Türk Diù Poløtøkasinin Soöuk Savaù Sonrasi Dönemde

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Türk Diù Poløtøkasinin Soöuk Savaù Sonrasi Dönemde T.C. SAKARYA ÜN 0VERS 0TES 0 SOSYAL B 0L0MLER ENST 0TÜSÜ TÜRK DI 1 POL 0T0KASININ SO .UK SAVA 1 SONRASI DÖNEMDE KURULAN HÜKÜMETLER PERSPEKT 0F0NDE 0NCELENMES 0 YÜKSEK L 0SANS TEZ 0 Muhsin 0LTER Enstitü Anabilim Dalı : Uluslararası 0li 2kiler Enstitü Bilim Dalı : Uluslararası 0li 2kiler Tez Danı 2manı : Yrd. Doç. Dr. Nesrin KENAR OCAK 2012 BEYAN Bu tezin yazılmasında bilimsel ahlak kurallarına uyuldu /unu, ba 2kalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunuldu /unu, kullanılan verilerde her hangi bir tahrifat yapılmadı /ını, tezin herhangi bir kısmının bu üniversitede veya ba 2ka bir üniversitedeki ba 2ka bir tez çalı 2ması olarak sunulmadı /ını beyan ederim. Muhsin 0LTER 19/01/2012 ÖNSÖZ “Türk Dı 2 Politikasının So /uk Sava 2 Sonrasında Kurulan Hükümetler Perspektifinde 0ncelenmesi” konusu yeni seçimlerle i2 ba 2ına gelen hükümetler ve de /i2en liderlerle Türk dı 2 politikasındaki de /i2imleri incelemeye de /er bulunmu 2tur. Bu çalı 2manın hazırlanmasında engin akademik tecrübeleri, bilgi birikimi ve bilimsel yakla 2ımı ile yardımlarını esirgemeyen danı 2man hocam Yrd. Doç. Dr. Nesrin KENAR’a te 2ekkürlerimi sunmayı bir borç bilirim. Ayrıca, bu çalı 2ma süresince verdikleri manevi destek ve gösterdikleri sabırdan dolayı ba 2ta annem Hamiyet, babam Osman ve karde 2lerim Gonca ve Melahat 0lter’e de 2ükranlarımı sunarım. Yeti 2memde katkıları olan tüm hocalarıma da minnettar oldu /umu ifade etmek isterim. Muhsin 0LTER 19/01/2012 0Ç0NDEK 0LER KISALTMALAR ......................................................................................................... viii ÖZET ............................................................................................................................... xi SUMMARY ................................................................................................................... xii G0R01 ............................................................................................................................... 1 BÖLÜM 1: TÜRK DI 1 POL 0T0KASININ TAR 0HSEL ARKA PLANI ................... 5 1.1. Kavramsal Çerçeve .................................................................................................... 5 1.1.1. Uluslararası Siyasal Sistemler ......................................................................... 5 1.1.1.1. Tek Kutuplu Sistem/Hiyerar 2ik Sistem ............................................. 6 1.1.1.2. Güç Dengesi Sistemi ......................................................................... 7 1.1.1.3. 0ki Kutuplu Sistem ............................................................................ 8 1.1.1.4. Çok Kutuplu Sistem .......................................................................... 9 1.2.1. Ça /da 2 Uluslararası Sistemin Yapısı ............................................................. 10 1.3.1. Hükümetin Niteli /i ........................................................................................ 13 1.4.1. Karar Verme Süreci ve Dı 2 Politika ............................................................... 13 1.5.1. Karar Verme Sürecinde Devletin ve Hükümetin Yapısı ................................ 14 1.6.1. Karar Verme Sürecinde A 2amalar ................................................................. 14 1.6.1.1. Algılama .......................................................................................... 14 1.6.1.2. Durumun Yorumlanması ve Tanımlanması .................................... 15 1.6.1.3. Kararın Verilmesi ............................................................................ 15 1.6.1.4. Politikanın Uygulanması ................................................................. 15 1.2. Tek Partili Hükümetler Dönemi Türk Dı 2 Politikası (1923-1950) .......................... 16 1.2.1. Genel Bir Bakı 2 Açısıyla Dönemin Olayları ................................................. 16 1.2.2. Türkiye – 0ngiltere 0li 2kileri ........................................................................... 20 1.2.3. Türkiye – 0talya 0li 2kileri ............................................................................... 21 1.2.4. Türkiye – Sovyetler Birli /i 0li 2kileri .............................................................. 22 i 1.2.5. Türkiye – Fransa 0li 2kileri .............................................................................. 23 1.2.6. Türkiye – Yunanistan 0li 2kileri ...................................................................... 24 1.2.7. Türkiye – Almanya 0li 2kileri .......................................................................... 25 1.2.8. Türkiye – Do /ulu Ülkeler 0li 2kileri ............................................................... 