Müstəqillik Dövründə Azərbaycanda Arxeoloji Tədqiqatlarla (32) Bağlı Bir Çox Konfrans Və Simpoziumlar Da Keçirilmişdir

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Müstəqillik Dövründə Azərbaycanda Arxeoloji Tədqiqatlarla (32) Bağlı Bir Çox Konfrans Və Simpoziumlar Da Keçirilmişdir Cild: 13 Say: 2 ISSN 2218 – 0346 2010 AZƏRBAYCAN ARXEOLOGIYASI Təsisçi Hamlet İsaxanlı Baş Redaktor Qüdrət İsmayılzadə Redaktor müavinləri Roza Arazova Tarix Dostiyev Məsul katib Sevda Hüseynova Bəhlul İbrahimli Redaksiya heyəti Alp Arslan (Türkiyə) Otar Caparidze (Gürcüstan) İsmayıl Hacıyev (Azərbaycan) Övez Gündoğdiyev (Türkmənistan) Vadim Masson (Rusiya) Maya Rəhimova (Azərbaycan) Bertyill Lyonnet (Fransa) Mehmet İşıqlı (Türkiyə) Rauf Munçayev (Rusiya) Viktor Sarianidi (Rusiya) Mehmet Ösdoğan (Türkiyə) Lauren Listven (ABŞ) Vəli Baxşəliyev (Azərbaycan) Andreas Şaxner (Almaniya) Volume: 13 Number: 2 ISSN 2218-0346 2010 AZERBAIJAN ARCHEOLOGY Founder Hamlet Isaxanli Editor in Chief Qudrat Ismayilzadeh Editorial Assistants Roza Arazova Tarikh Dostiyev Deputy Editors Sevda Huseynova Bahlul Ibrahimli Editorial Board Alp Arslan (Turkey) Otar Japaridzeh (Georgian) İsmail Haciyev (Azerbaijan) Ovez Gundoghdiyev (Turkmenistan) Vadim Masson (Russia) Maya Rahimova (Azerbaijan) Bertille Lyonnet (France) Mehmet Ishikli (Turkey) Rauf Munchayev (Russia) Viktor Sarianidi (Russia) Mehmet Ozdoghan (Turkey) Lauren Listvest (USA) Vali Baxshaliyev (Azerbaijan) Andreas Schachner (Germany) © COPYRIGHT©1999 BY KHAZAR UNIVERSITY PRESS ALL RIGHTS RESERVED AZ1096 Azərbaycan Respublikası Khazar University 11 Mehseti str., Bakı şəhəri, Məhsəti küçəsi, 11 Baku AZ1096 Republic of Xəzər Universitəsi Azerbaijan Üz qabığında: Xaraba-Gilandan tapılmış tunc amulet. Cover page depicts: The Bronze Amulet from Kharaba-Gilan. На обложке: Бронзовый амулет из Хараба-Гилана. Telefon: (99412) 4217927 Faks: (99412) 4989379 E-mail: [email protected] [email protected] website: http://www.khazar.org www.azerbaijanarcheology.com KHAZAR UNIVERSITY PRESS İŞINDƏKILƏR TƏDQİQATLAR Vəli Əliyev.Gəmiqaya abidələrində Naxçıvan tarixinin səhifələri. ......... 9 Azad Zeynalov.Qazma mağarası Naxçıvanda ilk paleolit düşərgəsidir. 22 Müzəffər Hüseynov. Naxçıvanın ilkin əkinçilik mədəniyyəti. ................ 35 Anar Ələsgərov.Azərbaycanın tunc dövrü nəqliyyat vasitələrinin öyrənilməsində Naxçıvan abidələrinin rolu. ........................................... 44 Bəhlul İbrahimli.Gilançay vadisinin arxeoloji abidələri (e.ə. I minillik – b.e. XIV əsri). ......................................................................... 51 Zeynəb Quliyeva.Arpaçay vadisinin qəbir abidələri. .............................. 73 Əkbər Bədəlov.Meydantəpə yaşayış yerində 2008-2010-cu illərdə aparılmış arxeoloji tədqiqat işləri. ........................................................... 80 MARAQLI TAPINTILAR Hacı Fəxrəddin Səfərli.Naxçıvanda kəhrizlər: yaranması və inkişaf yolu. ......................................................................................................... 84 Lena Fialko.Pont çöllərində skif amazonları. ......................................... 91 Sevda Hüseynova.Abbasabad qalası Azərbaycan ərazisində son feodal dövrünün memarlıq nümunəsidir. ................................................ 104 ELM TARİXİ Тoğrul Xəlilov.Müstəqillik dövründə Naxçıvanda arxeoloji tədqiqatlar. ............................................................................................... 108 Afaq Quluzadə.Epiqrafik irsin toplanılmasında Azərbaycan tədqiq və tətəbbö cəmiyyəti Naxçıvan şöbəsinin və Naxçıvan Dövlət Tarix muzeyinin rolu. ....................................................................................... 115 Hüseyn Həşimli.Naxçıvan milli dəyərlərimizin xəzinəsidir. ................... 128 BÖYÜK ARXEOLOJİ KƏŞFLƏR Elşad Bağırov.Qüdrətli hökmdarin saxsi ordusu .................................... 131 KÖMƏKÇİTARİXİ FƏNLƏR Qənirə Pirquliyeva. Naxçıvan zərbxanasının Azərbaycanın dövlətçilik tarixində yeri və əhəmiyyəti. ................................................. 135 TƏLƏBƏLƏRƏ KÖMƏK Tarix Dostiyev.Arxeoloji lüğətin tərtibinə dair (yaşayiş yerləri mövzusu üzrə). ........................................................................................ 140 BİZİM MÜSAHİBƏ Bəhlul İbrahimli. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Müxbir üzvü, tarix elmləri doktoru Hacı Qadir Qadirzadə ilə müsahibə............. 150 BİZİM ARXİVDƏN Bəhlul İbrahimli. Bir arxeoloq var idi... .................................................. 154 XRONİKA, RƏYLƏR, XƏBƏRLƏR ................................................. 158 CONTENTS RESEARCHES. VeliAliev. The Palace of Gamigaya Monuments in the Culture of Nakhchivan. ............................................................................................ 9 Azad Zeynalov.Cave Gazma - the first paleolithiccamp ın Nakhchıvan. ............................................................................................ 