Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy

Lokalny program kształtowania zadrzewień przydrożnych dla gminy Susz

Opracowanie wykonano w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampanie na rzecz zadrzewień”, koordynowanego przez Fundację EkoRozwoju i dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Opracowanie

Alina Rodziewicz Rafał Młodawski Stowarzyszenie Eko-Inicjatywa Urząd Miejski w Suszu

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 0

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Cele niniejszego opracowania:

Przegląd oraz oszacowanie stanu zadrzewień przydrożnych na terenie gminy. Identyfikacja walorów przyrodniczych, krajobrazowych, historycznych, użytkowych zadrzewień przydrożnych. Zidentyfikowanie głównych problemów i miejsc konfliktowych wynikających z istnienia zadrzewień przydrożnych. Propozycja działań mających na celu zachowanie zadrzewień przydrożnych.

Projekt „Drogi dla Natury” – kampanie na rzecz zadrzewień”.

Celem ogólnopolskiej kampanii „Drogi dla Natury” , zainicjowanej w 2009 roku przez Fundację EkoRozwoju, jest ochrona drzew przydrożnych. Niniejsze opracowanie powstało dzięki wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, udzielonego w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewień”. Rozpoczęty w roku 2012 projekt obejmuje swoim zasięgiem 24 gminy w 9 województwach i obejmuje przygotowanie programów kształtowania zadrzewień. W jego ramach są także prowadzone szkolenia dla drogowców i samorządowców dotyczące tworzenia, utrzymania i diagnozowania stanu oraz wartości przyrodniczej alej, jak też działania edukacyjne. Projekt kampanii na rzecz zadrzewień jest kontynuowany w kolejnych trzech latach dzięki wsparciu unijnego programu LIFE+ i obejmie docelowo łącznie 90 gmin we wszystkich województwach.

Projekt „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewień” jest realizowany przez Fundację EkoRozwoju wspólnie z partnerami regionalnymi: Stowarzyszeniem Eko-Inicjatywa z Kwidzyna, Fundacją Ekologiczną Zielona Akcja z Legnicy, Fundacją Aeris Futuro z Krakowa, Federacją Zielonych „Gaja” ze Szczecina, Stowarzyszeniem „Agencja Ekorozwoju Zielone Płuca Polski” z Białegostoku, Towarzystwem Przyjaciół Słońska Unitis Viribus oraz niemieckim partnerem – meklembursko - pomorskimoddziałem BUND w Schwerinie.

Więcej o programie Drogi dla Natury oraz o ochronie alej na witrynie www.aleje.org.pl, na której jest także dostępna elektroniczna wersja programu zadrzewieniowego.

Stowarzyszenie Eko- Inicjatywa Fundacja EkoRozwoju ul. Miłosna 1 ul.Białoskórnicza 26 82-500 Kwidzyn 50-134 Wrocław www.ekokwidzyn.pl www.fer.org.pl

Kwidzyn - Susz 2013

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 1

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Spis treści:

1. Informacje ogólne o gminie Susz. Rafał Młodawski

2. Przegląd zadrzewień gminy Susz (wraz z dokumentacją fotograficzną). Alina Rodziewicz 2.1. Metodyka przeglądu zadrzewień przydrożnych. 2.2. Wzór terenowej ankiety alejowej. 2.3. Mapa gminy Susz z lokalizacją zinwentaryzowanych alej. 2.4. Ankiety zinwentaryzowanych alej.

3. Podsumowanie i rekomendacje. 3.1. Opis ogólny zadrzewień przydrożnych na terenie gminy Susz. Alina Rodziewicz 3.2. Wykaz zadrzewień o szczególnych walorach przyrodniczych, krajobrazowych, w tym występowanie chronionych gatunków. Alina Rodziewicz 3.3. Zarządzanie zadrzewieniami liniowymi gminy. Alina Rodziewicz 3.4. Zachowanie alej - wykaz lokalizacji proponowanych do nasadzeń. Alina Rodziewicz 3.5. Bezpieczeństwo transportu a zachowanie alej - wykaz miejsc potencjalnie konfliktowych. Alina Rodziewicz, Rafał Młodawski

4. Literatura tematu

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 2

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

1. Informacje ogólne o gminie Susz (Rafał Młodawski)

a. Ogólna charakterystyka Gminy Susz miejsko-wiejska Susz, zajmująca powierzchnię 259 km², położona jest w powiecie iławskim, w województwie warmińsko-mazurskim. Graniczy z gminami województwa pomorskiego: Stary Dzierzgoń z powiatu sztumskiego i Prabuty z powiatu kwidzyńskiego oraz gminami województwa warmińsko-mazurskiego z powiatu iławskiego: Kisielice, Iława i Zalewo. Gminę przecina magistrala kolejowa o znaczeniu międzynarodowym E 65 Warszawa – Gdynia (Warszawa-Iława-Susz-Malbork-Gdynia) oraz drogi wojewódzkie nr 515, 520 i 521, które na ternie Gminy wraz z innymi drogami stanowią obszar SOOS Natura 2000 – „Aleje Pojezierza Iławskiego”, z uwagi na siedlisko gatunku priorytetowego Unii Europejskiej pachnicy dębowej Osmoderma eremita. Gmina podzielona jest na 29 sołectw, a miasto Susz na 4 osiedla: Korczaka, Koszarowe, Prabuckie i Stare Miasto. Gminę zamieszkują, według danych GUS z 31 grudnia 2011 r. – 13.510 osób, w tym w mieście Susz - 5.841.Gęstość zaludnienia w gminie kształtuje się na poziomie 52 osoby/km². Według danych GUS z 2010 r. w gminie działają 804 podmioty gospodarcze, w tym 27 w sektorze publicznym i 777 w sektorze prywatnym. 626 podmiotów (78% ogółu) to osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą. Ponadto w sektorze prywatnym w gminie działają: 32 spółki handlowe, 3 spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego, 11 spółdzielni, 22 stowarzyszenia i organizacje społeczne. W mieście Susz działa większość, bo aż 545 z ww. podmiotów, w tym m.in. 409 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, 8 spółdzielni, 15 stowarzyszeń i organizacji społecznych (GUS, 31 grudnia 2010 r.). Powierzchnia użytków rolnych w gminie wynosi 14846 ha, w tym grunty orne zajmują 11.945 ha (GUS, 2005). Gmina Susz jest gminą rolniczą, ale dużą rolę w gospodarce spełniają walory przyrodnicze gminy, przyciągające, zwłaszcza w okresie letnim, wielu turystów. Położenie Susza bezpośrednio nad Jeziorem Suskim podkreśla polodowcową rzeźbę terenu. Na terenie całej gminy występuje 13 jezior o powierzchni powyżej 1 ha. Jednocześnie, lesistość gminy wynosi ok. 31%. Są to obszary występowania buku, jaworu, dębu bezszypułkowego. Największy kompleks leśny stanowią Lasy Iławskie. Obszar ten, charakteryzujący się bogactwem ptaków, uznano za ostoję ptaków o znaczeniu europejskim. Na terenie gminy Susz znajdują się dwa rezerwaty ornitologiczne. - Rezerwat Jezioro Czerwica, zajmujący powierzchnię 11,63 ha, utworzony

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 3

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

został w celu ochrony istniejącej od 1934 r. kolonii kormorana czarnego. Kolonia kormoranów położona nad jeziorem Czerwica obecnie liczy około 200 gniazd. W pobliżu kolonii kormoranów często można spotkać czaplę siwą oraz bielika. - Rezerwat Jezioro Gaudy, utworzony w 1957 r., zajmuje powierzchnię 332,53 ha. Rezerwat ma na celu ochronę naturalnej ostoi i miejsc lęgowych licznego ptactwa wodnego i błotnego oraz zespołów roślinności torfowiskowej. Lasy otaczające rezerwat są ostoją i miejscem gniazdowania orła bielika, rybołowa, orlika krzykliwego, orlika grubodziobego, bociana czarnego, czapli, jastrzębi, myszołowów, błotniaków i kań. Jesienią, rozległe bagna przylegające do jeziora Gaudy, stanowią ponadto jedno z największych w rejonie noclegowisk żurawi. Bagna czynią teren rezerwatu niedostępnym, co daje możliwość schronienia łosiom, jeleniom, sarnom i dzikom. W gminie wyznaczono również obszar chronionego krajobrazu w celu stworzenia optymalnych warunków dla utrzymania równowagi ekologicznej poprzez zahamowanie degradacji. Obszar ten obejmuje tereny leśne i użytki rolne przyległe do rzeki Liwy w zachodniej części gminy. Wymienione rezerwaty i obszar chronionego krajobrazu wchodzą w skład Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Obejmuje on również lasy w północnej i wschodniej części gminy, a także jeziora Januszewskie i Kawki21. To szczególne położenie gminy, którego wszyscy mamy świadomość wymaga od mieszkańców dbałości o środowisko. Na naszym terenie udało się zawrzeć swoisty kompromis z naturą. Tereny inwestycyjne wyznaczane są tak, by chronić to co najcenniejsze w gminie (np.: Rezerwat Jezioro Gaudy czy Rezerwat Jezioro Czerwica).

b. Zarys historii gminy

Susz to miasto z siedmiowiekową tradycja zbudowane w latach 1305-1310 jako siedziba Kapituły pomezańskiej na terenie dawnej osady pruskiej, zwanej Susse. Jako część kapitulna ziem krzyżackich, w 1319 roku osada otrzymała prawa miejskie i nazwę Rosenberg, która przetrwała do 1945 roku. O wielowiekowym istnieniu świadczą znajdujące się w nim zabytki: grodzisko X-XIII w., Kościół św. Antoniego w Susz z XIV w., układ urbanistyczny Starego Miasta z XIV wieku, czy miejskie fortyfikacje gotyckie z XV w. W XV i XVI wieku częste wojny pomiędzy władcami polskimi a mistrzami krzyżackimi doprowadziły do niemal całkowitego zniszczenia miasta.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 4

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

W kolejnym stuleciu, król Szwecji Gustaw II Adolf, dążąc do opanowania Bałtyku, w wyniku wojny z Polską znalazł się w 1628 roku w okolicach Susza. Szwedzi wymuszali kontrybucje wojenne, a podczas wojny miasto ograbiono. Na początku wieku XVIII mieszkańców zdziesiątkowała dżuma. Wiek XIX także nie oszczędził miasta, a okupacja francuska w latach 1806 -1807 zrujnowała je finansowo i gospodarczo. W pobliskim Kamieńcu mieściła się wówczas główna kwatera wojsk francuskich, w której przebywał Napoleon. Po klęsce cesarza Francuzów do Susza wkroczyły wojska rosyjskie. W 1918 r. przynależący do Prus Zachodnich Susz znalazła się w Prusach Wschodnich. Zawarty podczas paryskiej konferencji pokojowej, traktat wersalski zobligował mieszkańców Susza do opowiedzenie się o przynależności do Prus Wsch. lub Polski. W plebiscycie 20 lipca 1920 r. za przynależnością do Polski oddano jedynie 8 głosów i miasto pozostało w Prusach Wschodnich. Po zakończeniu II wojny światowej Susz znalazł się znów w Państwie Polskim jednak zniszczony w wyniku działań wojennych. Swój obecny kształt miasto zawdzięcza rozbudowie na przełomie lat 70/80 tych. Szczególne położenie i losy Gminy Susz, z uwagi na prowadzoną politykę zadrzewień przydrożnych Prus, spowodowały, iż obecnie tak wiele alei występuje na Pojezierzu Iławskim.

c. Pomniki przyrody Na terenie gminy Susz wśród pomników przyrody ożywionej obok pojedynczych drzew znajdują się także grupy drzew w tym dwie aleje: - aleja z miejscowości Zieleń do Olbrachtowa, - aleja prowadząca od miejscowości Kamieniec w kierunku NE do lasu (Leśnictwo Kamieniec, Nadleśnictwo Susz – oddzi. 261). Najstarsza grupa drzew zlokalizowana jest na średniowiecznym grodzisku w parku nad Jeziorem Suskim. Uznana ona została za pomnik przyrody rozporządzeniem Wojewody Warmińsko-Mazurskiego 16 maja 2007r. w celu zachowania ich walorów przyrodniczych (obecnie ustanowienie pomnika przyrody następuje w drodze uchwały rady gminy). W skład pomnikowej grupy drzew na średniowiecznym grodzisku w parku nad jeziorem Suskim wchodzi 29 okazałych drzew. Dęby suskie (9 szt.) nie posiadają tak okazałych rozmiarów jak dąb Napoleona (woj. lubuskim), ale pamiętają jego żołnierzy, co potwierdzają znalezione przez eksploratorów resztki

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 5

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

drobnych przedmiotów jak guziki czy narzędzia pisarskie. Dęby szypułkowe posadowione na grodzisku są najstarszymi i najciekawszymi drzewami w suskim parku, a wiek siedmiu z nich przekracza 200 lat, zaś obwód najgrubszego wynosi 443cm. W opisanej grupie drzew pomnikowych stwierdzono m.in. występowanie trzech gatunków podlegających ochronie prawnej: pachnica dębowa Osmoderma eremita; wabnica kielichowata Pleurosticta acetabulum; mąkla tarniowa Evernia prunastri.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 6

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

2. Przegląd zadrzewień gminy Susz ( wraz z dokumentacją fotograficzną). (Alina Rodziewicz)

2.1.Metodyka przeglądu zadrzewień przydrożnych.

Zbiór danych na temat zadrzewień przydrożnych gminy poprzedzony został przeglądem dostępnych materiałów fotogrametrycznych (zasoby serwisu geoportal.gov.pl oraz maps.google.pl) oraz przeprowadzoną w urzędzie gminy ankietą na temat zadrzewień. W wyniku tej analizy ustalono lokalizację zadrzewień liniowych występujących na terenie gminy, ich punkty charakterystyczne i długości odcinków, na których występują. Z tak przygotowanym szkicem terenu gminy przystąpiono do prac terenowych, które przeprowadzono w 2012 roku okresie od maja do października. Okres zbioru danych pokrywa się w okresem wegetacyjnym i szczytem aktywności życiowej większości interesujących gatunków zasiedlających zadrzewiania przydrożne.

