Koordynatorka wydania: Ewa Albińska

Nadzór merytoryczny: Mirella Panek-Owsiańska

Redakcja: Ewa Albińska Magdalena Andrejczuk Agnieszka Gajek Marcin Grzybek Tysiące pracodawców Agnieszka Siarkiewicz Współpraca: z całej Europy Natalia Ćwik Justyna Januszewska Marta Krawcewicz podpisało już Kartę! Renata Putkowska Piotr Sobolewski Dołącz do tego grona! Karolina Szlasa Tłumaczenie: Promuj różnorodność Biuro tłumaczeń KONTEKST Redakcja i korekta: w swoim miejscu pracy! Beata Stadryniak-Saracyn Monitoring rynku: Podpisz Kartę Różnorodności! zespół Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Monitoring mediów: na podstawie materiałów dostarczonych przez

Źródło materiałów: materiały własne firm

Kalendarium: na bazie informacji z portali odpowiedzialnybiznes.pl kampaniespoleczne.pl

Publikacja udostępniona jest na licencji: Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 3.0 Polska (CC BY-NC 3.0 PL). Prawa do zdjęć, grafiki i logo są zastrzeżone. Treść licencji jest dostępna Więcej: na stronie: http://creativecommons.org/licenses/ www.kartaroznorodnosci.pl by-nc-sa/3.0/pl Wydawca: Forum Odpowiedzialnego Biznesu ul. Szpitalna 5/5, 00-031 Warszawa koordynator karty różnorodności w polsce tel.: +48 22 627 18 71, fax: +48 22 627 18 72 e-mail: [email protected] www.odpowiedzialnybiznes.pl

Opracowanie graficzne i skład: Olga Figurska, www.lunatikot.pl patronat honorowy Druk: Libra Print, www.libra-print.pl

Inicjatywa promowana przez Komisję Europejską Fotokod, zamieszczony na okładce, został wygenerowany na stronie Podpisanie Karty w Polsce jest bezpłatne i dobrowolne www.koddlaciebie.pl należącej do SUPERMEDIA Interactive. 1 3 4 6 8 9 7 12 13 14 15 16 20 21 22 23 25 26 27 17

......

......

www.odpowiedzialnybiznes.pl ......

......

...... Rok 2012 w ujęciu energetyczno-klimatycznym w ujęciu 2012 Rok Kassenberg Andrzej konsument nie chce którego GMO, potrzebuje Czy gospodarka i Europie? w Polsce Dariusz Szwed Metera, Dorota wydarzeń zrównoważonych Rok Oczyp Przemysław 2012 CSR w badaniach w roku Grzybek Marcin Putkowska, Renata Fundacje korporacyjne w Polsce Fundacje korporacyjne Tomaszewska Agata w Polsce inwestowania odpowiedzialnego Rozwój Kachniewski Mirosław europejska biznesu – perspektywa Społeczna odpowiedzialność Crets Stefan na bilet do rozwoju Kredyt Mroczkowski Krzysztof ONZ ds. Biznesu w biznesie: Wytyczne człowieka Prawa Człowieka i Prawa Faracik Beata dla CSR wyzwanie – nowe Niepełnosprawność Wojtowicz-Pomierna Alina Szanse upowszechnienia CSR: rozwój kompetencji kompetencji CSR: rozwój Szanse upowszechnienia finansowe i wsparcie Jelińska Małgorzata Nieistniejące słowo roku słowo Nieistniejące Grabowski Krzysztof Równe traktowanie standardem dobrego rządzenia dobrego standardem traktowanie Równe Kozłowska-Rajewicz Agnieszka w śmieciówki Syzyfem Lewandowski Marek oo Rio+20 Konferencja Jaczewska Beata Słowo wstępne Słowo Owsiańska Panek- Mirella Koniec świata odwołany odwołany świata Koniec Ćwik Natalia ACTA Drabek Marcin Lipszyc, Jarosław różnorodnością zarządzania Efektywność Maria Hegarty

SPIS TREŚCI RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 SPIS TREŚCI DOBRE PRAKTYKI Ład organizacyjny ...... 29 Prawa człowieka ...... 39 Szanowni Państwo, Praktyki z zakresu pracy ...... 43 Środowisko ...... 63 od 11 lat Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki” to najważniejsza publikacja Uczciwe praktyki operacyjne ...... 77 Forum Odpowiedzialnego Biznesu, w której w kompleksowy sposób staramy się pokazać najbardziej istotne Zagadnienia konsumenckie ...... 85 wydarzenia i aktywności polskiego CSR w roku minionym, a także dobre praktyki firm. Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej ...... 93 Kontynuujemy podział dobrych praktyk na siedem obszarów wyodrębnionych w normie ISO 26000. Odpowiedzialne praktyki administracji publicznej ...... 119 Spośród ponad 300 opisów nadesłanych przez firmy wybraliśmy przykłady obrazujące rozwój praktyki CSR PRASA w naszym kraju. Wybór nie ma charakteru konkursu ani rankingu, to bardziej „zdjęcie” lub obraz rzeczywistości Wybrane artykuły z 2012 roku ...... 120 odpowiedzialnego biznesu w polskich firmach. Artykuły ekspertów pokazują kwestie odpowiedzialności z różnych perspektyw oraz wskazują trendy na rok 2013. Polecam też przegląd badań naukowych oraz skrót najciekawszych KALENDARIUM WYDARZEŃ artykułów, które ukazały się w polskiej prasie. W kalendarium znajdą Państwo przegląd najważniejszych Konferencje, seminaria, spotkania ...... 124 Konkursy, nagrody ...... 129 ubiegłorocznych spotkań, akcji, kampanii i konferencji poświęconych CSR. Oprócz wersji drukowanej i elektronicznej Projekty, inicjatywy, akcje ...... 130 w tym roku mogą Państwo pobrać Raport także w wersji na urządzenia mobilne. Raporty, badania, publikacje ...... 131 Wyniki VI Rankingu Odpowiedzialnych Firm, konkursu „Raporty Rok 2012 był dla FOB bardzo pracowity – zainaugurowaliśmy polską Kartę Różnorodności, którą w Kancelarii Prezesa Społeczne 2012”, konkursu Kampanie Społeczne 2011 ...... 132 Rady Ministrów podpisało 14 prezesów i prezesek; pod koniec roku sygnatariuszy Karty, którzy podjęli dobrowolne zobowiązania o niedyskryminowaniu w miejscu pracy, było już ponad 40. Projektowi patronuje Pełnomocnik Rządu O Forum Odpowiedzialnego Biznesu ...... 134 Indeks firm i dobrych praktyk ...... 139 ds. Równego Traktowania oraz Rzecznik Praw Obywatelskich. Praktyki długoletnie ...... 150 Na Targach CSR gościliśmy ponad 70 wystawców i kilkaset osób odwiedzających. W czasie spotkań z cyklu „Rozmowy o odpowiedzialnym biznesie” zastanawialiśmy się, czy zdrowe odżywianie jest możliwe, jakie są perspektywy współpracy biznesu i nauki, jak projektować w sposób zrównoważony oraz czy Euro 2012 mogło być odpowiedzialne. Na zaproszenie FOB przyjechał do Polski Wayne Visser, gość specjalny konferencji CSR 2.0, współorganizowaliśmy także spotkanie z Muhammadem Yunusem, laureatem Pokojowej Nagrody Nobla. Ukazało się 7 publikacji poświęconych m.in. mierzeniu efektywności działań społecznych, roli marketingu, edukacji konsumentów, zarządzaniu wiedzą w kontekście CSR, dialogowi z interesariuszami, raportowaniu społecznemu, a także kolejna publikacja opisująca 15 przykładów społecznej odpowiedzialności biznesu w Polsce. Dzięki projektom unijnym dzieliliśmy się wiedzą na temat CSR z małymi i średnimi firmami w województwach śląskim i pomorskim. Zwiększyło się grono naszych firm partnerskich, ambasadorów i ambasadorek Ligi Odpowiedzialnego Biznesu oraz fanów na Facebooku. Kontynuowaliśmy aktywność w Grupach Roboczych przy Ministerstwie Gospodarki, współpracę z WBCSD i CSR Europe oraz pracę w partnerstwach przy organizowaniu konkursu „Raporty Społeczne” i Rankingu Odpowiedzialnych Firm.

Na świecie zapamiętamy rok 2012 jako ten, w którym odbyły się Letnie Igrzyska w Londynie (po raz pierwszy zorganizowane zgodnie ze standardem zrównoważonych wydarzeń) oraz w którym sonda wylądowała na Marsie, a Felix Baumgartner skoczył ze stratosfery. Huragan Sandy pokazał skutki zmian klimatycznych, a prezydenci Barack Obama i François Hollande dostali szansę zmierzenia się z najważniejszymi wyzwaniami społecznymi i gospodarczymi. Syria spływała krwią, Birma powoli wkraczała na drogę demokracji.

Zapraszam Państwa do lektury całego Raportu oraz podzielenia się z FOB wszelkimi opiniami i refleksjami, które – mamy nadzieję – będzie wzbudzał.

Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012. Dobre praktyki” jest częścią inicjatywy Enterprise 2020 realizowanej przez CSR Europe wraz z partnerami. Mirella Panek-Owsiańska prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu

2 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 3 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

CSR, Elaine Cohen, opublikowała wyniki badania wiedeńskich U podstaw myślenia biznesowego powinno być, według Free- uczonych, wywołując przy tym spore poruszenie wśród zwo- mana, założenie, iż celem działania firm jest tworzenie warto- lenników raportowania danych pozafinansowych – naukowcy ści dla siebie i otoczenia, zysk jest jedynie pochodną dążenia wzięli pod lupę 131 z 250 największych światowych firm we- do tego celu. Jego zdaniem o firmie można mówić, że jest od- dług magazynu „Forbes” i przeanalizowali, jak firmy raportują powiedzialna, jeżeli kreuje wartość dla jak największej liczby Koniec świata odwołany kwestie pracownicze oraz dotyczące praw człowieka. Okazało interesariuszy. W 2013 roku ukazała się książka autorstwa Joh- się, że 86% firm zadeklarowało, że raportuje kompletne dane na Mackeya (prezesa Whole Foods Market) i Raja Sisodia pt. o kwestiach pracowniczych, a tylko 11% faktycznie to zrobiło. „Conscious Capitalism. Liberating the heroic spirit of business”. W przypadku praw człowieka stosunek wynosił 62% do 20%. Zobaczymy, czy nowa-stara koncepcja przybliży nas do celu… Wiele z tych firm przeszło weryfikację na poziomie audytu oraz Ale o tym w kolejnym podsumowaniu – za rok! Global Reporting Initiative – nikt najwidoczniej nie zauważył wcześniej tych nieścisłości (tak duże rozbieżności nie mogą być chyba kwestią złej interpretacji zapisów GRI). Nie zauważyli Natalia Ćwik ich także ci tzw. interesariusze, do których raporty są rzekomo menedżerka ds. zarządzania wiedzą kierowane. GRI dostarcza na razie najbardziej kompleksowe Forum Odpowiedzialnego Biznesu i zaawansowane narzędzie do raportowania, jednak wyniki 2012 roku niektórzy wyczekiwali końca świata Czechy, ograniczyły import polskich towarów. Koszty braku ww. analizy wywołują wiele pytań, na które, być może, warto (błędnie ponoć odczytując zapiski kalendarza etyki łatwo zatem policzyć. szukać odpowiedzi, zanim pojawią się kolejne niekompletne Majów). Koniec nie nastąpił, ale ironicznie moż- raporty. na powiedzieć, że wiele wydarzeń z tego okresu Innym wątkiem, który, choć obecny w debacie publicznej od nosiłoW znamiona zwiastunów tegoż – z perspektywy CSR war- dawna, silnie wybrzmiewał w 2012 roku, były tzw. umowy Aby wprowadzić jakiś wątek optymistyczny, warto zwrócić to przeanalizować kilka z nich. śmieciowe. Przez jednych błogosławione jako „elastyczne for- uwagę na aktywność obywatelską, która ujawniła się ze szcze- my zatrudnienia”, odciążające pracodawców od ponoszenia gólną siłą w 2012 roku. Polskie społeczeństwo, podejrzewane Choć koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu jest niewygodnych kosztów pracy (zwłaszcza w okresie kryzysu), do tej pory raczej o apatię, zdołało zmobilizować się w kilku w Polsce coraz szerzej znana i coraz lepiej rozumiana, scep- przez innych wskazywane jako niszczące polski rynek pracy istotnych kwestiach, takich jak sprawa ACTA czy ustawa o GMO. tycyzm wobec działań przedsiębiorców, w tym działań z za- (szczególnie w kontekście młodych osób). Jakkolwiek by było, Być może, nie wszyscy uczestnicy akcji i protestów rozumieli kresu CSR, pozostaje wysoki. Niestety, wydarzenia ubiegłego ogromna skala zjawiska, tj. zatrudniania na tego rodzaju kon- złożoną naturę rzeczy (w obu przypadkach w pełni i dogłębnie roku mogły ten sceptycyzm jedynie wzmocnić. Staliśmy się trakty, jest faktem. Biorąc pod uwagę problemy demograficzne, rozumieją ją chyba tylko wytrawni znawcy prawa międzynaro- świadkami kilku poważnych afer gospodarczych, których bo- kłopoty z systemem emerytalnym i kryzys, umowy śmieciowe dowego i kulis działania światowego biznesu), wszyscy potrafili haterami nie były pojedyncze osoby, ale całe zespoły ludzi. nie są formą zatrudnienia, która gwarantowałaby bezpieczeń- jednak wykrzesać z siebie energię, aby powalczyć w sprawie Afera solna, sprawa Amber Gold, ujawnienie kulis produkcji stwo i równy status osobom w ten sposób zatrudnionym. Trud- ważnej dla ogółu. W tej powszechnej mobilizacji niezwykle po- wyrobów benedyktyńskich oraz inne wykryte nieetyczne za- no osądzać, czy firma odpowiedzialna społecznie powinna mogły media społecznościowe – informacje na temat kolejnych chowania przedsiębiorców, skumulowane dają nieciekawy wybrać któreś rozwiązanie, bo relacje na linii: pracownik – pra- akcji i „wieści z frontu” rozchodziły się dzięki nim z prędkością obraz polskiej kultury biznesu. Oczywiście, niesprawiedliwe codawca są różne i nie zawsze jednoznaczne, na pewno jednak światła. Co ciekawe, zarówno w przypadku ACTA, jak i GMO byłoby wyciąganie wniosków dotyczących całego sektora je- warto zwracać uwagę na te sytuacje, kiedy umowy śmieciowe jednym z głównych haseł niesionych na transparentach i w in- dynie na podstawie kilku przypadków. Jednak skala i złożony stają się pretekstem do omijania części kosztów, a co za tym ternetowych memach była walka z korporacjami. Maszerujący charakter wymienionych afer zmusza do refleksji. Przedsię- idzie – pozbawiania zatrudnionych części uprawnień. Oczywiś- w Warszawie pod Kancelarię Premiera przeciwnicy ACTA nieśli biorcy, którzy za nimi stali, nie działali w pojedynkę. Ich fir- cie, ostateczne rozwiązanie nie zależy od samych firm, ale od m.in. takie napisy jak „Stop korporacjom”. Negatywny stosunek my, produkty i usługi docierały do ogromnych rzeszy ludzi. zmiany całego systemu, o to jednak możemy walczyć wszyscy, do praktyk międzynarodowych korporacji widoczny jest w po- Obowiązywały ich takie same jak innych na rynku kontrole nie wyjmując „odpowiedzialnego biznesu”. stawie coraz większej liczby młodych, zaangażowanych ludzi. i zasady rozliczania. Mieli partnerów biznesowych, dostawców, Jak poradzi sobie z tym biznes? Pytanie istotne, zwłaszcza że klientów, podwykonawców. Istniały instytucje państwowe, któ- W kontekście międzynarodowym wydarzeniem o szczególnym wiele firm będących przedmiotem dyskusji wyznaje i głosi za- re mogły – przynajmniej częściowo – weryfikować ich wiary- znaczeniu była Konferencja Rio+20, zorganizowana w dwudzie- sady społecznej odpowiedzialności. godność. Ostatecznie, każda z firm miała też odbiorców, któ- stą rocznicę szczytu w Rio de Janeiro, na którym położono pod- rzy tworzyli popyt na ich produkty i usługi. Zarządzający tymi waliny pod współczesną politykę zrównoważonego rozwoju. Na koniec wątek, który, być może, umknął uwadze eksper- firmami wcześniej ukończyli zapewne jakieś szkoły, wyrośli Oczekiwania wobec tego wydarzenia (ponad 500 paneli dysku- tów od CSR, ale wydaje się znaczący. Podczas międzynarodo- w pewnej kulturze, społeczeństwie, zetknęli się z różnymi war- syjnych!) trochę przerosły ostateczne efekty. Podczas konferen- wej konferencji poświęconej CSR w Berlinie, która odbyła się tościami. Jak zatem doszło do tak poważnych nieprawidłowości cji, której rozmach był z pewnością niełatwy do zoffsetowania w ubiegłym roku, wisienką na torcie było wystąpienie Edwarda w funkcjonowaniu ich biznesów? Dlaczego uznali, iż warto (w kontekście śladu węglowego), powstały kolejne dokumenty, Freemana, twórcy teorii interesariuszy i jednego z najbardziej zrezygnować z uczciwości na rzecz zysków? Są to zagadnienia, zobowiązania i deklaracje. Czy popchną one świat do przo- rozpoznawalnych naukowców zajmujących się koncepcją spo- które powinniśmy uważnie przestudiować. du, jeśli chodzi o zrównoważony rozwój? Na pewno dobrze, łecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. Freeman zaskoczył że powstają, ale doświadczenie pokazuje, że największa pra- słuchaczy stwierdzeniem, iż „CSR stał się częścią problemu”. Być może, za bardzo skupiamy się na biznesie jako anoni- ca jest do wykonania nie na międzynarodowych zjazdach, ale Dlaczego? Ponieważ dobiera się argumenty tak, aby przekonać mowej całości, a za mało na osobie przedsiębiorcy – jako u podstaw – w domach, firmach i organizacjach, podczas pracy biznes, że CSR się opłaca. Utrwala się tym samym nieaktualne człowieku, który wychowywany jest w pewnym systemie z ludźmi, w toku codziennych, niekiedy monotonnych i żmud- i nieprawdziwe przekonanie o tym, że kwestie ekonomiczne wartości. Być może, nie tworzymy jako społeczeństwo od- nych czynności. Nie same wielkie deklaracje zmieniają świat, i społeczne są rozdzielne – CSR dostosował się do starej retory- powiedniej infrastruktury etycznej. Być może, a właściwie ale duża suma małych kroków. ki, zamiast zmieniać sposób myślenia. Przez to hamuje rozwój na pewno, nadszedł już czas, aby przestać uczyć zarządzania biznesu i nie pozwala dostrzec nowej perspektywy kapitalizmu. i ekonomii w oderwaniu od etyki i odpowiedzialności. Pora, W ubiegłym roku odnotowaliśmy przyrost raportów społecz- aby przestać nagradzać ludzi za sukces niezależnie od tego, nych, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Być może, jesteśmy Tymczasem rozróżnienie na „ekonomiczne” i „społeczne” jest w jaki sposób go osiągnęli. Jeżeli nadal sceptycy będą wycią- dzięki temu na dobrej drodze ku coraz większej przejrzystości. dziś nieuzasadnione. – To zachodni wymysł, w większości kul- gać argument o wyższości zysków nad wartością dla ogółu, Pytanie jednak – kto powinien oceniać jakość raportowanych tur nie ma takiego podziału – mówił Freeman. Co zatem powin- warto przypomnieć im, jakie konsekwencje gospodarcze mia- danych i jak ją weryfikować? Kto je czyta, a kto w ogóle powi- niśmy zrobić? Zdaniem Freemana nowym kierunkiem wartym ły niektóre z ww. afer – państwa sąsiadujące z Polską, głównie nien? Pod koniec ubiegłego roku znana blogerka i ekspertka rozwoju jest tzw. świadomy kapitalizm (Conscious Capitalism).

4 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 5 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Konferencja Rio+20 ACTA

ajważniejszym rezultatem Konferencji Rio+20 było 30 rekomendacji z zakresu trzech wymiarów zrównoważone- rotesty przeciwko ACTA w Polsce odbiły się głośnym kie jak: złodzieje, piraci, kradzież; ale też: cenzura, inwigilacja przyjęcie przez szefów państw i rządów oraz mi- go rozwoju: społecznego, gospodarczego i środowiskowego. echem na całym świecie. Nie tylko ze względu na swoją i nadzór. Na bazie takiego języka niezmiernie trudno jest budo- nistrów państw członkowskich ONZ dokumentu Jest to fundamentalna, pozytywna zmiana w porównaniu do bezprecedensową skalę. Przede wszystkim dlatego, że wać kompromisowe rozwiązania. końcowego w formie deklaracji politycznej pod poprzednich konferencji w Rio i Johannesburgu, świadcząca po raz pierwszy do głosu doszło zupełnie nowe poko- wymownymN tytułem „Przyszłość, jakiej chcemy” („The future o tym, że sektor prywatny jest coraz bardziej świadom swego Plenie, zazwyczaj określane mianem bezideowego. Tymczasem Jesienią 2012 roku udało nam się przeprowadzić w Warsza- we want”). Deklaracja zawiera zarówno ocenę dotychczaso- znaczenia. sprzeciw wobec ACTA był czysto ideowy – nie stała przecież za wie ogromną ogólnopolską konferencję CopyCamp, na której wych działań i realizacji wcześniej podjętych zobowiązań, jak nim żadna grupa zawodowa (do protestów tych ostatnich zdą- o przyszłości prawa autorskiego rozmawialiśmy w gronie twór- również wizję przyszłości dalszych działań na rzecz zrówno- Przykładem jednej z wielu cennych inicjatyw ogłoszonych żyliśmy się już przyzwyczaić). Był także sprzeciwem w ogrom- ców, użytkowników, przedstawicieli organizacji zbiorowego ważonego rozwoju, potwierdzając jednoznacznie aktualność w trakcie Konferencji Rio+20 jest inicjatywa Platformy Zie- nym stopniu wymykającym się tradycyjnym podziałom politycz- zarządzania, koncernów medialnych, prawników, dziennika- politycznych zobowiązań podjętych od czasu Szczytu Ziemi lonego Przemysłu (Green Industry Platform) działającej pod nym. To prawda, jak pokazały badania ZARS, wśród osób, które rzy, blogerów oraz działaczy ruchu na rzecz wolnej kultury. w 1992 roku. Mimo iż nie udało się wynegocjować dokumen- auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju organizowały protesty, stosunkowo liczną grupę stanowili mło- Była to jak dotąd pierwsza w tym kraju okazja do wysłuchania tu końcowego w formie satysfakcjonującej w równym stopniu Przemysłu (UNIDO). Transformacja gospodarcza naszego kraju, dzi, nieźle zorganizowani działacze ugrupowań prawicowych. się nawzajem i wypracowania wspólnej polityki uczestnictwa wszystkie państwa i grupy polityczne systemu ONZ, to jednak a głównie dynamiczny wzrost gospodarczy przy stabilizacji Ale kiedy ci sami ludzie usiłowali rozszerzyć protesty na inne w kulturze, biorącej pod uwagę interesy wszystkich środowisk. rezultat konferencji, szczególnie w kontekście pogłębiającego emisji gazów cieplarnianych zostały docenione poprzez nomi- kwestie i zamienić je w wystąpienia antyrządowe, to nagle oka- Próba zorganizowania debaty w formule niesprzyjającej anta- się kryzysu gospodarczego i ogólnie pogarszającego się klima- nowanie polskiego ministra środowiska, Marcina Korolca, na zało się, że zostali sami. Protesty przeciw ACTA były wystąpie- gonizmom i przerzucaniu się inwektywami – się powiodła. Ko- tu do podejmowania nowych zobowiązań na forum globalnym, wiceprzewodniczącego zarządu Platformy Zielonego Przemy- niami świadomego społeczeństwa informacyjnego. lejną edycję konferencji chcemy przeprowadzić także tej jesieni oceniamy jako pozytywny. słu. Innym polskim akcentem Konferencji Rio+20 była prezen- oraz w następnych latach. Jest bowiem o czym rozmawiać. tacja raportu „Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego Świadomego przede wszystkim tego, że regulacje prawne doty- Niewątpliwie znaczącym elementem deklaracji jest decyzja biznesu 2050”. Polska znalazła się tym samym w nielicznym, czące codziennego uczestnictwa w kulturze nie mogą odbywać Pod koniec 2012 roku rozpoczęliśmy kampanię „Mam pra- o przyjęciu dziesięcioletniego programu działań na rzecz elitarnym gronie państw, które zaprezentowały swój krajowy się ponad głowami obywateli oraz że internet nie jest jedynie wo…”, która ma na celu powszechne uświadomienie praw, zrównoważonej produkcji i konsumpcji, który został wynego- raport podczas Konferencji Rio+20. polem eksploatacji przemysłu konsumpcyjnego, ale powszech- jakie daje użytkownikom obowiązująca w Polsce ustawa cjowany podczas dziewiętnastej sesji Komisji Zrównoważone- nym dobrem wspólnym – obszarem, w którym użytkownicy o prawie autorskim. Zgodnie z nią, możemy np. bez zezwo- go Rozwoju w maju 2011 roku. Program ten będzie ważnym mają nie tylko obowiązki, ale i prawa. I są w stanie tych praw lenia twórcy i bez żadnych dodatkowych obaw dzielić się już elementem w procesie przekierowania zarówno sfery produk- Beata Jaczewska się domagać. Innymi słowy – pojawiło się sprzężenie zwrotne rozpowszechnionymi utworami – a więc książkami, filmami, cyjnej, jak też zachowań społeczno-konsumenckich na bardziej podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska o zaskakująco dużej sile kulturowej i politycznej. muzyką itp. – w zakresie własnego użytku osobistego. Dopó- zrównoważoną, zieloną ścieżkę. Dokument końcowy konferen- ki nie udostępniamy ich jednocześnie nieznanym nam oso- cji jednoznacznie podkreśla też znaczenie społecznej odpowie- Wyjście tysięcy ludzi na ulice Krakowa, Warszawy, Wrocławia bom, możemy również legalnie pobierać pliki z internetu – dzialności biznesu (CSR), wzywając przemysł i biznes do roz- i wielu innych polskich miast było pierwszym tak udanym, ma- i nie spotka nas za to nieumówiona wizyta smutnych panów wijania odpowiedzialnych praktyk biznesowych i praktycznych sowym aktem sprzeciwu od czasów „Solidarności”. Plany raty- w kominiarkach. Choć kampania nie zawsze była odbierana bez modeli CSR, mimo iż, niestety, nie udało się jednak wynego- fikacji ACTA popadły w niebyt wraz z całym dokumentem, ale zastrzeżeń, to na tle dotychczasowych kampanii zogniskowa- cjować decyzji w sprawie rozwoju wspólnych, globalnych ram nie oznacza to, że obecny system praw wyłącznych kształtują- nych wokół zakazów, a także moralnego szantażu, wprowadzi- działań w tym zakresie. Dla przyszłości procesu zrównoważo- cych całą sferę komunikacji, dystrybucji informacji oraz tworze- ła do debaty solidny ładunek pozytywnego przekazu i jedno- nego rozwoju kluczowe znaczenie ma także podjęta decyzja nia dóbr kultury jest doskonały. Coraz więcej ludzi zdaje sobie cześnie miała ważny charakter edukacyjny. o rozpoczęciu procesu, który ma prowadzić do sformułowania z tego sprawę i jednocześnie coraz więcej chce to zmienić. i przyjęcia do 2015 roku tzw. celów zrównoważonego rozwoju Mimo swoich wad, prawo autorskie ciągle jeszcze daje nam (SDGs). Wskazuje na to szereg inicjatyw rządowych i obywatelskich. spory zakres praw, które umacniają swobodę komunikacji, roz- Fundacja Nowoczesna Polska nie jest w tych procesach bier- wój kultury i ewolucję środków artystycznego wyrazu. Prawo Oceniając rezultaty konferencji, na szczególne podkreślenie nym obserwatorem. Stworzony przez nas serwis informacyjny i wolność to dwa słowa 2013 roku. zasługuje zwiększona mobilizacja wszystkich pozarządowych poświęcony prawu autorskiemu – Prawo Kultury – ma na celu uczestników, w tym głównie przedstawicieli sektora prywat- zwiększenie świadomości problemów prawnych związanych nego i biznesu, instytucji finansowych, społeczeństwa oby- z prawem autorskim. Publikujemy teksty, aktywnie angażujemy Jarosław Lipszyc watelskiego i organizacji pozarządowych zarówno w proces się w procesy konsultacji społecznych, organizujemy kampanie Marcin Drabek przygotowań, jak też podczas samej Konferencji Rio+20. społeczne. Przede wszystkim jednak skupiamy się na analizie Fundacja Nowoczesna Polska języka prawa autorskiego. Badamy jego przemiany, współpra- Debaty biznesowe, gromadząc ponad 1300 słuchaczy, stanowiły cujemy z badaczami historii praw autorskich i usilnie pracuje- zakończenie rozpoczętego w kwietniu 2012 roku innowacyjne- my nad nowym językiem. Wynika to z naszego przekonania, go procesu otwartych konsultacji z biznesem i społeczeństwem że obecnie obowiązujący język jest językiem konfliktu. W prze- obywatelskim. W wyniku tych spotkań wybranych zostało strzeni medialnej dyskurs zdominowany jest przez słowa, ta-

6 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 7 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Nieistniejące słowo roku Efektywność zarządzania różnorodnością

lebiscyt na słowo roku 2012, ogłoszony i prowadzo- patrzymy na takich spryciarzy, to prędzej czy później sami sta- onad 5500 przedsiębiorstw i instytucji publicznych w stosunkach gospodarczych3. Sygnatariusze Kart wspólnie do- ny przez Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu War- niemy się ich ofiarą. Oddamy swoje pieniądze na wysoki pro- podpisało Karty Różnorodności (Diversity Charters) konują przeglądu najlepszych praktyk oraz uczą się korzystania szawskiego oraz Fundację Języka Polskiego, wygrał cent, „całkowicie bezpieczny”, „bez żadnego ryzyka”, a za to w 12 krajach europejskich. Karta Różnorodności to z narzędzi zarządzania różnorodnością, które służą do prowa- „parabank”. Lecz cóż to takiego są te parabanki? Z ko- „z pewnym zyskiem”. Tak, to my sami w ten sposób nakręcamy krótki dokument, który firma lub organizacja publicz- dzenia oceny ryzyka w obrębie organizacji zgodnie z zasadami Pmunikatu Komitetu Stabilności Finansowej, opublikowanego spiralę chciwości i fascynacji szybkim zyskiem. Przypomnijmy, Pna podpisuje dobrowolnie. Przedstawia ona podejmowane due diligence. w sierpniu 2012 roku i dostępnego na stronie internetowej jak przed laty prezes wielkiego międzynarodowego banku bez przez organizację działania na rzecz różnorodności i równe- Ministerstwa Finansów, wynika, że są to instytucje, które „nie żadnych skrupułów zareagował na pytanie polskiego dzienni- go traktowania w miejscu pracy, bez względu na wiek osób, Zarządzanie różnorodnością ma podstawowe znaczenie w osią- działają w oparciu o reguły Prawa bankowego” i „funkcjonują karza: „Czy w innych krajach pana bank pozwala sobie na tak niepełnosprawność, płeć, rasę, pochodzenie etniczne, religię, gnięciu celów społecznej odpowiedzialności, które określić w obszarze nieobjętym nadzorem Komisji Nadzoru Finanso- bezceremonialne działanie jak w Polsce?”. Odpowiedź była orientację seksualną itd. można jako wielowymiarowe, oraz w znacznym stopniu polega wego”, lecz przyjmują środki finansowe powierzane im przez brutalna i szczera: „Oczywiście nie, bo tylko u was to uchodzi na okazywaniu szacunku4. klientów. Zgodnie z polskim prawem, mogłyby to być (oprócz bezkarnie i jest wręcz uważane za cnotę”. Skoro my sami na Karty Różnorodności okazują się cennym narzędziem zarówno banków) jeszcze tylko SKOK-i (ale te już są objęte nadzorem to pozwalamy, skoro sami się nie szanujemy, to dlaczego inni dla firm, które dopiero wkraczają na drogę ku różnorodności, Inicjatywa ONZ Global Compact dotyczy przedsiębiorstw, któ- KNF) oraz pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe. mają nas szanować? Business is business… jak i dla tych, które pragną udoskonalać swoje strategie w tej re zobowiązały się dostosować swoje działania i strategie do dziedzinie1. Unijna Platforma Kart Różnorodności jest wyjątko- 10 uniwersalnych zasad z zakresu praw człowieka, pracy, śro- Tyle że w tym plebiscycie zdecydowanie nie o takie instytucje Czy o taki biznes nam chodzi? Z pewnością nie. Dlatego wła- wym forum wsparcia przedsiębiorstw w prowadzeniu skutecz- dowiska naturalnego i przeciwdziałania korupcji. Organizacja chodziło, lecz o okryty już niesławą Amber Gold, któremu wielu śnie tak ważne są działania mające na celu promowanie rze- nych programów różnorodności poprzez odpowiednie narzę- Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) zaleca, by przed- inwestorów powierzyło swoje środki, teoretycznie przeznaczo- czywiście odpowiedzialnego biznesu, nastawionego na długo- dzia, umiejętności i struktury2. Zarządzanie różnorodnością siębiorstwa kierowały się w swojej działalności zasadami rów- ne na zakup złota będącego formalnie cały czas ich własnością terminowy rozwój. Gdzie zysk jest ważnym kryterium, lecz nie definiuje się jako zespół celowych, kontekstowych i proaktyw- ności szans i równego traktowania w zatrudnianiu oraz nie i dla nich tylko przechowywanego. Widzimy zatem, że Amber jedynym. Gdzie budowane są trwałe relacje przedsiębiorstwa nych praktyk, które pozwalają tworzyć i utrzymywać środowi- dyskryminowały żadnej osoby w kwestiach zatrudnienia lub Gold wcale się nie mieści w przytoczonej wyżej definicji. Nie z wszystkimi interesariuszami – akcjonariuszami lub udziałow- sko pracy, opierając się na różnicach i podobieństwach. pracy ze względu na rasę, kolor skóry, płeć, religię, poglądy po- jest i nigdy nie był parabankiem, lecz – jak się dopiero ponie- cami, kadrą menedżerską, pracownikami, dostawcami, klienta- lityczne, narodowość, pochodzenie społeczne itd.5 Cel ten moż- wczasie wszyscy zorientowali – był po prostu znaną (czyżby mi, lokalną społecznością. Gdzie wartości przedsiębiorstwa nie Podpisując publiczne zobowiązanie do zarządzania różnorod- na osiągnąć jedynie poprzez skuteczne programy zarządzania jednak nieznaną?) piramidą finansową. Dlaczego więc nieist- próbuje się tylko markować szybkim i agresywnym marketin- nością i udziału w wymianie wiedzy poprzez sieć sygnatariu- różnorodnością. niejący parabank stał się symbolem roku 2012? Jak to się sta- giem, lecz buduje się ją długofalowo, w zgodzie z celami biz- szy Kart Różnorodności, przedsiębiorstwa osiągają wymierne ło, że zakazana prawem piramida finansowa mogła tak długo nesowymi, lecz także w zgodzie z wartościami etycznymi. Tyl- korzyści wewnętrzne i zewnętrzne. Takie zobowiązanie jest działać i zebrać (oraz bezpowrotnie stracić) tyle funduszy? I dla- ko wtedy etyka biznesu stanowi wartość dodaną, zwiększając bowiem środkiem komunikacji wewnętrznej, który pozwala KARTY RÓŻNORODNOŚCI czego politycy oraz poważne instytucje państwowe chcą nagle tym samym wartość przedsiębiorstwa. Może kiedyś, przy takim wzmocnić spójność przekazu dla całego personelu na wszyst- JAKO NARZĘDZIE WSPIERANIA regulować funkcjonowanie czegoś, co albo nie istnieje, albo podejściu, słowem któregoś roku stanie się „etyczny biznes”, kich szczeblach i we wszystkich lokalizacjach organizacji. Ma to ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW jest prawem zakazane? Tyle pytań bez odpowiedzi… rozumiany jako synonim sukcesu? coraz większe znaczenie dla firm w obliczu rosnącej globaliza- Karty Różnorodności są wyjątkowe, jeśli chodzi o ich strukturę cji. Karta Różnorodności stanowi również wartościowe narzę- i metodykę. Są inicjatywą biznesu wspieraną przez organiza- Pozostawmy te pytania odpowiednim instytucjom państwo- dzie komunikacji zewnętrznej. Dzięki upublicznieniu działań na cje mające doświadczenie w realizacji działań na rzecz różno- wym. To, co nas bowiem znacznie bardziej interesuje w kontek- Krzysztof Grabowski rzecz różnorodności pracownicy firm zyskują uznanie i wzrasta rodności. W tego typu przedsięwzięciach biorą udział również ście odpowiedzialnego biznesu, to pytanie, skąd się tacy nie- doradca ds. ładu korporacyjnego poziom ich motywacji. To z kolei tworzy wizerunek przedsię- instytucje publiczne, jednostki administracji lokalnej, minister- uczciwi „przedsiębiorcy” biorą i czy możemy coś zrobić, żeby Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce biorstwa skutecznego i sprzyjającego włączaniu, z którym chęt- stwo lub krajowy podmiot powołany do propagowania równo- słowo roku 2013 przyniosło nam bardziej pozytywne skojarze- nie robi się interesy i dla którego dobrze się pracuje. Reputacja ści. Struktury są tanie i elastyczne, więc reagują na zmieniające nia – z przedsiębiorcami, już bez cudzysłowu, lecz uczciwymi zaś to wartościowy atut, który ma nieocenione znaczenie dla się warunki funkcjonowania. Sygnatariusze Kart Różnorodności właśnie. perspektyw wzrostu w dzisiejszym mocno konkurencyjnym współpracują z wieloma różnymi podmiotami w celu jak naj- otoczeniu. szerszego informowania o korzyściach dla przedsiębiorstw. Zacznijmy od pytania, czy to, niestety, my sami nie przyczynia- my się do tego, że takie szemrane przedsięwzięcia mają szansę Zarządzanie różnorodnością i wspieranie włączania to dwa po- powodzenia, przynajmniej krótkotrwałego. Jakże często spoty- KARTY RÓŻNORODNOŚCI A SPOŁECZNA stulaty, które świat biznesu w coraz większym stopniu uwzględ- kamy się z podziwem dla tych, którym udało się zrealizować ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW nia w swoich planach strategicznych w odpowiedzi na wzrost szybki biznes, nie do końca uczciwy, lecz skuteczny i wielce Przystąpienie do Karty Różnorodności oznacza zobowiązanie zróżnicowania społeczeństwa, klientów, struktury rynku i sze- zyskowny. Jak bezkrytycznie powtarzamy z lekko tylko skrywa- kierownictwa i wszystkich pracowników do działania na rzecz roko rozumianego otoczenia handlowego. ną aprobatą powiedzenie, że pierwszy milion trzeba ukraść, wykorzystania zjawiska różnorodności w interesie rozwoju a następne już można zarabiać uczciwie. Nie! Jeżeli zaczynamy przedsiębiorstwa. Karta Różnorodności odgrywa w tym wzglę- Istnieją dowody na to, że efektywne zarządzanie różnorod- od nieuczciwości, to już nigdy nie będziemy mogli powiedzieć dzie zasadniczą rolę z uwagi na coraz większy nacisk na znaczenie nością przynosi znaczące korzyści dla organizacji w zakresie o sobie, że jesteśmy uczciwi. Jeżeli z zazdrością i podziwem społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i praw człowieka pozyskiwania i utrzymania personelu, innowacyjności i zaan-

8 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 9 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

gażowania klientów, a dla pracowników – w postaci wzro- 3. KORZYŚCI DLA PRZEDSIĘBIORSTWA • Liczba komunikatów na temat różnorodności, np. przemó- zapobieganie dyskryminacji, znoszenie stereotypów oraz stu zadowolenia z pracy, motywacji i lojalności6. Zarządzanie • skutki inwestycji wień, broszur, notatek informacyjnych kierownictwa wyso- propagowanie społecznej odpowiedzialności biznesu, inno- różnorodnością ma znaczenie nie tylko dla dużych i średnich • wyniki operacyjne. kiego szczebla. wacyjności i rozwoju przedsiębiorstw. przedsiębiorstw, może ono być ważnym narzędziem pozyski- • Liczba menedżerów posiadających kwalifi kacje w dziedzinie wania klientów i zamówień także przez małe fi rmy, zwłaszcza Sygnatariusze Kart Różnorodności oceniają swoje działania różnorodności, liczba menedżerów posiadających kwalifi ka- Analiza i ocena skutków pełnią zasadniczą rolę w tych obsza- w przypadku kontaktów z dużymi podmiotami wymagający- w zakresie różnorodności pod względem wpływu na: cje i umiejętność stosowania zasad różnorodności na wszyst- rach, podobnie jak we wszystkich innych dziedzinach działalno- mi od dostawców prowadzenia polityki na rzecz różnorod- • demografi ę siły roboczej – możliwość pomiaru tych zmian kich poziomach zwierzchnictwa w organizacji. ści komercyjnej. To zaś wymaga podejmowania decyzji o wybo- ności. przez fi rmy zależy od krajowych przepisów o ochronie da- rze najlepszych systemów gromadzenia danych, odpowiednich nych osobowych wskaźników i skutecznych mechanizmów sprawozdawczych. Opracowywanie rozwiązań w zakresie organizacji pracy, które • kulturę zatrudnienia/środowisko pracy – doświadczenie fi rm WNIOSKI Jedynie poprzez refl eksję, ustrukturyzowane przeglądy i śle- w pełni wykorzystywałyby talent pracowników, a w szczegól- w mierzeniu zmian kulturowych w celu określenia skutków Potrzebne są różnorodne dane, w tym celu stosuje się zróżni- dzenie wyników będziemy mogli wskazywać osiągnięte postę- ności pozwoliłyby tworzyć zespoły zdolne do motywowania podejmowanych działań. cowane metody ich gromadzenia w celu udokumentowania py i konieczne zmiany, wyciągać wnioski oraz oceniać skutki i innowacyjności, należy uznać za nieustające wyzwanie. Ogra- postępów w osiąganiu priorytetów. Skuteczne zarządzanie działań na rzecz różnorodności w obrębie przedsiębiorstwa. niczone zasoby wymagają uwrażliwienia na problem różnorod- Dane dotyczące konkretnych przedsiębiorstw gromadzone są na różnorodnością wymaga zorientowanych i kompetentnych ności, umiejętnego stosowania narzędzi z zakresu różnorodno- podstawie opinii, analiz przypadków i ankiet. W ramach unijnej pracowników, którzy prowadziliby działania sprzyjające włą- ści w procesie zarządzania efektywnością oraz powszechnego Platformy Kart Różnorodności10 powstała grupa robocza sygnata- czeniu w świadomy i widoczny sposób, aby wykorzystać je Maria Hegarty zaangażowania w tworzenie kultury sprzyjającej włączaniu, riuszy Kart Różnorodności, której zadanie polega na dokonaniu jako źródło korzyści dla przedsiębiorstwa. Unijna Platforma ekspertka ds. różnorodności, równości i społecznej a przez to innowacyjności. przeglądu aktualnych rozwiązań stosowanych przez przedsię- Kart Różnorodności defi niuje zarządzanie różnorodnością za- odpowiedzialności przedsiębiorstw, ekspert projektu biorstwa w zakresie pomiaru skutków polityki i programów róż- równo w kontekście organizacyjnym, jak i społecznym jako Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości Komisji Europejskiej norodności. Doświadczenie wskazuje, że istnieje wiele różnych podejście do procesów biznesowych w oparciu o zasadę włą- VT 2009/005 „Wsparcie inicjatyw własnych promujących MIERZENIE WPŁYWU PROGRAMÓW sposobów gromadzenia danych. Przedsiębiorstwa-sygnatariusze czenia. Celem jest wspieranie włączenia wszystkich osób, zarządzanie różnorodnością w miejscu pracy w całej UE” ZARZĄDZANIA RÓŻNORODNOŚCIĄ kierują się wskaźnikami opracowywanymi na podstawie oceny Istnieje pogląd, że liczy się to, co da się policzyć. Różnorod- planów różnorodności, w szczególności zaś tymi, które bezpo- ność może przynieść korzyści, które jednak są trudno mie- średnio odnoszą się do priorytetowych celów w zakresie różno- rzalne, choćby dlatego, że w ujęciu księgowym postrzega rodności. Poniżej przedstawiono przykłady danych dotyczących się je przede wszystkim jako koszty. W grę wchodzi także poszczególnych aspektów różnorodności: czynnik czasowy: efekty dobrych programów zarządzania • Struktura stażu pracy: procent pracowników na wszystkich różnorodnością uwidaczniają się dopiero po pewnym czasie. szczeblach organizacji. BIBLIOGRAFIA Większość przedsiębiorstw stosuje metody pomiaru, które • Mechanizmy odchodzenia z pracy: procent odchodzących • R. Berger, Dream Team Better than Quotas – Successful 1 zazwyczaj uwzględniają jedynie „skutki pośrednie”, takie jak pracowników, którzy odbywają rozmowę końcową (exit inter- Focus Consultancy Ltd, European Academy of Business in Society Diversity and Inclusion Management, Roland Berger Strategy (EABIS), Instituto Europa para la Gestion de la Diversidad (EIMD) zmiana demografi i siły roboczej, poziomu zadowolenia i na- view), ogółem w fi rmie, w jednostce organizacyjnej lub za Consultants, Monachium, 2010. i EIM Business & Policy Research, Continuing the Diversity Journey. Busi- dany okres. stawienia pracowników. • Catalyst, The Bottom Line: Connecting Corportate ness Practices, Perspectives and Benefi ts, Komisja Europejska, Bruksela, Wskaźnik rotacji personelu: • procent odchodzących pracow- Performance and Gender Diversity, Catalyst, USA, 2004. 2008. Pomiar wiąże się z oczywistymi ograniczeniami. Trudno jest ników we wszystkich działach. • Centre for Strategy and Evaluation Services, The Costs and 2 http://ec.europa.eu/justice/discrimination/diversity/diversity-char- • Wskaźnik absencji: wskaźniki wypadków, strajków, zwolnień zmierzyć prosty, bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy Benefi ts of Diversity – A Study on Methods and Indicators ters/index_en.htm pomiędzy wzrostem konkurencyjności, kreowaniem wartości, lub nieusprawiedliwionych nieobecności ogółem w fi rmie, to Measure the Cost-Eff ectiveness of Diversity Policies in 3 W czerwcu 2011 roku Rada Praw Człowieka ONZ jednogłośnie poparła innowacyjnością i różnorodnością. Dla przykładu, wiele korzy- w jednostce organizacyjnej lub za dany okres. Enterprises, Komisja Europejska, Bruksela, październik 2003. wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka. ści ma charakter kontekstowy, czyli dotyczy strategii lub pozycji • Wskaźnik zachorowalności: czy obserwuje się ponadprze- • Chartered Institute of Personnel and Development, 4 rynkowej konkretnych przedsiębiorstw lub zależy od uwarun- ciętny poziom zachorowań w odniesieniu do określonych Managing Diversity: Linking Theory and Practice to Business Institute for Human Rights and Business, 2011, s. 11; Komisja Europej- ska, 2011, s. 7. Komisja Europejska wyraziła oczekiwanie, że wszystkie kowań krajowych. Przedsiębiorstwa różnią się pod względem grup pracowników ogółem w fi rmie, w jednostce organiza- Performance, CIPD, Zjednoczone Królestwo, 2005. przedsiębiorstwa zrealizują postulat odpowiedzialności społecznej cyjnej lub za dany okres. • Focus Consultancy i The Conference Board, The Business wielkości, strategii, branży i pozycji rynkowej. Odmienne są w odniesieniu do praw człowieka zdefi niowanych w wytycznych ONZ. też ich strategie na rzecz różnorodności, podobnie jak koszty • Wskaźnik przypadków dyskryminacji: wskaźniki dyskry- Case for Diversity: Good Practices in the Workplace, Komisja Dostęp z dnia 14 stycznia 2013 roku, patrz http://ec.europa.eu/enter- i korzyści, a same tego typu strategie stanowią jedynie jeden minacji pracowników ogółem w fi rmie, w jednostce orga- Europejska, Bruksela, 2005. prise/policies/sustainable-business/corporate-social-responsibility/ z wielu czynników poprawy wyników. Instytut badawczy Char- nizacyjnej lub za dany okres. • Focus Consultancy, Continuing the Diversity Journey: Business human-rights Practices, Perspectives and Benefi ts, Komisja Europejska, tered Institute of Personnel Development (CIPD) wskazuje na • Nauka i szkolenia: liczba dni nauki i szkoleń dla zróżnico- 5 OECD, 2011, s. 35. co najmniej cztery zmienne pośredniczące7, które wpływają na wanego grona uczestników ogółem w fi rmie, w jednostce Bruksela, 2008. 6 K. Monks, The Business Impact for Equality and Diversity, Dublin: The organizacyjnej lub za dany okres; liczba oferowanych zajęć • E.E. Hubbard, The Diversity Scorecard: Evaluating the efekty różnorodności: Equality Authority and the Centre for Partnership and Performance and • charakter zadań pracowniczych szkoleniowych z zakresu różnorodności; struktura uczestni- Impact of Diversity on Organisational Performance, Elsevier Butterworth-Heinemann, USA, 2004. P. O’Connell, and H. Russell, Equality at Work? Workplace Equality Poli- • strategia korporacyjna ków pod względem różnorodności i długości stażu w orga- cies, Flexible Working Arrangements and the Quality of Work [Równość • Institute for Human Rights and Business, The "State of Play" • różnorodność i kontekst organizacyjny nizacji. w pracy? Polityka równości w miejscu pracy, elastyczna organizacja of Human Rights Diligence – Anticipating the Next Five Years, • różnorodność i kontekst biznesowy. • Przywództwo: wizerunek przywództwa w organizacji; zróż- pracy i jakość pracy], Equality Authority [Urząd ds. Równego Traktowa- IHRB, Londyn, 2011. nicowanie uczestników szkoleń mentoringu przygotowu- nia], Dublin, 2005. • Komisja Europejska, Odnowiona strategia UE na lata jących do stanowisk kierowniczych; zróżnicowanie kandy- 7 Instytut CIPD podkreśla znaczenie oceny i pomiaru dla wy- 2011–2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności C I P D , Managing Diversity Measuring Success, Londyn, 2006. Niewiele datów zaproponowanych, wybranych i zatrudnionych do jest dowodów na stosowanie metodologii pomiaru w postaci narzę- kazania, że działania z zakresu różnorodności „są zgodne przedsiębiorstw, Komisja Europejska, Bruksela, 2011. 8 9 prowadzenia ważnych i eksponowanych projektów; zróżni- dzia do pomiaru wyników różnorodności (diversity scorecard) z celami działalności fi rmy” . Ośrodek CSES dostrzega z kolei • K. Monks, The Business Impact of Equality and Diversity, potrzebę wypracowania „modelowego” podejścia złożonego cowanie kandydatów odbywających odpowiednie szkolenia w przedsiębiorstwach europejskich. Model tego narzędzia opra- Urząd ds. Równego Traktowania, Dublin, 2007. cowany przez Hubbarda (2004) obejmuje sześć elementów: skutki z trzech komponentów: kierownicze ogółem w fi rmie, w jednostce organizacyjnej • OECD, Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw międzynarodowych, fi nansowe, szerokie partnerstwo z klientami/społecznościami, profi l lub za dany okres. wydanie z 2011 roku, OECD Publishing, 2011. pracowników, kultura pracy, zobowiązanie do przywództwa w zakre- 1. REALIZACJA PROGRAMU • N. Pauser, M. Wondrak, Praxisbuch Diversity Management, sie różnorodności oraz nauka i wzrost. • dane wejściowe i procesy Przedsiębiorstwa przedstawiają również dane szczegółowe, Facultas Verlag, Wiedeń, 2011. 8 Chartered Institute of Personnel and Development, 2005, s. 3–16. • działania i koszty pomiaru takie jak: • S. Vinnicombe, R. Sealy, J. Graham, E. Doldor, The Female 9 2. EFEKTY RÓŻNORODNOŚCI • Liczba projektów na rzecz różnorodności, w których kierow- FTSE Board Report 2010: Opening Up the Appointment Centre for Strategy and Evaluation Services, październik 2003, s. 14. • wyniki pośrednie nictwo wysokiego szczebla bierze aktywny udział lub odgry- Process, Cranfi led School of Management, Zjednoczone 10 http://ec.europa.eu/justice/discrimination/diversity/diversity-char- • wskaźniki efektywności wa rolę sponsora. Królestwo, 2010. ters/index_en.htm

10 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 11 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Równe traktowanie standardem Syzyfem w śmieciówki dobrego rządzenia

realizowany przez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Rów- rzecz osób z niepełnosprawnościami, osób powyżej pięćdzie- mowy śmieciowe niszczą rynek pracy, niszczą przy- my zatrudnienia i dawały takie same prawa w zakresie odkłada- nego Traktowania w partnerstwie ze Szkołą Główną siątego roku życia oraz rodzin wielodzietnych. szłość ludzi, którzy takimi umowami zostali obdaro- nia składek na przyszłą emeryturę, płatnego zwolnienia lekar- Handlową i Uniwersytetem Jagiellońskim projekt „Rów- wani. To coś złego, coś, co trzeba zmienić, dlatego skiego oraz korzystania z sądu pracy w sytuacji nieuczciwego ne traktowanie standardem dobrego rządzenia” zakła- Badania SGH swoim zasięgiem objęły urzędników 16 mini- zdecydowaliśmy się na kampanię społeczną. Ponie- przedsiębiorcy. Mówiąc wprost, chcemy, aby umowy śmiecio- dał,Z że polityka równego traktowania i przeciwdziałania dyskry- sterstw i Kancelarii Premiera. Wyniki nie pozwalają na kate- ważU problem dotyczy głównie ludzi młodych, kampanię skie- we swoimi kosztami i statusem prawnym nie dyskryminowały minacji ma strategiczne znaczenie dla współczesnego państwa. goryczne wnioski, bo wzięło w nich udział tylko 21% zatrud- rowaliśmy właśnie do nich, stosując dość ostre zestawienie umów o pracę. Pomimo istniejących rozwiązań prawnych i instytucjonalnych, nionych w tych instytucjach. Niemniej wskazują one, że stałym „syf-Syzyf”. Syf, czyli bałagan i choroba, które trzeba posprzątać w praktyce nadal mamy do czynienia z wieloma przypadkami problemem są jeszcze cały czas rozmowy rekrutacyjne, gdzie i wyleczyć, oraz Syzyf, bo to w istocie praca bez przyszłości, czyli Trzeba pamiętać, że po raz pierwszy w historii mamy całkowi- dyskryminacji. Celem ogólnym projektu było więc podjęcie padają niedozwolone pytania. Również zdecydowana przewa- syzyfowa. cie kapitałowy system emerytalny, czyli zależny od ilości zgro- działań zmierzających do przygotowania administracji rządo- ga mężczyzn na najwyższych stanowiskach pokazuje manka- madzonych tam pieniędzy. Nie ma więc powodu, aby nawet wej na wszystkich poziomach do tworzenia i monitorowania menty związane z dostępem do tych urzędów równie dobrze Na początek – jak my to rozumiemy. Umowa śmieciowa to taka tydzień mojej pracy – bez względu na rodzaj umowy, jaki mnie prawa oraz opracowywania i wdrażania odpowiednich strategii wykształconych i przygotowanych do zadań kobiet. Istotny jest umowa, która choć sama w sobie jest legalna, została zasto- w danej chwili obowiązuje – nie odkładał się na moją emery- uwzględniających zasadę równego traktowania. Cel ten obec- też fakt, że kobiety są rzadziej nagradzane niż mężczyźni. Pod- sowana niezgodnie ze swoim przeznaczeniem, a często nie- turę. nie jest realizowany w szczególności przez utworzenie ogól- kreślić jednak należy, że badanie pozwoliło przede wszystkim zgodnie z prawem, głównie po to, aby ominąć prawo pracy. nopolskiej sieci koordynatorów ds. równego traktowania we zbudować właściwe narzędzie pomiarowe i wypróbować, jak Taka propozycja pracy jest bardzo korzystna dla pracodawcy, System ubezpieczeń mamy ponoć powszechny, a jak pokazu- wszystkich ministerstwach, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, się sprawdza w administracji publicznej, a nie – jak dotąd – tylko a bardzo niekorzystna dla pracownika, gdyż pozbawia go ele- ją dane Ministerstwa Finansów, tylko 52% płatników PIT płaci urzędach wojewódzkich i wybranych instytucjach publicznych. w środowiskach biznesowych. mentarnych uprawnień wynikających z zatrudnienia. W przy- składki na ubezpieczenia społeczne. Taki system emerytalny padku umów-zleceń i umów o dzieło – przyszłych emerytur, przy naszych wskaźnikach demograficznych nigdy się nie utrzy- Istotnym narzędziem do realizacji polityki antydyskryminacyj- Oprócz badań istotnym etapem projektu było również przepro- płatnych urlopów wypoczynkowych i korzystania ze zwolnień ma. Trzeba go prawdziwie upowszechnić, czyli spowodować, nej jest Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowa- wadzenie cyklu szkoleń, w ramach których 460 osób kadry ad- lekarskich, kodeksowej ochrony przy rozwiązywaniu umowy, aby było jak najmniej zwolnień od tego obowiązku. nia, który obecnie powstaje w oparciu o rekomendacje płynące ministracji publicznej podnosiło swoje kompetencje dotyczą- a także standardów BHP. W przypadku fałszywego samozatrud- z badań prowadzonych tak przez UJ, jak i SGH, a także postu- ce przeciwdziałania wszelkim formom dyskryminacji. Kolejny nienia pracownik wyłączony jest spod Kodeksu pracy i w razie Dzisiaj nasz Związek oczekuje rzetelnej dyskusji nad złożony- laty zgłaszane podczas konsultacji eksperckich, cyklu konferen- element to cykl 16 konferencji regionalnych i 4 tematycznych, roszczeń za niewypłacone wynagrodzenie – nie może skiero- mi przez nas projektami ustaw o oskładkowaniu umów śmie- cji regionalnych i tematycznych. Dokument ten ma wyznaczać których celem była prezentacja wyników badań prowadzonych wać sprawy do sądu pracy. Problem nie leży w samym istnieniu ciowych oraz agencjach pracy tymczasowej. Te dwa projekty, cele i priorytety działań rządu na rzecz równego traktowania przez UJ i płynących z nich strategicznych rekomendacji, a tak- pozakodeksowych form zatrudnienia. One są potrzebne i nie złożone w maju 2012 roku, znacznie uporządkują sytuację, na najbliższe pięć lat. że wymiana poglądów oraz dyskusja z przedstawicielami lo- wolno ich likwidować, jak chcą niektórzy politycy. Problem jest uszczelnią system emerytalny oraz spowodują, że dla przed- kalnych organizacji i samorządów na temat specyficznych dla w skali zjawiska, które osiągnęło patologiczne rozmiary. siębiorców umowy śmieciowe nie będą już tak korzystne jak Badania UJ dotyczyły postaw Polaków wobec grup zagrożonych regionu problemów związanych z dyskryminacją. Wszystkie dzisiaj. A to jest główny powód ich stosowania ponad miarę. dyskryminacją, uprzedzeń, stosunku do wybranych kontro- wymienione segmenty projektu wspierała i wspiera społeczna To wszystko razem powoduje, że w Polsce utworzyły się dwa wersyjnych kwestii, takich jak in vitro, model rodziny, związki kampania informacyjna. alternatywne rynki pracy. Na jednym przysługuje pełnia praw partnerskie, oraz oczekiwań wobec rządu w sprawie polityki pracowniczych, na drugim ludzie tych praw są pozbawieni. I to Marek Lewandowski równego traktowania. Z badań na temat opinii społecznych do- Projekt, którego najważniejszym celem było przeszkolenie często w sytuacji, gdy wykonują tę samą pracę. rzecznik prasowy NSZZ „Solidarność” tyczących grup narażonych na nierówne traktowanie wynika, wysokiej rangi urzędników administracji centralnej (dyrekto- że problem ten jest obecny w świadomości Polek i Polaków. rów generalnych i kierowników), przyczynił się do znaczącego Założyliśmy sobie, że kampania ma wywołać u naszej grupy Mimo że subiektywne odczucie nierównego traktowania mia- upowszechnienia tematyki równego traktowania wśród urzęd- docelowej skojarzenie, że umowa śmieciowa nie jest dla niej ło stosunkowo niewiele badanych osób, to duża część Polek ników oraz przedstawicieli różnych środowisk pracujących na korzystna. Stąd sięgnęliśmy po reklamowy teaser, gdzie przez i Polaków miała osobisty kontakt z osobą choć raz gorzej po- rzecz równego traktowania – pracowników organizacji poza- kilka tygodni była tylko postać naszego Syzyfa z napisem: syf! traktowaną ze względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, rządowych, prawników, akademików. Po zakończeniu opisa- Drugi cel to poważna dyskusja, której do tej pory nie było. Na- pochodzenie etniczne, wyznanie czy też orientację seksulaną. nych modułów projektu przygotowane zostały także 33 filmy sze niezależne badania i raporty mediowe pokazały, że i jeden, antydyskryminacyjne jako materiał edukacyjny. Upowszechnie- i drugi cel został zrealizowany z nadspodziewanym rezultatem. Badania pokazały również, że w polskim społeczeństwie istnie- nie zasady równego traktowania ma kluczowe znaczenie dla Zamierzaliśmy dotrzeć do 10 mln ludzi, a osiągnęliśmy poziom je duże przyzwolenie na podejmowanie przez rząd działań na podnoszenia świadomości społecznej i stopniowej eliminacji ponad 15 mln. Ucieszyły nas też bardzo pochlebne recenzje rzecz realizacji równego traktowania, a największą aprobatą zjawiska dyskryminacji z zachowań społecznych. za samą kampanię, która była wyrazista i pomysłowa. Jestem społeczną cieszą się szeroko rozumiane działania uświada- przekonany, że to najlepsza kampania ubiegłego roku. Zaska- miające i poszerzające wiedzę – od wprowadzania nauczania kująca, widoczna i – co najważniejsze – skuteczna. na temat równego traktowania w szkołach do organizowania Agnieszka Kozłowska-Rajewicz różnorodnych kampanii informacyjnych. Największy odsetek pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania Co do samej istoty problemu, „Solidarność” domaga się, aby badanych (ok. 80%) jest zdania, że należy podjąć działania na umowy śmieciowe były tak samo opodatkowane jak inne for-

12 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 13 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Rok 2012 w ujęciu energetyczno- Czy gospodarka potrzebuje GMO, -klimatycznym którego nie chce konsument w Polsce i Europie?

iniony rok wyraźnie pokazał dalsze dryfowanie jące stanowiska. Niestety, to, co jest w zasięgu ręki i mogłoby ubiegłym roku debata polityczna i społeczna na Kolejną odsłonę dyskusji na temat GMO mieliśmy jesienią 2012 polskiej polityki energetycznej i klimatycznej. Brak znacznie przyczynić się do rozwiązania problemów energe- temat GMO ponownie rozgrzała sferę publiczną. roku, gdy Sejm powrócił do raz już skrytykowanego projektu zdecydowania, jak ma wyglądać przyszłość energe- tycznych, jak i wzmocnić politykę klimatyczną, jest wyraźnie Najpierw organizacjami ekologicznymi wstrzą- ustawy o nasiennictwie z kontrowersyjnym zapisem o dopusz- tyczna Polski do roku 2050 jest ewidentny, a krótsza lekceważone, a, być może, specjalnie torpedowane. Tymi nie- snęła wiadomość, że w pierwszym dniu polskiej czeniu do wpisywania do rejestru odmian modyfikowanych Mperspektywa budowania strategii nie ma sensu. Z wypowiedzi chcianymi dziećmi są poprawa efektywności energetycznej Wprezydencji w UE Sejm przyjął ustawę o nasiennictwie, która genetycznie. Mimo protestów ulicznych wspieranych przez ce- niektórych polityków i urzędników wynika, że mamy rozwijać i odnawialne źródła energii (OZE). Wyraźnie to pokazał rok dopuszczała wpisywanie do rejestru odmian roślin uprawnych lebrytów i media, projekt ten został przegłosowany w listopa- równolegle energetykę węglową, jądrową (bardzo kosztowną), 2012. Przez cały rok nie można było stworzyć podstaw formal- genetycznie modyfikowanych. I to w sytuacji, gdy rząd przy- dzie 2012 roku. Znów społeczeństwo straszono karami Komisji postawić na gaz (zwłaszcza z łupków), a oprócz tego „musimy” nych do uruchomienia systemu białych certyfikatów, bardzo jął w 2008 roku „Ramowe stanowisko dotyczące organizmów Europejskiej, ale Komisja zainteresowała się brakiem wdroże- – ze względu na wymogi UE – zajmować się na minimalnym po- ważna dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków genetycznie zmodyfikowanych (GMO)”, w którym wskazuje, nia dyrektywy o zamierzonym uwalnianiu GMO do środowiska, ziomie efektywnością energetyczną i energetyką odnawialną. nawet nie została poddana debacie publicznej. Zaniechanie że: „Rząd będzie dążył do tego, aby Polska pozostała krajem brakiem rejestrów upraw oraz instytucji odpowiedzialnych za Eksperci, a także ostatnio prezes Polskiej Grupy Energetycznej w tworzeniu podstaw prawnych rozwoju OZE jest kuriozalne, wolnym od GMO”. Badania opinii publicznej wskazują zaś, że monitoring i kontrolę niezidentyfikowanych upraw GMO, któ- i minister skarbu podali w wątpliwość szanse finansowania tak gdyż zgodnie z właściwą dyrektywą Polska powinna je wdro- ponad 70% konsumentów nie chce GMO w żywności. Po dwu- rych w Polsce było ok. 3 tys. hektarów. szerokiego programu, mówiąc, że nie da się sfinansować roz- żyć do 5 grudnia 2010 roku. Jesteśmy spóźnieni ponad dwa lat miesięcznej fali protestów prezydent Bronisław Komorowski woju energetyki jądrowej i wydobycia gazu z łupków w tym i wszelkie zapewnienia Ministerstwa Gospodarki o kolejnych w sierpniu 2011 roku zawetował tę ustawę, którą określił jako Tym razem prezydent podpisał ustawę, ale zgodnie z obietni- samym czasie. Zostali za to zrugani przez premiera. terminach przekazania ustawy o OZE do parlamentu brzmią „bubel prawny”. cami polityków, Rada Ministrów przyjęła 2 stycznia 2013 roku coraz bardziej niewiarygodnie. A rynek energetyki odnawial- dwa rozporządzenia o zakazie stosowania materiału siewne- Jednocześnie jeżeli chcielibyśmy utrzymać energetykę węglo- nej jest bliski załamania. Uruchomienie szerokiego programu W czerwcu 2012 roku przetoczyła się kolejna fala dyskusji na go odmian modyfikowanych genetycznie kukurydzy MON 810 wą, to także trzeba się liczyć z kosztami. Dalsze wydobycie oszczędzania energii (czemu przeciwstawia się minister finan- temat GMO przy okazji nowelizacji ustawy o paszach, która i ziemniaka Amflora, co oznacza, że tych roślin nie można węgla kamiennego wymaga otwierania nowych pokładów, sów) czy też stworzenie podstaw do rozwoju mikroinstalacji przesunęła do 1 stycznia 2017 roku termin wejścia w życie za- u nas uprawiać. co podroży i tak drogi polski węgiel. Już dzisiaj importujemy w energetyce odnawialnej to zmniejszenie ryzyka braku w do- kazu stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmo- 15 mln ton tańszego węgla z Rosji, a co będzie dalej? Czy to stawach energii oraz wzmacnianie bezpieczeństwa energetycz- dyfikowanych. Trudno było przeciwstawić się teraz tej ustawie, Jeśli zakaz uprawy i kary za nielegalne uprawy zniechęcą jest budowanie bezpieczeństwa energetycznego? Jeśli chodzi nego kraju. To także danie impulsu polskim małym i średnim skoro Polska straciła już dawno samowystarczalność w dziedzi- rolników do kupowania materiału siewnego odmian GMO, o węgiel brunatny, także trzeba by uruchomić nowe odkryw- przedsiębiorstwom do rozwoju w zakresie produkcji materia- nie białka paszowego. Dotychczasowe przesuwanie terminów a Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa będzie skutecznie ki. Konsekwencjami tego byłyby jednak: przesiedlenie 30 tys. łów czy urządzeń do oszczędzania energii, to tworzenie lo- wejścia w życie zakazu stosowania GMO w paszach nie zmo- kontrolowała wdrożenie zakazu, będziemy mogli poszczycić ludzi (złoże Legnica) i koszty zewnętrzne uruchomienia dwóch kalnych miejsc pracy w firmach: budowlanych, produkujących tywowało wytwórców pasz do jakichkolwiek prób zastąpienia się tym, że Polska jest krajem wolnym od upraw GMO, podob- nowych elektrowni (w których paliwem jest ten węgiel) na urządzenia do energetyki odnawialnej czy też produkujących soi i kukurydzy GMO innymi surowcami. Natomiast w interesie nie jak europejskie potęgi rolnicze: Francja i Niemcy. Dołącza- poziomie 9 mld zł rocznie, kiedy już dzisiaj koszty zewnętrzne energię elektryczną, ciepło w oparciu o odnawialne zasoby. Polski powinno być zróżnicowanie komponentów paszowych jąc do tego ekskluzywnego klubu, możemy teraz podkreślać energetyki opartej na węglu wynoszą 30 mld zł, czyli 2,1% PKB. Szacunki mówią o setkach tysięcy miejsc pracy, które można i złamanie dotychczasowego monopolu. Na sprowadzane do w promocji polskiej żywności na rynkach światowych, że dbamy Operacje te nie są ujęte w cenie energii, ale zarówno społe- stworzyć i to w państwie, gdzie 27,5% młodych ludzi jest bez naszego kraju pasze wydaje się rocznie ok. 3 mld zł, a te pie- o dobry wizerunek naszych produktów. Decyzje podejmowane czeństwo polskie, jak i inne społeczeństwa płacą za nie rachu- pracy. Rok 2012 wyraźnie daje nam do myślenia, gdzie jest in- niądze mogłyby zostać w polskiej gospodarce. Proponowano przez polski rząd i parlament muszą być rozważne i zabezpie- nek. To są konkretne dodatkowe wydatki na służbę zdrowia; teres Polski, a gdzie głównie państwowych korporacji energe- wprowadzenie okresów przejściowych, podczas których stop- czać interesy naszych rolników oraz konsumentów, mając w per- straty związane z nieobecnościami w pracy itd. Czy to ma sens? tyczno-węglowych. niowo zmniejszany byłby udział w rynku pasz GMO i zwiększa- spektywie także interes kraju jako eksportera żywności wysokiej ny udział surowców rodzimej produkcji, m.in. łubinu, grochu, jakości. Z tej zaledwie dwuletniej historii politycznej „przepy- W kwestii ochrony klimatu nie możemy uwolnić się od węglo- bobiku i soi niemodyfikowanej genetycznie. Ale producenci chanki” o GMO widać siłę lobbingu wspartego niepełnym ra- wej retoryki i popatrzeć na politykę klimatyczną jako szansę na dr Andrzej Kassenberg pasz straszyli wzrostem cen żywności, a politycy – karami Ko- chunkiem ekonomicznym, ale także zwycięstwo społeczeństwa budowanie innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki. Wyraź- Instytut na rzecz Ekorozwoju misji Europejskiej za zakazy stosowania pasz GMO, które są obywatelskiego, które powiedziało „GMO nie przejdzie!”. nie o tym świadczy zgłoszone w ostatnim okresie (już trzecie) sprzeczne z traktatową zasadą swobodnego przepływu towa- weto, tym razem w sprawie Energetycznej Mapy Drogowej rów. To prawda, że obecnie w Polsce nie ma możliwości zastą- 2050, a także próba przeforsowania w ramach tzw. Krajowego pienia śruty sojowej GMO innymi paszami bez wzrostu kosztów Dorota Metera Planu Inwestycyjnego 30 dużych nowych inwestycji, dla których i obniżenia efektywności produkcji zwierzęcej, przede wszyst- Dariusz Szwed paliwem miał być węgiel, na co nie zgodziła się Komisja Euro- kim drobiu rzeźnego, jaj i trzody chlewnej. Jednak rolnicy nie Zielony Instytut pejska. są zbytnio zainteresowani nawet dopłatami do powierzchni http://poznajgmo.blogspot.com upraw tych roślin, ponieważ ich plonowanie jest zawodne, Zasmucające jest to, że niektóre partie polityczne chcą na slo- a firmy paszowe nie poszukują tych surowców, gdyż mają tań- ganach antyklimatycznych zbudować swoją pozycję. Zostało to sze surowce GMO z importu. Tańsze – ale czy uwzględniające „kupione” przez część związków zawodowych, które zamiast pełne i długofalowe koszty społeczne i ekologiczne związane myśleć o przyszłości, o tworzeniu miejsc pracy w nowoczesnych z chemizacją i monopolizacją produkcji żywności przez korpo- sektorach, uważają, że należy zachować za wszelką cenę istnie- racje patentujące nasiona?

14 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 15 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Rok zrównoważonych wydarzeń CSR w badaniach w roku 2012

ok 2012 był przełomowy dla branży eventowej pod Przygotowania do organizacji zrównoważonych igrzysk toczyły zy i w jaki sposób dane pozafi nansowe raportowane odpowiedzialnie, trzeba najpierw mieć dostęp do danych względem zrównoważonego rozwoju. Na początku się równolegle z pracami nad przygotowywaniem standardu są przez największe polskie spółki? Jaki jest związek ESG spółek. Sytuacja przypomina więc błędne koło. Być może, roku został opublikowany przez GRI (Global Reporting ISO 20121. Władzom Londynu od początku bardzo spodobał pomiędzy innowacyjnością przedsiębiorstwa a jego skutecznym (choć dla wielu pewnie brutalnym) rozwiązaniem Initiative) Suplement Sektorowy dla Organizatorów się pomysł organizacji Igrzysk Olimpijskich zgodnie z zasada- odpowiedzialnością? Jakie są najistotniejsze bariery okaże się przewidywana przyszła presja legislacyjna m.in. ze EventówR EOSS (Event Organizers Sector Supplement). Przygo- mi zrównoważonego rozwoju. Na miejsce budowy miastecz- współpracyC międzysektorowej? Czy kobiety w zarządach po- strony Unii Europejskiej i konieczność dostosowania się do ro- towywanie wydarzeń zgodnie z zasadami zrównoważonego ka olimpijskiego został wybrany zamieszkany głównie przez prawiają wyniki fi nansowe spółek? Na te m.in. pytania odpo- snących oczekiwań rynków zagranicznych. Nim to nastąpi, po- rozwoju pozwala na lepszą organizację w kluczowych kwe- imigrantów wschodni Londyn, co dla władz miasta było pre- wiadały badania zrealizowane w 2012 roku. Poniżej przedsta- zostaje edukacja w zakresie ESG – zarówno spółek, analityków stiach, takich jak: transport, zarządzanie energią, recykling, tekstem do zrekultywowania zaniedbanej, niedoinwestowa- wiamy wybór najważniejszych z tych badań; podejmują one rynku, jak i inwestorów. ograniczenie produkcji odpadów oraz emisji CO2, promowanie nej dzielnicy Stratford. Dzięki odpowiedzialnemu podejściu zarówno tematy bezpośrednio związane ze społeczną odpo- zdrowego trybu życia i zdrowego odżywiania się. Z roku na rok udało się zorganizować olimpiadę oraz odnowić dzielnicę, wiedzialnością biznesu, jak i szersze kwestie społeczne, ekolo- zwiększa się zapotrzebowanie firm na zrównoważone rozwią- w której wszystkie nowe obiekty zostały stworzone głównie giczne lub ekonomiczne, mające istotny wpływ na rozwój CSR. ODPOWIEDZIALNIE I INNOWACYJNIE zania i usługi. Dzięki tym wytycznym firmy organizujące eventy z myślą o ich dalszym wykorzystaniu po zakończeniu igrzysk. Słowo klucz ostatnich miesięcy to innowacyjność – innowacyjne mogą łatwiej mierzyć i składać sprawozdania ze swoich działań Szczególnej uwadze polecamy trzy duże badania przeprowa- działania mają być złotym środkiem na problemy związane z kry- w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz doskonalić ofertę Kategoria CSR w branży eventowej znalazła się również w kon- dzone na polskim rynku w zeszłym roku, które nie są ujęte zysem gospodarczym i zapewnić przedsiębiorstwom przewagę odpowiedzialnych wydarzeń dla swoich klientów. kursie MP Power Awards. Celem konkursu organizowanego w poniższym zestawieniu, ale którym poświęcone zostały od- konkurencyjną oraz długotrwały wzrost. Badanie Innowacyjność przez Meeting Planner jest wyróżnienie najlepiej przygotowa- dzielne artykuły. Są to badania: Ocena stanu wdrażania stan- a społeczna odpowiedzialność biznesu wśród największych W pierwszej połowie roku 2012 Ministerstwo Ochrony Środo- nych wydarzeń i projektów, wskazanie miejsc ze szczególnym dardów społecznej odpowiedzialności biznesu, zrealizowane przedsiębiorstw, zrealizowane na zlecenie Forum Odpowiedzial- wiska wręczyło wyróżnienia w konkursie Zielona Prezydencja. potencjałem eventowym oraz wyróżnienie osobistości i eks- przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (str. 20), Fun- nego Biznesu, daje obraz relacji, jakie zachodzą pomiędzy inno- Konkurs polegał na organizacji przez administrację publiczną pertów branży. Społeczna odpowiedzialność biznesu została dacje korporacyjne w Polsce, na podstawie badania przepro- wacyjnością a CSR w polskich przedsiębiorstwach. Na pytanie konferencji i spotkań w ramach polskiej prezydencji w sposób po raz pierwszy umieszczona wśród kategorii konkursowych wadzonego na zlecenie Forum Darczyńców (str. 21) oraz Ana- o to, czy CSR może być źródłem innowacji w fi rmie – pozytywnie społecznie odpowiedzialny i z dbałością o oszczędność wyko- i wskazuje na coraz większe zainteresowanie i zapotrzebowa- liza ESG spółek w Polsce. Budowanie wartości spółki poprzez odpowiedziało aż 78% ankietowanych. Na silną zależność pomię- rzystywanych zasobów. nie na organizację eventów zgodnie z zasadami zrównoważo- raportowanie danych pozafi nansowych ESG, zrealizowane dzy jednym i drugim wskazuje również odpowiedź na pytanie nego rozwoju. przez Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, GES oraz Accreo o wdrażanie innowacji; 89% badanych potwierdziło, że w ostat- W marcu Forum Odpowiedzialnego Biznesu zorganizowało Taxand (str. 22). nich latach pewne innowacje zostały w ich spółkach wdrożone, Targi CSR, które były pierwszym w Polsce zrównoważonym Szybki rozwój dostępnych standardów oraz realizacje zrów- ale w grupie fi rm posiadających strategię CSR jest to aż 97%. Ba- wydarzeniem targowym. Targi zostały przygotowane w spo- noważonych wydarzeń zarówno przez firmy eventowe, jak dani wskazywali ponadto, że CSR może wpływać przede wszyst- sób odpowiedzialny społecznie i środowiskowo, zgodnie ze i organizacje pozarządowe ma szansę prędko spopularyzować ESG – TO, CZEGO NIE WIADOMO kim na innowacje organizacyjne, następnie procesowe, produk- Standardem Spotkań Zrównoważonych BS 8901 opracowanym i upowszechnić zrównoważony rozwój w branży eventowej, ale O SPÓŁKACH GIEŁDOWYCH towe, a najmniej marketingowe. Pozostaje, oczywiście, pytanie w 2006 roku przez BSI (British Standard Institution). Dzięki to rok 2013 pokaże, czy ten trend nadal będzie rozwijał się tak Potrzeba odbudowywania nadszarpniętego kryzysem go- o to, czy fi rmy implementują innowacje dzięki strategii CSR, czy wdrożeniu standardu udało się zminimalizować negatywny dynamicznie. spodarczym zaufania do biznesu, wysiłki Unii Europejskiej też odwrotnie – innowacyjne fi rmy wdrażają strategie CSR. Bez wpływ na środowisko naturalne oraz zmniejszyć koszty przygo- w tym zakresie czy rosnące zainteresowanie odpowiedzial- względu na kierunek tej zależności, istotne jest samo powiązanie towania imprezy. W czasie przygotowania i organizacji targów nym inwestowaniem to tylko niektóre argumenty zwolenni- obu pojęć – badanie wskazuje na to, że w nowocześnie zarządza- została zmierzona ilość CO emitowanego do atmosfery, a na- Przemysław Oczyp 2 ków raportowania danych pozafi nansowych. Na razie jednak nej fi rmie nie brakuje ani innowacyjnego myślenia, ani przekona- stępnie emisje zostały zneutralizowane przez zasadzenie drzew. koordynator Targów CSR 2012 raportowanie danych z obszarów środowiskowego, społecz- nia o odpowiedzialności za swoje działania. nego oraz ładu korporacyjnego (określanych jako dane ESG; W czerwcu 2012 roku został opublikowany nowy standard kie- E – environment; S – social; G – governance) nie jest trendem na rowany do branży eventowej, dotyczący zarządzania zrównowa- polskim rynku. Wskazują na to np. wyniki badania Screening WSPÓŁPRACA MIĘDZYSEKTOROWA – żonymi wydarzeniami – ISO 20121:2012. Standard opracowany CentrumCSR.PL, z którego wynika, że chociaż 75% spośród naj- WYZWANIE, KTÓRE WARTO PODEJMOWAĆ został przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną ISO większych fi rm w Polsce ma na swoich stronach internetowych Współpraca pomiędzy podmiotami z różnych sektorów jest (International Organization for Standardization) na podstawie sekcje dedykowane pozafi nansowym aspektom swojego funk- jednym z kluczowych elementów sprzyjających osiąganiu ce- wcześniej istniejącego standardu BS 8901. Standard ISO 20121 cjonowania, to informacje tam prezentowane są ogólnikowe lów zrównoważonego rozwoju. Kilka badań przeprowadzo- pomaga organizatorom różnego typu wydarzeń w zidentyfiko- i wybiórcze. Jedynie 20% przebadanych fi rm publikuje raporty nych w 2012 roku poruszało tematykę relacji pomiędzy środo- waniu potencjalnie negatywnych skutków społecznych, eko- społeczne i tylko połowa z nich robi to na podstawie uznanych wiskiem biznesowym a pozarządowym. Badanie zrealizowane nomicznych i środowiskowych, minimalizowaniu ich wpływu, standardów, np. raportowania społecznego GRI. przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu w ramach projektu a także zwiększa pozytywne skutki realizowanego eventu. Współpraca międzysektorowa na rzecz CSR na Śląsku wskaza- Ważnym bodźcem do poprawy sytuacji byłaby presja ze stro- ło na największe bariery oraz korzyści, które dostrzega biznes Pierwszym wydarzeniem, które zostało zrealizowane zgodnie ny analityków i inwestorów, np. tych zainteresowanych odpo- w kontekście współpracy z organizacjami pozarządowymi. Do z nowym standardem, były Letnie Igrzyska Olimpijskie 2012. wiedzialnym inwestowaniem. Jednak żeby móc inwestować największych barier zaliczone zostały: brak czasu i środków

16 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 17 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