22 MuzaffarGuseynov.The early agreculture culture of Nakhchivan. ......... 35 Anar Ələsgərov.Role of Nakhchivan monuments instudyingofthetransportMeans in Azerbaijan in Bronze Age. ............... 44 Bahlul Ibrahimli.Archaeological monuments of the valley of the Gilanchay (I millenium B.C. – XIV century). ........................................ 51 ZejnabKulieva.Funeral monuments of a valley of the river Arpachay. ................................................................................................ 73 Akbar Badalov.ArcheologicalexcavationsonsettlementMejdantepeinyears 2008-2010. .............................................................................................. 80 INTERESTING EXPLORATİONS. Haji FakhraddinSafarli.Kahrizes in Nakhchivan: their evolution and development. .................................................................................... 84 Yelena Fialko.Seythian amazons of Pontus step. .................................... 93 Sevda Huseynova.Abbasabad fortress - example of architecture of late feudal period in Azerbaijan. ............................................................. 104 HISTORY OF SCIENCE TogrulKhalilov.Archaeological investigations in the epoch ofindependence of Nakhchivan. .............................................................. 108 AfaqGuluzadeh.The role of the Nakhchivan Branch of Azerbaijan Research and Society and Nakhchivan State History Museum in collecting of Epigraphic heritage. ........................................................... 115 HusseynHashimli.Nakhchivan is a treasure of our national values ........ 128 GREAT ARCHAEOLOGİCAL DİSCOVERİES ElshadBagirov. The Clay Army of Powerful Chief ................................ 131 SUBSIDIAIRES Ganira Pirguliyeva.The significance and spot for statement history in mint of Nakhchivan. ............................................................................ 135 FOR STUDENTS TarikhDostiyev.Archeological Dictionary. ............................................. 140 OUR INTERVIEW The interview with notable etnograph, Haji Gadir Gadirzadeh, thecorrespondentmember of AzerbaijanNationalAcademy of Science. ................................................................................................... 150 FROM OUR ARCHIVE Bahlul Ibrahimli. Therewasonearchaeologist... ...................................... 154 CHRONICLES, REVIEWS, INFORMATIONS ............................... 158 СОДЕРЖАНИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ Вели Алиев.Памятники Гямигая – источники культуры Нахчывана. ............................................................................................. 9 АзадЗейналов.Пещера Газма – первая палеолитическая стоянка в Нахчыване. .......................................................................................... 22 МузаффарГусейнов.Ранняяземледельческая культура Нахчывана. ............................................................................................. 35 АнарАлескеров.Роль Нахчыванских памятников в изучении транспортных средств в Азербайджане в период бронзы. ................ 44 Бахлул Ибрагимли. Археологические памятники долины реки Гиланчай (I тыс. до н.э. – XIV в.н.э.)................................................... 51 Зейнаб Кулиева.Погребальные памятники долины реки Арпачай. ................................................................................................. 73 Акбар Бадалов.Археологические раскопки на поселение Мейдантепе. ........................................................................................... 80 ИНТЕРЕСНЫЕ НАХОДКИ Гаджи ФахраддинСафарли.Кякризы в Нахчыване: становление и пути развития. .............................................................. 84 Лена Фиалко.Скифские амазонки в понтийских степях. ................. 91 Севда Гусейнова.Крепость Аббасабад - пример зодчества позднефеодального периода на территории Азербайджана. ............ 104 ИСТОРИЯ НАУКИ Тогрул Халилов.Археологические исследования в Нахчыване в эпоху независимости............................................................................. 108 Афаг Гулузаде.Роль Нахчыванского отдела Общества обследования и изучения Азербайджана и Нахчыванского Государственного исторического музея в собрании эпиграфического наследия. .................................................................. 115 ГусейнГашимли.Нахчыван – кладезьнациональныхценностей ........ 128 ВЕЛИКИЕ АРХЕОЛОГИЧЕСКИЕ ОТКРЫТИЯ ЕльшадБагиров. Глиняная армия могущественного императора ..... 131 ВСПОМОГАТЕЛЬНЫЕ ДИСЦИПЛИНЫ ГанираПиргулиева.Место и значение Нахчыванского монетного двора в истории государственности Азербайджана. .... 135 ПОМОЩЬ СТУДЕНТАМ ТарихДостиев.К составлению археологического словаря (по теме «Поселения»). ............................................................................... 140 НАШЕ ИНТЕРВЬЮ Интервью с видным этнографом, доктором исторических наук, член-корреспондентом Национальной Академии Наук Азербайджана Гаджи ГадиромГадирзаде.