26 1.2.9. Balkan Antantı ............................................................................................... 27 1.2.10. Türkiye’nin Milliyetler Cemiyeti’ne Girmesi .............................................. 27 1.2.11. Montrö Bo /azlar Sözle 2mesi ....................................................................... 27 1.2.12. So /uk Sava 2’ın Anlamı ve Nedenleri .......................................................... 28 1.3. Çok Partili Hükümetler Dönemi Türk Dı 2 Politikası (1950-1990) .......................... 30 1.3.1. Genel Bir Bakı 2 Açısıyla Dönemin Olayları ................................................. 30 1.3.2. Türkiye-ABD 0li 2kileri ................................................................................... 37 1.3.3. Türkiye-AET 0li 2kileri ................................................................................... 38 1.3.4. Türkiye-Yunanistan ve Kıbrıs 0li 2kileri ......................................................... 38 1.3.5. Türkiye- Orta Do /u 0li 2kileri ......................................................................... 40 1.3.6.Türkiye-Üçüncü Dünya Ülkeleri 0li 2kileri ...................................................... 42 1.3.7. Türkiye-Sovyetler Birli /i 0li 2kileri ................................................................ 42 BÖLÜM 2: SO .UK SAVA 1’IN SONA ERMES 0 VE TÜRK DI 1 POL 0T0KASI..45 2.1. 1990-2002 DÖNEM 0NDE TÜRK DI 1 POL 0T0KASI ............................................. 45 2.1.1.So /uk Sava 2’ın Bitmesi ve Etkileri ................................................................ 45 2.1.2. 47. Cumhuriyet Hükümeti-Akbulut Hükümeti (09.11.1989-23.06.1991) ..... 46 2.1.2.1. Türkiye-AT 0li 2kileri ....................................................................... 47 2.1.2.2. Türkiye-Orta Do /u 0li 2kileri ........................................................... 49 2.1.2.3. Türkiye-ABD 0li 2kileri .................................................................... 50 2.1.2.4. Türkiye-Sovyetler Birli /i 0li 2kileri.................................................. 54 2.1.2.5. Türkiye-Kafkaslar ve Orta Asya 0li 2kileri ....................................... 55 2.1.2.6. Türkiye-Balkanlar 0li 2kileri ............................................................. 56 2.1.2.7. Türkiye-Yunanistan ve Kıbrıs 0li 2kileri .......................................... 56 ii 2.1.3. 48.Cumhuriyet Hükümeti-1.Yılmaz Hükümeti (23.06.1991-20.11.1991) .... 57 2.1.3.1. Türkiye-AT 0li 2kileri ....................................................................... 57 2.1.3.2. Türkiye-Orta Do /u 0li2kileri ........................................................... 58 2.1.3.3. Türkiye-ABD 0li 2kileri .................................................................... 58 2.1.3.4. Türkiye-Sovyetler Birli /i 0li 2kileri.................................................. 58 2.1.3.5. Türkiye-Kafkaslar ve Orta Asya 0li 2kileri ....................................... 58 2.1.3.6. Türkiye-Balkanlar 0li 2kileri ............................................................. 59 2.1.3.7. Türkiye-Yunanistan ve Kıbrıs 0li 2kileri .......................................... 60 2.1.4. 49.Cumhuriyet Hükümeti-VII. Demirel Hükümeti(21.11.1991-25.06.1993) 61 2.1.4.1. Türkiye-AT 0li 2kileri ....................................................................... 64 2.1.4.2. Türkiye-Orta Do /u 0li 2kileri ........................................................... 65 2.1.4.3. Türkiye-ABD 0li 2kileri .................................................................... 66 2.1.4.4. Türkiye-RF 0li 2kileri ....................................................................... 67 2.1.4.5. Türkiye-Kafkaslar ve Orta Asya 0li 2kileri ....................................... 68 2.1.4.6. Türkiye-Balkanlar 0li 2kileri ............................................................. 69 2.1.4.7. Türkiye-Yunanistan ve Kıbrıs 0li 2kileri .......................................... 70 2.1.5. 50. Cumhuriyet Hükümeti-I. Çiller Hükümeti (25.06.1993 - 05.10.1995) .... 71 2.1.5.1. Türkiye-AB 0li 2kileri ....................................................................... 72 2.1.5.2. Türkiye-Orta Do /u 0li 2kileri ........................................................... 72 2.1.5.3. Türkiye-ABD 0li 2kileri .................................................................... 73 2.1.5.4. Türkiye-RF 0li 2kileri ....................................................................... 74 2.1.5.5. Türkiye-Kafkaslar ve Orta Asya 0li 2kileri ....................................... 75 2.1.5.6. Türkiye-Balkanlar 0li 2kiler .............................................................. 75 2.1.5.7. Türkiye-Yunanistan ve Kıbrıs 0li 2kileri .......................................... 76 2.1.6. 51. Cumhuriyet Hükümeti-II. Çiller Hükümeti (05.10.1995-30.10.1995) .... 76 2.1.7.