(23%), nieprzychylne przepisy (12%) oraz trudność weryfi kacji • Obecność zarówno kobiet, jak i mężczyzn w zarządzie zapew- w mniejszym lub większym stopniu większość świata. Trudno zmieniają; w badaniu z 2002 roku (kiedy po raz pierwszy za- uczciwości organizacji pozarządowych (10%). O ile dwie pierw- nia większe spektrum umiejętności liderskich. więc mieć nadzieję, że Polska zdoła się przed nimi całkowicie dano to pytanie) respondentów, którzy deklarowali zaufanie sze pozycje są niezależne od działań podejmowanych przez • Kobiety stanowią od niedawna większość osób z wyższym uchronić. Także w sensie ekonomicznym. do partnerów w biznesie, było zaledwie 24%, natomiast tych NGO, o tyle ta ostatnia wskazuje na to, że organizacje poza- wykształceniem, zatem ich wykluczenie z zarządu powoduje, nieufnych – aż 45%. Być może, jednym z czynników wpływają- rządowe powinny przyjrzeć się kwestiom przejrzystości swoich że brakuje w nim osób utalentowanych i świetnie do tej pra- cych na tak istotną różnicę w poziomie zaufania jest zmiana działań. Pocieszające jest to, że ponad 1/3 badanych (36%) od- cy przygotowanych. EKOLOGIA W KRYZYSIE paradygmatu, jakim kierują się przedsiębiorstwa – przejście od powiedziała, że nie dostrzega żadnych barier we współpracy • Zarządy, w których zasiadają kobiety, mają lepsze zrozumie- Można było podejrzewać, że polityczne i ekonomiczne zapo- myślenia nacechowanego elementami gospodarczego neoli- z organizacjami pozarządowymi. Z kolei wśród zalet współpra- nie zachowań konsumenckich, jako że to właśnie kobiety za- wiedzi „trudnych czasów”, a więc poszukiwanie oszczędności beralizmu, nastawionego na zysk za wszelką cenę, do działa- cy z NGO przedstawiciele biznesu wskazywali m.in.: elastycz- zwyczaj odpowiadają za decyzje zakupowe. zarówno przez fi rmy, jak i konsumentów, mogą nie sprzy- nia zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. ność, zaangażowanie, efektywność w działaniu. Na tych ele- • Obecność kobiet w zarządzie zapewnia również lepsze funk- jać ochronie środowiska. Częściowo potwierdza to zlecone mentach przewagi konkurencyjnej organizacje pozarządowe cjonowanie fi rmy w obszarze ładu korporacyjnego (np. efek- w 2012 roku przez Ministerstwo Gospodarki badanie TNS Wydarzeniem, które w 2012 roku mogło negatywnie wpłynąć zdecydowanie mogą budować swoją pozycję. tywniejszą komunikację z pracownikami). OBOP na temat świadomości i zachowań ekologicznych miesz- na poziom zaufania społecznego do osób prowadzących dzia- • Kobiety mają także mniejszą skłonność do ryzyka, co w dłuż- kańców Polski. Widać w nim wyraźnie, że problemy dnia co- łalność biznesową, była afera Amber Gold. W badaniu CBOS Badanie przeprowadzone przez Stowarzyszenie Klon/Jawor we szej perspektywie zapewnia lepsze wyniki fi nansowe przed- dziennego związane z pracą, ochroną zdrowia i trudniejszą z października 2012 roku respondenci wskazywali, co lub kto współpracy z Harvard Business Review oraz organizacją Ashoka, siębiorstwa. sytuacją ekonomiczną zaprzątają myśli przeciętnego Polaka odpowiada za tę aferę. Okazuje się, że większość badanych obrazuje m.in., w jaki sposób postrzegane jest społeczne zaan- dużo bardziej niż kwestie środowiska naturalnego. Jedynie 7% (61%) winą za zaistniałą sytuację obarcza właściciela Amber gażowanie biznesu przez organizacje pozarządowe. I tak, ponad Z kolei raport Deloitte Kobiety i władza w biznesie. Czy płeć respondentów wskazało jego ochronę jako istotne wyzwanie Gold, w dalszej kolejności wskazywane jest złe prawo oraz lu- 4/5 badanych przedstawicieli NGO stwierdziło, że biznes anga- ma znaczenie dla budowania pozycji i wpływu w organizacji? dla Polski, chociaż warto zauważyć, że 3/4 badanych uważa dzie, którzy uwierzyli w nadzwyczajne zyski i zdecydowali się żuje się w działania społeczne ze względów wizerunkowych. Na- wskazuje na to, że czasy kryzysu są szansą dla kobiet na otrzy- ochronę środowiska za czynnik, który może mieć pozytywny zainwestować w złoto. Pozostaje mieć nadzieję, że takie poje- stępną wskazaną motywacją były kwestie związane z promocją manie większej decyzyjności, gdyż przedsiębiorstwa skłonne wpływ na rozwój gospodarczy kraju. dyncze wydarzenia, nadwyrężające reputację przedsiębiorców, i reklamą. Chodzi tu zarówno o chęć zwiększenia rozpoznawalno- są poszukiwać nowych, innowacyjnych sposobów rozwoju. nie wpłyną negatywnie na trend rosnącego zaufania w rela- ści marki, jak i wypromowania konkretnych produktów. Dopiero Niebezpieczeństwem wynikającym z tej sytuacji jest zjawisko Najczęściej wybieranym głównym problemem ochrony śro- cjach biznesowych. na trzecim miejscu pojawiło się szczere zainteresowanie biznesu „szklanego klifu”, które polega na większej gotowości do dawa- dowiska w Polsce jest kwestia śmieci (wybrało ją 49% respon- problemami społecznymi, chęć pomocy oraz potrzeba wyko- nia szans kobietom w sytuacjach trudnych, gdy ryzyko niepo- dentów). Autorzy badania sugerują, że pewien wpływ na ten rzystania własnych pieniędzy i możliwości w szczytnym celu. wodzenia jest większe. Czasy kryzysu są zatem z jednej strony wybór może mieć trwająca debata publiczna na temat no- Renata Putkowska szansą dla kobiet na uzyskanie większego wpływu na kierunki wych obowiązków gmin w tym zakresie. Kolejno wymienio- Marcin Grzybek Przywołane badania wyraźnie wskazują na istnienie barier rozwoju fi rm, z drugiej strony obarczone jest to wysokim ryzy- ne zostały: zanieczyszczenie wód, zanieczyszczenie powietrza Forum Odpowiedzialnego Biznesu dotyczących współpracy międzysektorowej – zarówno po stro- kiem. oraz katastrofy naturalne. Co ciekawe, chociaż Polacy raczej nie organizacji pozarządowych, jak i przedstawicieli biznesu. w niewielkim stopniu postrzegają kwestie ochrony środowiska Co może ważniejsze, są także niezwykle cenną podpowiedzią Czas pokaże, jaki wpływ na biznes będzie miała zeszłoroczna w kategoriach oszczędności (jedynie 16% respondentów wy- dla obu stron, w jaki sposób bariery te pokonywać i jak orga- decyzja Komisji Europejskiej odnośnie do kwot w radach nad- brało ten powód), to trudniejsza sytuacja ekonomiczna ogól- nizować wspólne działania, by były one możliwie najbardziej zorczych spółek giełdowych. Badania potwierdzają jednak, że nie sprzyja oszczędzaniu zasobów naturalnych – zarówno po- efektywne. większa różnorodność w zarządach przedsiębiorstw pozytyw- przez ograniczanie marnotrawstwa żywności, jak i mniejsze WYKORZYSTANE BADANIA nie wpływa zarówno na ich wyniki fi nansowe, jak i działania zużycie energii elektrycznej oraz wody. w obszarze minimalizowania negatywnego wpływu społeczne- • Badanie świadomości i zachowań ekologicznych KOBIETY W ZARZĄDACH RECEPTĄ go i środowiskowego. Badani deklarują również oszczędzanie pieniędzy – w porów- mieszkańców Polski, TNS Polska dla Ministerstwa NA CZASY KRYZYSU? naniu do roku poprzedniego spadł odsetek osób (z 47% do Środowiska, 2012. W listopadzie 2012 roku Komisja Europejska przyjęła propozy- 35%), które skłonne są ponosić dodatkowe koszty związane cję legislacyjną, zgodnie z którą do 2020 roku kobiety stano- ZMIANY KLIMATU KOSZTUJĄ z wyborem produktów ekologicznych, a także wzrosła liczba • Climate Vulnerability Monitor, DARA, 2012. wić mają 40% członków rad nadzorczych spółek giełdowych, Już na przełomie listopada i grudnia 2013 roku Polska będzie respondentów (z 45% do 50%), którzy nie chcą płacić więcej • Gender diversity and corporate performance, z czego wyłączone będą małe i średnie fi rmy. Był to efekt kam- gospodarzem kolejnej Konferencji Klimatycznej ONZ. Zanim za energię ze źródeł odnawialnych. Można więc sądzić, że Credit Suisse, sierpień 2012. panii na rzecz obecności kobiet we władzach fi rm w Europie, media rozpoczną spory o to, czy przeciwdziałanie zmianom w obecnej sytuacji z większym zrozumieniem społecznym którą prowadziła unijna komisarz ds. sprawiedliwości i praw klimatu leży w polskim interesie gospodarczym, warto zajrzeć spotkają się działania CSR zachęcające do odpowiedzialnej • Innowacyjność a społeczna odpowiedzialność biznesu obywatelskich, Viviane Reding. Finalna propozycja wzbudziła do raportu Climate Vulnerability Monitor, który te wątpliwości konsumpcji oraz ograniczania ilości wytwarzanych śmieci niż wśród największych przedsiębiorstw, szereg dyskusji, w których przewijał się również wątek wpływu rozwiewa. Jego autorzy wskazują na to, że już teraz z powo- promowanie swoich działań off setowych czy tworzenie pro- Forum Odpowiedzialnego Biznesu, 2012. obecności kobiet w zarządach fi rm na wyniki fi nansowe tych du zmian klimatycznych (tu: nieurodzajów, klęsk naturalnych duktów ekologicznych, za które konsument musiałby płacić • Kobiety i władza w biznesie. Czy płeć ma znaczenie przedsiębiorstw. spowodowanych zmianami pogody) umiera ok. 400 tys. ludzi nieco wyższą cenę. dla budowania pozycji i wpływu w organizacji?, Deloitte, rocznie, a na zwalczanie ich negatywnych skutków społecznych październik 2012. Badanie Gender diversity and corporate performance, zreali- i ekonomicznych w 2010 roku świat przeznaczył 1,7% globalne- zowane przez Credit Suisse, analizuje wyniki fi nansowe 2360 go PKB. Według raportu, postępujące zmiany klimatu przynio- ZAUFANIE PROCENTUJE • Przymknięte oko wymiaru sprawiedliwości, przedsiębiorstw z całego świata, od roku 2005 do 2011. Wska- są największe negatywne skutki społeczne krajom, takim jak Zaufanie jest jednym z kluczowych fundamentów życia spo- czyli o odpowiedzialności za aferę Amber Gold, Centrum Badania Opinii Społecznej, październik 2012. zuje ono, że wśród badanych przedsiębiorstw te, w których za- Indie, Pakistan, Nigeria czy Demokratyczna Republika Konga, łecznego. Ma też niebagatelne znaczenie w nawiązywaniu rządzie zasiada przynajmniej jedna kobieta, osiągnęły w ciągu ale już najwyższe straty ekonomiczne mogą odczuć m.in. Chi- i podtrzymywaniu relacji biznesowych. Niestety, w Polsce po- • Screening CentrumCSR.PL. Największe polskie fi rmy sześciu lat o 26% lepsze rezultaty, od tych, którymi zarządzają ny, Indie oraz Stany Zjednoczone. Szerokie spektrum zagrożeń ziom zaufania społecznego jest na bardzo niskim poziomie, a społeczna odpowiedzialność biznesu, sami mężczyźni. Autorzy badania zidentyfi kowali siedem czyn- daje do myślenia – raport analizuje wpływ zmian klimatu oraz co potwierdzają badania przeprowadzone w 2012 roku przez Fundacja CentrumCSR.PL, 2012. ników, którymi można tłumaczyć tę zależność. Są to: wysokiej emisji gazów cieplarnianych w czterech obszarach: Centrum Badania Opinii Społecznej. Tylko niespełna 1/4 bada- • Współpraca międzysektorowa na rzecz CSR na Śląsku, • Kobieta lub kobiety w zarządzie nie są czynnikiem bezpo- katastrof naturalnych, zmian warunków zamieszkania, wpływu nych (23%) wychodzi z założenia, że, generalnie rzecz ujmując, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, 2012. średnio przekładającym się na wyniki fi nansowe, ale są sy- na zdrowie oraz wpływu na gospodarkę. większości ludzi można ufać. Co ciekawe, te wskaźniki są bar- gnałem dla rynku świadczącym o wysokim poziomie ładu dziej optymistyczne, jeśli spojrzymy tylko na sferę relacji biz- • Zaufanie społeczne, Centrum Badania Opinii Społecznej, korporacyjnego przedsiębiorstwa, co wpływa na postrzega- Polska została wymieniona jako kraj, który będzie wyjątkowo nesowych. Badanych twierdzących, że zaufanie do partnerów marzec 2012. nie fi rmy przez inwestorów. zagrożony przez m.in. pożary, zmniejszanie się zasobów wod- w interesach na ogół się opłaca, jak i tych, którym bliższe jest • Zróżnicowanie płciowe zespołu (w tym wypadku zarządu) nych oraz wzrost zachorowania na raka skóry. Główny wniosek stwierdzenie, że zaufanie do partnerów w interesach na ogół pozytywnie wpływa na efektywność jego pracy, na co wska- po lekturze jest jeden – zmiany klimatyczne kierują się spe- źle się kończy – jest mniej więcej tyle samo: odpowiednio, zują również inne badania. cyfi cznym poczuciem „sprawiedliwości” i będą doświadczać 38 i 37%. Warto zauważyć, że wskaźniki te dynamicznie się

18 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 19 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Szanse upowszechnienia CSR: Fundacje korporacyjne w Polsce

Forum Darczyńców w Polsce w 2012 roku przeprowadziło kompleksowe badanie fundacji korporacyjnych oraz rozpoczęło projekt rozwój kompetencji na rzecz wypracowania wspólnych standardów ich działania. i wsparcie finansowe

a najważniejsze wydarzenie w zakresie promocji CSR energooszczędne czy wyłączanie sprzętu elektronicznego po o już drugie badanie polskich fundacji korporacyjnych zerunkowo. Brak podejmowania problemów kontrowersyjnych, w Polsce w 2012 roku zapewne należy uznać publika- zakończeniu pracy. Jedynie co piąty z respondentów dokonu- przeprowadzone na zlecenie Forum Darczyńców. Ra- w których zaangażowanie mogłoby być ryzykowne wizerun- cję polskiego tłumaczenia normy ISO 26000. Spośród je modernizacji procesu produkcji. W tym kontekście istotne port opublikowany pięć lat temu był pierwszym i jak kowo, jest zrozumiałe na tym początkowym etapie rozwoju działań Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, znaczenie ma potencjał finansowy i kadrowy przedsiębiorstwa, dotąd jedynym w Polsce raportem tego typu. Obec- filantropii korporacyjnej w Polsce. Interesujące będzie więc ob- podejmowanychZ w celu upowszechnienia idei społecznej od- gdyż firmy, wprowadzając rozwiązania proekologiczne, pole- Tnie aktywność fundacji korporacyjnych i dynamika ich po- serwowanie, jak w kolejnych latach firmy, za pośrednictwem powiedzialności, jednym z najważniejszych w minionym roku gają głównie na własnych zasobach. wstawania znacznie wzrosła. Kolejne firmy w Polsce zakładają swoich fundacji, będą się specjalizować w nowych obszarach było zakończenie realizacji badania „Ocena stanu wdrażania fundacje, które przejmują na siebie działania zaangażowania społecznych. standardów społecznej odpowiedzialności biznesu”. Jego ce- Ocena planów przedsiębiorców dotyczących ich zaangażowa- społecznego fundatora, porządkując i do pewnego stopnia lem było w szczególności sprawdzenie, czy przedsiębiorcy nia w ciągu najbliższego roku w poszczególne obszary CSR uniezależniając je od firmy. Równocześnie fundacje umożliwia- Pod względem zatrudnienia fundacje korporacyjne to na ogół wiedzą, czym jest społeczna odpowiedzialność, oraz które jej nie jest jednoznaczna. Z jednej strony od 5% do 15% respon- ją swoim fundatorom budowanie lepszych relacji z interesariu- małe lub mikroorganizacje, 36% fundacji zatrudnia 2–4 osoby, obszary, zdefiniowane w normie ISO 26000, planują rozwijać dentów badania planuje zwiększenie swojego zaangażowania szami i wzmacniają wizerunek przedsiębiorstw jako odpowie- a 24% – nie zatrudnia nikogo, bazując na pracownikach firmy w swoich firmach. w poszczególne obszary CSR. Gdyby trend był stały, byłby to do- dzialnych społecznie. założycielskiej. Aż 55% fundacji deklaruje, że angażuje pracow- bry prognostyk na przyszłość. Z drugiej strony 16–30% przed- ników firmy w wolontariat pracowniczy na rzecz lub za po- W badaniu znajomość pojęcia społecznej odpowiedzialności siębiorców nie planuje angażować się w poszczególne obszary W najnowszym badaniu przeprowadzonym na zlecenie Forum średnictwem fundacji i wszystko wskazuje na to, że trend ten biznesu potwierdziło 31% przedsiębiorców, jednak szczegóło- CSR, a ok. 60% uważa, że to, co robi obecnie, jest wystarczające. Darczyńców przez Stowarzyszenie Klon/Jawor zidentyfikowa- będzie się rozwijać. Badaniu poddano również relacje fundacji we pytania o realizację działań pokazują, że znajomość ta ma Wśród najistotniejszych barier wdrożenia CSR przedsiębior- no 117 fundacji korporacyjnych, z czego aktywnie działających z fundatorem, sposób określania potrzeb społecznych czy mie- głównie charakter deklaratywny. Znacząca część przedsiębior- cy wskazali konieczność poniesienia nakładów finansowych – ok. 90. W badaniu udział wzięło 55 organizacji. W Polsce – rzenie efektów. ców utożsamia CSR ze sporadycznymi działaniami charytatyw- (38%), brak czasu, złożoność tematu, brak wiedzy i umiejęt- podobnie jak w większości krajów z rozwiniętą filantropią in- nymi czy sponsoringowymi, a nie widzi powiązania z codzien- ności (każdą z ww. barier wskazało ok. 30% badanych), brak stytucjonalną – firmy, które zakładają swoje fundacje, należą Jak widać z wyników badania, fundacje zostały uznane przez ną działalnością biznesową firmy. przełożenia na codzienną działalność (19%). Wyniki te wskazu- głównie do sektora finansów (36% fundacji korporacyjnych polskich przedsiębiorców za ważne narzędzie w realizacji stra- ją dwa główne obszary do interwencji: podnoszenie kompeten- w Polsce). Specyfiką polską jest duża popularność fundacji tegii CSR firmy oraz budowania jej wizerunku. Możliwości te Problem jest złożony i w znacznej mierze wynika z podejścia cji w zakresie CSR oraz finansowe wspieranie przedsiębiorców w branży mediowo-wydawniczej. jednak nie są jeszcze w pełni wykorzystywane. Często aktyw- przedsiębiorców do sposobu prowadzenia biznesu. Ponad po- działających zgodnie z tą koncepcją. ność fundacji nie jest powiązana z działalnością firmy założy- łowa respondentów ww. badania nie poddaje efektów prowa- Budżety, jakimi dysponują fundacje korporacyjne w Polsce, są cielskiej i jej odpowiedzialnością społeczną. Brak tego związku, dzonej działalności systematycznej analizie, co wynika przede Mając świadomość barier dla upowszechniania CSR, Polska niezwykle zróżnicowane: przeciętny roczny budżet fundacji to jak i spójnej strategii działania czy mierzenia rezultatów pro- wszystkim z przekonania o braku istotnego oddziaływania fir- Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości podejmuje działania 1 mln 250 tys. zł, choć w niektórych przypadkach jest to po- jektu, jakim jest fundacja korporacyjna, utrudnia jej zadanie my na jej otoczenie. Z kolei brak świadomości wpływu przed- promujące zrównoważony i społecznie odpowiedzialny spo- niżej 100 tys. zł, a budżety 1/5 fundacji przekraczają 5 mln zł. w budowaniu wizerunku firmy, a co za tym idzie i w budowaniu siębiorstwa na jego otoczenie jest skutkiem nieanalizowania sób prowadzenia biznesu. Jedną z inicjatyw PARP jest projekt Nie wszystkie fundacje są jednak finansowane przez swojego jej przewagi konkurencyjnej. tej zależności. I koło się zamyka. Problem ten potwierdza rów- „Zwiększenie konkurencyjności regionów poprzez społeczną fundatora, co w porównaniu z krajami, w których filantropia nież badanie: 14% przedsiębiorców uważa, że ich firma nie po- odpowiedzialność biznesu (CSR)” finansowany ze Szwajcarsko- korporacyjna jest mocno rozwinięta, wydaje się pewnym kurio- Pełny raport z badania fundacji korporacyjnych oraz szczegó- siada interesariuszy, tzn. osób lub podmiotów, które wpływają -Polskiego Programu Współpracy. Ponad 10 mln zł z budżetu zum. Brak finansowego umocowania fundacji w firmie świad- łowe informacje o projekcie „Podwyższenie jakości realizacji na działalność firmy lub na które firma oddziałuje. projektu w 2013 roku przeznaczone zostanie na dotacje dla czyć może o tym, że decyzja o jej ustanowieniu nie była prze- zadań publicznych przez fundacje korporacyjne w Polsce” znaj- MŚP na wdrożenie działań CSR. A w 2012 roku przeprowadzone myślana czy wpisana w strategię firmy. dują się na www.forumdarczyncow.pl. Niska świadomość przedsiębiorców bezpośrednio przekłada zostały spotkania informacyjne dla przedsiębiorców oraz szko- się na ich działalność. Niespełna co czwarta firma podejmuje lenia dla przedstawicieli samorządów. Po zakończeniu spotkań Fundacje korporacyjne najczęściej kierują swoje działania do Projekt jest współfinansowany ze środków UE w ramach Euro- jakiekolwiek działania na rzecz społeczności lokalnej. Najczę- ponad 80% przedsiębiorców w nich uczestniczących określiło dzieci i młodzieży (71%). Ochrona zdrowia i pomoc społeczna pejskiego Funduszu Społecznego. ściej pomoc ta ma formę wsparcia finansowego dla organizacji pozyskaną wiedzę jako przydatną w ich pracy. Miejmy nadzieję, stanowią główny obszar działania 1/3 z nich. Niewiele mniej charytatywnej czy sponsorowania imprez sportowych lub kul- że deklaracje te przełożą się na realizację ciekawych inicjatyw (30%) zajmuje się przede wszystkim edukacją. Najczęściej turalnych. Znacznie rzadziej zaangażowanie takie ma formę z zakresu CSR i materiał do kolejnych raportów dobrych praktyk. fundacje wspierają finansowo inne podmioty, w pierwszej Agata Tomaszewska użyczenia na rzecz społeczności lokalnej zasobów firmy, np. kolejności placówki publiczne (78%), następnie organizacje koordynatorka projektu „Podwyższenie jakości realizacji środków transportu, lokalu, maszyn, czy wolontariatu pracow- pozarządowe (69%). Ponad 2/3 fundacji udziela też pomocy zadań publicznych przez fundacje korporacyjne w Polsce” niczego. Małgorzata Jelińska bezpośrednio osobom indywidualnym, przekazując środki na Forum Darczyńców w Polsce główna specjalistka, Departament Programów Pilotażowych, leczenie czy stypendia. Ważną formą jest działalność gran- Lepiej wygląda kwestia podejmowania przez przedsiębiorców Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości todawcza (73%). Kwota przeznaczona na granty waha się od działań prośrodowiskowych: 70% badanych deklaruje, że stara 2 tys. zł do 16 mln zł. Prawie połowa fundacji udziela też wsparcia się obniżyć zużycie wody, energii, innych zasobów, przy czym rzeczowego, trochę ponad 1/4 świadczy bezpłatne usługi. Ob- najczęściej stosuje proste i niewymagające znacznych nakła- szary wsparcia polskich fundacji korporacyjnych – dzieci, mło- dów finansowych działania, jak wymiana źródeł światła na dzież, chorzy – są popularne w społeczeństwie i bezpieczne wi-

20 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 21 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Rozwój odpowiedzialnego Społeczna odpowiedzialność inwestowania w Polsce biznesu – perspektywa europejska

dpowiedzialne inwestowanie nie ma w Polsce zbyt nictwem stosownych regulacji. Wobec coraz większych zastrze- ostatnim roku kryzys finansowy i jego skutki wraz z rosnącymi oczekiwaniami interesariuszy wobec odpo- wielu entuzjastów. Dla niektórych wydaje się ono żeń pod adresem ładu korporacyjnego wyrażanych m.in. przez (zarówno dla społeczeństwa, jak i dla globalnej wiedzialności przedsiębiorstw i odpowiedzialnych praktyk biz- modą, a dla wielu jest pojęciem wręcz nieznanym. Komisję Europejską i związanych z tym inicjatywach regulacyj- ekonomii) postawiły przed przedsiębiorstwami, nesowych w Europie i na świecie – stały się motorem dla eu- Tymczasem czynnik odpowiedzialności w inwesto- nych, można spodziewać się, iż kolejnym krokiem będzie roz- rządami i społecznościami w Europie i na całym ropejskiego programu dotyczącego CSR. W październiku 2011 Owaniu jest bardzo istotny, i – co jest niezwykle rzadkie – moty- szerzenie wymogów inwestycyjnych o spełnianie czynników Wświecie niespotykane wcześniej wyzwania. W rezultacie za- roku Komisja Europejska opublikowała komunikat w sprawie wacja moralna idzie tu w parze z motywacją czysto finansową. ESG. Być może, za kilka lat każda licencjonowana instytucja częto coraz bardziej kwestionować tradycyjne podejście do odnowionej strategii dotyczącej CSR na lata 2011–2014. Komu- Odpowiedzialne inwestowanie bierze bowiem pod uwagę, czy finansowa będzie mogła inwestować środki wyłącznie w pod- konkurencyjności, przetrwania na rynku i rentowności przed- nikat jest wyrazem zaangażowania KE we wspieranie idei CSR spółka przestrzega zasad poszanowania swojego otoczenia mioty, które odpowiednio raportują w obszarze ESG czy wręcz siębiorstw. Co w tym kontekście oznacza społeczna odpowie- oraz uznania potencjalnego wkładu CSR w zrównoważony roz- naturalnego i biznesowego. A jeśli ich nie przestrzega, to ge- osiągają wymagany minimalny wynik tego raportowania. dzialność biznesu? Jakie tendencje zaobserwowaliśmy wśród wój i konkurencyjność przedsiębiorstw w Europie. neruje dodatkowe ryzyko: nałożenia sankcji, utraty reputacji, europejskich przedsiębiorstw i interesariuszy? pracowników, klientów, dostawców, co przekłada się na wyniki Mając na względzie oczekiwany wzrost znaczenia odpowie- Jesteśmy jednak przekonani, że nacisk na innowacyjność spółki. Inwestowanie odpowiedzialne to zatem jednocześnie dzialnego inwestowania w Polsce, Stowarzyszenie Emitentów Rok 2012 był niewątpliwie trudnym rokiem w Europie nie tylko i potencjał obecny w CSR mógłby być jeszcze silniejszy oraz że inwestowanie zyskowne, i to coraz bardziej zyskowne. Giełdowych, GES oraz Accreo Taxand w ramach projektu „Ana- dla sektora finansowego i publicznego, ale także dla przedsię- potrzeba innowacyjności i realnej współpracy jest ważniejsza liza ESG spółek w Polsce” podjęli szeroko zakrojone działania biorstw. Pracownicy, klienci i dostawcy na poziomie lokalnym, niż ogólne zaangażowanie w kwestie publiczne. Na przykład Znaczenie odpowiedzialnego inwestowania będzie coraz bar- mające na celu właściwe przygotowanie spółek. Przeprowadzo- regionalnym i międzynarodowym zaczęli odczuwać wpływ maksymalizacja szans poprzez społeczną innowację i praktycz- dziej rosnąć, a więc im wcześniej zaczniemy inwestować od- na została analiza wszystkich 831 podmiotów notowanych na kryzysu. Jednak zmieniająca się sytuacja nie oznaczała zanie- ną współpracę stanowi kluczowe przesłanie naszej inicjatywy powiedzialnie, tym więcej na tym zyskamy. Powodów wzrostu warszawskiej giełdzie (w tym na rynku NewConnect). Wyniki dbania kwestii związanych ze społeczną odpowiedzialnością Enterprise 2020 – inicjatywy, która stanowi punkt odniesienia znaczenia jest kilka: poziom raportowania finansowego, coraz analizy zamieszczone zostały na specjalnej platformie, do któ- przedsiębiorstw – wręcz przeciwnie, uwypukliła potrzebę opra- dla przedsiębiorstw zaangażowanych w tworzenie nowator- większa odpowiedzialność inwestorów, coraz większe zaanga- rej ocenione spółki miały dostęp i mogły zgłaszać ewentualne cowania w przedsiębiorstwach strategii CSR, która będzie au- skich praktyk biznesowych i współpracujących z interesariu- żowanie państw czy wreszcie możliwa ingerencja regulacyjna. uwagi, a przede wszystkim mogły się przekonać, jak postrze- tentycznie sprzężona z bieżącą działalnością przedsiębiorstwa, szami w celu znalezienia rozwiązania pojawiających się pro- gane są przez inwestorów biorących pod uwagę czynniki ESG. a także potrzebę angażowania się w pogłębiony dialog z inte- blemów społecznych. Dzięki aktywnemu zaangażowaniu się Poziom raportowania finansowego jest obecnie tak wysoki, że resariuszami w celu zbudowania wzajemnego zaufania. w inicjatywę Enterprise 2020 członkowie CSR Europe mają do- trudno sobie wyobrazić dodatkowe wymogi w tym obszarze. Badanie to będzie rokrocznie powtarzane i stanowić będzie stęp do otwartej platformy innowacji i wymiany. Są w stanie A jednocześnie sprawozdania finansowe odzwierciedlają zale- olbrzymi zasób wiedzy. Podmioty, które z różnych względów W tym kontekście w ciągu ostatnich 12 miesięcy CSR Europe więc stawiać czoło wyzwaniom społecznym w sposób prak- dwie ułamek wartości spółki! Gdzie zatem ta pozostała część? będą zainteresowane dokonywaniem inwestycji odpowiedzial- zanotowała zwiększony popyt na usługi, zwłaszcza te związane tyczny i pracować nad tworzeniem przywództwa idei oraz przy- Oczywiście, m.in. w obszarze tzw. czynników ESG, tj. środowi- nych, będą miały unikatową w skali całego świata bazę danych z kluczowymi elementami praktyki i strategii prowadzenia datnych narzędzi, które mogą znaleźć zastosowanie w innych skowych (environment), społecznych (social) i ładu korporacyj- umożliwiających ocenę emitentów pod kątem czynników ESG biznesu. Dodatkowo, obserwujemy, jak coraz więcej liderów obszarach i sektorach. nego (governance). Spółki informują zatem o swych działaniach w odniesieniu do całej populacji notowanych spółek, i to w uję- biznesu aktywnie pokonuje bariery, takie jak zmiana klimatu, w tych obszarach, aby łatwiej pozyskać inwestorów. Na zwięk- ciu dynamicznym, obejmującym okres kilkuletni. Mam nadzie- zmiany demograficzne czy starzenie się populacji, które uważa Nasze trwałe zaangażowanie ma również na celu większe skon- szenie popularności odpowiedzialnego inwestowania wpłynie ję, że będzie to aspekt pozytywnie wyróżniający polski rynek się za możliwe do przezwyciężenia jedynie za pomocą społecz- centrowanie się na aspekcie CSR, którym jest innowacyjność. także odpowiedzialność inwestorów. Tak jak okazało się, że kapitałowy i przyczyni się do lepszych wycen notowanych na nych innowacji. Za pośrednictwem inicjatywy Enterprise 2020 będziemy funk- konsumenci wolą kupować produkty bardziej odpowiedzialne nim spółek. cjonować jako europejska platforma do działania dla przed- społecznie (związane z ochroną środowiska czy zwierząt), tak Przykłady takich innowacji można obecnie zaobserwować we siębiorstw, które pragną postępować w sposób społecznie z czasem inwestorzy indywidualni będą kierować swoje środki wszystkich sektorach biznesu. Na przykład firmy technologicz- innowacyjny i uzyskać pozytywne efekty dla społeczeństwa do instytucji, które inwestują środki w sposób odpowiedzialny. dr Mirosław Kachniewski ne IBM i Hitachi pracują nad rozwojem sieci energetycznej dzięki zrównoważonym modelom biznesowym, produktom prezes Zarządu Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych i transportowej w poszukiwaniu rozwiązania problemów wyni- i usługom. Kolejna istotna kwestia to rosnące zaangażowanie państw kających z postępu urbanizacji. Z kolei firmy z sektora towarów w przepływ środków finansowych. Chodzi o fundusze będące konsumenckich, jak Nestlé czy Unilever, przyjęły plany mające Rok 2013 niewątpliwie przyniesie nowe wyzwania. Jednak pod bezpośrednią kontrolą państw, jak sovereign funds czy RAPORTOWANIE DANYCH ESG NA POLSKIM RYNKU KAPITAŁOWYM: na celu wytwarzanie produktów (samodzielnie lub w ramach przedsiębiorstwa, które będą umiały znaleźć równowagę nowe formy wpływania na gospodarkę, jak choćby zaangażo- • 98,8% polskich spółek giełdowych publikuje informacje outsourcingu) w sposób zrównoważony, łącząc cele dotyczące pomiędzy ograniczaniem ryzyka dzięki odpowiedzialności wanie finansowe podczas kryzysu subprime. Nie bez znaczenia w obszarze ładu korporacyjnego. zrównoważonego rozwoju z ogólnymi celami biznesowymi. a maksymalizacją zysków dzięki społecznym innowacjom, są również fundusze, na które państwa mają wpływ pośredni • 72,9% spółek giełdowych nie publikuje żadnych Także firmy z sektora finansowego, np. Citi Group, promują osiągną największy sukces. Dla przedsiębiorstw właśnie na- (np. emerytalne, ochrony środowiska). Udział państw będzie tu informacji w obszarze zarządzania środowiskiem. ideę społecznego włączenia poprzez udzielanie mikropożyczek stał odpowiedni czas na odegranie pozytywnej roli w społe- coraz bardziej istotny i będzie rósł dwutorowo: poprzez zwięk- • 77% emitentów nie informuje rynku na temat osobom z najniższych warstw piramidy ekonomicznej (Bottom czeństwie! szanie środków będących do dyspozycji państw, jak też zwięk- odpowiedzialności społecznej. of the Pyramid, BoP). szenie oddziaływania na przepływy finansowe, które wcześniej Jak odnieść sukces w 2013 roku? – moje sugestie: Na podstawie badania „Analiza ESG spółek w Polsce” przeprowadzo- były wolne od nacisków politycznych. Ostatni aspekt to moż- Na poziomie decyzyjnym rosnące zainteresowanie szansami, 1. Wysoko rozwinięta polityka CSR i przejrzystość – umiejęt- nego w 2012 roku. liwe wymuszenie odpowiedzialnego inwestowania za pośred- jakie stwarza przedsiębiorcom innowacyjne podejście do CSR, ność zarządzania kwestiami społecznymi oraz dotyczącymi

22 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 23 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 WAŻNE W 2013

ochrony środowiska i ładu korporacyjnego, a także ograni- czania ryzyka związanego z tymi kwestiami to klucz do okre- ślenia potencjału przetrwania przedsiębiorstwa. Kredyt na bilet do rozwoju 2. Społeczna innowacyjność jako strategia biznesowa – wy- korzystanie szans, jakie stwarza zarządzanie kwestiami spo- łecznymi, do jednoczesnego rozwoju działalności i wartości firmy dla społeczeństwa. 3. Współpraca – aby sprostać współczesnym wyzwaniom spo- łecznym i środowiskowym, żadne przedsiębiorstwo, decy- dent ani organizacja nie mogą obecnie skutecznie działać w odosobnieniu.

O CSR Europe wiatowy kryzys finansowy i gospodarczy ostatnich lat tora finansowego, także tego niezbędnego dla finansowania CSR Europe to wiodąca europejska organizacja promująca spo- sprawił, że zadania stojące przed uczestnikami ży- gospodarki realnej. Separacji różnych funkcji banków powinny łeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw, która zrzesza ok. cia społecznego stały się bardziej widoczne. Zarówno towarzyszyć inne regulacje, jak również ustanowienie prefe- 70 międzynarodowych korporacji i 36 krajowych organizacji w krajach rozwijających się, jak i wysoko rozwiniętych rencyjnych stawek długoterminowych kredytów na przedsię- partnerskich. Od momentu rozpoczęcia działalności CSR Euro- wzrastaŚ rozwarstwienie materialne, zaś liczba konsumujących wzięcia o wysokiej wartości dodanej na głowę. W dobie global- pe funkcjonuje jako sieć inspirująca i skupiająca ludzi biznesu najlepsze owoce kapitalizmu jest bardzo mała. Taki stan rze- nych wyzwań konkurencyjność powinna być osiągana tak jak stojących na czele idei odpowiedzialnego biznesu w Europie czy zmusza do zadania ważnych pytań. Czy jest możliwy szybki w najlepszych czasach kapitalizmu: innowacyjnością i poprawą i w skali globalnej. Organizacja reprezentuje łącznie ponad wzrost gospodarczy w sytuacji, gdy dobrobyt większej części wydajności pracy, nie zaś niskimi płacami, które przynoszą złe 4 tys. przedsiębiorstw w Europie. Odpowiedzią CSR Europe na społeczeństwa w najlepszym wypadku stagnuje? Jak poradzić efekty w skali makro. Odpowiedzią na kłopoty gospodarek są wyzwania stojące przed społeczeństwami jest inicjatywa Enter- sobie z problemem rosnącego bezrobocia? Co zrobić, aby uni- zatem inwestycje zmieniające ich strukturę. Jest to szczególnie prise 2020, która ma na celu promowanie współpracy i kształ- kać krachów finansowych, i jak sprawić, aby rozwój gospodar- ważne w przyspieszającym, globalnym świecie. towanie udziału przedsiębiorstw w tworzeniu unijnej strategii czy przyspieszył? Europa 2020 na rzecz zatrudnienia i inteligentnego, trwałego Czy takie zmiany nastąpią, a jeśli tak – to kiedy? Zespół progno- wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu. Odpowiedzi na te pytania jest wiele. Te preferowane w ostat- styków pod kierownictwem prof. Jørgena Randersa przewidu- Więcej informacji znajduje się na stronie www.csreurope.org. nich latach przez przywódców większości państw, a zatem cię- je w raporcie dla Klubu Rzymskiego, iż około czwartej dekady cia budżetowe i próby zmniejszania deficytów, nie przyniosły bieżącego stulecia, po serii kolejnych kryzysów finansowych. oczekiwanych efektów. Blisko pół dekady po wybuchu kryzysu W międzyczasie będziemy mieli do czynienia z szybkim wzro- Stefan Crets gospodarki europejskie są słabe, zaś oznak poprawy jest nie- stem znaczenia krajów rozwijających się, nie tylko BRICS (Bra- dyrektor wykonawczy CSR Europe wiele. Jednocześnie wielki wzrost znaczenia rynków finanso- zylia, Rosja, Indie, Chiny oraz RPA), ale także wielu innych, dziś wych sprawia, iż decyzje podejmowane na takich forach jak mało zaawansowanych gospodarczo. Ich siła, także polityczna, G20 wyrażają nierównowagę między interesami większości będzie rosła, nastąpi regionalizacja procesów decyzyjnych. a siłą liczebnie nieznacznych, lecz politycznie wpływowych Przygotowanie się na te zmiany jest koniecznością dla Europy grup. Niezadowoleni z takiego rozwoju sytuacji („oburzeni”) i Polski. Świat nie zamierza stać w miejscu, a jedyną szansą na oraz socjolodzy mówią o walce 99% społeczeństwa z 1%. Pomi- załapanie się na pociąg rozwoju gospodarczego jest przekształ- jając nawet społeczne efekty tego zjawiska, kumulacja siły poli- cenie obecnego modelu kapitalizmu dzięki kredytowi. tycznej i gospodarczej w rękach instytucji finansowych ma wy- raźny wpływ na kształtowanie strategii gospodarczych państw, a zatem przyszłości i formy samego kapitalizmu. Krzysztof Mroczkowski „Nowy Obywatel” Najważniejsza dla zapewnienia powrotu gospodarek na ścież- kę szybkiego wzrostu jest kwestia uregulowania międzynaro- dowego systemu finansowego. Profesor Dirk Bezemer z Uni- wersytetu w Groningen zauważył na konferencji ekonomistów INET w Berlinie, iż: „kredyt jest tym, co czyni”, może więc pełnić społecznie użyteczne funkcje rozwojowe lub wspierać pato- logie. Kłopoty realnej gospodarki są spowodowane w dużej mierze tym, że kredyt nie pełni funkcji użytecznych społecz- nie. Olbrzymia bańka sektora finansowego odciąga potrzeb- ne środki inwestycyjne na rzecz powiększania i obsługiwania samej siebie. Tym samym to przerost długów prywatnych, w tym instrumentów pochodnych – nie zaś długów państw – leży u podstaw chronicznego niedowładu gospodarek, obciążonych koniecznością utrzymywania finansowego hazardu.

Zaradzenie temu musi się odbyć poprzez odseparowanie tra- dycyjnej bankowości depozytowo-kredytowej od ryzykownej bankowości inwestycyjnej. Globalizacja finansów sprawia, iż brak takiego rozdziału grozi kryzysem systemowym całego sek-

24 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 25 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 WAŻNE WAŻNE W 2013 W 2013

Prawa człowieka w biznesie: Niepełnosprawność – Wytyczne ONZ ds. Biznesu nowe wyzwanie dla CSR i Praw Człowieka

dy w połowie 2011 roku Rada Praw Człowieka przyj- Zgodnie z Wytycznymi, które podkreślają wartość zaangażo- owoczesny wymiar społecznej odpowiedzialności widoczna) w obawie przed negatywnym wpływem tej informa- mowała jednomyślnie1 Wytyczne ONZ ds. Biznesu wania wszystkich interesariuszy w proces ich implementacji, – oparty na budowaniu trwałych relacji zarówno cji na ich sytuację w firmie lub w ogóle nie podejmują próby i Praw Człowieka2 (Guiding Principles on Business zalecane jest włączenie w proces prac przedstawicieli biznesu z otoczeniem zewnętrznym, jak i wewnętrznym – znalezienia pracy. and Human Rights), wielu powątpiewało, czy zale- i społeczeństwa obywatelskiego. Odpowiednio zaplanowany wymaga wnikliwego spojrzenia na politykę kadrową firmy. Patrzenie takie uwzględnia potrzeby i potencjał tkwią- Potrzeba więc działań, które pomogą przełamać lęki i obawy Gcenia mające na celu poprawę przestrzegania praw człowieka proces prac, uwzględniający konsultacje społeczne, zwiększa N w biznesie zostaną wdrożone. szanse na wypracowanie społecznie zaakceptowanego, a więc cy w pracownikach oraz pozwala dostrzec korzyści płynące po obu stronach uczestników rynku pracy. Dlaczego warto skuteczniejszego planu. Dyskusja towarzysząca konsultacjom z dywersyfikacji własnych zasobów kadrowych. Takie podejście i trzeba o tym mówić? Pierwszy powód to niekorzystna dla Pol- Jednak liczba dobrych praktyk, studiów przypadku, rozwiązań spowoduje zaś podniesienie świadomości tej problematyki wymaga otwartości na zatrudnianie grup tradycyjnie uznawa- ski i Europy perspektywa demograficzna. Starzejące się społe- legislacyjnych, badań, narzędzi, procedur itd., zaprezentowana w społeczeństwie. nych za „trudne rynkowo”, w tym osób niepełnosprawnych. czeństwa to także poważne ograniczenie podaży siły roboczej na Forum ONZ ds. Biznesu i Praw Człowieka w grudniu 2012 W polskiej perspektywie CSR grupa ta jest, niestety, słabo do- i konieczność maksymalnego wykorzystania dostępnych zaso- roku, była imponująca. Zawarte w Wytycznych pragmatyczne, Konferencja poświęcona implementacji Wytycznych, zorgani- strzegana. Dość powiedzieć, że spośród 30 pierwszych przed- bów. Niepełnosprawność jest ściśle skorelowana z wiekiem, systemowe podejście do zapewnienia przestrzegania praw zowana przez Instytut Allerhanda w styczniu 20133, pokazała, siębiorstw w VI Rankingu Odpowiedzialnych Firm (edycja 2012) a zatem jest cechą, którą firmy będą musiały z konieczności człowieka przez biznes, ale i sektor publiczny (w roli władzy że istnieje wiele rozwiązań, mechanizmów i narzędzi przete- wszystkie bez wyjątku są płatnikami Państwowego Funduszu uwzględniać w polityce kadrowej. Drugi powód związany jest ustawodawczej, jak i wykonawczej, ale i sektora zatrudniają- stowanych przez inne państwa i biznes, które warto przeanali- Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Oznacza to, że żadne z jednym z najważniejszych ubiegłorocznych wydarzeń w poli- cego wielu pracowników), uwzględniające zależności między zować i wykorzystać przy wypracowywaniu dostosowanego do z nich nie osiąga wymaganego przepisami 6-proc. wskaźnika tyce społecznej państwa – ratyfikacją przez Polskę Konwencji działaniami poszczególnych aktorów, okazało się strzałem warunków polskich podejścia zarówno do procesu tworzenia zatrudnienia takich osób. Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych. w dziesiątkę. planu wdrażania Wytycznych, jak i jego zawartości. Warto pa- Tym samym została potwierdzona wola respektowania tych miętać o możliwości uzyskania wsparcia ze strony Grupy Robo- Dlaczego tak jest? Przyczyny są, oczywiście, złożone i leżą za- praw (w tym prawa do pracy) i zachęcania, aby je przestrzegać. W ciągu zaledwie 18 miesięcy od ich przyjęcia, Wytyczne wy- czej ONZ ds. Biznesu i Praw Człowieka4. równo po stronie przedsiębiorców, jak i samych osób niepeł- Potwierdzenie tej woli stanowi uchwała Sejmu RP z dnia warły też duży wpływ na szereg standardów międzynarodo- nosprawnych. Jak wynika z dostępnych danych, źródło tych 7 grudnia 2012 roku w sprawie przeciwdziałania wykluczeniu wych, m.in. Wytyczne OECD dla Przedsiębiorstw Międzyna- Wiele inicjatyw mających na celu poprawę przestrzegania praw przyczyn tkwi bardziej w stereotypach i negatywnych przeko- społecznemu osób niepełnosprawnych zachęcająca do podej- rodowych (nowy rozdział dotyczący praw człowieka), Global człowieka w biznesie ma już miejsce. Istnieje też szereg opra- naniach niż obiektywnych faktach. Pracodawcy obawiają się mowania odpowiednich działań. Compact (ogłoszenie, że realizacja dwóch zawartych w GC za- cowań strategicznych przy właściwej interpretacji spójnych mniejszej wydajności niepełnosprawnych, za przeszkodę uwa- sad dotyczących praw człowieka oznacza konieczność wdroże- z Wytycznymi (m.in. Wizja 2050). Są one jednak rozproszone. żają wysokie koszty związane z likwidacją barier i dostosowa- Przedsiębiorstwa, którym bliska jest idea CSR, powinny wyjść nia Wytycznych) czy ISO 26000. Konieczne jest ich zidentyfikowanie, powiązanie i uspójnienie. niem stanowisk pracy, nieodpowiednie lub niewystarczające naprzeciw tym oczekiwaniom, korzystając z doświadczeń firm, Niezbędna jest także dogłębna analiza identyfikująca obszary kwalifikacje oraz brak doświadczenia zawodowego tych osób1. które z powodzeniem wdrożyły już odpowiednie programy. Za- Wpłynęły one też na politykę organizacji międzynarodowych, istotne, ale dotychczas zaniedbane. Słowem: niepełnosprawni jawią się raczej jako kłopotliwi niż równo pracodawcy, jak i niepełnosprawni mogą liczyć także na w tym UE. Komisja Europejska, która w 2011 roku przyjęła wartościowi pracownicy. Tymczasem dysponują oni niemałym profesjonalną pomoc organizacji pozarządowych i organizacji nową, zgodną z Wytycznymi, definicję społecznej odpowie- potencjałem, wartym zagospodarowania; 34% posiada wy- pracodawców, które w ciągu ostatnich lat wyspecjalizowały się dzialności przedsiębiorstw, zobowiązała się do wypracowania Beata Faracik kształcenie co najmniej średnie, a kolejne 40% zasadnicze za- we włączaniu osób niepełnosprawnych w otwarty rynek pracy. własnego planu wdrażania Wytycznych i wspierania w tym pro- koordynatorka Programu „Prawa Człowieka i Biznes” wodowe. Doświadczenie zawodowe ma blisko 87% bezrobot- Uwzględnienie kwestii niepełnosprawności w polityce HR cesie biznesu, ale i wezwała do podobnego działania państwa Instytut Allerhanda nych osób niepełnosprawnych2. może przyczynić się do sukcesu firmy, zapewniając korzyść członkowskie. Od czerwca 2012 roku opracowanie Krajowych wszystkim zainteresowanym. Samym osobom niepełnospraw- Planów Wdrażania Wytycznych ONZ to nie tylko postulat KE, W większości przypadków (94%) niepełnosprawność nie wpły- nym – zwiększając ich ekonomiczną niezależność; zaś przed- ale zobowiązanie z konkretnym terminem realizacji – rok 2013 wa zasadniczo na mobilność tych osób (możliwość swobodnego siębiorcom – zapewniając stabilnych i dobrze zmotywowanych – podjęte przez rządy państw członkowskich UE (w tym Polski) 1 Polska kosponsorowała rezoluję Rady Praw Człowieka A/HRC/17/4. przemieszczania się). Także niewielki odsetek niepełnospraw- pracowników; i wreszcie współpracownikom – budując klimat w ramach Konkluzji Rady Spraw Zagranicznych dotyczącej Stra- nych doświadcza poważnych kłopotów ze wzrokiem (6%) lub tolerancji i otwartości na różnorodność. 2 Wytyczne ONZ wskazują, jak poprzez: tegii Ramowej UE oraz Planu Działań w zakresie Praw Człowie- słuchem (0,3%). Konieczność specjalnego dostosowania stano- – działania państwa w zakresie zapewnienia ochrony praw człowieka ka i Demokracji. – działania przedsiębiorstw w zakresie przestrzegania praw człowieka wiska bądź przestrzeni pracy dotyczy zatem niewielkiej liczby – skuteczne sądowe i pozasądowe, państwowe i pozapaństwowe me- przypadków. Co więcej, blisko 2/3 osób niepełnosprawnych nie Alina Wojtowicz-Pomierna W Polsce tematem zainteresował się wstępnie Zespół ds. CSR, chanizmy rozpatrywania skarg zapewnić społecznie odpowiedzialne doświadcza trudności z wykonywaniem podstawowych codzien- z-ca dyrektora Biura ciało doradcze premiera, koordynowane przez Ministerstwo działanie przedsiębiorstw i przyczynić się do zminimalizowania ich ne- nych czynności lub uważa te trudności za niezbyt poważne3. Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Gospodarki. Jednak Wytyczne odnoszą się do wszystkich praw gatywnego wpływu na pracowników, jak też bliższe i dalsze otoczenie. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej człowieka; problematyka, jakiej dotyczą, leży w kompetencji 3 Implementacja Wytycznych ONZ ds. Biznesu i Praw Człowieka. Szanse, Powyższe fakty stoją w sprzeczności ze stereotypowym wize- wielu kluczowych urzędów państwowych, w tym Ministerstwa Wyzwania i Krajowy Plan Wdrażania Wytycznych, Warszawa, 23 stycz- runkiem osoby niepełnosprawnej, który może wpływać na de- 1 Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Sprawiedliwości, Mi- nia 2013, www.prawaczlowiekaibiznes.allerhand.pl cyzje i postawy potencjalnych pracodawców i współpracowni- Instytut Spraw Publicznych, 2009. 2 nisterstwa Spraw Zagranicznych, Pełnomocnika ds. Równego 4 www.ohchr.org/EN/Issues/Business/Pages/WGHRandtransnational- ków. Z kolei sami niepełnosprawni często nie ujawniają faktu BAEL – GUS, 2012. Statusu. Współpraca między nimi jest bardzo ważna. corporationsandotherbusiness.aspx niepełnosprawności (w większości przypadków nie jest ona 3 Badanie stanu zdrowia ludności Polski w 2009 roku, GUS, 2011.

26 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 27 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Ład organizacyjny

Ład organizacyjny to system, poprzez który organizacja podejmuje i wdraża decyzje, zmie- rzające do realizacji jej celów. (…) Ład organizacyjny jest najistotniejszym czynnikiem umoż- liwiającym organizacji wzięcie odpowiedzialności za wpływ jej decyzji i działań oraz zin- tegrowanie społecznej odpowiedzialności z funkcjonowaniem całej organizacji i jej relacji. Ład organizacyjny w kontekście społecznej odpowiedzialności ma szczególną cechę – będąc głównym obszarem, w obrębie którego organizacja powinna działać, jest zarazem środkiem zwiększającym zdolność organizacji do postępowania w sposób społecznie odpowiedzialny w odniesieniu do pozostałych kluczowych obszarów. Ta szczególna cecha wynika z faktu, że organizacja pragnąca postępować w sposób odpowiedzialny społecznie powinna mieć sys- tem ładu organizacyjnego umożliwiający jej nadzorowanie oraz praktyczną realizację zasad społecznej odpowiedzialności.

Norma PN-ISO 26000:2012 Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności listopad 2012

28 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.plwww.odpowiedzialnybiznes.pl 2929 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŁAD ORGANIZACYJNY ŁAD ORGANIZACYJNY

ETYKA Praktyki w obszarze Ład organizacyjny W praktykach dotyczących tworzenia i wdrażania zasad i wartości, które obowiązują w firmie – wyraźnie widać trzy motywacje. Wartości i zasady są pomocne pracownikom w ich codzien- nej pracy, a także są integralną częścią kultury firmy, zwłaszcza gdy ma ona swoje oddziały na całym świecie. Po drugie, dają poczucie bezpieczeństwa zewnętrznym interesariuszom, Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria gwarantując im współpracę z firmą postępującą etycznie i przejrzyście. Po trzecie, firmy są 1 Antalis Poland RACE 2012 zarządzanie przekonane o tym, że tworzone zasady są niezbędne do osiągnięcia biznesowego sukcesu organizacji. 2 Bank BGŻ Pierwszy raport odpowiedzialnego biznesu raportowanie „Bank lokalnych społeczności” Kodeks etyczny określa ogólne zasady relacji międzyludzkich i biznesowych, ochrony 3 Bank BGŻ Rady klientów w Banku BGŻ dialog majątku firmy, komunikacji ze wszystkimi interesariuszami oraz postępowania w sytuacji Fortum Power z interesariuszami konfliktu interesów i nieprzestrzegania przyjętych norm. Dla firmy Fortum Power and Heat and Heat Polska Polska przestrzeganie Kodeksu etycznego to najlepszy sposób, aby zapewnić swoich inte- 4 Bank BGŻ Warsztaty dotyczące społecznej odpowiedzialności biznesu zarządzanie resariuszy o tym, że firma jest uczciwa i mogą na niej polegać. Budowanie zaufania tworzy www.fortum.pl w analizie ryzyka kredytowego odpowiedni klimat dla długofalowego rozwoju. W ramach praktyki wszyscy pracownicy energetyka 5 CEMEX Transformacja w CEMEX – usprawnienie procesów i struktur zarządzanie Fortum w Polsce zaliczyli szkolenie w postaci e-learningu lub spotkań z menedżerem. Po zatrudnienie w 2012: 860 os. szkoleniu każdy menedżer omawiał kwestie zawarte w dokumencie i odpowiadał na pyta- 6 CEMEX Zaangażowanie najwyższego kierownictwa w zrównoważony zarządzanie nia pracowników. Każdy pracownik otrzymał Kodeks etyczny w postaci drukowanej. Treść rozwój kodeksu została również opublikowana w intranecie. 7 EDF Polska Centralizacja funkcji wsparcia zarządzanie Jednym z najważniejszych elementów strategii CSR Grupy Kapitałowej LOTOS do roku 2015 8 ENEA S.A. Raport społecznej odpowiedzialności biznesu Grupy ENEA 2011 raportowanie jest Kodeks etyki jako część Programu etycznego. W 2012 roku podjęto działania zmierza- Grupa LOTOS S.A. 9 Fortum Power and Heat Polska Uaktualniony Kodeks etyczny Fortum etyka jące do wypracowania kodeksu. W prace zostali zaangażowani wszyscy zatrudnieni w fir- 10 Grupa LOTOS S.A. Konsultacje społeczne projektu Kodeksu etyki etyka mie. Aktywne włączenie pracowników w proces konsultacji społecznych projektu kodeksu www.lotos.pl miało uczynić ich współautorami dokumentu, a także spowodować, że zapisy kodeksu będą surowce i paliwa 11 Grupa LOTOS S.A. Zaangażowanie interesariuszy w proces aktualizacji strategii CSR dialog oni rzeczywiście respektować. Ważne jest, aby kodeks oraz wartości etyczne były obecne zatrudnienie w 2012: 1349 os. z interesariuszami w codziennej praktyce wszystkich pracowników. Zdecydowano się na taki model konsulta- 12 Henkel Polska Sp. z o.o. Compliance – system wdrażania i monitorowania zasad etyki etyka cji, który zapewniłby możliwość wypowiedzenia się na jego temat wszystkim zatrudnionym w Polsce i za granicą – 5 tys. pracowników. Założono, że liderami procesu konsultacji będą w biznesie wszyscy przełożeni, niezależnie od szczebla (w sumie 400 osób). Każdy z nich w czasie 13 Job Impulse Polska (Grupa Job) Kodeks Etyczny etyka trzech tygodni konsultacji spotkał się ze swoimi pracownikami, aby przedyskutować zapisy 14 Lyreco Polska S.A. Kodeks etyczny pracowników Lyreco etyka kodeksu, poznać obawy i wątpliwości oraz pozyskać informację zwrotną na temat ewen- tualnych korekt lub zgłoszeń nowych zapisów, wątpliwości, zagadnień niezrozumiałych 15 Operator Gazociągów Zatwierdzenie struktury zarządzania aspektami zrównoważonego zarządzanie i proponowanych zmian. Otwarta rozmowa z przełożonymi na temat etyki w pracy stano- Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. rozwoju wraz z procesem raportowania według standardu wi dla firmy wyznacznik kultury organizacyjnej opartej na wartościach. Proces wspierany Global Reporting Initiative był licznymi narzędziami komunikacji wewnętrznej – subserwisem etycznym w intranecie 16 PKO Bank Polski Kodeks Etyki etyka (liczba odsłon pojedynczych tekstów sięgała 1500) oraz wydaniem specjalnej broszury dla pracowników niekorzystających na swoich stanowiskach pracy z komunikacji elektro- 17 Polska Telefonia Cyfrowa S.A. System Zarządzania Zgodnością w PTC etyka nicznej (rozdano 3500 egzemplarzy). Projekt Kodeksu etyki Grupy Kapitałowej LOTOS był 18 Polska Telefonia Cyfrowa S.A. Zastosowanie normy ISO 26000 w zarządzaniu CR dialog w organizacji pierwszym dokumentem poddanym tak szerokim konsultacjom społecznym, z interesariuszami przeprowadzonym w formule całościowego programu komunikacji wewnętrznej. Kultura dialogu z pracownikami na temat kwestii etycznych ma wpływ na osiągnięcie pożądanego 19 Polski Koncern Naftowy Wartości PKN ORLEN etyka klimatu w organizacji. ORLEN SA 20 Polski Koncern Naftowy Wybór Rzecznika ds. Etyki oraz zmiana zasad funkcjonowania etyka Promowanie przez Job Impulse Polska wśród swoich klientów zatrudniania osób z niepeł- ORLEN SA tej instytucji w PKN ORLEN SA nosprawnościami zaowocowało stworzeniem Kodeksu Etycznego. Firma sama również Job Impulse Polska zatrudnia osoby z niepełnosprawnością. Aby spisać wartości, jakimi Job Impulse kieruje (Grupa Job) 21 Prima Sara Lee Coffee and Tea Kodeks Postępowania etyka się we współpracy z osobami z niepełnosprawnościami, zdecydowano stworzyć Kodeks Poland Sp. z o.o. Etyczny. Do tego celu została powołana grupa robocza składająca się z pracowników wyż- www.job-impulse.pl 22 Tchibo Warszawa Infolinia Kodeksu Postępowania Tchibo etyka szej kadry zarządzającej, szczebla menedżerskiego oraz konsultantów. Podczas spotkań usługi zostały spisane normy etyczne, wartości i zasady, jakimi już wcześniej kierowała się firma zatrudnienie w 2012: 68 os. 23 Tebodin Poland Raport Zrównoważonego Rozwoju 2011 raportowanie oraz jakie powinny przyświecać firmom, które chciałyby podjąć współpracę z osobami 24 Tebodin Poland System Jakości Tebodin TQS zarządzanie z niepełnosprawnością. Kodeks zawiera 10 zasad odnoszących się do: równych szans w procesie rekrutacji, otwartej komunikacji, łamania stereotypów, przeciwdziałania dyskry- minacji oraz działania w oparciu o poszanowanie praw i godności człowieka. Ważną rolę odegrał także Zarząd, który był zaangażowany we wszystkie etapy powstawania i wdraża- nia zasad zawartych w kodeksie. Do omawiania kodeksu udało się zaangażować niemal wszystkich pracowników, co zwiększyło zaufanie wewnątrz firmy, motywację pracowników oraz podniosło ich świadomość na temat prowadzonych przez Job Impulse działań społecz- nie odpowiedzialnych. Wdrożenie zasad kodeksu pracownikom z niepełnosprawnościami zapewniło poczucie bezpieczeństwa i podniosło ich zaufanie do pracodawcy. Wdrożone zasady zwiększą też efektywność zarządzania oraz wpłyną na kształtowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa.

30 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 31 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŁAD ORGANIZACYJNY ŁAD ORGANIZACYJNY

Kodeks etyczny pomaga Lyreco nie tylko w umacnianiu pozycji na rynku, ale także w poka- wiek powodów jest to niemożliwe, to wszelkie sprawy, również dotyczące naruszeń i niepra- Lyreco Polska S.A. zywaniu pracownikom, w jaki sposób firma chce osiągać sukces. Kodeks dotyczy zasad widłowości, należy zgłaszać do powołanego Komitetu Etyki bądź Rzecznika ds. Etyki. Oba te etyki w biznesie; mówi m.in. o obowiązku przestrzegania wszystkich właściwych przepisów ciała dają gwarancję anonimowości i poufności. Rzecznik wybierany jest przez pracowników www.lyreco.com ustawowych i wykonawczych, ochrony środowiska i poszanowania prawa pracowników; firmy w wyborach powszechnych, w 2012 roku został wybrany po raz drugi, przy frekwencji handel o współpracy z kontrahentami, np. o unikaniu z klientami i dostawcami relacji, które 48% (ok. 2100 pracowników). Głosowano na dwóch kandydatów. Kandydatem na rzeczni- zatrudnienie w 2012: 594 os. mogłyby prowadzić do powstania konfliktu interesów, o preferowaniu formy przetargu ka może być osoba, która: zgromadzi co najmniej 50 podpisów pracowników PKN ORLEN w celu uzyskania maksymalnej przejrzystości wyboru dostawcy. Określone zostały również popierających jej kandydaturę, posiada co najmniej trzyletni staż pracy w PKN ORLEN, jest zasady współpracy z instytucjami publicznymi. Zdefiniowano też niewłaściwe zachowania pracownikiem firmy korzystającym z pełni praw cywilnych, cieszącym się powszechnym sza- w biznesie. Kodeks zawiera także zobowiązania Lyreco wobec pracowników dotyczące: cunkiem, jest bezstronna, nie należy do partii, organizacji społeczno-zawodowej ani orga- zapewnienia bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy, zróżnicowania i braku zgody nizacji związkowej. Wyjątkiem są organizacje dobroczynne lub do których przynależność na wszelkie przypadki dyskryminacji oraz na nadużywanie substancji odurzających. z racji wykonywanego zawodu jest obowiązkowa. Kandydat na rzecznika nie może być kara- Zobowiązuje się w nim również członków organizacji do odpowiedzialnego traktowania ny, a także powinien posiadać doświadczenie zawodowe oraz cechy osobowe i motywację informacji. Kodeks etyczny Lyreco stał się integralną częścią umowy o pracę oraz jest ele- do pełnienia funkcji rzecznika. W 2012 roku zmieniono także zasady funkcjonowania tej mentem szkolenia nowo zatrudnianych pracowników. instytucji. Dotychczas rzecznik odpowiadał za całokształt tematyki związanej zarówno z roz- patrywaniem zgłoszonych skarg, jak i rozwojem kultury korporacyjnej. Dokument Wartości PKO Bank Polski jako instytucja zaufania publicznego kieruje się zasadami przejrzystego i zasady postępowania PKN ORLEN podkreśla, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości PKO Bank Polski działania, gdzie etyka i wartości są priorytetem. Aby zagwarantować sprawność funkcjo- pracownicy w pierwszej kolejności powinni zwracać się do swoich bezpośrednich przeło- nowania banku, zweryfikowano dotychczas obowiązujące normy, stworzono i przyjęto żonych. www.pkobp.pl Kodeks Etyki PKO Banku Polskiego, zaakceptowano Zasady Dobrej Praktyki Bankowej, finanse zdefiniowano wartości banku. Zadaniem nadrzędnym stało się zapoznanie z nimi pracow- Henkel działa w wielu krajach i kręgach kulturowych, kierując się wspólnym dla wszyst- zatrudnienie w 2012: 25 535 os. ników. Zorganizowano więc multimedialne szkolenie e-learningowe „Kodeks Etyki”, które kich pracowników systemem kodeksów i przepisów wewnętrznych (m.in. Wizja i Wartości, Henkel Polska w pierwszej połowie 2012 roku było udostępnione wszystkim pracownikom na specjalnej Kodeks Etyki oraz Normy Społeczne) regulujących proces podejmowania decyzji oraz spo- Sp. z o.o. platformie. Szkolenie przygotowano w dwóch wersjach: dla pracowników oraz menedże- sób działania całej firmy. Henkel oczekuje od pracowników bezwzględnego ich przestrze- rów wyższego i średniego szczebla. Każdy pracownik otrzymał szczegółową informację gania zgodnie z zasadą: zero tolerancji dla jakichkolwiek działań niezgodnych z prawem www.henkel.pl na temat szkolenia na imienną skrzynkę mailową. Składało się ono z pięciu części: misja i wewnętrznymi zasadami. Za promowanie i poprawne rozumienie tych zasad przez pra- FMCG i wartości; nasi klienci; my, pracownicy banku; otoczenie banku; działalność banku. Element cowników, za szerzenie idei zero tolerancji, a także za monitorowanie właściwego prze- zatrudnienie w 2012: 1100 os. szkolenia stanowił test wiedzy, który był szansą na ostateczne rozwianie niejasnych kwestii strzegania prawa i przepisów wewnętrznych odpowiada korporacyjny dział Compliance, i rozstrzygnięcie wątpliwości, jakie mogły pojawić się w trakcie szkolenia. z Compliance Officerem na czele. Wypełnia on swoją rolę poprzez wiele równolegle prowa- dzonych działań. Należą do nich: regularne szkolenia dla pracowników (nowych i długolet- System Zarządzania Zgodnością w PTC został stworzony w celu zminimalizowania ryzyka nich), które służą zaznajamianiu z zasadami lub ich przypominaniu, a także ich interpretacji Polska Telefonia związanego z potencjalnymi naruszeniami zasad etycznych, które mogą doprowadzić m.in. czy odpowiadaniu na pojawiające się wątpliwości (szkolenia kończą się testem sprawdzają- Cyfrowa S.A. do utraty dobrego imienia Polskiej Telefonii Cyfrowej, ale również mogą być bezpośred- cym); testy e-learningowe dla menedżerów (na podstawie analiz konkretnych przypadków nią przyczyną strat finansowych. System ten składa się z polityk i procedur, które regulują i sytuacji); anonimowa linia telefoniczna (compliance line), dzięki której każdy pracownik www.t-mobile.pl obszary wysokiego ryzyka. Dział Zarządzania Zgodnością stale dąży do zwiększania wśród może zgłosić zauważone nieprawidłowości czy naruszenia, o których z różnych powodów telekomunikacja wszystkich pracowników świadomości w zakresie postępowania uczciwego i zgodnego nie chce lub nie może w inny sposób firmie opowiedzieć; audyty wewnętrzne, które badają zatrudnienie w 2012: 5142 os. z obowiązującymi zasadami. Działania te są skierowane do wszystkich pracowników, zgodność poczynań z prawem i wewnętrznymi procedurami oraz rekomendują konieczne a realizowane poprzez szkolenia, liczne kampanie informacyjne, z wykorzystaniem wszyst- działania naprawcze. Compliance gwarantuje, że etyka i prawo stają się bardzo ważnym kich dostępnych kanałów komunikacji: magazyn pracowniczy, portal korporacyjny, plakaty, punktem odniesienia we wszystkich procesach podejmowania decyzji w firmie, przez co ulotki etc. Ostatnia kampania, w grudniu 2012 roku, była na temat korupcji. W związku wzrasta pewność, zaufanie i poczucie bezpieczeństwa wśród kluczowych grup interesariu- z okresem świątecznym jednym z poruszanych tematów były zasady przyjmowania i przeka- szy. Reguły compliance regulują zasady współpracy i współdziałania między pracownikami, zywania prezentów. W sytuacjach wątpliwych każdy pracownik może uzyskać poradę bądź dając im poczucie stabilności, bezpieczeństwa i zaufania w relacji z przełożonymi i kolega- opinię, a także zgłosić zachowania nieetyczne lub łamiące obowiązujące zasady, kontaktując mi. Z drugiej strony partnerzy biznesowi zyskują pewność, że nie będą narażeni na działania się z Działem Zarządzania Zgodnością bezpośrednio (wysyłając mail na specjalny adres lub nieetyczne i niezgodne z prawem. Zyskują także konsumenci, którzy mogą ufać, że produkty dzwoniąc na specjalną linię telefoniczną). Wszyscy pracownicy, a także partnerzy biznesowi, powstają w uczciwych i etycznych warunkach. klienci, udziałowcy i inne osoby chcące zgłosić potencjalne naruszenia wewnętrznych poli- tyk PTC lub przepisów prawa – mogą zrobić to poprzez stronę www.t-mobile.pl. W każdym Dla firmy Prima Sara Lee Coffee and Tea Poland Kodeks Postępowania jest zbiorem uni- przypadku system gwarantuje pełną anonimowość i poufność. wersalnych zasad obowiązującym wszystkich pracowników międzynarodowej korporacji Prima Sara Lee D.E Master Blenders 1753 na całym świecie. Towarzyszy im podczas podejmowania wszyst- Coffee and Tea Zmiany w Polsce i na świecie, wyznaczenie nowej strategii, rozwój firmy, w tym wkraczanie kich decyzji biznesowych. Kodeks umożliwia budowanie zaufania wobec interesariuszy Poland Sp. z o.o. Polski Koncern w nowe obszary, np. energetyki czy wydobycia gazu niekonwencjonalnego – zaowocowały – klientów, partnerów handlowych, akcjonariuszy, społeczności lokalnych i wobec pracow- Naftowy ORLEN SA tym, że firma PKN ORLEN zweryfikowała obowiązujące od 2005 roku Kluczowe Wartości ników. Kodeks etyczny daje pracownikom poczucie bezpieczeństwa, które służy budowa- www.demasterblenders1753.com oraz Kodeks Etyczny, przygotowując nowy dokument Wartości i zasady postępowania PKN niu zespołów opartych na zaufaniu oraz zaangażowaniu. Firma wierzy, że postępowanie FMCG www.orlen.pl ORLEN. Zawiera on nową misję, credo i wartości – odpowiadające wyobrażeniom o koncer- etyczne umocni jej pozycję na rynku. zatrudnienie w 2012: 250 os. surowce i paliwa nie, który tworzą ludzie z pasją i energią, zawsze odpowiedzialni i niezawodni. Wartości: zatrudnienie w 2012: 4444 os. odpowiedzialność, rozwój, ludzie, energia, niezawodność – mają codziennie budować Ważnym elementem w przestrzeganiu zasad etycznych jest gwarancja poufności, która ORLEN, wzmacniać jego pozycję, być drogowskazami wytyczającymi firmie i osobom ją two- pomaga budować zaufanie pracowników do firmy. W przypadkach, w których nie mogą Tchibo Warszawa rzącym drogę do osiągania ambitnych celów. O ile ogłoszona w grudniu 2012 roku strategia się zwrócić oni do bezpośrednich przełożonych, istotne jest zapewnienie anonimowego firmy wskazuje cele biznesowe, jakie ORLEN chce osiągnąć w najbliższych latach, o tyle ten sposobu informowania o różnych nieprawidłowościach. Infolinia Kodeksu Postępowania www.tchibo.com/pl dokument określa, w jaki sposób pracownicy mają dążyć do ich osiągnięcia. To przewodnik Tchibo to bezpieczny kanał komunikacyjny, za pośrednictwem którego pracownicy mogą handel po relacjach wewnątrz firmy, ale i z otoczeniem zewnętrznym – partnerami biznesowymi, zgłaszać nieetyczne lub niezgodne z prawem zachowania, jakie zaobserwowali w pracy, np. zatrudnienie w 2012: 550 os. społecznościami lokalnymi, środowiskiem naturalnym oraz konkurencją. Wskazuje na nadużycia, oszustwa finansowe, łamanie prawa lub Kodeksu Postępowania, działalność kry- budowę relacji i wzajemnego zaufania w organizacji – wątpliwości i pytania pracownicy minalną, zagrożenia dotyczące bezpieczeństwa ludzi i ochrony środowiska. Infolinia czynna w pierwszej kolejności powinni kierować do bezpośrednich przełożonych, a jeśli z jakichkol- jest przez 24 godziny przez 7 dni w tygodniu. To międzynarodowy numer aktywny dla

32 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 33 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŁAD ORGANIZACYJNY ŁAD ORGANIZACYJNY

wszystkich spółek Tchibo, obsługiwany w lokalnych językach. Linia telefoniczna prowadzona towności i rozwoju ludzi. Zaś czynnikami sukcesu są: pełna otwartość na zmiany, aby uczyć jest przez firmę zewnętrzną. Nikt z Tchibo nie ma prawa dostępu do informacji o osobach się najlepszych praktyk; realizowanie celów i wyzwań, jakie niesie projekt RACE, oraz dbanie dzwoniących. Po wpłynięciu zgłoszenia jest ono dokumentowane i kierowane do specjalnej o komunikację w zespole na wszystkich etapach projektu. komisji, która sprawdza informacje przekazane w zgłoszeniu. W skład komisji wchodzą przedstawiciel kadry zarządzającej i pracowników Tchibo. Po weryfikacji komisja decyduje W skład Grupy EDF w Polsce wchodzi 10 spółek, które do niedawna niezależnie wykonywały o dalszym postępowaniu, o którym informuje infolinię. wszystkie funkcje operacyjne. Aby ujednolicić i zintegrować niektóre obszary, w 2010 roku EDF Polska zostało utworzone Centrum Usług Wspólnych w Krakowie. Centralizacja zakończyła się w 2012 roku. Optymalizacja procesów w ramach CUW pozwoliła na zwiększenie rentowno- polska.edf.com ZARZĄDZANIE ści oraz poprawę wydajności funkcjonowania spółek należących do Grupy. Przejrzysta struk- energetyka Bank, udzielając kredytów, ma wpływ na środowisko naturalne i lokalne społeczności, dla- tura organizacyjna ułatwia sprawowanie nadzoru oraz umożliwia skrócenie procesu podej- zatrudnienie w 2012: 3500 os. Bank BGŻ tego analiza ryzyka z tym związanego jest elementem zrównoważonej polityki kredytowej mowania decyzji. Centralizacja pod wspólną marką EDF wzmacnia rozpoznawalność Grupy Banku BGŻ. Dylematy etyczne, które pojawiają się w codziennej pracy z klientami, niejedno- i umożliwia spójne działania na rzecz społeczności lokalnych. Praktyka została nagrodzo- www.bgz.pl znaczność niektórych kwestii dotyczących społecznej odpowiedzialności biznesu, trudność na przez Francuską Izbę Przemysłowo-Handlową w Polsce w konkursie Grand Prix CCIFP finanse ich weryfikacji np. w łańcuchu dostaw, konieczność indywidualnego rozpatrywania każdego 2011 Innowacyjne Rozwiązania w Biznesie. Projekt centralizacji przyniósł wiele korzyści zatrudnienie w 2012: 5560 os. przypadku – wymagają świadomego i analitycznego podejścia wykraczającego poza biz- głównym interesariuszom Grupy, tj. pracownikom, partnerom zewnętrznym firmy, klientom nesową praktykę i mogą stać w sprzeczności z krótkoterminowymi celami biznesowymi, i akcjonariuszom. Pracownicy, którzy przeszli do CUW, zostali objęci ujednoliconym regu- a także stawiać pracowników i menedżerów przed trudnymi decyzjami. Aby pracownicy na laminem wynagradzania, Zbiorem Zasad i Gwarancji Pracowniczych, atrakcyjnym progra- co dzień zajmujący się analizą kredytową lepiej uświadomili sobie istotę i zrozumieli wagę mem emerytalnym, Zakładowym Funduszem Świadczeń Społecznych, a także grupowym tematu, jakim jest społeczna odpowiedzialność banku jako instytucji finansowej, w 2012 Porozumieniem o Odpowiedzialności Społecznej. Korzyścią dla partnerów zewnętrznych roku przeprowadzono cykl warsztatów dotyczących aspektu społecznej odpowiedzialności firmy jest możliwość współpracy z jednym podmiotem zamiast prowadzonej wcześniej biznesu w analizie ryzyka kredytowego klientów instytucjonalnych. W sumie przeszkolo- współpracy z kilkunastoma. Utworzenie jednego ośrodka jest korzystne dla klientów, ponie- nych zostało ok. 600 analityków kredytowych, analityków ryzyka, doradców klienta, mene- waż zdecydowanie upraszcza procedury, które zostały uspójnione. dżerów sprzedaży. W ramach warsztatów przeprowadzono półtoragodzinną prezentację – omówiona została polityka banku dotycząca ujęcia aspektu społecznej odpowiedzialności Tebodin Poland zajmuje się multidyscyplinarnym doradztwem projektowym, projektowa- biznesu w analizie kredytowej klientów instytucjonalnych ubiegających się o kredyt inwe- niem wielobranżowym oraz obsługą realizacji inwestycji komercyjnych, przemysłowych Tebodin Poland stycyjny powyżej 500 tys. zł. Szkolenie obejmowało także: omówienie branż, których bank i infrastrukturalnych. Firma nieustannie wprowadza w życie procedury związane z zapew- nie finansuje, ryzyk związanych z nieprzestrzeganiem zasad społecznej odpowiedzialności nieniem odpowiedniej jakości usług, działań zmierzających do poprawy bezpieczeństwa www.tebodin.com biznesu przez kredytobiorców, ze szczególnym uwzględnieniem ryzyka ekologicznego, pracy oraz wspierania ochrony środowiska. Postępowanie to jest koordynowane przez konsulting analizę przestrzegania tych zasad w łańcuchu dostaw, poruszenie kwestii etycznych oraz program System Jakości Tebodin – TQS (Tebodin Quality System). Dzięki systemowi firma zatrudnienie w 2012: 335 os. analizę case studies, które były punktem wyjścia do dyskusji nad realnymi przypadkami, jest w stanie wyeliminować pojawiające się problemy oraz poprawić efektywność. System z jakimi pracownicy spotykają się na co dzień. Dzięki szkoleniu pracownicy będą mogli lepiej pozwala na doprecyzowanie zadań oraz zapewnienie ujednoliconych, jasnych i przejrzystych i szybciej identyfikować negatywne aspekty działalności klienta oraz bliżej współpracować reguł organizacyjnych. Zwiększa zorientowanie na klienta, a tym samym wzmacnia zaufa- z klientem i edukować na temat znaczenia społecznej odpowiedzialności w prowadzeniu nie klientów do firmy. Miernikiem systemu zarządzania jakością są informacje zwrotne od biznesu. klientów. Badanie satysfakcji klienta w praktyce oznacza przyjmowanie uwag i spostrzeżeń, które służą jako materiał do analizy systemu zarządzania. TQS nie służy jedynie podniesie- Obserwując zmieniający się rynek i widząc zbliżający się trudny okres dla branży budowla- niu prestiżu organizacji, ale przede wszystkim uruchamia proces ciągłego doskonalenia, CEMEX nej, CEMEX Polska podjął się w 2012 roku wprowadzenia wielu zmian na poziomie kultury przywództwa, zaangażowania pracowników oraz zapewnia sprawny przepływ informacji organizacyjnej oraz przywództwa, nazywając ten proces Transformacją. Celem zmian było o zadaniach i ich realizacji. www.cemex.pl przekształcenie firmy w wydajniejszą organizację, która jest w stanie wypracować przewagę budownictwo i nieruchomości konkurencyjną i stać się liderem branży. Istota transformacji CEMEX polegała na zmianie Zgodnie ze strategią biznesową GAZ-SYSTEM, zrównoważony rozwój stanowi kompleksowe zatrudnienie w 2012: 1289 os. sposobu, w jaki firma prowadzi swoją działalność, oraz sposobu, w jaki zachowują się jej wsparcie funkcjonowania firmy. Struktura zarządzania aspektami zrównoważonego roz- Operator pracownicy na co dzień. Nacisk został położony na umacnianie podstawowych wartości, woju w GAZ-SYSTEM została opracowana w celu efektywnej realizacji działania w ramach Gazociągów jakimi są przywództwo, uczciwość i współpraca, oraz pięciu najważniejszych zachowań: piątego kierunku strategii biznesowej – zarządzanie spółką z perspektywy zrównoważo- Przesyłowych przejrzystość, dostępność, skuteczność, spójność i odpowiedzialne uprawnienie (branie nego rozwoju. Struktura opisuje zakres obowiązków i uprawnień w ramach organizacji, GAZ-SYSTEM S.A. odpowiedzialności za swoje działania, aktywność i samodzielność, zaangażowanie oraz zasady komunikacji oraz sposób planowania i rozliczania projektów z zakresu społecznej inicjowanie współpracy). Dzięki podjętym działaniom kadra zarządzająca jest bliższa pra- odpowiedzialności biznesu. Pozwala także na efektywne wdrożenie oraz monitorowanie www.gaz-system.pl cownikom, co przekłada się na lepszy kontakt pracowników z przełożonymi oraz umacnianie aspektów zrównoważonego rozwoju we wszystkich obszarach działalności biznesowej. energetyka wzajemnych relacji. W ramach Transformacji zostały wyznaczone również główne kierunki Strukturę zarządzania aspektami zrównoważonego rozwoju tworzą Sponsor (Zarząd), Lider zatrudnienie w 2012: 2200 os. działania polegające na zwiększeniu rentowności, przejrzystości, oszczędności wydatko- ds. CSR (Rzecznik Prasowy), Zespół Projektowy ds. CSR (osoby z Zespołu ds. Komunikacji) wanych środków oraz doskonaleniu organizacji poprzez aktualizację Kodeksu Etyki. Dzięki oraz Koordynatorzy ds. CSR (osoby z pionów/oddziałów). Wszystkie wymienione osoby były procesowi Transformacji wydatkowanie środków stało się bardziej zrównoważone i przejrzy- zaangażowane w proces tworzenia struktury i zasad raportowania kwestii zrównoważone- ste, a dzięki wprowadzeniu oszczędności firma stała się bardziej rentowna w czasie trudnej go rozwoju. Sponsor akceptuje, opiniuje i nadzoruje działania. Lider ds. CSR zarządza cało- sytuacji gospodarczej. Transformacja przyniosła również widoczne zmiany w strukturze ścią realizacji operacyjnej projektów z zakresu CSR, tak aby były one realizowane zgodnie organizacji. Firma uprościła procedury kadrowe i spłaszczyła struktury, obecnie mniej jest z przyjętym harmonogramem, zakresem rzeczowym oraz budżetem. Zajmuje się także moni- elementów pośrednich pomiędzy organizacją krajową a centralą CEMEX. torowaniem postępów pracy oraz komunikacją zakończonych działań. Zespół Projektowy ds. CSR wraz z Koordynatorami ds. CSR są odpowiedzialni za wdrażanie programów CSR Antalis Poland Taką potrzebę zmian i wychodzenia naprzeciw potrzebom rynku widać także w praktyce i gromadzą informacje niezbędne do ich realizacji. Stałą, coroczną praktyką jest raportowa- Antalis. Projekt RACE 2012 to strategiczny plan transformacji firmy, mający na celu wzmoc- nie kwestii zrównoważonego rozwoju według wytycznych GRI. CEMEX www.antalis.pl nienie oferty i serwisu Antalis w oparciu o koncepcję społecznej odpowiedzialności biznesu. przemysł drzewny, RACE 2012 swoim działaniem wpływa na takie obszary, jak: ład organizacyjny, stosunki Troska o zrównoważony rozwój jest także ważnym aspektem działalności CEMEX Polska. www.cemex.pl papierniczy i meblowy pracy, ochrona środowiska naturalnego, relacje z klientami. Obejmuje całość działań firmy, Zaangażowanie najwyższego kierownictwa i Zarządu w działania zrównoważonego roz- budownictwo i nieruchomości zatrudnienie w 2012: 410 os. dlatego wydzielono pięć głównych tematów: orientacja na klienta, ekspansja na nowe rynki woju podkreśla ich znaczenie i daje dobry przykład wszystkim pracownikom firmy. Zarząd zatrudnienie w 2012: 1289 os. wzrostu, doskonałość operacyjna, serwis magazynowania i transportu oraz zwiększenie ren- aktywnie wspiera i inicjuje działania w zakresie zrównoważonego rozwoju. W firmie funk-

34 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 35 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŁAD ORGANIZACYJNY ŁAD ORGANIZACYJNY

cjonuje Komitet Zrównoważonego Rozwoju, w skład którego wchodzą przedstawiciele lepiej poznać cele strategiczne Grupy oraz podjęte przez firmę działania i inicjatywy służące kadry zarządzającej z prezesem Zarządu na czele. Inicjatywy dotyczące zrównoważonego ich realizacji. Raport jest konsekwencją przyjęcia Strategii społecznej odpowiedzialności rozwoju są omawiane również podczas spotkań Zarządu, a po Konferencji Kierownictwa biznesu Grupy Kapitałowej ENEA oraz dążenia przez poszczególne spółki Grupy do realiza- CEMEX Polska, w kwietniu 2012, jej uczestnicy – dyrektorzy, kierownicy oraz menedżerowie cji wytyczonych celów CSR. Treść raportu CSR obejmuje działalność 18 spółek Grupy ENEA – posadzili 4900 drzew, aby zneutralizować negatywny wpływ organizacji konferencji na w roku 2011 i odzwierciedla podejście Grupy do wdrażania wytyczonych celów stra-

środowisko naturalne (obliczony ślad węglowy wyniósł 9,816 kg CO2). tegicznych związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu. Przyjęto podejście, w którym dane prezentowane są w rozbiciu na poszczególne spółki wszędzie tam, gdzie było to możliwe. To pierwszy w historii Grupy raport CSR. Został przygotowany według mię- DIALOG Z INTERESARIUSZAMI dzynarodowego standardu raportowania GRI (wersja G3.1, poziom aplikacji C). Powstanie Bank BGŻ stawia na długofalowe partnerskie relacje i zaufanie klientów – stąd idea wpro- raportu przyczyniło się do uporządkowania działań w zakresie zrównoważonego rozwoju, Bank BGŻ wadzenia Rad klientów, czyli wejście w proces dialogu z jednymi z najważniejszych intere- podniesienia świadomości na ten temat wśród pracowników i innych grup interesariuszy, do sariuszy. Rady klientów mają służyć realizacji misji Banku Lokalnych Społeczności w sferze lepszego zrozumienia i właściwej realizacji strategii zrównoważonego rozwoju oraz wpro- www.bgz.pl biznesowej (słuchanie klientów i dostosowywanie oferty do ich potrzeb) i pozabiznesowej wadziło nową jakość w sprawozdawczości Grupy ENEA. finanse (czyli krzewienie postaw społecznego zaangażowania lokalnego biznesu poprzez zawiązy- zatrudnienie w 2012: 5560 os. wanie koalicji na rzecz rozwiązywania ważnych problemów danej społeczności). W 2012 Dla Tebodin Poland także potrzeby interesariuszy były podstawową motywacją, by wydać roku powołano Rady klientów w każdym z dziewięciu regionów, w działanie zaangażowani Raport zrównoważonego rozwoju firmy w Polsce. Wydany raport opisuje metody zarządza- Tebodin Poland byli członkowie Zarządu oraz regionalna kadra zarządzająca. nia organizacją i publikuje wyniki odpowiedzialnego społecznie prowadzenia działalności gospodarczej. Uwzględnia społeczne, etyczne i ekologiczne aspekty funkcjonowania firmy www.tebodin.com Proces aktualizacji strategii CSR Grupy LOTOS wymagał uwzględnienia wyzwań związa- oraz kontakty z interesariuszami (z pracownikami, klientami, akcjonariuszami, dostaw- konsulting Grupa LOTOS S.A. nych ze zrównoważonym rozwojem oraz powstałych w wyniku zakończenia programu cami i społecznością lokalną). Firma wychodzi z założenia, że interesariusze chcą nie zatrudnienie w 2012: 335 os. rozbudowy mocy przerobowych rafinerii w Gdańsku, a także dostosowania podejmowa- tylko, by była ona odpowiedzialna za swoje działania i ich wpływ na otoczenie, chcą rów- www.lotos.pl nych działań wobec nowych trendów w rozwoju CSR. Potrzeba uwzględnienia tak złożonej nież znać efektywność przedsiębiorstw w tym zakresie oraz skalę i rodzaj podejmowanych surowce i paliwa i szerokiej perspektywy wymagała poznania opinii i oczekiwań wszystkich kluczowych działań. Celem raportu jest przedstawienie strategii odpowiedzialności społecznej i zrów- zatrudnienie w 2012: 1349 os. interesariuszy. Pierwszy etap działań obejmował dokonanie analizy wyzwań stojących noważonego rozwoju. Dokument opisuje główne cele firmy na lata 2011–2013, założenia, przed organizacją w czasie Dnia z CSR – adresowanego do najwyższej kadry zarządzającej które zostały osiągnięte, oraz wyzwania i plany dotyczące doskonalenia się, oparte na Grupy Kapitałowej LOTOS. W kolejnym etapie przeprowadzono ilościowe badania opinii dokładnym systemie monitoringu. W jego przygotowaniu uczestniczyli pracownicy wszyst- społecznej na próbie ok. 1900 respondentów i jakościowe pogłębione wywiady indywi- kich kluczowych obszarów działalności firmy. dualne z ok. 40 interesariuszami. Aktualizacji strategii dokonano podczas warsztatów, w których uczestniczyło ponad 90 pracowników reprezentujących kluczowe dla społecznej Opublikowanie raportu odpowiedzialnego biznesu „Bank lokalnych społeczności” jest dla odpowiedzialności obszary działalności grupy kapitałowej. Wypracowane cele strategicz- Banku BGŻ kolejnym ważnym krokiem w realizacji strategii społecznej odpowiedzialności Bank BGŻ ne poddano konsultacjom społecznym z interesariuszami wewnętrznymi i zewnętrznymi, biznesu, którą bank przyjął w 2010 roku. Jako instytucja zaufania publicznego bank pełni w wyniku których wprowadzono odpowiednie korekty do wcześniejszych założeń. swoją misję w sposób odpowiedzialny, stawiając na zrównoważony rozwój, czyli realizo- www.bgz.pl W efekcie podjętych działań Zarząd Grupy LOTOS przyjął zaktualizowaną Strategię społecz- wanie założeń biznesowych przy uwzględnieniu interesów pracowników, społeczności finanse nej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej LOTOS na lata 2012–2015. Zgodnie z wypraco- lokalnych, klientów oraz w poszanowaniu środowiska naturalnego. Dzięki raportowi inte- zatrudnienie w 2012: 5560 os. wanymi (w toku pogłębionych konsultacji z interesariuszami) założeniami za podstawowy resariusze otrzymują szerszy kontekst dla wyników finansowych banku. Raport prezentuje wyznacznik charakteryzujący postępowanie firmy w obszarze społecznej odpowiedzialno- bowiem kompleksowe działania w obszarach poświęconych lokalnym społecznościom, ści uznano: dążenie organizacji do uwzględniania kwestii społecznych i środowiskowych pracownikom, środowisku oraz klientom i innym interesariuszom. Został on sporządzony w procesach decyzyjnych, ponoszenie odpowiedzialności za wpływ decyzji i działań na zgodnie ze standardem GRI, wersja G3.1, poziom aplikacji B. Praca nad raportem i zaanga- społeczeństwo i środowisko oraz budowanie koncepcji biznesowych wpływających na two- żowanie pracowników w proces jego tworzenia (w przygotowaniu publikacji brało udział rzenie dodatkowej wartości dla firmy i jej interesariuszy. Przeprowadzony dialog pozwolił ponad 50 osób z różnych obszarów banku) przyczyniło się do zwiększenia świadomości interesariuszom nie tylko na lepsze poznanie planów firmy, ale i szeregu złożonych uwarun- wśród pracowników na temat znaczenia społecznej odpowiedzialności organizacji. kowań jej działalności. Stanowi to ważny czynnik wzajemnego porozumienia oraz ograni- czania poziomu ryzyka społecznego w działalności firmy.

