str. str.

TREŚĆ

107. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 8 lipca 2005 r.) str. str.

Wznowienie posiedzenia Punkt 17. porządku dziennego (cd.) Powołanie sekretarzy poseł sprawozdawca Zbigniew Janowski. . . . .475 sekretarz poseł Kasznia ...... 465 poseł Zawisza ...... 475 Zmiana porządku dziennego poseł Zbigniew Janowski ...... 476 Komisyjny projekt oświadczenia Sejmu Rzeczy- Głosowanie pospolitej Polskiej w związku z zamachami marszałek ...... 476 terrorystycznymi w Londynie – punkt 57. poseł Halina Nowina Konopka...... 476 porządku dziennego poseł Zawisza ...... 476 marszałek ...... 465 poseł Czerniawski...... 477 Przyjęcie oświadczenia podsekretarz stanu Neneman ...... 477 Punkt 28. porządku dziennego (cd.) poseł Zbigniew Janowski ...... 477 poseł Rokita ...... 466 Uchwalenie ustawy poseł Wrzodak ...... 466 Punkt 18. porządku dziennego (cd.) poseł sprawozdawca Magdalena Banaś ...... 466 poseł sprawozdawca Dzikowski...... 479 Głosowanie Głosowanie marszałek ...... 467 marszałek ...... 479 Powołanie rzecznika praw obywatelskich Uchwalenie ustawy Punkt 4. porządku dziennego (cd.) Punkt 23. porządku dziennego (cd.) poseł sprawozdawca Żmijan...... 467 poseł sprawozdawca Tomaszewski ...... 479 poseł Michał Kaczmarek ...... 467 poseł Kasznia ...... 480 podsekretarz stanu Górski ...... 467 poseł Tomaszewski...... 480 Głosowanie poseł Kłopotek ...... 480 marszałek ...... 467 Głosowanie Uchwalenie ustawy marszałek ...... 480 Punkt 27. porządku dziennego (cd.) poseł Kasznia ...... 481 Głosowanie poseł Kłopotek ...... 481 marszałek ...... 468 poseł Michał Kaczmarek ...... 481 Uchwalenie ustawy podsekretarz stanu Ciszewski...... 481 Punkt 12. porządku dziennego (cd.) poseł Tomaszewski...... 482 poseł sprawozdawca Grobel-Proszowska. . . . .468 poseł Kulej ...... 482 Głosowanie poseł Wontor...... 483 marszałek ...... 468 poseł Tomaszewski...... 483 poseł Rzymełka ...... 470 Uchwalenie ustawy poseł Grobel-Proszowska ...... 470 Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych Uchwalenie ustawy o rządowym projekcie ustawy o zmianie Punkt 16. porządku dziennego (cd.) ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, poseł sprawozdawca Sas...... 471 Ubezpieczeniowym Funduszu Gwaran- Głosowanie cyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli marszałek ...... 472 Komunikacyjnych oraz ustawy Prawo o poseł Stryjewski ...... 472 ruchu drogowym – trzecie czytanie – punkt poseł Tyma ...... 473 31. porządku dziennego minister Piechota ...... 473 poseł sprawozdawca Anna Filek ...... 484 poseł Adam Sosnowski...... 473 Głosowanie poseł Stryjewski ...... 473 marszałek ...... 484 poseł Gabriel Janowski...... 473 poseł Pol ...... 485 minister Piechota ...... 474 podsekretarz stanu Jacaszek ...... 485 poseł Sas ...... 474 poseł Ajchler...... 486 Uchwalenie ustawy poseł Anna Filek...... 486 str. str.

poseł Pol ...... 486 ryzacji i Modernizacji Rolnictwa – trzecie poseł Zawisza ...... 487 czytanie – punkt 53. porządku dziennego podsekretarz stanu Jacaszek ...... 487 poseł sprawozdawca Kopeć ...... 499 poseł Zawisza ...... 488 Głosowanie podsekretarz stanu Jacaszek ...... 488 wicemarszałek Nałęcz ...... 499 Uchwalenie ustawy Uchwalenie ustawy Punkt 19. porządku dziennego (cd.) Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw poseł sprawozdawca Piosik ...... 489 Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej poseł Cymański ...... 489 o rządowym projekcie ustawy o kosztach poseł Derech-Krzycki...... 489 sądowych w sprawach cywilnych, o zmianie poseł Stryjewski ...... 489 ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz poseł Piecha ...... 490 o zmianie niektórych innych ustaw – trzecie sekretarz stanu Podraza ...... 490 czytanie – punkt 54. porządku dziennego poseł sprawozdawca Kizińska ...... 501 Głosowanie poseł Grabicka ...... 501 marszałek ...... 491 podsekretarz stanu Żuralski ...... 501 poseł Piecha ...... 491 Głosowanie sekretarz stanu Podraza ...... 491 wicemarszałek Nałęcz ...... 501 poseł Piecha ...... 492 Uchwalenie ustawy sekretarz stanu Podraza ...... 492 Punkt 40. porządku dziennego (cd.) Uchwalenie ustawy Głosowanie Punkt 20. porządku dziennego (cd.) wicemarszałek Nałęcz ...... 502 poseł sprawozdawca Krystyna Herman ...... 493 Uchwalenie ustawy Głosowanie Punkt 41. porządku dziennego (cd.) wicemarszałek Nałęcz ...... 493 Głosowanie Uchwalenie ustawy wicemarszałek Nałęcz ...... 503 Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Uchwalenie ustawy Przekazu o projekcie uchwały Sejmu RP w Punkt 42. porządku dziennego (cd.) sprawie sprawozdania Krajowej Rady Ra- Głosowanie diofonii i Telewizji z rocznego okresu dzia- wicemarszałek Nałęcz ...... 503 łalności – głosowania – punkt 51. porządku Uchwalenie ustawy dziennego Punkt 43. porządku dziennego (cd.) poseł sprawozdawca Wenderlich ...... 493 Głosowanie wicemarszałek Nałęcz ...... 493 wicemarszałek Nałęcz ...... 503 Uchwalenie ustawy Uchwalenie ustawy Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa oraz Punkt 44. porządku dziennego (cd.) Komisji Ustawodawczej o: Głosowanie 1) poselskim projekcie ustawy o Prokuratorii wicemarszałek Nałęcz ...... 504 Generalnej Skarbu Państwa, Uchwalenie ustawy 2) poselskim projekcie ustawy o Prokuratorii Punkt 45. porządku dziennego (cd.) Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Głosowanie 3) rządowym projekcie ustawy o Prokuratorii wicemarszałek Nałęcz ...... 504 Uchwalenie ustawy Generalnej Skarbu Państwa Punkt 46. porządku dziennego (cd.) – trzecie czytanie– punkt 52. porządku dzien- Głosowanie nego wicemarszałek Nałęcz ...... 504 poseł sprawozdawca Grobel-Proszowska. . . . .494 Uchwalenie ustawy poseł Kłopotek ...... 495 Punkt 47. porządku dziennego (cd.) podsekretarz stanu Morysiak ...... 495 poseł Bugaj ...... 505 Głosowanie poseł Jurek ...... 505 wicemarszałek Nałęcz ...... 495 poseł Iwiński...... 505 poseł Grabicka ...... 496 poseł Cymański ...... 506 podsekretarz stanu Morysiak ...... 496 poseł Zawisza ...... 506 poseł Grabicka ...... 497 poseł Kaczyński ...... 506 podsekretarz stanu Morysiak ...... 497 poseł Tober ...... 506 Uchwalenie ustawy podsekretarz stanu Żuralski ...... 507 Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Głosowanie Wsi o poselskim projekcie ustawy o zmianie wicemarszałek Nałęcz ...... 507 ustawy o utworzeniu Agencji Restruktu- poseł Jurek ...... 508 str. str.

Odrzucenie projektu ustawy poseł Woda ...... 563 Punkt 48. porządku dziennego (cd.) prezes NBP Balcerowicz ...... 563 Głosowanie poseł Renata Beger...... 566 wicemarszałek Nałęcz ...... 508 poseł Curyło ...... 566 Punkt 49. porządku dziennego (cd.) sekretarz stanu Suchocka-Roguska ...... 567 Głosowanie podsekretarz stanu Szczuka ...... 567 wicemarszałek Nałęcz ...... 510 minister Gronicki ...... 568 sekretarz poseł Kasznia ...... 510 poseł Czerniawski...... 571 (Przerwa w posiedzeniu) (Przerwa w posiedzeniu) Wznowienie posiedzenia Wznowienie posiedzenia Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych Punkt 2. porządku dziennego (cd.) o sprawozdaniu z wykonania budżetu pań- poseł sprawozdawca Sas...... 572 stwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia Głosowanie 2004 r. wraz z przedstawioną przez Najwyż- wicemarszałek Ujazdowski ...... 572 szą Izbę Kontroli analizą wykonania budże- Uchwalenie ustawy tu państwa i założeń polityki pieniężnej w Punkt 13. porządku dziennego (cd.) 2004 r. oraz komisyjnym projektem uchwały poseł sprawozdawca Elżbieta Romero ...... 574 w przedmiocie absolutorium Głosowanie Sprawozdanie z działalności Narodowego Ban- wicemarszałek Ujazdowski ...... 574 ku Polskiego w 2004 roku Uchwalenie ustawy – punkty 55. i 56. porządku dziennego Punkt 14. porządku dziennego (cd.) poseł sprawozdawca Czerniawski ...... 511 poseł sprawozdawca Ciesielski ...... 576 prezes NIK Sekuła ...... 516 Głosowanie prezes NBP Balcerowicz ...... 520 wicemarszałek Ujazdowski ...... 576 prezes Rady Ministrów Belka ...... 527 poseł Masłowska ...... 576 poseł Ciesielski...... 528 podsekretarz stanu Jacaszek ...... 576 poseł Chlebowski ...... 529 poseł Ciesielski...... 577 poseł Jasiński ...... 531 Uchwalenie ustawy minister Gronicki ...... 535 Punkt 15. porządku dziennego (cd.) poseł Jasiński ...... 536 poseł sprawozdawca Anita Błochowiak ...... 580 poseł Kubik...... 536 Głosowanie poseł Wojtalik ...... 539 wicemarszałek Ujazdowski ...... 580 poseł Renata Beger...... 540 Uchwalenie ustawy poseł Masłowska ...... 543 Punkt 50. porządku dziennego (cd.) minister Gronicki ...... 546 poseł sprawozdawca Suski ...... 582 poseł Pol ...... 546 Głosowanie poseł Jagieliński ...... 549 wicemarszałek Ujazdowski ...... 582 poseł Gabriel Janowski...... 550 Uchwalenie ustawy poseł Aldona Michalak...... 551 Punkt 25. porządku dziennego (cd.) poseł Zagórny ...... 552 poseł sprawozdawca Potulski...... 583 poseł Ajchler...... 554 Głosowanie poseł Dulias ...... 555 wicemarszałek Ujazdowski ...... 583 poseł Renata Beger...... 556 Uchwalenie ustawy poseł Antochowski ...... 557 Punkt 26. porządku dziennego (cd.) poseł Rochnowska ...... 558 poseł sprawozdawca Krystyna Ozga ...... 584 poseł Masłowska ...... 559 Głosowanie posel Tyma ...... 559 poseł Cymański ...... 584 poseł Szyszkowski ...... 559 sekretarz stanu Miżejewski...... 585 poseł Halina Murias ...... 560 poseł Marcinkiewicz...... 586 poseł Murzyn ...... 560 sekretarz stanu Miżejewski...... 586 poseł Kuropatwiński...... 560 poseł Ewa Kantor ...... 586 poseł Ajchler...... 561 poseł Jurek ...... 586 poseł Dulias ...... 561 (Przerwa w posiedzeniu) poseł Maria Nowak...... 562 poseł Szukała ...... 562 Wznowienie posiedzenia poseł Bachalski...... 562 Punkt 26. porządku dziennego (cd.) poseł Curyło ...... 563 wicemarszałek Nałęcz ...... 587 str. str.

Uchwalenie ustawy Głosowanie Punkt 24. porządku dziennego (cd.) wicemarszałek Nałęcz ...... 590 poseł sprawozdawca Władysław Stępień . . . . .587 Stwierdzenie dokonania zmian Głosowanie Oświadczenia wicemarszałek Nałęcz ...... 587 poseł Krasicka-Domka ...... 590 poseł Markowski ...... 587 poseł Masłowska ...... 592 poseł Ujazdowski ...... 588 poseł Radziszewska ...... 593 poseł Cymański ...... 588 poseł Maniura ...... 593 poseł Dyduch ...... 589 poseł Kasprzyk ...... 593 poseł Joanna Senyszyn ...... 589 Zamknięcie posiedzenia Uchwalenie ustawy Porządek dzienny Punkt 55. porządku dziennego (cd.) Załącznik nr 1 – Teksty zgłoszonych poprawek Głosowanie Poprawka zgłoszona do komisyjnego projektu wicemarszałek Nałęcz ...... 589 uchwały Sejmu RP w sprawie przyjęcia spra- Podjęcie uchwały wozdania z wykonania budżetu państwa za Zmiany w składzie osobowym Komisji do okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia Spraw Służb Specjalnych – punkt 58. 2004 r. oraz w sprawie absolutorium dla porządku dziennego Rady Ministrów (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła Włodzimierz Cimoszewicz oraz wicemarszałkowie Tomasz sprawozdanie o projekcie uchwały Sejmu w sprawie Nałęcz, Kazimierz Michał Ujazdowski i Donald Tusk) sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności. Sprawozdanie otrzymaliście państwo w druku nr Marszałek: 4276. Po uzyskaniu stosownej opinii Konwentu Seniorów Dzień dobry państwu. podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego Wznawiam posiedzenie. o głosowanie w tej sprawie. Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów Rozpatrzymy ten punkt w bloku głosowań. posłów Bogusława Wontora, Arkadiusza Kasznię, Mie- Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawoz- czysława Jedonia i Tomasza Markowskiego. dania o projektach ustaw: W pierwszej części obrad sekretarzami będą pano- — dotyczących ustawy o Prokuratorii Generalnej wie posłowie Bogusław Wontor i Arkadiusz Kasznia. Skarbu Państwa, Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie — o zmianie ustawy o utworzenie Agencji Restruk- posłowie Arkadiusz Kasznia i Mieczysław Jedoń. turyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Czy mamy komunikaty? — o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o Proszę łaskawie o odczytanie. zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw oraz Sekretarz Poseł Arkadiusz Kasznia: — o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiąz- kowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym Informuję, że odbędą się dziś posiedzenia następu- i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jących Komisji: oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym. — Śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości Sprawozdania dotyczące tych spraw otrzymaliście w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przed- państwo odpowiednio w drukach nr 4189-A, 4161-A, stawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen SA 3804-A i 4094-A. – o godz. 12, W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii — Gospodarki wspólnie z Komisją Zdrowia – o Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu godz. 12.30, porządku dziennego o punkty obejmujące przeprowa- — do Spraw Unii Europejskiej – o godz. 12.30. dzenie trzecich czytań tych projektów ustaw. Dziękuję. Trzecie czytania tych projektów przeprowadzimy za chwilę w bloku głosowań. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 57. po- Marszałek: rządku dziennego: Komisyjny projekt oświadczenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w związku z zama- Dziękuję panu posłowi. chami terrorystycznymi w Londynie (druk nr 4283). Informuję, że Komisja Spraw Zagranicznych oraz Wysoka Izbo! Komisja Spraw Zagranicznych oraz Komisja Obrony Narodowej przedłożyły projekt Komisja Obrony Narodowej przedłożyły projekt oświad- oświadczenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w czenia Sejmu w związku z zamachami terrorystycznymi związku z zamachami terrorystycznymi w Londynie. w Londynie. Projekt ten otrzymaliście, panie i panowie posłowie, Za chwilę odczytam ten projekt i chciałbym prosić, aby w druku nr 4283. w tej sprawie Sejm wypowiedział się przez aklamację. W związku z tym, po otrzymaniu jednolitej opinii (Zebrani wstają) Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu „Oświadczenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. porządku dziennego o punkt dotyczący tej sprawy. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z głębokim bólem Punkt ten rozpatrzymy za chwilę. i smutkiem przyjął wiadomość o tragicznych w skut- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 466 Punkt 28. porządku dziennego

Marszałek Marszałek: kach zamach terrorystycznych dokonanych w Londy- Święta prawda, panie pośle. Oby była stosowana bez- nie. W tych ciężkich chwilach wszyscy czujemy się stronnie wobec wszystkich porządnych ludzi. (Oklaski) Brytyjczykami. Przepraszam bardzo pana posła Wrzodaka, ale nie Potępiamy z całą mocą i stanowczością ten barba- prowadzimy w tej chwili dyskusji. Pan, panie pośle rzyński akt. Wydarzenia te raz jeszcze uświadamiają Wrzodak, wypowiedział wczoraj swój pogląd w tej konieczność jednoczenia się społeczności międzynaro- sprawie. W wyniku tego doszło do sytuacji bezprece- dowej w walce z terroryzmem.” densowej. Sejm wyraził zgodę na przerwanie procedu- (Chwila milczenia) ry. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zajęła Dziękuję bardzo. się wyjaśnianiem zarzutów czy też pytań stawianych Interpretuję milczenie sali jako zgodę na to oświad- przez pana. Rozumiem, że zostały one wyjaśnione. czenie. Komisja, której opinię za chwilę oficjalnie poznamy, Powracamy do rozpatrzenia punktu 28. porządku ostatecznie, jak wiemy, przedstawia w dodatkowym dziennego: Powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich sprawozdaniu stanowisko pozytywne. I chciałbym bar- (druki nr 4208, 4257 i 4257-A) dzo uniknąć w tej chwili polemik. Jeżeli chce pan za- Wysoka Izbo! Przypominam, że w związku z zada- brać głos w trybie sprostowania, udzielę go panu, ale wanymi pytaniami Sejm ponownie skierował wniosek proszę trzymać się reguł sprostowania. w sprawie powołania rzecznika do komisji w celu Proszę bardzo. przedstawienia dodatkowej opinii. Oczywiście chodzi o Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Pan poseł Rokita w tej sprawie chce zabrać głos? Poseł Zygmunt Wrzodak: (Poseł Jan Rokita: Tak jest.) Proszę bardzo. Dziękuję, panie marszałku. Panie pośle Rokita, proszę nie używać takich słów, bo pan w tej chwili okłamał Wysoką Izbę. Ja wczoraj Poseł Jan Rokita: absolutnie nie powiedziałem czegoś negatywnego ani kłamliwego pod adresem pana Rzeplińskiego. Prawdą Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan marszałek był jest, że pan prof. Rzepliński przesłuchiwał razem z pro- łaskaw wczoraj przerwać procedurę wyboru rzecznika kuratorem pana Pietruszkę, który wymienił nazwiska praw obywatelskich po tym, jak... morderców Piotra Bartoszcze. Pan Rzepliński z tą wie- (Głos z sali: To ma być sprostowanie…) dzą nie zrobił nic i to jest ewidentna prawda. ....marszałek Zych, tak, po tym, jak cała Polska mia- I druga rzecz. Proszę pana, faktem jest, że był se- ła okazję usłyszeć zarzuty sformułowane przez pana kretarzem POP na Uniwersytecie Warszawskim, co posła Wrzodaka wobec prof. Andrzeja Rzeplińskiego. przyznał wczoraj na posiedzeniu komisji sprawiedliwo- Na życzenie marszałka Sejmu odbyło się dodatkowe ści. (Poruszenie na sali) posiedzenie komisji, na którym przedstawiono dodat- (Głos z sali: Brawo!) kowe wyjaśnienia w tej sprawie. Chciałbym, w związ- ku z tym, że wczorajsze oskarżenia pod adresem pro- fesora padły publicznie, publicznie także powiedzieć, Marszałek: że z toku tego przesłuchania w sposób jednoznaczny wynika, że dzięki prof. Rzeplińskiemu i dzięki jego Dziękuję. inicjatywie został przesłuchany w 1990 r. jeden z za- Kończymy wymianę zdań. bójców księdza Jerzego Popiełuszki oraz że dzięki temu Proszę panią posłankę Magdalenę Banaś jako spra- przesłuchaniu następnie został uruchomiony proces i wozdawczynię o przedstawienie dodatkowej opinii akt oskarżenia przeciwko gen. Ciastoniowi i gen. Płat- komisji. kowi, ludziom z kierownictwa komunistycznego apa- ratu bezpieczeństwa. Chwała panu prof. Rzeplińskiemu za to, że do tego Poseł Sprawozdawca Magdalena Banaś: doprowadził. Inna sprawa, że wymiar sprawiedliwości następnie tego procesu oczywiście, jak to w Polsce bywa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Sprawie- ło, nie ukończył. Ale mówię o tym nie tylko dlatego, by w dliwości i Praw Człowieka zgodnie z wnioskiem przy- obronie wybitnego naukowca wypowiedzieć publicznie jętym przez Sejm w dniu 7 lipca 2005 r. wysłuchała kilka ciepłych i prawdziwych słów, lecz także dlatego, wyjaśnień kandydata na stanowisko rzecznika praw panie marszałku, że oczekuję, szczerze mówiąc, ażeby – obywatelskich pana Andrzeja Rzeplińskiego w kwe- co tu dużo mówić – od znanego potwarcy w tym Sejmie, stiach poruszonych w trakcie debaty sejmowej. posła, który wczoraj z tymi oskarżenia wystąpił, pan mar- Komisja sprawiedliwości podtrzymuje pozytywną szałek był łaskaw wyegzekwować przeproszenie. Jakichś opinię wyrażoną w dniu 5 lipca br. w sprawie kandy- porządnych ludzi należy w końcu w tym kraju przestać datury Andrzeja Rzeplińskiego na stanowisko rzeczni- szkalować z tej trybuny. Dziękują. (Oklaski) ka praw obywatelskich. (Oklaski) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkty 28. i 4. porządku dziennego – głosowanie 467

Marszałek: Marszałek:

Dziękuję pani posłance. Dziękuję panu posłowi. Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos Widzę zgłoszenie, ale rozumiem, że dotyczy po- w sprawie przedstawionej kandydatury? prawki. W takim razie po jej przedstawieniu. Nie widzę zgłoszeń. (Poseł Michał Kaczmarek: Dobrze.) Zgodnie z art. 209 ust. 1 konstytucji oraz art. 3 ust. 1 Przechodzimy do głosowania. ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich Sejm za zgodą Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Senatu powołuje rzecznika praw obywatelskich. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4219 i przedstawia Przypominam, że Sejm na podstawie art. 31 ust. 1 poprawkę, od rozpatrzenia której zaczniemy. regulaminu powołuje rzecznika praw obywatelskich W tej jedynej poprawce wnioskodawcy proponują bezwzględną większością głosów. skreślić art. 4 dotyczący obowiązku uiszczania opłaty Przystępujemy do głosowania. dodatkowej za jednokrotny przejazd pojazdu silniko- Kto z pań i panów posłów jest za powołaniem pana wego lub zespołu pojazdów określonych w tym przepi- Andrzeja Rzeplińskiego na stanowisko rzecznika praw sie po głównych drogach tranzytowych przez przedsię- obywatelskich, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. biorców wykonujących międzynarodowy transport Kto jest przeciw? drogowy lub niezarobkowy międzynarodowy przewóz Kto się wstrzymał? drogowy. Oddano 380 głosów. Większość bezwzględna wyno- Jak słyszeliśmy, komisja wnosi o odrzucenie tej po- siła 191. Za kandydaturą opowiedziało się 213 posłów, prawki. przeciw – 114, 53 wstrzymało się od głosu. (Oklaski) Jest pytanie. Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością gło- Proszę bardzo. sów powołał pana Andrzeja Rzeplińskiego na stanowi- sko rzecznika praw obywatelskich. Zgodnie z art. 209 ust. 1 konstytucji oraz art. 3 ust. Poseł Michał Kaczmarek: 1 ustawy o rzeczniku Sejm powołuje rzecznika za zgo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tą dą Senatu. poprawką bardzo bym chciał, żeby minister infrastruk- Po uzyskaniu tej zgody rzecznik złoży przed Sej- tury przekazał Wysokiej Izbie informację, jakie są mem wymagane ustawą ślubowanie. wpływy z opłaty dodatkowej za pojazdy nienormatyw- Składam gratulacje panu prof. Andrzejowi Rzepliń- ne dzisiaj, a jakie są przewidziane, bo dzisiaj ta wpro- skiemu i chciałbym też, abyśmy – choć jest dzisiaj nie- wadzana poprawka w dalszym ciągu jest prawem, któ- obecny, wczoraj cierpliwie czekał na swojego następcę re nie jest do egzekucji. Dziękuję. – wyrazili podziękowania dla ustępującego rzecznika pana prof. Andrzeja Zolla. (Burzliwe oklaski) Dziękuję bardzo. Marszałek: Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o ko- Dziękuję. misyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach Proszę przedstawiciela rządu o udzielenie odpowie- publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. dzi na to pytanie. Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez pana posła Stanisława Żmijana i przeprowadził dyskusją, w trakcie której zgłoszono poprawkę. Podsekretarz Stanu W związku z tym skierowaliśmy ponownie projekt w Ministerstwie Infrastruktury ustawy do komisji. Witold Górski: Dodatkowe sprawozdanie otrzymaliśmy w druku nr 4219-A. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Prze- Przystępujemy do trzeciego czytania. widujemy, że w tym roku te opłaty wyniosłyby około Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę pana posła 40 tys. zł, zaś w roku przyszłym w granicach 250–300 Stanisława Żmijana. tys. zł, czyli jest to w sumie kwota nieznaczna. Dzię- kuję bardzo. Poseł Sprawozdawca Stanisław Żmijan: Marszałek: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie dru- giego czytania zgłoszona została do projektu ustawy Dziękuję bardzo. jedna poprawka. Komisja Infrastruktury w czasie po- Przystępujemy do głosowania. siedzenia w dniu 6 lipca zaopiniowała tę poprawkę ne- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- gatywnie, zatem proponuję, wnoszę o odrzucenie jej prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. przez Wysoki Sejm. Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 468 Punkty 4., 27. i 12. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Poseł Sprawozdawca Joanna Grobel-Proszowska: Kto się wstrzymał? Oddano 389 głosów. 216 – za poprawką, 171 – prze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego ciw, 2 wstrzymujące się. czytania w dniu 5 lipca do projektu ustawy o zmianie Stwierdzam, że Sejm uchwalił poprawkę. ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustaw zgłoszono 28 poprawek, które komisja ochrony ustawy. środowiska rozpatrzyła na posiedzeniu w dniu 6 lipca. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Gros poprawek miało charakter doprecyzowujący lub łości projektu ustawy o zmianie ustawy o drogach pu- legislacyjny. blicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w Poprawka nr 2 ma charakter merytoryczny, bowiem brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruk- proponuje się w niej objąć zasadą bliskości pozostałości tury, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę sortowania odpadów komunalnych, które mają podob- i nacisnąć przycisk. ny skład jak niesegregowane odpady komunalne. Kto jest przeciw? Komisja rekomenduje również przyjęcie poprawki Kto się wstrzymał? nr 8 polegającej na skreśleniu zmian w art. 28 ustawy Oddano 393 głosy. 382 – za, 8 – przeciw, 3 wstrzy- o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Ko- mujące się. misja zobowiązała też rząd, aby w Senacie konieczna Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie zmiana tej ustawy ograniczyła się wyłącznie do doda- ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektó- nia działania R15, bez ingerencji w pozostałą treść rych innych ustaw. przepisów. Powracamy do rozpatrzenia punktu 27. porządku Komisja proponuje przyjęcie wszystkich poprawek dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o z wyjątkiem poprawek nr 3 i 23, które zostały zgłoszo- rządowym projekcie ustawy o systemie cyfrowych ne po otrzymaniu opinii UKIE, a zostały zakwestiono- urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie wane przez rząd, który nie podzielił zdania UKIE. drogowym. Dziękuję bardzo. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- nego przez pana posła Michała Kaczmarka oraz prze- prowadził dyskusję. Marszałek: W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Przystępujemy więc do trzeciego czytania. Dziękuję pani posłance. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Przechodzimy do głosowania. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4272. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w cało- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4212. ści projektu ustawy o systemie cyfrowych urządzeń re- Komisja, w dodatkowym sprawozdaniu, przedsta- jestrujących stosowanych w transporcie drogowym, w wia również poprawki, nad którymi głosować będzie- brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury, my w pierwszej kolejności. zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poprawki od 1. do 23. zgłoszone zostały do art. 1 Kto jest przeciw? projektu ustawy zawierającego zmiany do ustawy o Kto się wstrzymał? odpadach. Oddano 389 głosów. 384 – za, 1 – przeciwny, 4 W poprawce 1. do art. 3 ust. 3 pkt 20 wnioskodaw- wstrzymujące się. cy proponują zmianę o charakterze redakcyjnym. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o systemie Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. tachografów cyfrowych. Przystępujemy do głosowania. Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowi- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym Kto jest przeciw? projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz o Kto się wstrzymał? zmianie niektórych innych ustaw. Oddano 389 głosów. 388 – za, 1 – przeciw. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Stwierdzam, że Sejm przyjął 1. poprawkę. nego przez panią posłankę Joannę Grobel-Proszowską W poprawce 2. do art. 9 ust. 3 i 4 wnioskodawcy oraz przeprowadził dyskusję. proponują, aby pozostałości z sortowania odpadów ko- W toku dyskusji zgłoszono poprawki. munalnych podlegały również odzyskowi lub uniesz- Sejm skierował je do rozpatrzenia w komisji. kodliwianiu zgodnie z wymogami, o których mowa w Dodatkowe sprawozdanie doręczono państwu w tym artykule. druku nr 4212-A. Z tą poprawką łączy się poprawka 21. Przystępujemy do trzeciego czytania. Rozpatrzymy je łącznie. Proszę o zabranie głosu sprawozdawczynię komisji Komisja wnosi o ich przyjęcie. panią posłankę Joannę Grobel-Proszowską. Przystępujemy do głosowania. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 12. porządku dziennego – głosowanie 469

Marszałek Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Oddano 387 głosów. Wszystkie za. wek 2. i 21., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm przyjął 7. poprawkę. Kto jest przeciw? W poprawce 8. do art. 28 ust. 10 wnioskodawcy Kto się wstrzymał? proponują, aby pod warunkami określonymi w tym Oddano 391 głosów. Wszystkie za. przepisie wydawane było zezwolenie na prowadzenie Stwierdzam, że Sejm uchwalił poprawki 2. i 21. działalności wyłącznie w zakresie zbierania odpadów. W poprawce 3. do art. 13 ust. 2a pkt 1 wnioskodaw- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. cy proponują, aby minister właściwy do spraw środo- Przystępujemy do głosowania. wiska określił w drodze rozporządzenia rodzaje odpa- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. po- dów oraz warunki ich odzysku w procesie odzysku R14 prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wymienionym w załączniku nr 5 do ustawy. Kto jest przeciw? Z poprawką tą łączy się poprawka 23. Kto się wstrzymał? Rozpatrzymy je łącznie. Oddano 386 głosów. Wszystkie za. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Stwierdzam, że Sejm przyjął 8. poprawkę. Przystępujemy do głosowania. W poprawce 9. do art. 30 ust. 1 i 7 wnioskodawcy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- proponują zmianę o charakterze redakcyjnym. wek 3. i 23., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. po- Oddano 389 głosów. 13 – za poprawkami, 375 – prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. przeciw, 1 wstrzymujący się. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki 3. i 23. Kto się wstrzymał? W poprawkach: 4., 14., 16. i 20. wnioskodawcy propo- Oddano 387 głosów. 386 – za, 1 – przeciw. nują zmianę o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Stwierdzam, że Sejm przyjął 9. poprawkę. Rozpatrzymy je łącznie. W poprawce 10. do art. 33 ust. 5a wnioskodawcy pro- Komisja wnosi o ich przyjęcie. ponują, aby starosta, w określonych przypadkach, skre- Przystępujemy do głosowania. ślał z rejestru, o którym mowa w ust. 5, również prowa- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- dzącego działalność w zakresie transportu odpadów. wek: 4., 14., 16. i 20., zechce podnieść rękę i nacisnąć Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. Kto się wstrzymał? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Oddano 388 głosów. 387 – za, 1 wstrzymujący się. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm wymienione poprawki przyjął. Kto się wstrzymał? W poprawkach 5. i 6. wnioskodawcy proponują, aby Oddano 388 głosów. 386 – za, 2 wstrzymujące się. wniosek oraz zezwolenie na prowadzenie działalności Stwierdzam, że Sejm poprawkę 10. przyjął. w zakresie zbierania lub transportu odpadów powinny W poprawce 11. do art. 36 ust. 1a, polegającej na zawierać między innymi w przypadku zbierania odpa- nadaniu nowego brzmienia pkt. 2, wnioskodawcy pro- dów wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju maga- ponują, aby ewidencja, o której mowa w ust. 1, w przy- zynowanych odpadów, a także opis sposobu dalszego padku posiadacza odpadów, który prowadzi działalność zagospodarowania odpadów. w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, nie Poprawki te rozpatrzymy łącznie. obejmowała danych o miejscu pochodzenia odpadów. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. wek 5. i 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Oddano 391 głosów. Wszystkie za. Oddano 389 głosów. 386 – za, 3 – przeciw, nie było Stwierdzam, że Sejm obie poprawki przyjął. wstrzymujących się. W 7. poprawce do art. 28 ust. 7 pkt 2 wnioskodawcy Stwierdzam, że Sejm uchwalił 11. poprawkę. proponują, aby przepis ten wskazywał właściwość ze W poprawce 12. do art. 36, polegającej na nadaniu względu na miejsce siedziby lub zamieszkania prowa- nowego brzmienia ust. 8, wnioskodawcy proponują, dzącego działalność w zakresie transportu odpadów. aby kartę przekazania odpadu sporządzać w odpowied- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. niej liczbie egzemplarzy, po jednym dla każdego z po- Przystępujemy do głosowania. siadaczy, o których mowa w ust. 7, oraz dla prowadzą- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- cych działalność w zakresie transportu odpadów. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 470 Punkt 12. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek ministrem właściwym do spraw gospodarki mógł okre- ślić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki Przystępujemy do głosowania. techniczne kwalifikowania części energii odzyskanej z Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. termicznego przekształcania odpadów komunalnych poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. jako energii z odnawialnego źródła energii. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Jest pytanie posła Rzymełki, proszę. Oddano 389 głosów. Wszystkie – za. Stwierdzam, że Sejm uchwalił 12. poprawkę. W poprawce 13. do art. 36, polegającej na nadaniu no- Poseł Jan Rzymełka: wego brzmienia ust. 12, wnioskodawcy proponują, aby właściwość miejscowa organu wydającego decyzję, o któ- Dziękuję, panie marszałku. rej mowa w tym przepisie, określana była również ze Stoimy przed jedną z najważniejszych poprawek, względu na miejsce zamieszkania lub siedziby prowadzą- którą zgłosiła Platforma Obywatelska. Poprawka ta cego działalność w zakresie transportu odpadów. umożliwia polskiemu rolnictwu i w ogóle Polsce wy- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. wiązanie się z zobowiązań podjętych w protokole z Przystępujemy do głosowania. Kioto. Chodzi o to, że Unia Europejska zmusza Polskę Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. do zwiększania z roku na rok udziału energii odnawial- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nej. My zaś mamy nadmiar produktów organicznych, Kto jest przeciw? czyli są to zrąbki, łęty ziemniaczane itd. Chcielibyśmy, Kto się wstrzymał? aby spalanie czy współspalanie tego w elektrowniach, Oddano 389 głosów. 387 – za poprawką, 2 wstrzy- całej tej substancji biomasy, było uznane przez Unię jako mujące się. spalanie ze źródeł odnawialnych, bo to wszystko jest Stwierdzam, że Sejm uchwalił 13. poprawkę. odnawialne, bo to rośnie. Jest to dość ważna sprawa. Poprawkę 14. już rozpatrzyliśmy. Chciałem zapytać pana ministra czy posła sprawoz- W poprawce 15. do art. 39, polegającej na dodaniu dawcę, czy gdy nie przyjmiemy tej poprawki, istnieją ust. 1a–1f, wnioskodawcy proponują dodać przepisy jakieś inne mechanizmy, które mogłyby pozwolić, aby dotyczące czynności głównego inspektora ochrony śro- Polska mogła sobie zaliczać współspalanie substancji dowiska i prowadzącego instalację do regeneracji ole- organicznych biomasy do tego bilansu energetycznego? jów odpadowych, związanych z prowadzeniem wykazu Dziękuję bardzo. prowadzących instalacje do regeneracji tych olejów. Z poprawką tą łączy się poprawka 26. Rozpatrzymy je łącznie. Marszałek: Komisja wnosi o ich przyjęcie. Przystępujemy do głosowania. Dziękuję. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Czy posłanka sprawozdawczyni może się wypowie- wek 15. i 26., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dzieć na ten temat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Oddano 386 głosów. Wszystkie za obydwiema po- Poseł Joanna Grobel-Proszowska: prawkami. Stwierdzam, że Sejm te poprawki przyjął. Troszkę nie rozumiem, dlaczego pan poseł zabiera Poprawkę 16. już rozpatrzyliśmy. głos w tej sprawie, skoro komisja nie miała żadnych W poprawce 17. do art. 44, polegającej na nadaniu wątpliwości co do konieczności przyjęcia tej poprawki. nowego brzmienia ust. 6 i 7, wnioskodawcy proponują Chyba robi to tylko i wyłącznie w celach reklamowych, zmiany w przepisach określających procesy termiczne- że jest to poprawka Platformy. Oczywiście, pan poseł go przekształcania odpadów komunalnych i odpadów ma rację, jeśli chodzi o tezy, które wygłosił. (Oklaski) niebezpiecznych, a także termicznego przekształcania odpadów opakowaniowych. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. Dziękuję. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Rozumiem, że nie wszyscy posłowie zasiadają w Kto jest przeciw? komisji. Chodziło o to, żeby wszyscy mieli świado- Kto się wstrzymał? mość, nad czym głosują w tym momencie. Oddano 387 głosów, wszystkie za. Przypominam, że komisja wnosi o przyjęcie tej po- Stwierdzam, że Sejm przyjął 17. poprawkę. prawki. W poprawce 18. do art. 44., polegającej na dodaniu Przystępujemy do głosowania. ust. 7a i 7b, wnioskodawcy proponują m.in., aby mini- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. ster właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 12. porządku dziennego – głosowanie 471

Marszałek Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27. Kto się wstrzymał? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Oddano 379 głosów. 377 – za, 2 wstrzymujące się. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm przyjął 18. poprawkę. Kto się wstrzymał? W poprawce 19. do art. 45. ust. 1a i 1b wnioskodaw- Oddano 383 głosy, wszystkie za. cy proponują, aby przyjmując odpady oraz odpady nie- Stwierdzam, że Sejm przyjął 27. poprawkę. bezpieczne do ich termicznego przekształcenia, zarzą- W poprawce 28. do art. 15. projektu ustawy nowe- dzający spalarnią odpadów lub współspalarnią odpa- lizującej wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła dów byli obowiązani do wymienionych w tych przepi- w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjąt- sach czynności. kiem określonych w tej propozycji przepisów, które Łączy się z z nią poprawka 22. wejdą w życie w terminach późniejszych. Rozpatrzymy je łącznie. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 28. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wek 19. i 22., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Oddano 380 głosów. 378 – za, 2 – przeciw. Oddano 378 głosów, wszystkie za. Stwierdzam, że Sejm przyjął 28. poprawkę. Stwierdzam, że Sejm obie poprawki przyjął. Przystępujemy do głosowania nad całością projektu Poprawki od 20. do 23. już rozpatrzyliśmy. ustawy. Poprawki 24. i 25. zostały zgłoszone do art. 2. pro- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w cało- jektu ustawy zawierającego zmiany do ustawy o utrzy- ści projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz maniu czystości i porządku w gminach. o zmianie niektórych innych ustaw, w brzmieniu propo- W poprawce 24. do art. 7. wnioskodawcy proponują: nowanym przez Komisję Ochrony Środowiska, Zasobów inne przepisy dotyczące wymagań, jakie powinien Naturalnych i Leśnictwa, wraz z przyjętymi poprawka- spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie ze- mi, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zwoleń, o których mowa w ust. 1., oraz delegację dla Kto jest przeciw? ministra właściwego do spraw środowiska do wydania Kto się wstrzymał? rozporządzenia określającego szczegółowy sposób określania tych wymagań. Oddano 383 głosy. 381 – za ustawą, 2 – przeciw. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Konsekwencją przyjęcia poprawki będzie odpo- ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych wiednia zmiana w art. 10. ust. 2. i 3. ustaw. Przystępujemy do głosowania. Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. porządku Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 24. dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki, Komi- poprawki wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę sji Finansów Publicznych oraz Komisji Edukacji, Nauk i nacisnąć przycisk. i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o wspiera- Kto jest przeciw? niu działalności innowacyjnej. Kto się wstrzymał? Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Oddano 384 głosy, wszystkie za. nego przez pana posła Kazimierza Sasa oraz przeprowa- Stwierdzam, że Sejm przyjął 24. poprawkę. dził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. W poprawce 25. do art. 8. wnioskodawcy w nowym Skierowaliśmy je do komisji w celu rozpatrzenia. brzmieniu ust. 2b proponują zmianę o charakterze re- Dodatkowe sprawozdanie wydrukowano pod nr dakcyjnym. 4023-A. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do trzeciego czytania. Przystępujemy do głosowania. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25. posła Kazimierza Sasa. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Sprawozdawca Kazimierz Sas: Oddano 379 głosów. 377 – za, 2 – przeciw. Stwierdzam, że Sejm przyjął 25. poprawkę. Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sejm Poprawkę 26. już rozpatrzyliśmy. na posiedzeniu 6 lipca w drugim czytaniu rozpatrzył W poprawce 27. wnioskodawcy proponują skreślić sprawozdanie rządowego projektu ustawy o wspieraniu art. 8. projektu ustawy nowelizującej zawierający zmia- działalności innowacyjnej. Na tym posiedzeniu zgło- ny do ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z szono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości eksploatacji. oraz siedem poprawek. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 472 Punkt 16. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Sprawozdawca Kazimierz Sas dno Morza Bałtyckiego pani minister Ostrowska raczy- ła powiedzieć, że w Europie zaczyna się patrzeć inaczej Ten wniosek i poprawki zostały rozpatrzone wczo- na górnictwo węgla i że jest to perspektywiczna dzie- raj na wspólnym posiedzeniu Komisji: Edukacji, Nauk dzina, znaczy, zasobów naturalnych, zasobów energe- i Młodzieży, Gospodarki oraz Finansów Publicznych i tycznych. W związku z tym wydaje się to bardzo dziw- podjęto decyzje następujące: Wniosek o odrzucenie ne, że parlament chce uchwalić ustawę, która tak na- ustawy odrzucić, poprawki 2., 3., 4. i 5. – odrzucić, 6. prawdę ruguje m.in. górnictwo z możliwości dowarto- i 7. – przyjąć oraz odrzucić poprawkę 8. ściowania finansowego, wsparcia finansowego ze stro- Chcę tylko przy okazji wyjaśnić kwestię poprawki 8. ny państwa w rozwoju technologii wydobywczej, Otóż Urząd Komitetu Integracji Europejskiej w dołączo- przetwórczej, ba, nie tylko to, ale również chociażby nym sprawozdaniu uznał, że art. 29. jest niezgodny z przemysł włókien syntetycznych, rybołówstwo i wiele prawem wspólnotowym. Stanowisko podobne na tym posiedzeniu wyrażał również rząd. Natomiast ta popraw- innych dziedzin. ka została odrzucona, 31 posłów było za jej za przyję- Chcę zwrócić uwagę, że w okresie powojennym ciem, a 32 za jej odrzuceniem. Dziękuję bardzo. Polska była potentatem w wielu dziedzinach, które zo- stały w tej chwili wykluczone, i miała w oparciu o pro- dukcję bardzo silne zaplecze naukowo-badawcze. Dzi- Marszałek: siaj to zaplecze naukowo-badawcze zostało praktycznie zniszczone. W związku z tym rodzi się pytanie do pre- Jak rozumiem, nie tyle została odrzucona, co zaopi- miera, do rządu w ogóle. Czy rząd nadal będzie stał niowana negatywnie. jakby na straży niepolskich interesów gospodarczych i (Głos z sali: Negatywnie, tak. ) naukowych, czy raczej widzi już w tej chwili tendencje Dziękuję. w świecie i w tym wypadku w Unii Europejskiej i wes- Przechodzimy do głosowania. prze sektory zasadnicze w gospodarce, jak na przykład Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- energetyka czy jej podstawa w Polsce – górnictwo, by wartego w sprawozdaniu w druku nr 4023. po prostu ono się rozwijało już perspektywicznie, bar- Komisje przedstawiają jednocześnie w dodatkowym dzo szybko, dynamicznie i stanowiło istotne zaplecze sprawozdaniu poprawki, a także wniosek o odrzucenie rozwoju gospodarczego Polski. Dziękuję pięknie. projektu ustawy w całości. (Oklaski) Informuję, że poprawka nr 5 została wycofana. W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości. Komisje wnoszą o odrzucenie tego wniosku. Marszałek: Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po- zostałych propozycji. Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o od- Nie będzie odpowiedzi, ponieważ pytanie nie doty- rzucenie projektu ustawy. czyło treści poprawki, nie zmierzało do zrozumienia Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- wykluczenia i ewentualnych niejasności, miało charakter sku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce propagandowej wypowiedzi ze znakiem zapytania. podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przypominam, że komisje wnoszą o odrzucenie tej Kto jest przeciw? poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Oddano 384 głosy. 12 – za wnioskiem, 370 – prze- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- ciw, 2 wstrzymujące się. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek. Kto jest przeciw? W 2. poprawce do art. 3 ust. 2 wnioskodawcy propo- Kto się wstrzymał? nują skreślić pkt. 2 stanowiący, że kredyt technologiczny Oddano 366 głosów. Za poprawką – 74, 291 – prze- nie może być udzielany na realizację inwestycji w sek- ciw, jeden wstrzymujący. torze żelaza i stali, włókien syntetycznych, górnictwa Stwierdzam, że Sejm odrzucił 2. poprawkę. węgla i rybołówstwa oraz na działalność związaną z pro- W poprawce 3. do art. 6 ust. 8 pkt 1 wnioskodawcy dukcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów, o których mowa w załączniku nr 1 do Trak- proponują, aby umorzeniem części kredytu mogły być tatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. objęte m.in. wydatki poniesione przez przedsiębiorców Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. bez względu na zakres prowadzonej działalności w Poseł Stryjewski, pytanie, proszę. związku z realizacją inwestycji technologicznej, udo- kumentowane zapłaconymi fakturami, na zakup, na warunkach rynkowych, nowych lub używanych środ- Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: ków trwałych, z wyłączeniem środków transportu. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wczoraj w czasie Pytanie? dyskusji na temat gazociągu mającego przebiegać przez Proszę bardzo. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 16. porządku dziennego – głosowanie 473

Poseł Zenon Tyma: Poseł Adam Sosnowski:

Dziękuję, panie marszałku. Dziękuję, panie marszałku. Wysoki Sejmie! Wczoraj na posiedzeniu komisji Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do sejmowej przedstawiciel rządu negatywnie zaopiniował pana ministra, ponieważ sprawa dotyczy jakby elimi- tę poprawkę. Poprawka nr 3 ma za zadanie uszczelnie- nacji pewnego typu przedsiębiorców, a mianowicie ta- nie umorzeń kredytu technologicznego. Umorzenie kich, którzy nie mają osobowości prawnej, z możliwo- może wynosić nawet do 50%. I mam pytanie do przed- ści uzyskania tego statusu. Rząd zajął w tej sprawie stawiciela rządu. Czy mercedes i BMW za pół miliona dwa stanowiska. Ja bym się chciał spytać, jakie jest zł jest środkiem transportu i czy ta ustawa ma wspierać ostatecznie stanowisko rządu w tej sprawie? innowacje w gospodarce, czy ma za zadanie wspierać dealerów samochodowych? Marszałek: Prosiłbym tutaj o przychylne potraktowanie tej po- prawki i jej poparcie. Dziękuję bardzo. Pan poseł Stryjewski.

Marszałek: Poseł Antoni Stanisław Stryjewski:

Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zacznę od pyta- Proszę o udzielenie odpowiedzi ministra gospodar- nia do pana marszałka. Pytanie jest następujące. Czy ki pana Jacka Piechotę. my możemy uchwalać ustawę, która jest w rażący spo- sób sprzeczna z konstytucją? Otóż art. 32 naszej kon- stytucji mówi, że wszyscy są wobec prawa równi. W Minister Gospodarki i Pracy oparciu o tę normę konstytucyjną w ustawie o swobo- Jacek Piechota: dzie działalności gospodarczej zdefiniowano, co to jest przedsiębiorca. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta poprawka nie jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organiza- ma absolutnie nic wspólnego z dealerami samochodo- cyjna niebędąca osobą prawną. I teraz w projekcie usta- wymi, bo nie chodzi o sprzedaż samochodów, ale cho- wy o wspieraniu innowacyjności również rząd powo- dzi o to, iż zgodnie z unijnymi zasadami nie możemy łuje się na tę normę ustawową, w konsekwencji konsty- tucyjną, że przedsiębiorca jest to przedsiębiorca w ro- wspierać zakupów środków transportu przez przedsię- zumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodar- biorców, którzy działają w zakresie transportu. Przyję- czej. I teraz w art. 12 następuje li tylko wydzielenie cie tej poprawki sprawiłoby natomiast, że szłoby to jednego typu przedsiębiorcy, który ma osobowość jeszcze dalej i doprowadziłoby do tego, że w ogóle nie prawną, i on będzie mógł ubiegać się o status centrum można by było wspierać zakupów środków transportu badawczo-rozwojowego, a więc w dalszej konsekwen- u wszystkich przedsiębiorców, nie tylko tych, którzy cji o pomoc państwa. Wydaje się, że tu jest zdecydowa- działają w zakresie transportu. Dziękuję. nie rażące naruszenie konstytucji i o to przedsiębiorcy już się upominają, i mówią, że będą to skarżyć do Try- bunału Konstytucyjnego jako przyczynę nierównego Marszałek: ich traktowania. A moje pytanie drugie – do rządu. Co legło u pod- Dziękuję. stawy, że rząd skierował projekt ustawy o wspieraniu Przystępujemy do głosowania. działalności inwestycyjnej, wskazując tylko jedną z Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- grup przedsiębiorców, przedsiębiorców, którzy mają prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. osobowość prawną, pomijając innych. Co legło u pod- Kto jest przeciw? stawy takiej decyzji? Dziękuję pięknie. Kto się wstrzymał? Oddano 372 głosy. 81 – za poprawką, 289 – przeciw, 2 wstrzymujące. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm odrzucił 3. poprawkę. W 4. poprawce do art. 12 ust. 1 wnioskodawcy pro- Dziękuję. ponują, aby również niemający osobowości prawnej Pan poseł Gabriel Janowski, proszę bardzo. przedsiębiorca niebędący jednostką badawczo-rozwo- jową mógł uzyskać status centrum badawczo-rozwojo- Poseł Gabriel Janowski: wego. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do Dwóch posłów zgłasza się z pytaniami. rządu. Sama ustawa jest wielce celowa i słuszna, nato- Proszę bardzo. miast moje obawy budzi praktyka, która zaczyna wy- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 474 Punkt 16. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Gabriel Janowski Natomiast odpowiadając panu posłowi Janowskie- mu, chcę powiedzieć, iż dzisiaj mamy taką sytuację, że zierać z tej ustawy. Otóż mam pytanie, czy przy dość generalnie jest niska innowacyjność całej polskiej go- skromnych środkach, które będą przeznaczone na ten spodarki, i małych, i średnich przedsiębiorstw, dlatego cel, nie należałoby prowadzić polityki pewnej koncen- też w tym przypadku ta pomoc kierowana jest do tracji na wybranych, przyszłościowych, rozwojowych wszystkich małych i średnich przedsiębiorstw po to, dziedzinach i wspierać takie przedsięwzięcia, które aby generalnie podnieść innowacyjność. Trudno okre- dadzą efekty w przyszłości wielokrotnie większe, niż ślać na tym etapie strategiczne kierunki wsparcia dla wspieranie każdej inicjatywy, nazwijmy to, takiej in- małych przedsiębiorstw. nowacyjnej. Moje pytanie dotyczy tego, czy rząd będzie Natomiast nowelizowana ustawa daje ministrowi miał takie instrumenty i przede wszystkim wolę, by tak nauki dzisiaj możliwość określania tzw. krajowych pro- budować te działania badawcze, naukowe, inwestycyj- gramów ramowych, zgodnie z którymi wspierane mogą ne, żeby nie doprowadzać do rozproszenia środków, ale być strategiczne kierunki rozwoju innowcyjności w wprost przeciwnie, koncentrować się na wybranych gospodarce. Dziękuję bardzo. dziedzinach i tym sposobem uzyskać przewagę konku- rencyjną w Europie i w globalnym świecie. Między innymi ta poprawka jest, powiedziałbym, przyczyn- Marszałek: kiem takiego myślenia. Dziękuję bardzo. Dziękuję. Poseł sprawozdawca. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Poseł Kazimierz Sas: Ministra Piechotę proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie dotyczące ostatecznego stanowiska rządu, a Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sprawa, jeśli chodzi o niekonstytucyjność poprawki 4., rzeczywiście także odpowiedzi na pytania posła Janowskiego. była podnoszona przez pana posła Stryjewskiego, ale Posła sprawozdawcę proszę o udzielenie odpowie- odpowiedź przedstawiciela Biura Legislacyjnego była dzi na pytanie: Czy w toku prac nad tym projektem jednoznaczna, że nie widzi sprzeczności z art. 32 kon- ustawy zgłaszano wątpliwości natury konstytucyjnej i stytucji w tej sprawie, czyli uznaje, że poprawka jest jak były one rozpatrzone? zgodna z konstytucją. Dziękuję bardzo. Proszę bardzo.

Minister Gospodarki i Pracy Marszałek: Jacek Piechota: Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie marszałku. Przypominam, że rozmawialiśmy o poprawce 4. Wysoka Izbo! Powodem tego, że rząd zajął takie Komisje wnoszą o jej odrzucenie. stanowisko, które zawarte jest w sprawozdaniu, a więc Przystępujemy do głosowania. ograniczające przedsiębiorców mogących uzyskać sta- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- tus centrum badawczo-rozwojowego jedynie do tych, prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. którzy posiadają osobowość prawną, była chęć konse- Kto jest przeciw? kwentnej, skutecznej kontroli realizacji wszystkich Kto się wstrzymał? zobowiązań wynikających z posiadania takiego statusu Oddano 364 głosy. 280 – za, 82 – przeciw, 2 wstrzy- centrum badawczo-rozwojowego. Do tej pory również mujące. i minister finansów ze względu właśnie na tę kwestię Stwierdzam, że Sejm uchwalił 4. poprawkę. wnioskował o to, aby ten status mógł być przyznany Poprawka 5. została wycofana. tylko i wyłącznie przedsiębiorcom posiadającym oso- W 6. poprawce wnioskodawcy w nowym brzmieniu bowość prawną. W toku prac komisji, w dyskusji przed- art. 17 proponują, aby w sprawach nieuregulowanych stawiciel Ministerstwa Finansów zajął stanowisko, iż w art. od 12 do 15 stosować przepisy Kodeksu postę- w przypadku wysokiego limitu określonego w ustawie, powania administracyjnego. limitu, który wynosi aż 800 tys. euro, nie ma takiego Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. zagrożenia, że przyjęcie tej poprawki miałoby spowo- Przystępujemy do głosowania. dować, iż nie będzie możliwości skutecznej kontroli. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- Dlatego też muszę, panie marszałku, powiedzieć w tym prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. przypadku, że jestem zobowiązany prezentować stano- Kto jest przeciw? wisko rządu przyjęte przez rząd gremio, natomiast Kto się wstrzymał? uczciwie mówię, jaka była w tym czasie dyskusja na Oddano 364 głosy. 357 – za, pozostałe 7 – przeciw. posiedzeniu komisji i co spowodowało, iż w wyniku Stwierdzam, że Sejm uchwalił 6. poprawkę. przyjęcia wysokiego limitu dzisiaj trudno jednoznacz- W 7. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić nie opowiadać się za odrzuceniem tej poprawki. art. 20 i 25 zawierające zmiany w ustawie o szkolnic- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkty 16. i 17. porządku dziennego – głosowanie 475

Marszałek nym niektórych wydatków związanych z budownic- twem mieszkaniowym zgłoszono osiem poprawek, twie wyższym oraz w ustawie o wyższych szkołach które są wynikiem kompromisu zawartego pomiędzy zawodowych. rządem i wnioskodawcami. Przyjęcie tych poprawek Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. ma na celu ochronę budżetu państwa przed niekontro- Przystępujemy do głosowania. lowanymi wydatkami. Komisje Infrastruktury i Finan- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- sów Publicznych rekomendują przyjęcie wszystkich prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? poprawek. W imieniu połączonych komisji wnioskuję Kto się wstrzymał? o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami. Dziękuję. Oddano 374 głosy. 319 – za, pozostałe 55 – przeciw. Stwierdzam, że Sejm uchwalił 7. poprawkę. W 8. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić Marszałek: art. 29 zawierający zmiany w ustawie Prawo zamówień publicznych. Dziękuję panu posłowi. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Pozwolę sobie przyłączyć się do apelu posła spra- Przystępujemy do głosowania. wozdawcy. Ze względu na rozmaite kontrowersje, jakie Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. po- budził projekt tej ustawy, w tym na konsekwencje fi- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nansowe dla budżetu doprowadziłem do bardzo ścisłej Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? współpracy posłów wnioskodawców z przedstawicie- Oddano 380 głosów. 271 – za poprawką, 103 – prze- lami rządu. Osiągnięto takie rozwiązania, które nie ciw, 6 –wstrzymujących. budzą protestu, nie budzą sprzeciwu rządu z punktu Stwierdzam, że Sejm uchwalił 8. poprawkę. widzenia z jednej strony konsekwencji budżetowych, a Przystępujemy do głosowania nad całością projektu z drugiej strony zapobiegania ewentualnym naduży- ustawy. ciom w wykorzystywaniu przepisów tej regulacji. Za- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości tem przyjęcie poprawek byłoby ze wszech miar rzeczą projektu ustawy o wspieraniu działalności innowacyjnej, stosowną. w brzmieniu proponowanym przez Komisję Gospodarki Przechodzimy do głosowania. i Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Edukacji, Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- Nauki i Młodzieży, wraz z przyjętymi poprawkami, ze- chce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wartego w sprawozdaniu w druku nr 3686. Kto jest przeciw? Komisje przedstawiają także poprawki, od rozpa- Kto się wstrzymał? trzenia których rozpoczniemy. Oddano 380 głosów. 373 – za ustawą, pozostałe 7 W poprawce 1. do art. 2 pkt 1 wnioskodawcy pro- – przeciw. ponują, aby ilekroć jest mowa w ustawie o budynku Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o niektórych mieszkalnym rozumieć przez to także związane z bu- formach wspierania działalności innowacyjnej. dynkiem lub jego częścią urządzenia techniczne za- Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. porządku pewniające możliwość użytkowania tego budynku lub dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- jego części zgodnie z ich przeznaczeniem, jak przyłącza nych oraz Komisji Infrastruktury o poselskich projek- i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu tach ustaw o: 1) zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków lub gromadzeniu ścieków. związanych z budownictwem mieszkaniowym, Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. 2) kompensacie wydatków mieszkaniowych inwe- Pytanie posła Zawiszy, proszę. storom (druki nr 2723, 2967 i 3686). Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego Poseł Artur Zawisza: przez pana posła Zbigniewa Janowskiego oraz przeprowa- dził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do W związku z tym Sejm ponownie skierował projekt posła sprawozdawcy: Dlaczego proponowana poprawka ustawy do komisji w celu rozpatrzenia poprawek. zamienia istniejącą w systemie prawa definicję budyn- Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom i ku mieszkalnego, zaczerpniętą z Prawa budowlanego, panom posłom doręczone w druku nr 3686-A. na definicję wyjątkową i specyficzną dla tej jedynej Przystępujemy do trzeciego czytania. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana ustawy oraz czy skutkiem przyjęcia tej poprawki bę- posła Zbigniewa Janowskiego. dzie stan rzeczy, w którym uniemożliwimy odzyskiwa- nie nadpłaconego VAT-u tym osobom fizycznym, któ- re inwestują w wokółdomowe ogrodzenia, przydomowe Poseł Sprawozdawca Zbigniew Janowski: podjazdy czy garaże i czy nie oznaczałoby to ignoro- wania realnych potrzeb mieszkaniowych ludzi, a zbli- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas drugie- żałoby nas do standardu niestety sowieckiej komunałki? go czytania projektów ustaw o zwrocie osobom fizycz- (Oklaski) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 476 Punkt 17. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: stawił warunki, którymi uzasadnił pan decyzję przyję- cia tej ustawy. Otóż nastąpiło tutaj – w odróżnieniu od Proszę pana posła sprawozdawcę o udzielenie od- tego, co było w projekcie ustawy – ograniczenie po- powiedzi. wierzchni, której dotyczy zwrot części VAT za zaku- piony materiał do 70 m2 przy budowie czy rozbudowie Poseł Zbigniew Janowski: domu, tam gdzie jest potrzebne pozwolenie, czyli naj- częściej przy budowie, i do 30 m2 przy remoncie miesz- kania. W latach ubiegłych granicą możliwości uzyska- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisje dysku- nia pożyczki było 120 m2 budynku mieszkalnego. Skąd towały na ten temat. Ten zapis jest wynikiem pewnego bierze się pomysł, żeby refundować tylko do 70 m2 bu- kompromisu, połączenia zapisów, które wcześniej pro- dowy domu? Skąd się to bierze? Kto buduje taki dom? ponowała komisja. Faktycznie, wyłączyliśmy place, Komu ten dom wystarcza? Chyba krasnoludkom. Dla- ogrodzenia i podjazdy, ale tylko w inwestycjach. Ponie- czego wolno wyremontować tylko 30 m2 mieszkania w waż ograniczamy powierzchnię rozliczeniową do 70 sytuacji, kiedy mieszkania z reguły są większe? 30 m2 m2, i tak byłoby to trudne do rozliczenia. Chodzi o to, to jest kawalerka. aby ktoś nie kupił terenu, ziemi, ogrodził go, wykorzy- Poza tym nastąpiły dalsze ograniczenia w zwrocie stał ulgę, a w ogóle nie podjął budowy mieszkania. sum wydanych na materiały budowlane do tego stopnia, że stwierdzam, iż ta ustawa w zasadzie niczego nie daje Marszałek: inwestującym. Ona po prostu traci sens. Czy pan jest mi w stanie wskazać inne powody tych ograniczeń niż Dziękuję bardzo. chęć zaoszczędzenia pieniędzy budżetowych, oczywi- Przystępujemy do głosowania. ście kosztem obywateli? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? Oddano 382 głosy. 248 za poprawką, 132 – przeciw, Jeszcze pytanie posła Zawiszy. 2 – wstrzymujące. Proszę bardzo. Stwierdzam, że Sejm 1. poprawkę przyjął. W poprawkach 2., 3. i 4. wnioskodawcy, przez do- danie nowych przepisów, proponują m.in., aby ograni- Poseł Artur Zawisza: czyć kwotę zwrotu podatku VAT obliczaną przy zasto- sowaniu wskaźnika określonego w tej propozycji, wy- Dziękuję, panie marszałku. nikającego z iloczynu 70 m2 powierzchni użytkowej i Mam pytanie merytoryczne oraz wniosek formalny. ceny 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkal- Pytanie skierowane jest do rządu i dotyczy poprawki 2., nego w przypadku robót budowlanych wymagających ograniczającej zwrot nadpłaconego VAT wyłącznie do pozwolenia na budowę oraz z iloczynu 30 m2 po- 70 m2 powierzchni użytkowej. W związku z tym chciał- wierzchni użytkowej i ceny 1 m2 powierzchni użytko- bym uzyskać dane rządowe dotyczące budynków miesz- wej budynku mieszkalnego w przypadku robót budow- kalnych zbudowanych w Polsce w ubiegłym roku: Ile z lanych niewymagających pozwolenia na budowę; aby tych budynków liczyło do 70 m2, a ile jednak powyżej? prawo do zwrotu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, przy- Składam wniosek o rozłączne głosowanie nad po- sługiwało pod warunkiem, że osoba fizyczna posiada prawkami 2., 3. i 4., ponieważ dotyczą one zgoła od- prawo do dysponowania nieruchomością na cele bu- miennych kwestii: poprawka 2. – limitu metrażowego, dowlane albo tytuł prawny do budynku mieszkalnego a 3. – kwestii wspólnego otrzymywania zwrotu VAT lub lokalu mieszkalnego, albo wymagane ustawą po- przez małżonków. Nie ma żadnego uzasadnienia, aby zwolenie na budowę; aby w przypadku osoby fizycznej nad tymi kwestiami głosować razem. W tym przypad- pozostającej w związku małżeńskim kwota zwrotu, ku chodziło wyłącznie o pośpiech w pracach komisyj- obliczona zgodnie z art. 3 ust. 5, 5a i 6, dotyczyła łącz- nych i próbę, niestety, narzucenia rozwiązań, bo – na- nie obojga małżonków oraz aby określić szczegółowo wiasem mówiąc – wbrew opinii pana marszałka w tej treść i terminy składania wniosku o zwrot kwoty pod- sprawie nie mieliśmy do czynienia z jakimkolwiek legającej zwrotowi oraz wymagane dokumenty. kompromisem, ale z pistoletem przyłożonym do głowy, Wszystkie te poprawki rozpatrzymy łącznie. a uczynił to sam marszałek Sejmu. To jest przykre i Komisje wnoszą o ich przyjęcie. wręcz niebywałe. (Oklaski) Sygnalizowane jest pytanie. Proszę bardzo. Marszałek: Poseł Halina Nowina Konopka: Dziękuję bardzo. Panie marszałku, mam pytanie do pana i do strony Różnimy się w poglądach, panie pośle. Ten marsza- rządowej, bo pan mówił o pewnym ograniczeniu i po- łek dba także o konsekwencje finansowe dla państwa i 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 17. porządku dziennego – głosowanie 477

Marszałek możliwie ograniczone. Państwo w tej Izbie często mó- wili o potrzebie wspierania osób ubogich, osób o ni- będzie to robił, dopóki będzie marszałkiem Sejmu. skich dochodach. Właśnie tych osób ten limit nie bę- Uważam, że każdy w Sejmie powinien podchodzić do dzie bolał. Chodzi o to, żeby nie korzystały z tego oso- tego z pełnym zrozumieniem. (Oklaski) Każdy, kto ma by budujące pałace. poczucie odpowiedzialności za własne państwo. Chciałem też zauważyć, że limit 70 m2 wiąże się z Proszę ministra Nenemana o udzielenie odpowie- dużą ulgą budowlaną, którą państwo tak ciepło wspo- dzi, a później... minają. I nie oznacza to, że można wybudować tylko (Poseł Mieczysław Czerniawski: Panie marszałku, mieszkanie o powierzchni 70 m2 czy też remontować pytanie.) mieszkanie o powierzchni 30 m2. Ten limit oznacza Jeszcze pytanie? tylko i wyłącznie to, że ustala się kwotę i powyżej niej Proszę bardzo. nie będzie można zwrócić kosztów. Jeśli pani poseł uważa, że ustawa nic nie daje, to proponuję jej w ogóle nie uchwalać, wtedy oszczędno- Poseł Mieczysław Czerniawski: ści budżetowe będą jeszcze większe. Dziękuję. Panie marszałku, sprostowanie. Marszałek:

Marszałek: Proszę bardzo, poseł sprawozdawca. Proszę bardzo. Ale to nie dotyczyło pańskiej wypo- wiedzi. Poseł Zbigniew Janowski:

Poseł Mieczysław Czerniawski: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wspólnie z Biu- rem Legislacyjnym na posiedzeniu połączonych komi- Panie marszałku, ponieważ przewodniczyłem wczo- sji po długiej dyskusji uznaliśmy, że poprawki ze sobą raj połączonym komisjom, pragnę oświadczyć, że pan się łączą i można je albo wszystkie przyjąć, albo wszyst- poseł Zawisza po prostu powiedział nieprawdę. Nie kie odrzucić. Jednak jeżeli Wysoka Izba uzna, że trze- było żadnego pośpiechu, mogliśmy obradować jeszcze ba głosować inaczej, to... Proponujemy jednak, aby je choćby trzy godziny. Jednak po zasięgnięciu opinii przyjąć łącznie. Jeżeli chodzi o wcześniejszą dyskusję, chciałbym Biura Legislacyjnego, o którą kilkakrotnie prosiłem, 2 jak również opinii posła wnioskodawcy, czy jest wola, poinformować, że te 70 m to jest prawie 180 tys. zł, aby głosować nad tymi poprawkami oddzielnie, otrzy- które trzeba wydać na zakup materiałów, a z tego oby- małem od Biura Legislacyjnego odpowiedź, iż należy watel może się ubiegać o zwrot mniej więcej 20–22 tys. nad nimi głosować łącznie. Więc, panie pośle, niech zł różnicy pomiędzy 7- a 15-procentowym VAT. Nato- 2 pan nie przekręca faktów. Dziękuję. miast na remont tych 30 m przeliczeniowych trzeba (Głos z sali: Nieprawda.) wydać ok. 60–70 tys. zł na zakup materiałów, z czego zwracane jest ok. 10 tys. To nie są wcale małe kwoty, a ustawa była pomyślana w ten sposób, że przygotowu- Marszałek: jemy ją nie dla tych, którzy budują kilkusetmetrowe pałace, tylko dla tych, którzy budują normalne miesz- Proszę ministra Nenemana o odpowiedź na tę część kania. Dziękuję. (Oklaski) pytań, która była skierowana do rządu. Posła sprawozdawcę jeszcze raz poproszę o wyja- śnienie, dlaczego komisje rekomendują łączne rozpatrze- Marszałek: nie tych poprawek. Wszystkim przypominam, że zwykle respektujemy tego typu rekomendacje komisji. Dziękuję. Proszę bardzo panie ministrze. Ponieważ… (Poruszenie na sali ) Nie, żadnych dyskusji nie będzie. (Poseł Halina Nowina Konopka: Nie dyskusja, tylko Podsekretarz Stanu sprostowanie.) w Ministerstwie Finansów Ponieważ wobec propozycji komisji dotyczącej Jarosław Neneman: łącznego głosowania nad tymi trzema poprawkami zgłoszono sprzeciw, w tej chwili Sejm rozstrzygnie o Dziękuję. tym, w jakim trybie będziemy nad tym głosowali. Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dlacze- Pod głosowanie poddam propozycję komisji, aby te go jest wprowadzony ten limit? Otóż jest on wprowa- trzy poprawki rozpatrzyć łącznie. dzony po to, by wydatki budżetowe na tę ustawę były Przystępujemy do głosowania. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 478 Punkt 17. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek W poprawce 7. wnioskodawcy, przez dodanie po art. 8 nowego artykułu, proponują, aby w ustawie o swo- Kto z pań posłanek i panów posłów jest za tym, aby bodzie działalności gospodarczej w art. 82 ust. 1 oraz zgodnie z propozycją komisji poprawki 2., 3. i 4. roz- w art. 83 ust. 2 dodać punkty 7. stanowiące, że kontro- patrzyć łącznie, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie la dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od przycisku. towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie oso- Kto jest przeciw? bom fizycznym niektórych wydatków związanych z Kto się wstrzymał? budownictwem mieszkaniowym. Oddano 381 głosów. 302 – za propozycją komisji, Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. 75 – przeciw, 4 wstrzymujące. Przystępujemy do głosowania. Będziemy więc procedowali zgodnie z tą wcześniej- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- szą propozycją. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Kto się wstrzymał? wek od 2. do 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy- Oddano 387 głosów. 386 – za, 1 – przeciw. cisk. Stwierdzam, że Sejm przyjął 7. poprawkę. Kto jest przeciw? W poprawce 8. do art. 9 wnioskodawcy proponują, Kto się wstrzymał? (Gwar na sali) aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2006 r. Oddano 383 głosy. 254 – za, 125 – przeciw, 4 Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. wstrzymujące. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm wszystkie trzy poprawki Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. po- przyjął. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawce 5. do art. 6 wnioskodawcy proponują, Kto jest przeciw? aby naczelnik urzędu skarbowego wydawał decyzję w Kto się wstrzymał? terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku o zwrot, Oddano 384 głosy. 274 – za poprawką, 109 – prze- aby oprocentowanie, o którym mowa w ust. 3, przysłu- ciw, 1 – wstrzymujący. giwało włącznie od dnia wydania decyzji oraz aby do Stwierdzam, że Sejm przyjął 8. poprawkę. postępowania w sprawie zwrotu, o którym mowa w art. Przystępujemy do głosowania nad całością projektu 3 ust. 1, stosować odpowiednio przepis art. 274c ustawy ustawy. Ordynacja podatkowa. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. łości projektu ustawy o zwrocie osobom fizycznym Przystępujemy do głosowania. niektórych wydatków związanych z budownictwem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- mieszkaniowym, w brzmieniu proponowanym przez prawki 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Kto jest przeciw? Infrastruktury, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce Kto się wstrzymał? podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Oddano 384 głosy. 276 – za, 108 – przeciw, nie było Kto jest przeciw? wstrzymujących. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm przyjął 5. poprawkę. Oddano 386 głosów. Wszystkie – za. (Oklaski) W poprawce 6. wnioskodawcy, przez dodanie po Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zwrocie art. 8 nowego artykułu, proponują, aby w ustawie Ko- osobom fizycznym niektórych wydatków związanych deks karny skarbowy dodać art. 76a stanowiący m.in., z budownictwem mieszkaniowym. że kto przez podanie danych niezgodnych ze stanem Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. porządku rzeczywistym lub zatajenie rzeczywistego stanu rzeczy dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Tery- wprowadza w błąd właściwy organ, narażając na nie- torialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie należny zwrot należności, o której mowa w przepisach ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i związanych z budownictwem mieszkaniowym, podle- prezydenta miasta, ustawy o referendum lokalnym ga karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze oraz ustawy Kodeks karny wykonawczy. pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. nego przez pana posła Waldy Dzikowskiego oraz przepro- Przystępujemy do głosowania. wadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- W związku z tym Sejm ponownie skierował projekt prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. do komisji w celu rozpatrzenia. Kto jest przeciw? Dodatkowe sprawozdanie komisji zawarte jest w Kto się wstrzymał? druku nr 4226-A. Oddano 384 głosy. 374 – za poprawką, 1 – przeciw, Przystępujemy do trzeciego czytania. 9 wstrzymujących. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana Stwierdzam, że Sejm przyjął 6. poprawkę. posła Waldy Dzikowskiego. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkty 18. i 23. porządku dziennego – głosowanie 479

Poseł Sprawozdawca Waldy Dzikowski: Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas drugiego Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w cało- czytanie zgłoszono cztery poprawki. Na posiedzeniu ści projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional- gminnym, ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, bur- nej poprawki 1. i 2. komisja zaopiniowała pozytywnie, mistrza i prezydenta miasta, ustawy o referendum lokal- poprawkę 3. – negatywnie, poprawkę 4. wycofano. nym oraz ustawy Kodeks karny wykonawczy, w brzmie- W imieniu komisji wnoszę, aby Sejm raczył uchwa- niu proponowanym przez Komisję Samorządu lić przedmiotową ustawę. Dziękuję bardzo. Terytorialnego i Polityki Regionalnej, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? Oddano 383 głosy. 382 – za, 1 wstrzymujący. Dziękuję panu posłowi. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Przechodzimy do głosowania. ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych in- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- nych ustaw. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4226. Powracamy do rozpatrzenia punktu 23. porządku Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej i Sportu o rządowym projekcie ustawy o sporcie kwa- kolejności. lifikowanym. W poprawkach 1. i 2., polegających na dodaniu punk- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- tów 1a w ust. 1 w art. 190 ustawy Ordynacja wyborcza nego przez pana posła Tadeusza Tomaszewskiego oraz do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono po- w ust. 1 w art. 26 ustawy o bezpośrednim wyborze wój- prawki. ta, burmistrza i prezydenta miasta, wnioskodawca pro- W związku z tym Sejm postanowił o ponownym ponuje, aby wygaśnięcie mandatów radnego lub wójta skierowaniu tego projektu ustawy do komisji w celu ich następowało wskutek niezłożenia w terminach, określo- rozpatrzenia. nych w odrębnych przepisach, oświadczenia o swoim Dodatkowe sprawozdanie zawarto w druku nr 4269-A. stanie majątkowym, oświadczenia o działalności gospo- Przystępujemy do trzeciego czytania. darczej prowadzonej przez małżonka, oświadczenia o Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana umowach cywilnoprawnych zawartych przez małżonka lub informacji o zatrudnieniu, rozpoczęciu świadczenia posła Tadeusza Tomaszewskiego. pracy lub wykonywania czynności zarobkowych albo zmianie stanowiska małżonka. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Poseł Sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski: Komisja wnosi o ich przyjęcie. Przystępujemy do głosowania. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W czasie drugie- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- go czytania zgłoszono 8 poprawek. Dodatkowe spra- wek 1. i 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wozdanie mówi o 7 poprawkach, dlatego że jedną po- Kto jest przeciw? prawkę wycofano w czasie rozpatrywania w Komisji Kto się wstrzymał? Kultury Fizycznej i Sportu. Spośród tych 7 poprawek Oddano 380 głosów. Wszystkie – za. Komisja Kultury Fizycznej i Sportu rekomenduje Wy- Stwierdzam, że obie poprawki Sejm przyjął. sokiemu Sejmowi przyjęcie poprawek 2., 3., 4. i 7. Je- W poprawce 3. wnioskodawca proponuje skreślić śli chodzi o pozostałe poprawki, komisja wnosi o ich art. 2. projektu ustawy zawierający zmianę do art. 55 odrzucenie. ustawy o referendum lokalnym, stanowiącą, że referen- Również uprzejmie informuję, że przedmiot zgło- dum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu szonych poprawek nie jest objęty prawem Unii Euro- terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośred- pejskiej. Dziękuję. nich jest ważne w przypadku, gdy udział w nim wzię- ło nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu. Marszałek: Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Dziękuję panu posłowi. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Przechodzimy do głosowania. prawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Kto jest przeciw? wartego w sprawozdaniu w druku nr 4269. Kto się wstrzymał? Przedstawia także wnioski mniejszości i poprawki, Oddano 382 głosy. 87 – za poprawką, 292 – przeciw, od których rozpatrzenia zaczniemy. 3 wstrzymujące. Informuję, że został wycofany wniosek mniejszo- Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę 3. ści nr 1. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 480 Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek prawki było to, aby wprowadzić podwójne zabezpie- czenie przed zbyt wysokimi kosztami? Bo jeżeli ta W 1. poprawce do art. 6 ust. 5 wnioskodawcy pro- poprawka zostanie odrzucona, to wówczas będzie za- ponują, aby polski związek sportowy mógł pobierać pis: nieprzekraczający kosztów jej przyznania, ale opłatę za przyznanie licencji w wysokości nieprzekra- wówczas takie koszty mogłyby wynieść nawet 10, 20, czającej kosztów jej przyznania i nie większej niż 10- 30 tys. zł i to polski związek potrafi udowodnić. -krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę okre- ślanego na podstawie ustawy o minimalnym wynagro- dzeniu za pracę. Marszałek: Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Pytanie, proszę bardzo. Dziękuję. Pan poseł sprawozdawca. Poseł Arkadiusz Kasznia: Poseł Tadeusz Tomaszewski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Czy mam rację, że ten przepis po Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Art. 6 ust. 5 spra- przyjęciu de facto daje możliwość ustalania widełek na wozdania mówi o tym, iż polski związek sportowy może przyznawanie licencji – górnej i dolnej, a tym samym pobrać opłatę za przyznanie licencji w wysokości nie- związek sportowy będzie miał możliwość stworzenia przekraczającej kosztów jej przyznania. Rzeczywiście sobie, poprzez przyznawanie licencji, dodatkowego spo- autorzy poprawki chcieli wprowadzić drugie zabezpie- sobu na pozyskiwanie środków od klubów sportowych, czenie, mówiące o tym, że nie może to jednak oznaczać które przy braku jakiegoś sensownego sposobu na dofi- 10-krotności minimalnego wynagrodzenia, nie więcej nansowywanie ze środków pozabudżetowych są w opła- niż 10-krotność. Ale wówczas w ustawie pojawia się gór- kanej kondycji? Innymi słowy, czy stworzenie widełek, na granica, tak jak wspominał pan poseł Kasznia, związ- opłaty górnej i dolnej, zwłaszcza tej górnej, oczywiście, ki mogą sugerować się tą drugą częścią. spowoduje takie zagrożenie, że związki sportowe będą Na koniec powtarzam ten argument, że związki wykorzystywały tę maksymalną stawkę i w ten sposób sportowe są związkiem klubów sportowych i związków stworzą sobie z systemu przyznawania licencji sposób okręgowych w związku z powyższym przecież dla sie- na pozyskiwanie środków od klubów sportowych? bie ustalają te opłaty. Nie sądzę, żeby osoby, które są członkami polskich związków, wyznaczały opłaty poza Marszałek: wysokość, o której mowa w art. 6 ust. 5. (Głos z sali: Ale w PSL jest inaczej.) Dziękuję bardzo. Poseł sprawozdawca. Marszałek:

Poseł Tadeusz Tomaszewski: Dziękuję uprzejmie. Przypominam, że komisja wnosi o odrzucenie tej Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja podzie- poprawki. la pogląd pana posła i proponuje odrzucenie tej popraw- Przystępujemy do głosowania. ki, uznając, że to jest w kompetencjach właściwego Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- polskiego związku sportowego. Przypomnę jednak, że prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zgodnie z ustawą członkami właściwych polskich Kto jest przeciw? związków sportowych są związki sportowe i kluby. Kto się wstrzymał? Więc one same dla siebie w znacznej mierze ustalają Oddano 371 głosów. 39 – za poprawką, pozostałe wysokość opłat za wydanie licencji klubowej. 332 – przeciw. (Poseł Bogusław Wontor: Po kosztach.) Stwierdzam, że Sejm odrzucił 1. poprawkę. W 2. poprawce do art. 6 wnioskodawcy proponują, Marszałek: aby dodać ustęp stanowiący, że klubowi sportowemu wnioskującemu o przyznanie licencji lub pozbawione- Dziękuję. mu licencji przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu Rozumiem, że poseł Kłopotek jeszcze ma dodatko- administracyjnego. we pytania. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Proszę. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Eugeniusz Kłopotek: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do Oddano 374 głosy. Wszystkie za poprawką. pana posła sprawozdawcy. Czy intencją autorów tej po- Stwierdzam, że Sejm przyjął 2. poprawkę. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie 481

Marszałek Poseł Eugeniusz Kłopotek:

W 3. poprawce do art. 13 wnioskodawcy proponują, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przepisy Mię- aby dodać ustęp stanowiący, że jeżeli zadania realizo- dzynarodowego Komitetu Olimpijskiego mówią, że wane przez polski związek sportowy są dofinansowy- narodowy komitet olimpijski zgłasza reprezentację wane ze środków publicznych, zawarcie umowy, o któ- olimpijską, podkreślam: zgłasza reprezentację olimpij- rej mowa w ust. 1, wymaga uzyskania przez ten zwią- ską. Tymczasem w Polsce od wielu lat jest zapis, iż zek zgody ministra właściwego do spraw kultury fi- Polski Komitet Olimpijski nie tylko zgłasza, ale rów- zycznej i sportu. nież ustala skład reprezentacji olimpijskiej. Poprawka Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. zmierza do tego, aby organ, minister właściwy do Przystępujemy do głosowania. spraw kultury fizycznej i sportu, miał przynajmniej Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- prawo opiniowania tego składu, bo w przeciwnym wy- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. padku ten, który za polski sport ma odpowiadać, ten, Kto jest przeciw? który również pilnuje środków budżetowych polskiego Kto się wstrzymał? sportu, nie ma, praktycznie rzecz biorąc, żadnego Oddano 378 głosów. 377 – za, 1 – przeciw. wpływu na ustalany przez Polski Komitet Olimpijski Stwierdzam, że Sejm przyjął 3. poprawkę. skład reprezentacji na olimpiadę. W tej sytuacji pytam W 4. poprawce do art. 13 wnioskodawcy proponują, ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i spor- aby dodać ustęp stanowiący, że jeżeli polski związek tu, czy rzeczywiście odpuszcza sobie nawet możliwość sportowy wnosi do spółki, o której mowa w ust. 1, wkład niepieniężny w postaci składnika majątkowego wyrażania opinii co do proponowanego, ustalanego powstałego z udziałem środków publicznych lub powie- składu reprezentacji olimpijskiej przez Polski Komitet rza jej gospodarowanie takim składnikiem majątko- Olimpijski? wym, to odpowiednio w umowie spółki lub w umowie, o której mowa w ust. 1, wprowadza się postanowienia, o których mowa w tej propozycji. Marszałek: Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Jeszcze pytanie? Proszę bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Michał Kaczmarek: Kto się wstrzymał? Oddano 379 głosów. Wszystkie za 4. poprawką. Panie Marszałku! Ja mam pytanie do posła spra- Stwierdzam więc, że ją przyjęliśmy. wozdawcy. Czy faktem jest, że dzisiejsze eliminacje W 5. poprawce do art. 27 ust. 2 wnioskodawcy pro- przedolimpijskie w wielu dyscyplinach sportu jakby ponują, aby Polski Komitet Olimpijski ustalał skład stanowią ostateczne kryteria, czy ktoś kwalifikuje się reprezentacji kraju na igrzyska olimpijskie, po zasię- do igrzysk olimpijskich, czy nie? Dziękuję bardzo. gnięciu opinii ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Marszałek: Pytanie. Proszę. Dziękuję. Nie ma dalszych pytań. Poseł Arkadiusz Kasznia: Poproszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarza sta- nu w MENiS-ie pana ministra Jerzego Ciszewskiego. Panie Marszałku! Mam pytanie, korzystając z obec- Jest pan minister? Proszę bardzo. ności ministra Ciszewskiego, do pana ministra. Czy, i Jeszcze przy okazji proszę też o udzielenie odpo- ile, zna w świecie takie przypadki, aby narodowe ko- wiedzi na moje pytanie: Czy ruch olimpijski jest struk- mitety olimpijskie ustalały, bądź co bądź, z polityczną turą pozarządową? instytucją, a więc z ministrem do spraw sportu, skład reprezentacji olimpijskiej? To jest pierwsze pytanie. Po drugie, co by było, gdyby inny skład reprezentacji zgła- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie szał narodowy komitet olimpijski, a inną opinię wyda- Edukacji Narodowej i Sportu wał minister sportu? Po trzecie, czy w ogóle taki zapis Jerzy Ciszewski: jest zgodny z tzw. kartą olimpijską? Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pańskie pytanie, tak, ruch olimpijski jest strukturą po- Marszałek: zarządową. Odnosząc się do tej podniesionej kwestii co do usta- Dziękuję. lania i zgłaszania – zasadniczo poseł Kłopotek jakby Pan poseł Kłopotek. wyczerpał temat będący przedmiotem tego pytania, 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 482 Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji W 6. poprawce do art. 48 ust. 2 wnioskodawcy pro- Narodowej i Sportu Jerzy Ciszewski ponują, aby licencję sędziego sportowego można było przyznać osobie, która m.in., po pierwsze, ukończyła jeśli chodzi o nasze patrzenie na ten problem. Między kurs instruktorów danej dyscypliny sportu, z wyłącze- tymi dwoma słowami jest zasadnicza różnica. Wydaje niem osób posiadających dokumenty potwierdzające się, że przy przekazywaniu środków publicznych na uprawianie tej dyscypliny w przeszłości; po drugie, działanie PKOL-u, tzn. na przygotowanie polskich oraz ukończyła kurs sędziowski i zdała egzamin. sportowców, rząd, czy też ministerstwo sportu powin- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. ny być informowane, w jaki sposób te środki publiczne Pytanie posła Kuleja. są wydawane. Nie chodzi nam o to, by ingerować w prace MKOL-u, przepraszam, PKOL-u, by w sposób sztuczny narzucać swoje zdanie, natomiast jesteśmy Poseł Jerzy Kulej: przekonani, że powinniśmy być informowani, w jaki sposób nasze środki są wydawane. Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od początku, kie- dy zgłosiłem tę poprawkę, zawrzało jak w ulu, tak jakby Marszałek: włożyło się palec w mrowisko. Zdziwiony jestem, bo przecież nic nowego tutaj nie wprowadzam. Po prostu Dziękuję. chcę zmienić te dotychczasowe skostniałe struktury w I poseł sprawozdawca. polskim sporcie. Większość nas ogląda telewizję i widzi, co dzieje się podczas imprez sportowych za sprawą sę- dziów. Ja chciałbym, żeby szczególnie w dyscyplinach Poseł Tadeusz Tomaszewski: sportów walki, tam gdzie jest narażone zdrowie i życie zawodników, wprowadzić poszerzenie kompetencji, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zgodnie z art. 27 żeby pan sędzia nie był przypadkowym człowiekiem, ustawy Polski Komitet Olimpijski jest związkiem sto- kibicem, który np. lubi boks i idzie na kurs sędziowski, warzyszeń i innych osób prawnych, więc organizacją zna język, jest wykształcony i może potem egzaminować pozarządową. To jest po pierwsze. Po drugie, odpowia- mistrza olimpijskiego jako analfabeta, bo praktycznie dając na pytanie pana posła Michała Kaczmarka, tak, nie ma takich podstaw, żeby wiedział to, co wie zawod- w zdecydowanej większości dyscyplin olimpijskich nik, który wchodzi na matę czy na ring. W związku z prowadzone są kwalifikacje zgodnie z regułami ustala- powyższym zaproponowałem, żeby każdy kandydat na nymi przez światowe federacje sportowe, zaakcepto- sędziego miał chociaż podstawową wiedzę, po zdaniu wane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski. Na- egzaminu, jako instruktor danej dyscypliny sportu, co tomiast w tej ustawie mamy również inne formy od- pozwolić poszerzyć mu wiedzę na ten temat i będzie działywania ministra m.in. na składy kadry narodowej. mógł być wtedy kompetentny. Bo jak to jest, że siada do Kadra olimpijska jest częścią kadry narodowej. Po stołu uczeń i egzaminator i uczeń jest mądrzejszy od pierwsze, w zadaniach polskiego związku sportowego egzaminatora? Egzaminator nigdy nie miał rękawic na mamy między innymi sprawę dotyczącą przedstawia- rękach, a egzaminuje mistrza świata, sam będąc prak- nia ministrowi składu kadry narodowej, po drugie, we- tycznie analfabetą. W związku z powyższym zapropo- dług przepisów dotyczących nadzoru nad polskimi nowałem tę poprawkę i zdziwiony jestem, że natrafiłem związkami sportowymi minister zawsze może poprosić na taki opór, i w moim własnym klubie, i w komisji, o odpis uchwały w sprawie składu kadry narodowej, gdzie są fachowcy, którzy powinni to wszystko oceniać. której częścią jest kadra olimpijska. Dlatego też komi- Naprawdę jestem zaskoczony i jestem w trudnej sytuacji, sja nie podzieliła wniosku przedstawionego przez klub dlatego apeluję, zwracam się do Wysokiej Izby... parlamentarny, aby tutaj w związku z tą kwestią uczest- niczył minister jako czynnik polityczny. Marszałek:

Marszałek: Panie pośle, panie pośle, nie apel, jakiś znak zapy- tania. Dziękuję. Przypominam, że chodzi o 5. poprawkę. Komisja wnosi o jej odrzucenie. Poseł Jerzy Kulej: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. po- Czy ta poprawka jest aż tak szkodliwa dla tej usta- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wy, żeby ją odrzucić? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Oddano 373 głosy. 32 – za poprawką, pozostałe 341 Marszałek: – przeciw. Stwierdzam, że Sejm odrzucił 5. poprawkę. Pytanie? Poseł Wontor, proszę bardzo. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 23. porządku dziennego – głosowanie 483

Poseł Bogusław Wontor: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja mam pytanie do Kto jest przeciw? posła sprawozdawcy. Czy to, o czym przed chwileczką Kto się wstrzymał? mówił pan poseł Kulej, nie jest uregulowane w tej usta- Oddano 384 głosy. 98 – za, 277 – przeciw, 9 – wie i oddane są kompetencje danemu polskiemu związ- wstrzymujących. kowi sportowemu? Bo moim zdaniem, zdaniem komi- Stwierdzam, że Sejm odrzucił 6. poprawkę. sji, to jest lepsze rozwiązanie, bo nie każdy związek jest Wnioski mniejszości 2. i 3. zgłoszono do art. 62, równy innemu związkowi. Oczywiście w przypadku zawierającego zmiany do ustawy o kulturze fizycznej. Polskiego Związku Bokserskiego to, co pan poseł Kulej W 2. wniosku mniejszości do art. 6 ustawy noweli- mówi, w zupełności jest słuszne, ale jakbyśmy popa- zowanej wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 3 trzyli np. na Polski Związek Szachowy czy związek stanowiący, że klub sportowy może działać jako niepo- brydża sportowego, czy jeszcze inne związki, to nieko- siadająca osobowości prawnej spółka osób, o których niecznie to powinno mieć tam zastosowanie. Więc lep- mowa w ust. 2. sze moim zdaniem jest odesłanie do przepisów we- Przystępujemy do głosowania. wnętrznych danego polskiego związku sportowego. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. Czy takie przepisy są ujęte w tej ustawie? wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? Oddano 385 głosów. 342 – za, pozostałe 43 – przeciw. Dziękuję. Stwierdzam, że Sejm przyjął 2. wniosek mniejszości. Poseł sprawozdawca i kończymy wymianę zdań na W 3. wniosku mniejszości do art. 44 ustawy nowe- ten temat. lizowanej wnioskodawca proponuje, aby skreślić doda- Proszę. wany ust. 2c, stanowiący, że minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu odmawia zatwierdze- nia programu, o którym mowa w ust. 2b, w przypadku Poseł Tadeusz Tomaszewski: negatywnej opinii właściwego polskiego związku spor- towego. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trudno prowa- Przystępujemy do głosowania. dzić spór co do merytorycznej części z dwukrotnym Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. mistrzem olimpijskim. Natomiast chciałbym, po pierw- wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć sze, poinformować Wysoką Izbę, że Biuro Legislacyjne przycisk. powiadomiło nas, iż ten przepis nie zawiera dodatko- Kto jest przeciw? wego przepisu przejściowego, określającego mianowi- Kto się wstrzymał? cie co by się stało z licencjami, które już są wydane na podstawie przepisów aktualnie obowiązujących. Ozna- Oddano 386 głosów. 6 za, pozostałe 380 – przeciw. cza to tylko tyle, że brak takiego przepisu uniemożli- Stwierdzam, że Sejm odrzucił 3. wniosek mniejszości. wiałby wykonywanie funkcji sędziego przez tych, któ- W 7. poprawce wnioskodawcy w dodawanym art. rzy mają nabyte uprawnienia sędziowskie na podstawie 68a proponują, aby art. 4 ustawy z 15 kwietnia 2005 r. dotychczasowych przepisów. o zmianie ustawy o kulturze fizycznej oraz ustawy o Po drugie, odpowiadając wprost na pytania pana żegludze śródlądowej stanowił, że licencje na uprawianie posła Bogusława Wontora, art. 48 ust. 3 mówi o tym, określonych dyscyplin sportu przyznane przez właściwy iż warunki i tryb przyznawania i pozbawiania licencji polski związek sportowy, o którym mowa w art. 10 ust. sędziego sportowego są określone w regulaminach wła- 1 ustawy o kulturze fizycznej, na podstawie przepisów ściwych polskich związków sportowych. Jeśli chodzi o wykonawczych przewidzianych w art. 24 ust. 3 tej usta- ten przypadek czy w ogóle wszystkie przypadki doty- wy zachowują moc do 31 grudnia 2006 r. czące sportów walki, mogą być dodatkowe sprawy Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. określone w regulaminach właściwych polskich związ- Przystępujemy do głosowania. ków sportowych i sądzę, że one są właściwe do tego, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- aby określić warunki przyznawania licencji dla sędzie- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. go w danej dyscyplinie sportu. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Oddano 386 głosów. Wszystkie za. Marszałek: Przyjęliśmy więc 7. poprawkę. (Poseł Bartłomiej Szrajber: Pytanie!) Dziękuję bardzo. Przepraszam bardzo, ale pytania dopuszczam tylko Przypominam, że chodzi o 6. poprawkę. do poprawek. Skończyliśmy głosowanie nad popraw- Komisja wnosi o jej odrzucenie kami. Przystępujemy do głosowania. (Poseł Bartłomiej Szrajber: Do całości ustawy!) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 484 Punkty 23. i 31. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek nie daje też możliwości sprawdzenia, czy nie jest to w sprzeczności z istniejącym ustawodawstwem. Do całości ustawy, panie pośle, w trakcie pierwsze- Pragnę zaznaczyć, że ustawy ubezpieczeniowe to go, drugiego czytania, w trakcie trzeciego pytania do jest aż 500 artykułów, a równocześnie te poprawki in- poprawek, żeby zrozumieć je lepiej. (Oklaski) gerują w Kodeks drogowy i w Kodeks cywilny. Istnie- Przystępujemy do głosowania nad całością projektu je w takim wypadku zagrożenie popsucia prawa, za- ustawy. miast poprawy, co było intencją wnioskodawców. My- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- ślę, że nierozwiązane przez ten parlament problemy, łości projektu ustawy o sporcie kwalifikowanym w których dotyczą te poprawki, będą mogły po analizie i brzmieniu proponowanym przez Komisję Kultury konsultacjach być ewentualnie wprowadzone do kolej- Fizycznej i Sportu wraz z przyjętymi zmianami, zechce nych nowelizacji ustaw ubezpieczeniowych, które na podnieść rękę i nacisnąć przycisk. pewno będą miały miejsce ze względu na dynamicznie Kto jest przeciw? rozwijający się rynek ubezpieczeniowy w Polsce i Unii Kto się wstrzymał? Europejskiej i ze względu na to, że Unia Europejska na Oddano 382 głosy. 338 za, 1 – przeciw, 43 wstrzy- bieżąco dostosowuje prawo do tych właśnie zmian. mujące. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o sporcie kwalifikowanym. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. porząd- Marszałek: ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Pu- blicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie Dziękuję pani posłance. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpie- Przechodzimy do głosowania. czeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biu- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawar- rze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy tego w sprawozdaniu w druku nr 4094 i przedstawia Prawo o ruchu drogowym (druki nr 3416, 4094, 4094-A) poprawki, nad którymi rozpoczniemy głosowanie. – trzecie czytanie. Poprawki 1.–11. zgłoszono do art. 1 projektu ustawy Proszę o zabranie głosu sprawozdawczynię komisji zawierającego zmiany do ustawy o ubezpieczeniach panią posłankę Annę Filek. obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwa- rancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komuni- kacyjnych. Poseł Sprawozdawca Anna Filek: W poprawce 1. do art. 5 wnioskodawcy proponują dodać ust. 2a i 2b stanowiące, że: zakład ubezpieczeń Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie drugiego jest obowiązany do umieszczania na blankietach umo- czytania do projektu ustawy z druków nr 3416 i 4094 wy ubezpieczenia pouczenia o adresie rzecznika ubez- Sejm zgłosił 14 poprawek. Komisja Finansów Publicz- nych rozpatrzyła zgłoszone poprawki na posiedzeniu w pieczonych, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy dniu 6 lipca bieżącego roku, wnosząc o przyjęcie trzech Emerytalnych, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwaran- poprawek, tj. 2. i 12., nad którymi proponujemy głoso- cyjnego, Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunika- wać łącznie, oraz 14. dotyczącej terminu wejścia w cyjnych oraz podstawę prawną działania tych urzędów, życie całej ustawy i poszczególnych jej punktów. Pozo- a także jest obowiązany do umieszczania na widocz- stałe jedenaście poprawek, tj. 1., 3.–11. i 13. komisja nym miejscu w biurze obsługi klienta tych informacji. proponuje odrzucić. Parę słów na ten temat, dlaczego. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Proponując odrzucenie tych poprawek komisja oparła Przystępujemy do głosowania. się na opiniach zainteresowanych, w tym głównie Ko- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- misji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Opinie te wskazywały na to, że część poprawek ingeru- Kto jest przeciw? je w przyjęty, dotychczas dobrze się sprawdzający, model Kto się wstrzymał? nadzoru nad Ubezpieczeniowym Funduszem Gwaran- Oddano 364 głosy. 140 – za poprawką, 222 – prze- cyjnym i Polskim Biurem Ubezpieczycieli Komunika- ciw, 2 wstrzymujące. cyjnych. Część jest sprzeczna z obowiązującymi dyrek- Stwierdzam, że Sejm odrzucił 1. poprawkę. tywami Unii Europejskiej, część jest już uregulowana w W poprawce 2. do art. 13 wnioskodawcy w nowym innych ustawach, a niektóre spowodowałoby wyłączenie brzmieniu ust. 1 proponują, aby zakład ubezpieczeń pewnych rodzajów szkód z odszkodowania. wypłacał odszkodowanie lub świadczenie z tytułu Komisja, opiniując negatywnie wymienione popraw- ubezpieczenia obowiązkowego na podstawie uznania ki, stanęła na stanowisku, że przyjmowanie rozwiązań roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w prawnych znacznie zmieniających dotychczasowe usta- wyniku ustaleń, a nie, jak stanowi przepis dotychcza- wodawstwo, których podstawą są poprawki złożone sowy, w wyniku własnych ustaleń. może w słusznych celach, ale pod koniec procesu legi- Z poprawką tą łączy się poprawka 12. slacyjnego, tj. w drugim czytaniu, nie jest działaniem Rozpatrzymy je łącznie. właściwym, nie daje możliwości rzetelnych konsultacji, Komisja wnosi o ich przyjęcie. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 31. porządku dziennego – głosowanie 485

Marszałek kradzieży samochodów na części zamienne. Nikt na tej sali siedzący nie ma pewności, czy w tej chwili jego Konsekwencją przyjęcia tych poprawek będzie samochód prywatny bądź służbowy nie jest kradziony zmiana tytułu ustawy. na części zamienne. Nie ma takiej pewności. Od wielu Przystępujemy do głosowania. lat nie potrafimy sobie z tym poradzić. Moje pytanie do Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- ministra finansów jest następujące – nie pytam, czy pan wek 2. i 12. wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę minister jest pewny, że jego samochód jeszcze stoi: Co i nacisnąć przycisk. tak naprawdę jest przyczyną odrzucenia tej, mam na- Kto jest przeciw? dzieję, sensownej poprawki, która mówi: Wypłaci ci Kto się wstrzymał? zakład ubezpieczeń zawsze; jeżeli przyniesiesz fakturę Oddano 373 głosy. 358 – za, pozostałe 15 – przeciw. VAT-owską – od razu. Jeśli w ciągu 6 miesięcy nie Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawki 2. i 12. zdobędziesz takiej faktury, nie będziesz jej miał, to ci W poprawce 3. do art. 13 wnioskodawcy w nowym wypłacimy po tych 6 miesiącach. Czy rzeczywiście brzmieniu ust. 2 proponują, aby w obowiązkowych jedynym powodem jest to, że jest niezgodność odnośnie ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej odszko- do tych 6 miesięcy i dyrektywy Unii Europejskiej, któ- dowanie wypłacało się na podstawie dowodów ponie- ra mówi o 3 miesiącach? Czy to naprawdę jest jedyny sionych kosztów, w szczególności rachunków. powód tego, że rząd do tego odnosi się negatywnie? Z poprawką tą łączą się poprawki 4. i 5. Bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie. Rozpatrzymy je łącznie. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Przystępujemy do głosowania. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- wek 3.–5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Dziękuję. Kto jest przeciw? Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Minister- Kto się wstrzymał? stwie Finansów pan minister Andrzej Jacaszek. Oddano 373 głosy. Za poprawkami – 107, przeciw pozostałe 266. Stwierdzam, że Sejm odrzucił omawiane poprawki. Podsekretarz Stanu W poprawce 6. do art. 14 wnioskodawcy proponują w Ministerstwie Finansów dodać ust. 2a i 2b stanowiące, że: przepisy ust. 1 i 2 Andrzej Jacaszek: stosuje się w przypadku udokumentowania przez po- szkodowanego lub uprawnionego naprawy szkody fak- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poprawka ta jest turą lub fakturą VAT wystawioną przez podmiot do- sprzeczna z art. 6 czwartej dyrektywy komunikacyjnej konujący naprawy; oraz że w przypadku nieudoku- z dnia 6 maja 2000 r., który dyscyplinuje i zobowiązu- mentowania w sposób, o którym mowa w ust. 3, przez je między innymi fundusze gwarancyjne i zakłady poszkodowanego lub uprawnionego naprawy szkody ubezpieczeń do jak najszybszej wypłaty odszkodowa- zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie po upły- nia, maksymalnie po 3 miesiącach. wie 6 miesięcy od dnia złożenia przez poszkodowane- Ale chciałbym powiedzieć, że niestety ubezpiecze- go lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. nia komunikacyjne nie mogą nam przesłonić problemu Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wypłaty odszkodowań w odniesieniu do wszystkich Przystępujemy do głosowania. ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej. Bo, przypu- Przepraszam bardzo, proszę, pytanie, pan poseł Pol. śćmy, będzie taka sytuacja, że przyjmiemy poprawkę w proponowanym brzmieniu i – tu posłużę się przykła- Poseł Marek Pol: dem – zostanie np. zalane mieszkanie. Nastąpi wtedy konieczność likwidacji szkody w postaci wypłaty od- Szósta poprawka, tak? szkodowania i jeżeli ja poproszę moją żonę, żeby wy- malowała to mieszkanie, odnowiła, wyremontowała, a ona nie jest w stanie wystawić mi rachunku, w związ- Marszałek: ku z tym, per analogiam, odszkodowanie by mi nie przysługiwało, ponieważ nie będę miał dowodu likwi- Tak, szósta. dacji szkody w postaci faktury VAT.

Poseł Marek Pol: Marszałek:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pyta- Oczywiście identyczna sytuacja wystąpi, kiedy to nie jest skierowane do przedstawiciela rządu. Otóż żona poprosi pana o pomalowanie tego mieszkania. wszyscy wiemy, że w Polsce trwa proceder masowej (Wesołość na sali, oklaski) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 486 Punkt 31. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu zgodne z dyrektywą. Natomiast ja chciałabym powie- w Ministerstwie Finansów dzieć, że sformułowana w ten sposób poprawka abso- Andrzej Jacaszek: lutnie niczego nie zmienia, ponieważ odszkodowanie zostanie i tak wypłacone – i tak wypłacone, proszę pań- Poza tym poprawka ta ingeruje w sposób istotny w stwa. prawo poszkodowanego do jak najszybszego uzyskania (Głos z sali: Za miesiąc!) odszkodowania. Nie wyklucza to jednocześnie tego, że (Poseł Jerzy Czepułkowski: Tylko później.) poszkodowany może złożyć do zakładu ubezpieczenio- (Poseł Marek Dyduch: Ale niżej.) wego wszystkie dowody dotyczące kosztów likwidacji Nie niżej, właśnie nie niżej. szkody, czyli pełną dokumentację w postaci faktur Natomiast chciałabym zwrócić uwagę, że sprawa VAT, w postaci rachunków, które upoważniają go do została zgłoszona w ostatniej chwili i w momencie, kie- wypłaty należnego odszkodowania, do podwyższenia dy omawialiśmy poprawki, nie było wnioskodawcy, a sumy tego odszkodowania lub wyznaczenia sumy od- więc i możliwości przedyskutowania z nim tej sprawy. szkodowania różnej od tego, co wyznacza ekspert to- (Głos z sali: Chciał być.) warzystwa ubezpieczeniowego. Dziękuję. (Poseł Marek Dyduch: Bo nie zaproszono go.)

Marszałek: Marszałek:

Dziękuję. Pan poseł Pol, jeśli pytanie, a nie polemika. Niech pan jeszcze chwilę poczeka, bo jest dodatko- Proszę bardzo. we pytanie. Proszę bardzo. Poseł Marek Pol: Poseł Romuald Ajchler: Wyłącznie sprostowanie. Panie ministrze, co najmniej od 10 lat te same argu- Poprawka w imieniu posłów ze wszystkich prak- menty można usłyszeć. tycznie klubów parlamentarnych reprezentowanych na Ale mam pytanie do pani poseł sprawozdawcy. Sko- tej sali, podpisana przez posłów ze wszystkich prak- ro odnośnie do tej poprawki 6. – bo ona de facto może tycznie klubów, została zgłoszona oficjalnie i zgodnie nie likwiduje, ale w sposób znakomity przyczyni się do z zasadami w drugim czytaniu, tak jak prawo i regula- ograniczenia kradzieży samochodów, a przede wszyst- min Sejmu to przewidują. Dziękuję bardzo. (Oklaski) kim rozbioru ich potem na części zamienne – przeszko- dą główną byłoby tych 6 miesięcy, które są zapisane w poprawce, a de facto nawet w ramach autopoprawki nie Marszałek: możemy zmienić tych 6 miesięcy na 3, to czy nie war- to by było, pani poseł – mając świadomość, że ta po- Dziękuję. prawka jest obarczona pewną wadą – przyjąć tej po- Przystępujemy do głosowania. prawki po to, aby dać szansę Senatowi jej poprawienia? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- Bo jeżeli tego przepisu, tej poprawki nie przyjmiemy, prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. to Senat nie będzie mógł, nawet gdyby uznał to za ce- Kto jest przeciw? lowe, przyjąć tego ograniczenia w handlu częściami Kto się wstrzymał? samochodowymi. Czy potwierdzi pani poseł tę tezę, Oddano 356 głosów. 112 – za poprawką, 197 – prze- którą przed chwilą wygłosiłem? Dziękuję. ciw, 47 wstrzymujących. Stwierdzam, że Sejm odrzucił 6. poprawkę. W poprawce 7. do art. 96 wnioskodawcy proponują: Marszałek: w nowym brzmieniu ust. 4, aby nadzór i kontrolę nad działalnością funduszu sprawował organ nadzoru, oraz Dziękuję. w dodawanych: ust. 5 – aby fundusz i Polskie Biuro Pani posłanka Filek. Ubezpieczycieli Komunikacyjnych podlegały kontroli Z dodatkowym moim pytaniem, pani posłanko: Czy przez organ nadzoru na takich samych zasadach, jak jedyną różnicą pomiędzy tekstem tej poprawki a tek- zakład ubezpieczeń, i ust. 6 – aby fundusz i Polskie stem dyrektywy unijnej jest liczba miesięcy ujętych w Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych podlegały tym przepisie? kontroli Najwyższej Izby Kontroli. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Poseł Anna Filek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Proszę państwa, zasadniczą rzeczą jest to, że jest tu Kto jest przeciw? poruszona kwestia różnicy co do miesięcy. To jest nie- Kto się wstrzymał? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 31. porządku dziennego – głosowanie 487

Marszałek Oddano 374 głosy. Za poprawką – 75, pozostałe 299 – przeciw. Oddano 362 głosy. 111 – za, 250 – przeciw, 1 wstrzy- Stwierdzam, że Sejm odrzucił 11. poprawkę. mujący. Poprawkę 12. rozpatrzyliśmy. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 13. wnioskodawcy proponują, aby w W poprawce 8. do art. 98 wnioskodawcy proponują art. 17 ustawy o działalności ubezpieczeniowej dodać dodać ust. 6, stanowiący, że minister właściwy do zdanie drugie stanowiące, że badanie techniczne uzna- spraw instytucji finansowych wyda rozporządzenie w ne jest jako normalne następstwo szkody i jego koszty sprawie wzoru, trybu i szczegółów sprawozdania, o pokrywa ubezpieczyciel w ramach polisy AC, jak i OC którym mowa w ust. 5. sprawcy. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Poseł Zawisza, pytanie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. po- Proszę. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Artur Zawisza: Oddano 365 głosów. 77 – za, 287 – przeciw, 1 wstrzymujący. Dziękuję, panie marszałku. Stwierdzam, że Sejm poprawkę 8. odrzucił. Nie zadawałem pytań przy poprzednich popraw- W poprawce 9. do art. 115 ust. 2 wnioskodawcy pro- kach Prawa i Sprawiedliwości analogicznych do tych, ponują, aby w skład rady funduszu wchodził również które zgłaszał pan poseł Marek Pol, ponieważ, jak mó- przedstawiciel rzecznika ubezpieczonych. wiła pani poseł sprawozdawczyni, były one zgłaszane Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. w dobrej intencji, niemniej posiadały nieusuwalne na Przystępujemy do głosowania. tym etapie wady prawne. Ale ta opinia nie może doty- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. po- czyć tej poprawki, która mówi o tym, że badanie tech- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. niczne, które jest narzucone przepisem ustawowym w Kto jest przeciw? przypadku cięższego wypadku, powinno być traktowa- Kto się wstrzymał? ne jako normalne następstwo szkody, a jego koszty powinien pokrywać ubezpieczyciel. Otóż podczas po- Oddano 365 głosów. 126 – za, 238 – przeciw, 1 siedzenia komisji przedstawiciel rządu argumentował wstrzymujący. brak potrzeby takiego przepisu tym, że w przypadku Stwierdzam, że Sejm 9. poprawkę odrzucił. obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cy- W poprawce 10. do art. 115 wnioskodawcy propo- wilnej taka reguła już obowiązuje. Ale przecież to w nują dodać ust. 3, stanowiący, że członkom rady fun- żadnym razie nie może być argumentem, dlaczego ta duszu nie przysługuje wynagrodzenie za udział w jej sama reguła, a więc pokrywanie kosztów przez ubez- posiedzeniach poza kosztami dojazdu. pieczyciela, nie miałaby obowiązywać w przypadku Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. szkód autocasco. Przystępujemy do głosowania. Stąd moje pytanie do strony rządowej: Jaki w istocie Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. argument miałby świadczyć na rzecz ograniczania praw poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. osób ubezpieczonych? Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Oddano 373 głosy. 115 – za, 217 – przeciw, 41 Marszałek: wstrzymujących. Stwierdzam, że Sejm odrzucił 10. poprawkę. Dziękuję. W poprawce 11. do art. 116 wnioskodawcy propo- Proszę pana ministra o odpowiedź. nują dodać ust. 5, stanowiący, że minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z orga- nem nadzoru, w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia Podsekretarz Stanu w życie niniejszej ustawy, określi, w drodze rozporzą- w Ministerstwie Finansów dzenia, statut funduszu, organizację biura, sposób dzia- Andrzej Jacaszek: łania, gospodarkę finansową, ilość zatrudnionych, wy- nagradzania zarządu i pracowników oraz zasady kon- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kwestia uwzględ- troli wewnętrznej i zewnętrznej funduszu. nienia kosztu dodatkowego badania technicznego jako Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. elementu wypłacanego odszkodowania jest regulowana Przystępujemy do głosowania. w odniesieniu do odpowiedzialności cywilnej ubezpie- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. czenia OC komunikacyjnego w art. 1 pkt 6 ustawy o poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Kto jest przeciw? Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Pol- Kto się wstrzymał? skim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 488 Punkt 31. porządku dziennego – głosowanie

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów czeniem nieobowiązkowym, jest ubezpieczeniem do- Andrzej Jacaszek browolnym, natomiast ubezpieczenie OC jest ubezpie- czeniem obowiązkowym. W związku z tym jest to ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, druki sej- uregulowane w przepisach. Te zasady, jeżeli chodzi o mowe nr 3416 i 4094. W punkcie tym dodawany jest ubezpieczenia dobrowolne, regulują tzw. ogólne wa- bowiem art. 36a w brzmieniu: „Odszkodowanie z ubez- runki ubezpieczenia. Dziękuję. pieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje również koszt dodatkowego badania tech- nicznego, o którym mowa w art. 81 ust. 8 pkt 4 ustawy Marszałek: – Prawo o ruchu drogowym”. Propozycja więc jest już częściowo skonsumowana i w dodatku w przepisie Dziękuję bardzo. ustawy właściwej, jeśli chodzi o zagadnienia dotyczące Przystępujemy do głosowania. obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojaz- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. dów mechanicznych, nie zaś w ustawie o działalności poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ubezpieczeniowej. Kto jest przeciw? W związku z tym stanowisko rządu w sprawie tej Kto się wstrzymał? poprawki jest negatywne ze względu na to, żeby nie Oddano 362 głosy. 331 – za poprawką, 29 – przeciw, powielać, nie tworzyć dodatkowych bytów. Dziękuję. 2 – wstrzymujące. Stwierdzam, że Sejm przyjął 13. poprawkę. Marszałek: W poprawce 14. do art. 5 ustawy nowelizującej wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła w życie Dziękuję. 1 stycznia 2006 r., z wyjątkiem art. 1 pkt 20, 22 i 23, Poseł Zawisza jeszcze raz. które wchodzą w życie 26 marca 2006 r. Proszę bardzo. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. Poseł Artur Zawisza: poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Panie Marszałku! Zadałem pytanie, jakie racje sto- Kto się wstrzymał? ją za tym, aby nie uwzględniać badań technicznych w Oddano 362 głosy. Wszystkie za poprawką. ramach polisy autocasco – chodzi o traktowanie ich Stwierdzam, że Sejm uchwalił 14. poprawkę. jako normalnego następstwa szkody, a wobec tego po- Przystępujemy do głosowania nad całością projektu krywanie kosztów tego badania przez ubezpieczyciela. ustawy. Powiedziałem z tej trybuny, że wszyscy wiemy, że w Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- przypadku OC ten stan rzeczy już ma miejsce. Pytałem łości projektu ustawy o zmianie ustawy o ubezpiecze- więc, dlaczego nie uwzględniamy autocasco. Pan mi- niach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu nister powtórzył informację, której ja udzieliłem z tej Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli trybuny, i nie odpowiedział na pytanie, dlaczego nie Komunikacyjnych oraz ustawy Prawo o ruchu drogo- chcielibyśmy uwzględnić autocasco. Wobec tego pona- wym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję wiam pytanie. Finansów Publicznych, wraz z przyjętymi zmianami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Marszałek: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Oddano 366 głosów. Wszystkie za ustawą. Minister zaraz odpowie, nie chcę go wyręczać, ale Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie o ile z własnego doświadczenia wiem, to każdy, kto ma ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpie- polisę autocasco, ma także polisę ubezpieczenia obo- czeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze wiązkowego i w związku z tym rzecz jest uregulowana Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, ustawy o pośred- praktycznie w każdym przypadku. nictwie ubezpieczeniowym oraz ustawy o działalności Ale proszę, panie ministrze, niech pan zabierze głos, ubezpieczeniowej. jeśli pan chce. Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządo- wym projekcie ustawy o przeciwdziałaniu narkoma- Podsekretarz Stanu nii. w Ministerstwie Finansów Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Andrzej Jacaszek: nego przez pana posła Stanisława Piosika i przeprowa- dził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z tej prostej przy- W związku z tym skierowaliśmy je do komisji. czyny – przepraszam, nie do końca zrozumiałem pyta- Dodatkowe sprawozdanie ogłoszono w druku nr nie pana posła – że autocasco jest po prostu ubezpie- 4243-A. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 19. porządku dziennego – głosowanie 489

Marszałek Poseł Tadeusz Cymański:

Przechodzimy do trzeciego czytania. Panie Marszałku! Pytanie dotyczy kwestii zasadni- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana czej. Od losu tej poprawki może zależeć los ustawy. posła Stanisława Piosika. Otóż mam pytanie. Czy proponowana poprawka w tej wersji w praktyce – podkreślam: w praktyce – nie ozna- Poseł Sprawozdawca Stanisław Piosik: cza tego, o co jest spór, a więc możliwości odejścia od penalizacji posiadania niewielkiej ilości narkotyku, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie dru- ponieważ w projekcie, który mamy przed sobą, jest giego czytania rządowego projektu ustawy o przeciw- wyraźny zapis w sprawie kary grzywny, ograniczenia działaniu narkomanii zgłoszono trzy poprawki. Komi- bądź pozbawienia wolności, wprowadza się natomiast sja procedowała nad tymi poprawkami. możliwość odstąpienia od tego i zastosowania zobo- Jeśli chodzi o poprawkę 1., dotyczy ona art. 70, wiązania sprawcy do uczestniczenia w programach gdzie dodaje się ust. 2a. W wyniku głosowania Komisja edukacyjno-profilaktycznych. Znając rzeczywistość, Zdrowia przyjęła tę poprawkę jednogłośnie, a związa- wiedząc, że wyrozumiałość została zastąpiona już po- ne to było z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego błażliwością – ten spór jest w kwestii tej poprawki naj- na temat przepadku przedmiotu, ogłoszonym 30 czerw- bardziej widoczny – mam pytanie: Czy tak w praktyce ca br. nie będzie? I pytanie pomocnicze skierowane do pani Jeśli chodzi o poprawkę 2., to dotyczy ona art. 72, minister: Czy na gruncie obecnego prawa nie można nadania mu nowego brzmienia. Chcę powiedzieć, że również, najczęściej poprzez stosowanie kary w zawie- stanowisko rządu w tym temacie było negatywne, na- szeniu, osiągać tych samych celów leczniczych i terapeu- tomiast komisja nie mogła wysłuchać opinii przedsta- tycznych? (Oklaski) wiciela wnioskodawców, ponieważ nie byli obecni. W wyniku głosowania 1 osoba była za, 8 – przeciw, 1 – wstrzymująca. Marszałek: Jeśli chodzi o poprawkę 3. dotyczy ona art. 91, a mówi o wejściu w życie ustawy po upływie 14 dni od Dziękuję bardzo. ogłoszenia, bez wyjątku ketaminy, która była podana Proszę uprzejmie. w załączniku nr 2. W wyniku głosowania 1 osoba była za, 6 – przeciw, 4 – wstrzymujące. W związku z tym zwracam się z uprzejmą prośbą Poseł Jakub Derech-Krzycki: do Wysokiej Izby o przyjęcie poprawki 1., natomiast poprawki 2. i 3. proponujemy odrzucić. Dziękuję Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W kontekście zgło- uprzejmie. szonego wniosku mniejszości chciałbym przedstawi- ciela rządu zapytać: Jak kwestia możliwości odstąpie- Marszałek: nia od wymierzenia kary w zamian za uczestniczenie w procesie terapeutycznym wygląda w innych krajach Dziękujemy bardzo. Unii Europejskiej? Dziękuję. Przechodzimy do głosowania. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4243. Marszałek: Komisja przedstawia również wniosek mniejszości oraz – w dodatkowym sprawozdaniu – poprawki, nad Dziękuję. którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. Poseł Stryjewski. Pytania będę dopuszczał do poprawek. Proszę. Do wniosku mniejszości do art. 62 ust. 3 wniosko- dawcy proponują, aby w przypadku, gdy sprawca wy- stępku określonego w ust. 1 posiada na własny użytek Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilo- ści nieznacznej, sąd mógł odstąpić od wymierzenia Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do kary, zobowiązując jednocześnie sprawcę do uczestnic- rządu, przede wszystkim do ministra sprawiedliwości. twa w odpowiednim programie edukacyjno-profilak- Bo co się okazuje w świecie? Okazuje się, że głównymi tycznym lub profilaktyczno-terapeutycznym. rozprowadzaczami narkotyków są osoby uzależnione, Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będzie od- które niby posiadają drobne ilości narkotyków, ale tak powiednia zmiana w projekcie ustawy zawarta w spra- naprawdę je rozprowadzają. A walka z nimi, jeżeli usta- wozdaniu. wodawstwo jest wadliwe, jest niemożliwa, bo niby z Czy pytanie posła Cymańskiego dotyczy tej sprawy? litości nad ich uzależnieniem tak naprawdę parlamenty (Poseł Tadeusz Cymański: Tak.) wyrażają zgodę na dalsze szerzenie się narkomanii. I Proszę bardzo. jest pytanie do rządu: Jak będzie walczył z dilerami 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 490 Punkt 19. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Antoni Stanisław Stryjewski lub wsparcie socjalne. Tego typu rozwiązania są obec- nie rekomendowane przez Europejskie Centrum Moni- narkotyków przy tym systemie dotyczącym osób uza- torowania Narkotyków. leżnionych? Dziękuję pięknie. (Oklaski) Problemy związane z posiadaniem narkotyków trze- ba przedstawiać w sposób taki. Należy podkreślić, iż właściwie młodzież, która jest mylnie przekonana o Marszałek: znikomej szkodliwości środków odurzających, powin- na być przede wszystkim przedmiotem intensywnych Dziękuję. oddziaływań profilaktyczno-edukacyjnych, ponieważ Proszę bardzo. to właśnie młodzi ludzie generują główną falę popytu na narkotyki. Osadzanie ich w zakładach karnych po- woduje stygmatyzację, wpisanie w role dewiacyjne i Poseł Bolesław Piecha: bliskie kontakty ze światem przestępczym, co z pew- nością nie przyczynia się do normalnego funkcjonowa- Dziękuję bardzo. nia w społeczeństwie. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym uzu- Muszę powiedzieć, jak wyglądała ewolucja zapisu pełnić pytanie pana Krzyckiego skierowane do mini- rządowego, który jest zbieżny z zapisem z wniosku stra zdrowia: Jak sprawa penalizacji lub depenalizacji mniejszości. Pierwszy zapis, który był dyskutowany i jest rozwiązana w kraju, który ma największe doświad- poddany szerokiej dyskusji, to zapis o depenalizacji. czenia w walce z narkotykami, czyli w Stanach Zjed- Brzmiał on: Nie podlega karze sprawca występku okre- noczonych? Dziękuję bardzo. (Oklaski) ślonego w ust. 1, który posiada na własny użytek środ- ki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej. Po wielotygodniowej dyskusji, po wielu Marszałek: konsultacjach rząd 26 kwietnia 2005 r. zawarł w usta- wie taki zapis, jaki jest we wniosku mniejszości. Zgod- Dziękuję. nie z tym zapisem sąd będzie mógł odstąpić od wymie- Wszystkie pytania były kierowane do ministra zdro- rzenia kary w stosunku do osoby posiadającej środki wia, bo on w tej sprawie reprezentuje rząd. odurzające w nieznacznej ilości i na własny użytek, Proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu w przy jednoczesnym zobowiązaniu tej osoby do uczest- tym resorcie pana ministra Zbigniewa Podrazę. nictwa w programach edukacyjno-profilaktycznych lub profilaktyczno-terapeutycznych prowadzonych przez organizacje pozarządowe i zakłady opieki zdrowotnej Sekretarz Stanu nadzorowanych i finansowanych przez samorząd woje- w Ministerstwie Zdrowia wództwa. Takie rozwiązanie pozwala sądowi na indy- Zbigniew Podraza: widualne podejście do danej osoby, nie odbierając pań- stwu możliwości walki z dilerami narkotyków, a jed- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiedzi na nocześnie stwarzając szanse na prewencyjne działania pytania może zacznę od kwestii, jak wyglądają sprawy wobec posiadaczy-potencjalnych konsumentów środ- związane z penalizacją w ustawodawstwie w krajach ków odurzających. Unii Europejskiej. Ze względu na ustawodawstwa do- Chciałbym zaznaczyć, że wprowadzenie do ustawy tyczące posiadania narkotyków w Unii Europejskiej ww. przepisów nie naruszy istoty obecnego prawa – nie możemy wyróżnić obecnie dwie grupy państw. Pierw- jest to powrót do regulacji sprzed października 2000 r., sza grupa to państwa, w których w ustawodawstwie czyli depenalizacji – ale pozwoli na elastyczne reagowa- istnieje obecnie całkowity zakaz posiadania i używania nie w przypadku tzw. użytkowników okazjonalnych. narkotyków. Jest to m.in. Cypr, Francja, Finlandia, Gre- Jeśli chodzi o pytania, które zostały zadane, o to, cja, Luksemburg i Szwecja. I Stany Zjednoczone też, czy dzisiejsze prawo umożliwia kierowanie na leczenie, panie pośle. Drugą grupę stanowią państwa, w których to owszem, umożliwia. Przedstawię jednak analizę używanie narkotyków nie jest karane, a za ich posiada- kwestii związanych z wyrokami, jakie zapadały w nie na własny użytek nie przewiduje się kary pozbawie- związku z przestrzeganiem ustawy o narkomanii, po- nia wolności, jedynie kary administracyjne. Są to m.in. sługując się kilkoma cyframi. Skazani prawomocnie Czechy, Włochy, Belgia, Hiszpania, Estonia, Łotwa, przez sądy ogółem i skazani z ustawy o przeciwdziała- Portugalia i Irlandia. niu i zapobieganiu narkomani: rok 1999 – skazane z Z ostatniego raportu przygotowanego przez Euro- ustawy 2264 osoby; w 2003 r., czyli w okresie obowią- pejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narko- zywania obecnej ustawy, jest to 9815 osób. Jest to od manii w Lizbonie wynika, że obecnie można mówić o razu odpowiedź na pytanie pana posła Cymańskiego, trendzie do wprowadzania depenalizacji w wypadku jak się to ma do zachowań w praktyce. Ano w praktyce używania narkotyków, szczególnie w stosunku do osób to wygląda tak, że na 9815 skazanych z ustawy na karę posiadających niewielkie ich ilości na własny użytek. pozbawienia wolności, czyli jakby tę największą, jest Kara pozbawiania wolności zastępowana jest karami 7785 osób. To jest ponad 75%. administracyjnymi – skierowaniem osoby na leczenie (Głos z sali: Kary mogą być w zawieszeniu.) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 19. porządku dziennego – głosowanie 491

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Poseł Bolesław Piecha: Zbigniew Podraza Dziękuję bardzo. Oczywiście, mogą, ale jest to kara. Bez zawieszenia Wysoki Sejmie! Mam pytanie do ministra zdrowia. jest 1489, z zawieszeniem 6296. Natomiast cały proces Kilka miesięcy temu odbyło się tzw. posłuchanie w karny jest uruchamiany. Myślę, że to tyle. Dziękuję Ministerstwie Zdrowia. Na to posłuchanie były zapro- bardzo, panie marszałku. szone osoby fizyczne oraz różne stowarzyszenia, m.in. stowarzyszenia rodziców dzieci zagrożonych czy wręcz Marszałek: narkomanów, stowarzyszenia, które zajmują się lecze- niem, profilaktyką i edukacją. Dziękuję bardzo. Panie Ministrze! Proszę powiedzieć jednoznacznie: Za chwilę przystąpimy do głosowania. Apeluję je- Jaki był wniosek czy wynik tego posłuchania? Jaka część dynie o pohamowanie emocji. Rzecz wywołuje kontro- stowarzyszeń i osób fizycznych była przeciwko wprowa- wersje na całym świecie i nie ma systemu, który jest dzeniu depenalizacji i łagodzeniu obecnie obowiązują- powszechnie uznawany za lepszy od innego. Każdy to cych przepisów ustawy? Dziękuję bardzo. (Oklaski) rozstrzyga wedle swojego rozumu. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Marszałek: sku mniejszości wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Nie ma dalszych pytań. Kto jest przeciw? Proszę przedstawiciela rządu o udzielenie odpowiedzi. Kto się wstrzymał? Oddano 346 głosów. Za wnioskiem – 169, przeciw – 174, 3 wstrzymujące się. (Oklaski) Sekretarz Stanu Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości. w Ministerstwie Zdrowia W poprawce 1. do art. 70 ust. 1 oraz polegającej na Zbigniew Podraza: dodaniu ust. 2a wnioskodawcy proponują, aby w razie skazania za określone przestępstwa można było orzec Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pośle! przepadek przedmiotu przestępstwa oraz przedmiotów Kwestię depenalizacji mamy przesądzoną, państwo i narzędzi, które służyły do jego popełnienia, oraz aby przegłosowaliście. Natomiast jeśli chodzi o wysłucha- w takim przypadku nie orzekać, jeżeli środek odurzają- nie publiczne, to faktycznie większość była za penali- cy lub substancja psychotropowa są własnością osoby zacją. Poprawka, którą państwo zgłosiliście, jest utrzy- trzeciej, a sprawca uzyskał je w drodze przestępstwa lub maniem obecnego stanu, natomiast pozbawia ona moż- wykroczenia albo wszedł w ich posiadanie w sposób liwości objęcia działaniami edukacyjnymi osób, które rażąco naruszający obowiązki pracownicze albo warun- są zagrożone uzależnieniem, a więc osób, dla których ki umowy łączącej go z właścicielem tych środków. te działania są jak najbardziej wskazane. I o tym będzie Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. decydował prokurator. Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Marszałek: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Oddano 358 głosów. 355 – za poprawką, 2 – prze- Przystępujemy do głosowania. ciw, 1 wstrzymujący się. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- Stwierdzam, że Sejm przyjął 1. poprawkę. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawce 2. wnioskodawcy w nowym brzmieniu Kto jest przeciw? art. 72 proponują m.in., aby, w przypadku gdy osoba uzależniona, której zarzucono popełnienie przestęp- Kto się wstrzymał? stwa zagrożonego karą nieprzekraczającą 5 lat pozba- Oddano 369 głosów. Za poprawką – 194, przeciw wienia wolności, podda się leczeniu odwykowemu w – 174, 1 wstrzymujący się. (Oklaski) odpowiednim zakładzie opieki zdrowotnej, prokurator Stwierdzam, że Sejm przyjął 2. poprawkę. mógł zawiesić postępowanie do czasu zakończenia le- W poprawce 3. wnioskodawcy w nowym brzmieniu czenia oraz aby po podjęciu postępowania prokurator, art. 91 proponują, aby przepisy załącznika nr 2 do usta- uwzględniając wyniki leczenia, postanawiał o dalszym wy w zakresie dotyczącym ketaminy weszły w życie prowadzeniu postępowania albo występował do sądu również po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, a nie, z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania. jak proponuje komisja, z dniem 18 sierpnia 2006 r. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Pytanie? Proszę bardzo. Proszę o pytanie. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 492 Punkt 19. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Bolesław Piecha: wiedzialną. Po dokonaniu oceny przez wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego podmiot występuje do Dziękuję bardzo. głównego inspektora farmaceutyczne o wydanie ze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja jest bardzo zwolenia na wytwarzanie bądź przerób substancji kon- skomplikowana. Muszę powiedzieć dwa słowa o keta- trolowanych. minie. Ketamina jest środkiem, który jest używany w Życzę państwu powodzenia, jeśli w ciągu 14 dni, ci pakietach wojskowych, w przypadku ciężko rannych wszyscy, którzy są za to odpowiedzialni, a więc hurtow- żołnierzy stosuje się ją przeciwbólowo i jednocześnie nicy, wytwórcy, lekarze, lekarze weterynarii, i muszą wpływa ona bardzo silnie psychodepresyjnie. Z drugiej posiadać w swoich placówkach odpowiednie zabezpie- strony stosowana jest przez anestezjologów. Ketamina czenia, będą w stanie to wykonać. Dziękuję bardzo. jest również częścią tzw. tabletek gwałtu stosowanych w dyskotekach. Ketamina w tym wykazie powinna pod- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek legać specjalnemu nadzorowi w zakresie obrotu hurto- Sejmu Tomasz Nałęcz) wego i detalicznego, odpowiedniemu nadzorowi w za- kresie stosowania i wpisywania do ksiąg. Natomiast nie wiem, panie ministrze, dlaczego robi się tu wyjątek wła- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: śnie w przypadku tego środka. Nie oznacza to przecież niestosowania ketaminy. Czy przypadkiem nie stoją za Dziękuję. tym firmy farmaceutyczne, które mają określone zapasy Panie pośle, nie ma sprostowań. (Poruszenie na sali) na terytorium Polski i muszą je po prostu upłynnić? (Po- (Poseł Bolesław Piecha: Jedno słowo wyjaśnienia.) ruszenie na sali, oklaski) Panie pośle, dyskusja się już odbyła. Padło pytanie, padła odpowiedź. Przystępujemy do głosowania. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- prawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Nie ma innych pytań. Kto się wstrzymał? Proszę pana ministra o odpowiedź. W głosowaniu wzięło udział 367 posłów. Za – gło- sowało 199, przeciw – 163, 5 posłów wstrzymało się od głosu. (Oklaski) Sekretarz Stanu Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. w Ministerstwie Zdrowia Przystępujemy do głosowania nad całością projektu Zbigniew Podraza: ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zgadzam się cał- łości projektu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, kowicie z panem posłem, że powinna być wyłączona w brzmieniu proponowanym przez Komisję Zdrowia, i taką propozycję składamy. Z tym, że jest to okres roku wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę przejściowego (Poruszenie na sali), a jest to spowodo- i nacisnąć przycisk. wane… I nie tylko jest używana w anestezjologii, ale Kto jest przeciw? również w weterynarii. Kto się wstrzymał? (Głos z sali: W weterynarii?) W głosowaniu wzięło udział 374 posłów. Za głoso- Również, tak. wało 315, przeciw – 55, 4 posłów wstrzymało się od (Głos z sali: Choroba szalonych krów.) głosu. To może, jak państwo będziecie stosować. Jednak Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o przeciw- należy powiedzieć, że aby zafunkcjonowała, zgodnie działaniu narkomanii. z tym co proponuje się w pięciu unijnych krajach, Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. porządku w grupie substancji psychotropowych, w grupie II-P, dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządo- musi być pewien okres przejściowy na dostosowanie wym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodach zabezpieczenia w odniesieniu do tego leku. I np. hur- pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodach leka- townicy muszą zapewnić warunki przechowywania rza i lekarza dentysty zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii, co Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- wiąże się z montowaniem krat w oknach, systemem nego przez panią poseł Krystynę Herman i przeprowa- alarmowym, drzwiami o specjalnej konstrukcji, zamy- dził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawkę. kanymi co najmniej na dwa zamki o skomplikowanym W związku z tym Sejm postanowił o ponownym mechanizmie. Dodatkowo należy zatrudnić osobę o od- skierowaniu tego projektu ustawy do komisji w celu jej powiednich kwalifikacjach, odpowiedzialną za gospo- rozpatrzenia. darkę substancjami kontrolowanymi. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Jeśli chodzi o wytwórców, to muszą także zapewnić i panom posłom doręczone w druku nr 4270-A. odpowiednie warunki przechowywania surowców Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. i produktów finalnych, a także opracować system za- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pa- bezpieczeń podczas produkcji, ustanowić osobę odpo- nią poseł Krystynę Herman. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 20. porządku dziennego – głosowanie 493

Poseł Sprawozdawca Krystyna Herman: Komisję Zdrowia, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie dru- Kto jest przeciw? giego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie Kto się wstrzymał? ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy W głosowaniu wzięło udział 366 posłów. Za głoso- o zawodach lekarza i lekarza dentysty zgłoszono jedną wało 313, przeciw – 53, nikt się nie wstrzymał. poprawkę. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Komisja Zdrowia na posiedzeniu w dniu wczorajszy ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy rozpatrzyła tę poprawkę i rekomenduje Wysokiej Izbie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. jej przyjęcie. Dziękuję bardzo. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 51. porząd- ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środ- ków Przekazu o projekcie uchwały Sejmu RP w spra- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: wie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewi- zji z rocznego okresu działalności (druki nr 4143 i 4276) Dziękuję pani poseł. – głosowania. Przechodzimy do głosowania. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- posła Jerzego Wenderlicha. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4270. Komisja przedstawia jednocześnie, jak powiedziała pani poseł, wniosek mniejszości oraz poprawkę, nad Poseł Sprawozdawca Jerzy Wenderlich: którymi będziemy głosować w pierwszej kolejności. We wniosku mniejszości do art. 1 wnioskodawcy Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najkrócej. Otóż proponują między innymi, aby skreślić zmianę 20. do- podczas debaty nad projektem uchwały Sejmu Rzeczy- tyczącą art. 27a ust. 1 ustawy o zawodach pielęgniarki pospolitej Polskiej w sprawie sprawozdania Krajowej i położnej rozszerzającą o indywidualną praktykę i in- Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działal- dywidualną praktykę specjalistyczną zakaz wykony- ności zgłoszono 3 poprawki. Poprawka 1. wnosiła o odrzucenie sprawozdania. wania praktyki w zakładzie opieki zdrowotnej na pod- Komisja ten wniosek, tę poprawkę odrzuciła, utrzymu- stawie umowy cywilnoprawnej. jąc swoją pierwszą opinię rekomendującą przyjęcie Przystępujemy do głosowania. sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Poprawka 2. dotyczy tego, aby w strategii państwa mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. polskiego w dziedzinie mediów elektronicznych, która Kto jest przeciw? została przygotowana przez Krajową Radę, szczególny Kto się wstrzymał? nacisk położyć na to, na co zresztą zwraca większość W głosowaniu wzięło udział 366 posłów. Za głosowa- posłów, aby zapisano wzmocnienie samodzielności od- ło 74, przeciw – 292, nikt nie wstrzymał się od głosu. działów terenowych, wzmocnienie warstwy programo- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. wej w części regionalnej. W poprawce do art. 2 wnioskodawcy proponują, aby I ostatnia poprawka, której przyjęcie komisja reko- w art. 19c ustawy o zawodach lekarza i lekarza denty- menduje, to poprawka 3. Sejm zwraca się w tej popraw- sty dodać ust. 1a stanowiący, że organizator kształcenia ce do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, by w po- obowiązany jest przekazać informację, o której mowa rozumieniu i we współpracy z Zarządem Telewizji w ust. 5 również okręgowej radzie lekarskiej właściwej Polskiej podjęła działania na rzecz utrwalenia, przypo- dla miejsca prowadzenia kształcenia na terenie objętym mnienia i upowszechnienia 50-letniego dorobku tele- działaniem organu prowadzącego rejestr. wizji. Dziękuję bardzo. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem jedynej Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Dziękuję panu posłowi. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. W głosowaniu wzięło udział 366 posłów. Za głoso- Komisja przedstawia poprawki, nad którymi głoso- wało 359, 7 posłów głosowało przeciw, nikt się nie wać będziemy w pierwszej kolejności. wstrzymał. W poprawce 1. wnioskodawcy proponują, aby treści Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. projektu uchwały nadać brzmienie: „Sejm Rzeczypospo- Przystępujemy do głosowania nad całością projektu litej Polskiej odrzuca sprawozdanie Krajowej Rady Ra- ustawy. diofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności”. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. łości projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodach lekarza wość pozostałych propozycji. i lekarza dentysty w brzmieniu proponowanym przez Przystępujemy do głosowania. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 494 Punkt 51. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz W głosowaniu wzięło udział 370 posłów. Za głoso- wało 220, przeciw – 150, nikt nie wstrzymał się od Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- głosu. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie Kto jest przeciw? sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Kto się wstrzymał? z rocznego okresu działalności. W głosowaniu wzięło udział 368 posłów. Za głosowa- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 52. porząd- ło 131, przeciw – 236, 1 poseł wstrzymał się od głosu. ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. oraz Komisji Ustawodawczej o: W poprawce 2. wnioskodawcy proponują dodać 1) poselskim projekcie ustawy o Prokuratorii Ge- akapity w brzmieniu: neralnej Skarbu Państwa, „Sejm, doceniając ważność prac nad strategią pań- 2) poselskim projekcie ustawy o Prokuratorii Ge- stwa polskiego w dziedzinie mediów elektronicznych, neralnej Rzeczypospolitej Polskiej, zwraca uwagę na konieczność zagwarantowania odpo- 3) rządowym projekcie ustawy o Prokuratorii Ge- wiedniej pozycji radia i telewizji publicznej. neralnej Skarbu Państwa Jednym z wyróżników Telewizji Polskiej SA są od- (druki nr 1834, 2791, 3259, 4189 i 4189-A) – trzecie działy terenowe, które zakorzenione w lokalnej spo- czytanie. łeczności skupiają życie kulturalne i odpowiadają na Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pa- zapotrzebowanie społeczeństwa obywatelskiego. nią poseł Joannę Grobel-Proszowską. Sejm wzywa Krajową Radę Radiofonii i Telewizji do przeciwstawiania się wszelkim projektom ograni- czającym rolę i samodzielność oddziałów terenowych, Poseł Sprawozdawca a także apeluje o zapewnienie im odpowiednich warun- Joanna Grobel-Proszowska: ków dla wypełniania ich misji”. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W trak- Przystępujemy do głosowania. cie drugiego czytania do projektu ustawy o Prokurato- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- rii Generalnej Skarbu Państwa zgłoszono 34 poprawki, które połączone Komisje: Skarbu Państwa i Ustawo- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dawcza rozpatrzyły na posiedzeniu w dniu 6 lipca. Wie- Kto jest przeciw? le poprawek naruszało konstrukcję ustawy przez usy- Kto się wstrzymał? tuowanie Prokuratorii Generalnej jako centralnego W głosowaniu wzięło udział 367 posłów. Wszyscy organu administracji rządowej przyporządkowanego posłowie, czyli 367, byli za. Radzie Ministrów i wyposażonego w kompetencje Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. kontrolne nad rozporządzaniem majątkiem Skarbu W poprawce 3. wnioskodawcy proponują dodać Państwa, co ponownie naruszałoby art. 146 i 218 kon- akapit w brzmieniu: „Sejm zwraca się do Krajowej stytucji. Rady Radiofonii i Telewizji, by w porozumieniu i we Wysoka Izba była uprzejma nie wyrazić zgody na współpracy z Zarządem Telewizji Polskiej SA podjęła to, żeby istniała aplikacja w Prokuratorii Generalnej, działania na rzecz utrwalenia, przypomnienia i upo- stąd też radcy Prokuratorii Generalnej mają się wywo- wszechnienia 50-letniego dorobku Telewizji Polskiej”. dzić z różnych zawodów prawniczych, które to zawody Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. prawnicze mają określone uprawnienia. Poprawki ogra- Przystępujemy do głosowania. niczające te uprawnienia wyłącznie w stosunku do rad- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- ców Prokuratorii Generalnej spowodują niemożność prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. naboru najlepszej kadry prawniczej do prokuratorii. Kto jest przeciw? Ostatecznie komisje negatywnie zaopiniowały Kto się wstrzymał? wszystkie poprawki, z wyjątkiem poprawki nr 33, któ- W głosowaniu wzięło udział 371 posłów. Za głosowało ra umożliwi rozpoczęcie prac nad budowaniem Proku- 247, przeciw – 110, 14 posłów wstrzymało się od głosu. ratorii Generalnej. Dziękuję bardzo. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- łości projektu uchwały w sprawie sprawozdania Dziękuję pani poseł. Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okre- Przechodzimy do głosowania. su działalności w brzmieniu przedłożenia zawartego w Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- druku nr 4143, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce wartego w sprawozdaniu w druku nr 4189. podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisje przedstawiają również wnioski mniejszo- Kto jest przeciw? ści oraz, w dodatkowym sprawozdaniu, poprawki, nad Kto się wstrzymał? którymi będziemy głosować w pierwszej kolejności. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 52. porządku dziennego – głosowanie 495

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz które wyraźnie sytuują tę problematykę w gestii Rady Ministrów i ministra skarbu państwa czy ministra wła- W 1. poprawce wnioskodawcy, przez nadanie pro- ściwego do spraw skarbu państwa jako ministra kon- jektowi ustawy nowego brzmienia, proponują między stytucyjnego. To są między innymi te artykuły, o któ- innymi, aby Prokuratoria Generalna była centralnym rych mówiła pani poseł sprawozdawca. Druga sprawa organem administracji państwowej i podlegała preze- to oczywiście zakres działania i funkcjonowania Naj- sowi Rady Ministrów oraz aby do jej zadań należało wyższej Izby Kontroli. zastępstwo Skarbu Państwa przed sądami i innymi or- To, co w swoim sprawozdaniu proponują połączone ganami w sprawach dotyczących praw i interesów ma- komisje, nie wkracza w kompetencje Najwyższej Izby jątkowych Skarbu Państwa. Kontroli i nie będzie powodowało kolizji z funkcjono- Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- waniem Najwyższej Izby Kontroli, jeżeli to sprawoz- wość pozostałych propozycji. danie będzie przez Wysoką Izbę w tym zakresie przy- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. jęte. W innym przypadku narażamy się ponownie na Pan poseł Kłopotek. Proszę bardzo. zawetowanie ustawy, bo taka była między innymi pod- stawa weta prezydenckiego kilka lat temu, kiedy była próba przyjęcia tej ustawy. Poseł Eugeniusz Kłopotek:

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę przypo- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: mnieć, że w naszej koncepcji celów Prokuratorii Gene- ralnej miałaby ona nie tylko pełnić zastępstwo Skarbu Bardzo dziękuję panu ministrowi. Państwa w sprawach z powództwa cywilnego, ale rów- Przystępujemy do głosowania. nież miałaby mieć wzgląd i baczenie na procesy pry- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- watyzacyjne zachodzące w naszym kraju. Wiem, że prawki, a tym samym za przyjęciem projektu ustawy być może jest już trochę za późno, ale pytam: Dlaczego o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, w brzmie- rząd tak uporczywie, od samego początku, odrzuca – niu proponowanym przez wnioskodawców, zechce pod- a w ślad za rządem niektóre kluby parlamentarne, cho- nieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? ciażby SLD, SdPl, Platforma Obywatelska – drugi cel Kto się wstrzymał? tej prokuratorii, to, by miała wpływ na procesy prywa- W głosowaniu wzięło udział 352 posłów. Za głosowało tyzacyjne odbywające się w naszym kraju? (Oklaski) 125, przeciw – 223, 4 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W 2. poprawce do art. 1 ust. 3 wnioskodawcy propo- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: nują, aby nadzór nad Prokuratorią Generalną sprawował prezes Rady Ministrów, a nie, jak proponują komisje, Dziękuję. minister właściwy do spraw Skarbu Państwa. Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Prze- Z poprawką tą łączy się poprawka 32., polegająca mysława Morysiaka. na skreśleniu art. 79. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Podsekretarz Stanu Przystępujemy do głosowania. w Ministerstwie Skarbu Państwa Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Przemysław Morysiak: wek 2. i 32., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd, przedstawia- Kto się wstrzymał? jąc swój projekt ustawy o Prokuratorii Generalnej, za- W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za głoso- proponował Wysokiej Izbie, aby Prokuratoria General- wało 124, przeciw – 231 posłów, 1 poseł wstrzymał się na była kolegialnym adwokatem państwa, aby przede od głosu. wszystkim spełniała funkcję zastępstwa procesowego Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Skarbu Państwa, jak również funkcję opiniodawczo- W 6. poprawce do art. 4 ust. 1 wnioskodawcy pro- -doradczą dla administracji rządowej. Zarówno w trak- ponują, aby do zadań Prokuratorii Generalnej należało cie pracy podkomisji, połączonych komisji, jak i dru- między innymi: zgłaszanie sprzeciwu w zakresie roz- giego czytania, tej dyskusji, która się odbyła w trakcie porządzania mieniem Skarbu Państwa oraz kontrola drugiego czytania, nikt z klubów nie miał wątpliwości, umów, których stroną był Skarb Państwa, zawartych że to jest do przyjęcia. Nie usłyszałem żadnego głosu przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. sprzeciwu w tym zakresie. Odpowiadając natomiast Z poprawką tą łączą się poprawki: 3., 10. i 31. panu posłowi, tak jak już wielokrotnie to czyniłem w Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. trakcie obrad zarówno podkomisji, jak i połączonych Komisje wnoszą o ich odrzucenie. komisji, jak też w trakcie drugiego czytania, chcę po- Przyjęcie tych propozycji spowoduje bezprzedmio- wiedzieć, że myślę, iż trzeba zwrócić uwagę na co naj- towość poprawek: 5., od 7. do 9., 13. i 15. mniej dwie sprawy. Pierwsza to zapisy konstytucji, Pani poseł Grabicka. Bardzo proszę. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 496 Punkt 52. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Krystyna Grabicka: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Za głosowa- Dziękuję. ło 121, przeciw – 236, nikt nie wstrzymał się od głosu. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. rządu. Dlaczego rząd nie chce wyrazić zgody na roz- W 1. wniosku mniejszości do art. 3 wnioskodawca szerzenie kompetencji Prokuratorii Generalnej w taki proponuje, aby minister właściwy do spraw Skarbu sposób, aby mogła być ona wyposażona w prawo sprze- Państwa składał corocznie Sejmowi, w terminie do ciwu wobec niekorzystnych rozporządzeń majątkiem dnia 31 marca, sprawozdanie z działalności Prokurato- Skarbu Państwa i aby miała prawo kontroli umów za- rii Generalnej w poprzednim roku kalendarzowym. wartych przed dniem wejścia w życie tej ustawy? Natomiast komisje proponują, aby prezes Prokura- Argument, jakoby taki zapis był sprzeczny z kon- torii Generalnej składał corocznie sprawozdanie Ra- stytucją, jest fałszywy, a poprawka dotycząca równo- dzie Ministrów. czesnej zmiany w ustawie o zasadach przysługujących Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmioto- Skarbowi Państwa powoduje, że wprowadzenie prawa wość 4. poprawki. sprzeciwu nie jest sprzeczne z tą ustawą. Czy rząd boi Przystępujemy do głosowania. się kontroli tych umów dlatego, że nie chce, aby ujaw- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. niono powiązania polityków z tzw. biznesu podczas wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć procesów prywatyzacyjnych? Dziękuję. (Oklaski) przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za głosowa- ło 298, przeciw – 62, nikt nie wstrzymał się od głosu. Dziękuję pani poseł. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął. Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Prze- 4. poprawka jest bezprzedmiotowa. Przechodzimy mysława Morysiaka. do poprawki 5. W 5. poprawce do art. 4 wnioskodawcy w nowym brzmieniu ust. 1 i 2 proponują, aby: Podsekretarz Stanu — do zadań Prokuratorii Generalnej należało za- w Ministerstwie Skarbu Państwa stępstwo skarbu państwa przed sądami i innymi orga- Przemysław Morysiak: nami w sprawach dotyczących praw i interesów mająt- kowych Skarbu Państwa, a także wydawanie opinii w Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O dwóch powo- odniesieniu do projektów umów, których stroną ma być dach już mówiłem, nie będę powtarzał wątku konsty- Skarb Państwa, tucyjnego i co do kolizji materii, jeżeli chodzi o Naj- — zastępstwem Skarbu Państwa było wykonywanie wyższą Izbę Kontroli. Dołożę w tym przypadku jeszcze za Skarb Państwa i w jego imieniu czynności proceso- trzeci argument, przy czym ten drugi, dotyczący NIK, wych w postępowaniu, którego stroną, wnioskodawcą, jest akurat w przypadku tych poprawek, tego zbioru uczestnikiem lub interwenientem jest Skarb Państwa. poprawek, jeszcze mocniejszy. Z poprawką tą wiążą się poprawki 8., 9. i 15. Trzeci argument. Całe rozporządzanie majątkiem Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Skarbu Państwa jest poddane Kodeksowi postępowania Komisje wnoszą o ich odrzucenie. administracyjnego. Prokuratoria zgodnie z projektem Przyjęcie tych propozycji spowoduje bezprzedmio- ustawy nie jest centralnym organem administracji rzą- towość poprawek 7. i 13. dowej. W związku z tym nie ma możliwości, aby wy- Przystępujemy do głosowania. dawać określone decyzje, które będą pod ten rygor Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek postępowania administracyjnego podpadały. To jest 5., 8., 9. i 15., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ewidentna kolizja, jeżeli chodzi o prawo. Jeżeli do tego Kto jest przeciw? dołożymy jeszcze kolizję z całą sferą działalności Naj- Kto się wstrzymał? wyższej Izby Kontroli, która notabene kontroluje na W głosowaniu wzięło udział 364 posłów. Za głoso- bieżąco i na okrągło poczynania Ministerstwa Skarbu wało 126, przeciw – 238 posłów, nikt nie wstrzymał się Państwa, to już niewiele jest do dodania. od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W 7. poprawce do art. 4 ust. 1 wnioskodawcy pro- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: ponują skreślić pkt 4 stanowiący, że do zadań Prokura- torii Generalnej należy wydawanie opinii prawnych. Dziękuję panu ministrowi. Z poprawką tą łączy się 13. poprawka polegająca na Przystępujemy do głosowania. skreśleniu art. 10. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. wek: 3., 6., 10. i 31., zechce podnieść rękę i nacisnąć Komisje wnoszą o ich odrzucenie. przycisk. Przyjęcie tych propozycji spowoduje bezprzedmio- Kto jest przeciw? towość poprawek 11., 12. i 14. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 52. porządku dziennego – głosowanie 497

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz stracji państwowej, wynika jasno, że powyżej 1 mln zł tych spraw na dzień dzisiejszy jest około 1000. Lawi- Przystępujemy do głosowania. nowo rośnie ilość spraw poniżej 1 mln zł właśnie, oko- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- ło 500 tys. zł, i tych spraw w samych ministerstwach wek 7. i 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. jest prawie 10 tys., a w całej administracji prawie 30 Kto jest przeciw? tys. Tak więc ta cezura, która została przyjęta w posta- Kto się wstrzymał? ci 1 mln zł, przede wszystkim umożliwiała podjęcie W głosowaniu wzięło udział 365 posłów. 101 po- tych spraw, które są istotne z punktu widzenia wartości słów głosowało za, przeciw – 263, 1 poseł wstrzymał sporu, a jednocześnie umożliwia ich profesjonalne pro- się od głosu. wadzenie, bo o to przede wszystkim chodzi. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W 2. wniosku mniejszości do art. 4 wnioskodawca w dodawanym ust. 5 proponuje, aby Prokuratoria Ge- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: neralna nie wykonywała zastępstwa procesowego pań- stwowych osób prawnych. Dziękuję bardzo panu ministrowi. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. (Poseł Eugeniusz Kłopotek: Proszę dodać, że poni- wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć żej może.) przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Podsekretarz Stanu W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za głoso- w Ministerstwie Skarbu Państwa wało 197 posłów, przeciw – 163, 1 poseł wstrzymał się Przemysław Morysiak: od głosu. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął. Oczywiście. Jeżeli można, panie marszałku, jeszcze W 11. poprawce do art. 8 ust. 1 wnioskodawcy pro- jedną słuszną uwagę od razu podam. ponują, aby zastępstwo procesowe Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną było obowiązkowe, jeże- li wartość przedmiotu sprawy przewyższa kwotę 500 Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: tys. zł, a nie, jak proponują komisje, 1 mln zł. Z poprawką tą łączą się poprawki 12. i 14. Tak, bardzo proszę. Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Pani poseł Grabicka, bardzo proszę. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Poseł Krystyna Grabicka: Przemysław Morysiak:

Dziękuję. Ustawa przewiduje możliwość przejmowania przez Pro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Te poprawki spra- kuratorię Generalną, o tym też już wielokrotnie mówiliśmy, wiają, że zastępstwo procesowe Skarbu Państwa jest spraw poniżej 1 mln zł w trybie obligatoryjnym. obowiązkowe, jeśli wartość sprawy przekracza 500 tys. zł, a nie dopiero powyżej 1 mln zł. Powodują także, że prokuratoria nie może odmówić wydania opinii prawnej, Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: jeśli wartość sprawy przekracza 500 tys. zł. Pytanie do rządu: Czy prawdą jest, że nieprzyjęcie tych poprawek Dziękuję bardzo. spowoduje mniejszy nadzór nad majątkiem narodowym Przystępujemy do głosowania. ze strony prokuratorii? Dziękuję. (Oklaski) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 11., 12. i 14., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 350 posłów. Za głosowa- Dziękuję, pani poseł. ło 43, przeciw – 306, 1 poseł wstrzymał się od głosu. Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Prze- Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. mysława Morysiaka. Poprawki od 12. do 15. już rozpatrzyliśmy. W 16. poprawce do art. 29 wnioskodawcy w nowym Podsekretarz Stanu brzmieniu ust. 2 proponują, aby wymóg określony w w Ministerstwie Skarbu Państwa ust. 1 pkt 4 nie dotyczył osoby, która posiada tytuł na- Przemysław Morysiak: ukowy profesora. Z poprawką tą łączą się poprawki 18. i 19. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z informacji, któ- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. re posiadamy, a które zostały zebrane z całej admini- Komisje wnoszą o ich odrzucenie. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 498 Punkt 52. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za głoso- wało 67 posłów, przeciw – 282 posłów, 12 posłów Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- wstrzymało się od głosu. wość 17. poprawki. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Przystępujemy do głosowania. W 23. poprawce do art. 43 ust. 2 wnioskodawcy pro- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- ponują, aby określone przez Radę Ministrów, w drodze wek 16., 18. i 19., zechce podnieść rękę i nacisnąć przy- rozporządzenia, wynagrodzenia radców nie mogły cisk. przekraczać 130% wynagrodzenia zasadniczego odpo- Kto jest przeciw? wiednio sędziego sądu rejonowego i sędziego sądu Kto się wstrzymał? okręgowego. W głosowaniu wzięło udział 358 posłów. Za głoso- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. wało 18 posłów, przeciw – 340, nikt nie wstrzymał się Przystępujemy do głosowania. od głosu. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 23. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W 17. poprawce do art. 29 ust. 2 wnioskodawcy pro- Kto jest przeciw? ponują, aby wymóg określony w ust. 1 pkt 4 nie doty- Kto się wstrzymał? czył wyłącznie osoby, która posiada tytuł naukowy W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za głoso- profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego wało 150, przeciw – 210 posłów, 1 poseł wstrzymał się nauk prawnych. od głosu. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Konsekwencją przyjęcia 17. poprawki będzie skre- Poprawkę 24. już rozpatrzyliśmy. ślenie pkt. 5 w art. 30. W 25. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić Przystępujemy do głosowania. art. 48 stanowiący o przysługującym radcy corocznym Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. po- dodatkowym urlopie wypoczynkowym. prawki, wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. i nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25. Kto się wstrzymał? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za głosowa- Kto jest przeciw? ło 91, przeciw – 269, nikt nie wstrzymał się od głosu. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W głosowaniu wzięło udział 366 posłów. Za głoso- W 20. poprawce do art. 32 wnioskodawcy proponu- wało 59, przeciw – 284 posłów, 23 posłów wstrzymało ją, aby prezes Prokuratorii Generalnej powoływał rad- się od głosu. ców Prokuratorii Generalnej, a nie, jak proponują ko- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. misje, mianował. W 26. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić Z poprawką tą łączą się poprawki 21., 28. i 30. art. 49 stanowiący o możliwości udzielenia radcy płat- Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącz- nego urlopu dla poratowania zdrowia. nie. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 26. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wek 20., 21., 28. i 30., zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto jest przeciw? przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 363 posłów. Za głoso- Kto się wstrzymał? wało 85, przeciw – 260 posłów, 18 wstrzymało się od W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za głosowa- głosu. ło 84, przeciw – 277, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W 27. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić W 22. poprawce do art. 43 ust. 1 wnioskodawcy pro- art. 50 stanowiący o jednorazowej odprawie przysłu- ponują, aby w skład wynagrodzenia radcy nie wchodził gującej radcy, którego stosunek pracy został rozwiąza- dodatek za wieloletnią pracę w Prokuratorii Generalnej. ny z powodu nabycia prawa do renty z tytułu niezdol- Z poprawką tą łączy się 24. poprawka polegająca na ności do pracy lub emerytury. skreśleniu art. 44. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Przystępujemy do głosowania. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27. Przystępujemy do głosowania. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Kto jest przeciw? wek 22. i 24., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 363 posłów. Za głosowa- Kto się wstrzymał? ło 89, przeciw – 274, nikt nie wstrzymał się od głosu. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkty 52. i 53. porządku dziennego – głosowanie 499

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 53. porząd- ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Roz- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. woju Wsi o poselskim projekcie ustawy o zmianie usta- Poprawkę 28. już rozpatrzyliśmy. wy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Moderni- W 29. poprawce do art. 52 wnioskodawcy proponują zacji Rolnictwa ( druki nr 4109, 4161 i 4161-A) – trzecie skreślić ust. od 5. do 8. stanowiące m.in. o przysługują- czytanie. cym radcy świadczeniu pieniężnym ze środków budżetu Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana państwa w przypadku rozwiązania stosunku pracy w posła Stanisława Kopcia. razie reorganizacji w Prokuratorii Generalnej, jeżeli przeniesienie na inne stanowisko nie jest możliwe. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Poseł Sprawozdawca Stanisław Kopeć: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 29. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. czytania zgłoszono 12 poprawek. Komisja Rolnictwa Kto jest przeciw? i Rozwoju Wsi rozpatrzyła te poprawki 5 lipca i reko- Kto się wstrzymał? menduje ich przyjęcie Wysokiej Izbie w całości. Po- W głosowaniu wzięło udział 366 posłów. Za głoso- prawki 5., 6., 7., 11 oraz 8. i 9. powinny być głosowane wało 65, przeciw – 285 posłów, 16 posłów wstrzymało łącznie. Wszystkie te poprawki są zgodne z prawem się od głosu. Unii Europejskiej. Dziękuję. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Poprawki od 30. do 32. już rozpatrzyliśmy. W 33. poprawce wnioskodawcy w dodawanym art. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: 84a proponują, aby do dnia 31 grudnia 2005 r. koszty organizacji i funkcjonowania Prokuratorii Generalnej Bardzo dziękuję panu posłowi. w 2005 r. finansowane były ze środków Funduszu Skar- Przechodzimy do głosowania. bu Państwa, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 3 usta- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- wy o komercjalizacji i prywatyzacji, a w przypadku wartego w sprawozdaniu w druku nr 4161. braku wystarczających środków na pokrycie tych kosz- Komisja przedstawia również, w dodatkowym spra- tów uzupełnienie następowało z rezerwy ogólnej Rady wozdaniu, poprawki, nad którymi głosować będziemy Ministrów. w pierwszej kolejności. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Poprawki od 1. do 9. zgłoszone zostały do art. 1 Przyjęcie tej propozycji spowoduje bezprzedmioto- projektu ustawy zawierającego zmiany do ustawy wość 34. poprawki. o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Konsekwencją jej przyjęcia będzie zmiana w art. 85 Rolnictwa. zawarta w sprawozdaniu. W poprawce 1., polegającej na nadaniu nowego Przystępujemy do głosowania. brzmienia art. 3b, wnioskodawcy proponują, aby agen- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 33. cja realizowała również zadania powierzone jej na pod- poprawki wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę stawie umów lub porozumień z instytucją zarządzającą i nacisnąć przycisk. w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy o Narodowym Planie Kto jest przeciw? Rozwoju, związane z realizacją sektorowego programu Kto się wstrzymał? operacyjnego, w szczególności w zakresie wdrażania W głosowaniu wzięło udział 369 posłów. Za było tego programu, dokonywania płatności na rzecz bene- 265 posłów, przeciw – 104, nikt nie wstrzymał się od ficjenta oraz dochodzenia należności z tytułu wpłaco- głosu. nych środków. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Poprawka 34. jest bezprzedmiotowa. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania nad całością projektu Kto za pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. ustawy. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Kto jest przeciw? łości projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Kto się wstrzymał? Państwa w brzmieniu proponowanym przez Komisję W głosowaniu wzięło udział 363 posłów. Za głoso- Skarbu Państwa oraz Komisję Ustawodawczą, wraz wało 310 posłów, przeciw – 53, nikt nie wstrzymał się z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i na- od głosu. cisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto jest przeciw? W poprawce 2. do art. 3g ust. 2 wnioskodawcy pro- Kto się wstrzymał? ponują, aby warunkiem uzyskania dopłat było posia- W głosowaniu wzięło udział 367 posłów. Za głoso- danie przez producenta rolnego działek rolnych, na wało 361, 1 poseł głosował przeciw, 5 się wstrzymało. których prowadzona jest plantacja wykorzystywanych Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o Prokurato- na cele energetyczne wierzby lub róży bezkolcowej, rii Generalnej Skarbu Państwa. o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 1ha, oraz aby 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 500 Punkt 53. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 5., 6., 7. i 11., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. za działkę rolną uważać zwarty obszar gruntu rolnego, Kto jest przeciw? na którym jest prowadzona jedna uprawa, o powierzch- Kto się wstrzymał? ni nie mniejszej niż 0,1 ha wchodzący w skład gospo- W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za głoso- darstwa rolnego. wało 292, przeciw – 20 posłów, 48 wstrzymało się od Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. głosu. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- W poprawce 8. do art. 11 ust. 4 wnioskodawcy pro- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ponują m.in., aby prezes agencji ustalał, w drodze de- Kto jest przeciw? cyzji administracyjnej, również kwoty nienależnie lub Kto się wstrzymał? nadmiernie pobranych środków pochodzących z fun- W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za głoso- duszy Unii Europejskiej. wało 359, przeciw – 1 poseł, 1 poseł wstrzymał się od Z poprawką tą łączy się poprawka 9. głosu. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Komisja wnosi o ich przyjęcie. W poprawce 3. do art. 3h wnioskodawcy proponują Przystępujemy do głosowania. m.in., aby dopłaty na wniosek producenta rolnego przy- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- znawał, w drodze decyzji administracyjnej, właściwy wek 8. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnio- Kto jest przeciw? skodawcy dyrektor oddziału regionalnego agencji, aby Kto się wstrzymał? odwołanie od tej decyzji nie wstrzymywało jej wyko- W głosowaniu wzięło udział 363 posłów. Za głoso- nania oraz aby wniosek o dopłaty wypełniać na formu- wało 362, jeden poseł zagłosował przeciw, nikt nie larzu opracowanym i udostępnianym przez agencję. wstrzymał się od głosu. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. Przystępujemy do głosowania. W poprawce 10. do art. 2 projektu ustawy nowelizu- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- jącej, polegającej na dodaniu ust. 2, wnioskodawcy pro- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ponują, aby postępowanie administracyjne w sprawie Kto jest przeciw? przyznania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych, Kto się wstrzymał? o których mowa w przepisach o płatnościach bezpośred- W głosowaniu wzięło udział 367 posłów. Wszyscy nich do gruntów rolnych, w zakresie działek rolnych, na posłowie, 367, głosowali za. których prowadzona jest plantacja wierzby lub róży bez- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. kolcowej wykorzystywanych na cele energetyczne, wsz- W poprawce 4. do art. 3i ust. 10, polegającej na do- częte i niezakończone decyzją ostateczną do dnia wejścia daniu punktu 2a, wnioskodawcy proponują, aby mini- w życie niniejszej ustawy, podlegało umorzeniu. ster właściwy do spraw rozwoju wsi, w drodze rozpo- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. rządzenia, określił również szczegółowe warunki i tryb Przystępujemy do głosowania. udzielania dopłat z tytułu prowadzenia plantacji wierz- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. by lub róży bezkolcowej wykorzystywanych na cele poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. energetyczne oraz procentowy wskaźnik kontroli pro- Kto jest przeciw? ducentów rolnych prowadzących te plantacje, mając na Kto się wstrzymał? względzie zapewnienie prawidłowej realizacji pomocy W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za głoso- finansowej. wało 360 posłów, 1 był przeciw, nikt nie wstrzymał się Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. od głosu. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- Poprawkę 11. już rozpatrzyliśmy. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawce 12. do art. 3 projektu ustawy noweli- Kto jest przeciw? zującej wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła Kto się wstrzymał? w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjąt- W głosowaniu wzięło udział 363 posłów. Wszyscy kiem art. 1 pkt 1 i art. 2, które wchodzą w życie z dniem posłowie, czyli 363, głosowali za. ogłoszenia. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. W poprawce 6. wnioskodawcy proponują, aby skre- Przystępujemy do głosowania. ślić art. 6 stanowiący, że organem opiniodawczo-do- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. radczym prezesa Agencji Restrukturyzacji i Moderni- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zacji Rolnictwa jest rada agencji. Kto jest przeciw? Z poprawką tą łączą się poprawki 5., 7. i 11. Kto się wstrzymał? Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. W głosowaniu wzięło udział 363 posłów. Za głoso- Komisja wnosi o ich przyjęcie. wało 360 posłów, 3 – przeciw, nikt nie wstrzymał się Przystępujemy do głosowania. od głosu. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkty 53. i 54. porządku dziennego – głosowanie 501

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Poseł Krystyna Grabicka:

Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Dziękuję. Przystępujemy do głosowania na całością projektu Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy. sprawił, że po raz pierwszy od 30 lat pracownik, który Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- składa odwołanie na przykład od nieuzasadnionego łości projektu ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu wypowiedzenia umowy o pracę, nie płaci wprawdzie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w wpisów pierwszej instancji, ale już od odwołania, czy- brzmieniu proponowanym przez Komisję Rolnictwa li apelacji, zażalenia czy skargi kasacyjnej musi zapła- i Rozwoju Wsi, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce cić 30 zł. Nie jest to wprawdzie duża kwota dla rządu podnieść rękę i nacisnąć przycisk. i posłów, ale dla pracownika wyrzuconego z pracy Kto jest przeciw? może stanowić barierę zaporową. Dlaczego rząd upiera Kto się wstrzymał? się przy tej opłacie, skoro do tej pory jej nie było? Dzię- W głosowaniu wzięło udział 363 posłów. Wszyscy kuję. (Oklaski) posłowie, 363, głosowali za. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Mo- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: dernizacji Rolnictwa. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 54. porząd- Bardzo dziękuję, pani poseł. ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Je- i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o rzą- rzego Żuralskiego. dowym projekcie ustawy o kosztach sądowych w spra- wach cywilnych, o zmianie ustawy Kodeks postępowa- nia cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw Podsekretarz Stanu (druki nr 2582, 3804, 3804-A) – trzecie czytanie. w Ministerstwie Sprawiedliwości Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pa- Jerzy Żuralski: nią poseł Bożenę Kizińską. Bardzo proszę, pani poseł. (Gwar na sali) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o opłatę stałą w tym wypadku, jest to kwota nieznacz- na i jest to kwota, która po prostu ma zapobiec pieniac- Poseł Sprawozdawca Bożena Kizińska: twu. Chodzi o sytuacje, kiedy jest już po wyroku pierwszej instancji i bardzo często się zdarza, że strona, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm na posiedze- która ma małe wątpliwości, minimalne, albo ich wcale niu w dniu 1 lipca skierował ponownie do Komisji Spra- nie ma, niejako dla zasady wnosi środki odwoławcze. wiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawo- I ta kwota w kwocie 30 zł ma temu zapobiec. Natomiast dawczej rządowy projekt ustawy o kosztach sądowych w sytuacjach skrajnych, bardzo drastycznych istnieje w sprawach cywilnych w celu rozpatrzeniu siedmiu zawsze możliwość całkowitego zwolnienia od kosztów poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. sądowych i to każdą stronę może uchronić; ta najbar- Połączone komisje po rozpatrzeniu poprawek w dziej biedna, która jest bez pracy, bez środków do życia, dniu 5 lipca wnoszą o odrzucenie poprawek 1., 2., 3. może być zupełnie zwolniona. Dziękuję. i 6. oraz o przyjęcie poprawek 4., 5. i 7. Dziękuję bar- dzo. (Oklaski) Wicemarszałek Tomasz Nałęcz:

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Dziękuję panu ministrowi. Przystępujemy do głosowania. Bardzo dziękuję, pani poseł. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Przechodzimy do głosowania. prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- Kto jest przeciw? wartego w sprawozdaniu w druku nr 3804. Kto się wstrzymał? Komisje przedstawiają jednocześnie poprawki, nad W głosowaniu wzięło udział 324 posłów. Za głosowało którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. 106, przeciw – 216, 2 posłów wstrzymało się od głosu. W poprawce 1. do art. 34 wnioskodawcy proponują Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. m.in., aby w sprawach z zakresu prawa pracy opłaty W poprawce 2. do art. 39 wnioskodawcy proponują, były pobierane wyłącznie wówczas, gdy wartość przed- aby od wniosku o stwierdzenie nabycia własności nieru- miotu sporu przewyższa kwotę 50 tys. zł. chomości przez zasiedzenie pobierać opłatę stałą w kwo- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. cie 500, a nie, jak proponują komisje, 2000 tys. zł. Przystępujemy do... Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Pani poseł Grabicka, proszę bardzo. Przystępujemy do głosowania. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 502 Punkt 54. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Za głosowa- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- ło 67, przeciw – 290, nikt nie wstrzymał się od głosu. prawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? W poprawce 7. do art. 78 ust. 1 pkt 1 lit. g wniosko- Kto się wstrzymał? dawcy proponują, aby sąd zwracał z urzędu stronie całą W głosowaniu wzięło udział 341 posłów. Za głosowa- uiszczoną opłatę od skargi o stwierdzenie niezgodności ło 165, przeciw – 176, nikt nie wstrzymał się od głosu. z prawem prawomocnego orzeczenia w razie jej Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. uwzględnienia. W poprawce 3. do art. 40 ust. 1 wnioskodawcy pro- Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. ponują, aby od wniosku o zniesienie współwłasności Przystępujemy do głosowania. pobierać opłatę stałą w kwocie 500, a nie jak proponu- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- je komisja, 1000 zł. prawki 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za głoso- prawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wali wszyscy posłowie, czyli 360. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania nad całością projektu W głosowaniu wzięło udział 345 posłów. Za głosowa- ustawy. ło 165, przeciw – 180, nikt nie wstrzymał się od głosu. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w cało- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ści projektu ustawy o kosztach sądowych w sprawach W poprawce 4. do art. 41 ust. 1 wnioskodawcy pro- cywilnych, o zmianie ustawy Kodeks postępowania cy- ponują, aby opłatę stałą w kwocie 200 zł pobierać rów- wilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w brzmie- nież od wniosku o wpis w księdze wieczystej ograni- niu proponowanym przez Komisję Sprawiedliwości czonego prawa rzeczowego. i Praw Człowieka oraz Komisję Ustawodawczą, wraz Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i naci- Przystępujemy do głosowania. snąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto jest przeciw? prawki 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Za głoso- Kto się wstrzymał? wało 327 posłów, przeciw – 29, 1 poseł wstrzymał się W głosowaniu wzięło udział 353 posłów. Za głoso- od głosu. wało 347 posłów, przeciw – 6, nikt nie wstrzymał się Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o kosztach od głosu. sądowych w sprawach cywilnych. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Powracamy do rozpatrzenia punktu 40. porządku W poprawce 5. do art. 50 ust. 1 i 2 wnioskodawcy dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- proponują, aby opłata stała od wniosku o dział spadku nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym wynosiła 500 zł, a w przypadku jeżeli dział połączony projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wy- jest ze zniesieniem współwłasności – 1000 zł. miany listów między Rządem Rzeczypospolitej Pol- Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. skiej a Rządem Anguilli o opodatkowaniu dochodów Przystępujemy do głosowania. z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- grudnia 2004 r. oraz w Anguilli w dniu 21 stycznia prawki 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 2005 r. Kto jest przeciw? Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Kto się wstrzymał? nego przez pana posła Mieczysława Jedonia oraz prze- W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Za głoso- prowadził dyskusję. wało 215, przeciw – 139 posłów, 3 posłów wstrzymało W dyskusji nie zgłoszono poprawek. się od głosu. Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w W poprawce 6. do art. 73 wnioskodawcy proponują, brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4153. aby opłata stała pobierana od wniosku o ogłoszenie Przystępujemy do głosowania. upadłości albo wniosku zarządcy zagranicznego w Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- przedmiocie uznania zagranicznego postępowania upa- łości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy w formie dłościowego wynosiła 200 zł. wymiany listów między Rządem Rzeczypospolitej Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Polskiej a Rządem Anguilli o opodatkowaniu docho- Przystępujemy do głosowania. dów z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- 17 grudnia 2004 r. oraz w Anguilli w dniu 21 stycznia prawki 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 2005 r., w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku Kto jest przeciw? nr 4153, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkty 40., 41., 42. i 43. porządku dziennego – głosowanie 503

