GEWERBE 661 333 777 ® POMOCY 604 963 702 LARES: Niniejszy Materiał Służy Wyłącznie Do Czytania

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nagrobki Płytki granitowe Schody Blaty Kominki Tarasy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienNowy punkt: sind lediglichOddział zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zakład Kamieniarski PPHU Sati Ekspozycja nagrobków 46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 tel. kom. (+48) 666 523 384 tel. (+48) 77 546 22 78 tel. (+48) 77 546 21 84 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: [email protected] materiał służ[email protected] wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 7706 od 1499 zł od 76 zł/m² od 280 zł/m² od 320 zł/m² od 280 zł/m² od 76 zł/m²

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. www.wochenblatt.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Nr 5 (1296), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 3 – 9 II 2017, cena 2,40 zł (VAT 5%)

Berlin: Garant Stadudt/flickr.com Wolfgang Foto: LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Warschau: Bei der Sitzung des LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensGemeinsamen Ausschusses untersagt. der Minderheiten und der polnischen Regierung im Dezember 2016 wurde auch ein Bericht des für Stabilität Inlandsgeheimdienstes vorgelegt. Die Minderheiten kritisieren diesen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Mehr auf S. 5 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Opole: Podczas ostatniej sesji rady miasta nieoczekiwanie z funkcji przewodniczącego komisji rewizyjnej odwołany został Marcin Gambiec, radny LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nach AnsichtLARES: der Niniejszy britischen materiał Wirtschaftszeitung służy wyłącznie do „Financial czytania. Times“Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.z ramienia mniejszości niemieckiej. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. solleLARES: angesichts Diese Materialien der jetzigen sind lediglichweltpolitischen zum Lesen Lage bereitgestellt. Bundeskanzlerin Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.Więcej na s. 8 Angela Merkel nach über 70 Jahren seit dem Ende des Zweiten Weltkriegs zur Vorreiterin der liberalen Welt werden. Mit dem LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. VdG-VorsitzendenLARES: Niniejszy Bernard materiał Gaida służy sprach wyłącznie darüber do Krzysztof czytania. Powielanie Świerc. wLesen jakikolwiek Sie auf sposób S. 4 zabronione.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WerbungLARES: / Reklama Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Konzert: Mit dem traditionellen Bernard Czok warsztat Neujahrskonzert eröffnete das deutsche l mechanika pojazdowa Konsulat in Oppeln die Feierlichkeiten LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wl części jakikolwiek używane sposób zabronione.zum 25. Jubiläum dieser Einrichtung. l lakiernictwo Weitere Veranstaltungen sollen folgen. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung l blacharstwo ist strengstens untersagt.Mehr auf S. 10 l wynajem samochodów Rozliczanie roczne polskich firm w Niemczech ISSN 2082-8195 46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b       tel./fax: 77 456 86 58 CENTRUM kom. 602 369 462 (A4) GEWERBE 661 333 777 ® POMOCY 604 963 702 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieDROGOWEJ do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. www.smuda-consulting.com | tel.: 77 4032426 www.autoczok.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum 8566Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens7877    untersagt. 

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

2 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum M Leseneinungen bereitgestellt. opinie Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Mein Senf dazu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES:Mehr Diese Materialien Aufklärung sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ines will ich vorwegschicken: Es sich seit Jahren mit dem Problem be- Więcej uświadomienia ist nicht nur ein kleiner Fauxpas, fasst, in den letzten drei Jahren gerade wennE Konzentrationslager, die von einmal 543 Mal aktiv, als irgendwo die edno chcę na wstępie zaznaczyć: nie Nazi-Deutschland errichtet wurden, um Bezeichnung „polnisches Konzentrati- jest li tylko małym faux pas nazywa- Menschen anderer Herkunft zunächst onslager“ gefallen ist (in Deutschland nieJ polskimi obozów koncentracyjnych zu isolieren und schließlich zu töten, intervenierte man dabei 42 Mal). Nun utworzonych przez nazistowskie Niemcy als polnisch bezeichnetLARES: werden. Niniejszy Es ist könnte materiał man sagen, es służy sind 543 wyłącznie Fälle zu celem doizolowania, czytania. a następnie Powielanie zabijania w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. auch nicht nur einfach ein Fehler, den viel, und das ist auch richtig. Aber diese ludzi o innym pochodzeniu. Nie jest sich derLARES: eine oder Diese andere Journalist,Materialien Zahl zeigt sind ganz lediglich einfach, wie zumselten die Lesen to też bereitgestellt.po prostu tylko błąd, na który Jegliche po- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Blogger usw. aus reiner Unwissenheit falschen Bezeichnungen wirklich fallen. zwala sobie z czystej niewiedzy ten czy leistet, denn man sollte ja recherchieren, In der polnischen Öffentlichkeit wird ów dziennikarz, bloger itp., bo zanim bevor man sich an ein Thema wagt. Es aber versucht, ein Gefühl zu schüren, taki ktoś zacznie wypowiadać się na tego ist ein grauenvoller Akt der Ignoranz dass sich nun ausländische Medien ge- rodzaju tematy, powinien najpierw ze- gegenüber den Opfern dieser Lager, gen Polen verschworen haben und ver- brać informacje. die sich keineswegs damit auseinan- suchen, die Geschichte neu zu schreiben. Jest to akt koszmarnej ignorancji wo-

dersetzen sollten, dassLARES: die Geschich Niniejszy- Deshalb materiał müsse gar ein służy Gesetz her,wyłącznie dass bec ofiar do tych czytania. obozów, które Powielanie w żadnym Sznejweis Andrzej Rys. w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. te verfälscht und die Rolle der Täter diese skandalösen Situationen eindäm- razie nie powinny czuć się zmuszone verkleinertLARES: wird. Diese Es waren Materialien nun mal men würde sind und lediglich sich das polnische zum Volk Lesen do walki bereitgestellt. z zafałszowaniami Jeglichehistorii polskie Vervielfältigung Ministerstwo Spraw Zagranicz ist strengstens- Tymczasem –untersagt. i tu całkowicie zgadzam LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. deutsche Lager. Punkt, aus! wieder sicher fühlen kann. i umniejszaniem roli sprawców. To były nych, które od wielu lat zajmuje się tym się z prof. Ruchniewiczem – potrzebna So ist es auch richtig, wenn man sich Dabei – und hier stimme ich Prof. obozy niemieckie. problemem, w ciągu ostatnich trzech lat jest lepsza edukacja, a nie tylko zwykła in Polen gegen den deutschen öffentlich- Ruchniewicz völlig zu – braucht es Koniec, kropka! zaledwie 543 razy interweniowało, gdy ustawa. Strona polska powinna nadal rechtlichen TV-Sender ZDF empört, mehr Bildung und nicht einfach nur Słusznie więc ludzie w Polsce są zbul- gdziekolwiek padło określenie „polski piętnować wszelkie przypadki używania dass dieser nach einem verlorenen Pro- ein Gesetz. Jede falsche Bezeichnung wersowani postawą niemieckiej tele- obóz koncentracyjny” (w Niemczech błędnych określeń nazistowskich obo- zess die Entschuldigung beim ehema- der NS-Konzentrationslager sollte auch wizji publicznej ZDF, która po prze- były to 42 interwencje). Można by zów koncentracyjnych, a jednocześnie ligen KZ-Häftling LARES:Karol Tendera Niniejszy nicht weiterhin materiał sofort von służy polnischer wyłącznie Seite granym do procesie czytania. nie wywiązała Powielanie się oczywiście w jakikolwiek powiedzieć, że sąsposób to o 543 zabronione.będzie to okazją do przypomnienia jak LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. richtig umgesetzt hatte. Wenn man Feh- moniert werden, eine solche Tatsache należycie z obowiązku przeproszenia przypadki zbyt wiele, bo to też prawda. najszerszemu gronu osób, jakie to były ler macht,LARES: sollte man Diese auch dafür Materialien gerade- aber auch sind dazu lediglich genutzt werden, zum ein wei Lesen- byłego bereitgestellt. więźnia KL Karola Tendery. Jegliche Niemniej, Vervielfältigung liczba ta pokazuje po ist prostu, strengstens obozy. untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. stehen und nicht versuchen sich davor teres mal möglichst breit zu erinnern, Jeżeli się robi błędy, trzeba ponosić jak rzadko padają wspomniane błędne Rzeczowa dyskusja i merytoryczne zu drücken. Es ist aber ebenso richtig, welche Lager es waren. za nie odpowiedzialność, a nie pró- określenia. objaśnienia mogą z pewnością zdziałać dass der Skandal um das Verhalten des Eine sachliche Diskussion und Klar- bować się od niej uchylić. Trzeba też W polskiej przestrzeni publicznej więcej niż zakrojona wprawdzie na sze- ZDF die Gemüter aufheizt und gleich- stellung bringt gewiss mehr, als eine jednak zauważyć, że skandal wywołany próbuje się jednak podsycać odczucie, roką skalę, ale prowadzona wyłącznie zeitig ein Problem hochschaukelt, das es zwar breit angelegte aber eben nur auf zachowaniem ZDF-u rozpala umysły jakoby zagraniczne media sprzysięgły się w oparciu o hasło „German death in Wirklichkeit nur in einem geringen dem Solgan „#Germandeathcamps“ i jednocześnie rozdmuchuje problem, przeciwko Polsce i podjęły próbę napi- camps” (niemieckie obozy śmierci) kam- Maß gibt. (deutsche Todeslager) basierte Kam- który w rzeczywistości istnieje w nie- sania historii na nowo. Dlatego postu- pania w internecie, która może i uspokoi Denn wie es Prof. KrzysztofLARES: Ruchnie Niniejszy- pagne materiał im Internet, die służy wohl eherwyłącznie die wielkiej do skali. czytania. Powielanieluje sięw nawetjakikolwiek stworzenie ustawy, sposób która zabronione.rozpalone umysły Polaków, ale raczej LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wicz vom Breslauer Willy-Brandt-Zen- erhitzten polnischen Gemüter beruhigt, Jak bowiem stwierdza na swoim blogu położyłaby tamę takim skandalicznym nie dotrze do tych, którzy potencjalnie trum inLARES: seinem Blog Diese analysiert, Materialien wurde nicht aber sind die potenziellenlediglich Verursacher zum Lesen prof. Krzysztofbereitgestellt. Ruchniewicz z CentrumJegliche sytuacjom, Vervielfältigung aby naród polski znów ist mógł strengstens mogą popełniać untersagt. tego rodzaju błędy. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. das polnische Außenministerium, das erreicht. im. Willy’ego Brandta we Wrocławiu, czuć się bezpiecznie. Rudolf Urban

Die Gedanken sind frei Prosto z Sejmu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

LARES:Opfer Diese Materialien und sind Täter lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheBezkarność Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Galla Ryszard Poseł LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. uf der ganzen Welt wurde vor ein z kolei niemieckie ofiary cywilne wkra- olskie media rozpisywały się ostat- paar Tagen der Internationale Tag czającej do Niemiec Armii Czerwonej nio na temat wielkiego karambolu, desA Gedenkens an die Opfer des Holo- oraz terroru kilku powojennych lat. któryP powstał na trasie między Piotrko- caust gefeiert, der in Polen besser als Te wszystkie wydarzenia daleko wykra- wem Trybunalskim a Łodzią, w którym Tag der Befreiung des Konzentrations- czają poza Śląsk czy Polskę, obchodzone udział brało ponad 70 samochodów, lagers Auschwitz-BirkenauLARES: bekannt Niniejszy ist. materiał służy wyłączniesą na terenie do czytania. wszystkich byłych Powielanie niemiec- na szczęście w jakikolwiek nikt nie zginął. sposóbJednak nie zabronione. Kpalion/Wikipedia Foto: LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. In Berlin wurde versucht, in diesem Jahr kich obozów koncentracyjnych, przy fakt samego wypadku i złych warun- Piotrków Trybunalski und Lodz aus. besondersLARES: an die Vernichtung Diese Materialien der Sinti sind lediglich zum Lesenpomniku bereitgestellt. wypędzeń Niemców zJegliche Węgier, ków Vervielfältigung pogodowych, jakie wówczas ist pastrengstens- Es waren mehr alsuntersagt. 70 Autos beteiligt und LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. und Roma zu erinnern. In Schlesien przed bramami powojennych obozów nowały na drodze – gęstej mgle, której es kam dabei glücklicherweise niemand wird wiederum seit einigen Jahren am pracy dla Niemców. towarzyszyła też śliskość jezdni – był zu Tode. Doch nicht der Unfall selbst letzten Januarsonntag der Tag der Er- Kilka tygodni przed tymi obchoda- przez media najbardziej nagłośniany. und die schlechten Wetterbedingungen innerung an die Opfer der Oberschlesi- mi cenione wydawnictwo Znak wydało Skoncentrowano się przede wszystkim mit dichtem Nebel und Fahrbahnglätte schen Tragödie gefeiert, die tatsächlich książkę Marka Łuszczyny „Mała zbrod- na tym, że w wypadku tym udział brały standen im Mittelpunkt der Berichter- deutsche zivile Opfer des Einmarsches nia. Polskie obozy koncentracyjne”, czym dwa luksusowe samochody Ministerstwa stattung: Man konzentrierte sich vor der Roten Armee inLARES: Deutschland Niniejszy und materiał służy wyłącznieznów wywołałodo czytania. dyskusję na Powielanie temat tego, Obrony w Narodowejjakikolwiek i że w jednym sposób z nich zabronione.allem darauf, dass in den Unfall auch LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. des Terrors der Nachkriegsjahre sym- czy można używać wyżej wymienio- jechał minister Antoni Macierewicz. zwei Luxuswagen des Verteidigungs- bolisieren.LARES: All diese Diese Ereignisse Materialien gehen sind lediglich zum Lesennego bereitgestellt.pojęcia. Historyk prof. JeglicheRyszard Mnie Vervielfältigung z kolei najbardziej w tej istsprawie strengstens ministeriums involviert untersagt. waren und dass LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. über die Grenzen von Schlesien und Foto: Timo Klimoff/Wikimedia Kaczmarek określił, że jeśli wyraźnie uderza to, że ludzie na przejściu dla pie- in einem davon Verteidigungsminister Polen hinaus, werden auf dem Gebiet zaznaczymy, że chodzi o powojenne szych mogli stać się ofiarami śmiertelny- Antoni Macierewicz saß. aller ehemaligen deutschen Konzent- ben könnte. Die Wahrheit war schon obozy w Łambinowicach, Świętochło- mi. A wszystko przez bezmyślność i butę Mir ist bei dieser Sache aufgefallen, rationslager begangen, beim Denkmal damals zu schwer für zwei Frauen, die wicach czy Potulicach, to zarówno ich kierowców prowadzących samochody dass Menschen, die ruhig am Fußgän- an die Vertreibung der Deutschen aus die Kirche mit der Äußerung verließen, podległość jak i typ pozwala je tak na- MON-u, które z olbrzymią prędkością gerübergang standen, zu Todesopfern Ungarn, vor den Toren der Nachkriegs- dass sie in keinen Himmel wollten, wo zwać. Wielu ideologicznie protestuje. wpadły na skrzyżowanie, gdzie doszło hätten werden können. Und alles durch arbeitslager für Deutsche.LARES: Niniejszysie Hitler materiał treffen könnten. służy wyłącznieWszystko do toczytania. pokazuje, że ponadPowielanie 70 lat do zderzenia. w jakikolwiek Jest to bardzo sposób wyraźny zabronione.die gedankenlosen und hochmütigen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Einige Wochen vor diesen Gedenkfei- An diese Predigt haben mich beson- po wojnie nadal nie wszędzie uporano znak arogancji rządowej oraz bezkar- Fahrer des Ministeriums, die mit rasen- erlichkeitenLARES: hat der Diese angesehene Materialien Verlag ders die sind Worte lediglich von Premierministerin zum Lesen się z podejściem bereitgestellt. do zbrodni, winy Jegliche i kary. ności Vervielfältigung władzy, która powinna wiedzieć, ist strengstens der Geschwindigkeit untersagt. in die Kreuzung LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Znak das Buch „Ein kleines Verbrechen. Beata Szydło erinnert – hart im Ver- Na tle tych sporów przypominam że rządzi, pracuje, funkcjonuje wśród fuhren, wo es dann zu dem Massenzu- Polnische Konzentrationslager“ heraus- gleich mit den Worten des Bischofs – die sobie wielkopostne rekolekcje legen- normalnych ludzi i nie może być ponad sammenstoß kam. Es ist ein deutliches gegeben, was wiederum eine Diskussion sie während der diesjährigen Feierlich- darnego biskupa z Przemyśla Ignacego nimi i ponad prawem! Też musi poddać Zeichen für Regierungsarroganz und ausgelöst hat, ob dieser Begriff über- keiten in Auschwitz sprach: „Erinnern Tokarczuka, który w 1978 roku, głosząc się rygorom, zasadom i prawu, które Straflosigkeit der Machtorgane. Diese haupt benutzt werden darf. Der Histo- wir uns an die Opfer, an die Helden. Auf kazanie poświęcone miłosierdziu Boże- w społeczeństwie obowiązują, w tym sollten wissen, dass sie unter norma- riker Professor Ryszard Kaczmarek hat die Täter senken wir den Vorhang der mu, powiedział, że ta nauka nie pozwala przypadku rygorowi normalnego ko- len Menschen regieren, arbeiten und betont, dass wenn klar verdeutlicht wird, Verdammnis“. Ich denke, dass diese Tage nam nikogo uznać za potępionego, gdyż deksu drogowego. funktionieren, über die sie sich nicht dass die NachkriegslagerLARES: in Lamsdorf, Niniejszy uns zeigen materiał sollten, dass służy sowohl wyłączniedas Leid wtedy dozaprzeczylibyśmy czytania. mocy Powielanie tego mi- Jeśli w taki jakikolwiek wypadek zostałby sposób spowo- zabronione.stellen dürfen! Auch sie müssen sich der LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Schwientochlowitz oder Potulice damit wie auch das Verbrechen allen Nationen łosierdzia. Podkreślił to uzupełnieniem, dowany przez zwykłego śmiertelnika, Strenge der geltenden Gesetze unter- gemeintLARES: werden, dann Diese lässt sowohlMaterialien ihre gemeinsam sind sind, lediglich und das Christentum zum Lesen że nie bereitgestellt. ma takiej zbrodni, której Jegliche Bóg nie to podejrzewam,Vervielfältigung że długo nie wyszedł ist strengstens- werfen, in diesem untersagt. Fall der allgemeinen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zugehörigkeit wie auch ihr Typ solch uns um Barmherzigkeit für die Opfer mógłby odpuścić. Prawda już wtedy oka- by z kryminału. Ba, byłby zatrzyma- Straßenverkehrsordnung. eine Benennung zu. Viele protestieren und auch für die Täter beten lässt. zała się zbyt trudna dla dwóch kobiet, ny na miejscu wypadku przez policję, Wäre dieser Unfall von einem Nor- ideologisch. Alles deutet darauf, dass które w proteście opuściły świątynię tymczasem wozy przedstawicieli MON- malsterblichen verursacht worden, nach über 70 Jahre nach dem Krieg Zbrodnia i miłosierdzie ze stwierdzeniem, że nie chcą trafić -u bezkarnie odjechały! Rozumiem, würde er vermutlich für lange Zeit in man nicht überall mit der Einstellung do nieba, w którym spotkałyby Hitlera. że tak postąpił minister, ale kierowca den Knast wandern. Zuallererst hätte zu Verbrechen, Schuld und Strafe fertig a całym świecie kilka dni temu ob- To kazanie szczególnie przypomniało samochodu, który spowodował wypa- ihn natürlich die Polizei am Unfallort geworden ist. LARES: Niniejszychodzono materiał Światowy służy Dzień wyłącznie Pamięci mi ostre do w czytania.porównaniu ze Powielaniesłowami bi- dek, wpowinien jakikolwiek był zostać na sposób miejscu zabronione.festgenommen. Unterdessen durften LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Aufgrund dieser Streitigkeiten erin- oN Ofiarach Holocaustu, znany w Pol- skupa słowa premier Beaty Szydło z te- zdarzenia. Odjazd stamtąd, bez względu die ministeriellen Wagen den Ort ohne nere ichLARES: mich an Diesedie Fastenexerzitien Materialien sce bardziej sind jako lediglich upamiętnienie zum dnia Lesen gorocznych bereitgestellt. obchodów w Oświęcimiu: Jegliche na to,Vervielfältigung czy na polecenie pana ministra ist strengstens Weiteres verlassen! untersagt. Bei dem Minister, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. des legendären Bischof aus Przemyśl wyzwolenia obozu koncentracyjnego „Wspominajmy ofiary, wspominajmy czy nie, jest dla mnie jednoznacznie der seinen Wagen ja nicht selbst lenkte, Ignacy Tokarczuk, der 1978 in einer Auschwitz-Birkenau. W Berlinie w tym bohaterów. Na morderców spuśćmy ucieczką z miejsca wypadku, a to jest kann ich das noch verstehen, aber sein Predigt über die Barmherzigkeit Gottes roku w szczególny sposób starano się kurtynę potępienia”. Myślę, że te dni przestępstwo. Fahrer, der einen Unfall verursacht hat, sagte, dass diese Lehre uns niemanden upamiętnić eksterminację ludów Sinti powinny nam pokazać, że zarówno hätte am Ort des Hergangs bleiben müs- als verdammt anerkennen lässt, sonst i Roma. Z kolei od kilku już lat ostat- cierpienie, jak i zbrodnia są wspólne Ein Verbrechen sen. Die Wegfahrt von dort ist für mich würden wir der Kraft dieser Barmher- nia niedziela stycznia na Śląsku jest wszystkim narodom, a chrześcijaństwo – ob auf Anweisung des Ministers oder zigkeit widersprechen.LARES: Er hat dies Niniejszy mit obchodzona materiał jako dzień służy poświęcony wyłącznie każe modlić do czytania. się o miłosierdzie Powielanie i dla ofiar, olnische w jakikolwiek Medien ließen sichsposób zuletzt zabronione.nicht – ganz eindeutig eine Unfallflucht. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. einer Ergänzung betont, dass es kein upamiętnieniu ofiar Tragedii Górno- i dla sprawców. Pweit und breit über eine große Ka- Und das ist ein Verbrechen. VerbrechenLARES: gibt, was Diese Gott nicht Materialien verge- śląskiej, sind które lediglich faktycznie symbolizują zum Lesen bereitgestellt.Bernard Jegliche Gaida rambolage Vervielfältigung auf der Strecke zwischen ist strengstens Notiert untersagt. von Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 5/1296LARES: Diese Materialien sind P olitiklediglich und zum Gesells Lesench bereitgestellt.aft Polit Jeglicheyka i spoVervielfältigungłeczeństwo ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 3 Ungarn: Gedenkfeier zur Vertreibung Schwarz Rot Gold LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. PolitikerLARES: Niniejszy fehlten materiał służy diesmal wyłącznie do czytania. PowielaniePünktlich w jakikolwiek sposób zur zabronione. rechten Zeit LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nicht nurLARES: in Oberschlesien Diese Materialien ist der Ja- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nuar ein Monat des Gedenkens. Seit 2012 wird in Ungarn der 19. dieses Monats als offizieller und staatlicher Gedenktag, der den vertriebenen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. und verschlepptenLARES: Ungarndeut Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. schen gewidmet ist, begangen. Die LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zentraleLARES: Feierlichkeit Diese fand Materialien dieses sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Mal in Sopron (Ödenburg) statt. en Gedenktag hatte das ungarische Parlament vor fünf Jahren einstim- migD beschlossen. Mit der Entscheidung bekannte sich der Staat zu seiner Schuld LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. und verurteilte zugleichLARES: die Vertreibun Niniejszy- Hartmut Koschykmateriał (Mitte) mit Vertretern służy der Selbstverwaltungwyłącznie aus Sopron. do czytania.Foto: Büro Powielanie Hartmut Koschyk w jakikolwiek sposób zabronione. gen und Verschleppungen der deutschen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. BevölkerungLARES: als Unrecht Diese der kommunisMaterialien- Koschyk:sind lediglich „Gerade zum Lesenten es bereitgestellt. einige Deutsche – ähnlich Jegliche wie Vervielfältigung ist strengstens untersagt. tischen Zeit. Zum guten Brauch wurde in Polen – doch geschafft zu blieben. dann eine offizielle Feierlichkeit, an der die unmittelbar Die Offenheit, mit der die Ungarn heute in den vergangen Jahren sogar Regie- vom Unrecht der mit diesem Thema umgehen, sei nach rungschef Viktor Orbán teilnahm. Verschleppung Meinung von Hartmut Koschyk auch Trotz der Abwesenheit wichtiger Per- der heutigen deutschen Minderheit zu sönlichkeiten war der Tag in diesem Jahr und Vertreibung verdanken: „Gerade die unmittelbar LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nicht weniger würdig.LARES: Begangen Niniejszy wurde materiałBetroffenen, służy haben wyłącznie vom Unrecht do czytania. der Verschleppung Powielanie und w jakikolwiek sposób zabronione. er in der Stadt Sopron, wo sich besonders sich nicht von Hass und der Vertreibung Betroffenen, haben sich LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. VertreterLARES: der Selbstverwaltung Diese Materialien bei der sind lediglich zum Lesennicht vonbereitgestellt. Hass und Rache leiten Jegliche lassen. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Veranstaltung engagiert haben. Vor Ort Rache leiten lassen.“ In Ungarn selbst fügten sie sich in die waren beispielsweise der Bürgermeister Gesellschaft ein und wirkten beim be- von Sopron Tamás Fodor sowie Frank schwerlichen Aufbau des Landes nach Spengler, der Vorsitzende der Landes- dem Zweiten Weltkrieg mit“, so Ko- selbstverwaltung der Ungarndeutschen. ges abhielt, war kein Zufall. Aus Sopron schyk. Neben der Kranzniederlegung Auch der Bundesbeauftragte Hartmut wurden 1946 Hunderte Deutsche ver- wurde auch ein Gottesdienst in der Koschyk war bei dem Gedenken da- trieben oder in die Sowjetunion zur Soproner evangelischen Kirche gehalten. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bei. „Nur wenn wir ausLARES: der Geschichte Niniejszy Zwangsarbeit materiał verschleppt, służy weil wyłącznie sie sich Parallel do zuczytania. der Veranstaltung Powielanie fand in w jakikolwiek sposób zabronione. lernen, können wir eine Wiederholung mit besonderer Entschlossenheit zur Sopron auch ein Gedenksymposium LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. derartigerLARES: Gräueltaten Diese verhindern“, Materialien sag- deutschen sind Nationalität lediglich und Sprache zum be Lesen- zum Themabereitgestellt. „Die Deutschen Jegliche in Wes- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. te Koschyk bei der Kranzniederlegung kannt haben, war doch der Anteil der tungarn“ statt. Veranstalter waren die am Denkmal, das den Vertriebenen in deutschen Bevölkerung bis 1945/46 Landesselbstverwaltung der Ungarn- Sopron gewidmet wurde. hier besonders hoch und lag bei rund deutschen sowie die Konrad Adenauer Die Wahl des Ortes, in der man dieses 50 Prozent. Obwohl die Vertreibungen Stiftung.

