Plan Rozwoju Lokalnego 1
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
I. Wst ęp 1 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie jest dokumentem przedstawiaj ącym aktualn ą sytuacj ę społeczno- gospodarcz ą gminy wyznaczaj ącym na tej podstawie plany ( w zakresie kompetencji samorz ądu gminnego) na najbli ższe lata. Plan Rozwoju Lokalnego jest kolejnym, po Strategii Rozwoju i Wieloletniej Planie Inwestycyjnym, kompleksowym dokumentem wymaganym przy ubieganiu si ę o środki strukturalne. Obowi ązek posiadania tego dokumentu nakłada Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego lata 2004-2006. Zatem Plan Rozwoju Lokalnego b ędzie stanowi ć zał ącznik do wniosków o dofinansowanie zamierze ń samorz ądu gminnego w ramach ZPORR. Podstaw ę opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie stanowiły: 1. Strategia Zrównowa żonego Rozwoju Gminy Chrzypsko Wielkie do roku 2015 (opracowana w 2000 roku). 2. Wieloletni Program Inwestycyjny dla Gminy Chrzypsko Wielkie na lata 2003-2007. 3. Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego. 4. Plany i programy zadaniowe Gminy Chrzypsko Wielkie, uchwalane przez Rad ę Gminy. (Program ochrony środowiska, Plan gospodarki odpadami, Strategia integracji i rozwi ązywania problemów społecznych Gminy Chrzypsko Wielkie). 5. Wytyczne Unii Europejskiej dotycz ące zasad korzystania z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. 1Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie 1 1.Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego: Obszarem realizacji Planu Rozwoju Lokalnego jest terytorium całej gminy Chrzypsko Wielkie w jej administracyjnych granicach, na którym to zaplanowano realizacj ę zada ń gminnych. Swym zasi ęgiem tematycznym obejmuje sfery życia społecznego i gospodarczego uwzgl ędniaj ąc ochron ę walorów przyrodniczych i kulturowych oraz popraw ę ich stanu na tym terenie. Czas realizacji zada ń wynikaj ących z Planu Rozwoju Lokalnego musi ści śle współgra ć z unijnymi okresami programowania finansowego i dlatego podzielono go na 2 etapy. I etap dotyczy lat 2005-2006 i zawiera szczegółowe przedstawienie zada ń wraz z ich źródłami finansowania. Drugi czasookres obejmuje lata 2007-2013 i ma charakter programu ogólnego, który zostanie uszczegółowiony i rozszerzony podczas aktualizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie po 2006 roku. Na podstawie dokumentów uchwalonych przez Rad ę Gminy wspomnianych we wst ępie, mo żna wyznaczy ć takie trzy główne obszary wsparcia rozwoju: 1. Obszar rozwoju społecznego 2. Obszar rozwoju infrastruktury 3. Obszar rozwoju ekologicznego 4. Obszar rozwoju gospodarczego 2. Cel planu W Planie Rozwoju Lokalnego wyznaczono kierunki rozwoju Gminy oraz została ustalona hierarchia poszczególnych aktów i harmonogram ich realizacji na okres najbli ższych lat, maj ąc na uwadze poprawienie słabych stron na mocne i wzmocnienie mocnych. Celem nadrz ędnym opracowania Planu Rozwoju Lokalnego gminy Chrzypsko Wielkie jest wskazanie zmierze ń własnych samorz ądu gminnego, planowanych do realizacji przy wsparciu z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, których realizacja pozwoli na podniesienie poziomu życia społecze ństwa lokalnego poprzez rozwój Gminy. 