Recommended publications
  • Azərbaycan Arxeologiyasi
    Cild: 17 Say: 1 ISSN 2218 – 0346 2014 AZƏRBAYCAN ARXEOLOGİYASI Təsisçi Hamlet İsaxanlı BaşRedaktor Qüdrət İsmayılzadə Redaktor müavinləri Roza Arazova Tarix Dostiyev Bəhlul İbrahimli Məsul katib Sevda Hüseynova İşçi heyəti Xaqani Həbibov Ləman Babaşlı Redaksiya heyəti Yüksel Sayan (Türkiyə) Ayman Dosimbayeva (Qazaxıstan) İsmayıl Hacıyev (Azərbaycan) Maya Rəhimova (Azərbaycan) Bertyill Lyonnet (Fransa) Mehmet İşıqlı (Türkiyə) Rauf Munçayev (Rusiya) Lauren Listven (ABŞ) Mehmet Ösdoğan (Türkiyə) Andreas Şaxner (Almaniya) Vəli Baxşəliyev (Azərbaycan) Murtuzəli Hacıyev (Rusiya) Otar Caparidze (Gürcüstan) Volume: 17 Number: 1 ISSN 2218-0346 2014 AZERBAIJAN ARCHAEOLOGY Founder Hamlet Isaxanli Editor in Chief Qudrat Ismayilzadeh Editorial Assistants Roza Arazova Tarikh Dostiyev Bahlul Ibrahimli Deputy Editors Sevda Huseynova Staff members Khaqani Habibov Laman Babashlı Editorial Board Yuksel Sayan (Turkey) Ayman Dosimbayeva (Kazakhstan) İsmail Haciyev (Azerbaijan) Maya Rahimova (Azerbaijan) Bertille Lyonnet (France) Mehmet Ishikli (Turkey) Rauf Munchayev (Russia) Lauren Listvest (USA) Mehmet Ozdoghan (Turkey) Andreas Schachner (Germany) Vali Baxshaliyev (Azerbaijan) Murtuzali Hacıyev (Russia) Otar Japaridzeh (Georgian) © COPYRIGHT©1999 BY KHAZAR UNIVERSITY PRESS ALL RIGHTS RESERVED AZ1096 Azərbaycan Respublikası Khazar University 41 Mehseti str., Bakı şəhəri, Məhsəti küçəsi, 41 Baku AZ1096 Republic of Xəzər Universitəsi Azerbaijan Üz qabığında: Azıx mağarası- Azərbaycan Cover page depicts: Azykh cave- Azerbaijan На обложке: Пещера Азых-Азербайджан Telefon: (99412) 4217927 (219) Faks: (99412) 4989379 E-mail: [email protected] [email protected] website: http://www.khazar.org www.azerbaijanarcheology.com KHAZAR UNIVERSITY PRESS Alim yenə qucaq-qucaq yığır qədim saxsıları, Yer altdakı hər kərpicin üstündəki yazıları. Səməd Vurğun Picking up ceramics the scientist enjoys, Undergraund writings on bricks he knows Samad Vurgun Ученый роется в земле.... Он собирает черепки, осколки утвари простой.