Mal den offiziellen Teil des Gedenkta- Hunderttausende Deutsche betraf, hat- Łukasz Biły Norbert Nieslony Foto: LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Berlin:LARES: Sigmar Diese Gabriel Materialien rezygnuje sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Martin Schulz vs. Angela Merkel W jesiennych wyborach do Bun- wtedy jeszcze w Brukseli Martin Schulz. ministra spraw zagranicznych po Fran- roku zasiadał nieprzerwanie jako LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. destagu Angela MerkelLARES: nie będzieNiniejszy I mimo materiał powrotu tego służy drugiego wyłącznie kilka do czytania. Powielanieku-Walterze w jakikolwiek Steinmeierze, który sposób w lutym zabronione.deputowany z ramienia SPD w eu- tygodni temu do Berlina, niemal muro- będzie się ubiegać o stanowisko prezy- roparlamencie i do 17 stycznia 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. walczyćLARES: ze swoim Diese dotychczasowym Materialien wanym sind kandydatem lediglich SPD na zumkanclerza Lesen bereitgestellt. Jeglichedenta Vervielfältigung Niemiec. Gabriel mógł pozostać ist strengstens był jego przewodniczącym. untersagt. Ostatnie kolegą rządowym Sigmarem Ga- wydawał się Sigmar Gabriel. w rządzie jako minister gospodarki, wy- doświadczenie w niemieckiej polityce brielem z SPD o fotel kanclerza. brał jednak resort, którego szefowie tra- wewnętrznej zbierał na przełomie lat 80. Z zaskoczenia dycyjnie zyskują więcej sympatii wśród i 90., kiedy piastował urząd burmistrza Liderem socjaldemokratów będzie A jednak nie po raz pierwszy wice- wyborców. Sam natomiast stwierdził, w miejscowości Würselen (Nadrenia powracający z europarlamentu Mar- kanclerz Gabriel zaskoczył tak kolegów iż obejmie szefowanie MSZ, aby móc Północna-Westfalia). Czas więc pokaże, tin Schulz, któremu Gabriel ustąpił partyjnych, jak i przedstawicieli innych się bardziej poświęcić roli męża i ojca. czy Martin Schulz rozumie niemiecką LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszypartii. materiał Informacja o służy jego rezygnacji wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.politykę. miejsca także w funkcji przewodni- z przewodniczenia partii i ubiegania się Co z Schulzem Niemiecka chadecja i sama kanclerz LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. czącegoLARES: partii. Diese Materialieno fotel kanclerzasind lediglich miała pierwotnie zum ujrzeć Lesen bereitgestellt. JeglicheNiemieccy Vervielfältigung komentatorzy dają ist Mar strengstens- Merkel zapewne untersagt. nie liczyli na taki obrót światło dzienne w niedzielę 29 stycznia. tinowi Schulzowi szansę na zwycięstwo sytuacji, jednak oficjalnie nie wydają się d tygodni spekulowano w szere- Gabriel nie wytrzymał jednak i kilka dni z Angelą Merkel, jednak podkreślają, mocno zdenerwowani faktem, iż to lu- Gymnasium Melle/Wikimedia Commons Foto-AG Foto: gach samej SPD, w innych partiach wcześniej udzielił wywiadu tygodnikowi Martin Schulz jak napisał m.in. Florian Gathmann biany przez Niemców Martin Schulz orazO mediach o tym, kto stanie w szranki „Stern”, co wywołało natychmiast poru- z „Der Spiegel”, że musi on „pokazać, będzie kontrkandydatem skądinąd po- z Angelą Merkel w walce o najważniej- szenie w świecie politycznym Niemiec. zaakceptowanie podjętych przez Ga- że jest nie tylko ulubieńcem Niemców litycznie poturbowanej Angeli Merkel. szą funkcję w Niemczech. Ostatecznie Sama SPD także znalazła się w trudnej briela decyzji. w sondażach”. Dotychczas mianowicie Kampania wyborcza w Niemczech ru- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. pozostały dwa nazwiska:LARES: dotychczasowy Niniejszy sytuacji, materiał bo najwyraźniej służy pozostaje wyłącznie jej Drugim do czytania.zaskoczeniem Powielaniejest objęcie Schulz w nie jakikolwiek był znany z uprawiania sposób po- zabronione.szyła więc na dobre. szef partii Sigmar Gabriel i przebywający członkom i zarządowi jedynie formalne przez Gabriela w miniony piątek teki lityki z perspektywy Berlina. Od 1994 Rudolf Urban LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WerbungLARES: / Reklama Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

• Chirurgia okulistyczna jednego dnia • Operacje podwinięcia powiek * • Operacje zaćmy metodą fakoemulsyfikacji z wszcze- • Usunięcie ciała obcego pieniem soczewki • Usunięcie szwów KOMPUTEROWY • Operacje zaćmy powikłanej z wszczepieniem sztucznej • Małe zabiegi chirurgiczne: gradówka, kaszak, cysta, DOBÓR OPRAW LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. soczewki LARES: Niniejszy materiał służykępki żółte wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. • Operacje usunięcia zaćmy bez wszczepienia sztucznej • Iniekcja doszklistkowa preparatu Lucentis, Avastin, Eylea LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. soczewkiLARES: Diese Materialien sind lediglich • Kapsulotomia zum Lesen – YAG laser bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.7033 • Operacje jaskry • Badanie OCT, GDX, Angiografia • Operacje guzka spojówki • Leczenie wysiękowego AMD preparatami anty VEGF Zapraszamy do prenumeraty • Operacje skrzydlika również w ramach kontraktu z NFZ. Do Państwa dyspozycji mamy także dwa nowo otwarte gabinety: fizjoterapii i osteopatii oraz medycyny estetycznej: terapia osoczem regeneracyjnym (zabiegi zapobiegające starzeniu się skóry oraz wypadaniu włosów). .pl 8428 WOCHENBLATT LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. rejestracja telefonicznaLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieKrapkowice, do czytania. ul. Pocztowa Powielanie 12, Najłatwiej w jakikolwiek zamówić nasz tygodnik sposób w urzędach zabronione. pocztowych i bezpośrednio w redakcji codziennie od 9:00 do 17:00 www.oko.med.pl tel. 661 123 672, 661 642 000 Informacja: 77 4 546 556 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8219

4 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum ALesenktuelles bereitgestellt. Akt Jeglicheualnośc Vervielfältigungi ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Nach dem Ende der Regierungszeit (patrz Grecja), politycznych (patrz des US-Präsidenten Barack Obama Ukraina), globalnych (patrz kryzysy und nachdem Donald Trump die Prä- humanitarne) jest na miarę państwa sidentschaftswahl in den USA gewon- biorącego odpowiedzialność za swoje nen hat, sieht die bekannte Londoner i sąsiadów problemy. Kiedy inni kon- Wirtschaftszeitung LARES:„Financial NiniejszyTimes“ materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.centrują się na hasłach populistycznych, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nun einen Moment in der Geschichte Niemcy szukają rozwiązań, prowadzą gekommen,LARES: in dem Diese Deutschlands Materialien Bun- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenskampanie dyplomatyczne. untersagt. I czynią LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. deskanzlerin Angela Merkel die Rolle wszystko, by zachować całość Unii als Anführerin der liberalen Welt des Europejskiej. Słowem nie tyle Berlin Westens übernehmen wird! Stimmen Sie rozważa objęcie światowego przywódz- dieser These zu und ist dies die richtige twa, ile raczej prowadzi coraz bardziej Wahl? samotnie konstruktywną i wspólnotową Es ist, wie wir wissen, keine Wahl, politykę. sondern eine naheliegendeLARES: Feststellung. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Co prawda Angela Merkel odrzuciła LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Genau dasselbe hörte ich im November te wezwania, nazywając je absurdal- 2016 beiLARES: einem Treffen Diese mit Materialien der Kanz- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensnymi, ale „Financial untersagt. Times” uważa, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. lerin. Diese Meinung äußerte damals że w tej sprawie nie ma wyboru i zwraca der deutsche Parlamentsabgeordnete in uwagę na to, że obecnie poza głową nie- Kroatien Goran Beus Richembergh, es mieckiego państwa nie ma kandydata, war einen Tag nach den Wahlen in den który mógłby podjąć się tego zadania. USA. Je nachdem, wie Liberalismus ver- Jednocześnie przypomina, że w prze- standen wird und ob dieser Begriff der szłości szefowa rządu w Berlinie zobo- richtige ist, kann diese Feststellung un- wiązywała się do walki o demokrację, terschiedlich gewertetLARES: werden. SowohlNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.wolny handel, otwarte społeczeństwo LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. negativ,LARES: als auch positiv. Diese Ich Materialienpersönlich Der VdG-Vorsitzende sind lediglichBernard Gaida zum LesenFoto: bereitgestellt. Jerzy Stemplewski Die deutsche BundeskanzlerinJegliche Angela Vervielfältigung Merkel Foto: K (Aleph)/Wikipedia ist strengstensi nie godziła na untersagt.oddanie pola nacjonali- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. verstehe sie so, dass Frau Angela Merkel Bernard Gaida: bereits ein Faktum. Einzelne Politiker za jej wyborem, choć sama od tej pro- stom. Czy w tej sytuacji może odmówić und ihre Regierungskoalition die Werte und Staaten verhalten sich dennoch pozycji się odcina. przyjęcia proponowanej roli? vertreten, die in den Jahrzehnten nach „Deutschland fungiert so, als ob sie glaubten, dass es möglich Wartości, które pan wymienia, dem Krieg die Welt und insbesondere unter der Führung sei, die Globalisierung nicht anzuer- Po zakończeniu rządów Baracka są wspólne nie tylko wielu politykom Europa in einer Weise formten, die eine Angela Merkels kennen und sie damit abzuwenden. Obamy oraz po tym, jak Donald Trump niemieckim z różnych partii, ale przede Gemeinschaft von Staaten hervorge- Die Politik Deutschlands ist wie im- wygrał wybory prezydenckie w USA, wszystkim znaczącej większości społe- bracht hat, die in der Vergangenheit eher tatsächlich schon mer praktisch und daher rührt auch znany londyński dziennik „Financial czeństwa. Proszę zauważyć, że Niemcy, in gegenseitigen KonfliktenLARES: und NiniejszyKriegen materiałrecht lange alssłuży Garant wyłącznie die Überzeugung, do czytania. dass es Powielanie notwendig Times” w stwierdził,jakikolwiek że teraz nastąpisposób ten zabronione.którzy z własnej historii odebrali na- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. verharrten als miteinander kooperierten. ist, die europäische Gemeinschaft auf- moment w historii, w którym kanclerz ukę, jak łatwo populizm może obalić DieserLARES: Politik verdanken Diese wir Materialien in Europa undsind drückt lediglich sich auch zum Lesenrechtzuerhalten bereitgestellt. und sogar nochJegliche zu Niemiec Vervielfältigung Angela Merkel przejmie ist rolę strengstens demokrację i doprowadzić untersagt. do zbrodni, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. siebzig Jahre Frieden und Entwicklung nicht vor seiner festigen. Die größten Probleme der przywódcy liberalnego świata Zacho- a wreszcie wojny, świadomie przepraco- sowie einer Abstumpfung von Egois- Verantwortung für Welt haben heute globalen Charakter du. Zgadza się Pan z tą tezą i czy jest wali swoje doświadczenia i dzisiaj stali men, Nationalismen und zentrifugalen und benötigen globale Lösungen. So to właściwy wybór? się prawie monolitem, odrzucającym Bewegungen. die Stabilität der etwa das Problem der Migrationen und Wiemy, że to nie jest żaden wybór, ale nacjonalizmy, kwestionowanie zasad Die britische Zeitung geht davon Europäischen Union.“ Flüchtlinge, das seine Wurzeln in der narzucające się stwierdzenie. Dokład- demokratycznego państwa, wolności aus, dass 72 Jahre nach der Niederla- ungleichmäßigen Güterverteilung und nie to samo usłyszałem w listopadzie handlu, współpracy międzynarodowej ge des Dritten ReichesLARES: Berlin erneutNiniejszy materiał służy wyłącznieeinem do ungleichen czytania. Zugang Powielaniezur Bildung 2016 w roku jakikolwiek w czasie spotkania sposób z panią zabronione.i dialogu. To obecnie często poczytywa- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. eine weltweite Führungsrolle in Erwä- sowie in vielen anderen Problemen hat. kanclerz. Takie zdanie wypowiedział ne jest Niemcom i samej Angeli Merkel gung ziehenLARES: könnte! Diese Denn Materialien die Rolle sind lediglich zum LesenDas lässt bereitgestellt. sich nicht mit hohen JeglicheMauern niemiecki Vervielfältigung poseł do parlamentu ist Chor strengstens- za słabość i naiwność, untersagt. ale przyszłość LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Frankreichs habe sich abgeschwächt, gegenwärtig außer der deutschen Re- und Grenzzäunen aufhalten, sondern wacji Goran Beus Richembergh, a było pokaże, która postawa najlepiej służy Großbritannien hat den Brexit und in gierungschefin keinen Anwärter, der nur mit wirkungsvollem Handeln an to dzień po wyborach w USA. W za- ludziom. der Welt seien „wütender Populismus“ diese Aufgabe übernehmen könnte. der Quelle. Die Angriffe auf Kanzlerin leżności od tego, jak rozumiany jest „Financial Times” podkreśla też, und Terrorismus auf dem Vormarsch. Bereits in der Vergangenheit sei die Merkel werden möglicherweise dazu liberalizm i czy jest to właściwe okre- że Angela Merkel musi zdobyć społeczne Erscheint Ihnen dieses Fazit und die deutsche Regierungschefin dezidiert führen, dass es ihr nicht vergönnt sein ślenie, stwierdzenie to może być różnie poparcie dla globalizacji, bez której Argumentation plausibel? für Demokratie, freien Handel und eine wird, es zu bewerkstelligen. Ich hoffe wartościowane. Zarówno negatywnie, świat będzie biedniejszy i bardziej nie- Ich stimme zu, dassLARES: es hier an Niniejszy erster offene materiał Gesellschaft służyund dabei wyłącznie gegen na- aber, dassdo czytania.die Politik Deutschlands Powielanie jak i wpozytywnie. jakikolwiek Osobiście sposóbrozumiem zabronione.bezpieczny. Będą to trudne zadania LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Stelle um Deutschland geht, als einen tionalistische Tendenzen eingetreten. nach wie vor resistent bleibt gegen to stwierdzenie jako fakt, że pani An- do zrealizowania, ale kto lepiej niż nie- nach wieLARES: vor politisch Diese und Materialienwirtschaft- Kann siesind unter lediglich diesen Umständen zum die Lesen Ideologien bereitgestellt. der „einfachen“ Lösungen. Jegliche gela Vervielfältigung Merkel wraz z koalicją rządową ist strengstens miecka kanclerz untersagt. może próbować tego LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. lich besonders stabilen Staat und erst an ihr zugedachte Rolle ablehnen? Es gibt Länder wie Russland, die, wie reprezentują te wartości, które przez dokonać? – pyta retorycznie brytyjski zweiter Stelle um die Person von Angela Die Werte, die Sie genannt haben, sich nun zeigte, zur Wiedergewinnung dziesięciolecia po wojnie ukształtowały dziennik, a jakie jest Pana zdanie? Merkel. Deutschland fungiert unter der sind nicht nur vielen deutschen Po- ihrer Großmachtstellung sogar Wäh- świat, a zwłaszcza Europę, w sposób, Globalizacja nie jest wyborem, tyl- Führung Angela Merkels tatsächlich litikern aus verschiedenen Parteien, ler in anderen Ländern manipulieren który umożliwił powstanie wspólnoty ko faktem. Jednak niektórzy politycy schon recht lange als Garant und drückt sondern vor allem einer erheblichen und sogar diejenigen dafür benutzen, państw, mimo że w historii raczej trwa- i państwa zachowują się tak, jakby uwa- sich auch nicht vor seiner Verantwor- Mehrzahl der Gesellschaft gemeinsam. die selbst überzeugt sind, von ganzem ły one w konfliktach i wojnach niż we żali, że można globalizacji nie uznać tung für die StabilitätLARES: der Europäischen Niniejszy Bedenken materiał Sie bitte, dass służy die Deutschen, wyłącznie Herzen do gegen czytania. eine solche Powielanie Positionie- współpracy. w jakikolwiek Tej polityce zawdzięczamy sposób zabronione.i tym samym się jej ustrzec. Polityka LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Union, während mehrere andere Länder die aus ihrer eigenen Geschichte die rung Russlands zu sein. Dabei genügt w Europie siedemdziesiąt lat pokoju Niemiec jest jak zawsze praktyczna ihre FührungsrolleLARES: Diese innerhalb Materialien der EU Lehre sindgezogen lediglich haben, wie schnell zum Po Lesen- es ja nurbereitgestellt. zu destabilisieren, wasJegliche sich i rozwoju, Vervielfältigung stępienia egoizmów, ist nacjo strengstens- i stąd przekonanie untersagt. o potrzebie nie tyl- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. de facto verloren haben. Das Problem pulismus die Demokratie stürzen und Russland in den Weg stellt: die Liebe nalizmów, ruchów odśrodkowych. ko utrzymania wspólnoty europejskiej, betrifft nicht nur Großbritannien oder zu Verbrechen und schließlich zum zur Demokratie, Freiheit und einer su- Brytyjski dziennik podkreśla także, ale wręcz jej wzmacniania. Największe Frankreich – auch Polen hat sich mit Krieg führen kann, ihre Erfahrungen pranationalen Gemeinschaft. Das sollte że 72 lata po porażce III Rzeszy Ber- problemy świata mają dziś charakter seiner kritischen Haltung und spalten- bewusst verarbeitet haben und heute auch den polnischen antieuropäischen lin znowu może rozważać objęcie roli globalny i potrzebują globalnych roz- den Maßnahmen abseits der politischen fast zu einem Monolith geworden sind, Politikern eine Warnung werden. światowego przywództwa! Tym bar- wiązań. Choćby problem migracji Hauptströmung positioniert. Vor diesem der jegliche Nationalismen sowie die dziej że osłabła rola Francji, Wielka i uchodźców, który swoje źródła ma Hintergrund ist die Aktivität Deutsch- Infragestellung demokratischer Staats- Berlin – gwarant stabilności Brytania znalazła się w obliczu Bre- w nierównomiernym podziale dóbr, do- lands bei ProblemenLARES: wirtschaftlicher Niniejszy prinzipien, materiał der Handelsfreiheit, służy wyłącznie der in- do czytania. Powielaniexitu, w a świat jakikolwiek polityki dopadł sposób szalejący zabronione.stępu do oświaty i wielu innych proble- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. (siehe Griechenland), politischer (sie- ternationalen Zusammenarbeit und des Przewodniczący VdG Bernard Gaida populizm i terroryzm. Trafia do Pana mach. Tego się nie da powstrzymać wy- he Ukraine)LARES: und globalerDiese Natur Materialien (siehe Dialogs sind ablehnt. lediglich Dies wird gegenwärtig zum Lesen w rozmowie bereitgestellt. z Krzysztofem Jegliche Świer- to twierdzenieVervielfältigung i argumentacja? ist strengstenssokością murów untersagt. i płotów granicznych, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. humanitäre Krisen) einem Staat ange- oft als eine Schwäche und Naivität der cem analizuje opinię brytyjskiego Zgadzam się z tym, że na pierwszym lecz jedynie zwalczeniem źródeł. Ataki messen, der Verantwortung übernimmt Deutschen und von Angela Merkel dziennika „Financial Times”, który miejscu chodzi tu bardziej o Niemcy, na kanclerz Merkel być może sprawią, für eigene Probleme und solche seiner selbst angesehen, aber die Zukunft wird twierdzi, że obecna sytuacja politycz- jako państwo o nadal niezwykłej sta- że nie będzie jej dane tego dokonywać, Nachbarn. Während andere sich auf po- zeigen, welche Gesinnung den Men- na na świecie sprawia, że po ponad bilności politycznej i gospodarczej, ale mam nadzieję, że polityka Niemiec pulistische Losungen konzentrieren, schen am besten dient. 70 latach od zakończeniu II wojny a w drugiej kolejności o osobę Angeli nadal pozostanie odporna na ideolo- sucht Deutschland nach Lösungen Die „Financial Times“ verweist auch światowej głowa niemieckiego pań- Merkel. Niemcy pod przywództwem gie „łatwych rozwiązań”. Są kraje takie und führt diplomatischeLARES: Kampagnen. Niniejszy darauf, materiał dass Angela służy Merkel wyłącznieeine ge- stwa Angelado czytania. Merkel powinna Powielanie zostać Angeli w Merkel jakikolwiek już dość długo sposób faktycznie zabronione.jak Rosja, które dla odzyskania pozycji LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Und es tut dies alles, um die Integrität sellschaftliche Unterstützung für die liderem liberalnego świata Zachodu. pełnią rolę gwaranta i nie wypierają się mocarstwa, jak się okazało, manipulują der EuropäischenLARES: DieseUnion zu Materialienbewahren. Globalisierung sind lediglich gewinnen müsse, zum denn Lesen Ba, dziennikarze bereitgestellt. tej gazety podkreJegliche- odpowiedzialności Vervielfältigung za stabilność ist Unii strengstens nawet wyborcami untersagt. w innych krajach LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kurzum: Berlin erwägt nicht so sehr ohne diese werde die Welt ärmer und ślają, że w przeszłości szefowa rządu Europejskiej. Faktycznie wiele państw i wykorzystują do tego nawet tych, eine Weltführerschaft, vielmehr betreibt gefährlicher sein. Diese Aufgaben seien w Berlinie zobowiązywała się do walki straciło pozycję w grupie liderów Unii którzy sami są przekonani, że całym es zunehmend vereinsamt eine konst- schwer zu realisieren, doch „wer kann o demokrację, wolny handel, otwarte Europejskiej. To nie tylko problem sercem są przeciw takiej pozycji Rosji. ruktive Gemeinschaftspolitik. besser die deutsche Kanzlerin versu- społeczeństwo, nie godziła się na od- Wielkiej Brytanii czy Francji, ale także A wystarczy przecież tylko zdestabili- Angela Merkel hat diese Aufrufe zwar chen, dies zu vollbringen?“, fragt die danie pola nacjonalistom, walczyła Polski, która skupiając się na krytyce zować to, co umiłowaniem demokracji, zurückgewiesen und sie als absurd be- britische Zeitung rhetorisch. Und wie z egoizmem i nacjonalizmem oraz i działaniach dezintegrujących, stawia wolności i wspólnoty ponadnarodowej zeichnet, dennoch istLARES: die „Financial Niniejszy lautet materiałIhre Meinung? służy wyłączniezdecydowanie do czytania. przeciwstawiała Powielanie się się na w marginesie jakikolwiek głównego sposób nurtu po- zabronione.na tej drodze Rosji staje. To powinno LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Times“ der Meinung, dass sie in dieser Die Globalisierung ist keine noch zu populizmowi w polityce, a także ter- lityki. Na tym tle aktywność Niemiec być ostrzeżeniem także dla polskich AngelegenheitLARES: keine Diese Wahl habe. Materialien Es gebe treffende sind Wahlentscheidung, lediglich zum sondern Lesen roryzmowi, bereitgestellt. co absolutnie przemawia Jegliche zarówno Vervielfältigung w problemach gospodarczych ist strengstens antyeuropejskich untersagt. polityków. q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 5/1296LARES: Diese Materialien sind lediglich zum ALesenktuelles bereitgestellt. Akt Jeglicheualnośc Vervielfältigungi ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 5 Warschau: Minderheiten in Polen reagieren auf Bericht des Inlandsgeheimdienstes LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. MinderheitenLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. sind Jegliche Vervielfältigunggefährlich? ist strengstens untersagt. Die letzte Sitzung des Gemeinsamen Ausschusses der Minderheiten und der polnischen Regierung fand am 21. Dezember statt. Dabei wurden die Vertreter der Volksgruppen nicht nur informiert, wie die Förderung im LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Jahr 2017 aussehenLARES: wird, sondern Niniejszy auch wie materiałsie vom Inlandsgeheimdienst służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. (ABW)LARES: gesehen werden.Diese DerMaterialien Bericht löste Entrüstung sind lediglich aus. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ie Vertreter der Minderheiten er- Minderheitenvertreter warteten, dass der Bericht zeigt, wie derD Inlandsgeheimdienst die Minderhei- kritisieren, dass der ten vor extremistischen Gruppierungen Inlandsgeheimdienst schützt. „Es gab ja u.a. Ausschreitungen sie als potenziell gegen die Ukrainer in Przemysl, regel- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. mäßig hören wir auchLARES: von Zerstörungen Niniejszy materiałgefährlich einstuft. służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. von Denkmälern usw. Wir wollten also LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wissen,LARES: was der Inlandsgeheimdienst Diese Materialien da sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. unternimmt“, sagt Mariola Abkowicz, die im Gemeinsamen Ausschuss die Kultur und Traditionen gewährt … Die Karaimer vertritt. Nutzung dieser Rechte darf also nicht gleichzeitig generell Anlass sein, um Gefährliche Minderheiten diese Staatsbürger aufgrund ihrer Zuge- Stattdessen erfuhren die Vertreter der hörigkeit zu einer nationalen oder eth- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Minderheiten, dass sieLARES: als Volksgruppen Niniejszy nischen materiał Minderheit zu służy einer radikalen wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. genauso wie extremistische Gruppie- oder gefährlichen Gruppe zu zählen“, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rungenLARES: in Polen Dieseunter Beobachtung Materialien lesen wir sind in der lediglich Stellungnahme. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Geheimdienste stehen. „Es ist klar, Gleichzeitig fordern die Minderhei- dass auch unter den Mitgliedern jeder tenvertreter, dass der Inlandsgeheim- Minderheit gefährliche Personen sein dienst auf die für die Volksgruppen können, genauso wie es in der Mehr- wichtigen Fragen nach ihrem Schutz heitsgesellschaft auch schwarze Schafe vor extremistischen Gruppierungen gibt. Es geht aber nicht, dass wir unter nochmals antwortet. „Wann dies aber eine Art Generalverdacht gestellt wer- geschehen wird, wissen wir nicht. Denn Teilnehmer der Sitzung des Gemeinsamen Ausschusses im Jahr 2016 Foto: MSWiA LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. den“, sagt Mariola Abkowicz.LARES: Niniejszybislang materiał war es Tradition, służy dass wyłącznie wir am do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Die Vertreter der Minderheiten haben Ende des Jahres einen Sitzungsplan für chen, nicht nur nach einem erneuten tenvertreter sollten diese Einsprüche Mitarbeiter. Wenn wir also nicht recht- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. daher LARES:eine Stellungnahme Diese Materialien veröffent- die kommenden sind lediglich zwölf Monate zum vom In Lesen- Treffen bereitgestellt. mit Vertretern des ABW. Jegliche Auch einlegen, Vervielfältigung wenn für sie wichtige Projekteist strengstens zeitig erfahren, untersagt. wie die Finanzierung licht, in der sie sich gegen den Bericht nenministerium bekamen. Jetzt wurde die Finanzen der Minderheiten sind keine Finanzierung erhalten haben. letztendlich aussehen wird, stehen wir des Inlandsgeheimdienstes stellen. Sich uns ein solcher nicht vorgelegt, sodass noch nicht in trockenen Tüchern. „Das haben wohl alle Minderheiten vor einem großen Problem“, sagt Ma- auf die polnische Verfassung berufend wir gar nicht wissen, wann wir uns mit Zur Erinnerung: Ende 2016 wurden gemacht, aber wir wissen immer noch riola Abkowicz. klagen die Minderheiten an, wegen ihrer welchem Thema beschäftigen werden die Fördermittel für die Kulturarbeit nicht, ob und in welchem Ausmaß diese Das nächste Treffen des Gemeinsa- nationalen Herkunft diskriminiert zu können“, beklagt Mariola Abkowicz. der Minderheiten vom Innenminister Einsprüche gelten werden. Ich kann men Ausschusses der Minderheiten und werden: „Im Artikel 35 der Verfassung verteilt und es kam heraus, dass 5 Mil- ja ein Kulturprojekt auf Eis legen und der polnischen Regierung soll Mitte Fe- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. der Republik PolenLARES: wird polnischen Niniejszy Keine finanziellemateriał Sicherheit służy wyłącznielionen do Zloty czytania. zurückgehalten Powielanie werden, es gegebenenfalls w jakikolwiek später realisieren. sposób zabronione.bruar stattfinden. Wir werden darüber Staatsbürgern anderer Nationalität die Generell gebe es an diesem Jahres- um sie im Lauf des Jahres auszugeben. Wir haben aber gleichzeitig auch fixe berichten. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. FreiheitLARES: der Pflege Diese der eigenen Materialien Sprache, beginn sind eine Vielzahllediglich von Fragezeizum Lesen- Nach bereitgestellt.einem Protest der Minderhei Jegliche- Kosten Vervielfältigung wie Miete oder Gehälter ist fürstrengstens untersagt.Rudolf Urban

