych Płuc Polski, wzdłuż północnej granicy powiatu płynie rzeka Bug, której dopływem jest Liwiec, jedna z najpiękniejszych rzek polskiego niżu, najbardziej atrakcyjne tereny przyrodnicze chroni Nadbużański Park Krajobrazowy, a gatunki chronionych ptaków specjalny obszar NATURA 2000 biegnący wzdłuż Doliny Dolnego
Bugu i Doliny Liwca. Wysokie walory krajoznawczo – przyrodnicze, cisza, spokój, czyste powietrze sprawiają iż na naszym terenie rozwija się agroturystyka.
W każdej gminie można spotkać gospodarstwa rolnicze, które
świadczą usługi turystyczne, ukierunkowane na przyjmowanie gości zmęczonych życiem w dużych aglomeracjach miejskich. W swojej ofercie mają wiele atrakcji zachęcających m.in. do wędkowania w czystych rzekach, spacerów wśród lasów i łąk, a także do skorzystania z nauki jazdy konnej czy skosztowania przepysznych potraw regionalnych.
Region Węgrowski przecinają szlaki turystyki pieszej i rowerowej oraz szlak kajakowy rzeki Liwiec wzdłuż których zlokalizowane są zabytkowe budowle, znajdują się piękne krajobrazy, ośrodki wypoczynkowe oraz letniska. Spośród głównych trasy wycieczkowych można wymienić:
I. „Grody – zamki – dwory – pałace” – uczestnicy tej wycieczki będą
mogli obejrzeć jak wyglądały siedziby dawnych miejscowości elit, ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 93 - czyli kolejno: wojów książęcych – rycerzy – szlachty i wyobrazić
sobie, jak wyglądało ich życie (Grodzisk, Liw, Sucha, Paplin)
II. „Romantyczni pozytywiści i trzeźwi romantycy” – celem wycieczki
jest pokazanie miejsc związanych z narodowymi i lokalnymi
bohaterami oraz z ludźmi zasłużonymi dla rozwoju gospodarki lub
kultury regionu (Węgrów, Korytnica, Sadowne”
III. „Jedzą, piją, lulki palą” – to zachęca do zabawy, będzie
towarzyszył tu wycieczce taniec, śpiew i dobre jedzenie (Sucha,
Węgrów, Gwizdały).
Zwiedzającym powiat węgrowski zawsze służą pomocą Punkty
Informacji Turystycznej zlokalizowane przy Zarządzie Oddziału PTTK w Węgrowie, Muzeum Zbrojowni na Zamku w Liwie oraz Muzeum
Architektury Drewnianej w Suchej.
Znakomitym miejscem wypoczynku na terenie powiatu węgrowskiego jest Gminny Ośrodek Szkoleniowo – Wypoczynkowy w Nadkolu, gm. Łochów
– „Koszelanka”. Miejsca noclegowe turyści mogą znaleźć w trzech działających na naszym terenie hotelach, w tym dwóch na terenie miasta
Węgrowa: Hotel Restauracja „KRASNODĘBSKI” oraz Hotel Restauracja
„EVEREST” i Hotel Restauracja „ZAŚCIANEK NOWY STYL” w miejscowości Sadowne.
Oprócz tego na bazę noclegową jaką dysponuje powiat węgrowski, składa się Szkolne Schronisko Młodzieżowe przy Szkole Podstawowej w Gwizdałach oraz Internat Liceum Ogólnokształcącego w Sadownem.
W okresie letnim usługi dla wczasowiczów świadczy Kamping „Nad
Liwcem” w Węgrowie oraz pole namiotowe – harcówka w miejscowości Łazy, gm. Łochów.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 94 - 4.5 Promocja powiatu
Rozwój turystyki i życia kulturalnego powiatu węgrowskiego nie był by możliwy bez odpowiedniego jego promowania. Władze Powiatu zdając sobie sprawę z tego iż promocja powiatu to oddziaływanie na ogół społeczeństwa, polegające na jak najszerszym przekazywaniu informacji, które mają w odpowiednim stopniu zwiększyć wiedzę na temat naszego regionu.
W tym kierunku szeroko współdziałają z innymi jednostkami terytorialnymi i instytucjami w zakresie promowania naszego terenu.
Współpraca ta polega na wspólnym organizowaniu i finansowaniu z miastem Węgrów oraz z poszczególnymi gminami powiatu węgrowskiego różnego rodzaju inicjatyw promujących powiat węgrowski poprzez organizowanie imprez o zasięgu powiatowym, regionalnym i ogólnopolskim, znakowanie szlaków rowerowych. Pod koniec 2007 r. ma zostać oddany do użytku po kompleksowej modernizacji Zalew w Krypach i rewitalizacja starorzecza Liwca. Inwestycja pod nazwą „Wykorzystanie doliny Liwca do celów turystycznych” zagospodaruje i wykorzysta ogromny atut turystyczny naszego regionu. Oprócz spraw technicznych, przeprowadzonych dla turysty najważniejsze będą: zagospodarowanie terenu na cele turystyczno-rekreacyjne (oczyszczenie Zalewu, budowa pomostów i stanowisk wędkarskich, będą ścieżki pieszo-rowerowe, place zabaw, boiska do gry oraz parkingi).
Organizowane imprezy o zasięgu regionalnym, współfinansowane są także przez Samorząd Województwa Mazowieckiego . Ponadto do Biura
Prasowego Marszałka Woj. Mazowieckiego przekazywane są ważniejsze inicjatywy odbywające się w powiecie węgrowskim.
Powiat szeroko współpracacuje z instytucjami, takimi jak:
Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki - wydawanie materiałów,
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 95 - przewodników np. „Tradycja Mazowsza - Powiat Węgrowski”, Łazienki
Królewskie - uczestniczenie w corocznej imprezie pn. „Dni Mazowsza” w Łazienkach w Warszawie od 2003 r., Mazowiecka Regionalna Organizacja
Turystyczna - współpraca polega na informacji o inicjatywach promocyjnych i turystyczno - krajoznawczych w powiecie węgrowskim, Biblioteka
Publiczna w Węgrowie - współfinansowanie imprez o zasięgu powiatowym oraz powierzenie Miejskiej Bibliotece Publicznej w Węgrowie zadań
Biblioteki Powiatowej, Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie
- współorganizowanie imprez. Powiat współfinansuje organizowanie Turnieju
Rycerskiego „O Pierścień Księżnej Anny”, „Festynu Archeologicznego”, sesje popularno-naukowe, koncerty muzyki klasycznej oraz wydawnictwa, informatory, materiały promocyjne.
Ponadto bieżąco wspiera finansowo Zamek w Liwie jako ważną instytucję kultury i ośrodek turystyczny, Muzeum Architektury
Drewnianej w Suchej – gdzie współorganizuje imprezy: „Staropolskie spotkania w Suchej”, wieczory literacko-artystyczne oraz imprezy folklorystyczne. Ukoronowaniem współpracy z Muzeum w Suchej jest zaufanie wyrażone przez właściciela prof. Marka Kwiatkowskiego, który w swoim najnowszym albumie „Sucha. Ostatni zaścianek polski” (Warszawa
2007) przekazuje cały skansen, po swojej śmierci, w Zarząd Powiatu
Węgrowskiego.
Powiat współpracuje również z Węgrowskim Ośrodkiem Kultury oraz
Miejskim i Gminnymi Ośrodkami Kultury w Łochowie , jak również z Bibliotekami Gminnymi w Powiecie Węgrowskim. Współfinansuje łącznie z Polskim Towarzystwem Turystyczno Krajoznawczym Oddział w Węgrowie wydawanie informatorów turystycznych oraz wydawnictw np.:
„Powiat Węgrowski i okolice. Mapa turystyczno-krajoznawcza”, Film multimedialny na CD: „Powiat Węgrowski dla turysty”. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 96 - W celu prowadzenia jak najlepszej polityki promocyjnej i informacyjnej powiatu Starostwo Powiatowe w Węgrowie utworzyło
Wydział Kultury, Promocji i Turystyki, który w imieniu i na rzecz powiatu węgrowskiego wykonuje szereg działań ukierunkowanych na jak najszerszą promocję naszego regionu. Praca ta polega na przygotowywaniu i przekazywaniu informacji oraz fotografii do poszczególnych wydawnictw celem druku oraz przygotowaniu niezbędnych dokumentów do współfinansowania przez Starostwo Powiatowe szeregu publikacji, informatorów, książek itp., takich jak: „Powiat Węgrowski, Zielone Płuca
Polski”, 2003 r.; „Polskie Termopile. Bitwa Węgrowska w poezji i tradycji narodowej”, 2003 r.; „Zielone Płuca Polski”, 2004 r.; „Dolina Bugu”, 2004 r.;
„Europa Gospodarcza. Prezentacje Samorządowe”, 2004 r.; „Mazowieckie.
Lider polskiej przedsiębiorczości”, 2004 r.; „Kapliczki, figury i krzyże przydrożne w Powiecie Węgrowskim”, 2004 r.; Michał Kurc, „Węgrowskie klimaty”, 2004 r.; „Tradycja Mazowsza - Powiat Węgrowski”, 2005 r.;
Marek Kwiatkowski, „Sucha. Muzeum Architektury Drewnianej Regionu
Siedleckiego”, 2005 r.; „Doliną Liwca. Szlak rowerowy”, 2005 r.; „Powiat
Węgrowski dla inwestorów”, 2005.; „Śladami nadbużańskich tajemnic”,
2005 r.; „Wieś siedlecka zaprasza. Informator Agroturystyczny”, 2005 r.;
„Powiat Węgrowski i okolice. Mapa turystyczno-krajoznawcza”, 2006 r.;
Ks. Mieczysław Rzepniewski „Opisać rzecz niepojętą” Zapiski poetyckie z pielgrzymek do Ziemi Świętej, 2006 r.; Ks. Mieczysław Rzepniewski
„Dotknięcie świętego”, 2006 r.; Ks. Mieczysław Rzepniewski „Odsłony życia”,
2007 r.; „Szlak Doliny Liwca, dla turystów zmotoryzowanych i rowerowych”,
2007 r.; Rocznik Liwski. Zbigniew Rostkowski „Książę Sergiusz G. Golicyn
Firs Dziedzic Starowiejski”, Liw - Drohiczyn - Siedlce 2007 r.; Mapa turystyczno - krajoznawcza „Powiatu Węgrowskiego i okolic”, 2007 r.;
„Historia Korytnicy i ziemi korytnickiej”, 2007 r.; Mini foldery informacyjne ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 97 - wydawane przez Starostwo Powiatowe w latach 2001-2007 r.; „Atrakcje turystyczne Województwa Mazowieckiego i Warszawy”, 2007 r.; „Armia
Krajowa w Powiecie Węgrowskim”; katalogi Stowarzyszenia „Wiano” prezentujące dorobek wystawienniczą twórców w Galerii „Wiano” w latach
2004 – 2007; gadżety z herbem Powiatu Węgrowskiego; film CD: „Powiat
Węgrowski dla turysty”, 2006 r.; Promocja powiatu odbywa się także za pośrednictwem internetu. Na portalu internetowym Powiatu
Węgrowskiego www.powiatwegrowski.pl., istniejącym od 2002 r. a przebudowanym w 2007 r. znajduje się szeroki zasięg informacji, oferty inwestycyjne oraz liczne galerie fotografii.
Polityka informacyjna powiatu węgrowskiego to przede wszystkim wydawanie magazynu Samorządu Powiatu Węgrowskiego „Wieści
Węgrowskie” od 2005 r. (dostępnych także w internecie), których poprzednikiem był magazyn „Węgrowskie Co? Gdzie? Kiedy?” wydawanym od 2001 r. oraz współpraca z mediami o zasięgu ogólnopolskim: „Przewodnik
Samorządowy”, „Gazeta Stołeczna (Wyborcza)”, „Aktualności turystyczne”, o zasięgu wojewódzkim: „Kronika Mazowiecka” - pismo samorządowe Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, „Moje Mazowsze” - pismo
Mazowieckiego Towarzystwa Kultury oraz o zasięgu regionalnym „Tygodnik
Siedlecki”, „Życie Siedleckie”, „Gazeta Węgrowska”, „Gazeta Łochowska”.
4.6 Pomoc społeczna
Instytucje pomocy społecznej mają na celu umożliwienie przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych osobom i rodzinom, które nie są w stanie samodzielnie ich pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. Jest również instrumentem polityki państwa ukierunkowanym na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 98 - godności człowieka. Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom dotkniętym ubóstwem, sieroctwem, bezdomnością, bezrobociem, niepełnosprawnością, długotrwałą lub ciężką chorobą, przemocą w rodzinie, alkoholizmem czy narkomanią. Pomocy w placówkach pomocy społecznej mogą również szukać osoby nie posiadające umiejętności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu placówki opiekuńczo
– wychowawczej, bezradne w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego czy też takie, które otrzymały status uchodźcy lub zostały dotknięte klęską żywiołową lub ekologiczną.
Instytucje pomocy społecznej mają za zadanie w miarę możliwości doprowadzić te osoby i rodziny do życiowego usamodzielnienia oraz do ich integracji ze środowiskiem. Zadanie powierzone samorządom terytorialnym z zakresu pomocy społecznej, realizują odpowiednio powołane do tego jednostki organizacyjne. Na szczeblu gminnym do realizacji tych zadań zostały uprawnione Ośrodki Pomocy Społecznej. Natomiast zadania powiatu z tej dziedziny realizuje powołane przez Radę Powiatu Węgrowskiego w 1999 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Węgrowie.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizuje zadania zlecone powiatowi zgodnie z ustaleniami przekazanymi w tej sprawie przez wojewodę i zadania własne powiatu zgodnie z ustaleniami Rady Powiatu.
Do obowiązków tej jednostki organizacyjnej należy w szczególności wykonywanie zadań wynikających z ustawy o pomocy społecznej i rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych, przejętych do realizacji. Dodatkowo w latach 2001
– 2006 zostały zrealizowane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Węgrowie, następujące zadania:
V od 2000 roku przy PCPR zaczęło funkcjonować specjalistyczne
poradnictwo dla osób i rodzin z terenu powiatu, które mają ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 99 - trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich
problemów życiowych. Specjalistyczne poradnictwo obejmuje
wsparcie, w szczególności: prawne, psychologiczne i rodzinne oraz
terapię rodziną,
V w 2001 roku powołano pierwsze w Powiecie Węgrowskim Pogotowie
Rodzinne, w którym umieszczane są dzieci na pobyt okresowy
do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka,
V w 2002 roku powołano przy PCPR Powiatowy Zespół ds. Orzekania
o Niepełnosprawności w Węgrowie, który od tego też roku przejął
orzekanie o niepełnosprawności osób z terenu powiatu
węgrowskiego od Miasta Siedlce. Jest to zadanie rządowe zlecone
do realizacji przez Powiat,
V na przełomie 2002/2003 roku uruchomiono Warsztaty Terapii
Zajęciowej w Jaworku, gm. Wierzbno, w którym od września 2003
roku w zajęciach terapeutycznych bierze udział 25 uczestników
niepełnosprawnych intelektualnie,
V w latach 2003/2005 doprowadzono do uruchomienia w Powiecie
Węgrowskim Ośrodek Interwencji Kryzysowej z hotelem,
w których schronienie znajdują osoby będące w sytuacji
kryzysowej,
V w 2005 roku zainicjowano budowę lokalnego systemu opieki nad
dzieckiem i rodziną w Powiecie Węgrowskim. W systemie tym rolę
koordynatora działań na rzecz rodziny wszystkich służb, instytucji
i organizacji funkcjonujących w systemie pełni Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Węgrowie także inspiruje, nadzoruje i koordynuje działania jednostek podległych i współdziałających.
W latach 2004/2006 prowadzono działania na rzecz dostosowania Domu ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 100 - Dziecka „JULIN” do obowiązujących standardów, w tym celu w latach 2004
– 2005 przeprowadzono generalny remont budynku oraz wydzielono w tej placówce mieszkania usamodzielnienia dla starszych wychowanków z pełnym ich wyposażeniem. Ponadto wyremontowano i zaadaptowano budynek usytuowany poza placówką z przeznaczeniem na mieszkania chronione dla usamodzielniających się wychowanków. Z zakresu współpracy z innymi jednostkami w latach 2005/2006 PCPR wraz z gminą Łochów oraz
Samorządem Województwa Mazowieckiego i Wydziałem Polityki Społecznej
Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie realizował zadania na rzecz dostosowania do obowiązujących standardów Samorządowego Domu
Pomocy Społecznej w Ostrówku.
W zakresie wspierania działań na rzecz osób niepełnosprawnych od 2002 roku prowadzony jest w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Węgrowie Punkt Informacji Obywatelskiej, w ramach którego osobom i rodzinom udziela się informacji o przysługujących im prawach i uprawnieniach. Realizowane są zadania w zakresie likwidacji barier funkcjonalnych na indywidualne wnioski osób niepełnosprawnych, przy dofinansowaniu ze środków PFRON. Co więcej z funduszu tego osobom niepełnosprawnym, jednostkom organizacyjnym, organizacjom pozarządowym udzielane są dofinansowania na zakup przedmiotów ortopedycznych,
środków pomocniczych, sprzętu rehabilitacyjnego. W ramach realizacji programu pn. „Program Wyrównywania Różnic Między Regionami” zakupione zostały, przy udziale środków PFRON, dwa pojazdy przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych (autobus dla gminy Łochów dowożący niepełnosprawne dzieci z terenu gminy do szkoły i na zajęcia rehabilitacyjne oraz mikrobus dla Warsztatów Terapii Zajęciowej w Jaworku dowożący uczestników na zajęcia warsztatowe). W kierunku promowania różnych form wypoczynku, rehabilitacji i integracji osób niepełnosprawnych udzielane są ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 101 - dofinansowania do różnego rodzaju turnusów, sportu, kultury, turystyki i rekreacji dla tych osób.
Przy realizacji zadań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, zwłaszcza z zakresu pomocy społecznej, nieodzowna jest ścisła współpraca z terenowymi ośrodkami pomocy społecznej, Policją, Prokuraturą, Sądem, placówkami oświatowymi, samorządami gminnymi oraz organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz rodziny.
4.7 Ochrona zdrowia
Powiat węgrowski jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo zdrowotne mieszkańców na swoim terenie. Udzielaniem świadczeń zdrowotnych, zapobieganiem powstawaniu chorób i urazom jak również szerzeniem oświaty zdrowotnej służy Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, w skład którego wchodzą: Szpital Powiatowy w Węgrowie, Przychodnia
Rejonowo -Specjalistyczna w Węgrowie, Przychodnia Rejonowa w Łochowie,
Wiejski Ośrodek Zdrowia w Czerwonce, Wiejski Ośrodek Zdrowia w Ostrówku, Wiejski Ośrodek Zdrowia w Wyszkowie, Przychodnia
Stomatologiczna w Korytnicy, Dział Pomocy Doraźnej w Węgrowie, Dział
Pomocy Doraźnej w Łochowie .
Świadczenia zdrowotne udzielane przez Zakład obejmują badania i porady lekarskie, leczenie, badania i terapię psychologiczną, rehabilitację leczniczą, opiekę nad kobietami ciężarnymi, porodem, połogiem oraz nad noworodkami. Sprawuje również opiekę nad zdrowymi dziećmi, prowadzi badania diagnostyczne w tym analitykę medyczną, pielęgnację chorych, osób niepełnosprawnych, opiekę paliatywno – hospicyjną. Orzeka i opiniuje o stanie zdrowia, prowadzi działania profilaktyczne oraz szczepienia ochronne. Świadczy czynności techniczne z zakresu protetyki i ortodoncji,
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 102 - czynności z zakresu zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.
Zakład udziela świadczeń zdrowotnych osobom ubezpieczonym oraz uprawnionym do tych świadczeń na podstawie odrębnych przepisów.
W Szpitalu Powiatowym w Węgrowie znajdują się następujące oddziały, które dysponują 171 łóżkami:
1 Oddział Chorób Wewnętrznych (Internistyczno – Kardiologiczny) – 53 łóżka 2 Oddział Chirurgiczny Ogólny – 40 łóżek 3 Oddział Pediatryczny – 19 łóżek 4 Oddział Ginekologiczno – Położniczy – 41 łóżek 5 Oddział Neonatologiczny – 15 łóżek 6 Oddział Anestazjologii i Intensywnej terapii – 3 łóżka 7 Blok operacyjny 8 Izba Przyjęć Szpitala 9 Apteka Zakładowa 10 Pracowania Diagnostyki Laboratoryjnej 11 Pracowania Diagnostyki Obrazowej (RTG) 12 Pracownia USG 13 Pracownia Diagnostyki Obrazowej (Mammografia) 14 Pracowania Diagnostyki Obrazowej ( Tomografia) 15 Pracowania Endoskopii 16 Pracownia Prób Wysiłkowych i HOLTERA 17 Pracownia EKG 18 Pralnia 19 Dział Żywności, Żywienia, przedmiotów użytku 20 Bank krwi 21 Sterylizatornia 22 Poradnia (Gabinet) Lekarza POZ – Nocna i Świąteczna Ambulatoryjna Opieka Lekarska i Pielęgniarska
Zakład jest utrzymywany z realizacji kontraktów zawartych na wykonywanie usług medycznych z dysponentami środków publicznych, a w szczególności z Narodowym Funduszem Zdrowia i dysponentami środków niepublicznych. Zakład może uzyskiwać środki finansowe z odpłatnych
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 103 - świadczeń zdrowotnych udzielanych, np. na zlecenie organu, który utworzył zakład, osób objętych ubezpieczeniem innym niż ubezpieczenie społeczne, instytucji ubezpieczeniowych a również zakładów pracy, organizacji społecznych i innych instytucji.