    [Show full text]
  • Aşıq Şəmşirin Anadan Olmasının 120 Illiyinə Həsr Olunur
    Aşıq Şəmşirin anadan olmasının 120 illiyinə həsr olunur. 2 AMEA FOLKLOR İNSTİTUTU “AŞIQ ŞƏMŞİR” MƏDƏNİYYƏT OCAĞI İCTIMAİ BİRLİYİ Aşıq Şəmşirin anadan olmasının 120 illiyinə həsr olunmuş AŞIQ SƏNƏTİNİN TARİXİ İNKİŞAF YOLLARI VƏ AŞIQ ŞƏMŞİR MƏRHƏLƏSİ mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfransın M A T E R İ A L L A R I BAKI – 2013 3 AMEA Folklor İnstitutu Elmi Şurasının qərarı ilə çap olunur. LAYİHƏ RƏHBƏRİ: Fil.ü.e.d. Muxtar KAZIMOĞLU (İMANOV) ELMİ REDAKTORLARI: Fil.ü.f.d. Adil CƏMİL Fil.ü.f.d. Səbinə İSAYEVA Fil.ü.f.d. Nail QURBANOV TƏRTİB EDƏNLƏRİ: Aynur QƏZƏNFƏRQIZI Əli ŞAMİL Aşıq Şəmşirin anadan olmasının 120 illiyinə həsr olunmuş “Aşıq sənətinin tarixi inkişaf yolları və Aşıq Şəmşir mərhə- ləsi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfransın materialları. Bakı, “Nurlan”, 2013, 408 səh. Kitabda 5 dekabr 2013-cü ildə Bakı şəhərində AMEA Folklor İnsti- tutu və “Aşıq Şəmşir” Mədəniyyət Ocağı İctimai Birliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən “Aşıq sənətinin tarixi inkişaf yolları və Aşıq Şəmşir mər- hələsi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfransın materialları toplan- mışdır. Topluya Azərbaycan alimləri ilə yanaşı, Türkiyədən, İrandan, Dağıstandan və Qırğızıstandan olan elm adamlarının da aşıq sənətinin tarixi keçmişi və bu günü ilə bağlı məqalələri daxil edilmişdir. folklorinstitutu.com M 4603000000 Qrifli nəşr N-098-2013 Folklor İnstitutu, 2013 4 KONFRANSIN TƏŞKİLAT KOMİTƏSİ SƏDARƏT Muxtar Kazımoğlu (İmanov) – filologiya üzrə elmlər doktoru, AMEA Folklor İnstitutunun direktoru. Qənbər Şəmşiroğlu – şair-publisist, ictimai xadim, “Aşıq Şəmşir” Mədəniyyət Ocağı İctimai Birliyinin sədri ELMİ HEYƏT Zəlimxan Yaqub – xalq şairi, Azərbaycan Aşıqlar Birli- yinin sədri Məhərrəm Qasımlı - fil.ü.e.d., professor, AMEA Ədə- biyyat İnstitutunda direktor müavini Qəzənfər Paşayev – fil. ü.
    [Show full text]
  • History of Azerbaijan (Textbook)
    DILGAM ISMAILOV HISTORY OF AZERBAIJAN (TEXTBOOK) Azerbaijan Architecture and Construction University Methodological Council of the meeting dated July 7, 2017, was published at the direction of № 6 BAKU - 2017 Dilgam Yunis Ismailov. History of Azerbaijan, AzMİU NPM, Baku, 2017, p.p.352 Referents: Anar Jamal Iskenderov Konul Ramiq Aliyeva All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form by any means. Electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any information storage and retrieval system, without permission in writing from the copyright owner. In Azerbaijan University of Architecture and Construction, the book “History of Azerbaijan” is written on the basis of a syllabus covering all topics of the subject. Author paid special attention to the current events when analyzing the different periods of Azerbaijan. This book can be used by other high schools that also teach “History of Azerbaijan” in English to bachelor students, master students, teachers, as well as to the independent learners of our country’s history. 2 © Dilgam Ismailov, 2017 TABLE OF CONTENTS Foreword…………………………………….……… 9 I Theme. Introduction to the history of Azerbaijan 10 II Theme: The Primitive Society in Azerbaijan…. 18 1.The Initial Residential Dwellings……….............… 18 2.The Stone Age in Azerbaijan……………………… 19 3.The Copper, Bronze and Iron Ages in Azerbaijan… 23 4.The Collapse of the Primitive Communal System in Azerbaijan………………………………………….... 28 III Theme: The Ancient and Early States in Azer- baijan. The Atropatena and Albanian Kingdoms.. 30 1.The First Tribal Alliances and Initial Public Institutions in Azerbaijan……………………………. 30 2.The Kingdom of Manna…………………………… 34 3.The Atropatena and Albanian Kingdoms………….