W 2012 roku, przygotowując się do wytyczenia długofalowej strategii odpowiedzialności Polska Telefonia społecznej, Polska Telefonia Cyfrowa przeprowadziła wewnętrzny audyt praktyk z zakresu Cyfrowa S.A. odpowiedzialnego biznesu. Celem analizy było usystematyzowanie podejmowanych działań oraz wyznaczenie kierunków zaangażowania na podstawie wytycznych normy ISO 26000. www.t-mobile.pl Ważną częścią była analiza interesariuszy, w wyniku której została stworzona mapa intere- telekomunikacja sariuszy oraz formy ich zaangażowania, a przede wszystkim firma miała okazję poznać ich zatrudnienie w 2012: 5142 os. opinie i oczekiwania. Przeprowadzono ponad 53 wywiady z pracownikami oraz 33 wywiady z interesariuszami zewnętrznymi. Dialog pomógł w budowaniu relacji z interesariuszami, a także w wyznaczaniu listy priorytetowych działań. Na podstawie rezultatów dokonanej analizy firma przygotowuje kompleksową strategię odpowiedzialności. Planuje także przeprowadzić ponowny audyt w kolejnych latach, aby zweryfikować poziom wdrożonych praktyk.

ENEA S.A. RAPORTOWANIE www.enea.pl Raportowanie CSR zwiększa przejrzystości komunikacji oraz zakres przekazywanych inte- energetyka resariuszom informacji na temat podejścia do zarządzania i podejmowanych przez firmy zatrudnienie w 2012: 401 os. działań CSR, a także ich ekonomicznych, społecznych i środowiskowych skutków. Raport społecznej odpowiedzialności biznesu Grupy ENEA 2011 powstał, by interesariusze mogli

36 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 37 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Prawa człowieka

Prawa człowieka to fundamentalne prawa wszystkich ludzi. Istnieją dwie szerokie kategorie praw człowieka. Pierwsza kategoria dotyczy praw obywatelskich oraz politycznych i obejmu- je takie prawa, jak prawo do życia i wolności, równego traktowania w obliczu prawa oraz swobody wypowiedzi. Druga kategoria dotyczy praw gospodarczych, społecznych i kultural- nych i obejmuje takie prawa, jak prawo do pracy, prawo do wyżywienia, prawo do możliwie najwyższych standardów w zakresie zdrowia, prawo do edukacji oraz prawo do bezpieczeń- stwa socjalnego. (…) Organizacja jest zobowiązana do przestrzegania praw człowieka, w tym również w obrębie swojej sfery oddziaływania.

Norma PN-ISO 26000:2012 Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności listopad 2012

38 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.plwww.odpowiedzialnybiznes.pl 3939 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAWA CZŁOWIEKA PRAWA CZŁOWIEKA

w opracowanym przez Grupę Accor globalnym programie Planet 21 na rzecz zrównowa- Praktyki w obszarze Prawa człowieka żonego rozwoju. Orbis zamierza zachęcać inne firmy z branży turystyczno-hotelarskiej do podpisania kodeksu.

Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria RÓŻNORODNOŚĆ 1 Bank BPH Różnorodność w Banku BPH różnorodność Docenianie różnic i wykorzystanie doświadczenia, poglądów i wiedzy wszystkich pracowni- ków Banku BPH, których jest ok. 6 tys., to założenie strategii Różnorodność w Banku BPH. 2 Carrefour Polska Sp. z o.o. Zatrudnienie wspierane – innowacyjna forma aktywizacji różnorodność Bank BPH W tak dużej organizacji istotne jest, aby każdy miał możliwość wykorzystania w pełni swo- zawodowej osób niepełnosprawnych jego potencjału bez względu na płeć, wiek, wyznanie czy niepełnosprawność. W 2012 roku www.bph.pl 3 Orbis S.A. Kodeks Postępowania chroniący dzieci przed edukacja bank został sygnatariuszem i uczestnikiem programu edukacyjnego Karta Różnorodności. finanse wykorzystywaniem seksualnym w turystyce Powołano zespół ds. wdrożenia strategii różnorodności, realizowanej poprzez programy zatrudnienie w 2012: 6100 os. rozwojowe, dobre praktyki, komunikację wewnętrzną i zewnętrzną. Dzięki programowi Babymagination bank ułatwił młodym rodzicom – pracownikom banku oraz ich przełożo- nym – odnalezienie się w formalnościach związanych z ciążą i rodzicielstwem. Stworzono podręczniki z szablonami wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych dokumentów zwią- zanych z okresem ciąży i rodzicielstwa oraz zebrano najważniejsze informacje prawne i finansowe. Pracownikom umożliwiono korzystanie ze szkoleń e-learningowych, a także zapewniono dostęp do firmowego intranetu przez cały czas nieobecności w pracy. W celu wydobycia i rozwinięcia potencjału kobiet, w banku funkcjonuje inicjatywa GE Women’s Network. Promuje ona rozwój kobiet, doskonalenie ich umiejętności menedżerskich oraz Kwestie dotyczące praw człowieka są zawarte w głównych międzynarodowych doku- pomaga w rozwoju osobistym i planowaniu własnej ścieżki kariery pracownicom banku. mentach dotyczących odpowiedzialności społecznej, takich jak: zasady Global Compact, W GE Women’s Network zaangażowanych jest ok. 1 tys. osób. Inicjatywy związane z róż- norma ISO 26000, Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, Trójstronna norodnością w BPH oparte są na intensywnej komunikacji wewnętrznej, dzięki której pra- deklaracja zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej cownicy mają świadomość szerokiej gamy realizowanych działań. Pracownicy są cyklicznie Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz nowych Wytycznych ONZ dotyczących biznesu informowani o aktualnych działaniach w ramach newslettera „Piątki z różnorodnością”. i praw człowieka. Jednak – mimo że prawa człowieka są fundamentem wszystkich standar- Powstała strona w intranecie oraz skrzynka pocztowa dedykowana różnorodności, utwo- dów odpowiedzialnego biznesu – praktyki z tego obszaru rzadko stanowią filary strategii rzona z myślą o dzieleniu się opiniami i dobrymi praktykami, a także w celu poznania uwag CSR przedsiębiorstw działających w Polsce. i pomysłów pracowników.

Międzynarodowe normy w zakresie praw człowieka obejmują zapobieganie dyskryminacji Wskaźnik zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym wynosił w pracy grup szczególnie wrażliwych, takich jak: kobiety, osoby niepełnosprawne, lud- 22,3% w 2011 roku. Niepełnosprawni zmagają się nie tylko z ograniczeniami wynikającymi Carrefour Polska ność rdzenna, migranci, osoby innej rasy. Wśród powodów dyskryminacji wymieniane są z ich stanu zdrowia, ale również ze stereotypami na temat pracowników niepełnospraw- Sp. z o.o. także: obywatelstwo lub narodowość, wyznanie, status rodzinny, stan zdrowia, wiek czy nych funkcjonującymi w świadomości społecznej, a dotyczącymi kosztów finansowych czy przynależność do związków zawodowych. W zakresie zasad i praw w pracy ważne są rów- też dostosowania środowiska pracy dla tych osób. W roku 2012, w ramach realizacji polityki www.carrefour.pl nież: wolność zrzeszania się, eliminowanie wszelkich form pracy przymusowej oraz pracy różnorodności, w Carrefour Polska podjęto współpracę ze Stowarzyszeniem EKON, które handel dzieci. Zaleca się, aby kwestie dotyczące praw człowieka podlegały uważnemu monitoro- otrzymało od Fundacji Carrefour grant w wysokości 147 tys. euro na realizację projektu zatrudnienie w 2012: 14 500 os. waniu. Przedsiębiorstwa powinny nie tylko przestrzegać obowiązujących standardów, ale szkoleniowego. Celem szkolenia było zachęcenie uczestników do podjęcia zatrudnienia także aktywnie przeciwdziałać naruszaniu praw człowieka tak w działalności swojej, jak w sektorze ochrony środowiska. Przeszkolono 150 osób z grupy chorych psychicznie i w całym łańcuchu wartości. i upośledzonych umysłowo ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności; dzięki szkoleniu 62 osoby znalazły zatrudnienie. Aktywizacja zawodowa niepełnospraw- Praktyki zgłoszone w tej kategorii obejmują edukację w zakresie przeciwdziałania krzyw- nych to jeden z priorytetów polityki personalnej Grupy Carrefour. Od 2010 roku Carrefour dzeniu dzieci oraz zarządzanie różnorodnością w miejscu pracy. Polska współpracuje z Platformą Integracji Osób Niepełnosprawnych PION, która zrzesza podmioty ekonomii społecznej. W Carrefour zatrudnionych jest 825 osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem EDUKACJA EKON zwiększa się wiedza pracowników Carrefour na temat sytuacji niepełnosprawnych na rynku pracy. Podejmowane działania propagują wizerunek tych osób jako pełnowartościo- Grupa Hotelowa Orbis, zarządzająca siecią 60 hoteli w Polsce, w ramach swoich działań wych pracowników. Prowadzą do integracji społecznej i zawodowej niepełnosprawnych, Orbis S.A. prewencyjnych i edukacyjnych na rzecz ochrony najmłodszych podpisała (pod patronatem pomagają im w budowaniu wysokiej samooceny poprzez identyfikację mocnych stron i ich honorowym Komendanta Głównego Policji oraz we współpracy z Fundacją Dzieci Niczyje) wykorzystanie w życiu zawodowym. www.orbis.pl Kodeks Postępowania chroniący dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym w turystyce. hotelarstwo Jest on odpowiedzią na globalny problem wykorzystywania seksualnego dzieci i ma na zatrudnienie w 2012: 2700 os. celu podnoszenie świadomości społeczeństwa, inicjowanie oraz wdrażanie postępowania, które przeciwdziała tej formie krzywdzenia małoletnich. Podpisując Kodeks Postępowania, Orbis zobowiązał się wypełniać sześć kryteriów postępowania: 1) ustanowienie wewnętrz- nej polityki mającej na celu przeciwdziałanie wykorzystywaniu seksualnemu dzieci, 2) przeszkolenie personelu hotelowego w zakresie ustanowionej przez firmę polityki, 3) wprowadzenie w umowach z dostawcami klauzuli informującej o działaniach podejmo- wanych przeciwko turystyce seksualnej, 4) informowanie turystów (za pomocą katalogów, broszur, ulotek, spotów czy strony internetowej) o problemie wykorzystywania seksualne- go dzieci i społecznym zaangażowaniu biznesu w działania mające na celu przeciwdziała- nie temu, 5) informowanie kluczowych osób w otoczeniu lokalnym o prowadzonej przez firmę polityce oraz współpraca z policją, taksówkarzami, właścicielami barów i restauracji, 6) coroczne raportowanie. Ochrona dzieci stanowi jedno z 21 zobowiązań firmy zawartych

40 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 41 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Praktyki z zakresu pracy

Praktyki organizacji z zakresu pracy obejmują wszystkie polityki i praktyki związane z pracą wykonywaną przez organizację, w jej obrębie lub w imieniu organizacji, łącznie z pracą zlecaną podwykonawcom. Praktyki z zakresu pracy wykraczają poza relację organiza- cji z jej bezpośrednimi pracownikami lub obowiązki organizacji w związku z miejscem pracy, które posiada lub które bezpośrednio kontroluje. Praktyki z zakresu pracy obejmują nabór i awansowanie pracujących; procedury dyscyplinarne i rozpatrywanie skarg; przenoszenia i relokację pracujących; rozwiązanie umowy o pracę; szkolenia i doskonalenie umiejętności; zdrowie, bezpieczeństwo i higiena pracy; oraz wszelkie polityki lub praktyki wpływające na warunki pracy, szczególnie czas pracy i wynagrodzenie. Praktyki z zakresu pracy obejmują również uznawanie organizacji pracowniczych oraz reprezentacji i uczestnictwa organizacji pracujących i pracodawców w układach zbiorowych, dialogu społecznym oraz konsultacjach trójstronnych, których celem jest rozwiązywanie kwestii społecznych związanych z zatrud- nieniem.

Norma PN-ISO 26000:2012 Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności listopad 2012

42 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.plwww.odpowiedzialnybiznes.pl 4343 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

Praktyki w obszarze Praktyki z zakresu pracy

Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria 1 AEGIS MEDIA Wellbeing AEGIS work-life balance 31 Operator Gazociągów Szkolenia dla podwykonawców bezpieczeństwo 2 ASTOR Sp. z o.o. Konkurs ASTOR dla Pracowników dialog z pracownikami/ Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. w miejscu pracy /partycypacja pracowników 32 Orange Polska Orange Passion work-life balance 3 Aviva Work-life balance work-life balance 33 Orange Polska Zarządzanie satysfakcją pracowników dialog z pracownikami/ /partycypacja pracowników 4 Capgemini Sp. z o. o. Business Mama firma przyjazna rodzicom 34 Piotr i Paweł S.A. Marka Formy zdrowie pracowników 5 Capgemini Sp. z o. o. Program Grantowy Capgemini wolontariat pracowniczy „Inwestujemy w Dobre Pomysły” 35 PKO Bank Polski Rozwój pracowników adaptacja i integracja, szkolenia i rozwój 6 Carlsberg Polska Budowanie kultury bezpieczeństwa wśród bezpieczeństwo pracowników w miejscu pracy 36 POLPHARMA SA Dialog z pracownikami po badaniu zaangażowania dialog z pracownikami/ pracowników /partycypacja pracowników 7 CEMEX Program przywództwa w zakresie BHP bezpieczeństwo w miejscu pracy 37 Polska Telefonia Cyfrowa S.A. Program wsparcia pracowników firmy zgodny work-life balance z nurtem EAP (Employee Assistance Program) – 8 CEMEX Szkolenia z przywództwa w zrównoważonym rozwoju szkolenia i rozwój Firma Przyjazna Pracownikom 9 Citi Handlowy Wolontariat Seniorów wolontariat pracowniczy 38 Polski Koncern Naftowy ORLEN SA Program „Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa” bezpieczeństwo 10 Coca-Cola HBC Polska Firma Pełna Fanów adaptacja i integracja w miejscu pracy 11 Credit Agricole Bank Polska Program wolontariatu „Działam, bo lubię" wolontariat pracowniczy 39 Polskie Górnictwo Naftowe Smocze łodzie w Gdańsku adaptacja i integracja i Gazownictwo SA 12 EDF Polska Platforma szkoleniowa Ecampusmanager szkolenia i rozwój 40 Pomorska Spółka Gazownictwa Edukacja pracowników w zakresie CSR szkolenia i rozwój 13 EDF Polska Wiadomość BHP bezpieczeństwo w miejscu pracy 41 Prima Sara Lee Coffee and Tea Bezpieczeństwo pracowników bezpieczeństwo Poland Sp. z o.o. w miejscu pracy 14 EDF Polska Zarządzanie stresem w Grupie EDF w Polsce zdrowie pracowników 42 Prima Sara Lee Coffee and Tea Program adaptacyjny dla nowych pracowników adaptacja i integracja 15 ENEA S.A. Konkurs Wiedzy Energetycznej „1 z 10 tysięcy” bezpieczeństwo Poland Sp. z o.o. w miejscu pracy 43 Prima Sara Lee Coffee and Tea System oceny pracowniczej szkolenia i rozwój 16 Getin Noble Bank S.A. Wolontariat pracowniczy „Zgrana Ekipa" wolontariat pracowniczy Poland Sp. z o.o. 17 GlaxoSmithKline Projekt „Krok po kroku" bezpieczeństwo 44 Procter & Gamble Polska Program Grantowy dla Wolontariuszy wolontariat pracowniczy w miejscu pracy 45 RWE Polska Rodzic w pracy firma przyjazna rodzicom 18 Global e-Business Operations Happy Parenting firma przyjazna rodzicom 46 Shell Be Well zdrowie pracowników 19 Grupa GPEC Akademia Rozwoju Grupy GPEC szkolenia i rozwój 47 Skanska Property Poland Kampania „O mało co...” bezpieczeństwo 20 Grupa GPEC Kondycja z GPEC zdrowie pracowników w miejscu pracy 21 Grupa GPEC Mama GPEC i Tata GPEC firma przyjazna rodzicom 48 Skanska Property Poland Program wdrożeniowy „Introduction” adaptacja i integracja 22 Grupa GPEC Program „Wspólne Działanie – Lokalne Zaangażowanie" wolontariat pracowniczy dla nowych pracowników Skanska Property Poland 23 Grupa Raben Tydzień CSR zdrowie pracowników 49 Tebodin Poland Tydzień Bezpieczeństwa bezpieczeństwo w miejscu pracy 24 IBM BTO Telepraca elastyczne formy pracy 50 Tesco Polska Fora pracownicze – forma dialogu i współpracy dialog z pracownikami/ na linii pracodawca – pracownicy /partycypacja pracowników 25 ING Bank Śląski Wolontariat ING wolontariat pracowniczy 51 Tesco Polska Konkurs „Liderzy Wartości 2012” dialog z pracownikami/ 26 Kompania Piwowarska SA Platforma Wolontariatu – nowe narzędzie współpracy wolontariat pracowniczy /partycypacja pracowników w ramach programu wolontariatu pracowniczego 52 Tesco Polska Program menadżerski Ekstraklasa – szkolenia i rozwój Kompanii Wolontariuszy szansa na rozwój dla talentów z zewnątrz 27 Lyreco Polska S.A. LyrECO innowator dialog z pracownikami/ 53 TNT Express (Worldwide) Poland Zawody kurierskie Drive me Challenge szkolenia i rozwój /partycypacja pracowników Sp. z o.o. 28 Lyreco Polska S.A. Parasol Bezpieczeństwa bezpieczeństwo 54 Totalizator Sportowy Akademia umiejętności – szkolenia i coaching szkolenia i rozwój w miejscu pracy dla kadry kierowniczej i pracowników sił sprzedaży 29 Lyreco Polska S.A. Prezesi-Wolontariusze wolontariat pracowniczy 55 TRI (Poland) TRP Hobby Klub adaptacja i integracja 30 Microsoft Mam moc work-life balance 56 TU Europa S.A. Kuźnia Europy szkolenia i rozwój

44 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 45 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

W ramach programów adaptacyjnych PKO Bank Polski organizuje spotkania „Dzień dobry Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria w Banku”. Każda osoba rozpoczynająca pracę w banku otrzymuje zestaw materiałów infor- PKO Bank Polski 57 UPC Polska In Heroes wolontariat pracowniczy macyjnych, uczestniczy w spotkaniach oraz szkoleniach stacjonarnych i e-learningowych. Bank wspiera także rozwój pozazawodowy pracowników. Od lat prowadzi program „PKO po www.pkobp.pl 58 Volkswagen Poznań Checkup zdrowie pracowników godzinach”. Celem programu jest sprzyjanie inicjatywom integracyjnym poprzez dofinanso- finanse 59 Volkswagen Poznań Wyzwania demograficzne zdrowie pracowników wanie różnego rodzaju imprez sportowych, kulturalnych i rekreacyjnych. Każdy pracownik zatrudnienie w 2012: 25 535 os. może zgłaszać swoje pomysły i po zaakceptowaniu wniosku rozwijać wspólnie z innymi 60 ZT „Kruszwica” S.A. Program Change Behaviour – Twoje i moje bezpieczeństwo pracownikami swoje zainteresowania. bezpieczeństwo w miejscu pracy Dyrekcja Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa szukała sposobu na zintegrowa- nie pracowników firmy. Poprzez dofinansowanie załogi smoczych łodzi (tradycja wyścigów Polskie Górnictwo na smoczych łodziach sięga V wieku p.n.e.) chciano zachęcić do uprawiania sportu, dbania Naftowe o kondycję fizyczną i wspierania lokalnego sportu. W zamian za sponsoring ze strony PGNiG, i Gazownictwo SA klub Wiking zapewnia pracownikom firmy, którzy stworzyli własną drużynę – Top Gaz Desperados, możliwość treningu na swoich łodziach oraz pomoc profesjonalnego sternika www.pgnig.pl w czasie startów w regatach. Załoga PGNiG startuje w kategorii FAN Mikst, czyli rekreacyjnej energetyka mieszanej (drużyna składa się z kobiet i mężczyzn). Co roku Top Gaz Desperados zajmuje zatrudnienie w 2012: 8775 os. czołowe miejsca w mistrzostwach Polski amatorów w swojej klasie. Treningi drużyny odby- ADAPTACJA I INTEGRACJA wają się raz w tygodniu, a jej działania wpływają ożywczo na lokalny sport, stymulując Przedsiębiorstwa dostrzegają znaczenie zintegrowanego zespołu. Wspólne spotkania po rozwój tej konkurencji na Pomorzu. godzinach pracy (zajęcia sportowe, wspólne wyjazdy) pozwalają pracownikom poznać się lepiej w mniej formalnych okolicznościach, a przez to budować platformę współpracy. Nowo TRP Hobby Klub powstał, aby zintegrować zespół. Dzięki klubowi pracownicy zachęcani zatrudnione osoby biorą udział w specjalnie przygotowanych programach wdrożeniowych, są do aktywnego wypoczynku po pracy. W ramach programu mają możliwość korzystania TRI (Poland) które ułatwiają proces adaptacji w miejscu pracy. Przekłada się to na ich dalszy rozwój z bogatej oferty, na którą składają się zajęcia i zawody sportowe, imprezy kulturalne, i karierę w strukturach przedsiębiorstwa. wycieczki turystyczne oraz spotkania integracyjne. Olbrzymią popularnością cieszą się www.tri.pl zawody sportowe klubu. Rozgrywki zakładowej ligi piłki nożnej, turnieje w piłkarzyki czy motoryzacja Nowi pracownicy firmy często nie czują się w niej komfortowo – nie znają kultury firmy czy siatkówkę na stałe wpisały się w kalendarz i przyczyniają się do integrowania załogi. zatrudnienie w 2012: 644 os. Skanska Property panujących w niej zwyczajów. Program wdrożeniowy „Introduction” dla nowych pracowni- Poland ków Skanska Property Poland ma im pomóc jak najszybciej odnaleźć się w nowym miejscu Jako sponsor UEFA EURO 2012TM Coca-Cola HBC Polska postanowiła wprowadzić program pracy. Dowiadują się, na czym polega działalność firmy, z jakich działów się składa, kto motywacyjny Firma Pełna Fanów. W ramach tego programu każdy pracownik, korzystając ze Coca-Cola HBC Polska www.skanska.pl w nich pracuje oraz jakie obowiązują formalne i nieformalne zasady. Nowy pracownik – specjalnego loginu i hasła, mógł logować się na portalu www.cocacolafpf.pl, gdzie codzien- budownictwo i nieruchomości zanim rozpocznie pracę – otrzymuje pakiet informacji na temat organizacji, w tym „Gotowi, nie proponowany był szereg konkursów i quizów. Można było wygrać gadżety, sprzęt spor- www.coca-colahellenic.pl TM zatrudnienie w 2012: 56 os. do biegu, Start!” – przewodnik dla nowych pracowników. Pierwsze dni pracy wypełnione są towy, sprzęt RTV i AGD oraz zaproszenia do udziału w meczach UEFA EURO 2012 w roli FMCG szkoleniami wprowadzającymi, tak aby nowe osoby zaczynające pracę w tym samym momen- Opiekunów dla Zespołów Flagi oraz dla gości Ultimate Access. Prócz mnóstwa konkursów, zatrudnienie w 2012: 2662 os. cie mogły się poznać. Każdy nowy pracownik dostaje się pod opiekę tzw. buddy, czyli osoby, pracownikom zaproponowano wiele wydarzeń związanych z przygotowaniami do rozgry- która wprowadza go w kulturę i zwyczaje firmy. Funkcję „buddy” mogą pełnić osoby, które wek UEFA EURO 2012TM, takich jak losowanie drużyn w Kijowie, 100 dni do rozpoczęcia tur- są w Skanska dłużej, pracują na podobnym stanowisku i mają predyspozycje do dzielenia się nieju czy regionalne Finały Rozgrywek w ramach Coca-Cola CUP. Zwieńczeniem programu wiedzą. Dodatkowo w ciągu pierwszych dwóch miesięcy pracy nowy pracownik spotyka się było nagrodzenie blisko 100 pracowników firmy biletami na mecze w ramach UEFA EURO z przedstawicielami wszystkich działów. Poprzez prezentacje i dyskusje poznaje zasady funk- 2012TM. Działanie było podziękowaniem za wyniki w pracy, zaangażowanie oraz zachowanie cjonowania danego departamentu, ludzi, którzy w nim pracują, oraz relacje pomiędzy danym i postawę promującą wartości firmowe. Dodatkowo wszyscy pracownicy otrzymali oryginal- działem a jego codziennymi obowiązkami. Programem „Introduction” zarządza dział HR, ne repliki oficjalnej piłki meczowej na UEFA EURO 2012TM – TANGO 12. który dba o sprawność procesu wprowadzenia nowej osoby, organizuje spotkania i prezenta- cje, współpracuje z „buddą” oraz jest w stałym kontakcie z nowym pracownikiem. Programem zostało objętych ponad 30 osób (100% zatrudnionych od momentu wdrożenia programu). ELASTYCZNE FORMY PRACY Elastyczne zatrudnienie przynosi szereg korzyści pracownikowi, szczególnie ze względu Firma Prima Sara Lee Coffee and Tea Poland ma charakter handlowo-produkcyjny. W związ- na oszczędzanie czasu pracy i pieniędzy na dojazdy, pozwala mu też spędzać więcej czasu Prima Sara Lee ku z dużą rotacją (szczególnie na stanowiskach przedstawicieli handlowych) podjęto decyzję z rodziną. To sprawia, że wzrasta satysfakcja pracownika. Firma może dzięki temu zatrzymać Coffee and Tea o stworzeniu programu ułatwiającego proces adaptacji nowym osobom w firmie, a tym specjalistów, zmniejszyć absencję w pracy i fluktuację kadr. Poland Sp. z o.o. samym wpływanie na wysoką jakość ich pracy już od pierwszych dni zatrudnienia. Pierwszym krokiem było zorganizowanie warsztatów przez Dział Personalny. Zaproszono na nie przed- System telepracy pozwala pracownikom IBM BTO na świadczenie pracy z miejsca zamiesz- www.demasterblenders1753.com stawicieli niedawno zatrudnionych i pracowników z dłuższym stażem, przedstawicieli mana- kania czy też innego miejsca poza biurem. Pomiędzy IBM BTO a pracownikiem podpisywana IBM BTO FMCG gement team. Wypracowano wówczas rozwiązania, zdaniem zespołu, najbardziej użyteczne jest umowa określająca liczbę dni w tygodniu objętych telepracą, zwykle to 1–3 dni. Firma zatrudnienie w 2012: 250 os. dla nowych osób. Każdy zatrudniony rozpoczyna pracę od spędzenia dwóch dni w centrali zapewnia pracownikom komputer, dostęp do internetu oraz telefon. Osoba korzystająca www.ibm.com w Poznaniu oraz w Palarni Kawy w Sułaszewie. Spotyka się wtedy z przedstawicielami róż- z telepracy ma dostęp do wszystkich programów, którymi posługuje się podczas pracy finanse nych działów, z którymi będzie współpracował w przyszłości. Bierze udział w prezentacji w biurze. Dlatego każdy, kto na co dzień korzysta z komputera w pracy, może w dokładnie wiedzy o firmie i jej produktach. Zwiedza zakład produkcyjny. Otrzymuje podręcznik wdro- taki sam sposób pracować, nie wychodząc z domu. Komputer dzięki specjalnej aplikacji za żeniowy z podstawowymi informacjami o firmie, bazą użytecznych telefonów oraz prezent pośrednictwem internetu może być podłączony do sieci wewnętrznej – intranetu, z dowol- w postaci produktów firmy. W projekcie biorą udział pracownicy działu HR oraz osoby nego miejsca świata. Po zalogowaniu pracownik ma stały dostęp do firmowej poczty, stron z innych działów, np. kontroli jakości, kierownicy produkcji, dział administracji, IT. Do naj- intranetowych, baz danych, może brać udział w spotkaniach poprzez telekonferencje oraz większych wyzwań firmy we wdrożeniu praktyki należało dostosowanie narzędzi wspoma- konferencje internetowe. Program jest wdrażany w IBM BTO od 2010 roku. Ze względu na gających proces do oczekiwań wszystkich uczestników: zarówno nowych pracowników, jak korzyści, które przynosi zarówno firmie, jak i osobom zatrudnionym – odnotowuje się co i menedżerów oraz osób zaangażowanych w przygotowywanie prezentacji. roku podwojenie liczby osób korzystających z systemu telepracy.

46 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 47 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

BEZPIECZEŃSTWO W MIEJSCU PRACY Wskaźnik injury rate na koniec 2011 roku wynosił 0,39%, a na koniec 2012 roku 0,08%, gdzie Na bezpieczeństwo w miejscu pracy szczególnie duży nacisk kładą przedsiębiorstwa produk- cel zarówno na rok 2011, jak i 2012 – wynosił 0,28%. cyjne lub budowlane, gdzie potencjalnie większe jest zagrożenie dla zdrowia i życia czło- wieka. Monitoring ryzyk i ich analiza pozwala zapobiegać zagrożeniom. Ważnym aspektem Także Grupa ENEA zorganizowała Konkurs Wiedzy Energetycznej „1 z 10 tysięcy” – jest on w przeciwdziałaniu niebezpieczeństwom staje się również docieranie z tą informacją do kontynuacją organizowanego od lat 90. konkursu z zakresu BHP. Konkurs „1 z 10 tysięcy” ENEA S.A. pracowników, a także zarządców hal produkcyjnych i miejsc budowy. obejmuje zagadnienia prawa pracy, BHP, pierwszej pomocy, branży energetycznej i samej Grupy ENEA. Służy podnoszeniu świadomości oraz pogłębianiu wiedzy wśród pracowników. www.enea.pl CEMEX zwraca szczególną uwagę na bezpieczeństwo swoich pracowników. Szkolenia Konkurs odbywa się w trzech etapach. Pierwszy na niskich szczeblach struktury organizacyj- energetyka CEMEX LEGACY miały podnieść świadomość zagrożeń, jakie mogą pojawić się w czasie pracy, nej. Laureaci awansują do drugiego etapu rozgrywanego w jednostkach nadrzędnych, stąd zatrudnienie w 2012: 401 os. a szczególnie wypracować wśród pracowników nawyk zwracania uwagi na potencjalne zaś najlepsi dostają się do finału. Finał wyłania „Omnibusa roku” – pracownika o największej www.cemex.pl skutki tych zagrożeń oraz metody ich eliminacji. Aby to osiągnąć, niezbędne było wpro- wiedzy z tematyki konkursowej. budownictwo i nieruchomości wadzenie modelu – silnego, odczuwalnego przywództwa kadry kierowniczej każdego zatrudnienie w 2012: 1289 os. szczebla w zakresie BHP. LEGACY to program przywództwa w zakresie BHP kierowany do Zgodnie z krzywą Bradleya w procesie doskonalenia bezpieczeństwa najpierw należy posta- osób, które pełnią funkcje kierownicze w zakładach CEMEX i mają wpływ na kształtowanie wić na sferę techniczną, następnie na systemy. A później doskonalić kwestię bezpieczeństwa bezpiecznych zachowań wśród podlegających im pracowników. W zamierzeniach program behawioralnego. miał wzmocnić wysiłki zmierzające do ciągłego doskonalenia kultury bezpiecznej pracy, co pomaga osiągnąć cel, jaki postawiła sobie firma, tj. zero wypadków przy pracy. W ramach EDF Polska podejmuje szereg działań, których celem jest doskonalenie właśnie kultury programu odbyły się również szkolenia dla członków Zarządu CEMEX Polska i osób z naj- bezpieczeństwa. Dnia 22 października 2012 roku, w europejski tydzień bezpieczeństwa EDF Polska wyższego kierownictwa. Udział najwyższego kierownictwa w szkoleniach potwierdza fakt, EU-OSHA, w całej Grupie EDF w Polsce uruchomiona została codzienna wiadomość bezpie- że sprawy bezpieczeństwa pracowników są stawiane na najwyższym miejscu. Od początku czeństwa. Projekt ma na celu budowanie kultury bezpieczeństwa poprzez codzienne uświa- polska.edf.com programu szkoleniem objętych zostało 186 osób, które pełnią funkcje kierownicze w zakła- damianie, że BHP jest priorytetem. Na początku każdego spotkania stawiane są pytania na energetyka dach CEMEX. dany temat, np. „Jak zapewnisz sobie bezpieczeństwo w drodze do pracy?”. Pytanie jest zatrudnienie w 2012: 3500 os. propozycją sposobu rozpoczęcia krótkiej dyskusji. Dyskusje na temat wiadomości bezpie- Ponieważ w budownictwie zdarza się najwięcej wypadków przy pracy, Skanska Property czeństwa trwają od 2 do 8 minut i prowadzone są przez gospodarza spotkania. W każdym Skanska Property Poland zorganizowała kampanię „O mało co…” zwracającą uwagę wszystkich pracowników miesiącu pojawia się inny temat wiadomości, który jest wizualizowany przez plakat umiesz- Poland na sytuacje potencjalnie niebezpieczne, które jednak szczęśliwie do wypadków nie dopro- czany w dedykowanych ramkach w wielu miejscach spółek Grupy EDF w Polsce, dostar- wadziły. Służy ona uświadomieniu pracownikom, jak ważne jest zwracanie uwagi na takie czany do pracowników poprzez specjalną wkładkę umieszczoną w biuletynie firmy, a raz www.skanska.pl sytuacje, oraz zwiększeniu ich zaangażowania w dbanie o bezpieczeństwo swoje i kolegów. w miesiącu pracownicy otrzymują mail z wiadomościami na dany tydzień. Wiadomości są budownictwo i nieruchomości Firma gromadzi informacje o takich sytuacjach, gdyż ich analiza w przyszłości zaowocuje opracowywane przez zespół BHP przy udziale HR i Komunikacji. zatrudnienie w 2012: 56 os. jeszcze lepszymi środkami bezpieczeństwa na budowach i tym samym lepiej zabezpieczy pracowników przed wypadkami. Na budowach znajdują się tablice informacyjne o ilości W ramach kontynuacji programu Żyj bezpiecznie w 2011 i 2012 roku GlaxoSmithKline zreali- sytuacji potencjalnie niebezpiecznych, które zdarzyły się na danej budowie, plakaty zachę- zowało projekt Krok po kroku do osiągnięcia kultury bezpiecznej pracy, którego celem jest GlaxoSmithKline cające do mówienia o tych sytuacjach, a spośród zgłoszeń cyklicznie losowane są upominki poprawa bezpieczeństwa i realizacja programów minimalizujących i redukujących wypadki. dla osób zaangażowanych w akcję. Działania przyczyniły się do zmniejszenia wskaźnika W projekcie uwzględniono następujące elementy: spotkania pracowników, komisji BHP oraz www.gsk.com.pl severity rate w stosunku do roku 2011 o 28% oraz zmniejszenia wskaźnika lost time accident spotkania najwyższego kierownictwa z działem EHS (środowisko, zdrowie, bezpieczeństwo) farmaceutyka rate w stosunku do roku 2011 aż o 57%. jako narzędzie mogące pomóc zrozumieć problemy i potencjalne zagrożenia pod kątem zatrudnienie w 2012: 1550 os. bezpieczeństwa; wizualizację/komunikację EHS – w obszarach produkcyjnych, na tablicach, W ramach Tygodnia Bezpieczeństwa Tebodin Poland zainicjował akcję Pracujemy bezpiecz- monitorowanie aspektów EHS; bezpieczne zachowania ludzi podczas pracy z urządzeniami; Tebodin Poland nie. Jej celem było rozpowszechnianie informacji na temat bezpieczeństwa w biurze oraz szkolenia odświeżające, jakościowe i bezpieczeństwa oraz powiązane z nimi samoinspekcje. na budowach nadzorowanych przez Tebodin, poprawa komunikacji oraz zaangażowanie Raportowanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych (z uwzględnieniem identyfikacji ryzyk) www.tebodin.com wszystkich pracowników w zarządzanie bezpieczeństwem pracy. Wypracowana została pozwoliło policzyć, że w roku 2011 zgłoszono ponad 1 tys. zdarzeń potencjalnie wypadko- konsulting praktyka, że każdy dyrektor, kierownik działu oraz kierownik projektu musi odwiedzić wych oraz działań redukujących lub minimalizujących możliwość wystąpienia wypadków, zatrudnienie w 2012: 335 os. podległe mu budowy (zgodnie z celami BHP wyznaczonymi na dany rok) minimum 12 razy a w roku 2012 już ok. 3 tys. Dzięki takim zgłoszeniom możliwa jest poprawa jakości bez- w roku. Opracowane zostało narzędzie SAFE Booklet – kieszonkowa lista kontrolna uła- pieczeństwa w zakładzie. twiająca zebranie obserwacji oraz podjęcie właściwych działań wobec nadzoru budowy. W ramach kampanii opracowana została prezentacja „Bezpieczeństwo – zasady postępo- Program Change Behaviour „Twoje i moje bezpieczeństwo”, wdrażany był od 2010 roku wania”, której celem jest przedstawienie przykładów dobrych i złych praktyk w różnych w dwóch zakładach produkcyjnych ZT „Kruszwica” – w Brzegu jako program pilotażowy ZT „Kruszwica” S.A. najczęściej spotykanych sytuacjach. Ogłoszono także konkurs w wewnętrznym biuletynie oraz w zakładzie w Kruszwicy (formalnie zakończył się we wrześniu 2012 roku). Objął łącz- firmy „Tebodinowinki”, którego celem było wskazanie oraz eliminacja potencjalnych zagro- nie prawie 600 pracowników. Program miał na celu wypracowanie wspólnie z pracownika- www.ztkruszwica.pl żeń, jakie mogą wystąpić na budowie. Konkurs skierowany był do wszystkich pracowników, mi (poprzez ich zaangażowanie w pełnienie określonych ról w programie) standardu zacho- przemysł spożywczy którzy na co dzień oceniają i analizują ryzyko i zagrożenia występujące na budowie. wań związanych z bezpieczeństwem pracy, jako uwewnętrznionej normy postępowania. zatrudnienie w 2012: 1000 os. Program składał się z cyklu spotkań otwartych dla pracowników, warsztatów grupowych Konkursy były także istotną częścią programu Parasol Bezpieczeństwa firmy Lyreco. Co oraz indywidualnych spotkań, podzielonych na etapy. Lyreco Polska S.A. miesiąc przeprowadzany był konkurs, a jego pytania miały zachęcić pracowników do zapo- znania się z treścią prezentacji, która powinna kształtować prawidłowe postawy dotyczące Od 2005 roku spółki Carlsberg Polska (produkcja, dystrybucja, sprzedaż) prowadzą i dosko- www.lyreco.com bezpiecznych zachowań. Wśród pracowników, którzy nadesłali prawidłowe odpowiedzi, nalą program Budowanie kultury bezpieczeństwa wśród pracowników. Zakres programu Carlsberg Polska handel losowano trzy nagrody w postaci: parasola i podwójnego zaproszenia do Cinema City. Po co roku jest aktualizowany i odpowiada priorytetom określonym na podstawie samooceny zatrudnienie w 2012: 594 os. zakończeniu programu, tj. po 31 grudnia 2012 roku, 10 pracowników, którzy w comiesięcz- wyników i słabych punktów. Program obejmuje m.in. następujące działania: prewencja www.carlsbergpolska.pl nych konkursach udzielili najwięcej prawidłowych odpowiedzi, wyróżniono nagrodami wypadków w pracy, system nagród dla pracowników za innowacje bezpieczeństwa, szkoła FMCG specjalnymi. Kryterium sukcesu było zmniejszenie liczby wypadków przy pracy, zmniejszenie bezpiecznej jazdy dla floty służbowej, dodatkowe dobrowolne szkolenia udzielania pierw- zatrudnienie w 2012: 1200 os. liczby dni absencji z tytułu wypadków przy pracy oraz zmniejszenie wskaźnika injury rate. szej pomocy, cykliczne ćwiczenia ratownictwa chemicznego w browarach. Celem progra- Pomiaru dokonywano raz w miesiącu. Liczba wypadków przy pracy spadła z 14 w 2011 roku mu jest zmniejszenie liczby i ciężkości wypadków, kształtowanie bezpiecznych zachowań do 8 w roku 2012. Liczba dni absencji z 405 w 2011 do 72 w 2012 roku (tylko dni robocze). w pracy i w życiu społecznym.

48 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 49 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM prowadzi dla podwykonawców cykl szko- w wychowywaniu małego dziecka odgrywają nie mniej ważną rolę. GPEC podjęło dzia- Operator leń „Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz zarządzanie środowiskowe w zakresie współpracy łania na rzecz wsparcia obojga rodziców w godzeniu życia zawodowego z prywatnym. Grupa GPEC Gazociągów z podwykonawcami realizującymi prace gazoniebezpieczne”. Seminaria są organizowane Przedsiębiorstwo wprowadziło program Mama GPEC i Tata GPEC. Na matki i ojców czeka Przesyłowych w ramach informacyjnej kampanii społecznej „Prewencja wypadkowa”, koordynowanej przez dodatkowy trzydziestodniowy urlop po narodzinach dziecka. W zakresie dodatkowych www.gpec.pl GAZ-SYSTEM S.A. Centralny Instytut Ochrony Pracy – w ramach realizacji jednego z celów szczegółowych kampa- udogodnień dla młodych matek i ojców wymienić należy: becikowe od firmy, bony aptecz- energetyka nii „Przeciwdziałanie wypadkom wśród podwykonawców i klientów”. Seminaria mają na celu ne, wyprawkę szkolną, dofinansowanie kolonii, dofinansowanie żłobka lub opiekunki, zatrudnienie w 2012: 300 os. www.gaz-system.pl omówienie rozwiązań organizacyjnych z zakresu BHP oraz zarządzania środowiskowego obo- wczasy pod gruszą dla rodziców z dzieckiem, paczki dla dzieci, festyny organizowane dla energetyka wiązujących firmy podwykonawcze realizujące prace na rzecz GAZ-SYSTEM. W 2012 roku zorga- rodziców z dziećmi. zatrudnienie w 2012: 2200 os. nizowano dwie edycje szkolenia, w których wzięło udział 56 osób z 20 firm podwykonawczych. W ramach programu Rodzic w pracy, skierowanego do rodziców – pracowników RWE Polska Polski Koncern Naftowy ORLEN jest firmą o specyficznych zagrożeniach wynikających i RWE Stoen Operator, poza bonami na zakupy z okazji narodzin dziecka, w 2012 roku RWE Polska Polski Koncern m.in. z realizowanych procesów technologicznych. Wewnętrzna analiza wykorzystywania zrealizowanych zostało wiele inicjatyw. Przeprowadzono serię warsztatów dla rodziców. Naftowy ORLEN SA potencjału prewencyjnego związanego z identyfikowaniem, zgłaszaniem i reagowaniem Dotyczyły one m.in. radzenia sobie ze zjawiskiem dziecięcej złości/buntu na różnych etapach www.rwe.pl na zagrożenia bezpieczeństwa wykazała, że nie był on odpowiednio wykorzystywany rozwoju, jak również rywalizacji między rodzeństwem oraz „równego” traktowania rodzeń- energetyka www.orlen.pl z uwagi na stosowany w praktyce system. System ten ograniczał świadomość współodpo- stwa. Ponadto zorganizowane zostały wyjścia dla rodziców i dzieci do Teatru Małego Widza zatrudnienie w 2012: 615 os. surowce i paliwa wiedzialności za bezpieczeństwo wśród pracowników i w konsekwencji utrudniał kreowanie i Centrum Nauki Kopernik. Przygotowano trzy konkursy, w ramach których do wygrania były zatrudnienie w 2012: 4444 os. właściwych postaw. Przedsiębiorstwo w związku z tym postanowiło wprowadzić program nagrody kulturalne. W siedzibie firmy uruchomiony został pokój przystosowany do pracy Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa. Wśród głównych celów programu są: systematyczne rodzica z dzieckiem, który ma służyć rodzicom w sytuacjach awaryjnych. Odbyły się także podnoszenie świadomości bezpieczeństwa pracowników, uaktywnienie i zaangażowanie kursy pierwszej pomocy dzieciom. pracowników w zakresie dbałości o bezpieczeństwo swoje i współpracowników, ułatwienie komunikacji, uaktywnienie i zaangażowanie kierownictwa i najwyższego nadzoru w zakre- sie odpowiedzialności za BHP. Do zrealizowania zamierzeń został powołany zespół roboczy, SZKOLENIA I ROZWÓJ w skład którego weszli pracownicy Biura BHP oraz przedstawiciele przyszłych użytkowni- Rozwój firmy, jak i dopasowywanie się do zmieniających się oczekiwań klientów wyma- ków systemu obsługującego program. Członkowie zespołu wypracowali zasady programu gają wzrostu umiejętności i kompetencji kadry, dlatego Tesco Polska zdecydowało się na Tesco Polska i uzgodnili jego zakres. Powstał spójny i kompleksowy program umożliwiający zgłaszanie rozszerzenie oferty rekrutacyjnej o Program Menadżerski „Ekstraklasa”. Skierowany jest zidentyfikowanych zagrożeń bezpieczeństwa oraz właściwą reakcję na takie zagrożenia, on do absolwentów studiów magisterskich, którzy myślą o szybkim rozwoju zawodowym www.tesco.pl a także monitorowanie całego procesu przez pracowników. Program i cały system do jego i awansie na stanowisko kierownicze. Program zakłada intensywne szkolenie przez 12 mie- handel obsługi umieszczono w Portalu BHP w intranecie. sięcy w wybranym sklepie Tesco. W tym czasie uczestnicy poznają wyzwania, jakie wiążą się zatrudnienie w 2012: 28 000 os. z czterema stanowiskami: pracownik podstawowy, lider zespołu, kierownik stoiska, kierow- Prima Sara Lee Coffee and Tea Poland w ramach zapewniania bezpieczeństwa pracowni- nik działu. Zatrudnieni w ramach programu absolwenci już od pierwszych dni otrzymują do Prima Sara Lee kom organizuje szkolenia z bezpiecznej jazdy dla użytkowników samochodów służbowych. realizacji cele operacyjne oraz indywidualny plan rozwoju. Po zakończeniu programu mogą Coffee and Tea Pierwsza edycja szkoleń odbyła się dwa lata temu na torze pod Poznaniem, a pracownicy kontynuować swoją ścieżkę kariery w sklepie lub w biurze głównym w różnych działach, np. Poland Sp. z o.o. uznali je za bardzo użyteczne. Wszyscy pracownicy mają możliwość uczestnictwa w szko- zakupów, logistyki, marketingu czy HR. W czasie realizacji programu uczestnik otrzymuje leniach z zakresu pierwszej pomocy. Są one adresowane do osób chętnych. Ze względu na wsparcie od opiekuna oraz przydzielonego mu mentora, bierze także udział w wielu warsz- www.demasterblenders1753.com duże zainteresowanie powtarzane są cyklicznie. tatach, spotkaniach i szkoleniach, dzięki którym ma okazję poznać większość obszarów biz- FMCG nesu i dalej świadomie kształtować swoją ścieżkę kariery. W ciągu czterech edycji programu zatrudnienie w 2012: 250 os. Ekstraklasa zrekrutowano 75 osób; 67 spośród przyjętych do programu kontynuuje karierę FIRMA PRZYJAZNA RODZICOM w firmie, a przełożeni oceniają ich bardzo wysoko. Przedsiębiorstwa zaczynają coraz częściej dostrzegać i uwzględniać potrzeby swoich pra- cowników związane z godzeniem życia rodzinnego i zawodowego. Wdrażają projekty, które Totalizator Sportowy organizuje Akademię umiejętności – różnorodny projekt szkoleniowy. zapewniają poczucie stabilności zatrudnienia i możliwości bezpiecznego rodzicielstwa. Przyczynia się do rozwoju kompetencji pracowników m.in. w zakresie zarządzania czasem, Totalizator Sportowy Pracodawca dzięki temu zatrzymuje utalentowanych pracowników. technik negocjacyjnych, zarządzania wiekiem. Dla pracowników sprzedaży został przewi- dziany dodatkowy element – Szkoła Bezpiecznej Jazdy. Kierownicy regionów oraz przedsta- www.totalizator.pl Global e-Business Operations wprowadziło program Happy Parenting – jest on konse- wiciele rejonów sprzedaży spędzają wiele czasu za kierownicą służbowych aut. By zwiększyć rozrywka Global e-Business kwencją polityki prorodzinnej firmy. Obejmuje globalne praktyki z obszaru HR i uwzględ- bezpieczeństwo na drodze, mieli oni możliwość udziału w szkoleniach kształtujących odpo- zatrudnienie w 2012: 877 os. Operations nia lokalną specyfikę wrocławskiego oddziału firmy, w którym ponad 400 pracowników wiednie zachowania w ruchu drogowym. W roku 2012 w szkoleniu wzięły udział 192 osoby. powróciło do aktywności zawodowej z urlopów rodzicielskich. W ramach Happy Parenting www.hp.com pracownikom przysługuje dodatkowy płatny urlop rodzicielski, elastyczny czas pracy dla Prowadzone w GPEC cykle rozmów rozwojowych i rocznych inspirują wielu pracowników usługi rodziców wracających do aktywności zawodowej, możliwość zdalnej pracy z domu, jak rów- do jeszcze owocniejszej pracy i poszukiwania nowych możliwości rozwoju. W 2012 roku Grupa GPEC zatrudnienie w 2012: 2400 os. nież dofinansowanie kosztów opieki nad dziećmi w punktach przedszkolnych. W ramach ruszyła pierwsza edycja Akademii Rozwoju Grupy GPEC – projektu edukacyjnego dla pra- prywatnej opieki zdrowotnej dla pracowników firmy wprowadzony został także program cowników. Celem przedsięwzięcia jest umożliwienie ambitnym osobom dynamicznego www.gpec.pl kompleksowej opieki nad ciężarnymi kobietami. rozwoju i dostarczenie im wiedzy oraz umiejętności, by mogli tworzyć nowe standardy energetyka w branży energetycznej. W pierwszej edycji Akademii Rozwoju udział bierze 21 pracowników zatrudnienie w 2012: 300 os. Capgemini zatrudnia 62% kobiet, z czego 83% jest w wieku od 25 do 35 lat. Od początku Grupy GPEC, którzy zostali zakwalifikowani na drodze kilkustopniowego procesu rekrutacji Capgemini Sp. z o.o. roku 2011 z urlopu wychowawczego skorzystało 165 osób, z czego obecnie na urlopie pozo- (m.in. development center, indywidualne wywiady i rekomendacje przełożonych). Akademia stają 84 osoby. Program Business Mama ma zachęcić młode matki do powrotu do pracy po rozwija pracowników na jednej z dwóch ścieżek: menedżerskiej i eksperckiej. Projekt został www.pl.capgemini.com urodzeniu dziecka oraz stworzyć im przyjazne warunki pracy na miejscu. Udało się to osią- stworzony tak, aby dać możliwość wieloaspektowego rozwoju ambitnym pracownikom usługi gnąć dzięki wypracowaniu następujących rozwiązań: Portal Business Mama, Przewodnik z Grupy GPEC, zgodnego z ich predyspozycjami i planami rozwojowymi. TU Europa S.A. zatrudnienie w 2012: 5000 os. Business Mama, utworzenie i wyposażenie pokoi dla mam we wszystkich biurach w Polsce, szkolenia e-learningowe, dofinansowanie opieki na dziećmi. Kuźnia Europy firmy TU Europa to autorski program dla osób o wysokim potencjale zawodo- www.tueuropa.pl wym i osiągających ponadprzeciętne rezultaty w pracy. Uczestnicy programu odbywają cykl finanse Firmy decydują się na wsparcie młodych matek poprzez liczne świadczenia pozapłacowe szkoleń, na które składa się kilkanaście dni treningów poza siedzibą firmy i kilkadziesiąt „dni zatrudnienie w 2012: 244 os. czy udogodnienia w czasie pracy. Niejednokrotnie zapomina się jednak o ojcach, którzy konsultanta” – indywidualnych szkoleń uzupełniających i coachingów prowadzonych przez

50 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 51 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

doświadczonych i wykwalifikowanych trenerów. Treningi są spersonalizowane i przygoto- rządzenia Indywidualnego Planu Rozwoju, w ramach którego określa wraz z menedżerem wywane pod kątem indywidualnych potrzeb pracowników. Kuźnia Europy prowadzona jest swoje mocne strony i pola do rozwoju oraz narzędzia, dzięki którym może podnosić swoje z zastosowaniem metodologii Insights Discovery® gwarantującej uczestnikom efektywność kompetencje i umiejętności w określonych obszarach. Informacje zawarte w systemie są interpersonalną. Ponad 60% uczestników wszystkich edycji pełni obecnie funkcje kierowni- wykorzystywane przez Dział Personalny do sporządzania rocznego planu szkoleń. Podobny cze w organizacji. system oceny odbywa się w Palarni Kawy w Sułaszewie i obejmuje pracowników produkcji – w ich przypadku ma on formę papierową. PKO Bank Polski wspiera pracowników w dążeniu do poprawy efektywności ich pracy

PKO Bank Polski poprzez nabywanie wiedzy i umiejętności. Dla kadry zarządzającej przygotowano Akademię Sektor transportowy odpowiada za 18% światowej emisji CO2 do powietrza. Działania ukie- Menedżera oraz Akademię Kompetencji. Akademia Menedżera ma na celu podniesienie runkowane na minimalizację szkodliwych emisji oraz ochronę środowiska stanowią priorytet TNT Express www.pkobp.pl kluczowych kompetencji menedżerskich. Na projekt składa się 636 szkoleń w ramach sześciu polityki zrównoważonego rozwoju TNT Express (Worldwide) Poland. Firma podjęła autorską (Worldwide) Poland finanse bloków tematycznych. W akademii do końca 2013 roku weźmie udział ponad 3800 osób. inicjatywę Drive me Challenge. Polega ona na rywalizacji kurierów w kilkuetapowym turnie- Sp. z o.o. zatrudnienie w 2012: 25 535 os. W ramach Akademii Menedżera uruchomiono projekt indywidualnego doradztwa z zakresu ju, w którym głównymi kryteriami są: ekonomiczna jazda samochodem, bezpieczna jazda rozwoju osobistego, skierowany do doświadczonych menedżerów w wieku powyżej czter- oraz jakość obsługi klienta. Inicjatywa wpisuje się we właściwą dla TNT kulturę prowadzenia www.tnt.com.pl dziestego piątego roku życia. Akademia Kompetencji to program skierowany do głównych biznesu uwzględniającą innowacyjne metody motywowania i nagradzania pracowników. transport i logistyka menedżerów banku. Służy wsparciu najwyższej kadry menedżerskiej w doskonaleniu ich Projekt propaguje relacje z podwykonawcami oparte na wzajemnych korzyściach i satysfak- zatrudnienie w 2012: 985 os. umiejętności w obszarze przywództwa. cji. W programie uczestniczy co roku ok. 20 państw – dotychczas udział wzięło 15 tys. kurie- rów. W Polsce mistrzostwa organizowane są od 2011 roku. Po selekcji kurierów na podsta- Grupa EDF w Polsce zatrudnia 3500 pracowników, z czego blisko 500 zajmuje stanowiska wie wyników operacyjnych, w etapie zawodów regionalnych bierze udział 96 zawodników, EDF Polska menedżerskie. Większa część szkoleń, w których uczestniczą menedżerowie, dotyczy wiedzy a w etapie krajowym – 24. Drive me Challenge to doskonała okazja do sprawdzenia się i do z obszarów ich pracy, np. inżynieria, finanse. Dlatego pojawił się pomysł stworzenia dla nich nabycia dodatkowych umiejętności w atrakcyjnej i motywującej formie. To również okazja polska.edf.com dodatkowego źródła rozwijania miękkich kompetencji kierowniczych. Ecampusmanagers to do integracji kurierów z pracownikami TNT – handlowcami, pracownikami działu operacyjne- energetyka platforma e-learningowa stworzona przez Uniwersytet Grupy EDF, skierowana do wszyst- go i obsługi klienta oraz kierownictwem firmy. zatrudnienie w 2012: 3500 os. kich menedżerów wyższej kadry zarządzającej, niezależnie od branży, kraju zamieszkania czy języka, jakim się posługują. Z zasobów platformy można korzystać w języku francuskim i angielskim, a od 2012 roku także w języku polskim. Celem tej platformy jest umożliwienie DIALOG Z PRACOWNIKAMI/PARTYCYPACJA PRACOWNIKÓW kierownikom rozwoju kompetencji menedżerskich w nowoczesnej i urozmaiconej formule Podejmowanie dialogu z pracownikami przedsiębiorstwa stwarza szansę na uzyskanie oraz budowanie wspólnej kultury zarządzania wśród kierowników Grupy EDF na świecie. dodatkowych informacji o miejscach potencjalnych ryzyk i kryzysów, a przez to na wprowa- Dzięki platformie menedżerowie mają nieograniczony dostęp do różnorodnych programów, dzenie ulepszeń. Wsłuchanie się w głos drugiej strony buduje też zaufanie i może powodo- które wspierają ich w strategicznej odpowiedzialności, pomagają odnowić oraz pogłębić wać wzrost zaangażowania. praktyczne umiejętności związane z zarządzaniem. Przekazywanie informacji w dużej firmie nastręcza menedżerom trudności. Jednym z ele- Od marca 2012 roku CEMEX Polska zaproponował swoim pracownikom możliwość uczest- mentów komunikacji, który pozwolił Tesco Polska poradzić sobie z tym tematem, są orga- Tesco Polska CEMEX niczenia w programie szkoleń e-learningowych Przywództwo w zrównoważonym rozwoju. nizowane przez przedsiębiorstwo od wielu lat Fora Pracownicze i Fora Regionalne. Forum Szkolenia miały formę krótkich filmów i prezentacji online, dzięki którym uczestnicy mogli Pracownicze jest regularnie przeprowadzaną inicjatywą, podczas której przedstawiciele www.tesco.pl www.cemex.pl zapoznać się z najważniejszymi aspektami teorii zrównoważonego rozwoju i dowiedzieć się pracowników sklepu spotykają się ze swoim menedżerem i kierownikiem personalnym, by handel budownictwo i nieruchomości o ich praktycznych zastosowaniach w działalności firmy. Podczas sesji szkoleniowych poru- omówić problemy, z jakimi boryka się sklep/dział/stoisko, a następnie pracownicy razem zatrudnienie w 2012: 28 000 os. zatrudnienie w 2012: 1289 os. szane były tematy dotyczące m.in. zrównoważonych właściwości betonu, zielonego budow- z menedżerem ustalają wspólne działania, wypracowują rozwiązania. Poprzez Forum nictwa czy ekonomicznych aspektów zmian klimatu. Pracownicy mogli także dowiedzieć się, Pracownicze pracownicy angażują się w realizację wartości firmy, dzielą się informacjami, co to jest osobisty ślad węglowy i obliczyć swoje emisje CO2. W szkoleniach wzięło udział pracują nad poprawą warunków pracy. W każdym sklepie pracownicy wybierają swoich 85 pracowników. Każdy z pięciu modułów kończył się testem wiedzy. W rezultacie 54 osoby reprezentantów do forum. Reprezentanci spotykają się regularnie z kierownictwem sklepu. wypełniły testy ze wszystkich modułów. Dzięki tej inicjatywie firma realizuje jedną z podstawowych wartości – traktować innych tak, jak sami chcemy być traktowani. Chodzi o to, aby pracownicy wysłuchiwali się nawzajem W celu promocji idei społecznej odpowiedzialności biznesu wśród pracowników Pomorskiej i liczyli ze zdaniem współpracowników. Polityka otwartej komunikacji i wspólnego rozwią- Pomorska Spółka Spółki Gazownictwa, zwiększenia ich wiedzy i zrozumienia realizowanych w firmie działań zywania problemów sprawia, że zaangażowanie pracowników i poczucie współodpowie- Gazownictwa CSR i tym samym pozyskania ambasadorów CSR w firmie – uruchomiono szkolenie e-learnin- dzialności za sprawy firmy wzrasta. Rodzą się również cenne z punktu widzenia biznesu gowe dotyczące tej tematyki będące efektem współpracy z Pracodawcami Rzeczypospolitej pomysły, które prawdopodobnie nie zostałyby wygenerowane, gdyby nie fora. www.psgaz.pl Polskiej w ramach projektu Koalicja na rzecz odpowiedzialnego biznesu. Od kwietnia do energetyka grudnia 2012 roku pracownicy otrzymali możliwość ukończenia szkolenia internetowego Orange Polska to ponad 22 400 pracowników. Jednym z głównych wyzwań w zarządzaniu zatrudnienie w 2012: 1725 z zakresu CSR. Trwające półtorej godziny, dobrowolne szkolenie skierowane było do wszyst- firmą jest zapewnienie im satysfakcji z pracy. Program Zarządzanie satysfakcją pracow- Orange Polska kich pracowników posiadających firmowy adres mailowy, bez względu na zajmowane stano- ników odpowiada na potrzebę poprawy doświadczeń pracowników w całym cyklu życia wisko. Szkolenie obejmowało ogólne i branżowe zagadnienia CSR, w tym m.in. korzyści pro- organizacji. Składa się z kilku podstawowych elementów: cyklicznego badania satysfakcji, www.orange.pl wadzenia odpowiedzialnego biznesu i wyzwania branży w kontekście CSR. Po ukończeniu warsztatów mających na celu zdefiniowanie kluczowych inicjatyw naprawczych (o najwięk- telekomunikacja szkolenia każdy uczestnik mógł samodzielnie wydrukować imienny certyfikat. W szkoleniu szym wpływie na satysfakcję pracowników), obejmuje też monitorowanie ich realizacji zatrudnienie w 2012: 24 000 os. udział wzięło 313 pracowników. w ramach programu, badanie satysfakcji po realizacji wprowadzonych zmian oraz zapew- nienie dobrej współpracy wewnątrz organizacji. W 2012 roku przeprowadzono dwie edycje Prima Sara Lee Priorytetem Prima Sara Lee Coffee and Tea Poland jest rekrutacja wewnętrzna. W związku badania satysfakcji pracowników. Coffee and Tea z tym zgodnie z obowiązującą polityką ogłoszenia rekrutacyjne, które się ukazują, są kie- Poland Sp. z o.o. rowane w pierwszej kolejności do pracowników spółki. Narzędziem, które pozwala na ich POLPHARMIE zależy na stworzeniu pracownikom takich warunków pracy i rozwoju, aby POLPHARMA SA rzetelną weryfikację, jest system oceny pracowniczej. Wszyscy pracownicy biurowi oraz budować ich zaangażowanie, które pozwala osiągać sukcesy na rynku. Co dwa lata firma www.demasterblenders1753.com menedżerowie w pionie sprzedaży w terenie mają dostęp do wewnętrznego systemu, w któ- przeprowadza badanie, aby poznać, jakie czynniki i w jakim stopniu wpływają na zaanga- www.polpharma.pl FMCG rym planują zadania do wykonania przez cały rok. Poza planowaniem zadań system posiada żowanie pracowników. Dzięki wdrożonej praktyce dialog z pracownikami nie kończy się na farmaceutyka zatrudnienie w 2012: 250 os. funkcjonalność pozwalającą pracownikowi na określenie kierunku rozwoju i awansu (zarów- uzyskaniu wyników badania zaangażowania – pracodawca pogłębia swoją wiedzę na temat zatrudnienie w 2012: 1500 os. no funkcjonalnego, jak i geograficznego). Ponadto każdy pracownik ma możliwość spo- potrzeb pracowników, a pracownicy angażują się w wypracowanie działań usprawniających

52 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 53 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

i mają wpływ na zmiany w firmie. Ostatnie badanie objęło cztery polskie lokalizacje, sie- WORK-LIFE BALANCE dem zagranicznych przedstawicielstw i partnera zagranicznego w Hiszpanii. W pierwszym Pracownik dobrze funkcjonujący w życiu prywatnym nie tylko wykazuje większą satysfakcję, etapie po badaniu zaprezentowano pracownikom jego wyniki. Zorganizowano 45 spo- lecz także podtrzymuje na pożądanym poziomie zaangażowanie i wykorzystuje posiadane tkań we wszystkich departamentach firmy. W kolejnym etapie przeprowadzono dyskusje zasoby osobiste w pracy. Ludzie spędzają większość dnia w pracy, dlatego coraz ważniejsze z pracownikami na temat przyczyn uzyskanych wyników oraz zebrano propozycje działań staje się aktywne podejście firm do samopoczucia pracowników oraz ich komfortu pracy. usprawniających. Dialog odbywał się w formie warsztatów, w których określano m.in. moty- Ma to ogromny wpływ na atmosferę w pracy, motywację i koncentrację osób zatrudnionych watory i demotywatory, poszukiwano aspektów, które zdaniem pracowników należy w fir- oraz postrzeganie wspólnej przestrzeni biurowej. Te czynniki znacząco wpływają na jakość mie odrzucić, kontynuować lub przyjąć. Zorganizowano łącznie 42 warsztaty w grupach do pracy i satysfakcję pracowników. Ze względu na to przedsiębiorstwa realizują inicjatywy 20 osób w czterech lokalizacjach, w sześciu najważniejszych obszarach biznesowych. i programy edukacyjne na temat radzenia sobie ze stresem, zdrowego stylu życia, zachowa- Zebrano ponad 100 propozycji działań usprawniających. Następnie dokonano analizy zgło- nia równowagi między życiem prywatnym a zawodowym. szonych inicjatyw i wytypowano te najważniejsze do wdrożenia, biorąc pod uwagę opinie pracowników i możliwości firmy. Wypracowano 8 działań ogólnofirmowych i 50 działań do Firma Przyjazna Pracownikom to zgodny z nurtem EAP (Employee Assistance Program) pro- realizacji w konkretnych obszarach. gram Polskiej Telefonii Cyfrowej. Podstawowe założenie EAP polega na dostarczaniu zainte- Polska Telefonia resowanym pracownikom możliwości zapoznawania się z narzędziami służącymi poprawie Cyfrowa S.A. Idea LyrECO innowator zrodziła się pod koniec 2011 roku z dwóch powodów, które Zarząd jakości własnego życia. Program składa się z dwóch części (konsultacyjnej i edukacyjnej) Lyreco Polska S.A. chciał znacząco wzmacniać; to: rozwój i propagowanie idei zrównoważonego rozwoju, i jest efektem holistycznego spojrzenia na pracownika jako na człowieka. Podstawową www.t-mobile.pl w szczególności aspektów środowiskowych, oraz wzmocnienie zaangażowania pracowników zasadą części konsultacyjnej jest stały dostęp do konsultanta wewnętrznego. Konsultant telekomunikacja www.lyreco.com w rozwój własny i organizacji. Uczestnikami programu mogą być wszyscy pracownicy Lyreco to osoba mająca kompetencje w zakresie pracy psychologicznej. Rolą konsultanta jest roz- zatrudnienie w 2012: 5142 os. handel Polska z wyjątkiem Senior Management Team (kadra zarządzające Lyreco). Projekt daje moż- poznanie problemu, z jakim zgłasza się pracownik, i odpowiednie zastosowanie środków zatrudnienie w 2012: 594 os. liwość wyróżniania każdego pracownika za dobry pomysł, który łączy EKOlogię i EKOnomię, zaradczych. Program pozwala zadbać o pracownika, nie tylko uwzględniając jego otoczenie czyli ochronę środowiska przynoszącą jednocześnie korzyści ekonomiczne. Uwzględniane są zawodowe. W ramach spotkań z pracownikami opracowany został dedykowany pakiet projekty EKOlogiczne mające wpływ na udoskonalenia w obszarze: wdrożenie nowych usług warsztatów dla kobiet, wspierający i rozwijający ich kompetencje menedżerskie. oczekiwanych przez klientów, wprowadzenie nowych rozwiązań organizacyjnych, zmniejsze- nie kosztów, zwiększenie obrotów/przychodów/zyskowności/marży i inne. Wnioski dotyczą- Aviva w 2011 roku zmieniła siedzibę główną firmy, z tego powodu rozwiązania praktyki ce oszczędności/zysków muszą zawierać ich oszacowanie dokonane przez pomysłodawcę. Work-life balance pozwoliły pracownikom łagodnie przejść przez zmiany i lepiej zaadap- Aviva Wszystkie proponowane inicjatywy są weryfikowane przez zespół oceniający. tować się w nowym miejscu. Jednym z głównych działań polityki HR jest pozyskiwanie i zatrzymywanie utalentowanych i różnorodnych pracowników. Firma postawiła sobie za cel www.aviva.pl ASTOR w celu wyróżnienia osiągnięć pracowników firmy w danym roku kalendarzowym zapewnienie takiego środowiska pracy i stworzenie takich warunków, by każdy pracownik finanse ASTOR Sp. z o.o. organizuje Konkurs ASTOR dla Pracowników. Nagrody przyznawane są pracownikom przez mógł pogodzić życie zawodowe z życiem prywatnym. Wypracowywanie narzędzi i rozwią- zatrudnienie w 2012: 1400 os. pracowników. Laureatów konkursu wybiera się w demokratycznych wyborach, które są zań trwało kilka lat, byli w nie zaangażowani: HR, Zarząd, IT, grupy projektowe pracowni- www.astor.com.pl bezpośrednie i tajne. Nad prawidłowym ich przebiegiem czuwa Komitet Organizacyjny ków w ramach klubu talentów. Obecnie firma oferuje pracownikom: elastyczny czas pracy; IT Konkursu ASTOR, złożony z przedstawicieli pracowników z różnych działów. Wybory prze- możliwość pracy w niepełnym wymiarze; przedszkole firmowe Aviva; opiekę medyczną dla zatrudnienie w 2012: 92 os. prowadzane są w trzech etapach: w pierwszym wybierani są kandydaci do nominacji, w dru- pracowników i członków rodzin; zróżnicowaną ofertę benefitów, dostosowaną do różnych gim – osoby nominowane do nagrody, w trzecim spośród nominowanych dokonywany jest grup pracowniczych. Z początkiem 2013 roku rozpoczęty został pilot pracy zdalnej (telepra- wybór laureatów. Od 2009 roku mottem Konkursu ASTOR jest muszkieterowskie „Jeden za cy), zainicjowany przez pracowników z klubu talentów. wszystkich, wszyscy za jednego!”, a kategorie konkursowe nawiązują do czworga przyjaciół: Atosa, Portosa, Aramisa i D'Artagnana, którzy – mimo dzielących ich różnic – wspólnie potra- Work-life balance oznacza zachowanie harmonii między życiem zawodowym a prywatnym, fili osiągnąć ambitne cele. Rapier ATOSA to nagroda przyznawana za całokształt osiągnięć bez ograniczenia przy tym potrzeby samorealizacji. Z tego powodu Orange wprowadził Orange Polska w firmie ASTOR osobie z długim stażem pracy (minimum siedem lat zatrudnienia). Rapier program Orange Passion. To program stwarzający warunki do realizacji zainteresowań PORTOSA dostaje osoba, która zjednała sobie w minionym roku największą sympatię współ- i pasji pracowników. W intranecie powstało miejsce, w którym pracownicy promują pasje www.orange.pl pracowników. Rapier ARAMISA to nagroda przyznawana osobie, która znacząco przyczyniła muzyczne, filmowe, sportowe czy fotograficzne. Organizowane są wewnętrzne imprezy telekomunikacja się w ubiegłym roku do rozwoju firmy, kreatywnie podchodząc do zadań, generując nowe ułatwiające pracownikom realizację ich zainteresowań. Przygotowywane są konkursy foto- zatrudnienie w 2012: 24 000 os. pomysły, motywując do działania. Rapier D'ARTAGNANA to nagroda dla osoby z krótkim graficzne, muzyczne. Istotną częścią programu jest cykliczny, coroczny konkurs „Orange stażem pracy (do trzech lat), która w tym czasie zdążyła wyróżnić się na tle innych i osiągnę- Passion”, który nagradza indywidualne oraz grupowe projekty związane z pasjami, budujące ła znaczące sukcesy. Dzięki konkursowi firmie udaje się bardziej integrować i motywować społeczność Orange, przekładające się na korzyści dla innych pracowników czy klientów zespół oraz wprowadzać zdrową i pozytywną atmosferę. firmy. Nagroda w formie grantu finansowego przeznaczona jest na realizację konkretnego projektu. W 2012 roku zgłoszonych zostało 140 projektów. Wartości są integralną częścią firmy, pomagają realizować cele i zamierzenia. Spójny system Tesco Polska wartości przynosi korzyści zarówno organizacji, jak i jej otoczeniu. Tesco Polska postanowiło Firma AEGIS MEDIA, aby zadbać o samopoczucie swoich pracowników, wdrożyła oparty na podkreślić znaczenie wartości i nagrodzić ludzi, których postawa inspiruje innych i jest dla idei work-life balance program Wellbeing AEGIS. Został opracowany wewnętrznie i doda- AEGIS MEDIA www.tesco.pl nich wzorem, w tym celu w firmie przeprowadzony został plebiscyt Liderzy Wartości 2012. ny do kalendarza firmy. W celu realizacji zamierzeń programu i promocji zdrowego stylu handel Polegał on na poszukiwaniu wśród pracowników liderów wartości w siedmiu kategoriach: bycia wprowadzone zostały elementy codziennego życia: zdrowa dieta, zajęcia sportowe, www.aemedia.com zatrudnienie w 2012: 28 000 os. mistrz w obsłudze klienta, współpracownik, menedżer/kierownik, zespół, wolontariusz, spo- własny rozwój. Pierwszym działaniem były „FIT śniadania”. Wspólnie z grupą 15 chętnych media łecznik, bohater. Konkurs miał podkreślić znaczenie wspólnych wartości w codziennej pracy osób przygotowywane było śniadanie dla 250 osób. Druga inicjatywa dotyczyła warsz- zatrudnienie w 2012: 250 os. oraz wyróżnić osoby, które kierują się nimi w kontaktach z klientami, kolegami i społeczno- tatu ergonomicznego, podczas którego przypominano pracownikom o zachowywaniu ściami, w których żyją. Każdy z prawie 30 tys. pracowników mógł zostać zgłoszony w jednej prawidłowej postawy przy biurku. Po jego zakończeniu przeprowadzona została ankieta; z siedmiu kategorii. Każdy też mógł zgłosić swojego kandydata. W tym celu powstał formu- 87 proc. ankietowanych powiedziało, że widzi potrzebę organizowania takich warszta- larz, który każdy zainteresowany mógł wypełnić i przesłać na adres mailowy. Dodatkowo tów. Aktywności sportowe w ramach programu polegały na sponsorowaniu piłkarskiej w dwóch biurach głównych rozdane zostały papierowe formularze, które po wypełnieniu drużyny przedsiębiorstwa i zachęcaniu do kibicowania graczom. Akcja „2 godziny dla można było wrzucić do specjalnej urny. W pierwszej edycji konkursu nominowanych zostało rodziny” umożliwiła pracownikom przedsiębiorstwa skrócenie czasu pracy o dwie godziny 400 osób. Wybór był trudny. W niektórych kategoriach nagrodzono więcej niż jedną osobę. po to, by mogli je spędzić ze swoimi dziećmi i bliskimi. Z kolei podczas warsztatu o roz- Wszyscy laureaci spotkali się na uroczystej Gali Liderów Wartości, podczas której prezes woju umysłowym specjaliści zaprezentowali pracownikom, jak ważny jest oddech i relaks Tesco Polska wręczał im statuetki oraz dyplomy. w pracy i w jaki sposób walczyć ze stresem m.in. dzięki technikom oddechowym. Wszystkie

54 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 55 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

aktywności, organizowane w odstępie dwóch miesięcy, były skierowane i dostępne dla zacjami (organizacje pozarządowe oraz instytucje działające na rzecz dobra publicznego) każdego pracownika firmy. a wolontariuszami z KP; osobami potrzebującymi a tymi, którzy swą pomoc chcą zaofero- wać. Platforma ma za zadanie integrować w jednym miejscu dane dotyczące wolontariatu Program Mam moc uruchomiony przez dział HR Microsoft oferuje wszystkim pracownikom na wszystkich jego etapach: począwszy od zaistnienia pomysłu wsparcia konkretnych ludzi, Microsoft szkolenia, zajęcia, doradztwo z zakresu work-life balance, samodoskonalenia się i rozwoju poprzez zgłoszenie działania przez pracowników lub organizacje, po włączanie innych osób osobistego. Co miesiąc pracownicy otrzymują ofertę dostępnych aktywności w ramach pro- do współpracy, przyznanie środków finansowych, na rozliczeniu w formie raportu kończąc. www.microsoft.pl gramu. Są to spotkania z dietetykami, trenerami biznesu, psychologami, trenerami fitness Platforma Wolontariatu jest wewnętrznym narzędziem KP, które integruje środowiska IT i wiele innych. wolontariuszy i sprawy związane z wolontariatem i projektami. W roku rozliczeniowym zatrudnienie w 2012: 300 os. (kwiecień 2011 – marzec 2012) 192 wolontariuszy KP zrealizowało łącznie 28 projektów, przeznaczając na to 1558 godzin. WOLONTARIAT PRACOWNICZY Działania w ramach wolontariatu pozwalają czerpać satysfakcję i poczucie realnej pomocy W ramach Programu Grantowego „Inwestujemy w Dobre Pomysły” pracownicy Capgemini włączającym się w niego osobom. Przekłada się to na ich motywację, aktywizację, stymu- mogą otrzymać dofinansowanie na zgłoszone przez siebie projekty społeczne, których Capgemini Sp. z o.o. luje do podejmowania kolejnych inicjatyw zaangażowania społecznego. Wspólne projekty beneficjentami jest szeroko rozumiana społeczność lokalna. Projekty muszą spełniać okre- integrują zespół i pozwalają na kształtowanie standardów etycznych w przedsiębiorstwie. ślone kryteria: angażować ludzi (z firmy oraz spoza niej), aktywizować społeczność lokalną www.pl.capgemini.com (dodatkowe punkty przyznawane są projektom włączającym w pomoc partnerów firmy czy usługi W listopadzie 2011 roku Citi Handlowy, przy wsparciu Fundacji Kronenberga, uruchomił inne organizacje), mieć określony cel społeczny, przejrzysty plan działania i budżet. Dziesięć zatrudnienie w 2012: 5000 os. Citi Handlowy nowy program – Wolontariat Seniorów, skierowany do emerytowanych pracowników najciekawszych i najbardziej wartościowych inicjatyw wybiera kapituła składająca się nie Banku. Celem projektu jest aktywizacja społeczna osób starszych poprzez danie im możliwo- tylko z menedżerów Capgemini, ale także ludzi ze środowisk społecznych czy naukowych. www.citihandlowy.pl ści dzielenia się swoim doświadczeniem życiowym i zawodowym. Podczas spotkań byłych Wśród celów programu jego twórcy wymieniają: zwiększenie partycypacji obywatelskiej finanse pracowników, które odbywają się raz w roku, seniorzy dowiadują się, w jaki sposób mogą pracowników, rozwijanie umiejętności pracowników w zakresie zarządzania projektami, zatrudnienie w 2012: 5000 os. zaangażować się w wolontariat. Dzięki dwóm spotkaniom ponad 100 seniorów poznało przyczynianie się do rozwiązywania problemów ważnych dla lokalnych społeczności, nawią- Program Wolontariatu, a 12 pań się do niego zapisało. Seniorki angażują się przede wszyst- zywanie lub rozwiązywanie współpracy z organizacjami działającymi w otoczeniu firmy i jej kim w wolontariat indywidualny. Dotychczas wsparły kilka wydarzeń kulturalnych, takich partnerami. W 2012 roku w programie grantowym wzięło udział 58 pracowników, a łączna jak: Wielka Gala Integracji, Konferencja Kongresu Kobiet czy Konferencja Konkordii. Panie liczba uczestników wyniosła 2020. pomagały przy rozdawaniu folderów, rejestracji uczestników i prowadzeniu punktu informa- cyjnego. Jedna z pań, która niedawno przeszła na emeryturę, kontynuuje swoje działania Program Grantowy dla Wolontariuszy został wprowadzony również w Procter & Gamble na rzecz Stowarzyszenia Agroturystycznego „Mazurska Kraina”. Citi Handlowy jako pierwsza Polska. Warunkiem aplikowania o grant w wysokości 3 tys. zł było: opracowanie programu Procter & Gamble firma w Polsce wprowadził program wolontariatu seniorów. Dzięki niemu wspiera rozwój wspierającego dzieci w potrzebie, realizacja go z wybraną organizacją pozarządową lub Polska pracowników nie tylko w okresie świadczenia przez nich pracy. Jest to także długofalowa instytucją, utworzenie trzyosobowego zespołu spośród pracowników. Do wygrania było odpowiedzialność za byłych pracowników, którzy przechodząc na emeryturę, mogą swoim osiem grantów, o które złożono aż 32 wnioski. Spośród nich wyłonione zostały projekty, www.pg.pl doświadczeniem podzielić się z innymi. Firma oferuje seniorom ubezpieczenie na czas dzia- które wolontariusze P&G mogli zrealizować na rzecz społeczności lokalnych, w których FMCG łań społecznych, zwrot kosztów poniesionych podczas wolontariatu, a także dofinansowa- funkcjonują. Inicjatywy miały zróżnicowany charakter i dotyczyły wsparcia wielu obszarów zatrudnienie w 2012: 3200 os. nie autorskich projektów. Do tej pory seniorki-wolontariuszki wzięły udział w 10 projektach, ich rozwoju. Wolontariusze organizowali zajęcia rozwijające umiejętności plastyczne dzieci, w ramach których przepracowały społecznie 82 godziny, a ich pomoc dotarła do ponad 1600 ale jednocześnie wpierające rozwój emocjonalny i umiejętności społeczne (np. Arterapia). osób. Na sukces programu wskazuje również fakt, że aktywne w wolontariacie seniorki Prowadząc zajęcia sportowe dbali o harmonijny rozwój najmłodszych – zarówno fizyczny, potrafią zachęcić do działania innych swoich kolegów i koleżanki. jak i społeczny (np. zajęcia karate dla dzieci niepełnosprawnych). Dzięki pracownikom P&G dzieci wzięły też udział w imprezach rekreacyjno-edukacyjnych, np. rajdzie samochodów Program wolontariatu pracowniczego Działam, bo lubię jest odpowiedzią na rosnące zabytkowych, spływie kajakowym, wycieczkach edukacyjnych. Zaś grupy niepełnospraw- Credit Agricole Bank zainteresowanie pracowników Credit Agricole Bank Polska działaniami wolontariackimi. nych dzieci mogły wyjechać na obóz rehabilitacyjny i wycieczkę na baseny termalne. Polska Program składa się z trzech elementów: Mapy Inicjatyw, Programu Grantowego oraz kam- panii edukacyjnej „Bank z klasą”. Mapa Inicjatyw została uruchomiona 15 października 2012 Zgrana Ekipa to wolontariat pracowniczy Getin Noble Banku realizowany także w for- www.credit-agricole.pl roku i jest zbiorem wszystkich działań wolontariuszy – pracowników banku z całej Polski. mie programu grantowego. Pracownicy zrzeszeni w grupy projektowe mogą ubiegać się Getin Noble Bank finanse Projekty wolontariackie, w których uczestniczyli bądź nadal uczestniczą pracownicy, można o dofinansowanie przedsięwzięć społecznych własnego autorstwa, do kwoty 2 tys. zł. Poza S.A. zatrudnienie w 2012: 5200 os. opisać w specjalnym formularzu dostępnym w intranecie banku. Zostają one następnie tym każdy pracownik-wolontariusz może otrzymać dodatkowy dzień wolny na działalność umieszczone na interaktywnej mapie Polski, do której dostęp mają wszyscy pracownicy. Do wolontariacką. Zakres i tematyka projektów nie jest niczym ograniczona. Zgłoszone w danym www.getinbank.pl Mapy Inicjatyw można zgłaszać aktywności z wszelkich obszarów wolontariatu, począwszy terminie projekty są oceniane przez Komisję Programu, która może wniosek zaakceptować, finanse od najdrobniejszych jednorazowych akcji po regularną pracę na rzecz innych. Inicjatywy rekomendować do zmiany konkretnych założeń lub odrzucić. Po realizacji przedsięwzięcia zatrudnienie w 2012: 6000 os. zgłoszone do Mapy Inicjatyw są nie tylko prezentacją aktywności pracowników, ale także grupa projektowa rozlicza się z jego wykonania. W realizacji uczestniczą partnerzy społeczni, inspiracją dla innych i zachętą do wspólnych działań. Pierwsza edycja Programu Grantowego np. placówki opieki lub edukacyjne, a także stowarzyszenia. Głównymi celami Zgranej Ekipy ruszyła 5 listopada 2012 roku. Daje on szansę pracownikom na zdobycie dofinansowania na jest: spełnienie potrzeb danej społeczności oraz umożliwienie pracownikom banku dzielenia realizację własnych działań wolontariackich. O tym, które z projektów zostaną dofinansowa- się wiedzą, umiejętnościami, energią oraz czasem. Zgrana Ekipa ma również rozwijać kul- ne, decydują wszyscy pracownicy banku w otwartym głosowaniu w intranecie. Głosowanie turę organizacyjną banku, czyniąc go atrakcyjnym miejscem pracy dla osób o pożądanych podczas pierwszej edycji programu wystartowało 5 grudnia 2012 roku, w Międzynarodowy kompetencjach i postawach, m.in. zaangażowania, umiejętności kooperacji, samodzielności. Dzień Wolontariusza. W wyniku głosowania granty zostały przyznane 15 projektom. Nad Programem Grantowym czuwa Rada Wolontariatu składająca się z przedstawicieli różnych Liczba osób czy instytucji, które potrzebują wsparcia wolontariuszy, z roku na rok rośnie. Kompania obszarów banku i jednego członka Zarządu. Dlatego tak ważne jest, żeby wewnątrz firmy promować ideę wolontariatu i zachęcać pra- UPC Polska Piwowarska SA cowników do pomagania innym. In Heroes to program wolontariatu pracowniczego, który Sposobem na zachęcanie pracowników do wolontariatu, ale i na ułatwienie otrzymania realizowany jest we wszystkich spółkach Liberty Global, spółki matki UPC Polska. Od siedmiu www.upc.pl www.kp.pl wsparcia jest wdrażanie narzędzi umożliwiających sprawniejszy przepływ informacji między lat honoruje wysiłki wolontariuszy, umożliwiając zdobycie dodatkowych środków na pomoc telekomunikacja FMCG zainteresowanymi stronami. Platforma Wolontariatu to autorskie i nowatorskie narzędzie instytucjom i społecznościom, które wspierają, oraz pozwala opowiedzieć innym o osobach, zatrudnienie w 2012: 1700 os. zatrudnienie w 2012: 3134 os. Kompanii Piwowarskiej, opracowane z myślą o usprawnieniu działań w obszarze wolon- miejscach, którym można pomóc. Aby wziąć udział w konkursie In Heroes, należy spełnić tariatu, który w firmie działa już od 13 lat. Narzędzie to jest pomostem pomiędzy organi- następujące warunki: być pracownikiem Liberty Global lub jednego z jego oddziałów; złożyć

