Analiza rynku Regionu Zachodniej Grecji
Mgr Czesława Kapuścik Mgr Małgorzata Wolińska-Stasinopoulos Konstantinos Mitropoulos (doradca ekonomiczny)
Analiza została zrealizowana zgodnie z zamówieniem publicznym Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Atenach w ramach projektu systemowego pt. „Sieć Centrów Obsługi Inwestorów i Eksporterów (COIE), współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, lata 2007-2013."
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 1 Tel.:+30 2610-277 293
Spis treści
1. Ogólna charakterystyka regionu………………………………………3
2. Zasoby gospodarcze regionu………………………………………….8
3. Wymiana międzynarodowa………………………………………….15
4. Potencjał eksportowy……………………………………………….. 17
5. Potencjalne potrzeby importowe…………………………………… 21
6. Baza adresowa potencjalnych partnerów z Polską…………………..23
7. Załączniki ...... 27
7.1 Wybrani inwestorzy obecni w regionie….………………..…...... 27 7.2 Ważne instytucje w regionie…...... ……………...... 29
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 2 Tel.:+30 2610-277 293
1. Ogólna charakterystyka regionu
Region Zachodniej Grecji obejmuje północno-zachodnią część Peloponezu i zachodnie krańce Grecji Centralnej. Leży nad Morzem Jońskim i zatokami Patraską Ambrakijską i Koryncką.
W skład regionu wchodzą trzy województwa: Etoloakarnania, Achaia i Ileia. Powierzchnia regionu stanowi 8, 6% powierzchni całego kraju i są to głównie tereny górskie (45, 3%) i podgórskie(25, 6%), niziny obejmują tylko 29,1%.
Pod względem zaludnienia to czwarty region w kraju i stanowi 7% ludności Grecji. Stolicą regionu jest Patra (214 tys. mieszkańców, szacunkowo wg spisu ludności w 2011 r.)
Tablica 1. Charakterystyka ogólna regionu
Powierzchnia 11 350 km²
Liczba ludności 721 541
w tym w województwach: Etoloakarnania 33% Ileia 25% Achaia 66%
Gęstość zaludnienia 64 osób/ km²
Główne miasto Patra
Większe miasta Pirgos, Mesologgi, Agrinio
Strefy przemysłowe Przemysłowa Strefa Patras ΒΙ.ΠΕ.
Parki technologiczne Park Technologiczny Patras ΕΠΠ,
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 3 Tel.:+30 2610-277 293
Biotechniczny Park Glafkou Patras ΒΙΟ.ΠΑ.
Port Patra Lotnisko Araxos
Źródło: Grecki Urząd Statystyczny, 2001 r.
Mocne strony regionu
bogate zasoby naturalne
Geomorfologia regionu wykazuje niezwykłą różnorodność, posiada wysokie szczyty (Aroania - 2335m n.p.m, Erymanthos - 2222m n.p.m, Panachaikos – 1926 m n.p.m), duże naturalne jeziora (Trichonida - 95,8 km², Amvrakia- 14,4 km², Lysimachia, Kaiafa), wiele rzek (Achelos - 220 km, Pinios, Alfios, Selinountas, Evinos, Vouraikos, Piros i Glafkos) oraz bogactwo flory i fauny, chronione ekosystemy Natura 2000 - w Etoloakarnania13, w Ileia 8 (Strofilia, Kotychi, słone jeziora Mesologgi, dorzecze Achelos). Przeprowadzone badania geologiczne wskazują na obecność złóż metali, minerałów, ropy i gazu (nieeksploatowane - Katakolo, Zatoka Patraska), gipsu (Etolikos, Ksiromeros). Wielkie bogactwo dla regionu stanowi sól (słone jeziora Mesologgiou, Etolikou, Kleisowas);
infrastruktura komunikacyjna
Dogodne połączenia komunikacyjne, lokalizacja przy korytarzach transportowych zapewniających połączenie z większymi miastami kraju jak również z zachodnią Europą (Włochy) i bałkańskimi krajami (Bułgaria, Rumunia): będąca w rozbudowie autostrada Patra-Ateny- Saloniki-Efzoni ΠΑΘΕ, most Riou-Antiriou, krajowa linia kolejowa, Nowy Port w Patrze - zachodnia brama łączącą Grecję z portami włoskimi Brindisi, Bari, Ankoną i Wenecją, Handlowy Port Platygialiou Astakou ΝΑΒΙΠΕ, wojskowo-cywilne lotnisko w Araxos;
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 4 Tel.:+30 2610-277 293
walory turystyczne
Liczne zabytki kultury starożytnej i bizantyjskiej, z historycznym znaczeniem Olimpii (położenie w archeologicznym trójkącie Delfy – Olimpia – Mykeny) oraz licznymi weneckimi zamkami, relikwie Św. Andrzeja Apostoła w Patrze, przepiękne plaże zatoki Patraskiej i Korynckiej, liczne naturalne i sztuczne jeziora w Etoloakarnania (Trichonida, Amvrakia, Kremaston, Kostrakio), źródła lecznicze Killinii, Kaiafa, Trifou, Mourstanou, Myrtias, Kremaston, Stachtis, malownicze obszary górskie Nafpaktias, Achaia z centrum sportów zimowych i licznymi wyciągami w Kalavrita, parki krajobrazowe i przyrodnicze;