2 2 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie 2 3 II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na terenie Gminy Chrzypsko Wielkie 1.Poło żenie i powierzchnia: Gmina Chrzypsko Wielkie le ży w zachodniej cz ęś ci województwa wielkopolskiego i jest najdalej wysuni ętą na wschód gmin ą powiatu mi ędzychodzkiego. Od zachodu graniczy z gmin ą Sieraków i Kwilcz (powiat mi ędzychodzki), a od wschodu z gmin ą Pniewy i od północnego wschodu z gmina Wronki (obie gminy – powiat szamotulski). Lokalizacja gminy ze wzgl ędów na działalno ść gospodarcz ą jest mało korzystna, poniewa ż przez teren gminy nie przechodzi żadna wa żna arteria komunikacyjna. Najbli ższe wa żne drogi komunikacyjne przebiegaj ą przez Pniewy i Kwilcz i z Chrzypska Wielkiego jest do nich ok. 15 km. Odległo ść z Chrzypska do Poznania – Stolicy Wielkopolski – wynosi 65 km, a do Mi ędzychodu – stolicy powiatu jest 27 km. Do granicy polsko – niemieckiej i przej ścia granicznego we Frankfurcie /u Odry jest ok. 180 km, a do przej ścia granicznego w Kostrzynie /u Odry ok.110 km. Do wjazdu na autostrad ę A2 jest ok. 30 km. Ruch komunikacyjny na terenie gminy odbywa si ę głównie w oparciu o drog ę wojewódzk ą nr 186 relacji Kwilcz - Chrzypsko Wielkie - Dobrojewo i nr 182 Sieraków – Wronki oraz sie ć dróg powiatowych i gminnych. Przez teren gminy przebiega aktualnie nieczynna linia kolejowa relacji Mi ędzychód – Szamotuły. Według fizyczno – geograficznej regionalizacji Polski, gmina Chrzypsko Wielkie poło żona jest na Ni żu Środkowo – Europejskim, w podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, pradoliny Toru ńsko – Ebeswaldzkiej mezoregionu Pojezierza Wielkopolskiego. Gmina Chrzypsko Wielkie le ży tak że w obr ębie szczególnego rejonu geograficznego nazywanego Pojezierzem Mi ędzychodzko – Sierakowskim. Pojezierze to obejmuje północno – zachodni skrawek Pojezierza Pozna ńskiego i północn ą cz ęść Bruzdy Zb ąszy ńskiej. Sie ć osadnicz ą tworzy 14 wsi rozło żonych mniej wi ęcej równomiernie po terenie całej gminy. 4 Są to: 3 4Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie 3 Chrzypsko Wielkie – siedziba gminy, Białcz, Białokosz, Białokoszyce, Charcice, Chrzypsko Małe, Gnuszyn, Ł ęż ce, Ł ęż eczki, Mylin, Orle Wielkie, Ry żyn, Śródka, Strzy żmin. 5 Tylko Chrzypsko Wielkie mo żna zaliczy ć do wsi du żych. Natomiast pozostałe wsie to miejscowo ści średnie, małe i bardzo małe. 6 Powierzchnia gminy wynosi 84,3 km², co stanowi 11,4 % powierzchni powiatu mi ędzychodzkiego i 0,28% województwa wielkopolskiego. Wi ększo ść terenu gminy zajmuj ą u żytki rolne (65,5%), lasy (16,5%) i wody (12%). O ile w stosunku do średniej wojewódzkiej du żą ilo ść powierzchni gminy zajmuj ą wody stoj ące i płyn ące, to gmina ma bardzo mał ą lesisto ść (województwo wielkopolskie – 25,5% ogółu powierzchni). Struktura gruntów Powierzchnia Wyszczególnienie w ha % Powierzchnia ogólna 8433 100,0 Użytki rolne 5526 65,5 Lasy i grunty le śne 1382 16,4 Grunty zadrzewione 63 0,7 Wody stoj ące 443 5,3 Wody przepływowe 495 5,9 Rowy 40 0,5 Drogi (koleje) 232 2,8 Tereny zabudowane 153 1,8 Tereny niezabudowane 4 0,05 Tereny zielone 9 0,1 Tereny ró żne 13 0,15 Nieu żytki 73 0,9 5Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie 6 4 5,8 użytki rolne 11,6 lasy i grunty zadrzew ione 17,1 Wody stoj ące i 65,5 przepływ ow e Pozostałe Wykres Nr 1: STRUKTURA GRUNTÓW GMINY CHRZYPSKO WIELKIE 2.Struktura demograficzna: Gmin ę Chrzypsko Wielkie zamieszkuj ą 3364 osoby, z czego 28% to dzieci i młodzie ż, 58% 06. Ludno ści jest w wieku produkcyjnym, a 14% osób jest w wieku poprodukcyjnym. 