Recommended publications
  • 1950-1960 Arası Türkiye'de Uygulanan Sosyo-Ekonomik Politikalar
    Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute Yıl/Year: 2012 Cilt/Volume: 9 Sayı/Issue: 19, s. 47-63 1950-1960 ARASI TÜRKİYE’DE UYGULANAN SOSYO-EKONOMİK POLİTİKALAR Arş. Gör. Osman Cenk KANCA Kafkas Üniversitesi İİBF, İktisat Bölümü, [email protected] Özet Demokrat Parti 1950 yılında 27 yıllık tek parti iktidarına seçimle son vermiştir. DP iktidarı döneminde siyaset, halkın tabanına yayılmış böylelikle Türk siyasal hayatına pozitif katkıda bulunurken baskıcı devletçi anlayıştan milli, liberal bir sosyo-ekonomik yapının doğmasını sağlamıştır. Tarım reformu, dış ticaretin serbestleştirilmesi, yatırım harcamalarının yükselişi, sanayileşmede özel sektöre öncülük verme, işçilere yönelik sosyal politika yasalarının çıkarılması dönemin en belirgin özellikleri arasında yer almaktadır. Bu bağlamda Türkiye’de katı politik yapı son bulmuş ve ülke tarihinin en önemli değişimine tanık olmuştur. Çalışmada DP dönemindeki sosyo-ekonomik politikalar incelenmiştir. Bu inceleme gerçekleştirilirken bazı makro ekonomik göstergelerden yararlanılmıştır. Çalışmanın bir durum tespit araştırması olmasından hareketle anılan dönemin ilk yarısında gerek sosyal gerekse ekonomik gidişatın iyi olduğu izlenmiştir. Ancak dönemin ikinci yarısı itibariyle üstteki gelişmelerin tam anlamıyla sağlanabildiğini söylemek güçtür. Anahtar Kelimeler: Demokrat Parti, Sosyo-Ekonomik Politikalar, Siyasal Tarih, Adnan Menderes. SOCIO-ECONOMIC POLICIES APPLIED IN TURKEY BETWEEN THE YEARS OF 1950-1960
    [Show full text]
  • Turkey's Islamists: from Power-Sharing to Political
    TURKEY’S ISLAMISTS: FROM POWER-SHARING TO POLITICAL INCUMBENCY The complex relationship between political Islam and the Turkish state – from political exclusion in the early Republican era, to power-sharing in the post-World War II multi-party era, to political incumbency in the 2000s – was crowned by AKP’s landslide electoral victory in 2002. The author debunks two myths regarding this relationship: first, that Kemalism enjoyed a monopoly of political power for decades and second, that Islamists achieved victory in 2002 after being the regime’s sole opposition. According to the author, Turkey’s failed Middle East policy can be attributed to AKP’s misconception that its Islamic counterparts would achieve power after the Arab uprisings just as they had done in Turkey in 2002. Behlül Özkan* Spring 2015 * Dr. Behlül Özkan is an Associate Professor in the Department of Political Science and International Relations at Marmara University, Istanbul. 71 VOLUME 14 NUMBER 1 BEHLÜL ÖZKAN he 1995 elections in Turkey, in which the Islamist Welfare Party (Refah Partisi) won the most votes, garnered much attention both in Turkey and abroad. Welfare Party leader Necmettin Erbakan took office as T prime minister the following year, the first time in the country’s histo- ry that an Islamist had occupied an executive position. Erbakan was subsequently forced out of office in the “post-modern coup” of 28 February 1997, widely inter- preted as a sign that achieving power by democratic means was still impossible for Islamists. Prominent Islamists such as current President and former Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan have often declared themselves to be the victims of the February 28 coup, which they cite as an instance of the perpetual repression faced by Islamists and their political constituencies since the founding of the Republic.