potencjał naukowy i badawczy
Patrzańskie wyższe uczelnie: Uniwersytet Patry, Instytut Kształcenia Technologicznego TEI, Park Technologiczny, Badawczy Akademicki Instytut Technologii Komputerowej (E.A.I.T.Y), Uniwersytet Agriniou (oddział Uniwersytetu Ioanninon), TEI Mesologgiou;
potencjał gospodarczy
Przemysłowa Strefa Patras w Agio Stefano Achaias, która na powierzchni 4 050 tys. m² może pomieścić 200 zakładów przemysłowych, działąją już 120 małe i duże zakłady zatrudniające 1800 pracowników;
obecność kapitału zagranicznego
Do najważniejszych inwestorów zagranicznych w regionie należy zaliczyć: Frisland Campina Hellas (artykuły spożywcze, wysokość ostatniej inwestycji 10 mln € w nową linię produkcyjną NOUNOU), Lidl Hellas, Carrefour Hellas (handel), Amstel Hellas (napoje alkoholowe), Crown Hellas Can (opakowania aluminiowe). Szczególne zainteresoanie inwestorów wykazuje sektor energii odnawialnej: Solar Cells Hellas (produkcja ogniw fotowoltaicznych - docelowa inwestycja 100 mln €), Piriton SA i Silsio SA (ogniwa fotowoltaiczne - 40 i 20 mln €);
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 5 Tel.:+30 2610-277 293
bogactwo produkcji rolniczej
Region specjalizuje w uprawie tytoniu, ziemniaków, truskawek oliwek, pomidorów, arbuzów, owoców cytrusowych, w produkcji serów (feta, manouri), mięsa, w hodowli ryb i owoców morza;
możliwość rozwoju przetwórstwa
Istnienie zorganizowanej Strefy przemysłowej Patras oraz Biotechnicznego Parku Glafkou Patras pozwalają na rozwój sektora przetwórstwa. Znacząca produkcja rolna sprzyja jego rozwojowi, region specjalizuje się w przetwórstwie i produkcji między innymi: produktów mlecznych, pomidorów suszonych, przecierów pomidorowych, oliwy, oliwek, mrożonych ryb, owoców morza, ziemniaków, suszonych moreli, miodu, wina, soli i innych;
możliwość świadczenia wysokiej jakości usług turystycznych
Szczególną rolą odgrywa wysoki udział miejsc noclegowych w hotelach 5-cio gwiazdkowych (województwo Ileia 38, 4%, co daje drugie miejsce w skali kraju), istnienie komfortowych kompleksów hotelowych umożliwiających rozwój turystyki kongresowej, leczniczej (źródła lecznicze, terapia morska): Hotel Olympia Riviera RF, Grecotel Olympia Rivieta Thalasso. Działalność zorganizowanych marin (portów żaglowych) umożliwia rozwój turystyki jachtingowej: Kleopatra (Aktion), Aktio Etoloakarnania (pojemność 136 jednostek pływających), Patra (pojemność 450 jednostek pływających), w rozbudowie Katakolo (pojemność 235 jednostek pływających). Port w Katakolo należy do jednych z najważniejszych w kraju w przyjmowaniu cruzerów (w 2010 r. 360 statków i 900 tys. pasażerów z docelowym zwiedzaniem zabytków starożytnej Olimpii).
Słabe strony regionu nierównomierny rozwój gospodarczy, szczególnie na terenach górskich;
zmniejszająca się liczba ludności;
niski poziom PKB na mieszkańca;
niedostateczna infrastruktura;
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 6 Tel.:+30 2610-277 293
ograniczony potencjał infrastruktury do powstawania nowych miejsc pracy zwiększających dochód mieszkańców.
Reasumując, należy podkreślić, że w planach władz w ramach Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Grecji Zachodniej, Peloponezu i Wysp Jońskich na lata 2007 - 2013 kładzie się nacisk na:
rozwój turystyki;
rozwój usług;
rozwój przetwórstwa;
wspieranie nowych innowacyjnych technologii.
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 7 Tel.:+30 2610-277 293
2. Zasoby gospodarcze regionu
Wartość dodana brutto dla Regionu Zachodniej Grecji wynosi 10 828 mln € (2009)
Według rodzajów działalności przedstawia się następująco:
Sektor pierwszy: 770 mln € (rolnictwo, rybołówstwo, leśnictwo), co stanowi 11, 6% w skali kraju;
Sektor drugi: 1 882 mln € (przemysł, budownictwo), co stanowi 5, 0% w skali kraju;
Sektor trzeci: 8 176 mln € (usługi, handel), co stanowi 4, 9% w skali kraju.
