RAPORT

O STANIE GMINY REJOWIEC

ZA ROK 2019

1

SPIS TREŚCI

1. Ogólna charakterystyka Gminy 3 2. Demografia 4 3. Struktura bezrobocia 6 4. Środowisko naturalne 8 4.1. Struktura gospodarstw rolnych 8 4.2. Gospodarka odpadami komunalnymi 9 5. Wieloletnia prognoza finansowa 12 6. Warunki życia mieszkańców 16 6.1. Polityka mieszkaniowa 16 6.2. Gospodarka nieruchomościami stanowiącymi własność gminy 16 6.3. Scalenia 17 6.4. Wodociągi 17 6.5. Inwestycje 19 7. Planowanie przestrzenne 33 8. Działalność gospodarcza 36 9. Ochrona zdrowia 37 10. Oświata 40 11. Opieka społeczna 47 12. Instytucje kultury działające na terenie Gminy Rejowiec 66 12.1. Gminny Ośrodek Kultury w Rejowcu 66 12.2. Gminna Biblioteka Publiczna w Rejowcu 70 13. Ochotnicza Straż Pożarna w Rejowcu 74 14. Zabytki 77

2

1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY

Miasto Rejowiec liczące obecnie 2055 mieszkańców, położone jest w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Rejowiec jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej rozciągającej się na powierzchni 106,25 km², (w tym 6,5 km² przypada na miasto Rejowiec) z czego ponad 63% tej przestrzeni zajmują użytki rolne, a 24% użytki leśne. Terytorium miasta i gminy położone jest na obszarze Wyżyny Lubelskiej w centrum subregionu Pagórów Chełmskich. Na obszarze gminy znajdują się też cenne obiekty przyrodnicze z bogatą florą i fauną oraz unikatowe zabytki w skali regionu i kraju. Nieznaczna część gminy leży na terenie Pawłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Głównym ciekiem wodnym na tym obszarze jest rzeka Rejka - dopływ Wieprza. Rzeka Garka jest dopływem rzeki Uherki w zlewni Bugu. Dolina Rejki ma przebieg wschód – zachód, jej układ tworzy naturalny korytarz, sprzyjający wymianie powietrza. W gminie znajdują się zespoły zbiorników wodnych: Biały i Czerwony Rów, stawy hodowlane - rezerwa wód i produkcja rybacka w sołectwach: Rejowiec i Zagrody. Od północy gmina Rejowiec graniczy z gminą , od wschodu z gminą Chełm, od południa z gminą Siennica Różana i gmina Krasnystaw z powiatu krasnostawskiego, od zachodu z gminą Łopiennik Górny także z powiatu krasnostawskiego. Ośrodek gminy znajduje się w mieście Rejowiec. Gmina Rejowiec (wraz z miastem) liczy obecnie 6278 mieszkańców i składa się z 23 następujących sołectw: Rejowiec i Rejowiec Kolonia, Adamów, Aleksandria Krzywowolska, Aleksandria Niedziałowska, Bańkowszczyzna, Bieniów Niemirów, Czechów Kąt, Elżbiecin, Hruszów, Kobyle, Stary Majdan, Marynin, Marysin, Niedziałowice, Leonów, Rybie, Siedliszczki, Wereszcze Małe, Wereszcze Duże, Wólka Rejowiecka, Zagrody, Zawadówka, Zyngierówka.

3

2. DEMOGRAFIA

Wykaz ludności 2019r.

Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców

zameldowanych zameldowanych na pobyt stały zameldowanych na pobyt stały Stan na pobyt stały w mieście Rejowiec w gminie Rejowiec na ogółem dzień

31.12. ogółem kobiety mężczyźni ogółem kobiety mężczyźni 2019r. 6278 2055 1074 981 4223 2164 2059

Ogólna liczba mieszkańców w poszczególnych przedziałach wiekowych w 2019r.

Ogółem liczba Wiek w latach

ludności

0-17 18-34 35-54 55-65 66-więcej

6278 1058 1316 1910 945 1049

Przyrost naturalny 2019 r.

Liczba urodzonych Gmina i miasto Liczba urodzonych chłopców dziewczynek w 2019 Rejowiec w 2019

Urodzenia 14 25

Ogółem 39

4

Gmina i miasto Liczba zgonów kobiet Liczba zgonów mężczyzn

Rejowiec w 2019 w 2019

Zgony 42 48

Ogółem 90

Zawarte małżeństwa 2019

Śluby 2019

Gmina Rejowiec cywilny konkordatowy

7 9

Ogółem 16

Na przestrzeni lat obserwuje się stały spadek liczby mieszkańców, co obrazuje poniższa

tabela.

Lata Liczba ludności

2010 6773

2011 6732

2012 6691

5

2013 6649

2014 6582

2015 6539

2016 6468

2017 6388

2018 6353

2019 6278

3. STRUKTURA BEZROBOCIA Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chełmie na dzień 31 grudnia 2019 roku wynosiła 6120 osób w tym z terenu Gminy Rejowiec ogółem 353 osób. Natomiast na dzień 31 grudnia 2018r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Gminie Rejowiec wynosiła 408 osób. W porównaniu do roku poprzedniego w 2019r. nastąpił spadek liczby zarejestrowanych osób bezrobotnych o 55 osób.

6

Struktura bezrobocia w Gminie Rejowiec na 31.12.2019r. przedstawiała się

następująco:

ycia

nedo

ż

3 m 3

-

r.

6 m 6

24 m 24

1

12 m 12

soby

-

-

Rok

-

3

Osoby O

zasiłku

30 m 1 do

6

kobiety

ogółem

12

do

ezrobotne

50 r. życia r. 50

o

Bezrobotni

pow.m. 24

B

do 25r. do Życia

d

taż bezrobociataż

Uprawnieni doUprawnieni

zasiłkukobiety

Osobypowyżej

Uprawnio

Staż bezrobociaStaż bezrobociaStaż S bezrobociaStaż bezrobociaStaż bezrobociaStaż

2018 408 244 22 11 110 98 57 26 63 47 49 57 166

2019 353 206 44 19 105 79 41 32 56 42 55 49 119

Liczba zarejestrowanych kobiet na dzień 31 -12-2019r. wynosiła 206, a na 31-12-2018r. 244

kobiety, czyli liczba kobiet zarejestrowanych jako bezrobotne zmniejszyła się o 38 osób.

Zarejestrowani bezrobotni według wieku

Ogółem Wiek w latach

18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60 lat i

więcej

353 41 84 84 80 44 20

Największą grupę bezrobotnych w 2019 roku stanowiły osoby młode w wieku 25-34 i 35-

44 lata, natomiast najmniejszą osoby powyżej 60 roku życia – 20 osób. Urząd Miejski w Rejowcu, aby zmniejszyć stopę bezrobocia w Gminie co roku

zatrudnia osoby bezrobotne w ramach robót publicznych, prac interwencyjnych i staży. W 2019r. w ramach programu lokalnego pt.: „Drogi – Mosty - Rzeki 2019” -

zatrudniono 6 osób, „Bezpieczna szkoła” - 6 osób i inne roboty publiczne – 3 osoby.

Liczba osób odbywających staż – 5.

7

4. ŚRODOWISKO NATURALNE

4.1. STRUKTURA GOSPODARSTW ROLNYCH Powierzchnia Gminy Rejowiec wynosi 10626 ha a w strukturze użytkowania gruntów 63,5% obszaru zajmują użytki rolne, 26,9 % stanowią lasy i grunty leśne, zaś 9,6 % to grunty pozostałe. W strukturze użytków rolnych 0,5 % powierzchni zajmują użytki w klasie II, 29,7 w klasie III, 43,2 % w klasie IV oraz 26,6 % w klasie V i VI. Takie zróżnicowanie świadczy o tym, że gleby w Gminie Rejowiec są średniej jakości. Zmiany ustrojowe po 1990 r. przyczyniły się do szybkiej zmiany struktury gospodarstw. Spadek opłacalności produkcji rolnej spowodował znaczne zmniejszenie liczby małych gospodarstw na rzecz gospodarstw o dużym areale gruntów. Jest to zjawisko korzystne biorąc pod uwagę możliwość zwiększenia produkcji w tych gospodarstwach, jednak skumulowanie gruntów w dużych gospodarstwach przyczyniło się do zredukowania stosowania płodozmianu, upraw w monokulturze - zboża po zbożach przy stosowaniu nawozów sztucznych i braku nawozów naturalnych a w efekcie do degradacji gleb, wzrostu ich zakwaszenia. W ostatnim okresie niekorzystnie na rozwój produkcji rolnej wpłynęły choroby wśród zwierząt o charakterze epidemii a zwłaszcza ASF, które spowodowały drastyczny spadek produkcji zwierzęcej. Ponadto w 2019 r. w produkcji roślinnej wystąpiły znaczne straty spowodowane suszą.

Rolnicy złożyli 61 wniosków, z tego:

- 13 rolników z siedzibą gospodarstwa w innych gminach;

- 48 rolników z Gminy Rejowiec; - straty do 30 % oszacowano w 5 gospodarstwach, w tym 3 gospodarstwa

posiadające zwierzęta; - w 56 gospodarstwach oszacowano straty powyżej 30 % a wysokość strat wyniosła

1 882 712,50 zł.

8

Na terenie gminy zauważa się zainteresowanie niektórych gospodarstw wprowadzaniem w produkcji roślinnej roślin, które wcześniej nie występowały w naszej gminie np. amarantus, ostropest plamisty.

4.2. GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI

Gmina, zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w zamian za uiszczaną przez właścicieli nieruchomości zamieszkałych opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi zapewnia odbieranie odpadów komunalnych przez podmiot wyłoniony w drodze przetargu oraz właściwe zagospodarowania tych odpadów. Pozostałe nieruchomości niezamieszkałe, w tym miejsca prowadzenia działalności gospodarczej oraz obiekty użyteczności publicznej są zobowiązane do podpisania umowy na odbiór odpadów komunalnych z przedsiębiorcą wpisanym do Rejestru Działalności Regulowanej, prowadzonego przez Burmistrza Rejowca. Od dnia 1 stycznia 2012r. podstawą prowadzenia działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości jest wpis do Rejestru

Działalności Regulowanej prowadzonego przez gminę. Wywiązując się z ustawowego obowiązku Gmina Rejowiec zorganizowała przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. W trybie przetargu nieograniczonego został wyłoniony wykonawca – po raz kolejny – Firma P.W. Ewa Grzywna – Żmuda, Zawadówka 21B, 22-100 Chełm. Umowa na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych została podpisana na okres od 01.01.2020r. – 30.06.2021 r. Odpady z terenu gminy Rejowiec są przekazywane do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w miejscowości Srebrzyszcze, ul. Dorohuska 70. Instalacja zarządzana jest przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. w Chełmie, z siedzibą ul. ks. Piotra Skargi 11. Podmiot odbierający odpady komunalne z terenu gminy Rejowiec przekazuje zmieszane odpady komunalne oraz zebrane odpady biodegradowalne.

9

Gmina Rejowiec na dzień 31.12.2019 r. liczyła 6 278 mieszkańców zameldowanych na terenie Miasta i Gminy (gmina – 4 223, miasto Rejowiec – 2 055). W systemie gospodarki odpadami ujętych zostało 4 846 mieszkańców. Różnica w podanej liczbie mieszkańców wynika m.in. z tego, że wielu uczniów i studentów kontynuuje naukę poza terenem naszej gminy, oraz osoby czynne zawodowo, które ze względu na wykonywaną pracę przebywają poza terenem naszej gminy. Ilość odpadów komunalnych odebranych z terenu gminy Rejowiec w 2019 roku ogółem:

913,556 Mg, w tym:

• niesegregowane odpady komunalne (20 03 01) – 431,160 Mg, • inne niewymienione frakcje zbierane w sposób selektywny (20 01 99 A)

– 196,580Mg

• opakowania ze szkła (15 01 07) – 80,930 Mg,

• zmieszane odpady opakowaniowe (15 01 06) – Mg, • zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, inne niż wymienione w 17 01 06 (17

01 07) – 20,660 Mg,

• odpady wielkogabarytowe (20 03 07) – 51,900 Mg,

• zużyte opony(16 01 03) – 19,020 Mg,

• zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne (20 01 35*, 20 01 36)- 7,223 Mg,

• odpady ulegające biodegradacji (20 02 01) – 38,160 Mg,

• popioły z gospodarstw domowych (ex20 01 99) – 66,580 Mg, • mieszkańcy gminy zagospodarowali część odpadów komunalnych we własnym

zakresie, np.:

o papier, tekturę i drewno, w tym opakowania z drewna -jako paliwo, o odpady kuchenne ulegające biodegradacji, odpady zielone

w przydomowych kompostownikach i do skarmiania zwierząt.

10

Wymagane poziomy do osiągnięcia przez Gminę:

1. Wymagany poziom ograniczenia masy odpadów ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w 2019r.: Poziom dopuszczalny nie więcej niż 40% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania. Poziom osiągnięty przez naszą Gminę: 0,38 %. jest to bardzo dobry wynik, ponieważ mieszkańcy zagospodarowali część odpadów komunalnych we własnym zakresie, odpady kuchenne ulegające biodegradacji, odpady zielone w przydomowych kompostownikach i do skarmiania zwierząt. W większym stopniu te odpady są oddawane z miasta Rejowiec niż z terenu gminy.

2. Wymagany poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w 2019r. Poziom wymagany co najmniej 30% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych zbieranych selektywnie.

Poziom osiągnięty przez Gminę: 85,16%. Bardzo dobry wynik gminy. Mieszkańcy coraz większą wagę przywiązują do właściwej segregacji odpadów, umieszczając w odpowiednich workach odpady takie jak: papier, szkło, plastik z metalem, odpady bio. 3. Wymagany poziom recyklingu, przygotowania i odzysku innymi metodami niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych w 2019r. Poziom wymagany - co najmniej 50% wagowo całkowitej masy odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Poziom osiągnięty -100 %. to też bardzo dobry wynik. Mieszkańcy mają coraz większą świadomość segregacji odpadów komunalnych, wywiązując się z tego obowiązku prawidłowo.

11

5. WIELOLETNIA PROGNOZA FINANSOWA

Budżet Gminy

Struktura dochodów budżetu gminy w 2019 roku

1. Dochody z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych

– 2 756 745,00 zł

2. Dochody z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych

– 69 265,86 zł

3. Dochody z tytułu subwencji ogólnej – 10 124 098,00 zł

4. Dochody z tytułu dotacji i środków przeznaczonych na cele bieżące – 8 909 519,54 zł

5. Pozostałe dochody budżetowe – 4 492 212,58 zł

6. Dochody majątkowe – 4 445 486,52 zł

12

Do dochodów własnych zaliczono:

• wpływy z podatków lokalnych i opłat – 3 450 301,90 zł,

• dochody z najmu, dzierżawy i sprzedaży majątku Gminy – 301 696,37 zł,

• odsetki od lokat i środków na rachunkach bankowych oraz od nieterminowych wpłat

– 22 269,18 zł,

• dochody jednostek związanych z realizacją zadań zleconych 26 944,31 zł,

• wpływy ze sprzedaży usług ( usługi opiekuńcze, zwrot kosztów za wychowanie

przedszkolne, wpłaty za wodę i ścieki) – 798 790,47 zł,

• zwroty za lata ubiegłe – 32 669,33 zł,

• pozostałe opłaty i inne dochody np. z tytułu duplikatów świadectw, legitymacji,

odszkodowań - 57 026,30 zł.