Jubiläumsjahr: Grenzüberschreitende Veranstaltungen Reformation LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. inLARES: Schlesien Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese MaterialienErbgemeinschaft sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung der istSchlesier strengstens untersagt. Mit Gottesdiensten, Konzerten, Ausstellungen und Theaterstücken feiert zyn) Station machen. Der Bus startete projekt teatralny pt. „Luter nigdy nie był der Kirchenkreis Schlesische Oberlausitz der Evangelischen Kirche Berlin- in Genf und rollt durch 18 europäische na Śląsku”. Występami, jakie odbędą się Länder bis er in Wittenberg seine Tour w kwietniu w Oławie (Ohlau), Wrocła- Brandenburg das Reformationsjahr. In einer Broschüre des Kirchenkreises beendet. In Teschen findet anlässlich wiu i Miliczu (Militsch), a także 12 i 13 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wird auf VeranstaltungenLARES: beiderseits Niniejszy der Neißemateriał hingewiesen. służy wyłączniedes Ereignisses do czytania. eine Veranstaltung Powielanie im w jakikolwiek sposób zabronione.maja młodzi uczestnicy projektu pragną Mickiewicz-Theater statt und der Sejmik wzbudzić entuzjazm rówieśników z pol- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. „WirLARES: tragen das Diese Wort Schlesien Materialien im Durchsind lediglichgemeinsame zum Lesender Woiwodschaft bereitgestellt. Schlesien tagt Jegliche am 8. Vervielfältigung ist strengstensskiej części Śląska. untersagt. Namen und wir freuen uns, dass wir Initiativen eine Februar zusammen mit dem Stadt- und Z kolei 3 września odbędą się w Zło- eine herzliche Verbindung mit der Diö- Kreisrat in Teschen. toryi (Goldberg) obchody 20-lecia part- zese Breslau haben und jedes Jahr einen grenzüberschreitende Am 23. Februar, um 17:00 Uhr, findet nerstwa z diecezją wrocławską. Gemeindebegegnungstag miteinander Identität Schlesiens im Rahmen der Ökumenischen Akade- Muzeum Śląskie w Görlitz, w którym veranstalten“, so Superintendent Dr. mie in der Schlesischen Bibliothek zu jeszcze do 12 marca będzie można obej- Thomas Koppehl. bauen. Kattowitz ein Vortrag statt. Dr. Adam rzeć wystawę objazdową zatytułowaną LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Der vergangenes LARES:Jahr verstorbene, Niniejszy materiał służy wyłączniePalion do spricht czytania. über „Orientale Powielanie Kirchen“. w jakikolwiek sposób zabronione.„500 lat życia ewangelickiego na Śląsku”, langjährige Vorsitzende der Gemein- zaprezentuje 7 lutego opowiadania ślą- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. schaftLARES: evangelischer Diese Schlesier, Materialien Pastor sind lediglich zum LesenRok jubileuszowy:bereitgestellt. Obchody ponad Jegliche Vervielfältigung ist strengstensskich świadków untersagt. historii. Jedną z takich Christian Erdmann Schott, prägte den dem Theaterprojekt „Luther war nie granicami – Dziedziczna wspólnota osób jest Bettina Harnischfeger, która Begriff der „Erbengemeinschaft“ der in Schlesien“. Mit Auftritten im April Ślązaków wychowała się na plebanii w powiecie deutschen Schlesier und der Schlesier in Ohlau (Oława) und in Breslau und milickim, a od 1996 roku znów mieszka in Polen. Daran will auch Superinten- Militsch (Milicz) am 12. und 13. Mai abożeństwa, koncerty, wystawy na terenie rodzinnego powiatu, opo- dent Koppehl festhalten. „Die Geschichte wollen die Jugendlichen Gleichaltrige Ni sztuki teatralne to oprawa obcho- wiadając o swoim życiu w okresie dzie-

Schlesiens, die aus der Reformation er- im polnischen Schlesien für die Refor- dów Roku Reformacji przygotowanych Klaudia Kandzia Foto: ciństwa. 9 lutego w Muzeum Śląskim wuchs, ist nach Schott eine besondere mationsgeschichte gewinnen. przez ewangelicki okręg kościelny Ślą- Der Superintendent des Kirchenkreises Schlesische odbędą się prezentacje i wystąpienia po- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Segensgeschichte. In LARES:den Melodien Niniejszy und 20 Jahre materiał Partnerschaft służy zur wyłącznie Diözese skie Górne do czytania. Łużyce. Specjalna Powielanie broszura Oberlausitz, w jakikolwiek Dr. Thomas Koppehl, stellte zumsposób Jubiläums- zabronione.święcone dziejom reformacji w Europie Texten des schlesischen Kirchenlieds Breslau wird am 3. September in Gold- informuje o uroczystościach i imprezach, beginn eine Veranstaltungsbroschüre vor. Środkowo-Wschodniej, a 16 i 23 lutego LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. von AndreasLARES: Gryphius, Diese Johann Materialien Heer- berg (Złotoryja) sind lediglich gefeiert. Das zum Schlesi Lesen- jakie odbędąbereitgestellt. się po obu stronach Jegliche Nysy. Vervielfältigung ist strengstensdzieci dowiedzą untersagt. się tam, jak drukowane mann und Benjamin Schmolck hat die- sche Museum zu Görlitz, in dem noch – Nosimy w nazwie słowo „Śląsk” asa Gryphiusa, Johanna Heermanna słowa potrafią zmienić życie. se Segensgeschichte ihre eigene Stimme bis zum 12. März die Wanderausstel- i cieszymy się, że utrzymujemy serdecz- i Benjamina Schmolcka. W warunkach 8 lutego w Cieszynie (Teschen) gefunden. In der Unterdrückung und lung „500 Jahre evangelisches Leben in ne więzi z diecezją wrocławską i każdego ucisku i kontrreformacji nauczyła się na Górnym Śląsku zatrzyma się auto- Gegenreformation hat sie das Beharren Schlesien“ zu sehen ist, präsentiert am 7. roku organizujemy wspólny parafialny wytrwania w cierpliwości, jaką daje bus reformacyjny, który wyruszywszy in der Geduld des Glaubens gelernt. Und Februar Erzählungen schlesischer Zeit- dzień spotkań – mówi superintendent wiara, zaś w czasach oporu wobec dyk- z Genewy, przemierza 18 krajów Europy, im Widerstand während der Nazidiktatur zeugen. Bettina Harnischfeger wuchs in dr Thomas Koppehl. tatury nazistowskiej oraz w bolesnych a swoją trasę zakończy w Wittenberdze. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. und dem Erleiden derLARES: Vertreibung Niniejszy hatten einem materiałPfarrhaus im Kreis służy Militsch wyłącznie auf. Zmarły do czytania.w minionym roku Powielanie długo- doznaniach w jakikolwiek związanych z wypędzeniem sposób zabronione.W Cieszynie z okazji tego wydarzenia evangelische und katholische Christen Seit 1996 lebt sie wieder in ihrem Hei- letni przewodniczący ewangelickich chrześcijanie ewangeliccy i katoliccy zostanie zorganizowana uroczystość LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zu neuerLARES: ökumenischer Diese Gemeinschaft Materialien matkreis sind und berichtetlediglich aus dem zum Leben Lesen Ślązaków bereitgestellt. Christian Erdmann Jegliche Schott potrafili Vervielfältigung stworzyć nową wspólnotę ist ekustrengstens- w Teatrze im. untersagt. Adama Mickiewicza, gefunden. Das alles bildet einen wesent- in ihrer Kindheit. Am 9. Februar wird ukuł pojęcie „dziedzicznej wspólno- meniczną. Wszystko to stanowi istotną a Sejmik Województwa Śląskiego bę- lichen Teil des kulturellen Gedächtnisses im Schlesischen Museum in Bild- und ty” niemieckich Ślązaków i Ślązaków część pamięci kulturowej naszego re- dzie tegoż 8 lutego obradował wspólnie unserer Region“, unterstrich Koppehl, Wortbeiträgen über die Geschichte der w Polsce, przy którym chce pozostać gionu – podkreśla Koppehl, któremu z Radą Miejską i Powiatową w Cieszynie. dem es besonders daran liegt, das durch Reformation in Ostmitteleuropa berich- także superintendent Koppehl. – Histo- szczególnie zależy na tym, aby poprzez Ponadto 23 lutego o godz. 17.00 w ra- gemeinsame Initiativen eine grenzüber- tet. Am 16. und 23. Februar können dort ria Śląska, która wyrosła z reformacji, wspólne inicjatywy zrodziła się trans- mach Akademii Ekumenicznej w Biblio- schreitende Identität Schlesiens entsteht. Kinder erleben, wie gedruckte Worte das to według Schotta historia szczególnie graniczna tożsamość Śląska. tece Śląskiej w Katowicach odbędzie się LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Dem Auftrag, eineLARES: gemeinsame Niniejszy Iden- Leben materiałverändern. służy wyłączniebłogosławiona, do czytania. która znalazła Powielanie własny Misji w stworzeniajakikolwiek wspólnej sposóbtożsamości zabronione.wykład dra Adama Paliona pt. „Kościoły tität zu schaffen, stellen sich Schüler In Oberschlesien wird am 8. Februar głos w melodiach i tekstach śląskich podjęli się uczniowie Centrum Szkół orientalne”. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. des BerufsschulzentrumsLARES: Diese GörlitzMaterialien mit ein Reformationsbus sind lediglich in Teschen zum (Cies Lesen- pieśni bereitgestellt. kościelnych autorstwa Jegliche Andre- Zawodowych Vervielfältigung w Görlitz, którzy realizująist strengstens untersagt.Klaudia Kandzia

6 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind Obers lediglichchlesis zumche TLesenragoedie bereitgestellt. TR Jeglicheagedia Gó Vervielfältigungrnośląska ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Oberschlesien: Tag der Oberschlesischen Tragödie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. GedenkenLARES: Diese Materialien sind lediglich zumnach Lesen bereitgestellt. 72 Jegliche VervielfältigungJahren ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Am vergangenen Wochenende ge- mir”. Na zakończenie odśpiewano pieśń dachte man in Oberschlesien den ,,Ich hatt’ einen Kammeraden”. Opfern der Oberschlesischen Tragö- Krapkowice die 1945. FeierlichkeitenLARES: aus diesem Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Uroczystości z okazji Tragedii LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Anlass fanden in vielen oberschle- Górnośląskiej odbyły się jak zwykle LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenstakże w Krapkowicach-Otmęcie. untersagt. Za- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. sischen Städten und Dörfern statt. inaugurowała je msza św. odprawio- In manchen Ortschaften werden die na w kościele parafialnym w języku Feierlichkeiten seit über 20 Jahren niemieckim, po czym obecni udali się na cmentarz, gdzie odmówiono wspól- veranstaltet. ną modlitwę w intencji ofiar tragedii, obu wojen światowych i powojenne- Lamsdorf LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.go terroru. Następnie złożono kwiaty LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Die Deutschen aus der Woiwod- i wieńce pod pamiątkowym kamie- schaftLARES: Oppeln gedachten Diese Materialienden Opfern sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensniem. W uroczystościach untersagt. uczestniczyli LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Oberschlesischen Tragödie wie przedstawiciele mniejszości niemiec- gewohnt in Lamsdorf. In der Heiligen- kiej i urzędu miasta. Maria-Magdalena-Kirche wurde eine zweisprachige Andacht gehalten. Mit Bytom Trauergesang und Gebeten erinnerten 25 stycznia w gimnazjum w Stola- die Versammelten an diejenigen, die in rzowicach odbyło się otwarcie wystawy den Jahren 1945-1947 in Schlesien un- DFK Gogolin Foto: zatytułowanej „Koniec i początek. Rok LARES: NiniejszyJedes Jahr materiał legen die Gogoliner Blumensłuży an einer wyłącznie Gedenk- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób Rasim J. Foto: zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ter der Roten Armee gelitten haben, in tafel an die Kriegs- und Nachkriegsopfer nieder. Aus Kattowitz startete Richtung Schwientochlowitz ein Gedenkmarsch für die Opfer der Oberschlesischen Tragödie. 1945 na Górnym Śląsku”, zorganizo- ArbeitslagerLARES: zwangsverschickt, Diese Materialien ausgesie- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswanej przez mniejszość untersagt. niemiecką. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. delt oder in die Sowjetunion deportiert Am 11. Februar um die statt. Auf dem Pfarrfriedhof wurden Łambinowice Uroczystość poprzedziło spotkanie wurden. Nach der Andacht begaben sich Blumen niedergelegt. Niemcy z województwa opolskiego ze świadkami Tragedii Górnośląskiej, alle zum Friedhof der Opfer des Arbeits- 18:00 Uhr findet in upamiętnili ofiary Tragedii Górnoślą- którzy opisali zebranym swoje przeraża- lagers in Lamsdorf, wo Blumen nieder- Laband (Łabędy) Kattowitz/Schwientochlowitz skiej tradycyjnie w Łambinowicach. jące wspomnienia. Ofiary tragedii upa- gelegt und Kerzen angezündet wurden. eine Heilige Messe Am Sonntag fand ein Marsch zum W kościele św. Marii Magdaleny od- miętniono też w weekend, odprawiając Der letzte Teil der Feierlichkeiten fand Gedenken an die Opfer der Ober- prawione zostało dwujęzyczne nabo- w ich intencji mszę świętą. Pod kamie- im Zentralen KriegsgefangenenmuseumLARES: Niniejszy materiałfür deportierte służy wyłącznieschlesischen do czytania. Tragödie statt. Powielanie Um die żeństwo, w jakikolwiek którego uczestnicy, sposób śpiewając zabronione.niem upamiętniających ofiary wojny LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. in Lamsdorf statt. Dort hörten die Gäste Oberschlesier statt. 200 Menschen versammelten sich am pieśni żałobne i modląc się, uczcili pa- i okresu powojennego złożono kwiaty einen Vortrag über die Geschichte des Platz Wolności in Kattowitz und gin- mięć tych wszystkich, którzy w latach i zapalono świece. Również w Miecho- Nachkriegslagers.LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesengen nach bereitgestellt. Schwientochlowitz Jeglichezur Ge- 1945–1947 Vervielfältigung doznali na Śląsku cierpień ist strengstens wicach odbyła sięuntersagt. msza w intencji ofiar LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. denkstätte in Zgoda. Unterwegs wur- z rąk żołnierzy Armii Czerwonej, trafili Tragedii Górnośląskiej. Złożono też Gogolin den an der ehemaligen Markthalle in do obozów pracy, zostali wysiedleni kwiaty na cmentarzu parafialnym. In Gogolin wurde am Sonntag um wo ein gemeinsames Gebet für die Opfer Schwientochlowitz vor der Gedenktafel bądź deportowani do Związku Ra- 7:00 Uhr eine Heilige Messe für die Op- der Tragödie sowie beider Weltkriege Blumen und Kränze niedergelegt. Unter dzieckiego. Po nabożeństwie zebrani Katowice/Świętochłowice fer der Gewalt durch Angehörige der und des Nachkriegsterrors gesprochen den Teilnehmern waren Vertreter der udali się na cmentarz ofiar obozu pra- W sobotę odbył się marsz upamięt- Roten Armee sowie für alle Gefallenen wurde. Anschließend wurden Blumen Städte Schwientochlowitz und Ruda, cy w Łambinowicach, gdzie złożono niający ofiary Tragedii Górnośląskiej. und Opfer des ErstenLARES: und Zweiten Niniejszy Welt- und Kränze materiał am Gedenkstein służy wyłącznie nieder- der EU-Abgeordnete do czytania. Marek Powielanie Plura, der kwiaty w i zapalonojakikolwiek świece. Ostatnia sposób część zabronione.Około 200 osób zgromadziło się na pla- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. kriegs gehalten. Nach der Messe begaben gelegt. An den Feierlichkeiten nahmen Pfarrer der Evangelischen Gemeinde in uroczystości odbyła się w Centralnym cu Wolności w Katowicach, po czym sich dieLARES: Teilnehmer Diese zur Erinnerungtafel, Materialien Vertreter sind der lediglichDeutschen Minderheit zum Lesen Schwientochlowitz bereitgestellt. Marcin Brzóska Jegliche und Muzeum Vervielfältigung Jeńców Wojennych w istŁambi strengstens- zebrani udali sięuntersagt. do Miejsca Pamięci LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. die sich gegenüber der Kirche befindet. und der Stadtverwaltung teil. der RAŚ-Vorsitzende Jerzy Gorzelik. nowicach, gdzie przybyli goście wysłu- Zgoda w Świętochłowicach. Na trasie Dort wurden vor 72 Jahren, genau am Pfarrer Marcin Brzóska sagte u.a. „ Vom chali wykładu o dziejach powojennego przemarszu złożono kwiaty i wieńce 29. Januar, auf brutale Weise Bewohner Beuthen Lager in Zgoda ist nur noch das Tor ge- obozu. pod tablicą pamiątkową znajdującą się der Stadt Gogolin umgebracht, unter Am 25. Januar wurde im Gymna- blieben. Unsere Anwesenheit heute hier przy dawnej hali targowej w Święto- ihnen auch zwei Pfarrer. An der Tafel sium in Stollarzowitz die Ausstellung ist ein Zeugnis dafür, dass das Geistige Gogolin chłowicach. Wśród uczestników byli wurde eine Andacht gehalten. Nach den „Ende und Anfang. Das Jahr 1945 in übrig bleibt, dass die Erinnerung wach W Gogolinie w sobotę o godz. 7.00 przedstawiciele władz miejskich Świę- Gebeten legten der LARES:DFK und VertreNiniejszy- Oberschlesien“ materiał eröffnet, służy die wyłącznie von der bleibt doüber czytania. die Geschehenisse Powielanie vor 72 odprawiona w jakikolwiek została msza św. sposób w intencji zabronione.tochłowic i Rudy Śląskiej, europoseł Ma- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ter der Stadtverwaltung Kränze nieder. Deutschen Minderheit gestaltet wurde. Jahren.“ ofiar przemocy ze strony Armii Czer- rek Plura, pastor parafii ewangelickiej WährendLARES: der Kranzniederlegung Diese Materialien wurde Vor der sind Eröffnung lediglich fand ein Treffenzum Lesen mit bereitgestellt. Jeglichewonej, Vervielfältigung a także w intencji poległych ist strengstens w Świętochłowicach untersagt. Marcin Brzóska LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. das Lied ,, Näher mein Gott zu mir‘‘ und den Zeitzeugen der Oberschlesischen Górny Śląsk: Dzień Tragedii i ofiar I i II wojny światowej. Po mszy oraz przewodniczący RAŚ Jerzy Go- zum Abschluss das Lied ,,Ich hatt’ einen Tragödie in Stollarzowitz statt, die den Górnośląskiej – wszyscy udali się pod tablicę pamiąt- rzelik. Ks. Marcin Brzóska powiedział Kammeraden“ gesungen. Anwesenden ihre schrecklichen Erin- Upamiętnienia po 72 latach kową znajdującą się naprzeciwko ko- m.in.: „Z obozu w Zgodzie pozostała nerungen geschildert haben. Den Op- ścioła, gdzie przed 72 laty, dokładnie tylko brama. Nasza obecność w tym Krappitz fern der Tragödie wurde am Wochende miniony weekend na Górnym 29 stycznia, w brutalny sposób zabici miejscu w dniu dzisiejszym jest świadec- Feierlichkeiten anlässlich der Ober- mit einer Heiligen Messe gedacht. Am WŚląsku upamiętniono ofiary Tra- zostali mieszkańcy miasta Gogolina, twem tego, że to, co duchowe, pozostaje, schlesischen TragödieLARES: fanden wieNiniejszy ge- Gedenkstein materiał für die Kriegs- służy und wyłącznie Nach- gedii Górnośląskiej.do czytania. Uroczystości Powielanie z tej wśród w nich jakikolwiek także dwóch księży. sposób Pod ta- zabronione.że żywa pozostaje pamięć o wydarze- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wohnt auch in Krappitz-Ottmuth statt. kriegsopfer wurden Blumen niederge- okazji odbyły się w wielu górnośląskich blicą odbyło się krótkie nabożeństwo. niach sprzed 72 lat”. ZuerstLARES: wurde in Dieseder Pfarrkiche Materialien eine legt und sind Kerzen lediglich angezündet. zum Auch inLesen miastach bereitgestellt. i wsiach. W niektórych Jegliche miej- Po odprawieniuVervielfältigung modlitw przedstawiciele ist strengstens untersagt.Anna Durecka LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. deutsche Messe gehalten und danach Miechowitz fand eine Heilige Messe für scowościach uroczystości te są organi- DFK i urzędu miejskiego złożyli wieńce, Manuela Leibig gingen die Anwesenden zum Friedhof, die Opfer der Oberschlesischen Tragö- zowane od ponad 20 lat. śpiewając pieśń „Näher mein Gott zu Johannes Rasim

