Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040 Economisch Sterk En Duurzaam
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040 Economisch Sterk en Duurzaam Deel 1 De Visie Inhoudsopgave Inhoud Hoofdstuk 1 De Context: De positie van Amsterdam 11 Hoofdstuk 2 De Visie: Amsterdam Economisch sterk en Duurzaam 17 Hoofdstuk 3 Uitrol centrumgebied 33 3.1 Nieuwe hoogstedelijke gebieden 36 3.2 Stadstraten en –pleinen 37 3.3 Auto en de stad 39 3.4 Verbetering stedelijk OV-net en uitbreiding Parkeer+Reisfaciliteiten 40 3.5 Hoogbouw en Uitrol centrumgebied 41 3.6 Ondergrond en Uitrol Centrumgebied 42 Hoofdstuk 4 Verweving Metropolitane landschap en stad 45 4.1 Groene Scheggen en de stelling van Amsterdam 48 4.2 Koppen van de scheggen 51 4.3 De randen van de scheggen 52 4.4 Verbindende fietsroutes: fietsnet stad gekoppeld aan fietsnet naar buiten 53 4.5 OV-ontsluiting van de groene scheggen 53 4.6 Hoogbouw en het metropolitane landschap 54 4.7 Ondergrond en het metropolitane landschap 55 Hoofdstuk 5 Herontdekking van het Waterfront: Het IJ centraal 57 5.1 De Amsterdamse Haven 60 5.2 Verkeer en vervoer en het Waterfront 62 5.3 Westelijke IJ-oevers, Zaan- en IJ-oevers verbonden 63 5.4 Mogelijke Olympische locatie 66 5.5 Oostelijke IJ-oevers 67 5.6 IJmeer en IJburg 68 5.7 Hoogbouw langs het IJ 70 5.8 Ondergrond en het waterfront 71 Hoofdstuk 6 Internationalisering van de Zuidflank 73 6.1 De Zuidas 76 6.2 Nieuwe Meer: meerdere scenario’s, Olympische locatie 77 6.3 Schiphol 78 6.4 Amsterdam Zuidoost 79 6.5 Hoogbouw op de Zuidflank 81 6.6 Ondergrond en de Zuidflank 81 6.7 De best bereikbare locatie van Nederland 82 Visie en beleid 85 2 Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040: Economisch Sterk en Duurzaam Hoofdstuk 7 Wonen en werken in Amsterdam 87 7.1 Wonen in Amsterdam 87 7.2 Voorzieningen in Amsterdam 90 7.3 Kunst en Cultuur 93 7.4 Werken in Amsterdam 96 7.5 Openbare ruimte 113 7.6 Stadstraten en -pleinen 114 7.7 Hoogbouw en ondergrond 117 Hoofdstuk 8 Verkeer en vervoer 8.1 Investeren in regionale bereikbaarheid via openbaar vervoer 121 8.2 De auto en de openbare ruimte 123 8.3 Veranderingen Hoofdwegennet in en om Amsterdam 125 8.4 Goederenvervoer per rail 126 8.5 Vervoer over water in de stad 127 Hoofdstuk 9 Groen en Water 129 9.1 Stad in het groen, stad aan het water 129 9.2 Volkstuinen en begraafplaatsen nieuwe stijl 131 9.3 Sportparken nieuwe stijl 132 9.4 De veiligheidopgave 134 9.5 Watersysteem en watercyclus 135 9.6 De stedelijke wateropgave 136 9.7 Watercompensatie 137 9.8 Klimaatbestendige metropool 138 9.9 Water en energie 141 Hoofdstuk 10 Energie 143 Hoofdstuk 11 Olympische Spelen 147 Deel 1 De Visie, ingestemd door B&W op 6 oktober 2009 3 4 Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040: Economisch Sterk en Duurzaam VOORWOORD Namens het gemeentebestuur bied ik u het het visiedeel van de Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040 aan. Hierin staat de ruimtelijke ontwikkeling van Amsterdam die wij voor ogen hebben. De Structuurvisie heeft als titel meegekregen: Economisch Sterk en Duurzaam. Dit is ook het leitmotiv van het document. Het verbeteren van de welvaart en het welzijn van de mensen in Amsterdam én wat de ruimtelijke ontwikkeling van de stad hieraan kan bijdragen, dáárover gaat deze structuurvisie. Het komt erop aan. In de wereldeconomie vinden manifeste verschuivingen plaats. De grote steden fungeren