Źródło: Grecki Urząd Statystyczny, 2009, opracowanie Peryferia Dytikis Elladas
Tablica 2. Potencjał ekonomiczny – podstawowe informacje gospodarcze
Wyszczególnienie Region Zachodniej Grecja Grecji
PKB na mieszkańca 16 247 21 084 w (€ /osoba)
PKB w mln € 12 083 231 642
Źródło: Grecki Urząd Statystyczny, 2009 r.
Tablica 3. Potencjał zasobów pracy – lokalny rynek pracy
Wyszczególnienie Region Zachodniej Grecja Udział procentowy Grecji
Liczba pracujących 282 382 4 156 336 6,8 (osoby)
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 8 Tel.:+30 2610-277 293
Strukrura rolnictwo, leśnictwo, pracujących rybołówstwo przetwórstwo 20,6% budownictwo 7,8% handel 7,7% służba zdrowia, opieka 17,1% społeczna szkolnictwo 6,1% hotelarstwo, gastronomia 8,7% transport 6,2% administracja państwowa, 4,6% obronność, ubezpieczenia 6,9% działalność naukowo-techniczna 4,3%
Stopa bezrobocia 16,1% 16,3%
Źródło: Grecki Urząd Statystyczny, II kwartał 2011r
Większość przedsiębiorstw działających we wszystkich sektorach gospodarki na terenie Regionu Zachodniej Grecji to średnie i bardzo małe firmy mające problemy z konkurencyjnością zarówno na poziomie krajowym jak również międzynarodowym.
Tablica 4. Przedsiębiorstwa według ilości zatrudnionych osób
Liczba 0-4 5-9 10-19 20-29 30-49 50-99 +100
Etoloakarnania 14225 202 77 25 23 12 5
Achaia 22003 690 278 103 77 31 19
Ileia 10231 135 51 19 16 9 5
Region Zachodniej 46459 1027 406 147 116 52 29 Grecji
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 9 Tel.:+30 2610-277 293
% 0-4 5-9 10-19 20-29 30-49 50-99 +100
Etoloakarnania 97,64 1,39 0.53 0,17 0,16 0,08 0.03
Achaia 94,84 2,97 1,20 0.44 0,33 0,13 0,08
Ileia 97,75 1,29 0,49 0,18 0,15 0,09 0,05
Region Zachodniej 96,32 2,13 0,84 0,30 0,24 0,11 0,06 Grecji
Źródło: Grecki Urząd statystyczny, 2005 r ,opracowanie Data RC dla Peryferii Dytikis Elladas
Sektor pierwszy odgrywa szczególną rolę w gospodarce regionu, gdyż obejmuje znaczący procent działalności gospodarczej zwłaszcza w województwach typowo rolniczych: Ileia i Etoloakarnania. W 2007 region zajmował:
pierwsze miejsce w uprawie ziemniaków, tj. 30, 9% w skali kraju;
trzecie miejsce w kraju w produkcji oliwy, jednak stanowiło to tylko 8, 4% produkcji krajowej;
trzecie miejsce w uprawach cytrusów, tj. 12, 5% w skali kraju;
trzecie miejsce w produkcji mleka, tj. 11, 2% w skali kraju;
trzecie miejsce w produkcji miękkich serów, tj. 11, 8% w skali kraju;
czwarte miejsce w uprawach pomidorów, tj. 14, 2% w skali kraju;
piąte miejsce w produkcji mięsa, tj. 8, 9% w skali kraju;
Zasadniczym celem rozwoju tego sektora jest zmniejszenie kosztów produkcji oraz poprawa w systemie transportu i handlu.
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 10 Tel.:+30 2610-277 293
Tablica 5. Produkcja rolna Regionu Zachodniej Grecji
Produkt Rok (w tonach) 2005 2006 2007 oliwa 45 040 30 772 27 937 tytoń 25 874 217 91 bawełna 31 884 30 393 30 606 pszenica 37 246 40 763 38 345 ryż 5 111 4 050 - cytrusy 130 851 140 128 123 024 jabłka 2 125 2 598 2 184 brzoskwinie 1 934 2 007 2 036 ziemniaki 191 594 247 488 287 305 pomidory 203 474 179 845 206 970 mięso 40 211 41 834 41 178 mleko 224 958 232 368 225 846 ser miękki 15 198 15 530 14 787 ser twardy 2 812 3 392 2 884
Źródło: Epiloges, Województwa Grecji 2009 r.