Samodzielny Zakładem Opieki Zdrowotnej może uzyskiwać środki finansowe również z darowizn, zapisów i spadków oraz ofiarności publicznej, tylko z zastrzeżeniem, że będzie to aparatura lub sprzęt medyczny. Zakład może otrzymywać dotacje przyznawane od Powiatu, z przeznaczeniem na realizację zadań w zakresie zapobiegania chorobom i urazom lub innych programów zdrowotnych oraz promocję zdrowia, na pokrycie kosztów kształcenia i ponoszenia kwalifikacji osób wykonujących zawody medyczne, na inwestycje w tym zakup specjalistycznej aparatury i sprzętu medycznego.
4.8 Bezpieczeństwo publiczne
W zakres pojęcia bezpieczeństwa publicznego wchodzi - ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie, mienie obywateli oraz majątek ogólnonarodowy, ustrój i suwerenności państwa przed zjawiskami groźnymi dla ładu prawnego.
Na szczeblu administracji samorządowej za zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, ochronę przeciwpożarową i zapobieganie innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz
środowiska odpowiada Starosta.
W tym kierunku każdy powiat otrzymał odpowiednie narzędzia do realizacji tych zadań w postaci zapisów w odpowiednich ustawach.
Wychodząc naprzeciw tym zadaniom Rada Powiatu Węgrowskiego
Uchwałą z dnia 27 stycznia 1999 roku powołała w swoich strukturach
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 104 - Wydział Zarządzania Kryzysowego, który wykonuje szereg zadań z zakresu bezpieczeństwa publicznego.
4.8.1 System zarządzania kryzysowego
W celu sprawnego funkcjonowania systemu zarządzania kryzysowego na terenie powiatu węgrowskiego Starosta powołał Powiatowy Zespół
Zarządzania Kryzysowego którego ważnym ogniwem stała się Komenda
Policji w Węgrowie, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Węgrowie, Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Węgrowie,
Powiatowy Lekarz Weterynarii oraz Niepubliczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w Węgrowie. Wójtowie gmin w powiecie węgrowskim powołali również gminne zespoły reagowania oraz gminne centra reagowania.
Stworzony w ten sposób system pozwala monitorować stan zagrożenia i szeroko rozumianego bezpieczeństwa ludności w powiecie oraz podejmować zespolone działania.
Priorytetem dla naszego powiatu było nade wszystko przygotowanie
Powiatowego Planu Zarządzania Kryzysowego , który wprowadza się w przypadku zagrożeń i sytuacji kryzysowych o skutkach wykraczających poza granice jednej gminy lub miasta, oraz takie, które wymagają zaangażowania sił przekraczających możliwości w/w jednostek, bądź wprowadzenia stanów nadzwyczajnych. Plan aktualizowany jest raz w roku do 31 marca i każdorazowo przy większych zmianach określa struktury i zasady organizacyjne instytucji i zespołów odpowiedzialnych za funkcjonowanie powiatu w sytuacjach kryzysowych oraz realizację zadań mających na celu złagodzenie ewentualnych skutków zdarzenia, przywracanie i odtwarzanie warunków bytowania po zdarzeniu. Określa, definiuje funkcje i zakresy odpowiedzialności związane z okresami
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 105 - zapobiegania, przygotowania, prowadzenia działań i odtwarzania, związane z katastrofami naturalnymi, technicznymi, i innymi zagrożeniami powodującymi sytuację kryzysową. Stanowi on podstawę działania
Węgrowskiego Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego.
Następnym dokumentem z zakresu zarządzania kryzysowego a tym samym z obrony cywilnej w naszym powiecie jest Plan zasadniczych przedsięwzięć w zakresie zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej, który co roku jest inny a w roku obecnym brzmi „ Doskonalenie przez organy administracji samorządowej oraz służby, straże i inspekcje systemu reagowania na sytuacje kryzysowe i realizacje zadań obrony cywilnej w zmieniających się warunkach społeczno- gospodarczych oraz wdrażanie w życie zapisów ustawy o państwowym ratownictwie medycznym”. Określa on przedsięwzięcia w zakresie: normatywno- prawnym, planowania i organizacji ratownictwa, wykrywania i alarmowania, szkolenia, zabezpieczenia logistycznego, infrastruktury technicznej, zarządzania kryzysowego, finansowania, ochrony wiadomości niejawnych, upowszechniania OC i powszechnej samoobrony, kontroli zewnętrznej.
W celu ustalenia i przygotowania przedsięwzięć organizacyjnych i rzeczowych obrony cywilnej na okres zewnętrznego zagrożenia państwa i wojny, każdy szczebel administracji czy to rządowej czy samorządowej oraz jednostki organizacyjne, instytucje, podmioty gospodarcze muszą posiadać Plany Obrony Cywilnej. Powiat Węgrowski również posiada opracowany Plan Obrony Cywilnej, który co roku ulega aktualizacji i składa się z trzech części: pierwszej, w której zawarta jest ocena zagrożenia i zamiar realizacji zadań obrony cywilnej, drugiej zawierającej plan ewakuacji (przyjęcia) ludności oraz trzeciej stanowiącej plan zabezpieczenia logistycznego działań obrony cywilnej.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 106 - Ponadto w Starostwie Powiatowym w Węgrowie utworzone są
Powiatowe Formacje Obrony Cywilnej takie jak: Powiatowy Ośrodek Analizy
Danych i Alarmowania i Powiatowy Pluton Analiz Laboratoryjnych oraz w przypadku zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa w czasie wojny Plan Operacyjny Funkcjonowania Powiatu Węgrowskiego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa w czasie wojny gdzie zostały usystematyzowane zadania operacyjne przewidziane do realizacji przez Starostę i jego wydziały, powiatowe jednostki organizacyjne oraz służby, inspekcje i straże. Są one ujęte w formie zestawów zadań operacyjnych i ustalają siły i środki niezbędne do ich wykonania.
Powiatowe Formacje Obrony Cywilnej przeznaczone są do zbierania i analizowania informacji w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi, związanychz wystąpieniem klęsk żywiołowych, awarii obiektów technicznych, zagrożeń środowiska, działań zbrojnych lub innych podobnych zdarzeń.
Obrona cywilna naszego powiatu to także działania obronne publicznej i niepublicznej służby zdrowia, które określone są w Planie przygotowań publicznej i nie publicznej służby zdrowia Powiatu Węgrowskiego na potrzeby obronne państwa. W swojej treści plan ten zawiera ocenę zagrożeń, przyszłych zamierzeń oraz zadania służby zdrowia i sposób ich realizacji. Jest w nim przestrzegana zasada zachowania w sytuacjach kryzysowych i stanach nadzwyczajnych zasadniczej struktury organizacyjnej służby zdrowia czasu pokojowego, uzupełniona o elementy pozwalające na zwiększenie jej możliwości leczniczych oraz szybkie przejście do działań w sytuacjach wymagających udzielenia pomocy medycznej znacznie zwiększonej liczbie rannych i chorych. Ujęto w nim potencjał wszystkich zakładów opieki zdrowotnej zlokalizowanych ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 107 - na obszarze powiatu. Określono w nim siły i środki służby zdrowia niezbędne w celu udzielenia pomocy medycznej ludności w razie wystąpienia konfliktu zbrojnego lub nadzwyczajnych zdarzeń o charakterze niemilitarnym
- powodujących powstanie masowych strat sanitarnych. Planowana powiększona baza szpitalna i zespoły zastępczych miejsc szpitalnych są jednymi z głó wnych elementów w zakresie przygotowań publicznej i niepublicznej służby zdrowia do medycznego zabezpieczenia ludności w przypadku wystąpienia w/w sytuacji i stanów. Ze względu na zmieniający się stan personelu medycznego jest on coroczne aktualizowany.
Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa publicznego to nie tylko podejmowanie i uchwalanie planów działań strategicznych przez Starostę, ale to także współpraca z innymi instytucjami na rzecz zapewnienia jak najlepszego bezpieczeństwa naszym mieszkańcom. Widząc potrzebę jego poprawy powiat bierze udział w realizacji programu „Bezpieczny Powiat
Węgrowski”, którego głównym celem jest ochrona dzieci i młodzieży; ograniczenie zjawisk kryminogennych, chuligaństwa i wandalizmu; przeciwdziałanie patologiom społecznym tj. alkoholizmowi, narkomanii i przemocy domowej; poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz rokrocznie bierze udział w działaniach mających na celu stworzenie maksymalnie bezpiecznych warunków wypoczynku w okresie ferii zimowych jak i wakacji.
Nad bezpieczeństwem publicznym powiatu węgrowskiego czuwają ponad to poszczególne służby, inspekcje i straże.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 108 - 4.8.2 Powiatowa Komenda Policji
Na terenie powiatu węgrowskiego swoją siedzibę posiada Powiatowa
Komenda Policji, która realizuje szereg zadania z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym w ruchu drogowym .
Bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
Według informacji przekazanej Starostwu Powiatowemu przez
Powiatową Komendę Policji w Węgrowie stwierdzono, że okres 12 miesięcy
2006 roku charakteryzował się wzrostem liczby wypadków drogowych w stosunku do roku 2005. W omawianym okresie odnotowano 97 wypadków drogowych (wzrost o 13), w których zginęło 24 osoby (wzrost o 8), a 99 zostało rannych (wzrost o 7). Dla porównania w roku 2005 miały miejsce 84 wypadki drogowe, w wyniku których 16 osób poniosło śmierć, a 92 doznało obrażeń ciała. W okresie 12 miesięcy 2006 roku miało miejsce 601 kolizji drogowych, tj. o 29 więcej niż w roku 2005. Najwięcej zdarzeń drogowych odnotowano na obszarach zabudowanych, gdzie doszło do 58 wypadków drogowych, w których śmierć poniosło 15 osób, a 59 zostało rannych.
Na obszarze niezabudowanym odnotowano 39 wypadków d rogowych, w których 9 osób zginęło a 40 zostało ranne.
Najbardziej niebezpieczne drogi w powiecie węgrowskim to: droga krajowa nr 62 (24 wypadki), następnie drogi powiatowe (17 wypadków) i drogi gminne (16 wypadków). W związku z tym, iż wypadki te wystąpiły w różnych częściach powiatu nie można tu wyodrębnić miejsc szczególnie niebezpiecznych.
Na tle poszczególnych gmin najwięcej wypadków zanotowano w gminie
Łochów (33 - wypadki), następnie w mieście Węgrów i gminie Liw
(po 16 - wypadków). W pozostałych gminach sytuacja przedstawia się następująco: w gminie Sadowne odnotowano 9 wypadków, w gminie Korytnica ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 109 - 7, w gminie Grębków 5, w gminach Miedzna i Stoczek po 4. Najmniej albowiem 3 zdarzenia drogowe wystąpiły na terenie gminy Wierzbno.
Sprawcy wypadków drogowych, to przede wszystkim kierowcy samochodów osobowych, spowodowali 65 wypadków, kolejno kierowcy samochodów ciężarowych spowodowali 10 wypadków i rowerzyści 10 wypadków. Piesi w roku 2006 spowodowali 8 wypadków. Głównymi przyczynami wypadków była oczywiście nadmierna prędkość (35 - wypadków) oraz nieprawidłowe wyprzedzanie, skręcanie i wymijanie (24 - wypadki). Ze względu na nie ustąpienie pierwszeństwa przejazdu spowodowano 13 wypadków. Niestety w okresie 12 miesięcy 2006 roku wzrosła liczna zatrzymań nietrzeźwych kierowców o 52 osoby w porównaniu do roku 2005.
Stan bezpieczeństwa w ruchu drogowym za okres ostatnich ośmiu miesięcy 2007 roku na terenie powiatu węgrowskiego przedstawia poniższa tabela. Tabela nr 40. Stan bezpiecze ństwa w ruchu drogowym na terenie powiatu węgrowskiego za okres 8 miesi ęcy 2007 roku
Zdarzenia drogowe w powiecie w ęgrowskim Lp. Nazwa zdarzenia Liczna zdarze ń 1. Wypadki 35 2. Kolizje drogowe 327 3. Osoby zabite 9 4. Osoby ranne 35 Wypadki drogowe na poszczególnych drogach na terenie powiatu w ęgrowskiego Lp. Kategoria drogi Liczba wypadków 1. Droga krajowa nr 50 8 2. Droga krajowa nr 62 6 3. Drogi powiatowe 5 4. Drogi gminne 7 5. Ulice miasta W ęgrów 6 Zdarzenia drogowe w poszczególnych gminach powiatu1 Lp. Nazwa Gminy/Miasta 1Liczba wypadków 1. Gmina Łochów 15 2. Gmina Korytnica 4 3. Gmina Sadowne 3 4. Gmina Gr ębków 3 5. Gmina Liw 1 6. Gmina Stoczek 1 7. Gmina Wierzbno 1 8. Gmina Miedzna 1 9. Miasto W ęgrów 6
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 110 - Główne przyczyny wypadków drogowych na drogach Lp. Przyczyny wypadków Liczba wypadków 1. Nadmierna pr ędko ść 5 2. Nie zachowanie ostro żno ści 4 3. Nieprawidłowe wyprzedzanie, omijanie, wymijanie 9 4. Alkohol u kieruj ących 3 5. Z winy pieszych 8 Główni sprawcy wypadków Lp. Uczestnicy ruchu drogowego Liczba wypadków 1. Kierowcy samochodów osobowych 21 2. Kierowcy samochodów ci ęż arowych 2 3. Rowerzy ści 4 4. Piesi 8 Źródło: Informacja Komendy Powiatowej Policji w W ęgrowie
Porządek publiczny.
W zakresie utrzymania porządku publicznego na terenie powiatu węgrowskiego w 2006 roku Komenda Powiatowa Policji w Węgrowie przeprowadziła łącznie 3 530 interwencji z czego 2 490 publicznych i 1 040 domowych. Głównymi przyczynami interwencji było zakłócenie ładu i porządku publicznego poprzez głośne i agresywne zachowanie osób w miejscach publicznych, wybryki chuligańskie, zakłócenia ciszy nocnej, ujawnianie nietrzeźwych użytkowników dróg zarówno kierowców jak i pieszych. Niepokojący jest fakt iż dużą liczbę interwencji stanowią interwencje domowe, gdzie osoba najbliższa, członek rodziny dopuszcza się przemocy wobec innych domowników oraz wzrost w okresie 12 miesięcy
2006 roku do roku 2005 ilości ogółu stwierdzonych przestępstw.
Tabela nr 41. Ilo ść i rodzaje przest ępstw stwierdzonych w latach 2001 – 2006 na terenie powiatu w ęgrowskiego
Dane liczbowe w rozbiciu na lata 2001 - 2006 Lp. Rodzaj przest ępstwa 2001 2002 2003 2004 2005 2006
1. Kradzie ż mienia 259 254 307 303 252 301 2. Kradzie ż samochodu 78 69 102 64 47 35 3. Zabójstwa 4 0 3 0 4 0 4. Rabunek i wymuszenie 47 62 26 52 23 22 rozbójnicze 5. Kradzie ż z włamaniem 272 330 286 284 250 316 Razem 660 715 724 703 576 674 Źródło: Dane Komendy Powiatowej Policji w W ęgrowie.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 111 - Pomimo wzrostu ogółu stwierdzonych przestępstw na terenie powiatu węgrowskiego optymistyczne jest iż w stosunku do lat wcześniejszych wzrósł wskaźnik ich wykrywalności.
Tabela nr 42. Wska źnik wykrywalno ści przest ępstw na terenie powiatu węgrowskiego w latach 2001 – 2006 Wska źniki wykrywalno ści ROK Ogółem Przest ępstwa kryminalne Przest ępstwa przeciwko mieniu 2001 67,5 54,1 37,1 2002 65,4 50,5 33,6 2003 65,1 47,8 32,5 2004 73,9 57,2 44,4 2005 75,7 61,1 44,0 2006 82,0 63,8 63,2 Źródło: Dane Komendy Powiatowej Policji.
Programy i działania profilaktyczne Policji.
Na terenie powiatu węgrowskiego Komenda Powiatowa Policji prowadzi szereg inicjatyw na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa, przeciwdziałania przestępczości, demoralizacji i patologii wśród nieletnich. Są to d ziałania i programy profilaktyczne skierowane przede wszystkim do uczniów i wychowanków wszystkich placówek oświatowych, począwszy od najmłodszych przedszkolaków aż do uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
Ponadto adresatami niektórych programów realizowanych przez Komendę
Powiatową Policji przy współpracy z szeregiem instytucji i organizacji, tj. Gminnymi i Miejskimi Komisjami Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
Starostwem Powiatowym w Węgrowie, Powiatowym Centrum Pomocy
Rodzinie w Węgrowie, Krajowym Biurem Przeciwdziałania Narkomanii,
Parafiami Rzymskokatolickimi są przede wszystkim rodzice, opiekunowie i nauczyciele.
Corocznie przeprowadzanych jest wiele spotkań i pogadanek z dziećmi i młodzieżą, podczas których omawiane są tematy szkodliwości ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 112 - narkomanii i alkoholizmu, poruszane są aspekty prawne przestępczości nieletnich, odpowiedzialność za popełnione czyny karalne, sposoby i możliwości zapobiegania czynom przestępczym na szkodę uczniów, zasady bezpiecznego poruszania się po drodze, bezpieczeństwo podczas zabaw, prac domowych i gospodarstwach rolnych. Oprócz licznych spotkań Komenda
Powiatowa Policji w Węgrowie do 2006 roku zrealizowała szereg większych programów. Wśród nich należ wymienić:
‹ Program działań prewencyjnych KPP Węgrów ukierunkowanych
na przeciwdziałanie narkomanii na terenie powiatu węgrowskiego
„Mamo, tato pomóż mi” – którego głównym celem było
przeciwdziałanie narkomanii wśród młodzieży poprzez edukację
społeczeństwa w celu uwrażliwienia na wczesne oznaki zagrożenia
uzależnieniem, ograniczenie możliwości nakłaniania osób nieletnich
do zażywania środków odurzających i spożywania alkoholu,
ograniczenie działalności przestępczej osobom sprzedającym
narkotyki wśród dzieci i młodzieży. Przy realizacji w/w programu
z funduszu Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
wyposażono wszystkie szkoły ponadpodstawowe w pakiety kaset
video z profilaktyki uzależnień oraz inne materiały edukacyjne typu
broszury i książeczki, które sukcesywnie przekazywane dzieciom,
młodzieży, rodzicom i nauczycielom. Podczas organizowanych
wywiadówek szkolnych rodzice i nauczyciele w ramach tego
programu przeszli szkolenia z zakresu charakterystyki i wielkości
zjawisk narkomani i alkoholizmu na terenie powiatu węgrowskiego,
rodzajów środków odurzających – sposoby ich rozpoznawania,
działanie na organizm, sposoby przyjmowani, rozpoznawania osób
będących pod wpływem środków odurzających, przestępczości
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 113 - związanej z narkomanią oraz sposobów udzielania pomocy osobom
uzależnionym.
‹ „Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu
i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży” – realizacja tego
programu polegał na przeprowadzeniu licznych spotkań z dyrekcją
i kadrą pedagogiczną wszystkich placówek oświatowych, podczas
których szczegółowo omawiano procedury postępowania nauczycieli
i metody współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia
przestępczością i demoralizacją nieletnich, a w szczególności
alkoholizmem, narkomanią i prostytucją.
‹ W 2004 roku zakończono realizację programu przeciwdziałania
pedofilii „Ocalić dzieciństwo”.
Ponadto KPP w Węgrowie prowadziła szereg działań prewencyjnych, tj.
„Nowa szkoła – nowe zagrożenie” - działanie prewencyjne ukierunkowane na ograniczenie przede wszystkim narkomani oraz zjawiska tzw. „Fali” w szkołach gimnazjalnych, „Bezpieczeństwo na drodze”, „Nie ufaj obcemu”,
„Czy psy muszą gryźć”, „Dzień Wagarowicza”, „Bezpieczne Wakacje”,
„Bezpieczne Ferie”. Ponadto uczestniczyła w realizacji programów profilaktycznych organizowanych przez szkoły. Jednym z większych programów, jest program przeciwdziałania agresji i przemocy rówieśniczej p.n. „STOP PRZEMOCY – STOP AGRESJI”, który kontynuowany jest co roku.
