Nr 3/465; marzec 2010

Billboardowe hasła projektu „ to dobry adres” były celne i chwytliwe. Szanowni Państwo,

Wielkanoc wraz z poprzedzającym ją Wielkim Tygodniem to najważniejszy czas w kulturze chrześcijańskiej. Niech okres ten będzie bogaty w przeżycia duchowe, a celebrowanie zmartwychwstania Jezusa Chrystusa niech stanie się źródłem siły i optymizmu w codziennym życiu.

Życzymy, by święta były pełne spokoju i szczęścia. Oby ten czas, dzięki spotkaniom w gronie bliskich, był dla Państwa okazją do pogłębiania więzi rodzinnych. Niech w koszyczku świątecznym, a później na pięknie przystrojonym stole, znajdą się tradycyjne pokarmy, stanowiące znak naszej wierności tradycji.

Niech wielkanocnym obchodom towarzyszy radosny nastrój, a budząca się do życia wraz z początkiem wiosny przyroda, niech będzie impulsem do podejmowania odważnych wyzwań i otwierania się na potrzeby innych ludzi.

Wesołego Alleluja życzą

Adam Fudali Stanisław Jaszczuk Prezydent Rybnika, Przewodniczący pracownicy Rady Miasta Urzędu Miasta i radni i jednostek miejskich Drodzy Rybniczanie,

O tym, że słońce jest źródłem naszej energii witalnej, nikogo nie muszę przekonywać. Nie każdy z nas uświadamia sobie jednak, że energia słoneczna, wykorzystana poprzez systemy solarne, może również służyć do podgrzewania wody użytkowej w naszych do­ mach czy wspomagania ogrzewania.

Być może część z Państwa uczestniczyła lub będzie uczestniczyć w trwających właśnie spotkaniach sprawozdawczych w poszczególnych dzielnicach. W tym roku, w trakcie tych spotkań, do udziału w których jestem zapraszany przez rady dzielnic, staram się przybliżyć Państwu projekt „Programu ograniczenia niskiej emisji”, którego realizacja jest szansą na poprawę środowiska naturalnego i na obniżenie kosztów użytkowania energii cieplnej.

Dzięki temu projektowi możliwe będzie uzyskanie dofinansowania na montaż w bu­ dynkach mieszkalnych, zarówno jedno– jak i wielorodzinnych, urządzeń korzystających ze źródeł energii odnawialnej jak kolektory słoneczne, zamieniające energię słoneczną w energię cieplną, oraz ogniwa fotowoltaiczne, zamieniające energię słoneczną w ener­ gię elektryczną. To zaś pozwoli nie tylko na oszczędność energii i kosztów ogrzewania, ale przede wszyst­ kim ochronę środowiska naturalnego w naszym mieście poprzez ograniczenie emisji szko­ dliwych substancji do otoczenia.

Dodam, że dzięki uzyskanemu w ubiegłym roku dofinansowaniu z EkoFunduszu i Woje­ wódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, baterie słoneczne ogrze­ wające wodę udało się zamontować w kilku miejskich budynkach: Miejskim Domu Po­ mocy Społecznej, Hotelu Olimpia, nowo wybudowanej krytej pływalni w Boguszowicach oraz Zespole Szkół Budowlanych.

Teraz możliwość zainwestowania w baterie słoneczne i pozyskiwania tą drogą energii mają wszyscy mieszkańcy Rybnika. Żeby jednak udało się zrealizować założenia projek­ tu, konieczne jest zdobycie na ten cel pieniędzy zewnętrznych. O te zaś ubiegać się moż­ na dopiero w chwili, kiedy będziemy mieli informację, ilu mieszkańców naszego miasta chciałoby uczestniczyć w programie.

Dlatego wszystkich z Państwa, zainteresowanych montażem w swoich domach insta­ lacji solarnych, gorąco zachęcam do wypełnienia i przesłania do Urzędu Miasta ankiety, będącej deklaracją dobrowolnego udziału w programie ograniczania niskiej emisji. Wyni­ ki tej ankiety pozwolą nam rozeznać potrzeby związane z instalacją odnawialnych źródeł energii, a także szacunkowy koszt zakupu i montażu tych urządzeń. Szczegółowe mate­ riały wraz z ankietą znajdują się na stronie internetowej miasta www.rybnik.eu.

Szanowni Państwo, przed nami Święta Wielkiej Nocy. Życzę więc, by nadchodzące świą­ teczne dni upłynęły w radosnej, rodzinnej atmosferze oraz by wiosenna pogoda pozwo­ liła nam wszystkim cieszyć się słońcem i budzącą się do życia przyrodą.

Ze świątecznymi pozdrowieniami Adam Fudali prezydent Rybnika

Wesołych Świąt życzy redakcja GR

Kolejny, jubileuszowy numer „GR” ukaże się 22 kwietnia

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 3 My, samorząd...

Powołanie samorządu terytorialnego ustawą z 8 mar- wyzwoliło aktywność lokalnej społeczności, pojawili się li­ ca 1990 r. i wyposażenie go w narzędzia do realnego derzy, a gminy zaczęły zmieniać swoje oblicze. Często dzię­ sprawowania władzy w gminach, było ogromnym prze- ki realizacji zadań podpowiedzianych na dzielnicowym ze­ łomem i jednym z najważniejszych etapów przemian braniu... polityczno–społecznych kraju. Po wolnych wyborach W jaki sposób samorząd terytorialny wpływa na budowa­ 27 maja 1990 r. samorządy stały się ważną częścią wła- nie i umacnianie lokalnej wspólnoty? Takie pytanie zadaliśmy dzy publicznej. doświadczonym samorządowcom i przedstawicielowi młod­ Decentralizacja i możliwość podejmowania decyzji „na szego pokolenia lokalnych działaczy politycznych – reprezen­ dole”, a przede wszystkim wzięcie za nie odpowiedzialności, tantom ugrupowań zasiadających aktualnie w Radzie Miasta.

Kazimierz Salamon, sztygar ds. łącz­ dowych falach” i przychodzi do rady, bo chce wszystko przepadło, że nic już nie da się zrobić. ności i metanome­ zrobić coś dobrego dla innych, czy wstępuje do Stało się dokładnie odwrotnie. Zdeterminowa- trii w kop. „Ryduł­ rady w całkiem innym celu… ni i zjednoczeni wokół przedsięwzięcia miesz- towy–Anna”, czło­ Praca w RD z początku toczyła się wokół do- kańcy wiedzieli już, jak wiele zależy od nich sa- nek Rady Dzielni­ syć prozaicznych spraw. Z jednej strony były to mych i nie chcieli zrezygnować z wizji piękne- cy Smolna od 1995 starania o utwardzenie nawierzchni dróg, bu- go osiedla. Zaproponowałem, aby skorzystać r., od 1999 do dziś dowę nowych parkingów czy położenie kostki z wyjątkowej okazji, jaką zapewniają władze na- – przewodniczący na chodniki, z drugiej to organizacja dnia dziec- szego miasta, przekazując mieszkańcom nieod- zarządu lub rady. ka czy mikołaja. Gdy zostałem przewodniczą- płatnie materiał na budowę w czynie społecz- W Radzie Miasta cym Zarządu RD, chciałem wykorzystać duży nym chodników, dróg czy parkingów. Powstała od 2002 r. z listy potencjał wspaniałych społeczników, chciałem nowa inicjatywa, której realizacja potrwa jesz- Bloku Samorządo­ lepszego zintegrowania środowiska, stworzenia cze parę lat. Wspólnoty mieszkaniowe wspól- wego Rybnik, aktu­ wyjątkowej dzielnicowej atmosfery i uczulania nie z miastem z powodzeniem realizują założe- alnie wiceprzewodniczący Rady Miasta, czło­ mieszkańców na potrzeby innych. Pomógł mi nia opracowanej wcześniej koncepcji zagospo- nek klubu radnych BSR. w tym fachowiec w tej branży – Józef Polok. On darowania osiedla. Pięknieje otoczenie osiedla, był pomysłodawcą słynnych już dziś „Spotkań powstają nowe chodniki, nowe miejsca parkin- Transformacja ustrojowa sprawiła, że ludzie Smolnioków”, nazwę zaś zaproponował kole- gowe, częstokroć z własnym osiedlowym moni- zaczęli uświadamiać sobie, jak wiele może od ga z RD – Eugeniusz Jarczyk. Sądzę, że żadna toringiem. Zmienia się standard zamieszkania, nich samych zależeć. Zrozumieli, że skupiając z rybnickich dzielnic nie może pochwalić się ale zmienił się też sposób myślenia mieszkań- się na wspólnych inicjatywach z powodzeniem równie długą historią wspólnego świętowania. ców. Widać, że oni mieszkają na swoim osie- mogą decydować nie tylko o tym co się dzieje A jest ono przecież tak samo ważne jak dobre dlu, że są z tym terenem związani, dbają o swo- w najbliższym otoczeniu, ale także mogą mieć drogi czy ładne deptaki. Musimy pamiętać, je otoczenie i czują się w nim dobrze. Miesz- wpływ na to, co się dzieje w całym mieście, czy że wspólnota lokalna to nie tylko wspólne in- kańcy zrobili już dużo, ale cieszy, że chcą zro- nawet w kraju. teresy, ale również wspólna świadomość. Brak bić jeszcze więcej, tym bardziej, że wytworzy- Ja sam w samorządzie pojawiłem się w wy- więzi społecznych sprawia, że nawet najpięk- ła się, jak ja to nazywam, tzw. „pozytywna za- niku… zastępstwa. Na zebraniu wyborczym do niej utrzymane dzielnice są „martwe”. Jestem zdrość”, która skłania poszczególne wspólnoty Rady Dzielnicy Smolna zaproponowano udział przekonany, że na Smolnej taka wspólnota ist- do pozytywnej rywalizacji – sąsiedzi mają nowy w jej pracach mojemu teściowi, Antoniemu nieje. Co więcej, Smolnioki są już prawdziwie piękny chodnik przed wejściem do klatki scho- Mazurkowi, który jednak stwierdził, że bar- obywatelską społecznością. Mam nadzieję, że dowej, to my też chcemy i zrobimy go, mimo że dziej przydatna będzie młoda osoba. W latach choć w części przyczyniła się do tego również teren jest własnością gminy. Dzięki takiej po- 90. do pracy w samorządzie dzielnicowym nie moja działalność. stawie osiedle Kilińskiego staje się najpiękniej- było wielu chętnych, więc zostałem wybrany na Jako członek Rady Dzielnicy, ale przede szym osiedlem w Rybniku, na którym wzorują członka rady… zaocznie. Przyjęto mnie bardzo wszystkim jako radny miasta mogłem inicjo- się inni. Mam nadzieję, że do przedsięwzięcia dobrze. Byłem chyba najmłodszym w nowej ra- wać i pomagać w realizacji szeregu inicjatyw wkrótce dołączy również Rybnicka Spółdziel- dzie. Od początku połknąłem samorządowego społecznych. Na Smolnej doprowadziliśmy do nia Mieszkaniowa. „bakcyla”. W pierwszej kadencji RD starałem – jak wydawało się wówczas, rzeczy niemożli- Praca w samorządzie daje wiele satysfakcji, się jak najwięcej nauczyć od starszych kolegów. wej – porozumienia się wspólnot mieszkanio- radości z tego, co wspólnymi siłami udało się I chyba byłem w tym całkiem dobry, bo w dru- wych na osiedlu Kilińskiego i zachęcenia ich zrobić, daje prestiż i pozycję, ale wymaga du- giej kadencji zostałem wybrany na przewod- do wspólnych działań na rzecz zagospodarowa- żego zaangażowania; poświęcenia swojego pry- niczącego zarządu RD. Potem przyszedł czas nia terenów wokół swoich bloków. Jako jedy- watnego czasu częstokroć kosztem rodziny; na pracę w Radzie Miasta i – po 6 latach bycia na RD wspólnie z mieszkańcami wystąpiliśmy czasem wydania swoich pieniędzy (nie wszy- radnym – wybór na jej wiceprzewodniczącego. do prezydenta Adama Fudalego z propozycją scy samorządowcy otrzymują dietę); otwartości W ten sposób minęło już prawie 16 lat mojej podjęcia próby aplikowania o środki unijne na na opinie i sugestie mieszkańców; wymaga cią- działalności społecznej. Do dziś jestem prze- zagospodarowanie terenów części osiedla Ki- głego pogłębiania swojej wiedzy, szukania in- konany, że prawdziwego samorządowca moż- lińskiego. Powstały porozumienia i wykonana nowacji. Ale po tych 16 latach jestem przeko- na rozpoznać po kilku spotkaniach, po pierw- przez architekta koncepcja, pojawiły się wiel- nany, że warto w samorządzie pracować. Gdy- szych wspólnych inicjatywach. Już wtedy widać, kie nadzieje i śmiałe plany. I nic z tego, pienię- bym drugi raz miał decydować, czy w to wejść, czy ta osoba nadaje na tych samych, „samorzą- dzy z Unii nie otrzymaliśmy. Wydawało się , że powtórzyłbym tamtą decyzję.

4 Nr 3/465; marzec 2010 Stanisław Stajer, inżynier–elektryk, eme­ do – demokrację wkraczającą do samorządów. Andrzej Wojaczek, emerytowany górnik. rytowany pracow­ RIO propagowało tradycyjne wartości obywa- Z samorządem tery­ nik górnictwa. Od telskie, takie jak: solidarność, praworządność, torialnym związany 1986 r. do dnia dzi­ moralność i jawność w życiu publicznym, zde- od początku jego siejszego w Radzie cydowanie odrzucając upowszechniającą się w istnienia. W Radzie Dzielnicy Kłokocin, kraju „korupcję polityczną” polegającą na ku- Dzielnicy Chwało­ gdzie do 2007 r. powaniu głosów obietnicami załatwienia róż- wice przez trzy ka­ pełnił kolejno funk­ nych spraw. Natomiast urzędujący prezydent dencje pełnił funk­ cje przewodniczą­ utworzył na bazie AWS-u tzw. Blok Samorzą- cję przewodniczą­ cego RD i zarządu. dowy Rybnik, istniejący do dziś. BSR, nie ma- cego Rady oraz za­ W Radzie Miasta jąc większości w Radzie Miasta, co rusz zawie- rządu RD. Radny od 1994 r. – kolej­ ra różne koalicje (czasem egzotyczne, jak np. z Rady Miasta drugą no jako radny Ruchu SLD), co pozwala prezydentowi utrzymywać w kadencję, aktualnie Rozwoju Rybnika i wiceprzewodniczący RM, pełni władzę i realizować własne projekty. Nie wiceprzewodniczący RM. Przewodniczący a następnie Rybnickiej Inicjatywy Obywatel­ zawsze uzyskują one pozytywną ocenę opozycji, klubu Prawa i Sprawiedliwości. skiej, krótko przewodniczący RM; aktualnie do której należę. Duży niepokój wzbudzają za- w RM jako radny niezależny Inicjatywy Oby­ dania, które nie są domeną gminy, a wpływają Na podstawie prawie 20–letnich doświad- watelskiej „Nasz Rybnik”. na zwiększanie zadłużenia miasta. Moim zda- czeń w pracy samorządowca zarówno w dziel- niem, brak konsekwencji w realizacji planów i nicy, jak i Radzie Miasta, mogę jednoznacz- potrzeb miasta, spowodował chaos w inwesty- nie stwierdzić, że reforma samorządowa oka- Z perspektywy 20. lat pracy w odrodzonym cjach drogowych i opóźnienia w wykonaniu za- zała się najbardziej udaną z kilku, jakie zosta- samorządzie terytorialnym, odczuwam pewien dań w infrastrukturze miejskiej (np. w kanali- ły przeprowadzone w nowej rzeczywistości po niedosyt w prawodawstwie, które nie pozwala zacji, sieci szerokopasmowej itp.) Jednak pre- 1990 r. Ludzie zazwyczaj skupiają się wokół ja- na kształtowanie społeczeństwa obywatelskie- zydent, mając większość głosów w radzie, ku- kiegoś celu, którego realizacja ich zbliża i inte- go. Miasto Rybnik, jako jednostka samorządu muluje w swoich rękach wszystkie kompeten- gruje. W naszej dzielnicy – trudnej, górniczej terytorialnego, od początku przemian ustrojo- cje i może robić co chce. Uczestnicząc czynnie – problemów do rozwiązania było i jest bardzo wych przechodziła transformację typową dla w pracach odrodzonego samorządu w naszym dużo. Czuję satysfakcję, że wiele spraw, z któ- wielu gmin w Polsce. Skład nowej Rady Miasta mieście, obserwując równocześnie rozwój de- rymi przychodzili do mnie mieszkańcy dziel- (45 osobowej, a nie 100 osobowej, jak było do mokracji i samorządów w Polsce, dochodzę do nicy, udało się załatwić. To buduje zaufanie, końca lat 80.) stanowił przekrój ludzi różnych wniosku, że wielu zmian wymaga nasze prawo- a nas – samorządowców mobilizuje do szukania profesji i politycznych rodowodów. Z pewno- dawstwo. Poprawy sytuacji w jednostkach sa- pozytywnych rozwiązań. Tak było w przypadku ścią grupą dominującą byli członkowie i sym- morządowych, jakimi są miasta i duże gminy, odbudowy zdewastowanego cmentarza komu- patycy „Solidarności”, którzy weszli do rady upatruję w zmianie m. in. ordynacji wyborczej. nalnego, odnowienia płyty boiska piłkarskiego z list Komitetów Obywatelskich. W drugich wy- W mojej ocenie czytelniejsze dla wyborcy by- GKS I Chwałowice, budowy sali gimnastycznej borach (w 1994 roku) liczną frakcję stanowiły łoby głosowanie na listę, na której na pierw- przy SP 35 i boiska przy Gimnazjum Nr 3, pla- osoby wywodzące się z rad dzielnic, a startu- szym miejscu widziałby kandydata na prezy- ców zabaw itp. Teraz mieszkańcy Chwałowic jące głównie z listy wyborczej Ruchu Rozwoju denta, a w dalszej kolejności radnych według mogą powiedzieć „nasze boisko”, bo walczyli, Rybnika (RRR), na czele którego stał pierw- preferencji ustalonej przez dany Komitet Wy- by one powstało. Mimo ogromnych utrudnień szy prezydent odrodzonego, rybnickiego sa- borczy. W rezultacie, wybrany prezydent po- w czasie budowy, czujemy satysfakcję ze skana- morządu – Józef Makosz. Dwie kadencje rzą- siadałby w radzie swoją większość bez tworze- lizowania dzielnicy, odbudowy wielu „naszych” dów tego prezydenta (do listopada 1998 roku) nia koalicji, a tzw. „korupcja polityczna” nie dróg i chodników, nowych punktów świetlnych, wniosły do miasta ducha przemian. Kreator i miałaby zastosowania. Taki model ustrojowy bo o to się na zebraniach dzielnicowych upo- wizjoner zapatrzony w demokrację zachod- pozwoliłby wybrać na prezydenta autentycz- minaliśmy, mamy więc w realizację tych inwe- nią, z niebywałą energią „posprzątał” miasto, nego lidera lokalnej wspólnoty. Mam nadzie- stycji własny wkład. Przyszedł też czas na mo- uporządkował prawie wszystkie dziedziny ży- ję, że doczekam nowelizacji prawa wyborcze- dernizację budynków Domu Kultury (którego cia Rybnika i wyznaczył priorytetowe kierun- go i niektórych aktów prawnych, które wyeli- oferta jest bardzo wysoko oceniana nie tylko ki jego rozwoju. Nasze miasto stało się lide- minują mankamenty obecnie obowiązujących przez mieszkańców dzielnicy) i IV LO, o któ- rem przemian. Dobrze przygotowany do pra- przepisów. 20 lat odrodzonego samorządu jest rego powstanie też zabiegaliśmy. Tłumy, jakie cy w samorządzie, wykształcony i rzutki, cha- czasem doświadczeń i porównań, które nale- uczestniczą we wszelkich imprezach plenero- ryzmatyczny przywódca, zdecydowany wróg ży wykorzystać do tworzenia lepszego społe- wych, organizowanych wspólnie przez samo- układów i kunktatorstwa, wcześniej czy póź- czeństwa obywatelskiego, lepszych samorzą- rząd dzielnicowy oraz placówki kultury i edu- niej musiał swoją postawą narazić się prze- dów. Póki co, obowiązuje niezmieniona ordy- kacji, świadczą o tym, że mieszkańcom taka ciwnikom uczciwości, prawości i otwartości nacja i w czasie tegorocznej kampanii wybor- forma integracji odpowiada. Przypominając w życiu społecznym. Bez silnego zaplecza nie czej nie dajmy się zwieść hasłom i obietnicom. przy okazji świąt narodowych historyczne wy- był w stanie stawić czoła zawziętym przeciw- Życzę Rybnikowi odnowionej i odmłodzonej darzenia i ludzi związanych z Chwałowicami, nikom, ulokowanym w silnych partiach poli- Rady Miasta oraz dobrego gospodarza, który chcemy jednocześnie, by chwałowiczanie czu- tycznych, m. in. w AWS i SLD. W rezultacie prezydenturę potraktuje jako służbę dla całej li się rybniczanami. nastąpiła zmiana na stanowisku prezydenta naszej lokalnej społeczności. Praca w samorządzie jest ogromną szansą dla i powstał nowy układ sił w Radzie Miasta. Po- ludzi, którzy czują potrzebę aktywności spo- przedni prezydent wraz ze swoimi sympatyka- łecznej, nie boją się wyzwań i pracy. Naszym mi utworzył stowarzyszenie Rybnicka Inicja- największym wyzwaniem w dzielnicy jest ko- tywa Obywatelska, które napiętnowało pseu- c.d. na stronie 6

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 5 c.d. ze strony 5 Piotr Kuczera, historyk, nauczyciel w II RP oraz odpowiednich ustawach – choć i tutaj nieczność zagospodarowania zdegradowa- LO im. A. Frycza– w bardzo konkretnych aktach prawnych moż- nych terenów pogórniczych i dobrze się stało, Modrzewskiego. Do na zauważyć pewne braki. Trudniej – i myślę, że mamy wpływ na wydawane decyzje w kwe- Rady Miasta na ka­ że jest to praca na dalsze lata – spełnić pewne stii robót rekultywacyjnych. Rada Dzielnicy, dencję 2006–2010 uwarunkowania kulturowo–społeczne oraz psy- jako organ pomocniczy Rady Miasta i prezy- wybrany z listy chologiczne. Wymieniłbym tutaj zanik tradycji denta, nie zgadza się na prowadzenie dzikiej Platformy Obywa­ demokratycznych oraz lęk przed przełamywa- rekultywacji. Negatywnym przykładem mogą telskiej. Przewod­ niem różnych barier. Często nadal w kontak- być drogi, które zostały zasypane „hałdami”, niczący klubu rad­ tach społecznych dominuje dążenie do ujedno- np. ulice Szulika, Świerklańska czy ul. Jan- nych PO. licenia poglądów i nieakceptowania idei prze- kowicka. Tworzone plany dzielnic przedsta- ciwników. W praktyce samorządowej przejawia wiane są prezydentowi, jak również Radzie Dwadzieścia lat ist- się to nieufnością na styku mieszkaniec a przed- Miasta, które następnie są realizowane eta- nienia odrodzonego stawiciel konkretnej instytucji samorządowej, pami. Chcemy mieć wpływ na decyzje o pro- samorządu to na pewno czas do podsumowań brakiem umiejętności zawierania kompromisu wadzeniu rekultywacji. i refleksji na temat jego funkcjonowania w na- w relacjach sąsiedzkich czy też w dość popular- Drugim poważnym problemem jest ogrom- szym kraju i mieście. nym stwierdzeniu „że władza (również ta samo- ny ruch, zarówno aut osobowych pracowni- Moja perspektywa pracy w samorządzie lo- rządowa) wie lepiej”, i że nie warto podejmo- ków dojeżdżających do pracy w kopalni, jak kalnym sięga kilku ostatnich lat i na tej pod- wać samodzielnie żadnych inicjatyw – w końcu i ciężarowych, które przyjeżdżają po węgiel stawie mogę wskazywać na widoczne sukcesy, ktoś za nas dany problem rozwiąże. oraz tych wywożących kamień na hałdy – dro- ale i niedociągnięcia. Benjamin Constant, francuski pisarz i filozof gi są zniszczone i zanieczyszczone. Społecz- Na początku pokuszę się o pewne ogólne stwierdził że: „Za każdym razem, gdy rząd chce ność Chwałowic ma więc nowy cel, wokół któ- stwierdzenia. W roku 1989 rozpoczęto wpro- rozwiązać nasze problemy, kosztuje to znacz- rego może się skupić – planów związanych z wadzanie zmian ustrojowych w Polsce, które nie więcej i przynosi znacznie gorsze wyniki, niż budową obwodnicy. Myślę tu o budowie no- doprowadziły do ustanowienia również struk- gdybyśmy robili to na własną rękę”. Wydaje się, wej drogi – od ul. Zwycięstwa wraz z wia- tur samorządowych. Powoływano się na konsty- że zdanie to dobrze podsumowuje ostatnie duktem nad przejazdem kolejowym. W dru- tucyjny zapis o zasadzie pomocniczości – wła- dwadzieścia lat istnienia samorządu w Polsce. gim etapie droga powinna biec już po istnie- dza publiczna powinna odgrywać rolę pomoc- W większości wypadków samorządy poradzi- jącym szlaku drogi technologicznej, od bra- niczą w zadaniach, które przerastają możli- ły sobie z zadaniami przed nimi postawionymi. my południowej kop. „Chwałowice” przy ul. wości wspólnot lokalnych. Samorząd zatem Jednak na drugim niejako biegunie umieścił- Zwycięstwa do ul. Kożdoniów, a następnie do oznaczał powierzenie przez państwo określo- bym zdanie, że „ jest bogata bogactwem ul. 1 Maja. Natomiast trzeci etap budowy ob- nych zadań wspólnotom lokalnym, które uzy- obywateli, a nie budżetu”. Nigdzie nie widać tego wodnicy będzie prowadził przez tereny zre- skały możliwość do samodzielnego i niezależ- tak wyraźnie, jak właśnie w strukturach lokal- kultywowane, tj. rejon hałdy „D’’ do ulicy Ra- nego decydowania o swoich sprawach. Był to nych samorządów (dzielnic, osiedli), że inicjaty- dziejowskiej i dalej poprzez ulice Składową, krok milowy w budowaniu społeczeństwa oby- wa oddolna, często w postaci bardzo praktycz- Okulickiego i Śląską do ul. Wodzisławskiej. watelskiego, takiego, w którym naczelną zasa- nego, codziennego doświadczenia jest bezcen- Mam nadzieję, że te plany lokalną wspólno- dą jest postawa współuczestnictwa i współod- na – a czasami niestety bywa rozmieniana na tę wzmocnią. Są sprawy drobniejsze, jak od- powiedzialności. W wypadku samorządu lokal- drobne i marginalizowana. Powoduje to z ko- nowienie elewacji osiedlowych budynków nego mieszkańcy mający z racji zamieszkania lei dość powszechne przeświadczenie, że mało czy budowa parkingów, ważne, jak obniże- wspólne potrzeby i interesy, czują się za swoją co w życiu społecznym od nas zależy. Krzewie- nie niskiej emisji; są i marzenia – kryta pły- małą ojczyznę odpowiedzialni oraz chcą pra- nie zatem zasad współodpowiedzialności oraz walnia czy własna hala sportowa. Samorzą- cować dla jej rozwoju. współuczestnictwa w życiu lokalnej społeczno- dowi, również naszemu, rybnickiemu, wie- Aby społeczeństwo obywatelskie mogło ści wymieniłbym jako zadanie na następne lata le się udało, dlaczego więc nie stawiać sobie sprawnie funkcjonować, należy spełnić pewne istnienia samorządu w Polsce, oczywiście rów- dalszych celów? wymogi. Uwarunkowania prawnoustrojowe i noległe z łataniem codziennych dziur i to nie instytucjonalne zostały zapisane w Konstytucją tylko budżetowych.

Prezydent Miasta Rybnika poszukuje kandydatów do pracy w Urzędzie Miasta na stanowiska: • Inspektora w Wydziale Dróg • Podinspektora w Wydziale Dróg oferujemy: • atrakcyjne warunki pracy • stabilne zatrudnienie • możliwość rozwoju i realizacji ambicji zawodowych Szczegóły na stronie internetowej Urzędu Miasta Rybnika: www.rybnik.eu, w zakładce BIP (Biuletynie Informacji Publicznej) w dziale „Komunikaty i Ogłoszenia”/Nabór – Urząd Miasta. W ciągu minionych 20 lat Rybnik zmienił swoje oblicze. Zdj.: K. Sitek

6 Nr 3/465; marzec 2010 Zebrania sprawozdawcze w dzielnicach

Trwa coroczny cykl spotkań we wszystkich 27 dzielnicach odpowiada też na pytania dotykające poszczególnych mieszkań­ miasta, na których rady dzielnic przedstawiają mieszkańcom ców dzielnicy. Spotkania takie są ważne dla obu stron: mieszkań­ sprawozdania ze swojej działalności. I to jest głównym celem cy mogą zwrócić się ze swoim problemem bezpośrednio do władz spotkań. Stało się jednak tradycją, że uczestniczą w nich również miasta, z drugiej strony miejscy urzędnicy mają okazję „wyprosto­ władze miasta – na wszystkich stara się być prezydent, na wielu są wania” obiegowych, wynikających z braku wiedzy o danej kwestii, jego zastępcy, przedstawiciele straży miejskiej i policji, a w zależ­ opinii i wyjaśnienia wielu spraw. ności od specyfiki dzielnicy – dyrektorzy jednostek miejskich. Pre­ Poniżej – harmonogram pozostałych spotkań: zydent przedstawia problemy ważne dla wszystkich rybniczan, ale

l.p. dzielnica miejsce spotkania data spotkania godzina dzień tygodnia

13 Kamień Szkoła Podstawowa nr 28 6 kwietnia 16.00 wtorek 14 Paruszowiec Piaski Zespół Ognisk Wychowawczych 6 kwietnia 18.00 wtorek 15 Ligota–Ligocka Kuźnia Harcówka 7 kwietnia 16.00 środa 16 Śródmieście Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna 7 kwietnia 18.00 środa 17 Maroko–Nowiny Zespół Szkół nr 3 8 kwietnia 17.00 czwartek 18 Zespół Szkolno–Przedszkolny nr 2 12 kwietnia 16.00 poniedziałek 19 Dom Kultury Niedobczyce 12 kwietnia 18.00 poniedziałek 20 Rybnicka Kuźnia Gimnazjum nr 4 13 kwietnia 16.00 wtorek 21 Szkoła Podstawowa nr 32 13 kwietnia 18.00 wtorek 22 Popielów Szkoła Podstawowa nr 24 14 kwietnia 18.00 środa 23 Radziejów Gimnazjum nr 13 14 kwietnia 16.00 środa 24 Zebrzydowice Szkoła Podstawowa nr 12 15 kwietnia 16.00 czwartek 25 Rybnik–Północ Szkoła Podstawowa nr 5 15 kwietnia 18.00 czwartek 26 Meksyk Technikum Budowlane 19 kwietnia 16.00 poniedziałek 27 Chwałowice Dom Kultury Chwałowice 19 kwietnia 18.00 poniedziałek

Boguszowice – Osiedle krytą pływalnię, przy Szkole Podstawowej nr 18 powstał kompleks boisk ze sztuczną nawierzchnią, zakończono kolejny etap modernizacji hali sporto- Nasza droga, moje mieszkanie… wej, wykonano kilka remontów i drobnych inwestycji drogowych (utwardze- Przybyli na zebranie mieszkańcy zajęli ponad połowę sali wido- nie i wybrukowanie placów i parkingów, remont kładki, wymiana nawierzch- wiskowej dzielnicowego Domu Kultury, co można uznać za całkiem ni kilku chodników itp.) – na te i inne inwestycje z miejskiej kasy przezna- niezłą frekwencję. Nie zawiedli przedstawiciele władz miasta, dając do- czono w 2009 r. ponad 10 mln 350 tys. zł. W sumie wszystkie wydatki, w tym wód na to, że Boguszowice – Osiedle to ważna dzielnica, z której problema- na utrzymanie dzielnicy – oczyszczanie, zieleń, gospodarkę mieszkaniową, mi trzeba się zmierzyć – obecni byli prezydent Adam Fudali, jego zastępcy placówki oświatowe i kulturalne, opiekę społeczną i in. – wyniosły ponad Joanna Kryszczyszyn i Michał Śmigielski, dyrektor Zakładu Gospodarki 23 mln 600 tys. zł (dochód z dzielnicy wyniósł niespełna 10 mln). O tym, Mieszkaniowej Danuta Kolasińska, a także przedstawiciel policji, komen- że Boguszowice–Osiedle to dzielnica z problemami świadczy liczba po- dant posterunku w dzielnicy, asp. sztab. Romuald Buchta. Dzielnicowy sa- nad 470 rodzin, które w ub. roku skorzystały ze środków opieki społecznej. morząd reprezentowali przewodniczący RD Mariusz Wiśniewski, jego za- Do sprawozdania odniósł się prezydent A. Fudali, podkreślając wyjąt- stępca Mirosław Moszczyński oraz przewodniczący zarządu RD Jan Kruk. kową w ub. roku ilość zrealizowanych tu zadań. Jak wynika z obserwacji, W przejrzystej prezentacji dokonano rozliczenia z kwoty ponad 16 tys. zł, użytkownicy basenu to głównie mieszkańcy Boguszowic–Osiedla i pobli- jaką RD w ub. roku dysponowała, a która wydana została m.in. na utrzy- skich Boguszowic–Starych, co jest dowodem na to, jak bardzo ten obiekt manie biura RD, organizację okolicznościowych, integracyjnych uroczy- był tu potrzebny. stości (Mikołajki, letni festyn, spotkanie z okazji Barbórki), a także od- Kierowane do władz miasta pytania i późniejsza dyskusja dowiodły, że wiedziny mieszkańców dzielnicy, aktualnie pensjonariuszy domu opieki mieszkańcy dzielnicy doceniają realizację dużych inwestycji, jednak najbliż- przy ul. Żużlowej. Dzielnicowi radni spotykali się w ub. roku 11 razy, po- sze są im problemy dróg oraz te związane z mieszkalnictwem. Podobnie dejmując ponad 40 uchwał i kierując do jednostek miasta 76 pism, zwią- zresztą, jak w innych dzielnicach, gdzie dominują wielkie osiedla, w tym bu- zanych głównie z interwencjami mieszkańców dzielnicy. downictwo komunalne. Jako element porządkujący dyskusję dobrze spraw- Ale sporą część sprawozdania poświęcono przypadającej na dzielnicę czę- dziły się zapisy do zadawania pytań, podobnie jak stanowcza postawa pro- ści budżetu miejskiego. To był dla Boguszowic–Osiedla dobry rok, przynaj- wadzących spotkanie członków RD. Działkowcy prosili m.in. o utwardzenie mniej jeśli chodzi o miejskie inwestycje. Oddano do użytku długo oczekiwaną ok. 120 m drogi prowadzącej do ogródków, które w tej dzielnicy pełnią rów- nież rolę miejsca wypoczynku i rekreacji, a także drogi dojazdowej do zbior- nika Papierok – ostoi wędkarzy z całego Rybnika. Jak mówił prezydent, przeszkodą do załatwienia tych spraw mogą jedynie być kwestie własnościo- we. Mieszkańcy Os. Południe 40 a i b przedstawili konflikt z użytkownikami Mieszkańcy Boguszowic– garaży usytuowanych wzdłuż torów przy ul. Rajskiej, którzy utrudniają im Osiedla zapi- przejazd, inni podnosili „starą jak świat” sprawę psich odchodów i wałęsa- sują się na li- jących się bezpańskich psów, wulgarnych napisów na budynkach, podrzuca- stę zabierają- nia śmieci do blokowych kontenerów przez właścicieli prywatnych domów cych głos. Zdj.: r czy też uciążliwych sąsiadów, którzy w swoich lokalach „prowadzą melinę” c.d. na str. 8