W ramach prac terenowych zbierano informacje dotyczące poszczególnych zadrzewień przydrożnych, weryfikując ich istnienie, stan i skład drzewostanu, stan zachowania, zwarcie drzewostanu, szerokość pasa drogowego, odległość drzew (szpalerów) od krawędzi jezdni, rozstaw szpalerów itd. Ponadto zbierano informacje o obecności walorów kulturowych, krajobrazowych, przyrodniczych. Karta do zbioru danych w terenie została załączona poniżej w punkcie 2.2. Zebrane dane terenowe były podstawą do przygotowania ankiet alejowych, które znajdują się w punkcie 2.4.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 7

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

2.2 Wzór terenowej ankiety alejowej.

Raptularz terenowy inwentaryzacji przyrodniczej alei – projekt „Drogi dla Natury – Kampania na rzecz zadrzewień”. * - zakreśl właściwe **- jeśli istnieje data prac terenowych: Zbierający dane:

I. OPIS OGÓLNY Gmina:

Lokalizacja

Długość [km] Zarząd*: gmina powiat województwo krajowa prywatna Nawierzchnia*: asfalt bruk gruntowa Inna:...... rów*: Str 1. / Str 2. Szerokość między szpalerami [m] Śr: I. II. III. IV. Szpaler.1 Śr: I. II. III. IV. V. Rozstaw drzew Szpaler.2** Śr: I. II. III. IV. V. [m] Szpaler.3** Śr: I. II. III. IV. V. Szpaler.4** Śr: I. II. III. IV. V. Szpaler.1 Śr: I. II. III. IV. Odległość szpalerów od jezdni Szpaler.2** Śr: I. II. III. IV. [m] Szpaler.3** Śr: I. II. III. IV. Szpaler.4** Śr: I. II. III. IV. Drzewa za rowem: tak / nie *

II. DANE PRZYRODNICZE Skład gatunkowy gatunek Szpaler.3 Szpaler.1 Szpaler. 2 Szpaler. 4 Obwód/śr.obwód

Liczba drzew % drzew w alei

Uwagi:

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 8

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych (rośliny, zwierzęta, grzyby-porosty) stwierdzona lokalizacja symptomy potenc. siedl. uwagi pachnica dębowa TAK/ NIE

III. STAN OBIEKTU Stan zdrowotny drzew*

Zdrowy pień, właściwie ukształtowana forma pienna, w pełni prawidłowo ukształtowana i zdrowa korona Bardzo dobry nieznaczne uszkodzenia pnia, dobrze ukształtowana/ czytelna forma pnia, zdrowa, dość dobrze dobry zachowana i/lub wykształcona korona znaczne uszkodzenia pnia, zaburzona forma pienna, zredukowana korona, nadmiernie lub dewastacyjne dostateczny cięta korona rozległa uszkodzenia pnia i korony, zasychanie konarów, obecność organizmów pasożytniczych, zły zaburzona statyka drzewa

stan od bardzo dobrego do złego zróżnicowany

Cięcia korony*: brak prawidłowe nadmierne dewastacyjne

Stan zachowania alei* Opis stany ubytki w % zwarta pełna 0-20% zwarta z lukami 21-40% przerzedzona 41-60% uwagi: fragmenty 61-80% ślady 81-99% różny kilka powyższych

IV. REKOMENDOWANE DZIAŁANIA OCHRONNE Liczba i gatunki drzew do posadzenia Gatunek Ilość szt.

Liczba topól do zastąpienia: Istniejące formy ochrony przyrody (np.. pomniki przyrody) Walory kulturowe (kapliczki, założenia folwarczne itd..)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 9

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

2.3 Mapa gminy Susz z lokalizacją (kolor niebieski) i numeracją zinwentaryzowanych dróg z alejami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 10

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

2.4 Ankiety zinwentaryzowanych alej na terenie gminy Susz.

Numery kolejnych dróg z alejami odpowiadają ich numeracji na mapie (patrz pkt.2.3)

Skróty nazw znajdujące się w ankietach:

Skrót Pełna nazwa

Lipa.drobn. Lipa drobnolistna Jesion Jesion wyniosły Dąb szyp. Dąb szypułkowy Klon posp. Klon pospolity Jawor Klon jawor Kasztanowiec Kasztanowiec pospolity Grab Grab pospolity Topola Topola (obce gatunki) Brzoza Brzoza brodawkowata Robinia Robinia pseudoakacja Buk Buk zwyczajny Modrzew Modrzew europejski

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 11

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

droga nr 1 lokalizacja/ przebieg: Bałoszyce – kierunek las (wschód)

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53o 40’ 30,69”, E19o 16’ 52,87” i N53o 40’ 23,15”, E19o 18’ 17,73” Długośd/Nawierzchnia 1,6km, gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9m Szpaler 2 9m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 90 szt.

Szpaler Gatunek i udział(szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn.-25 (53%), grusza-1 (2,1%), jesion-5 (11%), dąb szyp.- 47szt. 7 (15%), brzoza-2 (4,2%), modrzew-6 (13%), topola-1 (2,1%)

2 Lipa drobn.-31 (72%), dąb szyp.-8 (19%), modrzew-4 (9,3%) 43szt.

Pierśnica 50cm (N=20) Pierśnice Lipa drobn.-61cm, grusza-45cm, jesion-32cm, dąb szyp.- (średnia) wybranych 34cm, brzoza-48cm, modrzew-62cm, topola-95cm gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 12

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Porosty: Mąkla tarniowa,

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna- ok.50 drzew - uzupełnienia posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie drzew

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 13

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 2 lokalizacja/ przebieg: Skrzyżowanie - Bałoszyce Małe - las

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53o 41’ 19,86”, E19o 18’ 48,02” i N53o 41’ 10,06”, E19o 18’ 48,02” Długośd/Nawierzchnia 0,7km, gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 10,8 Szpaler 2 11,4

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2,4 od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2,8 Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 67 szt.

Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

1 Lipa drobn.-13 (46%), kasztanowiec-6 (21%), topola-3 (11%), 28 szt. grab-5 (18%), klon posp.-1 (3,5%)

2 Lipa drobn.-11 (28%), kasztanowiec-14 (36%), grab-6 (15%), 39 szt. jesion-5 (13%), dab szyp.-1 (2,5%), robinia -2 (5%)

Pierśnica 62cm (N=17) Pierśnice Lipa drobn.-76cm, topola-91cm, kasztanowiec-49cm, grab- (średnia) wybranych 58cm, klon posp.-50cm, jesion-48cm dąb szyp.-34cm, gatunków robinia-38cm (średnie) Występowanie gatunków chronionych: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 14

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 15

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 3 lokalizacja/ przebieg: – kierunek Kołodzieje

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53o 41’ 25,79”, E19o 15’ 13,24” i N53o 42’ 28,16”, E19o 14’ 44,29” Długośd/Nawierzchnia 2,0km, gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 5,4m Szpaler 2 7,2m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2,0m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2,0m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 154 szt.

Szpaler Gatunek i udział ( szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn.-34 (52%), dąb szyp.-19 (29%), kasztanowiec-6 (9%), wierzba krucha-1 (1,5%), osika-1 (1,5%), akacja-3 (4,5%), brzoza- 66 szt. 2 (3%) 2 Lipa drobn.-39 (49%), dąb szyp.-25 (31%), kasztanowiec-4 (5%), wierzba krucha-4 (5%), jesion-3 (3,7%), brzoza-1 (1,2%), grab-2 80 szt. (2,5%), buk-2 (2,5%) 3 Topola-4 (50%), lipa drobn.-2 (25%), dąb szyp.-2 (25%) 8 szt.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 16

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Pierśnica 67cm (N=27) Pierśnice Topola-66cm, lipa drobn.-86cm, dąb szyp.-57cm, (średnia) wybranych kasztanowiec-78cm, wierzba krucha-135cm, brzoza-54cm, gatunków grab-40cm, buk-37cm (średnie) Występowanie gatunków chronionych

Pachnica dębowa; Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Dostateczny, zły

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Uzupełnienia alei: Lipa drobnolistna – 50 szt. Dąb szypułkowy -50 szt. posadzenia

Inne zabiegi Zabiegi pielęgnacyjne na młodych drzewach, gdyż ok. 30 % drzew w alei to drzewa młode. W alei kilkanaście wyprowadzonych młodych dębów o pierśnicy 5-10cm.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: Widoczne ślady niszczenia drzew: 3 szt. wierzb z podpalonymi pniami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 17

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 4 lokalizacja/ przebieg: Chełmżyca – Małe

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53°40’8,43” E19°27’6,59” i N53°39’53,29” E19°26’1,03” Długośd/Nawierzchnia 1,5km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 50m Szpaler 2 60-100m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,90m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 24 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Klon posp. (1szt.)50%, Buk (1 szt.) 50% 2 szt.

2 Lipa drobnolistna (8szt.) 36%; Brzoza brodawkowata (6szt.)27%; 22 szt. Klon pospolity (6szt.)27%; Dąb szypułkowy (2szt.) 9%

Pierśnica 65cm Pierśnice Lipa drobnolistna 62cm; Brzoza brodawkowata 66cm; (średnia) wybranych Klon pospolity 52cm, Dąb szypułkowy 16cm; Buk gatunków zwyczajny 130cm. (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 18

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych: -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei Ślady

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia Odtworzenie alei: 150 drzew – Lipa drobnolistna

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 19

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 5 lokalizacja/ przebieg: Piotrkowo - Chełmżyca

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53o 40’ 53,33”, E19o 29’ 31,28” i N53o 40’ 9,42”, E19o 27’ 7,76” Długośd/Nawierzchnia 3,0km asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11,0m Szpaler 2 11,0m Szpaler 3 nierównomierne Szpaler 4 nierównomierne Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,6m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,7m Szpaler 3 3 m Szpaler 4 2,5 Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 260 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Klon posp.-4 (3,6%), jesion-5 (4,5%), lipa drobn.-96 (87%), dąb 110 szt. szypułk.-1 (0,9%), jabłoo-1 (0,9%), grusza-1 (0,9%), topola-2 (1,8%) 2 Jesion-5 (4,1%), lipa drobn.-113 (93%), brzoza-1 (0,8%), topola-2 121 szt. (1,6%)

3 Klon posp.-1 (5,3%), jesion-1 (5,3%), lipa drobn.-2 (10,5%), dąb 19 szt. szyp.-10 (53%), brzoza-4 (21%), jabłoo-1 (5,3%),

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 20

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

4 Lipa drobn.-1 (10%), dąb szyp.-9 (90%) 10 szt.

Pierśnica 52cm (N=25) Pierśnice Klon posp.-39cm, jesion-67cm, lipa drobn.-85cm, dąb (średnia) wybranych szyp.-29cm, brzoza-17cm, grusza-46cm, jabłoo-64cm, gatunków topola-48cm (średnie) Występowanie gatunków chronionych -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei Zwarta pełna

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia -

Inne zabiegi Prace pielęgnacyjne w koronach drzew

Istniejące formy ochrony PW granica OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B; przyrody Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051

Uwagi: ponad 50% drzew z dziuplami, stare cięcia dużych konarów bocznych, zaburzona statyka drzew.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 21

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 6 lokalizacja/ przebieg: Bałoszyce - Klimy

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53o 40’ 13,3”, E19o 16’ 41,7” i N53o 39’ 51,8”, E19o 16’ 00,0” Długośd/Nawierzchnia 1,5km/ asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 21,8m Szpaler 2 21,5m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 4,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 4,1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 94 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Jesion-4 (11%), lipa drobn.-30 (83%), dąb szyp.-2 (6%) 36 szt.

2 Jesion-2 (3,4%), grab-1 (1,7%), lipa drobn.-53 (91%), 58 szt. dąb szyp.-1 (1,7%), klon posp.-1 (1,7%)

Pierśnica 43 (N=10) Pierśnice Lipa drobn.-48cm, jesion-25cm (średnia) wybranych gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 22

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Stare drzewa: przerzedzona. Razem z nowymi nasadzeniami: zwarta pełna

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia -

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: W alei rosną nowe nasadzenia (nasadzenia w ramach projektu” Drogi dla Natury” )w lukach, gat.: Lipa drobnolistna w ilości 275 sztuk ; szpaler I- 155szt., szpaler II- 120 szt. Kilkanaście drzew z wyraźnymi, dewastacyjnymi cięciami korony w celu pozyskiwania kwiatostanów lip.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 23

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 7 lokalizacja/ przebieg: Susz – Michałowo leśniczówka

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarzad Dróg w Iławie Nr GPS N53o 43’ 10,04”, E19o 20’ 52,51” i N53o 43’ 14,29”, E19o 23’ 10,59” Długośd/Nawierzchnia 1,50km+0,48km = 1,98km (2 odcinki alei oddzielone lasem), asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 15m Szpaler 2 9,5m Szpaler 3 19m Szpaler 4 9m Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,2m Szpaler 3 3,6m Szpaler 4 4,0m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 283 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn.-35 (73%), jesion-2 (4,2%), klon posp.-3 (6,3%), 48 szt. 1 jawor-5 (1,0%), brzoza-3 (6,3%)

Lipa drobn. 88 (87%), klon posp.-8 (8%), jawor-4 (4%), brzoza-1 101 szt. 2 (1%)

3 Jesion-4 (11%), klon posp.-3 (6%), brzoza-2 (6%), dąb szypułk.-2 35 szt. (6%), świerk posp.-24 (69%)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 24

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

4 Lipa drobn.-67 (68%), jesion-1 (1%), klon posp.-9 (9%), świerk 99 szt. posp.-22 (22%)

Pierśnica 55cm Pierśnice Lipa drobnolistna 55cm (średnia) wybranych gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Makla tarniowa, Odnożyca jesionowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Uzupełnienie w alei w 3 i 4 pasie: Lipa drobnolistna: 100szt.; klon posadzenia pospolity: 50 szt., Klon jawor 50szt.

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne koron dojrzałych drzew.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 – jedynie na przyrody odcinku 350m w granicach miasta Susz do lasu

Uwagi

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 25

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 8 lokalizacja/ przebieg: Babięty Wielkie –

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53°38’49,32 E19°23’52,72 i N53°39’31,39 E19°23’55,16” Długośd/Nawierzchnia 0,6km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 20-30m Szpaler 2 25-40m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,6m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,6m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 21s ztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Brzoza brodawkowata(2szt.)25%; Lipa drobnolistna (2szt.) 25%; 8 sztuk Dąb szypułkowy (1szt.) 13%; Klon pospolity 13%; Kasztanowiec 25%

Brzoza brodawkowata (5szt.)38%; Lipa drobnolistna (6szt.)46%; 2 Dab szypułkowy (12szt)15% 13 sztuk

Pierśnica 63cm Pierśnice Brzoza brdawkowata 55cm; Lipa drobnolistna 73cm, Dąb (średnia) wybranych szypułkowy 39cm; Klon pospolity 72cm; Kasztanowiec gatunków 75cm. (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 26

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych: -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

ślady Stan zachowania alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia 100sztuk –Lipa drobnolistna

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 27

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 9 lokalizacja/ przebieg: Szusz za torami -

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53o 42’ 13,24”, E19o 19’ 22,33” i N53o 42’ 39,64”, E19o 18’ 45,19” Długośd/Nawierzchnia 1,05km, gruntowa (0,9km), asfalt (0,05km), bruk (0,1km) Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 6,6m Szpaler 2 7,2m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,8m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2,1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 88 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Dąb szyp.-1 (5%), klon posp.-16 (42%), grab-7 (18%), jesion-10 38 szt. 1 (26%), buk-1 (2,6%), jawor-1 (2,6%), kasztanowiec-1 (2,6%),

Dąb szyp.-5 (10%), grusza-1 (2%), klon posp.-14 (28%), grab-7 2 (14%), jesion-17 (34%), buk-2 (4%), jawor-1 (2%), kasztanowiec- 50 szt. 1 (2%), lipa drobn.-2 (4%)

Pierśnica 51cm Pierśnice Dąb szyp.-47cm, klon posp.-56cm, grab-58cm, jesion- (średnia) wybranych 61cm, buk-33cm, jawor-47cm, kasztanowiec-41cm, lipa gatunków drobn.-100cm (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 28

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Odnożyca jesionowa, Odnożyca kępkowa, Mąkla tarniowa, Wabnica kielichowata

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Dąb szypułkowy: 50szt.; Klon pospolity 50 szt. posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronach dojrzałych drzew

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: 20 % drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 29

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 10 lokalizacja/ przebieg: Jawty Wielkie-Wiśniówek-Żakowice

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53o 41’ 18,7”, E19o 15’ 23,76” i N53o 40’ 3,84”, E19o 13’ 49.37” Długośd/Nawierzchnia 3,0km, asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 8,0m Szpaler 2 7,6m Szpaler 3 nierównomierne Szpaler 4 nierównomierne Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,13m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,30m Szpaler 3 3,0m Szpaler 4 3,0m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 184 szt.

Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

Lipa drobn.-72 (88%), jesion-5 (6%), olsza czarna-5 (6%) 82 szt. 1

Lipa drobn.-87 (88%), jesion-11 (11%), klon posp.-1 (1%) 99 szt. 2

Topola-2 (100%) 2 szt. 3

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 30

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Klon posp.-1 (100%) 1 szt. 4

Pierśnica 47cm (N=14) Pierśnice Lipa drobn.-59cm, jesion-66cm, topola-60cm, olsza (średnia) wybranych czarna-19cm, klon posp.-48cm gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Odnożyca jesionowa, Odnożyca mączysta, Odnożyca kępkowa, Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna 150szt. Klon pospolity 50 szt. Jesion wyniosły 50 szt. posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie głównie u jesionów – w koronach zasychajace konary.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: Na drzewach sporo starych cięd zaburzających statykę drzew . 30 % drzew z dziuplami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 31

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 11 lokalizacja/ przebieg: Babięty Wielkie – kier. Gałdowo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53o 39’ 27,3”, E19o 23’ 52,75” i N53o 38’ 48,25”, E19o 23’ 53,06” Długośd/Nawierzchnia 0,4km, asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 50 m Szpaler 2

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,2m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 8 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Jesion-3 (38%), lipa drobn. – 5 (62%) 7 szt.

