Nasza Odra, Przewodnik Turystyczno

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Nasza Odra, Przewodnik Turystyczno Nasza Odra Naše Odra Our Odra River Unsere Odra Przewodnik turystyczno- przyrodniczy po granicznych meandrach Odry Turistický průvodce přírodou hraničních meandrů Odry Odra River Border Meanders Travel and Nature Guide Reise- und Naturführer für die Grenzmäander der Oder Nasza Odra Przewodnik turystyczno-przyrodniczy po granicznych meandrach Odry Naše Odra Turistický průvodce přírodou hraničních meandrů Odry Our Odra River Odra River Border Meanders Travel and Nature Guide Unsere Odra Reise- und Naturführer für die Grenzmäander der Oder Autorzy/ Autoři/ Autoren/ Authors: Vladislava Hamplová, Dariusz Urbaniak, Karolina Żurowska Redakcja/ Redakce/ Redaktion/ Edition: Piotr Nieznański Spis treści: Obsah: Korekta/ Korekce/ Korrektur/ Proof – reading: Magda Dul, Katarzyna Głowacka, Anna Piekut, Peter Torkler, Lidia Urbaniak Wstęp 5 Úvod Miejscowe unikaty 7 Místní unikáty Wydawca/ Vydavatel/ Herausgeber/ Publisher: WWF Polska, Urząd Gminy Krzyżanowice Ważne informacje 9 Důležité informace Fotografie, ilustracje/ Snímky, ilustrace/ Bilder, Illustration/ Photographs, Illustrations: Historia obszaru 13 Dějiny oblasti Grzegorz Bobrowicz, Městský úřad Bohumín, Piotr Nieznański, Libuše Schmidt, Jiří Spáčil, Położenie i klimat obszaru 19 Poloha a klima oblasti Ladislav Pekárek, Dorota Serwecińska, Urząd Gminy Krzyżanowice Walory przyrodnicze 24 Přírodní hodnoty Konsultacje/ Konzultace/ Consultation/ Konsultierung Leonard Fulneczek, Wolfgang Kroczek, Naturalne procesy 25 Přírodní procesy Marian Studnic, Anna Tarkowska Fauna 26 Fauna Flora 36 Flóra © WWF Polska, 2006 Wspólnie chronimy Společně chraňme 42 przyrodę nad Odrą přírodu kolem Odry Druk/ Tisk/ Druck/ Print: Przestrzeń dla rzeki 48 Prostor pro řeku www.ad.com.pl Trasy rowerowe i zabytki 51 Cyklostezky a památky ISBN: 83-923590-7-0 Informacje praktyczne 74 Praktické informace Publikacja współfinansowana ze środków Europejskiego Wyżywienie 74 Stravování Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Zakwaterowanie 76 Ubytování INTERREG III A Czechy-Polska oraz z budżetu państwa. Punkty informacji turystycznej 76 Informanční centra Użyteczne strony www 78 Užitecné stránky Przygotowanie publikacji dofinansowane ze środków Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Raciborzu. Wstęp Úvod Contents: Inhaltsverzeichnis: Introduction Einleitung Introduction 5 Einleitung Zapraszamy Was w magiczną podróż. Będzie Zveme Vás na tajemné putování. Bude to ne- to niezapomniana wyprawa po miejscach, które zapomenutelná výprava do míst, kde se před naši- Local highlights 7 Lokale Besonderheiten na naszych oczach kształtuje tętniąca życiem ma očima tvoří životem pulzující řeka. Nadarmo rzeka. Próżno już szukać podobnych zakątków byste podobná zákoutí hledali v Polsku nebo Če- w Polsce czy w Czechach. Tymczasem tu, na tere- sku. Avšak zde, v oblasti hraničních meandrů Important information 9 Wichtige Informationen nie granicznych meandrów Odry, można wciąż Odry, je stále možné vidět, jak přírodní proce- jeszcze zobaczyć, jak naturalne procesy dużej rze- sy velké řeky poskytují životní prostor unikátním History of the area 13 Die Geschichte der Region ki dają życie unikalnym gatunkom zwierząt i ro- rostlinným a živočišným druhům a jak ovlivňují ślin oraz jak wpływają na losy ludzi. Zapraszamy lidské osudy. Zveme na pravou baštu všechny na prawdziwą ucztę wszystkich przyrodników, přírodovědce, historiky, geology a každého, kdo Location and Die Lage und das Klima 19 historyków, turystów i każdego, kto wrażliwy jest dokáže vnímat krásu světa kolem nás. climate of the area des Gebietes na piękno otaczającego nas świata. Polsko-česká hranice je oblastí pronikání mno- Granica polsko-czeska to obszar przenikania ha kultur, jazyků, tradic a dějin. Vytýčily