56 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 57 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

zgłoszenie do konkursu bezpośrednio lub przez osobę trzecią w wyznaczonym terminie; dowych). Pierwszy etap akcji to edukowanie. We współpracy z IPSI przeprowadzony został udokumentować regularną pracę w wolontariacie. Po otrzymaniu wszystkich zgłoszeń cykl prelekcji dla pracowników na temat stresu i zarządzania energią życiową. Dodatkowo zespół sędziowski Liberty Global analizuje zgłoszenia pod kątem wymiernego wpływu na w magazynie firmowym zamieszczony został cykl artykułów o metodach radzenia sobie ze społeczności. Bierze pod uwagę zaangażowanie, poświęcony czas, sumę zebranych funduszy, stresem, przygotowanych przez Wojciecha Eichelbergera. Zgodnie z przeprowadzonymi kreatywność i innowacyjność. pomiarami 708 pracowników (ok. 20% załogi) oceniło wykłady, w których wzięli udział, na 4 pkt (w skali od 1 do 5); 177 menedżerów oceniło przygotowane dla nich warsztaty na 4,8 Wspólne Działanie – Lokalne Zaangażowanie to program, dzięki któremu pracownicy firm pkt (skala jw.). Równolegle toczyły się prace nad elementami systemu umożliwiającymi Grupa GPEC należących do Grupy GPEC mają szansę na realizację własnych pomysłów na rzecz lokalnej ocenę poziomu stresu w różnych obszarach. Na stanowiskach pracy pomiar wykonano społeczności. W ramach programu mogą oni wykonać prace na rzecz domów dziecka, w oparciu o obiektywną ocenę stresogenności badającą natężenie i częstotliwość wystę- www.gpec.pl szpitali, hospicjów, szkół specjalnych, schronisk dla zwierząt czy środowiska naturalnego. powania 33 czynników. Wśród pracowników za pomocą systemu monitorowania ocenę energetyka Najpierw pracownicy przedstawiają swoje pomysły, następnie wewnętrzna komisja dokonu- przeprowadzał przełożony, konsultując ją z pracownikiem i specjalistą BHP. Prace nad zatrudnienie w 2012: 300 os. je ich oceny. Najciekawsze propozycje są realizowane. Każdy zespół ma do dyspozycji jeden wyborem i opracowaniem metody prowadził zespół składający się z pracowników HR, BHP dzień na przeprowadzenie projektu. Firma zapewnia środki, w tym finansowe, potrzebne do i reprezentantów związków zawodowych. Ostatni obszar dotyczył postrzegania stresu przez wykonania zadania oraz dzień wolny na realizację przedsięwzięcia. Program jest skierowany pracowników w trakcie corocznego badania opinii. Wyniki badań będą znane po pełnym do osób pracujących w różnych działach i na różnych szczeblach. W projektach uczestniczą włączeniu projektu, który obecnie jest w fazie wdrażania. zarówno członkowie Zarządu, jak też pracownicy obszarów technicznych i administracyj- nych. Na stronie www.wdlz.pl można znaleźć informacje o wszystkich edycjach programu, Warunkiem realizacji celów strategicznych Volkswagen Poznań jest uwzględnienie zmian a także zdjęcia i filmy z realizacji poszczególnych projektów. demograficznych, które zachodzą w samym przedsiębiorstwie, jak i w otoczeniu. Stąd Volkswagen Poznań podjęto prace nad innowacyjnym projektem Wyzwania demograficzne. Istotą projektu Program wolontariatu pracowniczego – Wolontariat ING – realizowany jest przez ING Bank jest utrzymanie zdrowej i zmotywowanej kadry w sytuacji zachodzących zmian demogra- www.volkswagen-poznan.pl ING Bank Śląski Śląski od stycznia 2006 roku ze wsparciem Fundacji ING Dzieciom. W Regulaminie pracy ficznych w otoczeniu oraz rosnącej średniej wieku pracowników. Motto projektu brzmi motoryzacja został zamieszczony zapis o ośmiogodzinnym czasie pracy na działania wolontariackie. „Jutro to dziś”. W ramach projektu działa sześć grup roboczych z udziałem kierownictwa zatrudnienie w 2012: 6700 os. www.ing.pl W banku działa 1700 wolontariuszy. Łączna kwota grantów udzielonych na realizację pro- spółki. Celem grupy „Kształtowanie stanowisk pracy“ jest organizowanie miejsca pracy finanse jektów wynosi 254 tys. zł. Po stronie banku za koordynację programu odpowiada Wydział w sposób ergonomiczny. Miejsca pracy są badane i wydawana jest opinia, jak je poprawić zatrudnienie w 2012: 8000 os. PR i Komunikacji Wewnętrznej. Decyzje w sprawie programu wolontariatu pracowniczego pod względem ergonomicznym. Zakupiono specjalny kombinezon umożliwiający pozna- podejmuje wspólnie Biuro Zarządu Banku, Zarząd Fundacji ING Dzieciom oraz HR, jeśli nie ograniczeń fizycznych osób w podeszłym wieku. Należą do nich np.: słabnące czucie występuje taka potrzeba. Koordynacja pracownika Wydziału PR i Komunikacji Wewnętrznej w dłoniach, ograniczona możliwość ruchu czy ograniczone pole widzenia. Cel grupy polega na opracowywaniu planów działań, promowaniu wolontariatu, stałym kontakcie „Kultura przedsiębiorstwa” to informowanie o procesach starzenia się, a tym samym promo- z wolontariuszami, którzy wszystkie wnioski kierują do ww. pracownika, kontroli rozliczeń cja aktywnego starzenia się. Przygotowanie koncepcji modeli czasu pracy, która będzie moż- finansowych akcji i dostarczaniu relacji oraz podsumowań z przeprowadzonych działań. liwa do wdrożenia w VWP w aspekcie zmian demograficznych to cel grupy „Kształtowanie Pracownik wydziału prowadzi ewidencję akcji, rekomenduje nowe rozwiązania, obsługuje czasu pracy”. Zajęto się: systemem czasu pracy, wymiarem czasu pracy, nadgodzinami, specjalny serwis w intranecie. Program wolontariatu realizowany jest poprzez kilka dzia- nieobecnościami w pracy itp. Grupa „Sterowanie personelem” dba o to, by wymagania na łań. Dobry Pomysł – konkurs na inicjatywy wolontariackie (w 2012 roku – 47 projektów). danym stanowisku pracy były zgodne z kwalifikacjami i stanem zdrowia pracownika (chodzi Inicjatywy doraźne – akcje wolontariackie odbywające się w ciągu roku poza konkursem, tu np. o przenoszenie na inne stanowiska pracowników, którzy utracili zdolność do pracy na weryfikowane w trybie pilnym przez Fundację ING Dzieciom (w 2012 roku – 27 inicjatyw). dotychczas zajmowanych). Celem grupy „Rozwój personelu” jest zachowanie odpowiedniej Globalne Wyzwanie – największa globalna inicjatywa społeczna ING, polega na organizacji wiedzy i doświadczenia w spółce oraz stworzenie narzędzi rozwoju personalnego, dzięki akcji wolontariackich na rzecz dzieci na całym świecie. W Polsce tradycyjnie wolontariusze którym pracownicy pozostaną zdrowi i zmotywowani. Ponadto grupa ta pracuje nad stwo- czytają dzieciom książkę wydaną przez bank „Lucjan. Lew, jakiego nie było” i wręczają bez- rzeniem instrumentów, które zachęcą wszystkich pracowników przedsiębiorstwa do ciągłe- płatne egzemplarze dzieciom. Wolontariusze odwiedzają świetlice środowiskowe, biblioteki go zdobywania nowej wiedzy. Dział Ochrony Zdrowia oraz członkowie grupy „Zarządzanie szkolne i publiczne, domy dziecka, oddziały szpitalne. W 2012 roku 850 osób zaangażowało zdrowiem” realizują aktywności typowo medyczne (dodatkowe badania diagnostyczne) czy się, przekazując dzieciom ponad 3600 książek. Mikołaj/Gwiazdka z ING – polega na przygo- podnoszące świadomość na temat zdrowego stylu życia, odpowiedniej diety, znaczenia towaniu przez wolontariuszy imiennych paczek świątecznych dla dzieci z ochronek, świe- wysiłku fizycznego. Wymiernym efektem wdrażania innowacji w VWP jest zwiększający tlic środowiskowych, szpitalnych oddziałów dziecięcych, domów dziecka, rodzin ubogich się poziom rotacji wewnętrznej pracowników, który aktualnie wynosi ok. 0,5%. Rekrutacje (w 2012 roku – 2 tys. sztuk). Paczki są wręczane dzieciom podczas uroczystych spotkań. wewnętrzne są tańsze niż te zewnętrzne, gdyż trwają krócej, a pracownik potrzebuje mniej czasu na wdrożenie się do nowych obowiązków. Zmiany na stanowiskach pracy propono- Koalicja Prezesi-Wolontariusze pomaga liderom firm wymieniać się dobrymi doświadcze- wane przez pracowników oraz te planowane przez dział Inżynierii Przemysłowej corocznie Lyreco Polska S.A. niami oraz osobiście wypracowywać kierunki rozwoju wolontariatu w Polsce. Prezes Lyreco, przynoszą kilka milionów złotych oszczędności. Paweł Ornatek, w Koalicji „Prezesi-wolontariusze” działa od 2011 roku. W roku 2012, już po www.lyreco.com raz drugi, wraz ze swoimi współpracownikami uczestniczył w inicjatywach koalicji. Podczas Volkswagen Poznań wprowadził także inicjatywę Checkup. Pozwala ona poznać stan wła- handel Dnia Dziecka w Teatrze Studio członkowie koalicji wcielili się w role animatorów, z kolei snego zdrowia i świadomie wpływać na jego poprawę, zgodnie z hasłem „Moje zdrowie Volkswagen Poznań zatrudnienie w 2012: 594 os. w dniu Wielkiej Gali Integracji w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki wspierali gości gali, w moich rękach”. Checkup to dobrowolny (wymagana jest zgoda pracownika), komplek- pomagając m.in. przy kierowaniu ruchem, wskazywaniu właściwych miejsc na sali, wydawa- sowy przegląd zdrowotny pozwalający monitorować stan własnego zdrowia i zapobiegać www.volkswagen-poznan.pl niu materiałów informacyjnych i ciepłych napojów. chorobom. Wszystkie badania w ramach przeglądu odbywają się na terenie zakładowych motoryzacja ambulatoriów. Checkup obejmuje szeroki zakres badań laboratoryjnych oraz diagnostycz- zatrudnienie w 2012: 6700 os. nych zakończonych poradą lekarską – indywidualną rozmową z lekarzem, podczas której ZDROWIE PRACOWNIKÓW omawiane są wszystkie wyniki i wydawane konkretne zalecenia. Wyniki wszystkich badań Stres utrzymujący się przez dłuższy czas może prowadzić do utraty zdrowia psychicznego zebrane są na wydrukowanym formularzu i ocenione, oprócz konkretnych wartości, za EDF Polska i fizycznego, co samo w sobie jest poważnym problemem. Dla organizacji z kolei oznacza to pomocą specjalnych ikon obrazujących wpływ danego parametru na zdrowie badanego. większą ilość absencji i dezorganizację pracy. Pracownicy pod wpływem stresu popełniają Formularz wraz z obszerną broszurą informacyjną jest wydawany każdemu przebadanemu. polska.edf.com więcej błędów, co wpływa na efektywność, a w końcowym efekcie na wynik działalności Broszura zawiera (przedstawione w przystępny dla odbiorcy sposób) zarówno omówienie energetyka spółki. Z tych powodów na konieczność wprowadzenia profilaktyki antystresowej zwróciła poszczególnych badań, jak i interpretację wyników. Dzięki powtarzalności badania (co zatrudnienie w 2012: 3500 os. uwagę firma EDF Polska. Projekt Zarządzania stresem w Grupie EDF w Polsce polegał na cztery lata) każdy pracownik może sam porównać zmieniające się parametry stanu swo- zaangażowaniu możliwie szerokiego grona w działania antystresowe (m.in. związków zawo- jego zdrowia. Podczas rozmowy lekarz przekazuje również informacje na temat oferty

58 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 59 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY PRAKTYKI Z ZAKRESU PRACY

medycznej i prozdrowotnej Volkswagen Poznań, w ramach tworzonego co roku Kalendarza wycieczki rowerowe oraz realizuje dla chętnych pracowników wyprawy w dalsze rejony Profilaktycznego. Jest to pomocne przy utrzymaniu zdrowia lub jego polepszeniu. W razie Polski. Oferowana na preferencyjnych warunkach dla wszystkich pracowników GPEC Karta potrzeby lekarz może pokierować pracownika do innego specjalisty. Z programu mogą sko- Multi-Sport daje szerokie możliwości aktywności sportowej dla każdego. rzystać wszyscy pracownicy spółki, bez względu na wiek, płeć czy zajmowane stanowisko. Od uruchomienia programu Checkup wzięło w nim udział już ponad 4 tys. pracowników, co stanowi 62% całej załogi Volkswagen Poznań. Udział w programie łączy się z badaniem okresowym, stąd jeszcze nie cała kadra została objęta programem. Element edukacyjny, czyli indywidualne spotkania z lekarzami, powoduje wzrost zainteresowania własnym zdrowiem, ale i świadomości zdrowotnej załogi. Wpływa to także bezpośrednio na wynik finansowy przedsiębiorstwa poprzez zmniejszony poziom absencji chorobowej (ok. 2%) oraz niewystępowanie zjawiska presenteeismu.

Program Be Well koncentruje się na poprawie jakości życia pracowników. Działanie Shell to Shell program prozdrowotny, do którego przystąpić może każdy zatrudniony w przedsiębiorstwie. Polega on na rozpoznawaniu czynników ryzyka w obszarach aktywności fizycznej, zdrowego www.shell.pl odżywiania, zdrowia psychicznego, uzależnień, a następnie zaproponowaniu pracownikom surowce i paliwa wielu ciekawych, angażujących akcji i inicjatyw prozdrowotnych. W Shell Polska program zatrudnienie w 2012: 2000 os. ruszył 15 lutego 2012 roku. Objął następujące obszary ryzyka: palenie, nadciśnienie, zdrowe odżywianie, otyłość, cholesterol, zdrowie psychiczne. W ramach Be Well realizowanych jest szereg inicjatyw, m.in.: spotkania z dietetykami; akcja rozdawania pracownikom świeżych soków i owoców; Shell Resilience Program, który pozwala wypracować u pracowników odporność na różne stresogenne czynniki; warsztaty „Quit smoking” mające pomóc pra- cownikom w rzuceniu palenia; warsztaty IPSI dotyczące technik pracy z ciałem i relaksacji; przystąpienie do inicjatywy Global Corporate Challenge, w ramach której przez 16 tygodni (24 maj – 12 wrzesień 2012) 413 pracowników podzielonych na siedmioosobowe zespoły liczyło codziennie swoje kroki, starając się przejść wirtualną trasę po świecie.

W ramach swojej strategii społecznej odpowiedzialności Grupa Raben w 10 krajach Europy Grupa Raben zorganizowała dla pracowników Tydzień CSR. Odbywał się on po raz drugi. Od poniedziałku do piątku zatrudnione w Grupie Raben osoby otrzymywały newslettery informujące o celach www.raben-group.com CSR firmy oraz sposobach ich realizacji. Pracownicy mieli również możliwość uczestniczenia transport i logistyka w warsztatach dotyczących zdrowego odżywania, przebadania ciśnienia krwi oraz poziomu zatrudnienie w 2012: 8000 os. glukozy w miejscu pracy oraz wspierania akcji charytatywnych. Mogli zapoznać się z nowymi formami aktywności sportowej, np. trickboard. Zaproponowano im również zajęcia z fizjo- terapeutką, która wskazywała prawidłowe postawy na stanowisku pracy oraz sugerowała ćwiczenia korygujące. Newslettery i akcje dotyczyły pięciu celów CSR Grupy Raben: troski o zdrowie oraz bezpieczeństwo; partnerstwa, dialogu oraz współpracy z interesariuszami; zapewnienia atrakcyjnych warunków pracy oraz utrzymania najlepszych pracowników; kom- pensowania negatywnego wpływu na środowisko; promowania jakości oraz roli transportu i usług logistycznych.

Większość Polaków prowadzi siedzący tryb życia. Dzięki środkom komunikacji miejskiej Piotr i Paweł S.A. i samochodom ruch jest ograniczony do minimum. Według Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem uprawianie sportów i regularna aktywność ruchowa wiążąca się ze zmia- www.piotripawel.pl ną trybu życia mogłyby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka aż u 25% chorych. Między FMCG innymi z tych powodów w roku rywalizacji sportowej – 2012 – Piotr i Paweł powołał do zatrudnienie w 2012: 5500 os. życia Markę Formy – drużynę biegaczy w barwach firmy. Stworzenie drużyny pracowniczej miało na celu integrację pracowników, promocję aktywnego trybu życia oraz idei olimpij- skich. Marka Formy to ludzie, którzy lubią biegać i dbać o to, by ich tryb życia był zdrowy. Firma Piotr i Paweł wierzy, że kondycja ludzi odzwierciedla kondycję firmy, dlatego wspiera zawodników.

Aby promować wśród pracowników aktywność sportową, Grupa GPEC realizuje praktykę Grupa GPEC Kondycja z GPEC. Inicjatywa obejmuje sponsoring drużyny Lotos Trefl Gdańsk. Daje to osobom zatrudnionym w przedsiębiorstwie możliwość uczestnictwa w meczach i spotkań www.gpec.pl z siatkarzami. Program „Rozgrzej Emocje Na Maxa” z udziałem siatkarzy, kierowany do mło- energetyka dzieży Trójmiasta, polega na wyłonieniu uzdolnionych przyszłych graczy w piłkę siatkową. zatrudnienie w 2012: 300 os. Firma wspomaga rozbudowę Skate Park w Krainie Zabawy oraz coroczny Skate Jam. Wspiera również pracowników GPEC startujących w Leipziger Marathon. Impreza jest organizowana od kilkudziesięciu lat, sponsorem tytularnym tego znanego w Niemczech wydarzenia jest Stadtwerke Leipzig, udziałowiec większościowy GPEC. Działają również amatorskie drużyny GPEC: siatkarzy, koszykarzy i grających w piłkę nożną, w których mogą sportowo wykazać się pracownicy firmy. Gdańskie Towarzystwo Cyklistów przy GPEC organizuje cykliczne

60 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 61 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Środowisko

Społeczeństwo staje wobec wielu wyzwań związanych ze środowiskiem, w tym wobec wy- czerpywania się zasobów naturalnych, zanieczyszczenia, zmian klimatu, niszczenia siedlisk naturalnych, wymierania gatunków, zagłady całych ekosystemów oraz degradacji miejskich i wiejskich terenów zamieszkałych przez człowieka. W miarę wzrostu światowej populacji i zużycia zasobów, zmiany te stają się coraz poważniejszymi zagrożeniami dla bezpieczeń- stwa człowieka oraz zdrowia i dobrobytu społeczeństwa. Konieczne jest zidentyfi kowanie wzorców produkcji i konsumpcji, a także zapewnienie zrównoważonego zużycia zasobów w przeliczeniu na jedną osobę. Sprawy dotyczące środowiska na poziomie lokalnym, re- gionalnym i globalnym są ze sobą wzajemnie powiązane. Odniesienie się do nich wymaga zastosowania kompleksowego, systematycznego i kolektywnego podejścia.

Norma PN-ISO 26000:2012 Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności listopad 2012

62 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.plwww.odpowiedzialnybiznes.pl 6363 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŚRODOWISKO ŚRODOWISKO

Praktyki w obszarze Środowisko

Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria 1 BOŚ Bank H2O Design – młodzieżowy konkurs edukacja ekologiczna 32 Orange Polska Orange Recykling – skupowanie używanych recykling na projekt karty Debit MasterCard® telefonów komórkowych w salonach oraz przez serwis internetowy www.orangerecykling.pl 2 Capgemini Sp. z o.o. Segregacja śmieci w biurach ekobiuro 33 PepsiCo Odzyskiwanie wody w zakładzie produkcyjnym ekoefektywność 3 Carlsberg Polska Zielone Biuro ekobiuro w Grodzisku Mazowieckim 4 CEMEX Certyfikacja EMAS Cementowni Chełm certyfikacja 34 POLPHARMA SA Popularyzacja regularnego dojazdu rowerem zrównoważony 5 CEMEX Ograniczanie wykorzystania wody w CEMEX ekoefektywność do pracy transport 6 CEMEX Rekultywacja przyrodnicza byłej kopalni w Sitnie bioróżnorodność 35 P.P. „Porty Lotnicze” Airport Carbon Acreditation certyfikacja 7 Diageo Polska Sp. z o.o. Zespół GreenIQ strategie 36 Ricoh Ekojazda, czyli sposób na ograniczenie wpływów zrównoważony 8 EDF Polska Przystosowanie elektrociepłowni ekoefektywność firmy na zmiany klimatyczne transport do pracy bezskładowiskowej 37 Schenker Sp. z o.o. Intermodal jako produkt ekologiczny zrównoważony transport 9 ENEA S.A. System dwustronnego wydruku ekobiuro 38 Skanska Property Poland Zielona Edukacja Najemców edukacja ekologiczna 10 Fortum Power and Heat Polska Maraton samochodów elektrycznych zrównoważony transport 39 Stena Recycling Sp. z o.o. STENA Ekostacja – pierwsza stacja recyklingu recykling w Warszawie 11 GlaxoSmithKline Zielone Laboratorium ekobiuro 40 Tchibo Warszawa 3E dla środowiska naturalnego programy 12 Global e-Business Operations Dzień na rowerze zrównoważony prośrodowiskowe transport 41 Tchibo Warszawa Certyfikat Zielony Sklep certyfikacja 13 Global e-Business Operations Eco-kids edukacja ekologiczna 42 Tebodin Poland Zrównoważone budownictwo ekobudownictwo 14 Global e-Business Operations Zbiórka odpadów elektronicznych recykling 43 TRI (Poland) WARM-BIZ, redukujemy CO ekobiuro 15 Grupa Allegro Projekt „Kręć kilometry, zaparkuj klimatycznie” zrównoważony 2 transport 44 Volkswagen Poznań Niebieskie granty Volkswagen Poznań edukacja ekologiczna 16 Grupa GPEC EKO-FIRMA programy prośrodowiskowe 17 Grupa Kapitałowa Pelion S.A. Eko Projekt Pelion programy prośrodowiskowe 18 Grupa LOTOS S.A. Zastosowanie gazu ziemnego do celów grzewczych ekoefektywność i technologicznych w Grupie LOTOS S.A. 19 IKEA Retail Ekologiczna reklama „Przyszło świeże w IKEA edukacja ekologiczna Targówek” EKOBIURO Jednymi z najpopularniejszych działań prośrodowiskowych prowadzonych przez firmy są 20 IKEA Retail IKEA Łódź dla natury edukacja ekologiczna praktyki z zakresu ekobiura – a więc te dotyczące minimalizowania wpływu na środowisko, 21 IKEA Retail IKEA przechodzi na ekologiczną technologię LED ekoefektywność jaki wywołuje praca biurowa. Jedną z przyczyn tej popularności jest fakt, iż działania takie są stosunkowo proste w realizacji, najczęściej przynoszą szybki i łatwo mierzalny zysk finan- 22 IKEA Retail Zazieleń biuro z IKEA Kraków ekobiuro sowy, a podejmować je mogą wszystkie firmy – gdyż wszystkie mają swoje siedziby. 23 IKEA Retail Zrównoważony Transport do IKEA Kraków zrównoważony transport Prowadzenie ekologicznego biura oznacza m.in. dążenie do ograniczenia zużycia papieru 24 INVESTIN Sp. z o.o. Zielone Biuro ekobiuro na wydruki. ENEA wprowadziła system dwustronnego wydruku, co oznacza, że wszystkie ENEA S.A. urządzenia drukujące, które pracują w biurach firmy, ustawione są domyślnie na tryb druku 25 Kompania Piwowarska SA Projekt „Ekologia się opłaca” edukacja ekologiczna dwustronnego i czarno-białego. www.enea.pl 26 Kompania Piwowarska SA Projekt ekologiczno-społeczny ekotorby recykling energetyka Odpady powstające podczas codziennej pracy biur są kolejnym obszarem, w ramach któ- zatrudnienie w 2012: 401 os. 27 KPMG Sp. z o.o. No printing Day edukacja ekologiczna rego firmy podejmują działania ekologiczne. Capgemini wprowadziło w swoich biurach 28 Lyreco Polska S.A. EKO Jazda (ekologiczny transport) zrównoważony w Krakowie i Katowicach system segregacji śmieci. W tych dwóch miastach firma zatrudnia transport ponad 4 tys. osób i to właśnie pracownicy byli inicjatorami tej akcji. Śmieci segregowane są: Capgemini Sp. z o.o. w kuchniach – na frakcję mokrą i suchą; w open space'ach – na papier, szkło, plastik i metal. 29 Lyreco Polska S.A. Ocena Zielonych Produktów certyfikacja Co istotne, ponieważ Capgemini jest największym podmiotem wynajmującym powierzch- www.pl.capgemini.com 30 Mondial Assistance Środowisko ekobiuro, nię w tych biurowcach, a system wyrzucania odpadów z kuchni jest wspólny dla całego usługi edukacja ekologiczna budynku, wprowadzenie segregacji w biurach Capgemini spowodowało, że inni wynajemcy zatrudnienie w 2012: 5000 os. również rozpoczęli segregację w swoich biurach. 31 Orange Polska Odnowione telefony komórkowe dla klientów Orange recykling

64 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 65 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŚRODOWISKO ŚRODOWISKO

GlaxoSmithKline prowadzi projekt Green Lab (Zielone Laboratorium), w ramach którego wykorzystała bannery ze swoich kampanii reklamowych do stworzenia ekologicznych toreb. GlaxoSmithKline podejmowany jest szereg inicjatyw mających doprowadzić do tego, by laboratoria GSK były Zazwyczaj bannery po zakończonej kampanii outdoorowej podlegają utylizacji. Kompania przyjazne dla środowiska i pracowników. Wdrożone zostały rozwiązania zapobiegające mar- Piwowarska postanowiła ponownie je wykorzystać. Torby były elementem aranżacji prze- www.gsk.com.pl nowaniu energii, wody i odczynników oraz zapewniające właściwą segregację odpadów. strzeni podczas happeningów Zgrani z Naturą, które odbyły się z okazji ogłoszenia Raportu farmaceutyka zrównoważonego rozwoju 2012 Kompanii Piwowarskiej. Były też nagrodą w konkursach zatrudnienie w 2012: 1550 os. TRI (Poland) w swoim programie WARM-BIZ, redukujemy CO2 koncentruje się na ogra- o tematyce ekologicznej, skierowanych do pracowników firmy, a także użytkowników

niczaniu emisji CO2. Aby osiągnąć ten cel, przeprowadzona została w firmie kampania Facebooka. Torby trafiły również do innych grup interesariuszy: dziennikarzy i partnerów informacyjna promująca zachowanie w biurze optymalnej temperatury (za pomocą m.in.: biznesowych. Oprócz tego są dostępne w sklepikach przy Centrum Wycieczkowym Lech TRI (Poland) systematycznej kontroli temperatury w pomieszczeniach zamkniętych, ograniczenia przecią- w Poznaniu oraz w Tyskim Browarium. Dodatkową wartość projektu stanowi fakt, że zostały gów, noszenia kilku warstw ubrań). Dodatkowo wymienione zostało oświetlenie na lampy uszyte przez pracowników Zakładu Aktywności Zawodowej z Piły – przedsiębiorstwa spo- www.tri.pl o wyższej efektywności energetycznej oraz zamontowano czujniki ruchu w miejscach, gdzie łecznego zajmującego się aktywizacją zawodową osób z umiarkowaną i znaczną niepełno- motoryzacja praca odbywa się sporadycznie. Prowadzone są także szkolenia pracowników w zakresie eli- sprawnością. Jego misją jest rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych zatrudnienie w 2012: 644 os. minacji niepotrzebnego zużycia energii. Wszystkie te działania przyczyniły się do obniżenia z upośledzeniem umysłowym i chorych psychicznie.

emisji CO2 o 9% w ciągu roku. Firma Orange Polska postanowiła zareagować na problem utylizacji niepotrzebnych tele- Mondial Assistance także promuje wśród swoich pracowników segregację śmieci, oszczęd- fonów komórkowych. Badania wskazują na to, że w Polsce w przeciętnym gospodarstwie Orange Polska Mondial Assistance ność energii elektrycznej oraz wody. Firma zdecydowała się również na produkcję materia- domowym przechowuje się do trzech starych, nieużywanych telefonów. Odpowiedzią na tę łów reklamowych z tworzyw biodegradowalnych. We wszystkich pomieszczeniach biura sytuację jest inicjatywa Orange Recykling – skupowanie używanych telefonów komórko- www.orange.pl www.mondial-assistance.pl została zawieszona ekologiczna tabliczka informująca, co każdy w codziennym życiu może wych w salonach oraz przez serwis internetowy www.orangerecykling.pl. Celem programu telekomunikacja finanse zrobić dla środowiska – przez co zwiększyła się świadomość ekologiczna wśród pracowni- jest promowanie wśród klientów i pracowników Orange Polska świadomości ekologicznej zatrudnienie w 2012: 24 000 os. zatrudnienie w 2012: 183 os. ków. Każdy z nich otrzymał ekologiczną torbę na zakupy. w zakresie odzysku surowców naturalnych z używanych, starych i często niewykorzystywa- nych telefonów komórkowych. Firma postawiła sobie także za cel konsekwentne podnosze- Firma Carlsberg Polska, prowadząc zielone biuro, podejmuje następujące działania: segre- nie wskaźnika pozyskiwania używanych urządzeń, w stosunku do liczby sprzedaży nowych Carlsberg Polska gacja odpadów w podziale na szkło, plastik, papier i odpady organiczne; butelki plastikowe telefonów. Projekt Orange Recycling ma za zadanie zachęcenie klientów (nie tylko Orange) przed wyrzuceniem zgniatane są w zgniatarkach; koperty do korespondencji zewnętrznej oraz pracowników do oddawania niewykorzystywanych telefonów na potrzeby odzysku www.carlsbergpolska.pl wykonane są z ekologicznego papieru; kartki świąteczne wykonane są z bawełny ekolo- surowców. Aby to umożliwić, Orange we współpracy z firmą Greenfone uruchomił serwis FMCG gicznej; spotkania i konferencje Zarządu oraz top managementu organizowane są w sposób www.orangerecykling.pl, który jest wygodnym narzędziem odsprzedaży starych, niepo- zatrudnienie w 2012: 1200 os. ekologiczny; papier używany do wydruków i kopii pochodzi z recyklingu; minimalizowana trzebnych telefonów komórkowych. Możliwa jest sprzedaż lub bezpłatne utylizowanie nie jest ilość wydruków. Dzięki tym działaniom firmie udało się zmniejszyć zakupy papieru tylko sprawnych, ale również uszkodzonych aparatów. o mniej więcej 20%, a w roku 2012 w biurze firmy zużyto o 8% mniej energii niż w roku poprzednim. Cała inicjatywa doceniona została przez Fundację Partnerstwo dla Środowiska, Oprócz skupowania telefonów Orange Polska realizuje także projekt Odnowione telefony która przyznała firmie Carlsberg Polska Certyfikat Zielonego Biura. komórkowe dla klientów Orange, który polega na profesjonalnym odnawianiu telefonów Orange Polska komórkowych oraz innych urządzeń np. modemów, przy współpracy z firmami posiadający- Ten sam certyfikat przyznany został firmie INVESTIN, dla której wymogi certyfikatu stano- mi certyfikację producentów i sprzedaży ich w ofercie promocyjnej. Projekt ten to przykład www.orange.pl INVESTIN Sp. z o.o. wiły wskazówkę odnośnie do wdrażania działań z zakresu ekobiura. Do najistotniejszych realizacji zasady 3R – Reuse, Reduce, Recycle. Urządzenia multimedialne są wydzierżawia- telekomunikacja z nich firma zalicza: konsekwentnie prowadzoną edukację ekologiczną pracowników i pozo- ne klientom na czas świadczenia usług telekomunikacyjnych. Oddany produkt (telefon, zatrudnienie w 2012: 24 000 os. www.investin.pl stałych interesariuszy; postępowanie zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi, modem) jest poddawany procesowi odnowy (refurbishment). Dzięki temu produkty, które konsulting dyrektywami i normami w zakresie ochrony środowiska; segregację odpadów; ochronę nie znajdują się jeszcze na końcu cyklu swojego życia, są ponownie wprowadzane na rynek. zatrudnienie w 2012: 30 os. zasobów naturalnych poprzez ograniczenie zużycia energii, wody i papieru; propagowanie Recyklingowi poddawane są wszystkie części produktu, łącznie z opakowaniami kartono- nowoczesnych i energooszczędnych rozwiązań technologicznych; włączenie w działania wymi zwróconych modemów, które są ponownie wykorzystywane jako wypełniacz pudełek proekologiczne wszystkich pracowników; prewencyjne zapobieganie zanieczyszczeniom stosowanych przy wysyłce towarów do klientów. Dzięki wykorzystaniu własnej linii produk- środowiska oraz ciągła poprawa w tym zakresie. Do najważniejszych korzyści z realizacji cyjnej (in-house) Orange może lepiej kontrolować jakość pracy, zapewnić rozwój procesu, powyższych działań firma zalicza: pozytywny odbiór tych działań ze strony partnerów a także zwiększyć własne oszczędności oraz ekoefektywność. biznesowych i klientów, a także oszczędność kosztów poprzez mniejsze zużycie papieru, tonerów, mediów. Główną działalnością firmy Stena Recycling są kompleksowe usługi gospodarki odpadami dla firm. Celem firmy jest również edukowanie społeczeństwa i stwarzanie możliwości do Stena Recycling Firma IKEA Retail, jako firma kierująca się zasadami zrównoważonego rozwoju w swej rozwoju recyklingu w Polsce. Aby to osiągnąć, firma realizuje projekt STENA Ekostacja – Sp. z o.o. IKEA Retail codziennej działalności, włączyła się w promocję idei ekobiura wśród innych instytucji pierwsza stacja recyklingu w Warszawie. Jest to pierwsza w stolicy stacja recyklingu stwo- i firm. W pierwszej kolejności podzieliła się swoimi doświadczeniami podczas konferencji rzona dla mieszkańców, umożliwiająca im przekazanie odpadów do przetworzenia. Można www.stenarecycling.pl www.ikea.pl „Zielone Biuro – Zielone Standardy w Biznesie” zorganizowanej przez Fundację Partnerstwo tam bezpłatnie oddać wszystkie odpady opakowaniowe (butelki PET, puszki, makulatura), recycling handel dla Środowiska. Po drugie we współpracy z fundacją opracowała i dystrybuowała broszurę, elektroodpady (RTV i AGD, telefony, świetlówki, komputery) oraz odpady wielkogabarytowe zatrudnienie w 2012: 530 os. zatrudnienie w 2012: 2000 os. dzięki której instytucje różnego typu odnajdą produkty pomocne w tworzeniu zielonego (meble, złom, opony) i niebezpieczne (tonery, baterie, akumulatory, aerozole). Wszystkie biura, dowiedzą się, czym jest Certyfikat Zielone Biuro nadawany przez fundację i dlaczego przyniesione odpady zostają poddane recyklingowi lub utylizacji, zgodnie z obowiązują- warto zazieleniać biura. cymi standardami i normami. Na stacji przyjmowane są też niepotrzebne ubrania, które przekazywane są PCK. W ramach ekostacji prowadzony jest także program edukacyjny. Powstał specjalny salon pokazowy – Showroom – w którym dowiedzieć się można, na czym Kompania RECYKLING polega proces recyklingu. Na konkretnych przykładach wyjaśniane są poszczególne etapy Piwowarska SA Dbałość o ochronę środowiska przejawiać się powinna w całym łańcuchu wartości firm. recyclingu – od produktu wyjściowego do wyrobu, który może powstać po przetworzeniu. Dzięki temu można ograniczać wpływ na środowisko, jaki ma nie tylko proces produkcji W zaaranżowanym wspólnie z firmą IKEA (partnerem projektu) wnętrzu mieszkalnym nastę- www.kp.pl danych dóbr, ale również ich eksploatacji, a także utylizacji. puje prezentacja, jak prosto i skutecznie można wprowadzić system segregowania odpadów FMCG nawet w niewielkim pomieszczeniu. W Showroomie dostępne są materiały edukacyjne oraz zatrudnienie w 2012: 3134 os. Jedną z firm w ten sposób podchodzących do odpowiedzialności za swoje produkty jest gra Recycling Drop, która pozwala sprawdzić się w prawidłowym segregowaniu odpadów. Kompania Piwowarska, która realizuje Projekt ekologiczno-społeczny ekotorby. Firma W ramach działalności ekostacji prowadzone są zajęcia dla uczniów, a także akcje aktywi-

66 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 67 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŚRODOWISKO ŚRODOWISKO

zujące i edukujące mieszkańców, np. choinka za elektroodpady. Projekt otrzymał patronat IKEA przechodzi na ekologiczną technologię LED to projekt firmy IKEA Retail. Zakłada on ambasadora Szwecji. wymianę wszystkich żarówek oraz lamp w asortymencie IKEA na LED-owe do 2016 roku oraz IKEA Retail wewnętrzną wymianę oświetlenia w budynkach IKEA na bardziej przyjazne dla środowiska Firma Global e-Business Operations przeprowadziła trzydniową zbiórkę odpadów elektro- (w większości diody LED). Dodatkowo każdemu pracownikowi IKEA przekazano żarówkę www.ikea.pl Global e-Business nicznych wśród swoich pracowników. Działanie zrealizowane zostało we współpracy z firmą LED-ową do zastosowania u siebie w domu (dzięki czemu pracownicy IKEA mogli stać się handel Operations Elektrozbiórka (dostarczającą kontenery oraz transportującą zebrane odpady) i poprzedzo- ambasadorami programu, którzy sami doświadczają jego benefitów). W ramach działania zatrudnienie w 2012: 2000 os. ne było kampanią informacyjno-promocyjną. Zbiórka starego sprzętu odbywała się bezpo- promowane jest także zrównoważone oświetlenie na przykładzie LED podczas eventów www.hp.com średnio w biurach firmy, a oprócz tego zorganizowano dodatkową zbiórkę dużych i ciężkich marketingowych i targów designu. Dobra praktyka IKEA pokazuje, jak istotne w myśleniu usługi sprzętów bezpośrednio z domów (telewizory, lodówki etc.). Łączna masa zebranych w ciągu o społecznej odpowiedzialności jest promowanie zrównoważonych produktów, oferowa- zatrudnienie w 2012: 2400 os. trzech dni odpadów elektronicznych przekroczyła tonę. nych przez daną firmę.

Firma EDF Polska zrealizowała projekt Przystosowanie elektrociepłowni do pracy bezskła- EKOEFEKTYWNOŚĆ dowiskowej. Projekt był wynikiem wieloletniej polityki urzeczywistnianej przez spółkę, EDF Polska Wiele przedsiębiorstw podejmuje działania związane z efektywnością ekologiczną, może która za cel główny przyjęła wdrożenie wszystkich możliwych inwestycji służących ograni- CEMEX to być ograniczanie zasobów używanych w procesie produkcyjnym bądź zmiana technologii czeniu wprowadzanych odpadów paleniskowych do środowiska. W realizację projektu zaan- polska.edf.com produkcji lub sposobu funkcjonowania firmy. Dla CEMEX jednym z najważniejszych zasobów gażowani byli wszyscy pracownicy Elektrociepłowni Wybrzeże, którzy posiadali niezbędne energetyka www.cemex.pl naturalnych jest woda. Jest ona istotnym składnikiem w procesie produkcji cementu i mie- uprawnienia do jego wdrożenia. W ramach przedsięwzięcia zbudowano dwa zbiorniki zatrudnienie w 2012: 3500 os. budownictwo i nieruchomości szanki betonowej, a także nieodzownym elementem w produkcji żwirów. Z tego powodu retencyjne o pojemności magazynowania 12 000 ton i 15 000 ton. Oba obiekty zlokalizowa- zatrudnienie w 2012: 1289 os. firma realizuje program Ograniczanie wykorzystania wody w CEMEX. Ponad 91% wytwórni ne są na terenie spółki i nie graniczą z cennymi przyrodniczo obszarami. W ramach projektu betonu CEMEX Polska wyposażane jest w urządzenia do recyklingu betonu i instalacje do przewidziano również budowę oraz modernizację już istniejących elementów wspomagają- recyklingu wody. Odzyskiwana w tym procesie woda kierowana jest ponownie do produk- cych racjonalną i efektywną pracę zbiorników retencyjnych. Na obszarze Elektrociepłowni cji. Wykorzystanie wody w żwirowniach eksploatowanych przez CEMEX Polska odbywa się Gdańsk doszło więc do przebudowy układu odpylania i retencji pyłu. Usprawnieniu ule- w obiegu zamkniętym, co oznacza, że ilość wody pobrana z wyrobiska jest praktycznie gła instalacja odpopielania pod elektrofiltrami. Zmodyfikowano dotychczasowy system równa ilości wody zrzucanej po procesie do wyrobiska. transportu popiołów oraz rozbudowano go o nowe trasy przystosowane do wymogów nowego zbiornika. Kolejną inwestycją była przebudowa układu odżużlania; w jej trakcie Woda jest również w centrum uwagi firmy PepsiCo, która prowadzi odzyskiwanie wody dostosowano pracę wszystkich kotłów do systemu odżużlania, w którym żużle spod kotłów PepsiCo w zakładzie produkcyjnym w Grodzisku Mazowieckim. Aby osiągnąć cel, którym jest reduk- transportuje się na place dotychczasowego gromadzenia. Kolejnym urządzeniem ujętym cja zużycia wody, firma podjęła następujące działania: 1) zastosowanie najnowszej technolo- w planie realizacji projektu była budowa tzw. Małego Hydro będącego bezpośrednim www.pepsicopoland.com gii, m.in.: instalacja liczników zużycia wody na każdym etapie obróbki ziemniaków; instalacja odbiorcą odcieków z procesu odżużlania. Odzyskana woda z procesu kierowana jest przemysł spożywczy odzysku wody i skrobi z etapu płukania plastrów ziemniaczanych oraz obieranie ziemniaków z powrotem do systemu odżużlania. Dzięki inwestycji, EDF Polska całkowicie wyeliminowała zatrudnienie w 2012: 3050 os. w zamkniętym obiegu wody; likwidacja blanszowania, tj. wstępnego podgrzewania plastrów problem związany z wprowadzaniem zanieczyszczeń do środowiska w chwili eksploatacji ziemniaczanych za sprawą wspólnej pracy nad jakością ziemniaków z rolnikami-dostawcami elektrociepłowni. Dodatkowo odnotowany został znaczny spadek zużycia wody oraz energii (program agrarny); odzysk ciepłej wody z chłodzenia oleju i wykorzystanie do mycia linii; elektrycznej. wprowadzenie technologii Dip Wash, która zmniejsza zjawisko wypłukiwania skrobi po przekrojeniu ziemniaka w plastry, dzięki czemu poprawiona jest produktywność ziemniaka i zmniejszone zużycie wody w procesie płukania plastrów, 2) budowanie nawyku traktowania BIORÓŻNORODNOŚĆ tego obszaru jako potencjału do ciągłych usprawnień – wprowadzenie Lean Management Tematem niełatwym w kontekście odpowiedzialności za wpływ na środowisko jest na linii produkcyjnej. W celu edukacji pracowników i szukania usprawnień powołano tzw. zachowanie bioróżnorodności terenów, na których przedsiębiorstwo prowadzi działania. CEMEX grupę wodną. Na jej czele stoi kierownik produkcji, a w jej skład wchodzą operatorzy linii Firma CEMEX podjęła się rekultywacji przyrodniczej byłej kopalni w Sitnie. CEMEX, we i technicy utrzymania ruchu oraz operatorzy oczyszczalni. Grupa regularnie spotyka się, współpracy ze Stołecznym Towarzystwem Ochrony Ptaków (STOP) zrealizował działania www.cemex.pl zgłasza pomysły na poprawę gospodarki wodnej i je realizuje. W codziennej praktyce budu- w zakresie proprzyrodniczej rekultywacji wyrobisk po to, by chronić bioróżnorodność. budownictwo i nieruchomości je to uważność na przestrzeganie standardów w czasie pracy linii produkcyjnej i monitoruje Zgodnie z zaleceniami STOP, w kopalni w Sitnie utworzono kilka mniejszych i płytszych zatrudnienie w 2012: 1289 os. ilość wody zużywanej do mycia maszyn, 3) innowacyjne inicjatywy oszczędzania wody zbiorników wodnych, które odpowiednio ukształtowano, aby umożliwić ich zasiedlenie i powtórnego jej wykorzystania we wstępnym procesie obróbki. Są to np.: podgrzewanie przez zwierzęta. Brzegi zbiorników obsadzono roślinnością wodną. Nasadzono również wody produkcyjnej biogazem uzyskiwanym w procesie przetwarzania odpadów ziemnia- odpowiednio dobrane rodzime gatunki drzew i krzewów, które wzmocnią skarpy i brzegi czanych czy produkcja wody na swoje potrzeby (np. woda odparowywana z ziemniaków zbiorników, będą schronieniem dla zwierząt oraz wzbogacą bazę pokarmową ptaków. na etapie smażenia chipsów). Długoterminowym celem PepsiCo jest uczynienie z zakładu Efektywność działań rekultywacyjnych mierzono w ramach monitoringu przyrodniczego, w Grodzisku fabryki, która nie zużywa wody (Net Zero Water Plant). prowadzonego od kwietnia do września 2012 roku przez Koło Naukowe Wydziału Nauk o Zwierzętach SGGW. Do oceny skuteczności przeprowadzonych działań wybrano płazy, Grupa LOTOS realizuje długofalowy projekt Zastosowanie gazu ziemnego do celów grzewczych które jako zwierzęta dwuśrodowiskowe i wrażliwe na zmiany w środowisku są doskonałymi Grupa LOTOS S.A. i technologicznych w Grupie LOTOS. Już od 2008 roku piece technologiczne rafinerii częściowo organizmami wskaźnikowymi dla procesów sukcesji przyrodniczej. Ogółem na zrekultywo- zasilano średniociśnieniowym gazem ziemnym. Jednak nie było wystarczających zdolności prze- wanym obszarze stwierdzono występowanie 10 gatunków płazów (z 13 występujących na www.lotos.pl syłowych gazu, aby móc go wykorzystywać w większym stopniu. Dopiero wybudowanie w 2012 nizinach). surowce i paliwa roku stacji gazowej przez Polskie Sieci Gazownicze w pobliżu rafinerii Grupy LOTOS pozwoliło na zatrudnienie w 2012: 1349 os. dwudziestokrotne zwiększenie poboru gazu ziemnego i wyeliminowanie oleju opałowego jako paliwa podstawowego do opalania kotłów elektrociepłowni koncernu i pieców technologicz- ZRÓWNOWAŻONY TRANSPORT nych. Ostatnim, trzecim i najtrudniejszym, etapem przejścia rafinerii na gaz ziemny jest moder- Transport należy do tych obszarów działalności firm, które silnie wpływają na środowisko. nizacja kotłów. Przebudowa elektrociepłowni rozpoczęła się od przygotowań projektowych W szczególności dotyczy to przedsiębiorstw posiadających duże floty samochodowe. Aby Lyreco Polska S.A. w 2011 roku, a zakończy w latach 2013–2014. Obecnie gazem ziemnym zasilane są dwa kotły. zminimalizować swój negatywny wpływ na środowisko, firma Lyreco Polska realizuje pro- Gaz ziemny jest bardziej ekologiczny i emituje mniej dwutlenku siarki, tlenków azotu i dwu- jekt EKO Jazda (ekologiczny transport). Został on zapoczątkowany w 2008 roku i od tego www.lyreco.com tlenku węgla niż dotychczas stosowane paliwa. Efekty widoczne były już w 2012 roku przy czasu wszyscy kierownicy z Regionalnych Centrów Dystrybucyjnych (RCD) przyjęli zobo- handel częściowym wykorzystywaniu gazu ziemnego – emisja dwutlenku węgla została obniżona o ok. wiązanie przeszkolenia swoich pracowników z technik ekojazdy. Zgodnie z założeniem, zatrudnienie w 2012: 594 os. 100 000 ton, emisja dwutlenku siarki o 1500 ton, dwutlenku azotu o 240 ton, a pyłu o 160 ton. program jest również stałym elementem corocznego szkolenia pracowników RCD. Zasady

68 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 69 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŚRODOWISKO ŚRODOWISKO

ekojazdy przedstawiane są również wszystkim nowym pracownikom Lyreco. W efekcie bez Samochodu (słodki upominek oraz zniżka na usługę transportową dla każdego podróżu- realizacji programu, wszyscy pracownicy firmy posiadający samochody służbowe zostali jącego rowerem lub środkami komunikacji miejskiej; konkurs z nagrodami z zasad ekojazdy zapoznani z tymi zasadami. dla wszystkich odwiedzających sklep).

Analogiczne działania prowadzi firma Ricoh. Praktyka Ekojazda, czyli sposób na ograni- POLPHARMA popularyzuje regularne dojazdy rowerem do pracy. Jednym z najważniejszych Ricoh czenie wpływów firmy na zmiany klimatyczne zapoczątkowana została w marcu 2012 elementów praktyki było umożliwienie pracownikom dojazdu rowerem bezpośrednio do POLPHARMA SA roku szkoleniem z zasad ekojazdy, przeznaczonym dla techników Ricoh. Szkolenie, prze- stanowiska pracy, co wymagało inwestycji w budowę parkingów rowerowych na terenie www.ricoh.pl prowadzone przez specjalistów szkoły jazdy Renault, podzielone zostało na dwie części: firmy. Rozpoczęto od przeprowadzenia ankiety, by oszacować liczbę potencjalnych rowerzy- www.polpharma.pl IT teoretyczną, na której zostały zaprezentowane korzyści i zasady stosowania zasad ekojazdy stów oraz miejsc parkingowych i ich lokalizacji. Finalnie zbudowano ponad 100 zadaszonych farmaceutyka zatrudnienie w 2012: 120 os. oraz quasi-praktyczną, podczas której każdy uczestnik miał możliwość sprawdzenia wpływu miejsc parkingowych w 9 lokalizacjach na terenie zakładu w Starogardzie, a także ok. 20 zatrudnienie w 2012: 1500 os.

swojego stylu jazdy na zużycie paliwa i emisję CO2 na – specjalnym symulatorze na bieżąco miejsc w Duchnicach i Sieradzu. Dla zapewnienia bezpieczeństwa rowerzystów zmniejszono informującym o poprawności zachowań uczestnika szkolenia. Następnie wprowadzono dopuszczalną prędkość dla ruchu samochodów na terenie firmy do 20 km/h. Jako moment miesięczny monitoring zużycia paliwa. Oczekiwanym celem projektu była zmiana zachowań wdrożenia praktyki przyjęto pierwszy dzień wiosny. Każda osoba, która w tym dniu przyje- i stylu jazdy pracowników zmierzająca do bardziej efektywnego i ekologicznego wykorzy- chała rowerem, otrzymała nagrodę. Dodatkową motywacją był system nagród za regularne stania floty samochodowej. Do oceny zmiany stylu jazdy przyjęto współczynnik ilości prze- dojazdy. Każdy wjazd rowerem był zapisywany na karcie rejestracji czasu pracy. Osoba, która jechanych kilometrów do zużycia paliwa, liczony ze wszystkich przejazdów wszystkich tech- do końca czerwca zanotowała najwięcej wjazdów, otrzymała rower. Od lipca natomiast za ników w danym miesiącu. W efekcie prowadzonych pomiarów udało się osiągnąć poprawę każdy zarejestrowany wjazd pracownik otrzymuje złotówkę, którą może wymienić na nagro- współczynnika ekoefektywności jazdy średnio o 6% do 16% w najbardziej „ekoefektywnym” dy w Systemie Kafeteryjnym My Benefit. Przeprowadzono także działania edukacyjne dla miesiącu, przy zachowaniu pozytywnego trendu zmian. pracowników i społeczności lokalnej w zakresie bezpiecznej jazdy rowerem.

Firma Fortum Power and Heat Polska zaangażowała się w promocję zrównoważonego trans- Również pracownicy firmy Global e-Business Operations byli uczestnikami akcji Dzień na Fortum Power and portu poprzez współorganizację rajdu samochodów elektrycznych. Rajd, w którym uczest- rowerze. Tego dnia każdy pracownik firmy, który przyjechał do pracy na rowerze, otrzymał Global e-Business Heat Polska niczył również zespół Fortum, wystartował 1 czerwca 2012 roku. W ciągu 10 dni samochody mały upominek. Zorganizowane zostały również spotkania z reprezentantami urzędu miasta Operations elektryczne z różnych krajów pokonały trasę z Tallina do Monte Carlo. Kolejne etapy wyścigu na temat inicjatywy „rower miejski” oraz prezentacje pracowników (m.in. wakacyjne wypra- www.fortum.pl prowadziły przez 10 europejskich państw, w tym po raz pierwszy przez Polskę. Po drodze wy: rowerem przez całą Europę). Odbyła się ponadto promocja platformy online, na której www.hp.com energetyka drużyny zatrzymały się w 29 miastach. Głównym celem rajdu było promowanie produkcji pracownicy mają możliwość wyszukiwania kolegów z biura mieszkających w ich okolicy, usługi zatrudnienie w 2012: 860 os. czystej energii oraz rozwoju transportu przyjaznego środowisku wraz z niezbędną do jego z którymi razem mogą dojeżdżać autem do pracy. Każdy pracownik może zaoferować miej- zatrudnienie w 2012: 2400 os. funkcjonowania infrastrukturą. sce u siebie w aucie lub odpowiedzieć na umieszczone na platformie Carpooling ogłoszenie,

ograniczając emisję CO2 i zmniejszając koszty dojazdu do miejsca pracy. DB Schenker Logistics jako operator logistyczny ma realny wpływ na środowisko naturalne, Schenker Sp. z o.o. zwłaszcza w transporcie lądowym. Dlatego firma realizuje działania ograniczające emisję Jeździć i parkować wirtualnie mogli wszyscy, którzy zalogowali się z wykorzystaniem CO2 do atmosfery. Jednym z głównych elementów tej strategii jest intermodal jako produkt swojego konta Allegro na stronie www.zaparkujklimatycznie.pl, a następnie przejeżdżali Grupa Allegro www.logistics.dbschenker.pl ekologiczny. Transport intermodalny zakłada przewóz towaru z użyciem różnych środków 10 km w animacji online. Pokonując trasę, poznawali szereg informacji i ciekawostek oba- transport i logistyka transportu za pomocą tej samej jednostki ładunkowej (np. kontenera, naczepy), która jest lających negatywne stereotypy związane z jazdą na rowerze. Przejechanie tego dystansu www.allegro.pl zatrudnienie w 2012: 1750 os. przeładowywana w zależności od potrzeb, z jednego środka na drugi. Oznacza to, że więk- i odpowiedź na pytanie konkursowe dawało użytkownikowi szansę na wygranie jednego handel szość pokonywanej trasy odbywa się transportem kolejowym. Tylko na odcinku początko- ze 100 pomarańczowych rowerów miejskich. Projekt „Kręć kilometry, zaparkuj klimatycz- zatrudnienie w 2012: 1500 os. wym i końcowym towary przewożone są samochodem. Rozwiązania intermodalne są przy- nie” realizowany był w czerwcu i lipcu 2012 roku. Konkursowe kilometry można było poko- jazne dla środowiska. Mniej ładunków na drogach to wyższe bezpieczeństwo uczestników nać także na prawdziwym rowerze. W tym celu zaprojektowano aplikację mobilną (iOS

ruchu drogowego i mniej zanieczyszczeń oraz hałasu. Poziom emisji CO2 różni się w zależ- i Android), która w oparciu o sygnał GPS odmierzała dystans 10 km potrzebnych do udzia-

ności od stosowanej formy transportu i pokonanej trasy. Ograniczenie emisji CO2 można łu w konkursie. O nagrody walczyły także województwa. Regiony miały szansę zdobyć szczegółowo obliczyć, korzystając z kalkulatora dostępnego na stronie ecotransit.org. część z puli 100 km stojaków. Przejechane przez uczestników kilometry trafiały na konto Klienci mogą również korzystać z raportów emisji spalin w związku z transportem ich towa- wybranego województwa. Te regiony, których mieszkańcy „wykręcili” najwięcej kilome- rów za dany okres i na określonej trasie. Podkreślić należy, że ograniczenie emisji spalin trów, wygrywały stojaki rowerowe, a konkretne lokalizacje dla nowych parkingów rowe- jest bardzo wysokie. Przykładowo pociąg na trasie Wrocław – Londyn to 75% oszczędności rowych wskazywali sami uczestnicy akcji. Akcja została nagrodzona, m.in. w konkursie na w emisji dwutlenku węgla, 90% oszczędności w emisji tlenku azotu i 80% oszczędności najlepsze i najbardziej kreatywne akcje public relations w Polsce jurorzy konkursu „Złote w emisji pyłu w stosunku do transportu samochodowego; 500 transportów na tej trasie to Spinacze 2012” uznali ją za najciekawszą kampanię w sektorze technologii, IT i telekomu-

ok. 900 ton CO2 mniej. nikacji.

Firma IKEA Retail przeprowadziła, skierowaną do pracowników, ale także do klientów IKEA Retail i mieszkańców Krakowa, akcję Zrównoważony Transport do IKEA Kraków. Praktyka, mająca EKOBUDOWNICTWO na celu promocję zrównoważonych sposobów transportu wśród krakowian, zrealizowana Tebodin Poland realizuje praktykę zrównoważone budownictwo. Firma chce aktywnie www.ikea.pl została podczas Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu 2012. Projekt plano- przyczyniać się do poprawy standardów środowiskowych w projektowaniu obiektów Tebodin Poland handel wany i realizowany był we współpracy z Fundacją Partnerstwo dla Środowiska. Adresatami komercyjnych i przemysłowych. Tebodin szkoli swoich pracowników w zakresie systemów zatrudnienie w 2012: 2000 os. działań na terenie sklepu IKEA Kraków byli pracownicy i osoby odwiedzające sklep, a poza certyfikowania budynków LEED i BREEAM, które dotyczą obiektów wyróżniających się www.tebodin.com sklepem także instytucje związane z fundacją (w tym szkoły). Założeniem było przepro- w sposób szczególny pod względem dbałości o środowisko w procesie budowlanym. Dzięki konsulting wadzenie w każdym dniu ETZT minimum jednego działania promującego zrównoważone wyspecjalizowanej kadrze mającej szerokie doświadczenie firma jest w stanie zachęcić zatrudnienie w 2012: 335 os. środki i sposoby transportu. W tym celu podczas ETZT zostały wyróżnione dni: rowerem do swoich klientów do realizacji ich projektów zgodnie z założeniami zrównoważonego budow- pracy (50 zł w karcie podarunkowej IKEA dla każdego pracownika-rowerzysty); rowerem do nictwa. Tebodin stosuje także nowoczesne rozwiązania ograniczające zużycie wody i prądu szkoły (prezentacja przygotowana dla krakowskich szkół i ich uczniów o tym, jak być przy- w trakcie eksploatacji obiektu, które pozwalają na odzyskanie ciepła oraz energetyczną jaznym rowerom i jak zachęcać do korzystania z tego środka transportu; pracownicy wzięli wydajność. udział w przejeździe rowerowym wraz z uczniami); rowerem na zakupy (m.in. darmowy ser- wis rowerowy przed sklepem oraz zniżka na usługę transportową dla każdego rowerzysty); rowerem po torbę (torba rowerowa dla każdego pracownika-rowerzysty); Europejski Dzień

70 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 71 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŚRODOWISKO ŚRODOWISKO

CERTYFIKACJA EDUKACJA EKOLOGICZNA Szereg firm decyduje się na certyfikację swoich produktów lub usług, uzyskując w ten Do efektywności ekologicznej związanej z drukowaniem dokumentów można również CEMEX sposób zewnętrzne potwierdzenie ich jakości. W 2012 roku powodzeniem zakończyła namawiać swoich interesariuszy. Firma doradcza KPMG w Polsce jest inicjatorem akcji KPMG Sp. z o.o. się ponowna certyfikacja EMAS Cementowni Chełm, należącej do firmy CEMEX. Poprzez społecznej No printing Day. Celem akcji jest zachęcenie jak największej liczby osób i firm www.cemex.pl wdrożenie Systemu Ekozarządzania i Audytu (EMAS) zakład dobrowolnie zobowiązuje na całym świecie do powstrzymania się od drukowania na jeden symboliczny dzień w roku – www.kpmg.pl budownictwo i nieruchomości się do wykraczania poza zakres podstawowych wymogów określonych przepisami prawa w każdy pierwszy piątek października. Udział w akcji jest bezpłatny, a dołączyć do niej można konsulting zatrudnienie w 2012: 1289 os. i nieustannie dąży do ograniczania swojego wpływu na środowisko. W zaktualizowanej za pośrednictwem strony NoPrintingDay.pl (firmy i instytucje) oraz portalu Facebook (osoby zatrudnienie w 2012: 1200 os. Deklaracji Środowiskowej dla Cementowni Chełm szczegółowo przedstawione są oddzia- indywidualne). W 2012 roku, podczas pierwszej edycji akcji, przyłączyło się do niej 61 firm ływania cementowni na otoczenie. i instytucji, co przełożyło się na 3962 wyłączone tego dnia drukarki. Dodatkową zachętą do dołączenia do akcji może być fakt, iż KPMG w Polsce planuje co roku, po finale akcji odby- Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” z sukcesem podjęło próbę nadania Lotnisku wającym się w październiku, posadzić drzewa – których będzie tym więcej, im więcej osób P.P. „Porty Lotnicze” Chopina certyfikatu Airport Carbon Acreditation. Program ACA ma zachęcić porty lotnicze i instytucji przyłączy się do akcji. do walki ze zmianami klimatycznymi poprzez zarządzanie emisjami (carbon management) www.lotnisko-chopina.pl oraz zdefiniowanie spójnego i zgodnego działania w tym obszarze. Dotychczas certyfikaty Edukacja dzieci była przedmiotem praktyki Eco-kids zrealizowanej przez Global e-Business transport i logistyka ACA otrzymało 67 portów lotniczych w Europie oraz 6 w regionie Azji i Pacyfiku. Lotnisko Operations. Wolontariusze firmy z zespołu CSR Ecology przeprowadzili lekcje ekologii dla Global e-Business zatrudnienie w 2012: 2161 os. Chopina jest pierwszym certyfikowanym portem w Polsce i trzecim w Europie Środkowo- 32 dzieci w wieku od 6 do 10 lat. Spotkania opierały się na prezentacji filmów i slajdów oraz Operations Wschodniej. Certyfikat obejmuje cztery poziomy zaawansowania. Warszawski port otrzymał interaktywnej dyskusji. Dzieci miały za zadanie np. namalować odpowiedź na pytanie: co certyfikat poziomu pierwszego Mapping. Wymagało to przeprowadzenia inwentaryzacji się stanie, jeśli chcielibyśmy wydrukować wszystkie strony internetowe. Dzieci podawały www.hp.com

wszystkich źródeł emisji CO2 i innych szkodliwych gazów cieplarnianych, a także poddania również przykłady działań, jakie mogą podjąć z rodzicami w domu, aby chronić środowisko usługi się niezależnemu audytowi pod kątem rocznej wielkości emisji. Pełne zrozumienie i identy- naturalne. Uczestnicy spotkań otrzymali okolicznościowe pamiątki: encyklopedie ekologii zatrudnienie w 2012: 2400 os. fikacja wszystkich potencjalnych źródeł emisji gazów cieplarnianych na lotnisku pomogło dla dzieci. w identyfikacji obszarów priorytetowych do przyszłych działań związanych z redukcją

emisji tych zanieczyszczeń. Dokładne dane na temat wyemitowanej ilości CO2 ze źródeł Edukacja ekologiczna najmłodszych to cel projektu IKEA Łódź dla natury firmy IKEA Retail, na lotnisku mogą pomóc w racjonalnym zarządzaniu tymi źródłami oraz zrównoważonym skierowanego do grupy wiekowej 3–10 lat. Projekt rozpoczął się w styczniu 2012 roku dwu- IKEA Retail inwestowaniu w nowe urządzenia i maszyny. Kolejne etapy programu ACA obejmują: tygodniowymi ekoferiami. Na bezpłatnych warsztatach w IKEA Łódź najmłodszym zostało redukcję śladu węglowego poprzez zarządzanie źródłami pozostającymi pod kontrolą przekazane wiele cennych informacji dotyczących ekologii i zdrowego odżywiania się – www.ikea.pl zarządzającego portem lotniczym (poziom 2 – redukcja), angażowanie partnerów portu w sposób ciekawy, zaskakujący i angażujący dzieci do zabawy. W pierwszym tygodniu handel do wspólnych działań dla zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych (poziom 3 – optyma- prowadzone były zajęcia pt. „Żyj oszczędniej”, w drugim animacje pt. „Zmień nawyki – zatrudnienie w 2012: 2000 os. lizacja) oraz docelowe osiągnięcie i utrzymanie stanu zerowej emisji (poziom 3* – neu- wybieraj odpowiedzialnie”. Wydarzenia i warsztaty na terenie sklepu, a także przyjazne tralność). dla najmłodszych materiały edukacyjne (jak malowanki, czy naklejki, a także konkurs na nazwę maskotki akcji ekożabki) miały na celu pokazanie, jak IKEA Łódź zmniejsza negatyw- Oprócz poddania się weryfikacji w zakresie już istniejących certyfikatów, firmy mogą rów- ne oddziaływanie na środowisko naturalne, zachęcając tym samym do zmiany nawyków Tchibo Warszawa nież zaangażować się w stworzenie nowych. Tak postąpiła firma Tchibo Warszawa, która i prowadzenia zrównoważonego życia w swoim domu. wspólnie z Fundacją Partnerstwo dla Środowiska postanowiła wypełnić lukę w zakresie www.tchibo.com/pl standardu środowiskowego dla branży handlu detalicznego. Dzięki współpracy obu organi- Mondial Assistance – dostawca usług pomocowych i ubezpieczeń turystycznych – angażu- handel zacji powstał Certyfikat Zielony Sklep. Zgodnie z założeniami, wypracowany standard kon- je się w promocję odpowiedzialnej turystyki. Firma nawiązała współpracę z WWF Polska Mondial Assistance zatrudnienie w 2012: 550 os. centruje się na praktycznych i możliwych do wdrożenia w miejscach pracy rozwiązaniach w ramach realizowanego przez tę organizację programu CITES. Jego celem jest ogranicze- z zakresu zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialnego biznesu. Prace rozpoczęto od nie nielegalnego handlu zagrożonymi gatunkami. Działania edukacyjne mają uwrażliwić www.mondial-assistance.pl analizy wytycznych ISO 26000 i GRI, a także zapoznania się specjalistów fundacji ze specyfi- społeczeństwo na kwestię ginących gatunków oraz wskazać aktywności, które może finanse ką funkcjonowania sieci handlowych. Wspólnie wypracowano i zweryfikowano zasadność podjąć każdy, aby przeciwdziałać temu procesowi. W ramach projektu przeprowadzono zatrudnienie w 2012: 183 os. i poziomy kryteriów, które następnie zostały zatwierdzone przez zewnętrznych ekspertów warsztaty dla dzieci i młodzieży. Ponad 10 tys. uczniów dowiedziało się o tym, dlaczego ze świata nauki i specjalistów odpowiedzialnego biznesu. Kolejnym krokiem było prze- zawsze warto pytać o dokument legalnego pochodzenia przy zakupie egzotycznego zwie- prowadzenie audytów w sklepach Tchibo. Cały proces zakończył się spotkaniem komisji rzęcia. Odkąd rozpoczęły się działania w ramach programu edukacyjnego, pięciokrotnie i zewnętrznej kapituły, które zadecydowały o przyznaniu sklepom Tchibo certyfikatu. wzrosła liczba spraw dotyczących przestępstw z tego zakresu prowadzonych przez policję. Nowy certyfikat, którym dotąd wyróżniona została firma i każdy z 51 sklepów Tchibo Dziesięciokrotnie wzrosła liczba zatrzymań dokonywanych przez służby celne. w Polsce, jest już dostępny dla wszystkich zainteresowanych firm sprzedaży detalicznej w Polsce. Volkswagen Poznań podejmuje liczne inicjatywy podnoszące świadomość ekologiczną zarówno wśród własnych pracowników, jak i w najbliższym otoczeniu. Jedną z takich ini- Volkswagen Poznań W Lyreco Polska wprowadzono system Oceny Zielonych Produktów. W firmie przepro- cjatyw jest ogłoszenie konkursu grantowego skierowanego do najbliższego sąsiedztwa Lyreco Polska S.A. wadzono analizę dostępnych międzynarodowych standardów pod kątem ich możliwego zakładów VWP, czyli do mieszkańców poznańskiej Wildy, Antoninka oraz Swarzędza. Celem www.volkswagen-poznan.pl wdrożenia w procesie oceniania produktów pod względem ich przyjazności dla środo- pierwszej edycji konkursu Niebieskie granty Volkswagen Poznań, organizowanego we motoryzacja www.lyreco.com wiska. W wyniku analizy wybrano międzynarodowe normy ISO serii 14200 mające być współpracy z Fundacją Nasza Ziemia, jest przygotowanie oraz realizacja działań na rzecz zatrudnienie w 2012: 6700 os. handel podstawą oceny produktów – ISO 14021 oraz ISO 14024 dotyczące etykiet i deklaracji poszerzania wiedzy o ochronie przyrody, kształtowania postaw i świadomości ekologicznej zatrudnienie w 2012: 594 os. środowiskowych. Wymagania tych norm wdrożono w postaci wewnętrznej procedury. wśród społeczności z ww. osiedli Poznania. Program składa się z trzech konkursów – dla W 2012 roku procedurze oceny zostali poddani wszyscy producenci dostarczający prawie szkół, organizacji pozarządowych oraz pracowników spółki, którzy działają w organizacjach 6500 produktów do katalogu Lyreco. Mechanizm oceny oparty jest na kilku stopniach nie- pozarządowych. Łączna pula konkursu wynosi 18 tys. zł. Nadesłane wnioski konkursowe zależnej weryfikacji: producent, Lyreco – Departament Marketingu, Lyreco Departament zostały ocenione przez jury, w skład którego wchodzili przedstawiciele spółki, Fundacji QSS. Metodyka oceny zielonych produktów została zaakceptowana przez międzynaro- Nasza Ziemia oraz Miasta i Gminy Swarzędz. W pierwszej edycji w roku 2012 wyłoniono BOŚ Bank dową organizację cerfyfikującą SGS i jest ona elementem audytów systemu zarządzania 3 zwycięskie projekty spośród 12 nadesłanych. w Lyreco. Jest ona również zgodna z kodeksem praktyk reklamowych opisanych przez www.bosbank.pl Międzynarodową Izbę Handlową, w celu unikania tzw. greenwashingu. W 2012 roku na Bank Ochrony Środowiska we współpracy z Fundacją Banku Ochrony Środowiska zorga- finanse 6496 produktów 1212 uzyskało Certyfikat Zielonego Drzewa (18,6%). nizował konkurs na projekt karty Debit MasterCard® H2O przeznaczonej dla młodzieży zatrudnienie w 2012: 1700 os. w wieku 13–18 lat, wydawanej do rachunku oszczędnościowego konto H2O. Bank uznał,

72 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 73 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ŚRODOWISKO ŚRODOWISKO

że nowe karty będą stanowić element ekologicznej edukacji, wpisujący się w misję PROGRAMY PROŚRODOWISKOWE BOŚ Banku. Projekt trwał od kwietnia do września 2012 roku. Temat konkursu dla szkół Negatywny wpływ przedsiębiorstw na środowisko nie ogranicza się do jednego wymiaru. i domów kultury dotyczył International Year of Sustainable Energy for All ogłoszonego Działania firm mające na celu minimalizację tego wpływu często mają szeroki zakres obej- Grupa GPEC przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Organizatorzy konkursu apelowali, aby prace prezento- mujący wiele obszarów ich funkcjonowania. Grupa GPEC w ramach programu EKO-FIRMA wały temat wody jako źródła energii, która zaspokaja życiowe potrzeby człowieka i ota- wprowadza rozwiązania, które zmniejszają negatywny wpływ na środowisko naturalne. www.gpec.pl czającego go środowiska. Stworzono specjalny wortal h2o.fundacjabos.pl umożliwiający Są to m.in.: modernizacja Elektrociepłowni Matarnia – zmniejszenie emisji szkodliwych energetyka rejestrację, kontakt z organizatorem, możliwość przesyłania prac oraz oddawania głosów, substancji; modernizacja sieci przesyłowych – zmniejszanie strat ciepła; rozwój koge- zatrudnienie w 2012: 300 os. a także będący źródłem wiedzy na temat środowiska i jego ochrony. Wszystkie prace, które neracji – jednoczesna produkcja energii cieplnej i prądu; wprowadzenie tabletów dla wzięły udział w konkursie, oceniło profesjonalne jury oraz internauci. Zwycięskie projekty pracowników technicznych i ograniczenie druku zbędnej dokumentacji wewnątrz firmy; kart są sukcesywnie wprowadzane do użytku. wprowadzenie ekopapieru do codziennego funkcjonowania firmy; inicjatywa dla pracow- ników „jednym autem” (aby ograniczyć emisję spalin); Jazz na pTAK! – projekt poświęcony Ekologiczna reklama „Przyszło świeże w IKEA Targówek” przygotowana i zrealizowana ptakom i bioróżnorodności; drzewko za makulaturę – zbieranie makulatury przez pracow- IKEA Retail na zlecenie IKEA Retail to kampania marketingowa wykorzystująca naturalne nośniki ników; akcja edukacyjna promująca zachowania proekologiczne w trójmiejskich szkołach reklamowe. Na jej potrzeby stworzono i umieszczono w przestrzeni miejskiej ekologiczne w ramach Klubu Tygryska; cykliczne dodatki edukacyjne dla mieszkańców Pomorza do gazet www.ikea.pl formy reklamowe w postaci gigantycznych mebli wykonanych ze świeżej trawy, jeżdżącego lokalnych, zawierające praktyczne porady dotyczące racjonalnego korzystania z ogrzewania handel samochodu marki Żuk w pełni pokrytego trawą, haseł reklamowych wyczyszczonych na i wody; powstanie raportu środowiskowego mającego na celu budowanie wśród odbiorców zatrudnienie w 2012: 2000 os. chodnikach (tzw. Clean Ads’ów), billboardów porośniętych kwiatami i „kwitnących” ulotek świadomości potrzeby działań podejmowanych przez GPEC. z nasionami. Wszystkie materiały wykonano z naturalnych składników i były one w pełni biodegradowalne. Przez cały okres trwania akcji nośniki znajdowały się pod stałą opieką Grupa Kapitałowa Pelion realizuje Eko Projekt Pelion. W ramach projektu zawiązał się ogrodnika, a po jej zakończeniu rośliny na powrót trafiły do gleby na terenie warszawskie- w firmie Eko Zespół, który był oddolną inicjatywą grupy osób z różnych działów. Spotkania Grupa Kapitałowa go zoo. Kampania udowodniła, że działania reklamowe mogą być całkowicie ekologiczne grupy, podczas których powstają nowe inicjatywy i pomysły, odbywają się raz w miesią- Pelion S.A. i nie tylko nie zaśmiecać przestrzeni publicznej, ale także upiększać ją w naturalny sposób. cu. Firma prowadzi segregację baterii oraz tonerów. Opracowane zostały humorystyczne Oryginalny charakter kampanii wpłynął na jej popularność nie tylko wśród mieszkańców naklejki zachęcające do oszczędzania wody, energii oraz papieru. Są one wywieszone przy www.pelion.eu Warszawy, ale także wśród dziennikarzy, redaktorów i najpopularniejszych blogerów kserokopiarkach, w łazienkach oraz kuchniach. Na elektronicznej tablicy ogłoszeń zamiesz- handel w kraju. czane są porady ekologiczne. W firmie pracownicy biorą udział w Dniu bez Samochodu oraz zatrudnienie w 2012: 7000 os. carpoolingu. Opracowany został również podręcznik ekojazdy dostępny dla pracowników. We wrześniu 2012 roku ruszyła akcja Ekologia się opłaca, którą Kompania Piwowarska Zapoczątkowano cykl szkoleń dla pracowników z zakresu ekologicznej i bezpiecznej jazdy. Kompania chciała przypomnieć konsumentom i detalistom zalety opakowań zwrotnych. Akcja miała W firmie wprowadzono elektroniczny system fakturowania. Z okazji świąt partnerom wysy- Piwowarska SA zwrócić uwagę na to, ile można zyskać, wybierając piwo w butelce zwrotnej. W 1850 skle- łane są kartki elektroniczne. Firma wydaje szereg publikacji, zarówno dla pracowników, jak pach w Warszawie pojawiły się ulotki i plakaty podkreślające oszczędności i korzyści dla i partnerów biznesowych, pacjentów. W każdym czasopiśmie zamieszczony jest znak zachę- www.kp.pl środowiska związane z opakowaniami zwrotnymi. Przedstawiciele handlowi KP edukowali cający do oszczędności papieru i wyrzucenia do odpowiedniego pojemnika. W firmie wpro- FMCG właścicieli punktów sprzedaży detalicznej, którzy nie mają w swojej ofercie piwa w butelkach wadzono również wymianę oświetlenia, a przy remontach instalowane są czujniki światła. zatrudnienie w 2012: 3134 os. zwrotnych, na temat znaczenia tego rodzaju opakowania w handlu tradycyjnym. Dodatkowo klienci, którzy kupili sześć butelek piwa w butelkach zwrotnych, otrzymali specjalne nosidła Integralną częścią strategii CSR firmy Tchibo Warszawa jest długofalowy program prośro- wykonane z tektury – materiału przyjaznego dla środowiska, który można łatwo poddać dowiskowy w obszarze sprzedaży i administracji – 3E dla środowiska naturalnego. Jego Tchibo Warszawa recyklingowi. Możliwości techniczne butelki zwrotnej kilkakrotnie przewyższają to, jak celem jest redukcja śladu węglowego dzięki monitoringowi, minimalizacji i wprowadza- długo i jak często jest ona w praktyce wykorzystywana. W Polsce przeciętnie obieg takiej niu usprawnień zgodnych również z korzyściami biznesowymi i efektywnością kosztową. www.tchibo.com/pl butelki to kilkanaście razy w ciągu 2–4 lat. Butelka zwrotna ma ekonomiczny i ekologiczny 3E w nazwie programu to: edukowanie, ekoangażowanie i ekousprawnienia (3E for handel sens tylko pod warunkiem, że wykona dużą liczbę rotacji – od napełnienia do sprzedaży Environment: Educate, Engage & Eco-Improve). Ewaluacja oraz wyznaczanie celów programu zatrudnienie w 2012: 550 os. i zwrotu. Udział butelki zwrotnej w polskim rynku plasuje się na poziomie powyżej 50%, odbywa się w perspektywie rocznej. Zainicjowano go w roku 2010, w 2012 został zaktuali- co daje średni wynik w Europie. Wyprzedzamy pod tym względem Francję, Włochy, zowany o kolejny moduł. Beneficjentami programu są środowisko naturalne oraz firma i jej Wielką Brytanię i Irlandię (poniżej 20%), ale znajdujemy się za Danią, Finlandią, Holandią, pracownicy. Program opiera się na 3 filarach: Zielone Biuro (monitorowanie, minimalizacja Niemcami i Austrią (ponad 60%). W 2011 roku Kompania Piwowarska zapewniła odzysk zużycia zasobów, usprawnienia procesowe w obszarze administracji); Zielony Sklep (moni- i recykling odpadów powstających ze zużytych opakowań na poziomie co najmniej 46% dla torowanie, minimalizacja zużycia zasobów, usprawnienia procesowe w obszarze sprzedaży wszystkich butelek szklanych i 47% dla aluminium. Akcja firmy przyczyniła się do wzrostu i administracji w sklepach Tchibo); Zielony Tydzień (edukacja i budowa zaangażowania wśród wykorzystania opakowań zwrotnych w handlu, zmniejszenia ilości odpadów opakowanio- pracowników). Jego celem jest budowa oddolnego zaangażowania w działania proekologicz- wych, a także do rozwoju partnerskiej współpracy w ramach zrównoważonego łańcucha ne firmy oraz oddolne inicjowanie usprawnień procesów firmy. wartości. W firmie Diageo Polska istnieje Zespół GreenIQ skupiający pracowników, którym bliskie Skanska Property Poland chce zadbać o to, by walory zielonych budynków, które firma budu- są tematy ekologiczne. Działa on na trzech polach: ekobiuro, ekoeventy, ekokomunikacja. Diageo Polska Skanska Property je, były wykorzystywane efektywnie. Dlatego ważne jest uświadomienie użytkownikom, W ramach ekobiura – pracownicy zachęcani są do oszczędzania prądu i papieru oraz Sp. z o.o. Poland w jaki sposób mogą korzystać z rozwiązań zastosowanych w zielonych biurowcach. recyklingu. W całym biurze rozmieszczone zostały etykiety przypominające o wyłączaniu Program Zielonej Edukacji Najemców ma zwrócić uwagę użytkowników budynków Skanska prądu. Za namową firmy, administrator budynku wstawił dodatkowe pojemniki umożliwia- www.diageo.com www.skanska.pl na możliwość efektywnego wykorzystania zielonych rozwiązańw nich zastosowanych oraz jące recykling szkła, plastiku i papieru oraz odpadów organicznych w biurze. Jeśli chodzi FMCG budownictwo i nieruchomości na zachowania proekologiczne, które stosowane w biurze i w domu mogą ograniczyć o ekoeventy – firma, we współpracy z Fundacją Aeris Futuro, zorganizowała Community zatrudnienie w 2012: 165 os. zatrudnienie w 2012: 56 os. negatywny wpływ na otoczenie. Firma organizuje więc szereg inicjatyw dla pracowników Day, w trakcie którego ok. 110 pracowników w ramach wolontariatu posadziło 2 tys. dębów firm-najemców wprowadzających się do budynków Skanska. Użytkownicy budynków w Lasach Chojnowskich pod Warszawą. Ekokomunikacja przejawia się tym, że za pomocą w różnych formach otrzymują informacje dotyczące możliwych zachowań proekologicz- firmowego newslettera prezentowane są tematy ekologiczne. nych: od informacji wizualnej w budynku (zachęcającej np. do używania schodów zamiast wind), poprzez prezentacje na temat zielonych rozwiązań zastosowanych w danym budyn- ku, po grę internetową.

