DOCSLIB.ORG

Raport O Przyrodzie Nieożywionej Województwa Śląskiego

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Raport O Przyrodzie Nieożywionej Województwa Śląskiego ISSN 1427-9142 RAPORTY OPINIE 6 Strategia ochrony przyrody województwa śląskiego Raporty Opinie to naukowe wydawnictwo seryjne, ukazujące się do roku 2030 od 1996 roku. Dotychczas w ramach serii opublikowano 5 tomów, Raport o stanie przyrody poświęconych w całości tematyce czerwonych list gatunków województwa śląskiego dla Górnego Śląska w granicach byłych województw: bielskiego, częstochowskiego, katowickiego i opolskiego. Zawartość tomów: t UPN oD[FSXPOFMJTUZSPǴMJOOBD[ZOJPXZDIJLSǗHPXDØX 1 t UPN oD[FSXPOFMJTUZXnjUSPCPXDØX NDIØXJ[CJPSPXJTL roślinnych, RAPORT t UPN oD[FSXPOFMJTUZDIS[njT[D[ZJNPUZMJE[JFOOZDI RAPORTY OPINIE t UPN oD[FSXPOFMJTUZHS[ZCØXXJFMLPPXPDOJLPXZDI O PRZYRODZIE i porostów, NIEOŻYWIONEJ t UPN oD[FSXPOFMJTUZQBKnjLØXJNJǗD[BLØX słodkowodnych Górnego Śląska. WOJEWÓDZTWA Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska zostało powołane ŚLĄSKIEGO przez Wojewodę Katowickiego, Wojciecha Czecha, Zarządzeniem Nr 204/92 z dnia 15 grudnia 1992 roku, które nadało również statut 6.1 Raport6.1 o przyrodzie nieożywionej województwa śląskiego tej jednostce. Dokumenty te zostały zmienione Zarządzeniem E Nr 154/94 Wojewody Katowickiego z dnia 22 listopada 1994 roku. PINI CENTRUM Zgodnie z zarządzeniami i statutem, Centrum było państwową DZIEDZICTWA TY O jednostką budżetową powołaną do badania, dokumentowania PRZYRODY POR i ochrony oraz prognozowania stanu przyrody Górnego Śląska. GÓRNEGO ŚLĄSKA RA W związku z reformą administracyjną kraju z dniem 1 stycznia 1999 roku Centrum zostało przekazane województwu śląskiemu Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 listopada 1998 roku. Uchwałą Nr I/51/5/2002 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 17 czerwca 2002 roku został nadany statut wojewódzkiej O ŚLĄSKA G samorządowej jednostce organizacyjnej o nazwie Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. Nadzór nad Centrum wykonuje Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Y GÓRNE Województwa Śląskiego. D Celem Centrum jest działanie dla dobra przyrody nieożywionej i ożywionej Górnego Śląska poprzez gromadzenie o niej wiedzy oraz działalność naukową, ochronną i edukacyjną, aby TWA PRZYRO zachować tożsamość regionu oraz rolę i znaczenie jego wartości C ZI przyrodniczych (§ 6 Statutu Centrum). D www.cdpgs.katowice.pl CENTRUM DZIE CENTRUM DZIEDZICTWA PRZYRODY Urząd Marszałkowski GÓRNEGO ŚLĄSKA Województwa Śląskiego RAPORTY OPINIE 6 Strategia ochrony przyrody województwa śląskiego do roku 2030 Raport o stanie przyrody województwa śląskiego 1 Wydawca Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska Projekt graficzny okładki Anna Grycman Projekt układu typograficznego Joanna Chwoła ISSN 1427-9142 Skład i przygotowanie do druku Verso, Katowice Druk Pracownia Komputerowa Jacka Skalmierskiego, Gliwice 2012 Copyright © by Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska RAPORTY OPINIE 6 Strategia ochrony przyrody województwa śląskiego do roku 2030 Raport o stanie przyrody województwa śląskiego 1 RAPORT O PRZYRODZIE nieożywionej województwa śląskiego Redaktor tomu: Jerzy B. Parusel Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska Katowice 2012 REPORTS OPINIONS 6 Conservation strategy of nature of the silesian Voivodship by 2030 Report on the state of nature of the silesian Voivodship 1 THE REPORT ON THE INANIMATE NATURE of the silesian VoiVodship Editor: Jerzy B. Parusel Upper Silesian Nature Heritage Center Katowice 2012 RAPoRT o PRZyRoDZiE NiEożyWioNEJ WoJEWóDZTWA ŚląSKiEGo u THE REPoRT oN THE iNANimATE NATURE of THE SilESiAN VoiVoDSHiP Ryszard Chybiorz, Andrzej Tyc Uniwersytet Śląski Wydział Nauk o Ziemi Spis treści Wstęp .........................................................................................................7 Walory