    [Show full text]
  • 12 TEMMUZ BEYANNAMESİ'nin SİYASAL ETKİLERİ VE ÖNEMİ Siyasal Hayatımızda Çatışma Çözümüne Bir Başarı Örneğ
    Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü DergisiYıl: 2012/2, Sayı:16 Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social SciencesYear: 2012/2, Number:16 12 TEMMUZ BEYANNAMESİ’NİN SİYASAL ETKİLERİ VE ÖNEMİ Siyasal Hayatımızda Çatışma Çözümüne Bir Başarı Örneği Hüseyin ŞEYHANLIOĞLU ÖZET Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan iki kutuplu dünya düzeninde Sovyetler Birliği’nden kaynaklanan tehdit, toplumsal değişim ihtiyacı, tek parti zihniyetinin sürdürülemezliği ve demokratik ülkeler safının ön şartı olarak altı ay içinde çok partili siyasal hayata geçmiştir. Ancak tek partinin otoriter politikacıları, kurumları ve bürokratları bir muhalefetin yaşamasını imkânsız hale getirmişti. Bu süreçte Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, iktidar ve muhalefet partileri arasına tarafsız olarak girmiş ve muhalefetin de iktidar kadar yasal olduğunu belirten, 12 Temmuz Beyannamesi’ni yayımlamıştır. Bu makalenin amacı siyasi tarihimizde iktidar muhalefet ilişkilerinin kilitlendiği durumlara bir başarı örneği olarak gösterilen, 12 Temmuz Beyannamesi’nin önemini ve siyasal etkilerini analiz etmektir. Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, 12 Temmuz Beyannamesi, İsmet İnönü. THE POLITICAL EFFECTS AND IMPORTANCE OF TWELVE JULY DECLARATION A Success Example of Conflict Resolutıon In Our Political Life ABSTRACT Following World War II, Turkey’s transition into multy-party political life occured within six months, which is a pre-condition of democratic countries. However, single-party regime’s institutions, bureaucrats and politicians made it impossible for a real opposition to come true in a short time. President İsmet İnönü, mediated impartially between the ruling and opposition parties, and pointed out that the opposition also was as legitimate as the ruling power. The subject of this article is to analyze national and international dimensions of the declaration of 12 July 1947, which is regarded as an examplary of success in the situations when the ruling power and opposition relations were in a stalemate in our political life.
    [Show full text]
  • Turkey and the Gulf War Coping with Intertwined Conflicts
    1 Turkey and the Gulf War Coping with intertwined conflicts In a 1992 issue of Time magazine, in an article on Turkey, the writer inserted the following “ad” in the middle: Help Wanted Nation to serve as go-between for the Western world and the Middle East and assist in turning suspicion into cooperation. Must be firm U.S.–European ally desirous of still closer ties yet, Islamic in religion and culture, capable of serving as a role model of secularized Western democracy for other Muslim states. Ethnic links with some of those states, booming free-market economy, permitting some assistance to poorer brethren highly desirable. Benefits: regional superpower within a few years; eventual major influence on wider world affairs possible. To which the article’s author observed, “There is no need to look for such a country: Turkey fits every specification. Moreover, it wants the job.”1 This chapter will look at Turkey before and after the Gulf War, starting in the mid-1980s and concluding at the end of the 1990s. It will examine, among other things, the Time writer’s glib assertion of Turkey’s unequivocal readiness to serve as the West’s policeman in the Middle East. The fifteen-year period under consideration confronted Turkey with an assortment of problems, whose ramifications are vital for an understanding of Ankara’s moves during the Gulf crisis, in the war itself, and in the course of the 1990s. Among these problems were the apparent decline in Turkey’s strategic value due to the decline in inter-bloc rivalries; Turkey’s wearisome – and, some will add, fruitless – courtship of the EU; the Greco-Turkish conflict over Cyprus; disputes with Iraq and Syria over water resources; the persistent territorial quar- rel with Syria over the Hatay province (Alexandretta to the Syrians); and Iraq’s debt to Turkey (2–3 billion dollars).
