Jaarverslag 2009 Commissariaat Voor De Media
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
JAARVERSLAG 2009 COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA JAARVERSLAG 2009 JAARVERSLAG COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA COMMISSARIAAT commissariaat voor de media Hoge Naarderweg 78 lllll 1217 AH Hilversum lllll Postbus 1426 lllll 1200 BK Hilversum lllll T 035 773 77 00 lllll F 035 773 77 99 lllll [email protected] lllll www.cvdm.nl JAARVERSLAG 2009 COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA INHOUD VOORWOORD 5 1. COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA IN HOOFDLIJNEN 6 2. LANDELIJKE PUBLIEKE OMROEP EN WERELDOMROEP 14 3. REGIONALE PUBLIEKE OMROEP 32 4. LOKALE PUBLIEKE OMROEP 38 5. COMMERCIËLE OMROEP 48 6. KABELZAKEN 56 7. OVERIGE MEDIAZAKEN 60 8. VASTE BOEKENPRIJS 68 9. FINANCIËLE VERANTWOORDING 76 ACCOUNTANTSVERKLARING 88 4 VOORWOORD In de afgelopen decennia is het Nederlandse televisie- noemen. Maar hoe om te gaan met duizenden web- landschap onherkenbaar veranderd. Bij de oprichting sites? Het is dan ook zaak zeer zorgvuldig te definiëren van het Commissariaat voor de Media, op 1 januari welke mediadiensten onder ons toezicht vallen. 1988, bestond de Nederlandse televisie nog uit twee Het is echter niet voldoende om slechts de regels te zenders, spoedig aangevuld met Nederland 3. Een handhaven. Juist in de snel veranderende media- overzichtelijk aantal. Maar ook met de komst van wereld moeten we vooruitkijken. Dat betekent dat de commerciële zenders in de jaren na 1988 veran- het Commissariaat sneller en proactief moet kunnen derde voor het toezicht door het Commissariaat niets reageren op wat er wordt bedacht en ontwikkeld. wezenlijks: nog steeds was er sprake van een vergun- Sommige initiatieven, van publieke of van commerci- ningenstelsel dat de toegang tot de schaarse distribu- ele mediadiensten, zijn nu eenmaal te kostbaar om het tiemogelijkheden voor programma’s – de televisie- en risico te lopen dat ze, eenmaal ontwikkeld en geïm- radiozenders – regelde. plementeerd, alsnog in strijd blijken met een wettelijke bepaling. Tegelijk moeten we waken voor overregule- Nu is alles anders. In het digitale tijdperk zijn er vele ring, die elke creatieve vrijheid al bij voorbaat van voet- mogelijkheden om audiovisuele content te versprei- angels en -klemmen voorziet. den. Met de nieuwe Mediawet, die een platform- onafhankelijke benadering hanteert, kan nu ook audio- Het Commissariaat is in 2009 gestart met een aantal visueel media-aanbod dat via internet of via mobiele toekomstverkenningen, waarin verschillende scenario’s applicaties wordt verspreid onder het toezicht van het voor zowel de media als het toezicht daarop de revue Commissariaat vallen. We hebben immers nog steeds passeren. Wat moet de rol van het toezicht in de toe- de wettelijke plicht om minderjarigen te beschermen komst zijn? Een belangrijke vraag, die we het komende tegen schadelijke content, om maar een voorbeeld te jaar graag dichter bij een antwoord brengen. Hilversum, maart 2010 Tineke Bahlmann, voorzitter Madeleine de Cock Buning, commissaris Jan van Cuilenburg, commissaris 5 1. COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA IN HOOFDLIJNEN 1. COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA IN HOOFDLIJNEN HET JAAR 2009 WAS VOOR HET COMMISSARIAAT EEN BIJZONDER INTENSIEF JAAR. VEEL TIJD IS BESTEED AAN DE LEDENTELLING VAN DE LANDELIJKE PUBLIEKE OMROE- PEN, HET MONITOREN VAN HUN LEDENWERFACTIVITEITEN EN DE ADVISERING OVER DE AANVRAGEN VOOR EEN ERKENNING. HET COMMISSARIAAT HEEFT HANDHAVEND OPGETREDEN BIJ FINANCIËLE ONTWIKKELINGEN ROND OMROEPVERENIGING LLINK, INCIDENTEN BIJ DE MOSLIMOMROEPEN EN ENKELE ANDERE IN HET OOG SPRINGENDE OVERTREDINGEN VAN DE MEDIAWET. OOK HEEFT DE ORGANISATIE ZICH INTENSIEF VOORBEREID OP DE IMPLEMENTATIE VAN DE EUROPESE RICHTLIJN VOOR AUDIOVISU- ELE MEDIADIENSTEN (AVMD) IN DE NEDERLANDSE WET. NA EEN ZORGVULDIGE AFBA- KENING VAN HET TOEZICHT OP MET NAME DE ONLINE NON-LINEAIRE MEDIADIENSTEN IS EEN WERKBAAR MODEL VASTGESTELD, DAT ZICH DE KOMENDE TIJD ZAL MOETEN BEWIJZEN. TOEZICHT IN 2009: HOOFDPUNTEN ERKENNINGVERLENING slag, de zogenaamde 2.42-omroepen, zeer zorgvuldig In 2009 moesten de nieuwe erkenningen worden afgewogen welke aanvrager de erkenning voor de verleend aan landelijke publieke omroepen voor de hoofdstroming van de islam moest krijgen. Uiteindelijk periode 2010-2015. Het Commissariaat heeft daartoe is de Stichting Moslim Omroep Nederland (SMON) twaalf aanvragen beoordeeld: acht van omroep- aangewezen voor de nieuwe erkenningsperiode van verenigingen die al een erkenning hadden, twee van 2010-2015. Voor de hoofdstromingen van het boed- omroepverenigingen met een voorlopige erkenning en dhisme, het hindoeïsme, het humanisme, het joden- twee van de nieuwe initiatieven PowNed en Wakker dom, het katholicisme en het protestantisme wees het Nederland alias WNL. In de herfst van 2009 