geologiczne .......................................................................................8 Walory geomorfologiczne ............................................................................20 Walory hydrologiczne .................................................................................23 Geostanowiska w bazach Europejskiej Sieci GEoSiTES oraz w Centralnym Rejestrze Geostanowisk Polski ................................35 Przyroda nieożywiona jako cel ochrony w aktach prawnych ustanawiających obszary lub obiekty chronione ......................................37 Podsumowanie ..........................................................................................39 Piśmiennictwo i źródła informacji ............................................................... 44 Summary .................................................................................................. 49 Raport o przyRodziE NiEożyWionej Województwa Śląskiego Wstęp ści przyrody nieożywionej zasługujące na ochronę oraz Województwo śląskie, w aktualnych granicach, charak- 2) nad zagadnieniem, przed czem je chronić należy…” teryzuje się wysokimi walorami przyrodniczymi – za- Z uwagi na cel raportu, jakim jest diagnoza stanu równo przyrody ożywionej, jak i nieożywionej. Jest to przyrody nieożywionej, a bardziej szczegółowo obiektów przede wszystkim efekt dużej georóżnorodności oraz, co tej przyrody dla potrzeb Strategii ochrony Przyrody może zaskakujące, wielowiekowego wykorzystywania tej Województwa Śląskiego do roku 2030, zrezygnowano tu różnorodności przez człowieka. Georóżnorodność należy z kla sycznego układu i zakresu treści, typowego dla opra- rozumieć jako naturalne zróżnicowanie powierzchni Zie- cowań fizjograficznych. Skupiono się więc na elementach mi, obejmujące budowę geologiczną, rzeźbę terenu, gleby abiotycznych środowiska, które są ważne dla zachowania oraz wody podziemne i powierzchniowe. Jest ona efektem dziedzictwa geologicznego, geomorfologicznego i hydrolo- działania naturalnych procesów endo- i egzogenicznych, gicznego regionu. Podstawowymi elementami raportu są modyfikowanych czasem przez działalność człowieka. więc zestawienia i mapy rozmieszczenia obiektów cen- Zewnętrznym przejawem tych procesów są obiekty ge- nych przyrodniczo w wymienionych trzech kategoriach. ologiczne, geomorfologiczne oraz hydrologiczne. Są one listy obiektów geologicznych (naturalnych i sztucznych określane mianem geostanowisk lub geotopów. Za geo- odsłonięć geologicznych), geomorfologicznych (m.in. ska- stanowiska możemy uznać obiekty przyrody nieożywio- łek, jaskiń, wodospadów) oraz hydrologicznych (źródeł, nej o walorach naukowych, poznawczych, edukacyjnych jezior) zostały porównane z krajowymi i europejskimi li- czy estetycznych, które są dostępne do obserwacji. stami geostanowisk, stanowiącymi często wskaźnik geo- Za geologiczne dziedzictwo przyrody uważa się rów- różnorodności regionu. Wykorzystano bazę polskich geo- nież pozostałości górnictwa, które mają znaczenie dla stanowisk wytypowanych do European Network GEoSi- udokumentowania budowy geologicznej i występowania TES, opracowaną przez instytut ochrony Przyrody PAN złóż, występowania skamieniałości, rzadkich minerałów w Kra kowie (http://www.iop.krakow.pl/geosites/) oraz fun- i skał. kcjonujący od 2010 roku Centralny Rejestr Geostanowisk Pomimo dużego bogactwa i zróżnicowania form, przy- Polski prowadzony przez Państwowy instytut Geologicz- roda nieożywiona województwa śląskiego nie docze- ny – Państwowy instytut Badawczy w Warszawie (http:// kała się dotychczas należytego opracowania i ochrony. geoportal.pgi.gov.pl/portal/page/portal/geostanowiska/). W świetle przeprowadzonej analizy na potrzeby niniej- Z uwagi na specyfikę województwa śląskiego zdecydo- szego raportu wydaje się nadal aktualne stwierdzenie wano się ponadto na przedstawienie w raporcie aktual- prekursora ochrony przyrody nieożywionej w Polsce, nego