Madde, Diyalektik Ve Toplum
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Madde, Diyalektik ve Toplum Bilim ve Aydınlanma Akademisi Ağustos 2020 | Cilt 3 | Sayı 3 DOSYA | SIGMUND FREUD VE ZİHİN KURAMI: MARKSİST BİR DEĞERLENDİRME Sigmund Freud: Eleştirel Bir Biyografi Denemesi DOSYA | MOSKOVA KÜTÜPHANE VE Freud’un Zihin Kuramı Bize Ne Anlatır? ARŞİV GEZİSİ Psikanalizin Bilim Sorunu: Bilimsel Bir Psikoloji Sovyetler Birliği’inde 1924’te Düzenlenen Projesi’nden Nöropsikanalize “Psikoloji Sorunları Konferansı” Tutanaklarında Aleksandr Luriya Histeriden Oedipus’a: Freud Teorisinde Kadınlık ve Cinsellik Profesör Yuri Polişçuk ile Söyleşi: Psikiyatri Makineleşme Tehlikesi Taşıyor 1920’ler Almanyası’nda Marksizm, Freud ve Psikanaliz Karmaşası SÖYLEŞİ Sovyet Zihinbilimi Freud Teorisinden Neden ve Nasıl Uzaklaştı? Doç. Dr. İlker Belek Artı-Değer Teorisini Kavramanın Merkezi Önemi KİTAP TANITIMI Marksizm ve Psikanaliz: Egemen Psikoloji Karşısında SUNUŞ Bilim ve Sapma Arasında ���������������������������������������������������������������������� 175 Yayın Kurulu DOSYA: SIGMUND FREUD VE ZİHİN KURAMI - MARKSİST BİR DEĞER- LENDİRME Sigmund Freud: Eleştirel Bir Biyografi Denemesi ������������������������������� 177 Esra Koska, Burak Öztornacı Freud’un Zihin Kuramı Bize Ne Anlatır? ����������������������������������������������� 185 Endam Köybaşı Bilimsel Bir Psikoloji Projesi’nden Nöropsikanalize Psikanalizin Bilim Sorunu �������������������������������������������������������������������� 194 Tolga Binbay Histeriden Oedipus’a: Freud Teorisinde Kadınlık ve Cinsellik ������������� 203 Gülperi Putgül Köybaşı 1920’ler Almanyası’nda Marksizm, Freud ve Psikanaliz Karmaşası ��� 213 Nazlı Cihan Sovyet Zihinbilimi Freud Teorisinden Neden ve Nasıl Uzaklaştı? �������� 222 Cem Taylan Erden KİTAP TANITIMI Marksizm ve Psikanaliz: Egemen Psikoloji Karşısında ������������������������ 229 Ekin Şen DOSYA: MOSKOVA KÜTÜPHANE VE ARŞİV GEZİSİ Sovyetler Birliği’nde 1924’te Düzenlenen “Psikoloji Sorunları Konferansı” Tutanaklarında Aleksandr Luriya ������������������������������������� 233 Erhan Nalçacı, Yasin Çalış Prof. Dr. Yuri Polişçuk ile Söyleşi: Madde, Diyalektik ve Toplum “Psikiyatri Makineleşme Tehlikesi Taşıyor” ����������������������������������������� 243 Bilim ve Aydınlanma Akademisi’nin Ekin Sönmez, Yasin Çalış hakemli dergisidir. Interview with Prof. Dr. Yuri Polischuk: Yılda dört sayı ve elektronik dergi olarak yayımlanır. “Psychiatry Is In Danger Of Dehumanization” �������������������������������������� 246 Ağustos 2020 | Cilt 3 | Sayı 3 Ekin Sönmez, Yasin Çalış Yayın Kurulu Sekreteri Erhan Nalçacı Беседа с профессором Ю. И. Полищуком: Психиатрия находится в опасности дегуманизации ��������������������������� 248 Yayın Kurulu Ekin Sönmez, Yasin Çalış Alp Öztarhan, Engin Özkan, Erhan Nalçacı, Ezgi Altınışık, Gizem Batı Ayaz, Gizem Gül, Iraz Akış, Kıvılcım Başak Vural, Mehmet Ali Olpak, Nevzat DOSYA DIŞI Evrim Önal, Oğuz Şavk, Suzan Şahin, Tolga Binbay, Bilimin Sınıf Mücadelesi ile Kesişim Noktası: Takvimler ��������������������� 251 Yavuz Köroğlu, Zelal Özgür Durmuş Turgut Yıldız Danışma Kurulu Ahmet Soysal, Akif Akalın, Aydemir Güler, Ayhan Anarşizmin Anti-Tarihselciliği ve Neolitik