74 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 75 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Uczciwe praktyki operacyjne

Uczciwe praktyki operacyjne dotyczą postępowania etycznego w kontaktach organizacji z innymi organizacjami. Obejmuje to relacje między organizacjami a instytucjami rządowymi, jak również między organizacjami a ich partnerami, dostawcami, wykonawcami, klientami, konkurentami i stowarzyszeniami, do których należą te organizacje. Zagadnienia związane z uczciwymi praktykami operacyjnymi dotyczą obszarów przeciwdziałania korupcji, odpo- wiedzialnego angażowania się w działalność w sferze publicznej, uczciwej konkurencji, dzia- łań odpowiedzialnych społecznie, relacji z innymi organizacjami oraz poszanowania praw własności.

Norma PN-ISO 26000:2012 Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności listopad 2012

76 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.plwww.odpowiedzialnybiznes.pl 7777 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

UCZCIWE PRAKTYKI OPERACYJNE UCZCIWE PRAKTYKI OPERACYJNE

i analizy. W 2012 roku ING Bank Śląski wdrożył Proces Kwalifikacji Dostawców, udostępnia- Praktyki w obszarze Uczciwe praktyki operacyjne jąc na stronach internetowych specjalną sekcję dla potencjalnych dostawców. Wypełniając Formularz Samorejestracji i akceptując Kodeks postępowania dla dostawców ING Banku Śląskiego, firmy mogą uzyskać status Dostawcy Kwalifikowanego. Dzięki procedurze zarzą- dzania dostawcami bank zyskał wiarygodną informację zarządczą na temat dostawców Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria i pełną kontrolę kosztów wynikających z realizacji umów. Zastosowane rozwiązania umożli- 1 Carrefour Polska Sp. z o.o. Warsztaty edukacyjne dla przedsiębiorców edukacja rynku wiły przewidywanie i rozwiązywanie potencjalnych problemów wynikających ze współpra- cy z dostawcami. Istotną korzyścią jest też zwiększenie efektywności współpracy poprzez 2 CSRinfo Akademia Dialogu dialog i konsultacje dostosowanie warunków umów do rzeczywistych potrzeb banku („price to performance”) z interesariuszami i zmieniających się warunków rynkowych. 3 DuPont Poland Sp. z o.o. Światowy Indeks Bezpieczeństwa Żywności edukacja rynku Firma Lyreco Polska wprowadziła Kodeks etyczny w relacjach z dostawcami. Jest on fun- 4 GASPOL Forum Rozwoju Efektywnej Energii (FREE) edukacja rynku damentem, na którym Lyreco i dostawcy firmy mają budować i utrzymywać relacje oparte Lyreco Polska S.A. 5 ING Bank Śląski Procedura Zarządzania Dostawcami relacje z dostawcami na uczciwości, zaufaniu i prowadzeniu interesów w sposób zgodny z zasadami zrównowa- w ING Banku Śląskim żonego rozwoju. Lyreco dąży do wyboru dostawców, którzy utrzymują wysokie standardy www.lyreco.com etyczne, promowane i realizowane przez firmę. Kodeks, wraz ze szczegółowo opisanymi handel 6 Lyreco Polska S.A. Kodeks etyczny w relacjach z dostawcami relacje z dostawcami zasadami wyboru dostawców, stanowi od 2010 roku podstawę współpracy. Opisuje zatrudnienie w 2012: 594 os. 7 METRO GROUP Rozmowy o handlu edukacja rynku on zobowiązania w zakresie przestrzegania praw człowieka oraz właściwych praktyk 8 Operator Gazociągów Przesyłowych Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej – dialog i konsultacje w zakresie zatrudnienia, BHP i zarządzania ochroną środowiska; przestrzegania przepi- sów prawa, efektywności i przejrzystości oraz podejmowania niezbędnych działań w celu GAZ-SYSTEM S.A. konsultacje z rynkiem z interesariuszami ochrony poufności informacji. Preferowaną formą wyboru dostawcy Lyreco jest przetarg. 9 Polski Koncern Naftowy ORLEN SA Projekt „Future Fuelled by Knowledge” – FFbK edukacja rynku Każdy dostawca, który chce złożyć ofertę, musi zobowiązać się do przestrzegania pod- („Przyszłość zasilana wiedzą”) – kontynuacja stawowych zasad Kodeksu Etycznego dostawców Lyreco i podpisać oficjalną deklarację. Odmawiający przestrzegania postanowień tego dokumentu nie mogą uczestniczyć 10 Polski Koncern Naftowy ORLEN SA Upowszechnianie wiedzy na temat poszukiwań edukacja rynku w procesie wyboru. Umowa zawarta po zakończeniu przetargu musi zawierać oświadcze- gazu z łupków oraz tradycji przemysłu naftowego nie dostawcy dotyczące zapoznania się z kodeksem. Dostawca zobowiązuje się również w Polsce do akceptacji zasad etycznych w nim zawartych i zobowiązuje się ściśle i rygorystycznie 11 Polskie Górnictwo Naftowe Strategia Dialogu Społecznego w zakresie edukacja rynku ich przestrzegać. i Gazownictwo SA poszukiwania gazu niekonwencjonalnego oraz prowadzenia debaty publicznej W ramach programu wsparcia dostawców w Volkswagen Poznań funkcjonują narzędzia i procedury rozwiązywania problemów jakościowych. Organizacja Konferencji Jakościowej Volkswagen Poznań 12 SGS Polska Sp. z o.o. Promocja modelu LBG w Polsce jako narzędzia edukacja rynku Dostawców Motoryzacyjnych miała na celu odwrócenie procesu – zamiast programów do mierzenia wpływu działań firmy i spotkań „naprawczych” powstało forum wymiany doświadczeń. Konferencja umożliwi- www.volkswagen-poznan.pl na społeczeństwo – rozwój sieci LBG ła spotkanie większości dostawców motoryzacyjnych z trzech (spośród siedmiu) fabryk motoryzacja 13 Teva Pharmaceuticals Polska sp. z o.o. Zdrowy Dialog edukacja rynku koncernu Volkswagen w Polsce i dyskusję na tematy związane z jakością. Volkswagen zatrudnienie w 2012: 6700 os. Poznań, Volkswagen Motor Polska (Polkowice) oraz Sitech (Polkowice) zaprosiły swoich 14 Totalizator Sportowy Odpowiedzialny Sprzedawca – szkolenia edukacja rynku krajowych dostawców na Pierwszą Ogólnopolską Konferencję Jakościową Dostawców dla sprzedawców LOTTO Motoryzacyjnych w Poznaniu. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele 70 firm dostar- 15 Volkswagen Poznań Konferencja Jakościowa Dostawców relacje z dostawcami czających materiały produkcyjne do fabryk. Priorytetem konferencji było podniesienie świadomości jakościowej u dostawców, wymiana know-how i doświadczeń oraz zaznajo- 16 Zakłady Azotowe „Puławy” Centrum Kompetencji PUŁAWY edukacja rynku mienie dostawców z procesami powstawania produktu w firmach Grupy Volkswagen, a na Spółka Akcyjna ich podstawie zaplanowanie działań wspierających dostawców w procesie produkcji. Celem konferencji było także wzmocnienie bezpośrednich relacji z dostawcami oraz usprawnienie komunikacji i współpracy. Konferencja ma stać się cyklicznym wydarzeniem, które na stałe wpisze się w proces budowania relacji pomiędzy spółkami koncernu a dostawcami.

EDUKACJA RYNKU Ideą projektu Rozmowy o handlu, prowadzonego przez METRO GROUP, jest zwrócenie uwagi środowisk politycznych oraz społeczeństwa na rolę branży handlowej. Stanowi METRO GROUP ona jedną z najistotniejszych branż polskiej gospodarki, dając zatrudnienie ok. 2 mln pra- RELACJE Z DOSTAWCAMI cowników oraz wypracowując blisko 20% PKB. Rozmowy o handlu są platformą wymiany www.metrogroup.pl Dzięki Procedurze Zarządzania Dostawcami w ING Banku Śląskim proces zarządzania poglądów na zagadnienia związane z branżą handlową i stanowią cenny głos w debacie handel ING Bank Śląski dostawcami jest kompleksowy, podlega weryfikacji oraz udokumentowaniu na każdym na temat handlu. Poprzez organizację spotkań z udziałem ekspertów firma chce pokazać, zatrudnienie w 2012: 23 000 os. etapie. Zasady i kryteria wyboru dostawców są ściśle powiązane z procesem biznesowym jak różnorodna, innowacyjna i silna ekonomicznie jest branża handlowa. Do dyskusji zapra- www.ing.pl i systemem kontroli oraz informacji zwrotnej. W procedurze znajdują się definicje, cele szani są przedstawiciele świata biznesu, polityki, gospodarki, społeczeństwa oraz mediów. finanse procesu, założenia, podział ról i opis procesu zarządzania dostawcami. Uwzględnia ona Goście dysponują różnorodnym doświadczeniem i reprezentują różne punkty widzenia. zatrudnienie w 2012: 8000 os. raportowanie i monitorowanie relacji z dostawcą, zasady komunikacji i informację zwrot- Dotychczas odbyło się sześć debat na następujące tematy: „Wpływ nowoczesnego handlu ną dotyczącą standardów współpracy i rozwiązywania problemów. Wprowadzono szereg na polską gospodarkę i społeczeństwo – perspektywy i wyzwania”, „Jak handel i mar- rozwiązań wewnętrznych sprzyjających dynamicznemu obiegowi informacji. Służy temu keting zmieniają współczesnego konsumenta”, „Społeczne oczekiwania wobec handlu”, elektroniczna platforma wymiany informacji, na której przechowywane są i kompleto- „Zmiany na rynku detalicznym – rola hurtu w integracji rynku”, „Uwarunkowania zmian na wane regularnie aktualizowane dokumenty związane ze współpracą z danym dostawcą, rynku handlowym w Polsce”, „Wyzwania strategiczne dla segmentu hipermarketów oraz np. notatki ze spotkań, zaświadczenia, sprawozdania finansowe, specjalistyczne opinie E-commerce a zmiany demograficzne w Polsce”.

78 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 79 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

UCZCIWE PRAKTYKI OPERACYJNE UCZCIWE PRAKTYKI OPERACYJNE

Carrefour Polska dzieli się swoim doświadczeniem biznesowym, organizując warsztaty Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo posiada najwięcej (15) polskich koncesji Carrefour Polska edukacyjne dla przedsiębiorców. Wychodząc naprzeciw rynkowej potrzebie identyfikacji na poszukiwanie i rozpoznanie złóż gazu z łupków. Zyskanie akceptacji społeczności Polskie Górnictwo Sp. z o.o. nowych możliwości rozwoju osiedlowych sklepów spożywczych, w 2012 roku Carrefour lokalnych jest kluczowe dla powodzenia tego przedsięwzięcia. Dlatego PGNiG opraco- Naftowe Polska we współpracy z PARP i regionalnymi organizacjami otoczenia biznesu zorganizował wało Strategię Dialogu Społecznego w zakresie poszukiwania gazu niekonwencjonal- i Gazownictwo SA www.carrefour.pl cykl bezpłatnych warsztatów edukacyjnych „Jak poprawić wyniki sklepów osiedlowych nego oraz prowadzenia debaty publicznej. Temat poszukiwań gazu z łupków dotyczy handel – franczyza jako skuteczne rozwiązanie biznesowe”. Warsztaty odbyły się w dziewięciu wszystkich Polaków, choć w różnych aspektach, tak więc komunikacja ogólnopolska www.pgnig.pl zatrudnienie w 2012: 14 500 os. miastach Polski, wzięło w nich udział ponad 450 osób. Podczas spotkań przedstawiciele i lokalna muszą się wzajemnie uzupełniać, budować rzetelną wiedzę dostosowaną do energetyka Carrefour Polska dzielili się z uczestnikami wiedzą na temat rozwoju rynku spożywczego, potrzeb odbiorcy. PGNiG odwołuje się do wiedzy ekspertów i wyników prac niezależ- zatrudnienie w 2012: 8775 os. prezentowali elementy know-how Carrefour Polska w zakresie merchandisingu, a także nych instytutów badawczych, ale stawia na dialog i dotarcie z informacją do jak naj- omawiali najlepsze rozwiązania biznesowe dla właścicieli małych sklepów spożywczych, większej grupy odbiorców. Przygotowując działania lokalne, firma rozpoczęła prace zaś reprezentanci organizacji otoczenia biznesu referowali sytuację w regionie i prezento- od badań społecznych. Pytania mieszkańców dotyczą konkretnych elementów wpływu wali ofertę wsparcia dla przedsiębiorców. W wybranych spotkaniach uczestniczył Robert prac na środowisko, bezpieczeństwo, krajobraz, przychody gminy, miejsca pracy itp. Gwiazdowski, ekspert Centrum Adama Smitha. Istotnym elementem warsztatów była też W ramach lokalnego programu edukacyjnego, PGNiG zorganizowało warsztaty dla prezentacja możliwości współpracy z Carrefour Polska na zasadzie franczyzy. przedstawicieli samorządowców i mediów umożliwiające poznanie wszystkich aspek- tów poszukiwania gazu z łupków. Ważny był bezpośredni kontakt z mieszkańcami, Future Fuelled by Knowledge – FFbK („Przyszłość zasilana wiedzą”) to projekt Polskiego stąd pomysł na dyżury ekspertów w miejscowościach i gminach, na terenie których Polski Koncern Koncernu Naftowego ORLEN, którego celem jest inicjowanie oraz podniesienie jakości planowane są prace poszukiwawcze (od czerwca 2012 roku odbyło się kilkadzie- Naftowy ORLEN SA debaty publicznej na temat najważniejszych wyzwań dla polskiej i światowej gospodarki siąt takich dyżurów i spotkań). Równocześnie, w ramach ogólnopolskiej kampanii oraz edukacja społeczna w zakresie najważniejszych kwestii ekonomiczno-gospodarczych edukacyjnej, firma współpracuje z mediami lokalnymi i ogólnopolskimi, zainicjowała www.orlen.pl kraju. Do udziału w projekcie zaproszono liderów biznesu, przedstawicieli think-tanków powstanie portalu www.lupkipolskie.pl, wysyła newsletter do ponad 4 tys. odbiorców, surowce i paliwa i instytutów badawczych, ekonomistów, a także polityków. Dzięki konstruktywnej wymia- w tym przedstawicieli administracji publicznej, sejmu, senatu, mediów i samorządów. zatrudnienie w 2012: 4444 os. nie poglądów poszukiwali oni strategicznych rozwiązań, które wspomogą dalszy rozwój gospodarczy Polski, Europy i świata. Debaty z cyklu „Przyszłość zasilana wiedzą” odbyły Celem kampanii edukacyjnej Forum Rozwoju Efektywnej Energii (FREE) realizowanej się podczas konferencji, takich jak: Europejskie Forum Nowych Idei, Europejski Kongres przez GASPOL jest zwrócenie uwagi na potrzeby energetyczne obszarów wiejskich GASPOL Finansowy oraz Forum Ekonomiczne w Krynicy. Debaty poświęcono następującym tema- i podmiejskich. Obecnie poza miastami mieszka ok. 15 mln Polaków. Większość z nich nie tom: „Europejski model społeczny. Coś się kończy, coś się zaczyna”, „Dźwignie wzrostu ma dostępu do nowoczesnych źródeł energii i używa tradycyjnych źródeł wysokoemisyj- www.gaspol.pl wartości przedsiębiorstw o znaczeniu strategicznym”, „Kto i jak sfinansuje wydobycie gazu nych, głównie węgla i drewna. Polska polityka energetyczna, tworzona z perspektywy wiel- energetyka łupkowego w Polsce” oraz „Wyścig po gaz łupkowy. Nowy impuls dla polskiej gospodarki”. kich aglomeracji miejskich, nie uwzględnia specyficznej sytuacji obszarów niezurbanizowa- zatrudnienie w 2012: 430 os. Opublikowano również wydawnictwa „Gazowa (r)ewolucja w Polsce” oraz „Planowanie nych. Dlatego GASPOL postanowił zainicjować szeroką kampanię edukacyjną, skierowaną w czasach niepewności” z tekstem autorstwa futurysty Petera Schwartza (Global Business do polityków, władz lokalnych, mediów i ludności wiejskiej. Forum Rozwoju Efektywnej Network Monitor Group). Prowadzenie projektu przyczyniło się do intensyfikacji debaty Energii to część ogólnoeuropejskiej inicjatywy, która w Polsce działa od 2010 roku na rzecz publicznej na ważne tematy społeczne oraz gospodarcze. Opracowane w ramach projek- realizacji ośmiu postulatów. Dotyczą one m.in.: uwzględnienia terenów pozamiejskich tu analizy eksperckie dotarły do środowiska opiniotwórczego oraz decydentów z Polski w polityce energetycznej Polski do 2013 roku, promocji efektywnych źródeł energii, które i zagranicy. O sukcesie projektu świadczą pozytywne opinie wpływowych komentatorów są gwarantem zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych i elementem społecznej oraz publikacje w kluczowych mediach – tylko po debacie PKN ORLEN podczas Forum odpowiedzialności przedsiębiorców, wspierania innowacji poprawiających efektywność Ekonomicznego w Krynicy ukazało się blisko 130 publikacji. i bezpieczeństwo rozwiązań energetycznych, a także edukacji na temat korzyści płynących z efektywnych źródeł energii jako budowania świadomości i postaw społecznych w trosce Szczególnym tematem tej debaty stał się gaz łupkowy. W Polsce wywołał ogromne zaintere- o środowisko naturalne. W ramach FREE w 2012 roku odbyły się spotkania z samorządow- Polski Koncern sowanie społeczne i burzliwą dyskusję wokół różnych aspektów eksploatacji gazu ze źródeł cami, została podpisana Zielona Karta i zorganizowano konkurs „Miejsce z Klimatem”, Naftowy ORLEN SA niekonwencjonalnych. Według badań CBOS z września 2011 roku, 41% respondentów nie skierowany do gospodarstw oraz obiektów turystycznych i agroturystycznych na terenach umiało powiedzieć, czy eksploatacja złóż gazu łupkowego jest bezpieczna dla środowiska, wiejskich, które wykorzystują nowoczesne źródła energii. Inicjatywę wspierają europosło- www.orlen.pl a 45% – czy jest bezpieczna dla zdrowia ludzi. PKN ORLEN wdrożył program edukacyjny wie Danuta Hübner i Lambert van Nistelrooij oraz Andrzej Hałasiewicz. We współpracy surowce i paliwa Upowszechnianie wiedzy na temat poszukiwań gazu z łupków oraz tradycji przemysłu z ekspertami FREE powstał dokument opisujący optymalny miks energetyczny dla terenów zatrudnienie w 2012: 4444 os. naftowego w Polsce. PKN ORLEN dostarczał informacje i inicjował debatę wokół złóż wiejskich w Polsce, którego publikacja planowana jest w 2013 roku. Liczba odsłon strony niekonwencjonalnych poprzez publikację raportu „Jak zbudować sektor gazu łupkowego internetowej www.forumfree.pl w 2012 roku wyniosła ponad 62 tys. w Polsce?” oraz dwóch wymienionych wyżej. Równolegle koncern organizował (samodzielnie oraz w ramach konferencji ekonomicznych) panele dyskusyjne pogłębiające wiedzę na ten Według Światowej Organizacji Zdrowia do zaleceń lekarskich nie stosuje się ponad temat. Zainspirował kilkadziesiąt medialnych materiałów informacyjnych, organizował rów- połowa pacjentów. W Polsce jedną z głównych przyczyn tego stanu jest nieprawi- Teva Pharmaceuticals nież konferencje prasowe i wizyty studyjne na miejscach wierceń dla dziennikarzy polskich dłowa komunikacja na linii: lekarz – pacjent. Celem programu edukacyjnego Zdrowy Polska sp. z o.o. i zagranicznych. Na terenach prac (Lubelszczyzna i Mazowsze) przeprowadzonych zostało 25 dialog, który prowadzi Teva Pharmaceuticals Polska, jest przyczynienie się do wzrostu spotkań z władzami samorządowymi i społecznościami lokalnymi, wyjaśniających wszelkie przestrzegania przez pacjentów zaleceń terapeutycznych dzięki właściwej rozmowie www.teva.pl aspekty techniczne i środowiskowe. W szkołach lubelskich zorganizowano prelekcje tema- z lekarzem. „Co i jak mówić?”, „Po jakie argumenty sięgać?”, „Jakiego użyć języka?”, „Jak farmaceutyka tyczne z udziałem ekspertów UMCS w Lublinie i AGH w Krakowie. Zorganizowano również wypracować partnerską relację, by być autorytetem w walce z chorobą?”, „Jak sprawić, zatrudnienie w 2012: 1600 os. pikniki rodzinne oraz spotkania wspierające rozwój lokalnej przedsiębiorczości, których ele- by pacjent przejmował odpowiedzialność za przebieg terapii?” – to tylko kilka pytań, na mentem był przekaz informacji o branży poszukiwań i wydobycia. Największym wyzwaniem które padają konkretne odpowiedzi. Przy wsparciu merytorycznym ekspertów: prof. dr. podczas realizacji projektu było przełożenie trudnej i zaawansowanej technicznie terminologii hab. Przemysława Kardasa (ekspert compliance) i Marioli Kosowicz (psycholog, psychote- i zagadnień na język zrozumiały dla odbiorców. Najważniejszy był więc dobór narzędzi, tech- rapeuta, kierownik Zakładu Psychoonkologii Centrum Onkologii w Warszawie) oraz we nik audiowizualnych oraz animatorów, którzy potrafili utrzymać zainteresowanie słuchaczy. współpracy z Teatrem IMKA przygotowano zestaw scenek filmowych i platformę edu- Publikowane raporty, materiały informacyjne oraz organizowane debaty publiczne były two- kacyjną. Witryna Zdrowydialog.pl pokazuje dobre – zdaniem praktyków – rozwiązania rzone przy współpracy z wewnętrznymi i zewnętrznymi specjalistami w tej dziedzinie. Przy i najczęściej występujące błędy komunikacyjne. Filmy opatrzono wstępem i komentarzami tworzeniu raportów PKN ORLEN współpracował z takimi instytucjami, jak CASE czy demosEU- ekspertów. Patronem programu w 2012 roku zostało Polskie Towarzystwo Onkologiczne, ROPA, natomiast w przypadku materiałów informacyjno-edukacyjnych z redakcjami ekono- gdyż był on skierowany przede wszystkim do onkologów. W kolejnych latach będą to micznymi, m.in. „Dziennik Gazeta Prawna”, „Puls Biznesu”, „Rzeczpospolita” i „Euromoney”. lekarze innych specjalności.

80 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 81 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

UCZCIWE PRAKTYKI OPERACYJNE UCZCIWE PRAKTYKI OPERACYJNE

Totalizator Sportowy pragnie ograniczać ryzyko niekorzystnego wpływu gier na klientów. Istotnym elementem realizacji działań CSR firm jest mierzenie ich efektywności oraz Totalizator Sportowy Firma minimalizuje je podczas opracowywania samej gry, ustalania jej regulaminu, jak wpływu społecznego. W Polsce do tej pory brak było ustandaryzowanych narzędzi, dzięki SGS Polska Sp. z o.o. też w czasie sprzedaży. Podejmowane przez firmę działania, by zapewnić bezpieczeństwo którym firma mogłaby mierzyć swój wpływ na społeczeństwo oraz porównać swoje wyniki www.totalizator.pl swoim graczom, obejmują szkolenie Odpowiedzialny Sprzedawca. Za jego realizację z innymi przedsiębiorstwami. Taką możliwość zarządzania różnymi formami zaangażo- www.pl.sgs.com rozrywka odpowiada korporacyjna Fundacja LOTTO Milion Marzeń. W 2012 roku szkolenie obej- wania społecznego firmy daje Model London Benchmarking Group – zestaw ustandary- konsulting zatrudnienie w 2012: 877 os. mowało cykl 10 spotkań skierowanych do sprzedawców sieci własnej LOTTO. Projekt ma zowanych zasad i narzędzi do przeliczania różnych form zaangażowania (finansowego, zatrudnienie w 2012: 496 os. na celu zwiększenie świadomości i wiedzy sprzedawców na temat zagrożeń związanych rzeczowego, wolontariatu i kosztów zarządzania) oraz system mierzenia skuteczności z hazardem oraz odpowiedzialnej sprzedaży. Dzięki warsztatowej formie zajęć uczestnicy zaangażowania społecznego do oceny korzyści krótkoterminowych i wpływu długofalo- mogli rozbudować swoje umiejętności w zakresie komunikacji oraz asertywności, a także wego z perspektywy firmy i korzyści dla społeczeństwa. SGS Polska realizował działania radzenia sobie w nietypowych sytuacjach. Sprzedawcy po przejściu szkolenia mogą pro- z zakresu promocji modelu LBG w Polsce jako narzędzia do mierzenia wpływu działań mować odpowiedzialne i kontrolowane granie. Fundacja wraz ze współpracującymi z nią firmy na społeczeństwo i rozwijał sieci LBG. Zorganizowano szkolenia, warsztaty oraz trenerami z Mazowieckiego Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych „Powrót indywidualne konsultacje z firmami. Uczestnicy spotkań zyskali wiedzę z obszaru zarzą- z U” przeszkoliła ok. 200 kolektorów. dzania programami społecznymi, dzięki której mogą efektywnie zmieniać strategię swoich działań na przyszłość. Początkowo do sieci przystąpiło pięć firm – założycieli LBG w Polsce, Strategia Zakładów Azotowych „Puławy” zakłada budowanie oraz wzmacnianie kompeten- których zadaniem było przetestowanie możliwości zastosowania modelu. W 2012 roku Zakłady Azotowe cji spółki na rynku dystrybucji nawozów sztucznych. Oprócz podstawowych produktów dla w szkoleniach i spotkaniach informacyjnych wzięło udział ponad 40 firm. Duża część z nich „Puławy” rolnictwa, Zakłady Azotowe chcą dostarczać wiedzę o tym, jak efektywnie nawozić. W ostat- deklaruje chęć korzystania z narzędzia w kolejnych latach. Długoterminowym efektem Spółka Akcyjna nich latach uwypuklił się problem braku ośrodków kształcenia profesjonalnych doradców rozwoju sieci LBG jest podniesienie jakości i efektywności działań prowadzonych w ramach rolnych mających wiedzę na temat najnowszych rozwiązań i produktów dla rolnictwa. Poza programów społecznych przez sektor biznesu. www.zapulawy.pl tym brakuje też współpracy między praktykami a instytucjami naukowymi. Spółka szukała przemysł chemiczny pomysłu na stworzenie platformy edukacyjnej dla doradców i przedsiębiorców rolnych, zatrudnienie w 2012: 3265 os. która wykorzysta wiedzę praktyków i naukowców. Udało się zintegrować środowiska: edu- DIALOG I KONSULTACJE Z INTERESARIUSZAMI kacyjne, przemysłu chemicznego i przedsiębiorców rolnych. Zainicjowano projekt stworze- Dialog z interesariuszami to jedna z kluczowych praktyk CSR. Mimo to nie jest ona roz- nia Centrum Kompetencji PUŁAWY (CK). Na pierwszym etapie do konsorcjum przystąpiły: powszechniona w Polsce, nieliczne organizacje prowadzą dialog w sposób komplekso- CSRinfo Instytut Nawozów Sztucznych w Puławach, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa wy. Niski poziom zaangażowania i dialogu z interesariuszami, wynikający z niewielkiej – PIB Puławy, SGGW oraz Puławska Szkoła Wyższa, które podpisując umowę konsorcjum, świadomości tej praktyki i braku narzędzi, przekłada się na gorszą jakość CSR w firmach www.csrinfo.com.pl powołały do życia CK. Cele statutowe CK to kształtowanie i promowanie modelu nowocze- i stanowi barierę dla rozwoju kapitału społecznego w Polsce. CSRinfo i Orange Polska, konsulting snego przedsiębiorcy rolnego, podnoszenie kompetencji rolników w zakresie efektywności przy wsparciu AccountAbility i Ministerstwa Gospodarki, w ciągu dwóch lat zrealizowały zatrudnienie w 2012: 7 os. gospodarowania, popularyzacja badań dotyczących nawożenia oraz budowa nowych relacji projekt mający na celu zmianę sytuacji w zakresie praktyki dialogu z interesariuszami. między biznesem a nauką. W pierwszym roku działalności CK postawiło sobie za cel uru- W 2011 roku projekt prowadzony był pod hasłem Standardy AA 1000 w Polsce, zaś w 2012 chomienie studiów podyplomowych dla doradców rolnych, zorganizowanie konferencji roku w formie Akademii Dialogu. Cele programu to: udostępnienie standardów wspiera- branżowej i rozpoczęcie projektów badawczych dotyczących tematyki rolnej. W 2012 roku jących organizacje w zarządzaniu relacjami z interesariuszami, popularyzacja standardów do konsorcjum przystąpiło dwóch nowych członków: Krajowe Zrzeszenie Producentów i edukacja różnych grup interesariuszy w zakresie dialogu oraz inicjacja dialogu na pozio- Rzepaku i Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza. Powołano również Radę Naukową Centrum, mie lokalnym. W ramach projektu przetłumaczono standardy z serii AA 1000 i zorganizo- w skład której weszli profesorowie z kluczowych instytutów i uczelni w kraju zajmujący się wano spotkania edukacyjne: cztery otwarte seminaria dla ponad 50 osób, konferencję dla tematyką rolną. 80 osób oraz warsztat poprowadzony przez Kurta Ramina z AccountAbility. Przeprowadzono także osiem konkursów na Facebooku, uruchomiono stronę AA1000.pl i wydano publikację Bezpieczeństwo żywności to wyzwanie globalne, wymagające multidyscyplinarnego podej- „Standardy AA 1000. Narzędzie społecznej odpowiedzialności organizacji”. W 2012 roku DuPont Poland ścia. Firma DuPont jest pomysłodawcą jednolitego narzędzia umożliwiającego komplekso- przeprowadzono warsztaty Akademii Dialogu w sześciu miastach w Polsce. Wzięli w nich Sp. z o.o. we ujęcie i badanie fizycznego, społecznego i ekonomicznego dostępu do bezpiecznego, udział interesariusze reprezentujący różne grupy społeczne, którzy uczyli się, jak prowadzić pożywnego jedzenia, koniecznego do zaspokojenia preferencji i potrzeb żywieniowych dialog. Ich kontakt ze sobą i przekazanie narzędzia oraz wiedzy miały za zadanie wesprzeć www2.dupont.com populacji i prowadzenia aktywnego, zdrowego życia. Światowy Indeks Bezpieczeństwa rozwój dialogu na poziomie lokalnym. przemysł spożywczy Żywności jest dynamicznym ilościowo i jakościowo modelem złożonym z ponad 25 wskaź- zatrudnienie w 2012: 200 os. ników pozwalających zmierzyć czynniki decydujące o bezpieczeństwie żywności w krajach Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM rozpoczął współpracę z TGE S.A. rozwiniętych i rozwijających się. Wskaźniki podzielone są na trzy kategorie: osiągalność w zakresie stworzenia giełdowego rynku gazu w Polsce, który pozwoli rozwinąć konku- Operator cenowa, dostęp do żywności oraz jej jakość i bezpieczeństwo. Wyniki Światowego Indeksu rencyjny rynek gazu i elastyczny obrót gazem kształtowany zasadami podaży i popytu. Rok Gazociągów obejmują 105 krajów i są na bieżąco aktualizowane. Firma DuPont Poland zaprezentowała 2012 był okresem opracowania, w porozumieniu z uczestnikami rynku, nowej Instrukcji Przesyłowych nowe narzędzie i możliwości jego zastosowania opinii publicznej, omawiając obszary, Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (IRiESP), opisującej od strony technicznej zasady GAZ-SYSTEM S.A. które wymagają poprawy w obrębie wzrostu bezpieczeństwa żywnościowego Polski. i warunki dla giełdowego obrotu paliwem. GAZ-SYSTEM zorganizował dwie edycje warszta- Informacje na temat indeksu i pozycji Polski przekazano różnym grupom interesariuszy, tów dla uczestników rynku gazu; ich celem było przedstawienie merytorycznych aspektów www.gaz-system.pl m.in. dziennikarzom, kadrze naukowej w Polsce (uniwersytety przyrodnicze, politechniki, dotyczących nowego modelu rynku gazu, jego założeń oraz zmian w IRiESP. Warsztaty były energetyka uczelnie ekonomiczne), liderom opinii i ekspertom branżowym. Ogólna punktacja Polski otwarte i bezpłatne dla wszystkich zainteresowanych. Podczas spotkań zaprezentowano zatrudnienie w 2012: 2200 os. w rankingu wynosi 71,9 pkt, co daje nam dwudziestą czwartą pozycję wśród ujętych koncepcję obrotu gazem w oparciu o punkt wirtualny, w tym poprzez giełdę towarową. w badaniu państw. Indeks mierzy podstawowe czynniki, które wpływają na dostępność Omówiono kluczowe zmiany, które ma wprowadzić nowy model w celu ułatwienia możli- dla konsumentów wystarczającej ilości bezpiecznej żywności o wysokiej jakości, oferowa- wości handlu gazem i zapewnienia płynności rynku. Przedstawiony został mechanizm gieł- nej w przystępnych cenach. Zawiera też kwartalny współczynnik wahania cen żywności dowy, sposób funkcjonowania giełdy towarowej, zawierania umów i zasady uczestnictwa. określający dla poszczególnych krajów ryzyka w okresie rocznym. Ważnym punktem spotkań były zagadnienia dotyczące rozliczania transakcji zawieranych na giełdzie towarowej i gwarancji ich rozliczeń. Przeprowadzone konsultacje i pytania, Wyniki Światowego Indeksu są dostępne nieodpłatnie na interaktywnej stronie inter- które wpłynęły do GAZ-SYSTEM od uczestników rynku pozwoliły na wypracowanie doku- netowej (www.foodsecurityindex.eiu.com) ułatwiającej samodzielne określenie sytuacji mentu, który zapewnia konkurencyjne zasady handlu gazem, przy jednoczesnym zachowa- żywnościowej w danym kraju oraz porównanie zależności między wskaźnikami bezpie- niu bezpieczeństwa pracy systemu gazowego i dostaw gazu do odbiorców. Nowa wersja czeństwa i sytuacji w innych krajach. IRiESP jest pierwszą zmianą wprowadzającą tak wiele nowych rozwiązań systemowych jednocześnie i pierwszą tak szeroko konsultowaną z rynkiem.

82 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 83 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Zagadnienia konsumenckie

Organizacje, które dostarczają produkty i usługi konsumentom oraz innym klientom, mają wobec tych konsumentów i klientów określone obowiązki. (…) Zagadnienia konsumenckie związane ze społeczną odpowiedzialnością dotyczą, między innymi, sprawiedliwych prak- tyk marketingowych, ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, zrównoważonej konsumpcji, roz- strzygania i rozwiązywania sporów, ochrony danych i prywatności, dostępu do produktów i usług o zasadniczym znaczeniu, uwzględniania potrzeb konsumentów szczególnie wrażli- wych i znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej oraz edukacji.

Norma PN-ISO 26000:2012 Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności listopad 2012

84 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.plwww.odpowiedzialnybiznes.pl 8585 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAGADNIENIA KONSUMENCKIE ZAGADNIENIA KONSUMENCKIE

Jaki jest globalny, społecznie świadomy konsument? – takie pytanie zadała sobie firma Praktyki w obszarze Zagadnienia konsumenckie Nielsen i wyszło jej, że w 63% młody (czyli poniżej czterdziestego roku życia), w 66% eko (ponieważ uważa, że firmy powinny wspierać ochronę środowiska) oraz skłonny zapłacić więcej za produkty i usługi odpowiedzialne społecznie*. Polski konsument ma jednak zgoła inny wizerunek. Przede wszystkim nie jest aktywny, to znaczy nie angażuje się w bojkoty czy Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria akcje protestacyjne. Czy można jednak powiedzieć, że jest całkowicie bierny? Wzrost liczby 1 Bank BGŻ Bezpłatny rachunek dla organizacji NON-PROFIT dostępność produktów blogów o konsumentach („Towar niezgodny z umową” czy „Subiektywnie o finansach”), ilość „Pakiet społeczny lider” i usług skarg do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznika Praw Konsumenta, w końcu zaś wzmożony ruch na fanpage’ach firm świadczą o tym, że polski konsument jest 2 Bank BGŻ Plan Senior – specjalne konto dla osób dostępność produktów czujny i czeka na swoją kolej. w wieku emerytalnym i usług 3 Citi Handlowy Budowanie Niezależności Finansowej Kobiet edukacja konsumentów DOSTĘPNOŚĆ PRODUKTÓW I USŁUG 4 Diageo Polska Sp. z o.o. Kampania „Alkohol to odpowiedzialność. edukacja konsumentów Wspierając rozwój społeczeństwa obywatelskiego, Bank BGŻ uruchomił bezpłatny rachu- Pij rozważnie” nek dla organizacji NON-PROFIT „Pakiet Społeczny Lider”. Pakiet adresowany jest do Bank BGŻ 5 ENEA S.A. Udostępnienie serwisu ENEA.pl osobom dostępność produktów podmiotów, które prowadząc swoją działalność, skupiają się na wspieraniu prywatnego lub z niepełnosprawnościami i usług publicznego dobra, nie kierując się osiągnięciem zysku (tj. organizacji społecznych lub orga- www.bgz.pl nizacji użyteczności publicznej, których polami szczególnej aktywności jest ochrona zdro- finanse 6 Lafarge Solidny dom z Lafarge ułatwienia dla klientów wia, szeroko rozumiana pomoc społeczna, akcje charytatywne i edukacja). Oferta polega na zatrudnienie w 2012: 5560 os. 7 Orange Polska Aplikacja Pierwsza Pomoc zdrowie i bezpieczeństwo darmowym dostępie do wybranych usług banku. Od marca 2012 do końca roku prawie 2500 konsumentów organizacji założyło rachunek bankowy, korzystając z tego pakietu.

8 Orange Polska Oszuści mają nosa – kampania przeciw nieuczciwej edukacja konsumentów Firmy starają się projektować produkty i usługi w prosty i przystępny sposób, zgodny z zasa- konkurencji dami odpowiedzialności oraz wychodząc naprzeciw takim grupom narażonym na marginali- 9 Orange Polska Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu dostępność produktów zację, jak osoby starsze czy z niepełnosprawnością. osób starszych i niepełnosprawnych i usług Grupą społeczną niezwykle ważną w działaniach firm są osoby starsze, co spowodowane 10 P.P. „Porty Lotnicze” Defibrylatory na Lotnisku Chopina zdrowie i bezpieczeństwo jest z jednej strony potrzebą docierania do wszystkich możliwych klientów, ale też zmianami Orange Polska konsumentów demograficznymi i zwiększaniem się liczebności tej grupy wiekowej. Wszystko to powodu- 11 RWE Polska Klient w Centrum Uwagi ułatwienia dla klientów je, że osoby starsze traktowane są jako „klienci przyszłości”. Przeciwdziałanie wykluczeniu www.orange.pl cyfrowemu osób starszych i niepełnosprawnych to jeden z priorytetowych celów strategii telekomunikacja 12 TAURON Polska Energia SA Kampania edukacyjno-informacyjna edukacja konsumentów w zakresie CSR firmy Orange Polska oraz wyzwań stawianych firmie przez interesariuszy. zatrudnienie w 2012: 24 000 os. „Bezpieczniki TAURONA” Wśród najbardziej zagrożonych wykluczeniem są osoby mniej zamożne, z niepełnospraw- 13 TAURON Polska Energia SA Kampania społeczna edukacja konsumentów nością oraz starsze. Oprócz barier ekonomicznych w dostępie do społeczeństwa cyfrowego, „Niska emisja – wysokie ryzyko” istotną rolę odgrywają kwestie społeczne, takie jak brak kompetencji i umiejętności czy negatywne nastawienie do nowoczesnych technologii. W firmie powstał zespół ds. osób 14 Tchibo Warszawa Asortyment tekstyliów i artykułów drewnianych ekoznakowanie starszych i niepełnosprawnych, który zajmuje się tematem dostosowania usług, obsługi wyprodukowany ze zrównoważonych surowców oraz komunikacji, a także proponuje działania edukacyjne. W wyniku badań i analiz, które w ofercie Tchibo pozwoliły lepiej poznać potrzeby i oczekiwania osób z niepełnosprawnościami, zostały 15 Tchibo Warszawa Zrównoważone kawy w ofercie Tchibo ekoznakowanie wyodrębnione usługi i udogodnienia mogące być najbardziej korzystne z punktu widzenia osób z niepełnosprawnością oraz ludzi starszych. Poza tym zostały wprowadzone specjalne 16 Tesco Polska Zdrowy Apetyt – osobisty doradca żywieniowy edukacja konsumentów ikony pokazujące, które produkty są dedykowane osobom z różnymi niepełnosprawnościa- w smartfonie mi. Oferta została też odpowiednio wyodrębniona na stronie orange.pl, zaś pracowników 17 Unilever Polska Projekt Gospodarni.pl edukacja konsumentów przygotowano poprzez dodatkowe materiały edukacyjne – wnioski z badań, animacje „Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnością”, oraz włączenie tematu do szkoleń dla nowo zatrudnionych pracowników obsługi i sprzedaży. Z kolei we współpracy z ekspertami z organizacji społecznych powstały nowe aplikacje na smartfony dla osób z niepełnospraw- nościami – Colorcall i Melovabe. Dodatkowo w ramach projektu przygotowano szkolenia z obsługi komputera i internetu dla osób starszych. Szkolenia odbywają się w całej Polsce w bibliotekach należących do programu „Orange dla Bibliotek”. Do tej pory odbyły się 83 szkolenia w 67 placówkach dla ponad 1500 uczestników. Projekt ma przyczynić się do zmia- ny postrzegania osób starszych i niepełnosprawnych jako jednych z ważniejszych klientów, a także zmienić sposób komunikowania się z tymi klientami oraz ich obsługi. Pracownicy zaś mają szansę poznać potrzeby i oczekiwania tych konsumentów. ENEA S.A.

Potrzeby tych grup klientów dostrzegła także firma ENEA, udostępniając serwis ENEA.pl www.enea.pl osobom z niepełnosprawnościami. Dostępność serwisu internetowego oznacza stopień, energetyka w jakim może być on postrzegany, rozumiany i przeglądany przez wszystkich użytkowników, zatrudnienie w 2012: 401 os. niezależnie od ich cech lub niepełnosprawności oraz wykorzystywanego przez nich sprzętu.

1 Raport z badań: The Nielsen Global Survey of Corporate Citizenship, 2012, [za:] „Edukowanie konsumentów. Doświadczenia polskiego rynku”, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Warszawa 2012.

86 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 87 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAGADNIENIA KONSUMENCKIE ZAGADNIENIA KONSUMENCKIE

Serwis ENEA.pl został zmodyfikowany według międzynarodowych standardów dostępności dotyczące odpowiedzialnego picia, publikowane są porady i konkursy dla konsumen- stron internetowych WCAG 2.0 i opracowany przez konsorcjum W3C. Jest to zbiór zasad, tów, została również stworzona interaktywna gra dla użytkowników Facebooka i strona jakimi powinni kierować się twórcy stron WWW, aby przygotować stronę maksymalnie pijrozwaznie.pl ze szkoleniami na ten temat. dostępną. Nad procedurą udostępniania serwisu czuwali specjaliści ds. dostępności stron Fundacji Integracja. Skuteczność udostępnienia serwisu ENEA.pl została zweryfikowana Kwestia ograniczenia poziomu zanieczyszczenia powietrza, będącego efektem niskiej poprzez audyt. emisji CO to temat poruszony podczas kampanii „Niska emisja – wysokie ryzyko” firmy 2 TAURON Polska TAURON Polska Energia. Działania w ramach kampanii odbyły się na terenie aglomeracji Energia SA Z kolei w ramach zapobiegania wykluczeniu finansowemu osób starszych Bank BGŻ wdro- Śląska i Zagłębia. Akcja informacyjna była skierowana do użytkowników przestarzałych sys- Bank BGŻ żył Plan Senior – specjalne konto dla osób w wieku emerytalnym. Oferta skierowana jest temów ogrzewania w budynkach wielorodzinnych z takich miast, jak: Katowice, Sosnowiec, www.tauron-pe.pl do tych, którzy ukończyli sześćdziesiąty rok życia. W ramach oferty wypłacana jest użyt- Dąbrowa Górnicza, Chorzów, Siemianowice Śląskie, Czeladź, Będzin oraz Zawiercie, a także energetyka www.bgz.pl kownikowi premia w wysokości 1% kwot wydanych kartą debetową w aptekach i sklepach do zarządców nieruchomości, m.in. spółdzielni, wspólnot mieszkaniowych, czy podmiotów zatrudnienie w 2012: 29 000 os. finanse z żywnością, istnieje możliwość ponoszenia obniżonej opłaty – 4 zł – za prowadzenie komunalnej gospodarki mieszkaniowej i użytkowej. Oprócz spotkań informacyjnych, ulotek zatrudnienie w 2012: 5560 os. rachunku, jeśli klient wykona transakcje bezgotówkowe na minimum 300 zł. Można oraz promocji w mediach, miał również miejsce happening. Kilkudziesięciu kominiarzy również uniknąć opłaty za prowadzenie rachunku, jeśli średnie saldo na koncie będzie z Korporacji Mistrzów Kominiarskich Województwa Śląskiego rozdawało na ulicach wynosiło 2 tys. zł. Klienci ci są również zwolnieni z opłaty za ustanowienie pełnomocnika. Katowic ulotki informacyjne z dołączonym do niej symbolem akcji – różowym guzikiem na Rozwijając ten produkt, bank angażuje się też we wspieranie aktywności seniorów, m.in. szczęście, protestując przy tym przeciwko paleniu śmieci. takich instytucji jak Polski Związek Emerytów i Rencistów, Wrocławskie Centrum Seniora, Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku przy Dzierżoniowskim Ośrodku Kultury. Bank Edukacja konsumentów polega również na poruszaniu tematów trudnych i wrażliwych, ma również własne koło emerytów, w którym działają byli pracownicy. jak przemoc ekonomiczna wobec kobiet. W ramach projektu Budowanie Niezależności Citi Handlowy Finansowej Kobiet we współpracy z Centrum Praw Kobiet Citi Handlowy podjął się kwestii edukacji finansowej kobiet dotkniętych przemocą. Głównym celem projektu było pogłę- www.citihandlowy.pl EDUKACJA KONSUMENTÓW bienie wiedzy, podniesienie kompetencji i umiejętności w dziedzinie gospodarowania finanse Jednym z aspektów poruszanych w kontekście edukacji konsumentów jest kwestia uczciwej finansami osobistymi, w zakresie rozsądnego korzystania z pożyczek i kredytów banko- zatrudnienie w 2012: 5000 os. konkurencji oraz ostrzeżenie konsumentów przed konsekwencjami związanymi z pochop- wych, zarządzania budżetem domowym oraz planowania przyszłości finansowej. Projekt nym podpisywaniem umów. obejmował szkolenia oraz osobiste porady, a także konferencję mówiącą o problemie przemocy ekonomicznej. W rezultacie przeszkolono 20 pracowników i współpracowni- Firma Orange Polska, w ramach Oszuści mają nosa – kampania przeciw nieuczciwej kon- ków CPK oraz 80 kobiet i 120 dziewcząt. Dodatkowo zostały przeprowadzone konsultacje Orange Polska kurencji, postawiła sobie za cel poinformowanie klientów, głównie starszych, że na rynku prawno-socjalno-finansowe oraz coaching dla 300 kobiet. Opracowano też podręcznik mają miejsce nieuczciwe praktyki sprzedażowe. Orange różnymi kanałami informowała wydany w nakładzie 7 tys. egzemplarzy oraz uruchomiono podstronę poświęconą edukacji www.orange.pl klientów, jakie techniki stosują nieuczciwi sprzedawcy, a także edukowała, co jest ważne finansowej. Przygotowano także monitoring sytuacji beneficjentek projektu – klientek telekomunikacja przed podpisaniem jakiegokolwiek dokumentu, jak wycofać się z nieuczciwe zawartej banku. Jednym z efektów projektu były również rekomendacje związane z wprowadzeniem zatrudnienie w 2012: 24 000 os. umowy oraz gdzie szukać pomocy, gdy padło się ofiarą oszustwa. Dzięki działaniom edukacji finansowej do założeń polityki antydyskryminacyjnej i antyprzemocowej. Orange zmniejszył się odsetek klientów, którzy padają ofiarą nieuczciwych praktyk. Firma wykorzystała w kampanii wizerunek Pinokia, a swe działania komunikowała w prasie Nowe technologie, szczególnie zaś media społecznościowe, to jedne z najpopularniejszych i telewizji. Informowała o problemie w przychodniach lekarskich, na targowiskach, urucho- kanałów komunikacji na linii: konsument – firma, nie dziwią zatem praktyki w obszarze Tesco Polska miła również specjalny numer infolinii 800 500 005. Pod tym numerem klient może uzyskać edukacji konsumenckiej wykorzystujące social media czy smartfony. Firma Tesco Polska pomoc, gdy nie jest do końca pewny co do proponowanych warunków, a także sprawdzić uruchomiła w lipcu 2012 roku projekt Zdrowy Apetyt – osobisty doradca żywieniowy www.tesco.pl wiarygodność sprzedawcy. w smartfonie, który miał przybliżyć klientom temat zdrowego odżywiania i zbilansowa- handel nej diety. Oprócz tradycyjnego serwisu internetowego powstała aplikacja na smartfony, zatrudnienie w 2012: 28 000 os. Temat (nie)uczciwej konkurencji został również poruszony w kampanii edukacyjno-infor- która przygotowuje indywidualny i dopasowany do potrzeb Tygodniowy Plan Żywieniowy TAURON Polska macyjnej „Bezpieczniki TAURONA”. Każdego miesiąca do TAURONA zgłasza się z prośbą (dzięki niemu użytkownik może wprowadzić racjonalne zmiany w sposobie komponowania Energia SA o pomoc blisko 2 tys. klientów, którzy zostali nakłonieni do podpisania niekorzystnych diety). Poza tym zorganizowano cykl imprez promujących zdrowe odżywianie z poradami umów z nowym sprzedawcą energii. Nieuczciwi handlowcy składają klientom obietnice bez u dietetyka oraz przepisami na lekkostrawne potrawy. Zaangażowano Polskie Towarzystwo www.tauron-pe.pl pokrycia i nie przekazują pełnych informacji o kosztach, które będą obciążały klienta. Stąd Dietetyki, które zostało partnerem merytorycznym projektu. Oprócz tego zorganizowano energetyka kampania, której jednym z ważnych wyzwań było skupienie się na piętnowaniu niepożąda- konkurs, w którym wzięło udział 13 tys. internautów. zatrudnienie w 2012: 29 000 os. nych zachowań. Kampania składała się ze spotów telewizyjnych, radiowych oraz artykułów prasowych. Powstał również „Poradnik Konsumenta”, zawierający niezbędne informacje Projekt Gospodarni.pl to praktyka firmy Unilever; polega ona na szeregu działań skierowa- m.in. o rodzajach umów, możliwościach odstąpienia od nich czy wzorach niezbędnych nych do pracowników i klientów na temat racjonalnego gospodarowania, czyli odpowie- Unilever Polska oświadczeń. Najważniejsze zasady, których przestrzeganie może uchronić klientów przed dzialnego i racjonalnego zarządzania dostępnymi zasobami. Jako część globalnego planu oszustami, umieszczono na naklejkach (można przykleić je w domu czy na drzwiach wej- „Życie w sposób zrównoważony” projekt opierał się na założeniu edukacji konsumenckiej www.unilever.pl ściowych). i uświadamianiu, w jaki sposób oszczędnie i ekologicznie prowadzić gospodarstwo domo- FMCG we. Firma zorganizowała konkurs na najbardziej ekologiczny dom, a także poprzez stronę zatrudnienie w 2012: 3300 os. Obie kampanie wzbudziły zainteresowanie nie tylko klientów, ale też Rzeczników Praw internetową i szerokie działania na Facebooku przekazuje informacje, jak zniwelować Konsumenta, czym przyczyniły się również do debaty publicznej na temat nieuczciwych negatywny wpływ na otoczenie poprzez codzienne zachowania i nawyki. Akcja obecna praktyk rynkowych. była w mediach i poprzez specjalny event na Polach Mokotowskich również w przestrzeni publicznej. W artykułach prasowych skupiono się na najczęstszych błędach popełnianych Diageo Polska Firma Diageo Polska, reprezentująca branżę alkoholową, zrealizowała kampanię „Alkohol w polskich gospodarstwach domowych w aspekcie racjonalnego gospodarowania zasoba- Sp. z o.o. to odpowiedzialność. Pij rozważnie”. Materiały edukacyjne dystrybuowane były w skle- mi, co rozbudziło dyskusję temat gospodarności. pach oraz na stoiskach alkoholowych, dodatkowo podczas trwania kampanii każdy klient www.diageo.com stoiska alkoholowego, który podpisał się pod hasłem „Prowadzę. Nie piję”, otrzymał ulotkę FMCG informacyjną i upominek z hasłem kampanii. Wśród partnerów kampanii są m.in. sieć zatrudnienie w 2012: 165 os. hipermarketów Real, Instytut Transportu Samochodowego, Fundacja Krzyś, Samar oraz Uniwersytet Medyczny w Warszawie. Firma prowadzi również badania opinii publicznej

88 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 89 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAGADNIENIA KONSUMENCKIE ZAGADNIENIA KONSUMENCKIE

ZDROWIE I BEZPIECZEŃSTWO się produkty z bawełny organicznej certyfikowane przez niezależne organizacje zgodnie Firma P.P. „Porty Lotnicze” przygotowała projekt Defibrylatory na Lotnisku Chopina, który ze standardami Organic Exchange 100 Standard oraz Organic Exchange Blended Standard. P.P. „Porty Lotnicze” polega na udostępnieniu prawie 50 automatycznych defibrylatorów na terenie terminali Tchibo oferuje także meble z drewna tropikalnego i borealnego pochodzącego jedynie oraz w innych obiektach na lotnisku. Urządzenia są rozlokowane w ten sposób, że można z tych lasów, w których spełniane są Zasady Dobrej Gospodarki Leśnej i które certyfikowane www.lotnisko-chopina.pl do nich dotrzeć w ciągu 90 sekund. Mechanizm defibrylatorów pozwala na użycie ich są według wytycznych Forest Stewardship Council (FSC®) – niezależnej organizacji wspie- transport i logistyka przez każdego, głównie dzięki instrukcji głosowej i szczegółowemu opisowi na urządzeniu. rającej odpowiedzialną gospodarkę leśną. W 2012 roku w Polsce Tchibo wprowadziło do zatrudnienie w 2012: 2161 os. Dodatkowo Ośrodek Szkolenia Służb Lotniskowych organizuje otwarte kursy podstawowych sprzedaży ponad 150 produktów, które spełniały standardy: OE, CMiA oraz FSC®. Stanowi zasad postępowania z użyciem automatycznych defibrylatorów w przypadkach zatrzymania to ok. 10% asortymentu sklepów Tchibo. Firma dąży do tego, aby 100% produktów z baweł- krążenia. Od 2009 roku zdarzyło się pięć przypadków uratowania życia za pomocą tego ny spełniało jeden ze standardów, takich jak Better Cotton Initiative, Better Management urządzenia. Ważną kwestią jest również to, że każdorazowe skorzystanie z defibrylatora Practices, Integrated Pest Management, oraz aby 100% produktów spełniało wymogi Tchibo automatycznie powiadamia lotniskowe ambulatorium. Lotnisko Chopina jest obecnie jedy- Environment Plus Guideline. Podobnie jest z kawą. Udział zrównoważonej kawy w ofercie nym miejscem publicznym w Polsce i jednym z ośmiu miejsc w Europie, gdzie dostępne są Grupy Tchibo wzrósł z 13% w 2011 roku do ok. 22% w roku 2012. Od 2009 roku wszystkie takie systemy automatycznej reanimacji. kawy i napoje kawowe serwowane w sklepach Tchibo w Polsce przygotowywane są na bazie kawy Tchibo Fairtrade Espresso. Od 2012 roku 7 z 10 wariantów kaw ziarnistych sprzeda- Z kolei firma Orange Polska w ramach e-Zdrowia w Orange, czyli zastosowania nowocze- wanych w sklepach Tchibo oraz podstawowy asortyment kapsułek Cafissimo (8 wariantów) Orange Polska snych technologii teleinformatycznych w zapobieganiu chorobom, leczeniu oraz promo- pochodzą z certyfikowanych zrównoważonych źródeł. W 2012 roku została także wprowa- waniu zdrowego trybu życia, zaprojektowała Aplikację Pierwsza Pomoc. Została ona przy- dzona do sprzedaży kawa Tchibo Privat Kaffee z certyfikatem Rainforest Alliance Certified™ www.orange.pl gotowana przede wszystkim z myślą o wsparciu świadków nagłych wypadków i zdarzeń, (3 warianty), która dostępna jest w sklepach spożywczych na terenie całej Polski. Wybierając telekomunikacja w których konieczne jest udzielenie pierwszej pomocy. Dzięki aplikacji można natychmiast produkty oznaczone certyfikatem wybranych organizacji, klienci mogą dokonywać odpo- zatrudnienie w 2012: 24 000 os. dowiedzieć się i zobaczyć na ilustracjach, jak bezpiecznie ułożyć nieprzytomną osobę, wiedzialnych zakupów i tym samym przyczyniać się do rozwoju zrównoważonych projektów. podjąć i prowadzić reanimację oraz zatamować krwawienie. Oprócz tego aplikacja zawiera praktyczne porady dotyczące postępowania z poszkodowanymi w różnego rodzaju zdarze- niach, np. oparzeniach, odmrożeniach, porażeniu prądem czy zatruciach. Z aplikacji ratun- kowej Pierwsza Pomoc mogą korzystać wszyscy użytkownicy smartfonów i tabletów z sys- temami operacyjnymi: iOS, Android, Windows Phone, a także telefonów wykorzystujących Java. Orange udostępnia ją wszystkim, niezależnie od tego, w jakiej sieci działa ich karta SIM. Wystarczy pobrać ją bezpłatnie w popularnych marketach z aplikacjami, niebawem będzie instalowana w smartfonach, telefonach i tabletach sprzedawanych przez Orange. W ciągu kilku miesięcy od lipca do grudnia 2012 roku została pobrana ponad 60 tys. razy.

UŁATWIENIA DLA KLIENTÓW Do najważniejszych działań podejmowanych z myślą o konsumentach należą ułatwienia RWE Polska dla klientów, w tym wychodzenie naprzeciw ich oczekiwaniom. W wyniku szerokich badań marketingowych przeprowadzonych przez firmę RWE Polska powstało wiele pomysłów www.rwe.pl i inicjatyw dotyczących rozwoju firmy. W pierwszym etapie projektu Klient w Centrum energetyka Uwagi zgłoszone pomysły zostały pogrupowane w 14 inicjatyw mogących przynieść zatrudnienie w 2012: 615 os. największy efekt w krótkim czasie. W drugim etapie wyłonione zostały działania długo- terminowe – inicjatywy strategiczne, których realizacja jest kluczowa dla RWE w dłuższej perspektywie czasowej. Poszczególne inicjatywy dotyczą takich obszarów organizacji, jak obsługa klienta, kontroling, sprzedaż, rozwój przedsiębiorstwa. W przyszłym roku RWE Polska zamierza wprowadzić regularny monitoring każdego aspektu zadowolenia klientów w poszczególnych punktach styku: klient – firma. Będą to zarówno inicjatywy projektu „Klient w Centrum Uwagi”, jaki i badania ogólnej satysfakcji.

Ułatwienia dla klienta to hasło, które przyświeca również projektowi Solidny dom Lafarge z Lafarge. Firma Lafarge stworzyła stronę www.solidnydom.lafarge.pl oraz specjalną apli- kację „Zaprojektuj swój dom z Lafarge”, która pozwala – bez pośrednictwa architektów – www.lafarge.pl stworzyć wizualizację wybranych elementów domu i jego otoczenia przy użyciu produktów budownictwo i nieruchomości firmy. W ramach projektu oferowane jest profesjonalne wsparcie dla osób, które rozpoczy- zatrudnienie w 2012: 1700 os. nają budowę własnego domu i szukają inspiracji, wskazówek oraz najlepszych rozwiązań budowlanych. Głównym celem strony jest ułatwienie klientom indywidualnym budowy domu, zapoznanie z tematyką budowy, remontu oraz materiałów budowlanych. Eksperci firmy doradzą i udzielą praktycznych wskazówek z zakresu dokumentacji, wykonawstwa i zarządzania budową domu jednorodzinnego. Aplikacja pozwala na wyobrażenie sobie finalnego efektu realizowanej inwestycji. Tchibo Warszawa EKOZNAKOWANIE www.tchibo.com/pl Tchibo Warszawa współpracuje ze znanymi na całym świecie organizacjami standaryzacyj- handel nymi i rozszerza ofertę zrównoważonych produktów. Wspiera przyjazne dla środowiska zatrudnienie w 2012: 550 os. i społeczeństwa uprawy bawełny oraz zwraca uwagę na źródła surowców, aby oferować pro- dukty najwyższej jakości, w niskiej cenie i przyjazne środowisku. W ofercie Tchibo znajdują

90 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 91 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej

Zaangażowanie społecznej i rozwój społeczności lokalnej są integralnymi elementami zrównoważonego rozwoju. W związku z wpływami działań organizacji, zaangażowanie społeczne wykracza poza identyfi kowanie i angażowanie interesariuszy; obejmuje również wsparcie dla tej społeczności i budowanie z nią relacji. Przede wszystkim jednak wiąże się z uznaniem wartości tej społeczności. Zaleca się, aby zaangażowanie społeczne organi- zacji wynikało ze zrozumienia, że organizacja jest interesariuszem społeczności i łączy ją z nią wspólnota interesów. (…) Kwestie związane z rozwojem społeczności lokalnej, w które organizacja może wnieść swój wkład, obejmują tworzenie miejsc pracy poprzez rozszerza- nie i dywersyfi kację działalności gospodarczej oraz poprzez rozwój technologiczny. Organi- zacja może również wnieść swój wkład na drodze inwestycji społecznych w tworzenie bo- gactwa i dochodu poprzez: lokalne inicjatywy rozwoju ekonomicznego, szerzenie edukacji i programów rozwijania kompetencji, promowanie i ochronę kultury i sztuki oraz dostarcza- nie i/lub upowszechnianie usług zdrowotnych dla społeczności.

Norma PN-ISO 26000:2012 Wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności listopad 2012

92 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.plwww.odpowiedzialnybiznes.pl 9393 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

Praktyki w obszarze Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej

Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria 32 Global e-Business Operations To jest projekt! edukacja dzieci i młodzieży 1 24/7PR PR START tworzenie miejsc pracy 33 Grupa Allegro Aukcje Pracowników Allegro działania charytatywno- i rozwój kompetencji -filantropijne 2 ABB Sp. z o.o. Projekt społeczny ABB w Aleksandrowie Łódzkim tworzenie miejsc pracy 34 Grupa Allegro Nakarm psa z Tablica.pl działania charytatywno- „Uczeń z pasją, inżynier z przyszłością” i rozwój kompetencji -filantropijne 3 AEGIS MEDIA Future Proof – Lokalne działania wpisujące się dobry sąsiad 35 Grupa GPEC Bo święta potrzebują ciepła... dobry sąsiad w globalną strategię Grupy AEGIS MEDIA 36 Grupa Kapitałowa Pelion S.A. Dzień Godności edukacja dzieci i młodzieży 4 ASTOR Sp. z o.o. Jednodniowy Prezes ASTOR edukacja dzieci i młodzieży 37 Grupa Kapitałowa Pelion S.A. I Ty możesz zostać Św. Mikołajem działania charytatywno- 5 ATERIMA Bezpłatne udźwiękowione lekcje języka niemieckiego tworzenie miejsc pracy -filantropijne i rozwój kompetencji 38 Grupa Kapitałowa Pelion S.A. Łódź Maraton Dbam o Zdrowie działania charytatywno- 6 Bank BGŻ Jeżdżę z Głową bezpieczeństwo na drodze -filantropijne 7 Bank Gospodarstwa Krajowego Młody Obywatel edukacja dzieci i młodzieży 39 Grupa Kapitałowa Pelion S.A. Razem Możemy Więcej! inwestycje społeczne 8 Bank Zachodni WBK Liderzy Europy edukacja dzieci i młodzieży 40 Grupa Kapitałowa Pelion S.A. Samotna Mamo nie jesteś sama działania charytatywno- 9 Bank Zachodni WBK Santander Universidades wspieranie nauki -filantropijne 10 Bayer Baylab – multimedialny salon popularnonaukowy edukacja dzieci i młodzieży 41 Grupa Muszkieterów Muszkieterowie dla Polek profilaktyka zdrowotna 11 BOŚ Bank „2 złote dla zwierzaka” marketing zaangażowany 42 Grupa Muszkieterów Zbieramy Krew dla Polski działania charytatywno- społecznie -filantropijne 12 Carrefour Polska Sp. z o.o. Program „Dożywianie z Carrefour” działania charytatywno- 43 Grupa Żywiec Koalicja dla Trzeźwości Młodzieży edukacja dzieci i młodzieży -filantropijne 44 Horus Innowacyjne Materiały Bądź Widoczny – Bądź Bezpieczny bezpieczeństwo na drodze 13 CEMEX Program edukacyjny dla szkół chełmskich edukacja dzieci i młodzieży Przemysłowe Sp. z o.o. 14 Citi Handlowy Gra internetowa „Pierwszy milion” edukacja dzieci i młodzieży 45 IBM IBM Grant Services – rozbudowa potencjału inwestycje społeczne organizacji pozarządowych 15 Citi Handlowy Odzyskiwanie Dzieł Sztuki sztuka i kultura 46 IBM Praktyki IBM dla osób z ASD tworzenie miejsc pracy 16 Coca-Cola Poland Services Lider Animator aktywność fizyczna (z zaburzeniami ze spektrum autyzmu) i rozwój kompetencji 17 Deloitte Akcja „Zostań dawcą krwi” działania charytatywno- 47 IBM Teachers Try Science edukacja dorosłych -filantropijne 48 IKEA Retail Program stypendialny „Na Rodzinę Można Liczyć” marketing zaangażowany 18 Deloitte Działania charytatywne z udziałem pracowników działania charytatywno- społecznie -filantropijne 49 ING Bank Śląski Praktyka z Lwem tworzenie miejsc pracy 19 Diageo Polska Sp. z o.o. Społeczności Lokalne dobry sąsiad i rozwój kompetencji 20 E. & J. Gallo Winery BAREFOOT – na tropie dobrej zabawy! dobry sąsiad 50 IQ Marketing Zatrudnij ASA tworzenie miejsc pracy 21 EDF Polska Dni Otwartych Drzwi dobry sąsiad i rozwój kompetencji 22 Ergo Hestia Portret Pomorzan dobry sąsiad 51 Jeronimo Martins Polska S.A. Sponsoring Mistrzostw Europy Dzieci z Domów działania charytatywno- Dziecka w Piłce Nożnej „Nadzieja na Euro” w 2012 roku 23 Fabryka Komunikacji Społecznej Bajki nie z tej bajki działania charytatywno- -filantropijne -filantropijne 52 Jeronimo Martins Polska S.A. Współpraca z Caritas Polska działania charytatywno- 24 Fabryka Komunikacji Społecznej Portal kampaniespoleczne.pl edukacja dorosłych -filantropijne 25 Fortum Power and Heat Polska Energia Edukacji edukacja dzieci i młodzieży 53 Lafarge Wolna Strefa Lafarge edukacja dzieci i młodzieży 26 Fortum Power and Heat Polska Fortum dla Śląskich Dzieci dobry sąsiad 54 Lafarge Wsparcie dzieci z Domu Dziecka działania charytatywno- -filantropijne 27 Fortum Power and Heat Polska Lato z Teatrem dobry sąsiad 55 Lyreco Polska S.A. Lyreco for Education działania charytatywno- 28 Fortum Power and Heat Polska Planszowa Gra Energetyczna edukacja dzieci i młodzieży -filantropijne 29 Fortum Power and Heat Polska Wyprawa rowerowa „Z hałdy do Skandynawii” dobry sąsiad 56 MASPEX-GMW Sp. z o.o. S.K.A. Klub Bezpiecznego Puchatka bezpieczeństwo na drodze 30 Global e-Business Operations Mentoring dla studentów tworzenie miejsc pracy 57 NIVEA Polska Sp. z o.o. Szkółki piłkarskie NIVEA aktywność fizyczna i rozwój kompetencji Grupa Beiersdorf 31 Global e-Business Operations Olimpiada CSR działania charytatywno- 58 NSG Group w Polsce Program stażowy dla bezrobotnych tworzenie miejsc pracy -filantropijne i rozwój kompetencji

94 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 95 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Kategoria 59 Operator Gazociągów Komunikacja wokół inwestycji dobry sąsiad 83 Radisson Blu Hotel, Kraków Kraków Business Run działania charytatywno- Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. -filantropijne 60 Operator Gazociągów Wyprawki szkolne dla pierwszoklasistów dobry sąsiad 84 Scanmed Multimedis Wybierz zdrowie! Pamiętaj o profilaktyce profilaktyka zdrowotna Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. 85 Scanmed Multimedis Wygraj życie – wykonaj mammografię! profilaktyka zdrowotna 61 Oracle Polska Sp. z o.o. Porządkowanie ogrodu Domu Dziecka działania charytatywno- 86 Schenker Sp. z o.o. Program stażowy Sales Consulting Trainee Programme tworzenie miejsc pracy -filantropijne i rozwój kompetencji 62 Orange Polska Edukacyjne Wyspy Orange edukacja dzieci i młodzieży 87 Siemens Sp. z o.o. Raport Siemensa „Rozważna i profilaktyczna” profilaktyka zdrowotna 63 Orange Polska Poradnik dla młodzieży na temat bezpieczeństwa w sieci edukacja dzieci i młodzieży oraz „Zdrowie Męska Rzecz” 64 Orange Polska Pracownie Orange inwestycje społeczne 88 Skanska Property Poland Zaangażowanie w inicjatywy lokalne, wspierające sztuka i kultura 65 Orbis S.A. Accordeon Samodzielności tworzenie miejsc pracy tworzenie i rozwój przestrzeni miejskich i rozwój kompetencji 89 TAURON Polska Energia SA Projekt „Bohaterowie z dnia na dzień” działania charytatywno- 66 PKO Bank Polski Bankowa Akcja Honorowego Krwiodawstwa działania charytatywno- -filantropijne -filantropijne 90 TAURON Polska Energia SA Projekt „Domy pozytywnej energii” działania charytatywno- 67 Polska Telefonia Cyfrowa S.A. Świąteczna Aukcja Charytatywna działania charytatywno- -filantropijne -filantropijne 91 Tesco Polska I Bieg Charytatywny Tesco Dzieciom działania charytatywno- 68 Polska Telefonia Cyfrowa S.A. Wolontariat pracowniczy w ramach akcji działania charytatywno- -filantropijne „T-Mobile dookoła świata” -filantropijne 92 TRI (Poland) Zaplanuj swoją karierę – współpraca ze szkołami tworzenie miejsc pracy 69 Polski Koncern Naftowy Innowacyjny wolontariat kompetencyjny – ORLEN edukacja dzieci i młodzieży średnimi i uczelniami wyższymi i rozwój kompetencji ORLEN SA wspiera młodych kierowników projektów społecznych 93 TU Europa S.A. Wolontariat pracowniczy działania charytatywno- 70 Polski Koncern Naftowy ORLEN na rzecz ochrony zdrowia i życia działania charytatywno- -filantropijne ORLEN SA -filantropijne 94 Tymbark-MWS Sp. z o.o. S.K.A. Turniej Piłki Nożnej dla dzieci aktywność fizyczna 71 Polski Koncern Naftowy Uruchomienie interaktywnego portalu chemicznego edukacja dzieci i młodzieży „Z podwórka na stadion o Puchar Tymbarku” ORLEN SA „Poczuj Chemię” 95 Unilever Polska Światowy Dzień Mycia Rąk edukacja dzieci i młodzieży 72 Polskie Górnictwo Naftowe V edycja konkursu Gaz ziemny na wesoło: edukacja dzieci i młodzieży 96 UPC Polska Internet Starter edukacja dorosłych i Gazownictwo SA „Zagraj z Gazusiem” 97 Wawel SA Słodki Dzień Dziecka działania charytatywno- 73 Polskie Górnictwo Naftowe Akcja „Słoneczny Tornister” działania charytatywno- -filantropijne i Gazownictwo SA -filantropijne 98 Wydawnictwo Zwierciadło Fundacja Zwierciadło sztuka i kultura 74 Polskie Górnictwo Naftowe Bęc Jabłkiem w Głowę edukacja dzieci i młodzieży i Gazownictwo SA 75 Polskie Górnictwo Naftowe Komputer oknem na świat działania charytatywno- i Gazownictwo SA -filantropijne 76 Polskie Górnictwo Naftowe Mały karmnik – wielka sprawa dobry sąsiad i Gazownictwo SA 77 Polskie Górnictwo Naftowe Nie Sam z Mikołajem działania charytatywno- i Gazownictwo SA -filantropijne 78 Pomorska Spółka Gazownictwa Transfer wiedzy tworzenie miejsc pracy DOBRY SĄSIAD Ostatnie lata zaowocowały znacznymi osiągnięciami w zakresie rozbudowy sieci gazocią- i rozwój kompetencji gów w Polsce oraz integrowania połączeń polskiej sieci z europejskim systemem przesyło- Operator 79 Prima Sara Lee Coffee and Tea Program stażowy dla studentów tworzenie miejsc pracy wym. GAZ-SYSTEM oddał do eksploatacji ponad 260 km nowych gazociągów przesyłowych Gazociągów Poland Sp. z o.o. i rozwój kompetencji oraz dwie tłocznie gazu. Prowadząc inwestycje, firma wchodzi m.in. na grunty właścicieli Przesyłowych prywatnych, dlatego spółka dba o dobre relacje ze społecznościami lokalnymi. Od 2010 80 Procter & Gamble Polska Dziękuję Ci, Mamo marketing zaangażowany GAZ-SYSTEM S.A. roku realizuje systemowe podejście do działań komunikacyjnych związanych z realizacją społecznie inwestycji. Podejście to opisane zostało w „Podręczniku działań promocyjno-informa- www.gaz-system.pl 81 Provident Polska S.A. Zostań Liderem z HR-em tworzenie miejsc pracy cyjnych przy inwestycjach dofinansowanych z Programu Operacyjnego Infrastruktura energetyka i rozwój kompetencji i Środowisko” oraz rocznych planach komunikacji ze społecznościami lokalnymi, które zatrudnienie w 2012: 2200 os. szczegółowo podają zasady takich działań oraz wykorzystywanych narzędzi komunikacyj- 82 PZU Konkurs „Zdrowa Gmina” profilaktyka zdrowotna nych. Celem jest przekazanie gminom podstawowych informacji o budowie gazociągów strategicznych i procedurze wypłaty odszkodowań oraz nawiązanie regularnych kontaktów z mieszkańcami gmin. Wymierną korzyścią jest informacja zwrotna od społeczności lokal-

96 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 97 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

nej oraz możliwość odpowiedzi na wszelkie niejasności związane z budową gazociągów. charakter dobroczynny. W ramach współpracy z lokalnymi społecznościami z sześciu miast W latach 2011–2012 przeprowadzono 100 spotkań informacyjnych, w których łącznie udział zostały przeprowadzone m.in. następujące inicjatywy: sprzątanie jeziora w okolicy miejsco- wzięło 2020 osób (w tym w 2011 roku – 875 osób i w 2012 roku – 1145 osób). Ponadto od wości Gołków (wspólna akcja z Fundacją Eco Choice), parada równości w Krakowie – wpar- 2010 roku GAZ-SYSTEM, w ramach inicjatyw edukacyjnych, przekazuje wyprawki szkol- cie lokalnej mniejszości seksualnej (współpraca z fundacją działającą w środowisku LGBT ne dla pierwszoklasistów na terenach, na których spółka realizuje inwestycje. W skład w Krakowie), działania skierowane do kobiet – jedno na temat aktywności sportowej wyprawki wchodzi plecak, piórnik z całym wyposażeniem, zeszyty oraz worek na obuwie. w każdym wieku, drugie z zakresu właściwego ubioru, porady stylistki, brafiterki, wizażystki, W latach 2010–2012 obdarowano 2650 dzieci. a także wymiana ubrań i jednocześnie zbiórka odzieży dla Domu Samotnej Matki na Białołęce, sprzątanie plaż nad Morzem Bałtyckim, aukcje charytatywne – zbiórka funduszy dla lokal- Fortum Power and Heat Polska przeprowadza restrukturyzację na rynku w celu zwiększenia nych schronisk dla zwierząt, np. Ciapkowo w Trójmieście czy schronisko w Korabiewicach. Fortum Power efektywności, co wiąże się również z redukcją zatrudnienia w zakładach. Dlatego firma stara and Heat Polska się wspierać lokalną społeczność, zwłaszcza dzieci, które wychowują się w trudnej sytuacji We wrześniu i październiku 2012 roku EDF Polska we współpracy ze swoją fundacją zorgani- rodzinnej, poprzez różnorodne inicjatywy. W 2012 roku wsparła inicjatywę Lato z Teatrem, zowały dni otwarte dla mieszkańców okolic elektrowni i elektrociepłowni. Goście podzieleni EDF Polska www.fortum.pl prowadzoną przez Teatr Nowy w Zabrzu. Przez dwa pierwsze tygodnie wakacji 56 osób na grupy zwiedzali zakłady produkcyjne pod opieką ekspertów, którzy tłumaczyli, w jaki energetyka w wieku od 9 do 18 lat uczestniczyło w codziennych, sześciogodzinnych zajęciach, łączących sposób wytwarzana jest energia elektryczna i ciepło oraz doradzali, jak racjonalnie z nich polska.edf.com zatrudnienie w 2012: 860 os. elementy zabawy i wypoczynku z intensywną edukacją teatralną oraz pracą twórczą nad korzystać. Tematami przewodnimi były oszczędność ciepła i działalność prośrodowiskowa. energetyka spektaklem, który zaprezentowany został na zakończenie warsztatów. Zajęcia były okazją Oprócz zwiedzania gościom zapewniono różne atrakcje: pokazy artystyczne i sportowe, zatrudnienie w 2012: 3500 os. do wypoczynku dla tych dzieci, które nie miały szansy wyjechać, dawały też możliwość prezentację pojazdu elektrycznego, gry i zabawy dla najmłodszych, konkursy sprawdzające poznania teatru od zaplecza, spotkania z aktorami, nauki gry na scenie, ekspresji, kreatyw- wiedzę związaną z tematyką energii. Dla mieszkańców Dni Otwartych Drzwi to okazja do nej zabawy rozwijającej zdolności dzieci. Poza tym firma realizuje dwa programy: Fortum zwiedzenia niedostępnego na co dzień przedsiębiorstwa i poszerzenia wiedzy z zakresu dla Śląskich Dzieci oraz Z hałdy do Skandynawii – we współpracy odpowiednio z Fundacją procesów produkcji ciepła i energii elektrycznej. Zwiedzający mogą też korzystać z porad Ulica i AWF Katowice. Ich celem jest pokazanie młodym ludziom ze Śląska, będącym często ekspertów i pracowników Biura Obsługi Klienta dotyczących oszczędności energii czy moż- w trudnej sytuacji życiowej i pozbawionym perspektyw na przyszłość, że są w stanie spełnić liwości przyłączenia do sieci ciepłowniczych. Poznają działalność prospołeczną i prośrodo- swoje marzenia, jeśli tylko uwierzą w siebie. Program Fortum dla Śląskich Dzieci składa się wiskową zakładów. z dwóch części: cyklicznych spotkań ze znanymi osobami pochodzącymi z Górnego Śląska, które osiągnęły sukces, oraz warsztatów (dziennikarskich, fotograficznych, muzycznych, Mały karmnik – wielka sprawa to projekt, który wygrał w konkursie w ramach Wolontariatu plastycznych). W warsztatach wzięło udział ok. 90 dzieci, 39 najwytrwalszym oraz najzdol- Pracowniczego Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa. Projekt, realizowany Polskie Górnictwo niejszym przyznano stypendium. W lipcu 12 śląskich dzieci wzięło udział w wyprawie rowe- w Pomorskim Oddziale Obrotu Gazem, polegał na zorganizowaniu międzypokoleniowych Naftowe rowej na Przylądek Północny (Nordkapp). Aby dotrzeć do celu, młodzi Ślązacy przemierzyli warsztatów służących integracji i promocji aktywnego spędzania czasu wolnego. Zajęcia i Gazownictwo SA ponad 770 km. Wyprawę poprzedziły zajęcia teoretyczne oraz warsztaty praktyczne, na przeprowadzone we wrześniu 2012 roku przeznaczone były dla dzieci i seniorów, którzy których dzieci przygotowywały się kondycyjnie oraz uczyły się naprawiać i konserwować przy pomocy projektantów z Pomorskiego Stowarzyszenia Projektantów PoCoTo przygoto- www.pgnig.pl sprzęt rowerowy. Zdobycie przez uczestników celu podróży miało zmotywować do osiąga- wali oryginalne karmniki (służyły one lokalnym ptakom podczas zimy). Wykonanie karm- energetyka nia złożonych celów życiowych w przyszłości. ników poprzedził wykład ornitologa, który pomógł zgromadzonym zrozumieć potrzeby zatrudnienie w 2012: 8775 os. ptaków żyjących w mieście. Wspólna praca pod okiem projektantów pozwoliła zbliżyć i zin- Przygotowując kalendarium działań lokalnych wpisujących się w globalną strategię Grupy tegrować lokalne środowiska na pozór odległych od siebie grup osób młodych i starszych. AEGIS MEDIA AEGIS MEDIA Future Proof, firma brała pod uwagę: branżę mediową, w której pracuje, spe- Warsztaty miały charakter edukacyjny i integracyjny. cyfikę pracowników, potrzeby lokalne i różnorodność praktyk. W ramach tej strategii Future www.aemedia.com Proof zostały przeprowadzone różne działania. W ramach działań prośrodowiskowych, Mając świadomość trudności, z jakimi szczególnie w okresie świątecznym borykają się media wspieranych przez specjalny zespół Green Bean Team, odbyły się m.in. SPRZĄTANIE ZIEMI mieszkańcy Gdańska, Grupa GPEC zachęca swoich klientów i pracowników do wspólnych Grupa GPEC zatrudnienie w 2012: 250 os. w okolicy biurowca, GODZINA DLA ZIEMI (udało się namówić zarządcę budynku do zga- działań na rzecz lokalnej społeczności. W porozumieniu z klientami GPEC, pieniądze prze- szenia oświetlenia zewnętrznego), zbiórka używanych telefonów komórkowych i sprzętu znaczane zwyczajowo na upominki świąteczne właśnie dla klientów przeznaczane są na www.gpec.pl IT, stałe przekazywanie makulatury w ramach współpracy z EKO-BIURO (część dochodu spełnienie marzeń potrzebujących. Pracownicy GPEC – spośród instytucji, stowarzyszeń energetyka uzyskanego ze sprzedaży makulatury jest przekazywana na Fundację VIVA!). W ramach i fundacji z listy Urzędu Miasta Gdańska – wybierają za pomocą specjalnie przygotowanej zatrudnienie w 2012: 300 os. działań społecznych zaangażowano się w globalną kampanię na rzecz zdrowia męskiego ankiety, beneficjenta świątecznej akcji. Zakupione lub zebrane prezenty, a także czek na – MOVEMBER, w działania podczas Dnia Dziecka w szpitalu. W ramach wolontariatu kom- zakup sprzętu leczniczego przekazywane są beneficjentowi w trakcie spotkania wigilijnego, petencji w czasie obozu kultury „MediaLab” specjaliści z firmy poprowadzili warsztat, który w którym uczestniczy Zarząd spółki oraz przedstawiciele klientów. pokazał, że za 0 zł można przeprowadzić kampanię w mediach społecznościowych. Projekt Portret Pomorzan – Wyzwania Rozwojowe to cykliczne badanie opinii mieszkań- Wyniki badania atmosfery w pracy w firmie Diageo pokazały, że pracownicy chcą aktywnie ców Pomorza realizowane wspólnie przez Grupę Ergo Hestia we współpracy z „Dziennikiem Ergo Hestia Diageo Polska wspierać lokalne społeczności. Powołana została Grupa Społeczności Lokalne, która zaan- Bałtyckim”, prowadzone od roku 2008. Badanie wskazuje na wyzwania stojące przed regio- Sp. z o.o. gażowała się w następujące działania: program wolontariacki pracowników „Podaj Dalej”, nem i prezentuje rekomendacje rozwojowe. Nowością w 2012 roku była debata ekspercka, www.ergohestia.pl akcje organizowane ad hoc dla pracowników, zakup prezentów dla dzieci z domu dziecka, podczas której zaproszeni goście – przedsiębiorcy, przedstawiciele szkolnictwa wyższego, finanse www.diageo.com kiermasz żywności przygotowanej przez pracowników (zebrane pieniądze przeznaczono władz parlamentarnych i samorządowych – podjęli się zdiagnozowania nastrojów wśród zatrudnienie w 2012: 2084 os. FMCG na wycieczkę dla dzieci ze świetlicy socjoterapeutycznej w Warszawie). W trakcie przepro- mieszkańców regionu, przedsiębiorców oraz sformułowania oceny, jak w tym kontekście zatrudnienie w 2012: 165 os. wadzki do nowego biura firma Diageo zorganizowała również wyprzedaż mebli, a zebrane może się rysować przyszłość regionu i czy są instrumenty do jej efektywnego kształtowania. pieniądze i pozostałe meble przekazano do Schroniska dla Nieletnich w Falenicy. Ergo Hestia zaangażowała się w dyskusję nad rozwojem regionu, z którego się wywodzi i z którego rekrutuje najwięcej pracowników. Firmie zależy na rozwoju Pomorza, dlatego Barefoot w języku angielskim znaczy boso, odcisk stopy widoczny na butelkach win zdecydowała się długofalowo finansować badanie opinii oraz wspierać opierającą się na E. & J. Gallo Winery BAREFOOT symbolizuje luźny styl życia. Dla firmy pozbycie się butów i chodzenie na bosaka wynikach badania dyskusję ekspertów w mediach. Cykliczność badania pozwala dostrzec to początek przyjemnego pomagania. Firma jest otwarta na ciekawe projekty i wsparcie pojawiające się tendencje. www.barefootwine.com lokalnych społeczności. W Polsce firma E.&J. Gallo Winery działa w sześciu regionach przemysł spożywczy (Trójmiasto, Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice, Kraków) poprzez barefooterów – amba- zatrudnienie w 2012: 3 os. sadorów marki, którzy szerzą winiarską wiedzę i pokazują nowe podejście do wina. Dzielą się swoimi pasjami i organizują wydarzenia wspierające lokalną społeczność lub mające

