Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn Na Lata 2016 – 2023 Nie Przewiduje Wprowadzenia Zmian W Uchwałach, O Których Mowa W Art

GMINNY PROGRAM REWITLIZACJI

na lata 2017-2022

Maniowy, 2017 r

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Prowadzenie spotkań: dr Edyta Bieniek-Białas Dyrektor Instytutu Doradztwa Europejskiego – Innowacja s.c. mgr Wacław Klepacki Z-ca Dyrektora Instytut Doradztwa Europejskiego – Innowacja s.c.

Opracowanie dokumentu: Instytut Doradztwa Europejskiego – Innowacja s.c. dr Edyta Bieniek-Białas mgr Wacław Klepacki dr Marzena Kozyra dr Paweł Kozyra inż. arch. Marcin Chryczyk - opracowanie koncepcji architektonicznej, wizualizacji oraz map

Specjalne podziękowania dla wszystkich uczestników spotkań za pomoc w opracowaniu niniejszego dokumentu

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Spis treści

Wstęp 1. Szczegółowa diagnoza obszaru 1.1. Charakterystyka gminy Czorsztyn 1.2. Metodologia wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji 1.3. Delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji – analiza wskaźników 1.3.1. Sfera społeczna 1.3.2. Sfera gospodarcza 1.3.3. Sfera środowiskowa 1.3.4. Sfera przestrzenno-funkcjonalna 1.3.5. Sfera techniczna 1.4. Wyniki diagnozy w poszczególnych sferach 1.5. Obszar zdegradowany na terenie gminy Czorsztyn 1.6. Obszar rewitalizacji na terenie gminy Czorsztyn 1.7. Istnienie lokalnych potencjałów na obszarze rewitalizacji 2. Powiązania gminnego programu rewitalizacji z dokumentami określającymi kierunki rozwoju powiatu, województwa i kraju 3. Powiązania gminnego programu rewitalizacji z dokumentami określającymi kierunki rozwoju gminy 4. Cechy i elementy GPR gminy Czorsztyn 5. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji 6. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań służące ograniczeniu negatywnych zjawisk 7. Opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych 7.1. Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne 7.2. Pozostałe przedsięwzięcia rewitalizacyjne 8. Ramy finansowe 9. Struktura zarządzania i system wdrażania GPR 10. System monitorowania i oceny GPR 11. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach 11.1. Zmiany w dokumentach planowania i zagospodarowania przestrzennego 11.2. Specjalna strefa rewitalizacji 11.3. Pozostałe zmiany w uchwałach 12. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji Załączniki

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

WSTĘP

Formalno-prawną podstawę procesu rewitalizacji prowadzonego przez gminę stanowią Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 zatwierdzone w dniu 2 sierpnia 2016 r. przez Ministra Rozwoju oraz Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji. Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno- funkcjonalnych technicznych (Art. 9. 1. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację, wyznacza się jako obszar rewitalizacji (Art. 10. 1. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Obszar rewitalizacji, który łącznie nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz nie może być zamieszkały przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. Celem diagnozy jest więc zidentyfikowanie tych miejsc w gminie, w których sytuacja jest najtrudniejsza i które potrzebują działań rewitalizacyjnych. Rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez skoncentrowane terytorialnie zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, prowadzone na podstawie gminnego programu rewitalizacji (Art. 2.1, Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Gminny program rewitalizacji (GPR) jest zasadniczym dokumentem służącym zaplanowaniu i realizacji procesu rewitalizacji. Ma on charakter strategii, w której dokonuje się pogłębionej diagnozy stanu obszaru rewitalizacji oraz planuje i koordynuje działania służące osiągnięciu wizji stanu obszaru po rewitalizacji. Służy również koordynacji działań rewitalizacyjnych z szeregiem innych dokumentów gminnych (Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020). Podstawą wszystkich działań rewitalizacyjnych jest odpowiedź na problemy społeczne, zaś działania w sferze planistycznej, technicznej, środowiskowej lub gospodarczej mają charakter uzupełniający. Rewitalizacji nie prowadzi wyłącznie gmina – udział w niej

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 biorą interesariusze, którymi mogą być podmioty publiczne, prywatne, organizacje pozarządowe, a przede wszystkim mieszkańcy. Rolą gminy jest koordynacja i odpowiednie zaprogramowanie tego procesu. Partycypacyjny charakter rewitalizacji polega na tym, że proces ten programuje się, prowadzi i ocenia przy zapewnieniu aktywnego udziału interesariuszy. Służą temu m.in. konsultacje społeczne oraz powoływany Komitet Rewitalizacji (Ustawa o rewitalizacji - praktyczny komentarz, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, Departament Polityki Przestrzennej, Warszawa 2016).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

1. SZCZEGÓŁOWA DIAGNOZA OBSZARU

1.1. CHARAKTERYSTYKA GMINY CZORSZTYN

Gmina Czorsztyn położona jest w południowej części województwa małopolskiego, w powiecie nowotarskim. Od północy graniczy z Gminą Ochotnica Dolna, od zachodu z Gminą Nowy Targ, od południa z Gminą Łapsze Niżne, natomiast od wschodu z Gminą Krościenko nad Dunajcem. Granice gminy są naturalne i biegną grzbietami górskimi (granica północna oraz północno- wschodnia), wzdłuż Dunajca (granica południowo-wschodnia) i potoków (granica zachodnia) oraz wzdłuż Zbiornika Czorsztyńskiego (granica południowo-zachodnia). Gmina Czorsztyn (Ryc. 1.) obejmuje 7 sołectw: Huba, Maniowy, Mizerna, Kluszkowce, Czorsztyn, Sromowce Wyżne, Sromowce Niżne. Analiza została przeprowadzona z podziałem na przyjęte jednostki referencyjne, za które w Gminie Czorsztyn przyjęte zostały sołectwa (Ryc. 1.).

Ryc. 1. Sołectwa Gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne

Gmina Czorsztyn zajmuje powierzchnie 6185 ha. W skali całego powiatu nowotarskiego powierzchnia Gminy Czorsztyn stanowi 4,19 %. Powierzchnia sołectw gminy Czorsztyn jest zróżnicowana. Największą powierzchnię zajmuje sołectwo Maniowy, następnie kolejno: Kluszkowce, Sromowce Wyżne, Sromowce Niżne, Mizerna,

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Czorsztyn, a najmniejsze powierzchniowo sołectwo to Huba. Powierzchnię (w ha) poszczególnych sołectw gminy Czorsztyn oraz powierzchnię (w ha) całej gminy Czorsztyn przedstawia Wykres 1. Wykres 2. przedstawia natomiast powierzchnię sołectw gminy Czorsztyn w ujęciu procentowym. Największe powierzchniowo sołectwo – Maniowy obejmuje aż 33 % powierzchni gminy, drugie z kolei Kluszkowce 19 %, zaś najmniejsze sołectwo – Huba 4 % powierzchni gminy.

SROMOWCE NIŻNE

SROMOWCE WYŻNE

CZORSZTYN

KLUSZKOWCE

MIZERNA

MANIOWY

HUBA

GMINA CZORSZTYN ha 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000

Wykres 1. Powierzchnia sołectw wchodzących w skład gminy Czorsztyn oraz całej gminy Czorsztyn [w ha] Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Powierzchnia sołectw w Gminie Czorsztyn w ujęciu procentowym

4% HUBA 15% MANIOWY MIZERNA 33% 15% KLUSZKOWCE CZORSZTYN 5% SROMOWCE WYŻNE 9% SROMOWCE NIŻNE 19%

Wykres 2. Powierzchnia sołectw wchodzących w skład gminy Czorsztyn w ujęciu procentowym Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 W wyniku wielowiekowego rozwoju osadnictwa na obszarze gminy i współczesnych przemian zagospodarowania przestrzennego w strukturze przestrzennej wyróżniają się dwie zasadnicze części – gorczańska i pienińska, powiązane doliną Dunajca. Część gorczańska struktury przestrzennej gminy oparta jest o przebieg drogi nr 969. Charakteryzuje się specyficznym piętrowym, równoleżnikowym układem: rozciągające się od wschodu na zachód obszary o funkcjach przyrodniczych sąsiadują z obszarami osadniczo – rolniczymi sięgającymi po drogę nr 969 oraz z obszarami o charakterze otwartym, obejmującymi tereny rolne i wód zbiornika. Z punktu widzenia osadnictwa te części struktury przestrzennej gminy tworzą: zespół zabudowy wsi Maniowy, Mizerna i Kluszkowce obejmujący dwa skupiska; współcześnie ukształtowany zespół zabudowy Nowych Maniów oraz oparte o dwa historyczne układy przestrzenne zespół wsi Mizerna – Kluszkowce oraz zespół trzech skupisk zabudowy wsi Huba. W części pienińskiej struktury przestrzennej gminy wyodrębniają się dwa obszary: o funkcjach przyrodniczych, obejmujące przeważnie kompleksy leśne oraz obszary rolno – osadnicze z koncentracjami zabudowy: Sromowcami Wyżnymi i Sromowcami Niżnymi. Rolnictwo gminy Czorsztyn charakteryzuje się znacznym rozdrobnieniem gospodarstw rolnych co przyczynia się do niskiej rentowności. Użytki rolne zajmują 2,219 ha, co stanowi 36% powierzchni gminy. Klasy bonitacyjne gleb są bardzo niskie, co niekorzystnie wpływa na rozwój rolnictwa. Na terenie gminy klasyfikacja gleb przedstawia się następująco: gleby bardzo dobre (I i II klasa) nie występują na terenie gminy; gleby dobre (III klasa) stanowią 5%; gleby średnie (IV klasa) stanowią 25%; gleby słabe i bardzo słabe (V i VI klasy) 70% .W strukturze gruntowej dominują lasy obejmujące 44,7% powierzchni gminy, czyli 2781,33 ha. Spośród lasów usytuowanych na terenie gminy 1492,68 ha zajmują lasy publiczne. Gmina Czorsztyn posiada unikalne w skali kraju warunki do rozwoju różnych form turystyki, do czego przyczyniło się także utworzenie zbiornika zaporowego na Dunajcu. Zbiornik, zwany obecnie Jeziorem Czorsztyńskim ma powierzchnie 1120 ha, max. 1335 ha, zaś zbiornik w Sromowcach Wyżnych, którego celem jest zapewnienie równomiernego odpływu wód, ma powierzchnię 95 ha. Połączenie różnych elementów przyrodniczych: gór (Pieniny, Gorce), wody (Jezioro Czorsztyńskie, rzeka Dunajec), dużych kompleksów leśnych oraz wspaniałych widoków i panoramy na Tatry oraz Gorce sprawia, że niewiele jest podobnych miejsc w Polsce, w których na tak małym obszarze nagromadzone byłoby tyle ciekawych obiektów i miejsc wartych zwiedzenia.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

1.2. METODOLOGIA WYZNACZENIA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI

Metodologia wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji opiera się na Wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 zatwierdzonych w dniu 02.08.2016 r. przez Ministra Rozwoju oraz Ustawie z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r. poz. 1777 z późn. zm.). Przy wyznaczaniu zasięgu obszaru zdegradowanego wzięto pod uwagę zestaw kryteriów zawarty w art. 9 ust. 1 ustawy i w ww. Wytycznych, który wskazuje na istnienie stanu kryzysowego na danym terenie. Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: 1) gospodarczych – w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw lub 2) środowiskowych – w szczególności przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi, stanu środowiska lub 3) przestrzenno-funkcjonalnych – w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych lub 4) technicznych – w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych (Art. 9. 1. Ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). W celu wyznaczenia obszaru zdegradowanego Gmina Czorsztyn podzielona została na jednostki strukturalne (referencyjne). W procesie diagnostycznym przyjęto podział na sołectwa. Analiza danych pozwoliła na zidentyfikowanie lokalizacji problemów i wyznaczenie granic obszaru zdegradowanego. W przeprowadzonej diagnozie na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego dokonano analizy porównawczej jednostek referencyjnych, opartej na zestawie wskaźników. Jako główne kryteria delimitacji obszaru zdegradowanego przyjęto wskaźniki przedstawione w tabeli 1. Delimitacja obszaru rewitalizacji dokonana została przy uwzględnieniu art. 10 ustawy o rewitalizacji, który wskazuje, że jest to obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. Zatem wyznaczenie granic obszaru rewitalizacji nastąpiło w oparciu o dwie przesłanki: koncentracja negatywnych zjawisk na wybranym obszarze uznanym wcześniej jako zdegradowany oraz uznanie, że wybrany obszar ma istotne znaczenie dla rozwoju gminy. Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic.

Tabela 1. Wskaźniki obrazujące sytuację na terenie Gminy Czorsztyn w sferach: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej SFERA Lp. WSKAŹNIK Jednostka miary SPOŁECZNA 1. Odsetek osób w wieku produkcyjnym %

2. Wskaźnik obciążenia demograficznego (liczba szt. osób w wieku nieprodukcyjnym / 100 osób w wieku produkcyjnym)

3. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym / 100 szt. osób w wieku produkcyjnym

4. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego szt. Ośrodka Pomocy Społecznej

5. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego szt. Ośrodka Pomocy Społecznej / powierzchnię sołectwa

6. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego szt. Ośrodka Pomocy Społecznej / 100 mieszkańców sołectwa

7. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół % podstawowych w roku szkolnym 2014/2015

8. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół % podstawowych w roku szkolnym 2015/2016 GOSPODARCZA 1. Liczba aktywnie działających spółek szt. i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn

Liczba aktywnie działających spółek 2. i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn szt. / 100 mieszkańców sołectwa

Liczba aktywnie działających spółek 3. i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn / powierzchnię sołectwa szt.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 SFERA Lp. WSKAŹNIK Jednostka miary ŚRODOWISKOWA 1. Azbest pozostały do unieszkodliwienia tony w przeliczeniu na liczbę ludności w sołectwach

2. Występowanie obszarów zagrożonych tak/nie podtopieniami

3. Klasyfikacja stref dla B(a)P– kryterium ochrony klasa A i C zdrowia

4. Klasyfikacja stref dla pyłu zawieszonego PM10 – klasa A i C kryterium ochrony zdrowia PRZESTRZENNO- 1. Istnienie w sołectwie oczyszczalnie ścieków tak/nie FUNKCJONALNA 2. Liczba gospodarstw domowych, która podpisała szt. umowę/deklarację na wywóz odpadów, w przeliczeniu na 100 mieszkańców

3. Istnienie publicznego ośrodka zdrowia w danym tak/nie sołectwie

Istnienie publicznego przedszkola/punktu 4. tak/nie przedszkolnego

Istnienie drogi wojewódzkiej w sołectwie 5. tak/nie

Baza do działalności oświatowej w placówkach 6. szt. oświatowych gminy Czorsztyn – liczba sal

lekcyjnych.

Stan wyposażenia w sprzęt komputerowy w 7. szt. placówkach oświatowych gminy Czorsztyn

Komputeryzacja w placówkach oświatowych w 8. gminie Czorsztyn - liczba komputerów z szt. dostępem do Internetu

TECHNICZNA 1. Liczba izb na 1000 ludności (oddanych do szt. użytkowania w 2015 r.) w sołectwach gminy Czorsztyn

2. Powierzchnia budynku mieszkalnego na osobę w m² m² (oddanych do użytkowania w 2015 roku) w sołectwach gminy Czorsztyn

3. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią km przesyłową (w km) w przeliczeniu na 100 mieszkańców w sołectwach przy średniej dla gminy 4. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową, przyłączami [km] km Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Co do zasady, dla wskaźników będących wartościami bezwzględnymi, średnie dla gminy wyznaczano jako średnią wartość dla sołectwa (suma wartości wskaźników dla wszystkich sołectw podzielona przez liczbę sołectw). Dla takich wskaźników średnia dla gminy była wyznacznikiem do ustalenia przedziału środkowego oznaczanego na kartogramach kolorem pomarańczowym, zatem co do zasady przedział środkowy wyznaczany był na podstawie odniesienia do średniej dla gminy i zawiera w sobie średnią dla gminy. Między innymi na Ryc. 5. ujęta została liczba rodzin objętych pomocą Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (GOPS) - liczba rodzin ujęta została w podziale na sołectwa. Natomiast średnia wyliczona została przez podzielenie liczby rodzin objętych pomocą GOPS w skali gminy przez liczbę sołectw – zatem można by uściślić, że jest to średnia dla sołectwa w gminie (średnia z wartości dla poszczególnych sołectw w obrębie gminy). Podobna sytuacja tyczy się Ryc. 9. Natomiast, co do zasady, dla gminy, średnie wartości wskaźników, które są podane w przeliczeniu na liczbę mieszkańców lub na powierzchnię są wyliczane jako średnie ważone odpowiednio liczbą mieszkańców sołectw lub powierzchnią tych sołectw (a nie jako średnie wskaźników dla sołectw, co powodowałoby wypaczenie sensu średniej w tych przypadkach) – z tego powodu średnie wartości dla gminy są czasem bliskie przedziałom skrajnym (Wskaźnik Liczba rodzin objęta pomocą GOPS na powierzchnię; Wskaźnik Powierzchnia budynku mieszkalnego na osobę w m²; Wskaźnik Długość sieci wodociągowej z siecią przesyłową). W związku z tym także te wskaźniki, gdzie średnie wartości dla gminy są czasem bliskie przedziałom skrajnym dobrze obrazują sytuację i nie powodują że obraz Gminy staje się mniej przejrzysty. Wartości skrajne wartości średnich dla gminy wynikają ze zróżnicowania liczebnego (lub powierzchniowego) sołectw. Interpretując prezentowane dane należy mieć więc na względzie to zróżnicowanie sołectw, natomiast średnie arytmetyczne dla sołectw wypaczałyby rzeczywistość, gdyż nie stanowiłyby średniej wartości dla gminy. Zastosowane wskaźniki/mierniki w przeliczeniu na powierzchnię (Ryc. Liczba rodzin objęta pomocą GOPS w przeliczeniu na powierzchnię i Ryc. Liczba aktywnie działających spółek w przeliczeniu na powierzchnię) nie są wskaźnikami głównymi a jedynie miały być dopełnieniem i pełniejszym spojrzeniem na te dane. Wnoszą pewną nową informację do analizy – większa wartość tego parametru pozwala wziąć pod uwagę koncentrację danego problemu w przestrzeni, co z kolei jest przyczynkiem do wskazania przestrzennego działań rewitalizacyjnych.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 1.3. DELIMITACJA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI – ANALIZA WSKAŹNIKÓW

1.3.1. Sfera społeczna Według danych na 02.12.2016 r. gminę Czorsztyn zamieszkuje 7628 osoby (Wykres 3.), co skutkuje gęstością zaludnienia na poziomie 123 osób/km². Najliczniejszymi sołectwami są Maniowy (2239 osoby) oraz Kluszkowce (1886 osoby), zaś najmniej licznymi Huba (122 osoby) oraz Czorsztyn (393 osoby) (Wykres 3.)

SROMOWCE NIŻNE

SROMOWCE WYŻNE

CZORSZTYN

KLUSZKOWCE

MIZERNA

MANIOWY

HUBA

GMINA CZORSZTYN osób 0 2000 4000 6000 8000 10000

Wykres 3. Liczba mieszkańców w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn Liczba ludności w sołectwach Gminy Czorsztyn w ujęciu procentowym 2%

HUBA 14% MANIOWY 29% MIZERNA 17% KLUSZKOWCE CZORSZTYN SROMOWCE WYŻNE 8% 5% SROMOWCE NIŻNE 25%

Wykres 4. Liczba mieszkańców w poszczególnych sołectwach Gminy Czorsztyn w ujęciu procentowym Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Wykres 4. przedstawia natomiast liczbę mieszkańców sołectw gminy Czorsztyn w ujęciu procentowym. Największa liczba mieszkańców zamieszkuje sołectwo Maniowy – aż 29 % mieszkańców gminy Czorsztyn, drugie z kolei Kluszkowce – 25% mieszkańców gminy Czorsztyn, zaś najmniejsze sołectwo – Huba 2% mieszkańców gminy Czorsztyn (Wykres 4.). Do analizy sfery społecznej posłużyły miedzy innymi dane demograficzne (tabela 2). Zestawiono je w rozdzielczości sołectw ze względu na płeć oraz wiek w kategoriach: przedprodukcyjny, produkcyjny i poprodukcyjny.

Tabela 2. Struktura demograficzna gminy Czorsztyn w podziale na sołectwa (według danych na 02.12.2016 r.). Przedprodukcyjny Produkcyjny Poprodukcyjny Ogółem Sołectwo M K Razem M K Razem M K Razem Czorsztyn 393 46 40 86 139 108 247 18 42 60 Huba 122 14 12 26 43 40 83 4 9 13 Kluszkowce 1886 206 202 408 661 575 1236 76 166 242 Maniowy 2239 229 219 448 736 718 1454 115 222 337 Mizerna 598 68 72 140 165 194 359 38 61 99 Sromowce Niżne 1064 111 109 220 333 327 660 70 114 184 Sromowce Wyżne 1326 151 182 333 425 380 805 68 120 188 Razem 7628 825 836 1661 2502 2342 4844 389 734 1123 (gmina Czorsztyn) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Bezrobocie w gminie Czorsztyn wynosi ogółem 365 osób. Wśród bezrobotnych 71 % stanowią mężczyźni (258 osoby), a 29% kobiety (107 osoby) (Wykres 5.). Spośród wyróżnionych grup wiekowych (Wykres 6. i 7.) największa grupa bezrobotnych zaobserwowana została w grupie wiekowej 18-24 lata (89 osób) oraz 25-34 lata (85 osób), zaś najmniejsza liczba bezrobotnych w grupie wiekowej60-64 lata (20 osób) oraz 55-59 lat (40 osób) (Wykres 6.). Zatem aż 47% ogółu bezrobotnych w Gminie Czorsztyn stanowią osoby do 34 roku życia, a 17% ogółu bezrobotnych osoby powyżej 55 roku życia. Z kolei bezrobotni od 35-54 roku życia stanowią 36% bezrobotnych w Gminie Czorsztyn (Wykres 7.).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Wykres 5. Bezrobocie w gminie Czorsztyn – struktura ze względu na płeć. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

60-64

55-59

45-54

wiek 35-44

25-34

18-24 osób 0 20 40 60 80 100

Wykres 6. Bezrobocie w gminie Czorsztyn – struktura ze względu na wiek. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Bezrobocie w Gminie Czorsztyn

11% 24% 18-24 25-34 35-44 21% 45-54 55-59 23% 60-64 15%

Wykres 7. Bezrobocie w Gminie Czorsztyn – struktura ze względu na wiek Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego Ośrodka pomocy Społecznej w Gminie Czorsztyn (2015 r.) to 132 rodziny, spośród których: 2 w sołectwie Huba; 45 w sołectwie Maniowy; 11 w sołectwie Mizerna; 37 w sołectwie Kluszkowce; 8 w sołectwie Czorsztyn; 9 w sołectwie Sromowce Niżne, a 20 w sołectwie Sromowce Wyżne. Liczba przestępstw popełnionych w 2015 r. przeciwko mieniu w Gminie Czorsztyn przedstawiona została na Wykresie 8. Najwięcej przestępstw dotyczyło kradzieży cudzej rzeczy, stwierdzonych przestępstw narkotykowych oraz uszkodzeń rzeczy i wypadków drogowych.

Wykres 8. Liczba przestępstw w 2015 r. przeciwko mieniu w gminie Czorsztyn Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Sieć szkół gminy Czorsztyn składa się z czterech szkół podstawowych i dwóch gimnazjów: Zespół Placówek Oświatowych w Maniowach, w którym działa Szkoła Podstawowa i Gimnazjum, Zespół Placówek Oświatowych w Sromowcach Niżnych, w którym działa szkoła podstawowa i gimnazjum, Szkoła Podstawowa w Kluszkowcach, Szkoła Podstawowa w Sromowcach Wyżnych. W każdej ze Szkół Podstawowych w gminie oraz w Gminnym Przedszkolu Publicznym w Kluszkowcach najmłodsze dzieci mogą uczęszczać do klasy „0”. W Kluszkowcach obecnie budowana jest nowa szkoła, która zostanie oddana do użytku we wrześniu 2017 r. Do szkół podstawowych oraz gimnazjów w roku szkolnym 2015/2016 były dowożone dzieci na trasach: Huba – Maniowy – Huba; Czorsztyn – Kluszkowce – Maniowy – Kluszkowce – Czorsztyn; Sromowce Wyżne – Sromowce Niżne – Sromowce Wyżne. Na wszystkich trasach dowożonych było łącznie 243 uczniów: do Gimnazjum w Sromowcach Niżnych 48 uczniów; do Gimnazjum w Maniowach 105 uczniów; do szkół podstawowych: w Maniowach 65 uczniów; w Kluszkowcach 25 uczniów; w

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Sromowcach Wyżnych nie dowożono dzieci. Wykaz placówek oświatowych prowadzonych przez gminę Czorsztyn przedstawia tabela 3.

Tabela 3. Wykaz placówek oświatowych prowadzonych przez gminę Czorsztyn. Ocieplenie Lp. Placówka Czas powstania Adres Skrót tak/nie Stara szkoła: 1894-1895 Kluszkowce, 1 Szkoła Podstawowa SP K Nie Część B: 1971 r. ul. Szkolna 22 Część A: 1990 r. Sromowce Wyżne, 2 Szkoła Podstawowa 1968 r. SP SW Tak ul. Nad Zalew 12 Zespół Placówek Oświatowych Maniowy, 3 w Maniowach SP M ul. Szkolna 2 Szkoła Podstawowa w Maniowach Zespół Placówek Oświatowych 1989 r. Tak w Maniowach Maniowy, 4 GPG M Gminne Publiczne Gimnazjum ul. Szkolna 2 w Maniowach Zespół Placówek Oświatowych w Sromowcach Niżnych Sromowce Niżne, 5 GPG SN Gminne Publiczne Gimnazjum ul. Szkolna 7 1996 r. w Sromowcach Niżnych Rozpoczęcie Tak Zespół Placówek Oświatowych nauki: 1998 r. wó Sromowcach Niżnych Sromowce Niżne, 6 GPG SN Szkoła Podstawowa w Sromowcach ul. Szkolna 7 Niżnych Kluszkowce, 7 Gminne Publiczne Przedszkole ul. Stanisława GPP K Bochnaka 24 Sromowce Niżne, 8 Punkt Przedszkolny PP SN ul. Szkolna 7 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Organizatorem życia kulturalnego gminy jest Gminne Centrum Kultury w Kluszkowcach z/s w Maniowach przy ul. Gorczańskiej 3. Podmiot ten działa od 1 stycznia 2002 roku jako osoba prawna. W skład Gminnego Centrum Kultury wchodzą:  Dom Kultury w Maniowach ul. Pienińska 2a,  Dom Kultury w Kluszkowcach ul. Strażacka 1,  Izba Regionalna w Sromowcach Wyżnych ul. Ks. Kosibowicza 13. Zadania Gminnego Centrum Kultury w Kluszkowcach z/s w Maniowach realizowane są w oparciu o roczny plan pracy. Oprócz systematycznych zajęć w zespołach Centrum organizuje corocznie konkursy we współpracy z Zespołem Placówek Oświatowych w Maniowach takie jak np.: Konkurs o tematyce prozdrowotnej „Żyj zdrowo”, konkurs literacki, konkurs recytatorski „Nad wodą wielką i czystą”. We współpracy z Kołami Gospodyń Wiejskich organizowany jest corocznie konkurs „Mój ogród kwiatowy”. Ponadto w okresie letnim organizowane są imprezy plenerowe, których celem jest

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 promocja kultury regionalnej gminy Czorsztyn. Podczas tych imprez prezentują się zespoły regionalne działające przy Gminnym Centrum Kultury w Kluszkowcach z/s w Maniowach, a panie z Kół Gospodyń Wiejskich serwują specjały kuchni regionalnej. Do cyklicznych imprez plenerowych organizowanych na terenie gminy Czorsztyn od kilkunastu należy zaliczyć np.: „Konkurs Potraw i Nalewek Regionalnych”, „Otwarcie Sezonu Turystycznego, „Lato pod Trzema Koronami”. Tradycja regionalna podtrzymywana jest przez liczne zespoły min.: Zespół regionalny „Lubań” z Kluszkowców, „Mali Maniowianie”, „Maniowianie” z Maniów, „Syćko gro” zespół przy Związku Podhalan, „Male Flisoki” ze Sromowiec Niżnych, „Sromowianie” ze Sromowiec Wyżnych, Orkiestra Dęta z Maniów, Koło teatralne z Kluszkowiec, 2 chóry; w Kluszkowcach i Sromowcach Niżnych, Izba Regionalna w Sromowcach Wyżnych. W gminie Czorsztyn aktywnie działa 6 Kół Gospodyń Wiejskich w następujących miejscowościach: Czorsztyn (10 osób), Maniowy (14 osób), Mizerna (7 osób), Kluszkowce (16 osób), Sromowce Niżne (15 osób), Sromowce Wyżne (18 osób). Koło w Sromowcach Wyżnych prowadzi jako jedyne Izbę Regionalną, gdzie zgromadzonych jest około 1000 eksponatów. Ponadto wpływ na życie kulturalne mieszkańców ma Gminna Biblioteka Publiczna z/s w Kluszkowcach przy ul. Bochnaka 24, posiadająca w każdej wsi Gminy swoje filie tj.:  Gminna Biblioteka Publiczna w Czorsztynie przy ul. Jana Pawła II 2,  Gminna Biblioteka Publiczna w Maniowach przy ul. Pienińskiej 2a,  Gminna Biblioteka Publiczna w Mizernej 144,  Gminna Biblioteka Publiczna w Sromowcach Niżnych przy ul. Szkolnej 7,  Gminna Biblioteka Publiczna w Sromowcach Wyżnych przy ul. Ogrodowej 1. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół podstawowych w roku szkolnym 2014/2015 i 2015/2016 przedstawia Tabela 4. W roku szkolnym 2014/2015 średnia punktowa w gminie osiągnęła wynik 68,6% z I części sprawdzianu, a w roku szkolnym 2015/2016 63% . Szkoły które osiągnęły wynik poniżej średniej dla gminy (68, 6% w 2014/2015 i 63% w 2015/2016) zaznaczone zostały w Tabeli 4. na kolor czerwony i były to w roku szkolnym 2014/2015 szkoły w Sromowcach Wyżnych i Sromowcach Niżnych, a w roku szkolnym 2015/2016 szkoły w Kluszkowcach i Sromowcach Niżnych. Z kolei na kolor niebieski zaznaczono w Tabeli 4. szkoły które osiągnęły wynik powyżej średniej dla gminy (68, 6% w 2014/2015 i 63% w 2015/2016) i były to w roku szkolnym 2014/2015 szkoły w miejscowościach Kluszkowce i Maniowy, a w roku szkolnym 2015/2016 szkoły w miejscowościach Maniowy i Sromowce Wyżne.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Tabela 4. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół podstawowych w roku szkolnym 2014/2015 i 2015/2016. 2014/2015 2015/2016

Liczba Średni wynik Placówka Liczba Średni wynik uczniów ogółem w % Placówka uczniów ogółem w % SP M 30 70,8 SP M 33 65 SP K 28 70,5 SP K 28 62,5 SP SW 14 66,7 SP SW 19 69 SP SN 10 59,8 SP SN 18 60 średnia średnia punktowa punktowa 82 68,6 98 63 w gminie w gminie % % Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Sfera społeczna jest najważniejszym elementem procesu diagnostycznego na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, ponieważ o stanie kryzysowym na danym obszarze gminy świadczy koncentracja negatywnych zjawisk społecznych (art. 9 ust. 1 ustawy o rewitalizacji). Dokonując diagnozy strefy społecznej Gminy Czorsztyn wzięto pod uwagę zamieszczone w Tabeli 5. wskaźniki. Zjawiska kryzysowe w sferze społecznej zostały przedstawione w poszczególnych grupach: wysokie natężenie problemów (kolor czerwony), średnie natężenie problemów (kolor pomarańczowy), niskie natężenie problemów (kolor niebieski).

