Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi Dari Perspektif Islam Di Majlis Bandaraya Shah Alam, Selangor
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
KAEDAH PENGURUSAN KONFLIK ORGANISASI DARI PERSPEKTIF ISLAM DI MAJLIS BANDARAYA SHAH ALAM, SELANGOR ROSLAN HASSAN UNIVERSITI SAINS MALAYSIA 2017 KAEDAH PENGURUSAN KONFLIK ORGANISASI DARI PERSPEKTIF ISLAM DI MAJLIS BANDARAYA SHAH ALAM oleh ROSLAN HASSAN Tesis yang diserahkan untuk memenuhi keperluan bagi Ijazah Sarjana Sains Kemasyarakatan Ogos 2017 PENGHARGAAN Syukur Alhamdulillah, segala puji bagi Allah SWT, Tuhan semesta alam. Tuhan yang mencipta langit dan bumi. Tuhan yang menurunkan ilmu-Nya kepada yang dikehendaki-Nya. Sesungguhnya ilmu pengetahuan merupakan perkara yang tidak dapat dipisahkan daripada ajaran agama Islam. Tidak lupa juga dengan salam dan selawat ke atas junjungan besar Nabi Muhammad SAW, sebagai penghulu kepada umat manusia dan pesuruh Allah SWT. Semoga penghasilan dan usaha dalam melengkapkan tesis ini mendapat keredaan-Nya dan seterusnya memperkayakan ilmu menurut perspektif Islam. Insya Allah. Setinggi-tinggi penghargaan kepada Dr. Mohd Syakir bin Mohd Rosdi sebagai penyelia yang tidak pernah jemu dalam membimbing, memberi tunjuk ajar serta mengemukakan cadangan-cadangan yang tidak ternilai bagi memastikan kekemasan dan kualiti penghasilan tesis ini. Segala teguran dan komitmen penyelia telah mendorong penyelidik dalam membulatkan nekad bagi memastikan penghasilan kajian ini disiapkan. Di samping itu juga penghargaan kepada En. Shahrin Ahmad, En. Yusni bin Abd Rahman, Haji Abdul Halim bin Omar, Hajah Noraini Hussin, Datuk Azhari Dato’ Shaari, YB Khalid Samad, YB Dr. Haji Yaakob Sapari, Ustaz Khairiamri Ahmad dan Prof. Madya Ezani Yaakub yang telah meluangkan masa unuk ditemu bual sehingga penulisan tesis ini dilengkapkan. ii Kedua, tidak lupa juga penghargaan dikalungkan kepada pensyarah-pensyarah di Pusat Kajian Pengurusan Pembangunan Islam (ISDEV), Universiti Sains Malaysia. Nama-nama seperti Prof. Dr. Muhammad Syukri bin Salleh, Prof. Madya Dr. Zakaria bin Bahari, Dr. Mohd Shukri bin Hanapi dan semua pensyarah ISDEV yang sentiasa memberi sokongan kepada penyelidik secara langsung dan tidak langsung dalam menyempurnakan penulisan tesis ini. Ketiga, kepada rakan-rakan di ISDEV yang sama-sama membantu terutamanya kepada Saudara Wafdi Auni bin Mohamed dan Saudara Ahmad Shaifful Anuar bin Ahmad Shukor. Akhir sekali penghargaan buat isteri tercinta, Nazura binti Ramli yang sentiasa memahami dan mendorong sehingga penulisan tesis ini selesai. Tidak lupa juga penghargaan kepada anak-anak tersayang, Nur Najihah binti Roslan, Nur Irdina binti Roslan dan Muhammad Wafi Irfan bin Roslan. Semoga penghasilan ilmu tesis ini menjadi pemangkin kepada anak-anak Papa semoga berjaya dalam mendalami ilmu Allah SWT dan jangan sesekali berpatah semangat dalam mengharungi suasana kehidupan yang penuh mencabar. Penghargaan juga dipanjangkan kepada kedua arwah ibu bapa penyelidik serta arwah ayah mertua. Semoga Allah SWT mencucuri rahmat-Nya kepada roh-roh ibu bapa dan ayah mertua. Insya Allah. Roslan bin Hassan Pusat Kajian Pengurusan Pembangunan Islam (ISDEV) Universiti Sains Malaysia Pulau Pinang 22 Ogos 2017 iii SENARAI KANDUNGAN PENGHARGAAN