    [Show full text]
  • III. Hocalı Soykırımı Ve Türk Dünyası Sempozyumu
    III. Hocalı Soykırımı ve Türk Dünyası Sempozyumu T.C. GİRESUN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ E-KİTAP ISBN: 978-605-4239-94-8 BU E-KİTAP SOBİAD TR DİZİN TARAFINDAN, ATIF ve İÇERİK OLARAK TARANMAKTADIR. III. HOCALI SOYKIRIMI VE TÜRK DÜNYASI SEMPOZYUMU BİLDİRİ E-KİTABI EDİTÖR BETÜL KARAGÖZ YERDELEN EDİTÖR YARDIMCILARI ERHAN PİŞKİN AYTEN MEHMED GİRESUN 2019 III. Hocalı Soykırımı ve Türk Dünyası Sempozyumu III. Hocalı Soykırımı ve Türk Dünyası Sempozyumu TC. GİRESUN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ ve İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ III. Uluslararası Hocalı Soykırımı ve Türk Dünyası Sempozyumu 26-27 ŞUBAT 2019 SEMPOZYUM YÖNETİMİ PROF. DR. BETÜL KARAGÖZ YERDELEN DOÇ. DR. UFUK YOLCU DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN PİŞKİN DR. ÖĞR. ÜYESİ ABBAS KARAAĞAÇLI ARŞ. GÖR. AYTEN MEHMED YÜRÜTME KURULU DOÇ. DR. GÖKTÜRK TÜYSÜZOĞLU DR. ÖĞR. ÜYE. ABBAS KARAAĞAÇLI DR. ÖĞR. ÜYE. SERDAR KESGİN DR.ÖĞR. ÜYE. HAYRETTİN KARADENİZ DR. ÖĞR. ÜYE. HİLAL ŞAHİN DR. ÖĞR. ÜYE. SELİM KURT DR.ÖĞR. ÜYE. NADİDE HÜSNÜOĞLU ARŞ. GÖR. DR.TOLGA ÇIKRIKCI ARŞ. GÖR. AYTEN MEHMED ARŞ. GÖR. FECRA AKCA ARŞ. GÖR. MUSTAFA MALKOÇ YAŞAR ARŞ. GÖR. HARUN DUMLU ARŞ. GÖR. DİLAYLA BAYYURT ARŞ. GÖR. BERAT HARMAN III. Hocalı Soykırımı ve Türk Dünyası Sempozyumu SEMPOZYUM BİLİM KURULU PROF. DR. ANIL ÇEÇEN (ANKARA ÜNİVERSİTESİ/TÜRKİYE) PROF. DR. ALÂEDDİN YALÇINKAYA (MARMARA ÜNİVERSİTESİ/TÜRKİYE) PROF. DR. SALİM CÖHCE (İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ/TÜRKİYE) PROF. DR. ELMAN NASIROV (AZERBAYCAN KAMU YÖNETİMİ AKADEMİSİ/AZERBAYCAN) PROF. DR. M. SEYFETTİN EROL (GAZİ ÜNİVERSİTESİ/TÜRKİYE) PROF. DR. RAFA MARTINEZ (BARSELONA ÜNİVERSİTESİ/İSPANYA) PROF. DR. FEYZULLAH AHMETOĞLU (GİRESUN ÜNİVERSİTESİ/TÜRKİYE) PROF. DR. ÖMER TURAN (ORTA DOĞU TEKNİKÜNİVERSİTESİ/TÜRKİYE) PROF. DR. SELÇUK DUMAN (GİRESUN ÜNİVERSİTESİ/TÜRKİYE) DOÇ.
    [Show full text]
  • Naxçıvan Dialekt Və Şivələrinin Lüğəti
    NAXÇIVAN DİALEKT VƏ ŞİVƏLƏRİNİN LÜĞƏTİ AMEA Naxçıvan Bölməsi Rəyasət Heyətinin 21 aprel 2017-ci il tarixli 05/15 nömrəli (pr.№5) qərarı ilə çapa məsləhət görülmüşdür. Əbülfəz Quliyev Nuray Əliyeva Naxçıvan-2017 Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Naxçıvan Bölməsi İncəsənət, Dil və Ədəbiyyat İnstitutu Elmi redaktor: İbrahim BAYRAMOV filologiya üzrə elmlər doktoru, professor Rəyçi: Rəşad ZÜLFÜQAROV filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Əbülfəz Aman oğlu Quliyev, Nuray Yadigar qızı Əliyeva. Naxçıvan dialekt və şivələrinin lüğəti. Naxçıvan, “Əcəmi” nəşriyyatı, 2017, 296 səh. Kitabda Naxçıvanın ayrı-ayrı rayon və kəndlərində işlədilən dialekt sözlər toplanmış, onların mənası dəqiqləşdirilmiş, işlənmə məqamları aydınlaşdırılımışdır. Toplanan bu sözlər dilimizin tarixini, xalqımızın çox-çox qədimlərə gedib çıxan keçmişini, həyatını, məişətini özündə əks etdirir. Belə sözləri dialekt və şivələrdən seçmək, onların semantikasını müəyyənləşdirmək dilimizin keçmişinə də işıq tutur, dil tariximizi öyrənmək üçün mühüm faktlar verir. Kitab mütəxəssislər və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutlmuşdur. Bu iş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun maliyyə yardımı ilə yerinə yetirilmişdir. Qrant № EİF-KETPL-2-2015-1(25)-56/55/5 4700000000 053-2017 “Əcəmi” 2017 2 ÖN SÖZ Naxçıvan Muxtar Respublikası Azərbaycanın ən qədim bölgələrindən biridir. O, Araz çayının sol qolu olan Naxçıvan çayının sahilində yerləşir. Ərazisinin təxminən 70 %-i dəniz səviyyəsindən 1000 m yüksəklikdədir. Regionun zəngin təbiəti və əlverişli coğrafi mövqeyi qədim zamanlardan insanların burada məskən salmaları üçün şərait yaratmışdır. Ərazidən tapılan maddi-mədəniyyət nümunələri və arxeoloji abidələr bu yaşayış məskəninin 500-300 min illik bir tarixə malik olduğunu göstərməkdədir. Azərbaycan Respublikasının tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası Cənubi Qafqazın ən cənub rayonlarından olub, Kiçik Qafqazın cənub-qərb hissəsində yerləşir. Ərazisi simal və şimal-şərqdən Ermənistan, cənub və cənub-qərbdən İran İslam Respublikası və Türkiyə ilə həmsərhəddir.