2 Lipa drobnolistna 1 szt.(100%) 1 szt.

Pierśnica 48cm Pierśnice Lipa drobn. 48cm (średnia) wybranych gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 32

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei ślady

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia 70 drzew: lipa drobnolistna

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 33

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 12 lokalizacja/ przebieg: Jawty Wielkie – las SW

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53o 41’ 20,64”, E19o 15’ 18,32” i N53o 40’ 59,1”, E19o 13’ 33,4” Długośd/Nawierzchnia 1,8km, gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 nierównomierne Szpaler 2 nierównomierne

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2,4 od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2,4 Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 31 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn.-11 (61%), klon posp.-3 (17%), jesion-4 (22%) 18 szt. 1

Lipa drobn.-4 (31%), klon posp.-5 (38%), jesion-4 (31%) 13 szt. 2

Pierśnica 84cm (N=10) Pierśnice Lipa drobn.-100cm, klon posp.-68cm, jesion-69cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 34

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Odnożyca jesionowa; Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew zły

Stan zachowania alei ślady

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia Lipa drobnolistna: 150 szt.

Inne zabiegi Pielęgnacyjne cięcia w koronach dojrzałych drzew.

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 35

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 13 lokalizacja/ przebieg: Susz - Chełmżyca

Dane ogólne Zarząd drogi Droga wojewódzka; Wojewódzki Zarząd Dróg w Olsztynie Nr GPS N53°42’59,57” E19°21’13,27” i N53°40’6,82” E19°27’10,19” Długośd/Nawierzchnia 9,5km /asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 6,5m Szpaler 2 7m Szpaler 3 10m Szpaler 4 8 m Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,70m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,80m Szpaler 3 4,0m Szpaler 4 4,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 798 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobnolistna (126szt.)71%; Kasztanowiec (26szt.)15%; Grab 178 szt. 1. pospolity (1szt.)0,6%; Jesion wyniosły (5szt.)3%; Klon zwyczajny (6szt.)3%; Brzoza brodawkowata(12szt.)7%; Dąb szypułkowy (2szt.)1%

Lipa drobnolistna (161szt)75%; Kasztanowiec (26szt.)12%; 2. Jesion wyniosły (6szt.)3%; Klon zwyczajny (7szt.)3%; Klon jawor 215 szt. (3szt.)1%; Brzoza brodawkowata(10szt.)5%; Dąb szypułkowy (1szt.)0,5%; Topola 0,5%

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 36

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3. Lipa drobnolistna (197szt.)67%; Jesion wyniosły (80szt.)27%; 293 szt. Klon zwyczajny (33szt.)11%; Klon jawor (2szt.)0,7%; Brzoza brodawkowata (2szt.) 9,7%; Jarzębina (40szt.) 14%; Wiąz górski (1szt.) 0,4%, Dąb szypułkowy (22szt.) 8%; Jarząb szwedzki (8szt.)3%; Topola (8szt.)3%;

Lipa drobnolistna(13szt.)12%; Kasztanowiec (2szt.) 2%; Jesion 4. wyniosły 2%; Klon pospolity (42szt.)38%; Klon jawor 112 szt. (36szt.)32%; Jarzębina (8szt.)7%; Dąb szypułkowy (1szt.)1%; Jarząb szwedzki (8szt.)7%

Pierśnica 72cm Pierśnice Lipa drobnolistna 53cm; Dąb szypułkowy 75cm; Topola (średnia) wybranych 87cm gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych

Mąkla tarniowa, Odnożyca jesionowa, Wabnica kielichowata, Odnożyca kępkowa, Mąklik otrąbiasty

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 300szt. w 3 i 4 pasie : po 100szt. Lipa drobnolistna, Dąb szypułkowy, posadzenia Klon posp.

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronach dojrzałych drzew.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: Wiele drzew z niewłaściwymi cięciami burzącymi statykę drzew. 30% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 37

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 14 lokalizacja/ przebieg: Susz-Bałoszyce

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53°42’21,79” E19°19’43,62” i N53°40’44,7” i E19°17’2,71” Długośd/Nawierzchnia 4,5km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9,30m Szpaler 2 10m Szpaler 3 9 m Szpaler 4 18m Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,65m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,90m Szpaler 3 4,8m Szpaler 4 4,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 742 sztuki Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

1 Lipa drobnolistna(124szt.)80%; Jesion wyniosły (25szt.)16%; 155 szt. Klon pospolity (2szt.)1%; Kasztanowiec (1szt.)0,5%; Topola (2szt.)1%; Grab pospolity (1szt.)0,5%

2 Lipa drobnolistna (226szt.)94%; Jesion wyniosły (5szt.)2%, 240 szt. Brzoza brodawkowata (1szt.)4%; Kasztanowiec 4%; Dąb szypułkowy (4szt.)1,7%; Grab zwyczajny (1szt.)4%

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 38

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3 Lipa drobnolistna (123szt.)44%; Jesion wyniosły (130szt.)46%; Klon pospolity (4szt.)1,4%; Kasztanowiec (4szt.)1,4%; Jabłoo 282 szt. (1szt.) 0,4%, Dąb szypułkowy (8szt.)3%; Topola(12szt.)4%;

4 Lipa drobnolistna (6szt.)9%; Jesion wyniosły (35szt.)54%; Klon 65 szt. pospolity (18szt.)28%; Dąb szypułkowy (1szt.)2%; Topola (3szt.)5%; Jarzębina (2szt.)3%

Pierśnica 60cm Pierśnice Lipa drobnolistna 60cm, (średnia) wybranych gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych

Mąkla tarniowa Odnożyca jesionowa Wabnica kielichowata Pachnica dębowa Wepa marmurkowana Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie starych drzew.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: w 3 i 4 pasie rosną młode nasadzenia Lipy drobnolistnej w ilości: 468 sztuk posadzone w 2011r. ramach projektu „Drogi dla Natury” . 30 % drzew z dziuplami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 39

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 15 lokalizacja/ przebieg: Kamieniec -Susz

Dane ogólne Zarząd drogi Droga wojewódzka nr 515 Nr GPS 53°46’32,62” E10°22’42,31” i N53°43’37,53” E19°21’4,21” Długośd/Nawierzchnia 5,4km /asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 17m Szpaler 2 16,5m Szpaler 3 14m Szpaler 4 16m Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,70m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,90m Szpaler 3 4,80m Szpaler 4 5,0m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 562 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobnolistna(76szt.)78%; Jesion wyniosły (6szt.)6%; 98 szt. Wierzba krucha (3szt.)3%; Klon pospolity(1szt.)1%; Brzoza brodawkowata (1szt.)1%; Kasztanowiec (11szt.)11%

2 Lipa drobnolistna(114szt.)95%; Jesion wyniosły (2szt.)2%; 120 szt. Kasztanowiec (4szt.)3%;

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 40

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3. Lipa drobnolistna(40szt.)20%; Topola osika (1szt.)0,5%; Jesion 198 szt. wyniosły (144szt.)73%; Topola osika (1szt.)0,5%; Klon pospolity(1szt.)0,5%; Brzoza brodawkowata(1szt.) 0,5%; Dąb szypułkowy(1szt.)0,5%; Kasztanowiec (9szt.)5%

Lipa drobnolistna(16szt.)11%; Jesion wyniosły(86 szt.)59%; 146 szt. 4 Topola (31szt.)23%; Klon pospolity(9szt.)6%; Klon jawor (4szt.)3%;

Pierśnica 51cm Pierśnice Lipa drobnolistna 70cm, Jesion wyniosły 31cm (średnia) wybranych gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Odnożyca kępkowa (Ramalina fastigiata) Wabnica kielichowata(Pleurosticta acetabulum)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronach dojrzałych drzew.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 Aleje Pojezierza Iławskiego, częściowo: OCHK Pojezierza przyrody Iławskiego;

Uwagi: 20% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 41

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 16 lokalizacja/ przebieg: Piotrkowo - Januszewo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53o 40’ 53,33”, E19o 29’ 38,17” i N53o 42’ 17,42”, E19o 28’ 14,6” Długośd/Nawierzchnia 3,5km, asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 6,4m Szpaler 2 8,2m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2,25m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2,38m Drzewa za rowem tak Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 525 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Klon włoski-13 (5%), jawor-36 (13%), wierzba krucha-1 (0,4%), 1 lipa drobn. 21 (7%), robinia-6 (2%), jabłoo 2 (0,7%), brzoza-4 285 szt. (1%), lipa szerokolistna-120 (42%), dąb szyp.-24 (8%), wiąz-23 (8%), klon posp.-34 (12%), wierzba iwa-1 (0,4%)

Klon włoski-14 (6%), osika-20 (8%), świerk posp.-2 (0,8%), 2 jawor-25 (10%), wierzba krucha-1 (0,4%), lipa drobn.-40 (17%), 240 szt. grab-3 (1%), jabłoo-3 (1%), brzoza-1 (0,4%), lipa szerokolistna- 43 (18%), dąb szyp.-64 (27%), wiąz-11 (5%),

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 42

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Pierśnica 35cm (N=63) Pierśnice Klon włoski-22cm, osika-30cm, świerk posp.-48cm, jawor- (średnia) wybranych 27cm, wierzba krucha-32cm, lipa drobn.-62cm, grab- gatunków 54cm, robinia-14cm, jabłoo-34cm, brzoza-12cm, lipa (średnie) szerokolistna-18cm, dąb szyp.-33cm, wiąz-60cm, klon posp.-33cm, wierzba iwa-50cm Występowanie gatunków chronionych

-

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta pełna

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna – 100szt. uzupełnienie w lukach posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Zachodnia granica OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 43

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 17 lokalizacja/ przebieg: Januszewo - Zieleo

Dane ogólne Zarząd drogi Agencja Własności Rolnej Skarbu Paostwa Nr GPS N 53o 42’ 40,49”; E 19o 28’ 14,69” i N 53o 43’ 33,7”; E 19o 28’ 12,55” Długośd/Nawierzchnia 1,5 km, droga gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 8,75m Szpaler 2 9,00m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,60m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,66m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 180 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn. 41 (9%), klon posp. 15 (21%), grab 6 (9%), wiąz 3 70 szt. 1 (4%), buk, 1 (0,01%), dąb szyp. 4 (6%)

2 Lipa drobn. 62 (56%), klon posp. 28 (25%), grab 6 (5%), dąb 110 szt. szyp. 13 (12%), olcha czarna 1 (1%)

Pierśnica 71cm (N=19) Pierśnice Lipa drobn. -95cm; klon posp. -74cm; grab-61cm, wiąz- (średnia) wybranych 54cm, buk-90cm, dąb szyp. -41cm, olcha czarna-72cm gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 44

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Odnożyca jesionowa Mąkla tarniowa Odnożyca mączysta Wabnica kielichowata

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia Lipa drobnolistna: 100 szt.

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: w alei liczne odrosty drzew i samosiewki lip, dębu i grabu- możliwośd wyprowadzenia drzew alejowych. 15 % drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 45

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 18 lokalizacja/ przebieg: Falknowo Małe –kierunek Babiety -do torów kolejowych

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53°39’54,41” E19°26’3,46” i N53°39’20,04” E19°24’58,74” Długośd/Nawierzchnia 2,5 km /gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9,4m Szpaler 2 8m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1 m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1 m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 41 sztuk

Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

Lipa drobnolistna (21szt.) 100% 1 21

Lipa drobnolistna (20 szt,) 100% 20 2.

Pierśnica 85cm Pierśnice Lipa drobnolistna 85cm. (średnia) wybranych gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 46

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew zróżnicowany

Stan zachowania alei Fragmenty ( aleja zachowana na odcinku ok. 800m tylko do torów kolejowych, dalej do wsi Babięty i w Babiętach Wielkich brak drzew.)

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronach drzew.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 na przyrody odcinku600m od Falknowa do torów kolejowych.

Uwagi: W koronach drzew liczne cięcia zaburzające statykę drzew. 5% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 47

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 19 lokalizacja/ przebieg: Huta – kierunek PGR Bałoszyce (do lasu)

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53°39’52,19” E19°20’24,38” i N53°40’9,74” E19°19’31,72 Długośd/Nawierzchnia 1,20km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 13m Szpaler 2 12m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 3m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 125 sztuk Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Jesion wyniosły (33szt)62%; Topola (2szt.)4%; Dąb szypułkowy 53 (12szt.)23%; Jabłoo (2szt.) 4%; Grab zwyczajny (2szt.) 4%; Dąb czerwony (2 szt. ) 4%;

2 Jesion wyniosły (55szt.) 76%; Topola (1szt.) 1%; Dą szypułkowy 72 (10szt.)14%; Jabłoo (1szt.) 1%; Grusza (5szt.) 7%.

Pierśnica 60cm Pierśnice Jesion wyniosły 53cm; Topola 99cm; Dąb szypułkowy (średnia) wybranych 38cm; Jabłoo 36cm, Grab zwyczajny 60cm; Dąb czerwony gatunków 69cm; Grusza 67cm (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 48

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Odnożyca mączysta Ramalina farinacea Mąkla tarniowa Evernia prunastri

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Dostateczny ( korany ok 40% jesionów usychają)

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 120 drzew ( Jesion wyniosły, Klon pospolity,) posadzenia

Inne zabiegi Miejscami sporo młodych drzew – samosiewki – jesiony, klony tworzace zakrzaczenia – można spróbowac wyprowadzid młode drzewa alejowe. Cięcia pielęgnacyjne w koronach drzew – szczególnie jesiony.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: 25% z drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 49

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 20 lokalizacja/ przebieg: Huta – kierunek Bałoszyce Małe

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.39’59,24” E19.20’36,7” i N53.41’0,54” E19.19’21,21” Długośd/Nawierzchnia 2,3km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11 m Szpaler 2 11 m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 177 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Kasztanowiec (17), 23%, Jesion posp. (21), 23%, Grusza sp.(6), 78 sztuk 1 8%, Dab szyp. (12), 15%, Lipa drobn.(22), 28%

Kasztanowiec (14)14%, Jesion posp. (42) 42%, Grusza sp. (10) 99 sztuk 2 10%, Dąb szyp. (10)10%, Lipa drobn. 20 %, Jabłoo sp. (2)2%, wiąz (1) 1 %

Pierśnica 55cm Pierśnice Kasztanowiec 70cm, Jesion posp. 31cm, Grusza sp. 65cm, (średnia) wybranych Dąb szyp. 33cm, Lipa drobn.64cm, Jabłoo sp. 52cm Wiąz gatunków sp. 73cm. (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 50

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Zróżnicowany,Młodociane lipy ze śladami dewastacyjnych cięd – pozyskiwanie kwiatostanów lipy.

Zwarta z lukami Stan zachowania alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: W alei sporo zakrzaczeo i odrostów drzew, można wyprowadzad z nich drzewa alejowe. 10% drzew z dziuplami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 51

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 21 lokalizacja/ przebieg: Krzywiec – PGR Bałoszyce (do lasu)

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.39’25,73” E19.20’9,18 i N53.39’58,84” E19.19’21,74” Długośd/Nawierzchnia 1,3km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 nierównomierny Szpaler 2 nierównomierny

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1 m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,8m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 36 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Jesion wyniosly (4) 31%, Dąb szyp. (8) 62%, Lipa drobn. (1) 0,8% 13 sztuk 1

2 Jesion wyniosły(1) 4%, Dąb szyp. (17) 74%, Lipa drobn. (1) 4%, 23 sztuk Brzoza (4) 17%

Pierśnica 56 cm Pierśnice Jesion 73cm, Dąb szyp. 47cm, Lipa drobn. 52cm, Brzoza (średnia) wybranych 50cm. gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 52

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Odnożyca jesionowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Ślady

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia 150 szt.Lipa drobnolistna

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 53

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 22 lokalizacja/ przebieg: Jakubowo - Gałdowo

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.38’43,36 E19.21’50,99” i N53.38’16,94” N19.22’29,23” Długośd/Nawierzchnia 1 km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 nierównomierny Szpaler 2 nierównomierny

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1 m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 23 sztuki

Szpaler Gatunek i udział( szt. %) Liczba drzew

4 sztuki 1 Jesion (2) 50%, Brzoza (1) 25%, Klon posp. (1) 25%

Jesion (1) 5%, Brzoza (2) 11%, Topola (5) 26%, Lipa drobn.(2) 19 sztuk 2 11%, Dąb szyp. (9) 47%.