W sektorze drugim w latach 1984 - 1992 nastąpiło odprzemysłowienie, zwłaszcza rejonu Patry, pomimo to województwo Achaia jest siódme w produkcji przemysłowej i wytwarza 3, 5% PKB przemysłu przetwórczego kraju.
W latach 2003 - 2007 rozpoczęły działalność 437 firmy przetwórcze. Iwestycje w tym sektorze stanowią 4, 3% (2007r.) w skali kraju. Zasadniczym celem rozwoju tego
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 11 Tel.:+30 2610-277 293
sektora jest restrukturyzacja przemysłu w kierunku nowych i konkurencyjnych technologii, produkcja produktów o chronionej nazwie pochodzenia, normalizacja produktów rolniczych pod kątem eksportu. Region jednak plasuje się poniżej średniej krajowej wskaźnika innowacyjności, z dużymi brakami w stosowaniu metod i technologii o charakterze innowacyjnym.
W sektorze trzecim, pełniącym główną rolą w regionie (57, 6% pracujących, 71% PKB, 31 383 firmy) nastąpił znaczny rozwój transportu morskiego i handlu z olbrzymią rolą portu w Patrze, usług produkcyjnych, medycznych, szkolnictwa, ośrodków technologiczno - badawczych. Szczególne znaczenie ma rozwój różnych form turystyki (morska, ekologiczna, agroturystyka, gastonomiczna, pielgrzymkowa, lecznicza, kongresowa, kajakowa, raftingowa, górska). Region dysponuje bazą turystyczną: 258 hoteli – 18 555 miejsc noclegowych (w tym 2 943 w hotelach 5-cio gwiazdkowych), 26 zorganizowanych campingów.
W związku z wprowadzeniem w 2010r. nowego podziału administracyjnego kraju tzw. programu Kallikratis wiele dostępnych informacji charakteryzujących region dotyczy poszczególnych województw wchodzących w skład regionu.
Województwo Etoloakarnania posiada niewykorzystane bogactwa naturalne (rzeki, jeziora, źródła lecznicze);
warunki klimatyczno - glebowe pozwalają na uprawę wysokiej, jakości, ekologicznych produktów rolnych, pierwsze miejsce w uprawie tytoniu, trzecie miejsce w produkcji serów, piąte miejsce w produkcji mięsa, dynamicznie rozwija się hodowla ryb i owoców morza;
funkcjonowanie Portu Handlowego Platygialiou Astakou stwarza możliwość perspektywicznego uruchomienie węzła transportowo - przeładunkowego;
w obszarze „zielonej energii” planuje się inwestycje i rozwój już istniejących zakładów energii odnawialnej wodnej i powietrznej. Elektrownie wodne przy zbiornikach sztucznych Stratou (moc 150 MW), Kremaston (437 MW), Kastrakiou (320 MW), siłownie wiatrowe TERNA ENERGEIAKI AVETE
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 12 Tel.:+30 2610-277 293
S.A. (24 MW), SPIDER ENERGY S.A. (37.4 MW), THEMELI S.A. (38MW), EVINOS ILEKTRIKI S.A. (25, 6 MW) i inne.
Województwo Achaia posiada potencjał badawczo-naukowy, wykształconą młodą kadrę;
duże możliwości rozwoju różnych form turystyki, w 2009 roku zostało otwarte nowe Muzeum Archeologiczne w Patrze (koszt inwestycji 25 mln €), drugie, co do wielkości w Grecji, powierzchnia sal wystawowych 8 tys.m²;
funkcjonowanie Nowego Portu w Patrze spowodowało wzrost rozwoju handlu i transportu. Są plany przeznaczenia starego portu na rozwój jachtingu i przyjmowania dużych cruzerów;
posiada możliwość rozwoju przetwórstwa w ramach istniejącej i prężnie działającej Strefy Przemysłowej Patras. Program EPAN II -ESPA 2007-2013 “Przetwórstwo w nowych warunkach” przewiduje 45% - 50% dofinansowanie inwestycji ze względu na przynależność regionu do geograficznej strefy C (nowe prawo inwestycyjne: 3908/2011);
w obszarze odnawialnych źródeł energii działają między innymi siłownie wiatrowe EOLIKI PANACHAIKOU S.A. (moc 34, 85 MW), DIETHNIS EOLIKI ACHAIAS S.A. (18, 9 MW), MELTEMI KASTRI S.A. (22, 1 MW), THEMELI S.A. (30, 6 MW) KRANIA sp.z o.o. (39 MW), EOLIKI DYTIKIS ELLADAS S.A. (48 MW), PELOPONNISOS sp.z o.o. (32 MW) i inne.