98 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 99 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

PROFILAKTYKA ZDROWOTNA w roku 2011 było ich nieco ponad 110). W drugiej fazie gminy konkurują ze sobą o najwyż- Jak pokazują sondaże ponad połowa Polaków w ogóle nie wykonuje badań profilaktycz- sze wskaźniki zgłaszalności populacji na badania przesiewowe. Mają do dyspozycji wspar- nych. Wczesne wykrycie chorób i rozpoczęcie leczenia jest bardzo istotne. Dodatkowo cie biura organizatora i Wojewódzkich Ośrodków Koordynujących Programy Profilaktyczne istotnym problemem społecznym jest nie za wielka dostępność usług medycznych w Polsce. (WOKi) oraz szkolenia z zakresu prowadzenia kampanii społecznych. Po zakończeniu tego etapu wybierane są regiony z najlepszymi wskaźnikami zgłaszalności, zaś ich reprezentanci Scanmed Multimedis przeprowadził w 2012 roku akcję Wybierz zdrowie! Pamiętaj o profi- opisują swoje pomysły na zagospodarowanie głównej nagrody finansowej konkursu – 100 Scanmed Multimedis laktyce, skierowaną do społeczności lokalnych, w których działa firma (Kraków, Warszawa, tys. zł. Spośród nadesłanych propozycji wybierane są trzy najlepsze, które w sumie otrzy- Wrocław, Poznań, Katowice). Mieszkańcy mogli korzystać z kilkunastu działań profilaktycz- mują 175 tys. zł na promocję edukacji zdrowotnej na swoim terenie. www.multimedis.pl nych i edukacyjnych miesięcznie, w ramach których wykonywane były bezpłatne badania usługi i konsultacje specjalistyczne, szkolenia i konferencje edukacyjne. W 2012 roku firma prze- zatrudnienie w 2012: 833 os. prowadziła 52 akcje poświęcone profilaktyce nowotworów, 19 akcji poświęconych profi- TWORZENIE MIEJSC PRACY I ROZWÓJ KOMPETENCJI laktyce niewydolności żylnej, 15 – chorobom kardiologicznym, 14 – cukrzycy. Pozostałe W 2012 roku firma NSG Group w Polsce uruchomiła nową fabrykę Pilkington Automotive działania obejmowały profilaktykę chorób tarczycy, cieśni nadgarstka, przepuklin, chorób w Chmielowie. W związku z tym potrzebowała zrekrutować pracowników na stanowiska NSG Group w Polsce wrzodowych, schorzeń ortopedycznych, chorób wątroby. Ważnym elementem przedsię- specjalistyczne i do obsługi maszyn. Należący do NSG Group Pilkington Automotive Poland wzięcia była pediatria i specjalistyka dziecięca – przeprowadzono akcje pediatryczne, uruchomił specjalny program stażowy przy współpracy z lokalnymi urzędami pracy, skie- www.pilkington.com urologiczne, ortopedyczne, stomatologiczne, skierowane do dzieci w wieku szkolnym. rowany do bezrobotnych osób z regionu tarnobrzeskiego i sandomierskiego. W ramach motoryzacja W sumie zorganizowano 15 akcji kierowanych do dzieci, w tym dzień otwarty w Szpitalu projektu 120 osób zarejestrowanych w urzędzie pracy odbyło staż, a następnie znalazło zatrudnienie w 2012: 2700 os. św. Rafała, połączony z zabawami i grami integracyjnymi dla dzieci. Z akcji profilaktycznych zatrudnienie w zakładach produkcyjnych spółki. Przed rozpoczęciem stażu dla uczest- skorzystało blisko 8 tys. osób. ników projektu zorganizowano szkolenia związane z BHP, obsługą suwnic czy wózków widłowych. Następnie, przez cztery miesiące, bezrobotni zdobywali praktyczne umiejęt- Założeniem kampanii Muszkieterowie dla Polek jest zachęcanie kobiet, w szczególności ności w zakładach produkcyjnych lub jednostkach administracji. Czteromiesięczne staże Grupa Muszkieterów z niewielkich miejscowości, do profilaktyki raka piersi oraz danie im możliwości skorzysta- w zakładach produkcyjnych NSG Group odbyło 110 bezrobotnych osób, z czego 75% znalazło nia z bezpłatnych badań mammograficznych w mammobusie, który staje przed sklepami stałe zatrudnienie w fabrykach w Pilkington Automotive, zmniejszając poziom bezrobocia www.muszkieterowie.pl Intermarché i Bricomarché. Kampania skierowana jest przede wszystkim do kobiet w wieku w regionie. W stażach zorganizowanych w działach administracyjnych wzięło udział 10 handel 50–69 lat, z uwagi na fakt, że kobiety w tej grupie wiekowej (po pięćdziesiątym roku życia) osób. Dzięki wdrożonemu programowi wydłużony został standardowy czas przygotowa- zatrudnienie w 2012: 11 000 os. są najbardziej narażone na zachorowanie na raka piersi. Kampania organizowana jest od nia pracowników ze średnio miesiąca szkoleniowego do czterech miesięcy, co przełożyło pięciu lat. W 2012 roku badania przeprowadzano w 66 miejscowościach 4 województw: się na jakość przeprowadzonych szkoleń, a w rezultacie na jakość przygotowania pracow- dolnośląskiego, lubelskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego; przebadano 7934 ników. kobiety. W ciągu pięciu lat trwania akcji wzięło w niej udział łącznie 26 tys. Polek. Wychodząc naprzeciw potrzebie aktywizacji zawodowej społeczności lokalnej i prze- Podobną kampanię, tylko na mniejszą skalę, bo dla mieszkanek Krakowa, przeprowadziła ciwdziałaniu jej bezrobociu, a także z powodu konieczności dopasowania kompetencji Pomorska Spółka Scanmed Multimedis firma Scanmed Multimedis. W ramach akcji Wygraj życie – wykonaj mammografię! pro- pracowników do potrzeb rozwojowych spółki na rynku energetycznym, Pomorska Spółka Gazownictwa wadzone były działania w trzech obszarach: edukacja w zakresie zagrożenia rakiem piersi Gazownictwa podjęła współpracę z Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gdańsku, www.multimedis.pl wśród kobiet, promocja bezpłatnych badań mammograficznych finansowanych przez NFZ, w wyniku której uruchomiono we wrześniu 2012 roku kwalifikacyjny kurs zawodowy www.psgaz.pl usługi przełamywanie oporu i strachu przed badaniem. W tym celu firma podjęła liczne działania w zawodzie technik gazownictwa, o kwalifikacji: organizacja robót związanych z budową energetyka zatrudnienie w 2012: 833 os. promocyjne, nawiązała kontakt z lokalnymi instytucjami, organizacjami, samorządem, i eksploatacją sieci gazowych, na którym rozpoczęły naukę 34 osoby z województwa zatrudnienie w 2012: 1725 os. mediami. Informacja na temat badań diagnostycznych raka piersi dotarła do ok. 200 tys. pomorskiego. Chętnych do podjęcia nauki było trzy razy więcej. Strony wspólnie wypra- mieszkanek Krakowa. W wyniku akcji wykonano 2 tys. badań mammograficznych, 14% cowały program nauczania, a wybrane przedmioty prowadzi doświadczona kadra mene- kobiet zostało skierowanych do dalszych placówek diagnostycznych. dżerska z PSG. Kurs trwa półtora roku, a po jego ukończeniu możliwa jest kontynuacja nauki na kursie półrocznym związanym z montażem i eksploatacją instalacji gazowych. Z danych Ministerstwa Zdrowia wynika, że co roku odnotowuje się w naszym kraju ok. 3500 Uruchomienie kwalifikacyjnego kursu zawodowego jest szansą na integrację systemu Siemens Sp. z o.o. nowych zachorowań na raka szyjki macicy i blisko 2 tys. zgonów z tego powodu. Kobiety szkolnego ze środowiskiem biznesu w celu dostosowania treści kształcenia zawodowego nie są zainteresowane badaniami, mimo że jest do nich coraz łatwiejszy dostęp. Sytuacja do bieżących potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy. www.siemens.pl zdrowotna Polaków jest gorsza niż Polek i gorsza niż sytuacja mężczyzn w większości energetyka krajów Europy. Mężczyźni w Polsce żyją o osiem i pół roku krócej niż kobiety oraz ponad Każdego roku kilka tysięcy studentów i absolwentów poszukuje miejsca do odbycia prak- zatrudnienie w 2012: 1697 os. pięć lat krócej niż mężczyźni w UE. Konieczna jest zmiana kulturowa i przełamywanie ste- tyk, a docelowo zatrudnienia. Ich oczekiwania są różne. Mają też problem problem z odna- reotypów. Siemens włączył się w działania profilaktyczne poprzez kampanię Rozważna lezieniem się na rynku pracy. Nie chodzi tylko o kłopot ze znalezieniem satysfakcjonującej i profilaktyczna, w ramach której w 2011 roku został wydany raport „Dlaczego Polki nie pracy, ale niekiedy o brak wiedzy na temat oczekiwań pracodawców. robią badań cytologicznych?”, a w 2012 roku „Zdrowie – męska rzecz”. Odbyły się w sumie trzy debaty skierowane do grup o największym wpływie na kształtowanie postaw prozdro- W roku 2012 Provident przeprowadził pilotaż programu Zostań Liderem z HR-em. W pro- wotnych: dziennikarzy zajmujących się tematami zdrowia, autorów kampanii społecznych jekcie wzięła udział grupa 20 studentów zainteresowanych tematyką zarządzania persone- Provident Polska S.A. i lekarzy. Raport „Rozważna i profilaktyczna” był publikowany przez miesiąc w war- lem i polityką kadrową. Na projekt składał się cykl wykładów adresowanych do studentów. szawskim metrze (48 tys. emisji) oraz w wielu portalach internetowych, a także w prasie Spotkania prowadzone były przez specjalistów działu HR firmy. Celem wykładów było www.csr-provident.pl o zasięgu ogólnopolskim. Siemens traktuje raport jako projekt długofalowy i zamierza przeprowadzenie studentów przez wszystkie etapy funkcjonowania pracownika w organi- finanse kontynuować zaangażowanie w promocję zdrowia w Polsce. zacji, m.in. proces rekrutacji, wdrożenia, szkoleń i rozwoju, a także oceny okresowej. Na zatrudnienie w 2012: 2300 os. zakończenie studenci zostali poproszeni o rozwiązanie konkretnego zadania z zakresu HR, W działania profilaktyczne włącza się także PZU wraz z Polską Unią Onkologii. Od trzech z wykorzystaniem wiedzy zdobytej w czasie spotkań. Dwie osoby – autorzy najlepszych PZU lat organizuje projekt edukacyjny Konkurs „Zdrowa Gmina”. Konkurs zachęca Polaków do prac – zostały zaproszone na płatne, dwumiesięczne praktyki w dziale personalnym. Jedna dbałości o zdrowie poprzez pokazywanie korzyści płynących z prewencji onkologicznej z nich pracuje w firmie. Projekt dał studentom możliwość sprawdzenia, czy praca w dziale www.pzu.pl i regularnego skryningu. Bezpośrednio adresowany jest do władz lokalnych, zapewniając HR dużej korporacji jest zgodna z ich wyobrażeniami oraz zdobycia praktycznego doświad- finanse im atrakcyjne rozwiązania wspomagające promocję zdrowia w regionie. Konkurs składa się czenia zawodowego. zatrudnienie w 2012: 15 019 os. z trzech etapów. Podczas pierwszego gminy z obszarów objętych projektem zgłaszają chęć udziału w inicjatywie (w 2012 roku były to 363 gminy z 12 województw, dla porównania

100 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 101 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

Praktyka z Lwem jest programem płatnych praktyk ING Banku Śląskiego adresowanym do było przeprowadzenie dialogu z grupą interesariuszy reprezentującą lokalne szkoły ING Bank Śląski studentów od drugiego do piątego roku różnych kierunków studiów. Program organizo- i władze samorządowe, przedstawicielami uczniów oraz rodziców i ustalenie programu przy wany jest w okresie wakacji i trwa dwa do trzech miesięcy. Zgłaszanie projektów na staże aktywnym uczestnictwie obu stron. Na bazie zebranych informacji opracowano komplekso- www.ing.pl (wewnątrz organizacji) odbywa się w styczniu i lutym, rekrutacja na ogłoszone na stronie wy program wspierający edukację nauk ścisłych na rok szkolny 2012/2013. Wdrażanie pro- finanse bankowej konkretne projekty rusza 15 kwietnia. Poprzedza ją akcja informacyjna na uczel- jektu rozpoczęto od wsparcia finansowego trzech szkół łączną kwotą 100 tys. zł. Pieniądze zatrudnienie w 2012: 8000 os. niach. W czerwcu rozpoczynają się praktyki. Odbywają się one zarówno w centralach zostały przeznaczone na doposażenie pracowni matematycznych, fizycznych i chemicznych. w Warszawie oraz w Katowicach, jak i w oddziałach regionalnych. Uczestnicy praktyk mają Dla gimnazjalistów utworzono Koło Młodego Wynalazcy, w ramach którego organizowane swojego opiekuna, który wdraża ich w pracę w danym dziale, wyznacza zadania do realizacji są cykliczne warsztaty w wyremontowanej pracowni fizyki, również wycieczki do Centrum podczas praktyki, wspiera w rozwiązywaniu trudniejszych problemów, a po zakończeniu Nauki Kopernik i Muzeum Techniki w Warszawie. Ponadto ABB objęła patronatem nowo przekazuje swoje spostrzeżenia o mocnych stronach praktykanta i obszarach wymagających utworzoną klasę gimnazjalną o profilu matematycznym, fundując stypendia i finansując jeszcze poprawy. pobyt na obozie językowym dla najlepszych uczniów, a także organizując warsztaty na terenie własnych zakładów produkcyjnych w Aleksandrowie Łódzkim. Dla uczniów spółka W ramach Programu stażowego dla studentów w Prima Sara Lee Coffee and Tea Poland organizuje konkurs z wiedzy technicznej z nagrodami, doradztwo zawodowe, szkolenia Prima Sara Lee studenci mają możliwość poznania zasad pracy w międzynarodowej korporacji, korzystania i praktyki w ABB. Coffee and Tea z jej narzędzi oraz pracy w międzynarodowych zespołach. Polecenia, które wykonują, są Poland Sp. z o.o. opracowywane przez szefów działów i są zadaniami samodzielnymi, za które student pono- Do branży PR trafiają głównie absolwenci kierunków humanistycznych, ale także wiedza si w pełni odpowiedzialność. Największym wyzwaniem było zrekrutowanie osób, które wyniesiona ze studiów na kierunkach ścisłych jest bezcenna z punktu widzenia firm sektora 24/7PR www.demasterblenders1753.com spełniają wszystkie wymagania na stanowisko. Z tego powodu firma rozpoczęła współpracę przemysłu ciężkiego, energetyki czy farmacji. Agencja 24/7 PR, widząc potrzebę rynku, FMCG z Fundacją Rozwoju Talentów, działającą na uczelniach w Poznaniu. zdecydowała się wdrożyć autorski program PR START, który umożliwia absolwentom www.web2.247pr.pl zatrudnienie w 2012: 250 os. wszystkich kierunków studiów zapoznanie się z tajnikami sztuki PR i podjęcie pracy w tej media Sales Consulting Trainee Programme to program stażowy w dziale sprzedaży DB Schenker branży. Program opierał się na cyklu bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez pracowni- zatrudnienie w 2012: 12 os. Logistics, skierowany do absolwentów i studentów ostatnich lat studiów. Został uruchomio- ków agencji dotyczących kluczowych zagadnień pracy w branży PR: wstęp do PR, zarządza- Schenker Sp. z o.o. ny w firmie, aby pozyskać młodych, zdolnych pracowników, a absolwentom ułatwić znale- nie projektami, relacje z mediami, współpraca z klientem i digital PR. Zajęcia dostarczały zienie pracy lub praktyk w branży TSL (transport, spedycja, logistyka). DB Schenker Logistics zarówno wiedzy teoretycznej, jak i praktycznych umiejętności. Do pierwszej edycji zgłosiło www.logistics.dbschenker.pl zaoferował studentom płatny staż w pełnym wymiarze godzin, trwający od trzech do sied- się 130 chętnych. Ze względu na dużą ilość zgłoszeń w 2012 roku przeprowadzone zostały transport i logistyka miu miesięcy. Każdy stażysta został wdrożony w kompleksowy program wprowadzający do dwie edycje programu PR START, w sumie 42 osoby otrzymały certyfikaty ukończenia kursu. zatrudnienie w 2012: 1750 os. firmy, otrzymał opiekuna stażu oraz dostęp do pełnego know-how firmy. Stażyści otrzymali Program został nominowany do nagrody Złote Spinacze, a także otrzymał prestiżową srebr- także dofinansowanie do prywatnej opieki medycznej w Medicoverze oraz zajęć sportowo- ną statuetkę w międzynarodowym konkursie Magellan Awards. -rekreacyjnych (karta Multisport). Najlepszym zagwarantowano przyspieszoną ścieżkę karie- ry w sprzedaży oraz stanowisko account managera. W wyniku rekrutacji na pierwszą edycję ATERIMA działa m.in. na rynku niemieckim, na który wysyła głównie opiekunki osób star- stażu zostało przyjętych 10 stażystów, z czego 9 po ukończeniu stażu otrzymało oferty pracy. szych. Wiele kandydatek nie ma szans na pozytywne przejście rekrutacji, gdyż za słabo ATERIMA znają one język niemiecki. Wśród nich jest wiele kobiet w wieku 50+. Aby pomóc im w zna- Program Mentoring dla studentów to inicjatywa Ekonomicznego Uniwersytetu Wroc- lezieniu pracy, agencja przygotowała – we współpracy z absolwentami filologii germańskiej www.aterima.pl Global e-Business ławskiego, realizowany jest on we współpracy z Dolnośląską Siecią Biur Karier. Jego celem i polskiej oraz native speakerem z Niemiec – cykl 26 bezpłatnych udźwiękowionych lekcji usługi Operations jest kształtowanie u studentów świadomości zawodowej oraz umiejętności planowania z języka niemieckiego, które można było pobrać ze strony internetowej. Lekcje obejmowały zatrudnienie w 2012: 50 os. własnej kariery. Studenci biorący udział w programie otrzymują od mentorów inspirację ćwiczenia, dialogi i narracje, dodatkowo była opcja wersji do druku oraz możliwość skorzy- www.hp.com oraz wiedzę pomagającą im dokonać wyboru kierunku własnego rozwoju. Do udziału stania z testów. W sumie na podstronę z lekcjami weszło 87 147 unikalnych użytkowników. usługi w programie zaproszono przedstawicieli kadry menedżerskiej różnych firm, których profile zatrudnienie w 2012: 2400 os. biznesowe są spójne z kierunkami nauczania Uniwersytetu; jedną z nich jest Global e-Business Na szczególną uwagę zasługują programy kierowane do osób z grup szczególnie narażo- Operations. Dla firmy z kolei założenia programu wpisują się w program CSR Education nych na wykluczenie społeczne i zawodowe. Taką grupą są m.in. osoby z niepełnospraw- w Hewlett Packard. Firma dedykowała studentom sześciu mentorów – wieloletnich eksper- nością. W Polsce żyje obecnie ok. 10 tys. dorosłych z autyzmem. Rynek pracy jest dla tych tów z różnych dziedzin biznesu. Mentorzy spotkają się z podopiecznymi 6–8 razy w czasie ludzi niedostępny, choć wiele osób z ASD posiada odpowiednie umiejętności i kwalifikacje trwania mentoringu. Zakres tematyczny jest ustalany przez obie strony. do podjęcia pracy zawodowej. Trzy firmy wzięły udział w projekcie Zatrudnij ASA realizo- wanym przez Fundację Synapsis, którego głównym celem jest poprawa sytuacji osób z auty- Aby zapewnić sobie wykwalifikowaną kadrę, lecz przede wszystkim wzbogacić wiedzę zmem na rynku pracy, zmniejszenie zjawiska ich wykluczenia społecznego i zawodowego. TRI (Poland) młodzieży kształcącej się na kierunkach mechatronicznych, firma TRI (Poland) postanowiła otworzyć swój zakład na uczniów i studentów. Kilka razy do roku odbywają się wizyty, pod- Pracownicy agencji IQ Marketing i AtomClick postanowili zorganizować program stażu, www.tri.pl czas których uczniowie i studenci poznają profil i kulturę organizacyjną firmy, odwiedzają który polegałby na przygotowaniu materiału promującego osoby z zespołem Aspergera IQ Marketing motoryzacja halę produkcyjną, zapoznając się z procesem produkcji, i oglądają park maszynowy. We na rynku pracy. Podopieczny Synapsis – podczas dwutygodniowego stażu – miał szansę zatrudnienie w 2012: 644 os. współpracy z Wydziałem Zarządzania Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie organi- stworzyć swój pierwszy film metodą poklatkową, wymagającą powtarzalności, dokład- www.iq-marketing.pl zowane są warsztaty dla studentów poświęcone wybranym zagadnieniom i narzędziom ności i dużej precyzji. Powstał materiał pt. „SPINACZ”, który promuje zatrudnianie osób usługi tzw. szczupłej organizacji produkcji (lean manufacturing), jakie stosowane są w zakładzie. z zespołem Aspergera jako sumiennych i rzetelnych pracowników. Aby zaangażować i jed- zatrudnienie w 2012: 75 os. Również kilka razy w roku studenci oraz uczniowie szkół średnich mają możliwość odby- nocześnie przygotować pracowników agencji do współpracy ze stażystą – został ogłoszony cia praktyk. Praktykanci angażowani są w doskonalenie procesów produkcyjnych, a także konkurs dla teamów kreatywnych na najlepszy scenariusz do filmu. Osoby uczestniczące w wiele innych, ciekawych prac projektowych. W roku szkolnym 2011/2012 łącznie w konkursie zostały przeszkolone przez pracowników Synapsis oraz odwiedziły w Centrum w warsztatach oraz praktykach w TRI (Poland) wzięło udział 268 uczniów i studentów. Firmie Kopernika instalację sensoryczną pozwalającą poczuć, jak widzą i odbierają świat osoby ta współpraca pomaga zyskać nie tylko potencjalnych pracowników, ale też poznać opinię z autyzmem. ABB Sp. z o.o. młodych ludzi, posiadających wiedzę teoretyczną, mających świeże spojrzenie na niektóre wdrożone w TRI rozwiązania. Firma IBM zdecydowała się na wzięcie udziału w projekcie Zatrudnij ASA, aby sprawdzić IBM www.abb.pl potencjalne możliwości zatrudniania osób ze zdiagnozowanymi zaburzeniami z zakresu auty- energetyka W związku ze wzrostem zapotrzebowania na wykwalifikowanych pracowników w branży zmu. Dlatego pracownicy działu zasobów ludzkich oraz zaangażowania społecznego odbyli www.ibm.com zatrudnienie w 2012: 2950 os. inżynieryjnej oraz nowymi inwestycjami w budowę zakładów w Aleksandrowie Łódzkim z Synapsis szereg spotkań informacyjnych. Kolejnym krokiem były spotkania z menedżerami IT firma ABB rozpoczęła projekt Uczeń z pasją, inżynier z przyszłością. Pierwszym krokiem i pracownikami działów, w których osoby z autyzmem mogłyby odbyć praktyki. Do projektu

102 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 103 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

zostały wybrane działy związane z finansami oraz zarządzaniem projektami, gdzie upatrywa- z celów strategii CSR. Pracownie Orange to akcja skierowana do lokalnych społeczności no największych możliwości podjęcia pracy przez osoby z autyzmem. W programie praktyk w miejscowościach liczących poniżej 20 tys. mieszkańców. Orange stworzyło w 50 miejscowo- wzięły udział trzy osoby z zespołem Aspergera wyselekcjonowane przez fundację. Każda ściach (wybranych na podstawie zgłoszeń) nowoczesne pracownie internetowe. O ostatecz- z nich miała wyznaczonego opiekuna ze strony IBM oraz asystenta osobistego z Synapsis, nym przeznaczeniu pracowni zadecydowali sami mieszkańcy zgodnie z miejscowymi potrze- którzy czuwali nad przebiegiem praktyk i wspierali praktykanta w wykonywaniu obowiąz- bami. Kolejnym etapem projektu było uruchomienie platformy www.pracownieorange.pl, ków. Dzięki projektowi zbadano potencjalne możliwości zatrudnienia osób z autyzmem, która pozwala na wymianę informacji i doświadczeń, tworzenie wspólnych projektów w szczególności w obszarach, gdzie osoby te wykazują ponadprzeciętne zdolności, są to np. między poszczególnymi pracowniami i rozwój kompetencji. To narzędzie komunikacji zadania wymagające staranności, dokładności, łatwości wykrywania błędów, wychwytywania między pracownią i skupioną wokół niej społecznością, poszczególnymi pracowniami oraz nielogiczności, prace na danych liczbowych, systemach IT, zadania wymagające wysokich Fundacją Orange a pracowniami. Jednym z głównych modułów portalu jest rywalizacja. Jej umiejętności z zakresu znajomości języków obcych. celem jest zmotywowanie użytkowników pracowni do wspólnego działania na rzecz swojej społeczności. Fundacja Orange wdrożyła także cykl bezpłatnych szkoleń dla animatorów Aby umożliwić młodym ludziom w trudnej sytuacji życiowej wejście na rynek pracy, Orbis roz- pracowni. Ponadto powołano Centrum Doradcze (m.in. z doradztwem socjologa online), Orbis S.A. począł projekt Accordeon Samodzielności, który składa się z programu szkoleń, staży i wspar- stworzono Bazę Inspiracji z gotowymi pomysłami na działania i materiałami edukacyjnymi. cia psychologicznego. W ramach projektu Orbis ściśle współpracuje z Fundacją Dzieci Niczyje Pracownie pełnią funkcje centrum edukacji, integracji i rozrywki dla lokalnej społeczności. www.orbis.pl oraz z firmami, które przyjmują uczestników projektu Accordeon Samodzielności na staże Dają możliwość realizacji pomysłów, są przestrzenią do aktywizacji osób starszych oraz hotelarstwo i praktyki zawodowe, m.in. Sodexo, L'Oreal, Norauto, Gefco, Novotel Warszawa Centrum, dzieci, a także potencjalnym miejscem tworzenia lokalnych partnerstw. zatrudnienie w 2012: 2700 os. Novotel Airport Warszawa oraz Dalkia. We wrześniu 2012 roku odbyła się rekrutacja zrealizo- wana przez Mazowieckie Centrum Pomocy Dzieciom przede wszystkim wśród wychowanków domów dziecka, rodzin zastępczych i podopiecznych Fundacji Dzieci Niczyje, w wyniku której DZIAŁANIA CHARYTATYWNO-FILANTROPIJNE wybrano 20 młodych osób (mężczyzn i kobiety w wieku 18–21 lat). Najważniejszym kryterium Jeśli wśród pracowników firmy widać wolę i chęć podejmowania działań pomocowych – przy rekrutacji była chęć i wola do usamodzielnienia się. W ramach projektu od października firma włącza się i tworzy pracownikom takie możliwości. Pracownicy Deloitte zainicjowali Deloitte do grudnia 2012 roku miały miejsce działania dotyczące wsparcia psychologicznego oraz pomysł zbierania pieniędzy dla potrzebujących dzieci, a firma to wsparła. W ramach działań rozwoju osobistego, a także warsztaty z zakresu relacji: pracownik – pracodawca i wizyty charytatywnych, które mają miejsce od 2008 roku, organizowana jest zbiórka pieniędzy www.deloitte.com/pl w firmach. W grudniu 2012 roku rozpoczęły się staże zawodowe. w okresie świątecznym, firma dokłada tyle samo, ile zebrali pracownicy. Pieniądze zasilają konsulting corocznie konta Domu Dziecka na warszawskiej Białołęce oraz Fundacji Pomocy Dzieciom zatrudnienie w 2012: 1100 os. w Tenczynku. Co roku pracownicy Deloitte biorą też udział w aukcji charytatywnej, z której INWESTYCJE SPOŁECZNE dochód jest przeznaczony na rzecz podopiecznych katowickiego Domu Aniołów Stróżów. W Polsce istnieje ponad 7 tys. organizacji z sektora zdrowia i pomocy społecznej. Wiele Placówka prowadzi programy na rzecz odrzuconych, zaniedbanych oraz zagrożonych mar- Grupa Kapitałowa z nich wspiera swoich beneficjentów w zakupie lekarstw i środków medycznych. Fundacja ginalizacją społeczną dzieci i młodzieży. Pelion S.A. Dbam o Zdrowie Grupy Kapitałowej Pelion zainicjowała projekt Razem Możemy Więcej!, zakładający nawiązanie współpracy z innymi organizacjami w celu większej i szerszej APA, czyli Aukcje Pracowników Grupy Allegro, to oddolna inicjatywa, która wystartowała www.pelion.eu pomocy osobom chorym, starszym, ubogim lub zagrożonym wykluczeniem społecznym. jesienią 2007 roku. Raz na kwartał lub co pół roku pracownicy Grupy Allegro organizują Grupa Allegro handel W ramach Razem Możemy Więcej! w roku 2012 został ogłoszony Konkurs Grantowy, na kolejną akcję. Udzielono pomocy już 11 dzieciom. W roku 2012 miały miejsce dziesiąta zatrudnienie w 2012: 7000 os. który organizacje sektora zdrowia i opieki społecznej przesłały projekty niwelujące bariery i jedenasta edycja, w ramach których zbierano pieniądze na dwóch chorych chłopców. www.allegro.pl w dostępie do leków i zakładające w sposób bezpośredni pomoc osobom potrzebującym. Każda edycja APA poświęcona jest innemu beneficjentowi i rozpoczyna się od wybrania handel Wybór wniosków odbył się podczas posiedzenia Komisji Konkursowej, składającej się koordynatora akcji. Najpierw zbierane są informacje o osobach, którym można pomóc, zatrudnienie w 2012: 1500 os. z lekarza, farmaceuty, prawnika, członka Zarządu Pelion, a także specjalistów z dziedziny potem w trakcie głosowania – następuje wybór beneficjenta. Konieczny jest kontakt komunikacji, marketingu i projektów społecznych. Fundacja przyznała granty 34 organiza- z rodzicami dziecka, aby uzyskać zgodę i stosowne dokumenty. Następnie przygotowywana cjom na łączna kwotę ponad 600 tys. zł. Laureaci mieli możliwość wzajemnego poznania jest strona „O mnie”, przedłużany status charytatywny i podawany nr konta danego benefi- się podczas zorganizowanego w Łodzi uroczystego podpisania umów. Dzięki wspólnej cjenta, tak aby wpłacane przez kupujących pieniądze docierały od razu na subkonto dziecka. wymianie wiedzy i doświadczeń projekt stał się forum podejmującym temat barier utrud- W ramach akcji w firmie, wśród rodzin i znajomych pracowników, a także od allegrowiczów niających Polakom skuteczne leczenie oraz inicjatywą dążącą do ich zminimalizowania lub zbierane są przedmioty, które wystawione zostają na aukcji. Do każdej przesyłki dołączane też całkowitego zlikwidowania. są podziękowania dla kupujących. Podczas 11 edycji APA wystawiono 516 aukcji, z czego zakupu dokonano na 315 aukcjach. Najdroższy sprzedany przedmiot to aparat fotograficzny Większość organizacji pozarządowych w Polsce nie inwestuje w profesjonalizację narzędzi zlicytowany za 350 zł. W sumie dla jednego z chłopców udało się zebrać 6280,92 zł. IBM pracy i pracowników, zapominając, że te same narzędzia, które zrewolucjonizowały biznes, mogą przyczynić się do sukcesu ich organizacji. IBM Grant Services to program grantowy, Lyreco kilka lat temu utworzyło fundację Lyreco for Education. Środki na fundację zbie- www.ibm.com w którym organizacje uzyskują bezpłatne wsparcie w postaci profesjonalnych usług bizneso- rane są wśród klientów i dostawców Lyreco oraz pracowników dzięki licznym akcjom Lyreco Polska S.A. IT wych IBM. Przygotowana została oferta usług w zakresie wprowadzenia do organizacji nowego charytatywnym. Lyreco w Polsce bardzo czynnie uczestniczy w projekcie LFE. W 2012 roku oprogramowania i usług IT, przeglądu i rozwoju infrastruktury IT posiadanej przez organizację pracownicy przeprowadzili różne akcje charytatywne, które, oprócz zbierania funduszy, www.lyreco.com oraz poprawy systemów zarządzania w organizacji i podnoszenia kwalifikacji pracowników, rozbudzały także atmosferę odpowiedzialności, wspólnego zaangażowania, pracy zespoło- handel jeśli chodzi o posługiwanie się nowoczesnymi technologiami. Zakres usług jest szeroki, od wej. Departament Finansów, za wpłatę na rzecz fundacji, rozliczył chętnym PIT-y roczne, HR zatrudnienie w 2012: 594 os. warsztatów (np. dla kadry zarządzającej), przez przygotowanie strategii (np. w obszarze social przeprowadził sprzątanie samochodów pracownikom, którzy zadeklarowali chęć udziału media), po wdrożenie systemów informatycznych (np. Lotus Live). W Polsce program rozpo- w akcji. Zarząd, Sprzedaż oraz Jakość zorganizowały kiermasz własnoręcznie przygotowa- czął działanie w 2012 roku. Pierwszym beneficjentem jest Polski Czerwony Krzyż, w którym nych przetworów. Departament Sprzedaży Terenowej zorganizował zbiórkę makulatury, w 2012 roku wprowadzono Lotus Live oparty na technologii SmartCloud, czyli pracy w „wirtu- Logistyka przygotowała dla pracowników grill w porze lunchu, Marketing zorganizował alnej chmurze”. Aplikacja służy głównie jako platforma komunikacji, umożliwia np. pracę na liczne loterie fantowe. Departament Obsługi Klienta przypominał zapominalskim o waż- Polska Telefonia Orange Polska wspólnych plikach, przechowywanie plików, organizowanie wirtualnych konferencji, zapew- nych wydarzeniach, zaś IT zorganizowało pasjonujące wyścigi samochodowe na konsolach Cyfrowa S.A. nia pocztę i wiele innych narzędzi niezbędnych do profesjonalnego działania. Grant przyzna- PlayStation. Udało się zaangażować pracowników różnych departamentów. www.orange.pl no również Stowarzyszeniu „Na Tak” oraz Stowarzyszeniu Studentów Medycyny IFMSA. www.t-mobile.pl telekomunikacja Od 2002 roku, przed Bożym Narodzeniem pracownicy Polskiej Telefonii Cyfrowej biorą telekomunikacja zatrudnienie w 2012: 24 000 os. Rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz upowszechnianie wykorzystania nowych tech- udział w Świątecznej Aukcji Charytatywnej. Projekt opiera się na zaangażowaniu pracow- zatrudnienie w 2012: 5142 os. nologii w edukacji to dla Orange Polska jedno z najważniejszych wyzwań społecznych i jeden ników w inicjatywy społeczne w stworzonej dla nich przez firmę przestrzeni. Pieniądze

104 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 105 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

z aukcji przeznaczane są dla dzieci w trudnej sytuacji społecznej i materialnej. W 2012 roku Krew jest lekiem ratującym życie i mimo postępu medycyny nie udało się wytworzyć sub- blisko 1 tys. pracowników i firma przekazali ponad 130 tys. zł na program stypendialny stancji, która mogłaby w pełni ją zastąpić. Zapotrzebowanie na ludzką krew jest ciągle Fundacji Świętego Mikołaja. W sumie przyznano 180 stypendiów. W latach 2002–2011 pra- bardzo duże, a Polacy oddają wciąż zdecydowanie mniej krwi niż mieszkańcy innych krajów cownicy i firma przekazała w ramach projektu ponad 800 tys. zł. europejskich (31 osób na 1 tys. mieszkańców, podczas gdy w Europie Zachodniej współ- czynnik ten jest dwukrotnie wyższy). Dlatego tak ważne są akcje uświadamiające Polakom Dzieci z Przedszkola Kajtek w Srebrnej Górze (na Dolnym Śląsku) zostały otoczone regu- wagę tego tematu oraz zachęcające ich do honorowego krwiodawstwa. W odpowiedzi na TU Europa S.A. larną opieką pracowników TU Europa i od kilku lat firma organizuje dla nich autorską to firmy włączają się w akcje zbierania krwi, zachęcając do tego pracowników, klientów wersję „Szlachetnej paczki” – Europaka dla Przedszkolaka. Pracownicy firmy przygotowują i lokalną społeczność. www.tueuropa.pl bożonarodzeniowe prezenty dla dzieci i rodzin znajdujących się w szczególnie trudnej finanse sytuacji materialnej, natomiast TU Europa wspiera przedszkole finansowo. W akcję zaan- Deloitte akcję Zostań dawcą krwi organizuje cyklicznie już od kilku lat. Krew zbierana jest zatrudnienie w 2012: 244 os. gażowało się niemal 70% pracowników. Bazując na entuzjazmie i chęci pracowników do dwa razy w roku w głównej siedzibie Deloitte, we współpracy z Regionalnym Centrum Deloitte angażowania się w akcje charytatywne, w 2012 roku firma zaprosiła wszystkich do udziału Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Warszawie (RCKiK). Akcja kierowana jest także do w sztafecie charytatywnej Biegnij po nadzieję, rozgrywanej na trasie i w trakcie wrocław- osób spoza Deloitte: pracowników innych firm mieszczących się w biurowcu, członków www.deloitte.com/pl skiego maratonu. Mechanizm udziału w sztafecie był tak skonstruowany, że im więcej osób i znajomych pracowników Deloitte oraz klientów. W efekcie w ciągu pięciu lat zebrano konsulting z firmy zgłosi się do biegu, tym większą kwotą firma wesprze budowę Przylądka Nadziei prawie 100 litrów krwi z udziałem ok. 220 osób. zatrudnienie w 2012: 1100 os. we Wrocławiu – szpitala dla dzieci z chorobą nowotworową. W sztafecie wystartowało 50 osób z TU Europa, a więc co piąty pracownik. Grupa Muszkieterów akcję Zbieramy krew dla Polski przeprowadzała już pięć razy, na skalę ogólnopolską. W 2012 roku akcja objęła 149 polskich miast. Zbiórka krwi przeprowadzona Grupa Muszkieterów Imprezy sportowe są szczególną formą akcji charytatywnych. Łączą one potrzebę samodo- została w 132 miejscowościach, zaś w 17 odbyły się kampanie edukacyjne. Krew można Grupa Kapitałowa skonalenia, osiągania celów, mierzenia się z samym sobą wraz potrzebą bycia pomocnym było oddać w specjalnych ambulansach RCKiK, które od maja do września pojawiały się na www.muszkieterowie.pl Pelion S.A. i angażowania się na rzecz innych. Od 2011 roku Grupa Kapitałowa Pelion organizuje Łódź parkingach przy supermarketach sieci Intermarché i Bricomarché. W całym kraju zebrano handel Maraton Dbam o Zdrowie. To wydarzenie jest połączeniem imprezy sportowej z nowocze- ponad 1500 litrów krwi. zatrudnienie w 2012: 11 000 os. www.pelion.eu sną charytatywnością. Biegacze mogą wziąć udział w biegu maratońskim oraz na dystansie handel 10 km. Maraton, w ramach programu Biegam-Pomagam, daje możliwość zbierania pienię- Bankową Akcję Honorowego Krwiodawstwa (BAHK) stale rozwija także PKO Bank Polski. zatrudnienie w 2012: 7000 os. dzy na rzecz najbardziej potrzebujących. Każdy biegacz może założyć własną zbiórkę na W 2009 – pierwszym roku prowadzenia akcji – blisko 80 osób oddało ok. 40 litrów krwi, PKO Bank Polski wybrany przez siebie cel charytatywny lub organizację pożytku publicznego bądź też wes- w 2010 roku – już ponad 650 osób oddało niemal 300 litrów krwi, w roku kolejnym blisko przeć zbiórki prowadzone przez innych biegaczy. W 2012 roku udział w programie wzięło 1200 osób – 580 litrów krwi, a w 2012 – blisko 1100 osób oddało ponad 480 litrów krwi. www.pkobp.pl 20 osób, którym wspólnie udało się zebrać blisko 20 tys. zł. Do biegów na obu dystansach Ogólnie do tej pory do BAHK przyłączyło się ponad 4 tys. osób. Wśród nich krew oddało ok. finanse zarejestrowało się w sumie 2546 osób. W wydarzenie angażują się też pracownicy firmy. 3100 osób. Łącznie przekazano potrzebującym prawie 1400 litrów cennego leku. O sukcesie zatrudnienie w 2012: 25 535 os. Przygotowują firmowe punkty kibicowania, a także sami biegają, zbierając jednocześnie Bankowej Akcji Honorowego Krwiodawstwa świadczy też fakt, że przyłączyło się do niej środki na cele charytatywne. W 2012 roku do udziału w maratonie i biegu zgłosiło się 37 wiele znanych osób. Ambasadorem BAHK w 2011 roku był Krzysztof Cugowski, lider zespołu pracowników firmy z całej Polski. Budka Suflera. W 2012 roku twarzą akcji została Kayah.

Działania Polskiej Telefonii Cyfrowej w ramach odpowiedzialnego biznesu podzielić można Brakuje także szpiku kostnego. Jedynie 25% chorych znajduje dawcę wśród członków Polska Telefonia na trzy obszary: zaangażowanie w miejscu pracy, zaangażowanie ekologiczne i zaanga- rodziny. Dla pozostałych poszukuje się „bliźniaka genetycznego” w rejestrach dawców TAURON Polska Cyfrowa S.A. żowanie społeczne. Akcja „T-Mobile dookoła świata” połączyła wszystkie te obszary i od niespokrewnionych. Tylko połowa chorych dostaje szansę, gdyż rejestry są zbyt wąskie. Energia SA 2 lipca do 31 sierpnia 2012 roku zaangażowała ponad 300 pracowników. Wspólnymi siła- Fundacja TAURON poprzez projekt Bohaterowie z dnia na dzień, zaangażowała się www.tauron-pe.pl www.t-mobile.pl mi pokonali oni ponaddwukrotnie trasę równą długości równika (40 076 km). Biegając w budowanie bazy dawców szpiku kostnego i popularyzację informacji na ten temat. energetyka telekomunikacja i jeżdżąc na rowerach, rejestrowali kilometry za pomocą aplikacji sportowej endomondo. Akcji Partnerem merytorycznym przedsięwzięcia jest Fundacja DKMS Polska, a honorowy zatrudnienie w 2012: 29 000 os. zatrudnienie w 2012: 5142 os. towarzyszył cel pokonania trasy dookoła świata. Został osiągnięty już w ciągu 29 dni rywa- patronat nad projektem objęła prof. Alicja Chybicka. Po dwumiesięcznej akcji informa- lizacji. Podwojona długość równika to 80 152 km, które przeliczono na złotówki. Pieniądze cyjnej, przeprowadzanej wśród pracowników firmy, 14 listopada 2012 roku odbył się fir- wsparły podopiecznych Fundacji Mam Marzenie, spełniającej marzenia nieuleczalnie chorych mowy dzień dawcy w centrali Grupy w Katowicach. Do bazy przystąpiło 90 pracowników. dzieci. Fundację, na rzecz której przekazano środki, wybrali w głosowaniu sami pracownicy. Fundacja TAURON pokrywa także 80% kosztów badania umożliwiającego przystąpienie Grupa Kapitałowa pracownika do bazy dawców. Pelion S.A. Fundacja Tesco Dzieciom w czerwcu 2012 roku w Krakowie zorganizowała I Bieg Charyta- Tesco Polska tywny Tesco Dzieciom na rzecz Kliniki Onkologii i Hematologii Uniwersyteckiego Szpitala Okres przedświąteczny jest jak zwykle czasem, gdy większość firm stara się spełnić dzie- www.pelion.eu Dziecięcego w Krakowie. Celem było zaangażowanie jak największej liczby pracowników cięce marzenia. Pracownicy Grupy Kapitałowej Pelion we współpracy z Fundacją Dbam handel zatrudnienie w 2012: 7000 os. www.tesco.pl sieci Tesco, klientów i przedstawicieli firm współpracujących z Tesco w bieg na trasie 3,5 o Zdrowie (fundacja korporacyjna) starają się odpowiedzieć na potrzeby dzieci i rodzin – handel km. Organizację biegu wsparły lokalne organizacje pozarządowe i instytucje, a także podopiecznych fundacji – wyrażone w listach pisanych przez dzieci do Mikołaja. Pracownicy zatrudnienie w 2012: 28 000 os. wolontariusze, w tym pracownicy sieci. Dochód z biegu to kwota 50 267,59 zł (opłaty star- angażują się w kupowanie prezentów, odpisują na listy do dzieci. Jedna ze spółek Grupy Lafarge towe uczestników, darowizny od sponsorów i darczyńców). W biegu wzięło udział ponad Pelion rozwozi prezenty, a jej pracownicy wcielają się w postać Mikołaja i osobiście wrę- 500 osób (w tym ok. 400 pracowników Tesco). czają je dzieciom. www.lafarge.pl budownictwo i nieruchomości Do imprezy Krakow Business Run – biegu w formie sztafety – zostały zaangażowane W tym czasie firmy otrzymują także wiele próśb o wsparcie. Pracownicy Lafarge zdecydo- zatrudnienie w 2012: 1700 os. Radisson Blu Hotel małopolskie firmy, które zgłaszały pięcioosobowe zespoły. Celem było zebranie funduszy wali się wesprzeć wychowanków warszawskiego Domu Dziecka nr 9, zorganizowali zbiórkę Krakow na rzecz podopiecznych Fundacji Poza Horyzonty, która pomaga osobom po wypadkach. potrzebnych rzeczy, które podzielili na paczki. Firma planuje zaangażować się we wsparcie Radisson Blu Hotel Kraków był jednym ze współorganizatorów biegu. Łącznie w biegu tej placówki także w inny sposób, np. poprzez pomoc w zajęciach edukacyjnych. Z tym Oracle Polska www.radissonblu.pl/hotel-krakow udział wzięło 205 sztafet, czyli 1025 zawodników z 95 firm. Trasa licząca ok. 19 km została samy domem dziecka współpracuje także firma Oracle Polska, wspierając podopiecznych Sp. z o.o. hotelarstwo podzielona na 5 okrążeń wokół krakowskich Plant, czyli po 3,8-km odcinku dla każdego placówki oraz kadrę domu dziecka w bieżących działaniach. W 2012 roku 13 pracowników- zatrudnienie w 2012: 80 os. zawodnika. Był to dystans osiągalny dla wszystkich (w miesiącach poprzedzających start -wolontariuszy zaangażowało się w porządkowanie ogrodu oraz boisk sportowych tej www.oracle.com zorganizowano regularne zajęcia z trenerami). Jednocześnie zgłoszone drużyny rywalizo- placówki po zimie. IT wały wirtualnie, zbierając środki pieniężne przez internet. Udało się zebrać 40 tys. zł z opłat zatrudnienie w 2012: 480 os. startowych oraz dodatkowe 16 250 zł w ramach kwesty na WWW.

106 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 107 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

Święta Bożego Narodzenia są okresem, w którym większość ludzi bardzo chętnie obda- finansowany ze środków Fundacji Carrefour. Druga edycja programu objęła 1200 dzieci Fabryka Komunikacji rowuje innych. Zespół Fabryki Komunikacji Społecznej postanowił wykorzystać ten fakt uczęszczających do 40 świetlic. Dzięki kwocie 1,5 mln zł ufundowano blisko 250 tys. posił- Społecznej i przygotować akcję społeczną skierowywaną do wybranych domów dziecka w Warszawie. ków. Współpraca firmy z organizacją trwająca już od 2007 roku owocuje także innymi dzia- Chodziło o to, aby obdarowywani mogli wyrazić swoją wdzięczność i podziękować tym, któ- łaniami i wsparciem. W roku 2012 dzieci otrzymały 1200 wyprawek szkolnych. A dzięki akcji www.fks.com.pl rzy wręczają im upominki. W roku 2012, z okazji świąt Bożego Narodzenia FKS zrealizowała „Tornister pełen uśmiechów” – zbiórce artykułów szkolnych – angażującej klientów sklepów konsulting projekt Fabryka Świątecznych Prezentów skierowany do warszawskich domów dziecka. Do udało się obdarować ok. 1 tys. dzieci. zatrudnienie w 2012: 10 os. wytypowanych placówek dostarczono wyprodukowane przez FKS płyty z nagranymi baj- kami dla dzieci. Autorem wszystkich bajek jest copywriter Fabryki Komunikacji Społecznej, Caritas Polska to także dobry partner Jeronimo Martins Polska. Firma poprzez największą a płytę zatytułowano Bajki nie z tej bajki. Równocześnie na specjalnie przygotowanej w Polsce sieć sklepów Biedronka dociera do wielu społeczności. W ramach współpracy Jeronimo Martins stronie internetowej zamieszczono listę najpotrzebniejszych artykułów dla domów dziecka z Caritas Polska w 2012 roku zostało zorganizowanych kilka przedsięwzięć. Jednym z waż- Polska S.A. i poproszono o przygotowanie świątecznych paczek zawierających te potrzebne rzeczy. niejszych jest Festyn Rodzinny „Bądźmy razem”, podczas którego najmłodsi z 20 ogólnopol- Każda osoba, która dostarczyła do wybranego domu dziecka zestaw upominków, otrzy- skich diecezji otrzymali ok. 80 tys. zestawów produktów przygotowanych przez sieć sklepów www.biedronka.pl mywała egzemplarz płyty w formie podziękowania. Tym samym obdarowywani stawali się Biedronka. Przed wakacjami zorganizowana została także zbiórka przyborów szkolnych na handel darczyńcami. Do akcji zaproszono cztery warszawskie domy dziecka, do których łącznie wyprawki dla dzieci z ubogich rodzin. Od wielu lat sieć Biedronka organizuje bezpłatne zatrudnienie w 2012: 40 000 os. dostarczono 180 płyt. kolonie dla dzieci, na które zapraszani są podopieczni Caritas Polska. Do tej pory w ramach współpracy z Caritas pomoc otrzymało niemal 1 mln potrzebujących dzieci i rodzin. Za Grupa TAURON aktywnie działa na rzecz poprawy warunków życia dzieci z domów dziecka, tę współpracę Biedronka otrzymała tytuł „Najlepszy Partner w Biznesie” miesięcznika TAURON Polska realizując od 2005 roku akcję Domy Pozytywnej Energii. Skierowana jest ona do całodobo- „Home&Market”. Energia SA wych placówek opiekuńczo-wychowawczych z terenu działania Grupy TAURON. Działania koordynuje Fundacja TAURON. W 2012 roku, w ramach konkursu, domy dziecka nadesłały Pomorski Oddział Obrotu Gazem PGNiG wspiera działania Koła Pomocy Dzieciom i Mło- www.tauron-pe.pl prace w formie ilustrowanych książeczek pod tytułem „Przygody byczka Tauronka – Tauronek dzieży o Niepełnej Sprawności Ruchowej „Nie Sam”. Akcja „Słoneczny Tornister” powstała Polskie Górnictwo energetyka na tropie historii elektryczności”. Ich bohater jest maskotką Grupy TAURON, dzięki któremu z potrzeby niesienia pomocy niepełnosprawnym uczniom. Rozpoczęła się w lipcu 2012 roku Naftowe zatrudnienie w 2012: 29 000 os. najmłodsi poznają zawiłości branży energetycznej, również w aspekcie bezpieczeństwa. Finał i trwała przez dwa wakacyjne miesiące. Poprzez wewnętrzne kanały komunikacji do wzięcia i Gazownictwo SA akcji zorganizowano 11 października, pięć zwycięskich placówek odebrało czeki o wartości udziału w zbiórce zostali zaproszeni wszyscy pracownicy POOG. Udało się przekazać 100 50 tys. zł. Kapituła konkursu przyznała także dwie nagrody specjalne po 10 tys. zł. plecaków wraz z bogatą zawartością. Zaś w okresie świątecznym pracownicy POOG przy- www.pgnig.pl gotowali projekt Nie Sam z Mikołajem. Podopieczni Koła Pomocy wraz z pracownikami energetyka Firma Wawel i jej Fundacja „Wawel z Rodziną” prowadzi ogólnopolską letnią akcję Słodki POOG wypiekali świąteczne ciastka w piekarni. Dzieci miały niecodzienną okazję poznania zatrudnienie w 2012: 8775 os. Wawel SA Dzień Dziecka, skierowaną do ponad 450 publicznych ośrodków opiekuńczo-wycho- pracy piekarni „od kuchni” i własnoręcznego wykonania świątecznych słodyczy. W ramach wawczych. W ramach inicjatywy do domów dziecka w całym kraju trafia co roku ponad inicjatywy dzieci wzięły udział w przedstawieniu w gdańskim Teatrze Miniatura, po którym www.wawel.com.pl 6 ton słodyczy oraz nagrody. Fundacja organizuje także konkursy i akcje angażujące dzieci rozpoczęła się zabawa połączona z rozdaniem świątecznych prezentów. FMCG i młodzież oraz całe ośrodki. Nagrodami są np. wyjazdy wakacyjne, nagrody rzeczowe czy zatrudnienie w 2012: 800 os. wycieczki do fabryki czekolady firmy Wawel. W roku 2012 dzieci przygotowały 420 prac Ośrodków dla samotnych matek nie stać na zapewnienie całkowitej pomocy swoim pod- konkursowych. Nagrodą główną były odtwarzacze DVD dla pięciu domów dziecka. Decyzję, opiecznym zwłaszcza w zakupie leków. Grupa Kapitałowa Pelion poprzez swoją Fundację Grupa Kapitałowa który dom dziecka otrzyma nagrody specjalne, podejmują internauci głosujący na wybrane Dbam o Zdrowie objęła pomocą 16 domów samotnej matki oraz placówek, które udzielają Pelion S.A. placówki. im pomocy. Fundacja nie tylko wspiera te organizacje, zaopatrując je w środki medyczne i higieniczne, ale także stara się zaktywizować zawodowo młode kobiety m.in. poprzez www.pelion.eu Na coroczny firmowy piknik dla rodzin pracowników Global e-Business Operations w 2012 cykl spotkań dla kobiet ze znanymi osobami, np. sędzią Anną Wesołowską czy aktorem handel Global e-Business roku zostało zaproszonych 15 podopiecznych z wrocławskiego Domu Dziecka „Na Chopina”. Krzysztofem Globiszem, którzy dzielą się swoim doświadczeniem, prowadzą ćwiczenia zatrudnienie w 2012: 7000 os. Operations To efekt podjętej od początku 2012 roku współpracy grupy pracowników CSR Social z autoprezentacji. W 2012 roku fundacja prowadziła kampanię Samotna Mamo nie jesteś z wrocławskimi domami dziecka. Dzieci miały możliwość brania udziału w specjalnie zor- sama. Na stronie fundacji oraz portalach społecznościowych ukazały się filmy-wywiady www.hp.com ganizowanych przez cudzoziemców pracujących we wrocławskim oddziale firmy – „Dniach z kobietami, które były mieszkankami domu samotnej matki, a dzięki wsparciu domów usługi kraju” (Rumunia, Hiszpania), jak również wystartowały w Olimpiadzie CSR (siatkówka, przez fundację zdobyły zawód i się usamodzielniły. zatrudnienie w 2012: 2400 os. tenis stołowy, piłka nożna). W trakcie pikniku była też prowadzona zbiórka funduszy na zakup akcesoriów sportowych dla dzieci, m.in. piłek nożnych i siatkowych, rakietek do Działania mające na celu wsparcie podobnej placówki, ale na mniejszą skalę – podjęło tenisa stołowego oraz stołu, frisbee. Udało się zebrać 4738 zł i przekazać 50 sztuk sprzętu Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, w ramach pilotażowego programu wolonta- Polskie Górnictwo sportowego. riatu pracowniczego. Komputer oknem na świat to projekt, który zrealizowali pracownicy Naftowe Pomorskiego Oddziału Obrotu Gazem. Założeniem projektu było stworzenie kompletnego i Gazownictwo SA Decyzja o wsparciu Mistrzostw Polski i Mistrzostw Europy Dzieci z Domów Dziecka stanowiska komputerowego z dostępem do internetu na potrzeby podopiecznych Domu dla Jeronimo Martins „Nadzieja na Euro” organizowanych przez Stowarzyszenie „Nadzieja na Euro” jest reali- Samotnych Kobiet z Dziećmi oraz Osób Starszych Pomorskiego Centrum Pomocy Bliźniemu www.pgnig.pl Jeronimo Martins Polska Polska S.A. zacją programu społecznego związanego ze sponsoringiem MONAR-MARKOT w Gdańsku (rocznie z pomocy ośrodka korzysta ponad 100 osób). Do energetyka Reprezentacji Narodowej. Zaangażowaniu we wsparcie mistrzostw towarzyszy przeko- ośrodka przekazano sprzęt komputerowy. Zadaniem pracowników-wolontariuszy była zatrudnienie w 2012: 8775 os. www.biedronka.pl nanie, że rywalizacja fair play jest szansą na przekazanie dzieciom z rodzin w trudnej pomoc w wyborze odpowiedniego sprzętu i elementów wyposażenia stanowiska, jak rów- handel sytuacji wartości ważnych w dorosłym życiu oraz że poprzez sport stwarza się im szansę nież zainstalowanie potrzebnego oprogramowania. Ponadto wolontariusze przeprowadzili zatrudnienie w 2012: 40 000 os. na lepsze życie. W rywalizacji o mistrzowskie laury udział wzięło 16 drużyn z całej Europy. serię warsztatów i szkoleń z zakresu obsługi komputera (sporządzanie pism, obsługa prze- Mistrzostwa odbyły się na warszawskim stadionie Pepsi Arena przy ul. Łazienkowskiej glądarek czy zakładanie kont internetowych). w połowie maja 2012 roku. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęła małżonka pre- Carrefour Polska zydenta RP, Anna Komorowska. Partnerstwo JMP miało wymiar finansowy, rzeczowy PKN ORLEN wspiera rzeczowo i finansowo zawodowe i ochotnicze jednostki straży pożarnej Polski Koncern Sp. z o.o. i organizacyjny. Firma wsparła finansowo organizację wydarzenia, dostarczyła produkty z całego kraju. Dobrze wyposażone jednostki straży pożarnych to większe bezpieczeństwo Naftowy ORLEN SA spożywcze i artykuły sportowe dla uczestników wydarzenia oraz ufundowała nagrody dla wszystkich. W 2012 roku firma przekazała darowizny finansowe blisko 60 jednostkom www.carrefour.pl rzeczowe dla zawodników. na zakup specjalistycznego sprzętu ratowniczo-gaśniczego, tj. samochodów, pomp, a także www.orlen.pl handel odzieży ochronnej. Koncern przeznaczył na ten cel blisko 400 tys. zł. Środki trafiły do jedno- surowce i paliwa zatrudnienie w 2012: 14 500 os. W 2012 roku Caritas we współpracy z Carrefour Polska kontynuowała rozpoczęty w 2011 stek na terenie całego kraju, w tym szczególnie z terenów dotkniętych klęskami żywiołowy- zatrudnienie w 2012: 4444 os. roku program dożywiania najmłodszych w świetlicach Caritas na terenie całego kraju, mi oraz z okolic Płocka, Włocławka i Lubelszczyzny.

108 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 109 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

W działaniach pomocowych nie zabrakło akcji dla zwierząt. Akcja „Nakarm psa” w serwisie EDUKACJA DZIECI I MŁODZIEŻY Grupa Allegro Tablica.pl to odpowiedź na apele miłośników zwierząt mówiące o potrzebach i sytuacji Rocznie w polskich szpitalach przebywa kilkaset dzieci. Czas spędzony pomiędzy bada- schronisk dla zwierząt. Działanie polegało na wirtualnym wykarmieniu wybranych psów ze niami warto przeznaczyć na ciekawe zajęcia edukacyjne. Fundacja Orange rozpoczęła Orange Polska www.allegro.pl schronisk. Każdy pies posiadał ogłoszenie w serwisie, podobne do wszystkich pozostałych projekt wyposażenia świetlic szpitalnych w edukacyjne stanowiska multimedialne dla handel ogłoszeń z tą różnicą, że w centralnym miejscu został umieszczony przycisk do karmienia. dzieci. Edukacyjne Wyspy Orange wyposażone są w specjalne programy edukacyjne, bajki www.orange.pl zatrudnienie w 2012: 1500 os. Internauta miał możliwość „nakarmienia” jednego psa dziennie. W miarę klikania – wypeł- do słuchania oraz materiały multimedialne. Aplikacje dostosowane są do potrzeb dzieci telekomunikacja niała się wirtualna kość. Po zapełnieniu kości pies był „nakarmiony”, to znaczy otrzymywał i stymulują ich wszechstronny rozwój – ćwiczą pamięć, koncentrację, koordynację wzro- zatrudnienie w 2012: 24 000 os. całkowicie realną karmę, która była wysyłana do schroniska. W akcji brały udział 2–3 kowo-ruchową, logiczne myślenie i pobudzają wyobraźnię. W świat edukacyjnych gier schroniska z terenu kraju. Dzięki aktywności internautów na Tablica.pl oraz na Facebooku, i zabaw małego pacjenta wprowadzają kreskówkowi przyjaciele – Franek i Ola. Zależnie od a także publikacjom w lokalnych mediach wzrosło zainteresowanie schroniskiem i tematem możliwości danej placówki, stanowiska mogą być także podłączone do internetu i wyposa- trudnej sytuacji przebywających tam zwierząt. żone w bezpieczną przeglądarkę internetową dla dzieci. Pilotażowy projekt wprowadzono w 15 placówkach w Polsce.

BEZPIECZEŃSTWO NA DRODZE Akcja Jednodniowy Prezes ASTOR to autorski i pionierski projekt pracowników firmy, orga- Z przeprowadzonych na zlecenie Fundacji BGŻ badań wśród uczniów szkół gimnazjalnych nizowany z okazji Dnia Dziecka dla podopiecznych Akademii Przyszłości Stowarzyszenia ASTOR Sp. z o.o. Bank BGŻ z miejscowości do 50 tys. mieszkańców wynikało, że choć 97% gimnazjalistów jeździ rowe- WIOSNA – dzieci zmagających się z problemami w nauce, społeczeństwie lub pochodzących rem, ponad połowa z nich nie dba wystarczająco o swoje bezpieczeństwo, a aż 18% z nich z ubogich rodzin. Pomysł akcji i forma przedsięwzięcia daje im szansę poznania możliwo- www.astor.com.pl www.bgz.pl miało wypadek na rowerze. Potwierdziły to także wyniki badań i statystyk prowadzonych ści, jakie niesie za sobą podążanie drogą edukacji. W tym dniu prezes dobrowolnie zrze- IT finanse przez Komendę Główną Policji. W 2012 roku Fundacja BGŻ uruchomiła pierwszą edycję ka się stanowiska, gdyż władzę przejmują Jednodniowi Prezesi ASTOR. Powitanie dzieci zatrudnienie w 2012: 92 os. zatrudnienie w 2012: 5560 os. programu edukacyjnego Jeżdżę z Głową kierowanego do uczniów szkół gimnazjalnych. i ogłoszenie zmian odbywa się w biurze prezesa, który osobiście wręcza dzieciom imienne Celem jest promocja bezpiecznych zachowań na drodze wśród wszystkich uczestników wizytówki. W pozostałych oddziałach to dyrektorzy oddziałów zrzekają się swoich stano- ruchu drogowego. W ramach pierwszej edycji 170 nauczycieli ze 100 szkół uczestniczyło wisk na rzecz małych podopiecznych. Każdy Jednodniowy Prezes ma okazję zrobienia sobie w warsztatach e-learningowych na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym i angażo- pamiątkowego zdjęcia w fotelu prezesa, a także zapoznania się z prawidłami funkcjono- wania uczniów w działania na rzecz społeczności lokalnych. W kolejnym etapie nauczy- wania firmy, odbywając najpierw obchód, a potem staże w poszczególnych działach, gdzie ciele przeprowadzali cykl lekcji z 60 uczniami ze swojej szkoły na temat odpowiedzialnych pracownicy odpowiadają na każde pytanie, i pokazują ciekawe rozwiązania. Możliwość zachowań na drodze, korzystając z materiałów edukacyjnych dostarczonych przez fundację pokazania im nowoczesnego miejsca pracy jest dodatkową motywacją w podejmowanej (m.in. planszowa gra edukacyjna, film animowany, ulotki informacyjne). Uczniowie, wspie- przez nich codziennej walce – o dobre oceny, akceptację rówieśników, jak i wiarę we własne rani przez władze i lokalne jednostki policji, dokonali diagnozy problemów związanych umiejętności. Dzieci w oddziałach w całej Polsce mogą, za pośrednictwem wideokonferencji, z bezpieczeństwem rowerzystów w swojej miejscowości. Wyniki prezentowali lokalnie na porozmawiać ze sobą i wymienić się doświadczeniami z przebiegu tego „pracowitego dnia”. spotkaniach i warsztatach. Dzięki temu nie tylko młodzież gimnazjalna i nauczyciele, ale też lokalna społeczność włączyła się w rozpowszechnianie idei. Odbiorcami było 4500 uczniów W 2012 roku Bayer uruchomił Baylab – multimedialny salon popularnonaukowy, nowe i ponad 25 tys. mieszkańców. Powstało 100 Map Problemów Drogowych i ponad 500 lokal- miejsce spotkań z nauką. A wszystko po to, by promować innowacyjność, odwagę myślenia, Bayer nych akcji na rzecz bezpieczeństwa w miejscowościach objętych programem. zachęcać młodych ludzi do studiowania nauk ścisłych i przyrodniczych. Warszawski salon, zlokalizowany w siedzibie Bayer, jest drugim tego typu miejscem w Europie (po Niemczech). www.bayer.com.pl Projektem także poruszającym tematykę bezpieczeństwa na drodze, ale skierowanym do Można obejrzeć tu animowane i trójwymiarowe filmy, wziąć udział w grach i przyjrzeć się farmaceutyka, przemysł chemiczny MASPEX-GMW młodszych dzieci – rozpoczynających naukę w szkole – jest program Klub Bezpiecznego z bliska zjawiskom chemicznym, fizycznym i biologicznym. Dla uczniów szkół podstawowych zatrudnienie w 2012: 600 os. Sp. z o.o. S.K.A. Puchatka. Ma on zasięg ogólnopolski, wzięło w nim już udział 850 tys. dzieci. Organizowany zaplanowane są warsztaty innowacji, a dla wszystkich gości – debaty popularnonaukowe jest przez markę Puchatek firmy MASPEX-GMW, we współpracy z Komendą Główną Policji. i spotkania z pasjonatami z różnych dziedzin. Patronat nad Baylab objęły: Ministerstwo www.maspex.com Patronem honorowym jest Komendant Główny Policji oraz Kuratoria Oświaty. Każda ze szkół Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Politechnika Warszawska oraz miesięcznik popularnonauko- FMCG zgłoszonych do programu otrzymuje bezpłatnie specjalne, przygotowane przez metodyków wy „Focus”. Na stronie baylab.bayer.com.pl zamieszczane są popularnonaukowe inspiracje: zatrudnienie w 2012: 832 os. materiały edukacyjne, na podstawie których realizuje zajęcia o tematyce bezpieczeństwa, oraz przykłady doświadczeń, które można wykonać zarówno w Baylab, jak i w domu. Certyfikat potwierdzający przynależność do Klubu Bezpiecznego Puchatka. W roku szkolnym 2012/2013 odbywa się czwarta edycja programu. Do akcji zgłosiło się 8 tys. szkół podstawo- Lafarge, w ramach wieloletniej współpracy z kieleckim Muzeum Narodowym, w 2012 roku wych, w których dzięki programowi 250 tys. dzieci z klas pierwszych uczy się, jak być bez- utworzyło centrum edukacyjne dla dzieci i rodzin – Wolną Strefę Lafarge. Firma sponso- Lafarge piecznym. Dodatkowo w ramach tej edycji w listopadzie w szkołach podstawowych odbył się rowała rozwój centrum i zakup pomocy edukacyjnych dla najmłodszych dzieci. Muzeum Ogólnopolski Test Wiedzy o Bezpieczeństwie. Była to pierwsza tego typu inicjatywa w Polsce, rozwinęło zakres tematyczny, dodając do programu zajęcia o kulturze i sztuce, a także www.lafarge.pl kiedy została sprawdzona wiedza dzieci na temat bezpieczeństwa. W teście wzięło udział o kosmosie (zakup symulatora). Dodatkowo firma włączyła się w prowadzenie zajęć budownictwo i nieruchomości ponad 60 tys. pierwszoklasistów. Z roku na rok wzrasta liczba szkół biorących udział w akcji. o bezpieczeństwie. Zajęcia prowadzone w Wolnej Strefie Lafarge są przeznaczone dla dzieci zatrudnienie w 2012: 1700 os. Dla porównania: 2009 rok – 2 tys., 2010 – 5500, 2011 – 7100, 2012 – 8 tys. (60% szkół w Polsce). z przedszkoli i szkół, a także dla całych rodzin, ponieważ mogą w nich uczestniczyć maluchy już od drugiego roku życia. Bezpieczeństwem na drodze zajęła się także firma Horus Innowacyjne Materiały Przemys- Horus Innowacyjne łowe zajmująca się m.in. dystrybucją materiałów odblaskowych. Uruchomiła w Bydgoszczy Pracownicy Grupy Kapitałowej Pelion włączyli się w działania propagujące godność. Co Materiały projekt Bądź Widoczny – Bądź Bezpieczny, którego odbiorcami były przedszkolaki, rowerzy- roku w trzecią środę października spotykają się z młodzieżą w szkołach, by porozmawiać Grupa Kapitałowa Przemysłowe ści i osoby na wózkach inwalidzkich. Dzięki temu przedsięwzięciu społeczność lokalna otrzy- o godności. Włączają się tym samym w światową inicjatywę, która od czterech lat ma też Pelion S.A. Sp. z o.o. mała narzędzia i możliwość dbania o swoje bezpieczeństwo na drodze. W kamizelki odbla- koordynatora na Polskę. Do udziału w Dniu Godności firma zaprasza znane osoby z życia skowe najwyższej jakości (600 sztuk) oraz inne akcesoria odblaskowe zostało wyposażonych publicznego, które dzielą się swoim doświadczeniem zawodowym i życiowym. Uczniowie www.pelion.eu do tej pory 12 przedszkoli publicznych w Bydgoszczy, co stanowi 50% takich placówek pod okiem nauczycieli przygotowują prezentacje na temat godności (jak ją pojmują i czy www.horus.net.pl handel w mieście. Około 1600 dzieci zdobyło podstawową wiedzę z zakresu poruszania się przy dro- w ich szkole szanuje się godność ucznia). Prezentacje dotyczą głównie zagadnień związa- handel zatrudnienie w 2012: 7000 os. dze i przejściach dla pieszych. Blisko 2 tys. rowerzystów ma rowery oklejone wysokiej jakości zatrudnienie w 2012: 30 os. nych z dziedziną, z którą związany jest gość spotkania. Później goście spotkania opowiadają folią odblaskową, która gwarantuje im, że będą widoczni na drodze dla nadjeżdżających swoją historię, dzieląc się doświadczeniem. Następnie są pytania oraz dyskusja. Omawiane pojazdów. Na te działania przeznaczono ok. 25 tys. zł w 2012 roku. Firma współpracowała są również „zasady godności”. Moderator spisuje wspólnie ustalone tezy. Spotkania takie z Urzędem Miasta (prezydent Bydgoszczy objął patronat honorowy nad projektem), Policją, budują relacje ze społecznościami lokalnymi, z liderami opinii. W organizacji Dnia Godności Bydgoską Masą Krytyczną, Fundacją Aktywnej Rehabilitacji, przedszkolami i szkołami. w 2012 roku wzięły udział trzy szkoły, a w nich 150 uczniów.