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ŻebyLARES: Diese do Materialien ludzi sind lediglich dotarło zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. W ostatnią niedzielę stycznia brama byłego obozu Zgoda w Świętochłowicach staje się miejscem pamięci o ofiarach tzw. Tragedii Górnośląskiej, okresu powojennego, w którym m.in. w tym obozie musieli przebywać Górnoślązacy uznawani przez nowe komunistyczne władze Polski za niebezpiecznych. Z Dominiką Barą, autorką powieści „Afy”, o losach więźniów obozu Zgoda rozmawiał Rudolf Urban. W ostatnich latach historia bezpo- mendant obozu Salomon Morel oraz mówi, i to odczucie jest bardzo głęboko średniego końca II wojny światowej młoda dziennikarka, która dociera zakotwiczone w głowach. Ale książka LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniena ziemiach do czytania. śląskich, a więc Powielanie również do historii w jakikolwiek i ją opisuje. Czy sposób książka zabronione.powstała również dlatego, żeby właśnie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. losy ofiar tzw. Tragedii Górnośląskiej, ta jest więc poniekąd autobiograficzna? przestać się bać. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesennie jest bereitgestellt. już tematem tabu. Można Jegliche ofi- W Vervielfältigung mojej rodzinie nie było tego ist dra strengstens- Do kogo skierowana untersagt. jest powieść LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. cjalnie o niej mówić i pisać, powstały matu, więc nie ma tutaj elementów „Afy”? wystawy i publikacje naukowe. Pani autobiograficznych. Historie z mojej Myślę, że do wszystkich ludzi. Z jed- jednak zdecydowała się opisać Trage- rodziny pojawiają się w opisach życia nej strony jest to hołd ofiarom. Ale dię Górnośląską w formie powieści. ludzi na Śląsku poza drutami obozowy- z drugiej książka powstała po to, aby Dlaczego? mi, kiedy np. opisuję przed- i powojenną opowiedzieć o historii tego miejsca, Książka powstała z głębokiego po- szkołę. Tutaj mogłam czerpać z opowia- żeby to do ludzi dotarło, żeby się do- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieczucia do obowiązku, czytania. że o tym, Powielanie co stało dań przodków.w jakikolwiek sposób zabronione.wiedzieli. q LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. się po wojnie w obozie Zgoda, trzeba Mówiła Pani o dodaniu do książki LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenmówić. bereitgestellt. Pewnie można na ten tematJegliche pi- emocji. Vervielfältigung Widać je ewidentnie, kiedy ist bezstrengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. sać naukowe rozprawy, ale jeśli zrobi się ogródek wskazuje Pani na odpowie- Dominika Bara (ur. 1972 w Chorzo- to w sposób bliski ludziom, w formie fa- dzialnych za istnienie powojennego wie) – absolwentka filologii polskiej buły, i doda się do książki wiele emocji, obozu Zgoda – polskie władze komu- Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. łatwiej będzie się z tym tematem zmie- nistyczne. Nie obawiała się Pani pod- Od 1998 r. pracownica Biblioteki Wy- rzyć komuś, kto nie ma w ogóle pojęcia czas pisania tych słów, że mogą być one działu Prawa i Administracji Uniwer- o tym, co działo się na Zgodzie. A takich różnie odebrane? sytetu Śląskiego. Autorka artykułów LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieludzi jestdo jeszcze czytania. sporo na Śląsku.Powielanie Tak, w na jakikolwiek pewno jest jakaś autocenzura. sposób zabronione.w czasopismach popularnonauko- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. W książce nie opisuje Pani jedynie Tak jesteśmy tutaj, na Śląsku, wycho- wych. DominikaLARES: Bara DieseFoto: Materialien www.karasol.pl sind lediglichFoto: Narodowa zum Oficyna Śląska Lesenlosów bereitgestellt. ofiar, ale pojawia się takżeJegliche ko- wani, Vervielfältigung że o niektórych rzeczach ist się niestrengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 5/1296LARES: Diese Materialien sind lediglich Dzumanzig Lesen-Spezial bereitgestellt. Prosto Jegliche z G daVervielfältigungńska ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 7 Dreistadt: Neujahrsempfang LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieEin do czytania. Hamburger Powielanie w jakikolwiek für sposóbDanzig zabronione. Minderheit verunsichert Der Neujahrsempfang des Generalkonsulats der Bundesrepublik Deutschland in Danzig LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. CorneliaLARES: Pieper, die Diese Generalkonsulin Materialien sind lediglich zum Lesenfand bereitgestellt. am 26. Januar im Jegliche „L’entre villes“ Vervielfältigung in Zoppot (Sopot) ist strengstensstatt. Dessen Betreiber untersagt. ist der der Bundesrepublik Deutschland Hamburger Kaufmann Wolfgang Dockerill, der sich auch sonst in Danzig engagiert. in Danzig (Gdańsk), hatte am 26. Warum und wann haben Sie Ihre Januar zum Neujahrsempfang im Geschäfte mit Danzig begonnen? „L’entre villes“ in Zoppot (Sopot) ge- In meiner Firma in Hamburg gab es einen Mitarbeiter aus Polen mit guten LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. laden. Neben wichtigenLARES: Personen Niniejszy materiał służy wyłącznieBeziehungen do czytania. nach Danzig. PowielanieEr hat mich w jakikolwiek sposób zabronione. aus Politik und Wirtschaft waren dann dorthin mitgenommen und ich LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. VertreterLARES: der Deutschen Diese Minderheit Materialien sind lediglich zum Lesenbin mit bereitgestellt. einem ersten Vertrag Jegliche wieder Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zurückgekommen. Das war noch vor der und deutscher Kulturinstitutionen Wende, etwa 1988/1989. Als Kaufmann in Polen gekommen. muss man eine Nase für Änderungen haben und das hat sich in diesem Fall anzigs Bürgermeister Paweł Ada- bewahrheitet. Dmowicz blickte in seinem Gru- Das „L’entre villes“ war ursprünglich LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ßwort voller Sorge aufLARES: Europa und Niniejszy die materiał służy wyłącznieeine Villa do ausczytania. dem Jahr 1903. Powielanie Wie ka- V.l.: Generalkonsulin w jakikolwiek Cornelia Pieper, Michael sposób J. Hutter von zabronione.den Private Palace Hotels, Wolfgang Dockerill und 2017 anstehenden Wahlen in Deutsch- men Sie auf die Idee, sie zu restaurieren die Mitbetreiberin des „L’entre villes“ Barbara Markiewicz beim Tag der Deutschen Einheit 2014. Dort wurde die LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. land undLARES: Frankreich, Diese weil er einenMaterialien natio- sind lediglich zum Lesenund wieder bereitgestellt. zu nutzen? JeglicheGoldwasser-Suite Vervielfältigung uraufgeführt. ist strengstens untersagt.Foto: Uwe Hahnkamp nalistischen Ruck in Europa befürchtet. Wir kamen auf dem Weg zur Arbeit Das Jahr 2016 habe aber, so Zoppots immer am Gebäude vorbei, das zum ser, das wir selbst von einer Firma in Wenn vorher absehbar gewesen wäre, Vizebürgermeister Marcin Skwieraws- Verkauf stand. Klar war, dass es keine Marienburg (Malbork) herstellen lassen, wie teuer es würde, hätte ich mir das ki, mit seinen Jubiläen, wie etwa dem Der Bürgermeister von Danzig, Paweł Adamowicz, bei einfache Investition wird, weil es ziem- die es traditionell produziert. vielleicht noch einmal überlegt. Aber 25-jährigen Bestehen der Partnerschaft seinem Grußwort, neben ihm Generalkonsulin Cornelia lich heruntergekommen war und die Sie haben vor drei Jahren ein Musik- ich freue mich wirklich, dass wir das zwischen Zoppot und Frankenthal, auch Pieper und der Vizebürgermeister von Zoppot Marcin Umbauten kostspielig sein würden. Wir stück in Auftrag gegeben, eine Goldwas- realisiert haben. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Anlass zu OptimismusLARES: für die Zukunft Niniejszy Skwierawski materiał służyFoto: Uwe wyłącznie Hahnkamp haben do uns czytania.dazu entschlossen, Powielanie weil die ser-Suite, w jakikolwiek die zum Tag der Deutschensposób zabronione.Gehört für Sie solch eine Aktivität als gegeben. Der Einsatz für die deutsche Villa trotz ihres Zustands eine Schönheit Einheit 2014 in der Danziger Ostsee- Mäzen zu Ihrer Arbeit als Kaufmann? LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. KulturLARES: und Sprache Diese in Polen Materialien wird hin- Deutschen sind Minderheit lediglich in Nordpolen zum Lesen ausstrahlte, bereitgestellt. die wir bewahren Jeglichewollten. Philharmonie Vervielfältigung uraufgeführt wurde. ist Was strengstens Ich denke, dass untersagt. Unternehmer nicht gegen schwieriger. Ob beim Deutschen nehmen eher atmosphärische Änderun- Es wurde dann eine attraktive Aufgabe. war der Anlass? nur Geld verdienen sollten, sondern Sprachdiplom oder der Prüfung Fit in gen wahr, befürchten in Zukunft aber Wie machen Sie das heute? Pendeln Ich dachte, es könnte interessant sein, sich auch um Gesellschaft und Kultur Deutsch für Gymnasien, die Verunsi- auch finanzielle Abstriche. Dennoch Sie zwischen Hamburg und Danzig? Goldwasser musikalisch zu interpretie- kümmern sollten. Außerdem ist Danzig cherung der Partnerschulen durch die ließen sie sich weder die Feierlaune beim Nein, seit 1997 lebe ich ständig in ren. Ich habe gute Kontakte zum Profes- genau die richtige Stadt, der man ein Bildungsreform in Polen ist laut Ulrike Empfang noch ihre insgesamt positive Gdingen (Gdynia) und arbeite hier als sor von der Ostsee-Philharmonie, und solches Geschenk machen sollte. Würz vom Goethe-Institut in Warschau Sicht auf das kommende Jahr verderben. Gastronom. Außerdem vertreiben wir dieser wiederum zu einem Komponis- Das Interview führte LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. deutlich zu spüren.LARES: Die Vertreter Niniejszy der materiał służyUwe Hahnkamp wyłącznieauch Alkohol, do czytania. unter anderem Powielanie Goldwas- ten, derw dannjakikolwiek die Suite geschrieben sposób hat. zabronione. Uwe Hahnkamp LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kultura: Spór o Muzeum II Wojny Światowej Notizen QQDeine Stimme für Danzig: Danzig wurde als einzige Stadt in Polen Sól w oku rządu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. für die AuszeichnungLARES: „European NiniejszyBest Muzeum materiał II Wojny Światowejsłuży wyłącznie w Gdańsku ma do być czytania. połączone zPowielanie Miejscem w jakikolwiek sposób zabronione. Pamięci Narodowej Westerplatte. Swoje stanowisko straci przy tym zało- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialienżyciel sindi zarazem lediglich dyrektor muzeumzum Lesen Paweł Machcewicz, bereitgestellt. którego wystawa Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. jest solą w oku PiS.

Panorama der Stadt Danzig Foto: Wikipedia,Pjama aweł Machcewicz, założyciel i za- Minister kultury Destination 2017“ nominiert. An dieser Prazem dyrektor Muzeum II Wojny Piotr Gliński chce Abstimmung nehmen Städte teil, die am Światowej w Gdańsku, będzie musiał opuścić swoje stanowisko z dniem 1 podkreślić „specyfikę LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. häufigsten von TouristenLARES: besucht werdenNiniejszy lutego, materiał punktualnie z służy chwilą planowa wyłącznie- dopolskich czytania. doświadczeń Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. und einen sehr guten Ruf im Internet nego otwarcia placówki. Przygotowa- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. habenLARES: – die Konkurrenten Diese sindMaterialien unter na przezeń sind wystawa lediglich kładzie zum wyraźny Lesen bereitgestellt.historycznych”. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. anderem Amsterdam, Berlin, Mailand, nacisk na całościowe ukazanie wojny, Paris, Wien, London, Madrid und Buda- nie skupiając się jedynie na Polsce, lecz pest. Die Abstimmung auf dem Portal uwzględniając wiele innych krajów. – www.visitgdansk.com geht noch bis zum Chcemy pokazać, na ile wojna w naszej kim prezentować specyfikę polskich 10. Februar 2017. mb części Europy różniła się od działań wo- doświadczeń historycznych – mówi jennych, jakie miały miejsce w Europie minister kultury Piotr Gliński, który po- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQHörspiel: DanzigerLARES: Tassen Niniejszy Um Zachodniej, materiał dlaczego wciążsłuży jeszcze wyłącznie żyje- stanowił do połączyć czytania. placówkę Powielanie z Miejscem w jakikolwiek sposób zabronione. sich um das Erbe ihrer verstorbenen Tante my w cieniu tej wojny, dlaczego ukształ- Pamięci Narodowej na Westerplatte, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. zu kümmern,LARES: reist Diese Mariola Brillowska, Materialien towała sind ona naszą lediglich tożsamość izum nasze re Lesen- czyli wbereitgestellt. tej części Gdańska, gdzie Jegliche polscy Vervielfältigung ist strengstens untersagt. lacje z sąsiadami – mówi Machcewicz. żołnierze najdłużej stawiali opór. Nieja- Performerin, Professorin, Autorin, im Wspomniana ekspozycja jest jedną ko „przy okazji” oznacza to zwolnienie Sommer 2015 nach Sopot. Das Danziger z największych inwestycji kulturalnych z pełnionej funkcji założyciela i jedno- Seebad ist ihre Geburtsstätte. 1981, vier w Polsce od 1989 roku, obiektem, któ- cześnie dyrektora muzeum. Wprawdzie Tage vor dem Ausrufen des Kriegsrechts, ry miał dodawać prestiżu poprzedniej jeden z warszawskich sądów wydał po- floh sie aus ihrer Heimat nach Hamburg, ekipie rządowej. – Premier Donald Tusk czątkowo rozporządzenie zakazujące LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wo sie „Criminal Art“LARES: begründete. NiniejszyJetzt całkowicie materiał zaufał historykom, służy nigdywyłącznie nie takiego do połączenia, czytania. jednak Powielanie niedawno w jakikolwiek sposób zabronione. gräbt sie im Garten der Tante nach Hin- ingerował merytorycznie – podkreśla Naczelny Sąd Administracyjny rozpo- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. terlassenschaften.LARES: Diese Merkwürdige Materialien Wie- z satysfakcją sind Machcewicz. lediglich zum Lesenrządzenie bereitgestellt. to uchylił, kierując Jegliche sprawę Vervielfältigung ist strengstens untersagt. derbegegnungen begleiten ihre Suche. Nowy rząd ma inną koncepcję: – z powrotem do pierwszej instancji. Das Hörspiel ist bis Dezember 2017 in Z mojego punktu widzenia i mam Oznacza to, że z dniem 1 lutego będzie nadzieję, że nie tylko z mojego, tego można wstępnie dokonać połączenia Sprawą otwartą pozostaje połączenie Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku z Miejscem Pamięci Narodowej der Mediathek des ndr zu finden. Die ge- Westerplatte. Foto: materiał prasowy, www.muzeum1939.pl naue Adresse lautet http://www.ndr.de/ rodzaju muzeum powinno uwzględnić obu placówek, niezależnie od tego, ndrkultur/sendungen/hoerspiel/Danziger- fakt, że przez wiele dziesięcioleci nie za- że kiedyś w przyszłości zapadnie taki cyjny w Warszawie ponownie wydał odwołać się od jego decyzji w termi- bieraliśmy głosu w dyskusji toczącej się czy inny wyrok w tej sprawie. decyzję zakazującą łączenia obu mu- nie 7 dni. Rozpatrzenia zażalenia przez Tassen,sendung591456.html. mb na forum międzynarodowym. Dlatego Tak się jednak nie stanie, bowiem 30 zeów. Rozstrzygnięcie WSA jest nie- NSA można się spodziewać w marcu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszyto muzeum materiał powinno służy przede wyłączniewszyst- stycznia do Wojewódzki czytania. Sąd AdministraPowielanie- prawomocne. w jakikolwiek Minister kultury sposób może zabronione.lub kwietniu. mb LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. KondolenzenLARES: / Kondolencje Diese Materialien sind lediglich zum LesenWerbung bereitgestellt. / Reklama Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Anna Wyrwich sprechen wir zum Tode Ihrer Mutter Usługi Całodobowe kompleksowe Pogrzebowe Usługi Pogrzebowe i Kremacyjne LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. GertrudaLARES: Niniejszy Mrozek materiał służy wyłącznie doSprowadzanie czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. unser herzlichstes Beileid aus. l Ubrania pogrzebowe „Śpieszmy się kochać ludzi – zmarłych z zagranicy l Wieńce, wiązanki i kwiaty tak szybko odchodzą ...” LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.ks. Jan Twardowski Gertruda Mrozek war eine der Gründerinnen Załatwianie formalności l Międzynarodowy przewóz zwłok der Deutschen Minderheit und langjährige Opieka nad grobami l Załatwianie formalności pogrzebowych Schatzmeisterin in der Gemeinde Kreuzburg. Machnik N. 8256 Ozimek, Schodnia Nowa, Jakub Duda Der Vorstand und die Mitarbeiter www.machnik.ozimek.pl www.uslugipogrzeboweopole.pl der Geschäftsstelle der Sozial-Kulturellen Gesellschaft Tel./fax: (077) 46-52-456 [email protected] LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doNowy czytania. punkt w Opolu Powielanie Izbicko, w jakikolwiek ul. Strzelecka 9, kom. sposób 603 707 zabronione.533 der Deutschen im Oppelner Schlesien. Tarnów Op., ul. Klimasa 24, tel. 77 461 67 22 8565 przy ul. Książąt Opolskich 32 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8455

8 LARES:Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenSchlesien bereitgestellt. śl Jeglicheąsk Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Polityka: Pierwsza w tym roku sesja Rady Miasta Opola TERMINE QQBielsko-BiałaLARES:: Muzeum H Niniejszyisto- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ryczne w Bielsku-Białej zaprasza 10 lu- tegoLARES: na spotkanie Diese z Barbarą MaterialienBorkowy, sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. autorką podwójnej biografii „Siostry – Daisy von Pless i Shelagh Westminster”. Zemsta na Gambcu Początek o godz. 17.00 w Pedagogicznej W minionym tygodniu odbyła się nie, czy w następnej sesji będzie mógł aber soll ich lieber schweigen, um ihn Bibliotece Wojewódzkiej w Bielsku-Białej pierwsza w tym roku sesja Rady Mia- wziąć udział i powtórzyć ślubowanie. zu behalten? przy ul. Komorowickiej 48. Jak poinformowała radca prawny opol- LARES: Niniejszysta Opola, materiał która od służyrazu przyniosła wyłącznie do czytania. Powielanieskiego w ratusza jakikolwiek Joanna Maksymowicz, sposób zabronione.Szlapa blieb standhaft LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQGörlitz: Das Schlesische Museum zmianę na stanowisku szefa komi- sprawa ta będzie poddana analizie, która An der ersten diesjährigen Sitzung sji rewizyjnej. Otóż radnego mniej- jej zdaniem zostanie zakończona przed des Oppelner Stadtrats nahmen elf neue in GörlitzLARES: lädt am Diese7. Februar Materialienzu einem sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglicherozpoczęciem Vervielfältigung kolejnej sesji. Poczekamy, ist strengstens Ratsmitglieder untersagt.aus den am 1. Januar an LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zeitzeugengespräch zum Thema „Ein szości niemieckiej Marcina Gambca zobaczymy, poinformujemy... die Hauptstadt der Woiwodschaft Op- evangelisches Pfarrhaus im Bartschtal“ zastąpiono Piotrem Wieczorkiem. peln angegliederten Gemeinden teil. ein. Bettina Harnischfeger wuchs in ei- Politik: Oppelns Stadtrat tritt erstmals Der Stadtratsvorsitzende Marcin Ociepa nem Pfarrhaus in Sulau, Kreis Militsch, niosek o odwołanie Marcina in diesem Jahr zusammen – begann die Sitzung damit, den neuen auf. Ihr Vater, Pfarrer Axel Sommer, war WGambca złożył przewodniczący Rache an Gambiec! Ratsmitgliedern ein Gelübde abzuneh- ein Gegner des Nationalsozialismus. klubu radnych prezydenta Arkadiusza men. Er rief die neuen Ratsmitglieder Harnischfeger stellt einLARES: Kinderbuch Niniejszy aus Wiśniewskiego materiał Łukasz służy Sowada, wyłącznie któ- do czytania. Powielanie wer Stadtrat jakikolwiek von Oppeln tratsposób vergan- zabronione.jeweils namentlich auf, wonach diese LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ihrem Leben vor. Beginn ist um 11:00 Uhr. ry wskazał, aby funkcję tę objął Piotr Dgene Wochen zu seiner ersten dies- die Formel „Ich gelobe“ sagten. Wer LARES: Diese MaterialienWieczorek, sind którylediglich po raz pierwszyzum Lesen bereitgestellt. Jeglichejährigen Vervielfältigung Sitzung zusammen. Die istSitzung strengstens wollte, konnte untersagt.auch „So hilf mir Gott“ LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQKatowice: Muzeum Śląskie w Ka- uczestniczył w sesji, bo był jednym z 10 brachte sogleich einen Personalwechsel hinzufügen. Alles lief solange nach Plan, nowych radnych w radzie Opola, gdyż in der Revisionskommission, denn der bis der neue Ratsherr Piotr Szlapa aus towicach zaprasza 9 lutego na wykład dr. do niedawna był radnym Sławic, które Kommissionschef Marcin Gambiec aus Borek (bis vor kurzem Gemeinde Groß Przemysława Dulęby pt. „Kiedy na Śląsku zostały wchłonięte przez „duże Opole”. der Deutschen Minderheit wurde durch Döbern) an der Reihe war. In ein Hemd mówiło się po celtycku”. Prelekcja przygo- Za odwołaniem Marcina Gambca głoso- Piotr Wieczorek ersetzt. mit dem Schriftzug „Ganze Gemeinde towana przez Dział Archeologii Muzeum wali radni prezydenta, klubu Razem dla Marcin Gambiec Foto: Jerzy Stemplewski Beantragt wurde die Abberufung immer zusammen!“ gekleidet sagte er: Śląskiego otwiera cyklLARES: tegorocznych Niniejszy spo- Opola, materiał PiS-u, a także służyradni z Żerkowic wyłącznie do czytania. PowielanieGambiec’ w jakikolwiek von Łukasz Sowada, sposób dem zabronione.„Ich gelobe. So hilf mir Gott, aber in LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. tkań poświęconych archeologii. Początek i Chmielowic, co finalnie dało nowej Do pracy Marcina Vorsitzenden der Ratsfraktion des der Gemeinde Groß Döbern!“. Nach o godz.LARES: 17.00, wstęp Diese kosztuje Materialienzłotówkę. koalicji sind 17 głosów lediglich w 36-osobowej zum ra Lesen- bereitgestellt.Gambca nie było dotąd Jegliche Stadtpräsidenten Vervielfältigung Arkadiusz Wiśniewski. ist strengstens Piotr Szlapa legten untersagt. noch die übrigen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. dzie i co – jak się okazało – wystarczyło Als Wunschnachfolger zeigte Sowada neuen Ratsmitglieder ein Gelübde ab. QQGliwice: Muzeum w Gliwicach za- do odwołania radnego MN. żadnych zastrzeżeń. auf Piotr Wieczorek, der als eines von Anschließend erklärte der Stadtrats- prasza 18 lutego na spotkanie z kolekcjo- zehn neuen Stadtratsmitgliedern zum vorsitzende alle Gelübde für ordentlich nerem Norbertem Koziołem pt. „W kręgu Nowa jakość według ratusza ersten Mal an einer Stadtratssitzung abgegeben und die neuen Ratsmitglieder Zaskoczenie faktem złożenia wnio- teilnahm, nachdem er bis vor kurzem demgemäß für beratungsfähig. Nach regimentów śląskich czasów Cesarstwa sku przez koalicję, aby doprowadzić z Borek (do niedawna gmina Dobrzeń Ratsmitglied in dem nun im „großen einer Viertelstunde jedoch ordnete er – o kolekcji Norberta Kozioła”. Spotkanie do zmiany osobowej na tym stanowi- Wielki) Piotr Szlapa, który ubrany w ko- Oppeln“ aufgegangenen Slawitz war. Für eine zehnminütige Pause an. Danach w Willi Caro poprowadziLARES: Zbigniew Gołasz. Niniejszy sku, jest materiał olbrzymie. Marcinsłuży Gambiec wyłącznie szulkę do z napisem czytania. „Cała gmina Powielanie zawsze die Abberufung w jakikolwiek Gambiec’ stimmten sposób die zabronione.teilte die Justiziarin des Oppelner Rat- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Początek o godz. 16.00, wstęp wolny. należy bowiem do najaktywniejszych razem!” powiedział: „Ślubuję. Tak mi Fraktionskollegen des Präsidenten, die hauses, Joanna Maksymowicz, unter LARES: Diese Materialieni najdociekliwszych sind lediglich w obecnej zum radzie Lesen dopomóż bereitgestellt. Bóg, ale w gminie Dobrzeń Jegliche Fraktion Vervielfältigung Zusammen für Oppeln, ist diestrengstens Berufung auf Art. untersagt. 23a des Gesetzes über LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQHindenburg: Im Städtischen Mu- miasta i do jego pracy nie było dotąd Wielki”. Za Piotrem Szlapą ślubowali PiS-Fraktion sowie die Ratsmitglieder die Gemeindeverwaltung mit, dass das seum in Hindenburg wird am 7. Februar zarzutów. Okazuje się jednak, że pomi- kolejni nowi radni, a po zakończeniu aus Zirkowitz und Chmiellowitz. Dies Votum von Piotr Szlapa fehlerhaft und um 17:00 Uhr die Ausstellung „Notgeld in mo odwołania go z funkcji szefa komisji ślubowań przewodniczący rady miasta gab der neuen Koalition letztlich 17 damit ungültig sei. Oberschlesien zwischen 1914 und 1924“ rewizyjnej nie był tym faktem szczegól- uznał, że wszyscy przyjęli ślubowanie Stimmen im 36-köpfilgen Stadtrat und eröffnet. Die Ausstellung kann man bis nie zmartwiony. Jak powiedział: „Nie ma i mogą brać udział w dalszych obra- erwies sich, mit Stimmenthaltungen, Im Einklang mit dem Gewissen 26. März besichtigen. tragedii, przewodniczącym się bywa”. dach. Jednak po kwadransie zarządził ausreichend, um den deutschen Rats- Als Folge davon ordnete der Stadt- LARES: NiniejszyBraku materiał zaskoczenia i służyzdziwienia wyłącznie Mar- 10-minutową do czytania. przerwę, a po Powielanie niej radca kollegen w jakikolwiek abzuberufen. sposób zabronione.ratsvorsitzende eine weitere Pause an LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. cina Gambca trudno się dziwić, wszak prawny opolskiego ratusza Joanna Mak- und ließ anschließend Piotr Szlapa sein QQLARES:Beuthen: DasDiese Oberschlesische Materialien to on najostrzejsind lediglich i najbardziej zum meryto Lesen- symowicz bereitgestellt. zakomunikowała, powołując Jegliche Neue Vervielfältigung Qualität à la Rathaus ist strengstensGelübde wiederholen. untersagt. Erneut sagte die- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Museum in Beuthen veranstaltet am 11. rycznie wytykał i krytykował błędy się na art. 23a ustawy o samorządzie Die Überraschung angesichts des ser: „Ich gelobe. So hilf mir Gott, aber Februar einen Workshop zum Thema Arkadiusza Wiśniewskiego w trakcie gminnym, że głosowanie radnego Piotra Koalitionsantrags auf diesen Perso- in der Gemeinde Groß Döbern!“. Da procedury powiększenia Opola, przez Szlapy jest wadliwe, więc nieważne. nalwechsel ist groß. Marcin Gambiec auch dieses Gelübde nach geltendem co stał się kłopotliwy, bo nie godził się gehört zu den Aktivsten und Sorgfäl- Recht fehlerhaft war, durfte Piotr Szlapa na łamanie prawa i udawanie, że wszyst- Zgodnie z sumieniem tigsten im jetzigen Stadtrat und es hat nicht weiter an Abstimmungen teilneh- ko jest okay, kiedy nie było i nie jest! W efekcie przewodniczący rady bislang keinerlei Einwände zu seiner men und der Stadtratsvorsitzende ließ LARES: NiniejszyCóż, tak materiał właśnie wygląda służy nowa wyłącznie jakość miasta do zarządził czytania. kolejną przerwę, Powielanie a na- Arbeit w gegeben. jakikolwiek Der Betroffene sposób selbst zabronione.alle Abstimmungen wiederholen, an LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. według włodarzy miasta. stępnie nakazał powtórzyć ślubowanie zeigte sich über seine Abberufung al- denen der ausgeschlossene Ratsherr teil- LARES: Diese MaterialienA radny sind Piotr lediglich Wieczorek? Onzum też nie Lesen i jeszcze bereitgestellt. raz wywołał Piotra Szlapę, Jegliche który lerdings Vervielfältigung nicht sonderlich bekümmert: ist strengstens genommen hatte. untersagt. Ehe es jedoch dazu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Foto: Wikipedia Foto: należał do sympatyków powiększenia ponownie wypowiedział formułę: „Ślu- „Das ist nicht weiter tragisch, ein Vorsitz kam, erklärte Piotr Szlapa sein Verhalten „Beuthener Sagen“ aus der 750-jährigen Opola w taki sposób, jak zostało to do- buję. Tak mi dopomóż Bóg, ale w gminie ist ja sowieso zeitlich begrenzt“. Dass mit den Worten: „Ich tat es im Einklang konane, stąd być może i on w niedalekiej Dobrzeń Wielki”. Według obowiązują- Marcin Gambiec nicht überrascht ist, mit meinem Gewissen, denn die Men- Geschichte der Stadt. Die Teilnahme kos- przyszłości stanie przed dylematem: mó- cego prawa ślubowanie radnego Szlapy kann kaum verwundern, hatte er doch schen aus meiner Ortschaft sind nach tet 10 Złoty. Anmelden kann man sich wić prawdę z narażaniem się na utratę znów było wadliwe, nie mógł zatem brać besonders scharf und sachlich die Feh- Oppeln eingemeindet worden, obwohl unter der Telefonnummer 32 281-82-94 funkcji czy milczeć, by ją zachować? udziału w głosowaniach, a przewodni- ler von Arkadiusz Wiśniewski im Zuge bei der Bürgerbefragung 100 Prozent w. 127. Beginn ist umLARES: 12:30 Uhr. Niniejszy materiał służy wyłącznieczący radydo czytania.miasta nakazał powtórzeniePowielanie der Vergrößerungw jakikolwiek Oppelns bemängelt.sposób zabronione.der Teilnehmer dagegen waren!“ Dass LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Szlapa się nie ugiął wszystkich głosowań, w których zdążył Er war problematisch geworden, denn Piotr Szlapa aus den Beratungen der QQLARES:Opole: Biblioteka Diese Austriacka Materialien W pierwszej sind lediglich w tym roku sesjizum Rady Lesen wziąć bereitgestellt.udział wykluczony radny. Jegliche Jednak er warVervielfältigung nicht damit einverstanden, ist dasstrengstens ersten diesjährigen untersagt. Sitzung des Stadtrats LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w Opolu zaprasza od 6 do 10 lutego Miasta Opola udział wzięło 11 no- zanim do tego doszło, Piotr Szlapa, tłu- Gesetz zu brechen und so zu tun, als von Oppeln ausgeschlossen wurde, be- na prelekcje i warsztaty w ramach cyklu wych radnych z gmin przyłączonych macząc swoje zachowanie, powiedział: wäre alles OK, wenn es das nicht war deutet nicht, dass ihm sein Mandat als „Biblioteka z klasą”, przeznaczone dla 1 stycznia br. do stolicy woj. opolskie- „Postąpiłem zgodnie z własnym sumie- und nicht ist! So sieht nun mal die neue Ratsmitglied entzogen wird. Es fragt dzieci i młodzieży. Szczegóły pod nume- go, a Marcin Ociepa, przewodniczący niem, bo mieszkańców mojej miejsco- Qualität nach Maßgabe der Stadtväter sich aber: Wird er, um an der nächsten rem tel. 77 47 47 085. rady, rozpoczął sesję od zobowiązania wości włączono do Opola, choć w kon- aus. Was nun Piotr Wieczorek betrifft, Sitzung teilnehmen zu dürfen, sein Ge- złożenia przez nowych radnych ślubo- sultacjach społecznych 100 procent osób so gehörte auch er nicht zu den Sym- lübde nochmals und ohne seinen „recht- LARES: Niniejszywania. materiał Imiennie wyczytywał służy wyłącznienowych biorących do wczytania. nich udział wyraziło Powielanie swój pathisanten w jakikolwiek der Vergrößerung sposób Oppelns zabronione.widrigen Zusatz“ ablegen müssen? Der LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQNysa: W Muzeum Powiatowym radnych, którzy wypowiadali słowo sprzeciw”. auf die Art und Weise, wie es vollzo- Fall werde nach Aussage der Justiziarin w NysieLARES: można obecnie Diese oglądać Materialien wystawę „Ślubuję”, sind a kto lediglich chciał, mógł dodać zum „Tak Lesen Wykluczenie bereitgestellt. Piotra Szlapy Jeglichez obrad gen Vervielfältigung worden ist. Vielleicht wird erist daher strengstens Joanna Maksymowicz untersagt. demnächst unter- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. pt. „Stoliczku, nakryj się! Jak jadali nasi mi dopomóż Bóg”. Od tego momentu pierwszej w tym roku sesji Rady Miasta ebenfalls in absehbarer Zukunft vor dem sucht und das Ergebnis werde noch vor przodkowie”. adur wszystko przebiegało zgodnie z planem Opola nie oznacza pozbawienia go man- Dilemma stehen: Soll ich die Wahrheit der nächsten Sitzung vorliegen. Warten – do chwili, kiedy ślubować miał radny datu radnego. Pojawia się jednak pyta- sagen und meinen Posten riskieren, oder wir es ab... Krzysztof Świerc