stanu rozpoznania i zagospodarowania złóż kopalin S. Kreutza (1929): oraz zasobów wód podziemnych. ich ochrona jest regulo- „Mówimy stosunkowo często o ochronie przyrody ży- wana przepisami prawnymi odrębnymi niż przewidzia- wej, zatem o ochronie szaty roślinnej lub też pewnych ga- nymi dla przyrody nieożywionej. Raport jest w zamyśle tunków zwierząt; ochrona przyrody nieożywionej zajmu- autorów pierwszym krokiem do waloryzacji obiektów je u nas w dyskusjach i konferencjach mało stosunkowo przyrody nieożywionej, która powinna być przeprowa- miejsca. Dzieje się to w znacznej części dlatego, iż według dzona obiektywnie i w oparciu o jasne kryteria. Efektem dość powszechnego mniemania ‘kamienie’ są trwałe, dotychczasowych prób takiej waloryzacji są listy geosta- i nie potrzebują ochrony, częściowo po prostu dlatego, nowisk instytutu ochrony Przyrody PAN w Krakowie że nieliczne jest dziś w Polsce grono osób, zajmujących i Państwowego instytutu Geologicznego-Państwowego się naukowo przyrodą nieożywioną. Może nie będzie za- instytutu Badawczego w Warszawie oraz listy i mapy tem od rzeczy zastanowić się nad tem czy 1) ‘martwa’ w opracowaniu ekofizjograficznym do Planu Zagospoda- przyroda wymaga ochrony i jakie są u nas osobliwo- rowania Przestrzennego Województwa Śląskiego (Paru- 7 Raport o przyRodziE NiEożyWionej Województwa Śląskiego sel 2003). Ważnym elementem takiej waloryzacji powin- bon). Utwory dewońskie i karbońskie zalegające na bloku na stać się czerwona lista przyrody nieożywionej woje- małopolskim wykazują duże podobieństwa w wykształce- wództwa śląskiego (Parusel 1999). niu litologicznym do równowiekowych skał rozpoznanych Autorzy opracowania wyrażają podziękowanie Jerze- w części wschodniej i południowej Brunovistulicum. mu B. Paruselowi i Zdzisławowi Wielandowi, pracowni- Blok górnośląski stanowi część większej jednostki kom Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego Górnego Ślą- geologicznej określanej jako Brunovistulicum, którą two- ska w Katowicach, za wnikliwą
Load more

Recommended publications
  • The Oder-Neisse Line As Poland's Western Border
    Piotr Eberhardt Piotr Eberhardt 2015 88 1 77 http://dx.doi.org/10.7163/ GPol.0007 April 2014 September 2014 Geographia Polonica 2015, Volume 88, Issue 1, pp. 77-105 http://dx.doi.org/10.7163/GPol.0007 INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND SPATIAL ORGANIZATION POLISH ACADEMY OF SCIENCES www.igipz.pan.pl www.geographiapolonica.pl THE ODER-NEISSE LINE AS POLAND’S WESTERN BORDER: AS POSTULATED AND MADE A REALITY Piotr Eberhardt Institute of Geography and Spatial Organization Polish Academy of Sciences Twarda 51/55, 00-818 Warsaw: Poland e-mail: [email protected] Abstract This article presents the historical and political conditioning leading to the establishment of the contemporary Polish-German border along the ‘Oder-Neisse Line’ (formed by the rivers known in Poland as the Odra and Nysa Łużycka). It is recalled how – at the moment a Polish state first came into being in the 10th century – its western border also followed a course more or less coinciding with these same two rivers. In subsequent cen- turies, the political limits of the Polish and German spheres of influence shifted markedly to the east. However, as a result of the drastic reverse suffered by Nazi Germany, the western border of Poland was re-set at the Oder-Neisse Line. Consideration is given to both the causes and consequences of this far-reaching geopolitical decision taken at the Potsdam Conference by the victorious Three Powers of the USSR, UK and USA. Key words Oder-Neisse Line • western border of Poland • Potsdam Conference • international boundaries Introduction districts – one for each successor – brought the loss, at first periodically and then irrevo- At the end of the 10th century, the Western cably, of the whole of Silesia and of Western border of Poland coincided approximately Pomerania.