ii SENARAI KANDUNGAN iv SENARAI JADUAL x SENARAI RAJAH xii SENARAI GAMBAR xiii SENARAI LAMPIRAN xiv SENARAI SINGKATAN xv PANDUAN TRANSLITERASI xvi ABSTRAK xvii ABSTRACT xix BAB 1 – PENDAHULUAN 1.1 Pengenalan 1 1.2 Latar Belakang Kajian 1 1.2.1 Perkembangan Kaedah Pengurusan Konflik Lazim 2 1.2.2 Kaedah Pelaksanaan Pengurusan Konflik Lazim 7 1.2.3 Perkembangan Kaedah Pengurusan Konflik Islam 12 1.2.4 Kaedah Pelaksanaan Semasa Pengurusan Konflik Islam 16 1.2.5 Kaedah Pengurusan Konflik Pihak Berkuasa Tempatan 19 1.3 Pernyataan Masalah 22 1.4 Objektif Kajian 30 1.5 Persoalan Kajian 31 1.6 Definisi Operasional 33 1.6.1 Kaedah 33 1.6.2 Pengurusan Konflik 34 iv 1.6.3 Organisasi 38 1.6.4 Perspektif Islam 39 1.7 Skop dan Batasan Kajian 43 1.8 Kepentingan Kajian 44 1.9 Sumbangan Kajian 45 1.10 Organisasi Kajian 47 BAB 2: KAJIAN LEPAS DAN SOROTAN KARYA 2.1 Pengenalan 49 2.2 Kajian-kajian Lepas 50 2.2.1 Jenis-jenis Konflik 50 2.2.1 (a) Konflik Jantina 51 2.2.1 (b) Konflik Urusan Rumah Tangga dan Kerja 52 2.2.1 (c) Konflik Budaya 53 2.2.1 (d) Konflik Kepentingan 54 2.2.1 (e) Persepsi Campur Tangan 55 2.2.1 (f) Konflik Kepuakan 56 2.2.1 (g) Intervensi Pihak Ketiga 57 2.2.2 Faktor-faktor Konflik Organisasi 59 2.2.3 Kesan-kesan Konflik Organisasi 61 2.2.3 (a) Kesan Positif Konflik Organisasi 61 2.2.3 (b) Kesan Negatif Konflik Organisasi 63 2.3 Analisis Kajian Lepas 65 2.4 Sorotan Karya 66 2.4.1 Konsep Konflik 67 v 2.4.1 (a) Kepimpinan 67 2.4.1 (b) Faktor-Faktor Yang Menyebabkan Berlakunya Konflik 71 2.4.1 (c) Proses Konflik 75 2.4.1 (d) Kesan Konflik 76 2.4.1 (e) Pembangunan Pengurusan Konflik dan Pembangunan Pengurusan Strategik Bagi Menangani Konflik Pengurusan 82 2.4.2 Jenis Konflik 84 2.4.3 Kaedah Pengurusan Konflik Lazim 87 2.4.4 Model Karya Konflik Lazim 91 2.4.4 (a) Karya Penulisan Kerangka Model 91 2.4.4 (b) Model Kaedah Pengurusan Konflik Lazim 95 2.4.5 Konflik Dalam Perspektif Islam 102 2.4.5 (a) Konflik Dari Perspektif Islam 102 2.4.5 (b) Peranan Rasulullah SAW Dalam Menghadapi Konflik 108 2.4.6 Penyelesaian Konflik Dari Perspektif Islam 112 2.4.6 (a) Konfik Rumah Tangga 112 2.4.6 (b) Konflik Dalam Peperangan 114 2.4.6 (c) Penyelesaian Konflik Melalui Syura 118 2.5 Analisis Sorotan Karya 119 2.6 Kerangka Konseptual Kajian 120 2.7 Rumusan 122 vi BAB 3 – KAEDAH PENYELIDIKAN 3.1 Pendahuluan 123 3.2 Reka Bentuk Kajian 124 3.3 Kaedah Pengumpulan Data 127 3.3.1 Kaedah Pengumpulan Data Primer 128 3.3.1 (a) Kaedah Temu Bual 128 3.3.1 (b) Pemilihan Informan 131 3.3.1 (c) Kajian Rintis 137 3.3.2 Kaedah Pengumpulan Data Sekunder 140 3.3.2 (a) Sumber Utama 141 3.3.2 (b) Sumber Kedua 142 3.4 Kaedah Penganalisisan Data 143 3.4.1 Kaedah Penganalisisan Data Primer 143 3.4.2 Kaedah Penganalisisan Data Sekunder 145 3.5 Tata Cara Aliran Kajian 148 3.6 Rumusan 150 BAB 4 – ANALISIS DAN DAPATAN KAJIAN 4.1 Pendahuluan 151 4.2 Latar Belakang Informan 152 4.3 Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam 153 4.3.1 Pandangan Pemikir Islam Mengenai Pengurusan Konflik Organisasi 154 4.3.2 Jenis-jenis Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam 165 4.4 Kaedah Pengurusan Konflik di Majlis Bandaraya Shah Alam 181 4.5 Analisis Terhadap Kaedah Pengurusan Konflik Majlis Bandaraya vii Shah Alam Berdasarkan Kaedah Pengurusan Konflik