Vqlsunga-Saga
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
VQLSUNGA-SAGA l. ér hefr upp ok segir frá peim manni, er Sigi er nefhdr ok kalladr, at héti son H Odins. Annarr madr er nefndr til SQgunnar, er Skadi hét, harm var ríkr ok mikill fyrir sér, en p ó var Sigi peira inn iíkari ok settstcerri, at pvi er menn mseltu í pann tima. Skadi átti prael pann, er nokkut verdr at geta vid SQguna, hann hét Bredi; hann er fródr um pat, er hann skyldi at hafaz; hann hafdi ípróttir ok atgervi jafnframt hinum, er meira póttu verdir, eda umfram nQkkura. pat er nú at segja, eitthvert sinn at Sigi ferr at dýraveidi ok med honum praellinn, ok veida dýr um daginn allt til aptans. En er peir bera saman veidi sina urn aptaninn, pá hafdi Bredi veitt miklu fleira ok meira en... Sigi... stórilla... (at einn) preell skal hafa betr veitt... drepin (?)... at h(ann)... sjá, ,at fangi ... Sigi sva (radi)... at Sigi... pat VSETÍ eign h(ans)... at vi... hann t... drepr Breda... ef...ein(?)... Nú ferr hann heim um kveldit ok segir, at Bredi hafi ridit frá honum á skóginn, „ok var hann senn ór augliti mér, ok veit ek ekki til hans". Skadi grunar sqgn Siga ok getr, at vera munu svik hans, ok mun Sigi hafa drepit hann; f aar menn til at leita hans, ok lýkr svá leitinni, at peir rundu hann í skafli einum, ok maelti Skadi, at pann skafl skyldi kalia Bredafqnn hedan af, ok hafa menn nú pat eptir sídan ok kalia svá hverja fqnn, er mikil er. pá kemr upp, at Sigi hefir drepit prselinn ok myrdan; pá kalia peir hann varg í véum, ok má hann nú eigi heima vera med fedr sínum. Ódinn fylgir honum nú af landi brott svá langa leid, at stóru bar, ok eigi létti hann fyrr, en hann kom honum til herskipa. Nú tekr Sigi at leggjaz í hernad med pat lid, er fadir hans [fekk honum, ádr peir skildu, ok vard hann sigrsallí hernadinum; ok svá kemr hans máli, at hann fekk herjat sér land ok ríki um sídir; ok pví naest fekk hann sér gofugt kvánfang, ok geriz hann ríkr konungr ok mikill fyrir sér ok réd fyrir Húnalandi ok er inn mesti hermadr. Hann á son vid konu sinni, er hét Rerir;hann vex par upp med fedr sínum ok geriz brátt mikill vexti ok gerviligr. Nú geriz Sigi gamall madr at aldri; hann átti sér marga Qfundarmenn, svá at um sídir rédu peir á hendr honum, er hann trúdi bezt, en pat váru brcedr konu hans; peir gera p á til hans, er hann varir sízt ok hann var fálidr fyrir, ok bera hann ofrlidi, ok á peim fundi fell Sigi med hird sinni allri. Son hans Rerir var ekki í peim háskaj 27 ok f aer hann svá mikit lid af vinum sínum ok lanzhofdingjum, svá at hann eignadiz bsedi land ok konungdóm eptir Siga fedr sinn; ok nú er hann pykkiz hafá fótum undir komiz í ríki sinu, pá minniz hann á pser sakir, er hann átti vid módurbrcedr sína, er drepit hofdu f Q dur hans, ok safnar konungr sér nú lidi miklu ok f err nú á hendr fraendum sínum med penna her, ok pykkja peir fyrr gert haf a sakař vid sik, pó at hann masti lítils freendsemi peira, ok svá gerir hann, fyrir pví at eigi skilz hann fyrri vid, en hann hafdi drepit alia fedrbana sína, pó at úskapliga vasri fyrir allar sakir; nú eignaz hann Iqnd ok ríki ok fé, geriz hann nú meiri fyrir sér en fadir hans. Rerir fekk sér nú herfang mikit ok konu pá, er honům pótti vid sitt hoeů, ok eru pau mjgk lengi á samt, ok eigu pau cengan erfingja ok ekki barn; pat hugnar peim bádum illa, ok bidja pau godin med miklum áhuga, at pau gaeti sér barn. f>at er nú sagt, at Frigg heyrir been peira, ok segir Ódni, hvers pau bidja; hann verdr eigi OTprifráda ok tekr óskmey sína, dóttur Hrímnis JQtuns, ok f aer í hgnd henni eitt epli ok bidr hana fcera konungi; hon tók vid eplinu ok brá á sik krákuham ok flýgr til pess, er hon kemr par, sem konungr inn er ok sat á haugi; hon lét f alia eplit í kné konunginum; hann tók pat epli ok póttiz vita, hverju gegna mundi; gengr nú heim af hauginum ok til sinna manna, ok kom á fund dróttningar, ok etr pat epli sumt. 2. FCEDDR VQLSUNGR. [jat er nú at segja, at dróttning finnr pat brátt, at hon mundi vera med barni, ok ferr pessu fram Langar stundir, at hon má eigi ala barnit. [)á kemr at pví, at Rerir skal fara í leidangr, sem sidvenja er til konunga, at frida land sitt; í pessi ferd vard pat til tidenda, at Rerir tók sótt ok pví nsst bana ok setladi at scekja heim