Województwo Ileia posiada największe obszary nizinne Peloponezu, które umożliwiają uprawy rolne, inwestowanie w przetwórstwo produktów rolnych o wysokiej, jakości, zajmuje pierwsze miejsce w uprawie pomidorów i ziemniaków, piąte w upawach owoców cytrusowych, szóste miejsce w produkcji oliwy, ma duże możliwości upraw szklarniowych głównie truskawek (Manolada);
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 13 Tel.:+30 2610-277 293
bogactwo przepięknych nadmorskich terenów daje możliwość inwestowania w turystykę (38, 4% miejsc noclegowych w hotelach 5-cio gwiazdkowych);
przewiduje się utworzenie parku tematycznego OLYMPIA THEME PARK na terenach osuszonego zbiornika Mourias, wysokość przewidzianej przez firmę OLYMPIA S.A. inwestycji, to około 60 mln €, planowane jest tworzenie pól golfowych i obiektów nastawionych na turystykę kongresową;
najważniejszym atutem województwa jest znaczenie kulturowe starożytnej Olimpii i igrzysk olimpijskich.
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 14 Tel.:+30 2610-277 293
3. Wymiana międzynarodowa Głównymi partnerami zagranicznymi dla Regionu Zachodnej Grecji są kraje UE: Niemcy, Holandia, Belgia, Francja, Bułgaria, Cypr. Z pozostałych krajów duże znaczenie w kontaktach handlowych odgrywają USA, Kanada, Emiraty Arabskie, Rosja i Albania.
W kontaktach gospodarczych z Polską zostały podjęte działania przy współpracy funkcjonującego w latach 2003 - 2009 Honorowego Konsulatu RP z siedzibą, w Patras, które zaowocowały:
podpisaniem umowy o współpracy między Izbą Handlową Achaia i Kujawsko - Pomorską Izbą Przemysłowo - Handlową ( 2004 r.). W kwietniu 2008 roku odbył się promocyjny wyjazd do Bydgoszczy grupy ośmiu przedsiębiorców z regionu. W delegacji uczestniczyły m.in. firmy Douros S.A. (tekstylia), Pilavas S.A. (napoje alkoholowe), Tentoura Castro-G.P. Hahalis Distillery (napoje alkoholowe), Vantana S.A. (napoje alkoholowe), Mpaxarika Kagia S.A. (przyprawy);
podpisaniem umowy partnerskiej pomiędzy Gminą Rakoniewice i Gminą Movri (2007r.). W maju 2008 roku odbyły się biznesowe spotkania robocze połączone z promocją polskich produktów. Ze strony polskiej wzięły udział następujące firmy: Kekbel-Max, Stasiakiewicz, Smulders, Gamma Metal, Frąckowiak G.B. Transport. We wrześniu 2010, przy współpracy z WPHI Ateny, odbyło się w Sagkieika Achaias spotkanie dwustronne mające na celu pogłębienie dobrze rozwijającej się współpracy pomiędzy przedsiębiorcami działającymi na terenie regionów Wielkopolski i Zachodniej Grecji.
W turystyce, na szczególną uwagę zasługują wyjazdy do Polski (Warszawa, Kraków, Zakopane, Wieliczka, Oświęcim) ogranizowane przez patrzańskie biura: Moreas Travel (160 osób-8 wycieczek) i Action Travel Georgadas (60 osób - 3 wycieczki).
Z prężnie działających w regionie polskich firm importowo - eksportowych należy wymienić: CHB Hellas-Polska Sp.z o.o z siedzibą w Gdyni, Fruit M.H. Grzybowski Sp. J. z siedzibą w Szczecinie, FHU Import-Eksport Kamex z siedzibą w
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 15 Tel.:+30 2610-277 293
Trzetrzewina, FRUIT FAMILY z siedzibą w Skulsku k/Konina, Tropicana Sp.z o.o z siedzibą w Krośnie.\
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 16 Tel.:+30 2610-277 293
4. Potencjał eksportowy
Zgodnie z raportem dotyczącym wymiany handlowej Grecji w I półroczu 2011 roku opracowanym przez Stowarzyszenie Eksporterów ΠΣΕ i Centrum Badawcze Eksportu ΚΕΕΜ, wartość ogółem eksportu wzrosła do 10, 5 mld € w porównaniu do tego samego okresu 2010 r. (7, 5 mld, €) czyli o około 40,4%. Ta tendencja wzrostu eksportu związana jest szczególnie ze zwiększonymi zagranicznymi zamówieniami na greckie produkty przemysłowe. W tym samym okresie nastąpił spadek wartości importu do 21 384, 2 mln € (24. 933,2 mln € w 2010r.), czyli około 14,2%. W dalszym ciągu wymiana handlowa charakteryzuje się ujemnym saldem obrotów handlowych 10 853, 3 mln € (17. 