Pierśnica 47cm Pierśnice Jesion 20cm, Brzoza 39cm, Topola 76 cm, Dąb 53cm. (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 54

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych: -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Ślady alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 150 szt. – Lipa drobnolistna posadzenia

Inne zabiegi --

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 55

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 23 lokalizacja/ przebieg: Krzywiec - Jakubowo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.39’28,17” E 19.20’4,43” i N53.38’42,14” E19.21’51,66” Długośd/Nawierzchnia 2,5km /asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 6m Szpaler 2 7m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 3m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 3m Drzewa za rowem tak Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 117 drzew

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn. (3) 5%, Jesion (2) 3%, Jarzębina (12) 18%, Topola 68 sztuk osika (2) 3%, Dąb szyp.(1) 2%, Jabłoo sp. (2)3%, Topola(46) 68%

Lipa drobn. (1) 2%, Jesion (4) 8%, Jarzębina (11) 23%, Topola 49 sztuk 2 osika (9) 18%, Dąb szyp. (1)2%, Jabłoo (3) 6%, Topola (20) 41%

Pierśnica 44 cm Pierśnice Lipa drobn. 40cm, Jesion 52cm, Jarzębina 21cm, Topola (średnia) wybranych osika 35cm, Topola 88cm. gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 56

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych --

Stan obiektu dobry Stan zdrowotny drzew

Stan zachowania alei Przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna -100szt. Jesion wyniosły -100szt. posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 57

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 24 lokalizacja/ przebieg: Redaki – Różanka – skrzyżowanie z drogą wojewódzką

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53°40’41,9’’E19°24’17,77’’ i N53°41”12,52” E19°24’57,94” Długośd/Nawierzchnia 1,8 km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 7,6m Szpaler 2 7,4m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,65m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,63m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 110 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

58 1 Kasztanowiec (26sztuk) 45%; Lipa drobn. (29szt.)50%; Klon pospolity (2szt.)3%; Buk zwyczajny (1szt.)2%

2 Kasztanowiec (33szt.) 55%; Lipa drobnolistna (24szt.)40%, Klon 60 pospolity (2szt.) 3%; Brzoza brodawkowata (1szt.)2%

Pierśnica 69cm Pierśnice Kasztanowiec 72cm; Lipa drobnolistna 74cm, Klon (średnia) wybranych pospolity 66cm; Brzoza brodawkowata 65cm; gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 58

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca kępkowa ( Ramalina fastigiata) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Pachnica dębowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei Zwarta pełna

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia -

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH 280051 przyrody

Uwagi: Na odcinku Redaki – Różanka aleja kasztanowa; na odcinku Różanka – zkrzyżowanie z drogą wojewódzką - aleja lipowa z domieszką pozostałych gatunków. 60% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 59

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 25 lokalizacja/ przebieg: Falknowo Małe-Falknowo

Dane ogólne Zarząd drogi Agencja Nieruchomości Rolnej Skarbu Paostwa Nr GPS N 53°39’58,4” E 19°25’55,48” i N 53°40’46,04 E 19°26’1,1 Długośd/Nawierzchnia 1,4 km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 6,8m Szpaler 2 6,4m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,93m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,87m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 87 sztuk Szpaler Gatunek i udział ( szt. %) Liczba drzew

Lipa drobnolistna (34szt.)61%; Wierzba iwa (1szt.)2%; Wierzba 56 1 krucha (1szt.)2%; Jabłoo (3szt) 5%; Topola (4szt.) 7%; Grusza (3szt.) 5%; Kasztanowiec (5szt.) 9%; Klon pospolity (3szt.) 5%; Głóg (1szt.) 2%; Brzoza brodawkowata (1szt.) 2%

2 Lipa drobnolistna (9szt.)29%; Jabłoo (1szt.)3%; Topola 31 (15szt.)48%; Kasztanowiec (1 szt.) 3%; Klon pospolity (3szt.)10%; Głóg (2szt.) 6%.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 60

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Pierśnica 59cm Pierśnice Lipa drobnolistna 97cm, Wierzba iwa 40cm, Wierzba (średnia) wybranych krucha 35cm, Jabłoo 44cm, Topola 78cm, Grusza 60cm, gatunków Kasztanowiec 70cm, Klon pospolity 68cm, Głóg 31cm, (średnie) Brzoza brodawkowata 68cm Występowanie gatunków chronionych

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Dostateczny i zły

Stan zachowania alei fragmenty

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia 150 sztuk –Lipa drobnolistna

Inne zabiegi W aleji sporo zakrzaczeo i odrostów lipy , z których można próbowad wyprowadzid nowe drzewa.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH 280051 przyrody

Uwagi: Nasadzenia nowe jedynie jednostronnie z uwagi na wąską drogę. 30% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 61

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 26 lokalizacja/ przebieg: Bałoszyce-Jawty Wielkie PGR- Jawty Wielkie kolonia

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53°40’33,17” E19°16’50,84” i N53°41’48,34”; E 19°14’22,03” Długośd/Nawierzchnia 3,5 km /asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 8,5m Szpaler 2 8,5m Szpaler 3 20-30m Szpaler 4 30-40m Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,9m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,2m Szpaler 3 3,4m Szpaler 4 7,2m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 235 szt.

Szpaler Gatunek i udział ( szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobnolistna (63szt.)89%; Topola (1szt.)1%; Jabłoo (2szt.)2%; Dąb szypułkowy (1szt.) 1%; Jesion wyniosły (1 szt.) 71 szt. 1%; Kasztanowiec (2 szt.) 2%; Klon jawor (1szt.) 1%

81 szt. 2 Lipa drobnolistna (76szt.)94%; Jabłoo (1 szt.)1%; Jesion wyniosły (4szt.)5%.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 62

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3 Lipa drobnolistna (12szt.)25%; Topola (26szt)58%; Klon 48 szt. pospolity (1szt.)2%; Dąb szypułkowy (1szt.) 2%; Jesion wyniosły (4 szt.)8%

4 Lipa drobnolistna (10szt.) 29%; Topola (16szt.)46%; Klon 35 szt. pospolity (2szt.)6%; Dąb szypułkowy (4szt.) 11%; Jesion wyniosły (3szt.)9%; Jarzębina (2 szt.) 6%

Pierśnica 55cm Pierśnice Lipa drobnolistna 57cm; Topola 116cm, Klon pospolity (średnia) wybranych 30cm, Jabłoo 44cm; Dąb szypułkowy 49cm; Jesion gatunków wyniosły 65cm; Kasztanowiec 49cm; Klon jawor 63cm; (średnie) Jarzębina 24cm. Występowanie gatunków chronionych -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia -

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: pojedyocze drzewa z nadmiernymi cięciami korony – pozyskiwanie kwiatostanów lipy).

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 63

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 27 lokalizacja/ przebieg: -Olbrachtówko

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N 53°44’33,6”E 19°25’2,52” i N Długośd/Nawierzchnia 2km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11,6m Szpaler 2 16m Szpaler 3 nierównomierny Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,22m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,25m Szpaler 3 3,5m Drzewa za rowem tak Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 202 sztuki

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobnolistna (68szt.)60%; Klon pospolity (19szt.)17%; Olcha 1 czarna (8szt.)7%; Topola osika (6szt.) 5%; Brzoza brodawkowata 114 szt. (2szt.)2%; Jesion wyniosły (9szt.) 8%; Jarzębina (1szt.) 1%

78 szt. 2 Lipa drobnolistna (31szt.) 40%; Klon pospolity (7szt.)9%; Dąb szypułkowy (13szt.)17%; Olcha czarna (9szt.) 12%; Topola osika (16szt.)21%; Jesion wyniosły (1 szt.)1%; Wierzba krucha (1szt.) 1%

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 64

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3 10 szt. Lipa drobnolistna (8szt.)80%; Dąb szypułkowy (2szt.) 20%

Pierśnica 53cm Pierśnice Lipa drobnolistna 64cm, Klon pospolity 52cm, Dąb (średnia) wybranych szypułkowy 45cm gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych

Mąkla tarniowa Odnożyca jesionowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia Aleję można uzupełnic w 3 i 4 pasie (II pas drzew) , ok. 400drzew: Lipa drobn. 200szt., Dąb szyp. 100szt., Klon posp. 100szt.

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 Aleje Pojezierza Iławskiego PLBH 280051, OCHK Pojezierza przyrody Iławskiego częśd A i B

Uwagi: 97 drzew w alei to drzewa młode o pierśnicy od 2-20cm. 10% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 65

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 28 lokalizacja/ przebieg: Lubnowy-Lubnowy Małe (kierunek Pachutki)

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N 53°47’6,52” E19°19’4,29” i N53°48’18,39 E19°18’45,69” Długośd/Nawierzchnia 2km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 23m Szpaler 2 20m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 63 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobnolistna (36szt.)100% 36 szt. 1

2 Lipa drobnolistna (20szt.)74%, Jabłoo (6szt.) 22%; Grusza (1szt.) 27szt. 4%

Pierśnica 43cm Pierśnice Lipa drobnolistna 71cm; Jabłoo 26cm; Grusza 32cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 66

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei fragmenty Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 100drzew – Lipa drobnolistna posadzenia

Inne zabiegi - Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: 15% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 67

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 29 lokalizacja/ przebieg: Lubnowy Małe-Lubnowy skrzyżowanie

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.47’56,5” E19.19’44,73” i N53.47’7,52” E19.19’56,64” Długośd/Nawierzchnia 1,6km/asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 15m Szpaler 2 20m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,5m Drzewa za rowem tak Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 35 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn.(15) 65%, Dąb szyp.(3) 13%, Jabłoo (2) 9%, Topola 23 sztuki (3) 13%

2 Lipa drobn. (6) 50%, Jabłoo ( 5) 42%, Brzoza (1) 8% 12 sztuk

Pierśnica 26cm Pierśnice Lipa drobn. 17cm, Dąb szyp. 17cm, Jabłoo 22cm, Topola (średnia) wybranych 40cm, Brzoza 38cm. gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 68

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych: -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei ślady

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Ok.200 sztuk Lipa drobnolistna posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: Aleja z młodymi drzewami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 69

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 30 lokalizacja/ przebieg: Janowo- Lubnowy Małe

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.48’28,86” E19.20’17,03” i N53.48’10,91” E19.19’58,43” Długośd/Nawierzchnia 1,4km / droga gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 0,7m Szpaler 2 0,6m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 9m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 9m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 29 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn. (11) 85%, Grusza (1) 8%, Głóg (1) 8% 13sztuk 1

Lipa drobn.(15) 94%, Jabłoo (1) 6% 16 sztuk 2

Pierśnica 42 cm Pierśnice Lipa drobn. 84cm, Grusza 39cm, Głóg 25 cm, Jabłoo 19cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 70

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Pachnica dębowa Wepa marmurkowana Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei Ślady alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 200szt. Lipa drobnolistna posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: 50% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 71

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 31 lokalizacja/ przebieg: Lubnowy- Lipowo do lasu

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.47’6,52” E19.19’51,51” i N53.46’34,2 E19.19’33,84” Długośd/Nawierzchnia 1,0km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 12m Szpaler 2 12m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,8 m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 63 sztuki

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn.100%, 42 sztuki

2 Lipa drobn.(20) 90%, Jesion wyniosły (1) 10% 21 sztuk

Pierśnica 79cm Pierśnice Lipa 79cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 72

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei fragmenty

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna 100szt. posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: 15% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 73

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 32 lokalizacja/ przebieg: Dąbrówko- Bronowo (połowa drogi)

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.45’19,84” E19.20’47,48” i N53.44’58,76” E19.19’47,92” Długośd/Nawierzchnia 1,5km/płyty betonowe Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 10m Szpaler 2 10m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 82 sztuki

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn. 48szt.(100%) 48 sztuki

2 Lipa drobn. 34szt.(100%) 34 sztuki

Pierśnica 71cm Pierśnice Lipa drobnolistna 71cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 74

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Pachnica dębowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Wyprowadzid drzewa z rosnących w alei samosiewek. posadzenia

Inne zabiegi Liczne odrosty od pni po ściętych drzewach oraz zakrzaczenia i siewki drzew. Warto częściowo odkszaczyd drogę wyprowadzając drzewa alejowe z rosnących tam licznych młodych lip.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi. Droga trudno przejezdna –nawierzchnia bardzo zniszczona oraz zakrzaczenia zwężające drogę. ( 60% drzew dziuplastych)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 75

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 33 lokalizacja/ przebieg: Olbrachtowo - Różnowo

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.44’29,36” E19.24’31,04” i N53.44’45,35” E19.21’19,05” Długośd/Nawierzchnia 4km/gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 12m Szpaler 2 11m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 309 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn. (102) 62%,Dąb szyp. (37) 23%, Brzoza (3) 2%, 163 szt. Wierzba iwa (1) 0,6%, Jabłoo (2) 1%, Głóg (3) 2%, Topola osika(3) 2%, Czereśnia ptasia (2) 1%, Jesion wyniosły (10) 6%

Lipa drobn. (79) 54%, Dąb szyp. (41)28%, Brzoza (2) 1%, Jabłoo 146 szt. 2 (1) 0,5%, Grusza (1) 0,5%, Głóg (2) 1%, Topola osika (15) 10%, Jarzębina (1) 0,5%, Jesion wyniosły (4) 3%.

Pierśnica 33cm Pierśnice Lipa drobn. 74cm, Dąb szyp. 19cm, Brzoza 16cm, Jabłoo (średnia) wybranych 40cm, Topola osika 18cm, Jesion 51cm, Głóg 27cm. gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 76

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Pachnica dębowa (Osmoderma eremita)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Zróżnicowany, stare drzewa z licznymi cięciami zaburzającymi statykę drzew.

Stan zachowania alei Fragmenty

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia 50szt. lipa drobnolistna, 50 sztuk jesion wyniosły, głównie przed wsią Różnowo- rosną tam pojedyncze jesiony

Inne zabiegi Wzdłuż alei rośnie wiele odrostów lip i młodych drzewek – samosiewek, które można wyprowadzid w drzewa alejowe.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: Aleja mocno zakrzaczona – Głóg, tarnina, bez czarny. 30% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 77

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 34 lokalizacja/ przebieg: Olbrachtowo- Rudniki

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.44’52,32” E 19.25’1,34” i N53.45’14,46” E19.23’35,02 Długośd/Nawierzchnia 2 km /gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11m Szpaler 2 10,7

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,25m Od krawędzi jezdni (śr.) Szpaler 2 1,05m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem: 151 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1. Lipa drobn. (44) 59%, Grab (1) 1%, Grusza (1) 1%, Dąb szyp. (1) 74 szt. 1%, Jabłoo (3) 4%,Klon posp. (17) 23%, Klon jawor (4) 5%, Jesion (2) 3%, Brzoza (1) 1%.

Lipa drobn. (47) 61%, Db.szyp. (3) 4%, Jabłoo (3) 4%, Klon 77 szt. 2. posp.(15) 19%, Klon jawor (1) 1%, Jesion ( 2) 2%, Brzoza (2) 2%, Wierzba (4) 5%, Jarzębina (1) 1%, Głóg (1) 1%.