ji stopy się kultur, mieszania języków, tradycji i historii. přelomových historických událostí Polska a Evropy; Natural values 24 Naturvorzüge Natural processes 25 Natürliche Prozesse We invite you to embark with us on a magi- Wir laden Sie zu einer magischen Reise ein, cal journey. It will be an unforgettable expedition zu einer unvergesslichen Expedition an Orte, die Fauna 26 Tierwelt through places which on our own eyes are con- ein großer Fluss vor unseren Augen gestaltet und Flora 36 Pflanzenwelt tinuously shaped by a river pulsating with life. umgestaltet. Vergleichbare Orte werden Sie heute Nowhere in Poland or in Czech Republic can simi- in Polen oder in Tschechien vergeblich suchen. An Transboundary protection Gemeinsam schützen wir 42 lar landscapes be found. Meanwhile, here, within den Grenzmäandern der Oder kann man hier of the Odra River nature die Natur an der Oder the area of the Odra River border meanders, it noch sehen, wie die natürlichen Prozesse eines is still possible to see and to observe how the grossen Flusses die für seltene Tier- und Pflan- Space for the River 48 Raum für den Fluss natural processes of a large river provide for the zenarten erforderlichen Lebensräume schaffen und life of unique plant and animal species and how wie sie das Schicksal der Menschen beeinflussen. Bicycle routes Radtouren they influence people’s everyday lives. We invite Wir laden ein zu einem echten Naturgenuss für 51 to a true feast all naturalists, historians, geologists alle Naturforscher, Historiker, Geologen und alle, and historical monuments und Denkmäler and all those who are sensitive to the beauty of die für die Schönheit der uns umgebenden Welt the world surrounding us. empfänglich sind. Practical information 75 Praktische Informationen Food 75 Gastronomie Accommodation 77 Unterkunft Tourist information 76 Touristeninformation Useful internet sites 79 Nützliche Webseiten (Links) 5 Naznaczyły ją ślady przełomowych wydarzeń tudy – přes Moravskou bránu – přišlo do Polska historycznych Polski i Europy; tędy, przez Bra- křesťanství. Oblast sníženiny mezi pohořími Su- Miejscowe unikaty Místní unikáty mę Morawską, dotarło do Polski chrześcijań- det a Karpat tvarovala prodírající se řeka. A denně stwo. Obniżenie między Sudetami a Karpatami ji nově utváří. Odra, protékající Moravskou bránou to teren, który ukształtowała Odra. Przepływa- jako ekologickým koridorem umožnila, že každý Local highlights Lokale jąc utworzoną przez Bramę doliną, rzeka spra- den, z jihu na sever a ze severu na jih migrují lidé, wia, że każdego dnia z południa na północ zvířata a rostliny. Besonderheiten i z północy na południe migrują ludzie, zwierzęta Průvodce nás provede úsekem Odry, která zde i rośliny. během celých staletí vytyčovala hranice. Měnily Niniejszy przewodnik poprowadzi nas frag- se státy, pro které tvořila hraniční linii; v průběhu Już samo usytuowanie na pograniczu polsko- Již sama poloha na polsko-če- mentem Odry, która od wieków wyznaczała gra- času se měnili lidé i jejich zvyky. Budeme Vám vy- -czeskim, czego efektem jest przenikanie się kul- ském pohraničí, podmiňující pro- nice. Zmieniały się tutaj państwa, z upływem cza- právět, jak Odra spoluvytvářela přírodní svět této tur stanowi o wyjątkowości opisywanego obszaru. nikání kultur, je základem výjime- su zmieniali się ludzie i obyczaje. Opowiemy, jak oblasti a vytvářela opravdový unikát evropského Różnorodność zabytków architektury po obu stro- čnosti popisované oblasti. Pe- Odra kształtowała przyrodniczy świat tej okolicy měřítka, který se vzepřel lidem i dějinám. nach granicy, w tym np.: ruiny zamku w Twor- strost historických a architekto- i stworzyła prawdziwy unikat w skali europejskiej, kowie, pałace w Krzyżanowicach i Chałupkach, nických památek na obou stra- na- który oparł się ludziom i historii. lamusy (spichlerze), kościoły