    [Show full text]
  • Ograniczenia Przyrodnicze Górnictwa Surowców Skalnych Między Cieszynem a Skoczowem W Ostatnim Stuleciu
    GOSPODARKA SUROWCAMI MINERALNYMI Tom 28 2012 Zeszyt 2 DOI 10.2478/v10269-012-0012-4 BEATA FIGARSKA-WARCHO£*, EWELINA MATLAK** Ograniczenia przyrodnicze górnictwa surowców skalnych miêdzy Cieszynem a Skoczowem w ostatnim stuleciu Wprowadzenie Na przestrzeni wielu lat liczba eksploatowanych z³ó¿ surowców skalnych w okolicach Skoczowa i Cieszyna ulega³a zmianie. Powodem tego by³o m.in.: wyczerpywanie zasobów z³ó¿ b¹dŸ rozpoznawanie nowych, b³êdna gospodarka z³o¿em, spadek rentownoœci wydo- bycia, zmiany popytu na te surowce czy ograniczenie obszaru mo¿liwej eksploatacji ze wzglêdu na bliskie s¹siedztwo terenów zabudowanych. Du¿¹ rolê odgrywa³o te¿ powiêk- szanie istniej¹cych i projektowanie nowych obszarów prawnie chronionych. W pracy ocenie poddany zosta³ ten ostatni czynnik i jego wp³yw na mo¿liwoœci eksploatacji surowców skalnych we wspomnianym rejonie w okresie od pocz¹tku XX do pocz¹tku XXI w. W analizie tych powi¹zañ skorzystano z metod, jakie oferuje System Informacji Prze- strzennej (GIS). Dziêki temu charakter opisywanego konfliktu mo¿na by³o zilustrowaæ na mapach i przedstawiæ w sposób iloœciowy. 1. Charakterystyka obszaru badañ Badaniami objêto obszar po³o¿ony miêdzy Cieszynem a Skoczowem. Dok³adne jego granice zosta³y wyznaczone: na zachodzie – wzd³u¿ granicy Polski z Czechami, na wschodzie – wzd³u¿ granicy powiatu cieszyñskiego, zaœ na po³udniu i pó³nocy – wzd³u¿ linii * Dr in¿., ** Mgr in¿., AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydzia³ Geologii, Geofizyki i Ochrony Œro- dowiska, Katedra Geologii Z³o¿owej i Górniczej, Kraków; e-mail: [email protected] 44 o wspó³rzêdnych 201000 i 218000 w Pañstwowym Uk³adzie Wspó³rzêdnych Geodezyjnych „1992” (rys.
    [Show full text]
  • Europa XXI T.13 (2005) : New Spatial Relations in New Europe
    POLISH ACADEMY OF SCIENCES STANISLAW LESZCZYCKI INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND SPATIAL ORGANIZATION CENTRE FOR EUROPEAN STUDIES POLISH GEOGRAPHICAL SOCIETY EUROPA XXI EDITORS: TOMASZ KOMORNICKI and KONRAD Ł. CZAPIEWSKI WARSZAWA 2005 EDITORS: Maciej Jakubowski (editor-in-chief) Ewa Korcelli-Olejniczak Barbara Jaworska EDITORIAL BOARD: Marek Dutkowski (Gdańsk) Wanda E. Gaczek (Poznań) Jacek Głowacki (Warszawa) Jerzy Grzeszczak (Warszawa) Marek Koter (Łódź) Piotr Szeliga (Warszawa) Krzysztof Wojciechowski (Lublin) http://rcin.org.pl POLISH ACADEMY OF SCIENCES STANISLAW LESZCZYCKI INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND SPATIAL ORGANIZATION CENTRE FOR EUROPEAN STUDIES POLISH GEOGRAPHICAL SOCIETY EUROPA XXI 13 NEW SPATIAL RELATIONS IN NEW EUROPE EDITORS: TOMASZ KOMORNICKI and KONRAD Ł. CZAPIEWSKI WARSZAWA 2005 http://rcin.org.pl VOLUME REVIEWED BY: Andrzej Kowalczyk EDITORIAL OFFICE: Institute of Geography and Spatial Organization, PAS 00-818 Warszawa ul. Twarda 51/55 tel. (48-22) 69 78 849 fax (48-22) 620 62 21 www.igipz.pan.pl/cbe e-mail: [email protected] PREPARED FOR PRINT BY: Małgorzata Cala Department of Cartography and Geographic Information Systems, Institute of Geography and Spatial Organization, PAS ISSN 1429-7132 http://rcin.org.pl CONTENTS MAREK DEGORSKI—New relations in new Europe—necessity of its cognition 5 SPATIAL DIMENSION OF EUROPEAN UNION ECONOMIC FUTURE 7 HORVATH GYULA—Regional disparities and competitiveness in Central and Eastern Europe 9 WEGENER MICHAEL, KOMORNICKI TOMASZ and KORCELLI PIOTR—Spatial Impacts of the Trans-European
    [Show full text]
  • Projekt Założeń Do Planu Zaopatrzenia W Ciepło, Energię Elektryczną I Paliwa Gazowe Dla Gminy Łazy