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 7 c.d. ze strony 7 nicowym „Domem Kultury”, a jej największym ubiegłorocznym sukcesem (ul. Kuboszka 3). Jak mówili przedstawiciele władz i policji, w tych przy- był „Tydzień bibliotek”, w którym wzięło udział aż 613 dzieci! — Organizu- padkach wiele zależy od poziomu kultury mieszkańców, ich postaw oraz jecie tyle ciekawych imprez i spotkań, że wkrótce będzie się mówić … Smolna wychowania. „Paragrafy” więc niewiele tu pomogą. Mieszkaniec ul. Bo- obok Rybnika — komentował prezydent po wysłuchaniu sprawozdania, ja- gusławskiego zarzucił ZGM–owi likwidację huśtawek na placu zabaw. Z kie z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej przedstawił przewodniczą- odpowiedzi wynikało, że były one niesprawne i narażały dzieci na niebez- cy RD Kazimierz Salamon. Ale nie samymi imprezami żyje Smolna, dlatego pieczeństwo. Radny Waldemar Brzózka zapewnił, że w planach jest utwo- w sprawozdaniu mowa była również o inwestycjach wykonanych w dzielni- rzenie placów zabaw w sąsiedztwie budynków przy Grażyńskiego 3, Bo- cy – uzupełnieniu oświetlenia o wszystkie wnioskowane punkty świetlne, za- gusławskiego 1 i Patriotów, a więc dzieci nie będą huśtawek pozbawione. montowaniu nowoczesnych świateł na przejściu dla pieszych przy SP nr 2 i O wyznaczenie w harmonogramie nowej pływalni specjalnych godzin dla lustra na skrzyżowaniu ulic Gwarków i Wodzisławskiej oraz wycięciu drzew osób niepełnosprawnych wystąpiła jedna z nich. Basen w Boguszowicach jest na skrzyżowaniu ulic Raciborskiej i Sławików, co wpłynęło na poprawę wi- jedyną w mieście pływalnią całkowicie przyjazną osobom niepełnosprawnym doczności. Położono też nową kształtkę m.in. na chodniku i skwerze przy ul. i, jak zapewnił prezydent, zapewne sprawa ta będzie miała pozytywny finał. Sławików, zagospodarowano park przy ul. Sławików, a w dzielnicy pojawiły Najlepszym rozwiązaniem byłoby utworzenie większej grupy osób niepełno- się pojemniki na psie odchody. Na Smolnej prężnie działają też wspólnoty sprawnych, które mogłyby potraktować pobyt na basenie jak rehabilitację. mieszkaniowe (przy ul. Kilińskiego 30 i 36, Krzyżowej 23 czy Reymonta 67), Najwięcej emocji wzbudziła jednak sprawa sprzedaży mieszkań komunal- które wykonały szereg robót systemem gospodarczym z materiałów dostar- nych, której prezydent, jak stwierdził, jest absolutnym zwolennikiem, ale we- czonych przez Urząd Miasta. O finansowych osiągnięciach dzielnicy mówiła dług kryteriów określonych przez sprzedającego i zaakceptowanych przez mieszkańcom przewodnicząca zarządu RD Gabriela Pierchała, a z przedsta- Radę Miasta. W sprawie możliwości wykupu mieszkań zwrócili się m.in. miesz- wionego sprawozdania wynika, że środki wydane przez Radę Dzielnicy na re- kańcy bloków przy ul. Kuboszka i Kadetów, a prezydent zapewnił, że sprawy alizację zadań w 2009 r. wyniosły 77.280 zł (w tym dotacja miejska 12.000 zł). zostaną wyjaśnione indywidualnie. Miasto prowadzi politykę mieszkaniową Już podczas ubiegłorocznego zebrania mieszkańcy poruszyli temat re- związaną z zasobami komunalnymi zgodnie z przyjętym przez RM progra- montu ul. Reymonta (na odcinku od ul. Wodzisławskiej do ul. Jankowic- mem gospodarowania zasobem komunalnym. Jej celem jest zapewnienie da- kiej). Jak wyjaśniał K. Salamon, przygotowana została dokumentacja pro- chu nad głową głównie mieszkańcom będącym w najgorszej kondycji finan- jektowa zadania (wartość kosztorysowa ponad 4 miliony zł), a wniosek ma sowej, bo to jest zadaniem gminy. Do końca 2008 r. obowiązywały przepisy, realną szansę na realizację, co potwierdził również Adam Fudali. Prezydent które gwarantowały sprzedaż wyznaczonych przez miasto mieszkań z 90% zachęcał też mieszkańców do skorzystania z dofinansowania do montażu ko- bonifikatą. Od 2009 r. zasady sprzedaży mieszkań zostały zmienione, a wy- lektorów słonecznych (szczegóły na str. 3 i 17 oraz na stronie internetowej mia- sokość bonifikaty uległa zróżnicowaniu. Miasto nadal ma prawo do wyzna- sta), a o korzyściach dla środowiska i kieszeni rybniczan mówili też goszczą- czania mieszkań do sprzedaży. Z nowymi zasadami nie zgadzają się niektó- cy na spotkaniu w SP nr 34 wiceprezydent miasta Michał Śmigielski i Bar- rzy mieszkańcy, uważając, że wykup mieszkań jest przez miasto utrudniany. tłomiej Frydrych z firmy „Viessmann” specjalizującej się w systemach solar- Założyli więc Stowarzyszenie Obrony Praw Lokatorów i od jakiegoś czasu są nych. Z kolei Adam Miczajka z Banku Ochrony Środowiska przedstawił za- obecni tam, gdzie mogą wyrazić swoje poglądy. Byli i w Boguszowicach, do- sady udzielania preferencyjnych kredytów na ten cel. Mieszkańcy pytali go- pytując o 170 wniosków o sprzedaż mieszkań, złożonych przed wprowadze- ści o awaryjność tego rodzaju urządzeń oraz o ich żywotność i efektywność, niem zmiany zasad sprzedaży. Jak twierdzą przedstawiciele władz miasta, je- ale dzielili się też uwagami na temat złego stanu dróg i korków w mieście, a śli tylko wnioski były złożone prawidłowo i dotyczyły lokali, które miasto wy- także przedstawiali własne propozycje rozładowania ruchu w swojej dzielni- typowało do sprzedaży, są one stopniowo realizowane według „starych” za- cy. — Nie możemy w jednym czasie wyremontować wszystkich dróg, bo mu- sad. Członków wymienionego stowarzyszenia interesowało również, z jaki- sielibyśmy przerzucić się na transport lotniczy — odpowiadał prezydent na su- mi związkami zawodowymi miasto konsultowało wysokość czynszów. Prezy- gestie dotyczące remontów kolejnych ulic. A mieszkańcy krytykowali frag- dent zapewnił, że wszystko odbyło się zgodnie z przepisami i nie będzie na mentaryczne remontowanie dróg, narzekali na nadmierny ruch TIR–ów na ten temat podejmował dalszej polemiki. Działacze stowarzyszenia sugerowali ul. Sławików i nielegalne wysypiska śmieci w centrum miasta nad rzeką Na- też, że czynsze w lokalach komunalny są „nieadekwatnie wysokie” w stosun- cyną. Prezydent odpowiadał, że nie jest w stanie ustawić w każdym miejscu ku do standardu mieszkań, czego efektem są zadłużenia. To z kolei sprawia, strażnika miejskiego, a, niestety, większość negatywnych zdarzeń jest kon- że brakuje pieniędzy na remonty, które ów standard by podniosły. I tak koło sekwencją łamania prawa przez mieszkańców. Jeden z uczestników spotka- się zamyka... (r) nia w samych superlatywach wypowiadał się na temat promocji Rybnika, Dyżury Rady Dzielnicy Boguszowice–Osiedle: wtorki inny ganił fakt, że małżonkowie świętujący „Złote Gody” sami muszą zgło- 16.00–18.00, ul. Patriotów 12, tel. 888 25 30 25. sić swój jubileusz w USC, choć w Rydułtowach zaproszenie wysyła seniorom tamtejszy Urząd Miasta. Mieszkańcy mówili też o sprawach mniejszego ka- Smolna libru, jak choćby o konieczności ustawienia koszy na śmieci przy ul. Rey- monta, dlatego też A. Fudali apelował, by takie kwestie sygnalizowali bez- Dzielnica potrafi! pośrednio RD (Wszystkie informacje związane z działalnością Rady Dzielni- Prezydent żartował, że jeżeli kiedyś dzielnicowi samorządowcy będą cy Smolna, w tym sprawozdanie znajdują się na stronie www.kazimierzsala- mieli problemy ze znalezieniem zajęcia, ich doświadczenie z pewno- mon.pl). (S) ścią przyda się w Wydziale Finansów Urzędu Miasta. Żarty żartami, ale fakt, że w 2009 r. Rada Dzielnicy Smolna pozyskała aż 65.280 zł z Zebrania RD odbywają się w Miejskim Zespole Obsługi darowizn od sponsorów, musi budzić uznanie. Placówek Oświatowych przy ul. Reymonta 69, w każdy pierwszy Podziw budzi też ilość imprez, jakie RD organizuje i współorganizuje z my- czwartek miesiąca, w godz. 18.00–19.00. ślą o integracji mieszkańców, jak choćby „Smolnioki kolędują”, biesiada tłu- stoczwartkowa, turniej skata sportowego czy piłki nożnej. Prawdziwym hitem dzielnicy są oczywiście „Spotkania Smolnioków”, które w ubiegłym roku od- Sprawozdanie bywały się pod hasłem „Pamięci Józika Poloka”. Niemalejącą popularnością z działalności RD Smolna cieszą się spotkania ze św. Mikołajem, który podczas ostatniej wizyty rozdał wsparła multi- maluchom prawie 300 paczek. Dynamicznie rozwija się również „najmłod- medialna pre- sze dziecko” dzielnicy czyli „Galeria Smolna” mieszcząca się w filii nr 8 Po- zentacja. Zdj.: s wiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej. Placówka powoli staje się dziel-

8 Nr 3/465; marzec 2010 Zamysłów Zmarł mec. Leszek Piotrowski

Spory rozstrzygną wyborcy 2 marca br. zmarł adwokat Leszek Piotrowski, były W ostatnich tygodniach mieszkańców Zamysłowa zajmują już nie wiceminister sprawiedliwości w rządzie Jerzego Buzka, tylko uciążliwości komunikacyjne, z jakimi dzielnica i miasto mierzą poseł i senator. się od lat, ale w równym stopniu styczniowa decyzja Rady Dzielnicy Był pełnomocnikiem o odwołaniu Ireneusza Jajko ze stanowiska przewodniczącego zarzą- męża Barbary Blidy, a tak­ du. Te dwa tematy zdominowały dyskusję zebrania sprawozdawczego Rady że jednym z pełnomocni­ Dzielnicy. Podobnie jak w innych dzielnicach prezydent Adam Fudali i jego ków oskarżycieli posiłko­ zastępca Michał Śmigielski oraz przedstawiciele firmy Viessmann i Banku wych w procesie przeciw­ Ochrony Środowiska przedstawili ofertę przystąpienia mieszkańców do pro- ko osobom związanym gramu ograniczania niskiej emisji na terenie Rybnika. z pacyfikacją kopalń „Wu­ Sprawozdanie z dokonań rady i rozliczenie finansowe za miniony rok przed- jek” i „Manifest Lipcowy”, stawiła przewodnicząca zarządu RD Urszula Pluta. Pośród działań porząd- w procesie generała Kisz­ kowo–gospodarczych znalazły się między innymi przeglądy i konserwacja czaka, a także w procesie przejść dla pieszych oraz oświetlenia ulic Wodzisławskiej i Nacyńskiej, prace gdańskim przeciwko ge­ na ulicach Nacyńskiej i Polnej, utwardzenie bocznej od ul. Hożej, naprawa na- nerałowi Jaruzelskiemu wierzchni innych dróg, przegląd cieków wodnych, osuszenie budynku przed- i innym oskarżonym. szkola i utylizacja śmieci. Wśród najważniejszych wydarzeń społeczno–kul- Urodzony w Rybniku turanych przewodnicząca wymieniła organizację: festynu zamysłowskiego, w 1938 r., mecenas L. Pio­ dnia seniora, dnia dziecka, św. Mikołaja, turnieju skata, udział w miejskich trowski pochodził z rodzi­ regatach, a także – co wywołało poruszenie wśród części zebranych – orga- ny o prawniczych trady­ Zdj.: Agencja Gazeta nizację spotkania karnawałowego i wycieczki do Wisły. — Dlaczego o spo- cjach – ojciec był przed wojną adwokatem, potem oficerem tkaniu karnawałowym i wycieczce do Wisły nie zostali poinformowani miesz- AK i delegatem rządu londyńskiego na Górny Śląsk. Leszek kańcy? — pytała jedna z obecnych. — To było spotkanie i wycieczka tylko dla Piotrowski był absolwentem prawa Uniwersytetu Wrocław­ członków rady — odpowiadał szef rady dzielnicy Marian Tomaszek. — Jeśli skiego. Nim przeszedł do adwokatury, przez kilka lat praco­ tak, to dlaczego wykorzystano na ten cel pieniądze z budżetu rady? [odpowied- wał jako sędzia. Była zaangażowanym antykomunistą, w PRL nio 700 i 535 zł – przyp. red.] — nie dawała za wygraną seniorka z Zamysło- bronił opozycjonistów, został internowany w czasie stanu wa. — To były pieniądze pochodzące ze środków własnych — wyjaśniał prze- wojennego. W 1988 był współorganizatorem strajków gór­ wodniczący rady. Ktoś inny kwestionował wysokość kwoty (1,4 tys. zł) prze- niczych w Jastrzębiu Zdroju, potem uczestniczył w obradach znaczoną na zakup materiałów biurowych. „Okrągłego Stołu” jako ekspert od spraw górnictwa. Zwo­ W sposób pośredni, ale wyjątkowo skuteczny – bo natychmiast uciął te- lennik lustracji i oczyszczenia środowiska sędziowskiego z mat – zarówno do uwag z sali, jak i do tłumaczeń przewodniczącego odniósł ludzi o niskim morale, od 1989 roku związany był z Porozu­ się prezydent A. Fudali: — W dzielnicy Smolna przy dotacji miejskiej tej sa- mieniem Centrum, a następnie z AWS. Krytyczny wobec bra­ mej wielkości co w dzielnicy Zamysłów, czyli około 10 tys. zł, udało się pozy- ku nadzoru nad prokuraturą, w 1999 stracił stanowisko w skać z zewnątrz ponad 65 tys. zł... ministerstwie sprawiedliwości. W 2005 roku bez powodze­ Przy kwocie ponad 9 tys., o jaką radni z Zamysłowa powiększyli w ubie- nia startował w wyborach do Senatu z ramienia Partii Cen­ głym roku swój budżet, argument o wyjątkowej zaradności sąsiadów okazał trum, podobnie jak w 2007 r. do Sejmu, a w 2009 do Parla­ się miażdżący. Podobnie rzecz się miała z innymi podnoszonymi kwestiami. mentu Europejskiego. Prezydent zwrócił uwagę, że odczuwalne dla zamysłowian zmniejszenie na- Znany z bezkompromisowych wypowiedzi, działalność po­ tężenia ruchu na ulicy Wodzisławskiej może nastąpić dopiero po wybudo- lityczną łączył z praktyką adwokacką, również w sprawach waniu obwodnicy przejmującej ruch z ulic Raciborskiej i Wodzisławskiej i karnych. W pamięci osób, które go znały, pozostanie jako po­ łączącej się z węzłem autostradowym w Rowniu. Taka obwodnica wymaga stać walcząca i barwna, łamiąca stereotypy o adwokaturze. budowy tunelu lub estakady ponad torami kolejowymi, a to pociąga za sobą Zmarł po ciężkiej chorobie, w sanatorium w Ciechocinku. wydatek rzędu 700 mln zł. Rybnika na taką inwestycję nie stać. Główny cię- żar kosztów przy realizacji takiego przedsięwzięcia musiałoby wziąć na sie- bie państwo. Jednak póki co, nie ma na to perspektyw. Choć milionowych nakładów nie wymagają remonty bądź utwardzenie innych dróg w dzielnicy, Z głębokim żalem i smutkiem przyjęliśmy prezydent zwrócił uwagę, że przychody z podatku dochodowego od miesz- wiadomość o śmierci kańców Zamysłowa, jakie wpływają do miejskiej kasy, to około 1 mln zł rocz- nie, natomiast na budowę sieci kanalizacyjnej w Zamysłowie miasto wyda- Śp. ło 23 mln zł. W odpowiedzi na pytanie o możliwość poszerzenia przejazdu mec. LESZKA PIOTROWSKIEGO pod wiaduktem przy rondzie Północnoirlandzkim, prezydent opisał trudno- ści, na jakie miasto napotyka w relacjach z PKP. — W tej chwili PKP zobowią- RODZINIE I NAJBLIŻSZYM ZMARŁEGO zało się do przeprowadzenia kilku innych inwestycji na terenie miasta. A o tym, składamy wyrazy głębokiego współczucia jak wygląda współpraca z tym państwowym molochem, niech świadczy fakt, że w sprawie remontu przystanku kolejowego na Paruszowcu miasto wystosowa- Przewodniczący Prezydent Miasta Rybnika ło 189 pism, a w odpowiedzi otrzymało dokument opatrzony 26 pieczątkami... Rady Miasta Rybnika Adam Fudali Prezydent usiłował również ostudzić – jak się okazało wciąż duże emo- Stanisław Jaszczuk z pracownikami i radni Rady Miasta Rybnika Urzędu Miasta Rybnika cje – dotyczące styczniowej decyzji Rady Dzielnicy o odwołaniu przewod- i jednostek miejskich niczącego zarządu Ireneusza Jajko. Większość wystąpień rozpoczynała się

c.d. na stronie 12

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 9 Rybnik znalazł się wśród blisko 20 tys. uczestników i wystaw- ców z 80 krajów świata na Międzynarodowych Targach Nie- ruchomości Komercyjnych MIPIM, organizowanych w Can- nes na południu Francji. Udział w targach umożliwiły środki unijne pozyskane na realizację „Gazeta Rybnicka” projektu „Promocja inwestycyjna Miasta: Aktywny Rybnik – Miasto z Ikrą”, a przedmiotem promocji było zagospodarowania terenów rekre- świadkiem przemian Rybnika acyjno–sportowych „Rudy” i Kamienia „Aktywny Rybnik”. MIPIM to najważniejsze, profesjonalne forum nieruchomości wpisane w kalen- 1990–2010 darz międzynarodowych imprez branżowych. Trwające cztery dni tar- gi są okazją do zapoznania się z nowymi trendami na rynku nierucho- Prawie dokładnie 20 lat temu, 23 marca 1990 roku, mości komercyjnych, zaprezentowania projektów oraz, co najważniej- na ubogim jeszcze rynku prasowym pojawił się nowy tygodnik „Gazeta Rybnicka”.

Promocja Rybnika w Cannes Tytułem i chrześcijań- sko–demokratycznym pro- filem pismo świadomie na- wiązywało do wydawanego przed wojną przez Michała Franciszka Kwiatkowskie- go „Sztandaru Polskiego” i jego mutacji dla ówcze- snego powiatu rybnickie- go – „Gazety Rybnickiej”. Michał F. Kwiatkowski był czołowym przedstawi- cielem polskiej emigracji w Niemczech, wydawcą polo- nijnego czasopisma „Na- rodowiec”. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległo- Rozmowy na targowym stoisku prowadzi wiceprezydent Michał Śmigielski. ści w 1918 roku postano- sze, nawiązania współpracy z potencjalnymi inwestorami. Do dyspozy- wił krzewić „polskiego du- cji wszystkich wystawców było ponad 20.000 m2 powierzchni wystawien- cha” na Śląsku, a na miej- niczej w Pałacu Festiwalowym. Rybnik reprezentował wiceprezydent Numer sygnalny „Gazety Rybnickiej” z 23 mar- sce swojej działalności wy- Michał Śmigielski, a nad stoiskiem czuwały Iwona Kowalska–Nawroc- ca 1990 roku. dawniczej wybrał . ka z Wydziału Rozwoju. Promocji Gospodarczej i Integracji oraz Elż- Pierwszy numer „Sztandaru Polskiego” ukazał się w dniu wybuchu I bieta Wolny z Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Miasta. — Jestem Powstania Śląskiego. Kiedy po Plebiscycie Gliwice pozostały w grani- przekonany, że warto w podobnych imprezach uczestniczyć, bo nawią- cach Niemiec, wydawnictwo wraz z drukarnią zostały przeniesione do zanie bezpośredniego kontaktu nawet z jednym zainteresowanym przed- Rybnika. Kwiatkowskiemu pomagał zasłużony rybnicki działacz naro- siębiorcą już jest sukcesem. A mam wrażenie, że zostaliśmy zauważeni, dowy i księgarz Maksymilian Basista, znajdując lokal na redakcję i dru- choć podobne targi rzadko są miejscem zawierania konkretnych umów. karnię przy dzisiejszej ulicy Kraszewskiego. Tygodnik „Sztandar Pol- Tu potencjalny inwestor dostaje sygnał, który później na spokojnie we- ski – Gazeta Rybnicka” ukazywało się aż do wybuchu II wojny świato- ryfikuje — mówi M. Śmigielski. Spotkanie w międzynarodowym gro- wej. Początkowo redaktorem prowadzącym był sam Kwiatkowski, jed- nie przynosi nieocenione doświadczenia co do oczekiwań inwestorów nak w 1927 roku z powodów politycznych udał się on na emigrację do czy sposobu przygotowania stoiska. Okazuje się, że minęły czasy, kie- Francji, powierzając wydawanie gazety wieloletniemu współpracowni- dy inwestor godził się na dodatkowe „bonusy” dla miasta – realizację kowi, jeszcze z czasów działalności polonijnej w Niemczech, Ignacemu rozwiązania komunikacyjnego czy innej modernizacji przestrzeni wo- Knapczykowi. W czasie niemieckiej okupacji I. Knapczyk znalazł się na kół planowanej inwestycji, jak to było w przypadku Plazy czy Focusa. liście poszukiwanych Polaków i ukrywał się. Po wojnie wrócił do Ryb- Dziś konkurencja jest ogromna i przedsiębiorca oczekuje raczej cze- nika – uruchomił drukarnię, propagował czytelnictwo i rozwój kultu- goś od państwa czy miasta, decydując się na wyłożenie pieniędzy tam, ry, niekoniecznie w sposób dobrze widziany przez komunistyczne wła- gdzie teren jest dobrze skomunikowany, dysponuje odpowiednim są- dze. W 1948 roku został aresztowany za tzw. działalność wywrotową i siedztwem itp. Dobrym rozwiązaniem jest przygotowanie makiety mia- skazany na kilka lat więzienia. Po wyjściu na wolność na mocy amne- sta, dzięki której przedsiębiorca może usytuować teren przeznaczony stii w 1953 r. ,z wiadomych powodów nie wrócił do dawnej pasji dzien- pod inwestycję, zorientować się w rozwiązaniach komunikacyjnych, od- nikarza i wydawcy... Zmarł w 1975 r. ległości od autostrady itp. Fala zmian polityczno–społecznych na przełomie lat 1989/1990 zrodzi- Jak mówi wiceprezydent M. Śmigielski, większą siłę przebicia mia- ła wśród znających historię „Gazety Rybnickiej” osób myśl, by ją wskrze- łoby jedno większe stoisko pod hasłem Region Silesia, skupiające ślą- sić. Zbliżały się pierwsze wolne wybory do odrodzonego samorządu te- skie miasta. Dobry show dla „ściany wschodniej” (niestety, niewie- rytorialnego i nowe pismo mogło stać się forum wyborczym dla kandy- lu obcokrajowców to określenie rozumiało) robił Karol Okrasa, jed- datów z listy Rybnickiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarności”. Po- nak największe wrażenie na rybniczanach zrobili Czesi i Słowacy, któ- wołano zatem spółkę „Hossa”, której głównym celem było wydawanie rych stoisko miało formę przyjaznego pubu czy kawiarni z dobrym pi- gazety. Zgody na wykorzystanie dawnego tytułu udzielił mieszkający w wem i jedzeniem. Rybnickie stoisko funkcjonowało w niezłym miejscu, Lens we Francji syn Michała F. Kwiatkowskiego, również Michał. Głów- dokończenie na str. 12 nym inicjatorem przedsięwzięcia był Czesław Goliński, a obok niego

10 Nr 3/465; marzec 2010 Słów cięcie–gięcie, czyli… …dyktando przygotowane z okazji jubileuszu 20–lecia istnienia „Gazety Rybnickiej” przyciągnęło do Powiatowej i Miejskiej Bi- blioteki Publicznej prawie 60 osób, które chciały sprawdzić swo- ją znajomość ortografii. Odwagi w zmierzeniu się z niełatwą materią języka polskiego nie zabrakło samorządowcom, urzędnikom, młodym ludziom oraz dziennikarzom lokalnych mediów, którzy głowili się nad tekstem zatytułowanym „Przejażdżka po Rybniku”. — To bardzo dobry pomysł — mówił już po zakończeniu językowej rywalizacji radny Hen- ryk Cebula. Nie były to odosobnione głosy, dlatego też redakcja planu- je kolejne dyktando już za rok, a laureatów pierwszej edycji poznamy 22 kwietnia podczas jubileuszowych uroczystości „Gazety Rybnickiej”. Nie wiadomo, śmiać się czy płakać... Tekst dyktanda wzbudził duże emocje. Zdj.: s

A oto tekst dyktanda. Ubrany w czarną skórę mężczyzna, półstojąc na ry- terCity do Warszawy, podąża kilkunastoosobowa gru- Przejażdżka po Rybniku czącym kawasaki, przejechał w skos ścieżkę dla rowe- pa uczniów, bo wakacje minęły jak z bicza strzelił. Są Wjeżdżając w półbrzasku do Rybnika od jego pół- rów. W ogóle nie zauważył, że zajeżdża drogę rowe- wśród nich mieszkańcy Lubomi, Połomi i innych miej- nocnych rubieży, widzimy na tle bladoniebieskiego nie- rzystce na rowerze marki Romet, z którego, biedna, o scowości ziemi rybnicko–wodzisławskiej. W szkołach ba, wyłaniające się znienacka, wysmukłe, ponaddzie- mało by nie spadła. Nie czekając ani chwili, podąża- języków uczą native speakerzy, niekiedy pół – Polacy, więćdziesięciometrowe wieże bazyliki Świętego An- my do centrum. Nad placem Wolności, gdzie kamie- choć niemówiący po polsku. Nie najciekawszą lekcję toniego. Nieopodal wychynęły w okamgnieniu komi- nice upstrzone są graffiti, góruje Focus Mall. W jed- języka francuskiego, której tematem jest twórczość ny Elektrowni Rybnik SA, na których trzepoczą bia- nej z sal multipleksu wyświetlany jest nagrodzony Złotą George Sand, prowadzi, wyjątkowo dziś nieswój, nie ło–czerwone flagi. Po minięciu ochojeckiej kniei, nie- Palmą film, którego bohaterem jest Sherlock Holmes. najskromniejszy na co dzień, stażysta. „Wybaczcie, zadługo wjeżdżamy na rondo Unii Europejskiej, roz- Przez okno szkoły muzycznej Szafranków płyną, ale ostatnio nie dosypiam” – mówi. Po cóżże tłuma- wiązanie drogowe, które spotkamy w mieście nie raz, grane przez uczniów, zharmonizowane dźwięki So- czyć się uczniom? nie dwa. Dziś niepodobna ich zliczyć, a przed ćwierć- naty c–moll, op. 4 oraz Ronda á la Krakowiak, utwo- Na Rynku 13, w księgarni „Orbita”, książek o Geor- wieczem nie istniały w ogóle. Okrągłe skrzyżowania to ry wybrane z ponad setki kompozycji Fryderyka Cho- ge i Chopinie, również na CD–ROM–ach, co niemiara. dla kierowców nie lada gratka. Mijany Carrefour jest pina. Słucha ich nowo zatrudniony nauczyciel – mu- W Urzędzie Miasta Rybnika, do którego można stąd jednym z kilku rybnickich centrów handlowych, gdzie zyk, któremu przydzielono wychowawstwo klasy. Wia- dojść w pół minuty, klientka zgięła otrzymany, ważny w czasie wyprzedaży można coś nie najdrożej kupić. domo, Rok Chopinowski... dokument wpół i schowała go do półotwartej torebki. Poza tym należałoby się zastanowić i warto by spraw- Słabo słyszący nie – Ślązak pyta o drogę nad Zalew W jej sprawie prawodawstwo okazało się bardzo ko- dzić, czy może gdzie indziej byłoby taniej? Rybnicki i o jego faunę. „Oho, nie usłyszysz tam krzy- rzystne. Kobieta waha się, czy zdąży do Teatru Ziemi Na ścieżce spotkać można osoby uprawiające jog- ku kszyka, kląskania pokląskwy, sójki, czyżyka, jerzy- Rybnickiej na występ ponadprzeciętnie uzdolnionych ging, a naprzeciwko, na płycie stadionu, lekkoatleci, ka czy jaszczuroptaka, ale spotkasz za to łabędzi bez aktorów prezentujących piosenki z Kabaretu Star- ćwierćfinaliści Pucharu Polski, przymierzają się do po- liku” – odpowiada nie głośno, ale bardzo głośno, ryb- szych Panów. Jeszcze ma w pamięci dawno niesłysza- rannej przebieżki. W ubiegłym roku jeden z nich, na niczanin. Po tych słowach, a jakżeby, obcy odchodzi ne słowa: I wespół w zespół, wespół w zespół, by żądz przekór trudno wyleczalnej chorobie, zdobył drugie nie najszczęśliwszy. moc móc wzmóc... miejsce ex aequo z reprezentantem Białostocczyzny. Od dworca PKP, na który nie zajeżdża, niestety, In-

Marian Machoczek oraz syn Ignacego Knapczyka – Henryk. Ze spółką „Hossa” Kolekcjonerzy w jej początkowym stadium istnienia związani byli również m.in. Ryszard Kufel, „Gazety Rybnickiej” Henryk Korus, Tomasz Szymera, Jerzy Gorczyca i Maria Sentycz. Jak już wspo- Zapraszamy do udziału w konkursie na największą mnieliśmy, numer sygnalny „Gazety Rybnickiej” ukazał się 23 marca 1990 roku, kolekcję pisma! Wiemy, że wielu Czytelników zbiera nr 1 – z datą 6 kwietnia tegoż roku. Początkowo gazeta obejmowała swoim za- kolejne numery „GR”, szczególnie te w formacie A4 od sięgiem również kilka miast i gmin ościennych, a czytelników chciała pozyskać grudnia 1996 r. Na zgłaszanie (telefonicznie lub osobi­ nie tylko aktualnymi informacjami, ale również horoskopem, programem TV, a ście) swoich kolekcji, w tym również numerów wcześniej­ nawet... kursem prawa jazdy w odcinkach. Przede wszystkim jednak treść „GR” szych, czekamy jeszcze do 15 kwietnia br. Z osobami, była odzwierciedleniem ówczesnego mocowania się nowego ze starym. które zgłoszą największą liczbę numerów, przedstawi­ Numer specjalny z 25 maja 1990 r. miał ewidentnie wyborczy charakter i przed- ciele redakcji umówią się na weryfikację. stawiał 45–osobową grupę osób stających do wyborów samorządowych jako kan- dydaci Rybnickiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarności”. Na dużym, choć bardzo niewyraźnym zdjęciu dostrzec można późniejszego, pierwszego w odro- Rozwiązanie konkursów... dzonym samorządzie prezydenta Rybnika Józefa Makosza oraz jego następcę i ...dziennikarskiego, plastycznego, dla redakcji szkol­ aktualnego włodarza – Adama Fudalego. Gazeta powyborcza z datą 29 maja gło- nych gazetek i dyktanda oraz wręczenie nagród będzie siła na pierwszej stronie: „Wygrali rybniczanie”. Od tej pory „Gazeta Rybnicka” miało miejsce w czasie uroczystego wieczoru jubileuszo­ towarzyszy miastu i jego samorządowi we wszystkich poczynaniach. W numerze wego w Rybnickim Centrum Kultury 22 kwietnia, na któ­ kwietniowym, jubileuszowym, dalsza jej historia. ry zaprosimy laureatów indywidualnie jako reprezentan­ (r) tów naszych Czytelników.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 11 c.d. ze strony 9 dzielnica doczeka się kanalizacji. Prezydent A. Fudali zapowiedział, że w właśnie od pochwał pod adresem byłego przewodniczącego i krytyki de- opracowaniu zamykającym trwającą obecnie w mieście budowę kanaliza- cyzji rady. — Takie spory najskuteczniej rozstrzygają wybory, a wybory już cji sanitarnej, zostaną wytyczone kierunki działania dla nieskanalizowa- niebawem. Mogę na ten temat powiedzieć tylko tyle, że najgorsze, co może nych jeszcze dzielnic, w tym dla Kłokocina. Koncepcje te będą oczywiście spotkać samorząd, to uwikłanie się w politykę — mówił prezydent. — Nad zakładać pozyskanie przez miasto kolejnych dotacji. kwestią zasadności odwołania Ireneusza Jajko pracuje teraz Komisja Rewi- Na roboty zaplanowane na ten rok w Kłokocinie ma zostać wydanych zyjna Rady Miasta. Byłem mediatorem w tej sprawie. Nie udało mi się prze- ponad 8 mln zł, ale tylko 1,385 mln będzie pochodzić z budżetu miasta. konać Rady Dzielnicy, że takich działań, które skłócą sąsiadów i na długi Lwią część tej kwoty pochłonie remont wiaduktu na ul. Włościańskiej, a czas zepsują atmosferę w dzielnicy, należy się wystrzegać. Nie było meryto- właściwie jego budowa, bo stary, zniszczony wiadukt zostanie rozebrany. rycznych przesłanek do tego, by odwołać pana I. Jajko — tłumaczył prze- — Według umowy z wykonawcą remont wiaduktu rozpocznie się w maju, wodniczący RM Stanisław Jaszczuk. ale wszystko będzie zależeć od ukończenia trwającej już budowy łącznika ul. Wśród innych spraw poruszanych w trakcie zebrania znalazły się te do- Poligonowej z Rycerską, bo tamtędy zostanie poprowadzony objazd — po- tyczące uciążliwej i nieracjonalnej na niektórych odcinkach trasy objaz- informował Janusz Koper. Zgodnie z umową wykonawca będzie miał na du od ulicy Raciborskiej, braku synchronizacji sygnalizacji świetlnej wyni- wybudowanie nowego wiaduktu wraz z kanalizacją deszczową 15 miesię- kłej ze zmian w ruchu, a także kwestie terminu dokończenia budowy sie- cy, ale kierownictwo firmy, która wygrała przetarg, deklaruje, że jeśli tylko ci kanalizacji i remontu drogi przez las, z której zaczęto ostatnio częściej pogoda dopisze, wiadukt będzie gotowy do końca tego roku. — Na szczę- niż dotąd korzystać. ście przetarg wygrała znana nam już firma, która do tej pory dała się poznać Zamysłowianie wykazali też duże zainteresowanie instalacją w swoich jako bardzo solidny wykonawca — mówił Janusz Koper. gospodarstwach kolektorów słonecznych, co dobrze wróży zamiarowi przy- Odpowiadając na pytania mieszkańców dotyczące sposobu funkcjono- stąpieniu do Programu ograniczenia niskiej emisji dla Miasta Rybnika. wania komunikacji autobusowej i dojazdów dzieci do szkół w czasie re- Poza wspomnianymi prezydentami A. Fudalim i M. Śmigielskim montu wiaduktu poinformował, że podobnie, jak ma to miejsce w czasie oraz przewodniczącym St. Jaszczukiem, w SP 6 była również obecna trwającej budowy wiaduktu na ul. Raciborskiej, zostanie tam zbudowana zastępca prezydenta Ewa Ryszka. Po trzygodzinnych obradach prezy- kładka dla pieszych. Autobusy komunikacji miejskiej będą dojeżdżać do dent A. Fudali przyznał, że po wyczerpującym dniu pracy nie jest już kładki, a pasażerowie przesiadać się będą do autobusu, czekającego po w stanie odpowiadać na kolejne pytania. Tym samym o 21.00 zebra- drugiej jej stronie. nie dobiegło końca. Z problemami drogowymi mieszkańcy Kłokocina zmagają się od dłuż- (gr) szego czasu, głównie za sprawą trwającej po sąsiedzku budowy autostrady A–1. Zygmunt Kula nazwał nawet Kłokocin „dzielnicą nad autostradą”. Zebrania RD każdy pierwszy poniedziałek miesiąca To właśnie z powodu tej inwestycji kilka miesięcy temu przerwana została o godz. 18.00 w SP nr 6 ul. Szybowcowa, a mieszkańcy stracili połączenie z Żorami. Odnosząc sie do propozycji wykonania praktycznego 620–metrowego skrótu biegnące- go obok stawu Papierok, Koper poinformował mieszkańców, że do Urzę- Kłokocin du Miasta wpłynęły już protesty właścicieli gruntów, po których miałaby przebiegać owa droga na skróty. Prezydent sugerował, by Rada Dzielnicy, Dzielnica nad autostradą być może np. z pomocą księdza proboszcza spróbowała w sprawie skrótu Bieżący rok upłynie w Kłokocinie pod znakiem objazdów i obcho- porozumieć się z mieszkańcami. dów 710–lecia miejscowości. Objazdy będą związane z długo plano- Do dyskusji włączył się opozycyjny radny niezależny Stanisław Stajer, wanym remontem wiaduktu na ul. Włościańskiej, głównej drodze który zarzucił prezydentowi, że mógł już wcześniej zadbać o objazdy, z któ- prowadzącej do tej dzielnicy. rych mieszkańcy będą korzystać w czasie remontu wiaduktu. — W tym roku Blisko 100 osób wybrało się na spotkanie sprawozdawcze Rady Dziel- Kłokocin stanie się wyspą. Po zamknięciu wiaduktu będzie tu makabra, je- nicy, w którym wziął również udział prezydent Adam Fudali oraz Janusz dyny przejazd będzie na Rój, ale to droga budowlana — mówił. Stwierdził, Koper, jego pełnomocnik odpowiedzialny za inwestycje drogowe i budowę że najlepszym rozwiązaniem byłoby zbudowanie tymczasowego, drewnia- kanalizacji. Tradycyjnie odbyło się ono w tutejszej remizie OSP. nego wiaduktu, jak to swego czasu zrobiono w Nieborowicach, leżących Po przedstawieniu sprawozdania z całorocznej działalności Zygmunt na trasie Rybnik – Gliwice. Nie po raz pierwszy podkreślił, że jeszcze dziś Kula, przewodniczący zarządu dzielnicy poinformował mieszkańców, że przez wiadukt, który według ekspertyzy ma nośność 15 ton jeżdżą 40–to- jeszcze tego samego dnia wieczorem wystartuje strona internetowa dziel- nowe ciężarówki. nicy – www.klokocin.eu. — Swoje miejsce będzie tam też miała nasza para- W odpowiedzi prezydent Fudali wytknął mu manipulowanie informa- fia — zapowiedział wieloletni dyrektor rybnickiej „Budowlanki”. cjami i stwierdził, że przystąpienie miasta do remontu wiaduktu było uza- Jesienią mieszkańcy Kłokocina dowiedzą się, kiedy ewentualnie ich leżnione od zdobycia przez magistrat zewnętrznych dotacji. — Panie radny, pan pomylił Karola Maya z Karolem Marksem — mówił Adam Fudali. Ja- nusz Koper zapewnił jeszcze mieszkańców, że miasto postara się naprawić Promocja Rybnika w Cannes nawierzchnie ulic Poligonowej i Rycerskiej, tak, by mieszkańcy Kłokocina c.d. ze strony 9 mogli z nich korzystać nieobawiając się o zawieszenia swoich samochodów. W czasie spotkania w remizie pytano też o szansę na dalszą gazyfika- bo na szlaku do najbardziej atrakcyjnych wystawców. Strzałem w „10” cję dzielnicy, z którą jednak samo miasto niewiele ma wspólnego. Okazu- była niewielka zabawka jo-jo z rybnickimi oznaczeniami, a prowadzą- je się, że są na nią szanse o ile do gazociągu zechcą się przyłączyć nie tyl- ce stoisko I. Nowacka i E. Wolny mówią, że trafiła ona do co najmniej ko kolejni mieszkańcy, ale i poważni odbiorcy, czyli działające tu firmy Hy- 2 tys. kieszeni. Nasza delegacja, a głównie dwie urocze dziewczyny zo- drotech i popularne Asfalty. Jeden z rodziców poruszył też problem bra- stały zauważone przez fotografów i rybniczanie trafili do targowej ga- ku szkolnych obiadów w tutejszej podstawówce. Dziś korzystają z nich wy- zetki „MIPIM News”. łącznie dzieci, którym pomaga opieka społeczna. — To nowy problem. Mu- Przypomnijmy, że w ubiegłym roku, w ramach tego samego projek- szę rozeznać sytuację — odpowiedział prezydent. (MT) tu Rybnik uczestniczył w Targach Expo Real w Monachium. Prezen- tacja projektu „Aktywny Rybnik” zaplanowana jest również podczas Rada dzielnicy dyżuruje w co drugą środę miesiąca od godz. tegorocznych Targów CEPIF w Warszawie. (r) 9.00 w budynku OSP Kłokocin.

12 Nr 3/465; marzec 2010 Zakończenie kampanii promocyjnej Rybnik to dobry adres

Pojawiające się w ub. roku na rogatkach Ryb- Te dwa zdjęcia pl. Wolności dzieli kilkadziesiąt lat. Ale pl. Wolności był zawsze „dobrym adresem”. nika billboardy o chwytliwych i celnych hasłach w zakresie turystyki sportowej i bizne- z Warszawy, omówiła doświadczenia i perspek- na tle uchwyconych na fotografiach walorów sowej. Autorzy projektu ponownie za- tywy związane z pozyskiwaniem funduszy unij- miasta, wzbudzały zainteresowanie i zacieka- chęcili prywatne podmioty branży tu- nych na sport, turystykę i promocję miast. Wystą- wienie. I tak miało być, były one bowiem jed- rystycznej, sportowej, rekreacyjnej, ho- pił także dr Maciej Borsa, prezes oddziału Towa- nym z elementów kampanii promującej Ryb- telarskiej i tematycznie do nich zbliżo- rzystwa Urbanistów Polskich w Katowicach, któ- nik jako miejsce atrakcyjne dla uprawiania tu- ne, do wykorzystania tej formy, darmo- ry na przykładzie Rybnika przedstawił czynniki rystyki biznesowej i sportowej. wej przecież promocji, poprzez doda- atrakcyjności miasta i ich rolę w procesie rozwoju, Projekt „Rybnik to dobry adres” wartości po- nie na stronie swojej oferty. Jesteśmy podkreślając, że dzięki docenieniu dynamicznych nad 450 tys. zł, w 85% sfinansowała Unia Eu- również przekonani, że w pamięci po- zmian przez instytucje zewnętrzne Rybnik, jako ropejska. zostanie też kilka billboardowych ha- jedno z pięciu miast europejskich i jedno z dwu- seł, które mają szansę na zaistnienie dziestu miast na świecie, wybrany został do reali- Podsumowania zrealizowanych w ramach w potocznej mowie... My przypominamy je zacji programu „żywych praktyk” (living practi- projektu zadań dokonano w czasie konferencji na okładce. ces) w ramach światowej kampanii prowadzonej w rybnickiej szkole muzycznej, a wzięli w niej Rybnicka kampania wpisała się w prowa- przez ONZ (o czym pisaliśmy w lutowej „GR”). udział przedstawiciele władz miasta i instytucji dzoną promocję mar- miejskich, radni i dzielnicowi samorządowcy, ki „Śląskie” w zakre- autorzy kampanii oraz zaproszone przez nich sie atrakcyjności tu- osoby profesjonalnie zajmujące się budowaniem rystycznej naszego wizerunku i badaniem przestrzeni publicznej. województwa, któ- Otwierając konferencję prezydent Adam Fu- rej strategię omó- dali podkreślił, że w dobie globalnej wioski bez wił dyrektor Wydzia- reklamy i promocji nie istnieje żaden produkt, łu Promocji i Współ- a takim jest również organizm miejski, dlate- pracy Międzynaro- go wszelkie przedsięwzięcia służące budowa- dowej Urzędu Mar- niu pozytywnego wizerunku miasta to działania szałkowskiego Wo- niezwykle istotne. Jednym z celów tej kampa- jewództwa Śląskiego nii miało być przekonanie opinii publicznej, że Tomasz Stemplew- Rybnik przestał być wyłącznie miastem górni- ski. Przekonywał on, czym, ale stał się głównie centrum handlowym, że dzięki niej, różno- ośrodkiem usług administracyjnych, edukacyj- rodne przecież woje- nych i biznesowych z zapleczem rekreacyjno–tu- wództwo śląskie, roz-

rystycznym. Mamy przecież ponad 100 km ście- ciągające się od Czę- Efekty kampanii omawia naczel- żek rowerowych, trzy kryte pływalnie (i czwartą stochowy na północy po Be- nik Wydziału Promocji i Informa- w ZSB!), niezamarzający Zalew Rybnicki, spor- skidy na południu, nie jest już cji Krzysztof Jaroch. towe lotnisko, stadion oraz potencjał Kamienia postrzegane jedynie jako re- Zdj.: r i Rudy, a podstawą bazy konferencyjnej jest Ze- gion przemysłowy. Kampanię Efekty swoich badań przed- spół Szkół Wyższych. „Rybnik to dobry adres” ocenił stawili dr Tomasz Nawrocki i Podjęte w ramach projektu przedsięwzię- niezwykle wysoko, doceniając dr Krzysztof Bierwiaczonek z cia i ich rezultaty omówili pracownicy prowa- zmiany, jakie w ciągu 20 lat w Instytutu Socjologii Uniwer- dzącego projekt Wydziału Promocji i Informa- naszym mieście zaszły i zabie- sytetu Śląskiego w Katowi- cji Urzędu Miasta Rybnika, Krzysztof Jaroch gi, by efekty tych zmian doce- cach, dowodzących, że Ryb- i Krzysztof Kłosek. Co zatem po zdjęciu bill- nili i rybniczanie, i szeroka opi- nik według jego mieszkańców boardów po kampanii pozostanie? Na pewno nia publiczna. jest dobrym miejscem do ży- promocyjne katalogi w kilku językach, kon- Założenia projektu Śląskie- cia. Miasto może się rozwijać takty nawiązane na trzech branżowych impre- go Systemu Informacji Tury- i mieć charakter twórczy, jeże- zach targowych z zakresu turystyki i sportu w stycznej, którego celem jest li posiada przestrzeń publicz- Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu oraz zain- stworzenie internetowego por- O promocji marki „Śląskie” mówił ną, wspomagającą wymianę teresowanie naszym miastem, również dzię- talu turystycznego, ujednolice- Tomasz Stemplewski z Urzędu Mar- myśli. Socjologiczne badania szałkowskiego. ki publikacji informacji o Rybniku w ogólno- nie sieci punktów informacji wykazały, że Rybnik jest mia- polskim serwisie internetowym. Pozostanie też turystycznej i kulturalnej oraz jednolite oznako- stem ludzi zadowolonych, a rybniczanie bardzo internetowa strona projektu www.dobryadres. wanie atrakcji turystycznych, przedstawił Adam pozytywnie postrzegają centrum swojego miasta. rybnik.eu, a na niej „wirtualna wycieczka” po Wawoczny, dyrektor Związku Subregionu Za- By przekonywać innych o walorach własnej Rybniku, na którą w każdej chwili można wy- chodniego z siedzibą w Rybniku. Z kolei Mał- małej ojczyzny, trzeba samemu je znać. Wyglą- ruszyć, a także internetowy informator pre- gorzata Nejfeld, przedstawicielka Kancelarii Do- da na to, rybniczanie je docenili... zentujący wyspecjalizowane produkty miasta radztwa Gospodarczego Cieślak i Kordasiewicz (r)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 13 Miasto od dłuższego czasu zapowiadało „ofensywę drogową” i… sta- ło się. Zapowiedzi ze sfery wirtualnej przeszły do „reala”, co oznacza, że życie kierowców łatwe nie będzie.