Kształtowanie się wydatków w 2019 roku

1. Wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń 8 150 732,11 zł

2. Wydatki na obsługę długu – 143 130,15 zł

3. Udzielone dotacje na zadania bieżące z budżetu gminy – 1 376 564,34 zł

4. Świadczenia na rzecz osób fizycznych – 7 777 049,13 zł

5. Pozostałe wydatki – 4 737 387,68 zł

6. Wydatki majątkowe – 4 709 763,57 zł

Udział wydatków bieżących w wydatkach ogółem – 82,48%.

Udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem – 17,52%.

13

Struktura wydatków w 2019 roku

Wieloletnia prognoza finansowa stanowi instrument wieloletniego planowania finansowego w gminie. Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały w sprawie WPF i jej zmiany należy wyłącznie do zarządu jednostki samorządu terytorialnego. Ustawodawca nakazuje, aby wieloletnia prognoza finansowa była realistyczna. Oznacza to, iż powinna uwzględniać zdarzenia, które mają lub mogą mieć wpływ na gospodarkę finansową w perspektywie czasu wykraczającej poza rok budżetowy.

WPF obejmuje okres roku budżetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat. Prognozę kwoty długu sporządza się na okres, na który zaciągnięto oraz planuje się zaciągnąć zobowiązania.

Analizując budżety kolejnych lat należy stwierdzić, że nadwyżka operacyjna jaką wypracowuje Gmina Rejowiec wzrasta lub utrzymuje się na podobnym poziomie co w latach ubiegłych. I tak w 2014 roku wynosiła 2 284 586,39 zł aby w 2015 wzrosnąć o 24,29 %, natomiast w 2016 roku wzrosła do kwoty 4 245 731,52 zł.

14

W 2017 roku osiągnęła kwotę 3 389 000,07 zł i w 2018 roku znowu możemy zaobserwować wzrost do kwoty 3 809 999,83 zł. W 2019 roku nadwyżka ta osiągnęła kwotę 4 166 977,57 zł. Wypracowanie wyżej wymienionych nadwyżek świadczy o gospodarności oraz pozwala na swobodne opracowanie budżetu na bieżący rok jak i kolejne lata. Zgodnie z art. 243 ustawy o finansach publicznych wskaźniki planowanej łącznej kwoty spłaty zobowiązań do dochodów gminy wynoszą od 6,18 % do 2,23 % w latach 2020 do 2025 roku, gdzie dopuszczalnie wskaźniki określone w art. 243 wynoszą od 25,47% do 12,96 %. Wypracowanie takich wskaźników umożliwia w dalszym ciągu pozyskiwanie środków z unii europejskiej oraz swobodne inwestowanie.

Zdaniem naszej gminy stworzenie wieloletniej prognozy finansowej jest zaletą dla planowania wieloletniego gdyż:

- umożliwia bardziej racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi

- zwiększa wiarygodność, przejrzystość i przewidywalność polityki pieniężnej,

- umożliwia dopasowanie do planowania na szczeblu unijnym.

15

6. WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW

6.1. POLITYKA MIESZKANIOWA

Gmina jest właścicielem 33 budynków w tym m. in. 2 budynki mieszkalne oraz lokale mieszkalne w innych budynkach, siedziba Urzędu Miejskiego, szkoły, przedszkole, sala gimnastyczna, dom kultury, biblioteka, świetlice, hydrofornie, oczyszczalnie, przepompownie oraz budynki o różnym przeznaczeniu. Gmina posiada 14 lokali mieszkalnych, w tym 6 lokali socjalnych, będących przedmiotem najmu a ponadto wynajęte są 4 lokale użytkowe oraz sala gimnastyczna.

Wpływy z tytułu najmu w 2019 r. wyniosły 33 362,44 zł.

6.2. GOSPODARKA NIERUCHOMOŚCIAMI STANOWIĄCYMI WŁASNOŚĆ GMINY

Gmina była właścicielem (na dzień 31.12.2019 r.) 297,8768 ha gruntów o różnym przeznaczeniu z których w dzierżawie było 79,7091 ha; oddanych w użytkowanie wieczyste – 18,5104 ha; w użyczeniu – 0,3257 ha; w trwałym zarządzie – 6,1398 ha oraz w zasobie

Gminy 193,1918 ha (w tym 135,8137 ha stanowią grunty pod drogami).

DZIAŁKI BUDOWLANE Gmina Rejowiec posiadała 33 działek budowlanych pod zabudowę jednorodzinną w Wólce Rejowieckiej, które zostały ze środków Gminy uzbrojone (sieć gazowa, wodociągowa, kanalizacyjna, droga asfaltowa) oraz energię elektryczną z wniosku i na koszt właścicieli działek.

Sprzedaż działek kształtowała się następująco:

2014 – 1

2015 - 2

2016 – 5

2017 - 11

2018 - 4

2019 – 8

2020 - 1 działka

16

6.3. SCALENIA

Przeprowadzenie prac scaleniowych ma za zadanie poprawę struktury agrarnej przez wydzielenie działek o większych powierzchniach co prowadzi do poprawy efektywności gospodarowania, zmniejszenie kosztów transportu oraz ułatwia mechanizację upraw polowych, a także poprawia strukturę przestrzenną i funkcjonalną w zakresie uregulowania sieci dróg przez ich przebudowę, modernizację i poszerzenie istniejących dróg transportu rolnego, likwidację i rekultywację zbędnych dróg i budowę nowych oraz likwidację zakrzaczeń. Scalenia przeprowadzane są ze środków Skarbu

Państwa na wniosek właścicieli i posiadaczy gruntów z poszczególnych miejscowości. W Gminie Rejowiec wnioski o przeprowadzenie scaleń złożyły: Hruszów, Marynin i Siedliszczki jako jeden obiekt scaleniowy, Leonów, Kobyle, Zyngierówka oraz Aleksandria

Krzywowolska i Stary Majdan. Z powyższych miejscowości w 2011 r. zakończone został scalenia gruntów na obiekcie Hruszów, Marynin i Siedliszczki o powierzchni ogólnej 1019 ha oraz w Leonowie o powierzchni 227 ha. W 2018 r. rozpoczęte zostało scalenie w obrębie Kobyle o powierzchni 651 ha, którego zakończenie planowane jest na jesień 2022 roku. Obręb Zyngierówka został wpisany na listę rezerwową scaleń w latach 2014-2020 ale najprawdopodobniej realne będzie przeprowadzenie scalenia gruntów Zyngierówki, Aleksandrii Krzywowolskiej i Starego Majdanu jako jednego obiektu o powierzchni ponad

900 ha, w kolejnym rozdaniu środków Skarbu Państwa po 2022 roku.

6.4. WODOCIĄGI Teren gminy Rejowiec jest zwodociągowany w 99,8 procentach. Łączna długość sieci wodociągowej jest równa 93,88 km. Wodociąg gminny zasilany jest wodą wydobywaną z 5 ujęć wody położonych w miejscowościach:

1. Rejowiec,

2. Aleksandria Niedziałowska,

3. Wereszcze Duże,

17

4. Hruszów,

5. Marysin

Dodatkowo na wodociągu Aleksandria Niedziałowska funkcjonuje przepompownia wody, mająca za zadanie tłoczenie wody do wyżej położonej miejscowości

Bańkowszczyzna.

W roku 2019 r. wybudowano 330 metrów nowej sieci w miejscowości Rybie oraz Czechów Kąt, co stworzyło możliwość podłączenia się do gminnego wodociągu nieruchomości położonych wzdłuż nowej sieci.

W roku 2019 wykonano całkowitą wymianę pokrycia dachowego na ujęciu w Rejowcu wraz ze stolarką. W roku 2020 zaplanowana jest wymiana pokrycia dachowego na ujęciu w Marysinie. Na ten cel zostały już zabezpieczone środki w budżecie gminy na bieżący rok.

W czerwcu 2018 r. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie jako organ regulacyjny zatwierdził taryfy dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na terenie gminy Rejowiec. Stawki za wodę i ścieki kształtują się następująco:

1 m3 wody – 2,93 zł brutto (w tym 8% VAT)

1 m3 ścieków – 4,97 zł brutto (w tym 8% VAT)

Powyższe stawki obowiązywać będą do czerwca 2021. Zatwierdzone stawki są na tym samym poziomie jakie uchwaliła Rada Miejska w Rejowcu w grudniu 2017 r. tj. przed wejściem w życie nowelizacji przepisów w zakresie zatwierdzania taryf za wodę i ścieki. O dobrej kondycji finansowej wodociągów świadczy fakt, iż na przestrzeni 4 lat tj. od 27 stycznia 2013 do 31 grudnia 2017 stawki za wodę nie były podwyższane przez Radę Gminy, mimo tego, że w ówczesnym okresie obowiązywał obowiązek uchwalania taryf raz na rok i teoretycznie Rada Gminy mogła uchwalać podwyżki rokrocznie.

18

Dopiero od 2018 roku stawka za wodę została minimalnie podwyższona tj. o 11 groszy brutto, stawka za ścieki o 22 groszy brutto.

6.5. INWESTYCJE

Modernizacja świetlic wiejskich Przedmiotem inwestycji są roboty budowlane pn. „Modernizacja świetlic wiejskich na terenie gminy Rejowiec”. Umowa z wykonawcą obejmowała wykonanie remontu

świetlicy w miejscowościach:

1. Hruszów: wykonanie elewacji, opaski i odwodnienia – wykonano 2. Rybie: wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, docieplenie ścian elewacyjnych, podłoża i posadzki, roboty zewnętrzne -opaska i odwodnienie, elewacja - wykonano 3. Kobyle: wykonanie elewacji, roboty posadzkowe, roboty zewnętrzne - opaska i odwodnienie - wykonano

4. Leonów: roboty zewnętrzne-opaska i odwodnienie - wykonano

Wartość umowy 119 288,00 zł brutto.

Efekty modernizacji świetlic wiejskich w 2019 r.

Świetlica wiejska w miejscowości Hruszów przed wykonaniem elewacji 19

Świetlica wiejska w miejscowości Hruszów po wykonaniu elewacji 2. Rybie: wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, docieplenie ścian elewacyjnych, podłoża i posadzki, roboty zewnętrzne -opaska i odwodnienie, elewacja

Świetlica wiejska w miejscowości Rybie po wykonaniu elewacji

20

3. Kobyle: wykonanie elewacji, roboty posadzkowe, roboty zewnętrzne - opaska i odwodnienie

Świetlica wiejska w miejscowości Kobyle przed wykonaniem elewacji

Świetlica wiejska w miejscowości Kobyle po wykonaniu elewacji 21

4. Leonów: roboty zewnętrzne-opaska i odwodnienie Wartość umowy 119 288,00 zł brutto. Modernizacje świetlic wykonano ze środków budżety gminy oraz z Funduszu Sołeckiego.

Rok 2019 to także poprawa stanu technicznego dróg.

Przebudowa dróg gminnych na nawierzchnię asfaltową:

1. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Aleksandria Niedziałowska o dł. 400mb

2. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Rybie o dł. 300 mb

3. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Kolonia Rejowiec dł. 300 mb,

4. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Elżbiecin o dł. 300mb

5. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Kobyle I (wygon) o dł. 300mb,

6. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Kobyle II o dł. 300mb

7. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Wereszcze Duże o dł. 300mb

8. Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Zawadówka o dł. 200mb

Przebudowa dróg gminnych na nawierzchnię z kruszywa

1. Przebudowie drogi gminnej w miejscowości Aleksandria Krzywowolska –0,400 km,

2. Przebudowie drogi gminnej w miejscowości Kolonia Rejowiec-0,300 km 3. Modernizacja drogi dojazdowej do gruntów rolnych w miejscowości Zagrody o dł.

0,500 km-etap IV

Modernizacja budynków użyteczności publicznej w Rejowcu: ujęcie wody, biblioteka publiczna.

Zakres i rodzaj robót obejmował wykonanie w szczególności:

Modernizację budynku ujęcia wody w Rejowcu Przedmiotem zamówienia były roboty budowlane polegające na wyminie pokrycia dachowego wraz z wykonaniem konstrukcji dachowej drewnianej budynku oraz elewacji ujęcia wody na działce nr 154/2 w Rejowcu.

22

Zakres robót obejmował między innymi:

• Rozbiórka pokrycia dachowego dach pokryty papą konstrukcja dachu żelbetowa

stropodach;

• Wykonanie podmurowanie ścian konstrukcyjnych wraz z wykonaniem wieńców

żelbetowych;

• Wykonanie konstrukcji dachowej drewnianej;

• Pokrycie dachu blachą powlekaną o kształcie blachodachówki

• Wykonanie obróbek blacharskich orynnowania i rur spustowych,

Budynek ujęcia wody w Rejowcu przed modernizacją.

23

Budynek ujęcia wody w Rejowcu po wymianie konstrukcji i pokrycia dachu.

W dniu 18 marca 2020 r. odbył się przetarg na wykonanie dalszych etapów modernizacji ujęcia wody w Rejowcu. Jeszcze w tym roku zostanie wymieniona stolarka okienna i drzwiowa oraz wykonane docieplenie i elewacja.

Modernizację budynku Biblioteki Publicznej w Rejowcu: Przedmiotem robót była wymiana pokrycia dachowego wraz z wykonaniem wymiany obróbek blacharskich bez zmiany konstrukcji dachowej budynku Biblioteki

Publicznej w Rejowcu na działce o nr ewid 235.

Zakres robót obejmował między innymi:

- rozbiórkę starego pokrycia dachowego i wykonanie nowego dachu,

- ułożenie foli wiatroizolacyjnej i montaż kontrłat,

- wykonanie obróbek blacharskich, orynnowania i rur spustowych,

- wykonanie montażu naświetli dachowych.

24

Budynek biblioteki przed wymianą konstrukcji i pokrycia dachu

Budynek biblioteki po wymianie konstrukcji i pokrycia dachu

25

W 2019 roku rozpoczęto prace budowlane przy budowie świetlic wiejskich w miejscowościach: Wereszcze Małe i Marysin.

Wykonawca robót to: świetlica Marysin: Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe „BRUNPOL” Krupe 157, 22-302 Siennica Nadolna- wartość umowy dla obu etapów - 229 800,00 zł (stan 0, stan surowy otwarty) świetlica Wereszcze Małe: Andrzej Białas „BUD-MAX” ul. Klonowa 4, 22-230 Wola Uhruska

- wartość umowy dla obu etapów – 230 000,00 zł (stan 0, stan surowy otwarty)

Zakończenie budowy planowane jest w 2022 roku. Budowa świetlic finansowana jest ze środków budżetu gminy oraz z Funduszu Sołeckiego.

Wizualizacja ukończonej świetlicy

Dobiegła końca realizacja projektu z zakresu Odnawialnych źródeł energii, w ramach Działania 4.1 Wsparcie wykorzystania OZE Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020.

26

W ramach projektu zamontowano:

1. 296 kpl. kolektorów słonecznych

2. 50 kpl. instalacji fotowoltaicznych o mocy: od 3,24 kW do 5,415 kW. na budynkach mieszkańców, a od 5,412 kW do 31,92 kW na budynkach gminnych. Montażu dokonano na budynku Szkoły Podstawowej (31,92 kWp),

Gminnego Ośrodka Kultury (5,415 kWp) i Gminnego Przedszkola (8,55 kWp).

Budynek Szkoły Podstawowej

Budynek Gminnego Przedszkola

27

Budynek Gminnego Ośrodka Kultury

3) 3 pompy ciepła Dwie instalacje wykonano w budynkach prywatnych oraz jedną w budynku świetlicy wiejskiej w Wólce Rejowieckiej. W miesiącu wrześniu 2019 r. został złożony wniosek o kolejne dofinansowanie 199 instalacji fotowoltaicznych, gdyż to one cieszyły się w poprzedniej edycji największym zainteresowaniem. Wniosek pozytywnie przeszedł proces oceny formalnej i oczekuje na ocenę merytoryczną. Złożono również wniosek do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego nr 3.4.1 „Budownictwo

Energooszczędne Część 1) Zmniejszenie zużycia energii w budownictwie” Nazwa przedsięwzięcia: Kompleksowa termomodernizacja budynku Urzędu Miasta w Rejowcu

Okres realizacji: 02.09.2019 – 30.09.2022 Wartość wnioskowanej dotacji z NFOŚiGW: 2 287 486,00 zł tj. 95 % kosztów kwalifikowanych.