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w Kto jest przeciw? brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4155. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. W głosowaniu wzięło udział 343 posłów. Za głosowało Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- 338 posłów, 1 głosował przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. łości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy w formie Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji wymiany listów między Rządem Rzeczypospolitej Umowy w formie wymiany listów między Rządem Polskiej a Rządem Montserrat – Terytorium Zamorskim Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Anguilli o opo- Zjednoczonego Królestwa o opodatkowaniu dochodów datkowaniu dochodów z oszczędności, podpisanej w z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Anguilli grudnia 2004 r. oraz w Montserrat w dniu 7 kwietnia w dniu 21 stycznia 2005 r. 2005 r., w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku Powracamy do rozpatrzenia punktu 41. porządku nr 4155, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- Kto jest przeciw? nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym Kto się wstrzymał? projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wy- W głosowaniu wzięło udział 350 posłów. Za głoso- miany listów między Rządem Rzeczypospolitej Pol- wało 348 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu. skiej a Rządem Brytyjskich Wysp Dziewiczych o opo- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji datkowaniu dochodów z oszczędności, podpisanej Umowy w formie wymiany listów między Rządem w Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Torto- Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Montserrat – Te- li w dniu 11 kwietnia 2005 r. rytorium Zamorskim Zjednoczonego Królestwa o opo- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- datkowaniu dochodów z oszczędności, podpisanej w nego przez pana posła Mieczysława Jedonia oraz prze- Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Montser- prowadził dyskusję. rat w dniu 7 kwietnia 2005 r. W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Powracamy do rozpatrzenia punktu 43. porządku Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4154. projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wy- Przystępujemy do głosowania. miany listów między Rządem Rzeczypospolitej Pol- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w cało- skiej a Rządem Kajmanów o opodatkowaniu docho- ści projektu ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wy- dów z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu miany listów między Rządem RP a Rządem Brytyjskich 17 grudnia 2004 r. oraz w Cayman Island w dniu 31 Wysp Dziewiczych o opodatkowaniu dochodów marca 2005 r. z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Tortoli w dniu 11 kwietnia 2005 r., Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4154, nego przez pana posła Mieczysława Jedonia oraz prze- zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. prowadził dyskusję. Kto jest przeciw? W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Kto się wstrzymał? Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. W głosowaniu wzięło udział 350 posłów. Wszyscy Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w posłowie, czyli 350, głosowali za. brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4156. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Przystępujemy do głosowania. Umowy w formie wymiany listów między Rządem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Brytyjskich Wysp łości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy w formie Dziewiczych o opodatkowaniu dochodów z oszczędno- wymiany listów między Rządem Rzeczypospolitej ści, podpisanej w Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. Polskiej a Rządem Kajmanów o opodatkowaniu do- oraz w Tortoli w dniu 11 kwietnia 2005 r. chodów z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu Powracamy do rozpatrzenia punktu 42. porządku 17 grudnia 2004 r. oraz w Cayman Island w dniu 31 dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- marca 2005 r., w brzmieniu przedłożenia zawartego nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym w druku nr 4156, zechce podnieść rękę i nacisnąć projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wy- przycisk. miany listów między Rządem Rzeczypospolitej Pol- Kto jest przeciw? skiej a Rządem Montserrat – Terytorium Zamorskim Kto się wstrzymał? Zjednoczonego Królestwa o opodatkowaniu dochodów W głosowaniu wzięło udział 351 posłów. Za głoso- z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 wało 349 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu. grudnia 2004 r. oraz w Montserrat w dniu 7 kwietnia Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji 2005 r. Umowy w formie wymiany listów między Rządem Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Kajmanów o opo- nego przez pana posła Mieczysława Jedonia oraz prze- datkowaniu dochodów z oszczędności, podpisanej w prowadził dyskusję. Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Cayman W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Island w dniu 31 marca 2005 r. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 504 Punkty 44., 45. i 46. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Powracamy do rozpatrzenia punktu 44. porządku W głosowaniu wzięło udział 352 posłów. Za głoso- dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- wało 344 posłów, 2 – przeciw, 6 wstrzymało się od nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym głosu. projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wy- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji miany listów między Rządem Rzeczypospolitej Pol- Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 skiej a Rządem Turks i Caicos o opodatkowaniu do- Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej po- chodów z oszczędności. mocy i współpracy między administracjami celnymi, Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- sporządzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r. nego przez pana posła Mieczysława Jedonia oraz prze- Powracamy do rozpatrzenia punktu 46. porządku prowadził dyskusję. dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicz- (Głos z sali: Pytanie do rządu: Gdzie to leży?) nych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (Poseł Józef Cepil: Leży spokojnie. Proszę nie ru- o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu szać.) Fakultatywnego do Konwencji w sprawie zakazu sto- W dyskusji nie zgłoszono poprawek. sowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. lub poniżającego traktowania albo karania, przyjęte- Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- go przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczo- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4238. nych w Nowym Jorku w dniu 18 grudnia 2002 r. Przystępujemy do głosowania. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- nego przez pana posła Leszka Bugaja oraz przeprowa- łości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy w formie dził dyskusję. wymiany listów między Rządem Rzeczypospolitej W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Polskiej a Rządem Turks i Caicos o opodatkowaniu do- Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. chodów z oszczędności, w brzmieniu proponowanym Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4085. Spraw Zagranicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć Przystępujemy do głosowania. przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości Kto jest przeciw? projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu Fakultatywnego Kto się wstrzymał? do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz W głosowaniu wzięło udział 352 posłów. Za głoso- innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego trak- wało 347 posłów, 5 posłów wstrzymało się od głosu. towania albo karania, przyjętego przez Zgromadzenie Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Ogólne Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku w Umowy w formie wymiany listów między Rządem dniu 18 grudnia 2002 r., w brzmieniu przedłożenia za- Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Turks i Caicos wartego w druku nr 4085, zechce podnieść rękę i naci- o opodatkowaniu dochodów z oszczędności. snąć przycisk. Powracamy do rozpatrzenia punktu 45. porządku Kto jest przeciw? dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- Kto się wstrzymał? nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym W głosowaniu wzięło udział 347 posłów. Za głoso- projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji sporządzonej wało 343 posłów, przeciw – 1 poseł, 3 wstrzymało się na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europej- od głosu. skiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy mię- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji dzy administracjami celnymi, sporządzonej w Bruk- Protokołu Fakultatywnego do Konwencji w sprawie za- seli dnia 18 grudnia 1997 r. kazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludz- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- kiego lub poniżającego traktowania albo karania, przy- nego przez pana posła Mieczysława Jedonia oraz prze- jętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczo- prowadził dyskusję. nych w Nowym Jorku w dniu 18 grudnia 2002 r. W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Powracamy do rozpatrzenia punktu 47. porządku Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicz- Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w nych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4211. o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu Przystępujemy do głosowania. nr 13 do Konwencji o ochronie praw człowieka i pod- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- stawowych wolności, dotyczącego zniesienia kary łości projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji sporzą- śmierci we wszystkich okolicznościach, sporządzonego dzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii w Wilnie dnia 3 maja 2002 r. Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpra- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- cy między administracjami celnymi, sporządzonej w nego przez pana posła Michała Tobera oraz przeprowa- Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r., w brzemieniu przed- dził dyskusję. łożenia zawartego w druku nr 4211, zechce podnieść W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projek- rękę i nacisnąć przycisk. tu ustawy w całości. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 47. porządku dziennego – głosowanie 505

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Sprawa druga, pytanie do pana posła sprawozdaw- cy, z prośbą o ewentualną opinię rządu. Czy przyjęcie Sejm postanowił o nieodsyłaniu projektu ustawy tej konwencji oznacza niemożliwość wykonywania ponownie do komisji. władzy karnej w sytuacjach, kiedy kara główna jest Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. jedyną możliwą karą, np. w sytuacji działania sądów Pan poseł Leszek Bugaj, pytanie, jak rozumiem. polowych w warunkach okupowanego kraju? Taka sy- Bardzo proszę, panie pośle. tuacja jest znana z historii Polski, jest możliwa. Są sy- tuacje, w których kara główna jest jedyną możliwą karą, jaką sąd może wymierzać. Czy również w tych Poseł Leszek Bugaj: sytuacjach wymierzanie tej kary będzie niemożliwe? Pytanie następne. Czy w wypadku działań wojen- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. nych, gdyby na terytorium Polski doszło do zamachów Pierwsze pytanie kieruję do ministra obrony narodo- dywersyjnych, takich jakie wczoraj zdarzyły się w Lon- wej, bo wiadomo, że materia dotyczy sytuacji na polu dynie, również wtedy sprawcy tego rodzaju zamachów walki. Jak pan minister sobie wyobraża zniesienie kary na ludność cywilną nie będą mogli być karani karą śmierci – jaka jest pana opinia – w sytuacjach szcze- śmierci, karą główną? gólnych, kiedy jest to gwarancja ratowania życia in- I pytanie ostatnie do pana posła sprawozdawcy, nych? O jakie zdarzenia na polu walki chodzi, ja wiem, z ewentualną prośbą o ustosunkowanie się pana mini- jako oficer, ale myślę, że każdy ma wyobraźnię i to ro- stra obrony. Czy gdyby żołnierze dopuszczali się gwał- zumie. tów na ludności cywilnej, np. po prostu gwałtu, również Pytanie drugie, do ministra sprawiedliwości. Przed- w tym wypadku, mimo szczególnego okrucieństwa, stawiciel ministra w dniu wczorajszym raczył wypo- kara ta nie będzie mogła być ani wymierzana, ani sto- wiedzieć taką głęboką myśl, że spośród państw człon- sowana? kowskich Rady Europy protokół podpisały wszystkie Proszę o jasne odpowiedzi na te pytania. Zastrze- państwa poza trzema: Rosją, Armenią i Azerbejdża- gam sobie, że w wypadku przekręcania pytania będę nem Jeśli znalezienie się w kręgu sygnatariuszy miało- korzystał z prawa do sprostowania. Dziękuję bardzo. by wyznaczać przynależność do rodziny cywilizacyj- (Oklaski) nej to myślę – powtarzam, to jest myśl wiceministra spraw zagranicznych – że Polska jest w dobrym towa- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: rzystwie. Pytanie do ministra spraw zagranicznych: Czy jest Wysoki Sejmie! Chodzi o to, żeby była pełna ja- jakaś szkoła, metoda wskazująca, jak zaliczać państwa, sność. Proszę o wszystkie pytania. Padną pytania, zo- także sąsiednie, do kręgów cywilizacyjnych? A jeśli staną udzielone odpowiedzi i potem przystąpimy do jest, to do jakich kręgów należą Stany Zjednoczone, głosowania, panie pośle. Proszę sobie nie zastrzegać które tego protokołu też nie podpisały? Dziękuję, panie żadnych szczególnych praw w Izbie. marszałku. (Oklaski) Pan poseł Iwiński, potem pan poseł Cymański. Proszę bardzo. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Poseł Tadeusz Iwiński: Dziękuję panu posłowi. (Gwar na sali) Rząd w tej debacie reprezentuje dwóch ministrów, pan Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako przewodni- minister Żuralski i pan minister Truszczyński, który… czący delegacji Sejmu i Senatu do Zgromadzenia Par- Pan poseł Jurek, bardzo proszę. lamentarnego Rady Europy chciałbym zadać pytanie (Głos z sali: Marek Jurek.) panu posłowi sprawozdawcy, a także przedstawicielowi rządu. Czy można w ogóle w sposób sensowny porów- nywać podejście prawne któregokolwiek z 46 członków Poseł Marek Jurek: państw Rady Europy, która to organizacja obejmuje jedynie kraje naszego kontynentu, ze Stanami Zjedno- Nazwisko wystarczy. czonymi, które jako żywo nie są, nie były i nie będą Dziękuję, panie marszałku. członkiem tej organizacji, a jedynie są w niej obserwa- Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy, miano- torem? Spośród 200 konwencji siłą rzeczy nie są zobli- wicie chodzi o taką kwestię. Czy biorąc pod uwagę, że gowane do przyjęcia jakiejkolwiek, a to, że czasem w po- jest to konwencja o zakazie kary śmierci we wszystkich jedynczych przypadkach przystępują do podobnych okolicznościach, potwierdza pan, że w praktyce, w aktów prawnych, jest jedynie wyrazem dobrej woli. związku z tym, że Polska ratyfikowała Protokół nr 6, Po wtóre, czy podzielając punkt widzenia, że nie ma który wyklucza w Kodeksie karnym karę śmierci, do- żadnych religii, kultur ani cywilizacji, które są bardziej tyczy to nie Kodeksu karnego, a wyłącznie sytuacji czy mniej skłonne do naruszania prawa, do działań ter- wojny? To pytanie pierwsze. rorystycznych itd., bo byłoby to sprzeczne z ideą dialo- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 506 Punkt 47. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Tadeusz Iwiński byłby zamach na kata Warszawy Kutscherę, który to zamach upamiętniony jest głazem w Alejach Ujazdow- gu cywilizacji, można jednak kłaść na tym samym skich w Warszawie? Czy wszystko to byłoby legalne, poziomie sytuację dwóch państw, Armenii i Azerbej- czy zabronione i ścigane prawem międzynarodowym? dżanu, które są w głębokim wzajemnym konflikcie, Czy do tego pan dąży? (Poruszenie na sali, oklaski) które prowadziły wojnę, które nie utrzymują stosunków dyplomatycznych, a także Federacji Rosyjskiej, która uciekając się do argumentów, których osobiście nie po- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: dzielam, ma do czynienia na swoim terytorium z wy- jątkowymi zagrożeniami dla obywateli – nie chodzi Pan poseł Jarosław Kaczyński, bardzo proszę. tylko o Czeczenię – także ze strony przedstawicieli (Gwar na sali) wielu ugrupowań o charakterze terrorystycznym? Czy w ogóle tego typu komparatystyka w obu przypadkach jest uprawniona? Poseł Jarosław Kaczyński:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: zwrócić do rządu. Czy rząd nie zdaje sobie sprawy, iż ta propozycja oznacza, że w czasie wojny, czyli w sy- Dziękuję. tuacji, gdy każdy żołnierz naraża życie, dywersantom, Pan poseł Cymański. szpiegom, różnego rodzaju zdrajcom, dezerterom to życie się gwarantuje? Dziękuję. (Oklaski) (Głos z sali: Brawo.) Poseł Tadeusz Cymański:

Panie Marszałku! Czasy się zmieniają, ale rzeczy- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: wiście bardzo mądre jest pytanie w konkretnych re- aliach, bo pokój nie jest darowany raz na zawsze; przy- Wysoki Sejmie! Rozumiem, że to wszystkie pyta- kład Bałkanów wyraźnie o tym przypomniał. nia. Lojalnie uprzedzam, że padną odpowiedzi, a potem Mam pytanie do ministra obrony, bo jest on najlep- zarządzę głosowanie. szym adresatem. Czy w warunkach konfliktu zbrojne- Do pana posła sprawozdawcy było chyba więcej go, w przypadku dezercji, na polu walki, przyjęcie tej pytań. konwencji nie jest sabotażem i rozbrojeniem się pań- Pan poseł sprawozdawca Michał Tober, bardzo pro- stwa? (Oklaski) Jest konkretne pytanie. Przecież to jest szę. (Gwar na sali) odlotowy pomysł. No jak? Czy będziemy może robili, jak w przypadku ustawy o narkomanii, programy re- edukacyjne dla tych, którzy niestety odmawiają podję- Poseł Michał Tober: cia tego obowiązku? (Gwar na sali) Była dyskusja o karze śmierci, ale w warunkach Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeśli chodzi wojny jest to po prostu odlot. (Oklaski) o sprawy poruszone przez pana posła Jurka, padły dwa (Głosy z sali: Tak jest, tak.) bardzo konkretne pytania. Czy związanie się przez Pol- skę postanowieniami Protokołu nr 13 implikuje ko- nieczność jakichś zmian w Kodeksie karnym, czy też Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: tyczy się wyłącznie sytuacji wojny? Otóż, panie pośle, pragnę pana zapewnić, że związanie się przez Polskę Pan poseł Artur Zawisza, proszę bardzo. postanowieniami Protokołu nr 13 nie powoduje ko- nieczności żadnych zmian w prawie polskim. Wynika to, po pierwsze, z art. 38 konstytucji, wynika to rów- Poseł Artur Zawisza: nież z postanowień Kodeksu karnego, który nie prze- widuje kary śmierci. Ma pan całkowitą rację, że te Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do zmiany były spowodowane związaniem się Protokołem posła sprawozdawcy. Czy gdyby konwencja, którą ko- nr 6, natomiast Protokół nr 13 takich zmian już nie misja zaleca ratyfikować, obowiązywała w czasie II wymaga. Wystarczy to, że dziś przyjmiemy ustawę ra- wojny światowej, byłaby możliwa działalność Polskie- tyfikującą. go Państwa Podziemnego, którego pomnik stoi nieopo- Jeżeli pyta pan – to pytanie było kierowane zarów- dal Sejmu, a marszałkowie tego Sejmu składają pod no do mnie, jak i do ministra obrony – czy w przypad- nim kwiaty? Czy żołnierze Armii Krajowej oraz Naro- ku szczególnie drastycznych sytuacji mających miejsce dowych Sił Zbrojnych mogliby wykonywać wyroki na w trakcie wojny, np. gwałtu dokonywanego na ludności zdrajcach narodu i państwa polskiego, na denuncjato- cywilnej, możliwe są działania polegające na odebraniu rach i szmalcownikach? Czy byłoby to możliwe? Czy życia, to nie odsyłałbym pana, panie pośle, w tej spra- wreszcie legalny, w świetle odpowiedniej konwencji, wie do Konwencji o ochronie praw człowieka i podsta- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 47. porządku dziennego – głosowanie 507

Poseł Michał Tober noszę się do tego w ten sposób: kara śmierci musi być orzeczona prawomocnym wyrokiem. Niezależnie od wowych wolności i Protokołu nr 13, tylko chociażby do sytuacji, jaka istnieje, po pierwsze, musi być wyrok. polskiego Kodeksu karnego, który przewiduje takie Jeżeli będzie wyrok, to możemy mówić o karze śmier- okoliczności wyłączające przestępstwo, jak np. obrona ci. Ten protokół zabrania wydawania wyroków orzeka- konieczna czy stan wyższej konieczności. W pewnych jących tego rodzaju karę. W związku z tym trzeba wy- sytuacjach ochrona ludności cywilnej mogłaby być łączyć wszelkie sytuacje życiowe, w których sądy nie- traktowana po prostu jako stan wyższej konieczności zawisłe nie funkcjonują, w których sądownictwo nie i w ten sposób nie byłaby penalizowana. działa. To jest jedna sprawa. Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Iwińskiego, cóż, Drugi problem, na który tutaj Wysoka Izba do tej mogę się jedynie zdumieć, iż nie dla wszystkich posłów pory nie zwracała uwagi, to jest fakt, że przyjęcie pro- na sali jasne jest to, że Stany Zjednoczone nie są człon- tokołu, ratyfikacja protokołu ma służyć również obro- kiem Rady Europy; jest to nieco inny kontynent, tylko nie interesów naszych obywateli będących na terenie kilka tysięcy kilometrów dalej na zachód. innych państw. W końcu w sprawach tego rodzaju ist- (Poseł Leszek Bugaj: I mają zakaz podpisania kon- nieje zasada pełnej wzajemności. Nasz obywatel też wencji, tak?) może być na terenie innego państwa i wyobraźmy so- Jeżeli chodzi natomiast o pytanie pana posła Zawi- bie, co będzie, jeżeli słyszymy o przypadkach, że oby- szy, szanowne panie i szanowni panowie posłowie, to w watel polski, przyłapany na jakimś przemycie narkoty- dniu wczorajszym pan poseł Zawisza zadał dokładnie ków, jest w kraju, gdzie grozi mu kara śmierci. (Poru- takie samo pytanie, na które ode mnie już otrzymał od- szenie na sali ) powiedź. Ale jeżeli sobie życzy raz jeszcze, bardzo pro- (Poseł Leszek Samborski: O czym pan mówi?) szę. Zbyt poważnie traktuję obowiązki posła sprawoz- (Poseł Leszek Bugaj: Narkotyki to inna ustawa.) dawcy, żeby nie odpowiadać panu posłowi Zawiszy, nie Mówię o tym, że skoro polskie ustawodawstwo w spo- dość, że na pytanie całkowicie hipotetyczne, to jeszcze sób jednoznaczny przyjmuje, że kary śmierci się nie oparte na hipotezie niemożliwej do spełnienia, bo odno- orzeka, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej też wy- szącej się do wydarzeń sprzed lat kilkudziesięciu. łącza orzekanie kary śmierci, w tej sytuacji celowa jest Być może pan, panie pośle Zawisza, tego nie zauwa- ratyfikacja Protokołu nr 13. Dziękuję bardzo. (Oklaski) żył, ale od tamtego czasu świat się nieco zmienił, zmie- (Poseł Tadeusz Cymański: A wojna?) niła się również i Polska. Natomiast, panie pośle Zawi- (Poseł Marek Jurek: Przepraszam, sprostowanie.) sza, powtórzę jeszcze raz to, co powiedziałem panu wczoraj. Otóż jeżeli na tej sali dzisiaj usłyszeliśmy, że głównym krajem w Europie, który nie podpisał proto- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: kołu 13., jest Rosja i kiedy słucham pańskich poglądów w tej sprawie, to już dzisiaj jest dla mnie jasne, czemu Dziękuję panu ministrowi. kiedyś z tej mównicy przemawiał pan do posłów po Przechodzimy do głosowania. rosyjsku. (Oklaski) (Poseł Marek Jurek: Panie marszałku, proszę (Poseł Tomasz Markowski: Nie było odpowiedzi.) o umożliwienie sprostowania.) Panie pośle, nie udzielam panu głosu. Przechodzimy do głosowania. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 4013. Dziękuję panu posłowi. W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam Proszę o zabranie głosu pana ministra Jerzego Żu- zgłoszony w drugim czytaniu wniosek o odrzucenie. ralskiego. (Poruszenie na sali ) Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pro- Panie ministrze, zanim udzielę panu głosu, chcę pozycji komisji. tylko wyjaśnić, że w tej sprawie upoważnienie do wy- Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o od- stępowania w imieniu rządu ma właśnie minister spra- rzucenie projektu ustawy. wiedliwości, a nie minister obrony narodowej, więc Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- odpowiada minister upełnomocniony przez rząd, czyli sku o odrzucenie w całości projektu ustawy o ratyfika- pan minister Jerzy Żuralski. cji Protokołu nr 13 do Konwencji o ochronie praw czło- wieka i podstawowych wolności, dotyczącego zniesie- nia kary śmierci we wszystkich okolicznościach, spo- Podsekretarz Stanu rządzonego w Wilnie dnia 3 maja 2002 r., zechce pod- w Ministerstwie Sprawiedliwości nieść rękę i nacisnąć przycisk. Jerzy Żuralski: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reprezentuję tutaj W głosowaniu wzięło udział 334 posłów. Za głosowało rząd, ale niezależnie od tego jestem sędzią i w związku 160, przeciw – 163, 11 posłów wstrzymało się od głosu. z tym chcę państwu odpowiedzieć w ten sposób na za- Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. dane pytania, że jeżeli mówimy o Protokole nr 13 do (Poseł Marek Jurek: W kwestii formalnej.) konwencji, dotyczącym zniesienia kary śmierci, to od- Panie pośle, w jakim trybie i w jakiej sprawie? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 508 Punkty 47. i 48. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Marek Jurek: Powracamy do rozpatrzenia punktu 48. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- W kwestii formalnej. Prosiłem pana marszałka nych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie o prawo sprostowania. Pan marszałek tego prawa od- ustawy o działalności ubezpieczeniowej, ustawy o gwa- mówił. Proszę o przerwę i zwołanie Konwentu Senio- rantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach rów. (Poruszenie na sali ) eksportowych oraz ustawy o nadzorze ubezpieczenio- (Głosy z sali: Ooo!) wym i emerytalnym oraz rzeczniku ubezpieczonych. W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości pro- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- szę o 5-minutową przerwę i zwołanie Konwentu nego przez panią poseł Annę Filek oraz przeprowadził Seniorów. dyskusję. Przechodzimy do głosowania. Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: bezwzględną większością głosów w obecności co naj- mniej połowy ustawowej liczby posłów. Panie pośle, nie ma możliwości w tej chwili zwoła- Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględ- nia Konwentu Seniorów. Jeśli klub Prawa i Sprawiedli- ną większością głosów, uważa się ją za przyjętą. wości prosi o 5-minutową przerwę w celu omówienia Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie swoich wewnętrznych spraw, to oczywiście nie mogę poprawek Senatu. odmówić, ale nie zarządzę przerwy w celu zwołania W 1. poprawce Senat proponuje, aby tytułowi usta- Konwentu Seniorów. To może nastąpić po głosowa- wy nowelizującej nadać brzmienie: o zmianie ustawy niach, więc prosiłbym przedstawiciela klubu. Czy klub o działalności ubezpieczeniowej oraz niektórych in- prosi o 5 minut dla siebie, to wtedy będę musiał zarzą- nych ustaw. dzić, ale... W 7. poprawce Senat przez dodanie art. 3a w ustawie nowelizującej proponuje, aby w ustawie z dnia 18 lutego 2005 r. o zmianie ustawy o pośrednictwie ubezpiecze- Poseł Marek Jurek: niowym oraz niektórych innych ustaw skreślić art. 3 oraz aby przepisy wymienione w art. 14 pkt 2 weszły w życie Panie Marszałku! Oczywiście, skoro nie jest pan po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia. władny zwołać Konwentu Seniorów, to przerwa jest W 10. poprawce Senat przez dodanie pkt. 1 w art. 6 niepotrzebna. Niemniej jednak składam protest prze- ustawy nowelizującej proponuje, aby art. 1 pkt 32 ciwko uniemożliwieniu sprostowania wobec przekrę- wchodził w życie z dniem 26 marca 2006 r. cania pytań w odpowiedzi na pytania przez pana posła Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. sprawozdawcę. Wiem, że chce pan rozbroić Polskę, Komisja wnosi o ich przyjęcie. wiem, na razie krzykiem, ale konsekwencje tej ratyfi- Przystępujemy do głosowania. kacji będą gorsze. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem po- prawek Senatu 1., 7. i 10., zechce podnieść rękę i naci- snąć przycisk. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję panu posłowi. W głosowaniu wzięło udział 326 posłów. Wszyscy Wysoki Sejmie! Przystępujemy zatem do głosowa- posłowie głosowali przeciw, czyli 326. nia nad całością projektu ustawy. Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- większości głosów poprawki Senatu Sejm przyjął. łości projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu nr 13 do Poprawki od 2. do 6. Senat zgłosił do art. 1 ustawy Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o dzia- wolności, dotyczącego zniesienia kary śmierci we łalności ubezpieczeniowej. wszystkich okolicznościach, sporządzonego w Wilnie W 2. poprawce do art. 27 ust. 2a ustawy nowelizo- dnia 3 maja 2002 r., w brzmieniu przedłożenia zawar- wanej Senat proponuje, aby wyrazy „działu I i działu tego w druku nr 4013, zechce podnieść rękę i nacisnąć II zgodnie z załącznikiem” zastąpić wyrazami „wyko- przycisk. nujących działalność w zakresie działu I i działu II za- Kto jest przeciw? łącznika”. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. W głosowaniu wzięło udział 339 posłów. Za głoso- Przystępujemy do głosowania. wało 161, przeciw – 170, wstrzymało się 8 posłów. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. po- (Oklaski) prawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm odrzucił ustawę o ratyfikacji Kto jest przeciw? Protokołu nr 13 do Konwencji o ochronie praw czło- Kto się wstrzymał? wieka i podstawowych wolności, dotyczącego zniesie- W głosowaniu wzięło udział 325 posłów. Większość nia kary śmierci we wszystkich okolicznościach, spo- bezwzględna wynosi 163. Za głosował 1 poseł, pozo- rządzonego w Wilnie dnia 3 maja 2002 r. stałych 324 posłów głosowało przeciw. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 48. porządku dziennego – głosowanie 509

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europej- skiej przez podmiot mający siedzibę w państwie niebę- Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- dącym państwem członkowskim Unii Europejskiej, w nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. ilości powodującej, że ten zakład ubezpieczeń stanie się W 3. poprawce do art. 106 Senat przez dodanie ust. podmiotem zależnym podmiotu mającego siedzibę w 3a proponuje, aby równoczesne pełnienie funkcji dy- państwie niebędącym państwem członkowskim Unii rektora głównego oddziału lub jego zastępcy przez tę Europejskiej, oraz aby organ nadzoru stosownie do samą osobę w głównych oddziałach zagranicznych za- podjętej przez Komisję Europejską decyzji zawieszał kładów ubezpieczeń wykonujących działalność w za- z urzędu prowadzone postępowanie, ograniczał liczbę kresie działu I i działu II załącznika do ustawy nie wydawanych zezwoleń bądź wydawał inne decyzje mogło być uznane za naruszenie spełnienia wymaga- o treści wynikającej z decyzji podjętej przez Komisję nia, o którym mowa w ust. 3 pkt 4. Europejską w sprawach, o których mowa w ust. 3. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 3. po- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 5. po- prawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. prawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 324 posłów. Za głoso- W głosowaniu wzięło udział 324 posłów. Za głoso- wało 2 posłów, pozostali posłowie, czyli 322, głosowa- wało 12 posłów, pozostali posłowie, czyli 312, głoso- li przeciw. wali przeciw. Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. W 4. poprawce do art. 213 Senat proponuje: W 6. poprawce Senat przez skreślenie lit. b w pkt. 34 — aby organ nadzoru informował Komisję Euro- w art. 1 ustawy nowelizującej proponuje, aby skreślić pejską oraz organy nadzoru innych państw członkow- zmiany do ust. 4 i 5 w art. 245 ustawy nowelizowanej. skich Unii Europejskiej o: po pierwsze, udzieleniu ze- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. zwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczenio- Przystępujemy do głosowania. wej krajowemu zakładowi ubezpieczeń będącemu Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 6. po- podmiotem zależnym od podmiotu dominującego ma- prawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. jącego siedzibę w państwie niebędącym państwem Kto jest przeciw? członkowskim Unii Europejskiej, po drugie, bezpo- Kto się wstrzymał? średnim lub pośrednim nabyciu albo objęciu akcji lub W głosowaniu wzięło udział 319 posłów. Przeciw praw z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń przez pod- miot mający siedzibę w państwie niebędącym pań- głosowało 315 posłów, nikt nie głosował za, 4 posłów stwem członkowskim Unii Europejskiej, jeżeli wskutek wstrzymało się od głosu. nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji krajowy za- Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- kład ubezpieczeń staje się podmiotem zależnym od tego nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. podmiotu, Poprawkę 7. już rozpatrzyliśmy. — oraz aby organ nadzoru wraz z informacją, W 8. poprawce do art. 4 ustawy nowelizującej Senat o której mowa w ust. 1 pkt 1, przekazywał Komisji Eu- proponuje, aby treść umów ubezpieczenia, o których ropejskiej oraz organom nadzoru innych państw człon- mowa w dziale I załącznika do ustawy wymienionej w kowskich Unii Europejskiej informacje o strukturze art. 1, zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej kapitałowej ubezpieczeniowej grupy kapitałowej. ustawy była dostosowana do wymogów przepisu art. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. 13 ust. 3b ustawy wymienionej w art. 1 w terminie 12 Przystępujemy do głosowania. miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 4. po- a do dnia dostosowania do tych umów stosować przepis prawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. art. 13 ustawy wymienionej w art. 1 w dotychczaso- Kto jest przeciw? wym brzmieniu. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. W głosowaniu wzięło udział 322 posłów. Za głosowa- Przystępujemy do głosowania. ło 12 posłów, pozostali, czyli 310, głosowali przeciw. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 8. po- Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- prawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. Kto jest przeciw? W 5. poprawce do art. 214 Senat proponuje m.in. w Kto się wstrzymał? ust. 2 pkt 2, aby organ nadzoru na wniosek Komisji W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Nikt nie Europejskiej przekazał informacje o posiadanych przez głosował za, 309 posłów głosowało przeciw, 7 wstrzy- siebie informacjach o zamiarze bezpośredniego lub po- mało się od głosu. średniego nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- krajowego zakładu ubezpieczeń lub innego zakładu nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 510 Punkty 48. i 49. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów. W 9. poprawce do art. 5 ustawy nowelizującej Senat W 2. poprawce do art. 2 ust. 1 Senat proponuje, aby proponuje, aby dotychczasowe przepisy wykonawcze nie stanowiło przestępstwa posiadanie bez wymagane- wydane na podstawie art. 220 ust. 4 ustawy wymienio- go pozwolenia lub rejestracji określonej w art. 1. broni nej w art. 1 zachowały moc do dnia wejścia w życie lub amunicji przez osoby, wobec których stosuje się nowych przepisów wykonawczych wydanych na pod- ustawę, jeśli osoby te podejmą działania na podstawie stawie upoważnienia w brzmieniu nadanym przez art. właściwych przepisów ustawy. 1 pkt 32 lit. b niniejszej ustawy. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 9. po- poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przy- prawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. cisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 312 posłów. Za głoso- W głosowaniu wzięło udział 311 posłów. Za głoso- wał 1 poseł, pozostali posłowie, czyli 311, głosowali wało 305, 5 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. przeciw. Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- bezwzględną większością głosów. nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. Poprawkę... Poprawkę 10. Senatu już rozpatrzyliśmy. Chwileczkę, panowie sekretarze, bez nerwowych Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek okrzyków. Senatu do ustawy o zmianie ustawy o działalności Poprawkę 3. już rozpatrzyliśmy. ubezpieczeniowej i ustawy o gwarantowanych przez Na tym Sejm zakończył rozpatrywanie poprawek Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz Senatu do ustawy o wyłączeniu bezprawności posiada- ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym nia bez wymaganego pozwolenia lub rejestracji broni oraz rzeczniku ubezpieczonych. lub amunicji przez osoby walczące o suwerenność i nie- Powracamy do rozpatrzenia punktu 49. porządku podległość Polski. dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji Na tym zakończyliśmy przedpołudniową turę gło- i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości sowań. Jest jeszcze wieczorna tura głosowań. i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie usta- (Głosy z sali: O której? O której?) Wysoki Sejmie! Sporo zależy od debaty, ale wszyst- wy o wyłączeniu bezprawności posiadania bez wyma- ko wskazuje na to, że nie wcześniej niż o godz. 21. ganego pozwolenia lub rejestracji broni lub amunicji (Głos z sali: A ile jest głosowań?) przez osoby walczące o suwerenność i niepodległość Głosowań jest ok. 100, tak więc należy się liczyć z oko- Polski. ło 3-godzinnymi głosowaniami. (Poruszenie na sali) Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Jeśli debata byłaby znacznie krótsza, to wtedy oczy- nego przez pana posła Adama Markiewicza oraz prze- wiście stosownie do tego podjęlibyśmy decyzję o wcze- prowadził dyskusję. śniejszej godzinie głosowań. Przechodzimy do głosowania. Proszę pana sekretarza o odczytanie komunika- Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowa- tów. nymi w poprzednim punkcie porządku dziennego. W 1. poprawce do art. 1 ust. 1 Senat proponuje, aby ustawę stosować do osób, które weszły w posiadanie Sekretarz Poseł Arkadiusz Kasznia: broni lub amunicji w związku ze swoim udziałem w wal- ce o suwerenność i niepodległość Polski, jeżeli udział ten Bezpośrednio po głosowaniach odbędzie się posie- jest działalnością kombatancką w rozumieniu ustawy dzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej, a także o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofia- posiedzenie klubu PSL w sali 101 i posiedzenie klubu rami represji wojennych i okresu powojennego. SdPl w sali kolumnowej. Dziękuję. Z poprawką tą łączy się poprawka 3. do art. 2 ust. 4. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Przystępujemy do głosowania. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem po- prawek Senatu 1. i 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć Dziękuję panu sekretarzowi. przycisk. Wysoki Sejmie, zanim przejdę do następnego punk- Kto jest przeciw? tu porządku dziennego, zarządzę jednominutową prze- Kto się wstrzymał? rwę w obradach. W głosowaniu wzięło udział 310 posłów. Za głoso- wało 308, przeciw – 2 posłów i nikt nie wstrzymał się (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 13 od głosu. do godz. 13 min 15) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 511

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: rok 2004. Potwierdzeniem tego jest to, i od tego chciał- bym zacząć swoje wystąpienie, panie marszałku, Wy- Wysoki Sejmie! Wznawiam obrady. soka Izbo, iż dochody budżetowe państwa zostały zre- Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 55. i 56. alizowane z nadwyżką, iż wydatki budżetowe państwa porządku dziennego: zostały zrealizowane z oszczędnościami i że wreszcie 55. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych deficyt budżetowy został obniżony w roku 2004. o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za Krótką analizę dotyczącą wykonania ubiegłorocz- okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. wraz z przed- nego budżetu pragnę zacząć od przedstawienia sytuacji stawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli analizą wy- makroekonomicznej warunkującej bezpieczne wyko- konania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej nanie właśnie ustawy budżetowej. w 2004 r. oraz komisyjnym projektem uchwały w Po pierwsze, produkt krajowy brutto wzrósł o 5,4% przedmiocie absolutorium (druki nr 4063, 4114, 4217). wobec planowanych 5% w budżecie na rok 2004. Płyn- 56. Sprawozdanie z działalności Narodowego Ban- na realizacja ubiegłorocznej ustawy budżetowej mogła ku Polskiego w 2004 roku (druk nr 4104). mieć miejsce m.in. dzięki poprawnym prognozom pod- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji stawowych wielkości makroekonomicznych. Główny- pana posła Mieczysława Czerniawskiego w celu przed- mi czynnikami składającymi się na wzrost gospodar- stawienia sprawozdania i projektu uchwały. czy w 2004 r. były: popyt konsumpcyjny, który wzrósł realnie o 5%, eksport oraz import, których dynamika wyniosła odpowiednio – 10,2, jeżeli chodzi o eksport, Poseł Sprawozdawca oraz 8,7, jeżeli chodzi o import, a także akumulacja, Mieczysław Czerniawski: która wzrosła realnie o 12%. Średnioroczna inflacja wyniosła 3,5% i to jest jedy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedkładając w ne odchylenie, bardzo istotne odchylenie, albowiem w tej kadencji po raz czwarty sprawozdanie z realizacji ustawie budżetowej zakładano, że średnioroczna infla- budżetu państwa, w tym wypadku za rok 2004, pragnę cja wzrośnie o 2%. Wyższa dynamika cen konsump- na samym wstępie podzielić się kilkoma refleksjami. cyjnych była małym zaskoczeniem nie tylko dla rządu, Refleksja pierwsza, panie marszałku, Wysoka Izbo, ale również dla niezależnych ekspertów ekonomicz- jest taka, iż w tak krótkim czasie nigdy nie rozpatrywali- nych i instytutów badawczych. Niedoszacowane zosta- śmy sprawozdania z wykonania budżetu. Komisja Finan- ły jednorazowe impulsy wzrostów cen związanych sów Publicznych proponowała, aby sprawozdanie było z akcesją do Unii Europejskiej, ponadto mieliśmy rów- przyjęte przez Wysoką Izbę na ostatnim lipcowym posie- nież do czynienia z osłabieniem złotego oraz wzrostem dzeniu naszej Izby. Na wniosek Prezydium i prośbę mar- cen paliw na rynkach światowych. szałka Sejmu pana Włodzimierza Cimoszewicza przy- Stopa bezrobocia w 2004 r. obniżyła się do 19,1%. Nie spieszyliśmy prawie o trzy tygodnie nasze prace w komi- jest to duża zmiana, jednak widać pierwsze oznaki popra- sjach, a w Komisji Finansów Publicznych w szczególności. wy sytuacji na rynku pracy, rośnie bowiem, aczkolwiek To nie oznacza, że Komisja Finansów Publicznych, jak bardzo wolno, liczba miejsc pracy i, niestety również bar- i poszczególne komisje nie dokonały bardzo rzetelnej dzo wolno, rośnie w ślad za tym zatrudnienie. i wnikliwej oceny realizacji sprawozdania za rok 2004. Wysoka Izbo! Dochody budżetu państwa zrealizo- Chcę tu na wstępie podkreślić, że działo się to również wano w kwocie wyższej o 1728 mln zł, to jest o 1,1% dlatego, iż bardzo dobrze współpraca przebiegała z resor- wyższej od zaplanowanej w ustawie budżetowej. Reali- tem finansów i – powiem personalnie, bo myślę, że perso- zacja wyższych dochodów była spowodowana wyższy- nalnie należy mówić – z panią minister Elżbietą Suchocką, mi o 3,5 mld zł od zakładanych dochodami z podatku od że wreszcie bardzo konstruktywny wkład wniosła analiza osób prawnych. Tu pragnę tylko przypomnieć, że wła- Najwyższej Izby Kontroli oraz bieżąca współpraca w trak- śnie ta Izba podjęła decyzję – i to są pozytywne skutki cie prac komisji. Jak również, panie marszałku, i chcę to na tego – o obniżeniu podatku, tzw. CIT, od osób prawnych początku powiedzieć, nie na zakończenie, iż rzetelnie i nie- do poziomu 19%. Wyższe od zakładanych dochody uzy- zmiernie sprawnie funkcjonował sekretariat komisji, Biuro skaliśmy również z podatku akcyzowego, z akcyzy – Legislacyjne, biuro studiów i analiz naszego parlamentu. o prawie 3,2 mld zł. Wyższe były też dochody niepodat- To wszystko stworzyło nam szansę i w dniu dzisiejszym kowe, głównie z cła, oraz dochody jednostek budżeto- zgodnie z regulaminem mogę w imieniu Komisji Finansów wych. Jednak, z drugiej strony, niższe od planowanych Publicznych przedłożyć sprawozdanie. były dochody z podatku VAT – i to jest już spora suma, Oczywiście powinienem dodać, iż nie bez znacze- bo ok. 6 mld zł – oraz z tytułu podatku dochodowego od nia było to, o czym za chwilę będę mówił, iż tak spo- osób fizycznych. W porównaniu z 2003 r. dochody z po- kojnej pracy, tak merytorycznej pracy w Komisji Fi- datku dochodowego od osób fizycznych były nominalnie nansów Publicznych nie pamiętam od trzech kadencji. niższe o 16,2%, a realnie o 19,1%. Myślę, że na to złożyło się przede wszystkim to, że Wreszcie wydatki. Wydatki budżetu państwa zosta- budżet w 2004 r. został po raz pierwszy, jak pamiętam, ły zrealizowane w wysokości 197 698 mln zł, to jest wykonany zgodnie z zakładanymi przez rząd założe- o 2,1 mld niższej od zaplanowanej. Rok 2004 był pierw- niami, że został wykonany zgodnie z ustawą budżeto- szym rokiem, w którym Polska odprowadziła ze swo- wą, którą przyjęła Wysoka Izba, uchwalając budżet na jego budżetu unijną składkę. Co prawda nie wynosiła 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 512 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Sprawozdawca Mieczysław Czerniawski I wreszcie, co od dawna nam się nie zdarzyło, mini- sterstwo skarbu w 2004 r. zrealizowało przychody z pry- ona jeszcze 100% ze względu na fakt akcesji w maju watyzacji w kwocie 10 254 mln, a więc o ponad 16%, ubiegłego roku, jednak fakt ten spowodował, że struk- w ujęciu brutto, wyższej niż planowano. A więc nie tyl- tura wydatków budżetowych różniła się od struktury ko wreszcie zrealizowaliśmy to, co zapisaliśmy w usta- wydatków w latach poprzednich. Ponadto po stronie wie budżetowej, ale nieznacznie to przekroczyliśmy. wydatków budżetowych w 2004 r. weszło w życie sze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oceniając wyko- reg nowych rozwiązań, które miały wpływ na sposób nanie budżetu w 2004 r., należy jednak wskazać, iż ich realizacji. Dotyczy to przede wszystkim systemu fi- dane budżetowe za ten rok nie są w pełni porównywal- nansowania jednostek samorządu terytorialnego i spo- ne z danymi z roku poprzedniego, co wynika przede sobu refundacji FUS, o czym będę mówił szczegółowo wszystkim z następujących faktów (zwracała również w dalszej części swojego wystąpienia. na to uwagę Komisja Finansów Publicznych). Po pierw- I wreszcie rzecz, o którą toczymy bój w Wysokiej sze, z faktu wejścia w życie z dniem 1 stycznia 2004 r. Izbie, bez względu na to, jaka rządzi opcja polityczna, ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek od wielu lat. Mianowicie deficyt budżetowy państwa samorządu terytorialnego, która z jednej strony znacz- wyniósł 41,4 mld zł i był niższy o 3,9 mld od planowa- nie zwiększyła udziały samorządów w podatku do- nego na 2004 r. My wszyscy, bez względu – raz jeszcze chodowym od osób fizycznych i od osób prawnych, przepraszam za to porównanie – na opcję polityczną, z drugiej zaś przesunęła niektóre zadania wykony- opowiadaliśmy się i opowiadamy za obniżeniem defi- wane przez samorządy i finansowane dotychczas z do- cytu budżetowego, wiemy, że to obniżenie jest koniecz- tacji z budżetu państwa do kategorii zadań finansowa- nością. Wynika to albowiem nie tylko z polityki fiskal- nych ze środków własnych samorządów. Dla budżetu nej prowadzonej przez rząd, mającej na celu stabilizację państwa oznaczało to w warunkach 2004 r. utratę do- polskich finansów, ale również z tego, że już jako czło- chodów o ponad 9 mld zł przy zmniejszeniu wydatków nek Unii Europejskiej zobowiązani jesteśmy do reali- o ok. 2 mld zł. zacji procedury ograniczania nadmiernego deficytu. Po drugie, nieporównywalność wynikała z wejścia Sukcesem jest fakt, że udało się rok 2004 zamknąć de- Polski do Unii Europejskiej z dniem 1 maja 2004 r., co ficytem, którego wykonanie wynosi 91,4% kwoty przy- spowodowało pojawienie się nowych pozycji zarówno jętej w ustawie budżetowej. Sprawdziły się, o czym po stronie dochodowej, jak i wydatkowej budżetu pań- chcę powiedzieć, co chcę przypomnieć, sprawne me- stwa, przy czym łączne saldo rozliczeń z budżetem Unii chanizmy finansowania deficytu i zarządzania długiem Europejskiej było dla polskiego budżetu państwa – zresz- publicznym. tą tak jak dla budżetów narodowych wszystkich państw Deficyt sektora finansów publicznych w 2004 r. wy- członkowskich – zdecydowanie ujemne, chociaż Polska niósł 4,7%. Wynik ten jest lepszy od zakładanego w usta- jako kraj miała saldo rozliczeń dodatnie. wie budżetowej; przypomnę, że planowano deficyt I wreszcie po trzecie, zmieniono w ustawie budże- w wysokości 6,3%. Warto zauważyć, że budżety jed- towej w roku 2004 zasady obliczania deficytu budżetu nostek samorządu terytorialnego uzyskały w 2004 r. państwa, a w konsekwencji i łącznego deficytu całego nadwyżkę w wysokości 117 mln. Być może nie jest to sektora finansów publicznych – wyłączono z wydatków dużo, ale jest to dowód, iż budżety samorządów w 2004 r. budżetowych tę część dotacji dla Funduszu Ubezpie- zostały zrównoważone. Również o tym będę chciał po- czeń Społecznych, która stanowiła refundację składek wiedzieć bardziej szczegółowo w dalszej części wystą- odprowadzanych do otwartych funduszy emerytalnych, pienia. i przeniesiono „pod kreskę”, tzn. do operacji finansują- Na koniec grudnia 2004 r., to jest kolejny element cych deficyt budżetu. Podstawą dla takiej zmiany był analizy makroekonomicznej, państwowy dług publicz- zapis w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji mó- ny wyniósł niestety aż 432,3 mld zł, to jest 48,8% pro- wiący o przeznaczeniu części przychodów z prywa- duktu krajowego brutto. Państwowy dług publiczny tyzacji na reformę systemu ubezpieczeń społecznych. wzrósł w stosunku do roku poprzedniego o 23,7 mld zł. W związku z tym pojawiła się w sprawozdawczości Państwowy dług publiczny powiększony o kwotę prze- budżetowej nowa pozycja pod nazwą „ujemne saldo widywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji przychodów z prywatyzacji”. Dla niektórych ekspertów udzielanych przez podmioty sektora finansów publicz- jest to faktycznie drugi deficyt budżetowy, wymagają- nych wyniósł więc 50,2%, co oznacza spadek w porów- cy również finansowania z zaciąganych przez Skarb naniu z rokiem 2003 o 1,3 punktu procentowego. Dług Państwa pożyczek, głównie w formie emisji skarbowych krajowy stanowił 60,2% państwowego długu publicz- papierów wartościowych. Oczywistym skutkiem takiej nego, natomiast dług zagraniczny – 39,8%. Chciałbym zmiany było zmniejszenie wykazywanego w sprawoz- tylko przypomnieć, że na koniec roku 2003 wielkości dawczości poziomu deficytu budżetu państwa. te wynosiły odpowiednio: 73,9% – dług krajowy oraz Wysoka Izbo! Analizując warunki makroekonomicz- 26,1% – dług zagraniczny. Zwiększenie finansowania ne realizacji budżetu w 2004 r., należy zauważyć: długu zagranicznego w 2004 r. wynikało m.in. z wyż- Po pierwsze, budżet w roku 2004 realizowany był szych stóp procentowych ustalonych przez Narodowy generalnie w pomyślniejszych warunkach od budżetów Bank Polski i miało na celu minimalizację kosztów fi- lat ubiegłych. Wpływało na to przede wszystkim sto- nansowania deficytu budżetu państwa. sunkowo wysokie tempo wzrostu popytu krajowego 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 513

Poseł Sprawozdawca Mieczysław Czerniawski narasta wśród obserwatorów polskiej gospodarki prze- konanie – o czym mówiliśmy i w Komisji Finansów Pu- i produkcji. Nominalny produkt krajowy brutto wzrósł blicznych – co do niedoskonałości metodologii stosowa- o 8,5% zamiast – jak założono w ustawie budżetowej nej przez Główny Urząd Statystyczny w zakresie ra- – o 7% i osiągnął poziom 885,3 mld zł. chunków narodowych. Dość powszechne jest przekona- Po drugie, wyższa od oczekiwań inflacja powodo- nie, że w roku 2004 dane GUS-owskie były zaniżone, wała zwiększenie nominalnych dochodów oraz realną zaniżyły rzeczywistą skalę inwestycji, przede wszystkim redukcję niektórych wydatków, zaś stosunkowo mocny w małych i średnich przedsiębiorstwach. Argumentem kurs walutowy zmniejszał wydatki związane z obsługą potwierdzającym tę opinię jest bliska prognozom rządu zadłużenia zagranicznego. dynamika całości akumulacji. Po trzecie, pomyślną realizację budżetu umożliwiała Po trzecie, założenia na temat inflacji okazały się w roku 2004 stosunkowo poprawna prognoza makroeko- przesadnie niskie. W pierwszej kolejności odpowiada za nomiczna przyjęta za podstawę do konstrukcji budżetu. to niespodziewany wzrost cen produkcji sprzedanej Odchylenia poszczególnych wskaźników makroekono- przemysłu, związany głównie z wysokimi cenami su- micznych od oczekiwań obserwowane w 2004 r. były rowców na światowych rynkach. Wbrew powszechnym mniejsze od obserwowanych w latach poprzednich. odczuciom prognozy dotyczące efektów cenowych Po czwarte, czynnikiem ryzyka, który komplikował członkostwa w Unii Europejskiej okazały się niewiele wykonanie budżetu w 2004 r., był fakt akcesji Polski do odbiegać od rzeczywistości. Znaczne niedoszacowanie Unii Europejskiej. Członkostwo w Unii Europejskiej, skali inflacji wynikało z jednoczesnego nałożenia się na choć korzystne dla kraju jako całości, na krótką metę siebie kilku czynników, mianowicie wysokiej dynamiki prowadziło do pogorszenia sytuacji finansów publicz- cen surowców i cen przemysłowych, efektów cenowych nych. Brało się to przede wszystkim z faktu, że o ile lwią akcesji, ograniczonej podaży żywności na rynku. Nale- część kosztów finansowych członkostwa musiał wziąć ży zauważyć, że część spośród tych czynników była na siebie budżet państwa, przede wszystkim w formie trudna, a wręcz niemożliwa do przewidzenia. składki członkowskiej, o tyle stosunkowo niewielką Po czwarte, założenia na temat zmian stóp procen- część transferów finansowych z budżetu Unii kierowano towych, a w szczególności założenia odnośnie do re- bezpośrednio do budżetu. Oznaczało to więc ujemne dukcji stóp procentowych banku centralnego, okazały efekty netto przepływów finansowych między Unią się zbyt optymistyczne. Było to po części spowodowa- a budżetem państwa – w odróżnieniu od przepływów ne właśnie niespodziewanie silnym efektem wzrostu między Unią a pozostałymi sektorami gospodarki pol- stopy inflacji. Realne stopy procentowe ukształtowały skiej, charakteryzujących się wysokim saldem dodatnim się jednak na poziomie bliskim oczekiwanemu. dla instytucji krajowych. I wreszcie po piąte, jednocześnie poprawne okazały I wreszcie po piąte, przypomnieć należy, że kon- się oczekiwania dotyczące kursu złotego w stosunku strukcji budżetu 2004 r. towarzyszyły powszechne oba- do koszyka walut obcych. Zmiany kursów krzyżowych wy – przypomnijmy sobie, jakie to były ogromne oba- walut (euro do dolara) spowodowały jednak, że progno- wy – co do zdolności instytucji publicznych do wyko- za kursu w stosunku do euro okazała się nieco zaniżo- rzystania środków zarezerwowanych dla Polski w bu- na, a wobec dolara – zawyżona. Generalnie jednak nie dżecie Unii oraz co do reakcji polskiej gospodarki na miało to większego wpływu na ukształtowanie się sy- efekty akcesji do Unii. Należy też pamiętać o tym, że tuacji budżetu. istniały w Polsce ośrodki przewidujące poważne kło- Wysoka Izbo! Wobec występowania wyżej omawia- poty gospodarcze związane z tym procesem, a zwłasz- nych czynników realizacja dochodów i wydatków bu- cza możliwość załamania się części polskiego eksportu dżetowych miała prawo ulec pewnemu odchyleniu od i gwałtownego wzrostu importu. Jednak wydarzenia założeń. Generalnie jednak skala odchyleń od założeń w 2004 r. potwierdziły słuszność ocen optymistycz- makroekonomicznych okazała się na tyle nieduża, że nych. Pesymiści niestety przegrali. nie doprowadziła do poważnych zmian proporcji bu- Wysoka Izbo! Oceniając stopień realizacji założeń dżetu. Nieco wyższa inflacja mogła wpłynąć na zwięk- makroekonomicznych oraz ich wpływ na sytuację bu- szenie dochodów budżetowych, zwłaszcza w sytuacji, dżetu, trzeba zwrócić uwagę na następujące odchylenia w której realne składniki popytu krajowego ukształto- od wielkości planowanych: wały się na poziomie niewiele odbiegającym od pro- Po pierwsze, mimo realizacji wyższego od oczeki- gnozowanych. Jak się wydaje, z takim właśnie zjawi- wań tempa wzrostu PKB – przypomnę: 5,4% zamiast skiem mieliśmy do czynienia w roku 2004, w rezultacie 5% – nieco inaczej ukształtowała się struktura popytu czego skala deficytu budżetowego uległa zmniejszeniu finalnego. Popyt krajowy rósł ciągle w tempie zgodnym w stosunku do założonej w ustawie budżetowej. z oczekiwaniami, natomiast eksport netto wpływał Wysoka Izbo! Sprawna realizacja budżetu, a zwłasz- nadal pozytywnie na dynamikę produkcji. W budżecie cza ograniczenie deficytu i potrzeb pożyczkowych, zakładano, że ożywienie importu da odwrotny efekt. przyczyniła się do znacznego uspokojenia na rynkach Po drugie, największe odchylenie w stosunku do pro- finansowych, poważnie zaniepokojonych perspektywą gnozy odnotowano w odniesieniu do nakładów inwesty- niestabilności polskiej gospodarki w pierwszych mie- cyjnych – w 2004 r. zrealizowano 5,3% wobec planowa- siącach 2004 r. W szczególności od maja 2004 r. od- nych 12%. Warto jednak zauważyć, że w chwili obecnej wróceniu ulegały procesy silnego osłabiania się złotego 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 514 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Sprawozdawca Mieczysław Czerniawski tzw. świętych krów, a więc kancelarii i podmiotów, któ- re samodzielnie przygotowują projekty budżetów i prze- oraz wzrostu długookresowych stóp procentowych. kazują je Wysokiej Izbie. Mam na myśli Kancelarię Dzięki temu po mniej więcej roku Polska w dużym Prezydenta, do której budżetu po raz pierwszy nie było stopniu zbliżyła się do spełnienia wymogu konwergen- żadnych uwag. Myślę, że na zakończenie kadencji nale- cji długookresowych stóp procentowych. Stopa spadła żą się słowa uznania ministrowi Edwardowi Szymań- z 7,5% w połowie 2004 r. do 5% obecnie. Nie ma więc skiemu, który zawsze trzymał finanse kancelarii bardzo wątpliwości, że realizacja budżetu w 2004 r. została twardą ręką. Ale dotyczy to również, panie marszałku, dobrze przyjęta przez uczestników rynku finansowego i naszej kancelarii, Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, i przyczyniła się do wzrostu zaufania do polskiej poli- i innych jednostek, o których przed chwilą mówiłem. tyki makroekonomicznej. Natomiast, panie marszałku, nie chciałbym odnosić Generalnie więc można stwierdzić, że budżet w 2004 r. się, chociaż jestem do tego przygotowany, do poszcze- zrealizowany został w sposób zgodny z ustawą budżetową. gólnych elementów opinii i części budżetowych. Chcę Powiem więcej, został zrealizowany nad wyraz dobrze. skwitować to krótko. Komisja Finansów Publicznych Mówię o tym w związku z wieloma dyskusjami, które nie wnosi zasadniczych uwag, chociaż nie powiem, że prowadziliśmy nad projektem budżetu na rok 2004. tych uwag nie było. Mówię o tym również, aby przypomnieć, jak na tej sali Panie Marszałku! Panie Premierze! Przepraszam, mocno krytykowano prawie każdy element projektu kiedy zaczynałem, nie zauważyłem, iż pan już uczest- budżetu. A później, przy uchwalaniu tego budżetu, pa- niczy w tej debacie. Te uwagi się powtarzają od wielu dały argumenty, iż rząd przedkłada Wysokiej Izbie lat. Myślę, że i nowe rządy nieszybko te sprawy roz- wręcz bardzo zły budżet. Okazało się, że nie był to zły strzygną, chyba że podejmą bardzo drastyczne i rady- budżet. Był to budżet na miarę naszych możliwości, kalne decyzje. Nie jestem pewny, czy one przyniosą od był to budżet, który dawał szansę – raz jeszcze pod- razu pozytywne skutki. Taką piętą achillesową od wie- kreślę, po raz pierwszy od wielu, wielu lat – iżby to, lu lat są tzw. inwestycje wieloletnie. Niestety Komisja co Wysoka Izba raczyła uchwalić, zostało w praktyce Finansów Publicznych negatywnie opiniuje realizację przez rząd – przez dwa rządy, albowiem do maja był to inwestycji wieloletnich, szczególnie w transporcie, zwłasz- rząd Leszka Millera, po maju rząd Marka Belki – zre- cza jeżeli chodzi o budowę dróg i autostrad. A już bardzo alizowane. krytycznie i negatywnie oceniamy realizację inwestycji Oczywiście możemy mieć wiele uwag, jeżeli chodzi wieloletnich w służbie zdrowia. Ale, panie premierze, o drobne rzeczy, szczegóły – zawsze można coś znaleźć nie odkrywam tu oczywiście Ameryki, bo jeśli chodzi i do tego dorobić określoną teorię – ale realizacja bu- o inwestycje w służbie zdrowia, to ta negatywna ocena dżetu w 2004 r. broni się sama, bo tak mówią fakty, towarzyszy nam od wielu lat, nie tylko od 1989 r., bo a sądzę, że dżentelmeni z faktami nie dyskutują. mamy przecież inwestycje, które realizujemy już około Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych na 20 lat i nie bardzo widzimy – przynajmniej ja nie bar- swoich 10 posiedzeniach, które w sumie trwały kilka- dzo mogę zobaczyć – to światełko końcowe, możliwość dziesiąt godzin, rozpatrzyła przede wszystkim 22 spra- zakończenia tych inwestycji. wozdania poszczególnych komisji branżowych oraz Jeżeli chodzi o drogi i autostrady, to nie chciałbym całą swoją część dotyczącą finansów publicznych, in- obszernie rozwijać tutaj tego tematu, ale powiem o ta- stytucji finansowych, obsługi zadłużenia zagraniczne- kim kuriozalnym przypadku, wprawdzie przedwczoraj go, obsługi długu krajowego, przychodów i rozchodów naprawionym przez dyrekcję generalną dróg dzięki, związanych z finansowaniem deficytu i rozdysponowa- myślę, ministrowi Kurylczykowi. Otóż modernizuje się niem nadwyżki budżetowej, jak również rezerwy ogól- drogę krajową na trasie Łomża–Grajewo–Augustów, nej oraz oceniła Główny Urząd Statystyczny i Komisję drogę przyspieszonego ruchu, i jednocześnie mówi się, Papierów Wartościowych i Giełd. że tą drogą nie będą mogły poruszać się tiry o nacisku Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Raz jeszcze wrócę na oś 11,5 tony. Rozumiem to, w przypadku gdyby była do myśli, którą wypowiedziałem na samym wstępie. to droga tylko kosmetycznie remontowana, ale ona jest Mianowicie atmosfera podczas prac w komisji była nad generalnie, powiedziałbym, modernizowana. Okazało wyraz spokojna. Być może na to złożył się również się, że brakuje informacji. Tym bardziej, że w Łomży jeszcze jeden element, o którym nie powiedziałem, budujemy duży urząd celny, a więc jak gdyby zamyka- mianowicie iż – nie pamiętam od kiedy, lecz prezes my drogę i możliwość rozwoju małych miasteczek przy Sekuła zapewne w swoim wystąpieniu o tym powie – trasie, takich jak Stawiski, Szczuczyn, Rajgród, bo brak po raz pierwszy w analizie z realizacji budżetu nie po- było informacji, panie premierze ze strony generalnej jawiła się propozycja negatywnej oceny w stosunku do dyrekcji dróg, że po zakończeniu tej modernizacji żadnej części budżetu. prawda jest inna, niż to donosiły media. A dyrekcja Mogę powiedzieć, że z przyjemnością wysłuchiwa- generalna dróg nie miała odwagi, aby spotkać się z sa- liśmy, i ja osobiście, relacji przedstawicieli poszczegól- morządami z Ostrołęki, Łomży czy Suwałk, aby wyja- nych komisji, jak również przedstawicieli rządu, że po śnić, jaki będzie stan faktycznie. To również, panie raz pierwszy chyba, jak sięgam pamięcią, w czasie prac premierze, wpływało na nastroje wielu członków ko- komisji nie było nieraz przedtem pojawiających się misji i być może niepotrzebne były nieraz drastyczne wręcz demagogicznych ocen, chociażby dotyczących wnioski. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 515

Poseł Sprawozdawca Mieczysław Czerniawski wym rozpatrzenie w zakresie ich właściwości poszcze- gólnych części sprawozdania z wykonania budżetu Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! państwa i analizy Najwyższej Izby Kontroli oraz prze- O tyle jest ułatwione dzisiaj moje sprawozdanie, że mogę kazanie wniosków Komisji Finansów Publicznych. się ograniczyć do pokazania przede wszystkim pozyty- Komisja Finansów Publicznych, po rozpatrzeniu na wów, zwracając uwagę na niektóre tylko negatywne posiedzeniach w dniach 15, 16, 17, 21, 22, 23 i 28 czerw- zjawiska – mówię o polityce makroekonomicznej – że ca z udziałem przedstawicieli sejmowych komisji spra- nie muszę dzisiaj po raz pierwszy w tej kadencji wdawać wozdania z wykonania budżetu państwa wraz z analizą się w szczegółowe negatywne oceny, bo na siłę oczywi- Najwyższej Izby Kontroli oraz wnioskami komisji, ście moglibyśmy coś znaleźć, ale myślę, że rolą Komisji wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony Finansów Publicznych była globalna ocena realizacji projekt uchwały. budżetu w roku 2004. I ta ocena zdaniem komisji jest Po pierwsze, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyj- jednoznacznie pozytywna. Patrząc w prawą stronę, mó- muje sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za wię o ocenie, którą przedstawiali posłowie na wszystkich okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2004 r. posiedzeniach komisji. Nie mówię o ostatecznym głoso- Po drugie, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej udziela waniu, bo ono jakby inaczej się już załamało, ale tak na Radzie Ministrów absolutorium za okres od dnia 1 stycz- dobrą sprawę w trakcie prac komisji nie odnotowałem nia do dnia 31 grudnia 2004 r. żadnego wniosku, który podważałby wiarygodność sprawozdania rządu, który podważałby wiarygodność Po trzecie, jednocześnie Sejm Rzeczypospolitej Pol- analizy Najwyższej Izby Kontroli. skiej zwraca uwagę na istotne nieprawidłowości wyko- Panie prezesie, jeżeli chodzi o analizę, to w dwóch nania budżetu państwa w realizacji inwestycji wielolet- sprawach komisja, w tym ja osobiście, nie podziela zbyt nich dotyczących infrastruktury drogowej oraz inwe- surowej oceny, nieadekwatnej, powiedziałbym, do ar- stycji wieloletnich z zakresu służby zdrowia. gumentów, które przedłożyła Najwyższa Izba Kontroli. Komisja zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu Po pierwsze, ocena Ministerstwa Spraw Zagranicznych. przedstawia na żądanie wnioskodawcy następujący Chodzi o jeden drobny przykład z ambasady w Kopen- wniosek mniejszości: uchwale nadać brzmienie: uchwa- hadze i to jeszcze w przypadku gdy środki nie wypły- ła Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia – to będzie nęły z ambasady, przy pewnej inwestycji w wysokości 8 lipca 2005 r. – w sprawie nieprzyjęcia sprawozdania bodajże 59 tys. zł. Panie prezesie, gdyby wypłynęły, to z wykonania budżetu państwa za okres od dnia 1 stycz- rozumiem tę formułę, że budżet MSZ był realizowany nia do dnia 31 grudnia 2004 r. oraz w sprawie absolu- z dużymi uchybieniami. Komisja nie podzieliła jednak torium dla Rady Ministrów. opinii, że były to uchybienia. Po pierwsze, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nie Komisja również nie do końca podziela formułę po- przyjmuje sprawozdania z wykonania budżetu państwa zytywnej oceny z uchybieniami, jeżeli chodzi o resort za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2004 r. obrony. Panie prezesie, komisja analizowała i porówny- Po drugie, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nie udziela wała budżety realizowane chociażby w ostatnich 3 latach Radzie Ministrów absolutorium za okres od dnia 1 stycz- przez ten resort. Akurat realizacja budżetu – mogę nia do dnia 31 grudnia 2004 r. Jest to wniosek mniej- przedstawić raz jeszcze za moment podstawowe dane – szości indywidualny, nie klubowy. wskazuje, że ten resort realizował go w sposób prawi- Panie Marszałku! Jeżeli pan pozwoli, abym mógł dłowy. Powiem tak: nie tylko uporządkował wszystkie zabrać głos w sprawie wniosku mniejszości tuż przed zaległe sprawy, ale również wprowadził wiele takich głosowaniem, to o taki głos będę prosił, albowiem refe- rozwiązań, które uniemożliwiają w przyszłości popeł- rowałem, relacjonowałem przebieg pracy komisji. W trak- nianie błędów popełnianych w przeszłości. Ale to są cie prac komisji nie pojawiły się żadne negatywne ele- tylko te dwie drobne, powiedziałbym, polemiczne spra- menty, negatywne oceny co do realizacji budżetu w 2004 r., wy, jeżeli chodzi o Najwyższą Izbę Kontroli. ale ja rozumiem prawo opozycji, z którego to prawa rów- Dlatego też, panie marszałku, w imieniu Komisji nież swego czasu korzystałem. Myślę jednak, że aby Finansów Publicznych chciałbym przedłożyć projekt Izba, a jesteśmy tutaj w niewielkim składzie, miała peł- uchwały w sprawie rządowego sprawozdania z wykona- ny obraz, o taki głos będę pana marszałka prosił. nia budżetu państwa za okres od 1stycznia do 31 grudnia 2004 r. oraz wniosku w przedmiocie absolutorium dla Na zakończenie, panie marszałku, niech mi wolno Rady Ministrów za ten okres. będzie przede wszystkim serdecznie podziękować Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 105–107 regulami- członkom komisji finansów. Myślę, że 4 lata pracy były nu Sejmu, skierował w dniu 1 czerwca 2005 r. powyż- dla mnie ogromną satysfakcją. Szczególnie chcę skie- sze sprawozdanie do Komisji Finansów Publicznych rować słowa podziękowania do tych kolegów z byłego w celu rozpatrzenia. Ponadto marszałek Sejmu, zgodnie mojego klubu, którzy do końca mieli charakter. Do- z art. 106 ust. 4 regulaminu Sejmu, skierował w dniu świadczyłem pewnej rzeczy, mianowicie w trudnym 6 czerwca 2005 r. przedstawioną przez prezesa Najwyż- momencie doświadczyłem jednoznacznego wsparcia szej Izby Kontroli analizę wykonania budżetu państwa wszystkich członków komisji z wszystkich klubów i założeń polityki pieniężnej w 2004 r. do Komisji Fi- opozycyjnych. Za to chciałbym wam serdecznie po- nansów Publicznych celem rozpatrzenia. Jednocześnie dziękować i odnoszę się do tego z ogromnym szacun- marszałek Sejmu zalecił pozostałym komisjom sejmo- kiem. Dziękuję, panie marszałku, za uwagę. (Oklaski) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 516 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: datków, jest jednym z najważniejszych problemów pol- skiego sektora finansów publicznych i jednym z powo- Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu. dów niskiej efektywności gospodarowania środkami Proszę o zabranie głosu prezesa Najwyższej Izby publicznymi. Zadaniowe podejście do konstrukcji bu- Kontroli pana Mirosława Sekułę w celu przedstawienia dżetu może być ważnym elementem racjonalizacji fi- analizy wykonania budżetu państwa. nansowania zadań publicznych. Bardzo proszę, panie prezesie. Zgodnie z art. 5 ustawy o Najwyższej Izbie Kontro- li działalność kontrolowanych instytucji rządowych oceniono z punktu widzenia legalności, gospodarności, Prezes Najwyższej Izby Kontroli celowości i rzetelności, a działalność jednostek samo- Mirosław Sekuła: rządowych z punktu widzenia legalności, gospodarno- ści i rzetelności. Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Kontrola prowadzona była według ściśle określonej Zgodnie z art. 204 Konstytucji Rzeczypospolitej Pol- procedury odpowiadającej międzynarodowym standar- skiej Najwyższa Izba Kontroli przedkłada Sejmowi dom. Sprawy do kontroli dobieraliśmy, stosując metody analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki statystyczne oraz dobór celowy, a oceny za wykonanie pieniężnej oraz opinię w przedmiocie absolutorium dla budżetu ustalone zostały na podstawie jednolitych kryte- Rady Ministrów. Mam zaszczyt wypełnić ten obowią- riów wartościowych. Oprócz zbiorczej analizy wykonania zek, przedstawiając Wysokiej Izbie dokument przyjęty budżetu NIK przedłożyła Sejmowi 90 szczegółowych in- przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli w dniu 25 formacji o wynikach kontroli budżetowej. Zostały one maja 2005 r. wykorzystane przez właściwe komisje sejmowe. Podstawą oceny wykonania budżetu państwa oraz Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! założeń polityki pieniężnej są wyniki kontroli budże- Dokonana przez Najwyższą Izbę Kontroli ogólna ocena towej w 427 jednostkach rządowych, samorządowych wykonania budżetu państwa i założeń polityki pienięż- i innych. Wykorzystano również wyniki innych kon- nej na rok 2004 wynika z następujących faktów stwier- troli przeprowadzonych przez NIK wcześniej lub rów- dzonych w toku kontroli. Po pierwsze, sprawozdanie nolegle z kontrolą budżetową. Podobnie jak w latach Rady Ministrów z wykonaniu budżetu państwa za okres poprzednich skontrolowano wszystkich dysponentów od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. przekazuje w zasa- części budżetowych wraz z wybranymi jednostkami dzie prawdziwy i rzetelny obraz wykonania budżetu podległymi, Narodowy Bank Polski, państwowe fun- państwa. Najwyższa Izba Kontroli kwestionuje jednak dusze celowe i agencje rządowe oraz ponad 100 jedno- obciążenie dochodów budżetowych z roku 2004 kwotą stek samorządu terytorialnego. ok. 2 mld zł zwrotów podatkowych i niepodatkowych na- Kontrola wykonania budżetu państwa obejmowała leżności budżetowych dokonanych w styczniu 2005 r. audyt finansowy, czyli ocenę prawidłowości i rzetelności Po drugie, kontrole NIK wykazały, iż przy wyko- rozliczeń finansowych poszczególnych jednostek i bu- nywaniu budżetu państwa na rok 2004 w kontrolowa- dżetu państwa jako całości, oraz – jako odrębne zadanie kontrolne – kontrolę wykonania zadań finansowanych nych jednostkach miało miejsce mniej uchybień i nie- środkami budżetowymi. prawidłowości niż w latach ubiegłych. Celem audytu finansowego było stwierdzenie, czy Po trzecie, wyniki wykonania budżetu państwa operacje budżetowe przeprowadzone zostały zgodnie w 2004 r. były lepsze, niż zakładano w ustawie budże- z przepisami, z zasadami i procedurami realizacji do- towej. Plan dochodów budżetowych został przekroczo- chodów i wydatków, a także ocena rzetelności ewiden- ny, a wydatki były mniejsze od planowanych. cji i sprawozdawczości budżetowej. Badano również Po czwarte, deficyt budżetu państwa był niższy od funkcjonowanie systemów kontroli wewnętrznej. limitu ustawowego. Najwięcej czasu kontrolerzy NIK przeznaczyli na Po piąte, deficyt budżetu państwa był jednak więk- badanie zagadnień związanych z podwyższonym ryzykiem szy niż w roku 2003. W sprawozdaniu Rady Ministrów wystąpienia nieprawidłowości oraz obszarów o szczegól- wykazano wzrost deficytu o 11,8%, lecz po sprowadze- nym znaczeniu dla państwa i społeczeństwa. Szczególną niu danych budżetowych z lat 2003 i 2004 do porów- uwagę zwrócono na badanie tych procesów, w których nywalnych wielkości deficyt budżetowy w roku 2004 według naszych ocen istnieją znaczące zagrożenia ko- był według obliczeń Najwyższej Izby Kontroli aż o 35,1% rupcyjne. W jednostkach, w których w ostatnich latach większy niż w poprzednim roku. Przyczyny tych roz- nie stwierdzono istotnych nieprawidłowości, kontrola bieżności omówię w dalszej części wystąpienia. była mniej szczegółowa. Po szóste, mimo iż budżet wykonywany był w bardzo Kontrola wykonania budżetu państwa to nie tylko dobrych warunkach makroekonomicznych, nie zostały audyt finansowy. Badamy także efektywność wydat- w pełni wykorzystane możliwości poprawy stanu rów- kowania środków publicznych. Zasadniczym proble- nowagi budżetowej. Możliwości te występowały po stro- mem przy prowadzeniu takiej kontroli jest brak jasno nie zarówno dochodowej, jak i wydatkowej budżetu. określonych zadań, których wykonaniu mają służyć O braku konsekwentnych działań na rzecz poprawy sy- wydatki budżetowe. Brak takich wyznaczników, a więc tuacji budżetowej świadczy zwłaszcza wzrost wydatków brak punktów odniesienia do oceny ponoszonych wy- zaobserwowany w IV kwartale 2004 r. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 517

Prezes Najwyższej Izby Kontroli Mirosław Sekuła zakładano w uzasadnieniu do ustawy budżetowej. Re- alna stopa wzrostu produktu krajowego brutto wynio- Po siódme, w dalszym ciągu, chociaż znacznie wol- sła 5,4%, a średnioroczna inflacja osiągnęła 3,5%. Za- niej niż w roku 2003, narastał dług publiczny, a stan łożenia wynosiły odpowiednio 5% i 2%. finansów publicznych stanowi nadal zagrożenie dla Głównym czynnikiem wzrostu okazał się, już po raz stabilnego wzrostu gospodarczego. kolejny, eksport. Oznacza to, że polskie przedsiębiorstwa Po ósme, zastrzeżenia budził sposób gospodarowa- były dobrze przygotowane do konkurowania na rynku nia rezerwami budżetowymi. Zaplanowane w budżecie Unii Europejskiej. W mniejszym stopniu, niż planowano, na rok 2004 w rekordowej kwocie ponad 14 mld zł wzrost gospodarczy był wynikiem wzrostu popytu kra- w znacznej części, bo ok. 14%, przekształcone zostały jowego. Ponad dwukrotnie mniejszy, niż zakładano, był w wydatki przeniesione do realizacji na rok 2005. wzrost nakładów brutto na środki trwałe. Wcześniej dokonywano licznych zmian wielkości i prze- Dzięki dobrym wynikom eksportu nastąpiła dalsza znaczenia tych rezerw. Jak widać, obok zjawisk oce- poprawa bilansu obrotów bieżących z zagranicą. Od- nianych przez nas pozytywnie, w wykonywaniu bu- notowaliśmy też zwiększony napływ inwestycji zagra- dżetu państwa wystąpiły również istotne nieprawidło- nicznych, inwestorzy zagraniczni oceniali więc per- wości. spektywy polskiej gospodarki bardziej optymistycznie Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! niż krajowi. Charakterystycznym zjawiskiem dla budżetu państwa W 2004 r. nastąpiła nieznaczna poprawa na rynku w ostatnich latach jest powiększająca się stale różnica pracy, zbyt jednak mała, by doprowadzić do istotnego między wydatkami a dochodami budżetu państwa. zmniejszenia stopy bezrobocia. Spośród 3 mln bezro- Analizując wykonanie budżetu państwa w roku 2004, botnych zarejestrowanych na koniec 2004 r. 2,6 mln nie trzeba uwzględnić dwa istotne czynniki umożliwiające posiadało prawa do zasiłku, a 1,6 mln bezrobotnych porównanie danych z roku 2004 z danymi z poprzed- pozostawało bez pracy dłużej niż rok. nich lat. Czynnikami tymi są liczne zmiany systemowe, Wynagrodzenia realne nie wzrosły znacząco, po- jakie miały miejsce w roku 2004, oraz zastosowanie nieważ przyspieszająca w pierwszych trzech kwarta- odmiennych od dotychczas stosowanych zasad ewiden- łach inflacja zmniejszyła efekt wzrostu płac nominal- cji niektórych operacji budżetowych. nych. Do najważniejszych zmian systemowych, które wy- Podobnie jak w poprzednim roku w prognozie bu- warły istotny wpływ na wykonywanie budżetu państwa dżetowej przeszacowany został kurs dolara amerykań- w roku 2004, zaliczyć trzeba przede wszystkim: skiego, a niedoszacowany kurs euro. Bardziej istotne — wstąpienie Polski do Unii Europejskiej, było jednak znaczne umocnienie się złotego w stosun- — wprowadzenie nowego systemu dochodów jed- ku do euro i dolara. Pomiędzy 31 grudnia 2003 r. i 31 nostek samorządu terytorialnego, grudnia 2004 r. wartość 1 euro zmniejszyła się o 57 gr, — obniżenie z 27% do 19% stawki podatku docho- a wartość 1 dolara o 75 gr. Dało to pozytywne efekty dowego od osób prawnych. w postaci niższych wydatków na obsługę długu zagra- Ze zmian w sposobie ewidencji operacji budżeto- nicznego, a przede wszystkim spowodowało zmniej- wych największe znaczenie miało wyłączenie z wydat- szenie się długu zagranicznego przeliczonego na złote ków budżetowych kwot, które na mocy ustawy o wy- o około 20 mld zł. korzystaniu wpływów z prywatyzacji części mienia Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Skarbu Państwa na cele związane z reformą systemu Audyt finansowy przeprowadzony przez Najwyższą ubezpieczeń społecznych mają być finansowane wpły- Izbę Kontroli wykazał, że podstawowe wielkości bu- wami z prywatyzacji. W ten sposób wyłączono mię- dżetu państwa na rok 2004 zostały zrealizowane zgod- dzy innymi z wydatków budżetowych przekraczającą nie z ustawą budżetową. 10 mld zł część dotacji dla Funduszu Ubezpieczeń Spo- Według sprawozdania przedłożonego przez Radę łecznych. Ministrów dochody budżetu państwa wyniosły w 2004 r. Najwyższa Izba Kontroli nie kwestionuje legalności 156,3 mld zł, a wydatki 197,7 mld zł. Oznacza to, że tej zmiany, zwraca jednak uwagę na to, że zmniejszyła w budżecie państwa odnotowano deficyt wynoszący ona deficyt budżetowy i spowodowała, że dane z roku 41,4 mld zł, a więc o 3,300 mld zł mniej, niż dopusz- 2004 stały się nieporównywalne z danymi z poprzed- czono w ustawie budżetowej. nich lat. Niewątpliwie ucierpiała też przejrzystość fi- Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, że: nansów publicznych. Po pierwsze, wielkości dochodów i wydatków wy- Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! kazane w sprawozdaniu Rady Ministrów z wykonania Realizacja budżetu państwa w 2004 r. przebiegała w sprzy- budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia jających warunkach. Zwiększony popyt, związany z za- 2004 r. stanowią sumę kwot wykazanych w sprawoz- kupami przed przystąpieniem do Unii Europejskiej, daniach budżetowych dysponentów poszczególnych spowodował przyrost kwartalnego tempa wzrostu pro- części budżetowych. duktu krajowego brutto aż do 7%. Przejściowo wzrosła Po drugie, wykazana w sprawozdaniu kwota docho- również inflacja, jednak jej tempo zaczęło maleć pod dów budżetu państwa w części 19: Budżet, finanse pu- koniec 2004 r. Wskaźniki dotyczące PKB i inflacji bliczne i instytucje finansowe, obejmującej większość ukształtowały się w 2004 r. na wyższym poziomie, niż dochodów budżetowych, jest zaniżona o ponad 2 mld 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 518 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Najwyższej Izby Kontroli Mirosław Sekuła We wszystkich jednostkach objętych kontrolą doko- naliśmy także przeglądu i oceny systemu kontroli we- zł na skutek odliczenia od dochodów zgromadzonych wnętrznej. Stwierdzono, że w zdecydowanej większo- w roku 2004 zwrotów z tytułu rozliczeń podatkowych ści jednostek spełnione były odnoszące się do kontroli i niepodatkowych należności budżetu państwa, doko- finansowej i audytu wewnętrznego wymagania zawar- nanych w styczniu 2005 r.; operacja ta w ocenie NIK te w ustawie o finansach publicznych. pozostaje w sprzeczności z generalną zasadą kasowego Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! rozliczania budżetu; ponadto z uwagi na fakt, iż system Dochody budżetu państwa wyniosły w 2004 r. 156,3 mld rozliczeń zastosowany w 2004 r. był inny niż w 2003 r. zł. Plan dochodów został przekroczony o 1,1%. Mimo że i w latach poprzednich, naruszona została ustalona nominalny wzrost produktu krajowego brutto w 2004 r. w ustawie o rachunkowości zasada ciągłości. wyniósł około 9%, to dochody wzrosły jedynie o 2,7%. Po trzecie, wykazana w sprawozdaniu kwota wy- Sytuacja ta była efektem wprowadzonych w roku 2004 datków budżetu państwa jest poprawna. zmian podatkowych oraz omówionego już obciążenia W efekcie Najwyższa Izba Kontroli uznała, że, z za- dochodów w roku 2004 skutkami operacji przeprowa- strzeżeniem dotyczącym zaniżenia dochodów w części dzonych w roku 2005. W rezultacie relacja dochodów 19, sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania budżetu budżetu państwa do produktu krajowego brutto spadła państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. z 18,7% w 2003 r. do 17,7% w 2004 r. przekazuje prawdziwy i rzetelny obraz wykonania bu- Niewielkie przekroczenie planu dochodów wynika- dżetu państwa. ło przede wszystkim z wysokiego stopnia realizacji Ocena ta jest oparta nie tylko na analizie zbiorczego dochodów podatkowych, w tym zwłaszcza dywidend sprawozdania z wykonania budżetu państwa, lecz rów- i wpłat z zysku; tu plan dochodów przekroczono aż nież na wynikach kontroli wszystkich dysponentów o 158,6%. Wśród dochodów podatkowych najbardziej, części budżetowych wybranych jednostek podległych aż o 36,4%, przekroczony został plan dochodów z po- oraz na wynikach badania systemów księgowości w tych datku dochodowego od osób prawnych. Należy podkre- jednostkach. ślić, że wyższe dochody zrealizowano mimo, a może U 74 dysponentów głównych nie stwierdzono żad- dzięki, obniżenia stawki podatkowej z 27% do 19% nych błędów przy sporządzaniu sprawozdania. Zastrze- oraz zwiększenia udziałów samorządu terytorialnego we wpływach z tego podatku. żenia co do prawidłowości sporządzania rocznych spra- Dominującą pozycję wśród dochodów budżetu pań- wozdań sformułowano w stosunku do 16 dysponentów stwa w 2004 r. zajmowały podatki pośrednie, łącznie części. Nie wydano ani jednej opinii negatywnej. Nie- 64,4%, w tym zwłaszcza VAT, 39,8%. Plan wpływów wielka była również skala nieprawidłowości w spra- z VAT nie został jednak w roku 2004 zrealizowany. wozdaniach sporządzanych przez jednostki podległe Oprócz wspomnianego zawyżenia planu wpływów dysponentom głównym. Zakwestionowane pozycje z VAT należy zwrócić uwagę na narastanie zaległości sprawozdań tych jednostek nie mają większego wpły- podatkowych i innych należności budżetowych. W sto- wu na ostateczny wynik budżetu państwa. Najwyższa sunku do roku 2003 wzrosły one o około 8%, a ich Izba Kontroli sygnalizuje jednak konieczność dyscy- relacja do dochodów zrealizowanych wzrosła z 12,7% plinowania jednostek, by wykazywały rzetelne dane do 13,3%. Ponad połowę stanowiły zaległości w podat- w sprawozdawczości budżetowej. Jest to tym bardziej kach pośrednich. istotne, że w 27% jednostek, w których badaliśmy funk- Nastąpiło dalsze pogorszenie skuteczności egzeku- cjonowanie systemów rachunkowości, stwierdzono cji zaległości podatkowych. Wskaźnik efektywności naruszenia ustawy o rachunkowości lub innych przepi- egzekucji zaległości podatkowych zmniejszył się z 28% sów. Wskaźnik stwierdzonych nieprawidłowości jest co w roku 2003 do 22% w roku 2004. Podkreślić przy tym prawda niższy niż w poprzednich latach, ale obecny należy, że sprawność egzekucji należności budżeto- stan nie może być uznany za zadowalający. wych przez izby celne była znacznie gorsza od spraw- Systemy księgowości były badane pod kątem ich ności egzekucji prowadzonej przez urzędy skarbowe. informatyzacji oraz prawidłowości funkcjonowania Izby celne, które wykonywanie tych zadań rozpoczęły w określonych obszarach. Najwięcej zastrzeżeń doty- pod koniec 2003 r., nie były do nich wystarczająco czyło terminowości ewidencji dowodów księgowych, przygotowane. stosowania zasad księgowości kasowej zamiast memo- Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! riałowej oraz techniki zapisów roboczych w tzw. bufo- Wydatki budżetu państwa w 2004 r. wyniosły 197 700 rze. Szczególnie niebezpieczne i sprzeczne z ustawą mln zł i, podobnie jak w roku poprzednim, były niższe o rachunkowości są przypadki przechowywania zapi- od zaplanowanych w ustawie budżetowej. Niewykorzy- sów w buforze przez okres powyżej miesiąca. Oznacza stanie ustawowego limitu wydatków mogło być więk- to faktyczny brak ksiąg rachunkowych za ten okres. sze, gdyby Rada Ministrów nie przeniosła na rok 2005 Sprawozdania miesięczne sporządzane są więc z pomi- upoważnień do dokonania wydatków na kwotę ponad nięciem rzeczywistego stanu ksiąg rachunkowych. Stan 4600 mln zł. Zostały one ujęte w sprawozdaniu z wy- taki wynika najczęściej z niedoskonałości stosowanych konania budżetu państwa za rok 2004 jako tzw. wydat- systemów księgowości komputerowej oraz braku odpo- ki niewygasające. W poprzednich latach skala przeno- wiednich kwalifikacji służb księgowych. szenia wydatków była znacznie mniejsza, na przykład 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 519