Devrim ������������������������������� 258 Filazi, Bora Maviş, Burçak Özoğlu, Bülent Cengiz, Nevzat Evrim Önal Candan Badem, Cihan Demirci, Çağlar Güven, Çiğdem Çağlayan, Ebru Aylar, E. Zeynep Suda, Emre İnsanın Afrikalı Kökeninin Peşinde: Leakeyler ������������������������������������ 265 Akbaş, Engin Akkaya, Ergi Deniz Özsoy, Erol Eroğlu, Çağıl Şayeste İnal, Erhan Nalçacı Ferit Pehlivan, Gamze Yücesan Özdemir, Gökhan Akbay, Gökhan Alkaç, Güvem Gümüş Akay, Hasan Sosyal Psikolojik Açıdan Nüfus Politikaları: Çocuğa Verilen Değerin Aile Karabıyık, Hüseyin Özel, Ilgın Gökler Danışman, İlhan Dinamikleri ve Kadının Statüsü Üzerindeki Etkileri ����������������������������� 274 İkeda, İlker Belek, Korkut Boratav, Mahinur Akkaya, İnci Boyacıoğlu Mehmet Somel, Mesut Odman, Mustafa Türkeş, Nez- hun Gören, Oğuz Oyan, Özgür Aydın, Rıfat Okçabol, Ruhan Alpaydın, Senih Gürses, Serdal Bahçe, Sinan SÖYLEŞİ Sönmez, Tonguç Rador, Volkan Kavas, Yıldıray Ozan, Doç. Dr. İlker Belek: “Bilimde, Yaşamda ve Siyasi Mücadelede Artı-değer Zuhal Okuyan Teorisini Kavramanın Merkezi Önemi” ������������������������������������������������� 278 Adres Tolga Binbay Konur Sokak, No: 51/6, 06420 Kızılay-Çankaya/Ankara INTERVIEW E-posta Assoc. Prof. Dr. Ilker Belek: “The Central Importance of Comprehending [email protected] the Theory of Surplus Value in Science, Life, and Political Struggle” �� 285 Tolga Binbay, Özge Can, Serhat Taşlıca SUNUŞ BİLİM VE SAPMA ARASINDA Madde, Diyalektik ve Toplum’un psikoloji, psikiyatri ve - - - ta boyunca kütüphane ve arşiv çalışması ile Sovyet bi sinirbilim tarihinin özel bir kesitine yoğunlaşmış bir sa lim tarihine ilişkin belge toplamış, söyleşi ve araştırma yısıyla karşınızdayız. Geçen yüzyılın en tartışmalı bilim yapmıştı. Bu verimli gezinin ilk ürünlerine dosya olarak- sel figürlerinden birisi olan Sigmund Freud’a ve çağına- MDT’nin üçüncü cildinin ilk sayısında yer vermiştik. Bu yaptığı etkiye kapsamlı bir dosya ile eğiliyoruz. Ayrıca sayıdaki dosyada ise Rusya Bilimler Akademisi’nin Ar Bilim ve Aydınlanma Akademisi’nin Moskova Kütüpha- şivi’nden çıkartılan bir belge ile gezi sonrası yapılan bir ne ve Arşiv Gezisi dosyasında yer alan bir röportaj ve bir- söyleşiye yer veriyoruz. belge yine söz konusu tarihin farklı yönlerini bize sunu Sovyetler Birliği’inde yor. Dolayısı ile bu dosyanın da psikoloji-psikiyatri-si 1924’teErhan Nalçacı Düzenlenen ve Yasin “Psikoloji Çalış söz Sorunları konusu Konferansı” gezi esnasında Tu- nirbilim tarihiyle ilgilenen okuyucularımızın dikkatini tanaklarındaarşivden çıkardıkları Aleksandr bir Luriya belgeyi - çekeceğini umuyoruz. - - başlığıyla Prof.takdim Dr. Yuriedi Psikanaliz geçen yüzyılın başlarında çığır açan bir bi Polişçukyorlar. Ekin ile SovyetSönmez psikiyatrisi ise Sovyetler üzerine Birliği döneminde de limsel gelişme miydi, yoksa burjuva ideolojisinin üret çalışmış olan psikiyatrist ve akademisyen tiği metafizik yöntem sorunlarını taşıyan bir bilimsel yaptığı söyleşiyi sapma mıydı? Muhtemelen gerçeği anlamak için daha- sunuyor. Bu söyleşiyi dergide İngilizce ve Rusça olarak kapsamlı ve karmaşık bir yanıt üretmemiz gerekiyor. da bulabileceksiniz. - Her durumda Marksist bir yaklaşımınMarksist psikanalizin bir bage- - kışlaçen