Całkowity koszt przedsięwzięcia: 2 961 693,00 zł

28

Projekt dotyczy wykonania termomodernizacji wraz z wykorzystaniem OZE w obiektach o charakterze użyteczności publicznej w Rejowcu.

Zakres robót:

Budynek Urzędu Miejskiego w Rejowcu – ul. Wiktoryna Zaleskiego 1. 1. Ocieplenie stropów pod nieogrzewanym poddaszem wełną mineralną o lambdzie

0,033 W/(mK) i grubości 20 cm. 2. Wstawienie dodatkowych okien wewnętrznych (zgodnie z wytycznymi

Konserwatora Zabytków) o współczynniku 0,90 W/m2*K. 3. Termomodernizacja stolarki drzwiowej (uszczelnienie, spasowanie, konserwacja

itp.). 4. Montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła w pomieszczeniu oranżerii (Sali

konferencyjnej).

5. Montaż paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy 5,12 kW.

6. Montaż systemu zarządzania energią w budynku BMS. 7. Wymiana zaworów na grzejnikach w budynku na zawory współpracujące

z systemem BMS.

Budynek Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rejowcu – ul. Wiktoryna Zaleskiego 1. 8. Ocieplenie stropów pod nieogrzewanym poddaszem wełną mineralną o lambdzie

0,035 W/(m•K) i grubości 22 cm. 9. Wykonanie izolacji ścian zewnętrznych tynkiem ciepłochronnym o lambdzie 0,066

W/(m•K) i grubości 3 cm 10. Wymianę stolarki okiennej na nową drewnianą (zgodnie z wytycznymi

Konserwatora Zabytków) o współczynniku 0,90 W/m2*K. 11. Wymianę stolarki drzwiowej na nową drewnianą (zgodnie z wytycznymi

Konserwatora Zabytków) o współczynniku 1,30 W/m2*K

12. Montaż paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy 5,12 kW.

13. Montaż systemu zarządzania energią w budynku BMS.

14. Wykonanie instalacji wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła w całym budynku. 15. Wykonanie innych prac budowlanych bezpośrednio nie związanych z uzyskaniem

efektu ekologicznego (modernizacja dachu, odtworzenie ściany szczytowej).

29

W 2020 r. planowana jest dalsza przebudowa dróg gminnych za ponad 1 mln zł. Nowa nawierzchnia asfaltowa pojawi się w miejscowościach: Aleksandria Niedziałowska, Rybie, Kobyle, Zyngierówka, Wereszcze Duże, Siedliszczki. Warunki drogowe poprawią się również dzięki modernizacji dróg z tłucznia w miejscowościach:

Elżbiecin, Aleksandria Krzywowolska, Kolonia Rejowiec, Zagrody, Marysin, Stary Majdan.

Prowadzone będą dalsze remonty w świetlicach. Dzięki środkom z Funduszu Sołeckiego oraz własnym, odremontowane zostaną świetlice w Kobylem, Siedliszczkach, Leonowie, Hruszowie, Zyngierówce. Świetlice stanowią bazę działalności Kół Gospodyń Wiejskich, których aktywność na terenie gminy jest coraz większa. Aby ułatwić im ich działalność dbamy o te obiekty.

Dbamy o estetykę terenów Rejowca.

Fontanna na Rynku

30

Plac zabaw i siłownia przy ulicy Fabrycznej (OSA 2018)

Ulica Szkolna

31

Przebudowa ulicy Zwierzyńskiego w Rejowcu

Z Funduszu Dróg Samorządowych pozyskano dotację w wysokości 356 063,00 zł na przebudowę ulicy Zwierzyńskiego w Rejowcu. W ramach inwestycji zostaną wykonane następujące obiekty budowlane:

• przebudowa nawierzchni asfaltowej na odcinku o długości 466 mb.

• budowa chodników z lewej strony na długości 32 mb,

• utwardzenie poboczy kruszywem z prawej strony na długości 175 mb

• zatoka postojowa wykonana z kostki betonowej na 15 miejsc, w tym 1 dla osób

niepełnosprawnych,

• zatoka postojowa wykonana z ekokratki na 22 miejsca postojowe,

• zjazdy publiczne - szt. 4 z mas mineralno-bitumicznych,

• zjazdy indywidualne - szt. 4, w tym: 1 zjazd z kostki betonowej

• 3 zjazdy z mas mineralno-bitumicznych,

• mini rondo trzywlotowe w całości utwardzone o wymiarach: średnica duża 18 m, średnica mała 8 m, pas ruchu o szerokości 5,0 m z dodatkową powierzchnią

utwardzoną wykonaną z tłucznia.

32

Z uwagi na występujące braki w parkowaniu jak w każdym mieście, zaprojektowano miejsca postojowe w ilości 37 miejsc postojowych, w tym 1 miejsce dla osoby niepełnosprawnej. Ponadto zaprojektowano odcinek chodnika, który umożliwi dojście do biblioteki, do miejsc parkingowych oraz do przejścia dla pieszych.

7. PLANOWANIE PRZESTRZENNE Dnia 14 lutego 2020 roku została podjęta UCHWAŁA NR XII/98/2020 Rady Miejskiej w Rejowcu w sprawie zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Rejowiec”. Gmina Rejowiec dotychczas posiadała dokument Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego zatwierdzony Uchwałą Nr XXXVII/190/98 Rady Gminy w Rejowcu z dnia 26 lutego 1998 r. (sporządzony jeszcze wg regulacji poprzedniej ustawy z 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym) zmieniony Uchwałą Nr XXII/157/2012 z dnia 30 listopada 2012 r. dla wskazania lokalizacji rurociągu przesyłowego dalekosiężnego.

Studium gminy w znacznej mierze straciło aktualność, a ponadto nie odpowiada obecnym wymaganiom prawnym w pod względem wymogów merytorycznych, formy opracowania i zakresu ustaleń. Podstawą do podjęcia prac nad zmianą Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Rejowiec była Uchwały Nr VII/53/2011 z dnia 27 czerwca 2011 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Rejowiec. Obecna zmiana studium opracowana została dla całego obszaru gminy w trybie obowiązującej ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 poz. 1945 z późn. zm.). Zakres opracowania jest zgodny z wymogami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118, poz. 1233.)

33

POLITYKA PRZESTRZENNA Zmiana studium nie stanowi rewizji podstawowych zasad i kierunków polityki przestrzennej gminy określonych w poprzednim dokumencie studium. W studium uwzględnia się zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju gminy. Przy sporządzaniu zmiany studium uwzględniono w szczególności ustalenia zawarte w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego (PZPWL) przyjętego Uchwałą Nr XI/162/2015 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30 października 2015 r. ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubelskiego z dnia 29 grudnia 2015 r. poz. 5441. Aktualizacja treści Studium wynikała głównie z potrzeby uwzględnienia zmienionych uwarunkowań ponadlokalnych oraz licznych wniosków dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu gminy. Ilość oraz charakter wniosków świadczą o przekonaniu, iż wyznaczenie nowych terenów inwestycyjnych sprzyjać może rozwojowi gospodarczemu gminy. Jednym z kierunków rozwoju gminy w studium jest rozwój przedsiębiorczości skorelowany z zachowaniem walorów przyrodniczo-krajobrazowych. Celem strategicznym jest dążenie do rozwoju usług i przedsiębiorczości z uwzględnieniem równowagi pomiędzy aktywnością gospodarczą, urbanizacją a ochroną środowiska. Warunek ten spełniają między innymi wyznaczone w studium obszary umożliwiające rozwój produkcji energii opartej o odnawialnych źródłach energii słonecznej obejmujące obszary rolne na których mogą być rozmieszczone urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii (farmy fotowoltaiczne). Wyznaczone lokalizacje stanowią przykład efektywnego zagospodarowania przestrzeni-gruntów rolnych o niskiej wartości produkcyjnej, położonych w zasięgu oddziaływania linii elektroenergetycznych i głównych tras komunikacyjnych. Wskazanie nowych terenów pod inwestycje zabezpieczy przewidywane potrzeby gminy na okres perspektywiczny, a ich wielkość (przekraczająca realne zapotrzebowanie) pozwala na dokonywanie wyborów co do kolejności inwestowania.

34

Na rozwój i zagospodarowanie przestrzenne gminy Rejowiec wpływ mają liczne uwarunkowania o charakterze lokalnym jak i ponadlokalnym, a także własna wizja rozwoju sformułowana w strategii. Polityka przestrzenna gminy to zadanie własne samorządu, samodzielna i wyłączna kompetencja, ograniczona jednak przepisami prawa powszechnego oraz ustanowionymi aktami prawa lokalnego oraz wcześniej podjętymi przez gminę decyzjami, uchwałami, obowiązującymi dokumentami strategicznymi. Dokument Studium jest wyrazem polityki przestrzennej gminy Rejowiec, nie stanowi prawa miejscowego, jednakże wiąże organy gminy przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Może służyć koordynacji różnorodnych działań samorządu gminy oraz wszelkich innych podmiotów zainteresowanych prowadzeniem działalności inwestycyjnych na obszarze gminy Rejowiec. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego może mieć tez znaczenie w sterowaniu, inicjowaniu, promowaniu rozwoju przestrzennego gminy Rejowiec.

35

8. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA Zgodnie z Centralną Ewidencją i Informacją o Działalności Gospodarczej (CEIDG), według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. ilość zarejestrowanych podmiotów gospodarczych, które mają główne miejsce prowadzenia działalności w gminie Rejowiec obejmowała 392 pozycji, z czego status „aktywny” posiadały 145 podmioty, status

„wykreślony” posiadało 201 podmiotów, status „zawieszony” posiadały 44 podmioty. Podmioty gospodarcze funkcjonujące na terenie gminy to przede wszystkim małe zakłady rodzinne. Do wiodących branż w gminie zaliczyć należy: usługi ogólnobudowlane, drobny handel artykułami spożywczo – przemysłowymi, naprawa pojazdów samochodowych. Na terenie gminy funkcjonuje również okręgowa stacja kontroli pojazdów. W ciągu drogi wojewódzkiej nr 812 w kierunku Chełma wybudowana została stacja paliw z infrastrukturą towarzyszącą dla kierowców tj. stanowiska myjni bezdotykowych dla samochodów osobowych oraz jedno stanowisko dla samochodów ciężarowych. W bezpośrednim sąsiedztwie powstałej stacji paliw rozwija się również w ostatnim czasie gastronomia oraz gospodarstwo agroturystyczne wraz ze stawami hodowlanymi ukierunkowane na rekreacyjny połów ryb oraz gastronomię. Na terenie gminy Rejowiec po likwidacji cukrowni Rejowiec oraz zakładów drzewnych w Zawadówce nie funkcjonują w tej chwili duże zakłady przemysłowe. Na terenie Zawadówki powstaje natomiast zakład produkcyjny w branży meblarskiej, który najprawdopodobniej zapewni zatrudnienie dla części mieszkańców gminy. Korzystne położenie gminy Rejowiec ze względu na bliskość miasta Lublina i przebieg dwóch dróg wojewódzkich nr 812 relacji Krasnystaw, Chełm, Włodawa oraz nr 839, a także drogi krajowej nr 12 relacji Dorohusk – Chełm - - Warszawa sprawia, że teren gminy jest atrakcyjny dla prowadzenia działalności gospodarczej.

36

9. OCHRONA ZDROWIA

GMINNA KOMISJA D/S ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH Rada Miejska rokrocznie podejmuje uchwałę o Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Gminnym Programie Przeciwdziałania Narkomanii. Realizatorem i koordynatorem tych programów jest Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W ramach tychże programów na terenie Gminy Rejowiec prowadzone są działania ukierunkowane na profilaktykę uzależnień oraz promocję zdrowego stylu życia skierowane w szczególności do dzieci i młodzieży. W 2019 roku Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podjęła i koordynowała następujące działania: Dofinansowanie ferii zimowych, półkolonii letnich oraz warsztatów plastycznych organizowanych przez Gminny Ośrodek Kultury w Rejowcu dla dzieci i młodzieży z terenu gminy Rejowiec. Dzięki prelekcjom, spektaklom oraz pogadankom profilaktycznym ,dzieci mogły zdać sobie sprawę ze szkodliwości wpływu alkoholu, narkotyków i innych używek na ich własne zdrowie. Dzieci miały możliwość rozwijania własnych talentów oraz zainteresowań. Zorganizowanie czasu wolnego dzieciom, przede wszystkim z rodzin z problemami z terenu gminy Rejowiec umożliwia im poznanie ciekawych miejsc, uwrażliwienie na problemy dotyczące nałogów, uświadomienie możliwości wyboru lepszych dróg w życiu, kształtowanie postawy trzeźwości, umiejętności zorganizowania czasu wolnego bez sięgania po różnego rodzaju używki. Z ferii zimowych skorzystało 35 dzieci. Z warsztatów plastycznych połączonych z warsztatami rękodzieła artystycznego skorzystało łącznie 60 dzieci. Z półkolonii letnich skorzystało 79 dzieci. Dofinansowanie festynu rodzinnego "Zachowaj Trzeźwy Umysł" dla uczniów i rodziców Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Reja w Rejowcu. Celem tego działania było promowanie zdrowego stylu życia bez nałogów poprzez realizację ciekawych programów profilaktycznych oraz inicjowanie działań w zakresie kształtowania zachowań prozdrowotnych. Kształtowanie i wzmacnianie nawyków zdrowego trybu życia, jako czynnika zapobiegającego uzależnieniom, eliminowanie negatywnych zachowań wśród dzieci, rozwijanie postaw i zachowań prozdrowotnych, ukazanie sportu i aktywności fizycznej jako alternatywy dla agresji oraz uzależnień, które często wzbudzają

37 zainteresowanie dzieci i młodzieży, która nie ma pomysłu na ciekawe spędzanie wolnego czasu. W akcji uczestniczyli wszyscy uczniowie Szkoły Podstawowej im. M. Reja w Rejowcu. Szkoła w ramach działań związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych prowadziła pogadanki na temat uzależnienia alkoholowego oraz szkodliwości jego wpływu na organizm człowieka. Organizowała dla dzieci i młodzieży spektakle teatralne, pogadanki ukazujące problem alkoholizmu i narkomanii. Zorganizowała dla młodzieży konkurs plastyczno-literacki na temat zdrowego stylu życia, uczniowie w swoich pracach promowali życie bez nałogów. Dnia 21 marca 2019r. odbył się „Wiosenny marsz po zdrowie”, uczniowie z prozdrowotnymi transparentami przeszli ulicami naszego miasta. Nieprzerwanie od 2006 roku przy Urzędzie Miejskim w Rejowcu działa Punkt Konsultacyjny Przeciwdziałania Przemocy i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W Punkcie Konsultacyjnym pracuje psycholog, który według zawartej umowy zlecenia przyjmuje dwa razy w miesiącu ( w pierwszą i trzecią środę każdego miesiąca) udzielając potrzebującym mieszkańcom gminy porad psychologicznych i prawnych. Konsultuje również osoby wskazane przez członków rodzin do objęcia przymusowym leczeniem odwykowym, prowadzi rozmowy motywujące z osobami z problemem uzależnienia oraz z członkami rodzin takich osób. W 2019 roku w Punkcie Konsultacyjnym pomoc otrzymało około 70 osób.