steeds meer als de motoren van de economie. Het klimaat verandert. Dit stelt ons voor levensgrote vraag- stukken over de duurzaamheid van ons leefmilieu. De gevolgen zijn groot, ook voor Amsterdam. Amsterdam kan de toekomst aan, daar ben ik van overtuigd. Maar het gaat niet zonder meer. We zijn een stad met een relatief jonge bevolking, met 175 nationaliteiten; een stad van talloze studenten, levensvormen, typen ondernemingen en voorzieningen. Amsterdam is voor tallozen de plek geweest om vooruit te komen. Het vrijzinnige leefklimaat is onderdeel van haar wereldfaam. Amsterdam is een stad waar je jezelf kunt zijn. De stad heeft zich ook altijd veerkrachtig en flexibel getoond. Al deze hoedanigheden zijn goud waard. We komen er steeds meer achter hoe belangrijk ze zijn om Amsterdam economisch sterk te houden. De klimaatsverandering dwingt ons meer dan ooit na te denken over de vele facetten van duurzaamheid. Hoe houden we onze voeten droog en hoe krijgen we water, lucht en bodem schoon? Op welke manier maken we de stad groener en houden we het omringende, waterrijke landschap open? Hoe stellen we onze energie- voorziening voor de toekomst veilig? Amsterdam is groter dan zijn gemeentegrenzen. Het is de kernstad van een metropoolregio. De stedelijke ontwikkeling is onderdeel van de regionale, en andersom. De noodzaak van intensieve onderlinge samen- werking tussen de regiogemeenten staat buiten kijf en is vastgelegd in het Ontwikkelingsbeeld 2040 voor de Metropoolregio Amsterdam. In de structuurvisie is het bovenstaande vertaald in ambities en opgaven voor de ruimtelijke ontwikkeling van de stad. Momenteel zitten we in economisch zwaar weer. Dit is een reden te meer om juist nú ambitie te tonen. Zodra de betere tijden terugkeren weten we al precies wat we willen. Met deze visie nemen wij stelling over hoe Amsterdam er in 2040 uit zou moeten zien. Zo worden er bijvoorbeeld nieuwe openbaar vervoer- lijnen voorgesteld, nieuwe investeringen in groengebieden gepland en voorstellen gedaan om (verouderde) extensief benutte gebieden te transformeren tot intensiever gebruikte, gemengde woon-werkgebieden. Voor een aantal gebieden worden er meerdere scenario’s gepresenteerd. Tussen die scenario’s zal nog moeten worden gekozen door de gemeenteraad. Op termijn wordt de structuurvisie aangevuld met een uitvoeringsdeel en een instrumentariumdeel. Het komt erop aan. Ik herhaal het niet zonder reden. Amsterdam heeft sterke troeven in handen. Maar het uitspelen van deze troeven is een uitdaging op zich. Deze uitdaging moeten we nu, meer dan ooit, aangaan. Voor de welvaart en het welzijn van de Amsterdammers, voor de toekomst van Amsterdam. Maarten van Poelgeest Wethouder Ruimtelijke Ordening Deel 1 De Visie, ingestemd door B&W op 6 oktober 2009 5 6 Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040: Economisch Sterk en Duurzaam SAMENVATTING De Visie Amsterdam Economisch sterk en Duurzaam Positie en Ambitie van Amsterdam: Amsterdam optimaal gebruik van de grond. Amsterdam is goed Economisch sterk en Duurzaam voor haar inwoners en gasten. Om sociaal duurzaam Wereldwijd is de rol van steden in de afgelopen te zijn is een sterke sociaalruimtelijke structuur met decennia drastisch veranderd. Sinds 2007 woont flexibiliteit naar de toekomst toe belangrijk. meer dan de helft van de wereldbevolking in steden. Uit bovenstaande twee voorwaarden volgt haast Van Vancouver tot Hong Kong, overal