    [Show full text]
  • Perceptionsjournal of International Affairs
    PERCEPTIONSJOURNAL OF INTERNATIONAL AFFAIRS PERCEPTIONS Winter 2014 Volume XIX Number 4 XIX Number 2014 Volume Winter PERCEPTIONS Locating Turkey as a ‘Rising Power’ in the Changing International Order: An Introduction Emel PARLAR DAL and Gonca OĞUZ GÖK Muslim Perceptions of Injustice as an International Relations Question Hasan KÖSEBALABAN Turkey’s Quest for a “New International Order”: The Discourse of Civilization and the Politics of Restoration Murat YEŞİLTAŞ Tracing the Shift in Turkey’s Normative Approach towards International Order through Debates in the UN Gonca OĞUZ GÖK On Turkey’s Trail as a “Rising Middle Power” in the Network of Global Governance: Preferences, Capabilities, and Strategies Emel PARLAR DAL Transformation Trajectory of the G20 and Turkey’s Presidency: Middle Powers in Global Governance Sadık ÜNAY Jordan and the Arab Spring: Challenges and Opportunities Nuri YEŞİLYURT Post-2014 Drawdown and Afghanistan’s Transition Challenges Saman ZULFQAR Tribute to Ali A. Mazrui M. Akif KAYAPINAR Winter 2014 Volume XIX - Number 4 ISSN 1300-8641 Style and Format PERCEPTIONS Articles submitted to the journal should be original contributions. If another version of the article is under consideration by another publication, or has been or will be published elsewhere, authors should clearly indicate this at the time of submission. Manuscripts should be submitted to: e-mail: [email protected] Editor in Chief The final decision on whether the manuscript is accepted for publication in the Journal or not is made by the Editorial Board depending on the anonymous referees’ review reports. Ali Resul Usul A standard length for PERCEPTIONS articles is 6,000 to 8,000 words including endnotes.
    [Show full text]
  • The Peace Conference of Lausanne (1922-1923)
    Bern 1923 - 2008 With the kind support of: Mrs Ionna Ertegiin Mrs Selma Goksel Tiirkiye I~ Bankasi Anadolu Ajans1 Thanks to: Onur Ozc;:eri (Research, text and layout) Agathon Aerni (research) Tuluy Tanc;: (editing) © Embassy of Turkey, Bern 85 years of representation of the Republic of Turkey in Switzerland (1923-2008) The Embassy of the Republic of Turkey, Bern ~u6tic offJ'urk,ey rrfie (Jlresufent It is no coincidence that the Republic of Turkey purchased its first Embassy premises abroad, in Switzerland's capital, Bern, to establish the seat of its diplomatic representation. The negotiation of a peace treaty and its successful outcome took the shape of the Treaty of Lausanne in 1923. The Treaty of Lausanne left an indelible mark in our memory. The aspiration of the Turkish nation to live as a free and independent people is thus anchored in Switzerland, a land that earned the reputation for fairness, equity and justice. The subsequent adoption in 1926 of a Civil Code based on the Swiss example, the Montreux Convention negotiated in 1936 in Switzerland giving full sovereignty on the Turkish Straits and other events have solidified this perception. I am therefore particularly pleased that the roots of the friendship bonds between Turkey and Switzerland and the main events associating Switzerland to Turkey have been compiled in a book. The book also illustrates the reciprocal attention and like minded approaches of both Turkey and Switzerland to further promote bilateral relations between two democracies and to facilitate the realization of aspirations of peace. I would like to express my thanks to the President of the Swiss Confederation, His Excellency Pascal Couchepin and to all who have contributed to the realization of this book.