Na terenie gminy Rejowiec działalność prowadzą dwie placówki służby zdrowia:

• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Inter-Med"

• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Medcomplex" Obiekty służby zdrowia posiadają wymagane gabinety lekarskie, zabiegowe, pomieszczenia sanitarne. Prowadzony jest również gabinet stomatologiczny, w którym wykonywane są zabiegi medyczne. Oprócz ciągłej opieki medycznej prowadzone są również akcje płatnych i bezpłatnych badań dla mieszkańców naszej gminy i tak w 2019 roku odbyły się akcje bezpłatnych badań mamograficznych (profilaktyka raka piersi) z których mieszkańcy chętnie korzystali.

38

W szkole zapewniona jest profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami w wydzielonym gabinecie profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w którym dwa razy w ciągu tygodnia obecna jest pielęgniarka. Działania w zakresie edukacji prozdrowotnej dzieci i młodzieży realizowane były w oparciu o programy wychowawczo - profilaktyczne placówek nauczania oraz edukacyjne programy koordynowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną. W Szkole Podstawowej realizowano program profilaktyki chorób dietozależnych i wynikających z małej aktywności fizycznej pn. "Trzymaj Formę" w oparciu o pakiet edukacyjny. Programem objęto 272 uczniów Szkoły Podstawowej (klas V-VII) oraz ich rodziców. Kontynuowano programy antytytoniowe, "Nie pal przy mnie proszę" dla uczniów klas I - III Szkoły Podstawowej w którym edukacją objęto 101 uczniów oraz ich rodziców. Program "Czyste powietrze wokół nas" skierowany do dzieci 4-6 letnich i ich rodziców w którym edukacją objęto 35 uczniów oraz ich rodziców. Program "Znajdź właściwe rozwiązanie" dla uczniów klas V - VIII Szkoły Podstawowej. Ogółem edukacją objęto 272 uczniów. Realizowano program edukacyjny pn. "Moje dziecko idzie do szkoły" dla klas I Szkoły Podstawowej w celu adaptacji dziecka w nowym środowisku szkolnym i kształtowania prawidłowych nawyków prozdrowotnych - edukacją objęto 44 uczniów i ich rodziców. Zajęcia realizowane w placówkach miały charakter warsztatowy, wykorzystano metody aktywizujące. Szkoła prowadzi dożywianie w formie obiadu dwudaniowego przygotowywanego na bazie własnego bloku żywieniowego oraz dla uczniów kl. I-V Szkoły Podstawowej szklanki mleka, owoców i warzyw. Od kilku lat Gmina Rejowiec uczestniczy w realizacji „Programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych dla dzieci z terenu powiatu chełmskiego”. W 2019 roku z darmowego szczepienia przeciwko pneumokokom skorzystało pięcioro dzieci. W 2017 roku Gmina Rejowiec podpisała deklarację współpracy z Instytutem Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki w ramach realizacji zadania z zakresu zdrowia publicznego w ramach Narodowego Programu Zdrowia 2016-2020 pod nazwą „Podejmowanie inicjatyw na rzecz profilaktyki chorób zawodowych i związanych z pracą, w tym ze służbą żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy oraz wzmocnienie zdrowia pracujących”.

39

Adresatami programu są głównie rolnicy (zarówno indywidualni, jak i pracownicy wielkotowarowych gospodarstw rolnych), leśnicy i weterynarze, jako grupy zawodowe szczególnie związane charakterem pracy i zatrudnieniem z obszarami wiejskimi, zalesionymi oraz których praca obejmuje kontakt ze zwierzętami. Program ma na celu upowszechnianie wiedzy z zakresu biologicznych zagrożeń zdrowotnych wśród wspomnianych grup zawodowych oraz propagowanie zasad profilaktyki zagrożeń, wynikających z charakteru wykonywanej pracy. W 2019 roku Gmina Rejowiec podpisała współpracę przy ogólnopolskim programie profilaktyki czerniaka z Kołem Naukowym Onkoma przy Klinice Gastroenterologii Onkologicznej w Centrum Onkologii – Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. W ramach programu realizowane były zajęcia na temat czerniaka i metod jego skutecznej profilaktyki w klasach siódmych i ósmych szkoły podstawowej według materiałów opracowanych przez Akademię Czerniaka.

10. OŚWIATA Oświata to jedno z ważniejszych zadań wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Obejmują one między innymi sprawy publicznej i niepublicznej edukacji. Wydatki przeznaczone na edukację stanowią znaczącą pozycję w budżecie samorządu, natomiast podejmowane decyzje wpływają na przyszłe losy całej społeczności lokalnej. Głównym zadaniem oświatowym jest zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki w szkołach i przedszkolach. Realizacja zadań organu prowadzącego wobec jednostek oświatowych wymaga właściwej organizacji, zarówno funkcji nadzorczych jak i realizacji obowiązków określonych w ustawie Prawo oświatowe, ustawie o systemie oświaty oraz ustawie o finansowaniu zadań oświatowych i Karcie Nauczyciela . Sieć jednostek oświatowych w 2019 r. w Gminie Rejowiec przedstawiała się następująco: 1. Szkoła Podstawowa im Mikołaja Reja w Rejowcu (ośmioletnia obwodowa szkoła

publiczna )

2. Gminne Przedszkole w Rejowcu ( przedszkole publiczne).

40

3. Szkoła Podstawowa im. 4 Brygady Pancernej Wojska Polskiego w Zawadówce ( ośmioletnia bezobwodowa szkoła niepubliczna ), prowadzona przez Fundację

„Teresianum” w Lublinie. Pierwszym i podstawowym szczeblem w systemie edukacji jest wychowanie przedszkolne, gdzie w sposób świadomy i zaplanowany oddziaływuje się na dziecko. Wychowanie i nauczanie w tym etapie odbywa się według przyjętego programu przewidującego dla każdej grupy wiekowej specyficzne formy i sposoby kształcenia uwzględniające doświadczenie dzieci i poziom ich ogólnego rozwoju psychicznego. Jest to najlepszy okres na zapobieganie ewentualnym trudnościom w nauce – niwelowanie dysharmonii rozwojowych , wyrównywanie zaniedbań środowiskowych. Edukacja przedszkolna ma zatem istotne znaczenie we wspomaganiu rozwoju dziecka. Dlatego też wychodząc naprzeciw potrzebom rodziców i najmłodszych dzieci, samorząd Gminy Rejowiec od wielu lat prowadzi publiczne przedszkole. Obwód przedszkola obejmuje obszar gminy Rejowiec. Wychowaniem przedszkolnym w Gminie Rejowiec objęte są dzieci w wieku 3 – 6 lat. Oddziały przedszkolne realizują programy wychowania przedszkolnego, zapewniając bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie 5 godzin dziennie. Zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Rejowcu, każda kolejna godzina pobytu dziecka w przedszkolu opłacana przez rodziców kosztuje tylko 1,00 zł. Przedszkole to jednostka, która jest zadaniem własnym gminy, dotowanym przez Gminę Rejowiec. Gmina otrzymała również subwencję oświatową na dzieci sześcioletnie uczęszczające do przedszkola oraz dotację celową z budżetu Państwa na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego. W roku szkolnym 2018/2019 w Gminie Rejowiec realizowało wychowanie przedszkolne 119 dzieci, w tym:

- dzieci w wieku 3 – 5 lat – 84

- dzieci sześcioletnie klas „0” – 35, w tym w:

• Gminnym Przedszkolu w Rejowcu – 94 dzieci w 4 oddziałach

• oddziałach przedszkolnych Szkoły Podstawowej w Zawadówce - 25 dzieci

w 2 oddziałach

41

W Szkole Podstawowej w Rejowcu nie funkcjonowały oddziały przedszkolne, klasy „0” realizują swój obowiązek w nowym przedszkolu, gdzie zapewniono większą ilość miejsc zarówno dla dzieci w wieku trzech do pięciu lat oraz dla dzieci sześcioletnich, realizujących obowiązkowe przygotowanie przedszkolne. Placówka funkcjonuje w zmodernizowanym, dobrze wyposażonym zarówno w sprzęt audiowizualny jak też pomoce dydaktyczne i zabawki budynku. Liczba oddziałów w 2019 r wynosiła. 4, natomiast liczba miejsc 94 . W roku szkolnym 2019/2020 w Gminie Rejowiec realizowało wychowanie przedszkolne 123 dzieci, w tym:

- dzieci w wieku 3 – 5 lat – 74

- dzieci sześcioletnie klas „0” - 49

• Gminnym Przedszkolu w Rejowcu – 94 dzieci w 4 oddziałach przedszkolnych Szkoły

Podstawowej w Zawadówce - 29 w 2 oddziałach

Zarówno w jednym jak i drugim roku szkolnym, wszystkim rodzicom składającym wnioski, zapewniono realizację wychowania przedszkolnego ich dzieci.

Dalszym etapem nauczania są szkoły podstawowe. Czas nauki był podzielony na 2 etapy: w klasach I – III prowadzono edukację wczesnoszkolną, w klasach IV – VI prowadzono przedmioty. Sieć publicznej szkoły była zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnianie obowiązku szkolnego. W Gminie Rejowiec w roku szkolnym 2018/2019 liczba uczniów wynosiła ogółem

484 uczniów, w tym:

• Szkoła Podstawowa w Rejowcu - 445 uczniów w 19 oddziałach, z tego 53 uczniów

gimnazjum realizujących naukę w 2 oddziałach

• Szkoła Podstawowa w Zawadówce - 39 uczniów w 8 oddziałach

W roku szkolnym 2019/2020 liczba uczniów wynosiła ogółem 424 uczniów, w tym

• Szkoła Podstawowa w Rejowcu - 384 uczniów w 17 oddziałach

• Szkoła Podstawowa w Zawadówce - 40 uczniów w 8 oddziałach

42

W roku szkolnym 2018/2019 w przedszkolu publicznym i szkołach podstawowych łącznie ze szkołą niepubliczną w Zawadówce, na terenie Gminy Rejowiec pracowało 71 nauczycieli na 60,58 etatu, w tym 19 nauczycieli na 8,58 etatu było zatrudnionych w niepełnych wymiarze. Ze względu na dość duże zmiany organizacyjne w roku szkolnym 2019 /2020, spowodowane zmniejszeniem o trzy oddziały w Szkole Podstawowej w Rejowcu, zmniejszyła się również liczba zatrudnionych nauczycieli. W roku szkolnym 2019 / 2020 w tych samych placówkach pracowało 68 nauczycieli na

55,84 etatu oraz 26 pracowników administracyjno – obsługowych na 25 etatach. Aby uniknąć zwolnień dokonuje się przeniesień pomiędzy jednostkami lub pracownicy przechodzą na emeryturę, w wyniku czego unika się zwolnień zarówno pracowników pedagogicznych jak też administracyjno – obsługowych. Z punktu widzenia procesu dydaktycznego bardzo ważną rolę odgrywa baza lokalowa. Jednostki oświatowe w 2019 r. funkcjonowały w budynkach stanowiących własność gminy, będących w zarządzie dyrektorów placówek. Szkoła Podstawowa w Rejowcu po reformie oświaty swoją działalność prowadzi w jednym budynku, jest szkołą o pełnej strukturze organizacyjnej, czyli ośmioletnią szkołą podstawową. W szkole przez cały czas obowiązuje jednozmianowość nauczania, co powoduje że uczniowie nie musieli przebywać do późnych godzin popołudniowych w szkole, a wszyscy nauczyciele kończyli wcześniej zajęcia lekcyjne. Wychodząc naprzeciw potrzebom oświaty, rodzicom i dzieciom, lokal szkolny w Zawadówce nadal jest przekazany przez Gminę Rejowiec w nieodpłatne użytkowanie fundacji „Teresianum” w Lublinie, z przeznaczeniem na działalność kulturalno – oświatową, a zwłaszcza na potrzeby szkoły. Jak wynika z analizy, nie istnieje potrzeba zwiększania ilości szkół i przedszkoli , gdyż w obecnej sytuacji wszyscy uczniowie i dzieci w wieku od 3 do 6 lat mają zapewnione miejsca w szkołach podstawowych w Rejowcu i w Zawadówce oraz w przedszkolu w Rejowcu Jednak na przestrzeni ostatnich lat przyrost naturalny wzrasta, obojga rodzice podejmują pracę zawodową, ponadto chcą aby ich dzieci rozwijały się od najmłodszych lat

43 w przedszkolu i przebywały z rówieśnikami, więc w najbliższej przyszłości na pewno należy pomyśleć o dalszej rozbudowie przedszkola oraz budowie żłobka dla dzieci do lat 3, aby zabezpieczyć opiekę dla najmłodszych. Oblicze współczesnej szkoły charakteryzuje poziom wyposażenia w środki techniczne do nauki i wzajemnego informowania oraz wyposażenie w nowoczesne pomoce dydaktyczne i sprzęt szkolny, który ma uatrakcyjniać proces poznawania i rozumienia świata. Z roku na rok w coraz szerszym zakresie wykorzystujemy sprzęt elektroniczny w celu uatrakcyjnienia procesu dydaktycznego w szkole i przedszkolu. Nasze szkoły i przedszkole posiadają nowoczesny sprzęt do zajęć dydaktycznych z pełnym wyposażeniem. Zajęcia informatyczne realizowane są w dobrze wyposażonych pracowniach komputerowych Placówki oświatowe posiadały na stanie 85 komputery, w tym z 73 korzystają uczniowie i dzieci. Pieniądze na ten cel pozyskano zarówno z projektów unijnych, jak też projektów ministerialnych i środków własnych Gminy Rejowiec. Zarówno szkoły jak i przedszkole korzystają z Internetu. Szkoła Podstawowa w Rejowcu złożyła w 2019 r. wniosek w ramach programu Ogólnopolska Sieć Edukacyjna – Szerokopasmowy Internet oraz Usługa

Bezpieczeństwa Teleinformatycznego. Dbając o rozwój fizyczny dzieci i młodzieży, uczniowie korzystali na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych z obiektów sportowych takich jak: boiska do gry w piłkę nożną, piłkę siatkową (trawiaste) – pow. 2400 m2 z bieżni tartanowej, sali gimnastycznej (piłka nożna, piłka koszykowa, siatkówka, piłka ręczna) – pow. 402 m2. Boiska małowymiarowego do gier drużynowych ze sztuczną murawą. Dzieci realizując zajęcia korzystały z trzech placów zabaw ustawionych przy szkole w Rejowcu, szkole w Zawadówce oraz przy przedszkolu w Rejowcu. Ponadto po zajęciach młodsze dzieci miały możliwość korzystania z placów zabaw usytuowanych w miejscach zamieszkania natomiast starsze dzieci mogą korzystać z siłowni na świeżym powietrzu, zakupionych w ramach projektów, dzięki staraniom samorządu.

44

Szkoła Podstawowa w Rejowcu złożyła w 2019 r. wniosek na czwarty projekt w zakresie rozwijania kompetencji czytelniczych i rozbudzanie czytelnictwa p.t. „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa”. Zarówno w poprzednich jak i obecnym projekcie Gmina

Rejowiec ma 20 % finansowego wkładu własnego. W roku 2019, tak jak w poprzednich latach, zrealizowano szereg zadań wynikających z ustawowych obowiązków gminy na rzecz uczniów i szkół. Ważnym zadaniem gminy Rejowiec było zabezpieczenie na odpowiednim poziomie dla przedszkola i szkół prowadzonych przez gminę, środków finansowych na działalność oświatową, w tym na wynagrodzenia pracowników i utrzymanie bazy lokalowej.