is er een automatisch het ‘leitmotiv’ voor deze structuurvisie: trek te zien richting de stad, zo ook in Amsterdam. Amsterdam: economisch sterk en duurzaam. Voor Amsterdam is het van levensbelang dat het een vooraanstaande positie blijft innemen in de In het Ontwikkelingsbeeld 2040 voor de Metro- wereldeconomie. Aan deze voorwaarde moet in poolregio Amsterdam wordt op regionale schaal ieder geval worden voldaan om het welzijn en de verwoord en verbeeld welke ruimtelijke opgaven er welvaart van haar burgers in de toekomst zo goed in de regio zijn. In die metropoolregio is Amsterdam mogelijk te kunnen waarborgen. Amsterdam heeft de centrale stad, de kernstad. Dat wil niet zeggen een diverse economie, woningvoorraad, voorzie- de enige stad, in tegendeel. Alle partijen in de regio ningen, landschappen en bovenal: een diverse en hebben elkaar nodig en kunnen van elkaar profi- relatief jonge bevolking. Amsterdam heeft daarmee teren. De stad is groter geworden dan haar eigen een perfecte voedingsbodem om kansrijke econo- grenzen. Elke overheid draagt haar eigen steentje mische sectoren vast te houden en aan te trekken en bij aan het prettig wonen, werken en recreëren in de lokale en regionale economie te laten floreren. de metropoolregio. Vanuit dit perspectief kijken we Amsterdam heeft de troeven in handen om econo- naar de stad Amsterdam. Altijd in samenhang met de misch sterk te zijn. omgeving, en zoekend naar de specifieke opgaven die Amsterdam daarbinnen heeft. De andere absolute voorwaarde voor de toekomst- bestendigheid van Amsterdam betreft de inten- Dit alles leidt tot de centrale ambitie van de struc- sieve zorg voor het leefmilieu in de stad. Voor een tuurvisie: Amsterdam ontwikkelt zich verder als duurzame stad moeten we anticiperen op klimaat- kernstad van een internationaal concurrerende, verandering. We maken de lucht, de bodem en het duurzame, Europese metropool. water schoner, we maken de stad groener, stiller en energiezuiniger; we optimaliseren het gebruik van de schaarse grond en we gaan over op duurzame energiebronnen. Daarnaast wordt een aantal beproefde en duurzame ruimtelijke ordeningsprin- cipes blijvend, en zelfs geïntensiveerd, toegepast - principes die allen zijn terug te voeren op zuinig en Deel 1 De Visie, ingestemd door B&W op 6 oktober 2009 7 Visie Om economisch sterk en duurzaam te zijn en Hoogwaardiger inrichting openbare ruimte Amsterdam en de regio verder te kunnen ontwik- De kwaliteit van leven in de stad wordt steeds kelen als internationaal concurrerende, duurzame, belangrijker, en daarmee de inrichting en het gebruik Europese metropool slaat Amsterdam de volgende van het schaarse publieke domein met name binnen richting in: de Ring A10 omdat hier de druk op de openbare ruimte het grootst is. In straten, aan oevers en op Intensiever gebruik bestaande stad, openhouden pleinen waar dat gewenst is, wordt de openbare van landschap ruimte kwalitatief hoogwaardig ingericht. Dit Intensivering van het grondgebruik in de stad biedt betekent soms minder ruimte voor de auto, maar niet tal van mensen woon- en werkruimte. Het betekent het verdwijnen van de auto uit de stad. extra draagvlak voor voorzieningen, extra investe- ringen in de openbare ruimte, efficiënter omgaan Investeren in recreatief gebruik groen en water met energie en vervoer en er hoeft minder landschap Het groen en water in en rondom de stad moet te worden aangetast.