Początek został zrobiony – w związku z zapo- nim – budowa obwodnic w Rybni- wiadanym remontem, 1 marca zamknięty został ku i Żorach wraz z modernizacją wiadukt na ul. Raciborskiej, a tym samym dro- DW 935”, współfinansowanego ze ga wylotowa w kierunku Rydułtów i Raciborza środków unijnych w ramach Re- (DW 935). Już pierwszy dzień pokazał, że trze- gionalnego Programu Operacyj- Uwaga! Roboty drogowe

ba liczyć się z utrudnieniami i, by zdążyć do celu, nego Województwa Śląskiego na wyjeżdżać co najmniej kilkanaście minut wcze- lata 2007–2013. Głównym celem śniej. Zakończenie robót planowane jest na póź- zadań podejmowanych w ramach ną jesień br. W zamian za cierpliwość otrzyma- projektu kluczowego (obok mo- my wiadukt jak nowy, bezpieczniejszy, bo wy- dernizacji wiaduktu na DW 935, budowany od fundamentów w nowej technolo- w zadanie to wchodzą: budowa ob- gii, o większej nośności (z 20 do 40 ton), z nową wodnicy północnej od ul. Budow- płytą i nawierzchnią, szerszymi chodnikami i no- lanych do ronda na skrzyżowaniu wym oświetleniem. Koszt modernizacji wiaduk- ulic Rudzkiej i Podmiejskiej oraz tu przekroczy 8,2 mln zł, z czego 85% pokryją przebudowa ul. Żorskiej od ronda środki unijne. Boguszowickiego do granic mia- Rozbiórka wiaduktu już się rozpoczęła. Zdj.: r Po wybudowaniu kładki dla pieszych, wyko- sta) jest dostosowanie poszczególnych elemen- bilizuje się pogoda i będą prowadzone bez za- nawcy przystąpili do rozbiórki starej konstruk- tów układu drogowego w Rybniku i Żorach do mykania skrzyżowania, w czasie jak najmniej- cji. Remont wiaduktu jest jednym z czterech budowanej autostrady A1. szego nasilenia ruchu, przy niewielkim jego zadań Projektu Kluczowego pn. „Usprawnie- Remontu wymaga też rondo Północnoir- ograniczeniu. nie ruchu tranzytowego w Subregionie Zachod- landzkie, a roboty rozpoczną się jak tylko usta- Jeszcze w tym roku ruszy też remont kolejne-

W związku z remontem wiaduktu na ul. Raciborskiej wytyczone zostały następujące objazdy:

• dla samochodów do 3,5 t, 935 Racibórz: • dla samochodów powyżej 3,5 t i o wysokości powyżej 3,9 m, Rondo Lievin, ulicą Budowlanych przez Rondo Zebrzydowickie, uli­ 935 Racibórz: cą Zebrzydowicką, ulicą Niedobczycką (Jejkowice), ulicą Świerkową Rondo Liévin, ulicą Raciborską (DW 935), ulicą Kotucza (DK 78) ulica Kwiotka do ulicy Raciborskiej (DW 935) (trasa nr 1 – zielona) przez Rondo Gliwickie, ulicą Wyzwolenia przez Rondo Mikołow­ skie, ulicą Sybiraków (DW 935), ulicą Żorską przez Rondo Żorskie, • dla samochodów do 3,5 t, 935 Żory oraz Centrum: ulicą Prostą (DW 929) przez Rondo Kamyk, ulicą Chwałowicką, uli­ ulicą Raciborską (DW 935), ulicą Krzywoustego, ulicą Wołodyjow­ cą 1 Maja, ulica Śląską, ulicą Wodzisławską (DK 78), ulicą Rybnic­ skiego, ulicą Górnośląską, ulicą Hetmańską, ulicą Wodzisławską ką (Radlin), ulicą Korfantego (Radlin), ulicą Hallera (Radlin), ulicą przez Rondo Płn. Irlandzkie, ulicą Obwiednią Południową przez Sokolską (Radlin), ulicą Mościckiego, ulicą Sportową do ulicy Ra­ Rondo Lievin do ulicy Raciborskiej (DW 935) (trasa nr 2 – zielona) ciborskiej (DW 935) (trasa nr 4 – czerwona)

• dla samochodów o wysokości poniżej 3,9 m, 935 Racibórz: • dla samochodów powyżej 3,5 t i o wysokości powyżej 3,9 m, Rondo Liévin, ulicą Obwiednią Południową przez Rondo Płn. Ir­ 935 Żory oraz Centrum: landzkie, ulicą Wodzisławską (DK 78), ulicą Rybnicką (Radlin), uli­ ulicą Raciborską (DW 935), ulicą Sportową, ulicą Mościckiego, uli­ cą Korfantego (Radlin), ulicą Hallera (Radlin), ulicą Sokolską (Ra­ cą Sokolską (Radlin), ulicą Hallera (Radlin), ulicą Korfantego (Ra­ dlin), ulicą Mościckiego, ulicą Sportową do ulicy Raciborskiej (DW dlin), ulicą Rybnicką (Radlin), ulicą Wodzisławską (DK 78), ulicą 935) (trasa nr 3 – niebieska) Śląską, ulicą 1 Maja, ulicą Chwałowicką przez Rondo Kamyczek,u­ licą Prostą (DW 929) przez Rondo Żorskie, ulicą Żorską (DW 935) • dla samochodów o wysokości poniżej 3,9 m, 935 Żory oraz (trasa nr 4 – czerwona) Centrum: ulicą Raciborską (DW 935), ulicą Sportową, ulicą Mościckiego, uli­ Wprowadzono również zmiany w kursowaniu autobusów cą Sokolską (Radlin), ulicą Hallera (Radlin), ulicą Korfantego (Ra­ komunikacji miejskiej na liniach 4, 9, 10. dlin), ulicą Rybnicką (Radlin), ulicą Wodzisławską (DK 78) przez Z obsługi został wyłączony całkowicie przystanek Maroko Nowi­ Rondo Płn. Irlandzkie, ulicą Obwiednią Południową przez Rondo ny Brzozowa, przystanek Maroko Nowin Graniczna został prze­ Lievin do ulicy Raciborskiej (DW 935) (trasa nr 3 – niebieska) niesiony w rejon skrzyżowania ulic Raciborska/Graniczna, linie 4, 9 i 10 będą obsługiwać przystanek Maroko Nowiny Chabrowa.

14 Nr 3/465; marzec 2010 Spotkanie przy kawie

go fragmentu ul. Raciborskiej, a mianowicie oko- — Ustawa o zamówieniach publicznych jest chyba jednym z najczęściej nowelizowa- ło kilometrowy odcinek drogi od skrzyżowania nych aktów prawnych — mówiła naczelnik Wydziału Zamówień Publicznych Urzę- z ulicami Kwiotka i Grota–Roweckiego w kierun- du Miasta, Ewa Szwelengreber, podczas spotkania z przedstawicielami działa- ku granicy miasta. Po ubiegłorocznym remoncie jących w mieście i regionie przedsiębiorstw, jakie na początku marca odbyło się ul. Wyzwolenia i rozpoczętej już przebudowie w kawiarni „Na poddaszu”. wiaduktu nad koleją w ciągu ul. Raciborskiej, remont tego odcinka, wraz z budową sygnaliza- Najtańsza oferta to często kłopoty cji świetlnej na skrzyżowaniu z ulicami Kwiotka i Grota–Roweckiego, jest kontynuacją moderni- I to właśnie najważniejsze zmiany wprowa- Z kolei Katarzyna Konsek poinformowała zacji DW 935. Koszt zadania przekroczy 8 mln zł, dzone ubiegłoroczną nowelizacją ustawy omó- o projektach przygotowywanych przez kierowany a na jego dofinansowanie miasto pozyskało pra- wiła Ewa Szwelengreber w trakcie drugiego przez nią Wydział Infrastruktury Miejskiej i Inwe- wie 4 mln zł z rezerwy subwencji ogólnej budże- w tym roku „Spotkania przy kawie”, do udzia- stycji. Wśród wymienionych zadań wymieniła m.in. tu państwa, co obliguje do zakończenia remon- łu w którym zaproszeni zostali również naczel- termomodernizację kilku placówek oświatowych, tu jeszcze w tym roku. nik Wydziału Infrastruktury Miejskiej i Inwe- gruntowne remonty boisk (m.in. przy Zespole Szkół Przebudowa polegać będzie na wymianie stycji Katarzyna Konsek, a także pełnomocnik Technicznych i przy Zespole Szkół Mechanicz- konstrukcji i wzmocnieniu nawierzchni jezdni. prezydenta do spraw dróg i gospodarki komu- no–Elektrycznych oraz budowę boiska przy SP 12), Wzdłuż drogi powstanie też nowa nawierzchnia nalnej oraz budowy kanalizacji Janusz Koper. a także budowę połączenia pomiędzy halą sporto- chodników, kanalizacja deszczowa oraz oświetle- A że spotkanie, tradycyjnie już przygotowa- wą a krytą pływalnią w Boguszowicach. Wspomnia- nie uliczne. Docelowo wykonane zostanie także ne przez Izbę Przemysłowo–Handlową Ryb- ła również o planowanej realizacji projektu budo- grubowarstwowe oznakowanie poziome drogi nickiego Okręgu Przemysłowego, poświęco- wy systemu informacji pasażerskiej. z zastosowaniem na jezdni elementów odblasko- ne było prezentacji projektów inwestycyjnych Rybniccy przedsiębiorcy narzekali, że mają wych na liniach segregacyjnych, co poprawi bez- miasta, przedsiębiorcy usłyszeli o najważniej- trudności z pozyskiwaniem miejskich zleceń. pieczeństwo ruchu drogowego. szych realizowanych i planowanych w mieście Niektórzy z nich uważają, że miasto powin- Miasto przymierza się również do rozpoczęcia przedsięwzięciach. no zmienić strategię prowadzenia inwestycji, kilkuetapowej, planowanej na 2 lata, przebudowy O inwestycjach drogowych, na które w ciągu a przede wszystkim wprowadzić preferencje drugiej ważnej arterii wylotowej – Drogi Krajowej najbliższych trzech latach miasto planuje wy- dla firm lokalnych. Pojawił się nawet głos (nie 78, na odcinku przebiegającym przez miasto. Ak- dać 230 mln zł mówił Janusz Koper. — W tym poparty jednak konkretnymi przykładami), tualnie trwa postępowanie przetargowe, a roboty roku na drogi i infrastrukturę wydamy najwię- że przygotowując przetargi, inne miasta stwa- ruszą w II połowie roku. Nawierzchnia drogi zo- cej pieniędzy — przekonywał pełnomocnik, za- rzają rodzimym firmom bardziej sprzyjające wa- stanie wzmocniona, na niektórych odcinkach po- chęcając jednocześnie rybnickich przedsiębior- runki. Padła propozycja, by podobnie jak to jest wstanie kanalizacja deszczowa i nowe oświetlenie. ców do tworzenia konsorcjów, które pozwolą w wielu innych krajach Unii Europejskiej, mia- By roboty te nie zakłóciły przebiegu objazdów wy- im na udział w przetargach na realizację naj- sto odrzucało najniższą i najwyższą cenowo ofer- znaczonych w związku z zamknięciem wiaduktu większych inwestycji. W planach jest bowiem tę przetargową, co wpłynęłoby na zwiększenie na ul. Raciborskiej, modernizacja rozpocznie się realizacja ponad 60 zadań związanych z infra- rentowności firm. Odpowiadając na te uwagi, od remontu wiaduktu na ul. Gliwickiej, potem re- strukturą drogową. Chodzi nie tylko o prze- J. Koper wyjaśniał, że w procedurze przetargo- montu DK 78 w ciągu ulic Reymonta i Kotucza, budowę największych traktów, na którą udało wej żaden samorząd nie ma możliwości stawia- gdzie przebudowane zostaną m.in. chodniki, a na się pozyskać sporo środków zewnętrznych, ale nia preferencji dla firm lokalnych: — Robimy koniec, prawdopodobnie w przyszłym roku, prze- również naprawę pozimowych przełomów, re- wszystko, co możemy, by to rybnickie firmy po- budowy ul. Wodzisławskiej. Przy samej granicy monty mniejszych dróg, chodników i oświetle- zyskiwały zlecenia. Sporo z nich realizuje zamó- z Radlinem drobne roboty rozpoczną się jeszcze nia, a także wycinkę i pielęgnację drzewosta- wienia z wolnej ręki. Ale działamy zgodnie z pra- w tym roku. Zamknięcie tej drogi groziłoby para- nu. — Mamy świadomość, że te skumulowane wem i kiedy organizujemy przetarg, wygrywa naj- liżem komunikacyjnym miasta, dlatego na czas re- inwestycje spowodują sporo utrudnień, ale naszą tańszy wykonawca bez względu na to skąd po- montu zostanie tu wprowadzony ruch wahadłowy. troską będzie znalezienie takich rozwiązań logi- chodzi. Do tego zobowiązuje nas ustawa, mimo Prezydent Fudali nie zgadza się z głosami, że stycznych, by mimo wszystko, przez miasto dało że przeraża nas to, jak niskie oferty składają dzi- „wysyp” inwestycji drogowych jest związany z je- się przejechać. Z drugiej strony będzie to szan- siaj firmy. Często już na starcie wiemy, że najtań- siennymi wyborami. Terminy robót są efektem sa dla wielu rybnickich firm, które zajmują się szy wykonawca oznaczać będzie kłopoty. rozstrzygnięć konkursów o unijne lub inne ze- tego typu działalnością — zapewnił J. Koper. (D) wnętrzne dofinansowanie dla projektów, które miały szansę na otrzymanie dotacji. Tym bardziej, że prezydent nie podjął jeszcze decyzji o kandy- dowaniu na czwartą kadencję: — Terminy roz- strzygnięcia konkursów nie zależą od nas. W mo- mencie otrzymania zewnętrznych pieniędzy musi- my inwestycję realizować. Ja robię kolejno to, co jest do zrobienia i po prostu wypełniam trwający do kolejnych wyborów mandat, nie traktując każ- dej inwestycji w kategoriach PR. W kontekście uciążliwych dla mieszkańców ro- bót, z których przecież większość do wyborów za- kończona nie zostanie, podjęcie decyzji o ich roz- poczęciu było raczej „anty–kiełbasą wyborczą”, bo rozkopane miasto i korki sympatii dla władzy nie zwiększają, a wprost przeciwnie. Przedsiębiorcy, którzy spotkali się „przy kawie” wysłuchali informacji o najbliższych planach inwestycyjnych miasta. (r) Zdj.: d.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 15 Jesteśmy na Miejski Program Informacyjny Rybek w sieci Od wtorku 1 marca zmienione zostały formuła i godziny emi- W całym świecie powiadają: prawa głosu mieć nie mają sji Miejskiego Programu Informacyjnego. Miasto uruchomiło Ani ryby, ani dzieci. Tak od wielu jest stuleci. też własny kanał w serwisie YouTube. Co by było jednak, gdyby wyskoczyły z wody ryby? Premierowe wydanie MPI emitowane będzie w każdy wtorek Niemożliwe jest to chyba, lecz w Rybniku jedna ryba, o godz. 18.15 na antenie Telewizji TVT. Powtórki programu moż­ A właściwie Rybek – szczupak, postanowił wrażeń szukać(…) na oglądać we wtorek o godz. 21.15 oraz w środę o godz. 0.15, To zaledwie kilka pierwszych wersów bajki o przygodach Rybka, biało–nie­ 7.15, 10.15 i 13.15. bieskiej miejskiej maskotki poznającej nasze miasto, a przy okazji przeżywającej Program dostępny jest również na stronie internetowej Rybnika moc przygód. Bajkę w całości poznało kilkaset dzieci w czasie uroczystej premiery www.rybnik.eu oraz na nowo utworzonym kanale miasta w ser­ w Teatrze Ziemi Rybnickiej. Cała reszta naszych milusińskich może przygód Rybka wisie YouTube: www.youtube.com/rybnikeu posłuchać w znakomitej interpretacji Dariusza Niebudka, za pośrednictwem miej­ Archiwalne odcinki MPI (od 2006 roku) dostępne są na stro­ skiego kanału „Rybnikeu”, w serwisie YouTube: www.youtube.com/rybnikeu nie internetowej miasta, pod adresem: www.rybnik.eu/index. Wprawdzie przez Internet płetwy Rybka – szczupaka uścisnąć nie moż­ php?id=229 na, ale od czego bogata, dziecięca wyobraźnia… (za www.rybnik.pl)

Nie mogłem Podczas spotkania w Urzędzie Miasta rozmawiano również o go- spodarczym rozwoju Rybnika w kontekście rozbudowy funkcjonującej nie wstąpić do Rybnika…. w mieście elektrowni, której właścicielem jest francuski koncern EDF, oraz o zainteresowaniu ze strony inwestorów francuskich współpracą …mówił ambasador Francji François Barry Delongchamps, w zakresie partnerstwa publiczno–prywatnego, w której niemałą rolę który w połowie marca złożył krótką wizytę w naszym mie- odgrywają francuskie izby gospodarcze. Prezydent A. Fudali przedsta- ście. Wraz ze swoimi współpracownikami, ambasador został wił także rybnickie projekty z zakresu promocji inwestycyjnej miasta. przyjęty przez prezydenta Rybnika Adama Fudalego. Odwie- Tuż po wizycie w rybnickim magistracie przedstawiciele francuskiej dził również siedzibę rybnickiego ośrodka Alliance Française. dyplomacji odwiedzili siedzibę działającego w mieście Alliance França- ise, gdzie spotkali się z dyrektor ośrodka Elżbietą Paniczek, współpra- Celem roboczej wizyty ambasadora Republiki Francuskiej, który od- cującymi z nią lektorkami oraz z Lidią Marszolik i Aleksandrą Kotas ze wiedzając Śląsk zatrzymał się również w Katowicach i Rudzie Śląskiej, Stowarzyszenia Alliance Française. Spotkanie stało się okazją do przy- były spotkania w ośrodkach Alliance Française oraz zapoznanie się z bliżenia działalności rybnickiego AF, który, jak mówił ambasador, jest zagadnieniami dotyczącymi edukacji na poziomie szkolnictwa wyższe- najmniejszym tego typu ośrodkiem w Polsce. E. Paniczek opowiadała go i szeroko pojętej gospodarki. o inicjatywach podejmowanych przez prowadzoną przez nią instytucję, W trakcie spotkania ambasadora z prezydentem Rybnika poruszo- której celem jest promowanie bogatej kultury Francji i języka. Przypo- na została m.in. kwestia współpracy międzynarodowej i planowanych mniała, że Alliance Française istnieje w Rybniku już od 19 lat. Powstał na przyszły rok obchodów pięćdziesięciolecia podpisania najstarszej z inicjatywy ówczesnego prezydenta miasta Józefa Makosza, jako jedy- umowy partnerskiej w Polsce pomiędzy Rybnikiem i francuskim Sa- na tego typu placówka w Polsce, afiliowana przy Urzędzie Miasta. Od int Vallier. Ambasador przyjął propozycję objęcia honorowym patro- 2008 r. rybnicki AF kontynuuje swoją aktywność już jako stowarzysze- natem tego wydarzenia. Przypomniał jednocześnie o planowanym na nie, które z powodzeniem prowadzi nie tylko działalność dydaktyczną czerwiec tego roku międzynarodowym spotkaniu w Poznaniu, w któ- i kulturalną, ale jest również ważnym ośrodkiem egzaminacyjnym dla rym wezmą udział przedstawiciele 60 samorządów z Polski oraz za- wszystkich tych, którzy chcą zgłębiać tajniki języka Moliera. przyjaźnionych z nimi gmin i regionów Francji. — Ta partnerska współ- (D) praca powinna otrzymać nowy impuls, a spotkanie w takim gronie bę- dzie znakomitą okazją do podjęcia rozmów na temat spraw związanych z rozwojem gospodarki, infrastruktury czy edu- kacji — mówił François Barry Delongchamps, któremu to- warzyszyli m.in. Pascal Vagogne – konsul generalny Francji w Krakowie, Mireille Cheval – attachée ds. edukacyjnych, Jérôme Baconie z działu ekonomicznego ambasady Fran- cji oraz Jean-François Meira, reprezentujący prestiżową, paryską École Nationale d’Administration, będącą kuźnią elit politycznych Francji.

Spotkanie z władzami miasta oraz w siedzibie AF.

16 Nr 3/465; marzec 2010 Głównym argumentem za instalacją kolekto- Program ograniczenia niskiej emisji rów słonecznych jest fakt, że słońce dostarcza cie- pło przez cały rok i jest najbardziej ekologicznym ze wszystkich możliwych źródeł energii. Ale to nie Wykorzystaj słońce… tylko korzyść dla środowiska, ale również wymier- … i szansę, jaką stwarza miasto na pozyskanie dofinansowania do montażu ny zysk dla miesięcznego oraz rocznego budżetu kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych w budynkach jednorodzinnych domowego: — Po co kolektor słoneczny? Przede i wielorodzinnych. Taka możliwość oznacza korzyści nie tylko dla środowiska, wszystkim, by płacić mniejsze rachunki — mó- ale i dla naszych portfeli. wił podczas spotkań z mieszkańcami Bartłomiej Frydrych z firmy Viessmann. — Zainwestowanie nych źródeł energii, a także szacunkowego kosztu śników energii przeznaczonych na ogrzewanie w kolektor słoneczny daje co roku realne oszczędno- zakupu i montażu tych urządzeń. Ankiety należy wody użytkowej. Im więcej zużywa się ciepłej ści. Poza tym energia słoneczna jest wydajna i przy- dostarczyć do 31 maja br. do kancelarii Urzędu wody oraz im wyższe są ceny energii, tym bar- jazna środowisku, a dla wytwarzania ciepła słońce Miasta, wysłać pocztą lub mailem. nie musi świecić nieprzerwanie – przecież nawet w Wyniki ankiety pozwolą na okre- zimie samochód pozostawiony na słońcu się nagrze- ślenie wysokości przeznaczonych wa. Tak samo jest z kolektorami słonecznymi. Od na ten cel środków z funduszy ze- maja do września słońce dostarcza wystarczająco wnętrznych i oszacowanie moż- dużo energii, by prawie całkowicie pokryć zapo- liwości pokrycia przez nie części trzebowanie na podgrzewanie ciepłej wody użyt- kosztów montażu wspomnianych kowej. Mając więc na uwadze dobro mieszkańców źródeł energii. — Na podstawie oraz środowiska, prezydent Adam Fudali podczas otrzymanych ankiet napiszemy pro- sprawozdawczych spotkań w dzielnicach zachę- gram i zawnioskujemy o dofinanso- ca rybniczan, by wzięli udział w projekcie związa- wanie, a później wyłoniony w prze- nym z realizacją „Programu ograniczenia niskiej targu operator emisji”. Największą zachętą jest z pewnością fakt, przeprowadzi że na montaż takich urządzeń jak kolektory sło- mieszkańców neczne i ogniwa fotowoltaiczne można pozyskać przez proces dofinansowanie obniżające koszty takiej inwesty- montażu in- cji. Przedsięwzięcie obejmie instalacje przezna- stalacji i rozli- Kolektory słoneczne można montować nie tylko na czone do podgrzewania wody użytkowej, ogrze- czenia dotacji dachach budynków... wania pomieszczeń i wspomagania centralnego — mówi wi- dziej uzasadnione jest zamontowanie ze- ogrzewania, wody w basenie, wytwarzania ener- ceprezydent stawu solarnego. Pamiętajmy: słońce jest gii elektrycznej. Mieszkańcy mogą liczyć nie tyl- Michał Śmi- źródłem energii, które nie wystawi nam ko na dofinansowanie, ale również na preferen- gielski. żadnego rachunku! Wszelkie informacje cyjny kredyt z Banku Ochrony Środowiska, który Średni czas zwrotu wydatków na instalację dotyczące projektu – ulotki i prezentacje na te- mogą wykorzystać na pokrycie pozostałych kosz- solarną to około 6 lat. Okres ten jest uzależ- mat kolektorów słonecznych i techniki solarnej tów instalacji. Jednak, aby wziąć udział w projek- niony od rodzaju instalacji oraz podstawowe- oraz symulacja kosztów kredytu BOŚ na stro- cie, najpierw należy wypełnić ankietę (do pobrania go źródła energii używanego w domu. A pra- nie www.rybnik.pl. na stronie www.rybnik.pl), której celem jest roze- widłowo dobrana instalacja solarna zapewnia (S) znanie potrzeb związanych z instalacją odnawial- zaoszczędzanie od 50 do 70% tradycyjnych no-

Sprostowania Kryzys? Nie dla nas! go. Udział w seminariach jest bezpłatny. Marsz Śmierci W ramach seminariów zaplanowano wy- Urząd Miasta Rybnika jest partne- stąpienia specjalistów ds. funduszy unij- W relacji z tegorocznego Marszu Śmierci błędnie rem Regionalnej Izbę Gospodarczej w nych oraz ekspertów zajmujących się pa- napisaliśmy nazwisko Antoniego STAIERA, jedne- Katowicach w realizacji przedsięwzię- kietem antykryzysowym z Wojewódzkie- go z mieszkańców Rybnika, który przyczynił się do cia pod nazwą „Kryzys? Nie dla nas! go Urzędu Pracy w Katowicach i Fundu- uratowania kilku uczestników dramatycznej ewaku- Wykorzystanie funduszy unijnych w szu Gwarantowanych Świadczeń Pracow- acji obozu w Oświęcimiu. I choć imię A. Staiera nosi przeciwdziałaniu skutkom spowol- niczych (Biuro Terenowe w Katowicach). niewielka ulica (d. J. Gagarina) między Zespołem Szkół nienia gospodarczego”. W Rybniku spotkanie dla przed- Technicznych a terenem „Ryfamy”, rybniczanie wiedzą o Projekt skierowany jest do przed- siębiorców zostanie zorganizowane 8 nim niewiele. Może więc parę zdań w artykule nieco tę po- siębiorców i pracowników firm woje- kwietnia. Seminarium odbędzie się w stać, związaną z AK–owskim ruchem oporu, przybliżyło. wództwa śląskiego, które odczuły skut- Urzędzie Miasta Rybnika, początek o Zainteresowanych za pomyłkę przepraszamy! ki spowolnienia gospodarczego. Celem godzinie 10.00. Po seminarium jego Zbiórki nie było! przedsięwzięcia jest zachęcenie przed- uczestnicy otrzymają certyfikat. siębiorców do korzystania z dotacji eu- Szczegóły: tel/fax 32-781-48-59, mfara- W „GR” nr/464 z lutego br., do artykułu poświę- ropejskich i pakietu antykryzysowego. cik@rig..pl conego organizowanym w mieście feriom zimowym W ramach projektu zaplanowano re- Projekt realizowany jest w ramach kon- (str. 16) wkradł się błąd. W galerii handlowej Focus alizację 12 seminariów w największych kursu dotacji organizowanego przez Mini- Mall odbył się jedynie pokaz motocykla ratownicze- miastach województwa śląskiego, po- sterstwo Rozwoju Regionalnego, współfi- go, NIE miała natomiast miejsca zbiórka pieniędzy w ra- święconych tematyce wykorzystywa- nansowanego ze środków Unii Europej- mach akcji „Motocykl ratowniczy dla Rybnika”. Zainte- nia funduszy unijnych w przeciwdzia- skiej w ramach Europejskiego Funduszu resowanych redakcja „GR” przeprasza! łaniu skutkom kryzysu gospodarcze- Społecznego. (za www.rybnik.pl) Redakcja

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 17 Zbliża się 70. rocznica Zbrodni Ka- 13 kwietnia – Dzień Katyński tyńskiej. Pod tą nazwa kryje się trage- • godz. 13.30 – Uroczystość pod tablicą na Starym Ratuszu upamiętniają­ dia ponad 20 tys. oficerów, policjan- cą rybniczan pomordowanych przez system nazistowski i komunistycz­ tów i innych funkcjonariuszy przed- ny; okolicznościowe wystąpienie prezydenta Rybnika, złożenie kwiatów. wojennej Polski, bestialsko zamor- • godz. 14.00 – Gimnazjum nr 1 im. Adama Mickiewicza (ul. Cmentarna dowanych przez NKWD, pochowa- 1) – upamiętnienie rybnickich nauczycieli pomordowanych w Katyniu; nych w masowych grobach w Lesie złożenie kwiatów, program słowno–muzyczny w wykonaniu uczniów. Katyńskim, Miednoje, Ostaszkowie 21 kwietnia i kilku innych miejscach. Wśród ofiar • godz. 12.00 – Wykład płk. Tadeusza Dłużyńskiego „Katyń – zbrodnia lu­ byli również rybniczanie… Ich pamięć dobójstwa” – Rybnickie Centrum Kultury uczczą kolejne pokolenia mieszkań- 25 kwietnia ców naszego miasta. • godz. 10.30 – Msza św. w intencji Polaków pomordowanych na Wscho­ dzie, na którą zapraszają Rodziny Katyńskie z Rybnika.

Organizatorzy – miasto, rybnickie Muzeum, Rodzina Katyńska i Związek Piłsudczyków – proszą mieszkańców, w tym mło- dzież z rybnickich placówek edukacyjnych o godne uczczenie ofiar Katynia poprzez liczny udział w miejskich obchodach. Studenci mają kaplicę

Zakończyła się modernizacja ostatniego, nieodnowionego dotąd, budynku po byłym szpitalu przy ul. Rudzkiej, znajdującego się na terenie dzisiejszego Zespołu Szkół Wyższych. Tam, gdzie niegdyś mieściła się przyszpitalna kaplica i prosektorium, dzisiaj swe miejsce znalazła kaplica akademicka. Patronować jej będzie św. Teresa Benedykta od Krzyża – Edyta Stein – patronka Europy i ludzi młodych.

Pomysł zagospodarowania ostatniego poszpi- dowano piw- talnego obiektu, w którym przed laty mieściła się nice, zdemon- kaplica i prosektorium, był wspólną inicjatywą towano infra- środowiska akademickiego, związanego zwłasz- strukturę, wy- cza z Duszpasterstwem Akademickim DAR mieniono tyn- w Rybniku, a także miasta. Pomysłodawcą przed- ki, posadzki sięwzięcia był duchowy opiekun rybnickich stu- oraz stolarkę okienną i drzwiową, a także zmo- no mojego rodzinnego Rybnika został wkompono- dentów, ks. dr Rafał Śpiewak. — Zależało mi na dyfikowano konstrukcję dachu. Budynek, które- wany kampus, a dzisiaj również ta kaplica. Dzięki tym, by oprócz świetnych warunków kształcenia, go powierzchnia użytkowa wynosi około 67 m2, temu rybniccy studenci mają okazję nie tylko do rybniccy studenci mieli również zapewnioną możli- przystosowany został do potrzeb osób niepełno- zdobywania wiedzy. Będą mogli również przyjść wość rozwoju duchowego — wyjaśnia ks. Śpiewak. sprawnych. Dzisiaj składa się z kaplicy, dwóch na osobistą rozmowę z tym, który jest źródłem i Niewielka kaplica została wykonana w sposób pomieszczeń pomocniczych oraz przedsionka. dawcą wszelkiej mądrości. To tutaj każdy młody zgodny z przyjętymi standardami sztuki sakral- Jego otoczenie zostało wzbogacone o elemen- człowiek może poszukać rozwiązania swych ży- nej. Budynek jest skromny, ale przygotowany tak, ty małej architektury. W przygotowanie obiektu ciowych problemów i spotkać się ze swoim dusz- by jego estetyka była adekwatna do wyznaczo- zaangażowali się również studenci, a także du- pasterzem, który będzie miał dla niego czas, a w nej mu funkcji. Na modernizację kaplicy miasto chowni i władze trzech uczelni tworzących Ze- trudnych chwilach będzie przy nim obecny — mó- przekazało niemal 300 tysięcy zł. Trwające czte- spół Szkół Wyższych. — Dziekan dekanatu ryb- wił biskup Bernacki. W uroczystej liturgii pod ry miesiące roboty ruszyły we wrześniu ub. roku. nickiego ksiądz Karol Matera ufundował taberna- przewodnictwem biskupa wzięli udział samorzą- Przed wykonaniem prac remontowych, budynek, kulum, a rektor Akademii Ekonomicznej, wspól- dowcy z prezydentem Adamem Fudalim i prze- ze względu na spełnianą wcześniej funkcję, został nie z byłym rektorem, prorektorem i swoimi współ- wodniczącym Rady Miasta Stanisławem Jasz- poddany całkowitej dezynfekcji. Później zlikwi- pracownikami, kupili naczynie na hostie. Wspie- czukiem, a także przedstawiciele władz trzech rał nas także biskup Gerard Ber- rybnickich uczelni. Nie zabrakło również du- nacki — mówił ks. Rafał Śpie- chownych, a wśród nich dziekana dekanatu ryb- wak, podczas uroczystej mszy nickiego ks. K. Matery, proboszcza parafii Mat- świętej, w trakcie której biskup ki Boskiej Bolesnej ks. Henryka Radwańskiego G. Bernacki poświęcił tę niewiel- oraz rektora Seminarium Duchownego Ojców ką, studencką świątynię, mającą Karmelitów w Krakowie o. Mariana Zawady. pełnić rolę miejsca refleksji i wy- Byli również studenci, którzy dziękowali za do- ciszenia. — Cieszę się, że w pięk- prowadzenie inwestycji do szczęśliwego finału i zapewniali, że kaplicę będą odwiedzać nie tyl- Biskup Gerard Bernacki poświęcił ko tuż przed sesją egzaminacyjną… studencką kaplicę. Zdj:. d (D)

18 Nr 3/465; marzec 2010 O wyższości Świąt Wielkanocnych nad... Przedświąteczna rozmowa z ks. prałatem Franciszkiem Skórkiewiczem, proboszczem parafii św. Jadwigi Śląskiej. — Proszę księdza, niektórzy z nas pamiętają — Do każdego wielkiego wydarzenia, jeszcze kabaretowe teksty „profesora mniema- a więc i do Wielkanocy, należy się przy- nologii stosowanej” Jana Tadeusza Stanisław- gotować... skiego, który z oryginalnym poczuciem humo- — ...a służy temu 40–dniowy okres ru udowadniał wyższość Świąt Wielkiej Nocy Wielkiego Postu, w czasie którego po- nad Świętami Bożego Narodzenia. Również winniśmy się wyciszyć, wsłuchać we wła- w kalendarzu liturgicznym Wielkanoc jest datą sne sumienie i więcej czasu poświęcić ważniejszą... stronie duchowej naszego życia. Poma- — To prawda. W pierwszym liście do Koryn- gają w tym tzw. ćwiczenia pobożne jak tian św. Paweł pięknie i przekonująco napisał: nabożeństwa Drogi krzyżowej, Gorz- Daremna byłaby nasza wiara, gdyby Chrystus kich żalów z kazaniami pasyjnymi trak- nie zmartwychwstał i próżne byłoby moje na- tującymi o męce pańskiej, ale z odnie- uczanie. Chrystus nie poprzez narodziny, ale sieniami do naszego życia oraz reko- poprzez zmartwychwstanie udowodnił, że jest lekcje i oczywiście sakrament pokuty. Bogiem. Święta Zmartwychwstania Pańskie- Nasza parafia liczy ponad 20 tys. wier- go są dla nas, chrześcijan, szczególnie waż- nych, chcąc więc dać możliwość uczest- ne, bo łączą się z naszą wiarą w Jezusa Chry- nictwa w nich jak największej liczbie Ksiądz prałat Franciszek Skórkiewicz – ur. 12 stycz- stusa. Określony przez Pierwszy Sobór Nicej- osób, piątkowa Droga krzyżowa prowa- nia 1944 roku w Regulicach (archidiecezja krakowska), dzieciństwo spę- ski w 325 r. czas obchodów Świąt Wielkanoc- dzona jest aż trzy razy, w tym specjalne dził w Chebziu (dziś Ruda Śląska). Święcenia kapłańskie przyjął w katowic- nych przypada dokładnie na dzień rzeczywiste- nabożeństwo dla dzieci. Przychodzi też kiej katedrze 2 czerwca 1968 roku, a mszę prymicyjną odprawił w kościele go zmartwychwstania Chrystus czyli w niedzie- wiele dorosłych, co sprawia, że ta Droga św. Jana Chrzciciela w Goduli. W latach 1968–1971 pracował w rybnickiej pa- lę po pierwszej pełni księżyca na wiosnę. Wiel- krzyżowa ma bardzo rodzinny charak- rafii św. Antoniego, później w Skoczowie, zaś lata 1975–1977 spędził w parafii kie religie monoteistyczne jak chrześcijaństwo, ter. Ważnym elementem przygotowań Podwyższenia Krzyża w Wiedniu. Po powrocie był wikarym w parafiach w Ka- judaizm czy islam dystansują się od dyskusji na duchowych są rekolekcje. Oprócz spo- towicach i Wodzisławiu Śl., a od 1982 r. proboszczem w Dębowcu k/Skoczowa, temat odchyleń czasowych związanych z ka- tkań dla poszczególnych szkół z dziel- zaś od 1992 r. – w Siemianowicach. Od 1997 roku jest proboszczem największej lendarzem astronomicznym, bo ta data wiąże nicy Maroko–Nowiny, w naszym ko- w Rybniku parafii św. Jadwigi Śląskiej. Wielokrotnie pełnił funkcję dziekana, wielkie religie poprzez wiarę w jednego Boga. ściele odbywają się tradycyjnie rekolek- w tym przez dwie kadencje dekanatu rybnickiego. Jest również członkiem Ar- cje dla różnych grup społecznych chidiecezjalnej Komisji Ekumenicznej, duszpasterzem mniejszości niemieckiej z całego miasta: nauczycieli, służ- w Rybniku i kierownikiem duchowym Kurii Legionu Maryi w Rybniku. by zdrowia, samorządowców, ka- Od roku 2000 jest prałatem – kapelanem Jego Świątobliwości. W tym roku, techetów. Sprzyja temu również w 42 roku kapłaństwa, ks. F. Skórkiewicz odchodzi na emeryturę. baza, jaką posiadamy, w tym „dol- ny” kościół. Czas Wielkiego Postu to dla koszyczkami poświęcić pokarmy, które potem księży okres bardzo pracowity... znajdą się na wielkanocnym stole. W Wielką — Jakie jest księdza zdanie na temat Sobotę w „dolnym” kościele święcimy je co pół komercyjnej otoczki świąt i obyczajów im godziny od 10.00 do 17.00, poprzedzając ten towarzyszących? Te wszystkie kurczacz- akt krótką katechezą, wyjaśniającą jego sym- ki, zajączki, malowane jajka, baranek, boliczne, podwójne znaczenie: odradzania się święconka... przyrody na wiosnę, a przede wszystkim zmar- — Uważam, że nie ma w tym nic złe- twychwstania Chrystusa i naszej wiary. go, bo świąteczna atmosfera przypomi- — A co ksiądz sądzi o wykorzystywaniu Gro- na całą prawdę o Zmartwychwstaniu bu Pańskiego do prezentacji poglądów społecz- Pańskim. Ale trzeba zachować zdro- nych i politycznych? Pieta – jedna z witrażowych stacji Drogi Krzyżowej we proporcje, by w tym wszystkim nie — Nie jestem zwolennikiem łączenia religii w kościele św. Jadwigi Śląskiej. zginęła istota świąt... Baranek na wiel- z polityką. W naszym kościele grób jest bar- kanocnym stole nawiązu- dzo tradycyjny i od wielu lat pieczę nad jego je do żydowskiej paschy, wystrojem zajmuje się ta sama osoba – Teo- czyli święta obchodzone- dor Ryszka. Dekoracja nie jest jednak naj- go na pamiątkę wyjścia ważniejszym elementem wystroju kościoła Żydów z Egiptu. Z roku i nie powinna „przesłaniać” tego co najistot- na rok więcej jest wier- niejsze – tabernakulum z Panem Jezusem... nych, którzy przychodzą z — Dziękujemy księdzu za rozmowę oraz ży- czymy spokojnych, zdrowych i pełnych nadziei Rekolekcje dla uczniów Szkoły Świąt Wielkanocnych. Podstawowej nr 11 poprowadził Rozmawiała: W. Różańska ks. Mariusz Dronszczyk. Zdjęcia: r

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 19 Zanim stało się podstawą wielkanocnego śniadania, było magicznym symbolem odrodzenia i pomyślności. Jajko, bo o nim mowa, we wszystkich kulturach było amuletem przeciw złym mocom, a znaki malowane na jego skorupkach miały chronić domostwo przed duchami, czarami i chorobami. Czy podobną moc będą miały jajka wielkanocne wykonane podczas warsztatów rękodzieła, jakie odbyły się w Młodzieżowym Domu Kultury? Warsztaty z jajem...