Samorząd w pełni realizował ustawowy obowiązek dowozu uczniów do szkoły. Z uwagi na znaczne odległości, od szkoły do miejsca zamieszkania uczniów, w roku szkolnym 2018/2019 dowożono 227 uczniów Szkoły Podstawowej i gimnazjalistów oraz dzieci do przedszkola natomiast w bieżącym roku szkolnym 204 uczniów i dzieci. W poprzednim roku zawarto kolejną umowę z firmą transportową, która dowozi dzieci na trzech trasach. Na każdej trasie wykonywane są 4 kursy, 2 w porze rannej oraz 2 w porze południowej i popołudniowej. W każdym pojeździe przewożącym uczniów zatrudniony jest opiekun, odpowiadający za bezpieczeństwo dzieci . Godziny dowozów są tak dostosowane do zajęć lekcyjnych, że dzieci są przywożone na tyle wcześniej aby mogły zejść do szatni i dojść do sal lekcyjnych. Natomiast odwozy dostosowane są do godzin zakończenia zajęć lekcyjnych i następują bezpośrednio po lekcjach. Jeżeli zachodzi taka konieczność, dzieci mogą oczekiwać na odjazd autobusów w świetlicy szkolnej. Szkoła

Podstawowa w Zawadówce także dowozi uczniów do szkoły wynajętym transportem. Realizując ustawowy obowiązek, zorganizowano dowozy lub refundację kosztów rodzicom za wydatki związane z dowożeniem uczniów niepełnosprawnych do szkół i przedszkola. Z tego prawa korzystało dziewiętnaście dzieci zamieszkałych w znacznym oddaleniu od szkół. Liczba ta z każdym rokiem rośnie. W 2019 r. piętnaście uczniów było dowożonych przez szkoły posiadające pojazdy dostosowane do przewozu uczniów niepełnosprawnych i zapewniających opiekę w czasie transportu, z którymi zawarto umowy na dowozy.

45

Refundacja kosztów była dokonywana na podstawie umów w przypadku czterech uczniów, którzy byli dowożeni do szkoły prywatnymi samochodami przez rodziców. Ponadto zapewnione były bezpłatne wyjazdy na zawody sportowe, konkursy, turnieje. Uczniowie Szkoły Podstawowej w Rejowcu i Zawadówce otrzymali darmowe podręczniki, których zakupu dokonują szkoły. Ponadto jak co roku, z budżetu Gminy uczniowie Szkoły Podstawowej w Rejowcu otrzymują stypendia za wyniki w nauce i wyniki sportowe . Samorząd wydatkował środki finansowe na zwrot kosztów utrzymania dzieci zamieszkałych na terenie naszej Gminy, a uczęszczających do oddziałów przedszkolnych i przedszkoli w jednostkach oświatowych poza terenem Gminy Rejowiec. Przekazywana została dotacja dla Fundacji „Teresianum” w Lublinie z przeznaczeniem na funkcjonowanie Szkoły Podstawowej w Zawadówce. W świetlicach szkolnych przebywało od 100 do 120 uczniów, natomiast z dożywiania korzysta 230 uczniów w szkołach i 94 dzieci w przedszkolu. W świetlicy zatrudnionych jest do opieki i zajęć świetlicowych 2 nauczycieli wykonujących pracę w ilości 52 godzin. Z uczniami mającymi różnego rodzaju trudności pracują pedagodzy szkoli zatrudnieni na 2 etatach w ilości 44 godzin.

Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym 2019 roku

Pomoc materialna o charakterze socjalnym w formie stypendium szkolnego przyznawana jest przez Burmistrza Rejowca uczniom z terenu Gminy Rejowiec, w celu wyrównania różnic w dostępie do edukacji. Polega na wypłacie kwoty stypendium po przedstawieniu przez wnioskodawcę rachunków dokumentujących koszty poniesione w związku z pobieraniem nauki przez uczniów w wieku od 7 do 24 roku życia.

Naliczone stypendia w 2019 roku - 114705,00 zł (219 decyzji), w tym:

od stycznia do czerwca – 71707,50 zł (118 decyzji w tym 3 odmowne)

od września do grudnia – 42 997,50 zł (104 decyzje)

46

Wypłacone stypendia w 2019 roku – 110 181,41 (213 decyzji) – w tym:

od stycznia do czerwca - 68325,53 zł (111 decyzji) od września do grudnia - 41 855,88 zł (102 decyzje)

• Stypendia w 2019 roku wystawiono 219 decyzji, z czego 213 zostało wypłacone.

• Wszystkie decyzje dostarczono wnioskodawcom.

• Z 219 dostarczonych decyzji nie zgłoszono się po odbiór 6 stypendiów.

• Kwota niewypłaconych stypendiów wyniosła 3675,00 zł.

• 11 osób odebrało stypendium w kwocie niższej niż zostało przyznane.

• W związku z nie spełnieniem przesłanek uprawniających do otrzymania pomocy

materialnej, wystawiono 3 decyzje odmawiające przyznania stypendium.

11. OPIEKA SPOŁECZNA

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu został utworzony na mocy uchwały nr XIII/59/90 Gminnej Rady Narodowej w Rejowcu z dnia 27 kwietnia 1990r. w sprawie utworzenia jednostki budżetowej pod nazwą Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu.

Stan zatrudnienia w Ośrodku przeciwstawiał się następująco (w etatach):

Nazwa stanowiska 31. 12. 2019r. kierownik 1 główny księgowy 1 inspektor 3 starszy pracownik socjalny 2,5 specjalista pracy socjalnej 1 pomoc administracyjna 1,5 opiekun w ośrodku pomocy społecznej 9

Razem 19

47

Wydatki Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rejowcu na dzień 31. 12. 2019r. wyniosły 9.178.378,22 zł. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu prowadził działania na podstawie aktów prawnych:

I. Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej W roku 2019 obowiązywały następujące kryteria dochodowe: osoba samotnie gospodarująca jest uprawniona do świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli jej dochód nie przekracza kwoty 701 zł, zaś osoba w rodzinie – 528 zł., przy uwzględnieniu dochodu z miesiąca poprzedzającego założenie wniosku. W roku 2019 liczba rodzin i osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej była następująca:

Liczba beneficjentów 31. 12. 2019r.

Liczba rodzin 223

Liczba osób w rodzinach 554

Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej wg sołectw była następująca:

Sołectwo 31. 12. 2019r.

Adamów 2

Al. Krzywowolska 8

Al. Niedziałowska 7

Bańkowszczyzna 1

Bieniów 0

Czechów Kąt 3

Elżbiecin 0

48

Hruszów 10

Kobyle 19

Kolonia Rejowiec 1

Leonów 8

Marynin 8

Marysin 6

Niedziałowice 9

Niemirów 2

Rejowiec 68

Rybie 10

Siedliszczki 5

Stary Majdan 9

Wereszcze Duże 18

Wereszcze Małe 4

Wólka Rejowiecka 6

Zagrody 4

Zawadówka 10

Zyngierówka 5

W 2019 roku lat główne powody udzielenia wsparcia były następujące:

31. 12. 2019r. ubóstwo 100 rodzin bezrobocie 96 rodzin długotrwała choroba 61 rodzin

49

niepełnosprawność 75 rodzin

potrzeba ochrony macierzyństwa 19 rodzin

wielodzietność 18 rodzin

bezradność w sprawach opiekuńczo – 13 rodzin wychowawczych i prowadzenia

gospodarstwa domowego rodziny niepełne 3 rodziny

alkoholizm 4 rodziny

bezdomność 1 rodzina przemoc w rodzinie 2 rodziny

trudności w przystosowaniu do życia po 2 rodziny

opuszczeniu zakładu karnego zdarzenie losowe 1 rodzina sytuacja kryzysowa 4 rodziny

Analiza powyższych danych pozwala stwierdzić, że głównym powodem udzielania wsparcia na terenie Gminy Rejowiec w ramach pomocy społecznej było ubóstwo powiązane z bezrobociem. Znaczna była także ilość rodzin dotkniętych

niepełnosprawnością i długotrwałą chorobą.

Udzielanie świadczeń pomocy społecznej następuje w drodze postępowania administracyjnego zakończonego wydaniem decyzji administracyjnej. W większości

przypadków postępowanie prowadzone jest na wniosek strony.

50

Poniżej dane dotyczące postępowań administracyjnych w pomocy społecznej:

31. 12. 2019r. liczba wniosków 531 liczba postępowań 91 z urzędu liczba wydanych decyzji 622 liczba wywiadów środowiskowych 601 własnych liczba wywiadów środowiskowych dla 63 innych jednostek praca socjalna 72 rodziny liczba kontraktów socjalnych 16

świadczenia nienależnie pobrane 821,86 zł

(liczba decyzji – 1)

Realizacja świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej w 2019r. przedstawia się następująco:

Rodzaj świadczenia 31. 12. 2019r.

pobyt w domu pomocy społecznej kwota 180.163,55 zł (środki własne) liczba osób 9

zasiłek okresowy

51 kwota 198.525,34 zł (dotacja budżetu państwa) liczba osób 86

zasiłek celowy i zasiłek celowy specjalny kwota 14.750 zł (środki własne)

zasiłek stały kwota 128.601,79 zł (dotacja budżetu państwa) liczba osób 26

usługi opiekuńcze kwota 363.156,86 zł (środki własne) liczba osób 42

udzielenie schronienia kwota 4.197,50 (środki własne) liczba osób 1

składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające świadczenia

z pomocy społecznej (zasiłek stały) kwota 10.936,58 zł (dotacja budżetu państwa)

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu, oprócz świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, w 2019r. prowadził następujące działania: 1) praca socjalna - interdyscyplinarna działalność zawodowa mająca na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie

warunków sprzyjających temu celowi, 2) współpraca z policją, służbą zdrowia, z placówkami oświatowymi, z Powiatowym Zespołem do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w Chełmie,

z Powiatowym Urzędem Pracy w Chełmie,

52

3) zapobieganie negatywnym skutkom zimy – organizowanie pomocy dla osób

potrzebujących, 4) praca z rodzinami borykającymi się z problemami opiekuńczo – wychowawczymi,

współpraca z Sądem Rejonowym w Krasnymstawie, 5) praca z osobami z problemem alkoholowym: motywowanie do podjęcia terapii, współpraca z Punktem Konsultacyjnym Przeciwdziałania Przemocy i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, przeprowadzanie wywiadów środowiskowych w związku

z wszczęciem postępowania o podjęcie leczenia alkoholowego,

6) współpraca z organizacjami pozarządowymi, 7) pomoc żywnościowa - w ramach współpracy z PCK skierowano do Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014 – 2020 współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD) - 139 rodzin,

432 osób w tych rodzinach,

8) kwalifikowanie do szczepień przeciw pneumokokom – 5 dzieci,

9) kwalifikowanie do kolonii letnich - 10 dzieci.

II. Ustawa z dnia 11 lutego 2016r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej, finansowane z dotacji celowej z budżetu państwa) W okresie od stycznia do czerwca 2019r. świadczenie wychowawcze przysługiwało, jeżeli przeciętny miesięczny dochód członka rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego w przeliczeniu na osobę nie przekraczał kwoty 800 zł, kwoty 1.200 zł – dziecko niepełnosprawne członkiem rodziny. Począwszy od miesiąca lipca 2019r. przy ustalaniu prawa do świadczenia nie obowiązuje kryterium dochodowe.

53

Realizacja zadania w roku 2019 była następująca:

31. 12. 2019r. liczba 697 wniosków

forma papierowa 397

droga elektroniczna 300 liczba decyzji 86 liczba 581 informacji o przyznaniu

świadczenia liczba decyzji - 12,00 koordynacja liczba 9.272 przyznanych

świadczeń

na pierwsze dziecko 5.053 koszt świadczeń 4.600.194,12 zł

koordynacja 94.548 zł koszty obsługi 69.545,13 zł

świadczenia nienależnie

54 pobrane

kwota 879 zł liczba 0 upomnień liczba tytułów 0 wykonawczych

III. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start” (zadanie z zakresu administracji rządowej, finansowane z dotacji celowej z budżetu państwa) Świadczenie „Dobry start” przysługuje w związku z rozpoczęciem roku szkolnego do ukończenia przez dziecko lub osobę uczącą się 20 roku życia lub ukończenia 24 roku życia – w przypadku dzieci lub osób uczących się legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności.

Realizacja zadania była następująca:

1. liczba rodzin – 521,

2. liczba dzieci – 717,

3. liczba świadczeń – 717,

4. koszt świadczeń – 215.100 zł,

5. koszty obsługi – 7.190 zł.

55

IV. Ustawa z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej, finansowane z dotacji celowej z budżetu państwa).

Świadczeniami rodzinnymi są: 1) zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego: z tytułu urodzenia dziecka, z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, z tytułu samotnego wychowywania dziecka, z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem

zamieszkania, z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego,

2) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, 3) świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, specjalny

zasiłek opiekuńczy,

4) zasiłek dla opiekuna. W 2019r. obowiązywały następujące kryteria dochodowe uprawniające do świadczeń rodzinnych: kryterium dochodowe na osobę w rodzinie – 674 zł za rok poprzedzający okres zasiłkowy, kryterium dochodowe na osobę w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym – 764 zł. W roku 2019 w ramach świadczeń rodzinnych i opiekuńczych przeprowadzono postępowanie:

31. 12. 2019r. liczba wniosków 458 liczba decyzji 533 liczba rodzin 410 liczba upomnień 1 liczba tytułów wykonawczych 0

56 kwota świadczeń nienależnie pobranych 918 zł

W roku 2019 realizacja świadczeń rodzinnych była następująca:

Rodzaj świadczenia 31. 12. 2019r.

zasiłek rodzinny kwota 711.912,94 zł liczba rodzin 343

dodatki do zasiłku rodzinnego kwota 385.642,86 zł liczba rodzin 293

jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka kwota 24.000 zł liczba osób 24

świadczenie rodzicielskie kwota 283.224,90 zł liczba osób 43

świadczenia opiekuńcze kwota 888.792,46 zł

57 w tym:

zasiłek pielęgnacyjny kwota 330.547,66 zł liczba osób 164

świadczenie pielęgnacyjne kwota 419.544,80 zł liczba osób 26

specjalny zasiłek opiekuńczy kwota 101.320 zł liczba osób 17

zasiłek dla opiekuna kwota 37.380 zł liczba osób 6

Razem świadczenia 2.293.573,17 zł

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu opłacał składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne osób pobierających świadczenia opiekuńcze (świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna).

58

W roku 2019 realizacja zadania była następująca:

Rodzaj świadczenia 31. 12. 2019r.

składki na ubezpieczenia społeczne kwota 86.450,64 zł

składki na ubezpieczenia zdrowotne kwota 1. 22.189,18 zł

V. Ustawa z dnia 7 września 2007r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów

(zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej, finansowane z dotacji celowej z budżetu państwa)

Ustawa określa zasady przyznawania świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz postępowania wobec dłużnika alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, nie wyższej niż 500 zł miesięcznie.

Warunki uzsyakania prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego: 1) spełnienia kryterium dochodowego – dochód rodziny w przeliczeniu na osobę

w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł, od 1 października 2019r. - 800 zł, 2) uprawnienie do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna (w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej

należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych), 3) świadczenia przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu

niepełnosprawności - bezterminowo.

59

W roku 2019 działalność Ośrodka w przedmiocie świadczeń z funduszu alimentacyjnego wyglądała następująco:

31. 12. 2019r. liczba osób 54 koszt 237.930 liczba decyzji 71 liczba decyzji świadczeń nienależnie 2 pobranych kwota świadczeń nienależnie pobranych 1.159 zł

Oprócz zadań związanych z przyznawaniem świadczeń z funduszu alimentacyjnego, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu zrealizował zadania dotyczące postępowania wobec dłużnika alimentacyjnego. Polegały one na: 1) przeprowadzeniu z dłużnikiem alimentacyjnym wywiadu środowiskowego

i odebraniu oświadczenia majątkowego – 20 osób, 2) przekazanie komornikowi sądowemu informacji pochodzących z wywiadu

środowiskowego i oświadczenia majątkowego - 20, 3) przekazywanie do urzędu pracy informacji o potrzebie aktywizacji zawodowej

dłużnika alimentacyjnego – 3 osoby, 4) wydanie decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od

zobowiązań alimentacyjnych – 2, 5) złożenie wniosku o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 §1 Kodeksu karnego – 42 osób, z czego uczestnictwo w rozprawach w charakterze świadka –

0, liczba osób skazanych – 4, 6) skierowanie wniosku o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego –

0 osób, z czego liczba zatrzymanych praw jazdy – 0,

60

7) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego za okres dłuższy

niż 6 miesięcy – 3.720 informacji,

8) liczba wniosków o przyłączenie/wszczęcie do egzekucji sądowej – 47.