433,2 mln w tym samym okresie 2010 r.). Obserwuje się tendencję do zmniejszania się ujemnego salda obrotów. Wzrost eksportu nastąpił we wszystkich kierunkach geograficznych: państwa UE (27) około 12, 2 %, państwa bałkańskie 17, 1%, państwa CIS 29, 8%, południowo- wschodnia Azja 296, 7%, pozostałe państwa OECD 99, 1%, Ameryka Łacińska 81,9%. Z poszczególnych państw należy wymienić: Włochy 27, 4%, Turcję 126, 3% stanowiącą w I półroczu 2011r. drugi, po Niemczech kierunek eksportu greckiego, USA 129, 9%, Bułgarię 21%, Cypr 14, 3%, Singapur 1257, 5%, Egipt 158, 6%, Zjednoczone Emiraty Arabskie 121, 8%, Rosję 29,4%. Nastąpiło zmniejszenie eksportu do Niemiec o 3, 8%, Rumunii o 7, 6%, Szwajcarii o13,8%. Należy zwrócić uwagę, że wśród eksportowanych produktów nastąpił znaczący wzrost eksportu paliw o 343, 4% (z 656, 3 mln € do 2 909, 5 mln €), produktów przemysłowych o 12, 3% (z 4 342, 3 mln € do 4 900, 8 mln €). W sekcjach: wyroby klasyfikowane według surowca odnotowano wzrost o 32, 6% (z 1 569, 9 mln € do 2 082, 2 mln €); maszyny i urządzenia transportowe odnotowano wzrost o 16, 6% (z 869, 2 mln € do 1 013, 8 mln €); odnotowano wzrost eksportu produktów rolnych o 5, 3% (z 1 479, 6 mln € do 1 574, 7 mln €);
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 17 Tel.:+30 2610-277 293
żywność i zwierzęta żywe odnotowano wzrost o 6, 4% (z 1 479, 6 mln € do 1 574, 7 mln); oleje, tłuszcze roślinne i zwierzęce odnotowano wzrost o 15, 3% (z 144, 3 mln € do 166, 4 mln €). Spadek wartości eksportu zaobserwowano w sekcjach: chemikalia i produkty pochodne o 7, 6% ( z 1.171,7 mln € do 1.082,9 mln €); napoje i tytoń o 7, 4% (z 246, 7 mln € do 228,5 mln €).
W związku z profilem regionu główne pozycje eksportowe stanowią: ziemniaki; owoce cytrusowe; truskawki; arbuzy; pomidory; oliwa i oliwki; wina i napoje alkoholowe (tsipouro, ouzo, likiery); ryby i owoce morza; tytoń; sery; marmury; przyprawy; konserwowane warzywa i owoce.
Wybrani eksporterzy z Województwa Ileia
GEOPLANT GROUP/warzywa i owoce; AGROFROUIT HELLAS B.PANTAZIS S.A./warzywa i owoce; ASTERIS S.A./pomidory i przeciery pomidorowe; GEOFROUTA HELLAS G. ANGELOPOULOS-A.GARDIKIOTIS S.A./ warzywa i owoce; KOZAT S.A./konserwowane warzywa, oliwki;
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 18 Tel.:+30 2610-277 293
OLYMPION S.A./konserwowane warzywa, oliwki; PANAGIOTOPOULOS S.A./dachówki; PANTAZIS FRUITS S.A./pakowane warzywa i owoce; TAKTIKOS S.A./warzywa i owoce; MERCOURI ESTATE S.A;/wina; SOULIS-KIOUNIS S.A./pakowane warzywa i owoce.
Wybrani eksporterzy z Województwa Etoloakarnania
PLAGTON S.A./ryby; METALOPLASTIKI AGRINIOU S.A./opakowania plastikowe; DYTIKI STACHTIARIS Α.Β.Ε.Ε./sery-feta; DORIKA MARMARA S.A./ marmury; KNAUF GYPSOPOIA S.A./materiały budowlane; GAEA PRODUCTS S.A./oliwa,oliwki; IOANNIS KORDATOS A.B.E.E./oliwa, oliwki; ILIDA S.A./oliwki; AMALTHIA S.A./oliwki; KARVELAS &CO. SA./pasze zwierzęce, nawozy; NAFPAKTOS TEXTILE INDUSTRY S.A./nici bawełniane; MPIMPAS GROUP/materiały budowlane; G.S.A NAKOS S.A./oliwki; PROVIMI HELLAS A.B.E.E./pasze zwierzęce.
Wybrani eksporterzy z Województwa Achaia
ANTZOULATOS GROUP/narzędzia, urządzenia elektryczne i spawalnicze, produkty PCV; ELVIPLASS S.A./plastikowe opakowania; ANTONOPOULOU AMPELONES S.A./wina; DOUROS S.A./tekstylia; RANNIA S.A./tekstylia;
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 19 Tel.:+30 2610-277 293
KALFISH S.A./ryby; IMS HELLAS S.A./meble; NOVATEC S.A./urządzenia do sortowania i pakowania produktów rolniczych ABEX TIMBER MFG CO S.A./płyty drewniane, produkty z korka; ANDROMEDA GROUP/ryby; AMEKON S.A./recykling metali-ołów; ACHAIKO ENTELWEISS S.A./lody, wyroby cukiernicze; MPAXARIKA KAGIA A.B.E./przyprawy; PETTAS P.N. S.A./oliwa, oliwki, leki, kosmetyki; PARTHENON S.A./miód, chałwa, migdały, orzechy; PATRAS PAPER MILLS S.A./wyroby z papieru, obrusy, serwetki, SPILIOPOULOS B.G. S.A./wina, napoje alkoholowe; TENTOURA CASTRO-G.P. HAHALIS DISTILLERY/napoje alkoholowe.