Rybniczanka Danuta Ficner sporo wie nie W trakcie zajęć w MDK Danuta Ficner uczyła tylko o sposobach wykonywania wyjątkowych jak zrobić nietypowe pi- ozdób wielkanocnych, ale także o znaczeniu sanki przy użyciu styro- jajka w pradawnych wierzeniach oraz o trady- pianowych jaj i koloro- cji ich ozdabiania. — Dawniej w czasie przesile- wych wstążek. Zdj.: arch. MDK nia wiosennego naznaczone symbolami jajka za- kopywano pod progami obejść, budynków gospo- darczych lub przed furtkami do ogrodu — mó- zdolności manual- wiła uczestniczkom warsztatów. — Wierzo- ne i pomysłowość no, że jajo wrzucane w ogień może ugasić pożar, D. Ficner, by prze- a toczone po grzbietach zwierząt zapewni im zdro- prowadzić zajęcia, wie. Skorupki jajek kładziono też pod drzewa w w trakcie których sadach, by obficie owocowały, rozsiewano ze zbo- uczestniczkom uda- żem w ziemię orną, aby zapewnić wysokie plony ło się wykonać nie- i rzucano na dachy, co miało chronić domostwo typowe wielkanoc- przed uderzeniem pioruna. ne pisanki przy uży- Najstarszą polską pisankę pochodzącą rysowanie (dawniej: pisanie, stąd nazwa) na sko- ciu styropianowych jaj oraz kolorowych wstążek. z X wieku naszej ery, wykopano na Ostrówku rupce gorącym roztopionym woskiem, a następ- Pracochłonna technika wymaga sporej dokład- w Opolu, a Danuta Ficner, która na co dzień nie zanurzanie jajka w barwniku. Uważa się, że ności, ale warsztatowiczki udowodniły, że przy pracuje w Specjalnym Zespole Szkolno–Przed- Słowianie gotowali jajka w wywarze z dodatkiem odrobinie zaangażowania każdy może wyczaro- szkolnym i specjalizuje się w przeróżnych tech- ochry lub łupin z cebuli, uzyskując w ten sposób wać wielkanocne cudo, nawet to á la karczoch. nikach rękodzieła artystycznego (więcej na temat charakterystyczną ceglanobrązową barwę. Wie- Wystarczy umocować wstążkowe trójkąty na jaj- jej rozlicznych pasji pisaliśmy w grudniowym nu- le jest też opowieści dotyczących malowania ja- ku i tworzyć z nich kolejne warstwy – brzmi pro- merze „GR”), przypomniała o sposobach wyko- jek, a według jednej z legend opartych na wąt- sto? Nic bardziej mylnego, ale warto spróbo- nania pierwszych pisanek. Powstawały one przez kach ewangelicznych zwyczaj ten zapoczątkowa- wać. Podobnie z kartkami wielkanocnymi, któ- ła... Maria Magdalena: — Podobno, gdy ujrza- re można wykonać metodą haftu matematycz- Ale jajo! ła zmartwychwstałego Jezusa, pobiegła do domu, nego. Brzmi skomplikowanie, ale podczas ko- e Jajo symbolizuje zaro- gdzie zauważyła, że wszystkie jajka, jakie miała, lejnych zajęć warsztatowych przygotowanych dek, wszechświat, Słońce, Ziemię, siłę zmieniły kolor na czerwony. Zabrała je więc i ob- przez MDK uczestnicy przekonali się, że tech- życiową, płodność, odrodzenie. darowała nimi apostołów, oznajmiając im rado- e Tradycja święcenia jaj jest bardzo stara. Zrodzi- nika polegająca na nakłuwaniu tekturki wg sza- ła się w średniowieczu, w środowiskach klasztornych, sną nowinę o zmartwychwstaniu Pana — mówiła blonu i przeciąganiu kolorowych nitek w odpo- w czasach, gdy przestrzegano postu tak surowo, że zabraniał D. Ficner do uczestniczek warsztatów. wiedni sposób, nie jest taka trudna. Czy zatem on spożywania również jaj. Ich poświęcenie miało zapobiec cho- Pisanki, kraszanki, jajka malowane farbami, wprowadzimy do naszych domów tradycję zdo- robie po długich wyrzeczeniach postnych, a także wyjednać błogo- zdobione metodą batikową, koronkowe czy wy- bienia jajek styropianowych, a życzenia będzie- sławieństwo dla duszy i ciała. klejane materiałem są kontynuacją pięknych tra- my wysyłać na własnoręcznie zrobionych „nitko- e Z pisankami wiązało się wiele zwyczajów. Obdarowywano się nimi nawzajem, a ofiarowanie pisanki pannie przez chłopca było wyrazem go- dycji, ale coraz częściej stają się małymi dzieła- wych” kartkach? Warto, bo – jak mówi D. Fic- rących uczuć. Pisanki były też zwyczajowym „wykupem” dziewcząt przed mi sztuki i uroczymi prezentami wielkanocny- ner – miło jest dostać własnoręcznie wykonany polewaniem wodą w lany poniedziałek. Skorupek święconych jaj nie wol- mi. Stąd pomysł na kolejne, po bożonarodze- prezent, powstały z myślą o konkretnej osobie. no było wyrzucać, a należało je spalić w piecu. Często wieszano je na drze- niowych, warsztaty zorganizowane przez MDK. (S) wach, by te dorodnie owocowały. Placówka ponownie postanowiła wykorzystać e Malowane lub kraszone jajka otrzymywali członkowie rodziny, ale również osoby zaprzyjaźnione. Miały zapewnić obdarowywanej osobie zdrowie i siłę oraz powodzenie w sprawach sercowych. Na cmentarzach prawosławnych pisanki składano w drugą Niedzielę Wielkanocną. e Było ich tylko 54. Jajka Fabergé – niezwykły majstersztyk sztuki jubi- lerskiej – wykonywane ze złota, zdobione szlachetnymi kamieniami, w środku skrywały niespodziankę. Ich twórcą był Peter Carl Fabergé. e Jajka są bogatym źródłem substancji odżywczych, dostarczają organizmowi potrzebnych mu składników i są podstawą wie- lu potraw. Zawierają też dużo witamin A, D oraz niektó- rych witamin z grupy B. Tak więc: Smacznego jajka! Źródło: internet. Przy odrobinie zaangażowania każdy może wykonać wyjątkowe kartki i ozdoby świąteczne.

20 Nr 3/465; marzec 2010 Jak z głową wybrać szkołę?

Nad odpowiedzią na tak postawione pytanie głowili się nie tylko uczest- nicy konferencji pod takim właśnie tytułem, ale to dylemat, przed którym stoją młodzi ludzie z Rybnika i okolic, stąd ich udział w targach edukacji. W Zespole Szkół Ekonomiczno – Usłu- Centrum Edukacji Zawodowej – CKUiP gowych czekała na nich bogata oferta Tomasz Harsze została wykonana przez edukacyjna szkół ponadgimnazjalnych, uczniów placówki na obrabiarce stero- a uczniowie z 10 placówek prześcigali wanej numerycznie. Uroczystość odby- Szkoły prześcigały się w pomysłach, by do swojego stoiska przycią- się w pomysłach, by do swojego stoiska ła się w trakcie konferencji „Jak z gło- gnąć jak najwięcej osób. przyciągnąć jak najwięcej gimnazjalistów. wą wybrać szkołę i zawód? Czyli o potrze- „Uczymy się i zachowujemy indywidual- bie doradztwa zawodowego” zorganizo- ność” – zapewniali uczniowie I LO im. wanej w ramach projektu realizowanego Powstańców Śl., „wyróżnia nas … obser- przez RCEZ „Azymut – moja pasja, moja watorium astronomiczne, wymiany mię- szkoła, mój zawód, moja praca”: — By- dzynarodowe, maraton pisania listów, no łoby optymalnie, gdyby taką właśnie ścież- i dobra atmosfera” – przekonywała mło- kę wybrali młodzi ludzie — mówił T. Har- dzież II LO, a młodzi technicy z Zespołu sze. Ale nie zawsze tak się dzieje. Brak Szkół Technicznych udowadniali, że skon- doradców zawodowych w gimnazjach, struowanie robotów jest możliwe. Roz- a więc brak profesjonalnego wsparcia dano setki ulotek, a uczniowie i nauczy- przy podejmowaniu ważnych życiowych ciele prezentujących się placówek odpo- decyzji dotyczących wyboru zawodu prze- wiedzieli na wiele pytań dotyczących za- kłada się na nieumiejętność osób mło- sad rekrutacji i kształcenia. W trakcie tar- dych radzenia sobie na rynku pracy – oka- Swoją ofertę kształcenia przygotowały też uczelnie tworzące Zespół gów odbyła się również prezentacja żuż- zuje się, że 28% bezrobotnych zarejestro- Szkół Wyższych. lowej drużyny RKM ROW Rybnik, a pre- wanych w Powiatowym Urzędzie Pracy zydent Adam Fudali został uhonorowa- w Rybniku stanowią osoby do 25 roku ny przez Śląskie Stowarzyszenie Dyrek- życia. Dlatego tak ważne jest, aby zapo- torów Centrów Kształcenia Ustawiczne- biegać podejmowaniu decyzji o wyborze go i Praktycznego nagrodą „Blask 2010”. szkoły przypadkowo, bez poznania wła- Wyróżnienie przyznane zostało „...w do- snych predyspozycji zawodowych i roze- wód uznania i szacunku za konsekwent- znania zapotrzebowania na poszczególne ną i skuteczną politykę motywowania lu- zawody na lokalnym rynku pracy. dzi oraz wspierania działań związanych z Targi edukacyjne miały też swoją dru- pozyskiwaniem unijnych środków dla roz- gą odsłonę skierowaną do uczniów szkół woju edukacji zawodowej”. — W Rybniku ponadgimnazjalnych. W Zespole Szkół postawiliśmy na młodych — mówił laure- Wyższych zaprezentowały się uczelnie at, który podkreślał, że to nagroda dla ca- wchodzące w jego skład, a towarzyszy- łego zespołu, z jakim współpracuje. — Po- ły im otwarte wykłady i panel dyskusyjny stawiliśmy na edukację i inwestujemy w z absolwentami ZSW. Prezydent Adam Fudali odebrał z rąk Tomasza Harsze statuetkę „Blask 2010” przyznaną „… za tworzenie wzorowego klimatu roz- przyszłe pokolenia. Statuetka, którą wrę- (S) budzającego wiele ważnych dla oświaty inicjatyw”. czył prezydentowi dyrektor Rybnickiego Zdjęcia: s

Kończy się nabór do przedszkoli! Jeszcze tylko do 31 marca potrwa elektronicz- ny nabór do rybnickich przedszkoli. Należy zalogować się do systemu i wypełnić formu- larz zgłoszeniowy na stronie rybnik.formico.pl Przypominamy, że w systemie istnieje możliwość wy- boru kilku przedszkoli (maksymalnie 5), co zdecydowa- nie zwiększa szanse przyjęcia dziecka do przedszkola.

m Trwają intensywne prace remontowe elewacji oraz ogro- dzenia bazyliki św. Antoniego. Bez ogordzenia, które zosta- nie odtworzone, widok bazyliki jest niecodzienny. Zdj.: r

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 21  Szkoły bez przerwy  Szkoły bez przerwy  Szkoły bez przerwy  Szkoły bez przerwy Mały Ślązoczek… wiadało 7 najlepszych uczniów wyłonionych po części pisemnej. Ostatecznie okazało się, że wszystkie tajemnice na temat książek … to nazwa programu realizowanego w Szkole Podstawo- i życia C.S. Lewisa doskonale znała Beata Wita z gimnazjum w Go­ wej nr 12, który pozwala dzieciom pogłębić wiedzę na temat gołowej. Mało tego, w czołowej trójce znalazły się jeszcze dwie regionu w ramach ciekawych zajęć terenowych, teatralnych inne uczennice tej szkoły! Z kolei w rywalizacji plastycznej bezkon­ i plastycznych. kurencyjne okazały się rybniczanki. Pierwsze miejsca w poszczegól­ Zajęcia dodatkowe z zakresu edukacji regionalnej prowadzi spo­ nych kategoriach wiekowych zajmowały – 8–latka ze SP nr 11 Ka­ łecznie Teresa Zielonka, a w ich trakcie uczniowie poznają najbliż­ tarzyna Kulpok oraz Maria Kowalczyk i Marta Sobik z Ogniska Pra­ szą okolicę, śląskie tradycje i zwyczaje oraz obrzędy związane z po­ cy Pozaszkolnej Zespół Przygoda. Warto dodać, że wszystkie lau­ rami roku. Placówka nawiązała też współpracę z zespołem ludo­ reatki pracowały pod okiem Katarzyny Michalik – Kiszki, a nagro­ wym „Przygoda”, której człon­ dy wręczono w Zespole Szkół Urszulańskich, które oba konkursy kowie przyjechali do SP nr 12, opracowało (szczegóły na www.rybnik.pl/bsip/Narnia/narnia.htm). zaśpiewali i zatańczyli, a na­ stępnie zwiedzili Izbę Pamię­ Uwaga konkurs! ci Regionalnej. Zgromadzono Książki wirtualne? w niej dawne przedmioty, m.in. Jak będzie wyglądała biblioteka w przyszłości i co w niej znaj- kuchenne meble, monety i na­ dziemy? Odpowiedź na to pytanie ma przynieść konkurs adre- czynia, żelazka z „duszą”, rom­ sowany do uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i po- ple, obrazy, ręczną maglownicę, narzędzia rolnicze i akcesoria gór­ nadgimnazjalnych. Jego organizatorem jest Pedagogiczna Bi- nicze, a nawet drapane pisanki. W szkole odbył się również kier­ blioteka Wojewódzka w Rybniku. masz potraw śląskich przygotowany przez rodziców. — Dzieci po- Prace plastyczne lub prezentacje multimedialne na konkurs „Bi­ winny uczyć się miłości do kraju poprzez miłość do swojej małej oj- blioteka przyszłości” należy dostarczyć do 17 maja. Więcej szcze­ czyzny, szacunku do osób starszych i historii, bo bez nich nie może gółów na temat konkursu na stronie www.wom.edu.pl/biblioteka/ istnieć żaden naród — zapewnia T. Zielonka. rybnik. Prace zostaną wyeksponowane na wystawie w bibliotece. Recytacja z miłością Zachęcamy młodych – użyjcie swojej wyobraźni… W Zespole Szkół Ekonomiczno–Usługowych odbył się finał Uznania dla geografów trzeciej już edycji regionalnego konkursu recytatorskiego pt. Podczas II etapu XXXVI Olimpiady Geograficznej i Nautolo- „Miłość niejedno ma imię – poezja miłosna XX–XXI wieku”. gicznej, I Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycz- W tegorocznej edycji wzięło udział 22 uczestników z 9 szkół po­ nymi im. Powstańców Śląskich już po raz trzeci otrzymało dy- nadpodstawowych z całego regionu, a ich występy oceniało jury plom uznania za osiągnięcia uczniów w olimpiadach geogra- w składzie: Izabela Karwot, reżyserka prowadząca kilka grup te­ ficznych w latach 2004–2009. atralnych w mieście oraz nauczycielki ZSE–U Izabela Kuczyńska i or­ Rybnickie liceum może pochwalić się kilkunastoma laureatami i ganizatorka imprezy Agnieszka Piotrowska–Do. A I miejsce zajęła finalistami olimpiady geograficznej, a największe sukcesy w ostat­ Justyna Okrent z I LO nich latach odnieśli Jacek Hendel, Piotr Klonowski, Marek Bugdoł i w Raciborzu, któ­ Mateusz Romański. Opiekunami tych uczniów są nauczyciele geo­ ra zaprezentowa­ grafii – Beata Mokrzycka i Jerzy Groborz. Stąd właśnie dyplom, któ­ ła tekst Wisławy ry przyznaje komitet główny olimpiady geograficznej i nautologicz­ Szymborskiej „Mi­ nej z zastrzeżeniem, że szkoła może go otrzymać nie częściej niż łość szczęśliwa”, co pięć lat. Poprzednio I LO otrzymało dyplomy uznania w latach II miejsce zdobyła 1998 i 2003. Gratulujemy! inna uczennica tej placówki Anna Her­ O języku śpiewająco… but, a III miejsce – Anna Zobek z Zespołu Szkół Ponadgimnazjal­ 63 młodych ludzi m.in. z Częstochowy, Tarnowa, Zabrza, So- nych nr 6 w Jastrzębiu Zdroju, która sięgnęła po tekst Marii Pawli­ snowca, Bytomia, Pszczyny oraz Rybnika wzięło udział w VIII kowskiej–Jasnorzewskiej „Najpiękniejszy sen”. W gronie wyróżnio­ już edycji Festiwalu Piosenki Europejskiej. Imprezę zorganizo- nych znalazła się też reprezentantka ZSE–U Paulina Hanak, a kon­ wały wspólnie Centrum Usług Językowych „Albion”, Alliance kurs objął patronatem prezydent miasta Rybnika. Française i Dom Kultury w Chwałowicach. Narnia w Urszulankach Jury w składzie Czesław Gawlik, Mariola Paprzycka i Derrick Grupa, które oceniało wokalne i językowe umie- 188 prac plastycznych wykonanych przez uczniów z całego jętności młodzieży, postanowiło nagrodzić regionu napłynęło na konkurs „Mój sen o Narnii”, a 25 gimna- utalentowanego rybniczanina Jacka Pachol- zjalistów z 11 szkół sprawdzało swoją wiedzę na temat ksią- skiego, którego znamy z zespołu „Bez Na- żek „Opowieści z Narnii” Clive`a Staplesa Lewisa, ekranizacji zwy” prowadzonego przez Joannę Rzyma- filmowych oraz ży- nek, „Pojedynku na słowa” i turnieju regio- cia autora. nalnego OFPA i konkursu piosenki poetyc- Pytania do ła ­ kiej „Sowa” 2008… Zwycięstwo w Chwa- twych nie należa­ łowicach przyniosło mu laury i … dwutygo- ły… Potwierdził to dniowy obóz językowy, a w gronie nagro- już 20 minutowy test dzonych znaleźli się również Monika Mar- i późniejsza rywaliza­ col, Konrad Wójcik i Marek Janik. Laure- cja finałowa, w któ­ atom gratulujemy! rej na pytania ilustro­ wane slajdami odpo­

22 Nr 3/465; marzec 2010  Szkoły bez przerwy  Szkoły bez przerwy  Szkoły bez przerwy  Szkoły bez przerwy Melpomena po angielsku ców i przedstawicieli władz miasta odbyło się w ZST, a w jego trak- cie rozmawiano o rynkach pracy w Polsce, Rumunii i Norwegii, praco- Na jednej scenie Lord Vader i Kubuś Puchatek? Wbrew po- dawcach, górnictwie i kierunkach poszukiwania zatrudnienia. Semina- zorom to jest możliwe, ale tylko w trakcie Festiwalu Teatrów rium towarzyszyły zawody robotów, którym przyglądał się przedsta- w Języku Angielskim im. Floriana Nowaka, jaki odbył się wiciel Niemiec, zainteresowany udziałem w podobnym przedsięwzię- w I LO im. Powstańców Śl. ciu młodzieży z jego kraju. — Dobrze, że młodzi Projekt będzie realizowany przez okres 18 miesięcy, a wizyta w Pol- ludzie chcą łączyć naukę sce była okazją do zwiedzenia Krakowa, kopalni soli w Wieliczce, zabyt- nieodzownego dziś języ- kowej kopalni „Guido” w Zabrzu, browaru w Żywcu oraz … Rybnika. ka angielskiego z chęcią A spotkanie w magistracie było okazją do rozmów o specyfice miast zaprezentowania siebie partnerskich, szkolnictwie w Polsce i Norwegii, a nawet rywalizacji Ju- oraz swojego poczu- styny Kowalczyk z Marit Bjoergen. Już w maju rybniczanie przekonają cia humoru, bo zwykle się jak z bliska wygląda Norwegia i tamtejsze miasto As. na tej scenie oglądamy zabawne spektakle ko- Pożegnali dłuuuuuuugą zimę! mediowe — mówił dy­ Barwny korowód dzieci z chwałowickich przedszkoli i szkół rektor placówki Tade­ podstawowych przeszedł ulicami dzielnicy, by powitać wycze- usz Chrószcz. Tym razem kiwaną od dawna było podobnie, nie zabrakło więc zabawnych rekwizytów i stro­ wiosnę. jów, ale przede wszystkim scenariuszy. Największe uznanie juro­ Najmłodsi prze- rów zyskał spektakl „Something about you” w wykonaniu gospo­ maszerowali do darzy – uczniów I LO im. Powstańców Śląskich, a drugie miejsce parku za Domem przyznano innemu przedstawieniu z tej placówki – „The old point Kultury w Chwa- of view”. III nagrodę zdobyło II LO z Oddziałami Dwujęzycznymi łowicach, placów- i Integracyjnymi z Wodzisławia Śl., a najlepszą aktorką, aktorem i ki która, jak co aktorem drugoplanowym festiwalu zostali gospodarze – Karolina roku, zorganizowa- Kossakowska, Jacek Hoła i Przemysław Skowronek. Zdaniem juro­ ła huczne pożegna- rów doskonałą wymową zabłysnęły również licealistki z „Powstań­ nie zimy. Liczący bli- ców” – Magdalena Walo i Karolina Bober. sko 400 osób korowód poprowa- Jak widać, rybniczanie zdominowali festiwal, ale w XVI edycji im­ dziła orkiestra dęta kopalni „Chwa- prezy wzięło udział jedynie 6 grup teatralnych z Rybnika i okolic. Bez łowice”, a na plenerowej scenie re- wątpienia wpływ na mniejszą niż zwykle frekwencję ma Krakowski prezentanci poszczególnych pla- Przegląd Małych Form Teatralnych w Języku Angielskim, organizo­ cówek zaprezentowali wykonane wany przez tamtejsze V LO, placówkę, która wcześniej brała udział specjalnie na tę imprezę wiosenne w rybnickim festiwalu. Powieliła jednak pomysł organizacji podob­ stroiki–maiki. Śpiewano też piosen- nej (by nie powiedzieć identycznej) imprezy i zaprasza do jej udzia­ ki o tematyce wiosennej, ucznio- łu gości przyjeżdżających zwykle do Rybnika. No cóż, jak to mówi­ wie SP nr 13 przygotowali happe- li aktorzy z II LO, wszystko się zmienia oprócz „Mody na sukces”. ning ekologiczny, a pobyt na świe- Z Norwegami o pracy, robotach żym powietrzu wzmógł apetyty, i… Justynie Kowalczyk więc dzieci ze smakiem spałaszo- wały pyszną grochówkę ugotowa- — Bardzo spokojna ta młodzież norweska… — komentował pre- ną przez kucharki ze SP nr 35. No zydent Adam Fudali podczas spotkania z grupą uczniów i na- i symbolicznie spalono kukłę ma- uczycieli z norweskiego miasta As, którzy wspólnie z Zespołem rzanny, a to gwarantuje, że wiosna Szkół Technicznych biorą udział w projekcie edukacyjnym zagości u nas na dobre. „Poszerzenie wiedzy o rynkach pracy w Polsce i Norwegii”. Do Rybnika przyjechali również przedstawiciele Rumunii i Niemiec. „Urszulańskie” dni otwarte Projekt uzyskał 250.616 zł dofinansowania z Funduszu Stypendialne- Zespół Szkół Urszulańskich zaprasza na Dni Otwarte – dla za- go i Szkoleniowego, a w jego ramach odbywać się będą seminaria i spo- interesowanych Gimnazjum 17 kwietnia o godzinie 10.00, a dla tkania, które pozwolą poznać specyfikę rynków pracy w krajach part- przyszłych licealistów – 15 maja o tej samej porze. nerów, a tym samym pomogą młodzieży w rozpoczęciu kariery zawo- Program dnia otwartego rozpoczyna się od spotkania w auli dowej. Efektem końcowym będzie trójjęzyczna publikacja stanowiąca z dyrektorem, prezentacji szkoły i informacji o ofercie edukacyj­ pomoc we właści- nej, a następnie każdy zainteresowany będzie mógł zwiedzić pla­ wym przygotowa- cówkę w towarzystwie uczniów. Więcej informacji na: http://www. niu się młodych lu- urszulanki.rybnik.pl/. dzi do zawodowe- go życia. Ekspresem przez szkoły: Pierwsze semi- W I Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Dwujęzycznymi narium z udzia- im. Powstańców Śląskich odbył się „dzień otwarty” • 46 uczniów łem nauczycieli, wzięło udział w finale etapu rejonowego IX Wojewódzkiego Kon­ uczniów, pracow- kursu Biblijnego dla gimnazjów, jaki odbył się w Gimnazjum nr 7 ników instytucji •W Zespole Szkół Budowlanych odbyły się dni otwarte dla gimna- pośrednictwa pra- zjalistów, którzy niebawem staną przed wyborem nowej szkoły. cy, przedsiębior- (S)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 23 Kilka pomysłów na dobrą szkołę Czy pojawienie się w szkołach członków znanego w ca- łym kraju kabaretu jest dobrym pomysłem? Zdecydowa- nie tak – przekonują urzędnicy z rybnickiego magistratu, którzy na realizację programu edukacyjnego „Szkoła Do- brych Pomysłów”, skierowanego do uczniów szkół podsta- wowych, pozyskali z Unii Europejskiej ponad 2,5 mln zł.

W przedsięwzięciu, które ruszyło z począt- których uczniowie kiem marca, a którego realizację przewidzia- zaprezentują swo- no na dwa lata, wezmą udział wszystkie rybnic- je osiągnięcia na- kie szkoły podstawowe. — Projekt oparty jest ukowe. na czterech różnorodnych i równolegle prowa- W rolę nauczy- Od połowy marca członkowie „Kabaretu Młodych Panów” zdradzają uczniom szkół dzonych płaszczyznach. Dzięki temu uczniowie cieli wcielą się rów- podstawowych tajniki sztuki kabaretowej. Zdj.: Wydział Promocji i Informacji UM. będą mogli sprawdzić się na kilku polach — wy- nież członkowie jaśnia wiceprezydent Joanna Kryszczyszyn. rybnickiego „Kabaretu Młodych Panów”. Prze- towania aktorskiego. To jest świetna propozycja, A jest w czym wybierać, bo projekt zakłada prowadzą oni cykl spotkań z nauczycielami oraz która z pewnością z czasem zaprocentuje — prze- przeprowadzenie dodatkowych zajęć z języków warsztaty dla dzieci i młodzieży. Wszystko po to, konują „Młodzi Panowie”. obcych, obsługi komputera czy nauk matema- by zainteresować uczniów kulturą i pobudzić ich Jednak członkowie „Kabaretu Młodych Pa- tyczno – przyrodniczych, a dla najmłodszych artystyczne zainteresowania. Ta część progra- nów” nie będą jedynymi gwiazdami zaangażo- z zakresu nauczania zintegrowanego. Szkoły mu będzie z pewnością sporą atrakcją, nie tyl- wanymi w realizację „Szkoły Dobrych Pomy- otrzymają również dodatkowe środki na zakup ko dla najmłodszych, ale również dla ich nauczy- słów”. Jest duża szansa na to, że z uczniami pomocy naukowych, czy zorganizowanie inte- cieli – opiekunów uczniowskich grup kabareto- oraz ich opiekunami spotka się również zna- resujących wycieczek, prelekcji i konkursów. wych, z którymi od połowy marca spotykają się na z telewizyjnych ekranów, psycholog Doro- Ciekawą propozycją będzie z pewnością członkowie „Kabaretu Młodych Panów”. Przez ta Zawadzka. W ramach „Akademii rodziców”, „Weekendowy uniwersytet ucznia”, realizo- kilka kolejnych miesięcy działające już szkolne popularna „Superniania” ma poprowadzić za- wany we współpracy z rybnickim szkołami po- grupy kabaretowe oraz uczniowie zainteresowa- jęcia z rodzicami oraz warsztaty psychologicz- nadgimnazjalnymi. W trakcie zajęć poprowa- ni pracą na scenie, wezmą udział w warsztatach ne z dziećmi mającymi problemy wychowaw- dzonych w formie warsztatów przez nauczycie- zorganizowanych w kilku domach kultury. Po- cze i edukacyjne. — Chcemy w ten sposób do- li tych placówek, najzdolniejsi uczniowie pod- prowadzą je kabareciarze, a efektem ich pracy trzeć przede wszystkim do rodziców, ponieważ w stawówek wezmą udział w ciekawych, wykra- mają być kilkunastominutowe programy, które szkołach pojawiają się sytuacje, w których na- czających poza program szkoły zajęciach, któ- uczniowie zaprezentują na specjalnym przeglą- uczyciele pozostawieni są sami z problemami rych celem będzie rozbudzenie zainteresowań dzie połączonym z 15 edycją Rybnickiej Jesieni ucznia. Często, niestety, brakuje chęci współ- i przybliżenie różnych dziedzin nauki, m.in. fi- Kabaretowej, popularnego „Ryjka”. — Ten pro- pracy i dobrej woli ze strony rodziców. Myślę, że zyki i chemii. — Chcemy w ten sposób wyłowić gram stworzył nam możliwość realizacji pomysłu, „Superniania”, która jest świetnym psychologiem tzw. „perełki”, których w rybnickich podstawów- który mieliśmy już od jakiegoś czasu. Podczas spo- i ma dużą łatwość docierania ze swoimi pomy- kach jest niemało. Udział w zajęciach prowadzo- tkań z uczniami chcemy przekazać jak najwię- słami do świadomości opiekunów, będzie w sta- nych przez pracowników szkół wyższego stop- cej informacji dotyczących występów na scenie. nie to zmienić — mówi prezydent Adam Fudali. nia, będzie dla tych uczniów sporą nobilitacją Słowem – wszystko to, co ze sztuką kabaretową Obecnie, w rybnickich szkołach realizowa- i pozwoli na podniesienie ich aspiracji edukacyj- jest związane i o czym młody człowiek wchodzą- nych jest kilka programów edukacyjnych, na nych i zawodowych — wyjaśnia J. Kryszczyszyn. cy na scenę wiedzieć powinien. Kiedy my zaczy- realizację których pozyskano łączną kwotę nie- Podsumowaniem tej części projektu będzie or- naliśmy naszą przygodę z kabaretem, nie mieli- mal 12 mln zł. ganizacja czterech festiwali nauki, w trakcie śmy takiej możliwości, nikt z nas nie miał przygo- (D)

Uwaga konkurs! Zaśpiewa Martyna! Scenoludek czeka… 9 kwietnia o godz. 19.00 w Domu Kultury w Boguszowicach Amatorskie teatry dziecięce mają kolejną możliwość skonfronto- odbędzie się koncert Martyny Ja- wania swoich scenicznych poczynań. Taką szansę daje im Dom Kul- kubowicz – legendy polskiej mu- tury w Niewiadomiu, organizując VII już edycję Przeglądu Teatrów zyki folkowej, rockowej i blueso- Dziecięcych „Scenka”. wej, autorki przeboju „W domach z betonu”. Jest on adresowany do przedszkolaków i uczniów szkół podstawo­ Wokalistka sama pisze i komponuje większość swo­ wych, a tegoroczne występy zaplanowano na 14 i 15 kwietnia. Termin ich utworów, a jej piosenki mówią o samotności, mi­ przyjmowania zgłoszeń upływa 9 kwietnia, a wzór karty zgłoszenia do­ łości, nadziei i szukaniu prawdziwej więzi… Koncer­ stępny jest na stronie internetowej www.dkniewiadom.eu. Uczestnicy ty Martyny Jakubowicz to klimatyczne spotkania mu­ wystąpią w dowolnej kategorii teatralnej (np. teatr żywego planu, teatr zyczne. Nie wierzycie? Przekonajcie się sami… lalek, teatr jednego aktora, teatr ruchu, cieni, pantomima). Dla laure­ Szczegóły na www.dkboguszowice.pl Cena bile­ atów I miejsc zaplanowano m.in. warsztaty teatralne, a największy talent tu – 20 zł. aktorski otrzyma nagrodę „Scenoludka”.

24 Nr 3/465; marzec 2010 Renata już wie, co czuje osoba ratu- cie nastolatka z USA. — Po 2 miesiącach od działa komu pomaga, dopiero potem okaza- jąca życie drugiemu człowiekowi: — To rejestracji otrzymałam telefon z fundacji. Nie ło się, że uratowała życie młodemu człowie- ogromna satysfakcja. Wiem, że dzięki mnie ukrywam, że się przestraszyłam, bo pobieranie kowi ze Stanów. Teraz ma satysfakcję, choć 19–latek z USA żyje i wciąż jest dla kogoś szpiku kojarzyło mi się z wielką igłą wbijaną na początku chciała zrezygnować. Zdaniem bratem, synem, przyjacielem… To wspania- w kręgosłup, bólem i paraliżem, ale nic takie- K. Dubickiej nie jest to odosobniona reak- ła rzecz — mówi skromnie. Renata już go się nie stało — przekonuje R. Rafa. Istnie- cja, dlatego decyzję o rejestracji należy po- wie… Pora, by inni przekonali się ja- ją dwa sposoby pobrania komórek macierzy- ważnie przemyśleć, bo stając się genetycznym kie to uczucie. bliźniakiem, dajemy komuś nadzieję na nowe Taką możliwość dał „Dzień dawcy szpiku życie. — Zmieniając zdanie odbieramy komuś w Rybniku” jaki zorganizowały wspólnie sa- NaSZPIKowani tę nadzieję, a nikt z nas nie ma do tego prawa morządy studenckie Uniwersytetu Śląskie- — przekonywała dyrektor fundacji. 3 miesią- go, Akademii Ekonomicznej i Politechniki ŻYCIEM ce po przeszczepie dawca jest informowany Śląskiej przy współudziale Fundacji DKMS o stanie zdrowia pacjenta, któremu pomógł. Bazy Dawców Komórek Macierzystych Pol- stych – najczęściej stosowany – z krwi obwo- Może się z nim anonimowo kontaktować, a ska (www.dkms.pl). Studenci Zespołu Szkół dowej, przypominający autotransfuzję oraz z po wyleczeniu, czyli po dwóch latach od prze- Wyższych zdecydowali się zorganizować ak- talerza kości biodrowej, kiedy szpik pobiera- szczepu, może dojść do spotkania. — Ludzie cję rejestracji potencjalnych dawców szpiku, ny jest pod narkozą. Pierwszej z metod podda- są różni – mieliśmy młodzieńca, który uratował bo – jak mówi zastępca dyrektora CKI Poli- ła się Renata, która tłumaczy na czym polegał 68–letniego mężczyznę i skwitował: — Taki sta- techniki Śląskiej Stefan Makosz – żacy nie tyl- proces: — Na 5 dni przed zabiegiem przyjmo- ry? Z kolei inny młody człowiek, który dał szan- ko się kształcą, ale również organizują ważne wałam substancję zbliżoną do hormonów tzw. sę na życie ponad 60–letniej kobiecie, ze łzami społecznie akcje. Znaczenie tej ostatniej jest czynnik wzrostu, który pobudza w oczach przyznał, że zyskał spore. — Sytuacja w Polsce jest dramatyczna produkcję komórek macierzy- drugą mamę — tłumaczy K. – w kraju o populacji 38 mln mamy tylko ok. stych w szpiku kostnym. Potem Dubicka. A o tym, jak ważne 80 tys. potencjalnych dawców szpiku. Tymcza- w klinice, siedząc w wygodnym są akcje ratujące życie mówił sem co 1,5 godziny, czyli w czasie kiedy tutaj je- fotelu zostałam podłączona do prezydent Adam Fudali, któ- steśmy, ktoś w Polsce dowiaduje się, że ma bia- separatora komórek macierzy- ry wspólnie ze starostą Damia- łaczkę — wyjaśnia Kinga Dubicka, dyrektor stych – w obu rękach wykonu- nem Mrowcem objął rybnicki DKMS, fundacji która w trakcie roku zrekru- je się dojścia dożylne. W moim „Dzień dawcy szpiku” patro- towała i przebadała ponad 32 tys. potencjal- przypadku cały proces trwał po- natem: — Prawie 40 lat temu nych dawców szpiku – 10 z tych osób już ura- nad 2 godziny — mówi Rena- potrzebowałem bardzo dużo towało życie chorym w Polsce i na świecie. Jed- ta. — Po takim zabiegu może- krwi, która wtedy uratowała mi ną z nich była młoda dziewczyna z małej miej- my być troszkę zmęczeni, ale życie — mówił. Stąd też nie do scowości w Małopolsce Renata Rafa, która na- wystarczy kilka godzin drzemki przecenienia są tego typu ak- mówiona przez koleżankę przyszła na akcję w i już można pójść zwiedzić mia- cje, również ta zorganizowana Kielcach – wypełniła formularz i oddała 4 ml sto i zjeść dobrą kolację. Rena- przez studentów w roku jubi- krwi. Wtedy szukano dawców dla 4–letniego ta, która zabiegowi pobrania Renata Rafa najpierw chciała się leuszu 10–lecia istnienia ZSW wycofać, ale na szczęście zmieniła Wiktorka i 9–letniego Adasia. Niestety im się komórek macierzystych pod- zdanie i … uratowała życie nas- (o jej efektach szerzej w następ- nie udało… ale akcja pozwoliła uratować ży- dała się w Dreźnie, nie wie- tolatkowi z USA. Zdj.: s. nym numerze). (S)

Motocykl ratowniczy dla Rybnika w której inicjatorzy zapraszają przedstawicieli firm oraz wszystkich rybniczan. Przedsiębiorcy będą również mieli okazję do licytacji specjal- Licytacja z kabaretonem nie przygotowanych okolicznościowych, srebr- Akcja „Motocykl ratowniczy dla Ryb- obszarze, objętym działalnością Wojewódzkie- nych znaków – „Kropli Życia”, projektu Mar- nika” nie tylko nadal trwa, ale się roz- go Szpitala Specjalistycznego nr 3, gdzie mo- ka Wawrzyniaka, które wykonane zostaną przez wija i przybiera coraz bardziej atrak- tocykl trafi. firmę „Artis”. Obok koordynatora akcji Lecha cyjną formę. Ale organizatorzy przedsięwzięcia szukają Gęborskiego do licytacji zachęcali na specjal- Bractwo Kurkowe Miasta Rybnika, które również innych sposobów na pozyskanie środ- nym spotkaniu prezydent Adam Fudali oraz akcję zainicjowało, otrzymało w połowie mar- ków finansowych. Jednym z nich będzie au- dyrektor WSS nr 3 dr Tomasz Zejer, podkre- ca od marszałka województwa śląskiego zgo- kcja atrakcyjnych przedmiotów pozyskanych od ślając, że motocykl ratowniczy w miejskim ru- dę na zbiórkę publiczną na szerszym niż dotąd osób publicznych, z której cały dochód zostanie chu sprawdza się najlepiej. przeznaczony na zakup motocykla. Do Do 2 kwietnia br. przedsiębiorcy mają czas, akcji tej udało się przekonać m.in. prze- by zadeklarować wolę przystąpienia do aukcji wodniczącego Parlamentu Europejskiego „Kropli Życia”, których jest ograniczona licz- Jerzego Buzka, europosła Jana Olbrych- ba. Deklaracje można pobrać na stronie www. ta czy marszałka Bronisława Komorow- motocykl.rybnik.pl lub w sekretariacie akcji (Po- skiego. Jej artystyczną oprawę stanowić wiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna – Urszu- będą występy rybnickich kabaretów: Ka- la Liszka) i tam je również złożyć lub o takiej de- łasznikof, Noł Nejm, N.O.C. i Kabaretu cyzji poinformować organizatorów – tel. 602 537 Młodych Panów. Członkowie kabaretów 373. Na tejże stronie internetowej zamieszczo- poprowadzą również aukcję, do udziału ny jest również regulamin licytacji.