Tabela 5. Wskaźniki dotyczące sfery społecznej. SFERY Lp. WSKAŹNIKI JEDNOSTKA MIARY SPOŁECZNA 1. Odsetek osób w wieku produkcyjnym % 2. Wskaźnik obciążenia demograficznego szt. (liczba osób w wieku nieprodukcyjnym / 100 osób w wieku produkcyjnym) 3. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym szt. / 100 osób w wieku produkcyjnym

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 4. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego szt. Ośrodka Pomocy Społecznej 5. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego szt. Ośrodka Pomocy Społecznej / powierzchnię sołectwa 6. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego szt. Ośrodka Pomocy Społecznej / 100 mieszkańców sołectwa KRYTERIA DODATKOWE 7. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół % podstawowych w roku szkolnym 2014/2015 8. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół % podstawowych w roku szkolnym 2015/2016 Źródło: opracowanie własne

Wskaźnik pierwszy – odsetek osób w wieku produkcyjnym – został przedstawiony na Ryc. 2. Najniższy odsetek osób w wieku produkcyjnym (kolor czerwony) zaobserwowano w sołectwie Mizerna oraz Sromowce Wyżne. Z kolei najwyższy odsetek osób w wieku produkcyjnym (kolor niebieski) stwierdzono w sołectwach: Huba oraz Kluszkowce. Umiarkowane wartości wskaźnika (kolor pomarańczowy; 62% – 65%) zaobserwowano natomiast w sołectwach: Maniowy, Czorsztyn i Sromowce Niżne. Drugi wskaźnik – wskaźnik obciążenia demograficznego (liczba osób w wieku nieprodukcyjnym w przeliczeniu na 100 osób w wieku produkcyjnym) przedstawiony został na Ryc. 3. Najwyższym wskaźnikiem obciążenia demograficznego (kolor czerwony) charakteryzują się sołectwa Mizerna oraz Sromowce Wyżne. Natomiast najniższy wskaźnik obciążenia demograficznego (kolor niebieski) stwierdzono w sołectwach: Huba, Maniowy i Kluszkowce. Ryc. 4. prezentuje natomiast wartości wskaźnika trzeciego tj. liczby osób w wieku przedprodukcyjnym / 100 osób w wieku produkcyjnym w sołectwach Gminy Czorsztyn. Wskaźnik ten posiada najwyższe wartości (kolor czerwony) dla sołectw Sromowce Wyżne i Mizerna, zaś najniższy (kolor niebieski) dla sołectw: Huba, Maniowy i Kluszkowce. Umiarkowane wartości wskaźnika (kolor pomarańczowy) zaobserwowano zaś w sołectwach: Maniowy, Czorsztyn i Sromowce Niżne.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 63,5 %

Ryc. 2. Odsetek osób w wieku produkcyjnym w sołectwach Gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

średnia dla Gminy Czorsztyn 57 osób

Ryc. 3. Wskaźnik obciążenia demograficznego w sołectwach Gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 34 osoby

Ryc. 4. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym / 100 osób w wieku produkcyjnym w sołectwach Gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Wskaźnik czwarty - liczba rodzin objętych pomocą Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (GOPS) – przedstawiony został na Ryc. 5. Największa liczba rodzin (powyżej 30) korzysta z pomocy społecznej GOPS w sołectwach: Maniowy i Kluszkowce. Natomiast najmniejsza liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej GOPS (poniżej 15 rodzin) zaobserwowano w sołectwach: Huba, Mizerna, Czorsztyn, Sromowce Niżne. Kolejny wskaźnik - liczba rodzin objętych pomocą GOPS w przeliczeniu na 100 ha powierzchni sołectwa – przedstawiony został na Ryc. 6. Wskaźnikiem powyżej 2 rodzin objętych pomocą GOPS/100 ha charakteryzują się następujące sołectwa: Maniowy, Kluszkowce, Czorsztyn, Sromowce Wyżne. Natomiast najniższym wskaźnikiem – poniżej 1 rodziny objętej wsparciem GOPS/100 ha – charakteryzuje się sołectwo Sromowce Niżne. Należy zwrócić uwagę, że w tym przypadku analizowana jest nie wartość bezwzględna liczby rodzin, a ich koncentracja. Ze względu na to, że jest ona wysoka w dużych powierzchniowo sołectwach, czyli Maniowy i Kluszkowce (2/7 sołectw stanowi ponad połowę powierzchni gminy), to ich wartość (w tym przypadku akurat wysoka) w największym stopniu składa się na wartość tego wskaźnika dla gminy i przyjmuje wartość wyższą niż średnia arytmetyczna dla sołectw. Wskaźnik dla gminy (ze względu na zależność od powierzchni) jest bowiem średnią ważoną (gdzie wagami są powierzchnie sołectw) z wartości

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 wskaźników dla poszczególnych sołectw. Daje to spójny obraz koncentracji rodzin objętych pomocą (średnia arytmetyczna w tym przypadku nie odzwierciedlałaby wartości wskaźnika dla gminy). Przy interpretacji tego wskaźnika trzeba mieć na uwadze, że zależy on od dwóch wielkości jednocześnie i wskazuje koncentrację rodzin objętych pomocą w sołectwie w porównaniu do koncentracji w innych sołectwach. Wskaźnik - liczba rodzin objętych pomocą Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej na 100 mieszkańców sołectwa przedstawia ryc. 7. Wskaźnikiem powyżej 2 rodzin objętych pomocą GOPS na 100 mieszkańców charakteryzują się sołectwa: Maniowy oraz Czorsztyn. Wskaźnikiem 1-2 rodzin objętych wsparciem GOPS na 100 mieszkańców cechują się sołectwa: Huba, Mizerna, Kluszkowce oraz Sromowce Wyżne. Natomiast najniższym wskaźnikiem – poniżej 1 rodziny objętej wsparciem GOPS/100 mieszkańców – charakteryzuje się sołectwo Sromowce Niżne.

średnia dla Gminy Czorsztyn 18,9

Ryc. 5. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego Ośrodka pomocy Społecznej Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 2,1

Ryc. 6. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego Ośrodka pomocy Społecznej na 100 ha powierzchni sołectwa Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

średnia dla Gminy Czorsztyn 1,7

Ryc. 7. Liczba rodzin objętych pomocą Gminnego Ośrodka pomocy Społecznej na 100 mieszkańców sołectwa Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Poglądową koncentrację negatywnych zjawisk w sferze społecznej w poszczególnych jednostkach referencyjnych (sołectwach) przedstawiono w tabeli 6 oraz na ryc. 8. Poszczególnym sołectwom nadane zostały rangi tzn. sklasyfikowane zostały one od sołectw o największym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze społecznej (ranga 1 i kolor czerwony, następnie ranga 2 i kolor pomarańczowy) aż do sołectwa o najmniejszym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze społecznej (ranga 6 i kolor granatowy). Nadanie poszczególnym sołectwom danych rang związane było z wynikami analizowanych po kolei wskaźników dla sfery społecznej. Największe natężenie problemów zidentyfikowanych w sferze społecznej (tabela 6 i ryc. 8.) występuje w sołectwie Sromowce Wyżne (ranga 1 i kolor czerwony), a następnie w sołectwie Mizerna (ranga 2 i kolor pomarańczowy). Natomiast najmniejsze natężenie problemów zidentyfikowanych w sferze społecznej (tabela 6 i ryc. 8.) występuje w sołectwie Sromowce Niżne (ranga 6 i kolor granatowy).

Tabela 6. Koncentracja negatywnych zjawisk społecznych w sołectwach Gminy Czorsztyn

Lp. WSKAŹNIKI

SFERY

Huba Maniowy Mizerna Czorsztyn Kluszkowce Sromowce Wyżne Sromowce Niżne 1. Odsetek osób w wieku produkcyjnym 2. Wskaźnik obciążenia demograficznego 3. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym

/100 osób w wieku produkcyjnym 4. Liczba rodzin objętych pomocą GOPS

SPOŁECZNA 5. Liczba rodzin objętych pomocą GOPS / 100 ha powierzchni sołectwa 6. Liczba rodzin objętych pomocą GOPS / 100 mieszkańców sołectwa

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 RANGA DLA SFERY SPOŁECZNEJ 5 4 2 3 4 1 6 (1 – największa koncentracja negatywnych zjawisk; 6 – najmniejsza koncentracja negatywnych zjawisk)

Kryteria dodatkowe 8. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół podstawowych w roku szkolnym 2014/2015 9. Wyniki sprawdzianu klas szóstych szkół podstawowych w roku szkolnym 2015/2016. Źródło: opracowanie własne

Ryc. 8. Koncentracja negatywnych zjawisk społecznych w sołectwach Gminy Czorsztyn (kolor czerwony – największa koncentracja negatywnych zjawisk; kolor granatowy – najmniejsza koncentracja negatywnych zjawisk) Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 1.3.2. Sfera gospodarcza

W gminie Czorsztyn jest zarejestrowanych 288 podmiotów gospodarczych (wykres 10.). Najwyższa liczba aktywnych przedsiębiorców i spółek w poszczególnych sołectwach Gminy Czorsztyn zaobserwowana została w sołectwach Maniowy (87) oraz Kluszkowce (80). Wysoka liczba aktywnych przedsiębiorców jest również w sołectwach: Sromowce Wyżne (42) oraz Sromowce Niżne (37). Pośród sołectw, w których liczba aktywnych przedsiębiorców i spółek jest najniższa wymienić można: Huba (2), Mizerna (18) i Czorsztyn (22) (wykres 9.). Powyższe podmioty gospodarcze prowadzą działalność w branżach: sklepy, usługi, gastronomia, budownictwo, flisowanie, pensjonaty, wynajem kwater, kamieniarstwo, transport drogowy. W gminie Czorsztyn, ponad 50% podmiotów działa w 2 sołectwach – Maniowy i Kluszkowce (wykres 10), a 15% to podmioty gospodarcze zarejestrowane w miejscowościach: Huba, Czorsztyn i Mizerna. Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych technicznych (Art. 9.1. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji).

Wykres 9. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn w ujęciu procentowym

13% HUBA

30% MANIOWY 14% MIZERNA KLUSZKOWCE

8% CZORSZTYN 6% SROMOWCE WYŻNE SROMOWCE NIŻNE 28%

Wykres 10. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w poszczególnych sołectwach Gminy Czorsztyn w ujęciu procentowym. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Dokonując diagnozy sfery gospodarczej Gminy Czorsztyn wzięto pod uwagę zamieszczone w Tabeli 7. wskaźniki. Zjawiska kryzysowe w sferze gospodarczej zostały przedstawione w poszczególnych grupach: wysokie natężenie problemów (kolor czerwony), średnie natężenie problemów (kolor pomarańczowy), niskie natężenie problemów (kolor niebieski).

Tabela 7. Wskaźniki dotyczące sfery gospodarczej SFERA Lp. WSKAŹNIK Jednostka miary GOSPODARCZA 1. Liczba aktywnie działających spółek szt. i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn 2. Liczba aktywnie działających spółek szt. i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn / 100 mieszkańców sołectwa 3. Liczba aktywnie działających spółek szt. i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn/ powierzchnię sołectwa Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 41,1

Ryc. 9. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w poszczególnych sołectwach Gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

średnia dla Gminy Czorsztyn 3,8

Ryc. 10. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w poszczególnych sołectwach Gminy Czorsztyn / 100 mieszkańców sołectwa. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 4,7

Ryc. 11. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w sołectwach Gminy Czorsztyn/ powierzchnię sołectwa. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn przedstawiona została na ryc. 9. Z kolei ryc. 10. przedstawia liczbę aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn / 100 mieszkańców sołectwa, a ryc. 11. liczbę aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w sołectwach gminy Czorsztyn w przeliczeniu na jednostkę powierzchni sołectwa. Poglądową koncentrację negatywnych zjawisk w sferze gospodarczej w poszczególnych jednostkach referencyjnych (sołectwach) przedstawiono w tabeli 8. oraz na ryc. 12. Poszczególnym sołectwom nadane zostały rangi tzn. sklasyfikowane zostały od sołectw o największym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze społecznej (ranga 1 i kolor czerwony, następnie ranga 2 i kolor pomarańczowy), aż do sołectwa o najmniejszym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze społecznej (ranga 6 i kolor granatowy). Nadanie poszczególnym sołectwom danych rang związane było wynikami analizowanych po kolei wskaźników dla sfery gospodarczej. Największe natężenie problemów zidentyfikowanych w sferze gospodarczej (tabela 8. i ryc. 12) występuje w sołectwie Huba (ranga 1 i kolor czerwony), a następnie w sołectwie Mizerna (ranga 2 i kolor pomarańczowy). Natomiast najmniejsze natężenie problemów zidentyfikowanych w

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 sferze gospodarczej (tabela 8. i ryc. 12.) występuje w sołectwie Kluszkowce (ranga 6 i kolor granatowy).

Tabela 8. Koncentracja negatywnych zjawisk gospodarczych w sołectwach Gminy Czorsztyn. Lp. WSKAŹNIKI

SFERY

Huba Maniowy Mizerna Czorsztyn Kluszkowce Sromowce Wyżne Sromowce Niżne 1. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców 2. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców w sołectwach Gminy /

100 mieszkańców sołectwa 3. Liczba aktywnie działających spółek i przedsiębiorców

GOSPODARCZA w sołectwach Gminy / powierzchnię sołectwa RANGA DLA SFERY GOSPODARCZEJ 1 5 2 3 6 4 4 (1 – największa koncentracja negatywnych zjawisk; 6 – najmniejsza koncentracja) Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Ryc. 12. Koncentracja negatywnych zjawisk gospodarczych w sołectwach Gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 1.3.3. Sfera środowiskowa

Na terenie Gminy Czorsztyn zinwentaryzowany został azbest pozostały do unieszkodliwienia (w tonach), w przeliczeniu na liczbę ludności (Wykres 11.).

Azbest pozostały do unieszkodliwienia (tony)/liczbę ludności

SROMOWCE NIŻNE SROMOWCE WYŻNE CZORSZTYN KLUSZKOWCE MIZERNA MANIOWY HUBA GMINA CZORSZTYN 0 50 100 150 Wykres 11. Azbest pozostały do unieszkodliwienia (w tonach) w przeliczeniu na liczbę ludności w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych pochodzących z www.Bazaazbestowa.gov.pl

Sołectwa zagrożone podtopieniami na terenie Gminy Czorsztyn to: Sromowce Wyżne i Sromowce Niżne. Diagnoza w zakresie przekroczenia standardów jakości powietrza przeprowadzona została na podstawie corocznie opracowywanych raportów przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, dotyczących oceny jakości powietrza w województwie. Na terenie Gminy odnotowano między innymi przekroczenia dopuszczalnej wartości stężenia dla pyłu zawieszonego PM10 oraz B(a)P (Ryc. 13 i 14).

Ryc. 13. Klasyfikacja stref dla B(a)P – kryterium ochrony zdrowia Źródło: WIOŚ, 2016, Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Ryc. 14. Klasyfikacja stref dla pyłu zawieszonego PM10 – kryterium ochrony zdrowia. Źródło: WIOŚ, 2016, Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku

Na terenie Gminy Czorsztyn nie ma zbiorowego systemu zaopatrzenia w ciepło. Gospodarstwa domowe ogrzewane są indywidualnie. Konsekwencją takiego działania jest wysoka emisja dwutlenku węgla, siarki, azotu a także pyłów, które zgodnie z klasyfikacją Państwowego Inspektoratu Ochrony Środowiska są na terenie gminy przekroczone. Tylko nieliczna zabudowa wielomieszkaniowa posiada ogrzewanie zbiorowe, w części zmodernizowane lub nowoczesne. Najważniejszymi przyczynami występowania przekroczeń zanieczyszczeń w powietrzu na terenie Gminy Czorsztyn są: wysokie koszty wymiany palenisk domowych; niestabilne ceny paliw; wysokie koszty realizacji źródeł alternatywnych energii oraz konieczność stosowania energii elektrycznej w tych systemach (dogrzewanie); brak perspektyw i programów sieciowego zaopatrzenia w ciepło na terenie gminy – np. geotermia, gazyfikacja czy centralna sieć C.O., C.W.U.; a także: spalanie odpadów i węgla niskiej jakości; okresowa, wysoka intensywność ruchu komunikacyjnego; brak dobrego przewietrzania terenów doliny (Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Czorsztyn, 2015). Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych, technicznych (Art. 9. 1. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Dokonując diagnozy sfery środowiskowej Gminy Czorsztyn wzięto pod uwagę zamieszczone w Tabeli 9. wskaźniki. Zjawiska kryzysowe w sferze środowiskowej zostały przedstawione w poszczególnych grupach: wysokie natężenie problemów (kolor czerwony), średnie natężenie problemów (kolor pomarańczowy), niskie natężenie problemów (kolor niebieski).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Tabela 9. Wskaźniki dotyczące sfery środowiskowej. SFERA Lp. WSKAŹNIK Jednostka miary ŚRODOWISKOWA 1. Azbest pozostały do unieszkodliwienia Tony (w tonach) w przeliczeniu na liczbę ludności w sołectwach 2. Występowanie obszarów zagrożonych tak/nie podtopieniami 3. Klasyfikacja stref dla B(a)P – kryterium klasa A i C ochrony zdrowia 4. Klasyfikacja stref dla pyłu zawieszonego klasa A i C PM10 – kryterium ochrony zdrowia Źródło: opracowanie własne

Najwyższy wskaźnik ton azbestu pozostały do unieszkodliwienia stwierdzono w sołectwie Sromowce Wyżne. Wysoki wskaźnik wystąpił także w sołectwach Huba, Maniowy i Czorsztyn, zaś najniższy w sołectwie Sromowce Niżne (ryc. 15.). Sołectwa zagrożone podtopieniami na terenie gminy Czorsztyn to: Sromowce Wyżne i Sromowce Niżne (ryc. 16.). Ze względu na średnioroczne wartości stężenia dla pyłu zawieszonego PM10 oraz B(a)P obszar całej gminy zakwalifikowany został do klasy C – wskaźniki 3 i 4 w sferze środowiskowej (Tabela 9). Poglądową koncentrację negatywnych zjawisk w sferze środowiskowej w poszczególnych jednostkach referencyjnych (sołectwach) przedstawiono w tabeli 10. oraz na ryc. 17. Poszczególnym sołectwom nadane zostały rangi tzn. sklasyfikowane zostały od sołectw o największym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze środowiskowej (ranga 1 i kolor czerwony, następnie ranga 2 i kolor pomarańczowy) aż do sołectwa o najmniejszym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze społecznej (ranga 4 i kolor zielony). Nadanie poszczególnym sołectwom danych rang związane było wynikami analizowanych po kolei wskaźników dla sfery środowiskowej.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 89,3

Ryc. 15. Azbest pozostały do unieszkodliwienia (w tonach) w przeliczeniu na liczbę ludności w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Ryc. 16. Sołectwa zagrożone podtopieniami. Źródło: opracowanie własne na podstawie: Państwowa Służba Hydrogeologiczna (www.psh.gov.pl)

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Tabela 10. Koncentracja negatywnych zjawisk środowiskowych w sołectwach gminy Czorsztyn. Lp. WSKAŹNIKI

SFERY

Huba Maniowy Mizerna Czorsztyn Kluszkowce Sromowce Wyżne Sromowce Niżne 1. Azbest pozostały do unieszkodliwienia/ liczbę ludności w sołectwach 2. Występowanie obszarów zagrożonych

podtopieniami 3. Klasyfikacja stref dla B(a)P – kryterium ochrony zdrowia 4. Klasyfikacja stref dla pyłu zawieszonego PM10

ŚRODOWISKOWA – kryterium ochrony zdrowia RANGA DLA SFERY ŚRODOWISKOWEJ 2 2 4 2 3 1 2 (1 – największa koncentracja negatywnych zjawisk; 4 – najmniejsza koncentracja) Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Ryc. 17. Nasilenie zjawisk kryzysowych w sferze środowiskowej w sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne

1.3.4. Sfera przestrzenno-funkcjonalna

Na terenie gminy Czorsztyn znajduje się 5 oczyszczalni ścieków, w Czorsztynie, Kluszkowcach, Maniowach, Sromowcach Niżnych i Sromowcach Wyżnych. Usługi komunalne w gminie Czorsztyn świadczy Zakład Gospodarki Komunalnej w Maniowach. Usuwanie i unieszkodliwianie odpadów stałych odbywa się na terenie sołectwa Czorsztyn poprzez segregacje i gromadzenie ich w przystosowanych pojemnikach. Zmieszane odpady komunalne odbierane są 1 raz w miesiącu, natomiast w miesiącach lipiec oraz sierpień również w dodatkowych terminach według harmonogramu. Wywóz odpadów komunalnych z całej gminy odbywa się w sposób zorganizowany na urządzony zakład utylizacji odpadów znajdujący się poza obszarem Gminy Czorsztyn. Mieszkańcy ponoszą opłaty na podstawie złożonych deklaracji, natomiast podmioty gospodarcze na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych. Źródła zaopatrzenia gminy Czorsztyn w energię elektryczną są usytuowane: na terenie gminy (elektrownia wodna na zbiorniku wyrównawczym dla zapory wodnej Niedzica – tzw. Jeziorze Sromowieckim), poza obszarem gminy (energia z tych źródeł - przede wszystkim z GPZ Szaflary, a także z GPZ Niedzica - jest doprowadzana liniami napowietrznymi średniego napięcia 15 kV do stacji transformatorowych 15/0,4 kV rozmieszczonych w poszczególnych miejscowościach gminy, a następnie dostarczana do odbiorców siecią rozdzielczą niskiego napięcia 0,4 kV. Energia

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 elektryczna dostarczana jest mieszkańcom gminy przez: TAURON Dystrybucja S.A. Oddział w Krakowie oraz Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica S.A). Na terenie gminy nie ma sieci rurociągów służących do dystrybucji gazu. Gaz w postaci skroplonej, jak i paliwa płynne dostarczane są przez firmy o zasięgu ogólnokrajowym lub przez lokalnych półhurtowych dystrybutorów gazu skroplonego (w butlach) lub paliw płynnych. W chwili obecnej nie ma programu gazyfikacji gminy, ponieważ gazyfikacja jest uzależniona od budowy sieci magistralnych wysokoprężnych oraz stacji redukcyjno - pomiarowych. Gmina Czorsztyn nie posiada sieci ciepłowniczej zasilanej z centralnej kotłowni. Większość budynków zarówno użyteczności publicznej jak i budynki mieszkalne zasilane są ze źródeł indywidualnych. Przeważa opalanie paliwem stałym (węgiel, koks). Bezpieczeństwo publiczne na terenie gminy Czorsztyn zapewniane jest przez Komisariat Policji w Krościenku nad Dunajcem oraz jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej. W gminie Czorsztyn funkcjonuje siedem jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej, po jednej w każdym sołectwie gminy tj. OSP Czorsztyn, OSP Huba, OSP Kluszkowce, OSP Maniowy, OSP Mizerna,OSP Sromowce Niżne, OSP Sromowce Wyżne. Liczba czynnych strażaków (w wieku 18 - 65 lat) w jednostkach Ochotniczej Straży Pożarnej gminy Czorsztyn w poszczególnych sołectwach przedstawiona została w Tabeli 11.

Tabela. 11. Liczba czynnych strażaków w jednostkach Ochotniczej Straży Pożarnej gminy Czorsztyn. Jednostka ochotniczej straży pożarnej Liczba czynnych strażaków HUBA 10 MANIOWY 32 MIZERNA 19 KLUSZKOWCE 21 CZORSZTYN 10 SROMOWCE WYŻNE 36 SROMOWCE NIŻNE 32 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Na terenie gminy Czorsztyn znajdują się dwa obiekty przedszkolne: w Kluszkowcach oraz Sromowcach Niżnych (tabela 12). Podstawowa opiekę zdrowotną dla mieszkańców zapewniają dwa Samodzielne Publiczne Gminne Ośrodki Zdrowia w Maniowach (ul. Gorczańska 6) i Sromowcach Niżnych (ul. Szkolna 7).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Tabela 12. Wykaz publicznych przedszkoli na terenie gminy Czorsztyn.

Lp. Placówka Adres

1 Gminne Publiczne Przedszkole Kluszkowce, ul. Stanisława Bochnaka 24

2 Punkt Przedszkolny Sromowce Niżne, ul. Szkolna 7 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Na wykresie 18 przedstawione zostały dane dotyczące liczby gospodarstw domowych, która podpisała umowę/deklarację na wywóz odpadów. W bezwzględnych liczbach największa liczba umów jest w sołectwach Maniowy oraz Kluszkowce.

79 248

460 277

112 122

413

HUBA MANIOWY MIZERNA KLUSZKOWCE CZORSZTYN SROMOWCE WYŻNE SROMOWCE NIŻNE

Wykres .18. Liczba gospodarstw domowych, która podpisała umowę/deklarację na wywóz odpadów Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn.

Komunikacja na terenie gminy i poza nią możliwa jest jedynie poprzez transport kołowy - brak jest transportu kolejowego. Układ drogowy podstawowy na obszarze Gminy stanowią:  droga wojewódzka regionalna nr 969 relacji Nowy Targ - Nowy Sącz: na terenie gminy Czorsztyn znajduje się odcinek o długości 7,5 km o twardej nawierzchni,  drogi powiatowe: nr 25406 (Krośnica – Czorsztyn – Sromowce Wyżne – Wygon – Sromowce Niżne długości 10,6 km o twardej nawierzchni), nr 25407 (Sromowce Wyżne – Zapora – granica gminy Łapsze Niżne odcinek długości 1,5 km o twardej nawierzchni),  drogi gminne o łącznej długości 63 km, w tym 49 km o twardej nawierzchni: pozostałe drogi gminne spełniają funkcje wiążące miejscowości na terenie Gminy.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Drogi wewnętrzne w zdecydowanej większości stanowią drogi gruntowe, pełniące funkcję dojazdową do pól, obszarów leśnych i oddalonych osiedli. Na terenie gminy działa sieć telefonii kablowej Telekomunikacji Polskiej S.A. oraz sieci telefonii komórkowej takie jak Orange, T-Mobile, Plus GSM oraz PLAY. W poszczególnych miejscowościach gminy dostęp mieszkańców do sieci telekomunikacyjnej jest wyrównany. Każda placówka oświatowa na terenie Gminy Czorsztyn dysponuje salami lekcyjnymi, pracownią komputerową, biblioteką, świetlicą, dostępem do Internetu. Baza lokalowa jest jednak zróżnicowana, z różnymi warunkami do pracy dydaktycznej. Na wykresach 13. i 14. wykazano bazę do działalności oświatowej w postaci liczby sal lekcyjnych oraz stanu wyposażenia w sprzęt komputerowy. Spośród placówek oświatowych Gminy Czorsztyn, biorąc pod uwagę ZPO Sromowce Niżne, ZPO Maniowy, SP Sromowce Wyżne oraz SP Kluszkowce najmniejsza liczba sal lekcyjnych występuje w placówce w Sromowcach Wyżnych, najwyższa zaś w Maniowach (wykres 13.).

LICZBA SAL LEKCYJNYCH

ZPO SN

ZPO M

SP SW

SP K

0 5 10 15 20 SP K SP SW ZPO M ZPO SN SALE LEKCYJNE 13 8 19 13

Wykres 13. Baza do działalności oświatowej w placówkach oświatowych gminy Czorsztyn – liczba sal lekcyjnych. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn.

Stan wyposażenia w sprzęt komputerowy w placówkach oświatowych Gminy Czorsztyn przedstawia wykres 14. Największa ilość sprzętu komputerowego na użytek uczniów jak i sprzętu komputerowego ogółem znajduje się w ZPO Maniowy, zaś najmniejsza ilość zarówno sprzętu komputerowego na użytek uczniów jak i sprzętu komputerowego ogółem znajduje się w SP Sromowce Wyżne (wykres 14.).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Komputeryzacja w placówkach oświatowych w gminie Czorsztyn – liczba komputerów z dostępem do internetu przedstawia wykres 15. Największa ilość sprzętu komputerowego z dostępem do internetu znajduje się w ZPO Maniowy, zaś najmniejsza ilość sprzętu komputerowego z dostępem do internetu znajduje się w SP Sromowce Wyżne (wykres 15).

STAN WYPOSAŻENIA W SPRZĘT KOMPUTEROWY

ZPO SN

ZPO M

SP SW

SP K

0 10 20 30 40 50 60 70 80 SP K SP SW ZPO M ZPO SN SPRZĘT KOMPUTEROWY NA 27 12 44 32 UŻYTEK UCZNIÓW SPRZĘT KOMPUTEROWY 39 18 68 40 OGÓŁEM

Wykres 14. Stan wyposażenia w sprzęt komputerowy w placówkach oświatowych Gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn.

LICZBA KOMPUTERÓW Z DOSTĘPEM DO INTERNETU

ZPO SN

ZPO M

SP SW

SP K

0 10 20 30 40 50 60 70 SP K SP SW ZPO M ZPO SN LICZBA KOMPUTERÓW Z 26 16 62 42 DOSTĘPEM DO INTERNETU

Wykres 15. Komputeryzacja w placówkach oświatowych w gminie Czorsztyn – liczba komputerów z dostępem do Internetu. Źródło: opracowanie własne na podstawie Strategii Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych technicznych (Art. 9. 1. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Dokonując diagnozy sfery funkcjonalno-przestrzennej Gminy Czorsztyn wzięto pod uwagę zamieszczone w tabeli 13. wskaźniki. Zjawiska kryzysowe w sferze funkcjonalno-przestrzennej zostały przedstawione w poszczególnych grupach: wysokie natężenie problemów (kolor czerwony), średnie natężenie problemów (kolor pomarańczowy), niskie natężenie problemów (kolor niebieski).

Tabela 13. Wskaźniki dotyczące sfery funkcjonalno-przestrzennej SFERA Lp. WSKAŹNIK Jednostka miary PRZESTRZENNO- 1. Istnienie w sołectwie oczyszczalnie ścieków tak/nie FUNKCJONALNA 2. Liczba gospodarstw domowych, która szt. podpisała umowę/deklarację na wywóz odpadów, w przeliczeniu na 100 mieszkańców 3. Istnienie publicznego ośrodka zdrowia tak/nie w danym sołectwie 4. Istnienie publicznego przedszkola/punktu tak/nie przedszkolnego 5. Istnienie drogi wojewódzkiej w sołectwie tak/nie Kryteria dodatkowe 6. Baza do działalności oświatowej szt. w placówkach oświatowych gminy

Czorsztyn – liczba sal lekcyjnych.

7. Stan wyposażenia w sprzęt komputerowy w szt. placówkach oświatowych gminy Czorsztyn 8. Komputeryzacja w placówkach szt. oświatowych w gminie Czorsztyn – liczba komputerów z dostępem do Internetu Źródło: opracowanie własne

Wskaźnik pierwszy – istnienie w sołectwie oczyszczalni ścieków – przedstawiony został na ryc. 19. Na terenie gminy Czorsztyn znajduje się pięć oczyszczalni ścieków: w Czorsztynie, Kluszkowcach, Maniowach, Sromowcach Niżnych i Sromowcach Wyżnych. Brak jest oczyszczalni ścieków na terenie sołectw: Huba i Mizerna.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Ryc. 19. Istnienie oczyszczalnie ścieków w poszczególnych sołectwach Gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Wskaźnik drugi – liczba gospodarstw domowych, która podpisała umowę/deklarację na wywóz odpadów, w przeliczeniu na 100 mieszkańców – przedstawiony został na ryc. 20. Najmniejsza liczba umów/deklaracji na wywóz odpadów, w przeliczeniu na 100 mieszkańców (poniżej 21 ) stwierdzona została w sołectwach: Sromowce Wyżne, Mizerna i Maniowy. Najwięcej umów/deklaracji na wywóz odpadów, w przeliczeniu na 100 mieszkańców podpisano w sołectwie Huba (powyżej 40). Wskaźnik trzeci – istnienie publicznego ośrodka zdrowia w danym sołectwie – zobrazowany został na ryc. 21. W gminie Czorsztyn funkcjonuje Samodzielny Publiczny Gminny Ośrodek Zdrowia w Maniowach oraz Ośrodek Zdrowia w Sromowcach Niżnych (ryc. 21.), w pozostałych sołectwach: Sromowce Wyżne, Czorsztyn, Kluszkowce, Mizerna i Huba brak jest ośrodków zdrowia. Gmina Czorsztyn jest organem prowadzącym dla 1 przedszkola, 1 punktu przedszkolnego, 4 szkół podstawowych i 2 gimnazjów. Lokalizacja publicznego przedszkola/punktu przedszkolnego na terenie gminy Czorsztyn przedstawiono na ryc. 22. Publiczne przedszkola/punkty przedszkolne są w sołectwach: Kluszkowce i Sromowce Niżne. Droga wojewódzka regionalna nr 969 relacji Nowy Targ – Nowy Sącz przebiega przez trzy sołectwa na terenie Gminy Czorsztyn: Kluszkowce, Mizerna i Maniowy (ryc. 23).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 22,4

Ryc. 20. Umowa / deklaracja na wywóz śmieci / 100 mieszkańców w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Ryc. 21. Istnienie publicznego ośrodka zdrowia w danym sołectwie. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Ryc. 22. Publiczne przedszkola/punkty przedszkolne w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Ryc. 23. Przebieg przez poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn drogi wojewódzkiej Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Poglądową koncentrację negatywnych zjawisk w sferze funkcjonalno-przestrzennej w poszczególnych jednostkach referencyjnych (sołectwach) przedstawiono w tabeli 14. oraz na ryc. 24. Poszczególnym sołectwom nadane zostały rangi tzn. sklasyfikowane zostały od sołectw o największym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze funkcjonalno-przestrzennej (ranga 1 i kolor czerwony, następnie ranga 2 i kolor pomarańczowy) aż do sołectwa o najmniejszym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze społecznej (ranga 5 i kolor niebieski). Nadanie poszczególnym sołectwom danych rang związane było wynikami analizowanych po kolei wskaźników dla sfery gospodarczej. Największe natężenie problemów zidentyfikowanych w sferze funkcjonalno-przestrzennej (tabela 14 i ryc. 24.) występuje w sołectwie Sromowce Wyżne i Mizerna (ranga 1 i kolor czerwony), a następnie w sołectwie Czorsztyn (ranga 2 i kolor pomarańczowy). Natomiast najmniejsze natężenie problemów zidentyfikowanych w sferze funkcjonalno-przestrzennej (tabela 14 i ryc. 24.) występuje w sołectwie Kluszkowce i Sromowce Niżne (ranga 5 i kolor niebieski).

