ŁAŃCUCH_______XI TOWARZYSTWO IM. WITOLDA LUTOSŁAWSKIEGO INSTYTUT MUZYKI I TAŃCA CHAIN 11 Festiwal Witolda Lutosławskiego The Witold Lutosławski Festival ŁAŃCUCH XI CHAIN 11 Warszawa 26 stycznia____9 lutego 2014 Warsaw January 26 to February 9, 2014 Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego The Witold Lutosławski Society Organizatorzy i partnerzy Festiwalu Organizers and partners of the Festival Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego The Witold Lutosławski Society Instytut Muzyki i Tańca The Institute of Music and Dance Program 2 Polskiego Radia Polish Radio 2 Zamek Królewski w Warszawie The Royal Castle in Warsaw Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski Centre for Contemporary Art Ujazdowski Castle Prezes Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego President of Witold Lutosławski Society Grzegorz Michalski Koordynacja Festiwalu Festival co-ordination Jarosław Kutera Współpraca Collaboration Aleksandra Braumańska Omówienia koncertów i redakcja książki programowej Concert notes and programme book edition Kamila Stępień-Kutera English translation Maksymilian Kapelański Projekt, skład i łamanie Design, layout and typesetting LAVENTURA Druk Printed by J-Property Marcin Jędrzejewski www.lutoslawski.org.pl CHAIN 11 3 „ŁańCuCh” 2014 “Chain” 2014 XI Festiwal „Łańcuch” kończy rok stulecia uro- The 11th “Chain” Festival closes the Witold dzin, zwieńczonego symbolicznie dwudziestą Lutosławski Centennial, symbolically crowned rocznicą śmierci Witolda Lutosławskiego by the twentieth anniversary of the composer’s (7 lutego). Minione kilkanaście miesięcy nasy- death (February 7). More than a dozen months cone było wybitnymi wydarzeniami were suffused with outstanding artistic events, artystycznymi, organizowanymi na całym świe- organised throughout the world by music lovers cie przez admiratorów muzyki i osoby naszego and our patron’s enthusiasts. As to patrona. Pod względem ilości wykonań, zwłasz- performance numbers, especially in Poland, this cza w Polsce, był to zapewne rok wyjątkowy was surely an extraordinary year, which lets us i wolno sądzić, że sztuka Witolda Lutosławskie- believe Witold Lutosławski’s art became go została przyswojona i zaakceptowana assimilated and accepted by scores of new przez wielu nowych słuchaczy. Pojawiły się licz- listeners. Many new books, editions of sheet ne wartościowe książki, nuty, płyty, internet music, and CDs appeared, while the Internet zaś wzbogacił się o znaczący zasób informacji was enriched with information on and easy i łatwy dostęp do całej twórczości kompozyto- access to the Polish composer’s oeuvre. But ra. Jednak najcenniejsze, co zostanie nam the most valuable legacy of the Year po Roku Lutosławskiego, to ugruntowana, of Lutosławski is the well-grounded awareness, zrodzona z osobistego przeżycia każdego born of personal experience, of the beauty, z osobna świadomość piękna, siły i mądrości power, and wisdom inherent in his music zawartych w tej sztuce – i to na tym opiera się – which forms the basis for the present i opierać się będzie w przyszłości rosnące zna- and future growth of Lutosławski’s musical czenie muzyki Lutosławskiego i jej trwała significance and its lasting cultural pertinence. obecność w kulturze. The present “Chain” festival celebration Obecna edycja festiwalu „Łańcuch”, oprócz brings – apart from performances of music by wykonań kompozycji patrona wydarzenia, przy- the event’s patron – a larger than ever number nosi więcej niż kiedykolwiek w przeszłości dzieł of works devoted to him. They testify to jemu poświęconych. Są one świadectwem czu- the tender memory, but also the growing power łej pamięci, ale też – w coraz większym stopniu of attraction and stimulative work of his – siły przyciągającej i pobudzającej jego wybit- prominent successors. nych następców. Another distinguished theme of the festival Wyróżnionym wątkiem programu festiwalu is the creativity of Andrzej Panufnik, whose jest również twórczość Andrzeja Panufnika, centennial falls in several months, and who którego setna rocznica urodzin przypada za kil- collaborated and remained in close ties with ka miesięcy i który współpracował oraz Lutosławski in the youthful ‘Sturm und Drang pozostawał w bliskich relacjach z Lutosław- period’, especially in the years of the German skim w młodzieńczym „okresie burzy i naporu”, occupation. najsilniej w latach niemieckiej okupacji. Despite the generosity of the Ministry Mimo szczodrości Ministerstwa Kultury of Culture and National Heritage, i Dziedzictwa Narodowego, a także organizacyj- and the organisational efforts of the Witold nego wysiłku Towarzystwa im. Witolda Lutosławski Society as well as the Institute 4 CHAIN 11 Lutosławskiego oraz Instytutu Muzyki i Tańca of Music and Dance, the festival would be less festiwal nie byłby tak okazały, gdyby