Pfr. Dr. Peter TarlinskiLARES: NiniejszyWort materiał zum służy Sonntag wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 5. FebruarLARES: 2017 Diese Materialiengewöhnlichen sind lediglich Ausstrahlung zumverspüren Lesen hannes bereitgestellt. in seinem Brief. Das Licht Jegliche Gottes Man Vervielfältigung zündet auch nicht ein Licht an ist und strengstens Dieser rettenden untersagt. und wohltuenden LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 5. Sonntag im wir einen tiefen Frieden und eine Gebor- ist für unser Leben notwendig. Dieses stülpt ein Gefäß darüber, sondern man Botschaft in unserer Welt Gehör zu ver- Jahreskreis Lesejahr A genheit, durch welche die Welt für uns erreicht uns durch sein Wort. Die Worte stellt es auf den Leuchter; dann leuchtet schaffen fällt nicht leicht. Es recht nicht zu einem wohltuenden Zuhause wird. Gottes sind für die Menschen Licht und es allen im Haus. So soll euer Licht vor dann, wenn die primären Gestalten des 1. Lesung: Jes 58, 7-10 Die Menschen des Lichtes vermehren das Leben. Jesus – der Sohn Gottes – kam als den Menschen leuchten, damit sie eure öffentlichen Lebens eher die Taten der 2. Lesung: 1 Kor 2,1-5 Gute. Die dunklen Gestalten wandeln wahres Licht in die Welt, um Jedem und guten Werke sehen und euren Vater im Finsternis, als die des Lichtes bevorzugen. Evangelium: Mt 5,13-16 in Finsternis und bringen Böses hervor. Jeder die Lebensgefahren Himmel preisen.“ Vielleicht ist das die Stunde der Einla- LARES: NiniejszyDie materiał Entwicklungen służy der letzten wyłącznie Mo- sichtbar do zu czytania. machen und PowielanieSo soll euer Licht w jakikolwiekNicht anders sposób klingen dungzabronione. für uns, damit wir tatkräftiger zu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. om Licht ist die Rede in den Wor- nate verstreuten viel Unruhe in den uns auf sichere Pfade zu vor den Menschen die Anweisungen des Trägern des Lichtes werden, auch wenn VLARES:ten der biblischen Diese Texte Materialien für den 5. Herzen sind der Menschen. lediglich Wir werden zum den Lesen begleiten. bereitgestellt. Für das geist- leuchten, Jegliche damit Vervielfältigung sie Propheten Jesaja: „Wennist strengstens das nicht immer leichtuntersagt. fällt. Ausharren LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Sonntag im Jahreskreis. Nach Licht, nach Eindruck nicht los, dass es dunkler um liche Leben brauchen eure guten Werke du der Unterdrückung sollten wir auf jeden Fall, denn die Fins- Klarheit, nach Übersichtlichkeit, nach uns herum geworden ist. Unübersichtlich wir Gott in Christus sehen und euren Vater bei dir ein Ende machst, ternis kann über das Licht nicht siegen: Lichtgestalten, die als angesehene Per- und unklar stellt sich uns die Zukunft als unser Licht. Er führt im Himmel preisen. auf keinen mit dem Fin- „Von allen Seiten werden wir in die Enge sonen zum Vorbild vieler sein können, dar und wir gehen ihr verunsichert uns aus der Finsternis ger zeigst und niemand getrieben und finden doch noch Raum; sehnen sich die Menschen zu jeder Zeit. entgegen. Wir brauchen mehr Licht in heraus. Er gibt uns die verleumdest, dem Hung- wir wissen weder aus noch ein und Durch die zu Persönlichkeiten gereiften unseren Tagen. Woher soll es kommen Kraft, damit wir als Kinder des Lichtes rigen dein Brot reichst und den Darben- verzweifeln dennoch nicht; wir werden Menschen vernehmen wir die innere und wie soll es die Welt erleuchten? leben. Jesus sagt wörtlich: „Ihr seid das den satt machst, dann geht im Dunkel gehetzt und sind doch nicht verlassen; Sicherheit und eineLARES: gewisse Lebensstabi Niniejszy- Gott materiał ist Licht, und służyin ihm gibt wyłącznie es keine Licht derdo Welt. czytania. Eine Stadt, Powielaniedie auf dem dein Lichtw jakikolwiek auf, und deine Finsternis sposób wird wirzabronione. werden niedergestreckt und doch LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. lität.LARES: Durch Menschen Diese mit Materialien einer außer- Finsternis sind – lediglichversichert der Apostelzum JoLesen- Berg liegt,bereitgestellt. kann nicht verborgen Jeglichebleiben. hell Vervielfältigungwie der Mittag.“ ist strengstensnicht vernichtet“ untersagt.(2. Kor 4,4). q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 5/1296LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenSchlesien bereitgestellt. śl Jeglicheąsk Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wochenblatt.pl 9 Tarnau: Deutsches Puppentheater für Kinder und Workshops für Lehrer LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Oppelner LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. RosiLARES: Diese und Materialien der sind lediglich Hühnerdieb zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensNachrichten untersagt. So heißt das Theaterstück, das letz- Olaf Möller zeigte QQAusstellungen: Deutschlehrer te Woche auf der Bühne des Kultur- nicht nur Kindern ein können beim Krakauer Goethe-Institut hauses in Tarnau aufgeführt wurde. Stück auf der Bühne, Ausstellungen für Deutschtage und an- Kinder aus sechs zweisprachigen sondern hat auch dere Veranstaltungen in der Schule kos- Schulen der Oppelner Region waren tenlos bis max. einen Monat ausleihen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wLehrer jakikolwiek fortgebildet. sposób zabronione.Alle Ausstellungen (bis auf Schiller-Rap auf Einladung des Vereins Pro Libe- aluminiert) können per Post verschickt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ris SilesiaeLARES: gekommen Diese um Materialien nicht nur sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstenswerden. Zur Auswahl untersagt. stehen folgende Theater zu sehen, sondern sich auch Ausstellungen: Plakatserie „Jugend heute“, selbst kreativ zu betätigen. Theaterunterricht besuchen und war am Plakatausstellung „Jugend in Deutsch- Ende seiner Ausbildung davon vollends land“, „Deutsche Städte und Landschaf- s gehört zur Tradition des Vereins begeistert. „Einige Jahre später bekam Pro Liberis Silesiae, dass Theaterpro- ich das Angebot Puppen auf einem ten“, „Märchenwelten“, „Erfinderland jekteE nicht einfach nur den Besuch eines Weihnachtsmarkt zu verkaufen. Ich habe Deutschland“, „Lautstark – Junge Musik LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Stückes bedeuten. „NachLARES: der Auffüh Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniedas einew jakikolwiek zeitlang gemacht und sposób gleich- zabronione.aus Deutschland“, „Deutschland im Koffer“ rung haben die Kinder die Möglichkeit, zeitig eine Ausbildung zum Theaterpä- und „Lernplakate für die Grundschule“. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. verschiedeneLARES: Stationen Diese zu besuchen, Materialien wo sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichedagogen Vervielfältigung absolviert. Als Abschlussarbeit ist strengstens Bei Interesse kann untersagt. man sich bei Justyna. sie z.B. basteln oder malen können. Es habe ich dann einen ersten Workshop [email protected] oder gibt auch ein Quiz zum Theaterstück zur Nutzung von Puppen im Unterricht [email protected] melden. selbst, sodass wir sehen, wie gut die Kin- vorbereitet“, erzählt Olaf Möller. der den Inhalt verstanden haben“, sagt Und so einen Workshop hat er auch QQWinterakademie: Es gibt noch Dr. Margarete Wysdak, Vorsitzende des am Tag nach der Theateraufführung freie Plätze für die Winterakademie, die Vereins Pro Liberis Silesiae. für die Deutschlehrer aus der Region vom 24. bis 25. Februar von der Deutschen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Für den Verein istLARES: der Schauspieler Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanieabgehalten. w jakikolwiek „Schon letztes Malsposób waren zabronione.Bildungsgesellschaft veranstaltet wird. Olaf Möller, der das Stück „Rosi und die Lehrer begeistert, deshalb wollten Olaf Möller (rechts) auf der Bühne mit seinen Puppen Quelle: Olaf Möller Das Leitmotto der Winterakademie lautet LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Hühnerdieb“LARES: Dieseaufgeführt Materialien hat, kein sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichewir Vervielfältigung in diesem Jahr ihnen nochmals ist nästrengstens- untersagt. Unbekannter. Denn vor sieben Jahren Theaterstück zu uns einladen konnten. im Ausland unterwegs und sehe, wie un- her bringen, wie gut man Puppen im „Digitale Erlebnisse im Deutschunterricht“. hat er schon einmal einen Workshop Für die Kinder wird es gewiss ein Er- terschiedlich die Reaktionen der Kinder Deutschunterricht nutzen kann“, sagt Die Fortbildung ist kostenlos und wird für Deutschlehrer aus Oberschlesien lebnis sein“, sagte noch vor Beginn der sind. Dabei ist für mich die Interaktion Dr. Margarete Wysdak und fügt hinzu: durch das Goethe Institut in Krakau fi- geleitet, bei dem er zeigte, wie man Pup- Aufführung Dr. Wysdak. sehr wichtig, sodass es für mich immer „Solche Puppen für den täglichen Ge- nanziert. Als Referenten wurden Stefan pen in den Deutschunterricht einbauen Auch Olaf Möller, der studierte The- wieder spannend ist, wie gut das Stück brauch müssen die Lehrer sich dann Geller und Tünde Kadar eingeladen. Das kann. „Und jetzt hat es sich dank des aterpädagoge, war auf seine kleinen Zu- ankommt“, sagt Olaf Möller. Zu den aber selbst anfertigen oder kaufen. Wir Anmeldeformular gibt es unter www. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. deutschen KonsulatesLARES: in Oppeln Niniejszy und schauer materiał gespannt, obwohl służy es nicht wyłącznie sein Puppen do ist czytania. er auf Umwegen Powielanie über eine als Verein w jakikolwiek können ihnen leider sposób keine mit zabronione.dbg.vdg.pl und sollte bis spätestens 17. seiner finanziellen Unterstützung er- erster Auftritt außerhalb Deutschlands Zirkusschule in England gekommen, die nachhause geben.“ Februar an [email protected] gesendet werden. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. geben,LARES: dass wir ihn Diese mit seinem Materialien neuen war. „Ich sind bin oft lediglich für das Goethe-Institut zum Lesen er besucht bereitgestellt. hatte. Dort musste Jegliche er auch VervielfältigungRudolf ist Urban strengstens untersagt. QQOpolska Kuźnia Przedsiębior- czości: Rozpoczął się nabór do projektu „Opolska Kuźnia Przedsiębiorczości”, któ- Oppeln: Kooperationsvertrag zwischen der SES und der Oppelner Universität rego celem jest obniżenie bezrobocia, bierności zawodowej i wzrost poziomu przedsiębiorczości oraz samozatrudnienia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.w woj. opolskim. Projekt jest skierowany Kredite für Studenten do osób fizycznych z obszaru woj. opol- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Im JanuarLARES: schloss Diese die Stiftung Materialien für Entwicklung sind Schlesiens lediglich (SES) zum einen Lesen uns sogar bereitgestellt. nicht kennen – was mich Jegliche im- Vervielfältigung ist strengstensskiego zamierzających untersagt. założyć działalność Kooperationsvertrag mit der Universität Oppeln ab. Seit November 2016 mer noch wundert.“ Im Rahmen dieses gospodarczą w wieku powyżej 29. roku Programms gewährt die Stiftung Kredite życia, pozostających bez pracy. adur werden Anträge für das Programm „Erste Firma – Unterstützung am Start an junge Menschen aus den Woiwod- II“ erneut angenommen. schaften Schlesien und Oppeln: „Obwohl wir unseren Sitz in Oppeln haben, über- Oppelner Nachrichten ieses Programm bietet Studenten, Im Rahmen dieses wiegen Anträge aus der Woiwodschaft war eine Zeitung, die von 1895 bis LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. die unter anderemLARES: eine NiniejszyFirma materiałProgramms służygewährt wyłącznie Schlesien“, do resümiertczytania. Czech. Powielanie Die Zusam- w jakikolwiek sposób zabronione.1935 im Oppelner Land erschien. gründenD möchten, die Möglichkeit, ei- menarbeit mit der Universität soll das LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nen KreditLARES: in Höhe Diese von bis Materialien zu 80.000 diesind Stiftung lediglich Kredite zum an Lesenändern, bereitgestellt. Studenten können sich überJegliche den Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Złoty zu bekommen. „Erste Firma – Un- junge Menschen aus Kredit auch im Businessinkubator infor- Werbung / Reklama terstützung am Start II“ ist ein gesamt- mieren. „Die finanzielle Unterstützung polnisches Darlehns-Regierungspro- den Woiwodschaften soll den Studenten helfen, ihre Ideen 7919 gramm, welches mit Hilfe von Mitteln Schlesien und Oppeln. umzusetzen“, sagt der Stiftungsvorsit- aus dem Ministerium für Arbeits- und zende. Ziel des Programms ist es auch, Sozialpolitik in Zusammenarbeit mit neue Arbeitsplätze zu schaffen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. der Bank für LandeswirtschaftLARES: Niniejszy reali- materiał służy wyłącznieDer do Kredit czytania. hat einen sehr Powielanie niedrigen w jakikolwiek sposób zabronione. siert wird. Die am 18. Januar unterzeichnete Zins von 0,44 Prozent und muss in LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. KrediteLARES: für Studenten Diese sind Materialien eine Sel- Zusammenarbeit sind lediglich der Stiftung zum mit dem Lesen sieben bereitgestellt. Jahren abbezahlt werden. Jegliche Das Vervielfältigung ist strengstens untersagt. tenheit, was an der ersten Ausschreibung Businessinkubator der Universität Op- Formular für den Antrag für diese finan- des Programms durch die Stiftung für peln soll diese Möglichkeit näher an die zielle Unterstützung befindet sich auf Entwicklung Schlesiens zu sehen war. Interessenten bringen. Der Vorsitzende der Internetseite fundacja.opole.pl unter Transport mebli Damals waren ca. 5 Millionen Złoty für der Stiftung für Entwicklung Schlesiens, Pożyczki, „Pierwszy Biznes – Wsparcie Usługi transportowe, przeprowadzki drei Jahre geplant, doch diese Summe Arnold Czech, ist von der Notwendigkeit w starcie II“. Das Programm wird bis Arnold Czech, SES-Vorsitzender, hofft, dass die Zusam- Niemcy – Polska wurde nach nicht mal einem Jahr an der Kooperation überzeugt: „Ich weiß, zum 30. Juni 2016 realisiert oder bis zur menarbeit mit der Oppelner Universität dazu beiträgt, Polska – Niemcy LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Studenten mit UnternehmergeistLARES: Niniejszy ver- dass nicht materiał alle Studenten służy mit unserer wyłącznie In- Ausschöpfung do czytania. der Finanzmittel. Powielanie dass mehr w Studenten jakikolwiek von den Studentenkrediten sposób zabronione.Walce, województwo opolskie geben. ternetseite auf dem Laufendem sind, oder Manuela Leibig erfahren. Foto: M. Leibig LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheWerbung Vervielfältigung / Reklama ist strengstensnr tel. 77 untersagt. 46 60 158

Oberwitz: Erfolgreiche Sammelaktion der Jugendlichen Wir sind ein familiengeführtes mittelständisches Unternehmen im Bereich Schleifen und Polieren und suchen per sofort einen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Hilfe fürLARES: Taras Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieMechatroniker w jakikolwiek (m/w) sposób zabronione.Mitarbeiterin Die Jugendlichen aus Oberwitz (Obrowiec) kämpfen weiter für die Gene- spendet. Das hat uns sehr gefreut“, so bzw. Elektriker (m/w) QS-Endprüfung (w) sung ihres ukrainischen Freundes Taras, der nach einem Unfall ins Koma Blania. Die Jugendlichen hatten auch für LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenalle, die bereitgestellt. bei der Aktion mitgeholfen Jegliche ha- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. gefallen ist. An seinem 18. Geburtstag haben sie in Deutschland als Heilige Ihr Einsatzgebiet Ihr Einsatzgebiet ben, polnische und ukrainische Süßig- l Instandhaltung unserer Produktionsanlagen l Sichtprüfung bzw. Endprüfung Drei Könige aus drei verschiedenen Ländern für ihn Geld gesammelt. Mit keiten vorbereitet und diese übergeben (CNC-Maschinen/Roboteranlagen) der bearbeiteten Werkstücke über 10.000 Euro sind sie wieder nach Oberwitz gekommen. sowie sich bei der ganzen Gemeinde im l Programmieren unserer Produktionsanlagen l Verpacken der Werkstücke Namen von Taras bedankt. „Die Leute l Bedienen der Teile-Reinigungsanlage ie Oberwitzer fanden diesmal Die Jugendlichen aus sind zu uns gekommen und haben uns Ihr Profil Unterstützung in Winzer (Nieder- wirklich unterstützt. Sogar die Bürger- l Abgeschlossene Ausbildung als Mechatroni- Ihr Profil LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bayern)D bei Pfarrer RichardLARES: Simon, Niniejszy der materiałOberwitz sammelten służy wyłącznie meisterin do Friederikeczytania. Sandner Powielanie kam zu ker/in w jakikolwiekoder vergleichbare Berufsausbildung sposób zabronione.l Bereitschaft zur Schichtarbeit ursprünglich aus der Gemeinde Gogolin in Deutschland uns und Gratulierte für diese Aktion“, l Bereitschaft zur Schichtarbeit l Deutsch und Polnisch in Wort und Schrift LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. kommtLARES: und die Jugendlichen Diese Materialien aus Polen, mithilfesind lediglich von Pfarrer zum Lesensagt Patryk bereitgestellt. Blania. Jeglichel VervielfältigungDeutsch und Polnisch in Wort und Schrift ist strengstensl Hohe Einsatzbereitschaft, untersagt. Flexibilität und Ukraine und Tschechien willkommen Die bisherigen Aktionen, in die die l Hohe Einsatzbereitschaft, Flexibilität und Teamgeist hieß. „Wir haben darüber erzählt und Richard Simon 10.000 BJDM-Gruppe in Oberwitz involviert Teamgeist l Führerschein Kat. B auch einen Film in deutscher Sprache Euro für Taras. war, haben dem Jugendlichen aus der l Führerschein Kat. B über Taras gezeigt, wie er vor dem Un- Ukraine sehr geholfen. Für Taras konn- fall lebte und welche Fortschritte er im ten hier 45.000 Złoty gesammelt wer- Ihre schriftliche Bewerbung senden Sie bitte an: Genesungsprozess macht“, sagt Patryk den. Inzwischen ist er aus dem Koma Stahl Oberflächentechnik GmbH, Königsheimer Str. 7, D-78583 Böttingen LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Blania, DorfvorsteherLARES: von Oberwitz Niniejszy und materiał służy wyłącznieerwacht do und czytania. macht Fortschritte Powielanie bei der w jakikolwiekTel. (+49) 74 29 93 sposób 10 68-12 // Ansprechpartner: zabronione. Bernd Stahl Aktivist des BJDM. „Nach der Heiligen Die Pfarrgemeinde von Pfarrer Simon Rehabilitation. Email: [email protected] LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Messe LARES:fand die feierliche Diese Übergabe Materialien statt. hat mehr sind als 10.000 lediglich Euro für zumTaras ge Lesen- bereitgestellt.Dominika Jegliche Bassek Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8559

10LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenSchlesien bereitgestellt. śl Jeglicheąsk Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wrocław: Hala Targowa coraz piękniejsza Oppeln: Erfolgreiches Theaterstück über Oberschlesien ProfesorLARES: Niniejszy na ratunek materiał służy wyłącznieDie do czytania. fünfte Powielanie wHimmelsrichtung jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenEines bereitgestellt.der wichtigsten Theaterstücke Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. über Oberschlesien der letzten zehn Jahre wurde am Sonntag in Oppeln aufgeführt. Den Gastauftritt des Schlesischen (Stanisław Wyspiański) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieTheaters do ausczytania. Kattowitz Powielaniesahen sich w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenzahlreiche bereitgestellt. Besucher an. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. as Theaterstück „Die fünfte Him- melsrichtung“ basiert auf dem Dgleichnamigem Buch von Kazimierz Kutz, welches 2010 erschienen ist. Der Autor schrieb an dem Buch 15 Jahre lang. Seine „Fünfte Seite der Welt“ ist LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznienatürlich do Schlesien, czytania. genauer Powielanie das Ört- w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. chen Schoppinitz (Szopienice), an dem LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Leseneinstigen bereitgestellt. Grenzfluss Brinitz (Brynica). Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wrocławska Hala Targowa będzie w przyszłym roku świętowała 100. urodziny. Foto: Wikimedia Schon drei Jahre nach dem Erscheinen des Buches wurde das Theaterstück im Już niedługo zakończy się kolejny której remont powinien się zakończyć Schlesischen Theater in Kattowitz auf- etap modernizacji wrocławskiej Hali jeszcze w tym roku. Modernizacja ma geführt. Wer das Buch schon gelesen też rozpocząć się wewnątrz hali. hat, weiß, dass es keine leichte Aufgabe Targowej. Budząca wśród history- Remont finansowany jest obecnie gewesen war, so eine Geschichte für ków zachwyt budowlaLARES: swój Niniejszy blask z trzech materiał źródeł: z budżetu służy Wrocławia, wyłącznie das Theater do czytania. zu bearbeiten. Powielanie Die Proben w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. odzyska przede wszystkim dzięki od rządu RFN oraz spółki T&J (dawny dauerten drei Monate: „Oft hat uns bei LARES: Diese MaterialienSpołem). sind Jednak lediglich gdyby nie akcja zum zbie Lesen- den Proben bereitgestellt. Kazimierz Kutz besucht,Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. pasji jednego człowieka: prof. Ru- rania środków zapoczątkowana przez und mit dem Regisseur Robert Talar- dolfa Lenza, który już od lat ratuje prof. Rudolfa Lenza, remont nigdy by czyk diskutierte er stundenlang, welche Das Oppelner Publikum war begeistert. Zum Schluss sangen die Schauspieler gemeinsam mit den Besuchern ein dolnośląskie zabytki przed znisz- się nawet nie rozpoczął. To jemu udało Form das Stück haben soll“ sagt Alina schlesisches Hochzeitslied: „Anna, Anna Anna, joł Cie sowieso dostana“. Quelle: Jan-Kochanowski-Theater in Oppeln się zgromadzić środki potrzebne na re- Chechelska vom Schlesischem Theater in czeniem. mont przedniej ściany Hali Targowej. Kattowitz. Sie ist in der Nähe von Krakau Das Theaterstück Schluss sangen die Schauspieler gemein- ala Targowa projektu Adolfa Plüd- To zresztą nie pierwsza taka akcja prof. geboren, hat aber für dieses Theaterstück „Die fünfte sam mit den Besuchern ein schlesisches demanna, wrocławskiego miejskie- Lenza. Zbierał między innymi pieniądze Schlesisch und Deutsch gelernt und es Hochzeitslied: „Anna, Anna Anna, joł goH architekta eklektyka,LARES: została Niniejszyposta- na odnowienie materiał wejścia służy do kościoła wyłącznie Naj- auf der do Bühne czytania. überzeugend Powielanie herüberge- wH jakikolwiekimmelsrichtung“ sposób zabronione.Cie sowieso dostana“. Eine Besucherin LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wiona w 1908 roku. Nigdy wcześniej świętszej Marii Panny na Piasku. Udało bracht. „Für mich ist dieses Stück eine basiert auf dem aus Oppeln kam mit ihrem Ehemann: nie byłaLARES: remontowana, Diese więc Materialien to cud, mu się sind też pozyskać lediglich 50 tys. euro zum na na Lesen- objektive bereitgestellt. Erzählung über die JeglicheFamilie, Vervielfältigung ist strengstens„Ich freue mich untersagt. dabei gewesen zu sein, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. że przetrwała w takim stanie do dzisiej- prawę dachu Biblioteki Uniwersyteckiej schlesische Identität und die Geschichte“, gleichnamigen Buch ich habe hier Fragmente meines Lebens szych czasów. Zanim stuknie jej 110 lat, we Wrocławiu. W lipcu 2013 roku prof. sagt Chechelska. von Kazimierz Kutz. wiedergefunden, wie das Sprichwort miasto i przede wszystkim prof. Rudolf Lenz otrzymał za swoje zasługi Krzyż Das Stück zeigt viele Lebensbereiche „Ty stara Demokracyjo“ welches meine Lenz chcą, żeby wyglądała tak pięknie Oficerski Orderu Zasługi Rzeczpospo- und Situationen einer kleinen schlesi- Tante Helena immer sagte.“ jak przed laty. Tym bardziej że jest praw- litej Polskiej. Wszystko wskazuje na to, schen Gemeinschaft, die sich während Das Stück „Die fünfte Himmelsrich- dziwą perłą architektoniczną. Jej kon- że kolejny projekt profesora również der großen Weltgeschichte abspielen, von Hitler an die Ostfront geschickt tung“ bekam zahlreiche Preise und die strukcja w swoim zamyśleLARES: wyprzedzała Niniejszy znajdzie materiał swój szczęśliwy służy finał i wyłączniewrocław- beispielsweise do czytania. mussten sich Powielaniedie Protago- werden. w jakikolwiek Mit einem sprachlichem sposób Mix zabronione.Kattowitzer Theaterleute hatte schon LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. o dziesięciolecia trendy w architekturze. ska Hala Targowa dołączy do długiej nisten entscheiden, ob sie sich als Polen aus Polnisch, Deutsch und Schlesisch viele Gastauftritte u.a. in Warschau, im ZachodniaLARES: i wschodnia Diese fasada Materialien zostały listy zabytków sind lediglich uratowanych przez zum prof. Lesen bekennen bereitgestellt. und nach Auschwitz gebrachtJegliche wurde Vervielfältigung das Schlesienbild komplett. ist Das strengstens tschechischen Teschenuntersagt. und Liegnitz. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. już odnowione. Teraz czas na wieżę, Lenza. adur werden, oder als deklarierte Deutsche Oppelner Publikum war begeistert, zum Manuela Leibig