Tabela 14. Koncentracja negatywnych zjawisk funkcjonalno-przestrzennych w sołectwach gminy Czorsztyn. Lp. WSKAŹNIK

SFERA

Huba Maniowy Mizerna Czorsztyn Kluszkowce Sromowce Wyżne Sromowce Niżne 1. Istnienie w sołectwie oczyszczalnie ścieków 2. Liczba gospodarstw

domowych, która podpisała umowę/deklarację na wywóz odpadów/ 100 mieszkańców

PRZESTRZENNA - 3. Istnienie publicznego ośrodka zdrowia w danym sołectwie 4. Istnienie publicznego przedszkola/punktu przedszkolnego FUNKCJONALNO 5. Istnienie drogi wojewódzkiej w sołectwie

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 RANGA DLA SFERY FUNKCJONALNO- 3 4 1 2 5 1 5 PRZESTRZENNEJ (1 – największa koncentracja negatywnych zjawisk; 5 – najmniejsza koncentracja negatywnych zjawisk) Kryteria dodatkowe 6. Baza do działalności oświatowej – liczba sal lekcyjnych. 7. Stan wyposażenia w sprzęt komputerowy w placówkach oświatowych 8. Komputeryzacja w placówkach oświatowych - liczba komputerów z dostępem do Internetu Źródło: opracowanie własne

Ryc. 24. Nasilenie zjawisk kryzysowych w sferze przestrzenno-funkcjonalnej w sołectwach Gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 1.3.5. Sfera techniczna

Gmina Czorsztyn w 2014 roku zrealizowała inwestycję termomodernizacji i wymiany źródła ciepła na biomasową w budynku Zespołu Placówek Oświatowych w Sromowcach Niżnych. W 2015 roku sołectwie Maniowy oddano do użytkowania centralny system ciepłowniczy wykorzystujący Odnawialne Źródła Energii, wybudowany na użytek kilku obiektów użyteczności publicznej zlokalizowanych w tym sołectwie. Projekt polegał na kompleksowej modernizacji systemu ciepłowniczego obiektów użyteczności publicznej gminy Czorsztyn w miejscowości Maniowy. W ramach projektu przebudowano istniejącą kotłownię opałową na centralną kotłownię biomasową, która poprzez sieć preizolowaną zapewnia energię cieplną dla 6 budynków użyteczności publicznej. W ramach projektu zamontowano także instalacje solarne oraz wykonano prace termomodernizacyjne Kotłownia dostarcza ciepło do 6 budynków: budynek Urzędu Gminy Czorsztyn z/s w Maniowach, budynek Szkoły Podstawowej i Gminnego Publicznego Gimnazjum w Maniowach, budynek Samodzielnego Publicznego Gminnego Ośrodka Zdrowia w Maniowach, budynek Remizy OSP z Domem Kultury w Maniowach, budynek Hali Sportowej w Maniowach, budynek socjalny w Maniowach. Szacunkowa liczba budynków na terenie Gminy Czorsztyn przedstawiona została na Wykresie 16. Największa szacunkowa liczba budynków występuje w sołectwie Maniowy (523 budynki) oraz Kluszkowce (486 budynków). Znaczna liczba budynków zlokalizowana jest również w sołectwach Sromowce Wyżne (307) i Sromowce Niżne (290), a najmniej budynków zlokalizowanych jest w sołectwach: Huba (50), Mizerna (142), Czorsztyn (137). Ogólna szacowana liczba budynków w Gminie Czorsztyn wynosi 1935, w tym ok. 25% z nich jest ocieplona. Z kolei instalację węglową (piece węglowe) posiada około 90% domów, a szacuje się, że około 100 budynków na terenie Gminy Czorsztyn została wybudowana przed rokiem 1939. Gmina Czorsztyn jest dość uboga w tereny publiczne, z których mogą korzystać mieszkańcy oraz turyści. Zagospodarowanie terenów publicznych jest następujące:  Huba: brak terenu publicznego;  Maniowy: boisko sportowe, boisko wielofunkcyjne, bieżnia, hala sportowa, place zabaw, fontanna, altanka, amfiteatr;  Mizerna: amfiteatr, plac zabaw;  Kluszkowce: plac zabaw, amfiteatr, boisko sportowe;  Czorsztyn: plac zabaw, amfiteatr;  Sromowce Niżne: plac zabaw, boisko wielofunkcyjne, pasaż handlowy, kładka rowerowo- piesza, amfiteatr, boisko sportowe;  Sromowce Wyżne: plac zabaw, boisko wielofunkcyjne, amfiteatr, izba regionalna.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022  Liczba izb na 1000 ludności oddanych do użytkowania w 2015 r. w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn przestawiona została na wykresie 17. Najniższa wartość tego wskaźnika wystąpiła w sołectwie Sromowce Wyżne, a najwyższa w sołectwie Huba. Niska wartość wskaźnika liczby izb oddanych do użytkowania w 2015 r. na 1000 ludności zaobserwowano także w sołectwach Kluszkowce i Maniowy.

Wykres 16. Szacunkowa liczba budynków na terenie Gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Czorsztyn

Liczba izb na 1000 ludności (oddanych do użytkowania w 2015 r.)

SROMOWCE NIŻNE SROMOWCE WYŻNE CZORSZTYN KLUSZKOWCE MIZERNA MANIOWY HUBA GMINA CZORSZTYN

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180

Wykres 17. Liczba izb na 1000 ludności (oddanych do użytkowania w 2015 r.) w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Podobnie najmniejsza powierzchnia budynku mieszkalnego na osobę (w m²), spośród tych oddanych do użytkowania w 2015 roku w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn, stwierdzona została w sołectwie Sromowce Wyżne. Stosunkowo niedużą powierzchnię budynku mieszkalnego oddanego do użytkowania w 2015 roku (w m²) na osobę zaobserwowano także w sołectwie Kluszkowce oraz Maniowy (wykres 18).

Powierzchnia budynku mieszkalnego na osobę w m² (oddanych do użytkowania w 2015 roku) SROMOWCE NIŻNE SROMOWCE WYŻNE CZORSZTYN KLUSZKOWCE MIZERNA MANIOWY HUBA GMINA CZORSZTYN

0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5

Wykres 18. Powierzchnia budynku mieszkalnego na osobę w m² (oddanych do użytkowania w 2015 roku) w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego

Na terenie gminy Czorsztyn gminnym systemem zaopatrzenia w wodę zarządza Zakład Gospodarki Komunalnej w Maniowach. Podlegają mu wodociągi w Maniowach, Kluszkowcach, Czorsztynie i Sromowcach Wyżnych. System zaopatrzenia w wodę nie jest powiązany z sąsiednimi gminami. Z gminnej sieci wodociągowej korzysta tylko część mieszkańców i instytucji. Pozostała część zaopatrywana jest w wodę z małych lokalnych wodociągów obsługujących najwyżej od kilkunastu do kilkudziesięciu gospodarstw. Na terenie gminy Czorsztyn nie występują deficyty wody. Długość gminnej czynnej sieci wodociągowej z przyłączami, obsługiwanej przez jednostkę budżetową Zakład Gospodarki Komunalnej w Maniowach przedstawia tabela 15, stan na 12.2016 r.:

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Tabela 15. Długość gminnej czynnej sieci wodociągowej z przyłączami (stan na 12.2016 r.) Miejscowość Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową, przyłączami [km] Maniowy 21,28 Mizerna 5,1 Kluszkowce 14,48 Czorsztyn 6,34 Sromowce Wyżne 8,72 Razem 55,92 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych technicznych (Art. 9. 1. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Dokonując diagnozy sfery technicznej Gminy Czorsztyn wzięto pod uwagę zamieszczone w Tabeli 16. wskaźniki. Zjawiska kryzysowe w sferze technicznej zostały przedstawione w poszczególnych grupach: wysokie natężenie problemów (kolor czerwony), średnie natężenie problemów (kolor pomarańczowy), niskie natężenie problemów (kolor niebieski).

Tabela 16. Wskaźniki dotyczące sfery technicznej. SFERA Lp. WSKAŹNIK Jednostka miary TECHNICZNA 1. Liczba izb na 1000 ludności (oddanych do szt. użytkowania w 2015 r.) w sołectwach gminy Czorsztyn 2. Powierzchnia budynku mieszkalnego na m² osobę w m² (oddanych do użytkowania w 2015 roku) w sołectwach gminy Czorsztyn 3. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią km przesyłową (w km) w przeliczeniu na 100 mieszkańców w sołectwach 4. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią km przesyłową, przyłączami [km] Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Wskaźnik liczby izb na 1000 ludności (oddanych do użytkowania w 2015 r.) w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn przedstawiony został na ryc. 25. Najniższym wskaźnikiem (kolor czerwony) charakteryzują się sołectwa: Sromowce Wyżne i Kluszkowce, natomiast najwyższym (niebieski) sołectwa: Huba i Czorsztyn Ryc. 26. przedstawia wskaźnik powierzchni budynku mieszkalnego na osobę w m² (oddanych do użytkowania w 2015 roku) w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn – najwyższy (kolor niebieski) stwierdzono w sołectwie Huba. Podobnie jak, wytłumaczone zostało to na przykładzie Ryc.6., w przypadku tego wskaźnika zawieranie się średniej dla gminy w przedziale skrajnym prawidłowo obrazuje wartość wskaźnika „Powierzchni budynku mieszkalnego na osobę w m² (oddanych do użytkowania w 2015 roku) w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn”, co wynika z małej wartości tego wskaźnika dla sołectw o dużej liczbie mieszkańców.

średnia dla Gminy Czorsztyn 23,4 m²

Ryc. 25. Liczba izb na 1000 ludności (oddanych do użytkowania w 2015 r.) w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn (w m²). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego

Wartości wskaźnika „Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową (w km) w przeliczeniu na 100 mieszkańców w poszczególnych sołectwach”, obsługiwanej przez jednostkę budżetową Zakład Gospodarki Komunalnej w Maniowach przedstawia Ryc. 27. Najwyższą wartością charakteryzuje się sołectwo Czorsztyn, a najniższymi: Sromowce Wyżne, Sromowce Niżne i Huba.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Długość gminnej czynnej sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową (w km) przedstawia Ryc. 28. Długość gminnej sieci wodociągowej z siecią przesyłową poniżej 10 km stwierdzono w sołectwach: Sromowce Wyżne, Sromowce Niżne, Czorsztyn, Mizerna i Huba. Długość gminnej sieci wodociągowej z siecią przesyłową powyżej 20 km stwierdzono jedynie w sołectwie Maniowy. Podobnie jak wytłumaczone zostało to na przykładzie Ryc.6. w przypadku tego wskaźnika zawieranie się średniej dla gminy w przedziale skrajnym prawidłowo obrazuje wartość wskaźnika „Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową (w km)”.

średnia dla Gminy Czorsztyn 0,62

Ryc. 26. Powierzchnia budynku mieszkalnego na osobę w m² (oddanych do użytkowania w 2015 roku) w poszczególnych sołectwach gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

średnia dla Gminy Czorsztyn 0,73 km

Ryc. 27. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową (w km) w przeliczeniu na 100 mieszkańców w poszczególnych sołectwach. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

średnia dla Gminy Czorsztyn 8 km

Ryc. 28. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową (w km). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Poglądową koncentrację negatywnych zjawisk w sferze technicznej w poszczególnych jednostkach referencyjnych (sołectwach) przedstawiono w tabeli 17. oraz na ryc. 29. Poszczególnym sołectwom nadane zostały rangi tzn. sklasyfikowane zostały od sołectw o największym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze technicznej (ranga 1 i kolor czerwony) aż do sołectwa o najmniejszym natężeniu negatywnych zjawisk w sferze społecznej (ranga 6 i kolor granatowy). Nadanie poszczególnym sołectwom danych rang związane było wynikami analizowanych po kolei wskaźników dla sfery gospodarczej. Największe natężenie problemów zidentyfikowanych w sferze technicznej (tabela 17. i ryc. 29.) występuje w sołectwie Sromowce Wyżne (ranga 1 i kolor czerwony), a następnie w sołectwie Sromowce Niżne i Kluszkowce (ranga 2 i kolor pomarańczowy). Natomiast najmniejsze natężenie problemów zidentyfikowanych w sferze technicznej stwierdzono w sołectwie Maniowy (ranga 6 i kolor granatowy) (tabela 17. i ryc. 29).

Tabela. 13. Koncentracja negatywnych zjawisk technicznych w sołectwach Gminy Czorsztyn. Lp. WSKAŹNIK

SFERA

Huba Maniowy Mizerna Czorsztyn Kluszkowce Sromowce Wyżne Sromowce Niżne 1. Liczba izb na 1000 ludności (oddanych do użytkowania w 2015 r.) w sołectwach gminy Czorsztyn

2. Powierzchnia budynku mieszkalnego na osobę w m² (oddanych do użytkowania w 2015

TECHNICZNA roku) w sołectwach gminy Czorsztyn 3. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową (w km) w przeliczeniu na

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 100 mieszkańców w sołectwach 4. Długość sieci wodociągowej wraz z siecią przesyłową, przyłączami [km] RANGA DLA SFERY TECHNICZNEJ 4 5 3 6 3 1 2 (1 – największa koncentracja negatywnych zjawisk; 6 – najmniejsza koncentracja) Źródło: opracowanie własne

Ryc. 29. Nasilenie zjawisk kryzysowych w sferze technicznej w sołectwach Gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

1.4. WYNIKI DIAGNOZY W POSZCZEGÓLNYCH SFERACH

W efekcie przeprowadzonej diagnozy Gminy Czorsztyn w sferach: społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej, w podziale na przyjęte jednostki referencyjne określono te obszary, gdzie występuje koncentracja negatywnych zjawisk (ryc. 30). Wyniki diagnozy dla poszczególnych sfer na terenie jednostek referencyjnych Gminy Czorsztyn oraz nakładanie się koncentracji zjawisk kryzysowych prezentuje ryc. 30., która stanowi podstawę i uzasadnienie do wyznaczenia obszaru zdegradowanego.

Ryc. 30. Koncentracja negatywnych zjawisk we wszystkich sferach w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie Gminy Czorsztyn Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Na ryc. 30. przedstawiono łącznie wyniki analizy wszystkich pięciu sfer: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej oraz technicznej. Według analizy największa koncentracja negatywnych zjawisk społecznych ma miejsce w sołectwie Sromowce Wyżne (kolor czerwony). Biorąc pod uwagę pozostałe sfery Sromowce Wyżne charakteryzują się największą koncentracją negatywnych zjawisk także w sferze środowiskowej, funkcjonalno-przestrzennej oraz technicznej (we wszystkich tych sferach kolor czerwony) (ryc. 30.).

1.5. OBSZAR ZDEGRADOWANY NA TERENIE GMINY CZORSZTYN

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o rewitalizacji obszar zdegradowany charakteryzuje się koncentracją negatywnych zjawisk społecznych oraz stanem kryzysu w co najmniej jednej ze sfer dotyczących zjawisk gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych lub technicznych. Zgodnie z przedstawionymi założeniami obszar zdegradowany na terenie Gminy obejmuje sołectwo Sromowce Wyżne. Wskazany obszar zajmuje 948 ha, co stanowi 15,3 % powierzchni gminy i jest zamieszkiwany przez 1326 osób, tj. 17,4 % ogółu mieszkańców gminy. Granice obszaru zdegradowanego na terenie Gminy, wyznaczonego na podstawie niniejszej diagnozy przedstawia mapa na ryc. 31.

Ryc. 31. Obszar zdegradowany na terenie Gminy Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 1.6. OBSZAR REWITALIZACJI NA TERENIE GMINY CZORSZTYN

Obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację, wyznacza się jako obszar rewitalizacji (Art. 10. 1. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Na obszarze sołectwa Sromowce Wyżne (obszar zdegradowany) ma miejsce szczególna koncentracja negatywnych zjawisk.

Do kluczowych negatywnych zjawisk (problemów) dotyczących obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w Gminie Czorsztyn należą:  niska efektywność energetyczna budynków użyteczności publicznej,  niski odsetek osób w wieku produkcyjnym,  wysoki wskaźnik obciążenia demograficznego,  znaczna liczba osób korzystających z pomocy społecznej,  ubóstwo,  przekroczenie norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P,  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych (wysoka liczba osób w wieku przedprodukcyjnym /100 osób w wieku produkcyjnym),  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców,  brak strefy rekreacyjnej i małej architektury - brak zagospodarowanej przestrzeni publicznej do celów rekreacyjnych, społecznych i kulturowych,  degradacja budynków w tym użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych (OSP, Izba Regionalna i Szkoła Podstawowa),  trudność w dotarciu i skorzystaniu z ważnych dla mieszkańców obiektów takich jak: biblioteka, apteka czy remiza poprzez braki w zwłaszcza w infrastrukturze około drogowej tj. brak wystarczającej liczby miejsc parkingowych,  braki związane z możliwością bezpiecznego poruszania się mieszkańców po terenie zabudowanym,  braki wystarczającej liczby miejsc pracy. Należy dodać że jednocześnie istnieje niewykorzystany potencjał związany z możliwościami rozwoju turystyki a co za tym idzie powstawania nowych miejsc pracy.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

W sołectwie Sromowce Wyżne (obszar zdegradowany) istnieją obszary, które posiadają istotne znaczenie dla rozwoju całej gminy Czorsztyn. W Strategii Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016-2022 jednym z celów strategicznych gminy Czorsztyn w dziedzinie infrastruktury jest „Rewitalizacja wsi Sromowce Wyżne”, w tym kierunki działania: odnowa centrum wsi, modernizacja budynku Remizy OSP oraz utworzenie terenów rekreacyjnych, a jednym z kierunków działania w ramach celu strategicznego w dziedzinie ekologii jest: „Termomodernizacja, wymiana źródeł ciepła, montaż instalacji OZE w budynkach użyteczności publicznej”. Wskazuje to na to, iż w gminnym dokumencie strategicznym wieś Sromowce Wyżne (odnowa centrum wsi, modernizacja budynku Remizy OSP oraz utworzenie terenów rekreacyjnych, termomodernizacja, wymiana źródeł ciepła w budynkach użyteczności publicznej) jest wskazana jako obszar szczególnej troski władz samorządowych i obszar, na którym skupiać się będzie życie społeczno-gospodarcze w gminie. W gminie Czorsztyn funkcjonuje siedem jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej, a w sołectwie Sromowce Wyżne liczba czynnych strażaków (w wieku 18-65 lat) jest największa (36 osób). Ważnymi obiektami na terenie sołectwa Sromowce Wyżne są także Szkoła Podstawowa czy Izba Regionalna. Potencjał Sołectwa Sromowce Wyżne dotyczy także walorów turystycznych i rekreacyjnych – atrakcyjnych terenów górskich, Pienińskiego Parku Narodowego i rzeki Dunajec. Wielość atrakcji przyrodniczych, kulturowych oraz różnorodność krajobrazowa, w tym połączenie różnych elementów przyrodniczych: gór (Pieniny, Gorce), wody (Jezioro Czorsztyńskie, rzeka Dunajec), dużych kompleksów leśnych oraz wspaniałych widoków na Tatry oraz Gorce sprawiają, że teren ten, po odpowiednim jego zagospodarowaniu i zarządzaniu stać się może w przyszłości znaczącym obszarem turystycznym. Unikalność w skali kraju potęgują jeszcze żywy folklor i kultura ludowa. Tradycja regionalna podtrzymywana jest m. in. przez zespół „Sromowianie” ze Sromowiec Wyżnych czy Izbę Regionalną w Sromowcach Wyżnych. Koło Gospodyń Wiejskich w Sromowcach Wyżnych liczy też najwięcej członków spośród wszystkich kół w całej gminie Czorsztyn. Koło w Sromowcach Wyżnych jako jedyne prowadzi Izbę Regionalną, gdzie zgromadzonych jest około 1000 eksponatów. Ponadto na życie kulturalne mieszkańców ma wpływ Gminna Biblioteka Publiczna w Sromowcach Wyżnych. Dla sołectwa Sromowce Wyżne wskaźnik liczby osób w wieku przedprodukcyjnym na 100 mieszkańców w wieku produkcyjnym posiada najwyższe wartości (kolor czerwony, wraz z sołectwem Mizerna). Wprawdzie obecnie przyczynia się to także do wysokiego obciążenia demograficznego, jednak w perspektywie długoterminowej powinno to być traktowane jako potencjał. Dlatego też ważna wydaje się potrzeba zagospodarowania przestrzeni na terenie sołectwa

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 pod kątem młodzieży. Obecnie szkoła podstawowa jest jedną z najważniejszych instytucji dla tego sołectwa. Uczniowie klas szóstych piszący sprawdzian w roku 2015/16 w szkole podstawowej w Sromowcach Wyżnych osiągnęli wynik powyżej średniej dla gminy (63%). Zgodnie z art. 10 ustawy o rewitalizacji obszar rewitalizacji to „może być podzielny na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic”. W wyniku przeprowadzonej diagnozy w podziale na jednostki referencyjne gminy i delimitacji obszaru zdegradowanego, wyznaczono obszar rewitalizacji będący częścią sołectwa Sromowce Wyżne. Obszar rewitalizacji nie przekracza limitów określonych w art. 10 ust. 2 ustawy o rewitalizacji, zgodnie z którymi nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz nie może być zamieszkały przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. Wskazany obszar zajmuje 7,58 ha, co stanowi 0,80 % powierzchni sołectwa Sromowce Wyżne i 0,12 % Gminy i jest zamieszkiwany przez 369 osób, tj. 27,81 % ogółu mieszkańców sołectwa Sromowce Wyżne i 4,84 % mieszkańców Gminy. Pomocne w wyznaczeniu obszarów problemowych miejscowości były badania ankietowe i spotkania z mieszkańcami – to one pomogły ustalić co w opinii mieszkańców jest miejscem gdzie występuje szczególna – na tle obszaru zdegradowanego - koncentracja problemów i właśnie to przyczyniło się do wyboru tej części wsi jako obszaru rewitalizacji. W związku z tym, że obszarem zamieszkałym w sołectwie Sromowce Wyżne, uznanym za obszar zdegradowany, jest znaczna część obszaru wsi można przyjąć, że problemy zdiagnozowane dla obszaru zdegradowanego są również właściwe obszarowi rewitalizacji. Jednocześnie działania rewitalizacyjne prowadzone na obszarze rewitalizacji przyczynić się mogą do rozwoju całej gminy Czorsztyn – dadzą dodatkowe miejsca pracy, spowodują wzrost atrakcyjności dla mieszkańców i przyjezdnych ważnych dla Gminy budynków takich jak: remiza, szkoła czy jedyna w Gminie Izba Regionalna, zwiększą dostępność apteki poprzez budowę parkingu itp. Działania te między innymi będą miały także wpływ na postrzeganie Gminy przez turystów przejeżdżających przez miejscowość na jedną z największych atrakcji turystycznych Pienin jaką są spływy tratwami po Dunajcu – także na ożywienie gospodarcze dzięki wzrostowi atrakcyjności turystycznej. Działania te będą miały wpływ na całą Gminę, także m.in. poprzez: poprawę stanu środowiska przyrodniczego poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na energię pierwotną budynków i ograniczenie niskiej emisji w Gminie, kształtowanie przestrzeni publicznej przyjaznej dla mieszkańców czy poprawę funkcjonowania osób niepełnosprawnych w przestrzeni. Podsumowując obszar rewitalizacji został wyznaczony ze względu na koncentrację mieszkańców (tj. gęstości zaludnienia, gęstości zabudowy), a co za tym idzie koncentrację problemów, a także ze względu na to, iż obszar ten charakteryzuje się koncentracją potencjału rozwojowego wsi i sołectwa Sromowce Wyżne. Obszar ten bezpośrednio oddziaływuje na cała gminę Czorsztyn

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Obszar rewitalizacji został wyznaczony w taki sposób, aby był to obszar koncentracji problemów, ale też potencjału do rozwoju. Lokalizacje obszaru rewitalizacji na tle obszaru zdegradowanego przedstawia ryc. 31, natomiast schematyczny przebieg granic obszaru rewitalizacji zaznaczony został na ryc. 32. Natomiast szczegółowy zasięg obszaru rewitalizacji przedstawiony został na mapach dołączonych do GPR jako załączniki.

Ryc. 31. Lokalizacja obszaru rewitalizacji na tle obszaru zdegradowanego w gminie Czorsztyn. Źródło: opracowanie własne

Ryc. 32. Granice wyznaczonego obszaru rewitalizacji na terenie gminy Czorsztyn (schemat). Źródło: opracowanie własne oraz opracowanie własne oraz z wykorzystaniem mapy ze stronie www Urzędu Gminy Czorsztyn http://czorsztyn.pl/strefa-turysty/solectwa-gminy-czorsztyn/sromowce-wyzne/

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 1.7. ISTNIENIE LOKALNYCH POTENCJAŁÓW NA OBSZARZE REWITALIZACJI

Lokalne potencjały obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji (Ryc. 33):  w sołectwie Sromowce Wyżne liczba czynnych strażaków (w wieku 18 - 65 lat) jest największa (36 osób) spośród sołectw Gminy Czorsztyn,  ważnymi obiektami na terenie sołectwa Sromowce Wyżne są: Szkoła Podstawowa i Izba Regionalna,  walory turystyczne i rekreacyjne – atrakcyjnych terenów górskie,, Pienińskiego Parku Narodowego i rzeki Dunajec, żywy folklor, kultura ludowa, tradycja regionalna,  Koło Gospodyń Wiejskich w Sromowce Wyżne liczy najwięcej członków spośród wszystkich Kół w całej gminie Czorsztyn. Koło w Sromowcach Wyżnych jako jedyne prowadzi Izbę Regionalną, gdzie zgromadzonych jest około 1 000 eksponatów,  Gminna Biblioteka Publiczna w Sromowcach Wyżnych,  dla sołectwa Sromowce Wyżne wartości wskaźnika liczby osób w wieku przedprodukcyjnym / 100 osób w wieku produkcyjnym posiadają najwyższe wartości (wraz sołectwem Mizerna). W perspektywie długoterminowej powinno to być traktowane jako potencjał,  Stosunkowo dobre wyniki w nauce - wyniki sprawdzianu klas szóstych (2015/2016) w szkole podstawowej w Sromowcach Wyżnych są powyżej średniej dla gminy (63%).

STOSUNKOWO WYSOKI • Szkoła Podstawowa ODSETEK OSÓB W WIEKU • zajęcia edukacyjne np. w izbie regionalnej PRZEDPRODUKCYJNYM: MŁODZIEŻ I DZIECI • miejsce rekreacji i wypoczynku

WYSOKIE WALORY • Izba Regionalna TURYSTYCZNE W BLISKIM • miejsce rekreacji i wypoczynku SASIEDZTWIE - MOZLIWOŚĆ • dawna strażnica celna przebudowana na cele ROZWOJU TURYSTYKI turystyczne

OBECNOŚĆ WAŻNYCH DLA • Remiza OSP GMINY I SOŁECTWA • Izba Regionalna OBIEKTÓW • Szkoła Podstawowa

Ryc. 33. Główne potencjały obszaru Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 2. POWIĄZANIA GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI (GPR) Z DOKUMENTAMI OKREŚLAJĄCYMI KIERUNKI ROZWOJU POWIATU, WOJEWÓDZTWA I KRAJU

Program rewitalizacji Gminy Czorsztyn wpisuje się w założenia dokumentów strategicznych na poziomie kraju: Strategię Rozwoju Kraju 2020 (Obszar strategiczny II. Konkurencyjna gospodarka Cel II.4. Rozwój kapitału ludzkiego; Obszar strategiczny III. Spójność społeczna i terytorialna Cel III.1. Integracja społeczna. Cel III.3. Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych. Zgodnie ze Strategią Rozwoju Kraju 2020 dzięki procesom rewitalizacyjnym zatrzymane zostaną procesy marginalizacji na obszarach tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze i pobudzona zostanie zdolność do rozwoju. Natomiast celem strategicznym polityki regionalnej określonym w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010- 2020 jest efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych oraz terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010- 2020 ustala trzy cele szczegółowe do 2020 roku: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów; 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie procesom marginalizacji na obszarach problemowych; 3. Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie. Z kolei głównym celem Strategii Rozwoju Kapitału Społecznego 2020 jest wzmocnienie udziału kapitału społecznego w rozwoju społeczno‐gospodarczym Polski (Cel 2. Poprawa mechanizmów partycypacji społecznej i wpływu obywateli na życie publiczne; Cel 3. Usprawnienie procesów komunikacji społecznej oraz wymiany wiedzy; Cel 4. Rozwój i efektywne wykorzystanie potencjału kulturowego i kreatywnego). Wyznaczone cele planowanej rewitalizacji to: 1. Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców; 2. Poprawa jakości środowiska naturalnego; 3. Ożywienie gospodarcze obszaru. Wszystkie te cele są zgodne z następującymi celami nadrzędnymi, wynikającymi z aktów ogólniejszych, wyższej rangi: − Strategią rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu nowotarskiego 2015-2022, − Strategią rozwoju województwa małopolskiego na lata 2011-2020, − Planem zagospodarowania przestrzennego województwa małopolskiego z 2003 r., − Ustawą o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. W tabeli 18. wskazano uregulowania zawarte w wyżej wymienionych aktach wskazujące na zgodność z celami przedmiotowej rewitalizacji.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Tabela 18. Uregulowania zawarte w aktach wyższego rzędu wskazujące na zgodność z celami przedmiotowej rewitalizacji.

Akt wyższego rzędu Strategia rozwoju społeczno- Strategia rozwoju województwa Plan zagospodarowania Ustawa o gospodarce gospodarczego powiatu małopolskiego na lata 2011-2020 przestrzennego województwa nieruchomościami nowotarskiego 2015-2022 obszar (kierunek działania) małopolskiego z 2003 r. z dnia 21 sierpnia wymiar wizji (działania; pożądane sfera/pole (kierunek działania/cel) 1997 r. Kierunek działania parametry) 1.1. Umożliwienie integracji powiat zapewniający mieszkańcom pole mieszkańcy (A.3. spójne, nie dotyczy społecznej w przestrzeni wysoką jakość życia solidarne i bezpieczne społeczności) publicznej

1.2. Wzmocnienie potencjału powiat zapewniający mieszkańcom sfera kulturowa (6.2.1. kształtowanie nie dotyczy dzieci i młodzieży wysoką jakość życia (rozwój oferty świadomości społeczeństwa o dydaktycznej) wartości zasobów zabytkowych oraz wartościach regionalnych)

1.3. Zmniejszenie powiat przedsiębiorczy i innowacyjny 1. Gospodarka wiedzy i aktywności sfera społeczna (6.3.6. opieka nie dotyczy zapotrzebowania na pomoc (kreowanie aktywnych postaw na rynku (1.5. Wzmacnianie i promocja społeczna) społeczną poprzez powstanie pracy) przedsiębiorczości) nowych miejsc pracy

Krakowski Krakowski obszar subregionu podhalańskiego) metropolitalny i inne subregiony (rozwój

sfera integracja przestrzenna (6.4.4. 2.1. Utworzenie publicznych kształtowanie ładu przestrzennego) nie dotyczy rekreacyjnych terenów zielonych powiat zapewniający mieszkańcom sfera społeczna (6.3.7. sport wysoką jakość życia (równoważenie i rekreacja) rozwoju gospodarki z ochroną środowiska i zasobów pole mieszkańcy (A.4.3. rozwinięta naturalnych) infrastruktura sportowo-rekreacyjna)

2.2. Zmniejszenie negatywnego powiat ekologiczny (ochrona powietrza i 6. Bezpieczeństwo ekologiczne, ekologiczna (6.1.7. ochrona Art. 6, pkt 6 wpływu budynków użyteczności wód; społeczność lokalna jest wrażliwa zdrowotne i społeczne (6.1. powietrza) publicznej na środowisko ekologicznie i podejmuje inicjatywy Poprawa bezpieczeństwa pole pejzaż (B.1.2. ograniczenie naturalnego w zakresie ochrony środowiska i ekologicznego oraz wykorzystanie emisji zanieczyszczeń powietrza) ograniczania emisji zanieczyszczeń, ekologii dla rozwoju Małopolski) czyste powietrze, o niższym stężeniu pyłów w stosunku do roku 2014) powiat atrakcyjny turystycznie (ochrona czystości środowiska naturalnego)

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Akt wyższego rzędu Strategia rozwoju społeczno- Strategia rozwoju województwa Plan zagospodarowania Ustawa o gospodarce gospodarczego powiatu małopolskiego na lata 2011-2020 przestrzennego województwa nieruchomościami nowotarskiego 2015-2022 obszar (kierunek działania) małopolskiego z 2003 r. z dnia 21 sierpnia wymiar wizji (działania; pożądane sfera/pole (kierunek działania/cel) 1997 r. Kierunek działania parametry) 3.1. Uaktywnienie potencjału powiat przedsiębiorczy i innowacyjny 1. Gospodarka wiedzy i aktywności sfera gospodarcza (6.5.2. nie dotyczy gospodarczego i umożliwienie (kreowanie aktywnych postaw na rynku (1.5. Wzmacnianie i promocja przełamywanie barier i ograniczeń prowadzenia działalności pracy) przedsiębiorczości) rozwoju) gospodarczej 2. Dziedzictwo i przemysły czasu pole gospodarstwo (C.4.2. wspieranie wolnego (2.2. Zrównoważony rozwoju „przemysłu czasu wolnego”) rozwój infrastruktury oraz komercjalizacja usług czasu wolnego) 5. rozwój miast i terenów wiejskich (5.2. Rozwój gospodarczy małych i średnich miast oraz terenów wiejskich)

Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

3. POWIĄZANIA GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI Z DOKUMENTAMI OKREŚLAJĄCYMI KIERUNKI ROZWOJU GMINY

Rewitalizacja jest istotnym elementem całościowej wizji rozwoju Gminy Czorsztyn, gdyż cele, kierunki działań i przedsięwzięcia rewitalizacyjne określone w ramach GPR nawiązują do celów strategicznych gminy i wpisują się w Strategię Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016-2022. Podobnie cele, kierunki działań i przedsięwzięcia rewitalizacyjne nawiązują także do tych wskazanych w Planie Odnowy Miejscowości Sromowce Wyżne. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Czorsztyn zawiera natomiast zalecenia dotyczące modernizacji energetycznej budynków, co również znalazło woje odbicie w programie rewitalizacji. GPR powiązany jest również ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Gminy Czorsztyn na lata 2015-2020.

