Książka = Ebook
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
POLSKI RYNEK E-BOOKÓW ( NA PRZYKŁADZIE LITERATURY GÓRSKIEJ) Beata Przewoźnik IBIN UŚ Katowice IV Międzynarodowa naukowo-praktyczna konferencja „Komunikacja naukowa w epoce cyfrowej” Kijów, 30-31.05.2016 „kontakt z książką jest naturalną i nieodzowną częścią życia codziennego, narzędziem zdobywania informacji i rozwiązywania problemów, sposobem interpretowania doświadczeń, pomocą w poznawaniu świata i samego siebie” G. Walczewska-Klimczak, Animacja czytelnictwa dziecięcego – kilka subiektywnych uwag o istocie procesu, [w:] Ocalone królestwo. Twórczość dla dzieci – perspektywy badawcze – problemy animacji, red. nauk. G. Leszczyński, D. Świerszczyńska-Jelonek, M. Zając, Warszawa 2009, s. 344.G. Walczewska-Klimczak, Animacja czytelnictwa dziecięcego., s. 25 Książka = ebook Książka jest to „dokument piśmienniczy, zapis myśli ludzkiej, raczej obszerny, w postaci publikacji wielostronicowej o określonej liczbie stron o charakterze trwałym” [online]: Dostępny na: pl.wikipedia.org/wiki/Ksiazka [data dostępu: 10.03.2015]. E-book „publikacją elektroniczną jest zestaw dokumentów wyposażony we własny system nawigacyjny i wyszukiwawczy ,dostarczany w postaci pliku przeznaczonego do odczytu w odpowiedniej przeglądarce, bądź zewnętrznym urządzeniu odczytującym” P. Wimmer, Publikacje elektroniczne. W poszukiwaniu standardu, „Webmaster” 2000, nr 6: http://eff10.internetdsl.tpnet.pl/www/pckurier/webmaster/2000/czerwiec/wimmer/pubelek.html [data dostępu: 11.03.2015]. Zalety e-booków • przy niewielkich rozmiarach i wadze (ok. 200 gram) mogą pomieścić od kilkuset do kilku tysięcy książek, • bardzo długi czas pracy po jednym ładowaniu akumulatora (kilka tygodni), • oszczędność miejsca na półkach, • wybór dogodnego rozmiaru i kroju czcionki, • otwieranie dokumentu w miejscu, gdzie był ostatnio czytany, • tworzenie wielu zakładek dla tego samego dokumentu, • możliwość odczytywania dowolnych dokumentów, nie tylko czasopism i książek, • wyszukiwanie w tekście, • tworzenie notatek do czytanego tekstu (w droższych modelach z dotykowym ekranem i rysikiem), • bezprzewodowe pobieranie dokumentów z księgarni internetowej, • dokumenty elektroniczne wyświetlane na ekranie e-czytnika nie starzeją się (nie żółkną, nie pokrywają się kurzem, wilgocią), • ochrona drzewostanu, który nie zostanie wycięty na potrzeby książek tradycyjnych, • e-czytniki rozwiążą odwieczny problem przeładowanych tornistrów u dzieci w wieku szkolnym (pilotażowe projekty już są realizowane na Śląsku). Wady e-booków • wysoka cena, będąca głównym hamulcem popularyzacji e-czytników, • duża podatność na uszkodzić w razie upadku, • jak każde urządzenie może się zepsuć w sposób uniemożliwiający dalsze czytanie, co nie zdarza się książkom drukowanym, • system operacyjny e-czytników potrafi się zawiesić, • mimo iż e-czytnik jest bardzo energooszczędny, w końcu trzeba go naładować, czego nie trzeba robić w przypadku tradycyjnej książki, • rozładowanie akumulatora może nastąpić w nieoczekiwanym momencie, z dala od ładowarki lub źródła zasilania, • przy zmianie strony pojawia się uwarunkowany technologicznie ciemny błysk, • przy niekorzystnym ustawieniu względem źródła światła / słońca, mogą pojawić się na ekranie odblaski, • ergonomia obecnie dostępnych urządzeń pozostawia wiele do życzenia, • problemy z obsługą niektórych formatów dokumentów, • problemy z wyświetlaniem polskich i nie tylko znaków diakrytycznych (w niektórych modelach), • choć stosowany e-papier imituje papier tradycyjny, nie jest on w stanie dorównać mu w pod względem cech fizycznych różnicujących w wyraźny sposób publikacje wydane drukiem i nadający im oryginalny, a często unikalny charakter. Formaty e-booków • ePUB – jeden z najpopularniejszych standardów zapisu (oficjalnie zatwierdzonego przez International Digital Publishing Forum (IDPF) w 2007 r.). Następca formatu Open eBook. Obsługiwany przez większość czytników czy programów do czytania. Nie posiada podziału stron, łatwo można dostosować wyświetlany tekst do wielkości wyświetlacza - bezproblemowe skalowanie wielkości fontu, wyszukiwania w tekście, robienie notatek czy zakładek – niezależny od urządzenia. Wersja 2.0 oparta o XHTML + CSS, najnowsza (mało rozpowszechniona) 3.0 o HTML5 + CSS3 • MOBI - format zapisu firmy Mobipocket. Obsługiwany przez dowolne urządzenia pod warunkiem jego natywnej obsługi lub zainstalowania oprogramowania pozwalającego na jego odczyt. Drugi z popularniejszych formatów, oparty o język XHTML, o podobnych cechach, choć mniej skalowalnych, jak ePUB. Odmianą tego formatu jest PRC czy AZW. • AZW - odmiana formatu MOBI, stworzona dla Amazona i jego czytnika. Kindle obsłuży również format MOBI. • PDF – ,nie jest to typowy format zapisu e-booków. Cechą tego formatu jest sztywny podział stron. Nadaje się do