    UCHWAŁA NR XI/94/15 RADY MIEJSKIEJ W ŁAZACH z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię eklektyczną i paliwa gazowe dla Gminy Łazy Na podstawie art 19 ust. 8 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 prawo energetyczne (Dz.U. z 2012r. poz 1059 ze zm. ), art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. 2015r., poz.1515 ze zm. ) Rada Miejska w Łazach postanawia co następuje: § 1. Uchwala Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Łazy. § 2. Wykonanie Uchwały powierza się Burmistrzowi Łaz. § 3. Traci moc uchwała Nr XXII/125/2013 Rady Miejskiej Łaz z dnia 19 grudnia 2000r. w spawie uchwalenia założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe Gminy Łazy. § 4. Uchwala wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodnicząca Rady Miejskiej w Łazach Anna Staniaszek Id: 0BEEC464-5AE4-42D9-9D27-C28C30BDB511. Podpisany Strona 1 Załącznik do uchwały Nr … z dnia ……………………… r. Projektu założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Łazy Zamawiający Gmina Łazy Opracowanie Biuro Doradcze ALTIMA S.C. Data opracowania Lipiec 2015 Id: 0BEEC464-5AE4-42D9-9D27-C28C30BDB511. Podpisany Strona 2 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Łazy Spis treści 1. Podstawa opracowania dokumentu ........................................................................... 4 1.1 Podstawa prawna i formalna opracowania dokumentu ............................................. 4 1.2 Źródła informacji .......................................................................................... 5 2 Charakterystyka Gminy Łazy ................................................................................. 6 2.1 Położenie Gminy Łazy..................................................................................... 6 2.2 Zagospodarowanie przestrzenne .......................................................................
    [Show full text]
  • Strategia Rozwoju Turystyki W Gminie Ogrodzieniec Na Lata 2020-2030
    Załącznik do projektu Uchwały Rady Miejskiej w Ogrodzieńcu nr…… z dnia 09 czerwca 2020 r. STRATEGIA ROZWOJU TURYSTYKI W GMINIE OGRODZIENIEC NA LATA 2020-2030 1 SPIS TREŚCI WSTĘP 4 1.1. Cel, zakres i metody 5 badawcze…………………………………....……………… 1.2. Programy rozwoju działalności turystycznej w świetle obowiązujących dokumentów strategicznych………………..……………………….…………… 8 CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNA 9 2. Uwarunkowania rozwoju turystyki w gminie………………………….………………. 9 2.1. Uwarunkowania przyrodnicze…...………….………………….……….……… 9 2.1.1. Położenie obszaru 9 badań…………………….……….……………..….. 2.1.2. Rzeźba terenu, budowa geologiczna i gleby………………..……….... 12 2.1.3. Warunki 14 klimatyczne………………………………………..…………... 2.1.4. Wody powierzchniowe………………………………………….……… 15 2.1.5. Świat roślinny i 16 zwierzęcy…………………………………………..…... 2.1.6. Formy ochrony przyrody……………………………………..……........ 19 2.2. Uwarunkowania pozaprzyrodnicze…………………………….……………… 29 2.2.1. Rys historyczny Miasta i Gminy Ogrodzieniec………………………. 29 2.2.2. Potencjał kulturowy gminy…………………………….………………. 32 2.2.2.1. Wykaz i krótka charakterystyka gminnych obiektów wpisanych do rejestru zabytków…………………..……………….. 34 2.2.2.2. Obiekty zakwalifikowane do Gminnej Ewidencji 38 Zabytków….... 2.2.2.3. Inne wybrane obiekty 41 kulturowe………..………………………….. 3. Infrastruktura turystyczna i ruch turystyczny………………………………………….. 49 3.1. Baza noclegowa…………………..……………………………………………….. 51 3.2. Szlaki turystyczne………………………….……………………………………... 55 3.2.1. Szlaki piesze………………………………..…………………………….. 55 3.2.2. Szlaki rowerowe……………………………………….………………… 56 3.2.3. Szlaki
    [Show full text]