A. powiązania GPR ze Strategią Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 - 2022

Podstawowym dokumentem określającym kierunki rozwoju Gminy Czorsztyn jest Strategia Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 - 2022, która formułuje misję, wizję, cele i kierunki działania na lata 2016 – 2022 i została opracowana metodą mieszaną: partnersko - ekspercką. Misja Gminy Czorsztyn przedstawiona została w Strategii następująco: „Gmina Czorsztyn to miejsce przyjazne środowisku i integracji społeczeństwa. To gmina turystyczna, której misją jest rozwój infrastruktury technicznej i społecznej, zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej przy optymalnym wykorzystaniu jej walorów przyrodniczych i krajobrazowych. Gmina Czorsztyn stanowi ponadlokalne centrum kultury, rekreacji i otoczenia przedsiębiorczości.” Zgodnie w przedstawioną w Strategii Wizją rozwoju „Gmina Czorsztyn w pełni korzysta z możliwości jakie daje jej swoje położenie geograficzne, dzięki inwestowaniu w infrastrukturę turystyczną i kulturalno- sportową. To miejsce przyjazne środowisku i mieszkańcom, a także przyciągające coraz więcej turystów. Gmina Czorsztyn rozwija przedsiębiorczość i generuje nowe miejsca pracy” - wizja tu zawarta to postrzegany i jednocześnie pożądany w perspektywie realizacji strategii obraz gminy - miejsca czystego, bezpiecznego, zadbanego, przyjaznego mieszkańcom i turystom, o bogatej ofercie turystycznej i edukacyjnej, gdzie położenie i walory gminy determinują szeroko pojętą turystykę jako głównego kierunku jej rozwoju przy równoczesnym zapewnieniu poprawy warunków życia jej mieszkańcom. Do przedstawionego w Strategii pożądanego obrazu gminy Czorsztyn nawiązuje Wizja zawarta w gminnym programie rewitalizacji gminy Czorsztyn (GPR), jako że wizja zawarta w

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 GPR przedstawia się następująco: „Obszar rewitalizacji w miejscowości Sromowce Wyżne to miejsce o wysokim komforcie życia mieszkańców, bezpieczne, charakteryzujące się estetyką przestrzeni, atrakcyjne dla turystów oraz przedsiębiorców oraz przyjazne środowisku naturalnemu” oraz cel główny procesu rewitalizacji gminy Czorsztyn jakim jest „Trwałe ożywienie społeczne obszaru, zwiększenie jego atrakcyjności dla mieszkańców i turystów oraz poprawa komfortu życia mieszkańców”. Przedsięwzięcia rewitalizacyjne ujęte w Programie Rewitalizacji Gminy Czorsztyn nawiązują do zadań zawartych w Strategii Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016-2022 – do zadań znajdujących się w różnych obszarach realizacji tj. GOSPODARKA (Rozwój małej i średniej przedsiębiorczości mający wpływ na rozwój gospodarki w gminie), PRZESTRZEŃ (Optymalne wykorzystanie położenia gminy oraz tworzenie warunków do aktywizacji gospodarczej), SPOŁECZNOŚĆ (Rozwój infrastruktury kulturalnej w gminie oraz wspieranie inicjatyw aktywizujących lokalną społeczność w kierunku likwidacji bezrobocia i jego skutków), EKOLOGIA (Rozwój infrastruktury technicznej z zakresu oczyszczalni ścieków, wodociągów oraz termomodernizacji budynków użyteczności publicznej gminy i montażu instalacji OZE, jak również podnoszenie jakości terenów zielonych), INFRASTRUKTURA (Rozwój drogownictwa oraz rewitalizacja wsi Sromowce Wyżne). W Strategii Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 – 2022 pierwszy z celów strategicznych w obszarze społeczność mówi o słuszności wspierania inicjatywy aktywizujące społeczeństwo w kierunku likwidacji bezrobocia i jego skutków, zaś drugi z celów strategicznych o potrzebie Inwestycji w rozwój infrastruktury kulturalnej. Z kolei cel pierwszorzędny I. Strategii w obszarze SPOŁECZNOŚĆ to Zapobieganie chorobom cywilizacyjnym oraz zapewnienie bezpieczeństwa publicznego (w tym także m.in. Działania na rzecz gminnych jednostek OSP np.: Termomodernizacja wraz z wymianą źródła ciepła w budynku Remizy OSP w Sromowcach Wyżnych), a cel pierwszorzędny II. to podjęcie działań w kierunku zwiększenia atrakcyjności gminy dla młodzieży. Celami, kierunkami działań oraz przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi w GPR które nawiązują do zapisów Strategii w obszarze społeczność są: cel 1 rewitalizacji tj. Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców, w tym kierunek działania 1: Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej (przedsięwzięcie: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu), kierunek działania 2: Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży (przedsięwzięcie: zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży w Izbie Regionalnej upowszechniające tradycję i kulturę regionu) oraz kierunek działania 3: Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy (przedsięwzięcie: Sromowiecki ośrodek turystyczno-rekreacyjny „Pienińska Przystań”).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Celami, kierunkami działań oraz przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi w GPR które nawiązują do zapisów Strategii w obszarze społeczność są ponadto: cel 3 Poprawa jakości środowiska naturalnego, kierunek działania 2: zmniejszenie negatywnego wpływu budynków publicznych na środowisko (przedsięwzięcia: modernizacja i termomodernizacja Izby regionalne; termomodernizacja remizy OSP z wymianą instalacji c.o. i źródła ciepła na OZE; wymianę źródła ciepła w szkole podstawowej na OZE) W Strategii Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 – 2022 pierwszy z celów strategicznych w obszarze infrastruktury mówi o słuszności podjęcia działań w kierunku rozwoju drogownictwa (w tym także m.in. następujące działania: remonty i budowa nowych chodników na terenie całej gminy). Drugi z celów strategicznych Strategii gminy Czorsztyn w obszarze infrastruktury jest „Rewitalizacja wsi Sromowce Wyżne”, w tym m.in. działania: rewitalizacja centrum wsi, modernizacja budynku Remizy OSP oraz utworzenie terenów rekreacyjnych, a cel pierwszorzędny I w ramach drugiego celu strategicznego zakłada podjęcie działań w kierunku rozwoju komunikacji (w tym także m.in. modernizację istniejących i budowa nowych parkingów), a cel pierwszorzędny II. stworzenie warunków do rozwoju sieci infrastruktury rekreacyjnej i turystyczno-sportowej. Wskazuje to na to, iż w gminnym dokumencie strategicznym rewitalizacja wsi Sromowce Wyżne jest wskazana jako obszar szczególnej troski władz publicznych i obszar na którym skupiać się będzie życie społeczno-gospodarcze w gminie. Celami, kierunkami działań oraz przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi, które nawiązują do zapisów Strategii w obszarze infrastruktury są: cel 2 Ograniczenie problemów społecznych poprzez poprawę stanu infrastruktury społecznej i technicznej, kierunek działania 1: rozbudowa infrastruktury społecznej (przedsięwzięcie: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów; modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej; Przebudowa miejsc parkingowych i drogi dojazdowej do szkoły), kierunek działania 2: Rozbudowa infrastruktury technicznej (przedsięwzięcia: Parking przy remizie OSP w centrum wsi; Przebudowa chodnika na ul. Ks. Kosibowicza; Budowa chodnika, wyznaczenie miejsc postojowych przy aptece); cel 3 Poprawa jakości środowiska naturalnego, kierunek działania 1: utworzenie publicznych rekreacyjnych terenów zielonych (przedsięwzięcie: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów), kierunek działania 2: zmniejszenie negatywnego wpływu ogrzewania budynków publicznych na środowisko naturalne (przedsięwzięcia: modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej upowszechniające tradycję i kulturę regionu; termomodernizacja remizy OSP z wymianą instalacji c.o. i źródła ciepła na OZE; wymianę źródła ciepła w szkole podstawowej na OZE).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Ze Strategii Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 – 2022 pierwszy z celów strategicznych w obszarze przestrzeń - Podjąć działania w kierunku optymalnego wykorzystania atrakcyjnego położenia gminy (w tym także m.in. następujące działania: Rewitalizacja centrum wsi Sromowce Wyżne). Cel strategiczny II. Stworzyć warunki do aktywizacji gospodarczej terenów wiejskich Cel pierwszorzędny I. Stworzyć warunki do zaspokajania potrzeb społeczności lokalnej i turystów (w tym także m.in. następujące działania: Adaptacja nowych terenów pod inwestycje rekreacyjne; Modernizacja istniejących obiektów, terenów użyteczności publicznej w tym m.in.: Termomodernizacja wraz z wymianą źródła ciepła w budynku Remizy OSP w Sromowcach Wyżnych). Cel pierwszorzędny II. Podnosić jakość terenów zielonych i otuliny wokół Pienińskiego Parku Narodowego oraz obiektów chronionych. Celami, kierunkami działań oraz przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi które nawiązują do zapisów Strategii w obszarze infrastruktury są: cel 2 Ograniczenie problemów społecznych poprzez poprawę stanu infrastruktury społecznej i technicznej, kierunek działania 1: Rozbudowa infrastruktury społecznej (przedsięwzięcie: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów; modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej; Przebudowa miejsc parkingowych, drogi dojazdowej do szkoły), kierunek działania 2: Rozbudowa infrastruktury technicznej (przedsięwzięcia: Parking przy remizie OSP; Przebudowa chodnika na ul. Ks. Kosibowicza wzdłuż ciągu strefy rekreacji; Budowa chodnika , wyznaczenie miejsc postojowych przy aptece); Cel 3 Poprawa jakości środowiska naturalnego; kierunek działania 1: utworzenie publicznych rekreacyjnych terenów zielonych (przedsięwzięcie: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku i aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów), kierunek działania 2: zmniejszenie negatywnego wpływu ogrzewania budynków publicznych na środowisko naturalne (przedsięwzięcia: modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalne; termomodernizacja remizy OSP z wymianą instalacji c.o. i źródła ciepła na OZE; wymianę źródła ciepła w szkole podstawowej na OZE); GOSPODARCZY CEL 4 Ożywienie gospodarcze obszaru, kierunek działania 1: Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej (przedsięwzięcie: Sromowiecki ośrodek turystyczno-rekreacyjny „Pienińska Przystań”). W Strategii Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 – 2022 pierwszy z celów strategicznych w obszarze ekologii mówi o podjęciu działań w kierunku rozwoju infrastruktury technicznej szczególnie proekologicznej (w tym także m.in. następujące działania: Termomodernizacja, wymiana źródeł ciepła, montaż instalacji OZE w budynkach użyteczności publicznej, np.: Termomodernizacja wraz z wymianą źródła ciepła w budynku Remizy OSP w Sromowcach Wyżnych, a cel strategiczny II. Podnosić jakość terenów zielonych i świadomość ekologiczną mieszkańców, z kolei cel pierwszorzędny I. zakłada prowadzenie m.in. następujących działań:

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Program termomodernizacji budynków użyteczności publicznej gminy Czorsztyn, Montaż instalacji Odnawialnych Źródeł Energii dla budynków użyteczności publicznej gminy Czorsztyn oraz mieszkańców gminy). Celami, kierunkami działań oraz przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi które nawiązują do zapisów Strategii w obszarze ekologii są: cel 2 Ograniczenie problemów społecznych poprzez poprawę stanu infrastruktury społecznej i technicznej - kierunek działania 1. Rozbudowa obiektów infrastruktury społecznej (…), kierunek działania 2. Rozbudowa obiektów infrastruktury technicznej (przedsięwzięcie: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów; modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej; Przebudowa miejsc parkingowych, drogi dojazdowej do szkoły); Cel 3 Poprawa jakości środowiska naturalnego; kierunek działania 1: utworzenie publicznych rekreacyjnych terenów zielonych (przedsięwzięcie: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców turystów), kierunek działania 2: zmniejszenie negatywnego wpływu budynków publicznych na środowisko naturalne (przedsięwzięcia: modernizacja i termomodernizacja Izby regionalne; termomodernizacja remizy OSP z wymianą instalacji c.o. i źródła ciepła na OZE; wymiana źródła ciepła w szkole podstawowej na OZE). W Strategii Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 – 2022 pierwszy z celów strategicznych w obszarze gospodarki mówi o słuszności podjęcia działań w kierunku wsparcia dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Celami, kierunkami działań oraz przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi, które nawiązują do zapisów Strategii w obszarze gospodarki są: cel 1 rewitalizacji tj. Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców, w tym kierunek działania 3: Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy (przedsięwzięcie: Sromowiecki ośrodek turystyczno- rekreacyjny „Pienińska Przystań”), cel 4: Ożywienie gospodarcze obszaru, kierunek działania 1: Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej (przedsięwzięcie: Sromowiecki ośrodek turystyczno-rekreacyjny „Pienińska Przystań”).

B. powiązania GPR ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy

Główne kierunki działań polityki rozwoju przestrzennego Gminy Czorsztyn określone zostały w dokumencie „Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Czorsztyn. Kierunki zagospodarowania przestrzennego – tekst jednolity” (PLAN Autorska Pracownia Urbanistyczna, Bielsko-Biała). Dokument ten określa ogólne i szczegółowe uwarunkowania i kierunki polityki przestrzennej na analizowanym obszarze. Zgodnie z nim realizacja przyjętych celów rozwoju oraz koncepcji rozwoju przestrzennego gminy wymaga podjęcia kompleksowych działań w następujących dziedzinach: rozwoju turystyki i aktywizacji gospodarczej;

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 kształtowania zagospodarowania i zabudowy; kształtowania systemu komunikacji; funkcjonowania systemów infrastruktury technicznej; kształtowania i ochrony zasobów środowiska przyrodniczego; ochrony dziedzictwa kulturowego i kształtowania krajobrazu. W Zmianie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Czorsztyn przedstawione zostały cele rozwoju. Ustalony został następujący główny cel rozwoju: „Gmina Czorsztyn ośrodkiem aktywnego rozwoju turystyki i wypoczynku oraz wzrostu standardu życia mieszkańców w oparciu o wykorzystanie atutów wynikających z zasobów, walorów i położenia gminy”. Osiągnięcie głównego celu rozwoju gminy Czorsztyn wiąże się z realizacją celów strategicznych. Spośród przyjętych w dokumencie Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Czorsztyn celów strategicznych z zadaniami ujętymi w GPR korespondują:  cele strategiczne w sferze rozwoju turystyki i aktywizacji gospodarczej tj.: C-1 Kształtowanie zagospodarowania gminy jako wiodącego, atrakcyjnego ośrodka turystyki letniej i zimowej poprzez rozwój ilościowy i jakościowy zespołów obiektów i urządzeń obsługi turystyki, przy respektowaniu zasad zrównoważonego rozwoju. C-3 Tworzenie warunków do rozwoju działalności gospodarczej, wytwórczej i usługowej nie kolidującej z zasadami ochrony środowiska oraz funkcjami turystycznymi gminy.  cele strategiczne w sferze jakości życia mieszkańców i zagospodarowania przestrzennego tj.: C-4 Tworzenie warunków przestrzennych dla poprawy standardu zamieszkania w oparciu o racjonalną rozbudowę systemu osadniczego przy zachowaniu cennych walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych gminy oraz utrzymaniu terenów rolnych o wysokiej jakości gleb jako otwartych. C-5 Podnoszenie standardu wyposażenia w infrastrukturę techniczną i komunalną:  w sferze gospodarowania zasobami naturalnymi i dziedzictwem kulturowym tj.: C-8 Stopniowa poprawa wizerunku gminy poprzez ochronę wartościowych zasobów dziedzictwa kulturowego i krajobrazu oraz kształtowanie pożądanych standardów użytkowych i estetycznych zagospodarowania przestrzennego. W granicach gminy Czorsztyn wyodrębnione zostały następujące strefy polityki przestrzennej, dla których określa się odmienne zasady zagospodarowania i kierunki działania dotyczące całej wydzielonej strefy: • Strefa I – Osadniczo-turystyczna - związana z rozwojem na obszarze wsi gminy mieszkalnictwa i usług, w tym związanych z intensyfikacją turystyki i wypoczynku oraz ożywieniem wytwórczości i utrzymaniem rolnictwa,

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 • Strefa II – Turystyczno-wypoczynkowa - związana z koncentracją funkcji turystycznej i wypoczynkowej oraz ochroną walorów krajobrazu i wartościowych zasobów środowiska przyrodniczego i kulturowego, • Strefa III – Przyrodnicza- związana z ochroną wartościowych zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu, oraz uprawianiem turystyki kwalifikowanej, krajoznawczej i rekreacji, • Strefa IV – Parkowa- związana z ochroną najwartościowszych zasobów środowiska przyrodniczego i krajobrazu, funkcjonowaniem Pienińskiego Parku Narodowego oraz rozwojem turystyki krajoznawczej i edukacji. To Strefa I – Osadniczo-turystyczna - obejmuje swoim zasięgiem trzy odrębne enklawy osadnictwa w Gminie Czorsztyn: zespół zabudowy Huby i części Maniowych, zespół wsi Maniowy, Mizerna i Kluszkowce oraz zespół wsi Sromowce Wyżne i Niżne wraz z otaczającymi terenami otwartymi, enklawami leśnymi, ciekami z zadrzewieniami i zakrzewieniami. Są to obszary skupionej zabudowy wsi z różnymi typami zabudowy mieszkaniowej, usługowej i rzemiosła, obszary podlegające zabudowie (rejon Mizerna-Kluszkowce, rejon Wygonu w Sromowcach Wyżnych, Maniowy-Huba) oraz przylegające obszary niezabudowane, które w części mogą być traktowane jako rezerwy terenów rozwojowych. Celem polityki przestrzennej w Strefie I – Osadniczo-turystycznej jest: − tworzenie warunków do porządkowania i racjonalnej rozbudowy istniejących układów osadniczych, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju turystyki, usług i działalności gospodarczej, − prowadzenie racjonalnej gospodarki rolnej, − ochrona elementów systemu przyrodniczego oraz utrzymanie wybitnych walorów krajobrazu. W granicach Strefy I – Osadniczo-turystycznej wydziela się następujące obszary i określa się zasady zagospodarowania i kierunki działania: •Obszar zabudowy mieszkaniowej z rzemiosłem i usługami (M1). •Obszar potencjalnego rozwoju zabudowy mieszkaniowe i pensjonatowej z usługami (M2). •Obszar potencjalnego rozwoju zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, pensjonatowej i rekreacyjnej na specjalnych warunkach (M3). •Obszar koncentracji usług publicznych i komercyjnych z zielenią urządzoną(U1). •Obszar modernizacji przestrzeni publicznej (PM). •Zespoły usług i obiektów obsługi turystyki – bramy gminy (T1). •Rejon potencjalnego rozwoju rekreacji nadwodnej (T2). •Rejon rozwoju narciarstwa rekreacyjnego (T8). •Obszary istniejącej i potencjalnej lokalizacji urządzeń infrastruktury technicznej i komunalnej (IT). •Obszar przejścia granicznego (IS).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 •Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej (RO). •Obszary otwarte o ważnych funkcjach przyrodniczych (RP). •Obszary otwarte o wysokich wartościach krajobrazowych (RK) W obszarze modernizacji przestrzeni publicznej (PM) określone zostały następujące zasady zagospodarowania i kierunki działań: − systematyczne podnoszenie atrakcyjności przestrzeni publicznych w Sromowcach Wyżnych poprzez poprawę stanu urządzenia terenu, wprowadzanie elementów tzw. małej architektury o wysokim poziomie funkcjonalnym, technicznym i estetycznym, − porządkowanie i uzupełnianie zespołów zieleni oraz dbałość o stan zdrowotny zieleni wysokiej i niskiej, − dążenie do porządkowania zabudowy mieszkaniowej, gospodarczej i usługowej stanowiącej bezpośrednie otoczenie wnętrza ulicy i placu „nawsia” z jednoczesnym zachowaniem walorów kulturowych i charakteru zabudowy, − ochrona istniejącego zespołu sakralnego i założenia cmentarnego zgodnie z kierunkami i zasadami ochrony wartości kulturowych, − niedopuszczenie do użytkowania lub powstawania obiektów i urządzeń usługowych o niskich wartościach estetycznych i funkcjonalnych, - poprawa bezpieczeństwa mieszkańców poprzez segregację ruchu kołowego i pieszego. Następujące poniższe zasady zagospodarowania i kierunki działań na obszarze modernizacji przestrzeni publicznej (PM) gminy Czorsztyn według Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego powiązane są z zaproponowanymi w ramach GPR kierunkami działań i przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi: 1. Systematyczne podnoszenie atrakcyjności przestrzeni publicznych w Sromowcach Wyżnych poprzez poprawę stanu urządzenia terenu, wprowadzanie elementów tzw. małej architektury o wysokim poziomie funkcjonalnym, technicznym i estetycznym, 2. Porządkowanie i uzupełnianie zespołów zieleni oraz dbałość o stan zdrowotny zieleni wysokiej i niskiej, 3. Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców poprzez segregację ruchu kołowego i pieszego.

C. powiązania GPR z Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Gminy Czorsztyn na lata 2015-2020

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn wykazuje się spójnością z celami i głównymi kierunkami działań strategicznych wpisanych do Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Gminy Czorsztyn na lata 2015-2020. W ramach Strategii Rozwiązywania

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Problemów Społecznych wyznaczone zostały trzy cele strategiczne, z czego Gminny Program Rewitalizacji wpisuje się w działania zapisane w celach: 1. ZINTEGROWANY SYSTEM POMOCY SPOŁECZNEJ (w kierunki działań: Diagnozowanie i monitorowanie problemów społecznych; System wsparcia na rzecz osób bezrobotnych; System wsparcia na rzecz osób ubogich i podlegającym wykluczeniu społecznemu); 2.TWORZENIE WARUNKÓW SPRZYJAJĄCYCH UMACNIANIU RODZINY (w kierunki działań: Pomoc w zagospodarowaniu czasu wolnego dzieci i młodzieży; Tworzenie warunków do organizowania aktywnego wypoczynku dla rodzin). Celami, kierunkami działań oraz przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi w GPR które nawiązują do zapisów Strategii jest przede wszystkim cel 1 rewitalizacji tj. Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców, w tym kierunek działania 1: Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej (przedsięwzięcie rewitalizacyjne: utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku i aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów), kierunek działania 2: Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży (przedsięwzięcie: zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży w Izbie Regionalnej upowszechniające tradycję i kulturę regionu) oraz kierunek działania 3: Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy (przedsięwzięcie: Sromowiecki Ośrodek Turystyczno-Rekreacyjny „Pienińska Przystań”).

D. powiązania GPR z Planem Odnowy Miejscowości Sromowce Wyżne.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn wykazuje się spójnością z zadaniami zawartymi także w Planie Odnowy Miejscowości Sromowce Wyżne. Zgodnie z Planem Odnowy Miejscowości Sromowce Wyżne planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata 2016 – 2022 dotyczą zarówno infrastruktury technicznej i infrastruktury społecznej. Planowanymi do realizacji działaniami w ramach Planu Odnowy Miejscowości Sromowce Wyżne są także te planowane do realizacji w ramach programu rewitalizacji gminy Czorsztyn, a mianowicie: rewitalizacja centrum wsi (mała architektura, ścieżki itp.) oraz termomodernizacja wraz z wymianą źródła ciepła w budynku remizy OSP na OZE.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

4. CECHY I ELEMENTY GPR GMINY CZORSZTYN

KOMPLEKSOWOŚCI PROGRAMU REWITALIZACJI GPR Gminy Czorsztyn ujmuje działania w sposób kompleksowy (współfinansowanie ze środków EFRR, EFS, krajowych środków publicznych a także środki prywatne czy środki z innych źródeł) z uwzględnieniem sfer społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej, środowiskowej - zintegrowanie na poziomie celów, kierunków działań oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Poszczególne przedsięwzięcia rewitalizacyjne są powiązane i oczekiwana jest synchronizacja efektów ich oddziaływania na sytuację kryzysową, a różnorodność projektów zapewnia kompleksowość interwencji. Zaplanowane przedsięwzięcia rewitalizacyjne odpowiadają równocześnie na kilka celów oraz kierunków działań – w opisie poszczególnych przedsięwzięć zawarto informację do jakich celów i kierunków działań się odnoszą. KONCENTRACJA PROGRAMU REWITALIZACJI GPR dotyczy terenów o istotnym znaczeniu dla rozwoju gminy Czorsztyn, a działania rewitalizacyjne w większości skierowane są na zidentyfikowany w diagnozie obszar rewitalizacji. Do objęcia wsparciem dopuszczone zostały także projekty rewitalizacyjne zlokalizowane poza tym obszarem z uwagi na to, iż służą one realizacji celów zawartych w GPR. Będą one miały wpływ m.in. na spadek bezrobocia w wyniku powstania nowych miejsc pracy, dzięki temu wpłyną na niwelowanie ubóstwa, włączenie społeczne, a także na wzrost liczby funkcjonujących podmiotów gospodarczych. KOMPLEMENTARNOŚĆ Przedsięwzięcia rewitalizacyjne są ze sobą komplementarne.  Komplementarność przestrzenna Wzięte zostały pod uwagę wzajemne powiązania pomiędzy przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi zarówno realizowanymi na obszarze rewitalizacji, jak i znajdującymi się poza nim, ale oddziałującymi na obszar rewitalizacji. Poszczególne projekty ujęte w GPR, wzajemnie się dopełniają.  Komplementarność problemowa Projekty rewitalizacyjne/przedsięwzięcia dopełniają się tematycznie – dotyczą sfer: społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej, środowiskowej i stanowią odpowiedź na zdiagnozowane problemy. Określony został także pożądany stan do jakiego mają doprowadzić obszar przedsięwzięcia rewitalizacyjne. GPR wpisuje się także w dokumenty strategiczne i planistyczne gminy oraz powiatu nowotarskiego i województwa małopolskiego.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022  Komplementarność proceduralno-instytucjonalna System zarządzania GPR pozwoli na efektywne współdziałanie na jego rzecz różnych instytucji oraz wzajemne uzupełnianie się i spójność procedur. W systemie zarządzania wyznaczono Zespół ds. rewitalizacji - w ramach struktur Urzędu Gminy Czorsztyn - co pozwoli także na skuteczną realizację działań w ramach GPR. Istotną rolę ma pełnić także Komitet Rewitalizacji. Współpraca pomiędzy Zespołem ds. Rewitalizacji, Komitetem Rewitalizacji oraz interesariuszami procesu rewitalizacji pozwoli na zapewnienie komplementarności proceduralno-instytucjonalnej.  Komplementarność międzyokresowa Zachowanie ciągłości programowej (polegającej na kontynuacji lub rozwijaniu wsparcia z polityki spójności 2007-2013) ma w procesach rewitalizacji kluczowe znaczenie. Gmina Czorsztyn posiada duże doświadczenie w realizacji projektów współfinansowanych z UE. W latach 2007-2015 zrealizowała 4 projekty w ramach RPO WM na kwotę 627 153,00 zł oraz 13 projektów w ramach PROW na łączną kwotę ok. 2 931 757,05 zł. Gmina Czorsztyn posiada duże doświadczenie w realizacji projektów: 1. Przebudowa systemu komunikacyjnego (drogi) poprzez modernizację głównego szlaku komunikacyjnego w obrębie miejscowości Maniowy obejmującego przebudowę i budowę dróg gminnych (Okres realizacji: 09.03.2015 r. – do 31.10.2015 r.) - całkowity koszt – 3 473 301,70 zł a wartość dofinansowania - 1 736 650,00 zł Program: Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych Realizacja zadania polegała na zmodernizowaniu 2 395 m głównego ciągu komunikacyjnego przebiegającego przez Maniowy oraz połączenie jej w 2 miejscach z drogą wojewódzką 969 poprzez rozbudowę ulicy Witosa. 2. Termomodernizacja wraz z wymianą źródła ciepła na biomasową w budynku Zespołu Placówek Oświatowych w Sromowcach Niżnych (Okres realizacji 08.04.2014 r. do 30.11.2014 r.) - całkowity koszt –1 024 693,67 zł a wartość dofinansowania - 858 579,62 zł Program: Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 Zakres projektu obejmował m.in.: modernizację istniejących pomieszczeń kotłowni na kotłownię biomasową; zakup i montaż kotła na biomasę; termomodernizację ścian zewnętrznych; termomodernizację stropu nad nieużywaną częścią poddasza; termomodernizację stropodachu nad użytkowanym poddaszem; montaż okien dachowych. 3. Budowa centralnego systemu ciepłowniczego obiektów użyteczności publicznej gminy Czorsztyn, wykorzystującego odnawialne źródła energii (Okres realizacji: 24.09.2013 r. – do 30.06.2015 r.) - całkowity koszt – 4 677 130,00 zł a wartość dofinansowania - 4 212 510 zł w tym: 3 932 510,16 zł – MRPO oraz 280 000,00 zł - dotacja z Województwa Małopolskiego

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 W ramach projektu przebudowano istniejącą kotłownię opałową na centralną kotłownię biomasową, która poprzez sieć preizolowaną zapewnia energię cieplną dla 6 budynków użyteczności publicznej: Szkoły Podstawowej i Gimnazjum, Hali Sportowej, remizy OSP z Domem kultury, budynku Urzędu Gminy, budynku socjalnego, w którym znajdują się mieszkania komunalne i socjalne oraz budynku Samodzielnego Publicznego Ośrodka Zdrowia. W ramach projektu zamontowano instalacje solarne oraz wykonano prace termomodernizacyjne trzech budynków. 4. „Rozbudowa istniejącego budynku remizy OSP w Maniowach – Modernizacja Domu Kultury w Maniowach” (Okres realizacji: 2011 r. – 06.08.2012 r.) - całkowity koszt: 391 598,26 zł a kwota dofinansowania: 238 779,00 zł Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 Zakres prac: wykonanie dodatkowego wejścia oraz zadaszenie balkonu 5. Budowa placu rekreacyjnego z pasażem w Sromowcach Niżnych (Okres realizacji 28.02.2012 – do 30.11.2012 r.) - całkowity koszt - 830 566, 90 zł a wartość dofinansowania - 245 149, 00 zł Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 Zakres prac obejmował: budowę pasażu usługowo-handlowego wraz z regionalnymi, drewnianymi obiektami kubaturowymi ustawionych naprzeciwko siebie pierzejami w formie podłużnego pasażu złożonego z kiosków i straganów, jako zadaszonych wiat wraz z małą architekturą. 6. Odnowa centrum wsi Kluszkowce poprzez przebudowę chodników (Okres realizacji 14.02.2012 r. – do 30.11.2012 r.) - całkowity koszt - 600 300,72 zł a wartość dofinansowania - 343 906,16 zł Program Rozwoju Obszarów Wiejskich - Odnowa i Rozwój Wsi Zakres prac obejmował m.in. budowę chodników w ciągu ulic Bochniaka i ul. Jakuba Bąka, przebudowę i remont istniejącej kanalizacji deszczowej, remont wpustów ulicznych, wykonanie elementów odwodnienia, wykonanie remontu chodników oraz w miejscach koniecznych montaż barieroporęczy wzdłuż chodnika. 7. Odnowa centrum wsi Mizerna poprzez przebudowę chodników (Okres realizacji 2013 r.- do 31.07.2014 r.) - całkowity koszt - 249 734,55 zł a wartość dofinansowania - 144 979,00 zł Program Rozwoju Obszarów Wiejskich - Odnowa i Rozwój Wsi Zakres prac obejmował: wykonanie nowego ciągu pieszego na długości ok 470 mb z kostki betonowej ograniczonej krawężnikiem i obrzeżem 8. Budowa boisk sportowych ze sztuczna trawą w miejscowości Sromowce Niżne i Sromowce Wyżne(Okres realizacji 31.05.2013 r. do 30.06.2014 r.) - całkowity koszt - 244 653,40 zł a wartość dofinansowania - 159 991 zł Pogram Rozwoju Obszarów Wiejskich

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 W ramach projektu zaprojektowano oraz wybudowano boiska sportowe w Sromowcach Wyżnych oraz Sromowcach Niżnych. Boiska sportowe są wielofunkcyjne. Mogą służyć do gry w koszykówkę, siatkówkę oraz piłkę nożną. Boisko w Sromowcach Wyżnych ma powierzchnię trawiastą 700 m2, . a w Sromowcach Niżnych 600 m2. 9. ,,Roboty remontowe w budynku Izby Regionalnej w Sromowcach Wyżnych” (Okres realizacji 2012 r.- 09.2013r.) - całkowity koszt – 33.831,75 zł, kwota przyznanej pomocy – 19.464,71 zł. Program Rozbudowy Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Zakres prac: remont pomieszczenia kuchennego oraz wc w Izbie regionalnej w Sromowcach Wyżnych 10. „Moje pasje – moje życie”(Okres realizacji: 01.08.2013 r. do 30.06.2015 r.) - całkowity koszt - 425 591,00 zł a wartość dofinansowania - 425 591,00 zł Program Operacyjny Kapitał Ludzki - Poddziałanie 9.1.2 Wyrównanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji Projekt polegał na zakupie pomocy naukowych oraz przeprowadzenie dodatkowych zajęć: dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu w tym zagrożonych dysleksją; dla dzieci z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych; logopedycznych dla dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy; gimnastyki korekcyjnej dla dzieci z wadami postawy; zajęcia socjoterapeutyczne i psychoedukacyjne dla dzieci z zaburzeniami komunikacji; rozwijających zainteresowania uczniów wybitnie uzdolnionych - koło przyrodnika (nauki matematyczno – informatyczno - przyrodnicze), językowe, muzyczne, teatralne, plastyczne. Zajęcie były realizowane w szkołach na terenie Gminy Czorsztyn. 11. „Wesoły Przedszkolak w Gminie Czorsztyn” (Okres realizacji: 01.09.2014 r.– 30.04.2015 r.) - całkowity koszt zadania – 451 939,85 zł a wartość dofinansowania - 413 471,00 zł. Program Operacyjny Kapitał Ludzki Zakres prac obejmował w miejscowościach: Kluszkowce, Sromowce Wyżne, Sromowce Niżne oraz Maniowy budowę placów zabaw, pomieszczeń, w tym toalet (umywalki, półki, lustra, mieszacz wody), zakup pomocniczych materiałów dydaktycznych (m.in. zabawki edukacyjne, sprzęt ICT, projektor, tablica interaktywna itd.). 12. "Olimpiada bez granic" (zespół Placówek Oświatowych w Maniowach) (Okres realizacji: 01.03.2013 r. - 28.02.2014 r.) - całkowity koszt zadania - 198 165 zł a wartość dofinansowania - 188 285,85 zł. Program Operacyjny Kapitał Ludzki Projekt obejmował budowę ministadionu lekkoatletycznego wyposażonego w bieżnię, rzutnię i skocznię. 13. "Ścieżka przyrodniczo - leśna "Modrzewie" w Kluszkowcach (Okres realizacji 26.11.2009 r. do 30.06.2011 r.) - całkowity koszt - 280 000 zł a wartość dofinansowania - 210 000 zł. Program: Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Projekt polegał na utworzeniu 3 tras: jedna od strony miejscowości Mizerna o długości 250m, a także od ulicy Leśnej o długości 250m oraz Modrzewiowej o długości 300m w Kluszkowcach. Obok platformy widokowej utworzono specjalne miejsce do odpoczynku z ławeczkami, umieszczono także tablice informacyjne.  Komplementarność źródeł finansowania Przedsięwzięcia rewitalizacyjne opierają się na łączeniu wsparcia ze środków EFRR, EFS, krajowych środków publicznych a także środki prywatne czy środki z innych źródeł – zostało to opisane w szacunkowych ramach finansowych GPR. WEWNĘTRZNA SPÓJNOŚĆ DZIAŁAŃ Przedsięwzięcia rewitalizacyjne są powiązane z celami, kierunkami działań określonymi w GPR - odpowiadają na zidentyfikowane w diagnozie problemy i potrzeby oraz opierają się na wewnętrznych potencjałach obszaru rewitalizacji. Diagnoza i delimitacja obszaru rewitalizacji oraz wizja, cele i odpowiadające im kierunki działań zostały sformułowane w sposób adekwatny do wyników diagnozy obszaru rewitalizacji. REALIZACJA ZASADY PARTNERSTWA I PARTYCYPACJA Partycypacja społeczna jest wpisana w proces rewitalizacji jako fundament działań na każdym etapie tego procesu (przygotowanie, wdrażanie, ocena). Prace nad przygotowaniem GPR, jak również wdrażanie (realizacja) oparte są na współpracy ze wszystkimi grupami interesariuszy, a zwłaszcza ze społecznością obszarów rewitalizacji, innymi ich użytkownikami, przedsiębiorcami. Umożliwiono szeroką partycypację społeczną. Partycypacja ukierunkowana jest na możliwie dojrzałe jej formy, takie jak współdecydowanie.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