Pierśnica 36cm (średnia)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 78

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Odnożyca mączysta Wabnica kielichowata

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczny

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna – 150 szt., Klon pospolity 50szt., Klon jawor 50szt. posadzenia

Inne zabiegi W alei jest duży udział zakrzaczeo i siewek drzew, z których można wyprowadzid młode drzewa.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: W alei występuje 30% drzew dziuplastych

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 79

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 35 lokalizacja/ przebieg: Bronowo- kier. Obrzynowo (do lasu)

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.44’20,04” E 19.19’3,71” i N53.44’57,55”” E19.18’30,21” Długośd/Nawierzchnia 1,2km/gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 10m Szpaler 2 7,6m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 143 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn.(64) 72%, Klon posp. (8) 9%, Dąb szyp.(17) 19%, 90 sztuk Kasztanowiec (1) 1%

Lipa drobn. (40) 75%, Dab szyp. (13) 25%, 2 53 sztuki

Pierśnica 80cm Pierśnice Lipa drodn. 108cm, Klon posp. 35 cm, Dąb szyp. 72cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 80

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

przerzedzona Stan zachowania alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna 50szt. Dąb szypułkowy 50szt. posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody , OCHK rzeki Liwy

Uwagi. Kilkanaście starych lip o pierśnicy powyżej 100cm, jeden dąb o pierśnicy 138cm. 30% odrzew w alei to drzewa bardzo młode. 10% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 81

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 36 lokalizacja/ przebieg: Różnowo - Bronowo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.44’37,09” E19.21’8,06” i N53.44’16,97” E19.19’16,31” Długośd/Nawierzchnia 2 km/asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9 m Szpaler 2 9 m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 3 m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 110 sztuk

Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

1 Lipa drobn. (6) 10%, Głóg (1) 2%, Dąb szyp. (1) 2%, Klon jawor 58 sztuk (4) 7%, Klon posp.( 27) 47%, Grusza (1) 2%, Jesion wyniosły (12) 21%, Wierzba krucha (6) 10%

2 Lipa drobn. (4) 8%, Topola osika (1) 2%, Klon jawor (4) 10%, 52 sztuki Klon posp. (4) 8%, Jesion wyniosły 36) 69%, Wierzba krucha (1) 2%, Brzoza (1) 2%.

Pierśnica 34cm Pierśnice Lipa drobn. 61cm Klon jawor 17cm, Klon posp. 28cm, (średnia) wybranych Jesion 30cm, Wierzba krucha, 73cm, Brzoza 26cm, Grusza gatunków 36cm, Dab 26cm, Topola osika 19cm (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 82

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych: -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Bardzo dobry

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 100 szt. Dębu szypułkowego posadzenia

Inne zabiegi - Istniejące formy ochrony - przyrody

Uwagi: w 3 i 4 rzędzie młode nasadzenia drzew w ramach projektu” Drogi dla Natury”, łącznie w obu rzędach rosło 35 sadzonek Dębu szypułkowego

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 83

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 37 lokalizacja/ przebieg: Różnowo-Dąbrówka-Lipowo

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.44’38,5” E19.21’8,41” i N53.46’23,78” E19.19’26,16” Długośd/Nawierzchnia 4km/asfalt/gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 14m Szpaler 2 15m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,80m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,10m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 152 szt.

Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

1 Lipa drobn.100% 82 sztuki

2 Lipa drobn.100% 70 sztuk

Pierśnica 87 cm Pierśnice (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 84

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Pachnica dębowa Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Zróżnicowany, Częśd drzew w stanie b.dobrym, częśd z nadmiernymi cięciami i nieprawidłowymi zaburzajacymi statykę drzewa. Ponadto w części drzew uszkodzenia mechaniczne.

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia -

Inne zabiegi Od Dąbrówki do Lipowa liczne odrosty korzeniowe tworzą duże zakrzaczenie alei utrudiające przejazd- rodzaj tunelu. Wskazane byłoby częściowe odkrzaczenie alei i wyprowadzenie z odrostów drzew alejowych.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK rzeki Liwy.

Uwagi : w roku 2010 nasadzono 455 szt. Lipy drobnolistnej w ramach projektu Drogi dla Natury. Stan na 2012r. 105 sadzonek. Pozostałe sadzonki zniszczone mechanicznie. (wykopane bądź połamane).

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 85

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 38 lokalizacja/ przebieg: Rudniki-skrzyż.Susz-Malbork

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.45’18,37” E19.23’14,75” i N53.45’35,47” E19.22’8,85” Długośd/Nawierzchnia 1,5 km Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9,6 m Szpaler 2 11,6 m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,8m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,7m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 100 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1. Lipa drob. (44) 89%, Głóg (1) 3%, Klon pospolity (4) 8%. 49 szt.

2. Lipa drob. (43) 84%, Klon pospolity (5) 10%, Jesion (3) 6 % 51 szt.

Pierśnica 43cm Pierśnice Lipa drobn. 77,7cm, Głóg 46cm, Klon posp. 10,5cm, Jesion (średnia) wybranych 40cm gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 86

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Odnożyca kępkowa Wepa marmurkowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia Lipa drobn.100szt. Klon pospolity 50 szt. Jesion posp. 50szt.

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: W alei występuje 30% drzew dziuplastych

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 87

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 39 lokalizacja/ przebieg: - Olbrachtówko

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.42’36,0” E19.25’07,08 i N53.43’16,54” E19.25’7,48” Długośd/Nawierzchnia 1,5km Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 7m Szpaler 2 7,6m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 3,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 4m Drzewa za rowem tak Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 85 sztuk

Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

Lipa drobn. (11) 37%, Klon posp. (4) 14%, Wierzba krucha (4) 29 szt. 1. 14%, Topola (5) 17%, Dąb szyp.2) 8%, Olcha czarna (1) 3%, Brzoza (1) 3%, Jesion ( 1) 3%.

Lipa drobn. (31) 55%, Klon posp. (12) 21%, Grab (1) 2%, 2. Wierzba krucha (3) 5%, Topola (6) 11%, Dąb szyp. (1) 2%, 56 szt. Olcha czarna (1) 2%, Jesion (1) 2%.

Pierśnica 44,5 cm (średnia)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 88

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych : -

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Zróżnicowany. Młode lipy z widocznymi nadmiernymi cięciami – pozyskiwanie surowca – kwiatów lipy. Stare drzewa stan – dobry.

Stan zachowania alei Przerzedzona.

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia Lipa drobnolistna. 200szt.

Inne zabiegi Zastąpienie topól 11 sztuk innymi gatunkami drzew np. Lipą drobnolistną

Istniejące formy ochrony Częściowo :OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B przyrody

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 89

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 40 lokalizacja/ przebieg: Olbrachtówko – Zieleo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.43’31,7” E19.24’35,8” i N53.43’38,7” E19.25’17,3” Długośd/Nawierzchnia 0,8 km /asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 8 m Szpaler 2 8 m Szpaler 3 9m Szpaler 4 9m Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,4m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,4m Szpaler 3 5m Szpaler 4 5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 190 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn. (27) 43%, Jesion (32) 51%, Topola (3) 5%, Klon posp. 63 szt. 1 (1) 2%

Lipa drobn. (31) 62%, Jesion (19) 38% 50 szt. 2

Jesion (4) 13%, Lipa drobn. (20) 63%, Klon jesionolistny (1) 3%, 32 szt. 3 Dąb szyp. (7) 21%

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 90

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Lipa drobn. (15) 33%, Jesion (15) 33%, Dąb szyp. (2) 4%, Topola 45 szt. 4 ( 3) 7%,

Pierśnica 67cm (nie Pierśnice Lipa drobn. 76cm, Jesion 60cm (średnia) uwzględniono wybranych nasadzeo z gatunków 2012r.) (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Odnożyca kępkowa Brodaczka kępkowa Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Zwarta pełna. (W 3 i 4 pasie ubytki uzupełnione nasadzeniami Lipy Stan zachowania alei drobn. w 2012r w ramach projektu DdN.W 3 pasie – 20 szt. w 4 pasie 15 szt. )

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: 15 % drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 91

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 41 lokalizacja/ przebieg: Zieleo do E granicy lasu

Dane ogólne Zarząd drogi prywatna Nr GPS N53.44’39,94” E19.27’10.92” i N53.44’40,07” E19.27’25,23” Długośd/Nawierzchnia 0,23km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 40 m Szpaler 2 49 m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1 m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1 m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 19 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Kasztanowiec (4) 50%, Brzoza (4) 50% 8 szt.

2. Kasztanowiec ( 3) 27%, Brzoza (2) 18%, Lipa drobn. (6) 55% 11 szt.

Pierśnica 56 cm Pierśnice Lipa drobn. 65cm , brzoza 38cm, Kasztanowiec 65 cm. (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 92

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei fragmenty

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: -

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 93

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 42 lokalizacja/ przebieg: Januszewo – kierunek las

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.42’29,1” E19.28’13,2” i N53.42’49,4 E19.29’09,5 Długośd/Nawierzchnia 1km/ gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 10 m Szpaler 2 8 m Szpaler 3 Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Szpaler 3 5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 153 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Grab (27) 42%, Jabłoo (2) 3%, Lipa drobn. (5) 8%, Wierzba 65 sztuk krucha (2) 3%, Klon posp. (16) 25%, Dąb szyp.(1) 2%, Grusza (2) 3%, Topola (4) 6%, Jawor (2) 3%, Jesion (3) 5%, Buk (1) 2%

2 Grab (51) 60%, Jabłoo (4) 5%, Lipa drobn. (12) 14%, Olcha 85 sztuk czarna (1) 1%, Klon posp. (13) 15%, Brzoza (2) 2%, Grusza (2) 2%,

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 94

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Grab (2) 67%, Dąb szyp.(1) 33% 3 szt. 3

Pierśnica 52 cm Pierśnice Grab 44cm, Lipa drobn. 25cm, Wierzba krucha 182cm, (średnia) wybranych Klon pospolity 42cm, Grusza 48cm, Topola 68 cm, Jesion gatunków 27cm (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa, Odnożyca kępkowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Dobry

Stan zachowania alei Przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna 20 szt. posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: Kilka drzew w alei usychajace: 2 szt. klonów, 2 szt. grabów, 1 szt jabłoo, 25 % drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 95

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 43 lokalizacja/ przebieg: Brusiny - Januszewo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.42’29,9” E19.25’10,5” i N53.42’30,1” E19.28’12,5” Długośd/Nawierzchnia 3 km /asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 13 m Szpaler 2 13 m Szpaler 3 nierównomierny Szpaler 4 nirównomierny Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,4m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,4m Szpaler 3 4m Szpaler 4 3,5m Drzewa za rowem tak Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 369 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Jesion (86) 58%, Klon posp.(8) 6%, Klon jawor (11) 8%, Dąb szyp. 148 sztuk 1 (1) 0,7%, Lipa drobn.(40) 27%, Klon jesionolistny (2) 1%,

2 Jesion (74) 62%, Klon posp. (2) 2%, Buk (2) 2%, Klon jawor (1) 120 sztuk 1%, Kasztanowiec (1) 1%, Lipa drobn. (40) 33%,

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 96

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3 Jesion (7) 13%, Klon posp. (10) 19%, Klon jawor (9) 17%, Dąb 54 sztuk szyp. (5) 9%, Lipa drobn. (7) 13%, Brzoza ( 1) 2%, Jabłoo (1) 2%, Grab (12) 22%, Modrzew (2) 4%

Jesion (3) 6%, Klon posp. (6) 13%, Klon jawor (9) 4%, Dąb szyp. 47 sztuk 4 (1) 2%, Lipa drobn. (2) 2%, Jabłoo (1) 2%, Grab (32) 68%

Pierśnica 46 cm Pierśnice Jesion 69cm, Klon posp. 47cm, Buk 69cm, Dąb szyp. (średnia) wybranych 55cm, Lipa drobn. 75 cm, Grab 31 cm, Modrzew 38cm. gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Odnożyca jesionowa Odnożyca kępkowa Wabnica kielichowata Odnożyca mączysta

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Lipa drobnolistna -100szt. posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie dojrzałych drzew

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: Wśród jesionów sporo drzewa z usychajacymi konarami, 2 drzewa całkowicie suche. W 3 i 4 szpalerze dominuja drzewa młode. 30% drzew z dziuplami. Przydrożna kapliczka.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 97

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 44 lokalizacja/ przebieg: Olbrachtówko – Zieleo (odcinek las-Zieleo-las)

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53°44’23,0” E 19°26’42,4” i N 53°44’50,7” E 19°27’ 25,4” Długośd/Nawierzchnia 1,02km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9m Szpaler 2 9,8m Szpaler 4 nierównomierny Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,6m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,5m Szpaler 4 2,8m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 137 sztuk Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobnolistna (23szt.)43%; Klon pospolity (9szt.)17%; Jesion 53 szt. 1 wyniosły (4szt.)8%, Klon jawor (17szt.)32%;

Lipa drobnolistna (23szt)40%; Klon pospolity (11szt.) 19%; 57 szt. 2 Jesion pospolity (2szt.) 4%; Klon jawor (21szt.)37%

Lipa drobnolistna (5szt.)(2szt.) 7%; 19%; Klon pospolity (20szt.) 4. 74%; Jesion wyniosły 27 szt.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 98

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Pierśnica 71 cm Pierśnice Lipa drobnolistna 74cm; Klon pospolity 81cm; Jesion (średnia) wybranych wyniosły 64cm; Klon jawor 64cm. gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Odnożyca jesionowa Brodaczka kępkowa Mąkla tarniowa Zbójnica krwista Biegacz wręgaty Obrostnica rzęsowata

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia Uzupełnid drzewa w drugim pasie drogowym (4 szpaler) Lipa drobn. 25 szt.; Jesion wyniosły 25szt.; Klon pospolity 25szt.; Klon jawor 25szt.

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie dojrzałych drzew

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: W alei 34 sztuki drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 99

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 45 lokalizacja/ przebieg: Januszewo-Boleszów-Falknowo

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.42’17,3 E 19. I N53.40’55,1” E19.26’08,0” Długośd/Nawierzchnia 4 km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11m Szpaler 2 13m Szpaler 3 nierównomierny Szpaler 4 nierównomierny Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,8m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,8m Szpaler 3 3,5m Szpaler 4 4m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 462 szt.

Szpaler Gatunek i udział ( szt. %) Liczba drzew

1 Dąb szyp. (45) 22%, Lipa drobn. ( 92) 44%, Klon posp. ( 28) 13%, 209 sztuk Grab (16) 8%, Buk (1) 0,05%, Sosna posp. (1) 0,05%, Brzoza (5) 2%, Kasztanowiec (7) 4%, Grusza (1) 0,05%, Jesion wyniosły (13) 7%

2 Dąb szyp. (59) 27%, Lipa drobn. (88) 40%, Klon posp. (21) 10%, 220 sztuk Grab (22) 10%, Buk (2) 0,9%, Brzoza (6) 3%, Kasztanowiec (7) 3%, Grusza (3) 1%, Jesion (6) 3%, Topola (2) 0,9%, Wierzba (4) 2%

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 100

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Dąb szyp. (17) 54%, Lipa drobn. (6) 19%, Klon posp. (6) 19%, 31 sztuk 3 Grab (2) 6%

Klon posp. 100% 2 sztuki 4

Pierśnica 74cm Pierśnice Dąb szyp. 38cm, Lipa drobn.87cm, Klon posp. 59cm, Grab (średnia) wybranych 73cm, Buk 115cm, Brzoza 63cm, Jesion 44cm, gatunków Kasztanowiec 62cm. (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Porosty: Mąkla tarniowa Odnożyca kępkowa Odnożyca mączysta

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Zróżnicowany.