W celu zapobiegania przestępczości wśród nieletnich Komenda
Powiatowa Policji w Węgrowie utrzymuje stały kontakt z lokalnymi mediami, gdzie na bieżąco informuje o aktualnych zagrożeniach, umieszcza apele i komunikaty o prowadzonych programach i akcjach.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 114 - 4.8.3 Zagrożenia bezpieczeństwa i formy ich zapobiegania
Dynamiczny rozwój społeczno-gospodarczy Polski, w tym towarzyszący jej rozwój infrastruktury technicznej, zmiany klimatyczne, powodują wzrost zagrożeń dla obywateli. Głównymi zagrożeniami na terenie powiatu są:
a) Zakłady o dużym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej
Na terenie powiatu nie występują zakłady o dużym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Decydującym dla skali zagrożeń miejscowych w regionie są dwa zakłady przetwarzające i przechowujące materiały niebezpieczne w ilościach wyrażonych w tonach, mogące stwarzać zagrożenie o charakterze lokalnym. Są to: Zakład
Mleczarski Hochland Polska Sp. z o.o. w Węgrowie oraz Stacja przesyłowa ropy naftowej w Zawadach gm. Liw odcinek Wschodni PERN
„Przyjaźń”.
b) Gazociągi wysokiego ciśnienia oraz rurociąg ropy naftowej
Źródłem potencjalnych zagrożeń mogą być w szczególności gazociągi wysokiego ciśnienia oraz rurociąg ropy naftowej przebiegający przez
środkową część powiatu (ze wschodu na zachód). Główny gazociąg wysokiego ciśnienia relacji Kobryń –Warszawa przechodzi przez teren gmin Grębków i Wierzbno, na odcinku 18 km w pobliżu miejscowości Jaworek, Cierpięta,
Żarnówka, Ogródek, Kózki, Sucha oraz gazociąg linii głównej Kobryń
– Warszawa włączony w miejscowości Kolonia Zaliwie, gm. Mokobody, który zasila miasto Węgrów.
Rurociąg „Przyjaźń” którym przesyłana jest ropa z Rosji do Płocka oraz do Niemiec przechodzi przez gminy Liw i Korytnica, od miejscowości
Karolew do Adampola,. Transport odbywa się dwoma nitkami, które biegną
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 115 - równolegle do siebie. W przypadku awarii rurociągu najbardziej zagrożonymi miejscowościami są: Węgrów Bagno, Zawady, Ruchna, Połazie,
Wielądki oraz skażenie wód Liwca i Bugu, gdzie rurociąg przechodzi pod ich dnem.
c) Awarie i katastrofy środków transportu kolejowego i drogowego.
Zagrożenia wynikające ze stosowania w zakładach pracy materiałów niebezpiecznych mogą być potęgowane awariami i katastrofami środków transportu kolejowego i drogowego, przewożących substancje toksyczne, trujące i inne zagrażające środowisku. Transport kolejowy dotyczący głównie chloru i amoniaku oraz produktów ropopochodnych prowadzony jest linią kolejową relacji Warszawa – Białystok. Problemem w tym zakresie jest także drogowy transport tranzytowy materiałów niebezpiecznych
– wymiernie nie określony z uwagi na brak monitorowania przewozów w skali kraju – prowadzony przede wszystkim drogami krajowymi oraz brak przy drogach zorganizowanych parkingów przystosowanych do przyjmowania oraz odstawiania pojazdów przewożących ładunki niebezpieczne – zagrażające bezpieczeństwu ruchu, a także bezpieczeństwu powszechnemu.
d) Pożary w lasach.
Duże zagrożenie w lasach na terenie powiatu wynika z faktu, iż zdecydowana większość kompleksów leśnych zakwalifikowana jest do
I kategorii zagrożenia pożarowego. Na terenie powiatu jest 18 kompleksów leśnych powyżej 100 ha zakwalifikowanych do I kategorii, przy czym obszary leśne nadleśnictwa Łochów zakwalifikowano ogólnie do I kategorii zagrożenia pożarowego, natomiast obszary leśne nadleśnictwa Siedlce zakwalifikowano ogólnie do II kategorii zagrożenia pożarowego. Najbardziej narażone na pożary na terenie Nadleśnictwa Łochów są lasy leśnictw:
Szumin, Jerzyska, Sadowne, Wronów.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 116 - e) Zagrożenie powodziowe.
Podstawowe zagrożenie powodziowe na terenie powiatu stwarza rzeka
Bug, która przepływa na odcinku 36,32 km przez tereny gm. Sadowne i Łochów oraz lokalnie rzeka Liwiec. Ostatnia powódź spowodowana przez rzekę Bug miała miejsce w 1979 r., po której to zostały rozbudowane wały przeciwpowodziowe, które w sytuacjach naporu wysokiej wody nie są pewnym zabezpieczeniem.
f) Obiekty, gdzie może wystąpić niebezpieczeństwo dla dużych
skupisk ludzi.
Ocenia się, że na terenie powiatu zlokalizowanych jest 28 obiektów, gdzie może wystąpić niebezpieczeństwo dla dużych skupisk ludzi, w tym jeden teren z zabudową wielorodzinną i jednorodzinną w odległości ok.
100 m od Hochland Polska Sp. z o.o. Zakład Mleczarski Węgrów, ul. Gdańska
83, gdzie zagrożenie może pochodzić od stosowanego w zakładzie amoniaku.
Tabela nr 43. Rodzaje miejscowego zagro żenia na terenie powiatu w ęgrowskiego w latach 2001-2007 Rodzaj miejscowego Lata zagro żenia 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Razem Silne wiatry 21 80 24 64 18 47 102 356 Przybór wody 0 32 14 2 30 5 22 105 Opady śniegu 6 8 5 1 3 8 6 37 Opady deszczu 1 20 3 42 6 8 8 88 Chemiczne 5 4 3 1 1 2 1 17 Ekologiczne 2 3 1 0 0 2 0 8 Radiologiczne 0 0 0 0 0 0 0 0 Budowlane 0 0 2 1 1 0 2 6 Infrastruktury 0 3 1 5 4 6 5 24 komunalnej W komunikacji 40 77 67 67 97 95 70 513 drogowej W komunikacji 0 0 0 0 1 1 0 2 drogowej W komunikacji 0 0 0 0 0 0 0 0 lotniczej Na obszarach wodnych 2 0 2 3 2 4 2 15 Medyczne 0 0 0 2 0 1 1 4 Źródło: Dane Komendy Powiatowej Pa ństwowej Stra ży Po żarnej w W ęgrowie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 117 - W pięciu obiektach użyteczności publicznej i zbiorowego zamieszkania z terenu powiatu, zgodnie z przepisami wymagana jest ochrona systemami automatycznej sygnalizacji alarmu pożaru, monitorowanymi do jednostek Państwowej Straży Pożarnej. Obiekty wymagające ochrony jak wyżej uznawane są powszechnie za niebezpieczne pożarowo. Spośród obiektów zobowiązanych do posiadania instalacji sygnalizacji alarmu pożaru, w instalacje wyposażone są 4 i są one włączone w system monitoringu pożarowego. Łącznie na terenie powiatu w instalację sygnalizacji alarmu pożaru posiada 13 obiektów, przy czym 3 nie są zobowiązane do jej posiadania. Wyegzekwowanie wyposażenia obiektów zobowiązanych do wyposażenia w instalację Sygnalizacji Alarmu i włączenia ich w system monitoringu pożarowego należy do podstawowych zadań Komendanta
Powiatowego PSP w zakresie sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych.
4.8.4 Komenda Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej
Nad bezpieczeństwem przeciwpożarowym na terenie powiatu węgrowskiego czuwa Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej .
Jako profesjonalna służba w sprawach rozpoznawania zagrożeń pożarowych oraz wynikających z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody, a także w sprawach organizacji i prowadzenia akcji ratowniczych podczas pożarów, powodzi i innych katastrof naturalnych, w tym ratownictwa technicznego, chemicznego, ekologicznego i medycznego. Jako organizator
Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego na poziomie powiatu, stanowi ważne ogniowo systemu bezpieczeństwa obywatelskiego, spełniając wszelkie formalne praktyczne warunki do ochrony obywateli przed zjawiskami groźnymi dla życia i zdrowia lub powodującymi duże straty materialne.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 118 - Tabela nr 43. Ogólna ilo ść zdarze ń na terenie powiatu w ęgrowskiego w latach 2001- 2006 Lata Po żary Miejscowe Alarmy Razem zagro żenia fałszywe 2001 279 174 15 468 2002 280 376 16 672 2003 429 262 18 709 2004 289 321 15 625 2005 563 271 26 860 2006 380 375 18 773 Razem 2220 1779 108 4107 Źródło: Komenda Powiatowa Pa ństwowej Stra ży Po żarnej w W ęgrowie.
Na przestrzeni lat 2001-2006 liczba interwencji jednostek ochrony przeciwpożarowej wzrosła o ponad 165%. Procentowy udział pożarów i miejscowych zagrożeń w ogólnej liczbie interwencji jest zmienny i w największym stopniu uzależniony od anomalii pogodowych. Dotyczy to za równo pożarów (długotrwałe susze), jak i miejscowych zagrożeń
(silne wiatry, intensywne opady deszczu i śniegu). Statystyczne prognozy długoletnie, oparte na dotychczasowych wynikach badań zmian klimatycznych, wskazują dalszy wzrost niekorzystnych zdarzeń (długotrwałe susze, wieloobszarowe pożary, huraganowe wiatry, powodzie i lokalne podtopienia).
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 119 - Mapa nr 3: Pokrycie operacyjne powiatu w ęgrowskiego przez jednostki w Krajowym Systemie Ratowniczo Ga śniczym z czasem dojazdu ok. 8 – 10 minut
Źródło: Komenda Powiatowa Pa ństwowej Stra ży Po żarnej w W ęgrowie
Zapewnienie odpowiedniego poziomu i poczucia bezpieczeństwa obywatelom stanowi poważne wyzwanie nie tylko dla służb ratowniczych, ale także dla wszystkich szczebli władz rządowych i samorządowych.
Aby przeciwdziałać zagrożeniom cywilizacyjnym potrzebny jest dalszy rozwój Państwowej Straży Pożarnej jak też innych jednostek tworzących krajowy system ratowniczo gaśniczy na szczeblu powiatu jako systemu ochrony ludności i zarządzania kryzysowego.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 120 - Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej w zakresie działań ratowniczo-gaśniczych i ochrony przeciwpożarowej należy rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń, organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk
żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń, wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk
żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze, kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności i nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych. Udział w likwidacji różnego rodzaju zagrożeń, pozytywnie sprawdziła i zweryfikowała dotychczasową organizację i przygotowanie KP PSP w Węgrowie, tak podczas zdarzeń lokalnych, jak również w warunkach katastrof naturalnych i innych zagrożeń niosących znamiona klęsk realizowanych dotychczas głównie z jednostkami ochotniczych straży pożarnych, także w ramach krajowego systemu ratowniczo – gaśniczego.
W struktury zabezpieczenia operacyjnego powiatu węgrowskiego wchodzą: Komenda Powiatowa i Jednostka Ratowniczo Gaśnicza Państwowej
Straży Pożarnej, 48 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych typu S, posiadające samochody ratowniczo – gaśnicze z których 12 włączonych jest do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego oraz 18 jednostek
Ochotniczych Straży Pożarnych typu M nie posiadających samochodów ratowniczo – gaśniczych z rejestracją sądową.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 121 - Tabela nr 45. Ilo ść samochodów ga śniczych i specjalnych jednostek OSP z terenu powiatu w ęgrowskiego (stan na 31.12.2006 r.)
Samochody Lp. Gmina Ci ęż kie Średnie Lekkie SLRT SH Razem 1 Gr ębków 1 3 3 1 - 8 2 Korytnica 2 3 3 - - 8 3 Liw 1 5 7 - - 13 4 Łochów 1 10 3 1 1 16 5 Miedzna - 2 2 1 - 5 6 Sadowne - 6 3 - - 9 7 Stoczek - 5 1 - - 6 8 Wierzbno 1 1 3 - - 5 9 Węgrów - 1 - - - 1 Razem 6 35 25 3 1 71 Źródło: Dane Komendy Powiatowej Pa ństwowej Stra ży Po żarnej w W ęgrowie
Tabela nr 46. Przedział wiekowy samochodów eksploatowanych w jednostkach OSOP (stan na 31.12.2006 r.) Lp. Gmina od 5 lat 6-10 lat 11-15 lat 16-20 lat pow.20 lat Razem 1 Gr ębków - - 2 1 5 8 2 Korytnica 1 - - 1 6 8 3 Liw - 1 3 4 5 13 4 Łochów 5 1 - 3 7 16 5 Miedzna 1 - - 2 2 5 6 Sadowne 2 1 - - 6 9 7 Stoczek 1 1 - 1 3 6 8 Wierzbno - - - 1 4 5 9 Węgrów - - - - 1 1 Razem 10 4 5 13 39 71 Dane: Komenda Powiatowa Pa ństwowej Stra ży Po żarnej w W ęgrowie
W zakresie poprawy bezpieczeństwa publicznego powiatu węgrowskiego systematycznie prowadzone są przez Komendę Powiatową
Państwowej Straży Pożarnej w Węgrowie działania profilaktyczne obejmujące swym zakresem kontrole obiektów użyteczności publicznej prowadzone na podstawie rocznego harmonogramu kontroli, obiektów ważnych dla funkcjonowania państwa oraz zagrożonych groźbą ataku terrorystycznego. Ponadto od 2003 roku przeprowadzane są kontrole gospodarstw rolnych . Czynnościami objęte są gospodarstwa w oparciu o analizę zagrożenia pożarowego oraz bezpieczeństwa operacyjnego miejscowości.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 122 - W ramach uświadamiania społeczeństwa przed różnymi zagrożeniami systematycznie prowadzona jest akcja „Edukacja dla Bezpieczeństwa”, podczas której prowadzone są pogadanki z dziećmi i młodzieżą szkolną na temat szeroko rozumianego bezpieczeństwa w tym bezpieczeństwa pożarowego. Częstotliwość działań uzależniona jest od zapotrzebowania i wystąpień wychowawców. W ramach tej akcji prowadzone są pokazy sprzętu będącego na wyposażeniu straży pożarnej.
4.8.5 Ocena stanu sanitarno – higienicznego
Nad stanem bezpieczeństwa sanitarnego w powiecie węgrowskim czuwa Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Węgrowie skupiająca w swoich strukturach oddział epidemiologiczny, higieny żywności
żywienia i przedmiotów użytków oraz sekcje higieny komunalnej.
Jej głównym celem jest ochrona zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu chorób, w tym zakaźnych i zawodowych.
Jako struktura organizacyjna Państwowa Inspekcja Sanitarna w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wpływa na prawidłową lokalizację obiektów i właściwe zagospodarowanie terenów miejskich, wiejskich i przemysłowych, prawidłowe rozwiązania urządzeń komunalnych tj.: ujęcia wód, oczyszczalnie ścieków, ochronę wód, gleb i powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniem, stosowaniem prawidłowych rozwiązań funkcjonalnych i zachowaniem właściwych technologii, wyposażenie obiektów w odpowiednie przybory sanitarne i urządzenia socjalne. Wydaje opinie, postanowienia i decyzje z zakresu prawa ochrony
środowiska, uzgadnia dokumentację projektową i dopuszcza do użytkowania obiekty żywieniowe, służby zdrowia, oświaty i wychowania, związane
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 123 - z rolnictwem, zakłady usługowe, sieci wodociągowe, kanalizacje sanitarne i oczyszczalnie ścieków. Sprawuje nadzór nad warunkami higieny
środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny procesów nauczania i wychowania, higieny wypoczynku i rekreacji, zdrowotnymi żywności,
żywienia i przedmiotów użytku, warunkami higieniczno – sanitarnymi jakie powinny spełniać pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia publiczne. Ponad to prowadzi działalność kontrolno – represyjną w placówkach służby zdrowia.
Placówkami zdrowia skontrolowanymi w 2006 roku były: Szpital
Powiatowy w Węgrowie, 12 zakładów publicznych i 19 zakładów niepublicznych, 47 indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich,
13 zakładów opieki zdrowotnej. W wyniku przeprowadzonych kontroli prawie w każdej placówce stwierdzono uchybienia w zakresie stanu technicznego i funkcjonalnego.
Oddział Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytków PSSE w Węgrowie w 2006 roku skontrolował 357 obiektów żywnościowo
– żywieniowych, w których przeprowadzono łącznie 488 kontroli. Były to obiekty produkcyjne, hurtownie oraz żywienia zbiorowego i obrotu
żywnością. W około 10% skontrolowanych obiektach w 2006 roku wdrożono postępowanie administracyjne, w roku 2005 w 30% obiektach. Zmniejszyła się także liczba wdrożonych postępowań egzekucyjnych z 8 w 2005 roku do 1 w 2006 roku. W porównaniu do 2005 roku zmalała również liczba obiektów, gdzie kwestionowano bieżący stan sanitarny gdyż ogólnie stan ten uległ znacznej poprawie.
Kontroli poddane były również obiekty użyteczności publicznej, wśród których znalazły się ustępy publiczne, hotele i obiekty wczasowo
– turystyczne oraz domy pomocy społecznej. Stan sanitarno – techniczny tych obiektów PSS w Węgrowie ocenia jako dostateczny. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 124 - Na przełomie ostatnich lat z roku na rok odnotowuje się poprawę warunków sanitarno – higienicznych w placówkach nauczania i wychowania.
Spowodowane jest to m.in. podnoszeniem się ogólnej kultury społeczeństwa a zwłaszcza staraniami osób odpowiedzialnych za daną placówkę. W zakresie higienizacji procesów nauczania oceniano dostosowane mebli szkolnych i przedszkolnych do wzrostu uczniów, jako czynnika mającego wpływ na kształtowanie postawy ciała. Najlepsza sytuacja w tym zakresie jest w klasach I – III szkół podstawowych oraz w przedszkolach. W pozostałych rodzajach placówek oświatowo – wychowawczych sytuacja przedstawia się nieco gorzej, ale w miarę możliwości dyrektorzy tych placówek sukcesywnie dostosowują stanowiska uczniów do ich wzrostu. Oceniając posiadanie infrastruktury do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego w szkołach na terenie powiatu węgrowskiego stwierdza się iż 24 szkół wszystkich typów nie posiada sali gimnastycznej, ani sali rekreacyjnej, z tego 10 placówek posiada możliwości korzystania z zaplecza sportowego w innych szkołach.
Według Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Węgrowie w zakładach pracy powiatu węgrowskiego występuje narażenie na różne czynniki szkodliwe dla zdrowia pracowników, powodowane przez prowadzone procesy technologiczne i stosowane technologie odpowiednio do rodzaju i branży prowadzonej działalności gospodarczej.
Najpowszechniejsze występujące czynniki szkodliwe w środowiskach pracy to: hałas powodowany przez maszyny i urządzenia techniczne, pyły zawierające wolną krystaliczną krzemionkę emitowane w procesach spawania i szlifowania metali, pyły organiczne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, pyły drewna w zakładach produkcji drewna i mebli, czynniki chemiczne emitowane w procesach malarskich, spawalniczych, czynniki rakotwórcze i biologiczne. Narażenie na w/w czynniki szkodliwe dla zdrowia ma charakter generalnie kontaktowy, a przejściowo występują przypadki narażenia ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 125 - na przekroczenie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń niektórych z tych czynników. W warunkach przekroczenia NDS/NDN czynników szkodliwych w roku 2006 hałasu i pyłów zatrudnionych było ogółem 44 osoby
(w porównaniu do lat ubiegłych nastąpiła tu tendencja spadkowa), przy ogólnym zatrudnieniu w nadzorowanych zakładach około 2824 osób.
W ramach sprawowanego nadzoru PPIS egzekwowało od pracodawców rejestrowanie narażenia pracowników na czynniki rakotwórcze, składanie informacji o narażeniu do organu inspekcji sanitarnej oraz stosowanie
środków profilaktycznych i zabezpieczających w tym badania środowiskowe.
W roku 2006 w zakładach pracy stwierdzono dwie choroby zawodowe,
WZW typu B i gruźlicę skóry u pracowników służby zdrowia.
Tabela nr 47. Zachorowalno ść zawodowa w latach 2004 – 2006 Rok Liczba stwierdzonych chorób Liczba zakładów, w których zawodowych stwierdzono choroby zawodowe 2004 1 1 2005 1 1 2006 2 1 Ogółem 4 3 Źródło: Informacja Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w W ęgrowie
W roku 2006 zanotowano wzrost liczby zgłoszonych podejrzeń chorób zawodowych mimo, że ogólnie nie ma stałych niepokojących trendów.