5. WIZJA STANU OBSZARU PO PRZEPROWADZENIU REWITALIZACJI

Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji to opis pożądanego stanu docelowego obszaru rewitalizacji po osiągnięciu celów rewitalizacji i planowany efekt rewitalizacji. Wizja obszaru po przeprowadzeniu działań rewitalizacyjnych powinna być spójna z wizją rozwoju całego obszaru w skład którego wchodzi obszar rewitalizacji. Zgodnie z Strategią Rozwoju Gminy Czorsztyn na lata 2016 – 2022 wizja rozwoju Gminy Czorsztyn jest następująca: „Gmina Czorsztyn w pełni korzysta z możliwości jakie daje jej swoje położenie geograficzne, dzięki inwestowaniu w infrastrukturę turystyczną i kulturalno-sportową. To miejsce przyjazne środowisku i mieszkańcom, a także przyciągające coraz więcej turystów. Gmina Czorsztyn rozwija przedsiębiorczość i generuje nowe miejsca pracy.” Zatem aby wizja obszarów wskazanych do rewitalizacji nawiązywała do kierunków rozwoju całego obszaru gminy działania rewitalizacyjne powinny być realizowane w taki sposób aby:  tworzyć przyjazne warunki do życia mieszkańcom  tworzyć warunki przyciągające turystów  dbać o środowisko przyrodnicze  wspierać rozwój przedsiębiorczości. Wizja odnosi się także do wszystkich diagnozowanych sfer (społecznej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i gospodarczej). Wyniki analizy wszystkich pięciu sfer: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej oraz technicznej dla Gminy Czorsztyn wskazały iż największa koncentracja negatywnych zjawisk społecznych ma miejsce w sołectwie Sromowce Wyżne, a biorąc pod uwagę pozostałe sfery Sromowce Wyżne charakteryzują się największą koncentracją negatywnych zjawisk także w sferze środowiskowej, funkcjonalno- przestrzennej oraz technicznej. Ponadto wizja powinna nawiązywać do kluczowych negatywnych zjawisk (problemów) dotyczących obszaru zdegradowanego w Gminie Czorsztyn, do których należą:  niski odsetek osób w wieku produkcyjnym,  wysoki wskaźnik obciążenia demograficznego,  znaczna liczba osób korzystających z pomocy społecznej,  ubóstwo,  przekroczenie norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P,

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych (wysoka liczba osób w wieku przedprodukcyjnym /100 osób w wieku produkcyjnym),  Sromowce Wyżne wyróżniające się brakiem strefy rekreacyjnej, małej architektury - brak zagospodarowanej przestrzeni publicznej do celów rekreacyjnych, społecznych i kulturowych,  degradacja budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych (OSP, Izba Regionalna i Szkoła Podstawowa). Wizja obszaru po przeprowadzeniu procesu rewitalizacji i wyznaczane następnie cele rewitalizacji nawiązują do kierunków rozwoju całego obszaru gminy - działania rewitalizacyjne powinny być realizowane w taki sposób, aby tworzyć przyjazne warunki do życia mieszkańcom. Ważną kwestią jest w tym dbałość o osoby młode, ponieważ niski odsetek osób w wieku produkcyjnym i wysoki wskaźnik obciążenia demograficznego w sołectwie Sromowce Wyżne związany jest z wysoką liczbą osób w wieku przedprodukcyjnym/100 osób w wieku produkcyjnym, czyli z wysoką liczbą osób do 18 roku życia. Mieszkańcy, a zwłaszcza osoby do 18 roku życia, są potencjałem tego sołectwa i tworzyć będą jego przyszłość. Kierunek rozwoju całego obszaru gminy ma także wpływ na to, że działania rewitalizacyjne powinny być realizowane w taki sposób, aby tworzyć warunki przyciągające turystów, dbać o środowisko przyrodnicze oraz wspierać rozwój przedsiębiorczości. W związku z powyższymi aspektami określona została wizja obszaru po przeprowadzeniu procesu rewitalizacji. WIZJA: Obszar rewitalizacji w miejscowości Sromowce Wyżne to miejsce przyjazne wszystkim mieszkańcom i integracji społecznej, o wysokim komforcie życia, bezpieczne, o estetycznej i użytecznej przestrzeni publicznej oraz rozwiniętej infrastrukturze technicznej i społecznej, atrakcyjne dla turystów oraz przedsiębiorców a także przyjazne środowisku naturalnemu. Cel główny procesu rewitalizacji stanowi punkt odniesienia do pozostałych celów które muszą przyczyniać się do jego osiągnięcia. CEL GŁÓWNY: Poprawa jakości życia mieszkańców i włączenia społecznego, poprawa jakości środowiska naturalnego, a także ożywienie gospodarcze obszaru. Działania rewitalizacyjne przyczynią się do poprawy jakości życia mieszkańców oraz wzmocnienie więzi społecznych, integracji społecznej, włączenia społecznego, wzmocnienia potencjału dzieci i młodzieży, zmniejszenia zapotrzebowania na pomoc społeczną poprzez powstanie nowych miejsc pracy oraz zmniejszenia dzięki temu problemu ubóstwa. W sferze przestrzenno-

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 funkcjonalnej oraz technicznej nastąpi poprawa dostępności i estetyki przestrzeni publicznej, poprawa stanu obiektów infrastruktury oświatowej, OSP i turystyczno-kulturowej (izba regionalna) oraz funkcjonalność przestrzeni (strefa odpoczynku, rekreacji i aktywnego spędzania czasu) – dzięki czemu ulegną poprawie warunki życia mieszkańców. Planowane działania rewitalizacyjne zmierzają także do poprawy komfortu życia mieszkańców poprzez stworzenie terenów zielonych i zmniejszenie negatywnego wpływu budynków użyteczności publicznej na środowisko przyrodnicze – kształtując estetyczną i dopasowaną do otoczenia (z poszanowaniem kontekstu przyrodniczego, kulturowego i społecznego) przestrzeń publiczną przyjazną dla mieszkańców i sprzyjającą zachowaniom niskoemisyjnym, a także pozytywnie wpływających na zasadę zrównoważonego rozwoju oraz poprawę i ochronę środowiska naturalnego. Przedsięwzięcia rewitalizacyjne przyczynią się także do aktywizacji gospodarczej obszaru, gminy i regionu, wzmacniają spójność wewnętrzną województwa, w tym dostępność do usług publicznych. Przedsięwzięcia te zmniejszają poziom bezrobocia oraz będą mieć pozytywny wpływ na realizację celów strategii województwa małopolskiego.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

6. CELE REWITALIZACJI ORAZ ODPOWIADAJĄCE IM KIERUNKI DZIAŁAŃ SŁUŻĄCE OGRANICZENIU NEGATYWNYCH ZJAWISK

Wizja stanowi podstawę do wyznaczenia celów rewitalizacji i odpowiadających im kierunków działań. Na cele rewitalizacji miały wpływ zidentyfikowane w diagnozie problemy oraz potencjały skumulowane na obszarze zdegradowanym. Wyznaczone zostały 3 cele rewitalizacji, które odpowiadają podstawowym sferom: społecznej, technicznej, przestrzenno-funkcjonalnej, środowiskowej i gospodarczej. Cele i kierunki działania odnoszą się do całego obszaru rewitalizacji. W ramach każdego celu szczegółowego wyznaczono kierunki działań mające na celu eliminację lub ograniczenie negatywnych zjawisk zdiagnozowanych na obszarze rewitalizacji (ryc. 34.)

Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNKI DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej 1.2. Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży 1.3. Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy 1.4. Poprawa stanu infrastruktury technicznej

Cel rewitalizacji Nr 2 Poprawa jakości środowiska naturalnego KIERUNKI DZIAŁANIA: 2.1. Utworzenie publicznych rekreacyjnych terenów zielonych 2.2. Zmniejszenie negatywnego wpływu budynków użyteczności publicznej na środowisko naturalne

Cel rewitalizacji Nr 3 Ożywienie gospodarcze obszaru KIERUNKI DZIAŁANIA: 3.1. Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej

POWIĄZANIE CELÓW REWITALIZACJI I KIERUNKÓW DZIAŁAŃ ZE ZDIAGNOZOWANYMI PROBLEMAMI I POTRZEBAMI

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Cele rewitalizacji i kierunki działania stanowią odpowiedź na zidentyfikowane problemy oraz potrzeby. Diagnoza wskazała na negatywne zjawiska (problemy), a potrzeby i konkretne przedsięwzięcia rewitalizacyjne wynikają ponadto z informacji uzyskanych w procesie konsultacji społecznych nad opracowaniem GPR (np. ankieta, spotkania). Powiązanie celów rewitalizacji i kierunków działania ze zdiagnozowanymi problemami i potrzebami opisane zostało poniżej.

Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców Cel rewitalizacji Nr 1 jest odpowiedzią na problemy i potrzeby zidentyfikowane poprzez analizę danych obiektywnych, diagnozę potencjałów obszaru oraz z informacji uzyskanych w procesie konsultacji społecznych przy opracowaniu GPR. Najważniejsze kwestie problemowe w sferze społecznej: wysoki wskaźnik obciążenia demograficznego, niski wskaźnik ludności w wieku produkcyjnym, znaczna liczba rodzin korzystająca z pomocy ośrodka pomocy społecznej, co wiąże się z m.in. z problemem ubóstwa, bierności zawodowej i społecznej. Niski odsetek osób w wieku produkcyjnym i wysoki wskaźnik obciążenia demograficznego w sołectwie Sromowce Wyżne związany jest z wysoką liczbą osób w wieku przedprodukcyjnym do 18 lat. W sferze społecznej pojawiły się więc potrzeby: przeciwdziałania zjawiskom wykluczenia społecznego, stworzenia dzieciom i młodzieży warunków do rozwoju kompetencji społecznych i edukacyjnych, zmniejszenie zapotrzebowania na pomoc społeczną poprzez powstanie nowych miejsc pracy. Realizacja tych potrzeb ma także istotny wpływ na realizację elementów głównego celu rewitalizacji, a mianowicie poprawę jakości życia mieszkańców i włączenie społeczne, co pociągnie za sobą realizację działań inwestycyjnych służących rozwiązywaniu tych problemów. Cel 1 jest też odpowiedzią na potrzeby zaobserwowane w konsultacjach społecznych. Brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni publicznej dla ludzi młodych; degradacja energetyczna budynków, w tym budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych, a zwłaszcza Izby Regionalnej, Remizy, Szkoły Podstawowej (badania ankietowe), są też brakami infrastruktury towarzyszącej drogom i chodnikom. Osoby biorące udział w konsultacjach kładły duże znaczenie na brak chodników, miejsc postojowych, miejsc parkingowych, zwłaszcza w sąsiedztwie budynków użyteczności publicznej (badania ankietowe). Podkreślały trudności w dotarciu i skorzystaniu z ważnych dla mieszkańców obiektów takich jak: biblioteka, apteka czy remiza poprzez braki w infrastrukturze około drogowej (badania ankietowe). Niepokojące tez jest przekroczenie norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P. Związane jest to ściśle z postępującą degradacją energetyczną budynków. Poprzez przebudowę przestrzeni publicznej, przebudowę ważnych dla mieszkańców budynków użyteczności publicznej takich jak Izba Regionalna i remiza oraz poprawę efektywności energetycznej tych budynków i powstanie infrastruktury technicznej towarzyszącej

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 tym budynkom jak parkingi, chodniki, w ważnych z punktu widzenia mieszkańców miejscach zaistnieje poprawa możliwości dotarcia do budynków użyteczności publicznej. Realizacja tych potrzeb ma także istotny wpływ na realizację elementów głównego celu rewitalizacji. Potrzeby te znalazły swoje odzwierciedlenie w wytyczonych w GPR w sferze społecznej kierunkach działania: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej 1.2. Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży 1.3. Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy 1.4. Poprawa stanu infrastruktury technicznej

Cel rewitalizacji Nr 2 Poprawa jakości środowiska naturalnego Cel rewitalizacji Nr 2 jest odpowiedzią na problemy i potrzeby związane z brakiem zielonych przestrzeni publicznych i degradacją energetyczną budynków, w tym budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych (OSP, Izba Regionalna i Szkoła Podstawowa), przekroczeniami norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P, złą jakością powietrza wywołaną wykorzystaniem węgla jako źródła ciepła i negatywnym oddziaływaniem na środowisko przyrodnicze, niską efektywnością energetyczną budynków. Powoduje to potrzebę: powstania ogólnodostępnych rekreacyjnych terenów zielonych, ograniczenia przekroczeń norm zanieczyszczenia powietrza PM2,5, MP10, B(a)P, ograniczenia negatywnego wpływu ogrzewania budynków publicznych na środowisko przyrodnicze. Realizacja tych potrzeb ma także istotny wpływ na realizację elementów głównego celu rewitalizacji mianowicie na poprawę jakości życia mieszkańców i środowiska naturalnego. W związku z tym potrzeby te znalazły swoje odzwierciedlenie w wytyczonych w GPR kierunkach działania: 2.1. Utworzenie publicznych rekreacyjnych terenów zielonych 2.2. Zmniejszenie negatywnego wpływu budynków użyteczności publicznej na środowisko naturalne

Cel rewitalizacji Nr 3 Ożywienie gospodarcze obszaru Cel rewitalizacji Nr 3 jest odpowiedzią na kwestie problemowe w sferze gospodarczej: istnienie wciąż niewykorzystanego potencjału gospodarczego związanego z możliwościami rozwoju turystyki dzięki istniejącymi w bezpośrednim sąsiedztwie wyjątkowym walorom turystycznym, niewystarczająca aktywność zawodowej osób pozostających pod opieką ośrodka pomocy społecznej. Pojawiły się zatem potrzeby: uaktywnienia potencjału gospodarczego i powstania nowych miejsc pracy. Realizacja tych potrzeb ma także istotny wpływ na realizację elementów głównego celu rewitalizacji mianowicie na poprawę jakości życia mieszkańców i włączenia społecznego oraz

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 ożywienie gospodarcze obszaru. Potrzeby te znalazły swoje odzwierciedlenie w wytyczonym w GPR w sferze gospodarczej kierunku działania: 3.1. Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

OBSZAR REWITALIZACJI w miejscowości Sromowce Wyżne to miejsce o WYSOKIM komforcie WIZJA i dobrych warunkach życia mieszkańców, bezpieczne, charakteryzujące się estetyką przestrzeni, atrakcyjne dla turystów oraz przedsiębiorców oraz przyjazne środowisku naturalnemu

Poprawa jakości życia mieszkańców i włączenia społecznego, poprawa Cel główny jakości środowiska naturalnego, a także ożywienie gospodarcze obszaru

CEL 1 CEL 2 CEL 3 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia Poprawa jakości Ożywienie gospodarcze mieszkańców środowiska naturalnego obszaru

Kierunki działań 1.1 2.1 3.1 1.2

1.3 2.2

1.4

Ryc. 34. Wizja, cel główny, cele szczegółowe i kierunki działań rewitalizacyjnych Źródło: opracowanie własne

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

7. OPIS PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH

7.1. PODSTAWOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA REWITALIZACYJNE

Zidentyfikowane zostały podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne - takie bez których realizacja celów programu rewitalizacji nie będzie możliwa i obszar rewitalizacji nie będzie w stanie wyjść z sytuacji kryzysowej.

Realizacja celu rewitalizacji Nr 1 (Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców ) zgodnie z wyznaczonymi kierunkami działań możliwa będzie dzięki realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych wpisujących się w powyższe kierunki działania: Kierunek działania 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Utworzenie strefy rekreacji wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów, Przedsięwzięcie rewitalizacyjne: Modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej, Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Termomodernizacja remizy OSP z wymianą instalacji c.o. i źródła ciepła na o.z.e., Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowej na o.z.e., Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Przebudowa miejsc parkingowych i drogi dojazdowej do szkoły podstawowej, Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Modernizacja budynku UKS „Spływ” Sromowce Wyżne, Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Zajęcia służące walce z wyłączeniem społecznym i poprawiające jakość życia mieszkańców. Kierunek działania 1.2. Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży w izbie regionalnej upowszechniające tradycję i kulturę regionu, Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Zajęcia służące walce z wyłączeniem społecznym i poprawiające jakość życia mieszkańców. Kierunek działania 1.3. Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Sromowiecki ośrodek turystyczno-rekreacyjny „Pienińska Przystań”. Kierunek działania 1.4. Poprawa stanu infrastruktury technicznej Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Parking przy remizie OSP w centrum wsi,

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Przebudowa chodnika na ul.Kosibowicza w ciągu strefy rekreacji, Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Budowa chodnika i wyznaczenie miejsc postojowych w strefie rekreacji i budynku wielofunkcyjnym.

Realizacja przedsięwzięć rewitalizacyjnych sprzyjać będzie rozwiązywaniu problemów i zjawisk kryzysowych takich jak: wysoki wskaźnik obciążenia demograficznego, znaczna liczba rodzin korzystających z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej, co wiąże się z m.in. z problemem ubóstwa, bierności zawodowej i społecznej, brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej, brak warunków do integracji mieszkańców, miejsc w których można się spotkać, brak wystarczającej liczby miejsc pracy, brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni publicznej dla ludzi młodych, brak możliwości bezpiecznego poruszania się mieszkańców po terenie zabudowanym, degradacja budynków użyteczności publicznej w tym OSP, Izby Regionalnej i Szkoły Podstawowej. Występują też duże braki w przypadku infrastruktury towarzyszącej takich jak drogi, chodniki, miejsca postojowe, miejsca parkingowe, zwłaszcza w sąsiedztwie budynków użyteczności publicznej i w ciągu zabudowy strefy rewitalizowanej (badania ankietowe) Dużym problemem jest niska efektywność energetyczna budynków użyteczności publicznej, niska emisja. Występuje przekroczenie norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, W sferze społecznej występuje potrzeba: przeciwdziałania zjawiskom wykluczenia społecznego, stworzenia mieszkańcom, głównie dzieciom i młodzieży warunków do rozwoju kompetencji społecznych i edukacyjnych, zmniejszenie zapotrzebowania na pomoc społeczną poprzez powstanie nowych miejsc pracy

Realizacja celu rewitalizacji Nr 2 (Poprawa jakości środowiska naturalnego) zgodnie z wyznaczonymi kierunkami działań możliwa będzie dzięki realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych wpisujących się w powyższe kierunki działania: Kierunek działania 2.1. Utworzenie publicznych rekreacyjnych terenów zielonych Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów. Kierunek działania 2.2. Zmniejszenie negatywnego wpływu budynków użyteczności publicznej na środowisko naturalne Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej, Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Termomodernizacja remizy OSPz wymianą źródła ciepła na o.z.e. i wymianą instalacji c.o.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowejn o.z.e. Realizacja przedsięwzięć rewitalizacyjnych sprzyjać będzie to rozwiązywaniu następujących problemów i zjawisk kryzysowych: brakiem zielonych, atrakcyjnie zagospodarowanych przestrzeni publicznych, brakiem strefy rekreacyjnej, małej architektury - brak zagospodarowanej przestrzeni publicznej do celów rekreacyjnych, społecznych i kulturowych, degradacja budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych (OSP, Izba Regionalna i Szkoła Podstawowa), przekroczeniami norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P, złą jakością powietrza wywołaną wykorzystaniem węgla jako źródła ciepła i negatywnym oddziaływaniem na środowisko przyrodnicze, niską efektywnością energetyczną budynków. W sferze środowiskowej przedsięwzięcia rewitalizacyjne są więc odpowiedzią na istniejące potrzeby: powstania ogólnodostępnych rekreacyjnych terenów zielonych, ograniczenia przekroczeń norm zanieczyszczenia powietrza PM2,5, MP10, B(a)P, ograniczenia negatywnego wpływu ogrzewania budynków publicznych na środowisko przyrodnicze. Przyczyni się to zatem do realizacji celu głównego procesu rewitalizacji.

Realizacja celu rewitalizacji Nr 3 (Ożywienie gospodarcze obszaru) zgodnie z wyznaczonymi kierunkami działań możliwa będzie dzięki realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych wpisujących się w powyższe kierunki działania: Kierunek działania 3.1. Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej Przedsięwzięcie rewitalizacyjne : Sromowiecki Ośrodek Turystyczno-Rekreacyjny „Pienińska Przystań” Realizacja przedsięwzięć rewitalizacyjnych sprzyjać będzie rozwiązywaniu problemów i zjawisk kryzysowych w sferze gospodarczej. Istnienie niewykorzystanego potencjału gospodarczego związanego z możliwościami rozwoju turystyki dzięki istniejącym w bezpośrednim sąsiedztwie wyjątkowym walorom turystycznym; brak wystarczającej liczby miejsc pracy; niewystarczająca aktywność zawodowa osób pozostających pod opieką ośrodka pomocy społecznej. W sferze gospodarczej przedsięwzięcia rewitalizacyjne są więc odpowiedzią na istniejące potrzeby: uaktywnienia potencjału gospodarczego i powstania nowych miejsc pracy. Potrzeby te znalazły swoje odzwierciedlenie w wytyczonej w GPR w sferze gospodarczej kierunkach działania: uaktywnienia potencjału gospodarczego i umożliwienia prowadzenia działalności gospodarczej, przeciwdziałania zjawiskom wykluczenia społecznego, zmniejszenia zapotrzebowania na pomoc społeczną poprzez powstanie nowych miejsc pracy. Działania te sprzyjać będą rozwiązywaniu

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 problemów i zjawisk kryzysowych takich jak: wyprowadzanie z trudnej sytuacji osób korzystających z pomocy społecznej, umiejętne pobudzanie przedsiębiorczości, aktywizacja gospodarcza obszaru.

Wpisującym się w powyższe cele i kierunki działania przedsięwzięciom rewitalizacyjnym nadane zostały następujące numery: Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 1. Utworzenie strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 2. Zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży w Izbie Regionalnej upowszechniające tradycję i kulturę regionu Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 3. Sromowiecki Ośrodek Turystyczno-Rekreacyjny „Pienińska Przystań” Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 4. Modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 5. Termomodernizacja remizy OSP z wymianą instalacji c.o. i źródła ciepła na OZE Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 6. Wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowej na OZE Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 7. Przebudowa chodnika na ul. Ks. Kosibowicza wzdłuż ciągu strefy rekreacji Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 8. Parking przy remizie OSP w centrum wsi Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 9. Budowa chodnika i wyznaczenie miejsc postojowych przy strefie rekreacji i budynku wielofunkcyjnym Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 10. Przebudowa miejsc parkingowych i drogi dojazdowej do Szkoły Podstawowej Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 11. Modernizacja budynku UKS „Spływ” Sromowce Wyżne Przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 12. Zajęcia służące walce z wyłączeniem społecznym i poprawiające jakość życia mieszkańców

Przenikanie się kierunków działań i przedsięwzięć rewitalizacyjnych przedstawione zostało w poniższej tabeli (Tabela 19).

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Tabela 19. Przenikanie się kierunków działań i przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Nr przedsięwzięcia rewitalizacyjnego Realizacja celu rewitalizacyjnego i kierunku działania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Realizacja Realizacja kierunku

celu 1 działania 1.1 Realizacja kierunku

działania 1.2 Realizacja kierunku

działania 1.3 Realizacja kierunku

działania 1.4 Realizacja Realizacja kierunku celu 2 działania 2.1 Realizacja kierunku

działania 2.2 Realizacja Realizacja kierunku celu 3 działania 3.1 Źródło: opracowanie własne

Przedsięwzięcia rewitalizacyjne szczegółowo zostały omówione w Tabeli 20.

Tabela 20. Przedsięwzięcia rewitalizacyjne Nazwa Sfera Powiązania Podmiot Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujący wartość (zł) realizacji a T-techniczna, GPR i P-F- przestrzenno- potencjalne funkcjonalna, źródła Śr- środowiskowa, finansowe G-gospodarcza) 1.Utworzeni S, P-F, Śr Cel Gmina działki 1330007,5 2018- e strefy nr 1, 2 Czorsztyn ewid. 2019 rekreacji, dzierżawa 933/24, krajowe wypoczynku terenu - 931/49 środki oraz umowa w własne, aktywnego załączniku środki spędzania budżetowe, środki czasu dla własne mieszkańcó Gminy, w i turystów EFRR, środki z innych źródeł

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Rozwiązanie  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych, problemów:  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców,  brak strefy rekreacyjnej, małej architektury - brak zagospodarowanej przestrzeni publicznej do celów rekreacyjnych, społecznych i kulturowych.

Opis - Kształtowanie przestrzeni publicznej przyjaznej dla mieszkańców znaczenia - Wzmacnianie więzi społecznych projektu: - Poprawa funkcjonowania osób niepełnosprawnych w danej przestrzeni - Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu społecznego - Zapobieganie pogłębieniu chaosu przestrzennego - Poprawa dostępności danej przestrzeni - Wzrost jakości życia Zagospodarowanie terenu (działki ewid. 933/24, 931/49) Wspólnoty wsi Zakres zadań: Sromowce Wyżne. Przedmiotem planowanych działań będzie utworzenie strefy rekreacji i wypoczynku oraz strefy aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów - kompleks stanowić będzie ogólnodostępną i bezpłatną infrastrukturę rekreacyjną. Projektowana koncepcja zagospodarowania będzie głównym terenem rekreacyjnym z przeznaczeniem do codziennego użytkowania, jak również na lokalne uroczystości i okolicznościowe imprezy plenerowe oraz wydarzenia artystyczne. Centrum stanowić będzie zaplecze wypoczynkowe, nie tylko dla okolicznych mieszkańców, ale także dla osób przyjezdnych. Obok funkcji wypoczynkowej istotna będzie też funkcja przyrodnicza terenu. Założenia projektowe: – stworzenie wielofunkcyjnej przestrzeni parkowej o programie adresowanym do zróżnicowanej grupy użytkowników pod względem wieku, sposobu aktywności, zainteresowań; – stworzenie przestrzeni zaspakajającej potrzebę kontaktu z przyrodą, z innymi ludźmi, aktywności fizycznej na świeżym powietrzu; – połączenie tradycji regionalnej i nowoczesności, przez zastosowanie niebanalnych rozwiązań architektoniczno-krajobrazowych, o bogatym programie użytkowym; – projekt adresowany jest nie tylko do mieszkańców Sromowiec, ale także do przyjezdnych; – powiązanie kompozycyjne projektowanego terenu z potokiem płynącym przez sam środek planowanej inwestycji; – stworzenie atrakcyjnej zorganizowanej przestrzeni umożliwiającej organizacje imprez plenerowych, wydarzeń artystycznych, wernisaży. Charakterystyka projektu Inwestycje w przestrzeń publiczną na terenie Sromowiec praktycznie do tej pory nie była uwzględniana. Większość ciągów została zaprojektowana jako ścieżki piesze z otwarciami widokowymi, w których zlokalizowano miejsca do odpoczynku podróżujących. Geometryczny podział przestrzeni wyznacza układ

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 komunikacyjny, w dużej części oparty o stary przebieg ścieżek pieszych. Wynika to z chęci zachowania rosnących wzdłuż poszczególnych ścieżek drzew, jak również z przyzwyczajenia stałych użytkowników. W koncepcji projektowej uwzględniono wykorzystanie do tej pory zaniedbanej i niedocenianej części zieleni, która znajduje się w centrum miejscowości i powinna być jej wizytówką. Na wspomnianym wyżej obszarze uwzględniono lokalizacje całkowicie nowych alejek spacerowych, przy których zlokalizowano różne atrakcje. Same aleje spacerowe prowadzone są w kształcie nici DNA z uwzględnieniem przejść przez istniejący potok, co stanowić będzie dodatkową atrakcję, ponieważ zaprojektowano piękne nawiązujące do regionu „mostki”. Program skierowany jest do zróżnicowanej grupy użytkowników – znajdują się tu elementy dla osób preferujących wypoczynek bierny i aktywny. W części południowej zlokalizowano głównie atrakcje do gier zespołowych. Wokół alejek zlokalizowano altany rekreacyjne, punkty do gry w boole, park mini golfa, skate park oraz siłownie zewnętrzną na wolnym powietrzu. Siłownie podzielone na dwie części z urządzeniami do rozciągania np. drabinka, poręcz równoległa i urządzeniami wysiłkowymi np. steper, nordic walking, rowerek. W projektowanej przestrzeni przewidziano także stoły do gry w szachy na świeżym powietrzu. W przestrzeni zaprojektowano także ławeczki i murawy, przestrzeń edukacyjną w postaci ogrodu edukacyjnego oraz przestrzeń do imprez plenerowych, wystaw artystycznych, park do mini golfa. W części biegnącej w kierunku północnym zaprojektowano miejsca postojowe oraz uwzględniono przebudowę istniejącego chodnika. Zaprojektowano następującą konstrukcję nawierzchni. Na zatokach parkingowych: – projektowana warstwa ścieralna z kostki betonowej o gr. 8 cm w kolorze grafitowym; – projektowana warstwa podsypki piaskowej o gr. 5 cm; – projektowana warstwa podbudowy z mieszanki kruszywa łamanego 0/31,50 mm o gr. 10 cm. Na alejkach z kostki: – projektowana warstwa ścieralna z kostki betonowej o gr. 8 cm w kolorze grafitowym; – projektowana warstwa podsypki piaskowej o gr. 5 cm; – projektowana warstwa podbudowy z mieszanki kruszywa łamanego 0/31,50 mm o gr. 10 cm. Zaprojektowana mała architektura oraz zastosowane elementy wyposażenia poszczególnych stref programowych mają na celu nadać nowoczesny charakter przestrzeni oraz zmienić jej odbiór jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku. Zastosowane elementy ażurowe są charakterystyczne dla stylu panującego w Sromowcach. Sama mała architektura nawiązuje do regionu i stylizacji regionu Pienin. Zastosowane rozwiązania, użyte materiały oraz dobór elementów wyposażenia podkreślają nowoczesność, tradycje ale także indywidualność projektowanej przestrzeni. Całość zostanie uzupełniona elementami małej architektury. W projekcie zaproponowano nowoczesne ławki i kosze, donice zaprojektowano specjalnie na potrzeby tego projektu. Ławki występują w dwóch formach z oparciem i bez oparcia. Na terenie objętym opracowaniem, zaprojektowano nowy układ oświetlenia, oświetlający szczególnie ciągi komunikacyjne. Do oświetlenia wykorzystano wysokie tradycyjne lampy z pojedynczym kloszem, spełniające postulat „ciemnego nieba”. Zapewni to pożądany poziom iluminacji i estetyczny wygląd. Do podświetlenia placów i fontann użyto oświetlenia LED. Wokół

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 projektowanej siłowni uwzględniono instalację oświetlenie w oparciu o panele fotowoltaiczne. Wokół całego terenu siłowni planuje się nasadzenie drzewek wierzbowych, które na późniejszym etapie będzie można dowolnie formować. Głównymi założeniami jest, aby cała siłownia była otoczona kwiatami i różnego rodzaju kompozycjami kwiatowymi. Elementem dopełniającym całość będzie nowa aranżacja zieleni w miejscach realizacji projektu. Projektowana roślinność w układzie geometrycznym (krzewy) sadzone jako jednolite grupy gatunkowe w miejscu wydzielonych rabat lub jako grupy mieszane uzupełniające kompozycje. Główne wejście na teren podjęte rewitalizacji podkreślają ozdobne nasadzenia rabat kwiatowych.

Rysunek. Elementy małej architektury

Rysunek. Wykonanie zatok parkingowych

(wizualizacje w Załączniku)

Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty Sfera społeczna: Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni

Sfera środowiskowa: Cel rewitalizacji Nr 2 Poprawa jakości środowiska naturalnego KIERUNEKDZIAŁANIA: 2.1. Utworzenie publicznych rekreacyjnych terenów zielonych

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Ocena rezultatów w WR1: Liczba osób korzystających z przestrzeni publicznej zagospodarowanej na odniesieniu cel strefy rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu (w skali roku – do celów os./rok) rewitalizacji Wskaźnik WP1: Powierzchnia przestrzeni publicznej zagospodarowanej na cel strefy produktu rekreacji, wypoczynku oraz aktywnego spędzania czasu (ha) Nazwa Sfera Powiązania Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T-techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna, Śr-środowiskowa, G-gospodarcza) 2.Zajęcia S Cel nr 1 Gmina Izba 20 000,00 2018- edukacyjne Czorsztyn Regionalna 2019 dla dzieci i środki młodzieży w budżetowe, Izbie środki własne Regionalnej Gminy, upowszechni środki z innych źródeł ające tradycję i kulturę regionu Rozwiązanie  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych, problemów:  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców. Opis - Wzmacnianie więzi społecznych znaczenia - Poprawa jakości życia mieszkańców projektu: - Budowanie tożsamości miejsca - Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży Zakres W ramach zajęć w Izbie Regionalnej proponuje się: realizację programu realizowanyc edukacji regionalnej we wszystkich klasach 0-VI i VII "Sromowce Wyżne- Moja h zadań: Mała Ojczyzna"; realizację warsztatów kulinarnych dla uczniów; zajęcia plastyczne o charakterze regionalnym z papieroplastyki oraz malarstwa na szkle, grafiki i rzeźby; zajęcia z haftu regionalnego, robótki na drutach, szydełkowanie, tkactwo. Znaczenie planowanych zajęć Ogromną rolę w wychowaniu młodego człowieka stanowi edukacje regionalna. Dziecko czerpiące wiedzę na temat swojej „małej ojczyzny", poznaje tradycje, zwyczaje, historię, sztukę, kulturę swojej miejscowości. W związku z czym szkoła podstawowa od wielu lat, przy współpracy z kołem gospodyń wiejskich realizuje program edukacji regionalnej. Niestety strona finansowa nie pozwala, aby warsztaty organizowane w izbie regionalnej i prowadzane przez Koło gospodyń wiejskich otworzyły przed młodym pokoleniem szeroką wiedzę o

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 tradycji i regionalizmie. Dlatego zajęcia w izbie regionalnej realizowane w ramach projektu rewitalizacji są jedyną szansą na pogłębienie i praktyczne zrealizowaniem tej ogromnie cennej wiedzy i wyposażenie młodego pokolenia w cenne umiejętności. Po zrealizowaniu cyklu zajęć jako ciągłość projektu staną się one integralną częścią kształcenia z wiedzy o tradycji i regionie. Edukacja ta wpłynie również i będzie inspiracją w realizacji zajęć plastycznych, muzycznych i technicznych oraz zespołu regionalnego, kształtować poczuciem własnej tożsamości wynikającej z identyfikacji z miejscem, w którym żyje, jak też z ludźmi, ich sposobem życia, obyczajami. Poczucie przynależności kulturowej to podstawa do zaangażowania się w funkcjonowanie własnego środowiska oraz wsi, co z kolei przekłada się na ochronę dziedzictwa kulturowego własnego regionu oraz związek ze środowiskiem lokalnym, co z kolei wpłynie na kształtowanie się postaw akceptacji, tolerancji i otwartości.

Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCY CEL REWITALIZACJI: e rezultaty Sfera społeczna: Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.2. Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży

Ocena rezultatów w WR2: Liczba uczestników zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży w Izbie odniesieniu Regionalnej upowszechniających tradycję i kulturę regionu (w skali roku – os./rok) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP2: Liczba zorganizowanych zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży w Izbie produktu Regionalnej upowszechniających tradycję i kulturę regionu (szt.) Nazwa Sfera Powiązania Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujące wartość realizacji a T-techniczna, GPR i źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna, Śr- środowiskowa, G-gospodarcza) 3. S, G Cel „AUTO POZA 2018- Sromowiecki nr 1, 3 MAJER” OBSZAREM 6 000 000,00 2019 Marek REWITALI- Ośrodek ZACJI Turystyczno Majer ,środki Ul. EFRR, środki - Krakowska ul. Wojska z innych Rekreacyjny 25, 32-545 Polskiego 1, źródeł, w tym „Pienińska Dulowa działki środki Przystań” ewid. nr prywatne 1284/9, (poza 1332/12, obszarem 1332/16 rewitalizacji)

Rozwiązanie Realizacja przedsięwzięcia rewitalizacyjnego „Sromowiecki Ośrodek Turystyczno problemów: -Rekreacyjny „Pienińska Przystań” przyczyni się do rozwiązania następujących

100

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 problemów:  znacznej liczby osób korzystających z pomocy społecznej,  ubóstwa,  istnienia niewykorzystanego potencjału gospodarczego związanego z możliwościami rozwoju turystyki i powstawania nowych miejsc pracy,  braku wystarczającej liczby miejsc pracy. Przedsięwzięcie rewitalizacyjne „Sromowiecki Ośrodek Turystyczno -Rekreacyjny „Pienińska Przystań” realizuje cel rewitalizacji Nr 3 (Ożywienie gospodarcze obszaru) i kierunek działania 3.1. Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej. Realizacja sprzyjać będzie t rozwiązywaniu problemów i zjawisk kryzysowych w sferze gospodarczej takich jak: istnienie wciąż niewykorzystanego potencjału gospodarczego związanego z możliwościami rozwoju turystyki dzięki istniejącymi w bezpośrednim sąsiedztwie wyjątkowym walorom turystycznym; niewystarczająca aktywność zawodowej osób pozostających pod opieką ośrodka pomocy społecznej. W sferze gospodarczej będzie odpowiedzią na istniejące potrzeby: uaktywnienia potencjału gospodarczego i powstania nowych miejsc pracy. Przedsięwzięcie to realizuje również cel rewitalizacji Nr 1 (Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców) i Kierunek działania 1.3. Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy. Realizacja sprzyjać będzie rozwiązywaniu następujących problemów i zjawisk kryzysowych: wysoki wskaźnik obciążenia demograficznego, znaczna liczba rodzin korzystających z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej co wiąże się z m.in. z problemem ubóstwa, bierności zawodowej i społecznej. W sferze społecznej są to więc odpowiedzi na istniejące potrzeby: przeciwdziałania zjawiskom wykluczenia społecznego, zmniejszenie zapotrzebowania na pomoc społeczną poprzez powstanie nowych miejsc pracy. Opis - Przedsięwzięcie obejmuje stworzenie kompleksu rekreacyjnego z miejscami znaczenia noclegowymi, basenem, SPA – dużego ośrodka generującego powstanie miejsc projektu: pracy i wpływającego na rozwój gospodarczy. - Stworzenie nowych miejsc pracy przyczyni się do obniżenia poziomu ubóstwa i obniżenia liczby osób korzystających z pomocy społecznej. - Przedsięwzięcie to przyczyni się do ożywienia gospodarczego obszaru, uaktywnienia potencjału gospodarczego oraz umożliwienia prowadzenia

101

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 działalności gospodarczej. - Przedsięwzięcie to pozwoli wykorzystać niewykorzystany do tej pory potencjał gospodarczy związany z możliwościami rozwoju turystyki dzięki istniejącymi w bezpośrednim sąsiedztwie wyjątkowym walorom turystycznym. - Przedsięwzięcie to dzięki wpływowi na obniżenie poziomu ubóstwa i obniżeniu liczby osób korzystających z pomocy społecznej, a także ożywieniu gospodarczemu obszaru i uaktywnieniu potencjału gospodarczego oraz umożliwieniu prowadzenia działalności gospodarczej będzie miało wpływ na miejscowość Sromowce Wyżne i obszar rewitalizowany oraz całą Gminę Czorsztyn. - Przedsięwzięcie to przyczyni się do zlikwidowania niewystarczającej aktywność zawodowej osób pozostających pod opieką ośrodka pomocy społecznej i poprawy funkcjonowania osób niepełnosprawnych w danej przestrzeni. Efektem przedsięwzięcia będą: . nowe miejsca pracy w tym dla osób niepełnosprawnych, . dostosowanie budynku do osób niepełnosprawnych, . zmniejszenie bezrobocia i ubóstwa, . zmniejszenie wykluczenia społecznego, . umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej, . poprawa estetyki przestrzeni, budynku i otoczenia, . poprawa stanu technicznego budynku. W zatrudnieniu pierwszeństwo będą miały osoby z odpowiednimi kwalifikacjami zamieszkujące obszar rewitalizacji. Pierwszeństwo w zatrudnieniu będą miały osoby zamieszkujące w strefie rewitalizowanei i posiadające odpowiednie kwalifikacje wymagane w tego typu placówkach. Zakres Kompleks rekreacyjny z miejscami noclegowymi, basenem, SPA realizowanyc (wizualizacje elewacji frontowych w Załączniku) h zadań: W ramach inwestycji planowana jest rozbudowa, przebudowa i nadbudowa istniejącego budynku na budynek pensjonatowy oraz przebudowa i nadbudowa budynku garażowego. Projektowana rozbudowa zmienia funkcję z budynku strażnicy granicznej na budynek pensjonatowy poprzez zapewnienie pokoi noclegowych, sali restauracyjnej oraz strefy SPA dla gości pensjonatu. W projektowanej rozbudowie budynku pensjonatowego wyodrębnione następujące strefy funkcjonalne: – strefa ogólnodostępna – hall główny z recepcją, sala konsumpcyjna, zaplecze sanitarne dla obsługi gości hotelowych – parter budynku, – strefa pensjonatowa – pokoje gościnne,

102

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 – strefa wypoczynkowo – rekreacyjna - sauna, siłownia i basen w piwnicy, – część techniczna, magazynowa oraz zaplecza socjalnego i zaplecza gastronomicznego. W projektowanej przebudowie budynku garażowego następujące strefy funkcjonalne: - strefa ogólnodostępna – 4 miejsca postojowe w piwnicy, - strefa gospodarcza – śmietnik (miejsce na gromadzenie odpadów stałych) oraz magazyn, Strefa ogólnodostępna: dla gości pensjonatu: hall główny zlokalizowany na poziomie 0.00 z recepcją przeznaczoną do zakwaterowania gości oraz dostępne z holu sanitariaty damskie i męskie oraz WC dla osób niepełnosprawnych; winda osobowa; sala konsumpcyjna przeznaczona dla gości pensjonatu – dla 60 osób. Strefa hotelowa: w rozbudowywanym budynku strefę noclegową stanowi 30 pokoi. dwuosobowych, wyposażonych w węzły sanitarne. Łączna ilość miejsc noclegowych – 60. Strefa wypoczynkowo-rekreacyjna: zlokalizowana na poziomie -4,45 w piwnicy, wyposażona jest w: - basen, - saunarium (sauna sucha, beczka z zimną wodą do schładzania), - pokój masażu, - siłownia, - dwie szatnie – damska i męska, oraz szatnia z pełnym węzłem sanitarnym przeznaczona dla osób niepełnosprawnych, - dwa prysznice i WC. Część techniczna, magazynowa oraz zaplecza socjalnego: strefa zaplecza składa się z zaplecza socjalnego oraz magazynów, kotłowni i pomieszczeń technicznych w piwnicy budynku oraz szatni dla pracowników i magazynów na II poddaszu. Na poszczególnych piętrach przewidziano magazyny bielizny czystej i brudnej, pomieszczenie porządkowe. Technologia części gastronomicznej/bar: W budynku sala konsumpcyjna z całym zapleczem gastronomicznym zapewnia obsługę gości pensjonatu serwując napoje zimne i gorące i dania przygotowywane w kuchni. Zaplecze części gastronomicznej zlokalizowane w piwnicy i na parterze, składające się z następujących pomieszczeń na parterze oraz w piwnicy. Na parterze: – kuchnia czysta – wyposażona w kuchenkę elektryczną, piec konwekcyjny lub inne urządzenia do obróbki termicznej, stół roboczy, zlew, umywalkę i pojemnik na odpady oraz regał na naczynia, dwie chłodnie, winda towarowa, – rozdzielnia kelnerska – blat podawczy, – zmywalnia mycia naczyń. W piwnicy: kuchnia brudna; magazyny; pomieszczenie socjalne dla pracowników z kuchni; pomieszczenie gospodarcze – wyposażone w zlew, szafkę na środki czystości. Obsługę zaplecza kuchennego stanowić będzie 3-5 zatrudnionych osób. Projektowana rozbudowa obiektu posiada charakter regionalny. Skala i forma dostosowana do projektowanej funkcji, obiekt dobrze wkomponowany w otoczenie i krajobraz. Rozbudowany rzut poziomy zapewnił optymalne proporcje budynku. Ważnym elementem bryły nawiązującej do charakteru budownictwa, jest dwuspadowy dach o kącie nachylenia głównych połaci 48°, z charakterystycznymi otwarciami. Charakter budynku podkreślono poprzez zastosowanie w

103

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 rozwiązaniach elewacyjnych naturalnych materiałów (drewno, kamień lub płytki elewacyjne). Dostosowanie obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych Aby zapewnić możliwość korzystania z funkcji usługowej obiektu osobom niepełnosprawnym przewiduje się następujące rozwiązania: – miejsce parkingowe zostało dostosowane wymiarowo dla potrzeb osób niepełnosprawnych; – wejście do budynku zaprojektowano dla osób niepełnosprawnych poprzez pochylnię ze spadkiem 8%; – przewiduje się wyposażenie obiektu w windę osobową; – wybrane pomieszczenia i poziome ciągi komunikacyjne zaprojektowano w sposób umożliwiający korzystanie z tych pomieszczeń osobom niepełnosprawnym i poruszanie się na wózkach; – z hallu głównego dostępny WC dla osób niepełnosprawnych; – dwa pokoje dla gości wraz z węzłem sanitarnym został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty Sfera społeczna: Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.3. Walka z ubóstwem poprzez powstanie nowych miejsc pracy Sfera gospodarcza: Cel rewitalizacji Nr 3 Ożywienie gospodarcze obszaru KIERUNEK DZIAŁANIA: 3.1. Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej Ocena rezultatów w WR3: Nowe miejsca pracy powstałe w wyniku rewitalizacji (szt.) odniesieniu do celów rewitalizacji Wskaźnik WP3: Liczba podmiotów gospodarczych, którym umożliwiono prowadzenie produktu działalności gospodarczej w związku z procesem rewitalizacji (szt.) Nazwa Sfera Powiązania Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T-techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna, Śr-środowiskowa, G-gospodarcza) 4. T, P-F, Ś Cel Gmina Ul. Ks. 289 203,22 2018- Modernizacj nr 1, 2 Czorsztyn Kosibowicza 2019 a i środki termomoder budżetowe, środki własne -nizacja Gminy, EFRR, Izby środki Regionalnej z innych źródeł Rozwiązanie  niska efektywność energetyczna budynków użyteczności publicznej, problemów:

104

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022  przekroczenia norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P,  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych,  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców,  brak zagospodarowanej przestrzeni publicznej do celów rekreacyjnych, społecznych i kulturowych,  degradacja budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych (OSP, Izba Regionalna i Szkoła Podstawowa) .

Opis - Wzmacnianie więzi społecznych poprzez organizowanie w Izbie ważnych wydarzeń znaczenia lokalnych i spotkań w tym zebrań wiejskich; projektu: - Budowanie tożsamości kulturowej miejsca poprzez działalność w tej placówce ważnych lokalnych podmiotów społecznych m.in. Koła Gospodyń Wiejskich oraz organizacji w niej zajęć edukacyjnych; - Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu kulturowego; - Poprawa stanu środowiska poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na energię pierwotna budynków i ograniczenie niskiej emisji. Zakres Modernizacja i termomodernizacja Izby Regionalnej (adaptacja poddasza, realizowanyc termomodernizacja, przebudowa wiatrołapu, przebudowa dachu) h zadań: W koncepcji projektowej uwzględniono termomodernizacje budynku Izby Regionalnej, poprzez izolację całego budynku styropianem XPS o grubości 15 cm. Uwzględniono również wymianę pokrycia dachowego na nowe wykonane z blachy płaskiej powlekanej krytej na rąbek stojący w kolorze grafitowym. Taka kompozycja powinna nadać budynkowi wyjątkowy szyk oraz nawiązać do tradycji. W koncepcji uwzględniono również wymianę zadaszenia przed wejściem na nowe z motywami regionalnymi. Całość projektu przewiduje także zagospodarowanie do tej pory nie użytkowanej części poddasza, gdzie projektuje się całkowicie nową klatkę schodową oraz izolację. Realizacja zakresu pozwoli na poprawę warunków prowadzenia zajęć i rozwinięcie oferty w ramach przedsięwzięcia rewitalizacyjnego nr 2 i 12.

Rysunek. Widok Izby Regionalnej po koncepcji przebudowy

105

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni

Cel rewitalizacji Nr 2 Poprawa jakości środowiska naturalnego KIERUNKI DZIAŁANIA: 2.2. Zmniejszenie negatywnego wpływu budynków użyteczności publicznej na środowisko naturalne

Ocena rezultatów w odniesieniu WR4: Ograniczenie emisji CO2 (tony) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP4: Liczba obiektów efektywniejszych w zakresie energooszczędności i ochrony produktu środowiska (szt.)

Nazwa Sfera Powiązania z Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, celami GPR realizujące wartość i realizacji a T- techniczna, źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna, Śr-środowiskowa, G- gospodarcza) 5. T, P-F, Ś Cel Gmina Ul. 358 372,62 2018- Termomode nr 1 i 2 Czorsztyn Ogrodowa 1 2019 r-nizacja środki remizy OSP budżetowe, z wymianą środki własne instalacji Gminy, c.o. i źródła EFRR, środki z innych ciepła na źródeł OZE Rozwiązanie  przekroczenie norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P problemów:  degradacja budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych  niska efektywność energetyczna budynków użyteczności publicznej Opis - W gminie Czorsztyn funkcjonuje siedem jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej, znaczenia w tym jedna w miejscowości Sromowce Wyżne. Liczba czynnych strażaków (w projektu: wieku 18-65 lat) jest największa (36 osób) spośród wszystkich sołectw w Gminie. Dlatego też jednostka straży pożarnej w Sromowcach Wyżnych jest bardzo istotna w skali obszaru rewitalizacji, obszaru zdegradowanego ale i całej Gminy; - Realizacja projektu jest wyznacznikiem troski o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu społecznego oraz przyczyni się do poprawy stanu

106

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 środowiska poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na energię pierwotną budynków i ograniczenie niskiej emisji. Termomodernizacja remizy OSP w Sromowcach Wyżnych z wymianą Zakres instalacji c.o. i źródła ciepła z kotła węglowego na biomasowy pelletowy. realizowanyc W koncepcji projektowej uwzględniono termomodernizacje budynku OSP h zadań: poprzez izolację całego budynku styropianem xps o grubości 15 cm. Uwzględniono również malowanie pokrycia dachowego na nowy kolor grafitowy. Taka kompozycja powinna nadać budynkowi wyjątkowy szyk oraz nawiązać do tradycji regionu . W koncepcji uwzględniono również wymianę stolarki okiennej i drzwiowej. W całym budynku przewidziano wymianę instalacji centralnego ogrzewania na nową z ekologicznym kotłem o mocy 60 KW. Oprócz wymiany kotła przewidziana została także wymiana wszystkich grzejników na nowe oraz w miejscach które wymagają wzmocnienia ogrzewania zaproponowano dołożenie grzejników.

Rysunek. Widok remizy OSP wg koncepcji przebudowy

Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty

Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni

Cel rewitalizacji Nr 2 Poprawa jakości środowiska naturalnego KIERUNKI DZIAŁANIA: 2.2. Zmniejszenie negatywnego wpływu budynków użyteczności publicznej na środowisko naturalne

Ocena rezultatów w odniesieniu WR5: Ograniczenie emisji CO2 (tony) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP5: Liczba obiektów efektywniejszych w zakresie energooszczędności i produktu ochrony środowiska (szt.) Nazwa Sfera Powiązania Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T- techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna,

107

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Śr– środowiskowa, G- gospodarcza) 6. Wymiana T, P-F, Śr Cel Gmina Ul. Nad POZA 2018- OBSZAREM źródła ciepła nr 1, 2 Czorsztyn Zalew 12 REWITALIZACJI 2019 w Szkole Podstawowe j na OZE 293 232,0 środki (poza budżetowe, obszarem środki rewitalizacji) własne Gminy, EFRR, środki z innych źródeł Rozwiązania Przedsięwzięcie rewitalizacyjne „Wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowej problemów: na OZE” przyczyni się do rozwiązania następujących problemów:  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców  degradacja budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych  niską efektywnością energetyczną budynków użyteczności publicznej Przedsięwzięcie rewitalizacyjne „Wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowej na OZE” będzie realizacją celu rewitalizacji Nr 2 Poprawa jakości środowiska naturalnego. Cel rewitalizacji Nr 2 który jest odpowiedzią na problemy i potrzeby związane z degradacją energetyczną budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych (w tym budynku szkoły podstawowej), przekroczeniami norm zanieczyszczenia powietrza PM 2,5, PM10, B(a)P, złą jakością powietrza wywołaną wykorzystaniem węgla jako źródła ciepła i negatywnym oddziaływaniem na środowisko przyrodnicze, . Powoduje to potrzebę ograniczenia przekroczeń norm zanieczyszczenia powietrza PM2,5, MP10, B(a)P, ograniczenia negatywnego wpływu ogrzewania budynków publicznych na środowisko przyrodnicze. Realizacja tych potrzeb ma także istotny wpływ na realizację elementów głównego celu rewitalizacji mianowicie na poprawę jakości życia mieszkańców, realizację działań inwestycyjnych służących rozwiązywaniu problemów społecznych, poprawa jakości środowiska naturalnego. Projekt wpisuje się również w cel strategiczny nr 1 rewitalizacji związany z poprawą jakości życia mieszkańców. Opis -Szkoła, której dotyczy projekt jest jedyną szkołą w miejscowości Sromowce Wyżne znaczenia

108

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 projektu: i tym samym, pomimo iż szkoła ta znajduje się poza obszarem rewitalizacji, działania w niej podjęte mają bezpośredni wpływ także na uczniów obszaru rewitalizacji, zarówno nastąpi poprawa podniesienia standardów obiektu, jak i poprzez walor edukacyjny (promocja odnawialnych źródeł energii i szerzej- zachowań proekologicznych).- Wymiana źródła ciepła na OZE w Szkole w Sromowcach Wyżnych jest kontynuacją działań prowadzonych wcześniej przez Gminę – Gmina przeprowadziła bowiem inwestycje w Szkole w Maniowach gdzie zmienione zostało źródło ciepła na OZE, w miejscowości Sromowce Niżne Szkoła została zmodernizowana i miała miejsce wymiana źródła ciepła w szkole podstawowej z węgla na kocioł biomasowy; w szkole w Kluszkowcach także była prowadzona modernizacja i wymiana źródła ciepła na kocioł biomasowy- w związku z tym wymiana źródła ciepła w szkole podstawowej w Sromowcach Wyżnych z węgla na kocioł biomasowy będzie kontynuacją polityki Gminy w tym zakresie. Wymiana źródła ciepła w szkole podstawowej w Sromowcach Wyżnych z węgla na kocioł biomasowy dopełni realizacje polityki Gminy i będzie miało wpływ na miejscowość Sromowce Wyżne i obszar rewitalizowany oraz całą Gminę Czorsztyn; - Poprawa stanu środowiska poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na energię pierwotna budynków i ograniczenie niskiej emisji; - Troska o otoczenie z poszanowaniem kontekstu przyrodniczego.

Zakres realizowanyc Wymiana źródła ciepła w szkole podstawowej z węgla na kocioł biomasowy h zadań: peletowy Zakres planowanych prac obejmuje adaptację piwnicy na magazyn paliwa. W szczególności konieczne jest dostosowanie podłogi (planuje się zastosować płyty OSB), wykonanie zabezpieczenia drzwi załadunkowych, demontaż i zamurowanie istniejących otworów, wykonanie zasypu do magazynu od zewnątrz. Wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowej w Sromowcach Wyżnych z węgla na pelet wiąże się z koniecznością dostosowania podłogi (wykonanie wylewki) zakupem i montażem kotła oraz niezbędnych towarzyszących instalacji, np. instalacji elektrycznej do kotła.

Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni

109

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Cel rewitalizacji Nr 2 Poprawa jakości środowiska naturalnego KIERUNKI DZIAŁANIA: 2.2. Zmniejszenie negatywnego wpływu budynków użyteczności publicznej na środowisko naturalne Ocena rezultatów w odniesieniu WR6: Ograniczenie emisji CO2 (tony) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP6: Moc kotłowni (kW) produktu

Nazwa Sfera Powiązania Podmioty lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T- techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowani funkcjonalna, Śr – a środowiskowa, G- gospodarcza) 7. T, P-F Cel Gmina ul. Ks. 375 445,02 2018- Przebudowa nr 1 Czorsztyn Kosibowicza 2019 chodnika na środki ul. Ks. budżetowe, Kosibowicza środki wzdłuż ciągu własne strefy Gminy, EFRR, rekreacji środki z innych źródeł Rozwiązanie  trudności w dotarciu i skorzystaniu z ważnych dla mieszkańców obiektów problemów: takich jak: biblioteka, apteka czy remiza poprzez braki w infrastrukturze około drogowej tj. brak miejsc parkingowych/postojowych lub zły stan techniczny chodników,  braki co do możliwości bezpiecznego poruszania się mieszkańców po terenie zabudowanym. Opis - Kształtowanie przestrzeni publicznej przyjaznej dla mieszkańców; znaczenia - Poprawa funkcjonowania osób niepełnosprawnych w danej przestrzeni; projektu: - Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu społecznego; - Zapobieganie pogłębieniu chaosu przestrzennego; - Poprawa dostępności danej przestrzeni. Zakres Przebudowa istniejącego chodnika ul. Kosibowicza realizowanyc Istniejący chodnik oddzielony jest od jezdni krawężnikiem betonowym o wym. 15 h zadań: x 30 cm. Wjazdy bramowe wykonano także z masy asfaltowej lub z kostki betonowej. Zaprojektowano także wykonanie nowych miejsc parkingowych w pobliżu budynku remizy OSP. Chodniki zaprojektowano do utwardzenia przez wykonanie nawierzchni z kostki betonowej. Konstrukcja nawierzchni

110

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 zaprojektowano uwzględniając warunki gruntowo-wodne podłoża odpowiadające gr. nośności – G1, istniejące obciążenie ruchem na poziomie kategorii KR 1 i jego możliwy wzrost w perspektywie 10 lat eksploatacji do poziomu kategorii KR 2 oraz konieczność etapowania realizacji przebudowy ze względu na koszty zaprojektowano następującą konstrukcję nawierzchni. Na wjazdach bramowych z kostki: – projektowana warstwa ścieralna z kostki betonowej o gr. 8 cm w kolorze grafitowym; – projektowana warstwa podsypki piaskowej o gr. 5 cm; – projektowana warstwa podbudowy z mieszanki kruszywa łamanego 0/31,50 mm o gr. 10 cm. Na chodnikach z kostki: – projektowana warstwa ścieralna z kostki betonowej o gr. 8 cm w kolorze grafitowym; – projektowana warstwa podsypki piaskowej o gr. 5 cm; – projektowana warstwa podbudowy z mieszanki kruszywa łamanego 0/31,50 mm o gr. 10 cm. W ramach prac remontowych przewidziano wymianę istniejącego krawężnika betonowego 15 x 30 cm na nowy oraz ustawienie obrzeża betonowego o wymiarach 15 x 25 cm dla obramowania nawierzchni chodnika i wjazdów z kostki betonowej.

Prognozowan e rezultaty WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI:

Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.4. Poprawa stanu infrastruktury technicznej

Ocena rezultatów w WR7: Liczba użytkowników przebudowanego chodnika na ul. Ks. Kosibowicza odniesieniu wzdłuż ciągu strefy rekreacji (w skali roku – os./rok) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP7: Długość przebudowanych chodników na ul. Ks. Kosibowicza wzdłuż ciągu produktu strefy rekreacji (m)

111

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Gminy, EFRR, środki z innych źródeł Rozwiązanie  trudności w dotarciu i skorzystaniu z ważnych dla mieszkańców obiektów problemów: takich jak: biblioteka, apteka czy remiza poprzez braki w zwłaszcza w infrastrukturze około drogowej tj. brak wystarczającej liczby miejsc parkingowych i chodników  braki co do możliwości bezpiecznego poruszania się mieszkańców po terenie zabudowanym. Opis - Kształtowanie przestrzeni publicznej przyjaznej dla mieszkańców; znaczenia - Poprawa funkcjonowania osób niepełnosprawnych w danej przestrzeni; projektu: -Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu społecznego; - Zapobieganie pogłębieniu chaosu przestrzennego; - Poprawa dostępności danej przestrzeni. Zakres Utworzenie parkingu przy remizie OSP w centrum wsi realizowanyc W koncepcji projektowej uwzględniono wykonanie nowych zatok parkingowych, h zadań: oraz poszerzenie istniejących, z wymianą chodnika w najbliższej okolicy remizy. Nawierzchnia chodnika została zaprojektowana z kostki betonowej w częściach wjazdów bramowych projektuje się nawierzchnie wykonaną z masy asfaltowej chodnik ma szerokość 1,50 m. Rozwiązania projektowe Na chodnikach i zatokach parkingowych z kostki: projektowana warstwa ścieralna z kostki betonowej o gr. 8 cm w kolorze grafitowym; projektowana warstwa podsypki piaskowej o gr. 5 cm; projektowana warstwa podbudowy z mieszanki kruszywa łamanego 0/31,50 mm o gr. 25 cm. Zakres planowanych prac przewiduje prace pomiarowe i geodezyjne, profilowanie i zagęszczanie podłoża, ukierunkowanie spływu wody opadowej, humusowanie i obsianie utworzonych skarp. Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.4. Poprawa stanu infrastruktury technicznej Ocena rezultatów w WR8: Liczba użytkowników parkingu przy remizie OSP w centrum wsi (w skali odniesieniu roku – os./rok) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP8: Liczba powstałych miejsc parkingowych przy remizie OSP w centrum wsi produktu (szt.) Nazwa Sfera Powiązania Podmioty lokalizacja Szacowana Termin

112

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T- techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowa funkcjonalna, nia Śr-środowiskowa, G- gospodarcza) 9. Budowa P-F Cel Gmina ul. 58 654,87 2018- chodnika i nr 1 Czorsztyn Graniczna 2019 wyznaczenie środki miejsc budżetowe, postojowych środki przy strefie własne Gminy, rekreacji i EFRR, budynku środki wielofunkcyj z innych -nym źródeł Rozwiązanie  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych, problemów:  trudności w dotarciu i skorzystaniu z ważnych dla mieszkańców obiektów takich jak: biblioteka, apteka czy remiza poprzez braki w zwłaszcza w infrastrukturze około drogowej tj. brak wystarczającej liczby miejsc parkingowych i chodników,  braki co do możliwości bezpiecznego poruszania się mieszkańców po terenie zabudowanym. Opis znaczenia - Kształtowanie przestrzeni publicznej przyjaznej dla mieszkańców; projektu: - Poprawa funkcjonowania osób niepełnosprawnych w danej przestrzeni; -Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu społecznego; - Zapobieganie pogłębieniu chaosu przestrzennego; - Poprawa dostępności danej przestrzeni.

Zakres Budowa chodnika z centrum Sromowiec do części, w której znajduje się realizowanyc apteka– ul. Graniczna h zadań: Jest to ulica stanowiąc główny korytarz komunikacyjny z centrum do miejsca w którym znajduje się m.in. apteka, bank. Uwzględniono także wykonanie nowych zatok parkingowych. Nawierzchnia chodnika została zaprojektowana z kostki betonowej w częściach wjazdów bramowych projektuje się nawierzchnie wykonaną z masy asfaltowej chodnik ma szerokość 1,50 m, przebiega jednostronnie wzdłuż zwartej zabudowy mieszkaniowej. . Rozwiązania projektowe Na chodnikach i zatokach parkingowych z kostki: – projektowana warstwa ścieralna z kostki betonowej o gr. 8 cm w kolorze grafitowym; – projektowana warstwa podsypki piaskowej o gr. 5 cm; – projektowana warstwa podbudowy z mieszanki kruszywa łamanego 0/31,50 mm o gr. 10 cm.

113

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Prognozowan e rezultaty WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI:

Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.4. Poprawa stanu infrastruktury technicznej Ocena rezultatów w WR9: Liczba użytkowników parkingu przy strefie rekreacji i budynku odniesieniu wielofunkcyjnym (w skali roku – os./rok) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP9: Liczba powstałych miejsc parkingowych przy strefie rekreacji i budynku produktu wielofunkcyjnym (szt.)