Prezentacja „Kropli Życia”: (od lewej) Marek Licytacja będzie miała miejsce 21 kwiet- Uszacki, prezydent Adam Fudali, dyrektor WSS nr 3 nia o godz. 18.00 w Teatrze Ziemi Rybnickiej. Tomasz Zejer i Lech Gęborski. Zdj.: r (r)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 25 Z sukcesem na „Albertianie” Zespół Teatralny „Baj” ze Specjalnego Zespołu Szkol- no-Przedszkolnego – „Szkoły Życia” – zajął III miejsce na X Ogólnopolskim Festiwalu Twórczości Teatralno–Muzycz- nej Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie „Albertiana”. Organizatorami „Albertiany” są Fundacja im. Brata Alberta prowadzona przez ks. Ta- deusza Isakowicza–Zaleskiego oraz Fundacja Anny Dymnej „Mimo Wszystko”. Festiwal jest unikalną imprezą propagującą twórczość osób niepełnosprawnych intelektualnie. To okazja do prezentacji dorobku artystycznego teatrów z ca- łej Polski. W tegorocznej edycji festiwalu wzięło udział niemal 1000 osób z całej Polski. W pię- Grupa „Baj” ze „Szkoły Życia” zajęła III miej- sce na festiwalu organizowanym m.in. przez fun- ciu regionach na terenie całego kraju odbyły się dację Anny Dymnej. wstępne eliminacje, których laureaci wystąpili w Zdj.: arch. „Szkoły Życia”. Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. W finale imprezy rybnicka grupa zaprezento- jaśnia Lucyna Ibrom, dyrektor „Szkoły Życia”. na Powiatowym Festiwalu Twórczości Osób Nie- wała przedstawienie „Dawno temu na Dzikim Grupa teatralna „Baj” występuje już od po- pełnosprawnych w Pszczynie, zdobywcą wyróż- Zachodzie”, które ostatecznie zajęło III miej- nad 14 lat. Zespół powstał z myślą o wychowan- nienia podczas Przeglądu Teatralnego Gostyń- sce. — Bodźcem do stworzenia scenariusza było kach „Szkoły Życia” mających różne niepełno- skie Teatrałki w Gostyni, czy pierwszych miejsc hasło jednego z przeglądów artystycznych: „Kie- sprawności. Działają w nim osoby upośledzo- w przeglądach jasełkowych w Rybniku i Radlinie. dy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat”. Ak- ne w stopniu umiarkowanym i znacznym, te, Spory udział w sukcesach grupy ma nie tylko cja przedstawienia rozgrywa się na Dzikim Za- które słabo lub w ogóle nie posługują się czyn- dyrektor L. Ibrom, ale również Monika Ryszka, chodzie, gdzie dzieci godzą dwie zwaśnione stro- ną mową, a także uczniowie z dysfunkcją ru- która wytycza nowe drogi w działalności zespo- ny. Przedstawienie zostało oparte na muzyce i ru- chu i cechami autystycznymi. Zespół corocznie łu oraz Tadeusz Janowicz i Dariusz Panek, od- chu, co dało możliwość zaangażowania uczniów doceniany jest na różnego rodzaju przeglądach powiedzialni za stronę muzyczną spektakli pre- z głębszą i wieloraką niepełnosprawnością — wy- i festiwalach. Jest m.in. laureatem Grand Prix zentowanych przez rybnicki „Baj”. (D)

grafowania… — wspomina Karolina Jonderko. Format bez granic — Fotografowały wszystko. Dużo było autopor- tretów wykonanych z wykorzystaniem lustra. — Po raz pierwszy zetknęliśmy się z ich światem. Zaskoczyli nas otwartością i szcze- Tworzyli własne prace, ale jednocześnie byli rością — mówi Marcin Giba z Klubu Fotograficznego „Format” o podopiecznych tematem fotografii wykonywanych przez to- Specjalnego Ośrodka Szkolno–Wychowawczego, z którymi realizowali projekt „Fo- warzyszących im członków „Formatu”, a efekty tografia bez granic”. pracy jednych i drugich pokazała wystawa, jaką W trakcie 4 miesięcy wychowankowie SOS- i ciemni, poznawali historię fotografii oraz taj- otwarto w Klubie Energetyka oraz film podsu- –W z Rybnika pracowali w studio, plenerze niki cyfrowej obróbki zdjęć, a pomagali im mowujący projekt realizowany w ramach pro- w tym członkowie klu- gramu „Młodzież w działaniu”. — Najbardziej bu „Format” działające- zżyłam się z Andzią, dziewczynką chorą na au- go pod auspicjami Fun- tyzm. Obie bardzo lubimy zwierzęta i udało mi dacji Elektrowni Ryb- się nawiązać z nią kontakt dzięki zdjęciom mo- nik. — Na początku jego psa i czworonogów, które kiedyś fotografo- uczyliśmy ich, jak trzy- wałam — podsumowuje K. Jonderko. — Cie- mać aparat, gdzie na- szę się, że wzięłam udział w tym projekcie, bo cisnąć spust migawki sporo nauczyłam się o tych dzieciach, ale mam i jak wybrać odpowiedni nadzieję, że one ode mnie też. Tym samym cele kadr. To trwało góra pół projektu – integracja i kreatywne przełamy- godziny, a potem dzie- wanie barier – z pewnością zostały osiągnięte. ciaki wpadły w wir foto- (S)

Projekt jest realizowany przy wsparciu finansowym Komisji Euro- Podopieczni SOS–W nie tylko sami robili zdjęcia, ale też byli bohaterami fotografii pejskiej. Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autora, a Ko- wykonanych przez członków Klubu Fotograficznego „Format”. misja nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania zawar- tych w niej informacji. Zdj.: s

26 Nr 3/465; marzec 2010 Czym dawniej czesały się białogłowy? Jakiej broni używali w bitwach mężni wojo- (stawiany na po­kładach okrę­tów), pokazano śre- wie, a co zakładali na siebie XIII wieczni piechurzy? Już nie trzeba wertować ksią- dniowieczne stroje i przedmioty codziennego użyt- żek i szukać odpowiedzi w internecie, wystarczy przyjść do rybnickiego Muzeum ku, jak naczynia czy meble, a także miejsce pra- i obejrzeć wystawę „Średniowiecze reaktywacja” przygotowaną wspólnie przez pra- cy i atrybuty XIII w. skryby. Panie najchętniej za- cowników placówki i członków Bractwa Rycerskiego Ziemi Rybnickiej, którzy sta- trzymywały się przy pięknych ozdobach, a pano- rają się odtworzyć to co minione… wie dyskutowali nad elementami uzbrojenia. Na wystawie zaprezentowano też współ­czesne tech- niki wykonywania przedmiotów wzorowanych na Średniowiecze wiecznie żywe średniowiecznych zabytkach. Jak mówi M. Żyła, — Wystawa jest nietypowa jak na muzealne wa- lat... — mówił i zapraszał do zwiedzania. A chęt- wystawa jest podsumowaniem ponad pięcioletniej runki, bo nie zgromadziliśmy tutaj żadnych orygi- nych nie brakowało, tym bardziej, że wystawie to- dzia­łalności Bractwa Rycerskiego Ziemi Rybnic- nalnych przedmiotów. To kopie wykonanie wła- warzyszyły dodatkowe atrakcje – każdy mógł wła- kiej, zdobytej wiedzy, kontaktów i licznych spotkań snoręcznie przez członków bractwa lub rzemieślni- snoręcznie wyczerpać papier i zapisać swoje imię z podobnymi pasjonatami: — Wiemy, że wiedza na ków — mówił Marek Żyła z Bractwa Rycerskie- gęsim piórem oraz poznać smak podpłomyków temat tak odległej epoki, nawet dla specjalistów po- go Ziemi Rybnickiej. A muzealnik Sławomir Stud- i miodów pitnych. A wszystko to w tle szczęku orę- zostawia wiele białych plam, stąd też pewnie i my, nie nik przekonywał, że kopie mają nad zabytkami tę ża, przy dźwiękach dud, na których grał Paweł Pa- unikniemy błędów w jej interpretacji. Jednak ciągle przewagę, że można ich dotknąć i przyjrzeć im się piński i w otoczeniu przedmiotów przypominają- sta­ramy się je eliminować, chcąc dotrzeć do praw- z bliska: — Mamy tu do czynienia z przedmiotami, cych dawno minione czasy. W rybnickim muzeum dy o życiu ludzi sprzed kilkuset lat. Warto podjąć które powstały niedawno, ale wyglądają, pachną i są znalazło się miejsce dla obozowiska drużyny Wi- tę próbę – wystawa jest czynna do końca marca. w dotyku takie, jak te zrobione przed 100, 200, 300 kingów, w którym rozbito namiot typu łodzio­wego (S)

W rybnickim muzeum znalazło się miejsce dla obozowiska drużyny Wikingów, Pisanie gęsim piórem nie jest takie proste... w którym rozbito namiot typu łodzio­wego. Zdjęcia: s Z myślą o rodzicach W czasie gdy dzieci z terapeutą spa- że indywidualne i grupowe spotkania ze specja- cerują po centrum handlowym, kupują listami, których celem jest trening umożliwia- pizzę i uczą się obsługiwać windę, ich rodzi- jący nabycie umiejętności związanych z funk- ce pod okiem instruktora „machają kijka- cjonowaniem społecznym. Stąd właśnie zajęcia, mi”... czyli uprawiają nordic walking. Taką w trakcie których terapeuta zabiera dzieci do możliwość daje projekt „Zdrowe plecy mo- centrum handlowego, by nauczyły się obsługi- jej mamy” realizowany przez Stowarzysze- wać windę, kupować pizzę czy korzystać z WC. nie na rzecz wspomagania osób niepełno- Zaś w tym czasie rodzice mają okazję zrelakso- sprawnych i ich otoczenia „Razem”. wać się i poprawić swoją kondycję. W projek- Projekt adresowany jest do rodziców posia- cie bierze udział 20 osób, ale jak wyjaśnia Jo- dających niepełnosprawne ruchowo i intelek- anna Tarnowska ze stowarzyszenia, chętnych tualnie potomstwo. — Wsparcia potrzebują nie było 3 razy więcej! Projekt „Zdrowe plecy mo- tylko osoby niepełnosprawne, ale także ich ro- jej mamy” dotowany jest przez Fundację PZU. dzice. Stąd propozycje zajęć, które skierowaliśmy Warto wspomnieć, że stowarzyszenie „Ra- zarówno do jednych, jak i do drugich — mówi zem” rozpoczęło też realizację kolejnego pro- prezes „Razem” Krzysztof Chełstowski. Dzię- jektu „Naucz mnie, a zacznę samodzielnie ki zajęciom z fizjoterapii i rehabilitacji rucho- pracować – aktywizacja zawodowo–społeczna

wej dzieci poprawiają swe zdolności motorycz- osób niepełnosprawnych intelektualnie”. Jego Zdj.: arch. org. ne i zwiększają samodzielność ruchową, nato- uczestnicy zdobędą umiejętności i kompetencje miast ich rodzice korzystają z terapii w zakre- potrzebne do podjęcia aktywności zawodowej sie dolegliwości bólowych kręgosłupa związa- i odbędą praktyki zawodowe. Pomyślano tak- nych z opieką nad niepełnosprawnym dziec- że o zajęciach dla rodziców. kiem. Dla wychowanków organizowane są tak- (S)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 27 Pasjonaci są wśród nas Być jak… średniowieczny skryba Podróżowanie w czasie jest możliwe. I nie potrzeba do tego wehiku- łów wprost z filmów science fiction. Wystarczy niecodzienna pasja, dzię- Marek Żyła... czyli średniowieczny piechur ki której rybniczanin Marek Żyła jednego dnia bawi do łez kabareto- wą publiczność, drugiego – towarzyszy grupie XIII–wiecznych zbroj- nych piechurów, a trzeciego – w mundurze amerykańskiej piechoty wal- czy przeciwko hitlerowcom. W ten sposób realizuje swoje zamiłowania do historii i rekonstrukcji. Nie on jeden… Dlatego nie powinniśmy się specjalnie zdziwić, gdy nagle zza drzew wychynie drużyna mieszkańców średniowiecznej Birki.

— Tak, to może wywołać szok… — przy- szego rozkwitu, znaleziono fragmen- znaje Marek Żyła. — W zeszłym roku w cza- ty przedmiotu, który mógł być ele- sie jednej z naszych leśnych wędrówek spotka- mentem garnka, ale równie dobrze liśmy grupę kolarzy. Najpierw było zaskoczenie, tarczy, kociołka, patelni, albo cze- potem – sesja zdjęciowa. Ale dziś ludzie patrzą goś zupełnie innego — mówi nasz na nas inaczej niż jeszcze kilka lat temu. Wiedzą pasjonat. — Archeolodzy próbują już o rekonstrukcjach bitew i innych wydarzeń dojść, jakie było przeznaczenie da- historycznych i mają świadomość, że osoby ta- nego przedmiotu, a grupy rekon- kie jak my to nie przebierańcy, ale zwykli pasjo- strukcyjne podejmują wyzwanie naci. Nie tacy znowu zwykli! Członkowie Brac- i wykonują go na podstawie sporzą- twa Rycerskiego Ziemi Rybnickiej, które dzia- dzonych przez nich rysunków. Wy- ła w naszym mieście już od ponad 5 lat, próbu- zwaniu próbują sprostać również ją przywrócić styl życia, stroje, przedmioty co- członkowie rybnickiego bractwa dziennego użytku, uzbrojenie, a nawet muzy- i wykonują historyczne rekwizyty kę i kuchnię średniowiecznej Europy. A to nie z zachowaniem najdrobniejszych takie proste – potrzeba pieniędzy, pasji i czasu. szczegółów, a stroje szyją lepiej niż W zdobywaniu wiedzy o dawno minionej epo- niejedna krawcowa. Przekonali się ce pomocne okazują się internet, biblioteki, też, że ubrania, które dawniej no- muzea oraz inni pasjonaci. — Jeden z naszych szono były niezwykle praktyczne, znajomych w trakcie pięcioletniego stypendium bo mokry len chłodzi latem, a wełna – grze- do powstania Bractwa Rycerskiego Ziemi Ryb- w Skandynawii pracował dla tamtejszych muze- je zimą. — To niesamowita przygoda odkrywać nickiej (www.bractworybnik.strefa.pl) był po- ów i miał możliwość zajrzenia do magazynów, jak wyglądały i działały średniowieczne przed- kaz Chorągwi Ziemi Górnośląskiej, jaki przed do których nie mieli wstępu historycy czy muze- mioty — mówi Marek Żyła. — Można zostawić kilku laty Marek zobaczył nad Zalewem Ryb- alnicy. Nasza koleżanka tka krajki (dekoracyjne na długi czas płyn w bukłaku, bo od środka jest nickim: — Skoro oni mogą, my również … wąskie paski – przyp. red.) i jest w tym tak do- on powleczony woskiem pszczelim, który zabija — pomyślał. Nie mylił się … Z czasem zaczę- bra, że wykonuje je dla muzeów skandynawskich bakterie. Każda wykonana rzecz – przeszywka li działać jako sekcja hobbystyczna Fundacji i ma dostęp do tamtejszych zbiorów — mówi pod kolczugę, zbroja płytowa, tarcza czy bro- Elektrowni Rybnik, a zabawa przerodziła się M. Żyła. — Mamy też w bractwie kolegę, który sza żółwiowa – daje ogromną radość: — Ide- w pasję. Inspirujące okazały się przykłady in- zainteresował się kuciem i na forach kowalskich alne odtworzenie jest niemożliwe, to tylko pró- nych prężnie działających bractw, które budu- nawiązał kontakty z kowalami, którzy zajmują ba przybliżenia tamtego okresu i przeżycia przy- ją średniowieczne osady i tworzą żywe skanse- się wykuwaniem nie tylko współczesnych wyro- gody — mówi pasjonat. ny. — Chcieliśmy, by ktoś umiał strzelać z łuku bów artystycznych, ale i historycznych. Człon- i walczyć, kto inny gotować, tańczyć czy tkać, kowie bractwa docierają do manuskryptów, Na początku było… a jeszcze kto inny – wyspecjalizował się w rzemio- zdjęć, szkiców i dokumentów z prac archeolo- śle — mówi założyciel bractwa. I tak się dzieje. … śmiesznie. Biegali w hełmach wojsko- gicznych, a zdarza im się napotykać na przed- W bractwie działają trzy sekcje – pierwsza od- wych, walczyli na przekute płaskowniki i za- mioty, o których przeznaczeniu niewiele wia- twarza codzienne życie obozowe mieszkańców kładali bezrękawniki zrobione ze starych ma- domo: — W szwedzkim mieście handlowym Bir- szwedzkiego miasta handlowego Birka. Druga rynarek. Dziś sporo wiedzą o Średniowieczu ka, które w X wieku przeżywało okres najwięk- sekcja, wzorując się na manuskryptach, głów- i obalają mity związane z tą epoką. A inspiracją

Takie spotkanie może wywołać szok... Bractwo w pełnej, średniowiecznej krasie. Każda rekonstrukcja bitwy wiąże się z ryzykiem urazów...

28 Nr 3/465; marzec 2010 nie tzw. Biblii Maciejewskiego, ale także na mundury, karabiny rzeźbach, wykopaliskach i zabytkach, zajmu- i pojazdy… — roz- je się rekonstrukcją okresu XIII wieku i gru- marza się M. Żyła. py zbrojnych piechurów z okresu Polski dziel- Jego pasję dzielą nicowej, bitwy pod Legnicą czy wypraw krzy- też inni członkowie żowych. Oprócz zajęć związanych z wojowa- bractwa, a prób- niem, członkowie tej sekcji kładą główny nacisk kę swoich moż- na rekonstrukcję strojów i wyposażenia, któ- liwości dali pod- re sprawdzają podczas wypraw pieszych i obo- czas ubiegłorocz- zowisk, a także turniejów, m.in. w Iłży, Legni- nych obchodów 70. cy czy Wrocławiu. — Od niedawna w bractwie rocznicy wybuchu działa też trzecia sekcja, która powstała z myślą II Wojny Świato- o udziale w przypadającym w tym roku 600–leciu wej zorganizowa- bitwy pod Grunwaldem — mówi M. Żyła. Trze- nej przez rybnic- ba mieć świadomość, że każda rekonstrukcja kie Muzeum. Ale Marek Żyła (z prawej) jako amerykański żołnierz na rybnickim Rynku... Zdj.: s bitwy wiąże się z ryzykiem urazów, bo zdarza- członkowie „Wiel- ją się nie tylko zadrapania, ale nawet złamania kiej Czerwonej Jedynki” brali również udział drewna i szyciu. Niemal wszyscy zaczynali od czy wybite zęby! Dlatego bractwo kładzie na- w ekranizacji książki Wołoszańskiego „Twier- marzeń o byciu rycerzem i władaniu mieczem. cisk na odpowiedzialność, odpowiedni sprzęt, dza szyfrów” czy w obchodach 65. rocznicy Jednak szybko okazało się, że rekonstrukcja wiedzę i wyszkolenie członków. walk w Ardenach. — To efekt zarażenia się hi- samych tylko rycerskich strojów wykonanych storią — w ten sposób Marek tłumaczy zain- z drogich materiałów i ozdobionych złotem wy- Bjornolf, Agnieszka, maga ogromnych na- kładów finansowych. Einar… i US Army — Ale kiedy już zła- — Jak ma wolny weekend, to przebiera się pie się bakcyla histo- w lniane ciuchy i chodzi z kolegami naparzać się rii, a przede wszystkim na miecze — tak żartobliwie o pasji Marka Żyły rekonstrukcji, odkry- mówi jego kolega ze sceny Rafał Soliński. Od wa się, że równie fa- 11 lat tworzą cieszący się sporą popularnością scynującymi postacia- rybnicki kabaret „Noł Nejm” (www.nolnejm. mi byli kucharz, skry- com). Ale bardziej niż walką na miecze Ma- ba czy bard… — mówi rek interesuje się poznawaniem zachowań lu- rybniczanin. — Mamy dzi i sposobu myślenia oraz patrzenia na świat w naszym gronie chło- w Średniowieczu. Nie jest historykiem, studio- paka, który chciał zo- wał animację społeczno–kulturalną, a najbar- stać rycerzem, ale dziej znany jest ze swoich scenicznych poczy- z czasem odkrył swoją nań. Skąd więc pasja rekonstrukcji? — Już jako prawdziwą pasję – go- dziecko lubiłem historię, z zaciekawieniem oglą- W bractwie jest też Piotr Szweblik – od święta piechur z XIII w. drużyny, na co dzień ratownik towanie. I podczas tra- medyczny i dumny tata rocznego Franka, najmłodszego członka bractwa. Zdj.: s dałem serial Robin Hood z Michaelem Preadem dycyjnego święta Rę- i zwiedzałem zamczyska i dwory. I to mi zosta- teresowanie różnorodnymi epokami w dzie- kawki w Krakowie jego chleby, wypieki i mięsiwa ło… — mówi Marek, piechur i XIII–wieczny jach. A pasją historyczną zarażają się też inni były jedną z głównych atrakcji imprezy. skryba, którego poza Średniowieczem, inte- – o członkostwo w bractwie ubiega się właśnie resuje również II Wojna Światowa. Od ponad piątka kandydatów, w tym 3 dziewczyny, któ- Nasi pod Termopilami? dwóch lat jest członkiem Stowarzyszenia Histo- re zajmują się łucznictwem. Obecnie bractwo W maju stowarzyszenie „Wielka Czerwona rycznego Wielka Czerwona Jedynka, które zaj- liczy 12 osób. To głównie młodzi ludzie, rybni- Jedynka” weźmie udział w 65. rocznicy zakoń- muje się rekonstrukcją Pierwszej Dywizji Pie- czanie, studenci historii, ale i prawa, jest też ra- czenia II Wojny Światowej. Uroczystości odbę- choty Armii Stanów Zjednoczonych z okresu townik medyczny i jedyna w tym gronie kobie- dą się w Pilznie, największym mieście dawnej II Wojny Światowej, słynnej „Big Red One”. ta – Agnieszka Barańska, nauczycielka z zacię- Czechosłowacji wyzwolonym przez US Army. — Można poczuć się jak w filmie wojennym – ciem bojowym. — Walczy, ale tylko na trenin- W planie jest defilada pojazdów z epoki, rekon- gach, bo w bitwach nie ma taryfy ulgowej, strukcja walk w mieście, spotkanie z weterana- a szrama, która dla mężczyzny może być po- mi… Wiadomo też, że członkowie rybnickiego wodem do dumy, kobiecie nie przystoi. Poza bractwa skrzyżują oręż pod Grunwaldem, ale tym stawiamy na prawdę historyczną, a po- nie tylko: — Pod koniec października przyszłego stacie walczących kobiet to raczej sporadycz- roku Grecy planują zrekonstruowanie bitwy pod ne przypadki — tłumaczy M. Żyła. W brac- Termopilami i szukają chętnych. Myślę, że nasi twie jest też Piotr Szweblik – od święta pie- ludzie się wybiorą — mówi M. Żyła. — Oczy- chur z XIII w. drużyny, na co dzień ratow- wiście wiąże się to z koniecznością przezbroje- nik medyczny i dumny tata rocznego Fran- nia i wykonania broni hoplitów i innych jedno- ka, najmłodszego członka bractwa. Jest też stek. Ale, jak już nieraz udowodnili, dla nich Einar czyli Adam Kubek, który stara się nie ma rzeczy niemożliwych! „Niech więc moc wiernie odtworzyć mieszkańca Birki i nieźle Członkowie bractwa próbują przywrócić styl życia, stroje, będzie z wami!” – jak zwykli mawiać zupełnie radzi sobie z drobnym rzemiosłem, podob- przedmioty codziennego użytku i uzbrojenie średniowiecz- inni, ale przecież też rycerze… nej Europy... nie jak Krzysztof Miś, dla wtajemniczonych (S) Zdjęcia: arch. Bractwa Rycerskiego Ziemi Rybnickiej. Bjornolf, który specjalizuje się w obróbce

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 29 Co mówią gwiazdy

smalą, który jest, można powiedzieć, drugim Krawczykiem. To on wymy- Tego artysty chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Krzysz- śla wszystkie kierunki mojej działalności, podsuwa różne pomysły. Mówi tof Krawczyk, niegdyś jeden z popularnych „Trubadurów”, już np., że trzeba bym zaśpiewał polskie wersje piosenek Elvisa Presleya. Je- od ponad 45 lat obecny jest na polskiej scenie muzycznej. Kie- śli jego propozycje akceptuję, to wcielamy je w życie. dy pojawił się na świecie, ojciec powitał go słowami: „Będzie — Ta książka może stać się hitem... z ciebie wielki artysta”. Nieco się pomylił, bo liczył na piani- — Trudno powiedzieć. Oczywiście bardzo chciałbym, żeby hitem była, stę, a nie na piosenkarza, jednak to niezliczone występy sce- ale przytoczyłbym tu jedną z amerykańskich anegdot o podrzucaniu na- niczne i ponad sto wydanych płyt (w tym sto albumów solo- leśników. Nigdy nie wiadomo, który z nich przyklei się do sufitu, a więc wych) przyniosły Krzysztofowi Krawczykowi miłość wiernej który będzie udany. Dzisiaj trudno jest przewidzieć, co się publiczności mu od lat publiczności. spodoba, a co nie zostanie dostrzeżone. Przyznam, że mam pewien kło- — Podczas koncertu, jaki dał Pan w Teatrze Ziemi Rybnickiej, usły- pot, bo na sklepowych półkach leżą dziesiątki płyt z różnych okresów mo- szeliśmy m.in. piosenki z Pana najnowszej płyty zatytułowanej „Nigdy nie jej działalności scenicznej. Tak więc konkuruję sam ze sobą. Z drugiej jest za późno”. Wydaje się, że to ważny album, jednak strony czuję na plecach gorący oddech choćby ze względu na to, że nosi numer 100. konkurencji, przede wszystkim młodszych ko- Krzysztof Krawczyk: — Tak, to bardzo W walizkach legów po fachu. I w tej grze zawsze wolę być ważna płyta i właśnie dlatego zawiera aż szes- zawodnikiem, niż siedzieć na ławie rezerwo- naście utworów. Uważałem, że przy takiej wych. Wtedy człowiek ma zupełnie inne na- okazji musi być „na bogato”. Dlatego zna- wożę piosenki... stawienie do życia. Biletowane koncerty, ta- lazł się na niej utwór, który wykonuję z Danie- kie jak ten rybnicki, na które ludzie przychodzą lem Olbrychskim i jemu dedykuję. To bardzo z własnej, nieprzymuszonej woli, potwierdzają, że romantyczny album, przypomina o różnych ży- to, co robię, może wciąż przynosić innym radość. ciowych sytuacjach, zachęca do tego, by nigdy Zawsze mówię, że na takie koncerty przychodzą się nie poddawać i wierzyć, że możemy wyjść przyjaciele Krzysztofa Krawczyka. Dlatego tak bar- nawet z największych życiowych tarapatów. To dzo sobie je cenię, mimo że koncerty, które kupu- również płyta różnorodna. W dwóch utworach: ją od nas firmy, finansowo są bardziej opłacalne. „Na zawsze razem” i „Dziś dla ciebie chcę” po- Tak naprawdę tylko te występy, na które przycho- wtarzam przysięgę małżeńską. Już na wcześniej- dzi moja publiczność, są dla mnie i mojej twórczo- szych moich krążkach pojawiły się utwory, któ- ści prawdziwym sprawdzianem. rych treści nurtują, cieszą, ale również bolą. Są — Mówi Pan o sobie, że jest włóczęgą... także piosenki, których jeszcze nigdy nie śpie- — Tak, bo mój dom jest w walizce. Jestem komi- wałem, jak nieco gorzka „To nie jest wojażerem, z tą tylko różnicą, że w walizkach za- kraj dla starych ludzi” czy patrio- miast krawatów wożę piosenki. Zawód artysty es- tyczna „Czy to jest Polska?”. Te róż- tradowego, który uprawiam, wiąże się właśnie z ta- ne barwy pojawiły się na płycie wła- kim trybem życia. Aktor, choć również często wy- śnie dlatego, że jest setna, a więc ju- jeżdża, ma swój teatr. Natomiast marynarze, estradowcy i komiwo- bileuszowa. jażerzy wciąż podróżują po świecie. Jeśli ktoś tak jak ja przez 45 lat — Wydanie setnej płyty jest z pew- pracuje na estradzie, to nie musi skakać na bungee, ponieważ pod- nością okazją do artystycznych pod- czas każdego występu wydziela się ogromna dawka adrenaliny i in- sumowań... nych hormonów szczęścia. Niestety, taki styl życia nie pozostaje bez — Te moje podsumowania cią- wpływu na życie rodzinne. Pojawiają się pretensje, żale dzieci, które gle się zmieniają. Jeszcze niedawno w dzieciństwie nie miały ojca (podobnie zresztą było z moim synem), miałem dwadzieścia dwie złote płyty czasem brak zrównoważenia emocjonalnego, nowe kobiety, nieudane i osiem platynowych, dzisiaj ten bilans jest jeszcze bardziej imponujący. małżeństwa... Ale ja od 26 lat jestem z jedną kobietą, w przyszłym roku To może nie brzmi skromnie, ale to są właśnie moje podsumowania. To będziemy obchodzić 25–lecie ślubu kościelnego. Miałem dużo szczęścia, dla mnie, jako dla artysty bardzo się liczy. Nie mam biura, a moje złote bo spotkałem na swej drodze kogoś mądrego, pięknego – na zewnątrz i platynowe trofea wiszą w domu, na ścianie pokoju, w którym przyjmu- i w środku, świetnie zorganizowanego. Zresztą Ewa ma pseudonim „Kie- jemy przyjaciół. Niektórych gości to ogromnie irytuje, innych cieszy. Dla rowniczka”, bo – podobnie jak większość kobiet – jest niezwykle poukła- mnie te płyty są świadectwem tego, że dzięki dobremu Bogu i ludziom, dana i ma niesamowitą intuicję. nie traciłem w życiu czasu. — No właśnie. Jesteście państwo małżeństwem, pracujecie razem. Pani — Tytuł tej, ale również poprzedniej pańskiej płyty „Warto żyć”, to sło- Ewa podczas tras koncertowych jest pańskim menadżerem, towarzyszy na wa, które brzmią szczególnie wiarygodnie w ustach osoby, która – podob- scenie. Czy takie wspólne przebywanie nie tylko prywatnie, ale również nie jak Pan – ma za sobą spory bagaż doświadczeń – również bardzo zawodowo pomaga czy przeszkadza w utrzymaniu związku? trudnych, a nawet dramatycznych. — Nam pomaga, ale znam małżeństwa, które mówią, że nie wyobra- — Jak facet ma już 63 lata to trudno, żeby do autopromocji używał żają sobie takiego trybu życia, ciągłego przebywania razem. Kiedyś po- „PR–owskich” chwytów. U Krawczyka jego życie jest takim chwytem myśleliśmy, że oni wszyscy chyba mają rację. Na chwilę się rozstaliśmy, i świadectwem. Tak wiele się w nim wydarzyło, że nie muszę go dodatko- ale żadne z nas nie czuło się z tym dobrze. Tak, jakby nam nagle czegoś wo ubarwiać. Tych zdarzeń – dobrych, ale i bardzo trudnych – było całe w życiu zabrakło... mnóstwo, dlatego postanowiłem zebrać je w jedną całość. Jeszcze latem — Przed nami Wielkanoc. Jak ważne dla Pana są te święta? W wielu tego roku, nakładem jednego z krakowskich wydawnictw, ukaże się książ- wywiadach podkreśla Pan silne przywiązanie do wiary... ka „Mój przyjacielu, czyli szalony krawiec”. To będzie moja autobiogra- — Wielkanoc to tak naprawdę kontynuacja Bożego Narodzenia. Wte- fia, w którą wplecione będą rozważania o życiu. Książka opisuje przy- dy Chrystus się rodzi, a następnie umiera, biorąc na siebie wszystkie na- jaźń dwóch ludzi – artysty i menadżera – nasze perturbacje, bo one za- sze grzechy. Dzięki temu mamy otwartą drogę do innej rzeczywistości, wsze istnieją, nasze zgodne pomysły, wszystko to, co pchało nas do przo- w której nie ma płaczu, nie ma rozpaczy i łez, gdzie wszystko wygląda ina- du. Piszę ją wspólnie z moim wieloletnim menadżerem Andrzejem Ko- c.d. na stronie 33

30 Nr 3/465; marzec 2010 IV Konkurs Człowiek Roku Rybnik.com.pl Wyróżnieni i... zaskoczeni Być może fani Tomasza „Grubsona” Iwancy, zwycięzcy internetowego głosowa- larnie plasował się na miejscach w czołowej 16. nia na Człowieka Roku portalu Rybnik.com.pl, mieliby kłopot z rozpoznaniem Na boiskach krajowych Mariusz po raz pierw- swego idola, kiedy pojawił się na uroczystym rozstrzygnięciu konkursu w Sali Ka- szy w życiu wywalczył tytuł Mistrza Polski se- meralnej RCK, by odebrać statuetkę. Zamiast hip–hopowca w bluzie z kapturem, niorów. W minionych latach był m.in. złotym zobaczyliśmy eleganckiego, młodego człowieka w garniturze, nieco swoim zwycię- medalistą mistrzostw Europy w kategorii U 23. stwem zaskoczonego... — Siatkówka plażowa jest dość specyficznym, Tomasz Iwanca „Grubson” w 2009 r. był łasznikof”. J. Bronowska ma też swój udział jak na nasze warunki, dyscypliną, ale dlatego producentem oraz wykonawcą płyty GrubSon w sukcesach innych grup kabaretowych, w tym nagroda i docenienie przez kapitułę tym bar- – „O.R.S.” (bestseller w Empiku) oraz produ- Kabaretu Młodych Panów. Nagroda dla pani dziej cieszy. centem i jednym z wykonawców płyty 3ODA Jadwigi potwierdza, że „kulturalny klan” Bro- Statuetki laureatom wręczyli laureaci z ub. KRU – „Parchastyczny Mikstejp”. Jest organi- nowskich ma się dobrze. W pierwszej edycji roku: Kazimiera Drewniok i Arkadiusz Gera- zatorem imprez młodzieżowych w rybnickich w kategorii tej triumfował Wojciech Bronow- towski, zaś najlepszy sportowiec nagrodę przy- klubach muzycznych, gdzie również występu- ski, dwa lata temu Bartosz Demczuk. — Sta- jął z rąk przewodniczącego kapituły, prezyden- je. Ma na koncie kilkaset koncertów w kraju łam już na wielu scenach, lecz dziś odczuwam ta A. Fudalego. Zarówno nagrodzeni, jak i go- oraz za granicą. Dzięki twórczości Grubsona ogromną tremę. Bardzo cieszy mnie to, że towa- ście wieczoru obdarowani zostali pamiątkowy- w Rybniku rozwinął się krąg muzyki hip–ho- rzyszą mi dziś moje „kochane dzieci”, czyli ci, mi, specjalnie na tę okazję wybitymi moneta- mi wartości... 4 laurów. Jednak szczególną ra- dość sprawiła laure- atom niespodzianka, jaką w przeczytanym przez redaktora na- czelnego portalu www. rybnik.com.pl Wacła- wa Wranę liście, zapo- wiedział przewodni- czący Parlamentu Eu- ropejskiego Jerzy Bu- zek, zapraszając ich do Strasbourga. Prof. Buzek przyklasnął po- mysłowi rybnickiego portalu, którego ce- lem jest honorowa- nie ludzi wykazujących szczególną inicjatywę Laureaci (od lewej): Tomasz „Grubson” Iwanca, Jadwiga Demczuk–Bronowska, Grzegorz Goik i Mariusz Prudel. Zdj.: r w dziedzinach, który- powej, zwłaszcza w środowisku osiedla No- którzy wyszli spod moich skrzydeł. mi się zajmują. Sukcesy są tylko tego zaanga- winy. — To, że stoję dziś na tej scenie, jest dla W kategorii biznesowej zwyciężył Grzegorz żowania pochodną... mnie dużym wyróżnieniem i zaskoczeniem jed- Goik, jeden z założycieli i prezes firmy teleko- (r) nocześnie. Dziękuję wszystkim tym, którzy doce- munikacyjnej Leon Sp. z o.o. Usługi teleko- nili moją twórczość. Głosy internautów utwier- munikacyjne dla rybniczan firma świadczy od Oto pozostali nominowani dzają mnie w przekonaniu, że warto robić to, 2001 roku. Dziś Leon jest regionalnym opera- Biznes: Jan Liszka – prezes Fabry- co się kocha... torem oferującym mieszkańcom regionu m.in.: ki Urządzeń Sygnalizacyjnych i Teletech- O zwycięstwie Grubsona zadecydowali in- kablowy i radiowy Internet szerokopasmowy, nicznych “SYGNAŁY” SA., Andrzej ternauci. Natomiast kapituła zorganizowane- cyfrowy telefon domowy, IPTV, wirtualne cen- Stania – właściciel zakładu wędliniar- go już po raz czwarty konkursu, złożona z lu- trale, faxy i sieci. Firma zatrudnia 49 osób. Jest skiego,Tomasz Trepka – właściciel fir- dzi kultury, sportu i biznesu pod przewodnic- członkiem międzynarodowej organizacji RIPE my Inżbud, Jan Wierzgoń – właściciel twem prezydenta Adama Fudalego przyznało NCC z siedzibą w Amsterdamie. Leon spon- firmy Mitsubishi Wierzgoń. tytuły w pozostałych kategoriach. soruje m.in. drużynę siatkarską Leon Internet Kultura: Chanelle Bednarczyk – Człowiekiem Roku w kategorii Kultura zo- Rybnik. — Ta nagroda jest wyróżnieniem nie tyl- skrzypaczka, finalistka konkursu Mło- stała Jadwiga Demczuk–Bronowska, ani- ko dla mnie, ale także dla moich współpracow- dy Muzyk Roku, Izabela Karwot – re- matorka kultury i reżyser teatralny, współor- ników. Cieszy mnie to, że doceniono wirtualną żyserka teatralna i pedagog, Mirosław ganizatorka wielu wydarzeń artystycznych sy- firmę, o której istnieniu przypomina się, gdy ze- Ropiak – filmowiec związany z DK gnowanych przez Fundację Elektrowni Ryb- psuje się internet lub telefon. w Chwałowicach. nik: Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Ar- Najlepszym sportowcem został Mariusz Sport: Jacek Błaszczyk – trener że- tystycznej (dyrekcja artystyczna), Pojedynku Prudel, siatkarz TS Volley Rybnik. W r. 2009, glarstwa, Adam Kozłowski – rekordzi- na Słowa czy Rybnickiej Jesieni Kabaretowej. w rankingu FIVB, uplasował się na 26. miej- sta świata w wyciskaniu leżąc, Mateusz Juror festiwali teatralnych i konkursów recy- scu, co jest najlepszym wynikiem w historii pol- Mazik – bokser, Wojciech Sworow- tatorskich, opiekun artystyczny i reżyser gru- skiej siatkówki plażowej. W Pucharze Świata ski – szermierz. py teatralnej ,,Teatr Z Nazwą” i kabaretu ,,Ka- – Swatch FIVB World Tour rybniczanin regu-