i kapliczki oraz nách hranice, jako jsou umocnienia obronne w okolicach Bohumína, do- příklad ruiny hradu ve Twor- kumentują bogactwo historii tych ziem. Tropiciele kově, zámky v Krzyżanowicích śladów cesarza Franciszka Józefa nadal mogą tu a Chałupkách, sýpky, kostely, ka- spotkać osoby pamiętające czasy jego panowania. pličky a obranné pevnosti v okolí Śladem minionej historii jest słup graniczny z tam- Bohumína dokládá bohaté dějiny oblasti. tych czasów, znajdujący się obecnie w muzeum Příznivci císaře Františka Josefa w Nowym Jičínie. The Polish – Czech border is a place pene- Im tschechisch-polnischen Grenzgebiet ver- zde mohou najít osoby pamatující si dobu jeho Polak wędrujący po czeskiej przygranicznej trated by many cultures, mingling of languages, mischen sich kulturelle Ereignisse, Sprachen, und panování. Otiskem dějin je hraniční sloup z této okolicy nie będzie miał problemów z porozu- traditions and history. It is marked by traces of Traditionen. Spuren vieler für Polen und Europa doby nacházející se v současné době v muzeu mieniem się. Pomimo, że jesteśmy w Czechach, Polish, Czech and European landmark historical wichtiger historischer Ereignisse kennzeichnen v Novém Jičině Překročíme-li při toulkách hranici events. Here, through the Moravian Gate, Christia- das Gebiet. Hier, durch die Mährische Pforte, ist mówiąc w języku polskim będziemy zrozumiani, na Odře, ocitneme se v Bohumíně. Ačkoli jsme np. w Bohu- nity first arrived to Poland. Forcing itself from the einst das Christentum nach Polen gelangt. Von a w wielu miejscowych sklepach ( Czech Republic to the lowering between Sudety Tschechien kommend hat der Fluss die Niederung and Carpathian Mountains the river shaped the zwischen Sudeten und Karpaten gestaltet, und Already the location of the area on the Polish Schon allein die Lage in dem polnisch-tsche- entire landscape. Flowing through an ecological tut dies auch heutzutage noch. Dieser von der – Czech border, resulting in the mixing
Recommended publications
  • Europa XXI T.13 (2005) : New Spatial Relations in New Europe
    POLISH ACADEMY OF SCIENCES STANISLAW LESZCZYCKI INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND SPATIAL ORGANIZATION CENTRE FOR EUROPEAN STUDIES POLISH GEOGRAPHICAL SOCIETY EUROPA XXI EDITORS: TOMASZ KOMORNICKI and KONRAD Ł. CZAPIEWSKI WARSZAWA 2005 EDITORS: Maciej Jakubowski (editor-in-chief) Ewa Korcelli-Olejniczak Barbara Jaworska EDITORIAL BOARD: Marek Dutkowski (Gdańsk) Wanda E. Gaczek (Poznań) Jacek Głowacki (Warszawa) Jerzy Grzeszczak (Warszawa) Marek Koter (Łódź) Piotr Szeliga (Warszawa) Krzysztof Wojciechowski (Lublin) http://rcin.org.pl POLISH ACADEMY OF SCIENCES STANISLAW LESZCZYCKI INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND SPATIAL ORGANIZATION CENTRE FOR EUROPEAN STUDIES POLISH GEOGRAPHICAL SOCIETY EUROPA XXI 13 NEW SPATIAL RELATIONS IN NEW EUROPE EDITORS: TOMASZ KOMORNICKI and KONRAD Ł. CZAPIEWSKI WARSZAWA 2005 http://rcin.org.pl VOLUME REVIEWED BY: Andrzej Kowalczyk EDITORIAL OFFICE: Institute of Geography and Spatial Organization, PAS 00-818 Warszawa ul. Twarda 51/55 tel. (48-22) 69 78 849 fax (48-22) 620 62 21 www.igipz.pan.pl/cbe e-mail: [email protected] PREPARED FOR PRINT BY: Małgorzata Cala Department of Cartography and Geographic Information Systems, Institute of Geography and Spatial Organization, PAS ISSN 1429-7132 http://rcin.org.pl CONTENTS MAREK DEGORSKI—New relations in new Europe—necessity of its cognition 5 SPATIAL DIMENSION OF EUROPEAN UNION ECONOMIC FUTURE 7 HORVATH GYULA—Regional disparities and competitiveness in Central and Eastern Europe 9 WEGENER MICHAEL, KOMORNICKI TOMASZ and KORCELLI PIOTR—Spatial Impacts of the Trans-European
    [Show full text]
  • Cold-Climate Landform Patterns in the Sudetes. Effects of Lithology, Relief and Glacial History