heeft het Commissariaat de bestaande organisaties aan voor de Commissariaat de minister van OCW over deze aan- nieuwe periode. vragen geadviseerd. Ook hield het Commissariaat nauw zicht op de verschillende ledenwerfacties en toetste LOKALE OMROEPEN die aan de voorwaarden die daaraan zijn gesteld in Sinds de inwerkingtreding van de Mediawet 2008 de Mediawet. Aan omroepvereniging LLiNK werd een beschikt het Commissariaat over een ruimer toetsings- boete opgelegd omdat de omroep voor de ledenwer- kader voor de aanwijzing van lokale omroepen: ook ving in zee was gegaan met een derde partij en die partij de prestaties van de omroep in de voorafgaande zend- daarbij onevenredig had bevoordeeld. Mede op verzoek tijdperiode zijn bij de beoordeling betrokken. Tevens is van de minister van OCW heeft het Commissariaat alle het voornemen om meer te gaan informeren en con- bevindingen in een evaluatie samengevat. sulteren in 2009 in praktijk gebracht middels vijf druk- bezochte informatiebijeenkomsten op centrale locaties 2.42 OMROEPEN in het land. Daar werden lokale omroepen op een In 2009 bereikten de bestuurlijke problemen binnen de toegankelijke manier geïnformeerd over de eisen van Stichting Verzorging Islamitische Zendtijd (SVIZ), waar de Mediawet 2008 en over het beleid en toezicht van deze organisatie sinds haar oprichting in 2007 mee het Commissariaat. Tot slot is het Handboek Financiële kampte, hun hoogtepunt. Het Commissariaat heeft Verantwoording vastgesteld, waarvan het gebruik met druk op de bestuurders uitgeoefend om terug te treden ingang van 2010 verplicht wordt gesteld. Op deze en plaats te maken voor een bestuur dat boven de par- manier hoopt het Commissariaat meer uniformiteit te tijen staat. Uiteindelijk zijn onafhankelijke bestuurders bewerkstelligen in de kwaliteit van de verslaglegging bereid gevonden tot 1 september 2010 het bestuur en verantwoording door lokale omroepen. Overigens van de SVIZ over te nemen. Om herhaling van derge- zijn ook de Handboeken Financiële Verantwoording lijke conflicten te voorkomen, heeft het Commissariaat voor de landelijke publieke omroepen, inclusief bij de beoordeling van de aanvragen van kerkgenoot- Wereldomroep en Ster, en het handboek voor het schappen en genootschappen op geestelijke grond- Commissariaat aangepast. 8 TOEZICHT OP NIEUWE AANBIEDERS kader van de handhaving van de Wet op de vaste boe- VAN MEDIADIENSTEN kenprijs heeft het Commissariaat BoekenConcurrent Vooruitlopend op de implementatie van de Europese een last onder dwangsom opgelegd. Richtlijn voor audiovisuele mediadiensten heeft het Commissariaat criteria ontwikkeld die een onderscheid TOEKOMSTVERKENNING moeten maken tussen mobiele en online mediadien- Het medialandschap is volop in beweging. Continu sten waarop al dan niet toezicht moet worden gehou- verschijnen nieuwe studies over de toekomst ervan, den. Met behulp van een speciaal ontwikkelde digitale want er liggen nog grote uitdagingen omtrent de rol zoekrobot kunnen op internet relevante sites worden van internet, de ontwikkeling van interactieve media, gevonden en geclassificeerd. Het Commissariaat de dominante mediaspelers en de wensen en behoef- onderzoekt op deze manier de aard van de online ten van gebruikers. Deze veranderingen hebben van- av-content en zal op basis hiervan zijn toezichtbeleid zelfsprekend ook gevolgen voor het Commissariaat. verder ontwikkelen. In de zomer van 2009 heeft het Commissariaat gewerkt aan een viertal scenario’s voor het medialandschap in PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING 2025. Hoe ziet het er dan uit? En wat is dan de rol van Publieke omroepen willen graag kunnen samenwerken het toezicht? Na het bestuderen van onderzoeksrap- met private partijen, van uitgevers tot culturele instel- porten en het afnemen van interviews met nationale lingen. Het Commissariaat heeft in 2009 het beleid en internationale deskundigen is besloten om de sce- inzake publiek-private samenwerking verruimd en nario’s te baseren op twee ‘dimensies’ met een hoge op onderdelen aangepast. Het Commissariaat zal de impact op het Commissariaat: de ‘rol van de overheid’ samenwerking tussen publieke omroepen en culturele en de ‘dominantie aanbieder/gebruiker’. Daarmee is instellingen voortaan op dezelfde wijze beoordelen als de focus gelegd op de drie belangrijkste partijen in de samenwerking tussen mediabedrijven en publieke de omgeving van het Commissariaat: de overheid, omroepen. Dit betekent dat de samenwerking noch als media-aanbieders en mediagebruikers. Wat de rol van sponsoring noch als nevenactiviteit wordt aangemerkt het toezicht in de toekomst moet zijn is in grote mate indien sprake is van gelijkwaardige samenwerking. afhankelijk van het gedrag, de belangen en de wensen van deze drie partijen. Het uitwerken van de dimen- PROGRAMMATOEZICHT sies heeft geresulteerd in vier scenario’s. Met deze Bij de inhoudelijke controle had het Commissariaat scenario’s als basis zal