Zapadalność na choroby zawodowe jest zjawiskiem zmiennym w czasie, warunkowanym wieloma względami. Najczęściej stwierdzane są choroby narządu głosu i choroby zakaźne.
Oceniając stan sanitarno –techniczny wszystkich obiektów użyteczności publicznej i zakładów pracy na terenie powiatu węgrowskiego można stwierdzić iż jest on zadawalający i w ostatnim roku nie stwierdzono poważniejszych uchybień.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 126 - W zakresie profilaktyki i promocji zdrowia Powiatowa Stacja
Sanitarno - Epidemiologiczna przeprowadziła szereg programów ukierunkowanych na pierwotną profilaktykę: wad cewy nerwowej, raka piersi, HIV/AIDS, próchnicy, urazów kręgosłupa, propagowanie szczepień ochronnych a także na promocję zdrowia psychicznego uczniów. Realizacja tych programów odbywała się przy współpracy ze służbą zdrowia, dyrektorami szkół i nauczycielami, władzami samorządowymi, przedsiębiorcami, lokalnymi mediami i instytucjami otoczenia kulturalnego.
Wśród tych przedsięwzięć należy wymienić: program edukacyjny na temat profilaktyki raka piersi „Różowa wstążeczka”, kampanię multimedialną
„Rodzina razem przeciw AIDS”, „Obchody Światowego Dnia AIDS”, program
„Radosny Uśmiech – Radosna Przyszłość”, „Stres pod kontrolą”, „Światowy
Dzień bez tytoniu – 31 Maja”, „Rzuć palenie razem z nami”, „Ogólnopolski
Festiwal Piosenki o Zdrowiu”. Imprezy, te skierowane były do ogółu społeczeństwa i niektóre z nich będą się odbywały cyklicznie.
4.8.6 Powiatowy Lekarz Weterynarii
Utrzymanie bezpieczeństwa publicznego związane jest także z działaniami na rzecz ochrony zdrowia zwierząt oraz sprawowaniem kontroli nad produktami pochodzenia zwierzęcego.
Na terenie powiatu węgrowskiego zadania z tego zakresu wykonuje
Powiatowy Lekarz Weterynarii. Do jego kompetencji w celu zapewnienia ochrony zdrowia publicznego należy przede wszystkim ochrona zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwo produktów pochodzenia zwierzęcego poprzez zwalczanie chorób zakaźnych (gruźlica, białaczka, bruceloza bydła, wścieklizna, salmonellozy) i chorób odzwierzęcych, w tym ich monitorowanie, badanie kontrolne zakażeń zwierząt oraz badanie zwierząt rzeźnych oraz
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 127 - produktów pochodzenia zwierzęcego, przeprowadzanie kontroli weterynaryjnej w handlu i wywozie zwierząt oraz produktów w rozumieniu przepisów o kontroli weterynaryjnej w handlu.
Jednostka ta sprawuje nadzór nad bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym nad wymogami weterynaryjnymi przy ich produkcji, umieszczaniu na rynku oraz sprzedaży bezpośredniej, wprowadzaniem na rynek zwierząt i ubocznych produktów zwierzęcych, obrotem produktami leczniczymi weterynaryjnymi, wyrobami medycznymi przeznaczonymi dla zwierząt, przestrzeganiem zasad identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz przemieszczaniem się ich, spełnianiem wymagań weterynaryjnych w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta gospodarskie.
Działania te prowadzone są przy ścisłej współpracy z innymi instytucjami, strażami, inspekcjami m.in. z Inspekcją Sanitarną, Inspekcją Jakości
Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych, Inspekcją Handlową, Inspekcją
Transportu Drogowego, Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 128 - IV. DIAGNOZA INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ
Warunkiem prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu społeczno
– administracyjnego jest dostęp do podstawowych środków infrastruktury technicznej czyli ogółu urządzeń i sieci przesyłowych i związanych z nimi obiektów świadczących niezbędne i podstawowe usługi dla określonej jednostki przestrzenno – gospodarczej w zakresie energetyki, dostarczania ciepła, wody, usuwania ścieków i odpadów oraz transportu.
1. Komunikacja drogowa
Komunikacja między stolicą powiatu węgrowskiego a poszczególnymi gminami leżącymi w jego obrębie możliwa jest tylko za pomocą komunikacji samochodowej (publicznej i prywatnej).
Na terenie powiatu jest jedna linia kolejowa Warszawa – Białystok, która przebiega przez tereny gmin: Sadowne, Stoczek i Łochów, jej długość to zaledwie 26 km. Wykorzystywana jest przez lokalne społeczności głównie jako środek transportu przy dojazdach do i z pracy oraz młodzieży do szkół i placówek oświatowych zlokalizowanych poza powiatem węgrowskim.
Komunikacje między poszczególnymi gminami powiatu zapewniają:
− dwie drogi krajowe: Nr 62 (Wyszków – Łochów - Węgrów
– Ostrów Mazowiecka) i Nr 50 (Mińsk Mazowiecki – Łochów
– Ostrów Mazowiecka) o łącznej długości 66,6 km,
− trzy drogi wojewódzkie: 637, 696 i 697 o łącznej długości 49,5 km,
− 74 drogi powiatowe o łącznej długości 489 km
− drogi gminne o długości 563,3 km (dane: GUS 2005 r.).
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 129 - Tabela nr 48. Wykaz dróg powiatowych na terenie powiatu w ęgrowskiego Lp. Nr drogi Nazwy miejscowo ści, przez które przebiega droga 1 4201W Pogorzelec –Barchów – do drogi 50 i ul. My śliwska w Łochowie 2 4202W Jasiorówka – Brzuza – Sadowne oraz ul. Nowowiejska i ul. Polna w Łochowie 3 4203W Sadowne – Wilczog ęby 4 4204W Płatkownica – Morzyczyn – (granica powiatu) Kiełczew 5 4205W Sadowne – Morzyczyn 6 4206W Sadowne – Kołodzi ąż – Złotki – granica powiatu 7 4207W Paplin – Stoczek –Sadowne 8 4208W Zagrodniki – Topór – do drogi nr 36108 (Paplin – Sadowne) 9 4209W Od drogi 4202W (Jasiorówka – Sadowne) – Ogrodniki – Grabowiec – do drogi nr 4210W (Kamionna – Stoczek) 10 4210W Kamionna – Baczki - Stoczek 11 4211W Majdan – Wieliczna 12 4212W Stoczek – Kołodzi ąż 13 4213W Baczki – Kamionna –Zgrzebichy – Drgicz 14 4214W Łochów – Twarogi - Gruszczyno 15 4215W Starawie ś – Huta Gruszczyno 16 4216W Stoczek – Wrotnów 17 4217W Wrotnów – Rostki – (granica powiatu) Kosów L. 18 4218W Mi ędzyle ś - Rostki 19 4219W Kosów L. (granica powiatu) – Wrotnów – Klimowizna 20 4220W Kosów L. (granica powiatu) - Miedzna 21 4221W Wrotnów – (granica powiatu) Grzymały 22 4222W Wrotnów – Tchórzowa - Starawie ś 23 4223W Węgrów – Mi ędzyles oraz ul. Staszica i ul. Szamoty w W ęgrowie 24 4224W Węgró – Popielów – Turna – Górki Borze i ul. Zeromskiego w W ęgrowie 25 4225W Popielów – Zawady – Połazie 26 4226W Liw – Korytnica 27 4227W Węgrów – Wyszków - Śnice 28 4228W Wyszków – Ossolin – Zaj ąc – granica powiatu 29 4229W Węgrów – Ruchna – (granica powitu) Rozbity Kamie ń oraz ul. Zwyciestwa i Al. Siedlecka w W ęgrowie 30 4230W Kilimowiza – Ruchna – Szaruty – do drogi 696 31 4231W Miedzna - Tchórzowa 32 4232W Miedzna - Poszewka 34 4233W Miedzna – Wola Orzeszowska – granica powiatu 35 4234W Orzeszówka – (granica powitu) Prze ździatka – Kolonia 26 4235W Miedzna – Orzeszówka – (granica powiatu) Sabnie 37 4236W Krypy – Węgrów (Mosty Liwskie) – do drogi 637 38 4248W Cierpi ęta – Gr ębków – Wyszków 39 4344W granica powiatu – Kąty –Rowiska - Jaczew 40 4237W Kąty – Korytnica 41 4238W Paplin – Korytnica - Roguszyn 42 4239W Trawy – Rabiany - Korytnica 43 4245W granica powiatu – Kupce – Rabiany 44 4240W Pniewnik – Trawy – granica powitu 45 36222 granica powiatu - Nojszew 46 4242W Wiel ądki – pniewnik – Nioszew – Sulki 47 2247W Kałuszyn (granica powitu) – Cieprpi ęta - Roguszyn 48 4243W Czerwonka – Krypy 49 4244W Wierzbno - Karczewiec 50 4245W Wierzbno – Brze źnik – (granica powiatu) Walentów 51 4246W Wierzbno - Wygl ędówek 52 4247W Cierpi ęta – Jaworek – granica powiatu 53 2249W Kałuszyn (granica powiatu) – Wygl ędówek – granica powiatu ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 130 - 54 2252W Milew (granica powiatu) – Trzebucza - Kózki 55 4249W Wierzbno – Gr ębków – Kopcie 56 3673W Bojmie (granica powiatu) – Trzcianka – Gr ębków 57 2253W Sinoł ęka (granica powiatu) - Trzebucza 58 3674W Jagodne (granica powiatu) – Gałki - Kopcie 59 4250W Oszczerze – Kopcie 60 3675W Józefin (granica powiatu) – Cojeczno – Sybilaki – Kopcie 61 4251W ul. 1 – go Maja w Łochowie 62 4252W ul. Dolna w Łochowie 63 4253W ul. Szkolna w Łochowie 64 4254W ul. Wyspia ńskiego w Łochowie 65 4255W ul. Mickiewicza w Wegrowie 66 4256W ul. Młodzie żowa i ul. Bohaterów Warszawy w W ęgrowie 67 4257W ul. Piaskowa w W ęgrowie 68 4258W ul. Piwna w W ęgrowie 69 4259W ul. Polna i ul. Nadrzeczna w W ęgrowie 70 4260W ul. Przemysłowa w W ęgrowie 71 4261W ul. Stadionowa w W ęgrowie 72 4262W ul. Stra żacka i ul. Wyszy ńskiego w W ęgrowie 73 4263W ul. Traugutta w W ęgrowie 74 4264W ul. Wieniawskiego w W ęgrowie Źródło: Dane z Zarz ądu Dróg Powiatowych w W ęgrowie
Dla celów budowy oraz utrzymania dróg powiatowych oraz związanych z nimi obiektów mostowych i przepustów powołany został Zarząd Dróg
Powiatowych.
Stan dróg powiatowych ze względu na niskie nakłady finansowe na ich modernizację do roku 1999 r. uległ systematycznej dekapitalizacji.
Wiele nawierzchni bitumincznych wybudowanych w latach 1970-1980 wymaga przebudowy. Na ogólną ilość nawierzchni bitumicznych tj. 386 km
– 192 km wymaga poszerzenia, wzmocnienia i wykonania nowej nawierzchni.
Wszystkie drogi o nawierzchni betonowej, brukowcowej o łącznej długości
6 km wymagają całkowitej przebudowy. Duży problem stanowią występujące na terenie powiatu drogi o nawierzchni gruntowej ulepszonej (żwirowe)
– 71 km oraz nawierzchnie gruntowe 26 km. Wiele tych dróg wymaga również przebudowy zwłaszcza, że po niektórych odbywa się zbiorowa komunikacja z dowozem dzieci do szkół.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 131 -
Tabela nr 49. Rodzaje i długo ści dróg powiatowych na terenie powiatu Węgrowskiego (stan na 2006 r.)
Lp. Rodzaj nawierzchni Zamiejskie w km Miejskie w km 1. Bitumiczne 367,9 18,3 2. Betonowe 1,2 - 3. Brukowcowe 4,8 - 4. Gruntowe żwirowe 68,9 2,0 5. Gruntowe naturalne 22,8 3,1 Razem 465,6 23,4 Ogółem 489,0 Źródło: Dane z Zarz ądu Dróg Powiatowych w W ęgrowie
Zarząd Dróg Powiatowych utrzymuje 37 obiektów mostowych oraz 388 sztuk przepustów, o łącznej długości 395 mb . Obiekty mostowe o konstrukcji żelbetonowej ze względu na korozję betonu spowodowaną występowaniem agresywnego środowiska chemicznego wymagają licznych napraw. Napraw wymagają głównie mosty na rzece Liwiec w miejscowości
Wyszków oraz na rzece Kostrzyń w miejscowości Sucha i Proszew.
Ze względu na nienormatywną szerokość całkowitej przebudowy wymaga most na rzece Ugoszcz w miejscowości Grabiny gmina Sadowne. Przebudowy wymagają również dwa obiekty drewniane na drodze powiatowej Sadowne
– Morzyczyn . Również bardzo ważne jest wykonanie remontu obiektu w miejscowości Górki Borze zniszczonego częściowo przez powódź.
Tabela nr 50. Rodzaje i ilo ści mostów na terenie powiatu w ęgrowskiego (stan na 2006 r.)
Lp. Rodzaj konstrukcji Zamiejskie Miejskie Razem szt./mb szt./mb szt./ mb 1. Stalowe 5/40,4 - 5/40,4 2. Żelbetonowe 30/436,4 2/18,5 32/454,9 Razem 35/475,0 2/18,5 37/495,3 Źródło: Dane z Zarz ądu Dróg Powiatowych w W ęgrowie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 132 - Tabela nr 51. Wykonane zadania inwestycyjne w zakresie przebudowy, odbudowy i odnowy dróg w powiecie w ęgrowskim w latach 2000-2006
Lata Przebudowa dróg Odbudowa dróg Odnowa (długo ść w km i koszt) (długo ść w km i koszt) długo ść koszt w zł długo ść koszt w zł długo ść koszt w zł w km w km w km 2000 8,42 1612817,20 0,16 29960,00 6,312 579036,68 2001 6,07 2041846,00 0,9 68031,00 10,72 1263678,00 2002 10,7 1990144,00 5,3 431436,00 - - 2003 9,984 2183630,40 3,908 565506,24 0,37 31028,66 2004 12,144 3576464,00 0,64 10658,25 5,2 645795,20 2005 5,28 2450676,80 - - - - 2006 15,98 4293135,70 - - 2,26 613666,1 Razem 68,578 18148714,10 10,908 1105591,4 0 24,862 3133204,50 Źródło: Dane z Zarz ądu Dróg Powiatowych w W ęgrowie
Tabela nr 52. Wykonane zadania inwestycyjne w zakresie remontów mostów w powiecie w ęgrowskim (stan na 1999 r.)
Lp. Obiekt mostowy Zakres km Koszt 1. Modernizacja mostu w 4m (2x2,0) 145503,35 m. Drak 2. Przebudowa przepustu w 3m 83449,30 m. Tchórzowa 3. Remont przepustu w m. 2x Ø 80 9095,00 Żele źniki 4. Remont przepustu w m. Ø 50 5564,00 Wierzbno 243611,65 Całkowity koszt Źródło: Dane z Zarz ądu Dróg Powiatowych w W ęgrowie
2. Telekomunikacja
Telekomunikacja jako dziedzina techniki i nauki zajmująca się transmisją wszelkiego rodzaju informacji na odległość w ostatnich latach bardzo się rozwinęła. W powiecie węgrowskim usługi tele komunikacyjne i teleinformatyczne świadczą dwie firmy.
Na pierwszy plan wysuwa się Telekomunikacja Polska S.A jako monopolista nie tylko na naszym rynku, która świadczy usługi telefonii stacjonarnej, telefonii komórkowej Orange, internetu i transmisji danych.
Firma oferuje także specjalistyczne usługi w zakresie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 133 - radiokomunikacji, telefonii przywoławczej, radiotelefonii i łączności dyspozytorskiej.
Drugą mniejszą firmą działającą na naszym rynku są Multimedia
Polska S.A. Firma ta oferuje standardowe usługi telefoniczne i różnego rodzaju usługi dodatkowe, w tym dostęp do internetu za pośrednictwem sieci kablowej, sieci telefonicznych PSTN oraz za pośrednictwem bezprzewodowej technologii Wi-Fi. Ponadto Multimedia Polska dostarcza usługi telewizji kablowej w technologii VoIP (transmisja cyfrowa głosu) i HDT (transmisja analogowa).
Ponadto w powiecie węgrowskim telefonia komórkowa reprezentowana jest przez operatorów ERA GSM i PLUS GSM.
3. Elektroenergetyka
Spełnienie potrzeb i oczekiwań w zakresie sprzedaży i dostarczania energii elektrycznej na terenie powiatu węgrowskiego spoczywa na Zakładzie Energetycznym Warszawa Teren S.A., który prowadzi działalność w zakresie przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej, obrotu energią elektryczną i jej wytwarzaniem. Podstawowymi komórkami wykonawczymi tej spółki są Rejony Energetyczne, które eksploatują powierzone mu urządzenia i obsługują klientów na obszarze swego działania.
Powiat Węgrowski obsługiwany jest przez dwa Rejony Energetyczne.
Rejon Energetyczny Nr 7 Sokołów Podlaski obsługujący klientów z terenu gmin: Łochów, Sadowne, Stoczek, Miedzna, Liw, m. Węgrów, Grębków oraz częściowo gminy Korytnica i Wierzbno oraz Rejon Energetyczny Nr 5
Mińsk Mazowiecki, obsługujący częściowo gminy Wierzbno i Korytnica.
Rozdział i dystrybucja energii następuje poprzez system sieci przesyłowych i rozdzielczych wysokiego i średniego napięcia, które w miarę
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 134 - zmieniających się wymogów i standardów, systematycznie są budowane i modernizowane. Tabela nr 53. Ilo ści wydanych pozwole ń na linie energetyczne
Nazwa inwestycji 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Linie energetyczne 12 14 22 24 25 23 (NN i SN) Przebudowa linii energetycznej --- 2 --- 5 4 --- Wymiana linii energetycznej --- 1 ------
Oświetlenie uliczne --- 2 ------1 2 Dobudowa linii energetycznej --- 1 --- 2 1 ---- Źródło: Dane Wydział Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w W ęgrowie
Tabela nr 54. Energia elektryczna w gospodarstwach domowych w miastach
Energia elektryczna Powiat Węgrów Łochów Odbiorcy energii elektrycznej na niskim 6435 427 2156 napi ęciu (szt.) Zu życie energii elektrycznej na niskim 14128 9622 4506 napi ęciu (MW*h) Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny, stan na 31. XII. 2005 r.
Tabela nr 55. Energia elektryczna w gospodarstwach domowych wg lokalizacji Odbiorcy
Odbiorcy energii elektrycznej na niskim Powiat napi ęciu Ogółem (MW*h) 23365 Na wsi (MW*h) 16930 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny, stan na 31. XII. 2005 r.
Tabela nr 56. Zu życie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych
Zu życie energii elektrycznej Powiat Węgrów Łochów na 1 mieszka ńca (m 3) 744,4 764,6 704 na 1 korzystaj ącego/odbiorc ę (m 3) 2195,5 2248,7 2090 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny, stan na 31.XII. 2005 r .
4. Ciepłownictwo
Na terenie powiatu węgrowskiego nie funkcjonują przedsiębiorstwa energetyki cieplnej zajmujące się zorganizowanym systemem zaopatrzenia w ciepło. Wszystkie kotłownie należą do poszczególnych zarządców
(zakładów pracy lub instytucji, właścicieli domów wielorodzinnych) oraz właścicieli zabudowy jednorodzinnej. Zarządcą posiadającym najwięcej
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 135 - kotłowni jest Spółdzielnia Mieszkaniowa w Węgrowie. Podstawowym paliwem w tych kotłowniach jest gaz i olej opałowy. Część innych kotłowni posiada ogrzewanie gazowe, część olejowe, dla pozostałych kotłowni szczególnie na terenach wiejskich paliwem jest węgiel.
Sprzedaż energii cieplnej w ciągu roku wg celu –na koniec 2005 roku wynosiła ogółem – 74031,0 GJ. Na terenie powiatu według danych Głównego
Urzędu Statystycznego na dzień 31 grudnia 2005 r. długość sieci cieplnej przesyłowej wynosiła 0,6 km, w tym długość sieci cieplnej połączeń do budynków i innych obiektów wynosiła 7,2 km.
5. Gazownictwo
Na terenie powiatu przez miejscowości Jaworek, Cierpięta,
Żarnówka, Ogródek, Kózki i Sucha (gm. Grębków i Wierzbno) przechodzi gazociąg wysokiego ciśnienia relacji Kobryń – Warszawa, o średnicy nominalnej 700 mm. Do miejscowości Zając (gm. Liw) poprowadzony jest gazociąg wysokiego ciśnienia o średnicy nominalnej 200 mm, gdzie gaz jest rozdzielany do Węgrowa i Sokołowa Podlaskiego. Na terenie powiatu znajduje się jedna stacja redukcyjno pomiarowa pierwszego stopnia zlokalizowana pomiędzy Węgrowem a Ruchną.