publikacji zawierających dużo grafiki i do używania na większych wyświetlaczach. Przy mniejszych pojawiają się problemy ze skalowaniem wielkości tekstu, dzieleniem tekstu i znane zapewne wielu „zacinanie” się podczas nawigacji po dokumencie. Deklaracje dotyczące korzystania z e booków, audiobooków i tekstów w formacie elektronicznym w latach 2012-2014 http://www.bn.org.pl/download/document/1428654601.pdf https://agnieszkazak.com/2014/10/27/raport-legimi-o-czytelnikach-e-bookow-i-ksiazek-drukowanych/ https://agnieszkazak.com/2014/10/27/raport-legimi-o-czytelnikach-e-bookow-i- ksiazek-drukowanych/ Wskazania dotyczące urządzeń wykorzystywanych do czytania testów i książek w formie elektronicznej w latach 2012-2014 http://www.bn.org.pl/download/document/1428654601.pdf https://agnieszkazak.co m/2014/10/27/raport-legimi-o-czytelnikach-e-bookow-i-ksiazek-drukowanych/ http://media.innovationpr.pl/pr/30 3891/kim-jest-polski-czytelnik- ebookow http://media.innovationpr.pl/pr/303 891/kim-jest-polski-czytelnik- ebookow Struktura księgozbiorów domowych w 2014 r. w proc. http://www.bn.org.pl/download/document/1428654601.pdf Góry • „Góry dają mi wszystko. Żyję w górach, oddycham w górach, pracuję w górach. Góry mnie cieszą, interesują, dają mi wolność, poczucie swobody, poczucie własnego spokoju, zadowolenia i fantastyczne przeżycia”. To wyznanie słowackiego taternika, alpinisty, himalaisty i ratownika górskiego Petra Šperki (1955–2013). • Kazimierz Sosnowski napisał, że „góry są poezją przyrody, są koncentracją tego, co w przyrodzie najpiękniejsze. A kto raz się dostał w ich czarodziejską moc, ten spod niej nie wydobędzie się nigdy, bo moc gór jest nieprzezwyciężona”. • Niektórzy mówią o emocjonalnym uzależnieniu od gór. Taka postawa „do” kształtuje się zwykle przy pierwszym spotkaniu z górami. Początkujący alpinista owładnięty silnymi pozytywnymi emocjami staje się zależny i zdany na łaskę i niełaskę gór. Człowiek poddaje się mocy gór, a ta nieuchwytna moc skłania do ciągłych powrotów w góry. Alpinista wpada w rodzaj transu, w którym żyje i funkcjonuje od wyprawy do wyprawy (…). Rudolf Otto nazywa ten stan „uczuciem zależności stworzenia, uczuciem własnego pogrążenia i unicestwienia, jest numinotycznym surowcem dla uczucia religijnej pokory”. Powroty w góry stają się rodzajem obsesji, a alpinizm nabiera cech narkotyku. Narastające napięcie psychiczne rozładowuje się w obliczu gór. Owładnięcie górami czyni człowieka niemal niewolnikiem. Z praktyki wypraw znamy wiele przypadków takich obsesyjnych powrotów, mimo groźby wypadku, zachorowania czy nawet utraty życia. Do tej kategorii uzależnienia można zaliczyć powrót Messnera na Nanga Parbat po himalajskiej śmierci jego brata. Wojciech Kurtyka ujął to w celnej sentencji: „Tylko w górach bywa się w chmurach” Początki literatury górskiej • Początków „literatury górskiej” można doszukiwać się w odległej starożytności .Pierwsza wzmianka o Kaukazie pochodzi ponoć z czasów faraona Amonohopeta III z XV w p.n.e, najstarszą europejską relacją ze zdobycia szczytu ma być list Petrarki, opisujący przeżycia związane z wejściem na Mount Ventoux w 1336 roku. W takim ujęciu można uznać Jana Kochanowskiego, autora fraszki Do gór i lasów za prekursora polskiej literatury górskiej. Z czasem mnożą się relacje badaczy, podróżników i pierwszych zdobywców. Tatry dość dokładnie penetruje i opisuje – mający już alpejskie doświadczenia – Stanisław Staszic (0 ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski – 1815), Seweryn Goszczyński pisze swój Dziennik podróży do Tatrów (1832). Góry stają się ulubionym motywem romantycznym (przypomnijmy monolog Kordiana na Mont Blanc, który to szczyt zdobył – jako pierwszy Polak – nieco mniej znany poeta romantyczny Antoni Malczewski już w 1818 roku). Literatura Górska obszary , szeroko rozumianej „literatury górskiej”, • książki, 1 wiersze, opowiadania i powieści operujące fikcją literacką, tematycznie związane z górami i wspinaczką 2 różne formy literatury dokumentarnej (relacje z konkretnych wypraw, biografie, autobiografie i wspomnienia) . 3 literatura specjalistyczna, czyli przewodniki turystyczne i wspinaczkowe oraz poradniki i podręczniki uczące technik stosowanych w turystyce wysokogórskiej, służące do nauki wspinaczki skalnej, różnych odmian alpinizmu, speleologii, turystki narciarskiej i narciarstwa wysokogórskiego (skialpinizmu). 4 literatura popularnonaukowa i naukowa związana z turystyką i sportami górskimi (wydawnictwa encyklopedyczne, prace z zakresu historii alpinizmu, opracowania dotyczące medycyny górskiej…). 5 osobnymi rodzajami wydawnictw (fotografia górska) są albumy przedstawiające góry w różnych częściach świata oraz katalogi i foldery reklamowe (odzież, ekwipunek i sprzęt) • czasopisma • rodzaju druki zwarte (albumy, katalogi, foldery). Wydawcy literatury górskiej • Annapurna