    ACTA UNIVERSITATIS CAROLINAE 2000 GEOGRAPHICA, XXXV, SUPPLEMENTUM, PAG. 185–210 Cold-climate landform patterns in the Sudetes. Effects of lithology, relief and glacial history ANDRZEJ TRACZYK, PIOTR MIGOŃ University of Wrocław, Department of Geography, Wrocław, Poland ABSTRACT The Sudetes have the whole range of landforms and deposits, traditionally described as periglacial. These include blockfields and blockslopes, frost-riven cliffs, tors and cryoplanation terraces, solifluction mantles, rock glaciers, talus slopes and patterned ground and loess covers. This paper examines the influence, which lithology and structure, inherited relief and time may have had on their development. It appears that different rock types support different associations of cold climate landforms. Rock glaciers, blockfields and blockstreams develop on massive, well-jointed rocks. Cryogenic terraces, rock steps, patterned ground and heterogenic solifluction mantles are typical for most metamorphic rocks. No distinctive landforms occur on rocks breaking down through microgelivation. The variety of slope form is largely inherited from pre- Pleistocene times and includes convex-concave, stepped, pediment-like, gravitational rectilinear and concave free face-talus slopes. In spite of ubiquitous solifluction and permafrost creep no uniform characteristic ‘periglacial’ slope profile has been created. Mid-Pleistocene trimline has been identified on nunataks in the formerly glaciated part of the Sudetes and in their foreland. Hence it is proposed that rock-cut periglacial relief of the Sudetes is the cumulative effect of many successive cold periods during the Pleistocene and the last glacial period alone was of relatively minor importance. By contrast, slope cover deposits are usually of the Last Glacial age. Key words: cold-climate landforms, the Sudetes 1.
    [Show full text]
  • Morawianie (Morawcy) W Polsce
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej tom 5 (2016), s. 115–131 http://dx.doi.org/10.18778/2300-0562.05.06 Mariusz Kowalski Morawianie (Morawcy) w Polsce W artykule podjęto charakterystykę ludności morawskiej (Morawców), która na skutek dwudziestowiecznych zmian terytorialnych zamieszkuje w granicach państwa polskiego. Przedstawiciele tej grupy wyróżniają się swym językiem (dialekt laski) i zwyczajami, jednak w odróżnieniu od mieszkańców Republiki Czeskiej, nie utożsamiają się z naro- dem morawskim lub czeskim. Uważają się za Polaków, Niemców lub Ślązaków, co wynika z przynależności państwowej tych ziem w latach 1742–2016. Procesy akulturacji sprawiają, że już niedługo mogą zniknąć ostatnie znamiona odrębności tej grupy etnicznej. O morawskim pochodzeniu będą świadczyły jedynie nazwiska, noszone przez część jej przedstawicieli. Słowa kluczowe: Morawianie, dialekt laski, odrębność etniczna, Morawy, Śląsk, Polska. 1. Wstęp W polsko-czeskich dysputach narodowościowych bardzo często pojawia się zagadnienie Zaolzia, tego fragmentu Śląska, który w wyniku politycznych roz- strzygnięć znalazł się w po pierwszej wojnie światowej w granicach Czecho- słowacji, a obecnie wchodzi w skład Republiki Czeskiej. Znacznie rzadziej po- dejmowany jest problem części obszaru historycznych Moraw, która w 1945 r. znalazła się w granicach Polski, gdzie wciąż znajdują się skupiska ludności pochodzenia morawskiego. Do celów pracy zaliczono: przedstawienie okolicz- ności przyłączenia historycznych Moraw (morawskiego Śląska) do państwa polskiego, wyznaczenie zasięgu tego obszaru, ustalenie najważniejszych skupisk ludności morawskiej (Morawców), określenie ich przybliżonej liczebności oraz wstępną ocenę poczucia ich tożsamości etnicznej. 2. Ewolucja granicy śląsko-morawskiej w średniowieczu Można niekiedy spotkać się z poglądami, że początkowo granica śląsko- -polsko-(śląsko)-morawska przebiegała wododziałem Odry i Morawy, a więc m.in. grzbietem Jesioników (pasmo Sudetów) (np.