    [Show full text]
  • “Xalqımıza Qarşı Törədilmiş Soyqırımı Haqqında Həqiqətləri Real Faktlar
    “Xalqımıza qarşı törədilmiş soyqırımı haqqında həqiqətləri real faktlar, dəlillər əsasında dünya dövlətlərinə, nüfuz­ lu beynəlxalq təşkilatlara çatdırmaq, saxta erməni təbliğatı nəticəsində formalaşmış yalan təsəvvürləri dəyişdirmək, ona hüquqi-siyasi qiymət verdirmək nə qədər çətin olsa da, şərəf­ li və müqəddəs bir iş kimi bu gün də, gələcəkdə də davam et­ dirilməlidir. Bu, soyqırımı qurbanlarının xatirəsi qarşısında indiki nəslin müqəddəs borcudur. Eyni zamanda, bütün dünya əsl soyqırımı haqqında həqiqətləri bilməli, bu gün baş verən hadisələrin kökləri və mahiyyəti açılmalı, yanlış stereotiplər dağıdılmalıdır”. Heydər ƏLİYEV Ümummilli lider “Azərbaycanın ərazi bütövlüyü danışıqlar mövzusu ol­ mayıb və olmayacaqdır. Azərbaycan ərazi bütövlüyünü bərpa edəcəkdir, Dağlıq Qarabağ bizim doğma, əzəli torpağımızdır. Əsrlər boyu Azərbaycan xalqı Dağlıq Qarabağda və ətraf böl­ gələrdə yaşamışdır, yaratmışdır. Bugünkü Ermənistan dövlə­ ti tarixi Azərbaycan torpaqları üzərində qurulmuşdur. İrəvan xanlığı, Zəngəzur mahalı bizim tarixi torpaqlarımızdır. Biz o tor­ paqlara da qayıtmalıyıq və qayıdacağıq. Biz heç vaxt imkan verə bilmərik ki, doğma torpağımız olan Dağlıq Qarabağda ikinci erməni dövləti yaradılsın”. İlham ƏLİYEV Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun qrant layihəsi çərçivəsində nəşr olunmuşdur Elçin Əhmədov ERMƏNİSTANIN AZƏRBAYCANA TƏCAVÜZÜ: Beynəlxalq təşkilatların və böyük dövlətlərin siyasəti III kitab Bakı - Elmin İnkişafı Fondu - 2015 Elmi redaktor: tarix elmləri
    [Show full text]
  • Naxçıvan Dialekt Və Şivələrinin Lüğəti
    NAXÇIVAN DİALEKT VƏ ŞİVƏLƏRİNİN LÜĞƏTİ AMEA Naxçıvan Bölməsi Rəyasət Heyətinin 21 aprel 2017-ci il tarixli 05/15 nömrəli (pr.№5) qərarı ilə çapa məsləhət görülmüşdür. Əbülfəz Quliyev Nuray Əliyeva Naxçıvan-2017 Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Naxçıvan Bölməsi İncəsənət, Dil və Ədəbiyyat İnstitutu Elmi redaktor: İbrahim BAYRAMOV filologiya üzrə elmlər doktoru, professor Rəyçi: Rəşad ZÜLFÜQAROV filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Əbülfəz Aman oğlu Quliyev, Nuray Yadigar qızı Əliyeva. Naxçıvan dialekt və şivələrinin lüğəti. Naxçıvan, “Əcəmi” nəşriyyatı, 2017, 296 səh. Kitabda Naxçıvanın ayrı-ayrı rayon və kəndlərində işlədilən dialekt sözlər toplanmış, onların mənası dəqiqləşdirilmiş, işlənmə məqamları aydınlaşdırılımışdır. Toplanan bu sözlər dilimizin tarixini, xalqımızın çox-çox qədimlərə gedib çıxan keçmişini, həyatını, məişətini özündə əks etdirir. Belə sözləri dialekt və şivələrdən seçmək, onların semantikasını müəyyənləşdirmək dilimizin keçmişinə də işıq tutur, dil tariximizi öyrənmək üçün mühüm faktlar verir. Kitab mütəxəssislər və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutlmuşdur. Bu iş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun maliyyə yardımı ilə yerinə yetirilmişdir. Qrant № EİF-KETPL-2-2015-1(25)-56/55/5 4700000000 053-2017 “Əcəmi” 2017 2 ÖN SÖZ Naxçıvan Muxtar Respublikası Azərbaycanın ən qədim bölgələrindən biridir. O, Araz çayının sol qolu olan Naxçıvan çayının sahilində yerləşir. Ərazisinin təxminən 70 %-i dəniz səviyyəsindən 1000 m yüksəklikdədir. Regionun zəngin təbiəti və əlverişli coğrafi mövqeyi qədim zamanlardan insanların burada məskən salmaları üçün şərait yaratmışdır. Ərazidən tapılan maddi-mədəniyyət nümunələri və arxeoloji abidələr bu yaşayış məskəninin 500-300 min illik bir tarixə malik olduğunu göstərməkdədir. Azərbaycan Respublikasının tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikası Cənubi Qafqazın ən cənub rayonlarından olub, Kiçik Qafqazın cənub-qərb hissəsində yerləşir. Ərazisi simal və şimal-şərqdən Ermənistan, cənub və cənub-qərbdən İran İslam Respublikası və Türkiyə ilə həmsərhəddir.