Prezes Najwyższej Izby Kontroli Mirosław Sekuła ostrożnościowych określonych w ustawie o finansach publicznych. w 2003 r. wydatki niewygasające wyniosły około 1 mld zł. Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Zdaniem NIK przenoszenie tak znacznych kwot do wyko- W 2004 r. lepiej niż w latach poprzednich zrealizowa- rzystania w roku następnym zniekształca obraz wyko- no plan przychodów z prywatyzacji. Przychody te były nania budżetu państwa. ponad dwukrotnie większe niż w roku 2003 i po raz W 2004 r. nie wykorzystano szansy dokonania istot- pierwszy od kilku lat wyższe od planowanych. Nie wy- nych oszczędności w wydatkach budżetowych. Po- konano jednak rzeczowego planu prywatyzacji, a prze- twierdzeniem tego są wysokie wydatki w czwartym kroczenie o 5,3% planu przychodów jest efektem naj- kwartale 2004 r. W kwartale tym wydano proporcjo- większej w 2004 r. operacji prywatyzacyjnej – sprze- nalnie więcej środków niż w latach poprzednich. Na daży akcji PKO BP. niewykonanie planowanych wydatków decydujący Niejasna pozostaje też polityka prywatyzacyjna, wpływ miały niższe, niż przewidziano, koszty obsługi widoczna w rozbieżnościach między dokumentami pla- długu publicznego, w tym przede wszystkim z tytułu nistycznymi Ministerstwa Skarbu Państwa a kierunka- spłaty poręczonych i gwarantowanych przez Skarb Pań- mi prywatyzacji zawartymi w uzasadnieniu do ustawy stwa zobowiązań. budżetowej. Zobowiązania wymagalne państwowych jednostek Najwyższa Izba Kontroli sygnalizuje po raz kolejny budżetowych zmniejszyły się aż o 70,3%. Świadczy to negatywne zjawiska w realizacji inwestycji finansowa- o poprawie przestrzegania dyscypliny budżetowej, a tak- nych z budżetu państwa. Nie nastąpiła istotna popraw- że o płynnym uruchamianiu środków budżetowych. na sprawności realizacji inwestycji wieloletnich, cho- Deficyt budżetu państwa na koniec 2004 r. ukształto- ciaż, oceniając wykonanie budżetu państwa na rok 2004, wał się na poziomie 41 400 mln zł, a więc wyższym niż stwierdziliśmy mniej nieprawidłowości niż w latach ubie- w roku poprzednim o 4400 mln zł, tj. o 11,8%. Ponad- głych. Podtrzymujemy jednak formułowaną już wcze- planowe dochody oraz niższe niż planowano wydatki śniej opinię, iż obecny system finansowania inwestycji spowodowały, że deficyt budżetu państwa był niższy nie zapewnia oszczędnego gospodarowania środkami od limitu określonego w ustawie budżetowej o 8,6%. publicznymi. Należy jednak wskazać, że wysokość dochodów, Niepokoi przeciąganie się okresu realizacji inwesty- wydatków i deficytu w 2004 r. nie jest porównywalna cji budżetowych. Spośród 20 inwestycji poddanych z danymi z lat wcześniejszych. Gdyby utrzymano po- kontroli 7 trwa już ponad 5 lat, a 4 z nich rozpoczęto w przednie zasady finansowania zobowiązań Funduszu roku 1974 lub wcześniej. Dowodem niewłaściwego Ubezpieczeń Społecznych wobec otwartych funduszy przygotowania zadań inwestycyjnych jest i to, że mimo emerytalnych oraz sposób rozliczania dochodów, to dysponowania dostatecznymi środkami, plan wydat- deficyt w 2004 r. byłby wyższy niż w roku poprzednim ków inwestycyjnych zrealizowano w 2004 r. w 97%. o 35,1%. Odnosząc się do finansowania deficytu, trzeba Część wydatków inwestycyjnych, ok. 2 mld zł, przenie- dodać, że realizacja przychodów zapewniła utrzymanie siono na rok 2005. Rzeczywisty wskaźnik wykorzysta- w ciągu roku płynności budżetu państwa, a realizacja nia środków na inwestycje wyniósł więc tylko 81,6%. rozchodów – pełną i terminową obsługę zobowiązań Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Skarbu Państwa. Od stanu budżetu państwa zależy nie tylko funkcjono- Innym czynnikiem, wpływającym na wysokość de- wanie instytucji państwowych finansowanych bezpo- ficytu i zniekształcającym przejrzystość finansów pu- średnio z budżetu państwa, ale, pośrednio, funkcjono- blicznych, było niedostateczne finansowanie z budżetu wanie całego sektora finansów publicznych. Przypo- państwa Funduszu Pracy i Funduszu Ubezpieczeń Spo- mnieć warto, że transfery środków z budżetu państwa łecznych. Fundusze te zaciągały kredyty bankowe. Na finansują prawie 48% wydatków sektora samorządowe- koniec 2004 r. wzrosło zadłużenie z tego tytułu o 13%. go oraz znaczącą część wydatków funduszy celowych, Zaniżenie dotacji do tych funduszy zmniejszyło wiel- wypłacających świadczenia emerytalno-rentowe, i pań- kość deficytu budżetowego, lecz oczywiście nie popra- stwowych szkół wyższych. wiło w żadnym stopniu stanu finansów publicznych. Oceny budżetu państwa nie można więc oderwać W 2004 r. co prawda zahamowano proces wzrostu od oceny stanu całego sektora finansów publicznych relacji długu publicznego do produktu krajowego brut- i jego podstawowych segmentów. Mimo że realizacja to, ale osiągnięto to dzięki dynamicznemu wzrostowi budżetu państwa przebiegała w 2004 r. w dobrych wa- produktu krajowego brutto i deprecjacji koszyka walut, runkach makroekonomicznych, to stan finansów nie w których nominowany jest nasz dług, a nie na skutek uległ istotnym zmianom. Nadal jest wysoki deficyt fi- poprawy stanu finansów publicznych. Na koniec 2004 r. nansów publicznych sięgający 4,7% produktu krajowe- państwowy dług publiczny, powiększony o kwotę prze- go brutto. Oznacza to, że Polska nie przybliżyła się do widywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji, wy- wypełnienia fiskalnych kryteriów konwergencji okre- niósł 444 100 mln zł. Był on o 5,7% wyższy niż na ślonych w traktacie z Maastricht. Przy zaliczeniu Fun- koniec 2003 r. duszowi Ubezpieczeń Społecznych refundacji utraty Relacja długu do PKB uległa nieznacznej poprawie składek na rzecz otwartych funduszy emerytalnych do i na koniec 2004 r. wynosiła 50,2%. W dalszym ciągu wydatków deficyt finansów publicznych wyniósłby jednak przekraczała 50%, czyli pierwszy z progów 5,9% PKB. Państwowy dług publiczny wzrósł w 2004 r. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 520 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Najwyższej Izby Kontroli Mirosław Sekuła nej trzy podwyżki stóp procentowych były przejawem bardzo ostrożnej polityki pieniężnej. o 23,7 mld zł. Niewielki, zarówno w relacji do wzrostu Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! nominalnej wartości PKB, jak i do deficytu budżetu Jak co roku, Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykona- państwa, wzrost długu spowodował nieznaczne obni- nie budżetu w poszczególnych częściach budżetu pań- żenie relacji państwowego długu publicznego do PKB. stwa oraz realizację planów finansowych państwowych Obniżenie to nie było jednak spowodowane czynnika- funduszy celowych i agencji rządowych. Wystawiono mi wewnętrznymi, lecz jest głównie efektem aprecjacji 31 ocen pozytywnych, co oznacza, że NIK nie stwier- złotego w stosunku do walut, w których nominowana dziła żadnych uchybień w realizacji budżetu. Pięć jest większość długu zagranicznego. z nich dotyczyło funduszy celowych. Ocen pozytyw- Uchwalenie w listopadzie 2003 r. nowej ustawy o do- nych z uchybieniami było 40, w tym dwie dotyczyły chodach jednostek samorządu terytorialnego w znaczą- funduszy celowych. Ocen pozytywnych z nieprawidło- cy sposób poprawiło sytuację finansową tego segmen- wościami wystawiono 37, w tym 3 za wykonanie pla- tu sektora finansów publicznych. Szczególnie odczuły nów finansowych agencji rządowych i 6 w funduszach tu poprawę województwa samorządowe. Ważne jest, że celowych. Za rok 2004 nie wydano żadnej oceny nega- względnie dobra sytuacja budżetu państwa i budżetów tywnej, podczas gdy w roku poprzednim negatywnie samorządowych pozwoliła na zwiększenie udziału in- oceniono dwie kontrolowane instytucje. westycji w ogólnej kwocie wydatków budżetowych. Najwyższa Izba Kontroli z niepokojem obserwuje Zasadniczymi problemami sektora samorządowego słabą realizację wniosków pokontrolnych sformułowa- pozostały jednak zbyt mała samodzielność finansowa nych w toku poprzednich kontroli. Wyniki kontroli całego sektora oraz duże dysproporcje sytuacji finan- wykonania budżetu w 2004 r. pokazały, że większość sowej gmin. wniosków z lat ubiegłych pozostaje nadal aktualna. Zdaniem NIK możliwości zmniejszenia nierówno- Podkreślam tę kwestię, gdyż w moim przekonaniu wła- wagi finansowej sektora finansów publicznych zostały śnie w mechanizmie wniosków pokontrolnych znajdu- wykorzystane jednak w niedostatecznym stopniu. Wzrost je swój wyraz najważniejsza funkcja Najwyższej Izby dochodów budżetowych wykorzystany został głównie Kontroli, funkcja instytucji, która nie tylko dostarcza dla zwiększenia wydatków budżetowych, nie udało się społeczeństwu i parlamentowi rzetelnej wiedzy o re- natomiast obniżyć relacji deficytu sektora finansów pu- aliach funkcjonowania państwa, lecz wskazuje sposoby blicznych do PKB, co więcej, relacja ta była w 2004 r. usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. gorsza niż w latach poprzednich. Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Nie wykorzystano również potencjalnych efektów Obowiązkiem Najwyższej Izby Kontroli jest nie tylko obniżenia stopy podatku dochodowego od osób praw- przeprowadzenie wszechstronnej analizy wykonania nych, gdyż w efekcie zmian dokonanych w innych po- budżetu państwa, ale i sformułowanie syntetycznej oce- datkach ogólna relacja dochodów podatkowych, pań- ny tego wykonania w postaci opinii co do udzielenia stwowych i samorządowych, do produktu krajowego rządowi absolutorium. brutto uległa w 2004 r. podwyższeniu. Pragnę więc na zakończenie poinformować, że Pozytywnie należy ocenić wyraźne zwiększenie uchwałą z dnia 25 maja 2005 r. Kolegium Najwyższej w 2004 r. wydatków inwestycyjnych budżetu państwa Izby Kontroli wyraziło pozytywną opinię w przedmio- i budżetów samorządowych. Jednak i tu, przy bardziej cie udzielenia Radzie Ministrów absolutorium za rok restrykcyjnym podejściu do wydatków bieżących, skala 2004. Jestem przekonany, że przedstawione w analizie wzrostu mogła być większa. Osiągnięty wzrost inwestycji wykonania budżetu państwa i założeń polityki pienięż- był bowiem zbyt mały w stosunku do potrzeb. nej w 2004 r. oceny, uwagi i wnioski uzasadniają taką Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! opinię. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Z ustaleń kontroli przeprowadzonej w Narodowym Banku Polskim wynika, że wszystkie instrumenty po- lityki pieniężnej były w roku 2004 stosowane zgodnie Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: z przyjętymi założeniami. Rada Polityki Pieniężnej określiła na rok 2004 ciągły cel inflacyjny na poziomie Bardzo dziękuję panu prezesowi. 2,5%. Określiła także dopuszczalne przedziały wahań Proszę o zabranie głosu prezesa Narodowego Banku +/– 1 punkt procentowy. W 2004 r. inflacja kształtowa- Polskiego pana prof. Leszka Balcerowicza w celu ła się w przedziale od 1,6% w styczniu do 4,6% w lipcu przedstawienia sprawozdania z działalności Narodowe- i sierpniu. Od czerwca do grudnia wykraczała o ok. 1 go Banku Polskiego w 2004 r. punkt procentowy poza górną granicę dopuszczalnych odchyleń od celu inflacyjnego. Zanotowane odchylenie było w ocenie NIK spowodowane czynnikami pozosta- Prezes Narodowego Banku Polskiego jącymi poza sferą oddziaływania polityki pieniężnej Leszek Balcerowicz: Narodowego Banku Polskiego. O wzroście inflacji w drugiej połowie 2004 r. prze- Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! sądził przede wszystkim wysoki wzrost cen żywności W lutym 2003 r. Rada Polityki Pieniężnej I kadencji oraz paliw. Wprowadzone przez Radę Polityki Pienięż- przyjęła „Strategię polityki pieniężnej po 2003 r.” Rada 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 521

Prezes Narodowego Banku Polskiego niężnej próbowałby zmienić stopy procentowe na tyle, Leszek Balcerowicz aby ceny pozostałych dóbr zmieniły się w przeciwną stronę i inflacja pozostała na poziomie celu. Ale taka drugiej kadencji w lutym 2004 r. potwierdziła podsta- polityka jest praktycznie niewykonalna, gdyż bank cen- wowe ustalenia tej strategii. Po pierwsze, postanowiła, tralny napotyka, jak każdy, na nieuchronne ogranicze- że polityka pieniężna będzie nadal prowadzona w ra- nia informacyjne, które uniemożliwiają mu dostatecz- mach strategii bezpośredniego celu inflacyjnego, a do nie szybkie określenie skali niezbędnej reakcji. Nawet momentu wejścia do RM II, czyli mechanizmu kurso- jednak gdyby było to możliwe, to nie byłoby pożądane, wego poprzedzającego wstąpienie do strefy euro, po- bo wywołałoby silne wahania produkcji, potęgując jed- winien być utrzymany system płynnego kursu waluto- nocześnie niepewność. A zatem racjonalna reakcja ban- wego. Po drugie, podtrzymała cel inflacyjny, który od ku centralnego na niespodziewany wzrost inflacji za- stycznia 2004 r. ma charakter ciągły i wynosi 2,5%, kłada jej stopniowe obniżanie ku poziomowi celu. z dopuszczalnym przedziałem wahań +/–1 punkt pro- Chciałbym teraz wyjaśnić, co spowodowało, że centowy. Po trzecie, uznała, że najbardziej korzystne dla w naszym kraju inflacja przez większą część 2004 r. Polski jest przyjęcie strategii gospodarczej nastawionej utrzymywała się powyżej celu 2,5%. Otóż było to wy- na stworzenie warunków pozwalających na wprowadze- łącznie wynikiem szybszego niż przewidywano w 2003 r. nie euro w najbliższym możliwym terminie. wzrostu cen żywności oraz ropy naftowej. W założe- Realizacja ciągłego celu inflacyjnego oznacza, że niach polityki pieniężnej na 2004 rok, przyjętych we odnosi się on do inflacji mierzonej w ujęciu miesiąc do wrześniu 2003 r., przewidywano, że ceny żywności analogicznego miesiąca poprzedniego roku, a nie – jak w 2004 r. będą przeciętnie o 2,4% wyższe niż rok wcze- w latach 1999–2003 – tylko w grudniu do grudnia po- śniej. Faktyczny wzrost tej grupy dóbr okazał się o pra- przedniego roku. Przejście z rocznych celów inflacyj- wie 4 pkt. procentowe większy. Gdyby ceny żywności nych na cel ciągły stało się możliwe dzięki obniżeniu w 2004 r. wzrosły tak, jak przewidywano w 2003 r., inflacji do niskiego poziomu od 2001 r. Pod tym wzglę- inflacja wyniosłaby średnio 2,4%, a więc byłaby niemal dem dołączyliśmy do krajów rozwiniętych. Z momentem idealnie równa celowi inflacyjnemu. przejścia do celu ciągłego założeniem banku centralnego Narodowy Bank Polski nie prognozuje samodziel- stało się utrwalenie tego, co udało się osiągnąć, czyli nie cen surowców rolnych, które stanowią podstawę niskiej inflacji. W pierwszych trzech miesiącach 2004 r. przewidywań cen detalicznych żywności, a wykorzy- wyniosła ona 1,6–1,7%, a więc mieściła się w ustalonym stuje informacje udostępniane przez specjalistyczne przedziale. Jednak w czerwcu wzrosła do 4,4% i do koń- instytucje i agencje. Prognozy z pierwszej połowy 2003 r. ca roku wahała się w przedziale 4,4–4,6%. zakładały dwa główne źródła wzrostu cen produktów Chciałbym wyjaśnić, dlaczego przez większą część rolnych w 2004 r. Pierwsze wiązało się z przyjęciem roku inflacja była wyższa od celu inflacyjnego. Na po- przez Polskę zasad Wspólnej Polityki Rolnej Unii Eu- czątek zauważmy, że w ubiegłym roku inflacja odchy- ropejskiej, drugie – ze zwiększeniem eksportu polskiej lała się od celu w wielu innych krajach. W strefie euro żywności do krajów tego ugrupowania. Otóż ten drugi za cel przyjęto inflację niższą od 2%, ale od maja infla- czynnik okazał się zdecydowanie silniejszy niż ktokol- cja wynosiła 2,1–2,5%. W Meksyku cel ustalono na wiek przewidywał. Usunięcie wszystkich ograniczeń poziomie 3%, jednak inflacja przez cały rok wahała się w handlu żywnością pomiędzy Polską a Unią Europej- w przedziale 4,2–5,2%. W Szwecji z kolei cel inflacyj- ską ujawniło znacznie wyższą od spodziewanej konku- ny wynosił 2%, a przez cały rok inflacja wynosiła od rencyjność wielu polskich artykułów żywnościowych. –0,4 do +0,8%. W Norwegii celem jest inflacja na po- W 2004 r. eksport żywności wzrósł o blisko 1/3 – do ziomie 2,5%, ale wahała się ona w przedziale od –0,1 ponad 5,2 mld euro, na co w ponad 90-procentach zło- do +1. Wreszcie w Chile cel wynosi 3%, ale od począt- żyło się zwiększenie jej sprzedaży na rynkach posze- ku roku aż do listopada inflacja była niższa od 2%. rzonej Unii Europejskiej. Eksport polskiego masła W świecie, w którym żyjemy, nie da się osiągnąć wzrósł o 249%, wołowiny – o 168%, ryb – o 149%, sytuacji, w której każdego miesiąca inflacja byłaby cukru – o 85%, serów i twarogów – o 63%. Ale ten zgodna z celem. Nikt tego zresztą nie oczekuje od po- sukces polskiej żywności za granicą miał oczywiście lityki pieniężnej. Ważne jest natomiast, aby inflacja swoją drugą stronę – rosnące ceny w kraju, które do- była jak najbliższa celu w dłuższej perspektywie, aby datkowo podbijał trzeci czynnik, a mianowicie zwięk- skok inflacji, który mógłby wydawać się przejściowy, szone zakupy konsumentów przed wejściem Polski do nie okazał się trwały. Dlaczego faktyczna inflacja czę- Unii Europejskiej wywołane obawami przed wzrostem sto odchyla się od celu inflacyjnego w krótszej perspek- cen po jej przystąpieniu. tywie? Po pierwsze, nie wszystkie czynniki, które na Ceny ropy naftowej według prognoz dostępnych nią wpływają, zależą od polityki banku centralnego; w okresie, gdy opracowywano założenia polityki pie- nie wszystkie z tych czynników dają się też przewi- niężnej na 2004 rok, miały wynieść w tymże roku 25 dzieć. Niezależne od polityki pieniężnej i trudno prze- dolarów za baryłkę, a w rzeczywistości znalazły się na widywalne są np. zmiany podaży zbóż czy ceny ropy poziomie 38 dolarów za baryłkę, czego oczywiście nikt naftowej na rynkach światowych. Po drugie, można nie był w stanie przewidzieć. Okazały się więc o ponad sobie teoretycznie wyobrazić bank centralny, który połowę wyższe od przewidywań. Wskutek wzrostu cen w reakcji na zmianę cen niezależnych od polityki pie- ropy paliwa w 2004 r. zdrożały w Polsce o ponad 12%, 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 522 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Narodowego Banku Polskiego Jedna plaga nie wyklucza drugiej. Można mieć i wyso- Leszek Balcerowicz kie bezrobocie, i na trwałe podbitą inflację. Presję na wzrost płac ograniczają tylko ci niepracujący, którzy a w sierpniu 2003 r. przewidywano, że ich wzrost nie zarówno wykazują skłonność, jak i mają zdolność do przekroczy 1%. Inflacyjne oddziaływanie cen ropy naf- konkurowania o zatrudnienie. W Polsce tego warunku towej byłoby jeszcze większe, gdyby złoty nie umocnił nie spełnia, niestety, większość osób pozbawionych się w ciągu roku z 3,7 zł za dolara w styczniu 2004 r. pracy ze względu na długotrwałe przebywanie na bez- do 3,1 zł w grudniu. robociu albo niewłaściwe od samego początku kwalifi- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Inflacja w 2004 r. kacje. Tworzą oni tzw. bezrobocie strukturalne. kształtowała się pod wpływem polityki pieniężnej pro- Głównym źródłem tego bezrobocia w Polsce i wszę- wadzonej głównie w 2003 r., gdyż od zmiany stóp pro- dzie na świecie, tam gdzie ono występuje, jest antyryn- centowych banku centralnego do wystąpienia najsil- kowy interwencjonizm, który podbija koszty pracy niejszego wpływu tej decyzji na inflację upływa w na- ponad wkład, jaki pracownik może wnieść w produkcję szym kraju ok. 6 kwartałów. Inflacja, po wyłączeniu przedsiębiorstwa. W jaki sposób powstają takie spo- z niej wzrostu cen żywności i cen paliw, a więc cen, jak łeczne szkody? Po pierwsze, poprzez ustalanie wyso- powiedziałem, słabo zależnych od polityki pieniężnej kich narzutów na płace. Te narzuty nie biorą się jednak i trudno przewidywalnych, przez większą część roku z niczego, one są wynikiem rozdętych wydatków so- kształtowała się w przedziale 2–2,4%, czyli blisko celu. cjalnych, finansowanych przez podatki nazywane Ale, jak wspomniałem, inflacja w 2004 r. została bardzo składkami. Dla przykładu nasz kraj, kraj na dorobku, mocno podbita przez większy od przewidywanego wydaje na renty prawie trzy razy większy odsetek PKB wzrost cen żywności i cen ropy naftowej. Co w takiej niż zamożne Niemcy, a blisko cztery razy więcej niż sytuacji robią banki centralne odpowiadające za stabil- jeszcze zamożniejsze Stany Zjednoczone i Kanada. Je- ność cen? To zależy, jak szacują ryzyko wystąpienia tzw. steśmy w tej dziedzinie absolutnym rekordzistą świata. efektów drugiej rundy, czyli takich, które mogą utrwalić Nie wiem, czy to jest rekord, którym powinniśmy się inflację na podwyższonym poziomie. Od czego owo ry- szczycić. zyko zależy? W dużym stopniu od tego, jakiej inflacji, (Poseł Gabriel Janowski: A czyja to zasługa?) przy podwyższonych cenach, oczekują ludzie. Jeżeli nie Po drugie, poprzez tworzenie przepisów, które pa- spodziewają się zwiększonej inflacji na przyszłość, to raliżują rynek pracy, tzn. uniemożliwiają pracobiorcom ryzyko utrwalenia się odbicia inflacyjnego nie musi być i pracodawcom swobodne uzgadnianie warunków pra- duże. Ale jeśli podwyższona inflacja prowadzi do wy- cy, a co za tym idzie jej kosztów. Jaskrawym przykła- raźnego wzrostu oczekiwań inflacyjnych, to pojawia się dem takiej antyrynkowej regulacji jest płaca minimal- sygnał, że pracownicy mogą domagać się większych na. Jak zabójcze dla zatrudnienia może być jej podno- podwyżek płac, a przedsiębiorstwa – żądać wyższych szenie, pokazują badania amerykańskiego ekonomisty cen. Oczekiwania wyższej inflacji będą wówczas samo- Williama Lewisa. Otóż gdyby w Stanach Zjednoczo- spełniającym się proroctwem. Bank centralny podnosi nych obowiązywała płaca minimalna taka jak we Fran- stopy procentowe, aby zapobiec takiemu rozwojowi wy- cji, to pracę mogłoby stracić 35% zatrudnionych w Sta- padków. nach Zjednoczonych w handlu detalicznym, bo ich obec- W naszym kraju, w ślad za podwyższoną od maja ne wynagrodzenie jest niższe od francuskiej płacy ubiegłego roku inflacją, silnie wzrosła inflacja oczeki- minimalnej. Taka jest społeczna cena antyrynkowej wana przez ludzi w przyszłości. W pierwszych miesią- interwencji. cach 2004 r. wynosiła 2,1–2,5%, jednak już od lipca (Poseł Gabriel Janowski: Chodzi o amerykańską sięgnęła 4% i do końca roku utrzymywała się w prze- cenę, a nie francuską, minimalną.) dziale 4–4,6%. W ciągu pierwszego półrocza ubiegłe- Na te dwa i jeszcze inne sposoby antyrynkowy in- go roku wzrosła również, i to ponad dwukrotnie, róż- terwencjonizm w Polsce wpycha ludzi w bezrobocie nica pomiędzy odsetkiem tych przedsiębiorstw, które lub do szarej strefy. To on spowodował, że oficjalne zapowiadały podwyżki cen, oraz tych, które przewidy- zatrudnienie wynosi w naszym kraju tylko 51,2% osób wały ich obniżki. W tej sytuacji Rada Polityki Pienięż- w wieku produkcyjnym. rejestrowane bezrobocie jest nej postanowiła przekazać ludziom wyraźny sygnał, że równe 18,3%, a w szarej strefie, według szacunków nie powinni obawiać się utrwalenia inflacji na podwyż- GUS, pracuje ponad 1300 tys. osób. szonym poziomie. Za taką decyzją przemawia dodat- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do fundamentalnie kowo fakt, że niska inflacja w Polsce miała, i ma nadal, ważnych warunków wprowadzenia polityki pieniężnej, krótką historię i nie zdążyła wrosnąć w społeczną świa- oprócz otoczenia światowego, oczywiście należy stan domość. Ponadto ryzyko pojawienia się efektów drugiej krajowych finansów publicznych. Niestety, mimo prób rundy było zwiększone przez skokowy wzrost krajowe- reform, ubiegły rok był kolejnym, w którym ów stan się go popytu w I kwartale ub.r. i kurs złotego, który osła- pogarszał. Generalnie zły stan finansów państwa ozna- biał się od ponad dwóch lat. Dlatego w czerwcu i lipcu cza co najmniej jedno z dwojga: wysoki deficyt, który oraz sierpniu Rada Polityki Pieniężnej podwyższyła prowadzi do narastania długu publicznego w stosunku stopy procentowe NBP łącznie o 1,25 punktu procen- do PKB, oraz ogromne wydatki budżetu, które rodzą towego. Ryzyko wzrostu płac i w ślad za tym wzrostu wielkie obciążenia podatkowe. Pierwsza sytuacja zwięk- inflacji nie eliminowało wysokie w Polsce bezrobocie. sza zmienność nastrojów wśród inwestorów i poczucie 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 523

Prezes Narodowego Banku Polskiego to, że gdy miały one podobny poziom dochodu na Leszek Balcerowicz mieszkańca, jaki obecnie ma Polska, to znaczy około 1960 r., kiedy dopiero budowały swoją zamożność, wy- ryzyka na rynkach finansowych, a jeśli nie jest w porę datki publiczne wynosiły tylko około 30% PKB, a nie powstrzymana, prowadzi do kryzysu i załamania wzro- 45%, jak obecnie w Polsce. Jest nader wątpliwe, czy te stu. Druga – systematycznie osłabia siły rozwojowe kraje osiągnęłyby obecny poziom zamożności, gdyby gospodarki. Finanse naszego państwa cierpią na obie od samego początku były obciążone tak wielkimi wy- słabości naraz, a wyłącznym źródłem obu są nadmier- datkami publicznymi, jak obecnie nasz kraj. ne wydatki publiczne. Narastający dług publiczny może Antyrozwojowy wpływ rozdętych wydatków publicz- być źródłem silnej zmienności kursu walutowego, któ- nych bierze się głównie – choć nie wyłącznie – z tego, że ra z kolei prowadzi do wahań inflacji, np. osłabienie wymagają one wysokich podatków. W Polsce pracownik, kursu złotego w stosunku do dolara oznacza wzrost cen który zarabia na rękę 1000 zł, kosztuje przedsiębiorcę paliw w kraju, zaś osłabienie wobec euro – podwyżkę około 1800 zł. Ale na tym nie koniec: wydając zarobio- cen żywności, bo w tej walucie są ustalane ceny inter- ne pieniądze, pracodawca zapłaci kolejny podatek, VAT wencyjne w rolnictwie, wspólne dla całej Unii Europej- lub akcyzę. Jeżeli uda mu się zaoszczędzić część pie- skiej, a więc i dla Polski. Warto więc pamiętać, że niędzy i ulokuje je w banku, to i tam będzie czekać na wstrząsy polityczne, które pogarszałyby sytuację finan- niego fiskus. sów naszego państwa i pogłębiałyby niepewność na Czy można szybko i wytrwale biec z tak ogromnym rynkach finansowych, mogą – za pośrednictwem kursu balastem? Do tej pory nikomu się to nie udało, dlatego złotego –wstrząsać cenami produktów o kluczowym niezbędnym warunkiem szybkiego, długofalowego roz- znaczeniu dla ludzi. woju naszego kraju jest wyraźne obniżenie wydatków Już w przeszłości kurs potrafił się zmienić i to moc- budżetowych w relacji do PKB. Obiegowy pogląd gło- no. Np. w sierpniu 2001 r. za euro płacono 3,9 zł, si jednak, że taki krok, nazywany czasami chłodzeniem w grudniu tego samego roku – 3,5; w lutym 2004 r. gospodarki, musi zmniejszać krajowy popyt, a przez to złoty osłabł do 4,9 za euro; rok później wzmocnił się do wzrost gospodarczy na krótką metę. Badania pokazują 3,9, a w kwietniu br. osłabł do 4,3 zł za euro. W ubiegłym jednak, że to właśnie redukcja wydatków z budżetu, roku deficyt, czyli ta część wydatków publicznych, któ- jeśli jest zdecydowana, może niemal natychmiast pod- ra nie ma pokrycia w dochodach państwa, wzrósł nieść aktywność gospodarczą, takie ograniczenie po- z 4,2% PKB w 2003 r. do prawie 4,9%. Gdyby liczyć zwala bowiem ludziom oczekiwać niższych, a nie wyż- go w taki sam sposób, jak w latach poprzednich, do tych szych podatków. Wynikające z tego oczekiwania więk- liczb trzeba byłoby dodać jeszcze ponad 1 punkt pro- szego dochodu do dyspozycji będą skłaniać do zwięk- centowy. Skala pogorszenia stanu finansów publicznych szania wydatków, w tym inwestycyjnych. Poza tym byłaby o połowę większa, gdyby dochody i wydatki spodziewana obniżka podatków łagodzi presję jeśli publiczne oczyścić ze skutków cyklicznej poprawy ak- chodzi o wzrost płac, a to podnosi zyskowność przed- tywności gospodarczej. siębiorstw, większe zyski pozwalają z kolei na zwięk- Nie chodzi tu, chciałem mocno podkreślić, o pro- szenie inwestycji. Firmy mogą też obniżać ceny i w ten blemy bieżącej realizacji budżetu, lecz o kształt finan- sposób podnieść konkurencyjność swoich produktów sów publicznych, jaki wyłania się z procesu politycz- w stosunku do towarów zagranicznych. To są tylko nie- nego w Polsce. Dziura budżetowa przyciąga zagranicz- które mechanizmy, które prowadzą od zdecydowanego ny kapitał. W portfelach zagranicznych inwestorów ograniczenia wydatków publicznych, do przyspieszo- w 2003 r. były obligacje o wartości 41 mld zł, w 2004 r. nego wzrostu na krótką, ale także na dłuższą metę. – już 62 mld, a więc o połowę więcej. Ci, którzy bloku- Z badań przeprowadzonych w Narodowym Banku ją naprawę finansów publicznych i forsują ustawę po- Polskim wynika, że w krajach naszego regionu w 7 przy- garszającą ich stan, zwiększają możliwości działania padkach tę chorobę finansów publicznych zwalczano kapitału portfelowego, a jednocześnie niektórzy z nich, w sposób zdecydowany, Polska do nich nie należy. Rze- używając języka PRL, nazywają go spekulacyjnym. czywiście, nastąpiło wtedy przyspieszenie wzrostu Wiem, że dotychczasowe ostrzeżenia o możliwych gospodarki. skutkach złego stanu finansów naszego państwa na W tych 7 przypadkach przeciętna skala ogranicze- szczęście się nie sprawdziły. Ale, szanowni państwo, nia wydatków wyniosła ponad 4% PKB. Dla przykładu z tego wcale nie wynika, że nie mają one podstaw. Ile na Litwie w 2000 r. obniżono PKB o 5%, w Estonii razy można przechodzić przez jezdnię na czerwonym w latach 2000–2001 – o 5,7%, a na Łotwie w tym sa- świetle bez wypadku? mym czasie o 6,4%. U nas dużo skromniejsze próby Polskie finanse publiczne dotyka też słabość struk- zwiększenia dyscypliny w finansach publicznych blo- turalna. Wydatki budżetowe wynoszą w naszym kraju kowano i piętnowano jako chłodzenie gospodarki. około 45% PKB. Niektórzy twierdzą, że takie olbrzy- W sześciu na siedem zbadanych przypadków – przed- mie obciążenia nie muszą być barierą dla wzrostu, bo stawiam wyniki badań naukowych – owo radykalne, zbliżone wydatki mają na przykład Niemcy, a Szwecja w cudzysłowie, chłodzenie przyniosło niemal natych- ma nawet wyższe. Trzeba jednak pamiętać, że ten balast miastowe przyspieszenie wzrostu gospodarki, a w jed- nie pozostaje bez wpływu na sytuację gospodarczą tych nym z 2-letnim opóźnieniem. W okresie redukowania już obecnie bogatych krajów. Jeszcze ważniejsze jest deficytu i w roku następnym tempo wzrostu PKB było 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 524 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Narodowego Banku Polskiego Kluczowym elementem systemu finansowego w Pol- Leszek Balcerowicz sce jest jednak nadal sektor bankowy, prawie 75%. Od niego zależy w największym stopniu stabilność i roz- w badanych krajach przeciętne o ponad 4 punkty pro- wój całego systemu finansowego, szczególnie ważne centowe wyższe niż w roku poprzedzającym naprawę jest, rzecz jasna, bezpieczeństwo gromadzonych w ban- finansów publicznych. Np. u naszego sąsiada, na Litwie kach oszczędności. Od czego ono zależy? Po pierwsze, na rok przed chłodzeniem owo tempo wynosiło minus od współczynnika wypłacalności banków – to jest 3,9%, taki był spadek PKB, a w czasie chłodzenia, czy- główna miara bezpieczeństwa. Współczynnik ten wzrósł li ograniczenia wydatków, plus 3,8%, rok później – 6%. z poziomu 13,8% w 2003 r. do 15,6% w 2004 r., wobec W Estonii na rok przed, w cudzysłowie chłodzeniem wymaganego minimum 8%. Wszystkie banki komercyj- było minus 0,6%, w okresie chłodzenia – 7%, a w ko- ne spełniały wymogi kapitałowe i tylko w dwóch przy- lejnym roku – 6%. Na Łotwie te liczby wyniosły odpo- padkach banków spółdzielczych ten poziom był niższy wiednio: 2,9%, 7,3% i 6,1%. od minimum. Po drugie, wzrosła także płynność ban- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z niską z inflacją ków, czyli ich zdolność do regulowania bieżących zo- jest jak ze zdrowiem: ceni się ją dopiero wtedy, gdy się bowiązań. Banki utrzymywały wysoki poziom akty- ją straci. Jednocześnie psucie pieniądza od wieków daje wów płynnych, takich jak gotówka, papiery skarbowe, perspektywę rozmaitych politycznych korzyści, dlatego lokaty w innych bankach. Ich relacja do całości aktywów dbałość o jego zdrowie jest ciągle atakowana. Aby za- wzrosła z 31,7% w 2003 r. do 33,8% w 2004 r. i znacznie chować pieniądz, który może cieszyć się zaufaniem przewyższała zobowiązania z tytułu mniej stabilnych ludzi, trzeba codziennie wygrywać walkę z populi- depozytów. zmem. W tym miejscu przywołam słowa Fryderyka Warto wreszcie przypomnieć, że banki są pośred- Bastiata, francuskiego ekonomisty, który w latach 40. nikami między oszczędzającymi a kredytobiorcami. XIX wieku pisał: Od dawna, a zwłaszcza ostatnimi Banki pożyczają kredytobiorcom pieniądze, które wcze- czasy, ludzie śnią o upowszechnieniu bogactwa poprzez śniej przyjmują od oszczędzających. Bezpieczeństwo upowszechnienie kredytu. Niestety, rozwiązanie to oszczędności zależy zatem również od tego, czy kre- opiera się na czystej iluzji. Zaczyna się od pomylenia dyty udzielane przez banki są spłacane, i to z odsetka- pieniądza z towarami, następnie myli się papierowe mi. Należy więc podkreślić, że wyraźnie poprawiła się banknoty z pieniędzmi. I tymi dwoma błędami zamie- jakość portfela kredytowego banków. Relacje sumy rza się poprawić rzeczywistość. kredytów zagrożonych do kredytów ogółem spadła Głównym wkładem, jaki pieniądz wnosi do rozwo- z 21,2% w 2003 r. do 14,7% w 2004 r. Owa poprawa ju, jest to, że rozszerza on zakres dobrowolnej współ- była skutkiem zarówno polepszenia się sytuacji finan- pracy i wymiany między ludźmi. Skala tego wkładu sowej przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, jak i pewnych zmian o charakterze regulacyjnym. jest tym większa, im pieniądz jest bardziej stabilny. Ale Od kilku lat następuje szybki wzrost kredytów zdrowy pieniądz, choć konieczny, nie wystarczy do mieszkaniowych dla gospodarstw domowych. W 2004 r. nadrobienia opóźnień gospodarczych przez Polskę ich wartość wzrosła o ponad 20%, a w 2003 r. o 48%. w stosunku do Zachodu. Dodatkowo potrzebny jest Suma tych kredytów do PKB zwiększyła się z niespeł- wolny rynek w ramach państwa prawa – chodzi o ustrój, na 3% w 1999 r. do 5,6% w 2004 r. Wzrost wartości który daje ludziom szeroki zakres dobrze chronionej kredytów mieszkaniowych zawdzięczamy niskiej in- wolności gospodarczej, a dzięki temu umożliwia i na- flacji, która umożliwia spadek długoterminowych stóp gradza ich twórczą i wydajną pracą. procentowych. Nie jest przypadkiem, że ten wzrost na- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drugim podstawo- kłada się właśnie na okres niskiej inflacji w Polsce. wym obszarem aktywności Narodowego Banku Polskie- W czerwcu 2004 r. różnica w oprocentowaniu kredytów go są działania na rzecz stabilności i rozwoju sektora mieszkaniowych udzielonych w walucie krajowej na bankowego. Stabilny i prężny system bankowy jest jed- okres powyżej 5 lat w Polsce i w Niemczech wyniosła nym z fundamentów długofalowego rozwoju gospodar- tylko 1,7 punktu procentowego, podczas gdy jeszcze ki, potwierdza to w sposób empiryczny wiele ostatnich w sierpniu 2002 r. – 4,6 punktu procentowego. Polityka badań. Dbałość o warunki jego działania jest zatem prze- pieniężna i cała polityka gospodarcza, która daje niską jawem troski o gospodarczy rozwój całego kraju. inflację, zwiększa dostępność mieszkań dla ludzi. Warto przypomnieć sobie jednak punkt startu. W 2004 r. spadła natomiast o 4% wartość kredytów W 1989 r. system finansowywPolsceskładałsięwyłącznie udzielonych przedsiębiorstwom. Główną przyczyną ze słabo jeszcze wówczas zreformowanych banków, była ogromna poprawa ich sytuacji finansowej. Ich zy- a ich aktywa stanowiły równowartość około 55% PKB. ski netto wzrosły z 38 mld zł w 2003 r. do ponad 69 mld Dzisiaj aktywa tego systemu są równe 82% PKB, zmie- w 2004 r. Dzięki temu depozyty przedsiębiorstw po- nia się także struktura. W 1996 r. aktywa banków sta- większyły się w ubiegłym roku o prawie 25%. Wysoki nowiły prawie 95% aktywów całego sektora finanso- poziom depozytów sprawił, że przedsiębiorstwa nie wego, a w 2004 r. – niespełna 75%. W tym okresie musiały zaciągać nowych kredytów, bo mogły finanso- znacząco wzrosła rola zakładów ubezpieczeń, fundu- wać inwestycje i działalność bieżącą głównie ze środ- szy inwestycyjnych, funduszy emerytalnych, czyli ge- ków własnych. Poprawa sytuacji finansowej skłaniała neralnie instytucji rynku kapitałowego. je też do spłaty zaciągniętych wcześniej kredytów, 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 525

Prezes Narodowego Banku Polskiego zując na wynikające z tego ryzyka oraz wymagając Leszek Balcerowicz stosownych działań, które je ograniczają. Komisja Nad- zoru Bankowego wydała nową rekomendację, dotyczą- szczególnie walutowych. Kredyty spłacały firmy sto- cą zarządzania ryzykiem operacyjnym i jego nadzoro- sunkowo najbardziej zadłużone. Jednocześnie z badań wania. Podjęto prace nad normami płynności w ban- ankietowych prowadzonych przez Narodowy Bank Pol- kach. Wreszcie nadzór bankowy kontynuował dialog ski wynika, że w 2004 r. rósł popyt na kredyty w sek- z bankami komercyjnymi w celu zapewnienia ich wła- torze małych i średnich przedsiębiorstw. ściwego przygotowania do wprowadzenia tzw. nowej Szanowni Państwo! Można przewidywać, że w dłuż- umowy kapitałowej, co będzie stanowiło jedną z naj- szym horyzoncie będzie rosła nie tylko wartość udzie- większych zmian regulacyjnych w sektorze bankowym lanych kredytów, ale ich relacja do PKB. W 2004 r. owa w ciągu najbliższych 5 lat zarówno w Polsce, jak i na relacja wyniosła w Polsce 30%, podczas gdy w strefie całym świecie. euro wynosi ona średnio 90%. Tempo wzrostu kredy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzecią dziedziną tów i, szerzej, zewnętrznego finansowania gospodarstw Narodowego Banku Polskiego, o której chciałem wspo- domowych i przedsiębiorstw będzie jednak zależeć od mnieć, jest zarządzanie rezerwami dewizowymi. Po- uwarunkowań polityczno-instytucjonalnych, które okre- dobnie jak inne banki centralne, Narodowy Bank Pol- ślają poziom ryzyka związanego z pożyczaniem i loko- ski, zarządzając tymi rezerwami, kieruje się trzema waniem kapitału. zasadami. Są to: po pierwsze, zapewnienie wysokiego W naszym kraju najważniejsze bariery utrudniające poziomu bezpieczeństwa inwestowanych środków, po wzrost dostępności kredytów i, szerzej, kapitału, to drugie, utrzymanie ich niezbędnego stopnia płynności, niestabilność prawa oraz niezadowalający poziom jego gwarantującego sprawne regulowanie zagranicznych egzekucji, zwłaszcza w zakresie stosunków między zobowiązań płatniczych Polski, a także, przy zachowa- dostawcą, dawcą a biorcą kapitału, bankiem a pożycz- niu tych dwóch powyższych zasad, dążenie do uzyska- kobiorcą. Przykładem szkodliwej niestabilności prawa nia maksymalnych dochodów z rezerw. jest uchwalona wczoraj na tej sali ustawa o zmianie Zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa ustawy o kredycie konsumenckim. i płynności rezerw służą zatwierdzone przez Zarząd Badania prowadzone przez instytucje międzynaro- Narodowego Banku Polskiego procedury. Dotyczą one dowe wskazują, że w Polsce występują też poważne m.in. innymi wyboru dopuszczonych do inwestowania problemy z egzekucją prawa, szczególnie w zakresie instrumentów finansowych. Narodowy Bank Polski odzyskiwania należności. Jako przyczynę najczęściej inwestuje przede wszystkim w łatwo zbywalne papiery wymienia się przewlekłość postępowań sądowych oraz wartościowe, emitowane przez rządy, instytucje między- nieefektywną pracę komorników. Problemem utrudnia- narodowe i pozarządowe instytucje finansowe o najwyż- jącym właściwe zabezpieczenie wierzytelności jest szej wiarygodności kredytowej, oraz lokaty w renomo- m.in. długotrwałość postępowania w zakresie ustana- wanych bankach. Ponadto w Narodowym Banku Pol- wiania zastawów rejestrowych i hipotek. skim funkcjonuje system limitów, dotyczących zarów- Niestabilność i słaba ochrona praw dawców kapitału no wysokości, jak i horyzontu czasowego poszczegól- rodzi dwa skutki. Po pierwsze, podnosi postrzegane nych inwestycji finansowych. Zarząd NBP ustala struk- przez nich ryzyko utraty pożyczonych pieniędzy. Prze- turę walutową rezerw. W 2004 r., podobnie jak i w ubie- kłada to się na wyższą stopę, wyższe oprocentowanie głych latach, zawierała ona trzy waluty: dolara, euro i mniejszą dostępność kapitału. Po drugie, taka sytuacja i funta szterlinga. Wzorem innych banków centralnych tworzy bodźce skłaniające banki i, szerzej, instytucje Narodowy Bank Polski wykorzystuje tzw. portfel mode- finansowe do lokowania krajowych oszczędności za gra- lowy, pewien wzorzec, który określa strategiczne zało- nicą, gdzie układ polityczno-instytucjonalny nie tworzy żenia bieżącego procesu inwestowania rezerw dewizo- niepotrzebnego ryzyka dla inwestorów finansowych. wych. Na koniec 2004 r. owe rezerwy wynosiły w wy- Jedną z przyczyn trwania krajów w niedostatku jest spo- rażeniu dolarowym 36,8 mld i były o 2,6 mld amerykań- sób rządzenia, który wypycha kapitał na zewnątrz. Jak skich dolarów wyższe niż rok wcześniej. Wzrost ten popatrzy się na sytuację na świecie, widoczne jest, iż wynikał przede wszystkim z umocnienia się euro i fun- sposób rządzenia powoduje, że kraje nie są w stanie wy- ta szterlinga w stosunku do dolara oraz dochodu osią- korzystać nawet krajowych oszczędności. gniętego z inwestowania rezerw. W przeliczeniu na euro (Głos z sali: Ciekawe.) rezerwy spadły o 0,1 mld euro do poziomu 27 mld euro, Wysoki Sejmie! W minionym roku Narodowy Bank było to spowodowane wspomnianymi wahaniami kur- Polski prowadził następujące główne działania na rzecz sów. Osiągnięty w 2004 r. dochód z inwestowania rezerw stabilności systemu bankowego. Zintensyfikowano dewizowych wyniósł 1,1 mld dolarów (3,9 mld zł) wobec nadzór nad finansowaniem rynku nieruchomości przez 1 mld dolarów rok wcześniej. Dochód ten stanowił rów- banki. Zwrócono większą uwagę na standardy kredy- nowartość ponad 90% zysku Narodowego Banku Pol- towania oraz pogłębiono analizę ryzyk, na jakie nara- skiego przekazywanego do budżetu państwa. Oprócz żone są banki. Wprowadzono także prace nad dobrymi dochodu dla państwa rezerwy dewizowe przynoszą inne praktykami w zakresie kredytowania nieruchomości. ważne społeczne korzyści. Wspierają stabilność kursu Zwiększono intensywność nadzoru nad udzielaniem złotego, choć nie mogą oczywiście skompensować wpły- kredytów przez banki w walucie obcej, wyraźnie wska- wu złego stanu finansów publicznych. Może to złagodzić 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 526 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Narodowego Banku Polskiego W zakresie zarządzania tym pierwszym rozdzielono Leszek Balcerowicz funkcje zarządzania rezerwami dewizowymi od funk- cji kontrolnych. W ramach zarządzania ryzykiem ope- w jakimś stopniu skutki ewentualnych gwałtownych racyjnym, czyli między innymi ryzykiem związanym wstrząsów na rynkach finansowych. Odpowiednia wy- z działalnością urządzeń i ludzi, w każdej z jednostek sokość rezerw dewizowych korzystnie też wpływa na Narodowego Banku Polskiego powołano spośród pra- wiarygodność finansową kraju w oczach zagranicznych cowników banku tzw. menedżerów ryzyka, którzy zaj- inwestorów, co zmniejsza ryzyko inwestycji w polskiej mują się rozpoznawaniem ryzyka operacyjnego i przy- walucie i niekontrolowanego odpływu kapitału zagra- gotowują propozycje działań mających je ograniczyć. nicznego. Poziom rezerw dewizowych jest też jednym Zarząd Narodowego Banku Polskiego otrzymuje okre- z czynników wpływających na wysokość tzw. premii za sowe raporty na temat kontroli ryzyka w banku, wraz ryzyko, pewnego składnika oprocentowania, a tym sa- ze stosownymi rekomendacjami. mym kosztów pożyczek, jakie państwo lub prywatne Po trzecie, w celu usprawnienia rozliczeń w euro podmioty zaciągają za granicą i płacą za granicą. Narodowy Bank Polski uruchomił system wysokokwo- W 2004 r. Najwyższa Izba Kontroli zakończyła wie- towych płatności w tej walucie. System nazywa się lomiesięczną, kompleksową kontrolę zarządzania re- SORBNET-EURO i jako pierwszy bank z nowych zerwami dewizowymi przez Narodowy Bank Polski za państw Unii Europejskiej przystąpił do europejskiego okres od stycznia 1999 r. do czerwca 2004 r. Kontrole- systemu TARGET. Jednocześnie we współpracy z Kra- rzy NIK pozytywnie ocenili tę dziedzinę działalności jową Izbą Rozliczeniową (KIR) Narodowy Bank Polski Narodowego Banku Polskiego. uruchomił połączenie z europejskimi systemami płat- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z chwilą przystą- niczymi do rozliczeń niskokwotowych. Główne korzy- pienia Polski do Unii Europejskiej Narodowy Bank Pol- ści z nowych rozwiązań płatniczych to: oczekiwany ski stał się członkiem Europejskiego Systemu Banków spadek kosztów transakcji dla banków, z kilku/kilku- Centralnych. W związku z tym wprowadzono nowe za- dziesięciu euro w bankowości korespondenckiej do sady sprawozdawczości oraz rachunkowości wewnętrz- około 1 euro w systemie SORBNET-EURO, skrócenie nej, a od 1 maja ubiegłego roku Narodowy Bank Polski czasu rozrachunku między bankami z kilku dni do kil- rozpoczął przekazywanie danych statystycznych do Eu- ku minut oraz zwiększenie poziomu bezpieczeństwa ropejskiego Banku Centralnego. Zgodnie z przepisami realizacji płatności. nakładającymi na Polskę obowiązek przeciwdziałania Po czwarte, od 2001 r. w Narodowym Banku Pol- fałszerstwom euro w Narodowym Banku Polskim utwo- skim obsadza się wolne stanowiska kierownicze w dro- rzono Krajowe Centrum Analiz Banknotów oraz Kra- dze otwartych konkursów. Do chwili obecnej w wyni- jowe Centrum Analiz Monet, a także we współpracy ku konkursów wybrano 6 osób na stanowiska kierow- z EBC – Krajowe Centrum do Spraw Fałszerstw. Pra- nicze w centrali oraz 9 dyrektorów oddziałów okręgo- cownicy Narodowego Banku Polskiego biorą udział wych na 16 oddziałów. W konkursach wzięło udział w pracach 12 komitetów i grup roboczych Europejskiego łącznie 344 kandydatów, co dawało średnio 23 kandy- Systemu Banków Centralnych. datów na jedno miejsce. Wreszcie na koniec, panie marszałku, Wysoka Izbo, Narodowy Bank Polski rozwija działalność badawczą, chciałbym w wielkim skrócie przedstawić działania to jest podstawą zarówno działalności w zakresie polityki Narodowego Banku Polskiego w ubiegłym roku na pieniężnej, jak i edukacyjnej, robimy to zarówno samo- rzecz obniżania kosztów funkcjonowania i podniesie- dzielnie, jak i we współpracy z krajowymi i międzynaro- nia jakości wykonywanych zadań. Ubiegły rok był ko- dowymi instytucjami naukowymi. W tym celu organizu- lejnym rokiem racjonalizacji zatrudnienia w Narodo- jemy konferencje ekonomiczne na skalę międzynarodową wym banku Polskim, mającym na celu zwiększenie i seminaria naukowe. W roku ubiegłym zorganizowaliśmy wydajności pracy w oddziałach okręgowych, których między innymi międzynarodową konferencję na temat mamy szesnaście. Podjęliśmy decyzję, że wszystkie „Bankowość centralna a system finansowy” oraz 13 otwar- oddziały powinny osiągnąć taką efektywność pracy, tych seminariów naukowych dotyczących między innymi jaka występuje w jednostkach najbardziej wydajnych, polityki pieniężnej, uwarunkowań stabilności finansowej, co w wyniku analiz określono. Oprócz tego podjęto zarządzania długiem publicznym oraz rozwoju instru- decyzję o połączeniu Oddziału Okręgowego Narodo- mentów pochodnych. wego Banku Polskiego w Warszawie i Głównego Od- Narodowy Bank Polski przekazuje swoje doświad- działu Walutowo-Dewizowego w jedną jednostkę or- czenia innym w formie pomocy szkoleniowej udziela- ganizacyjną. W wyniku obu tych ruchów zatrudnienie nej bankom centralnym i zagranicznym instytucjom w Narodowym Banku Polskim zmniejszy się o 432 eta- nadzorczym. Przykładem tej działalności jest tzw. pro- ty, tj. o 9%, a oszczędności w skali roku wyniosą oko- gram TIBS, polegający na prowadzeniu regularnych ło 30 mln zł. Od 2001 r. zatrudnienie w Narodowym szkoleń dla nadzorców bankowych z innych krajów. Banku Polskim spadło o 28%, a oszczędności wyniosły W 2004 r. NBP zorganizował 4 seminaria, w których około 100 mln zł w skali roku. wzięło udział łącznie 110 osób z 24 krajów Europy Wzorem najlepszych banków centralnych Narodo- Środkowej i Wschodniej oraz byłego Związku Radziec- wy Bank Polski wprowadził nowoczesne procedury kiego. Narodowy Bank Polski organizuje ponadto wi- zarządzania ryzykiem finansowym i operacyjnym. zyty studyjne i seminaria dla przedstawicieli banków 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 527

Prezes Narodowego Banku Polskiego riusze kreślone z rozmachem przez pesymistów w po- Leszek Balcerowicz łowie zeszłego roku. Katastrofa finansów publicznych w 2004 r. pozosta- centralnych z krajów wchodzących w skład polskiej ła niespełnioną przepowiednią. Wzrost gospodarczy grupy szkoleniowej w Banków Światowym i Między- wyraźnie przekroczył 5%, a inflacja – chociaż wyższa narodowym Funduszu Walutowym: Azerbejdżanu, od założonej – nie wymknęła się spod kontroli, zresztą Kirgistanu, Serbii i Czarnogóry, oraz krajów Dalekiego to relatywnie wysokie jej tempo było spowodowane Wschodu. Dotychczas odbyły się 2 takie seminaria i 19 przez czynniki podażowe, w gruncie rzeczy od polity- wizyt studyjnych. ki gospodarczej niezależne. Chcę wreszcie podkreślić, że wzorem innych banków Dochody budżetu państwa były wyższe od zaplano- centralnych Narodowy Bank Polski prowadzi działal- wanych, a wydatki zrealizowano w kwocie niższej, niż ność edukacyjną. Cieszy się ona dużą i rosnącą popular- przewidywano. W rezultacie deficyt budżetu państwa nością, zwłaszcza wśród uczniów, studentów i nauczy- był również istotnie niższy od planowanego. Wciąż bar- cieli. W czerwcu 2005 r. liczba użytkowników interne- dzo wysoki, bo na poziomie 4,6% PKB, był jednak zna- towego portalu edukacji ekonomicznej przekroczyła cząco niższy od planowanego. Przypominam: zakłada- 1 mln, a około 27 tys. osób wzięło udział w konkursach liśmy, że deficyt sektora finansów publicznych w roku internetowych. NBPortal.pl, portal edukacyjny, został ubiegłym może wynieść 6,3% PKB. laureatem piątej edycji konkursu „Teraz Internet” w ka- Dług publiczny na koniec grudnia 2004 r. wyniósł tegorii: portal edukacyjny, szkolenia. W 2004 r. Narodo- 50,2% PKB i po raz pierwszy od kilku lat obniżył się wy Bank Polski kontynuował organizowanie konkursów w stosunku do roku poprzedniego. ekonomicznych i po raz kolejny współfinansował pro- Nie ulega wątpliwości, że zarówno deficyt budżeto- gram stypendialny dla młodzieży ze środowisk wiejskich wy, jak i dług publiczny są nadal wysokie, za wysokie. i małych miast. Pamiętajmy jednak, że wielkość deficytu budżetu pań- Wreszcie na koniec chciałbym poinformować Wy- stwa uwarunkowana jest licznymi czynnikami, na któ- soką Izbę, że w 2004 r. nastąpiła zmiana sposobu ba- re rząd ani minister finansów nie mają bezpośredniego dania sprawozdania finansowego Narodowego Banku wpływu, zwłaszcza w perspektywie jednorocznej. Polskiego, a mianowicie zgodnie ze znowelizowaną Szanowni Państwo! Osiągnięcia piętnastu lat trans- formacji stwarzają podstawy dla długotrwałego wzrostu ustawą o Narodowym Banku Polskim sprawozdanie to gospodarczego i rozwoju naszego kraju. Jednak proces zostało po raz pierwszy zbadane przez biegłego rewi- transformacji pociągnął za sobą wymierne koszty nie denta, wybranego przez Radę Polityki Pieniężnej. Bie- tylko społeczne, ale i finansowe. W tej sytuacji do rady- gły rewident potwierdził, że sprawozdanie finansowe kalnego zmniejszenia deficytu budżetowego niezbędna rzetelnie i jasno przedstawia wszystkie informacje jest polityczna wola racjonalizacji systemu wydatków istotne dla oceny wyniku finansowego, jak też sytuacji publicznych, wyrażona w zmianach ustawowych, prze- majątkowej i finansowej NBP na koniec ubiegłego roku prowadzanych przez parlament. Przypomnę, iż w minio- oraz że jest zgodne z przepisami. Dziękuję za uwagę. nym roku deficyt systemu świadczeń społecznych wy- (Oklaski) niósł w Polsce prawie 7% PKB. Niestety, rządowy plan uzdrowienia finansów publicznych został zaakceptowa- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek ny w Izbie jedynie mniej więcej w połowie. Ugrupowa- Sejmu Kazimierz Michał Ujazdowski) nia parlamentarne zapewne uznały – i dodam: często na ogół zgodnie – że te nieuchronne zmiany trzeba zostawić naszym następcom. Wicemarszałek Trzy czynniki miały wpływ na realizację ustawy Kazimierz Michał Ujazdowski: budżetowej w roku 2004: po pierwsze – wzrost gospo- darczy, po drugie – członkostwo w Unii Europejskiej Dziękuję panu prezesowi. i po trzecie – zmiany w prawie. Otwieram dyskusję. Czynnik pierwszy: wzrost gospodarczy. Tempo wzro- Wolę zabrania głosu zgłosił prezes Rady Ministrów, stu gospodarczego w roku 2004 na poziomie 5,4% było pan profesor Marek Belka. wynikiem zwiększenia popytu krajowego oraz eksportu, Proszę bardzo. a także poprawy warunków rozwoju przedsiębiorczości. Obniżenie stawki podatku CIT z 27% do 19% oraz wpro- wadzenie możliwości rozliczania się według 19-procen- Prezes Rady Ministrów towej, liniowej stawki podatku PIT dla osób prowadzą- Marek Belka: cych działalność gospodarczą poprawiły konkurencyj- ność polskich przedsiębiorstw, przyczyniły się do stwo- Panie Marszałku! Wysoka – choć nie do ostatniego rzenia korzystnych warunków do lokowania w Polsce miejsca wypełniona – Izbo! Panie Prezesie Najwyższej bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz ułatwiły Izby Kontroli! Panie Prezesie NBP! Przyglądamy się rozwój małego i średniego biznesu, opodatkowanego na dzisiaj wykonaniu budżetu państwa w roku 2004. Po zasadach PIT, a pamiętajmy, że sektor ten posiada duży raz kolejny widać, że nie sprawdziły się czarne scena- potencjał tworzenia miejsc pracy. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 528 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Rady Ministrów Marek Belka dalność rządowych papierów wartościowych, co po- zwoli lepiej planować zarządzanie długiem publicznym Wzrost gospodarczy spowodował powolną, ale, jak i minimalizować koszty jego obsługi. Dodajmy, że sądzimy, trwałą poprawę sytuacji na rynku pracy. w ostatnich dniach ministerstwo finansów wyemitowa- W ubiegłym roku pierwszy raz od pięciu lat miał miej- ło, jako trzeci kraj w Europie, obligacje Skarbu Państwa sce wzrost liczby miejsc pracy w gospodarce. Stopnio- na lat 50, pięćdziesięcioletnie obligacje. wo sytuacja na rynku pracy będzie się poprawiać. Pod (Głos z sali: Wnuki będą musiały spłacać!) koniec tego roku stopa bezrobocia obniży się prawdo- Ale przez 50 lat nie będziemy musieli ich spłacać. podobnie do 17,5%. To, jak na razie, udało się tylko dwom krajom w Eu- Akcesja do Unii Europejskiej to drugi czynnik wpły- ropie. Natomiast chciałbym powiedzieć, że rentowności wający pozytywnie na sytuację gospodarczą i w konse- na tych właśnie najdłuższych obligacjach skarbowych kwencji także na realizację ustawy budżetowej. Wbrew osiągają minimum historyczne. To jest najlepsza ocena pesymistycznym ocenom krytyków polskiej akcesji naszej gospodarki i jej perspektyw funkcjonowania. nasz kraj nie stał się płatnikiem netto unijnego budżetu. Rynki dostrzegają wysoki deficyt, ale oceniają także W 2004 r. Unia Europejska przekazała do Polski, do nasze fundamenty gospodarcze bardzo pozytywnie polskiej gospodarki środki w wysokości 12,3 mld zł. i program konwergencji, czyli program naprawy finan- Nasze saldo rozliczeń było dodatnie i wyniosło niemal sów publicznych, jako realny i przynoszący pozytywne 6 mld. skutki. Wraz z przystąpieniem do Unii pojawiły się nowe Wysoki Sejmie! Wykonanie ustawy budżetowej na rok kategorie dochodów budżetu państwa, np. tzw. instru- 2004 zostało sprawdzone przez Najwyższą Izbę Kontroli. menty poprawy płynności. Jednocześnie akcesja wy- Według analiz NIK ustawa została wykonana zgodnie musiła na nas szereg zmian systemowych, gdyż niektó- z planem i Izba zarekomendowała Wysokiemu Sejmowi re źródła dochodów budżetu zostały zmniejszone. udzielenie absolutorium za wykonanie budżetu w roku W 2004 r. wprowadzone zostały także nowe rozwią- 2004. To był dobry rok dla finansów publicznych. zania prawne mające wpływ na sposób wydatkowania Życzę panu ministrowi Mirosławowi Gronickiemu środków budżetowych i sposób finansowania niektó- oraz jego następcom, aby każdy kolejny rok mógł być rych zadań z budżetu państwa. Weszły w życie nowe jeszcze lepszy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczeniach przedemerytalnych. Zmieniony został sposób refunda- cji FUS ubytku z tytułu wprowadzenia reformy ubez- Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski: pieczeń społecznych. Od stycznia ubiegłego roku obo- wiązuje nowy system finansowania jednostek samorzą- Dziękuję bardzo. du terytorialnego, pozwalający na dalszą decentraliza- Przypominam, Wysoka Izbo, iż Sejm ustalił w łącz- cję zadań i środków publicznych, a tym samym zwięk- nej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego szający udział samorządów w dysponowaniu środkami podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od publicznymi. Takie rozwiązanie pozwoliło na silniejsze ich wielkości, w granicach od 67 do 5 minut, tj. debatę powiązanie sytuacji finansowej jednostek samorządu średnią. terytorialnego z koniunkturą gospodarczą oraz umoż- Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Cie- liwi teraz i w przyszłości bardziej efektywną absorpcję sielskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. środków unijnych. Wysoka Izbo! Zrealizowanie wydatków budżeto- wych na poziomie niższym od planowanego wynikało Poseł Wiesław Ciesielski: przede wszystkim z niższych wydatków przeznaczonych na obsługę długu publicznego oraz nierozdysponowanej Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Prezesi! kwoty rezerw celowych. Udział wydatków budżetu pań- Panie i Panowie Posłowie! Posłowie Klubu Parlamentar- stwa w roku 2004 w PKB wyniósł 22,3% i był mniejszy nego Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiadają się za w porównaniu z trzema wcześniejszymi latami. przyjęciem sprawozdania Rady Ministrów z wykonania Finansowanie deficytu budżetowego odbyło się przy budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia wykorzystaniu środków krajowych i zagranicznych. 2004 r. oraz za udzieleniem absolutorium dla Rady Mi- Ograniczona została podaż obligacji o stałym oprocen- nistrów za ten okres. Co nas ku temu skłania? towaniu, wprowadzono do sprzedaży obligacje o zmien- Po pierwsze, fakt potwierdzony także przez Naj- nym oprocentowaniu, a także zwiększono finansowanie wyższą Izbę Kontroli, że budżet państwa został w roku zagraniczne, bo było ono znacznie tańsze. 2004 zrealizowany zgodnie z ustawą budżetową. Wszystkie te działania miały na celu minimalizo- Po drugie, fakt, że budżet państwa został w roku wanie kosztów finansowania deficytu budżetu państwa 2004 zrealizowany lepiej, niż zakładała to ustawa budże- i były zgodne z celami i zadaniami określonymi w „Stra- towa. Dochody budżetu zostały wykonane w 101,1%, tegii zarządzania długiem sektora finansów publicz- wydatki w 98,9%, co spowodowało niższe o 8,6% wy- nych”. Mogę do tego dodać, iż udało nam się w ostat- konanie deficytu budżetowego. Krótko mówiąc, dochody nich miesiącach zasadniczo zwiększyć średnią zapa- wyższe, wydatki niższe, deficyt niższy, tak więc stan 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 529

Poseł Wiesław Ciesielski szczególnych komisji branżowych, ogólną konstatację Komisji Finansów Publicznych, jak również uwzględ- pożądany dla obecnego stanu gospodarki, finansów pu- niając opinię Najwyższej Izby Kontroli, posłowie So- blicznych i budżetu państwa. juszu Lewicy Demokratycznej opowiadają się za przy- Warto i trzeba w tym miejscu przypomnieć, że pod- jęciem uchwały w brzmieniu zaproponowanym przez czas prac nad budżetem prowadzonych w ostatnim kwar- Komisję Finansów Publicznych. tale 2003 r. wielokrotnie zarzucano rządowi, że dochody A na koniec, biorąc pod uwagę, że nic się nie dzieje budżetu państwa w projekcie budżetu są przeszacowane, samo, chcielibyśmy my, posłowie Komisji Finansów wydatki niedoszacowane, a deficyt budżetowy nierealny. Publicznych złożyć podziękowania za ten najlepszy Warto też przypomnieć, że uchwalona w 2002 r. strategia budżet w dotychczasowej historii III Rzeczypospolitej. gospodarcza rządu zakładała, iż gospodarce polskiej zo- Chcielibyśmy te podziękowania złożyć w języku kwia- staną nadane impulsy rozwojowe, które w roku 2002 da- tów osobie, z którą w trakcie realizacji budżetu państwa dzą procentowy wzrost gospodarczy, wobec 0,2% w ostat- było nam zawsze najbliżej. Wykorzystujemy również nim półroczu roku 2001, w 2003 r. – 3-procentowy wzrost ten fakt, że ta osoba ma dzisiaj imieniny. gospodarczy, a w roku 2004 – 5-procentowy wzrost go- Pani minister Elżbieta Suchocka-Roguska. (Oklaski) spodarczy. Sceptyków co do realności tej strategii wtedy (Posłowie Mieczysław Czerniawski i Wiesław Cie- nie brakowało. Dzisiaj wiemy, że te założenia zostały wy- sielski wręczają kwiaty pani minister Elżbiecie Suchoc- konane z nawiązką, co umożliwiło m.in. bardzo korzyst- kiej-Roguskiej) ne wykonanie ustawy budżetowej na rok 2004. Wymieniając powody, które posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej skłaniają do przyjęcia sprawozdania Wicemarszałek i udzielenia rządowi absolutorium, nie sposób pominąć Kazimierz Michał Ujazdowski: także tego, że, po trzecie, faktem jest, iż był to budżet najlepiej, najtrafniej opracowany i zrealizowany w całym Bardzo dziękuję. dotychczasowym okresie III Rzeczypospolitej. Wszyscy życzymy pani minister wszystkiego naj- Pragnę zwrócić uwagę na to, że w obecnej kadencji lepszego z okazji imienin. Sejmu normą stało się uchwalanie ustawy budżetowej Pan poseł Zbigniew Chlebowski, Platforma Obywa- na dany rok w okresie ten rok poprzedzający. Niby nic telska, proszę bardzo. wielkiego, ale tak przecież trudno było, do niemożli- wości, przez wszystkie poprzednie lata tę normę osią- gnąć. Faktem jest również, że możemy o tym okresie Poseł Zbigniew Chlebowski: mówić jako o stabilnym dla budżetu państwa i dającym możliwość stabilizacji finansów publicznych. Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Po- Warto w tym miejscu przypomnieć, że w analogicz- słowie! Jestem w dosyć niezręcznej sytuacji, bo są kwiaty, nym do obecnego okresie poprzedniej kadencji, czyli są życzenia, a ja, niestety, będę musiał powiedzieć kilka za rok 2000, Wysokiej Izbie przyszło skonstatować, że gorzkich, ale prawdziwych słów o tym, z czym mieliśmy wzrost gospodarczy uległ wyraźnemu spowolnieniu, do czynienia przy realizacji budżetu za 2004 rok. dochody budżetu państwa okazały się o 3,7% niższe od Rzeczywiście z formalnego punktu widzenia bu- planowanych, a wydatki o 3,4% niższe od założonych dżet państwa za 2004 został wykonany prawidłowo. w ustawie na ten rok. Z kolei dramatycznie ukształto- Osiągnięto dochody wyższe od planowanych, nie wy- wała się sytuacja z budżetem państwa w roku 2001, korzystano w pełni delegacji w zakresie zwiększania gdyż wzrost PKB wyraźnie zamarł, wręcz do stagnacji. wydatków. W efekcie obniżył się zakładany deficyt bu- Dochody budżetowe zmalały o ponad 12 mld zł, czyli dżetu państwa, w miarę trafnie przyjęto założenia ma- blisko o 7,8%, a wydatki wykonano w kwocie mniejszej kroekonomiczne, poza oczywiście inflacją, ale ten od planowanej o 2,2%. Wystąpiło też zjawisko słynnej czynnik, większa inflacja, akurat był korzystny dla re- dużej dziury budżetowej. alizacji dochodów budżetowych. Panie Marszałku! W tym momencie chciałbym Warto też podkreślić, że po raz pierwszy od kilku lat w swoim wystąpieniu przejść do bardzo szczegółowego w pełni zrealizowano założenia w zakresie wpływów omawiania różnych problemów, zagadnień związanych z prywatyzacji. Te elementy nie wystarczają jednak, by z wykonaniem budżetu. Ale ponieważ uczynił to w spo- wykonanie budżetu państwa na 2004 r. ocenić pozytyw- sób według mnie wystarczająco kompetentny i pełny nie. W moim przekonaniu bowiem nie wykorzystano zarówno przewodniczący komisji poseł Mieczysław szans, jakie dawały Polsce dobre wyniki gospodarcze, Czerniawski, jak i uczynił to pan prezes Najwyższej korzystny układ kursów walutowych, dodatnie saldo roz- Izby Kontroli, to ja ten duży fragment mojego wystą- liczeń z budżetem Unii Europejskiej. Mimo tych sprzy- pienia opuszczam. jających okoliczności nie udało się jednak osiągnąć ani Chcę skonstatować na koniec: biorąc pod uwagę, że znaczącej poprawy relacji długu publicznego do PKB, ogólnie dostępne są szczegółowe opinie i oceny po- ani przeprowadzić zmian w całym systemie wydatków szczególnych części budżetowych za rok 2004, biorąc publicznych. Zawsze znacznie łatwiej wdrażać reformę pod uwagę konstatację wyrażoną w stanowiskach po- służącą naprawie finansów publicznych, kiedy mamy 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 530 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Zbigniew Chlebowski Słów kilka na temat wydatków budżetu państwa. Rzeczywiście wydatki zostały zrealizowane w mniej- do czynienia z takimi korzystnymi elementami, o któ- szym niż zakładano stopniu, ale jeżeli porównamy je rych powiedziałem. z wydatkami budżetu za 2003 r., to widzimy, że były Analizując wykonanie budżetu państwa za 2004 r., one wyższe o ponad 10%, a więc mówimy o realnym pamiętać trzeba, że wyniki wykonania budżetu pań- wzroście o ponad 6%. Nawet jeżeli z tych wydatków stwa są nieporównywalne z wynikami z lat poprzed- wyłączymy wydatki, które stanowiły składki na rzecz nich. W trakcie roku 2004 wprowadzono część zmian budżetu Unii Europejskiej, to widzimy wyraźnie, że systemowych, w części jednak wprowadzono tzw. no- wzrost wydatków był bardzo wysoki i w ujęciu realnym winki księgowe. Chciałbym powiedzieć tutaj o pięciu stanowił 3,4%. Analizując wydatki budżetowe doko- chyba najistotniejszych. Po pierwsze, wejście Polski do nane w 2004 r., trudno jest bowiem dostrzec działania Unii Europejskiej, które dla budżetu państwa oznacza- zmierzające do poprawy w odniesieniu do stanu rów- ło pojawienie się dodatkowych źródeł dochodów, ozna- nowagi budżetowej i zahamowania groźnego dla finan- czało również ujęcie w budżecie państwa składek na sów państwa narastania długu publicznego. rzecz budżetu Unii Europejskiej. Dalej, radykalne ogra- (Głos z sali: Luźne podejście.) niczenie w związku z tym dochodów z ceł. Następny Właśnie, dosyć luźne podejście do traktowania wydat- element: obniżenie z 24 do 19% stawki podatku docho- ków budżetowych sprawiło, że mimo przekraczającego dowego od osób prawnych, co łatwo można było prze- 5% tempa wzrostu PKB, wyższych niż planowano do- widzieć, powoduje większe wpływy do budżetu pań- chodów budżetowych, przekroczonego planu wpływów stwa. Wprowadzono w końcu nowy system finansowa- z prywatyzacji i bardzo korzystnych kursów walutowych nia jednostek samorządu terytorialnego. Samorządy nie udało się w 2004 r. doprowadzić do zahamowania otrzymały większe wpływy z podatków bezpośred- wzrostu długu publicznego. Niestety w 2004 r. dług pu- nich, natomiast ograniczono w ten sposób wypłacanie bliczny wzrósł o ponad 23 mld zł i w tej chwili sięga już jednostkom samorządu terytorialnego dotacji z budże- naprawdę astronomicznej kwoty 432 mld zł. Musimy pa- tu państwa. Czwarta nowinka, która w dużej mierze miętać, że ogromny dług publiczny kosztuje bardzo dużo zamazuje faktyczny deficyt budżetu państwa, to przy- budżet państwa. My często na tej sali kłócimy się o 100 jęta w ustawie budżetowej zasada, że część dotacji dla mln na oświatę, 200 mln dla służby zdrowia, a koszty obsługi długu publicznego w ubiegłym roku tylko obcią- Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przekazywana żyły budżet państwa kwotą prawie 23 mld zł. otwartym funduszom emerytalnym jest traktowana nie Drugim negatywnym elementem świadczącym o spo- jako wydatek budżetu państwa, lecz jako rozchód fi- sobie realizacji budżetu państwa był wysoki deficyt i fi- nansowany bezpośrednio wpływami z prywatyzacji, nansowanie tego deficytu. Zgodnie ze sprawozda- co obniżyło wielkość wydatków budżetu państwa i przez niem deficyt budżetu państwa wyniósł w roku 2004 to również obniżyło deficyt budżetowy. Deficyt został – 41,4 mld zł. Nieprzekroczony został w ten sposób w ten sposób obniżony o 10 mld zł. I ostatnia rzecz, ustalony limit w wysokości 43 mld zł, ale pamiętać ostatnia „nowinka” to istotna zmiana w sposobie wy- należy, że w warunkach porównywalnych ze spra- konywania budżetu państwa, jeżeli chodzi o odliczenie wozdawczością za 2003 r. ten deficyt byłby większy od wpływów z VAT zwrotów tego podatku należnego o 10,6 mld zł, bowiem ukryta w rozchodach dotacja za rok 2004, który to zwrot wypłacony został w roku dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych właśnie wy- 2005. To również w swoich ustaleniach podkreślała nosiła 10 mld zł. Gdybyśmy w ten sposób liczyli deficyt Najwyższa Izba Kontroli – że została złamana w ten budżetowy, to musielibyśmy powiedzieć, że wyniósł on sposób zasada kasowej ewidencji dochodów i wydat- ponad 50 mld zł i był prawie o 35% większy, co pod- ków budżetu państwa. kreślał już prezes NIK, niż w roku poprzednim. Wróćmy na moment do dochodów i do wydatków Jeżeli chodzi o negatywne zjawiska przy wykony- budżetu państwa. Istotnie dochody budżetu państwa waniu budżetu państwa w 2004 r., to warto zwrócić zostały zrealizowane w kwocie 156 mld zł i były o pra- uwagę na tzw. wydatki niewygasające, niepokoi bo- wie 3% wyższe niż w 2003 r., ale warto chyba podkre- wiem już od kilku lat wzrost wydatków przenoszonych ślić trzy istotne elementy, jeżeli chodzi o realizację na kolejny rok budżetowy. W 2004 r. wydatki te wy- dochodów budżetowych. Najistotniejszy chyba błąd, niosły prawie 5 mld zł. Tak duża kwota wydatków prze- jaki popełniono, to błąd przy szacowaniu wpływów widzianych na finansowanie zadań w roku 2004, lecz z podatku CIT, bowiem wpływy z tego podatku były przesuwanych na kolejny rok, świadczy moim zdaniem wyższe aż o ponad 36%. Duży błąd popełniono przy o nierzetelnym planowaniu wydatków albo o znaczą- planowaniu dochodów niepodatkowych. W końcu bar- cych opóźnieniach w realizacji zadań budżetowych. dzo poważny błąd popełniono przy szacowaniu docho- Jeżeli patrzymy na budżet, to i z jednym, i z drugim dów z podatku VAT. Zrealizowane dochody w tym mieliśmy do czynienia – nierzetelne planowanie w wie- względzie to zaledwie 62,2 mld zł, a więc 91% zakła- lu miejscach tego budżetu i niestety opóźnienia w re- danych wpływów z tego tytułu. Warto jeszcze tutaj alizacji wielu zadań budżetowych. podkreślić wzrost zaległości podatkowych. Ten wzrost To, co rzeczywiście budzi ogromną grozę, to reali- zaległości podatkowych w ubiegłym roku wyniósł aż zacja inwestycji, w tym inwestycji wieloletnich. Mamy 19% i sięga już naprawdę ogromnej kwoty 19 mld zł. poważne zastrzeżenia, już po raz kolejny, w zakresie 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 531

Poseł Zbigniew Chlebowski debatę na tej sali, wskazywaliśmy zagrożenia dotyczą- ce wykorzystania środków strukturalnych z budżetu realizacji inwestycji wieloletnich. Warto przytoczyć tutaj Unii Europejskiej. Wiemy, że na koniec maja zaledwie kilka przykładów. Ogromne nieprawidłowości w przy- 0,5% przyznanych Polsce środków zostało wykorzy- gotowywaniu inwestycji, nieterminowe wykonywanie stanych przez polskie samorządy i przez polskich robót, brak kontroli, łamanie przepisów ustawy o zamó- przedsiębiorców. Wskazywaliśmy na ogromne utrud- wieniach publicznych – to rzeczywiście cechowało re- nienia i ze strony Ministerstwa Finansów, i ze strony alizację praktycznie większości inwestycji wieloletnich. Ministerstwa Gospodarki i Pracy. Wnoszę więc, panie A w jaki sposób wykorzystywaliśmy środki na te inwe- ministrze, o przygotowanie takiej oceny. stycje? Otóż proszę sobie wyobrazić, że tylko na inwe- Drugi ważny problem to uzasadnienie przejęcia stycje drogowe mieliśmy wydać 2,7 mld zł, a wykorzy- części zaliczki na finansowanie wydatków z funduszy staliśmy zaledwie 1,4 mld zł. To jest prosta odpowiedź strukturalnych, zaliczki w wysokości ponad 1 mld zł, na pytania o to, dlaczego nie jeździmy w Polsce po au- która w 2004 r. pomagała finansować deficyt budżetu tostradach, dlaczego w Polsce nie budujemy dróg szyb- państwa, wpływała na operacje finansowe, a więc tak kiego ruchu. Trzeba powiedzieć również w przypadku naprawdę była poważnym instrumentem w ręku mini- inwestycji o bardzo kiepskim wykorzystaniu środków stra finansów przy realizacji całego budżetu przedakcesyjnych. Wykorzystaliśmy zaledwie 40% tych Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc, chciał- środków, natomiast co do krajowych środków na inwe- bym raz jeszcze wrócić do konkluzji, wrócić do tego, stycje, wykorzystaliśmy je tylko w 71%. od czego zacząłem: W przekonaniu mojego klubu, klu- To, co często, praktycznie co roku w debacie pod- bu Platformy Obywatelskiej, nie wykorzystano szans kreślam, co jest złe w budżecie państwa, to tzw. rezer- roku 2004. Nie wykorzystano szansy, jaką dawały do- wy budżetowe. Rezerwy budżetowe świadczą rzeczy- bre wyniki gospodarcze, korzystny układ kursów wa- wiście o złym planowaniu budżetu państwa, świadczą lutowych, dodatnie saldo rozliczeń finansowych z bu- o braku przejrzystości finansów publicznych. Rezerwy dżetem Unii Europejskiej. Mimo tych sprzyjających w budżecie 2004 r. stanowiły aż prawie 14 mld zł – czy- okoliczności nie udało się tak naprawdę przeprowadzić li 7% wszystkich wydatków budżetu państwa to wydat- naprawy finansów publicznych. Nie udało się w sposób ki poprzez rezerwy. Tych rezerw było ponad 80, a w znaczący zmniejszyć deficytu budżetowego. W końcu trakcie roku utworzyliśmy jeszcze 8. To, co jest nega- wzrasta w sposób nieprawdopodobny dług publiczny, tywne, to również fakt, że ze strony Ministerstwa Fi- który kosztuje budżet państwa i który kosztuje ogromne nansów brak wnikliwych i rzetelnych procedur analizy pieniądze polskich podatników, wszystkich Polaków. wniosków składanych przez dysponentów. Brak tych Biorąc pod uwagę te wszystkie elementy, które wy- wnikliwych analiz spowodował m.in., że ponad 800 mln mieniłem w swoim wystąpieniu, chciałbym oświad- zł z rezerw przeniesiono na 2005 r. Czyli utworzyliśmy czyć, że mój klub będzie głosował za nieudzieleniem ab- rezerwy na realizację wielu zadań, po czym na koniec solutorium dla rządu za wykonanie budżetu za 2004 r. roku okazuje się, że tych rezerw niestety dysponenci nie Dziękuję. są w stanie wykorzystać. Ostatnia rzecz, ostatni element, na który chciałbym zwrócić szczególną uwagę, to rozliczenia z budżetem Wicemarszałek Unii Europejskiej. W sprawozdaniu z realizacji budże- Kazimierz Michał Ujazdowski: tu bardzo nieprzejrzyście przedstawiono rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej. W znacznej mierze jest to Dziękuję bardzo. efekt przyjętej metody ewidencji tych rozliczeń, pole- Pan poseł Wojciech Jasiński, Prawo i Sprawiedli- gającej na wyłączeniu z budżetu państwa większości wość. transferów z budżetu Unii oraz refundacji wydatków dokonywanych z tych środków. Na etapie prac nad usta- wą o finansach publicznych wnosiliśmy poprawki, żeby Poseł Wojciech Jasiński: wszystkie transfery wydatków związanych z budżetem Unii Europejskiej zamieszczone były w budżecie. Nie- Dziękuję bardzo. stety nie było na to zgody i stąd nie mamy absolutnie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w pełnego obrazu tych przepływów. imieniu klubu parlamentarnego wygłosić oświadczenie Wiemy, że saldo rozliczeń Polski z budżetem Unii na temat sprawozdania Komisji Finansów Publicznych Europejskiej było dla Polski dodatnie, transfery z bu- o wykonaniu budżetu w 2004 r. dżetu Unii Europejskiej przewyższały wyraźnie pol- Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pan przewodniczą- skie wpłaty do tego budżetu, ale sądzę, że na tym tle cy Komisji Finansów Publicznych i pan prezes Najwyż- rodzą się dwa poważne problemy. szej Izby Kontroli szczegółowo omówili wykonanie Pierwszy problem – i o to bym wnosił, i zwracam budżetu. Szczególnie wystąpienie pana prezesa Naj- się do pana ministra – to moim zdaniem potrzebna oce- wyższej Izby Kontroli było pozytywne dla tego budże- na stanu akwizycji projektów wspieranych środkami tu. Skądinąd trudno się dziwić, taka jest rola izby, aby budżetowymi Unii Europejskiej oraz ocena stanu za- ocenić wykonanie według części, działów, rozdziałów. awansowania realizacji tych projektów. Toczyliśmy Jest jednak pewne „ale”, bo znów z ust pana prezesa 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 532 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Wojciech Jasiński skoczyła do 20%. Na 2004 r. zapowiadany był wzrost zatrudnienia o 1%. Faktycznie zatrudnienie wzrosło, Narodowego Banku Polskiego padły stwierdzenia, że ale o 0,3%, a stopa bezrobocia to 19,1%. Pan premier Polska jest niestabilnym państwem, że sądy działają przed chwilą mówił, że na koniec bieżącego, 2005 r. źle, itd. Najkrócej mówiąc, powstaje pytanie: Po co jest planowana jest stopa bezrobocia 17,5%, czyli formalnie budżet? Czy budżet jest po to, żeby rząd funkcjonował? będzie ono takie samo jak w 2001 r. Tylko że jeśli się Czy budżet jest po to, żeby Polacy mieli dobrze, spraw- zajrzy do uzasadnienia projektu ustawy budżetowej na nie działające państwo? O tym także musimy powie- 2005 r., tam stoi jak byk, jeśli tak można powiedzieć, dzieć, inaczej nie byłoby sensu robić debaty średniej. że przewidziane jest zatrudnienie 8600 tys. Czyli że- Nie ma zresztą innej okazji podczas całego toku prac byście tylko osiągnęli takie wyniki jak wówczas. Były Sejmu, aby porozmawiać o całokształcie funkcjonowa- one złe, ale stan bezrobocia, jaki zostawią rządy SLD, nia naszego państwa. będzie wyraźnie gorszy. Skądinąd można, analizując pewne zmiany w rzą- Mało tego, ten rząd nie ma i nie miał żadnego istot- dzie, zadać pytanie: Czy dobrze może funkcjonować nego programu wzrostu zatrudnienia, istotnego wzro- państwo, czy dobrze mogą funkcjonować finanse pu- stu, satysfakcjonującego Polaków. Najlepszym na to bliczne, gdy w ciągu 4 lat kadencji Sejmu zmienia się dowodem jest fakt, że w przygotowanym przez już ten czterech ministrów finansów? Czy dobrze może funk- rząd, rząd Marka Belki, wstępnym projekcie Narodo- cjonować nadzór nad skarbem państwa, jeśli w ciągu wego Planu Rozwoju na lata 2007–2013, z dalszą per- kadencji zmienia się chyba pięciu ministrów skarbu spektywą, wyraźnie spadek bezrobocia jest przewidy- państwa? Czy może dobrze funkcjonować sądownic- wany w wysokości niespełna 1% w ciągu roku, a prze- two, jeśli w ciągu kadencji czterech ministrów sprawie- widywana na 2020 r. stopa bezrobocia ma wynosić dliwości się zmienia? Czy może dobrze funkcjonować 11,1%, a to znaczy że panowie nie macie żadnego istot- opieka zdrowotna, jeśli chyba pięciu ministrów zdrowia nego programu ograniczenia bezrobocia w Polsce. Trze- się zmienia? Jak funkcjonuje… Bo jest jeszcze jedna ba to wyraźnie powiedzieć. Szczególnie trzeba to adre- zasada: minister dobry zostaje lub awansuje, minister sować do pokolenia 45-, 50-latków – rząd nie ma dla was zły odchodzi lub robi się reorganizację. Jak może funk- żadnego programu, żebyście zarobili na godne emerytu- cjonować gospodarka, w której wprawdzie było dwóch ry. Przecież wiadomo, że przy tak wolno spadającym ministrów personalnie, ale w trzech różnych układach bezrobociu pokolenie 45-, 50-latków nie ma żadnych organizacyjnych? Taka gospodarka, takie państwo w szans. Tutaj beneficjentami są przede wszystkim ludzie najoczywistszy sposób dobrze funkcjonować nie może. młodzi. Rząd nie ma żadnego programu. Powstaje pytanie: Czy ministrowie są źli, czy premie- Na koniec, jak mówiłem, 2005 r. ma być według rzy, którzy ich wymieniają? Pewnie i jedni, i drudzy projektu 8600 tys. zatrudnionych. Gdybyście mogli nie są dobrzy, pewnie i jedni, i drudzy są źli. osiągnąć państwo taki stan, jak zastaliście, tobyście już Ale jest tu jeszcze jedna okazja. Mamy dzisiaj ostat- we wszystkie surmy dęli, że jest świetnie. nią debatę budżetową w naszej kadencji. Pamiętamy Przejdźmy do problemów finansów publicznych, wszyscy… budżetu, deficytu budżetowego, długu publicznego. (Poseł Jan Chojnacki: Co było w 2001 r.) Deficyt budżetowy w 2001 r. wyniósł 32,3 mld zł, a ci, Tak jest, panie pośle, dobrze pan powiedział. Do- którzy to pamiętają, wiedzą, że on wzrósł o 3,8 mld z brze pamiętamy, coście panowie mówili, jak pchniecie powodu inicjatywy już pana premiera Belki w sprawie to państwo do przodu. Może chwilę się nad tym zasta- spłaty pewnych zadłużeń. To skądinąd merytorycznie nowimy. nie budziło większych zastrzeżeń, niemniej faktem jest, (Poseł Jan Chojnacki: Pomówmy o stanie…) że deficyt mógł być jeszcze niższy, mógł wynosić po- Dobrze, będziemy mówić o stanie, będziemy mówić niżej 30 mld. Na koniec 2004 r. formalny deficyt, ogła- o tym, co jest. szany przez rząd, to jest 41,4 mld zł. Ale tu bardzo Zacznijmy w takim razie od tego, co jest najgorsze mocno należy podkreślić słowo „formalny”, tyle bo- – jaki zastaliście stan w zakresie bezrobocia. Otóż na wiem wykazano w sprawozdaniu budżetowym. Z tym koniec 2001 r. zatrudnienie – pan premier ciągle mówi że mówił już mój przedmówca o operacjach związa- o stopie bezrobocia, pomówmy o zatrudnieniu – w go- nych z przekazaniem publicznych pieniędzy do Fundu- spodarce narodowej wynosiło 9,5 mln osób, co dawało szu Ubezpieczeń Społecznych, o tym, że zostały one stopę bezrobocia 17,5%. Na 2002 r. rząd zapowiadał wbrew dotychczasowej praktyce ujęte nie w wydat- niewielki spadek zatrudnienia, o 0,7%. Tutaj jest trud- kach, tylko w rozchodach budżetowych, i oczywiście no operować cyframi, bo się okazało, że dane staty- wyszło na to, że deficyt budżetu w ten sposób, formal- styczne są złe, że rząd nie ma właściwych danych. Ale nie, na papierze, jest mniejszy. Nie wiem, czyja to była rząd zapowiadał 0,7-procentowy spadek zatrudnienia, „twórcza inicjatywa” – czy rządu, czy Ministerstwa jak mówił, niewielki. Z tym że stan zatrudnienia w Finansów. To zresztą wszystko jedno. W każdym razie 2002 r. zmniejszył się do 8750 tys., czyli nie o 0,7%, rząd chce, abyśmy uwierzyli, że jeśli będzie pieniądze tylko o 3%, co dawało stopę bezrobocia 18,1%. Na 2003 wydawał nie z tych kieszeni, co trzeba, to tych pienię- r. rząd zapowiadał wzrost zatrudnienia o 100 tys. osób, dzy będzie więcej czy się ich w rezultacie wyda mniej. do 8,9 mln. W rzeczywistości zatrudnienie spadło o Gdyby to ujmować podobnie jak w latach ubiegłych – a kolejnych 250 tys., czyli 2,5–3%, a stopa bezrobocia tylko takie ujęcia mają sens, bo pozwalają porównać to, 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 533

