A Guide to the Heroes Acre . . .

Some basic facts about Zimbabweʼs heroes and the Heroes Acre

First printed July 1986

A Guide to Heroes Acre i TABLE OF CONTENTS CONTENTS PAGE CONTENTS PAGE Editorial Note ...... 1 Makonese Philemon . . . . . 74 The National Heroes Acre . . . . 3 Mahlaba Herbert ...... 76 Revolutionary Museum . . . . 5 Gumbo Brigadier-General Patius . . 78 Takawira Leopold ...... 8 Madzimbamuto Daniel . . . . . 79 Chitepo Herbert ...... 9 Nkomo Joshua ...... 81 Tongogara Josiah ...... 10 Moyo Sikwili ...... 87 Moyo Jason ...... 11 Cele Cephas ...... 89 Silundika George ...... 12 ...... 91 Tangwena Chief Rekayi . . . . 13 ...... 95 Ndlovu Masotsha ...... 14 Chenjerai Hunzvi . . . . . 101 Manyika Robson ...... 15 Clement Muchachi . . . . 108 Mazorodze Simon . . . . . 16 Cain Nkala ...... 111 Chinamano Josiah . . . . . 17 Bernard Thomas Gibson Chidzero 114 Nyagumbo Maurice ...... 18 Rtd Major-General Charles Njodzi Ndangana William . . . . . 20 Dauramanzi ...... 118 Ziyenge Rwizi ...... 21 Swithun Tachiona Mombeshora . 121 Ndlovu Edward Silonda . . . . . 23 Stephen Jeqe Nyongolo Nkomo . 123 Musarurwa Willie Dzawanda . . . 25 Johanna Nkomo . . . . . 128 Kadungure Ernest . . . . . 28 Robert Mubaiwa Marere . . . 131 Mugabe Sarah ...... 29 Simon Vengai Muzenda . . . . 133 Makanda Lameck . . . . . 32 Norman Zikhali ...... 139 Culverwell Joseph . . . . . 33 Julia Tukai Zvobgo . . . . . 142 Mamutse Samuel ...... 35 Mark Dube ...... 144 Ushewokunze Christopher . . . . 36 Tichafa Samuel Parirenyatwa . . 150 Nyandoro George ...... 39 Eddison Jonas Mudadirwa Zvobgo 154 Malunga Sydney ...... 41 Solomon Chirume Tawengwa . . 158 Chauke Justin ...... 42 Ruth Lottie Nomonde Chinamano 161 Mukusa Isaac (Chinamaropa) . . . 44 Witness Pasichigare Magunda Nxele Albert ...... 46 Mangwende ...... 166 Clutton-Brock Guy ...... 48 Enos Chamunorwa Chikowore . 170 Mudukuti George ...... 50 Josia Thomas Mberikwazvo Chambati Ariston ...... 52 Mutasa Tungamirai . . . . 173 Ushewokunze Herbert . . . . . 54 Winston Zindoga Museve Duri Willard ...... 57 Changara ...... 177 Shamu Stanford Tofa (Solo Tichaona Joseph Benjamin Maimbodei) ...... 59 Jokonya ...... 183 Magadzire Garikayi . . . . . 61 Brigadier General Armstrong Vuma Stephen ...... 64 Paul Gunda ...... 189 Marange George ...... 67 Retired Major General Gideon Taurayi Makombe Nolan ...... 69 Rodello Lifa (Cde Rodello Mangena Rodgers ...... 72 Tichavakunda) ...... 192 Brigadier General Fakazi Mleya ii A Guide to Heroes Acre CONTENTS PAGE CONTENTS PAGE (Cde Sign Mbedzi) . . . . 195 Air Commodore Mike Tichafa Retired Lieutenant Colonel Masala Karakadzai (Retired) . . . . 325 Sibanda ...... 198 Enos Mzombi Nkala . . . . 329 Dr Isaac Lintshwi Nyathi . . . 200 Cde Kumbirai Manyika Kangai . 333 Lieutenant General Amoth Norbert Brigadier General Misheck Chingombe ...... 202 Tanyanyiwa ...... 337 Ambassador Lloyd Mbombo Gundu 207 Eric Nyakudya Gwanzura . . 342 Manyika Tapfumaneyi Elliot . . 211 Lt Col Harold Mtandwa Chirenda (Rtd) 345 Major Gordon T. Sibanda . . . 214 Brigadier General John Zingoni . 349 Retired General Vitalis Gava Cde Nathan Marwirakuwa Zvinavashe ...... 218 Shamuyarira ...... 353 Sibanda Lizart ...... 225 Lt Col Stanley Urayayi Sakupwanya Ndlovu Ackim ...... 226 (Rtd) ...... 358 Chitekedza Brigadier General Major General Eliah Bandama . 362 Standrek ...... 229 Cde Lloyd Kotsho Dube . . . 367 Msika Joseph Wilfred . . . . 232 Cde Justice Andrew Mutema . . 370 Hove Richard Chemist . . . . 241 Cde Sikhanyiso “Duke” Ndlovu . 375 Chando Misheck Takaedza . . 244 Cde Aguy Clement Georgias . 382 Takawira Sunny Ntombiyelanga . 249 Cde Victoria Fikile Mahamba Mugabe Sabina Gabriel . . . 254 Chitepo ...... 386 Masawi Ephraim Sango . . . 258 Cde Vivian Mwashita Muchicho . 390 Mabhena Welshman . . . . 260 Brigadier General Dr Felix Ngwarati Nyashanu Nevison Janha Chakaipa Muchemwa (Rtd) . . . . 394 Mukanganga Nyashanu . . 262 Dr Charles Munhamu Botsio Utete 402 Nhloko Corneous (Victor Mlambo) 267 Cde Cephas George Msipa . . 406 Karimanzira David Isheunesu Godi 269 Cde Peter Tapera Chanetsa . . 412 Muzariri Livingstone . . . . 272 Cde James Jotham Murozvi . . 415 Tekere “2-Boy” Zivanai Tekere . 275 Cde Zenzo Ntuliki . . . . . 423 Muntanga Andrew Sikajaya Cde Godfrey Guwa Chidyausiku (Rtd) 427 “Bigman” ...... 278 Cde Naison Khutshwekhaya Ndlovu 431 Retired General Solomon Mujuru . 281 Cde Senator Shuvai Ben Mahofa . 436 Retired Lieutenant Colonel Chilisi Peter Clever Musanhu George . . 440 Ngwenya ...... 290 Rutanhire (George Rutanhire) Edson Ncube ...... 292 Cde Moudy Aloisia Muzenda . . 446 Kantibhai Gordhanbhai Patel . . 297 Cde Maria Msika ...... 449 Isack Stanislaus Gorerazvo Cde Don Kwayedza Muvuti . . 451 Mudenge ...... 299 Doctor Timothy John Stamps . . 454 Dr Landa . . . 305 Cde John Chimbandi . . . . 458 Ambassador John George Mayowe 311 Veteran Leaders ...... 461 Retired Major General Jevana Ben Heroes ...... 461 Maseko ...... 316 Poem by E. Zaranyika . . . . 465 Elias Jonathan Kanengoni . . 320 National Anthem . . 466

A Guide to Heroes Acre iii iv A Guide to Heroes Acre