W 2019 roku wydatki na obsługę świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych wyniosły

188.744,48 zł.

VI. Uchwała Nr 221 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014 - 2020.

Realizacja programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” była następująca:

31. 12. 2019r. ogółem kwota 45.200 zł

środki własne gminy 9.200 zł dotacja z budżetu państwa 36.000 zł

dożywianie dzieci i uczniów kwota 26.121 zł liczba osób 77 liczba rodzin 40

zasiłek celowy na zakup posiłku lub żywności kwota 18.529 zł liczba osób 83

61 liczba rodzin 36

świadczenie rzeczowe w postaci produktów żywnościowych kwota 550 zł liczba osób 2 liczba rodzin 2

program osłonowy w zakresie dożywiania kwota 0 liczba osób 0

VII. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych W 2019r. dodatek mieszkaniowy przysługiwał osobom, jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku nie przekraczał 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym (1.925 zł) i 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym (1.375 zł), obowiązującej w dniu złożenia wniosku.

W roku 2019 realizacja dodatków mieszkaniowych:

31. 12. 2019r. liczba osób 14 liczba wniosków 18 liczba decyzji 18 liczba wywiadów 8 kwota świadczeń 13.013,29 zł

62

VIII. Ustawa z dnia 26 lipca 2013r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw Zryczałtowany dodatek energetyczny przysługuje odbiorcy wrażliwemu energii elektrycznej. Odbiorcą wrażliwym energii elektrycznej jest osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy, która jest stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym i zamieszkuje w miejscu dostarczania energii elektrycznej. Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Energii z dnia 21 kwietnia 2019r. wysokość dodatku energetycznego dla gospodarstwa domowego:

1) prowadzonego przez osobę samotną wynosi - 11,37 zł/miesiąc,

2) składającego się z 2 do 4 osób wynosi - 15,80 zł/ miesiąc,

3) składającego się z co najmniej 5 osób wynosi - 18,96 zł/miesiąc.

W 2019r. realizacja zadania była następująca:

31. 12. 2019r. liczba osób 3 liczba wniosków 4 liczba decyzji 4 kwota 348,43 zł

IX. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu realizuje zadania określone w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz „Gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie w Gminie Rejowiec”. Elementem programu jest Zespół Interdyscyplinarny utworzony w roku 2012 na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, administracyjnie obsługiwany przez Ośrodek.

63

W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele: Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rejowcu, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Komisariatu Policji w Rejowcu, Szkoły Podstawowej w Rejowcu, NZOZ „INTER MED” w Rejowcu, Sądu Rejonowego w Krasnymstawie. W 2019r. odbyło się 7 posiedzeń Zespołu, prowadzono postępowanie na podstawie

29 procedur „Niebieska Karta”.

X. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

Realizacja ustawy to zadanie własne gminy.

W 2019 r. realizacja ustawy była następująca: 1. odpłatność na opiekę i wychowanie dziecka w rodzinie zastępczej w wysokości

określonej w ustawie w następujący sposób: a) liczba dzieci przebywających w pieczy zastępczej (rodzinny dom dziecka, rodziny

zastępcze spokrewnione, rodziny zastępcze zawodowe, dom dziecka) – 13,

b) koszt pobytu dzieci w rodzinach zastępczych – 82.400,26 zł. 2. zatrudnienie asystenta rodziny w ramach „Programu asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej na rok 2019”, który pracował z 6 rodzinami, w których

wychowywało się 24 dzieci. Koszt zatrudnienia asystenta rodziny – 14.050,76 zł. Działania powyższe wpisywały się w realizację „Programu wspierania rodziny dla Gminy Rejowiec na lata 2017 – 2019”, przyjętego uchwałą Nr XXI/136/2017 Rady Miejskiej w Rejowcu z dnia 24 lutego 2017r.

XI. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze

środków publicznych Zadania określone w ustawie polegają na potwierdzaniu prawa do świadczeń opieki zdrowotnej świadczeniobiorcy innego niż osoba ubezpieczona, posiadającego obywatelstwo polskie i posiadającego miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który spełnia kryterium dochodowe określone w ustawie z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej, co do którego nie stwierdzono dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu, a sytuacją majątkową.

64

Dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w/w świadczeniobiorcy jest decyzja potwierdzająca to prawo, wydana po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.

W 2019r. Ośrodek wydał 3 takie decyzje.

XII. Ustawa z dnia 5 grudnia 2014r. o Karcie Dużej Rodziny (zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej, finansowane z budżetu państwa) Karta Dużej Rodziny przysługuje rodzinom z przynajmniej trójką dzieci, niezależnie od dochodu. Karta jest wydawana bezpłatnie, każdemu członkowi rodziny. Rodzice mogą korzystać z karty dożywotnio, dzieci - do 18 roku życia lub do ukończenia nauki, maksymalnie do osiągnięcia 25 lat. Dzieci legitymujące się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, po osiągnięciu odpowiednio 18. lub 25. roku życia otrzymują Kartę na okres ważności orzeczenia. Od 1 stycznia 2019r. prawo do posiadania Karty Dużej Rodziny przysługuje wszystkim rodzicom oraz małżonkom rodziców, którzy mają lub mieli na utrzymaniu łącznie co najmniej troje dzieci Karta oferuje system zniżek oraz dodatkowych uprawnień dla rodzin wychowujących co najmniej troje dzieci.

W 2019r. wydano 112 kart dla 50 rodzin wielodzietnych.

XIII. Samorządowa Elektroniczna Platforma Informacyjna (SEPI) Platforma wdrożona została bezpłatnie w roku 2012 we współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy w Chełmie, służy do elektronicznej wymiany informacji dotyczącej klientów

Ośrodka i Urzędu.

W 2019r. za jego pomocą Ośrodek wygenerował 456 dokumentów elektronicznych.

Wszystkie wymienione i opisane powyżej działania wpisują się w realizację „Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Rejowiec na lata 2014 – 2021”, przyjętej

uchwałą Nr XLI/280/2014 Rady Gminy Rejowiec z dnia 24 października 2014r.

65

12 INSTYTUCJE KULTURY DZIAŁAJĄCE NA TERENIE GMINY REJOWIEC

12.1. Gminny Ośrodek Kultury w Rejowcu

Gminny Ośrodek Kultury w Rejowcu posiada niezbędne zaplecze do organizacji różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych. W budynku znajduje się hol wystawowy o powierzchni 118 m2 wraz z grami stacjonarnymi (bilard, piłkarzyki, tenis stołowy), sala konferencyjna 60m2 na 50 osób, sala widowiskowa 200m2 wraz z pełnowymiarową sceną i miejscami siedzącymi na ok. 200 osób oraz sala ćwiczeń wyposażona w sprzęt do ćwiczeń siłowych, o powierzchni 30m2. Na potrzeby wydarzeń kulturalnych dostępny jest również profesjonalny sprzęt nagłaśniający, mikrofony oraz niezbędne zaplecze techniczne. Budynek jest przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, posiada własny, ogrodzony parking przy którym znajduje się zewnętrzna siłownia oraz plac zabaw dla dzieci. Od 2018 roku oferta GOK wzbogaciła się o zajęcia sportowe na sali gimnastycznej: pilates, zajęcia na siłowni, oraz sztuki walki. Przedmiotem działalności Gminnego Ośrodka Kultury w Rejowcu jest realizacja zadań w dziedzinie wychowania, edukacji i upowszechniania kultury. Instytucja ma również na celu pozyskiwanie i przygotowanie środowiska do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Wobec powyższych założeń w 2019 roku realizowane były zajęcia dla dzieci, młodzieży i dorosłych do których się zaliczały:

• Zajęcia z rękodzieła – zdobienie przedmiotów tradycyjnymi jak i współczesnymi technikami, wyrabianie ozdób okolicznościowych, tworzenie aranżacji

artystycznych. Zajęcia te skierowane są dla dzieci i młodzieży.

• Warsztaty recytatorskie – lekcje dykcji i artykulacji, prawidłowego oddechu, oraz

prezentacji scenicznej. Zajęcia skierowane są dla dzieci i młodzieży.

• Koło hafciarskie „Igłą Malowane” – ręczne wyrabianie haftów na materiale

tradycyjnymi technikami. Zajęcia dla młodzieży i dorosłych.

• Zajęcia wokalne i nauka gry na gitarze – zajęcia skierowane do dzieci i młodzieży.

• Orkiestra Dęta – Nauka gry na instrumentach dętych, koncertowanie. Zajęcia

skierowane do wszystkich grup wiekowych.

• Zajęcia ze sztuk walk i samoobrony – Zajęcia skierowane są dla wszystkich grup

wiekowych.

66

• Zajęcia plastyczne – Mieszane techniki plastyczne, nauka malowania, rysunku

i rzeźby.

Oferta skierowana jest do dzieci i młodzieży.

Przy Gminnym Ośrodku Kultury od 1987 roku działa Kapela Ludowa „Sami Swoi”, która reprezentuje Rejowiec w wielu przeglądach i konkursach. Muzycy z kapeli propagują regionalny folklor, muzykę i przyśpiewki. Z GOK współpracują Koła Gospodyń Wiejskich, których na terenie gminy Rejowiec działa 12. Organizowane są dla nich szkolenia, prelekcje, wykłady i konferencje. W GOK organizowane są wydarzenia cykliczne o zasięgu regionalnym, powiatowym, ogólnopolskim, oraz międzynarodowym. Najważniejszym widowiskiem jakie pojawia się już od 26 lat jest Regionalny Przegląd Piosenki i Przyśpiewki Ludowej. Corocznie przegląd przyciąga około 40 zespołów śpiewaczych i kapel ludowych, a wraz ze zgromadzoną widownią GOK gości podczas wydarzenia ponad 400 osób. Przegląd ma na celu propagowanie regionalnego folkloru, tradycji ludowych, spotkania pokoleń i wymianę doświadczeń między jego uczestnikami. Kolejnym ważniejszym wydarzeniem organizowanym już od 1998 roku są Międzynarodowe Warsztaty Plastyczne. Gromadzą artystów z terenu całej Polski oraz spoza jej granic. Uczestniczą w nich artyści malarze, rzeźbiarze a wykonane przez nich prace trafiają do najważniejszych obiektów na terenie gminy Rejowiec. Podczas warsztatów twórcy prowadzą nieodpłatne zajęcia z uzdolnionymi dziećmi oraz artystami amatorami prezentując im swój warsztat, oraz zapoznając z tajnikami malarskimi. Na warsztatach powstają prace odnoszące się do historii regionu, jego położenia, tradycji, atrakcji turystycznych oraz miejsc pamięci i kultu. W całym wydarzeniu bierze udział ponad 200 osób, jednak biorąc pod uwagę również całoroczny wernisaż prac liczba odbiorców się stale powiększa. W 2019 roku odbyła się druga edycja Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego na wiersz klasyczny im. Mariana Janusza Kawałko, której GOK był współorganizatorem. Konkurs miał charakter otwarty, a jego grupą docelową byli poeci mieszkający na terenie całej Polski. Wyłoniono trzech laureatów, oraz wyróżniono najlepsze prace, które opublikowano w pokonkursowym tomiku poezji. Uroczyste podsumowanie konkursu odbyło się w Pałacu Zaleskich, podczas którego odbyły się także występy okolicznościowe. 67

Rejowiecki GOK to również scena dla eliminacji powiatowych konkursów: Mały Konkurs Recytatorski, Jesienny Konkurs Recytatorski, Konkurs Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej „Śpiewający Słowik”, Przegląd Widowisk Kolędniczych czy Przegląd Teatrów

Dziecięcych. Koordynatorem ich realizacji jest Gminny Ośrodek Kultury w Rejowcu. W 2019r. odbył się Gminny Sylwester, który od 3 lat organizowany jest przy Pałacu Zaleskich – siedzibie Urzędu Miejskiego, ma on charakter imprezy otwartej, dostępnej dla wszystkich mieszkańców. Podczas zabawy rozpalane są ogniska, koncertuje zespół i odbywa się pokaz fajerwerków. W wydarzeniu bierze udział ok 200 osób. W czasie zimowym w GOK organizowane są warsztaty plastyczne dla dzieci, a w okresie ferii zimowych prowadzone są gry, zabawy oraz lekcje muzealne. W czasie bożonarodzeniowym Orkiestra Dęta działająca przy GOK odgrywa koncerty kolęd w kościołach na terenie gminy Rejowiec. W styczniu w sali widowiskowej odbywa się Finał Orkiestry Świątecznej Pomocy, w której GOK bierze udział już od 2005 roku. Prowadzone są licytacje, koncerty, występy oraz pokazy, a wszystkie zebrane środki przeznaczane są na cele charytatywne. Udział bierze ponad 200 osób. Wiosenne wydarzenia rozpoczyna Dzień Kobiet, który gromadzi wszystkie panie działające przy GOK w Rejowcu: grupę hafciarską, członkinie teatrów, Koła Gospodyń Wiejskich i wiele innych. Mają miejsce koncerty, występy, organizowany również jest poczęstunek dla wszystkich zgromadzonych. Udział bierze ponad 100 osób. W 2019 roku GOK stał się również współorganizatorem Powiatowego Festiwalu Zespołów Śpiewaczych i Śpiewaków Ludowych, podczas którego wyłoniono reprezentantów powiatu do konkursu w Kazimierzu Dolnym. Wydarzenie odbyło się w amfiteatrze miejskim. W czerwcu tego samego roku GOK współorganizował również 100-lecie Orkiestry Dętej, odbywające się jako impreza plenerowa (festyn) w amfiteatrze miejskim. Przed okresem wakacyjnym od 5 lat odbywa się konkurs wiedzy o Janie Pawle II „My jesteśmy świadkami”. Konkurs ma dwie formy: testu wiedzy dla starszych uczestników, oraz plastyczny dla przedszkola i klas 1-3 Szkoły Podstawowej. Nagrodami są pamiątkowe dyplomy i słodycze. Kolejnym konkursem wiedzy jest prowadzona od 2003 roku „Moja Mała Ojczyzna”. Test porusza kwestię regionalnej tradycji i historii w kontekście zawirowań dziejowych, przypomina też o najważniejszych postaciach Rejowca i okolic.