110 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 111 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

Plan „Życie w sposób zrównoważony” firmy Unilever zakłada m.in. pomoc miliardowi ludzi są programem długofalowym; obejmują wycieczki po zakładzie oraz sesje lekcyjne, pod- Unilever Polska w poprawie ich zdrowia. Firma od lat na całym świecie promuje zachowania związane czas których uczniowie dowiadują się, czym są paliwa alternatywne, jak produkowany jest z higieną mycia rąk. W 2012 roku Unilever w Polsce postanowił przeprowadzić kampanię cement oraz jakie starania podejmuje CEMEX Polska w ramach zrównoważonego rozwoju. www.unilever.pl związaną ze Światowym Dniem Mycia Rąk. W Polsce wolontariusze Unilever w dniu 15 paź- Na potrzeby projektu stworzone zostały materiały filmowe, w których w atrakcyjnej formie FMCG dziernika prowadzili specjalne lekcje w przedszkolach, aby przypomnieć dzieciom o ważnym przedstawiono zagadnienia zrównoważonego rozwoju firmy. Jednym z elementów zajęć zatrudnienie w 2012: 3300 os. codziennym nawyku mycia rąk. Zajęcia odbyły się zgodnie z jednym scenariuszem zawiera- jest wycieczka po cementowni, podczas której uczniowie mogą zobaczyć, jak wygląda jącym elementy zabawy i edukacji. Wzięło w nich udział prawie 1300 polskich przedszko- w praktyce proces produkcji cementu oraz jak zakład ogranicza negatywny wpływ na śro- laków. Wolontariusze przeprowadzili akcję w 24 przedszkolach: w Warszawie, Piasecznie, dowisko (m.in. stosując paliwa alternatywne). Konstancinie, Warce, Lublinie, Piastowie, Sosnowcu, Piekarach Śląskich, Czeladzi, Gorzowie Wielkopolskim, Bydgoszczy i we Włocławku. W akcję zaangażowanych było ponad Z badań „Postawy Polaków wobec oszczędzania” wynika, że jedynie 8% respondentów 30 pracowników-wolontariuszy firmy z całej Polski oraz duża liczba pracowników placówek. oszczędza regularnie, ponadto wiedza ekonomiczna i w kwestii finansów jest niska i oparta Citi Handlowy na stereotypach, rzadko prowadzony jest budżet domowy. Widząc potencjał nowoczesnych Koalicja dla Trzeźwości Młodzieży jest odpowiedzią na oczekiwania partnerów społecznych technologii, Citi Handlowy uruchomił grę internetową „Pierwszy milion”. Głównym celem www.citihandlowy.pl Grupa Żywiec zgłaszane podczas Dialogu Społecznego Grupy Żywiec, dotyczące zaangażowania firmy projektu skierowanego do różnych grup społecznych (uczniów szkół gimnazjalnych, ponad- finanse w skuteczne działania profilaktyczne. Rozpoczęcie programu poprzedzone było wnikliwymi gimnazjalnych, studentów i osób pełnoletnich) jest edukacja na temat finansów i przedsię- zatrudnienie w 2012: 5000 os. www.grupazywiec.pl badaniami ilościowymi i jakościowymi (raport „Diagnoza motywów i zachowań młodzieży biorczości. Gra w uproszczony, a zarazem uniwersalny sposób prezentuje świat finansów FMCG związanych z alkoholem” jest dostępny na www.grupazywiec.pl), dzięki którym działania są oraz inwestycji domowych. Połączenie wiedzy z elementami zarządzania wirtualnym życiem zatrudnienie w 2012: 5000 os. dostosowane do sytuacji uczniów w szkołach, ich wieku oraz oczekiwań. Koalicja ma uczyć społecznym powoduje, że odbiorca uczy się poprzez zabawę – w ramach edurozrywki (edu- młodzież odpowiedzialnej postawy wobec życia oraz odpowiedzialnych wyborów, wspierać tainment). Na platformie gry został zorganizowany również konkurs w ramach programu rodziców i nauczycieli w efektywnych działaniach wychowawczych. To platforma współpracy „Akcjonariat Obywatelski” prowadzonego przez Ministerstwo Skarbu Państwa. Aplikacja przedstawicieli lokalnych środowisk, w tym: rodziców, nauczycieli, straży miejskiej, policji, polega na rywalizacji i pozwala na śledzenie wzrostu wiedzy użytkowników na temat finan- straży pożarnej, organizacji pozarządowych i sprzedawców. Każdej z tych grup dedykowany sów i ekonomii. Do tej pory w konkursach wzięło udział 15 tys. osób. jest oddzielny moduł, zaprojektowany w taki sposób, aby jak najtrafniej i najskuteczniej osią- gnąć cel, jakim jest ograniczenie negatywnych skutków konsumpcji alkoholu przez młodzież. Formę gry jako narzędzie edukacji finansowej wykorzystano także w projekcie Liderzy Drugim elementem programu jest mobilizacja, ożywienie i wsparcie lokalnej społecznościw Europy. To międzynarodowy projekt Fundacji Banku Zachodniego WBK skierowany do Bank Zachodni WBK działaniach na rzecz inicjatyw profilaktycznych. W sumie zostało przeszkolonych 149 grup uczniów polskich szkół oraz młodzieży polskiego pochodzenia mieszkającej na Litwie oraz w 2012 roku i 39 grup w 2011 roku (uczniowie: 131 grup, rodzice: 51 grup, nauczyciele: Ukrainie. Jego celem jest rozpowszechnianie podstawowej wiedzy z zakresu finansów www.bzwbk.pl 1 grupa, policja: 4 grupy, opieka społeczna: 1 grupa). i przedsiębiorczości przy wykorzystaniu gry edukacyjnej. W projekcie wzięło udział 3 tys. finanse uczniów z 10 szkół na Litwie, 4 na Ukrainie oraz 10 w Polsce. Najlepsze drużyny w trzech zatrudnienie w 2012: 9000 os. Temat bezpieczeństwa w sieci jest podejmowany przez Orange Polska od wielu lat, kategoriach wiekowych przyjechały na finał do Warszawy, żeby zmierzyć się w międzynaro- Orange Polska w firmie działa specjalny zespół reagowania na zagrożenia teleinformatyczne, w którego dowych rozgrywkach. Projekt miał kilka etapów. W pierwszej kolejności, po konsultacjach obowiązkach leży m.in. upowszechnianie bezpiecznych zachowań w sieci. W związku z tym z nauczycielami szkół podstawowych i ponadpodstawowych opracowano scenariusze zajęć www.orange.pl w ramach działań realizowanych z Fundacją Dzieci Niczyje obejmujących witrynę helpline.org.pl lekcyjnych, by w ciekawy sposób przekazać wiedzę o prowadzeniu własnej firmy, działalno- telekomunikacja powstały poradniki „Bezpieczny Komputer” oraz „Bezpieczny Ty” zawierające szereg ści banków oraz budżecie państwa. Opracowano również szatę graficzną planszy głównej zatrudnienie w 2012: 24 000 os. najistotniejszych informacji dotyczących bezpieczeństwa teleinformatycznego, przygo- i stworzono kompletne zestawy do gry. Następnie przeprowadzono rekrutację wolontariuszy towanych i opracowanych w sposób przystępny dla przeciętnego odbiorcy. Język użyty wśród pracowników banku. Wybrano 15 osób, które posiadały doświadczenie w prowadze- w poradnikach jest zrozumiały dla dzieci i młodzieży. Poradniki zawierają zbiór praktycz- niu projektów społecznych oraz w pracy z młodzieżą. Wolontariusze zostali przeszkoleni, nych porad i informacji pozwalających zrozumieć, jak i dlaczego dbać o bezpieczeństwo a następnie na przełomie września i października 2012 roku pojechali do szkół na Litwie swoje i swojego komputera, a także jakie ryzyka mogą się wiązać z ewentualną niefraso- i Ukrainie, gdzie poprowadzili szkolenie dla miejscowych nauczycieli, a także pilotażowe bliwością. Dzięki „Komputerowemu Słownikowi” dzieci i młodzież mogą wzbogacić swoją lekcje i zademonstrowali młodzieży grę. To pozwoliło kontynuować projekt lokalnie. wiedzę, bazując na rzetelnych informacjach. Aby zwiększyć świadomość energetyczną i ekologiczną młodych ludzi, Fortum Power and Mała liczba studentów kierunków technicznych, a co za tym idzie znikoma innowacyjność Heat Polska we współpracy z Wrocławskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli organizuje Fortum Power Polski Koncern polskiej gospodarki, niski poziom zaawansowania technologicznego polskiej młodzieży oraz Konkurs Twórczości Prośrodowiskowej skierowany do dzieci przedszkolnych oraz szkół and Heat Polska Naftowy ORLEN SA opinia o chemii jako nauce trudnej i niezrozumiałej to główne powody powstania portalu podstawowych. Jedenasta edycja konkursu, pod patronatem Dolnośląskiego Kuratora edukacyjnego poczujchemie.pl. Celem tego narzędzia jest pobudzenie zainteresowania che- Oświaty, nosiła tytuł „Czym jest dla Ciebie energia?”. Nawiązywała do takich tematów, jak www.fortum.pl www.orlen.pl mią wśród młodzieży, która jeszcze nie wybrała kierunku kształcenia, pokazanie internetu produkcja czystej energii, efekt cieplarniany, zagrożenia związane ze wzrostem emisji CO2 energetyka surowce i paliwa jako źródła wiedzy, a także zachęcenie szkół do korzystania z sieci w procesie dydaktycznym. w atmosferze czy odpowiedzialne gospodarowanie energią. Uczestnicy rywalizowali zatrudnienie w 2012: 860 os. zatrudnienie w 2012: 4444 os. Portal został zrealizowany i sfinansowany przez PKN ORLEN. Przed uruchomieniem portalu w trzech kategoriach: praca plastyczna, komiks i prezentacja multimedialna. Fortum opra- w pięciu miastach wśród 500 osób (maj 2011) firma przeprowadziła badanie „Postrzeganie cowało także Planszową Grę Energetyczną – rozgrywki trwają średnio 40 minut i w prosty chemii przez Polaków”, z którego wynikało, że co drugi Polak uważa chemię za bardzo sposób skłaniają uczestników do rozwiązywania podstawowych problemów z zakresu ener- trudną i mało zrozumiałą. Z drugiej strony prawie wszyscy zauważają, że jest to dyscyplina getyki. Gra odpowiada również na wiele ważnych pytań związanych z ekologią. Gra nie jest niezwykle ważna dla rozwoju gospodarczego. Rozmowy z uczniami gimnazjów podczas nastawiona na rywalizację, lecz wspólne szukanie rozwiązań, co skłania biorących w niej spotkań organizowanych w ramach „Lekcji Chemii z ORLENEM” zdecydowały o zawartości udział uczniów do coraz większej aktywności, kreatywności oraz rozwijania umiejętności i funkcjonalności portalu. W roku 2012 na portalu było zarejestrowanych 3270 użytkowni- pracy w grupie. Gra Energetyczna jest ciekawą alternatywą dla tradycyjnych lekcji. ków. Fundacja Wokulski przyznała portalowi wyróżnienie Pozytywista Roku 2011 w katego- Polskie Górnictwo rii „Nauka i edukacja”. Portal został nominowany do nagrody Złote Spinacze 2012 w kategorii Pomorski Oddział Obrotu Gazem PGNiG, jak cała firma, angażuje się w działania eduka- Naftowe CEMEX „Kreatywność”. cyjne skierowane do dzieci i młodzieży z zakresu gazu ziemnego i ekologii. Oddział POOG i Gazownictwo SA w Olsztynie współpracuje z Fundacją Kreatywnego Rozwoju i Olsztyńskim Centrum Edukacji www.cemex.pl W Cementowni Chełm od kilku lat stosowane są paliwa alternatywne, a sam zakład jest Ekologicznej przy organizacji konkursu Gaz ziemny na wesoło „Zagraj z Gazusiem”. W 2012 www.pgnig.pl budownictwo i nieruchomości dużo bardziej przyjazny środowisku m.in. przez zmniejszenie emisji szkodliwych gazów roku odbyła się piąta edycja konkursu skierowanego do przedszkolaków, uczniów szkół energetyka zatrudnienie w 2012: 1289 os. niż kilka lat temu. W listopadzie 2012 CEMEX Polska rozpoczął cykl zajęć edukacyjnych podstawowych oraz gimnazjalnych. Dzieci i młodzież miały przygotować grę o tematyce zatrudnienie w 2012: 8775 os. dla młodzieży ze szkół w Chełmie. Ekolekcje CEMEX pod hasłem „Budujemy Przyszłość” związanej z gazem ziemnym w dowolnej technice. Celem organizatorów było zwrócenie

112 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 113 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

uwagi uczestników konkursu na rozwój technologiczny w branży gazowniczej, ale również udział w programie, dostosowane do ich potrzeb i zainteresowań, mające na celu wsparcie przyswojenie wiedzy historycznej związanej z tym tematem. W konkursie wzięło udział i dostarczenie niezbędnej wiedzy w przygotowaniu projektu. 215 osób, indywidualnie lub w małych grupach, które przygotowały w sumie 108 gier edu- kacyjnych. Pomorski Oddział Obrotu Gazem jest także partnerem konkursu Bęc Jabłkiem w Głowę (organizatorem zaś Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku). MARKETING ZAANGAŻOWANY SPOŁECZNIE Przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych z terenu Gdańska Od lat BOŚ Bank wspiera zagrożone gatunki zwierząt na terenie Polski, m.in. rysia i Sopotu. Zadaniem uczestników, działających w małych grupach, jest opracowanie i cieka- w Kampinoskim Parku Narodowym, sowy w Roztoczańskim Parku Narodowym, także mor- BOŚ Bank we zaprezentowanie jednego z tematów z zakresu ekologii, biologii lub zrównoważonego świna, rybołowa, jeża, susła perełkowanego, wilka, kozicy, sokoła, łosia, żbika. Podczas rozwoju. W 2012 roku trzeba było np. skomponować naturalne kosmetyki według własnej akcji 2 zł dla zwierzaka BOŚ Bank odkładał z własnych środków po 2 zł od każdej sprzedanej www.bosbank.pl receptury, przeprowadzić doświadczenie dotyczące działania naturalnych antybiotyków EkoLokaty i pożyczki gotówkowej. O wsparciu konkretnego gatunku zwierząt, a tym samym finanse czy zaprojektować zielone i zrównoważone ekologicznie miasto. Zadanie pomyślane jest uhonorowaniu jednego z parków narodowych, zadecydowało ogólnopolskie głosowanie zatrudnienie w 2012: 1700 os. tak, by pobudzać dzieci do myślenia koncepcyjnego i kreatywnego podejścia do badanego za pośrednictwem strony internetowej www.zwierzaki.bosbank.pl oraz w placówkach tematu, a także kształtować w nich umiejętność współpracy w grupie. Nauczyciele mogą banku. Finalnie pula grantu przekroczyła 35 600 zł. Cała kwota została przekazana na rzecz wspomagać pracę zespołów swoją wiedzą lub wskazać źródła informacji, ale to uczestnicy łosia z Biebrzańskiego Parku Narodowego. Lider z Podlasia otrzymał blisko połowę spośród samodzielnie przeprowadzają doświadczenia i wyciągają wnioski. W 2012 roku do konkursu 180 tys. łącznie oddanych głosów. W rywalizacji uczestniczyło sześć gatunków zwierząt zgłosiło się 36 grup ze szkół podstawowych (ok. 90 osób) oraz 31 grup z gimnazjum (ok. 80 zamieszkujących polskie parki narodowe. osób), wraz z opiekunami/edukatorami (ok. 40 osób). Według raportu „Materialny wymiar życia rodzin” przygotowanego przez CBOS w 2011 PKN ORLEN jako partner dwukrotnie wspierał finansowo i merytorycznie kampanię społecz- roku, w ciągu 12 miesięcy – poprzedzających badanie – na naukę i kształcenie nie starczało IKEA Retail Polski Koncern ną „Choćby dla własnej przyszłości” zachęcającą licealistów do organizowania projektów pieniędzy co ósmemu gospodarstwu domowemu (12%). Chcąc wesprzeć uczniów, których Naftowy ORLEN SA społecznych. Kampania pokazuje młodym ludziom, że realizując projekty społeczne, robią sytuacja życiowa nie pozwala na pełny dostęp do edukacji pozaszkolnej i rozwój talentów, www.ikea.pl coś pożytecznego nie tylko dla innych, ale również dla siebie. Zdobywają tak cenione na IKEA Retail we współpracy z Fundacją Świętego Mikołaja opracowała program stypendialny handel www.orlen.pl rynku pracy doświadczenie i ważne umiejętności – przewodzenie grupie, motywowanie Na Rodzinę Można Liczyć. Pierwsza edycja programu trwała od 9 lipca do 19 sierpnia 2012 zatrudnienie w 2012: 2000 os. surowce i paliwa innych do wysiłku i skutecznego osiągania wyznaczonych celów. Dzięki temu nabywają kom- roku. Brały w niej udział wszystkie sklepy IKEA w Polsce. Utworzono Fundusz Stypendialny, zatrudnienie w 2012: 4444 os. petencje, których oczekują pracodawcy. PKN ORLEN nie tylko finansowo wsparł kampanię na którym gromadzone były środki na stypendia edukacyjne dla uczniów V i VI klas szkół społeczną i stypendia. Był aktywnie zaangażowany także w jej organizację. W ramach projek- podstawowych, a także szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Rozwój dzieci mógł wes- tu gościł stypendystów, zorganizował spotkanie ze sportowcami ORLEN Team, menedżero- przeć każdy członek IKEA FAMILY. Za każde okazanie karty IKEA FAMILY przy kasie podczas wie spółki przekazali cenne rady stypendystom, a pracownicy Obszaru Strategii i Zarządzania zakupów w sklepie IKEA firma przekazywała 50 gr na Fundusz Stypendialny. Do programu Projektami osobiście zaangażowani w realizację projektu – służyli eksperckim wsparciem mogła przystąpić każda szkoła w Polsce, która do 15 września 2012 roku wypełniła formularz i szkolili młodzież w zakresie zarządzania projektami. zgłoszeniowy i podpisała umowę z Fundacją Świętego Mikołaja. Uczniowie mogli składać wnioski o stypendia do 26 września, a lista stypendystów została ogłoszona w październiku Bank Gospodarstwa Krajowego to bank państwowy, jego misją jest wspieranie rządowych 2012 roku. Na konto Funduszu Stypendialnego wpłynęło 146 769,50 zł (najwięcej zebrał Bank Gospodarstwa programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju sklep IKEA w Katowicach: 25 024 zł). IKEA podwoiła zgromadzone środki i przekazała na Krajowego regionalnego. Od 2010 roku w partnerstwie z Centrum Edukacji Obywatelskiej realizuje stypendia edukacyjne łącznie 293 539 zł. Środki otrzymane od IKEA i dodatkowo 1461 zł od program Młody Obywatel. Główny cel programu to zachęcanie młodych ludzi do podej- Fundacji Świętego Mikołaja zostały rozdzielone wśród 147 uczniów (stypendium w wysoko- www.bgk.com.pl mowania działań społecznych we własnych społecznościach. Pracownicy BGK, w ramach ści 2 tys. zł wypłacane w 10 transzach) w 108 szkołach. finanse wolontariatu kompetencyjnego, dla gimnazjalistów i licealistów uczestniczących w progra- zatrudnienie w 2012: 1300 os. mie prowadzą lekcję o bankowości i ekonomii. Wiedza ta może być przekazywana w sposób Badania opinii i raport „Postawy Polaków wobec sportu” pokazały, że istotną rolę w zachę- obiektywny, gdyż BGK nie ma oferty dla klientów indywidualnych. Podczas lekcji pracowni- caniu dzieci do uprawiania sportu odgrywają rodzice, a szczególnie mamy, gdyż to głównie Procter & Gamble ków banku wspiera profesjonalny animator z CEO. W ramach programu uczniowie poznają one organizują czas po lekcjach. Biorące udział w badaniu mamy potwierdziły, że dzieci Polska swoją społeczność, prowadzą wywiady z przedstawicielami lokalnych instytucji, wspólnie regularnie uprawiające sport są nie tylko zdrowsze fizycznie, ale także osiągają lepsze wyniki z nauczycielami organizują debaty z mieszkańcami, trasy edukacyjne, wymiany międzypo- w nauce, rozwijają swoje umiejętności interpersonalne, łatwiej też osiągają sukcesy i lepiej www.pg.pl koleniowe i inne działania lokalne oraz uczą się pozyskiwać sojuszników dla swoich działań radzą sobie z porażkami. Raport zainaugurował projekt partnerski firmy Procter & Gamble FMCG w najbliższym otoczeniu, nawiązują kontakty z lokalnymi organizacjami i instytucjami. Polska oraz PKOI. W ramach projektu ruszyła kampania Dziękuję Ci, Mamo. Jednym z jej ele- zatrudnienie w 2012: 3200 os. W drugiej edycji programu, która zakończyła się w 2012 roku, wzięło udział 146 zespołów mentów była akcja „Wygraj obóz sportowy dla swojego dziecka!”. Akcja zachęcała do udziału uczniowskich, które realizowały program w swoich lokalnych społecznościach. W ramach konsumentów, którzy, kupując produkty oznaczone symbolem olimpijskim, mieli szansę nie programu przeprowadzono również 675 lekcji na temat aktywności obywatelskiej, rozwoju tylko wygrać dla swojego dziecka udział w specjalnym obozie organizowanym we współpra- i kapitału społecznego. cy z PKOl, ale także zaoferować wygrane miejsce dzieciom z uboższych rodzin. W olimpij- skim obozie wzięło udział ok. 200 dzieci, w tym 70 podopiecznych Fundacji „Przyjaciółka”. To jest projekt! – to konkurs organizowany przez Instytut Edukacji Społecznej razem Dzieci miały okazję zapoznać się z tradycją i symboliką olimpizmu oraz spróbować sił Global e-Business z Biurem Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miejskiego Wrocławia. Ma on na celu wspar- w zajęciach prowadzonych przez trenerów różnych dyscyplin, a także polskich olimpijczyków. Operations cie edukacji w zakresie przedsiębiorczości poprzez popularyzację metod profesjonal- nego zarządzania projektami wśród uczniów i nauczycieli 20 wrocławskich gimnazjów. www.hp.com Przedmiotem konkursu jest sposób realizacji projektu, ze szczególnym uwzględnieniem AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA usługi sposobu i kryteriów wyboru idei projektu, procedur związanych z zarządzaniem projektem, Aktywność fizyczna jest kluczem do dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. zatrudnienie w 2012: 2400 os. współpracy zespołowej oraz rozwiązywania trudności i przełamywania kryzysów. Każdy Coca-Cola Poland Services chce odgrywać aktywną rolę w walce z brakiem aktywności Coca-Cola Poland zespół projektowy składa się z 12 uczniów i został utworzony przy wsparciu szkół i nauczy- fizycznej, w poprawie samopoczucia i jakości życia ludzi w każdy wieku, przyczyniając się Services cieli odpowiedzialnych za projekty uczniów w danej szkole. W trakcie cyklu warsztatów w ten sposób do poprawy ich zdrowia. Lider Animator to program społeczny uruchomiony TM zespoły uczniów biorących udział w konkursie dowiadywały się, jak organizować projekt, z okazji UEFA EURO 2012 ; jego celem jest promowanie aktywnego stylu życia jako filozofii www.cocacola.pl jak pracować w grupie, jak radzić sobie z rozwiązywaniem problemów i przełamywać życiowej, w której chodzi nie tylko o uprawianie sportu, ale także o zachęcanie do bycia FMCG kryzysy. Menedżerowie Global e-Business Operations włączyli się w projekt, dzieląc się aktywnym na co dzień. Program skierowany jest do lokalnych animatorów organizujących zatrudnienie w 2012: 130 os. swoją wiedzą i kompetencjami w tej dziedzinie. Specjaliści firmy w dziedzinie zarządzania różnego rodzaju zajęcia rekreacyjne, programy szkolne i imprezy oparte na aktywności projektami przeprowadzili szkolenie opracowane specjalnie dla gimnazjalistów biorących fizycznej. Jego idea to nagradzanie najciekawszych projektów, które mają na celu zachęcać

114 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 115 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ

lokalne społeczności do aktywnego życia. Autorzy najlepszych projektów, wybranych przez im osób do świata internetu. Internet Starter uczy dzielenia się wiedzą. Wystarczy godzina, jury programu, zapraszani są do Akademii Lidera – gdzie mogą wymieniać się doświad- by w prosty sposób pokazać, jak komunikować się przez internet, rozwijać pasje, a nawet czeniami z innymi osobami realizującymi w swoich miejscowościach projekty związane ze znaleźć nowych przyjaciół. Na internetstarter.com.pl można stworzyć łatwą i przejrzystą, sportem i aktywnością fizyczną oraz pogłębiać swoją wiedzę, uczestnicząc w specjalnie spersonalizowaną stronę z ikonami dla nowego użytkownika internetu. Od kwietnia do przygotowanych szkoleniach. Do pierwszej edycji programu, która miała miejsce w 2012 grudnia 2012 roku powstało 4 tys. IS, co dwukrotnie przerosło założoną liczbę. Dzięki temu, roku, zgłoszono 300 projektów sportowych z całej Polski. Wyróżnionych grantami finan- że aplikacja jest nieodpłatna i prosta w obsłudze – mogą z niej korzystać wszyscy, np. biblio- sowymi zostało 16 projektów (łącznie 211 tys. zł), które objęły swoim działaniem ponad tekarze, którzy pomagają osobom dojrzałym poznawać internet. 10 tys. osób. Zaawansowane technologie są dziś obecne na każdym kroku, stwarzają ogromne możliwo- Program Szkółki Piłkarskie NIVEA powstał z myślą o dzieciach w wieku 7–13 lat, ich ści w każdej dziedzinie życia, również w edukacji. Nauczyciele mogą przekształcać „zwykłe” IBM NIVEA Polska rodzicach, trenerach oraz lokalnych społecznościach. Do programu udało się zaprosić narzędzia komputerowe w „nadzwyczajne” zasoby zmieniające lekcję w ciekawe doświad- Sp. z o.o. holenderski klub piłkarski Akademię Ajax Amsterdam, co przyczyniło się do zwiększenia czenie. Barierą jest swoboda w poruszaniu się po wirtualnym świecie. Program Teachers Try www.ibm.com Grupa Beiersdorf wartości merytorycznej programu. Cel to promowanie wszechstronnego rozwoju dzie- Science firmy IBM, ma właśnie oswoić ich z technologiami i pokazać, jak skutecznie włączyć IT Poznań ci – fizycznego, społecznego oraz emocjonalnego – przez inspirowanie sportową pasją, zagadnienia technologii w program nauczania. W ramach programu zbudowany został por- a także integracja i aktywizacja lokalnych społeczności oraz rodzin. W styczniu 2012 tal internetowy teacherstryscience.org, na którym nauczyciele znajdą mnóstwo wskazówek www.nivea.pl roku szkoły i kluby sportowe non profit zgłaszały udział w programie, rejestrując się na dotyczących wykorzystywania zasobów internetu i nowoczesnych programów do przygo- FMCG www.szkolkiNIVEA.pl. Od marca do czerwca trwało ogólnopolskie głosowanie. Wsparcie towania i prowadzenia lekcji. Na portalu zamieszczono gotowe filmy, prezentacje, porady, zatrudnienie w 2012: 260 os. lokalnych społeczności decydowało, które szkółki przejdą do drugiego etapu programu. scenariusze lekcji oraz fora dyskusyjne. Uzupełnieniem portalu są szkolenia dla nauczycieli, Sto szkół i klubów z największą liczbą punktów otrzymuje patronat Szkółek Piłkarskich które IBM realizował w 2012 roku wraz z Narodowym Instytutem Audiowizualnym. Pod NIVEA, stroje dla zawodników, pakiet zawierający sprzęt sportowy i dostęp do wersji okiem doświadczonych trenerów nauczyciele zdobywali wiedzę na temat korzystania online programu szkoleniowego. Trenerzy-koordynatorzy odbywają czterodniowe szko- z multimedialnych aplikacji w czasie lekcji oraz dopasowywania konkretnych narzędzi do lenie ze specjalistami Akademii Ajax Amsterdam. Dziesięć szkółek, które w drugim etapie własnych pomysłów. zdobędą największą liczbę punktów za prowadzenie treningów zgodnie z programem treningowym Akademii Ajax Amsterdam oraz relacjonowanie postępu zawodników, weź- WSPIERANIE NAUKI mie udział w turnieju w czerwcu 2013 roku. Sześć zwycięskich drużyn wyjedzie na obóz Program Santander Universidades wynika z przeszło czternastoletniej współpracy BZ WBK szkoleniowy Akademii Ajax do Amsterdamu, by rozwijać umiejętności piłkarskie na świa- (który został włączony do Grupy Santander) z uczelniami wyższymi. Celem jego jest wspie- Bank Zachodni WBK towym poziomie. Dzięki programowi udało się stworzyć grupę 200 trenerów – aktywnych ranie polskich uczelni wyższych w realizacji projektów (badawczych, naukowych, edukacyj- ambasadorów programu w regionie. nych etc.) ważnych z punktu widzenia uczelni. W ramach programu wspierany jest przede www.bzwbk.pl wszystkim: rozwój nowych technologii, mobilność studentów, pracowników, absolwentów, finanse Aktywność sportową wśród dzieci promuje także turniej Z podwórka na stadion o Puchar networking. Uczelnie są zapraszane do programu. Kryteriami, którymi bank kieruje się przy zatrudnienie w 2012: 9000 os. Tymbark-MWS Tymbarku. To największy turniej piłkarski dla dziesięciolatków w Europie. W rozgrywki wyborze uczelni, są: prestiż, proaktywność, chęć rozwoju i współpracy z najlepszymi świato- Sp. z o.o. S.K.A. angażują się dzieci, trenerzy, ale i rodzice (również pracownicy firmy) oraz społeczno- wymi uczelniami, dotychczasowa współpraca. Uczelnie zawierają z bankiem umowy ramowe ści. Rywalizacja odbywa się na etapach gminnym i powiatowym, następnie w finałach umożliwiające uczestnictwo studentów, pracowników i/lub absolwentów w programach www.tymbark.com wojewódzkich, na obozach półfinałowych oraz w wielkim finale, który wyłania najlepszą globalnych organizowanych przez wiodące uczelnie w USA oraz w Singapurze, a także staże FMCG drużynę dziewcząt i chłopców w Polsce. Zwycięzcy corocznie w nagrodę wyjeżdżają na w BZ WBK. Następnie uczelnie zgłaszają swoje propozycje projektów do realizacji i wspólnie zatrudnienie w 2012: 925 os. najsławniejsze stadiony w Europie, gdzie oglądają mecze swoich idoli i sami rywalizują z bankiem wybierają najbardziej wartościowe z nich do realizacji. Dla uczelni to szansa na z rówieśnikami z danego kraju. W roku 2012 została dodatkowo zorganizowana wyjątko- zdobycie dofinansowania. Zaś pracownikom uczelni, studentom i doktorantom program daje wa Akcja Flaga – zwycięzcy z każdego województwa mogli spotkać się z drużynami, które możliwość budowania relacji z największymi światowymi uczelniami poprzez programy glo- uczestniczyły w EURO 2012. Dzieci przekazywały flagę danego kraju z podpisami wszystkich balne oraz realizację projektów indywidualnych i indywidualny rozwój. Od 19 grudnia 2011 uczestników turnieju z danego województwa i życzeniami powodzenia podczas rozgrywek roku do programu dołączyły 33 polskie uczelnie. Programem zarządza Komitet Santander EURO 2012. W turnieju dzieci oraz ich trenerzy otrzymują na każdym etapie wiele nagród. Universidades na poziomie Zarządu banku. Akcja ta spełnia dziecięce marzenia i jest formą aktywnego spędzenia czasu, poznania zasad fair play i możliwości zdobycia pierwszych piłkarskich doświadczeń pod okiem znanych trenerów. Turniej cieszy się rosnącym zainteresowaniem. Dla porównania w kolejnych jego SZTUKA I KULTURA edycjach uczestniczyło: 2009 roku – 26 tys. dzieci, 2010 – 40 tys., 2011 – 85 tys., a w 2012 – Ochrona dziedzictwa kulturowego to jeden z obszarów zaangażowania społecznego już 140 tys. Ta ostatnia liczba oznacza, że w turnieju wziął udział co trzeci dziesięciolatek. Citi Handlowy. Ważnym programem w tym obszarze jest Odzyskiwanie Dzieł Sztuki. Citi Handlowy Program nawiązuje do działalności Leopolda Kronenberga, założyciela banku i mecenasa kultury. Celem jest odzyskiwanie polskich dzieł sztuki utraconych w wyniku II wojny świa- www.citihandlowy.pl EDUKACJA DOROSŁYCH towej. Impulsem do powołania programu było odnalezienie obrazu Wojciecha Gersona finanse Fabryka Komunikacji Fabryka Komunikacji Społecznej jest wydawcą Portalu kampaniespołeczne.pl, w całości „Odpoczynek w szałasie tatrzańskim”, który znajdował się niegdyś w zbiorach Leopolda zatrudnienie w 2012: 5000 os. ponosi koszty pracy redakcji, nie mając żadnych korzyści finansowych z jego działania. Kronenberga. Wspólne starania Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN), Społecznej Portal jest narzędziem, które przybliża ludziom kampanie, promuje je, edukując i przyczy- Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy oraz polskich placówek dyplomatycznych umożli- niając się do zmiany postaw społecznych. Celem portalu jest upowszechnianie i promocja wiły sprowadzenie obrazu do kraju. Kolejnym krokiem było odzyskanie obrazu „Murzynka” www.fks.com.pl kampanii społecznych – najskuteczniejszego narzędzia zmieniającego postawy społeczne. Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej. Po tym sukcesie fundacja rozpoczęła rozmowy z MKiDN konsulting Portal opublikował 2330 kampanii. Miesięcznie odwiedzany jest przez 77 500 unikalnych na temat długofalowej współpracy, co doprowadziło do podpisania listu intencyjnego zatrudnienie w 2012: 10 os. użytkowników i ma 2550 subskrybentów bezpłatnego newslettera. i realizacji programu. Pracownicy MKiDN oraz Fundacji Kronenberga wspólnie opracowy- wali koncepcję i regulamin programu. Eksperci MKiDN monitorują rynek pod kątem zagi- UPC Polska Ponad 9 mln Polaków 50+ jest wykluczonych cyfrowo, to jeden z najwyższych wskaźników nionych dzieł sztuki, które ewidencjonują na specjalnej liście utraconych dzieł możliwych w Europie. Nowe technologie są dla wszystkich, nie tylko dla młodych. Umiejętność korzy- do odzyskania. Następnie lista udostępniania jest Radzie Programu, która podejmuje osta- www.upc.pl stania z internetu jest warunkiem pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, zawodowym, teczną decyzję o objęciu jednego z obiektów działaniami programu. Później fundacja we telekomunikacja towarzyskim i kulturalnym, jednak wiele dojrzałych osób nie potrafi się po nim poruszać. współpracy z MKiDN podejmuje kroki w celu odzyskania i sprowadzenia wybranego dzieła zatrudnienie w 2012: 1700 os. UPC udostępniło prosty, bezpłatny Internet Starter, który pozwala osobom wykluczonym do Polski. cyfrowo poznać internet. Celem projektu jest zachęcenie młodych do zaproszenia bliskich

116 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 117 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE ODPOWIEDZIALNE PRAKTYKI I ROZWÓJ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

Skanska Property Poland jest firmą, która tworzy biurowce, ale zależy jej także na szero- Skanska Property ko pojętych przestrzeniach miejskich. W roku 2012 firma zaangażowała się w renowację Odpowiedzialne praktyki administracji publicznej Poland mozaik prof. Józefa Hałasa przy ul. Podwale we Wrocławiu. We współpracy z wrocławskim architektem Zbigniewem Maćkowem, plastyk miejską Beatą Urbanowicz oraz opiekunami www.skanska.pl samego prof. Hałasa, którzy merytorycznie wspierali akcję, firma podjęła się renowacji Misją Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazo- Misją istniejącego od 1989 roku Narodowego Funduszu budownictwo i nieruchomości mozaik wrocławskiego twórcy, powstałych w 1968 roku na budynkach mieszkalnych. Dzieła wieckiego w Warszawie jest zapewnienie skutecznej realizacji Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest finansowanie zatrudnienie w 2012: 56 os. prof. Hałasa w całości zasłonięte były graffiti oraz zaniedbaną zielenią. Działania renowa- powierzonych mu zadań poprzez dostarczanie najwyższej przedsięwzięć służących ochronie środowiska i poszanowaniu cyjne, koordynowane przez pracowniczkę Skanska, objęły wyczyszczenie mozaik, zabezpie- jakości usług publicznych, celowe i efektywne gospodarowa- jego wartości. Narodowy Fundusz wciela w życie działania słu- czenie ich warstwą ochronną specjalnego preparatu „anti-graffiti” oraz uporządkowanie nie powierzonymi środkami oraz doskonalenie pracy i rozwój żące poprawie stanu środowiska, dbając o dobre warunki dla zieleni wokół. Inicjatywa ta miała przywrócić dawną świetność przestrzeni miejskiej: pod- Urzędu. Jako jedna z pierwszych instytucji publicznych Urząd pracowników. Odbywa się to dzięki wprowadzeniu dobrych nieść jej walory estetyczne i – dzięki mozaikom – artystyczne. wdraża system społecznej odpowiedzialności zgodny z normą praktyk mających wpływ na warunki pracy oraz prowadzeniu ISO 26000. Od 2004 roku wdrożono systemy zarządzania: dialogu społecznego. Wydawnictwo Zwierciadło i jego fundacja realizuje unikalny projekt pierwszej w Polsce pry- jakością, bezpieczeństwem informacji, środowiskiem, przeciw- Wydawnictwo watnej orkiestry młodzieżowej – Młodej Polskiej Filharmonii, która wystąpiła już w trzech działania zagrożeniom korupcyjnym oraz zarządzania bezpie- TELEPRACA Zwierciadło trasach koncertowych, w kilkunastu miastach Polski. W ramach projektu zorganizowano czeństwem i higieną pracy. Forma świadczenia pracy przez matki małych dzieci, osoby ogólnopolskie przesłuchania skierowane do najzdolniejszych uczniów szkół muzycznych o okresowo ograniczonej możliwości poruszania się, w sytu- www.grupazwierciadlo.com II stopnia, w wyniku których wybrano 39 najbardziej utalentowanych uczniów. Oprócz orga- PRZECIWDZIAŁANIE KORUPCJI acjach okresowych spiętrzeń zadań. W 2012 roku 10% pra- media nizowanych dwa razy w roku dziesięciodniowych warsztatów muzycznych prowadzonych W Urzędzie konsekwentnie i w sposób planowy zapobiega cowników było zatrudnionych w formie telepracy. Korzyści: zatrudnienie w 2012: 50 os. przez profesorów polskich uczelni muzycznych oraz koncertmistrzów światowych orkiestr, się korupcji. Przyjęto procedurę postępowania w przypadku większa swoboda pracy i samodzielności, poczucie zaufania, a także kilku tras koncertowych, organizator funduje co roku stypendia finansowe w wyso- podejrzenia korupcji, Politykę antykorupcyjną, Kodeks etyki, elastyczność czasu pracy i dostosowanie go do własnych możli- kości 1200 zł dla wszystkich członków orkiestry. Celem projektu jest popularyzacja muzyki Program przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym, wdro- wości, równowaga między karierą zawodową a życiem prywat- klasycznej wśród polskiej młodzieży oraz motywacja młodych artystów do wzmożonej pracy żono System Przeciwdziałania Zagrożeniom Korupcyjnym, nym, oszczędność czasu poprzez unikanie dojazdów do biura. i umożliwienie im rozwoju zawodowego poprzez pracę z wybitnymi polskimi i zagranicz- powołano doradcę etycznego. nymi muzykami. Młoda Polska Filharmonia dawała koncerty m.in. w Studiu Koncertowym PORTAL INTRANETOWY „ENFOŚ-NEWS” Polskiego Radia, Filharmonii Częstochowskiej, letnie na terenie Hali Stulecia we Wrocławiu DZIAŁANIA NA RZECZ GRUP SŁABSZYCH Dzięki niemu pracownicy mogą się lepiej poznać, zintegrować, czy w Warszawie (w Łazienkach Królewskich). Urząd organizuje staże i praktyki zawodowe. W 2012 roku we bardziej identyfikować z firmą, a prezentowane treści dotyczą współpracy z Fundacją SYNAPSIS zorganizowano je dla dwóch ogółu zagadnień, którymi zajmuje się NFOŚiGW. Portal służy osób z zespołem Aspergera (jedna osoba po stażu znalazła też do komunikacji pomiędzy Zarządem i pracownikami. stałe zatrudnienie). CYKLE SPOTKAŃ PROMOWANIE RÓWNYCH SZANS Spotkania, które tworzą wspólną przestrzeń dla dialogu, I NIEDYSKRYMINACJI wymiany poglądów, konsultacji społecznych, pełnią też funk- W 2012 roku wprowadzono Politykę równych szans w zatrud- cję edukacyjną i konsultacyjną: Forum Ekologia-Edukacja- nieniu regulującą kwestie antydyskryminacji, równości szans Ekoinnowacje (wymiana doświadczeń na temat działań edu- kobiet i mężczyzn, godzenia życia prywatnego z zawodowym. kacyjnych), Forum Dobre praktyki w gospodarce odpadami (dobre praktyki w zakresie gospodarki odpadami), Forum ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKOWE Energia-Efekt-Środowisko (konsultacje działań w obszarze Podejmowane są działania mające na celu redukcję negatyw- ochrony klimatu, efektywności energetycznej, odnawialnych nego wpływu działalności Urzędu na środowisko naturalne, źródeł energii i ograniczania emisji; inicjatywa Forum uzyskała m.in. nadmiernego zużycia energii, papieru. Organizowane są patronat honorowy ministra gospodarki oraz wyróżnienie zbiórki odpadów wśród pracowników i okolicznych mieszkań- Lider Świata Energii w kategorii Promotor Wydarzenia 2011 ców, konkursy ekologiczne, Urząd jest współorganizatorem roku, przyznane przez Kapitułę XIV Konferencji Europower). akcji społecznych (Dni Recyclingu, Dzień Ziemi). CERTYFIKAT ZIELONE BIURO EDUKACJA MŁODZIEŻY Certyfikat uzyskany dzięki działaniom na rzecz racjonalnego Urząd realizuje projekty Regionalny program stypendialny dla gospodarowania zasobami w biurze (ograniczanie zanieczysz- uczniów szczególnie uzdolnionych oraz Dziecięca akademia przy- czenia środowiska, zużycia materiałów itp.). szłości. Ich celem jest poprawa warunków rozwoju najuboższych grup społecznych i wyrównanie szans edukacyjnych uczniów. WPROWADZENIE SYSTEMU INFORMATYCZNEGO E-OPLATYGEOLOG BUDOWANIE WIEDZY KLIENTÓW Elektroniczna komunikacja z beneficjentami za pośrednictwem Pracownicy Urzędu prowadzą bezpłatne szkolenia (np. dla platformy ePUAP. Korzyści: ograniczenie barier administracyj- beneficjentów programów finansowanych ze środków UE), nych, pozytywny wpływ na środowisko dzięki zmianie obiegu spotkania informacyjne w zakresie zmian przepisów prawa, dokumentów z papierowego na cyfrowy. interpretacji i wykonywania jego zapisów. ZIELONE ZAMÓWIENIA PUBLICZNE AKTYWIZACJA SENIORÓW Stosowanie ekologicznego papieru w wydawnictwach, bro- W 2012 roku nawiązano współpracę z Pruszkowskim szurach i ulotkach, papieru z makulatury w kalendarzach biur- Uniwersytetem Trzeciego Wieku. Przedstawiciele Urzędu pro- kowych, gadżetów promujących zachowania proekologiczne. wadzą wykłady na interesujące seniorów tematy. — www.nfosigw.gov.pl — www.mazovia.pl

118 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 119 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRASA PRASA

W KANCELARII PREMIERA z zasadami etyki i z dbałością o środo- CSR TO KORZYŚCI, PODPISANO KARTĘ wisko. Marta Walczak („Puls Biznesu”, A NIE TYLKO KOSZTY RÓŻNORODNOŚCI 13.04.2012) Z niektórymi obszarami działalności W Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przedsiębiorcy nie chcą mieć do czynie- podpisano 14 lutego Kartę Różnorod- EURO 2012 TO WYRZUCONE nia i traktują je jak piąte koło u wozu. ności, która jest zobowiązaniem do PIENIĄDZE? Tak bywa ze społeczną odpowiedzialno- wdrażania rozwiązań na rzecz skutecz- Czy Euro 2012 jest Polsce potrzebne? ścią biznesu (Corporate Social Respon- nego przeciwdziałania dyskryminacji – Jest tylko dla facetów, przyczyni się do sibility – CSR). Wielu odbiera ją jako w miejscu pracy. (…) Inicjatywa polskiej szerzenia seksizmu i agresji. Marnujemy ryzyko i działalność, na którą mogą sobie wersji Karty Różnorodności została pieniądze na stadiony, zamiast wydać je pozwolić głównie duzi rynkowi gracze. podjęta w zeszłym roku przez Stowarzy- na żłobki czy przedszkola – to argumenty Sylwester Sacharczuk („Puls Biznesu”, szenie Forum Odpowiedzialnego Biznesu przeciwników Euro. – Dzięki Euro na 08.05.2012) (FOB), które jest koordynatorem projektu potęgę modernizujemy kraj, budujemy w Polsce. (PAP, 14.02.2012) kapitał społeczny – przekonują zwolen- ZRÓWNOWAŻONE nicy. O to, po co nam Euro 2012, spierali BUDOWNICTWO: POZYTYWNY TREND się w środę uczestnicy debaty zorgani- JAK JE WSPIERAĆ? Społeczna odpowiedzialność stopniowo zowanej przez Forum Odpowiedzialne- Idea zrównoważonego budownictwa zaczyna być postrzegana przez coraz go Biznesu. Piotr Skwirowski („Gazeta sprzyja rozwojowi miast i harmonii więcej fi rm jako wymóg współczesne- Wyborcza”, 26.04.2012) ze środowiskiem. Mimo to państwo go biznesu. Świadczy o tym chociażby i samorządy wciąż za mało ją promują. wzrost liczby graczy przygotowujących PRACOWNIK ZAANGAŻOWANY (…) Zrównoważone budownictwo bierze raporty społeczne oraz zakwalifi kowa- Wolontariat pracowniczy to zaangażowa- pod uwagę cykl życia obiektu oraz jego nych do giełdowego Respect Indeksu. nie pracowników danej fi rmy w dzia- wpływ na otoczenie przy jednoczesnym Na kolejnych stronach raportu przyglą- łalność charytatywną. Wolontariusze, zachowaniu komfortu użytkowników. damy się temu, jak na polskim rynku wspierani przez pracodawcę merytorycz- Ideę tę powinny szerzej wspierać pań- realizowane są działania w jednym nie, organizacyjnie i fi nansowo, podej- stwa i miasta, bo „przyjazne budynki” z kluczowych obszarów CSR, czyli mują działania na rzecz danej społeczno- zmniejszają zużycie energii, ciepła społecznościach lokalnych. Katarzyna ści lub organizacji pozarządowej. i wody, a także lepiej wpisują się w tkan- Jędrzejewska („Brief”, 01.03.2012) Taka działalność przynosi mnóstwo kę miejską i lepiej służą swoim użytkow- korzyści wolontariuszom, fi rmom i spo- nikom. („THINKTANK”, 01.06.2012) CSR: BIZNES NIE MOŻE łecznościom, na których rzecz pracowni- IGNOROWAĆ SWOJEJ cy angażują swój czas i wysiłek. Monika ZDERZENIE DWÓCH ŚWIATÓW: Wybrane artykuły ROLI SPOŁECZNEJ Maciejewska („Wprost”, 27.04.2012) TWORZENIE WSPÓLNEJ CSR w pierwotnej postaci oznaczał upięk- WARTOŚCI PRZEZ BIZNES szanie biznesu. Dziś taka formuła nie jest MYŚLENIE, KTÓRE WYRÓŻNIA I ORGANIZACJE SPOŁECZNE akceptowana. Warunkiem autentyzmu DOBRE FIRMY Przedsiębiorstwa są coraz częściej wska- jest dialog z partnerami i uwzględnianie Najbardziej szanowane i podziwiane zywane jako główni winowajcy społecz- z 2012 roku ich opinii. Jeszcze w roku 2000 Enron fi rmy nie chcą służyć wyłącznie za nych zaniedbań i degradacji środowiska. zajmował siódmą pozycję na liście 500 automaty do zarabiania pieniędzy. Korporacje tracą zaufanie konsumentów największych fi rm magazynu „Fortun”, Wolą łączyć nastawienie fi nansowe i reputację. Michael Porter i Robert Kra- a jego roczne obroty sięgały 100 mld z podejściem społecznym, by w ten mer piszą wprost, że „biznes znalazł się dol. Krzysztof Polak („Dziennik Gazeta sposób osiągnąć trwały sukces. Czas w potrzasku” i traci licencję na działanie. Prawna”, 08.03.2012) uaktualnić przekonania i teorie bizneso- Firmom, które chcąc pokazać swoją NIEBANALNA lokalnych świetlic dla dzieci po programy mojej fi rmie zaistnieć wizerunkowo we tak, by uwzględniały, w jaki sposób „społeczną” twarz, podejmują wysiłki ODPOWIEDZIALNOŚĆ aktywizacji zawodowej tzw. wykluczo- i zwiększyć sprzedaż moich produktów? KORPORACJA TEŻ CZŁOWIEK funkcjonują dziś dobre – a więc rzetelne na rzecz rozwiązywania problemów Świadomość, że biznes musi być nych. To wszystko może być uznane za Jak budować pozytywny wizerunek fi rmy Przed Sądem Najwyższym USA i etyczne – fi rmy oraz jaką rolę odgrywa- społecznych, często nie udaje się dopro- odpowiedzialny społecznie, przyszła przejaw odpowiedzialności społecznej dzięki proekologicznym działaniom? rozpoczął się właśnie proces w sprawie ją we współczesnym świecie. Rosabeth wadzić do żadnej namacalnej zmiany. Ich do Polski z Zachodu. Jednak aktywność biznesu, choć jesteśmy teraz świadkami Katarzyna Domańska („e!stilo”, człowieczeństwa korporacji. Dziś pod Moss Kanter („Harvard Business Review”, działania wrzucane do worka z napisem w dziedzinie CSR przejawiają już nie prób zinstytucjonalizowania działań 01.02.2012) względem praw są one już dorosłymi 01.05.2012) społecznej odpowiedzialności bizne- tylko wielkie koncerny, a pomysłów CSR-owskich i wtłoczenia ich w sformali- ludźmi i jednocześnie wciąż dziećmi, su (CSR) nie przyniosły oczekiwanych na oryginalne i pożyteczne działania zowane ramy. Maciej Weryński („Dzien- GRANICE jeśli chodzi o odpowiedzialność. ZRÓWNOWAŻONY BIZNES efektów, a w wielu przypadkach wręcz nie brakuje. Agnieszka Ostojska-Badziak nik Gazeta Prawna”, 26.01.2012) ODPOWIEDZIALNOŚCI Łukasz Wójcik („Przekrój”, 12.03.2012) OBECNY W RADACH skompromitowały samą koncepcję i za- (Businessman.pl, 01.01.2012) Brak precyzyjnego określenia, czym NADZORCZYCH angażowane w nią organizacje. Jadwiga CZY MOJA FIRMA JEST GOTOWA, jest społeczna odpowiedzialność, W PAKIECIE Z DOBRYM Nowe zadania członków rady Przewłocka, Katarzyna Piłat („Harvard UNIA EUROPEJSKA DEFINIUJE BY BYĆ EKO? sprawia, że fi rmy nazywają tak bardzo UCZYNKIEM nadzorczej powinny uwzględniać wyzwa- Business Review”, 01.06.2012) CSR, PRZEDSIĘBIORCY DZIAŁAJĄ Wraz z produkcją coraz to nowych różne przedsięwzięcia. Zdaniem Dziś żadna fi rma nie może się obejść nia związane z dynamicznie rozwijającą Pojęcie CSR (corporate social respon- towarów rośnie liczba śmieci, w tym, ortodoksów społeczna odpowiedzialność bez marketingu. A nowoczesny marke- się koncepcją zrównoważonego biznesu. INWESTORZY CENIĄ sibility) jest nieostre. Od zbierania na szczególnie niebezpiecznych dla biznesu dotyczy bezpośrednio działania ting – bez strategii społecznej odpowie- Ze względu na działania konkurentów, ODPOWIEDZIALNOŚĆ szczytne cele drobnych w egzotycznych środowiska, elektroodpadów. Aby fi rmy i jej wpływu na otoczenie. Mieści dzialności biznesu. Jeszcze do niedawna jak i uwzględnianie postulatów Polskie spółki mogłyby przyciągnąć walutach od turystów w samolotach poprawić tę sytuację, potrzebne jest się w tym zaangażowanie społeczne, od usługodawców lub producentów interesariuszy, wskazane jest poznanie więcej kapitału, gdyby zadbały o ład kor- – co zresztą doczekało się już parodii choćby minimalne zaangażowanie ale tylko w odniesieniu do społeczności oczekiwano jedynie wysokiej jakości pro- tej koncepcji przez polskie przedsiębior- poracyjny, społeczną odpowiedzialność w serialach komediowych – po strategie zarówno po stronie konsumentów, lokalnej, w której fi rma funkcjonuje, duktów. Dziś konsumenci oczekują, że stwa, w tym przez ich rady nadzorcze. i środowisko. Najwięksi inwestorzy na proekologiczne czy forowanie zasad jak i przedsiębiorców, czyli nas. Czy i stanowi margines CSR. Agnieszka Olbrot fi rma nie tylko dostarczy świetną usługę Maria Aluchna („Miesięcznik świecie przykładają coraz większą wagę sprawiedliwego handlu. Od sponsoringu ekologiczny przekaz może pomóc („Press”, 01.02.2012) lub towar, ale jeszcze zrobi to w zgodzie Kapitałowy”, 01.05.2012) do odpowiedzialnego inwestowania

120 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 121 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRASA PRASA

(ang. Socialy Responsible Investment, współczesnym światem. (…) Szczególną ZRÓWNOWAŻONA PRODUKCJA, cytuje się w kontekście CSR, to badania SRI). Oznacza to, że przy ocenie kondycji rolę w całym procesie odegrał biznes ZRÓWNOWAŻONE PRODUKTY, ankietowe, oparte na deklaracjach, spółek istotne stają się dane pozafi nan- i tu w porównaniu ze szczytem sprzed ZRÓWNOWAŻONY ŚWIAT a nie sprawdzające stan faktyczny. sowe, które pozwalają na lepsze po- 20 lat nastąpiła ogromna zmiana. Tworzenie nowych produktów jest Natalia Ćwik („Rzeczpospolita znanie fi rmy i uzyskanie odpowiedzi na Bardzo pozytywna. Irena Pichola częścią działalności każdej fi rmy, której Mediaplanet”, 21.12.2012) pytanie, czy warto w nią zainwestować („Wprost”, 27.08.2012) oferta prędzej czy później na skutek na dłużej oraz jakie są możliwości zmini- działań konkurencji, rozwoju technologii DOCENIONE RAPORTOWANIE malizowania ryzyka inwestycyjnego. Ewa BIZNES A KULTURA: czy rosnącej świadomości konsumenckiej SPOŁECZNE Bednarz („Puls Biznesu”, 15.06.2012) POTRZEBA NETWORKINGU lub zwyczajnego zmęczenia materiału Tegoroczna, szósta już edycja konkursu Biznes i kultura funkcjonują w różnych wymaga rewizji i odświeżenia. Firmy „Raporty społeczne” ukazała rosnące za- SIŁA MARKI I ORGANIZACJI porządkach, ale mają wiele wspólnego. poszukują więc stale (jeżeli mają taką interesowanie sprawozdawczością wśród Strategia społecznej odpowiedzialności Głównym problemem w relacjach są: możliwość) powiewu świeżości, którym fi rm realizujących praktyki odpowiedzial- biznesu może przyczyniać się do budo- wzajemna nieznajomość celów, brak zachwycą rynek. Barbara Szczęsna nego biznesu. Popularność raportów wania pozytywnego wizerunku zarówno obiektywnych kryteriów oceny wartości („CR Navigator”, 01.10.2012) w Polsce rośnie, a czy razem z nią polep- samej organizacji, jak i zarządzanych przez projektów kulturalnych, mały szacunek sza się ich jakość? Jak przygotować dobre nią marek. Przede wszystkim jednak fi rma, do siebie obu stron i słabe relacje między FIRMA TO LUDZIE sprawozdanie pozafi nansowe? Joanna działając zgodnie z zasadą transparentno- profesjonalistami z obu obszarów. Chcąc postępować zgodnie z zasadami Gabrysiak-Wadowska („Rzeczpospolita ści, musi komunikować się z konsumen- Paweł Rabiej („THINKTANK”, jesień 2012) odpowiedzialności społecznej, żadna Mediaplanet”, 21.12.2012) tami i partnerami biznesowymi. Oznacza fi rma nie może pomijać w swojej strate- to nie tylko informowanie ich o swoich W KRYZYSIE WARTO DBAĆ gii właściwego podejścia do pracowni- działaniach, ale także komunikowanie O INFORMATORA ków. Jako klienci wewnętrzni są oni planów długoterminowych związanych Wraz z pogorszeniem się rynkowej bowiem pierwszymi ambasadorami z zagadnieniami CSR i bieżące „rozliczanie koniunktury rośnie ryzyko przekrętów marki, a od ich motywacji i efektywności się” ze stopnia ich realizacji. Katarzyna w fi rmach – oceniają eksperci fi rmy do- zależą wyniki biznesowe całej organi- Jędrzejewska („Brief”, 01.07.2012) radczej Ernst & Young w swym tegorocz- zacji. Katarzyna Jędrzejewska („Brief”, nym raporcie ze światowego badania 01.11.2012) ODPOWIEDZIALNOŚĆ nadużyć gospodarczych. I podkreślają, Łączna liczba artykułów podejmujących tematykę Media, które opublikowały najwięcej informacji na temat SPOŁECZNA JAKO ODPOWIEDŹ że to pracownicy są pierwszą linią obro- REPUTACJA A CSR odpowiedzialnego biznesu i powiązane z nią odpowiedzialnego biznesu i powiązanych zagadnień: NA KRYZYS ZAUFANIA ny przed nieprawidłowościami – oni jako Mimo kryzysu, możemy zaobserwować zagadnienia: Pojęcie CSR doskonale wpisuje się pierwsi, a często też jako jedyni, widzą rosnące zainteresowanie działaniami „Gazeta Finansowa” w ogólnoświatowe tendencje ochrony nieprawidłowości. Niektórzy biorą na CSR. Corporate Social Responsibility, czyli przyrody, zrównania gospodarczego siebie rolę sygnalisty, z angielska okre- społeczna odpowiedzialność biznesu, „Puls Biznesu” różnych regionów, zrównoważonego ślaną jako whistle-blower, który w dobrej staje się obecnie chętnie wybieraną „Rzeczpospolita” poziomu życia, troski o przyszłe poko- wierze informuje o nadużyciach. Anita przez większe fi rmy strategią komuni- lenia. Koncepcja CSR dzisiaj nie jest już Błaszczak („Rzeczpospolita”, 05.09.2012) kacyjną. Czy jednak na pewno stanowi wyłącznie teoretycznym rozważaniem wyłącznie luksus, a nie konieczność? Miesiące, w których pojawiło się najwięcej publikacji nad przyszłością naszej planety. Idea, CZYM JEST TEN CSR Katarzyna Kowalczyk („Manager”, o odpowiedzialnym biznesie i powiązanych z nim tematach: myśl, teoria znalazły odzwierciedlenie Edukacji o założeniach strategii CSR wy- 01.12.2012) 3342W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku w realnym, praktycznym otoczeniu magają przede wszystkim małe i średnie grudzień (308) biznesu. Bartosz Bednarz („Miesięcznik fi rmy, które realizują ją jedynie intuicyj- KORPORACJE I FILANTROPIA listopad Kapitałowy”, 01.07.2012) nie. Rosnąca liczba konferencji, spotkań IDĄ W PARZE (235) i publikacji poświęconych tematyce od- Darowizny to jedno ze źródeł zasilania To o 32% więcej niż w roku ubiegłym maj (217) NOWOCZESNE ROZUMIENIE powiedzialnego biznesu (CSR, Corporate organizacji non profi t. Równie cenny jest KORPORACYJNEGO CSR Social Responsibility) w Polsce sprawiła, dla nich kontakt z biznesem – pozwala CSR, czyli społeczna odpowiedzialność że interesują się nią już nie tylko fi rmy nie tylko na pozyskiwanie potrzeb- biznesu, to temat od wielu lat funk- o międzynarodowym zasięgu, ale także nych środków, lecz także mobilizuje cjonujący na arenie międzynarodowej. mniejsze spółki. Eksperci uważają, że ro- do efektywnego ich wykorzystania. Podlega unormowaniom i zaleceniom bią to najczęściej zupełnie nieświadomie. Rozwiązywanie problemów społecznych choćby ze strony Komisji Europejskiej. Anna Gołasa („Puls Biznesu”, 24.09.2012) wymaga współpracy między instytucjami Badanie „Menedżerowie 500/Lider CSR państwowymi, organizacjami społeczny- – Spowiedź Praktyków” (…) pokazało, że SPOŁECZNE EDUKOWANIE mi i przedsiębiorstwami. Krzysztof Polak główną przeszkodę w rozwoju CSR na Zarządzanie wiedzą w sposób świadomy („Dziennik Gazeta Prawna”, 05.12.2012) rodzimym gruncie stanowi brak wiedzy i odpowiednio zaprojektowany może zarówno o narzędziach, jak i korzyściach zwiększyć skuteczność działań bizneso- CSR W BADANIACH: płynących z zastosowania społecznej wych i wzmocnić pozycję konkurencyjną RZECZYWISTOŚĆ odpowiedzialności fi rm. Honorata Krzyś przedsiębiorstwa. Dotyczy to również VS. DEKLARACJE („Strategie Biznesu”, 01.08.2012) fi rm, które uczyniły zasady odpowie- 61 proc. konsumentów twierdzi, że dzialnego biznesu elementem swojej chętniej kupuje produkty fi rm odpowie- RIO+20 OCZAMI POLSKIEGO strategii. Dzięki umiejętnemu zarządza- dzialnych społecznie (…). 74 proc. Małych BIZNESU niu wiedzą mają szansę wzmocnić swoje i średnich fi rm uważa, że zatrudnianie Czerwcowy Szczyt Ziemi Rio+20 był wyniki na tym polu, a tym samym uczy- pracowników na umowę o pracę jest jednym z najbardziej oczekiwanych nić CSR bardziej efektywnym narzędziem korzystniejsze niż na umowę-zlecenie wydarzeń dotyczących wyzwań zrów- zarządzania. Natalia Ćwik („Personel (…). Skąd takie optymistyczne liczby? noważonego rozwoju stojących przed i Zarządzanie”, 01.10.2012) Otóż większość badań, które obecnie

122 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 123 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

KALENDARIUMKALENDARIUM KALENDARIUM

13 lutego 15 marca 17 kwietnia Konferencja prasowa Odpowiedzialny Biznes. Regionalne ogłoszenie „Od szkoły przetrwania Więcej niż zysk Raportu „Odpowiedzialny do obiektu bez barier” Wrocław biznes w Polsce 2011. Warszawa Liga Odpowiedzialnego Biznesu, Dobre praktyki” w czasie Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji Koło Naukowe Integracji Europejskiej spotkania „Strategia CSR” odpowiedzialnybiznes.pl KITE w Instytucie Dziennikarstwa w ramach Klubu Asa patronem medialnym Uniwersytetu Wrocławskiego Biznesu LOB partnerem Poznań 14 lutego Związek Pracodawców WIPH, CSR – zysk nie tylko 29 marca Wielkopolska Izba Przemysłowo- ekonomiczny Seminarium -Handlowa, Centrum PISOP Toruń „Zrównoważone Sekcja Studencka Polskiego projektowanie – potrzeba 19, 24 kwietnia, 17, 24 maja Towarzystwa Ekonomicznego zintegrowanego Cykl warsztatów w Toruniu projektowania” „Społeczna Warszawa odpowiedzialność biznesu 14 lutego Bluevine Consulting – perspektywą przyszłości” Inauguracja polskiej wersji odpowiedzialnybiznes.pl Bydgoszcz Karty Różnorodności patronem medialnym Międzywydziałowe Koło Naukowe Warszawa EuroProjekt Forum Odpowiedzialnego Biznesu, 29 marca LOB partnerem Biuro Pełnomocnika Rządu Ogłoszenie Raportu ds. Równego Traktowania „Odpowiedzialny biznes 20 kwietnia w Polsce 2011. Dobre Spotkanie „Etyka 23 lutego praktyki” w biznesie – piękne słowa Czy przedsiębiorstwu Warszawa w świecie bez litości?” opłaca się społeczna Forum Odpowiedzialnego Biznesu Warszawa odpowiedzialność Lady Business Club biznesu? 29 marca odpowiedzialnybiznes.pl Warszawa Targi CSR 2012 patronem medialnym Instytut Zarządzania Wartością Warszawa Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Forum Odpowiedzialnego Biznesu 20–21 kwietnia w Szkole Głównej Handlowej Akademia 4 kwietnia Odpowiedzialnego 27 lutego Debata „Inspirator Biznesu 2012 IV Wybrane wydarzenia The Importance obywatelski: Jak Warszawa of Workplace Diversity zwiększyć zaangażowanie Liga Odpowiedzialnego Biznesu Warszawa profesjonalistów na rzecz Forum Odpowiedzialnego Biznesu, bibliotek i lokalnych 24 kwietnia Ambasada USA społeczności?” Regionalne ogłoszenie Warszawa Raportu „Odpowiedzialny z 2012 roku 1 marca Instytut Spraw Publicznych biznes w Polsce 2011. Cała prawda o polskim CSR Dobre praktyki” w ramach III Warszawa 5 kwietnia konferencji „Łódzki Dzień Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Seminarium „Mierzenie CSR” efektywności programów Łódź 5 marca i działań społecznych Fundacja CSR Impact, Forum Konferencja przez fi rmy, czyli model Odpowiedzialnego Biznesu, Wydział podsumowująca projekt LBG w praktyce” Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego KONFERENCJE, SEMINARIA, SPOTKANIA „CSR płaszczyzna transferu Warszawa wiedzy i kreowania PKPP Lewiatan, CSR Consulting 25 kwietnia 30–31 stycznia 31 stycznia 2 lutego wspólnych przedsięwzięć Rozmowy Warsztaty Spotkanie z Muhammadem Wykład otwarty odpowiedzialnych 13 kwietnia o odpowiedzialnym I ze zrównoważonego Yunusem „Przedsiębiorczość Muhammada Yunusa społecznie” Regionalne ogłoszenie biznesie: „Po co nam Euro rozwoju miast społeczna. Nowy model Kraków Toruń Raportu „Odpowiedzialny 2012? Odpowiedzialne i metropolii biznesu oparty na… UNDP, Wydawnictwo ConCorda, Centrum Przywództwa i Społecznej biznes w Polsce 2011. Mistrzostwa” w oparciu o najnowsze bezinteresowności” Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Odpowiedzialności UMK, Apator Dobre praktyki” w czasie Warszawa wydanie raportu Warszawa magazyn „THINKTANK” S.A., Soda Polska CIECH, Miejskie III spotkania podlaskich Forum Odpowiedzialnego Biznesu „Zrównoważony Wydawnictwo ConCorda, UNDP, Przedsiębiorstwo Oczyszczania przedsiębiorców „CSR – rozwój metropolii Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, 10 lutego w Toruniu poznajmy dobre praktyki” 10 maja Silesia” magazyn „THINKTANK” II spotkanie podlaskich Białystok Regionalne ogłoszenie Katowice, Gliwice FOB partnerem spotkania przedsiębiorców 15 marca „Gazeta Współczesna”, Wyższa Szkoła V Raportu „Odpowiedzialny Fundacja Przestrzenie Dialogu, „Pracownik Ambasadorem Społeczna Ekonomiczna w Białymstoku biznes w Polsce 2011. Fundacja im. Friedricha Eberta 1 lutego Firmy” odpowiedzialność Dobre praktyki” w ramach Przedstawicielstwo w Polsce Rozmowy Białystok konsumencka. 16–26 kwietnia VII Pomorskiego Forum II o odpowiedzialnym „Gazeta Współczesna”, Świadomość i prawo Pociąg do CSR Przedsiębiorczości biznesie: „Zrównoważony Wyższa Szkoła Ekonomiczna wyboru produktów Warszawa Gdynia design i architektura” w Białymstoku Łódź IAAS Polska, Agencja Rozwoju Pomorza Warszawa FOB patronem Departament ds. Przedsiębiorczości Liga Odpowiedzialnego Biznesu FOB patronem merytorycznym Forum Odpowiedzialnego Biznesu Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi LOB partnerem VII Forum

124 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 125 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

KALENDARIUM KALENDARIUM

10 maja 26 maja 14 czerwca 20 lipca 26 września 18 października Regionalne ogłoszenie Regionalne ogłoszenie Wolontariat pracowniczy – Prezentacja rezultatów Rozmowy XII Konferencja Raportu „Odpowiedzialny Raportu „Odpowiedzialny Wspólnota interesów Screeningu CentrumCSR.PL o odpowiedzialnym Prakseologiczno-Etyczna biznes w Polsce 2011. biznes w Polsce 2011. Kraków Gdynia biznesie: „Zdrowe Warszawa Dobre praktyki” w ramach Dobre praktyki” Regionalne Centrum Wolontariatu Fundacja CentrumCSR.PL, Det Norske odżywianie – czy jest Towarzystwo Naukowe Prakseologii, konferencji naukowej w ramach Targów NGO w Krakowie Veritas Business Assurance możliwe?” IFIS PAN, Akademia Leona „Gospodarka, Zarządzanie, Wrocław Warszawa Koźmińskiego, Konferencja Środowisko” Dolnośląska Federacja Organizacji 15 czerwca 4 września Forum Odpowiedzialnego Biznesu Przedsiębiorstw w Polsce Szczecin Pozarządowych Seminarium „Zatrudnij Asa” Whistleblowing. FOB patronem honorowym Uniwersytet Szczeciński (aktywizacja zawodowa IX Jak chronić osoby 4 października 28–29 maja osób z autyzmem) demaskujące przekręty? Od CSR komunikacyjnego 23 października 15 maja VIII Międzynarodowa Warszawa Warszawa X do sustainability Otwórzmy rynek pracy Forum na rzecz Konferencja Naukowa Fundacja Synapsis Instytut Spraw Publicznych, Warszawa dla niepełnosprawnych! konkurencyjności Europy MANAGEMENT 2012 Fundacja im. Friedricha Eberta Henkel Polska, CR Navigator Łódź Środkowo-Wschodniej: „Odpowiedzialne 26 czerwca odpowiedzialnybiznes.pl Centrum Edukacji i Aktywizacji czy e-technologia może zarządzanie” Rozmowy 6 września patronem medialnym Zawodowej Osób Niepełnosprawnych wpłynąć na rozwój Siedlce o odpowiedzialnym Konsultacje nowych FOB patronem honorowym naszego regionu? Instytut Zarządzania i Marketingu biznesie: „Biznes wytycznych 8–9 października Warszawa Wydziału Zarządzania Uniwersytetu i nauka – perspektywy do raportowania VI Ogólnopolska 23 października Microsoft Przyrodniczo-Humanistycznego na przyszłość” społecznego G4 Konferencja Debata „Dlaczego odpowiedzialnybiznes.pl w Siedlcach Warszawa Warszawa Naukowa „Społeczna pracodawcy powinni patronem medialnym FOB patronem Forum Odpowiedzialnego Biznesu Forum Odpowiedzialnego Biznesu, odpowiedzialność zatrudniać osoby CSR Consulting, PwC organizacji” niepełnosprawne? 16 maja 31 maja 27 czerwca Wrocław Zatrudnienie wspierane. Seminarium „Praktycznie Odpowiedzialna Energia. Konferencja 12 września Katedra Socjologii i Polityki Społecznej Przykłady dobrych o zarządzaniu emisjami. Inwestycje energetyczne rozpoczynająca Społeczna UE we Wrocławiu, Katedra Teorii praktyk” Carbon Disclosure Project – od protestu przez projekt „Współpraca Odpowiedzialność Zarządzania SGH Warszawa 2011 in Central and dialog do współpracy międzysektorowa Biznesu Żywnościowego FOB partnerem merytorycznym Pracodawcy Rzeczypospolitej Eastern Europe” Warszawa na rzecz CSR na Śląsku” w praktyce Polskiej, Zarząd Carrefour Polska, Warszawa Polskie Górnictwo Naftowe Katowice Warszawa 8–12 października Stowarzyszenie EKON PwC i Gazownictwo, PwC Izba Rzemieślnicza oraz Małej Polska Federacja Producentów Spotkanie młodzieży odpowiedzialnybiznes.pl FOB partnerem konferencji i Średniej Przedsiębiorczości Żywności Związek Pracodawców z przyszłością – edukacja 25 października patronem medialnym FOB partnerem projektu FOB partnerem na rzecz zrównoważonego „Między wódką a zakąską, 11, 13, 27 czerwca rozwoju. Seminarium czyli o PR produktów 17 maja Szkolenie 28 czerwca 17–18 września, 5–6, 6–7 listopada, dla animatorów trudnych” Regionalne ogłoszenie VI z zakresu społecznej Debata „Odpowiedzialny 10–11 grudnia Ploski k. Bielska Podlaskiego Warszawa Raportu „Odpowiedzialny odpowiedzialności biznesu biznes – odpowiedzialna Cykl seminariów Polsko-Niemiecka Współpraca portal PRoto.pl biznes w Polsce 2011. organizowane w ramach promocja? Jak informować „Współpraca Młodzieży Dobre praktyki” w ramach projektu RespEn w mediach o aktywności międzysektorowa 25 października Great Public Spaces Forum Gdańsk CSR?” na rzecz CSR na Śląsku” 11 października Jaka jest rola Toruń Agencja Rozwoju Pomorza, Forum Warszawa Ustroń Międzynarodowa europejskiego biznesu Urząd Miasta Torunia, Urząd Odpowiedzialnego Biznesu Krajowa Izba Gospodarcza Forum Odpowiedzialnego Biznesu, konferencja „CSR w działaniach związanych Marszałkowski Województwa Izba Rzemieślnicza oraz Małej 2.0 KOMUNIKACJA, z ochroną klimatu? Kujawsko-Pomorskiego 12–13 czerwca 28 czerwca i Średniej Przedsiębiorczości EDUKACJA, TECHNOLOGIA” Warszawa odpowiedzialnybiznes.pl IV Kongres Relacji Odpowiedzialność Warszawa Koalicja Klimatyczna patronem medialnym GPS Inwestorskich Spółek i efektywność. Wytyczne 24–27 września Forum Odpowiedzialnego Biznesu Giełdowych SEG OECD w kontekście 4. Międzynarodowa 26 października 17 maja Ossa k. Rawy Mazowieckiej zarządzania łańcuchem konferencja „Sustainable 12–14 października Przedsiębiorczość Moralna odpowiedzialność Stowarzyszenie Emitentów dostaw building industry of the Targi Ekologicznego a etyka biznesu – ludzi biznesu Giełdowych, Giełda Papierów Warszawa future” Stylu Życia beECO wykład prof. Clausa Hippa Kraków Wartościowych w Warszawie, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Częstochowa Łódź Kielce Uniwersytet Papieski Jana Pawła II Message, Bankier.pl, Zagranicznych, Accreo Taxand, Częstochowski Uniwersytet Techniczny, Urząd Marszałkowski w Łodzi Instytut Filologii Obcych, Akademickie w Krakowie, Duszpasterstwo MartisConsulting, Unicomp-WZA Koalicja CR Yerevan State University Biuro Karier Uniwersytetu Jana Przedsiębiorców i Pracodawców „Talent” of Architecture and Construction 14 października Kochanowskiego w Kielcach, 14 czerwca 11 lipca z Armenii, Beijing University of Civil Debata „Odpowiedzialna Wydawnictwo Jedność 23 maja III międzynarodowa Spotkanie na temat Engineering and Architecture z Chin moda – działania, sukcesy, Równe szanse konferencja naukowa VII kampanii „LivingWage” odpowiedzialnybiznes.pl patronem wyzwania” 7 listopada w miejscu pracy „Modele funkcjonowania Warszawa medialnym Łódź Społeczna odpowiedzialność XI Gliwice współczesnego biznesu Clean Clothes Polska Polska Zielona Sieć biznesu jako narzędzie Regionalna Izba Przemysłowo- – teoria i praktyka” 26 września budowy silnych marek -Handlowa w Gliwicach Dąbrowa Górnicza 11–14 lipca Panel dyskusyjny 17 października Łódź Wyższa Szkoła Biznesu 5. Światowy Kongres Etyki „Sektor prywatny Wielkopolskie Forum CSR Competita, Polsko-Amerykańskie 24 maja w Dąbrowie Górniczej, Biznesu: „Tradition wobec wyzwań aktywnego Poznań Centrum Zarządzania, Wydział Zielona gospodarka Przedsiębiorstwo Wodociągów and New Horizons: starzenia – osoby starsze Wielkopolski Związek Pracodawców Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego w drodze do i Kanalizacji w Dąbrowie Górniczej Towards the Virtue jako interesariusze fi rmy” Prywatnych, Polska Izba Gospodarcza zrównoważonego rozwoju FOB patronem of Responsibility” Warszawa Importerów, Eksporterów i Kooperacji, 8 listopada – polskie stanowisko Warszawa Ministerstwo Pracy i Polityki Konińska Izba Gospodarcza Forum „Ekologia – na Szczyt Ziemi Rio+20 International Society of Business, Społecznej odpowiedzialnybiznes.pl Społeczeństwo – Edukacja” Płock Economics, and Ethics, Akademia udział FOB patronem medialnym, udział FOB Razem lepiej i skuteczniej! CIFAL Płock, Ministerstwo Środowiska Leona Koźmińskiego Warszawa RP, Miasto Płock, UNDP Polska FOB patronem honorowym NFOŚiGW

126 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 127 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

KALENDARIUM KALENDARIUM

10–11 listopada 27 listopada 10 grudnia KONKURSY, NAGRODY 6. międzynarodowa Zrównoważony rozwój Prawo konferencja Fair Trade Polski i województwa antydyskryminacyjne Towns śląskiego. Wyzwania w Polsce – przepisy Najlepsze Miejsca Pracy SMS-owy plebiscyt Ekobiuro 2012 Poznań i możliwości i praktyka stosowania III Polska 2012 VIII na Wielkopolską Fundacja Aeris Futuro Miasto Poznań, Polskie Stowarzyszenie Katowice Gdańsk Great Place To Work® Institute Polska Firmę Odpowiedzialną Sprawiedliwego Handlu Fundacja Przestrzenie Dialogu, Pełnomocnik Rządu ds. Równego najlepszemiejscapracy.pl Społecznie Najlepsze Fundacja im. Friedricha Eberta Traktowania we wsparciu Unii poznański oddział „Gazety Wyborczej” Przedsiębiorstwo 14 listopada Europejskiej Pióro odpowiedzialności odpowiedzialnybiznes.pl Społeczne Roku Seminarium „Pokolenia 28 listopada Forum Odpowiedzialnego Biznesu patronem medialnym Fundacja Inicjatyw Społeczno- w miejscu pracy. Polskie Fundacje korporacyjne 11 grudnia -Ekonomicznych praktyki” 2012. Przedstawienie Europraktyki wolontariatu II edycja ogólnopolskiego Liderzy Odpowiedzialnego konkurs-es.pl Warszawa wyników badania – angażowanie IV konkursu Poznań CSR Contest IX Biznesu 2012 CSRinfo, NSZZ „Solidarność” Forum Darczyńców pracowników Liga Odpowiedzialnego Biznesu, Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej Pracodawca godny w Polsce i doświadczeń w budowanie marki SKN CSR z Poznania patronat honorowy FOB, zaufania 14 listopada zagranicznych i wartości społecznych FOB patronem merytorycznym, odpowiedzialnybiznes.pl patronem Krajowa Izba Gospodarcza Analiza ESG spółek Warszawa fi rmy odpowiedzialnybiznes.pl medialnym, udział FOB w jury pracodawcagodnyzaufania.pl w Polsce Forum Darczyńców Warszawa patronem medialnym Warszawa Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu Lodołamacze 2012 Liderzy bezpieczeństwa Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych 28, 29, 30 listopada odpowiedzialnybiznes.pl Media Trendy 2012 Polska Organizacja Pracodawców Osób ruchu drogowego Seminarium „Głos biznesu: patronem medialnym – nagrody CSR Niepełnosprawnych Partnerstwo dla Bezpieczeństwa 15 listopada różnorodność procentuje!” Stowarzyszenie Komunikacji lodolamacze.info.pl Drogowego Międzynarodowa Lublin, Kraków, Katowice 12 grudnia Marketingowej SAR Konferencja Naukowa PKPP Lewiatan Zrównoważony rozwój mediatrendy.pl Pracodawca Przyjazny Ekoodpowiedzialni „Odpowiedzialny biznes społeczny w Polsce Pracownikom w biznesie i konsumeryzm 28, 29, 30 listopada z perspektywy zielonej VI Ranking NSZZ „Solidarność” „Ecomanager” wyzwaniem XXI wieku” 11, 12, 13 grudnia polityki. Wyzwania Odpowiedzialnych Firm FOB partnerem Racibórz Cykl seminariów i możliwości PwC, Centrum Etyki Biznesu Akademii Małopolski Lider Instytut Studiów Społecznych „Zrób biznES społeczny” Warszawa Leona Koźmińskiego, X Przedsiębiorczości Złote Spinacze Państwowej Wyższej Szkoły Warszawa, Katowice, Kraków, Poznań, Parlamentarny Zespół „Dziennik Gazeta Prawna” Społecznej Związek Firm Public Relations Zawodowej w Raciborzu Szczecin, Lublin Zrównoważonego Rozwoju FOB patronem Regionalny Ośrodek Polityki zlotespinacze.pl FISE, PwC, PKPP Lewiatan Społecznego „Społeczeństwo FAIR” Społecznej w Krakowie udział FOB w jury 16, 19 listopada Mama w pracy – FOB patronem Wykład otwarty Tomasza 3 grudnia 12 grudnia V 5. edycja plebiscytu Raporty Społeczne 2012 Sedlacka „Zmierzch homo Konferencja Raporty Etyka Przywództwa. Fundacja Świętego Mikołaja, Najlepsze partnerstwo XII Forum Odpowiedzialnego Biznesu, economicus. W którą XII Społeczne 2012 Moralne wyzwania „Rzeczpospolita”, instytut badawczy społeczno-prywatne 2012 CSR Consulting, PwC stronę idzie światowa Warszawa w sferze politycznej, Millward Brown SMG/KRC UNDP, Biuro Projektowe w Polsce, raportyspoleczne.pl ekonomia? Forum Odpowiedzialnego Biznesu, gospodarczej i społecznej FOB patronem Krajowy Ośrodek EFS Warszawa SGS, PwC Warszawa odpowiedzialnybiznes.pl Łódzko odpowiedzialni Forum Europejskie, Studio Emka Centrum Etyki Biznesu, Instytut Biznes dla Środowiska patronem medialnym Fundacja Partnerstwo dla Łodzi 4 grudnia Filozofi i i Socjologii PAN Fundacja Partnerstwo dla Środowiska 20 listopada Carbon Footprint – GreenEvo Najlepsze praktyki II Forum Dyskusyjne w jaki sposób mierzyć 19 grudnia Superfi rmy 2012 Ministerstwo Środowiska w zakresie CSR „Ekoodpowiedzialność i raportować wyniki Konferencja „Gazeta Współczesna”, Wyższa Szkoła greenevo.gov.pl i fl exicurity polskiego biznesu” otoczeniu? podsumowująca Ekonomiczna w Białymstoku w województwie opolskim Poznań Warszawa Europejski Rok Firma z przyszłością NSZZ „Solidarność” Zarząd Regionu Czasopismo „Ecomanager”, Generalna SGS Aktywności Osób Miasto Szans – Miasto Ministerstwo Środowiska Śląska Opolskiego, CTC Polska Dyrekcja Ochrony Środowiska, PwC FOB partnerem, Starszych i Solidarności Zrównoważonego Rozwoju Pomorska Izba Rzemieślnicza MŚP odpowiedzialnybiznes.pl odpowiedzialnybiznes.pl Międzypokoleniowej PwC, „Newsweek” 100 PROCENT patronem medialnym patronem medialnym w Polsce – rezultaty Verba Veritatis Nagrody Wolontariatu i wyzwania na przyszłość Liderzy Zrównoważonego Konferencja Przedsiębiorstw Pracowniczego 21 listopada 7 grudnia Warszawa Rozwoju Finansowych w Polsce, Akademia Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu Współpraca trójsektorowa Zielone Biuro – Zielone Ministerstwo Pracy i Polityki PwC, „Forbes” Leona Koźmińskiego w Warszawie odpowiedzialnybiznes.pl Warszawa Standardy w Biznesie Społecznej odpowiedzialnybiznes.pl patronem FOB patronem patronem medialnym Fundacja Instytut Innowacji, Fundacja Kraków medialnym, udział FOB w jury Inkubator Technologiczny, OPS Wola Fundacja Partnerstwo dla Środowiska Wielkopolskie Grand Prix Przedsiębiorstwo Fair Play odpowiedzialnybiznes.pl odpowiedzialnybiznes.pl Dobroczyńca Roku 2011 CSR Instytut Badań nad Demokracją patronem medialnym patronem medialnym Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce Wielkopolski Związek Pracodawców i Przedsiębiorstwem Prywatnym dobroczyncaroku.pl Prywatnych, Polska Izba Gospodarcza 26 listopada 7–8 grudnia odpowiedzialnybiznes.pl Importerów, Eksporterów i Kooperacji, Inauguracja polskiej wersji Kluczowe wyzwania patronem medialnym Konińska Izba Gospodarcza normy ISO 26000 pomocy humanitarnej Warszawa i rozwojowej w XXI wieku Kampania Społeczna Plebiscyt KnowHealth 2012 XI Ministerstwo Gospodarki Warszawa VI Roku 2011 Stowarzyszenie Forum Medicum Polska Akcja Humanitarna Fundacja Komunikacji Społecznej FOB patronem 27 listopada odpowiedzialnybiznes.pl FOB patronem honorowym, 5 lat raportowania patronem medialnym udział FOB w jury, Liderzy Filantropii 2012 odpowiedzialnego biznesu odpowiedzialnybiznes.pl Forum Darczyńców w Polsce w Polsce patronem medialnym odpowiedzialnybiznes.pl Warszawa Więcej w e-booku konkurs.kampaniespoleczne.pl patronem medialnym Więcej w e-booku CSRinfo na odpowiedzialnybiznes.pl na odpowiedzialnybiznes.pl

128 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 129 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

KALENDARIUM KALENDARIUM

PROJEKTY, INICJATYWY, AKCJE RAPORTY, BADANIA, PUBLIKACJE

Ogłoszenie nowego Fair Trade Day, czyli Dzień Portal Compas Dialog z interesariuszami Wizja zrównoważonego Analiza tematyczna składu RESPECT Index Sprawiedliwego Handlu compas.org.pl Program Partnerstwa rozwoju dla polskiego nr 3/2012 „Szczyt Ziemi I IX I IX Warszawa Katowice odpowiedzialnybiznes.pl Forum Odpowiedzialnego Biznesu biznesu 2050 Rio+20: Przyszłość, Giełda Papierów Wartościowych Europejskie Centrum Integracji patronem medialnym PwC, Ministerstwo Gospodarki jakiej chcemy” w Warszawie i Rozwoju Publikacja FOB partnerem projektu Program Partnerstwa Forum odpowiedzialni.gpw.pl LOB partnerem Europejski Tydzień o wolontariuszach Odpowiedzialnego Biznesu Bezpieczeństwa i Zdrowia II biznesowych Warto mieć standardy, Konsultacje społeczne Podpisanie „Deklaracji X w Pracy w ramach w ramach inicjatywy czyli Kodeks Publikacja IV rankingu raportu „Wizja polskiego biznesu na kampanii „Partnerstwo „to działa!” VI Odpowiedzialnego detalistów „Oceany II zrównoważonego rzecz zrównoważonego dla prewencji” Stowarzyszenie KONCENTRAT Biznesu oraz podręcznik na sprzedaż" rozwoju dla polskiego rozwoju” Centralny Instytutu Ochrony Pracy FOB patronem inicjatywy do jego wdrażania Greenpeace biznesu 2050” Warszawa FOB patronem kampanii Pracodawcy RP, Koalicja CR PwC, Ministerstwo Gospodarki PwC CSR w Małopolsce Młodzi 2012 FOB partnerem patronat honorowy Ministerstwa Stop CO2 – Rusz się. Małopolskie Obserwatorium Raport „Współpraca o ekologii i społecznej Gospodarki, FOB partnerem Polska przyłącza się Gospodarki międzysektorowa odpowiedzialności biznesu XI CSR drogą do innowacji do europejskiej kampanii na rzecz CSR na Śląsku” TNS Polska Agencja Rozwoju Innowacji, I Festiwal Sztuki na rzecz poprawy klimatu Ocena stanu wdrażania Forum Odpowiedzialnego Biznesu, III Dolnośląski Związek Pracodawców, Kreatywnego Recyklingu cycling-recycling.eu standardów społecznej Izba Rzemieślnicza, Małej i Średniej 15 polskich III Powiat Legnicki, GoodBrand VI Biała Podlaska odpowiedzialnybiznes.pl odpowiedzialności Przedsiębiorczości w Katowicach przykładów społecznej innowacjecsr.eu Fundacja Kreacja Magia Rąk patronem medialnym biznesu odpowiedzialności FOB patronem odpowiedzialnybiznes.pl patronem Polska Agencja Rozwoju Kompendium CSR – biznesu. Część II medialnym COGITA – Społeczna Przedsiębiorczości dodatek do Forum Odpowiedzialnego Biznesu I Krakowski Festiwal i ekologiczna „Rzeczpospolitej” Odpowiedzialnego Kupuj odpowiedzialnie odpowiedzialność Raport „Odpowiedzialny Mediaplanet CSR – doskonalenie relacji Biznesu drewno i papier przedsiębiorstw w ramach biznes w Polsce 2011. społecznych w fi rmie Kraków Polska Zielona Sieć polityki regionalnej Dobre praktyki” Jak zyskać na dr Agata Rudnicka Europejskie Forum Studentów ekonsument.pl międzynarodowy projekt partnerski Forum Odpowiedzialnego Biznesu odpowiedzialności? AEGEE-Kraków FOB patronem merytoryczny cogitaproject.eu CSR w strategiach spółek Odpowiedzialność biznesu LOB partnerem odpowiedzialnybiznes.pl Wspólna giełdowych. Przewodnik w Polsce z perspektywy XV Akademia patronem medialnym IV odpowiedzialność. dla CEO i executives Koalicji CR Współpraca Letnia „Wyzwania Rola marketingu CSRinfo Koalicja CR VII międzysektorowa zrównoważonego Forum Odpowiedzialnego Biznesu na rzecz CSR na Śląsku rozwoju” Analiza tematyczna Mechanizmy Izba Rzemieślnicza Małej Kartuzy Wytyczne do raportowania nr 2/2012 „Organizacje przeciwdziałania korupcji VII i Średniej Przedsiębiorczości Fundacja SENDZIMIRA kwestii zrównoważonego strażnicze w Polsce – w Polsce. Raport Forum Odpowiedzialnego Biznesu sendzimir.org.pl/kurs rozwoju & Suplement wskazówki dla biznesu" z monitoringu csr.slask.pl odpowiedzialnybiznes.pl dla sektora organizacji Program Partnerstwa Forum Instytut Spraw Publicznych patronem medialnym pozarządowych (NGO) – Odpowiedzialnego Biznesu we współpracy Spotkanie otwarte wersja 3.0 w języku z Transparency International poświęcone Akcja „Recykling Rejs” polskim Nowy Świat Pracy – współtworzeniu Fundacja PlasticsEurope Polska, Global Reporting Initiative drogi do równości płci Kobiety i władza Dolnośląskiej Federacji Dominik Dobrowolski FOB pomysłodawcą i koordynatorem na rynku pracy w biznesie X Przedsiębiorstw recykling-rejs.pl tłumaczenia Ministerstwo Pracy i Polityki Deloitte Społecznie FOB patronem Społecznej Odpowiedzialnych Inspirator obywatelski 2.0, Polska wersja ISO 26000 Wrocław Ogłoszenie nowego składu czyli pracowniczy Screening CentrumCSR.PL Polski Komitet Normalizacyjny, Dolnośląska Federacja Organizacji RESPECT Index wolontariat kompetencji CentrumCSR.PL, DNV XII Ministerstwo Gospodarki Pozarządowych, Fundacja „Krzyżowa” Warszawa z wykorzystaniem dla Porozumienia Europejskiego, fi rma Giełda Papierów Wartościowych Internetu Zarządzanie wiedzą Analiza ESG Spółek Heapmail Internet Solutions w Warszawie Instytut Spraw Publicznych VIII w kontekście CSR. Giełdowych. odpowiedzialni.gpw.pl Wyzwania, możliwości, Budowanie wartości Bezpieczny, elastyczny, Biznes, etyka, trendy spółki poprzez społecznie odpowiedzialny Artystyczne graffi ti odpowiedzialność Program Partnerstwa Forum raportowanie danych IV opolski rynek pracy promujące różnorodność pod red. prof. Wojciecha Gasparskiego Odpowiedzialnego Biznesu pozafi nansowych ESG Opole w miejscu pracy Stowarzyszenie Emitentów NSZZ „Solidarność” Zarząd Regionu Warszawa Analiza tematyczna Wyniki badania Giełdowych, GES, Accreo Taxand Śląska Opolskiego, CTC Polska Forum Odpowiedzialnego Biznesu nr 1/2012 „Komunikat „Wolontariat pracowniczy: V bezpiecznyrynekpracy.pl Komisji Europejskiej angażowanie Fundacje korporacyjne No printing Day na temat CSR” pracowników, bariery, w Polsce. Ekostudent 2012 KPMG Program Partnerstwa Forum korzyści" Raport z badania 2012 VIII Odpowiedzialnego Biznesu „THINKTANK” Forum Darczyńców V Warszawa NoPrintingDay.pl Zrzeszenie Studentów Polskich SGH odpowiedzialnybiznes.pl ekostudent.zspsgh.pl patronem medialnym Więcej w e-booku Komunikacja CSR Innowacje i CSR w MŚP Jak oceniać LOB partnerem na odpowiedzialnybiznes.pl Eff ective PR, program BIZON Radia PiN Agencja Rozwoju Innowacji odpowiedzialność społeczną biznesu dr Magdalena Krukowska

130 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 131 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

KALENDARIUM KALENDARIUM

Mierzenie efektywności Zrób biznES – CSR w łańcuchu dostaw XII i wpływu społecznego jak współpracować i w partnerstwie • wyróżnienia: działań CSR z podmiotami ekonomii biznesowym. Budimex SA, raport Budujemy Dobre Relacje, Forum Odpowiedzialnego Biznesu społecznej Doświadczenia fi rm Społeczeństwo i Środowisko FISE, PwC skandynawskich Analiza zwycięskich Skandynawsko-Polska Izba Danone Sp. z o.o., raport Zrównoważony rozwój w praktyce raportów z 5. edycji Kompendium CSR – Gospodarcza (SPCC) we współpracy biznesowej. W trosce o zdrowie, ludzi i środowisko. konkursu Raporty dodatek do z CSRinfo, Fortum i Electrolux LAUREACI KONKURSU RAPORTY SPOŁECZNE 2012: Raport 2010–2012 Społeczne 2007–2011 „Rzeczpospolitej” • nagroda główna: Kompania Piwowarska SA, Raport Orange Polska, Raport Społecznej Odpowiedzialności Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Mediaplanet PwC, SGS zrównoważonego rozwoju Kompanii Piwowarskiej 2012 Orange Polska 5 lat raportowania Analiza tematyczna odpowiedzialnego • nagroda Ministerstwa Gospodarki: KGHM Polska • nagroda dziennikarzy: Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A., nr 4/2012 „Kobiety biznesu w Polsce Miedź S.A., Raport Społecznej Odpowiedzialności Biznesu raport Odpowiedzialna przyszłość w biznesie: stan CSRinfo obecny, proponowane 2010–2011 KGHM Polska Miedź S.A. rozwiązania” Wolontariusz – • nagroda internautów: Danone Sp. z o.o., raport Program Partnerstwa Forum to brzmi dumnie Więcej w e-booku • najlepszy debiut: Nestlé Polska S.A., raport Tworzenie Zrównoważony rozwój w praktyce biznesowej. Odpowiedzialnego Biznesu Fundacja Kronenberga na odpowiedzialnybiznes.pl Wspólnej Wartości Nestlé w Polsce 2008–2011 W trosce o zdrowie, ludzi i środowisko. Raport 2010–2012.

Konkurs „Raporty Społeczne” organizowany jest przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, PwC i SGS. Konkurs objęty jest patronatem Ministerstwa Gospodarki.