    [Show full text]
  • History of Names and Administrative Affiliation of Karabakh Settlements
    History of names and administrative affiliation of Karabakh settlements Qarabag.com compiled a complete list of historical names of all settlements of Karabakh with their administrative affiliation from 1823 to 2020. The list was compiled using 6 official documents of the Russian Empire and the Soviet Union. 1) Description of the Karabakh Province, compiled in 1823 by order of the chief governor of Georgia Yermolov, the state councilor Mogilevsky and Colonel Yermolov 2nd. Tiflis, 1866. 2) The Caucasian calendar in 1856. Tiflis, 1855. Section three, pp. 362-441. 3) Kondratenko E. Caucasian calendar for 1917. Tiflis, 1916. Department of Statistics, pp. 362-441. 4) List of populated areas of Azerbaijan. Publication of the People’s Commissariat of Food. Based on the materials of the agricultural censuses of 1917 and 1921. Baku, 1922. pp. 24-36, 42-45, 83-89. 5) Azerbaijan SSR Administrative-territorial division. Baku, 1964. pp. 12-15, 42-45, 63-65, 80-83, 105-108, 144-154. 6) Azerbaijan SSR Administrative-territorial division. Baku, 1979. pp. 17-18, 35, 41-42, 53-56, 63-64, 81-82, 112-117. Modern names of settlements in English language are given according to map Qarabağ və ətraf bölgələri Azərbaycan Respublikası, Rasul Hasan, 2020. In columns of the table are given the historical names of settlements, according to administrative and territorial division in the specified years. Aghdam district 2020 1977 1964 1921 1915 1852-1855 1823 Агдам [Aghdam] – Агдамъ [Aghdam] – г. Агдам [Aghdam] Агдамъ [Aghdam] – Aghdam city (Ağdam г. Агдам [Aghdam]
    [Show full text]
  • Traditional Stone Masonry in Karabakh
    Karabakh Stone monument of horse. Baglypeye village. Middle Ages. Kalbajar 36 www.irs-az.com 44, SUMMER 2020 Arif MUSTAFAYEV Doctor of History TRADITIONAL STONE MASONRY IN KARABAKH www.irs-az.com 37 Karabakh The tombstone of Panahali Khan of Karabakh. National Museum of History of Azerbaijan arabakh, the land of picturesque mountains and vast arid plains, has given humanity the most an- Kcient Guruchay archaeological culture. Judging by the materials of archaeological excavations, this pe- culiar culture began to form almost half a million years ago. The world famous Azikh cave, which is a kind of treasury of materials about the time when primitive man began his labour activity, significantly clarified this process. As a result of excavations carried out in this cave, tools made of pebble were found in its Paleolithic layers. All this gives reason to count the history of stone masonry in Karabakh from the Pleistocene era. In the lower layers of the Paleolithic cultural layer of the Azikh cave, individual pebbles and their fragments, which served as tools, were discovered. But these are not yet specially made tools, as there are no traces of stone masonry on them. But on the other hand, in the Acheulian cultural layers of the cave, the first rough chopper-type tools made by crushing and used for cut- ting, chopping, breaking, scraping, crushing, and chisel- ing were found. (1) Thus, the history of practical stone masonry originates from the Acheulian era, when the crushing technique emerged. It should be noted that the mountainous terrain of Karabakh with its dense river network has long been an inexhaustible source of raw materials for stone masonry.