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie drzew

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi : Wiele drzew z dewastacyjnymi cięciami zaburzajacymi statykę, młodsze lipy – dewastacyjne cięcia w celu pozyskiwania kwiatów. 93 szt. drzew z dziuplami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 101

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 46 lokalizacja/ przebieg: Susz –Emilianowo-Czerwona Woda-Huta

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.42’26,82” E19.19’59,37” i N53.39’24,52” E19.20’10,53” Długośd/Nawierzchnia 6km/asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 10m Szpaler 2 10m Szpaler 3 nierównomierny Szpaler 4 nierównomierny Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Szpaler 3 3,5m Szpaler 4 4m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 515 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn. (131) 51%, Klon posp. (78) 30%, Klon jawor (24) 257sztuk 9%, Jesion wyniosły (9) 4%, Kasztanowiec (1) 0,3%, Dąb szyp. (10) 4%, Sosna zwycz. (1) 0,3%, Jabłoo (3) 1%

2 Lipa drobn. (131) 58%, Klon posp. (69) 31%, Klon jawor (23) 225 sztuk 10%, Jesion wyniosły (1) 0,4%, Dąb szyp. ( 1) 0,4%

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 102

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3 Lipa drobn. ( 1) 5%, Klon posp. (5) 25%, Brzoza (5) 25%, Dąb 20 sztuk szyp. (9) 45%

4 Lipa drobn. (4) 31%, Wierzba krucha (5) 39%, Dąb szyp. (4) 31% 13 sztuk

Pierśnica 51 cm Pierśnice Lipa drobn. 55cm, Wierzba krucha 40cm, Klon posp. 60cm, (średnia) wybranych Klon jawor 62cm, Jesion 74cm, Brzoza 39cm, Sosna zwycz. gatunków 42cm, Jabłoo 32cm (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Odnożyca jesionowa Odnożyca kępkowa Wabnica kielichowata Mąklik otrębiasty

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta, pełna

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Emilianowo-Krzywiec : Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego przyrody PLH280051

Uwagi: Drzewa w 3 i 4 szpalerze młode o pierśnicy 5-15cm. 20% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 103

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 47 lokalizacja/ przebieg: Olbrachtowo - Michałowo

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.44’35.97” E19.24’51,92” i N53.44’9,69” E19.23’46,49” Długośd/Nawierzchnia 1,5km/ gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11m Szpaler 2 8m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 185 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn. (44) 54%, Dąb szyp. (34) 41%, Grab (1) 1%, Brzoza 82 szt. 1 (1) 1%, Jesion wyniosły(2) 2%

Lipa drobn. (40) 39%, Dąb szyp. (60) 58%, Grab (3) 3%, 103 szt. 2

Pierśnica 36cm Pierśnice Lipa 94cm, Dąb szyp. 31cm, Grab 18cm, Brzoza 20cm, (średnia) wybranych Jesion 17cm gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 104

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Pachnica dębowa Wepa marmurowata

Stan obiektu Zróżnicowany. Młode drzewa stan bardzo dobry, drzewa stare z Stan zdrowotny drzew licznymi cięciami zaburzającymi statykę.

Przerzedzona Stan zachowania alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia 100szt. Lipa drobn.

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie drzew dojrzałych

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: 40% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 105

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 48 lokalizacja/ przebieg: Kamieniec - Dąbrówka

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.45’36,58” E 19.22’7,96” i N53.45’19,63” E19.20’47,25” Długośd/Nawierzchnia 1,5km /płyty betonowe Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 18m Szpaler 2 17m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 107 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn. 100% 56 szt.

2 Lipa drobn. (50) 98%, Jesion wyniosły (1) 2% 51szt.

Pierśnica 84cm Pierśnice Lipa drobn. 103cm, Jesion 65cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 106

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie dojrzałych drzew.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi. W alei posadzono w ramach Projektu Drogi dla Natury 370 szt. Lipy drobnolistnej. Obecnie pozostało z tych nasadzeo 20 szt. sadzonek. 15% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 107

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 49 lokalizacja/ przebieg: – Lubnowy Małe (kier.Pachutki)

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.47’54,79” E19.21’54,82” i N53.48’37,44” E19.19’46,33” Długośd/Nawierzchnia 2,5km/gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9m Szpaler 2 7m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 133 sztuki

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn. (38) 57%, Grab (1) 1%, Dab szyp. (10) 15%, Jabłoo 67 szt. 1 (3) 4%, Kasztanowiec (3) 4%, Wierzba iwa (1) 1%, Olcha czarna (1) 1%, Klon posp. (6) 9%, Brzoza (2) 3%, Grusza (1) 1%, Jesion (1) 1%

2 Lipa dobn. (46) 70%, Grab (1) 2%, Dąb szyp. (8) 12%, 66szt. Kasztanowiec (7) 11%, Wierzba iwa (1) 2%, Klon posp. (2) 3%, Jarzębina (1) 2%,

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 108

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Pierśnica 49 cm Pierśnice Lipa drobn. 92cm, Grab 56cm, Jabłoo 39cm, Dąb szyp. (średnia) wybranych 46cm, Kasztanowiec 57cm, Klon posp. 89cm, gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa Odnożyca jesionowa Odnożyca kępkowa Wabnica kielichowata Odnożyca mączysta

Pachnica dębowa Wepa marmurkowata

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Zróżnicowany. Wiele starych drzew ma połamane konary ( warunki atmosferyczne)

Stan zachowania alei fragmenty

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 200 drzew: Lipa drobnolistna 100szt.; Dąb szypułkowy 100szt. posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie dojrzałych drzew

Istniejące formy ochrony OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B przyrody

Uwagi: 30% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 109

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 50 lokalizacja/ przebieg: Kamieniec –

Dane ogólne Zarząd drogi Droga wojewódzka Nr GPS N53.46’18,99” E19.22’32,58” i N53.47’0,91” E19.18’47,16 Długośd/Nawierzchnia 5,5km/asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9m Szpaler 2 10m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,6m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,6m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 227 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn. (72) 74%, Jesion wyniosły (5) 5%, Robinia (1) 1%, 97 szt. 1 Klon jawor (3) 3%, Klon posp. (4) 4%, Jabłoo (11) 11%, Kasztanowiec (1) 1%.

2 Lipa drobn. (86) 66%, Jesion wyniosły (21) 16%, Robinia (2) 2%, 130 szt. Klon jawor (2) 2%, Klon posp. (4) 3%, Jabłoo (12) 9%, Kasztanowiec (1) 0,7%, Brzoza (2) 2%

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 110

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Pierśnica 66 cm Pierśnice Lipa drobn. 77cm, Jesion 95cm, Robinia pseudoakacja (średnia) wybranych 59cm, Klon jawor 53cm, Klon posp. 76cm, Jabłoo 47cm, gatunków Kasztanowiec 71cm, Brzoza 54cm (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Odnożyca kępkowa ( Ramalina fastigiata) Wabnica kielichowata (Pleurosticta acetabulum) Odnożyca mączysta ( Ramalina farinacea)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dostateczy

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie dojrzałych drzew.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: 60 % drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 111

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 51 lokalizacja/ przebieg: Huta - Krzywiec

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.39’52,59” E19.20’26,43” i N53.39’28,58” E19.20’4,78” Długośd/Nawierzchnia 1km/asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 14m Szpaler 2 16m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1m Drzewa za rowem Tak (szpaler 1) Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 64 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Dąb szyp. (27) 69%, Jesion wyniosły ( 3) 8%, Lipa drobn. (3) 8%, 39 szt. 1 Klon posp.(6) 16%

2 Dąb szyp. ( 8) 2%, Jesion wyniosły ( 3) 12%, Lipa drobn.(5) 20%, 25 szt. Klon posp. (9) 36%

Pierśnica 63 cm Pierśnice Dąb szyp. 108cm, Jesion 60 cm, Lipa drobn. 65cm, Klon (średnia) wybranych posp. 67cm, gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 112

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Bardzo dobry

Zwarta pełna Stan zachowania alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do posadzenia -

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 (odcinek przyrody 600m)

Uwagi: 15% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 113

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 52 lokalizacja/ przebieg: Susz - Nipkowie

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.43’0,64” E19.19’46,98” i N53.42’42,54” E19.18’45,71” Długośd/Nawierzchnia 1,2km, asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 10m Szpaler 2 10m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 0,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 131 sztuk

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Lipa drobn. (23) 56%, Klon posp. (8) 20%, Kasztanowiec (1) 2%, 41 sztuk 1 Dąb szyp. (4) 10%, Dąb czerwony (2) 4%, Jesion wyniosły 3) 7%

2 Lipa drobn. (41) 59%, Klon posp. (6) 9%, Klon jawor (1) 2%, Dąb 70 sztuk szp. (17) 24%, Dąb czerwony (4) 6%, Jesion wyniosły (1) 2%.

Pierśnica 69cm Pierśnice Lipa drobn. 75cm, Klon posp.63cm, Dąb szyp. 84cm, Dąb (średnia) wybranych czerwony 64cm. gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 114

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: 10% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 115

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 53 lokalizacja/ przebieg: Nipkowie – Jawty Małe – Jawty Wielkie

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.42’39,65” E19.18’30,98 i N53.41’45,85” E19.15’37,08 Długośd/Nawierzchnia 4 km/ asfalt/gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 20m Szpaler 2 30m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 2,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 3m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 194 sztuki

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Wierzba krucha (4) 4%, Jesion wyniosły (29) 29%, Klon jawor 99 szt. (2) 2%, Grab (1) 1%, Topola osika (10) 10%, Topola (2) 2%, Brzoza (2) 2%, Grusza (2) 2%, Klon posp. (4) 4%, Jabłoo (1) 1%,Lipa drobn. (31) 31%, Dąb szyp. (1) 1%,Świerk posp. (2) 2% Wierzba krucha (2) 2%, Jesion (22) 23%,Klon jawor (6) 6%, 95 szt. 2 Grab (11) 12%,Topola osika (1) 1 %, Brzoza (1) 1%, Grusza (4) 4%, Klon posp. (5) 5%,Jabłoo (2) 2%,Lipa drobn. (39) 41%, Kasztanowiec (1) 1%, Sosna posp. (1) 1% Pierśnica 48 cm Pierśnice Wierzba krucha 93cm, Jesion wyniosły 35cm, Klon (średnia) wybranych posp.45cm, Lipa drobn. 58cm, Brzoza 30cm, Topola osika gatunków 26cm, Grusza 57cm, Klon posp. 45cm, (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 116

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Wabnica kielichowata (Pleurosticta acetabulum) Odnożyca mączysta ( Ramalina farinacea)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei Przerzedzona.

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Ok. 400 drzew – lipa drobnolistna posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: 20% drzew z dziuplami. Krótkie odcinki alei ze starymi nasadzeniami, zwarta aleja , następnie młode nasadzenia z dużymi lukami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 117

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 54 lokalizacja/ przebieg: Nipkowie – kierunek las

Dane ogólne Zarząd drogi Agencja Własności Rolnej Skarbu Paostwa Nr GPS N53.42’44,5 E19.18’34,51” i N53.43’5,41” E19.18’2,27” Długośd/Nawierzchnia 0,8km /gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11m Szpaler 2 11m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 2m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 119szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Jesion wyniosły (49) 80%, Klon posp. (6) 10%, Kasztanowiec (2) 61 szt. 1 3%, Jesion mannowy (1)2%, Dąb szyp. (3) 5%

Jesion wyniosły (42) 74%, Klon posp. (12) 21%, Jawor (3) 5%, 58 szt. 2 Lipa dobn. (1) 1%

Pierśnica 74cm Pierśnice Jesion 72cm, Klon posp. 70cm, Kasztanowiec, 99cm, Dąb (średnia) wybranych szyp. 64cm, Klon jawor 77cm. gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 118

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Odnożyca kępkowa ( Ramalina fastigiata) Wabnica kielichowata (Pleurosticta acetabulum)

Stan obiektu dobry Stan zdrowotny drzew

Stan zachowania alei Zwarta, pełna

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia Inne zabiegi Zabiegi pielęgnacyjne w koronach drzew

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi. Częśd jesionów z zasychającymi konarami, 25% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 119

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 55 lokalizacja/ przebieg: Jawty Małe (skrzyż. ) – Jawty Małe

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.42’5,79” E19.17’18,72” i N53.42’23,34” E19.16’59,74” Długośd/Nawierzchnia 0,5km/asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 9m Szpaler 2 10m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 37szt. Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Jesion wyniosły (14) 93%, Klon posp. odm czerwona (1) 7% 15 szt.

2 Jesion wyniosły 100% 22szt.

Pierśnica 47 cm Pierśnice Jesion 63cm, Klon posp. 30cm (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 120

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Odnożyca kępkowa ( Ramalina fastigiata) Wabnica kielichowata (Pleurosticta acetabulum) Odnożyca mączysta ( Ramalina farinacea)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Dobry

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do Jesion , ok 20 drzew posadzenia

Inne zabiegi -

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: 10% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 121

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 56 lokalizacja/ przebieg: Jawty Małe- Nipkówko

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.42’27,8” E19.16’54,66” i N53.43’9,5” E19.16’43,17” Długośd/Nawierzchnia 1,3km/gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 11m Szpaler 2 12m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,5m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,5m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 83 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

Jesion wyniosły (28) 70%,Jabłoo (3) 8%, Grusza (3) 8%, Topola 40 szt. 1 osika (4) 10%, Dąb szyp. (2) 5%

Jesion wyniosły (38) 88%, Jabłoo (1) 2%, Grusza (1) 2%, Lipa 43 szt. 2 drobn. (1) 2%, Klon posp. (2) 4%

Pierśnica 47 cm Pierśnice Jesion 45cm, Jabłoo 31cm, Klon posp. 63 cm, Grusza (średnia) wybranych 27cm gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 122

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri) Odnożyca jesionowa (Ramalina fraxinea) Odnożyca kępkowa ( Ramalina fastigiata) Wabnica kielichowata (Pleurosticta acetabulum) Odnożyca mączysta ( Ramalina farinacea)

Stan obiektu dobry Stan zdrowotny drzew

Zwarta z lukami Stan zachowania alei

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do - posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronach drzew dojrzałych

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 na odcinku przyrody 500m od strony Jawt Małych

Uwagi: 50% drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 123

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 57 lokalizacja/ przebieg: Brusiny - Ulnowo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.42’23,49” E19.25’8,36” i N53.41’53,9” E19.23’23,2” Długośd/Nawierzchnia 2,26 km /asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 7,4m Szpaler 2 8,8m Szpaler 3 nierównomierny Szpaler 4 nierównomierny Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,76m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,05m Szpaler 3 4m Szpaler 4 3m Drzewa za rowem tak Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 256 szt.

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn. (86) 92%, Klon jesionolistny (2) 2%, Dąb szyp. (4) 94 sztuk 4%, Jesion wyniosły (2) 2%.

2 Lipa drobn. (87) 82%,Kasztanowiec (2) 2%, Klon jesionolistny 106 sztuk (4) 4%,Topola (2) 2%, Klon posp. (2) 2%, Dąb szyp. (5) 5%, Jesion wyniosły ( 4) 4%.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 124

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3 Lipa drobn. (9) 31%, Klon posp. (2) 7%, Dąb szypułkowy (12) 29 sztuk 41%, Jesion wyniosły (4) 14%, Topola osika ( 1) 3%, Jarzębina (1) 3%.

4 Lipa drobn. (1) 4%, Dąb szyp. ( 17) 63%, Jesion wyniosły (9) 33% 27 sztuk

Pierśnica 42cm Pierśnice Lipa drobn. 81cm, Klon jesionolistny 19cm, Topola 52cm, (średnia) wybranych Dąb szyp. 13cm. gatunków (średnie) Występowanie gatunków chronionych:

Wepa marmurkowata Mąkla tarniowa

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew Zróżnicowany, niektóre drzewa z cięciami dewastacyjnymi, zaburzającymi statykę drzewa

Stan zachowania alei Zwarta z lukami

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do W 3 i 4 szpalerze ok. 300szt. Lipa drobnolistna posadzenia

Inne zabiegi Cięcia pielęgnacyjne w koronie drzew dojrzałych.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody

Uwagi: ok. 50 drzew z dziuplami

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 125

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 58 lokalizacja/ przebieg: Zieleo - Olbrachtowo

Dane ogólne Zarząd drogi Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie Nr GPS N53.44’41,1 E19.26’58,0 i N53.44’36,24” E19.25’2,54” Długośd/Nawierzchnia 2,23km / gruntowa Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 8,8m Szpaler 2 7,8m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 1,4m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,4m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 304 sztuki

Szpaler Gatunek i udział (szt. %) Liczba drzew

1 Lipa drobn. (90) 60%, Klon jawor (1) 0,7%, Klon posp. (3) 2%, 150 sztuk Kasztanowiec (3) 3%, Dąb szyp. (22) 15%, Topola osika (8) 5%, Brzoza (2) 1%, Olcha czarna (1) 0,7%, Wierzba iwa (20) 13%. Lipa drobn.(89) 58%, Grusza (2) 1%, Klon posp. (6) 4%, Jesion 154 sztuk 2 wyniosły (1) 0,6%, Dąb szyp. (36) 23%, Topola osika (12) 8%, Wierzba iwa (7) 5%, Topola (1) 0,6% Pierśnica 33 cm Pierśnice Lipa drobn. 83cm, Klon posp., 14cm, Dąb szyp. 32cm, (średnia) wybranych Wierzba iwa 20cm. gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 126

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Pachnica dębowa (Osmoderma eremita) Mąkla tarniowa (Evernia prunastri)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew zróżnicowany

Stan zachowania alei przerzedzona

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 50 Lipa drobn. posadzenia

Inne zabiegi Wzdłuż alei wiele młodych samosiewek, warto wyprowadzid te siewki w drzewa alejowe.