nie splendid without the (quite selfless) – w znacznym stopniu bezinteresowne – zaan- engagement of participating orchestras gażowanie uczestniczących w nim orkiestr and the assistance of Polish Radio’s i pomoc Programu 2 Polskiego Radia. O wszyst- Programme 2. We think of them all with much kich myślimy z wdzięcznością i podziwem. gratitude and admiration. Oryginalnym dodatkiem do cyklu koncer- An original addition to the concert series tów są imprezy towarzyszące: wieczór nowych are the accompanying events: a soirée of new choreografii do muzyki Lutosławskiego Ogniwa, choreography to Lutosławski’s music, titled przygotowany przez Operę na Zamku w Szcze- Ogniwa (Links) and prepared by the Opera cinie, oraz bajka dla dzieci Pan Lutosławski at the Castle in Szczecin, and a children’s tale, powstała z inicjatywy Fundacji Zygmunta No- Pan Lutosławski (Mr. Lutosławski), created skowskiego. Instytut Muzyki i Tańca, który on the initiative of the Zygmunt Noskowski w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Naro- Foundation. The Institute of Music and Dance, dowego realizował program wspierania which in the name of the Minister of Culture przedsięwzięć Roku Lutosławskiego, rekomen- and National Heritage realised the program dował te właśnie wydarzenia jako wybrane of support for the Year of Lutosławski, z wielu zasługujących na utrwalenie i szeroką recommended these particular events from prezentację. Tradycyjnie „Łańcuchowi” towa- many deserving a recorded form and wide rzyszy adresowany do dzieci „Łańcuszek”, presentation. In keeping with tradition, ponadto po raz drugi koncerty poprzedzone zo- the “Chain” is accompanied by the children’s staną mistrzowskimi kursami wykonawczymi “Little Chain”, and for the second time in a row, w Radziejowicach. master performance courses in Radziejowice Rozpoczynamy nasz festiwal nazajutrz will precede the concerts. po 101 rocznicy urodzin Lutosławskiego i za- We begin the festival one day after kończeniu cyklu wykonań jego muzyki the 101st anniversary of Lutosławski’s birth przez Filharmonię Narodową. To właśnie tej in- and the closing of the National Philharmonic’s stytucji zawdzięcza Warszawa możliwość concert series of his music. Owing to this very wysłuchania w ciągu jednego roku wszystkich institution, in the span of a single year Warsaw dzieł orkiestrowych i większości kameralnych was able to enjoy all orchestral and most Witolda Lutosławskiego, stając tym samym chamber works by Witold Lutosławski, which w pierwszym rzędzie muzycznych centrów Euro- places it among the first musical centres py – przed Londynem i Berlinem. „Łańcuch” XI of Europe – before London and Berlin. The 11th staje się podsumowaniem tych artystycznych “Chain” sums up these artistic events with wydarzeń, rodzajem wielkiej kadencji. Czy bę- an ‘authentic cadence’. We can only hope this dzie to kadencja doskonała – taką mamy will also be a ‘perfect cadence’. nadzieję. Grzegorz Michalski Grzegorz Michalski President of the Witold Lutosławski Society Prezes Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego CHAIN 11 5 26 stycznia____January 26 niedziela, godz. 19.00____Sunday, 7.00 p.m. Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego Witold Lutosławski Concert Studio of the Polish Radio Koncert kameralny Chamber Concert Apollon Musagète Quartett Bartłomiej Wezner – fortepian piano w programie programme Zbigniew Bargielski [1937] Krajobraz wspomnień (Witold Lutosławski in memoriam) na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1996) Landscape of memories (Witold Lutosławski in memoriam) for violin, cello and piano [14’] Charles Bodman Rae [1955] II Kwartet smyczkowy (pamięci Witolda Lutosławskiego) (2004) String Quartet no. 2 (in memory of Witold Lutosławski) [34’] [przerwa intermission] Witold Lutosławski [1913–1994] Kwartet smyczkowy (1965) String Quartet Część wstępna – Część główna Introductory Movement – Main Movement [25’] Apollon Musagète Quartett Multitude – Hommage à Lutosławski Multitude – Hommage à Lutosławski [6’14’’] 6 CHAIN 11 January 26 PiERWSZy kwartet Charlesa Bodmana ChaRLES Bodman Rae’s String Quartet no. 1 Rae’a powstał z okazji setnej rocznicy urodzin was written in celebration of the 1981 Béla Béli Bartòka w roku 1981, drugi natomiast de- Bartòk centennial, and the String Quartet no. 2 dykowany był pamięci Witolda Lutosławskiego to commemorate the tenth anniversary w dziesiątą rocznicę jego śmierci. „Utwór skła- of Witold Lutosławski’s death. The composer’s da się z pięciu części – opisuje kompozytor description reads: “The work is in five – z których druga, trzecia i czwarta rozwijają movements, the second, third and fourth i przekształcają motyw obecny w niektórych of which develop and transform a motif that z późnych dzieł Lutosławskiego (m.in. w jego can be found in several of Lutosławski's late Łańcuchu