Tydzień w DFK Oppeln: Deutsch-polnisches Neujahrskonzert LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Zaproszenie na „Schlagertanz” woi. W programie: zwiedzanie zamku MniejszośćLARES: niemiecka Diese w Materialien Prószko- w Suchej sind Beskidzkiej, lediglich zamku zumw Żywcu, Lesen Es bereitgestellt. geht Jeglicheweiter Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wie zaprasza 18 lutego na zabawę ta- zwiedzanie Muzeum Arcyksiążęcego Mit einem Neujahrskonzert feierte neczną „Schlagertanz” do sali Rumcajs Browaru w Żywcu oraz kulig. Zgłoszenia am 28. Januar 2017 das deutsche w Przysieczy. Bilety w cenie 125 złotych przyjmowane są do 8 lutego lub do wy- od pary. Informacje u przewodniczą- czerpania wolnych miejsc. Koszt udziału Konsulat in Oppeln nicht nur die cych DFK. wynosi 260 złotych. W cenie: przejazd deutsch-polnische Freundschaft, autokarem, nocleg ze śniadaniem, dwa sondern auch sich selbst. Denn seit Zebranie w LubieszowieLARES: Niniejszyobiady, materiał kulig z poczęstunkiem służy wyłącznie oraz bi- do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. W niedzielę 29 stycznia w świetlicy lety wstępu. 25 Jahren gibt es in Oppeln das Kon- TSKN LARES:w Lubieszowie Diese odbyło Materialien się zebra- sind lediglich zum Lesensulat. bereitgestellt. Es fördert viele Kulturprojekte Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nie sprawozdawcze TSKN, na którym Pracowity początek in der Region, darunter den Jugend- przedstawiono sprawozdanie z dzia- Od początku roku DFK w Otmicach łalności koła za rok 2016. Członkowie nie próżnuje. 23 stycznia w kole odbyło austausch der Orchester aus Mainz DFK dyskutowali również o planach się spotkanie historyczne poświęcone und Oppeln. na przyszłość. W drugiej części świę- wydarzeniom stycznia 1945, związa- towano Dzień Babci i Dziadka. Przed nym z wkroczeniem do Otmic Armii er Ort mit der wohl besten Akus- seniorami wystąpiły dzieciLARES: z przedszkola Niniejszy Czerwonej. materiał Okoliczności służy te przybliżył wyłącznie tik do in czytania.Oppeln: die Philharmonie. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w Lubieszowie i grupa wokalna świetlicy zebranym historyk hobbysta Krzysztof AufD der Bühne ein deutsch-polnisches TSKN.LARES: Po niej seniorzy Diese sami Materialien śpiewali Ralla. sind29 stycznia lediglich DFK zorganizował zum Lesen Orchester bereitgestellt. aus über 100 Musikschülern Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. do późnych godzin wieczornych. w świetlicy spotkanie sprawozdawcze, vom Willigis-Gymnasium in Mainz und Hubert Prochota von der Chopin-Musikschule in Oppeln leitet und dirigiert das deutsch-polnische Orchester seit połączone z Dniem Babci i Dziadka. der Oppelner Chopin-Musikschule. über 25 Jahren. Dafür wurde er 2016 mit der „Brücke des Dialogs“ ausgezeichnet. Foto: Marie Baumgarten Dyżur przewodniczącego W jego trakcie podsumowano działal- Dirigentin Hannelore Swartman aus Pierwsze spotkanie przewodniczące- ność koła DFK Otmice, omawiano też Mainz hatte nach mehr als einem Vier- festen Platz im Kalender der Stadt, so Darüber dürften sich auch die Or- go TSKN Rafała Bartka w nowym roku plany na rok 2017. W spotkaniu wzięła teljahrhundert Zusammenarbeit mit Haake. Dabei waren anfangs nicht alle chester aus Mainz und Oppeln freuen, w lokalnych strukturach mniejszości udział wójt gminy Brygida Pytel oraz Oppeln die Leitung des Orchesters damit einverstanden, in Oppeln ein denn sie profitieren von der finanziellen niemieckiej odbędzie w Lublińcu. Dyżur szef gminnego DFK Hubert Grabowski. abgegeben. deutsches Konsulat zu sehen. „Es ging Förderung des Konsulats. Ab diesem rozpocznie się 10 lutegoLARES: o godz. Niniejszy 16.00 W trakcie materiał spotkania podziękowanosłuży wyłącznie za Das do Konzert czytania. hat sie sich Powielanie trotzdem so weit, w dassjakikolwiek Bombendrohungen sposób an uns zabronione.Jahr werden von deutscher Seite Tho- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w siedzibie DFK przy ul. Piłsudskiego długoletnią aktywność Krzysztofowi nicht entgehen lassen – sie saß diesmal gerichtet wurden, Einbrüche verübt und mas Grasse und Doris Jüttner-Enders 9. PrzewodniczącyLARES: Diese zaprasza Materialienna spotka- Ralli oraz sind Dorocie lediglich Gluck. Już zum 2 lutego Lesen als Besucherin bereitgestellt. in der ersten Reihe: Jegliche „Ich das Vervielfältigung Konsulat mit Farbbeuteln beworfen ist strengstens aus Mainz die Begegnung untersagt. weiterführen. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nie wszystkich członków DFK z okolic w DFK Otmice kolejne spotkanie dla erlebe das Konzert diesmal aus einer und beschmiert wurde. Wir haben uns Grasse ist seit acht Jahren bei den Neu- Lublińca. uczących się języka niemieckiego, czyli anderen Perspektive. Das ist ein bisschen davon jedoch nie in unserer Arbeit als jahrskonzerten dabei. „Oppeln ist für „Unterhaltung in Deutsch”. Początek ein komisches Gefühl, ich fiebere ganz Haus der Annäherung und Versöhnung mich so etwas wie ein zweites Zuhause Spotkanie noworoczne o godz. 18.00. anders mit. Aber ich freue mich, dass die beirren lassen,“ unterstreicht die Kon- geworden.“ Nun hat er die Leitung über- 22 stycznia w sali DFK w Zawadz- Zusammenarbeit weiterläuft, das ist das sulin. nommen. „Eine verantwortungsvolle kiem przy ulicy Dębowej 11 odbyło się Wyróżnienie dla Helmuta Paisdziora Wichtigste,“ sagt Swartman. Sie betonte auch, dass Oppeln welt- Aufgabe. Es steckt viel Arbeit dahinter.“ uroczyste spotkanieLARES: noworoczne Niniejszy dla Helmut materiał Paisdzior, jeden służy z najbardziej wyłącznie Gastgeber do czytania. des Neujahrskonzerts Powielanie wa- weit wdie jakikolwiekkleinste Stadt mit einem sposób deut- zabronione.Seine Kollegin Doris Jüttner-Enders war LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. członków i przyjaciół Towarzystwa Spo- zasłużonych dla mniejszości niemiec- ren das deutsche Konsulat in Oppeln schen Konsulat sei. Damit würdige die zum ersten Mal in Oppeln dabei und łeczno-KulturalnegoLARES: Diese Niemców Materialien na Śląsku kiej działaczy, sind lediglichbyły poseł MN zum na Sejm, Lesen und das bereitgestellt. Marschallamt. Konsulin Jegliche Sabine Bundesrepublik Vervielfältigung Deutschland die ist Region strengstens freut sich auf viele untersagt. gemeinsame Jahre: LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Opolskim. Podczas uroczystego spotka- a także założyciel struktur mniejszości Haake erinnerte daran, dass das deut- und die hier lebenden Menschen auf „Das gemischte Orchester ist fit und es nia przewodniczący DFK Zawadzkie Jan niemieckiej na Opolszczyźnie, otrzymał sche Konsulat in Oppeln in diesem Jahr eine besondere Weise. macht wirklich Spaß, zusammen Musik Stanek wygłosił krótkie przemówienie, w minionym tygodniu Platynowy Laur, sein 25-jähriges Bestehen feiert. Das Vizemarschall Roman Kolek über- zu machen.“ w którym podziękował wszystkim zaan- wyróżnienie Opolskiej Izby Gospodar- Konsulat habe die Höhen und Tiefen reichte dem Konsulat aus diesem Anlass Etwas bleibt aber beim Alten. Hubert gażowanym w działalność DFK. czej, w kategorii „Pro Publico Bono”. seiner Stadt und des Landes miterlebt: ein Bild von Schloss Moschen und dank- Prochota von der Chopin-Musikschule Paisdzior jest również pomysłodawcą die Hochwasserkatastrophe 1997, aber te für die Förderung zahlreicher Kultur- in Oppeln wird weiterhin von polni- Wyjazd do Zawoi LARES: Niniejszyi współzałożycielem materiał Fundacjisłuży Rozwojuwyłącznie auch den do Beitritt czytania. Polens zur Powielanie EU. projekte w jakikolwiek in der Region: „Ich sposób wünsche zabronione.scher Seite das Orchester leiten und an LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. DFK w Wodzisławiu Śląskim zaprasza Śląska i Wspierania Inicjatyw Lokal- Mittlerweile habe das Konsulat mit mir weitere Jubiläen für das Konsulat zu der grenzüberschreitenden Begegnung w dniachLARES: 23 i 24 lutego Diese na wyjazd Materialien do Za- nych. sind lediglich zumadur Lesenvielen bereitgestellt. Kulturveranstaltungen Jegliche einen unserer Vervielfältigung gemeinsamen Freude.“ ist strengstensfesthalten. untersagt.Marie Baumgarten LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Pinnwand LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQFilmkuss: Die Schauspielerin Palina QQKinderwunsch: Schauspielerin QQBaby-News: Sven Hannawald wird QQNeuer: Mit einem neuen Mann wur- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. RojinskiLARES: hatte ihren Diese ersten Filmkuss Materialien mit dem Mariella sind Ahrens lediglich hätte gerne noch zum ein Kind Lesen bald Vater. bereitgestellt. Die Geburt ist für Febraur Jeglichegeplant. de H eidiVervielfältigung Klum mehrere Male letzte Woche ist strengstens untersagt. „Fack ju Göhte“-Star Elyas M’Barek . Eine mit ihrem aktuellen Freund Sebastian Esser. Im Gegensatz zur Hochzeit, von der keiner gesichtet. Und nachdem sich Vito Schnabel Schlaflos Die 47-jährige hat bereits zwei Töchter, die rar in ihrem Leben gemach hat, stellt sich ls ich noch glückliche kinder- 17-jährige Isabella und die 9-jährige Lucia die Frage: Ist das Heidis Neuer? Zumindest Alose Erwachsene war, dachte aus früheren Beziehungen. „Ja, wir möchten weiß man schon, wer der neue Begleiter des ich: In der Nacht wird geschlafen. ein gemeinsames Baby“, erzählte Mariella Ah- Topmodells ist: der 31-Jährige heißt Mike LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszyrens im materiał Interview mit dem służy „Bunte“-Magazin. wyłącznie do czytania. PowielanieHess, ist w Harvard-Absolvent, jakikolwiek ein Öl-Erbe sposób und zabronione.Als Mutter von drei Kindern habe „Vielleicht klappt es ja dieses Mal mit einem schwerreich. Alles durchaus Qualitäten, die ich mittlerweile vergessen, wie männlichen Wesen.“ Heidi Klum bei Männern zu schätzen weiß. sich eine durchgeschlafene Nacht LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensanfühlt. Nichtsdestotrotz, untersagt. habe ich QQTrennung: Schauspielerin Felicitas QQPleite: Den Titel „Playmate des Jahr- mir ein Interview mit der Journa- Woll und ihr Freund Emrah Karacok haben hunderts“ kann ihr niemand nehmen. Finan- listin Angela Breitkopf „angetan“, sich getrennt. „Ich bin noch nicht darüber ziell allerdings hat Gitta Saxx alles verlo- die ein Buch unter dem vielver- sprechenden Titel „Mama schläft jetzt durch“ geschrieben hat. Ich LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie sportnew Foto: w jakikolwiek sposób zabronione.befürchtete nämlich schon wieder Foto: promiflash Foto: was wusste, wollen Sven und seine Frau Me- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Erfahrung,LARES: die alles Diese andere als Materialien sexy war. „Als sind lediglich zum Lesenlissa ihre bereitgestellt. Fans in diesem Fall in den Jeglichesozialen Vervielfältigung ist strengstensbahnbrechende untersagt. Tipps wie etwa: Tür ich das allererste Mal den Filmkuss auf Netzwerken auf dem Laufenden halten. Vor schließen, Kind schreien lassen, bis der Leinwand gesehen habe, bin ich echt einigen Tagen postete Melissa ein Foto von es lernt, dass jetzt geschlafen wird. unter den Sitz gerutscht“, sagte die Schau- sich mit sichtbar rundem Baby-Bauch. Pri- Aber nichts davon. Angela Breitkopf spielerin. Regisseur Simon Verhoeven habe ckelnd: Hannawald hat bereits einen neun- ist ein kluger Kopf. Und was sie so für den Film einen Moment ausgewählt, „wo jährigen Sohn Matteo mit einer Berlinerin, sagt, weiß eigentlich jede erfahrene LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. meine Zunge halb in LARES:Elyas Mund verschwin Niniejszy- materiał służy wyłączniezu dem do er angeblich czytania. keinen Kontakt Powielanie pflegt. w jakikolwiek sposób zabronione.Mutter. Nämlich, dass kleine Kinder det. Das fand ich voll gemein“, meinte Ro- mal besser, mal schlechter schlafen. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. jinski.LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sommer Margarete Foto: QQFamilienzuwachs bereitgestellt.: Dschungelkandi Jegliche- Vervielfältigung ist strengstensDass ein Nickerchen untersagt. an der frischen hinweg. Erst einmal ist das ein großer Verlust“, dat Jens Büchner erlebt derzeit einen richti- Luft immer eine gute Idee ist. Und QQBrustverkleinerung: Schauspie- sagte sie dem Magazin „Bunte“. „Wir wirkten gen Baby-Boom in seiner Familie. Während promiflash Foto: lerin und It-Girl Sophia Thomalla legte sich nicht nur wie die perfekte Familie. Wir waren er erst im Juni vergangenen Jahres Vater von ren. Die 51-Jährige musste Privatinsolvenz Kinder im Familienbett schlafen zu kürzlich unters Messer. Die 27-Jährige hat es auch“, erklärt die Schauspielerin. Für ihre Zwillingen wurde, gibt es für den 47-Jähri- anmelden. Mit insgesamt 177.000 Euro soll lassen ist keine Todessünde. Eine ihre Körbchengröße operativ von D auf B Tochter Taisha, für die Karacok vier Jahre lang gen jetzt erneuten Grund zur Freude. Denn sie laut der Zeitung „Österreich“ im Minus Extra-Matratze oder Bett-Beilage verkleinern lassen. „Die Gesundheit war mir der Ersatzvater war, ist die Situation nicht seine älteste Tochter Jenny ist schwanger, stecken. Ein Mann sei Schuld an ihrem Dilem- geht aber auch. Mein persönlicher LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wichtig. Ich mache vielLARES: Sport und Niniejszy da taten einfach. materiał Emrah sei ein „wunderbarer służy wyłącznie Mensch“, und ihr do Baby czytania. soll bereits im Juni Powielanie zur Welt ma. Sie w versprach jakikolwiek sich Hilfe von dem sposób Finanz- zabronione.Tipp: Am besten abends zeitgleich öfters mal Brust- und Rückenwirbel weh“, aber man habe sich anders entwickelt. „Es kommen. Jens Büchner wird also zum ersten berater. Zu spät kam das böse Erwachen: mit den Kindern schlafen gehen. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. erzähltLARES: Thomalla in Bild.Diese Außerdem Materialien schlafe gibt keinen sind konkreten lediglich Auslöser fürzum die Tren Lesen- Mal Opa. bereitgestellt. Ob das Neugeborene ein Mädchen Jegliche „Diese Vervielfältigung Person hat mich absolut manipuliert ist strengstens Gewöhnungsbedürftig? untersagt. Glaubt mir, es sich mit einer kleineren Brust auch besser“, nung. Das kam alles langsam. Menschen oder ein Junge wird, wurde bislang noch und beeinflusst“, erklärte sie im RTL-Inter- nur das erste Mal. so die Begrünung von Thomalla. verändern sich. Gerade in Beziehungen.“ nicht verraten. view. adur Anna Durecka

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenKarolin bereitgestellt. łůnaczi Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ie wiam, jak ze waszům dietům, jům – „Personal Trainer”, po polsku z niům i ćwiczům, czy ůna pokazuje, na jakym rowerku takym do ćwiczyń ale u mie jak na rajzie żołdnyj die- trener personalny, to je einfach ktojś czy ni, bele je i gołdoł. Niektorzi takich jejździ i czytoł – to możno tyż działoł tyN niy ma, chociaż fest se obiecałach, taki, co to wům gołdoł, co mołcie se trenerów traktujům jak jakygojś boż- to odchudzaniy. że wyciůngnam w końcu ze szuflołdy robić do jedzynia, co mołcie ćwiczyć, ka – podziwiać ich za to abo ni, to już Powiam wům yno tela, jak tak ob- moja płyta, co to jům dwa lata tymu coby wům było lżyj i żebyjście schudli. zależi od waszyj ocyny, ale joł wiam serwujam ostatnio ludzi – ja, ja… moż- kupiyłach i możno ze dwa razy z niyj Dobrze, że jeszcze nie gołdoł, w co se jedno, tak lekko wejść se za siebie to nie no i nierołz za bardzo, to tak myślam, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ćwiczyłach, no, aleLARES: wiadůmo, Niniejszy zawsze můmy materiał oblyc i kaj můmy służy łajzić iwyłącznie co robić, je. Możno do jakczytania. ktojś richtig Powielaniebardzo tygo że jakby w jakikolwiekeinfach zaczli mani jejść,sposób to by zabronione. niy ma na to czasu, a możno einfach bo to by już było chyba za moc. Pisa- potrzebuje i moł jakołś konkretnoł mo- stykło! Nie zawsze cza zaczynać od ćwi- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. przestanamLARES: jejść Diesesłodky – toMaterialien możno mi łach już sind ostatnio lediglich trocham o dwóch,zum aleLesen tywacja, bereitgestellt. ano einfach nie podobol Jegliche mu se, czynia, Vervielfältigung styknie einfach trocham nadist so strengstens- untersagt. przidzie prandzi jak to, że zacznam chodzi mi tera o ta, co to je w ciůnżi jak sům wyglůndoł, tak bardzo, że już bům zapanować – to znaczi nad tym, narołz ćwiczyć – bo jakojś mie do tygo i ostatnio wszandzie o tym gołdajům. Je- nie umie se z tym poradzić, to wtedy co se jy. We Niymcach se fajnie gołdoł: nie ciůngnie za bardzo i podziwiům chała ćwiczyć z inkszymi, a jak to sama to przidzie lecij? Ciekawy… Niy ma se „Du bist, was du isst”, also einfach je tych, co to umiům tak systematycznie napisała – ůna nie umie już tera we sam co nad tym zastanawiać, bo wiycie, żejś tym, co jysz. se z tym poradzić i ćwiczům. Ostatnio wszystkim brać udział, naja, zrozumia- od pisania se nie schudnie, a od czyta- Joł myjślam to już tela, nie bandam zaczłach trocham obserwować na Face- ły, ale wyobrajźcie se, jak ludzie mu- nia? No, możno trocham, jak wiycie, kaj wołs już sam faszerowała informacjůma LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. booku, wiycie, ta takołLARES: pani, co toNiniejszy ćwiczi szům materiałmieć silnoł wola, służy abo jacy wyłącznie einfach se ta gazeta do czytania. czytoł – bo to czowiek Powielanie zarołz o dietach, w jakikolwiek tela już z mojyj strony, sposób a mům zabronione.baje bez tyn nastympni czas – chociażby q LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ze wszystkimi,LARES: jak Diese to se fajnie Materialien gołda- sům gupcy,sind że lediglich mimo wszystko zum jadům Lesen trocham bereitgestellt. lżejszi se robi, no, abo Jegliche jak kto nadzieja, Vervielfältigung że chociaż trocham lżyj ist wům strengstens we gowie, a niekoniecznie untersagt. na ciele.

12LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum LesenRAtgeber bereitgestellt. Porad Jeglichey Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Porady: Prezenty bożonarodzeniowe a możliwość odliczenia podatku LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. JakLARES: Diese to Materialien zrobić sind lediglich zum Lesen w bereitgestellt. Austrii Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Każdego roku przedsiębiorcy w Au- etc., zawierające nazwę/logo firmy oraz strii zadają sobie pytanie, w jaki niebędące jednocześnie przedmiotami zaliczanymi do ekskluzywnych. sposób można odliczyć od podsta- wy opodatkowaniaLARES: prezenty Niniejszy dla materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Podatek VAT LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. klientów i pracowników. Zasadni- Gwiazdkowe prezenty dla pracowni- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensków z reguły objęte untersagt. są VAT-em. Wyją- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. czą kwestią jest tutaj osoba, dla tek stanowią jedynie drobne upominki. której przeznaczony jest prezent, Ważne, by VAT za prezent podlegał cało- ponieważ w stosunku do klientów ściowemu lub częściowemu odliczeniu. Podstawą obliczeniową dla tego podat- i pracowników obowiązują odrębne ku jest cena zakupu lub koszty własne. uregulowania. Również prezenty dla klientów zasadni- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.czo objęte są VAT-em pod warunkiem, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. emu rodzajowi podatku podlegają że podatek ten podlega całkowitemu lub nieLARES: tylko wynagrodzenia Diese Materialien wypłacone sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensczęściowemu odliczeniu. untersagt. Wyjątek stano- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wT gotówce, lecz z reguły także wszyst- wią jedynie upominki o niskiej wartości kie inne wymierne korzyści pieniężne oraz próbki towarów. Za niską uznawana (pobory w naturze), które pracownik jest wartość do 40 euro (bez VAT), której otrzymuje od swego pracodawcy. Od tej nie mogą łącznie przekroczyć prezenty zasady obowiązuje jednak pewien ważny przekazane jednemu odbiorcy w danym wyjątek: wymierne korzyści pieniężne roku kalendarzowym. Nośniki reklamo- wynikające z udziałuLARES: w imprezach Niniejszy fir- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.we o znikomej wartości, jak na przykład LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. mowych oraz otrzymane w ich trakcie długopisy, nie są wliczane do wyżej wy- świadczeniaLARES: rzeczowe Diese są zwolnioneMaterialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensmienianego limitu untersagt. 40 euro. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. z podatku od wynagrodzenia. Podsumowując: warto zauważyć, że „prawdziwe” prezenty gwiazdkowe, Należy przy tym szczególną uwagę niebędące gadżetami reklamowymi zwrócić na poniższe zasady: ani próbkami towarów, nie podlegają – Świadczenia rzeczowe są zwolnione odliczeniu w ramach wydatków ope- z podatku do kwoty 186 euro na pra- Sznejweis Andrzej Rys. racyjnych przedsiębiorstwa. W razie cownika w roku kalendarzowym. Prezenty mogą – Aby świadczenie rzeczowe było zwol- Tego typu wydatki zaliczane są do tak przekroczenia limitu 40 euro nie można Do wymienionejLARES: kwoty wliczane Niniejszy materiał służy wyłącznienione do z podatku,czytania. niekoniecznie Powielanie musi zwanych w jakikolwiek kosztów reprezentacyjnych, sposób zabronione.również odliczyć przypadającego na nie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. są również pozostałe prezenty rze- zostać odliczone jako odbyć się impreza firmowa (na przy- niepodlegających odliczeniu. Do wy- podatku VAT. czowe,LARES: wręczane Diese przy innych Materialien okazjach wydatkisind lediglich operacyjne zum Lesenkład bereitgestellt. spotkanie bożonarodzeniowe). Jegliche datków Vervielfältigung operacyjnych śmiało istmożna strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. (jak na przykład Wielkanoc, wyciecz- przedsiębiorstwa, Jeśli jednak już do niej dojdzie, dla zakwalifikować prezenty dla klientów, Rubryka jest tworzona przez ka firmowa). Uwzględnieniu nie pod- ścisłości należy zwrócić uwagę przekazane im w celach reklamowych. Krzysztofa Świerca legają świadczenia rzeczowe związane ale prezenty na fakt, iż wymierna korzyść pie- Ma to jednak miejsce wyłącznie wtedy, oraz firmę Smuda Consulting. z jubileuszem działalności firmy lub bożonarodzeniowe dla niężna wynikająca z udziału w niej gdy dane przedmioty rzeczywiście mogą jubileuszem pracy w zakładzie. (na przykład serwowane posiłki, pro- zostać uznane za skuteczną reklamę Zachęcamy również do odwiedzenia – Zwolnieniu z podatku podlegają klientów i partnerów gram rozrywkowy, wycieczki itd.) firmy. Będą nią na przykład długopisy, strony www.intertax24.com wyłącznie świadczeniaLARES: rzeczowe, Niniejszy materiałbiznesowych służy zwykle wyłącznie jest do zwolniona czytania. z podatku Powielanie do kwoty kalendarze, w jakikolwiek zapalniczki, butelki sposób wina zabronione.oraz www.smuda-consulting.com. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. bo świadczenia pieniężne zawsze nie podlegają 365 euro na pracownika w danym są opodatkowane.LARES: Diese Świadczeniami Materialien sind lediglich zum Lesenroku bereitgestellt. kalendarzowym. Do Jeglichewymie- Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rzeczowymi są również wszelkiego odliczeniu w ramach nionej sumy trzeba zaliczyć również rodzaju bony, czy monety okolicz- wydatków operacyjnych świadczenia stanowiące wymierną ir begegnen oft der Frage, ob es besser ist, eine Firma in Polen oder in Deutsch- nościowe niepodlegające wymianie korzyść pieniężną, udzielone pracow- Wland zu gründen. In vielen Fällen lässt sich diese Frage erst nach einer längeren przedsiębiorstwa. Analyse beantworten. Bei einer Firmengründung in Deutschland allerdings ergibt na gotówkę. Złote monety/dukaty, nikowi podczas pozostałych imprez sich sogleich die nächste Frage: Hat es von der steuerlichen Seite eine Bedeutung, których podstawowym wyznaczni- w roku, także w trakcie firmowych in welchem Teil Deutschlands man unternehmerisch tätig werden will? Einen kiem jest wartość zawartego w nich jubileuszy. Unterschied kann es hier z.B. bei der Gewerbesteuer geben, die in Deutschland złota, zgodnie z praktykąLARES: administra Niniejszy- materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniebereits w jakikolwiek seit 1891 existiert. Diese sposób Steuer wird zabronione. denn auch in der nächsten Ausgabe LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. cyjną uznawane są za świadczenia dla pracownika (na przykład za bar- Podatek dochodowy, prezenty des Wochenblattes thematisiert. Kurz zur Einleitung: Bei der Suche nach einem rzeczowe.LARES: Zdaniem Diese austriackiego Materialien dzo sind dobre lediglichwyniki w pracy, zum z okazji Lesen dla klientów bereitgestellt. Jeglichepassenden Vervielfältigung Standort für ein Unternehmen ist strengstens bzw. eine Filiale untersagt. spielen viele Faktoren LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ministerstwa Finansów – w od- urodzin, zawarcia małżeństwa itd.). Prezenty mogą zostać odliczone jako eine wesentliche Rolle, darunter natürlich auch die steuerliche Belastung. Im Falle różnieniu od decyzji Niezależnego Musi być to powszechne świadcze- wydatki operacyjne przedsiębiorstwa einer Kapitalgesellschaft sollte man sich vor allem auf die Gewerbesteuer konzen- Senatu Finansowego – również wi- nie, skierowane do wszystkich pra- (dobrowolne koszty socjalne), ale pre- trieren, ohne dabei die jeweils lokal unterschiedliche Grundsteuer zu vergessen. niety autostradowe uznawane są za cowników w związku z daną okazją zenty bożonarodzeniowe dla klientów Diese wird zwar beim Eigentümer der Immobilie erhoben, trifft aber in der Regel świadczenia rzeczowe. (na przykład Bożym Narodzeniem, i partnerów biznesowych zwykle nie auch auf den Mieter zu, da sie in Form von Betriebskosten auf diesen übertragen – Świadczenie rzeczowe nie może mieć jubileuszem działalności przedsię- podlegają odliczeniu w ramach wydat- wird. Mehr dazu in einer Woche. charakteru indywidualnejLARES: nagrody Niniejszy biorstwa, materiał wycieczką służy firmową wyłącznie etc.). ków operacyjnych do czytania. przedsiębiorstwa. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Landwirtschaft: „Grüne Woche“ in Berlin

TiergerechtheitLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie am do wichtigsten! czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. In Berlin wurde die internationale Landwirtschaftsmesse „Grüne Woche“ beendetLARES: . Rund Diese1.650 Aussteller Materialien aus 66 Ländern sind lediglich haben ihre Produkte zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. präsentiert. Die Veranstalter konnten sich über mehr als 400.000 Besu- cher freuen, die auch die internationalen Spezialitäten kosten durften. ie „Grüne Woche“ ist nicht nur eine Für die Verbreitung des Gaumenfreude, sondern auch eine GelegenheitD für politische Erklärun- neuen Gütezeichens gen und Zusagen. EineLARES: solche machteNiniejszy materiałwill das deutsche służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nun Bundeslandwirtschaftsminister Landwirtschaftsressort ChristianLARES: Schmidt Diese (CSU), Materialien indem er sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. vergangene Woche ein neues Gütezei- ca. 70 Millionen Euro chen vorstellte, das bescheinigt, dass das bereitstellen. jeweilige Fleisch „aus guter Haltung“ stammt, d.h. aus einer solchen, deren Bedingungen die gesetzlichen Standards überschreiten. LARES: Niniejszyten, die materiał bereits seit 2015 służy Produkte wyłącznie aus do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Gütezeichen tiergerechten Haltungen kennzeichnet. Für LARES:den Anfang Diese soll die MaterialienQualitäts- Der Leiter sind der lediglich Initiative „Tierwohl“, zum Lesen So präsentierte bereitgestellt. sich die Berliner Landwirtschaftsmesse Jegliche Grüne Woche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.Foto: Riki1979/Wikipedia LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. marke nur Schweinefleisch betreffen. In Alexander Hinrichs, hat bereits seine für ihre zusätzlichen Bemühungen Geld bis 2020 jährlich 130 Millionen Euro Christian Schmidt bei der Eröffnung den Handel soll das Etikett spätestens Kooperationsbereitschaft bestätigt. In aus einem Fonds, für den die Handels- für diesen Zweck fließen. Parallel will der Messe. Für die Verbraucher bedeutet nächstes Jahr kommen. Für die Ver- Kürze sollen konkrete Zielsetzungen, ketten einzahlen. die Initiative ihre Tierwohl-Kriterien dies vor allem höhere Preise für Fleisch. breitung des neuen Gütezeichens will ein Aktionsplan und eine gemeinsame erhöhen. So werden die Schweinezüch- Das dürfte aber kein Problem sein: Laut das deutsche Landwirtschaftsressort ca. Strategie ausgearbeitete werden. Davon Schluss mit dem Preiskrieg ter unter anderem ihre Zuchtflächen Umfragen sind sogar 89 Prozent der 70 Millionen Euro bereitstellen. Hilf- unabhängig will die auf freiwilliger Ba- Ab 2018 bekommen die Züchter statt um zehn Prozent vergrößern müssen. Deutschen geneigt, mehr für Fleisch zu reich sind hierbei ErfahrungenLARES: Niniejszy einer sis agierende materiał Initiative służy ihr Bemühen wyłącznie der bisherigen do czytania. vier Cent je Powielanie verkauftem „Wir w müssen jakikolwiek wegkommen vomsposób Preis- zabronione.zahlen, wenn die Tiere unter besseren LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. privaten Vereinigung von Züchtern, um Tiergerechtheit intensivieren. So Kilogramm Schweine- und Geflügel- krieg hin zur qualitativen Konkurrenz“, Bedingungen gehalten werden. FleischproduzentenLARES: Diese und Handelsket Materialien- erhalten sind die angehörenden lediglich Landwirte zum Lesen fleisch bereitgestellt. nunmehr 6,25 Cent, und Jegliche es sollen sagte Vervielfältigung Bundeslandwirtschaftsminister ist strengstens untersagt.Krzysztof Świerc LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Rybnik-Gottartowitz und Sohrau sowie die Haltestellen Nensa Dorf, Schy- motschütz, Gurek, Scheykowitz und Rybnik-Kunzendorf. Insgesamt sollen 20 Bahnsteige instandgesetzt werden LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniemit neuen do Überdachungen, czytania. PowielanieBeleuchtung w jakikolwiek sposób zabronione. und Kennzeichnungen. Die Bahnsteige LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenwerden bereitgestellt. erhöht, um das Einsteigen Jegliche in Vervielfältigung ist strengstens untersagt. den Zug zu erleichtern. Die Sanierung der Route schließt auch die Instand- setzung von zwei über 100 m langen Brücken über die Nacyna in Rybnik (128 m) und die Weichsel in der Gemeinde Schwarzwasser (105 m) sowie 89 andere LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieIngenieurobjekte do czytania. (Brücken, Powielanie Viadukte, w jakikolwiek sposób zabronione. Durchführungen) ein. Auch soll das LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum LesenTraktionsnetz bereitgestellt. erneuert werden Jegliche und Vervielfältigung ist strengstens untersagt. die Weichen werden mit elektrischer Heizung zum Entfernen von Schnee und Eis ausgestattet. Der Abschluss der Der Sitz der Firma Bito in Meisenheim (Rheinland-Pfalz) Foto: Bito Lagertechnik Bittmann GmbH/Wikipedia Die Eisenbahnlinien in der Region Rybnik brauchen ein Lifting Foto: Artur Gliwicki/Wikipedia Arbeiten ist für 2019 geplant. Bito in Ujest frühestmöglichen Zeitpunkt. In einer verlaufen. Gaz-System ist, so sei betont, technische Basis für ein österreichisches Die deutsche Firma Bito hat in der ersten Phase wolle der Investor etwa 15 Gasleitung Deschowitz – Breslau ein strategisch wichtiges Unternehmen Großunternehmen, das computerge- Wirtschaftszone an der Autobahn A4 und langfristig 30 Mitarbeiter einstellen. Die Firma Gaz-System hat 2016 eine für die polnische Wirtschaft, denn es ist stützte Psychologietests entwickelte. Mit LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. in der Gemeinde UjestLARES: ein sieben Niniejszy ha materiał służy wyłącznie340 Millionen do czytania. Złoty hohe Finanzierung Powielanie verantwortlich w jakikolwiek für Erdgaslieferungen sposób zabronione.der Zeit haben sich den Informatikern großen Grundstück erworben und will Schneller und einfacher reisen aus dem EU-Programm Infrastruktur und die Verwaltung der wichtigsten auch Psychologen angeschlossen und LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. dort eineLARES: neue Betriebsstätte Diese Materialien bauen. 370 Millionensind lediglich Złoty für die Sanierungzum Lesen und Umwelt bereitgestellt. für den Bau einer Jegliche Gaslei- Gasleitungen Vervielfältigung in Polen. ist strengstensAlta spezialisierte untersagt. sich von nun an selbst „Die Gemeinde Ujest und die Firma von Eisenbahnrouten im Kohlengebiet tung Deschowitz – Breslau erhalten. In in der Entwicklung von computerge- Bito haben bereits seit vorigem Jahr Rybnik will die polnische Eisenbahn- diesem Rahmen hat Gaz-System in- Wirkungsvolle Mariage stützten psychologischen Diagnosetools. über die Bedingungen verhandelt. Bito gesellschaft PKP PLK ausgeben, um zwischen Verträge mit dem Staatlichen Die Firma Alta aus Siemianowitz hat will Ausstattungselemente für Lager- die Reisezeiten zu verkürzen. Es geht Forschungsinstitut INiG mit einem Ge- ein Evaluierungs-Tool für die Beurtei- Slowaken suchen Schlesier häuser und -räume herstellen. Unter zunächst um die Eisenbahnlinie Chy- samtvertragswert von über einer halben lung künftiger Polizisten entwickelt. Jetzt Die slowakische Firma Montix Slova- anderem Spezialregale, Podeste sowie bi – Sohrau – Rybnik – Nensa/Thurze. Milliarde Złoty abgeschlossen. „Dank will sie dasselbe auch für Autofahrer kia sucht Mitarbeiter in Schlesien und LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Kunststoffbehälter LARES:für die Lagerung Niniejszy Die Arbeiten materiał umfassen służy unter anderemwyłącznie unseres do Engagements czytania. bei derPowielanie Beschaf- machen. w jakikolwiek „Wenn man eine kleinesposób Ex- zabronione.bietet ihnen freie Stellen als Monteur in von Waren. Das Grundstück, das Bito 60 Kilometer Linien, zehn Stationen fung von EU-Mitteln müssen wir jetzt pertenfirma aus Siemianowitz ist und Kocovce in der Slowakei an. Die Firma LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. gekauftLARES: hat, ist übrigens Diese benachbart Materialien mit und Haltestellen sind lediglich und 91 Ingenieur zum Lesen- keine bereitgestellt.hohen Investitionskosten Jegliche tragen, von Vervielfältigung einem Erfolg träumt, muss manist mitstrengstens übernimmt die untersagt. Unterkunftskosten und dem amerikanischen Konzern TruFlex, objekte. Dadurch erhöht sich die Ver- außerdem ist bei Projekten dieser Grö- Nischensachen auf den Markt gehen“, sorgt auch teilweise für die Verpflegung. der seine Fabrik 2015 eröffnet hat, und kehrskapazität der Geleise und die Züge ßenordnung die Finanzierungsstabilität weiß Piotr Szostok, der Firmengründer Als Mitarbeiter sind sowohl Männer, der ebenfalls deutschen Firma Mubea, werden künftig schneller fahren. Am sehr wichtig“, so der Vorstandsvorsit- und Vorstandschef von Alta. Ganz am als auch Frauen willkommen. Die Ein- die seit 2016 in diesem Areal tätig ist, Abschnitt Sohrau – Rybnik beispiels- zende von Gaz-System Tomasz Stępień. Anfang bildeten Programmierer den stellungsgespräche finden bereits am 9. beide in der Automobilbranche“, so der weise werden es bis zu 100 Stunden- Die Gasleitung Deschowitz – Breslau festen Kern der Firma, inzwischen aber Februar im Kreisarbeitsamt Loslau, ul. Bürgermeister von Ujest Tadeusz Kauch. kilometer sein und, was die Fahrzeit mit einer Länge von ca. 130 Kilome- setzt Alta auf eine Mischung von Infor- Michalskiego ab 12:30 Uhr, statt. Inter- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wann das HerstellerwerkLARES: von BitoNiniejszy in von derzeit materiał 22 auf 13 Minutensłuży verkürzt.wyłącznie tern und do einem czytania. Durchmesser Powielanie von 1.000 mationstechnik w jakikolwiek und Psychologie. sposób Vor 25 zabronione.essierte werden um Kontakt mit einem Betrieb geht, stehe noch nicht fest, es Zum Umfang der Maßnahmen gehören mm wird durch die Woiwodschaften Jahren begann Piotr Szostok mit seinen Kundenberater im Loslauer Arbeitsamt LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. handleLARES: sich aber auf Diese jeden Fall Materialien um den die Stationen sind Nensa,lediglich Summin, zum Rybnik, Lesen Niederschlesien bereitgestellt. und Oppeln hindurch Jegliche ersten Vervielfältigung Mitarbeitern als programmier ist strengstens- gebeten. untersagt.Krzysztof Świerc

14LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Bundesliga: 18. seria spotkań LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. KoniecLARES: Diese Materialien sind serii lediglich zum Lesen Hoffenheim bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Najciekawszym wydarzeniem pierw- serii w Leipzig z RB i wskoczył na trzecie a Mainz od 3 spotkań czeka na wygraną, szej kolejki rundy rewanżowej nie- miejsce w tabeli! Schalke z kolei prze- ale przerwało serię 4 porażek z teamem grało 4. z 6 ostatnich ligowych potyczek Thomasa Tuchela. mieckiej ekstraklasy był pojedynek i do 3 przedłużyło serię, w której nie Freiburg z kolei powetował sobie pe- rewelacyjnego wicelideraLARES: tabeli Niniejszy RB materiał służy wyłącznie do czytania. Powielaniestrzeliło w jakikolwiekgola Frankfurtowi. sposób zabronione.chową porażkę 1-2 w 17. kolejce z Bayer- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Leipzig z trzecim zespołem przed nem, zwyciężając w minionej serii u sie- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheKanonada Vervielfältigung w Darmstadt ist strengstensbie wyżej notowaną untersagt. Herthę BSC Berlin LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. tą seria spotkań TSG 1889 Hoffen- Zatrudnienie w zimowej przerwie 2-1. Ale i tym razem Badeńczycy mogą heim. Goście podchodzili do tej przez SV Darmstadt 98 Torstena Fring- mówić o pechu, bo arbiter tego meczu konfrontacji w chwale jedynej dru- sa na stanowisku trenera wiązało się im nie sprzyjał. W pierwszej połowie z nadziejami na uniknięcie degradacji. nie podyktował dwóch rzutów karnych, żyny, która w bieżącym sezonie Wszystko jednak wskazuje na to, że bę- które należały się gospodarzom, a w 88. Bundesligi nie poniosła porażki, ale dzie to zadanie arcytrudne. W minionej min goście za sprawą Schiebera zdobyli seria ta dobiegła końca.LARES: Na Red Niniejszy Bull materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanieserii w„lilie” jakikolwiek na własnym stadionie sposób nie zabronione.gola, który nie powinien być uznany, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Arena w Leipzig team z Sinsheim miały bowiem najmniejszych szans bo chwilę przed strzałem zdobywcy gola LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichew konfrontacji Vervielfältigung z 1.FC Köln, ulegając ist strengstens jego klubowy kolega untersagt. Ibisević zagrał piłkę LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. uległ 1-2. aż 1-6! Honorowego gola dla SVD zdo- ręką. Na szczęście dla gospodarzy uda- był Sam z rzutu karnego w 66. min, a dla ło im się wcześniej 2-krotnie umieścić zięki temu podopieczni Ralpha „kozłów” do siatki trafiali: Sulu (32., sa- futbolówkę w siatce stołecznej ekipy, Hassenhüttla pozostali najgroź- mobójcza), Osako (37. i 72.), Modeste co uczynili Haberer w 39. i Petersen niejszymD konkurentem Bayernu Mün- (42.), Jojic (75.) i Rudnevs (89.). Goście w 87. min. Berlińczycy przegrali zatem chen w walce o tytuł mistrza Niemiec. wygrali w ten sposób pierwszy ligowy 2. mecz z rzędu, a wygrali tylko raz w 8 Od początku spotkaniaLARES: Saksończycy Niniejszy Marcel Sabitzer materiał strzelił dla RB Leipzigsłuży zwycięska wyłącznie bramkę w meczu z H offenheim.do czytania. Foto: Ralf Roletschek/WikipediaPowielaniemecz w od jakikolwiek6 kolejek i pozostają sposób bez poraż- zabronione.ostatnich pojedynkach z Freiburgiem. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. dominowali, spychając rywali do głę- ki w historii pojedynków z SVD, które Krzysztof Świerc bokiejLARES: obrony, pomimo Diese tego Materialien to goście „Lilie”sind lediglichna własnym zum LesenUwaga bereitgestellt. na Eintracht Jeglichez kolei Vervielfältigung czeka na victorię od 10 spotkań, ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. pierwsi umieścili piłkę w siatce, kon- Podobnie jak Bayern, 2-1 na wyjeź- przegrywając w tym czasie 9-krotnie. kretnie Amiri w 18. min, po zagraniu stadionie nie miały dzie, konkretnie w Wolfsburgu, wy- Łatwy komplet punktów wywalczyło Kramaricia. Trafienie to zdopingowało najmniejszych szans grał inny reprezentant Bawarii – FC broniące się przed degradacją FC Ingol- Dokumentacja kolejki FC Schalke 04 – Frankfurt 0-1 (0-1) miejscowych do jeszcze odważniejszych w konfrontacji z 1.FC Augsburg. Skazywani na pożarcie go- stadt, które zasłużenie pokonało u siebie ataków na bramkę TSG 1899, co przy- ście początek spotkania mieli niezbyt równie zagrożony spadkiem Hamburger Wolfsburg – Augsburg 1-2 (1-1) niosło skutek na 7 min przed przerwą, Köln, ulegając aż 1-6! udany, bo już w 4. min strzałem głową SV 3-1, rozstrzygając losy konfrontacji Ingolstadt – Hamburg 3-1 (2-0) Bremen – München 1-2 (0-2) kiedy to po akcji Keity wyrównał Ti. Gomez wyprowadził „wilki” na pro- w 47 minut. W 14. min P. Gross wypro- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.Darmstadt – Köln 1-6 (0-3) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Werner. Po przerwie nadal stroną ata- wadzenie, ale... bramka ta nie powinna wadził „audiki” na prowadzenie, 8 min Leipzig – Hoffenheim 2-1 (1-1) kującąLARES: byli gospodarze, Diese a kiedy Materialien w 60. sind lediglich zum Lesenbyć uznana, bereitgestellt. bo snajper miejscowych Jegliche później Vervielfältigung Suttner podwyższył na 2-0, ist a 120strengstens Leverkusen – untersagt.M’gladbach 2-3 (2-0) LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. min napastnik gości Wagner ujrzał dla Werderu kontaktowego gola, który był na spalonym. Trafienie to jednak sek. po przerwie Cohen z rzutu karnego Freiburg – Hertha BSC 2-1 (1-0) czerwoną kartkę za faul na Ilsankerze, finalnie okazał się bramką honorową. zbytnio uspokoiło gospodarzy, a w ich podwyższył na 3-0 i w praktyce było Mainz 05 – Dortmund 1-1 (0-1) grający w przewadze liczebnej miej- Tym samym „zielono-biali” od 4 ko- grę wdarło się wiele chaosu i niedokład- po emocjach. Team znad Łaby zdołał scowi zaczęli wręcz oblegać bramkę lejek czekają na wygraną, w tym od 17 ności. Efekt? W 25. min, po fatalnym bowiem jedynie odpowiedzieć trafie- Tabela rywala, a swoją przewagę „podpisali” pojedynków z Bayernem, przegrywając błędzie bramkarza VfL, Halil Altintop niem Sakaia w 63. min. Tym samym 1. München...... 18...... 45...... 42-11 w 77. min zwycięskim golem Sabitze- z tym zespołem ostatnich 13 spotkań głową wyrównał. Bramka ta zdopingo- po 2 porażkach FCI znów jest zwycię- 2. Leipzig...... 18...... 42...... 36-16 ra i 8. wygrana RBL w 9. meczu tego z rzędu! Monachijczycy z kolei wygrali wała przyjezdnych do jeszcze bardziej skie, a HSV uległo w drugim z rzędu sezonu (w tym 1 remis)LARES: na własnym Niniejszy kolejny materiał 7. mecz o ligowe służy punkty. wyłącznie„optymistycznej” do czytania. postawy, dziękiPowielanie której meczu w po jakikolwiek zimowej przerwie sposób i pierwszy zabronione.3. Frankfurt...... 18...... 32...... 23-15 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. stadionie stała się faktem. W Leverkusen natomiast Bayer 04 w 69. min Kohr zdobył dla FCA zwycię- raz w historii ekipie z Ingolstadt. 4. Dortmund...... 18...... 31...... 38-21 LARES: Diese Materialienuległ Borussiisind lediglich M’gladbach 2-3,zum choć Lesen skiego bereitgestellt. gola i przerwał „volkswagenom” Jegliche Vervielfältigung ist strengstens5. Hoffenheim...... untersagt.18...... 31...... 31-19 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Przebłyski Bayernu po pierwszej połowie nic nie wska- serię 3 zwycięstw w Bundeslidze. Rozczarowujące BVB 6. Hertha BSC...... 18...... 30...... 26-21 Podobnie jak wicelider, zwyciężył zywało na triumf gości. „Aptekarze” W ścisłym czubie ligowej tabeli co- Zaledwie punkt wywalczyła w Ma- 7. Köln...... 18...... 29...... 27-16 też lider z München, który pokonał prezentowali się solidnie i po golach raz mocniej usadawia się Eintracht inz faworyzowana Borussia Dortmund, 8. Freiburg...... 18...... 26...... 24-30 w Bremen tamtejszy Werder – rów- Taha w 31. i Chicharito w 34. zasłuże- Frankfurt, który w minionej kolejce gdzie zremisowała 1-1. Już w 180 sek. 9. Leverkusen...... 18...... 24...... 28-28 nież 2-1, ale znów nie zachwycił. Miał nie prowadzili 2-0 i byli przekonani, potwierdził swoją wartość, pokonując gry Reus wyprowadził BVB na prowa- jednak kilka przebłysków, które po- że losy spotkania zostały rozstrzygnię- w Gelsenkirchen, FC Schalke 1-0. Go- dzenie, a w kilku kolejnych minutach 10. Mainz 05...... 18...... 22...... 27-31 zwoliły mu zainkasowaćLARES: kolejne Niniejszy trzy te. Tymczasem materiał po zmianie służy stron wyłącznie goście ście z doHesji czytania. przez całe spotkanie Powielanie byli goście w byli jakikolwiek bliscy podwyższenia sposób prowa- zabronione.11. Schalke 04...... 18...... 21...... 21-20 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. oczka. Mowa o 30. min, kiedy to celnym ruszyli do natarcia i w 52. min Stindl zespołem lepszym, przewyższając go- dzenia. Później jednak gra Dortmundu 12. Augsburg...... 18...... 21...... 15-20 uderzeniemLARES: popisał Diese się Robben, Materialien i 45. zdobył sind kontaktowego lediglich gola, 6 zummin póź Lesen- spodarzy bereitgestellt. kulturą gry i kreatywnością Jegliche siadła, Vervielfältigung a po zmianie stron była wręcz ist strengstensfa- 13. M’gladbach...... untersagt.18...... 20...... 18-27 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. min, kiedy to strzałem z rzutu wolnego niej strzałem głową wyrównał, a w 71. w ofensywie, co potwierdzili w 33. min, talna. Skończyło się to utratą gola (Latza, 14. Wolfsburg...... 18...... 19...... 17-26 Alaba podwyższył na 2-0. Po przerwie min Raffael w polu karnym Leverkusen kiedy to po akcji Hasebego A. Meier 83. min) i stratą cennych 2 pkt w walce 15. Bremen...... 18...... 16...... 22-38 bremeńczycy odważnie atakowali, ale ograł Taha i pogrążył Bayer 04! Borus- zdobył, jak się okazało, zwycięskie trafie- o pozycję medalową i zapewnienie sobie 16. Ingolstadt...... 18...... 15...... 17-29 tylko raz udało im się zmusić do kapi- sia wygrała zatem z „farmaceutami” 3. nie dla teamu Niko Kovaca, który w ten startu w kolejnej edycji Ligi Mistrzów. 17. Hamburg...... 18...... 13...... 15-35 tulacji Neuera. Stało się to w 53. min, ligowy mecz z rzędu i 4. w 5 ostatnich sposób zrehabilitował się w oczach swo- Pomimo tego „czarno-żółci” pozosta- 18. Darmstadt...... 18...... 9...... 12-36 kiedy to Kruse ograłLARES: Alabego i Niniejszyzdobył konfrontacjach. materiał służy wyłącznieich fanów do zaczytania. porażkę 0-3 Powielaniew minionej ją od w 6 ligowychjakikolwiek kolejek bez sposób porażki, zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Skoki narciarskie: Puchar Świata