Nazwa Sfera Powiązania Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S- społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T- techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna, Śr-środowiskowa, G- gospodarcza) 10. T, P-F Cel Gmina Ul. Nad 110 475,64 2018- Przebudowa nr 1 Czorsztyn Zalew 12 POZA 2019 OBSZAREM miejsc REWITALIZACJI parkingowyc h i drogi środki dojazdowej budżetowe, do Szkoły środki własne Podstawowe Gminy, EFRR, środki j z innych (poza źródeł obszarem rewitalizacji) Rozwiązanie Przedsięwzięcie rewitalizacyjne „Przebudowa miejsc parkingowych i drogi problemów: dojazdowej do Szkoły Podstawowej” przyczyni się do rozwiązania następujących problemów:  trudności w dotarciu i skorzystaniu z ważnych dla mieszkańców obiektów takich jak: szkoła podstawowa poprzez braki zwłaszcza infrastrukturze około drogowej m.in.. brak wystarczającej liczby miejsc parkingowych i chodników  braki co do możliwości bezpiecznego poruszania się mieszkańców po terenie zabudowanym

114

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Opis - Kształtowanie przestrzeni publicznej przyjaznej dla mieszkańców znaczenia - Poprawa funkcjonowania osób niepełnosprawnych w danej przestrzeni projektu: -Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu społecznego - Zapobieganie pogłębieniu chaosu przestrzennego - Poprawa dostępności danej przestrzeni - Szkoła, której dotyczy projekt jest jedyną szkołą w miejscowości Sromowce Wyżne i tym samym, pomimo iż znajduje się ona poza obszarem rewitalizacji, działania w niej podjęte mają bezpośredni wpływ także na uczniów obszaru rewitalizacji, zarówno nastąpi poprawa podniesienia standardów obiektu, jak i podniesienie poziomu bezpieczeństwa obiektu i osób w nim przebywających. Zakres Przebudowa przestrzeni publicznej wokół Szkoły Podstawowej realizowanyc Przebudowa przestrzeni wokół budynku Szkoły będzie polegała w głównej h zadań: mierze na poszerzeniu drogi dojazdowej poprzez dodanie chodnika.W znacznym stopniu zwiększy się bezpieczeństwo osób dochodzących do szkoły. W planowanym przedsięwzięciu zostało uwzględnione także zmianie nawierzchni istniejącego parkingu oraz jego przebudowa poprzez poszerzenie terenu utwardzonego i wyznaczenie nowych miejsc parkingowych. Elementem dopełniającym całość będzie nowa aranżacja zieleni w miejscach realizacji projektu. Wokół Szkoły zaprojektowano głównie zieleń w donicach w kolorach kwiatów jednobarwnych. Projektowana roślinność w układzie geometrycznym (krzewy) sadzone jako jednolite grupy gatunkowe w miejscu wydzielonych rabat lub jako grupy mieszane uzupełniające kompozycje. Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni

Ocena rezultatów w WR10: Liczba użytkowników przestrzeni wokół Szkoły Podstawowej (w skali odniesieniu roku – os./rok) do celów rewitalizacji Wskaźnik WP10: Powierzchnia zmodernizowanej przestrzeni wokół Szkoły Podstawowej produktu (m2) Nazwa Sfera Powiązania Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S- społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T- techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna, Śr-środowiskowa, G- gospodarcza) 11. P-F Cel 1 Gmina Ul. Nad POZA 2018- OBSZAREM Modernizacj Czorsztyn Zalew REWITALIZACJI 2019 a budynku

115

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 UKS 100 000,0 „Spływ” Sromowce środki Wyżne budżetowe, środki własne (poza Gminy, obszarem EFRR, środki z innych rewitalizacji) źródeł Rozwiązanie Przedsięwzięcie rewitalizacyjne „Modernizacja budynku UKS „Spływ” Sromowce problemów: Wyżne” przyczyni się do rozwiązania następujących problemów:  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców  brak strefy rekreacyjnej i małej architektury  degradacja budynków użyteczności publicznej w Sromowcach Wyżnych  niska efektywność energetyczna budynków użyteczności publicznej Opis - Wzmacnianie więzi społecznych – miejsce spotkań młodzieży znaczenia - Popularyzacja kultury fizycznej i sportu wśród młodzieży szkolnej projektu: - Znaczenie dla możliwości rozwoju ważnej w Gminie dyscypliny sportu jaką jest kajakarstwo - Podtrzymywanie tradycji regionu jaką są spływy tratwami po Dunajcu i kajakarstwo - Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu społecznego - Troska o estetykę otoczenia z poszanowaniem kontekstu przyrodniczego poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na energię pierwotną budynku Zakres Modernizacja budynku Uczniowskiego Klubu Sportowego „Spływ” realizowanyc W koncepcji projektowej uwzględniono modernizacje budynku UKS Spływ, po h zadań: przez wymianę stolarki okiennej i drzwiowej na nową o odpowiednich parametrach. Uwzględniono również przebudowę wnętrze budynku poprzez wydzielenie nowych pomieszczeń gospodarczych, modernizację poprzez zakup nowego sprzętu oraz wyposażenia w meble użytkowe. Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCE CELE REWITALIZACJI: e rezultaty Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni

Ocena rezultatów w WR11: Liczba użytkowników modernizowanego budynku UKS „Spływ” (w skali odniesieniu roku – os./rok) do celów

116

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 rewitalizacji wskaźnik WP11: Powierzchnia użytkowa budynku poddanego modernizacji (m2) produktu Nazwa Sfera Powiązania Podmioty Lokalizacja Szacowana Termin przedsięwzięci (S-społeczna, z celami realizujące wartość i realizacji a T-techniczna, GPR źródła P-F- przestrzenno- finansowania funkcjonalna, Śr-środowiskowa, G-gospodarcza) 12.Zajęcia S Cel nr 1 Gmina Izba 20 000,00 2018- służące walce Czorsztyn Regionalna, 2019 Szkoła z Podstawow środki wyłączeniem a, Remiza budżetowe, społecznym i OSP środki własne Gminy, poprawiające środki z jakość życia innych źródeł mieszkańców Rozwiązanie  brak wystarczająco zagospodarowanej przestrzeni dla ludzi młodych problemów:  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców Opis - Wzmacnianie więzi społecznych znaczenia - Poprawa jakości życia mieszkańców projektu: - Budowanie tożsamości miejsca - Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży - Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej Zakres I. Zajęcia proponowane do realizacji w Izbie Regionalnej w realizowanyc Sromowcach Wyżnych: h zadań: 1. Kontynuacja warsztatów tkania ręcznego na krosnach. Już drugi rok realizowany jest przez Stowarzyszenie LGD „ Gorce-Pieniny” projekt w zakresie, ochrony kultury ludowej i tradycyjnej. Projekt zakłada kontynuacje zajęć prowadzonych w 2016 roku zapomnianego już rękodzieła ludowego tj. tkania ręcznego na krosnach. Zamierzeniem projektu jest zdobycie praktycznych umiejętności przez młode osoby, by w przyszłości mogły kultywować tradycje ludowe swoich przodków. Zajęcia przeprowadzone są od stycznia b.r. przez Panią Stanisławę Krupa i odbywają się w Regionalnej Izbie w Sromowcach Wyżnych,. Efekty projektu zostaną pokazane na największej imprezie "Lato pod Trzema Koronami” w okresie wakacyjnym. Projekt finansowany jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 2. Warsztaty kulinarne – skierowane szczególnie do młodzieży: - przygotowywanie potraw wigilijnych, - przygotowywanie potraw wielkanocnych, - warsztaty pieczenia chleba. 3. Warsztaty skierowane do młodzieży oraz do grupy mieszkańców 60+ - szydełkowanie,

117

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 - haft pieniński i podhalański, - decoupage, 4. W ramach lekcji historii w Izbie Regionalnej zostanie zorganizowane spotkanie pn. „Historia w piwnicy” w ramach którego najstarsi mieszkańcy wsi Sromowce Wyżne przedstawią dzieje powstania wsi oraz jej tradycję. 5. W porozumieniu z Kierownikiem Samodzielnego Publicznego Ośrodka Zdrowia w Maniowach planowana jest organizacja spotkań z lekarzami o różnych specjalizacjach, na które zostaną zaproszenie mieszkańcy powyżej 60 roku życia. II. W Szkole Podstawowej w Sromowcach Wyżnych planowana jest organizacja zajęć muzycznych, polegających na nauce gry na instrumentach oraz planowana jest nauka tańca towarzyskiego. Tego typu zajęcia są już organizowane, niestety zbyt rzadko, ale jednak cieszą się ogromnym zainteresowanie wśród najmłodszych mieszkańców. Dodatkowo planowany jest zakup keyboardu w celu ułatwienia prowadzenia zajęć gry na instrumentach. Z uwagi na duże zainteresowanie sztukami walk przeznaczonych wyłącznie do samoobrony planowana jest organizacja kursu pn. „Ju - Jutsu”. Tego rodzaju sztuki walki były już organizowane na terenie Gminy Czorsztyn i młodzież bardzo chętnie uczestniczyła w tych zajęciach. III. W remizie OSP w Sromowcach Wyżnych planowana jest organizacja kursu udzielenia pierwszej pomocy. Zajęcia te będą kierowane do każdej grupy wiekowej. Prognozowan WPŁYW NA NASTĘPUJĄCY CEL REWITALIZACJI: e rezultaty Sfera społeczna: Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej 1.2. Wzmocnienie potencjału dzieci i młodzieży

Ocena rezultatów w WR2: Liczba uczestników zajęć (w skali roku – os./rok) odniesieniu do celów rewitalizacji Wskaźnik WP2: Liczba zorganizowanych zajęć (szt.) produktu Źródło: opracowanie własne

118

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 7.2. POZOSTAŁE PRZEDSIĘWZIĘCIA REWITALIZACYJNE

Przedstawione poniżej przedsięwzięcia rewitalizacyjne zostały wskazane przez interesariuszy podczas konsultacji społecznych przy opracowywaniu GPR - zostały one zgłoszone jednak nie potwierdzono gotowości do ich realizacji przez działające w gminie instytucje i podmioty. Te działania rozwiązują problemy zdiagnozowane. Nazwa Sfera Powiązani Podmioty Lokalizac Źródła Termin przedsięwzięcia (S-społeczna, a z celami realizujące ja finansowa realizacj T-techniczna, GPR nia i P-F- przestrzenno- funkcjonalna, Śr- środowiskowa, G- gospodarcza) 1. Działania S Cel nr 1 Gmina Obszar Środki 2018- aktywizujące Czorsztyn Gminy budżetowe 2019 starszych Czorsztyn mieszkańców Rozwiązanie  brak wystarczających warunków do wspierania tożsamości kulturowej problemów: i integracji społecznej – braki co do warunków i miejsc spotkań dla mieszkańców Opis znaczenia - Wzmacnianie więzi społecznych projektu: - Poprawa jakości życia mieszkańców - Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej Zakres 1. Zajęcia Nordic Walking. Jest to coraz bardziej powszechna forma realizowanych rekreacji, aktywizująca starsze grupy ludzi. Sromowce Wyżne dzięki zadań: utworzeniu strefy rekreacyjnej będą miały odpowiednie miejsce do realizacji tego typu zajęć. Zajęcia te pozytywnie wpłyną na zdrowie i samopoczucie starszych osób ale również na ich integrację społeczną. 2. Organizacja cyklu spotkań osób starszych z młodzieżą pn. „Z historią jestem na Ty”, w ramach których starsi mieszkańcy będą opowiadać o historii wsi, życiu codziennym, zwyczajach, obrzędach z przed wielu lat. 3. Organizacja warsztatów plastycznych pn. „Odkrywamy swój talent”. Zajęcia te będą prowadzone przez ludowego artystę ze Sromowiec Wyżnych i będą one skierowane do starszych osób wykazujących chęć rozwoju swoich pasji. 4. Organizacja warsztatów kulinarnych pn. „Babcia – wnuk” w ramach których babcie będą uczyły młode gospodynie domowe jak przyrządzić typowe sromowieckie danie. Na zakończenie warsztatów planowana jest organizacja konkursu na najoryginalniejsze danie

119

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 wykonane w duecie pokoleniowym.

Prognozowane WPŁYW NA NASTĘPUJĄCY CEL REWITALIZACJI: rezultaty Sfera społeczna: Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej Ocena rezultatów w WR2: Liczba uczestników zajęć (w skali roku – os./rok) odniesieniu do celów rewitalizacji Wskaźnik WP2: Liczba zorganizowanych zajęć (szt.) produktu Nazwa Sfera Powiązani Podmioty Lokalizac Źródła Termin przedsięwzięcia (S-społeczna, a z celami realizujące ja finansowa realizacj T-techniczna, GPR nia i P-F- przestrzenno- funkcjonalna, Śr- środowiskowa, G- gospodarcza) 2. Działanie S, G Cel nr 1,3 Gmina Obszar Środki 2018- aktywizujące Czorsztyn Gminy budżetowe 2019 bezrobotnych Czorsztyn Rozwiązanie Działania aktywizujące bezrobotnych przyczynią się do zmniejszenia: problemów:  znacznej liczby osób korzystających z pomocy społecznej,  ubóstwa,  istnienia niewykorzystanego potencjału gospodarczego związanego z możliwościami rozwoju turystyki i powstawania nowych miejsc pracy,  braku wystarczającej liczby miejsc pracy.

Opis znaczenia -Stworzenie nowych miejsc pracy przyczyni się do obniżenia poziomu projektu: ubóstwa -Działania te przyczynią się do ożywienia gospodarczego obszaru, uaktywnienia potencjału gospodarczego oraz umożliwienia prowadzenia działalności gospodarczej - Poprawa jakości życia mieszkańców - Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej Zakres 1. Warsztaty haftu regionalnego, realizowanych

120

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 zadań: 2. Warsztaty decoupage oraz warsztaty wykonywania biżuterii z sutaszu. 3. Organizacja kursu na przewodnika.

Po zakończeniu takich kursów bezrobotni będą mogli założyć swoją działalność gospodarczą i sprzedawać wykonane przez siebie produkty, gdyż w rejonie Sromowiec Wyżnych i Niżnych jest bardzo dużo turystów i zapotrzebowanie na tego typu produkty jest duże. Doświadczenia z lat poprzednich pokazały, że osoby po takich warsztatach nabywają umiejętności, które przynoszą im dochody i dzięki temu poprawiają swoją sytuację materialną. W Sromowcach Niżnych znajduje się pasaż handlowy i jest to doskonałe miejsce do sprzedaży wykonanych przez siebie produktów. Prognozowane WPŁYW NA NASTĘPUJĄCY CEL REWITALIZACJI: rezultaty Sfera społeczna: Cel rewitalizacji Nr 1 Włączenie społeczne i poprawa jakości życia mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA: 1.1. Umożliwienie integracji społecznej w przestrzeni publicznej 1.3. Zmniejszenie zapotrzebowania na pomoc społeczną poprzez powstanie nowych miejsc pracy Sfera gospodarcza: Cel rewitalizacji Nr 3 Ożywienie gospodarcze obszaru KIERUNEK DZIAŁANIA: 3.1. Uaktywnienie potencjału gospodarczego i umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej Ocena rezultatów w WR3: Nowe miejsca pracy powstałe w wyniku rewitalizacji (szt.) odniesieniu do celów rewitalizacji Wskaźnik WP3: Liczba podmiotów gospodarczych, którym umożliwiono prowadzenie produktu działalności gospodarczej w związku z procesem rewitalizacji (szt.)

Dodatkowo komplementarne projekty do projektów na obszarze rewitalizacji  Wykonanie chodnika na ul. Św. Kingi;  wykonanie placu zabaw w Sromowcach Wyżnych Wygon;  Budowa domu regionalnego/gospodarstwa z XIX w. w formie muzeum (układ domu, szopy, obory/podwórka itp.);

121

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 8. RAMY FINANSOWE

Skuteczność prowadzonych działań rewitalizacyjnych będzie zdeterminowana przez zapewnienie odpowiednich źródeł finansowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych (komplementarność finansowa). Przy każdym przedsięwzięciu rewitalizacyjnym wskazano co najmniej dwa potencjalne źródła finansowania. Możliwe źródła finansowania zawierają się w ramach następującego katalogu środków: krajowe środki publiczne; EFRR ; środki prywatne; środki z innych źródeł. Harmonogram rzeczowo – finansowy przedsięwzięć planowanych do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Czorsztyn, w tym szacowana wartość i potencjalne źródła finansowania (krajowe środki publiczne, EFRR, środki prywatne, środki z innych źródeł) przedstawiony został w tabeli 21.

Tabela 21. Harmonogram rzeczowo – finansowy przedsięwzięć planowanych do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Czorsztyn Przedsięwzięcie rewitalizacyjne Lata realizacji Szacowana Źródła finansowania Nr Nazwa wartość środki budżetowe, środki 1 Utworzenie strefy rekreacji, 1 330 007,47 własne Gminy, krajowe wypoczynku oraz aktywnego 2018-2019 środki publiczne; EFRR; spędzania czasu dla mieszkańców i środki z innych źródeł turystów środki budżetowe, środki 2 Zajęcia edukacyjne dla dzieci 20 000,00 własne Gminy, krajowe i młodzieży w Izbie Regionalnej 2018-2019 środki publiczne; upowszechniające tradycję i kulturę środki z innych źródeł regionu

3 Sromowiecki Ośrodek EFRR; środki z innych Turystyczno-Rekreacyjny „Pienińska 2018-2019 6 000 000,00 źródeł, w tym środki Przystań” prywatne środki budżetowe, środki 4 Modernizacja i termomodernizacja własne Gminy, krajowe Izby Regionalnej 2018-2019 289 203,22 środki publiczne; EFRR; środki z innych źródeł 5 Termomodernizacja remizy OSP 2018-2019 358 372,62 środki budżetowe, środki z wymianą instalacji c.o. i źródła własne Gminy, krajowe

122

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 ciepła na OZE środki publiczne; EFRR; środki z innych źródeł środki budżetowe, środki 6 Wymiana źródła ciepła w Szkole własne Gminy, krajowe Podstawowej na OZE 2018-2019 293 232,00 środki publiczne; EFRR; środki z innych źródeł środki budżetowe, środki 7 Przebudowa chodnika na ul. Ks. własne Gminy, krajowe Kosibowicza wzdłuż ciągu strefy 2018-2019 375 445,02 środki publiczne; EFRR; rekreacji środki z innych źródeł środki budżetowe, środki 8 Parking przy remizie OSP w centrum własne Gminy, krajowe wsi 2018-2019 25 096,94 środki publiczne; EFRR; środki z innych źródeł środki budżetowe, środki 9 Budowa chodnika i wyznaczenie własne Gminy, krajowe miejsc postojowych przy strefie 2018-2019 58 654,87 środki publiczne; EFRR; rekreacji i budynku wielofunkcyjnym środki z innych źródeł środki budżetowe, środki 10 Przebudowa miejsc parkingowych własne Gminy, krajowe i drogi dojazdowej do Szkoły 2018-2019 110 475,64 środki publiczne; EFRR; Podstawowej środki z innych źródeł środki budżetowe, środki 11 Modernizacja budynku UKS „Spływ” własne Gminy, krajowe Sromowce Wyżne 2018-2019 100 000,00 środki publiczne; EFRR; środki z innych źródeł 12 Zajęcia służące walce z wyłączeniem środki budżetowe, środki społecznym i poprawiające jakość 2018-2019 45 000,00 własne Gminy, krajowe życia mieszkańców środki publiczne; EFRR; środki z innych źródeł Razem: 9 005 487,48 Źródło: opracowanie własne

123

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 9. STRUKTURA ZARZĄDZANIA I SYSTEM WDRAŻANIA GPR

System zarządzania dotyczy przeprowadzenia realizacji procesu rewitalizacji wraz z jego oceną i monitoringiem. Zarządzanie procesem rewitalizacji prowadzone będzie przy aktywnym udziale interesariuszy (w tym przede wszystkim mieszkańców, przedsiębiorców itp.) - na zasadach partnerstwa i partycypacji społecznej (etap przygotowania, wdrażania, oceny – w tym monitorowania i ewaluacji). Przygotowanie, koordynowanie i tworzenie warunków do prowadzenia rewitalizacji, a także jej prowadzenie w zakresie właściwości gminy są zadaniami własnymi gminy. Podmiotami zaangażowanymi w zarządzanie realizacją GPR (etap przygotowania, wdrażania, oceny – w tym monitorowania i ewaluacji) są organ stanowiący gminy - Rada Gminy Czorsztyn która będzie odpowiedzialna za główne decyzje dla funkcjonowania systemu wdrażania GPR (np. uchwalenie GPR oraz podejmowanie innych decyzji bezpośrednio lub pośrednio wpływające na sprawność realizacji GPR) oraz Wójt Gminy Czorsztyn który prowadzi ogólną koordynację wdrażania GPR i podejmuje decyzje bezpośrednio lub pośrednio wpływające na sprawność realizacji GPR (Tabela 22.). Realizacja działań w ujęciu organizacyjnym na poziomie gminy obejmie także powołanie zespołu zadaniowego w ramach struktur Urzędu Gminy - Zespołu ds. Rewitalizacji - odpowiedzialnego za zarządzanie procesem rewitalizacji (etap wdrażania, oceny – w tym monitorowania i ewaluacji), koordynowanie działań (Tabela 22). Zespół ds. Rewitalizacji powołany został w ramach struktury Urzędu Gminy Czorsztyn, a w skład Zespołu zostali włączeni przedstawiciele różnych jednostek organizacyjnych Urzędu Gminy. Zespół ds. Rewitalizacji będzie miał za zadanie przede wszystkim: prowadzenie monitoringu realizacji GPR; analizę danych zgodnie z przyjętymi wskaźnikami; prowadzenie konsultacji społecznych z interesariuszami; promowanie GPR, zorganizowanie systemu zarządzania procesem; stworzenie struktur organizacyjnych umożliwiających współpracę z interesariuszami rewitalizacji; stworzenie przestrzeni wymiany informacji oraz opinii o poszczególnych działaniach (w formie spotkań, publikacji w prasie, warsztatów włączających w proces decyzyjny społeczność lokalną i pozostałych interesariuszy), współpraca z partnerami społeczno-gospodarczymi oraz innymi jednostkami publicznymi itp. Promowanie Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Czorsztyn obejmować będzie między innymi: zamieszczanie informacji dotyczących rewitalizacji na stronie internetowej Urzędu Gminy Czorsztyn; spotkania z interesariuszami. Zespół ds. Rewitalizacji będzie się składał z sześciu pracowników Urzędu Gminy Czorsztyn. Członkowie Zespołu ds. Rewitalizacji: Rafał Jandura;

Wiesław Lisiecki; Robert Dragosz; Dorota Oleś; Monika Kobla; Halina Wojtaszek. Tabela 22: Struktura instytucjonalna zarządzania GRP

124

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Podmiot Główny zakres zadań Rada Gminy - uchwala Gminny Program Rewitalizacji, Czorsztyn - podejmuje inne decyzje (w tym uchwały) wpływające na sprawność realizacji GPR. Wójt Gminy - prowadzi ogólną koordynację nad wdrażaniem GPR, Czorsztyn - podejmuje decyzje wpływające na sprawność realizacji GPR. Zespół ds. - prowadzi monitoring realizacji zadań, Rewitalizacji - analizuje dane zgodnie z przyjętymi wskaźnikami, - prowadzi konsultacje społeczne z interesariuszami, - promowanie GPR. Źródło: opracowanie własne

W proces rewitalizacji zaangażowane będą również następujące podmioty:  Komitet Rewitalizacji (etap wdrażania, oceny – w tym monitorowania i ewaluacji) – wyznaczony zostanie jeden Komitet dla wyznaczonych podobszarów rewitalizacji. Stanowić on będzie forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami gminy w sprawach dotyczących przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji oraz pełnić będzie funkcję opiniodawczo-doradczą wójta. Zasady wyznaczania składu oraz zasady działania Komitetu Rewitalizacji określi, w drodze uchwały, rada gminy po uchwaleniu gminnego programu rewitalizacji, w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące, licząc od dnia jego uchwalenia. Podjęcie uchwały będzie poprzedzone konsultacjami społecznymi. Wójt niezwłocznie po podjęciu przez radę gminy tej uchwały powoła, w drodze zarządzenia, Komitet Rewitalizacji.  interesariusze procesu rewitalizacji (etap przygotowania, wdrażania, oceny – w tym monitorowania i ewaluacji) m.in.: mieszkańcy, przedsiębiorcy, właściciele i zarządcy nieruchomości, instytucje zarządzające infrastrukturą techniczną i instytucje społeczne.

PROCES REWITALIZACJI (ETAPY: PRZYGOTOWANIA, WDRAŻANIA, OCENY)

Działania podjęte w ramach Etapu przygotowania rewitalizacji to:  pozyskanie danych i analiza danych,  sporządzenie szczegółowej diagnozy obejmującej analizę negatywnych zjawisk (w poszczególnych sferach: społecznej, gospodarczej, technicznej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalna),  identyfikacja obszarów kumulacji negatywnych zjawisk,

125

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022  identyfikacja lokalnych potencjałów występujących na terenie tego obszaru,  opis powiązań GPR z dokumentami strategicznymi gminy,  opis wizji stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji,  określenie celów rewitalizacji,  identyfikacja przedsięwzięć rewitalizacyjnych,  szacunkowe ramy finansowe,  opis struktury zarządzania,  system monitorowania i oceny GPR,  określenie zmian w uchwałach,  system monitorowania i oceny gminnego programu rewitalizacji; określenie niezbędnych zmian w uchwałach,  poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności z nimi planowanych działań,  prowadzeniu, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i informacyjnych o procesie rewitalizacji,  inicjowaniu, umożliwianiu i wspieraniu działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji,  zapewnienie udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących rewitalizacji, w szczególności gminnego programu rewitalizacji,  wspieranie inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w przygotowaniu gminnego programu rewitalizacji i zapewnieniu w czasie przygotowania rewitalizacji możliwości wypowiedzenia się przez interesariuszy. Efekty działań w ramach etapów przygotowania rewitalizacji: 1.Diagnoza gminy wraz z delimitacją obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji (wraz z mapą obszaru rewitalizacji.); 2. Ogłoszenie o rozpoczęciu konsultacji społecznych projektu uchwały rady gminy ws. wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji; 3. Konsultacje społeczne projektu uchwały rady gminy ws. wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji; 4. Opracowanie i opublikowanie w BIP informacji podsumowujących każdą z form konsultacji oraz wprowadzenie zmian do projektów uchwały wynikających z konsultacji; 5. Uchwała rady gminy ws. wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji - na XX zwyczajnej sesji Rady Gminy Czorsztyn w dniu 30 stycznia 2017 r. (lista obecności w Załączniku)

126

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 podjęto uchwałę Rady Gminy nr XXI/186/2017 w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Czorsztyn (Uchwała w Załączniku); 6. Opublikowanie i wejście w życie uchwały ws. wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji 7. Powstanie Gminnego Programu Rewitalizacji; 8. Uchwała rady gminy ws. przystąpienia do sporządzenia gminnego programu rewitalizacji; 9. Ogłoszenie informacji o podjęciu uchwały ws. przystąpienia do sporządzenia gminnego programu rewitalizacji(BIP, prasa lokalna, obwieszczenie); 10. Ogłoszenie o rozpoczęciu konsultacji społecznych projektu GPR; 11. Konsultacje społeczne projektu GPR (minimum 30 dni od dnia ogłoszenia); 12. Opiniowanie projektu GPR (14-30 dni); 13. Opracowanie i opublikowanie w BIP informacji podsumowujących każdą z form konsultacji; 14. Wprowadzenie zmian do projektu GPR wynikających z konsultacji społecznych oraz opinii właściwych organów; 15. Uchwała rady gminy ws. przyjęcia gminnego programu rewitalizacji. Etap przygotowania rewitalizacji miał charakter partycypacyjny - na tym etapie wykorzystano formy partycypacji społecznej: możliwość odniesienia się do projektu GPR (np. złożenie wniosków, uwag ankietyzacja mieszkańców (m.in. wskazanie oczekiwanych przedsięwzięć rewitalizacyjnych), Spotkania konsultacyjne, Zbieranie uwag w postaci papierowej lub elektronicznej.

Działania i efekty działań podjęte w ramach Etapu wdrażania rewitalizacji (lata 2018-2019):  Przekazanie uchwały rady gminy w sprawie przyjęcia programu rewitalizacji do IZ RPO WM 2014-2020 w celu weryfikacji i wpisania programu do wykazu programów rewitalizacji – Uchwała Zarządu Województwa Małopolskiego Nr 480/16 z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie regulaminu prowadzenia Wykazu programów rewitalizacji gmin województwa małopolskiego, szerzej: w dalszej części prezentacji;  Wprowadzenie przedsięwzięć rewitalizacyjnych stanowiących realizację zadań własnych gminy do WPF;  Powołanie Komitetu Rewitalizacji – podjęcie uchwały o zasadach wyznaczania składu oraz zasadach działania Komitetu Rewitalizacji;  Realizacja poszczególnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych;  Umożliwienie partycypacji społecznej podczas prowadzenia rewitalizacji (poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności planowanych działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami; prowadzenie, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych

127

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 i informacyjnych o procesie rewitalizacji (w tym o istocie, celach, zasadach prowadzenia rewitalizacji, wynikających z ustawy, oraz o przebiegu tego procesu); inicjowanie, umożliwianie i wspieranie działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji; wspieranie inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w realizacji gminnego programu rewitalizacji; zapewnieniu w czasie prowadzenia rewitalizacji możliwości wypowiedzenia się przez interesariuszy).  Monitoring realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych i ewaluacja. Etap wdrażania rewitalizacji będzie miał charakter partycypacyjny - na tym etapie wykorzystane zostaną formy partycypacji społecznej: możliwość odniesienia się do projektu GPR (np. złożenie wniosków, uwag, ankietyzacja mieszkańców, spotkania konsultacyjne, zbieranie uwag w postaci papierowej lub elektronicznej, Komitet Rewitalizacji). W ramach opisywanego etapu (WDRAŻANIA) niezbędne będzie: realizacja poszczególnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych; monitoring realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych (osiągania zakładanych celów i kierunków działania), ocena formy i procesu wdrażania określonej inwestycji w czasie jej trwania. Głównym efektem działań będzie wdrażanie projektów rewitalizacyjnych zgodnie z GPR. Monitoring procesu realizacji GPR i jego efektów warunkuje skuteczne zarządzanie procesem wdrażania tego programu. Proces ten będzie monitorowany przez zespół zadaniowy (Zespoł ds. rewitalizacji) – jest to tzw. model wewnętrzny - zarządzanie poprzez struktury urzędu gminy gdzie wyłoniony zostaje w ramach tej struktury zespół ds. rewitalizacji, a na czele którego stoi i nadzoruje prace tego zespołu Zastępca Wójta Gminy Czorsztyn. Monitoring umożliwia ocenę stopnia realizacji celów i działań oraz planowanych przedsięwzięć rewitalizacyjnych określonych w GPR, a głównymi obszarami monitorowania programu rewitalizacji będą cele wytyczone w GPR, kierunki działań i poszczególne przedsięwzięcia rewitalizacyjne. Efektem prowadzonego monitoringu będzie raportowanie realizacji rewitalizacji, co przyczyni się do oceny rewitalizacji (Etap OCENY).

Działania i efekty działań w ramach Etapu OCENY rewitalizacji (lata 2020-2022):

 monitoring realizacji rewitalizacji,  całościowa ocena GPR (o charakterze opisowym i wyjaśniającym),  ocena skutków realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych,  umożliwienie partycypacji społecznej podczas prowadzenia rewitalizacji (poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności planowanych działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami; prowadzenie, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i

128

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 informacyjnych o procesie rewitalizacji (w tym o istocie, celach, zasadach prowadzenia rewitalizacji, wynikających z ustawy, oraz o przebiegu tego procesu); inicjowanie, umożliwianie i wspieranie działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji; wspieranie inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w realizacji gminnego programu rewitalizacji; zapewnieniu w czasie prowadzenia rewitalizacji możliwości wypowiedzenia się przez interesariuszy). Etap oceny rewitalizacji będzie miał charakter partycypacyjny - na tym etapie wykorzystane zostaną formy partycypacji społecznej: możliwość odniesienia się do projektu GPR (np. złożenie wniosków, uwag, ankietyzacja mieszkańców, spotkania konsultacyjne, zbieranie uwag w postaci papierowej lub elektronicznej, Komitet Rewitalizacji). Etap trzeci – ocena rewitalizacji obejmuje przede wszystkim: monitoring realizacji rewitalizacji; umożliwienie partycypacji społecznej podczas oceny rewitalizacji; całościową ocenę GPR; ocenę skutków realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych, a efektem działań będzie przeprowadzenie ewaluacji, która to ewaluacja ma dokonać całościowej oceny.

129

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

10. SYSTEM MONITOROWANIA I OCENY GPR

Monitoring umożliwia ocenę stopnia realizacji celów i działań oraz planowanych przedsięwzięć rewitalizacyjnych określonych w GPR, a głównymi obszarami monitorowania programu rewitalizacji będą cele wytyczone w GPR i poszczególne przedsięwzięcia rewitalizacyjne. Monitoring procesu rewitalizacji to systematyczne rejestrowanie i raportowanie postępów procesu rewitalizacji - regularne zbieranie i analiza danych na temat realizacji projektu w trakcie jego przebiegu. Monitorowanie obejmować będzie zarówno finansowe jak i rzeczowe aspekty wdrażania dokumentu. Monitoring finansowy dostarczy danych na temat szacunkowego kosztu oraz wykorzystanych źródeł finansowania, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania środków. Monitoring rzeczowy pokaże efekty realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych w odniesieniu do całościowej sytuacji społeczno-gospodarczej gminy, które mierzone będą za pomocą wskaźników. Monitoring procesu wdrażania GPR i jego efektów warunkuje skuteczne zarządzanie procesem wdrażania tego programu. Proces rewitalizacji będzie prowadzony i monitorowany przez specjalnie powołany zespół zadaniowy (Zespół ds. rewitalizacji). Jest to tzw. model wewnętrzny - zarządzanie poprzez struktury Urzędu Gminy Czorsztyn – wyłoniony w ramach tej struktury Zespół ds. rewitalizacji, na czele którego stoi i nadzoruje prace tego zespołu Zastępca Wójta Gminy Czorsztyn. Monitorowanie będzie obejmować miedzy innymi: postępy i efekty realizowanego projektu; kwestie finansowe realizacji programu; kwestie społeczne związane z realizacja GPR. Ewaluacja to ocena realizacji i efektów (rezultatów) dokonywana w określonych momentach w czasie. Ewaluacja to systematyczna i obiektywna ocena wartości trwającego lub zakończonego projektu uwzględniająca nie tylko sposób jego realizacji ale także jego koncepcję (teorie) oraz przede wszystkim osiągane rezultaty. Celem ewaluacji jest sprawdzenie czy projekt odpowiada na zdiagnozowane potrzeby czy osiąga zaplanowane cele (wywołuje zaplanowane rezultaty) oraz czy zmiany wywołane jego realizacja można uznać za trwale. Ewaluacja realizowana będzie w oparciu o wskaźniki wyszczególnione w tabeli 23. Każdy cel ma określone wskaźniki oddziaływania a każde przedsięwzięcie ma określone wskaźniki służące do jego monitorowaniu (wskaźniki produktu i rezultatu). Wskaźniki: Wskaźniki produktu – opisują uzyskane w trakcie realizacji produkty – to bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony konkretnymi wielkościami (np. km jezdni). Wskaźniki rezultatu –określają oczekiwany efekt przeprowadzonych działań i dostarczają informacji o wpływie na otoczenie społeczno-ekonomiczne.

130

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Wskaźniki oddziaływania – odnoszą się do skutków danego programu wykraczających poza natychmiastowe efekty dla beneficjentów , dotyczy efekty, które pojawią się po pewnym okresie czasu, niemniej jednak są bezpośrednio powiązane z podjętym działaniem. Punktem odniesienia dla wskazanych wskaźników będą przede wszystkim dane pochodzące z diagnozy - w dużej mierze konieczne będzie na opieraniu się na danych gromadzonych przy okazji opracowania diagnozy obszarów zdegradowanych przy wyznaczaniu wartości bazowej. Celem oceny będzie próba uchwycenia zmian zachodzących dzięki działaniom rewitalizacyjnym. ważne są nie tylko cechy poszczególnych wskaźników, ale także ich wzajemne powiązania a także relacje wskaźników w odniesieniu do celów jakie ma realizować program rewitalizacji. Wskaźniki w GPR będą przybierać trzy wartości: a. wartość bazowa, b. wartość osiągniętą w momencie ewaluacji, c. wartość docelową, planowaną w zaproponowanej wizji obszaru rewitalizacji po przeprowadzeniu procesu rewitalizacji. Ewaluacja dotyczy realizacji GPR (realizacja celów, rozwiązywanie problemów, realizacja wizji rozwoju oraz jego wpływu na dziedziny życia społeczno-gospodarczeg0). Analiza wskaźnikowa służący odpowiedzi na pytanie o zbieżność podejmowanych działań z osiąganymi wynikami społeczno-gospodarczymi Gminy Czorsztyn według wskaźników zaproponowanych dla poszczególnych celów (tabela 23.). Wskaźniki ewaluacji: odzwierciedlają zjawiska społeczno- gospodarcze, pozwalają ocenić stopień osiągnięcia założony cel rewitalizacji, są źródełem wiedzy o zmianach społecznych uruchamianych w obszarach rewitalizacji. Ewaluacja prowadzona będzie:  w trakcie realizacji działań (dotyczy przede wszystkim realizacji przyjętych celów i kierunków działań),  po realizacji działań (ocena długoterminowego wpływu programu rewitalizacji). Ewaluacja uwzględniała będzie następujące kryteria oceny procesu rewitalizacji: a. Trafność– jak cele projektu odpowiadają na istniejące problemy i potrzeby, b. Efektywność –jaka jest relacja miedzy nakładami a osiągniętymi rezultatami projektu, c. Skuteczności – czy i w jakim stopniu osiągnięto cele projektu, d. Użyteczność – jakie są rzeczywiste efekty projektu (planowane i nieplanowane) notowane wśród beneficjentów, e. Trwałości – czy pozytywne efekty projektu utrzymują się po jego zakończeniu. GPR Gminy Czorsztyn podlega ocenie aktualności i stopnia realizacji, dokonywanej przez wójta - raz na 3 lata (etap OCENY rewitalizacji to lata 2020-2022). Ocena sporządzona przez

131

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 wójta podlega zaopiniowaniu przez Komitet Rewitalizacji oraz ogłoszeniu na stronie podmiotowej Gminy Czorsztyn w Biuletynie Informacji Publicznej. W przypadku stwierdzenia, że GPR Gminy Czorsztyn wymaga zmiany, wójt występuje do rady gminy z wnioskiem o jego zmianę. W przypadku stwierdzenia, w wyniku przeprowadzonej oceny stopnia realizacji GPR Gminy Czorsztyn, osiągnięcia celów rewitalizacji w nim zawartych, rada gminy uchyla uchwałę w sprawie gminnego programu rewitalizacji w całości albo w części, z własnej inicjatywy albo na wniosek wójta. Podstawowe źródło informacji w procesie przygotowania ewaluacji stanowiły będą przygotowywane w cyklu dwuletnim informacje z realizacji Gminy Czorsztyn. Wyniki ewaluacji przyjmą postać raportów, które przyjmowane będą przez Radę Gminy Czorsztyn.