Długość sieci gazowej na terenie powiatu na koniec 2005 roku według
Głównego Urzędu Statystycznego wynosiła 47,3 km, w tym: miasto Węgrów
– 17,1 km, gm. Grębków – 17,7 km, gm. Liw – 8,9 km, gm. Wierzbno – 3,6 km.
W pozostałych gminach powiatu brak jest sieci gazowych.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 136 - 6. Zaopatrzenie w wodę
Zaopatrzenie w wodę na terenie powiatu bazuje na ujęciach wód głównie z piętra czwartorzędowego , jest również kilka ujęć z utworów trzeciorzędowych. W powiecie zlokalizowanych jest około 100 otworów studziennych, z których 65% stanowią studnie czynne, pozostałe zaś mają charakter awaryjny bądź rezerwowy, są czasowo czynne lub zlikwidowane.
Długość rozdzielczej sieci wodociągowej na terenie powiatu co roku wzrasta, obecnie wynosi obecnie 1 014,2 km. Najdłuższa jest na terenie gminy miejsko - wiejskiej Łochów wynosi 201,9 km; gminy Liw 150,1 km i Stoczek 132,6 km. Najkrótsza zaś na terenie gminy Wierzbno 5,6 km.
Tabela nr 57. Długo ść czynnej sieci rozdzielczej w km
Gminy 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Węgrów 44,2 47,0 53,2 58,2 59,4 61,4 Gr ębków 56,5 62,1 62,1 62,1 90,4 101,1 Korytnica 57,1 57,1 62,8 62,8 85,6 105,3 Liw 130,4 130,4 143,8 146,6 150,1 150,1 Łochów 161,3 161,8 199,7 200,3 200,4 201,9 Miedzna 69,2 87,1 104,8 109,5 109,5 119,2 Sadowne 42,1 42,1 74 118 135 137 Stoczek 97,9 108,7 132,3 132,3 132,3 132,6 Wierzbno 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 5,6 Powiat 662,5 700,1 836,5 893,6 966,5 1 014,2 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny, stan na 31. XII. 2006 roku
Mieszkańcy powiatu w zakresie dostarczania wody obsługiwani są przez:
- Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Węgrowie – obsługujące
miasto Węgrów oraz wsie Jarnice, Ruchna, Ruchenka (należące
do gminy Liw)
- Związek Międzygminny Wodociągów i Kanalizacji w Węgrowie
– obsługujący gminy Korytnica, Miedzna, Liw (bez wsi: Jarnice,
Ruchna, Ruchenka) i Wierzbno ( bez wsi Majdan)
- Zakład Gospodarki Komunalnej w Sadownem – obsługujący gminę
Sadowne ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 137 - - Zakład Gospodarki Komunalnej w Stoczku – obsługujący gminę
Stoczek
- Zakład Gospodarki Komunalnej w Łochowie – obsługujący gminę
Łochów
- Zakład Gospodarki Komunalnej w Grębkowie – obsługujący gminę
Grębków
- Zakład Gospodarki Komunalnej w Kałuszynie (powiat miński)
– obsługujący wieś Majdan
Największa liczba mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej jest w gminie Łochów – 15411 mieszkańców i mieście Węgrów – 10591 mieszkańców, najmniej zaś w gminie Wierzbno – 732 mieszkańców. Tabela nr 58. Ludno ść korzystaj ąca z sieci wodoci ągowej
Gminy 2002 2003 2004 2005 2006 Węgrów 10.187 10.250 10.472 10.610 10.591 Gr ębków 2.757 2.765 2.772 3.092 3.174 Korytnica 3.493 3.631 3.682 4.146 4.404 Liw 5.311 5.495 5.504 5.532 5.533 Łochów 14.796 15.328 15.353 15.417 15.411 Miedzna 2.925 2.937 2.910 2.942 2.941 Sadowne 2.846 3.259 3.717 3.948 3.965 Stoczek 4.673 4.704 4.713 4.652 4.623 Wierzbno 475 469 468 459 723 Powiat 47.463 48.838 49.591 50.798 51.365 Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny
7. Gospodarka ściekowa
System kanalizacji sanitarnej na terenie powiatu jest słabo rozwinięty, a jego długość wynosi około 92 km. Gminy takie jak Grębków,
Liw, Sadowne, Wierzbno w ogóle nie posiadają kanalizacji sanitarnej.
Stan sieci kanalizacyjnej i sanitarnej na koniec 2006 roku to ogółem 16,11 km, a liczba mieszkańców korzystających i obsługiwanych przez system kanalizacyjny wynosi 552 osoby. Na terenie gminy Stoczek w latach 2004
– 2006 wybudowano gminną mechaniczno – biologiczną oczyszczalnie ścieków ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 138 - wraz z kanalizacją sanitarną o łącznej długości 24,09 km. Nowopowstałą oczyszczalnią ścieków na terenie powiatu węgrowskiego jest mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków w Miedznie, do której w latach 2004 –
2006 podłączono ogółem 12,38 km sieci kanalizacyjnej. Ponadto w powiecie węgrowskim funkcjonują dwie większe oczyszczalnie ścieków w Węgrowie i w Łochowie. Miasto Węgrów posiada sieć kanalizacyjną o długości 37,5 km, a gmina Łochów 25,3 km. Gmina Korytnica posiada tylko 0,7 km sieci kanalizacyjnej. W celu poprawy stanu gospodarki ściekowej obecnie przygotowana jest przez tą gminę Koncepcja Budowy Sieci Kanalizacji
Sanitarnej i Oczyszczalni Ścieków dla wsi Korytnica.
8. Gospodarka odpadami
W 2004 roku opracowano „Plan Gospodarki Odpadami dla powiatu węgrowskiego na lata 2004-2011”. Został on pozytywnie zaopiniowany przez poszczególne gminy, Zarząd Powiatu i Zarząd Województwa. Zadaniem planu było określenie obecnego stanu gospodarki odpadami na terenie powiatu jak również zaproponowanie celów krótko – i długookresowych.
Plan gospodarki odpadami dla powiatu zawiera:
- charakterystykę powiatu
- aktualny stan gospodarki odpadami
- identyfikację głównych problemów w gospodarce odpadami na terenie
powiatu
- założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami
- program działań edukacyjnych
- harmonogram działań i możliwości finansowania gospodarki odpadami
- wytyczne dla gminnych planów gospodarki odpadami
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 139 - Co dwa lata sporządzane są sprawozdania z realizacji planu gospodarki odpadami. Ostatnie sprawozdanie wykonane zostało w 2007 roku.
Na terenie powiatu znajdują się trzy składowiska odpad ów: w Węgrowie - Ruszczyźnie, w Gajówce Zachodniej i Łochowie. Oprócz składowisk odpadów na terenie powiatu nie istnieją inne formy unieszkodliwiania odpadów. Jedynie na składowiskach w Łochowie i Gajówce
Zachodniej (gm. Stoczek) funkcjonują linie do segregacji odpadów.
9. Gospodarka mieszkaniowa
Dominującym budownictwem mieszkaniowym w powiecie węgrowskim ze względu na jego strukturę jest budownictwo indywidualne jednorodzinne.
Pod względem lokalizacji na terenach wiejskich według danych Głównego
Urzędu Statystycznego na dzień 31 grudnia 2006 roku znajduje się 16 134 mieszkania, w miastach natomiast 6 044. Według formy własności najwięcej mieszkań należy do osób fizycznych - 19 462, następnie 1 563 mieszkań jest własnością spółdzielni mieszkaniowych, a 851 to mieszkania komunalne, gdzie właścicielem jest dana gmina. Pozostałe 302 mieszkania należą do innych podmiotów gospodarczych.
W porównaniu do 2001 roku na terenie naszego powiatu zmniejszyła się liczba wydanych pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych.
Spowodowane jest to w głównej mierze wzrostem kosztów realizacji inwestycji a także brakiem planów zagospodarowania przestrzennego gmin. Tabela nr 59. Ilo ść wydanych pozwole ń na budow ę budynków mieszkalnych w powiecie w ęgrowskim w latach 2001 – 2006
Budynki Lata mieszkaniowe 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Jednorodzinne 146 81 125 182 172 150 Wielorodzinne 26 0 80 32 45 0 Razem 172 81 205 114 217 150 Źródło: Wydział Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w W ęgrowie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 140 -
VI. FINANSE POWIATU WĘGROWSKIEGO
Samorząd powiatowy samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie uchwalanego corocznie budżetu, który jest planem finansowym obejmującym dochody i wydatki powiatu.
Opracowanie i przedstawienie do uchwalenia projektu budżetu powiatu, a także inicjatywa w sprawie zmian tego budżetu należą do wyłącznej kompetencji Zarządu Powiatu. Zarząd Powiatu odpowiada także za późniejsze prawidłowe jego wykonanie.
Gospodarka środkami finansowymi znajdującymi się w dyspozycji powiatu jest jawna, a kontrolę nad nią sprawuje Regionalna Izba
Obrachunkowa.
Na podstawie ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. te kst jednolity z 2001 roku, Nr 142, poz. 1592 z późniejszymi zmianami) oraz ustawy z dnia 13 listopada o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 2003, Nr 203, poz. 1986 z późniejszymi zmianami) dochodami powiatu są:
− udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa
w wysokościach określonych odrębnymi przepisami,
− subwencje z budżetu państwa na zadania realizowane przez
powiat,
− dotacje celowe z budżetu państwa na zadania realizowane przez
Powiatowe, służby, inspekcje i straże,
− dochody powiatowych jednostek budżetowych oraz wpłaty innych
powiatowych jednostek organizacyjnych,
− dochody z majątku powiatu,
− odsetki za nieterminowe przekazywanie udziałów, dotacji
i subwencji. ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 141 - Ponadto dochodami powiatu mogą być:
− subwencja wyrównawcza z budżetu państwa,
− dotacje celowe z budżetu państwa przekazywane na wykonanie
czynności nałożonych na powiat przez administrację rządową
związanych z usuwaniem bezpośrednich zagrożeń dla
bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz obronnością,
− dotacje z państwowych funduszów celowych,
− dotacje celowe z budżetu państwa na zadania z zakresu
administracji rządowej wykonywane przez powiat na mocy
porozumień zawartych z organami administracji rządowej,
− dotacje celowe z budżetu województwa na zadania z zakresu
samorządu województwa wykonywane przez powiat na mocy
porozumień zawartych z województwem,
− spadki, zapisy, darowizny,
− odsetki od środków finansowych powiatu gromadzonych na
rachunkach bankowych,
− odsetki i dywidendy od wniesionego kapitału,
− inne wpływy uzyskiwane na podstawie odrębnych przepisów. oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi i środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej.
Sytuację finansową Powiatu Węgrowskiego na przełomie ostatnich trzech lat przedstawiają poniższe tabele.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 142 - Tabela nr 60. Struktura dochodów powiatu w ęgrowskiego w latach 2005 - 2007 Dochody powiatu w zł Wyszczególnienie dochodów 2005 2006 2007 wg Działów stan na 25.10.2007 Rolnictwo i łowiectwo 50 000,00 40 000,00 40 000,00 Le śnictwo 192 735,00 196 782,60 192 734,00 Górnictwo i kopalnictwo 0 1 500,00 0 Transport i ł ączno ść 899 919,00 1 706 378,15 3 239 148,00 Gospodarka mieszkaniowa 176 682,00 661 721,46 129 620,00 Działalno ść usługowa 239 133,00 272 879,05 268 888,00 Administracja publiczna 2 303 448,00 1 846 016,40 1 767 182,00 Urz ędy naczelnych organów władzy 0 18 625,63 0 pa ństwowej, kontroli i ochrony prawa oraz s ądownictwa Bezpieczeństwo publiczne i ochrona 2 315 387,00 2 252 298,98 2 515 307,00 przeciwpo żarowa Dochody od osób prawnych, od osób 4 043 162,00 4 682 115,22 5 530 897,00 fizycznych i od innych jednostek nieposiadaj ących osobowo ści prawnej oraz wydatki zwi ązane z ich poborem Ró żne rozliczenia (subwencje) 22 601 407,00 22 503 259,11 24 156 772,00 Oświata i wychowanie 820 728,00 553 224,47 492 209,00 Szkolnictwo wy ższe 70 255,00 88 488,00 48 000,00 Ochrona zdrowia 669 569,00 1 325 682,05 1 233 347,00 Pomoc społeczna 1 012 316,00 827 080,74 926 866,00 Pozostałe zadania w zakresie polityki 107 628,00 328 771,44 333 664,00 społecznej Edukacyjna opieka wychowawcza 435 754,00 644 044,27 442 764,00 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Kultura i ochrona dziedzictwa 96 370,00 56 952,00 651 101,00 narodowego 36 034 493,00 34 159 803,17 41 525 735,00 Źródło: Dane Wydział Finansowy Starostwa Powiatowego w W ęgrowie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 143 - Tabela nr 61. Struktura wydatków powiatu w ęgrowskiego w latach 2005 - 2007 Wydatki powiatu w zł Wyszczególnienie wydatków 2005 2006 2007 wg Działów stan na 25.10.2007 Rolnictwo i łowiectwo 50 000,00 40 000,00 40 000,00 Le śnictwo 268 690,00 296 782,28 294 922,00 Górnictwo i kopalnictwo 4 200,00 1 500,00 0 Transport i ł ączno ść 4 357 413,00 5 648 593,67 9 445 541,00 Turystyka 5 000,00 753 859,00 Gospodarka mieszkaniowa 55 485,00 59 092,40 72 315,00 Działalno ść usługowa 239 000,00 272 809,00 268 888,00 Administracja publiczna 4 648 651,00 4 816 257,00 4 348 431,00 Urz ędy naczelnych organów władzy 0 18 625,63 0 pa ństwowej, kontroli i ochrony prawa oraz s ądownictwa Bezpiecze ństwo publiczne i ochrona 2 368 491,00 2 312 605,00 2 575 307,00 przeciwpo żarowa Obsługa długu publicznego 718 114,00 626 658,01 620 000,00 Oświata i wychowanie 16 165 162,00 16 475 016,56 16 581 472,00 Szkolnictwo wy ższe 70 255,00 74 000,00 48 000,00 Ochrona zdrowia 655 300,00 1 397 516,35 1 433 347,00 Pomoc społeczna 2 813 776,00 2 888 029,75 2 935 462,00 Pozostałe zadania w zakresie polityki 699 805,00 786 037,00 826 212,00 społecznej Edukacyjna opieka wychowawcza 2 989 055,00 3 283 295,69 3 842 588,00 Kultura i ochrona dziedzictwa 284 316,00 262 331,00 976 667,00 narodowego Kultura fizyczna i sport 32 000,00 32 000,00 32 000,00 36 419 713,00 39 296 149,34 45 095 011,00 Źródło: Dane Wydział Finansowy Starostwa Powiatowego w W ęgrowie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 144 -
VI. UWARUNKOWANIA ROZWOJU POWIATU
1. Analiza SWOT dla Powiatu Węgrowskiego
Nazwa metody analizy strategicznej SWOT pochodzi od pierwszych
liter wyrazów:
Strenghts - oznacza mocne strony
Weaknesses – słabe strony
Oportunities – szanse
Threats – zagrożenia
W analizie SWOT wykorzystuje się zarówno efekty analizy otoczenia
bliższego i dalszego organizacji oraz informacji na temat atutów i słabości
danej organizacji (zasobów rzeczowych, finansowych, ludzkich,
informacyjnych), które wpływają na sprawność działania organizacji.
Kolejność liter w nazwie SWOT wskazuje kolejność w jakiej ma być
wykonywana analiza.
W analizie SWOT jest ocena mocnych i słabych stron, w odniesieniu
do szans i zagrożeń, jakie przynosi otoczenie. Punktem wyjścia w tej
analizie jest rozpoznanie otocznia organizacji, uwzględniające szanse
i zagrożenia, a następnie porównanie z posiadanymi kompetencjami .
Najważniejszym atutem Powiatu Węgrowskiego jest jego czyste
środowisko przyrodnicze charakteryzujące się zmiennością krajobrazu
i znacznymi obszarami o wysokiej wartości przyrodniczej, sprzyjające
rozwojowi różnych form turystyki. Mocną stroną powiatu jest dogodne
położenie względem stolicy kraju oraz dobry układ komunikacyjny wewnątrz
powiatu, korzystnie wpływający na rozwój małych i średnich
przedsiębiorstw. Atutem jest również niska w skali województwa
przestępczość.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 145 -
Główną słabością Powiatu Węgrowskiego jest intensywna migracja ludzi wykształconych będących w wieku produkcyjnym do większych aglomeracji i za granice kraju oraz brak zainteresowania znaczących inwestorów krajowych i zagranicznych naszymi terenami. Wiele do życzenia pozostawia stan infrastruktury technicznej, a w szczególności gospodarka ściekowa, gospodarka odpadami stałymi i gazyfikacja powiatu.
Najbardziej istotną szansą rozwojową Powiatu Węgrowskiego jest turystyczne wykorzystanie walorów przyrodniczych powiatu, co sprzyja jego promocji na zewnątrz i chęcią osiedlania się tu ludności z dużych aglomeracji miejskich. Dla mieszkańców powiatu znaczną szansą jest dostępność i wysoki poziom edukacji i nauki w Siedlcach i Warszawie.
Niewątpliwie swoją szansę Powiat Węgrowski znajduje w przynależności
Polski do Unii Europejskiej.