    [Show full text]
  • Socio-Economic Study of the Area of Interest
    SOCIO-ECONOMIC STUDY OF THE AREA OF INTEREST AIR TRITIA 2018 Elaborated within the project „SINGLE APPROACH TO THE AIR POLLUTION MANAGEMENT SYSTEM FOR THE FUNCTIONAL AREAS OF TRITIS” (hereinafter AIR TRITIA) (č. CE1101), which is co-financed by the European Union through the Interreg CENTRAL EUROPE programme. Socio-economic study of the area of interest has been elaborated by the research institute: ACCENDO – Centrum pro vědu a výzkum, z. ú. Švabinského 1749/19, 702 00 Ostrava – Moravská Ostrava, IČ: 28614950, tel.: +420 596 112 649, web: http://accendo.cz/, e-mail: [email protected] Authors: Ing. Ivana Foldynová, Ph.D. Ing. Petr Proske Mgr. Andrea Hrušková Doc. Ing. Lubor Hruška, Ph.D. RNDr. Ivan Šotkovský, Ph.D. Ing. David Kubáň a další Citation pattern: FOLDYNOVÁ, I.; HRUŠKOVÁ, A.; ŠOTKOVSKÝ, I.; KUBÁŇ, D. a kol. (2018) Socio- ekonomická studie zájmového území“. Ostrava: ACCENDO. Elaborated by: 31. 5. 2018 2 List of Contents List of Abbreviations .................................................................................................. 4 Introduction ............................................................................................................. 6 1. Specification of the Area of Interest ......................................................................... 7 1.1 ESÚS TRITIA ................................................................................................. 7 1.2 Basic Classification of Territorial Units ................................................................ 8 2. Methodology ....................................................................................................
    [Show full text]
  • Detailed Assessment of the Effects of Meteorological Conditions on PM10
    atmosphere Article Detailed Assessment of the Effects of Meteorological Conditions on PM10 Concentrations in the Northeastern Part of the Czech Republic Vladimíra Volná 1,2,* and Daniel Hladký 1 1 Czech Hydrometeorological Institute, Na Šabatce 17, 143 06 Praha, Czech Republic; [email protected] 2 University of Ostrava, Faculty of Science, Department of Physical Geography and Geoecology, 30. dubna 22, 701 03 Ostrava, Czech Republic * Correspondence: [email protected] Received: 6 April 2020; Accepted: 9 May 2020; Published: 12 May 2020 Abstract: This article assessed the links between PM10 pollution and meteorological conditions over the Czech-Polish border area at the Tˇrinec-Kosmosand Vˇeˇrˇnovicesites often burdened with high air pollution covering the years 2016–2019. For this purpose, the results of the measurements of special systems (ceilometers) that monitor the atmospheric boundary layer were used in the analysis. Meteorological conditions, including the mixing layer height (MLH), undoubtedly influence the air pollution level. Combinations of meteorological conditions and their influence on PM10 concentrations also vary, depending on the pollution sources of a certain area and the geographical conditions of the monitoring site. Gen1erally, the worst dispersion conditions for the PM10 air pollution level occur at low air temperatures, low wind speed, and low height of the mixing layer along with a wind direction from areas with a higher accumulation of pollution sources. The average PM10 concentrations at temperatures below 1 ◦C reach the highest values on the occurrence of a mixing layer height of up to 400 m at both sites. The influence of a rising height of the mixing layer at temperatures below 1 ◦C on the average PM10 concentrations at Tˇrinec-Kosmos site is not as significant as in the case of Vˇeˇrˇnovice,where a difference of several tens of µg m 3 in the average PM · − 10 concentrations was observed between levels of up to 200 m and levels of 200–300 m.