68

W okresie wakacyjnym GOK realizuje półkolonie letnie, które od lat cieszą się ogromnym zainteresowaniem wśród mieszkańców. Dla dzieci organizowane są gry, zabawy, animacje, liczne wycieczki i atrakcje. Zajęcia trwają po średnio po 8 godzin dziennie i gromadzą ok 80 uczestników i 4-5 opiekunów. Na zakończenie półkolonii dzieci otrzymują upominki. Poza półkoloniami GOK proponuje dzieciom dwutygodniowe warsztaty rękodzieła. Zapewnione jest wyżywienie dla każdego uczestnika oraz dwie wycieczki na zakończenie każdego z tygodni pracy. W warsztatach bierze udział ok 40 dzieci. Na początku sierpnia 2019 przeprowadzony został konkurs „Moje Gospodarstwo Estetyczne i Bezpieczne”. Konkurs przeprowadzany jest od kilkunastu lat i polega na odwiedzaniu przez komisję konkursową wszystkich zgłoszonych gospodarstw i oceniania ich wyglądu, bezpieczeństwa i rozwiązań stosowanych przez właścicieli. W drodze eliminacji wyłaniany jest zwycięzca konkursu. Nagrodami są narzędzia ogrodnicze, akcesoria dekoracyjne oraz inne praktyczne upominki. Na początku października 2019 roku odbyła się „Konferencja Kobiet”. Wydarzenie to zapoczątkowano w 2011 roku i bez przerwy kontynuowane jest do dnia dzisiejszego. Konferencja skierowana jest do wszystkich aktywnych kobiet z terenu gminy Rejowiec. Podczas wydarzenia odbywają się prelekcje, pokazy, darmowe konsultacje medyczne i kosmetyczne, występy i koncerty, oraz poczęstunek. W wydarzeniu bierze udział ponad 180 osób. Również w październiku 2019 roku GOK stał się przystankiem dla trasy koncertowej Filharmonii im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie, gdzie zaprezentowany został program „Śpiewnik Domowy”, w którym udział wzięli soliści wyróżnieni w programie stypendystów Teatru Wielkiego w Warszawie. 11 listopada organizowane było Święto Niepodległości, które w naszej gminie ma charakter bardzo uroczysty. Rozpoczyna się mszą św. po której następuje uroczysty pochód, oraz złożenie kwiatów w miejscach pamięci położonych na terenie gminy.

69

Gminny Ośrodek Kultury jest również miejscem gdzie odbywają się spotkania, konferencje oraz występy zarezerwowane dla konkretnej grupy odbiorców, np. Szkoły Podstawowej w Rejowcu czy Kół Gospodyń Wiejskich. W ciągu 2019 roku GOK zorganizował lub koordynował przebieg 22 wydarzeń kulturalnych, w tym 10 autorskich prowadzonych cyklicznie od minimum 5 lat.

12.2. GMINNA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W REJOWCU

Gminna Biblioteka Publiczna w Rejowcu wypełniając działalność statutową służy mieszkańcom gminy upowszechniając i promując czytelnictwo, prowadząc działalność informacyjną oraz kulturalno – oświatową. Swoją działalnością obejmuje obszar całej gminy.

ZADANIA PODSTAWOWE

• Gromadzenie, opracowanie i przechowywanie materiałów bibliotecznych, zakup

nowości wydawniczych z uwzględnieniem poszczególnych grup czytelniczych.

• Udostępnianie zbiorów bibliotecznych.

• Ocena posiadanych zbiorów pod kątem ich przydatności w środowisku

i dokonywanie niezbędnych selekcji.

• Popularyzacja czytelnictwa.

• Wspieranie systemu edukacji, poprzez rozwijanie zainteresowań czytelniczych

wśród dzieci i młodzieży.

• Przygotowanie i rozliczenie wniosku o udzielenie dofinansowania na zakup nowości

wydawniczych ze środków finansowych Biblioteki Narodowej.

• Gromadzenie i przechowywanie dokumentacji związanej z działalnością biblioteki.

• Dbałość o estetyczny wygląd pomieszczeń biblioteki.

70

GROMADZENIE I OPRACOWANIE ZBIORÓW

Księgozbiór jest podstawowym czynnikiem warunkującym pracę biblioteki. Biblioteka posiada zbiory o charakterze uniwersalnym obejmującym beletrystykę polską i obcą, literaturę popularnonaukową przeznaczoną dla czytelników z różnych grup wiekowych, literaturę dla dzieci i młodzieży oraz lektury szkolne. Gromadzenie zbiorów odbywa się poprzez zakup nowości wydawniczych. Nabywane są najlepsze i najwartościowsze pozycje książkowe, które są dostępne na rynku wydawniczym. Przy wyborze tytułów brane są pod uwagę sugestie czytelników, którzy chcieliby, aby w zbiorach biblioteki znalazły się książki, które ich interesują. Zakupy dokonywane są w hurtowniach takich jak np. „Edyp” „Sprzedaż Dobrej Książki”, ”Empik‘’ „Azymut” z uwagi na dobrą cenę książki oraz szeroką ofertę i wygodną formę dostawy. Podstawowym źródłem wpływu jest dotacja organizatora, od której jest uzależniona dotacja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ze środków własnych biblioteka zakupiła 187 woluminów (książek) na kwotę 5 284 zł. Biblioteka pozyskała dodatkowe środki finansowe z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Biblioteki Narodowej ”Zakup nowości wydawniczych do bibliotek” zakupiono 135 woluminów (książek) na kwotę 3 517 zł. Dary od czytelników 14 woluminy na kwotę - 243 zł. W roku 2019 bibliotece przybyło 336 książek na kwotę 9 044 zł. Na prenumeratę czasopism biblioteka wydała 896 zł.

Ogólny stan księgozbioru na koniec roku 2019 wynosił: 11 622 woluminy

CZYTELNICTWO, WYPOŻYCZANIE I UDOSTĘPNIANIE Udostępnianie zbiorów w bibliotece odbywa się w warunkach wolnego dostępu do półek. Pozwala to na wstępne zapoznanie się z zawartością książki co wyzwala samodzielność czytelnika w doborze literatury, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży W 2019 roku w bibliotece zarejestrowano 466 czytelników w tym: osoby uczące się -

197,- osoby pracujące -112,- i pozostali (czyli emeryci, renciści, niezatrudnieni) – 157 osób.

71

Wypożyczono ogółem 8281 woluminów. Najwięcej książek wypożyczono z literatury pięknej dla dorosłych - 5 981 tytułów, literatury dla dzieci i młodzieży – 1.289 tytułów i literatury popularnonaukowej – 1011 woluminów. Oprócz wypożyczania książek do domu, użytkownicy odwiedzają bibliotekę aby skorzystać z dostępnych źródeł informacji. W coraz większym stopniu czytelnicy poszukują informacji w Internecie, a rzadziej korzystają ze słowników czy encyklopedii. Zbiory biblioteki uzupełniają czasopisma, które są prenumerowane przez bibliotekę w ilości 7 tytułów, biblioteka otrzymuje również nieodpłatnie czasopisma od czytelników. Na miejscu czytelnicy skorzystali z 425 czasopism, na zewnątrz wypożyczyli 935 czasopism. Biblioteka Gminna posiada 7 stanowisk komputerowych, w tym do użytku czytelników – 4 z bezpłatnym dostępem do Internetu, z którego korzystają mieszkańcy naszej gminy, turyści i goście odwiedzający naszą Gminę. W 2019 roku z czytelni internetowej skorzystało - 497 użytkowników GBP, w większości były to dzieci i młodzież. Dorośli czytelnicy korzystają z czytelni internetowej w celu dokonywania zakupów w sklepach internetowych, skorzystania z poczty elektronicznej oraz bankowości internetowej. Biblioteka posiada również sprzęt peryferyjny taki jak: drukarka atramentowa, drukarka laserowa, urządzenia wielofunkcyjne atramentowe, aparaty fotograficzne. Biblioteka korzysta z programu bibliotecznego MATEUSZ – funkcje realizowane za pomocą systemu to: opracowanie zbiorów, ewidencja czytelników, ewidencja wypożyczeń. Do chwili obecnej GBP wprowadziła do bazy zbiorów – 11 560 rekordów, co stanowi 99,5 % ogółu księgozbioru.

DZIAŁALNOŚĆ KULTURALNO – OŚWIATOWA

W zakresie popularyzacji książki i biblioteki prowadzone są różne formy pracy. Do najważniejszych wydarzeń kulturalnych w 2019 roku należy zaliczyć organizowany co roku „Tydzień Bibliotek” w którym biblioteka organizuje spotkanie – „Najaktywniejszy Czytelnik Roku”. Na to spotkanie zapraszani są czytelnicy, którzy wypożyczyli najwięcej książek w danym roku.

72

W 2019 odbyło się spotkanie kulinarne czytelniczek z Kołem Gospodyń Wiejskich z Wólki Rejowieckiej. Uczniowie Kl. II Szkoły Podstawowej wzięli udział w „Warsztatach Rękodzieła’’, które poprowadziła miejscowa artystka ludowa. W czasie Tygodnia Bibliotek odbyły się również dwa spotkania z cyklu „Cała Polska Czyta dzieciom”, uczestnikami były dzieci z Przedszkola Gminnego. Ogółem w Tygodniu Bibliotek uczestniczyło 81 osób. W ciągu roku w bibliotece odbywają się konkursy plastyczne takie jak: „Moja Walentynka”, „Najpiękniejsze ozdoby choinkowe”, „Jesień w koszyku”, „Najpiękniejsze stroiki wielkanocne” udział w konkursach zgłosiło 34 osoby, wszyscy uczestnicy konkursów otrzymali symboliczne nagrody. Organizowane są również wycieczki do biblioteki dla dzieci najmłodszych w celu zapoznania się z pracą Gminnej Biblioteki, poznania zasad zapisu do biblioteki i zaznajomienia się z literaturą, są to grupy ze Szkoły Podstawowej i Przedszkola Gminnego. „Dzień Bezpiecznego Internetu” to kolejne spotkanie biblioteczne organizowane aby przybliżyć dzieciom jakie są dobre i złe strony Internetu. W tym spotkaniu uczestniczyli uczniowie Szkoły Podstawowej.

Biblioteka organizuje również wystawki, gazetki tematyczne i okolicznościowe takie jak:

• Wystawa publikacji o Janie Pawle II w rocznicę śmierci.

• Wystawa literatury Rocznica wybuchu II wojny światowej

• Wystawa – Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich

• Wystawa - Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu

• Wystawa – Narodowe Święto Niepodległości. W ramach współpracy ze Szkołą Podstawową w miesiącu wrześniu biblioteka zorganizowała spotkanie - Narodowe Czytanie. Uczniowie kl. IV wybrali jedną z ośmiu proponowanych książek do przeczytania, była to „Katarynka” Bolesława Prusa. Dla dzieci organizowane są również lekcje biblioteczne o różnej tematyce, jednak najczęściej głównym tematem jest literatura dla dzieci i młodzieży. Z myślą o najmłodszych czytelnikach zostało zorganizowane spotkanie patriotyczne – Nasza Niepodległa oraz spotkanie z poezją J. Brzechwy i J. Tuwima, w którym udział wzięły dzieci z Przedszkola

Gminnego.

73

W listopadzie gościła w Gminnej Bibliotece objazdowa wystawa malarki z Janowa Lubelskiego, która cieszyła się dużym zainteresowaniem mieszkańców naszej gminy, a także wzbudziła zainteresowanie wśród młodzieży szkolnej. Po raz kolejny we współpracy z księgarnią i hurtownią taniej książki – Tuliszków z Żychlina został zorganizowany Mikołajkowy kiermasz książek, który cieszył się dużym zainteresowaniem wśród naszych mieszkańców. Biblioteka od hurtowni w darze otrzymuje książki, które powiększają księgozbiór biblioteki. Tradycyjnie jak co roku w miesiącu grudniu odbyło się spotkanie z Mikołajem dzieci z Gminnego Przedszkola w Rejowcu. GBP w Rejowcu posiada swoją stronę internetową, na której umieszczane są informacje o organizowanych imprezach, godzinach otwarcia biblioteki oraz prezentowane są nowości książkowe dla dorosłych , dzieci i młodzieży. Gminna Biblioteka posiada konto na portalu społecznościowym- Facebook które służy do kontaktu między użytkownikami programu bibliotecznego –MATEUSZ w pozyskiwaniu informacji przydatnej w pracy biblioteki

13. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W REJOWCU Ochotnicza Straż Pożarna w Rejowcu została zgłoszona do rejestru stowarzyszeń w 1909r. Z inicjatywą jej powołania wystąpił ks. Bronisław Zakrzewski, wikary z parafii Pawłów, oddelegowany do pracy duszpasterskiej w nowo wybudowanym kościele w Rejowcu. W poczynaniach zorganizowania Straży Pożarnej wspierał ks. Zakrzewskiego właściciel dóbr rejowieckich Józefat Budny oraz Dyrekcja Cukrowni i właściciele fabryki maszyn, kotłów i aparatów gorzelnianych w Rejowcu A. Rau i J. Gryziński. Ci ostatni przeszkolili pracowników swojego przedsiębiorstwa w sztuce pożarniczej i na bazie zakładu utworzyli 15 osobowy zespół straży pożarnej. Z własnych funduszy wyposażyli oni strażaków w podstawowy sprzęt pożarniczy: wóz konny, dwie sikawki ręczne, dwa beczkowozy, bosaki, tłumice, drabiny. Pierwszym prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej został ks. Bronisław Zakrzewski, a na naczelnika wybrano Józefa Gruczyńskiego.

74

Obecnie OSP jest jednostką typu S2, włączoną w 1995 roku do Krajowego Systemu

Ratowniczo – Gaśniczego. Na terenie gminy Rejowiec działa jako jedyna jednostka OSP. Strażnica OSP, która mieści się przy ulicy Henryka Dąbrowskiego w Rejowcu została oddana do użytku w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. Jest to budynek dwukondygnacyjny, z dwoma boksami garażowymi. Na parterze strażnicy znajduje się Urząd Poczty Polskiej, a na piętrze świetlica OSP.

Jednostka wyposażona jest w dwa samochody ratowniczo – gaśnicze: 10) GBA 2,5/16 na podwoziu Star 244 – z 1986 r., normatywnie wyposażony w sprzęt pożarniczy,

11) SLRt na podwoziu Ford Transit – z 2006 r.

OSP Rejowiec liczy obecnie 38 członków.

21 posiada przeszkolenie w zakresie podstawowym;

9 posiada przeszkolenie w zakresie ratownictwa technicznego;

6 posiada szkolenie dowódców;

5 posiada przeszkolenie w zakresie współpracy z SP ZOZ Lotnicze Pogotowie Ratunkowe;

1 szkolenie komendantów gminnych;

9 posiada szkolenie w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy;

21 posiada aktualne badania lekarskie.

Proces szkolenia w 2019 roku:

Szkolenie Naczelników OSP ukończyło 2 druhów;

Szkolenie KPP OSP ukończyło 4 druhów;

Szkolenia kierujących działaniem ratowniczym OSP ukończyło 2 druhów;

Szkolenie podstawowe ukończył 1 druh. Inspekcje gotowości bojowej przeprowadzone w 2019 roku przez Komendę Miejską PSP w Chełmie wykazują bardzo dobre przygotowanie jednostki do prowadzenia działań ratowniczo – gaśniczych.

75

Rok 2019 Ochotnicza Straż Pożarna w Rejowcu w roku 2019 uczestniczyła w 49 interwencjach, w tym 29 pożarach i 20 razy w likwidacji miejscowych zagrożeń.

Miejscowe zagrożenia

Pożary skutki zjawisk Liczba kwartał w tym poza teren wypadki atmosferycznych Razem druhów 2019 alarmy gminy komunika- INNE łącznie fałszywe Nieużytki, cyjne pompowanie powalone Budynki mieszkalne Gospodarcze inne w rolnictwie wody drzewa

I 1 0 6 4 2 0 0 0 2 15 8 9

II 0 0 6 2 1 1 2 0 2 14 4 16

III 0 2 5 2 2 0 2 0 2 15 4 8

IV 1 0 0 0 2 0 0 2 5 1 8

Razem 29 20 49 17 41

W 2019 roku Strażacy Ochotniczej Straży Pożarnej w Rejowcu przeprowadzili 2 spotkania edukacyjne z dziećmi ze Szkoły Podstawowej

w Rejowcu oraz Gminnego Przedszkola w Rejowcu. Jednostka OSP Rejowiec otrzymała dotację z Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej na zapewnienie gotowości bojowej jednostki

w kwocie 4000,00 złotych.