Głównym zagrożeniem dla Powiatu Węgrowskiego jest brak dostatecznych środków finansowych i działań nakierunkowanych na rozwój infrastruktury. Brak koncepcji promocji inwestycyjnej i rekreacyjno
– osadniczej regionu powodować będzie pozostawienie powiatu i jego społeczności na marginesie informacyjnym.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 146 -
ANALIZA SWOT – OCHRONA ŚRODOWISKA MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° duża ilość różnych form ochrony przyrody: ° niewystarczające ° zainteresowanie inwestorów i ° niska świadomość − Nadbużański Park Krajobrazowy – wykorzystanie odnawialnych ludności terenami o czystym, ekologiczna społeczności zajmuje ok. 40% powierzchni powiatu zasobów atrakcyjnym środowisku lokalnej − Rezerwaty ° niedostateczna edukacja ° wzrost popytu na usługi ° uciążliwy pod względem − SWOCK ekologiczna i brak narzędzi turystyczne i rekreacyjne zanieczyszczeń i hałasu − Zespoły Przyrodniczo Krajobrazowe służących kreowaniu postaw związane z wykorzystaniem transport samochodowy − Użytki ekologiczne proekologicznych bogactwa środowiska naturalnego ° zanieczyszczenia rzek i − Pomniki Przyrody ° zanieczyszczenia lasów i innych ° poprawa czystości wód poprzez cieków wodnych przez − Obszar Natura 2000 terenów przez ludność rozbudowę istniejących i budowę nieczystości spoza powiatu − Zielone Płuca Polski (występowanie dzikich wysypisk nowych oczyszczalni ścieków ° występowanie wód powierzchniowych odpadów komunalnych) ° utrzymanie około połowy zasobów umożliwiających zagospodarowanie szlaków ° niekontrolowane spalanie leśnych w zarządzaniu RDLP, co wodnych, kajakowych, żeglarskich odpadów komunalnych stanowi gwarancję prowadzenia ° dobry stan środowiska naturalnego ° możliwość lokalnych skażeń prawidłowej gospodarki leśnej ° brak przemysłu uciążliwego dla środowiska gleb przez szkodliwe lub ° dość duża lesistość terenu ( 26% niebezpieczne substancje powierzchni powiatu) chemiczne ° wystarczający i dość dobry stan wód podziemnych (wymagający prostego uzdatniania) ° dobry stan powietrza atmosferycznego ° posiadanie Planu Ochrony Środowiska dla Powiatu Węgrowskiego na lata 2004-2011
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 147 -
ANALIZA SWOT - GOSPODARKA i RYNEK PRACY MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° dogodne położenie względem ° intensywna migracja ludności w ° wykorzystanie miasta ° brak silnych związków kupieckich i stolicy Polski (80 km) wieku produkcyjnym Łochów i Węgrów jako producenckich ° dobry układ komunikacyjny ° niewielka skłonność właścicieli ośrodków subregionalnych ° ograniczona skuteczność i opóźniające wewnątrz powiatu przedsiębiorstw do ich rozwijania do intensywnego rozwoju się efekty rządowych programów ° zróżnicowana struktura ° brak centrów wystawienniczych powiatu restrukturyzacji sektorów gospodarki ° niski poziom technologii ° dobre możliwości rozwoju gospodarczych, ° zagraniczne kontakty informatycznych i gospodarstw ° niestabilny system prawny handlowe firm telekomunikacyjnych w usługach agroturystycznych oraz ° brak środków w firmach na szkolenia ° dobra sieć instytucji ° utrzymujące się bezrobocie, innej działalności podnoszące kwalifikacje i pozyskiwanie otoczenia rynku ° niski poziom ludności z pozarolniczej na terenach funduszy pomocowych ° stosunkowo duża liczba wykształceniem wyższym, wiejskich, ° niskie wykształcenie ludności grożące przedsiębiorstw ° niedostateczna współpraca ° możliwość pozyskiwania wykluczeniem ich z rynku pracy, zarejestrowanych w przedsiębiorstw z samorządami zewnętrznych środków ° stosunkowo mały potencjał finansowy systemie REGON ° brak promocji rynku lokalnego, pomocniczych na rozwój firm ° dobrze rozwinięty handel ° stosunkowo niewielka liczba infrastruktury, ° brak banku informacji gospodarczych hurtowy i detaliczny inwestycji zagranicznych na ° wykorzystanie turystyczne ° brak inkubatorów przedsiębiorczości ° wyznaczone tereny w terenie powiatu, środowiska naturalnego, ° brak organizacji biznesowych, poszczególnych gminach pod ° występujące bariery umożliwiających działania grupowych inwestycje biurokratyczne ° brak dostatecznej ilości środków w ° pozytywne nastawienie ° zwiększająca się liczba budżecie gmin, powiatu i województwa władz wobec potencjalnych bezrobotnych pozbawionych na realizacje zadań inwestycyjnych inwestorów prawa do zasiłku, ° brak systemowego podejścia do ° dobrze rozwijający się ° brak możliwości zdobywania pracy przekwalifikowywania się osób sektor prywatny adekwatnej do wykształcenia bezrobotnych oraz ich ustawicznego kształcenia,
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 148 -
ANALIZA SWOT - ROLNICTWO MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° zwiększająca się liczba ° słabo rozwinięte rolnictwo ° wzrastający popy na zdrową żywność ° brak powiązań produkcji z rolników korzystających z ekologiczne ° zwiększające się zainteresowanie przetwórstwem płodów rolnych funduszy europejskich ° rozdrobnienie gospodarstw rolnych agroturystyką i turystyką wiejską ° ukryte bezrobocie na wsi ° funkcjonowanie Agencji ° brak rozwiniętego przetwórstwa ° wsparcie rozwoju obszarów wiejskich ° niechęć inwestorów do Restrukturyzacji i warzyw i owoców środkami pomocowymi i uzupełniającymi lokalizowania się na terenach Modernizacji Rolnictwa i ° mała powierzchnia bardzo dobrych je środkami krajowymi słabo rozwiniętych Ośrodka Doradztwa gleb ° możliwość zatrudnienia ludności ° nieuregulowany problem skupu Rolniczego na terenie powiatu ° niska dynamika rozwoju usług na wiejskiej w działalności pozarolniczej płodów rolnych ° duża powierzchnia gruntów obszarach wiejskich ° wdrażanie programów rolno – rolnych na terenie powiatu (agroturystyka) środowiskowych (69 %) ° niska aktywność grup oraz ° promocja tradycyjnej żywności ° duża powierzchnia upraw żyta organizacji producenckich i regionalnej i lokalnej i ziemniaków rynkowych ° upowszechnienie nowoczesnych ° duży zasób siły roboczej na ° odpływ młodzieży z terenów technologii, efektywnych form i metod wsi wiejskich gospodarowania ° możliwość pozyskania ° aktywizacja społeczności lokalnej i terenów pod inwestycje w przedsiębiorczości na obszarach gminach wiejskich w ramach rozwoju regionalnego i korzystanie z funduszy unijnych na rozwój wsi oraz promocja w/w działań na wystawach i kiermaszach
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 149 -
ANALIZA SWOT – OŚWIATA I KULTURA FIZYCZNA MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° wysoki współczynnik solaryzacji, ° nierówny dostęp do ° rosnąca świadomość wartości ° dziedziczenie statusu ° niski odsetek osób wypadających z edukacji uwarunkowany edukacji i aspiracji społecznego, w tym systemu edukacji, statusem materialnym i edukacyjnych, poziomu wykształcenia, ° dobrze rozwinięta sieć szkół miejscem zamieszkania ° rosnący przeciętny poziom ° brak nawyku / ponadgimnazjalnych, uczniów i ich rodzin, wykształcenia, ustawicznego kształcenia ° specjalistyczna, dobrze ° niskie upowszechnienie ° wzrost zapotrzebowania rynku się osób dorosłych, przygotowana kadra pedagogiczna kształcenia ustawicznego pracy na absolwentów ° tendencja spadkowa ° różnorodność kierunków kształcenia, wśród osób o niskich kierunków matematyczno – naboru do klas ° otwartość szkół na zmiany kwalifikacjach, w tym osób przyrodniczych i pierwszych wynikająca ze kierunków kształcenia z możliwością starszych, technicznych, spadku urodzeń w latach dostosowania do zapotrzebowania ° potrzeby remontów, ° dalsze wdrażanie reformy dziewięćdziesiątych XX rynku pracy, modernizacji, rozbudowy, systemu edukacji wieku, ° dobra baza lokalowa szkół termomodernizacji w ° możliwość rozwoju kształcenie ° niewystarczające nakłady ponadgimnazjalnych, niektórych szkołach i na poziomie szkolnictwa finansowe na oświatę, ° wysoki współczynnik zdawalności placówkach, policealnego ° nienormowany system matur, ° zły stan techniczny ° rozwój różnych form edukacji przejść nauczycieli na ° występowanie na terenie powiatu urządzeń sanitarnych i dorosłych emeryturę filii szkoły wyższej technicznych w placówkach ° rozwój kontaktów ° wzrastające obciążenie ° zabezpieczenie potrzeb w zakresie oświatowych, międzynarodowych placówek zadaniami oświatowymi edukacji specjalnej dzieci i ° braki w wyposażeniu szkół i oświatowych samorządów powiatowych młodzieży na terenie powiatu placówek oświatowych w ° położenie w pobliżu w pobliżu ° niskie płace nauczycieli, ° dobry stan techniczny placówek pomoce dydaktyczne Warszawy, Siedlec, ° patologie społeczne wśród oświatowych ° słabe zabezpieczenie Wyszkowa, ułatwiające młodzieży, ° istnienie Powiatowego Ośrodka potrzeb dzieci i młodzieży kontynuację nauki na studiach ° niskie nakłady na kulturę Doskonalenia Nauczycieli, w zakresie wychowania i wyższych fizyczną, prowadzącego kursy i szkolenia organizacji czasu wolnego ° większe zainteresowanie ° komercjalizacja sportu doszkalające nauczycieli ° niskie nakłady finansowe na samorządów rozwiązywaniem
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 150 -
° duży potencjał sportowy wśród szkolnictwo i problemów oświatowych, mieszkańców powiatu, niedostateczne ° racjonalizacja zatrudniania w ° sportowcy z powiatu są finansowanie sportu, sferze administracyjnej i reprezentantami kraju, ° braki kadrowe nauczycieli ekonomicznej oświaty, ° stypendia sportowe dla młodzieży języków obcych ° potrzeba doskonalenia uprawiającej sport amatorsko, ° niewystarczająca ilość zawodowego wśród nauczycieli ° istnienie powiatowego Szkolnego obiektów sportowych (brak ° objęcie szeroką opieką i Związku Sportowego w 24 szkołach sal szkoleniem najzdolniejszej ° istnienie klubów sportowych, które gimnastycznych) sportowo młodzieży, biorą udział w rozgrywkach ligowych ° brak basenu i ° współpraca ze sponsorami, na szczeblu kraju, pełnowymiarowych sal ° zwiększenie ilości ° posiadanie Kalendarza Szkolnych gimnastycznych, organizowanych Imprez Sportowych ° dekapitalizacja bazy międzyszkolnych zawodów ° organizowanie igrzysk sportowych i sportowej, sportowych w powiecie innych konkursów sportowych ° niedostateczne węgrowskim, szkolnych i międzyszkolnych finansowanie sportu, ° zainteresowanie samorządów ° brak uregulowań prawnych rozwojem sportu masowego w do sponsorowania sportu, powiecie węgrowskim ° szerzenie kultury wiejskiej przez Powiatowe Zrzeszenie Ludowego Zespołu Sportowego w Węgrowie
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 151 -
ANALIZA SWOT – KULTURA, TURYSTYKA, PROMOCJA MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° odpowiednia sieć placówek kulturalnych i ° braki w wyposażeniu domów ° podnoszenie poziomu edukacji ° ograniczanie środków bibliotek, kultury, kadry animatorów kultury, finansowych na działalność ° organizacja wielu imprez kulturalnych na ° zły stan techniczny ° reaktywowanie świetlic wiejskich, kulturalną, wysokim poziomie, niektórych budynków, ° rozwój działań wspierających ° niedocenianie dorobku ° działalność sekcji i kół zainteresowań ° niskie budżety na działalność szkolną edukację kulturalną dzieci artystycznego ruchu przy domach kultury, kulturalną i utrzymanie bazy i młodzieży, amatorskiego i ° liczne obiekty zabytkowe na terenie lokalowej, ° zachowanie struktury wszystkich profesjonalnego, powiatu, ° niewystarczająca działalność instytucji i placówek kultury, ° niewystarczający rozwój ° organizacja imprez promocyjnych o kulturalna na zajęciach wzmacniającej potencjał systemu edukacji kulturalnej szerokim zasięgu pozalekcyjnych w szkołach cywilizacyjny powiatu, dzieci i młodzieży, ° promocja powiatu w kolejnych edycjach ° niskie nakłady na ochronę ° promocja dorobku kultury w ° niskie nakłady finansowe, Dni Mazowsza w Łazienkach Królewskich zabytków, połączeniu z walorami ° niszczenie pomników od 2003 r. ° niskie zarobki kadry turystycznymi powiatu, przyrody i zabytków kultury, ° strona internetowa z obszerną bazą merytorycznej, ° kreowanie i promocja inicjatyw które są wizytówką powiatu danych, ° likwidacja wiejskich świetlic, kulturalnych, węgrowskiego ° wydawanie Magazynu Samorządowego ° zbyt mały prywatny mecenat ° wypromowanie twórców ludowych ° bariera ekonomiczno - Powiatu Węgrowskiego „Wieści kultury, z powiatu węgrowskiego, finansowa ludności, Węgrowskie”, ° niewystarczające nakłady ° czasowa migracja osób do ° mała konkurencyjność w ° współpraca z wieloma mediami o różnych finansowe na promocję, Węgrowa dzięki nowoczesnemu stosunku do ofert profilach i szerokim zasięgu ° mała ilość produktów kompleksowi na Zalewie zagranicznych, oddziaływania, regionalnych, ° poprawiająca się baza hotelowa, ° migracja młodych, zdolnych ° promocja rękodzieła ludowego i ° brak środków finansowych na ° bliskość aglomeracji ludzi poza granice powiatu artystycznego w Galerii „Wiano”, renowację zabytków, warszawskiej, węgrowskiego, „Wieża”, WOK, Dom Gdański ° niski standard bazy ° nawiązanie współpracy z powiatem ° nowoczesny Zalew w Krypach i turystycznej, święciańskim na Litwie, ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 152 -
starorzecze Liwca, ° niepokojący stan zabytków, ° wzrost zainteresowania aktywnym ° duża ilość lasów, naturalnych cieków ° mała ilość produktów wypoczynkiem i agroturystyką, wodnych, sztucznych zbiorników wodnych turystycznych, ° możliwość wykorzystania środków ° walory krajobrazowo - przyrodnicze, ° niewystarczająca unijnych na projekty turystyczne, ° niski stopień zanieczyszczenia infrastruktura turystyczna i ° upowszechnianie różnych form środowiska paraturystyczna, działalności turystycznej wśród ° liczne obiekty zabytkowe, ° brak wykwalifikowanych młodzieży ° duży potencjał przyrodniczo- kulturowy przewodników znających do wykreowania produktów języki obce turystycznych, ° małe wykorzystanie potencjału ° wydawnictwa, mapy, przewodniki, foldery do rozwoju agroturystyki, itp. ° niezadowalający stan ilościowy oraz standard urządzeń sanitarnych w miejscach przebywania i obsługi turystów ° niedostosowany do standardów europejskich poziom bazy noclegowo- gastronomicznej, urządzeń rekreacyjnych i infrastruktury turystycznej na obszarach wypoczynkowych
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 153 -
ANALIZA SWOT – OCHONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° Szpital Powiatowy w Węgrowie ° utrudniony dostęp do ° możliwość pozyskiwania środków ° zmniejszająca się baza łóżkowa ° Przychodnie Rejonowe specjalistycznych usług finansowych pochodzących z Unii w Szpitalu Powiatowym w ° Przychodnie Stomatologiczne medycznych spowodowany Europejskiej na działania z zakresu Węgrowie, ° Wiejskie Ośrodki Zdrowia ograniczeniami w kontraktach ochrony zdrowia (zakup ° niedostateczne wyposażenie w ° Dział Pomocy Doraźnej w Narodowego Funduszu Zdrowia, specjalistycznych sprzętów) oraz sprzęty diagnostyczne i Węgrowie i Łochowie ° braki w wyposażeniu jednostek pomoc społeczną, lecznicze w szpitalu i ° wykwalifikowana kadra medyczna publicznej służby zdrowia, ° kształtowanie się nawyków przychodniach, ° Dom Dziecka „JULIN” w ° niewystarczające środki prozdrowotnych, ° migracja młodej kadry Kaliskach, finansowe na promocję zdrowia i ° tworzenie nowych Niepublicznych medycznej do większych ° Powiatowe Centrum Pomocy profilaktykę, Zakładów Opieki Zdrowotnej, aglomeracji i poza granice Rodzinie w Węgrowie, ° mały potencjał organizacji ° zmiany w prawodawstwie kraju, ° Gminne Ośrodki Pomocy działających na rzecz osób usprawniające pomoc społeczną ° brak racjonalnej polityki Społecznej, niepełnosprawnych, kierowaną do potrzebujących, zdrowotnej i społecznej, ° Powiatowy Zespół ds. Orzekania o ° duża liczba barier ° podejmowanie działań ° ubożenie społeczeństwa i Niepełnosprawności, architektonicznych dla osób ukierunkowanych na większą zagrożenie rozwojem patologii ° Pogotowie Rodzinne, niepełnosprawnych, integrację i wsparcie osób społecznych, ° Warsztaty Terapii Zajęciowej w ° brak hospicjum, niepełnosprawnych oraz innych grup ° zwiększająca się liczba osób Jaworku, gm. Wierzbno ° brak miejsc noclegowych dla społecznych pozbawionych potrzebujących pomocy ° istnienie Ośrodka Interwencji osób dotkniętych bezdomnością, możliwości samodzielnego społecznej, Kryzysowej z hotelem, ° niski poziom świadomości funkcjonowania w społeczeństwie, ° nakładanie coraz to większych ° Punkt Informacji Obywatelskiej społeczeństwa w zakresie ° doskonalenie i tworzenie systemów obowiązków z zakresu pomocy przy Powiatowym Centrum ujawniania niektórych opieki nad dzieckiem i rodziną, społecznej na gminy bez Pomocy Rodzinie – udzielający wstydliwych problemów ° rozwój instytucjonalnych form przekazywania im informacji osobom i rodzinom o społecznych, opieki tj. placówek opiekuńczo – wystarczających środków prawach i uprawnieniach, ° niewystarczająca podaż pracy wychowawczych, w tym wsparcie finansowych, ° współpraca Powiatowego Centrum dla osób niepełnosprawnych dzieci i młodzieży oraz ° ukryty problem bezdomności, Pomocy Rodzinie z terenowymi ° brak centrum terapii wychowanków domu dziecka ° starzenie się społeczeństwa
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 154 -
ośrodkami pomocy społecznej, profilaktyki i uzależnień, dotkniętych sieroctwem, Policją, Prokuraturą, Sądem, ° niewystarczająca liczba ° rozwój wolontariatu, placówkami oświatowymi, mieszkań socjalnych ° możliwości zwiększania udziału samorządami gminnymi oraz sfery pozarządowej w zaspokajaniu organizacjami pozarządowymi na potrzeb pomocy społecznej, rzecz rodziny, ° Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna, ° poradnictwo prawne, psychologiczne i rodzinne dla osób i rodzin z problemami życiowymi, ° istnienie Domów Spokojnej Starości, ° profesjonalizm i zaangażowanie środowisk realizujących zadania z zakresu pomocy społecznej, ° innowacyjność w kreowaniu rozwiązań przeciwdziałających wykluczeniu społecznemu
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 155 -
ANALIZA SWOT – BEZPIECZEŃSTWO MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° zapobieganie i zwalczanie przestępczości pospolitej, ° wyposażenie Policji w ° rosnące poparcie ° niewystarczające środki narkotykowej. sprzęt komputerowy, społeczne dla działań finansowe na realizację ° Wysokie doświadczenie i umiejętności funkcjonariuszy łącznościowy, Policji podstawowych zadań pracujących w poszczególnych pionach jednostki Komendy transportowy i ° współpraca Policji ze służących poprawie Powiatowej Policji. materiały biurowe. Strażą Graniczną, SUFO, bezpieczeństwa. ° kadra i funkcjonariusze Policji, z których znaczny procent ° wykrywanie sprawców Strażą Leśną, Państwową ° nakładanie kolejnych skończyło studia lub obecnie studiuje. przestępstw kradzieży Strażą Rybacką i zadań na Policję bez ° właściwe planowanie służby. i kradzieży Łowiecką, Strażą zwiększania środków ° współpraca Policji i Straży Pożarnej pomiędzy, organami, samochodów. Miejską i innymi finansowych oraz stanu instytucjami i stowarzyszeniami z terenu działania powiatu ° centralizacja budżetu organizacjami powołanymi osobowego. węgrowskiego. Policji. w celu utrzymania ° częste zmiany prawne ° współpraca Policji i Straży Pożarnej z samorządem lokalnym. ° warunki socjalne pracy. porządku publicznego. wymuszające działania ° prowadzenie szeroko pojętej profilaktyki w szkołach ° niedostateczna ilość ° współpraca Policji ze dostosowawcze. podstawowych i gimnazjach. funduszy szkołami a w ° powstawanie nowych ° brak dużych imprez o charakterze masowym (wysokie ryzyko) przeznaczonych na szczególności rodzajów przestępstw z sportowym i rozrywkowym. działalność nauczycielami i wykorzystaniem wysoko ° istnienie firm ochroniarskich, staży miejskiej profilaktyczną. pedagogami szkolnymi. zaawansowanych ° istnienie różnych instytucji zajmujących się problemami ° zakwalifikowanie ° podniesienia nakładów technologii. patologii społecznej, zatrudnienie pedagogów, psychologów kompleksów leśnych finansowych na rzecz ° wzrost zagrożenia szkolnych powiatu do I i II Policji w ramach terroryzmem w kraju i na ° istnienie na terenie powiatu sądu i prokuratury kategorii zagrożenia realizowanej "Strategii świecie. ° posiadanie „Powiatowego Planu Zarządzania Kryzysowego” , pożarowego Modernizacji Policji na ° angażowanie planu zasadniczych przedsięwzięć w zakresie zarządzania ° słabe zabezpieczenia lata 2007-2009". funkcjonariuszy do kryzysowego i obrony cywilnej pt. „Doskonalenie przez organy rzeki Bug, ° stworzenie jasnych zasad konwojowania administracji samorządowej oraz służby, straże i inspekcje niewystarczające w finansowania Policji ze zatrzymanych dla systemu reagowania na sytuacje kryzysowe i realizacje zadań przypadku wystąpienia źródeł zewnętrznych prokuratury i sądu obrony cywilnej w zmieniających się warunkach społeczno – powodzi /krajowych i ° utrwalanie poglądu, że
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 156 -
gospodarczych oraz wdrażanie w życie zapisów ustawy o zagranicznych/. Policja jest jedyną państwowym ratownictwie medycznym” , Planów Obrony ° dostosowanie Policji do instytucją odpowiedzialną Cywilnej wymogów z Schengen za poziom ° współpraca Straży Pożarnej ze szkołami (prowadzenia pogadanek ° wprowadzanie do Policji bezpieczeństwa oraz stan na temat bezpieczeństwa pożarowego) nowych technologii z zagrożenia ° istnienie na terenie powiatu Powiatowej Stacji Sanitarno zakresu informatycznego ° odchodzenie osób Epidemiologicznej czuwającej nad bezpieczeństwem sanitarnym w celu szybszego wykształconych do innych ° dobry stan sanitarno-higieniczny w placówkach nauczania i przetwarzania danych. sektorów gospodarki i wychowania ° dobra współpraca Policji i instytucji wobec braku ° bardzo mała liczba zakładów , w których stwierdzono choroby Straży Pożarnej z możliwości zapewnienia zawodowe samorządami oraz odpowiedniego rozwoju i ° zadowalający stan sanitarno – techniczny wszystkich obiektów organizacjami wynagrodzenia użyteczności publicznej i zakładów pracy społecznymi działającymi ° dalszy wzrost ° współpraca Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej ze na terenie jednostki. niekorzystnych zdarzeń służbą zdrowia, szkołami, władzami samorządowymi, ° zwiększenie świadomości ( długotrwałe susze, przedsiębiorcami, lokalnymi mediami i instytucjami otoczenia prawnej społeczeństwa. wieloobszarowe pożary, kulturalnego (prowadzenia programów ukierunkowanych na ° rozwój państwowej huraganowe wiatry, pierwotną profilaktykę: wad cewy moczowej, raka piersi, Straży Pożarnej i innych powodzie i lokalne HIV/AIDS, próchnicy, urazów kręgosłupa, propagowanie jednostek tworzących podtopienia) szczepień ochronnych oraz promocja zdrowia psychicznego krajowy system uczniów) ratowniczo gaśniczy na ° istnienie Powiatowego Lekarza Weterynarii czuwającego nad szczeblu powiatu bezpieczeństwem zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 157 -
ANALIZA SWOT – INFRASTRUKTURA TECHNICZNA MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° wysoki przyrost abonentów sieci ° słaba ogólnodostępna sieć do ° opracowanie nowych planów ° przedłużająca się komórkowych w powiecie internetu, zagospodarowania procedura wydawania ° możliwość wykorzystania gazociągu ° ograniczony dostęp do przestrzennego w oparciu o decyzji o warunkach przechodzącego przez teren szerokopasmowego internetu, nowe przepisy ze szczególnym zabudowy powiatu do rozwoju sieci szczególnie na obszarach uwzględnieniem zmiany funkcji spowodowana brakiem gazowniczej w gminach do niego wiejskich, terenów dostosowanych do planów należących ° zły stan techniczny sieci rozwoju gospodarczego i zagospodarowania ° zaawansowane procesy inwestycyjne elektroenergetycznych, wykorzystującej walory przestrzennego związane z oczyszczaniem ścieków ° zbyt małe wykorzystanie danego terenu ° ograniczony lub brak w miastach i niektórych gminach możliwości zastosowania gazu do ° realna możliwość gazyfikacji wsi ze powiatu celów grzewczych wykorzystania przez Powiat strony gmin i ich ° stosunkowo dobre rozwiązanie ° brak nadzoru nad odprowadzaniem dotacji Unii Europejskiej na mieszkańców problemu składowisk stałych ścieków komunalnych realizację przedsięwzięć ° brak zainteresowania odpadów komunalnych ° występowanie dzikich wysypisk na inwestycyjnych ludności wiejskiej ° postępujących proces budowy terenie powiatu ° wykorzystanie ekologicznych zmianą systemu wodociągów na terenie powiatu ° brak basenu spełniającego funkcje źródeł energii (gaz) przez ogrzewania ° posiadanie Planu Gospodarki sportowe i rekreacyjne część mieszkańców powiatu Odpadami dla Powiatu ° słabo rozwinięta infrastruktura ° możliwość budowy Węgrowskiego techniczna na terenach wiejskich przydomowych oczyszczalni (szczególnie kanalizacja zbiorcza i ścieków gazyfikacja) ° powiększająca się liczba ° stosunkowo duża liczba barier ludności korzystającej z sieci architektonicznych wodociągowej utrudniających życie niepełnosprawnym
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 158 -
ANALIZA SWOT – KOMUNIKACJA I TRANSPORT DROGOWY MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGROŻENIA ° dobry stan dróg przechodzących ° niskie nakłady na ° przebudowa podstawowej sieci ° wzrost natężenia ruchu przez powiat przebudowy i utrzymanie dróg powiatowych głównie zwłaszcza pojazdów ° systematycznie poprawiający się dróg w stosunku do ciągów łączących poszczególne przekraczających stan dróg wojewódzkich poprzez potrzeb gminy oraz połączenia z dopuszczalny ciężar przebudowy nowych odcinków ° zły stan nawierzchni siedzibą powiatu ° ograniczone parametry ° duże zaangażowanie gmin w utwardzonych wykonanych ° możliwość pozyskania środków dróg wykonanych w finansowanie przebudowy dróg w latach 80-tych finansowych z Unii poprzednich latach powiatowych wymagających przebudowy Europejskiej ° likwidacja niektórych ° skomputeryzowana ewidencja ° parametry techniczne dróg ° możliwość pozyskania środków kursów pociągów pojazdów i kierowców nie odpowiadają normom finansowych z gmin w ramach ° połączenie kolejowe północno – europejskim porozumień zachodniej części powiatu z ° brak oddzielenia ruchu ° podniesienie atrakcyjności Warszawą oraz ośrodkami kołowego od rowerowego i powiatu węgrowskiego podwarszawskimi, Białymstokiem pieszego ° wykorzystanie komunikacji oraz przejściami granicznymi z tego ° mała ilość kursujących rowerowej do rozwoju ruchu regionu pociągów turystycznego na terenie ° brak połączenia kolejowego powiatu węgrowskiego z siedzibą władz powiatu ° wykorzystanie kolei dla potrzeb turystyki
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 159 -
2. Wizja Powiatu Węgrowskiego
Wizja rozwoj u Powiatu Węgrowskiego to wyobrażenie warunków w jakich w przyszłości powiat będzie się rozwijał.