    [Show full text]
  • Eastern Carpathian Foredeep, Poland) for Geothermal Purposes
    energies Review Prospects of Using Hydrocarbon Deposits from the Autochthonous Miocene Formation (Eastern Carpathian Foredeep, Poland) for Geothermal Purposes Anna Chmielowska * , Anna Sowizd˙ zał˙ and Barbara Tomaszewska Department of Fossil Fuels, Faculty of Geology, Geophysics and Environmental Protection, AGH University of Science and Technology, Mickiewicza 30 Avenue, 30-059 Kraków, Poland; [email protected] (A.S.); [email protected] (B.T.) * Correspondence: [email protected] Abstract: There are many oil and gas fields around the world where the vast number of wells have been abandoned or suspended, mainly due to the depletion of reserves. Those abandoned oil and gas wells (AOGWs) are often located in areas with a prospective geothermal potential and might be retrofitted to a geothermal system without high-cost drilling. In Poland, there are thousands of wells, either operating, abandoned or negative, that might be used for different geothermal applications. Thus, the aim of this paper is not only to review geothermal and petroleum facts about the Eastern Carpathian Foredeep, but also to find out the areas, geological structures or just AOGWs, which are the most prospective in case of geothermal utilization. Due to the inseparability of geological settings with both oil and gas, as well as geothermal conditionings, firstly, the geological background of the analyzed region was performed, considering mainly the autochthonous Miocene formation. Then, Citation: Chmielowska, A.; geothermal and petroleum detailed characteristics were made. In the case of geothermal parameters, Sowizd˙ zał,˙ A.; Tomaszewska, B. such as formation’s thickness, temperatures, water-bearing horizons, wells’ capacities, mineralization Prospects of Using Hydrocarbon and others were extensively examined.
    [Show full text]
  • Wybrane Przemiany Geomorfologiczne Mis Zbiorników
    Wybrane przemiany geomorfologiczne mis zbiorników wodnych i ocena zanieczyszczeń osadów zbiornikowych w warunkach zróżnicowanej antropopresji (na przykładzie regionu górnośląsko ‑zagłębiowskiego) NR 3210 Martyna A. Rzętała Wybrane przemiany geomorfologiczne mis zbiorników wodnych i ocena zanieczyszczeń osadów zbiornikowych w warunkach zróżnicowanej antropopresji (na przykładzie regionu górnośląsko ‑zagłębiowskiego) Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ● Katowice 2014 Redaktor serii: Nauki o Ziemi Mariusz Rzętała Recenzent Adam Łajczak Spis treści 1. Wstęp 7 1.1. Zarys problemu badawczego 7 1.2. Obszar badań 10 1.3. Cele, materiały źródłowe i metody badań 12 2. Geneza oraz cechy morfo ‑ i hydrometryczne zbiorników wodnych 19 3. Uwarunkowania zmian ilościowo ‑jakościowych w morfologii mis zbiorniko‑ wych 27 3.1. Uwarunkowania przyrodnicze 27 3.1.1. Uwarunkowania geologiczne i litologiczne 27 3.1.2. Uwarunkowania geomorfologiczne 34 3.1.3. Uwarunkowania klimatyczne i meteorologiczne 39 3.1.4. Uwarunkowania hydrologiczne 41 3.1.5. Uwarunkowania glebowe i biogeniczne 46 3.2. Uwarunkowania społeczno ‑gospodarcze 51 4. Geomorfologiczne zmiany mis zbiornikowych 61 4.1. Sedymentacja w strefie kontaktu wód rzecznych i zbiornikowych 61 4.2. Przestrzenne zróżnicowanie występowania osadów dennych 69 4.2.1. Miąższość i kubatura osadów 69 4.2.2. Skład mechaniczny osadów 74 4.2.3. Skład i właściwości fizykochemiczne osadów 76 4.3. Modelowanie strefy brzegowej — zapis w osadach i formach terenu 91 4.3.1. Klify 91 4.3.2. Terasy 94 4.3.3. Mikrozatoki 97 4.3.4. Plaże 98 4.3.5. Cyple piaszczyste (kosy) 101 4.3.6. Mierzeje 103 4.3.7. Wały brzegowe 105 4.3.8. Pozostałe rodzaje form brzegowych 108 5 5.
