Christelijk Weekblad Nieuws- en opinieblad voor gelovig Nederland 1 Oktober 2010 15

Geschiedenis Top 10 Dichter en christensocialist was bovenal voorvechter van de Friese taal 1 (2)N. Wade, Het geloofsin- stinct (Contact 27,95)

2 (1) P. Altman & O. Lechner, Biografie Fedde Schurer Benedictijnse Levenskunst (Forte 19,95)

3 (4) Maranatha Bijbels dag- toont zijn veelzijdigheid boek 2011 (Kok 13,90)

4 (8) C. Menken-Bekius & H.Schaap-Jonker (red.), Ervaring leert (Kok 19,90)

5( 3) A. van der Deijl, S. de Jong & A.M. Spijkerboer (red.), Doornse Catechis- Ruim veertig jaar na zijn dood heeft Fedde Schurer mus (Kok 14,90)

(1898-1968) de biografie gekregen die hij verdient. 6 (7) Paulus, Aan de Romeinen Schurer schreef geschiedenis als onderwijzer, dichter (Athenaeum-Polak & van Gennep 13,95) en hoofdredacteur van dagblad de Friese Koerier. Hij 7 (6) T. Keller, Namaak-goden maakte naam als Tweede Kamerlid voor de PvdA en (Van Wijnen 16,95) streed voor gelijkberechtiging van de Friese taal. 8 (5) H. Küng, Wat ik geloof (Ten Have 21,90)