    [Show full text]
  • Tarih Türkiye Cumhuriyeti Başlangiçtan Bugüne Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri
    T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI TÜRKİYE KÜLTÜR PORTALI PROJESİ TARİH TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAŞLANGIÇTAN BUGÜNE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİ Prof. Dr. Abdulhaluk Mehmet ÇAY 2009 ANKARA 6.8. Başlangıçtan Bugüne Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri Muvakkat İcra Encümeni (25 Nisan 1920-3 Mayıs 1920) İcra Vekilleri Heyeti Reisi Mustafa Kemal Paşa, TBMM Reisi Celalettin Arif Bey, Erzurum Cami Bey (Baykut), Aydın Bekir Sami Bey (Kunduh), Amasya Hamdullah Suphi Bey (Tanrıöver), Antalya Hakkı Behiç Bey (Bayiç), Denizli İsmet Bey (İnönü), Edirne I. İcra Vekilleri Heyeti “1. TBMM Hükümeti” (Mustafa Kemal Paşa) (3 Mayıs 1920-24 Ocak 1921) Bakanlığı Adı Soyadı Seçim Bölgesi İcra Vekilleri Heyeti Reisi Mustafa Kemal Paşa (Başbakan) Umuru Şeriye Vekili Mustafa Fehmi Efendi Bursa (Diyanet Bakanı) (Gerçeker) Cami Bey (Baykut) Aydın Dahiliye Umuru Vekili Hakkı Behiç Bey (Bayiç) Denizli (İçişleri Bakanı) Nazım Bey (Resmor) Tokat Refet Bey (Bele) İzmir Adliye Vekili Celalettin Arif Bey Erzurum 2 (Adalet Bakanı) Nafıa Vekili İsmail Fazıl Paşa (Cebesoy) Yozgat (Bayındırlık Bakanı) Ömer Lütfü Bey (Argeşo) Amasya Hariciye Vekili Bekir Sami Bey (Kunduh) Amasya (Dışişleri Bakanı) Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili Adnan Bey (Adıvar) İstanbul (Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı) İktisat Vekili Yusuf Kemal Bey (Tengirşenk) Kastamonu (Ekonomi Bakanı) Müdafaa-i Milliye Vekili Fevzi Paşa (Çakmak) Kozan (Milli Savunma Bakanı) Bakanlığı Adı Soyadı Seçim Bölgesi Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekili İsmet Bey (İnönü) Edirne (Genelkurmay Başkanı) Maliye Vekili Hakkı Behiç Bey
    [Show full text]
  • Social Sciences Studies Journal
    International SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN:2587-1587) Economics and Administration, Tourism and Tourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, Fine Arts, Engineering, Architecture, Language, Literature, Educational Sciences, Pedagogy & Other Disciplines in Social Sciences Vol:5, Issue:47 pp.5806-5819 2019 sssjournal.com ISSN:2587-1587 [email protected] Article Arrival Date (Makale Geliş Tarihi) 03/09/2019 The Published Rel. Date (Makale Yayın Kabul Tarihi) 22/10/2019 Published Date (Makale Yayın Tarihi) 22.10.2019 THE PROBLEMATIC OF THEORY-PRACTICE IN HISTORICAL EVOLUTION OF TURKISH FOREIGN POLICY TÜRK DIŞ POLİTİKASININ TARİHSEL EVRİMİNDE TEORİ-PRATİK SORUNSALI Dr. Bülent AKKUŞ Istanbul University, Faculty of Economics, Department of Political Science and International Relations, , Istanbul/TURKEY ORCID ID: https://orcid.org/0000-0003-1779-9851 Res. Asst. Yeliz YAZAN KOÇ Istanbul University, Faculty of Economics, Department of Political Science and International Relations, Istanbul/TURKEY Article Type : Research Article/ Araştırma Makalesi Doi Number : http://dx.doi.org/10.26449/sssj.1816 Reference : Akkuş, B. & Yazan Koç, Y. (2019). “The Problematic Of Theory-Practice In Historical Evolution Of Turkish Foreign Policy”, International Social Sciences Studies Journal, 5(47): 5806-5819. ÖZ The foreign policy realm is the most delicate area for states. It is a realm where in theory states contact or enter into positive or negative relations with their equals. In practice, however, it is a realm where states carry out such relations, exchanges on the basis of cooperation or conflict with other states and even non-state actors in an unofficial hierarchy. Given its importance, the foreign policy-diplomacy realm calls for a theoretical framework, orientation and targeting.