WellingerLARES: Niniejszy materiał triumfuje służy wyłącznie do czytania. w Powielanie Willingen w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Po zaledwie,LARES: jak Diese na oczekiwania, Materialien 7. lokacie sind Markusa lediglich Eisenbichlera zum pod Lesen- bereitgestellt. Jeglichelatach Vervielfältigung przerwy na najwyższy stopieńist strengstens kowie będą rywalizować untersagt. w lotach nar- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. czas 65. Turnieju Czterech Skoczni oraz szoku związanym z kontuzją podium (Wisła), a zarazem drugi triumf ciarskich na zmodernizowanej skoczni w karierze, a także drugi w obecnym im. Heiniego Klopfera. Będzie to próba Severina Freunda, eliminującą topowego skoczka z występów w obecnym sezonie indywidualny sukces niemiec- generalna przed przyszłorocznymi mi- sezonie, sytuacja w niemieckich skokach narciarskich powoli zaczyna się kiego skoczka, po zwycięstwie Freunda strzostwami świata w lotach narciar- stabilizować. podczas inauguracyjnego weekendu skich, a zarazem sprawdzian możliwości, w Kuusamo. czy niemiecki obiekt po zmianie para- o zwycięstwie drużynowymLARES: Niniejszy w Za- materiałZa sprawą Andreasa służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.metrów (wcześniej K-185, HS 213, obec- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. kopanem, za sprawą Andreasa Wel- Wellingera przyszedł Przed Oberstdorfem nie K-200, HS 225) jest w stanie włączyć lingeraP przyszedł czas na wygraną in- Niestety wspomniany niemiecki się do rywalizacji o rekordy w długości dywidualnąLARES: i to na Diese niemieckiej Materialien ziemi, czassind na lediglich wygraną zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Ailura/Wikipedia Foto: czempion Vervielfältigung nie stanie do obrony ist tytułu strengstens lotu. Obecny rekorduntersagt. starego obiektu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. a do tego jeszcze na największej dużej indywidualną Niemca, W Willingen najlepszy był Andreas Wellinger. podczas nadchodzącego czempionatu z 2009 roku należy do Fina Harriego skoczni świata – obiekcie Mühlenkopf- niezwykle wyrównana. Po pierwszej serii w Lahti. Zerwanie więzadła krzyżowe- Olli i wynosi 225,5 metra, natomiast schanze w Willingen (punkt konstruk- i to na niemieckiej i skoku na odległość 147,5 m Wellinger go stawu kolanowego, doznane tydzień światowa odległość do pobicia to 251,5 cyjny K-130, wielkość skoczni – HS ziemi. zajmował jeszcze 2. pozycję, ale tracił temu podczas treningu, pociągnęło za m, ustanowiona 5 lutego 2015 r. w nor- 145). do prowadzącego na półmetku Norwe- sobą natychmiastową operację w klini- weskim Vikersund (Vikersundbakken) ga Tandego (149,5 m) zaledwie 0,8 pkt. ce w München. Można mieć nadzieję, przez Norwega Andersa Fannemela. Forma w górę! LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieW drugiej do odsłonieczytania. trwała dramatycznaPowielanie że Wellinger w jakikolwiek i spółka (Eisenbichler, sposób Fre- zabronione.Aktualne rekordy na pozostałych ma- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Dzień wcześniej odbył się konkurs miejsce ze stratą 20,8 pkt do Polski oraz walka o czołowe lokaty, ostatecznie 135 itag, Leyhe) godnie go zastąpią. W pu- mutach (w kolejności: miejscowość, na- drużynowy,LARES: który pomimoDiese udanego Materialien po- 8,5 do sindAustrii. lediglich zum Lesenm starczyło bereitgestellt. mu do odniesienia Jegliche zwycię- charowej Vervielfältigung klasyfikacji po 15 zawodach ist strengstens zwa skoczni, data untersagt. wyczynu oraz autor LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. czątku nie zakończył się zwycięstwem Wracając do rywalizacji niedzielnej stwa (242,3 pkt), choć rywale ostro na- (na 27) prowadzi Kamil Stoch (978 pkt) najdłuższego ustanego lotu): Planica podopiecznych Wernera Schustera. – wzrost formy 21-letniego Wellinge- ciskali, zwłaszcza Austriacy – 2. miejsce przed Danielem-André Tande (853) (Słowenia) – Letalnica – 20.02.2015 – Po pierwszej, emocjonującej rundzie ra pozwolił mu sięgnąć po upragnione Stefan Kraft (148,5 i 135,5 m, 242,0 pkt); oraz Domenem Prevcem (786). Naj- Peter Prevc – 248,5 m; Bad Mitterndorf przewaga nad Polską wynosiła 2,3 pkt. zwycięstwo, co zwiastowały już miejsca 3. Manuel Fettner (144,5 i 136 m, 241,0 lepsi niemieccy reprezentanci zajmują (Austria) – Kulm – 16.01.2016 – Peter W finałowej części znakomity skok Wel- na podium w Polsce – trzecie w Wiśle pkt). Tande po skoku na odległość 134 m następujące lokaty: 8. Eisenbichler (477), Prevc – 244 m; Harrachov (Czechy) – lingera (139 m), nie zrekompensował (14.01.) i drugie w Zakopanem (22.01.). spadł na 4. pozycję (240,4 pkt). Pozostali 9. Wellinger (418). W kolejny weekend Čerťák – 19 stycznia 2008 – Thomas słabszego występu akuratLARES: zawodnika Niniejszy W stolicy materiał polskich Tatr służy na trzecim wyłącznie stop- Niemcy do nie czytania.zapiszą tego występu Powielanie do zbyt pucharowe w jakikolwiek zmagania pozostaną sposób na nie- zabronione.Morgenstern oraz 9 marca 2002 – Matti LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. z Willingen – Stephana Leyhe (120 m), niu wspierał go Richard Freitag. Rywa- udanych: 18. Eisenbichler, 20. Leyhe, mieckim terenie – w Oberstdorfie, gdzie Hautamäki – obaj 214,5 m. przez coLARES: ostatecznie Diese Niemcy Materialienspadli na 3. lizacja sindindywidualna lediglich w Willingen zum była Lesen 23. Freitag. bereitgestellt. To powrót Wellingera Jegliche po 3 po Vervielfältigungraz pierwszy w tym sezonie ist skocz strengstens- untersagt.Witold Wolak LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 5/1296LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblattuntersagt..pl 15 Oderwanz: Die neue Skatsaison ist eröffnet LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. SieLARES: Diese trainieren Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. ihr Jegliche Gehirn Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Im Centrum Aktywizacji Wiejskiej in Oderwanz (Odrowąż) trafen sich 31 mütz (Otmice) lernte die Regeln des Männer aus der Gemeindeliga der Deutschen Minderheit aus Nah und Spiels, wie viele andere, von seinem Va- ter „ich gehöre zu der Mannschaft und Fern um ihrer Lieblingssportart Skat nachzugehen. konnte mir die Eröffnung der Saison LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.nicht entgehen lassen, es ist für mich ein ohann Stach spielt Skat schon 23 Jahre „Das ist ein Spiel, in angenehmer Zeitvertreib“. 2011 startete LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen„Früher bereitgestellt. spielten wir in der JeglicheKneipe, Vervielfältigungdem alle gleich sind“, ist strengstensJan Lenort mit untersagt. der Gemeindeliga im dasJ ist mein Sport“ sagt der Gogoliner. Skatspielen und kümmert sich um die Jetzt spielt er zu Hause mit seinen Be- sagt Andrzej Farana. Spielertreffen bis heute. kannten, und jeden Monat trifft er sich Noch 13 Skatspiele werden in die- in einem breiterem Gremium von Mit- sem Jahr ausgetragen, das nächste am spielern, abwechselnd in Chorulla (Cho- 18. Februar um 10:00 Uhr im Centrum rula), Oberwitz (Obrowiec) oder einem spielen, errechnete Andrzej Farana aus Aktywizacji Wiejskiej in Chorulla. Die LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieanderen do Ort czytania. um dieses magische Powielanie Spiel Gogolin. w jakikolwiek Er ist Schiedsrichter sposób bei der zabronione.Spiele haben einen offenen Charakter, zu spielen. Eine sportliche Einstellung Gogoliner Gemeindeliga im Skatspie- alle Interessierten sind herzlich willkom- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesenist hier bereitgestellt. gefragt „es ist nicht so Jegliche einfach len Vervielfältigungschon dass sechste Jahr: „Das ist ist einstrengstens men. Wer die Regeln untersagt. noch nicht kennt, zu gewinnen“ gibt der 81-Jährige zu. Spiel, in dem alle gleich sind, man muss wird die Möglichkeit haben, sich diese Um bei vier Personen im Spiel die dabei viel nachdenken, also trainieren anzueignen. Geplant ist eine Schulung selbe Kartenkonstellation zu bekommen wir beim Skat unser Gehirn. Und was für Skatanfänger wahrscheinlich im Die Eröffnung der Skatsaison in Oderwanz konnten sich die Mitglieder der Gogoliner Gemeindeliga nicht entgehen müssten man – der Wahrscheinlich- trainiert wird, stirbt nicht ab“ sagt der Oktober 2017. lassen. Foto: Manuela Leibig keitsrechnung nach – 300 Jahre lang Schiedsrichter. Leon Kuczera aus Ot- Manuela Leibig LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 2. Bundesliga:LARES: Diese 18. seria Materialien spotkań sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Remis w szlagierze, sensacja w Aue LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Po kilkutygodniowejLARES: przerwie Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanierundy w rewanżowej jakikolwiek zasłużenie sposób wygra- zabronione.do ofensywy, którą w 43. min przekuły rozgrywki wznowiła 2. Bundesli- ło w Nürnberg 2-1. W 31. min Heise w zdobycie wyrównującego gola. Strzelił wyprowadził gości na prowadzenie, go Olic uderzeniem z rzutu karnego (za LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ga, a LARES:w szlagierze Diese kolejki Materialien bardzo sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichea minutę Vervielfältigung po przerwie Berko podwyż ist strengstens- faul na Boenischu). untersagt. 4 min po przerwie dobrze spisujący w rozgrywkach szył na 2-0. Na te ciosy miejscowi zdołali czerwoną kartkę ujrzał środkowy obroń- beniaminek Würzburger Kickers odpowiedzieć tylko trafieniem Mühla ca gości Sama (za drugą żółtą). Fakt ten w 71. min i pierwsza w historii wygrana zdopingował miejscowych do jeszcze od- zremisował u siebie z liderującym drezdeńczyków w meczach 1.FCN stała ważniejszych ataków, w wyniku których tabeli przed tą kolejką Eintrachtem się faktem. na 4 min przed końcem spotkania Liendl Braunschweig 1-1. zdobył dla TSV 1860 zwycięską bramkę. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieRadość w w jakikolwiek Berlinie i München sposób zabronione. Krzysztof Świerc ospodarze przystępowali do tego Cenne, zasłużone, ale ciężko wy- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. meczuLARES: z serią Diese6 meczów Materialien bez poraż- sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichewalczone Vervielfältigung zwycięstwo w walce oist awans strengstens untersagt. kiG i przekonaniem, że są w stanie ograć do Bundesligi odniósł 1.FC Union Ber- Dokumentacja kolejki wyżej notowanego rywala. W efekcie lin, który pokonał u siebie VfL Bochum Berlin – Bochum 2-1 (0-1) na początku potyczki zepchnęli Dolno- 2-1. Goście z Zagłębia Ruhry bardzo Düsseldorf – Sandhausen 0-3 (0-1) saksończyków do defensywy i raz po raz dobrze prezentowali się w defensywie, TSV 1860 M. – Fürth 2-1 (1-1) Aue – Heidenheim 2-1 (0-0) próbowali umieścić piłkę w ich siatce. a przy tym przeprowadzali groźne Würzburg – Braunschweig 1-1 (1-0) Po kilku zmarnowanych okazjach sztu- kontry. Po jednej z nich w 40. minucie Nürnberg – Dresden 1-2 (0-1) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ka ta powiodła się, kiedyLARES: to w 34. Niniejszy min materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieHoogland w jakikolwiek strzałem głową wyprowadził sposób zabronione. Foto: Diskussion/Wikipedia` Foto: St. Pauli – Stuttgart 0-1 (0-0) Rama wyprowadził Würzburg na pro- Od wygranej 1-0 z Kaiserslautern nowy lider tabeli – Hannover 96 – rozpoczął rundę rewanżową 2. Bundesligi. przyjezdnych na prowadzenie, którym Karlsruhe – Bielefeld 3-2 (0-0) LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. wadzenieLARES: i takim wynikiemDiese Materialienzakończyła sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichecieszyli Vervielfältigung się do 67. min, kiedy to stołeczna ist strengstens Hannover – K’lautern untersagt. 1-0 (0-0) się pierwsza połowa. Po zmianie stron zespołu w tabeli, ba, to outsider tabeli Do ścisłej czołówki drużyna za sprawą Poltera wyrównała. aktywniejszym zespołem byli goście, długimi okresami był lepszy i zasłużył tabeli coraz mocniej Trafienie to dodało skrzydeł miejsco- Tabela ale bramkarz gospodarzy Wulnikow- co najmniej na punkt. To 8. z rzędu wym, którzy uwierzyli, że są jeszcze 1. Hannover...... 18...... 35...... 32-19 ski bronił jak w transie... do 91. minuty, zwycięstwo VfB w meczach z St. Pauli, dobija się Dynamo w stanie wygrać ten mecz, przystąpi- 2. Braunschweig...... 18...... 35...... 30-19 kiedy to po zagraniu Omladica Nyman licząc Bundesligę, 2. Bundesligę i Puchar Dresden, które li więc do zdecydowanego natarcia. wyrównał, ratując dla Braunschweigu Niemiec. Dzięki temu na 10 min przed końcem 3. Stuttgart...... 18...... 35...... 31-21 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. punkt i przerywającLARES: miejscowym Niniejszy 407 Ważne materiał punkty straciło służy natomiast wyłącznie dow premierowej czytania. Powielaniepojedynku w jakikolwiek Skrzybski zdobył sposób dla 1.FC zabronione.4. Berlin...... 18...... 31...... 28-21 min bez straty gola, a przy tym do 3 w tej serii spotkań 4. w stawce przed serii spotkań Union gola na wagę 4. wygranej z Bo- 5. Dresden...... 18...... 30...... 27-21 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. przedłużającLARES: serię Diese meczów bezMaterialien ligowej tą kolejką sind 1.FC lediglich Heidenheim, zumktóre nie Lesen- bereitgestellt. Jeglichechum Vervielfältigung w meczach o punkty 2.BL ist w strengstens 7 6. Heidenheim ...... untersagt.18...... 29...... 26-16 porażki. oczekiwanie, ale jak najbardziej zasłu- rundy rewanżowej ostatnich meczach, w których tylko raz 7. Würzburg...... 18...... 28...... 23-16 żenie uległo 1-2 w Aue broniącemu się zasłużenie wygrało górą było VfL. 8. Sandhausen...... 18...... 27...... 26-17 Przełom Erzgebirge przed spadkiem do III ligi Erzgebirge. w Nürnberg 2-1. Podobnie jak 1.FC Union Berlin, 2-1 9. Düsseldorf...... 18...... 25...... 20-19 Komplet oczek do swojego konta do- Ekipa z Saksonii od pierwszych minut przed własną publicznością zwyciężył pisał też wielki faworyt 2. Bundesligi spotkania miała inicjatywę, ale dopie- też walczący o pozostanie w 2.BL TSV 10. Nürnberg...... 18...... 25...... 31-31 VfB Stuttgart, który wygrał w Ham- ro w 56. min po uderzeniu Koepkego 1860 München, który w takich rozmia- 11. Bochum...... 18...... 22...... 25-30 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. burgu z outsiderem LARES:tabeli FC St. Niniejszy Pauli objęła materiał prowadzenie, służy którym wyłączniecieszyła do czytania. Powielanierach w w derbachjakikolwiek Bawarii i pod sposób wodzą zabronione.12. Fürth...... 18...... 21...... 18-29 1-0. Zwycięska bramka padła dopiero się do 84. min, kiedy to Verhoek do- 1.FC Heidenheim, licząc pojedynki w 2. nowego trenera – Portugalczyka Vik- 13. TSV 1860 M...... 18...... 19...... 22-26 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. na 6 minLARES: przed końcem Diese pojedynku, Materialien prowadził sind do lediglichremisu. Ostatnie zum słowo Lesen Bundeslidze, bereitgestellt. III lidze oraz w meczachJegliche tora Vervielfältigung Manuela Pereiry – rozprawiło ist strengstenssię 14. K’lautern...... untersagt.18...... 19...... 11-16 kiedy to po zagraniu Terrode, do siatki należało jednak do Aue, a właściwie Pucharu Niemiec, można zatem mówić z SpVgg Greuther Fürth. Mecz miał 15. Karlsruhe...... 18...... 17...... 14-23 miejscowych trafił Mane. Zwycięstwo do Nazarowa, który w 90. min strzelił o przełomie. podobny przebieg do tego w Berlinie. 16. Aue...... 18...... 16...... 19-33 z pewnością cieszy team ze stolicy Szwa- gola na wagę pierwszego ligowego zwy- Do ścisłej czołówki tabeli coraz Pierwsi do siatki trafili goście, za sprawą 17. Bielefeld...... 18...... 14...... 21-33 bii, ale forma martwi, bo stuttgartczy- cięstwa od 8 kolejek! Jest to też pierwsze mocniej dobija się Dynamo Dresden, Dursuna w 13. min, ale „lwy” nie zamie- cy nie imponowali na tle najsłabszego w historii zwycięstwo Erzgebirge nad które w premierowej serii spotkań rzały tanio sprzedać skóry, przystąpiły 18. St. Pauli...... 18...... 11...... 11-25 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Rund um den deutschen Fußball LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Caligiuri in Gelsenkirchen Ende der jetzigen Saison an den 1. FC sagte der Sportdirektor des Deutschen Ein Neuer in Hoffenheim Bundesliga ankämpfende VfL Wolfsburg Daniel Caligiuri wechselte vergan- Köln ausgeliehen worden. Der 28-jäh- Vizemeisters Michael Zorc. Florian Grillitsch ist neuer Spieler der hat das Angebot von Juventus Turin be- gene Woche vom VfL Wolfsburg zum rige Serbe hat in der gegenwärtigen TSG 1899 Hoffenheim. Der 21-jährige züglich eines Transfers des defensiven FC Schalke 04 und steht nun bis Ende Saison kein einziges Spiel für den BVB Zawada in Baden offensive Mittelfeldspieler der öster- Mittelfeldspielers Luiz Gustavo ausge- 2020 in Gelsenkirchen unter Vertrag. bestritten, nachdem ihn unter ande- Der Pole Oskar Zawada ist ein neuer reichischen Jugend-Nationalmann- schlagen. Laut der Zeitung „Tuttosport“ Das Eigengewächs des SC Freiburg hat rem eine Rippenverletzung an einem Spieler beim Zweitligisten Karlsruher SC. schaft steht nun bis Ende 2021 bei den wollten die Turiner sich den Spieler bis LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. beim VfL WolfsburgLARES: die letzten Niniejszy vier erfolgreichen materiał Kampf umsłuży einen wyłącznie Platz in Er verließ do denczytania. VfL Wolfsburg Powielanie und ver- Kraichgauern w jakikolwiek unter Vertrag. sposób Bis jetzt zabronione.zum Ende dieser Saison für 2,5 Milli- Jahre verbracht und absolvierte für den der Stammmannschaft hinderte. Nun pflichtete sich bei den Badenern bis Ende spielte Grillitsch für Werder Bremen, onen Euro ausleihen mit der Option LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. VereinLARES: 130 Spiele, Diese in denen Materialien er 16 Tore will der sind Spieler lediglich beim 1. FC Kölnzum ver Lesen- Juni 2019. bereitgestellt. Im ersten Teil der aktuellen Jegliche für Vervielfältigungden er in bislang dreißig Einsätzen ist strengstens eines definitiven untersagt. Transfers für 13 Mil- erzielte. Im Gelsenkirchener Team soll suchen, wieder in Form zu kommen Saison spielte der 20-jährige Stürmer zwei Tore erzielte. Die TSG 1899 Hof- lionen Euro. Die Deutschen finden das der Spieler die Angriffskraft verstärken und sich einen Platz in der Stammelf der lediglich in den Reserven der „Wölfe“, fenheim kämpft in dieser Bundesliga- Angebot nicht zufriedenstellend. Man und seiner neuen Mannschaft im Kampf „Geißböcke“ zu erkämpfen. „Wir haben so dass er zehn Einsätze in der vierten Saison unerwartet um eine Platzierung, ist nur bereit, den Spieler auf der Basis um die Teilnahme an europäischen Po- mit Rücksicht darauf, was Neven der deutschen Liga absolvierte, bei denen er die ihr eine Teilnahme an der nächsten eines definitiven Transfers zu verkau- kalwettbewerben helfen. Borussia gegeben hat, seinem Gesuch übrigens nicht ein einziges Tor schießen Champions League garantiert! fen, allerdings für 15 Millionen Euro. zugestimmt und ihm den Wechsel zum konnte. Der Karlsruher SC belegte nach Zur Erinnerung: Der 29-jährige Luiz LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Subotić ein „Geißbock“LARES: Niniejszy1.FC Köln materiał auf Leihbasis służy bis zum wyłącznie Ende dem ersten do czytania.Teil dieser Saison Powielanie der 2. Bun- „Juve“ w will jakikolwiek Luiz Gustavo sposób zabronione.Gustavo steht bis Juni 2018 beim VfL Der Abwehrspieler Neven Subotić der Saison gestattet, damit er wieder desliga den 15. Platz in der Tabelle und Der in dieser Saison unerwartet ge- Wolfsburg unter Vertrag. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. von BorussiiLARES: Dortmund Diese ist Materialien bis zum zu seiner sind Höchstform lediglich gelangen zum kann“, Lesen ist daher bereitgestellt. stark abstiegsgefährdet. Jegliche gen Vervielfältigung einen drohenden Abstieg inist die strengstens 2. untersagt.Krzysztof Świerc

16LARES: Wochenblatt Diese.pl Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 3. – 9. Februar 2017 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiekXV sposób zabronione.edycja LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese MaterialienKonkurs sind lediglich zum Lesen z bereitgestellt.Bundesligą Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Znasz się na niemieckim futbolu, lubisz rywalizację i pragniesz się sprawdzić na tle najlepszych? Wystartuj w Konkursie z Bundesligą i zdobądź bardzo atrakcyjne nagrody ufundowane przez sponsora konkursu – niemiecką firmę AIDe z München! LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.

rzedLARES: nami znów Diese emocjonujące Materialien i głównym sind sponsorem lediglich konkursu zum po raz Lesen łączna bereitgestellt. liczba punktów, które uczestnicy Jegliche bo Vervielfältigungnajczęściej będzie polegało istna wy strengstens- Biorący udział untersagt. w Konkursie z Bun- LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. futbolowe miesiące, rozpoczęła się kolejny jest niemiecka firma AIDe naszej zabawy gromadzić będą do koń- typowaniu wyniku meczu najbliższej desligą muszą wyrazić zgodę na prze- bowiemP runda wiosenna Bundesligi i 2. z München, która ufundowała trzy ca konkursu. Co tydzień publikować kolejki ligowej nad Renem, grający twarzanie swoich danych osobowych Bundesligi. W związku z tym rozpoczy- niezwykle atrakcyjne nagrody główne. będziemy na łamach naszej gazety ku- otrzyma 8 punktów. Natomiast następne przez Zespół Producencki Pro Futura. namy nasz tradycyjny Konkurs z Bunde- pon z czterema pytaniami dotyczącymi trzy punktowane będą kolejno: 4, 2 i 1 Warunkiem wręczenia nagród zwy- sligą, który potrwa od 19. kolejki rundy REGULAMIN Bundesligi i 2. Bundesligi, ale zdarzać punkt. A zatem maksymalna tygodnio- cięzcom jest podanie pełnych danych rewanżowej rozgrywek 2016/17 do koń- O kolejności miejsc grających się może, że pojawią się pytania doty- wa zdobycz wynosi 15 pkt. osobowych oraz okazanie dowodu ca maja 2017 roku. WspółorganizatoremLARES: Niniejszy na końcu materiał konkursu decydować służy wyłącznie będzie czące meczówdo czytania. III ligi oraz teoretyczne,Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.osobistego w siedzibie redakcji „Wo- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. dotyczące historii niemieckiego futbolu. DLA GRAJĄCEGO cheblatt.pl”. Regularnie też, co tydzień w wydaniach Odpowiedzi należy wpisywać na dru- W Konkursie nie mogą uczestniczyć # LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Konkurs z Bundesligą „Wochenblatt.pl” prezentowana będzie kowanych w naszej gazecie kuponach pracownicy Zespołu Producenckiego Kupon konkursowy 2/1296, termin nadsyłania rozwiązań – 10.02.2017 r. klasyfikacja bieżącej rundy oraz kla- (kopii ksero nie uwzględniamy), któ- Pro Futura oraz członkowie ich rodzin. syfikacja łączna z imionami i nazwi- re należy wysyłać na adres redakcji skami grających oraz miejscowością z dopiskiem „Konkurs z Bundesligą”. 1...... ich zamieszkania. Nagrody wręczymy Termin nadsyłania kuponów podajemy Druga seria pytań (2/1296) zwycięzcom na uroczystym zakoń- oddzielnie przy każdej serii pytań – na- (termin nadsyłania: 10.02.2017 r.) 2...... LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznieczeniu do konkursu czytania. w połowie Powielanie czerwca leży pamiętać,w jakikolwiek że liczy się data sposób stempla zabronione. 1. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. w redakcji „Wochenblatt.pl” i w obec- pocztowego. 20. kolejki Bundesligi FC Ingolstadt – Bayern 3...... LARES: Diese Materialien sind lediglich zum... Lesenności przedstawicielabereitgestellt. firmy AIDe Jegliche. Finał W Vervielfältigung każdej rundzie będzie można ist wy strengstens- München. untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ten szeroko zrelacjonujemy również słać maksymalnie 10 kuponów, ale tylko 2. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu 4...... na łamach naszej gazety oraz na naszej jeden – ten najlepszy – będzie zaliczany 20. kolejki Bundesligi VfL Wolfsburg – TSG stronie www.wochenblatt.pl. grającemu do klasyfikacji łącznej oraz 1899 Hoffenheim. Imię, nazwisko: ...... danego tygodnia. UWAGA! Od 8. run- 3. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu PUNKTACJA dy będzie można wysyłać dowolną licz- 20. kolejki 2. Bundesligi TSV 1860 München – Karlsruhe SC. Miejscowość: ...... Kod pocztowy: ...... Pytania konkursowe zawsze będą bę kuponów, wtedy również tylko ten 4. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniemiały doróżne czytania. stopnie trudności. Powielanie Za pra- najlepszy w jakikolwiek będzie zaliczany grającemusposób zabronione.20. kolejki 2. Bundesligi VfB Stuttgart – SV LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Ulica i nr domu: ...... Nr telefonu: ...... widłową odpowiedź na pierwsze, które do klasyfikacji danego tygodnia oraz Sandhausen. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Krzysztof Świerc konkursu: i realizacja Projekt naszym bereitgestellt. zdaniem będzie najtrudniejsze, Jegliche klasyfikacji Vervielfältigung łącznej. ist strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ihr Job in Deutschland! Dresden * Leipzig * Chemnitz * Regensburg n Elektriker – Industrie/ Handwerk n Mechatroniker Wir suchen ab sofort (m/w): n Staplerfahrer n Industriemechaniker LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 8495 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: DieseAIDe Materialien GmbH PersonalService sind lediglich | Im Gewerbepark zum Lesen A15, 93059 bereitgestellt. Regensburg | Tel.: Jegliche +49 941 64 Vervielfältigung 64 070 | www.aide.de ist| [email protected] strengstens untersagt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama

Redaktionsanschrift: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, E-Mail: sw@ Adres redakcji: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, e-mail: sw@wochenblatt. Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o., Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000 WOCHENBLATT.pl wochenblatt.pl. Chefredakteur: Dr. Rudolf Urban, Redaktion: Anna Du- pl. Redaktor naczelny: dr Rudolf Urban. Redakcja: Anna Durecka – „Śląsk”, ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole. Nr indeksu 368202. 0005 7800 0577 Impressum / Stopka redakcyjna recka: „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, „Wirtschaft“; Marie „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, „Gospodarka”; Marie Baumgarten Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090 Baumgarten (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“. Übersetzung: Andrzej (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”. Tłumaczenia: Andrzej Szypulski. Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska 2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP. Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung Szypulski. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Verlagssekre- Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: des Ministeriums für Inneres und Verwaltung sowie tariat: Gabriela Mokrzycka, [email protected]. Vertrieb, Marketing: Gabriela Mokrzycka, [email protected]. Sprzedaż, marketing: Sylwia Nakład/Auflage: 5700 Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen. des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich. Sylwia Kołakowska, [email protected]. Onlineredaktion: Kołakowska, [email protected]. Redakcja strony www: Marie Kontakt: Biuro redakcji/Redaktionsbüro: tel./faks +48 77 45 46 556 Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie Zrealizowano dzięki dostacji MinisterstwaLARES: Spraw Wewnętrznych i AdministracjiNiniejszy Marie Baumgarten, materiał Łukasz Biły. służy wyłącznieBaumgarten, do Łukasz Biły.czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą) Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA, prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie MinisterstwaLARES: Spraw Zagranicznych Diese Republiki Federalnej Materialien Niemiec. Homepage :sind www.wochenblatt.pl lediglich zum LesenStrona internetowa bereitgestellt.: www.wochenblatt.pl JeglicheRuch SA, Vervielfältigung www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00 ist strengstenszwracamy. Redakcja nie odpowiada untersagt. za treść ogłoszeń. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.