ódin, ok pótti pat morgum fýsiligt í pann tíma. Nú ferr inu sama fram um vanheilsu dróttningar, at hon f aer eigi alit barnit, ok pessu ferr fram sex vetr, at hon hefir pessa sótt; nú finnr hon pat, at hon mun eigi lengi lifa, ok bad nú, at hana skyldi saera til barnsins, ok svá var gert, sem hon bad; pat var sveinbarn, ok sá sveinnvar mikill vexti, pá er hann kom til, sem ván var at. Svá er sagt, at sjá sveinn kysti módur sína, ádr hon dcei; pessum er nú nafn geůt ,ok er kalladr Yqí- sungr; hann var konungr yfir Húnalandi eptir fedrsinn; hann var snemma mikill ok sterkr ok ár eedisfullr um pat, er mannraun pótti í ok karlmennzka; hann geriz inn mest hermardr ok sigrsaell í orrostum peim, sem hann átti í herftjrum. Nú pá er hann var alroskinn at aldri, pá sendir Hrímnir honům Hljód dóttur sína, er fyrr er getit, pá er hon fór med eplit til Reris, fedr V<jlsungs; nú gengr hann at eiga hana, ok eru pau lengi á samt, ok eru gódar samfarar peira. £>áu áttu tíu sonu ok eina dóttur; inn elzti son peira hét Sigmundr, en Signy dóttir, pau váru tvíburar, ok váru pau fremst ok vaenst um alla hluti barna Vglsungs konungs, ok váru pó allir miklir fyrir sér, sem lengi hefir uppi verit haft, ok at ágaetum gert verit, hversu Vqlsungar hafa verit ofrkappsmenn miklir, ok hafa verit fyrir flestum monnum, sem getit er í forn- 28 SQgum, bsedi um fródleik ok ípróttir ok alls háttar kappgirni. Svá er sagt, at VQI- sungr konungr lét gera h(jll eina ágaeta ok med peim heetti, at ein eik mikil stód í hgllini, ok limar trésins med fQgrum blómum stódu út um raefr hallarinnar, en leggrinn stód nidr í hqllina ok kQÜudu peir pat barnstokk. 3. Siggeirr hefir konungr heitit, hann réd fyrir Gautlandi, hann var ríkr konungr ok f JQlmennr; hann fór á fund VoLsungs konungs, ok bad hann Signýjar til handa sér; pessu tali tekr konungr vel ok svá synir hans, en hon sjálf-var pessa ófús, bidr pó fedr sinn ráda (pessu), sem odru pví, stem til hennar toeki; en konunginum sýndiz pat rád at gipta hana, ok var hon fQstnud Siggeiri konungi. En pá er sjá veizla ok rádahagr skal takaz, skal Siggeirr konungr soekja veizluna til Vcjlsungs konungs. Konungr bjóz vid veizlunni eptir inum beztum fQngum; ok pá er pessi veizla var albúin, kómu par bodsmenn "Vglsungs konungs ok svá Siggeirs konungs at nefndum degi, ok hefir Siggeirr konungr marga virduliga menn med sér. Svá er sagt, at par váru miklir eldar gerdir eptir endilangri hQÜini, en nú stendr sjá inn mikli apaldr í midri hqllinni, sem fyrr var nefndr. Nú er pess vid getit, ať pá er menn sátu vid eldana um kveldit, at madr einn gekk inn í h^llina; sá madr er mQnnum úkunnr at sýn; sjá madr hefir pess háttar búning, at hann gefir heklu flekkótta yfir sér; sá madr var berfoettr ok hafdi knýtt línbrókum at beini ok htjtt sídan á h(jfdi;hann var hárr mJQk ok ellihgr ok einsýnn; sá madr hafdi sverd í hendi ok gengr at barnstokkinum, hann bregdr sverdinu ok stingr pví í stokkinn, svá at sverdit S0kkr at hJQltum upp; Qllum mQnnum felluz kvedjur vid pennamann; pá tekr hann til orda ok maelti: „Sá er pessu sverdi bregdr ór stokkinum, pá skal sá pat piggja at mér at gJQf, ok skal hann pat sjálfr sanna, at aldri bar hann betra sverd sér i hendi, en petta er." Eptir petta gengr sjá inn gamli madr út ór hollinni, ok veit engi, hverr hann er, eda hvert hann gengr. Nú standa peir upp ok metaz ekki vid at taka sverdit, pykkiz sá bezt hafa, er fyrst náir; sídan gengu til inir gQfgustu menn fyrst, en pá hverr at Qdrum; engi kemr sá til, er nái, pvíat engan veg bifaz, er peir taka til. Nú kom til Sigmundr, son Vglsungs konungs, ok tók ok brá sverdinu ór stokkinum, ok var sem laust Isegi fyrir honum. betta vápn sýndiz Qllum svá gott, at engi póttiz sét hafa jafngott sverd, ok býdr Siggeirr honum at vega prjú jafnvsegi gulls, Sigmundr segir: „pú máttir taka petta sverd eigi sídr en ek, par sem. pat stód, ef pér soemdi at bera, en nú f ser pú pat aldri, er pat kom ádr í mína hQnd, pótt pú bjódir vid allt pat guli, er pú átt."'Siggeirr konungr reiddiz vid pessi ord, ok pótti sér háduliga svarat vera; en fyrir pví at honum var svá vařit, at hann var undirhyggjumadr mikill, pá lsetr hann nú, sem hann hirdi ekki um petta mál, en pat sama kveld hugdi hann laun fyrir petta, pau er sídar kómu fram.