Wizja to pożądany stan docelowy do którego powiat ma się upodobnić poprzez realizację założonych celów.
W perspektywie strategicznej powiat węgrowski to powiat ludzi aktywnych, społeczeństwa informatycznego opartego na wiedzy, z dobrze rozwiniętą infrastrukturą techniczną i społeczną, z nowoczesnym i efektywnym rolnictwem oraz wielofunkcyjną gospodarką a ponad to, to powiat przyjazny środowisku naturalnemu.
3. Misja Powiatu Węgrowskiego
Dążenia i aspiracje władz samorządu powiatu węgrowskiego w urzeczywistnianie wizji rozwoju powiatu oddaje sformułowana misja strategiczna.
Misją powiatu węgrowskiego jest zapewnienie jak najlepszych warunków do rozwoju jednostki, rodziny i całej społeczności poprzez zrównoważony rozwój społeczno – gospodarczy z poszanowaniem
środowiska naturalnego.
Osiągnięcie istoty misji możliwe będzie przez realizację zadań określonych w celach strategicznych i pośrednich.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 160 -
4. Cele strategiczne
Głównym celem strategii rozwoju powiatu węgrowskiego jest zrównoważony rozwój łączący w sobie rozwój gospodarczy, społeczny, rozbudowę infrastruktury, ochronę środowiska z korzyścią dla każdego mieszkańca.
Cel strategiczny nr I
Powiat Węgrowski przyjazny środowisku.
Silną stroną Powiatu Węgrowskiego są jego walory krajobrazowe.
Czyste środowisko przyrodnicze i bogactwo krajobrazu nakładają obowiązek ciągłej dbałości o ich zachowanie dla siebie i przyszłych pokoleń. Samorząd powiatowy będzie prowadził konsekwentnie politykę ochrony środowiska i zasobów naturalnych poprzez realizację założeń określonych w „Programie
Ochrony Środowiska dla Powiatu Węgrowskiego na lata 2004 – 2011” oraz
„Planie Gospodarki Odpadami dla Powiatu Węgrowskiego na lata 2004
– 2011”. Oba te dokumenty zawierają cele pośrednie, które umożliwią osiągnięcie celu strategicznego.
Dla realizacji celu strategicznego przyjęto następujące cele pośrednie :
1. Zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska , poprzez uporządkowanie
gospodarki odpadami, ochronę powierzchni ziemi, poprawę jakości
wód, ograniczenie uciążliwości hałasu wzdłuż głównych dróg i szlaków
kolejowych oraz zapewnienie wysokiej jakości powietrza
atmosferycznego.
2. Zwiększenie lesistości i ochrona lasów, poprzez racjonalizację
gospodarki leśnej.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 161 -
3. Poprawa stanu bezpieczeństwa ekologicznego, poprzez ochronę
przeciwpożarową, zmniejszenie ryzyka awarii związanych
z wykorzystaniem lub transportem substancji niebezpiecznych.
4. Podnoszenie wiedzy ekologicznej, poprzez kształtowanie postaw
i zachowań zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju.
5. Rozwój proekologicznych form działalności gospodarczej, poprzez
wykorzystanie energii odnawialnej, zmniejszenie materiałochłonności
i energochłonności produkcji oraz wdrażanie programów
rolnośrodowiskowych.
6. Zachowanie walorów krajobrazowych, poprzez zapewnie skutecznej
ochrony w istniejących formach ochrony oraz przestrzeganie
obowiązujących przepisów na tych obszarach w procesach
inwestycyjnych.
Cel strategiczny nr II
Wsparcie procesów rozwoju terenów wiejskich oraz modernizacja rolnictwa.
Jedną z najpoważniejszych barier rozwoju obszarów wiejskich na terenie powiatu węgrowskiego jest słabo rozwinięta infrastruktura techniczna, która wpływa zarówno na jakość życia mieszkańców jak i na możliwości inwestowania na tych obszarach. Brak zbiorowej sieci kanalizacyjnych, oczyszczalni ścieków, zły stan infrastruktury energetycznej to główne problemy z jakimi borykają się mieszkańcy miejscowości wiejskich. Nadal obserwuje się na tych terenach niedostateczne wyposażenie w sieć telefoniczną i Internet. Cechy niedoinwestowania i niedostosowania do istniejących potrzeb wykazuje też infrastruktura społeczna. Zaspokajanie potrzeb socjalnych, oświatowych, kulturowych mieszkańców obszarów wiejskich są zdecydowanie gorsze niż ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 162 -
na terenach miejskich. Samorząd powiatowy jako cel strategiczny przyjął tu działania ukierunkowane na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich, która łączy w sobie kierunki rozwoju ekonomicznego i społecznego gospodarstw rolnych poprzez wzmocnienie potencjału ekonomicznego, modernizację, jak i stworzenie odpowiednich warunków życia pod względem jakości środowiska i krajobrazu, infrastruktury technicznej i społecznej.
Osiągnięcie tego celu będzie możliwe poprzez realizację poszczególnych celów pośrednich .
1. Aktywizacja społeczna i gospodarcza obszarów wiejskich poprzez
organizowanie sys temów szkoleń podnoszących umiejętności
i kwalifikację rolników lub przygotowujących do zmiany zawodu,
promocję restrukturyzacji gospodarstw rolnych, stymulowanie zmian
strukturalnych w sektorze rolnym przez ułatwianie przejmowania lub
zakładania gospodarstw rolnych przez osoby młode o odpowiednich
kwalifikacjach.
2. Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolny ch, poprzez realizację
zalesień gruntów klasy V i VI, rozwój bazy przetwórstwa rolno
– spożywczego, rozwój grup producentów rolnych, propagowanie
gospodarstw ekologicznych, modernizację gospodarstw rolnych,
wspieranie rozwoju agroturystyki.
5. Poprawa struktury agrarnej gospodarstw rolnych , poprzez poprawę
struktury obszarowej gospodarstw rolnych.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 163 -
Cel strategiczny III
Stworzenie warunków zapobiegających migracji ludności poprzez organizowanie miejsc pracy i rozwój gospodarki.
Na przestrzeni minionych lat znacznie zmienił się krajobraz gospodarczy powiatu węgrowskiego. Zaczęły dominować małe i średnie przedsiębiorstwa w przemyśle, usługach i rolnictwie. Nie są one jednak wystarczającym potencjałem dla zatrzymania ludności na terenie powiatu.
Zarówno władze samorządu powiatowego jak i gminnego, zdają sobie sprawę z tego, że rozwój gospodarczy jest ważnym strategicznym obszarem działania, by zapobiec migracji ludności. Jest podstawowym narzędziem kreowania rozwoju powiatu, sposobem na redukcję i łagodzenie skutków bezrobocia oraz wzrostu produktu powiatowego brutto ogółem. Osiągniecie założonego celu strategicznego będzie możliwe poprzez realizację poszczególnych celów pośrednich .
1. Wspieranie przedsiębiorczości i gospodarki lokalnej, poprzez
promocję biznesu lokalnego, małej i średniej przedsiębiorczości oraz
rozwój infrastruktury wspierania przedsiębiorczości.
2. Tworzenie warunków dla przyciągania kapitału inwestycyjnego,
poprzez promocję terenów przeznaczonych pod inwestycje,
wspieranie działań zmierzających do poszukiwania oferentów
krajowych i zagranicznych deklarujących współpracę z lokalną
przedsiębiorczością.
3. Umocnienie koordynacyjnej i inicjatywnej roli samorządu
powiatowego w procesie rozwoju mechanizmów stymulujących
aktywność gospodarczą mieszkańców.
4. Zapoczątkowanie działań zmierzających do utworzenia powiatowego
inkubatora przedsiębiorczości.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 164 -
5. Tworzenie płaszczyzn integracji i współpracy z głównymi
przedsiębiorcami na rynku lokalnym, europejskimi regionami
i miastami partnerskimi.
6. Kreowanie partnerstwa publiczno – prywatnego na rzecz rozwoju
powiatu.
7. Wspieranie przedsięwzięć ukierunkowanych na innowacyjność
produkcji usług i metod zarządzania w tym osiąganie europejskich
norm, standardów, certyfikatów jakości.
8. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, poprzez zwiększenie
aktywności gospodarczej mieszkańców, dostosowywanie kształcenia
do potrzeb rynku pracy i usług, udzielanie bezrobotnym pożyczek
i dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz organizowanie
szkoleń i przekwalifikowań osób bezrobotnych.
Cel strategiczny IV
Ochrona dziedzictwa kulturowego oraz wspomaganie rozwoju kultury, sportu, turystyki i rekreacji.
Zarówno kultura, jak i instytucje jej otoczenia oraz zasoby dziedzictwa kulturowego kształtują tożsamość regionalną mieszkańców danego obszaru i wywierają wpływ na zachowania społeczne. Są także ważnym elementem promocji przyczyniającym się do wykreowania pozytywnego wizerunku regionu. Władze powiatu węgrowskiego stawiają sobie za cel utrzymanie stanu istniejącego podkreślającego historię regionu i jego tradycję oraz wzbogacanie środowiska w nowe elementy kulturowe.
Dlatego też działalność powiatu powinna być szczególnie ukierunkowana na rozwój i promocję kultury, poprzez wspieranie instytucji jej otoczenia oraz organizowanie imprez lokalnych, regionalnych i międzynarodowych.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 165 -
Umiejętne wykorzystanie zarówno dziedzictwa kulturowego jak i przyrodniczego przyczynia się do rozwoju turystyki na danym terenie.
Atrakcyjne położenie Powiatu Węgrowskiego wzdłuż dwóch rzek: Liwca i Bugu, wspaniałe walory przyrodnicze a także bogactwo kulturowe stwarzają warunki do zdrowego i aktywnego wypoczynku. Aby wypoczynek był zdrowy ważna jest oprócz świeżego powietrza odpowiednia baza techniczna, w tym sportowo - rekreacyjna.
Istotne jest podjecie takich działań, które przyczynią się do podniesienia jakości świadczonych usług, rozwoju i modernizacji bazy turystycznej, sportowej i rekreacyjnej oraz stworzenie nowych miejsc pracy. Będzie to możliwe przez osiągniecie celów pośrednich :
1. Podniesienie standardów wyposażenia ośrodków kultury.
2. Wspieranie inicjatyw i współdziałanie z innymi jednostkami
samorządu terytorialnego, organizacjami pozarządowymi na rzecz
ochrony zabytków.
3. Wzrost dostępności obiektów kulturowych i turystycznych, w tym
rozwój szlaków i ścieżek turystyczno – rowerowych.
4. Wzrost atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej powiatu jako
dźwigni rozwoju.
5. Tworzenie i ulepszanie produktu turystycznego.
6. Rozwój i modernizacja bazy noclegowej, gastronomicznej
czy biwakowej dla obsługi turystyki pobytowej w powiecie.
7. Rozwój turystyki kwalifikowanej w oparciu o rzekę Liwiec, Bug
czy zbiornik wodny Zalew.
8. Tworzenie warunków dla alternatywnych form turystyki,
tj. turystyka historyczna, kulturalna, ekumeniczna.
9. Wspieranie rozwoju agroturystyki.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 166 -
10. Organizowanie imprez kulturowych, sportowych, rozrywkowych
charakterystycznych dla powiatu.
11. Współuczestniczenie w organizowaniu z innymi podmiotami
lokalnych, regionalnych i międzynarodowych imprez kulturalnych
promujących powiat.
12. Promocja atutów kulturowych, turystycznych i gospodarczych
związanych z powiatem.
13. Tworzenie systemu zachęt i preferencji dla mecenasów kultury.
14. Rozwój i modernizacja bazy sportowo – rekreacyjnej.
15. Popularyzacja kultury fizycznej wśród dzieci, młodzieży
i dorosłych.
16. Promocja powiatu poprzez organizację sportowych imprez
lokalnych, regionalnych i ogólnopolskich.
Cel strategiczny V
Poprawa stanu bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i pomocy społecznej.
Warunkiem właściwego funkcjonowania społeczności lokalnej jest zapewnienie odpowiedniego bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i pomocy społecznej.
Pogarszająca się sytuacja ekonomiczno – społeczna powoduje, iż na terenie powiatu węgrowskiego zwiększa się krąg osób zmuszonych do korzystania z pomocy społecznej oraz pojawiają się zjawiska patologiczne.
Samorząd powiatowy chcąc przeciwdziałać marginalizacji grup społecznych zakłada podjęcie działań zapobiegających wykluczeniu społecznemu, poprzez eliminowanie przyczyn i skutków ubóstwa, bezdomności, alkoholizmu, narkomanii oraz niepełnosprawności.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 167 -
Czynnikiem mającym wpływ na rozwój gospodarczy oraz wzrost poziomu życia społecznego danego regionu jest stan zdrowia jego mieszkańców. Władze powiatu zdają sobie sprawę z tego iż kondycja zdrowotna mieszkańców bezpośrednio przekłada się na liczbę osób aktywnych zawodowo oraz na jakość i wydajność pracy. Odpowiedni poziom opieki zdrowotnej jest warunkiem zwiększenia się liczby osób na rynku pracy, wydłużenia życia zawodowego, zwiększenia konkurencyjności i obniżenia kosztów społecznych. Realizacja programów z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia oraz stworzenie warunków dostępności do usług specjalistycznych oraz wysokowyspecjalizowanego personelu medycznego przyczyni się do ograniczenia występowania przedwczesnych zgonów i zapobieganiu chorobom.
Realizacji założonego celu strategicznego służyć będą następujące cele pośrednie :
1. Podjęcie profilaktyki zmierzającej do zmniejszenia występowania
zjawisk patologicznych wśród dzieci, młodzieży i dorosłych.
2. Wspieranie i podejmowanie działań prowadzących do likwidacji barier
utrudniających osobom niepełnosprawnym i dotkniętych trudną
sytuacją życiową możliwość równoprawnego uczestnictwa w życiu
społecznym i zawodowym.
3. Prowadzenie aktywnej polityki społecznej i zdrowotnej.
4. Wsparcie dla rodzin i osób w kryzysie.
5. Zaspokojenie potrzeb w zakresie bazy lokalowej i sprzętowej w celu
poprawy jakości i dostępności do usług zdrowotnych.
6. Wspieranie przedsięwzięć służących profilaktyce i promocji zdrowia.
7. Rozbudowa infrastruktury systemu zarządzania i reagowania
kryzysowego.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 168 -
8. Wspieranie działań mających na celu wzrost aktywności społecznej
w zakresie bezpieczeństwa publicznego.
9. Wzmocnienie współpracy samorządów lokalnych z instytucjami
odpowiedzialnymi za zachowanie bezpieczeństwa i porządku
publicznego.
Cel strategiczny VI
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej służącej mieszkańcom powiatu i wzmacniającej jego konkurencyjność wśród innych powiatów.
Harmonijny rozwój regionu nie jest możliwy bez odpowiedniego rozwoju infrastruktury technicznej. Samorząd powiatowy mając to na uwadze jako cel strategiczny w tej dziedzinie postawił sobie realizację i wspieranie przedsięwzięć umożliwiających jak najlepszy dostęp społeczeństwa do podstawowych środków infrastruktury technicznej, czyli ogółu urządzeń i sieci przesyłowych i związanych z nimi obiektów świadczących niezbędne usługi w zakresie energetyki, dostarczania ciepła, wody, usuwania ścieków i odpadów oraz transportu.
Cel strategiczny osiągnięty zostanie poprzez realizację celów pośrednich :
1. Dostosowanie sprawności układu komunikacyjnego na terenie
powiatu do potrzeb użytkowników dróg.