Z w/w kwoty dokonano zakupu:

• obuwie strażackie skórzane – par 4

• rękawice specjalne skórzane – par 5

• nóż ratowniczy – szt. 2

• kominiarka niepalna – szt.1 76

W ramach zakupów z funduszu MSWiA na zadania publiczne „Dofinansowanie jednostek

OSP” w 2019 jednostka pozyskała łącznie 10 000,00 w dwóch naborach, z czego:

• zakupiono – 14 kpl. ubrań koszarowych

• zakupiono – szafę ubraniową do pomieszczenia służbowego w OSP. Z odpisu 1% za rok podatkowy 2018 zebrano 134,39 zł. Środki te muszą być wykorzystane przez jednostkę do 30 września 2020r.

Zawody Sportowo – Pożarnicze w 2019 roku W dniu 9 czerwca 2019 roku w miejscowości Rejowiec odbyły się Międzygminne Zawody Sportowo-Pożarnicze. Do rywalizacji przystąpiły drużyny Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu Gminy Rejowiec Fabryczny, Gminy Siedliszcze oraz Gminy Rejowiec. Drużyny rywalizowały w dwóch konkurencjach: sztafecie pożarniczej oraz ćwiczeniu bojowym.

14. ZABYTKI

1. Zespół Pałacowo - Parkowy Pałac klasycystyczny, eklektyczny, wpisany do rejestru zabytków. Wybudowany w latach 1780-1782 przez Wiktoryna Zaleskiego (starostę boreckiego, właściciela Turośni) na fundamentach po części murowanego dworku Reyów. Zaleski po wzniesieniu bryły pałacu rozbudował swoją rezydencję o oranżerię, założył pierwszy park oraz sad, a w obrębie posiadłości wybudował spichlerze, budynki folwarczne, owczarnię oraz pomniejsze budynki gospodarcze. Kolejnymi właścicielami pałacu były rody szlacheckie: Ossolińskich, Łubieńskich, Woronieckich, które przekształcały pałac i tereny do niego przylegające. Ostatnim właścicielem (do 1944 roku) był przedstawiciel nowej burżuazji przemysłowej – Jozafat Budny. Uporządkował teren wokół pałacu i przekształcił zredukowany park na wzór ogrodów angielskich sprowadzając do niego rzadkie gatunki drzew i krzewów. W Rejowcu dzięki zaangażowaniu małżeństwa

Budnych powstała cukrownia, tartak, gorzelnia i kościół. Po zakończeniu II wojny światowej pałac przejął skarb państwa, mieściły się tu urzędy i instytucje. Ostatnią był Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli. Po opuszczeniu pałacu Gmina Rejowiec poczyniła starania w celu odzyskania Pałacu na własność gminy. 77

W dniu 31 grudnia 2014 roku Marszałek Województwa Lubelskiego Sławomir Sosnowski i Wicemarszałek Krzysztof Grabczuk podpisując akt notarialny przekazali pałac Gminie Rejowiec w imieniu której akt podpisał Wójt Rejowca Tadeusz Górski. Od 4 maja 2016 Pałac Zaleskich w Rejowcu jest siedzibą Urzędu Miejskiego. Władzom Rejowca udało się pozyskać środki na rewitalizację Zespołu Parkowo-Pałacowego i od kilku lat trwają wzmożone prace, aby przywrócić go do dawnego kształtu. Uporządkowano zaniedbany teren parku, wytyczono drogi, alejki, miejsca do odpoczynku dla turystów. W 2017 roku ukończono budowę amfiteatru miejskiego, altany nad brzegiem stawu, oraz uzupełniono elementy infrastruktury. Korpus główny budowli zbliżony jest do kwadratu, dwukondygnacyjny z jednokondygnacyjną wieżą ustawioną centralnie. Do korpusu przylegają skośnie dwa skrzydła boczne, które tworzą przylegające do siebie prostokąty nierównej długości. Skrzydło wschodnie otoczone jest kolumnadą, która powoduje wrażenie półkolistości bryły. Oba skrzydła zwieńczone są wieżyczkami o przekroju koła. Wjazd na teren pałacu prowadzi przez neogotycką bramę wjazdową bezpośrednio na teren dziedzińca.

Oficyna Pałacowa Budowla w stylu klasycystycznym na planie prostokąta pochodząca z XVIII wieku. Została przebudowana w XIX i XX wieku, jest budynkiem murowanym i otynkowanym. Jest obecnie siedzibą Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.

Czworak Został prawdopodobnie wzniesiony razem z pałacem. Budynek parterowy na planie prostokąta, murowany i otynkowany. Obecnie mieszkania prywatne.

Park angielski Powstał w XIX wieku. Został silnie zredukowany po II wojnie światowej. Posiada wiele okazów starodrzewia, zachowany został również staw z wyspą. Powierzchnia parku to ok. 6,6 ha.

2. Kościół pw. Św. Jozafata Biskupa i Męczennika Wcześniej Rejowiec nie posiadał własnej świątyni rzymskokatolickiej i należał do Parafii w Pawłowie. Starania o budowę kościoła i utworzenie parafii trwały od momentu ogłoszenia ukazu o tolerancji religijnej w 1905 roku. Autorem projektu był uznany warszawski architekt Stefan Szyller. Świątynia, mimo swoich rozmiarów, w dokumentacji była określana mianem kaplicy, a nie kościoła – po to, żeby łatwiej było uzyskać zatwierdzenie planów u władz.

78

Całe przedsięwzięcie sfinansowane było przez ówczesnych właścicieli dóbr rejowieckich

Marię i Józefata Budnych, a sama budowa ruszyła w 1906 roku. Jest to świątynia składająca się z jednej nawy, wzniesiona w stylu neogotyckim. Przy nawie jest umieszczona kruchta, nad którą od strony południowej jest wybudowana wieża kościelna. W ołtarzu głównym znajduje się figura św. Jozafata Kuncewicza i płaskorzeźby przedstawiające 3 tajemnice różańca. Ołtarze boczne zostały wykonane z drewna dębowego, po lewej stronie znajduje się krucyfiks zasłonięty obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa; po prawej stronie znajduje się obraz św. Marii Kleofasowej i na zasuwie - obraz św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny. Chrzcielnica wykonana z drewna dębowego, neogotycka z 1928 roku. Na chórze muzycznym znajdują się organy o 9 głosach kupione w 1907 roku, wykonane przez Jagodzińskiego z Lublina). Do wyposażenia świątyni należą także inne zabytkowe obrazy przeniesione z dawnej cerkwi greckokatolickiej w Rejowcu – Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XVIII wieku, Chrystusa Ukrzyżowanego z XIX wieku, św. Michała Archanioła z XIX wieku, kopia na podstawie Giudo Reniego; Matki Bożej Chełmskiej z 1893 roku. W nawie są umieszczone ławki i konfesjonały wykonane z drewna dębowego, w stylu neogotyckim. Na wieży kościelnej znajduje się dzwon odlany ze spiżu o masie 500 kilogramów, wykonany we Wrocławiu, w 1947 roku.

3. Kościół Św. Michała Archanioła – Kaplica Cmentarna ul. Dąbrowskiego Świątynia została wzniesiona jako cerkiew unicka. Budowla powstała na miejscu poprzednich drewnianych świątyń, wymienianych w 1619 i 1720 roku. Obecna cerkiew została wybudowana w latach 1796-1802 i ufundowana przez Wiktoryna Zaleskiego (dokończył ją Józef Ossoliński). W 1875 roku, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej została zamieniona na cerkiew prawosławną. W 1919 roku budynek został przejęty na rzecz Kościoła rzymskokatolickiego. W latach 1941-1944 budowla ponownie należała do prawosławnych. Była gruntownie restaurowana około 1830 roku, oraz po zdewastowaniu pod koniec II wojny światowej w 1990 roku. W 2002 roku zostały wzmocnione mury i tynki kościoła oraz wymalowano wnętrze. Obraz Św. Michała Archanioła do ołtarza głównego ufundował i wykonał artysta-malarz Stanisław Jan Miszczuk.

79

4. Cmentarz żydowski w Rejowcu Data jego powstania pozostaje nieznana. Kirkut ma powierzchnię 1,44 ha. W czasie II wojny światowej został zdewastowany przez Niemców, proces ten był kontynuowany po wojnie. Przez lata teren cmentarza służył jako pole orne. Z inicjatywy Żydów pochodzących z Rejowca wzniesiono na nim pomnik ku czci ofiar Holocaustu (do jego budowy użyto fragmentów zniszczonych macew).

5. Kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Żulinie Od XV wieku istniała w Żulinie parafia prawosławna (Narodzenia Najświętszej Bogurodzicy), która pod koniec XVI wieku została przekształcona na unicką (Najświętszej Marii Panny i św. Onufrego) a w 1875 ponownie stała się prawosławna. Od początku funkcjonowała tu drewniana cerkiew. Kolejna została ufundowana pod koniec XVIII wieku i rozebrana w 1911 (według innych źródeł spłonęła w 1905). Nową wybudowano w latach 1905 – 1907 na pograniczu miejscowości Żulin i Zagrody. Ufundował ją ks. S. Bondarski, Nadia Skuratowa z Petersburga i inni, nieznani darczyńcy. Po II wojnie światowej przejął ją kościół rzymskokatolicki, w 1947 przeniesiono tu siedzibę parafii Borowica (Żulin należał do niej od 1923). Od tego czasu kościół był kilkakrotnie remontowany, między innymi w 1962 został oszalowany na zewnątrz. W latach 2001 – 2006 odnowiono ołtarze boczne, w 2012 ołtarz główny.

6. Dwór Szlachecki w Żulinie Dwór z ok. 1918 roku. Od 1927-39 właścicielem majątku był Jan Nepomucen Budny, syn

Nikodema, właściciela Jastkowa. Obecnie mieszkania prywatne.

7. Wieża „Ariańska” – Krynica (położona przy granicy Gminy Rejowiec) Budowla, która przez szereg lat uchodziła za zagadkową. Obecnie jest uważana za kaplicę grobową Pawła Orzechowskiego. Wieża Ariańska jest najstarszą Polską piramidą. Wzgórze na którym została zbudowana posiada długą historię i jest miejscem nadal badanym przez archeologów.

8. Zabytkowe pompy wodne:

-Rynek w Rejowcu

Pompa ssąco-tłocząca firmy TROETZER & Co. VARSOVIE. Wybudowana na początku XX wieku.

80

- ul. Kościuszki, Rejowiec Zabytkowa pompa wodna z ozdobnym zadaszeniem. Była częścią systemu sanitarnego i przeciwpożarowego.

9. Dawny Ratusz, ul. Rynek Przeznaczenie budynku nie jest do końca zbadane. Bez wątpienia jest to jeden z najstarszych domów znajdującym się w obrębie rynku. Potocznie nazywany jest „Domem Reja”. Został wybudowany zapewne w XVIII wieku, później był przekształcany. Budynek jest klasycystyczny, murowany z cegły i otynkowany, parterowy z mieszkalnym poddaszem. Ma rzut głębokiego prostokąta. Elewacje obiega profilowany gzyms wieńczący, frontową poprzedza dwukolumnowy portyk toskański z 1. połowy XIX wieku.

10. Pomnik Mikołaja Reja – Popiersie Mikołaja Reja ustawione z okazji 450-lecia Rejowca przy dawnym budynku gminy, a obecnie Gminnym Przedszkolu.

Turystyka i rekreacja

Przyroda:

1. Rzeka – Rejka

Swój początek ma we wsi Rybie. „Jak wynika z protokołu powizytacyjnego dotyczącego cerkwi unickiej w Rejowcu, spisanego w roku 1760, przy źródle rzeki Rejki odbywały się wówczas jakieś modły i inne fałszywe widowiska nad ową woda kryniczną, akurat podczas nabożeństw cerkiewnych. Biskup Ryłło, wizytujący miejscową unicką parafię, polecił bezwzględnie parochowi Andrzejowi Semenowiczowi i Wiktorynowi Zaleskiemu jako kolatorowi, iżby ci wpłynęli na wiernych, żeby zaniechali tego fałszywego nabożeństwa do krynicy.” (M. J. Kawałko – „Rejowiec, jego okolice i właściciele w latach 1531-1869) Rzeka Rejka słynęła z cudownych właściwości wody, która według podań najstarszych mieszkańców miała leczyć przeróżne choroby. Przyciągała pielgrzymki ludzi z całej okolicy, którzy szukali cudownego lekarstwa na swoje dolegliwości.

81

2. Zbiornik wodny „Biały Rów” - (w kierunku miejscowości Rybie) Jest to kąpielisko z piaszczystą plażą i drewnianym pomostem. W sezonie letnim dyżury pełnią ratownicy. Dno kąpieliska jest piaszczyste, opada w sposób łagodny w kierunku środka zbiornika i dopiero na odcinku ok. 4 m od linii brzegowej osiąga głębokość około 1 metra.

3. Miejsca w Gminie warte odwiedzin:

• Zabytkowy Dąb w Maryninie

• Ponad 200 letni okaz zlokalizowany we wsi Marynin w Gminie Rejowiec

• Starodrzew we wsi Rybie

• Tereny leśne z licznymi gatunkami chronionymi

4. Parki:

-Przypałacowy, ul. Wiktoryna Zaleskiego 1, Rejowiec

Alejki spacerowe, ławki, staw, altana, amfiteatr

-ul. Kościuszki

Siłownia zewnętrzna, plac zabaw, ławki, alejki

-ul. Fabryczna Alejki spacerowe, ogrodzony plac zabaw, ławki, stanowiska do gry w szachy, siłownia zewnętrzna

5. Ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne:

• Szlak Mikołaja Reja

• Szlak Ariański

Działalność Prywatna:

Gastronomia:

1. Karczma „Rybakówka” – gastronomia i noclegi, Rejowiec Zajazd oferuje organizację imprez okolicznościowych, jak i obsługę klientów indywidualnych. W ofercie lokalu znajdują się także noclegi. „Rybakówka” położona jest w sąsiedztwie stawów rybnych.

2. Pizzeria „Euforia” – gastronomia, Rejowiec

Lokal gastronomiczny, oferujący prawdziwą sycylijską pizzę z pieca oraz inne włoskie dania.

82

Turystyka:

1. Lavendel Natur Haus – Plantacja i Manufaktura Lawendy. Wólka Rejowiecka

Plantacja jest stale powiększana, obecnie zawiera ok. 20 tysięcy sadzonek. Plantacja Lavendel Natur Haus w sezonie kwitnienia lawendy (od połowy maja do końca sierpnia) otwarta jest dla wszystkich chętnych poznania lawendy, odpoczynku na łonie natury. Właściciele chętnie opowiadają, oprowadzając po plantacji, gdzie można zobaczyć jak powstaje olejek lawendowy. Organizowane są warsztaty np. plecenia wianków, wrzecion lawendowych – fusetek. W ofercie dostępne są suszone kwiaty lawendy, jak i również wytwarzane z niej ręcznie produkty: rękodzieło, kosmetyki, świece sojowe, mydła i wiele innych.

2. „Chata Skansen” Jerzego i Teodozji Grzesiaków Powstała z zamiłowania właścicieli do historii. Zgromadzono wiele przedmiotów związanych z życiem codziennym mieszkańców Rejowca jak i okolicznych wsi. Znajdują się tam meble, przedmioty użytku codziennego, stroje, rękodzieło, elementy warsztatów, naczynia oraz przedmioty dekoracyjne. Obok chaty znajduje się kuźnia z wyposażeniem.

3. Galeria Malarska Stanisława Miszczuka Stanisław Miszczuk jest uznanym w regionie artystą - malarzem, który swoje zbiory zgromadził i wyeksponował w formie galerii. W jego zbiorach znajdują się obrazy przedstawiające sceny batalistyczne, martwą naturę, portrety, krajobrazy i wiele innych.

83