  • Ewidencja Obiektów Zabytkowych Powiatu Cieszyńskiego
    EWIDENCJA OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH POWIATU CIESZYŃSKIEGO Opracowanie wykonane w oparciu o wojewódzką i gminną ewidencję zabytków w Wydziale Kultury, Sportu, Turystyki i Informacji Starostwa Powiatowego w Cieszynie przez Łukasza Konarzewskiego Cieszyn, czerwiec – lipiec 2010 r. Ostatnio aktualizowane w listopadzie 2012 r. SPIS TREŚCI: Spis treści ....................................... 2 str. Wstęp ............................................. 3 str. Ważniejsze skróty .......................... 3 str. Cieszyn .......................................... 4 str. Gmina Brenna .............................. 20 str. Gmina Chybie............................... 23 str. Gmina Dębowiec........................... 25 str. Gmina Goleszów........................... 30 str. Gmina Hażlach.............................. 36 str. Gmina Istebna............................... 39 str. Miasto i Gmina Skoczów.............. 48 str. Miasto i Gmina Strumień.............. 57 str. Miasto Ustroń................................ 63 str. Miasto Wisła................................. 72 str. Gmina Zebrzydowice.................... 77 str. 2 Wstęp Ewidencja zabytków powiatu cieszyńskiego stanowi zestawienie obiektów nieruchomych, będących wytworem człowieka, głównie z zakresu architektury i budownictwa o różnych funkcjach użytkowych, posiadających walory historyczne i artystyczne. Zestawienie to powstało na podstawie zgromadzonych w poprzednich latach materiałów oraz informacji pochodzących z Delegatury w Bielsku-Białej – Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach, a także
    [Show full text]
  • Cold-Climate Landform Patterns in the Sudetes. Effects of Lithology, Relief and Glacial History
    ACTA UNIVERSITATIS CAROLINAE 2000 GEOGRAPHICA, XXXV, SUPPLEMENTUM, PAG. 185–210 Cold-climate landform patterns in the Sudetes. Effects of lithology, relief and glacial history ANDRZEJ TRACZYK, PIOTR MIGOŃ University of Wrocław, Department of Geography, Wrocław, Poland ABSTRACT The Sudetes have the whole range of landforms and deposits, traditionally described as periglacial. These include blockfields and blockslopes, frost-riven cliffs, tors and cryoplanation terraces, solifluction mantles, rock glaciers, talus slopes and patterned ground and loess covers. This paper examines the influence, which lithology and structure, inherited relief and time may have had on their development. It appears that different rock types support different associations of cold climate landforms. Rock glaciers, blockfields and blockstreams develop on massive, well-jointed rocks. Cryogenic terraces, rock steps, patterned ground and heterogenic solifluction mantles are typical for most metamorphic rocks. No distinctive landforms occur on rocks breaking down through microgelivation. The variety of slope form is largely inherited from pre- Pleistocene times and includes convex-concave, stepped, pediment-like, gravitational rectilinear and concave free face-talus slopes. In spite of ubiquitous solifluction and permafrost creep no uniform characteristic ‘periglacial’ slope profile has been created. Mid-Pleistocene trimline has been identified on nunataks in the formerly glaciated part of the Sudetes and in their foreland. Hence it is proposed that rock-cut periglacial relief of the Sudetes is the cumulative effect of many successive cold periods during the Pleistocene and the last glacial period alone was of relatively minor importance. By contrast, slope cover deposits are usually of the Last Glacial age. Key words: cold-climate landforms, the Sudetes 1.