Istniejące formy ochrony Natura 2000 SOOS Aleje Pojezierza Iławskiego PLH280051 przyrody OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B

Uwagi: W alei wiele starych lip z uszkodzonymi konarami zaburzającymi statykę, młode lipy z cięciami dewastacyjnymi będącymi wynikiem pozyskiwania kwiatostanów. 25% drzew z dziuplami.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 127

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Droga nr 59 lokalizacja/ przebieg: Kamieniec- Bornice

Dane ogólne Zarząd drogi Gmina Susz Nr GPS N53.47’3,92” E19.21’18,17” i N53.47’41,48” E19.21’42,41” Długośd/Nawierzchnia 1,5km / asfalt Rozstaw drzew (śr.) Szpaler 1 8 m Szpaler 2 9 m

Odległośd szpalerów Szpaler 1 0,8m od krawędzi jezdni (śr. ) Szpaler 2 1,2m Drzewa za rowem nie Dane przyrodnicze Liczba drzew ogółem 62 szt.

Szpaler Gatunek i udział % Liczba drzew

Lipa drobn. (26) 76%, Sosna posp. (4) 12%, Buk (1) 3%, Dąb szyp. 34 szt. 1 (3) 9 %,

Lipa drobn. (16) 57%, Sosna posp. (2) 7%, Dąb szyp. (11) 39% 28 szt. 2

Pierśnica 65 cm Pierśnice Lipa drobn.81cm, Sosna posp. 49cm, Dąb szyp. 64cm. (średnia) wybranych gatunków (średnie)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 128

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Występowanie gatunków chronionych:

Mąkla tarniowa (Evernia prunastri)

Stan obiektu

Stan zdrowotny drzew dobry

Stan zachowania alei fragmenty

Rekomendowane działania ochronne

Liczba i gatunki drzew do 200 szt. Lipa drobnolistna posadzenia

Inne zabiegi

- Istniejące formy ochrony OCHK Pojezierza Iławskiego częśd A i B przyrody

Uwagi. Charakter alejowy zachowany tylko na odc. ok. 800m dalej pojedyncze drzewa.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 129

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3. Podsumowanie i rekomendacje

3.1 Opis ogólny zadrzewień przydrożnych na terenie gminy Susz. (Alina Rodziewicz)

W wyniku prowadzonych w 2012r. prac terenowych zinwentaryzowano 59 alej o łącznej długości 127 km, przy których rośnie 10 296 drzew.

Aleje na terenie gminy Susz występują przy drogach wszystkich kategorii (wojewódzkich, powiatowych, gminnych, innych). Najwięcej zadrzewień przydrożnych jest w Powiatowym Zarządzie Dróg w Iławie – 5 781 drzew . W zarządzie Gminy Susz są 22 aleje, przy których rośnie 2 510 drzew. Tab. 1.

Tabela 1. Liczba i długość alej oraz liczba drzew w poszczególnych zarządach dróg, zinwentaryzowanych na terenie gminy Susz.

Lp. Zarządca drogi Długośd alej Liczba alej Liczba drzew km sztuk sztuk

1. Drogi wojewódzkie: Zarząd 20,4 3 1 600 Dróg Wojewódzkich w Olsztynie 2. Drogi powiatowe: Powiatowy 61,19 30 5 781 Zarząd Dróg w Iławie 3. Drogi gminne: Gmina Susz 41,68 22 2 510

4. Agencja Własności Rolnej 3,7 3 386 Skarbu Paostwa 5. Drogi prywatne 0,23 1 19

Aleje gminy Susz tworzą łącznie 32 gatunki drzew, wśród których najczęściej spotykanymi jest Lipa drobnolistna (Tilia cordata), która stanowi 50% wszystkich drzew rosnących w alejach oraz Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior), Dąb szypułkowy (Quercus robur) i Klon pospolity (Acer platanoides). Gatunki te tworzą łącznie ponad 80% wszystkich drzew rosnących w alejach. Kolejne 13% rosnących w alejach drzew stanowią: Kasztanowiec pospolity (Aesculus hippocastanum), Klan jawor (Acer pseudoplatanus), Grab pospolity (Carpinus betulus), obce gatunki Topól (Populus sp.), Lipa szerokolistna (Tilia platychyllos), Brzoza brodawkowata (betula pendula) i Topola osika (Populus tremul). Pozostałe gatunki stanowią domieszkę drzewostanu alejowego, łacznie w ilości 5,38%; zaś poszczególne gatunki w tej kategorii, nieprzekraczają 1% udziału wszystkich drzew rosnących w alejach. (ryc.1; Tab.2).

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 130

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Ryc.1. Rozkład procentowy udziału poszczególnych gatunków drzew rosnących w zinwentaryzowanych alejach na terenie gminy Susz.

Objaśnienie skrótów znajdujących się w wykresie:

Lipa drobn. – Lipa drobnolistna Jesion – Jesion wyniosły Dąb- dąb szypułkowy Klon posp. – klon pospolity Kasztanowiec – kasztanowiec pospolity Jawor – klon jawor Grab – grab pospolity Topola – Topola (obce gatunki) Lipa szerok. – lipa szerokolistna Brzoza – brzoza brodawkowata Osika – topola osika Inne ( patrz tab. 2. poz.12-32)

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 131

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Tabela 2. Zestawienie składu gatunkowego alej i szpalerów rosnących wzdłuż dróg gminy Susz.

Lp. Nazwa gatunkowa Liczba % udział

1. Lipa drobnolistna Tilia cordata 5 122 50,00 2. Jesion wyniosły Fraxinus excelsior 1 482 14,39 3. Dąb szypułkowy Quercus robur 930 9,00 4. Klon pospolity Acer platanoides 809 7,85 5. Kasztanowiec pospolity Aesculus hippocastanum 261 2,53 6. Klon jawor Acer pseudoplatanus 260 2,52 7. Grab pospolity Carpinus betulus 234 2,27 8. Topola (obce gatunki) Populus sp. 228 2,21 9. Lipa szerokolistna Tilia platyphyllos 163 1,58 10. Brzoza brodawkowata Betula pendula 138 1,30 11. Topola osika Populus tremula 110 1,06 12. Jabłoo Malus sp. 96 0,93 13. Jarząb pospolity (Jarzębina) Sorbus aucuparia 80 0,77 14. Grusza Pyrus sp. 62 0,60 15. Świerk zwyczajny Picea abies 50 0,48 16. Wiąz Ulmus sp. 39 0,37 17. Wierzba krucha Salix fragilis 38 0,36 18. Wierzba iwa Salix caprea 31 0,30 19. Olsza czarna Alnus glutinosa 28 0,27 20. Klon włoski Acer opalus 27 0,26 21. Jarząb szwedzki Sorbus intermedia 16 0,16 22. Robinia akacjowa Robinia pseudoakacia 14 0,13 23. Buk pospolity Fagus sylvatica 14 0,13 24. Modrzew europejski Larix decidua 12 0,11 25. Głóg Crataegus sp. 12 0,11 26. Wierzba Salix sp. 10 0,10 27. Klon jesionolistny Acer negundo 9 0,09 28. Sosna zwyczajna Pinus silvestris 9 0,09 29. Dąb czerwony Quercus rubra 8 0,08 30. Trześnia Cerasus avium 2 0,02 31. Klon czerwony Acer rubrum 1 0,01 32. Jesion mannowy Fraxinus ornus 1 0,01 Razem 10 296 sztuk

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 132

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Na terenie gminy Susz aleje zbudowane są głównie przez starodrzewia zakładane w XIX wieku i na początku wieku XX, stanowią one około 90 % ogólnej sumy zinwentaryzowanych dróg. Aleje z młodymi zadrzewieniami znajdują się przy drogach: Bałoszyce – Klimy, Piotrkowo – Januszewo, Jakubowo – Gałdowo, Róznowo – Bronowo. Ogólny stan zdrowotny rosnących drzew przy drogach jest zróżnicowany, ze względu na wiek drzew oraz dotychczasowe zarządzanie, zadrzewiania są w różnej kondycji zdrowotnej (Tab.3) oraz w różnym stopniu zachowały charakter zwartej alei (Tab.4). Nie oceniano stanu zdrowotnego każdego drzewa z osobna, dokonywano oceny całości alei.

Na terenie gminy Susz dominują aleje przerzedzone z ogólnym stanem zdrowotności drzew dobrym i dostatecznym. Występują tu również aleje zwarte, pełne z drzewami o bardzo dobrej i dobrej kondycji. Do takich alej należą zadrzewienia m.in wzdłuż dróg: Huta – Krzywiec, Susz – Emilianowo, Brusiny – Januszewo, Olbrachtowo – Zieleń, Susz - Bałoszyce, Kamieniec – Susz, Brusiny – Ulnowo. Wyraźny też jest udział dróg, przy których znajdujemy jedynie fragmenty i ślady po istniejących wcześniej alejach. Tabela 3. Ogólna ocena zdrowotności drzew rosnących przy drogach gminy Susz.

Zdrowotnośd drzew* Długośd drogi przy której % udział *patrz -opis kategorii w ankiecie terenowej pkt. 2.2 , występuje aleja, w km str.9 bardzo dobra 2 2 dobra 62 49 dostateczna 31 24 zła 5 4 zróżnicowana 27 21

Tabela 4. Stan zachowania charakteru alejowego zadrzewień rosnących wzdłuż dróg na terenie gminy Susz.

Stan zachowania charakteru alejowego* Długośd drogi przy której % udział *patrz -opis kategorii w ankiecie terenowej pkt. 2.2 , występuje aleja, w km str.9 Zwarta pełna 15 12 Zwarta z lukami 40 31 przerzedzona 43 34 fragmenty 19 15 ślady 10 8

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 133

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3.2 Wykaz zadrzewień o szczególnych walorach przyrodniczych, krajobrazowych, w tym występowanie chronionych gatunków. (Alina Rodziewicz)

Obszar Natura 2000 na terenie gminy Susz. Na terenie gminy Susz występuje Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Aleje Pojezierza Iławskiego” (PLH 280051), które chronią się sieć alei i zadrzewień, stanowiące jedną z największych w skali kraju ostoi pachnicy dębowej Osmoderma eremita (kod 1084), gatunku priorytetowego wymienionego w Zał. II DS. Obszar ten jest także ważną ostoją innych organizmów saproksylicznych. Odnotowano tu występowanie co najmniej 23 gatunki chrząszczy rzadkich w Polsce, bądź uwzględnionych na krajowej liście gatunków zagrożonych, w tym 4 gatunki chronionych (oprócz pachnicy dębowej, także ciołek matowy Dorcus parallelipipedus, tęgosz rdzawy Elater ferugineus i kusak Velleius dilatatus). Zasadniczym celem ochrony tego obszaru Natura 2000 jest zachowanie licznej populacji pachnicy dębowej. Dzięki ochronie tego jednego gatunku, chroni się jednocześnie bogate zgrupowania organizmów związanych z dziuplastymi drzewami - obok owadów- również ptaki, nietoperze i inne ssaki nadrzewne, gady (próchnowiska w niektórych dziuplach drzew są wykorzystywane jako miejsca inkubacji jaj przez zaskrońce Natrix natrix). Aleje Pojezierza Iławskiego oprócz walorów przyrodniczych stanowią świadectwo historii. Część alej łączyła dawne majatki ziemskie w Szymbarku, Gardzieniu (gm. Iława), Kamieńcu, Januszewie (gm. Susz). Spośród inwentaryzowanych w 2012r. alej, 43 wchodzą w skład Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk „Aleje Pojezierza Iławskiego”, co stanowi 72% badanych alej. Ponadto jedna aleja jest pomnikami przyrody: aleja z miejscowości Zieleń do Olbrachtowa (aleja nr 40). Zaś 20 z badanych alej znajduje się na Obszarze Chronionego Krajobrazu (18 na terenie OCHK Pojezierza Iławskiego część A i B; 2 na OCHK Rzeki Liwy). W trakcie prac terenowych prowadzonych w 2012 roku stwierdzono występowanie w 9-ciu alejach oznaki występowania pachnicy dębowej oraz w 5-ciu wepy marmurkowanej (na podstawie obecności odchodów). W 77% inwentaryzowanych alej stwierdzono obecność przynajmniej jednego gatunku chronionego porostu z grupy porostów epiftycznych (nadrzewnych) - mąkli tarniowej Evernia prunastri. Ponadto stwierdzono obecność innych chronionych porostów nadrzewnych: odnożycy jesionowej Ramalina fraxinea, odnożycy kępkowej Ramalina fastigiata, odnożycy mączystej Ramalina farinacea, mąklika otrębiastego Pseudevernia furfuracea, brodaczki kępkowej Usnea

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 134

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

hirta, obrostnicy rzęsowatej Anaptychia ciliaris, wabnicy kielichowatej Pleurosticta acetabulum (Tab. 5). Zdecydowana większość zadrzewień rosnących wzdłuż wszystkich typów dróg na terenie gminy Susz charakteryzuje się w skali kraju oraz regionu wysokim stopniem zachowania różnorodności przyrodniczej.

Skróty nazw znajdujących się w tabeli 5:

Gatunki porostów

R.fx Ramalina fraxinea Odnożyca jesionowa R.fc Ramalina farinacea Odnożyca mączysta R.fg Ramalina fastigiata Odnożyca kępkowa

P.ac Pleurostica acetabulum Wabnica kielichowata A.ci Anaptychia ciliaris Obrostnica rzęsowata E.pr Evernia prunastri Mąkla tarniowa P.ff Pseudovernia furfuracea Mąklik otrębiasty U.hi Usnea hirta Brodaczka kępkowa Gatunki owadów

P.mm Protaetia marmorata Wepa marmurkowana O.er Osmoderma eremita Pachnica dębowa

Obszary chronione

N2000 Aleje Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Aleje Pojezierza Iławskiego” OCHK Poj.Iław. Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Iławskiego częśd A i B OCHK Rzeki Liwy Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Liwy

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 135

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Tabela 5. Wykaz zadrzewieo o szczególnych wartościach przyrodniczych stwierdzonych na terenie gminy Susz.

