Strategia Pow. Chodz. 2011-2020
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Zał ącznik do Uchwały Nr IV/32/2011 Rady Powiatu Chodzieskiego z dnia 30 marca 2011 r. STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO POWIATU CHODZIESKIEGO NA LATA 2011-2020 STAROSTWO POWIATOWE UL. WIOSNY LUDÓW 1 64-800 CHODZIE ś LISTOPAD 2010 SPIS TRE ŚCI Spis tre ści …………………………………………………………………………………..… 2 ROZDZIAŁ I Wst ęp …………………………………………………………………..……. 4 ROZDZIAŁ II Podstawy prawne opracowania i realizacji Strategii …………………… 6 ROZDZIAŁ III Przedmiot, zakres i zało Ŝenia merytoryczne Strategii …………….…… 7 ROZDZIAŁ IV Planistyczne uwarunkowania Strategii rozwoju powiatu …..………... 10 IV.1. Powi ązania Strategii ze strategiami innych poziomów zarządzania ………….. 10 IV.2. Powiat w zewn ętrznych dokumentach planistycznych …………………..…… 12 ROZDZIAŁ V Diagnoza stanu powiatu …………………………………………………. 14 V.1. Poło Ŝenie i uwarunkowania geograficzne …………………………………...… 14 V.2. Środowisko przyrodnicze i jego ochrona ……………..……………………….. 16 V.3. Dziedzictwo historyczne i kulturowe …………………………………….……. 20 V.4. Infrastruktura czyli baza drogowa, techniczna, społeczna, edukacyjna, sportowa, rekreacyjna, kultury, zdrowia, bezpiecze ństwa socjalnego i porz ądku publicznego ...23 V.5. Potencjał gospodarczy (podmioty gospodarcze – ich ilo ść na 1000 osób, wielko ść , bran Ŝe, obroty, kondycja; rolnictwo – produktywno ść , wielko ść gospodarstw, liczba, kondycja; działania samorz ądu na rzecz wspierania gospodarki, atrakcyjno ść inwestycyjna powiatu itd.) ……………………………………………. 45 V.6. Kapitał ludzki (demografia, edukacja, zatrudnienie, promocja zdrowia, pomoc społeczna, kultura, turystyka, sport, rekreacja, aktywno ść społeczna, bezpiecze ństwo publiczne itd. – działalno ść prowadzona we wszystkich wymienionych dziedzinach) ……………………………………………………….... 51 V.7. Finanse powiatu (dochody, wydatki bie Ŝą ce, na inwestycje i programy) ……... 77 V.8. Analiza SWOT ………………………………………………………………… 80 V.9. Reasumpcja diagnozy, ocena uwarunkowa ń rozwojowych, prognozy, wnioski i rekomendacje wynikaj ące z diagnozy ……………………………..………………. 83 V.9.1. Ocena uwarunkowa ń wewn ętrznych i prognozy rozwoju oparte o te uwarunkowania …………………………………………………...………………… 83 V.9.2. Ocena uwarunkowa ń zewn ętrznych i oparte na tych uwarunkowaniach prognozy rozwoju powiatu ……………………….…………………………………. 85 V.9.3. Wnioski, konkluzje, rekomendacje …………..……………………………… 87 2 ROZDZIAŁ VI Wizja i misja ……………………………….……………………………. 89 ROZDZIAŁ VII Cele strategii …………………………………….……………………… 92 VII.1. Informacje ogólne o celach i miarach ich osi ągania …………………………. 92 VII.2. Cele strategiczne i operacyjne/ szczegółowe oraz działania strategiczne słu Ŝą ce ich realizacji …………………………………………………………..………..…… 95 ROZDZIAŁ VIII System realizacji Strategii …………...…..………………………….. 111 VIII.1. Definicja systemu ………………………………………………………….. 111 VIII.2. Instrumenty instytucjonalno-prawne kształtowania struktur przestrzennych.112 VIII.3. Koordynowanie działalno ści partnerów strategicznych i pozostałych uczestników realizacji Strategii ……………………………………………………. 114 VIII.4. Instrumenty programowo-wdro Ŝeniowe Strategii …………………………. 