    [Show full text]
  • Development of the Settlement System in the Ostrava Agglomeration and Possibilities of Its Restructuring
    GEOGRAFIE - SBORNIK CESKE GEOGRAFICKE SPOLECNOSTI ROK 2002 • CISLO 2 • ROCNIK 107 ANTONIN VAISHAR DEVELOPMENT OF THE SETTLEMENT SYSTEM IN THE OSTRAVA AGGLOMERATION AND POSSIBILITIES OF ITS RESTRUCTURING A. V a ish a r: Development of the settlement system jn the Ostrava agglomeration and possibilities of its restructuring - Geografie - Sbornik CGS, 107, 2, pp. 171 - 188 (2002). Large-scale coal-mining. regions were showing specific settlement from the 19th century. The original typical system with towns as centres and their hinterlands was remodelled to a mosaic of coal pits, miner colonies (later housing quarters) and industrial factories interwoven with a dense web of infrastructure. The region of Ostrava is one of examples; here the mining of black coal linked up with the metallurgy of iron, heavy engineering and chemical industry. The region's economic base has experienced a restructuring in connexion with social changes after the year 1989 with individual towns seeking new functions and place in the system of settlement. KEY WORDS: settlement system - Ostrava agglomeration (Czechia) - coal mining and metallurgy restructuring. The work is a partial output of research implemented within a grant project No. S-3086005 funded by the Grant Agency of the Academy of Sciences of the Czech Republic with the name "Effect of suppressed deep coal-mining on phenomena in lithosphere and environment", which at the same time links up with the key project of scholarly research No. K-3046108 solved in the Academy of Sciences of the Czech Republic with the name "Impact of climatic and anthropogenic factors on live and lifeless environments". 1. Specific features of settlement in mining regions A stranger driving through the coal-mining region would easily lose his sense of direction being accustomed to the typical signs of drawing nearer to a town centre or leaving it behind.
    [Show full text]
  • Portrait of the Regions Volume 6 Czech Republic / Poland
    PORTRAIT OF THE REGIONS 13 16 17 CA-17-98-281-EN-C PORTRAIT OF THE REGIONS VOLUME 6 CZECH REPUBLIC POLAND VOLUME 6 CZECH REPUBLIC / POLAND Price (excluding VAT) in Luxembourg: EUR 50 ISBN 92-828-4395-5 OFFICE FOR OFFICIAL PUBLICATIONS OF THE EUROPEAN COMMUNITIES ,!7IJ2I2-iedjfg! EUROPEAN COMMISSION › L-2985 Luxembourg ࢞ eurostat Statistical Office of the European Communities PORTRAIT OF THE REGIONS VOLUME 6 CZECH REPUBLIC POLAND EUROPEAN COMMISSION ࢞ eurostat Statistical Office of the European Communities Immediate access to harmonized statistical data Eurostat Data Shops: A personalised data retrieval service In order to provide the greatest possible number of people with access to high-quality statistical information, Eurostat has developed an extensive network of Data Shops (1). Data Shops provide a wide range of tailor-made services: # immediate information searches undertaken by a team of experts in European statistics; # rapid and personalised response that takes account of the specified search requirements and intended use; # a choice of data carrier depending on the type of information required. Information can be requested by phone, mail, fax or e-mail. (1) See list of Eurostat Data Shops at the end of the publication. Internet: Essentials on Community statistical news # Euro indicators: more than 100 indicators on the euro-zone; harmonized, comparable, and free of charge; # About Eurostat: what it does and how it works; # Products and databases: a detailed description of what Eurostat has to offer; # Indicators on the European Union: convergence criteria; euro yield curve and further main indicators on the European Union at your disposal; # Press releases: direct access to all Eurostat press releases.
    [Show full text]
  • M. Fajer*, E. Foltyn, and J.M. Waga* DIFFERENT MODELS OF
    PALEOENVIRONMENT. THE STONE AGE DOI: 10.17746/1563-0110.2016.44.1.051-064 M. Fajer*, E. Foltyn, and J.M. Waga* *University of Silesia, Będzinska 60, 41–200 Sosnowiec, Poland E-mail: [email protected]; [email protected]; [email protected] DIFFERENT MODELS OF SETTLEMENT OF THE UPPER PALEOLITHIC CULTURES IN THE NORTHERN FORELAND OF THE MORAVIAN GATE (CENTRAL EUROPE) On the basis of 94 sites of the Bohunician, Szeletian, Aurignacian, and Gravettian cultures, marking the Neanderthal to Homo sapiens sapiens transition, stages in the evolution of the Paleolithic settlement north of the Moravian Gate are described, with special reference to environmental adaptation. Relevant factors include climate, relief, altitude, proximity of water sources, availability of lithic raw material and fl oral and faunal resources, as well as the socio- cultural level of the respective groups. While similar in terms of habitat choice, these cultures differed in placement of sites and the exploitation of resources. The most conservative style of exploiting the environment is evidenced by Bohunician sites, which are mostly situated on southeastern, eastern, and southern slopes, 205.5–310.0 m a.s.l. The typical feature of Szeletian sites is central placement on elevations; they are situated in lowland slopes facing north and southwest, mostly at 217–316 m a.s.l. The areas preferred by Aurignacians and Gravettians were larger, with diverse, often rugged terrains. Aurignacians preferred northern mountain slopes, 205–378 m a.s.l. Gravettians settled mostly in lowlands, on southern slopes and terraces, 220–286 m a.s.l. This territorial expansion testifi es to growing opportunities due to higher socio-cultural potential, enabling people to inhabit formerly uninhabited zones.