yüzyılda Sigmund entelektüel Freud dünyayı neden bu kadar çok Ne yazık ki Moskova Kütüphane ve Arşiv Gezisi’ni pan etkilediğini açıklamasını bekliyoruz. demi nedeniyle bu yıl yapamadık ve amaçladığımız sü dosyası bu kapsamlı ve karmaşık rekliliği sağlayamadık. Ancak yapılan gezinin ürünlerini yanıtın bir ilk adımı olarak görülmelidir.Freud: Eleştirel Bir Bi- önümüzdeki sayılarda paylaşmayı sürdüreceğiz. yografi Denemesi Bilimin Sınıf Mücadelesi ile Kesişim Noktası: Tak- Esra Koska ve Burak Öztornacı - vimlerBu sayıda dosya dışı yazılar da oldukça zengin. Turgut- Freud’un Zihin başlıklıKuramı Bizeyazılarında Ne Anlatır? Freud’un yaşam- Yıldız’ın - öyküsüne sınıfsal bir bakış açısı geliştirmeye çalışıyor başlığıyla oldukça ilginç bilgiler içeren ve devrim lar. Bilimsel adlı makaleBir Psi- lerle takvimler arasındakiTahıla Karşı ilişkiyi ele alan bir makalesi kolojisinde EndamProjesi’nden Köybaşı Nöropsikanalize psikanalizi Freud’un Psikanalizin kitapları Bilim ve ne yer veriyoruz. NevzatAnarşizmin Evrim Önal’ın Anti-Tarihselciliği ise anarşist ve yazar Ne- Sorunuyazıları bağlamında değerlendiriyor. olitikJames Devrim C. Scott’ın kitabıyla ilgili bir polemik yazısını sunuyoruz: başlıklı makalede ise Tolga Binbay psikanalizi . Çağıl Şayeste İnal ve LeakleyErhan Nalçacı ailesinin bilim ya- nöropsikiyatri tarihinin içinde ele alıyorHisteriden ve psikanalizin Oedi- şamtarihinin öyküsü önemli bir dönemine eğilerek insanın Afrikalı- pus’a:“bilimsellik” Freud Teorisindesorununa Kadınlıkdeğiniyor. ve CinsellikDosyanın dördüncü- kökeninin nasılSosyal ortaya Psikolojik konduğunu Açıdan Nüfus Politikaları: yazısında Gülperi Putgül Köybaşı ise Çocuğa Verilenne Değerindayanarak Aile sunuyorlar. Dinamikleri Ayrıca ve Kadının İnci StatüBoya- başlıklı ma sücıoğlu’nun Üzerindeki Etkileri kalesinde psikanalizin kadına yaklaşımını ele alıyor. başlıklı makalesine yer veriyoruz. Sonraki iki makalenin ise psikanalizin geçen yüzyıla ve yazar İlker Belek ile yaptığımız önemli söyleşiyi bula- olan etkisini,1920’ler etrafında Almanya’sında dönen tartışmaları Marksizm, ve siyasetleFreud ve Bu sayının söyleşi bölümünde ise Halk Sağlığı Doçenti Psikanalizilişkisini anlamak Karmaşası için önemli olduğunu düşünüyoruz. iseNazlı Sovyet Cihan Zihinbilimi Freud Teorisinden Neden ve Nasıl caksınız. Söyleşiyi Tolga Binbay hazırladı. - Uzaklaştı? ’nı ele alıyor, Cem Taylan Erdem Bilime ve bilimsel düşünceye daha fazla ihtiyaç duy sorusuna yanıt veriyor. - duğumuz günlerden geçiyoruz. Madde, Diyalektik ve- - Toplum’un bu yeni sayısıyla bu ihtiyaca, arayışa katkıda Yine dosya kapsamındaMarksizm ve değerlendirilen Psikanaliz: Egemen kitap Psikoloji tanıtı bulunmasını umut ediyoruz ve okurlarımızı, destekçi Karşısındamında ise Ekin Şen, Meksikalı akademisyen David Pa lerimizi dergimizi duyurmaya, paylaşmaya çağırıyoruz. von-Cuéllar’ın kitabını tartışıyor. Moskova Kütüp- Üçüncü cildin son sayısında buluşmak üzere verimli hane ve Arşiv Gezisi okumalar...Madde, Diyalektik ve Toplum Yayın Kurulu Bu sayıda ikinci dosyamız BAA’nın - ’nden elde edilen belgelerle ilgili. 2019 Eylül’ünde BAA’dan bir ekip Moskova’da bir haf MADDE, DIYALEKTIK VE TOPLUM | CILT 3 | SAYI 3 175 KAPAK RESMİ Sinir Hücreleri ve Uzantıları,