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 20 Tel.:+30 2610-277 293
5. Potencjalne potrzeby importowe
W imporcie towarów do Grecji zgodnie z raportem Stowarzyszenia Eksporterów ΠΣΕ za Ι półrocze 2011 nastąpił spadek we wszystkich kategoriach z wyjątkiem podstawowych surowców (wzrost 43, 7%) i produktów rolnych (wzrost 3,7%).
Znaczący spadek nastąpił w sekcjach;
maszyny i urządzenia transportowe o 35, 7% (z 6 624, 8 mln € do 4 262, 2 mln €), które stanowią 1/5 wartości całego importu;
wyroby różne o 21, 3% (z 2 911 mln € do 2 291, mln €);
chemikalia i produkty pochodne o 2, 2 % (z 3 762, 9 mln € do 3 679, 3 mln €);
wyroby klasyfikowane według surowca o 6, 2% (z 2 630, 3 mln € do 2 467 mln €);
napoje i tytoń o 22, 3% (z 345, 2 mln € do 268, 2 mln €).
Znaczący spadek nastąpił w kategorii paliwa o 11, 7% (z 5 632, 3 mln € do 4 972, 1 mln €).
Sekcja żywność i zwierzęta żywe stanowiąca 86, 8% ogółu produktów rolniczych wykazuje wzrost o 7, 4% (z 2.323,8 mln € do 2 496,5 mln €), jak również sekcje: oleje, tłuszcze roślinne i zwierzęce odnotowały wzrost o 7,3% (z 105,1 mln € do112,7 mln €).
Głównymi partnerami regionu w zakresie importu są Niemcy, Włochy, Francja, Rosja i Chiny. Polska nie jest wymieniana wśród znaczących partnerów handlowych.
Główne pozycje importowe stanowią:
maszyny i urządzenia (tokarki, obrabiarki);
chemikalia;
wyroby przemysłowe: papier, szkło;
mięso: cielęcina, wołowina, żywiec, dziczyzna, drób;
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 21 Tel.:+30 2610-277 293
domki prefabrykowane i drewniane;
żywność.
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 22 Tel.:+30 2610-277 293
6. Baza adresowa potencjalnych partnerów z Polską
1.ELAIAN Tsalouchidis O.E. Tel.:+306974283025 Fax:+302693031140 e-mail: [email protected] www.elaian.gr eksport oliwy, oliwek oraz pasty z oliwek
2.PETROPOULOS VASILEIOS 25200 Lakopetra AXAIAS Tel.+30 6972283025 Fax. -302693051552 eksport ziemniaków
3.ACHAIA FROZEN POTATO-VEGETABLES SA Pomme Terre Tel.:+302693041180 Fax:+302693041188 e-mail:info@pommedeterre www.pommedeterre.gr mrożone ziemniaki, półprodukty
4.PANTHEON FRUITS Theodoropoulos N.-Papadopoulou D. O.E Tel:+306974212995 Fax:+302761041000 eksport poroduktów rolnych
5.SANT’OR Panagiotis Dimitropoulos
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 23 Tel.:+30 2610-277 293
25200 Santameri Tel:+302693091104 Fax:+302693091104 Mob.:+306978446239 e-mail:[email protected] www.santorwines.gr eksport win biologicznych
6. A.S. PARPAROUSIS & C.O Proastio GR.26442 Patras Greece Tel:+302610420334 Fax:+302610438676 e-mail:[email protected] www.symposio.com eksport win, muscat de Rio Patras
7.ACHAEAN LUBRICANTS S.A Sector 35,P.B. 49 Patras 25018 Patras Tel.+30610647484 Fax.:+30610647483 www.pelcoenglish.bravehost.com oleje napędowe, smary
8.COUNINIOTIS GROUP Parthenon A.E. 25100 AIGION Tel.:+302691074473-76 Fax.:+302691074484 e-mail:[email protected] www.couniniotis.gr eksport rodzynek, suszonych owoców
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 24 Tel.:+30 2610-277 293
9.KRONOS N.Karakitsos A.E.B.E. TROFOMAR A.E. Cash &Carry Thoukididou 91 26332 Patra Tel.:+302610337516 e-mail:[email protected] www.kronos.gr import artykułów spożywczych
10.SYGOMETAL-KOKKINIS D.&Sia O.E Tel.:+302103456062 www.sygometal.gr import-eksport elektrourządzeń profesjonalnych (ślusarki, spawarki itp.)