2. Wspieranie inwestycji w drogi krajowe, wojewódzkie i gminne
na terenie powiatu.
3. Współpraca z innymi podmiotami w budowie, modernizacji
i remontach infrastruktury technicznej (gazowej,
energetycznej, telekomunikacyjnej, ciepłowniczej, sanitarnej).
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 169 -
Cel strategiczny nr VII
Prawidłowy rozwój zasobów ludzkich poprzez umiejętne kształcenie i wychowanie dzieci i młodzieży.
Ostatnie lata przyniosły szereg istotnych zmian w funkcjonowaniu sektora edukacji. Wiele tych zmian było pozytywnych i przyczyniło się do znacznego wzrostu inwestycji w zasoby ludzkie. Można też zidentyfikować szereg problemów, z którymi boryka się system edukacji.
Jednym z najważniejszych czynników rozwoju regionu jest jakość zasobów ludzkich, poprzez którą rozumie się kwalifikacje zawodowe i wiedzę ogólną, które są wykorzystywane w życiu zawodowym. Dobrze wykształcone społeczeństwo może i powinno być jednym z najważniejszych atutów powiatu węgrowskiego. Należy zbudować nowy wizerunek szkół i placówek oświatowych otwartych na rozwój i niesienie pomocy, które będą uczyły młodych ludzi aktywności, tolerancji i szacunku do różnic kulturowych i odmienności innych ludzi. Samorząd powiatowy będzie dążył do stworzenia systemu edukacji zaspokajającego ambicje oświatowe mieszkańców i oczekiwania uczniów, służące lokalnemu, regionalnemu i ogólnokrajowemu rozwojowi społecznemu i gospodarczemu a przede wszystkim dającego wychowankom szanse na udane dorosłe życie.
Cele pośrednie:
1. Stworzenie wizerunku „Szkoły bezpiecznej i przyjaznej”, która
opiera się na współpracy samorządów, pedagogów, uczniów,
rodziców i społeczności lokalnej.
2. Podjęcie działań zmierzających do zmniejszenia zjawisk patologii
i agresji wśród dzieci i młodzieży.
3. Dostosowanie kierunków edukacji młodzieży dla potrzeb lokalnego
rynku pracy.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 170 -
4. Podejmowanie działań w celu rozwoju bazy szkolnej oraz
modernizacja i rozbudowa istniejącej.
5. Podejmowanie działań wspomagających rozwój dzieci i młodzieży
z zaburzeniami rozwojowymi i z grup ryzyka.
6. Podejmowanie działań w zakresie podnoszenia kwalifikacji
zawodowych przez kadrę oświatową.
7. Rozwój kształcenia ustawicznego dorosłych.
Cel strategiczny nr VIII
Podniesienie poziomu pracy administracji powiatowej.
Obecny podział administracyjny państwa porządkuje materię administracyjną na administrację rządową realizującą zadania związane z państwem i administrację samorządową służącą zaspokojeniu zbiorowych i indywidualnych potrzeb samorządowych wspólnot lokalnych. Większość zadań publicznych realizowanych przez samorząd to zadania wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Aktualne potrzeby społeczeństwa zmierzają w kierunku zwiększenia zastosowania technik informacyjnych i zbudowania strategii e – Urzędu, gdzie podstawowymi elementami będą informacja i wiedza. Urząd „nowej epoki” to przede wszystkim „firma” przerabiająca informację i świadcząca usługi elektroniczne dla swoich klientów, czyli społeczeństwa. Aktualny stan komputeryzacji administracji powiatowej, wykazuje, iż nie jest w pełni przygotowane do pełnienia roli, której oczekuje od niego społeczeństwo informacyjne. W samym starostwie jak i jego jednostkach organizacyjnych brakuje profesjonalnego sprzętu, oprogramowania, obsługi załatwiania spraw w Internecie (e - usługi), rozwiązań informatycznych zapewniających bezpieczeństwo przechowywania i przetwarzania danych. Dotychczas używane przez urząd oprogramowania są nie najlepsze, a wykorzystywane ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 171 -
technologie przestarzałe. Dlatego powiat węgrowski mając na uwadze chęć sprostania aktualnej polityce wspólnotowej w zakresie społeczeństwa informacyjnego, polityki równych szans i ochronie środowiska a także wychodząc naprzeciw założeniom rozwojowym na szczeblu wojewódzkim i krajowym oraz mając poczucie problemów stojących na drodze realizacji wizji społeczeństwa informacyjnego władze powiatu zamierzają przystąpić do działań ukierunkowanych na rozbudowę i modernizację infrastruktury informatycznej.
Realizacji celu strategicznemu służyć będą następujące cele pośrednie:
1. Powszechne wykorzystanie w pracy urzędów Internetu i jego
specjalistycznego oprogramowania jako elementu usług dla ludności.
2. Wspieranie samorządów gminnych w budowie szerokopasmowego
Internetu dla ludności na obszarach wiejskich.
3. Zwiększenie dostępu do informacji o nowoczesnych technologiach
i możliwościach ich wdrażania w powiecie.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 172 -
5. Finansowanie i monitoring celów strategicznych
Finansowanie celów zawartych w Strategii Rozwoju Powiatu
Węgrowskiego tylko w niewielkim stopniu zależy od samego samorządu powiatowego. Sam powiat ma ograniczone narzędzia do bezpośredniego wspierania podmiotów gospodarczych. Jednak poprzez kształtowanie infrastruktury, rozwój zasobów ludzkich, jak również zapewnienie bezpieczeństwa publicznego tworzy możliwości do rozwoju gospodarczego.
Zapewnienie tempa rozwoju przy ograniczonych środkach budżetowych wymaga należytego montażu finansowego, który pozwoli na stosowanie zasad finansowania wydatków majątkowych z pozyskiwanych
środków bezzwrotnych, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz środków z funduszy celowych.
Zakłada się, iż w najbliższych latach wydatki związane z realizacją założonych celów strategicznych pokrywane będą w możliwie największym stopniu z źródeł wsparcia zewnętrznego przy wykorzystaniu własnych dochodów majątkowych.
Należy podkr eślić, że Strategia Powiatu Węgrowskiego na lata
2007 – 2015 nie jest dokumentem zamkniętym. Wymagać będzie ciągłych zmian i udoskonaleń w zależności od priorytetów rozwojowych powiatu i zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych.
Służyć temu będzie monitoring procesu wdrażania założonych celów strategicznych, gdyż trudno sobie wyobrazić profesjonalne wykonanie jakiegokolwiek zadania bez odpowiedniej kontroli tego procesu.
Celem monitoringu jest zapewnienie zgodności efektów końcowych projektu lub programu z wcześniej zatwierdzonymi założeniami. Pozwala stwierdzić stopień osiągnięcia założonych celów, korektę przyjętych założeń i zastosowanie najlepszych rozwiązań.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 173 -
Sensowny i wartościowy będzie taki monitoring, w którym ocenione zostaną realizacja założonych działań w ramach przyjętych priorytetów, odczucia mieszkańców oraz podmiotów gospodarczych powiatu dotyczące rozwoju i poziomu życia. Monitoringiem objęte zostaną następujące obszary
życia społeczno – gospodarczego:
− rynek pracy i warunki pracy,
− pomoc społeczna,
− szkolnictwo,
− poziom i kierunki inwestycji realizowane w powiecie,
− kierunki rozwoju rolnictwa i przemysłu,
− stan rozwoju infrastruktury technicznej,
− stan ochrony środowiska,
− stan rozwoju turystyki.
Celowe będzie prowadzenie monitoringu realizacji strategii w horyzoncie długofalowym i bieżącym.
W perspektywie długofalowej obserwować będziemy postęp realizacji celów Strategii Rozwoju Powiatu Węgrowskiego oraz zachodzące zmiany strukturalne.
Natomiast perspektywa bieżąca da nam obraz realizacji poszczególnych przedsięwzięć.
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 174 -
SPIS TABEL
Tabela nr 1 Struktura administracyjna Powiatu Węgrowskiego…………..………... 16 Tabela nr 2 Sieć rzeczna powiatu węgrowskiego……………………………………..………… 19 Tab ela nr 3 Wody stojące powiatu węgrowskiego………………………………..……………. 20 Tabela nr 4 Udział lasów w powierzchni ogólnej poszczególnych gminach na terenie powiatu węgrowskiego (stan na 31 XII 2006r.)……………. 24 Tabela nr 5 Struktura powierzchni lasów według typ u siedliskowego na terenie powiatu węgrowskiego (Nadleśnictwo Siedlce)...... 25 Tabela nr 6 Struktura powierzchni lasów według typu siedliskowego na terenie powiatu węgrowskiego – Nadleśnictwo Łochów………………. 25 Tabela nr 7 Obwody łowieckie po lne na terenie powiatu węgrowskiego………… 27 Tabela nr 8 Obwody łowieckie leśne na terenie powiatu węgrowskiego………… 28 Tabela nr 9 Powierzchnia Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego na terenie gmin powiatu węgrowskiego (stan na 31.12.2006 r.) ……. 29 Tabe la nr 10 Powierzchnia rezerwatów przyrody na terenie powiatu węgrowskiego. Stan na 31.12.2006 r. ……………………….………….………… 30 Tabela nr 11 Rezerwaty przyrody położone na terenie powiatu węgrowskiego…………………………………………………………………………..…………… 30 Tabela nr 12 Obiekty zabytkowe o charakterze parkowym …………………..…………. 32 Tabela nr 13 Ilość pomników przyrody w poszczególnych gminach powiatu ...... 33 Tabel a nr 14 Obszary Natury 2000 na terenie powiatu węgrowskiego ………..… 34 Tabela nr 15 Podmioty gospodarcze na terenie powiatu węgrowskiego …………. 36 Tabela nr 16 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON wg sekcji PKD w gminach powiatu węgrowskiego...... 37 Tabela nr 17 Podmioty gospodarki narodowej w gminach na tle powiatu węgrowskiego zarejestrowane w rejestrze REGON wg sektorów własnościowych ...... 38 Tabela nr 18 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON wg sektorów własnościowych w rozbiciu na poszczególne gminy powiatu węgrowskiego ……………………………….…. 38 Tabela nr 19 Liczba gospodarstw indywidualnych z uprawą wg rodzaju ...... 43 Tabela nr 20 Powierzchnia zasiewów w poszczególnych gminach powiatu węgrowskiego ...... 44 Tabela nr 21 Struktura użytków rolnych w powiecie węgrowskim stan na 1 stycznia 2007 roku ………………………………………………………………………..….. 45 Tabela nr 22 Struktura obszarowa indywidualnych gospodarstw rolnych w powiecie węgrowskim w 2002 roku …………………………………………..…….. 46 Tabela nr 23 Ilość gospodarstw wg rodzaju i pogłowia zwierząt ……………….……. 47 Tabela nr 24 Wsparcie udzielone w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach programowania 2004 – 2006 przez AR i MR...... 57
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 175 -
Tabela nr 25 Informacje o liczbie ludności na terenie powiatu i w poszczególnych gminach (stan na 31.XII.2006 r.) ...... 61 Tabela nr 26 Ludność według poziomu wykształcenia...... 61 Tabela nr 27 Zadania realizowane przez PUP na rynku pracy w latach 2001 - 2006...... 62 Tabela nr 28 Liczba pracujących osób wg sektorów ekonomicznych, płci i własnościowych w powiecie węgrowskiego, stan na 31 XII 2005 r...... 62 Tabela nr 29 Poziom bezrobocia wg miast i gmin powiatu węgrowskiego ……….. 63 Tabela nr 30 Struktura bezrobocia osób niepełnosprawnych na koniec I kwartału 2007 roku, w liczbach bezwzględnych …………..………….. 64 Ta bela nr 31 Placówki oświatowe gmin z terenu powiatu Węgrowskiego ...... 65 Tabela nr 32 Informacja o uczniach i oddziałach w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez Powiat Węgrowski ...... 69 Tabela nr 33 Szkoły niepubliczn e na terenie powiatu węgrowskiego ...... 70 Tabela nr 34 Zakres kształcenia w placówkach oświatowych powiatu węgrowskiego...... 71 Tabela nr 35 Liczba nauc zycieli w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez powiat węgrowski według poziomu wykształcenia i stopnia awansu zawodowego...... 74 Tabela nr 36 Informacja o wydawanych opiniach w latach 2001 – 2006 ……….. 78 Tabela nr 37 Informacja o rozpatrywanych wnioskach przez Zespoły Orzekające w latach 2001 – 2006...... 79 Tabela nr 38 Wykaz form doradczych, doskonalających i kwalifikacyjnych zorganizowanych przez PODN w Węgrowie w latach 2001 – 2007...... 82 Tabela nr 39 Zakres tematyczny dłuższych form doskonalających zorganizowanych przez PODN w Węgrowie od VI. 2001 do X. 2007 roku...... 83 Tabela nr 40 Stan bezpieczeństwa w ruchu drogowym na terenie powiatu węgrowskiego za okres 8 miesięcy 2007 roku ……………………………… 110 Tabela nr 41 Ilość i rodzaje przestępstw stwierdzonych w latach 2001 – 2006 na terenie powiatu węgrowskiego ...... 111 Tabela nr 42 Wskaźnik wykrywalności przestępstw na terenie powiatu 112 węgrowskiego w latach 2001 – 2006 ...... Tabela nr 43 Rodzaje miejscowego zagrożenia na terenie powiatu węgrowskiego w latach 2001-2007...... 117 Tabela nr 44 Ogólna ilość zdarzeń na terenie powiatu węgrowskiego w latach 2001- 2006...... 119 Tabela nr 45 Ilość samochodów gaśniczych i specjalnych jednostek OSP z terenu powiatu węgrowskiego (stan na 31.12.2006 r.) ...... 122 Tabela nr 46 Przedział wiekowy samochodów eksploatowanych w jednostkach OSOP (stan na 31.12.2006 r.)...... 122 Tabela nr 47 Zachorowalność zawodowa w latach 2004 – 2006 ………………….…… 126 Tabe la nr 48 Wykaz dróg powiatowych na terenie powiatu węgrowskiego ….... 130 ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 176 -
Tabela nr 49 Rodzaje i długości dróg powiatowych na terenie powiatu węgrowskiego (stan na 2006 r.)...... 132 Tabela nr 50 Rodz aje i ilości mostów na terenie powiatu węgrowskiego (stan na 2006 r.) ...... 133 Tabela nr 51 Wykonane zadania inwestycyjne w zakresie przebu dowy, odbudowy i odnowy dróg w powiecie węgrowskim w latach 2000-2006 ...... 133 Tabela nr 52 Wykonane zadania inwestycyjne w zakresie remontów mostów w powiecie węgrowskim (stan na 1999 r.) ...... 133 Tabela nr 53 Ilości wydanych pozwoleń na linie energetyczne ………………….…….. 135 Tabela nr 54 Energia elektryczna w gospodarstwach domowych w miastach …………………………………………………………………………………….…….. 135 Tabela nr 55 Energia elektryczna w gospodarstwach domowych wg lokalizacji Odbiorcy …………………………………………………..……………………… 135 Tabela nr 56 Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych ...... 135 Tabela nr 57 Długość czynnej sieci rozdzielczej w km ...... 137 Tabela nr 58 Ludność korzystająca z sieci wodociągowej …………………...... … 139 Tabela nr 59 Ilość wydanych pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych w powiecie węgrowskim w latach 2001 – 2006 ...... 140 Tabela nr 60 Struktura dochodów powiatu węgrowskiego w latach 2005 – 2007...... 143 Tabela nr 61 Struktura wydatków powiatu węgrowskiego w latach 2005 – 2007 ...... 144
SPIS MAP
Mapa nr 1 Położenie Powiatu Węgrowskiego ……………………………………………. 14 Mapa nr 2 Gmin y Powiatu Węgrowskiego …………………………………………………. 15 Mapa nr 3 Pokrycie operacyjne powiatu węgrowskiego przez jednostki w Krajowym Systemie Ratowniczo Gaśniczym z czasem dojazdu około 8 – 10 min. …………………………………………… 120
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 177 -
Wykaz materiałów źródłowych
1. Strategia Lizbońska – droga do sukcesu Zjednoczonej Europy, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Wydanie pierwsze, maj 2002, www.nauka.gov.pl 2. Polska, Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie, Narodowa Strategia Spójności, dokument przyjęty przez Rade Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku , Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, Listopad 2006, www.mrr.gov.pl 3. Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015, dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, Listopada 2006, www.mrr.gov.pl 4. Samorząd Województwa Mazowieckiego, Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020, Wydanie I, Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie, Warszawa 2006 5. Tradycja Mazowsza, powiat węgrowski, wyd. Przewodnik subiektywny, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki, Warszawa 2005 6. Wieś siedlecka zaprasza, Informator Mazowiecko Podlaskiego Stowarzyszenia Agroturystycznego 7. Grodzka D., Kozaczyńska B., Ostas C., Kapliczki, figury i krzyże przydrożne w powiecie węgrowskim, przewodnik, wyd. Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze oddział w Węgrowie, Węgrów 2004 8. Kołodziejczyk - Olczak I., Olczak A., ABC Zarządzania, wyd. Wyższa Szkoła Humanistyczno - Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2003 9. Samorząd w Polsce, Istota, Forma, Zadania, praca zbiorowa pod red. Wykrętowicza S., wyd. Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań 2004 10. Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Węgrowskiego na lata 2004-2011, na zlecenie Zarządu Powiatu Węgrowskiego 11. Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Węgrowskiego na lata 2004-2011, na zlecenie Zarządu Powiatu Węgrowskiego 12. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. Tekst jednolity z 2001 roku, Nr 142, poz. 1592) 13. Ustawa z dnia 13 listopada o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 2003, Nr 203, poz. 1986 z późniejszymi zmianami) 14. Informacja o stanie bezpieczeństwa, ochrony przeciwpożarowej oraz zagrożeniach pożarowych powiatu węgrowskiego, Opracowanie zespołowe Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Węgrowie, Węgrów 2007 15. Ocena stanu sanitarno – higienicznego powiatu węgrowskiego, Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Węgrowie, marzec 2007 16. Informacja o stanie bezpieczeństwa weterynaryjnego na obszarze powiatu za 2006 rok, Inspekcja Weterynaryjna, Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Węgrowie, wrzesień 2007 ______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 178 -
17. Informacja Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Węgrowie, wrzesień 2007 18. Informacja Komendy Powiatowej Policji w Węgrowie, wrzesień 2007 19. Informacja Powiatowego Urzędu Pracy w Węgrowie, wrzesień 2007 20. Informacja Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Biuro Powiatowe w Węgrowie, październik 2007 21. Informacja Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Warszawie, Powiatowy Zespół Doradców w Węgrowie, wrzesień 2007 22. Informacja Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Węgrowie, wrzesień 2007, 23. Informacja Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Węgrowie, wrzesień 2007 24. Informacja Powiatowego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Węgrowie, wrzesień 2007 25. Informacja Zarządu Dróg Powiatowych w Węgrowie, wrzesień 2007 26. Informacja Nadleśnictwa Łochów, wrzesień 2007 27. Informacja Nadleśnictwa Siedlce, wrzesień 2007 28. Informacja Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarno – Epidemiologicznego w Węgrowie, wrzesień 2007 29. Informacja Urzędu Gminy w Miedznie, wrzesień 2007 30. Informacja Urzędu Gminy w Wierzbnie, wrzesień 2007 31. Informacja Urzędu Gminy w Sadownem, wrzesień 2007 32. Informacja Urzędu Gminy w Stoczku, wrzesień 2007 33. Informacja Urzędu Gminy w Liwie, wrzesień 2007 34. Informacja Urzędu Gminy w Grębkowie, wrzesień 2007 35. Informacja Urzędu Miejskiego w Węgrowie, wrzesień 2007 36. Informacja Urzędu Miejskiego w Łochowie, wrzesień 2007 37. Informacja Gminnego Zespołu Ekonomiczno – Administracyjnego Szkół w Wierzbnie, wrzesień 2007 38. Informacja Gminnego Zespołu Ekonomiczno – administracyjnego Szkół w Korytnicy, wrzesień 2007 39. Informacja Wydziału Kultury, Promocji i Turystyki Starostwa Powiatowego w Węgrowie , wrzesień 2007 40. Informacja Wydziału Zarządzania Kryzysowego Starostwa Powiatowego w Węgrowie 41. Informacja Wydziału Środowiska i Rolnictwa Starostwa Powiatowego w Węgrowie, wrzesień 2007 42. Informacja Wydziału Oświaty i Sportu Starostwa Powiatowego w Węgrowie, wrzesień 2007
Opracowanie: Wydział Inwestycji i Rozwoju Starostwa Powiatowego w W ęgrowie, grudzie ń 2007
______STRATEGIA ROZWOJU POWIATU W ĘGROWSKIEGO NA LATA 2007 - 2015 - 179 -