    [Show full text]
  • Of Silesia Vol
    Cuius regio? Ideological and Territorial Cohesion of Silesia vol. 5 eds Lucyna Harc, Przemysław Wiszewski, Rościsław Żerelik Online access: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/78119 Joanna Nowosielska-Sobel, Grzegorz Strauchold, Przemysław Wiszewski Permanent Change. The New Region(s) of Silesia (1945-2015) ed. Przemysław Wiszewski Wrocław 2015 The book was published with funds of the program Cuius regio. Analiza sił spajających i destrukcyjnych w obrębie regionu określających przynależność osób (grup społecznych) oraz spójność społeczną jako zjawisko historyczne / Cuius regio. An analysis of the cohesive and disruptive forces destining the attachment of (groups of) persons to and the cohesion within regions as a historical phenomenon, decision of the Polish Minister of Science and Higher Education No. 832/N-ESF-CORECODE/2010/0. Peer review: Małgorzata Ruchniewicz Translated by: Matthew La Fontaine, Paweł Ausir Dembowski, Anna Lidia Błaszczyk, Piotr Szutt Language proofreading: Matthew La Fontaine, Judson Hamilton © Copyright by Authors and Uniwersytet Wrocławski Cover design: Marcin Fajfruk Typesetting: Aleksandra Kumaszka, Tomasz Kalota ISBN 978-83-942651-2-0 Publishing House eBooki.com.pl ul. Obornicka 37/2 51-113 Wrocław tel.: +48 602 606 508 email: [email protected] WWW: http://www.ebooki.com.pl Table of Contents Przemysław Wiszewski A time of transformation. New Silesia under construction (1945-2015) ............ 9 Joanna Nowosielska-Sobel Administrative changes....................................................................................
    [Show full text]
  • Moravian-Silesian Region (Subregion Nuts 3) As an Example of a Successful Transformation- Case Study Report
    Working Paper Series Serie 6 Spaces, Territories and Regions Paper No. 6.03.01.03 Moravian-Silesian Region (Subregion Nuts 3) as an Example of a Successful Transformation- Case Study Report Jiří Blažek*, Ilona Bečicová* * Charles University, Prague 2014 www.grincoh.eu This paper was funded under the FP7 project “Growth– Innovation – Competitiveness: Fostering Cohesion in Central and Eastern Europe (GRINCOH)” under the Programme SSH.2011.2.2-1: Addressing cohesion challenges in Central and Eastern Europe; Area 8.2.2 Regional, territorial and social cohesion. Project Nr. 290657 Jiři Blazek, [email protected] Ilona Bečicová, [email protected] Charles University, Prague http://www.natur.cuni.cz/eng Please cite as: Blazek J., Bečicová I.,(2014), ‘Moravian-Silesian Region (Subregion Nuts 3) as an Example of a Successful Transformation- Case Study Report’, GRINCOH Working Paper Series, Paper No. 6.03.01.03 Moravian-Silesian Region (Subregion Nuts 3) as an Example of a Successful Transformation- Case Study Report Abstract The Moravian-Silesian region had to deal with many challenges in the past, mainly restructuring, deindustrialization and resulting high unemployment rate. Its pathway to prosperity was rather thorny, nevertheless, the performance of the region improved significantly until the crisis hit the regional economy in the second half of 2008. The developmental trajectory switched from growth to stagnation or even decline. However the complicated situation taught regional actors to cooperate to achieve a common goal. Their effort and relatively well developed social capital might become one of the most important sources for improvement of the overall socioeconomic situation in the region.
    [Show full text]