Poseł Wojciech Jasiński rodzaju zobowiązania, za które w ostatecznym rozra- chunku budżet będzie musiał zapłacić. Chyba nikt po- co się dzieje w finansach publicznych, ustalić, czy się ważny nie uwierzy, że bez pomocy budżetu Fundusz stan pogarsza, czy poprawia, w jakim kierunku idzie- Ubezpieczeń Społecznych spłaci ponad 4,5 mld zł kre- my – to te 50 mld musiałoby być i by padła kolejna dytów zaciągniętych w bankach komercyjnych, że prze- granica deficytu. każe do OFE 5,4 mld zł zaległych składek. Nikt nie Ustawa budżetowa na 2005 r. przewiduje deficyt uwierzy, że Fundusz Pracy spłaci bez pomocy budżetu budżetowy w wysokości 35% mld zł, ale wszystko ponad 4 mld zł kredytów. Te wszystkie zobowiązania wskazuje na to, że nie ma żadnych szans, żeby ZUS- wcześniej czy później wpłyną na powiększenie długu -owi niepotrzebne były podobne dotacje jak w zeszłym publicznego. I dobrze, że, tak jak pan premier powie- roku. Wychodzi na to, że nie starczy, że podobne zabie- dział, papiery nasze sprzedajemy na coraz dłuższe okre- gi ministerstwo przewiduje na rok bieżący. Z tym że sy. Z tym że trzeba pamiętać, że tym, co dzisiaj robimy, można się liczyć z tym, że będziecie panowie mówić, obciążamy naszych wnuków i prawnuków. Co oni będą że nowy rząd, rząd, który przyjdzie, fałszuje wyniki. o nas myśleć? Żyjemy na koszt naszych wnuków. Kumulujące się w kolejnych latach deficyty budżetowe A przecież to jeszcze nie wszystko. W uzasadnieniu wraz z kosztami obsługi pożyczek zaciągniętych na po- do projektu ustawy budżetowej na 2005 r. – to jest na krycie kolejnych deficytów budżetowych – oprócz tego str. 300 i 301 – rząd podaje, że stan potencjalnych zo- są i inne pozycje – powodują wzrost państwowego długu bowiązań z tytułu udzielonych przez Skarb Państwa publicznego. W kreowaniu tego wzrostu to dopiero ko- zobowiązań i poręczeń prognozowany na koniec bieżą- alicja SLD ma osiągnięcia. One są zatrważające. cego roku wynosi 44 mld zł i to jest przyrost w stosun- Zajmę się państwowym długiem publicznym po- ku do ubiegłego roku o 10 mld. Z całą pewnością znacz- większonym o przewidywane wypłaty z tytułu porę- na część tych zobowiązań obciąży budżet. Najczęściej czeń i gwarancji udzielanych przez podmioty sektora jest tak, że jak się zagwarantuje, to można być pewnym, finansów publicznych z tego względu, że, po pierwsze, że się zapłaci. Już w Starym Testamencie napisano: Nie to są pieniądze, które kiedyś trzeba będzie realnie od- pożyczaj, a jak pożyczyłeś czy poręczyłeś, uważaj to dać wierzycielom, a po drugie, przekroczenie 50% dłu- za stracone. I tak to trzeba szacować. gu publicznego w relacji do produktu krajowego stano- Jak z powyższego wyliczenia wynika, rząd robi wi pierwszą normę ostrożnościową nakazującą wszczę- wszystko, aby finanse publiczne doprowadzić do ta- cie procedur sanacyjnych. Otóż na koniec 2001 r. pań- kiego stanu, żeby już nie było dobrego wyjścia. A prze- stwowy dług publiczny powiększony o przewidywane cież można powiedzieć, że to jeszcze nie wszystko. wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji wynosił 311,6 Następny rząd w następnych latach czekają jeszcze mld zł i stanowiło to 41,5% PKB, w 2002 r. dług ten inne wydatki, jak choćby związane z niewaloryzowa- wzrósł o 53,4 mld zł, do 46,7% PKB, w 2003 r. wzrósł nymi w 2005 r. emeryturami, których waloryzację o kolejne 54 mld zł, do 51,5%, a rok 2004 przyniósł SLD odłożyło na 2006 r. Przecież to jest najoczywist- wzrost długu tylko o 24,1 mld. Z tego „tylko” można sze w świecie, że uczyniono to po to, aby dzięki nie- by się było cieszyć, gdyby nie jedno ale – spadek przy- wydawaniu pieniędzy w 2005 r. wykazać możliwie rostu zadłużenia zawdzięczamy wyłącznie aprecjacji najmniejszy deficyt, możliwie najlepsze saldo budżetu, złotego. W rachunkach Ministerstwa Finansów to jest a jednocześnie doprowadzić do tego, że waloryzacja ujęte. Tak to może skutkować. Gdyby wartość złotówki emerytur w następnym roku będzie musiała oznaczać była stabilna, państwowy dług publiczny powiększyłby skokowo większy wzrost wydatków. Uważamy, że plan się znacznie bardziej. O tym, że jest to niebezpieczeń- rządu, plan SLD w zakresie finansów publicznych po- stwo bardzo realne, jeśli nie teraz, to w przyszłości, lega na tym, aby za pomocą kreatywnej księgowości i świadczy choćby to, że w uzasadnieniu do projektu kreatywnej sprawozdawczości finansowej, budżetowej ustawy budżetowej na 2005 r. – to jest na str. 297 – sza- zastawić swoistą pułapkę na przyszłe rządy, polegają- cuje się, że dług publiczny powiększony o przewidy- cą na tym, że pozornie wyniki rządów SLD-owskich wane wypłaty i gwarancje udzielone przez podmioty w ich wymiarze finansowym będą nagłaśniane jako sektora finansów może sięgnąć 534 mld zł i jego relacja dobre, a następnie poprzez rozdysponowanie wszyst- do PKB może skoczyć do 56,1%. Zdaję sobie sprawę z kich pieniędzy – boimy się także w tym roku wzrostu tego, że to jest czarny scenariusz, z tym że to jest moż- wydatków niewygasających – doprowadzi się do tego, liwość skoku długu o 90 mld zł. I to jest napisane w że pieniędzy nie starczy, i łatwo doprowadzi się do papierach rządowych. Oczywiście ten scenariusz nie krachu. Temu ma służyć zaliczenie zwrotów podatko- musi się urzeczywistnić. Wiemy o tym choćby na pod- wych i innych należności budżetowych na kwotę po- stawie przypadku zmniejszenia długu na skutek apre- nad 200 mld zł w ciężar 2004 r., niezgodnie z dotych- cjacji, że wielkość długu dosyć trudno prognozować, czasową praktyką obowiązującą w 2005 r. Ten zabieg wszak jeszcze we wrześniu 2004 r. rząd szacował, że sztucznie zmniejszy zatem deficyt budżetowy w roku dług publiczny będzie wyższy o 30 mld zł od faktycz- bieżącym. Temu też służy ujmowanie dotacji dla FUS nie osiągniętego. Niemniej niebezpieczeństwo takiego nie w wydatkach, ale w rozchodach. wzrostu jest realne. Nie wiemy, jaka będzie pozycja Panie Ministrze Gronicki! Lepiej nie wmawiać po- złotówki, gdyż tutaj zmiany na skutek aprecjacji lub słom, społeczeństwu, że można rzetelnie ująć wszyst- utraty wartości mogą być bardzo duże. Są też różnego kie należne wydatki budżetu, w tym dotacje niezbędne 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 534 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Wojciech Jasiński wzrost PKB. Przy czym można powiedzieć, że – stwier- dził to pan prezes Najwyższej Izby Kontroli – zwiększa dla FUS, i osiągnąć deficyt budżetowy w tym roku w się fiskalizm polskiej gospodarki pomimo obniżki po- wysokości 34 mld zł, tak jak to napisano w „Rzeczpo- datków PIT i CIT. Z tym, że zmienia się warstwa ludzi spolitej” z 15 czerwca. Lepiej tego, co ma niewiele obciążonych tym podatkiem. Jeśli zmniejszają się do- wspólnego z rzeczywistością, nie robić, bo to, moim chody budżetowe z PIT i z CIT, które zresztą były w zdaniem, źle odbije się na pańskiej reputacji jako do- ogóle jak wszystkie dochody podatkowe – NIK tutaj brego zarządcy finansów publicznych. Myślę, szanow- zarzuca słusznie błędy w planowaniu, pogorszenie się ni panowie, że gdyby utrzymała się dynamika wzrostu jakości planowania budżetowego – jeśli się w ten spo- państwowego długu publicznego – zdaje się o 178%, sób to zmienia, to wiadomo, że zmiany podatkowe są czyli z 311 mld do przewidywanych, bo nam to grozi, na korzyść ludzi bogatych, a na niekorzyść ludzi uboż- 534 mld – to byłoby to rzeczywiście osiągnięcie. Jeśli szych. Wiadomo, że zwiększony podatek VAT przede na tym ma polegać naprawa finansów publicznych, to wszystkim obciąża – zwłaszcza że dotyczy on produk- można gratulować. Te wasze rządy będą drogo koszto- tów, które w większej ilości kupują ludzie ubodzy – wać. Drogo będzie kosztować ta naprawa finansów zwiększa obciążenie podatkowe ludzi biedniejszych. publicznych. Podobnie było w przypadku obniżki PIT w odniesieniu Jedno, co się udało, co jest pozytywne, to wzrost do osób prowadzących działalność gospodarczą. Na tej PKB o 5,4%. Jak na naszą część świata to rzeczywiście obniżce zyskali więcej ci, którzy mieli relatywnie duże sporo. Padały tu różne zapewnienia ze strony pana pre- przedsiębiorstwa, a nie ci, którzy mieli mniejsze. Tak miera, również we wrześniu w przypadku uzasadnienia to było przeprowadzone. do ustawy budżetowej na 2004 r. rząd mówił, że wzrost Panie marszałku, jeszcze chwilę, będę kończył. PKB wyniesie 5,7%, a z tej trybuny wielu prominent- Wiem, że chciałby pan sobie może zostawić, ale niech nych przedstawicieli rządu mówiło, że 5,9–6% to mamy pan pozwoli, panie pośle. niewyjęte. Nie ma tych 5,9%. Mniejsza o to. Gorsze jest Mamy tutaj pretensje do rządu o to, że rząd nie wy- to, że na rok bieżący zapowiadany był także wzrost 5- kazywał żadnej ochoty przyjścia z pomocą najbiedniej- -procentowy, a na razie jest z tym bardzo źle, bardzo szym, tzn. nie ruszył zgłoszonego przez Prawo i Spra- cienko. Możliwy jest znaczny spadek tego wzrostu. wiedliwość poselskiego projektu ustawy o obniżce VAT Pan premier przed chwilą mówił o tym, jakie były na artykuły dziecięce. Dobrze, że chociaż ruszyła spra- powody tak dobrego wzrostu gospodarczego w ubie- wa zwrotu podatku VAT w odniesieniu do budownic- głym roku. Te same powody są w tym roku. Panie pre- twa mieszkaniowego, chociaż też było to za późno. Są mierze, jeśli to jest polityka, a nie przypadkowy zbieg liczne sygnały od tych, którzy liczyli na zwrot w ze- okoliczności, to dlaczego teraz jest tak źle? Dobrze, szłym roku i przestali liczyć, że w zasadzie nie mają chciałbym, żeby było dobrze. Jak ma być jednak do- rachunków, więc jest problem, bo oni tego zwrotu, cóż, brze, jeśli nakłady inwestycyjne w gospodarce przez już nie będą mogli otrzymać. wszystkie lata rządów obecnej koalicji były niższe od Wzrosły także zaległości podatkowe w ubiegłym zapowiadanych, poza tym spadały w 2002 r. i w 2003 roku o 19%. Zdajemy sobie sprawę z tego, że jedną z r. W ubiegłym roku wprawdzie te wydatki wzrosły, ale przyczyn wzrostu zaległości jest wydłużenie terminu ponaddwukrotnie mniej, zapowiadany był wzrost na- uprawniającego do otrzymania zwrotu nadwyżki po- kładów inwestycyjnych o ponad 12%, faktyczny wzrost datku naliczonego nad należnym VAT, ale to nie wy- był na poziomie 5,7%. Jeśli nie ma stałego, systema- czerpuje problemu. Można jeszcze zrozumieć, że jeśli tycznego wzrostu nakładów inwestycyjnych, wzrostu jest kryzys, recesja, stagnacja czy regres, to rosną za- inwestycji w gospodarce, to ona nie może się w sposób ległości podatkowe, ale jeśli zaległości podatkowe ro- trwały rozwijać, i o tym wszyscy wiedzą. Tu można się sną w czasie wzrostu gospodarczego, to można się tutaj w pewien sposób odnieść do tego, co powiedział pan dopatrywać pewnych wad w funkcjonowaniu urzędów prezes Balcerowicz. Z jednej strony przedsiębiorcom skarbowych. się rzeczywiście poprawiło, a z drugiej strony nie skut- I jeszcze jedna ważna kwestia. Obawiamy się, Wy- kuje to zapowiadanym wzrostem inwestycji. Widocznie soka Izbo, że przyjęte przez rząd założenie finansowa- nie wszystkie te prawidła, o których panowie mówicie nia inwestycji unijnych – niezmiernie zresztą skompli- tutaj, działają albo nie wszystkie są wam znane. Nie- kowane i drogie – w efekcie może doprowadzić do tego, wykluczone, że tak jest. Zdaję sobie sprawę z tego, że że nie wykorzystamy wszystkim przyznanych nam trudno o tym mówić, ale nie można też o tym mówić środków. Chodzi tutaj o zasadę prefinansowania. Zasa- ot, tak sobie łatwo, że jeśli poprawimy dolę przedsię- da prefinansowania powoduje to, że najpierw trzeba za biorcom, to oni natychmiast zaczną inwestować. Nie inwestycję zapłacić, a dopiero potem żądać zwrotu. W zaczną inwestować. Poza tym te wydatki inwestycyjne ten sposób często nabija się kabzę bankom za kredyt. w gospodarce w cyfrach bezwzględnych są także niż- To nie jest niezbędne. Można to robić także za pienią- sze, niż były w 2001 r., proszę panów. Tak więc tutaj dze unijne. Zresztą rząd nie wykorzystał zaliczki na nie nastąpiła poprawa. Nie mówiąc o tym, że niemała realizację programów – NPR. Chcielibyśmy wiedzieć, część tych wydatków inwestycyjnych to wydatki na dlaczego ta zaliczka nie służy realizowaniu inwestycji. mercedesy z kratką, to w istocie ukryta konsumpcja, Przepraszam, że mówię dużymi skrótami, ale nie która w rzeczywistości nie ma prawa wpływać na chciałbym wydłużać czasu. Chcielibyśmy to rozeznać, 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 535

Poseł Wojciech Jasiński nie ponad 60 mld zł. Gdybyśmy nie wprowadzili tej słusz- nej reformy, żeby nie było wątpliwości, to dług publiczny bo jeśli nie wykorzystamy tych wszystkich środków, to byłby o ponad 60 mld zł niższy, czyli w chwili obecnej nam to w sposób oczywisty grozi, a to doprowadzi, Wy- wynosiłby 380 mld zł, i mielibyśmy zupełnie inną sytu- soka Izbo, do tego, że my możemy stać się płatnikiem ację finansową. Zrobiliśmy to, właśnie myśląc nie o kwe- netto. To już będzie zupełnie fatalnie. Sprawa wymaga stiach bieżących, to znaczy nie my, tylko jeszcze ekipa w jak najszybszej interwencji. 1999 r., ale po to, żeby w przyszłości były rozwiązane Biorąc powyższe pod uwagę, panie marszałku, Wy- problemy z emerytami, problemy ludzi, którzy obecnie są soka Izbo, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość po czterdziestce czy po pięćdziesiątce. wniósł na posiedzeniu komisji wniosek o nieudzielenie Kolejna rzecz. Zarzuca się Ministerstwu Finansów, rządowi absolutorium. Ten wniosek podtrzymujemy i że uprawiamy kreatywną księgowość. Kreatywną księ- będziemy popierać w głosowaniu. Dziękuję bardzo. gowość uprawialibyśmy, gdybyśmy byli Enron lub in- (Oklaski) nym takim podmiotem. Mamy prezesa Sekułę i NIK i jeżeli NIK zarzuciłby nam, że uprawiamy kreatywną (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek księgowość, to ja bym się z tym zgodził, ale jeżeli to Sejmu Tomasz Nałęcz) mówi polityk, to się z tym nie zgadzam. Panie pośle Jasiński, nie zgadzam się z tym, nie uprawiamy kre- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: atywnej księgowości. Jeżeli chodzi o 2 mld zł, o których prezes Sekuła mówił, z tytułu przeksięgowania spłat czy zwrotu z Dziękuję panu posłowi. VAT, to chciałbym powiedzieć jedno: prędzej czy póź- Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana pro- niej Polska musi przejść z systemu kasowego na system fesora Mirosława Gronickiego. memoriałowy. To, co zrobiliśmy, jest jednym z elemen- tów przejścia. Gdybyśmy tego nie zrobili, deficyt byłby Minister Finansów o 2 mld zł mniejszy, nie wynosiłby 41,4 mld zł, tylko Mirosław Gronicki: 39,4 mld zł. Gdybyśmy nie musieli płacić rolnikom w tym roku dopłat w wysokości ponad 2 mld zł, a zrobi- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść liśmy niewygasające, to deficyt byłby mniejszy o 2 mld się do paru ostatnich głosów, ale nie z punktu widzenia zł. Mielibyśmy deficyt w porównywalnych warunkach politycznego, tylko z punktu widzenia pewnych faktów, niższy niż ten z roku 2001, który tak bardzo panu po- bo wydaje mi się, że pan poseł Jasiński pewne rzeczy słowi się podoba. pomylił. W skład długu publicznego wchodzą przykła- Tak więc proszę bardzo, jeżeli chcemy rozmawiać, dowo zobowiązania publiczne Skarbu Państwa, w co rozmawiajmy o faktach, a nie używajmy haseł, że to jest dług urzędów pracy jest już wliczony. kreatywna księgowość, tutaj gdzieś coś ukrywano. Ni- (Poseł Wojciech Jasiński: Skonsolidowany. Wiem.) czego nie ukrywamy, wszystko zostało zrobione tak, jak Tak, tak samo... Tak więc nie może pan powiedzieć, trzeba, lege artis. Ustawa budżetowa została przegłoso- że jeżeli my to spłacimy, to jeszcze dodatkowo zwięk- wane przez Sejm w takim układzie, w jakim była, mini- szy się dług. Po prostu proszę takimi hasłami nie szer- ster finansów musiał się do tej ustawy dostosowywać. mować, bo to jest, powiedzmy, pewne... Ostatnia sprawa. Jeżeli chodzi o prefinansowanie – (Poseł Wojciech Jasiński: A służba zdrowia, panie jak pan minister, pan poseł Jasiński, zapewne przyszły ministrze?) minister, dobrze wie – prefinansowanie w tej chwili jest (Głos z sali: Parę miliardów.) robione poprzez budżet państwa pod kreską, a nie przez Jeśli chodzi o służbę zdrowia, to proszę pamiętać o banki komercyjne. My chcemy, żeby było to robione tym, że część tego to są zobowiązania publiczne pań- przez banki komercyjne, dlatego że w tej chwili sytuacja stwowe, a część to są zobowiązania nałożone na samo- jest taka, iż my dajemy prefinansowanie, pożyczając pie- rządy. O tym też proszę pamiętać. niądze na rynku po takiej cenie, jaka jest, dając po prostu (Poseł Wojciech Jasiński: To jest dług publiczny.) ukrytą dotację tym, którzy dostają prefinanowanie. Tak To też jest dług publiczny. też nie może być. Musi to być przeprowadzone w sposób (Poseł Wojciech Jasiński: Tak jest.) jednoznaczny i równy. Dziękuję. To wszystko jest wliczone i – żeby nie było wątpli- wości – wchodzi w skład tych 441 mld zł, które mieli- śmy na koniec 2004 r. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: (Poseł Wojciech Jasiński: I 540 mld zł, które planu- je pan na ten rok.) Dziękuję panu ministrowi. Kolejna sprawa, o której pan poseł uprzejmie zapo- (Poseł Wojciech Jasiński: Proszę o sprostowanie.) mniał, polega na tym, że przyrost długu publicznego mię- W jakim trybie, panie pośle? dzy końcem 2001 r. a końcem 2004 r. to w pewnym sensie (Poseł Wojciech Jasiński: Sprostowania, panie mar- jest również skutek tego, że wprowadziliśmy reformę szałku.) emerytalną. W skład skonsolidowanego długu publiczne- Ale krótkie sprostowanie, bo posłowie innych klu- go wchodzą również aktywa, które posiada OFE – obec- bów czekają, panie pośle. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 536 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Wojciech Jasiński: Finansów Publicznych z wykonania budżetu za rok 2004 oraz udzielenia absolutorium dla rządu. Oczywiście że krótkie. Patrząc z formalnego punktu widzenia, budżet pań- Panie Ministrze! Ja twierdzę, jeśli idzie o prefinan- stwa na rok 2004 został wykonany z zastrzeżeniem sowanie, że jest czy była możliwość uniknięcia w ogó- dotyczącym finansowania deficytu budżetowego po- le zasady finansowania drogą prefinansowania. prawnie. Osiągnięto dochody wyższe od planowanych, nie wykorzystano w pełni upoważnień wydatkowych, a w efekcie deficyt budżetowy państwa okazał się wy- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: raźnie niższy niż dopuszczalny. Nie wystarcza to jed- nak, by wykonanie budżetu państwa na rok 2004 ocenić Ale, panie pośle, w czym pan minister przekręcił pań- pozytywnie. ską wypowiedź? Bo tego dotyczy tryb sprostowania. W naszym przekonaniu nie wykorzystano bowiem w 2004 r. szans, jakie dawały bardzo dobre wyniki go- spodarcze i korzystny układ kursów walutowych, Poseł Wojciech Jasiński: wreszcie dodatnie saldo rozliczeń finansowych z bu- dżetem Unii Europejskiej. Mimo tych sprzyjających Już, kończę. okoliczności nie udało się jednak ani osiągnąć znaczą- Panie ministrze, ja cytowałem wyłącznie dokumen- cej poprawy relacji długu publicznego do PKB, ani ty, które rząd wyprodukował, zaś pan próbuje dorobić przeprowadzić lub choćby przygotować zmian w całym do tego politykę, a nie ja. Proszę mi powiedzieć, gdzie systemie wydatków publicznych, zazwyczaj znacznie cytowany przeze mnie dokument... łatwiejszych dla wdrożenia przy mniejszych napięciach budżetowych. O takim przebiegu wykonania dochodów budżetu państwa za rok 2004 zdecydowały zarówno Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: błędy planowania budżetu, jak i nieprawidłowości w jego wykonaniu. Panie pośle, to jest naprawdę polemika, i to niedo- Zwracamy uwagę na coraz trudniejszą przejrzystość puszczalna. Naprawdę, panie pośle. i wiarygodność sprawozdań budżetowych prezentowa- Szanowni państwo, naprawdę byłem bardzo toleran- nych przez Radę Ministrów. Podstawą takiej opinii jest cyjny. Pan poseł Jasiński przemawiał 26 minut. nie tylko fakt, że po raz drugi w okresie ostatnich czte- rech lat Najwyższa Izba Kontroli zakwestionowała po- (Poseł Wojciech Jasiński: Ale nie nadużyłem, panie prawność wyliczenia wyniku budżetu państwa przed- marszałku.) stawionego przez Radę Ministrów, ale i to, że w spra- Słucham? wozdaniu Rady Ministrów nie można znaleźć odpowie- (Poseł Wojciech Jasiński: Przecież to minuty nie dzi na istotne wątpliwości rodzące się przy analizie trwało, panie marszałku.) wydatków wykonania budżetu państwa. Ale to nie było sprostowanie, tylko polemika, panie Analizując wykonanie budżetu państwa za rok pośle. 2004, trzeba pamiętać, że wyniki wykonania budżetu Przejdźmy już do debaty. państwa za ten rok są nieporównywalne z wynikami lat (Poseł Wojciech Jasiński: Ale ja cytowałem doku- poprzednich. Spośród zmian systemowych, które mia- menty, a pan minister...) ły istotne znaczenie dla kształtowania się dochodów i (Poseł Romuald Ajchler: Panie marszałku, niech wydatków budżetowych, w pierwszej kolejności wy- pan odliczy czas PiS-owi.) mienić należy: po pierwsze, wejście Polski do Unii Eu- Ale jak, kiedy już jest bezkarny, bo już wyczerpał ropejskiej, które dla budżetu państwa oznaczało poja- cały czas? To już jest kłusownictwo w czasie innych wienie się dodatkowych źródeł dochodów, ale również klubów. konieczność ujęcia w budżecie składek na rzecz budże- (Poseł Renata Beger: PiS już ma 4 minuty nad to.) tu Unii oraz radykalne ograniczenie dochodów z ceł; Tak, oczywiście, pani poseł Beger ma rację, 4 mi- po drugie, wprowadzenie nowego systemu finansowa- nuty dodałem panu posłowi. nia jednostek samorządu terytorialnego, powodującego (Poseł Renata Beger: Ja liczę.) zmniejszenie wpływów budżetu państwa z podatków Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Ku- dochodowych przy jednoczesnym ograniczeniu dotacji bika występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa wypłacanych jednostkom samorządu terytorialnego z Ludowego. budżetu państwa; po trzecie, obniżenie z 27% do 19% stawki podatku dochodowego od osób prawnych, z ła- twych do zrozumienia przyczyn, przyniosło budżetowi Poseł Jan Kubik: państwa wyjątkowo duże wpływy na początku minio- nego roku. Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wyso- W naszym przekonaniu zmiany te nie spowodowa- ka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamen- ły istotnych zmian w sytuacji finansowej budżetu pań- tarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedsta- stwa, wpłynęły jednak w znaczący sposób na dynami- wiam oświadczenie w sprawie sprawozdania Komisji kę poszczególnych pozycji planu dochodów i wydat- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 537

Poseł Jan Kubik poprawianiem koniunktury gospodarczej, szczególnie w zakresie płynności finansowej pomiędzy nimi. ków. Przypomnieć przy tym należy, że w budżecie Ogólny poziom dochodów był w zasadzie zgodny z państwa nie są ujęte wszystkie wpływy z budżetu Unii planowanym, zwłaszcza że szybciej, niż zakładano, Europejskiej, a co za tym idzie, obraz rozliczeń Polski rosły w 2004 r. ceny, co niewątpliwie zwiększyło wpły- z budżetem Unii Europejskiej jest w budżecie państwa wy do budżetu. W kilku przypadkach znaczne są jed- zniekształcony. nak rozbieżności pomiędzy planem a rzeczywistymi Na prezentowany wynik budżetu państwa w więk- dochodami z wyodrębnionych w sprawozdaniu źródeł szym stopniu niż prezentowane powyżej zmiany syste- dochodów. mowe wpłynęły wprowadzone w 2004 r. zmiany w Dla przykładu powiem, że na korzystną sytuację sposobie prezentacji budżetu państwa, a mianowicie wzrostu planowanych dochodów wpłynęły: wzrost cen przyjęta już w ustawie budżetowej na rok 2004 zasada, artykułów żywnościowych spowodowany większym że część dotacji dla Funduszu Ubezpieczeń Społecz- obciążeniem podatkiem VAT od 1 maja 2004, po dru- nych, odpowiadająca składkom należącym otwartym gie, wzrost cen paliw, który nie spowodował zwiększe- funduszom emerytalnym, traktowana jest nie jako wy- nia dochodów, pomimo sprowadzenia do naszego kra- datek, lecz jako rozchód finansowany bezpośrednio ju ponad 100 tys. samochodów z zagranicy. wpływami z prywatyzacji, co obniżyło wielkość wy- Najistotniejszy błąd popełniono przy szacowaniu datków budżetu państwa. wpływów z CIT, które okazały się aż o 36% większe W sprawozdaniu z wykonania planu finansowego od planowanych. Podstawową przyczyną tego błędu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych część dotacji po- wydaje się nieuwzględnienie w kalkulacji dającego się miniętą w planie wydatków budżetu państwa potrak- przewidzieć czynnika, jakim było zwiększenie obcią- towano dokładnie tak samo jak dotację zaliczoną do żeń podatkowych per saldo w podatku CIT. wydatków budżetowych, co znaczy, że tak jak wynik Duży błąd też popełniono przy planowaniu tzw. budżetu państwa zniekształcono również wynik całego pozostałych dochodów niepodatkowych. W sprawoz- sektora finansów publicznych, z drugiej zaś strony daniu tak niskie (zaledwie 47%) wykonanie planu do- kwota rozchodów finansowanych wpływami z prywa- chodów z tego tytułu uzasadniono niższymi wpływami tyzacji jest zgodnie ze sprawozdaniem o około 4,5 mld z tytułu sankcyjnych opłat za nieterminowe regulowa- zł wyższa od tych wpływów. nie zobowiązań wobec budżetu. Nie wyjaśniono jednak Drugą istotną zmianą w sposobie prezentacji wyko- ani tego, co spowodowało zaplanowanie pozostałych nania budżetu państwa było odliczenie od wpływów z dochodów niepodatkowych na poziomie około 340% podatku VAT zwrotów tego podatku należnego za rok wpływów z tego tytułu w roku 2003, ani tego, jakie 2004, ale dokonanych już w roku bieżącym. Z ustaleń założenia kalkulacji okazały się tak nietrafione. Niewy- Najwyższej Izby Kontroli i wyjaśnień zawartych w konanie planu w odniesieniu do pozostałych dochodów sprawozdaniu wynika, że spowodowało to zmniejsze- niepodatkowych nie miało większego znaczenia w sto- nie wpływów z VAT w 2004 r. o ok. 2 mld zł. sunku do ogólnych dochodów budżetu państwa, ponie- Uważamy, że przyjęcie takiego sposobu rozliczania waż brakująca kwota stanowiła około 0,3% wszystkich VAT, które z jednej strony obniżyło (księgowo) docho- dochodów. dy budżetowe w roku 2004 (o tyle „nieszkodliwe”, że Trzeba podkreślić znaczny wzrost wydatków w re- plan dochodów i tak został przekroczony), ale jedno- lacji do roku 2003. W 2004 r. wydatki budżetu państwa cześnie pozwoliło „wygospodarować” dodatkowe kwo- były wyższe o około 10,1%, co oznacza ich realny wzrost ty, było nieprawidłowe. Złamana została zasada kaso- o około 6,4%. Nawet po potrąceniu z wydatków składki wej ewidencji dochodów i wydatków budżetowych, a na rzecz budżetu Unii Europejskiej wzrost wydatków po drugie, złamano zasadę ciągłości stosowanych roz- jest nadal wysoki, wynosi, w ujęciu realnym, 3,4%. wiązań księgowych. Zwiększenie wydatków można by uznać za natural- Tak więc w porównywalnych warunkach deficyt ne w warunkach wysokiego wzrostu gospodarczego budżetu państwa wynosi nie 41,4 mld zł, lecz 50 mld zł. odnotowanego w 2004 r. Trudno jednak uważać, że Relacja deficytu budżetu państwa do PKB w 2004 r. taka polityka budżetowa jest adekwatna do sytuacji osiągnęła poziom 5,6%, co oznacza, że rok 2004 nie finansowej sektora publicznego. Analizując wydatki tylko nie przyniósł znaczącej poprawy stanu równowa- budżetowe dokonane w 2004 r., trudno bowiem do- gi budżetowej, lecz nierównowagę tę pogłębił, gdyż w strzec działania zmierzające do poprawy stanu równo- 2003 r. deficyt budżetu państwa wynosił 4,5% PKB. wagi budżetowej i zahamowania groźnego dla finansów Ogólny poziom dochodów byłby znacznie wyższy, państwa narastania długu publicznego. Wzrost wydat- gdyby nie fakt, że na koniec roku 2004 stwierdzono, iż ków budżetowych w 2004 r. pokazuje, że coraz bardziej zaległości podatkowe wynosiły około 20,8 mld zł i były niezbędna reforma wydatków publicznych nadal pozo- wyższe prawie o 8% w stosunku do roku ubiegłego. staje w sferze deklaracji. Przyjęta przez Wysoką Izbę w 2002 r. ustawa o restruk- Jest oczywiście prawdą, że znaczącej racjonalizacji turyzacji zadłużenia podmiotów gospodarczych miała i redukcji wydatków publicznych nie można przepro- spowodować poprawę sytuacji finansowej tych podmio- wadzić bez poważnych zmian legislacyjnych. Nadal tów; niestety w ostatnich latach nadal brak zaintereso- jednak możliwe jest ograniczenie wydatków publicz- wania ministrów skarbu państwa, gospodarki i finansów nych osiągane dzięki lepszemu gospodarowaniu środ- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 538 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Jan Kubik ły się za duże. Łącznie wykorzystano tylko 85% limitu wydatków na ten cel. W pewnym stopniu wynika to z kami publicznymi w obecnych warunkach systemo- takich przyczyn, jak: niższy od planowanego deficyt wych. Efektów takiego podejścia do wydatków budże- budżetu państwa i korzystne kursy walutowe, obniża- towych nie można było jednak zaobserwować w 2004 jące koszty obsługi długu zagranicznego, widać jed- r. Świadczy o tym dobitnie fakt, że – pomimo przekro- nak, że wydatki na obsługę długu zaplanowane zostały czenia 5% tempa wzrostu PKB, wyższych niż plano- z dużą rezerwą, co samo w sobie jest zrozumiałe. Roz- wano dochodów budżetowych, przekroczenia planu ważenia wymaga jednak wielkość tej rezerwy (3900 wpływów z prywatyzacji, bardzo korzystnego układu mln zł). Takie planowanie wydatków na obsługę długu kursów walutowych – nie udało się w 2004 r. doprowa- na pewno nie tworzy zachęt do poszukiwania sposobów dzić do zahamowania wzrostu długu publicznego i maksymalnego obniżania kosztów, blokując ponadto znacząco obniżyć jego relacji do PKB. Fakt ten uważam możliwość planowania wydatków na inne cele. za kluczowy dla oceny całego wykonania budżetu pań- Poważne zastrzeżenia budzi sposób, w jaki w 2004 r. stwa za rok 2004. dokonywane były wydatki na inwestycje. Wydatki za- W 2004 r. na wynagrodzenia (bez pochodnych) planowane w ustawie budżetowej w kwocie prawie 11 wydatkowano z budżetu państwa około 15,2 mld zł, mld zł (ok. 5,5% ogólnej kwoty wydatków) wykonane czyli ok. 96% pierwotnego planu. Sposób gospodaro- zostały ostatecznie w kwocie 9200 mln zł. Istotne jest wania środkami na wynagrodzenia budzi jednak za- przy tym, że taki poziom wydatków osiągnięto mimo strzeżenia ze względu na znaczące rozbieżności po- zwiększenia w trakcie roku budżetowego limitu wydat- między planowanym a faktycznie zrealizowanym ków na inwestycje o kolejne 0,5 mld zł. Plan wydatków poziomem wynagrodzeń przypadających na jedną oso- wykonano ostatecznie zaledwie w 81,3%, a wydatki bę. Zgodnie z ustawą budżetową przyznaną na wyna- inwestycyjne uznane za przechodzące wyniosły ponad grodzenia kwotę 15,7 mld zł skalkulowano, zakładając 1800 mln zł. Nie wykorzystano więc szansy, by dobrą zatrudnienie w jednostkach finansowanych z budżetu sytuację budżetową spożytkować dla bardzo potrzeb- państwa (bez jednostek zaliczanych do działu 751) wy- nego w wielu dziedzinach przyspieszenia procesów noszące 377 500 osób. Przeciętne wynagrodzenie (bez inwestycyjnych. pochodnych) kalkulowano więc jako kwotę 3470 zł. Rozbieżności planowanych i wykonanych wydat- Faktyczne zatrudnienie było oczywiście znacznie niż- ków na inwestycje są w niektórych częściach budżeto- sze, o 3100 osób, a w efekcie przeciętne wynagrodze- wych ogromne. Na przykład wskazać można, że: nie wynosiło 3646 zł, przy czym w niektórych czę- — w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów plan wy- ściach budżetowych rozbieżność planowanego i fak- datków inwestycyjnych wynoszący początkowo 9 mln tycznego wynagrodzenia przypadającego na jednego zł został w trakcie roku powiększony o 40 mln zł, a z pracownika była znacznie większa. Wyraźnie widocz- kwoty tej wykorzystano 5300 tys. zł, ne jest to, że mechanizm tzw. etatów kalkulacyjnych, — w części 30: Oświata i wychowanie, początkowy stanowiących podstawę naliczania kwot na wynagro- plan wydatków inwestycyjnych (2400 tys. zł) zwięk- dzenia, służy powiększaniu wynagrodzeń ponad wiel- szono z rezerw do 211 mln zł, a faktyczne wykonanie kości przyjęte przy konstrukcji budżetu. Skala tych wydatków wyniosło 86 mln zł, „oszczędności” na etatach kalkulacyjnych jest przy — w części 32: Rolnictwo, początkowy plan wydat- tym tak duża, iż nie można jej wytłumaczyć wyłącznie ków inwestycyjnych (75 mln zł) zwiększono z rezerw efektami przedsięwzięć racjonalizujących wydatki do 105 mln zł, a faktyczne wykonanie tych wydatków osobowe. Na przykład w budżetach wojewodów wy- wyniosło 37 mln zł, czyli połowę pierwotnego planu, kazano faktyczne zatrudnienie w 2004 r. mniejsze o — w części 39: Transport, przeniesiono do wyko- 25,4% od przyjętego do kalkulacji, co przy niemal peł- rzystania w roku 2005 kwotę ponad 354 mln zł, nym (98,6%) wykorzystaniu środków na wynagrodze- — w części 42: Sprawy wewnętrzne, początkowy nia „podbiło” przeciętne wynagrodzenie w budżetach plan wydatków inwestycyjnych (192 mln zł) zwiększo- wojewodów o przeszło 30%. Nie jest naszą intencją no z rezerw do 437 mln zł, a faktyczne wykonanie tych kwestionowanie poziomu wynagrodzeń wypłacanych wydatków wyniosło 195 800 tys. zł; największe opóź- z budżetu państwa. Obecny sposób gospodarowania nienia zanotowano w realizacji inwestycji Straży Gra- środkami na wynagrodzenia sprawia jednak, że wy- nicznej, nagrodzenia są kształtowane przez mechanizmy po- — wydatki inwestycyjne w części 45: Sprawy za- zostające poza kontrolą Sejmu, określającego limit graniczne, wykonano w kwocie stanowiącej 74% pier- wydatków osobowych. Nasuwa się pytanie: Jak rząd wotnego planu, choć w trakcie roku budżetowego plan winien rozwiązywać na podstawie własnych i podle- ten powiększono prawie trzykrotnie (z 48 mln zł do 129 głych mu jednostek problem walki z bezrobociem? mln zł); Obsługa długu publicznego pochłonęła w 2004 r. 22 — w budżetach wojewodów początkowy plan inwe- 565 mln zł, czyli 11,7% wszystkich wydatków budże- stycji (415 mln zł) zwiększono w trakcie roku do 2294 towych. Pokazuje to skalę obciążenia, jakie dług pu- mln zł, przy czym nie została wykorzystana kwota 494 bliczny stanowi dla budżetu państwa. Zarówno w przy- mln zł. padku obsługi zadłużenia zagranicznego, jak i obsługi Wszystkie te przykłady świadczą zarówno o braku długu krajowego kwoty zaplanowane na ten cel okaza- kontroli nad przebiegiem procesów inwestycyjnych, jak 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 539

Poseł Jan Kubik 2004. Wykorzystano zatem ok. 91,4% limitu, przy czym po uwzględnieniu korekty dochodów z VAT, ob- i o nieprawidłowościach w gospodarowaniu rezerwami niżonych o ok. 2 mld zł, deficyt zmniejszyłby się do ok. budżetowymi. Wśród najważniejszych nieprawidłowo- 39 mld zł. Dziękuję za uwagę. ści stwierdzono: Chciałbym się zwrócić do pana ministra, żeby nie — niewłaściwe przygotowanie inwestycji do reali- było problemów. Dane, które przedstawiłem w swoim zacji, oświadczeniu, zostały podane na posiedzeniu Komisji — nieposiadanie przez inwestorów dokumentacji Finansów Publicznych przez Najwyższą Izbę Kontroli. stwierdzającej prawo do dysponowania nieruchomo- Dziękuję bardzo. ściami na cele budowlane, — niedotrzymywanie terminów zakończenia budowy, — realizowanie procesów budowlanych z narusze- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: niem prawa o zamówieniach publicznych. Jednym z przykładów są opóźnienia ze strony wy- Dziękuję panu posłowi. konawcy zawartego kontraktu przy budowie autostrady Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Woj- A-4 Kleszczów–Sośnica. Stwierdzono braki kadrowe i talika występującego w imieniu Socjaldemokracji Pol- sprzętowe u portugalskiego wykonawcy oraz niewła- skiej. ściwą współpracę z inwestorem. Należy tylko ubole- wać, że mamy do dyspozycji prawie 3 mln bezrobot- nych i że w dużym stopniu niewykorzystany jest sprzęt Poseł Edward Wojtalik: budowlany. Nasuwa się refleksja, czy to Portugalczycy mają u nas budować autostrady. Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie W ustawie budżetowej rezerwy celowe budżetu Prezesie! Panie Ministrze! W imieniu Socjaldemokra- państwa ustalono w rekordowo wysokiej kwocie prawie cji Polskiej chciałbym życzyć pani minister wszystkie- 14 mld zł, czyli około 7% planowanych wydatków bu- go najlepszego w dniu imienin. Przewodniczący złożył dżetu państwa, zwiększonej następnie – w drodze prze- życzenia jako członek Komisji Finansów Publicznych, niesienia wydatków – do ponad 18 mln zł. Formalnie w związku z tym ja chciałbym złożyć życzenia w imie- rzecz biorąc, rezerwy te zostały niemal całkowicie wy- niu Socjaldemokracji Polskiej. korzystane (533 mln zł, co odpowiada 3% łącznej kwo- Myślę że dzisiaj absolutorium dla rządu, ocena wy- ty rezerwy), ale sposób dysponowania rezerwami budzi konania budżetu to jest święto praktycznie dla całego poważne zastrzeżenia, gdyż: Ministerstwa Finansów, dlatego że raz w roku podsta- — znaczna część środków uzyskanych z rezerw zo- wowym zadaniem konstytucyjnym jest ocena realizacji stała następnie ujęta w wykazie wydatków niewygasa- budżetu przez rząd powoływany przez parlament. Jeśli jących, co oznacza, że nigdy nie były one niezbędne dla chodzi o absolutorium, to jest to sprawa całej działal- prawidłowego działania w roku 2004 jednostek wystę- ności rządu. pujących o przyznanie środków z rezerw, Jak wiemy, w ubiegłym roku było kilka zdarzeń — w niektórych częściach budżetowych, których bardzo ciekawych dla Polaków, ale również trudnych budżety zwiększono w trakcie roku budżetowego, kwo- dla rządu. Nastąpiła zmiana rządu, Leszka Millera za- ta faktycznie dokonanych wydatków jest mniejsza (lub stąpił pan prof. Marek Belka. Weszliśmy 1 maja do Unii tylko nieznacznie większa) od pierwotnego limitu wy- Europejskiej. Wystąpiło wiele zdarzeń finansowych, jak datków; oznacza to, że albo przeniesienia środków z również zdarzeń gospodarczych, ekonomicznych i rów- rezerw dokonano niepotrzebnie, albo wydatki zaplano- nież politycznych. Myślę, że to są najważniejsze sprawy, wane od razu w ustawie budżetowej w danej części które dzisiaj powinniśmy ocenić. budżetowej były zbyt duże w stosunku do faktycznych Jeśli chodzi o merytoryczną ocenę budżetu, to So- potrzeb. Sytuacja taka wystąpiła w części 32: Rolnic- cjaldemokracja pozytywnie ocenia wykonanie budże- two, w części 42: Sprawy wewnętrzne. tu, dlatego że przeglądając cały wykaz danych zawar- Za nieprawidłowość w konstrukcji budżetu uznać tych w sprawozdaniu z wykonania budżetu, widać, że należy również przypadki wielokrotnego zwiększania nie ma przekroczeń, a w związku z tym nie ma w róż- planowanych wydatków poprzez przeniesienia z re- nych resortach i urzędach wojewódzkich dyscypliny zerw (należy porównać wydatki na inwestycje w budżetowej, a to jest przecież najważniejsza sprawa dla oświacie). Najbardziej niepokojącym przykładem są pracowników realizujących budżet. budżety wojewodów, które, zaplanowane początkowo Niepokoi to, co powiedział wczoraj pan prezes Se- na kwotę 450 mln zł, zwiększono następnie do ponad kuła, że z chwilą transformacji w Polsce w Dzienniku 2294 mln zł, czyli więcej niż pięciokrotnie. Takie pla- Ustaw było tysiąc ustaw, a w ubiegłym roku 21 tys. W nowanie odbiera oczywiście możliwość racjonalnego związku z tym znalezienie się urzędników, całej admi- planowania gospodarki. nistracji państwowej – może tak powiem, bo to nieład- Już kończę, panie marszałku. nie: urzędników – w gąszczu przepisów, nie jest łatwe. Zgodnie ze sprawozdaniem deficyt budżetu państwa Moim zdaniem cała sfera administracji państwowej wyniósł ok. 41 mln zł, co oznacza, że nie przekroczył pracująca w ramach budżetu, myślę, jest słabo wyna- on limitu ustalonego w ustawie budżetowej na rok gradzana. Ja nie mówię, że jest ich mało, ale duża jest 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 540 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Edward Wojtalik również nie wszyscy mogą być słynnymi hydraulikami z Francji. W związku z tym obowiązkiem państwa jest rotacja ludzi, o czym wczoraj mówił pan prezes Seku- stworzyć takie instrumenty, które prowadziłyby do za- ła. Przychodzą, aby po roku, półtora odejść z pracy w trudniania i tworzenia nowych miejsc pracy. ministerstwach. Szkolą się w ministerstwach i przecho- Jeśli chodzi o fundusze niewygasające, to też tutaj dzą do prywatnych przedsiębiorstw po zapoznaniu się był sformułowany zarzut. Uważam, że przeszło 4 mld z różnymi ustawami, np. o zamówieniach publicznych zł to jest spora suma, ale trzeba również wiedzieć o i całym funkcjonowaniu gospodarki. Dla państwa, któ- tym, że jest ustawa o finansach, o zamówieniach pu- re wstąpiło w ubiegłym roku do Unii Europejskiej, jest blicznych. Cały proces inwestycyjny często zaczyna się dużo trudnych spraw, są nowe przepisy, są nowe dzia- w październiku, w związku z tym ucięcie tych finan- łania, zmiany merytoryczne. sów powodowałoby, że nie można byłoby takiej inwe- Pod tym względem Socjaldemokracja pozytywnie stycji zakończyć, bo ona ma przecież swój bilans war- ocenia wykonanie budżetu i będzie głosować za abso- tości inwestycji. Nie jest to najlepsze. Myślę, że nie lutorium. Natomiast jeśli chodzi o meritum sprawy, dopracowaliśmy się jeszcze tego, żeby samorządy do- jeśli chodzi o część gospodarczą, to – widzę tu pana stawały szybciej dotacje w ratach. Te dotacje przycho- premiera Pola – z wielką satysfakcją dzisiaj obserwu- dzą w miesiącach już przekraczających I półrocze i ję to, co się robi na drogach. Oczywiście są trudne za- później samorządy nie wiedzą, ile tych pieniędzy do- dania. Pochodzę znad morza, więc widzę, jak trudno staną. Choćby minister edukacji, który wie, jakie ma dostać się naszym rodakom i turystom zagranicznym potrzeby, a jest tego dużo, bo są to nie tylko inwestycje, nad morze i w te części Pomorza, dlatego że nastąpił ale potrzeby związane z wyposażeniem, salami inter- wielki ruch związany z budową na drogach, o co dopo- netowymi, w związku z tym samorządy często czekają minaliśmy się przez wiele lat. Wiem, że trzyletnie dzia- na te pieniądze. łania pana premiera Pola i tego rządu spowodowały, że Trzeba zaznaczyć, że rząd i samorządy wykorzystu- to mogło nastąpić. Proces inwestycyjny to nie jest taka ją nieźle środki unijne. W samorządach dużo się dzieje. łatwa sprawa, kiedy jeszcze duża część gospodarki jest W dobrych samorządach to widać. To jest postęp w zarządzana przez państwo. Można powiedzieć, że rząd inwestycjach infrastrukturalnych, inwestycjach drogo- jest jeszcze dyrekcją dużego przedsiębiorstwa. Dzisiaj wych. Patrząc na cały ten segment odnosi się takie wra- mamy w Skarbie Państwa jeszcze dużo przedsiębiorstw, żenie. Mówię tak, jak mój przedmówca pan poseł Cie- którymi należy zarządzać. Myślę, że to jest trochę taka sielski, że sprawozdania przedstawione przez NIK, jak kula u nogi ministrów, że nie mogą zająć się wielolet- również przez Narodowy Bank Polski, przez pana prof. nim planowaniem w całej gospodarce, a muszą na bie- Balcerowicza, są bardzo merytoryczne. Nie będę się do żąco regulować przepływ środków i przepływ różnych tego odnosił. działań, które są w obrębie realizacji budżetu, a także Chciałbym powiedzieć, że Socjaldemokracja Polska funkcjonowania państwa. Od szeregu lat mamy prze- będzie głosować za przyjęciem budżetu, jak również cież problemy związane ze służbą zdrowia, i to nie są za udzieleniem absolutorium rządowi. Dziękuję za problemy, które narastały w tym rządzie. Ustawa 203 uwagę. (Oklaski) była uchwalona przez poprzedni parlament, a ten nie może sobie z tym poradzić. Nigdy nie jest tak, proszę państwa, żeby kończący pracę parlament czy odcho- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: dzący rząd nie zostawili jakichś ciągnących się spraw. W żadnej sferze gospodarki, ani w przedsiębiorstwach, Dziękuję panu posłowi. ani w samorządzie, ani w państwie, nigdzie tak nie bę- Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Beger dzie, że można wszystko zamknąć, zalakować i powie- występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Samo- dzieć: dzisiaj skończyliśmy, przychodzą nowi, którzy obrona. zaczynają od początku. Myślę, że w Polsce jest wiele spraw ludzkich, spraw ludzi biednych. Pan prof. Groński pewnie zna jednego Poseł Renata Beger: z noblistów, naukowców, który powiedział, że w pań- stwie poprawia się sytuacja wtedy tylko, kiedy najbied- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w niejszym się poprawia, kiedy nie najbogatszym się imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczy- poprawia. Myślę, że u nas nastąpiło za duże rozwar- pospolitej Polskiej przedstawić stanowisko dotyczące stwienie społeczne. I tutaj rząd nie zawsze stał na stra- wykonania budżetu państwa w 2004 r. Przebieg proce- ży tych wszystkich spraw, a można przecież było zna- sów gospodarczych w ubiegłym roku charakteryzował leźć jakieś rozwiązania w sferze programów dotyczą- się chwilowym ożywieniem gospodarczym. Głównym cych zatrudniania bezrobotnych. Nawiążę do filozofii, czynnikiem aktywności gospodarczej w 2004 r. był która kiedyś funkcjonowała na początku transformacji, tymczasowy wzrost eksportu. Na skutek nieprawidło- że każdy może być przedsiębiorcą. To nieprawda, dla- wych działań rządu wzrost eksportu i poprawa wskaź- tego że w świecie tak nie ma. Ludzie są zatrudniani w ników ekonomicznych nie przyniosły poprawy na ryn- wielu firmach i nie mają żadnych swoich przedsię- ku pracy. W roku 2004 odnotowano dalszy spadek biorstw, bo nie wszyscy mogą być profesorami, jak liczby miejsc pracy. Budżet państwa w 2004 r. został 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 541

Poseł Renata Beger Państwowy dług publiczny, powiększony o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu potrąceń i gwarancji, zrealizowany następująco: plan dochodów budżetowych na koniec 2004 r. w relacji do PKB stanowił 50,2%. W został przekroczony o 1,1%, wykonanie wydatków było porównaniu z poprzednim rokiem oznacza to obniżenie niższe od kwoty planowanej również o 1,1%. W rezulta- tej relacji o 1,3 punktu procentowego. Ograniczenie cie deficyt budżetu państwa był niższy od ustawowego tempa wzrostu długu publicznego było wynikiem apre- o 3,9 mld zł, to jest o 8,6%, a więc zamknął się kwotą cjacji złotego, dzięki której zadłużenie zagraniczne znacznie niższą od przewidywanej. Skarbu Państwa wyrażone w złotych zmalało staty- W 2004 r. dochody budżetu państwa pozwoliły na stycznie na koniec 2004 r. o 20,1% mld zł, ale niestety sfinansowanie jedynie 79,1% wydatków budżetu pań- aprecjacja złotego zdusiła polski eksport i polską go- stwa. Relacja deficytu budżetowego do PKB była gor- spodarkę. sza niż w roku 2003, gdyż wyniosła 4,7% wobec 4,5% Państwowe fundusze celowe dotowane z budżetu w roku 2003. W dalszym ciągu narastał dług publiczny. państwa na koniec 2004 r. osiągnęły ujemny wynik Sytuacja finansów publicznych wciąż stanowi, o czym finansowy. Zdecydował o tym ujemny wynik finanso- ostrzegała Najwyższa Izba Kontroli w ubiegłym roku, wy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu poważne zagrożenie dla wzrostu gospodarczego. Real- Pracy. W przypadku Funduszu Ubezpieczeń Społecz- na stopa wzrostu PKB osiągnęła zaledwie 3,5%. Ten nych nastąpiło w 2004 r. zmniejszenie w stosunku do wskaźnik ukształtował się na nieco wyższym poziomie poprzedniego roku ujemnego wyniku finansowego. Za- niż zakładano w ustawie budżetowej, ale zbyt niskim, równo ten fundusz, jak i Fundusz Pracy pozostawały aby wywołać wzrost zatrudnienia. nadal w trudnej sytuacji finansowej i musiały zacią- Niewielkie przekroczenie dochodów budżetowych gnąć kredyty bankowe na wypłatę ustawowo gwaran- wynikało przede wszystkim z wysokiego stopnia re- towanych świadczeń. Należy zauważyć, że w tym cza- alizacji dochodów niepodatkowych, w tym najwyższy sie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospo- wzrost osiągnęły wpłaty z dywidend i zysku – 158,6%. darki Wodnej posiadał wolne środki, które były loko- Wśród dochodów podatkowych najniższy stopień re- wane w bankach, i uzyskiwał z tego tytułu znaczne alizacji planu odnotowano w przypadku podatku od przychody finansowe. Jak wskazuje Najwyższa Izba towarów i usług, a najwyższy wzrost dotyczył podatku Kontroli, potwierdziła się zasadność likwidacji środ- ków specjalnych. Był to ostatni rok prowadzenia go- dochodowego od osób prawnych – o 36,4%. Niepoko- spodarki finansowej w tej formie. jące były nadal w 2004 r. zaległości z tytułu podatków Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Saldo bieżących i innych należności podatkowych. Wzrosły one w po- rozliczeń Polski z Unią Europejską w 2004 r. było do- równaniu do 2003 r. o 7,8%, a realizacja zaległości do datnie. Do Polski napłynęły środki w kwocie 12,5 mld dochodów zrealizowanych zwiększyła się z 12,7% do zł, podczas gdy składka odprowadzana do budżetu 13,3%. Największy udział w zaległościach miały po- ogólnego Unii Europejskiej wyniosła 5,8 mld zł. Rok datki pośrednie – 51,8% i podatek dochodowy od osób 2004 był pierwszym rokiem realizacji programów z fizycznych – 12,5%. Wystąpiło też w 2004 r. dalsze udziałem funduszy strukturalnych. Wykorzystano tyl- pogorszenie skuteczności egzekucji zaległości podat- ko 48,4% środków do dyspozycji. Do wykorzystania w kowych. 2005 r. pozostało ponad 5 mld zł. Tylko mała część – Wykonanie wydatków w porównaniu do ustawy 10,7% pozyskanych z Unii Europejskiej środków wy- budżetowej było niższe o 1,1%. Nie wykorzystano przy korzystana została na bezpośrednie finansowanie pro- tym możliwości dokonania istotnych oszczędności w jektów finansowych z funduszy strukturalnych. wydatkach budżetowych. W planowanych i wykona- Przychody z prywatyzacji w 2004 r. wykonane zo- nych wydatkach nie wykazano środków refundowanych stały w 105,3%. Planowanie tych przychodów było Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek jednak nieprecyzyjne pod względem rzeczowym. Zre- do otwartych funduszów emerytalnych. Środki te w alizowane przez Ministerstwo Skarbu Państwa przy- kwocie 10,6 mld zł występują w 2004 r. w rozchodach. chody z prywatyzacji wyniosły 10 254 mln zł. W po- Gdyby uwzględnić te środki, to wydatki i deficyt były- równaniu z rokiem 2003, w którym przychody z tego by wyższe o ponad 10 mld zł. tytułu wyniosły 4143,5 mln zł, nastąpił wzrost o 6110,5 Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pomimo coroczne- mln zł, to jest o 147,5%. Rząd sprzedał akcje PKO BP, go zmniejszania inwestycji nie nastąpiła istotna popra- BGŻ SA oraz na odchodnym wyprzedaje, co popadnie. wa w procesach realizacji inwestycji wieloletnich. Sys- Trzeba tu zaznaczyć, że Ministerstwo Skarbu Państwa tem finansowania inwestycji nie zapewnia planowane- nie naliczyło i nie przekazało do Fundacji Nauki Pol- go i właściwego realizowania zadań inwestycyjnych, w skiej oraz na rzecz Agencji Rozwoju Przemysłu SA tym oszczędnego gospodarowania środkami publiczny- stosownych odpisów wynikających z art. 75 ust. 1 usta- mi. Niektóre inwestycje wieloletnie realizowane były w wy z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i okresie 10 lat, w tym dla czterech zadań inwestycyjnych funkcjonowaniu centralnych organów administracji cykl realizacji wyniósł powyżej 20 lat. Wyższe dochody rządowej od przychodów uzyskanych w 2004 r. z pry- oraz niższe niż planowano wydatki spowodowały, że watyzacji banku PKO BP SA. Potencjalne przychody deficyt budżetu państwa był niższy od limitu określone- ze zbycia rezerw akcji banku PKO BP SA określone go w ustawie budżetowej o 3,9 mld zł, tj. o 8,6%. zostały przez ministra Skarbu Państwa na kwotę 564,5 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 542 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Renata Beger dywano podwyżki stawek podatków pośrednich oraz zmiany cen żywności wynikające z wprowadzenia in- mln zł. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli minister strumentów wspólnej polityki rolnej. Wpływ czynni- skarbu państwa zbywający w 2004 r. akcje z rezerw na ków związanych z wejściem do Unii Europejskiej na wskazane ustawą cele podlegał obowiązkowi przeka- wzrost inflacji w okresie bezpośrednio przed i po ak- zania środków z uwolnionej rezerwy na rzecz podmio- cesji, w tym zwłaszcza czynników popytowych, okazał tów wskazanych ustawą, czego nie uczynił. się wyższy niż przewidywano. Skutki akcesji w sferze Przy analizie wykonania budżetu państwa w 2004 cenowej uwidoczniły się we wzroście cen: materiałów r. nasuwają się oczywiste wnioski. Rządy Leszka Mil- do konserwacji mieszkań – o 14,6%, cukru – o 67,7%, lera i Marka Belki doprowadziły do tego, że Polska ma mięsa wołowego – o 39,7%, drobiu – o 13,2%, masła już ok. 433 mld zł państwowego długu publicznego, a – o 13,6%, ryżu – o 34,7% oraz bananów o 59,5%. Tyl- wraz z sektorem przedsiębiorstw zadłużenie Polski ko te wymienione pozycje odpowiadały za 30% inflacji przekracza 722 mld zł i sięga 82% PKB. To 15 razy liczonej w relacji rocznej. więcej niż dług zagraniczny, który zostawił po sobie Oceniając wykonanie budżetu państwa w 2004 r., Edward Gierek wraz z odsetkami. Rządzące elity SLD, należy stwierdzić, że do podstawowych problemów Unii Pracy, PSL zaraz pod objęciu władzy rozpoczęły związanych z realizacją budżetu państwa w 2004 r. na- proces horrendalnego zadłużenia państwa po to, by leżałoby zaliczyć przede wszystkim niegospodarność i móc beztrosko, bo na kredyt rządzić. Niezależnie od niekompetencje działań instytucji i osób reprezentują- powyższego, rząd Marka Belki zgotował bardzo złą cych państwo. Ale jak dotąd żadne sprawy z tą proble- wyjściową sytuację finansową dla tych, którzy przejmą matyką związane nie zostały skierowane do organów władzę po wyborach. Już w roku 2006, niezależnie od ścigania i w stosunku do żadnych osób odpowiedzial- bieżących potrzeb pożyczkowych, nowy rząd będzie nych za ten stan rzeczy nie wyciągnięto konsekwencji musiał znaleźć środki na sfinansowanie wykupu na dyscyplinarnych i kadrowych. Zrobimy to już w no- rynku krajowym obligacji rynkowych za prawie 61 mld wym Sejmie. zł i bonów skarbowych za ok. 10 mld zł. Rząd Marka (Głos z sali: Jak wejdziecie tu.) Belki w 2004 r. lansował tezę, że osiągnięto stabilny Bezrobocie nadal rośnie, spadają zyski przedsię- wzrost PKB. Premier rządu powtarza: wypracowali- biorstw, rosną zaległości podatkowe, rośnie realne za- śmy solidne i trwałe podstawy do szybkiego wzrostu dłużenie kraju wewnętrzne i zagraniczne. Ponieważ gospodarczego. Premier publicznie mija się z prawdą rząd Rzeczypospolitej Polskiej nie rozwiązał żadnego albo, jak kto woli, po prostu kłamie. Już w I kwartale z zapowiadanych problemów społecznych, Klub Parla- 2005 r. przestał rosnąć eksport, wzrost gospodarczy mentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej for- zbliżył się do zera. malnie składa wniosek o odrzucenie sprawozdania Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Obec- rządu z wykonania budżetu w 2004 r. i wnosi o nie- ny rząd odda po wyborach państwo dramatycznie za- udzielenie absolutorium rządowi. dłużone, z osłabioną gospodarką i nadwartościowaną Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odniesieniu do złotówką. Jak wskazuje Najwyższa Izba Kontroli, sy- sprawozdania z działalności Narodowego Banku Pol- tuację sektora finansów publicznych w roku 2004 cha- skiego należy stwierdzić, iż prezes Narodowego Banku rakteryzują podstawowe fakty. Polskiego Leszek Balcerowicz prowadził konsekwent- Po pierwsze, utrzymywał się wysoki deficyt budże- nie politykę sprzeczną z interesami polskiej gospodar- tu państwa sięgający poziomu 4,7% PKB, a jeżeli zali- ki i polskiego społeczeństwa. Pan prezes Leszek Bal- czono by refundację Funduszu Ubezpieczeń Społecz- cerowicz prawdopodobnie w sposób przestępczy spo- nych składek na rzecz otwartych funduszy emerytal- wodował, że podstawowe stopy procentowe w Polsce nych do wydatków, to deficyt finansów publicznych były zawyżone od 4 do 6 punktów procentowych w wyniósłby 5,9% PKB. stosunku do stóp procentowych na międzynarodowym Po drugie, państwowy dług publiczny wzrósł w rynku pieniężnym, w tym w Londynie. W ten sposób 2004 r. o 24,7 mld zł. pan Leszek Balcerowicz, działając prawdopodobnie w Po trzecie, malał udział długu zagranicznego w łącz- porozumieniu i w zmowie z agentami wpływu między- nej wartości długu publicznego, ale wzrastało zadłużenie narodowego kapitału spekulacyjnego, doprowadził do krajowe oraz zadłużenie przedsiębiorstw za granicą. wytransferowania za granicę co najmniej 3,6 mld zł, Po czwarte, zasadniczymi problemami sektora sa- czym wyrządził Rzeczypospolitej szkodę wielkich roz- morządowego pozostały jednak zbyt mała samodziel- miarów. Narodowy Bank Polski prowadził operacje ność finansowa całego sektora oraz ogromne dyspro- otwartego rynku niezgodnie z ustawą o Narodowym porcje sytuacji finansowej gmin. Banku Polskim i skupując pieniądze sektora bankowe- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W go w sposób świadomy i celowy doprowadził do zawy- 2004 r. wystąpił specyficzny czynnik wpływający na żenia stóp procentowych w Polsce, czym wyrządził wzrost inflacji w postaci akcesji Polski do Unii Euro- wielkie szkody majątkowe Rzeczypospolitej. Bezpraw- pejskiej. Rząd szacował, że z tytułu wejścia Polski do nie, bez należytej podstawy prawnej rozporządził zy- Unii Europejskiej ceny konsumpcyjne mogą wzrosnąć skiem Narodowego Banku Polskiego należnym budże- w 2004 r. o 1,1%, z czego ceny żywności będą wyższe towi państwa, a który to zysk przeznaczył na wypłatę o 1,4%. Jako główną przyczynę tego wzrostu przewi- komercyjnym bankom oprocentowania sprzedanych im 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 543

Poseł Renata Beger waż taki wniosek ze względów formalnych nie może być w ogóle postawiony. obligacji Narodowego Banku Polskiego, czym wyrzą- Wracamy do debaty. dził szkodę majątkową wielkich rozmiarów budżetowi Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Ma- państwa, Skarbu Państwa. łowską występującą w Imieniu Ligi Polskich Rodzin. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o odrzucenie przez Sejm sprawozdania Narodowego Banku Polskiego i sprawozdania Rady Poseł Gabriela Masłowska: Polityki Pieniężnej za 2004 rok. Panie Marszałku! W sprawie działalności Leszka Bal- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie cerowicza prokurator generalny powinien wszcząć postę- Ministrze Finansów Publicznych! Panie Prezesie Na- powanie karne z urzędu, a niniejsze wystąpienie i steno- rodowego Banku Polskiego! Chyba go nie ma. Panie gram z dzisiejszych obrad należy traktować jako zawia- Prezesie Najwyższej Izby Kontroli! Dokonując oceny domienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia prze- działalności Ministerstwa Finansów w związku z reali- stępstwa przez Leszka Balcerowicza i zarząd Narodowe- zacją budżetu, a także oceny polityki pieniężnej Naro- go Banku Polskiego. Dziękuję bardzo. (Oklaski) dowego Banku Polskiego, można to scharakteryzować jednym zdaniem. Ideologiczne nastawienie na sztuczne dopinanie deficytu budżetowego, na sztuczne dopinanie Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: budżetu, właściwie na cięcie deficytu budżetowego w celu wywiązania się ze zobowiązań wobec urzędników Dziękuję. unijnych i jak najszybszego wprowadzenia Polski do Pani poseł, nieładnie rzucać z trybuny insynuacje, eurolandu było w najwyższym stopniu kontynuowane, o czym pani świetnie wie, bo chroniąc się przed ewen- za cenę osłabienia tempa wzrostu gospodarczego oraz tualnym procesem, bardzo inteligentnie używała pani za cenę niewywiązywania się przez państwo polskie ze słowa „prawdopodobnie”. Albo się coś wie, albo się swych podstawowych funkcji socjalnych wobec społe- czegoś nie wie. czeństwa. (Poseł Renata Beger: Nie mam dostępu do doku- Oceny obecnej sytuacji budżetowej w naszym kra- mentów, dlatego powiedziałam: prawdopodobnie.) ju warto dokonać w kontekście analizy skutków ma- Pani poseł, myślę, że naprawdę byłoby lepiej, gdyby kroekonomicznych. Dane są przerażające. Prawdziwe takich insynuacji nie ciskać, bo o każdym człowieku problemy ekonomiczne to zadłużenie zagraniczne w można prawdopodobnie coś powiedzieć. I nie życzyłbym granicach 350 mld zł, wydatki na obsługę długu pu- pani poseł, żeby o pani mówiono, że prawdopodobnie blicznego w roku 2004 w wysokości 27 mld zł, koniecz- można coś o pani takiego powiedzieć. To jest najobrzy- ność wykupu skarbowych papierów wartościowych, dliwszy rodzaj insynuacji i bezkarnie czynionych, bo obligacji i bonów za kwotę 76 mld zł w roku 2006, potem sprytny mecenas w sądzie taką osobę wybrania i bezrobocie 18–19%,. Trzeba będzie w roku 2006, wsku- pani wie, że tak naprawdę nie wypada robić. To nie przy- tek takiej, jak dotychczas, polityki wypłacić więcej o stoi w poważnej Izbie, w poważnym parlamencie. blisko 6 mld zł emerytur i rent z powodu braku ich (Poseł Renata Beger: Byłoby lepiej, gdyby niepraw- waloryzacji. dopodobnie była lepsza sytuacja w kraju.) Absolutnym błędem, wręcz, uważamy, sabotażem Pani poseł, albo się coś wie, albo się czegoś nie wie. gospodarczym była przedterminowa spłata zadłużenia Jak się coś wie, to się zawiadamia prokuraturę, a jak się zagranicznego wobec klubu paryskiego w kwocie 12 nie wie, to się insynuacji z trybuny nie rzuca… mld euro, czyli 48 mld zł, co bardzo obciążyło polski (Poseł Renata Beger: Według przepisów się wie.) bilans płatniczy. Nawiasem mówiąc, posłowie do dzi- …bo to naprawdę posłowi Rzeczypospolitej nie siaj nie mogą otrzymać biznesplanu tej operacji. uchodzi. Dalsze cięcia wydatków socjalnych, edukacyjnych, (Poseł Renata Beger: Uchodzi mówić prawdę.) oszczędności w Narodowym Funduszu Zdrowia spo- Bardzo proszę. wodowały katastrofę w służbie zdrowia, za to rekordo- (Głos z sali: Nie, nie.) we wyniki finansowe były wypracowywane przez od- Tak? Ja też myślę, panie ministrze, że... ciążone od podatków banki i duże koncerny. Ich zysk (Głos z sali: Poziom wiedzy jest taki, że żenuje.) w 2004 r. wzrósł o 290%, które zarobiły w Polsce. Wy- Pani poseł, nie lubię komentować, staram się ogra- transferowane zostało natychmiast za granicę 7,5 mld niczać to do minimum. Natomiast prowadzę obrady i zł. Podobnie duże spółki giełdowe, które pod postacią kiedy się ktoś posługuje tak niesympatyczną metodą dywidendy wycofały 5 mld zł zysku. opluskwiania człowieka, nie mogę nie reagować, bo W jednym z ostatnich numerów tygodnika „The milczenie oznacza zgodę. Economist” ukazały się, jak zwykle, ważne dane sta- (Poseł Renata Beger: To proszę prowadzić, a nie tystyczne. Zaprezentowano tam najbardziej aktualne komentować.) informacje o wysokości realnego tempa wzrostu PKB Tak, słusznie mi tutaj pani sekretarz zwraca uwagę, w 25 krajach wschodzących. Jak wiadomo, Polska za- że wniosek o odrzucenie sprawozdania prezesa Naro- liczana jest do tej grupy. Były tam wymienione kraje dowego Banku Polskiego jest bezprzedmiotowy, ponie- Europy Środkowej i Wschodniej, Ameryki, Bliskiego 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 544 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Gabriela Masłowska mentarną. Tym samym daliśmy wyraźne ostrzeżenie zagranicznym spekulantom walutowym z Zachodu: Wschodu, a także tygrysy azjatyckie. Okazało się, że uważajcie, bo w przyszłym Sejmie ugrupowania mają- w gronie tych 25 krajów Polska zanotowała najniższe ce wpływ na polską politykę będą się starały tak wpły- roczne tempo wzrostu gospodarczego. W pierwszym wać na charakter polityki kursowej, aby służyła ona kwartale tego roku wyniosło ono zaledwie 2,1% i było bardziej polskim eksporterom. Od tego czasu złoty wyraźnie niższe niż w Czechach i na Węgrzech. przestał zyskiwać na wartości, a w stosunku do dolara Tak, proszę państwa, takie są efekty członkostwa nawet osłabł. Polski w Unii i dotychczasowej polityki pieniężnej i To wydarzenie wyraźnie pokazuje, że nacisk po- budżetowej. Trzeba zaznaczyć, że od maja poprzednie- słów opozycji – nawet wtedy, kiedy jesteśmy jeszcze go roku, czyli od daty akcesji notorycznie spada roczna opozycją – może wywrzeć istotny wpływ na charakter dynamika produkcji przemysłowej, a liczba deficyto- uwarunkowań walutowych na rynku finansowym, na wych przedsiębiorstw przemysłowych sięga poziomu rynku walut w kierunku zgodnym z polskim interesem 40%. Bazując na danych GUS, oszacowaliśmy, że od narodowym. W związku z tym apeluję do pana prezesa kilku miesięcy maleje także roczne tempo zmian eks- Balcerowicza, aby przekonał innych członków rady, portu do krajów unijnych. aby w większym niż dotychczas stopniu uwzględniała Aby nie tkwić z jednej strony w nurcie totalnej kry- interesy polskich eksporterów, zwłaszcza małych i tyki, z drugiej – w nurcie propagandy sukcesu, w od- średnich firm. różnieniu do poprzednich wystąpień spróbuję skupić Dam przykład. Co kwartał NBP publikuje raport o państwa uwagę na pewnych propozycjach rozwiązań stanie koniunktury w przedsiębiorstwach. Na podsta- zmiany tej sytuacji. Uważamy, że Polska jest krajem na wie przeprowadzonych ankiet prezentowane są w nim tyle bogatym, na tyle ludnym, posiadającym ogromne średnie poziomy kursu dolara i euro do polskiego zło- zasoby, że istnieją szanse – przy zmianie polityki pie- tego, przy których poziom eksportu przestaje być opła- niężnej, polityki fiskalnej – przerwania tego kręgu ubó- calny. Warto, aby poziomy te były uważnie obserwo- stwa, bezradności i beznadziejności. wane przez wszystkich członków rady, ponieważ – Nie satysfakcjonują nas obietnice pracy dla naszej mimo pewnego osłabienia kursu złotego w okresie od młodzieży za granicą czy też obietnice radosnego pana 10 marca do początku lipca – obecne kursy rynkowe są premiera Belki, które tutaj dzisiaj padły, o możliwości stosunkowo blisko poziomów granicznych. Mam pro- kupna 50-letnich obligacji, bo to oznacza, że nasza mło- pozycję: niech podczas najbliższego posiedzenia rady dzież będzie spłacać długi obecnego pokolenia. Musi- złoży pan, panie prezesie NBP, wniosek o obniżenie my zmienić nasze rozumowanie, podejście do gospo- podstawowych stóp NBP o 250 punktów bazowych. darki i do polityki. Naszym zdaniem te niekorzystne Proszę pamiętać, że pomimo ostatnich redukcji stóp zjawiska, jakie mają miejsce w Polsce, mają źródło w banku centralnego rentowność rządowych obligacji jest decyzji Rady Polityki Pieniężnej – w pewnej mierze, w Polsce wciąż wyższa niż w eurolandzie. W związku oczywiście – z 27 kwietnia poprzedniego roku o zmia- z tym może dochodzić do sytuacji, iż zachodnie fun- nie nastawienia z neutralnego na restrykcyjne, w wy- dusze inwestycyjne i emerytalne będą chciały nabywać niku czego doszło do dwóch podwyżek stóp procento- te papiery już teraz, spodziewając się, iż stopy NBP wych, co wywarło wpływ na znaczące umocnienie spadną dopiero za jakiś czas. Z tego powodu mogą oni kursu złotego. oczekiwać, że rentowność w przyszłości spadnie, i dla- Pojawiały się czasem opinie, że zjawisko to mogło tego warto kupić te papiery już teraz, bo potem rentow- być wynikiem generalnego napływu kapitału na rynki ność będzie niższa. Takie oczekiwania mogą powodo- finansowe Europy Wschodniej. Wiadomo, że często wać, iż kapitał będzie płynął na polski rynek bonów i zachodnie fundusze kierują się tzw. efektem stadnym, obligacji już teraz. Efekt tego może być taki, że wzmoc- mam jednak wątpliwości, czy chodzi tu tylko o powody ni się znów kurs złotego. Może to zaszkodzić naszym zewnętrzne. Przecież od momentu zmiany nastawienia eksporterom, zwłaszcza tym, na których nam najbar- do 9 marca tego roku kurs polskiego złotego umocnił dziej zależy, to znaczy tym, którzy eksportują, korzy- się nie tylko w stosunku do kluczowych walut świata, stając jednocześnie z surowców krajowych. Aby prze- czyli euro i dolara, ale także w stosunku do korony ciwdziałać temu napływowi na rynek papierów skarbo- czeskiej – o ponad 10%, w stosunku do forinta – 15,8%. wych, należy obniżyć stopy NBP do poziomu tylko Tendencja ta została zatrzymana w okolicach 10 marca nieco wyższego niż w eurolandzie. Lepiej więc w tym tego roku, to znaczy prawie dokładnie wtedy, gdy na momencie, zamiast obniżać stopy krok po kroku, roz- wniosek klubu Ligi Polskich Rodzin Sejm wysłuchał wiązać sprawę metodą topora: jednym cięciem zredu- informacji bieżącej w sprawie niekorzystnych skutków kować stopy, od razu, np. o wspomniane 250 punktów bardzo silnej aprecjacji złotego. bazowych. Można to zrobić już jutro. Niech pan po pro- W czasie debaty nad tą informacją wielu posłów stu zwoła członków Rady na jutrzejsze nadzwyczajne LPR, Samoobrony, PSL, PiS, Porozumienia Polskiego posiedzenie, niech pan to przemyśli. Aby pobudzić i Domu Ojczystego wyrażało przekonanie, że należy wzrost gospodarczy, należy podjąć szereg działań, pa- przeciwdziałać procesowi nadmiernego umacniania się nie ministrze finansów. Po pierwsze, należy obniżyć kursu złotego. Warto zauważyć, że ugrupowania te podatki, dzięki temu zwiększy się popyt krajowy na będą stanowić w przyszłym Sejmie większość parla- towary wyprodukowane przez rodzimych producentów. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 545

Poseł Gabriela Masłowska Proszę państwa, a ja się dziwię temu zdziwieniu. Prze- cież w tamtych krajach osiągnięto wysokie tempo Po drugie, nastąpi poprawa dynamiki inwestycji w na- wzrostu gospodarczego, niską stopę bezrobocia, a co szej gospodarce. Tempo nakładów inwestycyjnych w bardzo ważne, wzrost dobrobytu miał charakter stosun- Polsce kompletnie nas nie zadowala, wynosi bowiem kowo powszechny, nie tak jak w Polsce, gdzie dotyczy tylko 1% w skali roku; to tyle, co nic. W związku z tym wyłącznie wąskiej grupy. Powiem wprost: Jesteśmy należy obniżyć poziom stawek podatkowych dla pierw- bardzo otwarci na świat, nie mamy więc żadnych opo- szych szczebli opodatkowania w podatku PIT oraz rów, żeby korzystać z dobrych wzorów. wprowadzić ulgę inwestycyjną w podatku CIT. Oczywiście wiemy, że w obecnej sytuacji między- Z dostępnych mi informacji wynika, że prowadzona narodowej stosowanie pewnych elementów wsparcia od pewnego czasu akcja „kupując polskie towary, da- eksportu prawie nie jest możliwe. Ogranicza nas Unia jesz pracę” przyniosła pewne efekty. Tzw. poziom et- Europejska i członkostwo w WTO. Ale jest wyjście. nocentryzmu konsumenckiego wśród Polaków został Trzeba mianowicie skorzystać z naszych pomysłów wykorzystany do spopularyzowania postawy patrioty- dotyczących, po pierwsze, powołania polskiego banku zmu konsumenckiego. Z tego, co mi wiadomo, prefe- proeksportowego. Po drugie, należałoby utworzyć na rowanie polskich towarów przy dokonywaniu zakupów giełdzie warszawskiej specjalny rynek notowań grupu- jest charakterystyczne przede wszystkim dla grup spo- jący polskie spółki proeksportowe. Proszę pamiętać, że łecznych o niższych dochodach. Widać z tego, że obni- mówiliśmy także o utworzeniu przy BGK towarzystwa żenie stawek PIT dla dwóch pierwszych kategorii do- funduszy inwestycyjnych, które lokowałoby zgroma- chodowych, czyli w taki sposób, jak proponuje to Liga dzone od gospodarstw domowych oszczędności w ak- Polskich Rodzin, może sprzyjać zwiększeniu popytu cje i papiery dłużne wyżej wymienionych spółek. wewnętrznego bez nadmiernego pobudzania importu. Czasem może pojawić się pytanie, czy ta propozycja Dotychczasowe obniżanie podatku od osób praw- ma sens, czy nie jest to tylko i wyłącznie działanie po- nych, czyli CIT-u, poprawiło w pewnym stopniu wyni- zorne. Wprost przeciwnie. Ministerstwo Gospodarki ki finansowe firm, ale nie doprowadziło prawie wcale przeprowadziło kiedyś wśród polskich eksporterów do wzrostu nakładów inwestycyjnych, nie spowodowa- ciekawą ankietę. Ankietowanych zapytano o to, które ło też poprawy na rynku pracy. W związku z tym pro- instrumenty wsparcia eksportu warto by zastosować w ponujemy, aby wprowadzić ulgę inwestycyjną w podat- naszym kraju. Aż 57% z nich stwierdziło, że takim do- ku CIT. Wykorzystanie mocy produkcyjnych jest w brym pomysłem byłoby właśnie utworzenie ze środków naszej gospodarce, jak pokazują badania NBP, najwyż- publicznych banku wspierającego eksport; i my to do- sze od 1999 r. Można więc powiedzieć, że coś powstrzy- brze rozumiemy. muje jednak przedsiębiorstwa przed inwestowaniem. Panie marszałku, jeśli mogę prosić o przedłużenie Naszym zdaniem aby bardziej skłonić je do zdynami- o jedną minutę… zowania nakładów inwestycyjnych, można by wprowa- Wspomniałam o możliwości prowadzenia polityki dzić właśnie ulgę inwestycyjną. Mamy świadomość, że proeksportowej z wykorzystaniem doświadczeń tzw. być może w krótkim okresie, panie ministrze, propozy- tygrysów azjatyckich. Ważne jest jednak to, jak to kon- cje te mogłyby doprowadzić do pewnego zwiększenia kretnie zrobić. Skoro jest tak, że pewne podatkowe deficytu budżetowego, aczkolwiek pewne ograniczenie rozwiązania proeksportowe nie są obecnie możliwe z wydatków administracyjnych mogłoby złagodzić pro- uwagi na ograniczenia unijne, trzeba się zastanowić, blem. Proszę pamiętać jednak, że te propozycje podat- czym je zastąpić. Ulgi podatkowe dla produkcji eks- kowe mogą stanowić swoistą inwestycję w przyszłość. portowej występowały w wielu krajach. Stworzony był Warto przypomnieć, że na Tajwanie po obniżkach po- wówczas mechanizm sprzyjający dopływowi kapitału datków dokonanych w 1960 r. jeszcze przez 4 lata wy- do produkcji eksportowej. I żeby było jasne: Chodzi stępowały deficyty budżetowe, ale już po 4 latach za- nam przede wszystkim o wsparcie eksportu realizowa- częły się pojawiać wręcz nadwyżki. Nie ma więc powo- nego przez polskie firmy, zwłaszcza małe i średnie. W dów, żeby w Polsce tkwić ciągle z tym samym proble- tej grupie przedsiębiorstw mamy bowiem wciąż do czy- mem odradzającego się co rok deficytu budżetowego, nienia z nadwyżką importu nad eksportem. W związku zmniejszanego kosztem społeczeństwa. Trzeba zauwa- z tym jeżeli poprzez istnienie specjalnego rynku noto- żyć, że istotnym elementem tamtejszej redukcji podat- wań oraz specjalnego funduszu inwestycyjnego przy ków była ustawa o wspieraniu inwestycji, która przy- BGK udałoby się pokazać potencjalnym nabywcom znawała przedsiębiorstwom produkującym na eksport jednostek uczestnictwa tych funduszy, że mogą osią- bardzo silne ulgi proeksportowe, m.in. zwolnienia z po- gnąć wysoką stopę zwrotu, przyczyniając się do roz- datku na okres 5 lat. Okazuje się, że obniżenie podatków woju polskiego eksportu i w konsekwencji do poprawy połączone z agresywną polityką proeksportową może sytuacji na rynku pracy, to istniałaby szansa, aby ten być doskonałym pomysłem na wzrost gospodarczy, na pomysł przyniósł sukces. Podobnie może być w przy- poprawę sytuacji budżetu, na wzrost dochodów polskich padku polskiego banku proeksportowego. rodzin, a przede wszystkim na tworzenie miejsc pracy. Gdyby Narodowy Bank Polski utworzył z 5% akty- Wiele osób być może dziwi się, dlaczego w czasie wów walutowych taki bank, to mógłby on wesprzeć debat gospodarczych wielokrotnie przywoływałam polski eksport poprzez kredyty, gwarancje, analizy, m.in. właśnie przykłady Tajwanu i Korei Południowej. doradztwo. W wielu krajach przecież istnieją takie ban- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 546 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Gabriela Masłowska blicznego, i sektora prywatnego. Chcę powiedzieć, że z punktu widzenia relacji zadłużenia w skali całego ki, w USA np. Eximbank, powołany jeszcze w 1934 r., kraju do PKB Polska ma tę relację najniższą w krajach po to by pomóc Stanom Zjednoczonym wydobyć się z unijnych, być może któreś z krajów bałtyckich mają tego kryzysu. gorzej, prawdopodobnie Łotwa; ale naprawdę jesteśmy w ogonie i mówienie o tym, że Polska jest zadłużona (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek po uszy, jest pewną przesadą. Sejmu Donald Tusk) Kolejną rzeczą, która też mnie zadziwiła, jest to, o czym mówiła pani poseł Masłowska, stwierdzając, że z jednej strony mamy wysokie zadłużenie, a z drugiej Wicemarszałek Donald Tusk: strony musimy zwiększać deficyt, nie możemy go zmniejszać, bo robimy to po to, żeby Unia i urzędnicy Proszę o zakończenie wystąpienia, pani poseł. unijni byli zadowoleni. Przepraszam bardzo – deficyt jest uwarunkowany tym, co Wysoka Izba postanowiła, jeżeli chodzi o ustawy dotyczące wydatków i ustawy Poseł Gabriela Masłowska: dotyczące podatków. Albo działamy w określonych ra- mach prawnych, albo nie. Z drugiej strony, jeżeli Mi- Kończę. nisterstwo Finansów stara się rozsądnie zarządzać dłu- Niech się pan bardzo poważnie nad tym zastanowi. giem, wydłużając średnią zapadalność, co z punktu Jeżeli urzędnicy unijni mieliby jakieś wątpliwości i coś widzenia każdego rozsądnego analityka, który patrzy by im się nie podobało, to niech pan im wytłumaczy, na to w ten sposób, jest rzeczą pozytywną, a państwo że robi pan to dla dobra całej unijnej gospodarki, a jeśli uważają, że jeżeli emitujemy pięćdziesięcioletnie obli- opieraliby się nadal, będzie to tylko dodatkowy dowód gacje, to jest to, powiedzmy, problem, to już więcej na na to, że suwerenność Polski jest wartością, że jest ona ten temat nie chcę mówić. cenna, nie tylko dlatego że jest wartością samą w sobie, Kolejna rzecz, która też mnie zadziwiła: wydaje mi ale i dlatego, że jej posiadanie jest po prostu warunkiem się, że pani posłanka Masłowska plus LPR ma jakiś prowadzenia polityki gospodarczej. kontakt z prezesem Greenspanem w Rezerwie Federal- Jeśli chodzi o nasze pozostałe propozycje, bardzo nej, bo 10 marca, kiedy złoty się osłabił, właściwie żałuję, że nie mamy możliwości spokojnie podyskuto- osłabiły się waluty wszystkich krajów z tzw. Energy wać o sposobach rozwiązania problemów ekonomicz- Markets, było to spowodowane pewną decyzją i pewną nych nurtujących obecnie nasze społeczeństwo, będą- informacją, którą Greenspan przedstawił rynkom, i to cych zmorą gospodarki. Pozostałe propozycje rozwią- spowodowało odwrót inwestorów z tych rynków. Jeże- zań umieścimy na stronie internetowej Ligi Polskich li tak się zdarzyło, to rzeczywiście posłowie LPR mają Rodzin, a także na mojej stronie autorskiej. Dziękuję bardzo dużą moc przekonywania. bardzo. (Oklaski) Kolejna sprawa, o której chciałbym powiedzieć i zwrócić na to uwagę, bo to się pojawia w wystąpieniach wielu posłów – nie można oceniać polskiej gospodarki Wicemarszałek Donald Tusk: na podstawie jednego kwartału. Jeżeli będziemy w ten sposób postępować, to tracimy de facto perspektywę Dziękuję. spojrzenia na całą gospodarkę. Bo możemy powiedzieć, (Poseł Gabriela Masłowska: Liga Polskich Rodzin że były lata 2001, 2002, kiedy mieliśmy wyjątkowo oczywiście składa wniosek o odrzucenie…) wolne tempo wzrostu gospodarczego, ale możemy też Głos zabierze minister finansów pan Mirosław Gro- powiedzieć, że w skali 15 ostatnich lat Polska odnoto- nicki. wała najwyższy wzrost PKB wśród krajów, które zmie- Proszę bardzo. niły system w Europie. Dziękuję.