    [Show full text]
  • Armenia's Appropriation of Azerbaijani Cultural and Historical Heritage
    REPORT ARMENIA’S APPROPRIATION OF AZERBAIJANI CULTURAL AND HISTORIC HERITAGE The following report is partly based on the resources provided by the Ministry of Culture of the Republic of Azerbaijan BAKU-2021 Mirza Ibrahimov 8, Baku, AZ1100, Azerbaijan, Phone: (+994 12) 596-82-39, (+994 12) 596-82-41, E-mail: [email protected] www.aircenter.az TABLE OF CONTENTS Introduction ..................................................................................................... 4 Looting of the cultural and historical heritage of Karabakh ....................... 5 Looting of museums and cultural sites........................................................... 5 Illegal excavations of archeological sites .................................................... 10 Falsification of Azerbaijani monuments ........................................................... 14 “Armenization” of monuments ...................................................................... 14 Mispresenting heritage .................................................................................... 17 Conclusion ...................................................................................................... 27 Appendix ................................................................................................................... 28 REPORT | ARMENIA’S APPROPRIATION OF AZERBAIJANI CULTURAL AND HISTORIC HERITAGE Introduction Before the First Karabakh War (1988-1994), the Karabakh region of Azerbaijan was home to 706 historic and cultural monuments: 11 monuments of global
    [Show full text]
  • General Assembly Security Council Seventy-Fourth Session Seventy-Fifth Year Agenda Items 32, 37, 68, 70, 75 and 83
    United Nations A/74/676*–S/2020/90* General Assembly Distr.: General 7 February 2020 Security Council Original: English General Assembly Security Council Seventy-fourth session Seventy-fifth year Agenda items 32, 37, 68, 70, 75 and 83 Protracted conflicts in the GUAM area and their implications for international peace, security and development The situation in the occupied territories of Azerbaijan Elimination of racism, racial discrimination, xenophobia and related intolerance Promotion and protection of human rights Responsibility of States for internationally wrongful acts The rule of law at the national and international levels Letter dated 3 February 2020 from the Permanent Representative of Azerbaijan to the United Nations addressed to the Secretary-General At the end of 1991 and the beginning of 1992, the full-scale war that was unleashed by Armenia against Azerbaijan claimed the lives of tens of thousands of people and caused considerable destruction of civilian infrastructure, property and livelihoods in my country. A significant part of the territory of Azerbaijan, including the Nagorno-Karabakh region, the seven adjacent districts and some exclaves, was seized by Armenia and remains under its occupation, in violation of international law and Security Council resolutions 822 (1993), 853 (1993), 874 (1993) and 884 (1993). The occupied territories were ethnically cleansed of all Azerbaijanis, as a result of which more than 1 million people were forced to leave their homes and properties in these territories. I have the honour
    [Show full text]
  • Naxçivan Sancağinin Müfəssəl Dəftəri
    AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI AKADEMİK Z. M. BÜNYADOV ADINA ŞƏRQŞÜNASLIQ İNSTİTUTU NAXÇIVAN SANCAĞININ MÜFƏSSƏL DƏFTƏRİ 9 məhərrəm 1140 (27 avqust 1727) Araşdırma, qeyd və şərhlərin müəllifi HÜSAMƏDDİN MƏMMƏDOV (QARAMANLI) Tərcümə edənlər: ZİYA BÜNYADOV və HÜSAMƏDDİN MƏMMƏDOV (QARAMANLI) Bakı-"Elm"-2001 Azərbaycan Respublikasının möhtərəm Prezidenti HEYDƏR ƏLİYEV cənabları xalqımızın tarixini geniş oxucu kütləsinə çatdırmağı elmi ictimaiyyət qarşısında şərəfli və məsuliyyətli bir vəzifə kimi müəyyən etmişdir. Оnun bu yönümlü müdrik siyasəti son illər tariximizin öyrənilməmiş sahələrinə dair onlarca monoqrafiya, məcmuə və mənbələrin nəşri ilə əlamətdar olmuşdur. İlk dəfə "Sabah" nəşriyyatında çap olunmuş bu qiymətli tarixi qaynaqla tanış olmuş möhtərəm Prezident оnun elmi şərhlərlə nəşrini tövsiyə etmişdir. Kitabın tərtibçisi Hüsaməddin Məmmədov (Qaramanlı) əlyazma üzərində yenidən işləmiş, bu nəşri lüğət və şərhlərlə təchiz etmişdir. 2 İÇİNDƏKİLƏR Ön söz……………………………………………………………………… 5 1. XVI-XVIII əsrlər Naxçıvan diyarının tarixinə dair osmanlı mənbələri… 5 2. Osmanlı dövründə Naxçıvan sancağının ərazisi və inzibati bölgüsü…… 7 3. Osnıanlı dövründə Naxçıvan sancağının əhalisi……………………….. 8 4. Osmanlı dövründə Naxçıvan sancağının şəhərləri…………………….. 9 5. Osmanlı dövründə Naxçıvan sancağının kənd təsərrüfatı……………… 10 6. Qeydlər…………………………………………………………………. 12 7. Terminoloji açıqlama…………………………………………………… 13 (Mətn) ("Dəftər"in) İçindəkilər……………………………………………………. 15 Naxçıvan şəhəri……………………………………………………………. 23 Naxçıvan nahiyəsi………………………………………………………….
    [Show full text]