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 31 Za nami VI Rybnik Blues Festival. Przez dwa dni miłośnicy bluesa mo- gli na scenie TZR zanurzyć się w świecie ulubionych brzmień gitar, har- monijek, perkusji i różnych odmian instrumentów klawiszowych. Blues po raz szósty W piątkowy wieczór zaczął gospodarz używanych głosów, tematy, najważniej- imprezy – grupa Mr. Blues i jej lider Bog- si muzycy, fakt, że w bluesie dźwięki po- dan Rumiak w znanym od lat, pogodnym winny mieć znaczenie uczuciowe… Wie- stylu. Za chwilę harmonijkarz Jacek Szuła le by pisać. Wspomnę tylko, że znawca dołączył do formacji Acustic, gdzie obok bluesa efekt gry slide uzyskiwał przy po- lidera Grzegorza Achtelika gra na gitarze mocy szklanego słoiczka na leki założo- Na początek Mr. Blues akustycznej Szymon Borkowski. Ucha- nego na palec, a wieczorem, na swoim re- rakteryzowany na Ryszarda Riedla lider citalu kończącym festiwal zaprezentował uderzał z kolegami w mroczniejsze tony. nam rodzaj małej piszczałki, przy pomo- Nawiązał też do niedawnej śmierci Piotra cy której uzyskiwał efekt przypominają- Czulaka w refleksyjnej balladzie z frazą: cy grę na źdźble trawy. Występy zaczęły „Chciałbym raz jeszcze cofnąć czas”. W się od wokółrybnickiej grupy Kurcbend sumie występ dawał satysfakcję kontaktu z Katarzyną Danek jako wokalistką. Od z autentycznym życiem, gdzie „...nie każ- razu – wiele standardów, co ożywiło i do- dy to siostra i brat”, choć gitary, harmo- brze nastroiło publiczność zawsze prze- nijka i wokal dość zgodnie ze sobą współ- cież u nas przychylną muzykom. Świet- Why Ducky? na bis w „Modlitwie” Tade- Zespół Acustic. pracowały. Występ kolejnej grupy Why ne zgranie zespołu, radosne rozumienie usza Nalepy. Ducky? – mimo rozbudowanej sekcji dę- bluesa, a na bis „Płonie stodoła” Nieme- tej (3 saksofony) – był nieco rozczarowu- na znakomicie przygotowało nas do wy- jący. Śpiewający lider Stanisław Antośkie- stępu Blueszcz Bandu, warszawskiej for- wicz podszedł z nonszalancją do podsta- macji. Tu żywiołowe występy córki lide- wowej sprawy, jaką jest próba nawiązania ra zespołu, Sławomira Chojeckiego, Kai kontaktu z publicznością. Śpiewał pochy- Szwarc, inteligentne rozgrywanie prze- lony nad kartką z tekstami, a rozproszeni strzeni muzycznej, dobre, pogodne tek- na wielkiej widowni teatru widzowie (ok. sty, dużo rock&rolla oraz „Hoochie Co- 130 osób) mogli odnieść wrażenie, iż gru- ochie Man” Wiilie Dixona na bis! Apo- pa złożona z doświadczonych muzyków geum wieczoru okazał się znakomity wy- występuje bardziej dla siebie niż dla nich. stęp młodej, ale bardzo znanej formacji J. Byłoby tak, gdyby nie zaśpiewana na bis J. Band z gwiazdami w osobach Jacka Ja- John Lee San- „Modlitwa” Tadeusza Nalepy, gdzie wo- gusia (gitara, śpiew) i Barta Łęczyckiego ders i jego zespół. kal lidera i solówka gitarowa uratowa- (harmonijka ustna). Znakomite zgranie i ły – dla mnie – stracony występ. Wreszcie brzmienie, świetne słowo lidera, świetne przyszedł czas na gwiazdę wieczoru, Johna bluesrockowe rytmy, solówki, „rozmowy” Lee Sandersa z międzynarodową formacją gitar z harmonijką, wreszcie przekrocze- The World Blue Band (Amerykanin(?) z nie rampy i wejście na widownię wywołały Soliści J. J. francusko brzmiącym nazwiskiem, dwóch entuzjastyczną reakcję publiczności! „Se- Bandu, Jacek Austriaków i wyróżniający się grą na or- archin’ For The Blues”, „Boogie Woogie Jaguś i Bartek ganach Hammonda Czech Jan Kořinek). Papa”, „Oni zaraz przyjdą tu” Nalepy, a Łęczycki wśród Pierwsze (i ostatnie) show tego wieczoru, na bis polecieliśmy z „Little Wing”! Nie publiczności. gdzie niemłody już lider zadziwiał kon- miał więc łatwego zadania grający klasy- dycją wokalną i pianistyczną, przygrywał kę bluesa Delty David Evans, który koń- także na saksofonie. Lekko, ze świetnym czył wieczór i festiwal. Samotny, później wyczuciem partnerów na scenie John Lee z towarzyszeniem Jana Sobotki z Czech prezentował utwory na pograniczu bluesa (na ośmiostrunowej, małej odmianie gi- nowoorleańskiego, fanku, jazzu z elemen- tary), grał klasykę bluesa zgodnie ze sło- tami gospel i rock&rolla. Jego głos przy- wami, którymi kończył odpowiedzi na Kurcbend. bierał różne barwy, wśród mistrzów znaleź- pytania po swoim wykładzie: „siła muzy- libyśmy pewnie i Raya Charlesa, i Eltona ki tkwi w przekazie i w uczuciach, które Johna. „Midnait In New Orlean” wypadł niesie”. Usłyszeliśmy m. in. „Highway nr w okolicach rybnickiej północy. Rzecz ja- 51”, „Cathfish Blues”, „Big Road Blues”, sna, były bisy. a znawca–wykonawca żartował, przekrę- Drugi dzień festiwalu rozpoczął się cając tytuł „Poor Boy, Long Ways From Dynamiczna wo- już o 16.00 wykładem dra Davida Evan- Home” na „Poor Boy, Great Time In kalistka Blu - sa, wykładowcy uniwersytetu w Memphis Rybnik”. Nieliczna grupa słuchaczy do- eszcz Bandu, Kaja Szwarc. na temat początków bluesa. Kto nie wi- trwała do końca, ale warto było. Fanaty- dział i nie słyszał (a wykład był ilustro- cy i grupa Mr. Blues poprowadzili na ko- wany muzycznie z pomocą gitary i śpie- niec jam session… wu), wiele stracił. Typy strojów gitary i Tekst i zdjęcia: Grzegorz Walczak David Evans z towarzyszeniem Jana Sobotki.

32 Nr 3/465; marzec 2010 Organizowane od 10 lat „w okolicach” 8 marca w Domu Kultury w Niedobczy- cach babskie combry są prawdziwym fenomenem socjologicznym. Ze względu na liczbę chętnych pań, w tym roku imprezę powtórzono czterokrotnie. Łącznie wzię- ło w niej udział ok. 800 kobiet, bijąc kolejny rekord. Takiej frekwencji pozazdro- ściłby niejeden estradowy wykonawca... Na Zeusa, hulaj dusza...

Był już Dziki Zachód, Świat baśni z 1000 i midy, Ateny, Demeter i Nike). Pieprzu zaba- jednej nocy, kosmos, góralszczyzna i inne tema- wie dodał striptiz (niekompletny, oczywiście) ty babskiej biesiady, przyszedł czas na „Olim- Afrodyzjaka Erosa Michalosa (Michał Bizoń), pijski comber” ze starożytną Grecją w tle. Au- który odciągnął uwagę pań od pięknie tańczą- torem scenariusza i reżyserem całości był dy- cych Zorbę niedobczyckich mażoretek. Wśród rektor DK Marian Wolny, który wraz z Micha- Gigantów ochrony zauważyliśmy radnego Hen- elą Sczansny, projektantką kostiumów, miał też ryka Ryszkę... udział w projekcie scenografii. Zarówno kostiu- Wieść o dobrej zabawie niesie się daleko, pa- my, jak i dekoracje były imponujące, pełne in- nie przyjechały więc nie tylko z wielu dzielnic wencji i dopracowane w najmniejszych szczegó- Rybnika, ale również Raciborza, Rud, Wodzi- łach: od sandałów, poprzez chlamidy greckich sławia, Radlina, Żor, Jastrzębia, a nawet spe- bóstw, śpiewające nimfy, podstoliny, greckich cjalnie z... Niemiec. Wszystkie, wspólnie śpie- wojów i gigantów ochrony, aż do waz z wino- wając i pląsając (w rytmie przebojów Eleni) gronami, popiersi filozofów, frontonu świątyni oraz uczestnicząc w konkursach, bawiły się set- i góry Olimp. Prowadzący tradycyjnie zabawę nie, w zgodzie ze starożytnym hasłem „Na Zeu- Przygotowania do wyścigów rydwanów. Aleksandra Harazim (jako Hera, nie mylić z... sa, hulaj dusza”, wyznając też uczucia do sło- heterą) i Czesław Żymła (w roli Zeusa), dali necznej Grecji słowami „Oj, dana, dana, Hel- kto zwyciężył, liczy się udział. Chciałoby z siebie wszystko, podobnie jak podstoliny: bo- lado kochana”. „Żółte” i „niebieskie” rywalizo- się dodać: „...jak na olimpiadzie”. Niestety, gini domowego ogniska z Piasków Hestia (Zo- wały m.in. w niesieniu pochodni na czas, wyści- nie te czasy... (r) fia Mokry) i bogini lasów z Grabowni Artemi- gu rydwanów, da (Teresa Szulc). Nie oszczędzali się też Dio- ale i bardziej nizos prowadzący konkursy (M. Wolny), nim- prozaicznych fy (Sonia Cieplińska i Gabriela Bugla) ani też konkurencjach nieomylne w sprawach babskich prezydium jak wyciskanie i jury jednocześnie (w każdy combrowy wie- soku z cytru- czór inne, ale z przypisanymi rolami bogiń Te- sów. I nieważne

W walizkach wożę piosenki...

c.d. ze strony 30 czej. Głęboko chcę wierzyć, że tak właśnie jest. Obcowanie ze świętymi osobami, które już nie żyją, ale na istnienie których są dowody, mówi nam, że warto żyć godnie, dobrze czynić lub za- dośćuczynić za złe rzeczy, które zdarzyło nam się popełnić. Warto pochylić się nad człowiekiem, W niedobczyckiej imprezie wzięło udział ponad 800 który tego potrzebuje. Przecież niekoniecznie kobiet. trzeba oferować mu od razu wielkie pieniądze, wystarczy czasem podać rękę, pocieszyć uśmie- chem i rozmową.... To duża radość, szczególnie dla osób samotnych. Ja jestem szczęściarzem, bo otaczam się osobami – współpracownikami Kurcbend. i muzykami – które mnie akceptują i mają do mnie choć nić sympatii. To nierzadko ludzie, któ- rzy pracują ze mną po dwadzieścia lat. Traktu- ję ich jak braci. Dla mnie, tak jak chyba dla wszystkich katoli- ków, święta Wielkiej Nocy są niezwykle istotne, przeżywam je w sposób szczególny. Dlatego ży- czę czytelnikom „Gazety Rybnickiej”, aby – jak mówił św. Brat Albert – byli dla innych chlebem, tak jak Chrystus jest nim dla nas każdego dnia... — Dziękuję za rozmowę. Mocną stroną imprezy była scenografia i kostiumy. Rozmawiała: Zdjęcia: r Dominika Ingram–Nowaczyk

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 33 Stwórz album Niewiadomia! Poszukiwania na Smolnej To będzie wyjątkowy rok dla tej dzielnicy – 670 lat Nie- „Galeria Smolna” nie próżnuje i już w kwietniu zaprasza na kolej- wiadomia, 55 lat tamtejszego Domu Kultury, 90 lat Klu- ny wernisaż. bu Sportowego „Polonia”! Z myślą o uczczeniu tych rocz- 8 kwietnia o godz. 17.00 odbędzie się tam wernisaż malarstwa Anny Cy- nic zaplanowano wystawę „Niewiadom – ludzie, miejsca, ran – Polnik „Poszukiwania” związanej z Zespołem Twórców Nieprofesjo- wydarzenia”. nalnych „Oblicza” prowadzonym przez Mariana Raka. — Zabawa z barwa- Złożą się na nią zdjęcia, dokumenty, materiały archiwalne mi stała się dla mnie formą ekspresji, środkiem wyrazu, który pozwala wyrzu- czy prasowe związane z Niewiadomiem, a przede wszystkim cić z siebie wszystko co boli, urzeka i niepokoi — wyjaśnia A. Cyran–Polnik. z jego mieszkańcami. W związku z tym organizatorzy zwracają Otwarciu wystawy towarzyszyć będzie minikoncert, a zagrają Patrycjusz Cy- się z prośbą o przejrzenie domowych albumów i szuflad i wy- ran (saksofon tenorowy) i Szymon Borkowski (gitara). Przypominamy: „Ga- pożyczenie: fotografii Niewiadomia i mieszkańców (dziadków, leria Smolna” mieści się w Filii nr 8 PiMBP przy ul. Reymonta 69. Zapra- rodziców, wnuków i prawnuków) z różnych lat, zdjęć związa- szamy do udziału! nych z pracą i wypoczynkiem (wycieczki, festyny, wczasy, za- (S) bawy), fotografii z uroczystości rodzinnych (komunie, wesela czy rocznice ślubów), a także o udostępnienie ciekawych do- „Złota Kotewka” po raz jedenasty kumentów – świadectw szkolnych, legitymacji, dyplomów, do- 9 kwietnia upływa termin zgłaszania uczestników do XI Woje- kumentów kościelnych, zawodowych czy wojskowych, widokó- wódzkiego Przeglądu Dziecięcych Zespołów Regionalnych „Zło- wek, zaproszeń, biletów komunikacyjnych i wstępu, bonów na ta Kotewka 2010”. Impreza odbędzie się 24 kwietnia o godz. 10.00 artykuły spożywcze…. Po zakończeniu wystawy materiały zo- w Ogrodzie Farskim przy ul. Małachowskiego w Boguszowicach Starych lub staną zwrócone. Zdjęcia i dokumenty prosimy przynosić do w sali widowiskowej Domu Kultury Boguszowice (w zależności od pogody). Domu Kultury w Niewiadomiu codziennie od 8.00 do 16.00 Przegląd ma na celu prezentację i promocję lokalnej tradycji, jej au- do 31 maja br. (tam też wszelkie dodatkowe szczegóły zwią- tentycznego repertuaru i sposobu wykonania. Uczestnicy wystąpią w na- zane z wystawą). — Mamy nadzieję, że dzięki pomocy miesz- stępujących kategoriach: zespoły śpiewacze a’capella lub z akompania- kańców uda się zrobić piękny, rocznicowy „album” Niewiado- mentem, zespoły pieśni i tańca, zwyczaje i obrzędy, soliści. Organizato- mia — planują pracownicy Domu Kultury w Niewiadomiu. rem przeglądu jest Dom Kultury w Boguszowicach. (m)

no również w Domu Kultury w Chwa­ Galerii moc łowicach, gdzie w ramach kolejnego już I znowu nie można się było nudzić… „Wieczoru sztuk” swoje spojrzenie na Rybnickie placówki kultury ponownie świat zaprezentowali Andrzej Walter zadbały o miłośników fotografii, grafiki z Gliwic oraz członkowie Fotoklubu czy poezji, a galerie „DeKa”, „Drugiego Szczecin. Pierwszy – zajął się tematem Planu” czy „Sztuki” wypełniły się gość- miłości, czasu i cywilizacji, drudzy – mi… metamorfozą Jeszcze żadnej Polce nie udało się stanąć Berlina, który na szczytach pięciu siedmiotysięczników le­ do niedawna żących na terenie byłego ZSRR i zdobyć pre­ k o j a r z y ł s i ę stiżowy tytuł „Śnieżnej Pantery”. O tym, jak wielu Polakom niewiele zabrakło mówiła w Rybnickim Cen­ z tanimi zaku­ trum Kultury absolwentka psychologii i so­ pami w „Aldi­ cjologii na Uniwersytecie Śląskim, dokto­ ku”. „Wieczór rantka UJ, ale przede wszystkim miłośniczka sztuk” uzupeł­ gór Aleksandra Dzik, która pokazała swoje niły też spek­ zapierające dech zdjęcia oraz slajdy z wypra­ takl Grupy Tańca Współczesnego „Re­ zonans” ze spektaklem „Rilejszyns” o ludziach i relacjach między nimi oraz wystawa grafiki i rysunku Milady Więc­ kowskiej (na zdj. obok), absolwentki In­ stytut Plastyki Wyższej Szkoły Pedagogicz­ nej w Krakowie, którą znają i cenią uzdolnie­ i rysunku oraz historii sztuki dla młodzieży ni młodzi ludzie z naszego miasta. Bowiem gimnazjalnej i licealnej. Od 1996 roku pracu­ M. Więckowska prowadzi zajęcia z grafiki je w Młodzieżowym Domu Kultury, a jej wy­ chowankowie biorą udział w olimpiadzie ar­ tystycznej oraz międzynarodowych i ogólno­ polskich konkursach plastycznych zdobywa­ wy kobiecej „HiMountain Tien–Shan 2009 jąc liczne nagrody i wyróżnienia. W Chwało­ – Polish Female Expedition”. Jej celem były wicach M. Więckowska potwierdziła, że jest szczyty Chan Tengri i Pik Pobiedy, niestety, nie tylko świetnym pedagogiem, ale i wraż­ do pełni szczęścia zabrakło ok. 200 metrów, liwą artystką. Wystawy można zwiedzać do więc owiany złą legendą Pik Pobiedy nadal 5 kwietnia. Zachęcamy! czeka na pierwsze polskie wejście kobiece, (S) a rybnicka publiczność – na kolejne tak pięk­ ne zdjęcia. Wyjątkowe fotografie pokaza­

34 Nr 3/465; marzec 2010 Nocne prowokacje Spotkaj się z Kutzem… Znany reżyser filmowy i teatralny, a obecnie polityk i autor po- Prowokująca Improwizacja wieści będzie gościł w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicz- nej 29 marca o godz. 15.15. Spotkanie poprowadzi dziennikarka „Gazety Wyborczej” Aleksan- z „kaczuchami” w tle... dra Klich, autorka „biografii niepokornej” pt. „Cały ten Kutz”. Jednak Ostatnie zdanie na oficjalnej stronie aktora Teatru tym razem tematem spotkania z mieszkańcami będzie debiutancka po- Współczesnego w Warszawie Sebastiana Świerszcza brzmi: wieść Kutza o Śląsku czyli o „Piątej stronie świata”. A skoro Kazimierz Jest otwarty na współpracę, inspirujące spotkania, artystyczne Kutz, który Śląsk ma we krwi, jest „niezrównanym opowiadaczem” za- eksperymenty... powiada się ciekawe spotkanie. Zachęcamy do udziału… I rzeczywiście: współpraca z Rybnickim Centrum Kultury w ramach cyklu „Nocne prowokacje” była faktem. Podobnie jak z animatorkami … i Niedźwieckim cyklu i jego współorganizatorkami: Mariolą Rodzik–Ziemiańską („Spo- Znany dziennikarz muzyczny weźmie udział w II Festiwalu Po- tkania ze sztuką”) i Joanną Grabowiecką (Teatr „MasQuera”), która dróżniczym „Rozjazdy 2010”, jaki zaplanowano na 10 i 11 kwiet- spektakl „Dziady – Improwizacja” wyreżyserowała. Spotkanie było też nia w Domu Kultury w Chwałowicach. na pewno intelektualnie inspirujące, szczególnie, że rzadko dziś usły- Gwiazdy imprezy będą dwie – znany himalaista Krzysztof Wielicki, szeć można Wielką Improwizację, o całych mickiewiczowskich „Dzia- zdobywca tzw. Korony Himalajów i dach” nie wspominając. Artystyczny eksperyment? I owszem, bo rzad- Karakorum, autor pierwszego zimo- ko (a może wcale) Konrad wygłasza swój wielki monolog, w którym wego wejścia na Mount Everest czy utożsamia się z Narodem i wadzi z Bogiem, żądając od Stwórcy po- Lhotse, który spotka się z miłośnika- dzielenia się władzą nad ludzkością, obnażając nie tylko duszę, ale i... mi wypraw 10 kwietnia o godz. 19.00 ciało. Reżyserująca spektakl J. Grabowiecka jest zdania, że po odłoże- oraz Marek Niedźwiecki, pomysło- niu na bok wymowy politycznej Wielkiej Improwizacji, jej tekst okazu- dawca „Listy przebojów Programu je się zdumiewająco współczesny, bo również człowiek XXI wieku sta- III”, który tym razem wystąpi w roli je wobec odwiecznych pytań o sens życia i wiary. Spektakl połączył te- podróżnika i autora fotografii. Spo- atr słowa, ciała i obrazu oraz elementy podniebnej akrobatyki, które tkanie pt. „Australia okiem Niedź- dodały całości metafizycznego klimatu. I te dźwięki trąbki autorstwa wiedzia” zaplanowano na 11 kwietnia na godz. 17.00. Organizatorami Nino Roty rodem z filmu Felliniego... I choć widywaliśmy bardziej po- festiwalu są: Stowarzyszenie Podróżników Mahakam (www.mahakam. rywających Konradów, żaden aktor nie powinien być wybijany z roli... eu) i Dom Kultury, na stronie internetowej którego znajdziemy szcze- dźwiękiem komórki z pierwszego rzędu. Tym bardziej, jeżeli są to po- gółowy program dwudniowej imprezy. Zapraszamy do udziału! (S) pularne... „Kaczuchy”, a organizatorzy prosili o wyłączenie telefonów. W drugiej części „Nocnych prowokacji”, które mają niewielką, ale wierną publiczność, obejrzeliśmy cykl filmów eksperymentalnych „Prze- Plener malarski bez granic mijanie”, autorstwa pochodzącego z Tarnowskich Gór Piotra Bartosa, Miasto Racibórz zaprasza rybnickich artystów do udziału związanego dziś z wrocławskim środowiskiem artystycznym. Razem w plenerze malarskim pod nazwą „Bez granic II”. z bratem Bartkiem, który jest „słowem i głową” wspólnych przedsię- Celem przedsięwzięcia jest rozwijanie wyobraźni twórczej, wymiana wzięć, wymyślili KinoMural, projekt ożywienia przestrzeni Wrocławia doświadczeń artystycznych i technicznych, pragnienie uzyskania dzieł sztuką wideoartu. Filmy Piotra, „obrazu i serca” w braterskim tande- malarskich inspirowanych raciborską przyrodą, zabytkami i architektu- mie, oparte są na jednym, dwóch długich ujęciach i tematycznie doty- rą. Plener to także możliwość konfrontacji postaw twórczych i warszta- kają spraw ważnych, choćby upływu czasu... P. Bartos nie kryje mrocz- tu oraz szansa na integrację środowisk twórczych, rozwój kultury, pro- nych wątków swojej biografii, przeciwnie – pomaga ludziom, którzy pagowanie idei tolerancji i pluralizmu kulturowego. Adresatami przed- jak on wyszli z narkomanii. Eksperymentujący ze sztukami wizualny- sięwzięcia są artyści z terenu Euroregionu Silesia, który po stronie pol- mi Piotr Bartos został w ub. roku nominowany do Nagrody Kultural- skiej obejmuje powiaty: głubczycki, wodzisławski bez gminy Godów, nej „Gazety Wyborczej” „wARTo”. rybnicki, raciborski i powiaty grodzkie Rybnik i Żory. (r) Zgłoszenia uczestnictwa w plenerze wraz z notą biograficzną arty- sty przyjmowane będą do 30 kwietnia 2010 r. Szczegóły: Urząd Mia- sta w Racibórzu.

Jazzowe świniobicie Dom Kultury w Niedobczycach zaprasza na pierwszą edycję nowej, dwudniowej jazzowo–kulinarnej imprezy, organizowanej wspólnie z placówką kultury w Dolnym Beneszowie w Czechach. Na przełomie kwietnia i maja,w dwóch odrębnych terminach w nie- dobczyckim DK oraz w Beneszowie odbędą się wieczory jazzowe, po- łączone z konsumpcją najlepszych wyrobów masarniczych z okolicy. Najprawdopodobniejsze terminy to: piątek 30 kwietnia – Dolny Be- neszow ; niedziela 2 maja – DK w Niedobczycach (ewentualne zmiany terminów na stronie www.dkniedobczyce.pl.) Uczestnicy imprezy w Niedobczycach będą mieli okazję posłuchać kilku znanych, jazzowych zespołów (wystąpi m.in. Przemysław Strączek oraz zespół z Czech Dol Band). Na imprezę do Dolnego Beneszowa zostaną podstawione autobusy. Podniebne akrobacje dodały całości metafizycznego klimatu. Zdj.: M. Kuc W cenie biletu (15 zł!) – koncert, konsumpcja i przejazd! (r)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 35 Rok Chopinowski Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Karola i Antoniego Szafranków w Rybniku czas zacząć… zaprasza na koncert Koncert Filharmonii Rybnickiej im. Braci Szafranków Fryderyk Chopin w Teatrze Ziemi Rybnickiej wpisał się programem w świato- we obchody Roku Chopinowskiego z okazji dwusetnej rocz- i muzyka francuska nicy urodzin wielkiego kompozytora. inaugurujący VI Ogólnopolskiego Forum Na wstępie w wykonaniu orkiestry usłyszeliśmy „Trzy utwory w daw- Młodych Instrumentalistów im. Karola i Antoniego Szafranków nym stylu” Henryka Mikołaja Góreckiego, który tą kompozycją na- – „Z muzyką Fryderyka Chopina” – Rybnik 2010 wiązał do romantycznych nastrojów i udowodnił, że współczesne kom- Wykonawcy: pozycje nie muszą być pozbawione melodyki klasyków. A potem za- Adam Mokrus – skrzypce, Grzegorz Biegas – fortepian, brzmiał Chopin w znakomitym wykonaniu Zbigniewa Raubo, jednego Artur Hes – fortepian. z najwspanialszych polskich pianistów, pedagoga katowickiej Akade- Słowo o muzyce Gabriela Ciołek–Sitter mii Muzycznej, ucznia Andrzeja Jasińskiego. Solista wykonał Balladę As–dur, Scherzo cis–moll oraz wielkiego Poloneza As–dur. Prawdzi- Środa, 7 kwietnia 2010 r., godz. 17.00 Sala Koncertowa im. Eugeniusza Stawarskiego wą ucztą muzyczna był Koncert Fortepianowy e–moll wykonany z to- Szkoły Szafranków. warzyszeniem orkiestry pod batutą Sławomira Chrzanowskiego, ucznia Wstęp wolny wielkiego dyrygenta Karola Stryji. Jak mówiła prowadząca koncert Violetta Rotter–Kozera, Rok Chopinowski powinien spra- wić, że Polacy, zamiast Chopina czcić, pokochają go i częściej będą słuchać… Koncert, na który me- lomanów zaprosili prezydent Rybnika i Towarzy- stwo Muzyczne im. Braci Szafranków, był do tego okazją. Miejmy nadzieję, że nie ostatnią… (r)

Filmowy konkurs dla młodzieży Dla uczestników tegorocznych prelekcji i projekcji Małej Akademii Filmowej zorgani­ zowany został literacki konkurs filmowy. Żeby wziąć w nim udział należy opisać jeden z filmo­ wych zawodów (np. aktor, reżyser, scenarzysta). Tekst nie może przekroczyć dwóch stron A4 wy­ druku komputerowego. Termin składania prac upływa 24 maja 2010 r. Więcej informacji na stronie http://www.kultura.rybnik.pl/maf.html. Organizatorem konkursu jest Rybnickie Centrum Kultury. (m) Chopina porywająco interpretował Zbigniew Raubo. Za pulpitem dyrygenckim Mirosław Chrzanowski. Zdj.: r

Zaprosili nas cję „Nowoczesna polska wieś” do UM w stres i lęk łamią nie tylko głos... Łamią • Powiatowa i Miejska Biblioteka Pu- Mikołowie (15 marca). życie...” (23 marca). bliczna na imprezy kulturalne w mie­ • Muzeum w Rybniku na kolejne spo­ • Hufiec Pracy w Rybniku do kręgiel­ siącu marcu, m.in. spotkanie autorskie z tkanie z cyklu „Pomiędzy przeszłością ni „Fantasy Park” na turniej bowlingu, Aleksandrą Klich i „Noc z Andersenem” a historią” pt. „Ludzie Pogranicza” (18 w którym reprezentacje OHP, Izby Rze­ pod hasłem „Baśń w kufrze uwięziona”. marca). mieślniczej oraz Zakładu Doskonalenia • Dom Kultury w Boguszowicach na • CRiR „Bushido” na zajęcia z okazji Dnia Zawodowego rywalizowały o złoty krę­ cykl imprez marcowych, m.in. finał XIV Kobiet (8 marca) oraz pierwszego dnia giel Fantasy Park (26 marca). turnieju szachowego „Boguszowice – wiosny (19 marca). • Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Ślą- 2010”, IX turniej szachów błyskawicz­ • Młodzieżowy Dom Kultury na I powia­ skich na finał III edycji „Międzyszkolnej nych, Reggae’owe Rekolekcje, Misterium towy konkurs tańca amatorskich zespo­ Ligi Języka Angielskiego” (26 marca). Pasyjne połączone z wystawą fotografii łów tanecznych (19 marca). • Szkoła Podstawowa w Czernicy na ob­ oraz na przedstawienie pt. „Calineczka” • Dom Kultury w Niedobczycach na „Nie­ chody Dnia Śląskiego połączone z kier­ w wykonaniu Teatru Dziecięcego Mło­ dobczyckie Wieczory Muzyczne” z udzia­ maszem świątecznym (27 marca). dzieżowego Domu Kultury. łem „Kwartetu Bramy Morawskiej” (19 • Grupa Artystyczna „Konar” do galerii • Dom Kultury w Niewiadomiu na im­ marca) oraz na rybnicki festiwal przed­ handlowej „Focus Mall” na wystawę fo­ prezy w miesiącu marcu, w tym „Humor, szkoli „Przedszkolaki tańczą i śpiewają” tografii mody Izabeli i Jarosława Nietrz­ kobiety i śpiew” z okazji Dnia Kobiet i (26 marca). pielów pod tytułem „Opowieści z mojej „Świat herbaty” – spotkanie z podróż­ • Samorządy studenckie Zespołu Szkół szafy” (do 12 kwietnia). nikami połączone z degustacją herbat. Wyższych oraz Koło Inicjatyw Stu- • Prawo i Sprawiedliwość na konferen­ denckich na panel dyskusyjny pt. „Bo

36 Nr 3/465; marzec 2010 POLECA! „6 na 6” znowu z gwiazdami! Ludzie i dinozaury Po Małgorzacie Ostrowskiej i Macieju Maleńczu- Dziecięcy teatr „Guziczek”, który w RCK prowadzi Izabela Kar- ku przyszła pora na kolejne gwiazdy. Tym razem ze- wot, przygotował kolejna premierę. Bajkę pod tytułem „Idą lu­ spół wokalny „6 na 6” zaprosił do wspólnego wystę- dzie”, ale traktującą o dinozaurach, dzieci zaprezentują dzieciom pu Renatę Przemyk, Krzysztofa Kiljańskiego i Macie- i to dwukrotnie! ja Miecznikowskiego. 17 kwietnia, godz. 17.00 Pierwsza edycja koncertu spotkała się z bardzo dużym 18 kwietnia, godz. 16.00 zainteresowaniem, a bilety zostały wyprzedane na dwa tygodnie przed występem. — Dlatego postanowiliśmy powtórzyć sprawdzoną formułę koncertu, zapraszając Koreańska gala operowa kolejne znane postaci polskiej sceny muzycznej — wy­ Po młodych instrumentalistach oraz pianistkach z Korei Po- jaśnia Michał Wojaczek z zespołu wokalnego „6 na 6”. łudniowej, z muzykami Orkiestry Symfonicznej im. Janaczka Tym razem z grupą zaśpiewają: jedna z najciekawszych z Ostrawy zaśpiewają azjatyccy soliści operowi. W programie polskich wokalistek Renata Przemyk, laureat kilku Fryde­ arie z operowych dzieł Mozarta, Verdiego i Pucciniego. Kolejny ryków, ulubieniec damskiej część widowni Krzysztof Kil­ wieczór muzyczny dowodzący uniwersalności muzycznego języka. jański, charyzmatyczny Maciej Miecznikowski z zespo­ 20 kwietnia, godz. 19.00 łu „Leszcze” i dwukrotny mistrz Polski w beatboxie wro­ cławianin „Zgas”, który z pewnością występ uatrakcyjni. „Śląsk” dla TVT Podczas koncertu usłyszymy á cappella największe hity Dwa koncerty Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława zaproszonych gwiazd oraz przeboje innych wykonawców. Hadyny wpisują się w obchody 3–lecia regionalnej telewizji TVT. 10 kwietnia, godz. 18.00 Przypomnijmy, że TVT ma siedzibę na rybnickim Rynku i na jej an­ tenie jest emitowany Miejski Program Informacyjny. 24 kwietnia i 25 kwietnia, godz.18.00 Władza, seks i pieniądze… …to ponoć trzy rzeczy, które rządzą światem. Nie ma co do Aga Zaryan z nową płytą tego wątpliwości autor „polityczno–erotycznej” francuskiej farsy Ta znakomita wokalistka zaprezentuje „Miłość i polityka” Pierre Sauvil, którą wy­ na scenie TZR swoją nową płytę „Looking stawi u nas Teatr im. A. Mickiewicza w Czę­ Walking Being”, której handlowa premiera stochowie. Realia sztuki są francuskie, ale miała miejsce w połowie marca. Nowy al­ bardzo łatwo można je przenieść na nasze, bum ukaże się pod szyldem legendarnej wy­ rodzime podwórko. Grają m.in. Joanna Li­ twórni „Blue Note Records”, a Aga jest pierw­ szowska, reżyserujący spektakl Jerzy Boń­ szą w historii artystką z Polski, której talent doceniła wytwórnia, czak oraz Piotr Machalica, dyrektor arty­ w której „stajni” są tak wybitni artyści jak Nina Simone, Miles Da­ styczny częstochowskiego teatru. vis, Chich Corea czy Nora Jones. Na album składają się utwory z 13 kwietnia, godz. 19.00 tekstami artystki oraz wierszami współczesnej amerykańskiej po­ etki Denise Levertov do muzyki m.in. Larry’ego Knoose, znanego ze współpracy z Natalie Cole i Dianą Krall. 27 kwietnia, godz.20.00

tel. 32 42 22 132, 32 42 23 235

Marzenia ceny nie mają... Takie oto przesłanie zdaje się płynąć ze sztuki „Boska” Petera Qu­ iltera, przypominającej autentyczny „przypadek” bogatej ekscen­ tryczki Florence Foster Jenkins, która pomimo braku słuchu i gło­ su dawała w latach ’30 i ’40 operowe recitale, irytując i bawiąc publiczność jednocześnie. Cała sztuka z brawurową rolą Krystyny Jandy, jest jak „jazda po bandzie” – od kiczowatej scenografii, po­ przez kostiumy aż do kreacji aktorskich. I tak miało być… Grany przez „młodego” Stuhra kolejny akompaniator operowej maniacz­ ki tylko na początku podchodzi do jej wokalnych wyczynów z mie­ szaniną zdziwienia i przerażenia. Wraz z rozwojem akcji, podob­ nie jak publiczność, ulega całkowicie jej egzaltowanej osobowości i, jak powiedzielibyśmy dziś, brakowi kompleksów. Naiwność dziec­ ka, niezłomna wiara we własne umiejętności i czerpanie (a nawet dawanie) z tego radości. Tylko pozazdrościć! (r)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 37 Inspiracją książki Elżbiety Bimler–Mackiewicz „Rybnik. Znaki samorządnych wspólnot” była dyskusja samorządowców nad statutami dzielnic. W jej toku okazało się, że przygotowanie zgodnych ze wszystkimi naukowymi kryteriami symboli graficznych dla danych lokalnych społeczności nie jest proste. W cyklu artykułów przybliżamy znaki rybnickich dzielnic. Dziś przedstawiamy ostatnią dzielnicę, skąd miasto wzięło początek – Śródmieście. Najdawniejszy widok miasta przechowały dwie ryciny powstałe przed 1796 lub najpóź- Znaki wspólnoty niej w styczniu 1802 r. W zbiorach rybnickie- go Muzeum znajduje się jeden z nich, chętnie zamieszczany w różnych opracowaniach i dato- Śródmieście wany nawet na XVII w. Drugim jest, opubliko- wany w 1802 r. we wrocławskim tygodniku, mie- Opowieść o rybnickich znakach wspól- się w granicach odrodzonego państwa polskie- dzioryt F. G. Endlera, nieco rzadziej pojawia- noty dobiega końca. Została do omówienia go. Następne etapy w dziejach miasta wyzna- jący się jako materiał ilustracyjny. Kolejnym, jeszcze tylko jedna dzielnica – najważniej- czały: kolejna wojna światowa, jego odbudowa nieco młodszym źródłem, jest obraz św. Anto- sza, bo od niej się wszystko zaczęło. i rozwój jako stolicy Rybnickiego Okręgu Wę- niego z bocznego ołtarza w kościele pw. Matki Śródmieście – centrum miasta zostało glowego oraz ostatnie 20–lecie jako stolica sub- Boskiej Bolesnej, popularnie zwanego Starym. ukształtowane procesem lokacyjnym w koń- regionu zachodniego. Powiększał się też syste- Słabo do tej pory wyzyskanym źródłem iko- cu wieku XIII. Położone jest na północno– matycznie obszar miasta, poprzez włączanie nograficznym są też najstarsze mapy i plany wschodnich stokach wzgórz, schodzących na w jego granice kolejnych miejscowości – ostat- miasta, i te są najbardziej przydatne do ana- zachód w stronę rzeki Nacyny. Obfitość wód nią z nich był Ochojec w 2001 roku. Współcze- lizy wspomnianych trzech widoków. Zajmij- gruntowych, źródeł, strumyków i stawów wpły- sne śródmieście stało się centrum administracyj- my się zatem wspomnianymi już rycinami wy- wała na zajęcia ludności i gospodarkę miasta, nym, gospodarczym, handlowym i kulturalnym kazującymi szereg zbieżności. Podstawowymi którego najdawniejsza zabudowa koncentro- – główną, reprezentacyjną dzielnicą Rybnika. problemami są czas ich powstania oraz autor- wała się wokół rynku. Znaczący rozwój miasta Jak na ironię, dawne i współczesne ser- stwo. Na obu Rybnik jest miasteczkiem uro- przyniósł dopiero wiek XIX. Po wykupieniu go ce miasta, które od wielu wieków nieprze- kliwie rozłożonym na stoku wzgórza, otoczo- w 1788 r. przez króla pruskiego Fryderyka Wil- rwanie pieczętuje się rybą, a więc dzielni- nym zewsząd wzniesieniami o znacznej wyso- helma II, Rybnik stał się miastem królewskim. ca – Śródmieście, nie ma do tej pory usta- kości. Część z nich, w głębi, jest pokryta lasa- W krótkim też czasie podniesiono go do rangi lonego znaku. Działająca tu Rada Dzielnicy mi, reszta to pola uprawne malowniczo przy- miasta powiatowego (1818). posługuje się herbami miasta, które przyjęto w legające do zabudowań. Z lewej, na wzgórzu, Rozwój górnictwa, przemysłu i transportu roku 1991 i 2000. Wydaje się, że czas najwyższy widoczny jest kościół wraz z otaczającym go w drugiej połowie XIX wieku, wpłynął na urba- to zmienić, bowiem zasługuje na własne godło, niewielkim cmentarzem oraz zabudowania- nizację miasta. Uporządkowano system dzia- dobrze osadzone w przeszłości, a zarazem na- mi, prawdopodobnie plebanii. Nieco dalej, po- łek wokół rynku, wytyczono nowe ulice i ciągi wiązujące do współczesnych funkcji. śród domów o dwuspadowych dachach, wzno- komunikacyjne, wzdłuż których koncentrowa- Podjęcie przeze mnie – historyka – rozwa- szą się dwie, znacznie od nich wyższe, budow- ła się już nowa, murowana zabudowa. Bruko- żań na temat tak drobnych zabytków ikono- le zwieńczone niewielkimi wieżyczkami. Opo- wane ulice, oświetlenie gazowe, liczne budyn- graficznych, jakimi są pieczęcie, prowokuje też dal, z prawej, widać dwukondygnacyjną, przy- ki użyteczności publicznej – starostwo, sąd, ra- do próby odpowiedzi na pytanie, jak wyglądało sadzistą sylwetę zamku wraz z otaczającymi go tusz, szkoły, kościoły, dworzec kolejowy, czyni- to miejsce wcześniej, powiedzmy dwieście albo zabudowaniami gospodarczymi. Dalej widocz- ły miasto atrakcyjnym. trzysta lat temu. Wszelkie próby opisu miasta, ne są luźno rozmieszczone pojedyncze zabudo- Historycznie ważne wydarzenia nie omija- np. w Średniowieczu, są hipotetyczne. Dla tego wania lub niewielkie ich skupiska. ły miasta, zwłaszcza w pierwszej ćwierci XX czasu nie zachowały się, bo prawdopodobnie Rycina zamieszczona we wrocławskim cza- wieku. Powstania Śląskie (1919–1921) i Plebi- nie zostały sporządzone, żadne rysunki. Te są sopiśmie w 1802 r., zakomponowana w owal, scyt (1921) zaważyły na zmianie przynależno- znane dopiero z samego końca wieku XVIII została podpisana przez Friedricha Gottlieba ści państwowej. W lipcu 1922 r. Rybnik znalazł i początku wieku XIX. Endlera, miedziorytnika żyjącego w latach

Rycina z widokiem Rybnika autorstwa F.G. Endlera z 1802 r. i jej lustrzane odbicie.