    [Show full text]
  • 18Th Century Vistula River Geography in View of Franciszek Florian Czaki’S Maps
    QUAESTIONES GEOGRAPHICAE 32(1) • 2013 18TH CENTURY VISTULA RIVER GEOGRAPHY IN VIEW OF FRANCISZEK FLORIAN CZAKI’S MAPS KRZYSZTOF STRZELECKI Institute of Geography and Regional Studies, Pomeranian University in Słupsk, Słupsk, Poland Manuscript received: April 24, 2012 Revised version: February 8, 2013 Krzysztof Strzelecki, 2013. 18th century Vistula river geography in view of Franciszek Florian Czaki’s maps. Quaestiones Geographicae 32(1), Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, pp. 27–32. 3 figs. DOI 10.2478/qua- geo-2013-0004, ISSN 0137-477X. ABSTRACT. Old maps are proven to be very useful when it comes to solution of the modern research problems and are widely used in various science disciplines connected with specification of mutual relations between elements of the geographical environment. This fact stems from the increased consciousness of unique informa- tion recorded on old maps, which at their time constituted a basis for subsequent cartographical studies. The geographical characteristics of the Vistula river were depicted in a handwritten 12-sheet map made the first half of the 18th century by Franciszek Florian Czaki, a military cartographer. On the basis of his own terrain mapping, Franciszek Florian Czaki succeeded in creation of his work, which was intended to provide an example for the designed, detailed map of Poland, ordered by Józef Aleksander Jabłonowski, the Nowogród voivode, and later by the king Stanisław August Poniatowski. The map was fully based on terrain mapping, which included such details as: settlement, road and water networks, forests, land relief as well as main types of ownership: crown-, church-, and nobility-owned. KEY WORDS: the Vistula, old maps, 18th century, Franciszek Florian Czaki Krzysztof Strzelecki, Institute of Geography and Regional Studies, Pomeranian University in Słupsk, 22A, Arciszewskiego St., 76-200 Słupsk, Poland, e-mail: [email protected].
    [Show full text]
  • Synoptic Climatology of Fog in Selected Locations of Southern Poland (1966–2015) ISSN 2080-7686
    Bulletin of Geography. Physical Geography Series, No. 11 (2016): 5–15 http://dx.doi.org/10.1515/bgeo-2016-0010 Synoptic climatology of fog in selected locations of southern Poland (1966–2015) ISSN 2080-7686 Ewa Łupikasza, Tadeusz Niedźwiedź University of Silesia in Katowice, Poland Correspondence: Department of Climatology, University of Silesia in Katowice, Poland. E-mail: [email protected] Abstract. This paper investigates fog frequency in southern Poland in relation to various topography (concave and convex forms) and atmospheric circulation types. It also discusses long-term variability in the annual and seasonal number of days with fog. Daily information on fog occurrence was tak- en from three high quality synoptic stations representing various landforms: Kraków-Balice (bottom of the hollow), Katowice-Muchowiec (Silesian Upland) and Bielsko-Aleksandrowice (summit of Car- pathian Foothill). In the central part of southern Poland during the last 50 years (1966–2015) fog occurred on average during 53–67 days a year. The annual number of foggy days in Kraków (67 days) located in a structural basin was by 14–15 days higher than in Bielsko (53 days) situated in the Silesian Foothills. In the annual course, high fog occurrence (above 6 days per month) was ob- served from September to January, with the maximum in Kraków (10 days in October). At every sta- tion the monthly minimum of fog occurrence fell in July (2 days). In summer and spring the highest probability of fog occurrence was found on days with anticyclonic types and air advection from the northeastern (Na, NEa) and eastern (Ea, SEa) sectors.
    [Show full text]
  • Społeczność Ewangelicka W Simoradzu
    Stanisław Kubicius Społeczność ewangelicka w Simoradzu Simoradz 2018 Wydano z okazji 160. rocznicy założenia cmentarza i 90. rocznicy poświęcenia kaplicy cmentarnej w Simoradzu Wydała PARAFIA EWANGELICKO-AUGSBURSKA W SKOCZOWIE www.skoczow.luteranie.pl forumewangelickie.eu Simoradz 2018 © STANISŁAW KUBICIUS Opracowanie graficzne ADAM JARONICKI Projekt okładki ADAM JARONICKI Druk OŚRODEK WYDAWNICZY „AUGUSTANA”, SP. Z O.O. plac ks. Marcina Lutra 3, 43-300 Bielsko-Biała ISBN: 978-83-935049-2-3 2 Wnukowi Mikołajowi, którego przodkowie swoje korzenie głęboko zapuścili w simoradzkiej ziemi 3 4 Spis treści Przedmowa ......................................................................................................... 7 1. Od Reformacji do powstania cmentarza ........................................................ 9 2. Założenie cmentarza wyznaniowego ........................................................... 17 3. Fundusz szkolny ........................................................................................... 26 4. Budowa kaplicy cmentarnej ......................................................................... 31 5. Dzwony ........................................................................................................ 45 6. Koło Związku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej ....................................... 53 7. Remonty, ulepszenia i modernizacja kaplicy ............................................... 58 8. Życie religijne .............................................................................................