7 16% 26% osoby w wieku przedprodukcyjnym osoby w wieku produkcyjnym osoby w wieku 58% poprodukcyjnym Wykres Nr 2: STRUKTURA WIEKOWA MIESZKA ŃCÓW 8 Ludno ść gminy stanowi 12,9% ludno ści powiatu mi ędzychodzkiego i 0,94% ludno ści województwa wielkopolskiego. G ęsto ść zaludnienia gminy jest bardzo mała i na 1 km² powierzchni gminy przypada niecałe 40 osób (39,9). Jest to du żo poni żej średniej krajowej. Jest to jeden z najmniejszych wska źników zaludnienia w województwie wielkopolskim. W Polsce niska g ęsto ść zaludnienia gminy istotnie podkre śla jej wiejski charakter. ( Średnia krajowa 122 osoby/km²) 9 W 2004 roku zanotowano 40 urodze ń i 46 zgonów. Zawarto 24 mał żeństwa. 7Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie 8 9 5 Na tle powiatu i województwa w tych zaszło ściach gmina Chrzypsko Wielkie przedstawia si ę nast ępuj ąco: Wska źnik urodze ń Wska źnik żywych/ 1000 mieszka ńców zgonów/ 1000 mieszka ńców Gmina Chrzypsko Wielkie 11,9 13,7 Powiat Mi ędzychodzki 13,0 11,2 Województwo 11,0 9,9 Wielkopolskie Du ża liczba zgonów w Gminie Chrzypsko Wielkie zwi ązana jest z lokalizacj ą na terenie gminy Domu Pomocy Społecznej w Ł ęż eczkach, gdzie średnie wieku pensjonariuszy wynosi ok. 80 lat. Jednak wysoki wska źnik urodze ń na 1000 mieszka ńców gminy pozwala na utrzymanie liczby mieszka ńców mniej wi ęcej na niezmienionym poziomie, mimo znacznej migracji zarobkowej i starzeniu si ę społecze ństwa, a w prognozie demograficznej do 2025 roku przewiduje si ę nawet wzrost liczby mieszka ńców gminy. Prognoza demograficzna dla gminy Chrzypsko Wielkie W tys. 2000 2005 2010 2015 2020 2025 Ogółem 3328 3364 3401 3439 3476 3515 Męż czyzn 1600 1617 1635 1653 1671 1689 Kobiet 1728 1747 1766 1786 1805 1826 610 3. Środowisko przyrodnicze: 3.1.Rze źba terenu 3.1.1.Geologia i surowce mineralne 6Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Chrzypsko Wielkie 10 6 Według regionalizacji fizyczno – geograficznej J. Kondrackiego gmina le ży na Pojezierzu Pozna ńskim, w mikroregionie Pojezierza Mi ędzychodzko – Pniewskiego, w rejonie wyst ępowania pagórków morenowych. Teren ten charakteryzuje si ę bardzo urozmaicona rze źbą. Ró żnice wysoko ści bezwzgl ędnych dochodz ą tu do 70 m. Powierzchnie gminy urozmaicaj ą liczne jeziora oraz wci ęta dolina rzeki Oszczynicy z jej drobnymi dopływami. W ukształtowaniu powierzchni mo żna wyró żni ć: ▪ formy akumulacji lodowcowej, do których zalicza się obszary wysoczyznowe wyst ępuj ące wyspowo na terenie całej gminy, w cz ęś ci kraw ędziowej (cz ęsto o bardzo du żych spadkach) porozcinane licznymi dolinkami erozyjnymi; ▪ formy postglacjalne erozji i akumulacji rzecznej, do których nale żą obni żenia dolinne ci ągu jezior i cieków rozcinaj ących obszary wysoczyznowe; ▪ formy antropogeniczne, do których mo żna zaliczy ć zwałowiska i wyrobiska (czynne i nieczynne) zwi ązane z poborem kruszywa naturalnego, składowisko odpadów, nasypy kolejowe itp. Morfologiczna działalno ść człowieka nie