Tabela 23. Wskaźniki dotyczące oceny realizacji celów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Cel rewitalizacji Wskaźnik oddziaływania Źródła danych Cel nr 1 WO1a: Liczba rodzin objęta pomocą Własne (GOPS) Włączenie społeczne i Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej na poprawa jakości życia obszarze zdegradowanym (szt.) – saldo mieszkańców pomiędzy rokiem 2015 a 2022 (-10%) WO1b: Wskaźnik obciążenia demograficznego na obszarze zdegradowanym – saldo pomiędzy rokiem 2015 a 2022 (-5%) Cel 2 WO3a Liczba ztermomodernizowanych Własne Ograniczenie problemów budynków użyteczności publicznej społecznych poprzez WO3b: Liczba budynków użyteczności poprawę stanu publicznej w których wymieniono źródło infrastruktury społecznej ciepła na OZE i technicznej Cel 3 WO4a: Wzrost powierzchni rekreacyjnych Własne Poprawa jakości terenów zielonych (ha) Wtórne środowiska naturalnego WO4b: Emisja CO2 – ograniczenie w stos. do roku obliczeniowego (2014)

132

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Przedsięwzięcie Wskaźniki produktu Źródła danych rewitalizacyjne nr 1. Utworzenie strefy WP1: Powierzchnia przestrzeni publicznej własne rekreacji, wypoczynku oraz zagospodarowanej na cel strefy rekreacji, aktywnego spędzania czasu wypoczynku oraz aktywnego spędzania dla mieszkańców i turystów czasu (ha) 2. Zajęcia edukacyjne dla WP2: Liczba zorganizowanych zajęć własne dzieci i młodzieży w Izbie edukacyjnych dla dzieci i młodzieży w Izbie Regionalnej Regionalnej upowszechniających tradycję i upowszechniające tradycję kulturę regionu (szt.) i kulturę regionu 3. Sromowiecki Ośrodek WP3: Liczba podmiotów gospodarczych, własne Turystyczno –Rekreacyjny którym umożliwiono prowadzenie „Pienińska Przystań” działalności gospodarczej w związku z procesem rewitalizacji (szt.) 4. Modernizacja WP4: Liczba obiektów efektywniejszych w własne i termomodernizacja Izby zakresie energooszczędności i ochrony Regionalnej środowiska (szt.) 5. Termomodernizacja WP5: Liczba obiektów efektywniejszych w własne remizy OSP z wymianą zakresie energooszczędności i ochrony instalacji c.o. i źródła ciepła środowiska (szt.) na OZE 6. Wymiana źródła ciepła WP6: Moc kotłowni (kW) własne w Szkole Podstawowej na OZE 7. Przebudowa chodnika WP7: Długość przebudowanych chodników własne na ul. Ks. Kosibowicza na ul. Ks. Kosibowicza wzdłuż ciągu strefy wzdłuż ciągu strefy rekreacji (m) rekreacji 8. Parking przy remizie WP8: Liczba powstałych miejsc własne OSP w centrum wsi parkingowych przy remizie OSP w centrum wsi (szt.) 9. Budowa chodnika i WP9: Liczba powstałych miejsc własne wyznaczenie miejsc parkingowych przy strefie rekreacji i postojowych przy strefie budynku wielofunkcyjnym (szt.) rekreacji i budynku wielofunkcyjnym 10. Przebudowa miejsc WP10: Powierzchnia zmodernizowanej własne parkingowych i drogi przestrzeni wokół Szkoły Podstawowej (m2) dojazdowej do Szkoły Podstawowej 11. Modernizacja budynku WP11: Powierzchnia użytkowa budynku własne UKS „Spływ” Sromowce poddanego momodernizacji (m2) Wyżne 12. Zajęcia służące walce z WP12: Liczba zorganizowanych zajęć (szt.) własne wyłączeniem społecznym i poprawiające jakość życia mieszkańców

133

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Przedsięwzięcie Wskaźnik rezultatu Źródła danych rewitalizacyjne nr 1. Utworzenie strefy WR1: Liczba osób korzystających z własne rekreacji, wypoczynku oraz przestrzeni publicznej zagospodarowanej na aktywnego spędzania czasu cel strefy rekreacji, wypoczynku oraz dla mieszkańców i turystów aktywnego spędzania czasu (w skali roku – os./rok) 2. Zajęcia edukacyjne dla WR2: Liczba uczestników zajęć własne dzieci i młodzieży w Izbie edukacyjnch dla dzieci i młodzieży w Izbie Regionalnej Regionalnej upowszechniających tradycję i upowszechniające tradycję i kulturę regionu (w skali roku – os./rok) kulturę regionu 3. Sromowiecki Ośrodek WR3: Nowe miejsca pracy powstałe w własne Turystyczno –Rekreacyjny wyniku rewitalizacji (szt.) „Pienińska Przystań” 4. Modernizacja i WR4: Ograniczenie emisji CO2 (tony) własne termomodernizacja Izby Regionalnej 5. Termomodernizacja WR5: Ograniczenie emisji CO2 (tony) własne remizy OSP z wymianą instalacji CO i źródła ciepła na OZE 6. Wymiana źródła ciepła WR6: Ograniczenie emisji CO2 (tony) własne w Szkole Podstawowej na OZE 7. Przebudowa chodnika WR7: Liczba użytkowników własne na ul. Ks. Kosibowicza przebudowanego chodnika na ul. Ks. wzdłuż ciągu strefy Kosibowicza wzdłuż ciągu strefy rekreacji rekreacji (w skali roku – os./rok) 8. Parking przy remizie WR8: Liczba użytkowników parkingu przy własne OSP w centrum wsi remizie OSP w centrum wsi (w skali roku – os./rok) 9. Budowa chodnika i WR9: Liczba użytkowników parkingu przy własne wyznaczenie miejsc strefie rekreacji i budynku wielofunkcyjnym postojowych przy strefie (w skali roku – os./rok) rekreacji i budynku wielofunkcyjnym 10. Przebudowa miejsc WR10: Liczba użytkowników przestrzeni własne parkingowych i drogi wokół Szkoły Podstawowej (w skali roku – dojazdowej do Szkoły os./rok) Podstawowej 11. Modernizacja budynku WR11: Liczba użytkowników własne UKS „Spływ” Sromowce modernizowanego budynku UKS „Spływ” Wyżne (w skali roku – os./rok) 12.Zajęcia służące walce z WR12: Liczba uczestników zajęć (w skali własne wyłączeniem społecznym i roku – os./rok) poprawiające jakość życia mieszkańców Źródło: opracowanie własne

134

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

11. OKREŚLENIE NIEZBĘDNYCH ZMIAN W UCHWAŁACH

11.1. ZMIANY W DOKUMENTACH PLANOWANIA I ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Zmiany w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn nie przewiduje wprowadzenia zmian w dokumencie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Czorsztyn. Niezbędne zmiany w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn nie przewiduje wprowadzenia zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

11.2. SPECJALNA STREFA REWITALIZACJI W Gminie Czorsztyn nie jest planowane utworzenie Specjalnej Strefy Rewitalizacji, zatem nie planuje się podjęcia Uchwały w sprawie ustanowienia na obszarze rewitalizacji Strefy (akt prawa miejscowego), jednakże Gmina zastrzega sobie możliwość jej powołania, zgodnie z art. 25 Ustawy z dnia 9 października o Rewitalizacji.

11.3. POZOSTAŁE ZMIANY W UCHWAŁACH Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn na lata 2016 – 2023 nie przewiduje wprowadzenia zmian w uchwałach, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 150 oraz z 2015 r. poz. 1322. Zasady wyznaczania składu oraz zasady działania Komitetu Rewitalizacji ustala się, uwzględniając funkcję Komitetu, oraz zapewniając wyłanianie przez interesariuszy ich przedstawicieli określi, w drodze uchwały, rada gminy w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące, licząc od dnia uchwalenia GPR (Uchwała nie będzie stanowić aktu prawa miejscowego). Podjęcie uchwały będzie poprzedzone konsultacjami społecznymi.

135

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

12. MECHANIZMY WŁĄCZENIA MIESZKAŃCÓW, PRZEDSIĘBIORCÓW I INNYCH PODMIOTÓW I GRUP AKTYWNYCH NA TERENIE GMINY W PROCES REWITALIZACJI

Interesariuszami rewitalizacji są w szczególności: mieszkańcy oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na obszarze rewitalizacji, podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą, czy społeczną, jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne, organy władzy publicznej. Partycypacja społeczna obejmuje przygotowanie, prowadzenie i ocenę rewitalizacji w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy na każdym z tych etapów procesu rewitalizacji. Przygotowanie, prowadzenie i ocena rewitalizacji polegają w szczególności na (Art.5. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji): 1) poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności planowanych działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami; 2) prowadzeniu, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i informacyjnych o procesie rewitalizacji; 3) inicjowaniu, umożliwianiu i wspieraniu działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji; 4) zapewnieniu udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących rewitalizacji, w szczególności gminnego programu rewitalizacji; 5) wspieraniu inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w przygotowaniu i realizacji gminnego programu rewitalizacji; 6) zapewnieniu w czasie przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji możliwości wypowiedzenia się przez interesariuszy. Konsultacje społeczne na każdym etapie procesu rewitalizacji prowadzi się z wykorzystaniem formy konsultacji społecznych w postaci zbierania uwag w postaci papierowej lub elektronicznej (w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej lub formularzy zamieszczonych na stronie podmiotowej gminy w Biuletynie Informacji Publicznej) oraz co najmniej dwóch form konsultacji społecznych spośród: spotkania, debaty, warsztaty, spacery studyjne, ankiety, wywiady, wykorzystanie grup przedstawicielskich lub zbieranie uwag ustnych (Art.6. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji). Partycypacja społeczna ukierunkowana była i będzie na możliwie dojrzałe jej formy.

136

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Włączanie interesariuszy na etapie PRZYGOTOWANIA (diagnozowania i programowania) GPR był i będzie zapewnione przede wszystkim poprzez:  ogłoszenie o rozpoczęciu konsultacji społecznych projektu uchwały rady gminy ws. wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji,  konsultacje społeczne projektu uchwały rady gminy ws. wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji (minimum 30 dni od dnia ogłoszenia; ogłoszenie minimum 7 dni przed rozpoczęciem konsultacji),  opracowanie i opublikowanie w BIP informacji podsumowujących formy konsultacji (dane o miejscu i czasie przeprowadzenia konsultacji oraz omówienie ich przebiegu ),  wprowadzenie zmian do projektu uchwały wynikających z konsultacji,  ogłoszenie informacji o podjęciu uchwały ws. przystąpienia do sporządzenia gminnego programu rewitalizacji (BIP, obwieszczenie),  ogłoszenie o rozpoczęciu konsultacji społecznych projektu GPR,  konsultacje społeczne projektu GPR (minimum 30 dni od dnia ogłoszenia; ogłoszenie minimum 7 dni przed rozpoczęciem konsultacji),  opiniowanie projektu GPR przez właściwe podmioty (14-30 dni),  opracowanie i opublikowanie w BIP informacji podsumowujących formy konsultacji (dane o miejscu i czasie przeprowadzenia konsultacji oraz omówienie ich przebiegu),  wprowadzenie zmian do projektu GPR wynikających z konsultacji społecznych oraz opinii właściwych organów.

Na etapie PRZYGOTOWANIA zastosowano dotychczas następujące formy konsultacji społecznych:

1). SPOTKANIA Z INTERESARIUSZAMI A. Data: 29 grudnia 2016 r. Miejsce: Gminna Biblioteka Publiczna w Sromowcach Wyżnych Omówienie przebiegu: Spotkanie konsultacyjne z mieszkańcami odbyło się w dniu 29 grudnia 2016 r. o godz. 10 w Gminnej Bibliotece Publicznej w Sromowcach Wyżnych. Na spotkanie przybyły 24 osoby (lista obecności w Załączniku). Omówiony został na nim projekt uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Czorsztyn. Przedstawiona została prezentacja obrazująca diagnozę zjawisk społecznych, gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych i technicznych występujących na terenie Gminy Czorsztyn. Przedstawiona została także propozycja wyznaczenia obszaru zdegradowanego, czyli

137

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 takiego obszaru gminy, który cechuje się koncentracją negatywnych zjawisk społecznych oraz występowaniem co najmniej jednego z negatywnych zjawisk: gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych lub technicznych. Obszarem gminy spełniającym te kryteria jest sołectwo Sromowce Wyżne, gdzie koncentrują się zjawiska niekorzystne we wszystkich wymienionych sferach oprócz sfery gospodarczej. Na spotkaniu konsultacyjnym z mieszkańcami wskazano także obszar rewitalizacji, będący częścią obszaru zdegradowanego, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. Uczestnicy: pracownicy Urzędu Gminy, radni Gminy, sołtysi, przedsiębiorcy, mieszkańcy, podmioty zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą, przedstawiciele i właściciele nieruchomości, przedstawiciele samorządowych jednostek organizacyjnych (np. szkół), przedstawiciele podmiotów kulturalnych (lista obecności w Załączniku).

B. Data: 08 stycznia 2017 r. Miejsce: Gminna Biblioteka Publiczna w Sromowcach Wyżnych Omówienie przebiegu: Spotkanie odbyło się w dniu 8 stycznia 2017 r. w Gminnej Bibliotece Publicznej w Sromowcach Wyżnych i uczestniczyło w nim 18 osób (lista obecności w Załączniku). Spotkanie poświęcone było projektowi uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Czorsztyn. Przedstawione zostały kryteria oceny negatywnych zjawisk w poszczególnych sferach: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej, a także propozycja obszaru rewitalizacji, będącego częścią obszaru zdegradowanego. Przedstawiono propozycję następujących przedsięwzięć rewitalizacyjnych: utworzenie strefy rekreacji i wypoczynku dla mieszkańców i turystów w miejscowości Sromowce Wyżne; parking i chodnik przy ulicy ul. Kosibowicza; parking i chodnik przy OSP; zmiana pokrycia dachu Izby Regionalnej i wykonanie pomieszczeń użytkowych na strychu (poddasze); wykonanie drogi (połączenie jej z ul. Kosibowicza); parking przy bibliotece (ul. Graniczna); chodnik przy ul. Św. Kingi; wykonanie parkingu, placu rekreacyjnego i chodnika przy Szkole Podstawowej w Sromowcach Wyżnych; wymiana ogrzewania wraz z kotłem w Szkole Podstawowej w Sromowcach Wyżnych. Uczestnicy: pracownicy Urzędu Gminy, radni Gminy, sołtysi, przedsiębiorcy, mieszkańcy, podmioty zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą, przedstawiciele i właściciele nieruchomości, przedstawiciele samorządowych jednostek organizacyjnych (np. szkół), przedstawiciele podmiotów kulturalnych (lista obecności w Załączniku).

138

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 C. Data: 1 czerwca 2017 r. Miejsce: Izba Regionalna w Sromowcach Wyżnych Omówienie przebiegu: Dnia 23 maja 2017 r. na Biuletynie Informacji Publicznej została ogłoszona informacja o rozpoczęciu konsultacji społecznych dotyczących zmiany uchwały nr XXII/197/2017 Rady Gminy Czorsztyn z dnia 29 marca 2017 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Czorsztyn na lata 2017-2022. Przedmiotem konsultacji jest projekt uchwały w sprawie zmiany uchwały nr XXII/197/2017 Rady Gminy Czorsztyn z dnia 29 marca 2017 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Czorsztyn na lata 2017-2022. Konsultacje przeprowadzone będą od 23 maja 2017 r. do 21 czerwca 2017 r., uwagi będą zbierane w postaci papierowej i elektronicznej z wykorzystaniem formularza konsultacyjnego do Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Czorsztyn na lata 2017-2022. Dnia 1 czerwca 2017 r. w Izbie Regionalnej w Sromowcach Wyżnych o godzinie 16.30 odbyło się spotkanie konsultacyjne, na którym został omówiony projekt zmiany uchwały w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Czorsztyn na lata 2017-2022. Odbyła się dyskusja, nie został zgłoszony sprzeciw. Mieszkańcy zaakceptowali obszar rewitalizacji. Uczestnicy: pracownicy Urzędu Gminy, radni Gminy, sołtysi, przedsiębiorcy, mieszkańcy, podmioty zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą, przedstawiciele i właściciele nieruchomości, przedstawiciele samorządowych jednostek organizacyjnych (np. szkół), przedstawiciele podmiotów kulturalnych (lista obecności w Załączniku). 2). BADANIA ANKIETOWE Data: 29 grudnia 2016 r. Miejsce: Gminna Biblioteka Publiczna w Sromowcach Wyżnych Omówienie przebiegu: Badania ankietowe (Wzór ankiety w Załączniku) przeprowadzone zostały w dniu 29 grudnia 2016 r. w Gminnej Bibliotece Publicznej w Sromowcach Wyżnych wśród uczestników spotkania konsultacyjnego. Uczestnicy: pracownicy Urzędu Gminy, radni Gminy, sołtysi, przedsiębiorcy, mieszkańcy, podmioty zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą, przedstawiciele i właściciele nieruchomości, przedstawiciele samorządowych jednostek organizacyjnych (np. szkół), przedstawiciele podmiotów kulturalnych (Wyniki ankiety – metryczka). Wyniki ankiety zostały przedstawione na Wykresie 19. Ankietę wypełniło 22 spośród 24 osób przybyłych na to spotkanie. W pierwszym pytaniu respondenci zapytani zostali czy w ramach wyznaczonego obszaru rewitalizacji powinno się zrealizować następujące działania: (1) utworzenie strefy rekreacji i wypoczynku oraz strefy aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów we wsi Sromowce Wyżne (z ogólnodostępną i bezpłatną infrastrukturą rekreacyjną); (2) remont starej

139

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 części Izby Regionalnej (dachu oraz werandy); (3) termomodernizacja remizy OSP w Sromowcach Wyżnych oraz wykonanie parkingu; (4) remont chodnika na ul. Kosibowicza; (5) wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowej w Sromowcach Wyżnych z ekogroszku na pelet, zagospodarowanie przestrzeni publicznej wokół szkoły (budowa chodnika, parkingu oraz ogrodu edukacyjnego).

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1 2 3 4 5

Wykres 19. Wyniki odpowiedzi na pytanie w ankiecie: Czy w ramach wyznaczonego obszaru rewitalizacji powinno się zrealizować następujące działania: (1) utworzenie strefy rekreacji i wypoczynku oraz strefy aktywnego spędzania czasu dla mieszkańców i turystów we wsi Sromowce Wyżne; (2) remont starej części Izby Regionalnej; (3) termomodernizacja remizy OSP w Sromowcach Wyżnych oraz wykonanie parkingu; (4) remont chodnika na ul. Kosibowicza; (5) wymiana źródła ciepła w Szkole Podstawowej w Sromowcach Wyżnych, zagospodarowanie przestrzeni wokół szkoły. Źródło: opracowanie własne Na Wykresie 19. przedstawione zostało, że wszyscy ankietowani, bez wyjątku, stwierdzili iż wszystkie zaproponowane działania rewitalizacyjne powinny być zrealizowane. Potwierdza to bardzo dobitnie, iż zaproponowane działania są w pełni akceptowane przez biorących udział w tej formie konsultacji społecznej mieszkańców Gminy Czorsztyn. Drugie pytanie zadane w ankiecie dotyczyło wskazania oczekiwanych przedsięwzięć rewitalizacyjnych i brzmiało: Jakie inne działania powinno się zrealizować w ramach wyznaczonego obszaru rewitalizacji? Pomimo występującej pełnej akceptacji wśród mieszkańców co do słuszności proponowanych działań rewitalizacyjnych (Wykres 19.) to równocześnie każdy z ankietowanych (22 osoby) wymienia inne działania jakie ich zdaniem również powinny zostać zrealizowane. Jedna osoba ankietowana zgłaszała średnio 3,3 dodatkowych propozycji przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Część spośród nich wskazywana jest przez znaczny odsetek respondentów (Tabela 24.).

Tabela 24. Działania jakie powinno się zrealizować w ramach wyznaczonego obszaru rewitalizacji – według badań ankietowych

Lp. Wskazane działanie Liczba % ogółu

140

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 ankietowanych ankietowanych 1 Użytkowy strych w Izbie Regionalnej 20 91% (na cele wystawowe) 2 Parking przy przedszkolu 15 68% 3 Ocieplenie stropu/strychu Izby Regionalnej 10 45% 4 Parking przy bibliotece 7 32% 5 Wykonanie chodnika na ul. Św. Kingi 4 18% 6 Plac zabaw w Sromowce Wyżne Wygon 4 18% 7 Budowa parkingu przy remizie 3 14% 8 Izba regionalna: wykonanie instalacji 3 14% 9 Parking przy aptece 1 5% 10 Zagospodarowanie części działki w centrum wsi 1 5% jako miejsca rekreacji i odpoczynku 11 Remont drogi na ul. Kosibowicza 1 5% 12 Budowa domu regionalnego/gospodarstwa z XIX 1 5% w. w formie muzeum (układ domu, szopy, obory/ podwórka itp.) 13 Zagospodarowanie terenu byłej Strażnicy Celnej 1 5% – stworzenie kompleksu rekreacyjnego z miejscami noclegowymi, basenem, SPA (ul. Wojska Polskiego) 14 Parking przed budynkiem przy ul. Granicznej 32 1 5% Źródło: opracowanie własne

91% ogółu ankietowanych jest zdania że warto byłoby tak wyremontować Izbę Regionalną, aby strych mógł zostać przeznaczony na cele wystawowe. 68% respondentów wskazuje z kolei na istotne znaczenie parkingu przy przedszkolu. 45% ankietowanych proponuje ocieplenie stropu/strychu Izby Regionalnej, a 32% parking przy bibliotece. Wykonanie chodnika na ul. Św. Kingi oraz placu zabaw w Sromowcach Wyżnych Wygon wskazuje po 18% respondentów, a budowę parkingu przy remizie oraz wykonanie instalacji w Izbie Regionalnej po 14% ogółu ankietowanych. Pozostałe wskazane poszczególne działania, takie jak: parking przy aptece; zagospodarowanie części działki w centrum wsi jako miejsca rekreacji i odpoczynku; remont drogi na ul. Kosibowicza; budowa domu regionalnego/gospodarstwa z XIX w. w formie muzeum (układ domu, szopy, obory/ podwórka itp.); zagospodarowanie terenu byłej Strażnicy Celnej – stworzenie kompleksu rekreacyjnego z miejscami noclegowymi, basenem, SPA (ul. Wojska Polskiego); parking przed budynkiem przy ul. Granicznej 32, zgłosiło poniżej 10% ogółu ankietowanych.

Charakterystyka interesariuszy biorących udział w badaniu ankietowym

141

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 W ankiecie papierowej, w trakcie spotkania z mieszkańcami w dniu 29 grudnia 2016 r. wzięły udział 22 osoby. Wśród nich obecni byli przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego (2 radnych z Rady Gminy Czorsztyn, 2 sołtysów), przedstawiciel urzędu (Urząd Gminy Czorsztyn), przedstawiciele jednostek organizacji samorządowych (naczelnik OSP, dyrektor Gminnej Biblioteki w Kluszkowcach, dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Kluszkowcach, dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Sromowcach Niżnych, 2 nauczycieli, przewodniczący zarządu Spółki dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej Sromowce Wyżne, przewodnicząca Kola Gospodyń Wiejskich), 7 przedstawicieli przedsiębiorców (w tym dwóch flisaków). Ponadto reprezentowane były miedzy innymi takie zawody jak: inżynier/logistyk, leśnik, stolarz, elektryk, krawcowa, przy czym tylko 2 osoby nie były aktywne zawodowo (rencista lub emeryt). Struktura wiekowa respondentów wskazuje, że głównie były to osoby w wieku średnim (40-59 lat) – 16 osób, natomiast po 3 osoby w wieku poniżej 40 lat i 3 osoby w wieku powyżej 59 lat. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania respondentów, to byli oni mieszkańcami 8 wsi, w tym 11 osób zamieszkuje w Sromowcach Wyżnych a inne wsie były reprezentowane mniej licznie (Kluszkowce 4, Czorsztyn 1, Huba 1, Mizerna 2, Sromowce Niżne 2, Maniowy 1 Dulowa 1). Prawie wszystkie te osoby zamieszkują na terenie gminy Czorsztyn ponad 15 lat (21 na 22 osoby).

142

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 3). ZBIERANIE UWAG W POSTACI PAPIEROWEJ LUB ELEKTRONICZNEJ DOTYCZĄCYCH PROJEKTU UCHWAŁY RADY GMINY CZORSZTYN W SPRAWIE WYZNACZENIA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI NA TERENIE GMINY CZORSZTYN Data: od 22 grudnia 2016 r. do 23 stycznia 2017 r. Miejsce: dziennik podawczy Urzędu Gminy Czorsztyn w Maniowach (ul. Gorczańska 3) lub droga elektroniczna na adres: [email protected]. Omówienie przebiegu: Tej formie konsultacji społecznych poddany został projekt uchwały Rady Gminy Czorsztyn w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Czorsztyn. Konsultacje społeczne przeprowadzone były w formie możliwości przekazania pisemnych opinii lub uwag i miały na celu zebranie uwag, opinii i propozycji przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Projekt uchwały wraz z załącznikami oraz formularz konsultacyjny był dostępny od dnia 22 grudnia 2016 r. na stronie www.czorsztyn.pl, w Biuletynie Informacji Publicznej (zakładka „Konsultacje") oraz w pokoju 19 Urzędu Gminy Czorsztyn. Zbierania uwag, propozycji i opinii w postaci papierowej i elektronicznej, z wykorzystaniem formularza konsultacyjnego, stanowiącego załącznik Nr 2 do zarządzenia Nr WG.0050.241.2016, należało dostarczyć w terminie do dnia 23 stycznia 2017 roku do godz. 15.00 do Urzędu Gminy Czorsztyn w Maniowach (ul. Gorczańska 3) na dziennik podawczy Urzędu lub przesłać drogą elektroniczną na adres: [email protected]. Ta forma konsultacji nie cieszyła się zainteresowaniem, gdyż do Urzędu Gminy Czorsztyn nie wpłynęła żadna uwaga ani opinia dotycząca przedmiotu konsultacji.

Włączanie interesariuszy na etapie PROWADZENIA (WDRAŻANIA) GPR będzie zapewnione przede wszystkim poprzez:  organizację konsultacji społecznych w kwestiach dotyczących wdrażania GPR (przynajmniej: zbieranie uwag w postaci papierowej lub elektronicznej, w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności formularzy zamieszczonych na stronie podmiotowej gminy w Biuletynie Informacji Publicznej; spotkania konsultacyjne/debaty, ankiety, zbieranie uwag ustnych). Konsultowanie powinno być skoncentrowane na obszarze którego GPR dotyczy, a jedynie zbieranie uwag prowadzone powinno być w dalszym ciągu na terenie całej gminy,  uczestnictwo w pracach Komitetu Rewitalizacji,  promocję Gminnego Programu Rewitalizacji (np.: umieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy informacji o postępach we wdrażaniu GRP, umieszczanie informacji na tablicach ogłoszeń, organizacja spotkań bezpośrednich z potencjalnymi partnerami

143

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 społeczno-gospodarczymi, umieszczenie tablic w miejscach realizacji inwestycji infrastrukturalnych, informujących o zakresie realizowanych projektów).

Włączanie INTERESARIUSZY na etapie OCENY GPR będzie zapewnione przede wszystkim poprzez:  organizację konsultacji społecznych w kwestiach dotyczących oceny GPR (przynajmniej: zbieranie uwag w postaci papierowej lub elektronicznej, w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności formularzy zamieszczonych na stronie podmiotowej gminy w Biuletynie Informacji Publicznej; spotkania konsultacyjne/debaty, ankiety, zbieranie uwag ustnych). Konsultowanie powinno być skoncentrowane na obszarze którego GPR dotyczy, a jedynie zbieranie uwag prowadzone powinno być w dalszym ciągu na terenie całej gminy,  uczestnictwo w pracach Komitetu Rewitalizacji,  promocję Gminnego Programu Rewitalizacji ( np.: umieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy informacji o GRP, umieszczanie informacji na tablicach ogłoszeń, organizacja spotkań bezpośrednich z potencjalnymi partnerami społeczno-gospodarczymi, umieszczenie tablic w miejscach realizacji inwestycji infrastrukturalnych, umieszczenie stałej tablicy celem pozostawienia informacji o ewentualnym wsparciu inwestycji ze środków UE).

Tabela 25. Przedstawia udział różnych grup interesariuszy w poszczególnych etapach procesu rewitalizacji: przygotowania, prowadzenia (wdrażania) i oceny.

Tabela 25. Udział różnych grup interesariuszy w procesie rewitalizacji Etapy procesu rewitalizacji GRUPY PRZYGOWANIA PROWADZENIA OCENY INTERESARIUSZY (WDRAŻANIA) pracownicy Urzędu Tak Planowany udział Planowany udział Gminy, radni Dokumentacja (przynajmniej: zbieranie (przynajmniej: zbieranie Gminy, sołtysi udziału: uwag w postaci uwag w postaci  wyniki ankiety papierowej lub papierowej lub – metryczka, elektronicznej; elektronicznej;  lista obecności spotkania/debaty, spotkania/debaty, ze spotkań ankiety, zbieranie uwag ankiety, zbieranie uwag konsultacyjnych – w ustnych, Komitet ustnych, Komitet Załączniku Rewitalizacji) Rewitalizacji) Przedsiębiorcy, Tak Planowany udział Planowany udział podmioty Dokumentacja (przynajmniej: zbieranie (przynajmniej: zbieranie zamierzające udziału: uwag w postaci uwag w postaci prowadzić na papierowej lub papierowej lub

144

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 obszarze gminy  wyniki ankiety elektronicznej; elektronicznej; działalność – metryczka, spotkania/debaty, spotkania/debaty, gospodarczą  lista obecności ankiety, zbieranie uwag ankiety, zbieranie uwag ze spotkań ustnych, Komitet ustnych, Komitet konsultacyjnych – w Rewitalizacji) Rewitalizacji) Załączniku Mieszkańcy, Tak Planowany udział Planowany udział właściciele i Dokumentacja (przynajmniej: zbieranie (przynajmniej: zbieranie zarządcy udziału: uwag w postaci uwag w postaci nieruchomości  wyniki ankiety papierowej lub papierowej lub – metryczka, elektronicznej; elektronicznej;  lista obecności spotkania/debaty, spotkania/debaty, ze spotkań ankiety, zbieranie uwag ankiety, zbieranie uwag konsultacyjnych – w ustnych, Komitet ustnych, Komitet Załączniku Rewitalizacji) Rewitalizacji) Przedstawiciele Tak Planowany udział Planowany udział samorządowych Dokumentacja (przynajmniej: zbieranie (przynajmniej: zbieranie jednostek udziału: uwag w postaci uwag w postaci organizacyjnych (np.  wyniki ankiety papierowej lub papierowej lub szkół), – metryczka, elektronicznej; elektronicznej; przedstawiciele  lista obecności spotkania/debaty, spotkania/debaty, podmiotów ze spotkań ankiety, zbieranie uwag ankiety, zbieranie uwag kulturalnych konsultacyjnych – w ustnych, Komitet ustnych, Komitet Załączniku Rewitalizacji) Rewitalizacji) Źródło: opracowanie własne

145

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

ZAŁĄCZNIKI: Załącznik 1: Uchwała Rady Gminy (a) i lista obecności (b) – 30.01.2017 r. Załącznik 2: Lista obecności – spotkanie konsultacyjne 29.12.2016 Załącznik 3: Lista obecności – spotkanie konsultacyjne 8.01.2017 Załącznik 4: Wzór ankiety Załącznik 5: Umowa użyczenia (przedsięwzięcie rewitalizacyjne nr 1) Załącznik 6: Wizualizacje przedsięwzięcia rewitalizacyjnego nr 1 Załącznik 7: Wizualizacje przedsięwzięcia rewitalizacyjnego nr 3 Załącznik 8: Wizualizacje przedsięwzięcia rewitalizacyjnego nr 4 Załącznik 9: Wizualizacje przedsięwzięcia rewitalizacyjnego nr 5 Załącznik 10: Mapy Załącznik 11: Lista obecności – spotkanie konsultacyjne 1.06.2017 Mapy 1-8: Szczegółowe przedstawienie obszaru rewitalizacji Mapa 9: Obszar rewitalizacji na tle obszaru zdegradowanego Mapa 10: Obszar rewitalizacji

146

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Załącznik 1a.

147

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Załącznik 1b.

148

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Załącznik 2.

149

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Załącznik 3.

150

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Załącznik 4

151

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Załącznik 5.

152

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

153

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

154

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Załącznik 6

155

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

156

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

157

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

158

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

159

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Załącznik 7

160

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

161

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Załącznik 8

Załącznik 9

162

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022 Załącznik 11

163

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Załącznik 10.

164

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

165

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

166

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

167

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

168

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

169

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

170

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

171

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Mapa 9: Obszar rewitalizacji na tle obszaru zdegradowanego

172

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Czorsztyn 2017-2022

Mapa 10: Obszar rewitalizacji

173