9 (9) G.Dekker, Leren geloven met Bonhoeffer (Meinema 14,90) et het schrijven van Zijn opvattingen strookten volgens Schurers biogra- het schoolbestuur en de kerken- 10 (-) Bijbelse Dagkalender Mfie promoveerde raad niet met de Bijbel. Schurer 2011 (Boekencentrum Johanneke Liemburg (1952) - wilde geen afstand doen van zijn 6,95) burgemeester van de gemeente pacifisme. Hij kreeg na een hef- Littenseradiel - onlangs aan de tige strijd, waarin ook de latere Bron: Boekhandel Selexyz Don- faculteit Godgeleerdheid en minister-president Gerbrandy een ner Rotterdam Godsdienstwetenschap van de rol speelde, ontslag en verliet de Rijksuniversiteit Groningen. Wie gereformeerde kerk. De ‘Lemster n n n haar boek leest ontdekt hoe mar- Schoolkwestie’ kreeg landelijk kant en gepassioneerd Schurer aandacht en Schurer werd er zeer was. Vooral de carrièrepolitici die bekend door. in 2010 een groot deel van de Schurer en zijn vrouw vertrok- Fedde Schurer kreeg lande- Tweede Kamer uitmaken, kun- ken naar Amsterdam waar zij tot lijke bekendheid door de nen een puntje zuigen aan deze 1946 bleven. Hij werkte op diverse Lemster Schoolkwestie en illustere voorganger. openbare lagere scholen en werd Kneppelfreed. Foto J.D. de Jong Boeken Schurer groeide op in een een- in 1935 lid van de Provinciale Sta- voudig gereformeerd gezin, eerst ten van Noord-Holland namens Eildert Mulder: Pratend voorwaarts in Drachten en vanaf zijn zesde de CDU. Maar al snel gaf hij er de In de jaren vijftig kon het Fries in jaar in Lemmer. Van leerling-tim- brui aan. Schurer twijfelde steeds veel officiële domeinen worden Arabist en Trouw journalist beschrijft zijn ervarin- merman die in de avonduren door- sterker aan het bestaansrecht van gebruikt, maar tot grote ergernis gen als kapitein-tolk in de vredesmacht Unifil in studeerde, werd hij onderwijzer de CDU. Christelijke partijvor- van Schurer niet in de rechtbank. Libanon in de jaren tachtig. op de gereformeerde lagere school ming ging hem tegenstaan, schrijft Hij schreef een provocerend artikel Uitg. Meinema € 21,50 van Lemmer. Later haalde hij z’n Liemburg. En zij citeert uit een la- over de ‘kinderachtige, beledigen- hoofdakte. ter interview met Schurer: ‘… men de en treiterende rechter’ die deed Aanvankelijk had Schurer wei- loopt dan alle dagen het gevaar, ei- alsof hij het Fries niet verstond. nig belangstelling voor zijn moe- gen betrekkelijk inzicht te dekken Schurer moest daarop voorkomen. dertaal. Die bracht hij in verband met goddelijke autoriteit. Vooral De rechtszaal bleek te klein voor met het boerenleven en dat vond in de propaganda wordt dat beden- het publiek en een knokpartij tus- hij ouderwets, en ondertussen wist kelijk. Onze CDU was formeel ook sen burgers en politie was het ge- Bijbels dagboek Kracht voor elke dag hij inmiddels veel van de Neder- een confessionele partij, die nog volg. landstalige literatuur. Dit veran- beter beweerde te weten wat Gods De kwestie kreeg veel aandacht Dagboek voor elke dag van het jaar. Elke maand is derde in 1918 toen hij in contact wil was dan de anderen. Die preten- in de landelijke pers, werd bespro- geschreven door een andere auteur. kwam met de Friese beweging. Dat tie heb ik niet vol kunnen houden, ken in de ministerraad en leidde Uitg. Vuurbaak, € 9,90 was tijdens een bijeenkomst van en dat was de reden dat ik in 1937 tot meer rechten voor het Fries. het Kristlik Frysk Selskip (KFS) waar- ben overgegaan naar de SDAP’. Liemburg: “Het succes van Kneppel- van hij later bestuurslid werd. freed wordt vaak aan Schurer toege- Schurer richtte zich op de Lastig schreven. Die gebeurtenis is hem dichtkunst in zijn moedertaal. In de Tweede Wereldoorlog raakte echter overkomen, maar hij heeft In 1925 verscheen zijn eerste ge- Schurer betrokken bij het literaire hem maximaal benut. Niet zoeer dichtenbundel Fersen. Later zou verzet en had contacten met men- door Schurers optreden, maar door hij uitgroeien tot één van de meest sen als Adriaan Roland Holst, Mar- gewelddadige politiemannen is de markante voorlieden van de Friese tinus Nijhoff, Henk van Randwijk situatie in 1951 geëscaleerd.” André F. Troost: Engel naast God. Hoe goddellijk is Jezus? beweging. Hij wees onder meer op en Theun de Vries. Johanneke Liemburg heeft de noodzaak van het verschijnen Na de oorlog werd Schurer een knappe biografie geschreven Is Jezus God zelf of is Hij beter getypeerd als Engel van een Friestalige Bijbel om de do- direct lid van de PvdA, de nieuwe van een adembenemend veelkleu- des Heren? En wat zijn de consequenties als Jezus minantie van het Nederlands in de doorbraakpartij waar SDAP en rige Fries én bekende Nederlander. niet God is? Heeft de kerk joden en moslims onrecht kerk te doorbreken. Later, tijdens CDU in opgingen. Van 1956 tot Schurer was dichter, voorvechter, gedaan als zij de leer van de Drie-eenheid bekriti- de Tweede Wereldoorlog, vertaal- 1963 zette Schurer zich als Tweede profeet, politicus, literator en kran- seerden? de hij alle psalmen in het Fries. Kamerlid in voor ‘de doorbraak’. tenman. Maar ook: echtgenoot, Uitg. Boekencentrum € 16,50 Schurer was betrokken bij Hij onderscheidde zich opnieuw vriend, bezorgde vader, tobber, de kerk en bemoeide zich met de met een pacifistisch minderheids- polemist, charismatisch spreker christelijke politiek. In de tweede standpunt. Vooral tegen atoombe- en een met zijn leerlingen begane helft van de jaren twintig verloor wapening was hij fel gekant. Toch onderwijzer. hij het geloof in de ware gerefor- maakte hij niet de overgang naar De lezer krijgt een aardig door- Meerten B. ten Borg: Vrijzinnigen hebben de toekomst meerde kerk. Hij voelde zich aan- de PSP die in 1957 ontstond als pa- kijkje in de Nederlandse geschie- getrokken door vernieuwers als cifistische afsplitsing van de PvdA. denis, zoals de beslotenheid van de Vrijzinnige kerkgenootschappen zijn het zwaarst de predikanten Geelkerken en Zijn afkeer van kleine partijen zal gereformeerde wereld in de jaren getroffen door de kerkverlating. Toch denkt gods- Buskes. Met de laatste sloot hij een daarin een rol hebben gespeeld. Bij twintig, de heftige hongerwinter dienstsocioloog Ten Borg dat de vrijzinnige menta- levenslange vriendschap. zijn afscheid zei één van zijn frac- in Amsterdam en het Heerenveen liteit het beste is om de vragen en problemen van de In 1929 werd Schurer lid en tiegenoten: “Je bent altijd verdomd van de jaren vijftig. Hierdoor be- 21e eeuw aan te gaan. kandidaat Tweede Kamerlid van lastig geweest, Fedde, maar wat grijpt de lezer de context waarin Uitg. Meinema € 16,50. de Christen-Democratische Unie was het leuk.” Schurer leefde en werkte. (CDU), een kleine links-christelijke Eén van de redenen waarom partij met antimilitaristische stand- Schurer in 1956 gevraagd werd Theo Brand punten. Ook werd hij actief bij Kerk zich kandidaat te stellen voor de Katharina Ceming: Wees niet bezorgd en Vrede. Hij stelde: “Wij wijzen de Tweede Kamer, was zijn grote, ook Fedde Schurer 1898-1968. Biogra- Christendom en boeddhisme hebben op veel punten een tegenover- oorlog niet af omdat zij vreselijk is, landelijke, bekendheid en zijn po- fie van een Friese koerier. Johanneke gestelde boodschap (verlossing versus zelfverlossing). Toch zijn er vol- maar omdat zij zondig is. Omdat pulariteit in Friesland. Die had in Liemburg, Friese Pers Boekerij, Leeu- gens Ceming ook verrassende overeenkomsten. Zowel Jezus als Boed- alle oorlogswerk vloekt tegen het 1951 een impuls gekregen door warden 2010. dha roepen op tot een leven in vertrouwen en liefde. liefdesgebod van Jezus, daarom is onder meer Kneppelfreed (knuppel- Uitg. Averbode/Meinema € 16,50 het veroordeeld, daarom mag geen vrijdag), een gewelddadige rel in n n n christen eraan meedoen.” Leeuwarden. n n n