Minister Finansów Wicemarszałek Donald Tusk: Mirosław Gronicki: Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, Pan poseł Marek Pol, Unia Pracy. że dawno się tak nie ucieszyłem, jak po ostatnich dwóch wystąpieniach pań posłanek. Powiedziałbym w ten sposób. Mam siwe włosy i spędziłem sporo lat, studiu- Poseł Marek Pol: jąc ekonomię, ale takich ciekawostek, jakie usłyszałem, to naprawdę daleko szukać. Chciałbym więc na parę Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Deba- kwestii zwrócić uwagę. ty budżetowe, dotyczące przyjęcia sprawozdania z bu- Pierwsza sprawa. Pani posłanka Beger wspominała dżetu państwa, to są debaty rytualne, tu pewne role są o tym, że Polska jest bardzo mocno zadłużona, i wspo- podzielone i wiadomo, że opozycja musi krytykować i, minała o wszystkim, tzn. o zadłużeniu i sektora pu- że tak powiem, przedstawiać budżet jako dramatyczny 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 547

Poseł Marek Pol małej firmy, jest kłopot, jak dotyczy państwa, zawsze jest trudno zaplanować i zaprojektować to, co się zdarzy dokument, właściwie dowód dramatu, który toczył się w kasie państwa, jeżeli tego typu operację się wykona. w roku, który minął, na szczęście, już parę miesięcy Trzecia kwestia to było coś, co zrobiliśmy nieco temu, więc nikt nie pamięta. Partie, które popierają rząd, wcześniej, ale co w ubiegłym roku, w całym roku, dzia- z natury rzeczy pokazują rzeczy pozytywne i tak Bo- łało, a mianowicie obniżenie podatku dochodowego od giem a prawdą, to nie wiem, w jaki sposób ktoś, kto nas osób prawnych przede wszystkim, ale również od osób miałby słuchać – pewnie nikt nie słucha – miałby dojść fizycznych tam, gdzie chodzi o działalność gospodar- do tego, jaki był prawdziwy obraz ubiegłego roku. czą. Te dochody musiały spaść. Pytanie było, o ile one Oczywiście jestem z ugrupowania, które rząd po- spadną. Gospodarka ruszyła z miejsca, ale spadek mógł piera, w związku z tym będę pewnie podkreślał te rze- być spory. czy pozytywne, mam nadzieję, że obiektywnie, nato- W tej sytuacji odchylenia od planowanych wpływów miast największe współczucie mam dla posłów Platfor- i planowanych wydatków, od planowanego deficytu bu- my Obywatelskiej i PiS-u – to są w końcu posłowie dżetowego, które miały miejsce w ciągu ubiegłego roku, najczęściej wywodzący się albo z Unii Wolności, albo przepraszam, ale naprawdę należy uznać za raczej sym- z Akcji Wyborczej Solidarność, a więc ugrupowań, boliczne i śmieszne i tych, którzy je tutaj wyolbrzymia- które rządziły Polską bardzo niedawno temu, za cza- ją i leją krokodyle łzy nad tymi odchyleniami, po prostu sów, w których nie było najlepiej. Żeby zabrać głos i trzeba potraktować z pewnym politowaniem. To był schlastać doszczętnie budżet, to trzeba 3 poważne bardzo trudny do zaplanowania rok i odchylenia od tych przedsięwzięcia podjąć: Po pierwsze, trzeba zapomnieć, wielkości, które zostały zaplanowane, mogły być dużo, co było 3 lata temu czy 4 i do czego doprowadziło się dużo większe – i też byłyby uzasadnione. samemu. Po drugie, trzeba się solidnie nagimnastyko- Jeśli się spojrzy na wyniki ubiegłorocznego budżetu, wać, bo rzeczywiście w wypadku roku ubiegłego to ten to w większości wypadków kształtują się one, można budżet nie jest tak łatwo skrytykować. Po trzecie, trze- powiedzieć, podręcznikowo. Oby się wszystkie budżety ba zapomnieć, jak miało być w obrazie, jaki przedsta- tak układały. Deficyt budżetowy spada, deficyt finan- wiały te ugrupowania mniej więcej półtora roku temu, sów publicznych spada, jest nawet niższy od planowa- kiedy ten budżet przyjmowaliśmy. Przypomnę: Miał nego, spada z roku na rok i jest niższy od planowanego. być dramat i katastrofa. Ten budżet był w ogóle bez On jest wysoki, ale jest pewna bardzo pozytywna ten- sensu i nienormalny. Do tego stopnia był zły, że wystę- dencja. Rosną dochody i nie tylko rosną z roku na rok, pująca w tamtym czasie na środkowym ataku Platformy one ostatecznie były większe, aniżeli zaplanowano. Wy- Obywatelskiej pani profesor Gilowska złożyła wniosek datki co prawda rosną, ale są nieznacznie niższe, aniże- o odrzucenie projektu ustawy budżetowej w pierwszym li zaplanowano. Przychody z prywatyzacji, chociaż czytaniu. To było wydarzenie, które przejdzie do histo- nareszcie przestaliśmy uzależniać je w pełni od wpły- rii polskiego parlamentaryzmu, że duże, poważne ugru- powanie, szykujące się do władzy, wnioskuje o odrzu- wów z prywatyzacji, jeśli chodzi o pokrycie deficytu cenie budżetu już w pierwszym czytaniu, ze skutkami budżetowego, i te przychody były planowane na niż- – gdyby się to powiodło – znanymi. szym poziomie, aniżeli w poprzednich latach, tym ra- Można powiedzieć, że w to, że będzie dramat, nie zem wykonano. Nareszcie, bo bardzo często było tak, a wierzyli nawet ci, którzy to mówili tu, na tej sali, ale szczególnie w 2001 r., że różnica między planem a wy- że będzie trudno, to wiedzieli wszyscy z kilku powo- konaniem była dramatyczna, stąd nie wiem, skąd ta dów. Nie tylko dlatego, że gospodarka wychodziła z miłość pana posła Jasińskiego do budżetu roku 2001. potężnego dołka po jej chłodzeniu przez parę lat, ale I wreszcie dług publiczny – oczywiście, jak ktoś również dlatego było trudno, bo ten ubiegły rok był spogląda na poziom prawie pięćdziesięcioprocentowego rokiem szczególnym. Życzę każdemu, żeby, jak coś w stosunku do PKB długu publicznego, to może powie- planuje, miał lepsze i bardziej twarde podstawy do pla- dzieć: Oj! Wydarzyło się nieszczęście. Tylko jeśli się nowania, niż miał rząd, który przygotowywał i przyj- spojrzy na sytuację, która była na końcu roku 2001, i mował budżet na 2004. Przypomnę: ci, którzy plano- uświadomi, co nam z powodu wychłodzonej gospodar- wali dochody i wydatki budżetu państwa, wiedzieli, że ki, zerowych dochodów przedsiębiorstw, bardzo niskich Polska wchodzi do Unii Europejskiej i radykalnie zmie- wpływów podatkowych, gigantycznie rosnącego bezro- niają się różne rzeczy, między innymi system poboru bocia, groziło, to utrzymanie długu publicznego na po- podatków, przepływy pieniędzy między Polską a Unią ziomie poniżej 50% należy uznać za sukces. Zwłaszcza Europejską. Zaplanować na taką okoliczność wpływy że polska metodyka liczenia długu publicznego jeszcze i wydatki budżetu państwa było niezwykle trudno. I odbiega od europejskiej, nie w pełni jest honorowana i rzeczywiście – mogły się te plany nie sprawdzić. w związku z tym dług publiczny liczony taką metodą, Po drugie, przypominam, że od 1 stycznia – mówili jaką liczy się w większości krajów Unii Europejskiej, już o tym moi przedmówcy, ale zsumuję to – przypomi- byłby jeszcze niższy. A więc nie dramatyzujmy – Polska nam, że oprócz wejścia do Unii Europejskiej, zafundo- nie jest w sytuacji dramatycznej. Nie jest – jak powie- waliśmy sobie, pewnie słusznie, reformę finansów pu- dział to zresztą przed chwilą minister finansów – krajem blicznych, która przekazywała pieniądze z budżetu w gigantycznie zadłużonym. Nasz dług publiczny jest dół. Przy każdej takiej operacji, nawet jak to dotyczy dużo niższy niż dług wielu, wielu krajów. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 548 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Marek Pol Rada Polityki Pieniężnej i Bank Narodowy miały duży wpływ. Krótko mówiąc, te dobre wyniki budżetu to napraw- Z drugiej jednak strony, kiedy słyszałem tutaj bra- dę nie jest wynik żadnej kreatywnej księgowości, żad- wurowy wykład pana profesora Balcerowicza na temat nego kombinowania, tylko wynik realnych procesów, tego, jak to dobrze jest, jak się chłodzi gospodarkę, to bo budżet jest pewną soczewką, która skupia w sobie przyznam uczciwie, że od tego chłodzenia zimne dresz- znakomicie i pokazuje skutki procesów gospodarczych, cze mi po plecach biegały. Bo, po pierwsze, mówił to nie tylko tych, które były w roku 2004. Niestety, albo człowiek, który wiedział, co mówi, bo chłodził. Po dru- stety, również tych, które występowały w latach po- gie, przypomniałem sobie zaraz, jak tempo wzrostu przednich, zwłaszcza jeżeli chodzi o zadłużenie i defi- gospodarczego doszło do zera, do zera doszła rentow- cyt budżetowy, często są to ciągnione efekty z lat po- ność przedsiębiorstw, a w Polsce pojawiło się milion przednich. nowych bezrobotnych. A po trzecie, dlatego mi to mro- Jeżeli spojrzymy na sytuację gospodarczą, to mamy wie po plecach przeszło, że do władzy idą koledzy po- rzeczy wręcz niewiarygodne, a w każdym razie takie, lityczni pana profesora Balcerowicza i gdyby się zanad- w które nikt, szczególnie opozycja, przez wiele, wiele to przywiązali do treści tego wykładu i zaczęli naśla- lat nie wierzył. Produkt krajowy brutto wzrósł o 5,4%. dować Litwę, Łotwę i Estonię, kraje odpowiadające Ja przyznam, że z rozrzewnieniem słuchałem, jak pan mniej więcej naszym województwom co do wielkości, poseł Jasiński tutaj karcił rząd za to, że powiedział, że w dodatku powstałe tak naprawdę niedawno temu z wy- będzie może 5,7% w drugiej połowie ubiegłego roku, odrębnienia z byłego Związku Radzieckiego, gdyby a jest tylko 5,4%. Mówi to poseł z ugrupowania, za próbowali naśladować te kraje swoimi zachowaniami, którego czasów produkt krajowy brutto pod koniec rzą- a bardzo przejmowali się wykładem pana profesora, to dów rósł w tempie 0%. W związku z tym troska o to, będzie naprawdę groźnie w najbliższych latach. że nie 5,7 a 5,4, jest szczególna. Debata koncentruje się na sprawach gospodarczych, Zyski przedsiębiorstw sięgnęły prawie 70 mld zł, bo taka jest specyfika budżetu państwa, i z tego punk- rentowność – prawie 6%. Przypominam, że daleką dro- tu widzenia nie ma żadnej wątpliwości, że wykonanie gę przeszliśmy od 2001 r., kiedy średnia rentowność budżetu w roku 2004 zasługuje na ocenę pozytywną. przedsiębiorstw w produkcji i sprzedaży wynosiła Unia Pracy będę głosowała za przyjęciem sprawozda- praktycznie zero. Mamy kolejny rok wzrostu eksportu, nia z wykonania budżetu państwa za rok 2004 i będzie rok 2004 przyniósł wzrost eksportu o ponad 10%, po- głosowała za udzieleniem rządowi absolutorium. przedni – 14%. Daj Boże zdrowie i taki eksport w tym Nie jest niestety tak, że wszyscy w Polsce mogą być roku i w latach następnych, nareszcie Polska stałaby się z tego budżetu i z tego roku 2004 zadowoleni. Co praw- krajem, który w większym stopniu żyje z eksportu. Do da stanęło wreszcie bezrobocie i przestało rosnąć, ale tej pory, jak ktoś kiedyś powiedział, od czasów Jagiel- okazało się, że inwestycje w wyniku gwałtownego ob- lonów Polska głównie stoi popytem wewnętrznym, niżenia podatków wcale nie wzrosły mocno i nowych a nie eksportem. Zmienia się ten proces i oby się zmie- miejsc pracy nie ma. Nie wiem, czy ktokolwiek z nas niał tak dalej, obyśmy więcej eksportowali. z tej sali odważyłby się tłumaczyć bezrobotnemu od paru Wbrew czarnowidztwu, które tu, na tej sali, było lat, że w Polsce w roku 2004 było dobrze. Podejrzewam, siane, Polska wykorzystała zdecydowaną większość że skończyłoby się to dramatycznie dla tego, który pró- środków z Unii Europejskiej, staliśmy się odbiorcą net- bowałby temu bezrobotnemu to tłumaczyć. Wątpię, czy to pieniędzy europejskich i potrafiliśmy sobie z nimi zrozumieliby profesora Balcerowicza, który z troską po- znakomicie poradzić. To też tutaj podważano bardzo chylał się nad wielkim obciążeniem emeryturami i ren- poważnie, gdy dyskutowaliśmy o tym budżecie, który tami naszego budżetu państwa, emeryci i renciści, dziś oceniamy. zwłaszcza ci, którzy nie mają na prąd, na czynsz, nie Wreszcie, po raz pierwszy od dłuższego czasu na- mają za co wykupić leków. To my jako państwo stworzy- stąpił wzrost inwestycji. Niestety tylko o 9%, co przy liśmy sytuację, w której rzeczywiście budżet jest obcią- bardzo niskim poziomie, z jakiego startował, można żony ogromnie emeryturami i rentami, ale z tego powo- powiedzieć, że nie jest imponujące. du, że poszliśmy w reformę systemu emerytalnego, na Również mamy bardzo niski deficyt na rachunku jaką nie odważyły się nawet najbogatsze państwa w Eu- obrotów bieżących – przypominam, Polska jeszcze parę ropie. Poszliśmy na system, gdzie od pewnego momentu lat temu biła rekordy, przekraczając prawie 9% deficy- wszystkie pieniądze przekazywane są na komercyjne tu na rachunku obrotów bieżących. Ekonomiści teore- fundusze emerytalne, a nie są przekazywane do ZUS-u, tycy zmieniali podręczniki, bo mówiło się, że przy który po prostu potrzebuje dotacji budżetowej. Pamię- ośmiu procentach gospodarka kraju, który ma 8-pro- tajmy o tym, że jest to wynik świadomej decyzji, a nie centowy deficyt, musi eksplodować, my doszliśmy do tego, że emeryci pożerają budżet, bo przyznam szczerze, 9% i na szczęście nie eksplodowaliśmy. że pewnego dnia ci emeryci się wściekną i tym, którzy Jest również dobry wynik inflacji – z 3,5% do 4,5% będą tak uważali, mogą spuścić lanie. w roku ubiegłym. To są dobre wyniki. Ja się zgadzam Na pewno też zachwyceni nie są pracownicy, którzy absolutnie z prezesem Narodowego Banku Polskiego, słyszą o tym, że wzrost gospodarczy sięgnął 5,4%, że że odchylenia były nie do przewidzenia, i tutaj wyrazy zyski przedsiębiorstw wzrosły kilkakrotnie, że rentow- szacunku ze względu na ten poziom inflacji, na który ność jest duża, że wzrosły oszczędności w przedsiębior- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 549

Poseł Marek Pol tel mógł to widzieć jako ogromne zagrożenie dla standardu swego materialnego bytu. To się też nie spełniło. stwach, a jednocześnie płace wzrosły o 1,2% realnie. No i na pewno należy się odnieść też do uwarunko- Nawiasem mówiąc, trochę więcej niż emerytury i ren- wań, które były związane z Radą Polityki Pieniężnej ty – o 0,9%. i Narodowym Bankiem Polskim – co prawda jest to To są wszystko realia naszego kraju, również wyni- niemal tożsamy organizm – że w tym czasie, kiedy już kające z budżetu, ale one wynikają nie ze sposobu pla- wielu ekspertów wskazywało na to, że należy obniżać nowania, nie ze sposobu wykonywania tego budżetu, stopy, to, tak jak mój przedmówca pan premier Marek a z wielu zdarzeń, które w Polsce za wielu różnych mi- Pol powiedział, wtedy jeszcze stosowano metodę, nistrów finansów, wielu różnych rządów się zdarzyły zresztą nie po raz pierwszy, którą miał opanowaną pan – złych zdarzeń. prezes Balcerowicz, czyli wychładzania gospodarki, Ten budżet jest wykonany przyzwoicie i dobrze, podnoszenia stóp procentowych, robienia tego, czego uzyska poparcie Unii Pracy, rząd uzyska nasze głosy nie powinniśmy robić, bo przecież kapitał zewnętrzny za swoim absolutorium. Dziękuję za uwagę. dla wielu przedsiębiorstw był potrzebny, czyli utrud- niano możliwości wsparcia kapitałowego. Oczywiście doprowadziło to do tego, że złotówka nabrała takiej Wicemarszałek Donald Tusk: wartości, że między styczniem a czerwcem, czy nawet okresem późniejszym, dochodziło do 20% różnic Dziękuję. w kursie – z prawie 5% na przełomie roku 2003 i 2004 Głos zabierze pan poseł Roman Jagieliński. do około 4 zł za euro u schyłku 2004 r. Więc to też w odpowiedni sposób rzutowało na możliwości ekspor- towe. Trzeba stwierdzić, że jednak polscy przedsiębior- Poseł Roman Jagieliński: cy, polscy eksporterzy z tego wyszli obronną ręką i na szczęście zbyt wielu tragedii w postaci bankructw nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debata budżetowa ma. Ale to, że mówi się – bo tak słyszałem – że takie czy debata nad wykonaniem budżetu, czy też sprawoz- wykonanie budżetu przyczynia się do wzrostu bezro- daniem Narodowego Banku Polskiego za określony rok bocia, to ja też nie mogę w to uwierzyć, dlatego że to jest ciekawa lekcja ekonomiczna. Przeżywam ją chy- z tego przekazanego materiału, a także ocenionego ba tylko dlatego w sposób normalny, że tych debat już przez Najwyższą Izbę Kontroli, wynika, że w tym słuchałem wiele i mogę wysłuchać też bredni wypo- trudnym okresie nastąpił spadek bezrobocia w Polsce wiadanych przez opozycję, wynikających ze szczegól- – i bezwzględna liczba wynosi 180 tys. Polaków. A trze- nego podejścia do ekonomii, którego związek z ekono- ba pamiętać, że dopływ nowego pokolenia na rynek pracy jest bardzo wysoki. Oczywiście tak było w 2005 r. mią nie ma żadnej racji bytu. Ale to jest kwestia wyko- i tak będzie w 2006 r., tak jak dyskutowaliśmy. I wszy- rzystywania pewnych elementów politycznie, żeby scy, którzy się tymi sprawami zajmują, powinni wie- pokazać, że w Polsce jest tylko bardzo źle, że tego, co dzieć, że przecież w tym czasie niemalże 60% dopływu robimy pozytywnie, to nie należy dyskontować, dlate- siły roboczej w Unii Europejskiej pochodzi z polskich go że mogłoby to przyczynić się do sukcesu Rzeczy- obszarów i zaspokoić ten rynek pracy jest niezwykle pospolitej w pierwszej kolejności, a po drugie, nawet trudno. Dlatego Polska ma trudności i będzie mieć w określonych warunkach do uznania, że ci, co rządzą, trudności. Ale konsekwentnie musimy to realizować, to rządzą na tyle rozsądnie, że jesteśmy zaliczani do obniżając podatki, żeby rozwijać gospodarkę, żeby najdynamiczniej rozwijających się społeczeństw w Eu- przede wszystkim stwarzać warunki podejmowania ropie. Myślę, że jednym z przykładów, o którym bardzo pracy przez młode pokolenie i nie tylko w polskich niedawno słyszałem, mogą być Chiny, którym zazdro- przedsiębiorstwach czy w Polsce zlokalizowanych przed- ścimy, że tak dynamicznie się rozwijają, bo jak Chiń- siębiorstwach. czycy ostatnio tutaj byli, to twierdzili jednak zdecydo- Mimo tych wielu trudności wykonaliśmy budżet, wanie inaczej – że oni co prawda są reprezentantami oszczędzając 3,9 mld zł, a wykonanie deficytu w miej- kraju, który dynamicznie się rozwija, ale przy jednej sce prognozowanego 4,8% wynosi 4,5%, co daje prawo piątej poziomu dochodu na mieszkańca. Widać więc do optymizmu, chociaż na pewno nie przynosi satys- tutaj, że Chiny nam nie powinny imponować, tylko po- fakcji. Bo pocieszające by było, gdyby to wynosiło po- winniśmy robić swoje i jedynie poprawiać. niżej 3%, ale przecież nie mówimy o uchwalaniu bu- Ale chcę zwrócić uwagę na to, że budżet 2004 r. był dżetu na 2004, tylko o wykonaniu tego budżetu, zatem realizowany w określonych uwarunkowaniach. Przede on tutaj powinien uzyskać pozytywną ocenę. wszystkim była zmiana rządu, zmiana ministra finan- Jeśli chodzi o problem siły nabywczej, inflacji, to sów. Co prawda odbywało się to płynnie, niemalże według mojej oceny mieści się to w standardach między- w biegu, albo można porównać to do sztafety, że pałecz- narodowych i powinniśmy się tylko z tego cieszyć. ka została przekazana, ale też w szczególnym czasie. Jedną z przyczyn oszczędności jest to, że minister 1 maja 2004 r. przystąpiliśmy do Unii Europejskiej, finansów potrafi jednak dobrze lokować albo dobrze a opozycja też malowała to przystąpienie w czarnych kolo- transferować pewne zobowiązania międzynarodowe rach i przyczyniała się do tego, że przeciętny polski obywa- czy zagraniczne. I to, co dla niektórych jest niepozy- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 550 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Roman Jagieliński Wicemarszałek Donald Tusk: tywne, czyli zamiana obligacji 10-letnich, 20-letnich na Dziękuję. 50-letnie, to ja uważam, że to jest bardzo pozytywne. Pan poseł Gabriel Janowski, Ruch Patriotyczny. Daję przykład, który dotyczy mojego środowiska, że jeśli chcemy inwestować w gospodarstwa rolne i uzy- skujemy kredyt do spłaty na 8 lat, to jest to niezwykle Poseł Gabriel Janowski: trudno, żeby uzyskać taki poziom dochodów, który po- zwoli obsłużyć kredyt zaciągnięty na te 8 lat. Ale jeśli Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pośle Ja- mówimy o standardach europejskich i kredyt uzyskuje gieliński! Idąc tutaj na mównicę, usłyszałem od jednej się na zakup gospodarstwa na 25–35 lat, wtedy można z posłanek: laurka i kapliczka wystawiona. Ja myślę, że naprawdę w gospodarstwo spokojnie inwestować z gwa- to znakomicie ilustruje, powiedziałbym, podejście róż- rancją, że ten kredyt będzie obsłużony. Więc jeśli tę nych tu opcji do sprawy budżetu. Bo strona rządowa, umiejętność z mikro przenosimy na makro, to powinno łącznie z panem Balcerowiczem, trwa w zachwycie, jak dotyczyć także naszego państwa i powinniśmy zabie- to pięknie wszystko zostało zaplanowane, a jeszcze le- gać o to, żeby deficyt budżetowy był pokrywany wła- piej wykonane, nawet z nadwyżkami, których się nie śnie obligacjami długoterminowymi pozwalającymi na spodziewali. No to czyli raj na ziemi. A ja chciałbym powolną spłatę, nieobciążającymi tak bardzo zarówno zapytać tutaj Wysoką Izbę, a przede wszystkim rząd, nas, jako pokolenie, które ponosi koszty transformacji, czemu służy generalnie budżet, po co on jest konstru- jak i naszych następców, synów czy wnuków, o czym owany, czemu ma służyć? bardzo często politycy mówią, że nie możemy żyć prze- (Poseł Gabriela Masłowska: Człowiekowi – odpo- cież na koszt następnego pokolenia. wiedzą. ) Mnie martwi jedna rzecz, że w tym wszystkim nie Oczywiście, że on ma służyć przede wszystkim budujemy państwa sprawnego, państwa, które daje człowiekowi, ludziom. A my jako naród jesteśmy zor- pewność bezpieczeństwa przedsiębiorcom, obywate- ganizowani w państwo. I to właśnie budżet winien słu- lom. Daję tutaj przykład z wykonania budżetu. Co żyć utrzymaniu państwa i jego sprawności – sprawno- prawda, z jednej strony byłby to bardzo pozytywny ści instytucji, które mają być służebne wobec ludzi… przykład, że potrafimy oszczędzać. Tylko gdzie powin- (Poseł Gabriela Masłowska: Gospodarce!) niśmy oszczędzać? Bo zgodnie z opinią Stronnictwa Musi służyć utrzymaniu szkolnictwa, edukacji, by Gospodarczego i moją osobiście powinniśmy przedsię- rozwijać właśnie poziom wykształcenia, abyśmy mogli biorcom polskim, polskim obywatelom zapewnić co sprostać w przyszłości konkurencji międzynarodowej, najmniej to, w czym oni jako indywidualni przedsię- która jest tak bardzo ostra. Oczywiście musi służyć biorcy czy indywidualni obywatele nie mogą mieć utrzymaniu służby zdrowia, bo przecież jednym z fila- udziału. Chodzi o wymiar sprawiedliwości. Państwo rów godności człowieka jest właśnie zapewnienie mu za to odpowiada. zdrowia, odpowiedniej obsługi. Budżet winien służyć Jednym z problemów gospodarczych i rozwoju tych utrzymaniu wojska i wielu jeszcze innych instytucji przedsiębiorstw jest to, że orzecznictwo sądowe, nie i dziedzin. Powinien mieć znaczący udział w rozwija- tylko karne – tutaj dopowiadam – czy cywilne, a przede niu aktywności gospodarczej, bo wolny rynek sam wszystkim cywilne, a w przypadku cywilnego głównie z siebie nie da tych możliwości. Musi być bardzo celo- gospodarcze, jest zbyt odległe w czasie, żeby dać szan- wa, mądra stymulacja poprzez rozmaite fundusze, ban- sę poszkodowanym na egzekucję swoich wierzytelno- ki eksportowe itd. Jeżeli się temu wszystkiemu przypa- ści. Naczelny Sąd Administracyjny m.in. taką funkcję trzymy z bliska już, dzisiaj analizując budżet, jego wy- spełnia, broniąc obywateli, broniąc też przedsiębiorców konanie za 2004 r., to widać, że te oczekiwania, o któ- przed szczególnie dokuczliwymi decyzjami admini- rych tutaj mówię, nie zostały spełnione. Nie zostały stracji państwowej, a także samorządowej. I w tym spełnione, bo bezrobocie nie spadło w sposób, powie- obszarze nie powinno być oszczędności finansowych. działbym, zadowalający, mieszkania są praktycznie Jak wynika ze sprawozdania, tych oszczędności jest niedostępne. A to jest kolejny filar godności człowieka dużo, bo aż 23,5%, ponieważ budżet został wykonany – własne mieszkanie. Rozszerza się sfera ubóstwa. Ro- przez Naczelny Sąd Administracyjny na poziomie śnie wielkie zróżnicowanie dochodów między wąską 76,5%. Tu tych oszczędności nie powinno być. Tu po- grupą osiągającą wysokie dochody i coraz szerszym winno być dalej działanie na rzecz wypełnienia budże- gronem ludzi rzeczywiście żyjących w ubóstwie. No tu w stu procentach, żeby wzmocnić etatowo, wzmoc- bo jeżeli na 314 powiatów w 269 powiatach dochód nić też wykonawczo Naczelny Sąd Administracyjny osiągany przez ludzi jest niższy niż przed 1998 r., to i inne pochodne struktury, które powinny to, o czym pytam: Co to oznacza? To oznacza katastrofę dla ol- przed chwilą powiedziałem, w pełni wykonywać. brzymiej liczby Polaków. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Bardzo dziwi mnie zadowolenie rządu, jak również Stronnictwa Gospodarczego wykonanie budżetu za rok takie prawie że bardzo optymistyczne przesłanie preze- 2004 ocenia pozytywnie i będziemy głosować za udzie- sa Balcerowicza. Zresztą to było przesłanie, to był, jak leniem absolutorium rządu za rok 2004. Dziękuję za jest w jego zwyczaju, wykład akademicki dla studentów. uwagę. (Oklaski) To nie było wystąpienie człowieka, który odpowiada za 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 551

Poseł Gabriel Janowski połączyć się w wielki ruch na rzecz wydźwignięcia Polski z tej zapaści. Wierzę, że tego dokonamy. Zapra- politykę pieniężną, tylko profesora, który ma tu studen- szam do Ruchu Patriotycznego tych wszystkich, którzy tów, bardziej lub mniej przygotowanych czy uczęszcza- prawdziwie myślą po polsku i o Polsce. Dziękuję. jących na wykłady. Ja nie usłyszałem od tego gościa, co (Poseł Romuald Ajchler: Powiedz, że na pierwsze zrobić, żeby Polskę, jeżeli chodzi o rozwój gospodarczy, miejsce na liście.) postawić w czołówce krajów świata. Wypróbowane jego Ciebie na pewno. Znakomity poseł, dlaczego by nie. metody, kiedy był wicepremierem, to schładzanie. Prze- Również i o marszałku będę pamiętał. (Wesołość na sali) cież to jest już dzisiaj akademicki przykład nonsensu, braku wyobraźni gospodarczej i politycznej, ta polityka, którą wtedy prowadził. Dzisiaj jest to samo. Na przykład Wicemarszałek Donald Tusk: dławienie gospodarki poprzez niedostępność kredytów. Pan Balcerowicz mówi, że m.in. jedną z przyczyn, naj- Nie daj Boże, nie daj Boże. ważniejszą barierą w naszym kraju utrudniającą wzrost (Poseł Gabriel Janowski: O, widzicie, patriota.) dostępności kredytów i, szerzej, kapitału jest niestabil- (Wesołość na sali, oklaski) ność prawa oraz niezadowalający poziom jego egzekucji. Panie poseł Aldona Michalak, Sojusz Lewicy De- Jest to z pewnością jakiś element, ale nie jest to głównym mokratycznej. powodem. Głównym powodem jest to, że banki zostały przejęte przez obcy kapitał, który wcale nie jest zaintere- sowany kredytowaniem polskich przedsiębiorstw i pol- Poseł Aldona Michalak: skich inicjatyw gospodarczych. Wszystko czynią, żeby to ograniczyć do minimum. Jest oczywiście i kwestia Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! podaży pieniądza. Ta jest związana z dochodami. Proszę Lubicie niezwykłe opowieści, w których nie brakuje państwa, te dochody, które osiągają Polacy, służą li tylko magii, dobrych i złych wróżek, mrożących krew w ży- bardzo oszczędnej egzystencji. A gdzie możliwości łach przygód i zaskakujących zwrotów akcji? Na pew- oszczędzania, jakiegoś większego inwestowania? Nie ma no tak. Posłuchajcie zatem takiej właśnie niezwykłej tego. Jest to bowiem celowe dławienie rozwoju Polski i pouczającej baśni, która na dodatek nie dotyczy żad- poprzez niskie dochody, niedostępność kredytów i wie- nego zmyślonego królestwa położonego za siedmioma le jeszcze innych barier. Jeżeli tak będziecie postępować, górami, za siedmioma lasami i za siedmioma rzekami, panowie rządzący i pan, panie Balcerowicz, to Polska ale jest to historia o naszym kraju. Dawno, dawno temu, spadnie na ostatnie miejsce w Europie. A niestety choć- a dokładnie 11 listopada 1918 r., na pradawnych zie- by w sprawach mieszkalnictwa tak jest. Jesteśmy na miach polskich, po 123 latach pełnego cierpień oczeki- końcu w Europie, jeżeli chodzi o dostępność mieszkań. wania, narodziły się niezwykłe bliźnięta, którym nada- Co uczyniono? Nic nie uczyniono. Pan Balcerowicz no imiona Wolność i Wolny Rynek. Niebywała radość mówi, że polityka pieniężna i cała polityka gospodarcza, zapanowała wszędzie, gdzie dotarła wieść o owym wy- która daje niską inflację, zwiększa dostępność mieszkań darzeniu. Weselili się Polacy, wierząc, iż owe upragnio- w Polsce. Przepraszam bardzo, mamy jeden z niższych ne dzieci przyniosą im wieczne szczęście, dobrobyt poziomów inflacji i pytam: Jak jest z dostępnością miesz- i spokój. Kiedy narodziły się nasze bliźnięta, ich chrzest- kań? 1,5 mln ludzi czeka na mieszkania, z tego przy- nymi matkami zostały trzy dobre wróżki. W 1989 r. do- najmniej 500 tys. młodych ludzi. łączyli do nich ojcowie chrzestni: i tak Wolności patro- Ponieważ pan marszałek zadzwonił, więc, by koń- nować mieli Lech Wałęsa z Tadeuszem Mazowieckim czyć, powiem tak: Budżet powinien być tak formowa- oraz Bronisławem Geremkiem, zaś opiekunem Wolne- ny, by wyzwalał energię ludzi, utrzymywał w spraw- go Rynku został przede wszystkim Leszek Balcero- ności instytucje państwowe. Niestety tego nie ma. Bu- wicz, wicepremier do spraw gospodarczych i minister dżet również powinien być konstruowany w szerszej, finansów w rządzie Mazowieckiego. W 1990 r. nastą- w dłuższej perspektywie niż rocznej, przynajmniej piło rozwiązanie panującej w PRL przez lata Polskiej 3-letniej, choć rozpisany, powiedziałbym, na roczne Zjednoczonej Partii Robotniczej. Powstały nowe ugru- segmenty, w rocznych terminach, bo taki jest wymóg. powania i nowe partie – sytuacja szybko się zmieniała. Ale niestety, śledzę tutaj debaty budżetowe od wielu Jednocześnie do dzieła przystąpił Leszek Balcerowicz, lat i nigdy nie było prawdziwie przedstawionej wizji wprowadzając przygotowany i przyjęty przez Sejm w perspektywie dłuższej niż rok. Najczęściej jest 1,5 w 1989 r. program stabilizacji oraz zmian gospodar- roku, 2 lata, no, kadencja. A przecież tak nie można czych, nazwany później na jego cześć planem Balcero- czynić. Trzeba mieć wizję długookresową i do tej wizji wicza. Głównym celem owego planu było odpowiednie dostosowywać budżet i wszystkie inne działania, łącz- przygotowanie polskiej gospodarki dla potrzeb Wolne- nie z legislacyjnymi. W tej Izbie takich działań nie było, go Rynku. Przede wszystkim należało opanować to, ale mam nadzieję, że to się odmieni. czego Wolny Rynek obawiał się najbardziej – hiperin- Przemawiając w imieniu Ruchu Patriotycznego, flację. Balcerowicz wiedział, co należy czynić, by zwal- chcę wyrazić głęboką nadzieję, że ci wszyscy, którzy czyć tego potwora, który jak baśniowy smok zagrodził rzeczywiście chcą Polsce pomóc – a tacy są praktycznie drogę do szczęścia Wolnemu Rynkowi; ważne było w każdym klubie, choć to są tylko jednostki – powinni większe oprocentowanie kredytów bankowych, wpro- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 552 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Aldona Michalak na? Uważnie przeczytałam ustawę o Narodowym Ban- ku Polskim, ale takowego nie znalazłam. Proszę o po- wadzenie niższej stopy indeksacji, czyli podnoszenia danie konkretnego zapisu w ustawie. Możemy się oba- płac według danego wskaźnika. Wolny Rynek rado- wiać, iż Narodowy Bank Polski, traktując bardzo sze- wał się, widząc, jak jego senne koszmary znikają, że roko i dowolnie interpretując swoje kompetencje, czując w efekcie zmian wprowadzonych przez Leszka Balce- się ponad prawem, wkrótce może uruchomić działal- rowicza towarami, i to nie tylko polskimi, ale także ność o charakterze materialnym, na przykład zakupić zagranicznymi, zapełniają się sklepowe półki, rozwija czy uruchomić sieć stacji benzynowych w ramach pro- prywatna przedsiębiorczość, zahamowana zostaje in- mocji – świetnie się nadają do promowania wybitnych flacja i do równowagi wraca budżet państwa. Leszek znawców ekonomii i finansów. Może na przykład za- Balcerowicz znalazł się w rządzie za sprawą Tadeusza kupić sieć rzeźni, to też jest bardzo popularne w Polsce, Mazowieckiego. Także Jan Krzysztof Bielecki pozosta- i prowadzić działalność non profit, bo inaczej mu nie wił go na stanowisku. Wreszcie możemy cieszyć się wolno. Można zdusić w ten sposób inflację, a to już jest swobodą wypowiedzi, swobodą działania nie tylko nadrzędnym celem działalności Narodowego Banku w dziedzinie gospodarki, ale w każdej innej; to wszyst- Polskiego. Narodowy Bank Polski bez przerwy powta- ko zawdzięczamy Wolności i Wolnemu Rynkowi. One rza, że jego główną troską jest troska o pieniądze po- naprawdę są jak rodzeństwo. Gdyby nie Wolność, su- datników, obywateli polskich, a także cel inflacyjny. werenność, niezależność, nie mógłby zaistnieć Wolny Zapewniam państwa, że niestety z przytoczonego tutaj Rynek, nie mogłyby zostać poprawnie przeprowadzone dowodu działalności Narodowego Banku Polskiego to wszystkie wcześniej omówione reformy, nie istniałby nie wynika. Tak że proszę o udzielenie konkretnej plan Balcerowicza. W tym miejscu kończy się moja i rzeczowej odpowiedzi. Dziękuję bardzo. opowieść o Wolności i o Wolnym Rynku. Ale to nie znaczy, że to koniec baśni. Wręcz przeciwnie. Miejmy nadzieję, że ów koniec nigdy nie nadejdzie, że zawsze Wicemarszałek Donald Tusk: będziemy mogli cieszyć się w naszym kraju obecnością dwóch niezwykłych bliźniąt, które są niezbędne do Dziękuję pani poseł. normalnego rozwoju każdego kraju. Ja jako ich rówie- Pan poseł Rafał Zagórny, Platforma Obywatelska. śniczka coś o tym wiem. To nie ja, proszę Wysokiej Izby. Zacytowałam Wy- sokiej Izbie fragment obszernej pracy zatytułowanej Poseł Rafał Zagórny: „Baśń o Wolności i Wolnym Rynku” autorstwa jednej z gimnazjalistek z Grodziska Wielkopolskiego, nagro- Dziękuję, panie marszałku. dzonej I nagrodą przez Narodowy Bank Polski, przez Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Try- jury, w skład którego weszły takie autorytety finansowe buna sejmowa to nie jest miejsce do opowiadania bajek. i bankowe, jak: Grzegorz Wójtowicz, były prezes Na- Choć wiele bajek z tego miejsca słyszałem, to nadal rodowego Banku Polskiego, przewodniczący komisji uważam, że z tej trybuny powinno się mówić o konkre- oceniającej, pan Ryszard Kokoszczyński, były wicepre- tach, i dlatego postaram się mówić o faktach. Natomiast zes Narodowego Banku Polskiego, członek komisji tak na marginesie, zwracając się do pani poseł Micha- oceniającej, pan Witold Gadomski, redaktor „Gazety lak, chciałbym przypomnieć czy poinformować pań- Wyborczej”, wybitny znawca ekonomii i finansów. stwa, że w latach od 2001 do 2004 zatrudnienie w Na- (Poseł Zenon Tyma: Na kasetę nagrać i na dobranoc rodowym Banku Polskim spadło o 28% i z tego tytułu puszczać.) mamy my, Polacy, bo to przecież pieniądze, które po- Ile kosztuje opłacenie ludzi, aby złożyli swoje na- tem trafiają do budżetu – chodzi o część zysku Naro- zwiska pod tego typu twórczością. Oczekujemy, iż na- dowego Banku Polskiego – 100 mln zł oszczędności stępne przedsięwzięcie edukacyjne Narodowego Banku rocznie. To jest taki namacalny przykład, że jedni ga- Polskiego to może być konkurs na pomnik Leszka Bal- dają, a drudzy robią. To zmniejszenie zatrudnienia cerowicza, wielkiego guru polskiej ekonomii, albo kon- o 28% nie spowodowało żadnych negatywnych skut- kurs na poemat poświęcony Leszkowi Balcerowiczowi. ków w działalności banku. Wydaje mi się, że to jest też A może Narodowy Bank Polski zainstaluje magnetofon dowód na to, że to, co mówimy, to, co Platforma mówi, w siedzibie Narodowego Banku Polskiego, aby wielbi- że odchudzenie administracji w granicach 20%, a może ciele wielkiego guru mogli wyrażać swoje hołdy. Świę- nawet 30%, jest możliwe. To jest namacalny dowód, że tej pamięci, przypomnę państwu, reżyser Bareja już to to jest możliwe. pokazywał w swoich słynnych filmach. Było: „Łubu- Ale wracając do oceny tego, co się w NBP i dzięki -dubu, niech nam żyje prezes naszego klubu”. Czy NBP działo w 2004 r., chciałbym powiedzieć, że Naro- mamy powtórkę z historii w wydaniu Narodowego dowy Bank Polski, tak jak tutaj powiedziano, ma pod- Banku Polskiego? Czy powtórkę z rozrywki? Jakie to stawowy cel, to jest kontrolę inflacji, osiąganie celu upoważnienie ustawowe posiada Narodowy Bank Pol- inflacyjnego, który został założony. Dwa pozostałe cele ski do opłacania prowadzenia działalności edukacyjnej, to są działania na rzecz stabilności i rozwoju sektora na którą się powołuje w swoim sprawozdaniu na str. bankowego, co się wiąże oczywiście z bezpieczeń- 102 w punkcie 8: działalność edukacyjna i informacyj- stwem tego sektora, przede wszystkim z bezpieczeń- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 553

Poseł Rafał Zagórny dżetowe, które sięgają 45% produktu krajowego brutto, to są wszystko czynniki, które powodują, że gospodar- stwem wkładów ludzi, i zarządzanie rezerwami dewi- ka polska porusza się tak, jakby ktoś na nią nałożył zowymi. ogromny balast i wymagał szybkiego biegu. I te ele- Tak więc przeanalizujmy, jak te trzy cele były re- menty musimy brać pod uwagę. Jeżeli chodzi o drugi alizowane i czy one zostały osiągnięte, czy nie. Jeże- cel – działanie na rzecz stabilności i rozwoju sektora li chodzi o cel podstawowy, czyli osiągnięcie określo- bankowego – to musimy znowu popatrzeć na liczby. nego celu inflacyjnego, to on tak naprawdę do końca Otóż aktywa sektora finansowego w stosunku do pro- nie został osiągnięty. Inflacja była założona na pozio- duktu krajowego brutto z roku na rok rosną. W 2004 r. mie 2,5%, plus, minus 1%. W pierwszej fazie 2004 r., były one równe około 82% PKB, polskiego produktu w I kwartale, była bardzo niska, niższa niż zakładano, krajowego brutto. 82% to już jest wynik znaczący, je- wahała się między 1,6–1,7%, ale niestety w II kwar- żeli przypomnimy, że zaczynaliśmy niewiele od ponad tale dość skokowo wzrosła, a w czerwcu osiągnęła 50%. Wzrósł współczynnik wypłacalności banków. 4,4% i do końca roku wahała się w przedziale 4,4– Wzrósł on z poziomu 13,8% w 2003 r. do 15,6% w 2004 r. –4,6%. Możemy teraz zastanowić się nad tym, co było Jest to wzrost realny, konkretny, udokumentowany licz- powodem, po pierwsze, i, po drugie, jak reagował NBP, bami. Wzrosła płynność banków, tzn. zdolność do re- jak reagowała Rada Polityki Pieniężnej. Powodów było gulowania bieżących zobowiązań. Poprawiła się jakość oczywiście wiele, ale dwa były podstawowe. To był portfela czy portfeli w tych bankach, dlatego że „spa- wzrost cen żywności i wzrost cen ropy naftowej. Wzrost dły” kredyty zagrożone. Relacja kredytów zagrożonych cen żywności był spowodowany wejściem Polski do ogółem do kredytów ogółem, do całości portfela zma- Unii, otwarciem rynku. Niewiele osób się spodziewało, lała z 21,2% do 14,7% w 2004 r. Te 21,2% to było nie tylko w NBP, wystarczy popatrzeć na przewidywa- w 2003 r. W 2004 r. to jest 14,7%. I to są liczby, które nia ośrodków badawczych, tak znaczącego wzrostu cen pokazują efekty działania Narodowego Banku Polskie- żywności w Polsce. A już zupełnie nikt nie mógł się go. Z drugiej strony są oczywiście problemy, jeśli cho- spodziewać, że ropa będzie kosztować blisko 40 dola- dzi o dostęp firm do kredytów, i tego moim zdaniem rów, w sytuacji kiedy zakładano, że średniorocznie się nie rozwiąże bez ograniczenia deficytu budżetowe- w 2004 r. będzie kosztować 25 dolarów za baryłkę. Ona go i bez ograniczenia potrzeb pożyczkowych państwa. kosztowała średniorocznie 38 dolarów za baryłkę i był Poza tym – i to już jest taki kamyczek rzucony do to wzrost ponad 50-procentowy w stosunku do przewi- ogródka NBP-u, a szczerze mówiąc bardziej GINB-u, dywań, który się przełożył w oczywisty sposób na Głównego Inspektoratu Nadzoru Bankowego – pan wzrost cen paliw w Polsce o 12%. Zakładano, że wzrost prezes Balcerowicz chwalił się tym, że ten system nad- cen paliw będzie wynosił około 1%, może nieco więcej zoru jest doprecyzowywany, dopieszczany. Otóż z mo- niż 1%, a w praktyce okazało się, że on wyniósł 12%. jego punktu widzenia, z punktu widzenia człowieka, W oczywisty sposób to musiało wpłynąć na wyższą inflację w drugiej połowie roku. który prowadzi jakąś tam malutką firmę, ten system jest I co wobec tego robi Rada Polityki Pieniężnej? Otóż przeregulowany, tzn. banki mają tak ogromne ograni- Rada Polityki Pieniężnej, tak jak to się dzieje w całym czenia narzucone przez GINB, że de facto mała firma, cywilizowanym świecie, reaguje, to znaczy podnosi a już szczególnie firma, która wchodzi na rynek, prawie stopy procentowe. W miesiącach: czerwiec, lipiec, sier- nie ma możliwości rozpoczęcia działalności. I nad tym pień, rada podniosła stopy procentowe łącznie o 1,25%. się warto zastanowić, bo w połączeniu ze zmniejsze- I wydaje się z perspektywy czasu, że to było posunięcie niem potrzeb pożyczkowych państwa dopiero zmiany właściwe, dlatego że, z jednej strony, inflacja wróciła – nie mówię zmiany, które miałyby zmniejszyć bezpie- w tym roku do oczekiwanego poziomu, takiego który czeństwo, bo nie o to chodzi – zmiany, które miałyby nas satysfakcjonuje, a z drugiej strony, nie został zdu- urealnić nadzór bankowy i spowodować, że ten nadzór szony wzrost gospodarczy. Ten wzrost gospodarczy będzie bardziej dostosowany do życia i do sytuacji go- mamy, ale, powiedzmy sobie szczerze, w dużej mierze spodarczej podmiotów w Polsce, przyniosłyby efekty. uzyskiwany on jest dzięki eksportowi. To znaczy, że I w końcu ostatnia kwestia – zarządzanie rezerwami rada wybrała ścieżkę właściwą, zareagowała i, z jed- dewizowymi. Rezerwy dewizowe w ujęciu dolarowym nej strony, oddziaływanie to przyniosło wymierne wzrosły, w ujęciu euro minimalnie zmalały; zmalały efekty, i to nawet szybciej, niż się można było spodzie- o 0,1 mld euro, natomiast w ujęciu dolarowym wzrosły wać, a z drugiej strony, wzrost gospodarczy został o 2,6 mld dolarów. To było oczywiście spowodowane utrzymany. To są fakty. różnicami kursów, zmianami kursów wzajemnych, do- Na marginesie, powiem kilka zdań na temat stanu lar bardzo słabł w stosunku do euro. Prawdą jest jed- finansów publicznych. Oczywiście nie będę odnosił się nak, że te rezerwy w wyrażeniu dolarowym wzrosły do budżetu, bo to nie o to chodzi, to zrobił mój poprzed- również dlatego, że NBP osiągnął dochód z inwesto- nik w imieniu Platformy pan poseł Chlebowski. Nato- wania tych rezerw. Tutaj też nie ma takich wymiernych, miast nie sposób nie wspomnieć o tym, że NBP działa namacalnych powodów, żeby Narodowy Bank Polski w sytuacji podwyższonego ryzyka, dlatego że zarówno móc za coś skrytykować. I z tych wszystkich liczb, któ- deficyt budżetu państwa, jak i, a może przede wszyst- re przytoczyłem, moim zdaniem wynika jasno, że przez kim, zadłużenie naszego kraju i ogromne wydatki bu- pryzmat działań Narodowego Banku Polskiego 2004 r. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 554 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Rafał Zagórny 2007, bo myślę, że po wyborach we wrześniu br. znajdę się w Wysokiej Izbie i wtedy będą cytował panu posłowi należy ocenić pozytywnie i należy zachęcić może już nie Jasińskiemu i panu posłowi Chlebowskiemu to, co mó- tych, ale przyszłych ministrów do tego, by spróbowali wili przez ostatnie 4 lata. Bo pamiętam, a jestem posłem, ograniczać zatrudnienie w swoich urzędach i w całej ad- który pracuje już nad 12. budżetem, trzy kadencje w Sej- ministracji w Polsce, może nie o 28%, ale zacznijmy od mie, że nigdy nie zdarzyło się, żeby opozycja chwaliła 10 czy 15% i to już przyniesie wymierne efekty w skali budżet. To jest prawo opozycji. Oczywiście należy to naszego kraju. Dziękuję bardzo. zrobić w sposób konstruktywny, bo w przeciwnym razie rola tych państwa byłaby nieco inna niż ta, jaką sobie sami chyba wybrali. I nie zdarzyło się jeszcze, żebym nie Wicemarszałek Donald Tusk: usłyszał tego, że zgłasza się wniosek o odrzucenie budże- tu, projektu budżetu w pierwszym czytaniu albo o nie- Dziękuję. udzielenie absolutorium. Zawsze taki wniosek w ciągu Pan poseł Romuald Ajchler. tych ostatnich 12 lat był zgłaszany i przypuszczam, że będzie zgłoszony również w przyszłym wydaniu, w przy- szłej kadencji, gdyż obecna koalicja, a wszystko na to Poseł Romuald Ajchler: wskazuje, stanie się w konsekwencji opozycją i nie wie- rzę, żeby było inaczej, chyba że – co różnić nas będzie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie! od obecnych państwa – znajdziemy elementy, które będą Zwracam się zarówno do rządu, do Najwyższej Izby godne poparcia, i wówczas ten budżet będziemy popie- Kontroli, jak też do prezesa Narodowego Banku Pol- rać. Ale ja wracam jeszcze do historii, bo pamiętam kon- skiego. Otóż pan poseł Wojtalik z Socjaldemokracji strukcję pierwszego budżetu i debatę na tej sali wówczas, Polskiej przedstawił stosunek mojej partii do wykona- kiedy poprzedni rząd w wykonaniu AWS i Unii Wolno- nia budżetu od stycznia do 31 grudnia 2004 r. I właści- ści zostawił nam swoisty prezent, że zastanawialiśmy się, wie nic tutaj dodać więcej nie potrzeba. Powiedział czy renciści i emeryci otrzymają na czas emerytury, czy o głównych założeniach i o tym, w jaki sposób budżet nie, z czego trzeba zrezygnować, komu trzeba ująć, bo został wykonany. Dodam tylko, bo uważam, że warto: pamiętam konstrukcję ustaw okołobudżetowych. Ja pra- budżet został wykonany i zaplanowany w sposób per- cowałem w tamtym czasie w Komisji Finansów Publicz- fekcyjny, a wykonanie jego jest jeszcze z dużym zapa- nych i w głowę się zachodziło, aby pogodzić te wszystkie sem, w dobrym tego słowa znaczeniu. Innymi słowy, interesy. gratuluję w związku z tym pani minister, a wówczas Ale, Wysoka Izbo, jak ja oceniam podejście do bu- chyba jeszcze – nie chcę się pomylić – pani dyrektor, dżetu? Otóż ja, a sądzę, że również większość pań a także z uwagi na dzisiejsze pani święto, święto imie- i panów posłów, wówczas, kiedy mam przycisnąć „za”, ninowe. Gratuluję pani. I właściwie ta ocena Wysokiej „przeciw” czy wstrzymać się od głosu, zadaję sobie Izby odnośnie do wykonania budżetu, zaplanowania pytanie, czy propozycja, która została przedstawiona budżetu na rok 2004 – i tak jest w 2005 r., dzisiaj już w budżecie, pozwala na wykonanie podstawowych tak można o tym powiedzieć bez dopuszczenia do funkcji państwa wobec społeczeństwa. Ja wiem, że nie większego błędu – to przede wszystkim pani praca i tak zawsze na wszystko wystarcza środków, ale w zakresie to ocenia znakomita większość Izby. podstawowym to obowiązek i konieczność państwa. Przysłuchiwałem się jednak tej debacie z dużym za- Zastanawiam się, zadaję sobie również pytanie, czy ciekawieniem. Otóż pan poseł Chlebowski i pan poseł zapisy w budżecie i konstrukcja budżetowa pozwalają Jasiński natychmiast, po wystąpieniu na tej sali, tra- na to, aby państwo mogło się rozwijać, aby gospodarka fili do jednego ze środków masowego przekazu, myślę mogła w państwie się rozwijać, bo od tego właściwie o TVP, gdzie odbyła się dyskusja na temat tego, co dzi- wszystko się zaczyna. W tamtym czasie mieliśmy takie siaj dzieje się w Wysokiej Izbie. Oczywiście nie dziwię założenia do budżetu przy tym, jak poprzednicy pozo- się panu posłowi Jasińskiemu ani posłowi Chlebowskie- stawili nam zerowy wzrost PKB, że zrobimy 2%, 3% mu, dlatego że nie mają oni argumentów na to, żeby co- i 5%. Gdyby dzisiaj to wszystko po kolei przeanalizo- kolwiek, jeśli chodzi o budżet, skrytykować. Pewnie, że wać, to doszlibyśmy do wniosku, że wszystko zostało zawsze coś się znajdzie. Jest takie przysłowie: jeżeli chce zrealizowane jeszcze grubo, grubo więcej. Pewnie, że się psa uderzyć, to kij się znajdzie. I można szukać, jeśli można powiedzieć, iż czegoś tam nie zrobiono. Ja za nie w budżecie państwa, to u prezesa Narodowego Ban- chwilę również o tym powiem dwa słowa. ku Polskiego, jeśli nie u prezesa banku, to można rów- Trzeba przy tym być już na tyle nieobiektywnym, nież skrytykować Najwyższą Izbę Kontroli. Ale życzę żeby nie dostrzec tego, co stało się w ostatnich latach panu Chlebowskiemu i panu Jasińskiemu, aby w taki w gospodarce, nie dostrzec tego, że staliśmy się człon- sposób mieli przygotowany budżet na rok 2006 i 2007. kiem Unii Europejskiej, że do rolnictwa, a w tym spra- Dlaczego? Dlatego, że ten budżet na rok 2006 to pani wach jestem kompetentny, trafiła ogromna masa pie- minister zdąży im jeszcze przygotować i jestem o tym niędzy. Pewnie, że można powiedzieć, iż coś tam po- głęboko przekonany, że będzie on zrobiony w sposób drożało, bo paliwo podrożało, tylko nikt nie zadaje profesjonalny, dokładny, dobrze, z uwzględnieniem moż- sobie pytania, czy gdybyśmy nie byli członkiem Unii liwości finansowych państwa. Ale mam obawę o ten rok Europejskiej, nie byłoby takich zmian na przykład 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 555

Poseł Romuald Ajchler dzisiaj na temat wykonania budżetu za 2004 r. i o dzia- łalności NBP. I słusznie, że te dwa tematy będziemy w środkach finansowych, czy tego typu produkty by oceniać wspólnie. Będzie również nieodzowne, aby nie podrożały. mówiąc o sprawozdaniu za rok 2004, odnieść to do lat (Poseł Gabriela Masłowska: A gdzie i za ile w tym poprzednich. Tylko taka ocena może dać prawdziwy roku sprzedadzą zboże?) obraz przebytej drogi, obecnego stanu i skutków. Wszyst- Pani poseł, o ile dobrze pamiętam, jak pani poseł kie rzetelne oceny sprowadzają się do jednego: że nie była na mównicy, to ja słuchałem tego wszystkiego widać zapowiadanych efektów, a wizja przyszłości dla i słyszałem tylko to, że zależy pani na tym, aby w Pol- Polski jest coraz bardziej zaciemniona. Nie wszystkie sce utrzymać złotówkę, a nie wprowadzić euro. dochody w budżecie mają realne wartości, są wręcz (Poseł Gabriela Masłowska: Bo pan źle słuchał albo zakłamane. pan nic z tego nie zrozumiał.) Dzisiaj wiemy, że zapowiadana świetlana przyszłość Z wyjątkiem totalnej krytyki to wynikało z pani dla Polski okazała się płonna. Nie nastąpiło zmniejsze- dyskusji. Nie odnosiłem się do pani i jeśli pani pozwo- nie dystansu do wysoko rozwiniętych krajów, podobnie li, to wyrażę swoją opinię, a żyjemy w państwie demo- jak i Europy do Stanów Zjednoczonych, co potwierdzi- kratycznym i trudno, żeby pokrzykiwać i kogoś po- ła ocena realizacji Strategii Lizbońskiej. uczać. Ja tego nie mam w zwyczaju robić. Mówiąc o dzisiejszym stanie i realiach polskiej go- (Poseł Gabriela Masłowska: Poucza pan, poucza.) spodarki, co ma swoje odbicie w rosnącej biedzie i to- Kilka słów, panie ministrze – kieruję to do ministra talnym bałaganie organizacyjnym i finansowym, chcę finansów – o sprawach, które moim zdaniem są bardzo powiedzieć, że nie dotyczy to samego ministerstwa istotne, a nie zostały załatwione, oczywiście w tej ka- i finansów. Chodzi o przedsiębiorstwa tam na dole. Żeby dencji. To przede wszystkim brak ustawy o paliwie nie być gołosłownym, należy powiedzieć o wielu decy- rolniczym i nie dlatego, że chciałoby się, aby rolnicy zjach, które do tego doprowadziły. Przede wszystkim mieli tańsze paliwo, tylko dlatego, że de facto paliwo świadome unikanie rzetelnych ocen i prawdy o celach rolnicze funkcjonuje w Polsce, bo nie jest tajemnicą na oraz skutkach i ewentualnych efektach podejmowanych tej sali, a szczególnie w sejmowej komisji rolnictwa, że przedsięwzięć. Zmieniające się rządy tworzyły atmosfe- w 80% do napędu silników wysokoprężnych jest wy- rę nadziei i koloryzowania faktów. Ba, nie dopuszczano korzystywany olej opałowy. Wszyscy o tym wiemy, zdrowych głosów krytyki, a konstruktywne pomysły państwo również wiecie. Pytam więc, dlaczego tego nie uznawane były jako wrogie – a szkoda. załatwiono, a to funkcjonuje w wielu, wielu krajach Cały okres przygotowania do akcesji z Unią Euro- Unii Europejskiej. pejską to ślepa droga w stronę obietnic, a samo wejście Brak ustawy o biopaliwie. Panie ministrze, dzisiaj było w praktyce wepchnięciem Polski, ogromną propa- baryłka ropy kosztuje 60 dolarów, za chwilę 100 dola- gandą i za wielkie środki finansowe. Wątpliwości eli- rów, a nam ciągle się nie opłaca wprowadzić i robić minowano zapewnieniami: wejdziemy, to będziemy to dolewów na przykład z oleju rzepakowego czy zago- zmieniać. Dzisiaj wiemy, jaka jest siła Polski. Kilkana- spodarować 2–4 mln ton zboża. Przecież to jest nasz ście lat temu należeliśmy do liczących się producentów surowiec. Rolnictwo samo by to w formie paliwa zu- w wielu gospodarczych kierunkach, może bylibyśmy żyło – myślę tutaj o biopaliwie. Trzeba dokonać rachun- i w Szkocji wśród najmocniejszych, nie mieliśmy 20% ku ciągnionego, a nie zawsze mówić ministrowi rolnic- bezrobocia i tysięcy bezdomnych. W wielu dziedzinach twa, że nie ma pieniędzy. W tym przypadku o to mam wyprzedzaliśmy wysoko rozwinięte kraje, a dziś mamy pretensje do resortu rolnictwa. swoje miejsce wśród krajów zamykających peleton ta- Panie Marszałku! Nie chcę nadużywać pana cier- kich jak Albania, Rumunia, Bułgaria, nie mówiąc o Afry- pliwości. Zapisałem się do pytań i w związku z powyż- ce czy Azji. szym dalszą część tego wystąpienia będę kontynuował, Wysoka Izbo! Kończymy czteroletni okres wbrew pytając, a na tę chwilę chcę stwierdzić, że Socjaldemo- różnym opiniom ciężko przepracowany przez Sejm. kracja Polska będzie głosowała za przyjęciem sprawoz- Nikt nie zmieni faktów: w historii polskiego parlamen- dania i udzieleniem absolutorium. Dziękuję bardzo. taryzmu Sejm ten zapisany zostanie jako najbardziej pracowity mimo medialnej eskalacji, degradowania posłów i przedstawicieli władzy. Obecny Sejm jako Wicemarszałek Donald Tusk: pierwszy podjął i zapoczątkował zdecydowaną walkę ze zdradziecką prywatyzacją, korupcją i zaczął rozli- Dziękuję, panie pośle. czać tak zwanych ludzi trzymających władzę. Pan poseł Stanisław Dulias. Niezależnie od działań zasługujących na krytykę nie wolno odebrać temu Sejmowi uchwalenia wielu ustaw, które wstrzymały procesy likwidacji, wynisz- Poseł Stanisław Dulias: czania polskiej gospodarki, w czym szczególną rolę odegrał na pewnym etapie pan prezes Balcerowicz. Dziękuję. Wielka rola pana prezesa polega głównie na schładza- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! niu polskiej gospodarki poprzez słynne odsetki nisz- Panowie Ministrowie! Panowie Prezesi! Debatujemy czące wiele przedsiębiorstw i uczciwych polskich oby- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 556 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Stanisław Dulias rzy doprowadzili do tragicznej sytuacji w dziedzinie zabezpieczenia emerytalnego. wateli, którzy mimo upływu tylu lat nie mogą przywró- Przez 4 lata ZUS nie złożył żadnego sprawozdania. cić normalności w swoich przedsiębiorstwach, w swo- Winnym zależy na tym, by grać na czas. Boją się po- ich domach. kazywania prawdy, a prawda w tym względzie jest bo- Wysoka Izbo! Bez wnikliwej oceny i rozliczenia się lesna i musiałoby się to zakończyć jednym z najwięk- z działań prywatyzacyjnych NFI, FOZZ, różnych agen- szych w historii procesów o marnotrawstwo budżeto- cji, bez oceny oraz urealnienia dyrektyw unijnych cze- wych pieniędzy. Sprawcą tego jest ZUS, który co roku ka nas utrata polskiej tożsamości. Minęły kolejne czte- marnotrawi miliardowe środki bez żadnej odpowie- ry lata rządów nadziei i wiary narodu polskiego, wiary dzialności. Poddanie oceny ZUS pod debatę sejmową w lepsze, a rzeczywistość to wzrost bezrobocia i biedy, ujawniłoby prawdę, że od 1997 r. do dzisiaj dopłata rosnące zadłużenie wewnętrzne i zewnętrzne, dalsza budżetowa wzrosła z 5,9 mld zł do ok. 30 mld zł i bę- likwidacja gospodarki, również produkcji rolnej. Nawet dzie rosła dalej. Z tych niewyobrażalnie dużych środ- po uwzględnieniu dopłat bezpośrednich, nie wypłaca- ków – a to grozi zachwianiem polskimi emeryturami jąc ich za pierwszy rok, a obecnie przesuwając je o je- i rentami – bardzo duża część to środki niszczone przez den sezon produkcyjny, rolnictwo polskie straciło naj- cały system biurokratyczny i intrygi centrali ZUS. Pol- więcej. Tworzy się atmosferę niezgody, skłócenia mia- ski podatnik będzie to czuł, niezależnie od sposobu sta ze wsią, oczywiście głównie ze strony mediów. naprawy, rozliczenia czy refundacji. Dziwić się można Odległość od wysoko rozwiniętych krajów rośnie. tylko, czym podyktowana jest tak zdeterminowana W takim zakłamaniu, w atmosferze ślepo realizo- obrona ZUS przez ministerstwo polityki społecznej wanych wytycznych unijnych prognoza dla Polaków oraz brakowi zainteresowania tym kolosalnym zagro- musi być coraz gorsza. Rządy nie były zainteresowane żeniem przez służby czuwające nad porządkiem. Dzię- szukaniem optymalnych rozwiązań dla Polaków, ale kuję bardzo. wykonywaniem poleceń niewidzialnej ręki. Ta niewi- dzialna ręka to realizatorzy specjalnych poruczeń fi- nansjery światowej i kapitału zagranicznego. Niektórzy Wicemarszałek Donald Tusk: obecnie, podczas dzisiejszej debaty, są. Dlatego też każda próba przywołania polskich rzą- Dziękuję. dów do oceny czy analiz skutków działań była tłumio- Pani posłanka Beger, sprostowanie. na. Dokonanie pełnej oceny dzisiejszego stanu, drogi i skutków podejmowanych działań to główne przesłanie dla nowego Sejmu i rządu. Poseł Renata Beger: Wysoka Izbo! Amerykanie nie podpisali Protokołu z Kioto, mimo że to było z ich inicjatywy, z prostej Panie Marszałku! Korzystając z regulaminowego przyczyny, bo mogłoby to zniszczyć amerykańską go- uprawnienia, poprosiłam pana marszałka o udzielenie spodarkę czy chociaż jej zaszkodzić. A co robią nasze mi głosu celem wyjaśnienia wypowiedzi źle zrozumia- rządy? Ignorują wszystkie inicjatywy urealniania dzia- nej przez pana marszałka Tomasza Nałęcza. łań, nie analizując skutków. W przedstawionym stanowisku Klubu Parlamentar- W imieniu Polskiej Racji Stanu i posłów innych klu- nego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w sposób, bów, wnioskodawców projektów uchwał, wielokrotnie uważam, wysoce uargumentowany, poinformowałam, domagałem się wprowadzenia pod debatę między in- że, po pierwsze: Z tytułu zawyżenia stóp procentowych nymi projektu uchwały o zobowiązaniu rządu do przed- w Polsce od 4% do 6%, w porównaniu do przeciętnych stawienia raportu o stanie polskiej gospodarki z chwilą stóp procentowych ukształtowanych na międzynarodo- wejścia Polski do Unii Europejskiej. Nie doczekaliśmy wym rynku finansowym, w tym także na giełdzie się tego. w Londynie, międzynarodowy kapitał spekulacyjny Wysoka Izbo! Minął rok od chwili złożenia tego wytransferował co najmniej 3,6 mld zł nieuzasadnio- projektu uchwały. Pomimo moich apeli i pism do mar- nych korzyści. Strata ta powstała na skutek działania szałka Sejmu nie został on przedłożony Wysokiej Izbie prawdopodobnie zawinionego przez prezesa Narodo- do drugiego czytania. Bez sporządzenia rzetelnego ra- wego Banku Polskiego, a niewykluczone, że było to portu dalej społeczeństwo i funkcyjne osoby żyć będą działanie w porozumieniu i zmowie z agentami wpły- w niewiedzy, w zakłamaniu. W końcu uwierzą w tę wu międzynarodowego kapitału spekulacyjnego. nieprawdę. W zakłamaniu rozwiązywać będą proble- Po drugie: W swej wypowiedzi zawarłam istotną my. Jest to tym trudniejsze, że niepolskie media utrwa- tezę, iż Narodowy Bank Polski nadzoruje operacje lają to zakłamanie. otwartego rynku, a nie prowadzi operacji otwartego Zaraz skończę. rynku, co kompletnie wyjaśnia ekspertyza Biura Stu- Drugi projekt uchwały, który nie znalazł zrozumie- diów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, wykonana na za- nia, to zobowiązanie rządu i centrali ZUS do złożenia mówienie przewodniczącego Klubu Parlamentarnego sprawozdania przed Sejmem. Świadome tłumienie ta- Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej pana marszałka kiej uchwały leży w interesie rządu i decydentów, któ- Andrzeja Leppera. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 557

Poseł Renata Beger tej sali, w Sejmie. Mam na myśli nowelizację ustawy o zamówieniach publicznych. Przecież obecnie dzieje Podzielam wniosek pana marszałka Tomasza Nałę- się tak, że przetargi na inwestycje drogowe są rozstrzy- cza, że każdy poseł w tej Izbie powinien wiedzieć, co gane w czerwcu, w lipcu i jeszcze później. Trudno więc mówi, i dlatego odsyłam pana marszałka Nałęcza do się spodziewać, żeby inwestycja drogowa rozpoczęta treści przytoczonej ekspertyzy. w październiku czy listopadzie została w terminie Po trzecie: Zarzut, iż bez należytej podstawy prawnej skończona i by w związku z tym zostały wydane środ- pan prezes Leszek Balcerowicz rozporządził zyskiem ki finansowe. Narodowego Banku Polskiego, należnym budżetowi Konieczna jest zmiana legislacyjna, po to, żeby te państwa, wypłacając oprocentowanie obligacji bankom trwające miesiącami odwołania, przetargi, targi o te komercyjnym, wydaje się dość oczywisty, a sformuło- przetargi po prostu skrócić zdecydowanie. wanie użyte przeze mnie: o charakterze prawdopodob- Drugi problem, który wynika z tego, to również nie, należy do formy grzecznościowej, stosowanej, fakt, że kaucje, które są wpłacane czy mają być wpła- w której celuje Samoobrona, i nie jest w żadnym wypad- cane, dla polskich firm po prostu są za duże. Zdarza się ku próbą chowania się za insynuacje i pomówienia, tak tak – mam przykłady na swoim terenie, w woj. warmiń- charakterystyczne dla osób reprezentujących skompro- sko-mazurskim – że przetarg na budowę drogi wygry- mitowane elity SdPl. wa firma zagraniczna, bo ją było stać na wpłacenie Wyjaśniam, panie marszałku, iż pan marszałek To- kaucji i trzymanie tych pieniędzy nieczynnych, że tak masz Nałęcz nadużył regulaminu, poddając w wątpli- powiem, niepracujących, natomiast polskie małe firmy, wość treść i formę wypowiedzi dokonanej w imieniu które mogły to zadanie wykonywać, niestety w przed- Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej biegach odpadły. Potem, jako podwykonawcy, ale już Polskiej i w jego czasie regulaminowym. Z tych powo- za inne pieniądze, owszem, niektórzy pracują. Jednak dów kieruję przeciwko panu marszałkowi Tomaszowi niektórzy splajtowali, bo nie mają, co robić. Nałęczowi wniosek do Komisji Etyki Poselskiej. Wytworzyła się taka sytuacja: z jednej strony są Podzielam natomiast pogląd pana marszałka Nałę- pieniądze, są plany, jesteśmy już teraz po uchwaleniu cza, że trzeba wiedzieć, co się mówi. Z tego względu ustawy, która pozwala nam wywłaszczać w szybszym dedykuję panu marszałkowi Tomaszowi Nałęczowi tempie i przejmować tereny pod budowę dróg i auto- przypomnienie sobie regulaminu Sejmu oraz zapozna- strad, ale niestety jeszcze kwestie formalno-prawne nie się z przytoczoną przeze mnie ekspertyzą. blokują rozwój inwestycji, chociażby drogowych. I tu Panie i Panowie Posłowie! Przepraszam za absor- bym nie winił ministerstwa finansów za to, tylko trze- bowanie państwa uwagi tym przydługim, aczkolwiek ba się nad tym poważnie zastanowić i w przyszłej ka- koniecznym, wywodem. Dziękuję bardzo. dencji Wysoka Izba i nowy rząd na pewno tym się po- winny zająć. Następny problem do są inwestycje wieloletnie, Wicemarszałek Donald Tusk: przeciągane, przy tym bardzo drogie, bo tego dotyczył też jeden z zarzutów. Uderzmy się w pierś jako posło- Dziękuję. wie, ja to widzę bardzo mocno w Komisji Finansów Pan poseł Jan Antochowski. Publicznych, jak to jest. Jak podsumowujemy wykona- nie budżetu za dany rok, to krytykujemy, że inwestycje trwają długo. U mnie, w woj. warmińsko-mazurskim, Poseł Jan Antochowski: szpital MSWiA rozbudowywany i modernizowany był 22 lata. W ubiegłym roku, dzięki temu, że udało się Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! wygospodarować w budżecie 11 mln zł, zakończona Debatujemy nad wykonaniem budżetu roku 2004 i jest została inwestycja i dzisiaj w tym szpitalu jest jedno to już nasza ostatnia debata nad budżetem w tej kaden- z lepszych centrów onkologii w Polsce. Ale to jest jeden cji. Generalnie trzeba uznać – zresztą to w wypowie- przypadek, po 22 latach. I wróćmy do sprawy posie- dziach moich przedmówców było zaznaczone – że wy- dzeń Komisji Finansów Publicznych, układamy wtedy konanie budżetu uznano za dobre. Ja też myślę, że budżety na następne lata, tak przynajmniej było, a dzi- faktycznie tak jest. siaj krytykujemy, że inwestycje trwają długo. Ale któ- Zostały zbudowane podstawy pod dalszy rozwój ry z posłów zrezygnuje z wprowadzenia do budżetu naszego kraju. Myślę, że z każdym rokiem powinno być popieranej przez siebie inwestycji i pieniędzy na tę in- lepiej. Taką mam nadzieję. Myślę, że nasi obywatele westycję? Dopóki nie będzie obiektywnej oceny, usta- Rzeczypospolitej też tak myślą. lenia priorytetów co i kiedy ma być zrobione, potem Były tu jednak poruszane sprawy – krytyka rządu sztywno wyegzekwowane, tak długo będziemy trwonić – z którymi chciałbym delikatnie popolemizować i nie pieniądze w ten sposób, bo budowane inwestycje po 20 zgodzić się. Po pierwsze, wykorzystanie środków na i więcej latach to jest nic innego, tylko topienie pienię- inwestycje drogowe. Myślę, że nie można obarczać mi- dzy budżetowych, pieniędzy podatników. nistra finansów za to, że na przykład istniejące środki Trzecia sprawa, o której przed chwilą mówił mój finansowe nie są wykorzystane w czasie i terminie, przedmówca, to jest to, że rolnicy najwięcej tracą po a myślę, że trzeba szukać rozwiązań również i tutaj, na reformie czy po wejściu Polski do Unii Europejskiej. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 558 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Jan Antochowski ogólniej mówiąc, będzie wyglądała realizacja Narodo- wego Planu Rozwoju na lata 200–2013? Czy jest realna Nie zgadzam się absolutnie z tym twierdzeniem, bo to możliwość, że te pieniądze, które były wcześniej prze- jest używanie skrótów myślowych, wpajanie, wmawia- widywane, na które polskie społeczeństwo, polscy nie rolnikom. W ten sposób to rzeczywiście możemy przedsiębiorcy, polscy rolnicy liczyli, w latach 2007– rolników wpędzić w kompleksy. Oni opuszczą ręce –2013 trafią do Polski? Dziękuję bardzo. i powiedzą: nawet jak nam dają te pieniądze, to i tak ich nie weźmiemy. Jest natomiast coś innego, z czym nie można się zgodzić, że nie wszystkie programy, które są Wicemarszałek Donald Tusk: w tej chwili zapisane czy to w planie rozwoju obszarów wiejskich, czy sektorowym programie operacyjnym, są Pytania? Ograniczam czas zadawania pytań do realizowane czy na bieżąco realizowane. Jest jeszcze 2 minut dla posła i będę bardzo kategorycznie egze- przy tym wiele biurokracji, bo są wypełniane, składane kwował dyscyplinę czasową. wnioski i do szczebla wojewódzkiego idzie wszystko Pani poseł Renata Rochnowska. dobrze, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rol- nictwa je zatwierdza, są komitety sterujące, wszystko idzie dobrze, natomiast gdy dochodzimy do szczebla Poseł Renata Rochnowska: centralnego, tu niestety zaczynają się schody. Już nie mówię o przepływie pieniędzy, bo to jest druga rzecz, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! która wynika z tego, ale sprawa podjęcia decyzji, kto Budżet 2004 r. nastawiony był głównie na ograniczenie w końcu zakwalifikował się do tego, czy innego pro- deficytu budżetowego, który wyniósł 41 mld 400 mln gramu, to jest problem, to trwa czasami miesiącami zł, to jest 4,7 PKB, oraz zmniejszenie długu publiczne- i spowalnia przebudowę, mam na myśli to wszystko, co go – osiągnął on poziom 50,2 PKB. Nastawiony był się dzieje wokół rolnictwa, m.in. przemysłu rolno spo- również na obniżanie inflacji. Dlaczego realizacja bu- żywczego. I to jest na pewno problem, który trzeba dżetu nie przełożyła się na taki rozwój gospodarczy, rozwiązać. który w sposób odczuwalny ograniczyłby bezrobocie, Ten problem dotyczy również małej i średniej przed- które powoduje, iż 60% społeczeństwa żyje poniżej siębiorczości. Mamy bardzo dobrą ustawę o swobodzie minimum socjalnego, a 14% poniżej minimum egzy- działalności gospodarczej, mamy ustawę o wspieraniu stencji? inwestycji. Niestety, ostatnią ustawę o wspieraniu du- Czy wykorzystana została dobra koniunktura go- żych inwestycji opozycja odrzuciła, nie uchwaliliśmy jej spodarcza w sensie makroekonomicznym? Czy budżet w tym Sejmie, być może w piątej kadencji ta ustawa 2004 r. możemy nazwać budżetem wykorzystanych zostanie uchwalona. I chwała, nam, posłom, również szans? i rządowi, że udało nam to się zrobić. Ale z kolei znowu, Kolejne pytanie: Czy w opinii pana ministra w za- jak się weźmie wnioski, które wypływają od małych dowalający sposób wykorzystano dostępne instrumen- i średnich przedsiębiorców, trafiają do ministerstwa albo ty prawne i kontrolne, aby zlikwidować tzw. szarą stre- trafiają do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, fę i w sposób naturalny zwiększyć dochody budżetu to zaczyna się korek. Proszę sprawdzić, jak jest w tej państwa, które mogłyby zostać przeznaczone na zwięk- chwili. Jest znowu opóźnienie i nie wiadomo, czy po 15 lipca będziemy wiedzieli, które wnioski zostały po- szenie wydatków socjalnych, w świetle wysokiego bez- zytywnie załatwione, chociaż one już wcześniej w wo- robocia, i chociaż w części ograniczyć wzrost ubóstwa jewództwach, przez marszałków, przez komitety steru- i rozwarstwienia społecznego? Czy realizacja budżetu jące całą procedurę przeszły i zostały pozytywnie zała- państwa w 2004 r. zapewniła pełne wykorzystanie twione. Szuka się później błędów, takich dosłownie, jak środków przedakcesyjnych, jak również akcesyjnych brak przecinka, kropki, nie daje się szans poprawienia, po 1 maja 2004 r. przez przedsiębiorstwa, gospodarstwa tego, szuka się jakichś innych formalnych wybiegów, rolne oraz jednostki samorządu terytorialnego? Wiemy, żeby te wnioski zostały odrzucone. Ja rozumiem, że ich iż 56,8 gmin zamknęło rok 2004 deficytem. Zwiększy- jest bardzo dużo, że przedsiębiorcy chcą z tego skorzy- ła się kwota deficytu przypadająca na 1 gminę pokry- stać, że to napływa falowo, że w każdej edycji jest tego wanego najczęściej pożyczkami i kredytami. bardzo, bardzo dużo, ale musi być sposób na to, żeby tę Kolejne pytanie: Czym motywuje się przedtermi- stronę biurokratyczną przełamać, żeby nie było proble- nową spłatę długu zagranicznego, tzw. paryskiego? mu z uruchamianiem środków i pomocy dla małej i śred- Czy sporządzono w tym zakresie rachunek ekonomicz- niej przedsiębiorczości, bo to jest klucz do dalszego roz- ny i jaki był jego wynik? woju i postępu gospodarczego. I jeszcze jedno krótkie pytanie do przedstawiciela Na zakończenie chciałbym tylko zapytać pana mi- Narodowego Banku Polskiego. Do sierpnia 2004 r. nistra – myślę, że w swoim wystąpieniu zechce się do NBP utrzymywał stopy procentowe na niezmienionym tego odnieść – jak w obecnej sytuacji, po tym, co się poziomie. Np. stopa lombardowa – 6,75, referencyjna stało w Unii Europejskiej, kiedy nastąpił konflikt czy – 5,25. Są to stopy za wysokie... rozbieżność interesów poszczególnych państw, tak naj- Czy pan pozwoli, panie marszałku? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 559

Wicemarszałek Donald Tusk: o pana osobisty stosunek do limitu 5% inwestycji zagra- nicznych OFE i czy zgadza się pan z nami, iż w skład tego Pani poseł, tak jak zapowiedziałem, proszę zakoń- limitu powinny wchodzić akcje spółek zagranicznych no- czyć zadanie pytania, nie będziemy przedłużać. towanych na warszawskiej giełdzie. Dziękuję.

