Interview Cas Mudde Racisme Onderwijs Als Oplossing
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
TIJD TAAK LEDENBLAD VAN DE BANNING VERENIGING - VERSCHIJNT TWEE KEER PER JAAR - DE BANNING VERENIGING ORGANISEERT ACTIVITEITEN OP HET SNIJVLAK VAN LEVENSOVERTUIGING, RELIGIE EN SOCIAALDEMOCRATIE INTERVIEW RACISME ONDERWIJS ALS CAS MUDDE OPLOSSING Cas Mudde is politicoloog en ken- In het debat over racisme en ach- Soms kan een stem een wereld ner van radicaal-rechtse politiek. terstelling lijkt het voor mensen die van verschil maken. In onze beeld- Evelien Polter en Joke van der Neut daar dagelijks mee te maken heb- column deze keer het verhaal van spreken met hem; over het normali- ben of ze het nooit goed kunnen Sohna Sumbunu, die samen met seren van racisme en radicaal-rechts, doen. Zwijgen past niet, spreken vriendinnen ten strijde trok tegen de verschillen tussen Amerika en wordt niet geaccepteerd. Amma het gebrek aan aandacht voor Nederland en de toekomst van de Asante legt uit waarom dat een racisme en discriminatie in het sociaaldemocratie. probleem is voor ons allen. onderwijs. En met succes. » p. 4 » p. 8 » p. 12 Foto: collectie Cas Mudde Foto: Mona van den Berg Foto: Paul te Stroete NOVEMBER 2020 | IN DIT NUMMER: REDACTIONEEL 2 | VAN DE VOORZITTER 3 | INTERVIEW MET CAS MUDDE 4 | PRATEN OVER RACISME 9 | BEELDCOLUMN: RACISME VERPLICHT BEHANDELEN OP SCHOOL 12 | NAOMI LEEST: DE ONVOLMAAKTEN 14 HET EINDE VAN HET NEOLIBERALISME? 15 | WAAR IS ONZE VOLKSPARTIJ? 18 | OUDE EN NIEUWE HELDEN 22| BOEKBESPREKING: WAT HADDEN WE NOOIT MOETEN DOEN? 25 | COLUMN: PROGRESSIEF RELIGIEUS? 26 | COLOFON 27 | HET GEDICHT: ALFRED SCHAFFER 28 § REDACTIONEEL 2 Tijd & Taak STANDING Nadat de Canadese denker Michael hem daarmee niet letterlijk, maar wel samenleving maakt. Een debat waarin Ignatieff zich waagde aan een politiek figuurlijk ontnomen. De slogan was nederigheid en waardigheid hand in avontuur realiseerde hij zich dat de dodelijk, de campagne draaide uit op hand gaan. vrijheid van meningsuiting weliswaar een gigantische mislukking. een grondrecht is, maar dat dit nog Aan een dergelijk debat wil de Banning niet betekent dat je ook zonder voor- Het meest tragische aan het gesprek Vereniging graag haar bijdrage leveren, behoud wordt toegelaten tot het poli- over racisme en achterstelling dat maar eenvoudig is het niet. Want ter- tieke of publieke debat. Het prachtige sinds de moord op George Floyd eer- wijl velen menen dat het neoliberale boek dat hij schreef over zijn jaren der dit jaar in een stroomversnelling denken op zijn retour is, laat Twan als oppositieleider in het Canadese geraakt is, is dat juist de mensen die van Lieshout naar aanleiding van een Lagerhuis bevat een diepgravende het meest geraakt worden het recht recent voorbeeld zien dat het formu- analyse van wat hij omschrijft als van spreken stelselmatig ontnomen leren van een alternatief mens- en Standing. Het is een begrip uit de wordt. Niet omdat ze niks mogen maatschappijbeeld nog niet zo gemak- rechtsspraak en betekent letterlijk het zeggen, maar omdat alles wat ze zeg- kelijk is. En waar velen naar de poli- recht om het woord te voeren in de gen in het beste geval wat meewarig tiek kijken om een dergelijk alternatief rechtszaal. Wie in de politiek geen wordt geweten aan teerhartigheid of te bieden, toont Dirk Achterbergh aan standing heeft, wiens spreken niet