38 Nr 3/465; marzec 2010 1763–1830. Ten podróżujący po Śląsku arty- li Rybnik od strony przedmie- sta opublikował sporo widoków śląskich miast. ścia Łony. Za taką interpreta- Wspomniany widok Rybnika musiał powstać cją przemawia również frag- na podstawie rysunku wykonanego wcześniej, ment wspomnianego już ob- lecz nie przed 1786 r., kiedy pojawiły się pierw- razu św. Antoniego z kościoła sze jego prace. Matki Boskiej Bolesnej, który Druga z rycin, ta z rybnickiego Muzeum, został namalowany pomiędzy wpisana jest w prostokąt o wymiarach 12,5 x rokiem 1801 a 1822. Jego da- 17,5 cm. Ekspertyza wykonana w 2003 r. przez towanie umożliwiają przedsta- Ryszarda Lena, znawcę grafiki z Uniwersytetu wione na nim znaczniejsze bu- Wrocławskiego, wiąże ją z oficyną wydawniczą dowle. I tak, widok bardzo po- C.F. Stuckarta w Świdnicy, ucznia F.G.Endle- dobny do grafiki Endlera po- ra, który wydał ją dopiero w 1819 r. To praw- kazuje na wzgórzu po lewej dopodobnie ją wspomina F. Idzikowski, au- pomiędzy drzewami pozo- tor dziewiętnastowiecznej monografii Rybni- stałość prezbiterium dawnej ka. Przyjmuje jednak, że rysunek wykonano fary. Poniżej, w całej okazało- w 1801 r. „…gdyż widać tam nie tylko stary ra- ści prezentuje się ukończony tusz ze swą małą wieżyczką i kapliczkę święte- w 1801 r. kościół Matki Bo- go Jana także ozdobioną wieżyczką, lecz rów- skiej Bolesnej, przed nim brak nież kościół stojący wysoko…”. Jest to zatem już kościółka św. Jana, zaś w widok, który w tej postaci mógł być oglądany rynku stoi zwrócony frontem najpóźniej do roku 1796. W tym właśnie roku do ulicy Raciborskiej ratusz został skasowany niewielki drewniany kośció- wybudowany w 1758 r. I wła- łek, przez kilka stuleci stojący w miejscu obec- śnie ta ulica wychodząca nie- nego skweru z figurą św. Jana Nepomucena mal ze środka zachodniej pie- przed Starym Kościołem, zaś rok później ro- rzei rynku wraz z mostem na zebrano murowany, dawny kościół parafialny. rzece Nacynie świadczy o tym, Pozostałością po nim jest gotyckie prezbite- że autor wcześniejszych rycin rium, obecnie kaplica akademicka. widział miasto ze wzgórz od Zostały zatem rozwiązane dwie niewiado- strony wschodniej, zaś rzeczka me. Intrygującą jest trzecia – gdzie stał artysta uwzględniona na muzealnej szkicując rysunek? Dotychczas nie próbowa- rycinie, jest potokiem spły- no tego, z wyjątkiem Marka Szołtyska, rozwią- wającym ze wzgórza w stro- zać. Otóż podał on, że jest to najstarszy widok nę przedmieścia Łony, a nie Ołtarz św. Antoniego w Starym Kościele z panoramą miasta w początkach Rybnika z 1765 r. od strony południowo–za- Nacyną. Lokalizacja kościo- XIX w. w dolnej partii obrazu. chodniej, czyli widziany od ulicy Raciborskiej. ła farnego Najświętszej Marii Panny z le- ską nad okruchami przeszłości, przeżytkami Tymczasem precyzyjne porównanie obu wej strony rycin może świadczyć tylko o jed- z pozoru nic nie wnoszącymi w nasze zabie- rycin ujawnia interesujący szczegół nie bra- nym – o odwrotnym sporządzeniu matrycy, gane i ponoć nowoczesne życie. A może jed- ny dotychczas pod uwagę. Jest nim niewiel- czyli o identycznym błędzie w obu przypad- nak warto zatrzymać się i docenić te drobne ka zakrystia kościoła farnego. Mógł ją En- kach. Oznacza to pomyłkę autora i kopiu- świadectwa życia przodków, nasze lokalne dler widzieć jedynie ze wzgórza od strony po- jących go następców. pierwszorzędne zabytki, by kiedyś, nie być łudniowo–wschodniej, bo właśnie w tym miej- Czytelnik cyklu artykułów poświęconych tak po prostu znikąd. scu widoczne są do dziś zamurowane pozo- znakom wspólnoty dzielnic miasta Rybni- E. Bimler–Mackiewicz stałości wejścia z zakrystii do prezbiterium. ka może zadać pytanie: po co to wszystko? Tak więc F.G. Endler, a za nim inni, pokaza- Czy ma sens pochylać się z pietyzmem i tro-

Późniejsza rycina wydana przez C.F. Stuckarta w 1819 r., inspirowana rysunkiem Endlera i jej lustrzane odbicie.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 39 Abecadło Rzeczy Śląskich

Wielkopostne i wielkanocne zwyczaje to na Śląsku bardzo bogata część regionalnej tradycji. Wyliczmy więc tylko te niektóre: PALMA. Na Śląsku drzewa palmowe – takie jak w Jerozolimie – nie czy style do łopaty. Jednak te religijne motywy potwierdza też nauka rosną, więc gałązki palmowe musiały przybrać bardziej swojski kształt. o drewnie, bo rzeczywiście na wiosnę, gdy przyroda budzi się do życia Otóż tradycja śląska każe, aby w palmie było przynajmniej siedem ro- i w roślinach uaktywniają się wszelakie soki i żywice – drewno wówczas dzajów krzewów, które symbolizują siedem mieczów boleści, które prze- ścięte jest najtwardsze. biły serce Matki Boskiej Bolesnej cierpiącej pod krzyżem Syna. W róż- nych częściach Śląska rośliny te nie są identyczne, ale sporządźmy naj- WINO W STUDNI. Symbolika wody i wina jest powszechnie znana częściej spotykany zbiór roślin, które używa się do zrobienia śląskiej i kojarzona z cudem zamiany wody w wino na weselu w Kanie Galilej- palmy. Są to: flider – czyli bez * kalina * kruchan, czyli kruszyna * siba, skiej. Również w Wielki Czwartek podczas ostatniej wieszczy Chrystus Wino w studni i inne wielkanocne tradycje czyli czerwona wierzba * kokocz zwana też kokcyna, czy- li kokoczka południowa * świyntojonka, czyli porzecz- ka * wieprzki, czyli agrest * lyska czyli leszczyna * waj- mundka czyli sosna turecka * jymioła * wahold czyli ja- łowiec * bagnoć , czyli bagienko * bazie, gatunek wierz- by zwane też kocianki * trawa trzcionka, czyli trzcina. A zebrane gałązki tych roślin układa się w bukiet o wy- sokości około 40 czy 50 centymetrów. Związuje się to wszystko sznurkiem, korą, wikliną albo dawniej skórza- ną hajką od bicza, czyli rzemieniem z bata na konia. Na- tomiast obecność każdej z tych roślin w śląskiej palmie ma swoje regionalne i botaniczno–teologiczne uzasad- nienie. Przykładowo czerwona wierzba to symbol prze- lanej krwi Chrystusa, kokocz – to symbol koguta, któ- rego głos przypomniał Piotrowi o zaprzaństwie, świyn- tojonka – na pamiątkę św. Jona, tego jedynego z apo- stołów, który wytrwał pod krzyżem. Natomiast kolcza- ste krzewy wieprzków, albo jakiejś innej rośliny z pika- mi, czyli kolcami – symbolizują oczywiście koronę cier- niową Chrystusa. Tradycja śląska mówiła, by w Wielki Piątek sprawdzać w studni czy woda zamieniła się w wino.

ŻUROWA ŚRODA albo nazywana po śląsku – żurowo strzoda, to pił we wieczerniku wodę z winem. Wtedy też ustanowiona została Eu- oczywiście Wielka Środa. Jej korzenie sięgają do pogańskiej tradycji pa- charystia, podczas której do przeistoczenia do dzisiaj używa się wody lenia marzanny, ale w ową środę „paliło się żur”. W tym przypadku nie i wina. Natomiast w Wielki Piątek z ciała Chrystusa na krzyżu wypły- podpalano oczywiście tej zupy, ale wszystkie znalezione w obejściu ru- nęła woda i krew, którą w Eucharystii symbolizuje wino. Dlatego też piecie – stare szmaty, zagrabione po ziemie suche kawałki traw czy ga- wiele ludowych tradycji do tej symboliki się odnosi. Dawniej na Śląsku, łęzi. A nazwa „palenie żuru” wzięła się stąd, że te pozimowe rupiecie kiedy sądzono, że w każdy Wielki Piątek, kiedy symbolicznie przeżywa były tak samo obmierzłe, jak zimowe chłody i jedzony przez cały Wiel- się mękę i śmierć Chrystusa na krzyżu we wszystkich studniach woda w ki Post żur. Tego dnia również paliło się kukłę Judasza. Było to ulicz- tym momencie zamienia się w wino. A ponieważ nie wiadomo dokład- ne przedstawienie sięgające przynajmniej XVII wieku i jakoś związane nie kiedy to następuje, zachęcano, by tego dnia często zaglądać do stud- z paleniem marzanny czy żuru. Tyle tylko, że symbolem zła jest zrobio- ni, źródełek i innych miejsc czerpania wody pitnej. Sądzono też, że ten ny ze słomy Judasz zdrajca, który wydał Chrystusa. We Wielkim Tygo- komu uda się zaczerpnąć takiego wina, będzie miał przez cały rok wiel- dniu z paleniem kukły Judasza spotkałem się w Odrze koło Gorzyc kie szczęście oraz oczywiście będzie miał pełne wiadro wina na święta. i w Skoczowie. I na koniec trzeba wyliczyć wielkośrodowe polynie szkro- baczek, czyli starych i „wyzamiatanych” czyli zużytych brzozowych mio- W RYBNIKU? Zastanawiałem się, czy są jakieś tradycje wielkanoc- teł, które o zmierzchu moczono w smole, zapalano i obnoszono po miej- ne charakterystyczne dla naszego miasta? Z pewnością dawniej pieczo- scowości jako pochodnie. Miało to symbolizować i przypominać, jak no u nas święcelniki zwane też szołdrami, czyli chleby z kiełbasą lub straż świątynna z kijami i właśnie z zapalonymi pochodniami przyszła szynką w środku, które potem święcono we Wielką Sobotę. Ta tradycja aresztować Chrystusa, gdy się modlił w ogrodzie oliwnym. jednak na prawie całym Śląsku zaginęła, choć jest jeszcze żywa w nie- ŚCINANIE DRZEW. Chyba powszechnie znany jest staropol- dalekiej Połomi. Zaś w licznych dawniej rybnickich stawach czy później ski tekst pieśni wielkopostnej: „Krzyżu Święty nade wszystko, drze- w Nacynie ludzie o świcie we Wielki piątek myli sobie nogi – ale to też wo przenajszlachetniejsze. W żadnym lesie takie nie jest, jeno na któ- nie jest wyłącznie rybnicki zwyczaj. Natomiast z pewnością oryginalne rym sam Bóg jest (…)”. Z tymże drzewem Krzyża Świętego jest zwią- było obchodzenie dawniej parafialnego odpustu w kościele MB Bo- zane wiele tradycji. Między innymi na Śląsku uważało się, że Wielki lesnej w piątek przed Niedzielą Palmową. Niestety, nie zachowały się Piątek ze względu na zbawienie ludzkości dokonane na drewnianym dawne opisy tego obrzędu. Z pewnością wielkopostny czas miał swo- krzyżu, więc też jest to szczególny dzień dla wszystkich drzew. To jak- je prawa, stąd i odpustowe obchody były zapewne inne. Ale czy ktoś by – choć tej nazwy nie używano – święto drzewa. Dlatego sądzono, że jeszcze pamięta jak ten „bolesny odpust” wyglądał? Może ktoś zna ta- wszelkie drzewa we Wielki Piątek mają najtwardsze drewno. Zaleca- kie dawne opowieści. Prosimy się nimi podzielić! no więc, aby tego dnia ścinać drzewa, z których drewna chce się zrobić jakieś mocne i twarde przedmioty, przykładowo uchwyty do młotków Tekst i zdjęcie: Marek Szołtysek

40 Nr 3/465; marzec 2010 Wielki album Rybnika (cz. 78)

Kontynuujemy nasz cykl prezentujący sta­re zdję­cia przed­sta­wia­ją­ce losy Ryb­ni­ka i ryb­ni­czan na prze­strze­ni ostatnich 150 lat. Każ­da pu­bli­ ko­wa­na fo­to­gra­fia otrzy­ma swój nu­mer. Uła­twi to dys­ku­sję z Czytelnikami na temat przed­sta­wio­nych na zdję­ciu wy­da­rzeń, rze­czy i osób. Za­chę­ca­my więc Czy­tel­ni­ków do wy­ci­na­nia tych stron i zbie­ra­nia ich w se­gre­ga­to­rze. Ponadto proponujemy Czytelnikom współ­re­da­go­wa­nie cyklu – zachę­ ­ca­my do przyno­ ­sze­nia do redak­ ­cji sta­rych zdjęć będących świadka­ ­mi mi­nio­nych cza­sów. Najbardziej inte­ ­re­su­ją­ce za­mie­ ści­my w „GR”. Za każ­de zdjęcie­ wy­bra­ne do druku, zapła­ ­ci­my 10,00 zł. Spon­so­rem akcji jest Wy­daw­nic­two „Ślą­skie ABC” z Ryb­ni­ka. Za po­wie­rzo­ne nam zdję­cia – dzię­ku­je­my!

78/1 78/2

Zdjęcie 78/1 i 78/2: pokazuje rybnicki strój śląski. A jego cechą Prostujemy! Publikowane dzisiaj zdjęcia z powodu charakterystyczną był biały czepiec z dopię­ Na zdjęciu nr 77/3 przedstawiającym klasę swej niezwykłości idealnie nadają się na wy­ tymi z obu stron ozdobnymi szlajfami, le­ VI szkoły podstawowej w Ligocie znajduje się jątkowy wielkanocny czas. Udostępnił je Pa­ piej widocznymi na powiększeniu z nume­ pan Karol Galus, a nie, jak błędnie podaliśmy, weł Karol Pyszny. Otóż zdjęcie nr 78/1 zo­ rem 78/2. Myślę, więc, że jest już najwyż­ jego żona, pani Amalia Galus. Za pomyłkę po- stało zrobione w Rybniku około 1900 roku szy czas, aby nasz Zespół Tańca Ludowego wstałą nie z naszej winy, przepraszamy. podczas uroczystości srebrnego wesela bra­ „Przygoda” miał komplet takich strojów dla Redakcja ta Anastazji Pielorzowej, która była prabab­ promocji naszego miasta. To oczywiście wy­ cią współczesnego posiadacza tej fotografii. maga pieniędzy. Do tego zagadnienia jesz­ Zdjęcie 78/3: Jest to pierwsze tak wyraźne zdjęcie, które cze powrócimy. Tę fotografię wykonano w 1949 roku przed scho­ dami pod głównym wej­ ściem na plac do kościoła franciszkanów na Górze św. Anny. Natomiast dzię­ ki analizie ubrań widzimy, że jest to pielgrzymka z Rybnika. Osiem kobiet bo­ wiem ma na głowach ta­ kie same „rybnickie czep­ ce śląskie”, jak na zdjęciu 78/1 i 78/2. I można jesz­ cze zadać pytanie w jakim terminie, na jakie uroczy­ stości dawniej rybniczanie tradycyjnie pielgrzymowa­ li na Anaberg. Na odpust Podwyższenia Krzyża, na MP Szkaplerznej, na Wnie­ bowzięcie czy na Aniołów 78/3 Stróżów? Może ktoś zna tę istotną informację? Pro­ Opracowanie i fotokopie: Marek Szołtysek simy się nią podzielić

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 41 — Historia gospodarcza dotyka każde- stów ma charakter pionierski – wykorzystu- go człowieka, niezależnie od tego, kto jest Jak to dawniej je nowe materiały źródłowe i podejmuje te- u władzy, czy nastał czas wojny czy poko- maty pomijane w dotychczasowych bada- ju… — przekonuje organizator konferencji z gospodarką niach — wyjaśnia D. Keller. Wiadomo już, i redaktor wydawnictwa Dawid Keller z ryb- że cykl spotkań związanych z przeszłością nickiego Muzeum. — Gospodarki nie spo- bywało… gospodarczą naszego miasta i regionu bę- sób pominąć w tworzeniu obrazu przeszło- dzie kontynuowany. Odpowiedź znają uczestnicy konfe- ści danego terenu. Dlatego też siedmiu au- Warto też dodać, że konferencji towarzyszy rencji pt. „Historia gospodarcza Ryb- torów postarało się przybliżyć ten fragment wystawa przygotowana przez członków sto- nika i powiatu rybnickiego w XIX i XX dziejów. W trakcie konferencji mowa była warzyszenia „Genius Loci” przy współpracy w.”, jaka odbyła się w Cechu Rzemiosł m.in. o historii hutnictwa żelaza do 1945 ze Studenckim Kołem Naukowym History- z inicjatywy Muzeum w Rybniku. To- r., architekturze międzywojennego Rybni- ków UŚ, którą można oglądać do 31 marca warzyszy jej wydawnictwo pod tym sa- ka, zanikaniu rolnictwa w rejonie Rybnika w rybnickim Muzeum. Ekspozycja pod ha- mym tytułem oraz wystawa „Ocalić od od XVII do XX wieku na przykładzie daw- słem „Ocalić od zapomnienia” ma na celu zapomnienia”. nej gminy wiejskiej Zamysłów oraz o poli- uchwycenie w obiektywie i zachowanie dla tykach pochodzących z terenu powiatu ryb- jonie Pszowa i Lysek, a B. Kloch zaprezen- potomnych, często ginącego na naszych nickiego, którzy w okresie międzywojennym tował budżet Rybnika z roku 1909. Zawar- oczach, postindustrialnego krajobrazu Gór- wypowiadali się na tematy gospodarcze. A o te w nim dane były nie tylko prostym wy- nego Śląska. Dotychczas wykonano ok. tym, co minione mówili też pracownicy ryb- kazem cyfr, ale pozwoliły wskazać główne 25.000 zdjęć i sfotografowano 37 zakładów nickiego Muzeum – Elżbieta Bimler–Mac- kierunki działań ówczesnych władz miasta. przemysłowych (szczegóły i zdjęcia na www. kiewicz, dyrektor placówki Bogdan Kloch i Wszystkie teksty referatów zostały wydane geniusloci.free.pl). A w Muzeum zorganizo- D. Keller. Ten ostatni przybliżył temat nie- w formie publikacji pod takim samym tytu- wano również panel dyskusyjny na temat ar- zrealizowanych inwestycji kolejowych w re- łem, co konferencja: — Ponad połowa tek- chitektury przemysłowej. (S)

Uniwersytet III Wieku • 15.04., czwartek, godz. 11.00 – „20 lat odrodzonego Sena­ zaprasza na zajęcia do swojej siedziby, tu RP; historia parlamentaryzmu polskiego” – Senator RP Tade­ ul. Sobieskiego 15, tel. 32/755 79 90 usz Gruszka • 16.04., piątek, godz. 8.00 – Wycieczka do Krakowa: wykład „Le­ Program zajęć na kwiecień karz a pacjent” – prof. Aleksander Skotnicki – Klinika Hematolo­ • 8.04., czwartek, godz. 11.00 – Malarstwo barokowe, cz. II – He­ gii Uniwersytet Medyczny U.J.; zwiedzanie lena Kisielewska; • 22.04., czwartek, godz. 11.00 – Kłamstwo i intryga, spisek • 9.04., piątek, godz. 14.00 – Spotkanie wielkanocne; w literaturze – Alicja Godlewska; • 12.04., poniedziałek, godz. 10.00 – Dyżur prawniczy – mec. • 26.04., poniedziałek, godz. 10.00 – Dyżur prawniczy – Sędzia Szczepan Balicki; godz. 11.00 – „Impresja” – Maria Malczewska; Witold Kołek; • 13.04., wtorek, godz. 12.00 – Pozytywna energia – Karol Wila­ • 27.04., wtorek, godz. 14.00 – Spotkanie solenizanckie; szek i Urszula Motykowa; • 29.04., czwartek, godz. 11.00 – Wykorzystanie odnawialnych • 14.04., środa, godz. 10.00 – Dyżur psychologiczny – dr Stani­ źródeł energii – praktyczne zastosowanie na terenie miasta Ryb­ sława Mielimąka, U.Śl. Katowice; nika – Aleksander Larysz, Fundacja Uniwersytetu Śl.

Seanse odbywają się w sali Rybnickiego Centrum Kultury, ul.Saint Vallier 1, 44-200 Rybnik. Repertuar na kwiecień Jednorazowe karty wstępu w cenie 10 zł oraz miesięczne karnety w cenie 30 zł do nabycia w kasie Teatru. Szczegóły: www.dkf.rybnik.pl

poniedziałek, 12 kwietnia 2010 r., godz. 19.00 poniedziałek, 19 kwietnia 2010 r., godz. 19.00 poniedziałek, 26 kwietnia 2010 r., godz. 19.00 NA KRAWĘDZI NIEBA MNIEJSZE ZŁO LOURDES prod. Niemcy, Turcja, 2007 r., prod. Polska, 2009 r., obyczajowy, czas prod. Austria, 2009 dramat, czas 122 min., reż.: Fa­ 109 min., reż.: Janusz Morgenstern, ob­ r., dramat, czas 96 tih Akin, obsada: Nursel Koese, sada: Lesław Żurek, Borys Szyc, Janusz min., reż.: Jessica Hau­ Hanna Schygulla, Nurgul Yesil­ Gajos, Anna Romantowska, Magdale­ sner, obsada: Gilet­ cay, Tuncel Kurtiz, Patrycia Ziół­ na Cielecka. te Barbier, Gerhard kowska. „Niech idzie pod prąd. Niech nie będzie Liebmann, Léa Seydo­ Owdowiały Ali zakochuje się w owcą w stadzie. Żeby mógł kiedyś spo­ ux, Sylvie Testud, Bru­ prostytutce Yeter. Para szybko kojnie w twarz spojrzeć” – tak mówi no Todeschini, Irma zamieszkuje razem. Pogrążo­ Matka, kiedy jej syn, Kamil, student polonistyki, wydrukował w pe­ Wagner. ny w książkach syn Alego, Nejat na początku stanowczo riodyku eksperymentalny wiersz. Upojony sukcesem, powodzeniem Aby przełamać codzienną rutynę, Christine, przy­ sprzeciwia się wyborowi ojca. Kiedy jednak dowiaduje się, u kobiet i radością życia Kamil nie przywiązuje zbyt dużej uwagi kuta do wózka inwalidzkiego, postanawia wyru­ że kobieta większość swych ciężko zarobionych pieniędzy do tego, co dzieje się wokół. A dzieje się dużo. Jest rok 1980 i od szyć do Lourdes. Ta podróż zmieni jej życie. wysyła do domu w Turcji, by jej córka mogła studiować młodych, wykształconych ludzi oczekuje się zajęcia jasnego stano­ Czy poprawa jej zdrowia to wynik regresu choro­ na uniwersytecie nawiązuje się między nimi nić sympatii... wiska: albo jesteś z nami, albo… przeciw nam. by? A może jednak Bóg istnieje?

42 Nr 3/465; marzec 2010 W każdej społeczności wszystko, co wyjąt- kowe, a przy tym atrakcyjne, staje się cen- ne. Stąd bierze się wartość rzadkich krusz- Od wielkiego święta... ców, zachwyt nad pojawiającymi się nie co łowych klubów w Polsce, starających się o jego ter Bońka, byłby jednym z najlepszych piłkarzy na dzień tworami natury i kultury, nad wyróż- pozyskanie. Gdy dowiadywał się, że przyjecha- świecie. Był szczupły, a miał potężne uderzenie, niającymi się zjawiskami, czyli tym wszyst- li do Rybnika, żeby go namówić do gry w Legii, co wynikało nie z siły, ale ze znakomitej techniki kim, co – mówiąc potocznie – zdarza się od Ruchu, Górniku, Widzewie, ukrywał się przed i „szybkiej” nogi. U każdego z trenerów był sta- wielkiego święta. nimi. — Pamiętam, że działacze z Pogoni na ty- łym egzekutorem rzutów wolnych i rzutów kar- Tak jak dla sympatyków sportu w całej Polsce dzień wynajęli pokój w Olimpii. Przez tyle czasu nych. Krótko prowadził piłkę i był przy tym bar- magiczne wręcz znaczenie mają sukcesy piłkar- zamierzali przekonywać go do wyjazdu do Szcze- dzo szybki. Gdy się rozpędził, przeciwnicy nie mie- skiej reprezentacji trenera Kazimierza Górskie- cina — wspomina brat Emila – Józef Szymura. li szans, żeby go zatrzymać. go i jego następców, Jacka Gmocha i Atnonie- Byli zawodnicy i trenerzy ROW–u Rybnik sy- go Piechniczka, tak dla rybnickich kibiców pił- tuują nazwisko swojego kolegi obok Deyny lub „Już za chwilę, za chwileczkę... karstwa legendarną postacią jest obecnie, wystę- Bońka, albo tak jak trener Franciszek Krótki, ...Emil strzeli pod poprzeczkę” – śpiewał ryb- pujący w I–ligowym KS ROW, Emil Szymura. w gronie najwybitniejszych przedstawicieli tej nicki stadion, gdy grający z nr 7 (z takim nume- Zawodnik Silesii Rybnik, ROW–u Rybnik i dyscypliny: rem rozpoczynał również karierę w MU George Górnika przebojem zdobył sobie ser- — Nie spotkałem w całym swojej karierze pił- Best) na koszulce zawodnik ustawiał sobie piłkę ca rybnickich kibiców, gdy jako osiemnastola- karskiej i trenerskiej drugiego takiego talentu w do oddania strzału z rzutu wolnego. Na trybu- tek awansował z zespołu A–klasowego do I ligi. Polsce. Pod względem piłkarskim Emil był zawod- nach przy Gliwickiej przy okazji meczów z Ru- Niewielu chyba piłkarzy w Polsce zaskarbiło so- nikiem światowego formatu. Dla mnie Emil był chem, Górnikiem czy Legią zasiadały wówczas bie tak żarliwą sympatię trybun, jaką na stadio- prawdziwe rzesze widzów. nie przy Gliwickiej cieszył się Emil Szymura. — Na meczu z Legią — wspomina Józef Jego popularność nierozłącznie związaną ze Golla — było ich 26 tysięcy. W ostatniej minu- wspomnianą sympatią można by porównać chy- cie, przy stanie 1:2, sędzia podyktował dla nas ba tylko do tego rodzaju emocji, jakie na prze- „jedenastkę”. Choć dla wszystkich było oczywi- łomie lat 60. i 70. w Manchesterze United to- ste, kto ma wykonywać karnego, egzekutor wy- warzyszyły karierze George’a Besta. Niestety, znaczony przed meczem przez trenera Jankow- Emil Szymura nie odnosił takich sukcesów jak skiego stanął na środku boiska, błagając opatrz- pochodząca z Belfastu gwiazda angielskiej i pół- ność, by nikt go tam nie zauważył. Tymczasem nocnoiralndzkiej piłki. oczy tych 26 tysięcy ludzi patrzyły tylko na nie- go. Podszedłem do niego i podprowadziłem pod Na przeszkodzie stanęły... pole karne, mówiąc po drodze, aby spokojnie ...trzy poważne kontuzje, jakich doznał już przymierzył w ten róg, w który zawsze strzela. podczas występów w Górniku, a także – na co A tak relacjonuje dalszy przebieg tego zda- zwracają uwagę jego koledzy z boiska – wyjąt- rzenia sam strzelec: — Kiedy ustawiłem piłkę, kowa skromność, porównywalna chyba tylko z zapadła kompletna cisza. Bramkarzem Le- tą, jaką od lat prezentuje Adam Małysz. Cechy gii był wtedy Piotr Mowlik. Podczas rozbiegu charakterologiczne, które na skoczni narciar- zauważyłem, że wy-

skiej nie mają większego znaczenia, na boisku Trening KS ROW – w sezo- konał ruch w tę stro- piłkarskim mogą być barierą w osiągnięciu naj- nie 1976/77. Pierwszy z lewej nę, w którą miałem większych sukcesów. E. Szymura, z prawej trener strzelić. Zmieniłem Mniej więcej na ten sam okres, kiedy kadra Jerzy Kulig. Zdj.: arch. J. Golli róg w ostatniej chwi- Górskiego, Gmocha i Piechniczka święciła naj- lepszym piłkarzem od li, a Mowlik po zwo- większe triumfy, przypada równie krótka i – nie Deyny i być może, gdy- dzie rzucił się właśnie przymierzając – w podobnym stopniu niespeł- by się gdzie indziej uro- w tę stronę. Na szczę- niona kariera piłkarskiego fenomenu, jakim dził, zrobiłby największą ście uderzyłem na tyle był pochodzący z Paruszowca Szymura. Tak jak karierę spośród wszyst- mocno, że piłka prze- w 1974 i 1982 roku Polacy znaleźli się o krok od kich Polaków grających leciała po jego rękach mudndialowego finału, tak wspomniany wyżej w piłkę. Ale wtedy nie i znalazła się w siatce. piłkarz stał u progu światowej kariery, ale na po- grałby dla ROW-u, dla Stadion szalał z rado- kazaniu wspaniałych umiejętności i możliwości rybnickich kibiców, a ści, a trener zaczął na się skończyło. Najważniejsze laury i największe to przecież ma wartość, mnie wrzeszczeć jesz- Czerwiec 2009, mecz oldboyów TuS Preußen Vluyn 09 – zaszczyty pozostały poza ich zasięgiem. jakiej nie da się przece- Górnik Zabrze; w środku między Zygfrydem Szołtysikiem cze na boisku, a skoń- Dla najwybitniejszego rybnickiego pomocnika nić — zauważa trener i Ernestem Powieczko – Emil Szymura. czył dopiero w szatni. życiowym dokonaniem była gra u boku... Pelcza- Józef Golla. — Pamię- Zdj.: ELO – www.bundesliga.pl Po tym karnym przez ra, Konska, Śmietany, Hermana, Sobczyńskie- tam, że po przejściu z Silesii do ROW–u, zaledwie dwie noce nie mogłem zasnąć. Rozpamiętywa- go, Golli, Lorensa, Gacha, Kubelskiego, Zde- przez kilka tygodni grał w rezerwach, a na pierw- łem całą sytuację i zastanawiałem się, jak by się bla, Frydeckiego, Błachuta, Krótkiego, Jandu- szym treningu z pierwszym zespołem okazało się, to dla mnie skończyło, gdyby Mowlikowi udało dy i innych graczy ROW–u; i Górniku Zabrze, że poruszał się z piłką szybciej niż pozostali bez się obronić... gdzie jego partnerami byli: Szołtysik, Kurzeja, piłki. To robiło wrażenie. — Kiedyś siatka przymocowana do drewnianej Gorgoń, Pałasz czy Hutka. Mimo występów w — Moim zdaniem był to najlepiej wyszkolo- konstrukcji o kwadratowym przekroju nie posiada- reprezentacji młodzieżowej i kadrze B oraz po- ny piłkarz w całej Polsce — mówi z kolei trener ła odciągu na wysokości poprzeczki. Opadała bezpo- wołań do kadry A, w tej ostatniej nie potrafił się Andrzej Frydecki, najbliższy przyjaciel Emila z średnio ku ziemi pod niewielkim kątem. Pamiętam, odnaleźć. Unikał kontaktów z działaczami czo- czasów gry w ROW–ie. — Gdyby miał charak- c.d. na stronie 45

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 43 Koszykarski cel osiągnięty Bokserskie medale Zajmujące na koniec rundy zasadniczej 8 miejsce koszykarki Na Mistrzostwach Polski Seniorów w boksie w Strzegomiu, w któ- UTEX ROW Rybnik zapewniły sobie utrzymanie w ekstraklasie i rych wystartowało prawie 180 zawodników, Mateusz Mazik został tym samym awans do fazy play-off z udziałem 8 najlepszych dru- wicemistrzem kraju i zdobył żyn ekstraklasy. Zatem zakładany przed sezonem cel został osiągnię- srebrny medal. Nasz zawodnik ty, ale dopiero po ostatnim meczu rundy zasadniczej. W Pawłowicach dopiero w finale musiał uznać rybniczanki pokonały Artego Bydgoszcz 71:49 i po ostatnim gwizdku wyższość rywala, przegrał przed cieszyły się z awansu do czołowej ósemki. A jeszcze przed tym meczem czasem z Andrejem Liczikiem o dwa miejsca w ósemce walczyły 3 zespoły. Zabrakło w niej beniamin- (Ukrainiec z polskim paszpor- ka z Pruszkowa, który przegrał swoje ostatnie spotkanie i teraz będzie tem). W trzeciej rundzie, kiedy walczył o utrzymanie. Mazik zaczął odrabiać 2–punk- Rywalem rybniczanek w I rundzie play–off jest zwycięzca rundy za- tową stratę do rywala, nadział się sadniczej PWSZ AZS Gorzów Wielkopolski. Po pierwszym przegra- na kontrę i sędzia przerwał poje- nym przez Utex spotkaniu w Gorzowie 65:82, zespoły drugi mecz ro- dynek, odsyłając Mazika do na- zegrały w środę 24 marca w Pawłowi- rożnika. Mateusz jako jedyny bro- cach. Rywalizacja w tej fazie toczy się nił honoru Śląska w strefie meda- do dwóch zwycięstw, zatem wszystko lowej, gdyż reszta zawodników ze wskazuje, że na spotkaniu w Pawło- śląskich klubów odpadła w elimi- wicach skończy się tegoroczna rywa- nacjach lub w ćwierćfinałach. Ma- lizacja rybnicko–gorzowska. Chyba teusz w pierwszej walce pokonał że podopieczne Mirosława Orczyka 8:0 zawodnika gospodarzy M. Le- sprawią miłą niespodziankę. śniaka, w ćwierćfinale 7:0 wygrał z Oba zespoły rywalizowały ze sobą D. Stempniewskim z Elbląga, na- w pierwszej rundzie play–off także w tomiast w półfinale 6:0 pokonał P. Mateusz Mazik (pierwszy z lewej ) na po- sezonie 2007/08. Rywalizacja ta za- Juszczyka z Białegostoku. dium Mistrzostw Polski. kończyła się wynikiem 3:0 dla Go- Nasz drugi zawodnik Patryk Cichocki w wadze lekkiej (60 kg) przegrał rzowa, ale oba zespoły awansowały 0:6 z mistrzem Polski z 2009 r. Michałem Syrowatką z Białegostoku, zaś do play–off z innych niż w tym sezo- w wadze średniej 75kg Kamil Romański uległ na punkty 6:13 aktualne- nie pozycji – Gorzów był 3., a Rybnik mu Mistrzowi Polski młodzieżowców z Ostrołęki Rafałowi Sodórowi. 6. Prawdopodobnie kolejnym rywalem Utex–u już w walce o miejsca Na początku marca w Wałczu odbyły się Mistrzostwa Polski 5–8 będzie przegrany z najsilniejszej pary ćwierćfinałowej CCC Polko- Juniorów w boksie. Prawo startu w tej imprezie w wadze papie- wice – Wisła Kraków. Wówczas pierwszy mecz odbędzie się w Pawło- rowej (48 kg) zapewnił sobie zawodnik RMKS–u Rybnik Kamil wicach 31 marca, rewanż tydzień później na boisku rywala. Pierchała. Rybniczanin udział w mistrzostwach rozpoczął od wygra- nej walki eliminacyjnej, w ćwierćfinale wysoko na punkty 12:2 poko- nał zawodnika z Łodzi – Adriana Szadowiaka. Niestety, w walce o fi- Mistrz w ju jitsu z Rybnika nał przegrał z Pawłem Nowakiem ze Szczecina i tym samym zdobył Bartłomiej Bednarczyk z Rybnickiego Klubu Ju Jitsu Spor- brązowy medal Mistrzostw Polski Juniorów. W tym samym czasie towego obronił mistrzowski tytuł i na Mistrzostwach Polski Se- w Zagrzebiu (Chorwacja) kadra Polski z Mateuszem Mazikiem niorów i Seniorek w Ju Jitsu na obiektach sportowych AZS AWF (RMKS Rybnik) w składzie startowała w bardzo silnie obsadzo- Wrocław znów okazał się najlepszy w kategorii wagowej do 69 kg. nym turnieju międzynarodowym. Udział w nim brały najsilniejsze Na 3 miejscu uplasowała się i zdobyła brązowy medal Aleksan- ekipy z całej Europy. Rybniczanin zajął 3 miejsce, przegrywając nie- dra Bobrzyk w kat. wagowej do + 70 kg. znacznie na punkty (4:2) półfinał z Rosjaninem Polakowem, medalistą Trenerzy są zadowoleni także z występu pozostałych zawodników. mistrzostw Europy i świata. Warto dodać, że pogromca Mazika wszyst- Walki z ich udziałem były bardzo zacięte i ulegali bardziej doświad- kie walki, poza tą z rybniczaninem, wygrał przed czasem. czonym zawodnikom niewielką przewagą punktową. Sławomir Rygiel ostatecznie zajął 6 miejsce w kategorii wagowej do 94 kg, a Adrian Buś 8 miejsce w kategorii wagowej do 85 kg. Największego pecha miał Bar- tosz Przybylski, który w pierwszej walce złamał nos i decyzją lekarza został wycofany z zawodów. Prawie miesiąc później w Głogowie odbył się Puchar Polski Juniorów i Juniorek w Ju Jitsu, w którym udział wzięli również zawodnicy RKJJS. Zawody te były zarazem eliminacją zawodników do Mistrzostw Europy. Weronika Albrecht w kategorii wagowej +70 kg zajęła 2 miejsce, Alan Suska był 4, a Daniel Wierszewski po bardzo emocjonujących walkach w kategorii wagowej do 46 kg, zajął ostatecznie 3 miejsce i przywiózł do Rybnika brązowy medal. Zespół TS Volley Rybnik Zespół TS Volley Gospodarze górą! W Rybniku odbył się jeden z 8 siatkarskich turniejów 1/8 finału Międzywojewódzkich Mistrzostw Młodzików o Puchar Prezesa PZPS. Atut własnej sali w pełni wykorzystali zawodnicy Volleya Rybnik, którzy pewnie ograli 2:0 swoich rywali: MKS Su- dety Kamienna Góra, GSZS Gorzów Wlkp., MMKS Kędzierzyn Koźle. Turnieje ćwierćfinałowe, do których awansował rybnicki