    [Show full text]
  • Türkiye'de Çok Partilî Siyasi Hayatin Kurulmasinda Bir Dönüm Noktasi: 12 Temmuz (1947) Beyannamesi
    TÜRKİYE'DE ÇOK PARTİLÎ SİYASİ HAYATIN KURULMASINDA BİR DÖNÜM NOKTASI: 12 TEMMUZ (1947) BEYANNAMESİ Doç. Dr. Cezmi ERASLAN* Çok partili siyasi hayatı yaşama geçirmek, "bila kayd ü şart hakimi- yet-i milliye" düsturu ile yola çıkan, demokratik bir cumhuriyet idealini ortaya koyan Türkiye Cumhuriyeti için dönüm noktalarından biridir. Ata- türk'ün hedeflediği çağdaş medeniyet seviyesine ulaşmadaki en önemli adımlardan biri olan çok partili parlamenter hayata geçiş ancak ikinci dünya savaşı sonunda gerçekleştirilebilmiştir. Atatürk'ün çok istemesine rağmen çeşitli sebeplerle hayata geçiremediği çok partili demokratik ha- yatın kurucusu ve uygulayıcısı olmak hizmeti ise ismet İnönü'ye aittir. Bu süreci çeşitli yönleri ile değerlendirmek bir makale hacmine sığmaya- cağından biz burada İsmet İnönü'nün demokrasi hakkındaki görüşlerine kısaca işaret ettikten sonra başanya giden yoldaki en önemli dönüm nok- talanndan biri olarak gördüğümüz 12 Temmuz Beyannamesini, Beyanna- meye hakim olan anlayışı ve etkilerini değerlendirmeye gayret edeceğiz. İsmet İnönü Ve Demokrasi İsmet İnönü'nün milli hakimiyet anlayışının en açık ve öz anlatımı onun Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılışında yaptığı konuşmada gö- rülür. Çok partili sürecin henüz başlangıcında yaptığı değerlendirme Cumhuriyetin ilanından o güne değin bu başlık altında toplayabileceği- miz düşüncelerinin özeti mahiyetindedir. Kişi ve aile hakimiyetinin belir- leyici olduğu altı asırlık bir devlet anlayışı ve geleneğinden yepyeni bir döneme geçiş aşamasında yaşananları bir zaruret olarak niteleyen İnönü, devletin temel karakterine dikkat çekmekteydi "Devletin karakterinin bu kadar büyük değişiklikleri meydana getirebilmek için devrimci olması za- ruridir. Bunun yanında temel olarak Cumhuriyetin bir halk idaresi olarak kuruluşu, yani demokratik karakteri esas tutulmuştur"1. * istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi. 1. ismet inönü'nün 1 Kasım 1945 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışında yaptığı konuşma, inönü'nün Söylev ve Demeçleri, Ankara 1946, s.400.
    [Show full text]
  • Tanzimat'tan 1950'Ye Türkiye'de İktidar Muhalefet İlişkileri
    Tanzimat’tan 1950’ye Türkiye’de İktidar Muhalefet İlişkileri Ayman Kara* Özet Türkiye’de siyasal modernleşmenin gelişimi ile birlikte siyasal arenada muhalefet olgusu da ortaya çıkmıştır. Ancak siyasal iktidar olgusunun çok güçlü olduğu bir devlet geleneğinde muhalefetin benimsenmesi kolay olmamıştır. Bu sebeple iktidar ve muhalefet arasındaki ilişkiler genel anlamda sorunlu olmuştur. İktidarlar genellikle muhalefetin varlığından rahatsız olmuş, muhalefette bulunanlar ise yapıcı bir muhalefet hareketi yerine yıkıcı bir muhalefet anlayışını benimsemişlerdir. Bu anlayış içerisinde iktidar ile muhalefetin birbirini tamamlayıcı ve dengeleyici işlevinin gerçekleşmesi yerine birbirini yıpratmaya yönelen iktidar ve muhalefet anlayışları ortaya çıkmıştır. Muhalefet kültürünün yerleşmesinin uzun ve sancılı bir süreç olarak gelişmesi ise Türkiye’nin siyasal anlamda pek çok krizle karşılaşmasının sebeplerinden biri olmuştur. Bu çalışmada, Tanzimat döneminden, 1950 yılına kadar geçen süreç içerisinde Türk siyasal hayatında iktidar ile muhalefet ilişkileri incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Siyasal İktidar, Muhalefet, Siyasal Modernleşme The Relations Between Ruling Side and The Opposition in Turkey From Tanzimat (The Reform Era) to 1950s Abstract The opposition phenomenon has emerged in political scene with the development of political modernization in Turkey. However, adoption of the opposition has not been easy in a state tradition with a very strong political power phenomenon. Therefore, the relations between ruling party and the opposition have been problematic generally. The ones in power had been uncomfortable with the presence of the opposition most of the time and the opposition side had adopted a destructive way of opposition instead of a constructive opposition approach. With this understanding, power and opposition approaches trying to knock out each other have emerged instead of a complementary and balancing function between two sides.