Poseł Renata Rochnowska: Wicemarszałek Donald Tusk:

...hamujące wzrost gospodarczy, utrudniające i podwa- Dziękuję. żające rozwijanie działalności gospodarczej przez przed- Pani poseł Halina Szustak. siębiorstwa, szczególnie sektor małych i średnich firm. Nie ma pani poseł. Pan prezes stwierdził, iż brak zainteresowania kredy- Pan poseł Zenon Tyma. tami wyniknął głównie z poprawy ich sytuacji finan- sowej. Poseł Zenon Tyma:

Wicemarszałek Donald Tusk: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do przedstawiciela Narodowego Banku Polskiego. Działa- Dziękuję, pani poseł. jące w naszym kraju banki z przewagą kapitału zagra- nicznego powinny zostać poddane większej presji przez Narodowy Bank Polski po to, aby w większym niż do- Poseł Renata Rochnowska: tychczas stopniu podejmowały ryzyko kredytowania małych i średnich polskich firm. W związku z tym pra- Śmiem twierdzić... gnę zapytać, czy byłaby dobra wola, aby uruchomić przy Narodowym Banku Polskim specjalną infolinię, za pośrednictwem której zbierane byłyby skargi na Wicemarszałek Donald Tusk: działalność funkcjonujących w naszym kraju banków zagranicznych oraz funduszy venture capital. A warto Dziękuję, pani poseł. przypomnieć, że fundusze te pasą się wręcz na pol- Pani poseł, wyłączone są mikrofony, proszę prze- skim rynku kapitałowym, przejmują większościowe strzegać czasu. Dzisiaj zapowiada się kolejne posiedze- udziały w naszych firmach, a następnie sprzedają je za- nie do drugiej, trzeciej w nocy. Właśnie przez brak granicznym inwestorom branżowym. Niektóre z tych dyscypliny czasowej. funduszy zostały założone przy wsparciu własnych rzą- Pani poseł Gabriela Masłowska. dów i z tego powodu prawdziwe cele ich działalności mogą być odmienne od faktycznie deklarowanych. Pra- gnę przypomnieć, że np. w Japonii istnieje specjalna Poseł Gabriela Masłowska: agencja do spraw usług finansowych, która zbiera skar- gi od małych i średnich firm na działalność banków Dziękuję. komercyjnych. Klub Ligi Polskich Rodzin proponuje Mam pytanie do pana ministra finansów – niepod- innowacje, tzn. na przykład utworzenie tej infolinii, ważalnego autorytetu w ekonomii. Jest rzeczą jasną, że gdzie klienci banków komercyjnych zgłaszaliby swoje podstawą zdrowej gospodarki jest wolność gospodarcza wnioski i skargi. Dziękuję bardzo. i konkurencja, ale skoro w świecie toczy się bezwzględ- na walka ekonomiczna o nowe rynki zbytu, o przejęcie firm itd., to zrezygnowanie z wielu form promocji eks- Wicemarszałek Donald Tusk: portu jest kapitulanctwem. Polityka proeksportowa może być też znakomitym pomysłem na poprawę stanu Dziękuję. budżetu. Co pan jako minister uczynił w czasie pana Pani poseł Zofia Krasicka-Domka. pracy na stanowisku ministra finansów, aby wprowa- Nie widzę. dzić takie instrumenty, które by spowodowały zwięk- Pani poseł Elżbieta Ratajczak. szenie skłonności do eksportu? Nie ma. Następne pytanie do pana prezesa Narodowego Pan poseł Stanisław Szyszkowski. Banku Polskiego. W dobie globalizacji i zdominowania sektora bankowego w Polsce przez kapitał zagraniczny należy w celu zwiększenia skuteczności polityki pie- Poseł Stanisław Szyszkowski: niężnej NBP w większym niż dotychczas stopniu sto- sować instrumenty bezpośrednie. Jakie to mogą być Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do instrumenty i co pan sądzi na przykład o koncepcji mo- prezesa Narodowego Banku Polskiego. W bankach cen- nobanku, którą w 1997 r. pana poprzedniczka na fotelu tralnych decyzje o zmianie stóp procentowych podej- szefa NBP zastosowała. Chcę pana również zapytać mowane są kolegialnie lub jednoosobowo. Obiektywnie 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 560 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Stanisław Szyszkowski go. Pytanie: Na jaką kwotę szacuje rząd w ten sposób ukryć dług publiczny w najbliższych latach? Jakie będą należy przyznać, że ten pierwszy sposób podejmowania skutki dla państwa z tytułu wysokiego i niekontrolo- decyzji występuje częściej, aczkolwiek z tym drugim wanego zadłużenia samorządów? Dziękuję bardzo. również mamy do czynienia. Na łamach jednego z ostat- nich numerów miesięcznika „Bank i Kredyt” Andrzej Wojtyna z Rady Polityki Pieniężnej zauważył, iż w jed- Wicemarszałek Donald Tusk: nym z zagranicznych opracowań badawczych wykaza- no, że w gronie 88 badanych banków centralnych de- Dziękuję. cyzje o poziomie stóp procentowych jednoosobowo Pan poseł Leszek Murzyn. podejmowane są w 9 bankach, a kolegialnie w 79. Jakie są wedle pańskiej opinii zalety i wady jednoosobowego i kolegialnego podejmowania decyzji o poziomie stóp Poseł Leszek Murzyn: procentowych banku centralnego? A po drugie, czy mógłby pan powiedzieć, w których bankach central- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. nych decyzje o poziomie podejmowane są obecnie jed- Pierwsze do ministra finansów. Proszę mi powiedzieć, noosobowo? Dziękuję. jaką kwotę pieniężną budżet państwa przeznaczy czy przeznaczył w tym roku na dopłaty bezpośrednie dla rol- ników? Pytam dlatego, bo rządzący i niektóre media mó- Wicemarszałek Donald Tusk: wią, że dopłaty pochodzą z budżetu Unii Europejskiej. Drugie pytanie kieruję do prezesa Narodowego Dziękuję. Banku Polskiego. W wydanej w 2000 r. książce poświę- Pani poseł Ewa Sowińska. conej problemowi niezależności banku centralnego (Głos z sali: Nie ma.) Robert Huterski przytacza wyniki badań empirycznych Pani poseł Halina Murias. dotyczących związku między poziomem niezależności banku centralnego a tempem rozwoju gospodarczego danego kraju. Pisze on m.in., cytuję: Cukerman i inni Poseł Halina Murias: stwierdzają, że wzrost gospodarczy nie jest powiązany z niezależnością banku centralnego w krajach uprze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! mysłowionych. Uzyskują one natomiast pewną korela- Istotnym elementem polityki kursowej jest oddziały- cję do krajów rozwijających się, jednakże tylko przy wanie na poziom kursu polskiego złotego za pomocą zastosowaniu wskaźnika rotacji prezesa banku central- polityki stóp procentowych banku centralnego. Stopy nego jako wyznacznika niezależności banku centralne- procentowe są bowiem jedną ze zmiennych makroeko- go. Można więc powiedzieć, że przy zastosowaniu nomicznych wywierających choćby pośredni wpływ na pozostałych miar niezależności banku centralnego rów- poziom kursu. W związku z tym zapytuję, czy pana nież w krajach wschodzących nie ma związku między zdaniem elementem polityki kursowej mogłoby być poziomem owej niezależności a tempem wzrostu pro- również dokonywanie zmian w poziomie rezerw obo- dukcji krajowego brutto. Pytam pana prezesa Narodo- wiązkowych od depozytów walutowych? Czy znane są wego Banku Polskiego, czy w związku z tym podzieli panu badania prezentujące wpływ decyzji o zmianie pan pogląd, że niezależność banku centralnego nie jest poziomu rezerw obowiązkowych od tego typu depozy- warunkiem prawidłowego prowadzenia polityki pie- tów na poziom kursu walutowego? Jeżeli tak, to proszę niężnej przez bank centralny? Dziękuję. w sposób syntetyczny powiedzieć nam o wynikach tych badań, a jeżeli nie, to czy mógłby pan sam takie badania przeprowadzić? Wicemarszałek Donald Tusk: I druga kwestia. Panie ministrze, padło tutaj dzisiaj wiele różnych wskaźników, na ile niektóre z nich są nie Dziękuję. do końca prawdziwe, to pan minister finansów dosko- Pan poseł Lech Kuropatwiński. nale wie. Moim zdaniem jest tutaj wiele sztucznych pociągnięć, o niektórych z nich zresztą mówili posło- wie różnych klubów. Najlepszym przykładem na to, że Poseł Lech Kuropatwiński: tak jest, jest fakt, że na jednym z poprzednich posie- dzeń Sejmu większość sejmowa przy poparciu rządu Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! przegłosowała poprawkę do ustawy o finansach pu- Z przykrością trzeba stwierdzić, że Izba jest prawie pu- blicznych o tym, że kredyty i inne zadłużenia samorzą- sta. Premier i prezes NBP podczas wizji telewizyjnej dów na realizację projektów i zadań współfinansowa- pochwalili się publicznie i po wizji opuścili obrady w tak nych ze środków Unii Europejskiej nie będą zaliczane ważnej debacie, jak rozliczenie budżetu i absolutorium do długu samorządów, a tym samym do długu publicz- dla rządu, a o to zadbał marszałek Sejmu, aby ta debata nego, a więc jest to sztuczne obniżanie długu publicz- odbyła się bez zainteresowania posłów, a także aby uwa- nego. Dużo dzisiaj mówiono na temat długu publiczne- gi krytyczne nie były poddane krytyce społecznej. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 561

Poseł Lech Kuropatwiński ...Chciałbym, aby pan podał do wiadomości, ile środ- ków z prywatyzacji, jaki był udział środków z prywa- Panie Ministrze! Proszę o konkretne odpowiedzi na tyzacji w tworzeniu budżetu państwa w latach 1997– moje pytania. Pierwsze: Jaka jest faktyczna rezerwa –2001 i w latach 2001–2005? Chodzi mi o porównanie rewaluacyjna i dewizowa? Jaki jest faktyczny dług za- tych okresów kadencyjnych. Tak się składa, że kończy- graniczny i publiczny? Ile jest sprzedanych obligacji my tę kadencję, chciałbym, żeby pan odpowiedział na i za jaką kwotę trzeba je wykupić w 2010 r., 2020 r., takie pytanie. Dziękuję bardzo. 2050 r., i kto je wykupił – nasze banki, zagraniczne, a ile jest w posiadaniu obywateli? Panie ministrze, jaka jest wartość majątku państwa na koniec 2004 r.? Jeżeli Wicemarszałek Donald Tusk: na niektóre pytania pan nie odpowie, to proszę o odpo- wiedź na piśmie. Dziękuję. Panie Ministrze! Pan premier chwalił się, że obniży Pan poseł Stanisław Dulias. bezrobocie, które osiągnie na koniec roku 17,5%. Za- pytuję, jak to się liczy, że 16% we wrześniu 2001 r. wynosiło 2,3 mln bezrobotnych, dziś 17,5% to 3 mln Poseł Stanisław Dulias: bezrobotnych. Skąd takie wyliczenia matematyczne? Panie Ministrze! Chciałbym zapytać, jeżeli jest tak Dziękuję, panie marszałku. dobrze, mamy wzrost gospodarczy, niską inflację, to Pytanie do pana prezesa NBP: Jakie działania czy dlaczego jest tak źle? Dziś, jak podaje GUS, 20% żyje inicjatywy prorozwojowe, myślę o gospodarce, zostały w ubóstwie, tj. 7 mln, 30% żyje poniżej minimum so- podjęte przez Narodowy Bank Polski czy Radę Polity- cjalnego, tj. 10 mln, dodając 2 mln ludności wiejskiej ki Pieniężnej w okresie ostatnich lat? Chodzi o takie i popegeerowskiej, która żyje coraz gorzej, ponieważ decyzje, które dały pozytywne efekty. Chodzi mi o ja- ceny z dnia na dzień spadają, zarówno zboża jak i żyw- kąś ocenę globalną. Jakie to miało przełożenie oczywi- ca, brak miejsc pracy. Emeryci i renciści nie mają na lekarstwa, służba zdrowia katastrofalnie zadłużona. Na ście na sytuację społeczną? jednego ucznia czy studenta mniej środków w samo- W 1998 r., jeszcze w okresie, kiedy to pan Balcero- rządach i w budżecie państwa. wicz był ministrem finansów, zaczęła się tworzyć ta nie Proszę powiedzieć, czy dyrektywy Unii Europej- do przyjęcia dziura budżetowa sięgająca blisko 40% skiej tak nakazują przeliczać bezrobocie, że ono się dochodu. Co było faktyczną przyczyną tego zjawiska powiększa, a matematycznie się obniża, czy zastoso- i czy jest możliwe zarządzać krajem, gdzie brakuje, tak wano inne symulacje liczenia bezrobocia? Dziękuję. jak dzisiaj oficjalnie, ¼ dochodów na pokrycie… zna- czy o ¼ większych, planowanych dochodów? I przy tym pytanie do pana ministra: Czy jest szansa, jeżeli Wicemarszałek Donald Tusk: tak, to kiedy, na likwidację tej ogromnej dziury budże- towej? Panie ministrze, jak należy sobie wytłumaczyć Dziękuję. ten mechanizm, gdzie brakuje prawie 30% środków Pan poseł Romuald Ajchler. w dochodach na pokrycie wydatków? Czy jest szansa na zrealizowanie takich wydatków, czyli budżetów? Kto i z czego sfinansuje brakujące 50 mld? Poseł Romuald Ajchler: Panie Ministrze! Wśród rozliczeń Zakładu Ubez- pieczeń Społecznych jest wiele niewiadomych. Prosił- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż nie mam w zwy- bym o odpowiedź, jaka jest wielkość kredytów zacią- czaju nikogo pouczać, a szczególnie nie czynię tego gniętych przez ZUS i na jaką ich część wyraził zgodę w stosunku do posłów. Myślę, że to, co powiem pani minister finansów? Jeżeli nie jest wymagana zgoda, to poseł Beger odbierze i tego wysłucha. Tak więc nie kto nadzoruje lub kontroluje wydatki ZUS-u? Pytanie pouczam pani poseł Beger, proszę tak tego nie zrozu- moje zmierza do przerwania procederu szantaży i bez- mieć, ale jeśli mam jakąkolwiek wiedzę … (Głos z sali: Pytania miały być.) sensownych, bardzo kosztownych działań. Tym zajmu- …na temat tego, czy ktoś dokonał przestępstwa, czy nie, je się ZUS, np. zainteresowani otrzymują zawiadomie- to zgłaszam to do odpowiednich instytucji. W przeciw- nia w kwestii wyjaśnienia 1, 2, 5 groszy sprzed pięciu nym wypadku, publicznie domniemując, można kogoś lat. Nie mówię o kosztach, przeliczyłem to są kolosalne skrzywdzić. Nie mam interesu bronić pana prezesa Bal- koszty. cerowicza, ale nawet jeśli chodzi o jego osobę... Panie Ministrze! Wiele polskich przedsiębiorstw ma (Poseł Marian Curyło: Co pan mówi za kogoś.) zadłużenia wobec państwa, już kończę, szczególnie bez ...jest to nieprzyzwoite. szans, jeśli chodzi o prowadzenie działalności, restryk- Mam pytanie do pana ministra. Panie ministrze, na cje ZUS-u są nie do pokonania. Jaka jest obecnie wiel- pewno ma pan wiedzę na ten temat... kość zadłużeń i jak rząd chce ten problem rozwiązać? (Poseł Marian Curyło: Niech pan mówi za siebie.) Dziękuję bardzo. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 562 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Wicemarszałek Donald Tusk: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy udzielić ab- solutorium dla rządu za wykonanie budżetu za rok 2004 Dziękuję. i przyjąć sprawozdanie finansów publicznych do wia- Pani poseł Maria Nowak. domości. Czy prawdą jest, panie prezesie Narodowego Banku Polskiego, że dług zagraniczny w 1989 r. wyno- sił 48 mld dolarów, a dziś wzrósł do 107 mld dolarów? Poseł Maria Nowak: Długu wewnętrznego nie było, teraz wynosi 432 mld zł. Sprzedano 70% majątku narodowego, 80% polskie- Dziękuję. go sektora bankowego z wkładami polskich obywateli Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do na 140 mld zł. 41 mld dolarów rezerw dewizowych ministra finansów i ministra gospodarki. Otóż w 2004 r. przetrzymywane jest w zachodnich bankach na 1–3%, zobowiązania publicznoprawne spółek produkcyjnych a rząd bierze kredyty na 10–15%. 90 ton polskiego zło- górnictwa węgla kamiennego wynosiły 6773 mln zł ta jest w skarbcach w Anglii, a mamy nowoczesny skar- i płatności zostały nawet zrealizowane w ponad 100%, biec w Augustowie, który stoi pusty. Bezrobocie wzro- bo łącznie na kwotę 6807 mln zł. Na realizację progra- sło do 20%, następuje dalsze schładzanie gospodarki. mu reformy górnictwa węgla kamiennego zaplanowano Panie Prezesie Narodowego Banku Polskiego! We- w 2004 r. 1268 mln zł, z czego wykorzystano tylko 89% dług pana planu, czyja gospodarka ma się rozwijać budżetu, po zmianach, czyli 1134 mln zł. Łatwo więc – polska czy zagraniczna? I jak długo pan jeszcze za- obliczyć, że nadwyżka, która w 2004 r. zasiliła sferę mierza schładzać polską gospodarkę? I do jakich kwot finansów publicznych, wynosi 5673,5 mln zł. I, panie zamierza pan zadłużać Polskę, jeśli chodzi o te zadłu- ministrze, jak to się ma do powszechnie panującej opi- żenia bankowe? I jeszcze mam pytanie: Jakie są średnie nii, że polskie górnictwo jest deficytowe i wymaga cią- wynagrodzenia w sektorze Narodowego Banku Pol- głych dotacji? W sierpniu 2004 r. w Banku Światowym skiego, najwyższe i najniższe? Dziękuję bardzo. rząd polski zaciągnął pożyczkę z przeznaczeniem na likwidację kopalń, która w ogóle nie została wykorzy- Wicemarszałek Donald Tusk: stana. Proszę podać, po co było zaciągać tę pożyczkę przy tak dobrej koniunkturze na węgiel? Jakie są kosz- Zapisali się jeszcze panowie posłowie Bachalski, ty zaciągnięcia tej pożyczki? Ile ta decyzja będzie nas Curyło i Woda. kosztować? Czy nie czas zrewidować założenia progra- Zamykam listę pytających. mu restrukturyzacji górnictwa i zaprzestać działań li- Proszę bardzo, pan poseł Jacek Bachalski. kwidacji kopalń i ograniczania zatrudnienia? Już obec- nie dyrektorzy kopalń zgłaszają potrzeby kadrowe, zwłaszcza dotycz to pracowników dołowych. Które ze Poseł Dariusz Jacek Bachalski: spółek węgłowych zapłaciły dywidendy i ile te dywi- dendy w ubiegłym roku wynosiły? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie zabierałbym I jeszcze krótkie pytanie odnośnie do hutnictwa. Na głosu, gdyby nie sprowokowała mnie posłanka pani restrukturyzację hutnictwa żelaza i stali przeznaczono Aldona Michalak. W związku z tym mam dwa pytania w 2004 r. 24 mln zł. Niecała ta kwota została wykorzy- do ministra finansów oraz do pana prezesa Narodowe- stana, a np. likwidowana Huta „Jedność” przeżywała go Banku Polskiego. bardzo duże trudności z wypłatami dla pracowników Zanim zadam te pytania, chciałbym powiedzieć po- pracujących przy likwidacji. Sama kilkakrotnie rozma- słowi Kuropatwińskiemu – jeśli dobrze pamiętam na- wiałam z ministrem, aby przekazał środki likwidato- zwisko – żeby się tak nie stresował nieobecnością re- rowi. Czemu to służyło? Pracownicy przez miesiące nie prezentacji NBP, bo panowie z NBP cały czas nas słu- dostawali pieniędzy, zaogniała się sytuacja społeczna. chali. Można słuchać wystąpień, nie tylko będąc na tej Czemu to służyło, skoro widać, że środki jeszcze zo- sali; można być na zewnątrz i również świetnie wie- stały? Dziękuję. dzieć, co się dzieje. Ale przechodzę do pytań. Chciałbym zapytać, panie ministrze, czy mógłby pan odpowiedzieć posłance Mi- Wicemarszałek Donald Tusk: chalak, czy w ogóle warto szkolić Polaków w zakresie wiedzy o gospodarce wolnorynkowej. Czy jesteśmy Dziękuję. takim narodem, który już rozumie wszystkie mechani- Pan poseł Zygmunt Wrzodak. zmy rządzące, najogólniej mówiąc, naszym życiem Nie ma pana posła. w zakresie gospodarki? Czy warto promować gospo- Pan poseł Tadeusz Szukała. darkę wolnorynkową, czy może dalej promować gospo- darkę socjalistyczną, o której wszyscy wiemy, że jed- nak się nie sprawdziła? Poseł Tadeusz Szukała: I pytanie do prezesa NBP. Panie prezesie, czy jest szansa na znalezienie chociażby drobnych kwot na Dziękuję, panie marszałku. przeszkolenie kandydatów na posłów w zakresie wie- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 563

Poseł Dariusz Jacek Bachalski Wicemarszałek Donald Tusk: dzy o gospodarce wolnorynkowej, wiedzy, która decy- Dziękuję, panie pośle. duje o tym, jak później funkcjonują przedsiębiorstwa (Poseł Marian Curyło: …i wielu nieudaczników, w gospodarce otwartej i jak konkurują ze sobą? Czy którzy zasiadają w tej Izbie.) jest szansa na przeszkolenie również nas samych, po- Pan poseł Wiesław Woda. słów? Bo mam poczucie, że tej wiedzy nam wszystkim brakuje. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Wiesław Woda:

Wicemarszałek Donald Tusk: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Chciałbym zapytać pana ministra, czy w perspektywie Dziękuję, panie pośle. następnych lat przewiduje pan jakieś ograniczenia Pan poseł Marian Curyło. kosztów obsługi długu publicznego. Te koszty są zna- czące dla budżetu. Drugie pytanie: Jakie działania przewiduje pan Poseł Marian Curyło: w sprawie ograniczenia akcyzy na paliwa? Pytam o to dlatego, że ogromny wzrost cen paliw na świecie, wy- Zacny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzielna soka stała akcyza – oczywiście również koszty dystry- Drużyno Premiera Belki! Pani Aldona Michalak w bar- bucji, mam tu na myśli monopolistów – sprawia, że te dzo piękny sposób, satyryczno-literacki, odzwiercie- kwoty są znaczące, rosną i obciąża to konsumentów. dliła obecną sytuację w Polsce. Ja będę to inaczej Pan ma ustawowe prawo do stosowania zmiennej staw- przedstawiał. W dzieciństwie czytałem taką wspaniałą ki podatku akcyzowego od paliw. Dlaczego jej pan nie bajkę „Baśń o królu Dardanielu”, ona najcelniej od- wykorzystuje? zwierciedla sytuację, w jakiej się znajdujemy. I trzecie pytanie: Jaki wpływ na sytuację budżetu (Poseł Romuald Ajchler: Z Biblii coś tam jeszcze ma sprowadzanie samochodów używanych z importu? przytocz.) Jest zapowiedź Unii Europejskiej, że są to nieprawidło- Pozdrowiłem pana, pan nie zauważył. (Wesołość we działania ze strony władz polskich i może się zda- na sali) rzyć, że trzeba będzie importerom tych samochodów Panie ministrze, czy pan się zastanowił, jakie będą potrzebne środki, a może jakie należy wyznaczyć środ- zwrócić nadmierny podatek pobrany w związku z im- ki na zabezpieczenie naszego kraju przed atakami ter- portem. Dziękuję. (Oklaski) rorystycznymi? Bo sprawcą tych ataków może być pan Marek Belka. Pan Marek Belka był rezydentem w Ira- ku i w chwili wygłaszania swojego exposé więcej cza- Wicemarszałek Donald Tusk: su – tematycznie – przeznaczył Irakowi niż gospodarce polskiej. Ja także go pozdrowiłem, tylko w języku arab- Dziękuję. skim. Powiedziałem mu wtedy, żeby opuścił tę salę, bę- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- dzie mniej kłopotu z nim i on będzie miał mniej kłopo- pana. tów. Tak go pozdrowiłem, jak pana przed chwilą, tylko Głos zabierze prezes Narodowego Banku Polskiego pan nie uważał. Zresztą pan może jest zmęczony. pan prof. Leszek Balcerowicz. Panie ministrze, jeszcze pytanie do pana: Czy próbo- Proszę bardzo, panie prezesie. wał pan wygospodarować fundusz, który pozwoliłby likwidować w Polsce bezdomność? Bo jak pan zauwa- żył, wszyscy tutaj – ja też – jesteśmy wykształceni przez Prezes Narodowego Banku Polskiego socjalistyczne państwo. To ono wybudowało uczelnie, Leszek Balcerowicz: stworzyło fundamenty i jesteśmy – pan znowu nie słu- cha, jak zadaję panu pytanie – zobowiązani zadbać... Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie jestem w sta- nie odnieść się do wszystkich wypowiedzi, a nawet gdy- bym był, to nie zrobiłbym tego; odniosę się tylko do Wicemarszałek Donald Tusk: niektórych. Na część pytań, do których się nie odniosę, udzielimy odpowiedzi na piśmie. Już nie będzie miał okazji, panie pośle. Zacznę od wystąpienia przedstawicielki Samoobro- ny. (Oklaski) (Poseł Marian Curyło: Brawo!) Poseł Marian Curyło: Otóż byłoby ono śmieszne, gdyby nie było odraża- jące. Mówię o tym tylko dlatego i tylko dlatego do tego ...zadbać o tę część Polaków, która została oszukana się odnoszę, żeby był ślad w protokole, w stenogramie przez wcześniejszą ekipę, przez nieudacznika Mazo- sejmowym. Państwo prześcigacie się w łamaniu kolej- wieckiego, przez politycznego głupca... nych granic przyzwoitości i absurdu. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 564 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Narodowego Banku Polskiego wana w błoto. A wartość czego miała uznawać? So- Leszek Balcerowicz cjalizmu? Czy miała patrzeć na ostatnie 15 lat nasze- go kraju tak, jak patrzy Łukaszenka na nasz kraj? To Jedna z tez, która była tutaj wypowiedziana pośred- miała powtarzać? Tak, jak wy to robicie? (Oklaski) nio, ale jasno, brzmiała: jeżeli w jakimś kraju, w tym Jest to kolejne przekroczenie granic przyzwoitości. wypadku w Polsce, oficjalne stopy procentowe banku Przy czym dla porządku chcę dodać, że jury, które centralnego są wyższe niż w eurolandzie, to kryje się podjęło tę decyzję, składało się z dwóch przedstawi- za tym podejrzana działalność, iż w związku z tym cieli Narodowego Banku Polskiego – i życzyłbym operuje się tu kapitałem, który nazywany jest w języku państwu takiej wiedzy – a oprócz tego byli przedsta- PRL kapitałem, o zgrozo, spekulacyjnym. wiciele Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczy- (Poseł Marian Curyło: A gdzie się pan uczył?) cieli, „Gazety Szkolnej” i „Gazety Wyborczej”. Pod- stawa prawna, dzięki której możemy prowadzić taką działalność jest niekwestionowana przez prawników. Wicemarszałek Donald Tusk: Na marginesie tylko dodam, wiąże się to trochę z wy- powiedzią pana posła, iż jesteśmy gotowi w nadgodzi- Panie pośle, jeśli nie uspokoi się pan, to skorzystam nach i bezpłatnie udzielać konsultacji chętnym spośród z możliwości regulaminowych i wykluczę pana z po- kandydatów na posłów. (Oklaski) siedzenia Sejmu. Pani posłanka Masłowska z Ligi Polskich Rodzin (Poseł Marian Curyło: Naprawdę zrobi to pan mar- pytała o rolę kapitału zagranicznego w bankach. Żeby szałek?) na to spojrzeć, trzeba wiedzieć, jaka sytuacja była w Pol- Tak. sce w 1989 r. Nie byliśmy Hiszpanią, która miała po- przednie kilkadziesiąt lat własnego rozwoju kapitalizmu czy gospodarki rynkowej, a w związku z tym miała wła- Prezes Narodowego Banku Polskiego sny kapitał; my tego nie mieliśmy. Mieliśmy do wyboru Leszek Balcerowicz: jedną z dwóch dróg. Albo drogę, którą obrały wszystkie bez wyjątku kraje Europy Środkowowschodniej, tzn. nie Szanowni państwo, na świecie jest sporo krajów, odkładały reform w systemie bankowym, po pewnym w których oficjalne stopy procentowe są wyższe niż czasie zmieniały formę własności, po to by niektórzy w eurolandzie, na przykład w Nowej Zelandii, kraju, politycy nie mogli grzebać w bankach, bo są państwowe. który skądinąd ma gospodarkę bardziej stabilną niż Z tego zresztą wynika wściekłość wobec prywatyzacji, że nasza, stopy procentowe banku centralnego wynoszą odcina polityków od możliwości ingerowania w przedsię- 6,75%, w Australi – 5,5%, w Wielkiej Brytanii – 4,75%, biorstwo. Na tym to polega; jest to bolesne odcinanie czyli blisko naszych. Tam nikomu by nie przyszło do pewnych części ciała od pewnych miejsc. Otóż wszystkie głowy, żeby występować z tego typu tezami, z jaką kraje, startując z takiej pozycji, jaką miała Polska, a tak- dzisiaj wystąpiła w imieniu klubu, jak rozumiem, po- że Czechy i Słowacja, i Węgry, miały te dwie drogi. Jed- słanka Samoobrony. Bo tam się wie, co to znaczy kom- na droga to nieodkładanie reform. Ale ponieważ na po- promitacja, a wy nie wiecie. (Oklaski) Na tym polega czątku nie było rodzimego kapitału – bo skąd miał się patologia, że wy nie wiecie, że się kompromitujecie. wziąć, został zniszczony przez te poprzednie kilkadzie- Po drugie, wyssana z palca jest teza o rzekomym siąt lat – jest oczywiste, że w ramach otwartych przetar- łamaniu prawa przy dokonywaniu operacji wolnego gów większe możliwości miały instytucje międzynaro- rynku. Są tutaj wyraźne podstawy prawne, zresztą po- dowe. W ten sposób we wszystkich krajach Europy lityka monetarna polega na tym, że dokonuje się ope- Środkowowschodniej mamy rzeczywiście silny, domi- racji wolnego rynku, inaczej by tego nie było, nie by- nujący udział międzynarodowych banków w systemie łoby polityki monetarnej. bankowym. Chcę powiedzieć, że nic w tej wypowiedzi nie jest Ale jaka była ta druga droga, proszę państwa, gdy- w stanie wyprowadzić mnie z równowagi. Dlaczego? by odkładać? To droga rosyjska albo chińska, tzn. trwa- Bo dzięki wieloletniej pracy w służbie państwa dosze- ła dominacja banków państwowych w całej bankowo- dłem do wniosku, że na życie polityczne trzeba patrzeć ści. Z czym się to wiąże? To jest doświadczenie, a nie od czasu do czasu okiem przyrodnika. żaden teoretyczny wymysł. Wiąże się to się z groma- (Głos z sali: Entomolog.) dzeniem rosnących złych długów, dlatego że zarządza- W przyrodzie są różne okazy, i w polityce też. Za- nie ryzykiem jest gorsze, przeciętnie rzecz biorąc, uważyłem, że z przedstawicielką Samoobrony starała się a także większa jest podatność banków państwowych ścigać przedstawicielka SLD pani Aldona Michalak, na naciski polityczne. Mając do wyboru jedną albo dru- próbując wdeptywać w błoto opracowanie młodej, zdol- gą drogę i startując w konkretnych początkowych wa- nej osoby, zresztą z małego miasteczka. Do tej pory runkach, Polska, podobnie jak wszystkie inne kraje smutną normą było to, że niektórzy posłowie wdeptywa- Europy Środkowowschodniej, wybrała drogę pierwszą, li w błoto lub usiłowali obrzucać błotem swoje koleżan- a nie drogę rosyjską. ki i kolegów. Teraz mamy do czynienia z innym, jeszcze Pani posłanka pytała mnie także o opinię w sprawie bardziej jaskrawym przejawem nieprzyzwoitości. Oto monobanku. Jeżeli przez monobank rozumiemy to, co młoda osoba, która wygrała konkurs, tylko dlatego, że istniało w Polsce do 1989 r., czyli jedna strukturę, któ- uznała wartość wolnego rynku, jest publicznie wdepty- ra była podporządkowana organom kierowania naka- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 565

Prezes Narodowego Banku Polskiego jednoosobowo. Jest taki przypadek, bank Nowej Zelan- Leszek Balcerowicz dii, który zresztą uchodzi za jeden z pionierskich. Pan poseł Murzyn z LPR, jeśli dobrze zrozumiałem, zowego gospodarką i jednocześnie sama nie kierowała pytał o relację między stopami procentowymi i kursem się rachunkiem ekonomicznym, to za taką koncepcją walutowym. Nie ma jednoznacznej, jednostronnej rela- nie może się opowiedzieć nikt, kto nie uznaje socjali- cji. Nie jest tak, że jak stopy się zmieniają, to kurs walu- zmu za ustrój, który warto kontynuować. Nie znam towy się zmienia, z tego prostego powodu, że na kurs innej definicji monobanku. walutowy oddziałuje naraz wiele różnych czynników. Pytanie pana posła Tymy dotyczyło, jak rozumiem, Często nie jesteśmy w stanie przewidzieć nawet rodzaju tego, w jaki sposób może się powiększać ilość kredytu czynników, nie mówiąc już o ich sile. Jeżeli ktoś rzeczy- trafiającego do małych i średnich przedsiębiorstw. Przy- wiście potrafiłby przepowiedzieć kurs walutowy, to był- pomnę, że kredyt udzielany jest przez banki na podsta- by miliarderem, bo po prostu dzięki temu tyle by wygry- wie oszczędności składanych przez ludzi i w związku wał. A więc jeżeli ktoś potrafi to zrobić, to niech się z tym musi być zwracany, choć może do tego trudno się wylegitymuje majątkiem; będzie to dowód empiryczny, niektórym przyzwyczaić, z odsetkami. (Oklaski) że potrafi. Kurs przynajmniej na krótką metę jest w za- (Poseł Tadeusz Szukała: Wszystko nieprawda.) sadzie nieprzewidywalny ze względu na liczbę sił, które No, widzicie państwo, nie musi być zwracany… oddziałują. Rynki finansowe, jak starałem się przekazać (Poseł Renata Beger: Przecież nikt tego nie powie- w swoim wystąpieniu, odznaczają się przypływami dział.) i odpływami nastrojów; patrzą na to, jak sytuacja finan- Ale w tym systemie, który budujemy od 1989 r., sów danego państwa może się zmieniać. Część uczest- kredyt musi być zwracany, bo inaczej ludzie tracą ników tych rynków gra jednak na krótką metę, 2–3 mie- oszczędności. Bo kredyt bierze się z oszczędności. siące. Jeżeli po 2 czy 3 miesiącach ukształtuje się prze- W związku z tym powstaje pytanie o ryzyko kredytowe konanie, że narasta niebezpieczeństwo, to zwykle rynki dla banku, które jest jednocześnie ryzykiem dla rodzin. reagują w sposób nieoczekiwany. A więc nie należy igrać Banki kierują się oceną ryzyka kredytowego. Ryzyko z ogniem. A nie igra się z ogniem, jeżeli dba się o finan- to jest zwiększane wówczas, jeżeli istnieje duża nie- se własnego państwa. Jest to szczególnie ważne, jeżeli pewność, że kredyt raz udzielony nie będzie zwracany, chce się zachować stabilność innych bardzo ważnych bo np. bardzo długo trwa dochodzenie należności od wielkości gospodarczych. kredytobiorcy, bo są słabe zabezpieczenia lub aparat Jeśli też dobrze zrozumiałem, druga uwaga dotyczy- wymiaru sprawiedliwości słabo działa. A więc najważ- ła kwestii, czy można elastycznie operować stopą rezerw niejsze w polskiej sytuacji posunięcie na rzecz zwięk- obowiązkowych od wkładów w dewizach, po to by szenia dostępności kredytu to zwiększenie efektywno- wpływać na kurs. Nie ma takiej praktyki. Nie jest ona rozpowszechniona, a biorąc pod uwagę wielość i potęgę ści działania wymiaru sprawiedliwości, jeśli chodzi tych czynników, jakie na kurs wpływają, można wątpić, o system finansowy, bo to zredukuje nam marże na czy to byłaby praktyka skuteczna. ryzyko, kredyt przez to staje się tańszy. Druga rzecz to Wreszcie pan, nie wiem, czy to ostatnie czy jedno oczywiście utrzymanie niskiej inflacji. Bo jak jest wy- z ostatnich pytań, pan poseł Murzyn przytoczył opinię, soka inflacja, stopy są jeszcze wyższe, zwłaszcza stopy z której by miało wynikać, że badania empiryczne doty- długoterminowe, które są szczególnie ważne dla przed- czące krajów już rozwiniętych nie stwierdziły, że istnie- siębiorstw, a rosną one tym bardziej, im większa jest je zależność między niezależnością banku centralnego niepewność związana z wysoką inflacją. A więc drugie a wzrostem. Tak może być z prostego powodu – tam zasadnicze posunięcie na rzecz większej dostępności wszystkie banki są niezależne. Żeby statystycznie usta- kredytu to polityka pieniężna, która dba o to i pielęgnu- lić związek, musi być zmienność czynnika. Musiałyby je niską inflację. być w tej grupie banki zależne i niezależne, żeby móc Natomiast co do różnych sposobów zgłaszania swo- powiedzieć, ale skoro wszystkie banki są niezależne, to ich opinii o bankach, w wolnym kraju jest możliwość nie da się ustalić wpływu niezależności na wzrost. Na- samoorganizowania się. W żadnej mierze Narodowy tomiast w grupie krajów mniej rozwiniętych wyniki Bank Polski nie może tutaj odgrywać roli instytucji mogą być różne, bo przecież jest wiele różnych sił, które organizującej społeczeństwo obywatelskie; takie moż- wpływają na rozwój, jest typ prawa własności, jest sto- liwości mają inni. pień ochrony praw własności, który się wiąże z tym, jak Pytanie pana posła Szyszkowskiego dotyczyło tego, duże mamy ryzyko polityczne, że nagle ograniczone zo- jakie ciała podejmują decyzje w sprawie polityki mo- staną prawa własności i ludzie nie będą chcieli inwesto- netarnej. Rzeczywiście jest tak, jak pan poseł powie- wać. Tak że z tej całej masy czynników trudno wyizolo- dział, że w zdecydowanej większości przypadków de- wać jeden, a ponadto jest jeszcze jedna sprawa. Sprawą cyzje podejmowane są przez zespoły, a nie jednooso- nadrzędną jest to, żeby był stabilny pieniądz. A stabilny bowo, ale skład zespołów jest różny; mniejszy, większy. pieniądz można mieć między innymi również wtedy, Zespoły mogą mieć charakter zarządu banku central- gdy przyjmuje się walutę innego kraju lub przyjmuje się nego, jakiś udział osób z zewnątrz, wtedy powstaje wspólną walutę i wśród krajów mniej rozwiniętych mamy Rada Polityki Pieniężnej; zależy to w dużej mierze od takie, które przyjęły pieniądz innego kraju i w związku tego, jaki jest główny cel banku centralnego. Rzeczy- z tym w ogóle nie mają banku centralnego, albo mają bank wiście rzadko się zdarza, że decyzje podejmowane są bardzo zredukowany. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 566 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Prezes Narodowego Banku Polskiego Poseł Renata Beger: Leszek Balcerowicz ...w Polsce ze względu na tę sytuację ekonomiczną, Poseł Kuropatwiński wspominał chyba o rezerwach o tym proszę pamiętać, a głos mam doniosły. dewizowych. Przytoczyłem dane, one są zawarte w moim sprawozdaniu. Chciałem tylko dodać, że nie należy mylić rezerwy dewizowej z rezerwą rewaluacyjną. Rezerwa Wicemarszałek Donald Tusk: dewizowa to, jak wiemy, są pieniądze, które przybiera- ją postać lokat w bankach zewnętrznych albo w papie- W to nie wątpię. rach wartościowych, rezerwa rewaluacyjna to jest zapis Proszę państwa, nie widzę powodu do takich emo- księgowy wymagany przez standardy księgowości. On cji. Tryb sprostowania… Zwracam uwagę na stronę się waha w zależności od wahania kursu, ostatnie dane regulaminową, nie interesuje... (Poseł Renata Beger: A czy pan wiedział, co chciałam to jest 9,2 mld zł przy rezerwach, jak wspominałem, na koniec powiedzieć? Nie skończyłam wypowiedzi.) 36 mld dolarów z kawałkiem. Znaczy, skończyła pani, ponieważ wyłączyłem pani Wreszcie chciałem sprostować, bo nie mogę pozo- mikrofon. stawić bez odpowiedzi tezy pana Duliasa o tej dziurze (Poseł Renata Beger: To pan mi przerwał.) budżetowej z okresu 1998–1999. Otóż wtedy deficyt Tak jest, odebrałem pani głos, ponieważ narusza budżetowy był znacznie, znacznie mniejszy, ale on za- pani, zgodnie ze swoją tradycją, tryb regulaminowy. czął narastać w 2000 r., a jeszcze wybuchł w 2001 r. (Poseł Renata Beger: To jest pana subiektywna oce- Dlaczego, proszę państwa? Przecież nie dlatego, że ów- na, panie marszałku, zresztą jak zwykle. Czasami mi czesne rządy proponowały wyższe wydatki, tylko że się wydaje, że marszałkowie Sejmu powinni się prze- w parlamencie przeprowadzano ustawy, które rujnowa- spać z regulaminem.) ły finanse naszego państwa. Nie mogłem na to patrzeć Już za późno na lekcję wychowawczą, pani poseł, i zrezygnowałem z pracy rządowej w czerwcu 2000 r. naprawdę. Tyle może tytułem odniesienia się do niektórych wy- Słucham pana posła? powiedzi. Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Poseł Marian Curyło: Moje nazwisko padło. Pan mnie karcił.) Wicemarszałek Donald Tusk: Nie, nikogo nie karcę, tylko pilnuję regulaminu. Tryb sprostowania… Przypominam tym posłom, któ- Dziękuję, panie prezesie. rzy, mimo że jesteśmy u schyłku kadencji, nie rozumie- (Poseł Renata Beger: W ramach sprostowania, do- ją, na czym polega tryb sprostowania. Jeśli któryś tyczy to mojej wypowiedzi.) z państwa posłów wypowiada się w debacie i jego sło- Proszę bardzo, pani poseł Beger w trybie sprosto- wa są źle zrozumiane lub źle przytoczone, ma prawo wania. w trybie sprostowania przyjść i... (Głos z sali: Poprosić o głos.) Poseł Renata Beger: Poprosić o głos i powiedzieć, jaki fragment został źle przytoczony lub źle zrozumiany i źle zaopiniowany. Dziękuję, panie marszałku. (Poseł Dariusz Jacek Bachalski: Tylko sprostowanie.) Panie Prezesie! Gdyby pan zechciał dłużej przeby- Czy pan chce skorzystać z trybu sprostowania? wać na tej sali dzisiaj i słuchać tego, co się do pana (Poseł Marian Curyło: Tak jest, panie marszałku.) mówi i o panu mówi, to na pewno by pan zrozumiał, że Proszę uprzejmie, panie pośle. to, co powiedziałam w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej na temat Naro- Poseł Marian Curyło: dowego Banku Polskiego i pańskiej roli w Narodowym Banku Polskim, jest potwierdzone ekspertyzą, która na Panie Marszałku! Pan prezes Balcerowicz, skądinąd wniosek przewodniczącego Andrzeja Leppera została zacny i bardzo, bardzo, bardzo mądry człowiek, acz- wydana przez biuro ekspertyz w Sejmie, przez Kance- kolwiek przeżył swoją epokę, albo nie dorósł do epoki, larię Sejmu. Natomiast muszę powiedzieć, że nie jest w której się znajduje, poczuł się urażony. Właściwie pan w stanie ani swoją butą, ani bezczelnością mnie zwróciłem mu uwagę, że tą mądrość, którą posiada, to obrazić. (Oklaski) Ale pan, panie prezesie, obraża ty- tylko dzięki temu państwu ludowemu, na które tak wy- siące, śmiem powiedzieć, tysiące tych, którzy... brzydza, na które tak kicha. Dlatego też pan mnie starał się skarcić, z pokorą przyjmuję pańskie skarcenie, ale chciałem panu powiedzieć, panie marszałku, że ja naj- Wicemarszałek Donald Tusk: bardziej boję się pana Boga, a dawniej mnie straszyli Babą Jagą, kominiarzem i wszystko jakoś przeżyłem. Pani poseł, proszę sprostować źle zrozumianą wy- (Wesołość na sali) Teraz się boję tylko pana Boga. Dzię- powiedź, a nie wdawać się w polemikę. Pani poseł, kuję panu. (Oklaski) mówię do pani. (Głos z sali: O co tu chodzi?) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 567

Wicemarszałek Donald Tusk: ce na mocy ustawy, a na mocy ustawy nie wygasają te środki, które służą współfinansowaniu programów unij- Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Fi- nych, a także te wydatki, które są finansowane kredyta- nansów pani poseł Elżbieta Suchocka-Roguska. mi zagranicznymi. Znakomita część z tych 3 mld zł to (Poseł Renata Beger: Pani minister, późno, aczkol- przyznane, a niewykorzystane przez jednostki środki na wiek bardzo serdeczne życzenia imieninowe.) współfinansowanie programów unijnych. Będą one mo- gły być wykorzystane do 20 grudnia tego roku. Jedną z przyczyn niewykorzystania tych środków były prze- Sekretarz Stanu ciągające się procedury przetargowe. w Ministerstwie Finansów Pytanie pana posła Duliasa, dotyczące kredytów Elżbieta Suchocka-Roguska: zaciąganych przez ZUS na finansowanie wydatków FUS-u – na dzień 31 grudnia 2004 r. ZUS miał kredy- Dziękuję, dziękuję bardzo. ty w wysokości 4 626 411 tys zł. Były one trochę niższe Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam odpo- niż na koniec roku 2003, kiedy zadłużenie ZUS-u wy- wiedzieć na państwa pytania dotyczące przede wszyst- nosiło mniej więcej 4,7 mld. Na każdy kredyt zaciąga- kim jednostek samorządu terytorialnego. Pani posłan- ny przez ZUS wydawana jest zgoda ministerstwa, mi- ka Masłowska podniosła problem deficytu w jednost- nistra finansów. Bez zgody ministra finansów ZUS nie kach samorządu terytorialnego. Chciałam powiedzieć, może zaciągnąć kredytów w banku. Dziękuję bardzo, że rok 2004 był pierwszym rokiem, w którym łącznie panie marszałku. wszystkie jednostki samorządu terytorialnego zanoto- wały nadwyżkę budżetową. Zamiast planowanego na rok 2004 deficytu w wysokości 5,2 mld zł jednostki Wicemarszałek Donald Tusk: samorządu miały 117 mln nadwyżki. Nie oznacza to, oczywiście, że nadwyżka wystąpiła w każdej jednost- Dziękuję. ce samorządu terytorialnego, natomiast w roku 2004 (Poseł Renata Beger: Panie marszałku…) zauważyliśmy także, że wzrosła liczba jednostek, któ- Nie, pani poseł, ja nie słyszałem, żeby... Nie wpro- wadzi mnie pani w stan irytacji, bo... re w tym roku deficytu nie miały. W roku 2004 nie (Poseł Renata Beger: Panie marszałku, regulamin miało deficytu 1258 jednostek samorządu wobec 1141 przewiduje, że poseł może wypowiadać w trybie spro- w roku 2003, czyli o 117 jednostek wzrosła liczba tych, stowania w każdej chwili...) które nie były deficytowe w tym roku. Nie, pani poseł. W trakcie zadawania pytań padło pytanie dotyczące (Poseł Renata Beger: Ale dlaczego, panie mar- poziomu zadłużenia samorządu a limitu określonego szałku?) w ustawie o finansach publicznych. Niepokoiliście się Proszę zająć miejsce. państwo, że z limitu zadłużenia jest wyłączone to za- (Poseł Renata Beger: Przecież pan marszałek już dłużenie, które jest przeznaczone na sfinansowanie dzisiaj raz...) wydatków powodujących absorpcję środków unijnych. Pani poseł może prostować tylko wtedy, kiedy Otóż chciałam powiedzieć, że jest to zadłużenie, które pani... jest rejestrowane w samorządach, które jest ujmowane (Poseł Renata Beger: Nie, panie marszałku...) w długu publicznym, natomiast jest to zadłużenie, któ- …kiedy pani wypowiedź jest... To znaczy, póki je- re nie powoduje przekroczenia progu 60%. Przypomi- steśmy w Sejmie, a nie w maglu, pozwoli pani, że bę- nam, że przepisy stanowią, że dług jednostki samorzą- dziemy stosowali reguły, które wytycza nam regulamin du terytorialnego nie może przekroczyć 60% ich do- i prowadzący marszałek. chodów. Gdybyśmy tego poziomu zadłużenia nie po- Głos zabierze podsekretarz stanu w ministerstwie większyli o to, co jest związane z absorpcją środków finansów pan minister Wiesław Szczuka. unijnych, z możliwością wykorzystania funduszy struk- (Poseł Renata Beger: Bo będę stała. Proszę mi wy- turalnych, to wtedy część jednostek samorządu nie tłumaczyć, albo ja jestem niedouczona, jeśli chodzi mogłaby z tych funduszy skorzystać. Z tego względu o regulamin, albo pan marszałek jest... Proszę mi wy- one mogą się zadłużać, najczęściej zadłużają się w bu- tłumaczyć, na jakiej podstawie?) dżecie państwa, biorąc pożyczki na prefinansowanie (Głos z sali: Najpierw się prześpij z regulaminem.) wydatków, natomiast nie obciąża się tego limitu zadłu- żenia, które może być przeznaczone na sfinansowanie innych wydatków jednostek samorządu. Podsekretarz Stanu Również w trakcie pytań padło pytanie pani posłan- w Ministerstwie Finansów ki Masłowskiej, czy budżet roku 2004 zapewnił środki Wiesław Szczuka: na możliwość wykorzystania środków unijnych. Otóż chcę państwu powiedzieć, że znakomita część tych środ- Panie Marszałku! Wysoka Izbo… ków, które były wydatkami niewygasającymi, o których (Poseł Rafał Zagórny: Proszę się nie dziwić, panie państwo tak krytycznie wyrażaliście się w czasie debaty, ministrze, proszę po prostu mówić. Ja już się niczemu było to prawie 3 mld zł, to środki, które są niewygasają- nie dziwię.) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 568 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów w Klubie Paryskim, i takiego niechlubnego wyróżnika Wiesław Szczuka chcielibyśmy się pozbyć. Odpowiadając krótko na pytanie pana posła Wody, Chciałbym odpowiedzieć na pytanie pani poseł dotyczące perspektyw obniżania kosztów obsługi za- Rochnowskiej, dotyczące celu operacji przedtermino- dłużenia, chciałbym powiedzieć, że przewidujemy, że wego wykupu naszego zadłużenia w tak zwanym Klu- to nastąpi już w roku 2007 i następnie również w 2008, bie Paryskim. To jest zadłużenie wobec naszych wie- i zakładamy, że po wejściu do strefy euro oczywiście rzycieli, którzy tam są reprezentowani. Oczywiście te ten proces będzie kontynuowany, dlatego że dojdzie korzyści były dwojakiego rodzaju: korzyści bezpośred- z jednej strony do dalszej obniżki stóp procentowych, nie, korzyści finansowe, oraz korzyści pośrednie, które kiedy nasze stopy się jakby zrównają ze stopami, które miały charakter niebezpośrednio finansowy, ale oczy- są w strefie euro, a jednocześnie zakładamy, że obniży wiście również dawały określone korzyści dla całej się do tej pory deficyt i poziom długu publicznego, czy- gospodarki. li te wszystkie elementy składają się na to, że widzimy Jeśli chodzi o te korzyści bezpośrednie, to jest to perspektywy dość istotnej obniżki kosztów obsługi przede wszystkim obniżenie kosztów obsługi zadłuże- zadłużenia. Już teraz, jak powiedziałem, po pewnym nia, tak zwanej wartości bieżącej netto. To jest korzyść wzroście w roku 2006, od roku 2007 nawet w wymiarze ewidentna. Dla przykładu można podać, że w przypad- nominalnym te koszty powinny przynajmniej się usta- ku niektórych krajów oprocentowanie, które płaciliśmy bilizować, jeśli nie zacząć spadać, a w relacji do PKB do tej pory, wynosiło nawet do 10%, 8–9%, koszt refi- powinny one się obniżyć, co już nastąpiło w roku ubie- nansowania tego przez obligacje nie przekraczał 4–5% głym również, kiedy koszty obsługi w relacji do wy- w najgorszym przypadku, 4,5 to była najwyższa staw- datków budżetowych obniżyły się. To była po raz ka. Tak że jest to oczywista korzyść finansowa. Nie pierwszy jakby już wyraźna poprawa w tym względzie chciałbym w tej chwili przedstawiać dokładnego sza- nawet w roku 2004. cunku, bo go nie mam, natomiast gdyby założyć, że ta Krótko jeszcze w moim ostatnim już odniesieniu się korzyść wartości bieżącej netto wynosi około 5 czy do pytań w sprawie instrumentów wspierania eksportu nawet powyżej 5% od przedterminowego wykupu – jak wiadomo, mamy kilka takich instrumentów. przekraczającego 4 mld, można sobie łatwo skalkulo- Przede wszystkim są to kredyty eksportowe, które wać, że ta korzyść wartości bieżącej netto sięga ponad udzielane są ze środków rządowych. W przypadku nie- 200 mln euro, czyli blisko miliarda złotych, a więc których krajów jest to jedyny instrument, który powo- z tej prostej operacji refinansowania zobowiązań otrzy- duje, że eksport do tych krajów, gdzie jest kredyt, się mujemy korzyść sięgającą blisko miliarda złotych. My- rozwija. To jest oczywiście ograniczone, w ramach ślę, że to jest rzecz warta. Dodatkowa korzyść to wy- możliwości budżetowych. Oprócz tego znane są instru- dłużenie okresu spłaty zadłużania, czyli korzyść w po- menty, którymi dysponuje Korporacja Ubezpieczania Kredytów Eksportowych, tzw. KUKE. Tutaj jest z jed- staci zwiększenia bezpieczeństwa obsługi naszego nej strony limit pożyczek z budżetu, a z drugiej strony zadłużenia i jakby zwiększenia bezpieczeństwa całego dość szybko rozwijający się portfel ubezpieczeń. Ponad państwa przez to pośrednio. 4% eksportu jest w tej chwili już ubezpieczane przez Większość nowych zobowiązań zaciągana była na KUKE. Czyli to, co w ramach skromnych możliwości okres 15 lat czy 30 lat, czy nawet 50 w tym ostatnim budżetowych jest możliwe, to oczywiście ministerstwo przypadku, czyli to jest ewidentna, jak powiedziałem, próbuje robić. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) korzyść w postaci zwiększenia bezpieczeństwa. Nie było przy tym dodatkowego obciążenia dla bi- lansu płatniczego, jak to było tutaj stwierdzane w nie- Wicemarszałek Donald Tusk: których wypowiedziach, dlatego że to jest prosta ope- racja refinansowania i nie zwiększył się deficyt w latach Dziękuję, panie ministrze. bieżących z tego tytułu, a zmniejszył, ponieważ zma- Głos zabierze minister finansów pan Mirosław lały koszty obsługi. I w rachunku kapitałowym również Gronicki. nie zaszła zmiana, dlatego że jedne zobowiązania zo- Proszę bardzo, panie ministrze. stały zastąpione innymi. Te korzyści to jest pośrednio kwestia możliwości uzyskania lepszego ratingu przez Polskę, co z kolei Minister Finansów przekłada się na niższe koszty zaciągania zobowiązań Mirosław Gronicki: przez wszystkie podmioty, nie tylko przez skarb pań- stwa, ale również przez podmioty prywatne. Stworze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się krótko nie tak zwanych płynnych benchmarków na rynku odpowiedzieć na pytania, ponieważ czas się kończy. międzynarodowym to są podobne korzyści, które pro- (Poseł Marian Curyło: Wszystkim!) wadzą do obniżenia kosztów finansowania. I wreszcie Czas samych obrad się dopiero zaczyna, rozumiem, jest sprawa tak zwanego prestiżu czy postrzegania Pol- tak? ski przez zagranicę. Jesteśmy jedynym krajem Unii Pierwsza sprawa to pytanie, które padło jeszcze Europejskiej, czy też OECD, który ma zadłużenie w ramach wypowiedzi posłów: Jak będzie wyglądała 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 569

Minister Finansów Mirosław Gronicki stosować takich instrumentów, jakie chcieliśmy zasto- sować. Wobec tego, jak państwo sami widzą, możliwo- realizacja Narodowego Planu Rozwoju w latach 2007– ści ministra finansów są dość ograniczone, oprócz oczy- –2013, kiedy jeszcze nie wiadomo, jaki może być bu- wiście spraw administracyjnych, ale żyjemy w państwie dżet Unii? My tak samo wiele jeszcze nie wiemy, nato- prawa i chcemy żeby była raczej większa wolność go- miast w przyszłym tygodniu jest spotkanie ministrów spodarcza niż mniejsza. Wobec tego nie polecam, aby- Ekofinu, na którym będzie mowa o budżecie na rok śmy dążyli do tego, aby, jak to się mówi, stosować ele- 2006 i jednocześnie będziemy dyskutować pewne rze- menty przymusu. czy dotyczące budżetu na następną perspektywę finan- Jakie jest wykorzystanie środków akcesyjnych obec- sową, i być może więcej informacji będziemy posiada- nie? Można powiedzieć, że środki, które są przeznacza- li. Na razie mamy obietnicę pośrednią Brytyjczyków, ne na dopłaty bezpośrednio dla rolników, przykładowo, że nie będą chcieli nam zmniejszać transferów w po- są wykorzystane czy zostały wykorzystane w pełni. Na- równaniu z tym, co było zawarte w poprzednim pro- tomiast jeżeli chodzi o programy związane z funduszami jekcie budżetu. strukturalnymi czy kohezyjnymi, spójności – tutaj mamy Pytanie – jeżeli się pomylę z nazwiskiem, to proszę do czynienia z gorszym wykorzystaniem, ale jest to cho- się nie gniewać – pani poseł Rochnowskiej z Samo- roba niemowlęca, podobna sytuacja była w każdym kra- obrony: Dlaczego wzrost gospodarczy nie przełożył się ju, który wstępował do Unii Europejskiej. Pierwsze dwa na spadek bezrobocia? Chciałbym podkreślić, że mamy lata są dla wykorzystania tych funduszy stosunkowo do czynienia ze spadkiem stopy bezrobocia i jednocze- najgorsze, jest to proces uczenia się, po czym pod koniec śnie ze spadkiem liczby bezrobotnych liczonych we- okresu, między półtora roku a końcem dwóch, lat nastę- dług porównywalnych miar, a takimi miarami są bada- puje gwałtowne przyspieszenie wykorzystania. Sądzi- nia aktywności ekonomicznej ludności prowadzone my, że w drugiej połowie roku będziemy obserwować przez GUS, to są badania porównywalne międzynaro- właśnie ten proces. dowo. Maksimum bezrobocia osiągnęliśmy w połowie Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Masłowskiej na ubiegłego roku. W tym roku to bezrobocie w porówna- temat promocji eksportu, to rozumiem, że już była niu z pierwszym kwartałem, pierwszy kwartał do mowa na ten temat, toteż nie będę się wypowiadał. pierwszego kwartału, już się zmniejszyło o 1,8 punktu Pani poseł, czy pan poseł, przepraszam, jeżeli się procentowego, tak że mamy do czynienia ze spadkiem pomyliłem, Murias pytała się, jakie są wpływy…O, bezrobocia. Sądzimy, że ten wzrost gospodarczy, który przepraszam, to nie o to chodziło. w Polsce osiągniemy w tym roku, czyli, to, co w tej Pan poseł Murzyn pytał o dokładne informacje do- chwili ministerstwo finansów uważa, 3,7%, też pozwo- tyczące dopłat bezpośrednich z budżetu i z funduszów li na zmniejszenie bezrobocia. Natomiast my nie mó- unijnych. Informację takową posiadam. W 2004 r. bez- wimy o tym, że jest możliwy przełom. Jeden rok czy pośrednio z budżetu przekazano 3068 mln zł, w tym półtora roku wzrostu gospodarczego nie może dopro- roku planuje się 2 mld zł, tzn. na to, co dotyczy jeszcze wadzić do tego, żeby nagle bezrobocie spadło do wiel- tzw. roku kalendarzowego 2004/2005, tak to rozumiem. kości, powiedziałbym, takiej, jaka jest w Wielkiej Bry- Natomiast z Unii Europejskiej w sumie, za 2004 rok, tanii czy w Stanach Zjednoczonych. To jest po prostu rolnicy uzyskali 3661 mln zł. W sumie mówimy o prawie niemożliwe, to jest mrzonka. 9 mld zł w roku 2004/2005. To jest suma pokaźna, moż- Kolejna sprawa – jakimi instrumentami minister- na powiedzieć, że jak do tej pory w ostatnich 15 latach stwo finansów czy rząd może się posługiwać dla walki rolnicy nie dostali takich dotacji, takich subwencji. z szarą strefą? Ja powiem w sposób taki trochę para- Pytanie pana posła Kuropatwińskiego, jaka jest doksalny – szara strefa też płaci podatki, tylko trochę wielkość zadłużenia – to nie jest tajemnicą, na koniec inaczej. Jeśli ktoś osiąga dochody w szarej strefie, to roku 441 mld zł. Mieliśmy ponad 30 mld euro zadłuże- płaci podatki pośrednie, kupując towary, które są opo- nia zagranicznego, w przeliczeniu sto kilkanaście mi- datkowane VAT-em czy akcyzą. I w tym momencie liardów złotych, to było w złotówkach, ponad 320 mld kompletna likwidacja szarej strefy niekoniecznie musi to było zadłużenie krajowe. Przy czym dla nas istotne się przekładać na natychmiastowy wzrost dochodów jest nie tylko to, czy to jest zadłużenie zagraniczne czy budżetowych wprost proporcjonalnie. krajowe, ale również, czy polskie papiery są trzymane Natomiast jasną jest sprawą, że istnienie zbyt dużej przez rezydentów czy nierezydentów. Tutaj mamy do szarej strefy jest dla gospodarki niekorzystne, ale to nie czynienia ze znacznie większym udziałem nierezyden- ze względów budżetowych, tylko ze względów konku- tów, czyli osób prawnych zagranicznych, które posia- rencji. Jeżeli mamy nierówność konkurencji, to oczy- dają polskie papiery. wiście szara strefa ma odpowiednie większe korzyści Jeżeli chodzi o spłatę obligacji, to chciałbym powie- i to powoduje, iż zachęca się przedsiębiorców do funk- dzieć, iż my mierzymy to w taki sposób, który się na- cjonowania w tejże szarej strefie. My wobec tego mu- zywa średnią zapadalnością, czyli ile lat potrzeba do simy te niekorzystne parametry eliminować. tego, żeby spłacić całe zadłużenie. Na dzień dzisiejszy Przykładem funkcjonowania szarej strefy to jest to, po ostatnich operacjach finansowych średnia zapadal- za co państwo próbowaliście mnie odwołać, czyli arbi- ność polskiego długu krajowego to jest 3,37 roku, śred- traż podatkowy w przypadku oleju napędowego i opa- nia zapadalność naszego długu zagranicznego to jest łowego, ponieważ Izba uważała, że nie powinno się 8 lat i 7 miesięcy, średnia zapadalność dla całego długu 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 570 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Minister Finansów Mirosław Gronicki 2000 – i to chyba wiedzą panowie, którzy siedzą tutaj i długo siedzieli w Komisji Finansów Publicznych – był polskiego to jest 4,9 lat. Czyli na to, żeby cały dług uważany za jeden z lepszych, jeżeli chodzi o budżet został spłacony, średnio rzecz biorąc, tyle trzeba było- państwa. by czasu. Poseł Dulias pytał o likwidację dziury budżetowej. Jeżeli chodzi o to, jaka jest perspektywa, to sądzi- Proszę państwa, dziura budżetowa to było pojęcie, któ- my, że, realizując obecną politykę zarządzania długiem re wymyślił mój kolega, minister Bauc. Ten pomysł publicznym, mamy szansę, że pod koniec 2006 roku miał na celu, powiedzmy, wstrząśnięcie klasą politycz- średnia zapadalność polskiego długu przekroczy 6 lat. ną, pokazanie, w jaki sposób gospodarujemy pieniędz- I będzie to stopniowo rosło, co pozwoli z jednej strony, mi podatników. Natomiast ja wolę mówić mimo wszyst- o czym pan minister Szczuka mówił, obniżyć koszty ko o tym, ile nam brakuje do tego, żeby można było obsługi zadłużenia, ale jednocześnie zapewnić większe budżet zbilansować. Jak państwo bardzo dobrze wiecie, bezpieczeństwo finansowe państwa. budżet możemy zbilansować tylko wtedy, kiedy zrezy- Jaka jest wartość polskiego majątku? Panie pośle, gnujemy z pewnych wydatków. A to jest decyzja poli- to jest raczej pytanie do ministra skarbu niż do ministra tyczna. Jeżeli bowiem chodzi o dochody podatkowe, to finansów. Natomiast szacunkowe wielkości mówią jeżeli mamy zagwarantowaną pewną stałość systemu o tym, co jeszcze można sprywatyzować, może w ten podatkowego, to one są już w pewnym sensie endoge- sposób powiem, to jest około 80 mld zł. niczne. I dopóki decyzji co do gruntownej reformy fi- I wreszcie pytanie, które pośrednio wiązało się nansów publicznych Sejm, mam nadzieję, następnej z tym, co... Ja mówię o majątku, który można sprywa- kadencji nie podejmie, to raczej o rewolucji też nie mo- tyzować. Majątek, który jest w sektorze publicznym, żemy myśleć. Natomiast cały czas, przynajmniej w tej czyli wartość szkół, szpitali, dróg, autostrad, kolei itd., chwili, sądzimy – tak jest to ujęte w programie konwer- to są to zupełnie inne sumy i o tych sumach nie chcę gencji i tak to będzie zapisane w projekcie budżetu na tutaj oczywiście mówić. 2006 r. – że uda nam się stopniowo, nie rewolucyjnie, Jak liczyć bezrobocie? Otóż mamy dwie formy li- ale stopniowo, zmniejszać deficyt budżetowy. czenia bezrobocia. Jedna to jest bezrobocie zarejestro- Jeżeli chodzi o pytania posła Nowaka na temat gór- wane i to nie jest najlepszy sposób liczenia, bo, jak nictwa... wiemy, rejestrujemy się dlatego, że mamy jakiś powód, (Głos z sali: Pani poseł.) niekoniecznie powód taki, że jesteśmy rzeczywiście Pani poseł, tak, przepraszam. Nie zapisywałem, czy bezrobotni. Drugi sposób to jest właśnie wspomniane kobieta, czy mężczyzna. Przepraszam, pani poseł mi wcześniej badanie aktywności ekonomicznej ludności wybaczy. Postaramy się poprosić ministerstwo gospo- i on polega na tym, że GUS prowadzi ciągłe badania darki, aby dokładną odpowiedź przygotowało, i prze- ankietowe w skali całego roku. Badaniem ankietowym, słać ją. Trudno, żeby minister finansów, mimo że coś o ile dobrze pamiętam, objęte jest ok. 60 tys. osób i te wie na ten temat, przekazał dokładną odpowiedź. osoby odpowiadają na pytanie, ile godzin tygodniowo Pytania posła Curyło. To chyba już pan poseł… pracują. Jeżeli pracują mniej niż 2,5 godziny tygodnio- (Poseł Marian Curyło: Siedzi przed mikrofonem.) wo, zaliczane są do bezrobotnych. Dla państwa cieka- …który bardzo dobrze mówi po arabsku. Ja mogę wości, o ile pamiętam, w I kwartale tak liczone bezro- tylko powiedzieć: salem alejkum. (Wesołość na sali) bocie wyniosło 18,9%. (Poseł Marian Curyło: Ma salam.) (Poseł Danuta Hojarska: 52% powiat nowodworski.) Jakie będą potrzebne środki przed atakiem terrory- Są powiaty, które mają powyżej 40%, tak, ale z ko- stycznym? Chciałbym podkreślić, że państwo polskie lei Warszawa ma mniej niż 6%. Tak że zróżnicowanie jest przygotowane. jest, ale to też świadczy o tym, że mobilność polskiego (Poseł Marian Curyło: Ale to nas Belka władował społeczeństwa jest bardzo niewielka. 15 lat transforma- w tę kabałę.) cji jeszcze nas nie nauczyło, że migracje wewnętrzne To proszę porozmawiać z panem premierem na ten mogą istnieć. temat. Natomiast ja mówię o tym, jakie są fakty. Jest Pytanie posła Ajchlera. Jeżeli chodzi o prywatyza- specjalny komitet antykryzysowy, który jest przygoto- cję w latach 1997–2001 i 2001–2005, mogę powiedzieć wany. Są specjalne procedury. Te procedury wczoraj tylko jedno: W roku 2000 mieliśmy największe przy- zostały, proszę szanownego posła, uruchomione, te pro- chody budżetowe, tzn. budżetu centralnego, z tytułu cedury działają. W tej chwili przynajmniej, według ro- prywatyzacji, to było 22 mld zł. W następnych 4 latach, zeznania polskich służb, nie ma mowy o zagrożeniu jakbyśmy chcieli to skumulować, to było 22,4 mld. Je- terrorystycznym. Natomiast w średnim okresie to zagro- żeli dodamy za I półrocze 0,9, to jest 23,3 mld zł. Wobec żenie istnieje i dlatego odpowiednie służby polskie do tego jeszcze jesteśmy w cenach, powiedzmy, porówny- tego zagrożenia się przygotowują. Środki na ten cel są. walnych, poniżej tego, co było w roku 2000. Natomiast (Poseł Marian Curyło: Ja to wiem.) dla państwa informacji powiem, iż w 2000 r., jeżeliby- Panie pośle, jeżeli pan jest uprawniony do dostępu do śmy liczyli potrzeby pożyczkowe łącznie z prywatyza- informacji niejawnych, to proszę się o taką informację... cją, to one były na poziomie tego, co uzyskamy w roku (Poseł Marian Curyło: Jestem, jestem.) bieżącym; mówię o wielkościach nominalnych. A rok To proszę wybaczyć, nie będę tego mówił publicznie. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium 571

Minister Finansów Mirosław Gronicki Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski: Jeżeli chodzi o kolejną sprawę, która z terroryzmem ma mniej wspólnego, czyli dotyczącą bezdomności, Panie ministrze, proszę kończyć spokojnie. z informacji, które otrzymałem z Ministerstwa Polity- ki Społecznej, wynika, że w Polsce nie ma problemu, jeżeli chodzi o zapewnienie tym, którzy są bezdomni, Minister dachu nad głową i opieki społecznej. Z tego, co wiem, Finansów Mirosław Gronicki: nie jest to tylko działalność rządu, ale można powie- dzieć, że w większym stopniu – i chwała im za to – or- Słyszę, że pan marszałek już mnie gani. ganizacji nierządowych, które współfinansują w dużym stopniu funkcjonowanie ośrodków dla bezdomnych. Miejsc dla bezdomnych w okresie letnim, z tego, co Wicemarszałek wiem, jest 15 tys. Ta liczba zwiększa się do 30 tys. Kazimierz Michał Ujazdowski: w miesiącach zimowych. Nie, w żadnym wypadku nie gani. (Wesołość na sali) Jako ostatnie mam zapisane pytania posła Wody dotyczące przede wszystkim dwóch rzeczy, bo na pierwsze pytanie odnoszące się do kosztów obsługi za- Minister Finansów dłużenia minister Szczuka odpowiedział. Mirosław Gronicki: Czy Ministerstwo Finansów będzie obniżać akcyzę od paliw? Nie będzie obniżać akcyzy od paliw, ponie- Chciałbym się pożegnać z Sejmem. waż jeszcze nie mamy do czynienia z kryzysem pali- Dziękuję bardzo. Mam nadzieję, że państwo będą wowym, porównywalnym do tych, które były w latach mieli dobre wakacje. (Oklaski) 1973–1975 czy 1979–1980. Mamy do czynienia z cy- (Poseł Renata Beger: Pan minister to jedyny mini- klicznym wzrostem cen. Mówię o cenach ropy nafto- ster, który taki miły jest i taki przystojny.) wej. Dopóki te ceny nie przełożą się na drastyczny wzrost – podkreślam: drastyczny wzrost – cen u hur- towników, nie będziemy przedsiębrać żadnych decyzji Wicemarszałek dotyczących obniżenia akcyzy od benzyny. Kazimierz Michał Ujazdowski: Pytanie trzecie: Jaki wpływ na budżet czy, rozu- miem, na dochody budżetowe ma akcyza na nowo re- My też panu ministrowi dziękujemy, z szacunkiem jestrowane samochody sprowadzane z zagranicy? Po- dla kultury osobistej, i w żadnym wypadku nie... wiem, że to są dochody w skali roku… Przy, podkre- (Poseł Marian Curyło: Jedno słowo.) ślam, ponad milionie sprowadzonych samochodów od W jakim trybie? (Poruszenie na sali) kwietnia do chwili obecnej te wielkości to jest ok. 1,5 (Poseł Marian Curyło: Mogę słowo? Jedno słowo mld zł. A więc nie jest to sposób na zwiększanie docho- tylko. Pozwól pan, panie marszałku.) dów, dlatego że koszty, które budżet tak czy tak, w ten Ale w jakim trybie? czy w inny sposób poniesie, związane z eliminowaniem (Poseł Marian Curyło: Sprostowania. Tylko jedno tego miliona sprowadzonych samochodów, w większo- słowo.) ści starych, będą takie, że nie wiem, czy budżet je zre- Zaraz ogłoszę przerwę i będzie okazja do miłych kompensuje właśnie tym 1,5 mld zł. rozmów. Na zakończenie kilka słów refleksji, ponieważ to, co Sprawozdawca komisji poseł Mieczysław Czer- dzisiaj słyszałem, powiedziałbym, jako minister, który niawski. po raz ostatni jest ministrem finansów, bo, proszę pań- Proszę bardzo. stwa, nie będę ukrywał, że dla mnie to była praca sezo- (Poseł Marian Curyło: Panie marszałku, jedno słowo.) nowa, tak bym to określił, takiego przyjęcia w Sejmie, z Za chwilę będzie okazja do bardzo miłych roz- jakim się spotkałem, nie spodziewałem się. Ono było mów. różne, czasami było ciekawe, czasami było mniej cieka- we, niemniej jednak za wspólny pobyt i wspólną pracę Poseł Mieczysław Czerniawski: wszystkim posłom niezależnie od opcji dziękuję. (Poseł Danuta Hojarska: To jest kultura.) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aby dać jeszcze (Poseł Lech Zielonka: Ale więcej ciekawe, nie, pa- szansę na przerwę, powiem dosłownie trzy zdania. nie ministrze?) Po pierwsze, chciałbym coś wyjaśnić, panie marszał- Przepraszam? ku, bo powstało w trakcie debaty, w trakcie zabierania (Poseł Lech Zielonka: Więcej ciekawe.) głosu przez przedstawicieli klubów pewne nieporozu- mienie. Raz jeszcze oświadczam, że na posiedzeniu Ko- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek misji Finansów Publicznych został zgłoszony formalnie Sejmu Kazimierz Michał Ujazdowski) jeden wniosek mniejszości. I informuję Wysoką Izbę, iż 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 572 Sprawozdania: z wykonania budżetu państwa za 2004 r.; z działalności NBP; projekt uchwały w przedmiocie absolutorium

Poseł Mieczysław Czerniawski Wniosek ten został paniom i panom posłom dorę- czony w druku nr 4280. (Gwar na sali) nie był to wniosek żadnego z klubów, był to wniosek Proszę o zajęcie miejsc na sali. indywidualny pana posła Zawiszy. Wniosek ten oczywi- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii ście będzie poddany pod głosowanie. Natomiast jeżeli Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję chodzi o oświadczenia poszczególnych klubów, jak będą o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt dotyczący głosować, to jest to wola poszczególnych klubów. tej sprawy. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ponieważ pan jak Punkt ten rozpatrzymy w dzisiejszym bloku głoso- gdyby zaintonował czas pożegnań, a myślę, że to jest też wań. moje prawdopodobnie ostatnie wystąpienie w Sejmie, to Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku chciałbym, panie marszałku powiedzieć tak: Otóż jak dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki, Komi- inna była atmosfera na 475 posiedzeniach komisji, które sji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Komisja Finansów Publicznych odbyła w tej kadencji – oraz Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy 475 posiedzeń komisji – i jakżeż diametralnie inna dzi- o lecznictwie uzdrowiskowym i uzdrowiskach. siaj była atmosfera na tej sali. Inaczej mówiliśmy, panie Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- marszałku, o tych wszystkich problemach, które dzisiaj nego przez pana posła Kazimierza Sasa i przeprowadził były tu podnoszone, na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych – z pełnym spokojem. dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. I dlatego też chciałbym, panie marszałku, aby – dla W związku z tym Sejm postanowił o ponownym historii – raz jeszcze podziękować wszystkim człon- skierowaniu tego projektu ustawy do komisji w celu ich kom komisji, bo potrafiliśmy się w komisji porozumieć rozpatrzenia. i rozpatrywać najtrudniejsze problemy. Ponieważ rząd Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom tego nie chciał zauważyć, więc chcę powiedzieć, że i panom posłom doręczone w druku nr 4103-A. często Komisja Finansów Publicznych ratowała rząd, Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. w tym i Ministerstwo Finansów. Dziękuję. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji, pana posła Kazimierza Sasa. Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski: Poseł Sprawozdawca Kazimierz Sas: Bardzo dziękuję. Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! 5 lipca Ja też dziękuję panu przewodniczącemu i wszyst- odbyło się drugie czytanie poselskiego projektu ustawy kim członkom Komisji Finansów Publicznych. Zamykam dyskusję. o lecznictwie uzdrowiskowym i uzdrowiskach. Na tym Stwierdzam, że Sejm wysłuchał sprawozdania z dzia- posiedzeniu zgłoszono 13 poprawek. Poprawki te wczo- łalności Narodowego Banku Polskiego w 2004 r. przed- raj były rozpatrywane na wspólnym posiedzeniu Ko- stawionego przez pana prezesa Leszka Balcerowicza misji: Gospodarki, Samorządu Terytorialnego i Polity- oraz przeprowadził dyskusję. ki Regionalnej oraz Zdrowia. Jeden z posłów wniosko- W dyskusji zgłoszono poprawkę do projektu uchwa- dawców wycofał dwie poprawki, zatem mamy 11 po- ły w sprawie przyjęcia sprawozdania z wykonania bu- prawek. Wysokie komisje rekomendują Sejmowi przy- dżetu. Poprawka ta jest tożsama z wnioskiem mniej- jęcie czterech poprawek: 1., 2., 4. i 5., są zaś za odrzu- szości. ceniem pozostałych. Proponuję, aby Sejm przystąpił do głosowania bez Chciałem zwrócić uwagę na poprawki 10. i 11., odsyłania projektu uchwały ponownie do komisji. ponieważ wykraczają one merytorycznie poza zakres Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm treściowy ustawy, zwłaszcza 10. – bardzo istotnie, propozycję przyjął. i w związku z tym przyjęcie ich mogłoby obarczyć tę Sprzeciwu nie słyszę. ustawę piętnem niekonstytucyjności. Zatem proszę Do głosowania w tej sprawie przystąpimy – po dorę- Wysoki Sejm o uchwalenie ustawy i rozstrzygnięcie czeniu posłom zgłoszonej poprawki – w bloku głosowań. poprawek wedle rekomendacji, o której powiedziałem. Zarządzam przerwę do godz. 21. Czas na rozmowy. Dziękuję bardzo.