    [Show full text]
  • Lista Wniosków O Dofinansowanie Projektów, Które Uzyskały Wymaganą Liczbę Punktów, Z Wyróżnieniem Wniosków Wybranych Do Dofinansowania
    Załącznik nr 15 LISTA WNIOSKÓW O DOFINANSOWANIE PROJEKTÓW, KTÓRE UZYSKAŁY WYMAGANĄ LICZBĘ PUNKTÓW, Z WYRÓŻNIENIEM WNIOSKÓW WYBRANYCH DO DOFINANSOWANIA Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 2014-2020 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna Działanie/Poddziałanie: 4.3.1. Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej - ZIT Subregionu Centralnego Numer naboru: RPSL.04.03.01-IZ.01-24-257/18 Wnioskowane Wybrany do Liczba Wnioskowane dofinansowanie z Wnioskowane Koszt całkowity dofinansow przyznanych Lp. Numer wniosku Wnioskodawca Tytuł projektu dofinansowanie z budżetu państwa dofinansowanie [PLN] ania punktów EFRR [PLN]] [PLN] (jeśli ogółem [PLN] Tak/Nie malejąco dotyczy) WND-RPSL.04.03.01-24- Termomodernizacja budynków użyteczności 1 MIASTO ŁAZISKA GÓRNE 1 067 517,12 0,00 1 067 517,12 2 310 060,18 Tak 33,81 003C/19-003 publicznej w dzielnicy Łaziska Dolne Kompleksowa termomodernizacja budynków WND-RPSL.04.03.01-24- KATOWICE - MIASTO NA 2 użyteczności publicznej w mieście Katowice – 1 755 837,43 206 569,12 1 962 406,55 4 862 564,52 Tak 33,46 0044/19-003 PRAWACH POWIATU etap VIII C Niskoenergetyczne budynki użyteczności WND-RPSL.04.03.01-24- 3 GMINA MIASTA TYCHY publicznej w Tychach - Termomodernizacja 1 919 125,99 0,00 1 919 125,99 2 457 004,50 Tak 33,26 001H/19-002 Szkoły Podstawowej nr 17 przy ul. Begonii WND-RPSL.04.03.01-24- ŚWIĘTOCHŁOWICE - MIASTO NA Termomodernizacja budynku OSiR Skałka w 4 3 150 587,85 370 657,39 3 521 245,24 8 401 665,21 Tak 33,14 0029/19-002 PRAWACH POWIATU Świętochłowicach Termomodernizacja i modernizacja budynku WND-RPSL.04.03.01-24- 5 GMINA MIASTA TYCHY Szkoły Podstawowej nr 11 przy ul.
    [Show full text]
  • Socio-Economic Study of the Area of Interest
    SOCIO-ECONOMIC STUDY OF THE AREA OF INTEREST AIR TRITIA 2018 Elaborated within the project „SINGLE APPROACH TO THE AIR POLLUTION MANAGEMENT SYSTEM FOR THE FUNCTIONAL AREAS OF TRITIS” (hereinafter AIR TRITIA) (č. CE1101), which is co-financed by the European Union through the Interreg CENTRAL EUROPE programme. Socio-economic study of the area of interest has been elaborated by the research institute: ACCENDO – Centrum pro vědu a výzkum, z. ú. Švabinského 1749/19, 702 00 Ostrava – Moravská Ostrava, IČ: 28614950, tel.: +420 596 112 649, web: http://accendo.cz/, e-mail: [email protected] Authors: Ing. Ivana Foldynová, Ph.D. Ing. Petr Proske Mgr. Andrea Hrušková Doc. Ing. Lubor Hruška, Ph.D. RNDr. Ivan Šotkovský, Ph.D. Ing. David Kubáň a další Citation pattern: FOLDYNOVÁ, I.; HRUŠKOVÁ, A.; ŠOTKOVSKÝ, I.; KUBÁŇ, D. a kol. (2018) Socio- ekonomická studie zájmového území“. Ostrava: ACCENDO. Elaborated by: 31. 5. 2018 2 List of Contents List of Abbreviations .................................................................................................. 4 Introduction ............................................................................................................. 6 1. Specification of the Area of Interest ......................................................................... 7 1.1 ESÚS TRITIA ................................................................................................. 7 1.2 Basic Classification of Territorial Units ................................................................ 8 2. Methodology ....................................................................................................
    [Show full text]