    [Show full text]
  • Comparison of Turgut Özal and Mesut Yilmaz in the Period of Transition and Transformation of Turkey
    TURKISH FOREIGN POLICY BETWEEN 1983 AND 1999: COMPARISON OF TURGUT ÖZAL AND MESUT YILMAZ IN THE PERIOD OF TRANSITION AND TRANSFORMATION OF TURKEY A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCINCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY DUYGU DEMİRDÖVEN IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF SCIENCE IN THE DEPARTMENT OF INTERNATIONAL RELATIONS SEPTEMBER 2014 i Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Meliha Altunışık Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Master of Science. Prof. Dr. Hüseyin Bağcı Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Master of Science. Prof. Dr. Hüseyin Bağcı Supervisor Examining Committee Members Prof. Dr. Hüseyin Bağcı (METU, IR) Prof. Dr. İhsan Dağı (METU, IR) Prof. Dr. İhsan Sezal (TOBB, Political Sciences) ii I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Last Name: Duygu Demirdöven Signature : iii ABSTRACT TURKISH FOREIGN POLICY BETWEEN 1983 AND 1999: COMPARISON OF TURGUT ÖZAL AND MESUT YILMAZ IN THE PERIOD OF TRANSITION AND TRANSFORMATION OF TURKEY Demirdöven, Duygu M.S., Department of International Relations Supervisor: Prof. Dr. Hüseyin Bağcı September 2014, 98 pages This thesis has been written to evaluate the Turkish Foreign Policy between 1983 and 1999.
    [Show full text]
  • Türkiye-NATO İttifakının Tarihsel Boyutu
    Yayın ilkeleri, izinler ve abonelik hakkında ayrıntılı bilgi: E-mail: [email protected] Web: www.uidergisi.com Türkiye-NATO İttifakının Tarihsel Boyutu Nur BİLGE-CRISS Yrd. Doç. Dr., Bilkent Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü Bu makaleye atıf için: Bilge-Criss, Nur, “Türkiye-NATO İttifakının Tarihsel Boyutu”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 9, Sayı 34 (Yaz 2012), s. 1-28. Bu makalenin tüm hakları Uluslararası İlişkiler Konseyi Derneği’ne aittir. Önceden yazılı izin alınmadan hiç bir iletişim, kopyalama ya da yayın sistemi kullanılarak yeniden yayımlanamaz, çoğaltılamaz, dağıtılamaz, satılamaz veya herhangi bir şekilde kamunun ücretli/ücretsiz kullanımına sunulamaz. Akademik ve haber amaçlı kısa alıntılar bu kuralın dışındadır. Aksi belirtilmediği sürece Uluslararası İlişkiler ’de yayınlanan yazılarda belirtilen fikirler yalnızca yazarına/yazarlarına aittir. UİK Derneğini, editörleri ve diğer yazarları bağlamaz. Uluslararası İlişkiler Konseyi Derneği | Uluslararası İlişkiler Dergisi Web: www.uidergisi.com | E- Posta: [email protected] Türkiye-NATO İttifakının Tarihsel Boyutu Nur BİLGE-CRISS* ÖZET İttifakların tarihsel boyutunu ders çıkarma/öğrenme kavramı ile ele alan kuramdan hareketle, bu çalışmada Türkiye’nin Batı’da oluşturulmuş siyasal ve güvenlik sistemlerine kurumsal ve hukuki olarak katılım sorunsalının tarihçesi incelenecektir. Bu boyutun açılımı bizi 19. yüzyıldan itibaren uluslararası sisteme uyum sağlama siyasetine geri götürmektedir. Dolayısıyla, konuya sistem açısından bakınca “niçin NATO?” sorusunu tarihsel boyutta
    [Show full text]