(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 44 do godz. 21 min 05) Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski: Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski: Dziękuję panu posłowi. Przechodzimy do głosowania. Wznawiam obrady. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu wartego w sprawozdaniu w druku nr 4103. Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w skła- Komisje przedstawiają jednocześnie poprawki, nad dzie osobowym Komisji do Spraw Służb Specjalnych. którymi będziemy głosować w pierwszej kolejności. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 2. porządku dziennego – głosowanie 573

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski W głosowaniu wzięło udział 351 posłów. Za było 45 posłów, przeciw – 306, nikt się nie wstrzymał. W 1. poprawce do art. 6, polegającej na dodaniu Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. pkt. 2a, wnioskodawcy proponują, aby zakładami lecz- W 7. poprawce wnioskodawcy proponują, aby skre- nictwa uzdrowiskowego były także prewentoria uzdro- ślić art. 48 stanowiący m.in., że gmina uzdrowiskowa wiskowe dla dzieci. realizująca zadania, o których mowa w art. 45, otrzymu- Z poprawką tą łączą się poprawki 2. i 4. je dotację z budżetu państwa w określonej wysokości. Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącz- W 8. poprawce do art. 19 pkt 1 lit. d ustawy o podat- nie. kach i opłatach lokalnych wnioskodawcy proponują, aby Komisje wnoszą o ich przyjęcie. stawka opłaty uzdrowiskowej nie mogła przekroczyć Przystępujemy do głosowania. 6 zł 66 gr, a nie – jak proponują komisje – 3 zł i 33 gr. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie. 1., 2. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Głosowało 348 posłów. Za głosowało 347, nikt nie wek 7. i 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. był przeciw, wstrzymał się 1 poseł. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. Kto się wstrzymał? W 3. poprawce do art. 10 pkt 1 wnioskodawcy pro- Głosowało 352 posłów. Za było 56 posłów, przeciw ponują, aby do zadań przychodni uzdrowiskowej nale- – 293, wstrzymało się 3 posłów. żało w szczególności zapewnienie pacjentowi labora- Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. toryjnych świadczeń zdrowotnych, w tym świadczeń W 9. poprawce wnioskodawcy proponują, aby skre- profilaktycznych, z wykorzystaniem także urządzeń ślić art. 54 zawierający zmianę do ustawy o zakładach lecznictwa uzdrowiskowego. opieki zdrowotnej. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Głosowało 351 posłów. Za było 71 posłów, przeciw Głosowało 349 posłów. Za było 213, przeciw – 136, – 280, nikt się nie wstrzymał. nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. 4. poprawkę już rozpatrzyliśmy. W 10. poprawce wnioskodawcy proponują, aby do- W 5. poprawce do art. 12 ust. 1, polegającej na skre- dać po art. 55 nowy artykuł zawierający zmianę do śleniu pkt. 18, dodaniu ust. 1a oraz do ust. 2 wniosko- art. 12 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. dawcy proponują między innymi, aby w ramach okre- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. ślonych kierunków leczniczych uzdrowisk należało w Przystępujemy do głosowania. szczególności uwzględniać leczenie uzdrowiskowe osób, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. u których wystąpiły choroby zawodowe. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. po- Głosowało 355 posłów. Za było 106 posłów, prze- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ciwko – 203, wstrzymało się 46 posłów. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto się wstrzymał? W 11. poprawce wnioskodawcy proponują, aby po W głosowaniu wzięło udział 350 posłów. Za było 350, art. 58 dodać nowy artykuł zawierający zmiany do nikt nie głosował przeciw i nikt się nie wstrzymał. art. 53 i 60 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu Stwierdzam zatem, że Sejm poprawkę przyjął jed- przestrzennym. nomyślnie. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. W 6. poprawce do art. 13 wnioskodawcy proponują, Przystępujemy do głosowania. aby przepis ten odnosił się do świadczeń opieki zdro- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. wotnej, a nie, jak proponują komisje, do świadczeń poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zdrowotnych. Kto jest przeciw? Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 361 posłów. Za było 87, przeciw – 271, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- wstrzymało się 3 posłów. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania nad całością projektu Kto się wstrzymał? ustawy. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 574 Punkty 2. i 13. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski dzialności domu maklerskiego, jak również wymagają zapewnienia ciągłości ich świadczenia. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, iż prawo pro- łości projektu ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym wadzenia domu maklerskiego przez spółki osobowe i uzdrowiskach, w brzmieniu proponowanym przez zostało wprowadzone przez Komisję Finansów Publicz- Komisję Gospodarki, Komisję Samorządu Terytorialnego nych podczas pracy nad projektem rządowym ze wzglę- i Polityki Regionalnej oraz Komisję Zdrowia, wraz du na bezpieczeństwo rynku kapitałowego i ochronę z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i na- interesów inwestorów. (Oklaski) cisnąć przycisk. Dziękuję. Jeszcze 4 zdania. Kto jest przeciw? Komisja Finansów Publicznych proponuje, aby pod- Kto się wstrzymał? mioty te mogły prowadzić działalność w ograniczonym Głosowało 352 posłów. Za było 350, nikt nie był zakresie. przeciw, wstrzymało się 2 posłów. (Oklaski) Komisja Finansów Publicznych proponuje przyjąć Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o lecznictwie pozostałe 14 zgłoszonych poprawek. W większości uzdrowiskowym i uzdrowiskach oraz o gminach uzdro- mają one charakter uściślający, korygujący odesłania wiskowych. do poszczególnych przepisów i doprecyzowujący zapi- Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku sy projektu ustawy oraz dokonują niezbędnych zmian dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- w innych ustawach w związku z postanowieniami pro- nych o rządowym projekcie ustawy o obrocie instru- jektu ustawy. Dziękuję. (Oklaski) mentami finansowymi. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- nego przez panią poseł Elżbietę Romero oraz przepro- Wicemarszałek wadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. Kazimierz Michał Ujazdowski: W związku z tym Sejm postanowił o ponownym skie- rowaniu projektu do komisji w celu ich rozpatrzenia. Dziękuję pani poseł. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Przechodzimy do głosowania. i panom posłom doręczone w druku nr 4249-A. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Przystępujemy do trzeciego czytania. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4249. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pa- Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia nią poseł Elżbietę Romero. poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. Informuję również Wysoką Izbę, że poprawki nr 1, Poseł Sprawozdawca Elżbieta Romero: 3 i 4 zostały wycofane. W poprawce 2. do art. 2 wnioskodawcy proponują Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posło- skreślić pkt 10 zawierający definicję rynku głównego. wie! Na posiedzeniu w dniu 6 lipca br. Komisja Finansów Z poprawką tą łączą się poprawki 5. i 6. Publicznych rozpatrzyła poprawki zgłoszone w drugim Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. czytaniu rządowego projektu ustawy o obrocie instru- Komisja wnosi o ich przyjęcie. Przystępujemy do głosowania. mentami finansowymi. Sprawozdanie komisji zostało Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- przedstawione w druku nr 4249-A. wek 5. i 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja Finansów Publicznych nie rekomenduje Kto jest przeciw? przyjęcia 4 z 18 zgłoszonych poprawek. Do poprawek, Kto się wstrzymał? których przyjęcia komisja nie rekomenduje, należą Głosowało 360 posłów. Za było 356, przeciw – 2, 3 powiązane z sobą poprawki o numerach 1, 3 i 4. Po- wstrzymało się 2 posłów. prawki te prowadzą do objęcia reżimem prawnym prze- Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. widzianym dla rynku regulowanego instrumentów fi- Poprawki od 3. do 6. już rozpatrzyliśmy. nansowych również rynków towarowych. W przypad- W poprawce 7. do art. 82 ust. 2 pkt 9 wnioskodawcy ku przyjęcia poprawek należałoby poddać pełnym proponują, aby do wniosku o udzielenie zezwolenia na rygorom rynku regulowanego jedyną funkcjonującą prowadzenie działalności maklerskiej załączać oświad- w Polsce regulowaną giełdę towarową, czyli Towarową czenia, o których mowa w tym przepisie, w przypadku Giełdę Energii SA, co z dużym prawdopodobieństwem gdy wnioskodawca ubiega się o zezwolenie na prowa- doprowadziłoby do zaprzestania przez nią działalności, dzenie działalności maklerskiej w formie domu ma- co z kolei miałoby negatywny wpływ na rozwój rynku klerskiego. energii w Polsce. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Komisja nie rekomenduje również przyjęcia po- Przystępujemy do głosowania. prawki nr 8 do art. 95. Poprawka ta zwiększa zakres Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- dopuszczalnej działalności domów maklerskich prowa- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. dzonych w formie spółek osobowych od czynności, Kto jest przeciw? które wiążą się ze zwiększonym zakresem odpowie- Kto się wstrzymał? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 13. porządku dziennego – głosowanie 575

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za głoso- Kto jest przeciw? wało 353, przeciw – 1 poseł, wstrzymało się 2 posłów. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Głosowało 360 posłów. Za było 339, przeciw – 21, W poprawce 8. do art. 95 ust. 2 oraz polegającej na nikt się nie wstrzymał. skreśleniu ust. 3 wnioskodawcy proponują m.in., aby Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. działalność maklerska prowadzona przez spółkę koman- W poprawkach 15., 16. i 18. wnioskodawcy propo- dytowo-akcyjną, a także komandytową, partnerską i jaw- nują dodanie przepisów dostosowujących inne ustawy ną mogła obejmować wyłącznie czynności wskazane do ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. w art. 69 ust. 2, ust. 3 pkt 2 oraz w ust. 4 pkt 1 i 5–8. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po- Przystępujemy do głosowania. prawki 9. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Przystępujemy do głosowania. prawek: 15., 16. i 18., zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. po- przycisk. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Za było W głosowaniu wzięło udział 359 posłów. Za było 356, przeciw – 1 poseł, nikt się nie wstrzymał. 298 posłów, przeciw – 61, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W poprawce 17. do art. 203 wnioskodawcy propo- Poprawka 9. jest bezprzedmiotowa. nują zmiany w ustawie o giełdach towarowych. Przystępujemy zatem do głosowania nad kolejną Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. poprawką. Przystępujemy do głosowania. W poprawce 10. do art. 95 ust. 10 wnioskodawcy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. proponują, aby przepis ten dotyczył komplementariu- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. szy albo wspólników spełniających warunek wskazany Kto jest przeciw? w ust. 1 pkt 2 i pkt 4–6. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Głosowało 360 posłów. Za było 360 posłów, nikt nie Przystępujemy do głosowania. głosował przeciw i nikt się nie wstrzymał. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poprawkę 18. już rozpatrzyliśmy. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania nad całością projektu Kto się wstrzymał od głosu? ustawy. W głosowaniu wzięło udział 358 posłów. Za było Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- 358, nikt się nie wstrzymał i nikt nie był przeciw. łości projektu ustawy o obrocie instrumentami finan- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. sowymi, w brzmieniu proponowanym przez Komisję W poprawce 11. do art. 134 ust. 1 pkt 1 lit. n wnio- Finansów Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, skodawcy proponują, aby w rozumieniu przepisów zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. działu V za inwestora nie uważać również członków Kto jest przeciw? komisji rewizyjnej, jeżeli pełnili funkcje w dniu ogło- Kto się wstrzymał? szenia upadłości lub oddalenia wniosku o upadłość. Głosowało 360 posłów. Za było 299, przeciw – 29, Z poprawką tą łączą się poprawki 12. i 13. wstrzymało się 32 posłów. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o obrocie in- Komisja wnosi o ich przyjęcie. strumentami finansowymi. Przystępujemy do głosowania. Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- prawek: 11., 12. i 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć nych o rządowym projekcie ustawy o ofercie publicznej przycisk. i warunkach wprowadzania instrumentów finanso- Kto jest przeciw? wych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spół- Kto się wstrzymał? kach publicznych. W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za było Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- 360, nikt nie był przeciw i nikt się nie wstrzymał. nego przez pana posła Wiesława Ciesielskiego oraz Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono po- W poprawce 14. do art. 165 wnioskodawcy propo- prawki do projektu ustawy. nują dodanie ust. 3 i 4 dotyczących pobierania opłaty W związku z tym Sejm podjął decyzję o ponownym z tytułu nadzoru od firm inwestycyjnych. skierowaniu projektu do komisji w celu ich rozpatrzenia. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Przystępujemy do głosowania. i panom posłom doręczone w druku nr 4250-A. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 576 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski członkowskiego, w tym jednostki samorządu teryto- rialnego. Przystępujemy do trzeciego czytania. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana Przystępujemy do głosowania. posła Wiesława Ciesielskiego. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Sprawozdawca Wiesław Ciesielski: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 354 posłów. Za było Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czytaniu 125, przeciw – 229, nikt się nie wstrzymał. zgłoszono 28 poprawek. Komisja opowiada się za przy- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. jęciem ośmiu z nich, a odrzuceniem dwudziestu. Osiem W poprawce 3. do art. 7 ust. 2 w dodawanym pkt. 5a poprawek, które proponujemy przyjąć, to poprawki: 5., wnioskodawcy proponują, aby sporządzenie, zatwier- 6., od 8. do 10., 23., 27. i 28. Poprawki, które proponu- dzenie oraz udostępnienie do publicznej wiadomości jemy odrzucić, to poprawki: od 1. do 4., 7., od 11. do z prospektu emisyjnego nie było wymagane w przy- 22. i od 24. do 26. padku oferty publicznej lub dopuszczenia do obrotu na Proponuję też, abyśmy poprawki 1., 2. i 21. rozpa- rynku regulowanym papierów wartościowych o cha- trywali łącznie, jak też 8. z 10., 19. z 20., a 23. z 28. rakterze nieudziałowym emitowanych przez osoby Dziękuję. prawne kościołów i związków wyznaniowych uznawa- nych przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie umowy międzynarodowej, ustawy lub wpisu do rejestru kościo- Wicemarszałek łów i związków wyznaniowych, jeżeli środki z emisji Kazimierz Michał Ujazdowski: będą przeznaczone wyłącznie na realizację celów zwią- zanych z kultem religijnym, działalnością oświatowo- Dziękuję panu posłowi. -wychowawczą lub charytatywną. Przechodzimy do głosowania. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Przystępujemy... wartego w sprawozdaniu w druku nr 4250. Pani poseł Masłowska, bardzo proszę. Komisja, w dodatkowym sprawozdaniu, przedsta- wia również poprawki, nad którymi głosować będzie- my w pierwszej kolejności. Poseł Gabriela Masłowska: W poprawce 1. do art. 7 ust. 2 pkt 1 wnioskodawcy proponują, aby sporządzenie, zatwierdzenie oraz udo- Mam pytanie do rządu: Czy prawdą jest, że rząd podczas prac komisji poparł tę poprawkę? Czy rząd stępnienie do publicznej wiadomości prospektu emi- podtrzymuje to stanowisko i wobec tego jakie były ra- syjnego nie było wymagane w przypadku oferty pu- cje komisji, która zaleca odrzucenie tej poprawki? blicznej lub dopuszczenia do obrotu na rynku regulo- Dziękuję. wanym papierów wartościowych o charakterze nie- udziałowym emitowanych również przez jednostki samorządu terytorialnego Rzeczypospolitej Polskiej. Wicemarszałek Z poprawką tą łączy się poprawka 21. Kazimierz Michał Ujazdowski: Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Komisja wnosi o ich odrzucenie. To jest pytanie do rządu i do sprawozdawcy? Przystępujemy do głosowania. Proszę bardzo, panie ministrze. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Pan minister Andrzej Jacaszek. wek 1. i 21., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Podsekretarz Stanu Głosowało 357 posłów. Za było 132, przeciw – 225 w Ministerstwie Finansów posłów, nikt się nie wstrzymał. Andrzej Jacaszek: Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W poprawce 2. do art. 7 ust. 2 pkt 2 wnioskodawcy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prawda. Dziękuję proponują, aby skreślić przepis stanowiący, że sporzą- bardzo. (Oklaski) dzenie, zatwierdzenie oraz udostępnienie do publicznej wiadomości prospektu emisyjnego nie było wymagane w przypadku oferty publicznej lub dopuszczenia do Wicemarszałek obrotu na rynku regulowanym papierów wartościo- Kazimierz Michał Ujazdowski: wych o charakterze nieudziałowym emitowanych przez jednostki władz regionalnych lub lokalnych państwa Sprawozdawca komisji? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 577

Poseł Wiesław Ciesielski: Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Panie marszałku, zgodnie z opinią KIE jest to po- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- prawka niezgodna z prawem unijnym. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Wicemarszałek W głosowaniu wzięło udział 350 posłów. Za było Kazimierz Michał Ujazdowski: 347, przeciw – 3, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Rząd udzielał poparcia poprawce, która była nie- W poprawce 7. do art. 8 ust. 2 pkt 3 wnioskodawcy zgodna z prawem unijnym? proponują, aby warunek posiadania wiedzy przez oso- (Głos z sali: Tak było.) bę wpisaną do rejestru inwestorów kwalifikowanych Tak mam rozumieć. uważać za spełniony, jeżeli osoba fizyczna złożyła eg- Przystępujemy do głosowania. zamin z wynikiem pozytywnym odpowiednio przed Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- komisją dla maklerów albo przed komisją egzamina- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. cyjną dla doradców. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto się wstrzymał od głosu? Przystępujemy do głosowania. Głosowało 348 posłów. Za było 125 posłów, przeciw Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- – 222, wstrzymał się 1 poseł. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? W poprawce 4. do art. 7 ust. 3 polegającej na skre- Kto się wstrzymał? śleniu pkt. 6 oraz do art. 7 ust. 2 polegającej na dodaniu Głosowało 355 posłów. Za było 128 posłów, przeciw pkt. 9 wnioskodawcy proponują, aby sporządzenie, za- – 224, wstrzymało się 3 posłów. twierdzenie oraz udostępnienie do publicznej wiadomo- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ści prospektu emisyjnego nie było wymagane w przy- W poprawce 8. do art. 10 polegającej na dodaniu ust. 1a padku oferty publicznej lub dopuszczenia do obrotu na wnioskodawcy proponują, aby ewidencja papierów war- rynku regulowanym papierów wartościowych, jeżeli tościowych oraz instrumentów finansowych, o których łączna wartość ich emisji w okresie kolejnych 12 mie- mowa w ust.1, była jawna. sięcy, liczona według ceny emisyjnej, stanowi mniej Z poprawką tą łączy się poprawka 10. niż 2 mln 500 tys. euro lub równowartość tej kwoty Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. w złotych, ustaloną przy zastosowaniu średniego kursu Komisja wnosi o ich przyjęcie. walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Pol- Przystępujemy do głosowania. ski na dzień ustalenia ceny emisyjnej tych papierów. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wek 8. i 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- Kto jest przeciw? prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? Głosowało 352 posłów. Za było 352, nikt się nie Kto się wstrzymał? wstrzymał i nikt nie głosował przeciw. W głosowaniu wzięło udział 349 posłów. Za było Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. 120, przeciw – 229 posłów, nikt się nie wstrzymał. W poprawce 9. do art. 10 ust. 2 pkt 1 wnioskodawcy Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. proponują, aby opłacie ewidencyjnej nie podlegał wpis W poprawce 5. do art. 8 ust. 1 wnioskodawcy pro- dotyczący papierów wartościowych emitowanych rów- ponują zmianę o charakterze redakcyjnym. nież przez jednostki samorządu terytorialnego w Rze- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. czypospolitej Polskiej. Przystępujemy do głosowania. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. po- Przystępujemy do głosowania. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. po- Kto jest przeciw? prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? Głosowało 347 posłów. Za było 341, przeciw – 6, Kto się wstrzymał? nikt się nie wstrzymał. W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za było 355, Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. nikt nie głosował przeciw i 1 poseł się wstrzymał. W poprawce 6. do art. 8 ust. 2 pkt 1 wnioskodawcy Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. proponują m.in., aby przepis dotyczący wpisu osoby Poprawkę 10. już rozpatrzyliśmy. fizycznej do rejestru inwestorów kwalifikowanych do- W poprawce 11. do art. 14 w dodawanym ust. 1a tyczył osoby, która zawarła na własny rachunek w ob- wnioskodawcy proponują, aby emitent lub wprowadza- rocie zorganizowanym określone transakcje papierami jący był obowiązany podać do publicznej wiadomości, wartościowymi. najpóźniej na trzy dni robocze przed zakończeniem 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 578 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski podmioty występujące w imieniu i na zlecenie emiten- ta lub wprowadzającego mógł odwołać się do sądu od publicznej oferty, informację o zawarciu umowy o sub- decyzji, o której mowa w art. 16 pkt 1 lub 2, w art. 17 emisję inwestycyjną. pkt 1 lub 2, w art. 17 ust. 1 lub w art. 18 ust. 2. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 351 posłów. Za było Głosowało 355 posłów. Za było 124, przeciw – 231 122, przeciw – 229, nikt się nie wstrzymał. posłów, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 12. do art. 18 ust. 1 wnioskodawcy pro- W poprawce 16. do art. 21 wnioskodawcy proponu- ponują, aby przepis ten odnosił się do dokumentów ją, aby w przypadku oferty publicznej lub dopuszczenia informacyjnych innych niż zatwierdzony przez komisję do obrotu na rynku regulowanym emitent lub wprowa- prospekt emisyjny, składanych do komisji lub przeka- dzający mogą sporządzić bazowy prospekt emisyjny, zywanych do wiadomości publicznej. a więc dokument zawierający wszystkie istotne infor- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. macje dotyczące emitenta i papierów wartościowych Przystępujemy do głosowania. objętych publiczną ofertą lub które mają być dopusz- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. czone do obrotu na rynku regulowanym, z wyłącze- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. niem informacji dotyczących ostatecznych warunków Kto jest przeciw? odpowiednio danej publicznej oferty albo dopuszczenia Kto się wstrzymał? do obrotu na rynku regulowanym. Głosowało 353 posłów. Za było 125 posłów, przeciw Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. – 228, nikt się nie wstrzymał. Przystępujemy do głosowania. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. W poprawce 13. do art. 18, polegającej na skreśleniu poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ust. 2 oraz na dodaniu art. 19a, wnioskodawcy proponu- Kto jest przeciw? ją, aby w przypadku ustania przyczyn wydania decyzji, Kto się wstrzymał? o której mowa również w art. 19 ust. 2, komisja może, W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Za było z zastrzeżeniem art. 19b, na wniosek emitenta lub wpro- 125, przeciw – 231, 1 poseł się wstrzymał. wadzającego albo z urzędu uchylić tę decyzję. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W poprawce 17. do art. 23 wnioskodawcy w doda- Przystępujemy do głosowania. wanym ust. 2 proponują m.in., aby z zastrzeżeniem ust. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. 1 emitent lub wprowadzający określał samodzielnie poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. szczegółową treść podsumowania prospektu emisyjne- Kto jest przeciw? go lub prospektu emisyjnego bazowego. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za – 127, Przystępujemy do głosowania. przeciw – 229, nikt się nie wstrzymał. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawce 14. do art. 18 w dodawanym ust. 1a Kto jest przeciw? wnioskodawcy proponują m.in., aby komisja mogła wy- Kto się wstrzymał? stąpić do sądu o zastosowanie środków, o których mowa W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za – 125, w art. 16 lub 17, w przypadku gdy z treści prospektu przeciw – 231 posłów, nikt się nie wstrzymał. emisyjnego lub memorandum informacyjnego po ich Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. zatwierdzeniu przez komisję stwierdzono zagrożenia, W poprawce 18. do art. 38 ust. 1 wnioskodawcy pro- o których mowa w ust. 1 pkt. 1–4. ponują, aby w określonych przypadkach emitent lub Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wprowadzający składał do komisji zawiadomienie speł- Przystępujemy do głosowania. niające warunki, o których mowa w art. 27 ust. 1 i ust. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. 2 pkt. 2–4, załączając do niego memorandum inwesty- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. cyjne, którego zakres określają przepisy rozporządze- Kto jest przeciw? nia wydanego na podstawie art. 55 pkt 4. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W głosowaniu wzięło udział 358 posłów. Za było Przystępujemy do głosowania. 125, przeciw – 233, nikt się nie wstrzymał. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawce 15. w dodawanym art. 19b wniosko- Kto jest przeciw? dawcy proponują, aby emitent, wprowadzający lub inne Kto się wstrzymał? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 579

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski W poprawce 25. do art. 68 ust. 1 wnioskodawcy proponują, aby podmioty wymienione w tym przepisie W głosowaniu wzięło udział 358 posłów. Za było były obowiązane do niezwłocznego sporządzenia i prze- 125 posłów, przeciwko – 233, nikt się nie wstrzymał. kazania dokumentów oraz do udzielenia pisemnych lub Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ustnych wyjaśnień w zakresie niezbędnym do wykony- W poprawce 19. do art. 38 wnioskodawcy proponu- wania wymienionych w tym przepisie ustawowych ją skreślić ust. 4. zadań komisji. W poprawce 20. do art. 39 wnioskodawcy proponu- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. ją skreślić ust. 2. Przystępujemy do głosowania. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25. Komisja wnosi o ich odrzucenie. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- Kto się wstrzymał? wek 19. i 20., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Głosowało 361 posłów. Za było 127, przeciw – 234 Kto jest przeciw? posłów, nikt się nie wstrzymał. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Głosowało 357 posłów. Za było 122, przeciw – 235, W poprawce 26. wnioskodawcy proponują skreślić nikt się nie wstrzymał. art. 71 dotyczący zwolnienia w określonych przypad- Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. kach spółki publicznej z obowiązku przekazania infor- Poprawkę 21. już rozpatrzyliśmy. macji, o których mowa w art. 70 pkt 1. W poprawce 22. do art. 41 ust. 1 pkt 1 lit. b wniosko- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. dawcy proponują zmianę odesłania w tym przepisie. Przystępujemy do głosowania. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 26. Przystępujemy do głosowania. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 22. Kto jest przeciw? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za było 123 posłów, przeciw –233, nikt się nie wstrzymał. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Głosowało 359 posłów. Za było 125, przeciw – 234, W poprawce 27. do art. 79 ust. 1 oraz polegającej na nikt się nie wstrzymał. dodaniu ust. 9 wnioskodawcy proponują definicję ryn- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ku głównego. W poprawkach: 23. do art. 42 ust. 1 oraz 28. do art. 96 Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. ust. 1 wnioskodawcy proponują zmianę odesłań w tych Przypominam, że łączące się z tą poprawką popraw- przepisach. ki 5. i 6. do ustawy o obrocie instrumentami finanso- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. wymi zostały przez Sejm przyjęte. Komisja wnosi o ich przyjęcie. Przystępujemy do głosowania. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wek 23. i 28., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Głosowało 361 posłów. Za było 359, przeciw – 2, Głosowało 356 posłów. Za było 344, przeciw – 12, nikt się nie wstrzymał. nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. Poprawkę 28. już rozpatrzyliśmy. W poprawce 24. do art. 55 w dodawanym pkt. 4 Przystępujemy do głosowania nad całością projektu wnioskodawcy proponują, aby minister właściwy do ustawy. spraw instytucji finansowych określił w drodze rozpo- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w cało- rządzenia również szczegółowe warunki, jakim powin- ści projektu ustawy o ofercie publicznej, warunkach no odpowiadać memorandum informacyjne, o którym wprowadzania instrumentów finansowych do zorgani- mowa w art. 38 ust. 1. zowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Przystępujemy do głosowania. Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce Kto za pań i panów posłów jest za przyjęciem 24. podnieść rękę i nacisnąć przycisk. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Głosowało 361 posłów. Za było 280, przeciw – 32, W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za – 126, wstrzymało się 49 posłów. przeciw – 234, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ofercie pu- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. blicznej i warunkach wprowadzania instrumentów 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 580 Punkt 15. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski upływem kadencji po uzyskaniu opinii właściwej ko- misji sejmowej. finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. o spółkach publicznych. Przystępujemy do głosowania. Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nych o rządowym projekcie ustawy o nadzorze nad Kto jest przeciw? rynkiem kapitałowym. Kto się wstrzymał? Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Głosowało 350 posłów. Za było 175 posłów, przeciw nego przez panią poseł Anitę Błochowiak oraz przepro- – również 175 posłów, nikt się nie wstrzymał. wadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. do projektu ustawy. W poprawce 3. do art. 8 wnioskodawcy w dodawa- W związku z tym Sejm podjął decyzję o ponownym nym ust. 9 proponują, aby przewodniczący komisji, zastępcy przewodniczącego komisji oraz członkowie skierowaniu projektu do komisji w celu ich rozpatrzenia. komisji posiadali obywatelstwo polskie i korzystali Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom z pełni praw cywilnych i obywatelskich oraz byli nie- i panom posłom doręczone w druku nr 4251-A. skazitelnego charakteru. Przystępujemy do trzeciego czytania. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pa- Przystępujemy do głosowania. nią poseł Anitę Błochowiak. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Sprawozdawca Anita Błochowiak: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 353 posłów. Za było Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie drugiego 125 posłów, przeciw – 228, nikt się nie wstrzymał. czytania do projektu ustawy zgłoszono 14 poprawek. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W dniu 6 lipca komisja wysłuchała argumentów poseł W poprawce 4. do art. 11 w dodawanym ust. 2 wnio- wnioskodawcy, ponieważ wszystkie poprawki zgłosiła skodawcy proponują, aby stronom w postępowaniu poseł Masłowska, wysłuchaliśmy informacji minister- przed komisją przysługiwało prawo odwołania się od stwa finansów i komisja wnosi o odrzucenie wszyst- decyzji komisji do sądu. kich 14 poprawek. Dziękuję. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- Wicemarszałek prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kazimierz Michał Ujazdowski: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję, pani poseł. W głosowaniu wzięło udział 355 posłów. Za było 127 Przechodzimy do głosowania. posłów, przeciw – 228 posłów, nikt się nie wstrzymał. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4251. W poprawce 5. do art. 12 w dodawanym ust. 2a wnio- Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia skodawcy proponują, aby w decyzji, której nadano rygor również poprawki, nad którymi głosować będziemy natychmiastowej wykonalności, komisja określała, jaki w pierwszej kolejności. ważny interes uczestników obrotu lub jakie zagrożenie W poprawce 1. do art. 8 ust. 1 i 5 wnioskodawcy prawidłowego funkcjonowania rynku wymagało zasto- proponują, aby w skład Komisji Papierów Wartościo- sowania rygoru natychmiastowej wykonalności. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wych i Giełd wchodziło siedmiu członków oraz aby Przystępujemy do głosowania. członkami komisji byli również przedstawiciel Sejmu Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. po- oraz przedstawiciel Senatu. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- Głosowało 353 posłów. Za było 121 posłów, przeciw prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. – 232, nikt się nie wstrzymał. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto się wstrzymał? W poprawce 6. do art. 16 w dodawanym ust. 2 wnio- W głosowaniu wzięło udział 352 posłów. Za było skodawcy proponują, aby regulamin określający szcze- 127, przeciw – 225 posłów, nikt się nie wstrzymał. gółowy tryb pracy urzędu Komisji Papierów Wartościo- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. wych i Giełd podlegał publikacji w Dzienniku Urzędo- W poprawce 2. do art. 8 w dodawanym ust. 3a wnio- wym Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. skodawcy proponują, aby przewodniczący komisji mógł Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. być odwołany przez prezesa Rady Ministrów przed Przystępujemy do głosowania. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 15. porządku dziennego – głosowanie 581

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Głosowało 346 posłów. Za było 124 posłów, przeciw W głosowaniu wzięło udział 355 posłów. Za było – 222, nikt się nie wstrzymał. 124, przeciwko – 230 posłów, 1 poseł się wstrzymał. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 7. do art. 21 ust. 4 wnioskodawcy pro- W poprawce 11. do art. 30 ust. 2 wnioskodawcy pro- ponują, aby dodać przepis stanowiący, że komisja może ponują, aby osobie upoważnionej do reprezentowania wydać zgodę na wykorzystanie w innych celach niż kontrolowanego przed rozpoczęciem czynności kontro- określone w art. 20 ust. 1 informacji udzielonych przez lnych okazywać również dokument tożsamości. komisję organowi nadzoru w innym państwie człon- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. kowskim lub przekazanie ich poza ten organ do właści- Przystępujemy do głosowania. wego organu innego państwa po otrzymaniu opinii Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. odpowiednich służb ochrony państwa. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. po- W głosowaniu wzięło udział 348 posłów. Za było prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 116 posłów, przeciw – 230, wstrzymało się 2 posłów. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto się wstrzymał? W poprawce 12. do art. 31 ust. 7 wnioskodawcy pro- Głosowało 350 posłów. Za było 121 posłów, przeciw ponują, aby przewodniczący komisji uzasadniał pisem- – 229, nikt się nie wstrzymał. nie zmianę składu osobowego zespołu kontrolującego. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W poprawce 8. do art. 26 w dodawanym ust. 9 wnio- Przystępujemy do głosowania. skodawcy proponują warunki, jakie powinny spełniać Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. osoby będące kontrolerami. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. po- Głosowało 348 posłów. Za było 119, przeciw – 228 prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. posłów, 1 poseł się wstrzymał. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Głosowało 342 posłów. Za było 121, przeciw – 221 W poprawce 13. do art. 32 ust. 2 wnioskodawcy pro- posłów, nikt się nie wstrzymał. ponują, aby w przypadku przeprowadzania czynności Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. kontrolnych niecierpiących zwłoki upoważnienie do prze- W poprawce 9. do art. 27 ust. 2 wnioskodawcy pro- prowadzenia kontroli powinno wskazywać dane zagroże- ponują, aby zakres kontroli obejmował całość lub część nie bezpieczeństwa obrotu lub pisemnie uzasadniać, dla- określonych zagadnień dotyczących działalności lub czego czynności kontrolne są niecierpiące zwłoki. sytuacji finansowej kontrolowanego w zakresie, o któ- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. rym mowa w ust. 1. Przystępujemy do głosowania. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. Przystępujemy do głosowania. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. po- Kto jest przeciw? prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 355 posłów. Za było Kto się wstrzymał? 122 posłów, przeciw – 233, nikt się nie wstrzymał. Głosowało 353 posłów. Za było 126, przeciw – 226 Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. posłów, 1 poseł się wstrzymał. W poprawce 14. do art. 52 zawierającego zmiany do Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ustawy o funduszach inwestycyjnych wnioskodawcy W poprawce 10. do art. 28 ust. 1 w dodawanych pkt. proponują, aby skreślić zmiany od 1. do 9., 12. lit. b i c, 11 i 12 wnioskodawcy proponują, aby pisemne upoważ- od 13. do 16., 21., 22. i od 24. do 27. nienie do przeprowadzenia kontroli zawierało również Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. imiona i nazwiska osób niebędących pracownikami Przystępujemy do głosowania. komisji, mających przeprowadzić kontrolę, oraz rodzaj, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. serię i numer dokumentu tożsamości kontrolerów i osób poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. niebędących pracownikami komisji, mających przepro- Kto jest przeciw? wadzić kontrolę. Kto się wstrzymał? 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 582 Punkty 15. i 50. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4279. W głosowaniu wzięło udział 354 posłów. Za było Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia 123 posłów, przeciw – 231, nikt się nie wstrzymał. poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. kolejności. Przystępujemy do głosowania nad całością projektu W poprawce 1. do art. 1 wnioskodawcy, przez do- ustawy. danie ust. 2, proponują, aby przepisy ust. 1 stosować Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- także do osób, które na skutek innych okoliczności łości projektu ustawy o nadzorze nad rynkiem kapita- związanych z wojną rozpoczętą w 1939 r. były zmuszo- łowym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję ne opuścić byłe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto się wstrzymał? prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Głosowało 355 posłów. Za było 263 posłów, przeciw Kto jest przeciw? – 36, wstrzymało się 56 posłów. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o nadzorze Głosowało 349 posłów. Za było 176 posłów, przeciw nad rynkiem kapitałowym. – 173, nikt się nie wstrzymał. (Oklaski) Powracamy do rozpatrzenia punktu 50. porządku Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa W poprawce 2. wnioskodawcy, przez dodanie po o rządowym projekcie ustawy o realizacji prawa do art. 25 nowego artykułu, proponują, aby w art. 43 ust. rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości 1 ustawy o podatku od towarów i usług dodać pkt 14 poza obecnymi granicami państwa polskiego. stanowiący, że zwalnia się od podatku umowy zawarte Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- w wyniku realizacji prawa do rekompensaty, o którym nego przez pana posła Marka Suskiego oraz przeprowa- mowa w art. 13 ustawy nowelizującej. dził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W związku z tym Sejm ponownie skierował projekt Przystępujemy do głosowania. ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom prawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. i panom posłom doręczone w druku nr 4279-A. Kto jest przeciw? Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. Kto się wstrzymał? (Gwar na sali) Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana Głosowało 353 posłów. Za – 129 posłów, przeciw posła Marka Suskiego. – 174 posłów, wstrzymało się 50 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Poseł Sprawozdawca Marek Suski: Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w cało- czytania zgłoszono dwie poprawki. Jedna polegała na roz- ści projektu ustawy o realizacji prawa do rekompensaty szerzeniu katalogu osób uprawnionych, które w wyniku z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi wojny rozpoczętej w 1939 r. musiały opuścić terytoria granicami państwa polskiego, w brzmieniu proponowa- obecnie niestanowiące obszaru Rzeczypospolitej Polskiej. nym przez Komisję Skarbu Państwa, wraz z przyjętą Ta poprawka nie uzyskała większości głosów w komisji. poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Zgłoszono też drugą poprawkę, której intencją było Kto jest przeciw? zwolnienie z podatku VAT osób uprawnionych do re- Kto się wstrzymał? kompensat z tytułu tej ustawy. Ta poprawka również Głosowało 356 posłów. Za było 355, przeciw – 1 nie uzyskała większości, chociaż w głosowaniu było poseł, nikt się nie wstrzymał. remisowe rozstrzygnięcie, dlatego że większość człon- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o realizacji ków komisji podzielała intencję, ale do tej poprawki prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieru- były zastrzeżenia natury legislacyjnej. chomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Dlatego komisja rekomenduje odrzucenie dwóch Polskiej. (Oklaski) poprawek i przyjęcie całego projektu ustawy. Dziękuję Powracamy do rozpatrzenia punktu 25. porządku bardzo. dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisji Finansów Publicznych oraz Ko- misji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Wicemarszałek o poselskim projekcie ustawy o Funduszu im. Komisji Kazimierz Michał Ujazdowski: Edukacji Narodowej. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Dziękuję panu posłowi. nego przez pana posła Franciszka Potulskiego i przepro- Przechodzimy do głosowania. wadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 25. porządku dziennego – głosowanie 583

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 2. do art. 4 ust. 1 pkt 1 lit b wniosko- W związku z tym Sejm postanowił o ponownym dawcy proponują, aby przychodami funduszu były skierowaniu tego projektu ustawy do komisji w celu ich m.in. środki przekazywane z budżetu państwa w wy- rozpatrzenia. sokości określonej w ustawie budżetowej, w tym 3% Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom przychodów uzyskanych z prywatyzacji w poprzednim i panom posłom doręczone w druku nr 4128-A. roku budżetowym. Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana Konsekwencją jej przyjęcia będzie odpowiednia posła Franciszka Potulskiego. zmiana w art. 11. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- Poseł Sprawozdawca Franciszek Potulski: prawki, wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czytaniu Kto jest przeciw? zgłoszono wniosek o odrzucenie ustawy i 9 popra- Kto się wstrzymał? wek. W głosowaniu wzięło udział 353 posłów. Za było Połączone komisje wniosek o odrzucenie ustawy 92, przeciw – 260 posłów, 1 poseł się wstrzymał. zaopiniowały negatywnie. Ponadto w trakcie obrad wy- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. cofano 2 poprawki i część poprawki 3. W 3. poprawce do art. 6 ust. 1 wnioskodawcy pro- Komisje rekomendują odrzucenie 3 poprawek ponują, aby środki funduszu przeznaczało się na pomoc i przyjęcie 3 poprawek, które usuwają ewentualne roz- materialną dla uczniów określoną w przepisach o sys- bieżności zasad funkcjonowania funduszu z istnieją- temie oświaty. cym już systemem. Dziękuję. (Oklaski) Z poprawką tą łączą się poprawki 4. i 5. Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie. Komisje wnoszą o ich przyjęcie. Wicemarszałek Przystępujemy do głosowania. Kazimierz Michał Ujazdowski: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 3. do 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Dziękuję panu posłowi. Kto jest przeciw? Przechodzimy do głosowania. Kto się wstrzymał? Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- W głosowaniu wzięło udział 357 posłów. Za było 353 wartego w sprawozdaniu w druku nr 4128. posłów, przeciw – 4 posłów, nikt się nie wstrzymał. Komisje przedstawiają jednocześnie zgłoszony w dru- Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. gim czytaniu wniosek o odrzucenie projektu ustawy W 6. poprawce do art. 13 wnioskodawcy proponują, w całości oraz poprawki. aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2006 r., W pierwszej kolejności głosować będziemy nad a nie, jak proponują komisje, z dniem 1 września 2005 r. wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy w całości. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Komisje wnoszą o odrzucenie tego wniosku. Konsekwencją jej przyjęcia będzie skreślenie art. 12. Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość po- Przystępujemy do głosowania. zostałych propozycji. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- Przystępujemy do głosowania. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Kto jest przeciw? sku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce Kto się wstrzymał? podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za było 147 Kto jest przeciw? posłów, przeciw – 213 posłów, nikt się nie wstrzymał. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W głosowaniu wzięło udział 355 posłów. Za było 134 Przystępujemy do głosowania nad całością projektu posłów, przeciw – 221 posłów, nikt się nie wstrzymał. ustawy. Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- W poprawce 1. wnioskodawcy proponują, aby tytułowi łości projektu ustawy o Funduszu im. Komisji Edukacji ustawy nadać brzmienie: o Funduszu Stypendialnym. Narodowej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisję Finansów Przystępujemy do głosowania. Publicznych oraz Komisję Samorządu Terytorialnego Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. po- i Polityki Regionalnej, wraz z przyjętymi poprawkami, prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? Głosowało 352 posłów. Za było 148, przeciw – 204 Głosowało 360 posłów. Za było 234 posłów, prze- posłów, nikt się nie wstrzymał. ciwko – 126 posłów, nikt się nie wstrzymał. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 584 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- wek 1. i 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o Funduszu Kto jest przeciw? im. Komisji Edukacji Narodowej. Kto się wstrzymał? Powracamy do rozpatrzenia punktu 26. porządku W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za głoso- dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej wało 95, przeciwko – 261 posłów, nikt nie wstrzymał i Rodziny oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Czło- się od głosu. wieka o rządowym projekcie ustawy o przeciwdziała- Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. niu przemocy w rodzinie. W 2. poprawce wnioskodawcy proponują, aby pre- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- ambule ustawy nadać brzmienie: W celu umacniania nego przez panią poseł Krystynę Ozgę i przeprowadził trwałości i rozwoju rodziny oraz inicjowania i wspie- dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. rania działań polegających na podnoszeniu świadomo- W związku z tym Sejm postanowił o ponownym ści społecznej w zakresie przyczyn i skutków przemo- skierowaniu tego projektu ustawy do komisji w celu ich cy przeciwko rodzinie stanowi się, co następuje. rozpatrzenia. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Przystępujemy do głosowania. i panom posłom doręczone w druku nr 4227-A. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. po- Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pa- Kto jest przeciw? nią poseł Krystynę Ozgę. Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 348 posłów. Za głoso- wało 91, przeciwko – 257 posłów, nikt nie wstrzymał Poseł Sprawozdawca Krystyna Ozga: się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na posiedzeniu W 3. poprawce do art. 2 pkt 1 wnioskodawcy pro- Sejmu w dniu 7 lipca w drugim czytaniu projektu usta- ponują, aby skreślić przepis stanowiący, że członkiem wy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie zgłoszono rodziny w rozumieniu ustawy jest także inna osoba 7 poprawek. Sejm ponownie skierował projekt ustawy wspólnie zamieszkująca lub gospodarująca. (druk nr 4227) do połączonych Komisji: Polityki Spo- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. łecznej i Rodziny oraz Sprawiedliwości i Praw Czło- Przystępujemy do głosowania. wieka w celu rozpatrzenia zgłoszonych poprawek. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- Na posiedzeniu w dniu 7 lipca br. komisje nie podzie- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. liły stanowiska wnioskodawcy. W wyniku głosowania Kto jest przeciw? wszystkie poprawki zostały zaopiniowane negatywnie, Kto się wstrzymał? ponieważ w sposób istotny wypaczały założenia tej usta- W głosowaniu wzięło udział 351 posłów. Za głosowa- wy i zawężały przyjęte rozwiązania tej regulacji. ło 97, przeciwko – 253, 1 poseł wstrzymał się od głosu. Komisje rekomendują Wysokiej Izbie odrzucenie Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. tychże poprawek. Dziękuję za uwagę. W 4. poprawce do art. 2 pkt 2 wnioskodawcy pro- ponują, aby skreślić przepis stanowiący, że przemocą (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek w rodzinie w rozumieniu ustawy jest między innymi Sejmu Tomasz Nałęcz) działanie naruszające wolność, w tym seksualną. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Pan poseł Cymański, proszę bardzo. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: (Głosy z sali: Ooo!) (Poseł Jerzy Czepułkowski: Seksizm wieczorem.) Dziękuję, pani poseł. Przechodzimy do głosowania. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- Poseł Tadeusz Cymański: wartego w sprawozdaniu w druku nr 4227. Komisje przedstawiają jednocześnie wniosek mniej- Panie marszałku, bardzo proszę okiełznać salę. (Po- szości oraz poprawki, nad którymi będziemy głosować ruszenie na sali) w pierwszej kolejności. (Poseł Tadeusz Iwiński: Okiełznać to można konia W poprawce 7. wnioskodawcy proponują, aby uży- albo siebie.) te w ustawie w różnych przypadkach wyrazy „przemo- Wydaje się to taka sobie poprawka. Nie ulega wąt- cy w rodzinie” zastąpić użytymi w odpowiednich przy- pliwości, chyba nikt nie zaprzeczy, że pozycja rodziców padkach wyrazami „przemocy przeciwko rodzinie”. w rodzinie jest dla nas wszystkich chyba bardzo ważna. Z poprawką tą łączy się 1. poprawka do tytułu ustawy. Mam pytanie, jak rozumieć tę poprawkę, bo zostaliśmy Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie. troszkę uśpieni wdziękiem i łagodnymi wyjaśnieniami Komisje wnoszą o ich odrzucenie. na posiedzeniu komisji. Przystępujemy do głosowania. (Głos z sali: Mów za siebie.) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie 585

Poseł Tadeusz Cymański Sekretarz Stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej Otóż mamy w ustawie wyraźny zapis, że jest chronio- Cezary Miżejewski: na nietykalność cielesna, wolność, w tym seksualna. Po pierwsze, jeżeli chodzi o dzieci, to brak zgody czy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż nie wiem, sprzeciw ojca na to, żeby koleżanka dziecka została na jakie wdzięki uśpiły czujność pana posła Cymańskiego, noc, będzie w myśl tej definicji przemocą. (Poruszenie bo to ja reprezentowałem rząd w czasie prac nad tą na sali) Chwileczkę, wątpliwości lepiej interpretować na ustawą. (Wesołość na sali, oklaski) Natomiast w tym korzyść rodziców. A jeżeli chodzi o żonę – chwileczkę, przepisie bardzo jasno chodzi o to, że zmuszenie współ- bardzo proszę, już kończę – a jeżeli chodzi o żonę i o mę- partnerki do współżycia to jest naruszenie jej wolności. ża, to wyjaśniano nam, że chodzi tutaj o zapis, który O to chodzi w tym przepisie. (Oklaski) dotyczy wolności seksualnej, w szczególności ochrony (Głos z sali: A współpartnera?) przed gwałtem w małżeństwie. Jak może mieć miejsce (Poseł Tadeusz Cymański: Ale jest nietykalność cie- gwałt bez naruszenia nietykalności cielesnej? lesna.) (Poseł Mirosława Kątna: Może być presja psychiczna.) (Poseł Bożena Kizińska: Może być presja psychiczna.) To jest platonika. Uważam, że są bardzo poważne powody, żeby tę poprawkę przyjąć, nawet jeśli są wąt- pliwości, nic się nie stanie. I apeluję, bo to jest ważna Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: rzecz. Proszę o interpretację. (Oklaski) Dziękuję panu ministrowi. Przystępujemy do głosowania. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Do kogo pan poseł skierował to pytanie? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 347 posłów. Za głoso- Poseł Tadeusz Cymański: wało 84 posłów, przeciw – 256 posłów, wstrzymało się 7 posłów. Myślę, że największym specjalistą, a przynajmniej Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. uchodzi za takową, jest pani wicepremier. (Poruszenie We wniosku mniejszości do art. 11 wnioskodawca na sali) proponuje, aby Rada Ministrów składała corocznie Sej- mowi Rzeczypospolitej Polskiej, w terminie do 30 czerwca, sprawozdanie z realizacji krajowego progra- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: mu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, zawierające ocenę skuteczności przyjętych rozwiązań prawnych Rozumiem. Miałem wątpliwości, czy do pani poseł oraz innych zadań z zakresu przeciwdziałania przemo- sprawozdawcy, czy do rządu. Jeśli do rządu, to proszę cy w rodzinie. o zabranie głosu pana ministra Cezarego Miżejewskie- Przystępujemy do głosowania. go. (Poruszenie na sali ) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku (Głosy z sali: Ooo!) mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (Poseł Jerzy Czepułkowski: Nie spodziewałeś się, Kto jest przeciw? że ci przyjdzie z chłopem dyskutować?) Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 352 posłów. Za głoso- wało 75, przeciwko – 277 posłów, nikt się nie wstrzy- Poseł Tadeusz Cymański: mał od głosu. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Reakcja sali wskazuje, że adresat... W 5. poprawce do art. 12 ust. 2 wnioskodawcy przez dodanie nowych punktów proponują, aby w skład rady, o której mowa w tym artykule, wchodzili także: przed- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: stawiciel samorządu terytorialnego oraz przedstawiciel kościołów i związków wyznaniowych. Panie pośle, proszę bez przemocy seksualnej z try- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. buny. (Wesołość na sali) Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Tadeusz Cymański: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Nawet bym nie śmiał. (Poruszenie na sali ) W głosowaniu wzięło udział 346 posłów. Za głoso- (Poseł Jerzy Czepułkowski: Najważniejsze jest uczu- wało 132 posłów, przeciwko – 213, 1 poseł wstrzymał cie, płeć nieważna.) się od głosu. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 586 Punkt 26. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Wicemarszałek Tomasz Nałęcz:

Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Pani poseł, poseł pyta, minister odpowiada, jak W 6. poprawce wnioskodawcy proponują, aby skre- uważa za słuszne, więc to nie jest szkoła, żeby trakto- ślić art. 13 stanowiący, że osoby, które w związku z wy- wać ministra w sposób dydaktyczny. konywaniem swoich obowiązków służbowych powzię- Wysoki Sejmie! Przystępujemy do głosowania. ły podejrzenie o popełnieniu przestępstwa z użyciem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- przemocy wobec członków rodziny, powinny nie- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zwłocznie zawiadomić o tym policję lub prokuratora. Kto jest przeciw? Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Bardzo proszę pana posła. W głosowaniu wzięło udział 350 posłów. Za głosowa- ło 89, przeciw – 258, 3 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Poseł Kazimierz Marcinkiewicz: Poprawkę 7. już rozpatrzyliśmy. Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! (Poseł Marek Jurek: Panie marszałku…) Pytanie jest takie: Czy ja dobrze rozumiem, że w tej Pan poseł Marek Jurek, proszę bardzo. ustawie jest taki przepis, który mówi o tym, że jeżeli nauczyciel zauważy siniaki na ciele dziecka w szkole, to zamiast podjąć działania wychowawcze w odniesie- Poseł Marek Jurek: niu do dziecka i działania edukacyjne w odniesieniu do rodziców, on po prostu wychodzi z lekcji – albo na Ja mam, panie marszałku, pytanie do wnioskodaw- przerwie – i dzwoni po policję i na prokuraturę? Tak ców i do rządu. Chodzi mianowicie o wyjaśnienie de- wygląda przepis w tej ustawie. Jeśli go nie skreślimy, finicji, którymi posługuje się ta ustawa, dlatego że zamienimy działania nauczycieli w horror. (Oklaski) chcielibyśmy dokładnie wiedzieć, nad czym Izba gło- (Poseł Jerzy Czepułkowski: A życie dziecka?) suje. Mianowicie z wyjaśnień, które do tej pory padły, wynikało, że pojęcie wolności seksualnej, jakie jest stosowane w tej ustawie, dotyczy tylko ochrony przed Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: przymusem seksualnym. (Poseł Bożena Kizińska: Ale obsesję macie!) Dziękuję. Natomiast jest pytanie, czy w tej ustawie jest jasno Proszę o zabranie głosu pana ministra Cezarego powiedziane, że nie dotyczy to również zakazów wycho- Miżejewskiego. wawczych funkcjonujących w rodzinie? Czy nie dotyczy to zakazów przed wolą działań seksualnych? (Oklaski)

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Cezary Miżejewski: Pytanie było i do pani poseł sprawozdawcy, i do Przepis ten oczywiście stwarza obowiązek, ale my- ministra. ślę, że niepotrzebnie pan poseł sądzi, że jedno ma za- (Poseł Marek Jurek: Definicja.) stąpić drugie. Może zacznijmy od pani poseł. Czy pani poseł wyraża ochotę zabrania głosu, czy nie? Nie. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: (Poseł Marek Jurek: Ale definicję przeczytać!) Panie pośle, pan minister jednak chce zabrać głos. Panie ministrze, zechce pan zabrać głos? Dziękuję panu ministrowi. Pani poseł, ja wyjątkowo dopuszczę jeszcze pytanie, ale w każdym następnym przypadku będę dopuszczał Sekretarz Stanu tylko pytania, potem odpowiedzi i nie będę już tolero- w Ministerstwie Polityki Społecznej wał dyskusji. Więc proszę bardzo... Cezary Miżejewski:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tu rozumiem do- Poseł Ewa Kantor: ciekliwość pana posła, ale ja myślę, że to jest pewna nadinterpretacja z tymi definicjami. Dyskutowaliśmy Ja proszę, żeby ministerstwo odpowiedziało dokład- przez wiele tygodni, z udziałem również posłów Ligi nie na pytanie posła Marcinkiewicza, jakie czynności Polskich Rodzin i Prawa i Sprawiedliwości. kolejno ma wykonać nauczyciel zgodnie z Kartą na- (Poseł Marek Jurek: Definicja, pierwszy artykuł uczyciela i z tym przepisem. ustawy.) 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 24. porządku dziennego – głosowanie 587

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej Poseł Sprawozdawca Władysław Stępień: Cezary Miżejewski Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas drugie- Te rozwiązania i te zapisy naszym zdaniem nie go czytania zgłoszono 58 poprawek… obejmują tej kwestii, o której mówił pan poseł. (Głos z sali: Oooo…) (Poseł Marek Jurek: Panie mnistrze, ustawa zawie- …w tym jedną bardzo istotną, którą zgłosił klub Soju- ra definicję.) szu Lewicy Demokratycznej. Poprawka ta stanowi (Głos z sali: Dlaczego nie obejmują?) nowy tekst ustawy o rodzinnych ogrodach działko- wych, który uwzględnia wszystkie korekty, jakie zo- stały zgłoszone przez Biuro Legislacyjne i prawników, Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: którzy opiniowali tę ustawę w Sejmie. Tak więc w art. 10, 11, 24, 33 i 49 dokonano takich zmian, które gwa- Dziękuję panu ministrowi. rantują, że ustawa ta zawiera treść zgodną z konstytu- Przystępujemy do głosowania. cją. Chcę to wyraźnie podkreślić, bo w tej sprawie było Panie pośle, ja już powiedziałem, że... Panie pośle, bardzo dużo niejasności. Zgłoszony został również w jakiej sprawie? wniosek mniejszości. W imieniu połączonych komisji (Poseł Ludwik Dorn: Proszę o 3 minuty przerwy, chciałbym zarekomendować Wysokiej Izbie odrzucenie panie marszałku.) wniosku mniejszości i przyjęcie poprawki 1., wówczas Pan poseł Dorn poprosił o 3 minuty przerwy w imie- pozostałe poprawki będą bezprzedmiotowe. Dziękuję. niu klubu Prawa i Sprawiedliwości. (Oklaski) Zarządzam przerwę do godz. 22.40. (Poseł Kazimierz Marcinkiewicz: To jest nadużycie!)

(Przerwa w posiedzeniu od godz. 22 min 36 do godz. 22 min 41) Wicemarszałek Tomasz Nałęcz:

Dziękuję panu posłowi. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Przechodzimy do głosowania. Pan poseł? Bardzo proszę. Wysoki Sejmie! Wznawiam obrady. Ale w jakiej sprawie, panie pośle? Bardzo proszę o zajmowanie miejsc. (Poseł Tomasz Markowski: W sprawie głosowania Przystępujemy do głosowania nad całością projektu nad odrzuceniem projektu ustawy.) ustawy. Słucham? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości (Poseł Tomasz Markowski: Głosowania nad odrzu- projektu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ceniem projektu ustawy!) w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Ale dopiero odczytam ten wniosek, jeśli można. Społecznej i Rodziny oraz Komisję Sprawiedliwości Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy za- i Praw Człowieka, bez poprawek, zechce podnieść rękę wartego w sprawozdaniu w druku nr 4252. i nacisnąć przycisk. Komisje przedstawiają również wnioski mniejszości Kto jest przeciw? oraz – w dodatkowym sprawozdaniu – poprawki, nad Kto się wstrzymał? którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. W głosowaniu wzięło udział 327 posłów. Za było 205, W 1. wniosku mniejszości wnioskodawcy proponu- przeciw – 84, wstrzymało się 38 posłów. (Oklaski) ją, aby odrzucić projekt ustawy w całości. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o przeciw- Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmioto- działaniu przemocy w rodzinie wość pozostałych propozycji. Powracamy do rozpatrzenia punktu 24. porządku Rozumiem, że pan poseł chce zadać pytanie, proszę dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowi- bardzo. ska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Sa- morządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Skarbu Państwa o poselskim projekcie ustawy Poseł Tomasz Markowski: o rodzinnych ogrodach działkowych. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- Panie Marszałku! Najpierw dwa słowa, króciutko… nego przez pana posła Władysława Stępnia oraz prze- (Głosy z sali: Nieeee!) prowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono popraw- Najpierw dwa słowa krótko o samej procedurze, ki. W związku z tym Sejm ponownie skierował projekt sposobie procedowania nad tym projektem, bo z tego ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. będzie wynikało bardzo ważne, istotne pytanie. Projekt Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom tak naprawdę nigdy, mówię to dosłownie, nie ujrzał posłom doręczone w druku nr 4252-A. światła dziennego na tej sali, albowiem pierwsze czy- Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. tanie odbyło się w komisji, drugie czytanie odbyło się Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana późną nocą w tej sali i, jak widać, głosowanie w tej posła Władysława Stępnia. sprawie wygląda podobnie, bo jest w tej chwili godzina 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 588 Punkt 24. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Tomasz Markowski już oceniał i uznał ten fakt za niezgodny z konstytucją, czy ta monopolistyczna pozycja PZD została w tym mniej więcej jedenasta. W pierwszym czytaniu została projekcie zachowana? wydana jedyna opinia Biura Studiów i Ekspertyz na Drugie pytanie dotyczy art. 15, który mówi, że urzą- temat tego projektu. Ja oczywiście nie chcę... dzenia, budynki i budowle rodzinnego ogrodu działko- (Głosy z sali: Pytanie! Pytanie!) wego stanowić będą własność PZD. A ja przypominam, ... jej cytować w całości, przytoczę tylko jedno zdanie: że infrastruktura ogrodowa szczególnie jest tym mająt- Niezgodność ta ma postać kwalifikowaną, gdyż prze- kiem, który został wypracowany przez samych dział- pisy te w drastyczny sposób przeczą podstawowym kowców i to nie przez składkę na PZD tylko przez skład- zasadom konstytucyjnym i jednocześnie ignorują zna- ki specjalnie zbierane na budowanie tej infrastruktury. ne tezy orzecznictwa konstytucyjnego dotyczące prze- I ostatnie pytanie. Przeniesienie na Skarb Państwa pisów o ogródkach działkowych, przepisów o użytko- kosztów założenia ksiąg wieczystych to także oczywi- waniu wieczystym, naruszają zasadę demokratycznego sta niekonstytucyjność. Tych elementów niekonstytu- państwa prawnego, zasady przyzwoitej legislacji, zasa- cyjnych w tej ustawie jest znacznie więcej, dlatego dę zaufania do państwa i... (Gwar na sali) prosiłbym rząd o ocenę konstytucyjności tej ustawy. Dziękuję. (Oklaski) (Poseł Marek Dyduch: Panie marszałku, nie można Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: wobec wniosku o odrzucenie pytać rządu o art.15.)

Przepraszam, panie pośle, przepraszam. Wysoki Sejmie! Proszę o spokój. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Ale pana posła proszę o zadanie pytania, bo inaczej będę musiał panu odebrać głos. Panie pośle, jestem w pewnym kłopocie, bo projekt jest poselski, wniosek jest o odrzucenie, więc może to pytanie jest do sprawozdawcy? (Poruszenie na sali) Poseł Tomasz Markowski: (Poseł Lech Zielonka: Ale żadnego pytania nie było.) (Głos z sali: Do sprawozdawcy!) Już kończę w tej sprawie, panie marszałku. …oraz zasadę równości wobec prawa. Poseł Tomasz Markowski: To była jedyna ekspertyza, z którą mieliśmy do czy- nienia. Odbyło się drugie czytanie w komisji, które Panie Marszałku! Jakby pan się przeczytał stenogram trwało piętnaście minut… (Gwar na sali) także w spra- i przyjrzał się odpowiedziom posła sprawozdawcy w trak- wie poprawki, która całkowicie zmieniła to, można cie drugiego czytania, to pan marszałek na pewno by powiedzieć. Projekt złożyliśmy do BSiE z prośbą o wy- zrozumiał, dlaczego pytamy rząd. (Oklaski) jaśnienie i przygotowanie ekspertyzy dotyczącej zgod- ności tej ustawy z konstytucją. Według nas szereg prze- pisów tej ustawy jest nadal.... Wicemarszałek Tomasz Nałęcz:

Dziękuję. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Pan marszałek Ujazdowski, proszę bardzo.

Panie pośle, proszę o pytanie! Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski:

Poseł Tomasz Markowski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd powinien udzie- lić odpowiedzi w tej sprawie, dlatego że minister sprawie- …niezgodnych z konstytucją. dliwości jest uczestnikiem postępowania konstytucyjnego przed Trybunałem Konstytucyjnym. (Oklaski)

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Panie pośle, odbiorę panu głos, jeśli pan nie zada pytania. Pan poseł Cymański, proszę bardzo.

Poseł Tomasz Markowski: Poseł Tadeusz Cymański:

W związku z tym pytam pana ministra, bo obawiam Ja zaskoczę i postawię tylko pytanie. się, że pan poseł sprawozdawca nie mógłby udzielić (Głosy z sali: Oooo!) właściwej odpowiedzi: czy choćby monopolistyczna Pytanie: czy ta ustawa daje prawo, daje możli- pozycja PZD, którą to kwestię Trybunał Konstytucyjny wość... 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Punkt 24. porządku dziennego – głosowanie 589

Poseł Tadeusz Cymański Nie ma sensu, żeby pan poseł wnioskodawca na to pytanie odpowiadał, bo ci, którzy go słuchali, wiedzą, (Głos z sali: Daje!) że wszystko wyjaśnił w tej materii. ...swobodnego zrzeszania się właścicieli i użytkowni- Wysoki Sejmie! Poinformowano mnie, że w tej de- ków działek? bacie rząd reprezentuje pan minister Bratkowski, ale (Głos z sali: Tak!) nie jest obecny na sali, w związku z czym przystępuje- Bo problem monopoli jest kluczowy w tej sprawie. my do głosowania. (Gwar na sali) (Poruszenie na sali) No, niech odpowie pan minister, Proszę o spokój, żeby się nie pomylić przy głosowa- niech odpowie. (Oklaski) niu. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: wniosku mniejszości polegającego na odrzuceniu pro- jektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Ostatnie pytanie pana posła Dyducha i już nie do- przycisk. puszczam do żadnej dyskusji. Kto jest przeciw? (Poruszenie na sali) (Poseł Joanna Senyszyn: Ale mam pytanie…) Kto się wstrzymał? (Oklaski) Pani poseł Senyszyn jeszcze, tak? W głosowaniu wzięło udział 354 posłów. Za głoso- Jeszcze dwa pytania i nie dopuszczam do żadnej wało 128 posłów, przeciw – 225, wstrzymał się 1 poseł. dyskusji. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Pan poseł Dyduch. W poprawce 1. wnioskodawcy proponują nadać pro- jektowi ustawy nowe brzmienie. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Poseł Marek Dyduch: Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wszyst- kich pozostałych propozycji. (Poruszenie na sali) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sprawie formal- Przystępujemy do głosowania. nej. Wniosek mniejszości brzmi: o odrzucenie ustawy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- w całości. Jeżeli ktoś tego nie rozumie, to o co on bę- prawki 1., a tym samym za przyjęciem projektu ustawy dzie pytał jeszcze? No, wniosek jest o odrzucenie w ca- o rodzinnych ogrodach działkowych, w brzmieniu pro- łości. (Poruszenie na sali ) To po pierwsze. ponowanym przez wnioskodawców, zechce podnieść Po drugie, pan poseł zadał pytanie dotyczące art. rękę i nacisnąć przycisk. 15, a przecież to pierwszy wniosek będzie poddany pod Kto jest przeciw? głosowanie. Więc nie można wyjaśniać sprawy, która Kto się wstrzymał? (Oklaski) jest nieadekwatna do rzeczywistości. Proszę najpierw przegłosować wniosek, a później zobaczymy. Jak bę- W głosowaniu wzięło udział 356 posłów. Za głoso- dzie ustawa, to będą wątpliwości, nie będzie ustawy, to wało 226 posłów, przeciw – 129, 1 poseł wstrzymał się nie ma o czym rozmawiać. (Oklaski) od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął, a tym samym uchwalił ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych. Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: Powracamy do rozpatrzenia punktu 55. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- Dziękuję. nych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa Pani poseł Senyszyn. za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli ana- Poseł Joanna Senyszyn: lizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2004 r. oraz komisyjnym projektem Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do uchwały w przedmiocie absolutorium. posła sprawozdawcy. Czy w czasie drugiego czytania Sejm wysłuchał pana posła Mieczysława Czerniaw- zostały zgłoszone poprawki, które całkowicie eliminu- skiego, który przedstawił sprawozdanie komisji oraz ją ewentualną niezgodność z konstytucją? projekt uchwały w sprawie absolutorium dla Rady Mi- (Poseł Tomasz Markowski: Kto to stwierdzi?) nistrów, a także wysłuchał prezesa Najwyższej Izby I pytanie do pana marszałka. Czy nie należałoby Kontroli pana Mirosława Sekułę, który przedstawił wprowadzić czwartego czytania dla posłów prawicy, analizę wykonania budżetu państwa. którzy są tak tępi, że nie mogą niczego zrozumieć w Sejm przeprowadził nad tymi przedłożeniami dys- trzech czytaniach? (Wesołość na sali,oklaski) kusję. (Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski: Nic wam już W dyskusji zgłoszono poprawkę tożsamą z wnio- nie pomoże.) skiem mniejszości. W związku z tym Sejm podjął de- cyzję o przystąpieniu do głosowania nad projektem Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: uchwały bez odsyłania do komisji. Przechodzimy zatem do głosowania. Pani poseł, może to i było dowcipne, ale proponuję, Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały za- żebyśmy się nawzajem nie obrażali. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4217. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 590 Punkty 55. i 58. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Tomasz Nałęcz Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zmian w składzie osobowym Komisji do Spraw Służb Komisja przedstawia jednocześnie wniosek mniej- Specjalnych, w brzmieniu proponowanym w druku nr szości. 4280, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Treść zgłoszonej poprawki została paniom i panom Kto jest przeciw? posłom wyłożona na ławy poselskie*). Kto się wstrzymał? W pierwszej kolejności będziemy głosować nad W głosowaniu wzięło udział 343 posłów. Za głoso- wnioskiem mniejszości i poprawką. wało 279, przeciw – 54 posłów, 10 posłów wstrzymało We wniosku mniejszości oraz tożsamej poprawce się od głosu. wnioskodawcy proponują, aby Sejm podjął uchwałę w Stwierdzam, że Sejm dokonał zmian w składzie sprawie nieprzyjęcia sprawozdania z wykonania bu- osobowym Komisji do Spraw Służb Specjalnych. dżetu państwa za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 Wysoki Sejmie! Na tym wyczerpaliśmy porządek grudnia 2004 r. oraz w sprawie absolutorium dla Rady dzienny 107. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Pol- Ministrów. skiej. Przyjęcie tych propozycji spowoduje bezprzedmioto- Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłosze- wość projektu uchwały przedstawionego przez komisję. nia oświadczeń poselskich. Przystępujemy do głosowania. Proszę o listę tych posłów. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Wysoki Sejmie! Informuję, że są to posłowie: Ga- sku mniejszości i poprawki, a więc za przyjęciem pro- briela Masłowska, Zofia Krasicka-Domka, Elżbieta jektu uchwały w sprawie nieprzyjęcia sprawozdania Radziszewska i Edward Maniura. z wykonania budżetu państwa za okres od dnia 1 stycz- Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zapisać nia do dnia 31 grudnia 2004 r. oraz w sprawie absolu- się celem wygłoszenia oświadczenia poselskiego? torium dla Rady Ministrów, zechce podnieść rękę i na- Nie widzę zgłoszeń. cisnąć przycisk. Zamykam listę posłów zapisanych do wygłoszenia Kto jest przeciw? oświadczenia. Kto się wstrzymał? Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Ma- W głosowaniu wzięło udział 355 posłów. Za głoso- słowską. wało 172 posłów, przeciw – 183, nikt nie wstrzymał się od głosu. Czy pani poseł Masłowska mnie słyszy? Może pani Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości i po- Zofia Krasicka-Domka jest gotowa wygłosić oświad- prawkę odrzucił. czenie, bo widzę, że pani poseł Masłowska ma pewne Przystępujemy zatem do głosowania nad projektem kłopoty? uchwały proponowanym przez komisję. Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Zofię Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- Krasicką-Domkę. łości projektu uchwały w sprawie przyjęcia sprawoz- Przepuście, panie i panowie posłowie, panią poseł dania z wykonania budżetu państwa za okres od dnia na trybunę. 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2004 r. oraz w sprawie Bardzo proszę, pani poseł. absolutorium dla Rady Ministrów, w brzmieniu propo- nowanym przez Komisję Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Zofia Krasicka-Domka: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje oświadcze- W głosowaniu wzięło udział 360 posłów. Za głoso- nie jest reakcją na apel Polskiego Stowarzyszenia Cho- wało 182 posłów, przeciw – 177, 1 poseł wstrzymał się rych na Hemofilię. Dotyczy niedofinansowania leczenia od głosu. (Oklaski) pacjentów z hemofilią i z innymi wrodzonymi niedo- Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie borami osoczowymi czynników krzepnięcia. przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu państwa Hemofilia to nieuleczalna choroba uwarunkowana za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2004 r. genetycznie. Jej istotą jest zaburzenie procesu krzepli- oraz w sprawie absolutorium dla Rady Ministrów. wości krwi spowodowane niedoborem czynników Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 58. porząd- krzepnięcia krwi: VIII lub IX, co skutkuje częstymi ku dziennego: Zmiany w składzie osobowym Komisji samoistnymi bardzo bolesnymi wylewami do stawów do Spraw Służb Specjalnych (druk nr 4280). i mięśni, najczęściej stawów skokowych, kolanowych, Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu łokciowych. Powtarzające się krwawienia powodują Seniorów, przedłużyło wniosek w sprawie zmian w skła- artropatyczne zmiany stawowe. Często zaś prowadzą dzie osobowym Komisji do Spraw Służb Specjalnych. do całkowitego usztywnienia stawów. W takim przy- Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos padku konieczne staje się chirurgiczne wszczepienie w sprawie przedstawionych propozycji? endoprotezy. Wylewy do narządów wewnętrznych i do Nikt się nie zgłasza. ośrodkowego układu nerwowego stanowią bardzo po- Przystępujemy zatem do głosowania. ważne zagrożenie dla życia. Jedynym lekiem dla chorych na hemofilię są prepa- ) * Teksty zgłoszonych poprawek – w załączniku nr 1. raty krzepliwości krwi wytwarzane z ludzkiej krwi, 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Oświadczenia poselskie 591

Poseł Zofia Krasicka-Domka Obecnie w Polsce jest zarejestrowanych ponad 3 tys. osób ze skazami krwotocznymi. U 158 stwierdzono które muszą być dożylnie podane jak najszybciej po powikłania inhibitorem. Rejestr chorych prowadzi In- nastąpieniu wylewu. stytut Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie. To Standardem najtańszym i najefektywniejszym eko- leczenie w latach 70. i 80. osoczem i krioprecypitatami nomicznie w terapii chorych na hemofilię jest tzw. le- podawanymi choremu dożylnie wlewem kroplówko- czenie domowe. Polega ono na tym, że koncentraty wym w warunkach szpitalnych ze względu na możli- czynników krzepnięcia przechowuje się w domowej wość powikłań poprzetoczeniowych spowodowało lodówce i w momencie zauważenia pierwszych obja- wiele przypadków zakażeń wirusem żółtaczki typu B wów krwawienia chory podaje sobie sam preparat do- i C. Jest to połączone z ogromnie trudnym i kosztow- żylnie. Tylko przypadki szczególne wymagają hospita- nym leczeniem, któremu towarzyszy... Panie marszał- lizacji. Większość osób dotkniętych wrodzoną osoczo- ku, bardzo proszę jeszcze chwilę… wą skazą krwotoczną prowadzi aktywne życie zawo- dowe, w zasadzie normalne życie; normalne, poza ko- niecznością podania sobie w razie potrzeby czynnika Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: krzepnięcia krwi. Deficyt powoduje, że nie jest możli- we podanie leku na czas. Rozwija się wtedy pełnoobja- Proszę bardzo, pani poseł. wowe krwawienie, przeważnie dostawowe, którego leczenie wymaga już kilkunastu dni i wielokrotnie po- wtarzanych przetoczeń koncentratu. Czas rekonwale- Poseł Zofia Krasicka-Domka: scencji chory spędza w szpitalu na zwolnieniu lekar- skim. Koszt takiego leczenia jest wielokrotnie wyższy ...ze względu na trudny problem. niż w przypadku natychmiastowego przetoczenia czyn- Dziękuję. nika krzepnięcia krwi. Podjęcie walki z wirusowym zapaleniem wątroby Opisane epizody mogą zdarzyć się nawet 50 razy to przeszłoroczna kuracja interferonem ze wszystkimi w roku. Łatwo sobie wyobrazić, że dla pracodawcy nie- ubocznymi skutkami, typu depresja, zmęczenie, osła- obecność pracownika przez większą część roku jest nie bienie, bóle głowy, jadłowstręt, utrata masy ciała, nud- do zaakceptowania. Odpowiednio wczesne, dzięki do- ności, wymioty, bóle stawów, świąd, zmiany skórne, mowemu leczeniu, podanie choremu czynnika krzep- drażliwość, bezsenność, niepokój, lęk, trudności w kon- nięcia krwi powoduje zahamowanie krwawienia we centracji, wahania nastrojów, utrata włosów. Niestety wczesnej fazie. nie wszyscy zostali wyleczeni. (Głos z sali: Dobrze, współczujemy pani.) Lata 90. to wprowadzenie w Polsce leczenia aliofi- Zużycie czynnika jest wtedy najmniejsze, staw lizowanymi czynnikami krzepnięcia, od lat stosowa- praktycznie pozostaje nieuszkodzony, chory nie prze- nymi na Zachodzie, i powolne wdrażanie leczenia do- rywa normalnych czynności życiowych. mowego. Od prawie 15 lat zabezpieczenie hemofilików Dramatyczna sytuacja dotyczy też dzieci dotknię- nigdy nie było tak złe jak dziś. Obecnie cywilizowane tych hemofilią. Brak wystarczającej ilości leku grozi kraje wkraczają w etap czynników rekombinowanych. rozwojem artropatii hemofiliowej. W życiu społecznym to dla dziecka ciągła nieobec- Czynnik rekombinowany nie jest produkowany z ludz- ność w szkole, niemożność kontynuowania nauki, ogra- kiej krwi, tylko, za pomocą specjalnie zaprogramowa- niczone kontakty z rówieśnikami, a przez to izolacja od nej metody inżynierii genetycznej, kolonii komórko- środowiska. wych. Tymczasem polskim pacjentom grozi powrót do Miernikiem zabezpieczenia chorych na hemofilię lat 80., ubiegłego stulecia z widmem leczenia obarczo- i inne wrodzone osoczowe skazy krwotoczne jest nym ogromnym ryzykiem infekcji wirusowej. wskaźnik zużycia czynnika VIII w przeliczeniu na jed- Najbardziej bulwersujący jest spadek finansowania. nego mieszkańca rocznie. Według Światowej Organi- Na początku zeszłego roku wybuchła afera związana zacji Zdrowia, WHO, wskaźnik ten powinien wynosić z zamiarem znacznego, z 36 mln na 25 mln zł, obcięcia co najmniej 2. W niektórych krajach Europy wskaźnik funduszy na zakup czynników krzepliwości krwi. zużycia czynnika VIII wygląda następująco: Niemcy Przetarg na zakup był opóźniony. Zakończył się w maju – 6, Węgry – 4,9, Austria – 3,2, Słowacja – 2,6, Czechy tylko dlatego, że dramatyczna sytuacja została nagło- – 2,2, Bułgaria – 1. W Polsce w najlepszym jak dotąd śniona przez chorych w mediach. Na skutek tych inter- roku 2001 wskaźnik ten wynosił 1,85 jednostek. wencji w końcu Ministerstwo Zdrowia dokonało zaku- Rozumiejąc ciężką sytuację gospodarczą naszego pu leków. kraju, nie porównujemy zaopatrzenia w ten czynnik do Jak w tej sytuacji można oceniać aferę dotyczącą zaopatrzenia w USA, Kanadzie, bogatych krajach, lecz nieskończonej budowy Laboratorium Frakcjonowania w Czechach, Słowacji czy na Węgrzech. Te kraje, mimo Osocza w Mielcu, w którą zamieszani są najwyżsi że przechodzą podobnie jak Polska przemiany ustrojo- urzędnicy państwowi? Być może sytuacja ta byłaby już we i gospodarcze, potrafią zapewnić swoim obywate- rozwiązana z korzyścią dla chorych i budżetu państwa, lom, w tym chorym na skazy krwotoczne, właściwą tak jak to się stało na Węgrzech, gdzie taka wytwórnia opiekę medyczną. z powodzeniem funkcjonuje. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 592 Oświadczenia poselskie

Poseł Zofia Krasicka-Domka gospodarczego i do kreowania miejsc pracy, to błędem byłoby rezygnowanie z instrumentów polityki proesk- Aby zapobiec zeszłorocznej sytuacji, w bieżącym portowej, które mogłyby przecież tylko pomóc w rozwo- roku chorzy na hemofilię zaczęli przypominać mini- ju naszego kraju. Nie możemy być doktrynerami w tej sterstwu o swoim problemie. Listy z prośbą o interwen- mierze. Jest jasne, że podstawą zdrowej gospodarka jest cję pisali chorzy na hemofilię oraz lekarze opiekujący wolność gospodarcza i konkurencja. Skoro jednak na się chorymi. Ministerstwo Zdrowia informowało, że lek świecie toczy się bezwzględna walka ekonomiczna o no- jest tylko źle dystrybuowany. Do dzisiaj brak jednak we rynki zbytu, o przejęcie innych firm itd., to rezygno- informacji z Ministerstwa Zdrowia dla Polskiego Sto- wanie z wielu form promocji polskiego eksportu byłoby warzyszenia Chorych na Hemofilię o interwencyjnym po prostu kapitulanctwem. zakupie omawianych preparatów leczniczych. Do koń- Po drugie, jeżeli popatrzymy na kraje OECD, to ca czerwca br. według relacji stowarzyszenia miała być okaże się, że w latach 1994–2005 było kilka krajów zabezpieczona wystarczająca ilość leków. wschodzących, w których eksport nie tylko rósł szybko, Podkreślam z całą mocą, że pacjenci z defektami ale dodatkowo rósł jeszcze szybciej niż import, a po- wrodzonymi czynnika VIII i IX osocza krwi wołają do nadto w danym kraju odnotowano stosunkowo niskie posłów Sejmu RP o ratunek, o to, aby były przewidzia- bezrobocie. Wystarczy wymienić Węgry, Koreę Połu- ne w budżecie Ministerstwa Zdrowia dostateczne środ- dniową, Meksyk i Turcję. W naszym kraju natomiast ki finansowe, by przestali żyć w poczuciu zagrożenia wprawdzie tempo wzrostu eksportu było także wyso- życia. Dziękuję za uwagę. kie, ale za to import rósł w tym czasie szybciej niż eksport, czemu towarzyszyło pogorszenie sytuacji na rynku pracy. Proszę zauważyć, że w Czechach i w Pol- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: sce w latach 1994–2004 import rósł szybciej od ekspor- tu i stopa bezrobocia zwiększyła się, i to znacznie. Na- Dziękuję, pani poseł. tomiast na Węgrzech, gdzie zanotowano nadwyżkę Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Ma- dynamiki eksportu nad importem, bezrobocie spadło. słowską. Również w Meksyku i Korei Południowej eksport rósł szybciej niż import i sytuacja na rynku pracy pod wzglądem stopy bezrobocia była wręcz świetna. Poseł Gabriela Masłowska: Po trzecie, polityka proeksportowa może być znako- mitym pomysłem na poprawę stanu budżetu. W pierwszej Dziękuję. połowie lat 80. znaczne rozmiary deficytu budżetowego W związku z dzisiejszą debatą na temat realizacji bu- skłoniły rząd japoński do podjęcia działań mających na dżetu oraz polityki pieniężnej Narodowego Banku Pol- celu zmniejszenie dynamiki wzrostu popytu importowego skiego w 2004 r. zaakcentowałam pogląd, że obniżenie oraz zwiększenie skłonności do eksportu. W rezultacie podatków połączone z agresywną polityką proeksportową deficyt budżetowy zaczął w Japonii maleć, aby zamienić może być doskonałym pomysłem na wzrost gospodarczy się w nadwyżkę budżetową w 1987 r. To tylko przykład, w obecnych warunkach, na poprawę sytuacji budżetu, na ale za to bardzo wymowny. Na początku lat 80. Japonia wzrost dochodów polskich rodzin, a przede wszystkim na miała deficyt budżetowy powyżej 3% PKB. Utrzymywa- tworzenie miejsc pracy. Oczywiście wiemy, że w obecnej ła go dlatego, że uznała, iż pewne jego powiększenie po- sytuacji międzynarodowej stosowanie pewnych elemen- trzebne jest po to tylko, aby zdynamizować eksport, i że tów wsparcia eksportu nie jest możliwe, bo ogranicza nas to się opłaci. Gdyby ówczesna Japonia podlegała dzisiej- członkostwo w Unii Europejskiej oraz w WTO. Ale jest szym kryteriom z Maastricht, takiej polityki budżetowej wyjście, bo można wyjść z Unii, a gdyby nawet założyć, nie mogłaby prowadzić. Nawiasem mówiąc, gospodarka że to rozwiązanie jest jeszcze zbyt wczesne, to także tego kraju w ciągu ostatnich kilku lat boryka się z pew- mamy propozycję. Trzeba mianowicie skorzystać z na- nymi trudnościami, ale – jak to pokazują dane za I kwar- szych pomysłów dotyczących, po pierwsze, powołania tał 2005 r. – tempo wzrostu gospodarczego wyniosło tam Polskiego Banku Proeksportowego; po drugie, trzeba 5,4% i było dwa razy wyższe od oczekiwań. Japoński sys- utworzyć na warszawskiej giełdzie specjalny rynek noto- tem bankowy miał pewne problemy, ale też są one poko- wań grupujący spółki proeksportowe; po trzecie, trzeba nywane. Skoro bowiem stopa bezrobocia spadła tam do utworzyć przy banku BGK Towarzystwo Funduszy Inwe- najniższego poziomu od 7 lat i wynosi około 5%, to zna- stycyjnych, które lokowałoby zgromadzone od gospo- czy, że społeczne koszty naprawy tamtego sektora banko- darstw domowych oszczędności w akcjach i papierach wego nie były zbyt wysokie. I jeszcze jedno: Japonia nie dłużnych ww. spółek. sprzedała własnych banków inwestorom branżowym z za- Pojawia się czasem argument, że eksport sam przy- granicy. Idzie swoją własną drogą. To powinno budzić rasta i nie ma potrzeby go dodatkowo wspierać. Jesteśmy podziw. Dziękuję. Niestety nie skończyłam. przeciwnego zdania. Po pierwsze, skoro firmy z innych krajów korzystają z wszechstronnego wsparcia swych rządów oraz instytucji finansowych swego kraju, to jest Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: jasne, że my również powinniśmy to robić, choćby po to, aby w rywalizacji międzynarodowej zwiększyć szansę Dziękuję, pani poseł. naszych polskich przedsiębiorstw. Jeżeli obowiązkiem Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Radzi- rządu jest tworzenie warunków do szybkiego wzrostu szewską. 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. Oświadczenia poselskie 593

Poseł Elżbieta Radziszewska: rankingowe, wydaje się, były opracowane dość rzetel- nie. Trudno zrozumieć, dlaczego projekty, które zajmu- Dziękuję. ją 7., 8. czy 10. miejsce, zostały potraktowane lepiej, niż Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabieram głos w spra- te, które zajmują pierwsze miejsca. Emocji nie budzą te, wie bardzo ważnej dla mieszkańców woj. łódzkiego, które miały wysoką pozycję na listach rankingowych bo w sprawie dotyczącej decyzji Zarządu Wojewódz- opracowanych przez ekspertów, bo one rzeczywiście twa Łódzkiego i pana marszałka województwa Stani- zasługiwały na dofinansowanie. Mam nadzieję, że po sława Witaszczyka. tych protestach, kierowanych przez samorząd piotrkow- Otóż samorządy: piotrkowski, opoczyński i bełcha- ski, bełchatowski i opoczyński do Zarządu Wojewódz- towski ostro protestują przeciwko decyzji Zarządu Wo- twa Łódzkiego, marszałek ponownie zwoła zarząd wo- jewództwa Łódzkiego, decyzji podjętej w połowie jewództwa i zostaną rozpatrzone wszystkie skargi, doj- czerwca tego roku, w sprawie przyjęcia listy projektów dzie do ponownego otwarcia list inwestycji, które w ra- wybranych do dofinansowania ze środków Europejskie- mach tego programu ZPORR-owskiego miały być dofi- go Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zinte- nansowane, i że zarząd województwa zmieni swoją de- growanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regio- cyzję oraz zastosuje jasne, czytelne kryteria w zakresie nalnego. Te środki strukturalne, te fundusze miały przyznawania środków, tym bardziej że są to środki służyć wyrównywaniu dysproporcji rozwojowych nie z Unii Europejskiej, które powinny być przyznawane tylko pomiędzy Polską a krajami Unii Europejskiej, ale wedle jak najbardziej obiektywnych kryteriów, a nie we- także pomiędzy poszczególnymi regionami w kraju dle kryteriów politycznych, jak piszą samorządowcy. i na terenie województwa. Tymczasem decyzja samo- Mam nadzieję, że ta prośba samorządowców zostanie rządu województwa spowoduje, że dysproporcje te w spełniona, a swoją drogą będę interweniować w zarzą- rozwoju poszczególnych części woj. łódzkiego będą dzie województwa i u marszałka województwa pana narastały, a także spowoduje wzrost niezadowolenia Stanisława Witaszczyka. Dziękuję bardzo. społecznego. Projekty złożone przez poszczególne samorządy z terenu województwa zostały ocenione przez niezależ- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: nych ekspertów. Eksperci tworzyli swoje panele, obra- dowali nad zgłoszonymi projektami, kwalifikowali je Bardzo dziękuję, pani poseł. do dalszej oceny, przyznawali każdemu ze zgłoszonych Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Ma- wniosków punktację jako procent możliwej do uzyska- niurę. ni liczby punktów. Uszeregowali je, poczynając od tych, które były punktowane najwyżej, kończąc na tych, które były punktowane najniżej. Poseł Edward Maniura: Później wszystkim się wydawało, że decyzja zarzą- du województwa będzie uzależniona od pracy tych pa- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z ar- neli eksperckich, ale nic bardziej zdrożnego niż takie tykułem, który ostatnio ukazał się w gazecie Jerzego myślenie. Okazało się, że Zarząd Województwa Łódz- Urbana, pragnę stwierdzić, że trzykrotnie autor arty- kiego nie patrzył w ogóle na decyzje eksperckie i wiele kułu, w którym zostałem wymieniony z nazwiska, mi- projektów, pomimo wysokiej oceny zakwalifikowanych nął się, delikatnie mówiąc, z prawdą. Jednocześnie wniosków do dofinansowania, uznał, na mocy ostatecz- pragnę stwierdzić, że nigdy nie prowadziłem żadnych nej decyzji, za negatywne. Ta decyzja była zupełnie rozmów z przedstawicielami Samoobrony na temat ko- niezrozumiała i wedle samorządów lokalnych niespra- alicji w powiecie lublinieckim. Dziękuję. wiedliwa. Nie wiadomo, jakimi kryteriami kierował się zarząd, nie wyjaśniono, dlaczego projekty, które były ocenione wyżej, nie zostały zakwalifikowane do dofi- Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: nansowania, natomiast inne były zakwalifikowane do etapu końcowego i do realizacji. To budzi poczucie ta- Dziękuję panu posłowi. kie, że jednak dzieje się niesprawiedliwość, nie ma Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Kasprzyka. znaczenia żadna obiektywna ocena. Radni powiatu opoczyńskiego w swoim piśmie do mnie piszą nawet, że wyrażają swoją dezaprobatę dla tej decyzji zarządu Poseł Jacek Kasprzyk: i uznają ją za decyzję polityczną, a nie merytoryczną. Dlatego postanowili zwrócić się z prośbą do parlamen- Dziękuję bardzo. tarzystów o to, aby ci wystąpili do Zarządu Wojewódz- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od kilku miesięcy twa Łódzkiego i do marszałka o zmianę tej decyzji. oczekują na rozpatrzenie przez Sejm projekty dotyczą- Myślę, że wszyscy będziemy to oprotestowywać, tym ce obszaru ochrony wynagrodzeń pracowniczych, jak bardziej że, porównując to, co jest na listach przygoto- i również zabezpieczenia emerytalnego pracowników. wanych przez panel ekspertów, z tym, co jest na listach Projekt złożony przez Klub Parlamentarny Socjaldemo- późniejszych, powstałych na mocy decyzji zarządu wo- kracji Polskiej, mający na celu ochronę należnych pra- jewództwa, musi budzić sprzeciw, zwłaszcza, że te listy cownikom wynagrodzeń, od kilku miesięcy tkwi w Ko- 107. posiedzenie Sejmu w dniu 8 lipca 2005 r. 594 Oświadczenia poselskie

Poseł Jacek Kasprzyk przedłużenie obowiązującego obecnie okresu przecho- dzenia na tzw. wcześniejsze emerytury ze względu na misji Nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji. Prace nad warunki szczególne z końca 2006 r. na 31 grudnia 2008 r. tym projektem zakończyła podkomisja, niestety nie Również są propozycje dotyczące nowych rozwiązań może zebrać się komisja i podjąć dalszych prac. Ozna- emerytalnych dla zawodu górniczego. cza to ni mniej ni więcej, że wielokrotne debaty w tej Apeluję do pana marszałka, apeluję do Konwentu Izbie, wielokrotne dyskusje o ochronie praw pracowni- Seniorów, wszystkich klubów parlamentarnych o pilne czych stają się nieprawdziwe w myśl faktów, które na- wprowadzenie tego projektu sprawozdania Komisji Po- stępują. Polski Sejm w swej części nie ma zamiaru lityki Społecznej na najbliższe posiedzenie Sejmu. chronić wynagrodzeń pracowniczych, ponieważ nie Dziękuję bardzo. zechce i nie zechciał do tej pory rozpatrzyć podstawo- wych aktów prawnych w tym zakresie. Również chciałem przypomnieć, że zostały złożone Wicemarszałek Tomasz Nałęcz: projekt obywatelski oraz dwa projekty poselskie doty- czące systemu emerytalnego w Polsce. Rząd i poprzed- Dziękuję panu posłowi. ni, i obecny deklarował rozwiązanie problemu poprzez Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie. wprowadzenie projektów ustaw dotyczących emerytur Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz pomostowych. Niestety, nie zostało to spełnione. Ko- odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom do- misja Polityki Społecznej i Rodziny rozpatrzyła projek- ręczona w druku nr 4195*). ty poselskie, jak również projekt obywatelski, składając Na tym kończymy 107. posiedzenie Sejmu Rzeczy- stosowne przedłożenie Wysokiej Izbie. Niestety, wolą pospolitej Polskiej. marszałka od kilku tygodni ten projekt nie może rów- Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrze- nież być rozpatrzony przez Wysoką Izbę. Otrzymali- nia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu. śmy w dniu dzisiejszym propozycję porządku obrad na Porządek dzienny 108. posiedzenia Sejmu, zwoła- ponoć ostatnie plenarne posiedzenie Sejmu tejże kaden- nego na dni 26, 27, 28 i 29 lipca 2005 r., został paniom cji i niestety z ubolewaniem zauważyłem, że nie ma i panom posłom doręczony. również tego projektu w tymże porządku obrad. Ozna- Zamykam posiedzenie. cza to, że także Sejm tej kadencji może nie wypełnić (Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał- woli zrealizowania emerytur pomostowych, jak i roz- kowską) patrzyć omawianych projektów. Chciałbym tylko przypomnieć, że w tymże projek- *) Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz odpowiedzi cie Komisji Polityki Społecznej przewidywane jest – ze na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1 i 2 w Aneksie względu na to, że brak jest emerytur pomostowych – do Sprawozdania Stenograficznego ze 107. posiedzenia Sejmu.

(Koniec posiedzenia o godz. 23 min 24) Porządek dzienny

107. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 5, 6, 7 i 8 lipca 2005 r.

1. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (druki nr 4081, 4193 i 4193-A). 2. Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional- nej oraz Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym i uzdrowi- skach (druki nr 3636, 4103 i 4103-A). 3. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 4119 i 4220). 4. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dro- gach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3921, 4219 i 4219-A). 5. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o au- tostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym (druki nr 4120, 4242 i 4242-A). 6. Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o spółdzielniach socjalnych (druki nr 3781 i 4206). 7. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmia- nie ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006 (druki nr 4201 i 4229). 8. Sprawozdanie Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o re- strukturyzacji finansowej górnictwa siarki (druki nr 4042 i 4225). 9. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Ko- deks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (druki nr 3904 i 4142). 10. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druki nr 3866 i 4022). 11. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Czło- wieka o rządowym projekcie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych (druki nr 3859 i 4197). 12. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3942, 4212 i 4212-A). 13. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o obrocie in- strumentami finansowymi (druki nr 3982, 4249 i 4249-A). 14. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego syste- mu obrotu oraz o spółkach publicznych (druki nr 3970, 4250 i 4250-A). 15. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o nadzo- rze nad rynkiem kapitałowym (druki nr 3969, 4251 i 4251-A). 16. Sprawozdanie Komisji Gospodarki, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o wspieraniu działalności innowacyjnej (druki nr 3440, 4023 i 4023-A). 17. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Infrastruktury o poselskich projektach ustaw o: 1) zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem miesz- kaniowym, 2) kompensacie wydatków mieszkaniowych inwestorom (druki nr 2723, 2967, 3686 i 3686-A). 18. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim pro- jekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, ustawy o referendum lokalnym oraz ustawy Kodeks karny wyko- nawczy (druki nr 3981, 4226 i 4226-A). 19. Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o przeciwdziałaniu narko- manii (druki nr 4024, 4243 i 4243-A). 20. Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawo- dach pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (druki nr 3949, 4270 i 4270-A). 21. Sprawozdanie Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o go- spodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 4046 i 4222). 22. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o senackim projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości (druki nr 2204 i 4218). 23. Sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej i Sportu o rządowym projekcie ustawy o sporcie kwalifikowanym (druki nr 4131 i 4269). 24. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Skarbu Państwa o poselskim projek- cie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych (druki nr 3905, 4252 i 4252-A). 25. Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o Fundu- szu im. Komisji Edukacji Narodowej (druki nr 3487, 4128 i 4128-A). 26. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (druki nr 3639, 4227 i 4227-A). 27. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o systemie cyfrowych urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (druki nr 3971 i 4272). 28. Powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich (druki nr 4208, 4257 i 4257-A). 29. Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie informacji Rządu na temat realizacji polityki roz- woju obszarów wiejskich i wspólnej polityki rolnej po wejściu Polski do Unii Europejskiej (druk nr 4228). 30. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki o poselskich pro- jektach ustaw: o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw oraz o zmianie ustawy o kredycie konsumenckim (druki nr 3059, 3063, 3911 i 3911-A) – trzecie czytanie. 31. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Pol- skim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 3416, 4094, 4094-A) – trzecie czytanie. 32. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2375, 4064 i 4064-A) – trzecie czytanie. 33. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o: 1) poselskim projekcie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo wła- sności nieruchomości oraz o zmianie niektórych ustaw, 2) rządowym projekcie ustawy o przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego w prawo wła- sności nieruchomości (druki nr 1695, 3668, 4068 i 4068-A) – trzecie czytanie. 34. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej (druki nr 4107, 4133 i 4133-A) – trzecie czytanie. 35. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o działalności lobbingowej (druki nr 2188, 4138, 4138-A) – trzecie czytanie. 36. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o posel- skim projekcie ustawy o zmianie ustawy o lasach oraz o zmianie innych ustaw (druki nr 3975, 4137 i 4137-A) – trzecie czytanie. 37. Informacja bieżąca. 38. Pytania w sprawach bieżących. 39. Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2004 r. (druk nr 4125) wraz z opinią Komisji do Spraw Kontroli Państwowej (druk nr 4223). 40. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządo- wym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów między Rządem Rzeczypospo- litej Polskiej a Rządem Anguilli o opodatkowaniu dochodów z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Anguilli w dniu 21 stycznia 2005 r. (druki nr 4153 i 4234). 41. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządo- wym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów między Rządem Rzeczypo- spolitej Polskiej a Rządem Brytyjskich Wysp Dziewiczych o opodatkowaniu dochodów z oszczęd- ności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Tortoli w dniu 11 kwietnia 2005 r. (druki nr 4154 i 4235). 42. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządo- wym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów między Rządem Rzeczy- pospolitej Polskiej a Rządem Montserrat – Terytorium Zamorskim Zjednoczonego Królestwa o opodatkowaniu dochodów z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Montserrat w dniu 7 kwietnia 2005 r. (druki nr 4155 i 4236). 43. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządo- wym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów między Rządem Rzeczy- pospolitej Polskiej a Rządem Kajmanów o opodatkowaniu dochodów z oszczędności, podpisanej w Warszawie w dniu 17 grudnia 2004 r. oraz w Cayman Island w dniu 31 marca 2005 r. (druki nr 4156 i 4237). 44. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzą- dowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy w formie wymiany listów między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Turks i Caicos o opodatkowaniu dochodów z oszczędno- ści (druki nr 4157 i 4238). 45. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Eu- ropejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy między administracjami celnymi, sporządzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r. (druki nr 4211 i 4239). 46. Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowie- ka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu Fakultatywnego do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku w dniu 18 grudnia 2002 r. (druki nr 4085 i 4241). 47. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Spraw Zagranicz- nych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu nr 13 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, dotyczącego zniesienia kary śmierci we wszystkich okolicz- nościach, sporządzonego w Wilnie dnia 3 maja 2002 r. (druki nr 4013 i 4240). 48. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz rzeczniku ubezpieczonych (druki nr 4253 i 4277). 49. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwo- ści i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o wyłączeniu bezprawności posiadania bez wymaganego pozwolenia lub rejestracji broni lub amunicji przez osoby walczące o suweren- ność i niepodległość Polski (druki nr 4255 i 4256). 50. Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami państwa polskie- go (druki nr 3793, 4279 i 4279-A). 51. Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o projekcie uchwały Sejmu RP w spra- wie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności (druki nr 4143 i 4276) – głosowania. 52. Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Ustawodawczej o: 1) poselskim projekcie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, 2) poselskim projekcie ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, 3) rządowym projekcie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (druki nr 1834, 2791, 3259, 4189 i 4189-A) – trzecie czytanie. 53. Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o poselskim projekcie ustawy o zmia- nie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ( druki nr 4109, 4161 i 4161-A) – trzecie czytanie. 54. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2582, 3804, 3804-A) – trzecie czytanie. 55. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o sprawozdaniu z wykonania budżetu pań- stwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kon- troli analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2004 r. oraz komisyjnym projektem uchwały w przedmiocie absolutorium (druki nr 4063, 4114, 4217). 56. Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2004 roku (druk nr 4104). 57. Komisyjny projekt oświadczenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w związku z zamacha- mi terrorystycznymi w Londynie (druk nr 4283). 58. Zmiany w składzie osobowym Komisji do Spraw Służb Specjalnych (druk nr 4280).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności Załącznik nr 1

Teksty zgłoszonych poprawek

Poprawka zgłoszona do komisyjnego 31 grudnia 2004 r. oraz w sprawie absolutorium dla projektu uchwały Sejmu RP w sprawie Rady Ministrów przyjęcia sprawozdania z wykonania I. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nie przyjmuje budżetu państwa za okres od dnia 1 stycznia sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres do dnia 31 grudnia 2004 r. oraz w sprawie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2004 r. absolutorium dla Rady Ministrów II. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nie udziela Ra- dzie Ministrów absolutorium za okres od dnia 1 stycznia Uchwale nadać brzmienie: do dnia 31 grudnia 2004 r.” „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia lipca 2005 r. w sprawie nieprzyjęcia sprawozdania z wykonania (posłowie M. Kotlinowski i Z. Wrzodak budżetu państwa za okres od dnia 1 stycznia do dnia w imieniu Klubu Parlamentarnego LPR)