als een gebrek aan vechtlust. Veel vaker dat de traditionele volkspartij het daar geloofwaardig wordt beschouwd, geen echter levert het een eindeloze stroom maar moeilijk mee heeft. Wie of wat gezag toebedeeld krijgt, heeft formeel op van haat, fysiek en verbaal geweld. kan nog het voortouw nemen en de wel een rol in het debat, maar wordt in vraag beantwoorden hoe een toekomst- de praktijk niet gehoord. Daartegen moeten we ons gezamen- bestendige, inclusieve en rechtvaardige lijk uitspreken. Dat begint met het samenleving er dan uit moet zien? Die standing is niet iets wat mensen bieden van een platform voor ieder- van zichzelf hebben, het is iets wat hen een die zich in het debat wil mengen De komende, naar alle waarschijn- wordt toebedeeld. Het is een fijnma- en het serieus nemen van ervaringen, lijkheid door de uitbraak van de zig vraagstuk: waarom wordt iemand pijn en verdriet. En natuurlijk mag corona-epidemie getekende Tweede geloofd en waarom niet? Waarom alles weersproken worden, maar dan Kamerverkiezingen, gaan ongetwij- wekt iemand vertrouwen en waarom wel met respect voor eenieders posi- feld over de gevolgen van de crisis. niet? Waarom gelden de ervaringen en tie. Eerst luisteren, dan vragen stel- voor de volksgezondheid, de econo- opvattingen van iemand als gezagheb- len, dan – waar nodig – terugpraten. mie en het toekomstperspectief van bend en waardevol en waarom niet? Maar wel in die volgorde. mensen. Maar als de verkiezingen niet ook gaan over de morele vraag Ik moest aan het boek van Ignatieff Tegelijkertijd is er meer aan de hand. wat ons bindt, wie we willen zijn en denken toen ik de bijdrage van Amma In het openingshoofdstuk van zijn hoe we onze individuele belangen Asante las over racisme en achterstel- recente boek The Tyranny of Merit kunnen overstijgen in een discussie ling in Nederland. In zijn campagne legt de Amerikaanse denker Michael over het grotere geheel, dan verliezen voor het premierschap van Canada J. Sandel een direct verband tussen we opnieuw kostbare tijd. Want kijk besloot Ignatieff zijn persoonlijke ver- het neoliberale beeld van mens- en ondertussen naar de Verenigde Staten, haal leidend te maken. Na een succes- samenleving, de versmalling van waar de samenleving zo diep verdeeld volle academische carrière, welke hem het publiek debat tot een gesprek geraakt is dat je met recht de vraag onder meer een leerstoel in de inter- over winst en verlies, de dominante kunt stellen of er nog wel zoiets als een nationale betrekkingen aan Harvard gedachte dat succes en falen in eerste samenleving bestaat. Dat toekomst- University opleverde, kwam hij terug én laatste instantie de eigen verant- beeld is ons naderbij dan ons lief zou naar Canada om leiding te geven aan woordelijkheid is van mensen zelf en mogen zijn. Gegniffel over het ‘debat’ een broodnodige heropleving van pro- de op bitterheid, voortkomend uit tussen Biden en Trump is logisch, gressieve idealen. Zijn tegenstanders een gebrek aan waardering, gegrond- maar niet op zijn plaats. Willen we maakten dat beeld direct onschadelijk veste opkomst van populistische niet tot dat niveau afglijden, dan is er met een campagne onder de noemer politiek. Zijn oplossing is een her- werk te doen. Want ook in Nederland ‘Ignatieff? Just Visiting’. Hij kwam waardering van morele vragen in het lijkt het overschreeuwen van de ander slechts even op