Ekipa rybnickiego KJJS podczas mistrzostw Polski klub, zostaną rozegrane w drugi weekend kwietnia. Strony sportowe redaguje Marcin Troszka 44 Nr 3/465; marzec 2010 Żużlowy lany poniedziałek W drugi dzień Wielkanocy na rybnickim to- rze żużlowcy RKM ROW Rybnik zainauguru- ją pierwszoligowy sezon żużlowy 2010.Ich pierw- szym rywalem będzie łotewski klub żużlowy z Dau- gavpilis i nie jest to jedyny zagraniczny klub wśród pierwszoligowych zespołów. W roli beniaminka wy- startuje węgierski Miszkolc. Przed pierwszą ligową potyczką żużlowcy trady- cyjnie zaprezentowali się swoim fanom. Tym razem „żużlowa gala” odbyła się w Teatrze Ziemi Rybnic- kiej, którego widownię rybniccy kibice wypełnili do ostatniego miejsca, co znaczy, że żużel w Rybniku trzyma się mocno. Skład drużyny RKM ROW Rybnik na sezon 2010. Konsek. Menadżer drużyny: Dariusz Momot. Seniorzy: Ronnie Jamroży, Andriej Karpov (Ukraina), Nicolai Klindt Mecze w Rybniku: 5.04 – Lokomotiv Daugavpilis, 2.05 – GTŻ Gru- (Dania), Joonas Kylmakorpi (Finlandia), Daniel Nermark (Szwecja), dziądz, 16.05 – Marma Rzeszów, 30.05 – PSŻ Poznań, 20.06 – Misz- Mariusz Węgrzyk, Adam Pawlczek; juniorzy: Mateusz Domański, Ka- kolc, 11.07 – Start Gniezno, 18.07 – Lotos Gdańsk. mil Fleger, Rafał Fleger, Łukasz Piecha, Sławomir Pyszny, Mariusz Muszkieter Trophy Amatorsko w ręczną W Ogólnopolskim Muszkieter Trophy w szpadzie dziewcząt W hali sportowej rybnickiego „Ekonomika” odbył się pierw- i chłopców w Gliwicach, dobrze spisali się zawodnicy Rybnickiego szy z trzech turniejów o Puchar Rybnika amatorów w piłce Młodzieżowego Klubu Sportowego. W ręcznej. Pomysłodawcą imprezy jak i organizatorem jest CRiR Bu- kategorii młodzików pierwszy raz w tym shido, przy współ- sezonie na podium stanął Marcin Hunt, udziale Urzędu Mia- zajmując bardzo dobre 3 miejsce. Wśród sta, Zespołu Szkół szpadzistek najlepiej spisała się Anna Ekonomiczno–Usłu- Mroszczak, która po bardzo emocjonują- gowych oraz Stowa- cej walce w finale z Kingą Majnusz z Pia- rzyszenia Re–Active. sta Gliwice, nieznacznie przegrała i zaję- Kolejne dwa tur- ła 2. miejsce. Przemysław Trzepizur zajął nieje zaplanowano 22. miejsce, podobnie – Emilia Kucza, a na 11 kwietnia br. Katarzyna Czampiel była 53. o godz. 9.00 i 9 maja W kategorii dzieci 10. miejsce zajął br., również o 9.00. Kacper Kordas, tuż za nim uplasował Jedna z akcji pierwszego amatorskiego turnieju. Ostatnie sukcesy na- się Jarosław Fajkis, Ryszard Kałuziński szej męskiej reprezentacji sprawiły, że zainteresowanie tą dyscypli- był 17., Igor Tymusz 50., a Jakub Koło- ną w naszym kraju rośnie. Liczymy, że podobnie będzie w Rybniku. dziej 53. W zawodach startowało blisko Do premierowej rywalizacji zgłosiły się 4 drużyny, które rozegra- Anna Mroszczak na drugim stop- 250 zawodników reprezentujących kluby ły turniej systemem „każdy z każdym”. Z kompletem zwycięstw na niu podium. z całej Polski. Turniejem tym najmłod- pierwszym miejscu uplasowali się Bezimienni, którzy pokonali dru- si adepci szpady zakończyli klasyfikację generalną portalu szermier- gich w końcowej tabeli Nauczycieli z Jastrzębia 14:12, trzecich – In- czego www.mat-fencing.pl. Na klasyfikację składały się najlepsze cztery ternautów 18:4, oraz czwartą drużynę turnieju ZST Team 17:10. Skład (z sześciu) turnieje krajowe. Młodzi szermierze z Rybnika w tej klasy- zwycięskiej drużyny: Mirosław Michalewski, Marcin Suchecki, Arka- fikacji zajęli następujące miejsca: Anna Mroszczak (młodziczka) – 4 , diusz Skowron, Artur Duda, Łukasz Pałka, Aleksander Góra, Rafał Marcin Hunt (młodzik) – 6, Przemysław Trzepizur (młodzik) – 7 i Kac- Adamczyk, Grzegorz Studnik i Artur Szymura. per Kordas (kat. dziecięca) – 4.

c.d. ze strony 43 śnia 2009 r. do marca br. zebrali najwię- że w Chorzowie Emil zdobył przepiękną bramkę bezpośrednio z rzu- Maszerujemy na orientację cej punktów do klasyfikacji generalnej. Oddział PTTK w Rybniku oraz tu wolnego, trafiając tuż pod poprzeczkę. Choć cieszyliśmy się z gola, III Ogólnopolska Impreza na Orien- gmina Lyski zaprasza na Ogól- sędzia nie zauważył tego, że piłka odbiła się od mocno naciągniętej tację „O Złoty Puchar Rybnika” jest nopolską Imprezę na Orientację siatki i nie wskazał na środek. Emil bardzo się tym przejął — opo- imprezą otwartą i każdy może wziąć o Złoty Puchar oraz galę finało- w niej udział. Będzie też okazją do przy- wiada Andrzej Frydecki. — Zresztą to przejmowanie się i brak wia- wą Otwartych Mistrzostw Rybnika bliżenia atrakcyjnej, ale i wymagającej ry we własne umiejętności było jego największą słabością. Przy tym w Marszach na Orien- dyscypliny sportowej. By za- oczywiście przeceniał wartość tych graczy, którzy piłkarsko nie dora- tację sezonu 2009–2010. chęcić mieszkańców regio- stali mu do pięt. Tego nadmiernego, a w jego przypadku szkodliwe- Impreza będzie mia- nu do udziału w imprezie, go nawet szacunku dla innych trudno go było oduczyć. ła miejsce w sobotę 24 organizatorzy przygotowali Tak jak nieczęsto przychodzi nam być świadkami sukcesów kwietnia od godz. 10.30. trasę rekreacyjną oraz dla polskich drużyn klubowych czy piłkarskiej reprezentacji, tak W czasie gali, będącej początkujących. Chętnym też od wielkiego święta pojawia się na świecie piłkarz takiego jednocześnie podsumo- towarzyszyć będzie prze- formatu jak Emil Szymura. waniem sezonu, nagro- wodnik, który objaśni, jak dzeni zostaną uczestnicy Dokończenie w kolejnym wydaniu „GR”. poruszać się z mapą w te- zawodów, którzy od wrze- (gr) renie.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 45 Hity na święta Konkurs świąteczno–jubileuszowy

Aleksandra Klich, Cały ten W tym roku tradycyjny wiosenno–świąteczny konkurs podporządkowany Kutz. Wyd. „Znak”, Kraków jest jubileuszowi 20–lecia naszego pisma i hasłu „Gazeta Rybnicka” świadkiem 2009. Kazimierz Kutz, Piąta stro- przemian Rybnika 1990–2010. Zadaniem naszych Czytelników jest pójście tro­ na świata. Wyd. „Znak” 2010. pem najważniejszych inwestycji, jakie w ostatnim 20–leciu zrealizowano w cen­ Obie książki – „biografia niepo- trum miasta. Każdemu rysunkowi towarzyszy rymowanka, którą należy uzupeł­ korna” niepokor- nić. Litery oznaczone cyferkami od 1 do 37 utworzą hasło, które jest rozwiąza­ nego bohatera i jego autorska wi- niem konkursu. zja Śląska wspa- Życzymy miłej zabawy! Na odpowiedzi czekamy do 16 kwietnia br. niale się uzupeł- niają. Nie dość na tym: dopiero co w rybnickiej bibliotece autorka biografii wybitnego reżyse- Bon towarowy ra – dziennikarka i reporterka rodem z naszego Zaproszenie na kolację miasta – opowiadała o swoim bohaterze, a już we dwoje mamy okazję gościć go osobiście w Rybniku (29 marca). Czego nie doczytaliśmy, dopytamy… Placówki handlowe w Rybniku: Kolekcja Pizzeria Italiana ••• Focus Mall (I piętro) „WIOSNA” Rybnik, ul. Hallera 25, już tel. 32 42 35 757 w. 33 „Niezbędnik inteligenta ul. Sobieskiego 34 ul. Grunwaldzka 46 w sprzedaży! – 10 najważniejszych pytań świata”, 2010. Wydanie specjalne „Polityki”, w któ- 2 pozycje książkowe rym znajdziemy obszerne odpowiedzi na najczęściej współcześnie zadawane py- Zaproszenie tania: o klimat, kryzys kapitalizmu i de- empik do Gabinetu Kosmetycznego mokracji, o nasze lęki, wpływ Interne- Professionalline tu na życie, zagrożenie wojną i terrory- CH Focus, ul. Chrobrego 1, tel. 75 55 980 Rybnik, ul. Wodzisławska 19, zmem, wartości jakimi powinniśmy się w życiu kierować. — Może CH Plaza, ul. Raciborska 16, tel. 75 53 400 tel. 697 754 787 zrozumiemy, dokąd zmierza świat, a przynajmniej łatwiej będzie w nim żyć — zachęcają do czytania dziennikarze „Polityki”. ••• Podarunek piękności Wartościowa książka DVD Pedro Almodovar, Prze- rwane objęcia. Universal. Dystr. Księgarnia ORBITA, Best Film, Gutek Film. Rybnik, Rynek 12 Jeśli w filmie gra, a u Almodovara gra tel./fax 032/42 22 604 obowiazkowo, Penelope Cruz, musi iskrzyć. ul. Wiejska 4, 44-200 Rybnik, www.orbita.osdw.pl Jest miłość, jest tajemnica, są emocje, więc tel. 32 422 23 21, 506 03 63 66 Instytut czynny: pon.–sob. 7.00–21.00 iskrzy. Kto woli duży ekran – ostatnia oka- zja, bo „Przerwane objęcia” dziś (29 mar- ca) pokazuje DKF „Ekran”. Ale DVD warto 19–litrowa butla wody kupić, bo dołączono do niej płytę z piosen- z pompką kami również z innych filmów Almodovara. ••• Sponsorom nagród CD Garou, Gentleman serdecznie dziękujemy! Cambrioleur, Sony Music Zadzwoń i zamów! 2009. 32 42 25 127, 501 345 006 Wydany w grudniu ub. roku nowy studyjny album naszego ulubionego „Wilkołaka” zawiera piosenki innych Rozwiązanie „Foto–zagadki” z nr 2 – Na fotogra­ artystów: po angielsku Madonny, U2, Roda Stewarta, Franka Sina- fii zamieszczonej w poprzednim numerze znalazło się try czy duetu Simon&Garfunkel, ale i po francusku – Charlesa Azna- Gimnazjum nr 1 przy ul. Cmentarnej, a łacińska sen­ voura czy Serge’a Gainsbourga. Dwujęzycznie, jak na Kanadyjczy- tencja „Vitae non scholae discendum est” brzmi: „Trze­ ka przystało… ba się uczyć dla życia, nie dla szkoły”. Nagrody za prawidłowe odpowiedzi otrzymują: Empik – IWONA TKOCZ i SABINA ZAWISŁO z Rybnika, empik Świat wody – JANUSZ POLOK z Rybnika. CH Focus, ul. Chrobrego 1, tel. 75 55 980 CH Plaza, ul. Raciborska 16, tel. 75 53 400 Po odbiór nagród należy zgłosić się do redakcji w ciągu 1 miesiąca od ogłoszenia zwycięzców.

46 Nr 3/465; marzec 2010 Telefony doredakcji: 32/4228 825,32/4260 070 47

Pomysł i wykonanie konkursu: Kazimiera Drewniok OBWIESZCZENIE PREZYDENTA MIASTA RYBNIKA z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie: średniego miesięcznego kosztu utrzymania miesz- Biuro Zamiany Lokali kańca w Miejskim Domu Pomocy Społecznej w Rybniku przy ul. Żużlowej 25 w roku 2010. Zamień Na podstawie art. 60 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1362 mieszkanie!!! z późn. zm.) informuję, że średni miesięczny koszt utrzymania miesz- Posiadasz zaległości czynszowe kańca w Miejskim Domu Pomocy Społecznej w Rybniku przy ul. Żuż- za mieszkanie komunalne? lowej 25 w roku 2010 wynosi 2 634,91 zł. Chcesz uniknąć eksmisji? Zamień lokal na mniejszy lub o niższym standardzie. Do zamiany można zgłaszać zadłużone mieszkania. Wynik zbiórki publicznej Masz małe mieszkanie i stać cię na większe? Komitet Organizacyjny, powołany przy Zespole Szkół Specjal- Skorzystaj z możliwości zamiany... nych, mający swą siedzibę w budynku tejże szkoły przy u. Raci- W Zakładzie Gospodarki Mieszkaniowej w Rybniku funkcjonuje Biuro Zamiany Lokali. borskiej 260, informuje, że w wyniku przeprowadzonej zbiórki pu- Zadaniem tego biura jest pomoc w załatwieniu formalności związanych blicznej w formie sprzedaży przedmiotów w dniach: 11.02.2010, z zamianą mieszkań komunalnych między kontrahentami. 12.02.2010 oraz 03.03.2010 uzyskał dochód w wysokości 325 zł. Po- Zapraszamy zyskane pieniądze przeznaczono w całości na doposażenie pracowni do Biuro Zamiany Lokali arteterapii w ZSS w Rybniku (zakup narzędzi i materiałów plastycznych). Zbiórka publiczna została przeprowadzona na podstawie decyzji Pre- 44-200 Rybnik, ul. 3 Maja 12,tel. 32/42 94 868, zydenta Miasta Rybnika SO I-5022/00001/10 oraz zgodnie z rozporzą- e–mail: [email protected], www.zgm.rybnik.pl dzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 06 listo- pada 2003 r. w sprawie sposobów przeprowadzania zbiórek publicz- nych. Osoby odpowiedzialne za prawidłowy przebieg zbiórki: Grażyna Bezpłatna Adamczyk i Tatiana Szuła. mammografia Rybniczanki mogą korzystać z bezpłatnych badań mammograficznych wyko- Potrzebne meble… nywanych w ramach „Programu Profilaktyki Raka Piersi”. Oferta przeznaczona Osoba w trudnej sytuacji finansowej prosi o odstąpienie nie- jest dla kobiet w wieku 50–69 lat, które w ostatnich dwóch latach nie miały zrobio­ potrzebnych, używanych mebli i innych sprzętów. Potrzebny jest nej mammografii. Finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia bada­ segment meblowy z szafą ubraniową, meble kuchenne, a także lodów- nia będą przeprowadzane w filii jastrzębskiego Niepublicznego Wielospecjalistycz­ ka, pralka i kuchenka gazowa. Chętnych do udzielenia wsparcia w ta- nego Zakładu Opieki Zdrowotnej „MEDICUS 99”, która mieści się w Rybniku przy kiej formie prosimy o kontakt telefoniczny z zainteresowaną osobą ul. Kościuszki 54. Zainteresowane panie mogą się rejestrować pod numerem – 790 604 057 lub redakcją „GR”. telefonu 32/755 88 19.

Z notatnika strażnika miejskiego Parking dla niepełnosprawnych – inaczej odwieziono do… mamy. Aż chciałoby się mała zgłoszenie z Rybnickiej Kuźni o przy­ Niesmaczny i niegramatyczny napis „par­ zanucić za Wojciechem Młynarskim „…nie chodzących pod tamtejsze gimnazjum ab­ king dla kaleków” pojawił się przed jednym ma jak u mamy…” solwentach prowokujących swoim zacho­ z marketów przy ul. Zebrzydowickiej. Został waniem groźne incydenty. Na miejscu straż­ zawieszony w miejscu przeznaczonym do Krajobraz po zimie nicy wylegitymowali dwóch młodych ludzi. parkowania dla osób niepełnosprawnych, Ustępująca zima odsłoniła liczne uszko­ Okazało się, że jeden z nich powinien być na a poinformowany o tym incydencie straż­ dzenia, jakich sama dokonała i to nie tylko lekcjach w innej szkole. Wagarowicza prze­ nik nakazał jego zdjęcie. Trudno zrozumieć na drogach. 10 marca dyżurny SM otrzy­ wieziono do właściwiej placówki edukacyj­ właściciela sklepu, który w ten sposób trak­ mał informację, że z dachu jednej z kamie­ nej i oddano w ręce dyrektora. tuje swoich klientów – jeśli był to żart, lub nic przy ul. Kościuszki oderwał się duży frag­ „chwyt marketingowy”, odniósł raczej sku­ ment metalowego poszycia, który mógł za­ Sprzątaj po swoim psie… tek odwrotny od zamierzonego. grażać przechodniom. Konstrukcję najpew­ 22 marca przeprowadzono w Rybniku ak­ niej naruszył wcześniej śnieg. Strażnicy za­ cję przypominającą, że pies powinien być Nie ma jak u mamy bezpieczyli teren i powiadomili administra­ wyprowadzany na smyczy i w kagańcu, mieć 2 marca strażnicy otrzymali informację tora domu, który zobowiązał się do na­ aktualne szczepienie, a obowiązkiem wła­ o dwóch jegomościach wędrujących wzdłuż prawy. ściciela jest sprzątanie po swoich czworo­ ul. Rudzkiej i mających olbrzymie kłopoty nogach. Obserwując m. in. stan niektórych z zachowaniem równowagi. Okazało się, że Wagary osiedlowych i nie tylko osiedlowych traw­ panowie, w znacznym stopniu upojenia al­ Obok dłuższego dnia i powracających z ników, można się było spodziewać wielu koholowego, podtrzymując się nawzajem, „zimowych ferii” ptaków, kolejna oznaką mandatów i pouczeń. Miejmy nadzieję, że stawiają wspólnie czoła wszelkim nierów­ wiosny są …wagary. Niektórzy zniecierpli­ takie akcje będą się powtarzać, a właścicie­ nościom terenu. Interweniujący patrol we­ wieni uczniowie nie czekali jednak aż ta w le czworonogów zrozumieją, że „…stają się zwał na miejsce karetkę pogotowia, która końcu nadejdzie. W połowie marca, kiedy odpowiedzialni za to, co oswoili.” zabrała jednego do szpitala, zaś drugiego zima trzymała się jeszcze mocno, SM otrzy­ Fr. Informacje o działaniach rybnickiej Straży Miejskiej również na www.sm.rybnik.pl

48 Nr 3/465; marzec 2010 Przekaż swój 1% dla organizacji pożytku publicznego z Rybnika!

MIEJSKI KLUB SZACHOWY RYBNIK FUNDACJA ELEKTROWNI RYBNIK KRS: 0000001164 KRS: 0000204954 Z SIEDZIBĄ W RYBNIKU STOWARZYSZENIE HONOROWYCH KLUB REKREACYJNO–SPORTOWY DAWCÓW KRWI IM. KS. JÓZEFA KRS: 0000216943 TOWARZYSTWA KRZEWIENIA KULTU- KRS: 0000001314 NIEDZIELI RY FIZYCZNEJ „RYBNICKA AMATOR- SKA LIGA PIŁKARSKA - ROW” POLSKIE STOWARZYSZE - NIE NA RZECZ OSÓB Z UPO - STOWARZYSZENIE OŚWIATOWE KRS: 0000228185 KRS: 0000001718 ŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM „RODZICE-DZIECIOM” W RYBNIKU KOŁO W RYBNIKU RYBNICKI MŁODZIEŻOWY KLUB KRS: 0000002213 TOWARZYSTWO SPORTOWE SPORTOWY W RYBNIKU KRS: 0000241470 „VOLLEY” RYBNIK BRACTWO KURKOWE MIASTA RYBNIKA KRS: 0000013219 RYBNICKI KLUB PIŁKARSKI SZKÓŁKA Z SIEDZIBĄ W RYBNIKU KRS: 0000000650 PIŁKARSKA ROW W RYBNIKU FUNDACJA EKOLOGICZNA „EKOTERM KRS: 0000034528 STOWARZYSZENIE PROMOCJI SILESIA” KRS: 0000002975 ZDROWIA „ALERGOKOL” W RYBNIKU FUNDACJA „SIGNUM MAGNUM” KRS: 0000043084 STOWARZYSZENIE OGNISK KRS: 0000268474 INTEGRACYJNY KLUB SPORTOWY MUZYCZNYCH KRS: 0000079369 „BUSHIDO” STOWARZYSZENIE NA RZECZ OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA WSPOMAGANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAW- KRS: 0000311733 KRS: 0000083849 W RYBNIKU–GOLEJOWIE NYCH I ICH OTOCZENIA „RAZEM”

UNIWERSYTET TRZECIEGO WIEKU Organizacja pożytku publicznego działająca w Rybniku KRS: KRS: 0000108669 W RYBNIKU 0000273051 CHORĄGIEW ŚLĄSKA (informacja uzupełniają- ca: Hufiec Ziemi Rybnickiej) CENTRUM ROZWOJU INICJATYW KRS: 0000113150 SPOŁECZNYCH CRIS Przekaż 1% podatku dla Wojtka OPP Ogólnopolskie KLUB SENIORA „KAMIEŃ” KRS: 0000114978 Stowarzyszenie Szachowe Osób OGÓLNOPOLSKIE STOWA - Niepełnosprawnych „Fianchetto” RZYSZENIE SZACHOWE OSÓB KRS: 0000126648 KRS 0000126648 NIEPEŁNOSPRAWNYCH „FIANCHETTO” z dopiskiem: „Dla niesłyszącego olimpijczyka Wojtka Jabłońskiego”

PRZEKAŻ 1% „Godne Życie – Godna Sprawa” Jeżeli nie jest Ci obojętny los chorych 1% podatku podaruj Kubusiowi PODATKU NA RZECZ Za każdy dar i potrzebujących rehabilitacji dzieci, Fundacja Pomocy Osobom przekaż 1% swojego podatku FUNDACJI serdecznie dziękujemy! Niepełnosprawnym „Słoneczko” Obywatelskiej Fundacji MAM MARZENIE Fundacja GODNE ŻYCIE KRS 0000186434 Pomocy Dzieciom z dopiskiem: KRS 0000177137 KRS: 0000083782 KRS: 0000140007 rehabilitacja Kuby Twaroga 1% wiele marzeń!!! www.fundacja.org.pl www.mammarzenie.org www.pomocdzieciom.eu www.kubatwarog.republika.pl WSPIERAJ RYBNICKI SPORT DZIECI I MŁODZIEŻY PRZEKAŻ 1% SWOJEGO PODATKU NA RKP–ROW RYBNIK KRS 0000000650 płatna Reklama

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 49 50 Nr 3/465; marzec2010

Strona przygotowywana przez Fundację Elektrowni Rybnik Biuro ogłoszeń: tel. 32/42 60 070, fax 32/42 28 825 Ogłoszenia płatne 51 XV Giełda Budownictwa i Wyposażenia

16–18 kwietnia 2010 r. Zespół Szkół Ekonomiczno–Usługowych w Rybniku, ul. Św. Józefa 30. Największa impreza gospodarcza w południowo–zachod- niej części Województwa Śląskiego, w której udział to: • Niepowtarzalna okazja zaprezentowania przez firmy swoich pro- duktów – materiałów budowlanych, pokryć dachowych, technik grzewczych i sanitarnych, wyposażenia wnętrz i ogrodów • Idealne miejsce do wprowadzenia na rynek i wypromowanie no- wych produktów i usług • Możliwość bezpośredniego spotkania sprzedawcy z klientem, Dynamicznie rozwijająca się sieć franchisingowa nawiązanie współpracy i zwiększenie sprzedaży skupiająca 150 punktów sprzedaży • Liczne imprezy towarzyszące jak Forum Gospodarcze, konkur- poszukuje Partnerów do prowadzenia sy dla wystawców, bankiet oraz nagrody dla odwiedzających, itp. atrakcyjnie zlokalizowanego salonu prasowego • Zgłoszenia przyjmujemy do 8 kwietnia br. (o uzyskanej po- wierzchni wystawienniczej decyduje kolejność zgłoszeń). w Rybniku Do udziału w Giełdzie DOM zapraszają organizatorzy: Zaoferujemy Ci: Izba Przemysłowo–Handlowa Rybnickiego Okręgu Przemy- - w pełni wyposażony obiekt, - działalność w sprawdzonym systemie franchisingowym, słowego oraz Urząd Miasta w Rybniku. - szansę na zawodowy i osobisty sukces! Kontakt: IP–H ROP, Rynek 12, 44-200 Rybnik, tel. Zapraszamy do kontaktu osoby dysponujące kapitałem ok. 20 tys. zł 32/4237615, 4221168, mail [email protected], szcze- tel. 501 55 88 22 góły na www.izbaph.rybnik.pl.

OBSŁUGA INWESTYCJI Geo-Com PODZIAŁY NIERUCHOMOŚCI GEODEZJA PROJEKTY BUDOWA Rybnik, pl. Kopernika 3 lok. 2 503 317 087 obok Urzędu Miasta 32 755 88 78 www.geocom.net.pl

Śląskie Centrum Muzyczne Szkoła Muzyczna – Muzyka i Ruch

NAUKA GRy NA RÓżNyCH iNsTRUmENTACH ZEsPOŁy WOKALNE: dZiECięCE i mŁOdZiEżOWE sTUdiO WOKALNE: śpiew solowy (emisja głosu,dykcja,solfeż, praca nad repertuarem wykonawczym) TANiEC dysKOTEKOWy JUż Od 5 LAT smERFETKOWO Kursy taneczne: tańce latynoamerykańskie i standardowe 2, 3, 4-latki ćwiczą 4 GŁOsOWy CHÓR KOŚCiELNy „CANTATE dEO” z opiekunem w czwartek od 19:00 (muzyka i plastyka) NABÓR NON-STOP BEZPŁATNE LEKCJE POKAZOWE

Rybnik, ul. Hibnera 41, tel. 032/422 44 34, 0693 55 49 30, 0601 83 78 15, 0667 030 353 www.republika.pl/centrummuzyczne

52 Nr 3/465; marzec 2010 DIAGNOZOWANIE i LECZENIE ZESPOŁÓW Wykonujemy zdjęcia: BÓLOWYCH KRĘGOSŁUPA metodą McKenziego • wewnątrzustne - Rentgen ZAKŁAD REHABILITACJI „RE­LAX” w technice kąta prostego mgr rehabilitacji ruchowej Adam Zostawa • zgryzowo-osiowe stomatologiczny Rybnik, ul. Piasta 21, tel. 032 42 26 231, 0507 179 140 przy SKLEPIE MEDYCZNYM • pantomograficzne www.relax-med.pl • cefalometryczne • skroniowo-żuchwowe • zatok Rybnik GABINETY LEKARSKIE ul. Piłsudskiego 18 Naszymi atutami są: tel: 032 710 85 07 • bogate doświadczenie DO WYNAJĘCIA obrazowania pn.- pt. 9:00-19:00 • miła, profesjonalna obsługa www.rentgen-rybnik.pl • krótki czas wykonania [email protected] usługi (oczekiwanie na odbiór zdjęcia bezpłatny parking ok. 10-15 minut) PARKING, WYMAGANIA NZOZ Rybnik, ul. Borki 20, tel. 600 965 847

Rybnik, ul. Reymonta 50 Gabinety (obok salonu HONDA) dr n. med. Maciej Świat Specjalista Neurolog Rejestracja od 14.00, tel. 32 432 77 94 od 14.00 Le­kar­skie tel. 32 432 77 94 lek. med. Urszula Zimoń lek. med. Krzysztof Paruzel lek. med. Nawar Banout lek. med. Janusz Bieńkowski Specjalista Chirurg Specjalista Chirurgii Ogólnej Specjalista Ortopedii i Traumatologii Specjalista Chorób chirurgia małoinwazyjna, USG, leczenie ran, USG stawów biodrowych Wewnętrznych laseroterapia żylaków laseroterapia żylaków noworodków Kardiolog tel. 602 759 931 tel. 509 796 766 tel. 32 432 77 94 od 14.00 tel. 660 461 382

lek. med. Jan Pawlikowski lek. med. Tomasz Pawlikowski lek. med. Aleksander Gatnar dr n. med. Michał Holecki Specjalista Urolog Specjalista Urolog Specjalista Chorób Leczenie otyłości, USG układu USG układu Wewnętrznych hiperlipidemii, moczowego moczowego Holter ekg, Holter ciśnieniowy chorób metabolicznych tel. 601 722 180 tel. 601 722 180 tel. 32 432 77 94 od 14.00 tel. 502 271 221

lek. med. Szymon Chlubek lek. med. Anna Krzak-Bieńkowska lek. med. Lidia Kucza lek. med. Katarzyna Piasecka-Lejtman Specjalista Położnictwa Specjalista Położnictwa Specjalista Laryngolog Dermatolog-kosmetolog i Ginekologii i Ginekologii USG zatok, audiometr, peelingi, kriochirurgia, USG, cytologia USG, cytologia videoendoskopia korekcja zmarszczek tel. 660 461 402 tel. 692 427 312 tel. 603 192 925 tel. 32 432 77 94 od 14.00 www.gabinety-reymonta50.pl

Biuro ogłoszeń: tel. 32/42 60 070, fax 32/42 28 825 53 Telefony alarmowe: Ważne adresy i telefony: Policja 997 112 (bezprzewodowe) 42 95 200 Straż Pożarna 998 43 95 801 Ośrodek Pomocy Społecznej, ul. Żużlowa 25, tel. 32/42 21 111, 118 (pon.-pt. 7.00–15.00) Pogotowie Ratunkowe 999 42 23 666 OPS – Dział Świadczeń Rodzinnych, ul Raciborska 20, tel. 32/42 375 72 (pon.–pt. 7.00–15.00) Straż Miejska 986 42 27 254 OPS –Sekcja Dodatki Mieszkaniowe, ul. J.F. Białych 7, tel. 32/42 371 88 (pon.–pt. 7.00–15.00) Powiatowe Centrum 42 21 000, 43 95 801 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie – 42 60 033, 42 28 371 w. 43 (7.30–15.30) Zarządzania Kry­zy­so­we­go Centrum Powiadamiania Ratunkowego Miejska Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - Pogotowie Ratunkowe 999, 112 (przewodowe), 42 23 666 32/42 26 245 (ul. Chrobrego 16, pon. 12.30–14.00, wt., śr., czw. 15.30–17.00) Pogotowie zimowe 43 29 560, 43 29 565 Powiatowy Rzecznik Konsumentów 32/42 28 300 (pon., wt., śr. 8.00–15.00, czwartki 15.00–17.30 Pogotowie energetyczne 991 30 30 991 po umówieniu telefonicznym w siedzibie Starostwa, ul. 3 Maja 31) Pogotowie gazowe 992 42 23 419, 42 25 565, 42 23 493 Ośrodek Interwencji Kryzysowej i Psychoterapii, ul. Chrobrego 16, tel. 32/42 25 639 (pon.–pt. 8.00–20.00) Pogotowie ciepłownicze 993 42 24 645 Pogotowie wodno–kanalizacyjne Całodobowy Telefon Zaufania – 32/42 33 555 42 23 681, 42 49 599 Wodne Ochotnicze Pogotowie Ra­tun­ko­we 500 543 300 Telefon informacyjny Anonimowych Alkoholików – 32/25 37 983 (pon., śr., czw. 17.00–20.00) Pomoc Drogowa 9631 42 24 400, 42 24 407 Rybnickie Stowarzyszenie Abstynenckie „Zgoda” Pogotowie weterynaryjne 42 22 461 ul. Saint Vallier 4 (1 piętro), tel. 32/42 21 087 – wtorki, czwartki, piątki, niedziele 16.00–20.00 Pogotowie dźwigowe 42 24 085 Stowarzyszenie Amazonek „Odnowa”, ul. Ko­ściusz­ki 17, tel. 32/42 35 511, poniedziałek 10.00–12.00 Urząd Miasta w Rybniku – tel. 32/43 92 000 Spotkania „Amazonek” w każdy 2 poniedziałek miesiąca o 15.00 Urząd Stanu Cywilnego – tel. 32/42 23 210 Polski Związek Głuchych, Terenowy Ośrodek Rehabilitacji i Wsparcia Społecznego dla Osób Niesłyszących, ul. Kościuszki 17, tel. 32/42 36 766, dyżury w piątki od godz. 15.00 do 20.00 Blok Samorządowy Rybnik – dyżury radnych Rybnickie Stowarzyszenie Diabetyków w Rybniku, Dyżury radnych we wszystkie dni robocze od godz. 11.00 do 13.00 w Biurze Rady, UM, ul. Chrobrego 2, www.bsrrybnik.pl. ul. Kościuszki 17, tel. kom. 502 31 79 92 – zaprasza na spotkania wtorki 11.00–13.00, czwartki 16.00–17.30, tel. 032/42 36 180 (czynny w czasie dyżurów) Partia Demokratyczna Stowarzyszenie Honorowych Dawców Krwi im. ks. Józefa Niedzieli w Rybniku www.demokraci.pl, tel. 602 534 080 Dyżur: 1 środa miesiąca, godz. 16.00, Rybnik, ul. 3 Maja 11 (Biuro Senatorskie Antoniego Motyczki) Platforma Obywatelska RP w Rybniku Schronisko „Przytulisko” Biuro Poselskie Marka Krząkały, ul. Wysoka 15/17(Okrąglak), dla kobiet i kobiet z dziećmi, ul. Chro­bre­go 16, 32/42 33 599 tel/fax. 32/42 36 916. Biuro czynne od pon do piątku 10.00–17.00 Przytulisko pomaga kobietom znajdującym się w sytuacji kryzysowej (czynne całą dobę) Dyżury radnych w każdy wtorek 16.00–18.00; Bezpłatne porady prawne: środy 16.00–18.00 – prosimy o zapisy. Szczegóły i informacje: www.platforma.rybnik.pl, www.krzakala.pl. ZARZĄD ZIELENI MIEJSKIEJ Biuro Senatorskie Antoniego Motyczki Dział Cmentarzy Komunalnych, Rybnik, ul. Rudzka 70b, tel. 32/42 28 991 ul. 3 Maja 11, 44–200 Rybnik, tel. 32/42 31 337 kom. 512 078 423 czynny od poniedziałku do piątku w godz. 7.00–15.00, sobota 8.00–13.00 Oferuje następujące usługi cmentarne: Porady prawne w każdy poniedziałek od 17.30–19.30 (prosimy o zapisy – telefonicznie bądź osobiście) • przygotowanie grobu i wykonanie pochówku • pochowanie urn w grobach urnowych i ziemnych Dyżur Biura Poselskiego R. Zawadzkiego – wtorek 14.00–16.00 • umieszczanie urn w kolumbarium • czynności ekshumacyjne Dyżur Biura Poselskiego H. Siedlaczka – czwartek 13.00–15.00 Oferujemy wynajęcie kaplicy do pogrzebu oraz przechowanie zwłok w chłodni. Biuro Poselskie posła do Parlamentu Europejskiego Bogdana Marcinkiewicza Przyjmujemy opłaty przedłużające rezerwację grobu ziemnego o kolejne 20 lat. czynne w godz. 8.00-16.00, ul. Rynek 1, 44-200 Rybnik, tel./fax 32/433 16 76 Administruje lub nadzoruje cmentarze komunalne w dzielnicach miasta: Północ – ul. Rudzka 70 b; Chwałęcice – ul. Karłowa; Chwałowice – ul. Kamienna; Boguszowice Stare – ul. Zadumy Prawo i Sprawiedliwość Biuro Senatorskie senatora Tadeusza Gruszki, tel./fax 32/42 24 170 Biuro Poselskie posłów Bolesława Piechy, tel. 32/42 28 453, Grzegorza Janika, tel. 32/42 22 909, ul. Sobieskiego 1. www.pis-rybnik.com.pl Uprasza się o wcześniejsze umawianie telefoniczne lub osobiste. Bezpłatne porady prawne: środy 16.30-18.30 i czwartki 16.00–18.00 Redakcja: Wiesława Różańska (r) (redaktor naczelna); Sabina Horzela–Piskula (S), Dominika Ingram–Nowaczyk (D) (dziennikarz) Edyta Szymaszek–Górczyńska (redaktor techniczna) Rada Dzielnicy Śródmieście Wydawca: Rybnickie Centrum Kultury Dyżury we wtorki (10.00–11.00) i w czwar­tki (16.00–17.00), ADRES REDAKCJI: 44-200 Rybnik, ul. Kościuszki 17 (I piętro, p. 122), tel. 32/42 37 268 (czynny w cza­sie dyżurów). W trakcie dyżuru istnieje możliwość spotkania się z policjantem dziel­ni­co­wym Rynek 12a (ofi­cy­na), skryt­ka pocz­to­wa 96 tel./fax 32/42 28 825, 32/42 60 070, e–mail: [email protected] Ruch Autonomii Śląska http://www.rybnik.pl/gazeta Dyżury: wtorek 10.00–12.00, czwartek 16.00–18.00 i w piątek 15.00–17.00, ul. Białych 7/311, tel./fax 32/42 37 822 Redakcja czynna od po­nie­dział­ku do piątku Zastrzegamy sobie prawo skracania tek­stów i zmiany ty­tu­łów. Za treść ogłoszeń redakcja nie od­po­wiada.­ Socjaldemokracja Polska Teksty niezamawiane przyjmujemy wyłącz­nie na nośnikach elektronicznych. Przewodniczący Zarządu Miejsko–Powiatowego Kazimierz Zięba zaprasza w każdy poniedziałek i czwartek 14.30–17.00 do biura SdPl, ul. Sa­int Vallier 4. DRUK: Biuro ogło­szeń: Sojusz Lewicy De­mo­kra­tycz­nej Rybnik, Rynek 12a Dyżury w każdy czwar­tek 16.00–18.00 w miejsko–powiatowym Drukarnia INTERAK Sp. z o.o. www.rybnik.pl/gazeta biurze SLD, ul. Saint Vallier 6. ul. Kościuszki 93 ,64-700 Czarnków [email protected] tel. 67/356 33 33, www.interak.pl tel. 32/42 60 070, fax 32/42 28 825 Związek Gór­no­ślą­ski – koło Ryb­nik zaprasza na spo­tka­nia w każ­dy ostat­ni piątek mie­sią­ca do Domu Ka­te­che­tycz­ne­go bazyliki św. Antoniego na godz. 18.00.

54 Nr 3/465; marzec 2010 Gabinet Endokrynologiczny Franciszek Mazur

SPECJALISTA ENDOKRYNOLOG SPECJALISTA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH choroby tarczycy (USG, biopsja tarczycy), osteoporoza, zaburzenia hormonalne

RYBNIK, NA GÓRZE 8, PON. 18-19, SOB. 11-12 ŻORY/RYNEK, KOŚCIUSZKI 1A, ŚR. 18-19 RACIBÓRZ, WILEŃSKA 1, ŚR OD 16

REJESTRACJA: 3 2 / 4 3 0 4 1 5 9 PRACOWNIA DENSYTOMETRYCZNA G A B I N E T OSTEOPOROZY RYBNIK, NA GÓRZE 8, REJESTRACJA: 506 387 385 ZAPRASZAMY KOBIETY W KAŻDYM WIEKU DO SKORZYSTANIA Z BEZPŁATNYCH ŚWIADCZEŃ POŁOŻNEJ ŚRODOWISKOWEJ / RODZINNEJ W RAMACH KONTRAKTU Z NFZ • zajęcia dla kobiet w ciąży przygotowujące do porodu i połogu oraz opieki nad noworodkiem • opieka nad matką i noworodkiem po porodzie • porady laktacyjne • pielęgnacyjna opieka ginekologiczna nad kobietami w każdym wieku • promocja zdrowia Szczegółowe informacje: NZOZ „PRO FEMINAE” S.C. OPIEKA POŁOŻNICZO–PIELĘGNIARSKA 44-200 Rybnik, ul. Reymonta 60 tel. 032/422 65 82, 607 677 320 e-mail: [email protected]