Owady Porosty epifityczne Siedliska Obszary Chronione saproksylofagiczne

Aleja OCHK Nr drogi/przebieg drogi N2000 OCHK R.fx R.fc R.fg P.ac A.ci E.pr P.ff U.hi P.mm O.er dziuple Pomnik Rzeki Aleje Poj.Iław przyrody Liwy 1 / Bałoszyce – kierunek las   2/ Bałoszyce Małe – kier. las   3/ Jawty Wielkie – kier.   Kołodzieje 5/ Piotrkowo - Chełmżyca      7/ Susz – Michałowo   leśniczówka 9/Szusz za torami - Nipkowie        10/Jawty Wielkie-Wiśniówek-        Żakowice 12/ Jawty Wielkie – las SW   13/ Susz - Chełmżyca         14/Susz-Bałoszyce        15/ Kamieniec -Susz       16/Piotrkowo - Januszewo  17/ Januszewo - Zieleo       18/ Falknowo Małe-kier. tory     19/Huta-Bałoszyce    20/ Huta – kier. Bałoszyce Małe     21/Krzywiec-Bałoszyce    24/ Redaki – Różanka     25/ Falknowo Małe-Falknowo     26/ Bałoszyce-Jawty Wielkie  27/ Olbrachtowo - Olbrachtówko      28/ Lubnowy-Lubnowy Małe   

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 136

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Owady Porosty epifityczne Siedliska Obszary Chronione Nr drogi/przebieg drogi saproksylofagiczne 30/ Janowo- Lubnowy Małe     31/ Lubnowy- Lipowo    32/ Dąbrówko- Bronowo      33/ Olbrachtowo - Różnowo      34/ Olbrachtowo- Rudniki        35/ Bronowo- kier. Obrzynowo      37/ Różnowo-Dąbrówka-Lipowo      38/ Rudniki-skrzyż.Susz-Malbork       39/ Brusiny - Olbrachtówko  40/ Olbrachtówko – Zieleo        41/ Zieleo do E granicy lasu     42/ Januszewo – kierunek las      43/ Brusiny - Januszewo        44/ Olbrachtówko – Zieleo        45/ Januszewo-Boleszów-      Falknowo 46/ Susz –Emilianowo-Czerwona       Woda-Huta 47/ Olbrachtowo - Michałowo       48/ Kamieniec - Dąbrówka     50/ Kamieniec – Lubnowy         Wielkie 51/ Huta - Krzywiec    52/ Susz - Nipkowie    53/ Nipkowie – Jawty Małe –       Jawty Wielkie 54/ Nipkowie – kierunek las       55/ Jawty Małe (skrzyż. ) – Jawty       

Małe 56/ Jawty Małe- Nipkówko        57/ Brusiny - Ulnowo      58/ Zieleo - Olbrachtowo     59/ Kamieniec- Bornice  

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 137

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3.3 Zrządzanie zadrzewieniami liniowymi gminy. (Alina Rodziewicz)

Gmina Susz posiada jedną z bogatszych w regionie sieć zadrzewień przydrożnych o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Większość zadrzewień to starodrzewia pochodzące z nasadzeń prowadzonych w XIX i pocz. XX wieku. Aby zachować ciągłość alej występujących na terenie gminy Susz konieczne jest uzupełnianie nasadzeń w istniejących już ciągach drzew i odtwarzanie śladowo zachowanych alej.

A. Przy drogach gminnych oraz AWRSP podstawowym problemem jest wyraźny brak pasa drogowego , w którym takie nasadzenia powinny rosnąć. Związane jest to często z wykorzystwaniem pasa drogowego przez rolników (zaorywanie powierzchni pod uprawy). Wytyczenie dokładne tej przestrzeni oraz wykupywanie w miejscach problemowych terenów z przeznaczeniem na poszerzenie pasów drogowych, umożliwiłoby konsekwentne i skazane na sukces działanie, którego celem jest ochrona zadrzewień liniowych. W przeciwnym wypadku użytkownicy terenów rolnych przylegających bezpośrednio do dróg gminnych i AWRSP, pomimo prowadzonych działań edukacyjnych, odnoszą się do nowych nasadzeń z niechęcią i dezaprobatą.

We współpracy ze Stowarzyszeniem Eko – Inicjatywa w ramach projektu „Drogi dla Natury- aleje przydrożne jako korytarze ekologiczne dla pachnicy dębowej” w 2010 roku posadzono na terenie gminy Susz ponad 900 szt. drzew, wzdłuż dróg gminnych: Babięty – Ząbrowo, Lipowo – Dąbrówka, Dąbrówka – Różnowo, Michałowo – Różnowo, Dąbrówka – Kamieniec, Bornice – Lubnowy. Wiele z nich uległo zniszczeniu spowodowanego działalnością człowieka: zaorywanie, łamanie, traktowanie środkami chemicznymi podczas prowadzenia prac rolnych.

B. Przy drogach powiatowych oraz wojewódzkich na terenie gminy Susz nowe nasadzenienia drzew powinny polegać na uzupełnianiu drzew w 3 i 4 pasie drogowym. Takie działania Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie już podejmował we współpracy ze Stowarzyszeniem Eko – Inicjatywa w ramach projektu „Drogi dla Natury- aleje przydrożne jako korytarze ekologiczne dla pachnicy dębowej” . W latach 2011 i 2012 posadzono na terenie gminy Susz ponad 800 drzew wzdłuż dróg powiatowych:

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 138

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

Bałoszyce – Klimy, Susz – kier. Zalewo, Susz - kier. Kisielice, Bronowo – Różnowo. Nasadzenia te rosną i nadal są w dobrej kondycji.

C. Ponadto dla zachowania ciągłości przestrzennej i czasowej zadrzewień przydrożnych proponuje się:

prowadzenie systematycznych nasadzeń drzew gatunków długowiecznych i tradycyjnie występujących na terenie gminy; przy ciągach komunikacyjnych i na terenie wszystkich miejscowości; konserwację i pielęgnację istniejących zadrzewień z zachowaniem układu gatunkowego i przestrzennego; sadzenie i konserwację zadrzewień na granicach działek ewidencyjnych (za porozumieniem z właścicielami gruntów), rowach i ciekach wodnych itd. szczególną pielęgnację założeń alejowych prowadzących do obiektów zabytkowych na terenie gminy; objęcie szczególną ochroną form zieleni wysokiej, zaplanowanie w corocznym budżecie gminy oraz pozyskiwanie zewnętrznych (np.: Wojewódki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie) środków na sadzenie drzew przy drogach; zachęcanie społeczności lokalnej do dbałości o wspólne dobro jakie stanowią zadrzewienia, przy jednoczesnym piętnowaniu działań niszczących to dobro; zwalczanie zjawiska wypalania traw, (jeden nawet krótkotrwały pożar może doprowadzić do śmierci kilkunastu a nawet kilkudziesięciu drzew); ochronę zieleni średniej (zakrzaczeń i czyżni) przy drogach lokalnych jako siedliska i bazy pokarmowej dla ptaków i drobnych ssaków;

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 139

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3.4. Zachowanie alej - wykaz lokalizacji proponowanych do nasadzeń. (Alina Rodziewicz)

Lp. Lokalizacja: Gatunek - ilośd Zarządca Szacunkowa Numer drogi /przebieg drogi wartośd ogółem w złi Lp. - 50szt. PZD w Iławie 5 000 1/ Bałoszyce – kierunek las (wschód) 3/Jawty Wielkie – kierunek Lp. - 50szt.Db. - 50szt. Gmina Susz 10 000 Kołodzie 4/ Chełmżyca – Falknowo Małe Lp. - 50szt. Gmina Susz 5 000 7/ Susz – Michałowo leśniczówka Lp. - 100szt.;Kl. posp.- PZD w Iławie 20 000 50szt; Kl. jw.- 50szt. 8/ Babięty Wielkie – Redaki Lp. -100szt. PZD w Iławie 10 000 9/ Szusz za torami - Nipkowie Db. -50szt.; Kl.posp. Gmina Susz 10 000 50szt. 10/ Jawty Wielkie-Wiśniówek- Lp. 150szt.; Kl. posp.- PZD w Iławie 20 000 Żakowice 50szt. Js..-50szt. 11/Babięty Wielkie – kier. Lp. -70szt. PZD w Iławie 7 000 Gałdowo 12/Jawty Wielkie – las SW Lp..-150szt. Gmina Susz 15 000 13/Susz - Chełmżyca Lp. - 100szt., Db. - ZDW w 30 000 100szt.; Kl. posp. - Olsztynie 100szt. 16/ Piotrkowo - Januszewo Lp. - 100szt. PZD w Iławie 10 000 17/ Januszewo - Zieleo Lp. - 100szt. AWRSP 10 000 19/ Huta – kierunek PGR Js. - 60szt.; Kl. posp. - PZD w Iławie 12 000 Bałoszyce 60szt. 21/ Krzywiec – PGR Bałoszyce (do Lp. -150szt. PZD w Iławie 15 000 lasu) 22/ Jakubowo - Gałdowo Lp. - 150szt. Gmina Susz 15 000 23/Krzywiec - Jakubowo Lp. - 100szt.; Js.- PZD w Iławie 20 000 100szt. 25/ Falknowo Małe-Falknowo Lp. - 150szt. AWRSP 15 000 27/ Olbrachtowo-Olbrachtówko Lp.- 200szt.,Db.- PZD w Iławie 40 000 100szt.,Kl. posp.- 100szt. 28/ Lubnowy-Lubnowy Małe Lp. - 100szt. Gmina Susz 10 000 29/ Lubnowy Małe-Lubnowy Lp.- 200szt. Gmina Susz 20 000 skrzyżowanie 30/ Janowo- Lubnowy Małe Lp.- 200szt. Gmina Susz 20 000 31/ Lubnowy- Lipowo do lasu Lp. - 100szt. Gmina Susz 10 000 33/ Olbrachtowo - Różnowo Lp.- 50szt., Js.- 50szt. Gmina Susz 10 000 34/ Olbrachtowo- Rudniki Lp. - 150szt.,Kl. posp.- PZD w Iławie 25 000 50szt., Kl. jw.- 50szt.

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 140

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

35/ Bronowo- kier. Obrzynowo Lp.-50szt.,Db.-50szt. PZD w Iławie 10 000 (do lasu) 36/Różnowo - Bronowo Db.-100szt. PZD w Iławie 10 000 38/ Rudniki-skrzyż.Susz-Malbork Lp.-100szt.;Kl. posp.- PZD w Iławie 20 000 50szt.; Js.-50szt. 39/ Brusiny - Olbrachtówko Lp.- 200szt. PZD w Iławie 20 000 42/ Januszewo – kierunek las Lp.- 20szt. Gmina Susz 2 000 43/ Brusiny – Januszewo Lp. - 100szt. PZD w Iławie 10 000

44/ Olbrachtówko – Zieleo Lp.- 25szt.; Js.- PZD w Iławie 10 000 (odcinek las-Zieleo-las) 25szt.;Kl. -25szt.; Kl. jw.- 25szt. 47/ Olbrachtowo - Michałowo Lp.- 100szt. Gmina Susz 10 000 49/ Bornice – Lubnowy Małe Lp.- 100szt.,Db.- Gmina Susz 20 000 (kier.Pachutki) 100szt. 53/Nipkowie – Jawty Małe – Jawty Lp.- 400szt. PZD w Iławie 40 000 Wielkie 55/Jawty Małe (skrzyż. ) – Jawty Js.- 20szt. PZD w Iławie 20 000 Małe 57/Brusiny - Ulnowo Lp.- 300szt. PZD w Iławie 30 000 58/Zieleo - Olbrachtowo Lp.- 50szt. PZD w Iławie 5 000 59/ Kamieniec- Bornice Lp.- 200szt. Gmina Susz 20 000

i Szacunkowa wartośd jednej sadzonki drzewa szkółkowanego o obwodzie ok.6-8 cm na wys.1m, z zakrytym systemem korzeniowym z usługą posadzenia – ok.1000zł brutto

Skróty użyte w tabeli :

Gatunki drzew

Lp. Lipa drobnolistna Db. Dąb szypułkowy Js. Jesion wyniosły Kl.jw. Klon jawor Kl.posp. Klon pospolity PZD w Iławie Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie ZDW w Zarząd Dróg Wojewódzkich w Olsztynie Olsztynie AWRSP Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 141

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

3.5 Bezpieczeństwo transportu a zachowanie alej - wykaz miejsc potencjalnie konfliktowych. (Alina Rodziewicz, Rafał Młodawski)

Na terenie gminy Susz drogami konfliktowymi są przede wszystkim drogi wojewódzkie na których odbywa się wzmożony ruch samochodowy, są to drogi: DW 521, DW 515, DW 520. Problemem na tych drogach jest:

wąski pas drogowy, brak ścieżki rowerowej, drzewa przydrożne rosnące w skrajni jezdni.

Podobna sytuacja ma miejsce przy drodze powiatowej Susz – Zalewo, Susz –Kisielice, gdzie również występuje wzmożony ruch samochodowy.

Wzdłuż dróg na terenie gminy Susz nie ma żadnej ścieżki rowerowej, bądź pieszo-rowerowej po której bezkolizyjnie mogliby poruszać się rowerzyści bądź piesi.

Poniżej zamieszczono wykaz działań, które powinny być podjęte w celu poprawienia bezpieczeństwa na drogach gminy Susz:

wyprowadzenie ruchu pieszo-rowerowego poza obszar pasa ruchu samochodów poprzez pozyskanie gruntów (rozszerzenia pasa drogowego) i budowę dodatkowych ścieżek;

wprowadzenie odpowiednich urządzeń (np.: barier energochłonnych, lokalnych ograniczeń prędkości, znaków ostrzegawczych, oznakowania drzew) w miejscach gdzie drzewa występują w skrajni pasa ruchu; wprowadzenie odpowiednich ograniczeń tonażu i gabarytów pojazdów na drogach lokalnych; przy braku rozwiązań alternatywnych oraz nadrzędnym interesie społecznym jednostronne usunięcie zadrzewienia (np.: jednego szpaleru z alei), przy czym przy podejmowaniu decyzji o usunięciu należy zawsze brać pod uwagę: ◦ usunięcie jak najmniejszej liczny drzew (wybór strony drogi przy której rośnie mniej drzew); ◦ usunięcie jak najmniejszej liczny okazów cennych i chronionych gatunków (wybór strony drogi, przy której znajduje się mniej okazów); ◦ usunięcie drzew o słabszych parametrach statycznych; ◦ usunięcie drzewostanu z płn. lub płn-wsch strony niż z płd. lub płd-zach (zadrzewienie z płd. lub płd-zach. strony drogi lepiej chronią przed słońcem w najgorętszych godzinach dnia oraz przed, dominującymi w Polsce,wiatrami zachodnimi),

Zachowanie i ochrona zieleni średniej (zakrzaczeń i czyżni) przy drogach lokalnych w miejscach gdzie nie utrudniają widoczności jako osłona przed wiatrem i nawiewaniem śniegu;

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 142

Lokalny program kształtowania zadrzewieo przydrożnych dla gminy Susz

4. Literatura tematu.

Worobiec K., „Aleje przydrożne. Historia, znaczenie, zagrożenie, ochrona.” Stowarzyszenie WK BORUSIA – Kadzidłowo 2009.

Tyszko-Chmielowiec P. [red], „Aleje skarbnice przyrody. Praktyczny podręcznik ochrony alei i ich mieszkańców”, Fundacja EkoRozwoju. Wrocław 2012. (dostępne na www.aleje.org.pl)

Tyszko-Chmielowiec P. [red], „Aleje podręcznik użytkownika. Jak dbać o drzewa żeby nam służyły?”, Fundacja EkoRozwoju. Wrocław 2012. (dostępne na www.aleje.org.pl)

Oleksa A. ”Ochrona pachnicy w Polsce. Propozycja programu działań”, Fundacja EkoRozwoju, Wrocław 2012. (dostępne na www.aleje.org.pl)

Oleksa A., „Inwentaryzacja Pachnicy Dębowej na terenie Powiśla”, Stowarzyszenia „Eko - Inicjatywa”, Kwidzyn 2012 . (dostępne na www.ekokwidzyn.pl)

Gutowski J., Bobiec A., „Drugie życie drzewa”, WWF Polska , Warszawa – Hajnówka 2004.

Hołdyński Cz., Krupa M., „Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko – mazurskim”, RDOŚ w Olsztynie. 2009.

Dziurdzia M., 2007, Konserwatorski projekt rewitalizacji parku na obszarze Starego Miasta w Suszu, Maszynopis w UM Susz.

RDOŚ Olsztyn, 2010, Rejestr pomników przyrody w województwie warmińsko-mazurskim, http://olsztyn.rdos.gov.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=58 &Itemid=85

Rodak-Śniecińska A., (red.) 2011, Na początku było drzewo, Baobab Warszawa, ss. 471.

Młodawski R., 2012, Pejzaż dziewięciu królów, Skarbca Suskiego, Nr 7, Susz, s. 9-11.

Historia miasta, http://www.susz.pl/120,1,historia.html

Kondracki J., 2000, Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa

Lossman M., (red.) 1972, Iława. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn

Opracowanie wykonane w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewieo” 143