bezoek, woonde al in publiek debat, een hernieuwde zoek- soms de essentie van het publiek debat geen jaren meer in Canada, was een tocht naar het goede voorbij winst geworden, zeker als het gaat om vraag- passant. Zijn recht van spreken werd en verlies. Naar wat ons eigenlijk tot stukken als racisme en achterstelling. § november 2020 Koen Holtzapffel 3 VAN DE VOORZITTER HOUD CULTUUR LEVEND! Koen Holtzapffel is voorzitter van de Banning Vereniging. In zijn vuistdikke Europaroman Zeker, in coronatijd verdienen Tegenwoordig wordt cultuur een Grand Hotel Europa zingt Ilja heel veel mensen die het moeilijk belangrijke, zingevende activiteit Leonard Pfeijffer een lofzang op hebben steun. Maar dat geldt dus genoemd voor mensen die naarstig het oude continent. Ondanks ook voor de cultuurmakers. Niet op zoek zijn naar zin en betekenis alles houdt hij van Europa. Het voor niets roepen zij ons via adver- in hun leven. Cultuur heeft een kri- staat voor hem onder meer voor tenties van het Prins Bernhard tische, ontregelende rol in de maat- de overtuiging dat de vruchten Cultuurfonds op om cultuur levend schappij. Cultuur ontroert, vermaakt van eeuwen Europese cultuur hun te houden. Juist ook in crisistijd is én maakt het leven complex door zeggingskracht zullen behou- cultuur geen luxespeeltje. vragen te stellen. Precies op die den. Cultuur wordt in het boek wijze is cultuur van fundamenteel omschreven als het ‘collectief Willem Banning had een brede belang voor mens en maatschappij. geheugen van alle verhalen die opvatting van cultuur en zag definiëren wie wij zijn en wat het het grote belang ervan. Cultuur De ook in sociaaldemocratische betekent dat wij mensen zijn.’ Op omvatte voor hem zowel onderwijs, kring populaire Mariana Maz- de dag dat wij ophouden elkaar kunst en wetenschap als volksop- zucato benadrukt in The Value of verhalen te vertellen, verkruimelt voeding. Hij bepleitte een cul- Everything de belangrijke rol die de volgens de auteur empathie met tuurpolitiek bezield door de geest overheid te spelen heeft in de cre- medemensen. Bovendien stort het van het evangelie en de waarden atie van maatschappelijke waarde. samenwerkingsverband in dat wij van het humanisme. In de verhe- Covid geeft Mazzucato meer dan samenleving noemen. ven bewoordingen van De dag van gelijk: de overheid is bezig aan een Natuurlijk kun je cultuur ook morgen (1945) heet cultuur ‘de stijl- opvallende comeback. Hoewel zij anders omschrijven, en moet je volle vormgeving aan de geestelijke niet expliciet over cultuur schrijft, bij het vertellen van verhalen niet waarden die in een gemeenschap kan de overheid ook in de cultu- alleen denken aan literatuur. Alle leven.’ De politiek moet de voor- rele sector een stimulerende rol met kunst vertelt een verhaal, ook waarden creëren, opdat de cultuur verve vervullen. Als mede-inves- muziek, dans, schilderkunst, foto- haar bezielende rol kan vervullen. teerder in culturele waarde. Waarde grafie. Maar de omschrijving geeft De politiek heeft daar ook zelf baat die, hoewel moeilijk in cijfers wel aan hoe wezenlijk cultuur juist bij omdat zij als het goed is leeft uit te drukken, van levensbelang voor ons samenleven is. Daarom van en geïnspireerd wordt door de is. Hopelijk is ook het komende moeten alle bellen gaan rinke- zedelijke normen die in de cultuur PvdA-verkiezingsprogramma daar- len als cultuur het moeilijk heeft.