• kampanie lokalne: Motocyklem bezpieczniej między Farmacja i medycyna samochodami (Stowarzyszenie Motocyklistów 1. GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, GK MotoAutostrada) 2. Polpharma 3. Medicover Sp. z o.o. • akcje zaangażowane społecznie: Życie na przemiał (Rebel Zoo)

Paliwa, energetyka i wydobycie • akcje zaangażowane społecznie, nagroda czytelników 1. Polskie Górnictwo i Gazownictwo SA magazynu „Charaktery”: Oddajemy 1% podatku LIDERZY VI RANKINGU 2. Polski Koncern Naftowy ORLEN na dobry społeczny cel (Agnieszka Bal) Pierwsze trzy miejsca w Rankingu zdobyły firmy: 3. Grupa LOTOS SA 1. Nutricia • nagroda internautów: Zostań dawcą (Fundacja TVN 2. Schenker Sp. z o.o. Produkcja przemysłowa i chemiczna NAGRODY GŁÓWNE W KATEGORIACH: „Nie jesteś sam”, Fundacja DKMS Polska) 3. Danone Sp. z o.o. 1. Cemex Polska Sp. z o.o. • kampanie obywatelskie (NGO): Daj włos 2. Toyota Motor Manufacturing Poland Sp. z o.o. (Fundacja Rak'n'Roll) WYRÓŻNIENIA OTRZYMAŁY KAMPANIE W KATEGORIACH: 3. Danfoss Poland Sp. z o.o. • kampanie o tematyce zdrowotnej: Boskie Matki Kategorie branżowe • kampanie instytucji publicznych: Zapnij Pasy. (Fundacja Rak'n'Roll) Bankowość, sektor finansowy i ubezpieczeniowy Telekomunikacja, technologia, media i rozrywka Włącz Myślenie (Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu 1. ING Bank Śląski 1. Telekomunikacja Polska SA Drogowego); Nie jedź na kacu. Włącz myślenie • kampanie firm komercyjnych i fundacji firm: Zbuduj chatkę 2. City Handlowy 2. Totalizator Sportowy (Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego) (Maria i Jerzy Turlakiewicz, Fundacja Jaś i Małgosia) 3. Bank BPH SA 3. Samsung Electronics Polska Sp. z o.o. • kampanie o tematyce zdrowotnej: Życie to nie Facebook • kampanie instytucji publicznych: Nie daj się złowić Dobra konsumpcyjne Transport, usługi, handel (Polski Czerwony Krzyż) na wnuczka (Komenda Stołeczna Policji) 1. Nutricia 1. Schenker Sp. z o.o. 2. Danone Sp. z o.o. 2. Raben Group • kampania 1%: Jest między nami chemia • kampanie 1%: Czerwony Kapturek. Strasznie jest, 3. Kompania Piwowarska SA 3. Tesco Polska (Stowarzyszenie Wspierania Onkologii UNICORN) gdy nie ma wilka (WWF Polska)

Ranking Odpowiedzialnych Firm publikowany jest przez „Dziennik Gazetę Prawną” pod patronatem Forum Odpowiedzialnego Konkurs Kampania Społeczna Roku to jedyny w Polsce konkurs, w którym ocenia się kampanie społeczne za kompleksowość Biznesu, a tworzony – podobnie jak w poprzednich latach – przez Bolesława Roka z Centrum Etyki Biznesu Akademii Leona działań i nowatorskie podejście do problemu. Organizatorem konkursu jest portal www.kampaniespoleczne.pl i Fundacja Koźmińskiego i weryfikowany przez PwC. Ranking Odpowiedzialnych Firm to zestawienie największych spółek w Polsce Komunikacji Społecznej. Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest partnerem konkursu. ocenianych pod kątem jakości zarządzania społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR).

132 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 133 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

O FORUM ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU O FORUM ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU

KONTAKT e-mail: [email protected] www.odpowiedzialnybiznes.pl facebook.com/ForumOdpowiedzialnegoBiznesu Konferencja CSR 2.0 komunikacja, >> Wayne Visser edukacja, technologia –

Ponad uczestników 150 i uczestniczek

NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA 2012 13 lat na rynku 4 debaty z cyklu Rozmowy o odpowiedzialnym biznesie FORUM ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU JEST NAJSTARSZĄ I NAJWIĘKSZĄ ORGANIZACJĄ POZARZĄDOWĄ W POLSCE, KTÓRA ZAJMUJE SIĘ KONCEPCJĄ SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI BIZNESU W KOMPLEKSOWY SPOSÓB. Ogłoszenie Raportu Forum to organizacja typu think-and-do-tank, będąca rzecznikiem prowadzenia biznesu Odpowiedzialny biznes w sposób odpowiedzialny, czyli biorący pod uwagę wpływ przedsiębiorstwa na środowisko w Polsce 2011. Targi CSR 2012 – i społeczeństwo. Jesteśmy platformą współpracy i dialogu wyznaczającą trendy Dobre praktyki i kierunki odpowiedzialnego biznesu i zrównoważonego rozwoju w Polsce. Niemal 70 wystawców

VI Ranking odpowiedzialnych Projekt RespEn. Facebook fi rm 2012 (FOB patronem, Ponad Sposób na zwiększenie Ponad ranking publikowany konkurencyjności jest przez Gazetę Prawną, małych i średnich FOB CZŁONKIEM 400 000 współpraca z Akademią Leona odsłon portalu rocznie 3800 przedsiębiorstw Koźmińskiego i PwC) MIĘDZYNARODOWYCH fanów i fanek podczas kryzysu gospodarczego INICJATYW I ORGANIZACJI Projekt Współpraca (lider projektu międzysektorowa Agencja Rozwoju FOB W INTERNECIE na rzecz CSR na Śląsku Pomorza) Blisko (lider projektu Izba WYBRANE PROJEKTY PARTNERSKIE Rzemieślnicza oraz YouTube Małej i Średniej Ponad 1000 Przedsiębiorczości informacji rocznie w Katowicach)

:,=-$=5•:12:$ġ21(*2 ROZWOJU DLA POLSKIEGO 17 000 BIZNESU Wizja zrównoważonego Ponad wyświetleń rozwoju dla polskiego biznesu 2050 Konkurs Raporty Społeczne 2012 80 000 (współpraca (współpraca z PwC i SGS) unikalnych użytkowników z Ministerstwem i użytkowniczek rocznie Gospodarki i PwC)

134 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 135 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

O FORUM ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU O FORUM ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU

KONTAKT Agnieszka Gajek KONTAKT e-mail: [email protected] Magdalena Andrejczuk e-mail: [email protected] www.kartaroznorodnosci.pl facebook.com/zarzadzanieroznorodnoscia

PROGRAM PARTNERSTWA KARTA RÓŻNORODNOŚCI to kompleksowy program współpracy FOB z fi rmami – liderami odpowiedzialnego biznesu, to międzynarodowa inicjatywa promowana przez Komisję Europejską, obecna w 12 krajach UE. które poprzez swoje zaangażowanie i działania przyczyniają się do szerzenia idei CSR w Polsce. Kartę w całej UE podpisało już ponad 6 tys. pracodawców.

Inauguracja Karty Różnorodności w Polsce miała 2 POZIOMY WSPÓŁPRACY: miejsce 14 lutego 2012 roku w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Kartę uroczyście podpisało Partner Strategiczny Partner Wspierający 14 prezesów i prezesek największych fi rm w Polsce. Różnorodność – fi rma, która chce dzielić się swoimi – fi rma lub instytucja, która wspiera FOB w miejscu pracy doświadczeniami w zakresie odpowiedzialnego w profesjonalnym i sprawnym to różni pracownicy i pracownice – którzy różnią się biznesu, zobowiązuje się długofalowo zarządzaniu stowarzyszeniem, ze względu na wiek, płeć, niepełnosprawność, wspierać rozwój idei CSR udostępniając swoje narzędzia wyznanie, status rodzinny czy styl życia. i rozwijać swoje działania. lub usługi. Różni ludzie to różne pomysły, Współpraca z Współpraca z większa efektywność, a także przyjazne miejsce pracy i równe szanse dla wszystkich W 2012 ROKU bez względu na to, kim są. 43 12 Partnerami Partnerami W 2012 roku 42 fi rmy i organizacje Strategicznymi Wspierającymi podpisały Kartę Różnorodności w Polsce. Kolejni pracodawcy dołączają do tego grona. >> kwartalne analizy tematyczne: Komunikat KE, Program edukacyjny Karty Różnorodności to: newsletter Organizacje strażnicze • szkolenia (watchdog organisations), Szczyt Ziemi Rio+20, • spotkania z ekspertami/ekspertkami Kobiety w biznesie • wymiana wiedzy i doświadczeń między sygnatariuszami >> Grupa Robocza karta Edukowanie • narzędzie do implementacji zapisów Karty. konsumentów Doświadczenia polskiego rynku różnorodności

POWIEDZIALNEGO BIZNESU Zarządzanie wiedzą w europie w kontekście CSR Wyzwania, możliwości, trendy INICJATYWY PROGRAMU PARTNERSTWA W 2012 ROKU Polska Karta Różnorodności należy do Europejskiej Platformy Kart Różnorodności przy Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości Komisji Europejskiej. 7 publikacji 12 patronat spotkań edukacyjnych honorowy

>> networking i integracja >> szkolenia: organizacja spotkania spotkań zrównoważonych firmy opiekun z ekspertem — norma BS 8901, w programie karty webinaria osoba niepełnosprawna: edukacyjnym różnorodności karty w polsce CSR Europe klient i pracownik różnorodności 2013 w 2013 roku

136 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 137 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

O FORUM ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK

KONTAKT Piotr Sobolewski Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. e-mail: [email protected] 1 24/7PR 1 PR START Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 103 [email protected] społeczne i rozwój i rozwój kompetencji www.lob.org.pl społeczności lokalnej facebook.com/LigaOdpowiedzialnegoBiznesu 2 ABB Sp. z o.o. 2 Projekt społeczny ABB w Aleksandrowie Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 102 Łódzkim „Uczeń z pasją, inżynier społeczne i rozwój i rozwój kompetencji z przyszłością” społeczności lokalnej 3 AEGIS MEDIA 3 Future Proof – Lokalne działania wpisujące Zaangażowanie dobry sąsiad 98 się w globalną strategię Grupy AEGIS MEDIA społeczne i rozwój LIGA ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU społeczności lokalnej 4 Wellbeing AEGIS Praktyki z zakresu pracy work-life balance 55 to program edukacyjny skierowany do środowiska akademickiego: studentów i studentek, organizacji studenckich. 4 Antalis Poland 5 RACE 2012 Ład organizacyjny zarządzanie 34 Buduje nowe kadry innowatorów, menedżerów, liderów zmian. To płaszczyzna wymiany wiedzy i doświadczenia między praktykami CSR a młodymi ludźmi. 5 ASTOR Sp. z o.o. 6 Jednodniowy Prezes ASTOR Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 111 To narzędzie zmian świadomości społecznej na temat CSR, miejsce działań i energii. społeczne i rozwój społeczności lokalnej 7 Konkurs ASTOR dla Pracowników Praktyki z zakresu pracy dialog z pracownikami/ 54 /partycypacja pracowników 6 ATERIMA 8 Bezpłatne udźwiękowione lekcje języka Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 103 Ponad niemieckiego społeczne i rozwój i rozwój kompetencji społeczności lokalnej 8000 7 Aviva 9 Work-life balance Praktyki z zakresu pracy work-life balance 55 25 8 Bank BGŻ 10 Bezpłatny rachunek dla organizacji Zagadnienia dostępność produktów 87 9. odbiorców Ambasadorów NON-PROFIT „Pakiet społeczny lider” konsumenckie i usług edycja Ligi i odbiorczyń i Ambasadorek 80 11 Jeżdżę z Głową Zaangażowanie bezpieczeństwo na drodze 110 programu Odpowiedzialnego uczestników w 2012 roku na 25 uczelniach społeczne i rozwój Biznesu w roku i uczestniczek akademickim społeczności lokalnej Akademii w 17 miastach 2012/2013 Odpowiedzialnego 12 Pierwszy raport odpowiedzialnego Ład organizacyjny raportowanie 37 biznesu „Bank lokalnych społeczności” Biznesu – 15 województw LOB W LICZBACH dwudniowego 13 Plan Senior – specjalne konto dla osób Zagadnienia dostępność produktów 88 spotkania w wieku emerytalnym konsumenckie i usług

studentów 14 Rady klientów w Banku BGŻ Ład organizacyjny dialog z interesariuszami 36 i studentek z praktykami 15 Warsztaty dotyczące społecznej Ład organizacyjny zarządzanie 34 1450 zajmującymi się CSR odpowiedzialności biznesu w analizie ryzyka fanów i fanek LOB kredytowego na Facebooku 9 Bank BPH 16 Różnorodność w Banku BPH Prawa człowieka różnorodność 41 10 Bank Gospodarstwa 17 Młody Obywatel Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 114 Krajowego społeczne i rozwój 50 społeczności lokalnej współpracujących organizacji 11 Bank Zachodni WBK 18 Liderzy Europy Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 113 w 2012 roku społeczne i rozwój 58 społeczności lokalnej zrealizowanych projektów promujących CSR w 2012 roku, m.in. w ramach Programu 19 Santander Universidades Zaangażowanie wspieranie nauki 117 Grantowego Pracowni Działań Lokalnych społeczne i rozwój społeczności lokalnej 12 Bayer 20 Baylab – multimedialny salon Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 111 popularnonaukowy społeczne i rozwój społeczności lokalnej LIGA ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU W 2012 ROKU 13 BOŚ Bank 21 2 złote dla zwierzaka Zaangażowanie marketing zaangażowany 115 społeczne i rozwój społecznie PARTNERZY PATRONAT HONOROWY społeczności lokalnej 22 H2O Design – młodzieżowy konkurs Środowisko edukacja ekologiczna 73 na projekt karty Debit MasterCard® 14 Capgemini Sp. z o.o. 23 Business Mama Praktyki z zakresu pracy firma przyjazna rodzicom 50 24 Program Grantowy Capgemini Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 57 PATRONI MEDIALNI MEDIA WSPÓŁPRACUJĄCE „Inwestujemy w Dobre Pomysły” Radio Żak, Spinacz, 25 Segregacja śmieci w biurach Środowisko ekobiuro 65 Radio Kampus, Uzetka, BiS

138 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 139 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK

Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. 15 Carlsberg Polska 26 Budowanie kultury bezpieczeństwa Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 49 24 Diageo Polska 49 Kampania „Alkohol to odpowiedzialność. Zagadnienia edukacja konsumentów 88 wśród pracowników w miejscu pracy Sp. z o.o. Pij rozważnie” konsumenckie 27 Zielone Biuro Środowisko ekobiuro 66 50 Społeczności Lokalne Zaangażowanie dobry sąsiad 98 społeczne i rozwój 16 Carrefour Polska 28 Program „Dożywianie z Carrefour” Zaangażowanie działania charytatywno- 108 społeczności lokalnej Sp. z o.o. społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej 51 Zespół GreenIQ Środowisko programy prośrodowiskowe 75 29 Warsztaty edukacyjne dla przedsiębiorców Uczciwe praktyki edukacja rynku 80 25 DuPont Poland 52 Światowy Indeks Bezpieczeństwa Żywności Uczciwe praktyki edukacja rynku 82 operacyjne Sp. z o.o. operacyjne 30 Zatrudnienie wspierane – innowacyjna Prawa człowieka różnorodność 41 26 E. & J. Gallo Winery 53 BAREFOOT – na tropie dobrej zabawy! Zaangażowanie dobry sąsiad 98 forma aktywizacji zawodowej osób społeczne i rozwój niepełnosprawnych społeczności lokalnej 17 CEMEX 31 Certyfikacja EMAS Cementowni Chełm Środowisko certyfikacja 72 27 EDF Polska 54 Centralizacja funkcji wsparcia Ład organizacyjny zarządzanie 35 32 Ograniczanie wykorzystania Środowisko ekoefektywność 68 55 Dni Otwartych Drzwi Zaangażowanie dobry sąsiad 99 wody w CEMEX społeczne i rozwój społeczności lokalnej 33 Program edukacyjny Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 112 dla szkół chełmskich społeczne i rozwój 56 Platforma szkoleniowa Ecampusmanager Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 52 społeczności lokalnej 57 Przystosowanie elektrociepłowni Środowisko ekoefektywność 69 34 Program przywództwa w zakresie BHP Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 48 do pracy bezskładowiskowej w miejscu pracy 58 Wiadomość BHP Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 49 35 Rekultywacja przyrodnicza Środowisko bioróżnorodność 69 w miejscu pracy byłej kopalni w Sitnie 59 Zarządzanie stresem w Grupie EDF w Polsce Praktyki z zakresu pracy zdrowie pracowników 58 36 Szkolenia z przywództwa Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 52 28 ENEA S.A. 60 Konkurs Wiedzy Energetycznej Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 49 w zrównoważonym rozwoju „1 z 10 tysięcy” w miejscu pracy 37 Transformacja w CEMEX Ład organizacyjny zarządzanie 34 61 Raport społecznej odpowiedzialności Ład organizacyjny raportowanie 36 – usprawnienie procesów i struktur biznesu Grupy ENEA 2011 38 Zaangażowanie najwyższego kierownictwa Ład organizacyjny zarządzanie 35 62 System dwustronnego wydruku Środowisko ekobiuro 65 w zrównoważony rozwój 63 Udostępnienie serwisu ENEA.pl Zagadnienia dostępność produktów 87 18 Citi Handlowy 39 Budowanie Niezależności Finansowej Kobiet Zagadnienia edukacja konsumentów 89 osobom z niepełnosprawnościami konsumenckie i usług konsumenckie 29 Ergo Hestia 64 Portret Pomorzan Zaangażowanie dobry sąsiad 99 40 Gra internetowa „Pierwszy milion” Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 113 społeczne i rozwój społeczne i rozwój społeczności lokalnej społeczności lokalnej 30 Fabryka Komunikacji 65 Bajki nie z tej bajki Zaangażowanie działania charytatywno- 108 41 Odzyskiwanie Dzieł Sztuki Zaangażowanie sztuka i kultura 117 Społecznej społeczne i rozwój -filantropijne społeczne i rozwój społeczności lokalnej społeczności lokalnej 66 Portal kampaniespoleczne.pl Zaangażowanie edukacja dorosłych 116 42 Wolontariat Seniorów Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 56 społeczne i rozwój 19 Coca-Cola HBC 43 Firma Pełna Fanów Praktyki z zakresu pracy adaptacja i integracja 47 społeczności lokalnej Polska 31 Fortum Power 67 Energia Edukacji Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 113 20 Coca-Cola Poland 44 Lider Animator Zaangażowanie aktywność fizyczna 115 and Heat Polska społeczne i rozwój Services społeczne i rozwój społeczności lokalnej społeczności lokalnej 68 Fortum dla Śląskich Dzieci Zaangażowanie dobry sąsiad 98 21 Credit Agricole Bank 45 Program wolontariatu „Działam, bo lubię” Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 56 społeczne i rozwój Polska społeczności lokalnej 22 CSRinfo 46 Akademia Dialogu Uczciwe praktyki dialog i konsultacje 83 69 Lato z Teatrem Zaangażowanie dobry sąsiad 98 operacyjne z interesariuszami społeczne i rozwój społeczności lokalnej 23 Deloitte 47 Akcja „Zostań dawcą krwi” Zaangażowanie działania charytatywno- 107 społeczne i rozwój -filantropijne 70 Maraton samochodów elektrycznych Środowisko zrównoważony transport 70 społeczności lokalnej 71 Planszowa Gra Energetyczna Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 113 48 Działania charytatywne z udziałem Zaangażowanie działania charytatywno- 105 społeczne i rozwój pracowników społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej społeczności lokalnej 72 Uaktualniony Kodeks etyczny Fortum Ład organizacyjny etyka 31 73 Wyprawa rowerowa „Z hałdy Zaangażowanie dobry sąsiad 98 do Skandynawii” społeczne i rozwój społeczności lokalnej 32 GASPOL 74 Forum Rozwoju Efektywnej Energii (FREE) Uczciwe praktyki edukacja rynku 81 operacyjne

140 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 141 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK

Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. 33 Getin Noble Bank 75 Wolontariat pracowniczy „Zgrana Ekipa” Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 57 39 Grupa LOTOS S.A. 100 Konsultacje społeczne projektu Ład organizacyjny etyka 31 S.A. Kodeksu etyki 34 GlaxoSmithKline 76 Projekt „Krok po kroku” Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 49 101 Zaangażowanie interesariuszy Ład organizacyjny dialog z interesariuszami 36 w miejscu pracy w proces aktualizacji strategii CSR 77 Zielone Laboratorium Środowisko ekobiuro 66 102 Zastosowanie gazu ziemnego do celów Środowisko ekoefektywność 68 grzewczych i technologicznych 35 Global e-Business 78 Dzień na rowerze Środowisko zrównoważony transport 71 w Grupie LOTOS S.A. Operations 79 Eco-kids Środowisko edukacja ekologiczna 73 40 Grupa Muszkieterów 103 Muszkieterowie dla Polek Zaangażowanie profilaktyka zdrowotna 100 80 Happy Parenting Praktyki z zakresu pracy firma przyjazna rodzicom 50 społeczne i rozwój społeczności lokalnej 81 Mentoring dla studentów Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 102 społeczne i rozwój i rozwój kompetencji 104 Zbieramy Krew dla Polski Zaangażowanie działania charytatywno- 107 społeczności lokalnej społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej 82 Olimpiada CSR Zaangażowanie działania charytatywno- 108 społeczne i rozwój -filantropijne 41 Grupa Raben 105 Tydzień CSR Praktyki z zakresu pracy zdrowie pracowników 60 społeczności lokalnej 42 Grupa Żywiec 106 Koalicja dla Trzeźwości Młodzieży Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 112 83 To jest projekt! Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 114 społeczne i rozwój społeczne i rozwój społeczności lokalnej społeczności lokalnej 43 Henkel Polska 107 Compliance – system wdrażania Ład organizacyjny etyka 33 84 Zbiórka odpadów elektronicznych Środowisko recykling 68 Sp. z o.o. i monitorowania zasad etyki w biznesie 36 Grupa Allegro 85 Aukcje Pracowników Allegro Zaangażowanie działania charytatywno- 105 44 Horus Innowacyjne 108 Bądź Widoczny – Bądź Bezpieczny Zaangażowanie bezpieczeństwo na drodze 110 społeczne i rozwój -filantropijne Materiały społeczne i rozwój społeczności lokalnej Przemysłowe społeczności lokalnej Sp. z o.o. 86 Nakarm psa z Tablica.pl Zaangażowanie działania charytatywno- 110 społeczne i rozwój -filantropijne 45 IBM 109 IBM Grant Services – rozbudowa potencjału Zaangażowanie inwestycje społeczne 104 społeczności lokalnej organizacji pozarządowych społeczne i rozwój społeczności lokalnej 87 Projekt „Kręć kilometry, zaparkuj Środowisko zrównoważony transport 71 klimatycznie” 110 Praktyki IBM dla osób z ASD Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 103 (z zaburzeniami ze spektrum autyzmu) społeczne i rozwój i rozwój kompetencji 37 Grupa GPEC 88 Akademia Rozwoju Grupy GPEC Środowisko szkolenia i rozwój 51 społeczności lokalnej 89 Bo święta potrzebują ciepła... Zaangażowanie dobry sąsiad 99 111 Teachers Try Science Zaangażowanie edukacja dorosłych 117 społeczne i rozwój społeczne i rozwój społeczności lokalnej społeczności lokalnej 90 EKO-FIRMA Środowisko programy 75 46 IBM BTO 112 Telepraca Praktyki z zakresu pracy elastyczne formy pracy 47 prośrodowiskowe 47 IKEA Retail 113 Ekologiczna reklama Środowisko edukacja ekologiczna 74 91 Kondycja z GPEC Zaangażowanie zdrowie pracowników 60 „Przyszło świeże w IKEA Targówek” społeczne i rozwój społeczności lokalnej 114 IKEA Łódź dla natury Środowisko edukacja ekologiczna 73 92 Mama GPEC i Tata GPEC Praktyki/aspekty firma przyjazna rodzicom 51 115 IKEA przechodzi na ekologiczną Środowisko ekoefektywność 69 pracownicze technologię LED 93 Program „Wspólne Działanie – Środowisko wolontariat pracowniczy 58 116 Program stypendialny Zaangażowanie marketing zaangażowany 115 Lokalne Zaangażowanie” „Na Rodzinę Można Liczyć” społeczne i rozwój społecznie społeczności lokalnej 38 Grupa Kapitałowa 94 Dzień Godności Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 111 Pelion S.A. społeczne i rozwój 117 Zazieleń biuro z IKEA Kraków Środowisko ekobiuro 66 społeczności lokalnej 118 Zrównoważony Transport do IKEA Kraków Środowisko zrównoważony transport 70 95 Eko Projekt Pelion Środowisko programy prośrodowiskowe 75 48 ING Bank Śląski 119 Praktyka z Lwem Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 102 96 I Ty możesz zostać Św. Mikołajem Zaangażowanie działania charytatywno- 107 społeczne i rozwój i rozwój kompetencji społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej społeczności lokalnej 120 Procedura Zarządzania Dostawcami Uczciwe praktyki relacje z dostawcami 78 97 Łódź Maraton Dbam o Zdrowie Zaangażowanie działania charytatywno- 106 w ING Banku Śląskim operacyjne społeczne i rozwój -filantropijne 121 Wolontariat ING Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 58 społeczności lokalnej 49 INVESTIN Sp. z o.o. 122 Zielone Biuro Środowisko ekobiuro 66 98 Razem Możemy Więcej! Zaangażowanie inwestycje społeczne 104 społeczne i rozwój 50 IQ Marketing 123 Zatrudnij ASA Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 103 społeczności lokalnej społeczne i rozwój i rozwój kompetencji społeczności lokalnej 99 Samotna Mamo nie jesteś sama Zaangażowanie działania charytatywno- 109 społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej

142 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 143 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK

Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. 51 Jeronimo Martins 124 Sponsoring Mistrzostw Europy Dzieci Zaangażowanie działania charytatywno- 108 63 Operator 148 Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Uczciwe praktyki dialog i konsultacje 83 Polska S.A. z Domów Dziecka w Piłce Nożnej społeczne i rozwój -filantropijne Gazociągów Przesyłowej – konsultacje z rynkiem operacyjne z interesariuszami „Nadzieja na Euro” w 2012 roku społeczności lokalnej Przesyłowych 149 Szkolenia dla podwykonawców Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 50 GAZ-SYSTEM S.A. 125 Współpraca z Caritas Polska Zaangażowanie działania charytatywno- 109 w miejscu pracy społeczne i rozwój -filantropijne 150 Wyprawki szkolne dla pierwszoklasistów Zaangażowanie dobry sąsiad 98 społeczności lokalnej społeczne i rozwój 52 Job Impulse Polska 126 Kodeks Etyczny Ład organizacyjny etyka 31 społeczności lokalnej (Grupa Job) 151 Zatwierdzenie struktury zarządzania Ład organizacyjny zarządzanie 35 53 Kompania 127 Platforma Wolontariatu – nowe narzędzie Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 56 aspektami zrównoważonego rozwoju wraz Piwowarska SA współpracy w ramach programu z procesem raportowania według standardu wolontariatu pracowniczego Kompanii Global Reporting Initiative Wolontariuszy 152 Komunikacja wokół inwestycji Zaangażowanie dobry sąsiad 97 128 Projekt „Ekologia się opłaca” Środowisko edukacja ekologiczna 74 społeczne i rozwój społeczności lokalnej 129 Projekt ekologiczno-społeczny ekotorby Środowisko recykling 66 64 Oracle Polska 153 Porządkowanie ogrodu Domu Dziecka Zaangażowanie działania charytatywno- 107 54 KPMG Sp. z o.o. 130 No printing Day Środowisko edukacja ekologiczna 73 Sp. z o.o. społeczne i rozwój -filantropijne 55 Lafarge 131 Solidny dom z Lafarge Zagadnienia ułatwienia dla klientów 90 społeczności lokalnej konsumenckie 65 Orange Polska 154 Aplikacja Pierwsza Pomoc Zagadnienia zdrowie i bezpieczeństwo 90 132 Wolna Strefa Lafarge Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 111 konsumenckie konsumentów społeczne i rozwój 155 Edukacyjne Wyspy Orange Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 111 społeczności lokalnej społeczne i rozwój 133 Wsparcie dzieci z Domu Dziecka Zaangażowanie działania charytatywno- 107 społeczności lokalnej społeczne i rozwój -filantropijne 156 Odnowione telefony komórkowe dla Środowisko recykling 67 społeczności lokalnej klientów Orange 56 Lyreco Polska S.A. 134 EKO Jazda (ekologiczny transport) Środowisko zrównoważony transport 69 157 Orange Passion Praktyki z zakresu pracy work-life balance 55 135 LyrECO innowator Praktyki z zakresu pracy dialog z pracownikami/ 54 158 Orange Recykling – skupowanie używanych Środowisko recykling 67 /partycypacja pracowników telefonów komórkowych w salonach 136 Kodeks etyczny pracowników Lyreco Ład organizacyjny etyka 32 oraz przez serwis internetowy www.orangerecykling.pl 137 Kodeks etyczny w relacjach z dostawcami Uczciwe praktyki relacje z dostawcami 79 operacyjne 159 Oszuści mają nosa – kampania przeciw Zagadnienia edukacja konsumentów 88 nieuczciwej konkurencji konsumenckie 138 Lyreco for Education Zaangażowanie działania charytatywno- 105 społeczne i rozwój -filantropijne 160 Poradnik dla młodzieży na temat Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 112 społeczności lokalnej bezpieczeństwa w sieci społeczne i rozwój społeczności lokalnej 139 Ocena Zielonych Produktów Środowisko certyfikacja 72 161 Pracownie Orange Zaangażowanie inwestycje społeczne 104 140 Parasol Bezpieczeństwa Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 48 społeczne i rozwój w miejscu pracy społeczności lokalnej 141 Prezesi-Wolontariusze Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 58 162 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu Zagadnienia dostępność produktów 87 57 MASPEX-GMW 142 Klub Bezpiecznego Puchatka Zaangażowanie bezpieczeństwo na drodze 110 osób starszych i niepełnosprawnych konsumenckie i usług Sp. z o.o. S.K.A. społeczne i rozwój 163 Zarządzanie satysfakcją pracowników Praktyki z zakresu pracy dialog z pracownikami/ 53 społeczności lokalnej /partycypacja pracowników 58 METRO GROUP 143 Rozmowy o handlu Uczciwe praktyki edukacja rynku 79 66 Orbis S.A. 164 Kodeks Postępowania chroniący dzieci przed Prawa człowieka edukacja 40 operacyjne wykorzystywaniem seksualnym w turystyce 59 Microsoft 144 Mam moc Praktyki z zakresu pracy work-life balance 56 165 Accordeon Samodzielności Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 104 60 Mondial Assistance 145 Środowisko Środowisko ekobiuro, edukacja 66, społeczne i rozwój i rozwój kompetencji ekologiczna 73 społeczności lokalnej 61 NIVEA Polska 146 Szkółki piłkarskie NIVEA Zaangażowanie aktywność fizyczna 116 67 PepsiCo 166 Odzyskiwanie wody w zakładzie Środowisko ekoefektywność 68 Sp. z o.o. społeczne i rozwój produkcyjnym w Grodzisku Mazowieckim Grupa Beiersdorf społeczności lokalnej 68 Piotr i Paweł S.A. 167 Marka Formy Praktyki z zakresu pracy zdrowie pracowników 60 62 NSG Group w Polsce 147 Program stażowy dla bezrobotnych Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 101 69 PKO Bank Polski 168 Bankowa Akcja Honorowego Krwiodawstwa Zaangażowanie działania charytatywno- 107 społeczne i rozwój i rozwój kompetencji społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej społeczności lokalnej 169 Kodeks Etyki Ład organizacyjny etyka 32 170 Rozwój pracowników Praktyki z zakresu pracy adaptacja i integracja, 47, szkolenia i rozwój 52

144 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 145 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK

Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. 70 POLPHARMA SA 171 Dialog z pracownikami po badaniu Praktyki z zakresu pracy dialog z pracownikami/ 53 74 Pomorska Spółka 194 Edukacja pracowników w zakresie CSR Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 52 zaangażowania pracowników /partycypacja pracowników Gazownictwa 195 Transfer wiedzy Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 101 172 Popularyzacja regularnego dojazdu rowerem Środowisko zrównoważony transport 71 społeczne i rozwój i rozwój kompetencji do pracy społeczności lokalnej 71 Polska Telefonia 173 Program wsparcia pracowników firmy Praktyki z zakresu pracy work-life balance 55 75 P.P. „Porty Lotnicze” 196 Airport Carbon Acreditation Środowisko certyfikacja 72 Cyfrowa S.A. zgodny z nurtem EAP (Employee Assistance 197 Defibrylatory na Lotnisku Chopina Zagadnienia zdrowie i bezpieczeństwo 90 Program) – Firma Przyjazna Pracownikom konsumenckie konsumentów 174 System Zarządzania Zgodnością w PTC Ład organizacyjny etyka 32 76 Prima Sara Lee 198 Bezpieczeństwo pracowników Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 50 175 Świąteczna Aukcja Charytatywna Zaangażowanie działania charytatywno- 105 Coffee and Tea w miejscu pracy społeczne i rozwój -filantropijne Poland 199 Kodeks Postępowania Ład organizacyjny etyka 33 społeczności lokalnej Sp. z o.o. 200 Program adaptacyjny dla nowych Praktyki z zakresu pracy adaptacja i integracja 46 176 Wolontariat pracowniczy w ramach akcji Zaangażowanie działania charytatywno- 106 pracowników „T-Mobile dookoła świata” społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej 201 Program stażowy dla studentów Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 102 społeczne i rozwój i rozwój kompetencji 177 Zastosowanie normy ISO 26000 Ład organizacyjny dialog z interesariuszami 36 społeczności lokalnej w zarządzaniu CR 202 System oceny pracowniczej Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 52 72 Polski Koncern 178 Innowacyjny wolontariat kompetencyjny Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 114 Naftowy ORLEN SA – ORLEN wspiera młodych kierowników społeczne i rozwój 77 Procter & Gamble 203 Dziękuję Ci, Mamo Zaangażowanie marketing zaangażowany 115 projektów społecznych społeczności lokalnej Polska społeczne i rozwój społecznie społeczności lokalnej 179 ORLEN na rzecz ochrony zdrowia i życia Zaangażowanie działania charytatywno- 109 społeczne i rozwój -filantropijne 204 Program Grantowy dla Wolontariuszy Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 57 społeczności lokalnej 78 Provident Polska S.A. 205 Zostań Liderem z HR-em Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 101 180 Program „Zgłoś Zagrożenie Bezpieczeństwa” Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 50 społeczne i rozwój i rozwój kompetencji w miejscu pracy społeczności lokalnej 181 Projekt „Future Fuelled by Knowledge” Uczciwe praktyki edukacja rynku 80 79 PZU 206 Konkurs „Zdrowa Gmina” Zaangażowanie profilaktyka zdrowotna 100 – FFbK („Przyszłość zasilana wiedzą”) – operacyjne społeczne i rozwój kontynuacja społeczności lokalnej 182 Upowszechnianie wiedzy na temat Uczciwe praktyki edukacja rynku 80 80 Radisson Blu Hotel, 207 Kraków Business Run Zaangażowanie działania charytatywno- 106 poszukiwań gazu z łupków oraz tradycji operacyjne Kraków społeczne i rozwój -filantropijne przemysłu naftowego w Polsce społeczności lokalnej 183 Uruchomienie interaktywnego portalu Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 112 81 Ricoh 208 Ekojazda, czyli sposób na ograniczenie Środowisko zrównoważony transport 70 chemicznego „Poczuj Chemię” społeczne i rozwój wpływów firmy na zmiany klimatyczne społeczności lokalnej 82 RWE Polska 209 Klient w Centrum Uwagi Zagadnienia ułatwienia dla klientów 90 184 Wartości PKN ORLEN Ład organizacyjny etyka 32 konsumenckie 185 Wybór Rzecznika ds. Etyki oraz zmiana zasad Ład organizacyjny etyka 33 210 Rodzic w pracy Praktyki z zakresu pracy firma przyjazna rodzicom 51 funkcjonowania tej instytucji w PKN ORLEN SA 83 Scanmed Multimedis 211 Wybierz zdrowie! Pamiętaj o profilaktyce Zaangażowanie profilaktyka zdrowotna 100 73 Polskie Górnictwo 186 V edycja konkursu Gaz ziemny na wesoło: Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 113 społeczne i rozwój Naftowe „Zagraj z Gazusiem” społeczne i rozwój społeczności lokalnej i Gazownictwo SA społeczności lokalnej 212 Wygraj życie – wykonaj mammografię! Zaangażowanie profilaktyka zdrowotna 100 187 Akcja „Słoneczny Tornister” Zaangażowanie działania charytatywno- 109 społeczne i rozwój społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej społeczności lokalnej 84 Schenker Sp. z o.o. 213 Intermodal jako produkt ekologiczny Środowisko zrównoważony transport 70 188 Bęc Jabłkiem w Głowę Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 114 214 Program stażowy Sales Consulting Trainee Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 102 społeczne i rozwój Programme społeczne i rozwój i rozwój kompetencji społeczności lokalnej społeczności lokalnej 189 Komputer oknem na świat Zaangażowanie działania charytatywno- 109 85 SGS Polska Sp. z o.o. 215 Promocja modelu LBG w Polsce jako Uczciwe praktyki edukacja rynku 83 społeczne i rozwój -filantropijne narzędzia do mierzenia wpływu działań operacyjne społeczności lokalnej firmy na społeczeństwo – rozwój sieci LBG 190 Mały karmnik – wielka sprawa Zaangażowanie dobry sąsiad 99 86 Shell 216 Be Well Praktyki z zakresu pracy zdrowie pracowników 60 społeczne i rozwój społeczności lokalnej 87 Siemens Sp. z o.o. 217 Raport Siemensa „Rozważna i profilaktyczna” Zaangażowanie profilaktyka zdrowotna 100 oraz „Zdrowie Męska Rzecz” społeczne i rozwój 191 Nie Sam z Mikołajem Zaangażowanie działania charytatywno- 109 społeczności lokalnej społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej 192 Smocze łodzie w Gdańsku Praktyki z zakresu pracy adaptacja i integracja 47 193 Strategia Dialogu Społecznego w zakresie Uczciwe praktyki edukacja rynku 81 poszukiwania gazu niekonwencjonalnego operacyjne oraz prowadzenia debaty publicznej

146 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 147 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK INDEKS FIRM I ICH DOBRYCH PRAKTYK

Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. Lp. Nazwa firmy Lp. Nazwa praktyki Obszar wg ISO 26000 Kategoria str. 85 Skanska Property 218 Kampania „O mało co...” Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 48 97 TRI (Poland) 245 TRP Hobby Klub Praktyki z zakresu pracy adaptacja i integracja 47 Poland w miejscu pracy 246 WARM-BIZ, redukujemy CO2 Środowisko ekobiuro 66 219 Program wdrożeniowy „Introduction” Praktyki z zakresu pracy adaptacja i integracja 46 247 Zaplanuj swoją karierę – współpraca Zaangażowanie tworzenie miejsc pracy 102 dla nowych pracowników Skanska Property ze szkołami średnimi i uczelniami wyższymi społeczne i rozwój i rozwój kompetencji Poland społeczności lokalnej 220 Zaangażowanie w inicjatywy lokalne, Zaangażowanie sztuka i kultura 118 98 TU Europa S.A. 248 Kuźnia Europy Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 51 wspierające tworzenie i rozwój przestrzeni społeczne i rozwój miejskich społeczności lokalnej 249 Wolontariat pracowniczy Zaangażowanie działania charytatywno- 106 społeczne i rozwój -filantropijne 221 Zielona Edukacja Najemców Środowisko edukacja ekologiczna 74 społeczności lokalnej 89 Stena Recycling 222 STENA Ekostacja – pierwsza stacja recyklingu Środowisko recykling 67 99 Tymbark-MWS 250 Turniej Piłki Nożnej dla dzieci „Z podwórka Zaangażowanie aktywność fizyczna 116 Sp. z o.o. w Warszawie Sp. z o.o. S.K.A. na stadion o Puchar Tymbarku” społeczne i rozwój 90 TAURON Polska 223 Kampania edukacyjno-informacyjna Zagadnienia edukacja konsumentów 88 społeczności lokalnej Energia SA „Bezpieczniki TAURONA” konsumenckie 100 Unilever Polska 251 Projekt Gospodarni.pl Zagadnienia edukacja konsumentów 89 224 Kampania społeczna Zagadnienia edukacja konsumentów 89 konsumenckie „Niska emisja – wysokie ryzyko” konsumenckie 252 Światowy Dzień Mycia Rąk Zaangażowanie edukacja dzieci i młodzieży 112 225 Projekt „Bohaterowie z dnia na dzień” Zaangażowanie działania charytatywno- 107 społeczne i rozwój społeczne i rozwój -filantropijne społeczności lokalnej społeczności lokalnej 101 UPC Polska 253 In Heroes Praktyki z zakresu pracy wolontariat pracowniczy 57 226 Projekt „Domy pozytywnej energii” Zaangażowanie działania charytatywno- 108 254 Internet Starter Zaangażowanie edukacja dorosłych 116 społeczne i rozwój -filantropijne społeczne i rozwój społeczności lokalnej społeczności lokalnej 91 Tchibo Warszawa 227 3E dla środowiska naturalnego Środowisko programy prośrodowiskowe 75 102 Volkswagen Poznań 255 Checkup Praktyki z zakresu pracy zdrowie pracowników 59 228 Asortyment tekstyliów i artykułów Zagadnienia ekoznakowanie 90 256 Konferencja Jakościowa Dostawców Uczciwe praktyki relacje z dostawcami 79 drewnianych wyprodukowany ze konsumenckie operacyjne zrównoważonych surowców w ofercie Tchibo 257 Niebieskie granty Volkswagen Poznań Środowisko edukacja ekologiczna 73 229 Certyfikat Zielony Sklep Środowisko certyfikacja 72 258 Wyzwania demograficzne Praktyki z zakresu pracy zdrowie pracowników 59 230 Infolinia Kodeksu Postępowania Tchibo Ład organizacyjny etyka 33 103 Wawel SA 259 Słodki Dzień Dziecka Zaangażowanie działania charytatywno- 108 231 Zrównoważone kawy w ofercie Tchibo Zagadnienia ekoznakowanie 91 społeczne i rozwój -filantropijne konsumenckie społeczności lokalnej 92 Tebodin Poland 232 Raport Zrównoważonego Rozwoju 2011 Ład organizacyjny raportowanie 37 104 Wydawnictwo 260 Fundacja Zwierciadło Zaangażowanie sztuka i kultura 118 233 System Jakości Tebodin TQS Ład organizacyjny zarządzanie 35 Zwierciadło społeczne i rozwój społeczności lokalnej 234 Tydzień Bezpieczeństwa Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo w miejscu 48 pracy 105 Zakłady Azotowe 261 Centrum Kompetencji PUŁAWY Uczciwe praktyki edukacja rynku 82 „Puławy” Spółka operacyjne 235 Zrównoważone budownictwo Środowisko ekobudownictwo 71 Akcyjna 93 Tesco Polska 236 I Bieg Charytatywny Tesco Dzieciom Zaangażowanie działania charytatywno- 106 106 ZT „Kruszwica” S.A. 262 Program Change Behaviour – Praktyki z zakresu pracy bezpieczeństwo 49 społeczne i rozwój -filantropijne Twoje i moje bezpieczeństwo w miejscu pracy społeczności lokalnej 237 Fora pracownicze – forma dialogu Praktyki z zakresu pracy dialog z pracownikami/ 53 i współpracy na linii pracodawca – pracownicy /partycypacja pracowników 238 Konkurs „Liderzy Wartości 2012” Praktyki z zakresu pracy dialog z pracownikami/ 54 /partycypacja pracowników 239 Program menadżerski Ekstraklasa Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 51 – szansa na rozwój dla talentów z zewnątrz 240 Zdrowy Apetyt – osobisty doradca Zagadnienia edukacja konsumentów 89 żywieniowy w smartfonie konsumenckie 94 Teva Pharmaceuticals 241 Zdrowy Dialog Uczciwe praktyki edukacja rynku 81 Polska sp. z o.o. operacyjne 95 TNT Express 242 Zawody kurierskie Drive me Challenge Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 53 (Worldwide) Poland Sp. z o.o. 96 Totalizator Sportowy 243 Akademia umiejętności – szkolenia Praktyki z zakresu pracy szkolenia i rozwój 51 i coaching dla kadry kierowniczej i pracowników sił sprzedaży 244 Odpowiedzialny Sprzedawca Uczciwe praktyki edukacja rynku 82 – szkolenia dla sprzedawców LOTTO operacyjne

148 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 149 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI DŁUGOLETNIE PRAKTYKI DŁUGOLETNIE

Raporty, Praktyki długoletnie w których Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka wg ISO 26000 została Poniższe praktyki były prezentowane we wcześniejszych edycjach Raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki”, opisana a opisane w nich działania były realizowane przez fi rmę także w 2012 roku. 12 Blue Media Akademia Zdrowia Praktyki Prozdrowotny cykl wydarzeń dla pracowników firmy. 2011 S.A. z zakresu pracy 13 BOŚ Bank Raport Ekologiczny Środowisko Od 1998 roku BOŚ sporządza corocznie Raport Ekologiczny, 2009 Raporty, prezentując proekologiczną działalność banku. Działania w których opisane w praktyce „Bank przyjazny klimatowi”. Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka 14 Capgemini Projekt Teatr Zaangażowanie Spektakl charytatywny grany tylko przez pracowników 2011 wg ISO 26000 została Sp. z o.o. społeczne firmy na rzecz Stowarzyszenia SIEMACHA, co roku na święta opisana i rozwój Bożego Narodzenia od 2008 roku. 1 Alcatel-Lucent Lepszy start – Zaangażowanie Program realizowany wspólnie z Fundacją dla Polski; ma na 2010 społeczności Polska spełnione społeczne celu rozwój proaktywnych i przedsiębiorczych postaw wśród lokalnej w działaniu i rozwój kobiet. Wcześniej działania opisane w praktyce „Wolontariat 15 Carlsberg Bądź FAIR wobec Środowisko Akcja organizowana od roku 2010 na dużych eventach 2011 (II edycja) społeczności pracowniczy”. Polska środowiska. Daj sponsorowanych przez Carlsberg Polska, np. podczas lokalnej śmieciom kosza Woodstock i EURO 2012. ATERIMA 2 Bezpieczna Prawa Współpraca ze Stowarzyszeniem PoMOC w zakresie edukacji 2011 16 Citi Handlowy Moje finanse Zagadnienia Przygotowanie młodych ludzi do podejmowania racjonalnych 2005, praca za granicą człowieka osób wyjeżdżających za granicę w celach zarobkowych. konsumenckie i korzystnych dla siebie decyzji finansowych, popartych stale 2008 W 2012 roku zostały przeprowadzone szkolenia dla aktualizowaną wiedzą. pracowników firmy z zakresu przeciwdziałania handlowi ludźmi. 17 Citi Handlowy Od Grosika Zaangażowanie Zapoznanie dzieci z różnymi formami oszczędzania 2011 do Złotówki społeczne oraz wykształcenie w nich pozytywnych nawyków Bank BGŻ 3 Klasa BGŻ Zaangażowanie Autorski program stypendialny dla zdolnych i społecznie 2009 i rozwój w gospodarowaniu posiadanymi zasobami i dysponowaniu społeczne zaangażowanych absolwentów gimnazjów z mniejszych społeczności własnymi środkami finansowymi. i rozwój miejscowości. lokalnej społeczności lokalnej 18 Citi Handlowy Program Praktyki Celem Programu Wolontariatu Pracowniczego jest 2004, Wolontariatu z zakresu pracy wspieranie i rozwijanie zaangażowania społecznego 2005, Bank BPH 4 Konkurs na Praktyki „Wiosna z GE Volunteers” to coroczny cykl projektów 2011 Pracowniczego obecnych i byłych pracowników banku. W ramach programu 2006, najlepszy projekt z zakresu pracy charytatywnych prowadzonych przez pracowników- w Citi Handlowy we wrześniu 2012 roku zainaugurowano Klub Wolontariusza 2010 wolontariatu wolontariuszy w wielu miastach w Polsce. Wcześniej – miejsce spotkań i inspiracji wolontariuszy banku. „Wiosna z GE działania wolontariatu pracowniczego opisane w praktyce Volunteers” „Witaj Szkoło”. 19 Citi Handlowy Tydzień dla Zagadnienia Promowanie wśród Polaków oszczędzania, a także 2009 Oszczędzania – konsumenckie propagowanie rozwijania umiejętności racjonalnego Bank 5 Bractwa sportowe Praktyki W banku działa pięć bractw sportowych, które skupiają 2011 Światowy Dzień gospodarowania swoimi zasobami finansowymi. Gospodarstwa pracowników z zakresu pracy ok. 250 pracowników. Wcześniej działania opisane Oszczędzania Krajowego w praktyce „Aktywność sportowa w BGK”. 20 Citi Handlowy Wdrożenie Systemu Środowisko W trosce o środowisko oraz w celu dalszego rozwoju 2010 Bank 6 Małe marzenia Praktyki Najpopularniejsza coroczna akcja wolontariatu 2009, Zarządzania działalności proekologicznej w banku i spółkach wdrożono Gospodarstwa do spełnienia – z zakresu pracy pracowniczego BGK – pracownicy odpowiadają na potrzeby 2010 Środowiskowego System Zarządzania Środowiskowego. Krajowego wolontariat wychowanków domów dziecka. Wcześniej działania (SZŚ) w grupie wolontariatu pracowniczego opisane m.in. w praktyce finansowej Banku „Wolontariat jest Super!”. Handlowego i Citi Bank 7 Miesiąc zdrowia Praktyki Działania w trosce o zdrowie pracowników, opisane 2010 21 Citi Handlowy Więcej drzew Środowisko Celem programu jest promowanie ekologicznych nawyków 2008 Gospodarstwa z zakresu pracy wcześniej w praktyce „Profilaktyka zdrowotna pracowników”. dzięki Tobie oraz zachęcenie klientów banku do rezygnacji z papierowych Krajowego wyciągów z kont osobistych lub kart kredytowych. Bank 8 Wsparcie edukacji Praktyki Działania wspierające edukację przedszkolną na terenach 2009 22 Coca-Cola HBC Fundusz Kropli Zaangażowanie Fundusz Kropli Beskidu został zainicjowany w 2005 roku 2006, Gospodarstwa przedszkolnej na z zakresu pracy wiejskich. Elementem programu jest inicjatywa „Przyjazne Polska Beskidu: „Każda społeczne przez firmy systemu Coca-Cola w Polsce oraz fundacje: 2007 Krajowego terenach wiejskich Przedszkole”, dzięki której – we współpracy z lokalną kropla wody i rozwój Fundację Partnerstwo dla Środowiska i Fundusz Partnerstwa. społecznością – powstało kilkanaście placów zabaw przy z Beskidu to społeczności wiejskich przedszkolach. nasze dziedzictwo lokalnej 9 Bank Zachodni Karta Visa Silver Zaangażowanie Bank i jego klienci od 10 lat wspierają program dożywiania 2007 – szanujmy je WBK Akcja Pajacyk społeczne dzieci „Pajacyk”, prowadzony przez Polską Akcję wspólnie” i rozwój Humanitarną. Z każdej zrealizowanej płatności kartą Visa 23 Coca-Cola HBC Go up! – Praktyki Program adresowany jest do pracowników na stanowiskach 2010 społeczności Silver Akcja Pajacyk część środków trafia na konto PAH. Polska Ruszaj w górę! z zakresu pracy niekierowniczych; daje szansę rozwoju osobom z wysokim lokalnej potencjałem i aspiracjami do pełnienia funkcji kierowniczych. Bank Zachodni 10 Program „Obsługa Zagadnienia Program, którego celem jest tworzenie udogodnień dla 2010 24 Coca-Cola Coca-Cola Cup – Zaangażowanie Coca-Cola Cup to jeden z największych i najstarszych 2011 WBK bez barier” konsumenckie klientów z niepełnosprawnością i systematyczne usuwanie Poland ogólnopolski społeczne w Polsce turniejów piłkarskich dla młodzieży organizowany barier, jakie mogą oni napotkać. Services turniej piłkarski i rozwój od 1999 roku. Obejmuje kategorię drużyn gimnazjalnych 11 Bayer Barometr Zaangażowanie Badanie opinii społecznej cyklicznie realizowane w Polsce 2010, dla młodzieży społeczności dziewcząt i chłopców. Edukacyjny Bayer społeczne w ramach globalnego programu promocji nauk ścisłych 2011 lokalnej i rozwój „Making Science Make Sense”. społeczności lokalnej

150 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 151 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI DŁUGOLETNIE PRAKTYKI DŁUGOLETNIE

Raporty, Raporty, w których w których Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka wg ISO 26000 została wg ISO 26000 została opisana opisana 25 Coca-Cola Edukacja na temat Środowisko Program „Nie zatrzymaj. Przetwarzaj” jest realizowany od 2011 36 GlaxoSmithKline Mam Haka na Raka Zaangażowanie Ogólnopolski program społeczny realizowany przez Polską 2009 Poland segregacji odpadów 2009 roku podczas Coke Live Music Festival w Krakowie, społeczne Unię Onkologii we współpracy z GSK. Services i recyklingu podczas chociaż jest również obecny w czasie wszystkich innych i rozwój Coke Live Music imprez masowych sponsorowanych i organizowanych przez społeczności Festival firmy systemu Coca-Cola w Polsce. Działania opisane były lokalnej w praktyce „Wzrost świadomości ekologicznej Polaków 37 GoodBrand CR Navigator Uczciwe Platforma dzielenia się wiedzą, promująca strategiczne 2011 w zakresie recyklingu odpadów opakowaniowych”. praktyki podejście do CSR. 26 Coca-Cola Tydzień LIVE Praktyki Celem programu jest zapoznanie pracowników ze strategią 2010 operacyjne Poland POSITIVELY WEEK z zakresu pracy CSR firmy, tak aby stała się dla nich zrozumiała, oraz 38 Grupa Place Zabaw – Zaangażowanie Celem akcji jest odpowiadanie na potrzeby lokalnych 2009 Services zachęcenie ich do aktywnego realizowania w codziennym Muszkieterów Muszkieterowie społeczne społeczności, w których działają supermarkety Intermarché życiu działań zgodnych z tą strategią. i rozwój i Bricomarché. 27 Credit Centrum Aktywnych Zaangażowanie Program ma na celu aktywizację studentów i zachęcenie 2011 społeczności Agricole – konkurs „Mam społeczne ich do kształtowania przyszłości zawodowej. lokalnej Bank Polska plan! Wykonam i rozwój 39 Grupa VELUX Program poprawy Praktyki Program ma za zadanie motywować pracowników do 2011 go z Credit Agricole społeczności w Polsce bezpieczeństwa z zakresu aktywnego angażowania się w poprawę bezpieczeństwa Bank Polska” lokalnej w miejscu pracy pracy pracy. Wcześniejsze działania opisane w praktyce „Program i konkurs grantowy „Safety Excellence” ograniczania liczby wypadków przy pracy Safety Excellence”. dla kół studenckich 40 Henkel Polska Program Ład Prospołeczna inicjatywa branży chemicznej służąca m.in. 2010 28 Credit Kampania Zaangażowanie Bank poprzez zabawę zachęca dzieci do oszczędzania 2010 Sp. z o.o. Odpowiedzialność organizacyjny ochronie środowiska i poprawie bezpieczeństwa. Agricole edukacyjna społeczne i wprowadza w świat finansów. Wcześniej była to praktyka i Troska Bank Polska „Bank z klasą. i rozwój Lukas Banku. Cała wiedza społeczności 41 Henkel Polska Program Praktyki Program wolontariatu pracowniczego wspierający społeczne 2010 o bankowości” lokalnej Sp. z o.o. wolontariatu z zakresu pracy zaangażowanie pracowników Henkla. pracowniczego MIT 29 Credit Program Praktyki Szkolenia dla pracowników banku prowadzone przez 2011 Agricole „Dzielmy się z zakresu pracy pracowników-ekspertów i wewnętrzna biblioteka. 42 IBM IBM Reading Zaangażowanie Bezpłatny program online służący doskonaleniu języka 2010 Bank Polska wiedzą” Companion społeczne angielskiego dla osób rozpoczynających naukę. i rozwój 30 Credit Współpraca Zaangażowanie Eksperci banku prowadzą warsztaty dla studentów, 2011 społeczności Agricole z Uniwersytetem społeczne dzieląc się praktycznymi rozwiązaniami biznesowymi. lokalnej Bank Polska Ekonomicznym i rozwój we Wrocławiu społeczności 43 IBM „Korporacyjny” Praktyki Międzynarodowe grupy pracowników IBM wysyłane są na 2009 lokalnej Korpus Pokoju IBM z zakresu pracy miesięczne misje do krajów rozwijających się. Wcześniej praktyka opisana była pod nazwą „Corporate Service Corps”. 31 Danone Podziel się Zaangażowanie W ramach programu firma od 10 lat podejmuje działania 2005 Sp. z o.o. Posiłkiem – społeczne na rzecz eliminacji niedożywienia dzieci w Polsce. 44 IBM Program Nauczania Zaangażowanie IBM przekazuje przedszkolom wiejskim zestawy 2006 Talerzyki na i rozwój Przedszkolnego IBM społeczne komputerowe z oprogramowaniem edukacyjnym. Sprzęciki społeczności KidSmart i rozwój lokalnej społeczności lokalnej 32 Danone Rozwijamy Środowisko Wspólnie z rolnikami firma opracowuje i wdraża programy 2011 Sp. z o.o. rolnictwo w zakresie zmniejszania zużycia wody i energii oraz wspiera 45 ING Życie jest darem Praktyki Od 2009 roku ING Bank Śląski we współpracy z firmą 2011 zrównoważone ich wiedzą, jak zarządzać odpadami i jak je segregować. Bank Śląski z zakresu pracy Medicover organizuje szkolenia dla pracowników banku Działania zapoczątkowała praktyka „Ekologia u rolników”. z udzielania pierwszej pomocy. 33 Deloitte Działania Uczciwe Działania edukacyjne firmy Deloitte są wpisane w jej bieżącą 2006, 46 Jeronimo Razem zadbajmy Praktyki Cykliczny program bezpłatnych badań profilaktycznych 2010 edukacyjne praktyki działalność. Firma dzieli się swoim kapitałem (wiedzą 2007, Martins o zdrowie z zakresu pracy dla pracowników firmy. Wcześniejsze działania opisane operacyjne i doświadczeniem ekspertów), organizując konferencje, 2010, Polska S.A. w praktyce „Profilaktyka zdrowotna pracowników”. debaty, wydając książki i raporty. Aktywnie edukuje 2011 rynek: obecnych i potencjalnych klientów, społeczeństwo, 47 Job Impulse TAKpełnosprawni Prawa Celem projektu jest zachęcanie pracodawców do 2011 studentów, media. Polska człowieka zatrudniania osób z niepełnosprawnością. (Grupa Job) 34 Dr. Oetker Wspieramy Rodziny Zaangażowanie Długofalowy program, którego celem jest zapobieganie 2011 Polska SOS społeczne wykluczeniu społecznemu i wyrównywanie szans dzieci 48 JZWIK S.A. Pozytywna edukacja Środowisko Działalność Centrum Edukacji Ekologicznej, którego celem 2011 i rozwój z rodzin SOS. ekologiczna jest kreowanie świadomości ekologicznej społeczności społeczności lokalnej. lokalnej 49 Kompania Akcja ekologiczna Środowisko Akcja skierowana do pracowników w formie ekologicznych 2008 35 ENEA S.A. „Nie taki prąd Zaangażowanie Edukacja dzieci w wieku 5–9 lat przez wolontariuszy Grupy 2011 Piwowarska „Zgrani z Naturą” – happeningów pod hasłem Dni Zgranych z naturą. straszny” – społeczne ENEA na temat, jak bezpiecznie obchodzić się z prądem. SA ekologiczne Równocześnie w 2012 roku w 14 miastach Polski w sklepach program i rozwój happeningi i zbiórka sieci Biedronka (partnera akcji) została przeprowadzona edukacyjny społeczności surowców wtórnych zbiórka surowców wtórnych. dla dzieci lokalnej 50 Kompania Panele Ład Kompania Piwowarska, by zaangażować interesariuszy 2011 Piwowarska interesariuszy organizacyjny w proces kształtowania nowej polityki zaangażowania SA Kompanii społecznego, skorzystała z panelu dla interesariuszy, Piwowarskiej opierającego się na zasadach standardu AA 1000 SES.

152 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 153 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI DŁUGOLETNIE PRAKTYKI DŁUGOLETNIE

Raporty, Raporty, w których w których Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka wg ISO 26000 została wg ISO 26000 została opisana opisana 51 Kompania Raport Ład Firma publikuje raport zrównoważonego rozwoju już po raz 2011 62 Partnerstwo Program edukacyjny Zaangażowanie Edukacja uczniów poprzez zaangażowanie rodziców 2011 Piwowarska zrównoważonego organizacyjny siódmy w swojej historii, a drugi w nowej formule, zgodnej dla zdrowia „Śniadanie społeczne i nauczycieli w kwestie prawidłowego żywienia. SA rozwoju Kompanii z międzynarodowym standardem GRI. daje Moc” i rozwój Dotychczasowa jednodniowa akcja została rozbudowana Piwowarskiej 2012 społeczności w program edukacyjny, który trwał przez pierwszy semestr lokalnej roku szkolnego 2012/2013. 52 L’Oréal Polska L’Oréal Polska Zaangażowanie Polska filia Grupy L’Oréal przyznaje stypendia naukowe od 2004 dla Kobiet i Nauki społeczne 12 lat. Program wyłania młode talenty, których przykład ma 63 Pilkington Kampania Środowisko Edukowanie na temat wykorzystania szkła może zwiększyć 2011 i rozwój zachęcić następne pokolenia do wstąpienia na drogę nauki. Polska edukacyjna na rzecz energooszczędność i zrównoważenie budynków. społeczności Działania opisane wcześniej w praktyce „Stypendia dla kobiet Sp. z o.o. zrównoważonego lokalnej i nauki”. i energooszczędnego budownictwa 53 L’Oréal Polska Łatwiejszy Dostęp Zaangażowanie W ramach projektu „Łatwiejszy Dostęp do Wiedzy” 2010 z wykorzystaniem do Wiedzy społeczne firma ufundowała trzy stypendia dla trzech młodych szkła – stypendia i rozwój podopiecznych Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. studenckie społeczności 64 PKO Bank Program Edukacji Zaangażowanie Bank przekazuje dzieciom wiedzę z zakresu bankowości 2011 lokalnej Polski Ekonomicznej społeczne i finansów, kształtuje w nich nawyk oszczędzania oraz rozwija Najmłodszych i rozwój ich świadomość społeczną, obywatelską i ekologiczną. 54 Lafarge Bezpieczny kierowca Praktyki Od kilku lat kierowcy firm podwykonawczych biorą udział 2010 społeczności W ramach programu funkcjonują Szkolne Kasy Oszczędności. z zakresu pracy w konkursie bezpieczeństwa, którego celem jest zachęcenie lokalnej ich do przestrzegania zasad bezpieczeństwa i stosowania standardów Lafarge. Inicjatywa wcześniej opisana pod nazwą 65 POLPHARMA Wspieranie młodych Zaangażowanie Działania skierowane do młodych naukowców wpisują w się 2006 „Przypnij się do życia”. SA naukowców społeczne w praktykę „Fundacja na rzecz Wspierania Rozwoju Polskiej i rozwój Farmacji i Medycyny”. W 2012 roku rozpoczęto projekt 55 Lafarge Budowa i remonty Zaangażowanie Lafarge włącza się w budowę lub remonty dróg dojazdowych 2011 społeczności rocznych grantów dla młodych naukowców na realizację dróg dojazdowych społeczne do zakładów oraz w budowę dróg lokalnych (zgodnie lokalnej projektu badawczego rekomendowanego przez medyczne i rozwój z programami współpracy z władzami lokalnymi i według towarzystwa naukowe. społeczności swoich możliwości). Działania opisane w praktyce lokalnej „Dobry partner lokalnej społeczności we wsi Świerki”. 66 Polski Drzwi Otwarte Zaangażowanie W ramach OPEN Day PKN ORLEN zorganizował wycieczki 2010 Koncern w PKN ORLEN SA społeczne po zakładzie produkcyjnym dla pracowników i ich 56 MAKRO Cash Kampania Uczciwe Popularyzacja kultury robienia zakupów w małych sklepach 2010 Naftowy i rozwój najbliższych. and Carry „Tu mieszkam, praktyki spożywczych, wspieranie właścicieli sklepików w rozwoju ORLEN SA społeczności Polska S.A. tu kupuję” operacyjne biznesu oraz debata z samorządami na temat efektywnych lokalnej metod wspierania tradycyjnego handlu. 67 Polski Program ORLEN Zaangażowanie Program ORLEN Bezpieczne Drogi to autorski projekt 2006 57 Microsoft Bezpieczeństwo Zaangażowanie Edukacja dzieci i młodzieży w zakresie bezpieczeństwa 2009, Koncern Bezpieczne Drogi społeczne firmy polegający na realizacji długofalowego programu dzieci w internecie społeczne w internecie we współpracy z partnerami. Działania 2010 Naftowy (OBD) i rozwój społecznego na rzecz poprawy bezpieczeństwa na polskich i rozwój opisane wcześniej w praktyce „»3... 2... 1... Internet!« – ORLEN SA społeczności drogach. Działania opisane wcześniej pod nazwą „Poprawa społeczności bezpieczeństwo dzieci w Internecie” oraz „Internet a dzieci lokalnej bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce”. lokalnej niesłyszące – przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez eliminowanie zagrożeń internetowych”. 68 Prima Sara Program Aktywizacji Praktyki Założeniem projektu jest umożliwienie awansu zawodowego 2010 Lee Coffee Zawodowej Kobiet z zakresu pracy kobietom pracującym na najniższych stanowiskach 58 NSG Group Dzień Praktyki Długofalowy program na rzecz poprawy bezpieczeństwa 2011 and Tea oraz Polityka produkcyjnych. Program Aktywizacji Zawodowej Kobiet w Polsce Bezpieczeństwa z zakresu pracy i zapobiegania wypadkom przy pracy. Poland Zróżnicowania realizowany jest w Palarni Kawy w Sułaszewie, w ramach w zakładach NSG Sp. z o.o. i Otwartości polityki Zróżnicowania i Otwartości (Diversity & Inclusion). Group w Polsce Istotą tej polityki jest otwarte środowisko pracy, w którym 59 Operator Fundusz Naturalnej Środowisko GAZ-SYSTEM prowadzi program grantowy Fundusz Naturalnej 2011 niezależnie od rasy, płci, wieku, pochodzenia, orientacji Gazociągów Energii Energii, którego celem jest opracowanie autorskiego seksualnej, dochodów, religii, sprawności fizycznej, stylu Przesyłowych pomysłu na podtrzymanie lub ratowanie środowiska pracy i komunikowania się – pracownicy mają możliwość GAZ-SYSTEM naturalnego w regionie. wykorzystać w pełni swój potencjał. S.A. 69 Prima Sara Wolontariat Praktyki Firma angażuje się w akcje wspierające fundacje i organizacje 2010 60 Orange Polska Telefon do Mamy Zaangażowanie Zapewnienie dzieciom w szpitalach komunikacji z bliskimi 2004 Lee Coffee pracowniczy z zakresu pracy pozarządowe. społeczne oraz przyjaznych warunków do edukacji i zabawy. and Tea i rozwój Poland społeczności Sp. z o.o. lokalnej 70 Provident Tak! Pomagam Praktyki Program wolontariatu pracowniczego realizowany przez 2006, 61 Partnerstwo MLECZNY START Zaangażowanie MLECZNY START to marka z misją społeczną koalicji 2006, Polska S.A. z zakresu pracy firmę od ponad sześciu lat. Wolontariusze pomagają domom 2007 dla zdrowia społeczne Partnerstwa dla Zdrowia (Instytut Matki i Dziecka, Danone, 2010 dziecka, szkołom, hospicjom, szpitalom, schroniskom dla i rozwój Lubella, Biedronka). Nowość 2012 roku – zbożowa kanapka zwierząt. społeczności na drugie śniadanie dla dziecka do szkoły. 71 PwC Konkurs Student Zaangażowanie Konkurs skierowany do studentów prawa i administracji. 2010 lokalnej Pro Bono społeczne Ma na celu zachęcenie ich do zaangażowania na rzecz i rozwój sektora pozarządowego. społeczności lokalnej

154 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 155 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI DŁUGOLETNIE PRAKTYKI DŁUGOLETNIE

Raporty, Raporty, w których w których Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka wg ISO 26000 została wg ISO 26000 została opisana opisana 72 PwC Program Zaangażowanie Wymiana wiedzy i wzajemna inspiracja między liderami 2011 84 Skanska S.A. Bezpieczni Zaangażowanie Akcja ma na celu uświadomienie dzieciom niebezpieczeństw 2010 coachingowy dla społeczne biznesu i liderami społecznymi. Prace odbywają się w ramach w pobliżu społeczne związanych z przebywaniem w pobliżu budów. liderów społecznych i rozwój sesji coachingowych z doświadczonymi pracownikami PwC. i rozwój Wcześniejsze działania opisane w praktyce „Dwa sektory – społeczności społeczności „Bezpieczni w drodze do szkoły”. jedna wizja” lokalnej lokalnej 73 PwC Wolontariat Praktyki Wolontariat Partnerów to inicjatywa podjęta w 2010 roku; 2011 85 Skanska Tydzień Praktyki Popularyzacja BHP poprzez szkolenia, warsztaty i konkursy. 2011 Partnerów z zakresu pracy w jej ramach najwyższa kadra menedżerska firmy angażuje w Polsce Bezpieczeństwa z zakresu pracy Hasło na 2012 rok: nasza droga do zera wypadków. się w wolontariat na rzecz wybranej społeczności lokalnej. Skanska 74 Robert Bosch Akademia Zaangażowanie Projekt edukacyjny dla gimnazjalistów mający na celu 2011 86 Tchibo Wolontariusz Praktyki Program wolontariatu skierowany jest do pracowników firmy 2010, Sp. z o.o. Wynalazców im. społeczne promowanie nauk ścisłych i wspieranie talentów. Warszawa Tchibo. Chcę z zakresu pracy angażujących się w działania społeczne. Działania opisane 2011 Roberta Boscha i rozwój pomagać! w praktyce „Wolontariat pracowniczy w Tchibo”. społeczności 87 Tebodin Program Praktyki W ramach programu wszyscy nowo zatrudnieni pracownicy 2011 lokalnej Poland adaptacyjny z zakresu pracy w danym okresie biorą udział w dniu adaptacyjnym 75 RWE Polska Świadoma Energia – Środowisko Program edukacyjny, który jest kontynuacją kampanii 2008 dla nowych organizowanym w siedzibie głównej firmy. Działania opisane nowa odsłona Świadoma Energia RWE realizowanej od 2007 roku. pracowników w praktyce „Miejsce pracy – edukacja pracowników”. Promuje racjonalne korzystanie z energii elektrycznej. 88 Tebodin Skrzynka Dobrych Praktyki Program, w ramach którego pracownicy mogą zgłaszać 2011 76 Schenker Badanie Zaangażowanie Poczucie odpowiedzialności za wpływ na otoczenie 2010 Poland Pomysłów z zakresu pracy pomysły i działania naprawcze firmy. W 2012 roku podjęto Sp. z o.o. społeczności społeczne zaowocowało decyzją o przeprowadzeniu szeroko akcję „Wydajemy wojnę papierologii”, której celem było lokalnych „DB i rozwój zakrojonego badania „DB Schenker jako Preferowany Sąsiad” zmniejszenie obiegu dokumentów, formularzy, akceptów Schenker jako społeczności we wszystkich oddziałach firmy na terenie kraju. i podpisów. Działania opisane w praktyce „Partycypacja Preferowany Sąsiad” lokalnej pracowników w zarządzaniu”. 77 Schenker Przygotowanie Ład Firma stawia na systematyczny i otwarty dialog ze swoimi 2005, 89 TelePolska Program abonencki Zaangażowanie Projekt opiera się na stałym wsparciu finansowym w formie 2010 Sp. z o.o. i publikacja raportu organizacyjny interesariuszami. Jednym z narzędzi, które pomaga 2011 – Społeczny społeczne marketingu społecznie zaangażowanego, które to działanie społecznego w realizacji tych celów, jest raportowanie społeczne. Operator i rozwój umożliwia finansowanie partnerom stałych działań na rzecz Firma przygotowuje raporty społeczne co dwa lata. Telekomunikacyjny społeczności pomocy dzieciom i młodzieży. lokalnej 78 Schenker Szkolenia Środowisko Szkolenia są skierowane do wszystkich przewoźników 2011 Sp. z o.o. i mistrzostwa i kierowców współpracujących z DB Schenker Logistics. 90 Tesco Polska Akcja „Pomóżmy Zaangażowanie Tesco piąty rok z rzędu organizuje konkurs, w którym część 2011 w zakresie zwierzętom społeczne dochodów ze sprzedaży karmy marki własnej przekazuje ecodrivingu przetrwać zimę” i rozwój wybranym – przez internautów – schroniskom dla zwierząt. społeczności W akcję angażowane są lokalne społeczności. 79 Schenker Szkoła Liderów Praktyki Program podnoszenia kwalifikacji i doskonalenia 2011 lokalnej Sp. z o.o. DB Schenker z zakresu pracy umiejętności menedżerskich dla doświadczonych liderów Logistics 40+ – pracowników firmy z wieloletnim stażem w kierowaniu 91 Tesco Polska Społecznicy – Zaangażowanie W 2011 roku wspólnie z kierownikami Działu Obsługi Klienta 2011 zespołem. Podobne działania opisane w praktyce lokalni ambasadorzy społeczne prowadzony był projekt „Razem po sąsiedzku – współpraca „Lider przyszłości – współpraca i rozwój”. szerzący ideę i rozwój z lokalnymi społecznościami”, który pomógł wyłonić społecznej społeczności przyszłych społeczników, czyli osoby, które będą 80 Schenker Wolontariat Praktyki Każdego roku realizowane są dwie edycje programu: 2004 odpowiedzialności lokalnej zaangażowane w pracę na rzecz lokalnej społeczności. Sp. z o.o. pracowniczy z zakresu pracy Świąteczny Czas Pomagania oraz Zielony Czas Pomagania. Tesco „Czas Pomagania Zespoły pracowników – w ramach konkursu – zgłaszają DB Schenker” autorskie projekty na rzecz lokalnych społeczności. Wcześniej 92 Tesco Polska Tesco dla Szkół – Zaangażowanie Program Tesco dla Szkół od 10 lat wspiera polskie szkoły, 2010 praktyka opisana pod nazwą „Wolontariat pracowniczy – długofalowa społeczne stwarzając im możliwość poprawy wyposażenia. Edukuje Schenker”. inwestycja w polską i rozwój młodzież w zakresie postaw wartych naśladowania edukację społeczności (ekologia, zdrowe żywienie). 81 Schneider Schneider Electric Zaangażowanie Firma wspiera zarówno podopiecznych fundacji, 2011 lokalnej Electric dzieciom z Fundacją społeczne jak i wychowanków domów dziecka. Wcześniej działania Dzieciom „Zdążyć i rozwój opisane w praktyce „Korzystaj w pełni ze swojej energii – 93 TNT Express Długoletnia Zaangażowanie W ramach współpracy, nawiązanej formalnie w 2001 roku, 2004 z Pomocą” społeczności akcje na rzecz dzieci z Fundacji »Zdążyć z Pomocą«”. (Worldwide) współpraca społeczne TNT zainicjowało program dobrowolnych odpisów od lokalnej Poland z Fundacją i rozwój pensji. TNT Express świadczy również stałą, nieodpłatną Sp. z o.o. „Wspólna Droga” społeczności obsługę kurierską dla fundacji i jej organizacji partnerskich. 82 Servier Polska Servier dla Serca Zaangażowanie Bezpłatne badania i konsultacje lekarskie przeprowadzane 2005, lokalnej Wcześniej praktyka opisana pod nazwą „Współpraca ze Sp. z o.o. społeczne od 10 lat. W ponad 60 miastach Polski przebadano 40 tys. 2010 Wspólną Drogą”. i rozwój osób. Wcześniej działania opisane w ramach praktyk społeczności „W Trosce o Twoje zdrowie”, „Mamo, tato, dbajmy o serce!”. 94 Totalizator Ekomisja, czyli jak Środowisko Program edukacyjny skierowany do wszystkich pracowników 2011 lokalnej Sportowy być eko na co dzień spółki, który pokazuje, że warto postępować ekologicznie. Wcześniejsze działania opisane w praktyce „Edukacja 83 Skanska Zielone Środowisko Wyznaczanie nowych standardów zielonych rozwiązań, 2011 ekologiczna”. Property budownictwo certyfikowanie budynków na najwyższych poziomach LEED. Poland w ramach strategii 95 Totalizator Program Praktyki Szansę na przeprowadzenie swojego projektu w ramach 2011 zrównoważonego Sportowy wolontariatu z zakresu pracy wolontariatu pracowniczego mają wszyscy pracownicy. rozwoju Skanska pracowniczego Należy stworzyć zespół złożony z co najmniej trzech osób i przedstawić projekt, którego celem jest pomoc innym. Działania z zakresu wolontariatu pracowniczego opisane zostały w praktyce „Kumulacja dobrej woli”.

156 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 157 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

PRAKTYKI DŁUGOLETNIE PRAKTYKI DŁUGOLETNIE

Raporty, Raporty, w których w których Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka Lp. Nazwa firmy Nazwa praktyki Obszar Opis praktyki praktyka wg ISO 26000 została wg ISO 26000 została opisana opisana 96 TRI (Poland) Mottainai – Zaangażowanie Firma organizuje wśród młodzieży gimnazjalnej prelekcje 2011 108 Volkswagen Proces Ciągłego Praktyki Regularne warsztaty i szkolenia dla pracowników zachęcające 2011 filozofia eliminacji społeczne dotyczące eliminacji marnotrawstwa surowców naturalnych, Poznań Ulepszania z zakresu pracy ich do generowania pomysłów optymalizacyjnych. marnotrawstwa, i rozwój pod hasłem Mottainai – to japońskie słowo oznacza 109 Volkswagen Przyszła mama Praktyki Możliwość godzenia życia zawodowego z przyszłym 2011 czyli czego się Jaś społeczności marnotrawstwo, zaś filozofia Mottainai polega na Poznań z zakresu pracy macierzyństwem, w tym skrócone godziny pracy, pokój nie nauczy, Jan nie lokalnej eliminacji marnotrawstwa poprzez stosowanie zasady 3R: dla matek karmiących, dodatkowe badania lekarskie, będzie umiał redukcja, reuse (ponowne użycie), recykling. Działania te są możliwość telepracy. kontynuacją praktyki „Fundusz Ekologiczny TRI (Poland)”. 110 Volkswagen Volkswagen Poznań Zaangażowanie Kompleksowy program nauki gry w piłkę ręczną dla dzieci 2011 97 Tymbark-MWS Kubusiowi Środowisko Program edukacji ekologicznej dla przedszkoli w całej Polsce. 2011 Poznań Mini Handball społeczne ze szkół podstawowych zlokalizowanych w sąsiedztwie Sp. z o.o. Przyjaciele Natury i Akademia i rozwój trzech zakładów spółki. W 2012 roku uruchomiono Fundusz S.K.A. Szczypiorniaka oraz społeczności Sportowy dla tych szkół. Każda szkoła ma szanse uzyskać 98 TZMO Damy Radę Zaangażowanie W 2012 roku Fundacja TZMO Razem Zmieniamy Świat 2011 Fundusz Sportowy lokalnej dofinansowanie na cele związane ze sportem. społeczne zainicjowała projekt „Damy Radę”. Jego celem jest 111 Wawel SA Zostań Zaangażowanie Na Boże Narodzenie fundacja przekazuje ponad 440 domom 2011 i rozwój edukacyjne wsparcie opiekunów nieformalnych – pomocnikiem społeczne dziecka i innym placówkom słodycze i nagrody. społeczności rodzin, wolontariuszy. Projekt jest kontynuacją praktyki św. Mikołaja i rozwój lokalnej „Bezpłatne warsztaty dla rodzin opiekujących się osobami społeczności niesamodzielnymi”. lokalnej 112 ZT „Kruszwica” Akademia Mistrza Zaangażowanie Program zachęcający cukierników do stałego doskonalenia 2011 99 TZMO Międzynarodowa Zaangażowanie SENI Cup aktywizuje, integruje niepełnosprawnych 2010 S.A. społeczne umiejętności i pielęgnowania mistrzowskich tradycji. Liga Piłki społeczne intelektualnie mieszkańców domów opieki z 10 krajów. i rozwój Nożnej Osób i rozwój społeczności Niepełnosprawnych społeczności lokalnej SENI Cup lokalnej 113 ZT „Kruszwica” Z Kujawskim Środowisko Program rozwija świadomość przyrodniczą konsumentów 2011 100 TZMO Olimpiada Sportowa Praktyki z Przez sport i zabawę firma aktywizuje i integruje 2011 S.A. pomagamy i kształtuje ich postawy. dla Pracowników zakresu pracy pracowników Grupy Kapitałowej TZMO i ich rodziny. pszczołom Grupy Kapitałowej TZMO 101 UPC Polska Akademia Zaangażowanie Edukacja dorosłych i dzieci w zakresie bezpieczeństwa 2009 e-Bezpieczeństwa społeczne w internecie. i rozwój społeczności lokalnej 102 UPC Polska Akademia e-Seniora Zaangażowanie Edukacja w zakresie obsługi komputera i internetu osób 50+. 2009 Więcej w wyszukiwarce dobrych praktyk w portalu www.odpowiedzialnybiznes.pl społeczne i rozwój społeczności lokalnej 103 UPC Polska Koalicja Cyfrowego Zaangażowanie Koalicja firm, organizacji pozarządowych, administracji 2010 Włączenia Generacji społeczne publicznej na rzecz zmniejszania poziomu wykluczenia 50+ „Dojrz@łość i rozwój cyfrowego osób 50+. w sieci” społeczności lokalnej 104 UPC Polska Pracownie Zaangażowanie Firma utworzyła sieć pracowni internetowych, dzięki 2008, Internetowe UPC społeczne którym organizacje i instytucje non profit mogą realizować 2009 i rozwój swoje działania na rzecz społeczności lokalnej. Pracownie społeczności internetowe służyły do realizacji innych praktyk firmy, lokalnej m.in. „e-Akademia UPC” czy „Akademia e-Seniora”. 105 UPC Polska Uwolnij energię! Praktyki Zachęcenie pracowników do zdrowego stylu życia, 2011 z zakresu pracy by zminimalizować negatywne skutki złych nawyków, jeśli chodzi o odżywianie i tryb życia. 106 Volkswagen Kalendarz Praktyki Program profilaktyczny, który nakierowany jest na najczęściej 2011 Poznań profilaktyczny z zakresu pracy występujące jednostki chorobowe wśród pracowników spółki oraz te, które są uznawane za choroby cywilizacyjne. 107 Volkswagen Krytyczny Dostawca Uczciwe Pomoc dostawcom w spełnieniu wymogów jakościowych 2011 Poznań praktyki spółki oraz podnoszeniu jakości oferowanych przez nich operacyjne produktów lub usług. Wcześniejsze działania opisane w praktyce „Współpraca z dostawcami w ramach programu Krytyczny Dostawca”.

158 www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl 159 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2012

KALKULATOR

Dzięki wykorzystaniu papieru Cocoon Silk pochodzącego w 100% z recyklingu, zamiast papieru niemakulaturowego, negatywny wpływ na środowisko został zmniejszony o:

1655 179 kg mniej odpadów kg mniej gazów cieplarnianych

1793 43 215 km krótsza podróż litrów mniej samochodem zużytej wody średniej klasy europejskiej 4069 2690 kWh mniej kg mniej zużytej energii zużytego drewna

160 www.odpowiedzialnybiznes.pl Publikacje Forum

RAPORT Zarządzanie 15 różnorodnością polskich przykładów w Polsce rola społecznej marketingu ROLA DOSTAW odpowiedzialności I ZAKUPÓW biznesu

FORUM ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU Autorka: Magdalena Gryszko Praca zbiorowa Praca zbiorowa Iwona Kuraszko Komentarz: dr Ewa Lisowska (Red. Natalia Ćwik) (Red. Natalia Ćwik) Szymon Augustyniak 15 polskich przykładów społecznej odpowiedzialności Wspólna biznesu część II odpowiedzialność Redakcja: Natalia Ćwik Niezbędnik Marcin Grzybek Odpowiedzialnego Biznesu Jak

zeszyt 1 zeszyt 4 zeszyt 3 zeszyt 5 zeszyt 2 uczyć o społecznej odpowiedzialności i zrównoważonym rozwoju

FirmaFirma Firma Firma Firma =etyka = pracownicy zaangażowanie= =środowisko =różnorodność Przewodnik dla nauczycieli zaangażowanie rozwój odpowiedzialność benefi wolontariusze pracownicy eko zespół eko transport eko biuro zarządzanie poszanowanie zrozumienie społeczeństwo dostawcy pracownicy cjenci

ZESPÓŁ DO SPRAW SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW

edukacja o csr

niezbędnik odpowiedzialnego biznesu niezbędnik odpowiedzialnego biznesu niezbędnik odpowiedzialnego biznesu niezbędnik odpowiedzialnego biznesu niezbędnik odpowiedzialnego biznesu Wyzwania Dialog Zarządzanie wiedzą Edukowanie wolontariatu Eko - Biuro Zielone IT z interesariuszami w kontekście CSR konsumentów pracowniczego Wyzwania, możliwości, trendy Doświadczenia polskiego rynku

CSR

w regionach

GOOD PRACTICES OF POLISH AND SWEDISH COMPANIES SWEDISH AND POLISH OF PRACTICES GOOD POLISH AND SWEDISH SMEs TOWARDS CSR CHALLENGES

EXPERTS' COMMENTS COMMENTS EXPERTS'

RECOMMENDATIONS

CURRENT SITUATION CURRENT

RESULTS OF THE RESEARCH IN POMERANIAN VOIVODESHIP AND KALMAR COUNTY KALMAR AND VOIVODESHIP POMERANIAN IN RESEARCH THE OF RESULTS POLISH AND SWEDISH SMEs TOWARDS CSR CHALLENGES CSR TOWARDS SMEs SWEDISH AND POLISH CSR Ń

32/6.,(,6=:('=.,(063:2%(&:<=:$Ĕ&65WspóÏpraca

mi:<1,.,%$'$1,$::2-(:Ð'=7:,(320256.,0,5(*,21,(.$/0$5¸dzysektorowa STAN OBECNY 5(.20(1'$&-( .20(17$5=((.63(57Ð:

POLSKIE I SZWEDZKIE MSP WOBEC WYZWA POLSKIE I SZWEDZKIE MSP '2%5(35$.7<.,35=('6,Ċ%,2567:32/6.,&+,6=:('=.,&+ na rzecz CSR na cl¦sku

10 Jubileuszowa Edycja Raportu

raport odpowiedzialny biznes w polsce

Wszystkie publikacje FOB są dostępne w wersji elektronicznej w portalu www.odpowiedzialnybiznes.pl www.odpowiedzialnybiznes.pl Dziesiątki ważnych informacji. Od ręki. Online.