116 VIII.5. Instrumenty (ramy) finansowe Strategii …………………………………… 117 VIII.6. Monitoring, miary osi ągania celów, ewaluacja i aktualizacja Strategii …… 119 VIII.7. Kierunki działa ń w sytuacjach nadzwyczajnych ……………………...…… 125 VIII.8. Komunikacja społeczna – konsultacje i upowszechnianie Strategii ………. 126 3 ROZDZIAŁ 1 WST ĘP W 2010 roku mija czasokres obowi ązywania dotychczasowej Strategii rozwoju powiatu. Strategia ta powstała w 2001 r., u zarania funkcjonowania tej struktury samorz ądowo-terytorialnej jak ą jest powiat. Realizacja Strategii zaowocowała wieloma przedsi ęwzi ęciami w sferze społecznej, infrastrukturalnej i gospodarczej, które przyczyniły si ę do konsolidacji powiatu, umocnienia jego spójno ści społecznej, terytorialnej i gospodarczej. W sukurs aspiracjom rozwojowym powiatu przyszło wsparcie z funduszy unijnych, które w sposób racjonalny zostały wykorzystane, z dobroczynnym skutkiem dla lokalnej społeczno ści. W rozdziale V dotycz ącym rozpoznania i oceny obecnego stanu powiatu, znalazły si ę informacje obrazuj ące dokonany od 2001 roku post ęp w poszczególnych sferach działalno ści powiatu. Tu mo Ŝemy jedynie skonstatowa ć, Ŝe miniony okres nie był czasem straconym, a wr ęcz przeciwnie – optymalnie wykorzystanym. Powiat stan ął teraz przed konieczno ści ą sporz ądzenia i uchwalenia kolejnej Strategii Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Powiatu Chodzieskiego zwanej dalej w skrócie Strategi ą Rozwoju Powiatu (SRP) lub Strategi ą (przez du Ŝe S), wychodz ącej naprzeciw nowym potrzebom i wyzwaniom. Zainicjował wi ęc uruchomienie procesów jej budowania i uchwalenia. Strategia jest projekcj ą przyszło ści zadeklarowanej w wizji i w celach, do urzeczywistniania których samorz ąd powiatowy, w partnerstwie z innymi podmiotami, b ędzie dąŜ ył, podejmuj ąc okre ślone sposoby działania wyznaczone, w misji i scenariuszu realizacyjnym Strategii oraz dokonuj ąc przekształce ń obecnego stanu w oczekiwany. Mo Ŝna wi ęc powiedzie ć, Ŝe Strategia jest ukierunkowanym procesem społecznym, którego celem jest rozwój jednostki terytorialnej – powiatu. Jest te Ŝ narz ędziem sprawnego zarz ądzania. Zarz ądzania zmianami jakie maj ą nast ąpi ć w procesie realizacji Strategii. Zakres Strategii okre ślaj ą ustawowe kompetencje powiatu i mo Ŝliwo ści oddziaływania na inne podmioty. Jest ona realizowana przez samorząd powiatowy i jego partnerów. Nie obejmuje spraw, na które władze powiatu i strategiczni partnerzy nie maj ą wpływu. Strategia nie jest zbiorem Ŝycze ń, a analiz ą tego co jest i co mo Ŝe by ć zrealizowane, a wi ęc zbiorem realnych potrzeb społecznych i realnych środków słu Ŝą cych stopniowemu ich zaspokajaniu. Nie poprzestaje jednak wył ączne na tym. Uwzgl ędnia te Ŝ trendy, wewn ątrz i w otoczeniu powiatu, a zatem szanse jakie mog ą pojawi ć si ę w przyszło ści. Szanse za ś lubi ą 4 tych, którzy s ą na nie przygotowani. Powiat chce by ć na nie przygotowany, a Strategia b ędzie mu w tym pomocna. 5 ROZDZIAL II PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA I REALIZACJI SRP 1. Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2009 r. nr 84, poz.712 z pó źniejszymi zmianami), która stanowi : - w artykule 3: „Polityk ę rozwoju prowadz ą: 1) Rada Ministrów, 2) samorz ąd województwa, 3) samorz ąd powiatowy i gminny”. - w artykule 4 : „Polityk ę rozwoju prowadzi si ę na podstawie strategii rozwoju, przy pomocy programów słu Ŝą cych w osi ąganiu celów (na szczeblu krajowym i wojewódzkim s ą to programy operacyjne lub programy rozwoju) z wykorzystaniem środków publicznych”. Polityk ę rozwoju ustawa okre śla jako zespół wzajemnie powi ązanych działa ń podejmowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównowa Ŝonego rozwoju oraz spójno ści społeczno-gospodarczej i terytorialnej. 2. Uchwała Rady Powiatu Chodzieskiego nr IV/32/2011 z dnia 30 marca 2011 r. 3. Umowa z moderatorem i wykonawc ą Strategii z dnia 31 sierpnia 2010 r. 6 ROZDZIAŁ III PRZEDMIOT, ZAKRES I ZAŁO śENIA MERYTORYCZNE STRATEGII Strategia jest dokumentem, w oparciu o który powiat prowadzi polityk ę rozwoju. Polityka ta ma dwa zadania: • po pierwsze – zdiagnozowanie warunków rozwoju, w taki sposób aby podmioty gospodarcze znały rzeczywiste warunki zewn ętrzne dla swego gospodarowania; • po drugie – sformułowanie Strategii, na realizacj ę której samorz ąd powiatowy i jego jednostki organizacyjne, b ądź strategiczni partnerzy maj ą bezpo średni wpływ. Strategia okre śla cele kreuj ące procesy społeczne, gospodarcze i polityczne oraz wskazuje środki rzeczowe i finansowe dla ich urzeczywistnienia. Podmiotem Strategii jest samorz ąd powiatu i jego jednostki organizacyjne. Mieszka ńcy powiatu, gminy, organizacje gospodarcze i inne są za ś beneficjentami Strategii. Podmiotami stawa ć si ę b ędą w miar ę podejmowania si ę realizacji zada ń w partnerstwie, b ądź we współdziałaniu – w ramach obywatelskiej aktywno ści – z samorz ądem powiatowym albo jego jednostkami organizacyjnymi. Przedsi ębiorstwom nie wchodz ącym w partnerstwa z samorz ądem powiatu Strategia umo Ŝliwi poznanie najbardziej prawdopodobnych prognoz, szans i zagro Ŝeń jakie stwarza ć b ędzie realizowana przez samorz ąd powiatowy polityka rozwoju na podstawie Strategii. Strategia proponuje zintegrowany i zrównowa Ŝony rozwój terytorium, oparty na równowadze i wzajemnym wsparciu trzech głównych elementów decyduj ących o rozwoju: ludziach, ekonomii, środowisku. Rozwój ekonomiczny dokonuje si ę w konkretnym środowisku (przyrodniczym, społecznym i kulturowym), a realizuj ą go ludzie zamieszkuj ący to środowisko. Z kolei środowisko ma wpływ na kierunki i poziom rozwoju ekonomicznego. Działa tu wi ęc mechanizm sprz ęŜ eń zwrotnych, objawiaj ących si ę w zastanej lub zmieniaj ącej si ę rzeczywisto ści. Strategia obejmuje czasokres do 2020 roku, a wi ęc połow ę obecnego okresu bud Ŝetowego Unii Europejskiej lat 2007-2013 (z realizacj ą do 2015 roku) i cały okres bud Ŝetowy lat 2014-2020. Środki wsparcia finansowego UE dla samorz ądów terytorialnych są i b ędą, obok środków własnych, znacz ącym komponentem monta Ŝy finansowych dla przedsi ęwzi ęć rozwojowych. Strategia jest dokumentem okre ślaj ącym nie tylko cele społeczne i gospodarcze rozwoju ale tak Ŝe środki i sposoby, które powinny ten rozwój 7 zapewni ć. Dlatego, oprócz celów, przewiduje te Ŝ cały zestaw działa ń strategicznych słu Ŝą cych osi ąganiu poszczególnych celów i opis systemu realizacji Strategii. Cele obejmuj ą 10-letni horyzont czasowy. Nie mo Ŝna wykluczy ć, Ŝe cz ęść celów operacyjnych zostanie osi ągni ęta wcze śniej. Trudno jednak zakłada ć, Ŝe dotyczy