11.KARAKASIS IOANNIS E.E.-VETDESMOS.GR Patras Tel.:+302610621709-625344-621726 Fax.:+302613008642 e-mail: [email protected] www.vetdesmos.gr import leków weterynaryjnych (hurtowy)
12.OLYMPIA –XENIA 27200 Duneika Ilias Tel:+302622092303 Fax:+302622092269 e-mail:[email protected] www.olympia-oliveoil.com przetwórstwo oliwek, warzyw , eksport oliwy
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 25 Tel.:+30 2610-277 293
13.PATRAS YACHTS Tel.:+302661091671 Fax.:+30261099054 Tel/fax:+30 2661091671 Mob.:+306974438932 Skype: stavros.kanis e-mail:[email protected] www.patrasyacht.gr turystyka jachtowa, czartery jachtów
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 26 Tel.:+30 2610-277 293
7. Załączniki
Załącznik 7. 1
Wybrani inwestorzy obecni w regionie
Firma Sektor Miejsce prowadzonej działalności
Frisland Campina spożywczy Przemysłowa strefa Hellas Patras
Solar Cells Hellas odnawialne źródła Przemysłowa strefa Group energii-ogniwa Patras fotowoltaiczne
Frigo-Glass S.A chłodnie Przemysłowa strefa Patras
Pa.Vi.Plast. S.A plastikowe pojemniki Przemysłowa strefa Patras
Loux Marlafekas S.A spożywczy- napoje Patra Egio
Kallimanis S.A spożywczy-ryby i owoce Eliki morza
Flexo S.A plastikowe produkty Przemysłowa strefa Patras
Lidl Hellas handel Patra Carrefour Hellas
Achaika Plastics S.A opakowania plastikowe Egio
Crown Hellas Can opakowania aluminiowe Przemyslowa strefa Patras S.A
Vianex S.A farmaceutyczny Przemysłowa strefa Patras
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 27 Tel.:+30 2610-277 293
Med Frigo S.A transport Patra
Amstel Hellas napoje alkoholowe Przemysłowa strefa Patras
K. Liaromatis S.A konstrukcje metalowe Przemysłowa strefa Patras
Achaean Lubricants oleje napędowe,smary Przemysłowa strefa Patras S.A
Tomassis Engineering elektroniczne systemy Przemysłowa strefa Patras S.A wagowe
Visvardis S.A profesjonalny sprzęt Kaminia Patron cateringowy
Oinoforos S.A wina Egio
A.Bi.Gal S.A spożywczy-sery Valmantoura Achaia
Cavino S.A wina Egio
Pilavas S.A napoje alkoholowe Akteo
Knauf Gypsopoiia S.A materiały budowlane Stano Amfilochias
Gaea Products S.A spożywczy-oliwki, oliwa Agrinio
Kalas S.A spożywczy-sól morska Mesolongi
Achaia Clauss S.A wina Patra
Liarommatis S.A rury Lappa Achaias
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 28 Tel.:+30 2610-277 293
Załącznik 7. 2
Ważne instytucje w regionie
Izby Handlowe
Chamber of Aitoloakarnania Papastratou 53 & Smirnis 30100 AGRINIO Web: www.epimetol.gr Tel.:2641074500 Fax.: 2641022590
Chamber of Achaia Michalakopoulou 58 26223 PATRAS Web: www.e-a.gr Tel.:2610277779 Fax.:2610276519
Chamber of Ileia 28 Oktovriou & Pl.Iroon 27100 PIRGOS Web: www.heliachamber.gr Tel.:2621034154 Fax.:2621031791
Perifereia Dytikis Elladas Nea Ethniki Odos Patron-Athinon 28 26441 PATRAS Web: www.pde.gov.gr Tel.:26103600132 Fax.:2610433794
Wydział Obsługi Inwestorów Akti Dymaion & Ypsilantou 1 26110 PATRAS Tel.:2613 600134-600147 Fax.:2610 452176
------Autorzy korzystali z materiałów źródłowych uzyskanych w Prefekturze Zachodniej Grecji, Zrzeszeniu Przemysłowców Peloponezu i Zachodniej Grecji, Izbie Handlowej Achaia, na stronach internetowych Greckiego Urzędu Statystycznego ΕΛ.ΣΤΑΤ, Invest in Greece Agency, Greckiej Organizacji Handlu Zagranicznego ΟΠΕ, Stowarzyszenia Eksporterów ΠΣΕ, Centrum Badawczego Eksportu ΚΕΕΜ.
Związek Polaków Zachodniej Grecji i Wysp Jońskich/ w organizacji Ermou 2, 26221 Patra 29 Tel.:+30 2610-277 293