dari Perspektif Islam 196 4.5.1 Penilaian Kaedah Pengurusan Konflik Majlis Bandaraya Shah Alam Dengan Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi Menurut Perspektif Islam 198 4.5.2 Masalah/Halangan Majlis Bandaraya Shah Alam Dalam Melaksanakan Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi Menurut Perspektif Islam Dalam Majlis Bandaraya Shah Alam 200 4.5.3 Usaha-Usaha Majlis Bandaraya Shah Alam Untuk Mengurusk an Konflik Secara Islam 204 4.6 Merumuskan Kaedah Pengurusan Konflik di Majlis Bandaraya Shah Alam 207 4.6.1 Bentuk-Bentuk Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi Menurut Perspektif Islam Yang Sesuai Diterapkan Dalam Majlis Bandaraya Shah Alam 209 4.6.2 Cadangan Penambahbaikan Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi Menurut Perspektif Islam Untuk Direalisasikan Dalam Majlis Bandaraya Shah Alam 216 4.7 Rumusan 221 BAB 5 – PENUTUP DAN RUMUSAN 5.1 Pengenalan 223 5.2 Rumusan Kajian 223 5.3 Implikasi Kajian dan Cadangan Dasar 229 5.3.1 Implikasi Teoretikal 229 5.3.2 Implikasi Praktikal 230 5.3.2(a) Implikasi Kepada Negara 230 5.3.2(b) Implikasi Kepada Organisasi 231 5.3.2(c) Implikasi Kepada Masyarakat 231 5.4 Cadangan Kajian Masa Hadapan 231 viii 5.4.1 Subjek Kajian 232 5.4.2 Kaedah Penyelidikan 232 5.5 Rumusan 233 BIBLIOGRAFI 235 ix SENARAI JADUAL HALAMAN Jadual 1.1 Objektif dan Persoalan Kajian 31 Jadual 3.1 Justifikasi Pemilihan Informan Kumpulan Pegawai Majlis Bandaraya Shah Alam 133 Jadual 3.2 Justifikasi Pemilihan Informan Kumpulan Ahli Majlis 134 Jadual 3.3 Justifikasi Pemilihan Informan Kumpulan Ahli Politik 135 Jadual 3.4 Justifikasi Pemilihan Informan Kumpulan Pakar Agama dan Akademik 137 Jadual 3.5 Pemilihan Informan Untuk Kajian Rintis 139 Jadual 3.6 Ringkasan Kaedah Analisis Data Mengikut Objektif dan Persoalan Kajian 147 Jadual 4.1 Objektif Kajian Pertama dan Persoalan Kajian 153 Jadual 4.2 Persoalan Kajian Kedua dan Soalan Temu Bual 159 Jadual 4.3 Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam 164 Jadual 4.4 Persoalan Kajian Ketiga dan Soalan Temu Bual 182 Jadual 4.5 Konflik-konflik di Majlis Bandaraya Shah Alam 184 Jadual 4.6 Kaedah Pengurusan Konflik Majlis Bandaraya Shah Alam 192 Jadual 4.7 Persoalan Kajian Keempat dan Soalan Temu Bual 197 Jadual 4.8 Kaedah Pengurusan Konflik yang Digunakan Oleh Majlis Bandaraya Shah Alam Sama Ada Bertepatan Dengan Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam Ataupun Tidak 198 Jadual 4.9 Wujudnya Halangan Untuk Majlis Bandaraya Shah Alam Melaksanakan Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam 200 Jadual 4.10 Permasalahan atau Halangan Untuk Majlis Bandaraya Shah Alam Melaksanakan Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam 203 Jadual 4.11 Usaha-usaha yang Dilakukan oleh Majlis Bandaraya Shah Alam Untuk Menguruskan Konflik Secara Islam 204 Jadual 4.12 Persoalan Kajian Kelima dan Soalan Temu Bual 208 Jadual 4.13 Bentuk-bentuk Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam Yang Sesuai Diterapkan Dalam x Majlis Bandaraya Shah Alam 210 Jadual 4.14 Kesesuaian Jenis-Jenis Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam Dengan Majlis Bandaraya Shah Alam 214 Jadual 4.15 Cadangan Penambahbaikan Kaedah Pengurusan Konflik Organisasi dari Perspektif Islam 217 xi SENARAI